เงื่อนเชือก

101

บทที่ 8 102 เงื่อน 4 เงือ่ นประเภทผูกแนน 6 การผกู แนน มี 3 ประเภท 1. ผูกประกบ (sheer Lashing) 2. ผูกกากบาท (square Lashing) 3. ผูกทแยง (Diagonal Lashing) ผกู ประกบ มหี ลายชนดิ เชน ผกู ประกบสอง ผูกประกบสาม ผกู ประกบส่ี 1. ผูกประกบ 2 ใชส าํ หรับตอ ไม หรือเสา 2 ตน เขา ดว ยกนั 123 4 5 โดยเอาไมทจ่ี ะตอ มาวางชอ นขนานกนั ตรงปลายทีจ่ ะตอ การวางชอน ตองควรซอ นกนั ประมาณ ¼ ของ ความยาวของใมห รอื เสา เอาเชือกผูกตะกรุดเบด็ กับไมท เี่ ปน หลกั หรอื อนั ใดอันหนงึ่ แลวเอาปลายเชอื กบดิ พนั กนั (แตงงานกนั ) แลว พันรอบไมทงั้ 2 อนั ใหเชือกเรียงกนั ความหนาของเชอื กทพ่ี นั มขี นาดกวางของไม 2 อนั รวมกัน เอาปลายเชือกพันหกั คอไก (พันรอบเสน เชอื กระหวา งไม 2-3 รอบ ดงึ ใหแนน แลว ผกู ตะกรดุ เบด็ บนไมทมี่ ตี อ หรือ บนไมอีกตน หนงึ่ ทีไ่ มใ ชอันเรม่ิ ตนผกู ) ประโยชน 1. ใชตอไมห ลายๆทอ นเขา ดว ยกนั ใหยาวหรือใชม ดั ไมเ ขา ดวยกนั 2. ตอ ความยาวของไม เพอื่ งานกอสราง หมายเหตุ รปู 6 ไมม หี กั คอไก แตใ ชล ม่ิ อดั ทาํ ใหเชอื กท่ผี กู ไวร ดั แนน 2. ผูกประกบ 3 (Tripod Lashing) มี 2 วธิ ี

103 วิธที ี่ 1 12 วิธผี กู ผูกตะกรดุ เบด็ ทเ่ี สาอนั กลาง เอาปลายเชอื กบิดขวั้นเขาดว ยกนั แลว พันรอบเสา 3 ตน ใหพ นั รอบเสาหรอื เสาหลกั มคี วามกวางของเชือกพนั อยางนอยเทา กบั เสน ผาศนู ยก ลางของเสาหรอื หลัก แลว ลงทา ยดว ยผกู ตะกรุด เบด็ ที่เสาอนั รมิ กอนผกู ตะกรดุ เบด็ หักคอไก รัดเชือกระหวา งเสาหรอื ไมห ลักใหแ นนเสยี กอน 3. ผกู ประกบ 3 วธิ ที ่ี 2 2 1 วธ ีผกู พันรอบเสาสลบั เปนเลข 8 โดยเร่ิมผกู ตะกรุดเบด็ ท่เี สาตน รมิ ใดรมิ หนง่ึ แลว เอาปลายเชอื กพนั แตงงานกนั แลว เอาเชือกพันรอบเสาทง้ั 3 ตน เมอ่ื พนั ไดกวางพอ หกั คอไก ระหวา งเสา รัดจนแนนดีแลว จงึ ผกู เงื่อนตะกรุดเบด็ ที่หลกั ตน รมิ อีกตน หน่งึ คนละตน กับตนแรก ประโยชน 1. ใชตอ เสา หรือ ไมใ หยาว 2. ทาํ เสาธงลอย 3. ตอ ประกอบ 3 เพ่อื ทาํ ขาต้งั 4. การผกู ประกบสามแบบพนั หวั เชอื ก (Sail maker’s Lashing) ผกู ประกบสามแบบพนั หวั เชอื กกนั ลุย จะผูกประกบ 4 ก็ได

104 123 4 5 ประโยชน 1. ทาํ ขาตงั้ วางอา งน้ําลา งมือลางหนา 2. ใชท ําสามเสา ในงานกอ สราง 5. ผกู กากบาท (Square Lashing) 12 3 4 วิธผี กู เร่มิ ผกู ตระกรดุ เบ็ดที่ไมอันตงั้ (1) (หรือจะผูกอันขวางกอ นกไ็ ด) เอาปลายเชอื กทผ่ี ูกตระกรุดเบ็ด บิดไขว กับเชอื ก ( Marry = แตง งานกนั ) แลวดึงเชือกออมใตไ มอันขวางทางซา ย (ขวาก็ได) ของไมอ ันต้งั ออ มไปทางหลงั ไมอ ันขวาง ดึงเชอื กข้นึ ขา งบนทางซา ยของไมอันตง้ั ดงึ เชอื กออมมาทางดา นหนา ไมอันตัง้ ไปทางขวาบนของไมอ ัน ขวาง แลวออมเชือกไปทางดา นหลงั ไมอนั ขวาง ดงึ เชือกลงใตไ มอ ันขวางทางขวา ไมอันตง้ั ดงึ ออกมาทางดานหนา ไมอ ันตัง้ พนั ออ มมาทางซาย แลว เรมิ่ พน จากซา ยไปใหม ทุกรอบทีพ่ นั ตอ งเรยี งเชอื กใหเรียบรอ ย พนั เชอื กวนไป 3 รอบ แลวหักคอไก 2-3 รอบ เอาปลายเชือกผูกตระกรดุ เบด็ ท่ไี มอนั ขวาง( ผกู ตะกรดุ เบ็ดคนละอันกับขน้ึ ตน ผกู ) ประโยชน 1. ใชใ นการการกอ สรา ง ทาํ นง่ั รา นทาสีอาคาร 2. ใชในงานสรา งคา ยพักแรม อุปกรณการพักแรม

105 การผูกกากบาทแบบกลิ เวลล (Gilwell Scaffold Lashing) วธิ ีผกู กากบาทแบบกิลเวลล วธิ ผี กู เชน เดยี วกับกากบาท Squre Lashing แตต อ งพนั คอไกท ุกรอบท่พี นั พนั และ หักคอไกประมาณ 3 รอบ แลว จบลงดว ยผกู เงื่อนตระกรุดเบ็ดเชนเดียวกนั ประโยชน 1. ใชใ นการกอ สรา งนงั่ รา น 2. ใชใ นการสรางคา ยพักแรม 3. สรางรว้ั ทาํ คอกสัตว 6. กากบาทญปี่ นุ (Japanese Lashing) 1 23 45 67 วิธีผกู เปน วธิ ผี ูกทบเขาดวยกนั เชน เดยี วกับกากบาทของ Thurman แตผ ูกไดไวกวา เนอื่ งจากการฝก อบรมทาํ ข้นึ ทก่ี ลิ เวลล จงึ ตั้งชื่อตามสถานท่ีฝก อบรม เอาเชือกท่จี ะผูกทบเขา ดวยกัน คลอ งเสาตน ต้ัง ดงั รูป1 ดงึ ปลายเชือกท่ที บกนั พนั พาดบนเสาตน ขวางทางดานบนซาย ดึงออมลงมาใหเ สาอันขวางทางซายของอนั ต้งั ดึงออมขึน้ ดา นหนา เสาอันตั้ง ทําเชนเดยี วกบั square Lashing แตพันพรอมกันทีละ 2 ชาย เม่ือพันไดความกวางตามตองการแลวแยกปลายเชือกออกจากกัน หักคอไก 2-3 รอบ ผกู ดวยเง่ือนพริ อด ดงั รูป 6, 7 ประโยชน 1. ใชใ นการกอสรา ง

