9 เรียนรู้ตามคำพ่อสอน

ตอนนต้ี ลาดยางพารา เปลยี่ นแปลงไปเรว็ มาก เราต้องพัฒนายางของเราขนึ้ ไปอีกระดับหนึง่ Right now, Para rubber markets are changing fast. We need to improve our rubbers. ยางแผ่นรมควันท่ีเราท�ำอยู่ทกุ วนั นี้ ขายได้เฉพาะในเอเชีย ทางยโุ รปเขาไม่ใชก้ นั เพราะเขา ว่าเป็นมลพษิ กับสิ่งแวดลอ้ ม cAusriTare.hTnehtleyryibpbdreoodnd’utscmuinsogeketchdaensshebeesehtsseoeltdhtsaotinnwlyEeu’wrreiothpien becautosethteheeynvciaruosnempeonltl.ution เราต้องทำ� ยางแบบใหม่ท่ีเรียกว่า ยางคอมปาวด์ เอายางแผ่นรมควัน มาผสมกบั คาร์บอนแบลค๊ ที่เปน็ ก�ำมะถัน ท�ำแบTบhaนt’เี้ sราwจhะyสาwมeารnถeeสdง่ ยtoางpขrอoงdเuราcไeปrขuาbยbไeดrท้ ่ัวโลก compounds instead. They’re a new type of rubber that combines ribbed smoked sheet and carbon black with sulfur content. We can sell them all over the world. อจิ ฉาคนไมเ้ รียงนะ มีผนู้ �ำชุมชนท่ีดี มีความคิดกา้ วหน้า ท�ำให้ชุมชนเข้มแขง็ พึ่งพาตนเองได้ I’m so jealous of Mai Riang people. They have a great and visionary leader who can build a strong and self-reliant community. Para seminar แตพ่ วกเราคิดว่าสิง่ ที่ส�ำคญั กวา่ ความคดิ ก้าวหน้า คือ “ความซอ่ื สัตย์” But we think what is more important than vision is “honesty.” 151

คุณคดิ ดูนะ สมยั เม่ือ ๓๐ ปีที่แลว้ แกก�ำเงนิ สดๆ ในมือเป็นลา้ น ถา้ ไมเ่ ป็นคนดี ไม่ซื่อสตั ยจ์ ริงๆ ผมว่าเราไม่มวี ันน้ี อีกอย่างคอื แกเป็นคนขยัน อดทน ต้งั ใจจริง พวกเราทกุ คนรักแกนะ Just think about it, 30 years ago, with a million of cash in his hand, if he was not honest, we wouldn’t be here today. Also, he is very diligent, patient and determined, and we all truly love him. ชีวิตลุงผา่ นอะไรมามากมาย ต่อส้ชู วี ิตมาก็มาก ลำ� บากมาก็เยอะ วันนมี้ ีความสุข และภาคภูมใิ จที่ไดท้ ำ� ใหช้ าวไม้เรยี ง มีความมั่นใจในตัวเอง พร้อมเผชญิ หน้ากบั ปัญหาและ ร่วมกนั แก้ไข คนไม้เรียงไม่เรยี กร้องให้ใครมาชว่ ยแก้ปญั หา พวกเราสามารถช่วยตวั เองได้ My life has been through a lot of struggling and striving. Nowadays, I’m so happy and proud to have made the Mai Riang people become self-confident and ready to face obstacles. Mai Riang people need no others to solve our problems. We’re capable of taking care of ourselves. 152

สำ� หรบั ลงุ มคี วามสขุ ท่ไี ดถ้ า่ ยทอดวชิ าความรู้ให้กบั คนอืน่ ๆ For me, I’m happy toonbteoaobtlheetros. pass my knowledge และไม่ลมื ทจ่ี ะปลกู ฝงั เรือ่ งความซอื่ สตั ยไ์ ว้ในจติ วิญญาณของทุกคน And instill a sense of honesty in them. เพราะลงุ เชอื่ ว่าหากปราศจากคุณธรรมข้อน้ี ก็ไมม่ ที างประสบความส�ำเรจ็ ได้ ทกุ สิง่ เริม่ ต้น และไปตอ่ ได้ ด้วยความซอ่ื สตั ย์.... I believe that without this virtue, success cannot be achieved. Everything starts with and moves forward by honesty. 153

พระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวั “ความซือ่ สัตยเ์ ป็นพืน้ ฐานของความดที กุ อย่าง เด็กๆ จึงต้องฝกึ ฝนอบรมให้ เกิดขึ้นในตนเอง เพือ่ จกั ได้เตบิ โตขึ้นเปน็ คนดมี ปี ระโยชน์ และมชี ีวติ ท่ีสะอาด ทเ่ี จริญมน่ั คง” His Majesty the King’s speech: “Honesty is the foundation of all good deeds. Children should be taught and trained to have a sense of honesty in them, so that they grow up to be decent and valuable citizens, living a good and prosperous life.” คำ� ศพั ท์ Latex – นำ�้ ยาง White rice – ขา้ วสาร Rubber sheet – แผ่นยาง Flour – แปง้ Honesty – ความซ่ือสตั ย์ Cart – เกวียน Truck – สบิ ลอ้ Together – รวมกนั Middlemen – พ่อคา้ คนกลาง Profit – กำ� ไร Rubber farmers – ชาวสวนยาง Strong community – ชุมชนเข้มแขง็ Rubber-processing plant – โรงงานรมยาง New technique – วิทยาการใหม่ๆ Guarantee – รบั รอง Ribbed smoked sheet – ยางแผ่นรมควนั Company – บริษทั Rubber compounds – ยางคอมปาวด์ Condom – ถุงยางอนามัย Jealous – อจิ ฉา Rice noodle – ขนมจนี Cooperate – ร่วมมือ 154

คุณธรรม ๙ : การเอาชนะใจตน Virtue 9 : Self-Conquest คนต้นแบบ : คุณชยั พร พรหมพันธ์ุ ชาวนาเงนิ ลา้ น อำ� เภอบางปลามา้ จงั หวดั สพุ รรณบรุ ี Role model : Mr. Chaiyaporn Prompan A millionaire rice farmer Bang Pla Ma District, Suphanburi Province 155

At aที่หceมrู่บta้าiนnหvนil่ึงlage เห็นเขาร่ำ� ลอื กนั นักหนาว่า ท่ีบางปลาม้ามีชาวนาเงินล้าน จริงปา่ วนะ Is it true what they said about the millionaire rice farmer in Bang Pla Ma? โอ้ยฉันไมเ่ ช่ือหรอก ทำ� นามเี งนิ ลา้ น Oh! I don’t believe it! Making a million from farming? ท่ีอีกหมู่บ้านหนึ่ง ฉันก็ว่ายังงน้ั แหละ At another village มนั จะเป็นไปได้ไง it is jusYt eimahp,ossible! ชาวบา้ นแถวบางปลามา้ เขาวา่ ตาชยั พรข้ี โม้ ทำ� นายงั ไงถงึ จะรวยเปน็ ลา้ น ChTiahyeapfoolrkns winasBajunsgt bPrlaagMgaingsa. iHdow could he makfaermainmgil?lion from just 156

น่ันนะซิฉนั ก็สงสยั อยู่ วา่ ทำ� ยงั ไงถงึ รวย ฉนั ทำ� นามาจนอายปุ นู นยี้ งั ไม่หมดหนเ้ี ลย Exactly! That’s what I was wondering too. I’ve been farming until old age, yet still paying off debt. ท่ีหมู่บ้านคุณชัยพรในอ�ำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรณบุรี At the village where Mr. Chaiyaporn lives in Bang Pla Ma District, Suphanburi Province พล พอจะร้เู ร่ืองชาวนาเงนิ ล้านไหม อ๋อ พี่ชยั พรนะเหรอ Porl,icdeofayเrหomu็นeวh่าraอwpยphหู่ eoมn่บู li้าtvoนeเskดniียnoวwกyบัotuhเอreง็ vmilillaligoen?aire แกดงั จะตาย Ah, Brother Chaiyaporn? He’s very famous. Is แitลt้วrเuขeาทh�ำeนาmไดa้ปkลีeะsเปa็นmล้าilนlioจรnิงaเหyรeอar from farming? จริงจะ๊ แกบอกวา่ ท�ำแบบลดต้นทุน สองคนผวั เมียท�ำทกุ อย่าง ฉันไม่เคยเหน็ จ้างใครเลย Yes, it is. He told us he adopted cost reduction farming. He and his wife did everything. I’ve never seen them hire anyone to help. แค่นก้ี ็ไม่นา่ จะรวยเป็นลา้ นได้นะ But, how could he make a million by just doing that? 157

