สังคมศึกษา ม.4 ณิภาทิพย์

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ใบงานท่ี 1.2 เรอ่ื ง ลกั ษณะของวฒั นธรรมไทย คาชี้แจง ใหน้ กั เรยี นวเิ คราะห์ภาพแล้วเขียนบรรยายใต้ภาพ ให้เหน็ ความสอดคล้องของภาพกับลักษณะ ของวัฒนธรรมไทย โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่ีพลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าที่พลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ใบงานที่ 1.2 เรอ่ื ง ลกั ษณะของวฒั นธรรมไทย คาชแ้ี จง ให้นกั เรียนวเิ คราะห์ภาพแลว้ เขียนบรรยายใตภ้ าพ ให้เหน็ ความสอดคล้องของภาพกบั ลักษณะ ของวฒั นธรรมไทย แนวความคิด ความเช่ือของคนไทย จะอยู่ ภาษาไทยเปน็ สื่อกลางในการตดิ ต่อสัมพันธ์ บนพน้ื ฐานของพระพทุ ธศาสนา กัน ขนบธรรมเนยี มประเพณีของคนไทย สภาพทางภมู ิศาสตร์ ทาใหเ้ กิดประเพณี สว่ นใหญ่จะเก่ยี วข้องกับพระพทุ ธศาสนา วัฒนธรรม โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทีพ่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 พระมหากษัตริย์เปน็ ศนู ย์รวมจิตใจ มีการทาพธิ ีกรรมในวนั สาคัญของชาติ เปน็ เครอื่ งยดึ เหนย่ี วจติ ใจของประชาชน การปรุงอาหารมีความประณีตพิเศษ เปน็ วันสาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา เป็นวันท่ี อย่างหนึ่งของวัฒนธรรมหลัก ชาวไทยมารว่ มพธิ ีกรรมอยา่ งพร้อมเพรียง การขดั เกลาทางสงั คม สง่ ผลต่อบุคลกิ ภาพ มปี ระเพณที ี่แสดงถงึ ความรัก ความกตญั ญู ในวันสาคญั ตา่ งๆ เช่น วันสงกรานต์ วนั ลอยกระทง (หมายเหตุ นกั เรียนอาจบรรยายภาพตามความคิดเห็นของนกั เรียน ให้อยู่ในดลุ ยพินิจของครูผสู้ อน) โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ใบงานท่ี 1.3 เร่อื ง วัฒนธรรมท้องถน่ิ ภาคเหนือ คาชแ้ี จง ให้นกั เรยี นตอบคาถามตอ่ ไปนี้ 1. วฒั นธรรมทอ้ งถนิ่ ภาคเหนือท่ีสาคญั เก่ยี วกบั อาหารคืออะไร มีลักษณะสาคญั อยา่ งไร จงอธิบาย 2. วฒั นธรรมด้านศาสนาและลัทธิความเชือ่ ของชาวไทยภาคเหนือ ไดแ้ ก่อะไรบ้าง มลี กั ษณะสาคัญ อย่างไร จงอธบิ าย โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่ีพลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ใบงานที่ 1.3 เรอ่ื ง วฒั นธรรมท้องถ่ินภาคเหนือ คาช้แี จง ใหน้ กั เรยี นตอบคาถามต่อไปน้ี 1. วัฒนธรรมท้องถ่นิ ภาคเหนือที่สาคญั เกี่ยวกบั อาหารคืออะไร มลี กั ษณะสาคญั อย่างไร จงอธบิ าย ประเพณีเลี้ยงข้าวแลงขันโตก หรอื ก๋ินข้าวแลงขนั โตก มีการแหน่ าขบวนขนั โตก มีสาวงามช่างฟอ้ น มีดนตรีประกอบ เม่ือถึงงานเล้ยี งจะนากระติบหลวงไปวางกลางงาน แลว้ นาข้าวนึง่ แบ่งใสก่ ระติบ เลก็ ๆแจกไปตามโตกตา่ งๆ อาหารทเี่ ลย้ี งทเ่ี ปน็ กับข้าว คือ แกงฮงั เล แกงออ่ ม แกงแค ไส้อ่ัว น้าพรกิ ออ่ ง น้าพริกหนุ่ม แคบหมู ผักสด ของหวาน เชน่ ขนมปาด ขา้ วแต๋น 2. วัฒนธรรมดา้ นศาสนาและลัทธคิ วามเชื่อของชาวไทยภาคเหนอื ไดแ้ กอ่ ะไรบ้าง มลี ักษณะสาคัญ อย่างไร จงอธบิ าย 1. งานทาบญุ ทอดผ้าปา่ แถว ในบริเวณรอบนอกของจงั หวัดกาแพงเพชร ซึ่งทาในคืนวนั ลอยกระทง ชาวบา้ นจะนาองคผ์ ้าป่าไปไว้ในลานวัด นาพาดบนกง่ิ ไม้ เครื่องไทยธรรมกจ็ ะนาวางใต้ กิ่งไม้ เจา้ ของผ้าป่าไปจับสลากรายช่อื พระภกิ ษุ พระภิกษุจะไปชักผา้ ป่า แลว้ น่งั รวมกันใหศ้ ีล เจรญิ พระพทุ ธมนต์ให้พร 2. งานทาบญุ ตานกว๋ ยสลาก หรือการทาบญุ สลากภัต (ทานสลาก) ทาในวันเพญ็ เดอื น 12 แต่ ละครอบครวั จะเตรียมงานเรยี กว่า “วันตา” ผู้หญงิ ไปซ้ือของ ผชู้ ายจะเหลาตอกสานกว๋ ยไวห้ ลายๆ ใบ นามากรุด้วยใบตอง หรือกระดาษสี เพ่ือบรรจุของกินของใช้ แลว้ นาใบตองหรือกระดาษปิดมดั ก๋วยรวมกันเปน็ มดั ๆ สาหรบั เป็นท่ีจบั ส่วนตรงทร่ี วบไว้นี้ ชาวบา้ นจะเสียบไม้ไผ่และสอดเงินไว้ เป็นเสมอื นยอด 3. งานประเพณกี ารสบื ชะตา หรอื การต่ออายุ กระทาขึน้ เพอื่ ยดื ชีวิตดว้ ยการทาพธิ ี เพื่อให้ เกดิ พลังรอดพ้นความตายได้ แบง่ ออกเปน็ 3 ประเภท คือ ประเพณีการสืบชะตาคน ประเพณกี าร สืบชะตาบา้ น และสืบชะตาเมือง การสบื ชะตาคนจะกระทาขึน้ เมื่อเกิดการเจ็บปว่ ย หรือหมอดทู กั วา่ ชะตาไม่ดี การสบื ชะตา บ้านและการสบื ชะตาเมือง เป็นอุบายใหญ้ าตพิ ี่น้องและผ้เู กยี่ วขอ้ งมารวมกัน เพ่ือให้กาลังใจและ ปรึกษาหารือในการแก้ปัญหาบา้ นเมือง (หมายเหตุ นักเรยี นอาจตอบเป็นอย่างอ่ืนตามความเหมาะสมได้ ให้อยใู่ นดุลยพินจิ ของครูผสู้ อน) โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพี่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ใบงานท่ี 1.4 เรือ่ ง วัฒนธรรมทอ้ งถ่ินภาคกลาง คาชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ี 1. วฒั นธรรมท้องถ่ิน ภาคกลางด้านศาสนา และลทั ธิความเช่ือที่ 1. สาคญั ได้แกอ่ ะไรบ้าง จงยกตวั อยา่ ง 2. วัฒนธรรม เกีย่ วกับการดารงชวี ิตทาง การเกษตรของภาค กลางไดแ้ กอ่ ะไรบา้ ง จงยกตวั อยา่ ง 3. วฒั นธรรมดา้ นยาและ การรักษาพืน้ บ้าน ทีส่ าคัญคอื อะไร จงยกตัวอย่าง โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ใบงานที่ 1.4 เร่ือง วัฒนธรรมทอ้ งถนิ่ ภาคกลาง คาชแ้ี จง ใหน้ กั เรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ี 1. วฒั นธรรมท้องถิ่น 1. ประเพณรี ับบวั โยน ทอี่ าเภอบางพลี จงั หวดั สมุทรปราการ ภาคกลางด้านศาสนา เป็นประเพณนี มิ นตห์ ลวงพอ่ โตขึ้นเรอื แล่นไปให้ชาวบา้ น และลทั ธิความเช่ือท่ี นมัสการ ชาวบ้านจะคอยอยรู่ มิ คลอง และเดด็ ดอกบัว ริมน้าโยนเบาๆขน้ึ ไปบนเรอื ของหลวงพ่อ 1. สาคญั ได้แกอ่ ะไรบ้าง จงยกตวั อยา่ ง 2. การบูชารอยพระพุทธบาท จงั หวัดสระบุรี ประชาชนจะ พากนั ไปนมสั การรอยพระพุทธบาทในพระมณฑป ซึง่ เป็นปชู นยี สถานท่ีสาคัญทเ่ี ชอ่ื ว่าเป็นรอยพระพทุ ธบาท ของพระพุทธเจ้า 3. ประเพณตี กั บาตรเทโว จงั หวัดอทุ ัยธานี 4. ประเพณกี ่อพระเจดยี ์ทราย จงั หวัดฉะเชิงเทรา 2. วัฒนธรรม การทาขวัญขา้ ว ซง่ึ นยิ มในหมู่ของคนไทยภาคกลาง เกี่ยวกับ ไทยยวน ไทยอสี าน จะทากันเปน็ ระยะ คอื กอ่ นขา้ วออกรวง หลังนวด ข้าว และขนขา้ วขนึ้ ยุ้ง การดารงชีวติ ทาง การเกษตรของภาค กลางไดแ้ ก่อะไรบา้ ง จงยกตวั อยา่ ง 3. วฒั นธรรมด้านยาและ ตารายาไทยแผนโบราณ รวม 318 ขนาน เชน่ ยาแก้ไข้ ยาแก้ ท้องเสยี ยาขบั โลหติ ยาแก้ไอ ยาแก้ท้องขนึ ้ ท้องเฟอ้ ยาแก้ลม ยา การรักษาพืน้ บ้าน สว่ นใหญ่เป็นพชื สมนุ ไพรและแร่ธาตุ ที่สาคญั คอื อะไร จงยกตวั อยา่ ง (หมายเหตุ นักเรยี นอาจตอบเปน็ อย่างอื่นตามความเหมาะสมได้ ให้อย่ใู นดลุ ยพินจิ ของครผู สู้ อน) โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าที่พลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ใบงานท่ี 1.5 เรื่อง วฒั นธรรมท้องถ่นิ ภาคตะวันออกเฉยี งเหนอื คาช้ีแจง ให้นกั เรียนตอบคาถามต่อไปน้ี 1. วฒั นธรรมท้องถิ่น ด้านอาหารของภาค ตะวนั ออกเฉียงเหนอื ท่ีสาคญั ได้แก่ อะไรบ้าง 1. 2. วฒั นธรรมท้องถิ่น ด้านศาสนาและลทั ธิ ความเช่ือของภาคตะวนั ออกเฉียงเหนอื ทส่ี าคญั ได้แก่อะไรบ้าง 3. วฒั นธรรมด้านที่เก่ียว กบั การดารงชีวติ ทาง การเกษตรของภาค ตะวนั ออกเฉียงเหนือ ได้แก่อะไรบ้าง โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ใบงานท่ี 1. 5 เรอ่ื ง วฒั นธรรมท้องถนิ่ ภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ คาชี้แจง ใหน้ ักเรยี นตอบคาถามตอ่ ไปนี้ 1. วฒั นธรรมท้องถ่ิน มกี ารปรุงอาหารโดยเก็บพชื ผกั มาประกอบรวมกบั เนอื ้ สตั ว์แล้วทาให้ ด้านอาหารของภาค สกุ เชน่ นง่ึ ต้ม ยา่ ง อาหารท่ีประกอบแล้ว เช่น แกงออ่ ม ออ๋ หมกยา ตะวนั ออกเฉียงเหนือ สา่ คว่ั หลู้ ป่ น หลน เหนียน ซุป ลาบ ก้อย แจว่ มีการถนอมอาหาร ท่สี าคญั ได้แก่ โดยนามาตากแห้งและใช้วิธีหมกั ตามธรรมชาติ อะไรบ้าง 1. 1. บญุ บงั้ ไฟ เป็นการเตรียมไถนาและจดั บชู าพธิ ีบชู าพญา แถนทกุ ปีด้วยการทาบงั้ ไฟ โดยมีความเช่ือวา่ ของสงิ่ ลลี ้ บั 2. วฒั นธรรมท้องถ่ิน และเทวดาหรือพญาแถนท่อี ยบู่ นสวรรคส์ ามารถบนั ดาล ด้านศาสนาและลทั ธิ ให้ฝนตกได้ ความเช่ือของภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือท่สี าคญั 2. การแหผ่ ีตาโขนที่อาเภอดา่ นซ้าย จงั หวดั เลย ผ้เู ลน่ จะนารูป ได้แก่อะไรบ้าง หน้ากากทม่ี ีลกั ษณะนา่ เกลียดมาใส่ แตง่ ตวั มดิ ชิด เข้า ขบวนแห่ มกี ารรวมบญุ ประเพณี บญุ พระเวสและบญุ บงั้ ไฟเข้าด้วยกนั มีการทาพธิ ีอญั เชิญพระอปุ คตุ เข้ามา ประดษิ ฐานในวดั โพนชยั เพราะเชื่อวา่ จะสามารถปอ้ งกนั เหตเุ ภทภยั ตา่ งๆทจ่ี ะเกิดในงานได้ 3. วฒั นธรรมด้านที่เกี่ยว งานบญุ คนู ลาน เป็นประเพณีอยา่ งหนงึ่ ในฮตี สบิ สอง หรืองานทาบญุ กบั การดารงชีวติ ทาง สาคญั ในรอบปี คือ งานทาขวญั ข้าวก่อนขนข้าวมาสู่ การเกษตรของภาค ย้งุ ฉาง เป็นสริ ิมงคล เพมิ่ ความมงั่ มศี รีสขุ แกต่ นและครอบครวั เป็น ตะวนั ออกเฉียงเหนอื การอญั เชิญขวญั ข้าว คอื พระแมโ่ พสพ ให้มาอยปู่ ระจาข้าว การทา ได้แก่อะไรบ้าง นาจะได้อดุ มสมบรู ณ์ (หมายเหตุ นกั เรยี นอาจตอบเป็นอยา่ งอน่ื ตามความเหมาะสมได้ ให้อยใู่ นดุลยพินจิ ของครผู ูส้ อน) ใบงานท่ี 1. 