менің сатып алған күйеуім (1) - Неизвестный

ХХгасырдагы орыс эдебиетийц кврпеют окт .... . ‘ , • ......... ....' Василий Шукшин. Коц 'тжай — Из, шаруалар жайында ол да идеалист едп Т1пт1, асыра орындайды - деп, Иван ары карай сойлей — Онда казфп шаруалардын тег1 кандай болмак;? Жарту. бастаганда узын шашты, кылжыдбастау пысык бф жшгг залдан: лай 0ТК13Г1Ш Шестеркин деймН ое? - Неше пайыз? - деп, айгайлады. - Бшмеймш. Мен мунда озгелерден дара мамам емеспш - Нешеу едП Нюра мен умытып калыппын - деген Иваннын сурагына орнынан сэл котершген Нюра: Шестеркин демесе де Каратаевтын жогы аньщ. Савкин-Бур. - Отыздан кырык! - Из, солай. Отыздан кырык пайыз - деген Иван элп кин деген де тек жок. Сен шатастырма. Сергей хальщ эдщ айгырдын, жалындай жалбыраган шашы бар ж1птке ка­ рал: - Жшгг жолдас! Сеш коргенде жас кезшдеп б1р окига гой, шатастырма. ойыма оралды. Соны айтайын деп еш зшсН жен1л эр1 К0Н1ЛД1 эн,г1мелед1. Жас кез1мде бф бием болды. Онымен шабылып - Корермв... ушлген шоп суйрейт1нм1н. Ол биемнйг аты Майшабак ед1. Иван мшберге котершдп Профессор мен Нюра бас Майшабагымньщ жалы керемет эдем1 узын болатын - де- генде Иван даусына лирикалык сипат берш ертек айтып устелде, каска бас профессор залда отыр. тургандай бастырмалата жонелд1. Б1зд1ц бригадир1м1з Гриш­ - Курмегп жолдастар! — деп, Иван сезш котереню дау- ыспен бастады. — Маган омф туралы не ойлайтынынды аитып бер деп Сергей Федорович колка салган едп Мен жаксы ойдамын, жолдастар! Залдагы журт кулд1. - Мен шаруалар отбасында дуниеге келген адаммын... ка Коноплев деген кюГтш. Ол кю1 унем1 колына шыбык Нюра да солай. Осы себептен, 6Н шаруалар ушнде оскен устап еНпнщ конышын сабалап жур1п, акыры Токылдак журтпыз. Мен алтыншы сынып б1т1рд1м. Нюранын, сепз деп аталып кеткен ед1. Токылдагым б\\р кун! бригадага сыныптык бш1М1 бар. Б1з шетелде болган жокпыз. кел1п «Ой, Ванька! Майшабагывды жетелеп экел, жалын Журт тагы да кулдк кузейм1з» дед1. Оскери парадта маршал жолдастьщ атыныц - Анауьщ не деп жатыр? - деп, Нюрадан профессор жалын калай кузеп, реттегенш мен кинодан коргенм1н. Мен биеш экел1п, екеу1М13 б1рлес1п кой кыркатын кырьщтык акырын сураганда Нюра: кайшымен жалын кузеп тастадык. Сойтсек, дэл маршал - Соз сойлеп жатыр. Онда турган не бар? - деп, кенш жолдастьщ аты секшд1 кор1Н1п тур. Бфак, элг1 Майшабак деген биеме не болган десещш! Басына нокта салдырмай- толгандай жауап бердг ды. Алдынан келсен, т1степ, артынан келсен теу1п манына - Мен1ц мамандыгым ауыл шаруашылык механизаторы- жолатпайды. Енд1, не 1стейм1з! Б1зд1н ауылда Кузя шал деген сикыршы кария бар едг Мен соган бардым. Кария айтады: мын, тракторшымын. Жоспарымды... «Биен! б1р аптадай далага бос Ж1бер, жалгыз жур1п жалсыз - Нюранын мамандыгы ше? - деп, бфеу залдан сурак койды. - Мен сауыншымын, жоспарымды мен де орындаймын. . • .у,г. - в. - аий у-. 5 у- • в» - у ! 295 294

XXгасырдагы орыс эдебиеттщ кврнеют окт кейгнне уйренедь Сендер несше оньщ жалын кузед1цдер^ .................. Василий Шукшин. Коцшжай дейд1. Ал, жолдастар, осындай окига еткен едЕ Ал, енд1. ->> '' К \" .- Г. ,-_г Кала туралы. Каланы ете жек керетш адамдар болады. - Оган неге Майшабак деген атау бершген? - ДеК зал- — Кала емес, Вавилон! — деген Сергей Федорович: — Эр дан тагы да элп жылкыньщ жалындаи узын шашы бар ж1г1т нэрсеш дэл айту керек. сурады. — Вавилон деген ©те улкен кала! - дед1, каска бас про­ - Неге Майшабак аталды дейсщ бе? Арык; едг д9л фессор Иванга. майшабак секшд1 жалынан озге ештецеа болмаган соц сон­ дай атау алган. - ©те улкен эр1 шала салынган кала — деп, Сергей Федо­ рович нактылады. Журт кулюге карык болды. Профессор де ершсЬ кулщ бас шайкады. Нюра оган карай ецкешп: - Сондай Вавилонда жайлы, жаксы турып, оны унемк.. - Жок, олай деуге болмайды. Ол ымырага айналады. Кала - Ал, калай, тэуф сейлед1 ме? - дегенде, профессор: каншалыкты унады дегенд1 Иваннан сурау керек кой? - Тэуф. Сенщ Иваныц ку Ж1пт екен. Эдем1 сойлеп кетп. - Солай болсын... Нюранын кецш котершдк - Калай? - Бпдщ Ж1Г1Т кажет кезшде соз айта да алады. - Маган ©те тамаша сезшд1 - деп, Нюра бфден айтты. Ею профессор, Иван мен Нюра машинада келе жатты. - Мен де жаксы лебИдемш. С1здер боска дауласасыздар. Сергей Федорович: Калада емф суруге болады. Свдер не деп отырсыздар? - - Иван! Сен не себептен Майшабак туралы айттыц? - дед1, Иван. Профессор кулдк Иван Мэскеуден уГпне екшнп хатын жазды. «Курмегп дегенде каска бас профессор каркылдап кулдг Иван да туыстар, достар! СНдерге Мэскеуден хат жазып отырмын. кул1мсфеп: БН мунда коп нэрсе кордж. Вавилон екен! Мен тшт1 артык -Журт коцшн котереш дед1м. Жалпы, менщ атам кезшде депм келедп Бо профессордшнде отырмыз. Ол уйге бгр «Ванька, сен киындыкка ушырай калсац акымак адам кеште коп жастар жиналды. Бф ете эзшкой жшгг болды. сек1лд1 бола сал. Акымактан ешюм ештеце сурамайды» деп Оньщ калай калжьщдаганын жазу киын. Нюра куле-куле уйреткен - дедк ауырып кала жаздады. Калганын кешн айтармын. Тагы - Сол жерде сойлеу саган киын болды ма? мен университетке барып сез сейледш. Ауыл омфшен - Киын ештецеш де жок. Олардьщ куле жонелетшш калага кажет дуниелер айтып берхш деп профессор отшген. Билеп-тостемеген шыгармын. ©те эдем1 сейледщ деп Нюра бшмедш. Сол бие туралы окига соншалыкты жаман ба? айткан. Жалпы, 613 мунда уакытты кызыкты етюзш жатыр- - Кызыкты окига - дед1, салган жерден каска бас про­ мыз. ГУМ-ЦУМ-га да бардык. Бул сезге танданбацыздар, мунда дукенд1 солай атайды. Мен шынында крематорийге фессор. гана барган жокпын, ол жер алые эр1 керетш ештеце жок - Кызык екен. Ал, Вавилон туралы ештеце айтылмаганы ь • 0КШ1ШТ1. дейдг Профессормен бфге барып, турл! дши жэне кудайлар - Кандай Вавилон? ... ............' • •• ...................................................... - - ■ • •••• '- ' ;! ••. 297 ■ ‘г. - . . ... ■. - 296

XX гасырдагы орыс эдебиеттц кврнеют вкт ... - • ■- ......................... • •'••• «Я Василий Шукшин. Квцшжай суреттершен туратын корме кордш. Бюдщ Матрена эже\" ■• • -.. .. . ... ............ ..... . ... . ... . ...... .... корсетерл1ктей екен. Ол тамаша бояулармен салынг 6 Иван сол бф «неге» деген созшен журттыд ызасын касиегп дуниелерд1 керш журеп жарылар. Ол шыньщда келт1руге машьщтанган жан едк Осы жолы да басшы ашу- ланды. тамаша, бфак, сонымен катар жайсыздыктар да бар. еи 1зденю1 емес, кур айтай. Жаисыз. Мен бфнеше узын шащ^ - Неге, неге...Неге десещз, ешк1м де жалгыз шакыруы тыларды кордш. Олардьщ бф1 профессордщ уйше келщ эн бола тура эйелш ерт1п келмейд1. салды. Жалпы, тэуфшеу болганымен...профессор жек коред! - Ол К1С1 де демалганды жаксы коредт Мен де. - С13 не унпн мундай есалад нэрсе айта бересп? - Неге? Бугш 22.30-да оцтустжке жолга шыгамыз. Иван»». - Ол эйелпдз кайда турмакшы? Оцтустжке жетп. Иван алдымен шипажай басшымен - Мен1мен б1рге турады да. оньщ кедсесшде зорга дегенде тш табысты. - Калай с1збен б1рге? Кайт1п? - Мен спдерге не ютей аламын? СНдерде бф адамга гана - Маган элде бф белме тиес1Л1 шыгар. шакьфу бар екен гой - деп, себебш тусшбедт - Сосын... - Колхоз артык бермедт..жок та. - Сонда жайма тосек сала саламыз. - Онда неге зайыбьщызды ертш келдщю? Шипажай басшысы барынша танданып, санын сокты. - Онда турган не бар? Мен осында жалгыз озш саргайып, - Слз Т1ПТ1 керемет идея тапкан екенс1з. Акыры, экелген эйелш уйде отьфуы керек пе? Ол да бф рет тещз коруге ын- тызар гой. соц енед13Д1 де ерте келмедщп бе? - Менщ енемд1 бул жерде атамадыз! - деп, Иван катты Багалы ак костюм! бар, ф1 тольщ денел1 басшы тагы да ренжщ1. - Менщ енемдей жанды еш кайдадан таппайсыз. тусшбедт Оныд атын атамадыз! - С13 шын айтып турсыз ба, элде, мен1мен калжыддасып - Слз кет1д1з, оз болмецНге барыдыз, ал, ешкандай жайма турсыз ба? тосек адау-мынау жок — деп, басшы ашуланды. - К1М? Мен бе? Кудайдан тап! Иван абыржып калды. Б1раз унсп отырды. - ЭйелщП кайда? - Сонымен эйел1МД1 не ютеймш? ! - Эне! - деп, терезеш нускап: - Ана жерде отыр. - ©31Д13 б1лес13. Мунда колхозшылардыд сарайы бар деп Басшы терезеден томен карай караса, Нюра тас мус1НД1 пе едпнз! су буркагыньщ касында отыр екен. Иванныд санасына б1р керемет ой сап еткендей болды. — С1з куте турыдыз, мен эйелшмен сойлес1п келеЙ1н — - Слз тым сэтс1з 1С жасадыдыз. - Неге? деп, шыга женелд1. - Ал, не болды? - деп, сурады Нюра. - Содщ зайыбьщызды кайтаруга тура келед1. - Ештеде... Жолатар тур1 жок. - Неге? ч-\"'. : ,■! ■ ■\"-ч\"'•'; -'• ■ ......................................................................................... ................. ■ •* 299 298

XX гасырдат орыс эдебиетмщ кврнекпп окш - Сен жаксылап жалыншы, ауылдан келдж, ОНЫ- М^Ны Василий Шукшин. Коншжай деп. ■-■■■■■■ •................................................. •............................................................... ............................................................................................... - •....................................................................................................................................................................................... Турл1 амалмен кордш. Болмай жатыр. Маган б' Иван кайта барганда басшыньщ кабинетшде дэршер бол- келдь Оган бфдеме усынайык. Жиырма рубль. ^ са керек, бф эдем1 эйел отыр екен. Басшы Иванга: - Алмаса не ютеймН? - Сэл куте турьщыз! - Алмай кайда барады? Ал, жиырма рубль аз болмайи ма? Иван сонда, басшыньщ кабинетшде куткен дурыс деп - Жиырма болады. шешш отырды. Дэршер Иванга кез тастады да, не болса да шаруасын айта бермекке окталган секшдь - Жиырма бесп берешк пе? БН айга жуык боламыз гой - Жарайды, жиырма бес болсын. Бастысы, жаксы белм - Екпе деген ауыртпаганда ше деп оган айттым. Сейтш берсе, улкешрек... едш, баска мейрбике шакыр, ейтпесен шагымданамын - Ол жаксы белме беретш шыгар. дейдь ТусшдщП бе? - Сэл куте тур! - дед1 де басшы Иванга бурылып: - Терезесшен мына су буркак коршш туратын болмеге - СИ тагы негыл деп келдщи? Мен С13Д1 орналасьщыз юрсек жаксы болар едь Карай бергщ келетш жер екен. дедш гой. Мунпя кандай керемет! Нагыз жаннат екен гой! - СИ эцг1мец13Д1 айта берщп, мен кутемш - дедк Иван - Эй, сайтан алгыр, киын екен - деп, Иван киналады. жумсак унмен. - Саган не болды? - Нина Георгиевна, сП...оншакты минуттан кешн келесП -Мен...элпш усына алмайды екенмш... кермеген затым. бе...мен мына жолдаспен... - Кфлына устата сал дейд! гой! Юм кшге устатуы керек, - Жарайды, жаксы - деп, дэрюер шыгып кетть Басшы мен оган ба, ол маган ба? катты кетуге ыцгайланган секшдь : - Ал, серьпм, енд1 не ютеймп? Мына жагдайдан калай да - Ал, не болды? шыгу керек. Иван бастыктын устелшщ касына барып, бетше карап - ЕкеушН кфешк... турып алдына 25-тж банкнопы тастай салды. - Мен юрт не ютеймш? - Осылай келюе салайык па? Бастык... унсП. - Сеншен бфге шрсем, батылданып кетермш... - Не дейсН? Менде артык бфдеме жок боп тур. Тек - Тшт1 киын! Бетпе бет келгенде ьщгайсыз, аулак тамакка, кайтар жолга гана калган акша бар. болганым дурыс. Алмаса алмай кояр, урып-согатын емес. - Урып-согу болса жай гой, пара алмай койса киын... Бастык акшага карап... устап керш тур. - Артык берпм келед1, энтек акша жок - деп, Иван кояр ! баска жерде демалудьщ рет1 жок, тагы бф дос табылар ма... емес. - Жарайды, эйелщИбен бф болмеге енпзейш! - деп - Онда не ютеймп? Иэ, журект! катайтып алып трети. Бфеуге бфдеме шешш айткан басшы: — Мына акшанызды алыныз! ! берш кормепшн. Шопырлар гана бутан машьщтанган гой— - Жок, андагысыз да 613 боламыз, сИ алыныз. Бастык ! Жарайды, барсам барып келешн. кулдь 300 301 !>

XXгасырг)а.-’ы п/н./« лПсо/луд/дО/ /■'»/'/•.//// чк'ий — Мыпа акш;щ1>пды аимцмч! дом, Ьасмил оуйырды да; МАЗМУНЫ 5 50 Сп кайдаи ксллнмз? АКД1Л жазушылары туындыларынан 67 Ллтайдан дом. Ними б.'шконгл 1иык,'мл да, айгайлады: 88 Айн Рэнд. Мешн сатып алган куйеуш.......................... - Ыюра, бор| кол! Пюра окшмп кибитка сс'плсрдей озшще Роберт Шекли. Патшаныц калауы................................. акырып: Рэй Брэдбери. Африканьщ тындаласы......................... Макс Шулман. Махаббат деген кателж........................ - Алды ма? Жапон жазушыларыныц тавдаулы прозасы - Кейт, кеГпм мом кдзф ммактым! 0лгч су бу.ркдктаи атылган судыц ортасында гас мусщ Кавабата Ясунари. Изуде журген бинп кыз......................... 103 жузш жургсмдой. И паи мои Нюратещ’згс карай барды. Мори Огай. Санъэмон аталастардыц кек алуы.................. 134 Юкио Мишима. Кундак (энпме)........................................ 157 - Метком ком адам? - дсп, I Пора дауыстап жюердк Асаи Рёои. Шоктай кызыл белбеу....................................... 166 - Сом айгайлай бермссецшП - дсдр Иван. Ексуч тешз жагасына барды. Иван асыгыс шешшт, щ Нобель сыйлыгы исгерлершщ энпмелср1 кшмшец гама калды. Нюра ззфше шешшбедн тастын уетше Габриел Гарсиа Маркес. Кок иттщ коз1............................ 175 жай касты. Герман Хессе. Акын........................................................... 183 Элис Мунро. Бет.................................................................. 192 - ТецЫ Тенчз! - деп Иванныц кенш кетершп, кун кезч Мо Ян. Тунп олжа.............................................................. 200 жаркыраган тегцздщ алые жиепне карады. Тещздщ тентек I толкыны кат-кабат катарласып келгенде Иван аякын малып: XX гасырдагы орыс эдебиетшщ корнект1 окна - Суыгын-ай! - дегенде Нюра: - Суьщ па? - деп сурады. Василий Шукшин. Кещлжай (повесть)................................. 213 ■ 1 - Жога, ойнап айтамын. Жана сауылкан сут секшд1 ! жылымык екен. Сен шешшсещш! Осылайша, Иван тещз жакасынан ушне уипнип хатын жазды. Хат: «Менщ кымбаттыларым, амансыздар ма? Мен тенчз жагасында турмын. Егер тура карасан Туркия кершедк Менщ он, сол жагымда жаланаш-жалпы бакытты адамдар ! жатыр. Мен де жалгыз 1ш кшммен сэнденш шауып журетш оолганмын. Тек Нюра жынды меш мазактап куле бередч» - . деп, басталган. : И * .*• ■'* .* •г-*'..’' .-у-.;,- . | 302

МЕН1Н САТЫП АЛЕАН КУЙЕУ1М ЭЛЕМ ЖАЗУШЫЛАРЫНЫН ТАНДАУЛЫ ПРОЗАСЫ Аударган: Куандык ШАМАХАЙУЛЫ Редакторы Б. Такежанова Компьютерде беттеген Р Ставер I; М^кабанын дизайнын жасаган Л. Максутов Басуга 22.06.2020 кол койылды. Кагазы офсеток. Офсеток басылыс. Карш тур! «Т1гпез Ые\\у Рошап». Пшнм1 60*90 */1б. ] Баспа табагы 19. Шарпы баспа табагы 19. Таралымы 3 000+20 дана. Тапсырыс №401. ;|Р ЖШС РПБК «Дэуф», 050009. Алматы каласы, Гагарин д-лы, 93а. ! ДОУ1Р Е-таП: рпетп1@с!ашг.к2, гакаг@с1ашг.к2. } 15ВЫ 978-601-217-685-8 } 9 78 6 0 1 2 1 7685 8

у-/ и7л К/ щ . Илнйская РБ Я74Я 5 ;: I 1 1 ПЯ7 I 1 ; 1-