ฉันก็ไม่รู้อะไรมากนกั นกี่ ็คดิ วา่ จะไปหาแกสักหนอ่ ย เผอ่ื อะไรๆ จะดีขนึ้ บา้ ง ทำ� นาแบบเดิมๆ ไม่ไหวแลว้ ข้าวกร็ าคาไม่ดี ค่าปุ๋ย ค่ายากเ็ อาไปกนิ หมด I don’t know. I was just thinking about visiting him may be things will get better. I can’t keep farming the old fashioned way. Rice price is not good. Almost all of what I make goes toward fertilizers and pesticides. ไปดว้ ยกนั ไหมละลุงจง พวกฉนั ว่าจะไปหาพี่ชัยพรพอดี Do you want to come with us, Uncle Jong? ไว้วันหนา้ แล้วกนั นะ พอดีวันนฉ้ี นั มธี ุระ May be next time. I have things to do today. Okจaะ๊ y. HCehlหloaวi,ัดyBaดrpีพoot่ี rhne.r สวสั ดี วันนมี้ าแต่เช้าเลยนะ ครับพี่ พอดีอยากมาขอ Hello. You came early today. คำ� แนะน�ำจากพ่ี 158 Yes, I came to ask for your advice.

เม่ือกผ้ี มเจอลงุ จงหมู่บา้ นโนน้ แกถามถึงพ่ีด้วย ผมกช็ วนมาแตแ่ กกบ็ อกไม่วา่ ง แกอยากรูว้ า่ พี่เป็นชาวนาเงนิ ล้านจริงๆเหรอ เหมือนท่ีผมอยากรู้นะครับ แต่ดๆู แกไมเ่ ช่ือครับพ่ี I just ran into Uncle Jong. He asked about you but said he was busy, so he couldn’t come with us. Like me, he also wanted to know if you were a millionaire farmer. But, he didn’t seem to believe that it was true. ไม่มี ใครเขาเชื่อหรอกวา่ พ่ีจะท�ำนาได้เงนิ เปน็ ล้าน ถา้ เชื่อปา่ นนเ้ี ขากม็ ากันนานแลว้ No one believes that I make a million from rice farming; otherwise, they would already have come to see me. ของแบบนบ้ี ังคับกันไม่ได้ตอ้ งเปดิ ใจ มาท�ำใหเ้ หน็ เองถงึ จะเชื่อ We can’t force them to believe. They need to be open-minded and experience it themselves. ก็เม่ือก่อนตอนพี่ท�ำขา้ วอินทรีย์ใหม่ๆ พ่ีผูห้ ญิงเขาก็ไม่เหน็ ด้วยต่อตา้ นเลยละ บอกวา่ ไม่มีทางได้ผล ไม่ใสป่ ๋ยุ ฉีดยา จะได้ขา้ วไร่ละกีเ่ กวยี น พี่กเ็ ลยท�ำให้ดู ๒ ปี ถึงจะเช่ือ When I started growing organic rice, my wife didn’t think it would succeed and even opposed the idea. Not using fertilizers and pesticides, how much rice could we produce? After two years of trying, she then believed me. 159

ตอนน้ี ได้ไร่ละเท่าไรคะพี่ ๑๐๒ ไร่ ได้ข้าว ๑๐๕ เกวยี น How much yield per rai do For 102 rai,ofI rmicaek.e 105 carts you produce today? ก็ตอนแรกเราก็กลวั จะไมไ่ ดข้ ้าวไง ผมอยากทำ� แบบพ่ีบา้ งครับ คนอื่นเขาฉดี ยาหวา่ นป๋ยุ กันโครมๆ I also want to give it a try. ยังไม่คอ่ ยจะได้ข้าวเลย I was initially afraid we would fail. Other people used plenty of fertilizers and pesticides, yet the yields were low. แตต่ อนแรกก็ตอ้ งท�ำใจนะ ปีสองปแี รกอาจได้น้อยหนอ่ ย เพราะดินมนั ตอ้ งปรับสภาพกอ่ น อยู่กับเคมมี านานตอ้ งให้เวลาเขาฟืน้ ตวั แต่ระยะยาวดีแน่เช่ือพ่ีเหอะ ขอแคเ่ อาชนะใจตวั เองให้ได้แค่น้นั แหละ You need to be patient. The yield may be low in the first two years because the soil needs to recover from previous cropping with heavy use of chemicals. But believe me, it will be good in the long run. You just need to conquer yourself. 160 1 rai = 0.395 acres

