แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (2566 - 2570)

สารบญั หนา้ 1. บทสรุปผ้บู ริหาร 1 2. ความสอดคลอ้ งกบั แผน 3 ระดบั 2 3. สาระสาคญั แผนพัฒนาจังหวดั (พ.ศ. 2566 - 2570) 4 3.1 ขอ้ มูลเพอื่ การพัฒนา 4 5 3.1.1 ขอ้ มูลพนื้ ฐานทางกายภาพ 5 1) ท่ีตง้ั และอาณาเขต 6 2) ลกั ษณะภูมิประเทศ 6 3) สภาพภูมอิ ากาศ 7 4) สภาพอุตุนิยมวทิ ยาและอุทกวิทยา 5) ปริมาณน้าฝน 8 6) ขอ้ มูลประชากร/การปกครอง 9 10 3.1.2 ข้อมูลเชิงเปรยี บเทยี บ 11 17 1) ด้านเศรษฐกจิ 18 1.1) โครงสร้างดา้ นเศรษฐกิจของจังหวัด 19 1.2) มลู คา่ ผลิตภัณฑม์ วลรวมจงั หวัด 26 1.3) ภาวะด้านการคลัง 1.4) การท่องเท่ยี ว 28 1.5) เกษตรกรรม 31 1.6) สนิ คา้ ท่ขี ้นึ ทะเบยี น GI (สิ่งบ่งชที้ างภมู ิศาสตร์) 31 1.7) เกษตรกรรม 32 1.8) อุตสาหกรรม 33 34 2) ดา้ นสงั คมและความมน่ั คง 36 2.1) การศึกษา 37 2.2) ศาสนา 2.3) การสาธารณสขุ 2.4) คุณภาพชีวติ ของประชาชน 2.5) การพัฒนาชุมชน 2.6) โครงสร้างพน้ื ฐาน 2.7) การคมนาคม 2.8) การมงี านทา้

สารบญั (ตอ่ ) หนา้ 3) ดา้ นทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม 3.1) ดนิ 38 3.2) ป่าไม้และสัตวป์ ่า 39 3.3) สัตว์ทะเล 40 3.4) แหล่งน้า 41 3.5) ปา่ ชายเลน 43 3.1.3 ข้อมลู สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของโรคตดิ เชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 1) สถานการณ์/ปัญหาสา้ คัญในพ้นื ที่ที่น้าไปสู่การบรหิ ารจัดการของจังหวดั 44 2) การบรหิ ารจัดการที่โดดเด่นของจงั หวัด 51 3) ผลผลิต/ผลลัพธจ์ ากการด้าเนนิ การ 68 4) ข้อจ้ากดั /ปัญหาอุปสรรคส้าคัญในการบรหิ าร/ปฏิบัตงิ านในสถานการณ์ โรคตดิ เช้อื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) 77 5) ข้อจา้ กัด/ปญั หาอุปสรรคสา้ คญั ในการบริหาร/ปฏบิ ตั งิ านในสถานการณ์ปกติ ของจงั หวดั รวมถึงข้อเสนอการแกไ้ ข หรอื การขอรบั สนับสนนุ จากสว่ นราชการ 79 3.1.4 ประเดน็ ปัญหาและความต้องการเชิงพน้ื ที่ 80 1) การเชอ่ื มโยงและบรู ณาการแผนในระดับพื้นที่ 81 2) การสัมภาษณส์ ว่ นราชการ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม บุคคลสา้ คัญ ในจงั หวัดสมทุ รสาคร 82 3) สรุปผลประเดน็ ปัญหาและความต้องการเชิงพน้ื ที่ 109 3.1.5 ผลการพฒั นาและแก้ไขปญั หาจังหวดั ในช่วงที่ผ่านมา 1) โครงการที่ไดร้ ับการจดั สรรงบประมาณตามแผนปฏบิ ัตริ าชการ 113 ประจ้าปงี บประมาณ 2560 - 2564 2) ผลการใชจ้ า่ ยงบประมาณตามแผนปฏิบัตริ าชการประจ้าปีของจังหวดั 3.2 ประเด็นการพฒั นา 114 114 3.2.1 บทวิเคราะห์ 114 1) ทิศทางการพฒั นาระดบั ชาติ/เชงิ นโยบาย 139 2) เครือ่ งมือในการจดั ท้าแผนพฒั นาจงั หวดั 142 145 3.2.2 เปา้ หมายการพัฒนาจังหวดั 3.2.3 ตวั ชว้ี ดั ความสาเรจ็ ตามเปา้ หมายการพฒั นาจังหวัด 3.2.4 ประเดน็ การพฒั นาของจงั หวดั

สารบญั (ตอ่ ) 162 3.3 ข้อมลู การเสนอโครงการตามแผนพัฒนาจงั หวัด 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) 163 187 3.3.1 สรุปโครงการแยกตามแหลง่ งบประมาณ 205 229 3.3.2 แบบฟอร์มการจัดทาแผนพัฒนาจงั หวดั แบบ จ.1 - ประเดน็ การพฒั นาที่ 1 - ประเดน็ การพฒั นาที่ 2 - ประเดน็ การพัฒนาที่ 3 ภาคผนวก

บทสรุปผ้บู ริหาร แผนพฒั นาจังหวดั 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) จังหวัดสมทุ รสาคร พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2550 มาตรา 52 วรรคสาม กาหนดไว้ว่า “เพอ่ื ประโยชนใ์ นการบริหารงานแบบบูรณาการในจังหวัดและ กลุ่มจังหวัด ให้จังหวัดและกลมุ่ จงั หวัดย่ืนคาขอจดั ต้ังงบประมาณได้ ในกรณีนีใ้ ห้ถือวา่ จังหวัดหรอื กลุ่มจังหวัด เป็นส่วนราชการตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ” และมาตรา 53/1 “ให้จังหวัดจัดทาแผนพัฒนา จังหวัดให้สอดคล้องกับแนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมระดับชาติ แผนพัฒนาที่เก่ียวข้องและนโยบาย ต่าง ๆ และความต้องการของประชาชนในท้องถิ่นในจังหวัด” และคณะกรรมการบูรณาการนโยบายพัฒนา ภาคได้มีมติ คร้ังท่ี 2/2564 เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2564 เห็นชอบนโยบาย หลักเกณฑ์และวิธีการจัดทา แผนพฒั นาจังหวดั และกลุ่มจงั หวดั พ.ศ. 2566 – 2570 จังหวัดสมุทรสาคร ดาเนินการจัดประชุมรับฟังความคิดเห็นในการประชุมปรึกษาหารือ ร่วมกับบุคคลจากภาคส่วนต่าง ๆ ภายในจังหวัดสมุทรสาคร โดยเป็นไปตามมาตรา 19 แห่งพระราชกฤษฎีกา ว่าด้วยการบริหารงานจังหวัดและกลุ่มจังหวัดแบบบูรณาการ พ.ศ. 2551 และท่ีประชุมคณะกรรมการ บริหารงานจังหวัดแบบบูรณาการจังหวัดสมุทรสาคร (ก.บ.จ.สค.) ได้มีมติเห็นชอบการดาเนินการจัดทา แผนพัฒนาจังหวัด 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) จังหวัดสมุทรสาคร เพื่อเป็นกรอบทิศทางการพัฒนาจังหวัด และแนวทางการแก้ไขปญั หาที่ครอบคลุมในทุกมติ ิการพฒั นา โดยมีประเด็นการพฒั นา ดังน้ี ประเด็นการพัฒนาท่ี 1 การเสริมสร้างขีดความสามารถในการแข่งขัน และขับเคล่ือนสู่เมือง เศรษฐกิจมูลค่าสูง จากฐานการอุตสาหกรรม การเกษตร และการประมง แบบครบวงจร การท่องเทยี่ ว การค้า และการลงทนุ (High Value Economy City) ประเด็นการพัฒนาที่ 2 การสร้างความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติและการพัฒนา สภาพแวดลอ้ มใหเ้ ปน็ เมืองน่าอยู่อยา่ งย่งั ยืน (Sustainable Development City) ประเด็นการพัฒนาท่ี 3 การเสรมิ สร้างเมืองน่าอยู่ มคี วามมั่นคง คุณภาพชีวติ คุณภาพการศกึ ษา และชมุ ชนเข้มแข็ง (Well-Being City) ภายใตเ้ ปา้ หมายการพฒั นาในหว้ งเวลา 5 ปี (พ.ศ. 2566 - 2570) จังหวัดสมุทรสาคร คือ “เมอื งอตุ สาหกรรมเชงิ นเิ วศ เมอื งเกษตรและอาหารปลอดภัยท่ีมีมาตรฐานสากล และมูลค่าสูง ท่องเท่ียวทางเลือกใหม่ สังคมน่าอยู่สเู่ มอื งแห่งสขุ ภาวะท่ดี แี ละย่ังยืน” จังหวดั สมุทรสาคร กนั ยายน 2564 แผนพฒั นาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570 1

ความสอดคล้องกับแผน 3 ระดบั ตามนัยยะของมตคิ ณะรฐั มนตรเี มอ่ื วนั ท่ี 4 ธนั วาคม 2560 และสรุปสาระสาคัญของแผนพัฒนาจงั หวัด ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี • ยุทธศาสตรท์ ่ี 2 ดา้ นการสร้างความสามารถในการแข่งขนั • ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 5 ดา้ นการสรา้ งการเตบิ โตบนคณุ ภาพชวี ติ ที่เปน็ มติ ร • ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 1 ดา้ นความมน่ั คง กบั สงิ่ แวดลอ้ ม • ยุทธศาสตรท์ ่ี 3 ดา้ นการพัฒนาและเสรมิ สรา้ งศกั ยภาพมนษุ ย์ แผนแมบ่ ทภายใตย้ ทุ ธศาสตรช์ าติ • ประเดน็ ท่ี 3 การเกษตร • ยุทธศาสตรท์ ่ี 4 ดา้ นการสรา้ งโอกาสและความเสมอภาคทางสงั คม • ประเด็นที่ 4 อุตสาหกรรมและบริการแห่งอนาคต • ประเด็นท่ี 7 โครงสร้างพนื้ ฐาน ระบบโลจิสตกิ สแ์ ละดิจทิ ัล • ยทุ ธศาสตร์ท่ี 6 ด้านการปรบั สมดลุ และพัฒนาระบบการบรหิ าร • ประเดน็ ท่ี 5 การท่องเท่ยี ว • ประเด็นที่ 18 การเตบิ โตอยา่ งย่ังยนื จัดการภาครฐั • ประเด็นท่ี 16 เศรษฐกจิ ฐานราก • ประเด็นที่ 19 การบริหารจัดการน้าทัง้ ระบบ • ประเดน็ ที่ 1 ความมน่ั คง • ประเด็นท่ี 10 การปรับเปล่ียนค่านยิ มและวฒั นธรรม • ประเด็นท่ี 11 การพฒั นาศักยภาพคนตลอดชว่ งชีวติ • ประเดน็ ที่ 13 การเสรมิ สร้างให้คนไทยมสี ุขภาวะที่ดี • ประเด็นท่ี 14 ศกั ยภาพการกฬี า นโยบายและแผนระดับชาติ • 3.7.18 การรกั ษาความมั่นคงด้านอาหารและนา้ • 3.7.17 การรกั ษาความมน่ั คงทางพลังงาน • 3.7.8 การบริหารจัดการผหู้ ลบหนีเขา้ เมือง วา่ ดว้ ยความมั่นคงแหง่ ชาติ • 3.7.19 การรักษาความมน่ั คงด้านทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม • 3.7.9 การปอ้ งกันและแก้ไขปัญหาการคา้ มนษุ ย์ • 3.7.10 การป้องกันและปราบปรามยาเสพตดิ (พ.ศ. 2562 -2565) • 3.7.13 การรักษาความม่ันคงทางทะเล แผนรายสาขา/เฉพาะด้านตา่ ง ๆ • เป้าหมายการพฒั นาที่ย่ังยืน (SDGs) : มิติความมง่ั คั่งทางเศรษฐกิจ • เปา้ หมายการพฒั นาท่ยี ั่งยืน (Sustainable Development • เปา้ หมายการพัฒนาทย่ี ่งั ยืน (Sustainable Development แผนของส่วนราชการ Goals – SDGs) มิติส่งิ แวดลอ้ ม (Planet) แผนแมบ่ ทเมอื งอุตสาหกรรม (Prosperity) เชงิ นิเวศ Goals- SDGs) : มติ กิ ารพัฒนาคน (People) • นโยบาย Thailand 4.0 โมเดลขับเคล่ือนประเทศไทยส่คู วามมนั่ คง • แผนยุทธศาสตร์ระยะ 20 ปี (ด้านสาธารณสขุ ) ของกระทรวง มั่งค่งั และย่ังยืน สาธารณสุข • นโยบายการพฒั นาเมืองนวตั กรรมอาหาร (Food Innopolis) • แผนการศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2560 – 2579 แผนพฒั นาภาคกลางและพื้นท่ี • ยุทธศาสตรท์ ่ี 2 พฒั นาคุณภาพแหลง่ ทอ่ งเทยี่ วทมี่ ีชอื่ เสียงระดับนานาชาติและสรา้ งความ • ยทุ ธศาสตรท์ ่ี 4 บรหิ ารจดั การนา้ และทรัพยากรธรรมชาตเิ พอ่ื แก้ไขปญั หาน้าท่วม • ยทุ ธศาสตร์ท่ี 6 พฒั นาความเชื่อมโยงเศรษฐกิจและสงั คม กรงุ เทพมหานคร พ.ศ. 2560 – เชอ่ื มโยงเพ่อื กระจายการทอ่ งเทยี่ วทวั่ ทง้ั ภาค :พฒั นาแหล่งทอ่ งเทยี่ วทม่ี ีศักยภาพ เช่น กลุม่ ดแู ล ภยั แลง้ และคงความสมดลุ ของระบบนเิ วศอย่างย่งั ยนื ในปี 2562 แมน่ ้าท่าจีนมคี ่า กบั ทกุ ภาคเพือ่ เสริมสร้างเสถียรภาพและลดความเหล่อื มลา้ สุขภาพด้วยแพทย์แผนไทย อาทิ นนทบรุ ี-สมทุ รสาคร-นครปฐม-เพชรบุรี โดยปรับปรุงและพฒั นา ดชั นคี ณุ ภาพนา้ (WQI) เท่ากับ 51 คะแนน ซึ่งต่ากวา่ ค่าเปา้ หมายที่กาหนดไว้ ดงั นน้ั ภายในประเทศ 2565 ฉบับทบทวน แหล่งทอ่ งเทยี่ วและกจิ กรรมการทอ่ งเทยี่ วใหม้ ีคุณค่าและมลู ค่าเพิ่ม มีความหลากหลาย และ การเพ่มิ พ้นื ที่ป่าอนุรกั ษ์ การสง่ เสรมิ อุตสาหกรรมที่เปน็ มิตรกับส่ิงแวดลอ้ ม การจัดการ เช่อื มโยงการท่องเทย่ี วระหวา่ งจงั หวัดอยา่ งย่ังยนื รวมทั้งบรหิ ารการทอ่ งเทีย่ วโดยคานงึ ถงึ ขีด นา้ เสียจากโรงงานอตุ สาหกรรมและชมุ ชน รวมถงึ การบังคบั ใช้กฎหมาย 3. การเสริมสรา้ งเมอื งนา่ อยู่ มคี วามม่ันคง คณุ ภาพชีวิต แผนพัฒนาจังหวัด ความสามารถในการรองรบั คุณภาพการศกึ ษา และชมุ ชนเข้มแขง็ • ยุทธศาสตรท์ ี่ 3 ยกระดับการผลติ สนิ คา้ เกษตรและอุตสาหกรรมโดยใชน้ วตั กรรม เทคโนโลยแี ละ 2. การสรา้ งความอดุ มสมบรู ณข์ องทรัพยากรธรรมชาติและการ (Well-Being City) ความคดิ สร้างสรรค์ เพื่อใหส้ ามารถแขง่ ขันไดอ้ ยา่ งยัง่ ยนื :4) ฟ้นื ฟูความอดุ มสมบูรณ์ทรพั ยากร พฒั นาสภาพแวดล้อมให้เป็นเมืองนา่ อยู่อยา่ งยั่งยืน (Sustainable ประมงทะเล โดยเร่งรัดการอนุรักษ์ ฟืน้ ฟู และการจดั การใชป้ ระโยชน์ทรพั ยากรประมงและ Development City) สิง่ แวดลอ้ มใหเ้ ป็นระบบเหมาะสม ไดแ้ ก่ จังหวดั ประจวบคีรขี ันธ์ เพชรบรุ ี สมุทรสงคราม สมทุ รสาคร และสมทุ รปราการ5) เพิม่ ความสามารถการแข่งขนั อุตสาหกรรมประมง (สมทุ รสาคร) 1. การเสรมิ สรา้ งขดี ความสามารถในการแข่งขัน และขบั เคลอ่ื นสู่ เมอื งเศรษฐกิจมูลคา่ สงู จากฐานการอุตสาหกรรม การเกษตร และการประมง แบบครบวงจร การทอ่ งเท่ยี ว การคา้ และการลงทุน (High Value Economy City) 2

Value Chain ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นาจงั หวัด แผนพฒั นาจังหวัด 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) ของจังหวดั สมุทรสาคร เ ้ปาหมายการ เมอื งอตุ สาหกรรมเชิงนิเวศ เมอื งเกษตรและอาหารปลอดภยั ที่มมี าตรฐานสากลและมูลคา่ สูง ทอ่ งเทย่ี วทางเลอื กใหม่ สงั คมน่าอยู่ส่เู มืองแห่งสขุ ภาวะที่ดแี ละยง่ั ยนื ัพฒนา วัต ุถประสง ์ค 1. พฒั นาและยกระดับ 2. ขบั เคลอื่ นเศรษฐกจิ จงั หวัด 3 พฒั นาโครงสร้างพื้นฐานและ 4.พฒั นาและบรหิ ารการ 5.พฒั นาจงั หวดั สมทุ รสาคร 6. ยกระดบั มาตรฐานการ 7. ส่งเสรมิ การพัฒนา 8. ประชาชนในจังหวัด มาตรฐานสนิ คา้ ด้านการเกษตร ให้เตบิ โตอยา่ งตอ่ เนอ่ื งและยงั่ ยนื สาธารณปู โภคให้มมี าตรฐาน จดั การท่องเทยี่ วชายฝ่งั ทะเล ให้มสี ภาพ แวดลอ้ มนา่ อยู่ ครองชพี ใหก้ ับประชาชน จังหวดั ให้มีความสงบ สมุทรสาครมสี ุขภาพกาย มีศกั ยภาพในการปรับตัวใหท้ นั รองรับการเตบิ โตของเศรษฐกิจ เสริมสรา้ งความม่ันคงใน เรยี บรอ้ ย ปลอดภยั และใจทส่ี มบรู ณ์ พรอ้ มใน เกษตรแปรรปู การประมง และสงั คมแหง่ อนาคต โครงขา่ ย การท่องเท่ยี วเชิงสุขภาพ เออ้ื ตอ่ การอยอู่ าศยั ชวี ิต เศรษฐกิจฐานราก ประชาชนอยรู่ ่วมกันอยา่ ง ประมงแปรรูป และการบรกิ าร ตอ่ การเปลย่ี นแปลง คมนาคมท่ีอานวยความสะดวก การทอ่ งเทยี่ วเชิงเกษตร ของประชาชนทุกวยั เข้มแข็ง สรา้ งงาน อาชพี มีความสขุ และชมุ ชน การพัฒนาจงั หวัด ใช้เทคโนโลยี และนวัตกรรม และลดต้นทนุ ในการเคลอ่ื นยา้ ย การท่องเท่ียวเชงิ วัฒนธรรม และการเตบิ โตบนคณุ ภาพ แก่ประชาชน ชมุ ชนให้ เขม้ แข็ง พง่ึ พาตนเอง สมทุ รสาครในอนาคต มมี ลู ค่าเพ่มิ ขึ้น และสินค้า ในการเพ่ิมขีดความสามารถ สนิ ค้า บรกิ าร และเชอ่ื มโยง เพอ่ื เช่ือมโยงทอ่ งเที่ยว ชีวติ ท่ีเป็นมิตรกับ อุตสาหกรรมให้มีมาตรฐาน ในทกุ มิติของจังหวดั สิง่ แวดลอ้ มอย่างย่งั ยืน เตบิ โตอยา่ งม่ันคง พึ่งกนั เองได้ มีศกั ยภาพท่ีสามารถแขง่ ขัน ในการแขง่ ขัน ยทุ ธศาสตร์ชาติ 20 ปี สู่ smart city ในตลาดโลก ตัว ีช้ ัวดตามเ ้ปาหมาย 1.อตั ราการขยายตวั มูลคา่ ผลติ ภณั ฑ์มวลของจังหวดั เพิ่มข้นึ 1.ร้อยละปรมิ าณขยะมลู ฝอยชุมชนท่ไี ดร้ บั การจัดการอย่างถกู ต้อง 1. รอ้ ยละทีเ่ พม่ิ ขน้ึ ของดชั นคี วามก้าวหน้าของคน การ ัพฒนา 2.รอ้ ยละทเ่ี พ่มิ ขนึ้ จากรายได้การทอ่ งเท่ยี ว 2.คณุ ภาพน้าของแม่น้าสายหลกั อยู่ในเกณฑด์ เี พ่ิมขน้ึ (Human Achievement Index : HAI) 3.ร้อยละทีเ่ พมิ่ ขนึ้ ของรายได้จากการจาหนา่ ยผลติ ภณั ฑ์ชุมชน 3.ความสาเร็จของการดาเนินการพัฒนาพ้ืนท่อี ตุ สาหกรรมพฒั นาเข้าสู่ เมอื งอุตสาหกรรมเชงิ นเิ วศ 4.จานวนสถานประกอบการทผ่ี า่ นเกณฑ์ Green Industry ประเด็นการพัฒนา 1. การเสริมสรา้ งขดี ความสามารถในการแขง่ ขัน และขบั เคลอื่ นสู่เมอื ง 2. การสรา้ งความอดุ มสมบูรณ์ของทรพั ยากรธรรมชาติ 3. การเสริมสรา้ งเมืองน่าอยู่ มีความม่นั คง เศรษฐกิจมูลคา่ สูงจากฐานการอุตสาหกรรม การเกษตร และการประมง และส่งิ แวดล้อมใหเ้ ปน็ เมืองนา่ อยู่อยา่ งยัง่ ยนื คณุ ภาพชวี ติ คุณภาพการศกึ ษา และชมุ ชนเขม้ แขง็ (Sustainable Development City) แบบครบวงจร การท่องเท่ียว การคา้ และการลงทนุ (Well-Being City) (High Value Economy City) แนวทาง 1.1 สง่ เสริมภาคการผลิตการ 1.2 ยกระดบั คุณภาพสรา้ ง 1.3 เพม่ิ ช่องทางการตลาด 1.4 พัฒนาโครงสร้างพ้นื ฐานและ 2.1 ฟ้ืนฟูและอนรุ ักษ์ 2.2 พฒั นาระบบการจดั การ 2.3 ส่งเสริมและพฒั นา 3.1 พัฒนาคณุ ภาพชีวติ และ 3.2 พัฒนาระบบบรหิ าร 3.3 ส่งเสรมิ การสรา้ ง 3.4 สง่ เสริมและพฒั นา การพัฒนา แปรรปู อาหารและ มาตรฐานการทอ่ งเท่ียวและ การจาหน่ายสินคา้ และ สาธารณปู โภค และการสรา้ ง ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละ ขยะ น้าเสยี และมลพษิ อุตสาหกรรมสีเขียว ครอบครัว ภายหลงั จดั การ ความม่ันคง คณุ ค่าทางสังคม คุณภาพการศึกษาเพ่อื สรา้ ง การบรกิ ารในอุตสาหกรรม สง่ิ แวดลอ้ มอย่างสมดุล ทางอากาศ ส่มู าตรฐาน ต้นแบบเมืองอุตสาหกรรม ความสงบเรียบรอ้ ย สงั คมแหง่ การเรียนรแู้ ละ ภาคอตุ สาหกรรมตอ่ เนอ่ื งให้ ทอ่ งเท่ยี วท่มี ีอัตลักษณ์ให้ บรกิ าร เมืองเพ่อื อานวยความสะดวก ลด เพอ่ื คุณภาพชีวติ ที่ย่งั ยืน สถานการณโ์ ควิด-19 ให้ฟื้น และความปลอดภัย วฒั นธรรม ประเพณี ได้มาตรฐานสากลมีศกั ยภาพ ตน้ ทนุ เอือ้ ตอ่ การเคลือ่ นย้าย และยงั่ ยืน ทย่ี ่ังยนื คืนกลบั สู่ปกติ และมี แบบมสี ว่ นรว่ ม ศาสนา และหลกั ปรัชญา สรา้ งคุณภาพแรงงานสู่ ในการแข่งขนั ในเวทีการคา้ เตบิ โตอยา่ งยงั่ ยนื สินคา้ และบริการ และเชอ่ื มโยง ภมู ิคุ้มกนั จากวกิ ฤต ของเศรษฐกิจพอเพียง ภาคอตุ สาหกรรม โลกอย่างเขม้ แข็ง กบั จงั หวัดใกล้เคยี ง โครงการ • งบพฒั นาจังหวัด 77,435,800 บาท • งบพฒั นาจังหวดั 203,550,000 บาท • งบพฒั นาจงั หวัด 90,587,100 บาท • งบพฒั นาจงั หวดั 201,924,000 บาท • งบพฒั นาจังหวดั 232,898,250 บาท • งบพฒั นาจังหวัด 9,436,500 บาท • งบพัฒนาจังหวดั 5,121,000 บาท • งบพัฒนาจังหวัด 20,159,300 บาท • งบพัฒนาจงั หวัด 60,006,500 บาท • งบพัฒนาจังหวัด 62,337,000 บาท • งบพฒั นาจังหวัด 46,030,000 บาท • งบสว่ นราชการ - บาท • งบสว่ นราชการ 225,633,000 บาท • งบส่วนราชการ - บาท • งบสว่ นราชการ 975,570,000 บาท • งบส่วนราชการ 11,001,803,800 บาท • งบส่วนราชการ - บาท • งบส่วนราชการ - บาท • งบส่วนราชการ - บาท • งบสว่ นราชการ 1,525,000 บาท • งบส่วนราชการ - บาท • งบส่วนราชการ - บาท • งบ อปท. - บาท • งบ อปท. - บาท • งบ อปท. - บาท • งบ อปท. - บาท • งบ อปท. 8,045,200 บาท • งบ อปท. 36,250,000 บาท • งบ อปท. - บาท • งบ อปท. 179,972,000 บาท • งบ อปท. 1,400,000 บาท • งบ อปท. - บาท • งบ อปท. 109,593,300 บาท รวม 77,435,800 บาท รวม 429,183,000 บาท รวม 90,587,100 บาท รวม 1,177,494,000 บาท รวม 11,242,747,250 บาท รวม 45,686,500 บาท รวม 5,121,000 บาท รวม 200,131,300 บาท รวม 62,931,500 บาท รวม 62,337,000 บาท รวม 155,623,300 บาท รวมงบประมาณ 1,774.69 ลา้ นบาท รวมงบประมาณ 11,293.55 ล้านบาท รวมงบประมาณ 481.02 ลา้ นบาท 3 รวมงบประมาณ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) = 13,532.28 ลา้ นบาท