106 2. ทาํ รานทาสี 3. สรา งคา ยพักแรม ทําคอกสตั ว 7. กากบาทขันชะเนาะ (Tourniquet Lashing) 7.1 ผูกกากบาทขนั ชะเนาะไมส องอนั 1 23 วธิ ีผูก วางไมทาบเปนมุมฉาก เชนเดียวกับผูกกากบาท เอาเชือกทําเปนบวงคลองทแยงมุนกันดังรูปท่ี 1 เอาไม เล็กๆ แข็งและเหนียว สอดเขาไปในรูปบวง 1 แลวหมุนไมอันเล็ก ขันเชือกใหบิดเปนเกลียวแบบขันชะเนาะจน เชือกรดั ไมท ้ัง 2 อันแนน หมุนไมอันเล็กที่ขันชะเนาะใหทาบขนานกับไมอันตั้งหรืออันขวางก็ได แลวเอาเชือกเล็กๆ มดั ติดกับเสาไมอนั ใดอันหน่งึ ประโยชน 1. ใชท ํานง่ั รา น ในงานกอ สรา ง ทาสี 2. ใชสรา งคายพกั ชว่ั คราว 7.2 ผูกประกบขนั ชะเนาะ วิธผี ูก การผูกใชวิธีผูกแบบเดียวกับการขันชะเนาะกากบาทแตทําการขันชะเนาะกับไมสองอัน หรือ สามอัน ประกบกัน

107 ประโยชน 1. ทําตอมอสะพาน 2. ทําหอคอย 3. ทาํ ขาต้ัง 3 เสา 8. ผูกทะแยง (Diagonal Lashing) 1 3 2 วิธผี ูก เอาเชือกพันรอบไมเสาทงั้ 2 ตน ตรงระหวางมมุ ตรงขา ม ดว ยเงื่อนผูกซุง เอาปลายเชือกบิดพันกับตัวเชือก (Merry) แลวพันรอบไมเสาทั้ง 2 ตน ตามมุมทแยงน้ัน (มุมตรงขามคูแรก) 3 รอบ แลวพันเปล่ียนมุมตรงขามคูท่ี 2 อีก 3 รอบ แลวพันหกั คอไก (พนั รอบเชอื กระหวา งไมเ สา) สัก 2 – 3 รอบแลวเอาปลายเชือกผูกตะกรุดเบ็ดท่ีไมเสา ตน ใดตนหน่งึ เก็บปลายเชอื กผกู ตะกรดุ เบ็ดทไี มเสาตนใดตนหน่งึ เก็บปลายเชอื กใหเรียบรอ ย ประโยชน 1. ใชในงานกอ สราง 2. ใชผ กู เสาหรอื ไมค ้าํ ยนั เพ่อื ปองกันเสาลม 9. ผูกทะแยงแบบฟล ลปิ ปนส (Filipino Diagonal Lashing) 12 3 45 6

108 ชาวเกาะฟล ลปิ น สนยิ มผูกวธิ ีนใ้ี ชก อ สรา งทอี่ ยูอาศยั ตามปาชนบทไกลๆบา นเรือนมกั ทาํ ดว ยไมไ ผ วิธีผูก ใชเ ชอื กทบ 2 เอาบวงพันรอบหลักท้งั 2 ตรงมุมตรงขามคแู รก (คูใดคูหนึ่ง) เอาเชอื กสอดเขาในบว งดังรูป 1 ขับเชือกดึงใหเชือกรัดไมท้ัง 2ใหแนน แลวดึงเชือกยอนบวงพันรอบมุมตรงขาม 2 รอบแยกปลายเชือกออก พันหัก คอไก 2 รอบ ดึงใหแนน เอาปลายเชอื กผูกเงื่อนพริ อด ประโยชน เชนเดียวกบั ผกู ทะแยงอ่ืนๆ 10. ตอมอ สะพาน (Trestle) อุปกรณผกู ตอมอสะพาน (Trestle Bridge) 1. เสาขนาดยาวและใหญพอสมควร จาํ นวน 6 ตน ซึ่งยาวเทากนั (เวลาฝก หัดใชพ ลอง) 2. เชอื กมะลิลา สําหรับผูกตอมอ 9 เสน ขนาดพอสมควร(ถา ผกู กับพลอง ใชย าวประมาณ 3 เมตร) วิธีผูก 1. เอาเสา 2 ตน วางขนานกัน หางกันประมาณ 2 ใน 3 ของความยาวเสา 2. เอา 2 ตน วางทบั บนเสา 2 ตนแรก ใหเ หลือปลายเสายนื่ ออกไปดา นละ 1/6 หรือ1/8 3. เอาเชือกวัดความยาวของเสา ทบแบง 8 และ 16 สวน เล่ือนหัวเสาตนบนเขาหากันอีกขางละ 1/16 สว น เพอื่ ทําใหส วนบนของเสาสอดเขา หากัน

109 11. เสาธงลอย (Flag staff) วิธผี ูก ใชไมพลองลกู เสือ 3 อนั มาตอ ประกบกัน ใหพ ลองซอ นกันประมาณ 1 ศอกเศษ แลวเอาเชือกผกู ประกบ 2 ปลองใกล ๆ สวนปลายพลองท่ีซอนกันฐานเสาธงใชไมพลอง 2 อันประกบโคนเสา ผูกกากบาท แลว ใชไมพลอง ขวางขางละ 1 อัน ผูกกากบาทเชนเดียวกันใชเชือกอีก 4 เสน ผูกโยงยึดเสาธงใหต้ังตรง ดังรูป เปนเสาธง ที่ เคล่อื นยา ยไปต้ังท่ไี หนก็ได เสาธงลอยมีหลายแบบ

110 บทที่ 9 เง่อื นเชอื กกบั งานบุกเบิก

111

112

113 บทท่ี 10 การสรา งงานบุกเบิกประยกุ ต

114

115

116 เรือโล (Swing boat) ประตูกล (Counterpoise Gate)

117 กระเชากวาน (Winched Runway) ปน จ่ันมหาสนกุ (The Swinging Derrick

118 กายกรรม (Trapeze) หอโรยตวั (Treacher’s Folly)

119 เรือบก (Land Yacht) เรือตมู (The Water Chute)

120 กระเชาอกี อ (The Luxembourger)

121 Getting Wet

122

123

124

125 บทท่ี 11 เงอื่ นเชอื ก 6 เครื่องผอ นแรง

126

127

128

129

130

131

132

133

134

135

136

137

138 บันไดเชอื ก (Rope Ladders) วธิ ที่ 2 การทาํ บันไดเชอื ก ทาํ ไดหลายวิธี ดังนี้ วธิ ีท่ี 1 บันไดปม วิธที ี่ 3 เปนบันไดเชือกประกอบลูกบันไดไม โดยใชผูกปลายไมลูกบันไดท้ัง 2 ขาง ดวยเง่ือนตระกรุดเบ็ด (สลับ ขา งหนา หลงั ดังรปู )

139 หรือใชเงื่อนคนลาก การใชเ ชอื กทําสะพานลิง หรอื สะพานวี (V – Shaped Monkey Bridge) ประกอบดวยเชือก 3 เสน 1. เสน กลางเปน เชือกเสนขนาดใหญ ใชเดินขา ม 2. รมิ 2 เสน เปนปากตวั V มขี นาดเลก็ กวา เสน แรก ใชส าํ หรับเปนราวเกาะเดนิ เงือ่ นท่ใี ช เสนกลางผูกดว ยเงอ่ื นตระกรุดเบด็ สวนเสนขางผกู ดว ยเงอื่ นกระหวดั ไม

140 บนั ไดเชอื กประกอบไม ( Single Rope Ladder With Sticks) ใชไตส ะดวกกวา บนั ไดปม วิธีใชเ ชือก ผกู มัดเพอ่ื ทาํ พนื้ โตะ อาหาร ทาํ ท่ีวางจาก และอ่ืนๆ วิธีท่ี 1 พันดวยเชือกเสน เดยี ว วิธีท่ี 2 พนั ดวยเชอื ก 2 เสน

141 บนั ไดปมเชอื ก (Knotted Rope Ladder) เปนบันไดเชือกแบบงายๆ อีกวิธีหน่ึง สะดวกมากเมื่อใชไตเชือกลงจากท่ีสูง เอามือจับตัวเชือกไว แลว คอ ยๆปลอยเทา ใชฝาเทาทงั้ 2 หนบี เชือกทีเ่ หยียบปมไว คอ ยๆปลอยตัวไปทล่ี ะปม บนั ไดเชือกประกอบแปนไม (Single Rope Ladder With Chocks) ไมท่ีใชค วรเปน เนื้อแข็งเหนยี วรบั นํา้ หนกั ไดด ี

142 บันไดเชอื กทที่ ําลกู บันไดเปนเชอื กพันขดกัน (Rope Ladder Knot) บนั ไดชนดิ นี้ ใชข ึ้นลงลําบากกวาลกู บันไดทที่ าํ ดว ยใม

143

144

145

146

147

148

149 บทท่ี 12 การสรางงานบกุ เบิก

150