ท�ำยังไงคะพี่ How? กต็ อ้ งบอกใจตัวเองใหอ้ ดทนรอไง คนที่ท�ำแบบพี่ ไมส่ �ำเรจ็ สว่ นใหญ่กจ็ ะยอม แพก้ ่อน แพ้ใจตัวเอง พอไดผ้ ลผลติ น้อย สกั ปกี ็ไมร่ อแล้ว หันกลบั ไปใช้ เคมีเหมือนเดมิ You need to tell yourself to be patient. Those who tried but didn’t succeed because they gave up, gave up on themselves. They had low yields in the first year, then went back to use chemicals. ขึน้ บ้านไปกนิ นำ้� กินท่าก่อนไหม Would you like to come inside for some drink? ไมเ่ ปน็ ไรคะ่ พี่ อยากใหพ้ ี่ชยั พร พาไปดนู ามากกว่าจะ๊ ถา้ ไมร่ บกวนเกินไป It’s alright, but I want Brother Chaiyaporn to take us to see the rice field if it’s not too troublesome. ไมร่ บกวนหรอก ไป ..... ไปกนั เลย No, it is not. Let’s go. 161

เกีย่ วเมื่อไหรพ่ ี่แปลงน้ี อาทติ ย์หนา้ กเ็ กี่ยวได้แล้ว When do you plan to harvest? Next week. เสร็จแล้วก็เผาฟาง ไม่ๆ อย่าเผาฟางเด็ดขาด ไถหวา่ นรอบใหม่ได้เลย สจิ ะ๊ พ่ี No no! Absolutely Then, you can start the next round no straw burning! after straw burning and plowing? ไม่เผา!! แล้วจะทำ� ยังไงพี่ What will you do if not burning? 162

ไถกลบฟางเลย แล้วใชจ้ ุลนิ ทรีย์ย่อยสลายฟาง ท�ำให้ฟางย่อยสลายกลายเปน็ ปุ๋ย แลว้ ก็ไมเ่ กิดแกส๊ ฟางเนา่ ด้วย ที่นเ้ี วลาเราหวา่ นขา้ วกจ็ ะงาม เปน็ มิตรกับส่ิงแวดล้อม แลว้ ก็เปน็ มติ รกับชีวิตเราดว้ ยนะ Plough up over the rice straws and use microorganism to disintegrate them into fertilizer. It doesn’t cause biogas and helps rice grow beautifully. It is good for the environment and our lives. ท�ำแบบนกี้ ็ต้องใชเ้ วลานาน ช้านดิ นึงแตด่ ีกับดนิ ตัวหำ�้ ตัวเบียน นะซคิ ะพี่ ก็ไมถ่ กู ท�ำลายดว้ ย Does this take a It takes a while but is good for the long time? soil and parasites. กลบั ไปคยุ กนั ที่โรงรถดีกวา่ จะได้ไม่รอ้ น Let’s go talk in the garage. It’s hot here. When doแปyลoงuนpจ้ี lะaหnวา่toนใgหrมo่เwมื่อrไหicรeค่ รinับthis field? 163

โน้นเลย โห ท้งิ ไว้ตั้งสองเดือนเลยเหรอพ่ี พฤษภาคม Oh! You will wait for two months? In May. กด็ ีกว่าทำ� แลว้ ให้เพลยี้ กิน มีนา เมษา อากาศร้อนจัด เพล้ียระบาด กินเหลือแต่ตอ ไม่เคยโดนเหรอ It’s better than having aphids destroy it all. March and April will be very hot, which cause aphids to spread and destroy the fields. เออจริงดว้ ย เมษาทีไรเจอเพลี้ยเล่นงานทกุ ที That’s true. We have aphid problem every April. แลว้ จะท�ำทำ� ไมจริงไหม นำ�้ ก็ไมค่ ่อยมี ไปท�ำหนา้ ฝนเลย เพลี้ยก็ไม่กวน ช่วงท่ีว่างก็หาอะไรท�ำค่ันเวลาไปก่อน Then, why do we do it? Water is also scant. Rainy season is the best time to grow. No aphids to worry. You can find something else to do while waiting. 164