6 เรอ่ื ง วัฒนธรรมทอ้ งถิ่นภาคใต้ โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าที่พลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 คาชีแ้ จง ใหน้ กั เรียนตอบคาถามต่อไปน้ี 1. วฒั นธรรมท้องถ่ิน ภาคใต้ด้านอาหาร ได้แก่อะไรบ้าง 1. 2. วฒั นธรรมท้องถ่ิน ภาคใต้ด้านศาสนาและ ลทั ธิความเช่ือทีส่ าคญั ได้แก่อะไรบ้าง 3. วฒั นธรรมท้องถิ่น ภาคใต้ด้านศิลปะ ได้แก่อะไรบ้าง ใบงานที่ 1. 6 เร่อื ง วัฒนธรรมทอ้ งถิน่ ภาคใต้ โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าที่พลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 คาชแี้ จง ใหน้ ักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้ 1. วฒั นธรรมท้องถ่ิน ประเพณีกินผกั ของชาวภเู กต็ มกี ารนาผกั ไปใช้ประโยชน์ในการเป็น ภาคใต้ด้านอาหาร อาหาร คือ ใช้ปรุงอาหาร ใช้รับประทานสด ใช้ลวก ดอง และใช้ได้ทงั้ ได้แก่อะไรบ้าง ปรุงอาหารและรับประทานสด การบริโภคผกั ทาให้ร่างกายแขง็ แรง ควบคมุ ภาวะธาตใุ นร่างกายให้อยใู่ นภาวะสมดลุ 1. 1. ประเพณีลากพระ ชกั พระ หรือแหพ่ ระ ชาวบ้านจะอญั เชิญ พระพทุ ธรูปจากวดั ขนึ ้ รถล้อเลื่อนหรือเรือ แล้วลากหรือ 2. วฒั นธรรมท้องถ่ิน ชกั แหไ่ ปตามถนน หรือตามแม่นา้ ลาคลอง ประชาชนจะ ภาคใต้ด้านศาสนาและ นาภตั ตาหารไปใสบ่ าตรที่เรียงไว้ตรงหน้าพระลาก เรียกวา่ ลทั ธิความเช่ือท่ีสาคญั ตกั บาตรหน้าล้อ ชาวบ้านจะนิยมนาต้ม(ข้าวเหนียวหอ่ ใบ ได้แก่อะไรบ้าง กะพ้อทาเป็นรูปสามเหล่ยี ม) มาแขวนท่ีล้อเลื่อนเพื่อทาบญุ 2. ประเพณีสารทเดือนสบิ ของจงั หวดั นครศรีธรรมราช เพื่อ อทุ ศิ สว่ นบญุ กศุ ลให้แก่ผ้ลู ว่ งลบั 3. วฒั นธรรมท้องถิ่น 1. ประเพณีการราโนรา มีความสมั พนั ธ์กบั วิถีชีวติ ของ ภาคใต้ด้านศิลปะ ชาวบ้าน เป็นความเช่ือทางพระพทุ ธศาสนาผสมผสานกบั ได้แก่อะไรบ้าง ลทั ธิพราหมณ์-ฮินดู และความเชื่อในเร่ืองไสยศาสตร์หรือ ผีสางเทวดา เซน่ ไหว้บรรพบรุ ุษ 2. ประเพณีตกั บาตรธูปเทียน เป็นการทาบญุ ด้วยธปู เทียน และดอกไม้ เนื่องในเทศกาลเข้าพรรษา เพ่ือให้พระสงฆ์ที่ จาพรรษานาธปู เทยี นใช้บชู าพระรัตนตรัยตลอดพรรษา (หมายเหตุ นกั เรียนอาจตอบเป็นอย่างอื่นตามความเหมาะสมได้ ใหอ้ ยู่ในดลุ ยพินิจของครูผสู้ อน) แบบสงั เกตพฤติกรรมการทางานกลุม่ โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่พี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ช่อื – สกลุ ความรว่ มมอื การแสดง การรับฟัง การตั้งใจ การร่วม รวม ลาดับ ความคดิ เหน็ ความคิดเหน็ ทางาน ปรับปรุง 20 ผลงานกล่มุ ท่ี ของผรู้ บั การ ประเมิน 43214321432143214321 คะแนน เกณฑ์การใหค้ ะแนน ลงช่ือ...................................................ผ้ปู ระเมิน ดีมาก = 4 ............../.................../................ ดี = 3 พอใช้ = 2 หมายเหตุ ครอู าจใช้วธิ ีการมอบหมายให้หวั หน้ากลุ่ม ปรบั ปรงุ = 1 เปน็ ผู้ประเมิน หรอื ให้ตัวแทนกล่มุ ผลัดกันประเมิน หรอื ใหม้ ีการประเมินโดยเพื่อน โดยตัวนกั เรียนเอง เกณฑก์ ารตดั สนิ คุณภาพ ตามความเหมาะสมก็ได้ ชว่ งคะแนน ระดับคุณภาพ แผนการจัดการเรยี นรู้ท2่ี 17 – 20 ดมี าก 13 – 16 ดี โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 9 – 12 พอใช้ 5–8 ปรบั ปรงุ

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 หน่วยการเรียนรู้ท่ี 2 เร่อื ง วัฒนธรรมไทย แผนจดั การเรียนรู้ท่ี 2 เรอื่ ง การอนุรกั ษ์วัฒนธรรมไทย รายวชิ า หน้าท่ีพลเมืองฯ รหัสวิชา ส 31101 ระดับชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ภาคเรยี นท่ี 1 ปีการศึกษา 2562 นา้ หนกั เวลาเรียน 1.0 (นน./นก.) เวลาเรียน 40 ช่ัวโมง/สปั ดาห์ เวลาท่ใี ช้ในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ 3 ชวั่ โมง ................................................................................................................. ......................................... 1. สาระสาคัญ (ความเข้าใจท่ีคงทน) วัฒนธรรมไทย มีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลาอันมีผลมาจากปัจจัยหลายประการ ดังน้ัน ทุกคนจึงควร ร่วมมอื กนั อนรุ ักษว์ ฒั นธรรมไทยทด่ี ีงามและเลือกรับวัฒนธรรมสากลอย่างเหมาะสม 2. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ช้ีวัดชั้นป/ี ผลการเรยี นรู้/เปา้ หมายการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าท่ีของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมท่ีดีงาม และธารงรักษา ประเพณีและวฒั นธรรมไทย ดารงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทยและสังคมโลกอยา่ งสันตสิ ุข ตวั ชว้ี ัด ม.4-6/5 วเิ คราะห์ความจาเปน็ ท่ีจะต้องมีการปรบั ปรงุ เปลีย่ นแปลงและอนุรกั ษ์วัฒนธรรมไทยและเลือก รับวฒั นธรรมสากล 3. สาระการเรยี นรู้ 3.1 เน้ือหาสาระหลกั : Knowledge (นกั เรียนตอ้ งรู้อะไร) นักเรียนสามารถวเิ คราะห์ความจาเป็นในการปรบั ปรุงเปลย่ี นแปลงวฒั นธรรมไทยได้ 3.2 ทักษะ/กระบวนการ : Process (นักเรียนสามารถปฏิบัตอิ ะไรได)้ นกั เรียนสามารถอธบิ ายความแตกต่างระหวา่ งวฒั นธรรมไทยกบั วัฒนธรรมสากลได้ 3.3 คณุ ลักษณะท่พี ึงประสงค์ : Attitude (นักเรยี นควรแสดงพฤติกรรมการเรยี นอะไรบ้าง) นักเรียนมีความสนใจ ใฝร่ ู้ มีความรบั ผิดชอบตอ่ งานท่ีได้รับมอบหมายตามเวลาท่ีกาหนด 4. สมรรถนะสาคญั ของนกั เรยี น 4.1 ความสามารถในการสื่อสาร 4.2 ความสามารถในการคิด 4.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ 5. คุณลักษณะของวิชา - ความรบั ผิดชอบ - กระบวนการรายบคุ คล /กลุ่ม 6. คณุ ลกั ษณะท่ีพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝเ่ รยี นรู้ 3. มุง่ มัน่ ในการทางาน 7. ชนิ้ งาน/ภาระงาน : (ใหส้ อดคล้อง กบั ตัวชว้ี ัด /ผลการเรียนรู้ ในแผนการเรยี นรู้นี้ ) - ใบงานที่ 2.1 เร่อื ง วิเคราะหว์ ฒั นธรรม ภาระงาน – ใหน้ ักเรยี นศึกษาความรู้ จากหนังสอื เรยี น โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพี่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 8. กจิ กรรมการเรยี นรู้ ใชเ้ วลา 3 ช่ัวโมง ช่ัวโมงที่ 1 (ความสามารถในการวิเคราะห์ / ใฝ่เรียนรู้ / เทคนคิ การสืบค้น) - ขน้ั นาเข้าสู่บทเรยี น/ข้นั ต้ังคาถาม ครูนาภาพต่อไปน้ีมาใหน้ ักเรยี นชว่ ยกนั วิเคราะหค์ วามแตกต่าง และสาเหตขุ องความแตกตา่ ง 1)อาหาร เช่น อาหารไทย อาหารจนี อาหารญีป่ นุ่ อาหารยุโรป 2)การแต่งกาย เช่น การแตง่ กายของชาวไทย การแต่งกายของชาวญป่ี ุ่น การแต่งกายของชาวยโุ รป 3)อาคารบา้ นเรือน เช่น บ้างทรงไทย บา้ นทรงตะวนั ตก 4)ยารกั ษาโรค เชน่ ยาแผนปจั จุบัน ยาแผนโบราณ สมุนไพร ครูอธบิ ายเช่อื มโยงให้นักเรยี นเขา้ ใจว่า ภาพต่างๆท่คี รนู ามาใหน้ ักเรยี นดแู ละชว่ ยกนั วิเคราะห์น้ัน เป็นส่วนหนึง่ ของความแตกต่างระหว่างวัฒนธรรมไทยกบั วฒั นธรรมสากล ซ่ึงแตล่ ะประเทศหรือแต่ละสังคมจะสร้างวฒั นธรรมของ ตนเองขนึ้ มา และมีเอกลักษณ์เฉพาะทข่ี นึ้ อยู่กับสภาพแวดล้อมทางกายภาพและสังคมน้นั ๆ ทุกสังคมจะมวี ฒั นธรรม พื้นฐานที่เหมือนกนั เรียกวา่ วัฒนธรรมสากล และมีการกระจายวัฒนธรรมสากลไปยังภูมิภาคตา่ งๆ - ข้นั สอน ครูให้นักเรียนกลุ่มเดิม (ในแผนการจดั การเรยี นรู้ท่ี 1) ศึกษาความร้เู รอื่ ง การปรับปรงุ เปลี่ยนแปลง วฒั นธรรมไทย และ ความแตกตา่ งระหวา่ งวฒั นธรรมไทยกับวัฒนธรรมสากล จากหนังสอื เรยี น แลว้ ช่วยกันทาใบงานที่ 2.1 เรอ่ื ง วเิ คราะห์ วัฒนธรรม - ขั้นสรปุ ครแู ละนักเรียนช่วยกันเฉลยคาตอบในใบงาน และร่วมกนั สรปุ เกย่ี วกับการปรบั ปรุงเปลีย่ นแปลง วัฒนธรรมไทย อิทธพิ ลของชาติตะวันตกที่มตี ่อวัฒนธรรมไทย การพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมทมี่ ีผลต่อการเปลีย่ นแปลง วฒั นธรรมไทย ความแตกต่างระหว่างวฒั นธรรมไทยกบั วฒั นธรรมสากล ชวั่ โมงที่ 2-3 (ความสามารถในการวเิ คราะห์ / ใฝเ่ รยี นรู้ / ช่วยกนั คิดชว่ ยกนั เรียน) - ขั้นนาเข้าสูบ่ ทเรียน/ขั้นตง้ั คาถาม ครูใหน้ ักเรียนเล่าความประทับใจในวฒั นธรรมท่ดี ีงามของไทย มาคนละ 1 อย่าง และให้อธิบายเหตผุ ลว่า เพราะเหตุใด จงึ ประทับใจ ซึ่งนักเรยี นจะมีเหตุผลหลากหลายแตกตา่ งกันออกไป - ขนั้ สอน 1. ครอู ธบิ ายเช่อื มโยงให้นักเรียนเหน็ คุณคา่ ของวฒั นธรรมไทยท่ไี ด้สร้างและส่งั สมกนั มาเป็นเวลานาน จนเปน็ เอกลักษณ์ของตนเอง มรดกทางวฒั นธรรมล้วนมคี วามสาคัญต่อการดาเนินชวี ติ ของคนไทย มปี ระโยชนต์ อ่ คนรุ่นหลงั ไม่วา่ จะเปน็ วฒั นธรรมทางดา้ นวัตถุ และวัฒนธรรมทางดา้ นจติ ใจ หรือจะ เป็นวัฒนธรรมตามเนอ้ื หา คือ ทางคตธิ รรม วตั ถุธรรม เนติธรรม หรอื สหธรรม จงึ เปน็ หน้าทข่ี อง โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพี่ ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ชาวไทยทกุ คนจะต้องร่วมมือกนั อนรุ กั ษว์ ฒั นธรรมไทยทดี่ งี ามไว้ และยงั ต้องรจู้ ักเลอื กรบั วัฒนธรรม สากลทด่ี งี ามเชน่ เดยี วกนั 2.