สาระสาคัญแผนพฒั นาจังหวัด (พ.ศ 2566 - 2570)

3. สาระสาํ คัญแผนพฒั นาจังหวัด (พ.ศ. 2566 - 2570) 3.1 ข้อมลู เพือ่ การพัฒนา 3.1.1 ข้อมูลพ้ืนฐานทางกายภาพ จงั หวดั สมุทรสาครเป็นจังหวัดชายทะเล ต้ังอยู่ปากแมน่ ํ้าทา่ จีน จากหลักฐานทางประวัตศิ าสตร์ กล่าวไว้ว่า ในสมัยกรุงศรีอยุธยา มีชุมชนขนาดใหญ่ต้ังอยู่บริเวณปากอ่าวไทย ซึ่งมีชาวจีนนําเรือสําเภาเข้ามาจอดเทียบท่า ค้าขายแลกเปล่ียนสินค้าและพักอาศัยอยู่เป็นจํานวนมาก จึงเรียกว่า “บ้านท่าจีน” ในสมัยแผ่นดินสมเด็จ พระมหาจักรพรรดิ (พ.ศ. 2099) ได้โปรดให้ยกฐานะ “บ้านท่าจีน” ข้ึนเป็น “เมืองสาครบุรี”เพื่อเป็นหัวเมือง สําหรับเรียกระดมพลเวลาเกิดสงคราม และเปน็ เมืองด่านหนา้ ป้องกนั ข้าศึกศตั รทู ี่จะเขา้ มารกุ รานทางทะเล ต่อมาในสมัยกรงุ รตั นโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หวั รัชกาลท่ี 4 ทรงโปรดให้เปลย่ี น ชือ่ “เมืองสาครบุร”ี เป็น “เมืองสมุทรสาคร” ซ่ึงมีความหมายวา่ “เมืองแห่งทะเลและแมน่ าํ้ ” ตอ่ มาในปี พ.ศ. 2456 พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลท่ี 6 โปรดเกล้าให้ทางราชการเปล่ียนคําว่า “เมอื ง” เป็น “จังหวัด” ทัว่ ทกุ แหง่ ในพระราชอาณาจักร “เมืองสมุทรสาคร” จึงไดเ้ ปล่ียนเป็น “จังหวดั สมุทรสาคร” ตัง้ แต่บดั นั้นเปน็ ต้นมา จนถงึ ปัจจุบัน ส่วนคําวา่ “มหาชัย” ท่ีคนทวั่ ไปชอบเรียกกนั นน้ั เป็นช่ือคลองท่สี มเดจ็ พระสรรเพชญท่ี 8 แหง่ กรุงศรอี ยธุ ยา โปรดให้ขุดคลองลัดจากเมืองธนบุรี เป็นแนวตรงไปออกปากนํ้าเมืองสาครบุรี แทนคลองโคกขามท่ีคดเค้ียว แต่ขุดคลองยังไม่ทันแล้วเสร็จก็ทรงสวรรคตเสียก่อน จนถึงรัชสมัยสมเด็จพระสรรเพชญท่ี 9 (ขุนหลวงท้ายสระ) โปรดให้ขุดคลองต่อจนแล้วเสร็จ และได้พระราชทานนามว่าคลองมหาชัย ซึ่งต่อมาบรเิ วณฝัง่ ซ้ายปากคลอง ไดเ้ กิดชุมชนขนาดใหญข่ ้ึนชอ่ื ว่า “มหาชยั ” จึงเป็นทนี่ ิยมเรยี กขานแตน่ น้ั เปน็ ต้นมา อนึ่ง ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงปฏิรูปการปกครอง มีการจัดระบบการบริหารราชการส่วนภูมิภาคเป็นมณฑลเทศาภิบาล และได้ทรงมีพระราชดําริท่ีจะสร้างสรรค์ ความเจริญให้แก่ท้องถิ่น โดยใช้การปกครองรูปแบบสุขาภิบาลได้มีพระบรมราชโองการให้ยกฐานะ “ตําบลท่าฉลอม” เป็น “สุขาภบิ าลท่าฉลอม” เม่ือวันที่ 18 มนี าคม พ.ศ. 2448 จึงถือได้ว่าสุขาภิบาลทา่ ฉลอม เป็นสุขาภิบาลทีต่ ้ังข้ึน ในหวั เมืองเป็นแห่งแรกของประเทศไทย ท่ตี ง้ั และอาณาเขต จังหวัดสมุทรสาครเป็นจังหวัดชายทะเล ตั้งอยู่ริมฝ่ังแม่น้ําท่าจีนและปากอ่าวไทย อยู่ในเขต พ้นื ที่ภาคกลางตอนล่างของประเทศไทย เป็นจังหวัดปริมณฑลกรุงเทพมหานคร อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร ตามระยะทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 35 (ถนนพระราม 2) ประมาณ 30 กิโลเมตร มีพื้นที่ 872.347 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 545,216 ไร่ จังหวดั สมุทรสาครมีอาณาเขตติดต่อกับจงั หวัดใกลเ้ คยี ง ดังน้ี ทิศเหนอื ติดตอ่ กับจงั หวัดนครปฐม ทิศใต้ ตดิ ทะเลอ่าวไทย ทิศตะวนั ออก ตดิ ตอ่ กับกรงุ เทพมหานคร ทศิ ตะวันตก ตดิ ตอ่ กบั จงั หวัดสมทุ รสงคราม และจังหวัดราชบรุ ี แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) 4  

    ภาพท่ี 1-1 : แสดงอาณาเขตจงั หวัดสมุทรสาคร ลักษณะภมู ิประเทศ ลักษณะภูมิประเทศเป็นท่รี าบล่มุ ชายฝงั่ ทะเล สูงจากระดบั น้ําทะเลประมาณ 1.00 - 2.00 เมตร พื้นท่ีด้านทิศตะวันตกเป็นที่ราบลุ่มในเขตน้ําจืด เขตจังหวัดถูกแบ่งเป็น 2 ส่วน ด้วยแม่น้ําท่าจีนซ่ึงไหลผ่านตอนกลาง จงั หวดั ไหลคดเคี้ยวตามแนวเหนือใต้ลงสู่อ่าวไทยทีอ่ าํ เภอเมอื งสมุทรสาคร ระยะทางยาว 70 กโิ ลเมตร พ้นื ทตี่ อนบน ของจังหวัดในเขตอําเภอบ้านแพ้ว และอําเภอกระทุ่มแบน มีความอุดมสมบูรณ์ของดินและมีโครงข่ายแม่น้ํา ลําคลองเช่ือมโยงถึงกันกระจายอยู่ทั่วพืน้ ทก่ี วา่ 170 สาย ทั้งทเ่ี ป็นคลองธรรมชาติและคลองท่ีขุดขนึ้ เพือ่ นํานา้ํ จืด มาใช้ในการเพาะปลูกและการชลประทาน ช่วยในการระบายนํ้าและใช้ในการคมนาคมขนส่ง สภาพพ้ืนท่ีจึงเหมาะ ท่จี ะทําการเพาะปลูกพืชนานาชนิด และบางส่วนเป็นย่านธุรกิจอุตสาหกรรมและที่อยู่อาศัย พ้ืนท่ีตอนล่างของจังหวัด ในเขตอําเภอเมืองสมุทรสาคร อยู่ติดชายฝ่ังทะเลยาว 41.8 กิโลเมตร เหมาะแก่การทํานาเกลือ การทําประมง และการเพาะเล้ยี งสัตว์นาํ้ ชายฝงั่ สภาพภมู อิ ากาศ จังหวัดสมุทรสาคร มีสภาพภูมิอากาศเป็นแบบฝนเมืองร้อน (Tropical Climate) เนื่องจากได้รับ อิทธิพลจากลมบก ลมทะเล มีลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ รวมท้ังพายุดีเปรสช่ัน ที่พัดผ่านมาจากทะเลจีนใต้ จึงทําให้มีความช้ืนในอากาศสูง มีฝนตกปานกลาง ปริมาณฝนตกเฉล่ียทั้งปีอยู่ท่ี 988.1 มิลลิเมตร อุณหภูมิเฉล่ียประมาณ 28.7 องศาเซลเซียส มีความช้ืนสัมพัทธ์ตํ่าสุด 45% สูงสุด 95% สภาวะอากาศทั่วไป จังหวัดสมุทรสาครอยู่ภายใต้อิทธิพลของลมมรสุมซ่ึงพัดประจําเป็นฤดูกาล 2 ชนิด โดยพัดจากทิศตะวันออกเฉียงเหนือในฤดหู นาวเรยี กว่าลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ อิทธิพลของลมนี้ทําให้บริเวณ จังหวัดสมุทรสาครมีอากาศหนาวเย็นและแห้งแล้ง กับมรสุมอีกชนิดหนึ่งคือมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ซึ่งพัดจาก ทศิ ตะวนั ตกเฉียงใต้เป็นสว่ นใหญใ่ นฤดูฝน ทาํ ให้อากาศชุ่มช้ืนและมีฝนตกทัว่ ไป แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  5  

    ฤดูกาล พิจารณาตามลกั ษณะลมฟ้าอากาศของประเทศไทย แบ่งฤดูกาลของจังหวัดสมุทรสาคร ออกเป็น 3 ฤดู ดงั นี้ ฤดูหนาว เร่ิมต้ังแต่กลางเดือนตุลาคม ถึงกลางเดอื นกุมภาพนั ธ์ ซง่ึ เป็นฤดูมรสมุ ตะวันออก เฉียงเหนอื จะมีลมเย็นและแห้งจากทศิ ตะวนั ออกเฉยี งเหนือพดั ผา่ น ทําใหม้ อี ากาศเย็นทัว่ ไป โดยมีอากาศหนาวจัด ในระหว่างเดือนธันวาคมและมกราคม ฤดูรอ้ น เรมิ่ ตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพนั ธ์ ถงึ กลางเดอื นพฤษภาคม ในระยะนี้ เป็นช่วงว่างของฤดูมรสุม จะมีลมจากทิศใต้และตะวันออกเฉียงใต้พัดปกคลุมทําให้มีอากาศร้อนอบอ้าวท่ัวไป โดยมีอากาศร้อนทีส่ ุดใน เดือนเมษายน ฤดฝู น เรมิ่ ต้ังแตก่ ลางเดือนพฤษภาคม ถงึ กลางเดอื นตุลาคม ซงึ่ เปน็ ฤดู มรสุมตะวันตกเฉียงใต้ จะมีลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ซ่ึงเป็นลมที่พัดจากมหาสมุทรอินเดียนําฝนและความชุ่มช้ืน เขา้ มายังประเทศไทย จึงทาํ ให้มฝี นชกุ ทัว่ ไป เดือนที่มฝี นตกมากทสี่ ดุ คือเดือนตุลาคม สภาพอตุ นุ ิยมวิทยาและอุทกวิทยา ข้อมูลภูมิอากาศจากสถานีตรวจอากาศของกรมอุตุนิยมวิทยาท่ีอยู่ในพ้ืนที่ลุ่มนํ้าท่าจีน และพ้ืนท่ี ข้างเคียงรวมถึงสรุปข้อมูลภูมิอากาศท่ีสําคัญประกอบด้วย อุณหภูมิความชื้นสัมพันธ์ เมฆปกคลุม ความเร็วลม และปริมาณการระเหยถาด รวมถึงปริมาณการคายระเหยของพืชอ้างอิงท่ีคํานวณจากวิธี Modified Penman สาํ หรบั พน้ื ท่ลี มุ่ น้าํ ท่าจีน สรปุ ได้ดงั น้ี ข้อมูลภมู อิ ากาศทสี่ าํ คญั หนว่ ย ช่วงพสิ ยั คา่ รายเดอื นเฉล่ีย ค่าเฉล่ียรายปี อุณหภมู ิ องศาเซลเซียส 23.3 - 34.1 28.7 ความชืน้ สัมพันธ์ เปอร์เซน็ ต์ 45 - 95 75.8 ความเรว็ ลม น๊อต 3.61 – 7.79 5.19 เมฆปกคลมุ 0-10 อ๊อกต้า 3.0 - 9.00 6 ตารางที่ 1-1 : แสดงข้อมลู สภาพภูมิอากาศในพืน้ ที่ลุ่มนาํ้ ท่าจนี (ทีม่ า : สถานีตรวจอากาศ กรมอุตุนิยมวิทยา, 2564) ปรมิ าณนํา้ ฝน จังหวัดสมุทรสาคร เป็นจังหวัดท่ีมีฝนตกอยู่ในเกณฑ์น้อย ปริมาณฝนเฉลี่ยตลอดปี 1200 - 1400 มิลลิเมตร และมีจํานวนวันฝนตกเฉล่ีย 120 - 130 วัน เดือนที่มีฝนตกมากที่สุดคือเดือนตุลาคม มีปริมาณฝน เฉลีย่ 200 - 300 มลิ ลเิ มตร และมจี าํ นวนวนั ฝนตก 15 - 20 วนั ระหว่างปี พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2563 ปริมาณนํ้าฝนเฉล่ีย 1,083.35 มิลลิเมตร โดยปริมาณน้ําฝน มากที่สุด ในปี พ.ศ. 2560 วัดได้ 1,427.40 มิลลิเมตร จํานวนวันฝนตก 127 วัน ส่วนปริมาณนํ้าฝนน้อยท่ีสุด ในปี พ.ศ. 2562 วัดได้ 814.00 มิลลเิ มตร จํานวนวันฝนตก 103 วนั ปี พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 ปรมิ าณน้าํ ฝน (มิลลเิ มตร) 1,427.40 1,106.70 814.0 985.3 จํานวนวนั ท่ฝี นตก (วัน) 103 102 127 120 ตารางท่ี 1-2 : แสดงสถิติปรมิ าณนาํ้ ฝนและจํานวนวนั ทฝ่ี นตกในจงั หวดั สมทุ รสาคร ปี พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2563 (ท่มี า : สถานีอตุ ุนิยมวทิ ยาสมทุ รสงคราม, มถิ นุ ายน 2564) แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  6  

    1,427.40 1,500.00 1,106.70 985.30 1,000.00 814 500.00 127 120 103 102 0.00 2560 2561 2562 ปริมาณน้ําฝน จ2ํา5น6ว3นวันทฝ่ี นตก ภาพท่ี 1-2 : ปริมาณนํา้ ฝนและจํานวนวนั ทีฝ่ นตกในจงั หวดั สมุทรสาคร ปี พ.ศ. 2560 - พ.ศ. 2563 (ท่ีมา : สถานอี ตุ ุนยิ มวทิ ยาสมทุ รสงคราม, มถิ นุ ายน 2564) ขอ้ มูลประชากรการปกครอง จังหวัดสมุทรสาคร เป็นจังหวัดปริมณฑลกรุงเทพมหานคร มีสภาพสังคมแบบก่ึงชนบทกึ่งเมือง ประชากรท่ีอาศัยอยู่ในเขตเมืองส่วนใหญ่จะต้ังบ้านเรือนกระจุกตัวอยู่ริมถนนสายหลักและสายรองมีลักษณะ ครอบครัวเด่ียว ส่วนการตั้งบ้านเรือนของประชากรในชนบทจะกระจายอยู่ตามริมแม่น้ําลําคลอง ประชากร ของจงั หวดั สว่ นใหญเ่ ป็นคนไทยเชื้อสายจนี และเชือ้ สายรามัญ ปัจจุบันประชากรตามทะเบียนราษฎรของจังหวัดสมุทรสาคร ณ วันท่ี 31 สิงหาคม 2564 มจี ํานวนรวม 585,685 คน เป็นเพศชาย 282,240 คน เพศหญิง 303,445 คน ความหนาแน่นเท่ากับ 671 คน ตอ่ ตารางกิโลเมตร อําเภอท่ีมีประชากรมากที่สุดคือ อําเภอเมืองสมุทรสาคร มีประชากร 303,897 คน รองลงมาคือ อาํ เภอกระทมุ่ แบนมปี ระชากร 181,584 คน และอาํ เภอบ้านแพ้ว มปี ระชากร 100,204 คน สาํ นกั ทะเบยี น ชาย (คน) หญงิ (คน) รวม (คน) ครวั เรือน (หลงั ) อําเภอเมืองสมทุ รสาคร 97,665 106,498 204,163 115,163 เทศบาลตาํ บลนาดี 13,238 14,766 28,004 16,619 เทศบาลตาํ บลบางปลา 3,385 3,639 7,024 4,481 เทศบาลนครสมุทรสาคร 31,893 32,813 64,706 18,941 รวมทง้ั อําเภอ 146,181 157,716 303,897 155,204 อาํ เภอกระทุ่มแบน 31,441 33,974 65,415 38,599 เทศบาลตําบลสวนหลวง 17,485 17,726 35,211 21,831 เทศบาลเมอื งกระทุม่ แบน 13,361 14,016 27,377 6,640 เทศบาลนครออ้ มน้อย 25,476 28,105 53,581 49,412 รวมท้งั อาํ เภอ 87,763 93,821 181,584 116,482 อําเภอบ้านแพว้ 23,954 26,034 49,988 15,742 เทศบาลตาํ บลเกษตรพฒั นา 2,445 2,635 5,080 1,580 เทศบาลตาํ บลบ้านแพว้ 1,565 1,698 3,263 1,055 เทศบาลตําบลหลกั ห้า 20,332 21,541 41,873 10,506 รวมท้งั อําเภอ 48,296 51,908 100,204 28,883 ตารางที่ 1-3 : แสดงจํานวนประชากรของจงั หวดั สมทุ รสาคร ปี พ.ศ. 2564 จาํ แนกรายอาํ เภอ (ท่มี า : ท่ีทาํ การปกครองจังหวัดสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  7  