ท�ำปุ๋ยอนิ ทรีย์ ท�ำน�ำ้ หมกั ชีวภาพไว้ใช้ ถูกตอ้ ง นแี่ หละเปน็ ความคิดที่ดี We can make organic fertilizer and Exเaขcาเtรlyีย,กtวhา่ aรtจู้ ’sักกaารgวoาoงdแผidนea. fermented bio-extract. It’s called planning. อย่างข้าวท่ีพี่ปลูกนจี่ ะเรียกว่า พ่ีจะไม่บอกวา่ ขา้ วของพี่เปน็ ข้าวปลอดสารพิษ ขา้ วปลอดสารพษิ ได้ไหมครับ หรือขา้ วอินทรีย์ ๑๐๐ เปอรเ์ ซ็นนะ แต่พี่ ใช้ The rice you grow can be คำ� วา่ “ข้าวปลอดภยั ” เพราะเราเน้นที่ลดต้นทุนมากกวา่ called nontoxic rice? I’ll not say that it is nontoxic rice or 100% organic rice. I prefer to call it “clean rice” because of the emphasis on cost reduction. แล้วลดยังไงใครๆเขาถึงได้เรียก ที่นแ่ี หละ พ่ีว่าเHปoน็ wชาวdนidาเyงนิouล้าrนeคdะuce เขา้ ไปข้างในกนั the cost so that people call you a millionaire There it is. farmer? let’s go in. โอ้โห พี่เครื่องมือเยอะจัง บา้ นผมมีแต่รถไถ เคร่ืองฉีดยากบั เครื่องวิดน�้ำ อนั นอ้ี ะไรครับ Wow, you have a lot of equipment. I only have a tractor, a sprayer, and a pump. What is this? 165

ผาน” เอาไว้ไถกลบฟางไง ท่ีขายทั่วๆ ไปมนั สั้น เต้ยี A “plow” used for turning over the rice straw. Those that they sell in the shop are usually short. ไถฟางอกี เหตุผลของการ เป็นชาวนาเงินล้านด้วยใช่ไหมคะ Rice straw plowing is another reason for being a millionaire farmer? ก็ถ้าเราทำ� อะไรไดเ้ อง เสียก็ซ่อมเอง เราก็ไมต่ อ้ งไปเสียเงินจ้างเขา เงนิ กเ็ หลอื แตท่ ี่สำ� คญั นะคอื พ่ี ไม่ท�ำตวั เปน็ ผูจ้ ัดการนา พวกเราเคยเหน็ ไหมละ If we can do and repair it by ourselves, we don’t need to spend money. But more importantly, I don’t act like a farm manager. Have you seen one? พวกที่จา้ งเขาทำ� น่ะเหรอครับ มโี ทรศัพท์เคร่ืองหน่ึงก็ท�ำนาได้แล้ว Those who hire other With only one telephone, they can farm rice. people to help? ฮลั โหล ไถแปลงโน้นนะ Hello, plow that field. นั่นแหละ จ้างอย่างเดียว หว่านแปลงนนี้ ะ มาหวา่ นปยุ๋ หน่อย Yes. They only hire people. Plant here. Add more fertilizer. 166

ตายไหมอยา่ งนี้ ต้นทุนค่าจา้ งคิดแล้วตกไรล่ ะ ๔,๐๐๐ บาท ขายขา้ วไดเ้ กวียน ละ ๗,๐๐๐ บาท แลว้ มนั จะเหลืออะไร ไหนจะค่าปุ๋ย คา่ ยาอกี Labor cost is about 4,000 Baht per rai and they make 7,000 Baht for one cart of rice. Not much is left. What about the cost of fertilizers and pesticides? เหน็ หรือยังระบบผจู้ ัดการนา ทำ� เทา่ ไหรก่ ็เจ๊ง You see? The farm manager system will make you go broke. แลว้ พี่ละคะ… อยา่ งแรกเขาใช้ปุ๋ยเคมกี ันแตพ่ ่ี ใช้ปยุ๋ อินทรีย์ ทำ� ยังไงบา้ ง เขาใชส้ ารเคมีฆ่าแมลง พี่ ใช้สมุนไพรคมุ แมลง How about you… First, I used organic fertilizer rather than what did you do? chemical one and herbal pest control rather than pesticide. 167

เขาจา้ งคนอื่นท�ำนา พ่ีกบั พี่ผหู้ ญิงทำ� กันเองทกุ ขัน้ ตอนตัง้ แต่ทำ� เทอื ก หวา่ นขา้ ว หว่านปยุ๋ ฉดี สมนุ ไพร เราให้ค่าจ้างตัวเองไร่ละ ๒,๔๐๐ บาท เงินจำ� นวนนเี้ ราไม่ ต้องจา่ ยออก รอ้ ยไร่ก็ ๒๔๐,๐๐๐ บาทแลว้ ท่ีจา่ ยจริงเป็นคา่ น้�ำมัน ค่าปยุ๋ อินทรีย์ อื่นๆ จิปาถะ กป็ ระมาณ ๒,๐๐๐ บาท เห็นตวั เลขไหมละ Instead of hiring helpers, my wife and I did everything ourselves from harrowing to planting, fertilizing, and spray herbal pest control. We would save 2,400 Baht per rai and a hundred rai would be 240,000 Baht. The actual expenses were for gas, organic fertilizer, and others, which amounted to about 2,000 Baht. Do you see the number? ลดต้นทนุ ไดแ้ บบนี้ ข้าวจะถูกจะแพงก็เลย If you can makeไมsu่มcผี hลcกoับsพt ่ี reduction, the rice price fluctuation has no effect on you. ใช่ สมมตขิ า้ วราคา เกวยี นละ ๗,๐๐๐ นเี่ องถงึ เป็น หักตน้ ทุน ๒,๐๐๐ พี่ก็เหลืออกี ตงั้ ๕,๐๐๐ ตอ่ ท่ีมาของคำ� วา่ เกวียน ครั้งหนึง่ ไดข้ า้ ว ๑๐๕ เกวยี นเป็นเงินเทา่ “ชาวนาเงนิ ลา้ น” ไหร่ ปหี น่ึงท�ำได้ ๒ ครั้งเป็นเงนิ เท่าไหรล่ ะ This is how you Yes. Assuming that the price for one cart get the name of rice is 7,000 Baht, after deducting the “the millionaire cost of 2,000 Baht I still have 5,000 Baht farmer.” per cart left. One round, how much would I make for 105 carts? I grow two rounds a year, how much would I make? 168

ท่ีจริง ใครๆก็ทำ� แบบพี่ ได้ ขอแคร่ ้จู ักวางแผนการทำ� นา แตเ่ รากต็ อ้ งยอมเหน่ือยหน่อยนะ เลอื กเอาละกนั เหน่ือยแต่มีความสุข กับสบายแล้วเครียด อนั ไหนดีกว่ากนั เราเหน่อื ยกวา่ กจ็ ริงแตส่ บายใจ และเราต้องเช่ือว่าเราทำ� ได้ เอาชนะความเชื่อในแบบเดิมๆ แลว้ ที่ส�ำคญั ท่ีสดุ เอาชนะใจตัวเองให้ได้ เรากจ็ ะสำ� เร็จ ...แล้วคดิ ว่าจะทำ� กนั ได้ไหมละ Actually, everyone can do what I do if they just know how to make a good plan. It’s tiring but you can decide if you want to be tired but happy or have it easy but stressful. We work much harder but are happy. And we must believe that we can do it and overcome old way of thinking. But the most important thing is to overcome oneself and you will succeed. Do you think you can do it? อมื ม... กต็ ้องลองดูสักต้ังครับพ่ี well... I will give it a try. We nไมe่ลvอeงrไมkร่nนู้owะคะif we don’t try. มีอะไรสงสัยก็มาหาพ่ี ได้ตลอดเวลา โทรมาถามก็ได้ ไม่ตอ้ งเกรงใจนะ You can always come to talk to me or call me anytime. Thขaอnบkคุณyพouี่ . 169

ชัยพร พรหมพนั ธุ์ พิสูจนใ์ ห้เหน็ แล้ววา่ สามารถเอาชนะความเช่ือในแบบเดมิ ๆ ได้ ดว้ ยการเอาชนะใจตนเอง และพรอ้ มจะแบง่ ปนั แนวคิดใหมๆ่ ให้กบั ชาวนาทส่ี นใจ เพื่อกา้ วข้ามความยากจน เปน็ ชาวนาทีย่ ม้ิ ได้เต็มหนา้ เหมอื นกบั ผู้ชายคนนี้ ชัยพร พรหมพันธ์ุ Chaiyaporn Prompan has proved that one can overcome old believes by overcoming oneself. He is ready to share his new ideas with other farmers to overcome poverty and become farmers with full smiles just like him. Millionaire – เศรษฐีเงนิ ล้าน คำ� ศพั ท์ – ยอ่ ยสลาย Impossible – เปน็ ไปไม่ได้ – แกส๊ ชวี ภาพ Village – หมบู่ ้าน Disintegrate – ส่ิงแวดล้อม Cost reduction – ลดต้นทนุ Biogas – ตวั หำ�้ ตัวเบยี น Believe – เชือ่ – โรงรถ Open minded – เปดิ ใจ Environment – เพลย้ี Themselves – ตัวเอง Parasites – ระบาด Organic rice – ขา้ วอนิ ทรีย์ Garage – ฤดฝู น Recover – ฟ้นื ตัว Aphids – ปยุ๋ อนิ ทรยี ์ Succeed – สำ� เรจ็ Spread – น�ำ้ หมักชีวภาพ Chemicals – สารเคมี Rainy season – ขา้ วปลอดสารพิษ Troublesome – รบกวน Organic fertilizer – ข้าวปลอดภัย Rice field – นาขา้ ว Bioextract – ความส�ำคญั Harvest – เก็บเก่ียว Nontoxic rice – รถไถ Straw burning – เผาฟาง Clean rice – ผจู้ ดั การนา Plowing – ไถหวา่ น Emphasis – จ้าง Microorganism – จุลินทรยี ์ Tractor – สมุนไพร Farm manager 170 Hire Herbal

คณะผู้จัดท�ำ Production Team ทปี่ รึกษา / Consultant อธิบดกี รมส่งเสรมิ คณุ ภาพส่งิ แวดลอ้ ม นายสากล ฐนิ ะกุล Mr.Sakol Thinagul Director General นางสุวรรณา เตยี รถ์สวุ รรณ รองอธบิ ดีกรมสง่ เสริมคุณภาพสิง่ แวดลอ้ ม Mrs.Suwanna Tiansuwan Deputy Director General นายสรุ ชัย อจลบญุ รองอธิบดีกรมส่งเสรมิ คุณภาพสิง่ แวดล้อม Mr.Surachai Achalaboon Deputy Director General นายบรรพต อมราภิบาล ผอู้ ำ�นวยการกองสง่ เสรมิ และเผยแพร่ Mr.Bunpot Amaraphibal Director of Public Education and Extension Division บรรณาธกิ าร / Editor นางกนกรัตน ์ ศกึ ษา Mrs.Kanokrat Suksa กองบรรณาธกิ าร / Editorial Team นายบญุ สม สุวรรณสขุ นางสาวจนิ ตนา เมตตาจติ ต์ Mr.Boonsom Suwannasuk Miss Jintana Mettachit นางสาวโสภิดา ลพั ธิโสภณ นายสัญญา จงจิตร Miss Sophida Lapthisophon Mr.Sanya Chongchit นายกมั พูพษั ราชสมคั ร นางสาวณิชภัทร ทองเลศิ Mr.Kambhubhas Ratchasamac Miss Nichaputh Thonglerd บทการ์ตูน / Cartoon Writer การต์ นู / Cartoonist นายประวทิ ย์ มงคลเนาวรตั น์ นางสาวประณดิ า แสนโรจน์ Mr.Prawit Mongkolnowrut Miss Pranida Sanroj บทภาษาองั กฤษ / English Text By ตรวจบทภาษาองั กฤษ / English Proofreading By นายสุธรี ์ วีรวรรณ Mr.Sutee Veerawan นางสาวบาจรยี ์ สงวนวงศ์ Miss Bajaree Saguanwongse ด�ำ เนนิ การผลติ / Production Management By บริษัท พรนิตฟิ ลิ ์มแอนดว์ ดี โี อ จ�ำ กัด PORNNITI FILM & VIDEO COMPANY LIMITED (P.FILM & VIDEO CO., LTD.) 171

Cจrัดeaทtำ�eโdดbยy กรมส่งเสริมคณุ ภาพสิง่ แวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม ๔๙ พระราม ๖ ซอย ๓๐ ถนนพระราม ๖ แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร ๑๐๔๐๐ โทรศัพท์ ๐ ๒๒๙๘ ๕๖๐๘ โทรสาร ๐ ๒๒๙๘๕๘๖๐ www.deqp.go.th Department of Environmental Quality Promotion Ministry of Natural Resources and Environment 49 Rama 6 Road, Soi 30 Samsen Nai, Phaya Thai, Bangkok 10400 Tel. 0 2298 5608 Fax. 0 2298 5860 172