นักเรยี นแตล่ ะกลมุ่ ศึกษาความรู้ เร่อื ง แนวทางการอนรุ ักษ์วฒั นธรรมไทยทด่ี งี าม และวิธีการเลือกรบั วฒั นธรรมสากล จากหนงั สือเรียน หรือแหลง่ การเรียนรตู้ า่ งๆ 3. ครูมอบหมายงานให้นักเรียนแต่ละกล่มุ นาความร้ทู ่ีได้จากการศึกษามาเขยี นเปน็ บทความ เรอ่ื ง การอนรุ ักษว์ ัฒนธรรมไทยและการเลือกรบั วฒั นธรรมสากล โดยเขยี นเป็นบทวเิ คราะห์และนาเสนอความคิดเหน็ ใน ประเดน็ ต่อไปน้ี 1)ความจาเปน็ ท่จี ะต้องมกี ารปรบั ปรุงเปล่ียนแปลงวัฒนธรรมไทย 2)แนวทางการอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย 3)การเลือกรับวัฒนธรรมสากล 4. นักเรียนแตล่ ะกลุ่มออกมานาเสนอผลงานที่หนา้ ชนั้ เรียน ซึ่งอาจจะใชว้ ิธีหลากหลาย เชน่ -การอภิปราย -การถามตอบ -การแสดงบทบาทสมมุติ -การบรรยาย -การบรรยายสลับการแสดงสถานการณจ์ าลอง - ขั้นสรุป ครูและนักเรียนชว่ ยกันสรปุ ถึงความจาเป็นทต่ี ้องมีการปรับปรุงเปลย่ี นแปลงวฒั นธรรมไทย การอนรุ ักษว์ ฒั นธรรมไทย และเลอื กรบั วฒั นธรรมสากล  นกั เรียนทาแบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี 2 เร่อื ง วฒั นธรรมไทย 9. สื่อการเรยี นการสอน / แหล่งเรียนรู้ รายการสอ่ื จานวน สภาพการใช้สื่อ 1. สื่อหนา้ ท่พี ลเมืองppt. 1 ชุด ขัน้ สร้างความสนใจ 2. หนงั สือเรียน 1 ชดุ ขัน้ ขยายความรู้ โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าที่พลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 10. การวดั ผลและประเมินผล เป้าหมาย หลกั ฐานการเรียนรู้ วิธีวัด เครอื่ งมือวดั ฯ ประเดน็ / การเรยี นรู้ ช้นิ งาน/ภาระงาน ตรวจใบงานที่ 2.1 ใบงานที่ 2.1 เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน ร้อยละ 60 ผา่ นเกณฑ์ สามารถวเิ คราะห์ ใบงานที่ 2.1 ตรวจแบบประเมนิ แบบประเมนิ ความจาเป็นในการ แบบสงั เกต แบบสงั เกต ระดับคุณภาพ2ผา่ น ปรบั ปรงุ แบบประเมนิ เกณฑ์ เปล่ยี นแปลง วฒั นธรรมไทยได้ การสงั เกต ระดับคุณภาพ2ผา่ น เกณฑ์ สามารถอธบิ ายความ แตกตา่ งระหวา่ ง วฒั นธรรมไทยกับ วฒั นธรรมสากลได้ มคี วามสนใจ ใฝร่ ู้ มี ความรบั ผิดชอบตอ่ งาน ทไ่ี ด้รบั มอบหมายตาม เวลาท่กี าหนด ตัวอย่ำงส่ือประกอบกำรสอน โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพี่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 อาหารไทย อาหารจีน อาหารญี่ป่ นุ อาหารยโุ รป ตัวอย่ำงส่ือประกอบกำรสอน โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าที่พลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 การแตง่ กายของชาวไทย การแตง่ กายของชาวญ่ีป่นุ การแตง่ กายของชาวยโุ รป ตวั อย่ำงส่ือประกอบกำรสอน โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าที่พลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 บ้านทรงไทย บ้านทรงตะวันตก ตวั อย่ำงส่ือประกอบกำรสอน โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่พี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ยาแผนปัจจบุ นั ยาแผนโบราณ สมนุ ไพร ตอนที่ 1 ใบงานท่ี 2.1 เรอ่ื ง วิเคราะห์วฒั นธรรม โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่ีพลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 คาช้แี จง ใหน้ กั เรียนตอบคาถามต่อไปนี้ 1. วัฒนธรรมด้งั เดิมของไทยผูกพันกบั วฒั นธรรมชาติใด จงยกตัวอย่าง 2. วัฒนธรรมของชาวตะวนั ตกทเี่ ผยแพรเ่ ขา้ มาในประเทศไทยนนั้ เก่ียวกบั เรอ่ื งใด 3. การพฒั นาเศรษฐกิจของประเทศไทยอยา่ งรวดเร็ว มผี ลต่อสังคมและวัฒนธรรมอยา่ งไร ตอนท่ี 2 คาชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นเปรยี บเทียบความแตกต่างของวฒั นธรรมไทยกบั วัฒนธรรมสากล โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

วฒั นธรรมสากล แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 วัฒนธรรมไทย ใบงานท่ี 2.1 เรื่อง วเิ คราะห์วัฒนธรรม โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ตอนท่ี 1 คาชแ้ี จง ให้นักเรียนตอบคาถามตอ่ ไปน้ี 1. วฒั นธรรมดัง้ เดมิ ของไทยผูกพันกับวัฒนธรรมชาติใด จงยกตัวอยา่ ง วฒั นธรรมอนิ เดียและจีน เชน่ ความเชอื่ ศาสนา พระมหากษตั ริย์ พธิ กี รรม อาหาร มารยาท และวถิ กี ารดาเนนิ ชวี ติ 2. วฒั นธรรมของชาวตะวนั ตกทีเ่ ผยแพรเ่ ข้ามาในประเทศไทยน้นั เกี่ยวกับเร่ืองใด ความรู้ ความคิด และวิทยาการแผนใหม่ เชน่ การพิมพ์ การแพทย์ การศกึ ษา ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี การคมนาคมขนส่ง การปกครอง การแตง่ กาย 3. การพัฒนาเศรษฐกจิ ของประเทศไทยอย่างรวดเร็ว มีผลตอ่ สังคมและวัฒนธรรมอย่างไร 1. การเปลย่ี นแปลงทางเศรษฐกจิ อย่างรวดเรว็ มผี ลตอ่ ความสมั พันธข์ องสมาชกิ ในครอบครัว เปลยี่ นไป ครอบครวั ทเี่ คยมีความสมั พันธ์กนั อย่างอบอุ่นก็ต้องหา่ งเหนิ กนั 2. วถิ ีชีวติ ของคนในสงั คมเปล่ียนแปลงไป ลักษณะทเี่ คยมีความเกื้อกลู กนั ช่วยเหลอื กัน ก็มีความ หา่ งเหนิ กนั ตา่ งคนต่างอยู่ ขาดปฏิสัมพนั ธร์ ะหวา่ งกนั ในชุมชนและสงั คมทัว่ ไป ตอนท่ี 2 คาชแ้ี จง ให้นักเรยี นเปรียบเทียบความแตกตา่ งของวฒั นธรรมไทยกับวัฒนธรรมสากล โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่ีพลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 วัฒนธรรมสากล วฒั นธรรมไทย 1. เนน้ ปรัชญา “มนุษย์เปน็ นายธรรมชาติ” สามารถ 1. เนน้ ปรัชญา “มนุษยค์ วรอยแู่ บบผสมกลมกลืนกับ บังคับธรรมชาตใิ หต้ อบสนองความต้องการของ ธรรมชาติ” วัฒนธรรมไทยจะสอดคล้องกบั สภาพ มนษุ ย์ เช่น การประดิษฐร์ ถยนต์ เคร่ืองใช้ แทน ธรรมชาติ เชน่ การสร้างบา้ นเรือน การเดนิ ทางโดยสตั วพ์ าหนะ 2. มีการแบง่ ทุกส่ิงทุกอยา่ งเป็นสองสว่ นตรงกนั ข้าม 2. เน้นการมองทกุ อยา่ งเป็นองคร์ วมการท่จี ะส่งเสรมิ กนั เช่น ขาว-ดา ดี-เลว ทนั สมัย-ล้าสมัย โลกให้มีความสมดุลนัน้ ตอ้ งอาศยั ปัจจัยหรอื องคป์ ระกอบต่างๆ 3. เนน้ การใชว้ ิธกี ารทางวิทยาศาสตร์ ที่ตัง้ อยู่บน 3. ตั้งอยู่บนพน้ื ฐานทางวิทยาศาสตร์ แตเ่ นน้ ปัจจยั ท่ี เหตผุ ลของปัจจยั ทส่ี ามารถสัมผัสได้ มกี ารต้ัง สมั ผสั ได้มาศกึ ษารว่ มกับปัจจัยทางจติ ใจ ความคดิ สมมุติฐานพสิ ูจน์ปัจจยั ตา่ งๆ ว่าเปน็ ไปตาม ความเชอื่ ทางพระพุทธศาสนาควบคกู่ ันไป เชื่อม สมมตุ ิฐานหรือไม่ วเิ คราะห์ สงั เคราะห์ให้ได้ โยงให้เหน็ ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งมนุษยก์ บั ความรใู้ หม่ เพอ่ื นาไปสร้างทฤษฎเี ชิงพาณชิ ย์ สิง่ แวดล้อม มนุษย์กับมนุษย์ และมนุษย์กับสง่ิ ทีม่ ี มกี ารสร้างเครอ่ื งมือ เคร่ืองใชท้ ท่ี ันสมัย อานาจนอกเหนือธรรมชาติ (หมายเหตุ นกั เรียนอาจตอบเป็นอย่างอนื่ ตามความเหมาะสม ใหอ้ ยู่ในดุลยพินจิ ของครูผู้สอน) โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 1 หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ 3 เรื่อง พลเมอื งดีของประเทศชาตแิ ละสังคมโลก แผนจัดการเรยี นรู้ท่ี 1 เรอ่ื ง พลเมืองดี รายวชิ า หนา้ ท่ีพลเมืองฯ รหสั วชิ า ส 31101 ระดับช้นั มธั ยมศกึ ษาปีที่ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2562 น้าหนักเวลาเรยี น 1.0 (นน./นก.) เวลาเรยี น 40 ชว่ั โมง/สัปดาห์ เวลาทใ่ี ชใ้ นการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ 3 ชว่ั โมง ................................................................................................................. ......................................... 1. สาระสาคัญ (ความเข้าใจท่คี งทน) การปฏิบตั ิตนเป็นพลเมืองดนี ั้น มีความสาคญั ต่อการพฒั นาประเทศในดา้ นต่างๆ ซ่งึ ประชาชนทุกคนนาหลกั คณุ ธรรม จรยิ ธรรม มาเปน็ แนวทางในการปฏบิ ัติ 2. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชี้วดั ชัน้ ป/ี ผลการเรียนร้/ู เป้าหมายการเรียนรู้ มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมท่ีดีงาม และธารงรักษา ประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดารงชวี ิตอยู่ร่วมกนั ในสังคมไทยและสงั คมโลกอย่างสนั ตสิ ุข ตวั ช้วี ดั ม.4 6/3 ปฏิบตั ติ นและมสี ่วนสนับสนนุ ให้ผอู้ น่ื ประพฤติปฏิบัติเพื่อเป็นพลเมืองดีของประเทศชาติและ สังคมโลก 3. สาระการเรียนรู้ 3.1 เนือ้ หาสาระหลกั : Knowledge (นักเรยี นตอ้ งรู้อะไร) นกั เรียนสามารถวิเคราะหค์ วามสาคัญและคุณลักษณะของพลเมอื งดีของประเทศชาติและสังคมได้ 3.2 ทักษะ/กระบวนการ : Process (นักเรียนสามารถปฏบิ ตั อิ ะไรได)้ นักเรียนสามารถอธบิ ายแนงทางการปฏิบตั ติ นเป็นพลเมืองดีได้ 3.3 คณุ ลักษณะท่พี ึงประสงค์ : Attitude (นักเรยี นควรแสดงพฤติกรรมการเรยี นอะไรบา้ ง) นกั เรยี นมีความสนใจ ใฝ่รู้ มีความรับผิดชอบต่องานทีไ่ ดร้ ับมอบหมายตามเวลาท่ีกาหนด 4. สมรรถนะสาคญั ของนักเรยี น 4.1 ความสามารถในการสื่อสาร 4.2 ความสามารถในการคิด 4.3 ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ 5. คณุ ลักษณะของวชิ า - ความรับผดิ ชอบ - กระบวนการกลุม่ 6. คุณลกั ษณะท่ีพึงประสงค์ 1. มีวินัย 2. ใฝเ่ รียนรู้ 3. มงุ่ ม่ันในการทางาน โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่ีพลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 7. ชิน้ งาน/ภาระงาน : (ใหส้ อดคลอ้ ง กบั ตัวชว้ี ดั /ผลการเรียนรู้ ในแผนการเรยี นรู้น้ี ) - กิจกรรมท่ี 1 พลเมืองดี ใบงานที่ 1 พลเมืองดีเปน็ ศรปี ระเทศ - กจิ กรรมท่ี 2 วิถีชวี ติ พลเมืองดี ภาระงาน – ใหน้ กั เรยี นศึกษาความรู้ จากหนังสอื เรียน 8. กิจกรรมการเรยี นรู้ ใชเ้ วลา 3 ชว่ั โมง ชั่วโมงท่ี 1-2 (ความสามารถในการวเิ คราะห์ / ใฝ่เรยี นรู้ / เทคนคิ การสบื ค้น) - ข้ันนาเขา้ สบู่ ทเรียน/ข้ันตง้ั คาถาม ครูให้นกั เรียนยกตวั อยา่ งการกระทาของตนเองท่ีแสดงวา่ เป็นพลเมืองดีของสงั คมหรือประเทศชาติ แล้ววเิ คราะห์ผลของการปฏิบตั ติ น ตวั อยา่ งการปฏิบตั ติ น เชน่ - ปฏิบตั ติ ามกฎหมาย กฎ กตกิ า และระเบียบของชมุ ชน - ชว่ ยชมุ ชนและท้องถิ่นพฒั นาความสะอาด ปลกู ต้นไม้ จดั สวนสาธารณะ ลอกคลอง ซอ่ มแซม ถนนหนทาง - บริจาคเงินการกศุ ลเพ่ือซอ่ มแซมสาธารณสมบตั ิ ศาสนสถาน - รณรงค์ให้ประชาชนไปใช้สทิ ธิเลือกตงั้ ทงั้ ระดบั ท้องถิ่นและระดบั ประเทศ - สมคั รเป็นอาสาสมคั รบรรเทาสาธารณภยั ชมรมสาธารณประโยชน์ ชมรมอนรุ ักษ์สิง่ แวดล้อม - ร่วมกิจกรรมของชมุ ชนในการเดนิ รณรงค์ปอ้ งกนั และตอ่ ต้านยาเสพติด กาจดั แหลง่ เพาะพนั ธ์ุ ยงุ ลาย - ขัน้ สอน 2.