    เขตการปกครอง จังหวดั สมทุ รสาครแบ่งเขตการปกครองออกเปน็ 3 อําเภอ 40 ตาํ บล 290 หม่บู ้าน ไดแ้ ก่ 1) อําเภอเมืองสมทุ รสาคร มี 18 ตาํ บล 116 หมบู่ า้ น 2) อําเภอกระทุม่ แบน มี 10 ตาํ บล 76 หม่บู า้ น 3) อําเภอบา้ นแพว้ มี 12 ตําบล 98 หมบู่ ้าน อาํ เภอ พ้ืนท่ี ตําบล หมู่บา้ น เทศบาล อบต. หมายเหตุ (ตร.กม.) เมอื งสมุทรสาคร 492.040 18 116 6 11 1 เทศบาลนคร 5 เทศบาลตาํ บล กระทมุ่ แบน 135.276 10 76 5 5 1 เทศบาลนคร 2 เทศบาลเมอื ง 2 เทศบาลตาํ บล บ้านแพว้ 245.031 12 98 3 7 3 เทศบาลตาํ บล รวม 872.347 40 290 14 23 ตารางที่ 1-4 : แสดงจาํ นวน อําเภอ ตําบล หม่บู า้ น เทศบาล และ อบต. ในจงั หวดั สมุทรสาคร (ที่มา : ทท่ี าํ การปกครองจังหวัดสมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) 3.1.2 ข้อมูลเชิงเปรียบเทียบ 1) ด้านเศรษฐกิจ 1.1) โครงสรา้ งดา้ นเศรษฐกจิ ของจังหวัด ข้อมูลผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดสมุทรสาคร ของสํานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม แห่งชาติ (สศช.) ต้ังแต่ปี 2560 – 2562 แสดงให้เห็นว่าสัดส่วนโครงสร้างด้านเศรษฐกิจของจังหวัดสมุทรสาคร ส่วนใหญ่อยู่ในภาคนอกเกษตร ซึ่งประกอบไปด้วยภาคอุตสาหกรรมและภาคบริการ และจากตัวเลขมูลค่า ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดสมุทรสาครของภาคนอกเกษตรมีแนวโน้มเพ่ิมขึ้นทุกปี โดยในปี 2562 มีมูลค่า ผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด 402,137 ล้านบาท หรือคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 98.3 สําหรับในภาคเกษตร มีมูลค่า ผลิตภณั ฑม์ วลรวมจังหวัด 7,031 ล้านบาท หรอื คิดเป็นสัดสว่ นรอ้ ยละ 1.7 ผลติ ภัณฑม์ วลรวมจังหวดั (GPP) หน่วย ปี 2560 ปี 2561 ปี 2562 ภาคเกษตร ล้านบาท 7,452 7,202 7,031 สัดส่วน % 1.9 1.8 1.7 ภาคนอกเกษตร ล้านบาท 379,007 399,739 402,137 สัดสว่ น % 98.1 98.2 98.3 รวม ล้านบาท 386,459 406,941 409,169 ตารางที่ 1-5 : แสดงโครงสรา้ งดา้ นเศรษฐกิจของจังหวดั สมทุ รสาครตัง้ แต่ปี พ.ศ. 2560 – 2562 (ท่มี า : สาํ นกั งานคลงั จงั หวัดสมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  8  

    1.2) มูลคา่ ผลติ ภัณฑม์ วลรวมจงั หวัด (Gross Provincial Product) จากข้อมูลมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดสมุทรสาครต้ังแต่ปี 2560 – 2562 รายสาขาการผลิต พบว่ามูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดนอกภาคเกษตรมีแนวโน้มเพ่ิมขึ้น โดยในปี 2562 เป็นการเพ่ิมขึ้นจาก มูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดในภาคบริการเป็นสําคัญ โดยเฉพาะในสาขาการขายส่งและการขายปลีกฯ สาขาการก่อสร้าง และสาขากิจกรรมด้านสุขภาพและงานสังคมสงเคราะห์ ขณะท่ีจํานวนประชากรมีแนวโน้ม เพ่ิมข้ึนทุกปี โดยในปี 2562 มีจํานวนประชากร 1,054,000 คน อย่างไรก็ตามผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดต่อคน (GPP Per capita) ในปี 2562 ลดลงจากปี 2561 เล็กน้อย โดยในปี 2562 จังหวัดสมุทรสาครมีผลิตภัณฑ์มวลรวม จังหวัดต่อคน 388,372 บาท สาขาการผลิต โครงสร้างด้านเศรษฐกจิ (ล้านบาท) ปี พ.ศ. 2560 ปี พ.ศ. 2561 ปี พ.ศ. 2562 ภาคเกษตร 7,452 7,202 7,031 สาขาเกษตรกรรม การปา่ ไม้และการประมง 7,452 7,202 7,031 ภาคนอกเกษตร 379,007 399,739 402,137 ภาคอุตสาหกรรม 280,035 292,067 287,316 การทําเหมืองแร่และเหมืองหนิ 846 557 442 การผลติ 268,204 281,571 276,527 ไฟฟ้า ก๊าซ ไอนํ้า และระบบปรับอากาศ 8,596 7,826 8,240 การจัดหาน้าํ การจดั การ และการบําบดั นาํ้ เสีย ของเสีย และส่ิงปฏกิ ูล 2,389 2,112 2,107 ภาคบริการ 98,972 107,672 114,821 การกอ่ สร้าง 6,986 7,537 8,296 การขายส่งและการขายปลีก การซอ่ มยานยนต์ และจักรยานยนต์ 53,309 59,135 64,403 การขนสง่ และสถานทเี่ ก็บสนิ คา้ 5,533 5,763 5,117 ทพี่ กั แรมและบรกิ ารดา้ นอาหาร 733 829 862 ข้อมูลขา่ วสารและการสอ่ื สาร 2,251 2,373 2,456 กิจกรรมทางการเงนิ และการประกันภยั 8,920 9,394 9,526 กิจกรรมอสังหารมิ ทรพั ย์ 5,436 6,291 6,722 กิจกรรมทางวชิ าชีพ วิทยาศาสตร์ และเทคนิค 635 687 854 กิจกรรมการบริหารและการบรกิ ารสนบั สนุน 2,483 2,053 2,132 การบริหารราชการ การป้องกนั ประเทศ และการประกนั สงั คมภาคบงั คับ 4,339 4,852 4,865 การศึกษา 1,716 1,666 1,654 กิจกรรมดา้ นสุขภาพและงานสงั คมสงเคราะห์ 4,844 5,337 6,057 ศลิ ปะ ความบนั เทิง และนนั ทนาการ 557 541 557 กจิ กรรมบริการด้านอน่ื ๆ 1,231 1,214 1,318 ผลิตภัณฑ์มวลรวมจงั หวัด 386,459 406,941 409,169 ผลติ ภณั ฑม์ วลรวมจังหวัดตอ่ คน (บาท) 374,994 390,485 388,372 ประชากร (1,000 คน) 1,031 1,042 1,054 ตารางที่ 1-6 : มูลค่าผลิตภณั ฑม์ วลรวมจงั หวดั สมุทรสาครปี 2560 – 2562 (ทีม่ า : สาํ นกั งานคลงั จังหวดั สมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  9  

    จังหวัดสมุทรสาคร มีผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัดต่อหัว (GPP Per Capita) ในปี พ.ศ. 2562 เท่ากับ 388,372 บาท/คน/ปี ลดลงจาก 390,485 บาท/คน/ปี ในปี พ.ศ. 2561 เท่ากับ 2,113 บาท/คน/ปี โดยจัดอยใู่ นลาํ ดบั ท่ี 8 ของประเทศ 10 อนั ดบั แรกสูงสดุ 10 อนั ดับสดุ ทา้ ยตํ่าสุด 1. จงั หวดั ระยอง 988,748 1. จงั หวัดนราธิวาส 59,498 2. กรุงเทพมหานคร 637,397 2. จังหวดั ยโสธร 62,623 3. จงั หวัดชลบุรี 571,234 3. จงั หวัดหนองบวั ลาํ ภู 63,002 4. จังหวัดปราจนี บุรี 551,150 4. จงั หวัดแมฮ่ อ่ งสอน 63,370 5. จงั หวัดฉะเชิงเทรา 459,005 5. จงั หวัดสกลนคร 65,900 6. จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 439,159 6. จงั หวดั มุกดาหาร 66,599 7. จังหวัดภเู กต็ 428,5351 7. จังหวัดบึงกาฬ 68,727 8. จังหวดั สมทุ รสาคร 388,372 8. จงั หวดั ชยั ภูมิ 70,159 9. จังหวดั สมุทรปราการ 349,406 9. จงั หวัดอํานาจเจรญิ 71,815 10. จังหวดั สระบรุ ี 336,393 10. จังหวัดอุบลราชธานี 72,607 ตารางที่ 1-7 : แสดงลาํ ดบั ผลิตภณั ฑ์มวลรวมจงั หวัดระดบั ประเทศ (บาท/คน/ป)ี (GPP Per Capita) ปี พ.ศ. 2562 (ที่มา : สาํ นักงานคลงั จงั หวดั สมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) 1.3) ภาวะดา้ นการคลงั ภาวะการคลังจังหวัดสมุทรสาครในปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 มีผลการจัดเก็บรายได้รวมท้ังสิ้น 27,668 ล้านบาท ลดลงจากปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 ที่จัดเก็บได้ 28,287 ล้านบาท โดยเป็นผลมาจากการผลิต ในภาคอุตสาหกรรมลดลง ส่งผลให้การจัดเก็บรายได้ลดลง สําหรับสถานการณ์ด้านการเงินของจังหวัดสมุทรสาคร ในปี 2563 จังหวัดมีปริมาณเงินฝากสะสม 233,157 ล้านบาท สูงกว่าปริมาณสินเชื่อ ในจังหวัดท่ีมีจํานวน 143,630 ลา้ นบาท ข้อมลู หน่วย ปี 2561 ปี 2562 ปี 2563 ด้านการคลงั ลา้ นบาท 25,526 28,287 27,668 การจดั เกบ็ รายได้ ลา้ นบาท 2,116 2,164 1,888 การใช้จ่ายงบประมาณ ล้านบาท 198,119 209,607 233,157 ดา้ นการเงนิ ล้านบาท 139,502 143,243 143,630 ปริมาณเงินฝาก ปรมิ าณสนิ เชอ่ื ตารางที่ 1-8 : ภาวะดา้ นการคลงั จังหวัดสมุทรสาคร ปี 2561 – 2563 หมายเหตุ : ข้อมูลดา้ นการคลัง เปน็ การจดั เกบ็ ขอ้ มลู ตามปงี บประมาณ ระยะเวลาตง้ั แต่ 1 ต.ค. – 30 ก.ย. ข้อมูลดา้ นการเงนิ เปน็ การจดั เก็บข้อมลู ตามปปี ฏิทิน ระยะเวลาตั้งแต่ 1 ม.ค. – 31 ธ.ค. แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  10  

    1.4) การท่องเที่ยว จงั หวัดสมุทรสาครตั้งอยชู่ ายฝ่งั ทะเล มีปา่ ชายเลนทีม่ ีความอุดมสมบูรณ์ มคี วามหลากหลายทาง ชีวภาพ เหมาะกับการเป็นแหล่งท่องเท่ียวเชิงนิเวศหรือแหล่งเรียนรู้ทางธรรมชาติ นอกจากนี้ จังหวัดสมุทรสาครยัง เป็นเมืองที่บันทึกในประวัติศาสตร์เรื่องราวของพันท้ายนรสิงห์ผู้ซื่อสัตย์ จงรักภักดี และป้อมวิเชียรโชฎก ซ่ึงสร้างในสมัยรัชกาลที่ 3 เพ่ือป้องกันข้าศึกทางทะเล ซ่ึงเหมาะแก่การเป็นแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ ซึง่ แนวโน้มของรายไดจ้ ากการท่องเทยี่ วภายในจังหวัดสมุทรสาครลดลงอย่างต่อเน่ือง เนอื่ งจากสถานการณ์การ แพร่ระบาดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19) รายการ พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 ผูม้ าเยอื น (นักท่องเทีย่ วและนกั ทัศนาจร) 1,508,165 1,554,530 1,515,458 475,829 - ชาวไทย 1,506,672 1,552,948 1,511,110 474,653 - ต่างประเทศ 1,493 1,582 4,348 1,176 + เพมิ่ ขึน้ /- ลดลง +4.65 +3.07 -2.51 -68.60 รายไดจ้ ากการทอ่ งเท่ยี ว (ลา้ นบาท) 2,478.32 2,630.26 2,488.74 692.74 + เพิม่ ขนึ้ /- ลดลง +7.51 +6.13 -5.38 -72.17 ตารางที่ 1-9 : แสดงจํานวนนกั ทอ่ งเที่ยว ปี พ.ศ. 2561 – พ.ศ. 2563 (ทมี่ า : สาํ นักงานท่องเทย่ี วและกฬี าจังหวัดสมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) ภาพที่ 1-3 : แสดงแผนที่การท่องเทยี่ วในจงั หวดั สมทุ รสาคร 11 (ทีม่ า : สํานักงานประชาสัมพนั ธจ์ ังหวดั สมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)   

    แหลง่ ทอ่ งเที่ยวที่สําคัญ (1) ศาลเจา้ พอ่ หลักเมืองสมทุ รสาคร เจ้าพ่อหลักเมืองสมุทรสาคร แกะสลักด้วย ไมโ้ พธค์ิ ล้ายองค์พระสยามเทวาธิราชอย่ใู นท่าประทบั ยืน บนเก้ียวปิดทองคําเปลวบริสุทธ์ิ ชาวสมุทรสาคร โดยเฉพาะชาวประมงมีความเคารพศรัทธามากก่อน ออกเรือประมงเพื่อไปหาปลาทุกครั้ง ชาวประมง จะตอ้ งสกั การะบูชาและจุดประทดั ถวายเพื่อความเป็น สิรมิ งคล (2) ปอ้ มวเิ ชียรโชฎก ป้อมวิเชียรโชฎกตั้งอยู่ท่ีตําบลมหาชัยห่างจาก ศาลากลางจังหวัด 200 เมตร สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2371 สมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องจาก ในสมัยนั้นได้เกิดกรณีพิพาทกับญวนเร่ืองเจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทร์ รัชกาลท่ี 3 ทรงเกรงว่าญวนจะยก กําลังมารุกรานไทย จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ให้พระยาโชฎึกราชเศรษฐี (ทองจีน)เป็นแม่กองสร้าง ป้ อ ม เ พื่ อ รั ก ษ า ป า ก นํ้ า ท่ า จี น เ มื อ ง ส มุ ท ร ส า ค ร และพระราชทานนามว่า “ป้อมวิเชยี รโชฎก” ลกั ษณะ ของป้อมก่อด้วยอิฐถือปูนไม่มีป้อมยาม มีแต่หอรบ ตามช่องของกําแพงมีปืนใหญ่ไว้สําหรับป้องกันข้าศึก (3) ศาลพันทา้ ยนรสิงห์ ที่มาทางปากน้ํา ศาลพันท้ายนรสิงห์ สร้างขึ้นเพ่ือเป็นอนุสรณ์แก่ พันท้ายนรสิงห์ ในคราวท่ีคัดท้ายเรือพระที่นั่งเอกชัย จนโขนเรือชนกิ่งไม้หักเน่ืองจากคลองโคกขามมีความคดเค้ียว และน้ําไหลเชี่ยวมากจึงกราบบังคมทูล พระเจ้าเสือให้ ประหารชีวิต ตามกฎมณเฑียรบาล เพ่ือรักษาระเบียบแบบแผน ราชประเพณี กรมศิลปากรได้จัดสร้าง ศาลพันท้ายนรสิงห์ ขึ้นใหม่อยู่ถัดจากศาลเก่าที่พังลง โดยกันอาณาบริเวณ รอบๆ ศาลไว้ประมาณ 100 ไร่ เพื่อจัดทําเป็นอุทยาน สถานพันท้ายนรสิงห์ภายในศาลใหม่มีรูปป้ันของพันท้ายนรสิงห์ ขนาดเท่าคนจริงอยู่ในท่าถือท้ายคัดเรือเป็นท่ีเคารพนับถือ ของประชาชนทั่วไปเป็นอย่างมากต้ังอยู่ท่ีตําบลโคกขาม เดินทางจากถนนเอกชัย เข้าทางหลวงหมายเลข 3423 ระยะทางประมาณ 15 กิโลเมตร แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  12  

    (4) สะพานแดง สะพานแดง หรือ จุดชมวิวปลาโลมา อยู่ที่ ตําบล พันท้ายนรสิงห์ อําเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร เป็นจุด ชมวิวริมชายฝั่งทะเล ป่าชายเลน และไม้ไผ่ชะลอคล่ืน โดยเฉพาะในช่วงเดือน พฤศจิกายน ถึง มกราคม จะมี ลมหนาวพัดเข้าสู่อ่าวไทย สายลม และนํ้าเค็ม จะพาเอา ฝูงปลาโลมาจํานวนมากเข้ามา อีกท้ังเป็นจุดชมพระ อาทิตย์ตกดิน เป็นอีกจุดชมวิวท่ีถือว่าเป็นไฮไลท์สําคัญ ของจังหวัดสมุทรสาคร เพราะที่น่ีสามารถชมได้ท้ังวิว พระอาทิตย์ข้ึน และพระอาทิตย์ตกดินได้อย่างสวยงาม แถมยังสามารถเดินเล่นชวิ ๆ รับลมทะเล พร้อมถา่ ยภาพ กบั สะพานไมส้ แี ดง ท่ีดูโดดเดน่ และเป็นเอกลักษณ์ (5) สะพานสายร้งุ สะพานสายรุ้ง และสะพานชมวิวชายทะเล กาหลง สีสันสดใส สะดุดตา ตัดกับท้องฟ้าสีฟ้าใส และ ววิ ของชายทะเลแบบกวา้ งไกล สะพานแห่งน้ีเป็นอีกหน่ึง แลนด์มาร์คของสมุทรสาครที่กําลังมาแรง ท่ีเหล่าบรรดา ขาถ่ายภาพไม่ควรพลาดมาถ่ายรูปเก๋ๆ คูลๆ กับสะพาน สีสันสดใสเหมือนสีของสายรุ้ง พร้อมชมวิวบรรยากาศ ของชายทะเลกาหลงไปด้วย ในช่วงแดดร่มบรรยากาศ เหมาะสําหรับพักผ่อนหย่อนใจ ป่ันจักรยาน ชมวิวเลียบ เสน้ นาเกลอื ไปจนถึงชายทะเล แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  13  

    (6) วดั โกรกกราก วัดโกรกกรากตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครสมุทรสาคร เป็นวัดเก่าแก่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าสร้างมาแต่สมัยใดแต่เดิม เป็นชุมชนชาวจีนเรียกว่า “ก๊กกั๊ก” ต่อมาเพ้ียนไปตามสําเนียง ไทยว่า “โกรกกราก”ห ล ว ง พ่อ ปู่วัด โ ก ร ก ก ร า ก เ ป็น พระพุทธรูปปางมารวิชัย เนื้อศิลาแลงศิลปะสมัยสุโขทัย ตอนปลายมีตํานานที่เล่าต่อกันมามีความว่าชาวบ้านได้ อัญเชิญพระลงเรือล่องมาตามแม่นํ้าจนท้ายท่ีสุด มีเหตุให้ต้อง อญั เชิญขึ้นเป็นพระประธานในอโุ บสถมาไว้ทีว่ ัดโกรกกรากจนถึง ปัจจุบัน ซ่ึงเล่าต่อกันมาว่าสมัยหนึ่งเกิดโรคตาระบาดทั่วทั้ง ตําบล ผู้นําชุมชนจึงมา บนบานว่าถ้าหายจากโรคตาจะนํา แว่นตามาถวายปรากฏว่าโรคตาหายระบาดไปจนหมดสิ้นจน เป็นที่เคารพบูชาของชาวสมุทรสาครจนถึงปัจจุบัน (7) วดั โคกขาม วัดโคกขาม ตั้งอยู่ใน ตําบลโคกขาม อําเภอเมือง สมุทรสาคร จงั หวัดสมุทรสาครเป็นวดั เก่าแก่ทสี่ รา้ งขน้ึ ในสมยั อยุธยา มีไฮไลท์ท่ีน่าสนใจ คือ มีพระอุโบสถหลังเก่าๆ ด้านหน้ามี พระเจดีย์เก่าสถาปัตยกรรมศิลปะแบบอยุธยา ลวดลาย การแกะสลักไม้ที่หน้าบันน้ันสวยงดงามมาก ๆ นอกจากนี้ยังมี พระพุทธสิหิงค์ ท่ีเป็นพระคู่บ้านคู่เมืองของไทย ที่มีเพียง 4 องค์เท่าน้นั คือท่ี พิพธิ ภัณฑ์สถานแหง่ ชาติ กรงุ เทพมหานคร วัดพระสิงห์ จังหวัดเชียงใหม่ หอพระสิงห์ จังหวัดนครศรี ธรรมราช และหนึ่งในนั้นก็ประดิษฐานอยู่ที่วัดโคกขาม จังหวัดสมทุ รสาคร แห่งน้นี ่เี อง แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  14  

    (8) วดั ทา่ กระบอื วัดท่ากระบือ ตําบลบางยาง อําเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร เป็นอีกหนึ่งวัดดังอีกแห่งของสมุทรสาคร ที่มีพระองค์ใหญ่กลางแจ้งท่ีเห็นเด่นชัด คือ พระไพโรจน์ วุฒาจารย์ (หลวงพ่อรุ่ง) เป็นที่นับถือของชาวกระทุ่มแบน ไวใ้ ห้กราบสักการะ ทาํ บญุ เสรมิ มงคล กราบไหว้ ฝ่ังตรงขา้ ม กับพระองค์ใหญ่เป็นพ้ืนที่ในส่วนของวัดท่ากระบือ มีพระวิหารและอุโบสถท่ีมีความงดงามภายในอุโบสถ ประดษิ ฐานรปู หลอ่ หุ่นขีผ้ ้งึ หลวงปู่รุ่ง ใหไ้ ดก้ ราบไหว้บชู า (9) หมู่บ้านเบญจรงค์ หมบู่ ้านเบญจรงค์ แหล่งผลิตทส่ี ําคญั คือ ตาํ บล ดอนไก่ดีและตําบลท่าเสา อําเภอกระทุ่มแบน เป็นหมู่บ้านที่ผลิตเครื่องปั้นดินเผา 5 สี หรือที่ เรียกว่า “เบญจรงค์” เป็นศิลปหัตถกรรมของภูมิ ปัญญาไทยที่สร้างสรรค์อย่างวิจิตรงดงาม และ ทรงคุณค่าทางวัฒนธรรมในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์แต่ ละขั้นตอนการผลิตมีความประณีต เปิดให้ผู้สนใจเข้า ชมกรรมวิธีการผลิตทุกวัน นอกจากน้ี ยังเปิดให้บริการ โฮมสเตย์ทพ่ี กั ภายในหมบู่ า้ นด้วย แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  15  

