Home Explore Deccan Land Magazine - October 2013

Deccan Land Magazine - October 2013

Published by deccanlandindia, 2016-06-09 05:09:20

Description: E - Magazine

Read the Text Version

Pages:

1 - 50
51 - 60

eTTK ∫Á‘·+ düø£\ »q uÛÒ]...‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ Ä•+∫q|*üò ‘êìï bı+<&ä +É ˝À ∫e] <Xä ≈¯ î£ #s˚ T¡ ≈î£ qï ‘s· T¡ D+˝Àm<äTs¡e⁄‘·Tqï ˇ‹Ôﬁ¯ﬂqT Á|ü‹|òüT{Ïdü÷Ô ìs¡«Væ≤+∫q uÛ≤ØãV≤æ s+¡ >d∑ uü ÑÛ ù|sT¡ ≈î£ ‘>· ≥Z∑ T>º ± døü \£ »q u]ÒÛ >± »]–+~.düuÛÑ˝À, düuÛÑ yÓ\T|ü\ #√≥T #˚düT≈£îqï kÕ+düÿè‹ø£ Á|ü<äs¡Ùq\T ‘Ó\+>±D eT‘·kÕeTs¡kÕ´ìøÏ n<ä›+ |ü{≤ºsTT.ã‘·Tø£eTà ‘Ó\+>±D C≤‹øÏ ã‘·T≈£îqT n+~+#˚~>±n+<ä]ø° •s√<Ûës¡´yÓTÆ+~! ÄHê&ÉT ìC≤+ |ü≥Tºã≥º\Tø≥£ Tøº =ì, u§≥Tº ô|≥Tøº =ì eT÷dq” ~øÏ yêjT· q+ Ç#êÃsT¡ .áHê&ÉT z eTTdæ¢+ eTVæ≤ﬁ¯ ã‘·Tø£eTàqT HÓ‹Ô¬ø‘·TÔø=ì‘Ó\+>±D Äø±+ø£åqT #ê{Ï+~. á $<ÛäyÓTÆq kÕeTs¡dü´+Çø£eTT+<ä÷ »>∑‹ n+‘ê |ü]&ÛÉ$˝≤¢\ì Ä•<ë›+. \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. 3 Fax: 040-27635644Mobile: 9030626288E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com nø√ºãsY - 2013

˝ÒK\Tø±ﬁÀJ j·÷~˝À... Ä‘·à>ös¡e+ôdô|º+ãsY dü+∫ø£˝À Á|ü#·T]+∫q ø±ﬁÀJ ∫Á‘ê\T Äj·Tq C≤„|üø±\qT ‘·{Ïº Hê~.. Hê~ ø±<ä+≥Tqï|ü&ÉT ø±*øÏ+<ä H˚\qT ‘·qTï≈£îb˛‘·÷˝ÒbÕsTT. ø£esYù|Jô|’ ∫Á‘·+ u≤>∑T+~. ø±ﬁÀJ s¡#·q\T, C≤„|üø±\‘√ ≈£L&çq qqTï eTìwæ>± #·÷&É≈£î+&Ü.. Hê≈£î Hê´j·Ty˚T <äø£ÿ≈£î+&Üyê´kÕ\T u≤>∑THêïsTT. eTq ø±\+ Hê{Ï eTVü‰ø£e⁄\H˚ eTq+ $düà]düTÔHêï+. Äs¡T <äXÊu≤∆\T>± #˚dæq <ä>± #ê\<äqï≥÷º..yê] >T∑ ]+∫ qe‘s· êìøÏ ‘*Ó j÷· \+fÒ Á|‹ü d+ü ∫ø˝£ Àq÷ ˇø£ ø$£ / s#¡ s· TT‘· ì+&ÉT düyÓTÆø±´+Á<Ûä düuÛÑ˝À MT&çj·÷ ø£qTï\ kÕøÏå>±|ü]#·j·T+ #˚ùdÔ u≤>∑T+≥T+~. Ä ~X¯>± MTs¡T #=s¡e rdüT≈£î+{≤s¡ì Ä• düuÛÑ´ düe÷»+ #·÷düTÔ+fÒ MTs¡T #˚dæq <ë&ÉT\TdüTÔHêï+. ` ¬ø.yÓ+ø£{Ÿ, es¡+>∑˝Ÿ MTs¡T #Óù|Œ düªyÓTÆø£´µ‘êµ ˙‹! <ë&ÉT\T #˚j·T&É+ MTπø ø±<äT◊‘·πsj·T Áu≤Vü≤àD+ qT+∫... e÷≈£î eT]+‘· u≤>± ‘Ó\TdüT e÷ u≤´{Ï+>¥ yÓTT<ä˝…&ç‘˚<˚$Á|æj·T ªsê»˙‹µ #·<äTe⁄‘·T+fÒ sê»˙‹ XÊÁkÕÔìï á ø±\yéT s¡÷|ü+˝À MT ªbÕ{°µ\T m|ü&√ eTôd’b˛j˚Tyês¡T e÷~ <Ûäs¡àj·TT<ä∆+#·<äT‘·Tqï nqTuÛÑ÷‹ ø£\T>∑T‘√+~. n~ #·<äTe⁄‘·T+fÒ ≈£îÁ≥\T, ≈£î‘·+Á‘ê\T, ˝≤Øƒ\ <Óã“\T ‹HêïeTT ‘·÷{≤\‘√ e÷ X¯Øsê\TnqTuÛÑyê\T, C≤„|üø±\T...Ç˝≤ mH√ï n+XÊ\T >∑Ts¡TÔ≈£î edüTÔ+{≤sTT. ø=ìï ì\TyÓ˝≤¢ >±j·÷\T dü\TŒ‘·TH˚ ñHêïsTT MTs¡Tyê´K´\T |òü÷≥T>±H˚ ñqï|üŒ{Ïø°, n$ n˝≤ ñ+fÒ ‘·|üŒ ‘·\¬øø£ÿy˚yÓ÷qqï e÷˝À Äy˚XÊ\T ô|+#·T‘·TH˚ ñHêï ÄÁø√XÊ\≈£î >∑T]#˚düTÔHêï..uÛ≤eq ≈£L&Ü ø£\T>∑T‘√+~. <˚$Á|æj·T >±]øÏ e÷ n_Ûq+<äq\T. n>ös¡e|üs¡TÃ‘·Tqï.. e÷˝À y˚TeTT ≈£î$T*≈£î$T* ` |æ.sê+¬s&ç¶, ø£Ø+q>∑sY ‘·qTe⁄\T ø±\TÃ≈£îHêïeTT ‘ê&ÉTqT >=+‘·T≈£î _–+#·Tø=ìÁ|üC≤ñ<ä´e÷\ô|’ Á|ü‘˚´ø£ ø£<∏äHê\T ã‘·T≈£î\T #ê*+#êeTT e÷ ø£&ÉT|ü⁄˝À Äy˚X¯+sêÁwüº $uÛÑ»q ø√dü+ ‘Ó\+>±D yêπs >±≈£î+&Ü Ä+Á<Ûä, sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê dü\ dü\ø±>∑T‘·THêï düVü≤Hêìï ≈£L&É>∑{Ïº˝Àq¢ ÷ m+‘√ eT+~ HêjT· ≈î£ \T, eTs¬ H√ï Á|Cü ≤d+ü |÷üò \ yêsT¡ ≈L£ &Ü b˛sê≥+ MT n<Ûäs¡àj·TT<ë∆ìï m~]düTÔHêïeTT MTs¡T ¬s∫Ãb˛‘·÷#˚düTÔHêïs¡T. yê] >=+‘·Tø£≈£L <äø£ÿHé˝≤´+&é y˚~ø£ ø±yê\ì Ä•düTÔHêï+. e÷≈£î |üØø£å>± uÛ≤$+#·ø£+&ç e÷ $»j·T+ #˚s¡Tee⁄‘·T+fÒn+‘>˚ ±≈î£ +&Ü, H&˚ TÉ <X˚ y¯ ê´|+Ôü >± sø¡ s£ ø¡ ±\ Á|Cü ≤ñ<´ä e÷\T »sT¡ >T∑ ‘T· HêïsTT. MT˝À $<˚«cÕ\T ô|+#·T≈£î+≥THêïs¡T Ä]b˛j˚T eTT+<äT yÓ\T‘·Ts¡T MT~yê{Ï >∑T]+∫ $e]ùdÔ u≤>∑T+≥T+~. ` m+. X¯s¡‘Y, eTVü≤ã÷uŸq>∑sY Hê H˚\‘·*¢ dü+¬øﬁ¯ó¢ $#·TÃø√>± Ä‘·à>ös¡e+ yÓ*¢$s¡TdüTÔ+~$yê<ëdüŒ<ä yê´K´\T #·÷dü÷Ô ñ+&É÷..Hê~ j·T÷ ≥sYï ø±<äT, |”|ü⁄˝Ÿ‡ ≥sYï ` {°&û|” n~ÛH˚‘· #·+Á<äu≤ãT Hêj·TT&ÉT (m©“q>∑sY ùdº&çj·T+˝À »]–q düyÓTÆø±´+Á<Ûä düuÛÑ˝À ‘Ó\+>±Dyê]ô|’ #˚dæq <ë&çì ìs¡dædü÷Ô..)sêÁ‹ﬁ¯óﬂ eT>∑ ùdïVæ≤‘·T\‘√ ‹]π> j·TTe‹ Hê ≈£L‘·T¬s’‘˚ düJe <äVü≤q+ `lsêeTT\T lìyêdt#˚ùdyê&çì `ìs¡“¤j·T πødüT˝À Hê´j·Tyê~ @|”dæ+>¥ sê»ø°j·T U…’B, πø+Á<äø±sê>±s¡+, es¡+>∑˝ŸHê |ü<ä$ XÊX¯«‘·+ ø±<äT.. ~–«»jYT |ü<ä$ ≈£L&Ü nø√ºãsY - 2013 `d”m+ øÏs¡DY ≈£îe÷sY ¬s&ç¶ø£oàsY eT+Á‘·T\≈£î &ÉãT“*#êÃ+... n˝≤ Çe«&É+ e÷eT÷˝Ò `ÄØà e÷J N|òt Mπø dæ+>¥Ä Ä]¶HÓHé‡ (<√wüß˝…’q Á|üC≤Á|ü‹ì<ÛäT\ s¡ø£åD) HêHÓ‡Hé‡ ... ∫+∫bÕπsj·÷* `sêVüQ˝Ÿ >±+BÛôV≤’ <sä êu≤<qé T e~* y[Ó ﬂb˛+&.ç .. yT˚ yT˚ MT≈î£ $eTTøìÔÏ , n_eÛ è~ì∆ Ç#êÃ+ `@|”m˙®y√ n<Ûä´≈£åî&ÉT |æ.nXÀø˘ u≤ãT 4

$wüj·Tdü÷∫ø£kÕe÷õø£, sê»ø°j·T e÷dü|üÁ‹ø£˝À|ü* ù|J˝À¢...dü+|ü⁄{Ï:2 dü+∫ø£ : 2nø√ºãsY - 2013dü+bÕ<ä≈£î\T j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY ôV’≤<äsêu≤<é me]~? .................................................. uÀq≈£î]Ô k˛y˚TX¯«sY .................. 8 ns¡yÓ’ @ﬁ¯ﬂ ~Ûø±ÿs¡ dü«s¡+ ø±ﬁÀJ........................................ JeHé≈£îe÷sY .....................12 nk˛dæj˚T{Ÿ m&ç≥sY ‘Ó\+>±D ‘Ó\T>∑T <äø£ÿHé *+≈£î .............................. Ábıˆˆ »j·TBÛsY ‹s¡TeT\sêe⁄..........15 Á|üC≤kÕ«eT´ Äø±+ø£åqT >ös¡$<ë›+ .................................... <äø£ÿHé q÷´dt .....................17 mHé. e+o yÓ÷Vü≤Hé |üsê´es¡D |üsê´≥ø£+ .............................................. düTe÷*ì ¬s&ç¶ q+<Ûë´\ .............20 ∫qï sêÁcÕº\T ` Á|ü>∑‹øÏ ∫Vü‰ï\T ................................... &Üø£ºsY õ. \#·Ãj·T´ .................22 ôd˝Ÿ : 9848902520 Ä bÕ\ø£ esêZ\~.. eT÷s¡â‘·«y˚T ..................................... >∑&É¶+ πøX¯eeT÷]Ô ..................26 ÄeTs¡D ìsêVü‰s¡ Bø£å\ ªnsêú+‘·s¡µ ns¡ú+!............................ <˚$Á|æj·T ........................27 ˝Ò ne⁄{Ÿ ø£+b˛õ+>¥ #Ós¡Te⁄\ e´edüú ndüÔe´düú+ ............................................. dü<ëq+<ä+>ö&é ...................28 #·]‘· Ç+Áô|wüHé‡ ª‘Ó\+>±Dµ kÕ<Ûäq sêC≤´+>∑ Vü≤≈£îÿ ................................ q+<ä–] XÊs¡<ä ...................30 eTTq|ü{Ï ôV’≤<äsêu≤<é˝À ÁbÕs¡úHê düú˝≤\T ............... &Üø£ºsY áeTì •eHê–¬s&ç¶ ...........34 ø£esY bòı{À ‘Ó\+>±D¬ø’ ‘Ó\+>±D dæHêà ..................................................... #˚ .............................36 ª@C…˙‡µ ñ<√´>∑ uÛÑØÔô|’ ñ<ëd”q‘· .............................. >∑TeTà&ç \ø°ÎHêsêj·TD .............38 |æ.mdt y˚sTT düÔ+uÛ≤\ >∑T&ç.................................................... dü+πø|ü*¢ Hêπ>+Á<äX¯s¡à ...............40 düyÓTÆø±´+Á<Ûä düuÛÑ ` ìs¡“+<Ûä+ .................................................>∑&É¶+ \ø£åàDY.......................43 yêDÏ»´ Á|üø£≥q\T Çø£ yÓ÷dü+ CÒj·T&É+ ø£wüº+ ................................................. –] <√sêï\ ......................46 9030626288 ¬s+&ÉT uÛ≤wü\ ø£<∏ä ...................................................... &Üø£ºsY q*yÓT\ uÛ≤düÿsY ..............48 ã+>±s¡T ã‘·Tø£eTà ......................................................... ≈£Lø£≥¢ ‹s¡T|ü‹ ...................52 eTT<Á Dä : Á>±eT|ü+#êj·Tr\ $©Hêìï e´‹πsøÏ<ë›+ ........................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................53 |ü_¢ø˘ &çe÷+&é ................................................................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................54 <äø£ÿHé Áô|dt ø£˝À¢\ Vü≤è<äj·T ø£eq+`ªj·TT>∑dü«s¡+µ ................................... _.Ä<äsYÙ.........................56 ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT yê´düªs¡‘·ïe÷\µ........................................ ns¡TD ..........................57ÄC≤e÷u≤<é, ôV’≤<äsêu≤<é`500 020. |ü⁄düÔø£+ ............................................................................ <äø£ÿHé q÷´dt .....................58 ø±sê´\j·T ∫s¡THêe÷ DECCAN LAND \"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. Mobile: 9030626288 Fax: 040-27635644 E-mail: [email protected] website : www.deccanland.com @C…˙‡ ø√dü+.. ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ˝À n#·Ãe⁄‘·Tqï s¡#·q\˝À e´ø£ÔeTe⁄‘·Tqï n_ÛÁbÕj·÷\ìï+{Ï‘√ dü+bÕ <ä≈£î\≈£î @ø°uÛ≤e+ ñ+&Ü*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT. ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµqT Á|üC≤kÕ«$Tø£ n_ÛÁbÕj·T <äø£ÿHé ˝≤´+&é e÷dü|üÁ‹ø£ kÕúìø£ @C…˙‡ y~˚ ø>£ ±, Á|Cü ≤|øü å£ sê»øj° ÷· ]øú ,£ kÕe÷õø£ $Xw¢‚ Dü ≤y~˚ ø>£ ± r]Ã~<ë\› qï<˚ e÷ d+ü ø\£ Œ+.ø√d+ü |Áü ‹ø£ ∫sT¡ Hêe÷˝À ˝<Ò ë Äq+<é @C˙… ‡dt n+<äT≈£î nqT>∑TD+>±H˚ nìï s¡ø±\ n_ÛÁbÕj·÷\≈£î, _ÛHêï_ÛÁbÕj·÷\≈£L kÕúq+ ø£*Œ+(∫ø£ÿ&É|ü*¢, bò˛Hé HÓ+: 9848428516, #ê\qï~ e÷ ñ<˚›X¯+. $$<Ûä s¡+>±˝À¢ ì|ü⁄DT\ s¡#·q\qT n+~+#·&É+ <ë«sê Äj·÷9246826191) ˝À dü+Á|ü~+#·e#·TÃ. n+XÊ\ô|’, düeTdü´\ô|’, |ü]cÕÿs¡ e÷sêZ\ô|’ bÕsƒ¡≈£î˝À¢ ne>±Vü≤q ô|+bı+~+#·&Éy˚T ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ \ø£å´+. nø√ºãsY - 2013 5

ø±yÓT+{Ÿ y˚s¡Tã&É≈£î+&É eTqeTTj·÷´˝À u≤>∑T|ü&ÉyÓTqï&É÷ ñj·÷´˝À ã‘·Tø£eTà ã‘·Tø£eTà ñj·÷´˝À d”e÷+Á<ÛäbÕ\q˝§ ñj·÷´˝À‘Ó\+>±DqT n&ÉT¶≈£î+fÒ eTs√ eTVü‰ uÛ≤s¡‘· j·TT<ä∆y˚T! ‘Ó\+>±D˝À ã‘·T≈£î ñj·÷´˝À ôdeTf…+‘·>±]Hê ñj·÷´˝À` nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ós¡y˚ ¬s+&√ eTVü‰düuÛÑ˝À¢ »dæºdt düT<äs¡ÙHé ¬s&ç¶ d”e÷+Á<Ûä‘√ >∑*dæ ñj·÷´˝À Ns¡ ∫s¡T>∑÷˝≤jÓT ñj·÷´˝ÀÄdüTÔ\T ø±bÕ&ÉT≈£îH˚+<äTπø j·T÷{° `eT+<äø£èwüí e÷~>∑ dæ≈£îÿ˝À¢ ã&çb˛jÓT ñj·÷´˝À ¬s’ø£C≤\ø£bÕjÓT ñj·÷´˝À ã‘·Tø£ìj·T´s¡T yêﬁ¯óﬂ ñj·÷´˝À yÓT‘·T≈£î ˝Ò≈£î+&ÜjÓT ñj·÷´˝Àj·T÷{° n+fÒ j·TT<ä∆y˚T! #·düTÔ+f… #·÷düÔs¡÷ ñj·÷´˝À ã‘·T≈£î uÛ≤sêe÷jÓT ñj·÷´˝À ` {°ÄsYmdt m©Œ H˚‘· áf…\ sêCÒ+<äsY ñ<√´>∑$Tj·T´s¡÷ ñj·÷´˝À y˚s¡Tã&É<ëeTì ñj·÷´˝À»˝Ÿ, »MTHé, »+>∑˝Ÿô|’ Vü≤≈£îÿ Ä~yêd”\<˚ ` $s¡dü+ H˚‘· es¡es¡sêe⁄ ø£*düT+&ÉeT+≥s¡÷ ñj·÷´˝À b˛s¡TCÒdüÔeTì ñj·÷´˝À ns¡ej˚T+&É¢ øÏ+<ä ñj·÷´˝À øÏsêsTT ñ<ä´e÷\Tj·÷´˝À ø£*düT+<äeTì >∑÷&ÓÔ ñj·÷´˝À Ä\T¢>∑÷&É C…j·T´ã{Ïºs¡Tj·÷´˝À >√X¯S&É>={ÏºØ ñj·÷´˝À MT&çj·÷‘√≥+‘· ñj·÷´˝À\ø£å ñ<√´>±\≈£î ˇπø s√E H√{Ï|òæπøwüHé Çyê«* n]>√düu…{ÏºØ ñj·÷´˝À Ä>∑e÷>∑eTTCÒdæs¡Tj·÷´˝À ` sê»ø°j·T $X‚¢wü≈£î&ÉT $. Á|üø±wt ôdE®˝≤ ù|¬s®|æŒ ñj·÷´˝À #·÷|æ+<Ó #·÷|æ+∫ ñj·÷´˝À >∑T+E≈£îqïs¡T uÛÑ÷eTT\Tj·÷´˝À }~}B yêﬁ¯óﬂ ñj·÷´˝ÀbÕ\eT÷s¡T ˙ﬁ¯ﬂ ˝…ø£ÿ s¡TEe⁄ #˚ùdÔ u≤$˝À <ä÷≈£î‘ê.. ø=‘·Ô bıø£ÿ\Tu…{Ïº ñj·÷´˝À ì|üsêCÒdæØ ñj·÷´˝Ànã<ë›\ì ‘˚*‘˚ d”m+ <ä÷≈£î‘êsê? ø=s‘·Ô ø±\¢e⁄Bdæ ñj·÷´˝À m>√dæ ‘√dæØ ñj·÷´˝À ` ‘Ósêdü n~ÛH˚‘· πød”ÄsY q<äT\ ˙ﬁ¯ﬂìï{Ïï ñj·÷´˝À s‘·eT øÏ+~ |üìyêﬁ¯ﬂ≈£îj·÷´˝À eT\T|ü⁄≈£îqïs¡T yêﬁ¯óﬂ ñj·÷´˝À ñ<ä´e÷ |üìC…|æŒ s¡Tj·÷´˝À$uÛÑ»q yÓTÁ{À≈£î Ä≥+ø£+ ø±<äT yêﬁ¯ﬂ #Ós¡T¢ ì+|üP≈£îqïs¡Tj·÷´˝À πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«y˚T ñj·÷´˝À` ôV’≤<äsêu≤<é yÓTÁ{À ¬s’˝Ÿ ÁbÕC…ø˘º *$Tf…&é m+&û mHéMmdt ¬s&ç¶ sêÁwüº$Tj·÷´eT+fÒ ñj·÷´˝À ‘Ó\+>±DÏdüTÔ+fÒ ñj·÷´˝À ø£*düT+fÒ düTKeT+≥s¡Tj·÷´˝À nÁø£e÷s¡Tÿ\+<äs¡Tj·÷´˝ÀdüyÓTÆø±´+Á<Ûä Ä+<√ﬁ¯q≈£î Á|ü»\ eT<ä›‘·T ˝Ò<äT $X¯«$<ë´\j·÷\Tj·÷´˝À ˇø£ÿ≥sTT´Hês¡T ñj·÷´˝À ` C…’ Ä+Á<Ûä CÒ@d” #Ó’s¡àHé düT+ø£s¡ ø£èwüíeT÷]Ô yêﬁ¯ﬂ }ﬁ¯ﬂH˚ ñ+≥sTT ñj·÷´˝À bÕØº\yê]>± ñj·÷´˝À d”≥¢ìï yêﬁ¯ﬂj˚T ñj·÷´˝À >√\˝Ò#ÓdüTÔ+Á&ÉT ñj·÷´˝ÀôV≤’ <sä êu≤<qé T jT· ÷{° #k˚ ÕeÔ T+fÒ Ä‘êàVQü ‹ <ë&TÉ \ø¬ H’ ê yêﬁ¯óﬂ H√≥¢‘√ ø={≤s¡T ñj·÷´˝À n&É¶>√\T>∑yêﬁ¯óﬂ ñj·÷´˝Àd<æ y∆ä T˚ `\ø´å£ kÕ<qäÛ ≈î£ \øå£dô q’ ´+duü ˝ÑÛ ÀmyTÓ à©‡~©|≈t î£ e÷sY ø=‘·Ô`ø=‘·Ô ÄdüŒÁ‘·T\Tj·÷´˝À n&ÉT¶<ä>∑T\÷‘·T+Á&É ñj·÷´˝À ø=‘·Ô j·T+Á‘ê\‘√ ñj·÷´˝À m+‘·sêdæq y=&ÉTe<äTj·÷´˝ÀøÏs¡DY ˇø£ ÁbÕ+‘· d”m+ ø±<äT, |üø£åbÕ‘·+ |üìøÏsê<äT ≈£îj·TT´ ≈£îj·T÷´eT+≥÷ ñj·÷´˝À d”e÷+Á<ÛäT˝≤ <√|æ&ÉTj·÷´˝À ` ø±+Á¬>dt sêÁwüº e´eVü‰sê\ ÇHé#ê]® ~–«»jYT dæ+>¥ yêﬁ¯ﬂ eTT+–≥¢ ñ+≥sT÷ ñj·÷´˝À y˚s¡Tã&É≈£î+&ÉqT ñj·÷´˝À ÁX¯eT m+‘·CÒdæHê ñj·÷´˝À u≤>∑T|ü&É˝ÒyÓTqï&ÉTj·÷´˝ÀdüeTàø£ ` kÕs¡\eTà C≤‘·s¡qT C≤rj·T |ü+&ÉT>∑>± `sêeTT\T #·+<ë, ôV’≤<äsêu≤<éÁ|üø£{Ï+#ê* ` {°&û|” myÓTà˝Ò´ d”‘·ø£ÿ ‘Ó\+>±D... düyÓTÆø±´+Á<ä... ÁøÏ¬ø{Ÿ! ∫e] ã+‹ |ü&É˝Ò<äT... n|üŒ{Ï <ëø± Ä≥ `d”m+ øÏs¡DY ≈£îe÷sY ¬s&ç¶‘Ó\+>±D ÇùdÔ dü+ãTs¡+...˝Ò<ä+fÒ düeTs¡y˚T u≤´{Ÿ ˝Ò<äT... ã+‹ ˝Ò<äT... Çø£ Ä≥ mø£ÿ&ç~? `&ç|üP´{° d”m+ <ëyÓ÷<äs¡ ` ;CÒ|” H˚‘· düTcÕà dü«sêCŸ Ä≥ eTT–dæ+~.. yÓTÆ<ëq+ U≤∞ #˚j·÷*‡+<˚ `eT+Á‹ düT˙‘ê ¬s&ç¶dyü TÓ øÆ ´£ yê<+ä j÷· d&æ é <ë&ç `{ÏC≤ø˘#s’Ó à¡Héø√<+ä &sÉ ê+ e÷´#Y nsTTb˛sTTHê Áø°E˝ÀH˚ ñ+{≤sê ? `eT+Á‹ bıHêï\ \ø£åàj·T´n~ÛcÕ˜q+ rdüT≈£îqï ìs¡íj·T+ q#·Ãø£b˛‘˚ d”m+sêJHêe÷ #˚j·÷* ` {ÏC≤ø˘ ø√ #Ó’s¡àHé eT˝Ò¢|ü*¢ \ø£åàj·T´ e÷´#Y |òæø£‡s¡¢ e÷~]>±...øÏs¡DY •øå±s¡TΩ&ÉT `&Üø£ºsY ã÷s¡ qs¡‡j·T´ >ö&é 6 ¬>\T|ü⁄ Á|üø£{Ï+#êø£... Ç+ø± ã+‘·T˝Ò+~ `|”d”|” e÷J N|òt &ç.lìyêdt <∏äsY¶ n+ô|’sY ìs¡íj·T+ eTT–dæ+~ `eT+Á‹ <äT~›ﬁ¯ﬂ l<ÛäsY u≤ãT nø√ºãsY - 2013

dü+bÕ<äø°j·T+ düeTHê´j·T+ bÕ{Ï<ë›+ m≥øπº \≈î£ ÄsT¡ <Xä Êu≤\› ‘\Ó +>±D ñ<´ä eT+ ∫e] |Tüò {≤ìº øÏ #s˚ T¡ ≈î£ +~. H&˚ √, sπ b˛ ‘\Ó +>±D@sêŒ≥T Á|üø£≥q U≤j·TeTqï yê‘êes¡D+ HÓ\ø=+~. >∑‘·+˝À πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ‘êqT Ç∫Ãq e÷≥‘·|æŒq|üŒ{Ïø°, Ç|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·+ n˝≤+{Ï dü÷#·q\T ø£ì|æ+#·&É+ ˝Ò<äT. ø=+‘·eT+~ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\,kÕ«s¡ú|üP]‘· sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\, düùV≤‘·Tø£+ ø±ì yê<äq\‘√, Ä#·s¡DkÕ<Ûä´+ ø±ì &çe÷+&É¢‘√ñ<√´>∑dü+|òü÷\ Hêj·T≈£î\ Ä<Ûä«s¡´+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï Ä+<√ﬁ¯q\≈£î πø+Á<ä+ ‘·˝§π>Z |ü]dæú‹ ˝Ò<äT.Ç|üŒ{Ïø° ‘Ó\+>±D Á|ü»\ eTqdüT‡˝À¢ >∑‘·ø±\|ü⁄ uÛÑj·÷\T ‘=\–b˛˝Ò<äT. Ç∫Ãq≥T¢ Ç∫Ã yÓq≈£îÿrdüT≈£î+{≤s¡qï uÛÑj·÷+<√ﬁ¯q\T HÓ\ø=HêïsTT. πø+Á<ä+ <Û√s¡DÏ #·÷düTÔ+fÒ Çø£ |ü+|üø±˝Ò $T–˝≤sTT. á $wüj·T+˝À nìï ÁbÕ+‘ê\≈£Ldeü THê´jT· + #j˚ ÷· *‡q u≤<´äÛ ‘· øπ +Á<+ä ô|’ ñ+~. eTØ eTTK´+>± »\eqsT¡ \ $wjü T· +˝À. ÇHêïﬁS¯ ﬂ>∑‘· Á|üuÛÑT‘ê«\T nqTdü]+∫q |üø£åbÕ‘· yÓ’K] ø±s¡D+>± d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\≈£î yê{ÏøÏ Hê´j·T+>±sêyê*‡q yê{≤ø£Hêï n~Ûø£ yê{≤H˚ <äøÏÿ+~. Ç+<äT≈£î Á|ü<Ûëq ø±s¡D+ Äj·÷ Á{ÏãT´qﬁ¯óﬂ sêÁwüº+˝ÀqB»˝≤\qT m˝≤ $ìjÓ÷–+#·Tø√yê\qï n+XÊìï Äj·÷ Á|üuÛÑT‘ê«\ n;ÛcÕº\≈£î e~˝Òj·T&Éy˚T.B+‘√ sêÁwüº+˝À ˙{Ï ‘·>±<ë\T #√≥T #˚düT≈£îH˚ |ü]dæú‹ HÓ\ø=+~. Ç+<äT≈£î u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#ê*‡+~Á|üdüTÔ‘·, >∑‘· ø±\|ü⁄ Á|üuÛÑT‘ê«˝Ò. á H˚|ü<∏ä´+˝À düeTHê´j·T+ n+fÒ sêÁwüº $uÛÑ»H˚. n~ düC≤e⁄>±|üPs¡Ôj˚T´+<äT≈£î n+‘ê düVü≤ø£]+#ê*‡q nedüs¡+ ñ+~. sêÁwüº $uÛÑ»q‘√ Ç|ü⁄Œ&ÉT d”e÷+Á<Ûä, ‘Ó\+>±D Á|ü‘˚´ø£ sêÁcÕº\T>± @s¡Œ&ç‘˚ Ä ¬s+&ÉTÁbÕ+‘ê\ eT<Ûä´ á $<ÛäyÓTÆq »\j·TT<ë∆\T »]π> neø±X¯+ ñ+&É<äT. @ ÁbÕ+‘·+ yês¡T m+‘· ˙{Ïì$ìj÷Ó –+#T· ø√{≤ìøÏ M\T+≥T+<√ Äj÷· Á{ãÏ T´qﬁó¯ ﬂ ìssí¡ TTkÕsÔ TT. C≤rjT· , n+‘s· êr® jT· kÕsú TT˝ÀÇ|üŒ{Ïπø ≈£î~]q ˇ|üŒ+<ë\qT, neT\e⁄‘·Tqï ìs¡íj·÷\qT n$ á dü+<äs¡“¤+>± |ü]>∑Dq˝ÀøÏrdüT≈£î+{≤sTT. bÕ\≈£î\ $eøå±|üP]‘·, kÕ«s¡ú|üs¡ $<ÛëHê\ ø±s¡D+>± sêÁwüº+ yÓTT‘·Ô+ MT<ä ôV’≤<äsêu≤<éq>∑s¡+ ˇø£ÿfÒ <ëì kÕúsTTøÏ $T+∫q Ø‹˝À n_Ûeè~∆ #Ó+~+~. á n_Ûeè~∆ n+‘ê ≈£L&Ü nXÊÁd”Ôj·TØ‹˝À ø=+‘e· T+~ ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \, yê]øÏ e+‘· |*ü øπ yê] øq£ Tdqü ï˝À¢ »]–+~. Ç≥T ‘\Ó +>±D˝À,n≥T d”e÷+Á<Ûä˝À mH√ï ÁbÕ+‘ê\T ìs¡¢øå±´ìøÏ >∑Ts¡j·÷´sTT. ¬s+&ÉT sêÁcÕº\ @sêŒ≥T‘√ d”e÷+Á<Ûä˝Àø=‘·Ô sê»<Ûëì ìsêàD+ »s¡T>∑qT+~. B+‘√ ôV’≤<äsêu≤<éô|’ ˇ‹Ô&ç ø±düÔ+‘· ‘·–Z Ç|üŒ{Ï es¡≈£L»]–q n_Ûeè~∆ì ‹]– >±&çq ô|fÒº+<äT≈£î neø±X¯+ \_ÛdüTÔ+~. ¬s+&ÉT sêÁcÕº˝À¢q÷ n~Ûø±s¡$πø+ÁBø£s¡D≈£î eT]+‘· neø±X¯+ ø£\T>∑T‘·T+~. ¬s+&ÉT sêÁcÕº\÷ n_Ûeè~∆ |ü<∏ä+˝À |üj·Tì+#˚ M\Tø£\T>∑T‘·T+~. n+<äT≈£î <√Vü≤<ä|ü&˚˝≤ sêÁwüº $uÛÑ»q Á|üÁøÏj·T düC≤e⁄>±, Á|üXÊ+‘·+>± eTT>∑TdüTÔ+<äìÄ•<ë›+. Ç{°e\ »]–q nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ düe÷y˚X¯+ ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T,ø£ﬁ≤ø±s¡T\T, y˚T<Ûëe⁄\T, $<ë´e+‘·T\ u≤<Ûä´‘·qT eT]+‘· ô|+∫+~. bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À _\T¢ e#˚ÃdüeTj·T+˝À yês¡T eT]+‘· nÁ|üeT‘·Ô+>± ñ+&Ü*. _\T¢˝À ñ+&˚ n+XÊ\qT eT]+‘· C≤Á>∑‘·Ô>±>∑eTì+#ê*. dü+<˚Vü‰\≈£î, dü+~>∑∆‘·≈£î ‘ê$#˚Ã n+XÊ\T n+<äT˝À ˝Ò≈£î+&Ü #·÷düTø√yê*. Á|ü»\Vü≤≈£îÿ\T, eqs¡T\ |ü]s¡ø£åD $wüj·T+˝À >∑{Ïº>± ì\yê*. ‘Ó\+>±D sêÁwüº |ü⁄qsYìsêàD+˝À ≈£L&ÜMs¡T ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wæ+#ê*‡q nedüs¡+ ñ+~. ÇHêïﬁ¯Sﬂ »]–q $<Ûä«+kÕìøÏ, nHê´j·÷\≈£î>±qTπø+Á<ä+ qT+∫ uÛ≤Ø>± bÕ´πøJ\T bı+<˚+<äT≈£î ø£èwæ #˚j·÷*. á $wüj·T+˝À Á|ü»\qT ìs¡+‘·s¡+nÁ|üeT‘·Ô+ #˚düTÔ+&Ü*.nø√ºãsY - 2013 (j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY) m&ç≥sY 7

<ë>∑ì dü‘·´+ôV’≤<äsêu≤<é me]~?#·]Á‘·qT |ü]o*ùdÔ d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\≈£î ôV’≤<äsêu≤<é‘√ nqTã+<Ûä+ @s¡Œ&ç+~ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Ä$sê“¤e+ ‘·s¡Tyê‘·H˚. d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&<ç ës¡T\T ôV’≤<äsêu≤<éqT n_Ûeè~∆ #˚j·Tø£b˛>± <ëìï $<Ûä«+dü+ #˚XÊs¡T . Ä $<Ûä«+düø£s¡ n_Ûeè~∆ qeT÷Hê >∑T]+∫ #·]ÃdüTÔHêïs¡T ñkÕàìj·÷ $X¯«$<ë´\j·T+ k˛wæj·÷\J $uÛ≤>±ìøÏ #Ó+~q uÀq≈£î]Ô k˛y˚TX¯«sY ‘Ó\+>±D sêÁwüº+ @sêŒ≥T ~X¯>± πø+Á<ä+ dæ<ä∆yÓTÆq Á|ü‹kÕØ, q>s∑ êìï n+<$ä V≤” q+>± #jÓ T· ´&eÉ ÷, ìC≤+ dsπü ŒU¤ ≤dt u÷ÑÛ eTT\qT ø£u≤®#˚dæ, n|üŒq+>± e∫Ãq uÛÑ÷eTT\‘√ u≤´+≈£î\<ä>∑Zs¡ n|ü⁄Œ\Á|üø£≥q yÓ\Tã&çq Á|ü‹ dü+<äs¡“¤+˝ÀqT d”e÷+Á<ÛäT\T düyÓTÆø£´ sêÁwüº+ s¡÷|ü+˝À eT÷\<Ûäq+ rdüTø=ì, Á|üuÛÑT‘·«+ ÇdüTÔqï dü_‡&û, $<äT´‘Y,nH˚ ù|sT¡ ‘√ yê] 13 õ˝≤˝¢ À¢ sê»øj° ÷· \T #d˚ ÷ü Ô <ëìï dyü TÓ øÆ ´£ yê<+ä ˙s¡T, eqs¡T\‘√ yê´bÕs¡ kÂ<Ûë\T ì]à+#·Tø=ì, yê{ÏqT+∫ e#˚Ãn+≥THêïsT¡ . p˝’… 30q d&” ãÉ ÷´¢ d,” ø±+Á>¬ dt ø√sY ø$£ T{° ‘\Ó +>±D ø±\Twü´+‘√ ‘Ó\+>±D |ü+≥uÛÑ÷eTT\qT m&Ü] #Ój·T´&Ée÷? ]+>∑TsêÁwüº @sêŒ≥T sê»ø°j·T Á|üø£≥q #˚dæq ‘·sê«‘·, ‘Ó\+>±D sêÁcÕºìøÏ s√&TÉ ¶ ù|sT¡ MT<ä y\˚ møs£ ê\ u÷ÑÛ eTT\T øu£ ≤#® jÓ T· ´&eÉ ÷? Ç<˚ n_eÛ è~∆>‘∑ +· ˝À ˇ|⁄üŒø=ì nœ\|øü å£ rsêàq+ #d˚ qæ nìï bÕØ\º T, Ä bÕØ\º ˝À nsTT‘˚ e÷ø± n_Ûeè~∆ nedüs¡+ ˝Ò<äì ‘Ó\+>±Dyê<äT\T düŒwüº+ñqï eT÷&ÉT ≈£î˝≤\≈£î #Ó+~q Hêj·T≈£î\T n<˚ ≈£î˝≤\ \ø£åD≤\‘√ #˚düTÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D j·÷e‘·TÔ Á|üC≤˙ø£+, d”e÷+Á<Ûä kÕ<Ûës¡Dñqï ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T ≈£îeTàø£ÿsTT, ˇø£yÓ’|ü⁄ düyÓTÆø£´ sêÁwüº+ ø±yê Á|üC≤˙ø£+, Á|ü|ü+#·+˝Àì Á|ü»\ <äèwæº˝À n_Ûeè~∆ y˚s¡T. Ä <äèwæº‘√\+≥÷H˚ eTs√y|’Ó ⁄ü ôV≤’ <sä êu≤<é q>s∑ êìï ÄÁø$£ T+#T· ≈î£ H˚ ≈î£ Á≥ #d˚ ÷ü HÔ ˚ #·÷ùdÔ Çø£ÿ&ç Á|ü»\≈£î ñ∫‘· yÓ’<ë´ìï, ñ∫‘· $<ä´qT, n<äT“¤‘·yÓTÆqñHêïs¡T. e´ekÕj·T eqs¡T\qT n+~dü÷Ô nìï s¡+>±\˝À n_Ûeè~∆ nsTTq ôV’≤<äsêu≤<é >∑T]+∫ #·]Á‘·qT eÁø°ø£]dü÷Ô $<˚«cÕ\T ¬s#·Ã>=&ÉT‘·Tqï ôV’≤<äsêu≤<éqT y˚T+ n_Ûeè~∆ #˚XÊ+ ø±ã{Ïº ôV’≤<äsêu≤<é e÷~ yêﬁ¯ﬂ≈£î ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+ m|ü⁄Œ&ÉT ìsêàD+ nsTT´+<√, mes¡TnH˚ z ‘·|ü⁄Œ&ÉT Á|ü#êsêìï yÓTT<ä\Tô|{≤ºs¡T. yêﬁ¯ó¢ e÷{≤¢&˚ e÷≥\ ìsêàD+ #˚XÊs√, @ ø£≥º&Ü\T, ìsêàD≤\T m|ü⁄Œ&ÉT »]>±jÓ÷ n$>T∑ ]+∫ (2009 &ôçd+ãs`Y 9 d+ü <sä “¡ +¤ ˝À>±ì ˝<Ò ë 2013 Ä>d∑ Tü ˝º À m+<äTø√dü+ »]>±jÓ÷ ‘Ó*j·T<äT. ndü\T ìC≤\T ‘Ó*j·÷\+fÒ,>±ì) m+‘· Ä˝À∫+∫Hê, m+‘· |ü]o*+∫Hê n+<äT˝Àì H˚‹ ;s¡ Ä<ÛäTìø£ ôV’≤<äsêu≤<é ìsêàD+˝À Ä+Á<ÛäT\T #˚dæ+<˚$T{À #·]Ã+#˚ø±j·T yêdüÔyê\sTT‘˚ ‘Ó\+>±Dyê<äT\≈£î ø±ì d”e÷+Á<Ûä kÕe÷q´ Á|üj·T‘·ï+˝ÀøÏ yÓﬁ≤ﬂ*‡+<˚.Á|ü»\≈£î >±ì ns¡ú+ ø±e&É+ ˝Ò<äT. áeT<Ûä´ d”e÷+Á<Ûä eT+Á‘·T\qT,HêjT· ≈î£ \qT XÊd+æ #˝˚ ≤, sê»øj° T· ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \ ‘=‘T· >Ô ± dìæ e÷ ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· e+<\ä @ﬁﬂ¯ bÕ≥T dsü «¡ d‘ü êøÔ ,£ kÕs«¡ uÖÛ e÷Áã<äsY‡ Áyêdæ∫Ãq &Ó’˝≤>¥\qT e˝…¢y˚düTÔqï nXÀø˘u≤ãT @ø£+>± ‘Ó\+ ~Ûø±s¡ <˚X¯+>±, Á|ü|ü+#·+˝Àì 60 ñqï‘· <˚XÊ\˝À düe÷q+>±>±D yêﬁ¯ﬂqT y˚T+ $eTTøÏÔ #˚XÊ+, yêﬁ¯óﬂ u≤ìdü\T>± Áã‹πøyês¡T »Hêu≤Û , uÖÛ >√[ø£ ÁbÕ+‘+· >± ì*∫+~. d+ü |<ü ˝ä À Á||ü +ü #+· ˝À @&eÉn+≥÷, ‘\Ó +>±D≈î£ ˙ﬁó¯ ﬂ, $<Tä ´‘Y yT˚ + ÇdTü HÔ êï+ nì ôV≤’ <sä êu≤<é kÕúq+˝À ì*∫q n<äT“¤‘·yÓTÆq Á|ü<˚X¯+ ôV’≤<äsêu≤<é nH˚~ #·]Á‘·ô|’d«ü ‘+· Á‘· <X˚ |¯ ⁄ü (1948øÏ eTT+<Tä ) #]· Á‘q· T, kÕsú TTì ùV≤ﬁq¯ #X˚ Ê&TÉ . ø£˙dü ne>±Vü≤q ñqïyêﬁ¯ﬂ≈£î ≈£L&Ü ‘Ó*dæq $wüj·T+.n+‘˚ø±<äT. ôV’≤<äsêu≤<é˝À ø£&ÉT‘·Tqï ø£≥º&Ü\≈£î ÇdüTø£ e÷ <ä>∑Zs¡qT+∫ yﬁÓ ó¯ +Ô ~ ø±ã{ºÏ ôV≤’ <sä êu≤<é e÷~ n+≥THêï&TÉ . e÷ ôVA≥˝Ÿ‡ >√˝§ÿ+&É sê»<ëÛ ì>± ≈î£ ‘T· uŸcÕV≤æ bÕ\q 1512˝À yTÓ T<˝ä +’… ~.˝À ‹+≥÷, e÷ dìæ e÷\T #÷· d÷ü Ô e÷ $<ë´\j÷· ˝À¢ #<· Tä e⁄‘T· HêïsT¡ 1591˝À ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡ ìsêàD+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. ø±˙ n|üŒ{Ïø°ø±ã{ºÏ MTsT¡ e÷ <jä T· e\¢ Áã‘T· ≈î£ ‘T· HêïsT¡ nì ns+ú¡ ˝ìÒ yê<qä \T n~ sê»<ëÛ ì ø±<Tä . Ws+¡ >C∑ ãÒ T <+ä &jÉ ÷· Á‘e· \¢ ≈î£ ‘T· uŸcÕV≤æ bÕ\q#˚düTÔHêï&ÉT. á ‘·|ü⁄Œ&ÉT uÛ≤eq\‘√ ôV’≤<äsêu≤<éqT y˚T+ n_Ûeè~∆ n+‘·yÓTÆ, dü+~Û<äX¯ @s¡Œ&É&É+ e\¢ 1687˝À sê»<Ûëì >√˝§ÿ+&É#˚XÊ+ ø±ã{Ïº ôV’≤<äsêu≤<éqT πø+Á<äbÕ*‘· ÁbÕ+‘·+ #Ój·÷´* ˝Ò<ë qT+∫ Ws+¡ >±u≤<≈é î£ ‘s· *¡ b˛sTT+~. eT∞ﬂ nd|ü Ctò ≤V≤” bÕ\≈î£ \˝ÀXÊX¯«‘· ñeTà&ç sê»<Ûëì #Ój·÷´* ˝Ò<ë <˚XÊìøÏ ¬s+&√ sê»<Ûëì ¬s+&√ ìC≤+, ìC≤+ n©U≤Hé ø±\+˝À 1763˝À ôV’≤<äsêu≤<é sê»#j˚ ÷· \H˚ kÕ<´äÛ +ø±ì, ns+ú¡ ˝ìÒ yê<qä \T $ì|dæ Tü HÔ êïsT¡ . eTs√y|’Ó ⁄ü <ëÛ ì q>s∑ +¡ >± e÷]+~. nsTTq|Œü {øÏ ° Çyê*º ø√kÕ+Ô Á<,äÛ sêjT· \de” TôV’≤<äsêu≤<é˝À ñqï d”e÷+Á<ÛäT\≈£î Á|ü‘˚´ø£ sêC≤´+>∑ s¡ø£åD\T Çyê« ÁbÕ+‘ê\T Ä sê»´+ bÕ\q˝À ˝Òe⁄. 1850 ‘·sê«‘· Á|ü<Ûëì>± ñqï\ì eTs√ d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ø£qTdüqï˝À¢ì e´øÏÔ yê´kÕ\T kÕ\sY»+>¥ neT\T #˚dæq dü+düÿs¡D\T, n_Ûeè~∆ ø±\+˝À ≈£L&ÜsêdüTÔHêï&ÉT. á ÁbÕ+‘ê\≈î£ ôV≤’ <sä êu≤<‘é √ d+ü ã+<+äÛ ˝<Ò Tä . 1913 qT+∫ 1948 <ëø± 5e ìC≤+ bÕ\q˝À Çyê«*º ÁbÕ<∏ä$Tø£ kÂø£sê´\ |ü]ø£\Œq M≥ìï{Ï˙ |ü]o*ùdÔ nH˚ø£ Á|üX¯ï\T edüTÔHêïsTT. eTTK´+>± n_Û $|üØ‘·+>± »]–+~. ˙{ÏbÕs¡T<ä\ qT+∫ yÓTT<ä\Tø=ì Á|üC≤eè~∆ #X˚ ÊeT+≥Tqï Ä+Á<äÛ HêjT· ≈î£ \T #|Ó ⁄üqÔ ï n_eÛ è~∆ n+fÒ @$T{?Ï kÂø£sê´\T n|ü⁄Œ&˚ @sêŒ≥j·÷´sTT. 1956 Hê{Ïπø ‘Ó\+>±D ˝ÀH˚|ü+≥bı˝≤\qT <Ûä«+dü+#˚dæ ]j·T˝Ÿ mùdº{Ÿ <ä+<ë\T #˚j·T&Ée÷, ø√kÕÔ+Á<Ûä ø£Hêï m≈£îÿe bÕ]ÁXÊ$Tø±_Ûeè~∆ »]–+~.#Ós¡Te⁄\qT ø£u≤®#˚dæ eT©ºô|¢ø˘‡ dæìe÷Vü‰˝Ÿ‡ ø£≥º&Ée÷, n<äT“¤‘·yÓTÆq8 nø√ºãsY - 2013

<ë>∑ì dü‘·´+ y˚T+ ôV’≤<äsêu≤<é‘√ ø£*dæ ñHêï+ nì ˇø£ ø±+Á¬>dt y˚T<Ûë$ 1591 qT+∫ 1763 es≈¡ î£ ôV≤’ <sä êu≤<é sê»<ëÛ ì ø±<Tä . sê»<ëÛ ìÁ|ü‹kÕ] #·]Á‘· #ÓãT‘·THêï&ÉT. Ä $wüj·T+˝ÀøÏ yÓﬁ‚Ô.. 1565˝À •yês˝¢¡ Àì ˇø£ |≥ü Dº + e÷Á‘y· T˚ . ÄHê&TÉ ø√kÕ+Ô Á<,äÛ sêjT· \de” T$»jT· q>s∑ ¡ kÕÁe÷»´+ ≈L£ *b˛sTTq ‘s· ê«‘· e÷Á‘y· T˚ Ä ÁbÕ+‘ê\T ÁbÕ+‘ê\T >√˝§ÿ+&É sê»´+˝À uÛ≤>∑y˚T nsTTHê Ä ÁbÕ+‘ê\(ø√kÕ+Ô Á<,äÛ sêjT· \de” T) >√˝§ÿ+&É @\Tã&˝ç ÀøÏ e#êÃsTT. Ä ‘s· ê«‘· qT+∫ #Ó|ü⁄Œø√<ä–q Ä<ëj·T+ e∫Ã+<äH˚ <ëK˝≤\T >±ì, <ëìïìC≤+ n©U≤Hé V≤ü j÷· +˝À 1763˝À ôV≤’ <sä êu≤<é sê»<ëÛ ì nsTTq ôV’≤<äsê u≤<é≈£î Ks¡TÃô|{Ïºq <ëK˝≤\T >±ì ˝Òe⁄. Ä ‘·sê«‘·‘s· ê«‘· eT÷&TÉ d+ü e‘‡· sê\øπ 1766 ø√kÕ+Ô Á<˝äÛ À ø=+‘u· ≤Û >+∑ , ‘s· ê«‘· @&ÉT <äXÊu≤›\ bÕ≥T á ÁbÕ+‘ê\˙ï Ws¡+>±u≤<é sê»<ÛëìÇs¡yÓ’ (1787) dü+e‘·‡sê\≈£î $T–*q uÛ≤>∑+, Ä‘·sê«‘· eTT|üŒsTT øÏ+<äøÏ yÓﬁ≤¢sTT ø±ã{Ïº n|ü⁄Œ&ÉT ≈£L&Ü ôV’≤<äsêu≤<é n_Ûeè~∆(1799) dü+e‘·‡sê\≈£î sêj·T\d”eT yÓTT‘·Ô+ ìC≤+ sê»´+ qT+∫ @MT »s>¡ ˝∑ <Ò Tä . Çø£ 1763˝À ôV≤’ <sä êu≤<é sê»<ëÛ ì nsTTq|Œü {øÏ °Á_{Ïwt yê]øÏ <äK˝…’b˛j·÷sTT. Ä ‘·sê«‘· ø√kÕÔ+Á<Ûä, sêj·T\d”eT\T Çyê*º ø√kÕÔ+Á<Ûä, sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê\T, Ä sê»<Ûëì bÕ\q˝ÀÄ+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ @s¡Œ&Ü¶ø£ e÷Á‘·y˚T 1 qe+ãsY 1956 ‘·sê«‘· ôV’≤<äsê eT÷&˚ﬁ¯ﬂ qT+∫ eTT|üŒsTT @ﬁ¯ﬂø£Hêï m≈£îÿe ø±\+ ˝Òe⁄. ìC≤ìøÏu≤<é‘√ nqTã+<Ûä+ @s¡Œs¡#·T≈£îHêïsTT. ôV’≤<äsêu≤<é Ä<ÛäTìø£ q>∑s¡+>± m~–+~ 1850 ‘·sê«‘·H˚. ø£qTø£ Ä ÁbÕ+‘ê\≈£î á n_Ûeè~∆˝À @ uÛ≤>∑+ ˝Ò<äT. Bì Á|üø±s¡+ 1591 qT+∫ 1763 es¡≈£î ôV’≤<äsêu≤<é sê»<Ûëìø±<Tä . sê»<ëÛ ì •yês˝¢¡ Àì ˇø£ |≥ü Dº + e÷Á‘y· T˚ . ÄHê&TÉ ø√kÕ+Ô Á<,äÛ Çø£ u≤Û w≈ü î£ d+ü ã+~+Û ∫q $wjü T· +˝À, ‘\Ó +>±D yêﬁﬂ¯ ≈î£ ‘*Ó $sêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê\T >√˝§ÿ+&É sê»´+˝À uÛ≤>∑y˚T nsTTHê Ä ˝Ò<äT, y˚T+ e∫Ã e+≥\T H˚sêŒ+. y˚T+ e∫Ã #·<äTe⁄\T, ‘Ó\+>±DÁbÕ+‘ê\ qT+∫ #Ó|ü⁄Œø√<ä–q Ä<ëj·T+ e∫Ã+<äH˚ <ëK˝≤\T >±ì, yêﬁﬂ¯ ≈î£ d+ü dÿü è‹ ˝<Ò Tä nH˚ Ä~|Û ‘ü ´· |⁄ü $‘+· &É yê<qä \≈î£ ôV≤’ <sä êu≤<é<ëìï ôV’≤<äsêu≤<é≈£î Ks¡TÃô|{Ïºq <ëK˝≤\T >±ì ˝Òe⁄. Ä ‘·sê«‘· #]· Á‘· deü ÷<ëÛ q+ #|Ó ⁄ü+Ô ~. 1886˝À X<‚ ´ä #+· Á~ø£ |Áü ‹ø£ ôV≤’ <sä êu≤<é@&ÉT <äXÊu≤∆\bÕ≥T á ÁbÕ+‘ê\˙ï Ws¡+>±u≤<é sê»<Ûëì øÏ+<äøÏ πø+Á<ä+>± yÓ\Te&ç+~. n˝≤+{Ï nH˚ø£ |üÁ‹ø£\T á q>∑s¡+˝À yÓ*yﬁÓ ≤s¢ TT ø±ã{ºÏ n|⁄ü Œ&TÉ ≈L£ &Ü ôV≤’ <sä êu≤<é n_eÛ è~∆ @MT »s>¡ ˝∑ <Ò Tä . XÊsTT. <ëìï #÷· ùdÔ nseú¡ Te⁄‘T· +~, ôV≤’ <sä êu≤<˝é À MTsT¡ sêøe£ TT+<˚Çø£ 1763˝À ôV’≤<äsêu≤<é sê»<Ûëì nsTTq|üŒ{Ïø° Çyê*º ø√kÕÔ+Á<Ûä, ñqï C≤q„ d+ü |<ü .ä ìC≤+ dsπü ŒU¤ ≤dTü u÷ÑÛ eTT\T, ù|<ä Á|»ü \ u÷ÑÛ eTT\Tsêj·T\d”eT ÁbÕ+‘ê\T, Ä sê»<Ûëì bÕ\q˝À eT÷&˚ﬁ¯ﬂ qT+∫ ø£u≤®#˚dæ yê{Ïì ø±bÕ&ÉTø√e&ÜìøÏ ô|{Ïºq, »s¡ï*»+ $\Te*ïeTT|Œü sTT @ﬁﬂ¯ øH£ êï m≈î£ ÿe ø±\+ ˝eÒ ⁄. ìC≤ìøÏ ôV≤’ <sä êu≤<é Ä<TäÛ ìø£ e÷s¡TdüTÔqï MT˝≤+{Ï $wü |üÁ‹ø£\T ø±e⁄ ÄHê{Ï |üÁ‹ø£\T.q>∑s¡+>± m~–+~ 1850 ‘·sê«‘·H˚. ø£qTø£ Ä ÁbÕ+‘ê\≈£î á ‘Ó\+>±D ‘=* |üÁ‹ø£\T...n_Ûeè~∆˝À @ uÛ≤>∑+ ˝Ò<äT. 1886 X‚<ä´ #·+Á~ø£, ôV’≤<äsêu≤<éÄHê{Ï ôV’≤<äsêu≤<é #ê]Á‘·ø£ ø£≥º&Ü\T... 1890 ~qes¡Ôe÷Hé, düT˝≤ÔHéãC≤sY1562 VüQùd‡HékÕ>∑sY ìsêàD+ 1909 dü+j·TTø£Ô dü+|òüTes¡Ôe÷ì, eT~Ûs¡, KeTà+1578 |ü⁄sêHê|üP˝Ÿ ìsêàD+ 1913 Væ≤‘·uÀ~Ûì, eq|ü]Ô1589`91 #ê]àHêsY, >∑T˝≤®sY Vü≤ÖCŸ, Hê\T>∑T ø£e÷q¢ ìsêàD+. 1917 Ä+Á<Ûäe÷‘·, dæøÏ+Á<ëu≤<é1803 düT˝≤ÔHé kÕV”≤˝À ≥+ø£XÊ\ @sêŒ≥T 1920 eTT˝≤>¥ ` es¡Ôe÷ì, KeTà+1805 MTsê\+eT+&ç @sêŒ≥T 1921 düTyêsêÔeTDÏ, eTVü≤ã÷uŸq>∑sY1806 MTsê\+ #Ós¡Te⁄ ìsêàD+ 1922 ‘ÓqT>∑T, es¡+>∑˝Ÿ1808 Á_{Ïwt ¬sdæ&Óì‡ uÛÑeq+ 1922 ˙\–], q\¢>=+&É1828 #·+<ä÷˝≤˝Ÿ ãsê<äØ 1923 XË’eÁ|ü#ê]DÏ, es¡+>∑˝Ÿ1831 #ê<äsY|òü÷{Ÿ e+‘Óq 1923 s¡j·T´‘Y, ôV’≤<äsêu≤<é1859`66 n|ü®˝Ÿ>∑+CŸ (qj·÷|üP˝Ÿ)e+‘Óq 1925 H˚&ÉT, dæøÏ+Á<ëu≤<é1862 b˛kÕº|ò”dt &Üø˘ U≤Hê 1925 uÛ≤>∑´q>∑sY, ôV’≤<äsêu≤<é1873 u≤>π Ä+`|_ü ø¢ ˘ >±s¬ H¶ ,é u§+u≤sTT`døæ +Ï Á<ëu≤<é s¬ ˝’ «Ò e÷s+Z¡ 1926 >√˝§ÿ+&É |üÁ‹ø£, ôV’≤<äsêu≤<é1874 ìC≤+ ¬s’˝Ò« dü+düú @sêŒ≥T, |òü\ø˘Hêe÷ bÕ´˝Òdt 1927 Ä~ Væ≤+<ä÷, ôV’≤<äsêu≤<é1882 #·+#·˝Ÿ>∑÷&Ü C…’˝Ÿ 1927 düTC≤‘·, ôV’≤<äsêu≤<é1883 Hê+|ü*¢ ¬s’˝Ò« ùdºwüHé 1937 ‘Ó\T>∑T‘·*¢, ôV’≤<äsêu≤<é1884 eTTdæ¢+ »+>¥ e+‘Óq\ ìsêàD+ 1934 <äø£ÿHé πødü], ôV’≤<äsêu≤<é1885 f…*bò˛Hé 1936 $uÛÑ÷‹, ôV’≤<äsêu≤<é1890 ìC≤$Tj·÷ Äã®πs«≥Ø f…*k˛ÿ|t @sêŒ≥T 1937 ~e´yêDÏ, ôV’≤<äsêu≤<é1920 ôV’≤ø√s¡Tº ìsêàD+, ñkÕàHé kÕ>∑sY (>∑+&çù|≥) ìsêàD+ 1937 XÀuÛÑ, es¡+>∑˝Ÿ/ôV’≤<äsêu≤<é1927 V≤æ e÷jT· ‘kY Õ>s∑ Y Äqø≥£ ,º #ê]àHêsY jT· THê˙ ÄjT· Tsπ «~ø˘ 1944 ‘Ó\+>±D≤, ôV’≤<äsêu≤<é1930 ôV’≤<äsêu≤<é˝À dæyÓT+{Ÿ s√&É¢ ìsêàD+ 1947 ÇÁyÓ÷CŸ, ôV’≤<äsêu≤<é nø√ºãsY - 2013 9

<ë>∑ì dü‘·´+ôV’≤<äsêu≤<é ùdº{Ÿ˝À Á>∑+<∏ë\j·÷\T... #·<äTe⁄qT yê´bÕs¡+ #˚dü÷Ô ù|<äyêﬁ¯ﬂ≈£î #·<äTe⁄qT <ä÷s¡+1872 eTT~>=+&É X¯+ø£sê<ÛäT´\ ˝…’ÁãØ, dæøÏ+Á<ëu≤<é #d˚ æ #<· Tä e⁄ ªªø=q˝ìÒ µµ |]ü d‹úæ ˝À Ä‘à· V≤ü ‘´· #d˚ Tü ≈î£ qï yêﬁ+¢Ë <sä √.1892 Ädü|òæj·÷ ùdº{Ÿ ôd+Á≥˝Ÿ ˝…’ÁãØ ø±s=Œπs{Ÿ ø±˝ÒJ\ ªn_Ûeè~∆µ ø√dü+ Á|üuÛÑT‘·« $<ë´dü+düú\qT1895 uÛ≤s¡‘Y >∑TD es¡úø˘ dü+düú ˝…’ÁãØ, XÊ*ã+&É |Pü ]>Ô ± eT÷dyæ d˚ æ Äj÷· d+ü d\úü T ˇø£ |<ü øä∏ +£ Á|øü ±s+¡ ‘\Ó +>±D1896 u§˝≤¢s¡+ ˝…’ÁãØ $<ë´d+ü d\úü ìï+{˙Ï <ãÓ “rXÊsTT. ‘\Ó +>±D yê]øÏ #+Ó ~q ø±˝JÒ1901 lø£ècÕí<˚esêj·T Ä+Á<ÛäuÛ≤cÕ ì\j·T+, düT˝≤ÔHéãC≤sY \qT ˇ‹ﬁÔ ﬂ¯ ≈î£ >T∑ ]#d˚ æ ø=q&+É ˝<Ò ë eT÷‘|· &ü ˝˚ ≤ #j˚ T· &+É e+{$Ï1904 sê»sê»qπs+Á<ä Ä+Á<ÛäuÛ≤cÕ ì\j·T+, Vü≤qàø=+&É #X˚ ÊsT¡ . ø±˙ de” ÷+Á<äÛ $<ë´d+ü d\úü T sêøe£ TT+<Tä á u≤Û >´∑ q>s∑ +¡1905 $C≤„q #·+Á~ø± Á>∑+<∏ä eT+&É*, ôV’≤<äsêu≤<é #<· Tä e⁄qT neTTàø√˝<Ò Tä . ‘\Ó +>±D Á|»ü \T #<· Tä e⁄qT ªªø=qTø√ÿqT1913 Á|ü‘ê|üs¡TÁ<ä Ä+Á<ÛäuÛ≤cÕ ì\j·T+, eT&çø=+&É, es¡+>∑˝Ÿ ˝Ò<äTµµ.1913 dü+düÿè‘· ø£ﬁ≤ es¡ú˙ Á>∑+<∏ë\j·T+, dæøÏ+Á<ëu≤<é1923 u≤\düs¡dü«r Á>∑+<∏ë\j·T+, ôV’≤<äsêu≤<é Äø±+øÏå+∫Hê&ÉT. 19e X¯‘êã›+˝À Çø£ÿ&É õ+U≤Hê\T, ‹yêd”\T,1930 CÀ–ù|≥ Á>∑+<∏ë\j·T+, yÓT<äø˘ õ˝≤¢. q÷\T ã≥º\T, ÇqT|üedüTÔe⁄\T, ñ≈£îÿ ø£‘·TÔ\T, ‘·TbÕ≈£î\T, ≥dü‡sY |ü≥Tº |ü]ÁX¯eT\T ñ+&˚eì #·]Á‘· #ÓãT‘·T+~. ‘Ó\+>±D yêﬁ¯¢≈£î #·<äTe⁄sê<äì ùV≤ﬁ¯q#˚dæq yêﬁ¯óﬂ, |üsêsTTuÛ≤wüqT |ü≥Tºø=ì y˚ﬁ≤ﬂ&˚yêﬁ¯ó¢ ‘Ó\+>±D uÛ≤wüqT ùV≤ﬁ¯q #˚XÊs¡T. 1940 Hê{ÏøÏ ‘Ó\+>±D˝À düTe÷s¡T>± ◊<äT e+<ä\ ø£sêà>±sê#<· Tä e⁄qT yê´bÕs+¡ #d˚ ÷ü Ô ù|<yä êﬁﬂ¯ ≈î£ #<· Tä e⁄qT <÷ä s+¡ #d˚ æ #<· Tä e⁄ \T, 30 y˚\ eT+~øÏ ñbÕ~Û ñ+&˚~. eÁdüÔ, ø±–‘·, Ç+»˙]+>¥,ªªø=q˝Òìµµ |ü]dæú‹˝À Ä‘·àVü≤‘·´ #˚düT≈£îqï yêﬁË¢+<äs√. ø±s=Œπs{Ÿ >q∑ T\T, ˝ÀV≤ü |]ü ÁXe¯ T ôV≤’ <sä êu≤<˝é À dsúæ y¡ TÓ Æ ñ+&~˚ . kÕ˝≤s»Y +>,¥ø±˝JÒ \ ªn_eÛ è~µ∆ ø√d+ü Á|uü TÑÛ ‘«· $<ë´d+ü d\úü qT |Pü ]>Ô ± eT÷dyæ d˚ æ u≤ã÷U≤H,é ˝≤ôVA{,Ï n˝≤ñ¢ BH› ,é <=sê;,® ∫HêyTé , ‘j· T· ;,® ˝≤jT· ø˘Äj·÷ dü+düú\T ˇø£ |ü<∏äø£+ Á|üø±s¡+ ‘Ó\+>±D $<ë´dü+düú\ìï+{Ï˙ n©, |Hü êï˝≤˝Ÿ ${≤º e+{$Ï n\Hê{Ï bÕ]ÁXÊ$Tøy£ ‘˚ \Ô· ≈î£ ≥T+u≤\T<Óã“rXÊsTT. ‘\Ó +>±D yê]øÏ #+Ó ~q ø±˝JÒ \qT ˇ‹Ôﬁﬂ¯ ≈î£ >∑T]#˚dæ mH√ï |ü]ÁX¯eT\qT @sêŒ≥T #˚XÊsTT.ø=q&+É ˝<Ò ë eT÷‘|· &ü ˝˚ ≤ #j˚ T· &+É e+{$Ï #X˚ ÊsT¡ . ø±˙ de” ÷+Á<äÛ ‘Ó\+>±D˝À |ü]ÁX¯eT\T...$<ë´dü+düú\T sêø£eTT+<äT á uÛ≤>∑´q>∑s¡+ #·<äTe⁄qT neTTàø√˝Ò<äT. 1871 dæ+>∑πsDÏ u§>∑TZ>∑qT\T‘Ó\+>±D Á|ü»\T #·<äTe⁄qT ªªø=qTø√ÿqT ˝Ò<äTµµ. 1873 |òæs¡+>∑T\ bòÕ´ø£ºØ, Á|üuÛÑT‘·« Á|æ+{Ï+>¥Áô|dt‘Ó\+>±D˝Àì Á|üeTTK $<ë´dü+düú\T... 1910 k˛&Ü, ◊s¡Hé bòÕ´ø£ºØ\T1856 <ës¡T˝Ÿ ñ\÷+ bÕsƒ¡XÊ\ 1916 &Éø£ÿHé ã≥Hé bòÕ´ø£ºØ1872 #ê<äsY|òü÷{Ÿ bÕsƒ¡XÊ\ 1919 $mdt{Ï bòÕ´ø£ºØ1879 Ä*j·÷ dü÷ÿ˝Ÿ 1921 ¬ø$Tø£˝Ÿ ˝≤uÀπs≥Ø1884 dæøÏ+Á<ëu≤<é eTVü≤ã÷uŸ ø±˝Òõ, ìC≤+ ø±˝Òõ 1927 <äø£ÿHé >±¢dtbòÕ´ø£ºØ1887 Hê+|ü*¢ u≤*ø£\ bÕsƒ¡XÊ\ 1929 &ç._.ÄsY. $T˝Ÿ‡1890 es¡+>∑˝Ÿ˝À yÓTT<ä{Ï ‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡XÊ\ 1931 es¡+>∑˝Ÿ nC≤+C≤Væ≤ $T˝Ÿ‡1894 Ädü|òæj·÷ ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ, yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝Òõ 1932 ÄsY.{Ï.dæ. kÕú|üq1904 $y˚ø£e]›ì bÕsƒ¡XÊ\ 1937 ìC≤+ wüß>∑sY bòÕ´ø£ºØ1910 eTVü≤ã÷_j·÷ u≤*ø£\ bÕsƒ¡XÊ\ (>∑HébòÂ+Á&ç) 1939 dæs¡÷ŒsY ù||üsY $T˝Ÿ1920 ñkÕàìj·÷ yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝Òõ 1941 >√˝§ÿ+&É dæ>∑¬s{Ÿ bòÕ´ø£ºØ1923 ôV’≤<äsêu≤<é |ü_¢ø˘ dü÷ÿ˝Ÿ (C≤–sê›sY ø±˝Òõ) 1942 ôV’≤<äsêu≤<é ùdº{Ÿ u≤´+ø˘, ôV’≤<äsêu≤<é Ä*«Hé yÓT≥˝Ÿ‡1926 dæøÏ+Á<ëu≤<é Væ≤+B $<ë´\j·T+, 1946 ôV’≤<äsêu≤<é Ädtu…kÕºdt 1947 ôV’≤<äsêu≤<é ˝≤$TH˚wüHé Ábı&Éø˘º ñkÕàìj·÷ qT+&ç yÓTT<ä{Ï u≤´#Y Çe˙ï Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ne‘·D≈£î eTT+<äT @sêŒf…Æ‘˚, ‘·sê«‘· M{Ï˝À1930 |òæõø£˝Ÿ m&ÉT´πøwüHé ø±˝Òõ dü>±ìøÏ ô|’q eT÷‘·|ü&É≥+ nH˚~ ‘Ó\+>±D ªÁ|ü>∑‹µ dü÷#·ø£+>±1946 ø±˝ÒCŸ Ä|òt yÓ≥s¡ïØ ôd’Hé‡ yÓTT<ä\>∑Tq$. >∑eTì+#ê*.áeT<Ûä´ @sêŒ≥T#˚dæq $X¯«$<ë´\j·÷\≈£î d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘·+˝Àì<ÛäT*#êÃs¡T ø±˙ yê{Ï‘√bÕ≥T @sêŒf…Æq bÕ\eT÷s¡T j·T÷ìe]‡{Ï, &ç._.ÄsY, Ä*«Hé, ]|ü_¢ø˘ bò˛sY®, m.|æ.dü÷ÿ≥sY, Væ≤+<ä÷kÕúHéXÊ‘·yêVü≤q j·T÷ìe]‡{°\≈£î ì<ÛäT\T eT+ps¡T #˚j·T˝Ò<äT. πøãT˝Ÿ‡, ◊&ç|æm˝Ÿ ˝≤+{Ï$ n\Hê{Ï Á|ü‹cÕº‘·àø£yÓTÆq ø£+ô|˙\T. ÇyM˚ Ç|⁄üŒ&TÉ ˝øÒ b£ ˛e&yÉ T˚ ø√kÕ+Á<TäÛ \ n_eÛ è~∆ qeT÷Hê kÕsê+X+¯ . kÕ˝≤sY»+>¥ MTsY ñkÕàHé n©U≤Hé ˇø£ dü+|üqï Á|üuÛÑT‘·« es¡Z+ eTs√yÓ’|ü⁄ s¡ø£åD Ø‘ê´, ôV’≤<äsêu≤<é ø°\ø£ ÁbÕ+‘·+˝À ñqï+<äTqÁ|‹ü ì~,Û |Pü ´&˝É Ÿ |]ü bÕ\≈î£ &TÉ nsTTq|Œü {øÏ ° bÕ]ÁXÊ$Tø£ n_eÛ è~ì∆ nø√ºãsY - 2013 10