ครูให้นกั เรียนยกตวั อยา่ งบคุ คลที่มีการกระทาท่ีแสดงถึงการเป็นพลเมืองดีของสงั คม ประเทศชาติ และสงั คมโลก แล้วชว่ ยกนั วิเคราะห์ผลของการปฏิบตั ติ นของบคุ คลดงั กลา่ ว 3. นกั เรียนแบง่ กลมุ่ กลมุ่ ละ 4-5 คน ชว่ ยกนั ทาใบงานที่ 1.1 เรื่อง พลเมืองดีเป็นศรีประเทศ 4. นกั เรียนออกมานาเสนอผลงาน 3-4 กลมุ่ และให้กลมุ่ ท่ีมีผลงานแตกตา่ งกนั ออกไปได้นาเสนอ ผลงานเพม่ิ เตมิ 5. ครูและนกั เรียนชว่ ยกนั สรุปความสาคญั ของพลเมืองดใี นด้านสงั คม ด้านเศรษฐกิจ ด้านการเมือง โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 การปกครอง และคณุ ลกั ษณะของพลเมืองดี 6. ครูมอบหมายให้นกั เรียนแตล่ ะกล่มุ ศกึ ษาความรู้ เร่ือง คณุ ธรรม จริยธรรมของการเป็นพลเมืองดี ของประเทศชาติและสงั คมโลก จากหนงั สือเรียน และให้ไปสมั ภาษณ์บคุ คลท่ีเป็นพลเมืองดี ในท้องถ่ินท่ีนกั เรียนมีภมู ิลาเนาอยู่ และบนั ทึกลงในแบบบนั ทกึ สรุปการสมั ภาษณ์พลเมืองดี โดยให้ นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ ไปวางแผนการตงั้ คาถาม เพ่ือให้ได้ข้อมลู มาสรุปลงในแบบบนั ทกึ 7. นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ นาข้อมลู การสมั ภาษณ์มาบนั ทกึ สรุปในแบบบนั ทกึ การสมั ภาษณ์พลเมืองดี 8. นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ นาเสนอผลงานตอ่ ชนั้ เรียนด้วยวธิ ีการท่ีหลากหลาย เชน่ การสนทนา การถามตอบ การแสดงบทบาทสมมตุ ิ การบรรยาย การบรรยายประกอบดนตรี/เพลง การอภิปราย ฯลฯ 9. นกั เรียนกลมุ่ ท่ีเป็นผ้ฟู ังทาหน้าที่วิเคราะห์ข้อคิดจากการฟัง การนาเสนอผลงาน เมื่อจบการนาเสนอในแตล่ ะ กลมุ่ ข้ันสรปุ ครูและนกั เรียนชว่ ยกนั สรุปคณุ ลกั ษณะ คณุ ธรรม จริยธรรม พลเมืองดขี องประเทศและสงั คมโลก ชั่วโมงท่ี 3 (ความสามารถในการวิเคราะห์ / ใฝ่เรียนรู้ / ช่วยกันคดิ ช่วยกนั เรียน) - - ข้ันนาเข้าส่บู ทเรียน/ขนั้ ตัง้ คาถาม ครูสนทนาซกั ถามนกั เรียนถึงผลงานการไปสมั ภาษณ์พลเมืองดขี องแตล่ ะกลมุ่ ในประเดน็ ตอ่ ไปนี ้ การเลือกบคุ คลที่มีคณุ ลกั ษณะของการเป็นพลเมืองดี - การวางแผนไปสมั ภาษณ์ (การประสานงานของกลมุ่ กบั ผ้ใู ห้สมั ภาษณ์) - ความร่วมมือของผ้ใู ห้สมั ภาษณ์ - วธิ ีการสมั ภาษณ์ - วธิ ีการบนั ทกึ สรุปข้อมลู การสมั ภาษณ์ - ปัญหา/อปุ สรรค และวธิ ีการแก้ไข โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 - ขั้นสอน นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ ออกมานาเสนอผลงานการสมั ภาษณ์พลเมืองดี ซง่ึ อาจนาเสนอในรูปแบบตา่ งๆ ที่นา่ สนใจ เชน่ - การสนทนา - การถามตอบ - การแสดงบทบาทสมมตุ ิ - การบรรยาย - การบรรยายประกอบดนตรี/เพลง - การอภิปราย ฯลฯ 3. นกั เรียนท่ีเป็นผ้ฟู ังการนาเสนอผลงานจะมีหน้าที่วเิ คราะห์ข้อคดิ ท่ีได้จากการฟัง เม่ือจบการนาเสนอ ของแตล่ ะกลมุ่ 4. นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ นาผลงาน บนั ทกึ สรุปการสมั ภาษณ์พลเมืองดี มาจดั ปา้ ยนิเทศแสดงผลงานของ นกั เรียนท่ีหน้าชนั้ เรียน - ขนั้ สรุป ครูและนกั เรียนร่วมกนั สรุปคณุ ลกั ษณะ คณุ ธรรม จริยธรรม พลเมืองดขี องประเทศชาติ และสงั คมโลก 9. ส่ือการเรยี นการสอน / แหลง่ เรียนรู้ รายการส่ือ จานวน สภาพการใชส้ ื่อ 1. สอื่ หนา้ ท่พี ลเมืองppt. 1 ชุด ขั้นสร้างความสนใจ 2. กจิ กรรมท่ี 1.1 1 ชดุ ขั้นสร้างความสนใจ 3. หนังสือเรียน 1 ชุด ขั้นขยายความรู้ 10. การวดั ผลและประเมนิ ผล เปา้ หมาย หลกั ฐานการเรียนรู้ วธิ ีวัด เครอ่ื งมือวดั ฯ ประเดน็ / การเรียนรู้ ช้ินงาน/ภาระงาน เกณฑ์การให้คะแนน สามารถวเิ คราะห์ ใบงานที่ 1.1 ตรวจใบงานที่ 1.1 ใบงานที่ 1.1 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ ความสาคัญและ คุณลักษณะของ พลเมืองดีของ ประเทศชาติและ สังคมได้ โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทีพ่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 สามารถอธิบายแนว การสังเกต แบบสังเกต แบบสงั เกต ระดับคุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ ทางการปฏบิ ัตติ น เป็นพลเมืองดไี ด้ สนใจ ใฝ่รู้ มคี วาม การสังเกต แบบสังเกต แบบสงั เกต ระดบั คุณภาพ 2 ผา่ นเกณฑ์ รับผดิ ชอบตอ่ งานที่ ไดร้ บั มอบหมายตาม เวลาทก่ี าหนด 11. จดุ เน้นของโรงเรยี น การบูรณาการปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงและกิจกรรมสวนพฤกษศาสตรโ์ รงเรยี น ปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ครู ผเู้ รยี น 6. ความพอประมาณ พอดีด้านเทคโนโลยี พอดีด้านจติ ใจ 7. ความมีเหตผุ ล รูจ้ กั ใชเ้ ทคโนโลยมี าผลิตส่ือที่เหมาะสม มีจติ สานกึ ทด่ี ี เอ้อื อาทร ประนปี ระนอม นกึ และสอดคลอ้ งเน้อื หาเป็นประโยชนต์ อ่ ถึงประโยชนส์ ่วนรวม/กลมุ่ ผู้เรยี นและพฒั นาจากภมู ปิ ญั ญาของผเู้ รยี น ไมห่ ยดุ นง่ิ ทห่ี าหนทางในชวี ิต หลดุ พน้ จาก - ยดึ ถือการประกอบอาชีพด้วยความถูกตอ้ ง ความทุกขย์ าก (การคน้ หาคาตอบเพอ่ื ให้ สจุ รติ แมจ้ ะตกอยู่ในภาวะขาดแคลน ใน หลดุ พ้นจากความไมร่ ้)ู การดารงชวี ติ 8. มภี ูมิคมุ กันในตัวทด่ี ี ภมู ิปญั ญา : มคี วามรู้ รอบคอบ และ ภูมปิ ัญญา : มคี วามรู้ รอบคอบ และ 9. เงอื่ นไขความรู้ ระมดั ระวงั ระมัดระวงั สร้างสรรค์ 10. เง่ือนไขคณุ ธรรม ความรอบรู้ เรอ่ื ง วัฒนธรรมไทย ท่ี ความรอบรู้ เรื่อง วัฒนธรรมไทย กรณที ี่ เกีย่ วขอ้ งรอบด้าน ความรอบคอบทจ่ี ะนา เกิดงาน ปรมิ าณทเี่ กยี่ วขอ้ ง สามารถนา กิจกรรม ความรู้เหลา่ นัน้ มาพิจารณาใหเ้ ชื่อมโยงกัน ความรเู้ หลา่ น้ันมาพิจารณาใหเ้ ชอ่ื มโยงกัน สวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน เพอื่ ประกอบการวางแผน การดาเนนิ การจดั สามารถประยุกต์ใชใ้ นชวี ิตประจาวัน หน่วยพลเมอื งดี กจิ กรรมการเรียนรู้ให้กบั ผเู้ รยี น - รวบรวมฐานข้อมูลโรงเรยี น มีความตระหนักใน คณุ ธรรม มีความ มคี วามตระหนกั ใน คุณธรรม มคี วาม ซ่อื สัตยส์ จุ รติ และมคี วามอดทน มคี วามเพยี ร ซื่อสัตยส์ จุ รติ และมคี วามอดทน มคี วามเพียร ใช้สตปิ ญั ญาในการดาเนินชวี ติ ใชส้ ตปิ ัญญาในการดาเนินชวี ิต ครู ผ้เู รยี น หน่วยพลเมืองดี หน่วยพลเมืองดี - ลงมือปฏบิ ตั ิข้อมลู พันธ์พุ ชื ในโรงเรยี น - รวบรวมพันธพ์ุ ืชในโรงเรยี น สงิ่ แวดล้อม ครู ผู้เรยี น หนว่ ยพลเมืองดี หนว่ ยพลเมืองดี หน่วยพลเมอื งดี การเลอื กใชแ้ ละรวบรวมพนั ธุ์พชื ใน กระบวนการรวบรวมพันธ์พืชในโรงเรียน เสนอแนะการรวบรวมพันธ์ุพืชในโรงเรยี น โรงเรียน โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ลงชอ่ื ..................................................ผ้สู อน ( นางณิภาทิพย์ มูลแก้ว ) ตอนที่ 1 ใบงานที่ 1.1 เร่ือง พลเมืองดเี ปน็ ศรปี ระเทศ โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 คาช้ีแจง ให้นกั เรียนวเิ คราะห์ความสาคัญของพลเมืองดี ด้ำนเศรษฐกจิ ด้ำนสังคม ควำมสำคัญ ของพลเมืองดี ด้ำนกำรเมืองกำรปกครอง ตอนท่ี 2 คำชีแ้ จง ให้นกั เรียนเขียนแผนผงั ความคดิ เรื่อง คณุ ลกั ษณะพลเมืองดี โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่ีพลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ตอนที่ 1 ใบงานท่ี 1.1 เรือ่ ง พลเมืองดีเปน็ ศรีประเทศ โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนวเิ คราะหค์ วามสาคัญของพลเมอื งดี ด้านสงั คม - ด้านเศรษฐกิจ - สงั คมสงบเรียบร้อย เพราะทกุ คนปฏบิ ตั ติ ามกฎ - ฐานะทางเศรษฐกิจของแตล่ ะครอบครวั มนั่ คง กตกิ า กฎหมาย เพราะสมาชกิ ในครอบครัวรู้จกั ใช้จา่ ยอย่าง - สงั คมสงบ เพราะทกุ คนสามารถแก้ปัญหาความ มเี หตผุ ล - ประชาชนรู้จกั ปฏบิ ตั ติ นอยา่ งพอเพียง เพราะ ขดั แย้งได้ด้วยเหตผุ ล พลเมืองย่อมต้องรู้จกั การออม และปฏิบตั ติ าม สงั คมได้รับการพฒั นา เพราะพลเมืองดีจะเสยี สละ นโยบายของประเทศ - มีการช่วยเหลือกนั ในการพฒั นาอาชีพ เพราะ และร่วมมือกนั พฒั นาท้องถิ่นและสงั คม พลเมืองดียอ่ มมีการชว่ ยเหลือและบาเพญ็ ประโยชน์ตอ่ ผ้อู ื่น ควำมสำคัญ ของพลเมืองดี ด้านการเมืองการปกครอง - การดาเนินกิจกรรมวถิ ีประชาธิปไตยเป็นไปอย่างมีระบบ เพราะประชาชน จะตระหนกั ถงึ ความสาคญั และมีสว่ นร่วมในการเมืองการปกครอง - ประชาชนปฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย เพราะทกุ คนจะต้องปฏบิ ตั ติ นเป็นสมาชิกท่ีดี ในการเคารพกฎ กตกิ า และระเบยี บของสงั คม - ประชาชนปฏบิ ตั ติ ามสทิ ธิ หน้าทขี่ องตน เพราะต้องทาตามบทบญั ญตั ขิ อง รัฐธรรมนญู ตอนท่ี 2 คาชี้แจง ให้นักเรียนเขียนแผนผังความคิด เรื่อง คณุ ลักษณะพลเมืองดี โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าที่พลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 เคารพกฎหมาย มคี ณุ ธรรม จริยธรรม ร่วมกิจกรรมต่างๆ ทาง คุณลักษณะ เคารพสทิ ธิ เสรีภาพผ้อู ื่น การเมืองการปกครอง พลเมืองดี มีเหตผุ ล ใจกว้าง รับฟัง ร่วมมอื ในการแก้ปัญหาของชมุ ชน ความคดิ เห็นของผ้อู ื่น สงั คม ประเทศชาติ และสงั คมโลก รับผดิ ชอบตอ่ หน้าท่ี ครอบครวั โรงเรียน ชมุ ชน ประเทศชาติ สงั คมโลก แบบสงั เกตพฤติกรรมการทางานกลุ่ม ลาดบั ชอื่ – สกลุ ความรว่ มมอื การแสดง การรบั ฟงั การตง้ั ใจ การร่วม รวม ปรับปรงุ โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพ่ี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 ท่ี ของผูร้ ับการ ความคดิ เหน็ ความคดิ เหน็ ทางาน ผลงานกลุม่ 20 ประเมิน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 คะแนน เกณฑก์ ารให้คะแนน ลงช่ือ...................................................ผ้ปู ระเมิน ดีมาก = 4 ............../.................../................ ดี = 3 พอใช้ = 2 ปรับปรงุ = 1 หมายเหตุ ครูอาจใช้วิธกี ารมอบหมายใหห้ ัวหนา้ กลุม่ เกณฑก์ ารตดั สนิ คณุ ภาพ เปน็ ผู้ประเมิน หรอื ให้ตวั แทนกลมุ่ ผลดั กนั ประเมิน ชว่ งคะแนน ระดบั คุณภาพ หรอื ใหม้ ีการประเมินโดยเพ่ือน โดยตวั นักเรียนเอง ตามความเหมาะสมก็ได้ 17 – 20 ดีมาก 13 – 16 ดี แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี2 9 – 12 พอใช้ 5ห–น8่วยการเรยี นปรรับูท้ ป่ีร3งุ เรอ่ื ง พลเมืองดีของประเทศชาติและสังคมโลก แผนจดั การเรยี นรู้ท่ี 2 เร่ืองวิถึชีวติ พลเมืองดี รายวิชา หนา้ ท่ีพลเมืองฯ รหัสวิชา ส 31101 ระดับชนั้ มธั ยมศึกษาปีที่ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทีพ่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ภาคเรยี นที่ 1 ปีการศกึ ษา 2562 นา้ หนกั เวลาเรยี น 1.0 (นน./นก.) เวลาเรียน 40 ชัว่ โมง/สัปดาห์ เวลาท่ใี ช้ในการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ 2 ช่ัวโมง ................................................................................................................. ......................................... 1. สาระสาคญั (ความเข้าใจทค่ี งทน) พลเมอื งของประเทศชาติและสังคมโลกยอ่ มต้องมีสว่ นรว่ มและสนบั สนนุ ผอู้ น่ื ให้มีสว่ นรว่ มในการป้องกนั แก้ไข ปัญหาทางเศรษฐกิจ สังคม การเมอื งการปกครอง และเข้าร่วมกิจกรรมทางการเมอื งการปกครอง ซงึ่ จะส่งผลดตี ่อการ อยู่รว่ มกนั อยา่ งปกติสุข 2. มาตรฐานการเรยี นร้/ู ตวั ชี้วดั ชั้นปี/ผลการเรยี นรู/้ เปา้ หมายการเรยี นรู้ มาตรฐาน ส 2.1 เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าท่ีของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมท่ีดีงาม และธารงรักษา ประเพณแี ละวฒั นธรรมไทย ดารงชีวิตอยรู่ ่วมกนั ในสงั คมไทยและสังคมโลกอยา่ งสนั ติสุข ตวั ช้ีวดั ม.4-6/3 ปฏิบตั ติ นและมสี ว่ นสนบั สนุนใหผ้ ู้อน่ื ประพฤติปฏิบตั ิเพื่อเป็นพลเมืองดีของประเทศชาตแิ ละ สังคมโลก 3. สาระการเรยี นรู้ 3.1 เนอ้ื หาสาระหลกั : Knowledge (นักเรียนต้องรู้อะไร) นักเรียนสามารถเขียนวเิ คราะห์แนวทางการพฒั นาตนเปน็ พลเมอื งดีของประเทศชาตแิ ละสังคมโลกได้ 3.2 ทักษะ/กระบวนการ : Process (นักเรยี นสามารถปฏิบตั ิอะไรได)้ นกั เรยี นสามารถอธิบายบทบาทหน้าทขี่ องพลเมืองดขี องประเทศชาติและสงั คมได้ 3.3 คณุ ลกั ษณะท่พี ึงประสงค์ : Attitude (นักเรยี นควรแสดงพฤติกรรมการเรียนอะไรบ้าง) นกั เรียนมคี วามสนใจ ใฝร่ ู้ มีความรับผดิ ชอบต่องานทไี่ ดร้ บั มอบหมายตามเวลาที่กาหนด 4. สมรรถนะสาคัญของนักเรยี น 4.1 ความสามารถในการสื่อสาร 4.2 ความสามารถในการคิด 4.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ 5. คุณลักษณะของวิชา - ความรับผดิ ชอบ - กระบวนการรายบุคคล /กลุ่ม 6. คุณลกั ษณะท่ีพงึ ประสงค์ 1. มีวนิ ยั 2. ใฝ่เรยี นรู้ 3. มุ่งม่ันในการทางาน 7. ช้นิ งาน/ภาระงาน : (ใหส้ อดคล้อง กบั ตัวช้วี ัด /ผลการเรยี นรู้ ในแผนการเรียนรู้น้ี ) - ใบงานที่ 2.1 เรอื่ ง แนวทางการปฏบิ ัตติ นเป็นพลเมืองดี - ใบงานที่ 2.2 เรอ่ื ง วเิ คราะห์พลเมอื งดี ภาระงาน – ใหน้ ักเรยี นศึกษาความรู้ จากหนังสอื เรียน 8. กิจกรรมการเรยี นรู้ ใช้เวลา 2 ช่ัวโมง โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทีพ่ ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ช่วั โมงท่ี 1 (ความสามารถในการวเิ คราะห์ / ใฝ่เรยี นรู้ / เทคนคิ การสบื ค้น) - ขั้นนาเขา้ สู่บทเรียน/ข้นั ตงั้ คาถาม ครแู บ่งนักเรียนเปน็ กลุ่ม กลุ่มละ 4 คน คละกันตามความสามารถ คือ เก่ง ปานกลางค่อนขา้ งเก่ง ปานกลาง คอ่ นข้างอ่อน และอ่อน (ครแู บ่งนักเรียนไวล้ ่วงหนา้ ) - ขั้นสอน นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ ผลดั กนั เล่าเรื่องรอบวงในหวั ข้อท่ีกาหนด เรียงตามประเดน็ ในใบงานท่ี 2.1 เร่ือง แนวทางการปฏิบตั ิตนเป็นพลเมืองดี ดงั นี ้ 1) แนวทางการปฏิบตั ติ นเป็นสมาชกิ ที่ดขี องครอบครัว 2) แนวทางการปฏิบตั ติ นเป็นสมาชิกท่ีดขี องโรงเรียน 3) แนวทางการปฏิบตั ติ นเป็นสมาชิกที่ดีของชมุ ชน 4) แนวทางการปฏิบตั ติ นเป็นสมาชิกท่ีดีของประเทศชาตแิ ละสงั คมโลก 3. การดาเนนิ การเลา่ เรื่องจะเริ่มต้น ดงั นี ้ - สมาชิกคนท่ี 1 เร่ิมเลา่ แสดงความคดิ เห็นถึงแนวทางการปฏิบตั ิตนเป็นสมาชกิ ท่ีดีของครอบครัว แล้วสมาชิกคนที่ 2-3-4 จะเล่าเพ่ิมเตมิ ตามลาดบั จากนนั้ ทกุ คนจดบนั ทกึ ประเดน็ สาคญั ลงใน ใบงานที่ 2.1 หวั ข้อท่ี 1 - สมาชิกคนที่ 2 เริ่มเลา่ แสดงความคดิ เห็นถึงแนวทางการปฏิบตั ติ นเป็นสมาชกิ ท่ีดีของโรงเรียน แล้วสมาชิกคนท่ี 3-4-1 จะเลา่ เพิม่ เตมิ ตามลาดบั จากนนั้ ทกุ คนจดบนั ทกึ ประเดน็ สาคญั ลงใน ใบงานท่ี 2.1 หวั ข้อท่ี 2 - สมาชิกคนท่ี 3 เร่ิมเลา่ แสดงความคดิ เห็นถึงแนวทางการปฏิบตั ิตนเป็นสมาชกิ ที่ดขี องชมุ ชน แล้วสมาชิกคนท่ี 4-1-2 จะเล่าเพ่ิมเตมิ ตามลาดบั จากนนั้ ทกุ คนจดบนั ทกึ ประเดน็ สาคญั ลงใน ใบงานท่ี 2.1 หวั ข้อท่ี 3 - สมาชกิ คนท่ี 4 เร่ิมเลา่ แสดงความคิดเห็นถงึ แนวทางการปฏิบตั ิตนเป็นสมาชิกที่ดขี องประเทศชาติ และสงั คมโลก แล้วสมาชิกคนที่ 1-2-3 จะเลา่ เพ่ิมเตมิ ตามลาดบั จากนนั้ ทกุ คนจดบนั ทกึ ประเดน็ สาคญั ลงในใบงานที่ 2.1 หวั ข้อที่ 4 โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพี่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 4. เมื่อสมาชกิ ทกุ คนแสดงความคดิ เห็นจนครบทกุ ประเดน็ แล้ว ให้ชว่ ยกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง และเพ่ิมเตมิ ตามความเหมาะสม จากนนั้ ให้ชว่ ยกนั แสดงความคดิ เห็นวา่ แนวทางการปฏิบตั ติ นเป็น สมาชกิ ท่ีดขี องครอบครัว โรงเรียน ชมุ ชน ประเทศชาตแิ ละสงั คมโลกนนั้ นกั เรียนสามารถนาไป ปฏิบตั ไิ ด้จริงในเร่ืองใดได้บ้าง และปฏิบตั ิอยา่ งไร 5. ตวั แทนนกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ ออกมานาเสนอผลงานตอ่ ชนั้ เรียน หรือครูอาจสมุ่ ตวั อยา่ งนาเสนอ ผลงานตอ่ ชนั้ เรียน 2-3 กลมุ่ แล้วให้กลมุ่ ท่ีมีผลงานแตกตา่ งกนั ได้ออกไปนาเสนอเพ่มิ เตมิ - ข้ันสรปุ ครแู ละนักเรียนช่วยกันสรปุ แนวทางการปฏิบัติตนเป็นสมาชกิ ทด่ี ขี องครอบครัว โรงเรยี น ชมุ ชน ประเทศชาติ และสังคมโลก และมอบหมายใหน้ ักเรียนแต่ละคนได้ปฏบิ ัติตนตามแนวทางการปฏบิ ัตติ นเป็นพลเมืองดี แล้ว บันทึกสงิ่ ทนี่ ักเรียนปฏิบัติได้จริงและรายงานผลต่อครู ครชู มเชยนักเรียนที่ปฏบิ ตั ิตนเปน็ แบบอย่างของพลเมืองดี ช่ัวโมงท่ี 2 (ความสามารถในการวเิ คราะห์ / ใฝ่เรียนรู้ / ช่วยกันคิดชว่ ยกันเรียน) - ขั้นนาเข้าส่บู ทเรียน/ขั้นตั้งคาถาม ครูนาช่ือบุคคลทีม่ ชี อื่ เสียงในดา้ นต่างๆ มาใหน้ ักเรยี นเล่นเกมแข่งขนั ทายปัญหาวา่ เขาคือใคร มีความสาคญั อยา่ งไร เปน็ พลเมืองดีของประเทศหรอื สังคมโลกในดา้ นใด โดยใหน้ ักเรียนรวมกลุ่มกันเป็น 5-6 กลุ่ม ตามความเหมาะสม ตัวอยา่ งชอื่ บุคคล เชน่ -นายธานนิ ทร์ กรัยวเิ ชียร -นายสญั ญา ธรรมศักด์ิ -นายสชุ ีพ ปุญญานุภาพ -นายอนนั ต์ ปัญยารชณุ -ม.ล.ปน่ิ มาลากลุ -นายสรุ นิ ทร์ พศิ สุวรรณ -นายกรณ์ จาติกวณชิ -นายศุภชยั พานิชภักด์ิ ฯลฯ - ขั้นสอน โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพี่ ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 1.ครูให้นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มทห่ี าขอ้ มลู ข่าวสารเกย่ี วกับบุคคลท่มี กี ารกระทาเป็นพลเมืองดี ทท่ี าประโยชน์ตอ่ สังคมและประเทศชาตหิ รอื สังคมโลก มาวิเคราะห์ตามหัวข้อในใบงานที่ 2.2 เรอื่ ง วิเคราะห์พลเมืองดี ดงั น้ี 1)บุคคลทแ่ี สดงวา่ เปน็ พลเมอื งดี คือใคร 2)เขามีการกระทาท่ีแสดงวา่ เปน็ พลเมอื งดี อยา่ งไร 3)จากการปฏบิ ตั ิตนในข้อ 2 สอดคลอ้ งกับคุณลกั ษณะของพลเมอื งดอี ย่างไร จง อธบิ าย 4)นกั เรยี นสามารถนาแบบอย่างของบคุ คลดังกล่าวไปประยุกต์ปฏบิ ตั ิได้อย่างไร 2.