    (10) วดั หลักสี่ราษฎรส์ โมสร วดั หลักสร่ี าษฎร์สโมสร ตั้งอย่รู ิมคลองดําเนนิ สะดวก อําเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร มีหลวงพ่อโตวัดหลักส่ี เป็นพระพุทธรูปโบราณสมัยอู่ทองเนื้อหินทรายแดงฉาบปูน ปางมารวิชัย มีพระพักตร์เอิบอ่ิมย้ิมละไมหน้าตักกว้าง 81 น้ิว สูง 99 นิ้ว มีตํานานเล่าขานถึงปาฏิหาริย์และ ความศักดิ์สิทธิ์ของหลวงพ่อโตแผ่ไพศาลไปหลายจังหวัด ทุกวันจะมีประชาชนจากทั่วสารทิศมากราบไหว้ขอพร แ ล ะ ปิ ด ท อ ง จ น อ ง ค์ ห ล ว ง พ่ อ ห น า นุ่ ม เ ป็ น สี ท อ ง เหลืองอร่ามไปทั้งองค์ มโี อกาสไปเที่ยวที่อําเภอบ้านแพ้ว ถ้าไม่ได้แวะนมัสการหลวงพ่อโตวัดหลักส่ี คนที่น่ันถือว่า ไปไม่ถงึ บา้ นแพ้ว (11) ชมสวนผลไมบ้ ้านแพ้ว ชมสวนผลไม้บ้านแพ้วในเขตอําเภอบ้านแพ้ว ชาวบ้านทําสวนทั้งผลไม้ สวนผัก สวนกล้วยไม้ สวนมะพร้าว สวนองุ่น สวนฝรั่ง อําเภอบ้านแพ้วเป็นแหล่งผลไม้หลากหลายชนิด และเป็นที่ยอมรับว่าผลไม้เมืองนี้มีรสชาติ หอมหวานโดยเฉพาะ องุ่น ฝร่ัง มะพร้าวนํ้าหอม พุทรา และแก้วมังกร นอกจากจะชมสวนแล้ว ยังมีโอกาส ชมการทาํ น้ําตาลจากมะพร้าว การทาํ ขนมไทย อาทเิ ช่น ทองหยิบ ฝอยทอง เมด็ ขนนุ อีกดว้ ย แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  16  

    1.5) การดําเนนิ งานโครงการหน่ึงตําบลหนง่ึ ผลติ ภณั ฑ์ (1) แบง่ กล่มุ ประเภทผลติ ภัณฑต์ ามมาตรฐาน 4 Quadrant ดังน้ี ภาพที่ 1-4 : แสดงการจําแนกประเภทผลติ ภัณฑ์ OTOP ของจังหวดั สมุทรสาคร (ทมี่ า : สาํ นกั งานพฒั นาชุมชนสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) (2) แยกตามประเภทผลติ ภัณฑ์ 5 ประเภทผลติ ภณั ฑ์ ดงั น้ี ที่ ประเภทผลิตภัณฑ์ จํานวนผลติ ภณั ฑ์ 1 ประเภทอาหาร 719 ผลติ ภัณฑ์ 2 ประเภทเครื่องดม่ื 123 ผลิตภณั ฑ์ 3 ประเภทผา้ เครื่องแตง่ กาย 114 ผลติ ภัณฑ์ 4 ประเภทของใช้ ของตกแตง่ 359 ผลติ ภัณฑ์ 5 ประเภทสมนุ ไพรทไ่ี มใ่ ช่อาหาร 291 ผลิตภัณฑ์ ตารางที่ 1-10 : แสดงประเภทผลติ ภัณฑ์ OTOP ของจงั หวัดสมทุ รสาคร (ท่ีมา : สาํ นกั งานพฒั นาชุมชนสมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) (3) รายไดก้ ารจําหนา่ ย OTOP ปี พ.ศ. 2560 – 2563 ปี รายได้การจําหน่าย (บาท) ปี รายได้การจาํ หน่าย (บาท) 2560 3,274,452,874 2562 4,840,221,355 2561 3,935,111,356 2563 5,413,394,844 ตารางที่ 1-11 : แสดงรายได้จากการจาํ หนา่ ยสนิ ค้า OTOP ปี พ.ศ. 2560-2563 (ทม่ี า : สาํ นกั งานพัฒนาชุมชนสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  17  

    1.6) สินคา้ ทีข่ น้ึ ทะเบยี น GI (ส่ิงบ่งชที้ างภมู ิศาสตร)์ สนิ คา้ รายละเอยี ด ลกั ษณะพเิ ศษ 1. พันธ์ุ - มะพร้าวนํา้ หอมพันธ์ุต้นเต้ีย ผลมีลักษณะกลมรีเหมือน หัวลิงและก้นจีบเป็นพู 3 พูชัดเจน เปลือกสีเขียว เนื้อมะพร้าว เหนยี วนุ่ม นํา้ มะพรา้ วมรี สหวานและกลิ่นหอมคลา้ ยใบเตย 2. ลกั ษณะทางกายภาพ มะพร้าวนาํ้ หอมบ้านแพว้ - รูปทรงผล : ผลมีลักษณะกลมรีเหมือนหัวลิงและก้นมีจีบ ทะเบยี นเลขท่ี : สช 61100110 เป็นพู 3 พูชัดเจนเปลือกสีเขียวไม่อ่อนหรือแก้เกินไป อัตราส่วน วนั ท่ีขนึ้ ทะเบยี น : 26 กรกฎาคม 2560 ความยาวผลตอ่ เส้นรอบวงผลเทา่ กับ 1:2 ครอบคลุ มพนื้ ท่ี : 3 อาํ เภอ ได้แก่ - เนอื้ : เนือ้ มะพรา้ วเหนียวนมุ่ - รสชาติ : มีรสหวานและกลนิ่ หอมคล้ายใบเตย อําเภอบ้านแพ้ว อําเภอกระทุ่มแบน และ - ความหวานอยู่ในชว่ ง 5 – 8 องศาบริกซ์ อําเภอเมืองสมุทรสาคร รายชื่อเกษตรกรท่ขี ึ้นทะเบียน ฤดูการเก็บเกยี่ ว : สามารถเกบ็ เก่ยี วได้ จาํ นวน 34 ราย (ข้อมลู ณ วนั ท่ี 16 ต.ค. 63) ตลอดทง้ั ปี ลกั ษณะพิเศษ 1.พันธ์ุ – ลําไยพันธุ์พวงทอง มีผิวเปลือกเรียบสีนํ้าตาลอ่อน ผลค่อนข้างเบี้ยว เมล็ดขนาดเล็ก เน้ือหนา แห้ง ไม่แฉะ เน้ือใส จนเห็นเมล็ด มรี สชาตกิ รอบหวาน ซึง่ ปลูกในเขตอําเภอบา้ นแพว้ และอาํ เภอกระท่มุ แบนของจงั หวัดสมุทรสาคร 2.ลักษณะทางกายภาพ ลาํ ไยพวงทอง - รูปทรง : รปู ร่างบิดเบย้ี ว ป้อมรี ปลายผลปา้ นกลม - ผวิ เปลอื ก : ผวิ เปลือกเรียบ สนี ํา้ ตาลออ่ น ทะเบยี นเลขท่ี : สช 63100145 - เนื้อ : เนือ้ ใสจนเห็นเมล็ด กรอบ เมล็ดขนาดเล็ก วันทขี่ น้ึ ทะเบยี น : 19 กรกฎาคม 2562 ครอบคุลมพ้ืนที่ : อําเภอบ้านแพ้ว และอําเภอ รปู ทรงโต เนอื้ แห้ง ไม่แฉะ กระทุ่มแบน - รสชาติ : กรอบ แห้ง ไมแ่ ฉะ รสชาติหวานกาํ ลงั ดี ฤดูการเก็บเกย่ี ว เดอื นพฤศจกิ ายน - เดอื น - ความหวานอยู่ในช่วง 18 – 22 องศาบริกซ์ พฤษภาคม ของทุกปี แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  18  

    สินค้า รายละเอียด คลอบคลุมพ้ืนท่ี : 2 อําเภอ ไดแ้ ก่ อาํ เภอเมืองสมทุ รสาคร ปลาสลิดบา้ นแพว้ และอําเภอบ้านแพ้ว ลกั ษณะพิเศษ สนิ ค้าท่กี าํ ลังขนึ้ ทะเบียน GI ลกั ษณะทางกายภาพ (สิ่งบง่ ชท้ี างภมู ิศาสตร)์ - รูปทรงภายนอก : ป้อม แปน้ - สัน : สนั หนา - กล่ิน : ไมม่ กี ล่ินโคลน - เนอื้ สัมผสั : เนอ้ื ละเอียด เน้อื เยอะ - สีผิว : สีไมด่ าํ ออกขาวดสู ะอาดตา 1.7) เกษตรกรรม (1) การเกษตร จังหวัดสมุทรสาครเป็นพื้นท่ีราบลุ่มสูงกว่าระดับน้ําทะเลประมาณ 1 - 2 เมตร มีแม่น้ําท่าจีน ไหลผา่ นตอนกลางของพืน้ ท่ีจากทางดา้ นเหนือไหลลงส่อู ่าวไทยท่ีอาํ เภอเมืองสมุทรสาคร มคี ลองชลประทานจาํ นวนมาก กระจายอยู่ท่วั พืน้ ที่ เพ่ือการคมนาคมและการชลประทาน เหมาะแก่การทําการเกษตร โดยส่วนใหญ่จะทาํ การกสิกรรม การประมง และการเล้ยี งสัตว์ ทําให้การใช้ท่ีดนิ ครึง่ หนึง่ ของจังหวดั เป็นไปเพือ่ การเกษตรกรรม ทางด้านทิศเหนือของจังหวัดจะเป็นพื้นท่ีการเกษตร ซึ่งประกอบด้วย นาข้าว และสวนผลไม้ ซ่ึงสวนผลไม้นี้จะอยู่ในบรเิ วณอําเภอบ้านแพ้ว และอําเภอกระทุ่มแบน โดยเฉพาะพ้ืนท่ีดินที่อยู่ใกล้คลองดําเนินสะดวก และคลองภาษเี จรญิ มกี ารปลูกไมย้ นื ต้น และผกั ผลไม้เป็นจํานวนมาก ทางทิศใต้ เป็นบริเวณท่ีราบและนํ้าทะเลท่วมถึง มีสภาพเป็นป่าชายเลนและมีการทํานาเกลือ ซ่ึงในเวลาต่อมาป่าชายเลนได้ถูกทําลายลงจนเหลือพื้นท่ีเป็นป่าชายเลนเพียงเล็กน้อยเท่าน้ัน และการทํานาเกลือ ได้เปล่ียนมาทําการเลี้ยงกุ้งเพ่ิมมากข้ึน ในส่วนของพ้ืนที่บริเวณที่น้ําท่วมไม่ถึงได้ทําสวนมะพร้าวเป็นจํานวนมาก พนื้ ท่ีท้ังหมดจังหวัดสมุทรสาครมีจํานวน 545,216 ไร่ พ้นื ทกี่ ารผลิตด้านการเกษตร ปี 2563 มีทงั้ หมด 159,822.51 ไร่ คดิ เป็นร้อยละ 29.31 ของพ้ืนที่จงั หวัดทง้ั หมด โดยจําแนกตามสัดสว่ นของการใชพ้ ื้นท่ที ําการเกษตรได้ ดงั น้ี  - พื้นทีก่ ารเกษตรดา้ นพืช 81,966 ไร่ คดิ เปน็ ร้อยละ 15.03 ของพืน้ ที่ท้งั หมด - พื้นที่การเกษตรด้านประมง 56,217.51 ไร่ คิดเป็นร้อยละ 10.31 ของพนื้ ทท่ี งั้ หมด - พน้ื ทีน่ าเกลือ 21,639 ไร่ คดิ เป็นรอ้ ยละ 3.97 ของพ้นื ที่ทงั้ หมด แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  19  

    ข้อมลู จงั หวัด อาํ เภอเมือง อาํ เภอ อาํ เภอ กระทมุ่ แบน บา้ นแพ้ว พนื้ ท่ที ง้ั หมด (ไร่) 545,216 307,525 พ้นื ทีก่ ารเกษตรดา้ นพืชทั้งหมด (ไร่) 81,966 4,470 84,547 153,144 พนื้ ท่ีการเกษตรดา้ นประมง ทัง้ หมด (ไร่) 56,217.51 18,192 59,304 พ้ืนท่ีนาเกลือ (ไร่) 21,639 41,023.50 1,003.35 14,190.66 จาํ นวนเกษตรกรดา้ นพืช (ครวั เรือน) 10,634 21,639 จํานวนเกษตรกรด้านประมง (ราย) 3,428 1,015 - - จาํ นวนเกษตรกรผ้ทู ํานาเกลือ (ครัวเรอื น) 1,850 3,055 6,546 368 368 1,400 178 - - ตารางท่ี 1-12 : แสดงพ้นื ทก่ี ารทาํ เกษตรจังหวัดสมุทรสาคร ปี พ.ศ. 2563 (ท่ีมา : สํานกั งานเกษตรจังหวดั สมุทรสาคร, กมุ ภาพนั ธ์ 2564) ชนิด เกษตรกร พนื้ ท่เี พาะปลกู ผลผลติ เฉลีย่ ผลผลิตรวม ราคาเฉล่ยี มลู ค่าผลผลิต (ราย) (ไร่) (กก./ไร่/ปี,รอบ) (ตัน) (บาท/ตัน) (ลา้ นบาท) 1. มะพรา้ วนํา้ หอม 3,201 33,312 4,753 130,249 10,090 1,314.21 2. ฝร่งั 1,417 7,971 5,351 42,127 25,000 1,053.18 3. มะนาว 886 7,194 3,521 21,256 30,000 637.68 4. กลว้ ยไม้ 489 4,897 2,659 13,021 40,000 520.84 5. ลาํ ไย 533 4,411 1,589 6,667 50,000 333.35 6. มะม่วง 1,426 7,631 2,000 14,566 20,000 291.32 7. ไม้ดอกอื่น ๆ 188 1,103 1,800 1,985 80,000 158.76 8. พืชผกั 605 6,021 6,512 13,070 11,210 146.51 9. ชมพู่ 173 877 2,171 1,892 31,000 58.64 10. สมุนไพร 90 277 3,500 630 60,000 37.80 ตารางที่ 1-13 : แสดงข้อมูลพชื เศรษฐกจิ ทีส่ ําคัญของจงั หวดั สมทุ รสาคร ปีการผลติ 2563 (ทีม่ า : สํานักงานเกษตรจังหวดั สมุทรสาคร, กมุ ภาพนั ธ์ 2564) พชื เศรษฐกิจที่สําคญั ของจงั หวัดสมุทรสาคร มะพร้าวนํ้าหอม เป็นพืชอีกชนิดหนึ่งท่ีมีการปลูกกันอย่างกว้างขวาง เนื่องจากมีคุณลักษณะพิเศษ คือ นํ้ามะพร้าวและเน้ือมะพร้าวมีรสชาติหวานกลมกล่อมและมีกล่ินหอมช่ืนใจ เน่ืองจากสภาพดินของจังหวัด สมุทรสาคร มีความอุดมสมบูรณ์เหมาะสม และปัจจุบันเป็นพืชท่ีนิยมบริโภคท้ังในประเทศ และต่างประเทศ โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวท่ีเดินทางเข้ามาท่องเท่ียวก็นิยมรับประทาน พ้ืนท่ีเพาะปลูก 33,312 ไร่ ผลผลิตเฉลี่ย 4,753 กก./ไร่/ปี สถานการณ์ปัจจุบนั (มิถุนายน 64) ผลผลติ มะพร้าวเพิ่มมากขึ้น จึงทาํ ให้ราคาผลผลิตมะพร้าว มีราคาลดลง อยู่ท่ปี ระมาณลูกละ 15 – 20 บาท แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  20  

    ลําไย เป็นสินค้า GI ตัวที่สองของจังหวัดสมุทรสาคร ท่ีสร้างรายได้ให้แก่เกษตรกรในจังหวัด สมุทรสาครได้เป็นอย่างดี ด้วยลักษณะผลผลิตท่ีมีขนาดใหญ่ นํ้าน้อย ไม่แฉะ รสชาติหวานอร่อย มีเกษตรกร ผู้ปลูกลําไยในจังหวัดสมุทรสาคร จํานวน 533 ราย มีพื้นที่ปลูก 4,411 ไร่ ผลผลิตเฉล่ีย 1,589 กก./ไร่/ปี มีมูลค่า ผลผลิตรวม 333.35 ล้านบาท สถานการณ์ปัจจุบันอยู่ในช่วงเตรียมการผลิตในฤดูถัดไป ผลผลิตจะออกสู่ตลาด ในช่วงเดือนพฤศจิกายน - พฤษภาคม ผลผลิตมีราคาดี เน่ืองจากเป็นลําไยนอกฤดู ทานผลสด ไม่มีปัญหา ทางการตลาด ฝรัง่ เป็นผลไม้ท่สี ร้างรายไดใ้ ห้กบั เกษตรกรจังหวัดสมุทรสาครได้เป็นอย่างดี พนั ธุท์ ่ีปลกู สว่ นใหญ่ ได้แก่ พันธ์ุกิมจู และพันธุ์แป้นสีทอง ซ่ึงเป็นท่ีต้องการของตลาด เน่ืองจากมีรสชาติดี หวาน กรอบ มีเกษตรกร ผู้ปลูกฝรั่ง ในจังหวัด จํานวน 1,417 ราย มีพื้นท่ีปลูก 7,971 ไร่ ผลผลิตเฉล่ีย 5,351 กก./ไร่/ปี สถานการณ์ปัจจุบัน ราคาผลผลิตฝรั่งลดลงจากเดิม เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ทําให้ตลาดสําคญั หลายแหง่ ถกู ปดิ ตามมาตรการ เกษตรกรบางส่วนไมส่ ามารถจําหน่ายผลผลติ ได้ กล้วยไม้ เป็นพืชเศรษฐกิจท่สี ําคัญชนดิ หนึ่งของจังหวัด แหล่งปลกู ท่สี ําคัญ ไดแ้ ก่ อําเภอเมือง สมุทรสาคร อําเภอบ้านแพ้ว และอําเภอกระทุ่มแบน แหล่งปลูกส่วนใหญ่อยู่ในเขตอําเภอกระทุ่มแบน ตลาดกล้วยไม้ เป็นความต้องการของผู้บริโภคท่ีสูงข้ึนทุกปี จึงมีโอกาสขยายตลาดได้อีกมาก พ้ืนท่ีเพาะปลูก 4,897 ไร่ ปริมาณ ผลผลิต 2,659 กก./ไร่/ปี สถานการณ์ปัจจุบัน เกษตรกรไม่สามารถส่งออกผลผลิตไปต่างประเทศได้ เน่ืองจาก สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคตดิ เชื้อไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) เกลือ พื้นท่ีการทํานาเกลือ 21,639 ไร่ ผลผลิตเฉลี่ย 16,000 เกวียน/ปี สถานการณ์ปัจจุบัน ราคาเกลือตกตา่ํ ยงั มีผลผลิตเกลอื เหลือคา้ งมีเปน็ จาํ นวนมาก ข้อมูล จาํ นวน อําเภอเมืองสมทุ รสาคร อาํ เภอกระทุ่มแบน อาํ เภอบา้ นแพ้ว (กลมุ่ ) (กลมุ่ ) (กลุม่ ) (กลุม่ ) 44 จํานวนวสิ าหกิจชมุ ชน 148 64 40 ตารางที่ 1-14 : แสดงขอ้ มูลวิสาหกจิ ชุมชนจงั หวัดสมุทรสาคร (ทมี่ า : สาํ นักงานเกษตรจงั หวดั สมทุ รสาคร, มิถนุ ายน 2564) ข้อมูล ท้งั จงั หวัด อาํ เภอเมอื งสมุทรสาคร อําเภอกระทุ่มแบน อําเภอบ้านแพว้ (แห่ง) (แหง่ ) (แหง่ ) (แห่ง) ศนู ย์บรกิ ารและถา่ ยทอด เทคโนโลยีประจําตําบล (ศบกต.) 36 15 9 12 ศนู ยจ์ ัดการศตั รพู ืชชุมชน (ศจช.) 16 2 4 10 ศูนย์จดั การดนิ ปุ๋ยชุมชน (ศดปช.) 7 2 3 2 ตารางที่ 1-15 : แสดงข้อมลู ศนู ยเ์ รยี นรู้ชมุ ชนด้านพชื (ที่มา : สํานกั งานเกษตรจังหวัดสมทุ รสาคร, มถิ ุนายน 2564) แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  21  

    พ้นื ที่ อําเภอเมอื งสมทุ รสาคร อําเภอกระทุ่มแบน อาํ เภอบ้านแพ้ว เพลย้ี กระโดดสีนาํ้ ตาล - - - แมลงดาํ หนามมะพรา้ ว - พน้ื ที่ปลกู มะพร้าว 2,172 ไร่ 2,885 ไร่ 19,656.75 ไร่ - พน้ื ทก่ี ารระบาด - - 2 ไร่ หนอนหัวดาํ มะพร้าว - พื้นท่ีปลกู มะพร้าว 2,172 ไร่ 2,885 ไร่ 19,656.75 ไร่ - พน้ื ท่ีการระบาด 64 ไร่ 90 ไร่ 176 ไร่ ด้วงแรดมะพรา้ ว - พ้ืนที่ปลกู มะพรา้ ว 2,172 ไร่ 2,885 ไร่ 19,656.75 ไร่ - พื้นทก่ี ารระบาด 8 ไร่ 35 ไร่ 55ไร่ ตารางท่ี 1-16 : แสดงขอ้ มลู การระบาดศัตรพู ชื ทสี่ ําคญั ของจังหวดั สมทุ รสาคร (ทีม่ า : สํานกั งานเกษตรจงั หวดั สมทุ รสาคร, มถิ ุนายน 2564). (2) ด้านการประมง การประมงจังหวัดสมุทรสาคร มีชายฝ่ังทะเลยาว 41.8 กิโลเมตร เป็นจังหวัดท่ีมีศักยภาพ ด้านการประมง ทั้งนํ้าจืด น้ํากร่อย และทะเล รวมถึงเกิดธุรกิจท่ีต่อเน่ืองจากการประมง จึงทําให้เกิดอาชีพ ด้านการประมง และอาชีพอื่นๆ ที่เก่ียวข้องกับการประมงจํานวนมาก เป็นศูนย์กลางในการจําหน่ายสินค้าสัตว์นํ้า โดยมีตลาดคา้ สินคา้ สัตว์นํ้าขนาดใหญ่ ได้แก่ ตลาดทะเลไทย ตลาดกลางการค้ากุ้ง และตลาดลลี า การทําการประมงทะเล จังหวัดสมุทรสาครมีพ้ืนที่แหล่งนํ้ากร่อย/เค็ม (ระยะ 12 ไมล์ทะเล) 548,625 ไร่ มีชาวประมงพื้นบ้านประมาณ 500 ราย ส่วนใหญ่ทําการประมงอวนลอยปลา เรือช้อนเคย เรือจับหอย เป็นต้น เรือประมงพาณิชย์ท่ีจดทะเบียนกับจังหวัดสมุทรสาครปี พ.ศ. 2563 จํานวน 434 ลํา ผลผลิตจากการ ทําการประมงประมาณ 1,200,136 ตนั / ปี การทาํ การประมงนอกน่านนํา้ 31,276.90 ตัน/ปี การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ําชายฝ่ัง มีพ้ืนที่เลี้ยงสัตว์นํ้าประมาณ 46,343 ไร่ จํานวนผู้เล้ียง 2,545 ราย ในจํานวนน้ีเป็นการเลี้ยงกุ้งทะเล ประมาณ 28,781 ไร่ จํานวน 1,730 ราย การเลี้ยงหอยแครงประมาณ 5,046 ไร่ มีจาํ นวนผ้เู ลย้ี ง 179 ราย ผลผลติ จากการเพาะเลยี้ งสัตว์น้ําชายฝง่ั ประมาณ 44,655 ตนั /ปี การเพาะเล้ียงสัตว์น้ําจืด มีพ้ืนท่ีเล้ียงประมาณ 9,874 ไร่ มีจํานวนผู้ข้ึนทะเบียนเพาะเล้ียง สตั ว์นาํ้ 883 ราย สว่ นใหญเ่ ป็นการเลย้ี งปลาสลิดกวา่ 4,805 ไร่ โดยมจี ํานวนผเู้ ลยี้ งปลานลิ 450 ราย รองลงมา เป็นการเล้ยี งสลิด ปลาตะเพยี น ตามลาํ ดบั ผลผลิตรวมสัตว์นา้ํ จดื ประมาณ 10,510 ตนั /ปี มูลค่าผลติ ภณั ฑม์ วลรวมสินคา้ ประมงจังหวดั สมุทรสาครประมาณ 5,799 ลา้ นบาท แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  22  

    รายการ เกษตรกร จาํ นวนพ้นื ที่ ผลผลิตรวม ราคา (บาท/ มลู ค่าผลผลิต (ราย) (ไร่) (ตนั ) ตนั ) (ลา้ นบาท) 1. กงุ้ ขาวแวนนาไม 1,730 28,781.59 22,398.51 141,100 3,160.43 2. ปลาสลดิ 228 3,431.53 6,863.06 90,000 617.68 3. ปลากะพงขาว 108 1,386.05 2,301.19 90,000 207.11 4. หอยแมลงภู่ 178 974.38 12,861.83 15,000 192.93 5. ปลานลิ 450 4,805.69 3,154.77 35,000 126.19 6. กุ้งกา้ มกราม 11 78.45 75.27 250,000 18.82 7. ปลาดุก 17 214.31 321.47 30,000 9.64 8. ปลาตะเพยี น 89 320.38 96.11 30,000 2.88 9. กุ้งกลุ าดาํ * 235 6,840.61 3,420.31 250,000 855.08 10. กงุ้ แชบ๊วย* 81 2,211.00 1,105.50 250,000 276.38 11. หอยแครง* 179 5,046.73 2,523.37 120,000 302.80 12. ปูทะเล* 34 1,102.54 44.10 650,000 28.67 13. จระเข้ 9 1.14 -- - 14. อ่นื ๆ 79 1,023.11 -- - รวม 3,428 56,217.51 55,165.47 5,798.60 ตารางที่ 1-17 : แสดงสนิ คา้ ประมงท่มี ศี กั ยภาพของจงั หวดั สมุทรสาคร ปี พ.ศ. 2563 (ที่มา: สํานักงานประมงจังหวัดสมทุ รสาคร ข้อมลู ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2563) หมายเหตุ : * ลําดับที่ 9, 10, 11 และ 12 เปน็ การเล้ยี งสตั วน์ า้ํ หลายชนดิ ในหนว่ ยเดียวแบบธรรมชาติ จาํ แนกพืน้ ทกี่ ารเลี้ยงตามชนดิ สตั วน์ า้ํ หลักท่เี กษตรกรแจ้งไวต้ ามแบบ ทบ.1 ขอ้ มลู เกษตรกรผู้ทาํ การประมง จํานวน เกษตรกรผ้ทู ําการประมงชายฝั่ง (พ้ืนบ้าน) (ราย) 279 จาํ นวนเรือประมง (ลํา) 434 ตารางที่ 1-18 : แสดงขอ้ มูลการประมงชายฝัง่ ปี พ.ศ. 2563 (ทมี่ า : สาํ นกั งานประมงจงั หวัดสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) 1. พนื้ ทก่ี ารเพาะเลี้ยงสตั ว์นํา้ จํานวน 56,217.51 ไร่ - การเพาะเลี้ยงสตั วน์ ํ้าจืด 9,874.61 ไร่ - การเพาะเล้ียงสัตว์นา้ํ กร่อยและนํา้ เคม็ 46,343.90 ไร่ 2. พ้ืนทีแ่ หล่งนํ้าธรรมชาติ จาํ นวน 790,699 ไร่ - แหลง่ นา้ํ จดื 242,074 ไร่ - แหลง่ นา้ํ กรอ่ ย/เค็ม (ระยะ 12 ไมลท์ ะเล) 548,625 ไร่ 3. ผลผลิตสัตว์น้าํ จํานวน 340,142 ตัน/ปี - ผลผลติ จากการเพาะเลี้ยงสตั ว์นํ้า 55,165.49 ตนั /ปี - ผลผลติ จากการจบั สตั ว์น้ําจากธรรมชาติ (การทาํ การประมง) 1,200,136ตัน/ปี - ผลผลิตสตั วน์ ํ้านาํ เขา้ จากตา่ งประเทศ (ประมงนอกน่านน้าํ ไทย) 31,276.90ตัน/ปี แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  23  

    รายการ เกษตรกร พืน้ ทเ่ี ล้ยี ง ผลผลติ รวม ราคา มูลคา่ ผลผลิต (ราย) รวม (ไร่) (กก.) (บาท/กก.) (ลา้ นบาท) กุ้งขาวแวนนาไม 1,730 28,781.59 22,398.51 141.1 3,160.43 ปลาสลิด 228 3,431.53 6,863.06 90 617.68 ปลากะพงขาว 108 1,386.05 2,301.19 90 207.11 หอยแมลงภู่ 178 974.38 12,861.83 15 192.93 ปลานิล 450 4,805.69 3,154.77 35 126.19 ก้งุ ก้ามกราม 11 78.45 75.27 250 18.82 ปลาดุก 17 214.31 321.47 30 9.64 ปลาตะเพยี น 89 320.38 96.11 30 2.88 กงุ้ กุลาดาํ 235 6,840.61 3,420.31 250 855.08 กุ้งแชบว๊ ย 81 2,211.00 1,105.50 250 276.38 หอยแครง 179 5,046.73 2,523.37 120 302.80 ปทู ะเล 34 1,102.54 44.10 650 28.67 จระเข้ 9 1.14 -- - อ่นื ๆ 79 1,023.11 -- - ตารางที่ 1-19 : แสดงข้อมูลเกษตรกรทข่ี น้ึ ทะเบียนเกษตรกรผเู้ พาะเลย้ี งสัตว์นา้ํ ปี พ.ศ. 2563 (ที่มา : สาํ นักงานประมงจงั หวัดสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) (3) ดา้ นปศุสัตว์ จังหวัดสมุทรสาคร มีศักยภาพเหมาะสมต่อการปศุสัตว์ เนื่องจากมีแหล่งอาหารสัตว์และ แหล่งน้ําท่ีอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติ ประกอบกับมีโครงข่ายการคมนาคมที่สะดวก แต่เนื่องจากการขยายตัว ของภาคอุตสาหกรรม ทําใหป้ ระชาชนหันไปทาํ งานในโรงงานอตุ สาหกรรมมากขึ้น ถึงแม้ว่าการปศุสัตว์จะไดร้ ับ การสง่ เสริมจากทางราชการให้เปน็ อาชีพเสริมอีกอยา่ งหนง่ึ ก็ตาม ส่วนใหญก่ ารเล้ยี งสตั ว์ของจงั หวัดสมุทรสาคร จะเปน็ การเล้ียงสัตวข์ นาดเลก็ เช่น สกุ ร ไก่ เป็ด และแพะ เป็นต้น รายการ ปี 2561 ปี 2562 ปี 2563 เกษตรกร (ราย) ผลผลติ (ตวั ) เกษตรกร(ราย) ผลผลิต (ตัว) เกษตรกร (ราย) ผลผลติ (ตวั ) โคเนอ้ื 20 257 21 262 29 301 สกุ ร - - - - 3 21,500 แพะ 30 499 33 483 42 644 ไก่พ้นื เมอื ง 2,040 62,044 2,132 62,609 2,124 65,614 ไกไ่ ข่ 299 88,163 696 90,101 662 90,828 ไก่เน้อื 10 34,769 24 34,828 17 34,097 เป็ดเนอ้ื 312 11 319 8 226 เปด็ เทศ 3,179 120 2,845 116 3,240 เปด็ ไข่ 312 4,682 165 4,057 165 8,062 นกกระทา - - - - 2 10,200 รวม 2,711 193,905 3,202 195,504 3,168 234,712 ตารางท่ี 1-20 : แสดงขอ้ มลู ด้านการปศสุ ตั ว์ (ทม่ี า : สํานักงานปศสุ ัตว์จังหวัดสมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  24  

    (4) การทํานาเกลือ จังหวัดสมุทรสาคร มีเกษตรกรท้ังส้ิน 181 ราย พื้นที่ 7,318.50 ไร่ โดยแยกเป็น 7 ตําบล ดังนี้ ตาํ บลบา้ นบอ่ ตาํ บลบางโทรดั ตาํ บลกาหลง ตําบลนาโคก ตาํ บลพันทา้ ยนรสงิ ห์ ตาํ บลโคกขามและตําบลบางกระเจ้า ตาํ บล เกษตรกร (ครวั เรือน) พนื้ ทนี่ าเกลอื (ไร)่ พนั ทา้ ยนรสงิ ห์ 17 673 โคกขาม 15 616 บางหญา้ แพรก 1 4,100 บางกระเจ้า 36 1,902 บ้านบ่อ 80 2,987 บางโทรัด 71 3,968 กาหลง 66 2,746 นาโคก 90 4,647 รวม 368 21,639 ตารางท่ี 1-21 : แสดงจาํ นวนเกษตรกรผ้ทู าํ นาเกลือในจงั หวัดสมทุ รสาคร ปี พ.ศ. 2562/2563 (ท่ีมา : สาํ นักงานเกษตรจังหวดั สมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) จากสถานการณ์ในปัจจุบัน พบว่าเกษตรกรผู้ทํานาเกลือกําลังประสบปัญหา ราคาเกลือตกตํ่า มากจนถึงข้ันวิกฤต เหลือเพียงตันละ 500 - 800 บาท (ท่ีมา : จากการสอบถามจากเกษตรกรผู้ทํานาเกลือ) นับเป็นราคาท่ีตํ่าสุดในรอบหลายปี ซ่ึงถือว่าเป็นราคาที่ไม่คุ้มทุน เพราะต้นทุนการผลิตในการทํานาเกลือนั้น สูงถึงตันละ 1,000 บาท (ท่ีมา : จากการสอบถามจากเกษตรกรผู้ทํานาเกลือ) (ข้อมูลสํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร ต้นทุนการทํานาเกลือตันละ 870 บาท) โดยระบบการผลิตเกลือในรอบ 1 ปี พ้ืนที่การทํานาเกลือ 1 ไร่ จะให้ผลผลิต เฉล่ียทปี่ ระมาณ 16 ตัน หรอื 16,000 กิโลกรมั ปี พื้นท่ี (ไร่) จาํ นวนเกษตรกร (ครัวเรือน) ราคา (บาท)/เกวยี น พ.ศ. 2561 6,882 190 3,200 พ.ศ. 2562 14,786 210 1,600 พ.ศ. 2563 21,639 368 1,600 ตารางที่ 1-22 : แสดงพื้นทกี่ ารทาํ นาเกลอื ของจังหวดั สมทุ รสาคร 3 ปี ยอ้ นหลัง (ทมี่ า : สํานักงานเกษตรจงั หวดั สมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) ปัญหาการทาํ นาเกลือ ปัญหาของการทํานาเกลือในปัจจุบันมีหลากหลายและซับซ้อน ผันแปรไปตามอุตสาหกรรม ประมง อุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง และสถานการณ์การส่งออกอาหารทะเลมีปัญหา เนื่องจากข้อกําหนดของ สหภาพยโุ รป (EU) รัฐบาลเข้าจดั การจัดระเบยี บกับอตุ สาหกรรมประมง และเรือประมง ท้ังการใชแ้ รงงาน และ เรือประมงผิดกฎหมาย การค้าท่ีผูกติดกับการประมงจึงประสบปัญหาตามไปด้วยในการกําหนดการบังคับใช้ กฎหมายประมงอย่างเข้มงวด เรือประมงไม่สามารถออกจับสัตว์น้ําได้ ซึ่งผลกระทบต่อการทํานาเกลือ โดยเกลือนั้นมีความสําคัญในอุตสาหกรรมประมงทะเล คือใช้ในการผสมนํ้าแข็งเพ่ือทําให้น้ําแข็งละลายช้าลง ทําให้การเก็บรักษาผลผลิตสัตว์นํ้าได้นานข้ึน ตลอดจนผลผลิตสัตว์นํ้าได้นานขึ้น ตลอดจนผลผลิตสัตว์น้ําจับได้ นอ้ ยลง จึงสง่ ผลตอ่ อตุ สาหกรรมการแปรรูปสตั ว์น้ําท่ีต้องใชเ้ กลือเป็นสว่ นผสมหลัก แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  25  

    1.8 อตุ สาหกรรม จงั หวัดสมุทรสาครเปน็ จังหวัดท่ีมีศักยภาพเอื้อต่อการประกอบการธุรกิจอุตสาหกรรม เนอื่ งจาก อยู่ในเขตปริมณฑลกรุงเทพฯ มีการคมนาคมขนส่งที่สะดวกและรวดเร็ว ประกอบกับมีโครงสร้างพื้นฐาน และปัจจัยการผลิตที่เหมาะสม ต่อการลงทุนจึงมีผู้ประกอบการด้านธุรกิจอุตสาหกรรมให้ความสนใจ มาลงทุน ต้ังโรงงานอุตสาหกรรมในเขตจังหวดั สมทุ รสาครเปน็ จาํ นวนมาก ตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2512 จงั หวดั สมุทรสาคร มีโรงงานทไ่ี ดร้ ับอนุญาตให้ประกอบกิจการ (สะสม) ณ วนั ที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2564 จาํ นวนทั้งสิ้น 5,916 โรงงาน เงนิ ลงทุน 304,694.25 ลา้ นบาท และมีจาํ นวนคนงาน 335,168 คน โดยจําแนกออกเป็น จาํ พวกโรงงานตามพระราชบัญญัตโิ รงงาน พ.ศ. 2535 ได้ดงั น้ี ประเภทโรงงาน จํานวนโรงงาน เงินลงทนุ (ลา้ นบาท) คนงานรวม (คน) โรงงานจาํ พวกที่ 1 1 6.20 180 โรงงานจําพวกที่ 2 250 2,812.29 5,788 โรงงานจาํ พวกที่ 3 5,665 301,875.76 329,200 รวม 5,916 304,694.25 335,168 ตารางที่ 1-23 : แสดงขอ้ มลู โรงงานอุตสาหกรรมจําแนกตามประเภทโรงงาน (ท่มี า : สาํ นักงานอตุ สาหกรรมจังหวดั สมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) รายการ พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 พ.ศ. 2564 โรงงานอุตสาหกรรม (ณ 1 เมษายน 2564) 5,916 6,523 6,548 5,879 5,916 เงนิ ทุน (ลา้ นบาท) 267,319 309,089 3000,274.55 300,090.48 304,694.25 คนงาน (คน) 317,816 342,273 335,222 332,547 335,168 ตารางที่ 1-24 : แสดงขอ้ มลู โรงงานอุตสาหกรรมท่ีไดร้ ับอนญุ าตประกอบกิจการ (ที่มา : สาํ นกั งานอุตสาหกรรมจังหวัดสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) อุตสาหกรรมหลกั ท่สี าํ คัญ สาขาอุตสาหกรรมทีม่ กี ารลงทนุ มากท่ีสดุ 3 อันดับแรกของจงั หวัดสมทุ รสาคร ไดแ้ ก่ 1. อุตสาหกรรมอาหาร ประกอบด้วยการผลิตเกี่ยวกับสัตว์นํ้าอย่างใดอย่างหน่ึงหรือหลายอย่าง เป็นหลัก เช่น การล้าง ชําแหละ แกะ ต้ม น่ึง ทอด หรือบดสัตว์น้ํา รองลงมา ได้แก่ ถนอมสัตว์นํ้าโดยวิธีอบรมควัน ใส่เกลือดอง ตากแห้ง หรือทําให้เยือกแข็งโดยฉับพลันหรือเหือดแห้ง และทําผลิตภัณฑ์อาหารสําเร็จรูปจากสัตว์นํ้า หนัง หรือไขมนั ตามลําดับ ปัจจุบันมจี าํ นวนโรงงานท้งั สิ้น 714 โรงงาน เงนิ ลงทนุ 58,077.48 ลา้ นบาท คนงาน 87,303 คน 2. อุตสาหกรรมพลาสติก ประกอบด้วยการผลิต ผลิตพลาสติกอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่าง เปน็ หลกั เช่น ทําเคร่ืองมอื เคร่ืองใช้ เครือ่ งเรอื น หรอื เครอื่ งประดับ และรวมถึงชน้ิ ส่วนของผลิตภัณฑ์ รองลงมา ได้แก่ ผลิตพลาสติก เป็นเม็ด แท่ง ท่อ หลอด แผ่น ชิ้น ผง หรือรูปทรงต่างๆ และทําเปลือกหุ้มไส้กรอก ตามลําดับ ปจั จบุ นั มีจํานวนโรงงานทั้งสิน้ 1,167 โรงงาน เงนิ ลงทุน 39,544.16 ล้านบาท คนงาน 43,204 คน แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  26  

    3. อุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์โลหะ ประกอบด้วยการผลิต ผลิตภัณฑ์โลหะ อย่างใดอย่างหน่ึงหรือ หลายอย่าง เป็นหลัก เช่น การกลึง เจาะ คว้าน กัด ไส เจียร หรือ เช่ือมโลหะท่ัวไป รองลงมาได้แก่ ทําผลิตภัณฑ์ ด้วยวิธีป๊ัมหรือกระแทก และทําผลิตภัณฑ์โลหะสําเร็จรูปด้วยวิธีเคลือบหรือลงรัก ชุบ หรือ ขัด ตามลําดับปัจจุบัน มจี ํานวนโรงงานท้ังส้ิน 1,037 โรงงาน เงินลงทุน 34,451.86 ล้านบาท คนงาน 34,508 คน ประเภทอตุ สาหกรรม ปี พ.ศ. 2563 ปี พ.ศ. 2564 (1 เมษายน 2564) โรงงาน เงินทนุ (ลบ.) คนงาน (คน) โรงงาน เงนิ ทนุ (ลบ.) คนงาน (คน) (แห่ง) (แห่ง) อุตสาหกรรมการเกษตร 47 5,907.16 2,315 47 5,907.16 2,315 อุตสาหกรรมอาหาร 712 57,238.69 86,439 714 58,077.48 87,303 อุตสาหกรรมเคร่ืองดืม่ 17 1,007.14 605 17 1,007.14 605 อุตสาหกรรมส่งิ ทอ 398 26,491.10 38,176 399 26,554.10 38,295 อุตสาหกรรมเครื่องแตง่ กาย 56 2,982.06 17,233 56 2,982.06 17,233 อุตสาหกรรมเครือ่ งหนัง 35 590.21 2,455 35 590.21 2,455 อุตสาหกรรมไมแ้ ละผลิตภณั ฑ์ 92 1,708.20 2,789 91 1,704.20 2,689 จากไม้ อุตสาหกรรมเฟอร์นิเจอรแ์ ละ 95 5,792.00 5,434 95 6,042.00 5,446 เคร่อื งเรือน อุตสาหกรรมกระดาษและ 127 8,229.69 6,326 128 8,235.89 6,337 ผลติ ภัณฑจ์ ากกระดาษ อุตสาหกรรมสง่ิ พมิ พ์ 128 4,066.04 3,906 130 4,202.04 4,032 อุตสาหกรรมเคมี 229 12,210.46 7,146 231 12,219.76 7,158 อตุ สาหกรรมปโิ ตรเครมีและ 26 2,276.37 1,396 26 2,276.37 1,396 ผลิตภัณฑ์ อตุ สาหกรรมยาง 171 10,716.15 13,132 176 10,752.59 13,329 อตุ สาหกรรมพลาสตกิ 1,162 38,443.07 42,589 1167 39,544.16 43,204 อุตสาหกรรมอโลหะ 113 3,934.68 4,295 115 3,946.98 4,310 อุตสาหกรรมโลหะ 321 10,383.96 10,238 323 10,445.21 10,272 อุตสาหกรรมผลติ ภณั ฑ์โลหะ 1,033 34,338.86 34,369 1037 34,451.86 34,508 อตุ สาหกรรมเครอ่ื งจักรกล 124 6,225.26 8,241 123 6,162.26 8,229 อุตสาหกรรมไฟฟา้ 211 7,949.61 8,953 216 8,118.19 9,120 อตุ สาหกรรมขนส่ง 235 9,412.15 9,959 235 9,417.65 9,964 อตุ สาหกรรมอนื่ ๆ 547 50,187.62 26,551 555 52,056.93 26,968 รวม 5,879 300,090.48 332,547 5,916 304,694.24 335,168 ตารางที่ 1-25 : จํานวนโรงงานท่ไี ดร้ บั อนญุ าตประกอบกจิ การแยกตามประเภทโรงงานอุตสาหกรรม (ท่มี า : สํานกั งานอุตสาหกรรมจังหวัดสมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  27  

    2) ด้านสังคมและความมน่ั คง 2.1) การศกึ ษา (1) สถานศึกษา จังหวัดสมุทรสาคร มีสถานศึกษาในพื้นท่ีรวมทั้งหมด 163 แห่ง แยกเป็นสังกัดสํานักงาน คณะกรรมการการศึกษามัธยมศึกษาเขต10 11 แห่ง สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน 102 แห่ง สํานักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน 24 แห่ง สํานักงานคณะกรรมการอาชีวศึกษา 3 แห่ง สํานักงานคณะกรรมการอดุ มศกึ ษา 1 แห่ง และองค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน 19 แหง่ สังกัด สถานศึกษาตามประเภท ห้องเรียน นกั เรียน ครู/ ครู : นร. ห้อง : นร. พนื้ ฐาน อาชีว อุดมฯ รวม บคุ ลากร 1. กระทรวงศกึ ษาธิการ 1.1 สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พื้นฐาน - สาํ นกั งานเขตพื้นที่การศึกษา 102 - - 102 1,523 37,478 2,332 1 : 16 1 : 24 ประถมศกึ ษา - สาํ นักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศึกษา 11 - - 11 387 13,561 769 1 : 17 1 : 35 มัธยมศกึ ษา 1.2 สํานักงานปลดั กระทรวงศึกษาธกิ าร   - สาํ นักงานคณะกรรมการ 24 - - 24 505 14,293 768 1 : 18 1 : 28 สง่ เสริมการศกึ ษาเอกชน 1.3 สํานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา   - วิทยาลยั เทคนิค - 1 - 1 139 4,119 86 1:47 1:29 - วิทยาลัยประมง - 1 - 1 23 275 11 1:25 1:11 - วิทยาลยั การอาชพี - 1 - 1 105 760 14 1:54 1:7 1.4 สํานกั งานสง่ เสริมการศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั - กศน.อําเภอเมืองสมทุ รสาคร - - - 1 15 1,726 42 1:41 1:40 - กศน.อาํ เภอกระทุม่ แบน - - - 1 12 838 24 1:34 1:40 - กศน.อําเภอบา้ นแพว้ - - - 1 10 523 23 1:22 1:40 2. กระทรวงอนื่   2.1 กระทรวงมหาดไทย   - กรมสง่ เสรมิ การปกครองทอ้ งถ่ิน 19 - - 19 422 19,194 678 1:28 1:43 2.2 กระทรวงการท่องเทีย่ วและกีฬา   1) มหาวทิ ยาลัยการกฬี าแหง่ ชาติ - - 1 1 23 656 41 1:16 1:28 รวม 156 3 1 163 3,164 93,423 4,788 ตารางท่ี 1-26 : แสดงจาํ นวนสถานศกึ ษาในระบบ (ทีม่ า : สํานกั งานศกึ ษาธิการจังหวัดสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  28  

    (2) ผลการประเมินคุณภาพดา้ นการศึกษา ผลการประเมินคุณภาพการศึกษาระดับชาติข้ันพื้นฐาน (O-NET) ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 6 ปีการศึกษา 2563 สํานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสาคร เม่ือพิจารณาเปรียบเทียบกับ ระดับประเทศ มีคา่ คะแนนสูงกว่าทุกรายวิชา คา่ เฉล่ียรวมทกุ วิชาเทา่ กบั 44.53 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 วิชา ระดบั ระดับ ระดับ ระดบั ระดบั ระดบั ประเทศ จังหวัด ประเทศ จังหวดั ประเทศ จังหวดั วชิ าภาษาไทย 56.2 56.2 49.07 50.64 56.2 59.2 วิชาสงั คมศึกษาฯ ------ วิชาภาษาองั กฤษ 43.55 43.55 33.91 35.03 43.55 47.56 วิชาคณติ ศาสตร์ 29.99 29.99 32.9 34.2 29.99 31.17 วิชาวทิ ยาศาสตร์ 38.78 38.78 35.55 36.56 38.78 40.22 เฉลย่ี รวมทกุ วชิ า 42.13 42.13 37.85 39.1 42.13 44.53 ตารางที่ 1-27 : แสดงคะแนนเฉลี่ยผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดบั ชาตขิ นั้ พน้ื ฐาน (O-NET) ระดบั ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 6 ปีการศกึ ษา 2561 - 2563 (ทีม่ า : สาํ นกั งานศกึ ษาธกิ ารจงั หวดั สมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 วิชา ระดบั ระดบั ระดบั ระดับ ระดบั ระดบั ประเทศ จังหวัด ประเทศ จังหวัด ประเทศ จงั หวดั วชิ าภาษาไทย 54.42 53.66 55.14 54.18 54.29 57.46 วชิ าสงั คมศกึ ษาฯ ------ วิชาภาษาอังกฤษ 29.45 28.59 33.25 35.56 34.38 35.68 วิชาคณิตศาสตร์ 30.04 28.48 26.73 25.25 25.46 25.81 วชิ าวิทยาศาสตร์ 36.1 32.2 30.07 29.29 29.89 31.22 เฉล่ยี รวมทกุ วชิ า 37.5 36.48 36.29 35.32 36 37.54 ตารางที่ 1-28 : แสดงคะแนนเฉลีย่ ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาตขิ นั้ พน้ื ฐาน (O-NET) ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 3 ปีการศกึ ษา 2561 - 2563 (ท่มี า : สาํ นักงานศึกษาธิการจังหวดั สมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  29  

    วชิ า พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 วชิ าภาษาไทย ระดบั ระดบั ระดับ ระดับ ระดับ ระดับ วชิ าสงั คมศึกษาฯ ประเทศ จังหวดั ประเทศ จงั หวัด ประเทศ จังหวดั วชิ าภาษาอังกฤษ วชิ าคณติ ศาสตร์ 47.31 47.26 42.21 42.55 44.36 44.38 วชิ าวิทยาศาสตร์ 35.16 35.05 35.7 36.05 35.93 35.67 31.41 31.17 29.2 28.86 29.94 29.14 เฉล่ียรวมทุกวชิ า 30.72 29.33 25.41 24.92 26.04 24 30.51 29.69 29.2 28.95 32.68 31.93 43.77 43.13 32.34 32.26 33.79 33.02 ตารางท่ี 1-29 : แสดงคะแนนเฉล่ยี ผลการทดสอบทางการศกึ ษาระดับชาตขิ นั้ พน้ื ฐาน (O-NET) ระดบั ชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ 6 ปีการศึกษา 2561 - 2563 (ที่มา : สํานักงานศึกษาธกิ ารจงั หวดั สมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) (3) ด้านโอกาสการศึกษา อัตราการเข้าเรียน ร้อยละประชากรวัยเรียน (อายุ 0 - 24 ปี) ท่ีเข้าเรียนการศึกษาในระบบ ปีการศกึ ษา 2561 - 2563 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 พ.ศ. 2563 ช่วงอายุ ประชากร นกั เรยี น อัตราการ ประชากร นกั เรียน อัตราการ ประชากร นกั เรยี น อัตราการ เขา้ เรียน เขา้ เรยี น เข้าเรยี น 0 – 4 ปี 17,287 7,601 43.96 16,714 7,179 42.95 29,944 7,045 23.52 5 – 9 ปี 30,538 26,870 87.98 27,995 26,647 95.1 35,264 18,824 53.38 10 – 14 ปี 33,531 12,320 36.74 33,719 12,315 36.52 35,576 18,046 50.72 15 – 19 ปี 33,715 5,640 16.72 33,065 5,665 26.94 34,966 8,908 25.47 20 – 24 ปี 35,655 856 2.54 34,144 3957 11.58 41,200 1,288 3.10 รวมอายุ 0 – 24 ปี 150,726 53,287 35.35 145,637 55,763 38.28 176,950 54,111 30.57 ตารางท่ี 1-30 : แสดงอัตราการเขา้ เรียนของประชากรวยั ทาํ งาน ปี พ.ศ. 2561 - พ.ศ. 2563 (ที่มา : สํานกั งานศึกษาธิการจงั หวัดสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) จังหวัดสมุทรสาครมีอัตราการเข้าเรียนต่อประชากรวัยเรียน อายุ 0 - 4 ปี ร้อยละ 23.52 มีอัตรา การเข้าเรียนต่อประชากรวัยเรียน อายุ 5 - 9 ปี ร้อยละ 53.38 มีอัตราการเข้าเรียนต่อประชากรวัยเรียนอายุ 10 - 14 ปี ร้อยละ 50.72 มีอตั ราการเขา้ เรียนต่อประชากรวยั เรยี น อายุ 15 - 19 ปี รอ้ ยละ 25.47 มีอตั ราการเขา้ เรียน ต่อประชากรวัยเรยี น อายุ 20 - 24 ปี ร้อยละ 3.10 ปีการศึกษา จํานวนนักเรยี นภาครฐั นักเรียน เอกชน สดั สว่ น (ร้อยละ) 2562 75,642 14,295 84.11 15.89 2563 63,948 14,582 81.43 18.57 ตารางที่ 1-31 : แสดงสดั สว่ นนักเรียนภาครฐั : เอกชน ปกี ารศึกษา 2562 – 2563 (ท่ีมา : สาํ นกั งานศกึ ษาธิการจงั หวดั สมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  30  

    2.2) ศาสนา ประชากรส่วนใหญ่ในจังหวัดสมุทรสาคร เป็นคนไทยเชื้อสายจีนและเช้ือสายรามัญ โดยคนไทย เช้ือสายรามัญได้ตั้งถ่ินฐานมาต้ังแต่สมัยบรรพบุรุษ ประชากรส่วนใหญ่ (ร้อยละ 99) นับถือศาสนาพุทธ รองลงมา คอื ศาสนาคริสต์ และศาสนาอิสลาม ตามลําดบั มีศาสนสถาน จํานวน 111 แห่ง ประกอบด้วย วัดมหานิกาย จํานวน 99 แห่ง วัดธรรมยุต จํานวน 11 แหง่ วัดอนัมนกิ าย (ญวน) จาํ นวน 1 แหง่ โบสถ์ครสิ ต์ จํานวน 2 แห่ง มสั ยดิ จาํ นวน 1 แห่ง 2.3) การสาธารณสขุ สถานบรกิ ารสาธารณสุขภาครัฐ สถานบริการสาธารณสขุ ภาครัฐ อยู่ท่เี ทศบาลนครสมุทรสาคร จํานวน 4 แห่งเทศบาลนครอ้อมน้อย จํานวน 1 แหง่ และเทศบาลเมืองกระท่มุ แบน จํานวน 1 แห่ง ไดแ้ ก่ - โรงพยาบาลสมทุ รสาครศนู ย์ (A) จํานวนเตยี ง 623 เตียง - โรงพยาบาลกระทุ่มแบนท่วั ไป (M1) จาํ นวนเตียง 300 เตยี ง - โรงพยาบาลบา้ นแพ้ว (องคก์ ารมหาชน) (S) จาํ นวนเตียง 300 เตียง - โรงพยาบาลส่งเสรมิ สขุ ภาพตําบล จํานวน 54 แห่ง - ศูนย์บรกิ ารสาธารณสุขเทศบาล จาํ นวน 6 แหง่ อําเภอ รพศ.(A) รพท. (M1) รพ.ในกํากับของรฐั รพ.สต./ศสม. ศนู ย์บรกิ ารสาธารณสุข เทศบาล เมอื งสมทุ รสาคร แห่ง/เตยี ง แหง่ /เตียง (S) แหง่ /เตยี ง 23/- 4 1/623 -- กระทมุ่ แบน - 1/300 - 12/1 2 บ้านแพว้ - - 1/300 19/- - รวม 1/623 1/300 1/300 54/1 6 ตารางท่ี 1-32 จํานวนสถานบริการสาธารณสุขภาครฐั และในกํากับของรฐั จําแนกรายอาํ เภอ ปี 2564 (ทม่ี า : สาํ นกั งานสาธารณสขุ จงั หวัดสมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) อาํ เภอ โรงพยาบาลรฐั /ในกาํ กบั ฯ จาํ นวน รพ.เอกชน จํานวน รวม เตียง เตยี ง อ.เมอื ง รพ.สมุทรสาคร (A) 623 รพ.มหาชยั 1 180 - - รพ.มหาชัย 3 100 - - รพ.วชิ ยั เวชอนิ เตอร์เนช่นั แนล 120 - - รพ.เจษฎาเวชการ 10 - - รพ.เอกชยั 142 - - รพ.วภิ าราม 100 - - รพ.พานาซี พระราม 2 11 - อ.กระทุ่มแบน รพ.กระทุม่ แบน (M1) 300 รพ.มหาชยั 2 200 - - รพ.วชิ ัยเวช 3 196 - อ.บา้ นแพ้ว รพ.บา้ นแพ้วฯ (S) 300 -- รวมทง้ั จงั หวดั 1,223 1,059 2,282 แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  31  

    ที่ ลกั ษณะสถานบรกิ ารสาธารณสขุ ภาคเอกชน อาํ เภอ รวม เมือง กระทุ่มแบน บ้านแพว้ 1. โรงพยาบาลท่ัวไปขนาดใหญ่ 5 2-7 2. โรงพยาบาลทั่วไปขนาดเล็ก 2 --2 3. คลินกิ เวชกรรม 96 31 4 131 4. คลินกิ เฉพาะทางดา้ นเวชกรรม 15 5 - 20 5. คลินิกทันตกรรม 40 12 3 55 6. คลนิ ิกเฉพาะทางด้านทนั ตกรรม 2 --2 7. คลินกิ การพยาบาลและการผดุงครรภ์ 88 24 3 115 8. คลนิ กิ เฉพาะทางด้านการพยาบาลและการผดุงครรภ์ 2 - - 2 9. คลินกิ การแพทย์แผนไทย 1 236 10. คลนิ กิ การแพทย์แผนไทยประยุกต์ 1 --1 11. คลนิ กิ กายภาพบําบัด 5 218 12. คลนิ ิกเทคนคิ การแพทย์ 6 --6 13. สหคลินิก (เวชกรรม+ทนั ตกรรม) 3 1-4 14. คลินิกการประกอบโรคศลิ ปะ สาขาการแก้ไขความ 1 - -1 ผิดปกติของการสื่อความหมาย 15. คลินกิ การประกอบโรคศลิ ปะ สาขาการแพทย์แผนจนี 1 2 - 3 ตารางที่ 1-33 จาํ นวนสถานบริการสาธารณสุขภาคเอกชน จาํ แนกรายอําเภอ ปี 2564 (ทม่ี า : สาํ นักงานสาธารณสขุ จงั หวดั สมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) 2.4) คุณภาพชีวิตของประชาชน การจัดเก็บข้อมูลความจําเป็นพื้นฐาน (จปฐ.) ปี 2560 - 2564 กําหนดเกณฑ์รายได้เฉลี่ย ครวั เรือนไม่น้อยกวา่ คนละ 38,000 บาท ตอ่ ปี ผลการจัดเก็บข้อมลู ความจาํ เป็นพื้นฐาน (จปฐ.) ปี 2562 พบว่า มีครวั เรือนที่ไมผ่ ่านเกณฑ์รายได้ จํานวน 63 ครวั เรือน ดังน้ี อาํ เภอ ครัวเรอื น ครัวเรอื น ครวั เรอื น สถานะครวั เรอื น ทั้งหมด พัฒนาได้ ท่ีต้อง ตาย ย้ายทีอ่ ยู่ ครวั เรอื นท่ี สงเคราะห์ ไมข่ อรบั ความช่วยเหลือ เมืองสมทุ รสาคร 14 - 10 - 1 3 กระทมุ่ แบน 23 1 11 2 2 7 บ้านแพว้ 26 - 20 1 - 5 รวม 63 1 31 3 3 15 ตารางที่ 1-34 : แสดงครัวเรอื นทมี่ ีรายไดเ้ ฉลีย่ ตาํ่ กวา่ 38,000 บาท/คน/ปี (ท่ีมา : สาํ นกั งานพฒั นาชมุ ชนจงั หวดั สมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  32  

    2.5) การพัฒนาชุมชนและคณุ ภาพชวี ิตของประชาชน (1) การดาํ เนนิ งานกองทุนหมู่บา้ นและชุมชนเมือง จังหวดั สมุทรสาคร มกี องทนุ หมู่บา้ นและชุมชนเมือง จํานวน 345 กองทนุ จาํ แนก ดังนี้ อําเภอ จาํ นวน จดทะเบยี นนติ บิ ุคคล เพ่ิมทนุ ระยะที่ 2 เพมิ่ ทนุ ระยะท่ี 3 กองทนุ จดแลว้ คงเหลอื เพ่มิ ทุนแล้ว คงเหลือ เพมิ่ ทุนแล้ว คงเหลอื เมืองสมุทรสาคร 147 135 12 118 16 86 48 กระท่มุ แบน 100 100 - 96 1 56 41 บา้ นแพ้ว 98 97 1 88 9 94 3 รวม 345 332 13 302 26 236 92 ตารางที่ 1-35 : แสดงการดาํ เนนิ งานกองทุนหม่บู า้ นและชมุ ชนเมือง (ที่มา : สาํ นักงานพัฒนาชุมชนสมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) (2) การน้อมนาํ ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงในการพฒั นาจงั หวดั สมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร ได้ดําเนินการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง เพ่ือส่งเสริมให้ประชาชนได้มีหลักการดําเนินวิถีชีวิตเศรษฐกิจพอเพียง โดยมีการ ขับเคลื่อน การดําเนินงานของผู้นําชุมชน แกนนําชุมชน ครอบครัวพัฒนา เป็นกลไกที่สําคัญได้ใช้ความรู้ ความสามารถทักษะ การจัดกระบวนการพัฒนาหมู่บ้าน การพัฒนากลุ่มองค์กร ตามเกณฑ์ในการประเมินการ พัฒนาหมบู่ ้านหลกั 6x2 (การลดรายจา่ ย การเพิม่ รายได้ การประหยดั การเรยี นรู้ การอนรุ กั ษ์สง่ิ แวดล้อม และ การเอื้ออารีต่อกัน) และการประเมินการพัฒนาหมู่บ้าน ตามเกณฑ์กระทรวงมหาดไทย (4 ด้าน 32 ตัวช้ีวัด) และประเมินความ “อยู่เย็นเป็นสุข” รวมถึงการสนับสนุนจากภาคีการพัฒนาและหน่วยงานท่ีเก่ียวข้องในหมู่บ้าน ในการขับเคล่ือนกจิ กรรมในหม่บู ้านเศรษฐกจิ พอเพยี งให้เป็นรูปธรรม สนองนโยบายรัฐบาล ทย่ี ดึ หลกั เศรษฐกิจ พอเพียงในการบรหิ ารประเทศ การขับเคล่ือนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ของจังหวัดสมุทรสาคร เกิดจากความร่วมมือของทุกภาคส่วน ในรูปแบบประชารัฐ ได้แก่ แกนนําชุมชนครอบครัว พัฒนา ผู้ใหญ่บ้าน กํานัน นายอําเภอ องค์กรเครือข่ายในชุมชน สถาบันการศึกษา และประชาชนในพ้ืนที่ เป็นกําลังสําคัญให้หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงมีการบริหารจัดการตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงส่งผล ให้หมบู่ ้าน/ชมุ ชนมคี วามเข้มแขง็ มีภมู คิ มุ้ กนั ที่ดี และนาํ ไปสู่ความยง่ั ยนื จังหวัดสมุทรสาคร มีการดําเนินงานหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบต้ังแต่ปี พ.ศ. 2552 - พ.ศ. 2562 แล้วจํานวน 62 หมู่บ้าน โดยในปี พ.ศ. 2563 มีการดําเนินงานการพัฒนาศักยภาพและขยายผล หมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่ การขับเคล่ือนการพัฒนาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงภาคเกษตร และชนบท จํานวน 30 หม่บู า้ น แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  33  

    อาํ เภอ พ.ศ. 2552 - ปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 รวม 2559 เมอื งสมุทรสาคร พ.ศ. 2560 พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 10 32 กระทุ่มแบน 11 10 29 บ้านแพว้ 10 1 - 10 10 31 9 1 -8 30 92 รวม 30 1 - 11 3 - 29 ตารางที่ 1-36 : การขยายผลหมบู่ า้ นเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2552 - พ.ศ. 2563 (ทม่ี า : สํานักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) การจัดระดับหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง กระทรวงมหาดไทย ปี พ.ศ. 2560 ของจังหวัดสมุทรสาคร จากหมู่บ้านทั้งหมด 276 หมู่บ้าน ยกเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ระดับพออยู่ พอกิน 204 หมู่บ้านระดับอยู่ ดกี ินดี จํานวน 62 หมบู่ า้ น ระดบั มง่ั มี ศรสี ุข 10 หมบู่ า้ น ที่ อาํ เภอ ผลการจัดระดับหมู่บา้ นเศรษฐกิจพอเพยี ง จาํ นวนหมู่บ้าน จาํ นวนหมบู่ ้าน 3 ระดบั (จํานวนหมูบ่ ้าน) เศรษฐกิจพอเพียง ทีเ่ ปน็ แหลง่ เรียนรทู้ มี่ ี ศักยภาพและขยายผล พออยู่ อยู่ดี มัง่ มี รวม ต้นแบบ ถ่ายทอดเทคโนโลยไี ด้ พอกนิ กินดี ศรสี ขุ (หมบู่ า้ น) 1 เมอื งสมุทรสาคร 80 45 2 127 16 3 2 กระทุ่มแบน 70 14 2 86 14 5 3 บา้ นแพ้ว 54 3 6 62 13 2 รวม 204 62 10 276 43 10 ตารางที่ 1-37 : การจัดระดบั หมบู่ ้านเศรษฐกิจพอเพียง กระทรวงมหาดไทย ประจาํ ปี พ.ศ. 2563 (ท่มี า : สาํ นกั งานพัฒนาชุมชนจังหวดั สมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) 2.6) โครงสร้างพื้นฐาน (1) ไฟฟา้ ปัจจุบันการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคให้บริการกระแสไฟฟ้าแก่ประชาชนครบทุกอําเภอ ทุกตําบล และทกุ หมบู่ า้ นแลว้ ปี จํานวน สถานไี ฟฟา้ พกิ ัดหมอ้ แปลงกาํ ลงั โหลดสงู สุด โหลดสงู สุด (MVA) (MW) % พ.ศ. 2561 15 1,280 585.32 48.13 พ.ศ. 2562 15 1,380 617.5 44.75 พ.ศ. 2563 18 1,630 603.52 38.97 พ.ศ. 2564 17 1,590 633.28 41.93 ตารางท่ี 1-38 : ข้อมลู ปรมิ าณการใชก้ ระแสไฟฟ้าของอาํ เภอเมอื งสมุทรสาคร ปี พ.ศ. 2561 – 2564 (ทม่ี า : การไฟฟา้ ส่วนภมู ิภาคอําเภอเมอื งสมุทรสาคร, สิงหาคม 2564) แผนพัฒนาจังหวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  34  

    ข้อมูลการวเิ คราะหส์ ถานการณ์/แนวโนม้ (อําเภอเมืองสมทุ รสาคร) ปรมิ าณการใชไ้ ฟฟ้าในแตล่ ะพ้ืนที่ มีแน้วโน้มเพ่ิมสงู ข้ึนทกุ ปี ซึง่ การไฟฟ้าได้มีแผนงานก่อสรา้ ง สถานี ไฟฟ้าเพิ่มเติมเพื่อรองรับการจ่ายไฟในอนาคต ดังน้ี เมอื งสมุทรสาคร - ปี 2566 จาํ นวน 4 สถานี พิกดั หม้อแปลงกาํ ลังรวม 300 MVA - ปี 2567 จาํ นวน 2 สถานี พกิ ัดหมอ้ แปลงกําลังรวม 150 MVA ปี จาํ นวน สถานไี ฟฟา้ พกิ ดั หม้อแปลงกําลงั โหลดสูงสุด โหลดสูงสุด (MVA) (MW) % พ.ศ. 2561 5 375 170.90 45.57 พ.ศ. 2562 5 425 199.47 46.93 พ.ศ. 2563 8 425 201.30 47.36 พ.ศ. 2564 7 425 223.80 52.65 ตารางที่ 1-39 : ขอ้ มูลปริมาณการใชก้ ระแสไฟฟา้ ของอําเภอกระทุ่มแบน ปี พ.ศ. 2561 – 2564 (ที่มา : การไฟฟ้าสว่ นภมู ิภาคอาํ เภอเมอื งสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) ข้อมูลการวเิ คราะหส์ ถานการณ์/แนวโน้ม (อําเภอเมืองกระทุม่ แบน) ปริมาณการใช้ไฟฟ้าในพื้นที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นทุกปี ซ่ึงการไฟฟ้าฯได้มีแผนงานก่อสร้าง สถานไี ฟฟ้าเพมิ่ เติมเพ่ือรองรับการจา่ ยไฟในอนาคต ดังนี้ กระทมุ่ แบน - ปี 2566 จาํ นวน 1 สถานี พิกดั หม้อแปลงไฟฟา้ กําลัง 100 MVA - ปี 2567 จํานวน 1 สถานี พกิ ัดหม้อแปลงไฟฟา้ กาํ ลงั 100 MVA - ปี 2569 จาํ นวน 1 สถานี เป็นสถานีแบบ Switching 115 KV ปี จาํ นวน สถานไี ฟฟา้ พิกดั หมอ้ แปลงกาํ ลัง โหลดสงู สุด โหลดสงู สดุ (MVA) (MW) % พ.ศ. 2561 2 200 101.30 50.65 พ.ศ. 2562 2 200 108.10 54.05 พ.ศ. 2563 2 200 114.26 57.13 พ.ศ. 2564 2 200 118.65 59.32 ตารางที่ 1-40 : ขอ้ มูลปริมาณการใช้กระแสไฟฟ้าของอาํ เภอบ้านแพว้ ปี พ.ศ. 2561 – 2564 (ท่มี า : การไฟฟา้ ส่วนภมู ิภาคอาํ เภอเมอื งสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) ข้อมลู การวเิ คราะหส์ ถานการณ์/แนวโน้ม (อาํ เภอบ้านแพ้ว) ปริมาณการใช้ไฟฟ้าในพื้นที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นทุกปี ซึ่งการไฟฟ้าฯได้มีแผนงานก่อสร้าง สถานไี ฟฟ้าเพิม่ เติมเพ่อื รองรับการจ่ายไฟในอนาคต ดงั น้ี - ปี 2565 จํานวน 1 สถานี พกิ ัดหมอ้ แปลงไฟฟ้ากาํ ลงั 100 MVA - ปี 2565 จาํ นวน 1 สถานี เป็นสถานแี บบ Switching 115 KV แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  35  

    (2) ประปา การประปาส่วนภูมิภาคสาขาสมุทรสาคร รับผิดชอบจําหน่ายน้ําประปาในพ้ืนที่จังหวัดสมุทรสาคร ประกอบไปด้วย 3 อําเภอ ได้แก่ อําเภอเมืองสมุทรสาคร มี 17 ตําบล ประกอบไปด้วยตําบลมหาชัย ตําบลท่าทราย ตําบลท่าจีน ตําบลท่าฉลอม ตําบลบางหญ้าแพรก ตําบลบ้านบ่อ ตําบลบางโทรัด ตําบลบางกระเจ้า ตําบลนาโคก ตําบลกาหลง ตําบลพันท้ายนรสิงห์ ตําบลบางน้ําจืด ตําบลนาดี ตําบลคอกกระบือ ตําบลบ้านเกาะ ตําบลโคกขาม และตําบลชัยมงคล อําเภอกระทุ่มแบน มี 5 ตําบล ประกอบไปด้วย ตําบลคลองมะเด่ือ ตําบลดอนไก่ดี ตําบลสวน หลวง ตําบลแคราย และตําบลท่าเสาอําเภอบ้านแพว้ มี 6 ตําบล ประกอบไปดว้ ย ตาํ บลหนองสองห้อง ตําบลหนองบัว ตาํ บลบา้ นแพ้ว ตําบลสวนส้ม ตาํ บลอาํ แพง และตําบลหลกั สาม ปัจจุบันมีผู้ใช้นํ้าทั้งหมด 88,005 ราย จําแนกเป็นผู้ใช้น้ําประเภทที่ 1 จํานวน 75,050 ราย ประเภทท่ี 2 จํานวน 7,721 ราย ประเภทท่ี 3 จาํ นวน 5,234 ปี ปริมาณการผลิตนา้ํ ปรมิ าณนํ้าจาํ หนา่ ย จํานวนผู้ใชน้ า้ํ (ลูกบาศก์เมตร) (ลูกบาศก์เมตร) (ราย) พ.ศ. 2562 92,525,129 59,237,727 80,556 พ.ศ. 2563 92,342,185 59,634,438 85,575 พ.ศ. 2564 68,056,278 43,853,877 88,005 ตารางท่ี 1-41 : แสดงข้อมูลผูใ้ ชน้ ํ้าประปาในจังหวดั สมทุ รสาคร ปี พ.ศ. 2562 - พ.ศ. 2564 (ทีม่ า : การประปาส่วนภมู ิภาคสาขาสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) 2.7) การคมนาคม จงั หวัดสมุทรสาคร มกี ารคมนาคมสะดวกทง้ั ทางบก และทางนํ้า ทําใหก้ ารตดิ ต่อระหว่างจงั หวัด กับจังหวัด หรืออําเภอกับอําเภอเป็นไปด้วยความสะดวก และเป็นจังหวัดท่ีประชาชนส่วนใหญ่ใช้เป็นเส้นทาง หลกั ลงสูภ่ าคใตโ้ ดยมีถนนพระราม 2 และถนนเพชรเกษมเป็นถนนสายหลัก (1) ทางรถยนต์ มถี นนสายหลักทีส่ ําคัญ 3 สาย ได้แก่ ทางหลวงแผ่นดนิ หมายเลข 35 (ถนนพระราม 2) ทางหลวงแผน่ ดนิ หมายเลข 3091 (ถนนเศรษฐกจิ ) และทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 3242 (ถนนเอกชยั ) ภาพที่ 1-5 : แผนที่โครงการถนนท่ีอยใู่ นความรบั ผดิ ชอบของแขวงทางหลวงชนบทสมุทรสาคร (ท่ีมา : แขวงทางหลวงชนบทสมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  36  

    (2) ทางรถไฟ มีทางรถไฟสายวงเวียนใหญ่ - มหาชัย เร่ิมต้นท่ีสถานีวงเวียนใหญ่ กรุงเทพมหานคร ถึงสถานีมหาชัยสมุทรสาคร อําเภอเมือง (ระยะทาง 33.1 กม.) และทางรถไฟสายมหาชัย - แม่กลอง เร่ิมต้นท่ี สถานีบ้านแหลม ตําบลท่าฉลอม อําเภอเมืองสมุทรสาคร ถึงสถานีแม่กลอง อําเภอเมืองสมุทรสงคราม จังหวัด สมทุ รสงคราม (ระยะทาง 33.7 กม.) (3) ทางน้ํา สภาพท่วั ไปในทอ้ งท่ีจังหวัดมีแม่นํ้าลาํ คลองจํานวนมาก แมน่ า้ํ ลําคลองท่ีใชเ้ ป็นเส้นทาง คมนาคมทางน้ําที่สําคัญ ได้แก่ แม่นํ้าท่าจีน คลองมหาชัย คลองพิทยาลงกรณ์ คลองสุนัขหอน คลองภาษีเจริญ คลองบางยาง และคลองดําเนินสะดวก การคมนาคมทางน้ําส่วนใหญ่จะใช้เรือยนต์โดยสาร เรือยนต์บรรทุกสินค้า ตลอดจนเรือแจว/เรือพาย เดินทางไปมาระหว่างตําบล หมู่บ้าน อําเภอ และจังหวัด ปัจจุบันมีเรือหางยาวรับจ้าง ขนสง่ ผูโ้ ดยสาร ทําใหเ้ กดิ ความสะดวกย่งิ ขึน้ ในการเดินทาง 2.8) การมีงานทาํ จังหวัดสมุทรสาครมีกําลังแรงงานในปี พ.ศ. 2563 (เดือน กันยายน 2563) มีผู้อยู่ในวัยทํางาน หรืออายุ 15 ปี ขึ้นไป จํานวน 901,536 คน เป็นผู้อยู่ในกําลังแรงงาน 730,308 คน เป็นผู้มีงานทํา 720,732 คน ผู้ว่างงาน 9,576 คน ในกลุ่มผู้มีงานทําท้ังหมด 720,732 คน ผู้มีงานทําส่วนใหญ่ทํางานในสาขา การผลิตมีประมาณ 376,218 คน (ร้อยละ 52.2) รองลงมาคือทํางานในสาขาการขายส่งการขายปลีกมีประมาณ 117,906 คน (ร้อยละ 16.3) สาขาเกษตรกรรม ล่าสัตว์ ป่าไม้ และประมงมีประมาณ 51,043 คน (ร้อยละ 7.1) กิจกรรมโรงแรมและอาหารมีประมาณ 40,738 คน (ร้อยละ 5.7) และการขนสง่ ทีเ่ ก็บสนิ ค้า 26,436 คน (รอ้ ยละ 3.7) ตามลาํ ดบั หนว่ ย : คน สถานภาพแรงงาน ปี 2561 ปี 2562 ปี 2563 ปี 2564 1 (ม.ค.-ม.ี ค.64) ผมู้ ีอายุ 15 ปีขน้ึ ไป 877,319 887,552 901,536 903,929 1. ผูอ้ ยูใ่ นกําลงั แรงงาน 701,059 708,610 730,308 718,222 1.1 ผ้มู ีงานทาํ 696,796 705,226 720,732 710,789 1.2 ผ้วู ่างงาน 4,263 3,192 9,576 7,433 1.3 ผทู้ ีร่ อฤดกู าล - 192 - - 2. ผู้ไมอ่ ยู่ในกาํ ลงั แรงงาน 176,260 178,942 171,228 185,707 2.1 ทํางานบ้าน 60,588 57,225 44,799 55,511 2.2 เรยี นหนังสอื 45,584 50,070 51,135 57,670 2.3 อ่นื ๆ 70,088 71,010 75,294 72,526 อตั ราการมีงานทาํ 99.39 99.52 81.00 99.0 อัตราการวา่ งงาน 0.60 0.45 1.3 1.0 ตารางที่ 1-42 : แสดงจํานวนกาํ ลังแรงงานของจังหวัดสมุทรสาคร (ท่ีมา: สํานักงานสถติ จิ ังหวัดสมทุ รสาคร, สงิ หาคม 2564) แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  37  

    3) ด้านทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม 3.1) ดิน ลกั ษณะดินในจังหวัดสมุทรสาคร เป็นดินทม่ี ีความอุดมสมบูรณ์ แบ่งออกได้เป็นสองกลุ่ม คือ กลุ่มดินเค็ม ชายฝั่งทะเล มีพื้นที่ประมาณร้อยละ 50 ของพ้ืนที่จังหวัด ครอบคลุมพื้นที่ตอนล่างของจังหวัดที่ติดกับอ่าวไทย บริเวณนํ้าทะเลท่วมถึงเป็นดินเลนเนื้อดินเหนียวและเค็มจัดเหมาะแก่การเล้ียงปลานํ้ากร่อยบางส่วนทําสวน มะพร้าว ส่วนใหญ่อยู่ในเขตอําเภอเมืองสมุทรสาคร กลุ่มที่สองเป็นกลุ่มดินนา พื้นที่ส่วนท่ีเหลืออีกร้อยละ 50 ของพ้ืนท่ีจังหวัดอยู่บริเวณตอนบนของจังหวัด นํ้าทะเลท่วมไม่ถึงและเป็นพ้ืนที่ดอน ดินเป็นดินเหนียวท่ีมีดิน ร่วนปน ได้แก่ พ้ืนที่ในเขตของอําเภอบ้านแพ้ว อําเภอกระทุ่มแบน และบางส่วนของอําเภอเมืองสมุทรสาคร เหมาะสมที่จะทําการเกษตรกรรม ปลูกพืชผัก ปลูกไม้ผล และไม้ดอก สภาพดินของจังหวัดสมุทรสาคร จําแนกออก ได้เป็น 6 ชุดดิน คือ (1) ดินชุดท่าจีน พบบริเวณที่ราบลุ่มชายฝั่งทะเล มีพื้นที่ประมาณ 103,000 ไร่ เท่ากับร้อยละ 19.3 ของพ้ืนที่จังหวัด ดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง แต่เป็นดินเค็มเพราะน้ําทะเลท่วมถึง ระดับนํ้าใต้ดินสูง เกอื บถงึ หนา้ ดนิ ตลอดปี เปน็ ป่าชายเลน นากุ้ง และยกรอ่ งปลูกมะพร้าว ส่วนใหญอ่ ยใู่ นเขตอําเภอเมืองสมทุ รสาคร (2) ดินชุดสมุทรปราการ พบในบริเวณพื้นท่ีราบชายฝั่งทะเลถัดจากดินชุดท่าจีนเข้ามามีพ้ืนท่ี ประมาณ 5,500 ไร่ เท่ากับร้อยละ 1 ของพื้นท่ีจังหวัด ดินมีความอุดมสมบูรณ์ระดับสูงถึงระดับปานกลางลักษณะ เป็นดินเค็มไม่สามารถปลูกข้าวได้ บางแห่งใช้ขุดบ่อเลี้ยงปลาหรือยกร่องปลูกมะพร้าว ส่วนใหญ่อยู่ในเขตอําเภอ เมืองสมทุ รสาคร (3) ดินชุดบางกอก พบในบริเวณพื้นท่ีราบชายฝั่งทะเลที่นํ้าท่วมไม่ถึง เป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ ค่อนข้างสูง มีพื้นที่ประมาณ 100,500 ไร่ เท่ากับร้อยละ 18.9 ของพ้ืนที่จังหวัด จัดเป็นดินชั้นหนึ่งสําหรับปลูกข้าว ถ่วั ตา่ ง ๆ ขา้ วโพด ฯลฯ สว่ นใหญ่อยูใ่ นเขตอําเภอกระทมุ่ แบน (4) ดินชดุ บางเลน พบในบรเิ วณพื้นทร่ี าบนํ้าท่วมถึง เป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง มพี ้ืนที่ประมาณ 28,500 ไร่ เท่ากับร้อยละ 5.3 ของพ้ืนที่จังหวัด เป็นดินดีเหมาะสมท่ีจะปลูกข้าว แต่ไม่เหมาะสมท่ีจะปลูกพืชไร่ ส่วนใหญ่อยใู่ นเขตอําเภอกระทุ่มแบนและอําเภอบา้ นแพว้ (5) ดินชุดธนบุรี พบในบริเวณพ้ืนที่ราบใกล้ชายฝั่งแม่นํ้า พื้นที่ราบเรียบเป็นดินลึกมีความอุดม สมบูรณ์ปานกลาง มีพ้ืนที่ประมาณ 6,500 ไร่ เท่ากับร้อยละ 1.2 ของพ้ืนท่ีจังหวัด เป็นดินท่ีเหมาะสมท่ีสุดสําหรับ ทาํ สวนผลไมแ้ ละปลูกผกั สว่ นใหญอ่ ยูใ่ นเขตอาํ เภอกระทมุ่ แบน (6) ดินชดุ ดาํ เนนิ สะดวก พบในบริเวณท่รี าบหา่ งจากฝง่ั ทะเล มพี ้ืนทป่ี ระมาณ 46,500 ไร่เท่ากับ ร้อยละ 8.8 ของพ้ืนท่ีจังหวัด สภาพพ้ืนท่ีราบเรียบมีลักษณะเป็นดินเหนียวหรือดินเหนียวปนซิลล์มีความอุดม สมบรู ณ์สูงเหมาะท่จี ะใช้ปลูกผกั และทําสวนผลไม้ บางแหง่ ใช้ปลูกพืชไร่ สว่ นใหญอ่ ย่ใู นพืน้ ท่เี ขตอําเภอบ้านแพว้ แผนพัฒนาจงั หวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  38  

    3.2) ปา่ ไมแ้ ละสัตวป์ ่า (1) สภาพป่าไมจ้ งั หวดั สมุทรสาคร บริเวณปากแม่น้ําท่าจีนฝ่ังตะวันตก พบป่าชายเลนผืนใหญ่และอุดมสมบูรณ์ท่ีสุดของจังหวัด สมทุ รสาคร สว่ นบรเิ วณอน่ื พบปา่ ชายเลนมีลักษณะเป็นหยอ่ มเลก็ หยอ่ มน้อยตลอดแนวชายฝ่งั ทะเลทงั้ 2 ด้าน เดิมชายฝั่งทะเลของจังหวัดสมุทรสาครอุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้ชายเลน เช่น ต้นโกงกาง และแสมทะเล เป็นต้น เป็นระบบนิเวศที่มีความซับซ้อน เป็นแนวกันคล่ืน เป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ํา เป็นท่ีอนุบาล ของสัตว์นํ้าวัยอ่อน เป็นแหล่งไม้ใช้สอย ตลอดจนเป็นแหล่งสมุนไพรที่สําคัญ แต่ต่อมาพื้นท่ีป่าชายเลนได้ลดลง เรื่อยๆ อันมีสาเหตุมาจากภัยธรรมชาติ เกิดจากการกัดเซาะชายฝ่ังทะเล ปัจจุบันจังหวัดสมุทรสาครมีพ้ืนท่ี ปา่ ชายเลนท้ังหมด 20,385.69 ไร่ ซ่ึงเปน็ ป่าที่อยู่นอกเขตอนุรักษ์ 19,471 ไร่ (คิดเป็นร้อยละ 95.5) และในเขตอนรุ ักษ์ (เขตปา่ สงวน และท่ีรักษาพชื พันธ์)ุ 915 ไร่ (คดิ เปน็ ร้อยละ 4.5) (2) ปา่ สงวนแหง่ ชาติ จังหวัดสมุทรสาครมีป่าสงวนแห่งชาติ จํานวน 2 แห่ง ได้แก่ ป่าสงวนแห่งชาติป่าอ่าวมหาชัย ฝัง่ ตะวนั ออก และปา่ อ่าวมหาชัยฝง่ั ตะวนั ตก รวมเน้อื ทปี่ ระมาณ 16,208 ไร่ (ตามกฎกระทรวง) ดังน้ี (2.1) ป่าสงวนแห่งชาติป่าอ่าวมหาชัยฝั่งตะวันออก ครอบคลุมพ้ืนที่ตําบลบางหญ้าแพรก ตําบลโคก ขาม และตําบลพันท้ายนรสิงห์ อําเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร เน้ือที่ประมาณ 7,343 ไร่ (กฎกระทรวงฉบับท่ี 1,194 พ.ศ. 2529) (2.2) ป่าสงวนแห่งชาติป่าอ่าวมหาชัยฝ่ังตะวันตก ครอบคลุมพ้ืนที่ตําบลบางหญ้าแพรก ตําบล บางกระเจ้า ตําบลบ้านบ่อ ตําบลบางโทรัด ตําบลกาหลง และตําบลนาโคก อําเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัด สมุทรสาคร เนอ้ื ที่ประมาณ 8,865 ไร่ (กฎกระทรวงฉบบั ที่ 1,202 พ.ศ. 2530) (3) เขตหา้ มลา่ สตั วป์ ่า จงั หวัดสมุทรสาครมีพื้นท่ีเขตห้ามลา่ สัตว์ปา่ จํานวน 1 แหง่ คอื เขตหา้ มลา่ สตั วป์ ่าพันท้ายนรสงิ ห์ ครอบคลุมพ้ืนที่ตําบลบางหญ้าแพรก ตําบลโคกขาม ตําบลพันท้ายนรสิงห์ ตําบลบางกระเจ้า ตําบลบ้านบ่อ ตาํ บลบางโทรัด ตําบลกาหลง ตําบลนาโคก อําเภอเมืองสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสาคร มีพื้นที่ประมาณ 14,426 ไร่ ตามแนวเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าอ่าวมหาชัยฝ่ังตะวันออกและป่าอ่าวมหาชัยฝั่งตะวันตก (ประกาศกระทรวง ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม, ๒๕๕๔) โดยมีวัตถุประสงค์เพ่ือการคุ้มครองสัตว์ป่าและแหล่งที่อยูอ่ าศัยของ สัตว์ป่า ปัจจุบันพบว่ามีสัตว์ป่าอาศัยอยู่หลายชนิด ท้ังสัตว์ป่าประเภทสัตว์เล้ียงลูกด้วยนม เช่น ลิงแสม เสือปลา ค้างคาวแม่ไก่ภาคกลาง ค้างคาวแวมไพร์แปลงเล็ก วาฬบรูด้า โลมาอิรวดี เป็นต้น สัตว์ป่าประเภทนก เช่น เหยี่ยวแดง นกกะเต็นน้อยธรรมดา นกกระปูดใหญ่ นกกานํ้าเล็ก นกชายเลนเขียว นกชายเลนนํ้าจืด เป็นต้น และสัตว์ป่าประเภทสตั ว์เล้อื ยคลาน เชน่ งหู ลาม งเู หลอื ม เห้ีย เป็นตน้ (4) สัตว์ท่พี บในปา่ ชายเลน สตั ว์ท่ีพบในปา่ ชายเลนจงั หวัดสมทุ รสาคร ประกอบไปด้วย (4.1) กลุ่มประชาคมสิ่งมีชีวิตพื้นป่าชายเลนหรือสัตว์หน้าดินพ้ืนป่าชายเลนพบจํานวน 7 ชนิด มีค่าความหนาแน่นเท่ากับ 24 ตัวต่อตารางเมตร มีค่าดัชนีความหลากหลาย (H/) เท่ากับ 0.57 และมีค่า ความสม่าํ เสมอ (J/) เทา่ กับ 0.33 ตวั อย่างสตั วท์ ีพ่ บ ไดแ้ ก่ ปแู สม ปูก้ามดาบ ไสเ้ ดือนทะเล หอยเจดีย์ เป็นต้น (4.2) กลุ่มของนกในป่าชายเลน ในจังหวัดสมุทรสาคร พบจํานวน 25 ชนิด 21 สกุล 15 วงศ์ และ 4 อนั ดับ ตัวอยา่ งนกที่พบ ไดแ้ ก่ นกตนี เทยี น นกนางนวลแกลบเคราขาว นกชายเลนเขยี วนกกินเปย้ี ว เป็นต้น แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  39  

    3.3) สตั วท์ ะเล จังหวัดสมุทรสาคร พบสัตว์ทะเลหายาก 3 ชนิด ประกอบด้วย โลมา-วาฬ 3 ชนิด ได้แก่ วาฬบรูด้า โลมาอิรวดี และโลมาหัวบาตรหลังเรียบ สัตว์ทะเลหายากท่ีเด่น คือ วาฬบรูด้า โลมาอิรวดี และโลมาหัวบาตร หลงั เรียบ ซึ่งพบมากบรเิ วณตลอดแนวชายฝัง่ ทะเลและในเขตทะเลของจังหวัดสมทุ รสาคร ภาพที่ 1-6 แผนทก่ี ารแพรก่ ระจายของสตั วท์ ะเลหายากจงั หวัดสมทุ รสาคร (ท่มี า: สํานักงานทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อมจังหวัดสมุทรสาคร, สงิ หาคม 2564) ชื่อไทย ชอ่ื สามญั ชอื่ วทิ ยาศาสตร์ จาํ นวน วิธกี ารไดม้ า 1. วาฬบรดู ้า Bryde’s whale Balaenoptera edeni ประชากร ของขอ้ มลู 56 สาํ รวจทางเรอื 2. โลมาอิรวดี Irrawaddy dolphin Orcaella brevirostris 60 สาํ รวจทางเรือ 3. โลมาหัวบาตรหลงั เรยี บ Finless porpoise Neophocaena phocaenoides 50 สาํ รวจทางเรือ ตาราง 1-43 แสดงชนดิ สัตวท์ ะเลหายากท่ีสาํ รวจ และรายงานพบในจังหวัดสมทุ รสาคร (ที่มา: สาํ นกั งานทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ มจังหวดั สมทุ รสาคร, สิงหาคม 2564) ในปีงบประมาณ 2564 พบการเกยตื้นของสัตว์ทะเลหายากรวม 9 ตัว เป็น โลมาและวาฬ 9 ตัว ไม่พบแหล่งวางไข่ของเต่าทะเล แต่พบการเกยต้ืนของเต่าตนุและเต่ากระ โดยจากข้อมูลทั้งการเกยต้ืน การสาํ รวจในธรรมชาติ และการแจ้งข่าวของชุมชน แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  40  

    3.4) แหลง่ น้าํ จังหวัดสมุทรสาคร มีแหล่งน้ําท้ังจากแม่นํ้าลําคลองตามธรรมชาติ และคลองขุดและแหล่งนํ้า จากนํ้าฝน พ้ืนท่ีของจังหวัดได้รับน้ําส่วนใหญ่จากแม่น้ําท่าจีน และแม่นํ้าเจ้าพระยา มีโครงการเก็บน้ําจาก แหล่งน้าํ ในคลองชลประทาน 10 สาย และคลองธรรมชาติกว่า 170 สาย แม่นํ้าท่าจีน เป็นแม่น้ําสําคัญสายหลักของจังหวัด ไหลผ่านตอนกลางของพื้นที่จังหวัดเป็น ระยะทางประมาณ 48 กิโลเมตร โดยแยกจากแม่นํ้าเจ้าพระยาที่บ้านปากคลองมะขามเฒ่า อําเภอวัดสิงห์ จังหวัดชัยนาท เรียกแม่น้ํามะขามเฒ่า แล้วไหลตามแนวเหนือใต้ขนานกับแม่น้ําเจ้าพระยา ผ่านจังหวัด สุพรรณบุรี เรียกแม่นํ้าสุพรรณบุรี ผ่านจังหวัดนครปฐม เรียกแม่น้ํานครชัยศรี แล้วไหลผ่านเข้าเขตจังหวัด สมุทรสาคร ในเขตอําเภอกระทุ่มแบน เรียกแม่น้ําท่าจีน ไหลลงสู่อ่าวไทยในเขตตําบล ท่าฉลอม อําเภอเมืองฯ ในสมัยก่อนมีเรือสําเภาจีนมาทําการค้าขาย และจอดทอดสมอเพ่ือขนถ่ายสินค้าที่ปากแม่น้ําสายนี้เป็นประจํา อย่จู ํานวนมาก จงึ เป็นเหตุให้เรยี กช่ือแมน่ าํ้ และหมบู่ า้ นของชมุ ชนน้วี า่ ทา่ จีน” คลองมหาชัย เป็นคลองท่ีขุดในสมัยอยุธยา ในรัชสมัยสมเด็จพระสรรเพชญท่ี ๘ (พระเจ้าเสือ) เพื่อตัดความคดเคี้ยวของคลองโคกขาม แต่เดิมเริ่มต้นจากคลองด่าน วัดหัวหมู เขตเมืองธนบุรีจนถึงคลองโคกขาม เรียกวา่ คลองพระพทุ ธเจ้าหลวง แต่การขุดยังไมท่ ันแล้วเสรจ็ ตอ่ มาสมเดจ็ พระสรรเพชญท์ ่ี 9 เสด็จมาที่ปากน้ํา เมืองสาครบุรี เมื่อเสด็จถึงคลองมหาชัยเห็นคลองยังขุดไม่แล้วเสร็จค้างอยู่ จึงได้โปรดเกล้าให้พระราชสงคราม เป็นนายกอง ให้เกณฑ์คนจากหัวเมืองปักษ์ใต้ขุดคลองมหาชัย ให้ฝร่ังส่องกล้องดูให้ตรงปากคลอง แล้วปักกรุย ลงเป็นสําคัญยาว 340 เส้น ให้ขุดคลองลึก 6 ศอก กว้าง 7 วา ใช้เวลาขุดอยู่สองเดือนจึงแล้วเสร็จเรียกว่า คลองมหาชยั คลองพิทยาลงกรณ์ ยาวประมาณ 27 กิโลเมตร เป็นคลองขุดเพ่ือการชลประทาน และทํานาเกลือ ทางรมิ ฝั่งทะเลของเขตอําเภอเมือง ฯ โดยแยกจากแม่นํ้าท่าจีน ทว่ี ดั ศรีสทุ ธาราม (วัดกาํ พร้า) ตําบลบางหญา้ แพรก อําเภอเมอื ง ฯ ไปเชื่อมคลองสรรพสามิต ไปเชือ่ มตอ่ แมน่ ํา้ เจ้าพระยาทอ่ี าํ เภอเมอื งสมุทรปราการ คลองภาษีเจริญ รวมความยาว 28 กิโลเมตร เริ่มต้นที่บริเวณปากคลองบางกอกใหญ่และ คลองบางขุนศรีมาบรรจบกัน ไปเช่ือมแม่น้ําท่าจีนที่ตําบลดอนไก่ดี จังหวัดสมุทรสาคร คลองสายนี้เปน็ เส้นทาง สัญจรทางนํ้าท่ีสําคัญ ตลอดริมสองฝั่งคลอง จะมีชุมชนเกษตรกระจายกันอยู่มีคลองซอยเล็ก ๆ ทั้งสองข้าง เพ่ือเชื่อมพื้นที่ของอําเภอกระทุ่มแบนตอนเหนือ การขุดคลองสายน้ีดําเนินการเมื่อปี พ.ศ.1410 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดเกล้าฯ ให้พระภาษีสมบัติบริบูรณ์ (ยิ้ม) เป็นแม่กองขุดคลอง สายนี้ โดยขุดต้ังแต่คลองบางกอกใหญ่ริมวัดปากนํ้า ไปออกแม่น้ําท่าจีน ที่ตําบลดอนไก่ดี ขุดเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2415 เปน็ คลองยาว 620 เสน้ กว้าง 7 วา ลึก 5 ศอก คลองสุนัขหอน เป็นคลองท่ีขุดเช่ือมระหว่างแม่นํ้าท่าจีนกับแม่นํ้าแม่กลอง ยาวประมาณ 42 กิโลเมตร ในเขต สมุทรสงครามราว 13 กิโลเมตร ในเขตสมุทรสาคร ราว 29 กิโลเมตร เริ่มจากอําเภอเมืองฯ ทบี่ ้านท่าจีน ไปเช่ือมกับคลองท่าแรง้ ท่บี ้านบางนํ้าวน จนมาถงึ บา้ นสนุ ัขหอน แล้วออกสแู่ ม่นํา้ แม่กลองท่ีอาํ เภอ เมอื งสมทุ รสงคราม คลองนม้ี ีนาํ้ เคม็ เขา้ มามากจนมีปา่ จาก และชายป่าเลนขึน้ อยูห่ นาแนน่ ตลอดสองฝ่ังคลอง แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  41  

    คลองดําเนินสะดวก ขุดเช่ือมระหว่างแม่นํ้าแม่กลองกับแม่นํ้าท่าจีน ยาวประมาณ 32 กิโลเมตร เร่ิมจากประตูนํ้าบางยาง อําเภอบ้านแผ้ว ผ่านอําเภอดําเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี ไปเช่ือมกับแม่น้ําแม่กลอง ที่อําเภอบางคนฑี จังหวัดสมุทรสงคราม เป็นคลองที่ขุดเพื่อการชลประทานและการสัญจรทางนํ้า สองข้างคลอง มคี ลองซอยยอ่ ยเชือ่ มต่อเป็นจํานวนมาก แหล่งนํ้าชลประทาน การพัฒนาแหล่งน้ําและคูคลอง เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรในพื้นท่ี โดยมีการซ่อมแซม ก่อสร้าง ประตูระบายน้ําและขุดลอกคูคลอง ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน ทั้งน้ี ในแต่ละส่วนเขตพ้ืนที่จะมีหน่วยงาน ของกรมชลประทานดูแล ซึ่งจะแบง่ เขตพน้ื ทร่ี บั ผดิ ชอบของจังหวดั สมทุ รสาคร ดังน้ี 1. โครงการชลประทานสมทุ รสาคร มีพนื้ ท่ี 242,074 ไร่ 2. โครงการส่งนํา้ และบํารุงรกั ษาดําเนนิ สะดวก มีพ้ืนที่ 90,193 ไร่ 3. โครงการสง่ น้ําและบาํ รงุ รกั ษาภาษีเจริญ มีพื้นท่ี 128,725 ไร่ 4. โครงการส่งนาํ้ และบาํ รุงรักษานครปฐม มีพืน้ ที่ 54,780 ไร่ 5. โครงการส่งน้ําและบํารุงรักษานครชุม มพี ้ืนท่ี 29,464 ไร่ 6. โครงการแก้มลิงคลองมหาชัย - คลองสนามชัย มพี ื้นที่ 28,700 ไร่ โครงการแก้มลงิ คลองมหาชัย - คลองสนามชยั โครงการแก้มลิงในพื้นที่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ําเจ้าพระยา (คลองมหาชัย - คลองสนามชัย) ทําหน้าท่ีรับนํ้าในพื้นที่ฝ่ังตะวันตกของแม่น้ําเจ้าพระยา ผ่านพ้ืนท่ีบางส่วนของกรุงเทพมหานคร และสมุทรสาคร ตอนบนไปลงคลองมหาชยั - คลองสนามชยั และแมน่ า้ํ ท่าจนี เพอ่ื ระบายออกสทู่ ะเลดา้ นจังหวัดสมุทรสาคร ช่วงนํ้าปกติ จะปล่อยให้เป็นไปตามธรรมชาติ โดยการเปิดประตูระบายนํ้าท้ัง 10 แห่ง เพื่อรับนํ้าคณุ ภาพดีจากทะเลเข้ามาหมุนเวียนในระบบแก้มลิง ส่วนประตูระบายนํ้าและสถานีสูบน้ําคลองมหาชัย จะมีหน้าท่ีบรหิ ารจัดการน้าํ เป็นหลัก ส่วนใหญจ่ ะเปดิ ประตรู ะบายนาํ้ ตลอด ยกเวน้ กรณนี ํ้าทะเลหนุนสูงจะทาํ การ ปิดประตูระบายน้ําลง เม่ือนํ้าทะเลไหลลงจะเปิดประตูระบายน้ําเพ่ือระบายนํ้าในคลองมหาชัยออกสู่ทะเล เป็นการหมุนเวียนนํ้าให้มีคุณภาพดีข้ึน เพื่อช่วยเหลือราษฎรที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมท่ีทําการเพาะเล้ียง สตั ว์นา้ํ กร่อย ใหส้ ามารถประกอบอาชีพไดอ้ ย่างยัง่ ยืน ช่วงน้ําหลาก จะมกี ารปิดประตูระบายน้ําทั้ง 10 แห่ง ในระบบแก้มลิงของกรมชลประทาน ในเขตจังหวัดสมุทรสาครท้ังหมด โดยมีการบริหารจัดการนํ้าท่ีประตูระบายนํ้าและสถานีสูบน้ําคลองมหาชัย เป็นหลัก เมื่อระดับนํ้าทะเลลดลงจะเปิดประตูระบายน้ําเพ่ือระบายน้ําในคลองมหาชัยออกสู่ทะเล โดยระบบ แรงโน้มถ่วงของโลก (Gravity Flow) ตามธรรมชาติ เมื่อระดับน้ําทะเลสูงกว่าระดับนํ้าในลําคลองให้ทําการปิด ประตูระบายน้ํา และใช้เครื่องสูบนํ้าพลังงานไฟฟ้าขนาดกําลังสูบเคร่ืองละ 3 ลบ.ม./วินาที จํานวน 12 เครื่อง รวมทั้งสิ้น 36 ลบ.ม./วินาที สูบนํ้าออกจากคลองมหาชัย เป็นการพร่องน้ําภายในระบบแก้มลิง เพื่อจะได้ทําให้ นํ้าตอนบนค่อยๆ ไหลมาเตมิ ตลอดเวลา สง่ ผลใหป้ ริมาณนํ้าทว่ มพื้นท่ีลดน้อยลง แผนพัฒนาจังหวดั สมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  42  

    ประตูระบายน้ําในระบบแก้มลิงของกรมชลประทานในเขตจังหวัดสมุทรสาคร 10 แห่ง ได้แก่ 1. ประตรู ะบายนาํ้ และสถานีสูบน้าํ คลองมหาชยั 2. ประตูระบายนํ้าคลองพระราม (คลองหลวง) 3. ประตูระบายน้ําคลองสหกรณส์ ายสาม 4. ประตรู ะบายน้ําคลองเจก๊ 5. ประตูระบายนาํ้ คลองโคกขามเก่า 6. ประตรู ะบายนํา้ โคกขาม 7. ประตูระบายนาํ้ คลองสหกรณส์ ายส่ี 8. ประตูระบายนาํ้ คลองสหกรณ์สายหา้ 9. ประตูระบายนํา้ คลองลัดตะเคยี น 10. ประตรู ะบายนํา้ คลองแสมดํา 3.5) ป่าชายเลน จากการสํารวจและจําแนกการใช้ประโยชน์ที่ดินป่าชายเลน โดยการแปลภาพถ่ายดาวเทียม เมื่อปี พ.ศ. 2557 พบว่า ขอบเขตที่ดินป่าชายเลน (ตามมติคณะรัฐมนตรี เม่ือวันที่ 22 สิงหาคม 2543) ในท้องท่ี 24 จังหวัด มีเน้ือที่รวมประมาณ 2,869,489 ไร่ ซึ่งในจํานวนน้ีมีพ้ืนท่ีท่ีคงสภาพเป็นป่าชายเลน ประมาณ 1,534,585 ไร่ ป่าชายหาด ป่าพรุ และป่าบก 61,211 ไร่ ส่วนท่ีเหลือได้เปล่ียนสภาพเป็นการใช้ ประโยชน์รูปแบบต่าง ๆ ได้แก่ พื้นท่ีเพาะเลี้ยงสัตว์นํ้า พื้นที่นาเกลือ พ้ืนท่ีเกษตรกรรม ท่าเทียบเรือ เมืองและ สง่ิ ก่อสรา้ งและพนื้ ทที่ ิง้ รา้ ง โดยในจํานวนนม้ี พี ื้นที่เลนงอกและหาดเลน เน้อื ทป่ี ระมาณ 44,520 ไร่ ประเภท พ้นื ท่ี (ไร)่ ปา่ ชายเลน 20,385.69 พน้ื ทเี่ พาะเลย้ี งสตั วน์ ํา้ 50,671.52 นาเกลอื 53,113.96 เกษตรกรรม 7,811.84 เมืองและส่ิงก่อสรา้ ง 32,792.31 พนื้ ท่ีทิง้ รา้ ง 1,012.40 อนื่ ๆ 2,595.31 รวม 168,383.03 ตารางท่ี 1-43 : แสดงการจาํ แนกการใชป้ ระโยชนพ์ ื้นทปี่ า่ ชายเลนจงั หวดั สมุทรสาคร (ทม่ี า : สาํ นกั งานทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดลอ้ มจงั หวัดสมุทรสาคร, 2564) แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  43  

    3.1.3. ขอ้ มูลสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคตดิ เช้อื ไวรัสโคโรนา 2019 1. สถานการณ์/ปญั หาสําคัญในพ้นื ทที่ ีน่ ําไปสูก่ ารบริหารจดั การของจงั หวัด 1) จังหวดั สมทุ รสาครพบผู้ติดเชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID – 19) ระลอกใหม่ รายแรก เมือ่ วันท่ี 17 ธันวาคม 2563 เป็นเพศหญิง อายุ 67 ปี ประกอบอาชพี แม่คา้ ในตลาดกลางกุ้งจังหวัดสมุทรสาคร จึงได้ดําเนนิ การ ตรวจคัดกรองเชิงรุกในพ้ืนท่ีตลาดกลางกุ้งจังหวัดสมุทรสาคร ซ่ึงพบมีผู้ติดเชื้อฯ เพิ่มจํานวน 666 ราย ในระหว่าง วันท่ี 18-19 ธันวาคม 2563 โดยเป็นกลุ่มแรงงานต่างด้าวชาวเมียนมาร์ และพักอาศัยในพื้นท่ีหอพักศรีเมือง และบริเวณโดยรอบตลาดกลางกุ้ง ในการนี้ จังหวัดสมุทรสาครได้มีคําสั่งกําหนดมาตรการเฝ้าระวังและควบคุม การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) เป็นการชั่วคราว โดยปิดสถานที่เส่ียงต่อการ แพร่ระบาดของโรค ปิดตลาดกลางกุ้งจังหวัดสมุทรสาคร และหอพักศรีเมือง เพื่อควบคุมการแพร่ระบาด ของโรคในพ้นื ที่ ซงึ่ ก่อนจะมคี าํ สั่งปดิ สถานทีด่ งั กลา่ ว จังหวัดสมทุ รสาครได้มีการวางแผน/วางอัตรากําลงั ในการ ปิดล้อมสถานท่ีดังกล่าวเพื่อไม่ให้เกิดการหลบหนี และมีคําส่ังขยายเวลาการปิดสถานท่ีดังกล่าวจนถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2564 พร้อมทั้งมีคําส่ังระงับการให้บริการศูนย์จัดเก็บข้อมูลแรงงานเมียนมาช่ัวคราว (The Temporary Data Collection Centre) คําส่ังห้ามเคล่ือนย้ายแรงงานต่างด้าว เพื่อควบคุมการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือ ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และคําสั่งกําหนดมาตรการควบคุมการเข้า - ออกเรือประมง และการขนถ่ายสัตว์ นํ้า เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) สู่แรงงานภาคประมงทะเล จังหวัดสมุทรสาคร 2) ศูนย์บรหิ ารสถานการณก์ ารแพร่ระบาดของโรคตดิ เชือ้ ไวรัสโคโรนา 2019 (โควดิ - 19) มีคําสั่งที่ 1/2564 ลงวันที่ 3 มกราคม 2564 กําหนดให้จังหวัดสมุทรสาครเป็นพ้นื ที่ควบคุมสูงสุด (สีแดง) และตามข้อกําหนด ออกตามความในมาตรา 9 แห่งพระราชกําหนดการบรหิ ารราชการในสถานการณ์ฉกุ เฉิน พ.ศ. 2548 ฉบับท่ี 17 ลงวันท่ี 6 มกราคม 2564 และฉบับท่ี 18 ลงวันที่ 29 มกราคม 2564 กําหนดให้จังหวัดสมุทรสาคร เป็นพื้นท่ี ควบคุมสูงสุดและเข้มงวด (สีแดงเข้ม) เพื่อกําหนดมาตรการสกัดและยับยั้งการระบาดของโรคให้เกิด ประสิทธิภาพสงู สดุ 3) จังหวัดสมุทรสาครได้มีมาตรการป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดของโรคฯ เฉพาะพื้นที่ จังหวัดสมุทรสาคร โดยมีคําส่ังปิดสถานที่เส่ียงต่อการแพร่ระบาดของโรคฯ ท้ังหมด ยกเว้น สถานท่ีท่ีมีความจําเป็น ต่อการดํารงชีพ เช่น ร้านค้าปลีก ร้านขายยา ร้านอาหาร เป็นต้น โดยภายใต้มาตรการการควบคุมของจังหวัด ควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) และมีคําสั่งจัดตั้งด่านคัดกรอง ผู้เข้า - ออก จังหวัดสมุทรสาคร จํานวน 11 ด่าน เป็นด่านทางบก 8 จุด และด่านทางนํ้า 3 ด่าน โดยการบูรณาการ ระหว่างหน่วยงานทหาร ตํารวจ เจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครอง และเจ้าหน้าท่ีองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน และมีคําสั่ง ให้ระงับการเดินรถ ห้ามหยุดและจอดรถโดยสารประจําทาง ดังน้ี (1) การเดินรถโดยสารประจําทางในเส้นทาง หมวด 2 และหมวด 3 ท่ีมีต้นทางหรือปลายทางในเขตจังหวัดสมุทรสาคร ห้ามเดินรถเข้าหรือออกจากพ้ืนที่ จังหวัดสมุทรสาคร (2) การเดินรถโดยสารประจําทางในเส้นทางหมวด 2 และหมวด 3 ท่ีเงื่อนไขในใบอนุญาต ประกอบการขนส่งกําหนดเส้นทางผ่านจังหวัดสมุทรสาคร ห้ามหยดุ และจอดเพื่อรับส่งผู้โดยสารในพ้ืนท่ีจังหวัด สมทุ รสาคร แผนพัฒนาจงั หวัดสมุทรสาคร 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570)  44