<ë>∑ì dü‘·´+1960`70 dü+e‘·‡sê\˝À πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ &ç.ÄsY.&ç.m˝Ÿ, πø+Á<ä, d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\ kÕ«s¡ú+ ôV’≤<äsêu≤<é yêdüT\≈£î ‘ê>∑T˙{ÏsêÁwºü d+ü jT· TøÔ£ Ä<«äÛ s´¡ +˝À $<ë´d+ü d\úü T, |]ü XÀ<qäÛ d+ü d\úü T ˝≤+{$Ï Çã“+<Tä \T ‘∫Ó Ãô|{+ºÏ ~. s+¡ >±s¬ &,¶ç yTÓ <øä ,˘ ìC≤e÷u≤<é õ˝≤\¢ ˝À@sêŒ≥T#˚dæ+~. Ç$ Ä+Á<Ûä, ‘Ó\+>±D $©q+ ø±≈£îHêï e#˚Ãy˚. bı˝≤\qT m+&Éu…{Ïº+~. \ø£å˝≤~ mø£sê\ Äj·Tø£≥TºqT kÕ>∑T≈£îÇø£ ø√kÕ+Ô Á<äÛ d+ü |qü ï esê\Z T #ãÓ T‘T· qï n_eÛ è~∆ @$T{?Ï Ä n_eÛ è~∆ |ìü øsÏ êì ;ﬁó¯ ﬂ>± e÷]Ã+~. e+<ﬁ˚ ﬂ¯ bÕ≥T q>s∑ êìøÏ ‘ê>T∑ ˙{ìÏkÕs¡+ @$T{Ï? n~ ôV’≤<äsêu≤<éqT m˝≤ <Ûä«+dü+ #˚dæ+<√ #·÷ùdÔ... n+~+∫q >∑+&çù|≥, Væ≤e÷j·T‘YkÕ>∑sY\T, m>∑Teq d”e÷+Á<Ûä esê\Z ]jT· ˝Ÿ mùd{º Ÿ |⁄üD´e÷ nì øu£ ≤\® e¢ ‘–· q+‘· ˙{Ï dsü |¡ süò ê ôV≤’ <sä êu≤<é ]jT· ˝Ÿ mùd{º Ÿ qeT÷Hê n_eÛ è~˝∆ ÀøÏ #s˚ T¡ ø√e&ÜìøÏ ˝Òø£ n+‘·]+#·&ÜìøÏ dæ<ä∆+>± ñHêïsTT. düs¡÷sYq>∑sY #Ós¡Te⁄,Á|<ü ëÛ qø±sD¡ + á Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ @sêŒf.Ò ôV≤’ <sä êu≤<˝é À ñqï≥Te+{Ï sêe÷+‘ê|üPsY #Ós¡Te⁄, ñ|üŒ˝Ÿ #Ós¡Te⁄, MTsê\+ #Ós¡Te⁄, dü|òæ˝Ÿ|ü]ÁX¯eT\T, ùde\s¡+>∑+, bòÕsêàs¡+>∑+ yÓTT‘·Ô+ ªÄ+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸµ ˝À >∑÷&É #Ós¡Te⁄ Ç˝≤ mH√ï »˝≤X¯j·÷\T ø£u≤®\≈£î >∑T¬s’b˛j·÷sTT.$<«äÛ +d+ü ø±ã&Üs¶ TT. ◊&|ç mæ ˝ŸqT eT÷‘· |&ü ˝˚ ≤ #d˚ æ <ëì |⁄üHê<Tä \ á ]j·T˝Ÿ <ä+<ë n_Ûeè<ë∆...?MT<ä ¬s&ç¶˝≤uŸ‡, ns¡_+<√, ôV≤{Ïs√ Á&É>¥‡, XÊ+‘· ãjÓ÷f…ø˘‡ ˝≤+{Ïø√kÕÔ+Á<ÛäT\ ø£+ô|˙\T e#êÃsTT, Ä‘·sê«‘· dü+düÿs¡D s¡+>∑ d”áy√ dü÷º&çjÓ÷\T, ôVA≥ﬁ¯ﬂqT n_Ûeè~∆>± #·÷|ædü÷Ô y˚T+ n_Ûeè~∆#·+Á<äu≤ãT Vü≤j·÷+˝À ◊{° |ü]ÁX¯eT ]j·T˝Ÿ <ä+<ë≈£î lø±s¡+ #·T{Ïº+~. Ä <ä+<ë |üsêø±wüº≈£î #˚], Ç|ü⁄Œ&ÉT sê»<Ûëì q>∑s¡+ #·T≥÷º #˚XÊeTq&É+ yÓTT<ä\T ô|{≤ºs¡T.#T· ≥T≈º î£ qï ]+>T∑ s√&TÉ ¶ dsü Œ¡ +>± ‘j· ÷· s¬ +’ ~. á n_eÛ è~∆ qeT÷Hê˝À>∑Tô|Œ&ÉTeT+~ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ô|≥Tºã&ÉT\ $düÔs¡D, ôV’≤<äsêu≤<é n_eÛ è~∆ ù|sT¡ MT<ä <√#T· ≈î£ +~ m+‘√, øu£ ≤® #d˚ +æ ~m+‘√ #÷· ùdÔuÛÑ÷eTT\qT bÕ¢≥T¢ bÕ¢≥T¢>± neTTàø=ì, ã\eTTqïyêì<˚ sê»´+ nH˚d‹úæ ˝À á ÁbÕ+‘+· ]jT· ˝Ÿ ‘>· ±<ë\ øπ +Á<yä TÓ +Æ ~. á ]jT· ˝Ÿ <+ä <ë˝À nseú¡ Te⁄‘T· +~. B+‘√bÕ≥T d+ü dÿü è‹ $<«äÛ +d+ü >T∑ ]+∫ #|Ó ⁄ü Œ≈î£ +fÒeT˝…¢‘√≥\T, ≈£Ls¡>±j·T\T, |üﬁ¯ﬂ‘√≥\T HêX¯qyÓTÆ ‘·<ë«sê mH√ïã‘·T≈£î\T •~∏\eTj·÷´sTT. á ô|’ô|’ yÓTs¡T>∑T\ n_Ûeè~∆ H˚&ÉT ôV’≤<ä y=&Éeì eTT#·Ã≥. nj·÷´ nXÀø˘u≤ãT y˚TeTT MT ôVA≥˝Ÿ‡˝À ‹qsêu≤<éqT ˇø£ ÄdæÔ ‘·>±<ë øÏ+<ä≈£î rdüT≈£îe∫Ã+~. ≈£î+&Ü ñ+&É>∑\+, ø±˙ MT ôVA≥˝Ÿ‡ q&Éeø£b˛‘˚ MT≈£î ‹+&ç ñ+ d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\ kÕ«s¡ú+ ôV’≤<äsêu≤<é yêdüT\≈£î ‘ê>∑T˙{ÏÇã“+<äT\T ‘Ó∫Ãô|{Ïº+~. s¡+>±¬s&ç¶, yÓT<äø˘, ìC≤e÷u≤<é õ˝≤¢\˝À &É<äT. ˙ <ä>∑Zs¡qT+∫ ÇdüTø£ ‘˚ø£b˛sTTHê Çø£ÿ&É ìsêàD≤\T Ä>∑e⁄.bı˝≤\qT m+&Éu…{Ïº+~. \ø£å˝≤~ mø£sê\ Äj·Tø£≥TºqT kÕ>∑T≈£î|üìøÏsêì ;ﬁ¯óﬂ>± e÷]Ã+~. e+<˚ﬁ¯ﬂbÕ≥T q>∑sêìøÏ ‘ê>∑T˙{Ïì ø±˙ e÷ ‘Ó\+>±D, e÷ ôV’≤<äsêu≤<é ˝Òø£b˛‘˚ MTs¡T Áã‘·Tø£˝Òs¡T.n+~+∫q >+∑ &ùç|≥, V≤æ e÷jT· ‘kY Õ>s∑ \Y T, m>T∑ eq de” ÷+Á<äÛ esê\Z]j·T˝Ÿ mùdº{Ÿ |ü⁄D´e÷ nì ø£u≤®\ e\¢ ‘·–q+‘· ˙{Ï düs¡|òüsê ˝Òø£ n+<äTπø MTs¡T ñ<ä´e÷\ ù|s¡T‘√ e÷ Äø±+ø£åqT rs¡≈£î+&Ü #˚dü÷Ôn+‘·]+#·&ÜìøÏ dæ<ä∆+>± ñHêïsTT. düs¡÷sYq>∑sY #Ós¡Te⁄, sêe÷+‘ê|üPsY #Ós¡Te⁄, ñ|üŒ˝Ÿ #Ós¡Te⁄, MTsê\+ #Ós¡Te⁄, dü|òæ˝Ÿ>∑÷&É #Ós¡Te⁄ e÷ ‘ê‘e· TT‘ê‘Ô \· C≤^sqY T e÷≈î£ ø±≈î£ +&Ü #ù˚d Ä˝À#q· e÷qTø√.Ç˝≤ mH√ï »˝≤Xj¯ ÷· \T øu£ ≤\® ≈î£ >T∑ s¬ b’ ˛j÷· sTT. á ]jT· ˝Ÿ <+ä <ën_Ûeè<ë∆...? n_Ûeè~∆ n+fÒ ì‘·´ J$‘êedüsê\T rs¡&É+, Jeq mes¡T mø£ÿ&É u≤ìdü˝À mes¡T me]ì $eTTøÏÔ #˚XÊs√ MT Ä+Á<ÛëÁ|üe÷D≤\T yÓTs¡T>∑T|ü&É&É+>± uÛ≤$kÕÔs¡T. ø±˙ ôV’≤<äsêu≤<é Á|ü»\kıeTTà‘√ uÛÑ÷eTT\T ùdø£]+∫, ôV’≤f…ø˘ dæ{°, Ç+≥πsïwüq˝Ÿ _õHÓdt y˚T<Ûëe⁄\qT, C…’ Ä+Á<Ûä ñ<ä´eTø±s¡T\qT n&ÉT>∑T. #ê˝≤ düŒwüº+>±ôd+≥sY, Ç+&çj·THé ÇHé|òüsYy˚TwüHé ôd+≥sY, ô|ò’¢zesY, dæìe÷ düe÷<Ûëq+ #ÓbÕÔs¡T. MT nHê´j·÷\T, nÁø£e÷\T Çø£ #ê\T. ªªÁã‘·ø£˙≈£î e∫ÃH√ìï uÛ≤sTT, uÛ≤sTT>± pkÕÔ+ <√#·Tø√q÷ e∫ÃHé&Ü #·÷düTø√sê ˙ ‘√yêµµ nì z ‘Ó\+>±D ø£$ nqï<˚ ‘Ó\+>±D Á|ü»\ <äèø£Œ<Ûä+. ôV≤’ <sä êu≤<é ‘\Ó +>±D≤<,˚ <ëìô|’ deü TdÔü V≤ü ≈î£ ÿ\T ‘\Ó +>±D≤y.˚ n+<äT˝À nDTeDTe⁄ ã‘·Tø£eTà _&É¶\ Vü≤≈£îÿ. ákÕ, eT÷d”q<äT\ dü+>∑+˝À es¡<äyÓ\T¢e, e÷ Çsê˙ πø|òt, |òü‘˚ yÓTÆ<ëHé, ˇø£ ∫ìï ‘Ó\¢ ø£ã÷‘·sY Hê ôV’≤<äsêu≤<é. e÷qMj·T $\Te\‘√ ≈£L&çq sêÁcÕºìï ì]à+#·T≈£î+<ë+! ˙‹ ìC≤sTTr‘√ Áã‘·T≈£î<ë+. (s¡#·sTT‘· ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY düeTq«j·Tø£s¡Ô) <ä#·+<ä<ës¡T\T>± #˚s¡+&ç! #·+<ä<ës¡T\qT #˚]Œ+#·+&ç!ª‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sYµ Ä<Ûä«s¡´+˝À m+.y˚<ä≈£îe÷sY dü+bÕ<äø£‘·«+˝À Á|üC≤ñ<ä´e÷\ y˚~ø£>± Äs¡+uÛÑyÓTÆq ª<äø£ÿHé˝≤´+&éµ ‘Ó\T>∑TkÕe÷õø£ sê»ø°j·T e÷dü|üÁ‹ø£ nq‹ø±\+˝ÀH˚ nìï esêZ\ Ä<äs¡D bı+~+~. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eTø±s¡T\≈£î ø£s¡B|æø£>± e÷]+~. á|üÁ‹ø£ eT]ìï esêZ\≈£î #˚s¡&É+˝À ñ<√´>∑, ñbÕ<Ûë´j·T, y˚T<Ûëe⁄\ neT÷\´ düVü≤ø±sêìï ø√s¡T‘·THêï+. #·+<ä<ës¡T\T>± #˚s¡&É+‘√bÕ≥T‘·eT≈£î ‘Ó*dæqyê]ì #·+<ä<ës¡T\T>± #˚]Œ+#ê*‡+~>± nuÛÑ´]údüTÔHêï+.e÷ ∫s¡THêe÷ #·+<ë $esê\T:DECCAN LAND yê]¸ø£ #·+<ë : s¡÷. 150\"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar 2 dü+ˆˆ\≈£î : s¡÷. 300Hyderabad - 500 029. Mob: 9030626288mail: deccanlandindia@ gmail.com, www.deccanland.com ª<äø£ÿHé ˝≤´+&éµ ù|]≥ m+z, eT˙j·÷s¡¶sY, #Óø˘ ˝Ò<ë q>∑<äT s¡÷|ü+˝À #·+<ëyÓTT‘·Ô+ #Ó*¢+#·e#·TÃ. nø√ºãsY - 2013 11

X¯‘·»j·T+‹ ns¡yÓ’ @ﬁ¯ﬂ ~Ûø±ÿs¡ dü«s¡+ ø±ﬁÀJø±ﬁÀJ bòÂ+&˚wüHé, ø±ﬁÀJ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡e ø£$T{° Ä<Ûä«s¡´+˝À Á|üC≤ø£$ ø±ﬁÀJ Hêsêj·TDsêe⁄ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡yê\ ÁbÕs¡+uÛÑ ø±s¡´Áø£eT+ ôdô|º+ãsY 9q Vü≤qàø=+&É (es¡+>∑˝Ÿ)˝À |òüTq+>± »]–+~. Ä düe÷y˚X¯ $esê\qT n+~düTÔHêïs¡T e÷qeVü≤≈£îÿ\ y˚~ø£ Á|ü‹ì~Û JeHé≈£îe÷sYø±ﬁÀJ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡yê\ ø±s¡´Áø£eT+˝À Á|üdü+–düTÔqï »dæºdt düT<äs¡ÙHé ¬s&ç¶. n+|üX¯j·T´ qMHé, uÛÑs¡‘Y uÛÑ÷wüDY, es¡es¡sêe⁄, _.qs¡dæ+>∑sêe⁄, sêeTXÊÁdæÔ, edü+‘· ø£qï_sêHé, #·Tø±ÿ sêeTj·T´ ∫Á‘·+˝À ñHêïs¡T. Á|üC≤ø£$ ø±ﬁÀJ Hêsêj·TDsêe⁄ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡yê\ ÁbÕ &ÉT, q≥T&ÉT _.q]‡+>∑sêe⁄ sêuÀj˚T dü+e‘·‡s¡ ø±\+˝À ñ‘·‡e ø£$T{° #˚|ü≥ºuÀj˚T ø±s¡´Áø£e÷\ >∑T]+∫ $e]dü÷Ô, á ø±s¡´Áø£e÷\s¡+uÛÑ+, ø±ﬁÀJ bòÂ+&˚wüHé, ø±ﬁÀJ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡e ø£$T{° Ä<Ûä« ìs¡«Vü≤D˝À bÕ\T|ü+#·Tø√e&É+, ø±ﬁÀJô|’ &Ü≈£î´yÓT+≥Ø ì]à+#·s¡´+˝À ôdô|º+ãsY 9q Vü≤qàø=+&É (es¡+>∑˝Ÿ)˝À |òüTq+>± »]–+~. &É+ ‘·q≈£î <äøÏÿq uÛ≤>∑´+>± e]ídü÷Ô, á dü+e‘·‡s¡ø±\+ ø±ﬁÀJ|üsê´≥ø£ XÊK≈£î #Ó+~q Vü≤]‘· ø±ø£rj·T˝À »]–q á ø±s¡´Áø£e÷ Ä˝À#·q\T sêÁwüºeT+‘ê Á|ü»\˝ÀøÏ rdüTø£b˛e&É+ ø£$T{° u≤<Ûä´‘·>±ìøÏ ô|<ä› dü+K´˝À ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T, Á|üC≤kÕ«$Tø£yê<äT\T, y˚T<Ûë ô|≥Tº≈£î+<äì nHêïs¡T. Á|üeTTK qe˝≤ø±s¡T&ÉT n+|üX¯j·T´ qMHée⁄\T, ‘Ó\+>±D≤yê<äT\T Vü‰»¬s’Hês¡T. ø±ﬁÀJ bòÂ+&˚wüHé n<Ûä´≈£åî&ÉT, e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· ø±ﬁÀJ $X«¯ ø$£ n+≥÷ Á||ü +ü #+· ˝À »]>π nìï d+ü |TüòHê–ﬁ¯ﬂ sêeTXÊÁdæÔ á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+#ês¡T. >√yê ≥q\ô|’ e÷qyê yê~>± ‘·q >∑ﬁ≤ìï $\|ædü÷Ô e#êÃ&Éì nHêï&ÉT.sêÁwüº+ ˝Àø±j·TTø£Ô »dæºdt _.düT<äs¡ÙHé¬s&ç¶ eTTK´ n‹~∏>± Vü‰»¬s’ ñ ø±ﬁÀJ Ä˝À#·Hê<Ûäèø£Œ<∏ä+, Á|üC≤kÕ«eT´+ô|’ Äj·Tq uÛ≤eq\T, düe÷‘·‡yê\qT ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Á|üeTTK $|ü¢eø£$ es¡es¡sêe⁄, eTVæ≤ﬁ≤ »+˝À bÂsT¡ \ C≤>s∑ T¡ ø‘£ ô·|’ ÄjT· q y*Ó ãT∫Ãq n_ÁÛ bÕj÷· \qT H{˚ ÏVü≤≈£îÿ\ ø±s¡´ø£s¡Ô, s¡#·sTT‘· edü+‘· ø£qï_ÛsêHé $•wüº n‹<∏äT\T>± ‘·sêìøÏ n+~+#·&É+ eTq+<ä] u≤<Ûä´‘· nì nHêïs¡T. _.qs¡dæ+>∑Vü‰»¬s’Hês¡T. Ç+ø=ø£ $•wüºn‹~∏ ã÷s¡TZ\ qs¡dæ+>∑sêe⁄ nHês√>∑´ sêe⁄ dü]>±Z Ç<˚ ÄX¯j·T+‘√ ø±ﬁÀJ X¯‘· »j·T+‹ ø±s¡´Áø£e÷\T #˚ø±s¡D+ e\¢ Vü‰»s¡T ø±˝Òø£b˛j·÷s¡T. es¡es¡esêe⁄ e÷{≤¢&ÉT‘·÷ |ü≥º&É+ eTT<ëeVü≤+ n+≥÷ n+<äs¡+ qs¡dæ+>∑sêe⁄≈£î |üP]Ô düVü‰<ë<ë|⁄ü 60 d+ü e‘‡· sê\T ~øÛ ±ÿs¡ d«ü sêìï $ì|+æ ∫q e´øÔÏ Á||ü +ü #+· j·T düVü≤ø±sê\qT n+~+#ê\ì nHêïs¡T.˝ÀH˚ ns¡T<äT n+≥÷, Á|ü»\qT m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT nÁ|üeT‘·Ô+ #˚dü÷ÔÁ|üuÛÑT‘·«bÕ\q ˝Àì nsê#·ø£‘ê«ìï, sê»ø°j·T bÕØº\ ˝Àì $\Te\ ‘Ó\+>±Dyê~, nsTT<äT <äXÊu≤›\ ÁøÏ‘·+ ‘Ó\+>±D≤ Á|üC≤ düsêVæ≤‘ê´ìï ø±ﬁÀJ m|üŒ{Ïø£|ü&ÉT m+&É>∑&É÷Ô e#êÃ&Éì nHêïs¡T. $T‹ kÕú|üq˝À ø°\ø£ bÕÁ‘· eVæ≤+∫ Ç|üŒ{Ïø° ‘Ó\+>±D≤ Á|ü»\ Äø±ﬁÀõ s¡#·q\≈£î e÷Á‘·y˚T |ü]$T‘·+ ø±≈£î+&Ü nìï Á|üC≤ ñ<ä´ ø±+ø£å\ ø√dü+ ì\ã&É¶ uÛÑ÷|ü‹ ø£èwüíeT÷]Ôì á dü+<äs¡“¤+˝À düHêàe÷˝À¢ u≤Û >+∑ |+ü #T· ø=ì eTT+<Tä u≤Û >±q ì\#T· Hêï&TÉ nì nHêïsT¡ . ì+#ês¡T. e÷qe‘êyê~, yÓ’<ä´eè‹Ô˝À ìC≤sTTr>± Á|ü»\≈£î >∑‘·Á|eü TTK eTV≤æ ﬁ≤yê~ ed+ü ‘· øq£ ï_sêHé e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· ø±ﬁÀJ ˝≤+{Ï Äs¡T <äXÊu≤›\T>± ùde\+~düTÔqï &Üø£ºsY sêeT\ø£åàDeT÷]Ôì ø±ﬁÀJ$•wüº e´øÏÔ‘·«+ >∑\ e´≈£îÔ\T ns¡T<äT>± ñ+{≤s¡ì nHêïs¡T. ø±ﬁÀJ |ü⁄s¡kÕÿs¡+‘√ dü‘·ÿ]+#ês¡T. Á|üeTTK bòı{À »s¡ï*düTº, ∫Á‘·ø±s¡T&ÉT,e´øÏÔ‘·«+˝Àì, Ä#·s¡D˝Àì Á|üC≤kÕ«$Tø£ uÛ≤eq\T ‘·q e´øÏÔ‘ê«ìï sêÁw+ºü ˝À n+<]ä Á|eü TTKT\‘√ u≤≥T ø±ﬁÀJ bıò {À\qT ∫Árø]£ +∫,s¡÷|ü⁄~<ë›j·Tì nHêïs¡T. uÛÑÁ<ä|üs¡∫, ‘Ó\+>±D≤ dü+düÿè‹, Á|ü»\ Jeq$<ÛëHêìï ‘·q ¬øyÓTsê ˝À uÛÑÁ<ä|üs¡∫ #·]Á‘· ø£+~+∫q >∑T&çyÓTﬁ¯ﬂ uÛÑs¡‘Y uÛÑ÷wüDYqT á ø±ﬁÀJ X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡e ø£$T{° #Ó’sY|üs¡‡Hé, dæìe÷ <äs¡Ù≈£î12 nø√ºãsY - 2013

X¯‘·»j·T+‹dü+<äs¡“¤+>± dü‘·ÿ]+#ês¡T. X¯‘·»j·T+‹ ñ‘·‡e ø£$T{° düeTq«j·Tø£s¡Ô »dæºdtdüT<äs¡ÙHé¬s&ç¶, edü+‘· ø£qï_Ûs¡Hé, uÛÑs¡‘YuÛÑ÷wüDY\ J$‘· $X‚cÕ*ï, Á|ü‹uÛ≤ kÕeTsêú´\qT ø±ﬁÀJ bòÂ+&˚wüHé (es¡+>∑˝Ÿ) ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT j·Tdt. JeHé≈£îe÷sY dü_Û≈£î\≈£î|ü]#·j·T+ #˚kÕs¡T. Á|üeTTK $<ë´y˚‘·Ô#·Tø±ÿ sêeTj·T´ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, ø±ﬁÀJ˝≤+{Ï e´≈£îÔ\ düVü≤yêdü+ e˝Ò¢ ‘·q˝≤+{Ïyêﬁ¯óﬂ Á|üjÓ÷»≈£î\T>± Ç|ü&ÉT düe÷»+˝À ì\ã&˚ <ÛÓ’s¡´+ ‘Ó#·TÃø√>∑*>±eTHêïs¡T.eTTK´ n‹~∏ $ÁXÊ+‘· düTÁ|”+ø√s¡Tº Á|üeTTK bò˛{ÀÁ>±|òüsY uÛÑs¡‘Y uÛÑ÷wüDY, &Üø£ºsY sêeT\ø£åàDeT÷]Ô, uÛÑ÷|ü‹ ø£èwüíeT÷]Ô\≈£î düHêàq+Hê´j·TeT÷]Ô, >√yê sêÁwüº+ Á|üdüTÔ‘· ˝Àø± eTT+<äT ñ+#·T‘·THêïì nHêïs¡T. ø±ﬁÀJì düà]+#·Tø√e&É+ n+fÒjT· TøÔ£ »ddºæ t _.dTü <sä Ù¡ Hs¬é &¶ç á ø±ﬁÀJ X‘¯ »· jT· +‹ ñ‘‡· yê\ ÁbÕs+¡ ø±ﬁÀJ ªHê >=&Éeµ˝À e´ø£Ô|ü]Ãq Vü≤≈£îÿ\ |ü]s¡ø£åD Ä‘·Ts¡‘·qTuÛÀ|üHê´dü+˝À, ‘Ó\+>±D≤ @sêŒ≥T $wüj·T+˝À ì]›wüºyÓTÆq n_ÛÁbÕ eTT+<äT≈£î rdüTø£yÓ[ﬂ u≤<Ûä´‘·>∑\ bÂs¡T&ç>± düe÷»+˝À ì\ã&Éj·÷\T Á|üø£{Ï+#ês¡T. Äj·Tq e÷{≤¢&ÉT‘·÷, ôV’≤<äsêu≤<é ˝À »]–q e\dæ ñ+≥T+<äì nHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ\ $wüj·T+˝À@|” m˙y® √\ deü ÷yX˚ +¯ ˇø£ nHê´jT· yTÓ qÆ <ë&>ç ± e]í d÷ü ,Ô Ç+<Tä ≈î£ Hê´j·Tø√$<äT&ÉT>± Äj·Tq e´ø£Ô|üs¡∫q ì]«yê<ä n_ÛÁbÕj·÷\TeTq ‘Ó\+>±D≤ eT+Á‘·T\T u≤<Ûä´‘· eVæ≤+#ê\Hêïs¡T. ‘Ó\T>∑TC≤‹, dü_Û≈£î*ï ÄX¯Ãs¡´+˝À eTT+#˚kÕsTT.‘Ó\T>∑T‘·*¢ nì e*¢düTÔqï |ü<ë\T ns¡ús¡Væ≤‘·eTì, sêC≤´+>∑+˝ÀuÛ≤s¡‘·C≤‹, uÛ≤s¡‘· bÂs¡dü‘ê«ìï e÷Á‘·y˚T ìπs›•+#ês¡ì, düyÓTÆø£´ á duü ≈ÑÛ î£ #ê˝≤ ô|<›ä yTÓ T‘+Ô· ˝À Á|»ü \T, Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ yê<Tä \T,yê<+ä ù|sT¡ ‘√ e÷{≤&¢ TÉ ‘T· qï e÷≥\ìï ñ<«˚ >±\qT s¬ #Ã· >=≥&º ÜìøÏ Hê´j·Tyê<äT\T, &Üø£ºs¡T¢, y˚T<Ûëe⁄\T Vü‰»¬s’Hês¡T. düuÛÑ≈£î }Væ≤+∫q#˚düTÔqï #·s¡´\ì, á #·s¡´\T sêC≤´+>∑ $s¡T<ä›eTì nHêïs¡T. Á|ü‘˚´ø£ <ëìø£+fÒ Á|ü»\T Vü‰»s¡T ø±e&É+‘√ Vü‰\T dü]b˛ø£ #ê˝≤ eT+~sêÁw+ºü ø√d+ü ô|\T_¢ øqÏ Á|»ü \ ñ<´ä eT+, Á|»ü \ Äø±+ø\å£ e´øøÔ° s£ D¡ ãj·T≥H˚ ì\ã&Ée\dæ e∫Ã+~. nìï |üÁ‹ø£\ $˝Òø£s¡T¢, nìï {°Me÷Á‘·y˚T ø±<äì, n~ ª‘Ó\+>±D≤ $eTTøÏÔµ ø√dü+ ìq~düTÔqï sê» #ÛêHÓ˝Ÿ‡ Á|ü‹ì<ÛäT\T ô|<ä› dü+K´˝À Vü‰»¬s’Hês¡T. {°M10, ÇHé πøãT˝Ÿ,ø°j·T Vü≤≈£îÿ\ dæúØø£s¡D ñ<ä´eTeTì e]í+#ês¡T. ‘êqT Ç+‘· Äy˚ ôV≤#Ym+{°M #ÛêHÓ˝Ÿ‡ düuÛ≤ ø±s¡´Áø£e÷\qT ˝…’yé>± Á|ükÕs¡+ #˚XÊsTT.X¯+>± ‘Ó\+>±D≤yê~>± e÷Á‘·y˚T e÷{≤¢&É+ ˝Ò<äì, sêC≤´+>∑+ô|’>ös¡e+ ñqï e´øÏÔ>± sêC≤´+>∑ |ü]~Û˝À e÷Á‘·y˚T uÛ≤eq\T düuÛÑ Á|üeTTKT\T H˚πsﬁ¯ﬂ y˚DTe÷<Ûäyé, d”ìj·TsY bÕÁ‹πøj·TT&ÉT $. m˝Ÿ.q]‡+Vü‰sêe⁄, Á|üeTTK yÓ’<äT´\T XÊÁdæÔ, &Üˆˆ düTπs+<äsY, &Ü.$. md.t s¬ &,¶ç ø$£ sêeT#+· Á<eä TÚ[, es+¡ >˝∑ Ÿ˝Àì øe£ ⁄\T, dVü ≤æ r y‘˚ \Ô· Tø±ﬁÀJ j·÷~˝À... düuÛÑ≈£î Vü‰»¬s’Hês¡T. ø±ﬁÀJ bòÂ+&˚wüHé (es¡+>∑˝Ÿ) düuÛÑT´\T $.ÄsY. $<ë´]ú, JeHé ≈£îe÷sY, |æ. nXÀø˘≈£îe÷sY, bı≥¢|ü*¢ lìyêdüsêe⁄, n+|üX¯j·T´ qMHé düuÛÑ ø±s¡´Áø£e÷\qT düeTq«j·T |ü]#ês¡T. _.qs¡dæ+>∑ sêe⁄, Á|ü‘˚´ø£ dü+bÕ<ä≈£î&ç>±, >∑T&çbÕ{Ï #·\+ dü+bÕ<äø°j·T+˝À ø±ﬁÀJô|’ yÓ\Te&çq ªbÕ\|æ≥ºµ dü+∫ø£qT Ä$wüÿ]+#ês¡T. Ábı. sTTqï nsTT\ j·T´ ø±ﬁÀJ kÕVæ≤‘·´+ô|’ Á|ü#·T]+∫q |ü⁄düÔø£ |ü]#·j·T+ #˚XÊs¡T. ø±ﬁÀJ bòÂ+&˚wüHé (ôV’≤<äsêu≤<é) düuÛÑT´\T ‘Ó\+>±D≤ Á|üuÛ≤ø£sY, ¬ø. Á|ü‘ê|ü¬s&ç¶, s¡#·sTT‘· |ü>∑&Ü\ Hêπ>+<äsY Vü‰»¬s’Hês¡T. ø±ﬁÀJ X¯‘· »j·T+‹ ñ‘·‡yê\ ÁbÕs¡+uÛÑ düe÷y˚X¯+ ˇø£ |ü+&ÉT>∑>±, n~ ≈£L&Ü ªø±ﬁÀJ |ü+&ÉT>∑µ>± #ê˝≤ ÄVü‰¢<äø£s¡+>± »]–+<äì es¡+>∑˝Ÿ Á|ü» \+‘ê dü+‘√wü+ Á|üø£{Ï+#ês¡T. ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{Ÿ ñbÕ<Ûä´≈£åî\T y˚<ä ≈£îe÷sY, eT÷d” {°MªªHê´jT· + ø√d+ü b˛sê&˚ yê]˝À, Á|»ü \ >T∑ ]+∫ |{ü +ºÏ #T· ≈î£ H˚ yê]˝À, lXË’\+, e÷J myÓTà˝Ò´\T ø=$Tà&ç qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶ ‘·~‘·s¡T\T Vü‰»sê»ø°j·T ø£|ü≥‘ê«ìï m+&É>∑fÒº yê]˝À ø±ﬁÀJ m|ü⁄Œ&É÷ ã‹πø ñ+{≤&ÉT. Ä yÓ\Tπ> e÷˝≤+{Ï yê]øÏ e÷s¡Z+ #·÷|ædü÷Ô eTT+<äT≈£î q&ç|æ s¡j÷· ´s¡T.dTü +Ô ~µµ (ø±ﬁÀJ‘√ e÷qe V≤ü ≈î£ ÿ\ y~˚ ø£ Á|‹ü ì~Û JeHé ≈î£ e÷s)Y ns¡TD√<äj·T ãè+<ä+ H˚‘·è‘·«+˝À Á|üeTTK >±j·Tì $eT\ø£ÿ ø±ﬁÀJô|’ bÕ≥\T bÕ&Üs¡T. <ä nø√ºãsY - 2013 13

ø±\#·Áø£+ ø±´˝…+&ÉsY }]øÏ ñ]7 : @|”m˙®ˇ dü+|òüT+ Ä<Ûä«s¡´+˝À ôV’≤<äsêu≤<é˝Àì m©“ e¬seyê«¬s uÛ≤>√‘·eTT ` Ç~ u≤>∑˝Ò<äTs¡ j·Tyê«s¡eTT ùdº&çj·T+˝À düe÷y˚X¯+, q>∑s¡+˝À ñÁ~ø£Ô‘·` düe÷y˚X¯+ Kì»dü+|ü<äMT<ä ø£qTïy˚dæ+&ÉT ˝À ‘\Ó +>±D ø±ìùdãº T˝Ÿô|’ <ë&`ç deü ÷yX˚ ÊìøÏ ìs¡ dqü >± eHêï|òt ôde+{Ï >∑+>∑˝Òdæ+&ÉT eTT>∑TZ] Ä‘·àVü≤‘·´`>∑T+&Ób˛≥T‘√ Ç<ä›] eTè‹ ` düe÷ zô|Hé ø±dtº\ ù|s¡T yÓ{Ïº+&ÉT y˚XÊìøÏ ìs¡düq>± ‘Ó\+>±D˝À ã+<é n+~q ø±&çøÏ <=j·T´e{Ïº+&ÉT11: ÄØº◊ ø£$Twüqs¡T¢>± q\T>∑T] ìj·÷eTø£+ #Ó\¢<äì düŒwüº+ ‹j·T´+>∑ e÷≥\T C…|üŒe{Ïº+&ÉT #˚dæq ôV’≤ø√s¡Tº qTqï+>± >∑T+&ÉT –j·T´e{Ïº+&ÉT ˆˆe¬se«¬sˆˆ13: ìs“¡ j¤ T· øπ dTü ˝À q\T>T∑ ]øÏ ñ]•øå£ `;C|Ò ” Á|<ü ëÛ ì nu´ÑÛ ]>ú ± #Ós¡Te⁄\qT ôds¡e{Ïº |ü&É>=f…º qπs+Á<ä yÓ÷&û bÕ¢≥T¢CÒdæ ø√≥T¢ ≈£L&Éu…f…º <äsê®>∑ ø£u≤®\T C…j·T´ef…º15: n–ï øÏå|üDÏ |üØø£å dü¬ø‡dt`ø±+Á¬>dt H˚‘· u≤ã÷U≤Hé eTè‹ m<äTs¡T ‹]–‘Ó bÕD≤\T ~j·T´ef…º16: Á>±e÷\$©q+ô|’ dsü êÿsT¡ ìsjí¡ ÷· ìï ‹sd¡ ÿü ]+∫q ã*j› ÷·17: $$<Ûä dü+|òü÷\, bÕØº\ Ä<Ûä«s¡´+˝À ‘Ó\+>±D $©q, Çdüÿe÷|òæj·T s√õ+‘· yÓs¡Zef…º Ç\T¢˝Òì ù|<ä‘·\¢&ç\¢ef…º ` ˆˆe¬see«¬sˆˆ $yÓ÷#·q, $Á<√Vü≤ ~Hê\T bÕ{Ï+|ü⁄`eT˝≤˝≤≈£î nyÓTïd”º |ü⁄s¡kÕÿs¡+ >=&ÉT¶ >√<ä˝≤≈£î >∑&ç¶<=s¡Tø£bÕjÓT bÕ\≈£î+&É |ü*– eTTø£ÿ˝≤jÓT18: |òüTq+>±, Á|üXÊ+‘·+>± >∑DÒwt ìeT»®q+ bÕ´ø£ºØ\ ≈£îﬁ¯óﬂ »\eTT˝Àq ø£*‡21: ø=+&Ü \ø£åàDY u≤|üPJ Á|ü<∏äeT es¡∆+‹ yÓ’ø£´\yÓTÆ u≤~+#·T&ÜjÓT22: nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ ¬s+&√ eTVü‰ bÕ\T ˙\T¢ bÕ´¬ø≥T¢ ø=qT&ÜjÓT düuÛÑ\T ø£Ø+q>∑sY˝À ÁbÕs¡+uÛÑ+`bÕøÏkÕÔHé˝À #·]Ã˝À rs¡ì <ëVü≤+ u…≈£îÿyêjÓT ˆˆe¬see«¬sˆˆ Ä‘êàVüQ‹ <ë&ç, 78 eT+~ <äTs¡às¡D+ ø±\«˝Òdæ ˙*¢‘·ÔeT+Á&ÉT23: Væ≤+<ä÷ ¬sdæ&Ó+{Ÿ m&ç≥sY qπ>wtô|’ b˛©düT\ y˚~Û+ |ü⁄\≈£î e÷ ã+>±s¡T uÛÑ÷eTT*à >∑T+E≈£î+Á&ÉT ìsd¡ qü >± sö+&é fãÒ T˝Ÿ deü ÷yX˚ +¯ `‘sÓ êdü $<ë´]ú $u≤Û >+∑ }s¡÷s¡ >∑T≥º≈£î ø±«] yÓ&ÉT‘·e⁄+Á&ÉT Ä<Ûä«s¡´+˝À ôV’≤<äsêu≤<é dæsYŒ¤ Vü≤e÷sê düuÛÑ `Ä<ÛësY sêﬁ¯ﬂeTTàø√ì sêE\e⁄\e⁄‘·T+Á&ÉT ‘|· Œü ìd]ü ø±<Tä , ◊∫Ãø¤ +£ e÷Á‘y· T˚ q+≥÷ dTü Á|+” ≈î£ øπ +Á<+ä ìy˚<äq`»>∑Hé≈£î u…sTT˝Ÿ eT+ps¡T Á|ü»\qT Ä>∑+C…‘·Ôe⁄+Á&ÉT |ü˝…¢ø£&ÉT|ü⁄q ø£‘·TÔ\T ~+#·T‘·T+Á&ÉT ˆˆe¬see«¬sˆˆ24: es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢ >∑D|ü⁄s¡+ eT+&É\+ ˝Àì ø√≥>∑Tﬁ¯ﬂ ÁbÕ+>∑D+˝À ø±ø£rj·T ñ‘·‡yê\T ÁbÕs¡+uÛÑ+`#ÓHÓ’ï˝À <Ûä«+kÕìï eè~∆>∑ ÁãeTô|{Ïºyê] e+<˚ﬁ¯ﬂ uÛ≤s¡rj·T dæìe÷ ñ‘·‡yê\ eTT–+|ü⁄ uÛ≤>√‘·ìï ãj·T≥ô|&ÉT<ëeTTsê ø±ﬁ¯ﬂøÏ+~ H˚\ ø£u≤®ø±ø£eTT+<Ó25: ‘\Ó +>±D ø√d+ü øØ£ +q>s∑ Y õ˝≤¢ <säÛ à¡ |⁄ü] eT+&\É + d+Ôü u+ÑÛ ø£<äHêìøÏ dæ<ä∆eTÚ<äeTTsê |ü*¢øÏ #Ó+~q nqïy˚ì s¡y˚Twt (20) ã*<ëq+`πø+Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· ñ<√´>T∑ \≈î£ @&√ y‘˚ q· d+ü |Tüò + @sêŒ≥T≈î£ Á|<ü ëÛ ì düã“+&É C≤‘·T\ #˚‘·T*ï $]ùd ÄyÓ÷<ä+ ãVüQﬁ¯C≤‘·T\ ‘·]$T ø=&ÉT<ëeTTsê..ˆˆe¬see«¬sˆˆ27: ‹s¡düÿ]+#˚ Vü≤≈£îÿ z≥s¡¢≈£î ñ+<ä+≥÷ düTÁ|”+ rs¡TŒ ` ` yÓ+>∑* Hê>∑sêE |ü<ä$˝À ø=qkÕ–+#ê\+≥÷ @|” &ûJ|” ~H˚wt¬s&ç¶ #˚dæq nuÛÑ´s¡úqqT ‹s¡düÿ]+∫q ø±´{Ÿ <ä28: bÕ\eT÷s¡T˝À ;CÒ|” Ä<Ûä«s¡´+˝À ‘Ó\+>±D Á|üC≤>∑s¡®q ` nø√ºãsY - 2013 ‘=* eTV≤æ ﬁ≤ _w|ü >t ± |⁄üwŒü \*‘· (#s· ÃY Ä|tò kÂ‘Y Ç+&jç ÷· )29: |òüTq+>± düø£\»quÛÒ]30: &ûJ|” ~H˚wt ¬s&ç¶ |ü<äM $s¡eTD`q÷‘·q &ûJ|”>± Á|ükÕ<ä sêe⁄ <ä 14

eTq uÛ≤wü ` dü+düÿè‹‘Ó\+>±D ‘Ó\T>∑T ñ‘·Ôs¡ <äøÏåD uÛ≤s¡‘·<˚XÊ\ ì+&ÉT >∑T+&Ó ˝≤+{Ï~ <äø£ÿHé. ¬s+&ÉT uÛÑ÷uÛ≤>±\ eT<Ûä´ m‘Ó’Ôq |”sƒ¡+. ¬s+&ÉT dü+düÿè‘·T\ dü+>∑eT+. |üPs¡« <äø£ÿHé *+≈£î Ábıˆˆ »j·TBÛsY XÊ‘·yêVü≤qT\ qT+&ç ø±ø£rj·T ‹s¡TeT\sêe⁄ kÕÁe÷»´+ es¡≈£î düJe+>± ñqïÁ|ü|ü+#·+˝À ô|<ä›ô|<ä› dæ<ë∆+‘ê\T, Ä$wüÿs¡D\T ndüeTÁ>∑+ kÕ+düÿè‹ø£ yês¡~Û. |ü~ õ˝≤¢\ ‘Ó\+>±D eTTK∫Á‘·+. ÁbÕNq e÷qe⁄&ç ÄyêkÕ\T, #ê] Á‘·ø£nì s¡TEyÓ’+~. ndü+|üP]Ô nì ‘Ó*j·Te∫Ã+~. ‘·<äT|ü] ø±˝≤\˝À ø£≥º&Ü\T, C≤q|ü<ä kÂs¡uÛ≤\T, –]»q yÓ’uÛÑyê\ πøåÁ‘·+. düJeXÊÁd”Ôj·T ø√D≤\T nqTdü]düTÔqï ø=B› n<Ûä´j·THê\T eT\T|ü⁄ ‹s¡>∑ø£ dü+Á|ü<ëj·÷\ HÓ\e⁄. ‘Ó\+>±D ‘Ó\T>∑T‘√ <äø£ÿHé≈£î >∑\e÷qe⁄. n$uÛ≤»´ dü+ã+<Ûä+ >∑T]+∫ á e÷dü+...u≤Û wü |⁄ü ≥Tº |Pü s√«‘sÔ· ê\ >T∑ ]+∫q n<´äÛ jT· Hê˝‘’… ˚ #ê˝≤ nùV≤‘·Tø£+>± ñHêïsTT. |ü+&ç‘·T\˝À s¡ø£s¡ø±\ uÛ≤yê\T, nXÊÁd”Ôj·T ø=ìï dü+düÿè‘· s¡÷bÕ\T>± ø£qT|ækÕÔsTT. y˚˝≤~ @ﬁ¯óﬂ ÁbÕø£è‘·+ø√D≤\T sê»´yT˚ \T‘T· HêïsTT. ˇø£ |+ü &‘ç T· ì Á|‹ü bÕ<qä \T |]ü o*ùdÔ »qJeq u≤Û w>ü ± J$+∫ ñ+~. XÊ‘y· êV≤ü qT\ |Pü s«¡ + n+Á<säÛ {¡ ≤\º T,eTT+<äT>± n‘·qT mes¡T nì |ü]o*+#˚ |ü]dæú‹ @s¡Œ&ç+~. @ XÊ‘· yêVü≤q sê»<Ûëì>± ù|s=ÿqã&˚ ô|’sƒ¡Hé, ø√{Ï*+>±\ e+{Ï≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~qyê&√qì #·÷&Ée\dæ ñ+~. XÊÁd”Ôj·T |ü]XÀ<Ûäq n\Hê{Ï q>∑sê\T <äø£ÿHé ÁbÕ+‘·+˝ÀH˚ ñHêïj·Tì >∑eTì+#ê*.#˚dæ #Ó|æŒq≥T¢ nì|æ+∫Hê n+‹eT+>± n‘·qT #Ó|æŒq $wüj·T+ n+fÒ, ‘Ó\+>±D≤ ‘Ó\T>∑Tì <äø£ÿHé |”sƒ¡uÛÑ÷$T˝À uÛ≤>∑+>±|ü≥¢ n$XÊ«dü+ ø£*π> |ü]dæú‘·T\T #ê˝≤ ñHêïsTT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î #·÷&Ü*. n˝≤ #·÷dæq|ü⁄Œ&ÉT <ëìøÏ >∑\ ã©j·TyÓTÆq ÁbÕø£è‘· dü+uÛ≤wü |ü⁄≥Tºø£. n~ |ü⁄{Ïºq ø±\+, ô|]–q $<Ûëq+ e+{Ï$. ã+<Ûä+ yÓ*øÏedüTÔ+~. >√<ëe] qB |ü]yêVü≤ ÁbÕ+‘·+˝À n+Á<Ûädü+düÿè‘· uÛ≤wü nìï uÛ≤cÕ\≈£î eT÷\+ nì nH˚yê] H˚|ü<∏ä´+ s{¡ ≤\º T yTÓ T<≥ä @sŒ¡ &Üs¶ TT. Ä ‘s· T¡ yê‘· XÊ‘y· êV≤ü qT\T <øä ÿ£ Hé qT+&˚>e∑ TìùdÔ yêsT¡ ‘|· Œü ìd]ü >± Áu≤V≤ü àD ≈î£ \ eT‘e· sê\Z yês¬ ’ ñ+{≤sT¡ . n≥T ñ‘·Ôs¡uÛ≤s¡‘·+ yÓ’|ü⁄, Ç≥T <äøÏåD uÛ≤s¡‘·+, <äøÏåD≤dæj·÷ <˚XÊ\u≤Û sr¡ jT· u≤Û w˝ü ÀH˚ ø±<Tä , Á||ü +ü #· u≤Û w\ü ˝À ≈L£ &Ü d+ü dÿü è‘+· n‘´· +‘· ˝ÀøÏ $düÔ]+#ês¡T. Äj·÷ ÁbÕ+‘ê\˝À áHê{Ïø° ‘Ó\T>∑T #Ûêj·T\TÁbÕNqyTÓ qÆ <ìä #ùÓ|Œyê] yê<qä \÷ ñHêïsTT. ◊‘˚ Ç$ nXÊÁdjÔ” T· yTÓ Æ ø£ì|æ+#·&ÜìøÏ Ç<˚ ø±s¡D+. uÛ≤ùw ø±<äT kÕ+düÿè‹ø£ s¡÷bÕ\T, •\Œq$. n+‘˚ø±<äT ìs¡÷|üD\≈£î ì\e˝Òø£b˛e&É+ nH˚ $wüj·÷\qT øﬁ£ ≤ H|’Ó ⁄üD≤´\T ≈L£ &Ü Ç+<Tä ≈î£ e‘êdÔ Tü |\ü T≈î£ ‘êsTT. <øä ÿ£ Hé ÁbÕ+‘+·>∑eTì+#ê*. ìC≤ìøÏ á <˚X¯+˝À ÁbÕø£è‘· uÛ≤wü n‹ ÁbÕNqyÓTÆq~. uÛ≤wü\πø ø±<äT ø£e⁄\≈£î ≈£L&Ü |ü⁄s¡T{Ï>∑&˚¶.á $wüj·T+ #ê]Á‘·ø£+>± s¡TEe⁄ #˚ùdyês¡THêïs¡T. ÁbÕø£è‘·+ø£Hêï yTÓ Ád+ü eTH√V≤ü sY (ñ≥÷ïsT¡ , Ä~˝≤u≤<)é e<›ä ñqï deü ÷#ês+¡d+ü dÿü è‘+· Äsê«Nq+. ÁbÕøè£ ‘· u≤Û w\ü qT d+ü dÿü ]+∫ s÷¡ bı+~+∫q Á|üø±s¡+ düTe÷s¡T |ü<√ X¯‘ê_› ø±\+˝À >√+&ÉT\T eT<Ûä´Á|ü<˚XŸ˝ÀuÛ≤ùw dü+düÿè‘·+ nH˚yês¡THêïs¡T. C…’q,uÖ<ä∆ kÕVæ≤‘ê´\T, yê{Ïì y˚sTT+∫q HêDÒ\T ‘Ó\T>∑T˝À ñHêïsTT. ø£\ø£‘êÔ H˚wüq˝Ÿ ˝…’ÁãØ˝Àb˛wæ+∫q sêE\T y˚sTT+∫q y˚˝≤~ XÊdüHê\T |ü]o*ùdÔ á á HêDÒ\T ñHêïj·Tì Äj·Tq ‘Ó*bÕs¡T.$wüj·T+ ‘Ó\TdüTÔqï~. ◊‘˚ bÂsêDÏø£ uÛ≤eq˝À uÛ≤cÕ ÁbÕNq‘·ì ª<∫ä Ãµ n+fÒ ‘\Ó T>T∑ ˝À mì$T~ nì ns+ú¡ . ~≈î£ ÿ\T, eT÷\\Tmqï{Ïø° ìs¡÷|æ+#·˝Ò+. ø*£ dæ mì$T~. Hs’Ó T¡ ‹ qT+&ç ˝ø… ÿÏ +#&· +É ‘\Ó T>T∑ Ä#ês+¡ . <∫ä Ãq<ëdü+düÿè‘·uÛ≤wü #·T≥÷º ˇø£ bÂsêDÏø£ |ü]ø£\Œq s¡÷bı+~+∫ nH˚ e÷≥ dü+düÿè‘· uÛ≤wü˝ÀøÏ b˛sTT <äøÏåDeTT>± e÷]+~. y˚\ÁbÕNq uÛ≤wü nìï H=øÏÿ #Ó|üŒ&É+ »]–+~. Ç˝≤ #Ó|æŒq yê]˝À @ﬁ¯ﬂ ‘·sê«‘· ‹]– n<˚ |ü<ä+ ‘·‘·‡eT+>± ù|s=ÿqã&ç+~. ìC≤ìøÏm≈£îÿe>± Áu≤Vü≤àD |ü+&ç‘·T˝Ò ø±e&É+ >∑eTì+#ê*. ◊‘˚ XÊÁd”Ôj·T <ä∫Ãq+ ‘Ó\T>∑T|ü<ä+. ªª<ä∫Ãqï <ë]˝Àµµ nH˚ |ü\¢$øÏ ‘Ó\+>±D≤˝Às+¡ >±\˝À+∫ n<´äÛ jT· q+ #d˚ qæ yêsT¡ ≈L£ &Ü, ùV≤‘T· ã<‘∆ä ø· Ï >öse¡ + #ê˝≤ ÁbÕ#·Ts¡´+ ñ+~. <ä∫Ãqï <ë]˝À n+fÒ <äøÏåD≤ |ü<∏ä+˝À nìÇ#Ã˚ yês¬ H’ ê ≈L£ &Ü u≤Û wü es≈¡ î£ e#Ã˚ d]ü øÏ <ëìì nuÖÛ ‹ø£ u≤Û eq\‘√ ns¡ú+. n+fÒ eT<Ûä´uÛ≤s¡‘·+ qT+&ç <äøÏåD ~>∑Te ÁbÕ+‘êìøÏ <ë]ø£ù|ŒXÊs¡T. ìC≤ìøÏ uÛ≤wü uÛÖ‹ø£+. kÕe÷õø£+. Ç+ø± #ÓbÕŒ\+fÒ nì ns¡ú+. C≤q|ü<ä kÕVæ≤‘·´+˝À ìs¡+‘·s¡ e\dü\≈£î, sêø£b˛ø£\≈£în~ eTqTwüß\ eT<Ûä´ |ü⁄{Ïº e÷qe düe÷C≤\˝À m~π> yêdüÔe+. d+ü øπ ‘+· >± á |<ü ëìï #÷· &Ü*. ñj÷· ´\, e\˝À, ã‘T· øe£ ÷à e+{Ïø±ì <e’Ó ‘«· + ÄbÕ~+∫, nu≤Û e, neT÷sÔ¡ Ä˝À#q· \T CÀ&+ç ∫ <ëìøÏ #s· D¡ ≤\˝À Ç~ ˇø{£ .Ï ªª~≈î£ ÿµµ, ªªÁbÕ+‘+· µµ e+{Ï ns+ú¡ ˝À, |\ü e¢ ⁄\˝Àdüú\ ø±˝≤\T, j·TT>∑ <äX¯\H˚$ e]Ô+#·q+‘· ø±\Œìø£ >∑õ_õøÏ yê&Éã&çq ª<ä∫Ãqµ |ü<ä+ Ç<=ø£ÿfÒ. Ç~ ndü\T dædü\T ‘Ó\T>∑T|ü<ä+.>∑T]#˚kÕÔs¡T. n˝≤ ÁbÕø£è‘·uÛ≤cÕ #·]Á‘·ì dü+düÿè‘· uÛ≤wüøÏ á |<ü +ä eTq≈î£ ì|Tüò +≥Te⁄\˝À øq£ |&ü <É Tä . á |<ü sä ÷¡ |+ü ÁbÕøè£ ‘+·‘·<äq+‘·s¡+>± #˚dæ#·÷ù| Á|üj·T‘êï\T #ê˝≤H˚ »]>±sTT. ˝À ≈£L&Ü ñ+~. ÁbÕø£è‘·+ n+fÒ Á|üø£è‹. Á|üø£è‹ qT+&ç |ü⁄{Ïºqø±ì, ìC≤ìøÏ ‘Ó\T>∑T˝À, eTTK´+>± ‘Ó\+>±D≤˝À ø±qe#˚Ã uÛ≤wü ÁbÕø£è‘·+. ÁbÕø£è‘·+ qT+&ç dü+düÿèrø£]+∫q (?) uÛ≤wü#ê˝≤ ‘Ó\T>∑T |ü<ë\T yÓTT<ä≥ ÁbÕø£è‘·+. Ä ‘·s¡Tyê‘· ø±\+˝À dü+düÿè‘·+. ø±˙ ‘Ó\T>∑T #Û·+<√ Ä\+ø±]≈£î\T, ì|òüT+≥Tø£s¡Ô\T nø√ºãsY - 2013 15

eTq uÛ≤wü ` dü+düÿè‹dü+düÿè‘· <äèø£Œ<∏ä+ qT+&ç #·÷dæ ‘Ó\T>∑T |ü<ë\qT ‘·‘·‡e÷\ì, »]–+~. BH˚ï Ä+Á<ÛäuÛ≤wü nHêïs¡T. Bì˝À ªªe÷s¡TŒ˝Òì |ü<ë\T,‘·<ä“¤yê\ì, <˚XÊ´\ì, Á>±e÷´\ì ù|s=ÿHêïs¡T. dü+düÿè‘·+˝ÀìeTVü‰ÁbÕD≤\T ‘Ó\T>∑T˝À ˝Òe⁄. Ç+&√ Äs¡´Hé uÛ≤wü dü+düÿè‘·+. j·T<ë$~Û düe÷kÕ\T ~>∑TeT‹ nj·÷´sTT. eTø°ÿøÏ eTø°ÿ qø£\TÁbÕø£è‘·+, ‘Ó\T>∑T ¬s+&É÷ <˚oj·T uÛ≤wü˝Ò. M{Ï eT<Ûä´ m≥Te+{Ïdü+ã+<Ûä+ ˝Ò<äT. <ä>∑Z]‘·q+ @<Ó’Hê ñqï<ä+fÒ n~ Ä ‘·s¡Tyê‘· rdæHês¡T. ˇø£˝≤+{Ï $+‘· nsTTq, $|üØ‘·eTT nsTTq qT&çìs¡T<ä›ã&ç+~. ø±ãfÒº sê‘· $<Ûëq+ ôd’‘·+ Ä ‘·s¡Tyê‘· ø£\|üã&çq~nì ‘Ó\TdüTÔqï~. |⁄ü{+ºÏ ∫HêsT¡ . n<˚ H&˚ TÉ Ä+Á<eäÛ TT nì |\æ Teã&˚ ‘\Ó T>T∑ `d+ü dÿü è‘+· µµ <äøÏåD <˚X¯+` nì |æ*#˚ eTsêsƒê, n+Á<Ûäs¡≥º ÁbÕ+‘·+, ø£qï&É nì _.dü.ã+>±s¡j·T´ qT&ç`HêqT&ç (ù|J 280)˝À ù|s=ÿHêïs¡T.u÷ÑÛ $T ø\£ >\∑ dqæ ÁbÕ+‘+· ˝À yê&TÉ ø˝£ À ñqï Ä~Á<ë$&uÉ ≤Û wü ÁbÕøè£ ‘·uÛ≤wü\ »q´y˚T eTsêØƒ, ‘Ó\T>∑T, ø£qï&É+. á Ä+Á<ÛäuÛ≤wü ÁbÕNqø±\+ qT+&ç n~Ûø£+>± ø√kÕÔ Ä+Á<Ûä˝À dü+düÿè‘· Á|üuÛ≤$‘· ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü d”e÷+Á<Ûä˝À ñ+&É>± ÁbÕø£è‘· yê&TÉ ø˝£ À ñ+~. ÁbÕøè£ ‘· deü TyTÓ qÆ ‘\Ó T>T∑ , dVü ≤ü »yTÓ qÆ , Á|øü è£ ‹˝À+∫Á|uü ≤Û $‘· ‘\Ó T>T∑ <øä ÿ£ H˝é À dJü e+>± ñ+~. Á|»ü \T Çyê«[{øÏ ° e÷{≤¢&˚ d”e÷+Á<Ûä uÛ≤wü ÁbÕø£è‘·uÛÑey˚T. ñ#êÃ¤s¡D ≈£L&Ü <ëì Á|üuÛ≤ey˚T. »ì+∫q ‘Ó\T>∑T ‘Ó\+>±D≤˝À m≈£îÿe>± ø£ì|ædü÷Ô ñ+~. eTs√Ç~ >∑eTì+∫q _.dü.ã+>±s¡j·T´ ‘êqT sêdæq ªqT&ç ` HêqT&çµ(1965) Á>∑+<∏ä+˝À ªª‘Ó\T>∑T ÁbÕø£è‘·eTT, dü+düÿè‘·eTT Äs¡´HêqT&ç. e÷≥˝À #ÓbÕŒ\+fÒ eT÷&ÉT sêÁcÕº\ <äø£ÿHé uÛÑ÷uÛ≤>∑+˝À ‘Ó\T>∑T(ù|J 303) ª|üsTT Ø‹>±, ‘Ó\T>∑T (ÁbÕø£è‘ê\T)˝Àìµ (ù|J 315)e+{Ï mH√ï yêø±´\qT ñ<ëV≤ü sD¡ #÷· |eü #T· Ã. ◊‘˚ ø√kÕ˝Ô À øì£ |+æ #˚ $ì|ædüTÔqï~. n+‘˚ø±<äT ‘Ó\T>∑TuÛ≤wü ÁbÕNq‘· á ÁbÕ+‘·+ qT+&˚u≤Û wü qqïjT· ´, ‹øÿ£ qï e+{Ï nqTyê<ä s#¡ s· TT‘\· T d+ü dÿü è‘+· qT+&ç‘Ó\T>∑T˝ÀøÏ dæ<ä∆+>± ñqï uÛ≤wüqT ns¡Te⁄ ‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. yê&ÉTø£˝À ˝Ò<ë á ÁbÕ+‘·+ Á|üuÛ≤$‘· sê»ø°j·T, kÕe÷õø£‘·\ yÓ\T>∑T πsK˝…’ñqï |ü<ë\qT >∑T]Ô+#·˝Òø£, ñqï |ü<ë\qT rdüTø√e&É+ Çwüº+ ˝Òø£,ø=‘·Ôe÷≥\qT düèwæº+#·˝Òø£ ø=~› e÷s¡TŒ#˚dæ ‘·<ä“¤yê\T>± ¬>’ø=q&É+ $ì|ædüTÔ+~. ø=ÁsêsTT dü+|ü⁄{ÏøÏ dæHê¬s |ü⁄s¡kÕÿs¡+ u≤Û wü øπ e\+ u≤Û wü ø±<Tä . n~ $kÕsÔ y¡ TÓ qÆ kÕ+dÿü è‹øs£ +¡ >+∑ ˝À &Üø£ºsY <ëyÓTs¡ sêeTT\T≈£î düHêàq+ qT+&ç |⁄ü{qºÏ ˇø£ e÷<´äÛ eT+. n+<Tä øπ ‘\Ó +>±D≤, ø√kÕ+Ô Á<äÛ ÁbÕ+‘ê\ &Üø£ºsY dæ.Hêsêj·TD¬s&ç¶ ù|s¡T‘√ HÓ\ø=*Œq sêÁwüºkÕúsTT |ü⁄s¡ eT<Ûä´ uÛ≤ùw ø±<äT, dü+düÿè‘·T\ eT<Ûä´ ≈£L&Ü ‘˚&Ü ñ+~. n+<äTπø kÕÿsêìï Ä~˝≤u≤<é õ˝≤¢ ìs¡à˝Ÿ≈£î #Ó+~q ø£$ &Üø£ºsY <ëyÓTs¡ sêeTT\T≈£î Á|ü<ëq+ #˚XÊs¡T. Äj·Tq s¡∫+∫q ø=ÁsêsTT ø£$‘ê uÛ≤cÕ dü+düÿè‘·T\ $\Te\ >∑T]+∫ e÷{≤¢&˚yê] ≈£î\+, eT‘·+, dü+|ü⁄{ÏøÏ á |ü⁄s¡kÕÿs¡+ <äøÏÿ+~. ø£Ø+q>∑sY Ç+&çj·THé yÓT&çø£˝Ÿ nk˛dæj˚TwüHé uÛÑeq+˝À &Üø£ºsY m&Ée*¢ $»j˚T+<äsY ¬s&ç¶ n<Ûä´ ÁbÕ+‘·+ e+{Ïyê{Ïì ã{Ïº yês¡T yÓ\Te]+#˚ uÛ≤cÕ_ÛÁbÕj·÷\T ñ ø£å‘·q, kÕVæ≤r>ö‘·$T Ä<Ûä«s¡´+˝À »]–q düe÷y˚X¯+˝À |ü⁄s¡kÕÿs¡ Á>∑Væ≤‘·≈£î XÊ\Tyê, C≤„|æø£, s¡÷.10y˚\ q>∑<äT n+~+#ês¡T. ‘Ó\+ +{≤sTT nì|æk˛Ô+~. n+<äTπø n˝≤ ø±≈£î+&Ü uÛ≤wü düVü≤C≤‘·+, >±D ñ<´ä eTø±sT¡ &TÉ q+~ì d<æ ëÛ s¬ &,¶ç ø±ø£ rjT· $X«¯ $<ë´\jT· + ‘Ó\T>∑TXÊU≤~Û|ü‹ ãqï nsTT\j·T´ eTTK´ n‹<∏äT\T>± Vü‰»s¡ ÁbÕNq‘· e+{Ï n+XÊ\T, \øDå£ ≤\ >T∑ ]+∫ ìU≤sT¡ ‡>± uØÒ E yj˚ T· &+É j·÷´s¡T. <ëyÓTs¡ sêeTT\T kÕe÷» ÁX‚j·TdüT‡, #Ó’‘·q´+ ø√dü+ kÕVæ≤‘ê´ìï Äj·TT<Ûä+>± #˚düT≈£îHêïs¡ì ù|s=ÿHêïs¡T. yÓ+ø£≥ Hs˚ T¡ Ãø√yê*. Ç+<Tä ø√d+ü ã+>±sj¡ T· ´ e+{Ï u≤Û cÕ ‘‘· «· y‘˚ \Ô· s#¡ q· \T sêe÷sêe⁄, nq+‘·#ê], <ëdü´+ ùdHê~Û|ü‹, &Üø£ºsY nbÕŒ\ #·Áø±<ÛäsY, >∑+Á&É \ø£åàDYsêe⁄, qs¡‡j·T´, dü+Jesêe⁄ bÕ˝§ZHêïs¡T. #·<äe&É+ nedüs¡+. <ä ‘Ó\+>±D kÕø±s¡yÓTÆq y˚ﬁ¯! ∫s¡ø±\ dü«|üï+ kÕø±s¡yÓTÆ+<äì bı+>∑T‘·Tqï Äq+<ëìï nDT#·T≈£î+≥Tqï e+#·q nqTuÛÑyê*ï uÛÑ]+#·ì yêDÏí ø±ã{Ïº qeTàø£y˚THê? eTπs<Ó’q ‹s¡ø±düT+<√qì düyê\ø£å dü+<˚Vü‰\‘√ s¡>∑T‘·T\Tqï yêDÏí Á|üC≤ø£$ ø±ﬁÀJ ø±+øÏå+∫q ‘Ó\+>±D »j·TX¯+ø£sY kÕsY J$‘·eT+‘ê ‘·|æ+∫q ‘Ó\+>±D kÕVæ≤r•Ks¡+ dü<ë•e ø√s¡T≈£îqï ‘Ó\+>±D ø£ﬁ¯ﬂeTT+<äT≈£î e∫Ã+<äì dü+ãs¡|ü&ÉT‘·Tqï yêDÏí ˇø£ >√+&ÉT >=+‘·T≈£î uÛÑs√kÕ>± ˇø£ <ä[‘·T&ç Äs¡ÔHê<ëìøÏ Ädüs¡>± ˇø£ ìdü‡Vü‰j·T eTìwæøÏ }s¡≥>± e÷qMj·T e´edüú ìsêàD≤ìøÏ #˚j·T÷‘·ì#˚Ã <ë]˝À |üj·Tì<ë›+ C≤Á>∑‘·Ô düTe÷! bÕs¡¢yÓT+≥T˝À _\T¢ ÄyÓ÷<ä+ bı+~q Hê&˚ dü+‘√cÕ\ s¡+>∑T\ ôVA*ì Ä&ÉT<ë+ n|üŒ{Ï<ëø± d”e÷+Á<ÛäT\ ≈£î{Ï\j·T‘êï\qT ≈£L˝ÒÃ düeTs¡ <ës¡T*ï M&É<äT› n$ÁXÊ+‘·+>± eTT+<äT≈£î kÕ>∑T<ë+..! `>√|ü>±ì s¡M+<äsY, ôd˝Ÿ: 94409 7988216 nø√ºãsY - 2013

nuÛÑ´s¡úqÁ|üC≤kÕ«$Tø£ Äø±+ø£åqT >ös¡$<ë›+Á|æj·TyÓTÆq ø√kÕÔ+Á<Ûä, sêj·T\d”eT Á|ü»\≈£î, y˚T<Ûëe⁄\≈£î, ñ+fÒ sêh+ dyü TÓ øÆ ´£ +>±, eè~#∆ +Ó ~ ñ+&~˚ . Á|‘ü ´˚ ø£ sêh ìHê<+äÁ|üC≤kÕ«$Tø£ yê<äT\≈£î, Á|üC≤ ñ<ä´eTø±s¡T\≈£î ‘Ó\+>±D Á|ü»\ 1968˝ÀH˚ e∫Ã ñ+&~˚ ø±<Tä . Bìø+£ ‘{· øÏ Ï ø±sD¡ + yê>±H∆ ê\T #d˚ ,æ y÷Ó d+ü ‘√ ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· eqsT¡ \ô|’ Ä~|Û ‘ü ´· + #˝Ó ≤sTT+#&· +É Ä|üøå±q ‘Ó\+>±D Á|üC≤ Á|òü+≥T $»„|æÔ: bÕ\ø£esêZ\ <√|æ&û eTqdüÔ‘ê«ìøÏ ì\TyÓ‘·TÔ ì<äs¡Ùq+. 1968-71 eT<´äÛ ø±\+˝À ñô|Œq˝≤>± bı+–q ‘\Ó +>±D ñ<´ä e÷ìï ø±dTü ÁãV‰ü à ‘Ó\T>T∑ Á|»ü \ ◊ø´£ ‘· áHê{~Ï ø±<Tä . <X˚ ¯ kÕ«‘+· Á‘√<´ä eT+˝À q+<s¬ä &,¶ç y+Ó >ﬁ∑ s¯ êe⁄\T øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + dVü ‰ü jT· +‘√ ÇqT|ü ã÷≥Á¢ ø+Ï <ä q*|yæ X˚ ÊsT¡ . 370eT+~ì Á|‘ü ´· ø+å£ >± ø±*Ã #+· |+æ #êsT¡ . n˝≤+{Ïu≤Û >+∑ >±, ìC≤+ e´‹sπ ø£ b˛sê{≤\qT+&ç yTÓ T<\ä Tø=ì s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\ Á|Cü ≤ ñ<´ä e÷ìï ‘e· T d«ü Á|jü ÷Ó »Hê\MT<ä ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· ã÷sT¡ y® ê,Á|ü»\T, ñ<ä´eT dü+dúü\T ø*£ dæ |ìü #˚dqæ nqTuÑyÛ ê\THêïsTT. Á_{Ïwt u÷ÑÛ kÕ«eT´ es+Z¡ , ø±+Á>¬ dt HêjT· ≈î£ \T |<ü eä ⁄\T n\+ø]£ +∫, ‘\Ó +>±DkÕÁe÷»´yê<ëìøÏ e´‹πsø£+>± Ä+Á<Ûä, sêj·T\d”eT˝À¢ ô|\T¢_øÏq Á|»ü \qT e+∫+∫ ñ<´ä e÷ìï $s$¡ T+#êsT¡ . ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· Á|»ü \b˛sê{≤\T, ìC≤+≈î£ e´‹sπ ø+£ >± Hê{Ï ôV≤’ Á<ëu≤<é d+ü kÕqú Á|»ü \ ≈£îqï Á|ü‘˚´ø£ Vü≤≈£îÿ eTT©ÿ ìã+<Ûäq\T #·≥ºã<Ûä›yÓTÆqy˚qì düTÁ|”+ ø√s¡Tºb˛sê{≤\T ø£*dæ |òüP´&É˝Ÿ sê»]ø£bÕ\qqT, kÕÁe÷»´yê<ëìï rsT¡ Œ Ç∫Ãq|⁄ü &TÉ C’… Ä+Á<äÛ ñ<´ä eT+ yTÓ T<\ä sTT+~. ôV≤’ Á<ëu≤<ôé|>’ ±˙,bÕs<¡ √\&ÜìøÏ m+‘√ ñ|øü ]£ +#êsTT. Á>+∑ <ë∏ \j÷Ó <´ä e÷\T, Ä+Á<äÛ ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À>±˙ deü ÷q V≤ü ≈î£ ÿ\T ˝≈Ò î£ +&Ü, ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘·eTVü‰düuÑÛ\ ø±\+qT+&ç ÁbÕs+¡ _Û+∫ Á|üC≤düeTdü´\ô|,’ <˚X¯ kÕ+|òæTø£, Á|»ü \≈î£ Á|‘ü ´˚ ø£ V≤ü ≈î£ ÿ\T ñ+fÒ e÷≈î£ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ ($XÊ˝≤+Á<)äÛ sêh+Ä]∆ø£ |ü]dæú‘·T\T-uÛÑ÷$T, uÛÑTøÏÔ, $eTTøÏÔ¬ø’ kÕ–q kÕj·TT<Ûä ¬s’‘ê+>∑ nedsü +¡ ˝<Ò Tä nH˚ &eç ÷+&‘é √ C’… Ä+Á<äÛ ñ<´ä eT+ ÁbÕs+¡ u+ÑÛ nsTT+~.b˛sê≥+<ëø±, ø£eT÷´ìdüTº bÕØº Ç‘·s¡ Á|üC≤ dü+|òü÷\ Hêj·Tø£‘·«+˝À n~ ˇø£ Hê´jT· yTÓ qÆ &eç ÷+&˚ nì|+æ ∫jT· T+&eÉ #T· Ã>±˙, ndeü ÷q+>±<äﬁ≤] ã&Ü ã÷s¡T®yê, uÛÑ÷kÕ«eT´ esêZ\ô|’ b˛sê&çq #·]Á‘· >∑Ts¡TÔ≈£î n_eÛ è~∆ #+Ó ~q s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\qT ø*£ |qæ |⁄ü&TÉ Ä s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\eT<´äÛ‘#Ó T· Ãø√yê*‡ ñ+~. 1948 ôdô|+º ãs˝Y À øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + ôV≤’ <sä êu≤<Tä qT düs¡«düe÷q‘·«+ kÕ~Û+#˚<ëø± kÕù|øÏåø£+>± yÓqTø£ã&çq ÁbÕ+‘êìøÏkÕ«BqÛ + #d˚ Tü ø=ì n|Œü {<Ï ëø± Á|»ü \T kÕ~+Û ∫q $»j÷· \qT ø±\sê∫ sêsTTr\T nedsü y¡ T˚ qH~˚ dVü ≤ü » Hê´jT· d÷ü Á‘+· . u≤Û s‘¡ · sêC≤´+>+∑ ˝Àìu÷ÑÛ sT¡ y® ê, u÷ÑÛ kÕ«eT´bÕ\qqT |⁄üqsT¡ <]›ä +#&· +É , Á|»ü \ô|’ rÁe nD∫y‘˚ · ]»πs«wüq¢≈£î+&˚ Á|ü‹|ü‹Ô˝≤+{Ï<˚ á Vü≤≈£îÿ. ø£˙dü+ ÄHê&˚ C…’ Ä+Á<Ûä ñkÕ–+∫, ìs¡“¤+<ë\T neT\T#˚dæ ÄÁø£$T+#·T≈£îqï uÛÑ÷eTT\qT-$eTTø£Ô <´ä eT &eç ÷+&qé T øπ +Á<+ä ˇ|ü ≈î£ ì sêÁcÕìº ï $uõÑÛ +∫‘˚ me]ø° nu´ÑÛ +eTsTTq Á>±e÷\qT ‹]– C≤^sês› ≈¡¢ î£ , u÷ÛÑ kÕ«eTT\≈î£ n|Œü –+#·&+É ‘√ ‘s· +¡ ñ+&øÉ £b˛e⁄qT. Ä+Á<äÛyêﬁﬂ¯ ≈£î Á|ü‘˚´ø£ sêh+ e#˚Ã~. ‘Ó\+>±DeTV≤ü ‘sÔ· ¡ ‘\Ó +>±D s¬ ‘’ ê+>∑ kÕjT· T<äÛ b˛sê≥+ n˝≤ eTT–jT· &+É ‘\Ó T>T∑ Á|»ü \≈î£ ≈L£ &Ü <√|&æ qû T+&ç $eTTøÔÏ \_+Û ∫ ñ+&~˚ . ø±˙ ÄHê&TÉÁ|»ü \ |≥ü ¢ ˇø£ $cÕ<+ä >± |]ü D$T+∫+~. ø±+Á>¬ dt ìs+¡ ≈î£ X¯ bÕ\q Ç+~sê>±+BøÛ Ï m<Tä s¬ q’ nHø˚ £ deü Td´ü \ eT÷\+>±, <X˚ +¯ ˝À ø±+Á>¬ ùd‘s· ¡‘\Ó +>±D˝À HÓ\ø=+~. eTÁ<ëdTü ñeTà&ç sêh+˝À nHø˚ £ u≤<äÛ\qT sêÁcÕ\º T n~øÛ +£ >± @sŒ¡ &TÉ ‘T· qï+<Tä q ÁbÕ+rjT· kÕ«‘+· Á‘´· +, d«ü jT· +nqTu$ÑÛ +∫q Ä+Á<TäÛ \T ≈L£ &Ü u≤Û cÕÁ|jü T· TøÔ£ sêÁcÕ\º ù|s¡ Á|‘ü ´˚ ø£ sêÁcÕìº ï Á|‹ü |‹ü Ô u≤Û eq\qT dVü ≤æ +#˝· ìÒ d‹úæ ˝À ã\e+‘+· >± s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\qTkÕ~+Û #T· ≈î£ HêïsT¡ . eTÁ<ëdTü ø√d+ü bı{ºÏ ÁosêeTT\T ÄeTsD¡ Bøå£ #d˚ Hæ ê, ø£*|æñ+∫ ‘·q ìs¡+≈£îX¯, bòÕdædüTº bÕ\q≈£î uÛÑ÷$Tø£ dæ<ä∆+ #˚düT≈£î+~.ÁbÕD ‘ê´>+∑ #d˚ Hæ ê ∫es≈¡ î£ øs£ ÷¡ ï\T sê»<ëÛ ì>± Ä+Á<äÛ sêh+ @sŒ¡ ‘s· ê«‘· |]ü D≤e÷\T n<˚ s¡TEe⁄#˚XÊsTT. (meTs¬ ˙® ‡ Nø{£ Ï s√E\&+ç ~. n|Œü {qÏ T+&ç ôV≤’ Á<ëu≤<Tä d+ü kÕHú êìï $&BÉ j÷· \ì, ‘\Ó T>T∑ ‘s· ê«‘· <X˚ e¯ T+‘{· ≤ Ç+~sê>±+BÛ e´‹sπ ø£ |eü Hê\T M∫‘˚ Ä+Á<äÛe÷{≤¢&˚ ÁbÕ+‘ê\qT Ä+Á<Ûë‘√ ø£\bÕ\ì Ä+Á<ÛäÁbÕ+‘· ø±+Á¬>dt Á|<ü X˚ Ÿ˝À Ç+~sê ø±+Á>¬ dt ô|<›ä yTÓ C≤Ø‘º √ >¬ \Tbı+~+~.)Hêj·T≈£î\T πø+Á<ä ø±+Á>¬ dt Hêj·T≈î£ \‘√ #d˚ qæ eT+‘·Hê\T |òü*+∫s¬ +&ÉT ÁbÕ+‘ê\qT ø£*|æ Ä+Á<ÛÁä |ü<˚XŸ @s¡Œs¡#·ã&+ç ~. ôV≤’ Á<ëu≤<äT≈î£ 1972 CÄ’… +Á<äÛ ñ<´ä e÷\ ø±\+˝À ôV≤’ Á<ëu≤<Tä ô|’ &eç ÷+&é#+Ó ~q ø=+‘e· T+~ HêjT· ≈î£ \T nqTe÷Hê\T y*Ó ãT∫ÃHê n|Œü {<Ï ëø± ø±ì, dyü TÓ øÆ ´£ +>± ñ+#ê\H˚ &eç ÷+&TÉ ø¢ ±˙ ˝eÒ ⁄. áHê&TÉ ôV≤’ Á<ëu≤<Tä ô|’nHø˚ £ ñ<´ä e÷˝À¢ Ä+Á<Û,ä ‘\Ó +>±D HêjT· ≈î£ \ eT<äÛ´>∑\ düVü≤ø±s+¡ , Vü≤≈£îÿ+<äì yê~düTÔqïyêﬁ¯ﬂ≈£î 1956˝À Ä Vü≤≈£îÿ ñ+<äì|æ+#·˝Ò<äT.düeTq«j·T+, sêqTqï |ü]D≤e÷\qT |üdæ>∑≥º˝Òø£b˛sTT+~. HÓÁVüA 1972˝À≈L£ &Ü Ä &eç ÷+&é C…’ Ä+Á<äÛ ñ<´ä eT+ #˚|≥ü º˝<Ò Tä . ø±˙ 6˝≤+{yÏ êﬁó¯ ﬂ Ä+Á<äÛ u÷ÑÛ kÕ«eT´ ô|≥T“&<ç ëØ esê\Z T ‘\Ó +>±DqT ø\£ T|⁄ü d÷ü Á‘ê\ |<ü øä∏ +£ neT\T#k˚ ÕeÔ Tì øπ +Á<+ä #|Ó Œæ ñ<´ä e÷\qT nD∫ø√yê\qTø√e&+É kÕÁe÷»´yê<ä <√Û sD¡ >Ï ±H˚ n+#H· ê yd˚ qæ |Œü {øÏ ° Ä+Á<ëÛ yd˚ +æ ~. á d+ü <sä “¡ +¤ >± ÁbÕ+rjT· eT+&\É T\ n~øÛ ±s+¡ ‘=\–+#·ø±+Á¬>dt Hêj·T≈£î\ ˝≤;sTT+>¥≈£î ˝§+– ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\qT ø£*|æ ã&+ç ~. ÄsT¡ d÷ü Á‘ê\ |<ü øä∏ +£ Á|øü ±s+¡ >±˙, s¬ d&æ ìÓ ¸jT· ˝Ÿ Äss¶¡ Y Á|øü ±s+¡1956˝À $XÊ˝≤+Á<HäÛ s˚ Œ¡ s#¡ &· +É »]–+~. Ä+Á<äÛ Á|<ü X˚ Ÿ @sŒ¡ &øÉ £ eTT+<Tä >±˙ yê{HÏ ê<ëÛ s+¡ #d˚ Tü ø=ì y\Ó Te&qç 610 õy= ≈L£ &Ü @ kÕsú TT˝ÀÄ+Á<äÛ HêjT· ≈î£ \T, øs£ ÷¡ ï\T nôd+;¢ rsêàHê\ s÷¡ |+ü ˝À ‘\Ó +>±D neT\Tø±ø£b˛e&É+, eT*<äX¯ ‘Ó\+>±D ñ<ä´e÷ìøÏ <ë]rdæ+~.Á|»ü \ n_eÛ è~ø∆ Ï yê>±H∆ ê\T #X˚ ÊsT¡ . ‘\Ó +>±D≤ HêjT· ≈î£ \T nqTe÷q e\d\ü T eTTeTàs¡+ ø±e&É+‘√ nìï ìã+<qäÛ \T ø±\sêdæ \ø£å˝≤~ mø£|ü&TÉ ‘T· +fÒ ∫es≈¡ î£ ô|<›ä eTqTwßü ´\ ˇ|Œü +<ä+ ù|s,¡ ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\ sê\ u÷ÑÛ eTT\Tø=ì ôV≤’ Á<ëu≤<-é s+¡ >±s¬ &¶ç õ˝≤\¢ u÷ÑÛ eTT\T ÄÁø$£ T+#T·ø±+Á>¬ dt bÕØº˝Àì ô|<›eä TqTwüß´\ eT<Û´ä ˇ|Œü +<ä+ ≈î£ <Tä s¡TÃ≈î£ ì Á|»ü \ ø√e&+É ‘s· ê«‘· |]ü D≤eT+. 1968˝ÀH˚ <ëe÷cÕ Á|øü ±s+¡ 25y\˚ eT+~n_ÛÁbÕj·÷\T >±*ø=~˝≤s¡T.ô|<ä›eTqTwüß\ ˇ|üŒ+<ä+˝Àì n+XÊ\TneT\sTT ñ+f,Ò Ä+Á<äÛ HêjT· ≈î£ *∫Ãq V‰ü MT\T, yê>±H∆ ê\T neT\T#d˚ ænø√ºãsY - 2013 17

nuÛÑ´s¡úqÄ+Á<äÛ ÁbÕ+‘· ñ<√´>T∑ \T nÁøe£ T+>± ‘\Ó +>±D≤ ÁbÕ+‘+· ˝À |ìü #d˚ Tü HÔ êï C≤rjT· V≤ü À<ë ø*£ Œd÷ü ,Ô ôV≤’ Á<ëu≤<é q>s∑ êìï 10 d+ü e‘‡· sê\bÕ≥T ñsì¡ ‘*˚ +~. yê]ì õy√ 36 Á|øü ±s+¡ Ä ÁbÕ+‘êìøÏ |+ü bÕ*‡jT· T+&.˚ eTà&ç sê»<Ûëì>± Á|üø£{Ï+#ês¡T.ø±˙ |+ü |&ü +É »s>¡ ˝∑ <Ò Tä . C’… usÑÛ ‘¡ s¬Y &¶ç øM£ TwHü é 59 y\˚ eT+~ n~øÛ +£ >± á Á|øü ≥£ q y\Ó Te&qç s¬ +&TÉ s√E\ ‘s· ê«‘· de” ÷+Á<äÛ u÷ÑÛ kÕ«eT´á ÁbÕ+‘+· ˝À Ä+Á<äÛ ÁbÕ+rjT· T\T |ìü #d˚ Tü HÔ êïsì¡ ‘*˚ Ã+~. nÁø£ ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \T eT∞ﬂ ‘>Ó ã∑ &Üs¶ T¡ . >‘∑ +· ˝À øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· ìsjí¡ ÷· ìø,ÏeT+>± |ìü #d˚ Tü qÔ ï ñ<√´>T∑ \qT, Á|uü TÑÛ ‘«· ñ‘sÔ· T¡ «\ Á|øü ±s+¡ ≈L£ &Ü ø±+Á>¬ dTü bÕØº ìsjí¡ ÷· ìøÏ ø≥£ Tãº &TÉ ‘êeTì Á|øü {£ +Ï ∫qyêsπ ‘\Ó +>±D|+ü |≈ü î£ +&Ü |øü bå£ Õ‘+· ‘√ ø√kÕ+Ô Á<,äÛ u÷ÑÛ kÕ«eT´ ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \ Á|uü TÑÛ ‘«· + sêh @sêŒ≥TqT eT∞ﬂ n&TÉ ≈¶ î£ H+˚ <Tä ≈î£ Á|jü T· ‘ï· + #j˚ T· T#T· HêïsT¡ . ákÕ]e´eV≤ü ]+#&· +É e\¢ eT*<Xä ¯ ñ<´ä eT+ e∫Ã+~. d”e÷+Á<Ûä ñ<√´>T∑ \qT s+¡ >+∑ ˝ÀøÏ ~+#ês¡T. øè£ Á‹eT ñ<´ä eT+ ˇø·£ ôdøHå£ ˝é ÀøÏ y[Ó ﬂHê, ñ<√´>d∑ Tü \Ô dyü TÓ à‘√ nøÿ£ &ç Á|uü TÑÛ ‘«· bÕ\q d+úü _+Û ∫+~ eT*<äX¯ ñ<ä´eT+˝À Á|ü»\T, Á|üC≤kÕ«$Tø£ X¯≈£îÔ\T yêdeÔü +. ôV≤’ Á<ëu≤<é q>s∑ +¡ ˝À Çø£ ‘e· T≈î£ ˙&É ñ+&<É ìä , sêh @sêŒ≥TbÕ˝§HZ êïsTT. ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \ Á|jü ÷Ó »Hê\eT<´äÛ , deü ÷q‘ê«ìï e\q d”e÷+Á<Ûä m&Ü] ne⁄‘·T+<äH˚~ }Vü‰»ì‘· $wüj·÷\T. ákÕ~+Û #$˚ <+äÛ >± Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ ‘\Ó +>±DqT &eç ÷+&é #X˚ ÊeTT. Hê{Ï ìsjí¡ T· +e\q de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>d∑ Tü \Ô ≈î£ ô|q¸qs\Y ≈î£ rsì¡ nHê´jT· +Á|uü TÑÛ ‘«· + Á|Cü ≤ ñ<´ä eTø±sT¡ ˝q’… u*… \¢ *‘· ˝≤+{Ï nHø˚ e£ T+~ ‘\Ó +>±D »sT¡ >T∑ ‘+· <Hä ˚ nã<ë\∆ ‘√ á ñ<´ä e÷ìøÏ |⁄ü Hê~ dèü w+ºæ #êsT¡ . áñ<´ä eTHêjT· ≈î£ \qT ã* rdTü ≈î£ +~. nD∫y‘˚ · ø=qkÕ–+∫ ñ<´ä e÷ nã<ë\∆ qT |ü⁄Hê<Tä \T>± #˚düT≈î£ ì d”e÷+Á<ä˝Û Àì ø=+‘· Á|Cü ≤˙ø±ìï\qT ø±\sêXÊsT¡ . Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D≤ ñ<´ä e÷ìøÏ ø√kÕ+Ô Á<,äÛ ñ<´ä eT+˝À ø~£ *+∫Hê, yTÓ C≤]{° de” ÷+Á<äÛ Á|»ü \T ‘\Ó +>±D sêhsêj·T\d”eT Á|ü»\T, Á|üC≤kÕ«$Tø£yê<äT\T, y˚T<Ûëe⁄\T, Á|üC≤kÕ«$Tø£ @sêŒ≥TqT ÄVü‰«ìdTü ÔHêïs¡T. á yêdÔyü êìï <ë∫ô|{ºqÏ de” ÷+Á<äÛ uÑ÷Ûñ<´ä eT d+ü d\úü T eT<‘›ä T· |*ü ø±sTT. ÁXÊ$Tø£ esZ¡ Á|»ü \ eT<´äÛ ÁbÕ+‘ê\ kÕ«eT´ ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \ HêjT· ø‘£ «· +˝À m\Áø±ìº ø,˘ Á|+æ {Ÿ MT&jç ÷· \Tu<ÒÛ +ä ˝≈Ò î£ +&Ü ◊ø´£ ‘ø· √d+ü |ìü #X˚ ÊeTT. rÁe ìs“¡ +¤ <ëÛ \ ø±sD¡ +>± de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \ dyü TÓ àqT eTV‰ü Á|Cü ≤ ñ<´ä eT+>±, Hê´jT· ã<y∆ä TÓ qÆÁ|Cü ≤kÕ«$Tø£ ñ<ä´e÷\T yqÓ Tø£‘≥· Tº |ü≥&º +É ‘√ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘+· ˝À ñ<´ä eT+>± }ø<£ +ä |⁄ü &TÉ #s· Ã¡ \T, >√s+¡ ‘q· T ø=+&+É ‘>· ± #d˚ ÷ü Ô 24ã÷sT¡ y® ê, u÷ÑÛ kÕ«eT´ esê\Z T ñ<´ä eT+˝À #s˚ êsTT. yê] eqsT¡ \ Ø‘ê´, >∑+≥\T n<|˚ ìü >± #÷· ô|&TÉ ‘·THêïsT¡ , sêdüTHÔ êïsT¡ .Á|uü TÑÛ ‘ê«\ Áb˛‘ê‡V≤ü +#‘˚ · ñ<´ä eT+ eTT+<Tä ≈î£ y[Ó ﬂ+~. ˇø£ ñ<´ä e÷ìøÏmesT¡ HêjT· ø‘£ «· + eV≤æ dTü HÔ êïsH¡ ~˚ ø±≈î£ +&Ü, @ esê\Z T bÕ˝§+Z ≥THêï yêdeÔü +>± ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥T @ ÁbÕ+‘· Á|»ü \≈î£j·TH˚ n+X¯+MT<ä ø±≈£î+&Ü Ä ñ<ä´eT+˝À eTT+<äTø=düTÔqï &çe÷+&é nHê´jT· + #j˚ T· <Tä . ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥T ‘\Ó +>±D Á|»ü \ Á|Cü ≤Hê´j·TyÓTÆq<ë ˝Ò<ë? nH˚ <ëìMT<ä Ä<Ûës¡|ü&ç Ä ñ<ä´e÷ìï düb˛s¡Tº kÕ«$Tø£ Vü≤≈£îÿ. á Á|üC≤kÕ«$Tø£ Vü≤≈£îÿ @ÁbÕ+‘· Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ\qT#j˚ T· &eÉ ÷? e´‹sπ ø+Ï #&· eÉ ÷? nH~˚ ‘\˚ TÃø√yê*‡ ñ+≥T+~. 1956˝À ø±\sêjT· <Tä . s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \ døü \£ V≤ü ≈î£ ÿ\qT V≤ü ]+∫yd˚ æHÁÓ VAü ñ<ëdq” ‘e· \¢ s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\T ø*£ dæ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ @sŒ¡ &,ç \ø˝£å ≤~ ø√≥T¢ <√#T· ≈î£ ì, ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘êìï meTT≈£î\ >÷∑ &TÉ >±‘\Ó +>±D Á|»ü \ô|’ <√|&æ û kÕ>&∑ ÜìøÏ neø±X+¯ ø*£ –+~. á nHê´j÷· e÷s¡TÃ‘·Tqï d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ≈£îÁ≥ |òü*‘·y˚T á düyÓTÆø±´Á<Ûä\qT Á|•ü ïd÷ü Ô kÕ–q 1969 ñ<´ä eT+˝À $#Ã· \$&>ç ± ø±\TŒ\T »]– ñ<´ä eT+. á ñ<ä´eT+ <ë«sê øπ e\+ ô|e’ sêZ˝Ò ˝≤uÛ|Ñ ü&>É ±, de” ÷+Á<Ûä30eT+~ ˇπøs√E #·ìb˛sTTqs√E≈£î Ç+~sê>±+BÛ ‘Ó\+>±D yTÓ C≤]{° Á|»ü \≈î£ ˇ]>π <M˚ T ˝øÒ b£ ˛>± eT]+‘>· ± qwbºü ˛jT˚ neø±X+¯Á|øü {£ +Ï #T· ‘êqì #|Ó Œæ +~. n|ü &TÉ ≈L£ &Ü Ä+Á<äÛ HêjT· ≈î£ \ ˝≤;sTT+>≈¥ î£ ñqï~. ôV≤’ Á<ëu≤<é q>s∑ +¡ , ˙ﬁó¯ ﬂ, ì<TäÛ \T, ñ<√´>±\T ˝≤+{Ï n+XÊ\T‘˝· –£ Z 6 d÷ü Á‘ê\ |<ü øä∏ +£ ‘√ d]ü |⁄ü∫Ã+~. 2004˝À ø±+Á>¬ d,t {ÄÏ smY d\t T ñ<ä´eT ìHê<ë\T>± ˝Ò≈£î+fÒ Ä ñ<´ä e÷ìøÏ |⁄ü Hê<˚ ˝<Ò äT. Ä n+XÊ\Tbı‘·TÔô|≥Tºø=ì ‘Ó\+>±D Á|ü»\qT yÓ÷dü+ #˚XÊs¡T. nã<ë∆\‘√ ≈L£ &TÉ ≈£îqï$>± ‘Ó\TdüT≈£îì de” ÷+Á<äÛ yÓTC≤]{° Á|»ü \T ñ <´ä eT+˝À bÕ˝§qZ ˝<Ò Tä . á $wjü ÷· ìï 2013 ôdô|+º ãsY 7q dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ >‘∑ · 4 <Xä Êu≤\∆ T>± ‘\Ó +>±D Á|»ü \T #d˚ Tü qÔ ï b˛sê{≤ìøÏ ø√s¡T‘·÷ ªªùdyé Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸµµ ù|s¡Tq »]–q düuÛÑ˝À m|æmHéõy√\øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + ‘˝· §–Z &ôÓd+ãsY 9, 2009q ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥TqT n<´äÛ ≈îå£ &˚ d«ü jT· +>± #bÓ ÕŒsT¡ . s¬ ‘’ ê+>±ìøÏ »]>π @ ˇøÿ£ nHê´j÷· ìïÁ|øü {£ +Ï ∫+~. sêh @sêŒ≥T Á|øü {£ +Ï ∫q 12 >+∑ ≥\˝Àù| s¬ +&TÉ øπ +Á<ä Á|ükÕÔ$+#·≈£î+&ÜH˚ yês¡T ñ<ä´eT+˝À bÕ˝§Zq&É+ ˝Ò<ä+≥÷, X¯ó<ä›Á|üuÛÑT‘·«+Á|üø£{Ï+∫q|üŒ{Ïø° |ü<äeT÷&ÉT s√E\˝À πø+Á<ä Á|üuÛÑT‘·«+MT<ä sê»ø°j·÷\T e÷{≤¢&ÉT‘·÷ ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥TqT n&ÉT¶≈£îH˚+<äT≈£î˝≤;sTT+>‘¥ √ e‹&Ô ç ‘∫Ó Ã ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥T Á|øü ≥£ qqT øπ +Á<ä ñ<ä´e÷ìï ñ<Ûäè‘·+ #˚kÕÔeTì Á|üø£{Ï+#ês¡T. Ç+ø=ø£yÓ’|ü⁄ C…’ ‘Ó\+>±DÁ|uü TÑÛ ‘«· + yqÓ ≈î£ ÿ rdTü ≈î£ H˝˚ ≤ #X˚ ÊsT¡ . Hê{Ï qT+&ç ‘\Ó +>±D Á|»ü \T nì ìq~+∫q ‘\Ó +>±Dyê<Tä \MT<ä uÖÛ ‹ø£ <ë&TÉ \qT #s˚ TTd÷ü Ô s¬ +&TÉeT]+‘· ñ<Ûèä ‘+· >± sêh @sêŒ≥T ø=s¡≈î£ ñ<ä´$Tdü÷ÔH˚ ñHêïs¡T. á ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \eT<´äÛ ∫#T· Ãô|{,ºÏ Ä yê‘êesD¡ +˝À ‘\Ó +>±D sêheT÷&TÉ qïs¡ d+ü e‘‡· sê\˝À øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + de” ÷+Á<äÛ ÁbÕ+‘· sê»øj° T· @sêŒ≥TqT n&ÉT¶≈£îH˚ Á|üj·T‘·ï+ #˚j·TT#·THêïs¡T. Ç~ <äTsêàs¡Z|ü⁄ ≈£îÁ≥.HêjT· ≈î£ \‘√q÷, ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· sê»øj° T· HêjT· ≈î£ \‘√q÷ ˇø£ á ≈î£ Á≥ yÓqTø£ d”e÷+Á<Ûä u÷ÛÑ kÕ«eT´ ô|≥Tºã&ç<ësT¡ \ nìï sø¡ ±\sø¡ +£ >± #bÓ ÕŒ\+fÒ sêh+˝Àì sê»øj° T· bÕØ\º ‘√ |\ü T $<ëÛ \T>± eT<ä›‘·T ñ+~. á ≈î£ Á≥ yqÓ Tø£ de” ÷+Á<äÛ H˚‘\· bÕÁ‘≈· L£ &Ü <ë– ñ#]· Ã+∫ @ø±_ÁÛ bÕjT· + rdTü ≈î£ e∫Ã ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥TqT jT· T|mæ qï~. Ä ÁbÕ+‘· ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \≈î£ , u÷ÑÛ kÕ«eTT\≈î£ , <ﬁä ≤Ø\≈î£ øè£ Á‹eTeT]j·TT <ëìøÏ Hêj·Tø£‘·«+ eVæ≤düTÔqï ø±+Á¬>düT bÕØº e]ÿ+>¥ ø£$T{° ñ<´ä eT+‘√, ˇø£ sø¡ +£ >± #bÓ ÕŒ\+fÒ ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥TqT Á|‹ü@øÁ£ ^e rsêàq+ p˝’… 30, 2013q rsêàq+ #d˚ æ 10 õ˝≤\¢ ‘√≈L£ &qç |÷üò ‘ø· £ ñ<´ä eT+‘√ n&TÉ ≈¶ î£ H˚ Á|jü T· ‘ï· + #j˚ T· T#T· HêïsT¡ . yê] ≈î£ Á≥\qTôV≤’ Á<ëu≤<‘é √ ≈L£ &qç ‘\Ó +>±DqT Á|øü {£ +Ï #êsT¡ . Ç+ø± de” ÷+Á<≈äÛ î£ d”e÷+Á<Ûä yÓTC≤]{° Á|ü»\T ns¡ú+ #˚düT≈£îHêïs¡T. nsTTHê ø=+‘·eT+~yT˚ \T #≈˚ L£ ]Ã ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘êìøÏ nHê´jT· + #d˚ ,æ eTTK´+>± <X˚ +¯ ˝À ns¡∆+ #˚düTø√˝Òø£ á Á|ü‹|òü÷‘·ø£ ñ<ä´eT+˝À bÕ˝§Z+≥THêïs¡T.møÿ£ &Ü ˝ìÒ $<+äÛ >± 300 Á>±e÷\qT eTT+∫ yd˚ ÷ü Ô \ø˝å£ ≤~ Ä~yêd,æÄ~yêùd‘·s¡ Á|ü»\qT ìsêÁX¯j·TT\qT #˚ùd b˛\es¡+ ÁbÕC…≈£îº≈£î nø√ºãsY - 2013 18

nuÛÑ´s¡úq Ä+Á<äÛ ÁbÕ+‘· HêjT· ≈î£ \T $u»ÑÛ q≈î£ e´‹sπ ø+£ >± ‘e· T bÕØ˝º À n_ÛeT‘·+ y˚Ts¡πø ñ+≥T+~ ‘·|üŒ mes¡÷ ã\e+‘·+ #˚j·Ts¡T. ø±˙e÷{≤&¢ ˚ nsΩ¡‘q· T ø√˝ÀŒsTTq+<Tä q ñ<√´>T∑ \qT eTT+<Tä ô|{ºÏ ñ<´ä eT+ Bìô|’ Ä~|Û ‘ü ´· + ø±yê\ì ø√sT¡ ø√e&+É dãü ãT ø±<Tä . ‘e· T≈î£ Ä~|Û ‘ü ´· +q&|ç dæ Tü HÔ êïsT¡ . ˝Òø£b˛‘˚ ‘Ó\+>±D yêﬁ¯ﬂ≈£î ≈£L&Ü ñ+&É≈£L&É<äì ø√s¡&É+≈£î&Üá Á|‹ü |÷üò ‘ø· £ ñ<´ä eT+˝À eTT+<Tä ≈î£ edTü qÔ ï &eç ÷+&TÉ ,¢ nqTe÷Hê\T, nHê´jT· yTÓ qÆ ø√]øπ ne⁄‘T· +~. á ∫qï ∫qï deü Td´ü \ ø√d+ü $u»ÑÛ qnb˛Vü≤\T Ç˝≤ ñHêïsTT. ÄbÕ\ì Á|ü‹|ü÷ò ‘T· ø£ ñ<´ä e÷ìï q&ç|æ+#·&+É , ˝ìÒ ôd+{ÏyÓT+≥¢‘√1. XÊX«¯ ‘· ñeTà&ç sê»<ëÛ ì ø±yê*. ˝<Ò ë ôV≤’ Á<ëu≤<qé T jT· T{Ï #j˚ ÷· *. ¬s#·Ã>=≥º&É+ dü]jÓÆT+~ ø±<äT. ‘Ó*d” ‘Ó*j·Tø£ Ä ñ<ä´e÷˝À¢ bÕ˝§ZH˚2. »\ $yê<+ä |]ü cÕÿs+¡ ø±yê*. yê]øÏ |⁄üqsê˝À∫+#T· ø√yê\ì ‘\Ó +>±D, ø√kÕ+Ô Á<äÛ sêjT· \de” T Á|»ü \3. ñ<√´>∑T\≈£î J‘ê\T sêe⁄. ø±ã{Ïº $uÛÑ»q e<äT›. |üøå±q dü$Twæº>± eTq+ $»„|æÔ #˚<ë›eTì Á|ü‹bÕ~düTÔHêï+.4. Çìï d+ü e‘‡· sê\ ‘s· ê«‘· ôV≤’ Á<ëu≤<qé T $&∫ç m˝≤ b˛‘êeTT.ø±ã{Ïº $uÛÑ»q e<äT›. Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D sêh+ - ‘\Ó +>±D Á|»ü \ ∫sø¡ ±\ yê+#.·Û ˇø£ Á|üC≤kÕ«$Tø£ Äø±+ø£å. Á|üC≤kÕ«$Tø£yê<äT\T>±, y˚T<Ûëe⁄\T>±1). 07.09.2013q - dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \ duü ˝ÑÛ À e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· Á|»ü \T>± nìï ÁbÕ+‘ê\ yêﬁó¯ ﬂ ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥TqT ÄV‰ü «ì+nXÀøu˘ ≤ãT ôV≤’ Á<ëu≤<qé T Ä+Á<äÛ ‘\Ó +>±D Á|»ü \ ø=&TÉ ≈î£ >± e]+í #&· +É #·&É+ Hê´jT· +. eTq u≤<´äÛ ‘·, øs£ Ô¡e´+ ≈L£ &Ü.#ê]Á‘ø· £ nC≤q„ +. 1587-92 eT<´äÛ ø≥£ ãº &qç ôV≤’ Á<ëu≤<é q>s∑ +¡1956˝À @sŒ¡ &qç s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\≈î£ m˝≤ |⁄ü &TÉ ‘T· +<√ ÄjT· q $»‘„ øπ· ªªˇø£ C≤‹ì nD∫Ï ô|fºÒ @ C≤‹≈L£ &Ü ‘êqT d«ü ‘+· Á‘+· >±e~˝Ò<ë›+. ôV’≤Á<ëu≤<é q>∑s¡+ ‘Ó\+>±D Á|ü»\ s¡ø£Ôe÷+kÕ\‘√ ñ+&ÉC≤\<äTµµ - ø±sY¢e÷sYÿ‡ìsêàDeTsTT+~. Ç+<Tä ˝À ñ+fÒ øq£ ï&,É eTsêØ\ƒ u≤Û >k∑ Õ«eT´+ ñ+&Ée#·TÃqT>±˙ Ä+Á<ÛäT\ uÛ≤>∑kÕ«eT´eTT+&˚ neø±X¯+ ˝Ò<äT. Ç˝≤+{Ï eTVü≤˙j·TT&ÉT e÷sYÿ‡ #Ó|æŒq $wüj·÷\qT eTqq+ #˚düTø√|ü≥ºD≤\T n+<ä]ø° ÄÁX¯j·T$TdüTÔHêïsTT. ÄÁX¯j·T+bı+<ä&É+˝À nuÛÑ´+ yê*‡q ‘s· T¡ D+ Ç~. Ç|Œü {øπÏ ˙ﬁó¯ ﬂ, ì<TäÛ \T, ñ<√´>±\T, eqsT¡ \T,‘s· +¡ ñ+&≈É L£ &<É Tä >±˙, <ëì bÕ\q˝À u≤Û >+∑ ø±yê\+f,Ò Ä~|Û ‘ü ´· + $<´ä , y<’Ó ´ä +, d+ü dÿü è‹, u≤Û w,ü j÷· d\ü ˝À nsú¡ X‘¯ êã+∆ bÕ≥T ìsê≥+ø+£ >±#·˝≤sTT+#·T‘êeT+fÒ m˝≤ ≈£î<äTs¡T‘·T+~. <√|æ&û ø=qkÕ–+~. #Ó’‘·q´e+‘·yÓTÆq ‘Ó\+>±D Á|ü»\ b˛sê{≤\- ôV≤’ Á<ëu≤<Tä qT 10 d+ü e‘‡· sê\T øπ +Á<+ä ñeTà&ç sê»<ëÛ ì>± Á|øü {£ +Ï |*üò ‘+· >± ‘\Ó +>±D Á|‘ü ´˚ ø£ sêh Á|øü ≥£ q e∫Ã+~. BìøÏ e´‹sπ ø+£ >±∫+~. ø±˙ 10 d+ü ˆ\T dTü <÷ä s¡ ø√kÕ,Ô sêjT· \de” TÁbÕ+‘· Á|»ü \qT, ñ<ä´$T+#·&É+˝Àì nHÍ∫‘ê´ìï ns¡ú+ #˚sTT+∫ ‘Ó\+>±D≤ sêhô|‘+Ô· <ës¢¡ Á|jü ÷Ó »Hê\ø√d+ü ôV≤’ Á<ëu≤<≈é î£ s|¡ Œæ +#&· +É d]ü jTÆÓ +~ ø±<Tä . @sêŒ≥TqT kÕø±s+¡ #j˚ T· &+É ˝À dVü ≤ü ø]£ +#ê*‡q ÄeX´¯ ø‘£ q· T n+<]ä ø°sê»<ëÛ ì ìsêàD+ njT˚ ´<ëø± 1,2 d+ü ˆˆ\T ñ+&&É +É Hê´jT· ã<+∆ä - H=øÿÏ #bÓ ÕŒ*. Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ ‘\Ó +>±D, Á|Cü ≤kÕ«$Tø£ Ä+Á<,äÛ sêjT· \deü T+»d+ü . de” T\ø¬ ’ ñ<ä´$T+#ê*‡q nedüsêìï >∑T]Ô<ë›+. Ä ~X¯˝À b˛sê&TÉ <ë+.Bìï πø+Á<äbÕ*‘· ÁbÕ+‘·+ #˚j·T&É+e\q me]ø° ˝≤uÛÑ+ »s¡>∑<äT.ø±ø£b˛‘˚ ‘Ó\+>±D≈£î #ê˝≤ qwüº+. ‘·eT≈£î <äø£ÿì~ sTT‘·s¡T\≈£î ≈£L&Ü >‘∑ · 17 d+ü ˆˆ\T>± ‘\Ó +>±D sêh kÕ<qäÛ ñ<´ä eT ø±sD¡ +>±<øä ÿ£ ≈L£ &<É Hä ˚ ‘\Ó +>±D sêh e´‹sπ ø£ yK’Ó ] nÁ|Cü ≤kÕ«$Tøy£ TÓ qÆ ~. ø±ã{ºÏ nHø˚ £ Ç‘s· ¡ Á|Cü ≤ ñ<´ä e÷\T yqÓ ≈î£ ÿ|{ü ≤sº TT. >‘∑ · 4 d+ü ˆˆ\T>± ø√kÕ+Ô Á<,äÛÇ˝≤+{Ï &eç ÷+&ô¢É|q’ yT˚ <ëÛ e⁄\T, $E\„ T rÁe+>± Ä˝À∫+#ê*‡+~>± sêjT· \de” T˝À¢ dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ñ<´ä eT+ ù|s¡ Ç‘s· ¡ Á|Cü ≤ ñ<´ä e÷\T |øü ÿ£ qø√sT¡ ‘·THêï+. ô|≥ãº &Üs¶ TT. $XÊ\ Á|»ü \, ÁXÊ$Tø£ esê\Z eTÚ[ø£ deü Td´ü \ |]ü cÕÿs+¡2). »\ $yê<ë\T- Ç$ C≤rjT· , n+‘s· êr® jT· »\ Hê´jT· d÷ü Á‘ê\ô|’ ø√dü+ ‘ê&ç‘·, |”&ç‘· esêZ\T Á|üC≤kÕ«$Tø£ ñ<ä´eT+˝À ø£\dæ ñ<ä´Ä<ëÛ s|¡ &ü ç |]ü wÿü ]+#T· ø√e&+É dãü ãT>± ñ+≥T+~. ø√kÕ+Ô Á<,äÛ sêjT· \ $T+#·&ÜìøÏ - Ç˝≤+{Ï ∫qï düeTdü´\qT ‘ê]ÿø£+>±, ‘ê‹«ø£+>±de” T HêjT· ≈î£ \, bÕ\øe£ sê\Z ujÑÛ T· eT+‘ê n~øÛ +£ >± yê&TÉ ≈î£ qï ˙{ôÏ|’ |ü]wüÿ]+#·T≈£î+≥÷ eTT+<äT≈£î b˛yê\ì ø√s¡T‘·THêï+. ø√kÕÔ+Á<Ûä,Vü≤≈£îÿ ñ+≥T+<ë nH˚<˚? @ $wüj·TyÓTÆHê πø+Á<ä+ y˚ùd $uÛÑ»q ø£$T{° ‘\Ó +>±D Á|»ü \ b˛sê≥ #]· Á‘-· d+ü Á|<ü ëj÷· \qT eTs√kÕ] eTqq+>±˙, Á|Cü ≤ ñ<´ä eT d+ü |÷üò \ sTTsT¡ ÁbÕ+‘ê\ ø$£ T{\° <ë«sê >±˙ #˚düTø=ì q÷‘·q Á|üC≤kÕ«$Tø£ $|ü¢e+ ø√dü+ |ü⁄qs¡+øÏ‘·+ ne⁄<ë+.|ü]cÕÿs¡+ #˚düTø√e#·TÃ. ˇø£ ÁbÕ+‘· Á|»ü \ eTH√u≤Û yê\qT - dVü ≤ü » V≤ü ≈î£ ÿ\qT >T∑ ]+Ô ∫ eT<‘›ä T·3). ñ<√´>±\ $wjü T· +˝À - >‘∑ +· ˝Àì õy=-36, õy=-61 \ <ë«sê ‘\Ó |&ü +É <ë«sêH˚ sTTsT¡ ÁbÕ+‘ê\ Á|»ü \eT<´äÛ ddæ ˝ü q’… ◊ø´£ ‘· kÕ<´äÛ +|+ü bÕ*‡q ñ<√´>T∑ \‘√bÕ≥T áeT<´äÛ ø±\+˝À &|ç ⁄ü ´fwÒ qü ù¢|s¡ #]˚ q ne⁄‘·T+~.yê]ì Ä+Á<ÁäÛ|<ü X˚ Ÿ Á|uü TÑÛ ‘ê«ìøÏ øπ {≤sTT+#ê*. |<ü ﬁ˚ ﬂ¯ ñeTà&ç sê»<ëÛ ì>±ñ+≥T+~ ø±ã{ºÏ Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ Á|uü TÑÛ ‘«· + yêﬁﬂ¯ qT møÿ£ &H’Ó ê |ìü #s˚ TT+#T· MTsT¡ Ç|üŒ{¬ÏøH’ ê ‘\Ó +>±D @sêŒ≥TqT V≤ü è<äjT· |üPs¡«ø+£ >± ÄV‰ü «ø√e#·TÃ. n~ Ä Á|üuÛÑT‘·« sTTcÕºsTTcÕº\ô|’ Ä<Ûës¡|ü&ç ñ+≥T+~. ñ ì+#ê*‡+~>± ø√sT¡ #T· Hêï+. sêh+ s¬ +&TÉ sêÁcÕ\º T>± $&bç ˛>±H˚ s¬ +&TÉ<√´>T∑ \≈î£ J‘ê\T sêe⁄ nq&+É nd+ü ã<y∆ä TÓ qÆ <˚ ø±≈î£ +&Ü s¬ #Ã· >=fºÒ sêÁcÕ\º ø±]àø,£ øs£ ¸¡ø,£ $<ë´],ú yT˚ <ëÛ $, kÕìú ø£ ∫qï, ô|<›ä yê´bÕsd¡ Tü \ú ≈î£ ,$<+äÛ >± ñ+~. $u»ÑÛ q d+ü <sä “¡ +¤ >± yù˚d n~øÛ ±sT¡ \, eT+Á‘T· \ ø$£ T{\° T |ü]ÁX¯eT˝≤~Û|ü‘·T\≈£î »]π><˚MT ˝Ò<äT. ¬s+&ÉT sêÁcÕº\˝À Á|ü»\Ä]úø£ e´edüúô|’ <äèwæº kÕ]+#·T‘êsTT. ¬s+&ÉT sêÁcÕº˝Òs¡Œ&É¶|üŒ{Ïø° <˚X¯ Á|üC≤kÕ«$Tø£ Vü≤≈£îÿ\≈£î >±´s¡+{°, Á|üC≤kÕ«$Tø£ ø±s¡´Áø£eT+ neT\TÄ]ø∆ £ e´ed˝úü À u≤Û >+∑ >±H˚ ñ+{≤sTT. Á|‘ü ê´e÷ïj÷· \T øπ +Á<+ä u≤<´äÛ ‘>· ± »]–q|⁄ü &˚ Á|»ü \≈î£ yT˚ \T »sT¡ >T∑ ‘T· +~. Á|Cü ≤ kÕ«$Tø£ ‘\Ó +>±D,ñ+≥T+~. Çø£ ôV≤’ Á<ëu≤<Tä qT $&∫ç b˛e&eÉ ÷? ˝<Ò ë? nH~˚ yê] Á|üC≤kÕ«$Tø£ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ\ ø=s¡≈£î ø£\dæe#˚Ã Á|ü‹ e´øÏÔì, X¯øÏÔì ø£\T |ü⁄≈£îì Á|ü»\ Á|üC≤kÕ«$Tø£ ø±s¡´Áø£eT neT\T¬ø’, düeTÁ>∑$ø±dü+ ø=s¡≈£î nø√ºãsY - 2013 ñ<´ä eT ìsêàD+ #|˚ &ü TÉ <ëeTì ø√sT¡ ‘÷· á $wjü ÷· \ô|’ sö+&é fãÒ T˝Ÿ≈î£ V‰ü »¬s’ $E˝„ …q’ MTs+¡ <sä ¡÷ #]· Ã+∫ á düe÷yX˚ ¯ ñ<˚X› Ê\qT, Á|Cü ≤ kÕ«$Tø£ ø£s¡Ôyê´\qT düTdü+|üqï+ #˚kÕÔs¡ì ø√s¡T#·THêï+. <ä ( ôdô|º+ãsY 14 Hê{Ï sö+&éfÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+ ø° H√{Ÿ Ä<Ûës¡+>±) 19

kÕe÷õø£+ Jyêes¡D≤ìï s¡øÏå+#·&É+ ø√dü+...|üsê´es¡D |üsê´≥ø£+Jyêes¡D eqs¡T\T Á|üø£è‹ ø±qTø£\T ø£qTø£ Á|ü‹ ˇø£ÿ]ø° n+<äTu≤≥T˝À ñ+&Ü*. n+<äTe\¢ Á|üuÛÑT‘·«+ #·≥ºã<ä›yÓTÆq <Ûäs¡àø£s¡Ô>±, Á|üC≤ Á|üjÓ÷»q+ ø√dü+ á ÄdüTÔ\qT ìs¡«Væ≤dü÷Ô kÕe÷q´ »q+ yê&ÉTø=q&ÜìøÏ M\T>± ñ+#ê*. Ç+ø± Ç≥Te+{Ï ÄdæÔ $wüj·T+˝À Ä]úø£ Á|üjÓ÷»Hê\ <äècÕº´ sêJ|ü&É≈£L&É<äT n+≥÷ |üsê´es¡D |üsê´≥ø£+ ÁbÕ<Ûëq´+ >∑T]+∫ $e]düTÔHêïs¡T ôV’≤ø√s¡Tº Hê´j·Tyê~ düTe÷*ì ¬s&ç¶ q+<Ûë´\ MT bÕ<ë\ düŒs¡Ù≈£î H˚\ |ü⁄\øÏdüTÔ+<äì, >±* MT eTT+>∑T n+<äTu≤≥T˝À ñ+&Ü*. n+<äTe\¢ Á|üuÛÑT‘·«+ #·≥ºã<ä›yÓTÆq <Ûäs¡àø£s¡Ô>±, Á|üC≤ Á|üjÓ÷»q+ ø√dü+ á ÄdüTÔ\qT ìs¡«Væ≤dü÷Ô kÕ e÷q´ »q+s¡T\‘√ Ä&Ü\ì ‘·|ædüTÔ+<äì eTs¡Teø£+&ç ` K©˝Ÿ õÁu≤Hé yê&ÉTø=q&ÜìøÏ M\T>± ñ+#ê*. Ç+ø± Ç≥Te+{Ï ÄdæÔ $wüj·T+˝À ø£Ø+q>∑sY, ìC≤e÷u≤<é, es¡+>∑˝Ÿ yÓTT<ä˝…’q õ˝≤¢˝À¢ì ø=+&É˝À¢ Ä]úø£ Á|üjÓ÷»Hê\ <äècÕº´ sêJ|ü&É≈£L&É<äT.Á>±HÓ’{Ÿ ‘·e«ø£+ ìs¡+‘·s¡+>± »s¡T>∑T‘√+~. Ç~ ø=ìï |ü]ÁX¯eT\≈£î Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ n‘·´+‘· |ü⁄sê‘·qyÓTÆq uÛÖ>√[ø£ $•wüº‘·>∑\ Äsê˝≤uÛÑ<ëj·Tø£+>± ñHêï, Bìe\¢ Jyêes¡D+ô|’ n‘·´+‘· <äTÁwüŒuÛ≤e+ e∞ |üs¡«‘· ÁX‚DT\T uÛ≤s¡‘·B«|üø£\Œ+˝À ñHêïsTT. M{Ï˝À KìC≤\|ü&ÉT‘·Tqï~. á õ˝≤¢˝À¢ì |üs¡«‘·ÁX‚DT˝À¢ $$<Ûä C≤‘·T\ eèøå±\T, ‘·e«ø±ìøÏ dü+ã+~Û+∫ düTÁ|”+ø√s¡Tº˝À m+.dæ.yÓTVü≤‘ê (m.◊.ÄsY.»+‘·Te⁄\T Á>±e÷\≈£î n‘·´+‘· düMT|ü+˝À ñ+{≤sTT. ø=ìï ø=+&É 2004 mdtdæ4016) πødüT ñ+~. á |üs¡«‘ê\˝À ˇø£|ü&ÉT <ä≥ºyÓTÆq˝À¢ |ü⁄sêedüTÔ n<äT“¤‘ê\T+&É>±, eT]ø=ìï qBrsê˝À¢ ñ+&˚ ∫qï n&Ée⁄\T, »\bÕ‘ê\T, eq´ÁbÕD≤\T ndü+U≤´ø£+>± ñ+&˚$. á>∑T≥º\ e+{Ï$. yêdüÔyêìøÏ á ø=+&É\ ÁX‚DT˝À¢ uÛÖ>√[ø£ _Ûqï‘·«+, |üs¡«‘ê\˝À >∑qT\ ‘·e«ø£+ e\¢ uÛÑ÷>∑s¡“¤»\+ ‘·–Zb˛sTT+~. nuÛÑj·÷ø£qTï\ |ü+&ÉT>∑ #˚ùd Á|üø£è‹ <äèXÊ´\T ñ+{≤sTT. &Óø£πs{Ïyé bò˛¢]+>¥, s¡D≤´ìø° düMT|ü+˝Àì Jyêes¡D≤‘·àø£+>± düTìï‘·yÓTÆq |üsê´es¡D+ø#Ï HÓ é ø±_H≥Ó T¢ e+{Ï yê{ìÏ #j˚ T· &ÜìøÏ Á>±H{’Ó ŸqT ñ|jü ÷Ó –dTü Ô HêïsT¡ . <Óã“‹+~. &Ûç©¢, Vü≤sê´Hê dü]Vü≤<äT›˝À¢ì dü÷s¡CŸK+&é, ã&Éâ˝Ÿ düs¡düT‡á KìC≤\ ø√dü+ Äes¡D dü+|ü<äqT ø=\¢>=≥º&É+ $#ês¡ ø£s¡+. \T <Óã“‹HêïsTT. düTÁ|”+ø√s¡Tº |ü_¢ø˘ Á≥dtº dæ<ë›+‘êìï n+^ø£]dü÷Ô, >∑qT\ ‘·e«ø£+ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\ Á|üuÛ≤e+ Jyêes¡D+ô|’ m+‘·>± |ü&ç+ Á|üdüTÔ‘· yê´dü+ |üsê´es¡D #·≥º+˝Àì eTÚ*ø£ Hê´j·Tdü÷Á‘ê\ <√ n+#·Hê y˚j·T&ÜìøÏ ì|ü⁄DT\ ø£$T{°ì @s¡Œ∫+~. $$<Ûä düeTdü´ÁbÕeTTU≤´ìï #ÓãT‘·÷, n≥Te+{Ï Á|ü<˚XÊ\˝À |üsê´es¡D / Jyê e \≈£î dü+ã+~Û+∫ ì|ü⁄DT\ ø£$T{° ìy˚~ø£ ø√dü+ ìØøÏådü÷Ô Äsêe∞s¡D |üsê´≥ø£+ (mø√ ≥÷]»+) e+{Ï q÷‘·q uÛ≤eq\ <ë«sê düTìï ÁX‚DT\qT m˝≤¬>’Hê ø±bÕ&Ée\dæ ñ+<äì ø√s¡Tº #Ó|æŒ+~. Ç+‘· ø£]ƒq‘·yÓTÆ, düT+<äs¡yÓTÆq Á|üø£è‹ì s¡øÏådü÷ÔH˚ Ä]úø£, kÕ+düÿè‹ø£ kÕe÷õø± ìã+<Ûäq\THêï, uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À Äsêe[˝À Jyêes¡D+ô|’ <äTÁwüÁ|üuÛ≤e+_Ûeè~∆ì ≈£L&Ü m˝≤ kÕ~Û+#·e#√Ã #ÓãT‘·T+~. ø=+&É ÁbÕ+‘ê˝À¢ |ü&˚≥≥T¢>± ñ+&˚, >∑qT\ ‘·e«ø±ìï |üP]Ô>± ÄbÕ*‡ ñ+≥T+~.>∑qT\ ‘·e«ø±ìøÏ Ç∫Ãq ˝…’ôdqT‡\T #Ó\¢eì>±ì, #Ó\T¢‘êj·Tì>±ì,˝Ò<ë yê{Ïì ‘·–q+‘·>± Ä+ø£å\T $~Ûdü÷Ô eT+ps¡T #˚j·T&É+ »] m+dæ yÓTVü≤‘ê y˚dæq eTs√ πødüT˝À düTÁ|”+ø√s¡Tº rs¡TŒ yÓTÆ\T sêsTT–+<ë, ˝Ò<ë nì >±ì yê~+#·&É+, }Væ≤+#·&É+ s¡#·sTTÁ‹ ñ<˚›X¯+ e+{Ï~. m+.dæ.yÓTVü≤‘ê eTs√ πødüT (1997`1 mdtdædæ 388) qTø±<äT. Jyêes¡D düeTè~∆ ñqï, düTìï‘·yÓTÆq ÁbÕ+‘ê\˝À >∑qT\ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ô|’ sê»ø°j·THêj·T≈£î&Ó’q ø£eT˝ŸHê<∏é ≈£î≥T+u≤ìøÏ‘·e«ø£+>±ì, |üsê´es¡D≤ìøÏ Vü‰ì »]π> |üqT\qT #˚|ü≥º&É+ >±ì #Ó+~q kÕŒHé yÓ÷f…˝Ÿ‡ Á|üsTTefÒñ *$Tf…&é≈£î n≥M uÛÑ÷eTT\qT≈£L&É<äT. Jyêes¡D |üsê´≥ø£+ e+{Ï yê{Ïì Áb˛‘·‡Væ≤+#˚ ~X¯˝À á ©EøÏ∫Ãq+<äT≈£î y˚XÊs¡T. á yÓ÷f…˝Ÿ _j·÷Hé qB‘·˝≤ìï qB rsê#·s¡´\T nedüs¡eT˙, @~ @yÓTÆHê eTT+<äT‘·sê\T Á|üjÓ÷»q+ ø√dü+ ìï ÄÁø£$T+∫+~. <ëì‘√ _j·÷dt bı+–q|ü⁄&ÉT <ë]ì e÷s¡TÃø=Jyêes¡D |ü]s¡ø£åD nedüs¡eT˙ #Ó|üŒ&É+ yê´dü s¡#·sTTÁ‹ ñ<˚›X¯+. q&É+‘√ Jyêes¡D dü+øå√uÛÑ+ m<äT¬s’+~. |ü_¢ø˘Á≥dtº dæ<ë∆+‘·+ Á|üø± s¡+ qB‘·\+, qBrs¡+˝Àì yÓ÷≥˝Ÿ‡ ìsêàD≤ìï ‘=\–+#ê\ì, >∑qT\ ‘·e«ø£+ ø±s¡´ø£˝≤bÕ\qT ìj·T+Á‹+∫, Áø£eTã<ä›+ #˚ùd yÓ÷≥˝Ÿ‡ Äes¡D #·T≥÷º Á|üVü‰Ø>√&ÉqT ì]à+∫ qBrsêqTï+∫ y˚s¡T#·≥º|üs¡yÓTÆq |ü\T ìã+<Ûäq\T, XÊdüq|üs¡yÓTÆq Ç‘·s¡ kÕ<ÛäHê\T nìï >± ñ+&Ü\ì, |üsê´es¡D≈£î, Jyêes¡D≤ìøÏ ø£*–+∫q qcÕºìøÏ{Ï˙ ÁbÕ<∏ä$Tø£+>± n+‘·sê®rj·T+>± n+^ø£]+∫q Hê´j·T dü÷Á‘ê\ |ü]Vü‰s¡+>± |ü⁄qs¡T<ä∆s¡D Ks¡TÃ\T #Ó*¢+#ê\ì, qB‘·˝≤ìï Á|üC≤qT+∫ Á>∑Væ≤+#·&É+ »]–+~. uÛ≤s¡‘· n‘·T´qï‘· Hê´j·TkÕúq+ Ç∫Ãq $ìjÓ÷>±ìøÏ e<ä*ô|{≤º\ì Ä<˚XÊ*∫Ã+~.ø=ìï rs¡TŒ\˝À á dü÷Á‘ê\ ÁbÕeTTU≤´ìï >∑T]Ô+∫ <˚oj·T Hê´j·T#·{≤º\˝À M{Ïì n+^ø£]+#ê\ì #Ó|æŒ+~. düVü≤»eqs¡T˝…’q H˚\, ˙s¡T, >±*, uÛÑ÷$T, eèø£å, |üøÏå, »+‘·T|ü_¢ø˘ Á≥dtº dü÷Á‘·+ C≤˝≤\T eTTK´+>± düVü≤» Jyêes¡De´edüú≈£î ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤+#˚ qeT÷Hê\qT C≤Á>∑‘·Ô‘√ ≈£L&çq Á|üD≤[ø±s¡#·q, ìs¡«Vü≤D<ë«sê |üsê´es¡D #·{≤ºìøÏ dü+ã+~Û+∫q |ü\TπødüT\˝À Hê´j·TkÕúHê\ ø±bÕ&Ée\dæq u≤<Ûä´‘· ñ+<äì Ç+≥˝…≈£îÃ´e˝Ÿ bò˛s¡yéT ‹s¡T|ü‹ πødüTrs¡TŒ\qT kÕqT≈£L\+>± Á|üuÛ≤$‘·+ #˚dæq dü÷Á‘·+ ªª|ü_¢ø˘Á≥dtºµµ, >±*, (m◊ÄsY 2006 mdtdæ1352)˝À nô|ø˘‡ ø√s¡Tº n_ÛÁbÕj·T|ü&ç+~.q<äT\T, düeTTÁ<ë\T, }ãT\T, n&Ée⁄\T, düeTè<ä∆yÓTÆq Jyê es¡D n+‘˚>±≈£î+&Ü ª|ü_¢ø˘Á≥dtº dæ<ë∆+‘·+µ Á|üø±s¡+ |üsê´es¡DqT s¡øÏå+e´edüúqT Á|ü»\T nqTuÛÑ$+#·&ÜìøÏ M\T>± Á|üuÛÑT‘·«+ ø±bÕ &ÉT‘·T+~.á Jyêes¡D eqs¡T\T Á|üø£è‹ ø±qTø£\T ø£qTø£ Á|ü‹ ˇø£ÿ]ø° nø√ºãsY - 2013 20

kÕe÷õø£+#&· +É ªÁ|uü TÑÛ ‘«· u≤<´äÛ ‘µ· øq£ Tø£ JyêesD¡ eqsT¡ \qT $HêXq¯ + #j˚ T· |ü⁄s¡bÕ\ø£ #·{≤º\T #˚|ü{≤º*, >∑qT\ ‘·e«ø£+ |üsê´es¡D≈£î Vü‰ì&ÜìøÏ nqTeT‹+#·sê<äì #Ó|æŒ+~.ø=qkÕπ> n_Ûeè~∆: ø±s¡ø£+ ø±<äì s¡TEe⁄ #˚j·Te\dæq u≤<Ûä´‘· bÕ]ÁXÊ$Tø£y˚‘·Ô<˚. |üsê´es¡D, n_Ûeè~∆ô|’ »]–q ◊sêdü dü<ädüT‡ 1992˝À Je »>∑Hêï<∏é πødüT (m◊ÄsY1977 mdtdæ811)˝À ªeTT+<ädüTÔ C≤Á>∑‘·ÔµyÓ’$<Ûä´ düy˚Tàﬁ¯q+˝À (BìH˚ JeyÓ’$<Ûä´ ˇ|üŒ+<ä+ nì≈£L&Ü n+{≤s¡T) Je yÓ’$<Ûë´ìï Ç˝≤ ìs¡«∫+∫+~. ªªuÛÑ÷$T MT<ä, ˙{Ï˝À, dü÷Á‘êìï uÛ≤s¡‘· #·≥º+˝À uÛ≤>∑+>± düTÁ|”+ø√s¡Tº n+^ø£]+∫+~.Ç‘·s¡ ˙{Ï Jyêes¡D e´edüú\T, yê{Ï˝À uÛ≤>∑yÓTÆq Jyêes¡D dü+øÏ¢wüº‘\· T, M{˝Ï À JeC≤\˝À ñqï y$’Ó <´äÛ +, JeC≤‘T· \eT<´äÛ , JyêesD¡ ø±\Twü´ ø±s¡T≈£î˝Ò qcÕºìï uÛÑØÔ #˚j·÷\H˚ ìj·TeT+.e´edüú\ eT<Ûä´ ñqï _Ûqï‘·«+ n˙ï ø£*dæ, nìïs¡ø±\ düJe Je⁄\˙ï á yÓ’$<Ûä´+˝ÀøÏ ekÕÔsTT.µµ |sü ê´esD¡ $<ëÛ Hê\˝À ø±\Tw´ü ø±s≈¡ î£ ˝Ò qcÕìº ï uØÑÛ Ô #j˚ ÷· \H˚ Je yÓ’$<Ûë´ìï Áb˛‘·‡Væ≤dü÷Ô Ä]úø£ m<äT>∑T<ä\qT kÕ~Û+#·&É+ e÷s<Z¡ sä Ù¡ ø£ ìjT· eT+ 1972˝À $qe∫Ã+~. 1992˝À ]j÷Ó d<ü dä Tü ‡m˝≤>√ s¡÷bı+~+#·&É+ »]–+~. Áã+{Ÿ˝≤+&é ìy˚~ø£>± ù|s=+~q Á|ü|ü+#·|üsê´es¡D, n_Ûeè~∆ø£$TwüHé ìy˚~ø£˝À ªø=qkÕπ> n_Û Á|øü ≥£ q˝À Bìì #s˚ êÃsT¡ . Á|Cü ≤Á|jü ÷Ó »q+ <èä cÕ´º ø±\Tw´ü ø±s≈¡ î£ &˚eè~∆µ (Sustairable )ìDevelopment #·ø£ÿ>± ìs¡«∫+#ês¡T. ªes¡Ôe÷q nedüsê\qT rs¡Tdü÷Ô, uÛÑ$wü´‘·TÔ‘·sê\ nedüsê\T rπsÃ kÕeT ø±\Twü´ qcÕºìï uÛÑ]+#ê\H˚~ ìj·TeT+. n+fÒ me¬s’‘˚ Jyêes¡D≤sê´ú ìï ‘–· +Z #≈· î£ +&Ü ñ+&˚ n_eÛ è~µ∆ . 1999˝Àì ◊sêdü |sü ê´ esD¡ø±s¡´Áø£eT Á|üD≤[ø£ ≈£L&Ü ªø=qkÕπ> n_Ûeè~∆µô|’ <äèwæºì πø+ÁBø£]+∫ ìøÏ qwüº+ ø£*–kÕÔs√, yêπs <ëìì dü] #Ój·÷´*‡ ñ+≥T+~.uÛÑ÷$TMT<ä ñqï $•wüº JeyÓ’$<Ûë´ìï |ü]s¡øÏå+#·&Üìï Áb˛‘·‡Væ≤+∫+~. ÁbÕNq ø≥£ &º yÉ TÓ qÆ ∫‘√&>é &∑ éÛ ø√≥≈î£ , Çﬁﬂ¯ ≈î£ , |+ü ≥\≈î£ ìsø¢¡ ´å£ + m+.d.æ yTÓ V≤ü ‘ê ‘êCŸ Áf|… õ” jT· + øπ dTü (1997`2mddt dæ æ 353) >± #˚dæq >∑qT\ ‘·e«ø±\T, ù|\T&ÉT |üqT\e\¢ qwüº+ »]–+<äì˝À ≈£L&Ü düTÁ|”+ø√s¡Tº ªø=qkÕπ> n_Ûeè~∆µ uÛ≤eqqT ã\|üs¡Tdü÷Ô<˚X¯ Ä]úø£ e´edüú≈£î |ü]ÁX¯eT\ n_Ûeè~∆ nedüs¡y˚T, ø±ì n<˚ düeT sê»kÕúHé ôV’≤ø√s¡Tº &ç$»Hé u…+#Y, uÛÑq«sYdæ+>¥ (m+m<äTHéj·TT/j·T+˝À |üsê´es¡D≤ìï, Jyêes¡D e´edüúì s¡øÏå+#ê* nì #Ó|æŒ+~.n_eÛ è~∆ <èä cÕ´º eTq JyêesD¡ e´edúü u]ÑÛ +#>· *∑ –q+‘· ø±\TcÕ´ìï ÄsYôV≤#Y/0228/2012) πødüT˝À 2012 y˚T 25q rs¡TŒ #Ó|æŒ+~.e÷Á‘·y˚T ø£*–+#˚ $<Ûä+>± C≤Á>∑‘·Ô|ü&Ü\ì #Ó|æŒ+~. ø√≥≈£î 10 øÏ.MT. <ä÷s¡+˝À|ü\ >∑qT\ ‘·e«ø±\T ì*|æy˚j·÷\ì >√<ëes¡+ ‹s¡TeT÷˝≤Œ&é πødüT (2009 ` 6 mdtdædæ 142)˝ÀÁ|<ü ëÛ q Hê´jT· kÕqú + ªø=qkÕ>π n_eÛ è~µ∆ ì deü T‘÷· ø£ u≤Û eq |]ü ~˝Û À #Ó|æŒ+~. n+‘˚ø±≈£î+&Ü ø±\TcÕ´ìøÏ ø±s¡T≈£î˝…’qyês¡T eTs¡eTà‘·T\Á>∑Væ≤+∫+~. >∑qT\ ‘·e«ø£+ Vü‰ìø±s¡ø£yÓTÆq|ü⁄&ÉT á ‘·e«ø£+ ìùw~Û+#·&É+ nH˚ n_ÛÁbÕj·÷ìï e´ø£Ô+ #˚dæ+~. ø√dü+ uÛ≤s¡‘· |ü⁄sêedüTÔ düπs«yê]øÏ s¡÷. 5 ø√≥¢ qwüº|ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+eTT+<ädüTÔ C≤Á>∑‘·Ô #ê\ì Ä<˚•+∫+~. ]jÓ÷ düe÷y˚X¯+˝À eTT+<ädüTÔ C≤Á>∑‘·Ô dü÷Á‘·+ ìs¡«#·Hêìï>∑T]+∫ @ø±_ÛÁbÕj·T+ @s¡Œ&ç+~. á dü<ädüT‡H˚ <Ûä]Á‹ •KsêÁ>∑ dü<ä mì«s√©>∑˝Ÿ j·÷ø£åHé (m◊ÄsY1996 mdtdæ1446) πødüT˝ÀdüT‡ (1992) nì ≈£L&Ü n+{≤s¡T.ªª|üsê´es¡D |ü]s¡ø£åD≈£î Á|üuÛÑT‘ê«\T ‘e· T kÕeTsê´ú \ qqTd]ü +∫ eTT+<dä Tü Ô C≤Á>‘∑ \Ô· T rdTü ø√e&ÜìøÏ ø±\Twtj·T ø±s¡≈£î˝Ò qcÕºìï |üP]+#ê*µµ nH˚ ìj·TeT+ Á|üø±s¡+ áu≤>± ÁX¯<ä∆ô|{≤º*. Ä+<√ﬁ¯q ø£s¡yÓTÆq, u≤>∑T #˚düTø√˝Òì qwüº+ »]π>Á|üe÷<ä+ ñqï|ü&ÉT, |üsê´es¡D ø°åD‘·qT ìyê]+#·&ÜìøÏ XÊÁd”Ôj·T |üì Á|üe÷<äø£s¡yÓTÆ+~ ˝Ò<ë Vü‰ìø£s¡yÓTÆq~ nì >∑T]Ô+∫+~, Ç≥TyÓTÆq ìsêús¡D ˝ÀbÕìï ø±s¡D+>± #·÷|æ ‘·≈£îÿe Ks¡TÃ‘√ #˚|üfÒºìyês¡D #·s¡´\qT yêsTT<ë y˚j·T≈£L&É<äTµµ. e+{Ï ø±s¡´ø£˝≤|ü+ #˚|ü{Ïºq e´øÏÔøÏ |üì #˚|ü{Ïºq düeTj·T+˝À >∑‘· eTs√ s¡ø£+>± #ÓbÕŒ\+fÒ |üsê´es¡D ø°åD‘· »s¡T>∑T‘·T+<äì C≤Á>∑‘·Ô\T rdüTø=Hêï>±ì Ä |üì e\¢ eTs=ø£]øÏ yê{Ï*¢q qcÕºìïXÊÁdjÔ” T· +>∑ ìsê]∆ +#˝· qÒ |ü &TÉ , JyêesD¡ ≤ìøÏ V‰ü ì »]>π Á|eü ÷<+äbı+∫ ñ+<äì uÛ≤$+∫q|ü⁄&ÉT n≥Te+{Ï Vü‰ì »s¡>∑≈£î+&Ü eTT+<ä |üP]+#·e\dæq ‘·|üŒìdü] u≤<Ûä´‘· ñ+≥T+<äì ø√s¡Tº #Ó|æŒ+~.düTÔ>± ìyês¡D #·s¡´\T #˚|ü{≤º*. n+<äTe\¢ ø±\Twü´ø±s¡ø±˝…’q |ü]ÁX¯eT\T |üsê´es¡D≤ìøÏ, Á>±eTdüTú ªyÓ\÷¢sYdæ{Ï»Hé‡µ πødüT˝À (m◊ÄsY 1996 mdtdæ2715) eTT+<ädüTÔ ªC≤Á>∑‘·Ô dü÷Á‘êìïµ düTÁ|”+ø√s¡Tº Ç˝≤ ìs¡«∫+∫+~. |üsê´es¡D \≈£î, H˚\≈£î, uÛÑ÷>∑s¡“¤»˝≤\≈£î »]–q qcÕºìï dü]#˚j·T&ÜìøÏ qwüºø°åD‘·≈£î dü+ã+~Û+∫q ø±s¡D≤\qT }Væ≤+∫, ìyês¡D≈£î #·s¡´\qT |ü]Vü‰s¡+ #Ó*¢+#·e\dæ ñ+≥T+~. nø√ºãsY - 2013 Á|üø£è‹ì s¡øÏå+#·&É+ ` |üsê´es¡D /Jyêes¡D |üsê´≥ø£+ |üsê´es¡D / Jyêes¡D |üsê´≥ø£+ ˇø£ uÛ≤eq. BìøÏ ‘·–q $ <Ûä+>± ìs¡«#·q+ #Ó|üŒ&É+ M\Tø±<äT. á |ü<ëìøÏ ‘·–q ìs¡«#·q eT+fÒ n~ ãVüQXÊ n+‘·s¡Z‘·+>± eTq˝À ñ+≥T+~. Á|ü»\T Á|üø£è ‹ì #·÷dæ Äq+<ëìï nqTuÛÑ$+#ê*. <ëìøÏ #Ó&ÉT|ü⁄ #˚j·Tsê<äT. ñ qï<ëìï ñqï≥T>¢ ± n+fÒ j·T<∏ë‘<· ∏+ä >± ñ+#ê*. düV≤ü »yTÓ qÆ ≈î£ ‘·÷ Vü≤\+ <äècÕº´ ø=ìï ìs¡«#·Hê\T e#êÃsTT` n+‘·sê®rj·T |üsê´es¡D |üsê´≥ø£ kıôd’{° |üsê´es¡D / Jyêes¡D |üsê´≥ø±ìï Ç˝≤ ìs¡«∫+ ∫+~.ªª|üsê´es¡DqT |ü]s¡øÏådü÷Ô, kÕúìø£ Á|ü»\ dü+πøå e÷ìï <äèwæº˝À ñ+#·Tø=ì u≤<Ûä´‘êj·TT‘·+>± düVü≤»dæ<ä∆ Á|üø£è‹ì <ä]Ù+#·&ÜìøÏ u≤<Ûä´‘êj·TT‘·+>± #˚ùd Á|üj·÷D+.µµ |ü]s¡ø£åD, ø£eT÷´ì{°\T, ìs¡+ ‘·s¡+>± ø=qkÕπ> |üsê´≥ø±\qT ø£\bÕ\ì Bì dü÷Á‘·+.|üsê´es¡D |sü ê´≥ø±ìï sø¡ s£ ø¡ ±\ |sü ê´≥ø+£ >± ≈L£ &Ü eØøZ ]£ +#e· #T· Ã. Á>±MTD |üsê´≥ø£+, e´ekÕj·T |üsê´≥ø£+, kÕVü≤dü j·÷Á‘·, yÓ’Hé |üsê´≥ø£+, {° (‘˚j·÷≈£î) |üsê´≥ø£+ yÓTTˆˆ $<Ûä+>±. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ |üsê´≥ø±_Ûeè~∆ dü+düú ≈£L&Ü ∫qï>± |üsê´es¡D |üsê´≥ø£+˝À ‘=* n&ÉT>∑T\T y˚k˛Ô+~. Á|üC≤ÁX‚j·TdüT‡ |üs¡e÷e~Û >±H˚ á n&ÉT>∑T\T ñ+&Ü\ì ø√s¡T≈£î+<ë+. <ä 21

es¡Ôe÷q+∫qï sêÁcÕº\T ` Á|ü>∑‹øÏ ∫Vü‰ï\T! uÛ≤cÕ ÁbÕ‹|ü~ø£ sêÁcÕº\ø£Hêï ∫qï sêÁcÕº˝À¢H˚ yÓTÆHê]{°\≈£î, <ä[‘·T\≈£î s¡ø£åD e⁄+≥T+~ nì n+uÒ<äÿsY @Hê&√ dü÷∫+#ês¡T.sêÁwüº+ $wüj·÷ìøÏ eùdÔ sêÁwüº $uÛÑ»qqT d”e÷+Á<Ûä ÁbÕ+‘ê\≈£î #Ó+~q bÕ\ø£esêZ\T, ô|≥Tºã&ç esêZ\T m+<äT≈£î e´‹πsøÏdüTÔHêïjÓ÷$X‚¢wædü÷Ô, nìï ÁbÕ+‘ê\ kÕe÷q´ Á|üC≤˙ø£+ @ $<Ûä+>± Ä˝À∫+#ê˝À $e]düTÔHêïs¡T kÕe÷õø£ $X‚¢wü≈£î\T &Üˆˆõ. \#·Ãj·T´ u≤Û cÕ ÁbÕ‹|ü~ø£ sêÁcÕº\ø£Hêï ∫qï sêÁcÕº˝À¢H˚ yÓTÆHê]{°\≈£î, nÁ|üC≤kÕ«$Tø£ uÛ≤eC≤˝≤ìï düeT]úùdÔ sê»ø°j·T\_∆ì bı+<äe#·TÃ nH˚~ ø=+<ä] y˚T<Ûëe⁄\ Ä˝À#·q! nsTT‘˚ sê»ø°j·÷\T ñ+&É≈£L&É<ä[‘·T\≈£î s¡ø£åD e⁄+≥T+~... &çôd+ãsY 1953˝À |òü»˝Ÿ n© <äì ø±<äT. n$ Äs√>∑´ø£s¡+>±, Á|üC≤kÕ«eT´ã<ä∆+>± e⁄+≥÷, Á|ü»\H˚‘·è‘·«+˝À @s¡Œ&çq yÓTT<ä{Ï sêÁcÕº\ |ü⁄qs¡«ed”úø£s¡D ø£$T{° ‘·q qT #Ó’‘·q´ |ü]#˚$<Ûä+>± e⁄+&Ü*. ø±ì, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À á yê‘êeìy~˚ øq£ T ôdô|+º ãsY 1955˝À deü T]Œ+∫q d+ü <sä “¡ +¤ >± &Üˆˆ _.Äs.Y s¡D+ ø£q|ü&Éø£b˛>±, ÁbÕ+rj·T‘·‘·«+˝À ≈£Ls¡Tø=ì b˛e&É+ (ø=+<än+uÒ<äÿsY nqï e÷≥*$. m+<äTø£+fÒ sêÁwüº |ü]~Û ‘·–Zq ø=~›, Ä s¡T ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\‘√ düVü‰), ˝Ò<ë eTÚq+>± e⁄+&É&É+ »s¡T>∑TÁbÕ+‘·+˝À e⁄+&˚ á esêZ\T »HêuÛ≤|üs¡+>± m≈£îÿe XÊ‘·+ ne⁄ ‘·Tqï~. bÂs¡Vü≤≈£îÿ\ >∑÷]Ã, düe÷»+ >∑÷]Ã |ü⁄+U≤qT|ü⁄+U≤\T>±‘ês¡T. B+‘√ Á|üD≤[ø£, Á|üD≤[πø‘·s¡ ì<ÛäT\ |ü+|üø£+˝À »HêuÛ≤ s¡#·q\T #˚dæq Ä+Á<Ûä, d”eT s¡#·sTT‘·\T, y˚T<Ûëe⁄\T >∑‘· <äXÊã›ÁbÕ‹|ü~ø£q m≈£îÿe>± πø{≤sTT+#·&Éy˚T ø±≈£î+&Ü, sê»ø°j·T+>±, ñ ø±\+>± eTÚq+>± e⁄+&É&Éy˚T ø±<äT, Ä+Á<Ûä˝À sêE≈£îqï düyÓTÆ<√´>∑ |üs¡+>± m≈£îÿe kÕúHê*ï \_∆ bı+<˚ neø±X¯+ ñ+≥T+~. á ø±´+Á<Ûä ñ<ä´eT+ |ü≥¢ ñ<ëd”q+>± e⁄+≥THêïs¡+fÒ, M] ìC≤sTTrn+XÊ*ï |ü{Ïº+#·Tø√ì <ä[‘· y˚T<Ûëe⁄\T ø=+<äs¡T ∫qï sêÁcÕº*ï ñ m+‘·H√ ‘Ó\TdüTÔqï~. ô|’>± Á|ü»\ Äø±+ø£å\ y˚Ts¡≈£î |üì #˚kÕÔeTì,qï‘· esêZ\ Ä~Û|ü‘·´ ∫Vü‰ï\ì n_Ûe]í+#·&É+ »s¡T>∑T‘·Tqï~. ñ #˚j·÷\ì s¡#·sTT‘·\T Á|ü»\|üø£å+ eVæ≤+∫ s¡#·q\T #˚j·÷\ì Ms¡Tqï‘· esêZ\ ≈£îVü≤Hê y˚T<Ûëe⁄˝≤¢>± ø=ìï ù|s¡TyÓ÷dæq C≤rj·T ~q Á|eü ∫d÷ü Ô e⁄+{≤sT¡ . á yT˚ s≈¡ î£ sêÁwkºü Õsú TT d+ü |÷üò \THêïsTT. Ç˝≤+|üÁ‹ø£˝≤¢, ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ ø=eTTàø±ùd m\Áø±ºìø˘ MT&çj·÷˝≤ Ms¡T {Ï yêeT|üø£å uÛ≤eC≤\+>∑\ eè‹Ô (ñ<√´>∑ ñbÕ<Ûë´j·T, ø±]àø£) dü+Ä˝À∫+#·&É+ <ä[‘·, yÓTÆHê]{°\ e´‹πsø£‘·H˚ ne⁄‘·T+~. |òü÷\T sêÁwüºkÕúsTT˝À ˇø£ e÷≥, yê] yê] ÁbÕ+‘ê˝À¢ ˇø£ e÷≥ e÷{≤¢&É≥+ ªu≤ãTµ ˝≤+{Ï ¬s+&ÉTø£ﬁ¯¢ dæ<ë∆+‘·y˚T! Ç≥T ‘Ó\+>±D˝À ≈î£ X«¯ +‘dY +æ >,¥ m+.C.… nø“£ sY qT+∫ yTÓ T<\ä Tø=ì, ∫e]øÏ nHêï ñ<ä´eT+ »]–q|ü&ÉT m˝≤+{Ï uÛÑ÷$Tø£qT b˛wæ+#·ì Ms¡T, düyÓTÆVü≤C≤πs ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D Ä$sê“¤yêìï e´‹πsøÏdü÷Ô Á|üø£≥q*ï Çe« ø±´+Á<Ûä ñ<ä´eT+˝À ÁøÏj·÷o\ uÛÑ÷$Tø£qT b˛wæ+#·&É+ M] ãVüQ&É+ XÀ#·˙j·T+! M]øÏ ªC≤rj·T bò˛_j·÷µ nH˚ s¡T>∑à‘· ñ+&ç ñ+ s¡÷|ü⁄ y˚cÕìøÏ ì<äs¡Ùq+.≥T+~. Á|ü»\ Äø±+ø£å*ï ø±<ä+≥÷ bÕ\≈£î\≈£î nqT≈£L\+>± ªø±\yéT‡µ sêj·T&É+ M] Á|üeè‹Ô>± e÷]b˛sTT+~. ‘Ó\+>±D Á|üø£≥q dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ñ<´ä eT+ d+ü <sä “¡ +¤ >± >T∑ ]+Ô #ê*‡q n+XÊ\T ø=ìï»]–q yês¡+˝Àù| ‘Ó\+>±Dô|’ e´+>∑´+>± ù|s¡TyÓ÷dæq C≤rj·T e⁄HêïsTT. ˇø£{Ï sêÁcÕºìï $&ÉBj·TeT+fÒ (á |ü<ä+ #ê˝≤ ˙#·yÓTÆÄ+>∑¢ ~q|üÁ‹ø£ Hê\T>∑T dü+bÕ<äø°j·÷*ï sêj·T&Éy˚Tø±ø£, e+&ÉsY q~) d”e÷+Á<Ûä Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ*ï ø±\sêj·T&Éy˚Tqì! á dü+<äs¡“¤+>±˝≤+&éqT ≈£L&Ü n&ç–‘˚ ÇkÕÔsê? n+≥÷ πø+Á<ëìï Á|ü•ï+#·&É+ Ä˝À∫+#ê*‡q n+XÊ\T nH˚ø£+. n+<äT˝À ø=ìï+{Ïì #·÷<ë›+! z|üÁ‹ø£ ô|≥Tºã&ç dü«uÛ≤yêìï #·÷|ü⁄‘·Tqï~. yêdüÔ$ø£ <äèø£Œ<∏ä+ ˝À|æ+ ÁbÕ+‘· Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ\T eTs√ ÁbÕ+‘·+˝À m˝≤ HÓs¡y˚s¡T‘êj·Tì?∫q MT&çj·÷\T, s¡#·sTT‘·\ eTTdüT>∑T˝À e⁄qï ô|<ä›eTqTwüß\T bÕ\ n+fÒ, eTs√ ÁbÕ+‘·+˝À <√#·Tø√e&ÉyÓTÆHê ø±yê*. ˝Ò<ë ô|≥Tºã&ÉT≈£î\ n&ÉT>∑T\≈£î eT&ÉT>∑T˝§‘·Ô&É+, sê»ø°j·÷\T #˚dü÷Ô sê»´düuÛÑ˝À \T ô|{Ïº ˝≤uÛ≤*ï bı+<ä&ÉeTHêï ø±yê*. ìC≤ìøÏ á ¬s+&ÉT >∑‘·#=s¡ã&Ü\ì #·÷düTÔHêïs¡T. nsTT<äT <äXÊu≤›\T>± ‘Ó\+>±D Á|ü»\T m<äTs=ÿ+≥÷ ñHêïs¡T. á <√|&æ ç |˝üò ≤*ï n+<Tä ≈î£ +≥Tqï~ ìC≤ìøÏ Ä+Á<,äÛ de” T Á|»ü \T ø±<Tä . ‘Ó\+>±D Á|üø£≥q ñ<ä´e÷\≈£î ‘·˝§–Z #˚kÕsê, ø±+Á¬>dt sê» M] eTTdTü >T∑ ˝À ñqï sê»øj° T· HêjT· ≈î£ \T, ô|≥Tãº &<û ësT¡ ,¢ d˙æ s+¡ >∑ø°j·T nedüsê\¬ø’ #˚dæ+<ë nH˚~ |üø£ÿq ô|&ç‘˚, Á|ü»\ Äø±+ø£å≈£î |]ü ÁXe¯ TkÕ|ú ≈ü î£ ˝!Ò ôV≤’ <sä êu≤<˝é À ô|≥Tãº &ç ô|{≤eº Tì, n_eÛ è~∆ #k˚ Õ‘·˝§>∑Z&É+ e÷Á‘·+ »]–+~. á Á|üø£≥q\ H˚|ü<∏ä´+˝À <˚X¯yê´|æ‘·+ eTì |ü<˚|ü<˚ #Ó|ü⁄‘·Tqï yês¡T ¬s+&ÉT Á|üX¯ï\≈£î düe÷<Ûëq+ Çyê«*.>± sêÁcÕº\ Ä$sê“¤e ñ<ä´e÷\T (∫qï sêÁcÕº\T nH˚ |ü<ä+ dü] ô|≥Tºã&çøÏ ôV’≤<äsêu≤<éqT m+<äT≈£î m+#·T≈£îHêïs¡ì.. ¬s+&=e~jÓÆT+~ ø±<äT) }|ü+<äT≈£îHêïsTT. á ñ<ä´e÷\T >∑‘·+˝À ñqïy˚! Ä+Á<Ûä, d”eT˝À M¬s+<äT≈£î ô|≥Tºã&ç ô|≥º˝Ò<äì. á s√E Ä+Á<Ûä,‘\Ó +>±D H|˚ <ü ´ä∏ +˝À |⁄ü ≥Tøº =∫Ãqy$˚ T ø±e⁄! á d+ü <sä “¡ +¤ >± »q‘ê d”eT Á|ü»\ BHêedüú\T ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î _Ûqï+>± @$T ˝Òe⁄. nbÕØº n<Ûä´≈£åî&ÉT düTÁãVü≤àD´kÕ«$T e÷{≤¢&ÉT‘·÷ <˚X¯+˝À düT|ü]bÕ\ ø£ÿ&É –]»q düeTdü´\T, eTVæ≤ﬁ¯\ düeTdü´\T, $<ë´s¡Tú\ düeTdü´\T,q, nìï esêZ\ Á|ü»\≈£î Hê´j·T+ »s¡>±\+fÒ 60 sêÁcÕº\T @s¡Œ ¬s’‘·T\ ¬s’‘·T≈£L©\ düeTdü´\THêïsTT. Çø£ÿ&ÉTqïfÒ¢ nø£ÿ&É #˚H˚‘· ø±]à&Ü\ì dü÷∫+#·&É+ >∑eTHês¡Ω+! ≈£î\ düeTdü´\THêïsTT. Ä‘·àVü≤‘·´\THêïsTT. –]»q eTVæ≤ﬁ¯\ô|’ ás√E sê»øj° ÷· \T, sê»øj° T· yê<Tä \T ô|]–b˛‘÷· kÕ«sú¡ ∫+ nø√ºãsY - 2013‘·q dü«+‘· ˝≤uÛÑ+ m≈£îÿyÓ’+~. sê»ø°j·Tyê<äT\ yÓqTø£ q&çùdÔ, yê] 22

es¡Ôe÷q+n‘ê´ #êsê\THêïsTT (yêø£|ü*¢, uÛÑ\T¢>∑÷&Ó+) ≈£î\$eø£å‘· ñ+~. düyÓTÆø£´ sêÁwüº+ eTTdüT>∑T˝À <√|æ&ç |òü˝≤*ï n+<äT≈£î+≥T≈£î\ b˛sê{≤\THêïsTT. qï~ ìC≤ìøÏ Ä+Á<Ûä, d”eT Á|ü»\T ø±<äT. M] eTTdüT>∑T˝À ñqï sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, ô|≥Tºã&û<ës¡T¢, dæ˙s¡+>∑ |ü]ÁX¯eT ôdCŸ\≈£î e´‹πsø£+>± |üesYbÕ¢+≥T\≈£î (ø=yê«&É, k˛+ù|≥) kÕú|ü≈£î˝Ò! ôV’≤<äsêu≤<é˝À ô|≥Tºã&ç ô|{≤ºeTì, n_Ûeè~∆ #˚kÕe´‹sπ ø+£ >± nøÿ£ &ç Á|»ü \T b˛sê{≤\T #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . ø±s=Œsπ {Ÿ $<´ä ≈î£ eTì |ü<˚|ü<˚ #Ó|ü⁄‘·Tqï yês¡T ¬s+&ÉT Á|üX¯ï\≈£î düe÷<Ûëq+‘·≥Tºø√˝Òø£ $<ë´s¡Tú\T Ä‘·àVü≤‘·´*ï m+#·T≈£î+≥THêïs¡T. sê´–+>¥, Çyê«*. ô|≥Tºã&çøÏ ôV’≤<äsêu≤<éqT m+<äT≈£î m+#·T≈£îHêïs¡ì..j÷· d&æ é <ë&TÉ \THêïsTT. nìï esê\Z Á|»ü \T nìï sø¡ ±\ sT¡ >à∑ ‘\· ‘√ ¬s+&=e~ Ä+Á<Ûäd”eT˝À M¬s+<äT≈£î ô|≥Tºã&ç ô|≥º˝Ò<äì.nìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·T+fÒ düŒ+~+#·ì sê»ø°j·÷\T, ≈£îVü≤HêyT˚ <ëÛ e⁄\T, ø=+‘e· T+~ s#¡ s· TT‘\· T dyü TÓ øÆ ´£ ìHê<ëìï eTT+<d˚ Tü ø=ì ˇø£|ü&ÉT s√>∑T\bÕ*≥ <˚yê\j·÷\T>± ñqï ñkÕàìj·÷, >±+BÛìq~+#·&É+, á düeTdü´\≈£î m˝≤ |ü]cÕÿs¡yÓ÷ #Ó|üŒ>∑\>±*. ôV’≤<ä Vü‰dæŒ≥˝Ÿ‡ ø±s=Œπs≥T yÓ’<ä´ $<Ûëq+‘√ qs¡ø£≈£LbÕ\T>± e÷]b˛j·÷sêu≤<é ñeTà&ç sê»<Ûëì nsTTHê, πø+Á<ä bÕ*‘· ÁbÕ+‘·yÓTÆHê Hê>± sTT. n˝≤π> ‘Ó\+>±D dü+düÿè‹, dü+Á|ü<ëj·÷*ï HêX¯q+ #˚dü÷Ô,e[ |ü]yêVü≤ø£ ÁbÕ+‘· ¬s’‘·T≈£L©\≈£î, j·÷Hê~ >∑÷&Ó+ Á|ü»\≈£î, øÏ+#·|üs¡Tdü÷Ô ~q~Hê_Ûeè~∆ #Ó+~q Ä+Á<Ûä dæ˙|ü]ÁX¯eT ‘Ó\+>±Dnq+‘·|üPsY ø£s¡Te⁄ ÁbÕ+‘· |”&ç‘·T\≈£î ˇ]π>~ @$T˝Ò<äT. ô|≥Tºã ˝Àì 450 ~∏j˚T≥s¡¢qT ø£+Á{À\T #˚dü÷Ô #Ó‘·Ô dæìe÷*ï Ä&çdü÷Ô,&ç<ës¡T\≈£î, sê»ø°j·Tyê<äT\≈£î, dæ˙ |ü]ÁX¯eT\≈£î yê´bÕs¡+ #˚düT ‘Ó\+>±D j·TTe‘·qT HêX¯q+ #˚dæ+~. Ç˝≤ ‘Ó\+>±D e´‹πsø£‘·qTø√e&ÜìøÏ ‘|· Œü <ì˚ øÏ |ìü øsÏ ê<Tä . á $wjü ÷· *ï #|Ó Œü &+É ˝À, $Xw¢‚ +æ qs¡qsêq J]í+#·T≈£îqï ∫($)Á‘·d”eT Çø£ÿqTï+∫ ‘·s¡*b˛yê*‡+<˚.#·&É+˝À y˚T<Ûëe⁄\T m+<äT≈£î $Tqï≈£î+≥THêïs√ ‘Ó*j·T&É+ ˝Ò<äT. m+<äTø£+fÒ á ÁbÕ+‘·+˝À e⁄+≥÷ á ÁbÕ+‘· uÛ≤eC≤˝≤ìøÏ nqT >T∑ D+>± dìæ e÷\T rùdÔ Ä+Á<ëÛ , de” T ÁbÕ+‘+· ˝À dìæ e÷\T Ä&eÉ ⁄. ¬s+&Ée~`ôV’≤<äsêu≤<é n_Ûeè~∆`Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ ne‘·s¡D dü+<ä n˝≤>π Çøÿ£ &˚ e⁄+≥÷, Ä+Á<,äÛ de” T d+ü Á|<ü ëj÷· *ï, Ç+ø± Á|‹ü _+_s¡“¤+>± ôV’≤<äsêu≤<é sê»<Ûëì ì]à+#·ã&É˝Ò<äT. BìøÏ 400 dü+e‘·‡ d÷ü Ô dìæ e÷\T rùdÔ ‘\Ó +>±D˝À m{ºÏ |]ü d‹úæ ˝À Ä&eÉ ⁄. Ç˝≤ yTÓ T‘+Ô·sê\ #·]Á‘· e⁄+~. 1956≈£î eTT+<˚ <˚X¯+˝À ù|¬sìïø£>∑\ eTVü‰ dæ˙|ü]ÁX¯eT Ä+Á<Ûë, d”eT ÁbÕ+‘·+ yê] #˚‹˝À e⁄Hêï j·÷uÛ…’ XÊ‘·+q>∑s¡+. Ä]úø£˝À≥T ˝Ò≈£î+&Ü, 56 XÊ‘·+ yÓT≥º|ü+≥\ m>∑TeT‹‘√ Ä<ëj·T+ HÓ’C≤+ @]j·÷ qT+#˚ n+<äT‘·T+~. Çø£ÿ&ç Á|ü»\ Mø£åD+düeTè~∆‘√ e⁄qï sêÁwüº+`q>∑s¡+. $<ë´_Ûeè~∆˝À, ñ∫‘· $<ä´qT ‘√ q&ç#˚ dæìe÷\T Çø£ÿ&ç Á|ü»\ eTH√uÛ≤yê*ï <Óã“rj·T&É+ Çø£n+~+#·&É+˝À, nìï esêZ\≈£î ñ<√´>∑ neø±XÊ*ï ø£*–+#·&É+˝À eTT+<äT ø=qkÕ>∑&É+ »s¡>∑<äT.<˚X¯+˝ÀH˚ yÓTT<ä{Ï kÕúq+˝À ñ+~. Ç˝≤+{Ï q>∑s¡+˝À n_Ûeè~∆#˚kÕ+ ø±ã{Ïº, ªVü≤≈£îÿµ nH˚~ m+‘· ìC≤sTT‹ e⁄+<√ ‘Ó\TdüTÔqï~. ìC≤ìøÏ áHê{Ï dyü TÓ øÆ ±+Á<äÛ ñ<´ä eT+ ô|’ eT÷&TÉ s+¡ >±\ sø¡ Då£ì»+>± Bìï Ä+Á<Ûë yêπs ì]àùdÔ ns¡úe+‘·+>± e⁄+&˚~. Çø£ »] H˚|ü<∏ä´+˝ÀH˚ »s¡T>∑T‘·Tqï~. á s¡+>±\ <√|æ&ç ìs¡+‘·s¡+ ø=q–+~ ôV’≤f…ø˘ n_Ûeè~∆ ` Ç+<äT˝À kÕúì≈£î\≈£î Á|ü‘˚´ø£+>± ˇ]–+ kÕ>±\+fÒ, $~Û>± sê»ø°j·÷\T ≈£L&Ü Ä+Á<Ûä, d”eT <äﬁ≤s¡T\ #˚‹<M˚ T ˝<Ò Tä . ‘\Ó +>±D Á>±e÷\ qT+∫ >˝∑ ŸŒ¤ e\d\ü T Ä>˝∑ <Ò Tä . ìqï{Ï ˝ÀH˚ e⁄+&Ü\H˚~ n+‘·s¡Z‘· ìHê<ä+. <˚X¯yê´|æ‘·+>± ˝Ò∫q sêÁwüº<ëø± Çø£ÿ&É #·<äTe⁄ø=ì Çø£ÿ&ç Á|ü»\≈£î ùde\+~+∫q &Üø£ºs¡T¢, $uÛÑ»q ñ<ä´e÷\T H˚s¡T>± dü+ã+~Û‘· sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘ê«\‘√ »s¡T>∑Tø±s=Œsπ {Ÿ |⁄ü D´e÷ nì, nyTÓ ]ø± <ë] |{ü ≤sº T¡ . <ë<ë|⁄ü &©çÛ ¢ q>s∑ +¡ ‘·T+fÒ, Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À e÷Á‘·+ sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·«+‘√ bÕ≥T, düyÓTÆø£´˝≤ nìï edü‘·T\‘√ ($<ä´, yÓ’<ä´, sê»ø°j·T |üs¡yÓTÆq) $sê»*¢+~. yê<äT\ eTTdüT>∑T˝À e⁄qï kÕ«s¡ú|üs¡ X¯≈£îÔ\‘√ ≈£L&Ü b˛sê&Ü*‡ edüTÔÇ+‘·>± Wqï‘·´+>∑\ q>∑sêìï Ä+Á<Ûä, d”eT sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\T, qï~. ˇø£ÿ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À ‘·|üŒ @ÁbÕ+‘·+˝À düyÓTÆø£´ ìHê<ä+ ˝Ò<äT.ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ yê´bÕs¡ πø+Á<ä+>± yê&ÉT≈£îHêïπs ‘·|üŒ ` ôV’≤<äsê Bìï ã{Ïº Ä+Á<Ûä, d”eT sê»ø°j·÷\T m+‘·>± kÕ«s¡ú|üP]‘·yÓ÷ ns¡ú+u≤<éô|’ Áù|eT‘√ ø±<äT. á dü+<äs¡“¤+>± y˚düTø√yê*‡q eTs=ø£ Á|üX¯ï! #˚düTø√e#·TÃ!‘·eT ÁbÕ+‘ê\ |ü≥ºD≤*ï ø±<äì, ôV’≤<äsêu≤<é˝À Ç+‘·>± m+<äT≈£în_eÛ è~∆ #k˚ Õsì¡ ? Ç<˚ ì»yTÓ ‘Æ ,˚ $XÊK |≥ü Dº + qT+∫ nq+‘|· Pü sY ìC≤ìøÏ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ |òüõ˝Ÿ n© ìy˚~ø£≈£î Çwüº+ ˝Ò≈£îHêï @s¡Œ<ëø± sê»<ÛëqT˝≤¢ $sêõ\T¢‘·Tqï õ˝≤¢kÕúsTT q>∑sê\T mø£ÿ&ç ì<ÛäT &ç+~. bı{ÏºlsêeTT\T ‘ê´>∑+‘√ @s¡Œ&ç+~ eTÁ<ëdtqT+∫ Ä+Á<Ûä\‘√ n_Ûeè~∆ »]>±j·Tì? y˚s¡T|ü&É&É+. (nø√ºãsY 31, 1953). Ç˝≤ eTÁ<ëdüT qT+∫ sêe&Éy˚T ø±<äT, eTÁ<ëdüTqT (#ÓHÓ’ï) Ä+Á<Ûä sê»<Ûëì ø±yê\ì &çe÷+&ÉT #˚kÕ eT÷&√~ ôV’≤<äsêu≤<é˝À, ‘Ó\+>±D˝Àì ø=ìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ dæús¡ s¡+fÒ M¬s+‘·{Ï |òüT≥T≈£î˝À ns¡ú+ #˚düTø√e#·TÃ. eTÁ<ëdüT qT+∫|ü&çqyê] dü+>∑+‘˚+{Ï? nì eT* <äX¯ ñ<ä´eT+ ø±\+˝À dæús¡|ü&çq y˚s¡T|ü&çq ‘·sê«‘·qHêï ‘·eT sê»<Ûëì>± e⁄qï ø£s¡÷ï\TqT n_Ûeè~∆yê]|ü≥¢ mø£ÿ&Ü <˚«cÕìï Á|ü<ä]Ù+#·˝Ò<äT. yê]øÏ s¡ø£åD ñ+≥T+<äH˚~ #˚düT≈£îHêïsê n+fÒ nB ˝Ò<äT. nø£ÿqTï+∫ ôV’≤<äsêu≤<é e\dü?n+<äs¡T #Ó|ü⁄‘·Tqï<˚! nsTT‘˚ sê»ø°j·T n+&É‘√ »s¡T>∑T‘·Tqï yê´bÕ (<äøÏåD≤~q dæ]dü+|ü<ä\‘√ e⁄qï HÓ’C≤+ sê»<Ûëì ø±ã{Ïº) Ç|ü&ÉTsê*ï e÷Á‘·+ ì\Te]+#ê*‡ e⁄+≥T+~. n$ $<ä´ ø±e#·TÃ, yÓ’<ä´+ ôV’≤<äsêu≤<é MT<ä Vü≤≈£îÿ ø±yê\ì n&ÉT>∑T‘·THêïs¡+fÒ, Ä+Á<Ûä sê»ø±e#·TÃ, ˝Ò<ë dæ˙|ü]ÁX¯eT ø±e#·TÃ! Çø£ÿ&ç $<ë´s¡Tú*ï ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ø°j·÷\T m+‘·{Ï <√|æ&ç, dü«uÛ≤yêìï ø£*–e⁄+{≤jÓ÷ ns¡ú+ #˚düTCÒãT*ï ø=\¢>=&ÉT‘·÷ $<ä´≈£îqï ìs¡«#·HêH˚ï ‹s¡>∑sêdæq ø±s=Œπs≥T ø√yê*. ª‹qï+{Ï yêkÕ\T ˝…ø£ÿô|≥º&É+µ n+fÒ Ç<˚ ø±uÀ\T.$wü dü+düÿè‹ yÓqøÏÿ b˛yê*‡+<˚! n˝≤π> yÓ’<ä´s¡+>∑ <√|æ&ç $<Ûëq+. düπs! eT÷&ç+{ÏøÏ #Ó&çqyês¡T (eTÁ<ëdt, ø£s¡÷ï˝Ÿ, ôV’≤<äsêu≤<é) nø√ºãsY - 2013 23

es¡Ôe÷q+nì uÛ≤$+∫Hê, ø£˙dü+ Ç|ü&Ó’Hê ‘˚s¡Tø=ì dü«+‘·+>± sê»<Ûëìì ôV’≤<äsêu≤<é ñeTà&ç sê»<Ûëì nsTTHê, πø+Á<äbÕ*‘·nìï Vü≤+>∑T\‘√ @sêŒ≥T #˚düTø√e#·TÃ. Ç|ü&ÉT πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ ÁbÕ+‘·yÓTÆHê Hê>±e[ |ü]yêVü≤ø£ÁbÕ+‘· ¬s’‘·T≈£L©\≈£î, j·÷Hên&–ç qìï ì<TäÛ *ï ÇdTü +Ô ~. yTÓ T‘+Ô· <X˚ +¯ ˝ÀH˚ ˝qÒ ≥Te+{Ï (#+· &>û &∑ éÛ ~ >∑÷&Ó+ Á|ü»\≈£î, nq+‘·|üPsY ø£s¡Te⁄ ÁbÕ+‘· |”&ç‘·T\≈£î/ uÀÛ bÕ˝Ÿ, uTÑÛ eHX˚ «¯ s)Y Á|Dü ≤[ø£ ã<y∆ä TÓ qÆ n‘T· ´qï‘y· TÓ qÆ n+‘s· êr® jT· ˇ]π>~ @$T˝Ò<äT. ô|≥Tºã&ç<ës¡T\≈£î, sê»ø°j·Tyê<äT\≈£î, dæ˙kÕúsTT q>∑sêìï ì]à+#·Tø√e#·TÃ! á $<Ûä+>± ø=‘·Ôsê»<Ûëì, eT] |ü]ÁX¯eT\≈£î yê´bÕs¡+ #˚düTø√e&ÜìøÏ ‘·|üŒ <˚ìøÏ |üìøÏsê<äT.ø=ìï ø=‘·Ô õ˝≤¢\T, ¬syÓq÷´ &ç$»qT¢ ìsêàD+ »s¡T>∑T‘˚ uÛÖ‹ø£ edü á $wüj·÷*ï #Ó|üŒ&É+˝À, $X‚¢wæ+#·&É+˝À y˚T<Ûëe⁄\T m+<äT≈£î‘·T\T ô|s¡T>∑T‘êsTT. ø=‘·Ô ñ<√´>±\T ekÕÔsTT. eTTK´+>± Á|ü»\≈£î $Tqï≈£î+≥THêïs√ ‘Ó*j·T&É+ ˝Ò<äT.n+<äTu≤≥T˝À sêÁwüº sê»<Ûëì, |ü]bÕ\Hê kÂø£s¡´+ @s¡Œ&ÉT‘·T+~.á $wüj·T+>± ñ<ä´eTø±s¡T\T m+<äT≈£î Ä˝À∫+#·˝Òø£ b˛‘·THêïs√ dü+<äs¡“¤+>± ãj·T≥|ü&É¶ ≈£î{Ï\˙‹, ø£s¡÷ï˝Ÿ ({°J ÁbÕ‹ì<Ûä´+ eVæ≤ãT~J› e⁄\T Ä˝À∫+#ê*. Çìï n+XÊ*ï e~*, ‘\Ó + >±D @sêŒ≥T düTÔqï), nq+‘·|üPsY õ˝≤¢*ï ‘Ó\+>±D˝À ø£\bÕ\ì. BìøÏ #·÷|ü⁄»]–Hê düπs>±ì, ôV’≤<äsêu≤<é e÷Á‘·+ ñeTà&ç>± e⁄+&Ü\ì, ˝Ò<ë ‘·Tqï kÕ≈£î eT]+‘· $∫Á‘·+>± e⁄+~. ‘Ó\+>±D yêﬁ¯óﬂ ne÷j·TÇs¡Te⁄]øÏ #Ó+<ä≈£î+&Ü e⁄+&Ü\ì ø√s¡&É+, ‘·eT≈£î <äø£ÿì~ Ç‘·s¡T ≈£î\T ø±ã{Ïº ‘Ó\+>±D yê]‘√ e⁄+{≤eTì, Ä+Á<Ûëyês¡T |òüT{Ï≈£î\T\≈£î ≈£L&Ü <äø£ÿ≈£L&É<äH˚ <äeTq˙‹ ø±<ë! nsTTHê, ôV’≤<äsêu≤<é ñ ø±ã{Ïº yê]‘√ ≈£î<äs¡<äì ` z yÓ’|ü⁄ düyÓTÆø£´sê>±ìï Ä\|ædü÷ÔH˚ $&çeTà&ç kı‘·TÔ ø±<äT ` Ä+Á<ÛäT\ _Ûø£åø±<äT. <˚X¯sê»<Ûëì ‘√ b˛{°|ü&ç b˛‘˚ ‘êeTT ‘Ó\+>±D‘√ e⁄+{≤+>±ì Ä+Á<Ûë yê]‘√ ø±<äììsêàDyÓTÆq q>∑s¡+! ‘Ó\+>±D Á|ü»\ s¡ø£Ôe÷+kÕ\‘√ s¡÷|ü⁄~<äT› nq&É+˝ÀH˚ Ä+Á<Ûëyê] <äeTq˙‹ì d”eTyês¡T ˇ|ü≈£î+≥Tqï≥T¢≈£îqï z ø£ﬁ≤K+&É+! n+fÒ ôV’≤<äsêu≤<éqT z >∑T‘êÔ~Û|ü‘·´ q>∑s¡+>± ø±<ë? ‘·eT ÁbÕ+‘êìπø #Ó+~q $T>∑‘ê ¬s+&ÉT õ˝≤¢*ï (ø£&É|ü,e⁄+&Ü\ì ø√sT¡ ø√e&yÉ T˚ ! Ç˝≤ e⁄+fÒ yê] yê´bÕsê*ï, d˙æ |]ü ÁXe¯ T ∫‘·÷Ôs¡T) ø±<äì ‘Ó\+>±D yê]‘√ ø£\yê\ì ø√s¡&É+ d”eT ÁbÕ+‘·ì, Á|üC≤e´‹πsø£ $<ë´ $<ÛëHêìï, <√|æ&ç yÓ’<ä´s¡+>±ìï ìsê≥+ø£+ sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\ kÕ«s¡ú+ ø±<ë! á dü+<äs¡“¤+>± Ç‘·s¡ ÁbÕ+‘ê*ï>± ø=qkÕ–+#·&ÜìπøqH˚~ q>∑ïdü‘·´+! yÓﬁ¯¢eTHêï, ‹wüº y˚kÕÔeTq&É+ ø£\|üe<ä›ì ø√s¡T‘·qï ‘Ó\+>±Dyê<äT\ ìC≤sTTr m+‘·H√ ‘Ó*j·T˝ÀH˚ yê] n»e÷sTTwæ <Û√s¡DÏ Ä~Û|ü‘·´ >∑&ÉTdüT‘·q+ ‘Ó\TdüTÔqï~. &É+ ˝Ò<ë? Ç+‘·{Ï $XÊ\ Vü≤è<äj·TT\qT Ç+ø± e+∫+#ê\ì #·÷&É &É+ m+‘·y˚Ts¡≈£î düeT+»düyÓ÷ {°J yÓ+ø£fÒXŸ ˝≤+{Ï yêπs Ä˝À ∫+ b˛˙, Ç+‘·>± ôV’≤<äsêu≤<é ø√dü+ bÕ≈£î˝≤&ÉT‘·Tqï sê»ø°j·T #ê*. á dü+<äs¡“¤+>±qHêï sêj·T\d”eT |ü]s¡ø£åD dü$T‹ (ÄsY|æyê<äT\T, ñ<√´>∑T\T, ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ dü+<äs¡“¤+>± ‘Ó\+>±D md)t q kÕ|ú +æ ∫q us¬’… &¶ç sê»XK‚ ss¬¡ &‘¶ç √ ø*£ dæ {õÏ y+Ó øf£ XÒ Ÿ |ìü #ù˚dÔC…+&ÜqT (Çø£ÿ&˚ |ü⁄{≤º+ / ô|]>±+ / #·kÕÔ+ nì n+≥Tqïyês¡T) d”eT Á|ü»\≈£î Hê´j·T+ »s¡T>∑T‘·T+~. Ç|ü&ÉHêï á ~X¯>± sêj·T\m+<äT≈£î m‘·TÔø√˝Ò<äT. ‘Ó\+>±D ø√dü+ m+<äT≈£î ìq~+#·˝Ò<äT? d”eT Hêj·T≈£î\T Ä˝À∫ùdÔ yÓqTø£ã&çq d”eT ÁbÕ+‘· Á|ü»\≈£î y˚T\TÇø£ ‘Ó\T>∑Tyês¡+‘ê ˇø£fÒqì, ‘Ó\T>∑TC≤‹ ˇø£fÒqì, ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü #˚dæq yês¡e⁄‘ês¡T.(‘Ó\+>±D ìHê<ëìøÏ eTT+<äT Ä+Á<ÛäuÛ≤wü) ˇø£fÒqì ìq~düTÔqïyêsT¡ Ä+Á<|äÛ Áü ‹ø˝£ À,¢ kÕV≤æ r |⁄ü døÔü ±˝À¢ ‘\Ó +>±D j÷· d≈ü î£ , #]· Á‘≈· î£ Çìï s¡ø±\ |üs¡düŒs¡ $s¡T<ë›+XÊ\‘√ ø=qkÕ>∑T‘·Tqï düyÓTÆø±´+m+<äT≈£î ÁbÕ<Ûëq´‘· Çe«˝Ò<äT? n˝≤π> nìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ n+<äs¡T ñ Á<Ûä ñ<ä´eT+ eTs√ dü+≈£î∫‘· n+XÊìï eTT+<äT≈£î ‘ÓdüTÔqï~. ‘Ó\+<√´>,∑ yê´bÕs¡ esê\Z T $d]Ôü +#ê*>±! á s√E Ä+Á<,äÛ de” T ÁbÕ+‘ê >±D @sŒ¡ &‘ç ˚ qø‡£ ˝≥’… T¢ |⁄ü ≥Tøº =kÕsÔ ì¡ , qø‡£ ˝≥’… ¢ sê»´+ ne⁄‘T· +<ìä .˝À¢ e⁄qï ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\T, yê´bÕs¡T\T m+‘·eT+~? ˇø£ÿ≥+fÒ ô|<ä› sêÁwüº+>± e⁄+&É&É+‘√fÒ yÓ’mdtÄsY ø±\+˝À qø£‡˝…’≥¢qT ìs¡+≈£îˇøÿ£ $<ë´d+ü dìúü Ä+Á<,äÛ de” T ÁbÕ+‘+· ˝À #÷· &>É \∑ e÷? sêeTøè£ cÕí X¯+>± nDÏ∫y˚kÕs¡ì. |ü•ÃeT u…+>±˝Ÿ˝À |ü⁄{Ïºq á ñ<ä´eT+ Ä+Á<Ûä;#Y˝À>±ì, Ç‘·s¡ Ä+Á<Ûä, d”eT q>∑sê˝À¢>±ì ˇø£ÿ ‘Ó\+>±D e´øÏÔ Á|ü<˚XŸ˝À |ü⁄s¡T&ÉT b˛düT≈£îqï~ lø±≈£îﬁ¯+ õ˝≤¢˝ÀH˚! Ä~uÛÑ≥¢$Á>∑Vü≤+ e⁄+<ë? (m˙ºÄsY dæìe÷ ø√dü+ ` dæHêπs ‘Ó\T>∑TC≤‹ô|’ ¬ø’˝≤dü+, yÓ+bÕ≥|ü⁄dü‘·´+ Ä~>∑Ts¡Te⁄˝…’‘˚, ø=+&É|ü*¢ d”‘êsêeTj·T´,bÕ≥ sêdæq+<äT≈£î Äj·Tq $Á>∑Vü≤+ ‘·|üŒ) Ç<˚ ‘Ó\+>±D˝À ‘Ó\+ ¬øõ dü‘·´eT÷]Ô\T Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ˝À qø£‡˝…’{Ÿ ñ<ä´e÷ìøÏ eT* >∑Ts¡T>±D≈î£ d+ü ã+<+äÛ ˝≈Ò î£ Hêï bı{ºÏ lsêeTT\T $Á>V∑ ‰ü ìï ô|{ºÏ Äsê~dÛ Tü Ô e⁄\T. πø+Á<äHêj·Tø£‘ê«ìøÏ m~– Á|ü»\ |üøå±q ì\ã&ç b˛sê&ÉTHêïs¡T (yÓ’X¯ó´&ÉT nsTTq+<äTq) ‹s¡T>∑Tu≤≥T<ës¡T&ç>± n\÷¢] ‘T· qï nøÿÏ sêE V≤ü s>¡ √bÕ˝Ÿ dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ÁbÕ+‘+· ˝À |⁄ü {qºÏ ø¬ s≥¡ yT˚ !$Á>∑Vü≤+ ‘Ó\+>±D |ü˝…¢˝À¢ ≈£L&Ü ø£q|ü&ÉT‘·T+~. ø=eTTs¡+;Û+ $Á>∑ ìqï{ÏøÏ ìqï neTs¡ Ms¡T\ ã+<ÛäT$TÁ‘·T\ ø£$T{°øÏ n<Ûä´≈£åî\T>±Vü‰ìï ˇø£ÿ{Ï #·÷|ü>∑\sê? ll, >∑Ts¡C≤&É, #·\+≈£î ‘Ó\+>±D |üì #˚düTÔHêï&ÉH˚ HÓ|ü+‘√ Vü≤‘·yÓTÆq >∑+{Ï Á|ükÕ<ä+ $»j·Tq>∑s¡kÕVæ≤r Á|æj·TT\T ô|<ä›|”sƒ¡ y˚kÕs¡T. y˚düTÔHêïs¡T. Ms¡+fÒ |ü&ç#·#˚Ã õ˝≤¢ yêdæ ø±<ë?kÕVæ≤rÁ|æj·TT\THêïs¡T. ø±ì b˛‘·q≈£î, <ëX¯s¡~∏øÏ Ä+Á<Ûä, d”eTkÕV≤æ rø±sT¡ \T Ç∫Ãq kÕqú + m+‘?· Ç|Œü {øÏ Ï >T∑ sC¡ ≤&,É #\· + kÕV≤æ ìC≤ìøÏ ás√E ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À e÷y√sTTdüTº ñ<ä´eT+‘·´+ MT<ä»]–q, »s¡T>∑T‘·Tqï #·s¡Ã, e{Ïºø√≥ Ä˝≤«sY kÕ«$Tô|’, ‘·–ZHê, ‘·÷s¡TŒ>√<ëe] õ˝≤¢, $»j·Tq>∑s¡+ õ˝≤¢, $XÊK|ü≥ºD+ø±ﬁÀõô|’ m+<Tä ≈î£ |Áü ‹ø\£ T »s|¡ &ü +É ˝<Ò Tä ? Ç<+ä ‘ê $eø‘å£ · ø±<ë? õ˝≤¢˝À ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ e⁄qï~. á õ˝≤¢˝Òï (KeTà+‘√ düVü‰) qø£‡˝Ÿ Á|üuÛ≤$‘· õ˝≤¢\T>± πø+Á<ëìøÏ #·÷|ü⁄‘·÷ sêÁwüºÁ|üuÛÑT‘·«+ n_Ûeè~∆ Çø£ eTs√ eTTK´yÓTÆq n+X¯+! sêj·T\ ‘Ó\+>±D ìHê<ä+ ù|s¡Tq, qø£‡˝Ÿ nDÏ∫y˚‘· |ü<∏äø£+ ù|s¡Tq ì<ÛäT*ï sêã≥Tº‘·Tqï~. 24 (düX‚wü+) <ä nø√ºãsY - 2013

|ü⁄düÔø±$wüÿs¡D Ä$wüÿs¡DÁ|üeTTK Vü≤èÁ<√>∑ ì|ü⁄DT\T &Üø£ºsY m+m|òt >√|”Hê<∏é s¡∫+∫q ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ªHê bı>s∑ T¡ $TeTà*ï >±jT· |]ü Ã+<ë...nsTT‘˚ d+ü ‘√w+ü µ |⁄ü døÔü ±$wüÿs¡D ø±s¡´Áø£eT+ ôdô|º+ãsY 28q ãw”sYu≤>¥ Áô|dtø£¢uŸ˝À »] Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ >=|üŒ~–+~. sêÁwüº Á|üuÛÑT‘·« e÷J Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù ø±øÏe÷<Ûäesêe⁄,Ä+Á<ÛäCÀ´‹ dü+bÕ<ä≈£î&ÉT ¬ø.lìyêdt, qeTùdÔ ‘Ó\+>±D dü+bÕ ªeÁ» dü+ø£\Œ+µ |ü⁄düÔø£ |ü]#·j·T düuÛÑ˝À<≈ä î£ &TÉ n\+¢ HêsêjT· D, s#¡ s· TTÁ‹ d÷ü sπ |*ü ¢ dTü C≤‘· ‘~· ‘s· T¡ \T Á|üeTTK ø£<∏ë, qe\ s¡#·sTT‘· n\¢+ sê»j·T´á ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T. Á|ü|ü#·+˝ÀH˚ ñqï‘·yÓTÆq kÕVæ≤‘·´+ ÄÁ|òæø± K+&É+ qT+∫ Statement about ownership and other edüTÔ+<äì n+‘·ø£Hêï nH˚ø£ ¬s≥T¢ ñqï‘·yÓTÆq ø£$‘·«+ Á|üdüTÔ‘·particulars of periodical DECCAN LAND ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT H˚|ü<∏ä´+ qT+∫ yÓ\Te&ÉT‘√+<äì n+<äTπø ‘Ó\+ >±D ñ<ä´eT+ Á|ü|ü+#·+˝ÀH˚ m+‘√ $•wüºyÓTÆq<äì, Form IV (See Rule 8) >=|üŒHÓ’q<äì Á|üeTTK ø£<∏ë, qe\ s¡#·sTT‘· n\¢+ sê»j·T´1. Place of Publication : Hyderabad nHêïs¡T. ôdô|º+ãsY 14q eT+∫sê´\ õ˝≤¢ |ü]wü‘Y u≤\Ts¡2. Periodicity of its publication : Monthly bÕsƒ¡XÊ\˝À ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ Ä~˝≤u≤<é (‘·÷s¡TŒ)3. Printer' name : M.Veda Kumar õ˝≤¢ yê] Ä<Ûä«s¡´˝À ìs¡« Væ≤+∫q Nô|*¢ u≤|ü⁄ s¡#·+∫qWhether citizen of India : Indian ªeÁ» dü+ø£\Œ+µ |ü⁄düÔø£ |ü]#·j·T+ düuÛÑ≈£î eTTK´ n‹~∏>±Address : \"CHANDRAM\" bÕ˝§ZHêïs¡T. á dü+<äs¡“¤+>± ‘Ó\+>±D ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T 3-6-712/2, düe÷»+˝À Á|üeTTK bÕÁ‘· b˛wædü÷Ô b˛sê {≤\≈£î eT<ä›‘·Tì#˚Ã Street .No. 11, ø£$‘ê«ìï |ü⁄+U≤qT|ü⁄+U≤\T>± yÓ\T e]düTÔ Hêïs¡ì Himayatnagar, Á|üX¯+dæ+#ês¡T. n+<äT˝À uÛ≤>∑+>±H˚ ø£$ Nô|*¢ u≤|ü⁄ s¡∫+ Hyderabad- ∫q eÁ» dü+ø£\Œ+ |ü⁄düÔø£+ ‘Ó\+>±D kÕø±s¡+ ø±yê\H˚ 500029. Á|ü»\ Äø±+ø£åqT ‘Ó\T|ü⁄‘·T+<äì ø=ìj·÷&Üs¡T.4. Publisher's name : M.Veda Kumar ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ y˚~ø£ Ä~˝≤u≤<é (‘·÷s¡TŒ) õ˝≤¢Whether citizen of India : Indian n<Ûä´ ≈£åî&ÉT ‘√≥|ü*¢ uÛÑ÷eTqï |ü⁄düÔø£ düMTø£å≈£î\T>±Address : \"CHANDRAM\" e´eVü≤]dü÷Ô ‘Ó\+ >±D |ü⁄q]ïsêàD+˝À eÁ»dü+ø£\Œ+ 3-6-712/2, |ü⁄düÔø£+ nD>±]ì es¡Z Á|ü»\ Äø£* eT+≥\T rsê\H˚ Street .No. 11, Äø±+ø£å‘√ ø£$ Nô|*¢ u≤|ü⁄ s¡∫+∫q dü+<äs√“¤∫‘· ø£eqeTì Himayatnagar, ù|s=ÿHêïs¡T.ø±s¡´Áø£eT+˝À Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù ‘√ø£\ sêCÒX¯+, Hyderabad- ø£e⁄\T eTT‘·´uÀsTTq eT\j·Tl, uÀq–] sêC≤ ¬s&ç¶, 500029. ã+&Ées¡+ s¡+>∑Hê<∏äkÕ«$T, ‘·TeTà\ eT˝≤¢¬s&ç¶, HÓyÓT*ø=+&É5. Editor's name : M. Veda Kumar ø£èwüíe÷#ês¡´, ñe÷eTùV≤X¯«sY sêe⁄, y˚Tø£\ sêeTkÕ«$T,Whether citizen of India : Indian ø√s≥¡ ¢ sê+s¬ &,¶ç »\+ô|*¢ lìyêd,t ˙\<$˚ , sêCXÒ «¯ ], e&|¶˚ *ü ¢Address : \"CHANDRAM\" sê+Á|ükÕ <é, >±<Ó eTVæ≤bÕ˝Ÿ, Ç]–sê\ ‹s¡T|ü‹, u§\¢+ô|*¢ 3-6-712/2, Street .No. 11, ≈£îe÷sY, »\+ô|*¢ j·÷<ä–] ‘·~‘·s¡T\T bÕ˝§ZHêïs¡T. <ä Himayatnagar, 25 Hyderabad- 500029.6. Name and address ofindividuals who own thenewspaper : M. Veda KumarI, M. Veda Kumar, hereby declare that theparticulars given above are true to best of myknowledge and belief. Sd/- (M. Veda Kumar)Date : 1st October, 2013 Signature of the Publisher nø√ºãsY - 2013

ì»+Ä bÕ\ø£esêZ\~.. eT÷s¡â‘·«y˚T..! ∫qï sêÁcÕº\T>± $&çb˛sTT ø£*dæ ñ+<ëeT+fÒ.. Ç+ø± düyÓTÆ >T∑ ]+Ô #êsT¡ . 1892˝ÀH˚ ìC≤+ Á|uü TÑÛ ‘«· + eT÷&TÉ \ø\å£ ≈î£ ≥T+u≤\≈î£ø£´+>±H˚ ñ+{≤eTì d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£esêZ\T ø£èÁ‹eT ñ<ä´e÷\T ñbÕ~Û ø£*Œ+#˚ ªdæ+>∑πsDÏµ dü+düúqT Á_{Ïwt Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ yÓﬁ¯ﬂ≈£î+&Ü#d˚ Tü +Ô &&É +É eTTs‘â¡ «· yT˚ ! ‘\Ó T>T∑ u≤Û wü e÷{≤&¢ y˚ êsT¡ s¬ +&TÉ sêÁcÕ\º T>±$&bç ˛‘˚ ‘ù·|Œ$T{À... ‘\Ó +>±D≤≈î£ n&TÉ |¶ &ü TÉ ‘T· qï de” ÷+Á<äÛ bÕ\ø£ ø=qT>√\T #˚sTT+∫ ‘Ó\+>±D Á|ü»\≈£î dæ+>∑πsDÏ ô|’ düs¡«Vü≤≈£îÿ\TesêZ\πø ‘Ó*j·÷*. ôV’≤<äsêu≤<éô|’ ô|‘·Ôq+... nÁø£e÷düTÔ\ |ü]s¡ø£åDø√dyü T˚ ôV≤’ <sä êu≤<,é <ëì |]ü dsü ¡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ ‹wyºü d˚ qæ ªª<>ä ±ø√sT¡ \Tµµ ñ+&˚ $<Ûä+>± ]õÁùdºwüHé #˚sTT+#ês¡T. ìC≤+ bÕ\q˝ÀH˚ ‘Ó\+>±DjT· ÷{° jT· ‘êï\T #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . ÇHêïﬁó¯ ¢ ‘\Ó +>±D eqsT¡ \qT, ˙ﬁﬂ¯ qT,ì<ÛäT\qT, ñ<√´>±\qT ø=\¢>={Ïºq á bÕ\ø£esêZ\T ‘Ó\+>±D @s¡Œ |~ü õ˝≤\¢ ≈î£ Hs˚ T¡ >± yﬁÓ ¢‚ $<+äÛ >± s√&¢É ìsêàD+ #j˚ T· &+É ‘√ bÕ≥T>±&‘ç ˚ ‘e· T <√|&æ û Çø£ kÕ><∑ ìä dyü TÓ øÆ ´£ sê>+∑ $ì|dæ Tü HÔ êïsTT. ‘\Ó +>±DÄø±+ø£å... Ä‘·à>ös¡e+ ø√dü+ Ç|üŒ{Ïπø yÓsTT´øÏ ô|’>± $<ë´s¡Tú\T, Á|ü‘˚´ø£ s√&ÉT¶ s¡yêD≤ dü+düúqT @sêŒ≥T #˚XÊs¡T. n˝≤π> Á|ü‹ õ˝≤¢≈£îj·TTe≈£î\T Ä‘·àã*<ëHê\T #˚düT≈£îHêïs¡T. ÇHêïﬁ¯óﬂ <√|æ&û #˚dæ+~#ê\ø£, Ç|ü&ÉT ø£*düT+<ëeTì ªdüyÓTÆø£´yê<ä+µ ù|s¡T‘√ ø=+‘·eT+~ z q~ ˙ﬁó¯ ﬂ ‘&· #ç ˚ $<+äÛ >± >=\TdTü ø≥£ Tº ø±\«\qT @sêŒ≥T #X˚ ÊsT¡ .eTT+<äTø=düTÔHêïs¡T. á nÁ|üC≤kÕ«eT´, <äTsêÁø£eTD $<ÛëHê\qT‘\Ó +>±D Á|»ü \T ns+ú¡ #d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ . øq£ TøH£ ˚ ‘\Ó +>±D ñ<´ä e÷ìï <X˚ ÊìøÏ 1947 Ä>d∑ Tü 1º 5q kÕ«‘+· Á‘´· + eùdÔ ôV≤’ <sä êu≤<qé T ôdô|+º ãsYªeTVü≤À<ä´eT+µ>± q&ÉT|ü⁄‘·THêïs¡T. nsTTHê á ÁbÕ+‘·+ô|’ Ç+ø±ô|‘qÔ· + #j˚ ÷· \qTø√e≥+, ø*£ dTü +&Ü\qTø√e≥+ yê] eT÷s‘â¡ «· yT˚ 17q b˛©düT #·s¡´‘√ <˚X¯+˝À ø£*bÕs¡T. n|ü&ÉT uÛ≤s¡‘· Á|ü<Ûëìne⁄‘·T+~. mìï ≈£îÁ≥\T #˚dæHê Çø£ ø£*dæ ñ+&É˝Ò+. n~ kÕ<Ûä´+≈£L&Ü ø±<äT. mes¡T n&ÉT¶|ü&çHê ‘Ó\+>±D @sêŒ≥T ø±ø£ e÷q<äT. »eV≤ü s˝Y ≤˝ŸHÁÓ VAü ‘√ ôV≤’ <sä êu≤<é ìC≤+ #d˚ Tü ≈î£ qï ˇ&+É ã&øç \£ qT Hê\T>∑Tqïs¡ ø√≥¢ Á|ü»\T dü+|òüT{Ï‘·+>± Á|üC≤kÕ«eT´ |ü<ä∆‹˝À H{˚ Ï bÕ\≈î£ \T Ç|Œü {øÏ ° ãjT· ≥ô|≥&º +É ˝<Ò Tä . eTq ˝≤+{Ï d+ü kÕqú yTÓ qÆ#d˚ qæ b˛sê{≤\T, ÁbÕD‘ê´>±\ |*üò ‘+· >±H˚ øπ +Á<+ä qT+∫ ‘\Ó +>±DÁ|üø£≥q yÓ\Te&ç+~. á Áø£eT+˝À ªπø+Á<ä+µ bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ‘·ø£åD+ »eTTàø±oàsY≈£î uÛ≤s¡‘Y˝À Ç|üŒ{ÏøÏ Á|ü‘˚´ø£ >∑T]Ô+|ü⁄ ñ+~. »eTTà˝À_\T¢ ô|{Ïº Á|ü‘˚´ø£ sêÁcÕºìï @sêŒ≥T #˚j·÷*. Á|üdüTÔ‘· |ü]dæú‘·T˝À¢ {°ø±+Á¬>dt H˚‘·\T ≈£L&É πø+Á<ä+ô|’ eT]+‘· ˇ‹Ô&ç ô|+∫ ‘Ó\+>±D≈£î H˚{Ïø° ø=+‘·y˚Ts¡≈£î dü«j·T+Á|ü‹|ü‹Ô‘√ ≈£L&çq |ü]bÕ\q ø=qkÕ>∑Tn&ÉT¶|ü&ÉT‘·Tqï d”e÷+Á<Ûä H˚‘·\ ≈£î{Ï\j·T‘êï\qT uÛÑ>∑ï+ #˚j·÷*.Á|Cü ≤kÕ«e÷´ìøÏ ‘\Ó +>±D ñ<´ä eT+ ì\Te⁄≥<+›ä >± ì\Te>±, de” ÷+ ‘T· +&>É ±, ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· e÷Á‘+· ì‘´· + de” ÷+Á<äÛ bÕ\ø£ esê\ZÁ<Ûä H˚‘·\ ìs¡+≈£îX¯‘ê«ìøÏ |üsêø±wüº>± Á|üdüTÔ‘· düyÓTÆø£´ ñ<ä´eT+ ø=qkÕ>∑T‘√+~. >∑‘·+˝À ‘Ó\+>±D ø√dü+ nH˚ø£ düuÛÑ\T, ìs¡düq ø±s¡´ <√|æ&çøÏ >∑Ts¡e⁄‘·÷ edüTÔ+~. Çø£ÿ&ç Á|ü»\ Vü≤≈£îÿ\qT ≈£L&Ü yês¡TÁøe£ ÷\T #|˚ {ü qºÏ |ü &TÉ de” ÷+Á<äÛ bÕ\≈î£ \T $eø|å£ Pü ]‘+· >± e´eV≤ü]+#êsT¡ . duü \ÑÛ T... deü ÷yX˚ Ê\≈î£ nqTeT‘T· \qT Çe«øb£ ˛>±, ‘\Ó + ø±\sêdüTÔHêïs¡T. n+<äTπø Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T ø√dü+ ñ>±D ø√d+ü ñ<´ä $TùdÔ eTT+<dä Tü Ô ns¬ dTü \º T, u+’… &√esøπY dTü \T, sö&wû ≥” T¢‘Ós¡e&É+ e+{Ï ø±s¡´Áø£e÷\≈£î bÕ\Œ&Ü¶s¡T. ø±˙ ‘Ó\+>±D >∑&É¶ <ä´eT+ ø=qkÕ>∑T‘√+~. á H˚|ü<∏ä´+˝ÀH˚ ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T≈£îôV≤’ <sä êu≤<˝é À ‘e· TqT $eT]Ùd÷ü ,Ô <÷ä wDü \‘√ ìs«¡ V≤æ +∫q de” ÷+Á<äÛd+ü |÷üò \ duü ≈ÑÛ î£ sê»eTsê´<\ä ‘√ nqTeT‹ì Çe«&+É nHê´jT· +... πø+Á<ä+ qT+∫ kÕqT≈£L\ Á|üø£≥q e∫Ã+~. d”e÷+Á<Ûä ô|≥Tºã&çH˚s¡+ ≈£L&É ! <ës¡T\T ôV’≤<äsêu≤<é˝À ñqï ‘·eT ÄdüTÔ\qT ø±bÕ&ÉT≈£îH˚+<äT≈£î eTq <X˚ +¯ Á_{w° t |]ü bÕ\q˝À ñqï|ü &TÉ ª‘\Ó +>±Dµ ÁbÕ+‘+·ìC≤+ |ü]bÕ\q˝À Á|ü‘˚´ø£ ªdü+kÕúq+µ>± $sêõ*¢+~. ìC≤+ bÕ\ e÷Á‘·y˚T sêh $uÛÑ»qqT n&ÉT¶≈£î+≥THêïs¡T. Çø£ÿ&ç yês¡T Á|ü‘˚´ø£q˝À ‘Ó\+>±D dü«j·T+ Á|ü‹|ü‹Ô ø£*–q dü«‘·+Á‘·<˚X¯+>±, Á|ü‘˚´ø£yTÓ qÆ sêC≤´+>+∑ , #≥· dº uü ,ÑÛ Á|‘ü ´˚ ø£ øs¬£ ˙‡, $<o˚ <Í‘´· ø±sê´\j÷· \‘√ ‘\Ó +>±D sêÁcÕìº ï sêC≤´+>ã∑ <+∆ä >± ø√sT¡ ≈î£ +≥THêïsπ ‘|· Œü ... de” ÷+$\dæ*¢+~. kÕ«‘·+Á‘ê´ìøÏ eTT+<äT ‘Ó\+>±D˝À ñs¡÷› n~Ûø±s¡uÛ≤wü>± ñ+&˚~. ‘Ó\+>±D≤qT ã\e+‘·+>± Ä+Á<Ûë ÁbÕ+‘·+˝À Á<Ûä Hêj·T≈£î\ ÄdüTÔ\T, ¬sø£ÿ\ ø£cÕºìï >∑T+Eø√e&É+ ˝Ò<äT. ôV’≤<äsê$©q+ #˚düT≈£îqï ‘·s¡Tyê‘· ‘Ó\T>∑T uÛ≤wüqT n~Ûø±s¡ uÛ≤wü>± ≈£L&É u≤<é˝À ‘=+u…’XÊ‘·+ ‘Ó\+>±D yês¡T+fÒ..πøe\+ |ü~XÊ‘·+ eT+~ 26 e÷Á‘y· T˚ de” ÷+Á<TäÛ \THêïsT¡ . á yêdyÔü êìï $dàü ]+∫... ôV≤’ <sä êu≤<é qT ‘êyT˚ n_eÛ è~∆ #d˚ qæ ≥T>¢ ± #|Ó ü ≈î£ +≥÷ ‘\Ó +>±D sêh @sêŒ≥T≈î£ n&ÉT>∑&ÉT>∑Tq n&ÉT¶ ‘·>∑T\T‘·÷ edüTÔHêïs¡T. @ bÕØº yês¡T j·T÷ ≥sYï rdTü ≈î£ Hêï.. de” ÷+Á<äÛ H‘˚ \· T @ ≥sïY rdTü ≈î£ Hêï.. Á|‘ü ´˚ ø£ ‘\Ó +>±D @s¡Œ&ç rs¡T‘·T+~. n˝≤π> me¬sìï ≈£îÁ≥\T #˚dæHê... ≈£î‘·+Á‘ê\T |üìïHê... eTTe÷à{ÏøÏ ªôV’≤<äsêu≤<éµ ‘Ó\+>±D<˚ ! n˝≤π> ôV’≤<äsê u≤<éqT j·T÷{° #˚j·÷\ì øÏ]øÏ] #˚ùdÔ Çø£ÿ&É ≈£îs¡TπøåÁ‘· j·TT<ä∆y˚T »]– rs¡T‘·T+~. ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T≈£î sêC≤´+>∑|üs¡yÓTÆq ne s√<Ûë\T @MT ˝Òe⁄. sê»ø°j·TH˚‘·\T kÕ«s¡ú Á|üjÓ÷»Hê\ ø√düy˚T ‘\Ó +>±D @sêŒ≥T≈î£ n&TÉ ¶ ‘>· T∑ \T‘÷· de” ÷+Á<˝äÛ À øè£ Á‹eT ñ<´ä e÷\T #˚düTÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· Á|ü»\T $&çb˛<ëeTì ìs¡ísTT+#·T ≈î£ Hêïø± ...ø*£ dæ ñ+&Ü\ì ø=+<sä T¡ ø√sT¡ ø√e&+É de” ÷+Á<äÛ ô|≥Tãº &ç <ës¡T\ ÄdüTÔ\ |ü]s¡ø£åD ñ<ä´eT+˝À uÛ≤>∑y˚T ‘·|üŒ eTs=ø£{Ï ø±<äT..! de” ÷+Á<äÛ m+|˝” À¢ m≈î£ ÿe eT+~ ø±+Á{≤øsπº£ .¢ .. ∫es≈¡ î£ ‘\Ó +>±D˝Àì eTq Á>±e÷\≈£î yÓﬁ≤¢\Hêï d”e÷+Á<Ûä bÕ\ø£esêZ\≈£î #Ó+~q {À˝Ÿ>π {Ÿ≈î£ &ãÉ T“\T ø{£ ≤*º ‡q <Ísê“>¤ ´∑ |]ü d‹úæ ≈L£ &Ü <ë|⁄ü ]+∫+~. Ä]ºø£˝Ÿ-3 Á|üø±s¡+ πø+Á<ä+ bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À _\T¢ ô|{Ïº ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T≈£î #·s¡´\T rdüTø√yê*. <ä ->∑&É¶+ πøX¯eeT÷]Ô, es¡+>∑˝Ÿ nø√ºãsY - 2013

○○○○○○○ ○○○○○○○ sê»˙‹ <˚$Á|æj·T ○○○○○○○ ○○○○○○○ÄeTs¡D ìsêVü‰s¡ Bø£å\ ªnsêú+‘·s¡µ ns¡ú+!•˝≤XÊdüHê\T, ˇø£kÕ] ˝À‘·T>± #ÓøÏÿq yÓ’mdt.sê»X‚Ks¡ ¬s&ç¶ kÕe÷q´ Á|ü»\˝À sêÅwüº dü$T‹ n<Ûä´≈£åî&ÉT ¬ø.#·+Á<äX‚Ks¡sêe⁄ (¬ø.dæ.ÄsY.) ‘·\ô|{Ïºq ìsêVü‰s¡Bø£åì‘·s¡Tyê‘·, #Ó]–b˛e&É+ ns¡T<äT. n˝≤ dü+bÕ~+∫ <ë∫ e⁄+∫q nkÕ<Ûës¡DyÓTÆq Á|uü TÑÛ ‘«· + u>ÑÛ ï∑ + #d˚ +æ ~. ø¬ .d.æ Äs.Y ÄeTsD¡ ìsêVü‰s¡ Bø£å ì*∫b˛sTT+~. \>∑&ÉbÕ{Ï»]–‘˚ eTq Á|ü|ü+#· #·]Á‘·, eTTK´+>± ÁbÕ#·Ts¡´+, |ü\T≈£îã&û Ç+<Ûäq+>± sê»>√bÕ˝Ÿ‘√ yÓTT<ä\Tô|{Ïº, »>∑Hé #˚dæHê, #·+Á<äu≤ãT #˚|ü{ÏºHê, ˝Òø£ eTs=ø£uÛ≤wü, *|æ $ø£dæ+#·&É+ ÁbÕs¡+uÛÑeTsTTq <ä÷düT≈£îb˛‘·Tqï yÓ’.mdt.ÄsY.dæ.|æ. Ç|ü⁄Œ&ÉT Hêj·T≈£î&Óes¡sTTHê ÄVü‰s¡+ rdüTø√qì ãVæ≤s¡+>∑ Á|ü<˚X¯+˝À ;Ûwæà+#·T≈£îHêï,‘·s¡Tyê‘· »]–+~, Ç|ü⁄Œ&ÉT \_ÛdüTÔqï nMT‘·TMT ‘˚\TÃø√e\dæq |ü]dæú‹˝À |sü ´¡ ekÕq+ eTqøÏ ‘*Ó d+æ <.˚ XÊ+‹uÁÑÛ <‘ä \· |ü]s¡ø£åD ù|s¡T MT<ä, n~Ûø±s¡+˝À e⁄qïe÷Á‘·yÓTÆHê eTqøÏ <=]øÏe⁄+&˚~ ø±<äT. e⁄HêïsTT. $uÛÑ»q yêdüÔyêìï ~>∑$T+>∑˝Òø£ Á|üuÛÑT‘·«+ <ëìì uÛÑ>∑ï+ #˚dæ rs¡T‘·T+~. sπ |⁄ü »>H∑ é #j˚ T· uÀjT˚ ìsêV‰ü s¡ Bøå£ nsTTHê,ø±s¡Dy˚T<Ó’Hê, Á|ü‘˚´ø£ ‘Ó˝+>±D sêÅwüº+ n≥Tº&çøÏb˛‘·Tqï ø√kÕÔ, d”eT Á|ü»\ z≥T¢ #+· Á<uä ≤ãTHêjT· T&TÉ deü THê´jT· ìHê<+ä ‘√ <˚X¯ sê»<Ûëì˝À #˚j·T&ÜìøÏ dæ<ä∆|ü&ÉT‘·Tqïj˚TsêŒ≥TøÏ n+^ø£]dü÷Ô j·TT.|æ.@. kÕs¡~Û me] U≤‘ê˝À jÓTìï |ü&É‘êj·Tqï~ ÄeTsD¡ ìsêV‰ü s¡ Bøå£ nsTTHê »s>¡ u∑ ÀjT˚ ~ Ç<˚! eTq <˚X¯+˝À »s¡T>∑T‘·Tqï j˚Tø±+Á¬>dt bÕØº rdüT≈£îqï ìs¡íj·T+ n˝≤+{Ï ø°\ø£+>± e÷]b˛sTT+~. nø£ÿ&É ø±+Á¬>dt sê»ø°j·T ÄeTs¡D ìsêVü‰s¡ Bø£å\sTTHê, n+‹eT \ø£å´+ ø√dü+ ñ<˚›•+∫q$>±•˝≤XÊdqü yT˚ nì pHé qT+∫ »sT¡ >T∑ ‘T· qï bÕØº <ë<ë|ü⁄ <äT+|üHêX¯qeTe⁄‘·T+<äH˚ ø£ì|æ+#·e⁄. kÕ«‘·+Á‘ê´q+‘·s¡ uÛ≤s¡‘· <˚X¯ #·]Á‘·˝À, \ø£å´ kÕ<Ûäq˝À n‘·´+‘· $»j·T|ü]D≤eT Áø£eT+ ìs¡÷|æk˛Ô+~. @.|æ. n+#·Hê\÷, $X‚¢wüD\ eT<Ûä´, d”e÷+Á<ÛäT\ e+‘·yÓTÆq @¬ø’ø£ ìsêVü‰s¡ Bø£å 1952˝À, »eVü≤sY˝≤˝Ÿ HÓÁVüA yÓT&É\T e+#·&ÜìøÏmHé.õ.z\T ø=+‘· Ä\dü´+>± ÁbÕs¡+_Û+∫ eTH√uÛ≤yê\ MT<ä Ä~Û|ü‘·´+ ø√dü+ bı{Ïº lsêeTT\T ∫e] XÊ«dü es¡≈£î ø=qkÕ–+∫+<˚. Á|ü»\ <äèwæºì eTs¡*+#·Ç|üŒ{Ï es¡≈£î nÁ|ü‹Vü≤‘·+>± kÕ–düTÔqï ;ÛwüDj·TT<ä∆+ »s¡T>∑T‘√+~. @~ »]–Hê, &Üìø,° Äø]£ ¸+#&· Üìøπ ‘|· Œü eTq HêjT· ≈î£ \ ìsêVü‰s¡ Bø£å\øÏ eTVü≤‘·Ôs¡ Á|üjÓ÷»q+kÕs«¡ Á‹ø£ dyü TÓ à ø±˙, Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ õ˝≤\¢ ˝À @$T »]–Hê sêC≤´+>∑+ ìπs›•+∫q jT˚ MT e⁄+&<É Tä . Á_{wÏ t bÕ\≈î£ \ e˝… Ç|Œü {Ï eTq Á|üuÛÑT‘ê«\T sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\n~Ûø£ uÛ≤>∑+ n+<Ûäø±s¡+˝À, ø=ìï s√E\ ÄeTsD¡ ìsêV‰ü s¡ Bø\å£ qT #÷· d” #÷· &qÉ ≥Tº düùdMTsê nqTeT‹+#·e⁄. n+<äTe\¢H˚bÕ≥T, eTTì–b˛e&ÜìøÏ <ë] rdæq ø√kÕÔ, 1943˝À &Óã“sTTHê\Tπ>ﬁ¯ﬂ ej·TdüT˝À >±+BÛ 23 s√E\ bÕ≥T ìsêVü‰s¡ Bø£åd”eT õ˝≤¢\ $<äT´<äT<√´>∑T\ düyÓTà ø±˙ #j˚ T· >*∑ >±&TÉ . eTq HêjT· ≈î£ \T, ø˙£ d+ü ø=‘Ô· ‘·s¡+ yês¡sTTHê, á Bø£å\ |üs¡e÷sêúìïø±+Á>¬ dt n~cÛ ÕHº êìï ‘êøe£ \dqæ +‘· >{∑ >ºÏ ± Á>∑Væ≤+∫, ø=‘·Ô eP´Vü‰\T s¡∫+#·T≈£î+fÒ Á|ü»\T yÓT#·TÃ‘ês¡T!‘êø£˝Ò<äì|æk˛Ô+~. ‘Ó\T>∑T yê]øÏ ˇø£ Á|üC≤kÕ«eT´ |ü]~Û˝ÀH˚ »s¡>±* ø£qTø£, (s#¡ s· TT‘· Á|eü TTK dì” jT· sY d+ü bÕ<≈ä î£ \T, yê´U≤´‘)·C≤‹>± j˚Ts¡Œ&çq Á|üe÷<äy˚TMT ˝Ò<äH˚ Á|»ü \ <èä w˙ºæ , Ç‘s· ¡ ∫qï (?) bÕØ\º <èä w˙ºæ , <ä‘Ó*$&ç HÓeTà~>± kÕe÷q´ Á|ü»\˝À Äø]£ ¸+#&· ÜìøÏ n≥T #+· Á<uä ≤ãT HêjT· T&÷É , 27j˚Ts¡Œ&ÉT‘·Tqï<äì|æk˛Ô+~. Ç≥T »>H∑ √àV≤ü Hs¬é &¶û ˇø£ ªdTü sø¡ ‘åÏ µ· e÷sêìZ ïá #·]Á‘· Ç˝≤ kÕ|ò”>± q&ç∫b˛‘˚, Çø£ jÓT+#·T≈£îqï≥Tº ø£ì|æk˛Ô+~. ìsêVü‰s¡Bø£å!sê»ø°j·Ty˚TeTT+~? yÓTT‘·Ô+ uÛ≤s¡‘·<˚X¯ uÛ≤s¡‘· <˚X¯+˝À ìsêVü‰s¡ Bø£å\ ø£<∏äÁ|ü»\ ñ<ä∆s¡D ø√dü+ ø£+ø£D+ ø£≥Tº≈£îqï #Ó|ü⁄Œ≈£î+fÒ eTVü‰uÛ≤s¡‘·+ ne⁄‘·T+~. ásê»øj° T· bÕØ\º ÷, eTV‰ü HêjT· ≈î£ \÷ #÷· d÷ü Ô ìs¡düq ìsêVü‰s¡ Bø£å\øÏ sêe÷j·TD+˝À}s¡Tø√˝Òs¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ qT+∫ ‘Ó\+>±D ¬ø’ø£, uÛ≤s¡‘·+˝À <äTs√´<ÛäqT&ÉT Áù|s¡≈£î˝ÒyÓ÷ÁbÕ+‘·+ $&ç>± b˛sTTq ‘·s¡Tyê‘· j˚Ts¡Œ&˚ Ä˝À∫+#ê*. Ä<ÛäTìø£ uÛ≤s¡‘·+˝À >±+BÛø=‘·Ô sêÅwüº+˝À, ‘êqT˝À ø±düÔ ô|<ä›eTTø£ÿ>± >±] |ü⁄D´e÷ nì ìsêVü‰s¡Bø£å ˇø£$T–*b˛sTTq de” T, ø√kÕÔ õ˝≤\¢ ˝À mìïø\£ Á|üã\yÓTÆq sê»ø°j·T Äj·TT<Ûä+>± e÷]|*üò ‘ê\qT jTÓ esT¡ jTÓ ˝≤ |+ü #T· ≈î£ +{≤sT¡ ? b˛sTT+~. ÄeTs¡D ìsêVü‰s¡ Bø£å˝ÒM@ bÕØº Á|üuÛÑT‘ê«ìï j˚TsêŒ≥T #˚j·T>∑\T>∑T eTs¡D≤ìøÏ <ë] rdæq |òüT≥q\T ˝Òe⁄.‘·T+~? |ü~ùV≤&ÉT d”≥¢ ‘Ó\+>±D dü+>∑‹ (neT+>ﬁ∑ +¯ Á|‹ü V≤ü ‘e· Te⁄ >±ø!£ ). eTÁ<ëdTü‘*˚ ø>£ ±H˚ nseú¡ Te⁄‘√+~ ø±˙ Çsy¡ ’Ó nsTT<Tä eTV‰ü q>s∑ +¡ ‘√ dVü ‰ü Ä+Á<äÛ sêÅw+ºü jT˚ sêŒ≥T˝Àø˘düuÛÑ kÕúHê\Tqï ªd”e÷+Á<Ûäµ ø√düy˚T ø√dü+ bı{Ïº lsêeTT\T ìsêVü‰s¡+>± e⁄+&çsê»øj° T· ‘T· bÕò qT ;u‘ÑÛ ‡· + ø=qkÕ>T∑ ‘√+~. eTs¡DÏ+∫q dü+<äs¡“¤+, eTq uÛ≤>∑´eXÊqnqTueÑÛ +‘√ ‘\· H]Ó dqæ ‘\Ó T>T∑ <X˚ +¯ bÕØ,º |ü⁄qsêeè‘·+ ø±˝Ò<äT. 2009˝À ‘Ó\+>±D nø√ºãsY - 2013

»\eqs¡T\T#Ós¡Te⁄\ e´edüú ndüÔe´düú+ á uÛÑ÷eT+&É\+ô|’ ìedæ+#Ó düø£\ #·sê#·s¡ JesêdüT\ìï+ ‘√&ÜŒ≥TqT n+~+#˚$ #Ós¡Te⁄˝Ò. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À n‘·´~Ûø£+>± #Ós¡Te⁄\T ñqï~ eTq sêÁwüº+˝ÀH˚.{ÏøÏ ˙s¡T ÁbÕD≤<Ûës¡yÓTÆ+~. nHê~>± »˝≤ìï qeTTàø=ì J$düTÔHêï&ÉT eTìwæ! n~ ÄVü‰sêìøÏ ø±y=#·TÃ, $Vü‰sêìøÏ ø±y=#·TÃ, n+<äT˝Àq÷ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝ÀH˚. n~Ûø£+>± ñHêïsTT. n+<äTπødüeTÁ>∑ $ø±kÕìøÏ ø±y=#·TÃ.. »\+ ˝Òì #√≥ »q JeHêìï }Væ≤+ á ÁbÕ+‘êìï ª#sÓ T¡ e⁄\ sê»´+µ n+{≤sT¡ . ø±ør£ jT· T\ ø±\+ qT+&ç#·˝Ò+. e÷qe C≤‹ n_Ûeè~∆øÏ n‘·´+‘· ÄeX¯´ø£yÓTÆq Á|üø£è‹|üs¡+>± >=\TdüTø£≥Tº #Ós¡Te⁄\ ìsêàD≤ìøÏ ÁbÕ<Ûëq´+ ô|]–+~. #Ós¡Te⁄\T\_Û+#˚ ˙s¡T es¡+ ˝≤+{Ï~. q<äT\qT πø+Á<ë\T>± #˚düTø=ì dæ+<ÛäT, düeTdüÔ Á>±eT Á|ü»\+<ä]øÏ ø£qï‘·*¢˝≤+{Ï$. eTìwæ X¯ØsêìøÏ#Ó’Hê, áõ|òtº yÓTT<ä\>∑T Hê>∑]ø£‘·\T $ø£dæ+#êsTT. #·]Á‘· Á|üdæ~∆ >∑T+&Óø±j·T m˝≤+{Ï<√ }]øÏ #Ós¡Te⁄\T n˝≤+{Ï$. >∑T+&Ó X¯Øs¡>±+∫q Á|ü|ü+#· |ü≥ºD≤\ìï q<äT\ rs¡+˝ÀH˚ yÓ*XÊsTT. eTqTwüß uÛ≤>±\ìï+{ÏøÏ s¡ø±Ôìï düs¡|òüsê#˚dæ eTqTwüß\ ÁbÕD≤\T ø±bÕ&çq≥T¢,\≈£î, »+‘·Te⁄\≈£î, |ü≈£åî\≈£î, #Ó≥¢≈£î, bÕ]ÁXÊ$Tø£ ñ‘·Œ‘·TÔ\≈£î ˙s¡T Á>±eT+˝Àì düeTdüú »Hêe[øÏ #Ós¡Te⁄\T ` ≈£î+≥\T ˙s¡+~+∫#ê˝≤ nedüs¡+. n+<äTπø e÷qe C≤‹ eTqT>∑&É≈£î ˙πs ÁbÕD≤ Á>±eT\ n_Ûeè~∆øÏ bÕ≥T|ü&ÉT‘·Tqï$. #Ós¡Te⁄\ìï >∑+>±»\+‘√<Ûës¡eTì eTq |üPØ«≈£î\T ÄHê&˚ >∑T]Ô+∫ uÛÑ÷$TMT<ä |ü&É¶ Á|ü‹ ˙{Ï ì+&ç ø£ﬁ¯ø£ﬁ¯˝≤&ç‘Ó }]˝Àì ã+»s¡T uÛÑ÷eTT\ìï kÕ>∑T˝ÀøÏ ekÕÔu§≥TºqT uÛÑ÷$T˝À Ç+πø $<Ûä+>± ‘·{≤ø±\T, »˝≤X¯j·÷\T, sTT. |ü+≥ düeTè~∆>± |ü+&ç e´ekÕj·T+ n_Ûe~Û∆ #Ó+<äT‘·T+~. |ü˝…¢#Ós¡Te⁄\T, ≈£î+≥\T, u≤e⁄\T ‘·$«+#ês¡T. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À Á|ü»\≈£î |üì <=s¡T≈£î‘·T+~. e\dü\T ‘·>∑TZ‘êsTT. ‘ê>∑T ˙ﬁ¯ﬂø√dü+ª#Ós¡Te⁄\ e´edüúµ eTôVA»«\+>± $\dæ*¢+~. ‘·\¢&ç\T¢‘·÷ yÓTÆﬁ¯ﬂ<ä÷s¡+ q&ÉTyê*‡q eTVæ≤ﬁ¯\ u≤<Ûä\T rs¡T‘êsTT. eT‘·‡´ø±s¡T\≈£î JeH√bÕ~ \_ÛdüTÔ+~. >=s¡¢≈£î, ãs¡¢≈£î, >∑&ç¶ >∑s¡ø£, Äs¡T <äXÊu≤›\ d”e÷+Á<Ûä e\dü bÕ\q˝À ‘Ó\+>±D≤˝Àì kÕ>∑T ˙ﬁó¯ ﬂ |⁄ü wÿü \+>∑ \_kÛ ÕsÔ TT. ≈î£ \eè‘T· \Ô yê]øÏ JequèÑÛ ‹ \_dÛ Tü +Ô ~.˙{Ï eqs¡T\T>± ñqï #Ós¡Te⁄\ e´edüúqT ìØ«s¡´+ #˚XÊs¡T. Á|üø£è‹ }sì¢¡ ï |#ü Ã· ì |dü &æ |ç +ü ≥\‘√ d«ü jT· +deü Tè~∆ njT˚ ´+<Tä ≈î£ #sÓ T¡ e⁄\yÓ’|üØ‘ê´\ø£qï d”e÷+Á<Ûä bÕ\≈£î\ ≈£îÁ≥|üP]‘·yÓTÆq $<ÛëHê˝Ò bÕÁ‘· ø°\ø£yÓTÆ+~. ‘Ó\+>±D »q J$‘êìøÏ nHê{Ï qT+&ç áHê{Ï‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ yÓqTø£u≤≥T≈£î ø±s¡D+ n+≥THêïs¡T Á|ü»\T. es¡≈£î #Ós¡Te⁄˝Ò Ä<Ûës¡+. ã‘·T≈£î <Ós¡Te⁄ ø±yê\qï, ã‘·Tø£eTà‘Ó\+>±D˝À ª>=\Tdüø£≥Tº #Ós¡Te⁄\ ìsêàD+µ 12e X¯‘êã›+˝ÀH˚ ì\Tyê\qï #Ós¡Te⁄˝Ò ‘=e«#·÷|æq$.yÓTT<ä˝…’+~. ªôd’|üHédædüºyéTµ #Ós¡Te⁄\qT ì]à+∫q≥T¢ 1369 ªb˛s¡Te÷$Tﬁ¯ﬂ ‘·{≤ø£ XÊdüq+µ <ë«sê ‘Ó\TdüTÔ+~. sêE\ ø±\+˝À ì]à+ kÕÁe÷»´yê<ä $wüdü+düÿè‹ |ü˝…¢, |ü≥ï+˝Àì #Ós¡Te⁄\ô|’ |ü&ç+∫q $$<Ûä s¡ø±\ #Ós¡Te⁄\T, ≈£î+≥\T >∑‘· #·]Á‘·≈£î yÓ’uÛÑe ∫Vü‰ï\T ~. e\dü bÕ\≈î£ \ ≈î£ Á≥\ e\q #sÓ T¡ e⁄˝Àì ˙ﬁﬂ¯ ì #<˚ øÓ ÿÏ b˛‘T· qï$.>±, #·]Á‘·≈£î eTÚqkÕøå±\T>± ì*#êsTT. n$ ø±\|üØø£å≈£î ì*∫ s¡+>∑Ts¡+>∑T\ #˚|üC≤‘·T\ìï n+‘·]+∫b˛‘·THêïsTT. Ä˝Ò{Ï |æ≥º\‘√q|üŒ{Ïø°, bÕ\≈£î\ Ä<äs¡D ø£s¡TyÓ’, eTs¡eTà‘·T\T ˝Òø£ Ä\q bÕ\q Äq+<ä+>± ñ+&Ü*‡q #Ós¡Te⁄\ìï Ä+Á<ÛäbÕ\ø£ Á|üuÛÑT‘ê«\ ≈£îÁ≥ø=s¡e&ç Á>±e÷\≈£î n\+ø±s¡ ÁbÕj·T+>± $T–*b˛j·÷sTT. Á|üø£è‹ |üP]‘· $<Ûëq\ e\¢ m+&çb˛sTT, >∑+&ÉT¢|ü&ç, •~∏˝≤edüú˝À møÏÿmøÏÿn+~+#˚ Á|ü‹ es¡¸|ü⁄ #·Tø£ÿqT ‘·q˝À uÛÑÁ<ä+>± sTTeTT&ÉTÃø√ì @&ÉTdüTÔqï$. Ä+Á<Ûä ]j·T\ºs¡¢ ø±düT\ <ëVü‰ìøÏ düs¡düT\˙ï Ä$¬s’ b˛uÛÑ÷>∑s¡“¤»˝≤\qT n_Ûeè~∆|üs¡Tdü÷Ô |ü+≥bı˝≤\≈£î ˙s¡+~+#˚ ˙{Ï ‘·Tqï$. ‘Ó\+>±D˝Àì á #Ós¡Te⁄\ e´edüúqT ìs¡¢ø£å´+ #˚dæ+<Óes¡T?eqs¡T˝…’q ª#Ós¡Te⁄\Tµ ø£qTeTs¡T>∑e⁄‘·THêïsTT. Á>±e÷\≈£î n+<ä+, m+<Tä ≈î£ n$ m+&bç ˛‘T· qï$? mesT¡ m+&>É &∑ TÉ ‘T· HêïsT¡ ? eTse¡ T‘T· Ô◊X¯«s¡´+‘√ bÕ≥T nHêeèwæºì ìyê]düTÔ, Á>±MTD Ä]úø£ $ø±kÕìøÏ \≈£î H√#·Tø√˝Òø£ m+<äT≈£î |üP&çø£‘√ ì+&çb˛‘·Tqï$? ]ø±s¡T¶\πø MT n_ÛÁbÕj·÷\≈£î ÄVü‰«q+|üÁ‹ø£˝À yÓ\Te&ÉT‘·Tqï s¡#·q\ô|’ MT n_ÛÁbÕj·÷\qT ÄVü‰«ìdüTÔHêï+. |üÁ‹ø£ n_Ûeè~∆øÏ rdüTø√e\dæq #·s¡´\ô|’ MT dü\Vü‰\T, dü÷#·q\T ø√s¡T‘·THêï+. MT n_ÛÁbÕj·÷\T, dü\Vü‰\T, dü÷#·q\T |ü+|æ+#ê*‡q ∫s¡THêe÷ DECCAN LAND\"CHANDRAM\" 490, St.No. 11, Himayatnagar, Hyderabad - 500 029. Fax: 040-27635644; Mobile: 9030626288; [email protected]≈£î ≈£L&Ü MT s¡#·q\qT, ˝ÒK\qT Ç`yÓTsTT˝Ÿ #˚j·Te#·TÃ. 28 nø√ºãsY - 2013

»\eqs¡T\T|ü]‘·eTÚ‘·Tqï ì<ÛäT\T, f…+&És¡T¢ Ksê¬s’q ÁbÕs¡+uÛ≤ìøÏ H√#·Tø√ì ne>±Vü≤q ô|+#·T≈£î+<ë+! #Ó’‘·q´e+‘·T\qT #˚<ë›+!!|üqT\‘√ ]j·T˝Ÿ mùdº{Ÿ <ä+<ë ù|s¡T‘√{Ï nHê´j·T+>± #Ós¡Te⁄*ïÄÁø$£ T+#T· ≈î£ qï~ mesT¡ ? ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À #sÓ T¡ e⁄\ô|’ m+<Tä ø° düeTdü´\ |ü⁄≥º ‘Ó\+>±DnD∫y˚‘·? ¬s’‘·qï\≈£î n+&É>± ñ+&Ü*‡q Ä+Á<ÛäbÕ\≈£î\T ‘Ó\+ ø±>∑&Ü |ü{Ïº #·÷dæHê ø±qsêì n_Ûeè~∆>±D s¬ ‘’ q· ï\≈î£ nqï+ ˝≈Ò î£ +&Ü #d˚ Tü HÔ ˚ ñHêïsT¡ . Hq˚ T, Hê ‘\Ó +>±Ds¬ ‘’ q· ï\T #d˚ qæ bÕ|yü T˚ $T{?Ï Hs˚ y¡ T˚ $T{?Ï m+<Tä ≈î£ e÷ô|’ deü ‹‘*· ¢ Äj·÷ n+XÊ\ >∑T]+∫ #·]Ã<ë›+Áù|eTqT #·÷|ü⁄‘·THêïs¡T nì #Ós¡Te⁄\T Á|ü•ïdüTÔHêïsTT. ‘Ó–q #Ós¡Te⁄ yê{Ïì q\T>∑T]øÏ #ê{Ï #ÓãT<ë+\≈î£ eTse¡ Tà‘T· \Ô T m+<Tä ≈î£ #j˚ T· &+É ˝<Ò Tä ? ˙ﬁﬂ¯ qT q&|ç +æ ∫q ˙s&¡ çe´edüúqT ìs¡¢ø£å´+‘√, ìØ«s¡´+ #˚dæ+<Óes¡T? n+≥÷ ‘Ó\+>±D Ç|üŒ{Ï es¡≈£L #·]Ã+∫q n+XÊ\T:¬s’‘ê+>∑+ d”e÷+Á<Ûä $eøå±|üP]‘· Á|üuÛÑT‘ê«\qT Á|ü•ïdüTÔqï~. ‘Ó\+>±D ˝Àì #Ós¡Te⁄\T ≈£î+≥*ï eTs¡eTà‘·T\T #˚sTTùdÔ \ø£å\ {°m+d”\ ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+˝À eTVæ≤ﬁ¯\ bÕÁ‘·˙ﬁ¯ﬂqT düeTTÁ<ä+ bÕ\T ø±≈£î+&Ü ìyê]+#·e#·TÃ. bÕ\≈£î\T ≈£îÁ≥ bÕ]ÁXÊ$Tø£ ø±\Twü´+, |üsê´es¡D+|üP]‘· $<ÛëHê\ e\q á $<Ûëq+ ‘Ó\+>±D˝À ø£\¢>±H˚ $T–* e´ekÕj·Ts¡+>∑+˝À yÓqTø£u≤≥Tb˛‘T· +~. ñeTà&ç sêÁw+ºü ˝À ‘\Ó +>±D≈î£ >T∑ +&øÓ ±jT· e+{Ï #sÓ T¡ e⁄\ $<ë´ s¡+>∑+ rs¡T‘ÓqTï\Te´edüú #Ó~]b˛sTT+~. Çø£ÿ&ç #Ós¡Te⁄*ï <Ûä«+dü+ #˚ùdÔH˚ Ä+Á<Ûä˝Àì ‘Ó\+>±D˝À >∑T≥º\ $<Ûä«+dü+ÁbÕC…≈£îº\T ì+&ÉT‘êj·Tqï ≈£îÁ≥\‘√ ‘Ó\+>±D #Ós¡Te⁄*ï ìs¡¢ø£å+ ‘Ó\+>±D˝À ô|s¡T>∑T‘·Tqï ¬s’‘·T\ Ä‘·àVü≤‘·´\T#˚düTÔHêïs¡T. ...Ç+ø± eT¬sH√ï! ø±ø£rj·T\ ø±\+ qT+&ç ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆq á #Ós¡Te⁄\ e´edüú<ë«sê 12 \ø£å\ mø£sê\≈£î kÕ>∑T˙s¡T n+~+#˚yês¡T. ø±˙ H˚&ÉT ñ eTq y˚<äq Á|ü|ü+#êìøÏ ‘Ó*j·÷\+fÒ Ä y˚<äq @$T{À<˚›X¯|üPs¡«ø£+>± #Ós¡Te⁄*ï ìs¡¢ø£å´+ #˚j·T&É+‘√ 6 \ø£å\ mø£sê\T düŒwüº+>± ne‘·* yê]øÏ yÓ\¢&ç+#·>∑\>±*. n+‘˚ ‘·|üŒe÷Á‘·y˚T #Ós¡Te⁄\ øÏ+<ä kÕ>∑T ne⁄‘·T+~. bÕø±\ #Ós¡Te⁄, sêeT|üŒ eT÷>∑J$˝≤ u≤<Ûä|ü&ÉT‘·÷ ñ+fÒ eTq u≤<Ûä @$T{À ne‘·*#Ós¡Te⁄, bÕHé>∑˝Ÿ #Ós¡Te⁄, X¯ì>±s¡+ #Ós¡e⁄ ãj·÷´s¡+ #Ós¡Te⁄, \ø£ÿ yê]øÏ ‘Ó*j·T<äT. |ü{Ïº+#·T≈£îH˚ yês¡T ñ+&És¡T. H˚&ÉTes¡+ #Ós¡Te⁄, πødü] düeTTÁ<ä+, ô|{Ïº düeTTÁ<ä+, <Ûäs¡àkÕ>∑sY, ÇÁãV”≤+ ‘Ó\+>±D˝À mH√ï düeTdü´\T. n˝≤+{Ï yê{Ïì ˇø√ÿ<ëì|ü≥ï+ #Ós¡Te⁄, Væ≤eTj·÷‘YkÕ>∑sY, ñkÕàHékÕ>∑sY, VüQùd‡HékÕ>∑sY, >T∑ ]+∫ ne>±V≤ü q ø*£ Œ+#˚ Á|jü T· ‘ï· yT˚ á #s· Ã¡ . á #s· Ã¡ ˝Às¡TÁ<ä düeTTÁ<ä+, yÓ˝ŸC≤˝Ÿ #Ós¡Te⁄, ÄeTHé>∑˝Ÿ #Ós¡Te⁄, Hê>∑sYø£s¡÷ï˝Ÿ bÕ˝§qZ &+É <ë«sê u≤Û eC≤\yê´|øÔæ Ï nedsü y¡ TÓ qÆ deü ÷#êsêìï#Ós¡Te⁄, >√ø±s¡+ #Ós¡Te⁄, e÷<ës¡+ #Ós¡Te⁄, u§_“*#Ós¡Te⁄, ô|<ä› bı+<äe#·TÃ. m<äT{Ïyê]‘√ yê<äq˝À¢ HÓ>∑Ze#·TÃ. yê]yê>∑T, sê+|üPsY #Ós¡Te⁄ yÓTT<ä\>∑T Á|üdæ~∆>±+∫q #Ós¡Te⁄\ e´edüúqT Ä˝À#·q˝À¢ e÷s¡TŒ rdüT≈£îsêe#·TÃ. dü]ø=‘·Ô düe÷C≤ìïñ<˚›X¯|üPs¡«ø£+>±H˚ ìs¡¢ø£å´+ #˚j·T&É+ e\¢ e´ekÕj·T+ ≈£î+≥T|ü&ç+ düèwæº+#·e#·TÃ. n+<äT≈£î u≤≥ y˚ùd<˚ {Ï.ÄsY.dæ. ª#·s¡Ãµ.~. Bì‘√ |ü+≥\T˝Òø£ |ü+&ç+∫q |ü+≥≈£î –≥Tºu≤≥T <Ûäs¡˝Òø£, #˚dæqn|ü\T rs¡ø£ y˚˝≤~eT+~ ‘Ó\+>±D ¬s’‘ê+>∑+ Ä‘·àVü≤‘·´\≈£î Á|ü‹ X¯ìyês¡+ kÕˆˆ 5 >∑+ˆˆ\≈£îbÕ\Œ&ÉT‘·THêïs¡T. \ø£å˝≤~ eT+~ <äTu≤jYT, eTdüÿ{Ÿ, u§+u≤sTTøÏe\düb˛‘·T+Á&ÉT. <˚X¯ uÛÑ$wü´‘·TÔ≈£î |ü≥Tºø=eTà˝…’ ì\Tyê*‡q ¬s’‘·T\T ˇø√ÿ yês¡+.. ˇø√ÿ n+X¯+#Ó≥Tºø=ø£s¡T, |ü⁄≥ºø=ø£s¡T>± #Ó~]b˛j·÷s¡T. ‘Ó\+>±D |ü˝…¢\ìïe\¢ø±&ÉT˝…’b˛j·÷sTT. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ eTs√ ªsê»kÕúHé m&Ü]µ>± s¡+&ç! #·]Ã<ë›+...e÷¬s Áø£eT+ ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ+~. ªª#·+Á<ä+µµ 490, Ád”º{Ÿ q+.11, Á|üC≤kÕ«$Tø£ yê<äT˝≤¢sê! #Ós¡Te⁄\ $wüj·T+˝À sêC≤´ìï Væ≤e÷j·T‘Y q>∑sY, ôV’≤<äsêu≤<é ` 500 029.Á|ü•ï+#·+&ç. düeTdü´ |ü]cÕÿs¡+ ø√dü+ b˛sê{≤\T #˚j·÷*. #Ós¡T yÓTTu…’˝Ÿ: 9030626288 bòÕ´ø˘‡ : 040`27635644e⁄\ e´edüú ìsêàD+ ø√dü+, qB »˝≤˝À¢ ‘Ó\+>±D≤ yê{≤ ø√dü+e÷ ˙ﬁ¯óﬂ e÷>±Zyê\ì ì\Bj·÷*. d”e÷+Á<Ûä Hêj·T≈£î\ $eøå± E-mail: [email protected]|üP]‘· bÕ\q˝À <Ûä«+dü+ nsTTq »\eqs¡T*ï s¡øÏå+#·Tø√e&É+ eTq website : www.trchyd.org‘·ø£åD ø£s¡Ôe´+ ø±yê*. á düeTdü´ |ü]cÕÿsêìøÏ ‘Ó\+>±D sêÁwüº+@sêŒfÒ |ü]cÕÿs¡+ nqï~ >∑T]Ô+#ê*. eT&ÉeT ‹|üŒì b˛sê{≤\≈£î 29d<æ e∆ä TÚ<ë+. sêÁcÕìº ï kÕ~+Û #T· ≈î£ +<ë+. eTq »\ eqsT¡ *ï ø±bÕ&TÉ≈£î+<ë+. eTq #Ós¡Te⁄*ï |ü]s¡øÏå+#·T≈£î+<ë+. ` dü<ëq+<ä+>ö&é ({Ïm˝Ÿm|òt) <ä nø√ºãsY - 2013

ø£\+ b˛s¡Tª‘Ó\+>±Dµ kÕ<Ûäq sêC≤´+>∑ Vü≤≈£îÿø£Ø+q>∑sY˝À »]–q nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ 2e eTVü‰düuÛÑ˝À eTTK´ n‹~∏>± Vü‰»¬s’ Á|üdü+–düTÔqï »dæºdt düT<äs¡ÙHé¬s&ç¶. ∫Á‘·+˝À >±>√E Hê>∑uÛÑ÷wüD+, eT#·Ã Á|üuÛ≤ø£sY, mHé. >√|æ, q*yÓT\ uÛ≤düÿsY, pø£+{Ï »>∑Hêï<∏ä+, q>∑Tq÷s¡T X‚KsY, dü÷πs|ü*¢ düTC≤‘· ñHêïs¡T. ˇø£ |üø£ÿ ‘Ó\+>±D≤ ÇdüTÔqï≥T¢ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ Á|üø£{Ï+#·>±, sêÁcÕº ìï n&ÉT¶≈£îH˚ ñ<ä´e÷\T sêC≤´+>∑ $s¡T<ä›+ ø±<ë nì >√yê ˝Àø± j·TTø£Ô »dæºdt düT<äs¡ÙHé¬s&ç¶ düyÓTÆø±´+Á<ÛäT\T qT<˚›•+∫eTs√ |üø£ÿq ø√kÕÔ+Á<ÛäT\T ‘Ó\+>±D≤ @sêŒ≥T≈£î e´‹πsø£+>± düyÓTÆ Á|ü•ï+#ês¡T. Ç~ sêC≤´+>±ìï ÁuÛÑwüßº|ü{Ïº+#˚ Á|üj·T‘·ïy˚Tqìø±´+Á<Ûä ù|s¡T‘√ e´‹πsø£+>± ñ<ä´$TdüTÔqï dü+~Û <äX¯˝À ‘Ó\+>±D≤ $eT]Ù+#ês¡T. ‘Ó\T>∑T C≤‹, Ä‘·à>öes¡+ mø£ÿ&Ü ˝<Ò ìä , øq£ ï&CÉ ≤‹,kÕ+düÿè‹ø£, kÕVæ≤‘·´ ñ<ä´eT |ü⁄qs¡T‘˚ÔC≤ìï #ê{Ï#ÓãT‘·÷, eTqq+ ‘·$Tﬁ¯ C≤‘·T\T+&Éeì, nìï sêÁcÕº\T uÛ≤s¡‘Y˝ÀH˚ n+‘·sê“¤>∑eTì,#d˚ Tü ≈î£ ì, \ø´å£ kÕ<qäÛ ~X˝¯ À C≤>s∑ ÷¡ ø‘£ ‘· √ e´eV≤ü ]+#&· Üìø,Ï ~XÊ ‘·$Tﬁ¯yê<ä+ e\¢ mHÓïH√ï ∫≈£îÿ düeTdü´\T e#êÃj·Tì nHêïs¡T.ìπs›X¯+ #˚j·T&Üì¬ø’ ø£Ø+q>∑sY˝À ôdô|º+ãsY 22q ˇø£ÿs√E Hê\T>∑T 1980˝À eTÁ<ëdt qT+&ç ôV’≤<äsêu≤<é≈£î ∫Á‘·d”eT ‘·s¡*+|ü⁄e\¢ôdwüq¢‘√ »]–q nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ ~«rj·T eTVü‰ Ä~Û|ü‘·´ uÛ≤eC≤\+ ô|’øÏ e∫Ã+<äì, uÛ≤cÕ_Ûe÷q+ e⁄+&Ü* ø±ìdüuÛÑ\T m+‘·>±H√ <√Vü≤<ä|ü&Ü¶sTT. ‘=*düuÛÑ\T >∑‘· @&Ü~ ôV’≤<äsê <äTs¡_Ûe÷q+ ñ+&É ≈£L&É<äì nHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ sêÁcÕºìïu≤<é˝À »]>±sTT. >√yê ˝Àø±j·TTø£Ô »dæºdt düT<äs¡ÙHé¬s&ç¶ ÁbÕs¡+uÛÀ|ü n&ÉT¶≈£î+fÒ eTs√ ≈£îs¡TπøåÁ‘· j·TT<ä›+ ‘·|üŒ<äì Äj·Tq nHêïs¡T.Hê´dü+ #˚j·T>±, eTVü‰düuÛÑ\ n<Ûä´≈£åî&ÉT &Ü.q*yÓT\ uÛ≤düÿsY ‘Ó\+ ‘Ó\T>∑TC≤‹ nqï uÛ≤eq Ä~Û|ü‘·´ uÛ≤eC≤\+ qT+&ç e∫Ã+<äì>±D≤ |ü‘êø±ìï Ä$wüÿ]+#ês¡T. ‘·<äT|ü] neTs¡T\≈£î ìyêﬁ¯ó\]Œ+ nHêïs¡T. düTs¡es¡+ mø£ÿ&Ü ‘Ó\T>∑TC≤‹ nì sêj·T˝Ò<äì nHêïs¡T.#ês¡T. M]‘√bÕ≥T &Ü.mHé.>√|æ, &Ü.>∑TeTàq>±] u≤˝lìyêdü ø±ﬁÀJ ~Ûø±ÿs¡ dü«sêìï $ì|æ+#ê&Éì, ‘Ó\+>±D≤≈£î y˚>∑T#·Tø£ÿ>±eT÷]Ô, n\¢+ Hêsêj·TD, n\¢+ sê»j·T´, m+.y˚<ä≈£îe÷sY, &Ü. |ü‹Ô ì*#ê&Éì nHêïs¡T. düeTdüe÷» ‘Ó\+ >±D≤qT ø√s¡T≈£î+≥THêïì,bÕø£ y÷Ó V≤ü H,é »*d› Tü <sä Ù¡ Hé ‘~· ‘s· ¡ Á|eü TTKT\ X+¯ U≤sêe+ |Pü ]+∫, ‘Ó\+>±D≤ |ü⁄qsY ìsêàD+˝À ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T ø°\ø£bÕÁ‘·á düuÛÑqT #Ó’‘·q´|ü]#ês¡T. ø£ﬁ≤ø±s¡T\ <Ûä÷+<Ûë+ bÕ≥\T, 20øÏ b˛wæ+#ê*‡ e⁄+<äì nHêïs¡T. d”e÷+Á<Ûä≈£î ‘=‘·TÔ>± MT&çj·÷ô|’>± |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D\‘√bÕ≥T, ‘Ó\+>±D≤ e+≥ø±\ s¡T#·T\T, C≤r <ä÷≈£î&ÉT>± e´eVü≤]k˛Ô+<äì, ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ C≤rj·T+>±j·T kÕúsTT bòı{ÀÁ>±|òüsY mHé.X‚KsY bòı{À Á|ü<äs¡Ùq, kÕVæ≤‘·´|ü⁄düÔø±\ y\Ó T>T∑ ˝ÀøÏ ‘e˚ &ÜìøÏ Ç˝≤+{Ï duü \ÑÛ T <√V≤ü <+ä #k˚ ÕÔ jT· ì nHêïsT¡ .kÕº˝Ÿ‡ düuÛÑ\≈£î Vü‰»¬s’q s¡#·sTT‘·*ï |ü⁄\ø£]+|üCÒXÊsTT. eTVü‰sêÁwüº, eTqeT+‘ê ‘·‘·«y˚‘·Ô k˛Áø£{Ïdt yês¡düT\eTì, Á|ü•ï+#˚ ‘·‘·«+yÓTÆdü÷sY, q÷´&Ûç©¢, >∑T»sê‘Y ‘·~‘·s¡ sêÁcÕº\ qT+&ç e∫Ãq Á|üyêdü ø£*Zj·TTHêïeTì, ∫e]XÊ«dü es¡≈£î ø±ﬁÀJ Á|ü•ïdü÷ÔH˚ b˛j·÷&Éì,s¡#·sTT‘·\ Á|ü‹ì<ÛäT\‘√bÕ≥T, düTe÷s¡T ‘Ó\+>±D≤˝Àì |ü~õ˝≤¢\ n+<äTπø ø±ﬁÀJ ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT kÕVæ≤‘ê´ìï m|ü &É÷qT+&ç düTe÷s¡T eT÷&ÉTy˚\ eT+~ s¡#·sTT‘·\T, Á|ü‹ì<ÛäT\T #·<äTe⁄‘·T+{≤qì nHêïs¡T.uÛ≤>∑kÕ«eTT˝…’ á düuÛÑ\qT $»j·Te+‘·+ #˚XÊs¡T. nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ós¡y˚ n<Ûä´≈£åî\T &Üø£ºsY q*yÓT\ uÛ≤düÿsY ‘Ó\+>± ‘Ó\+>±D≤qT n&ÉT¶≈£îH˚ ñ<ä´eT+ sêC≤´+>∑ e´‹πsø£+ D≤ |ü‘êø±$wüÿs¡D nq+‘·s¡+ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT+ ns¡yÓ’ @ﬁ¯ﬂ qT+&ç ‘Ó\+>±D≤ ø√dü+ b˛sê≥+ kÕ>∑T‘√+<äì, eTVü≤‘·Ôs¡yÓTÆ+<äì, ‘Ó\+>±D≤ ~Ûø±ÿs¡ dü«sêìï C≤rj·TkÕúsTT˝ÀsêÁwüº $uÛÑ»q ø√πs Vü≤≈£îÿ uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+˝Àì 3e Ä]ºø£˝Ÿ Á|ükÕ $ì|æ+#·&ÜìøÏ á düuÛÑqT ìs¡«Væ≤düTÔqï≥T¢ #ÓbÕŒs¡T. Ç‘·s¡ uÛ≤wü˝À¢øÏ~+∫+<äì, ‘Ó\+>±D≤ @sêŒ≥T ø°\ø£ <äX¯˝À #˚s¡T≈£îHêïø£, ˇø£ nø√ºãsY - 2013 30

ø£\+ b˛s¡T|ü⁄düÔø±$wüÿs¡D ø±s¡´Áø£eT+˝À C≤s¡â+&é »q kÕ+düÿè‹ø£ eT+#Y Á|ü‹ì~Û nì˝Ÿ n+X¯óe÷Hé (#·rÔdt>∑&Ûé), qeTùdÔ ‘Ó\+>±D ~q|üÁ‹ø£ dü+bÕ<ä≈£î\T n\¢+ Hêsêj·TD ‘·~‘·s¡T\T‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT kÕVæ≤‘·´+ yÓﬁ≤ﬂ*‡ e⁄+<äì, Ç+<äT≈£î ø£èwæ ø£sY, q&çyÓT≥¢ m\¢|üŒ, yÓTÆdü÷sY qT+&ç nø£ÿ&ç ‘Ó\T>∑T kÕ+düÿè‹ø£»sT¡ >∑T‘√+<ìä nHêïs¡T. eTs√ $•wºü n‹~>∏ ± e∫Ãq øπ +Á<ä kÕVæ≤‘·´ dü$T‹ ‘·s¡|ü⁄q dæmHé.¬s&ç¶\T Vü‰»¬s’ ‘·eT nqTuÛÑyê\qT |ü+#·T≈£înø±&É$T ø£˙«qsY &Ü. >√|æ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, Á|üdüTÔ‘·+ ‘Ó\+>±D≤˝À Hêïs¡T. ‘Ó\T>∑TuÛ≤cÕ yÓ’uÛÑe+ ‘·–Zb˛‘√+<äì, eTT+u…’˝À Ä+Á<ÛäeTVü‰¬s+&Ée kÕ+düÿè‹ø√ <ä´eT+ q&ÉTk˛Ô+<äì, Ç~ ‘Ó\+>±D≤ |ü⁄qs¡TJ® duü ˝ÑÛ À ‘\Ó +>±D≤ yêﬁ<¢¯ ˚ ô|#’ j˚ T· ì, eTq d+ü dÿü è‹ì eTs∫¡ b˛≈î£ +&Üeq ñ<ä´eT+>± n_Ûe]í+#ês¡T. Ä+Á<ÛäT\ kÕ+|ò”Tø£ #·]Á‘· sêdæq ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷ edüTÔHêïeTì, ‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡´|ü⁄düÔø±\ ø=s¡‘· ñ+<äì,düTs¡es¡+ ˝≤+{Ï ô|<ä›\T ‘Ó\+>±D≤ ndæÔ‘·«+ ñ<ä´e÷ìøÏ ;Ûe+&ç˝À ‘Ó\T>∑T bÕsƒ¡XÊ\\T ‘·–Zb˛j·÷j·Tì eø£Ô\T yêb˛j·÷s¡T.Áù|s¡≈£î\T>± ì*#ês¡ì nHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT+˝À ø£e⁄\T,s#¡ s· TT‘\· T, >±jT· ≈î£ \T ø\° øb£ ÕÁ‘q· T b˛w+æ #êsì¡ , n≥&º TÉ >T∑ Je⁄\ |ü⁄düÔø±$wüÿs¡D\T:»qJeq ∫Á‘êìï $düà]+#·sê<äHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT qeTùdÔ ‘Ó\+>±D≤ dü+bÕ<ä≈£î\T n\¢+ Hêsêj·TD, C≤s¡â+&éôd+{ÏyÓT+{Ÿ ã\+>± ì*∫ b˛sTT+<äì, e÷qMj·T $\Te\≈£î »qkÕ+düÿè‹ø£ eT+#Y nì˝Ÿ n+X¯óeTHé\T n‹<∏äT\T>± Vü‰»¬s’ 20øÏÁ|ü‹s¡÷|üeTì, j·T÷CŸ n+&é Á‘√ ø£\ÃsY e⁄qïyê&çøÏ eTq ôd+{Ï ô|’>± ‘Ó\+>±D≤ |ü⁄düÔø±\qT, d”&û\qT Ä$wüÿ]+#ês¡T. Á|ü|ü+#· ñyÓT+{Ÿ $\Te\T m˝≤ ‘Ó\TkÕÔj·Tì nHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤˝À eT<Ûä´ <ä´eT #·]Á‘·˝À¢ ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´eT+ dü÷Œ¤]Ô>± ì*∫+<äì, d”e÷+Á<Ûä‘·s¡>∑‹ e´edüú @s¡Œ&É˝Ò<äì, Çø£ÿ&É ø£wüºJe⁄\ e´<Ûä˝Ò e⁄Hêïj·Tì bÕ\q˝À Á|üdüTÔ‘·+ Çø£ÿ&É nÁ|üø£{Ï‘· Væ≤+dü, $<Ûä«+dü+ »s¡T>∑T‘√+nHêïs¡T. ‘Ó\+>±D≤ ndæú‘·« ñ<ä´e÷ìï s¡#·sTT‘·\T Ä‘·à$eTs¡Ù <äì n\¢+ Hêsêj·TD ñ<˚«>∑+>± e÷{≤¢&ÉT‘·÷ nHêïs¡T.#˚düTø√yê*‡ ñ+<äì #ÓãT‘·÷ eTq ‘Ó\+>±D≤ j·÷düqT ø±bÕ&ÉT ‘Ó\+>±D≤ ñ<ä´e÷ìï ]ø±s¡T¶ #˚j·÷*ø√yê\Hêïs¡T. |òüP´&É˝Ÿ e´edüúqT+&ç e∫Ãq ‘Ó\+>±D≤˝À Çø£HÓ’q ÇHêïﬁó¯ ﬂ ‘\Ó +>±D≤ ñ<´ä e÷ìï ‘\Ó +>±D≤ s#¡ s· TT‘\· T, øe£ ⁄\TkÕŒq‡]+>¥ ø\£ ÃsY sêyê\ì ø√sT¡ ≈î£ +≥THêïqì, <ë‘è· ‘«· + ô|]–‘H˚ ˚ ]ø±sT¡ ¶ #j˚ ÷· \ì, 1901 qT+&ç 1956 es≈¡ î£ , 1956 qT+&ç 2001‘Ó\+>±D≤ ø£e⁄\T s¡#·q\T, Á>∑+<∏ë\T n#·TÃ˝ÀøÏ ekÕÔj·Tì Væ≤‘·e⁄ es¡≈£î ñ<ä´e÷ìï, Çø£ÿ&ç Á|ü»\ Jeq ndæÔ‘ê«*ï, e´<Ûä*ï, ñ<ä´eT#ÓbÕŒs¡T. Çø£ÿ&ç ø£e⁄\T Ä]úø£ k˛úeT‘· ˝Òì yês¡ì, n#·TÃy˚düT≈£îHêï HêjT· ≈î£ \ Ä‘à· ø<£ *ä∏ ï |]ü XÀ~+Û ∫, s#¡ q· \ s÷¡ |+ü ˝À ‘y˚ ê*‡e⁄+<ìäe÷¬sÿ{Ï+>¥ dü<äTbÕj·T+ ˝Ò<äì nHêïs¡T. ÄVü‰«q dü+|òüT+ n<Ûä´≈£åî&ÉT ìC≤e÷u≤<é ‘Ó\+>±D≤ j·T÷ìe]‡{° ‘Ó\T>∑TXÊK ndæôdº+{Ÿ Ábıô|òq>∑Tq÷] X‚KsY, nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ós¡y˚~ø£ Á|ü<Ûëq ø±s¡´<ä]Ù eT#·Ã düsY, Á|üeTTK kÕVæ≤‘·´y˚‘·Ô &Ü.>∑TeTàq>±] u≤\lìyêdüeT÷]Ô nHêïÁ|uü ≤Û øs£ ,Y ‘sÓ y¡ ~˚ ø£ sêÁwXºü ÊK Á|<ü ëÛ q ø±s´¡ <]ä Ù &Ü.d÷ü sπ |*ü ¢ dTü C≤‘,· s¡T. Á|üeTTK ø£<∏ës¡#·sTT‘· n\¢+ sê»j·T´ e÷{≤¢&ÉT‘·÷, ‘Ó\+>±D≤e÷J n<Ûä´≈£åî&ÉT pø£+{Ï »>∑Hêï<Ûä+ ‘·~‘·s¡T\T e÷{≤¢&Üs¡T. kÕVæ≤‘ê´ìï Á|üuÛÑT‘·«y˚T nìyês¡´+>± Á|ü#·T]+#ê\ì, ‘Ó\+>±D≤ dü÷úbÕ\qT |ü]s¡øÏå+#ê\ì, kÕVüQ, c˛j·TãT˝≤¢U≤Hé, >∑<ä›sY˝≤+{Ï Á|üyêdü s¡#·sTT‘·\ dü<ädüT‡: ¬s+&√ ôdwüHé>± »]–q Á|üyêdü Á|üeTTK\ ñ<ä´eT #·]Á‘·\qT sêsTT+∫, bÕsƒ¡´|ü⁄düÔø±˝À¢øÏ #˚sêÃ\ìs¡#·sTT‘·\ dü<ädüT‡≈£î q÷´&Ûç©¢, H˚wüq˝Ÿ ãTø˘ Á≥düTº ‘Ó\T>∑T $uÛ≤>∑+ nHêïs¡T. |æ∫Ã dæìe÷\ kÕúq+˝À b˛sê≥jÓ÷<ÛäT\ ∫Á‘ê\ ìsêàD≤düVü‰j·T dü+bÕ<ä≈£î\T &Ü.|ü‹ÔbÕø£ yÓ÷Vü≤Hé n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+#ês¡T. \T »s¡>±\ì nHêïs¡T. eTTK´ n‹~∏>± Vü‰»¬s’q {°|”m|òtá dü<ädüT‡˝À ãs√&Ü qT+&ç >∑≥Tº Hêsêj·TD, eTT+u…’ qT+&ç dü+>∑ ñbÕ<Ûä´≈£åî\T m+. y˚<ä≈£îe÷sY e÷{≤¢ &ÉT‘·÷ neTs¡T\ ‘ê´>±\Ty˚ì s¡M+Á<ä, jÓT*› düT<äs¡ÙHé, >∑+&É÷] \ø°ÎHêsêj·TD, dü+≈£î düT<Ûë eTs¡Tesê<äì, ôV’≤<äsêu≤<é‘√ ≈£L&çq |ü~õ˝≤¢\ ‘Ó\+>±DqTnø√ºãsY - 2013 31

ø£\+ b˛s¡T nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\|ü⁄düÔø±$wüÿs¡D ø±s¡´Áø£eT+˝À qeTùdÔ ‘Ó\+>±D ~q|üÁ‹ø£ dü+bÕ<ä≈£î\T n\¢+ Hêsêj·TD ‘·~‘·s¡T\T 2e eTVü‰düuÛÑ˝À n\¢+ sê»j·T´ n<Ûä´ø£å‘· eVæ≤+∫q eTT–+|ü⁄ düuÛÑ˝À eTTK´ n‹~∏>± Vü‰»¬s’ Á|üdü+–düTÔqï {°ÄsYd” #ÛÓ’s¡àHé j·T+. y˚<ä≈£îe÷sY. ∫Á‘·+˝À <ëdü´+ ùdHê~Û|ü‹, u≤\lìyêdt eT÷]Ô ñHêïs¡T. ø√s¡T≈£î+≥THêïeTì, ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT #·]Á‘·, kÕVæ≤‘·´ø±s¡T\ &Ü≈£î´yÓT+fÒwüHé |ü]XÀ~Û+∫ »]|æ+#ê\ì, Ç+<äT≈£î ‘·eT e+‘·T>± ø=+‘· ø£èwæ »]|æq≥T¢ ‘Ó*bÕs¡T. ÛÑrsêàHê \qT ‘Ós¡y˚ Hêj·T≈£î&ÉT >±CÀE Hê>∑ uÛÑ÷wüD+ Á|ü‹bÕ~+#ês¡T. bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ‘Ó\+>±D _\T¢ Á|üy˚X¯ô|{≤º \ì, ‘Ó\+>±D≤ düVü≤» eqs¡T\qT ø±bÕ&Ü\ì ø√s¡T‘·÷ rsêàHê\T ÄyÓ÷~+#ês¡T. mdt$. eT*¢ø˘‘˚», ãTÁs¡dürwt, y+Ó >ﬁ∑ H¯ ê>s∑ êE\T bÕ&qç ñ<´ä eTbÕ≥\T n\]+#êsTT. ‘sÓ y¡ ˚ sêÁwºü n<ä´≈£åî&ÉT p\÷s¡T >öØX¯+ø£sY nHê s√>∑´+ e\¢ sê˝Òø£b˛j·÷s¡T. Á|üeTTK s¡#·sTT‘·\T _mdt.sêeTT\T, |üs¡edüTÔ ˝ÀπøX¯«sY, dü+πø|ü*¢ Hêπ>+Á<äX¯s¡à, &Ü. Hêﬁ‚ X¯«s¡+ X¯+ø£s¡+, ø£+<äT≈£L] lsêeTT\T, n\¢+ Ms¡j·T´ ‘·~‘·s¡T\T uÛ≤>∑kÕ«eTT˝…’ á düuÛÑ\qT $»j·Te+‘·+ #˚XÊs¡T. `q+<ä–] XÊs¡<ä, ø£Ø+q>∑sY <ä eTVü‰düuÛÑ\≈£î Vü‰»¬s’q Á|üeTTKT\T, ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T, y˚T<Ûëe⁄\T...32 nø√ºãsY - 2013

mHÓïH√ï nø£ås¡ y˚&ÉTø£Ä$wüÿs¡D\TuÛ≤$‘·sê\≈£î nœ\ uÛ≤s¡‘· ‘Ó\+>±D s¡#·sTT‘·\ eTVü‰düuÛÑ˝À ‘Ó\+>±Dn&ÉT>∑TC≤&É\T Ç+õ˙sY‡ bò˛s¡yéT ø£˙«qsY &ç.\ø°åàHêsêj·TD≈£î C≤„|æø£qT ãVüQø£]düTÔqï qeTùdÔ ‘Ó\+>±D m&ç≥sY n\¢+ Hêsêj·TD. ∫Á‘·+˝À y˚<ä≈£îe÷sY, _.mdt.sêeTT\T, >√bÕ\+ ñHêïs¡T ‘Ó\+>±D≤ sêÁcÕºìï n&ÉT¶≈£î+fÒ eTs√ ≈£îs¡TπøåÁ‘· j·TT<ä›+ ‘·|üŒ<äT. 33 ‘Ó\T>∑TC≤‹ nqï uÛ≤eq Ä~Û|ü‘·´ uÛ≤eC≤\+ qT+&ç e∫Ã+~. düTs¡es¡+ mø£ÿ&Ü ‘Ó\T>∑TC≤‹ nì sêj·T˝Ò<äT.ø±ﬁÀJ ~Ûø±ÿs¡ dü«sêìï $ì|æ+∫, ‘Ó\+>±D≤≈£î y˚>∑T#·Tø£ÿ>± ì*#ê&ÉT. düeTdüe÷» ‘Ó\+ >±D≤qT ø√s¡T≈£î+≥THêïqT. ‘Ó\+>±D≤ |ü⁄qsY ìsêàD+˝À ø£e⁄\T, s¡#·sTT‘·\T ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wæ+#ê*‡ ñ+~. ->√yê ˝Àø±j·TTø£Ô »dæºdt düT<äs¡ÙHé¬s&ç¶ nø√ºãsY - 2013

eTq #·]Á‘· <äø£ÿHé yês¡dü‘·« ˇs¡e&çeTTq|ü{Ï ôV’≤<äsêu≤<é˝À ÁbÕs¡úHê düú˝≤\T 1961 »HêuÛ≤ ˝…ø£ÿ\ Á|üø±s¡+ ◊<√ bÕ*{ÏHé q>∑s¡+>± ù|s¡T>±+∫+~. eTVü‰\øÏåà :1n‹ô|<›ä q>s∑ +¡ >± >T∑ ]+Ô |⁄ü bı+~q ôV≤’ <sä êu≤<é˝Àì 12 $uÛ≤>±˝À¢ 12 \ø£å\, 51y˚\ á q>∑s¡+˝À1961 »HêuÛ≤ ˝…ø£ÿ\‘√ eTT‘ê´\eTà :1119 eT+~ »HêuÛ≤ ñ+&˚~. »HêuÛ≤ ˝…ø£ÿ\˝Àì q>∑s¡+, |ü]düsê\qT 12 ÁbÕ+‘ê\T>± bÕ≥T ùdø£]+∫q Ç‘·s¡s¡ $esê\ Á|üø±s¡+, qs¡dæ+Vü≤kÕ«$T :5$uÛÑõ+#ês¡T. n$. 1. ôV’≤<äsêu≤<é eTTì‡|ü˝Ÿ ø±s=ŒπswüHé 2. dæøÏ+Á<ëu≤<é ø£+{ÀHÓà+ ôV’≤<äsêu≤<é˝À.. b˛#·eTà : 1{Ÿ, 3. ñkÕàìj·÷ j·T÷ìe]‡{° 4. Ä ˝≤«˝Ÿ 5. »$TkÕHÔ |é Pü sY 6. ø+£ ~ø˝£ Ÿ 7. uÀsTTHé Væ≤+<ä÷ <˚yê\j·÷\T : 100 sê<Ûëø£èwüí :2|ü*¢, 8. ˝≤˝≤>∑÷&É 9. n‘êÔ|üPsY 10. |òü‘˚q>∑sY 11. eT˝≤ÿCŸ–] 12. eT#·Ãu§˝≤¢s¡+. eTTdæ¢+\ eT»s¡T¢ : 39 sê|òüTy˚+Á<äkÕ«$TøÏ :112,51,119 eT+~ »HêuÛ≤˝À 7,46,960eT+~ Væ≤+<äTe⁄\T, 4,55,393 eT+~ eTT #·ØÃ\T : 27 sêeTTìøÏ : 12dæ¢+\T, 39,681eT+~ ÁøÏdæºj·TqT¢, 4, 745eT+~ dæ≈£îÿ\T, 219 eT+~ uÖ<äT∆\T, 3, >∑Ts¡T<ë«sê\T :7 s¡+>∑Hêj·Tø£ kÕ«$T :2103 eT+~ C…’qT\T 1,018 eT+~ Ç‘·s¡eT‘ê\≈£î #Ó+~qyês¡T ñHêïs¡T. n|üŒ{Ï q C…’q <˚yê\j·÷\T : 11 kÕsTTu≤u≤≈£î :1>∑s¡+ 220.36 #·.øÏ.MT. $düÔ]+∫ ñ+&˚~. n–ï (bÕØ‡) <˚yê\j·÷\T :5 dü‘·´Hêsêj·TDkÕ«$T :2 1591`92˝À ìsêàDyTÓ qÆ ôV≤’ <sä êu≤<éq>∑s¡+ eT‘· kÕeTs¡dü´ |ü⁄Hê<äT\ô|’ ì]à+#· Væ≤+<ä÷ <˚yê\j·÷\+˝À.. •e⁄ìøÏ : 9ã&ç+~. n+‘˚ø±<äT, _Ûqï eT‘ê\T, dü+düÿè‘·T\T >∑\ C≤‘·T*ï n≈£îÿq CÒs¡TÃø=ì ø±k˛à Ä+»H˚j·TTìøÏ : 25 lø£èwüßíìøÏ :2 #ÓqïπøX¯e⁄ìøÏ :1 düTÁãeTD´kÕ«$TøÏ :2 &=ø±ÿ\eTà≈£î :1 ‘·T˝≤®uÛÑyêìøÏ :1 m\¢eTà≈£î :1 es¡<äsê»kÕ«$TøÏ :1 >∑DÒX¯óìøÏ :2 yÓ+ø£fÒX¯«s¡kÕ«$TøÏ : 10 >±j·TÁ‹øÏ :1 y˚DT>√bÕ\kÕ«$TøÏ :1 »>∑Hêï<∏äkÕ«$TøÏ :4 $H√uÛ≤≈£î :1 ø±\ uÛ…’s¡e⁄ìøÏ :1 yÓTT‘·Ô+ 100 ñ+&˚$. ø±*ø±<˚$øÏ :5 (12 $uÛ≤>±˝À¢ì <˚yê\j·T $esê\T ø£q´ø±|üs¡y˚TX¯«]øÏ :1 ‘·<äT|ü] dü+∫ø£˝À¢ <Ûës¡yêVæ≤ø£>± n+~+#· \ø°ÎHêsêj·TD :3 uÀ‘·THêï+.) `&Üø£ºsY áeTì •eHê–¬s&ç¶ <äeT÷yyé TÓ +{Ÿ‡ |süò Y k˛w˝ü Ÿ »ddºæ t n+&é eTTd+¢æ y˝Ó ŒÒ s¤ Y Ä<«äÛ s´¡ +˝À ôV≤’ <sä êu≤<˝é À ôdô|+º ãsY 16q »]–q ø±s´¡ Áøe£ T+˝À >öse¡ <øä ÿ£ Héb˛dsºü qY T $&TÉ <\ä #d˚ Tü qÔ ï ‘\Ó +>±Dyê<Tä \T õj÷· <Tä BH› é qjT· ´s,Y m+.y<˚ ≈ä î£ e÷s,Y &Üøsº£ Y ∫s+¡ J$, ø¬ ô|Hº é m˝Ÿ. bÕ+&TÉ *+>±s¬ &,¶ç se¡ P|,tò dHü ê ñ˝≤U¢ ≤H,é dsæ êEBH› é ◊C≤CŸ, eTV≤ü à<é n© 34 nø√ºãsY - 2013

sö+&é fÒãT˝Ÿnì•Ã‹øÏ πø+Á<äy˚T ø±s¡D+sêÁw+ºü ˝À Á|dü Tü ‘Ô +· H\Ó ø=qï nì•Ã‹øÏ øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· C≤|´ü yT˚ ªdüyÓTÆø±´+Á<Ûäµ z kÕŒq‡sY¶ ñ<ä´eT+ {°|”m|òt sö+&é fÒãT˝Ÿ˝À eø£Ô\Tø±sD¡ eTì..‘\Ó +>±D Á|Cü ≤ Á|+üò {Ÿ Ä<«äÛ s´¡ +˝À »]–q sö+&éfãÒ T˝Ÿ deü ÷yX˚ +¯ ˝À sêÁw+ºü ˝Àì eT÷&TÉ ÁbÕ+‘ê\≈î£ #+Ó ~q eø\Ô£ T Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ sêÁwüº $uÛÑ»q `Á|ü»\ Äø±+ø£å\Tn_ÁÛbÕjT· |&ü Üs¶ T¡ . <X˚ +¯ ˝Àì nHø˚ Á£bÕ+‘ê˝À¢ ‘\Ó T>T∑ Á|»ü \T dsúæ |¡ &ü ç nH˚ n+X¯+ô|’ ôdô|º+ãsY 14q düT+<äs¡j·T´ñqï düeTj·T+˝À ◊ø£´‘· ù|s¡T‘√ düyÓTÆø±´+Á<Ûä ø±yê\q&É+ $C≤„q πø+Á<ä+˝À ‘Ó\+>±D Á|üC≤Á|òü+{ŸdùüV≤‘T· ø+£ ø±<Hä êïsT¡ . ‘\Ó +>±Dô|’ 2009, &ôçd+ãsY 9 Á|øü ≥£ q Ä<Ûä«s¡´+˝À »]–q sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯øπ dÄ” sY Bø‘å£ √H˚ kÕø±sy¡ TÓ +Æ <ìä , de” ÷+Á<äÛ ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \ ≈î£ Á≥\ <äèX¯´+. ∫Á‘·+˝À |”y√&Éã÷¢´ dü+<Ûä´, {°|”m|òt|òü*‘·+>± πø+Á<ä+ yÓqTø£&ÉT>∑T y˚dæ, Á<√Vü≤+ #˚dæ+<äì ø±s¡´<ä]Ù q\e÷dü ø£èwüí, Ä≈£î\ uÛÑ÷eTj·T´,n_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T. düT+<äs¡j·T´ $C≤„q πø+Á<ä+˝À {°|”m|òt m+.y˚<ä≈£îe÷sY, #·Tø±ÿsêeTj·T´, Ábıô|òdüsYÄ<«äÛ s´¡ +˝À ªsêÁwºü $u»ÑÛ q-Á|»ü \ Äø±+ø\å£ Tµ n+X+¯ ô|’ Ä+Á<,äÛ \ø£åàDY ñHêïs¡T‘\Ó +>±D, sêjT· \de” T Á|Cü ≤d+ü |÷üò \T, yT˚ <ëÛ e⁄\‘√ sö+&fé ãÒ T˝Ÿ duü ÑÛ »]–+<ìä Ä+Á<CäÛ À´‹ sêd+æ <ìä @|d” m” ˝Ÿd” ø±s´¡ <]ä Ù ∫+‘êdeü ÷yX˚ +¯ {|° m” |tò n<´äÛ ≈îå£ &TÉ Ä≈î£ \ u÷ÑÛ eTjT· ´ n<´äÛ ø‘å£ q· »]–+~. #+· Á<Xä K‚ sY #bÓ ÕŒsT¡ . ‘e· T ñ<´ä e÷\ yês\Ô¡ øe£ sπ JøÏ qeTùdÔ ‘\Ó +>±D,1587-92\ eT<´äÛ ì]à+∫q ôV≤’ <sä êu≤<é 1956 ˝À @sŒ¡ &qç V≤ü H‡é Ç+&jç ÷· \≈î£ yTÓ sTT˝Ÿ #j˚ ÷· *‡q |]ü d‹úæ ñ+<Hä êïsT¡ . Á|>ü ‹∑ o\Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ≈î£ m˝≤ |⁄ü &TÉ ‘T· +<√ ‘*Ó jT· ì n$yø˚ Ï nXÀøu˘ ≤ãT ø±]àø£ deü ÷K ø±s´¡ <]ä Ù ø=+&Üs¬ &¶ç e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· yT˚ eTT ‘\Ó +>±Dnì.. dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ ≈î£ Á≥˝À øsÏ D¡ ≈Y î£ e÷ss¬Y &,¶ç »>H∑ yé ÷Ó V≤ü Hs¬é &,¶ç ÁbÕ+‘êìøÏ #+Ó <øä b£ ˛sTTHê ø√kÕ+Ô Á<øπä |]ü $T‘e· TsTTq e´≈î£ \Ô + ø±<ìä#+· Á<uä ≤ãT, {J° , \>&∑ bÉ Õ{Ï bÕÁ‘· ñ+<ìä de” ÷+Á<äÛ yT˚ <ëÛ e⁄\T nHêïs¡T. d”e÷+Á<Ûä≈£î yÓ[¢ ‘Ó\+>±Dô|’ yê]≈£îqï nb˛Vü≤\qT$Xw¢‚ +æ #êsT¡ . deü ÷ yX˚ +¯ ˝À qeTùdÔ ‘\Ó +>±D m&≥ç sY n\+¢ ‘=\–+#ê*‡q nedsü +¡ ñ+<ìä neTà\ d+ü |Tüò + n<´äÛ ≈îå£ sê\T n\¢HêsêjT· D e÷{≤&¢ TÉ ‘÷· .. $u»ÑÛ q nìyês´¡ eTì øπ _H{Ó Ÿ H√{ŸqT |<ü àä nHêïsT¡ . deü ÷yX˚ +¯ ˝À e÷J myTÓ à©‡, Á|eü TTK $<ë´y‘˚ Ô· #T· ø±ÿHê´j·TXÊK≈£î ábÕ{Ïπø |ü+|æ dü+~>∑∆‘·‘·≈£î |ü⁄˝ŸkÕº|t ô|&ç‘˚ sêeTjT· ´, kÕe÷õø£ Ä+Á<äÛ H‘˚ · Ä≈î£ sê‹ eTTs[¡ , e÷ ôV≤’ <sä êu≤<éde” ÷+Á<äÛ ñ<´ä eT+ kÕ>π ~ ø±<ìä nHêïsT¡ . ˇø£ de” ÷Á<äÛ |Áü ‹øπ Á|‹ü ì~Û Áo<säÛ Y <säÛ êàdqü +, &Üøsº£ Y dTü ˝À#q· , |y” √&ãÉ ÷´¢ n<´äÛ ≈îå£ sê\T25 y˚\eT+~ ‘Ó\+>±DÒ‘·s¡ ñ<√´>∑T\T yÓ[¢b˛yê\ì ø£<∏äq+ d+ü <´äÛ , ‘\Ó +>±D øﬁ£ ≤ø±sT¡ &TÉ &|É ü sy¡ T˚ w,t dm” ˝Ÿd” ñbÕ<´äÛ ≈îå£ &TÉsêd+æ <ìä , Ç|ü &TÉ øeÏ Tàqì de” ÷+Á<äÛ ñ<√´>T∑ \T øπ dÄ” sY yêdyÔü ê\T Ábı >&∑ +¶É \øàå£ D,Y nœ\ u≤Û s‘¡ · eTTd+¢æ ©>¥ H‘˚ · nãT˝› Ÿ d‘ü êsÔ Y#Ó_‘˚ >∑>√Z\T ô|≥º&É+ m+‘·es¡≈£î Hê´j·Tj·TeTì nHêïs¡T. eTTC≤V≤æ <,é ‘\Ó +>±D eTV≤æ ﬁ≤ C@Ò d” H‘˚ · <e˚ ø<° $˚ , kÕe÷õø£ Ä+Á<äÛπød”ÄsY≈£î ‘Ó\+>±D Á¬ø&ç{Ÿ <äø£ÿ≈£î+&Ü #˚ùd+<äTπø πø+Á<ä+ eTV‰ü duü ÑÛ H‘˚ · dTü <ëÛ øs£ ,Y s‘¡ ï· e÷\ Á|dü +ü –+#êsT¡ .Hê≥øj° T· +>± e´eV≤ü ]+∫+<ìä ≈î£ \ ìs÷¡ à\q b˛sê≥ d$ü T‹sêÁwºü n<´äÛ ≈îå£ &TÉ <Tä &TÉ ¶ Á|uü ≤Û øs£ Y nHêïsT¡ . ‘êeTT >T∑ +≥÷sT¡ ˝À ôdô|º+ãsY 7q eTT*ÿ neTs¡Ms¡T\ ~H√‘·‡e+ dü+<äs¡“¤+>±‘\Ó +>±D≈î£ eT<‘›ä T· >± ã\+>± Äø±+øqå£ T $ì|ùædÔ á yêsqÔ¡ T ôV’≤<äsêu≤<é dæ{° ø±˝ÒJ e<ä› ø±>∑&Ü\ Á|ü<äs¡Ùq‘\Ó +>±D nH˚ |<ü yä T˚ sê≈î£ +&Ü ø√kÕ,Ô sêjT· \de” T V≤ü ≈î£ ÿ\ ø√d+ü 35 nø√ºãsY - 2013

yÓ+&ç‘Ós¡‘Ó\+>±D¬ø’ ‘Ó\+>±D dæìe÷yÓ+&ç‘Ós¡ yÓ\T>∑Tõ\T>∑T\≈£î e+<˚ﬁ¯óﬂ. ‘Ó\T>∑T ∫Á‘·d”eT≈£î 80 @ﬁ¯óﬂ. ÇH˚ïﬁ¯ﬂ ø±\+˝À ‘Ó\T>∑T dæìe÷˝À ‘Ó\+>±D uÛ≤>∑+ ø±˝Òø£b˛sTT+~. n˝≤ ø±˙j·T≈£î+&Ü #˚XÊs¡T. n˝≤ m+<äT≈£î »]–+~ ‘·~‘·s¡ ø±s¡D≤\qT $e]düTÔHêïs¡T ª<äø£ÿHé dæìe÷µ e´ekÕú|ü≈£î\T #˚ ‘Ó\+>±D Á|üø£≥q sê>±H˚ nìï s¡ø±˝…’q düeTdü´\T á eT<Ûä´ V”≤s√\≈£î e#˚Ã ¬seTT´qπswüHé ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· n_Ûe÷qT\T Äø±\+˝À eTq eTT+<Tä ≈î£ ‘dÓ Tü HÔ êïsT¡ de” ÷+Á<äÛ HêjT· ≈î£ \T. n+<Tä ˝À dæì e÷\qT $»j·Te+‘·+ #˚j·T&É+ <ë«sê yêﬁ¯óﬂ ø√{≤¢~uÛ≤>∑+>± dæìe÷ |ü]ÁX¯eT >∑T]+∫ ≈£L&Ü HêHê s¡ø±\ yê<äq\T$ì|dæ Tü HÔ êïsTT. Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ $&bç ˛sTTHê dìæ e÷ s+¡ >+∑ ˇøÿ£ {>Ï ±H˚ s¡÷bÕj·T\≈£î m~–b˛j·÷s¡T. ‘Ó\+>±D≤˝À ñqï uÛÑ÷eTT\ô|’qñ+≥T+<äì ˇø£s¡T, ø±<äTø±<äT dæìe÷s¡+>∑+ ¬s+&ÉT ø±yê*‡+<˚qìeTs=øs£ T¡ n+≥THêïsT¡ . ø±˙ á s√E ñqï dìæ e÷ |]ü ÁXe¯ T yTÓ T‘êìÔ øÏ ø£u≤®ô|{Ïº yê{Ïì dü_‡&û s¡÷|ü+˝À n‹ ‘·≈£îÿe <Ûäs¡≈£î ø=qTø=ÿìyÓTT‘·Ô+ d”e÷+Á<Ûä yêﬁ¯ﬂ<˚ nì |òüT+{≤|ü<Ûä+>± #Ó|üŒø£‘·|üŒ<äT. m+<äTø£+fÒ á dæìe÷ |ü]ÁX¯eT @Hê&É÷ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· ndæú‘ê«ìï ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· øﬁ£ ≤ø±sT¡ \qT m<>ä ≈∑ î£ +&Ü #d˚ qæ |Tüò q‘· á Ä+Á<ëÛø±bÕ&˚ Á|üj·T‘·ïy˚T #˚j·T˝Ò<äT. n+‘˚ø±<äT ÇH˚ïﬁ¯ﬂ dæ˙ |ü]ÁX¯eT#·]Á‘· ˝À 80e <äX¯ø£+˝À _. qs¡dæ+>∑sêe⁄ rdæq ªe÷ uÛÑ÷$Tµ ‘·|üŒ ÁbÕ+‘· V”≤s√\≈£î, ìsêà‘·\πø #Ó\T¢‘·T+~. ø±ã{Ïº Ç|ü&ÉTqï dæìe÷eTs=ø£ @ dæìe÷ ≈£L&Ü á ÁbÕ+‘· yês¡dü‘ê«ìï ì\u…≥Tºø√˝Òø£b˛sTT+~. n˝≤ nH˚ <ëìø£+fÒ sê≈£î+&Ü n&ÉT¶≈£îHêïs¡T nq&É+ |ü]ÁX¯eT n~ Ä+Á<Ûä dæìe÷H˚ ne⁄‘·T+~ ø±ì ‘Ó\+>±D dæìe÷düeT+»dü+ ne⁄‘·T+~. m|üŒ{Ïø°, @Hê{Ïø° ø± uÀ<äT. Ç|ü&ÉTqï ‘Ó\T>∑T dæìe÷ (Ä+Á<Ûë dæìe÷) ‘Ó\+>±D dæìe÷ø±H˚ø±<äT. m+<äTø£+fÒ Çø£ÿ&É ‘Ó\+>±D Á|ü»\ eTH√uÛ≤yê\T Mﬁ¯ﬂøÏ Ä+Á<Ûë ÁbÕ+‘· dæ˙ yê´bÕs¡düTÔ\T yê]øÏ ñqï |ü\T≈£îã&ç‘√nedüs¡+ ˝Ò<äT. Çø£ÿ&É ñqï #ê]Á‘·ø£ yêdüÔ$ø£ >±<∏ä\T M]øÏ @Hê&É÷ø£<∏ë edüTÔe⁄>± #·÷&É˝Ò<äT, dæìe÷\T>± ì]à+#·˝Ò<äT. ‘Ó\+>±D sπ |⁄ü @sŒ¡ &˚ s¬ +&TÉ ÁbÕ+‘ê\ Á|uü TÑÛ ‘ê«\˝À ‘e· T≈î£ ø±yê*‡q $<+äÛ >±,ÁbÕ+‘· e÷‘·èuÛ≤wü˝À |ü]|üPs¡í+>± ˇø£ÿ dæìe÷ ≈£L&Ü ì]à+#·˝Ò<äT.n+<äTπø Ç|ü&ÉTqï dæìe÷ ndü\T ‘Ó\+>±D dæìe÷ ø±H˚ø±<äT. nqT≈£L\+>± e÷s¡TÃ≈£îH˚ Á|üe÷<ä+ bı+∫ñ+~. ø±e⁄q ‘Ó\+>±DeTTe÷à{ÏøÏ, q÷{ÏøÏ q÷s¡T XÊ‘·+ n~ Ä+Á<Ûëdæìe÷H˚ ø±ã{Ïº Ädæìe÷qT eTq+ Ä+Á<Ûëπø |ü]$T‘·+ #˚dæ ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· dæìe÷ ÁbÕ+‘· ìsêà‘\· T, &Áç dãºæ ÷´≥sT¡ ,¢ m–_® ≥sT¡ ¢ nÁ|eü T‘+Ô· >± ñ+&Ü*‡qø√dü+ eTq+ á s√E Á|üj·T‘·ï+ #˚j·÷*‡q nedüs¡+ m+‘√ñ+~. ÄeX¯´ø£‘· m+‘√ ñ+~. u≤Û s‘¡ <· X˚ ¯ dìæ e÷ q÷sT¡ d+ü e‘‡· sê˝Àø¢ Ï e∫Ã+~. n˝≤>π Ä+Á<ëÛdæìe÷ 80e dü+e‘·‡s¡+˝ÀøÏ e∫Ã+~. ø±ì ‘Ó\+>±D dæìe÷ Ç{° 1941˝À @sŒ¡ &qç ôV≤’ <sä êu≤<é |*æ +#êÛ +ãsY Ä|tò ø±eTs‡Y ≈L£ &Üe˝Ò ñìø˝Ï ÀøÏ e∫Ã ‘q· d‘ü êqÔ T #ê≥T≈î£ +≥T+~. m+‘{· Ï <Ísê“>¤ ´∑ +n+fÒ á 80 dü+e‘·‡sê\ #·]Á‘·˝À ˇø£ÿ dü+e‘·‡s¡yÓTÆq ‘Ó\+>±D Ä+Á<Ûë |òæ*+#Ûê+ãsY Ä|òt ø±eTsY‡˝À n+‘·sê“¤>∑+>±H˚ |üì#˚düTÔ+~dæìe÷ ˝Òø£b˛e&É+ n~ eTq <Ísê“¤>∑´+. Ç|üŒ{Ï¬ø’Hê ‘Ó\+>±Ddæìe÷qT á $XÊ\yÓTÆq <äø£ÿHé |”sƒ¡uÛÑ÷$T˝À ì]à+#·Tø√e\dæq ø±ì @Hê&ÉT ˇø£ dü«‘·+Á‘· #Ûê+ãsY˝≤>± |üì#˚j·T˝Ò<äT. á eT<Ûä´ÄeX¯´ø£‘· m+‘√ ñ+~. <ëìøÏ á ÁbÕ+‘· ø£ﬁ≤ø±s¡T\T, y˚T<Ûëe⁄\T∫Á‘·s¡+>∑ ì|ü⁄DT\ düVü‰j·T düVü≤ø±sê\T m+‘√ nedüs¡+ ñ+~. ø±\+˝À n+fÒ ‘Ó\+>±D ndæú‘·« b˛sê≥+ yÓTT<ä˝…’q eT*<äX¯ ‘Ó\+MTs¡+<äs¡T q&ÉT+ _–+∫ qe ‘Ó\+>±D˝À ‘Ó\+>±D dæìe÷qTì]à+#T· ø=ì Çøÿ£ &ç eT{ºÏ yêdqü \ |]ü eTﬁ≤\qT d˙æ s+¡ >±ìøÏ n+<˝˚ ≤ >±D b˛sê≥+˝À ø=+‘· #·Ts¡T≈£î>± bÕ˝§Zq≥+ »]–+~. Ç|ü&ÉT#·÷&Ü*‡q u≤<Ûä´‘· ñ+~. á #Ûê+ãsY ‘Ó\+>±D |òæ*+#Ûê+ãsY Ä|òt ø±eTsY‡>± e÷]+~. n<˚ Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ |òæ*+#Ûê+ãsY Ä|òtø±eTsY‡, eT÷M Ä]ºdtº nk˛dæj˚TwüHé &Ó’¬sø£ºs¡¢ dü+|òüT+, ìsêà‘·\ dü+|òüT+ @Hê&É÷ ≈£L&Ü ‘Ó\+>±D $<Ûä+>± ‘·q dü«‘·+Á‘·‘· ì\u…≥Tº≈£îH˚ $<Ûä+>± |üì#˚j·÷\ì πs|ü⁄ÁbÕ+‘· ø±]à≈î£ \ ø√d+ü #d˚ +æ <M˚ T˝<Ò Tä . nìï s+¡ >±\˝À ñqï $eø‘å£ H· ˚Çøÿ£ &É á d˙æ s+¡ >±\˝À nìï+{øÏ +£ fÒ m≈î£ ÿe>± øì£ |dæ Tü +Ô ~. dìæ e÷ sêqTqï ‘Ó\+>±D≤˝À ì]à+#˚ dæìe÷\qT á #Ûê+ãsY eTT+<äT+&ç q&ç|æ+#ê\ì á ÁbÕ+‘· &çÁdæºã÷´≥s¡¢qT, m–®_≥s¡¢qT, ~∏j˚T≥sY jT· »e÷qT\qT á ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· øﬁ£ ≤ø±sT¡ \T, d˙æ s+¡ >∑ ì|⁄üDT\T ø√s¡T≈£î+≥THêïs¡T. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+˝À ‘Ó\+>±D dæìe÷ ìsêàD≤ìøÏ Á|ü‹ ˇø£ÿs¡T #˚j·T÷‘·ì∫Ã ‘Ó\+>±D dæìe÷qT ‘·˝…‘·TÔø=ì ì*#˚˝≤ ì\T |ü⁄‘ês¡ì á ÁbÕ+‘· ø£ﬁ≤ø±s¡T\T Ä•düTÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· ìsêà‘\· T, Ä+Á<ëÛ yêsT¡ ≈L£ &Ü Ä+Á<ëÛ ÁbÕ+‘· V≤” s√\‘√H˚ dìæ e÷\T rj·÷*‡q >∑‘·´+‘·s¡+ á Ä+Á<Ûë dæìe÷ s¡+>∑+˝À ñ+~. ø±ì ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘· V≤” s√\qT ≈L£ &Ü ì\<=≈î£ ÿø√≈î£ +&Ü mH√ï $<ëÛ \T>± nD∫y˚dü÷ÔH˚ ñHêïs¡T. Ä+Á<Ûë dæìe÷˝À ñqï yê] ‘·+Á&ÉT\T ‘·s¡Tyê‘· yê] ø=&ÉT≈£î\T dæìe÷ V”≤s√\T>± yês¡dü‘·«+>± edüTÔqï yêπs ‘·|üŒ ø=‘·Ô yê]ì @Hê&ÉT á dæìe÷s¡+>∑+ Áb˛‘·‡Væ≤+∫q bÕbÕq b˛˝Ò<äT. á dæìe÷ s¡+>∑+ me«s¡÷ WqHêï ø±<äHêï s¬ +&TÉ qïs¡ õ˝≤\¢ , s¬ +&TÉ ≈î£ ˝≤˝ #‹˚ ˝ÀH˚ yTÓ T‘+Ô· ñ+~. yê] qT+&ç ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘· dæìe÷qT $eTTøÏÔ #˚düTø=ì qe‘Ó\+>±D˝À ª‘Ó\+>±D dæìe÷µ ì]à+#·Tø√yê*. <ä36 nø√ºãsY - 2013

yÓ+&ç‘Ós¡‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T ` ‘Ó\+>±D dæ˙ uÛÑ$wü´‘·TÔ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T ` ‘Ó\+>±D dæìe÷ uÛÑ$wü´‘·TÔ n+X¯+ô|’ u≤>¥*+>∑+|ü*¢ ˝Àì düT+<äs¡j·T´ $C≤„qπø+Á<ä+˝Àôdô|º+ãsY 5q »]–q sö+&é fÒãT˝Ÿ düe÷y˚X¯+˝À bÕ˝§Zqï kÕHê j·÷~¬s&ç¶, n˝≤¢DÏ l<ÛäsY, <äs¡Ù≈£î&ÉT mHé. X¯+ø£sY, {°|”m|òt ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT m+.y˚<ä≈£îe÷sY, ∫qï, ø£ècÕ+ø˘ ‘·~‘·s¡T\T. ‘Ó\+>±D sêh @sêŒ≥T Á|Áü øjÏ T· sê>±H˚ ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À ≈£L&Ü Ms¡T bÕ˝§Zq&É+ ˝Ò<äT. n+fÒ Çø£ÿ&˚ ‘Ó*dæb˛‘·T+~. Ä+Á<ÛëeTTK´+>± ôV’≤<äsêu≤<é ÁbÕ+‘·+˝À &ÉãT“\T dü+bÕ~+∫ yê´bÕs¡ dìæ e÷ m+‘· ≈î£ Á≥|Pü ]‘+· >± e´eV≤ü ]dTü +Ô <√... n+<Tä øπ ‘\Ó +>±DdTü \Ô T>± m~– yêsT¡ Çøÿ£ &ç ˝≤u≤Û \‘√ nøÿ£ &É dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ u≤Û eC≤\+‘√Á|ü»\qT ¬s#·Ã>=&ÉT‘·THêïs¡T. Ç+<äT˝À eTTK´+>± Ä+Á<Ûë dæìe÷≈£î ÁbÕ+‘· d˙æ øﬁ£ ≤ø±sT¡ \T, ñ<´ä eTø±sT¡ \T, yT˚ <ëÛ e⁄\T, øe£ ⁄\T, Mﬁﬂ¯ +‘ê#Ó+~q Á|üeTTKT\T ≈£L&Ü ñHêïs¡T. ø=+‘·eT+<Ó’‘˚ ôV’≤<äsêu≤<éqTjT· T.{.Ï #j˚ ÷· \ì Ä+Á<ëÛ dìæ e÷≈î£ d+ü ã+~+Û ∫q yêsT¡ yTÓ *øô£|&TÉ eTTø£Ôø£+sƒ¡+‘√ á dæìe÷ e÷ø=<äT›, ‘Ó\+>±D ÁbÕ+‘·+ dæìe÷qT‘T· HêïsT¡ . n+fÒ HC’Ó ≤+ @]j÷· ø˝£ ø… qå£ ‘¢ √ ø√≥≈¢ î£ |&ü >É ˝∑ ‹… qÔ Ä+Á<ëÛdæìe÷ nÁ>∑V”≤s√\T ø£˙dü+ á ÁbÕ+‘· n_Ûe÷qT\ ø√]ø£\≈£î nqT y˚TeTT ì]à+#·T≈£î+{≤eTì #Ó|ü⁄‘·THêïs¡T.>∑TD+>± e÷{≤¢&É≥+ ˝Ò<äT. n+‘˚ ø±≈£î+&Ü Ä+Á<Ûë ÁbÕ+‘·+˝À‘e· T dìæ e÷\qT d«ü #Ã· +¤ <+ä >± ã+<é #d˚ Tü ≈î£ ì ‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À ‘Ó\+>±D sêh+˝À ‘Ó\+>±D dæìe÷ uÛÑ$wü´‘·TÔ ñ»«\+>±dæìe÷\T Ä&˚ $<Ûä+>± ˇ‹Ô&ç ‘ÓdüTÔHêïs¡T. ‘Ó\+>±D ñ<ä´eT+ ñ<Ûäè‘·+>± q&ÉTdüTÔqï|ü⁄&ÉT düø£\»qT\ düyÓTà ø±\+˝À nÁ>∑V”≤s√\ dæì Á|üø±•+#·uÀ‘·T+~. ‘Ó\+>±D >∑&É¶ b˛sê{≤\ |ü⁄]{Ï>∑&É¶, á yês¡e÷\T $&ÉT<ä\ #˚dæ ø√≥T¢ <ä+&ÉT≈£îHêïs¡T. n<˚ Ç|ü⁄Œ&ÉT Ä+Á<ÛëÁbÕ+‘·+˝À ìs¡düq\T yÓ\T¢yÓ‘·TÔ‘·Tqï ‘·s¡TD+˝À |üø±ÿ ‘êØKT\qT d‘ü ê«ìï e⁄DøÏ |Ï ⁄ü #T· Ã≈î£ qï ‘\Ó +>±D d˙æ øﬁ£ ≤ø±sT¡ \T ‘e· T nd‘úæ «· +ø¬ ’Á|üø£{Ï+∫q ô|<ä› ô|<ä› ìsêà‘·\T, ô|<ä› V”≤s√\ dæìe÷\qT ø±yê\ì$&TÉ <\ä ø±≈î£ +&Ü #÷· dTü ≈î£ +≥THêïsT¡ . n+fÒ Ä dìæ e÷\T $&TÉ <˝ä ‘’… ˚ n\Tô|s¡>∑ì b˛sê≥+ #˚dæ ‘Ó\+>±D dæìe÷qT ì]à+#·T≈£î+{≤s¡T.nøÿ£ &É ìsd¡ qü \ |\ü T#u· ≤sT¡ ‘êjT· ì dìæ e÷\T ø±yê\ì Ä+Á<ëÛ ÁbÕ+‘·dìæ e÷ ìsêà‘\· T yêﬁﬂ¯ ≈î£ yêﬁﬂ‚ dìæ e÷\qT Ä|⁄ü#d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ . n+fÒ n+‘ø˚ ±<Tä ‘\Ó +>±D dìæ e÷˝À ‘\Ó +>±D d+ü dÿü è‹, d+ü Á|<ü ëj÷· \T,‘\Ó +>±D ÁbÕ+‘+· ˝À ñ<´ä e÷\T »sT¡ >≈∑ î£ +&Ü Mﬁﬂ¯ dìæ e÷\T #÷· ùd$<Ûä+>± Á|üj·T‘·ï+ #˚XÊs¡T. ø±˙ Ç|ü&ÉT˝Òì ø£èÁ‹eT ìs¡düq\T Ms√∫‘· ‘Ó\+>±D kÕj·TT<Ûä b˛sê≥ >±<Ûä\qT, eTVü≤‘·Ôs¡ ‘Ó\+>±DÁøjÏ T˚ {Ÿ #d˚ æ Ä+Á<ëÛ ÁbÕ+‘+· yêﬁﬂ¯ qT dìæ e÷\T #÷· &≈É î£ +&Ü, $&TÉ <\ä#j˚ T· ≥+ ˝<Ò Tä . n+‘˚ ø±<Tä u≤Û sr¡ jT· e+<ﬁ˚ ﬂ¯ #\· q ∫Á‘√‘‡· yê\˝À ‘=*, eT*<Xä \¯ ‘\Ó +>±D ñ<´ä e÷\qT ø<£ \ä∏ T>± #d˚ Tü ø=ì ‘\Ó +>±D #]· Á‘q· T Á||ü +ü #êìøÏ ‘*Ó jT· #j˚ T· {≤ìøÏ ‘\Ó +>±D dìæ e÷ |]ü ÁXe¯ T |üPqT≈£î+~. Ä+Á<äÛ dìæ e÷˝À møÿ£ &√ n≥&º TÉ >T∑ q eTduæ ≤]b˛sTTq ‘\Ó +>±D ø£ﬁ≤ø±s¡T˝≤sê! s¡+&ç! eTq<Ó’q dæìe÷ Á|ü|ü+#êìï ª‘Ó\+>±D dæìe÷µqT ì]à+#·T≈£î+<ë+. eTq Ä≥bÕ≥\qT, ‘Ó\+>±D e÷qe d+ü ã+<ëÛ \qT, nqTsê>∑ ÄbÕ´jT· ‘\· qT, eTq ã‘T· øe£ Tà |+ü &TÉ >q∑ T, düeTàø£ÿ - kÕs¡\eTà\ b˛sê≥ yês¡dü‘ê«ìï, düsê∆sY düsê«sTT bÕ|üqï Ms‘¡ ê«ìï, c˛jT· ãT˝≤U¢ ≤Hé neTs‘¡ ê«ìï, <=&¶ç ø=eTsj¡ T· ´ b˛sê{≤ìï eTq dìæ e÷˝À ìø|åÏ +Ôü #d˚ æ eTq eTT+<Tä ‘s· ê\øÏ eTq<q’Ó ª‘\Ó +>±D dæìe÷µqT #·÷|ü⁄<ë+. <änø√ºãsY - 2013 37

–]»q >=+‘·Tø£ª@C…˙‡µ ñ<√´>∑ uÛÑØÔô|’ ñ<ëd”q‘·!@C…˙‡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ ñ<√´>∑ ìe÷j·Tø±\ dü+ã+~Û‘· n+XÊ˝À¢ –]»qT\≈£î »s¡T‘·Tqï nHê´j·÷\ >∑T]+∫ $e]düTÔHêïs¡T Ä~yêd” s¡#·sTT‘·\ dü+|òüT+, sêÁwüº Á|ü<Ûëqø±s¡´<ä]Ù >∑TeTà&ç \ø°ÎHêsêj·TD sêÁwüº+˝Àì –]»q e÷s¡TeT÷\ (ôw&É÷´˝Ÿ¶ @C…˙‡) ÁbÕ+‘ê˝À¢ #Ó+~q ñ‘·Ôs¡T«≈£î Á>∑Vü≤D+ |ü{Ïº+~. ‘·‘·Œ¤*‘·+>± sêÁwüº+˝À mes¡T –]»qT\T, @$ @C…˙‡ Á>±e÷\T, mes¡T @C…˙‡ |ü]~ÛøÏ #Ó+<äT‘ês√$<ë´Á|üe÷D≤\T, ñ<√´>∑ ìj·÷eTø±\T ∫s¡ø±\+>± ndüÔe´düÔ+>± n~Ûø±s¡T\≈£î ns¡ú+ø±ì |ü]dæú‹ HÓ\ø=qï~.ñ+≥THêïsTT. yTÓ <Æ ëq ÁbÕ+‘· –]»qT\˝À nøså£ êd´ü ‘· 37.04 X‘¯ +· –]»q ‘Ó>∑\ |ü⁄≥Tº|üPs√«‘·Ôsê\Tqy÷Ó <Tä ø±>±, @C˙… ‡ ÁbÕ+‘· –]»qT\˝À n~ 17 XÊ‘+· e÷Á‘y· T˚ .n+fÒ Ä~yêdüT\T nø£åsê+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ \øå±´ìøÏ Ç+ø± jÓ÷»Hê\ uÛ≤s¡‘· sêC≤´+>∑+ 5e ôw&É÷´˝Ÿ 342(1) n~Ûø£s¡D+ Á|üø±s¡+<÷ä s+¡ ˝ÀH˚ ñHêïsT¡ . n_eÛ è~ø∆ Ï <÷ä sy¡ TÓ qÆ Ä~yêd” ÁbÕ+‘ê˝À¢ $<ë´ 1950, »qe] 26 qT+∫ n≥M ÁbÕ+‘ê˝À¢ dæús¡ìyêdü+ ñ+≥Tqïeqs¡T\T ø£*Œ+#·&ÜìøÏ, kÕúìø£ –]»q ñbÕ<Ûë´j·TT\qT ìj·T$T+ 18 Ä~eT ‘Ó>∑\T, 1956˝À #˚]q eTs√ 12 ‘Ó>∑\T ø£*|æ 30#·&ÜìøÏ Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.3qT $&ÉT<ä\ #˚dæ dü]>±Z 2013 –]»q ‘Ó>∑\T >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<ësTT. Ms¡T ‘=*‘·s¡+ –]»qT\T.»qe] 10Hê{ÏøÏ ˇø£ |ü⁄wüÿs¡ ø±\+ <ë{Ï @&Ü~ >∑&ç∫+~. @C…˙‡ M]˝À n+<,éÛ ã>‘∑ ,· #+Ó #T· , ><∑ \ä T, >√+&TÉ , ø√jT· , C≤‘ê|⁄ü , øe£ Tàs,¡Ä~yêd” ÁbÕ+‘ê˝À¢ ñbÕ<ëÛ ´jT· U≤∞\qT q÷{øÏ Ï q÷sT¡ XÊ‘+· kÕìú ø£ &=+Á–j·T, _Û˝Ÿ, Væ≤˝Ÿ¬s&ç¶, ø=+&Éø±|ü⁄\T, ø=+&É<=s¡\T, ø=˝≤+,–]»qT\πø πø{≤sTT+#ê\H˚ Á|üuÛÑT‘·« ñ‘·Ôs¡T« HÓ.3qT düeT]údü÷Ô, ø≥£ THº êjT· øH£ ,é HêjT· øb˘ ˛&TÉ , ≈î£ *jT· , e÷*d,t |sü êHú ,é deü s,¡ b˛sê,®|ü<√qï‘·T\qT ≈£L&Ü yê]πø e]Ô+|üCÒj·÷\ì 2011, &çôd+ãsY eTHÓï<=s¡, q÷ø£<=s¡, s√D/πsD, ¬s&ç¶<=s¡, >ö&ÉT, Hêj·Tø˘ (@C…˙‡),28q sêÁwüº ñqï‘· Hê´j·TkÕúq+ ˇø£ rs¡TŒì∫Ã+~. sêÁwüº+˝À <ä[‘·, ‘√{Ï, yê©àøÏ ‘Ó>∑\THêïsTT. sêÁwüº+˝Àì Ä~˝≤u≤<é, KeTà+, eTVü≤–]»qT\ |ü<√qï‘·T˝À¢ ]»πs«wüq¢ ñ‘·Ôs¡T« HÓ.5 (2003 qT+&ç) ã÷uŸq>∑sY, es¡+>∑˝Ÿ, ‘·÷s¡TŒ>√<ëe], |ü•ÃeT>√<ëe], lø±≈£îﬁ¯+,neT\Te⁄‘·Tqï <äècÕº´ @C…˙‡ |ü<√qï‘·T\ neT\T˝À Á|üuÛÑT‘·« ñ<ë $»j·Tq>∑s¡+, $XÊK|ü≥ï+ õ˝≤¢\≈£î #Ó+~q 107 eT+&É˝≤\d”q‘· á eT<Ûä´ø±\+˝À |üsêø±wüº≈£î #˚s¡T≈£î+~. 1975˝À @C…˙‡ |ü]~Û˝À ôw&É÷´˝Ÿ¶ ÁbÕ+‘ê\T $düÔ]+#·>±, yÓTT‘·Ô+ 5,948 Á>±e÷\T–]»qT\ düeTÁ>±_Ûeè~∆øÏ 9 õ˝≤¢\ |ü]~Û˝À ñ≥÷ïs¡T, uÛÑÁ<ë#·\+, / >∑÷&˚\T ôw&É÷´˝Ÿ¶ @C…˙‡>± >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<ësTT. sêÁwüº|ü‹ ¬>õ{Ÿ@≥÷s¡T Hê>±s¡+, lXË’\+, bÕs¡«r|ü⁄s¡+, bÕ&˚s¡T, ¬ø.ÄsY.|ü⁄s¡+, Ç+<äT≈£î kÕø£å´+ |ü\T≈£î‘·Tqï~. á @C…˙‡ Á>±e÷\ n_Ûeè~∆øÏ –]s¡+|ü#√&Ées¡+, d”‘·+ù|≥\˝À düeTÁ>∑ –]»Hê_Ûeè~∆ dü+düú\T »q ñ|Áü |Dü ≤[ø£ ì<TäÛ \qT y∫Ó ÃdTü HÔ êïsT¡ . ø±ì eTs√ 805 Á>±e÷\T(◊{°&û@) @s¡Œ&Ü¶sTT. M{Ï |ü]~Û˝Àì @C…˙‡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ $<ë´ H{˚ øÏ ° @C˙… ‡ >T∑ ]+Ô |⁄ü \_+Û #ø· £ ìsê<sä D¡ ≈î£ >T∑ sö‘T· HêïsTT. sêC≤´+edü‘·T\T, ìj·÷eTø±\T, |ü<√qï‘·T\≈£î dü+ã+~Û+∫ HÓ\ø=qï |ü] >∑+˝À 336 n~Ûø£s¡D+, 25 ìã+<Ûäq –]»qT\ ìs¡«#·q+, @C…˙‡dæú‘·T\T ªn&É$ ø±∫q yÓqï\µqT düTŒ¤]+|ü#˚düTÔHêïsTT. >∑T]Ô+|ü⁄qT ìsêú]düTÔHêïsTT. Bì Á|üø±s¡+ 5,948 @C…˙‡ Á>±e÷˝À¢ ìedæ+#˚ 30 ‘Ó>∑\ Ä~yêd” –]»qT\T, yê] yês¡düT\T e÷Á‘·y˚T ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.3 $&ÉT<ä˝…’ >∑&ç∫q 12 @ﬁ¯ﬂ˝À $<ë´XÊK˝Àì @C…˙‡ –]»qT\T>± >∑T]Ô+|ü⁄ bı+<ë*. M]øÏ ≈£î\, ìyêdü, @C…˙‡@C…˙‡ kÕúsTT ñ<√´>±\T 40 XÊ‘·+ uÛÑØÔø±˝Ò<ä+fÒ Á|üuÛÑT‘·« yÓ’|òü\´+ |üÁ‘ê\T >∑‘·+˝À düs¡Œ+#·T\T Á<ÛäTMø£]+∫q ‘·sê«‘˚ me÷às√«\Tnø£ås¡dü‘·´+. @»˙‡ ÁbÕ+‘ê\ô|’ Á|üuÛÑT‘·« ñ<ëd”q‘·≈£î ‘√&ÉT n~Û Á<ÛäTMø£s¡D |üÁ‘ê\T C≤Ø #˚ùdyês¡T. n+fÒ.. 1976 ‘·sê«‘· –]»qø±s¡T\ n\dü‘·«+, sê»ø°j·T CÀø£´+ yÓs¡dæ @C…˙‡ $<ë´, dü+πøåeT, C≤_‘ê˝À #˚]q 5 yÓTÆ<ëq –]»q düeT÷Vü‰\T @C…˙‡øÏ #Ó+<äs¡H˚~ñ<√´>∑ ìj·÷eTø±\T, |ü<√qï‘·T\T ‘·s¡#·÷ ˝§düT>∑T\ eTj·T+>± düTdüŒwüº+. @C…˙‡ yÓTÆ<ëq e´‘ê´kÕìï kÕúìø£ Ä~yêd” düs¡Œ+#·T\Te÷], ª@C…˙‡ô|’ ne>±Vü≤q˝Ò$Tµ ø£ﬁ¯ﬂ≈£î ø£&ÉT‘√+~. πø+Á<ä+˝À e÷Á‘·y˚T >∑T]Ô+#·>∑\s¡H˚~ ≈£L&Ü n+‘˚ düŒwüº+.n‘´· edsü ¡ |]ü d‹úæ H\Ó ø=qï ø±\+˝À Ä+Á<ÁäÛ |<ü X˚ Ÿ˝À e⁄qï ã+C≤sê, ñ‘·Ôs¡T« HÓ+. 3 n+fÒ..ms¡Tø£\, j·÷Hê~ ‘Ó>∑\T sêC≤´+>∑ dües¡D (1976) <ë«sê yÓTÆ<ëqÁbÕ+‘· –]»qT\T (&çmHé{Ï)>± –]»q ‘Ó>∑\ C≤_‘ê˝À #˚s¡&É+‘√ @C…˙‡ Á>±e÷˝À¢ $<ë´eqs¡T\qT, uÀ~Û+#˚ ø°\ø£ ñbÕ<Ûë´ñ<√´>∑]»πs«wüq¢˝À |üsêsT÷ø£s¡D ô|]–+~. Ms¡T n~Ûø±s¡T\ n+&É j·TT\qT, ìj·T$T+#˚+<äT≈£î Hê{Ï ‘Ó\T>∑T<˚X¯+ Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T«<ä+&É\‘√ @C…˙‡ <äèMø£s¡D |üÁ‘ê\T ≈£L&Ü bı+<ä&É+‘√ ns¡TΩ˝…’q HÓ+.3 (mdt.&Éã÷¢´)qT 2000 »qe] 10q C≤Ø #˚dæ+~. @C…˙‡˝À@C…˙‡yêdüT\≈£î ñ<√´>±˝À¢ nHê´j·T+ »s¡T>∑T‘√+~. á @C…˙‡ ñ ñbÕ<Ûë´j·T ñ<√´>±\qT |ü<√ ‘·s¡>∑‹ ø£˙düs¡Ω‘· ÁbÕ‹|ü~ø£q e+<ä‘·Ôs¡T« (3)qT |ü{Ïwüº+>± neT\T #˚j·Tø£b˛e&É+ e\¢ Ä~yêdüT\≈£î XÊ‘·+ b˛düTº\qT kÕúìø£‘· ø£*Zq n+fÒ ì]∆wüº @C…˙‡øÏ #Ó+~q –]\_Û+#˚ ø£˙dükÕúsTT ñ<√´>±\T <äø£ÿø£b˛>± >∑‘· 13 @ﬁ¯óﬂ>± n$ »qT\‘√H˚ uÛÑØÔ #˚j·÷*. Ç<˚kÕúsTT ñ<√´>∑ Á|üÁøÏj·TqT #˚|üfÒº+<äT≈£î$T>T∑ \Tu≤≥T (u≤´ø˝˘ ≤>)¥ ne⁄‘T· HêïsTT. Ç˝≤ Ä~yêd” –]»qT\≈î£ Hê{Ï Á|üuÛÑT‘·«+ 1986 qe+ãsY 5q ñ‘·Ôs¡T« HÓ+. 275 eT]j·TT38 nø√ºãsY - 2013

–]»q >=+‘·Tø£1988 @Á|æ˝Ÿ 25q ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.73qT C≤Ø #˚dæ+~. n|ü&ÉT 9 yêdüT\≈£î #√≥T <äøÏÿ+~. 2009˝À »]–q bÕsƒ¡XÊ\ düVü‰j·T≈£î\T◊{°&û@\ (dü.–.dü+) |ü]~Û˝À @ø√bÕ<Ûë´j·T bÕsƒ¡XÊ\\qT @sêŒ≥T#˚dæ 1986 qT+&ç 1998 es¡≈£î yÓTÆ<ëq, @C…˙‡ Ä~yêd” ñbÕ<Ûë´ (mdt@), Á|ü<ÛëH√bÕ<Ûë´j·TT\ |ü<√qï‘·T˝À¢ @C…˙dü bÕsƒ¡XÊ\\ b˛düTºj·TT\qT Á|üD≤[ø± n~Ûø±s¡T\T (|”y√\T) ìj·T$T+#ês¡T. ø±ì ñqï‘· $<ë´s¡Ω‘·\T >∑\ –]»H˚‘·s¡T\T 5e ôw&É÷´˝Ÿ˝À 5e ù|sêqT \T –]»H˚‘·s¡, yÓTÆ<ëq –]»qT\πø <äø£ÿ>± @C…˙‡ ñbÕ<Ûë´ j·TT\TkÕ≈£î>± #·÷|æ ª@C…˙‡µ qT+&ç $TqVü‰sTT+|ü⁄ ø√s¡T‘·÷ Ä+.Á|ü.|ü]bÕ\ø£ ø√s¡Tº˝À düyê˝Ÿ #˚j·T&É+‘√ @C…˙‡ ñ‘·Ôs¡T«\qT ø={Ïºy˚dæ+ md{®” ‘° √H˚ d]ü |∆ ⁄ü #T· Ã≈î£ +≥THêïsT¡ . Á|dü Tü ‘Ô +· @C˙… ‡ Á<TäÛ Møs£ D¡ |Áü ‘ê\~. Bìô|’ –]»q dü\Vü‰ eT+&É* ({°@d”) #·]Ã+∫, n<˚ 5eôw&÷É ´˝Ÿ˝Àì 1e ù|sê Á|øü ±s+¡ @C˙… ‡ ñ<√´>±\T ª–]»q sêC≤´+>∑ C≤Ø˝À –]»q dü+πøåeT eTTK´ø±s¡´<ä]Ù $&ÉT<ä\ #˚dæq dü+C≤sTTw”Vü≤≈£îÿµ>± ø√s¡Tº≈£î dü÷∫+∫+~. ‘·<äT|ü] Ä ñ‘·Ôs¡T«\≈£î ÁbÕDÁ|ü‹wüº»]–+~. 1989 ‘·sê«‘· |ü+&ç{Ÿ, dü÷ÿ˝Ÿ ndæôdº+{Ÿ b˛düTº\≈£î ns¡TΩ (y÷Ó y÷Ó ) H+Ó .950/2011/{.Ï Äs.Y ◊/ $.d`æ 7, ‘~˚ : 07`07`2011˝q’… –]»qT\T ˝øÒ £ –]»H‘˚ s· T¡ \‘√ Ä b˛dTü \º qT uØÑÛ #Ô X˚ ÊsT¡ . 1997˝À sêÁwüº ñqï‘· ø√s¡Tº ns¡TΩ\T \_Û+#˚es¡≈£î –]»H˚‘·s¡T\qT Ä <ë«sê ‘·Vü≤d”˝≤›s¡T¢ 1950 qT+&ç |ü⁄≥Tºø£ Ä<Ûës¡+, uÛÑ÷$T |ü{≤ºb˛düTº\˝À wüs¡‘·T\‘√ ≈£L&çq ìã+<Ûäq (ø£+&ûwüq˝Ÿ nbÕsTT+{ŸyTÓ +≥T) bÕ{+Ï #ê\ì Ä<•˚ +∫+~. sêÁwºü Á|uü TÑÛ ‘«· + ñ‘sÔ· T¡ « 275qT ø±–‘ê\T, z≥s¡¢ C≤_‘ê\˝À @<√ ˇø£f…ÆHê #·÷|æ+#ê\ì ìã+<Ûäqe÷s¡TŒ#˚dü÷Ô –]»q dü+πøåeTXÊK˝À ‘·<äT|ü] |ü<√qï‘·T\≈£î –]»H˚‘·s¡T\T ns¡TΩ\T ø±<äqï~ >∑eTHês¡Ω+. nsTTHê ìã+<Ûäq\≈£î $s¡T ô|{≤ºs¡T. ø±ì á Ä<Ûësê\T nø£åsêdü´‘· ø=s¡e&çq, ø£˙dü+ XÊX¯«‘·<ä∆+>± yê]øÏ |ü<√qï‘·T\T »]>±sTT. uÛÑeq dæú‹˝Òì |ü]dæú‘·T˝À¢ Ä~yêd”\T |ü{≤º<ës¡T |ü⁄düÔø±\qT ≈£L&Ü øπ +Á<ä Á|uü TÑÛ ‘«· + 1998`2001 eT<´äÛ n+‘s· êr® jT· e´ekÕj÷·_Ûeè~∆ düe÷K´ (◊m|òt@&û) ì<ÛäT\‘√ Á|ü‹ –]»q >∑÷&˚ìøÏ –]»q uÛÑÁ<ä|üs¡#·Tø√˝Òø£ b˛j·÷s¡T. ◊Hê Á|üuÛÑT‘ê«ìøÏ yêdüÔe Ä~yêd”\ |üP$<ë´$ø±dü øπ +Á<ë\T (J$$ø¬ ) eT+psT¡ #d˚ +æ ~. M{Ï ìj÷· eTø+£ñ‘·Ôs¡T« 275 Á|üø±s¡+ e÷‘·èuÛ≤wü˝À uÀ~Û+#·&ÜìøÏ, Ä~yêdüT˝À¢ sê«<Ûësê\T: n≥M @C…˙‡ Á>±e÷\T ˝Ò<ë sêC≤´+>∑+˝À ìπs›•+ ∫dü+πøåeT |ü<∏äø±\ô|’ ne>±Vü≤q ø£*Œ+#·&ÜìøÏ kÕúìø£ nuÛÑ´s¡Tú\‘√H˚uÛÑØÔ #˚dæ+~. Çìï ˇ&ç<=&ÉT≈£î\ q&ÉTeT Á|üuÛÑT‘·«+ #·≥º|üs¡yÓTÆq q ìs¡÷|üD\T n+<äT≈£î ‘·>∑yê? Á|ür &ûmd”‡˝Àq÷ @C…˙‡, yÓTÆ<ëq,n&É¶+≈£î\T sê≈£î+&Ü {°@dæì dü+Á|ü~+∫, ø=ìï $<Ûëq düs¡eD\‘√ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.3qT 1986 qT+&ç e]Ô+#˚˝≤ $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. ø±ì kÕ<Ûës¡D nH˚ eT÷&ÉT $<Ûë\ ñ<√´>∑ Á|üø£≥q\T Ç∫Ã ˇπø ‘˚Bq2001 qT+&ç ◊{°&û@\ <ë«sê ìj·÷eTø£ Á|üÁøÏj·T ì*#·b˛sTT,õ˝≤¢ ìj·÷eTø£ m+|æø£ dü+|òü÷ìøÏ (&ûmd”‡) n|üŒ–+∫+~. õ˝≤¢ |üØø£å ìs¡«Væ≤+#·&É+‘√ $T–*q ¬s+&ç+{Ï˝À @C…˙‡ nuÛÑ´s¡Tú˝ÒkÕsú TT˝À ñbÕ<ëÛ ´jT· n•ø‘åÏ · nu´ÑÛ sT¡ \ú qT 2001 qT+&ç 2002es≈¡ î£|üØø£å≈£î nqTeT‹+∫ uÛÑØÔ #˚dæ+~. ‘·<äT|ü] mHé.dæ.Ç.ÄsY.{Ï qwüºb˛e&É+ ì‘·´ø£è‘·´+>± e÷]+~.(C≤rj·T $<ë´, |ü]XÀ<Ûäø£ •ø£åDdü+düú) ìã+<Ûäq\ y˚Ts¡≈£î 2004qT+&ç H˚{Ï es¡≈£î n•øÏå‘· nuÛÑ´s¡Tú\qT &ûmd”‡øÏ nqs¡TΩ\T>± ù|s=ÿ+ @C…˙‡ |ü<√qï‘·T\T~. n~Ûø±s¡T\T ñ‘·Ôs¡T« 3qT $düà]+#·&É+‘√ @C…˙‡yêdüT\T qwüºb˛j·÷s¡T. ‘êC≤>± eTs√ ìã+<Ûäq ªñbÕ<Ûë´j·T ns¡Ω‘· |üØø£åµ (f…{Ÿ) 2009 qT+∫ @C…˙‡ ÁbÕ+‘ê˝À¢ì bÕsƒ¡XÊ\ düVü‰j·T≈£î\T (mdt‘·|üŒìdü] ø±e&É+‘√ #ê˝≤eT+~ ìs¡T<√´>∑ –]»q j·TTe≈£î\T2012 &çmd”‡˝À qwüºb˛j·÷s¡T. @), ¬>õf…&é Á|ü<ÛëH√bÕ<Ûë´j·TT\ |ü<√qï‘·T˝À¢ πøe\+ d”ìj·÷]{°πø ñ‘·Ôs¡T« 3 @C…˙‡ –]»qT\ sêC≤´+>∑ã<ä∆ Vü≤≈£îÿ>± e÷]Hê ÁbÕ<Ûëq´$Te«≥+‘√ ns¡Ω‘·\Tqï Ä~yêd” ñbÕ<Ûë´j·TT\T kÕúìø£ @¬syÓq÷´ n~Ûø±s¡T\T yÓTÆ<ëq ‘Ó>∑ –]»qT\≈£î e+‘·bÕ&ÉT‘·÷ @C…˙‡V≤ü ≈î£ ÿ\≈î£ ‘÷· ≥T¢ bı&TÉ dTü HÔ êïsT¡ . ñ<ëV≤ü sD¡ ≈î£ : KeTà+ õ˝≤¢ 2008 C…˙‡˝À uÛ≤Ø>± qwüºb˛‘·THêïs¡T. BìøÏ $s¡T>∑T&ÉT>± @|æ Á{ÏãT´q˝Ÿ@C…˙‡ &çmd”‡˝À 80 XÊ‘·+ b˛düTº\T yÓTÆ<ëq –]»qT\≈£î 20 XÊ‘·+@C…˙‡ yê]øÏ πø{≤sTT+#ês¡T. es¡+>∑˝Ÿ õ˝≤¢˝À &çmd”‡ 2008 2009, Ä>∑düTº 10q Ç∫Ãq rs¡TŒ <ä]$T˝≤, ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.3˝Àôdø£+&ÉØ Áπ>&é {°#·s¡¢ (md”®{°) $uÛ≤>∑+˝À uÀ>∑dt @C…˙‡ |üÁ‘ê\T+&É≥+‘√ rs¡TŒ<ä]$T˝≤ Á|üuÛÑT‘·«+ ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.13qT 2012 @Á|æ˝Ÿ ù|s=ÿqï ìj·÷eTø±\‘√ bÕ≥T nìï $uÛ≤>±\ |ü<√qï‘·T\qT @C…˙‡24q yê{Ïì s¡<äT›|üs¡Tdü÷Ô yÓ\Te&ç+~. nsTTHê q\T>∑Ts¡T yÓTÆ<ëq yê]πø πø{≤sTT+#ê\ì, –]»q dü+πøåeTXÊK dü+#ê\≈£î\T 2009, nø√ºãsY - 2013 &çôd+ãsY 19q yÓTyÓ÷ HÓ+.9206 C≤Ø #˚XÊs¡T. Bìï –]»H˚‘·s¡ ñ bÕ<Ûë´j·TT\T n<˚ Á{ÏãT´q˝Ÿ˝À ‘·eT≈£î nqT≈£L\+>± rs¡TŒ ‘Ó#·TÃ ≈î£ HêïsT¡ . ∫es>¡ ± @C˙… ‡ ñbÕ<ëÛ ´jT· T\T <ëìï sêÁwºü ñqï‘· ø√sT¡ ˝º À düyê˝Ÿ #˚j·T>±, ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.3qT düeT]údü÷Ô |ü<√ qï‘·T\T ≈£L&Ü @C…˙‡ yê]πø ø£*Œ+#ê\ì 2011 &çôd+ãsY 28q dü+#·\q rs¡TŒ yÓ\Te&ç+~. ‘·<ë«sê bÕsƒ¡XÊ\ $<ë´ dü+#ê\≈£î\T $es¡D≤‘·àø£ ñ‘·Ôs¡T«\‘√ (164/&ç3`2/2012) KeTà+õ˝≤¢ @C…˙‡ bÕsƒ¡XÊ\˝À¢ 2012 »qe], E˝…’ HÓ\˝À¢ |ü<√qï‘·T\T neT\T »] >±sTT. ø±ì es+¡ >˝∑ Ÿ õ˝≤≈¢ î£ d+ü ã+~+Û ∫q bÕsX¡ƒ Ê\ $<ë´ d+ü #ê\≈î£ \T Ç∫Ãq $s¡eD≤‘·àø£ ñ‘·Ôs¡T«\qT õ˝≤¢ $<ë´XÊU≤~Ûø±] neT\T #˚j·Tø£b˛e &É+ e\¢ düTe÷s¡T>± |ü<√qï‹ ø=s¡≈£î m<äTs¡T#·÷düTÔqï 52 eT+~ ñbÕ<Ûë´j·TT\T >∑‘· Ä>∑düTº qT+&ç ‘·eT ùdyêø±˝≤ìï qwüº b˛‘·THêïs¡T. @C…˙‡ Ä~yêdüT\T Çìï n&É¶+≈£î\T m<äTs=ÿ+≥Tqï dæú‹˝À yê]øÏ Á|ü‘˚´ø£ &çmd”‡\qT ìs¡«Væ≤+#ê*. @C…˙‡ ñ‘·Ôs¡T« HÓ+.3qT ñ<√´>∑ ìj·÷eTø±\‘√ bÕ≥T |ü<√qï‘T· \˝Àq÷ Á|uü ÑÛT‘«· + ∫‘·ÔX¯ó~∆‘√ neT\T#˚dæq|ü&˚ @C…˙‡ nuÛÑ´s¡Tú\≈£î Hê´j·T+ »s¡T>∑T‘·T+~. yÓTT‘·Ô+ 35 ‘Ó>∑\ –]»qT\‘√ 70 XÊ‘·+>± e⁄qï 30 ‘Ó>∑\ @C…˙‡ –]»qT\≈£î ñqï‘· $<ë´dü+düú\qT kÕúìø£+>± HÓ\ø=*Œ‘˚H˚ Ä~ yêdüT\T dü+|üPs¡í nø£åsêdüT´\T>± m<äT>∑T‘ês¡T. Ä]úø£ Á|ü>∑‹‘√ ≈£L&çq ª–]Á|ü>∑‹µ \øå±´ìï #˚s¡T≈£î+{≤s¡T. Ä ~X¯>± ø£èwæ »s¡>±\ì Ä•<ë›+. <ä 39

eTq Ä\j·÷\Tø=*øÏÿ edüTÔqï y˚sTT düÔ+uÛ≤\ >∑T&çø±ø£rj·TT\ ø±\+ Hê{Ï •\Œø£ﬁ≤ yÓ’uÛÑyêìøÏ Á|ürø£>± ì*Ãq y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&ç ‘·~‘·sê\qT |ü⁄qsY ì]à+#˚ |üqT\T kÕ>∑T‘·Tqï rs¡T‘ÓqTï\qT $e]düTÔHêïs¡T Væ≤k˛º]j·THé, d”ìj·TsY »s¡ï*dtº dü+πø|ü*¢ Hêπ>+Á<äX¯s¡à ø£ﬁ≤´DeT+&É|ü |ü⁄qsYìsêàD+ |üqT\T j·÷+X¯+>± e÷]+~. ø±ø£rj·T #·Áø£es¡TÔ\ •\Œø£ﬁ≤XÀ_Û‘ê˝…’q y˚sTTdüÔ+uÛ≤\>∑T&ç, zs¡T>∑\T¢ œ˝≤¢, uÛÑÁ<äø±[ >∑T&ç, uÛÑÁ<äø±[ #Ós¡Te⁄ eTs√ Äs¡THÓ\˝À¢ |üP]Ô? n˙ï |sü ê´≥≈î£ \T d+ü <]ä Ù+#˚ ÁbÕ+‘ê˝.Ò ø±ør£ jT· T\T á ÁbÕ+‘êìï zs¡T>∑\T¢qT sê»<Ûëì>± #˚düT≈£îì Áø°.X¯.1150 qT+&ç Áø°.X¯.1323 s¡÷.8.5 ø√≥¢ ã&Ó®{Ÿ ` |üqT˝À¢ 70eT+~ •\TŒ\T es≈¡ î£ 173 d+ü e‘‡· sê\T bÕ*+#êsT¡ . ø±ør£ jT· #Á· øe£ sT¡ \Ô T ‘\Ó T>T∑ C≤‹, ‘\Ó T>T∑ d+ü dÿü è‹ì, ‘\Ó T>T∑ ‘C˚ ≤ìï b˛w+æ ∫, |]ü sø¡ +åÏ ∫, ~>+∑ ø±ø£rj·TT\ #·]Á‘· j·TXÀ ø£ﬁ≤$sêõ‘·yÓTÆq y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ ‘ê\es¡≈£î rdüT¬ø[ﬂ, yês¡dü‘·«+>± eTq≈£î n+~+∫, e÷s¡Z<äs¡Ù≈£î˝…’ ì*#ês¡T. y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&çì, <ëì¬ø<äTs¡T>± >∑\ ø£ﬁ≤´D eT+&ÉbÕ>∑T&çøÏ (ls¡TÁ<˚X¯«s¡kÕ«$T Ä\j·T+) #Ó+~q n|ü⁄s¡÷|ü ø£ﬁ≤´D ìï Áø°.X¯. 1162`63˝À dü«‘·+Á‘·Á|üuÛÑTe⁄>± ‘·q≈£î ‘êqT Á|üø£{Ï+#·TeT+&É|ü+ ≈£L*Ãy˚dæ @&ÉT @ﬁ¯óﬂ >∑&ç∫q|üŒ{ÏøÏ˙, |ü⁄qsYìsêàD ≈£îqï s¡TÁ<ä<˚e⁄&ÉT ì]à+#ês¡T. Äs¡&ÉT>∑T\ ã\yÓTÆq ÇdüTø£ |ü⁄Hê<äT\|üqT˝À¢ $|üØ‘· C≤|ü´+ @s¡Œ&ç+~. Ä ‘·<äq+‘·s¡+ yÓT\¢yÓT\¢>± >∑‘· ô|’ á Ä\j·÷ìï Hê{Ï yêdüTÔ ìsêàD dü÷Á‘ê\ Á|üø±s¡+ ì]à+#ês¡T.@&Ü~ qT+&ç |üqT\T kÕ>∑T‘·THêïsTT. ‘·$Tﬁ¯Hê&ÉT≈£î #Ó+~q 70 Ä\j·T+˝À ˇø£yÓ’|ü⁄ Äs¡Te+<ä\ düÔ+uÛ≤\T, eTs√ yÓ’|ü⁄ Hê\T>∑TeT+~ •\TŒ\T á |üì˝À ìeT>∑ïyÓTÆ e⁄Hêïs¡T. á |üqT\qT Çø£HÓ’Hê e+<ä\ düÔ+uÛ≤\T e⁄HêïsTT. Ä\j·÷ìøÏ m<äTs¡T>± e⁄qï ø£ﬁ≤´DC≤|ü´+ #˚j·T ≈£î+&Ü y˚>∑e+‘·+ #˚j·÷\ì #·]Á‘·ø±s¡T\T, es¡+>∑˝Ÿ eT+&|É +ü 843 @ﬁﬂ¯ ‘s· ê«‘· •~\∏ yTÓ bÆ ˛sTT+~. nHø˚ £ sø¡ ±\ Á|øü +£ |üyêdüT\T ø√s¡T ‘·THêïs¡T. eTs√ Äs¡THÓ\˝À¢ á |üqT\T q\T, Á|üø£è‹ yÓ’|üØ‘ê´\qT ‘·≥Tº≈£îì á eT+&É|ü+ ÇHêïﬁ¯óﬂ|üPs¡Ôe⁄‘êj·Tì πø+Á<ä |ü⁄sê edüTÔXÊK n~Ûø±s¡T\T Vü‰MT ÇdüTÔHêïs¡T. ì\e&É+ ø±ø£rj·TT\ yêdüTÔ, •\ŒXÊÁkÕÔ\ HÓ’|ü⁄D≤´*ï yÓ\¢&çk˛Ô+~.á eT+&É|ü ìsêàD≤\ |üqT\qT n|üŒ{Ï sêÁwüº |ü⁄sêedüTÔXÊK eT+Á~ á eT+&É|ü+ ø£|ü, |ü⁄Hê<äT\T, düÔ+uÛ≤\T ø£~*b˛sTT, ˇ]–b˛sTT,H˚<äTs¡TeT*¢ sê»´\øÏåà 2006 nø√ºãsY˝À ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. ø£ﬁ≤´D $]–b˛sTT •~∏˝≤edüú≈£î #˚s¡T≈£îHêïsTT. eTs√ j·÷u…’ @ﬁ¯óﬂ >∑&çùdÔeT+&|É +ü n&TÉ >T∑ u≤Û >+∑ ˝À u÷ÑÛ bıs˝¡ À¢ qT+&ç ˙{Ï bÕjT· e\¢ |⁄ü Hê~ eT+&|É +ü Äqyêﬁó¯ ﬂ ø√˝ÀŒjT˚ |]ü d‹úæ <èä cÕ´º , á eT+&bÉ Õìï |⁄ü qsY<Óã“‹ì ø£≥º&É+ ˇø£ |üø£ÿ≈£î ˇ]–b˛e&É+ e˝Ò¢, á eT+&ÉbÕìï ì]à+#ê\ì u≤Û sr¡ jT· |⁄ü sê‘‘· «· dsπü «øDå£ XÊK d+ü ø*£ Œ+∫+~. eTs√|ü⁄qsY ìsêàD |üqT\qT πø+Á<ä |ü⁄sêedüTÔXÊK #˚ã{Ïº+~. y˚sTT @ﬁ¯ﬂ es¡≈£î á eT+&É|ü+ #Ó≈£îÿ #Ó<äs¡≈£î+&Ü ñ+&˚+<äT≈£î ø=‘·Ôø£ﬁ≤´D eT+&É|ü+ ÁbÕeTTK´‘· ìsêàD+ |üø£&É“+B>± #˚j·Tã{≤º\ì ìs¡ísTT+#ês¡T. Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ $uÛ≤>±ìøÏ #Ó+~q πø+Á<ä |ü⁄sêedüTÔ n~Ûø±] ~e+>∑‘· õ‘˚+Á<ä<ëdt y˚sTT düÔ+uÛ≤\ <˚yê\j·T+ Á‹≈£L{≤\j·T+. Çø£ÿ&É •e, $wüßí, Ä<Ûä«s¡´+˝À ø=‘·Ô ìsêàD≤\¬ø’ bÕ¢Hé\ |ü]o\q »]–+~. Ç+<äT≈£îdü÷s¡´ <˚yê\j·÷\THêïsTT. ˇø£ MT≥sY m‘Ó’Ôq n~ÛcÕºq+ô|’ 31G25 nqT>∑TDyÓTÆq Ç+»˙]+>¥ bÕ¢ì+>¥ &çC…’Hé\qT, kÕ+πø‹ø£ düVü≤ø±sêMT≥s¡¢ $d”Ôs¡í+ ø£*–q »>∑‹ô|’q á Á‹≈£L{≤\j·TeTT\T #˚s¡TÃ‘·÷ ìï es¡+>∑˝Ÿ˝Àì ì{Ÿ n+<äCÒdæ+~. bÕs¡¢yÓT+{Ÿ˝À ôV≤]fÒCŸ _\T¢•\ŒHÓ’|ü⁄D´eTT‘√ ≈£L&çq Hê≥´eT+&É|ü+ (ø£ﬁ≤´D eT+&É|ü+) ì]à+ e#êÃø£, #ê]Á‹ø£, bÕ‘· ø£≥º&Ü\qT |ü]s¡øÏå+#˚ uÛ≤>∑+>±, áeT+&É|ü#ês¡T. <äøÏåD+˝À m‘Ó’Ôq <ë«s¡XÊ\, y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ eT+&É|ü+, á ìsêàD≤ìøÏ düTe÷s¡T s¡÷.3.5 ø√≥T¢ πø+Á<äÁ|üuÛÑT‘·«+ <ë«sê eT+p¬s+{ÏøÏ eT<Ûä´ ñqï‘·yÓTÆq |”sƒ¡+ô|’ q+BX¯«s¡T&ÉT, #·ø£ÿì k˛bÕHê\‘√ s¡T nj·÷´sTT. |òæÁãe] 2006 qT+&ç ø£ﬁ≤´D eT+&É|ü+˝Àì düÔ+uÛ≤ÁbÕ+>∑D+ á düeTT<ëj·÷ìøÏ XÀuÛÑì#˚Ã$<Ûä+>± ñHêïsTT. |ü]eè‘· \qT ‘=\–+#·&É+ yÓTT<ä\T ô|{≤ºs¡T. á eT+&É|ü+˝À ø±ø£rj·TT\ÁbÕø±s+¡ •~\∏ yTÓ +Æ ~. ‘÷· sT¡ Œq ‘√sD¡ <ë«s+¡ , ø±ør£ sT¡ Á<Tä ì XÊdqü bÕ\Hêø±\+˝À dü+^‘·, kÕVæ≤‘·´, qè‘·´ $yêVü‰~ ø±s¡´Áø£e÷\TdüÔ+uÛÑ+, BìøÏ #˚s¡Te>± n_Ûùwø£ »˝≤ì¬ø’ ~>∑T&ÉT u≤$ ñHêïsTT. »sT¡ >T∑ ‘T· +&e˚ ì #ãÓ T‘êsT¡ . á eT+&|É +ü ø±ør£ jT· T\øH£ êï |Pü s«¡ yTÓ Æ$yê<ä+ q~>± uÛ≤$düTÔHêïs¡T. C…’qT\T ø£{Ïº+∫q C…’qeT+~s¡yÓTÆ e⁄+&Ée#·TÃq ì kÕúìø£ #·]Á‘·ø±s¡T\T, ]f…ÆsY¶ Á|æì‡|ü˝Ÿ dü+düÿè‘ê+Á<Ûä |ü+&ç‘·T˝…’q eT+&|É +ü ˝À |⁄ü Hê<Tä \T m˝≤ e⁄+&Ü* nqï $wjü T· yTÓ Æ es+¡ >˝∑ Ÿ <Ó+<äT\÷] k˛y˚TX¯«s¡sêe⁄ yê´U≤´ì+#ês¡T.Ä]ÿj·÷\õø£˝Ÿ düπs« n~Ûø±s¡T\≈£î, sêÁwüº |ü⁄sêedüTÔXÊK n~Ûø±s¡T |ü<ëàøÏå >∑T≥º e<ä› düÔ+uÛ≤\T:\≈î£ , es+¡ >˝∑ Ÿ ì{Ÿ Ç+»˙]+>¥ øﬁ£ ≤XÊ\ n~øÛ ±sT¡ \ eT<´äÛ $u<ÒÛ ë\Tsêe&É+ e\¢ á ìsêàD+ |üqT\˝À¢ ‘=\T‘· C≤|ü´+ @s¡Œ&ç+~. á Á|üdüTÔ‘·+ á y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&çøÏ yÓqTø£uÛ≤>∑+˝À >∑\ |ü<ëàøÏåy˚Ts¡≈£î á C≤bÕ´ìï ‘=\–+#ê\ì |ü\Te⁄s¡T #·]Á‘ê_Ûe÷qT\T >T∑ ≥º e<›ä øﬁ£ ≤´DeT+&|É +ü ˝À ‘=\–+∫q sêﬁó¯ ﬂ, d+Ôü u≤Û \≈î£ q+ãsT¡ ¢πø+Á<ä, sêÁwüº Á|üuÛÑT‘ê«\≈£î $»„|æÔ #˚XÊs¡T. eT+&É|ü+ |ü⁄Hê<äT\ düú\+˝À |ü⁄sê‘·qyÓTÆq »\<Ûës¡\Tqï u≤$ ø£ì|æ+#·&É+ ≈£L&Ü $yê<ë nø√ºãsY - 2013düŒ<ä+>± ‘·j·÷¬s’+~. |ü⁄qsYìsêàD|ü⁄ |üqT\T yÓTT<ä˝…’q ¬s+&ÉT HÓ\\‘s· ê«‘· &ôçd+ãsY 2006˝À á u≤$ ãjT· ≥|&ü +ç ~. sê´|⁄ü º bÂò +&w˚ Hü éô|’ ì]à+#ê˝≤ ˝Ò<ë &çC…’Hé\T @yÓ’Hê e÷s¡TŒ #˚j·÷\qï~ #·s¡Ã˙ 40

eTq Ä\j·÷\Ty˚dæ ñ+#ês¡T. ìsêàD+˝À e⁄qï 119 düÔ+uÛ≤\qT |ü<ëàøÏå >∑T≥º e<ä› ø£ﬁ≤´DeT+&É|ü+ n&ÉT>∑Tq ¬s+&ÉTMT≥s¡¢ ÇdüTø£ ‘=\–+#·>±ñ+#ês¡T. 2006, &çôd+ãsY 22q á >∑T&ç eT+&ÉbÕìï πø+Á<ä, sêÁwüº ø£ì|æ+∫q u≤$, Bì qT+&ç |ü⁄wüÿ\+>± q\¢eT{Ïº, ˙{Ï eP≥\T|ü⁄sêedüTÔXÊK n~Ûø±s¡T\T dü+<ä]Ù+∫, düMTøÏå+#ês¡T. πø+Á<ä |ü⁄sê sêe&É+ |ü⁄sêedüTÔXÊK n~Ûø±s¡T\qT ø£\es¡|ü]∫+~. yÓ÷{≤sYedüTÔ XÊK &ç|üP´{Ï dü÷|ü]+f…+&Ó+{Ÿ õ‘˚+Á<ä<ëdt, sêÁwüº |ü⁄sêedüTÔ |ü+ |ü⁄\T ô|{Ïº rdæHê á ˙s¡T ‘·>∑Zø£ b˛e&É+, ‘·$«q ø=~›XÊK n~Ûø±] &ç.eTùV≤X¯«], ì{Ÿ ]f…ÆsY¶ Ábıô|òdüsY bÕ+&ÉTs¡+>± ÇdüTø£, ˙s¡T yÓ\Te&ÉT‘·T+&É≥+ Ç+»˙]+>¥ n~Ûø±s¡T\qTsêe⁄\T u≤$ì, eT+&É|ü+ |ü⁄Hê<äT\qT, |ü<ëàøÏå>∑T≥º e<ä› ù|]Ãq ÄX¯Ãs¡´|ü]∫+ ~. ◊<äT yÓ÷{≤s¡T |ü+|ü⁄\T |ü{Ïº ˙{ÏìdüÔ+uÛ≤\qT |ü]o*+∫, eT]+‘· ˝À‘·T>± kÕ+πø‹ø£+>± n<Ûä´j·Tq+ ‘=\–+#·&É+, ‘·&çdæq q\¢eT{Ïºì ÁπøHé ô|{Ïº ‘=\–+#·&É+ ‘=\T‘·#j˚ ÷· \ì ˇø£ ìsjí¡ ÷· ìøÏ e∫Ãq≥T¢ ‘*Ó d+æ ~. C≤rjT· u÷ÑÛ >s∑ “¡ d¤ sπü « düeTdü´>± e÷]+~.n~Ûø±s¡T\ n<Ûä´j·THêìï, kÕ+πø‹ø£ dü\Vü‰\qT rdüTø√yê\qï ìs¡íj·÷ìøÏ e#êÃs¡ì ‘Ó*dæ+~. D≤\qT |ü&É>={Ïº, ø=‘·Ô ìsêàD≤\˝À C≤|ü´+ »s¡T>∑T+&É≥+ e\¢ |üqT|üπsXÊHé #˚düTÔqï u≤$ \H˚$ yÓTT<ä\e⁄‘êj·÷ì Á|ü»\T Ä+<√ﬁ¯q e´ø£Ô+ #˚düTÔHêïs¡T. ø=‘·Ô ìsêàD≤\qT C≤|´ü yTÓ HÆ ê |øü &£ “É +B>± #j˚ ÷· \qï Ä˝À#H· ˚ eTTK´eTì øﬁ£ ≤´DeT+&|É +ü n&TÉ >T∑ q s¬ +&TÉ MT≥s¢¡ ÇdTü ø£ ‘=\–+#>· ± øì£ |ü⁄sêedüTÔ n~Ûø±s¡T\T yê~düTÔHêïs¡T.|+æ ∫q u≤$, Bì qT+&ç |⁄ü wÿü \+>± q\e¢ T{,ºÏ ˙{Ï eP≥\T sêe&+É ø±ø£rj·TT\ >∑T&ÉT\≈£î |ü⁄sêyÓ’uÛÑe+:|⁄ü sêedTü XÔ ÊK n~øÛ ±sT¡ \qT ø\£ es|¡ ]ü ∫+~. y÷Ó {≤sY |+ü |⁄ü \T ô|{ºÏrdæHê á ˙s¡T ‘·>∑Zø£ b˛e&É+, ‘·$«q ø=~› ÇdüTø£, ˙s¡T yÓ\Te&ÉT ø±ø£rj·TT\ ø±\+ Hê{Ï es¡+>∑˝Ÿ >∑T&ÉT\qT n_Ûeè~∆|üs¡∫‘·T+&É≥+ Ç+»˙]+>¥ n~Ûø±s¡T\qT ÄX¯Ãs¡´|ü]∫+~. ◊<äT yÓ÷{≤ |⁄ü sêyu’Ó eÑÛ + ‘e˚ &Üìø,Ï |sü ê´≥ø£ øπ +Á<ë\T>± ‘–· q kÕ+dÿü è‹ø£ kı>∑s¡T |ü+|ü⁄\T |ü{Ïº ˙{Ïì ‘=\–+#·&É+, ‘·&çdæq q\¢eT{Ïºì ÁπøHé ô|{Ïº düT\‘√ r]Ã~<ä›&ÜìøÏ sêh|üsê´≥ø£ XÊK á y˚Ts¡≈£î ‘·–q Á|üD≤‘=\–+#·&É+ ‘=\T‘· düeTdü´>± e÷]+~. |ü<ëàøÏå >∑T+&É+ qT+&ç [ø£qT dæ<ä∆+ #˚dæ+~. sêÁwüº |üsê´≥ø£ XÊK s¡÷.3.69 ø√≥¢‘√ÇqT|ü kıs¡+>∑+ <ë«sê eT+&É|ü+ |ü⁄Hê<äT\≈£î y˚dæq πødæ+>¥ ˇø£{Ï ø±ø£rj·T f…+|ü⁄˝Ÿ‡ ÁbÕC…≈£îº ù|]≥ ˇø£ Á|üD≤[ø£qT dæ<ä∆+ #˚dæ+~.ãj·T≥|ü&ç+~. uÛÑÁ<äø±∞ #Ós¡Te⁄, |ü<ëàøÏå>∑T+&É+ qT+&ç ˙{Ïì eT+ á y˚Ts¡≈£î 2008, E˝…’ 28q ñqï‘ê~Ûø±s¡T\ ãè+<ä+ es¡+>∑˝Ÿ&É|ü+ n&ÉT>∑TuÛ≤>±ìøÏ n+<˚$<Ûä+>± ÄHê{Ï »\ìsêàD ì|ü⁄DT\T õ˝≤¢˝À |üs¡´{Ï+∫+~. sêÁwüº |üsê´≥ø£ eTTK´ø±s¡´<ä]Ù \ø°ÎbÕs¡úÇdüTø£ >={≤º\qT @sêŒ≥T #˚dæ e⁄+&Ée#·TÃqì |ü⁄sêedüTÔXÊK düπs« kÕs¡~∏ uÛ≤düÿsY, n<äq|ü⁄ ø±´<ä]Ù düT˙‘êuÛÑ>∑e‹ Ç‘·s¡T\T ø±ø£rj·Tj·TsY Á|üXÊ+‘Y n_ÛÁbÕj·T|ü&Ü¶s¡T. n&ÉT>∑T uÛ≤>±q #Ós¡Te⁄ ø√H˚s¡T ÁbÕC…≈£îº |üPsê«|üsê\T neT\T $wüj·TyÓTÆ |ü]o*+#ês¡T. õ˝≤¢˝Àì˝≤+{Ï ìsêàD≤<äT\T e⁄+&ç e⁄+{≤j·Tqï ø√D+˝À #·s¡Ã≈£î ÄkÕÿs¡+ sêe÷qT»|⁄ü s+¡ , C≤ø±s+¡ , ãTkÕ‡|Pü s,Y ø{£ ≤ø±å |Pü s,Y eTT\T>T∑ ` >D∑ø£*–+~. ø±ø£rj·TT\ ø£≥º&Ü\ |ü⁄Hê<äT\T yÓ’$<Ûä´+>± e⁄+&É≥+ |ü⁄s¡+, ¬s&ç¶>∑T&ç\ n_Ûeè~∆ì y˚–s¡+>± #˚j·Tã{≤º\ì |üsê´≥ø£ XÊK#·]Á‘·ø±s¡T\qT, ì{Ÿ Ç+»˙]+>¥ n~Ûø±s¡T\qT $düàj·T|ü]∫+~. j÷Ó ∫k˛+Ô ~. s÷¡ .3.9 ø√≥¢ ÁbÕC≈… î£ ˝º À u≤Û >+∑ >±H,˚ Á|dü Tü ‘Ô +· s÷¡ .98Ç˝≤+{Ï d+ü |òüT≥q d]ü ø=‘Ô· yêdüTÔ n<´Ûä j·THê\≈î£ ‘sÓ ˝¡ Ò|+æ <ìä |⁄ü sê \ø£å\qT |üsê´≥ø£ XÊK $&ÉT<ä\ #˚dæ+~. ø±ø£rj·TT\ yêdüTÔ•˝≤ŒìïedüTÔ XÊK n~Ûø±s¡T\T n+≥THêïs¡T. n|üŒ{Ï es¡+>∑˝Ÿ q>∑s¡y˚Tj·TsY |ü]s¡øÏå+∫, >∑T&ÉT\≈£î ‹]– |ü⁄q¬s’«uÛÑe+ ‘˚e&É+ á Á|üD≤[ø£ ñ<˚›X¯mÁs¡u…*¢ dü«s¡í, ø±ø£rj·T j·T÷ìe]‡{° n<Ûë´|ü≈£î\T, q>∑s¡ Á|üeTTKT eTì n~Ûø±s¡T\T n+≥THêïs¡T. sêeT|üŒ düMT|ü+˝Àì \ø£ïes¡+ düs¡\T á }≥u≤$ì dü+<ä]Ù+∫ ‘·eT ÄX¯Ãsê´ìï e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T. dTü ‡ (#sÓ T¡ e⁄)qT »\$V‰ü sê\‘√ sêÁw+ºü ˝ÀH˚ ñqï‘,· ñ‘eÔ· T |sü ê´≥ø£ø±ø£rj·TT\ #·]Á‘·ô|’ #·]Á‘·ø±s¡T\T |ü]XÀ<Ûäq\T πø+Á<ä+>± r]Ã~<ä›&É+. Ç+<äT˝À uÛ≤>∑+>± Çø£ÿ&É düs¡düT‡ e<ä› edü‹, ôVA≥˝Ÿ uÛÀ»q kÂø£sê´<äT\T, á‘· ø=\qT, |æ\¢\ bÕs¡Tÿ, uÀ{Ï+>¥ ø±ø£rj·TT\ |ü]bÕ\q, kÕ+düÿè‹ø£, kÕVæ≤r, XÊdüHê\T, •\Œ $Vü‰sê<äT\T, ◊˝≤+&é˝À Ç‘·s¡ kÂø£sê´<äT\T @sêŒ≥T #˚j·T&É+ e+ø£ﬁ≤ yÓ’uÛÑyê\ô|’ >∑‘·+˝À m+<ä¬s+<äs√ #·]Á‘·ø±s¡T\T |ü]XÀ<Ûäq\T {Ï kÂø£sê´\ @sêŒ≥T¬ø’ ‘·–q #·s¡´\T rdüT≈£î+{≤eTì á ÁbÕ+‘êìï#d˚ jæ T· THêïsT¡ . 30e <Xä ø¯ +£ ˝À y<˚ +ä y+Ó ø≥£ sêjT· XÊÁd,Ôæ ø+£ u+ÑÛ bÕ{Ï dü«j·T+>± |ü]o*+∫q ≥÷]»+ ñqï‘ê~Ûø±s¡T\T nHêïs¡T.n|Œü qïXÊÁd,Ôæ ì&<É yä √\T y+Ó ø≥£ sêe⁄, <÷ä bÕ{Ï Xc‚ Õ#êsT¡ ´\T, eT\+¢ sêeT|üŒ >∑T&ÉT\T, |ü<ëàøÏå>∑T&ç, uÛÑÁ<äø±[>∑T&ç, uÛÑÁ<äø±[ #Ós¡Te⁄, y˚sTT|ü*¢ k˛eTX‚Ks¡X¯s¡à, &Ü.H˚\≥÷] y˚+ø£≥s¡eTDj·T´, e÷πseT+&É d+Ôü u≤Û \ >T∑ &,ç ø{£ ≤ø±å |Pü sY >T∑ &TÉ \T, \øï£ es+¡ dsü d¡ Tü ‡ Ç‘s· ¡ n_eÛ è~∆sêe÷sêe⁄, 70`80 <Xä ø¯ +£ ˝À dTü se¡ s+¡ Á|‘ü ê|s¬ü &,¶ç |$æ . |sü Á¡ ãV≤ü à ø±s¡´ Áø£e÷\‘√ ø±ø£rj·T >∑T&ÉT\ Á|üD≤[ø£ düsê«+>∑ düT+<äs¡+XÊÁd,Ôæ CX’… {Ë ºÏ se¡ TDjT· ´, &Ü.eT\jT· l, <+Ó <Tä ≈L£ ] k˛eTXK‚ ss¡ êe⁄, ø±qTqï~. sêÁwüº |ü⁄sêedüTÔXÊK dü+#ê\≈£î\T &Ü.|æ.#ÓHêï¬s&ç¶, õ˝≤¢&Ü.$$.ø£èwüíXÊÁdæÔ e+{Ï ñ<ä›+&ÉT˝…’q #·]Á‘·ø±s¡T\T m+<ä¬s+<äs√ ≥÷]»+ n~Ûø±] eTùV≤wt ‘·~‘·s¡T\T n~Ûø±s¡T\ yÓ+≥ ñHêïs¡T.|ü]XÀ~Û+#ês¡T. es¡+>∑˝Ÿ ø√≥, •˝≤‘√s¡D≤\T, Çø£ÿ&ç yÓTÆ<ëq+˝À |ü&Éy˚dæq •˝≤Œ\|üqT˝À¢ C≤|ü´+ |ü]s¡ø£åD, •˝≤Œ\T, düÔ+uÛ≤\‘√ ôd’{Ÿ eT÷´õj·T+ @sêŒ≥T, ø±ø£rj·T #·]Á‘·, kÕ+düÿè‹ø£ yÓ’uÛÑyê\ ˝…’ÁãØ, |ü]XÀ<Ûäq, n<Ûä´j·Tq πø+Á<ä+ |ü⁄qsYìsêàD |üqT˝À¢ @ﬁ¯ó¢ >∑&ç∫q mø£ÿ&ç >=+>∑&ç nø£ÿ&ç˝≤π>|üqT\T kÕ>∑ø£b˛e&É+ es¡+>∑˝Ÿ yêdüT\H˚ ø±≈£î+&Ü, #·]Á‘·ø±s¡T\qT 41u≤~Ûk˛Ô+~. πø+Á<ä |ü⁄sêedüTÔ XÊK n~Ûø±s¡T\T Ç˝≤+{Ï #·s¡´\≈£îbÕ\Œ&É≥+ u≤>∑T+≥T+<ëj·Tì Á|ü•ïdüTÔHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ ñqï ìsêà nø√ºãsY - 2013

eTq Ä\j·÷\Te+{Ï$ @sêŒ≥T #˚j·T&ÜìøÏ Ä]ÿj·÷˝≤õø£˝Ÿ düπs«ø£åD≤~Ûø±s¡T\T Ä\j·÷ìøÏ m<äTs¡T>± e⁄qï ø£ﬁ≤´D eT+&É|ü+ 843 @ﬁ¯ﬂ‘·–q uÛ≤Ø Á|üD≤[ø£‘√ eTT+<äT≈£î sêyê*‡q nedüs¡+ ñ+~. á ‘·sê«‘· •~∏\yÓTÆb˛sTT+~. nH˚ø£ s¡ø±\ Á|üø£+|üq\T, Á|üø£è‹|üqT\T nH˚ø£ nes√<Ûë\ e\¢ ô|+&ç+>¥˝À |ü&çq≥T¢ ‘Ó\Tk˛Ô+~. yÓ’|üØ‘ê´\qT ‘·≥Tº≈£îì á eT+&É|ü+ ÇHêïﬁ¯óﬂ ì\e&É+ ø±ø£Á|üdüTÔ‘· |ü]dæú‹: rj·TT\ yêdüTÔ, •\ŒXÊÁkÕÔ\ HÓ’|ü⁄D≤´*ï yÓ\¢&çk˛Ô+~. á eT+&É|ü+ ø£|ü, |ü⁄Hê<äT\T, düÔ+uÛ≤\T ø£~*b˛sTT, ˇ]–b˛sTT, Á|üdüTÔ‘·+ Çø£ÿ&É ø£ﬁ≤´DeT+&É|ü+ |üqT\T y˚>∑e+‘·eTj·÷´sTT. $]–b˛sTT •~∏˝≤edüú≈£î #˚s¡T≈£îHêïsTT. eTs√ j·÷u…’ @ﬁ¯óﬂ >∑&çùdÔeTs√ Äs¡T HÓ\˝À¢ á |üqT\T eTT>∑TkÕÔj·Tì |ü⁄sêedüTÔ n~Ûø±s¡T\T eT+&É|ü+ Äqyêﬁ¯óﬂ ø√˝ÀŒj˚T |ü]dæú‹ <äècÕº´, á eT+&ÉbÕìï#ÓãT‘·THêï eT]ø=+‘· ø±\+ |ü≥ºe#·TÃqì uÛ≤$düTÔHêïs¡T. #ê]Á‹ø£ |ü⁄qsY ì]à+#ê\ì uÛ≤s¡rj·T |ü⁄sê‘·‘·« düπs«ø£åD XÊK dü+ø£*Œ+es¡+>∑˝Ÿ q>∑sêìï Á|ü|ü+#· kÕ+düÿè‹ø£ ø£≥º&Ü\ düT+<äs¡ q>∑s¡+>± ∫+~. eTs√ y˚sTT @ﬁ¯ﬂ es¡≈£î á eT+&É|ü+ #Ó≈£îÿ#Ó<äs¡≈£î+&Ü>T∑ ]+Ô #˚ ~X˝¯ À á |⁄ü qsìY sêàD+ eT≈î£ {≤jT· e÷q+ ø±>\∑ <ìä u≤Û $ ñ+&˚+<äT≈£î ø=‘·Ô ìsêàD+ |üø£&É“+B>± #˚j·Tã{≤º\ì ìs¡ísTT+düTÔHêïs¡T. Á|üdüTÔ‘·+ >∑‘· @&Ü~ n+fÒ 2012, &çôd+ãsY 21, 22, #ês¡T.23‘˚B\˝À »]–q 3 s√E\ ø±ø£rj·T ñ‘ê‡yê˝À¢ uÛ≤>∑+>±, πø+Á<ä|üsê´≥ø£ XÊU≤ eT+Á‹ ∫s¡+J$ Vü‰MT y˚Ts¡≈£î, es¡+>∑˝Ÿ q>∑sêìï dü+<ä]Ù+∫, |üqT\T C≤|ü´+ ˝Ò≈£î+&Ü #·÷kÕÔqì Vü‰MT Ç#êÃs¡T.<˚X¯+˝À ñ‘·ÔeT ôV≤]fÒCŸ dæ{°>± á dü+e‘·‡s¡+ »qe]˝À Á|üø£{Ï+#ês¡T. bÕ\+ù|≥˝Àì sêeT|üŒ>∑Tﬁ¯óﬂ Ç{°e* ø±\+˝ÀH˚ <˚yê<äT\ >∑‘· @&Ü~ øÏ+<ä≥ |ü⁄qsY ìsêàD |üqT\T ÁbÕs¡+uÛÑ+:ÁbÕC…≈£îº kıs¡+>±\ Á|üe÷<ä+ qT+&ç ãj·T≥|ü&Ü¶sTT. #·]Á‘·ø±s¡T\T,s¡#·sTT‘·\T, $$<Ûä Á|üC≤dü+|òü÷\ Hêj·T≈£î\T á$wüj·TyÓTÆ ô|<ä› >∑‘· @&Ü~ n+fÒ nø√ºãsY 1, 2012q y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&çm‘·TÔq ¬s+&˚ﬁ¯¢bÕ≥T M{Ï s¡ø£åD ø√dü+ ñ<ä´$T+#ês¡T. Á|üdüTÔ‘·+øﬁ£ ≤´D eT+&|É +ü ˝À 35 d+Ôü u≤Û \T ô|{≤sº T¡ . eTs√ 135 sê‹ d+Ôü u≤Û \ ÁbÕ+>D∑ +˝Àì øﬁ£ ≤´DeT+&|É +ü |qü T\T y>˚ e∑ +‘e· Tj÷· ´sTT. Á|<ü äqT, 120 n&ÉT¶<ä÷˝≤\qT neTsêÃ*‡ e⁄+~. dæyÓT+{Ÿ, d”º˝Ÿ yê&É≈£î+&Ü, Hê&ÉT ñ|üjÓ÷–+∫q $<Ûä+>±H˚ &É+>¥ düTqï+, ø£s¡ø±ÿj·T, u…\¢+ øÏåD eT+&É|ü+ô|’ sê‹ düÔ+uÛ≤\qT ì\u…f…º |üì yÓTT<ä˝…’+~. Äs√EH˚‘·~‘·s¡ |ü<ësêú\qT ìsêàD|ü⁄ |üqT˝À¢ $ìjÓ÷–düTÔHêïs¡T. ìsêàD|ü⁄|üqT\qT q‘·Ôq&Éø£q kÕ>∑&É+ ˝Ò<äì, ô|øÏ*+∫q düÔ+uÛ≤\qT XÊÁd”Ô ‘=* düÔ+uÛ≤ìï ˝≤+#Û·q+>± ì\u…{≤ºs¡T. Ä\j·T |üPC≤] >∑+>∑T ñj·T+>± neTs¡Ã&ÜìøÏ ‘·–q+‘· düeTj·T+ |ü&ÉT‘·T+&É&É+ e˝Ò¢, |üqT\T C≤|ü´+ »]–+<äì |ü⁄sêedüTÔ n~Ûø±s¡T\T $es¡D ÇdüTÔHêïs¡T. ù|+Á<äX¯s¡à Ä<Ûä«s¡´+˝À y˚<ä|ü+&ç‘·T\T >∑D|ü‹, qeÁ>∑Vü≤, yêdüTÔ<√X¯s¡÷.3.5 ø√≥¢ ã&Ó®{Ÿ≈£î eTs√ nsTT<äT ø√≥T¢ eT+p] Ç∫Ã, s¡÷. 8ø√≥¢≈£î ô|+∫q|üŒ{ÏøÏ˙ ì<ÛäT\T dü]b˛‘êjÓ÷ ˝Ò<äqï dü+<˚Vü‰ìï ìyês¡D |üP»\T ìs¡«Væ≤+#ês¡T. düú|ü‹ •e≈£îe÷sY, ‘·$Tﬁ¯Hê&ÉT,|ü⁄sêedüTÔ n~Ûø±s¡T\T e´ø£Ô+ #˚düTÔqï≥T¢ ‘Ó*dæ+~. Á|üdüTÔ‘· es¡+>∑˝Ÿõ˝≤¢ ø£˝…ø£ºsY øÏwüHé y˚sTTdüÔ+uÛ≤\ >∑T&ç˝Àì eT+&É|ü+ ìsêàD≤*ï kÕúìø£ •\TŒ\T 70eT+~ sê‹ düú+uÛ≤\ |üì˝À bÕ\T |ü+#·T≈£î+ ≥THêïs¡T. düÔ+uÛ≤\T ì\u…fÒº |üqT\T es¡+>∑˝Ÿ |ü⁄sêedüTÔ XÊK |üs¡´ y˚ø£å≈£î\T øÏwüºj·T´ Ä<Ûä«s¡´+˝À kÕ>∑T‘·THêïsTT. $]–b˛sTTq, ø£ì |æ+#·≈£î+&Ü b˛sTTq 13 düÔ+uÛ≤\qT #Ó¬øÿ |üqT\T |üPs¡Ôj·÷´sTT. Ç+<äT≈£î kÕúìø£+>± \_Û+∫q sêsTTH˚ $ìjÓ÷–+#ês¡T. á ø=‘·Ô yê{Ï‘√ bÕ≥T 119 düÔ+uÛ≤\qT ì\u…fÒº|üqT˝À¢ •\TŒ\T ñHêïs¡T. Ä‘·sê«‘· ô|’ø£|ü ìsêàD+ |üqT\T ÁbÕs¡+uÛÑeTe⁄‘êsTT. ø±ø£rj·T ø£≥º&Ü˝À¢ yê&çq ÇdüTø£ |ü⁄Hê<äT\ kÕ+&ûu≤ø˘‡ kÕ+πø‹ø£ |ü]C≤„HêH˚ï á ø£ﬁ≤´D eT+&É|ü+ |üqT\≈£î yê&ÉT‘·THêïs¡T. <ä 33 YEARS42 nø√ºãsY - 2013

nD∫y˚‘·düyÓTÆø±´+Á<Ûä düuÛÑ‘Ó\+>±Dyê<äT\ô|’ ìs¡“+<Ûä+sêÁcÕºìï |ü]bÕ*düTÔqï eTTK´eT+Á‘˚ ‘·eT bÕØº ÄyÓ÷~+∫q sêÁwüº$uÛÑ»q≈£î e´‹πsø£+>± ≈£îÁ≥\T |üìï‘˚m+‘· Væ≤+kÕ‘·à ø£+>± ñ+≥T+<√ôdô|º+ãsY 7, 2013 Hê{Ï düyÓTÆø±´+Á<ÛädüuÛÑ‘√ ‘Ó\+>±D Á|ü» \≈£î eTs√kÕ]nqTueÑÛ +˝ÀøÏ e∫Ã+~. Á|uü TÑÛ ‘ê«~HÛ ‘˚ ˝· Ò<>ä ± #ù˚d,Ô bÕsy¢¡ TÓ +≥Ø e´edHúü ˚ n|Vü ‰ü d´ü +#ù˚dÔ Çø£ Á|»ü \≈î£ Á|‘ü ê´e÷ïjT· yT˚ $T{?ÏÁ|üC≤kÕ«e÷´ìï, sêC≤´+>∑ dü÷Œ¤]Ôì,d+ü jT· eTHêìï qeTTà ≈î£ +fÒ Ä~|Û ‘ü ´· +<ëìï eeTTà#d˚ +æ ~. nsTTHê ‘\Ó +>±DXÊ+‹, düVü≤q+, dü+ j·TeTq+,Ä‘·à>ös¡yêì<˚ n+‹eT $» j·TeTì ‘\Ó +>±D ø√d+ü >=+‘‹Ó qÔ z b˛©dqü ï≈î£ $T–*+~ #<˚ Tä nqTueÑÛ yT˚ !<èä &+ÉÛ >± Ä#]· dTü +Ô ~. ôV≤’ <sä êu≤<é m©“ ùd&º jç T· +˝À @|” ∫‘ø· £ u≤<ësT¡ . Ç~ XÊ+|˝æ Ÿ e÷Á‘y· T˚ n&Ü«qT‡>± Ç+‘· Ç#êÃ+m˙y® √\T ôdô|+º ãsY 7q ‘e· T duü ÑÛ »]|æ $\Te\‘√ ≈L£ &qç ‘\Ó +>±D ø*£ dTü +{≤sê! #k· ÕsÔ ê! nì VAü +ø]£ +∫, ‘=&\É T ø={ºÏ ‘\Ó +>±D≤ñ<ä´eT+ MT<ä <ë&çøÏ ~>±s¡T. Á|üC≤kÕ«eT´ Äø±+ø£å‘√ sê»´+>∑ bı*y˚Ts¡ <ë{≤s¡T. Ç<ä+‘ê ‘Ó\+>±D Á|ü»\T ‘˚s¡Tø=H˚˝Àù|d÷ü Œ]¤ ‘Ô √ »]–q, ÁbÕD≤\≈î£ ‘–Ó +∫ kÕ~+Û ∫q H√{øÏ ±&É eTT<q›ä T »]–b˛sTT+~. ‘\Ó +>±D≤qT n&TÉ ø¶ =H˚ ñ#T· Ã˝À |&ü ≈É L£ <ìä , 60øe£ ÷+&sÉ Y n+&‘É √ ø±\<Hä ï˚ Á|jü T· ‘ï· + #k˚ ÕsT¡ . ô|‘+Ô· <ë] Ä+Á<ëÛ @ﬁ¢¯ ‘ê´>±\ |˝üò ≤ìï #C˚ ≤s˙¡ jT· ≈L£ &<É ìä m–dæ |&ü TÉ ‘q· ï ÄyX˚ Êìïn+fHÒ ˚ <√|&æ ,û sê»´+ n+fHÒ ˚ nD∫y‘˚ ,· s¬ +&÷É ø*£ dæ <ë&øç Ï ìu≤Û sTT+#T· ≈î£ qï+<Tä ≈î£ nee÷q|&ü Ü*‡ e∫Ã+~. ‘\Ó +>±D≈î£ #<˚ Tä~>±sTT. yT˚ + ôV≤’ <sä êu≤<˝é À 30 \ø\å£ eT+~$T ñHêï+ MT d+ü >‹∑ >T∑ [ø\£ T $T+>ø∑ £ ‘|· Œü ˝<Ò Tä . dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ duü ÑÛ »s>¡ &∑ ÜìøÏ Á>π V≤ü Ö+&‡é#÷· dTü ≈î£ +{≤+ nì, Çø£ qT+&ç »]>π $ Ä‘à· V≤ü ‘´· \T ø±e⁄ V≤ü ‘´· ˝qÒ ì, ◊J|” mdt ÄsY Ä+»Hj˚ T· T\T n‘T· ´‘ê‡V≤ü + #÷· |+æ #êsT¡ . ñ<√´>T∑ \Ty+Ó Á≥Tø£ ≈L£ &Ü |ø” ˝£ sÒ T¡ , |ø” \£ T ø√kÕeÔ Tì yTÓ T‘+Ô· ‘\Ó +>±D≤ Á|»ü \qT ø±ì yês¬ +<sä √ ÄjT· q n+&<É +ä &\É ‘√duü ≤Û ÁbÕ+>D∑ + #s˚ T¡ ≈î£ HêïsT¡ .ôV≤#Ã· ]+∫ b˛j÷· sT¡ . b˛‘÷· b˛‘÷· XÊ+|˝æ Ÿ Á|‘ü êbÕìï #÷· |+æ ∫ ôV≤’ ø√sT¡ º ñ‘sÔ· T¡ «\ ñ\+¢ |Tüò q≈î£ bÕ\Œ&Üs¶ T¡ .yﬁÓ ≤ﬂsT¡ . ˝≤Ø\ƒ ≈î£ m<\ä qT m<Tä s=&¶ç q\C¢ +… &Ü\qT m>sπ∑ dqæ |&æ eÉ T]Ôs$¡ , ôd<’ Tä \T, V≤ü ]u≤ãT, >T∑ |,Ôü <÷ä ~yTÓ ≥¢ u≤\sêE\ ãè+<+ä ˝À E˝’… 30 ‘s· ê«‘· ø±´+|dü t #T· ≥÷º ã+~+Û ∫q eTTﬁﬂ¯ ø+£ #\Ónq÷V≤ü ´+>± <=]øbÏ ˛sTTq <÷ä ~yTÓ ≥¢ u≤\sêEqT de” ÷+Á<äÛ b˛© e\jT· +, u≤]øπ &TÉ ,¢ ã\>±\‘=\–+|⁄ü‘√ ùd«#êÃ¤ yêjT· Te⁄\T MdTü HÔ êïdTü \T >T∑ sT¡ |Ô {ü ºÏ M&TÉ <÷ä ~yTÓ ≥¢ u≤\sêE, M&ìç ‘q· ï+&ç nì, jT· qï d+ü ‘√w+ü ø=~s› √E\T ≈L£ &Ü ì\e˝<Ò Tä . Äs‡ºY ø±˝JÒ qT+∫bÕò ´øìå£ dTü \º qT Áb˛‘‡· V≤æ d÷ü ,Ô ‘+· ‘÷· , ø=&TÉ ‘÷· ød£ æ rsT¡ Ã≈î£ HêïsT¡ . ãjT· \T<]˚ q $<ë´sT¡ \ú sê´©ì b˛©dTü \T mHdé dæ >πæ ≥T e<›ä n&TÉ ø¶ =ì<ë&ìç n&TÉ ø¶ √e&ÜìøÏ jT· ‹ï+∫q ‘\Ó +>±D »sï¡ *dTü \º T Áø±+‹, <ë&#ç k˚ ÕsT¡ . dTü Á|+” ø√sT¡ º Ä<X˚ Ê\qT ñ\+¢ |Tæò +∫ ø±´+|dü ˝t Àì Ç+»sêCwÒ \t ô|’ ≈L£ &Ü #s˚ TT#d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ . @|m” ˙y® √\T m©“ ùd&º jç T· +˝À ˙]+>T∑ ø±˝JÒ es≈¡ î£ #=#T· Ã≈î£ ì e∫Ã $<ë´sT¡ \ú ô|’ <ë&øç Ï ‘>Ó ã∑ &Üs¶ T¡ .dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ duü ≤Û y~˚ ø£ MT<ä nyê≈î£ \T, #y· ê≈î£ \T ù|\T‘T· +fÒ >T∑ +&Ó <=]øqÏ yê]ì <=]øqÏ ≥T¢ ∫‘ø· u£ ≤<ësT¡ . u≤wŒü yêjT· Te⁄ >√ﬁ≤\qT,|–ü *q #>˚ =+&ç #+· Á<Xä K‚ sY y~˚ ø£ MT~øÏ #|Ó ⁄ü Œ\T $d]æ ìsd¡ qü sã¡ “sY ãT˝≥¢… T¢ Á|jü ÷Ó –+#êsT¡ . á <ë&˝ç À $<ë´]ú HêjT· ≈î£ \T s$¡Á|øü {£ +Ï ∫q+<Tä ≈î£ de” ÷+Á<äÛ ‘√&ﬁ˚ ó¯ ﬂ rÁe+>± ø={ºÏ >±jT· |]ü #êsT¡ . ≈î£ e÷s,Y sy¡ T˚ w,t bıò {À »sï¡ *dTü º eTùV≤w\t T >±jT· |&ü Üs¶ T¡ . ø=+‘e· T+~s¬ +&TÉ #‘˚ T· \T Äø±XÊìø¬ ‹Ô b˛©dTü Á&dÓ t yqÓ ≈î£ qï >T∑ +&˝Ó À+¢ ∫ ùd&º jç T· + $<ë´sT¡ \ú qT ns¬ dTü º #X˚ ÊsT¡ .|øæ ÿ£ {˝Ï ˝¢Ò ≤ >=+‘‹Ó Ô C’… ‘\Ó +>±D nì ìq~+∫q d~æ ù∆|≥ ø±ìùdãº T˝Ÿlìyêd,t lX\’Ë +\qT ‘√{Ï de” ÷+Á<äÛ b˛©dTü \T >=+‘T· H=øÿÏ |{ü ºÏ ákÕ] b˛©dTü \T ìC≤+ ø±˝JÒ V‰ü d˝ºü ŸqT Á|‘ü ´˚ ø£ {≤s¬ {Z Ÿ #d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ . _mdmt |tò ã\>±\qT ôdô|+º ãsY ˇø{£ Ï qT+∫ ìC≤+ ø±˝JÒ ˝À ~+#êsT¡ . ne÷àsTT\T, yTÓ T<{ä Ï d+ü e‘‡· s+¡ $<ë´sT¡ \ú T ujÑÛ ÷· +<√ﬁq¯ ≈î£nø√ºãsY - 2013 43

nD∫y˚‘·>T∑ s¬ H’ êsT¡ . ôdô|+º ãsT¡ 5q b˛©dTü \T ìC≤+ ø±˝JÒ ÁbÕ+>D∑ +˝À, á nsy¡ ’Ó @ﬁﬂ¯ #]· Á‘q· T |]ü o*ùdÔ ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\ q&TÉ eTT u≤Û y√<«˚ >∑ãws” uY ≤>¥ #Ísk¡ ÕÔ |]ü dsü ¡ ÁbÕ+‘+· ˝À ˇø£ sêsTTeTTøÿ£ øq£ ã&≈É î£ +&Ü dyü TÓ øÆ ´£ ‘· jT˚ sŒ¡ &É ˝<Ò qä &ÜìøÏ ôdô|+º ãsY @&TÉ Hê{Ï dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛøH¢° é #k˚ ÕsT¡ . dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ duü ≤Û ÁbÕ+>D∑ + á V‰ü d˝ºü Ÿ≈î£ dMü T|+ü ˝À duü ÑÛ eTs√kÕ] ãTTEe⁄ #d˚ +æ ~. á duü ÑÛ $u»ÑÛ q u≤Û yê\qT eT]+‘·ñ+&&É +É $<ë´sT¡ \ú ≈î£ XÊ|yü TÓ +Æ ~.ôdô|+º ãsY 6 sêÁ‹ 11.30 >+∑ ≥\≈î£ |Tüò ˙u$ÑÛ +|#ü d˚ +æ ~. ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\ eT<´äÛ Áù|eT |Pü s«¡ ø£ d+ü ã+<+äÛb˛©dTü \T V‰ü d˝ºü Ÿ≈î£ #s˚ T¡ ø=ì sπ |⁄ü »s>¡ u∑ ÀjT˚ duü ≈ÑÛ î£ Ä≥+ø+£ ø*£ –ùdÔ ≈î£ <sä <¡ ìä ‘*˚ b˛sTT+~. øq£ Tø£ Hê{Ï Á|<ü ëÛ ì HÁÓ VAü #|Ó Œæ q≥T>º ±rÁe|]ü D≤e÷\T ñ+{≤sTT nì ôV≤#Ã· ]+#êsT¡ . sö&wû {” Ÿ øπ dTü \T $&bç ˛e&+É ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\≈î£ ÁXj‚ T· dÿü s+¡ .ô|&‘É êeTì u~… ]+#êsT¡ . me] e<q›ä sTTHê u≤+ãT\T ñHêïj÷· ˝À |&ü d˚ æ rdTü ø¬ ﬁ≤ﬂsT¡ . b˛©dTü ø+£ Á{À˝Ÿ s÷¡ yTé <>ä sZ∑ ¡ de” ÷+Á<TäÛ \Tnì k˛<ë\T #X˚ ÊsT¡ . mes÷¡ ãjT· {øÏ Ï yﬁÓ ﬂ¯ e<Tä › n+≥÷ >π ≥T≈î£ yêV≤ü Hêìï Ä|‘æ ˚ Ä–b˛j÷· sT¡ . b˛©dTü \T XK‚ sqY T |{ü +ºÏ #T· ø√˝<Ò Tä .n&+¶É >± eTTﬁﬂ¯ ø+£ #q· T @sêŒ≥T #d˚ ,æ fsÆ… T¡ ¢ ≈L£ &Ü Ä >π ≥T≈î£ n&+¶É >± u≤<‘äÛ √ dTü &TÉ \T ‹sT¡ >T∑ ‘T· qï XK‚ sqY T >e∑ Tì+∫q »sï¡ *dTü \º T <jä T·ô|{ºÏ y[Ó ﬂb˛j÷· sT¡ . M{ìÏ $<ë´sT¡ \ú T ‘=\–+#êsT¡ . V‰ü d˝ºü Ÿ≈î£ m<Tä sT¡ >± ‘\· ∫ Ä{À˝À yd˚ Tü ø=ì ñkÕàìj÷· V‰ü dŒæ ≥˝Ÿ˝À #]˚ Ã ÁbÕD≤\Tñqï ÄjT· øs£ Y ueÑÛ H˝é À@sêŒ≥T #d˚ qæ ddæ æ ø¬ yTÓ sê˝À¢ #÷· dTü ≈î£ qï ø±bÕ &ÜsT¡ . #êe⁄ ã‘T· ≈î£ ˝À¢ ñqï e´øøÔÏ Ï ‘ø· Då£ y<’Ó ´ä d<ü Tä bÕjT· +b˛©dTü \T u≤Û Ø ã\>±\‘√ ˝ÀìøÏ Á|yü •˚ +∫ sö&\û ne‘êsy¡ TÓ ‘êsÔ T¡ . ø*£ Œ+#ê\qï u≤<´äÛ ‘q· T $dàü ]+#êsT¡ b˛©dTü \T. BìøÏ ìsd¡ qü >±s÷¡ eTT˝À¢ <÷ä ] ∫‘ø· u£ ≤<ësT¡ . |ﬁü ó¯ ﬂ‘√eTT≈î£ +≥Tqï yêﬁﬂ¯ qT, kÕïHê\T $<ë´sT¡ \ú T eT∞ﬂ Ä+<√ﬁq¯ ≈î£ ~–‘˚ eT∞ﬂ ø={≤sº T¡ . s√»+‘ê b˛©dTü \T#d˚ Tü qÔ ï yê]ì, {|Ï Hæò é #d˚ Tü qÔ ï yê]ì ø={≤sº T¡ . &√sT¡ ¢ ‘ì· ï uÀ\T\º T ‘e· T Á|‘ü ê|+ü #÷· ô|{≤sº T¡ . MT&jç ÷· qT >π ≥T <ë{˝Ï ÀìøÏ sê˙jT· ˝<Ò Tä .$s>¡ ø∑ ={ºÏ ˝À|*ü øÏ Á|yü •˚ +∫ ˝≤Ø\ƒ ‘√ ø={≤sº T¡ . ø{Ï øÏ ° n<ë\› T |>ü \∑ ákÕ] <ë&ç˝À Á|üXÊ+‘Y m&ÉeT #ÓsTT´ eTDÏø£≥Tº≈£îø={≤sº T¡ . u≤\ÿ dTü eTH‘é √ u≤≥T <ë<ë|⁄ü 130 eT+~ $<ë´sT¡ \ú qT rÁe>±j·TeTsTT+~. |ü]dæú‹ì n<Ûä´j·Tq+ #˚j·T&É+ ø√dü+á&TÉ Ãø¬ [ﬂ yê´qT˝À |&ü <É √dæ rdTü ø¬ ﬁ≤ﬂsT¡ . á Áøe£ T+˝À m+‘√ eT+~ ìC≤+ø±˝JÒ V‰ü d˝ºü Ÿ≈î£ y[Ó ﬂq bÂs¡ V≤ü ≈î£ ÿ\ d+ü |Tüò + ì»ìsês∆ D¡>±jT· |&ü Üs¶ T¡ . eTs√ y|’Ó ⁄ü de” ÷+Á<äÛ sö&û eT÷ø\£ T >=+‘T· \T ø√kÕÔ ø$£ T{° duü TÑÛ ´\qT ôd‘’ +· V‰ü d˝ºü Ÿ qT+&ç ãjT· {øÏ Ï sê˙jT· ≈î£ +&ÜeT+≥÷ <Tä sê“w¤ ˝ü ≤&TÉ ‘÷· , ôd>’ \∑ T #d˚ ÷ü ,Ô $<ë´sT¡ \ú qT s¬ #Ã· >=&TÉ ‘÷· , ìs¡“¤+~Û+#ês¡T. ìC≤+ ø±˝Òõ Á|æì‡bÕ˝Ÿ {Ïm˝ŸmHé kÕ«$T, yÓ’dtV‰ü d˝ºü Ÿ ueÑÛ q+ eTT+<Tä qT+∫ y[Ó ﬂb˛j÷· sT¡ . BìøÏ ìsd¡ qü >± V‰ü d˝ºü Ÿ˝À Á|ìæ ‡bÕ˝Ÿ |⁄ü sT¡ c˛‘+Ô· $<ë´sT¡ \ú qT |sü êeT]Ù+#&· ÜìøÏ eùdÔ yê]ã+~+Û #ã· &qç $<ë´sT¡ \ú T ueÑÛ q+ ô|ø’ Ï møÿÏ ø+Ï ~øÏ <÷ä ≈î£ ‘êeTì jTÓ &\É nqT∫‘+· >± Á|eü ]+Ô #êsT¡ b˛©dTü \T. Hê nqTeT‹ ˝≈Ò î£ +&ÜôV≤#Ã· ]+#êsT¡ . nsTTHê b˛©dTü \T |{ü +ºÏ #T· ø√˝<Ò Tä . ÄyX˚ +¯ ˝À $<ë´ m˝≤e#êÃsì¡ Á|•ü ïùd,Ô MT nqTeT‹ nøÿ£ s˝¡ <Ò ìä , Ç|⁄ü Œ&TÉ V‰ü d˝ºü ŸsT¡ \ú T ø+Ï ~øÏ <÷ä ø‘Ï ˚ ÁbÕD≤\T b˛jT˚ $. eT<ëÛ ´V≤ü ï+ duü ÑÛ ÁbÕs+¡ uÑÛ e÷ ÄBqÛ +˝À ñ+<ìä <Tä sT¡ dTü >± deü ÷<ëÛ q+ #bÓ ÕŒsT¡ . dTü Á|+” ø√sT¡ ºdeü TjT· +˝À b˛©dTü \T {M° ˝≤≈î£ ÿb˛j÷· sT¡ $<ë´sT¡ \ú ô|’ eTè>±˝≤>¢ ± Ä<X˚ Ê\H˚ ~øÛ ÿ£ ]+#˚ b˛©dTü \T Á|ìæ ‡bÕ˝ŸqT, yd’Ó t #êÛ q‡\sqY T U≤‘s· T¡|&ü ç <ë&TÉ \T #k˚ ÕsT¡ . XK‚ sY nH˚ $<ë´]ìú b˛©dTü \T ô|q’ T+∫ ø+Ï ~øÏ #j˚ T· &+É @Hê&√ eT]Ãb˛j÷· sT¡ .‘√dyæ j˚ T· &+É ‘√ ø+Ï <ä ñqï ≈î£ ØÃ\ MT<ä |&ü ç rÁe+>± øq£ ã&ìÉ >±j÷· \T nj÷· ´sTT. H=|Œæ ‘√ –+Eø=ì –\–\ ø=≥T≈º î£ +≥T+fÒ yê´qT ˇø£ yÓ’|ü⁄ @|” m˙®y√\ düuÛÑ≈£î nqTeT‹dü÷Ô, eTs√ yÓ’|ü⁄ ‘\Ó +>±D yê<Tä \ XÊ+‹ sê´©øÏ nqTeT‹ ìsêø]£ +#&· ÜìøÏ ìsd¡ qü >± ÄØdº æ Áø±dt s√&˝é À ìsd¡ qü Á|<ü sä Ù¡ q #|˚ {ü qºÏ +<Tä ≈î£ d|” ◊” m+m˝Ÿ H‘˚ \· qT, ‘sÓ êdü H‘˚ \· qT, ‘\Ó +>±D Á|Cü ≤Á|+üò {Ÿ HêjT· ≈î£ \qT, Á|Cü ≤ d+ü |÷üò \, eTV≤æ ﬁ≤ d+ü |÷üò \, øe£ ⁄\T, øﬁ£ ≤ø±sT¡ \, d˙æ Ä]dº Tü \º qT, <[ä ‘· d+ü |÷üò \ HêjT· ≈î£ \qT, ø±]àø£ d+ü |÷üò \ Hêj·T≈£î\qT nÁø£eT+>± n¬sdüTº #˚dæ b˛©düT ùdwº Hü ˝é À ìs“¡ +~+Û #êsT¡ . Hê+|ü*¢˝À ‘Ó\+>±D ñ<√´>∑ uÛÑeHéqT e+<˝ä ≤~ eT+~ b˛© dTü \T ñ<jä T· + 8 >+∑ ≥\øπ ~>“∑ +<+äÛ #k˚ ÕsT¡ . b˛©dTü yêV≤ü Hê\qT Ä|d”ò Tü m<Tä ≥, #T· ≥T,º |øü ÿ£ \ y÷Ó V≤ü ]+#êsT¡ . n|Œü {øπÏ Ábıˆˆ ø√<ä+ &Ésê+‘√ u≤≥T H˚‘·\+‘ê ø±sê´\j÷· ìøÏ #s˚ T¡ ø=ì ñHêïsT¡ . Mﬁó¯ ﬂ ãjT· {øÏ Ï eùdÔ ns¬ dTü º #j˚ T· &ÜìøÏ b˛©dTü \T d<æ e∆ä Tj÷· ´sT¡ . &dû |” ” ˇø£ n&TÉ >T∑ eTT+<Tä ≈î£ yd˚ æ MT&jç ÷· ‘√ e÷{≤&¢ É e<Tä › nì ø√<+ä &É sê+≈î£ ôV≤#Ã· ]ø\£ T@|m” ˙y® √\ duü ≈ÑÛ î£ e´‹sπ ø+£ >± Ç+~sêbÕsT¡ ÿ e<›ä {|Ï mæ |tò Ä<«äÛ s´¡ +˝À Á|<ü sä Ù¡ q C≤Ø #˚kÕ&ÉT. d”e÷+Á<ÛäT\ uÛ≤e Á|üø£≥q≈£î44 nø√ºãsY - 2013

nD∫y˚‘·ùd«#Ã· q¤ T sêC≤´+>+∑ n+<]ä ø° ø*£ Œ+∫+~. nsTT‘˚ n~ Ç+ø=ø]£ ‹+{≤eT+fÒ düeTHê´j·T dü÷Á‘ê\≈£î $s¡T<ä∆+. BìøÏ dæm+V≤ü ≈î£ ÿ≈î£ u+ÑÛ >+∑ ø*£ +Z #˚ $<+äÛ >± ñ+&≈É L£ &<É Tä . ‘\Ó +>±D Á|øü ≥£ qy\Ó Te&Üø¶ £ ‘\Ó +>±D Á|»ü \ V≤ü ≈î£ ÿ\qT n&TÉ |¶ &ü &É +É ø√d+ü duü \ÑÛ T øsÏ D¡ ≈Y î£ e÷ss¬Y &¶ç u≤<´äÛ ‘· eV≤æ +#ê*. de” ÷+Á<äÛ ñ<´ä e÷ìøÏ Á|‘ü ´· ø+å£ >±»]|qæ |ü &TÉ Á|Cü ≤kÕ«eT´+ d+ü ~>+∆∑ ˝À |&ü TÉ ‘T· +~. n+&>É ± ñ+&&É +É eTTK´eT+Á‹ |<ü $ä øÏ nHê´jT· + #j˚ T· &yÉ T˚ . ÇHêï á nsy¡ ’Ó @ﬁﬂ¯ #]· Á‘q· T |]ü o*ùdÔ ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\ q&TÉ eTTu≤Û y√<«˚ >∑ dyü TÓ øÆ ´£ ‘· jT˚ sŒ¡ &É ˝<Ò qä &ÜìøÏ ôdô|+º ãsY @&TÉ Hê{Ï dyü TÓ Æ ﬁS¯ ﬂ ‘\Ó +>±D yê&Hç ˚ nHêï&TÉ . n~cÛ Õqº + ìsjí¡ ÷· ìøÏ ø≥£ Tãº &ç ñ+ø±´+Á<äÛ duü ÑÛ eTs√kÕ] ãTTEe⁄ #d˚ +æ ~. á duü ÑÛ $u»ÑÛ q u≤Û yê\qTeT]+‘· |òüT˙uÛÑ$+|ü#˚dæ+~. Çs¡T ÁbÕ+‘ê\ eT<Ûä´ Áù|eT|üPs¡«ø£ {≤qT nHêï&TÉ . Ç|ü &TÉ n~cÛ Õqº + ìsjí¡ ÷· ìï ~øÛ ÿ£ ]+∫ ‘\Ó +>±D≤≈î£dü+ã+<Ûä+ ≈£î<äs¡<äì ‘˚*b˛sTT+~. ø£qTø£ Hê{Ï Á|ü<Ûëì HÓÁVüA#|Ó Œæ q≥T>º ± $&bç ˛e&+É ÇsT¡ ÁbÕ+‘ê\≈î£ ÁXj‚ T· dÿü s+¡ . e´‹sπ ø+£ >± de” ÷+Á<äÛ Ä+<√ﬁq¯ \qT m><∑ √dTü qÔ ï øsÏ D¡ ≈Y î£ e÷ss¬Y &¶ç eTqTwßü \T>± ø*£ dTü +<ë+, ÁbÕ+‘ê\T>± $&>ç ± ñ+<ë+, n+fÒ sêÁcÕìº ï bÕ*+#˚ V≤ü ≈î£ ÿ ø√˝ÀŒj÷· &TÉ . eTTK´eT+Á‹ |øü bå£ Õ‘· <√sD¡ Ïã\e+‘+· >± ø*£ dTü +{≤sê! #k· ÕsÔ ê! nì ‘=&\É T ø={ºÏ VAü +ø]£ +#&· +É#÷· dTü +Ô f.Ò .. nø√ãº sY 1953˝À HÁÓ VAü #|Ó Œæ q≥T>º ± dyü TÓ øÆ ±´+Á<äÛ yê<+ä e\q sêÁw+ºü ˝À XÊ+‹uÁÑÛ <‘ä ≈· î£ $|÷üò ‘+· ø\£ T>T∑ ‘T· +~. sêÁw+ºü ˝ÀyqÓ Tø£ <Tä sêÁøe£ TD√<X∆˚ ¯ Áù|sπ |‘æ · kÕÁe÷C≤´ yê<‘ä ‘· «· + ñ+~. #]· Á‘q· T|øü ÿ£ ≈î£ H{Ó ,ºÏ d+ü |<ü qä T øu£ ≤® #d˚ æ ‘\Ó +>±D≤ Á|»ü \qT Ç+ø± |&” +ç #T· ≈î£ XÊ+‹uÁÑÛ<‘ä \· T ø±bÕ&˝É øÒ b£ ˛‘˚ sêÁw|ºü ‹ü bÕ\q $~+Û #ê\ì dbæ Õò sd¡ Tü #k˚ ÕeÔ Tì sêÁwÁºü |uü TÑÛ ‘ê«ìï, @|m” ˙y® √\qT sêÁwºü ôV≤’ ø√sT¡ º Ç{e° \ eT+<*ä +∫+~. øe£ ÷+&sÉ Y ≈î£ Á≥<ësT¡ &TÉ ø±≈L£ &<É qä ï ñ|ü eTTK´ eT+Á‹ eT] ì»+>± øe£ ÷+&sÉ Y ≈î£ Á≥<ësT¡ &˚ nsTT‘˚ @+ #j˚ ÷· ˝À #|Ó Œü ˝<Ò Tä . Çø£ eT∞ﬂ Á|»ü ˝Ò b˛sê&Ü*. ‘\Ó +>±D≤ #]· Á‘· deü Td+Ôü b˛sê{≤\ #]· Á‘.˚ <ä ` >&∑ +¶É \øàå£ D,Y bÂs¡ V≤ü ≈î£ ÿ\ d+ü |Tüò +1 21) @|” m˙y® √\ duü ˝ÑÛ À ‘\Ó +>±D 45 nqT≈L£ \ ìHê<ë\T #d˚ qæ b˛©dt ø±ìùdãº T˝Ÿ lìyêd.t2) b˛©dt ~>“∑ +<+äÛ ˝À ìC≤+ ø±˝CÒ Ÿ V‰ü d˝ºü Ÿ.3) deü ÷yX˚ ¯ ÁbÕ+‘+· ˝À ‘\Ó +>±Dyê<Tä \ô|’ <ë&TÉ \T. 3 nø√ºãsY - 2013

ø£<∏äÇø£ yÓ÷dü+ CÒj·T&É+ ø£wüº+ á <√eT\T bÕ&ÉTã&É, ˇø£ÿf… XËe⁄\\¢ >∑TjYT >∑TjYT´ eT+≥ ªqs¡‡bÕŒ! m\¢j·T´! ≈£LdüT+Á&Ü. MT|æ\>±+&É¢≈£î <Óã“\T <ëøÏq j·Tì ‘Ó*dæ+~. Hê≈£î XÊqu≤<äsTT+~. –~ C…|ü<ëeTHÓ –{§¢∫Ãqµ.jYT! ìÁ<ä|ü≥ºø£ |üø£ÿMT<ä yÓTdüT\T‘·Tqï ∫Hêïsêe⁄ >=DÏ–+&ÉT. ªÇ~ CÒsTT+∫+~ MT u≤eTà]Ô @&ÉTø=+&É˝Òµ ø±düÔ <ä÷s¡+>± ì ªªd|ü ü &TÉ Cj… T· ´≈î£ +≥ |+ü &TÉ ø√sê<Tä µµ? ìÁ<˝ä ÀH˚ ød£ ]æ +~ u≤Û s´¡ \TÃqï X‚KsY nqï&ÉT. X‚KsY <ä[‘·T&˚ nsTTHê |ü≥ï+\ Vü‰düº\¢ ñ+&çsê»eTà. #·<äTe⁄≈£î+≥T+&ÉT. |ü&ÉTø√qsTT‘Ó |ü&ÉT≈£î+&ÉT>∑ì ∫Hêïsêe⁄≈£î m+‘·≈£L ìÁ<ä ªHê≈î£ MTs=ø{£ ,Ï Hê u≤eTà]› ˇø{£ Ï ø±<Tä . MTsT¡ , Hê ≈î£ ≥T+ã+,ˇd˝Ôü <Ò Tä . ˇøÿ£ fÒ Ä˝À#q· \T.. @+ CXÒ ~‚ ? ákÕ] m\øqå£ ˝¢ À >¬ *#~˚ Hê≈£î ¬s+&ÉT ø£+&É¢düT+{Àﬁ¯óﬂ. Hê |ü]dæú‹ ns¡ú+ CÒdüTø√+Á&çµ.m≥?¢ ªeT] ‘·|ü CÒ•q+<äT≈£î MTu≤eTà]úøÏ @+ •ø£å @düÔs¡Tµ. ‘q· deü Td´ü n{≤+¢ {~Ï eT]. ∫Hêïsêe⁄ }]øÏ dsü Œ¡ +∫. eT+∫e÷≥ø±Ø, sê»ø°j·T #·‘·Ts¡T&ÉT. ø=+&É>∑&É|ü˝À sê»ø°j·÷\˝À¢ ªn¬s @+~ X‚KsY, >∑≥¢ e÷{≤¢&ÉT‘·yé? •ø£å @ôd{§+<äT≈£î H˚HÓ|ü≥Tºqï Hêj·T≈£î&ÉT. ‘·qT nÁ>∑≈£î\+ yê&˚ nsTTHê }ﬁÀ¢ì ;d”\T, e]ï? <ëìøÏ ø√s¡Tº\TqïjYT!µ<ä[‘·T\T n+<ä]˙ e÷j·TCÒdæ, eTuÛÑ´ô|{Ïº eTØ n+<ä] eT<ä›‘·Tq÷≈L£ &>É {∑ ºÏ s¬ +&TÉ kÕsT¡ ¢ }]øÏ dsü Œ¡ +∫ nsTT+&TÉ . }ﬁÀﬂ sê»øj° T· +>± ªb˛©dt ùdºwüq¢ e÷ <äs¡ø±düTÔ>∑T&É BdüT≈£î+≥˝Òs¡T. n&ç–‘˚ môd’‡∫Hêïsêe⁄≈£î ‹s¡T>∑T˝Ò<äT. Ç|üŒ{Ï<ëø± n+‘êu≤>±H˚ ñ+~>±˙ MT ù|s¡T C…|ü⁄‘·T+&ÉTµ.Ç|ü &TÉ ø=‘>Ô· ± ‘q· u≤eTà]› Cj… T· ´ã{ºÏ ∫Hêïsêe⁄≈î£ deü Tkı´∫Ã+~. ªH˚qf…¢+<äT≈£î C…|ü⁄‘· qs¡‡bÕŒ? Ç<ä+‘· Hê X¯Á‘·Te⁄\T HêMT<ä ∫Hêïsêe⁄ u≤eTà]› @&ÉTø=+&É\T &çÁ^ ô|òsTT\sTT Ç+{À¢ ñ+ CÒdüTÔqï ≈£îÁ≥. C…s¡ MTs¡T qqïs¡ú+ CÒdüTø√+Á&ç. Ç>=, Hê bı\+\ |üì≥T+fÒ ‘·q #˚‹øÏ+<ä ñ+≥&Éì sê»eTà ‘·q Ç+{À¢H˚ ñ+#·T≈£î+ CÒùd øÏwüºj·T´, j·÷<äj·T´\qT >∑T&É rdüTø=∫Ãq. Mﬁ¯óﬂ MT≈£î\b˛˝…¢.≥T+~. @&TÉ ø=+&\É T ø±dÔü sö&fû |Æ… ⁄ü . ‘ê>&∑ +É , Ä&yÉ ê]ô|’ nduü ´ÑÛ +>± M\T¢≈£L&É Hê ‘·s¡|òü⁄q MT‘√bÕ≥T b˛sê≥+ CÒdüÔs¡T.µÁ|üe]Ô+#·&É+ ˝≤+{Ï n\yê≥T¢ yÓTT<ä≥Tï+N ñHêïsTT. ªeT] e÷b˛s¡>±+&É¢qT ø={Ïº+~ ≈£î&É ˙ eTqTwüß˝Ò>∑<ä <=s¡? }s√¢ eT+∫˙ﬁ¯ﬂu≤“sTT <ä>∑Z]ø=∫Ãq e÷\|æ\¢ >ö]ì @&ç|æ+#· <ëìπø+ C…j·÷´˝…? ¬s+&ÉT ~≈£îÿ\ MTπs ø={≤¢&ÉT‘·sê?µuÀ‘˚ nø£ÿ&É ñqï ø=+<äs¡T <ä[‘· j·TTe≈£î\T ∫‘·ø=ÿ{Ïº |ü+|æ+#ês¡T.|ü≈£Lÿ]øÏ |üì¬ø*¢ edüTÔqï q\T>∑s¡T <ä[‘·j·TTe≈£î\qT <ë]ø±∫ ø±ùd‡|ü⁄ ∫Hêïsêe⁄πøeTHê˝À ‘√#·˝Ò<äT. ∫e]øÏ yÓT\¢>± nHêï<ë&#ç X˚ Ê&TÉ . <ë&˝ç À <[ä ‘· jT· Te≈î£ \≈î£ u≤>± ø‹£ Ô >±≥T|¢ &ü ç Ç|ü &TÉ &ÉT. ªH˚qT MT b˛sê{≤ìøÏ e´‹πsø£+ ø±<äT Hê e÷≥ qeTà+Á&çµ.yêﬁ¯óﬂ |ü≥ï+˝À ô|<ä›<ëeø±q¢ ñHêïs¡T. ª>∑≥¢Hê! nsTT‘˚ e÷‘√ bÕ≥T b˛©dt ùdºwüq¢ø=∫Ã e÷ |òæsê´<äT u≤eTà]›~ ‘·|üŒì ˇ|ü≈£î+<ëeT+fÒ Ç+{À¢ uÛ≤s¡´ø√ÿ|ü+. düπs¢ rdüTø=eTàì môd’‡øÏ C…|üŒÁì. X‚sTT+∫+~ MT u≤eTà]›, MT eTqTwüß˝ÒeTqøπ +~ nì }sT¡ ≈î£ +<ëeT+fÒ s¬ +&TÉ H\Ó ˝À¢ mìïø˝£ ≤jTÓ , <[ä ‘T· \ qì kÕø£å´+ C…|üŒÁì.µy√≥T¢ ˝ìÒ <˚ >¬ \e&yÉ TÓ ≥?¢ Ç≥H¢ ˚ Ä˝À∫dTü +Ô f… ∫Hêïsêe⁄≈î£ n+‘≈· î£eTT+<äT ù||üs√¢ »~$q ¬s+&ÉTø£ﬁ¯¢ dæ<ë∆+‘·+ j·÷~ø=∫Ã+~. ªn¬s, ªn¬s, >∑≥¢ e÷{≤¢&ÉT‘·πs+~ qs¡‡|üŒ? H˚qT MT≈£î e´‹πsø£+ >±<äHê |ü]dæú‹ >∑T&É –≥¢HÓ ñ+~, –<˚CÒ<ë›+. πsbıŒ<äT›q @<√ ˇø£{Ï qï>∑ì nqT≈£L\eTqïHê? MT|ü+#êsTT‹ MTs¡T pdüTø√+Á&çµ.C…|æŒ e÷˝À\¢ H√s¡T eT÷sTT<ä›+˝Òµ nqT≈£î+≥÷ ìÁ<ä˝ÀøÏ C≤s¡T≈£î+&ÉT. ªe÷ |ü+#êsTT‹ y˚TeTT CÒdüTÔ+f… b˛©dt ùdºwüq¢ yÓ÷ø±\&É¶+ u…{Ïº+~ MTπs ø£<ä? }]øÏ düs¡Œ+∫>∑ Ç $wüj·T+\ MT yÓ’Kπs+~?µ III ª–<+ä ‘· Hê XÁ¯ ‘T· e⁄\ ≈î£ Á≥ì X|Ë Œæ q><∑ ,ä eT\¢ >≥∑ &¢ TÉ >T∑ ‘sπ· +~? ‘Ó˝≤¢] ‘·q<=&ç¶˝À |üìCÒùd øÏwüºj·T´, j·÷<äj·T´\qT rdüT≈£îì MTs¡T e÷Á‘·+ m\ø£åq¢\¢ MT y√\T¢ Hêπø mj·T´*, eT]•b˛≈£î+Á&û.µ<[ä ‘y· ê&≈É î£ ãjT· ˝]›Ò +&TÉ . øwÏ jºü T· ´, j÷· <jä T· ´\T <[ä ‘T· ˝.Ò yêﬁﬂ¯ ≈L£»]–q nHê´jT· + #÷· dTü +Ô fÒ ø√|yü TÓ TdTü +Ô ~. n≥ì¢ jT· »e÷ì e÷≥ ª@düÔy˚TdüÔ+. >∑≥¢HÓ MT u≤eu≤eTàs¡T›\ Hê≥ø±\ìï pdüÔ+µ Äy˚sTTqø£uÀ‘Ó bı≥º>∑&ç#˚<Ó≥¢ nqT≈£îì dü|ü&ÉT >±≈£î+&É ñ+≥T+Á&ÉT. X¯+‘√ nHêï&ÉT X‚KsY.düs¡Œ+∫ e∫Ã+&ÉT, u≤eTà]› >∑T]+∫ @+ e÷{≤¢&ÉT<äyÓ÷ Ç+<äeTì>∑÷&Ó+\ ô|<ä›\+<äs¡T >∑T&çôd\qT+∫ ãj·T≥ø=∫ÃÁqT. ªÇìï s√E\T H˚H˚+ C…|æŒHê qyÓTà{À+&ÉT¢, Ç|ü&ÉT Mﬁ¯óﬂ>∑T&É ‘*Ó $ MT]+Á&TÉ . Ç+ø£ Mﬁﬂ¯ qT y÷Ó d+ü CjÒ T· &+É øw£ +ºü . }s=¢ b˛Xe¯ Tà j÷· |#ü ≥Ó Tøº +Ï <ä ñqï >T∑ +Á&ÜsTT MT<ä >÷∑ kıì ∫Hêïsêe⁄ e∫Ã >∑T&ç düT≥Tº bıs¡T¢<ä+&Ü\T u…&ç‘Óqqï ¬>\TdüÔH√?µ nqT≈£î+≥÷H√ﬁ¯ﬂqT >∑T&É ≈£LkıeTàì ôd’>∑ CÒ•+&ÉT. ∫Hêïsêe⁄ nø£ÿ&çqT+∫ ø£~*+&ÉT. 46 `–] <√sêï\ <ä nø√ºãsY - 2013

$yê<ä+ôV’≤<äsêu≤<é ô|’ m+<äT≈£î ù|N?ª#·s¡Ãµ˝À Á|üdü+–düTÔqï Ábıô|òdüsY \ø£åàDY. ∫Á‘·+˝À ≈£î\ ìs¡÷à\q b˛sê≥ dü$T‹ n<Ûä´≈£åî&ÉT <äT&ÉT¶ Á|üuÛ≤ø£sY, kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£sÔ¡ ñ.kÕ+ã•esêe⁄, {Ï.$.$ ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT l<ÛäsY <˚XŸbÕ+&˚, {Ï.|æ.m|òt. ø±s¡´<ä]Ù ∫≈£îÿ&ÉT Á|üuÛ≤ø£sY, Ábı. e÷<ÛäeHé ñHêïs¡T ‘Ó\+>±D ]k˛sY‡ ôd+≥sY ({°ÄsYd”) Ä<Ûä«s¡´+˝À ôdô|º+ãsY kÕìï n_eÛ è~∆ n+≥÷ #d˚ Tü qÔ ï á ≈î£ Á≥ ãjT· ≥≈î£ edTü +Ô <ìä , nøÿ£ &ç ô|≥Tãº &<ç ësT¡ \T á $<yäÛ TÓ qÆ yê<qä #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . Á|»ü \≈î£ ñ|jü ÷Ó >∑28q V≤æ e÷jT· ‘>Y q∑ s˝Y Àì #+· Á<+ä ueÑÛ H˝é À ªªsêÁwºü $u»ÑÛ q ` Ä+Á<äÛ |ü&Éì n_Ûeè~∆ Ç~ nH˚ $wüj·T+ Ä+Á<Ûä Á|ü»\≈£î ns¡úeTsTT‘˚ áHêj·Tø£‘·«+ ` ôV’≤<äsêu≤<é q>∑s¡+ô|’ m+<äT≈£î ù|Nµµ nH˚ n+X¯+ô|’ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ô|’ yêπs <ë&ç #˚kÕÔs¡ì eø£Ô\T ù|s=ÿ Hêïs¡T.89e #·sêÃ ø±s¡´Áø£eT+ »]–+~. $<Ûä«+dü+ #˚dæ <ëìï n_Ûeè~∆ nq&É+, ‘Ó\+>±DqT <√|æ&û kÕe÷õø£ ø±s¡´ø£s¡Ô ñ.kÕ., Hê´j·Tyê~ dæôV≤#Ym˝ŸmHé eT÷]Ô, #Ój·T´&É+ Á|ü•ïùdÔ ‘Ó\T>∑Tyêﬁ¯¢+‘ê ˇø£ÿfÒ nqï<äeTTà\+ ø£*dæ ñ+‘Ó\+>±D ñ<√´>∑T\ dü+|òüT+ n<Ûä´≈£åî&ÉT dæ.$sƒ¡˝Ÿ, {°|”m|òt sêÁwüº &Ü* nq&É+, <ëì ù|s¡T‘√ ôV’≤Á<ëu≤<éqT ÄÁø£$T+#·&É+ d”e÷+Á<Ûäø±s´¡ <]ä Ù ∫≈î£ ÿ&TÉ Á|uü ≤Û øs£ ,Y ≈î£ \ ìs÷¡ à\q b˛sê≥ d$ü T‹ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ ô|≥Tºã&ç<ës¡T\ \ø£åDeTì e≈£Ô\T ù|s=ÿHêïs¡T.<äT&ÉT¶ Á|üuÛ≤ø£sY, Ábı.õ. \ø£åàDY (ˇ.j·TT.), {Ï.$.$ ñbÕ<Ûä´≈£åî&ÉT #·sêÃ ø±s¡´Áø£eT+˝À #˚dæq rsêàHê\T:l<ÛäsY <˚XŸbÕ+&˚, Ábı.e÷<ÛäeHé y˚\÷às¡T (]f…ÆsY¶) (ø±ø£rj·T j·T÷ì 1) Ç|Œü {Ï es≈¡ L£ »]–q sêÁcÕ\º |⁄ü q]ïsêàD≤\ #{· ≤˝º À¢ møÿ£e]‡{°) ‘·~‘·s¡T\T eø£Ô\T>± Á|üdü+–+#ês¡T. &Ü sêÁwüº sê»<Ûëì Á|üdüøÏÔ ˝Ò≈£î+&ÜH˚ sêÁcÕº\T @s¡Œ&Ü¶sTT. _.mdt.sêeTT\T, Ábı. eTT‘·´+ ¬s&ç¶, Ábı.Vü≤s¡Hê<∏é, {ÏÄsYdæ ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T _\T¢ ≈£L&Ü á $<Ûä+>±H˚ ‘·j·÷#ÛÓ’s¡àHé m+. y˚<ä≈£îe÷sY, ø=$Tà&ç q]‡+Vü‰¬s&ç¶, |üPC≤] q]‡+>∑sêe⁄ s¡T #˚dæ bÕs¡¢yÓT+≥T˝À Á|üy˚X¯ ô|{≤º*. ôV’≤Á<ëu≤<é q>∑s¡ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T. Á|üdüøÏÔ _\T¢˝À rdüT≈£î sêyê*‡q nedüs¡+ ˝Ò<äT. 2) Ç‘s· ¡ sêÁcÕ\º @sêŒ≥T d+ü <sä “¡ +¤ >± »]–q Á|Áü øjÏ T· H˚ ‘\Ó + á dü+<äs¡“¤+>± eø£Ô\ Á|üdü+>∑ kÕsê+X¯+.. >±D sêÁwüº @sêŒ≥T $wüj·T+˝À bÕ{Ï+#ê*. Á>∑÷|òt Ä|òt ‘Ó\+>±D sêÁwüº @sêŒ≥T Á|üÁøÏj·T yÓTT<ä˝…’q Á|ü‹kÕØ, ôV’≤<äsê $TìdüºsY‡øÏ Ä+Á<Ûä`‘Ó\+>±D sêÁcÕº\ eT<Ûä´ e#˚Ã düeTdü´*ïu≤<é n_Ûeè~∆ nH˚ n+XÊìï d”e÷+Á<Ûä Hêj·Tø£‘·«+>± e÷]q ]|òüsY #˚j·Te\dæq nedüs¡+ ˝Ò<äT.ô|≥Tºã&ç<ës¡T\T eTT+<äT≈£î rdüT≈£îedüTÔHêïs¡T. á ≈£îÁ≥ Ç|ü&ÉT nìï sêÁcÕº\ @sêŒ≥T $wüj·T+˝À @ s¡ø£+>±HÓ’‘˚ ø£$TwüHéyTÓ T<\ä Tø±˝<Ò Tä . ôV≤’ <sä êu≤<qé T #T· ≥÷º ñqï 5 õ˝≤\¢ ÁbÕ+‘ê\qT y˚dæ |ü]cÕÿs¡+ #·÷|æ+ #ês√, n<˚ $<Ûä+>± ‘Ó\+>±D sêÁwüº$©q+ #˚dü÷Ô Áπ>≥sY ôV’≤<äsêu≤<é #˚j·T&É+˝ÀH˚ ≈£îÁ≥ ñqï~. á @sêŒ≥T $wüj·T+˝À ≈£L&Ü ñqï‘· Hê´j·TkÕúHêìøÏ #Ó+~q$©q+˝À sêj·TbÕ{Ï, ø±eP], \>∑&ÉbÕ{Ï ˝≤+{Ï m+‘√ eT+~ Hê´j·TeT÷]Ô Ä<Ûä« s¡´+˝À ø£$TwüHé @sêŒ≥T #˚j·÷* ‘·|üŒô|≥Tºã&ç<ës¡T\T #˚dæq ÄÁø£eTD\T ñHêïsTT. y˚πs sê»ø°j·T Á|üÁøÏj·T≈£î ÄkÕÿs¡+ ø£*Œ+#·≈£L&É<äT. yÓTT‘·Ô+ n+‘ø˚ ±ø£ |]ü ÁXe¯ T\T, ø±s=Œsπ {Ÿ V‰ü dŒæ ≥˝Ÿ‡, $<ë´d+ü d\úü T, d˙æ Á|üÁøÏj·TqT y˚>∑+>± |üP]Ô #˚j·÷*.|ü]ÁX¯eT\˝À ô|≥Tºã{Ï ô|{≤º+ n+≥÷ n|üŒq+>± Çø£ÿ&ç ˙s¡T,$<äT´‘Y, eqs¡T\T yê&ÉT≈£î+≥÷ ø±\TcÕ´\T yÓ<ä»*¢ Çø£ÿ&ç eqs¡T ` <äø£ÿHé q÷´dt <ä\‘√ yêﬁ¯ó¢ n_Ûeè~∆ nsTT´, á ÁbÕ+‘êìï $<Ûä«+dü+ #˚dæ Ä $<Ûä«+ 47 nø√ºãsY - 2013

yêdüÔe+ ¬s+&ÉT uÛ≤wü\ ø£<∏äÁ|ü‘˚´ø£ ‘Ó\+>±D sêÁwüº uÛ≤eq ø£\>∑&ÜìøÏ ÁbÕ+rj·T ndüe÷q‘·\‘√ bÕ≥T ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü |ü≥¢ yê´eVü‰]ø£ uÛ≤cÕ yê<äT\T #·÷|æq$eø£å≈£L&Ü ˇø£ø±s¡DeTH˚~ ì]«yê<äyÓTÆq n+X¯+ nì n+≥÷ Ä+Á<Ûä, ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü\ eT<Ûä´ >∑\ b˛*ø£\T, ‘˚&Ü\qT $e]düTÔHêïs¡T Á|üeTTK s¡#·sTT‘· &Üø£ºsY q*yÓT\ uÛ≤düÿsY ‘Ó\T>∑T, ‘Ó\+>±D.. á ¬s+&ÉT |ü<ë\qT eTq+ #Ó˝≤¢#Ó<äTs¡T ø±≈£î+&Ü ø±bÕ&˚ kÕ<Ûäq+ ª≈£î<äTs¡Tµ n˙, uÛ≤s¡´qT u]ÑÛ +#y˚ ê&÷É , |]ü bÕ*+#y˚ ê&÷É ªusÑÛ µÔ¡ n˙, ø‹£ ]Ô +#&· ÜìøÏ |ìü ø=#Ã˚$+≥Tqï|ü&ÉT n$ <ë<ë|ü⁄ ˇπø˝≤>∑ e⁄Hêïj·Tì >∑T]Ô+#·&ÜìøÏ |üìeTT≥Tº ªø£‘ÓÔs¡µ n˙, ≈£Ls=ÃH˚+<äT≈£î yê&ÉT≈£îH˚ ñ|üø£s¡D+ ª≈£îØÃµeTq˝À me]ø° ô|<ä›>± bÕ+&ç‘·´+ ñ+&Éqø£ÿs¡˝Ò<äT. á |ü<ë\ eT<Ûä´ n˙.. Ç˝≤ nH˚ø±H˚ø£ |ü<ë\T nsêú\‘√ eTq eTT+<äTø=kÕÔsTT.$&ÉBj·Tsêì ªk˛|ü‹µ e⁄qï~. #·ø£ÿì kÕ|ü‘·´+ e⁄+~. nH˚ø£ @ﬁ¯ﬂ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü˝Àì Ç˝≤+{Ï |ü<ë˝≤¢π> ‘Ó\+>±D˝À e⁄qï #ê˝≤ |ü<ëqT+&ç M{Ï eT<Ûä´ kÕC≤‘·´, kÕs¡÷bÕ´\T HÓ\ø=ì e⁄HêïsTT. á \T #ê˝≤ kÕ˝À#·q>±, m+‘√ kÕ_ÛÁbÕj·T+‘√ #·ø£ÿì nsêú\T ø£*–¬s+&ç+{Ï eT<Ûä´ e⁄qï X¯ã›kÕeT´+ ô|’ $wüj·÷ìï düŒwüº+>± ãTTEe⁄ yê&Éã&ÉT‘·THêïsTT.#˚düTÔqï~. eTq~ Á|<ü ëÛ q+>± yê´ekÕsTTø£ <X˚ +¯ . ‘\Ó +>±D˝À e´ekÕjT· ‘Ó\T>∑T m+‘√ ns¡úe+‘·yÓTÆq uÛ≤wü. Ä e÷≥ø=ùdÔ Á|ü+#·+˝À <ës¡T\qT ªø±b˛\T¢µ nì |æ\TkÕÔs¡T. H˚\˝À $‘·Ôq+ y˚dæq <ä>∑Z]ï+∫e⁄qï uÛ≤wü\˙ï ø±k˛Ô≈£Lk˛Ô ns¡úe+‘·yÓTÆq uÛ≤wü˝Ò! nsTT‘˚ yê{Ï˝À¢ n~ |ü+≥>± |ü+&˚+‘·es¡≈£î ø±|ü⁄ (ø±|ü˝≤) e⁄+&ç dü+s¡øÏå+#˚yêﬁ¯ó‘Ó\T>∑T eTT+<äT es¡Tdü˝À e⁄+&É≥+ eTq uÛ≤cÕ $•wüº‘·. <ë<ë|ü⁄ ﬂ ø±ã{Ïº ùd<ä´+ #˚ùdyêﬁ¯ﬂì ø±b˛\T¢, ø±|ü⁄<äqb˛\T¢ n+≥THêïs¡T.ns¡yÓ’ @ﬁ¯óﬂ ‘Ó\T>∑T uÛ≤cÕ kÕVæ≤‘ê´\≈£î nbÕs¡yÓTÆq ùde #˚dæq ªø±|ü⁄µ|ü<ä+ ‘·$Tﬁ¯+˝Àì ªbÕ<äTø±|üµ qT+&ç e∫Ã+~.bÕ<äTø±|üdæ.|æ.ÁuÖHé ‘·q ‘Ó\T>∑T`Ç+^¢wüß ì|òüT+≥T |”]ƒø£˝À \"The etymoloty n+fÒ s¡ø£åD nì ns¡ú+. •wüº yê´eVü‰]ø£ uÛ≤wü˝À ø±b˛\¢qT ¬s’‘·T\Tof Telugu words is full of suggestive meaning\" nì ù|s=ÿHêï&ÉT. n+≥THêïs¡T. ÄX¯Ãs¡´ø£s¡yÓTÆq n+X¯+ @$T≥+fÒ ª¬s’‘·T\Tµ ñs¡÷›‘Ó\T>∑TuÛ≤cÕ \ø£åD≤\ >∑T]+∫ #ÓãT‘·÷ ‘Ó\T>∑TqT #·ø£ÿì ns¡úe+‘· |ü<ä+. |ü+≥\T |ü+&ç+#˚ ø±b˛\¢ ‘·s¡Tyê‘· eTTKT´\T kÕ˝…\T. áyTÓ qÆ u≤Û w>ü ± >T∑ ]+Ô #ê&TÉ . ª‘*· µ¢ , ª‘+· Á&µç nH˚ |<ü ë\T ª‘#Ó T· Ãµ ns+ú¡ ˝À |ü<äàXÊ©\T eT>∑Z+ MT<ä H˚dæq ã≥º*ï eTq≈£î nedüs¡yÓTÆq Ø‹˝Àe⁄qï ª‘·µ <Ûë‘·Te⁄ qT+&ç e#êÃj·T˙, <ä+|ü‘·T*<ä›s¡÷ ‘·eT dü+‘ê ≈î£ fyºÒ êﬁó¯ ﬂ yT˚ s√\T.¢ yT˚ s¡ n+fÒ V≤ü <Tä .› bı*yT˚ s˝¡ À ñqï yT˚ s¡ ≈L£ &ÜHêìï ô|+#·&ÜìøÏ @<√ ˇø£{Ï ‘Ó∫Ã b˛wædü÷Ô e⁄+{≤s¡˙, n+<äTπø á nsêúìï ø£*– ñqï<˚! á y˚Ts√\T¢ eTq≈£î ø±yê*düq ø=\‘·\‘√yêﬁ¯ó¢ ‘·*¢, ‘·+Á&ÉT\j·÷´s¡˙ ns¡ú $es¡D #˚XÊ&ÉT. ª#ÓsTT´µ |ü<ä+ y˚Ts¡\ y˚Ts¡≈£î >∑T&É¶*ï ø£‹Ô]+∫ ≈£î&É‘ês¡T. ª$Tsêµ nH˚ ÁbÕø£è‘· uÛ≤wü|üì #˚j·TTq~ n˙, ≈£L&ÉTqT ≈£î&ç#˚µ‹H˚) #ÓsTT´ì ª≈£î&ç#ÓsTT´µ qT+&ç ‘Ó\+>±D˝ÀøÏ e∫Ãq |ü<ä+ ªy˚Ts¡µ. ¬s+&ÉTqïs¡ õ˝≤¢\ uÛ≤wü˝Àn+{≤s¡˙, <ëìøÏ ø=+‘· m&É+>±, <ä÷s¡+>± e⁄qï #ÓsTT´ ø£qTø£ y˚Ts¡≈£î düe÷Hês¡úø£+>± ª<äØ®µ e⁄+~. Ç~ ≈£L&Ü <äsê®>± ñs¡÷›|ü<ä+.ªm&ÉeT #ÓsTT´µ nsTT´+<ä˙ e⁄´‘·Œ‹Ô #·s¡Ã #˚XÊ&ÉT. n{≤¢π> ªn\T¢&ÉTµ ô|’>± ˇø£ uÛ≤cÕ XÊgy˚‘·Ô ª<äØ®µ nH˚ e÷≥≈£î |üsê´j·T+>± eTq(n\T¢yê&ÉT) ‘·q ô|ﬁ¯ﬂj·÷´ø£ ‘·*¢<ä+Á&ÉT\ ≈£î≥T+u≤˙ï ‘·q uÛ≤s¡´ uÛ≤wü˝À ‘Ó\T>∑T|ü<äy˚TB sTT|ü⁄&ÉT ˝Ò<ä˙, |üPs¡«+ ª≈£îÁ≥|ü⁄ |üìyê&ÉTµ‘s· |¡ ⁄üò ≈î£ ≥T+u≤˙ï n\T‘¢ ê&˙É , Ä ã+<ëÛ ìï ô|qyd˚ Tü ≈î£ H˝˚ ≤ #k˚ Õ&Ô ˙É yÓTT<ä˝…’q |ü<ë\T+&˚eì ôd\$#êÃ&ÉT. Çs¡yÓ’eT÷&ÉT õ˝≤¢\ Ä+Á<Ûä‘Ó*bÕ&ÉT. ø£<ä\T nej·Tey˚T ªø±\T— ≈£qTq$, #·÷ùd$ ªø£qT\Tµ, Á|ü<˚XŸ˝À |ü~ õ˝≤¢\ ‘Ó\+>±D |ü<ë\ >∑T]+∫ ‘Ó\TdüTø√≈£î+&ÜH˚$qTq$ ªMqT\Tµ, eT÷s=ÿqTq~, yêdüq #·÷ùd~ ªeTT≈£îÿµ, X¯Øs¡ uÛ≤cÕ #·]Á‘·\T sêj·T&É+ ô|<ä› $cÕ<ä+. yê´eVü‰]ø£ uÛ≤wü˝À e⁄qïuÛ≤>±˝À¢ q&ÉTeT e⁄+&˚~ ªq&ÉTeTTµ, ø√&Ó‘·q+‘√ |ü&ÉT#·TÁbÕj·T+˝À ª≈£L©Hê© »q+µ ‘Ó\+>±D˝À |üìbÕ≥˝À\T¢>± ø£ì|ædüTÔHêïs¡T. |üH˚uÛÑs¡Ô≈£î Ä\T>± e÷πs Ä$&É ªø√&É\T (ø√&ÓGÄ\T), ‘√{Ïø√&É\T‘√ bÕ≥>±q÷, bÕfÒ |üì>±q÷ e÷s¡TÃ≈£îì |üì #˚düTÔHêïs¡T. ªÄ&ÉT‘·TbÕfÒ ‘·qT ≈£L&Ü ‘·>∑T<äTqe÷à n+≥÷ ñeTà&ç ≈£î≥T+ã+ qT+&ç bÕ&ÉT‘·T |üì#˚düTÔ+fÒ, n\T|üP kı\Tù|eTTqï~? n+≥÷ bÕ≥\Tys˚ T¡ |&ü ˚ ÁdÔ” @sê\T (ys˚ T¡ GÄ\T), ø=‘Ô· jT· T>±ìøÏ ø=‘Ô· d+ü e‘‡· sêìøÏ bÕ&TÉ ‘·THêïs¡T. bÕ≥\‘√ |üìe\¢ ø£*–q bÕ≥¢qT eT]∫b˛‘T· Hêïs¡T.ÄB, ÁbÕs¡+uÛ≤\T ø£qTø£ ñ>±~ (j·TT>∑GÄ~), n]–.. yÓ[¢ ‘Ó\+>±D |ü˝…¢˝À sTT|üŒ{Ïø° ªnπsjYT |üìbÕ≥˝À\T¢ e∫Ã+Á&Ü ˝Ò<ë?≈£Ls¡TÃ+fÒ n]– b˛e⁄q~ ø±ã{Ïº ªns¡T>∑Tµ (M~Û ns¡T>∑T), >∑T+&ÉT˝≤ C…|üŒq b˛sTT |æ\T‡≈£îsê b˛µ n+≥T+{≤s¡T. ‘·eT dü+uÛ≤wüD˝À n\|æ&çøÏ* |ü]e÷D+˝À e⁄+≥T+~ ø£qTø£ ª>∑T+&Óµ.. Ç{≤¢+{Ï ns¡ú y√ø>£ ± á e÷≥\T yê&TÉ ‘êsT¡ . ª>+∑ |µü nH˚ |<ü ëìøÏ qe÷Hêsøú¡ +£ >±e+‘·yÓTÆq |ü<ë\≈£î ‘Ó\T>∑T˝À ø=<äy˚ ˝Ò<äT. Ç+ø± |üø£å\T »+‘·Te⁄\ eTq <ä>∑Zs¡ ª>∑T\¢µ yê&ÉTø£˝À e⁄+~ (ø=+<äs¡T >∑+|ü nì yê&É&É+|üs¡+>± #·÷dæq|ü⁄&ÉT ø±øÏ (ø±yé.. ø±yé nì n]#˚~), y˚Tø£ (y˚T.. ≈£L&Ü e⁄+~). á ª>∑T\¢µ |ü<ä+ ñ{Ïº e{Ïº |ü<ä+ ø±<äT. ‘Ó\T>∑T<äq+y˚T.. nì n]#˚~), ø√øÏ\ (ø√.. ø√... ≈£L.. ≈£L.. n+≥÷ ≈£Lùd~) ñ{Ïº|ü&ÉT‘·Tqï ns¡új·TT‘·yÓTÆq e÷≥. ˝À|ü\ ª>∑T\¢µ>±q÷, uÀ\TyTÓ T<˝ä q’… |<ü ë\ |⁄ü ≥Tøº q£ T dTü \Te>±H˚ }V≤æ +#e· #T· ÃqT. ã\|¢ sü T¡ |⁄ü >±q÷, U≤∞>±q÷ e⁄+≥Tqï~ ø£qTø£ ª>∑T\¢µ>± e÷]+~. q‘·Ô>∑T\¢,>± e⁄+&˚~ ªã\¢µ n˙, s√\T #·T≥÷º ≈£î<äTs¡T>± e⁄+&ç <ÛëHê´ìï nø√ºãsY - 2013 48

yêdüÔe+Ç\T¢ >∑T\¢e⁄‘·T+~ düTe÷.. yÓTT<ä˝…’q e÷≥˝À¢ e⁄qï >∑T\¢≈£L, ‘Ó\+ l\+ø£ yêeT|øü å£ HêjT· ≈î£ &TÉ &dç ˝æ ≤« #|Ó Œæ q e÷≥\T >T∑ sT¡ ≈Ô î£>±D >∑T\¢≈£L ‘˚&Ü˝Ò<äT. nsTTHê ‘Ó\+>±D yêﬁ¯ﬂ≈£î ‘Ó\T>∑T sê<äH˚ ‘Ó#·TÃø√e&É+ nedüs¡+. ªeTq+ ˇπø uÛ≤wüqT C≤rj·T uÛ≤wü>±n|üyê<äTqT eTq+ yÓ÷j·Te\dæ edüTÔqï~. Ç{≤¢ >∑T\¢˝≤+{Ï >∑T]ÔùdÔ <˚X¯+ ¬s+&ÉTC≤‘·T\T>± N*b˛‘·T+~. ¬s+&ÉT (dæ+Vü≤ﬁ¯,>∑+|ü\ø=~› ns¡úe+‘·yÓTÆq |ü<ë\T eTq≈£î ‘Ó\+>±D |ü˝…¢˝À¢ $ì|æ ‘·$Tﬁ¯) uÛ≤wü\q÷, C≤rj·T uÛ≤wü\T>± >ös¡$ùdÔ ˇπøC≤‹kÕÔsTT. ‘Ó\+>±D˝À ªuÀ\T bÕ´˝≤\Tµ nH˚ e÷≥ e⁄+~. Ç‘·s¡ ÁbÕ+ ìsêàDeTe⁄‘·T+~µ á e÷≥*ï ø±düÔ e÷]Ã eTq≈£î‘ê˝À¢ ÁbÕe÷DÏø£ uÛ≤wü e÷{≤¢&˚ ÁbÕ+‘ê˝À¢ á e÷≥qT ªeTs¡eTsê nq«sTT+#·Tø√e#·TÃì˝≤. ªªeTq+ ˇπø ˇø£ ÁbÕe÷DÏø£ uÛ≤wüqT\Tµ>± e´eVü≤]düTÔHêïs¡T. ªeTs¡eTsê\Tµ Væ≤+B qT+&ç e∫Ãq |ü<ä+. >∑T]ÔùdÔ sêÁwüº+ ¬s+&ÉT ÁbÕ+‘ê\T>± $&çb˛‘·T+~. ¬s+&ÉT (Ä+Á<Ûä,eT] ªuÀ\T bÕ´˝≤\Tµ>± n+fÒ @$T{Ï? ˝À|ü\ ªuÀ\Tµ>± e⁄+&˚ bÕ´ ‘Ó\T>∑T) uÛ≤wü\qT düe÷q+>± >ös¡$+∫ e⁄qï≥¢sTT‘˚ @ø£ sêÁwüº˝≤\T (ù|˝≤\T). ns¡ú+ ‘Ó*XÊø£ @~ ndü\T ‘Ó\T>√ C≤qT‘·q+ @ uÛ≤eq ñ+&ç e⁄+&˚~.µµ‘Ó\T>∑T˝À e⁄+<√ ‘˚≥|ü&ÉT‘·Tqï~ ø£<ë! Çø£ ù|˝≤\T n+fÒ ù|\T‘êsTT ø±ã{Ïº n$ ù|˝≤\j·÷´sTT (‘·j·÷Ø˝À). ø=ìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ ø±e&É+. eT] >√.. >√.. n+≥÷ ‘√ø£\T eP|ü⁄≈£î+≥÷ <ës¡+≥M{ÏH˚ ªu§+>∑T bÕ´˝≤\Tµ nì ≈£L&Ü |æ\TkÕÔs¡T. ˝À|ü\ ªu§+>∑Tµ q&ç#˚$ >√ø£\T ø±eP! eTVü≤ã÷uŸq>∑sY õ˝≤¢˝À ª<√eTµqT ª>=jYTø£µe⁄qï~ ø£qTø£ u§+>∑T bÕ´˝≤\T. n+{≤s¡ì s¡yê« lVü≤] #Ó|üŒ>± $HêïqT. ª<√eTµ≈£î e⁄´‘·Œ‹Ô #Ó|üŒ&É+ ø£wüº+. Çø£ ª>=jYTø£µ #·÷<ë›+. ª>∑TjYT, >∑TjYT, >=jYTeT+≥÷ eTq*ï ‘Ó\+>±D˝À Ç{≤¢+{Ï<˚ eTs=ø£ e÷≥ uÀ\T¢. ≈£L‘·Ts¡T≈£î ô|[ﬂ ≈£î≥Tº‘·Tqï ÁbÕDÏ >=jYTø£. uÛ≤wü˝À Ç+‘·ø£Hêï ªkÕs¡úø£yÓTÆqµ#˚dæ |ü+ù|≥|ü&ÉT ø£≥ïø±qT\‘√bÕ≥T ø£qï‘·+Á&ç ªuÀ\T¢µ ≈£L&Ü |ü<ë\T+{≤j·Tì H˚qsTT‘˚ nqTø√qT.eTT≥T#º ãÓ T‘ê&TÉ . uÀ\T¢ n+fÒ @$T{À ø±<Tä eT]! uÀ\TG\TRuÀ\T.¢ª\Tµ eTq uÛ≤wü˝À e⁄qï ãVüQe#·q Á|ü‘·´j·T+. uÀ\T‘·q+ ø£*–q$ •wºü yê´eV‰ü ]ø+£ ˝À bÕ´+≥T, |+ü {≤e¢ TT nì s¬ +&TÉ |<ü ë\THêïuÀ\T¢. U≤∞ bÕÁ‘·\H˚ ‘Ó\+>±D˝À uÀ\T¢ n+{≤s¡T. n$ Äj·÷ sTT. Ç$ @ø±s¡úuÀ<Ûäø£ |ü<ë\T. eT>∑yêﬁ¯ﬂ Á&Ódt˝À ˇø£ dü>∑+ wüs¡Tº,|ü<ësêú\‘√ ì+&ÉT>± e⁄+fÒ uÀ\T¢ nqs¡T. –HÓï\T n+{≤s¡T. Ç+‘· eTs√ dü>∑+ bÕ´+≥T. á |ü+{≤¢eTT Pantaloon nH˚ Ä+>∑¢ X¯ã›+>=|üŒ>± ns¡ú$#·ø£åD bÕ{Ïdü÷Ô e÷{≤¢&ÉT‘·ï yêﬁ¯óﬂ ‘Ó\+>±D°j·TT\T. qT+∫ e∫Ã+~. •wüßº\T Ç+^¢wüß H˚]Ã ‘Ó\T>∑T eT]∫qyêﬁ¯óﬂ. b˛‘·nø£kÕà‘·TÔ>± me¬s’Hê #·ìb˛sTTq|ü&ÉT ªnπs yê&ÉT |æ&Ü‘· #·∫Ã+ bÕ\ yÓ÷E˝À ‘·*¢bÕ\ s¡T∫ì $düà]+#ês¡T. Mﬁ‚ﬂ Ä+>±¢+Á<ÛäT\T,&ÉTs√µ n+≥THêïs¡T. |æ&É‘ê n+fÒ dü÷ú\ <äèwæºøÏ Vü≤sƒê‘·TÔ>± nì Á_{ÏcÕ+Á<ÛäT\T. ‘Ó\+>±D˝À ªbÕ´+≥Tµ≈£î düe÷Hês¡úø£+>± ª˝≤>∑Tµns+ú¡ . ìC≤ìøÏ |&æ Ü‘· n+fÒ |&æ TÉ >T∑ yê‘.· #bÓ ÕŒ ô|≥T≈º î£ +&Ü |&æ TÉ >T∑ nH˚ e÷≥ sTT|üŒ{Ïø° e⁄+~. ªy˚Ts√\T¢ n+–˝≤>∑T ≈£î{Ïº+Á&Üsê?bÕ‘·eTT »]–q≥T¢ |æ&ÉT>∑TbÕ≥T˝≤ #·ìb˛e&É+ ª|æ&Ü‘·µ #·#·TÃ&ÉT. |ü+&ÉT>∑ |üP≥ ø=‘·Ô n+–˝≤>∑T ˝Ò≈£î+f… m≥¢sê?µ nH˚ yêø±´\T eTqnqTø√ì~ ø±ã{Ïº n~ nX¯ìbÕ‘·+˝≤+{Ï dü+|òüT≥q, <äTs¡È≥q. ªm\Ô e´eVü‰s¡+˝À e⁄qï$. á ª˝≤>∑Tµ m˝≤>∑ ‘Ó\T>∑T |ü<äyÓ÷ #·÷<ë›+:ø£f…º\Tµ ‘Ó\+>±D˝À yÓ<äTs¡T≈£î ã<äT\T yê&ÉT‘·Tqï e÷≥. eèø£å y˚düT≈£îH˚≥|ü&É÷, rdæy˚dü≥|ü&É÷ ª˝≤>∑Tµ‘·÷H˚ e⁄+{≤+ ø±ã{ÏºC≤‹˝À yÓ<äTs¡T ˇø£{Ï. ˝À|ü\ uÀ\T‘·q+ ø£*–e⁄qï yÓ<äTs¡T eTq≈£î ª˝≤>∑Tµ nsTT´+~. Ç+‘·ø£Hêï ns¡úe+‘·yÓTÆq ‘Ó\Tπ>~? ªVü≤sƒê‘·TÔ>±nH˚ø£ s¡ø±\T>± ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·Tqï~. ˝À|ü* yÓ*‹ (ø=s¡‘·, ˝À|ü+ #·#êÃ&ÉTµ nH˚ ns¡ú+˝À ªô|≥¢ #·∫Ã+&ÉTµ nì e´eVü≤]düTÔHêï+ eTq+.˝À≥T, uÀ\T‘·q+) ø£*–q ø£f…º\T ø£qTø£ m\Ô ø£f…º\T>± e⁄Hêï ô|≥¢ nH˚ e÷≥ ªô|≥Tº\µ qT+&ç |ü⁄{Ïº+~. ªô|≥Tº\µ eT\¢ ªô|≥TºqµsTTø£ÿ&É. |ü<ë~ eø±s¡+ ˝À|ü+ e\¢ yÓ*‹, m\Ô>± e÷s¡&É+ e÷eT÷ qT+&ç e∫Ã+~. ªô|≥Tºqµ |ü<ä+˝Àì ªqµ ª\µ>± e÷] ô|≥Tº\, ô|≥¢\T>± »]π><˚! ô|[ﬂ, #êe⁄ yÓTT<ä˝…’q X¯óuÛ≤X¯óuÛÑ ø±sê´˝À¢ e+≥yê&ÉT nsTT´+<äqïe÷≥. ô|≥Tº n+fÒ <Óã“. ô|≥º #·∫Ã+&ÉT n+fÒ <Óã“≈£îñ|ü y˚ùd≥|ü&ÉT ªô|’\+. ñ|ü e÷|üø˘>∑ e⁄+&Ü˝Ò. e+≥\T bÕ&ÉT #·#êÃ&ÉT. <Óã“ Vü≤sƒê‘·TÔ>± nqTø√≈£î+&Ü |ü&˚<äì eTq+ ô|<ä› ô|≥Tºq#Ój·T´≈£îµ n+≥THêï+. ñ|ü nH˚ïdæ #·÷&ÉT. qH˚ïdæ #·÷&ÉT n+≥÷ n]∫ #Ó|üŒe\dæq |üì˝Ò<äT. eT˝j·÷ﬁ¯+˝À ≈£L&Ü ô|f…ºqTï n+fÒdüyê˝Ÿ #˚düTÔ+~. ø£qTø£ n~ ≈£Ls¡˝À¢ ‘·≈£îÿe ø±sê<äT. m≈£îÿyê (ô|≥TºGmqTï), Vü≤sƒê‘·TÔ>± nì ns¡ú+ ø£qTø£ •wüºyê´eVü≤]ø£+ ô|≥Tº,ø±≈£L&É<äT. ôV≤#·TÃ‘·>∑TZ\T ø±≈£î+&Ü ªe÷|üq+µ #˚dæ y˚dæq≥T¢ (ø=*∫ ‘Ó\+>±D ô|≥Tº, eT\j·÷ﬁ¯ uÛ≤wü˝Àì ô|≥Tº düe÷Hês¡úø±\ì ˇø£ÿy˚dæq≥T¢) e⁄+&Ü\ì #Ó|üŒ&Éy˚T ªe÷|üø˘>∑µ e⁄+&Ü\qïe÷≥. ñwüí ô|≥Tºq ns¡úyÓTÆ e⁄+≥T+~ eT]!e÷|üø£+ ˝≤+{Ï bÕsƒ¡´|ü⁄düÔø±˝À¢ e⁄qï e÷≥ ≈£L&Ü ªe÷|üø˘µqTdü÷∫+#·&É+ ˝Ò<ä÷! |üX¯óe⁄\qT ˇø£ ø=j·T´>∑T+»≈£î ‘ê&ÉT‘√ ø£{Ïºe⁄+#˚~ ª‘·\T>∑Tµ. Ç~ ª‘>· T∑ \Tµ qT+&ç e∫Ãq |<ü +ä . Ç~ ª‘>· T∑ \Tµ˝Àì s¬ +&eÉ , eT÷&eÉ ‘Ó\+>±D˝À ª>√ø£µ nH˚ |ü<ä+ ˇø£{Ï e⁄+~. ÁbÕe÷DÏø£ uÛ≤wü˝À kÕúHê˝À¢ e⁄qï nø£åsê\T |üs¡düŒs¡+ e÷] ª‘·\T>∑Tµ>± e÷]+~. (es¡íBìøÏ |üsê´j·T+ ªu≤‘·Tµ. ‘Ó\+>±D˝À ø=+<äs¡T ª>√ø£µ≈£î ã<äT\T e´‘·´j·T+). |üX¯óe⁄*ï ‘ê{Ï‘√ ø=j·T´≈£î ‘·–*+#˚~ ø±ã{Ïº ª‘·\T>∑Tµªu≤‘·Tµ nì ≈£L&Ü e÷{≤¢&É‘ês¡T. nsTT‘˚ $<ë´>∑+<Ûä+ k˛ø£q≥T nsTT´+~. es¡+>∑˝Ÿ˝Àì ø=ìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ ‘·\T>∑T, ‘·qT>∑T ¬s+&ÉTe+{Ï |ü©¢sTT\T #ê˝≤ eT+~ ª>√ø£µ n+{≤s¡T. |”... |” nH˚~ |”ø£. s¡÷bÕ\THêïsTT. yê´eVü‰]ø£ uÛ≤wü˝À BìøÏ düe÷Hês¡úø£+ ª|ü\T|ü⁄µ.πø... πø.. nH˚~ πøø£eTT, πøøÏ (HÓeT*). y˚T.. y˚T nì n]#˚~ y˚Tø£ ‘·\ ã<ä›\T ø=≥Tº≈£îHêï ns¡ú+>±ì |ü<ä+ ª|ü\T|ü⁄µ. @ |üì #Ó|æŒHêø±.. ø±.. nì n]#˚~ ø±øÏ. ≈£L.. ≈£L.. nì ≈£Lùd~ ø√øÏ\. Çìï $q≈£î+&Ü yÓ÷s¡qT (eTTU≤ìï) ‹s¡kÕÿs¡ uÛ≤e+‘√ ‹ù|Œyê&ÉT yÓ÷|ü<ë\≈£î ÄyÓ÷<ä eTTÁ<ä \_Û+#·&ÜìøÏ ø±s¡D+ n$ ns¡úe+‘·yÓTÆq$ s√›|ü⁄ eTìwæ. M&ÉT yÓTT+&çyê&ÉT. ø±yê\+fÒ dü+<˚Vü‰düŒ<äT\T ì|òüT+ nø√ºãsY - 2013 49

yêdüÔe+≥Te⁄˝À¢ ªyÓ÷s¡Á‘√|ü⁄µ nqï |ü<ëìøÏ ns¡ú+ #·÷&Ée#·TÃ. m*¢>∑&É¶\T / ‘Ó\+>±D n+‘·{≤ n+<äs¡÷ |ü⁄düÔø±ìï ªesTT´µ nH˚yês¡Tñ*¢>∑&É¶*ï es¡Tdü>± Ä+Á<ÛäT\T (•cÕº+Á<ÛäT\T) m*¢bÕj·T\T, ñ*¢ n|üŒ{À¢. Ç|ü&É˝≤ n+fÒ |ü≈£îÿq eTq eTTKMTà<˚ qe⁄«‘ês¡T •wüßºbÕj·T\T n+≥THêïs¡T. ‘Ó\+>±D˝À m*¢>∑&É¶\T, m*¢bÕj·T\T.. \T. nsTT‘˚ eTsêØƒ uÛ≤wü˝À ª|ü⁄düÔø£+µ nqïe÷≥ ˝Ò<äT. ñHêï ‘·≈£îÿ¬s+&É÷ y˚πs«s¡T nsêú˝À¢ e⁄HêïsTT. m*¢>∑&É¶ qT+&ç $&ÉBj·T>±, e Á|ü#ês¡+ <ëìøÏ. nø£ÿ&É˝≤¢ e⁄qï~ ªeV”≤µ. u…+>±©˝À ≈£L&ÜbÕj·TTqï≥T¢ m&Éu≤j·TTq≥T¢ y˚s¡T #˚j·T>± e∫Ãq$ m*¢bÕj·T\T. |⁄ü døÔü ±ìøÏ ã<Tä \T ªãÇµ ñ+~. (u+… >±∞˝À ªeµ nøså£ +¡ ˝<Ò Tä ø±ã{ºÏá bÕj·T\ìï+{Ï˙ ø£*|æ e⁄+#˚$ m*¢>∑&É¶\T. eTq <ä>∑Zs¡ bÕj·Tø°, ªãÇµ nsTT´+~). n˝≤+{Ï ªesTT´µ˝À ñqï ø±–‘·+ ªø£eTàµ. n|üŒ>∑&É¶ø° düŒwüºyÓTÆq ‘˚&Ü e⁄+~. ÁbÕe÷DÏø£ uÛ≤wü˝À m*¢>∑&É¶\T ˝ÒH˚ ˝Òe⁄. {À¢ ‘Ó\+>±D yêdüT\T m+‘· ø£eTà>± |æ\T#·T≈£îH˚yês¡T ø±sTT‘êìïñqï$ bÕj·T\T e÷Á‘·y˚T. ñ*¢ $wüj·T+˝Àq÷ yêﬁ¯ﬂ≈£î >∑&É¶\T ˝Òe⁄. ªø£eTàµ nì.yê{Ï˙ ñ*¢bÕj·T\T n+≥THêïs¡T. m*¢bÕj·T*ï –*¢q≥T¢ ø√dæq≥T¢$&ÉBdæq≥Tº #˚dæHê ñ*¢˝À+∫ bÕj·T\T ekÕÔj·÷? sêe⁄. yê{Ïì sê– <Ûë‘·Te⁄˝≤¢+{Ï$ ø£*|æ ÄuÛÑs¡D≤\ ã+>±s¡+ #˚kÕÔs¡T. á ÄuÛÑs¡#ês¡T˝≤+{Ï ≈£Ls¡˝À¢ u≤>± ñ&Éø£u…{Ïºq|ü&ÉT e÷Á‘·y˚T y˚{Ïø£$ D≤\T ˝Ò<ë qes¡dt yÓ+&ç ã+>±sê*ï ‘Ó\+>±D˝À ªπø{Ïµ n+{≤s¡T.bıs¡\T bıs¡\T>± e#˚Ã M\T+~. n+<äTe\¢ bÕj·T\T>± sêe&ÜìøÏ πø&ÉT, ø°&ÉT, #Ó&ÉT, Vü‰ì nH˚ nsêú˝À¢ Á|üj·TTø£ÔeTe⁄‘·Tqï |ü<ä+ ªπø{Ïµ.M\T˝Òì yê{Ïì ñ*¢>∑&É¶\T>± |æ\Te&Éy˚T düeTT∫‘·+. d«ü #Ã· y¤ TÓ qÆ ˝ÀV‰ü ìøÏ sê– ˝≤+{Ï yê{eÏ \¢ ø=+‘· ªø&° TÉ µ ø\£ T>T∑ ‘T· +~. nsTT‘˚ á ø°&ÉT eT+∫πø! (ø=ìï s¡ø±\ u≤ø°º]j·÷˝≤¢>±). q>∑\T>± H˚H=ø£kÕ] ¬s+&˚ﬁ¯ﬂ ÁøÏ‘·+ ø=‘·Ô>± Ç\T¢ ø£≥Tº≈£îqï e÷ ‘·eTTàì s¡÷|ü+ ‘·düTø√e&Üìπø! n+‘˚ >±ø£ ªUÒ≥+µ nH˚ |ü<ä+ ≈£L&Ü ªπø{ÏµøÏ<>ä sZ∑ ≈¡ î£ yﬁÓ ≤ﬂqT. Ç+{Ï ìsêàD+ <ë<ë|⁄ü |Pü ssÔ¡ TT dTü Hêï\T yd˚ Tü HÔ êï e÷‘·èø£>± e⁄qï~.s|¡ ü &TÉ . yd˚ qæ dTü qï+ ˇø£ #√≥ ∫øÿ£ >±q÷, eTs√#√≥ |\ü T#>· ±q÷e⁄+&ç #·÷&Ü¶ìøÏ ndüVü≤´+>± e⁄+~. ªdüTqï+ dü]>± y˚j·T&É+ ˝Ò<äT ≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D X¯g ∫øÏ‘·‡qT ‘Ó\+>±D˝À ªãs¡Ôø£+Á{À\Tµ‘·MTàµ nHêïqT. yÓ+≥H˚ e÷yê&ÉT ªn≥¢>±<äT nHêï! yÓTT<ä{Ï n+{≤s¡T. Ç~ ‘Ó\+>±D |ü˝…¢ Á|ü»\ düè»Hê‘·àø£‘·≈£î ì<äs¡Ùq+>±ø√{Ï+>¥\ Ç≥¢H˚ <ë≥T¢ <ë≥T¢ e⁄+≥~µµ nqï&ÉT. ndü\T $wüj·T+ ì*∫q |ü<ä+. |æ\¢\T >±≈£î+≥ uÛÑs¡Ô Ä|üπswüHé #˚düT≈£îqï|ü&ÉT BirtheT]∫ á <ë≥T¢ <ë≥T¢ @$T{≤ nì Ä˝À∫+#êqT. Ç+πø+? >=|üŒ control n~ ne⁄‘·T+~. á Ä+>∑¢ |ü<ëìøÏ @ e÷Á‘·+ ns¡úVü‰ìns¡ú+ düTŒ¤]+∫+~. <ë≥T¢.. ¬>+‘·T\T.. <äT+≈£î\.. <ë≥T≥\T.. ø£\T>∑≈£î+&Ü e´eVü‰s¡+˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃ≈£îqï qe⁄« |ü⁄{Ïº+#˚ e÷≥ø|£ Œü <ë≥T.¢ ˇø£ #√{Ï qT+&ç ø|£ Œü eTs=ø£ #√{øÏ Ï >¬ +‘T· ‘÷· yﬁÓ {¢¯ ≤\T. ãs¡Ôø£+Á{À\T. ≈£î≥T+ã ìj·T+Á‘·D X¯g ∫øÏ‘·‡ e\¢ uÛÑs¡Ô≈£î |æ\¢\Tá e÷~]>± y˚dæq düTqï+ nqïe÷≥. Ç+‘·ø£Hêï ns¡ú+ Ç+πø+ |ü⁄≥º&É+ ø£+Á{À\T ø±e&É+ nqïe÷≥.ø±yê*? Çø£ ªesTT´µ nH˚ |ü<äMTà<ä <äèwæº ô|&É<ë+. ÁbÕe÷DÏø£+˝ÀBìøÏ ª|⁄ü døÔü +£ µ |sü ê´jT· +. ªesTT´µ ôd‘’ +· nsdú¡ Tü ŒsD¡ ø*£ –+<!˚ ªeV≤æ µ ìC≤e÷u≤<äT ˝≤+{Ï õ˝≤¢˝À¢ düT+ø£s¡T\T, ‘·˝≤s¡T¢ nH˚ ns¡ú+˝ÀqT+&ç ªesTT´µ nsTT´+~. eVæ≤(sTT)+#·T, #˚‹‘√ |ü≥Tºø=qT edüTÔe⁄ ªeTdüTÿs√\T¢µ nH˚ e÷≥qT ñ|üjÓ÷–düTÔHêïs¡T. eTdüÿs¡eTT n+fÒesTT´. n+<äTπø |ü⁄düÔø±ìï Vü≤düÔuÛÑ÷wüD+ nHêïs¡T. Ä~Û|ü‘·´ <Û√s¡DÏ yÓ<äTs¡T. yÓ<äTs¡T‘√ #˚dæq ø£Ás¡\T #˚‘· <Ûä]+∫e⁄qïyêﬁ¯ó¢ eTdüTÿs√\T¢.ø£*–q yê´eVü‰]ø£+ yÓTT‘·Ô+>± ªesTT´µì nDÏ∫y˚dæ+~. ‘Ó\+>±D Mﬁ¯óﬂ düT+ø£s¡T˝≤¢π> düT+ø±\T edü÷\T #˚j·T&É+ yÓTT<ä˝…’q |üqT\Tn+‘·{≤ n+<äs¡÷ |ü⁄düÔø±ìï ªesTT´µ nH˚yês¡T n|üŒ{À¢. Ç|ü&É˝≤ #k˚ ÕsÔ T¡ . es+¡ >˝∑ Ÿ õ˝≤˝¢ Àì ø=ìï ÁbÕ+‘ê˝À¢ Mﬁﬂ¯ ì m˝À\T,¢ m{À\º T¢n+fÒ |ü≈£îÿq eTq eTTKMTà<˚ qe⁄«‘ês¡T •wüßº\T. nsTT‘˚ eTsêØƒ n+≥THêïs¡T. Á>±eT+ yÓ\T|ü\ e⁄+&˚yê\T¢ yÓ˝À\T¢. <ë<ë|ü⁄ yÓ{ÏºøÏuÛ≤wü˝À ª|ü⁄düÔø£+µ nqïe÷≥ ˝Ò<äT. ñHêï ‘·≈£îÿe Á|ü#ês¡+ <ëìøÏ. |üì#˚j·TTyêﬁ¯óﬂ m{Àº\T¢.nø£ÿ&É˝≤¢ e⁄qï~ ªeV”≤µ. u…+>±©˝À ≈£L&Ü |ü⁄düÔø±ìøÏ ã<äT\T ªãÇµñ+~. (u…+>±∞˝À ªeµ nø£ås¡+ ˝Ò<äT ø±ã{Ïº ªãÇµ nsTT´+~). ‘Ó\+>±D˝À ªª@ |üì#˚dæHê j·÷\¢ ø£e÷q #˚j·÷˝…¢. Ç>∑ ^n˝≤+{Ï ªesTT´µ˝À ñqï ø±–‘+· ªøe£ Tàµ. n|Œü {À¢ ‘\Ó +>±D yêdTü \T ø£e÷q nsTT‘Ó eTT+<äs¡ e&É¶fÒº >∑ìµµ nH˚ yêø±´\Tqï$. á yêø±´m+‘· ø£eTà>± |æ\T#·T≈£îH˚yês¡T ø±sTT‘êìï ªø£eTàµ nì. á ªø£eTàµ ˝À¢ì ªø£e÷qµ≈£î ns¡úy˚T$T{Ï. ªø£e÷qµ n+fÒ ªÁø£e÷qµ nì ns¡ú+|ü<ä+ ‘êﬁ¯|üÁ‘ê\, ‘ê{Ïø£eTà\MT<˚ sêùd ø±\+ qT+&ç Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚yé (Áø£eTeTTq). @ |üì#˚dæHê y˚ﬁ¯ Áø£e÷q, y˚ﬁ¯ Á|üø±s¡+ #˚j·÷\ìne‘·s¡D es¡≈£L ePπs–+~. Ç|ü&ÉT ªe⁄´‘·Œ‹Ôµ ‘Ó*j·Tì kÕs¡+. ªÁã‘·T≈£îµ ˝À+N. ªÁø=‘·Ô ˝À+N, ªÁyêj·TTµ ˝À+N, ÁbÕ‘·˝À+Nø±–‘·e÷à≥Tq <ë≈£îÿ+~. #Óe⁄\ ªø£eTà\Tµ ≈£L&Ü ‘ê{Ï ø£eTà*ï ` sê e‘T· Ô C≤]b˛sTTqfºÒ Áøy£ T˚ D≤ ªÁøe£ ÷qµ qT+&ç ≈L£ &Ü }&bç ˛sTTq>∑\T>± <Ûä]+∫q ø±\+Hê{Ï$. ªø£e÷qµ nsTT´+~. n~ ìπøå|ü+>± ‘Ó\+>±D e´eVü‰s¡+˝À e⁄+~. Çs¡yÓ’Hê\T>∑T ø±´s¡≥¢ ã+>±sêìï ‘Ó\+>±D˝À ª#=ø£ÿ+µ n+ ª#êÛ eTq#êÛ jT· µ nH~˚ •wyºü ê´eV‰ü ]ø+£ ˝À e⁄qï ˇø±H=ø£ |<ü +ä .{≤sT¡ . ø±´s≥¡ T¢ ˝<Ò ë øπ s≥¡ T¢ Ä+>|¢∑ <ü +ä . nsTTHê <ëìøÏ Äy÷Ó <eä TTÁ<ä BìøÏ düe÷q+>± ‘Ó\+>±D˝À ªkÕeT q\T|ü⁄µ nH˚ e÷≥ e⁄+~.\_Û+∫+~. n+<äT˝Àq÷ <ëìøÏ e⁄´‘·Œ‹Ô e⁄+<√ ˝Ò<√ ‘Ó*j·T<äT. #ÛêeTq #Ûêj·T n+fÒ XÊ´eTes¡í+ nH˚ ns¡ú+ e⁄qïfÒ¢ kÕeTeT] ª#=ø£ÿ+µ #=ø£ÿyÓTÆq (dü«#·Ã¤yÓTÆq) ‘Ó\T>∑T |ü<ä+. á #=ø£ÿ|ü⁄ q\T|⁄ü ≈L£ ÿ&Ü XÊ´eT\yTÓ qÆ q\T|⁄ü nì ns+ú¡ e⁄qï~. ªkÕeT <ëÛ q´+µã+>±s¡+‘√ ˝Ò<ë yÓ+&ç‘√ q>∑\T #˚j·T˝Ò+. n~ yÓT‘·Ô>± e⁄+&ç ≈£L&Ü XÊ´eT\yÓTÆq s¡+>∑Tqï ø±s¡D+ #˚‘· n˝≤ |æ\Teã&ÉT‘·Tqï~.ÄusÑÛ D¡ ≤\≈î£ dsúæ y¡ TÓ qÆ Äø±sêìï ø*£ –+#<· Tä . n+<Tä e\¢ <ëìøÏ ø=+‘· •wüº yê´eVü‰]ø£ uÛ≤wü˝À ñqï ªÄX¯Ãs¡´b˛e&É+µ nqï e÷≥≈£î 50 düe÷Hês¡úø£+>± <ë<ë|ü⁄ ‘Ó\+>±D n+‘·{≤ ª;]b˛e⁄&ÉT ñ+~. yÓi, yÓi|ü⁄ nH˚ ‘Ó\T>∑T |ü<ë\T $i…Æ|ü (ÄX¯Ãs¡´+, uÛÑj·T+) nH˚ nø√ºãsY - 2013

Pages:

1 - 50
51 - 60

deccanlandindia

Deccan Land Magazine - October 2013

Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!

Create your own flipbook

TOP SEARCH

business design fashion music health life sports home marketing children

Deccan Land Magazine - October 2013

Description: E - Magazine

Read the Text Version

deccanlandindia

TOP SEARCH

RELATED PUBLICATIONS