นกั เรยี นแต่ละกล่มุ ออกมานาเสนอผลงานต่อชั้นเรยี น โดยให้กลุ่มอน่ื ที่เปน็ ผฟู้ ังไดใ้ ห้ข้อคดิ หรอื ขอ้ เสนอแนะ เพ่มิ เติม 3.ครูและนกั เรยี นชว่ ยกนั สรปุ ข้อคิดท่ีได้รับจากการนาเสนอผลงานของพลเมืองดีในระดับ ชมุ ชน ประเทศ และ สงั คมโลก 4.ครมู อบหมายให้นกั เรียนแต่ละกลมุ่ วางแผนรว่ มกันทากิจกรรมท่ีแสดงถึงการเป็นพลเมืองดีของประเทศชาติ และสังคมโลกโดยให้ครอบคลมุ ประเด็นต่อไปนี้ 1)การมสี ่วนรว่ มกจิ กรรมทางการเมืองการปกครอง 2)การมีส่วนร่วมกิจกรรมทางด้านเศรษฐกจิ 3)การมีส่วนร่วมกิจกรรมทางดา้ นสังคมและวฒั นธรรม 4)การมสี ว่ นร่วมกิจกรรมทางดา้ นการอนรุ ักษส์ ิง่ แวดล้อม 5.นกั เรียนแต่ละกลมุ่ สง่ แผนการดาเนินกจิ กรรมตอ่ ครผู ้สู อน เพอื่ ตรวจสอบความเหมาะสมกอ่ นนาไปปฏบิ ัติจริง 6.นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มดาเนนิ กิจกรรมตามแผนงานที่กาหนดในเวลาทต่ี กลงกนั ระหว่างครูผสู้ อนกบั นักเรียน ครู จะคอยตดิ ตามความเคล่ือนไหวของการดาเนนิ กิจกรรมของนกั เรียนแตล่ ะกลุม่ เป็นระยะๆ 7.นักเรยี นแตล่ ะกลุม่ รายงานผลการดาเนินงานตามกิจกรรมตามหวั ข้อท่กี าหนด - ขน้ั สรุป ครแู ละนักเรียนช่วยกันสรุปผลของการปฏบิ ัตติ นและสนับสนนุ ใหผ้ อู้ ่ืนปฏบิ ัติตนเปน็ พลเมืองดขี องประเทศชาติ และ สังคมโลก นกั เรียนทาแบบทดสอบหลงั เรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง พลเมืองดีของประเทศชาติและสงั คม 9. สอื่ การเรยี นการสอน / แหลง่ เรยี นรู้ รายการสือ่ จานวน สภาพการใชส้ ่ือ โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่ีพลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 1. ส่อื หน้าท่ีพลเมืองppt. 1 ชดุ ข้ันสร้างความสนใจ 2. หนังสอื เรยี น 1 ชุด ขนั้ ขยายความรู้ 10. การวดั ผลและประเมินผล เปา้ หมาย หลกั ฐานการเรียนรู้ วิธีวดั เครอ่ื งมอื วัดฯ ประเดน็ / การเรียนรู้ ชิน้ งาน/ภาระงาน ใบงานท่ี 2.1-2.2 เกณฑ์การให้คะแนน ตรวจใบงานท่ี 2.1- ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ สามารถเขยี น ใบงานท่ี 2.1-2.2 2.2 แบบประเมนิ วิเคราะห์แนว ระดบั คุณภาพ2ผา่ น ทางการพฒั นาตน แบบสงั เกต เกณฑ์ เปน็ พลเมืองดีของ ประเทศชาติและ ระดบั คณุ ภาพ2ผา่ น สังคมโลกได้ เกณฑ์ สามารถอธบิ าย แบบประเมนิ ตรวจแบบประเมิน บทบาทหน้าท่ีของ พลเมืองดขี อง ประเทศชาติและ สงั คมได้ มคี วามสนใจ ใฝร่ ู้ มี การสังเกต แบบสังเกต ความรับผดิ ชอบตอ่ งาน ท่ีได้รับมอบหมายตาม เวลาทีก่ าหนด ตวั อย่างข่าวเกยี่ วกับพลเมอื งดี เจาะชีวิตฉายาเภสัชกรยิปซี “ดร.กฤษณา ไกรสินธ์ุ บุคคลแห่งปีเอเชีย” นักส้เู อดส์ โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพ่ี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ชอื่ ยาต้านไวรัสเอดส์อย่างซโี ดวูดีน หรอื เรยี กสัน้ ๆ ว่า เอแซดที และ จีพโี อเวยี ร์ เป็นที่รู้จักในสงั คมไทย มาระยะหน่ึงแล้ว ซึง่ ยานค้ี ิดคน้ และผลิตโดยเภสัชกรไทย ขายโดยองค์การเภสชั กรรมของไทย ทาใหล้ ดค่าใชจ้ ่ายในการซื้อยาจากตา่ งชาติได้ ถงึ 26 เท่า โดยบคุ คลท่อี ยู่เบื้องหลังความสาเรจ็ น้ี เม่ือหลายปกี อ่ นไดเ้ ดินทางไปถ่ายทอดการผลิตยาในหลายประเทศใน ทวีปแอฟริกา จนได้รับฉายา “เภสชั กรยิปซี” เจ้าของฉายา “ภสชั กรยปิ ซี” คนทวี่ ่านี้ ก็คือ “ดร.กฤษณา ไกรสินธุ์” ซ่ึงล่าสุดได้รับรางวัล “บุคคลแห่งปีของเอเชยี ประจาปี ค.ศ. 2008” จากนติ ยสารรีดเดอร์ส ไดเจสท์ ในฐานะทเ่ี ปน็ บุคคลทที่ ุ่มเททางานอย่างมิรจู้ ักเหน็ดเหนอื่ ย เพ่อื ผลกั ดนั ให้ผู้ปว่ ยยากไรท้ ่ัวโลกมีโอกาสไดใ้ ชย้ ารกั ษาโรคเอดส์ เปดิ ฉากบทสนทนากบั ทมี วิถชี ีวิต ถงึ เหตผุ ลการลาออกจากตาแหนง่ ผ้อู านวยการสถาบนั วจิ ยั และพัฒนา องค์การเภสัช กรรม ของ ดร.กฤษณา ไกรสินธ์ุ เม่อื พ.ศ. 2545 เจา้ ตวั บอกว่า กเ็ พ่ือไปชว่ ยคนที่ แอฟรกิ าตามสญั ญา เพราะประเทศไทยไปประกาศในท่ีประชุมองคก์ ารอนามัยโลก เมื่อ พ.ศ. 2545 ว่าเราจะไปช่วยเขา แต่นกั การเมืองซีก รัฐบาลที่เกี่ยวข้องตอนน้ันประกาศเสรจ็ แล้วก็แล้วไป กลายเปน็ สญั ญาปากเปล่า ทีนี้คนแอฟริกนั ท่ีรู้จกั กนั เขากถ็ ามว่า เมือ่ ไหร่จะไปสักที ก็รสู้ ึกอายแทนเมืองไทย กเ็ ลยลาออกดีกว่า แล้วกไ็ ปชว่ ยเขาเอง “ในประเทศไทยผปู้ ว่ ยโรคเอดสเ์ ยอะแยะ แตเ่ ราก็ช่วยแลว้ ทายาแล้ว และคนไทยไดใ้ ช้กันหมดแล้ว เราก็เลยไป และคิด วา่ ตวั เองมีความหมายกบั ทีอ่ น่ื มากกวา่ เขาต้องการเรามากกวา่ ไปเพราะวา่ อยากไป และชอบทวปี นัน้ มาตั้งแตเ่ รียน หนังสือทอี่ ังกฤษแลว้ มีเพือ่ นชาวแอฟริกันเยอะ รูมเมท (เพ่ือนร่วมห้อง) เปน็ ทัง้ ชาวไนจีเรีย และอาหรับ ก็รูส้ ึกมคี วาม ผกู พันกบั พวกเขา” ดร.กฤษณาบอกต่อไปวา่ ท่ไี ปก็เป็นการไปตามสัญญา ไปรักษาสัญญา เพราะว่าเป็นคนเขียนโครงการน้ขี นึ้ มากบั มือ แล้ว เสนอข้ึนไปตามลาดับงาน ก็มีการไปประกาศในทป่ี ระชมุ องค์การอนามยั โลก ทุกคนก็ชน่ื ชมตบมอื กันใหญ่ แต่เอาเข้า จริงคนพดู กพ็ ดู ไป แตต่ นเปน็ คนทา จึงรู้สกึ วา่ ต้องรับผดิ ชอบ และก็เต็มใจท่ีจะไป ส่วนงานทีอ่ งคก์ ารเภสัชกรรมนั้นไม่ หว่ ง เพราะมีคนพร้อมท่ีจะสานตอ่ ได้อย่างดี โดยเฉพาะเรอ่ื งยาต้านไวรัสเอดส์ “ไม่ไดย้ ดึ ตดิ กับตาแหน่ง กับเงินเดือน โชคดที ี่ไมไ่ ดย้ ากจนเทา่ ไหร่ ก็สบาย จึงใชเ้ งนิ ตัวเองไปได้ อกี อยา่ งมันอยู่ทใ่ี จ ถา้ คิดวา่ พอ เราก็ไม่จาเป็นจะต้องใช้อะไรมากมาย” อดีตผูอ้ านวยการสถาบนั วจิ ัยและพัฒนา องค์การเภสชั กรรม บอกอีกว่า ท่ีเลือกประเทศในทวปี แอฟรกิ า เพราะเขายังมี ปญั หาเรื่องผ้นู า ประชาชนยากจน และประเทศมหาอานาจเอาทรัพยากรไปหมด ทาใหด้ ้อยโอกาส ไมม่ ีจะกิน มีโรคภัย ไข้เจบ็ ตา่ ง ๆ ทง้ั เอดส์ มาลาเรีย วัณโรค ในโลกนม้ี คี นติดเชื้อเอดส์อยู่ 38 ล้านคน อยู่ที่ทวปี น้ี 30 ล้านคน คิดเปน็ ร้อยละ 90 และแต่ละปีคนตายเพราะมาลาเรยี 2 ลา้ นคน ตายมากกวา่ โรคเอดส์ 2 เท่า กม็ องว่าถ้าไปอยตู่ รงนนั้ น่าจะช่วยเขาได้มาก ประเทศแรกในดินแดนกาฬทวปี ท่ี ดร.กฤษณาได้เดินทางไปคือ คองโก ประเทศทอี่ ุดมสมบูรณ์ไปดว้ ย ทรพั ยากรธรรมชาติอย่างเพชร แทนทาลมั นา้ มนั ฯลฯ แต่ประชากรยากจนทีส่ ุด เพราะถูกประเทศมหาอานาจเอารดั เอาเปรียบ และมีการสู้รบในประเทศตลอดเวลา โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 สงิ่ ทไ่ี ปทาคอื ไปสรา้ งโรงงานยา ไปวาดแผนผงั โรงงานยา และสอนผลติ ยา จนเขาผลติ ยาได้ สูตรยาทใ่ี ชใ้ นทกุ ประเทศ ทวีปแอฟรกิ า คือสตู รเดียวกบั ในเมอื งไทย แตต่ า่ งกนั ก็ทีว่ ัตถุดบิ ซึ่ง ดร.กฤษณายงั ได้ไปลองท่ปี ระเทศจนี อีกดว้ ย ซ่ึง ราคาถกู กวา่ ของประเทศไทยมากทเี ดียว ดร.กฤษณาบอกว่า ไปชว่ ยคราวนั้น ค่าเดนิ ทาง คา่ ทพ่ี ัก และอ่ืนๆ ใช้ทุนสว่ นตวั ทงั้ หมด เรม่ิ ตน้ ที่เจา้ ของโรงงานยาใน คองโกติดต่อมา เพราะอา่ นเร่ืองราวของตนและยาตา้ นไวรัสเอดสใ์ นนิตยสารภาษาเยอรมัน และเหน็ วา่ ยาน้ดี ี กต็ ิดตอ่ ตนขอให้ไปพบท่เี มืองเจนีวา สวติ เซอร์แลนด์ โดยเจ้าของโรงงานบอกวา่ จะชว่ ยพนกั งานของเขาฟรี และช่วยคน พนื้ เมือง ซง่ึ ก็เหน็ วา่ เขาจะชว่ ยฟรี ก็เลยไป ตอนแรกก็ไมม่ ีใครชว่ ยเหลือ แตพ่ อผา่ นไปหน่ึงปี รฐั บาลเยอรมันก็เข้ามา ช่วยเหลือโรงงานในการซอ้ื เคร่ืองจักรตา่ ง ๆ “อย่ทู ่ีคองโก 3 ปี ตรงน้ันรบกันตลอด เร่ืองความปลอดภยั ไม่มี บางทเี ขา้ ประเทศนนั้ ไปทางานแต่ตกเยน็ มานอนอีก ประเทศหน่ึง และเราก็ไม่รวู้ า่ ใครจะยงิ เราเม่ือไหร่ ชว่ งแรกมคี นคมุ้ กนั ตลอด แต่ตอนหลังไมม่ ี เพราะถา้ มีมากจะย่ิง กลายเป็นเป้า เรียกวา่ ตน่ื เตน้ จนไม่ต่ืนเต้นแลว้ และเคยถูกจี้ตอนลงจากรถที่ประเทศไนจีเรีย ซงึ่ ไปทาโครงการให้ สหภาพยุโรป (อยี )ู พอตอนหลังก็เฉยๆ แลว้ คนทจี่ ้ีเขาตอ้ งการเงินเทา่ นน้ั ไม่ได้ตอ้ งการชวี ิต แตท่ ีป่ ระเทศอ่ืนอาจจะ ต้องการชีวิตกไ็ ด้ ไม่รู้นะ เพราะว่าเราเป็นคนต่างชาตเิ ขา้ ไปทีน่ ั่น ทน่ี น่ั ไม่มีนักทอ่ งเทีย่ วเลย เพราะมันอนั ตรายมาก” ช่วงเวลาประมาณ 5 ปี ดร.กฤษณาเดินทางไปทัว่ ทวปี แอฟรกิ า เพื่อช่วยการสร้างโรงงานผลติ ยา สอนวธิ ีการผลติ ยาตา้ น ไวรัสเอดส์ จนสามารถผลติ ยา “แอฟริเวียร์” ในคองโกได้สาเร็จ และยารกั ษามาลาเรีย “ไทยแทนซเู นท” ยาเหนบ็ ทวาร “อารเ์ ตซูเนท” เพ่ือรักษาโรคมาลาเรีย ในเดก็ ในประเทศแทนซาเนีย รวมถงึ ฟื้นฟูโรงงานยาในประเทศมาลซี ่ึงใกล้เปิด กิจการไดส้ าเร็จ ผลิตยารกั ษามาลาเรยี ระดบั อุตสาหกรรมได้ ซง่ึ ทาให้กวา่ 10 ประเทศในแอฟริกา อาทิ อิริคเทอรเ์ รยี เบนิน รวันดา บุรุนดี ไลบีเรีย ไดร้ ับอานสิ งส์มากมาย เหลา่ น้เี กิดจากพนั ธสัญญาทีเ่ คยมกี ารประกาศไว้ในนามประเทศไทย บวกกบั แรงบนั ดาลใจทส่ี มยั เรียนท่ีองั กฤษ ดร. กฤษณามเี พอ่ื นรว่ มห้องเปน็ ชาวแอฟริกนั และทวปี นก้ี ธ็ รรมชาติสวยงาม ทุกอย่างจึงลงตวั ตัดกลบั มาทปี่ ระวตั ิสว่ นตวั ของเภสัชกรไทยผ้นู ้ี ดร.กฤษณา ไกรสนิ ธุ์ เป็นชาว อ.เกาะสมุย จ.สุ ราษฎร์ธานี ปัจจบุ นั อายุ 55 ปี เรยี นจบคณะเภสัชศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั เชยี งใหม่ ท่ีไม่ได้จบแพทย์ก็ด้วยเหตุผลที่วา่ คะแนนไม่ถงึ คณะแพทยศาสตร์ ขาดไปเพยี ง 1 คะแนนเท่าน้ัน ส่วนปรญิ ญาโท จบสาขาเภสชั วเิ คราะห์ มหาวิทยาลยั สตราห์ ไคลด์ และปริญญาเอก สาขาเภสชั เคมี มหาวทิ ยาลัยบาธ ประเทศอังกฤษ จากนั้นรบั ตาแหน่งหัวหนา้ ภาควชิ าเภสัชเคมี ทม่ี หาวทิ ยาลยั สงขลานครินทร์ 2 ปี ก่อนทจี่ ะลาออกเพื่อ ทางานที่องค์การเภสัชกรรม เมือ่ ปี พ.ศ. 2532 และได้รบั เลือกเป็นผู้อานวยการสถาบนั วิจัยและพัฒนา ด้วยอายเุ พยี ง 37 ปี “จริงๆ แลว้ ชอบศลิ ปะมาก อยากเป็นวาทยกร เพราะชอบดนตรี ชอบศลิ ปะ แต่งกลอน เขยี นหนังสือ แต่พ่อแม่เปน็ หมอเปน็ พยาบาล หากจะเลือกเรียนศลิ ปะก็รสู้ ึกยังไง ๆ อยู่ ใจจรงิ อยากเป็นคนคุมวงดนตรมี ากกวา่ เป็นเภสัชกร เพราะ มันสนุกดี ได้คมุ จงั หวะ แตต่ อนน้เี ราก็เหมือนกับคอนดักเตอรน์ ะ่ แหละ เพราะเราไปคุมให้เขาสรา้ งโรงงาน ให้เขาผลติ ยา กพ็ ยายามปลอบใจตัวเอง เม่ือเราไม่ได้เป็นในส่ิงท่ีเราอยากจะเปน็ เราก็ต้องชอบส่ิงที่เรามีอยู่ ต้องทาให้ดที ี่สุด” โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าท่พี ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 ดร. กฤษณาบอกอีกวา่ เมื่อมีเวลาก็จะฟงั ดนตรีของทุกประเทศ อย่างเอธิโอเปยี มาเลเซีย อารบกิ เพลงไทย ฟังหมด นอกจากนี้สมยั อยโู่ รงเรียนราชินีก็ไดเ้ ขา้ ร่วมวงดนตรีไทย เล่นระนาดเอกอยู่ถึง 6 ปี ซง่ึ ทาให้ชอบดนตรี เมื่อไม่ได้ ประกอบอาชีพทางด้านนีแ้ ล้ว ก็ไม่ได้เสียใจอะไร ทาอาชีพไหน ก็ตอ้ งทาใหด้ ีทส่ี ุด นอกจากแอฟรกิ า ดร.กฤษณายงั เปน็ ศาสตราจารย์พเิ ศษทม่ี หาวิทยาลยั ฮาบิน ประเทศจีน สอนวิชาสร้างโรงงาน สอน วชิ าเคร่อื งมือ เพราะประเทศจนี กาลังจะสรา้ งโรงงานสมุนไพรเล็กๆ แห่งหน่งึ ซึ่งก็ไดไ้ ปช่วยเพ่ิมเตมิ หลายอยา่ งให้ทน่ี ั่น โดยสิง่ ทีไ่ ปช่วยนอกประเทศก็คอื ส่งิ ทเ่ี มืองไทยทาเสร็จหมดแล้ว “อยา่ เพิ่งท้อแท้ ท้อถอย ไมว่ ่ากบั เรือ่ งอะไร ขอให้อดทน เรื่อง การเมืองกอ็ ย่าไปอนิ กับสถานการณ์การเมืองมากนัก อย่าเอามาเปน็ ทุกข์ เพราะเราทาอะไรไม่ได้ ทาหนา้ ท่ีแคเ่ ป็นประชาชนท่ดี กี ็พอแลว้ ” เป็นคาท้งิ ทา้ ยฝาก ถึงเพื่อนคนไทย ก่อนจะปดิ ฉากบทสนทนา ของ “ดร.กฤษณา ไกรสนิ ธ์ุ” “เภสัชกรยิปซี” เลอื ดไทยแท้ รางวลั แห่งความภมู ใิ จ กวา่ 30 ปแี หง่ การเรียนรู้ การทางาน รวมถงึ การอุทิศชีวิตใหก้ บั สังคม ทาให้ ดร.กฤษณา ไกรสนิ ธ์ุ ไดร้ ับรางวลั มากมาย อาทิ รางวัลนกั วทิ ยาศาสตรโ์ ลก (Global Scientist Award) ประจาปี พ.ศ. 2547 จาก Letten Foundation ประเทศนอร์เวย์, ผ้หู ญิงคนแรกทีไ่ ดร้ บั ปริญญาเอกกติ ตมิ ศักดิ์ สาขาวิทยาศาสตร์ จาก Mauny Holly Oke College, USA รวมถึงปรญิ ญากติ ติมศกั ด์ิอกี ไมร่ ู้กี่ใบต่อก่ใี บ เร่อื งราวของ ดร.กฤษณา ได้รบั ความสนใจจากส่ือตา่ งประเทศ จนถูกนาไปสรา้ งเป็นภาพยนตร์สารคดี ความยาว 45 นาที เรือ่ ง A Right to Live-AIDS medication for Millions (2006) ได้รบั รางวัลจากเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติ เมืองคานส์ และยงั ถกู นาไปสร้างเป็นละครบรอดเวย์ ช่อื Cocktail แต่เมอ่ื ถา้ ถามว่ารางวัลไหน ท่ีภูมิใจทส่ี ุด ดร.กฤษณา บอกวา่ คือรางวัลศษิ ย์เก่าดีเด่นของโรงเรยี นราชนิ ี ซึ่งทภ่ี ูมิใจมาก เพราะโรงเรยี นสอนตนเองมาดี สอนใหเ้ ขา้ กบั คนได้ สอนใหม้ ีมนุษยสมั พนั ธก์ บั คน ไม่ได้สอนแตว่ ชิ าความรใู้ ห้ ซึง่ คนเรา ตอ้ งมีหลายๆ ด้านประกอบกัน ไม่ใช่วา่ เก่งแตเ่ อาตัวไมร่ อด ตอ้ งมนี ้าใจ น่ีคือสง่ิ ทภี่ ูมใิ จท่ีสุดไม่วา่ ใครจะถาม โดยท่ี รางวัลน้ีเป็น เข็มอักษร สผ.ประดับเพชร “อายุกว่า 50 ปีแล้ว เพ่ิงจะมาได้รับ ดูเหมอื นไม่มอี ะไร แตค่ นเราความภมู ิใจตา่ งกัน เราเหมอื นเปน็ โมเดล เปน็ ไอดอล ให้เดก็ ๆ ส่วนตัวมคี วามภูมิใจในโรงเรยี นแห่งนเ้ี สมอ และความคิดดๆี ยงั ได้รับการปลูกฝังอย่างดจี ากคนในครอบครวั ดว้ ย โดยเฉพาะอิทธพิ ลความคดิ จาก คุณยายเย้ือน วชิ ัยดษิ ฐ์ ซึ่งเปน็ แม่ชี ทีส่ อนให้ทาดีทุกคร้งั ท่ีมโี อกาส” ดร.กฤษณา กล่าว พร้อมท้ังบอกวา่ เคยไดร้ างวัลเปน็ เงนิ เปน็ ทองเยอะๆ แต่ก็เฉยๆ ก็บริจาคไป และไปที่แอฟรกิ า หรือไปทางานที่ไหน ก็ จะไปตัง้ มูลนธิ ิกฤษณา ไกรสนิ ธุ์ แลว้ ก็เอาเงนิ จากยอดขายยามาเข้ามลู นธิ ฯิ เพอื่ จะชว่ ยเดก็ กาพรา้ ที่พ่อแมต่ ายเพราะ เอดส์ และเด็กก็ติดเอดส์ดว้ ย ซึ่งเด็กพวกน้ีนา่ สงสารมาก ที่มา : http://www.nathoncity.com/paper/1155 สบื ค้นเมอ่ื วันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2553 สิบโทอดุ ม เพ็ชรธนู จากนกั รบมาเป็นนักอนรุ ักษ์ โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่พี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 “รถถูกซ่มุ ยงิ ผมบาดเจ็บพิการ ชีวิตทหารเลยหยุดเทา่ นัน้ ” นาทีชีวิตพลกิ ผนั ยงั อยู่ในความทรงจาของสบิ โทอุดม เพช็ รธนู ประธานคณะทางานกลมุ่ อนุรักษ์คลองแห อาเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เขาเกดิ พ.ศ.2502 ริมสายน้าคลองแห ไม่ไกลจากวัดและโคกนกคุ่มสถานที่ศกั ด์ิสิทธ์ิตน้ ตานานคลองแห อุดมไปจบ มัธยมตน้ ทจี่ งั หวดั สตูล หลงั รับการเกณฑท์ หารแลว้ ต่อเข้าเปน็ นกั เรยี นนายสบิ ปี 2523 จงึ เข้ารบั ราชการทหารยศสบิ ตรี สังกดั กองทัพแห่งชาติอยู่แค่ 3 เดอื น “ชดุ ของเราได้รับมอบหมายภารกจิ ดแู ลพ้ืนทีท่ ั่วภาคใต้ ที่ดังหนอ่ ยก็สมรภมู ิคา่ ย 508 ที่ช่องช้าง ปราบที่นนั่ เสรจ็ ลงมา ทางเบตง วนั นนั้ รถถูกซุ่มยิงรถหกั หลบตกเขาพลิกคว่า ผมแขนหกั แลว้ แต่ยังมสี ตอิ ยู่ ยังเหน็ ทางไฟ(ปืน)ฝา่ ยตรงขา้ ม จงึ คว้าปืนใครไดไ้ มร่ ู้พยายามยงิ ตอบ พอพลิกตวั จะยิงเท่านัน้ รู้สึกว่าถกู ยงิ จ๊ึกเข้าไปในโคนขา ผมคอ่ ยหมดแรงมารูส้ ึกตัวอีก ทอี ยโู่ รงพยาบาลเขาผ่าตัดใหแ้ ล้ว” อุดมรกั ษาตวั อยู่ในโรงพยาบาลนาน 2 ปี กลายเปน็ ทหารผ่านศึก ข้าราชการบานาญพเิ ศษยศสบิ โท ครน้ั ร่างกายพอจะ ใชช้ วี ิตตามปกติได้บ้าง จึงกลับบ้านหนั มาทางานเป็นช่างเหล็ก “ผมเคยทางานกับมลู นธิ ิสายใจไทยซึง่ สมเด็จพระเทพฯ ท่านทรงดแู ลทหารผา่ นศึกฝกึ ประกอบอาชีพตอนนน้ั ผมเลือก ฝกึ การเจยี ระไนพลอย ทาเครื่องหนัง แต่พอกลับมาบ้านไม่ได้ทาต่อเพราะไมม่ ีตลาดและอุปกรณ์” สาหรับงานช่างเหล็กเขาไม่ไดเ้ รยี นมากอ่ นอาศัยครูพักลกั จา อาศัยมเี พื่อนมากๆ มคี นช่วยเหลือ งานน้จี ึงโต เร็วต่อมามลี กู น้อง 20 กว่าคน รบั ทางานหลายประเภท ตั้งแตเ่ หลก็ ดัดในบ้านกระท่ังรับเหมาทาปม๊ั นา้ มัน โรงเรียน แฟลต ฯลฯ ระหวา่ งเปน็ ชา่ งเหลก็ เขาพยายามชว่ ยเหลอื สงั คม โดยเสนอทาเสาธงเหล็กใหก้ ับโรงเรียนท่ขี าดแคลน โดยทางโรงเรยี น ชว่ ยออกวสั ดุ หินทราย เขาจัดหาปูน เสาธง ผนื ธง เชอื ก สามารถช่วยสรา้ งเสาธงได้ 60 กวา่ โรงเรียน วกิ ฤติในปี 2540 ธรุ กจิ ชา่ งเหลก็ ของเขาประสบภาวะขาดทุน “ไม่มอี ะไรเหลือ ผมวา่ งงานมาถงึ ปี 2542 พอปี 2543 นา้ ท่วมใหญ่ หลงั น้าทว่ มท่านเจ้าอาวาสวดั คลองแหองคก์ ่อน มรณภาพลง ต่อมาพระครูปลดั สมพร ฐานธมโฺ ม มาเป็นเจา้ อาวาสแทน” อาศยั ความคนุ้ เคย อุดมซ่ึงมีโอกาสคยุ กบั พระ ครปู ลดั สมพร บ่อยๆ ได้เหน็ ปัญหาร่วมกันอย่างหนึง่ ว่า สายน้าคลองแหกาลังเต็มไปด้วยขยะและนา้ เสยี “ตอนนน้ั เองทเ่ี ริ่มคิดฟนื้ ฟูคลองแหกัน ผมหาพรรคพวก 3 - 4 คนมาร่วมพัฒนาคลอง ปี 2544 น้ันสาหรับผมรายได้ เล้ยี งครอบครัวมาจากบานาญอย่างเดยี ว งานชา่ งเหลก็ เริ่มไมม่ ีแล้วลกู นอ้ งเหลอื 4-5 คนแลว้ ค่อยทยอยออกไปจนหมด ผมเองหันไปช่วยพ่อท่าน (เจา้ อาวาส) ลอกคลอง” สภาพคลองแหขณะน้นั อุดมเลา่ ว่า รก นา้ เสยี และเหม็นมาก สภาพขยะท่ีอยูใ่ นคลองหนาแนน่ แออัดยดั เยียด จน ชาวบ้านเห็นพอ้ งกนั ว่าถ้าเกิดมีประกายไฟข้ึน สามารถลุกลาม “ไฟไหมค้ ลอง”ให้เหน็ เป็นแน่ อุดมช่วยพระครปู ลดั สมพรลอกคลองแห ได้ระยะทางหลายกโิ ลเมตร การดาเนนิ การจะหาเวลาวา่ งนดั คนท่ีมีจิตอาสามา ทาใชเ้ วลานบั เดือน “จากแรกๆ มีไม่ถึง 10 คนใช้แรงมือ ตอนหลังเพม่ิ มาเป็น 50 คน เป็น 100 คน มหี น่วยงานเขา้ มาชว่ ย” โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าท่พี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 งานอาชพี ชา่ งเหล็กค่อยเลิกรา บวกกับสภาพรา่ งกาย ผลพวงบาดเจบ็ จากการสูร้ บ ยังเกิดอาการเจ็บ แขนชา ยกไม่ข้ึน เขาจงึ หันมาทางานสงั คมเตม็ เวลา กระบวนการฟื้นฟสู ภาพนา้ ในคลองแห เขาเปน็ ผนู้ าเทนา้ หมักชีวภาพลงคลองนับเปน็ ปรากฏการณ์ใหม่ ทค่ี นเพิ่งจะรจู้ ัก ท่มี าเกยี่ วกับเรอื่ งน้ีอดุ มเล่าวา่ ในปี 2543 พลเอกหาญ ลีนานนท์ อดตี แมท่ ัพภาค 4 ซึ่งเป็นเจา้ นายเกา่ มาชวนไปทานา้ หมกั ชีวภาพทจ่ี งั หวดั สตลู “เปน็ โครงการของทา่ นแม่ทัพหลงั แกเกษียณ ทา่ นหาลูกน้องเกา่ ไปเรียนรู้ หัดทานา้ หมัก ไปดงู านสระบรุ ี กลบั มาทาเอง ทีส่ ตลู ทดลองสูตรทากนั มาเร่ือยๆ ใชเ้ ศษอาหาร สบั ปะรด เป็นหลกั เปน็ นา้ หมกั ชีวภาพทนี่ าไปใชใ้ นนากุ้ง บ่อปลา ได้ผล ผมเกิดความคิดว่านา่ จะเอามาใชใ้ นคลองบ้านเรากข็ นมาจากสตลู มาเทลงในคลอง ” ตอนน้ันน้าหมักชีวภาพยังไม่แพรห่ ลาย ใครเหน็ ต่างพูดเปน็ เสียงเดียวกนั วา่ นา้ อะไรก็ไมร่ ู้กลนิ่ เหม็นเหลือเกนิ “คนไม่ ยอมรับกห็ าว่าเราบ้า” อุดมเล่า หลังจากเทน้าหมักลงคลอง ปรากฏว่านา้ คลองทม่ี ีกล่ินเนา่ เหมน็ เร่ิมดีขนึ้ เกิดการตอบรับขยายวงกว้างออกไปโดยเฉพาะ คนท่ีทางานสิ่งแวดล้อม กระทั่งพัฒนาเปน็ การเรมิ่ ชักชวนกนั เอาจุลินทรีย์แบบก้อนเข้ามาทง้ิ ลงคลองในประเพณีวนั สาคัญของท้องถน่ิ เชน่ แข่งเรือ ลอยกระทง กัลยาณมิตรทางสงั คมเหลา่ น้ันเองเขา้ มาช่วยสนบั สนนุ ให้เกิดเป็นกลมุ่ อนรุ ักษ์คลองแห มพี ระครปู ลัดสมพรเปน็ แกนนา “ฝา่ ยชาวบ้านมีผมเปน็ แกนนา กานนั ผใู้ หญบ่ ้าน หลายคนเข้ามาร่วม ปี 2548 โครงการวฒั นธรรมพืน้ บา้ นประสานวดั ได้จัดต้ังข้นึ มงี บสนบั สนุนจาก สสส. และ พอช. สนบั สนนุ การทากิจกรรมสง่ิ แวดล้อม และประวัติหมู่บ้าน” กรณีนา้ หมักได้เร่ิมทาอย่างจริงจงั จาก 4-5 ถงั เปน็ 20-30 ถงั เมอ่ื นาไปเทลงคลองมากจะไดผ้ ลชดั เจนว่าคณุ ภาพน้าดี ขึน้ คนท่ีรบั รกู้ ็เข้ามาช่วยมากขน้ึ เมื่อส่ิงแวดลอ้ มดีข้นึ เช่ือมโยงไปส่กู ารพัฒนาท้องถิน่ ด้านตา่ งๆในเวลาต่อมา เร่ิมต้ังแต่การฟ้ืนฟปู ระเพณีลาก พระที่ขาดหายไป การหันมาสนใจประวัติชุมชน โดยการเอาคนเฒา่ มาช่วยกนั เลา่ เรื่องชมุ ชน มาเป็นการสืบค้นตานานคลองแหอยา่ งเป็นระบบจากการทาประวตั ชิ มุ ชนคลองแห พบว่า ท่ดี นิ ในคลองแหส่วนใหญ่ สมัยอดีตเปน็ เรือกสวนไร่นาของ เจา้ พระยาวเิ ชยี รครี ี เจ้าเมืองสงขลา ชาวบา้ นดงั้ เดิมจึงน่าจะเปน็ คนเฝ้าสวนของเจา้ เมืองสงขลามาก่อน กระทัง่ ได้รบั มอบที่ดนิ ในเวลาตอ่ มา โคกนกคุ่ม หรอื โคกคุม่ ซงึ่ หา่ งจากบา้ นของอุดมไม่กร่ี ้อยเมตร เปน็ พน้ื ท่ีสาคัญในตานานคลองแห “ชอื่ อยา่ งน้ันเพราะว่ามนี กคมุ่ มาก โคกนกคุม่ เคยเปน็ เกาะกลางคลอง เป็นท่ฝี ังสมบัติตามตานาน ตอนเลก็ ผมได้ฟังเร่ือง แบบนจ้ี ากแมเ่ ฒา่ ” เรอื่ งเลา่ สูญหายไปตามยุคสมัย ชมุ ชนคลองแหเปล่ยี นแปลง จากหม่บู า้ นทนี่ บั ญาตกิ นั ได้หมด เป็นคลองแหยคุ ใหม่ ที่มี คนต่างถนิ่ อพยพเขา้ มาอยู่จานวนมาก การทาโครงการคนเฒา่ เล่าเร่ืองจนไดป้ ระวัติคลองแหขึน้ มา ทางกลุม่ อนุรักษ์คลองแหจงึ ไดจ้ ดั งานย้อนตานาน คลองแห ครัง้ ที่ 1 เม่ือปี 2549 ได้งบประมาณสนบั สนนุ จานวนหนงึ่ จาก สสส. และ พอช. ซง่ึ เป็นงบประมาณท่ใี ชท้ างาน ขบั เคลือ่ นประเดน็ สงิ่ แวดล้อมไปดว้ ย “งบไม่พอครับ แต่คณะทางานเราไม่เอาคา่ ตอบแทน ชาวบ้านมาช่วยสมทบอีกตามแตก่ าลังศรทั ธา 10 -20 บาท เราจงึ ถือวา่ ได้จัดตานานคลองแหคร้ังแรกโดยความรว่ มมือของประชาชนท้ังตาบลคลองแห” โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพี่ ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 หลงั การจัดงานย้อนตานานคลองแหครง้ั แรก ชาวบ้านเกิดการต่นื ตวั เกิดการมีสว่ นร่วมอยา่ งสงู การจดั งานย้อนตานาน คลองแหคร้งั ท่ี 2 เมื่อปี 2550 จงึ อาศัยแรงศรัทธาชาวบ้านโดยไมต่ ้องขอการสนบั สนุนจากภายนอก กระท่ังงานยอ้ นตานานคร้งั ท่ี 3 ปี 2551 เปลยี่ นไป เพราะเทศบาลเมืองคลองแหเห็นว่างานนม้ี ีคนสนใจจึงรับไปจัดการ เองหมด บทบาทการยอ้ นตานานของกลมุ่ รกั ษค์ ลองแหจึงยุติไป แต่อดุ มเหน็ ว่ากิจกรรมทห่ี ยดุ ไม่ไดค้ ือสง่ิ แวดลอ้ ม นา้ ใน คลองแหยังเสยี มาก การรณรงค์ชาวบา้ นให้ทาน้าหมักชวี ภาพเอาไปเทลงคลองก็ยังไม่ได้ผลจรงิ จัง นบั ตัง้ แต่ปลายปี 2550 อุดมหนั มาคดิ คน้ ผลิตภัณฑช์ วี ภาพเกีย่ วเน่ือง เขาทดลองทาน้ายาอเนกประสงค์ดว้ ยตนเอง “มาน่งั คิดดนู ้าทีใ่ ช้ในครวั เรอื นมักจะเทลงคู จากคเู ลก็ ไปลงคูใหญ่ จากคูใหญ่ไปลงคลอง มานั่งเทจลุ ินทรียล์ งคลองทุก วนั มนั แก้ปลายเหตุ ทาไมไมแ่ กท้ ่ีต้นเหตุ เลยคิดเร่ืองน้ายาอเนกประสงค์ชวี ภาพสาหรบั ซักผ้า ล้างจาน” อดุ มเร่ิมจากทา แจก แล้วสอนให้ชาวบา้ นทาใช้เอง จากหมู่บา้ นตัวเอง ออกไปตามกลุ่มตา่ งๆ เข้าโรงเรยี น กระจายออกไปกวา้ ง ถึง อาเภอบางกลา่ พืน้ ที่รมิ คลองอ่ตู ะเภา อันเชอ่ื มต่อกบั คลองแห เขาศกึ ษาทดลองทาในหลายส่ิงหลายอย่างท่เี ก่ยี วข้องสิง่ แวดล้อม ตัง้ แต่ น้าหมักชวี ภาพ ปุย๋ ชวี ภาพ นา้ ยาอเนกประสงค์ ชีวภาพ นา้ ยาไล่แมลงชวี ภาพ ยากาจัดวชั พืชจากนา้ หมักชีวภาพ การผลิตแกส๊ ชวี ภาพ เตาเผาถา่ น เครือ่ งอดั ถา่ นเปน็ แทง่ น้าสม้ ควนั ไม้ เป็นต้น การประดิษฐ์ ดดั แปลง อปุ กรณ์ต่างๆ ฐานความคิด ได้มาจากการเป็นช่าง ทาใหม้ องได้เร็ว อดุ มเลา่ ว่าสิ่งที่เขาคดิ ทาแต่ ละอย่างต่างจากคนอนื่ ไม่ได้ลอกเลยี นใครมาโดยตรง แต่มักจะเปน็ การค้นคว้า ทดลอง พสิ ูจน์ ทาโดยตวั เอง “ผมมีพ้นื ฐานทไี่ ดเ้ ห็นคนรุ่นก่อนทา อย่างแกส๊ ชวี ภาพใครว่าเป็นของใหม่ ตอนผมเรียนอยปู่ ระถมลงุ ของผมทาแล้วตาม ประสาชาวบ้านแกใชถ้ ังซีเมนต์หมกั ข้ีววั แล้วใชฝ้ าชีสังกะสีครอบ ต่อทอ่ นาแกส๊ หวั เตาไมม่ ีใชก้ ็ใชห้ ัวบัว เคร่อื งสบู น้ามาแทน” เขาพบวา่ การเผาถ่านนอกจากได้ถา่ นก้อน ยงั ไดน้ ้าสม้ ควนั ไม้และยงั มีถ่านผงท่คี นท่วั ไปมักไมไ่ ด้ใช้ประโยชนเ์ ขาคิดอัด ถ่านผงเป็นแท่ง “ดูจากเว็บไซตเ์ ขาแนะนาเคร่ืองอัดราคาเปน็ 2-3หม่นื อย่างน้ันชาวบ้านจะทาอย่างไร ก็คิดเครื่องอดั ถ่านผงขน้ึ มาเอง ตน้ ทุน 1,000 กว่าบาท แตไ่ ด้เครื่องอัดแลว้ ไม่รู้จะอัดอย่างไรให้ถา่ นติดเปน็ กอ้ น จนพบว่าเอาแป้งเปยี กมาผสมพอได้ผล กไ็ ปบอกชาวบ้านคนอื่น” การเผาถ่าน เขาเนน้ การอนรุ ักษ์ธรรมชาติ วัสดุทนี่ ามาเผาจึงเนน้ เปลอื กสะตอ ท่ีแคะเมลด็ ออกแล้ว เปลือกเงาะ ทุเรียน มงั คดุ สับปะรด และผลไม้ทุกชนดิ ถา่ นที่ได้ออกมาบางอยา่ งยังคงสภาพผลไมแ้ บบเดิม มีแนวความคิดเอาไปใช้ในการ ดดู กล่ินตู้เย็น ถ้าแตกหกั เอาไปอดั แท่ง นา้ ส้มควนั ไมใ้ ช้ไลแ่ มลงได้แต่อดุ มยังคดิ ต่อเร่อื งสารไล่แมลงแบบธรรมชาติ ใชส้ มนุ ไพร เครอ่ื งแกง พวก ขา่ ตะไคร้ เอา มาป่ัน หรอื ตา เอาผ้าขาวกรองคั้นน้าไปผสมเหล้าขาว ส่วนยาปราบวชั พืชใช้ เกลอื นาตาลทราย ผงชูรส ผสมนา้ ยา อเนกประสงค์ชวี ภาพ “ทุกวนั น้ี ผมไม่มีรายไดจ้ ากงานอนื่ นอกจากเงนิ บานาญ แตอ่ ยากตอบแทนสงั คม แทนที่จะกินเงนิ เดือนเปลา่ ๆ เพ่อื นว่า บ้าทีเ่ หน็ วา่ เราเอาเงินไปชว่ ยคนอน่ื แต่ผมบอกวา่ สงิ่ ท่ไี ด้รับ ถา้ กระจายออกสูส่ ังคมต้องทา แทนท่จี ะน่ังกนิ เงนิ เดือน เปล่าๆ กภ็ าษีของประชาชน” โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทพี่ ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 นอกจากเป็นนกั เคลื่อนไหวในบทบาทกลุ่มอนรุ ักษค์ ลองแห ท่ีเขาเป็นประธาน ทุกวนั น้อี ุดมมีภาระ การเปน็ วิทยากร สอนความรตู้ า่ งๆ ท่เี ขาประดิษฐ์คิดคน้ พฒั นาต่อ เกอื บทกุ วัน ท้งั ท่บี า้ น และนอกสถานที่ และเขามุง่ มั่นจะทาหน้าที่ ทางสงั คมนี้ตอ่ ไป ทมี่ า : http://www.songkhlahealth.org/paper/1591 สืบคน้ เมอื่ วันที่ 25 มกราคม พ.ศ. 2553 แบบประเมนิ รายงานการดาเนินกิจกรรมการปฏิบตั ิตนเปน็ พลเมอื งดี โดย นางณิภาทิพย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ าหน้าทพ่ี ลเมืองฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 กลมุ่ ที่.................................................. สมาชกิ ของกลมุ่ 1. 2............................................................................... .............................................................................. 3. 4............................................................................... .............................................................................. 5. 6............................................................................... .............................................................................. ลำดั รำยกำรประเมิน คุณภำพผลงำน บท่ี 432 1 1 การปฏิบตั ิตนเป็นพลเมืองดี 2 การรายงานผลการปฏิบตั ติ นเป็นพลเมืองดี 3 การสนบั สนนุ ให้ผ้อู ่ืนปฏิบตั ิตนเป็นพลเมืองดี รวม เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑก์ ารตดั สนิ คณุ ภาพ ลงชื่อ..............................................................................ผ้ปู ระเมนิ ดีมาก = 4 / /....................... ........................... ........................ ดี = 3 ช่วงคะแนน ระดับคณุ ภาพ พอใช้ = 2 ปรับปรุง = 1 10-12 ดีมาก 7-9 ดี 4-6 พอใช้ 1-3 ปรบั ปรุง ใบงานท่ี 2.1 เรอ่ื ง แนวทางการปฏบิ ัตติ นเป็นพลเมืองดี โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชาหน้าทีพ่ ลเมอื งฯ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4 คาช้ีแจง ใหน้ กั เรียนอธิบายแนวทางการปฏบิ ัติตนเป็นพลเมืองดตี ามหัวข้อทกี่ าหนดให้ พร้อมเขยี นส่ิงที่ นกั เรยี นสามารถปฏิบตั ิได้จริง หวั ขอ้ แนวทางการปฏบิ ตั ติ น ส่งิ ที่นกั เรยี นปฏบิ ตั ไิ ดจ้ ริง 1. แนวทางการปฏิบตั ติ น เปน็ สมาชิกท่ีดขี อง ครอบครวั 2. แนวทางการปฏิบตั ติ น เป็นสมาชกิ ที่ดขี อง โรงเรียน 3. แนวทางการปฏิบตั ิตน เป็นสมาชกิ ที่ดีของ ชมุ ชน หัวข้อ แนวทำงกำรปฏบิ ัติตน ส่งิ ท่นี ักเรียนปฏิบัตไิ ด้จริง 4. แนวทางการปฏิบตั ติ น เป็นสมาชกิ ท่ีดขี อง ประเทศชาตแิ ละสงั คม โลก โดย นางณิภาทพิ ย์ มลู แก้ว กลมุ่ สาระการเรียนรู้ สงั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม