คู่มือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสร้างทักษะชีวิต

ใบความรู การประเมนิ กิจกรรมลกู เสือ 1.การประเมินผลการเรยี นรตู ามแนวทางหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน 2551 หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน กําหนดใหกิจกรรมลูกเสือเปนกิจกรรมที่มุงปลูกฝง ระเบียบวินัยและกฎเกณฑเพื่อการอยูรวมกัน รูจักการเสียสละ บําเพ็ญประโยชนแกสังคมและ ดําเนินวิถีชีวิตในระบอบประชาธิปไตย ตลอดจนมีทักษะชีวิตเปนภูมิคุมกันปญหาสังคมตามชวงวัย ของลกู เสอื การจัดกิจกรรมลูกเสือยังตองเปนไปตามขอบังคับของสํานักงานลูกเสือแหงชาติและ สอดคลองกบั หลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐานอีกดว ย แนวทางการประเมินผลกจิ กรรมลกู เสอื กิจกรรมลูกเสือเปนกิจกรรมนักเรียนที่ลูกเสือทุกคนตองเขารวมกิจกรรมลูกเสือ 40 ชั่วโมง ตอปการศึกษาในระดบั ประถมศกึ ษาและมัธยมศกึ ษา การประเมินการจัดกิจกรรมลูกเสือตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐานมีประเด็น/สิ่ง ท่ีตองประเมนิ ดงั น้ี 1. เวลาในการเขารว มกิจกรรม ผเู รยี นตอ งมเี วลาเขา รวมกจิ กรรมตามทีส่ ถานศึกษากําหนด 2. การเรียนรูผานกิจกรรมหรือการปฏิบัติกิจกรรมอยางตอเนื่อง มุงเนนการพัฒนาศักยภาพ ของตนและการทํางานกลมุ 3. ผลงาน / ชิ้นงาน / พฤติกรรม / คุณลักษณะของผูเรียน ท่ีปรากฏจากการเรียนรูหรือการ เปล่ยี นแปลงตนเอง 146 คมู ือการจัดกจิ กรรมลูกเสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศึกษาปท ี่ 1

แนวทางการประเมินผลการเรยี นรกู จิ กรรมลูกเสอื แผนการจดั กิจกรรมลูกเสือ จัดกจิ กรรมลูกเสือ เกณฑก ารประเมนิ ตามคมู ือการจดั กิจการลกู เสอื ที่ 1. เวลาเขา รวมกิจกรรม 2. การปฏบิ ัตกิ จิ กรรม เสริมสรางทกั ษะชวี ติ 3. ผลงาน / ช้ินงาน 4. พฤตกิ รรม/คณุ ลกั ษณะ ประเมนิ ผลการเรยี นรู ของลกู เสอื ผลการประเมนิ ไมผ าน ซอ มเสรมิ ผาน ผาน สรุปผลการประเมนิ / ตัดสินผลการเรยี นรู รายงาน / สารสนเทศ จดั พิธีประดับเครื่องหมายลูกเสือ ตามประเภทลกู เสือ คมู ือการจัดกจิ กรรมลูกเสอื สาํ รองเสริมสรางทกั ษะชวี ติ ดาวดวงที่ 1 ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ่ี 1 147

การประเมนิ กจิ กรรมลูกเสอื มี 2 แนวทาง คือ 1. การประเมินกิจกรรมลกู เสือรายกิจกรรมมแี นวปฏบิ ัติดงั นี้ 1.1 ตรวจสอบเวลาเขารวมกิจกรรมของลูกเสือใหเปนไปตามเกณฑท่ีสถานศึกษา กําหนด 1.2 ประเมินกิจกรรมการเรียนรูจากการปฏิบัติกิจกรรมและผลงาน / ช้ินงาน / คุณลักษณะของผูเรียนตามเกณฑที่สถานศึกษากําหนดดวยวิธีการท่ีหลากหลาย เนนการมีสวนรวม ในการปฏิบัติกจิ กรรม 1.3 ลูกเสือท่ีมีเวลาการเขารวมกิจกรรม มีการปฏิบัติกิจกรรมและผลงาน / ชิ้นงาน / คุณลักษณะตามเกณฑที่สถานศึกษากําหนดเปนผูผานการประเมินรายกิจกรรมและนําผลการ ประเมินไปบนั ทึกในระเบียนแสดงผลการเรียน 1.4 ลูกเสือที่มีผลการประเมินไมผานในเกณฑเวลาการเขารวมกิจกรรม การปฏิบัติ กิจกรรมและผลงาน / ชิ้นงาน / คุณลักษณะตามที่สถานศึกษากําหนด ผูกํากับลูกเสือตองดําเนินการ ซอมเสรมิ และประเมนิ จนผาน ท้ังนีค้ วรดําเนนิ การใหเ สร็จสน้ิ ในปก ารศึกษานั้นๆ ยกเวน มีเหตุสุดวิสัย ใหอยูในดุลพนิ ิจของสถานศกึ ษา 2. การประเมนิ กิจกรรมลกู เสอื เพ่ือการตัดสนิ ใจ การประเมินกิจกรรมลูกเสือเพื่อตัดสินควรไดรับเคร่ืองหมายและเล่ือนระดับทาง ลูกเสือและจบการศึกษาเปนการประเมินการผานกิจกรรมลูกเสือเปนรายป / รายภาค / เพ่ือสรุปผล การผา นในแตละกจิ กรรม สรุปผลรวมเพ่ือสรุปผลการผา นในแตล ะกจิ กรรม สรุปผลรวมเพอื่ เล่ือนชัน้ ระดับลูกเสือและประมวลผลรวมในปสุดทายเพื่อการจบแตละระดับการศึกษา โดยการดําเนินการ ดังกลาวมีแนวทางปฏิบัติ ดังนี้ 2.1 กําหนดใหมีผูรับผิดชอบในการรวบรวมขอมูลเก่ียวกับการเขารวมกิจกรรม ลูกเสอื ของลกู เสือทุกคนตลอดระดบั การศกึ ษา 2.2 ผูรับผิดชอบสรุปและตัดสินใจผลการรวมกิจกรรมลูกเสือของลูกเสือเปน รายบคุ คล รายหมู ตามเกณฑท่สี ถานศกึ ษากําหนด เกณฑก ารตัดสิน 1. กําหนดเกณฑการประเมินตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐานกําหนดไว 2 ระดับ คอื ผาน และ ไมผ าน 2. เกณฑก ารตดั สินผลการประเมนิ รายกจิ กรรม ผา น หมายถงึ ลกู เสือมีเวลาเขา รว มกิจกรรมครบตามเกณฑ ปฏบิ ตั กิ จิ กรรมและมีผลงาน / ชิน้ งาน / คุณลักษณะตามเกณฑท ส่ี ถานศึกษากาํ หนด ไมผาน หมายถึง ลูกเสือมีเวลาเขารวมกิจกรรมไมครบตามเกณฑ ไมผานการปฏิบัติ กิจกรรมหรอื มผี ลงาน / ชิน้ งาน / คณุ ลักษณะไมเ ปนไปตามเกณฑทสี่ ถานศึกษากําหนด 3. เกณฑการตัดสินผลการประเมนิ กจิ กรรมลกู เสอื รายป / รายภาค 148 คูมือการจดั กิจกรรมลกู เสือสาํ รองเสรมิ สรางทักษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 1

ผาน หมายถึง ลูกเสือมีผลการประเมินระดับ “ผาน” ในกิจกรรมสําคัญตามหลักสูตร ลกู เสอื แตล ะประเภทกําหนด รวมถึงหลักสตู รลูกเสือทกั ษะชีวิต ไมผาน หมายถึง ลูกเสือมีผลการประเมินระดับ “ไมผาน” ในกิจกรรมสําคัญท่ีหลักสูตร ลกู เสือแตละประเภทกาํ หนดและลูกเสอื ทักษะชีวิต 4. เกณฑการตัดสนิ ผลการประเมินกิจกรรมลูกเสือเพ่ือจบหลักสูตรลูกเสือแตละประเภทเปน รายช้ันป ผาน หมายถึง ลูกเสือมีผลการประเมินระดับ “ผาน” ทุกชั้นปในระดับการศึกษาน้ัน ไมผ า น หมายถงึ ลูกเสอื มผี ลการประเมินระดับ “ไมผ า น” บางชัน้ ปในระดบั การศึกษานั้น (หมายเหตุ การประเมินผลอาจเขียนแยกการประเมินผลแตละกิจกรรม หรือเขียนรวมในภาพรวม ของกจิ กรรมลูกเสือกไ็ ด) ……………………………………… เอกสารอา งอิง กระทรวงศึกษาธกิ าร. หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551.กรงุ เทพมหานคร : โรงพมิ พชุมนุมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จาํ กดั . 2551. 2. การประเมนิ พฤติกรรมทกั ษะชวี ิตและคุณลกั ษณะทางลกู เสอื 2.1 ความสามารถทค่ี าดหวังใหเ กิดข้นึ กบั ลูกเสือโดยรวม คอื 1) ความสามารถในการคิดวเิ คราะห 2) ความสามารถในการคิดสรา งสรรค 3) ความสามารถในการเหน็ ใจผอู ื่น 4) เหน็ คณุ คาตนเอง 5) รับผิดชอบตอ สังคม 6) ความสามารถในการสื่อสารเพื่อสรา งสมั พันธภาพ 7) ความสามารถในการตดั สนิ ใจ 8) ความสามารถในการจดั การแกไ ขปญ หา 9) ความสามารถในการจัดการกบั อารมณ 10) ความสามารถในการจัดการกบั ความเครยี ด 2.2 พฤติกรรมทคี่ าดหวงั ใหเ กิดข้ึนกับลกู เสือโดยรวม คอื 1) ลูกเสอื สํารอง (1) มีทกั ษะในการสงั เกตและจดจาํ คมู อื การจดั กิจกรรมลูกเสือสํารองเสริมสรา งทักษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ชัน้ ประถมศกึ ษาปท ี่ 1 149

(2) พึ่งตนเอง ดูแลตนเองได (3) รจู ักรกั ษาสิ่งแวดลอม (4) ไมเจบ็ ปว ยดว ยโรคติดตอ ตามฤดูกาล (5) ปฏเิ สธสิ่งเสพตดิ ทุกชนดิ (6) พูดจาสอ่ื สารเชิงบวก ไมก า วราวรุนแรง (7) แกปญหาเฉพาะหนาได (8) ใหความชว ยเหลอื เพ่ือนในภาวะวิกฤติ 2) ลกู เสือสามัญ (1) มีทักษะในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรมกลางแจง (2) รว มกจิ กรรมบาํ เพญ็ ประโยชนด ว ยจติ อาสา (3) พ่งึ ตนเองและชว ยเหลือครอบครวั (4) ไมดมื่ น้ําอัดลม (5) ไมรับประทานขนมหวานและขนมกรบุ กรอบ (6) ใชเวลาวางใหเ ปน ประโยชน (7) รูจ กั พดู เชงิ บวก ไมพูดกา วราวรุนแรง (8) มคี วามซอ่ื สตั ย ไมโกหก (9) รจู ักแกป ญ หาดวยสันตวิ ธิ ี (10) มีน้ําหนักสว นสงู ตามเกณฑม าตรฐาน 3) ลกู เสือสามญั รนุ ใหญ (1) มีทกั ษะในการทํากิจกรรมตามความสนใจ (2) มีจติ อาสาทําประโยชน/ ไมก อ ความเดือดรอ น ใหก ับครอบครวั สถานศึกษา ชุมชน สังคม (3) ใชเวลาวางใหเ ปน ประโยชน (4) รวมกิจกรรมสง เสรมิ อนุรักษประเพณี ศลิ ปวัฒนธรรมไทย (5) มีทักษะการคิดวเิ คราะห การยับย้ังไมเปน ทาสของส่ือโฆษณา (6) มีทกั ษะการใชป ระโยชนจาก Internet (7) มีผลงาน/ โครงการการประหยัดพลงั งาน/ ทรพั ยากร (8) มกี ารออมหรอื ทาํ บญั ชรี ายรับ รายจายของตนเองอยา งตอ เนอื่ ง (9) มที ักษะการหลีกเลยี่ ง ลอดพน และไมเกดิ อุบัติเหตุจากการใช ยานพาหนะ (10) ไมเกีย่ วขอ งกบั สิง่ เสพตดิ ทุกประเภท 150 คูมอื การจัดกจิ กรรมลกู เสอื สํารองเสรมิ สรางทักษะชวี ติ ดาวดวงที่ 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี 1

4) ลูกเสือวสิ ามญั (1) มผี ลงาน/ โครงการเฉพาะที่เปนประโยชนต อตวั เอง/ สงั คม (2) มจี ติ อาสาและบรกิ าร (3) รูวธิ ปี องกนั / และหลีกเลย่ี งความเสย่ี งทางเพศ (4) ใชเ วลากบั ส่อื IT อยางเหมาะสม ไมเกดิ ความเสียหายตอ วิถชี วี ติ ปกติ ของตนเอง (5) ไมเ ก่ยี วขอ งกบั ส่งิ เสพติด (6) มคี า นิยมดา นสขุ ภาพอยา งเหมาะสม ไมเ กดิ ผลเสยี ตามมา (7) มคี านิยมดานการรบั ประทานอาหารที่เหมาะสม ไมเ กดิ ผลเสยี หาย ตามมา (8) มคี า นยิ มดานความงามทีเ่ หมาะสมไมเกดิ ผลเสียหายตามมา (9) ไมมีพฤตกิ รรมกา วราวและกอเหตรุ ุนแรง อา งอิงจาก หัวขอในคมู อื Bench Marking คูมือการจดั กจิ กรรมลูกเสอื สํารองเสรมิ สรางทักษะชวี ติ ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 1 151

แผนการจัดกจิ กรรมลกู เสอื สํารอง ดาวดวงที่ 1ชัน้ ประถมศึกษาปท่ี 1 หนวยที่ 15 พธิ ีการ แผนการจัดกิจกรรมที่ 32 พิธีเขา ประจํากองและพธิ ปี ระดับดาวดวงที่ 1 เวลา 1 ชวั่ โมง 1.จดุ ประสงคการเรียนรู 1.1 ลูกเสือไดรวมพธิ เี ขาประจาํ กองลูกเสอื สํารอง 1.2 ลกู เสือรว มพิธปี ระดับดาวดวงท1ี่ 2. เน้อื หา 2.1 พธิ ีเขา ประจํากองลูกเสอื สาํ รอง - มีกองลกู เสืออยูแลว - ยังไมม ีกองลกู เสือ 2.2 พธิ ปี ระดับดาวดวงที่ 1 3. ส่ือการเรียนรู 3.1 ดาวลูกเสอื สาํ รอง 3.2 ใบความรู 4. กิจกรรม 4.1 ผูกํากบั ลกู เสือและลูกเสอื สาํ รองทุกคนพรอ มกนั บริเวณที่นดั หมายเชน สนามโรงเรียน หองประชุม หรอื บริเวณทเี่ หมาะสม 4.2 ผกู าํ กบั ลกู เสอื จัดพิธเี ขา ประจํากองลูกเสอื สาํ รอง 4.3 ผูกาํ กับลกู เสอื จัดพธิ ปี ระดบั ดาวดวงที่ 1 4.4 ผกู ํากับลกู เสือแสดงความยินดกี บั ลกู เสือทุกคนและนดั หมายเพอื่ รวมกจิ กรรมดาวดวงท2่ี 5. การประเมินผล สงั เกตการรวมกจิ กรรมและจาํ นวนลกู เสอื ท่ไี ดประดับดาวดวงท่ี 1 152 คูม ือการจัดกิจกรรมลกู เสอื สาํ รองเสรมิ สรา งทักษะชวี ติ ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี 1

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมท่ี 32 ใบความรู ขอบังคบั คณะลูกเสอื แหงชาติ วาดวยการปกครองหลักสูตรและวชิ าพิเศษลกู เสอื สาํ รอง (ฉบบั ท่ี 10) พ.ศ. 2522 ขอ 288 พิธเี ขาประจํากองลกู เสือสํารอง ในพธิ ีเขา ประจาํ กองลกู เสอื สํารองหรอื เรียกวาพิธปี ฏญิ าณตนหรอื เรียกวาพิธตี อ นรบั ลูกเสอื ใหมน้ัน ใหเ ปน หนา ทข่ี องกองลูกเสือตา งกองตางจัดทาํ มอี ยู๒ วิธคี อื วธิ ที ่ี 1 มีกองลูกเสอื อยกู อนแลว และวธิ ีท่ี 2 ยังไมมกี องเปน การตงั้ กองข้นึ ใหม ให ปฏิบัติดังตอ ไปนี้ ก. มีกองลกู เสืออยกู อ นแลว (1)กองลกู เสือสํารอง ทํารปู วงกลมใหญ (2) หมวกทต่ี ดิ เคร่อื งหมายลกู เสอื สาํ รองแลว กับเคร่ืองหมายลกู เสือสํารองท่ตี ิด เหนอื กระเปา เสอื้ อยูท่ีผกู าํ กับลูกเสือ (3) ธงประจาํ กอง ( ถา มี ) ใหร องผกู าํ กับลกู เสือถอื ไวใ นทาตรงนอกวงกลม (4) ลูกเสือใหมอ ยนู อกวงกลม (แตงเคร่ืองแบบครบเวน แตเครอื่ งหมายลูกเสอื สํารอง ทีจ่ ะตดิ กระเปา เสอื้ กับหมวกอยูทีผ่ ูก ํากับลกู เสือ) ดานหลงั ของหมทู ี่ตนจะเขา ไปอยู (5) ผกู ํากับลกู เสือเรยี กลูกเสอื ใหมเ ขามาในวงกลมหนาผูกาํ กับลูกเสือ (หากหลายคน ใหเ ขาแถวหนา กระดาน ) (6) ผูกํากับลกู เสอื สอบถามลกู เสอื ใหม ดงั นี้ ผกู าํ กับลูกเสอื “เจาตอ งการเปนลูกเสอื สํารองใชไ หม ” ลกู เสือใหม “ใชครับ” ผูก ํากบั ลูกเสอื “เจา เขาใจกฎ คําปฎญิ าณ การทําความเคารพและการทาํ แกรนดฮ าวล หรอื ไม ” ลูกเสอื ใหม ลกู เสอื ใหม “ขา เขาใจและปฏิบตั ิได ” ผกู าํ กับลกู เสอื “กฎมีวาอยางไร ” ลกู เสือใหม “ขอ 1 ลูกเสือสํารองทําตามลูกเสือรนุ พี่ ขอ 2 ลกู เสือสาํ รองไมท ําตามใจตนเอง ” ผูกาํ กับลูกเสอื “ถาเชน น้ันจะใหเ ชื่อไดห รือไมวา ” “ขอ 1 เจาจงรักภกั ดีตอ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตรยิ  ” “ขอ 2 เจา จะยึดมัน่ ในกฎของลกู เสอื สํารองและบําเพญ็ ประโยชนตอ ผูอ ืน่ ทุก วัน” คมู ือการจดั กจิ กรรมลูกเสือสํารองเสริมสรา งทกั ษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศึกษาปท ่ี 1 153

ลกู เสือใหม ทําวนั ทยหตั ถ “ขาสญั ญาวา ” “ขอ 1 ขาจะจงรกั ภักดีตอ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย” “ขอ 2 ขาจะยดึ มน่ั ในกฎของลูกเสือสํารองและบาํ เพ็ญประโยชนตอผูอืน่ ทกุ วัน” ผูกํากับลูกเสอื “เจาจงรกั ษาคาํ ม่ันสญั ญาของเจาไวใหม นั่ ตอไป บัดนีเ้ จา ไดเ ขาเปน ลูกเสอื สํารอง และเปนสมาชกิ ผูห น่งึ ของคณะพ่ีนองลกู เสือแหง โลกอนั ยง่ิ ใหญแลว ” ลกู เสือลดมอื ลง (7) ผูกาํ กบั ลกู เสือมอบเคร่อื งหมายลกู เสือสาํ รองสาํ หรับติดกระเปา และมอบหมวกให ลูกเสือรับมาสวมเอง ลกู เสือทาํ วันทยหตั ถและลดมอื ลง แลว สมั ผัสมอื กบั ผู กาํ กับลกู เสือ ในกรณีทผ่ี กู าํ กับลกู เสือกลมุ เปน ประธาน หรอื เชิญผูอ ่ืนเปน ประธาน กค็ วรใหทําหนาท่แี ทนผูกาํ กับลูกเสอื ตาม ขอ 7 นี้ (8) เสร็จแลว ลูกเสือใหมท าํ กลบั หลงั หนั ทําความเคารพลูกเสอื เกาดว ยทา วันทยหตั ถล ูกเสือเกา รับการเคารพดว ยทา วันทยหตั ถเ ชนกนั แลวลดมือลง พรอมกนั (โดยไมตองสั่ง) (9) ผกู ํากบั ลกู เสือสั่งลูกเสอื ใหมเขา ประจาํ หมูโดยสัง่ วา “ลกู เสอื ใหมเขา ประจาํ หมู – วงิ่ ” ลกู เสอื ใหมวิ่งเขาประจาํ หมขู องตน (ซงึ่ จดั แบงไวเ รยี บรอยแลว ) (10) เสรจ็ สน้ิ ดวยการทําแกรนดฮ าวล ข. ยงั ไมม ีกองลกู เสือ (1) ลกู เสอื ใหมทั้งหมดเขาแถวเปนแนวตอนหมูห นา ผูกํากับลกู เสือแตง เครอ่ื งแบบ ครบเวนแตเ ครอ่ื งหมายลูกเสอื สํารองที่จะตดิ กระเปาเสอื้ กับหมวกอยูทผี่ กู าํ กบั ลูกเสือ (2) หมวกที่ตดิ เครอื่ งหมายลกู เสือสํารองแลว กับเครอ่ื งหมายลูกเสอื สาํ รองท่ีจะติด กระเปา เส้อื อยทู ี่ผูก าํ กับลกู เสือ (3) ธงประจํากอง (ถาม)ี ใหร องผกู ํากับลูกเสือถือไวใ นทา ตรงนอกวงกลม (4) ผกู ํากับลกู เสอื เรยี กลูกเสอื ใหมออกมายนื หนาผูก ํากับลกู เสอื ครงั้ ละหมูโดยออก คําสงั่ วา “หมูส.ี ...” ใหหมสู ีน้ันออกมายืนเปน แถวหนากระดาน (5) ผูกาํ กับลกู เสอื สอบถามลูกเสือใหม (เหมอื นอยา งมีกองลูกเสืออยกู อนแลว) (6) เม่อื ผูกํากับลกู เสอื หรือประธานมอบเครือ่ งหมายและหมวกและสมั ผสั มือกับ ลกู เสอื ใหมแลว ใหล ูกเสอื ใหมไ ปเขาแถวเตรยี มเปนรปู วงกลม(หมายความ วา เม่อื ทุกหมูเขา แถวเรยี บรอยแลว จะเปน รูปวงกลมลอมรอบผูก ํากับ ลูกเสอื ) โดยออกคําสัง่ วา “ลูกเสอื ใหมเขา ประจําที่ – วงิ่ ” ลูกเสอื ใหมว ่งิ ไปเขา ที่ของตน (ซง่ึ ผกู ํากบั ลูกเสอื นดั หมายไวก อ นแลว ) (7) เสร็จส้ินดวยการทําแกรนดฮาวล 154 คูมือการจดั กิจกรรมลกู เสอื สํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชวี ติ ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศึกษาปท ี่ 1

หมายเหตุ 1. ขณะทีล่ ูกเสอื กลาวคําปฎญิ าณตอหนา ผกู ํากบั ลกู เสอื น้นั ผกู าํ กับลกู เสอื ทาํ วนั ทยหตั ถ (2 นวิ้ ) สว นรองผกู ํากับลกู เสอื หรอื ผบู งั คับบญั ชาลูกเสอื อ่ืนๆ ทาํ รหสั ลกู เสอื ๓ 2. ลูกเสอื ผูใดไดก ระทาํ พธิ ปี ฎญิ าณตนแลว ขณะทล่ี กู เสือใหมก ลาวคาํ ปฎญิ าณนั้น ตอ งทําวันทยาหตั ถดวย ลูกเสอื ผใู ดยงั ไมไดปฎญิ าณตนไมตอ งทําคงยนื ตรง เฉยๆ 3. การสง่ั ใหแถวแยก หมายความวาแยกไปเรียนวชิ าอื่นกอน ใหส่ังวา “แพค- แยก” หรอื “กอง-แยก“ ลกู เสอื ทาํ ขวาหันแลวแยกไป 4. การสง่ั ใหเ ลกิ แถว หมายความวา เลกิ จากการเรียนแลวหรือปด การประชมุ ใหส งั่ วา “แพค-เลิก” หรอื “กอง-เลกิ ” ลกู เสอื ทาํ วนั ทยหตั ถ (หรอื วันทยาวธุ ) แลว ขวาหันเลิกแถวไป พธิ ีประดับดาวดวงที่ 1 เมอ่ื ลูกเสือสอบไดว ชิ าดาวดวงท่ี๑ครบแลว ใหทําพธิ ีประดับดาวดวงท่ี 1 โดยใหป ฏิบตั ดิ ังนี้ (1) กองลกู เสอื สาํ รองทาํ เปน รปู วงกลมใหญ (2) ผกู ํากับลกู เสอื สํารองอยกู ลางวงกลม มีรองผกู าํ กับลูกเสอื ยนื อยนู อกวงกลมหลงั ผู กํากบั ลูกเสือ (3) หมวกทตี่ ดิ ดาวดวงที่ 1 แลว อยทู ่ผี กู าํ กบั ลกู เสือ (4) ผกู ํากับลกู เสือประกาศใหก องรวู า จะกระทาํ พธิ ปี ระดับดาวดวงท่ี 1 (5) ผูกาํ กบั ลกู เสือเรียกลูกเสอื ทจ่ี ะไดด าวดวงที่ 1 มายนื หนา ผกู ํากบั ลกู เสอื (ซ่งึ ขณะน้ันตา งก็ยืนอยูใ นหมขู องตน) (6) ผูกาํ กับลกู เสอื อธบิ ายความหมายของดาวดวงท่ี 1 ใหลูกเสือทจ่ี ะไดรับทราบแลว สั่งสอน (7) ผูกํากับลูกเสือมอบหมวกใหลูกเสือ ลูกเสือรับไปสวมเองแลวทําวันทยหัตถ ผกู ํากับลกู เสือ (8) ผูก าํ กบั ลกู เสือแสดงความยินดีดว ยการสัมผัสมอื กบั ลกู เสือ (9) ลกู เสือที่ไดร ับทํากลบั หลังหัน วงิ่ เขาประจําหมขู องตน (10) ลกู เสือในหมูของตน (เฉพาะในหมูที่ลกู เสอื ไดด าวเทาน้ัน) ตา งกม็ าแสดงความ ยินดดี วยการสัมผสั มอื เสร็จพธิ ี ไมมีแกรนดฮาวล) คูมือการจดั กิจกรรมลกู เสอื สํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชวี ติ ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี 1 155

ภาคผนวก คมู อื การจดั กจิ กรรมลกู เสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ชน้ั ประถมศกึ ษาปท ี่ 1 156

ภาคผนวก ก แนวคดิ เรื่องทักษะชีวติ ความหมายและองคป ระกอบทักษะชวี ิต ทกั ษะชวี ิต เปนความสามารถของบุคคล ทจ่ี าํ เปนตอ การปรับตัวในการเผชญิ ปญ หาตา ง ๆ และสามารถดาํ เนินชวี ติ ทามกลางสภาพสงั คมทม่ี กี ารเปลี่ยนแปลงทงั้ ในปจจบุ ัน และเตรยี มพรอ ม สําหรบั การเผชญิ ปญหาในอนาคต องคประกอบทักษะชีวิต มี 12 องคประกอบ จัดเปน 6 คู โดยแบงตามพฤติกรรมการเรียนรู 3 ดาน ดงั นี้ อhงgคhjป hgรfะgjกjhอgfบf jทhhักgfษfdะsdชsdีวsติ6คู 3 ดาน ความตระหนัก การสรา ง สัมพนั ธภาพและ รใู นตน การส่ือสาร ความเหน็ ใจ ความคดิ การ ผูอ ่ืน สรา งสรรค ตัดสนิ ใจ พทุ ธพิ ิสยั จติ พิสัย และแกไ ข ทกั ษะพิสัย ปญหา ความ ความคดิ วเิ คราะห วจิ ารณ ภาคภูมใิ จ ในตัวเอง ความ การจัดการกบั อารมณและ รับผิดชอบ ความเครียด ตอสงั คม แผนภาพท่ี 1 องคป ระกอบของทกั ษะชวี ติ 1. ดา นพุทธพิ ิสัย จัดไวต รงกลางของแผนภาพ เพราะเปน องคประกอบรวมและเปน พืน้ ฐาน ของทุกองคป ระกอบ ไดแก - ความคดิ วเิ คราะหวจิ ารณ เปน ความสามารถทจี่ ะวเิ คราะห สังเคราะห ประเมนิ ขอ มลู ขา วสาร ปญ หา และสถานการณตา ง ๆ รอบตัว - ความคดิ สรางสรรค เปน ความสามารถในการคิดออกไปอยางกวางขวางโดยไม ยดึ ติดอยใู นกรอบ และการสรางสรรคส งิ่ ใหม 157 คูมอื การจดั กจิ กรรมลูกเสือสํารองเสริมสรางทักษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ช้ันประถมศกึ ษาปท่ี 1

2. ดานจติ พสิ ยั หรอื เจตคติ มี 2 คู คือ คูที่ 1 ความตระหนกั รใู นตนเอง และ ความเขาใจ/เหน็ ใจผูอื่น คูที่ 2 เหน็ คณุ คา/ภูมใิ จตนเอง และ ความรบั ผดิ ชอบตอ สังคม - ความตระหนักรูในตนเอง เปนความสามารถในการคนหาและเขาใจในจุดดีจุด ดอยของตนเอง ยอมรับความแตกตางของตนเองกับบุคคลอ่ืน ไมวาจะในแงความสามารถ เพศ วัย อาชีพ ระดับการศึกษา ฐานะทางเศรษฐกิจ ฐานะทางสังคม ศาสนา สีผิว ทอ งถิ่น สุขภาพ ฯลฯ - ความเขาใจ/เห็นใจผูอ่ืน เปนความสามารถในการเขาใจความรูสึกของผูอื่น เห็น อกเห็นใจและยอมรับตัวตนของบุคคลอ่ืนท่ีแตกตางกับเรา ไมวาจะในแงความสามารถ เพศ วัย อาชีพ ระดบั การศกึ ษา ฐานะทางเศรษฐกิจ ฐานะทางสังคม ศาสนา สีผวิ ทองถนิ่ สุขภาพ ฯลฯ - เห็นคุณคา/ภูมิใจตนเอง เปนการคนพบ คุณสมบัติเฉพาะตัวของตนเอง รูสึกวา ตนเองมีคุณคา เชน เปนคนมีนํ้าใจ ซื่อสัตย ยุติธรรม และภูมิใจในความสามารถดานตาง ๆ ของ ตนเอง เชน ดานสังคม ดนตรี กฬี า ศิลปะ การเรยี น ฯลฯ - ความรับผิดชอบตอสังคม เปนความรูสึกวาตนเองเปนสวนหน่ึงของสังคมและมี สวนรับผิดชอบในความเจริญหรือเส่ือมของสังคมน้ัน คนที่เห็นคุณคาตนเองจะมีแรงจูงใจท่ีจะทําดีกับ ผอู ่ืนและสังคมสว นรวมมากขน้ึ จงึ จัดเขา คกู ับความรบั ผิดชอบตอ สังคม 3. ดานทกั ษะพสิ ยั หรอื ทกั ษะ ประกอบดวย 3 คู คอื คูที่ 1 การส่อื สารและการสรา งสัมพนั ธภาพ คูท่ี 2 การตัดสินใจและการแกไ ขปญหา คทู ่ี 3 การจดั การกบั อารมณแ ละความเครยี ด - ทกั ษะการการส่อื สารและการสรางสัมพันธภาพ เปน ความสามารถในการใช คาํ พดู และภาษาทา ทาง เพื่อสือ่ สารความรสู ึกนกึ คิดของตนเอง และสามารถรบั รคู วามรูส ึกนึกคดิ ความตองการ ของอกี ฝายหนง่ึ มีการตอบสนองอยางเหมาะสมและเกดิ สัมพันธภาพท่ดี ีตอกัน - ทักษะการตัดสินใจและการแกไขปญหา การตัดสินใจใชในกรณีทมี่ ที างเลือกอยู แลว จึงเริ่มตน ดวยการวิเคราะหข อดขี อ เสียของแตล ะทางเลอื กเพือ่ หาทางเลอื กทดี่ ีที่สดุ และนําไป ปฏบิ ัติ สว นการแกไ ขปญหาเปนความสามารถในการรับรูปญหาและสาเหตขุ องปญ หา หาทางเลือก ไดหลากหลาย วเิ คราะหข อดขี อเสียของแตล ะทางเลอื ก ตัดสินใจเลือกทางเลอื กในการแกป ญ หาที่ เหมาะสมที่สดุ และนาํ ไปปฏิบตั ิ - ทักษะการจดั การกบั อารมณแ ละความเครียด เปนความสามารถในการรบั รู อารมณตนเอง ประเมนิ และรเู ทาทันวา อารมณจ ะมีอทิ ธพิ ลตอ พฤตกิ รรมของตนอยา งไร และเลือกใช วธิ ีจดั การกบั อารมณทเี่ กิดขึ้นไดอยา งเหมาะสม สว นการจดั การความเครยี ดเปนความสามารถในการ รบั รรู ะดับความเครียดของตนเอง รูสาเหตุ หาทางแกไข และมีวธิ ผี อนคลายความเครยี ดของตนเอง อยางเหมาะสม คมู อื การจัดกจิ กรรมลูกเสือสํารองเสรมิ สรา งทักษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ช้นั ประถมศึกษาปท ่ี 1 158

ความแตกตา งระหวา งทักษะชวี ติ ทว่ั ไปและทกั ษะชีวิตเฉพาะ ทักษะชีวิตท่ัวไป เปนการสรางภูมิคุมกันทางสังคม สําหรับปญหาทั่ว ๆ ไปใน ชีวติ ประจาํ วัน ดว ยทักษะชวี ติ 12 องคป ระกอบ ใหกบั เด็กทกุ คน ทักษะชีวิตเฉพาะ เปนการประยุกตใชทักษะชีวิต 12 องคประกอบ ที่มีเน้ือหา เกี่ยวกับการปองกันปญหาเฉพาะเร่ืองสําหรับเด็กกลุมเสี่ยง โดยมีครูที่ปรึกษาและระบบดูแล ชว ยเหลอื นักเรียนรองรบั ทักษะชวี ิตกบั การพัฒนาเยาวชน เมื่อแบงเยาวชนออกเปน 3 กลุม คือเด็กปกติ เด็กกลุมเสี่ยง และเด็กท่ีมีปญหา ทักษะชีวิตจะเปนกลยุทธสําคัญในการสงเสริมภูมิคุมกันทางสังคม ใหกับเด็กปกติ และเด็กทุกคน สําหรับเด็กกลุมเส่ียงตองมีการสอนทักษะชีวิตเฉพาะในแตละปญหา มีครูที่ปรึกษาและระบบดูแล ชวยเหลือนักเรียนรองรับ สวนเด็กที่มีปญหาแลวใชการดูแลใกลชิดเพื่อหาทางแกปญหาที่เหมาะสม เปน รายบคุ คล และมีระบบสง ตอยงั วชิ าชพี เฉพาะทีเ่ กยี่ วขอ ง 159 คูมือการจดั กจิ กรรมลูกเสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ่ี 1

ตวั อยางทักษะชวี ิตเฉพาะ คมู อื การจัดกจิ กรรมลูกเสือสํารองเสรมิ สรา งทักษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท่ี 1 160

ความแตกตา งระหวางทักษะชีวติ และทกั ษะการดํารงชวี ิต ทกั ษะชวี ติ (Life Skills) เปนความสามารถทางจติ สงั คม อนั ประกอบ ดวย ความรู เจตคติ และทกั ษะ ทจี่ ําเปน ในการดาํ เนินชีวิตทา มกลางสภาพสังคมที่เปลีย่ นแปลงอยา งรวดเรว็ ในปจ จุบัน และเตรยี มพรอ มสําหรบั การเผชิญปญหาในอนาคต มี 6 คู 12 องคป ระกอบ ทกั ษะการดาํ รงชวี ติ (Living Skills) เปน ทกั ษะท่ีใชใ นกิจวัตรประจาํ วนั ในเรอื่ งพ้ืนฐาน ของชวี ิต มักเปน ทกั ษะทางกายภาพ เชน อาบน้าํ แตงตวั ซกั เสื้อผา ปรุงอาหาร ขีจ่ กั รยาน วา ยนา้ํ ผูกเงอ่ื นเชอื ก การจัดกระเปาเดนิ ทาง การใชแ ผนทีเ่ ขม็ ทศิ ฯลฯ ความเชือ่ มโยงระหวา งทกั ษะชีวติ และทกั ษะการดาํ รงชวี ติ ทกั ษะชวี ติ และทกั ษะการดํารงชวี ติ มักถกู ใชผ สมผสาน เชอ่ื มโยงกัน ทัง้ ในกจิ วัตรประจําวัน ปกติ และในสถานการณต า ง ๆ ท่ีเกิดขน้ึ ไมแ ยกสวน โดยทกั ษะชวี ติ จะเปนตัวชว ยในการเลอื กและ ใชท กั ษะการดาํ รงชีวิตไดอยา งเหมาะสม ถูกท่ี ถกู เวลา และเกิดผลลพั ธทีด่ ี สถานการณท างจิตสงั คม มักใชท กั ษะชวี ติ เปน หลกั ตัวอยา ง เชน การจัดการกับอารมณโกรธ ความขัดแยง และ ความรุนแรง ตระหนักรแู ละหลีกเล่ยี งพฤติกรรมเสยี่ งตา ง ๆ รวมถึงการปองกนั อุบตั ิเหตุ การชว ยเหลอื ผอู ื่น และรับผดิ ชอบตอ สว นรวม การส่ือสารเชิงบวกและสรางสัมพนั ธภาพทีด่ ี กจิ วัตรทท่ี าํ เปนประจาํ ใชท ักษะการดาํ รงชวี ติ เปน หลกั เชน อาบนาํ้ แตงตวั แปรงฟน ซกั เสื้อผา ปรุงอาหาร ข่ีจักรยาน วายนํา้ ผกู เงื่อนเชือก ใชแ ผนทเ่ี ขม็ ทศิ ฯลฯ 161 คูม อื การจดั กิจกรรมลูกเสือสํารองเสริมสรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ชัน้ ประถมศึกษาปท่ี 1

ทกั ษะชวี ติ สรา งไดอ ยางไร สรา งดวย 2 วธิ ีการใหญ ๆ คือ 1. เรียนรูเองตามธรรมชาติ ซง่ึ ข้ึนกับประสบการณแ ละการมแี บบอยางทด่ี ี จึงไมมีทศิ ทางท่ี แนนอน และกวาจะเรียนรกู อ็ าจชา เกนิ ไป 2. สรา งโดยกระบวนการเรยี นการสอนทย่ี ึดผูเรียนเปน ศูนยก ลาง ใหเด็กเรียนรรู ว มกนั ใน กลุม ผานกิจกรรมรปู แบบตาง ๆ ทเ่ี ด็กตอ งมสี ว นรวมทงั้ ทางรา งกายคือลงมอื ปฏบิ ตั ิ และทาง ความคิดคือการอภิปรายแลกเปล่ยี นความคิดและประสบการณ เพ่อื สรางองคความรใู หมร วมกนั การสอนที่ยึดผเู รียนเปนศนู ยกลาง • สรา งความรู (Construction) กจิ กรรมทใี่ หผูเรยี นมสี วนรวมทาง สตปิ ญญา คนพบความรดู วยตนเอง • ปฏสิ มั พันธ (Interaction) กจิ กรรมตองสงเสรมิ ปฏสิ ัมพนั ธกับ ผูอน่ื และแหลงความรูทห่ี ลากหลาย • เปน กระบวนการ (Process Learning) • มสี วนรว ม (Physical Participation) มีสวนรว มดานรางกาย ลง มือกระทํากิจกรรมในลกั ษณะตา ง ๆ • มีการประยุกตใ ช (Application) การมสี ว นรว มทางสตปิ ญ ญาทาํ ใหเ กดิ ทกั ษะชีวติ 2 องคป ระกอบแกนหลกั คอื ความคิดวเิ คราะห และความคดิ วจิ ารณ ปฏิสมั พนั ธในกลุมเพอื่ ทํากิจกรรมรว มกัน ทาํ ใหเดก็ ไดฝก องคป ระกอบทกั ษะชวี ติ ดา นทกั ษะท้ัง 3 คู คือการสรางสัมพันธภาพและการสอ่ื สาร การตดั สนิ ใจและการแกไขปญหา การจัดการอารมณแ ละ ความเครยี ด การรบั ฟงความคิดเหน็ ของคนอนื่ ทําใหเกดิ ความเขาใจคนอืน่ มากขึ้น ขณะเดยี วกันกเ็ กิดการ ไตรต รองทาํ ความเขา ใจและตรวจสอบตนเอง จดั เปนองคประกอบทกั ษะชวี ติ ดา นเจตคตคิ ือ การเขาใจ ตนเอง และเขา ใจ/เหน็ ใจผอู น่ื การไดรับการยอมรับจากกลุม การทํางานสําเร็จไดรับคําชม ทําใหเกิดความภูมิใจและเห็น คุณคาตนเอง นําไปสคู วามรบั ผดิ ชอบมากขึน้ ทัง้ ตอ ตนเองและสงั คม กระบวนการและการมีสวนรวม ชวยใหกิจกรรมสนุกสนานนาสนใจ และนําไปสูจุดประสงค ที่ตงั้ ไว รวมท้ังการประยุกตใชเ ปนการเปดโอกาสใหผูเรียนไดเชื่อมองคความรูใหมที่เกิดขึ้นเขาสูชีวิต จริง วา ไดเ กิดการเรียนรอู ะไรและนาํ ไปใชใ นชีวติ ประจําวันอยางไร คูม ือการจัดกจิ กรรมลกู เสือสํารองเสริมสรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท ี่ 1 162

การสอนทกั ษะชวี ติ 8 กลมุ สาระ กจิ กรรมพฒั นา การเรยี นรู ผเู รยี น กจิ กรรม กจิ กรรมเพอื่ สงั คม แนะแนว และ สาธารณประโยชน กจิ กรรม นกั เรยี น กจิ กรรม ลกู เสอื / เนตรนารี / ชุมนมุ บาํ เพ็ญประโยชน / ชมรม นศ.วชิ าทหาร ความหมายของกระบวนการลูกเสอื (Scout movement) ตามคํานิยามของลูกเสือโลก หมายถึง กระบวนการเรียนรูและพัฒนาตนเองอยางตอเน่ือง สําหรับเยาวชน เพ่ือสรางเยาวชนที่มีจิตใจเสียสละ รับผิดชอบ และอุทิศตนแกสังคม ดวยวิธีการ ลูกเสอื ตามแนวทางการจัดกิจกรรมพัฒนาผูเรียน 2522 (สพฐ.) หมายถึงกระบวนการทาง การศึกษาสวนหน่ึง ซึ่งมุงพัฒนาสมรรถภาพของบุคคล ทั้งทางสมอง รางกาย จิตใจ และศีลธรรม เพื่อใหเปนบุคคลที่มีความประพฤติดีงาม ไมกระทําตนเปนปญหาสังคม และดํารงชีวิตอยางมี ความหมาย และสุขสบาย หลักการลูกเสือ (Scout principle) หลกั การลูกเสอื โลกเนน ท่ีหนา ท่หี ลกั 3 ประการ คือ 1.หนาท่ีตอพระเจา/ศาสนา ไดแก การแสวงหาและดําเนินชีวิตอยางมีคุณคาและ ความหมาย 2.หนาท่ีตอผูอื่น ไดแก การเคารพ ใหเกียรติ ชวยเหลือผูอ่ืน รวมถึงการดูแลสังคมและ สง่ิ แวดลอ ม 3.หนาท่ีตอตนเอง ไดแก พัฒนาตนเองทั้งดานรางกาย จิตใจ อารมณ สังคม และ จิตวญิ ญาณ 163 คูม ือการจัดกิจกรรมลกู เสือสํารองเสรมิ สรางทกั ษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ชนั้ ประถมศกึ ษาปท ่ี 1

หลักการลกู เสอื ไทย มี 5 ขอ คอื 1. มีศาสนาเปน หลักยึดทางใจ 2. จงรกั ภักดตี อ พระมหากษตั ริยและประเทศชาติ 3. เขารวมพัฒนาสังคม ยอมรับ เคารพในเกียรติและศักดิ์ศรีผูอ่ืนและเพ่ือนมนุษยทุกคน รวมทง้ั ธรรมชาติ และสรรพส่ิงท้งั หลายในโลก 4. รับผดิ ชอบตอ การพัฒนาตนเองอยา งตอ เนือ่ ง 5. ยึดมัน่ ในคาํ ปฏญิ าณและกฎของลกู เสอื วิธีการลูกเสอื (Scout method) วิธีการลกู เสอื โลก มี 8 องคประกอบ โดยแบง ออกเปน 3 กลุม คือ กลุมท่ี 1 ผใู หญมีหนาที่ชว ยเหลือและสง เสริมเยาวชนใหเ กดิ การเรียนรูใ นกลุม กลุม ที่ 2 มีกิจกรรมทบ่ี รรลวุ ตั ถุประสงคในการพัฒนาเยาวชนอยา งตอ เนอ่ื งและเปน ระบบ กลมุ ที่ 3 เปนลกั ษณะกิจกรรมทใ่ี ช มี 6 องคป ระกอบ 1. ยดึ มนั่ ในคาํ ปฏิญาณและกฎของลกู เสือ 2. ใชร ะบบสญั ลกั ษณเปนแรงกระตุนไปสูเปาหมายในการพฒั นาตนเอง 3. ระบบหมู (กลมุ เรียนรูรวมกัน) 4. เรียนรใู กลช ิดธรรมชาติ 5. เรียนรูจากการลงมอื ปฏบิ ัติ / เกม 6. เรียนรูจากการบรกิ ารผอู ่ืน วธิ กี ารลกู เสอื ไทย ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน 2551 มี 7 องคประกอบ คือ 1. ความกา วหนา ในการเขา รว มกิจกรรม 2. การสนบั สนุนโดยผใู หญ 3. ยึดมนั่ ในคาํ ปฏิญาณและกฎ 4. การใชสัญลกั ษณรว มกนั 5. ระบบหมู 6. การศกึ ษาธรรมชาติ 7. เรยี นรูจ ากการกระทาํ คมู อื การจดั กจิ กรรมลูกเสือสํารองเสริมสรางทักษะชวี ิต ดาวดวงที่ 1 ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ 1 164

วิธกี ารลกู เสอื สรา งทกั ษะชวี ติ ไดอยางไร วิธีการลูกเสือ มีองคประกอบครบท้ัง 5 ประการ ของกระบวนการเรียนการสอนที่ยึดผูเรียน เปน ศูนยกลาง การสรางทักษะชวี ิตทงั้ 12 องคป ระกอบ เกดิ ขึน้ ดว ยกจิ กรรมดงั ตารางตอ ไปน้ี วิธกี ารลกู เสือสรางทกั ษะชีวิตไดอ ยา งไร องคประกอบ กิจกรรม คิดวเิ คราะห อภปิ รายแลกเปลีย่ นความคดิ เหน็ ทีต่ อง คดิ สรา งสรรค คดิ วิเคราะห/ สังเคราะห ตลอดเวลา จัดกิจกรรมใหคิดนอกกรอบ งานศิลป การแสดง ตระหนกั รูในตน งานฝมือ ฯลฯ เขา ใจ/เห็นใจผูอ ่ืน การเรียนรทู ่พี ฒั นาขนึ้ จากภายในตวั เดก็ เปน ผล จากปฏิสมั พันธ แลกเปลี่ยนความคดิ ความเชื่อ เห็นคุณคาตนเอง/ ในกลุม ไดทําความเขา ใจตนเองและผอู ื่น ฝกท่จี ะ รบั ผิดชอบสงั คม ยอมรบั และเคารพในสทิ ธิและความคดิ เหน็ ของผอู ื่น การยอมรบั จากเพอ่ื น ทําชน้ิ งานสาํ เร็จ คาํ ชมเชย สอื่ สารและสรา ง จากเพอ่ื นและผูใ หญ การเคารพใหเ กยี รตซิ ึ่งกนั และ สมั พันธภาพ กันสง ผลใหม ีวนิ ัยและความรับผดิ ชอบตอตนเอง ตัดสินใจและแกไ ขปญหา และสว นรวมมากข้ึน จัดการอารมณ และความเครยี ด ประสบการณ ปฏิสัมพนั ธใ นกลมุ การทาํ งานรวมกัน การเรียนรูและการฝก ฝน วัตถุประสงคค ณะลกู เสือแหง ชาติ (พระราชบญั ญตั ลิ ูกเสือ พ.ศ. 2551 มาตรา 8) เพ่ือพัฒนาลูกเสือทั้งทางกาย สติปญญา จิตใจ และศีลธรรม ใหเปนพลเมืองดี มีความ รับผิดชอบ และชวยสรางสรรคสังคมใหเกิดความสามัคคี และมีความเจริญกาวหนา ท้ังนี้เพื่อความ สงบสุข และความมัน่ คงของประเทศชาติ ตามแนวทางดังตอ ไปน้ี 1. ใหมนี สิ ัยชางสงั เกต จดจาํ เช่อื ฟง และพึง่ ตนเอง 2. ใหซ ื่อสตั ยสจุ รติ มีระเบยี บวนิ ัยและเหน็ อกเหน็ ใจผอู นื่ 3. ใหร ูจักบาํ เพ็ญตนเพอื่ สาธารณประโยชน 4. ใหรูจ ักทาํ การฝมือ และฝกฝนใหท ํากิจการตาง ๆ ตามความเหมาะสม 5. ใหรจู ักรักษาและสง เสริมจารีตประเพณี วัฒนธรรม และความม่นั คงของประเทศชาติ หลักสตู รลูกเสอื เสริมสรางทักษะชีวติ หลกั สูตรลกู เสือเสรมิ สรางทักษะชวี ติ ไดใ ชขอบังคับคณะลกู เสือแหงชาติวาดวยการปกครอง หลกั สตู รและวชิ าชีพพิเศษลูกเสือสํารอง สามัญ สามัญรุนใหญ และวิสามัญ เปนหลัก และเพ่ิมเนื้อหา ท่ีสอดคลองกับปญหาตามวัยและพัฒนาการดานตาง ๆ ของลูกเสือ โดยจัดหนวยกิจกรรมตามท่ีระบุ 165 คูมอื การจดั กิจกรรมลูกเสือสํารองเสริมสรางทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ชน้ั ประถมศกึ ษาปที่ 1

ในหลักสูตรของลูกเสือแตละประเภท ดังน้ัน ชื่อหนวยกิจกรรม และจํานวนหนวยกิจกรรมของลูกเสือ แตละประเภทจงึ แตกตางกัน แผนการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสรางทักษะชีวิตในคูมือชุดนี้ ไดออกแบบโดยบูรณาการ กิจกรรมท่ีเสริมสรางทักษะชีวิตเขากับวิธีการลูกเสือ คือการใชระบบหมูหรือกลุมยอย โดยใหเด็กเปน ศูนยกลาง และมีผูใหญทําหนาที่ชวยเหลือและสงเสริมใหเกิดกระบวนการเรียนรูในกลุม แนะนํา ส่ัง สอน และฝกอบรมใหสามารถพึ่งตนเองได มีจิตอาสา รับผิดชอบตอสวนรวม ยึดม่ันในคําปฏิญาณ และกฎของลูกเสือ เสริมสรางคุณคาในตนเอง รวมทั้งใชระบบเคร่ืองหมายหรือสัญลักษณทางลูกเสือ และเคร่อื งหมายวิชาพเิ ศษ เปนแรงกระตนุ ไปสูเ ปาหมายในการพฒั นาตนเอง องคประกอบในการประชุมกอง เนนการใชชีวิตกลางแจง นอกหองเรียน ใกลชิดธรรมชาติ เรียนรูจากการลงมือปฏิบัติดวยตนเอง เกม และการบริการผูอื่น ซ่ึงถือเปนหัวใจของกิจกรรมลูกเสือ ทกุ ประเภท โดยกจิ กรรมท่ีใช แบงออกเปน 5 ประเภท คอื การแสดงออก การรายงานและการสํารวจ การวิเคราะหและการประเมิน เกมและการแขงขัน การบําเพ็ญประโยชน การออกแบบกิจกรรม เพ่ือใหลูกเสือใชกระบวนการกลุมในการแลกเปลี่ยนประสบการณ แลกเปลี่ยนความคิดความเช่ือ สรางองคความรูและสรุปความคิดรวบยอด รวมทั้งเปดโอกาสใหลูกเสือไดประยุกตใชส่ิงที่ไดเรียนรู อีกดว ย เน้ือหาสาระในแผนการจัดกจิ กรรมแบง ออกไดเปน 3 กลมุ ประกอบดวย 1.กิจกรรมตามขอบังคับของคณะลูกเสือแหงชาติ (ไมรวมกิจกรรมทดสอบเพื่อรับ เครอ่ื งหมายหรอื สญั ลกั ษณทางลกู เสือและเครือ่ งหมายวิชาพิเศษ) 2. กิจกรรมตามขอบังคับของคณะลูกเสือแหงชาติที่ชวยเสริมสรางทักษะชีวิตดานคุณธรรม จรยิ ธรรม ความภาคภูมิใจในตนเอง ความรบั ผิดชอบตอสวนรวม 3.กิจกรรมเสริมสรางทักษะชีวิต เพื่อสรางภูมิคุมกันทางสังคมตอเหตุการณและสภาพ ปญ หาของเด็กแตล ะวยั สําหรับกิจกรรมลูกเสือตามขอบังคับ เพ่ือการขอรับเคร่ืองหมายลูกเสือชั้นพิเศษ และ เคร่ืองหมายลูกเสือหลวง ไมไ ดน ํามารวบรวมไวใ นคมู ือการจัดกิจกรรมลกู เสือชดุ นี้ คูมือมีจํานวน 11 เลม ตามชั้นปของลูกเสือ 4 ประเภท แตละเลม ไดจัดทําตารางหนวย กิจกรรม และแผนการจัดกิจกรรมครบ 40 ช่ัวโมง เพื่อใหเห็นภาพรวมของการจัดกิจกรรมลูกเสือ เสริมสรางทกั ษะชีวติ ของลูกเสอื ในแตล ะระดับช้นั และมหี มายเหตบุ อกไวใ นตารางชองขวาสุด วาเปน แผนการจดั กิจกรรมเสรมิ สรางทกั ษะชีวิต แผนการจัดกิจกรรมประกอบดวย จุดประสงคการเรียนรู เน้ือหา สื่อการเรียนรู กิจกรรม การประเมนิ ผล องคประกอบทักษะชีวิตสําคัญท่ีเกิดจากกิจกรรม และภาคผนวกประกอบแผนการจัด กจิ กรรม (เพลง เกม ใบงาน ใบความรู เร่อื งทีเ่ ปนประโยชน) คมู อื การจดั กจิ กรรมลูกเสือสํารองเสริมสรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ช้ันประถมศึกษาปท่ี 1 166

ภาพรวมการพฒั นาหลกั สูตรลูกเสอื เสรมิ สรา งทกั ษะชีวิต 1. เริ่มจากการศึกษาเอกสาร งานวิจัย หลักสูตรลูกเสือไทยและตางประเทศ รวมทั้ง สัมภาษณ ผูเช่ยี วชาญดานลูกเสอื 2. สัมมนาครู ผูปกครอง นักพัฒนาเยาวชน และผูเช่ียวชาญดานกิจกรรมเด็กและเยาวชน เพื่อรวมกันคนหาปญหาจรงิ ของเด็กแตละวยั และออกแบบกิจกรรมทีเ่ หมาะสม 3. จัดทําคูมือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสรางทักษะชีวิต 4 ประเภท ไดแก ลูกเสือสํารอง ลูกเสือสามัญ ลูกเสือสามัญรุนใหญและลูกเสือวิสามัญ รวมทั้งส้ิน 11 เลม โดยผานการประเมิน ปรบั ปรงุ และพัฒนา จนเปนทย่ี อมรบั และนาํ ไปใชใ นสถานศึกษาจาํ นวนมาก 4. จดั ทําหลักสูตรการฝก อบรมผูกาํ กบั ลกู เสอื สํารอง ลกู เสอื สามญั ลูกเสือสามัญรุนใหญและ ลูกเสือวิสามัญ ข้ันความรูเบ้ืองตน และขั้นความรูช้ันสูง รวม 8 ประเภท โดยไดรับการอนุมัติจาก คณะกรรมการบริหารลูกเสือแหงชาติ ในการประชุม ครั้งที่ 2/2557 เมื่อวันท่ี 22 กันยายน 2557 ให ใชเปนหลักสตู รการฝกอบรมผูกาํ กบั ลกู เสือของสาํ นักงานลูกเสอื แหง ชาติ 5. จัดทํา คูมือฝกอบรมวิทยากรลูกเสือเสริมสรางทักษะชีวิต เพ่ือขยายผลในการสราง วทิ ยากรและฝกอบรมผูกาํ กบั ลูกเสอื ในสถานศึกษาทวั่ ประเทศ 167 คูมอื การจัดกจิ กรรมลูกเสือสํารองเสริมสรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ชัน้ ประถมศึกษาปท่ี 1

ภาคผนวก ข กจิ กรรมลูกเสือเสรมิ สรา งทักษะชีวิต การจัดกิจกรรมลูกเสือเสริมสรางทักษะชีวิตนั้น ยังคงหลักการ และวิธีการของลูกเสือไว ทุก ประการ แตเนนการสอดแทรกการเรียนรูทักษะชีวิตเพ่ิมเขาไปดวยเพื่อตอบสนองวัตถุประสงคท่ีรอบ ดาน และครอบคลมุ การดาํ รงชวี ติ ในปจจุบนั คุณคาของสื่อการเรยี นการสอนประเภทกจิ กรรม ส่ือการเรียนการสอนประเภทกิจกรรม เปนกระบวนการเรียนการสอนที่ใหผูเรียนได มีโอกาส เรียนรูประสบการณตางๆ ดวยตนเอง ผานการทํากิจกรรมรวมกัน ผูเรียนไดเรียนรูจากประสบการณ ของเพ่ือนในกลุม ทําใหสามารถเรียนรูไดมากขึ้นโดยใชเวลานอยลง การออกแบบกิจกรรมจะตอง กระตุนใหผูเรียนเกิดความสนใจ และรวมมือในการทํากิจกรรมที่กําหนดใหอยางเต็มท่ี จึงจะ เกิดการ เรยี นรไู ดอ ยางมีประสิทธภิ าพ ผลทเี่ กิดขน้ึ ตอผเู รยี นมีดังน้ี 1. สงเสรมิ ใหผูเ รียนกลา แสดงออกและทํางานรว มกับผูอื่นได 2. เกิดความสนุกสนานเพลิดเพลนิ ซงึ่ เปน ลกั ษณะเฉพาะของส่อื การสอนประเภทกิจกรรม 3. เปด โอกาสใหผเู รยี นมีสว นรว มในการกาํ หนดขอบขา ย เนือ้ หา และวตั ถุประสงค 4. ผเู รยี นไดฝก ฝน พฤตกิ รรมการเรยี นรทู ัง้ ทางดานความรู เจตคติ และทกั ษะ รวมทง้ั ความคดิ สรางสรรค และจนิ ตนาการดวย ประเภทของกิจกรรมลกู เสอื เสริมสรา งทักษะชวี ติ เมอ่ื จัดประเภทตามทกั ษะ/ความสามารถ ในการปฏิบตั กิ ิจกรรม แบงออกไดเ ปน 5 ประเภท คอื 1. กิจกรรมการแสดงออก เปนกิจกรรมที่เปดโอกาสใหลูกเสือไดใชความสามารถในการ แสดงออก แสดงความคิดสรางสรรค จินตนาการในรูปแบบตาง ๆ ซ่ึงมักจะเปนการจําลองประสบการณ ตาง ๆ มาเพื่อการเรียนรูไดงายและสะดวกข้ึน หรือเปนสิ่งท่ีใชแทนประสบการณจริง เพราะศาสตร ตางๆ ในโลก มีมากเกินกวาที่จะเรียนรูไดหมดสิ้นจากประสบการณตรงในชีวิต และบางกรณีก็อยูใน อดตี หรอื ซับซอนเรนลบั หรือเปนอันตราย ไมสะดวกตอ การเรยี นรจู ากประสบการณจรงิ ตวั อยา งกจิ กรรม เชน 1.1 สถานการณจําลอง เปนการจัดสภาพแวดลอมใหใกลเคียงกับสภาพความเปนจริงมากท่ีสุด เพื่อใหผ เู รยี นไดฝ กฝน แกปญหาและตัดสินใจจากสภาพการณท่ีกําลังเผชิญอยูนั้นแลวนําประสบการณ แหง ความสําเรจ็ ไปเปนแนวทางในการแกป ญหา 1.2 การสาธิต กระบวนการท่ีผูสอนชวยใหผูเรียนไดเกิดการเรียนรูตามวัตถุประสงค โดยการ แสดงหรือกระทําใหดูเปนตัวอยาง ใหความสําคัญกับกระบวนการท้ังหมดท่ีผูเรียนจะตองเฝาสังเกตอยู โดยตลอด 1.3 เลา นทิ าน คูม อื การจัดกจิ กรรมลูกเสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ชั้นประถมศกึ ษาปท่ี 1 168

1.4 ละคร หนุ จําลอง 1.5 เพลง ดนตรี การเคล่ือนไหวตามจังหวะดนตรี หมายถึง กิจกรรมท่ีเนนการใชดนตรีเปนส่ือ ในการเรียนรูท ั้งในแงเนื้อหาและความบนั เทิง ผอนคลาย และเขา ถงึ วฒั นธรรมตา ง ๆ 1.6 ศิลปะ แขนงอื่น ๆ เชน การวาดรูป การปน ดินเหนียว งานหัตถกรรม การรอ ยดอกไม 1.7 การโตว าที ฯลฯ 2. กจิ กรรมการการสาํ รวจและการรายงาน เปนกจิ กรรมที่เนนใหลูกเสือไดเรียนรูจากความเปน จริง /เหตุการณจริง ในชีวิตประจําวัน ผานประสบการณตรงดวยตนเอง ซึ่งเปนรากฐานสําคัญของ การศึกษา เชน การทําแผนที่ การสํารวจ หมายถึง การเรียนรูผานสถานการณจริงดวยการลงพ้ืนที่ สํารวจ และจําลองสิ่งที่ไดเรียนรูสูแผนที่ ภาพ หรือสัญลักษณ เพื่อแสดงความคิดรวบยอดของสิ่งท่ีได เรียนรูน ้นั ตวั อยางกจิ กรรม เชน การสัมภาษณ การเปน ผสู ่ือขาว การทําสารคดี การศกึ ษานอกสถานที่ ชุมชนศึกษา การผลิตสื่อ การทํา ปูมชีวิตบุคคลตัวอยาง การจัดนิทรรศการ การสอดแนม การสํารวจ การทําแผนที่ การเขียนเรียงความ การเลา เร่อื ง ฯลฯ 3. กจิ กรรมการวิเคราะหและการประเมิน เปนการเรียนรูที่เกิดจากการแลกเปล่ียนความคิดเห็น และรวมกันวเิ คราะห/ประเมนิ สง่ิ ตา งๆทีเ่ กิดขน้ึ ตวั อยา งกิจกรรม เชน การเปรียบเทยี บคณุ คา การประเมินความเสี่ยง การทําแผนท่คี วามคิด ฯลฯ 4. การเลนเกมและการแขงขนั 4.1 เกม เปน กิจกรรมที่มีกฎกติกา และลําดับขั้นตอน ท่ีเอ้ือใหลูกเสือเกิดการเรียนรู ผานการเลนเกม ใหขอ คดิ ทส่ี อดคลองกบั ผลการเรยี นรูทีต่ อ งการ เชน เกมกระซิบ เปนตน 4.2 การแขงขัน เปนกิจกรรมที่มีกติกาในการแขงขัน และมีการตัดสินหาผูชนะ เชน การตอบปญ หาในเรอื่ งตา ง ๆ เพ่อื กระตุน ใหเ กดิ ความสนใจใฝร ูมากข้นึ ฯลฯ 5. กิจกรรมบําเพ็ญประโยชน เปนกิจกรรมสรางสรรคที่เนนการฝกความเสียสละของลูกเสือ ไดแก การจัดกิจกรรมการกุศล การซอมของเลนใหนอง การดูแลทําความสะอาดสถานที่ การปลูกและ ดแู ลตนไม การเก็บผักจากแปลงไปประกอบอาหารเล้ียงนอ ง ฯลฯ หลกั การออกแบบกจิ กรรม 1. การเลือกประเภทของกิจกรรม ตองสอดคลอ งกบั ผลการเรียนรทู ่ีตอ งการ เชน ผลการเรียนรูดานพุทธิพิสัย มักเลือกใช กิจกรรมการวิเคราะหและการประเมิน การรายงาน และการแขงขันตอบปญหาในเร่อื งเน้อื หาท่ีตอ งการใหเรยี นรู เปน ตน ผลการเรียนรูดานจิตพิสัย มักเลือกกิจกรรมท่ีสรางความรูสึกท่ีสอดคลองกับผลการเรียนรูที่ ตองการ เชน กจิ กรรมการแสดงออก เกม กจิ กรรมบาํ เพญ็ ประโยชน เปนตน 169 คูมอื การจัดกิจกรรมลูกเสือสํารองเสรมิ สรางทกั ษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ช้นั ประถมศกึ ษาปท ี่ 1

ผลการเรียนรูดานทักษะพิสัย ถาเปนทักษะทางสติปญญานิยมใชกิจกรรมการวิเคราะห และ ประเมินสว นทักษะทางกายภาพ เลอื กไดเ กือบทกุ ประเภท 2. การต้ังประเด็นอภิปราย เพื่อใหลูกเสือไดรวมอภิปรายแลกเปล่ียนความคิดเห็น ในเรื่องที่ สอดคลอ งกบั ผลการเรยี นรทู ต่ี องการ เชน ผลการเรียนรดู านพทุ ธิพิสยั ตงั้ ประเดน็ ให วิเคราะห /สังเคราะห /ประเมิน เน้ือหาที่ตองการ ใหผูเรียนเกิดความเขาใจอยางถองแท เกิดความคิดรวบยอดที่ชัดเจน และสามารถนําไปประยุกตใชได จริง ผลการเรยี นรูดานจติ พสิ ยั ตง้ั ประเดน็ ใหเ กดิ การโตแ ยงกนั ดวยเหตุผลในเรื่องความคิดความ เชอื่ ท่เี ก่ียวของกบั เจตคติทีต่ องการ เพอ่ื ใหสมาชิกแตล ะคนไดมีโอกาสตรวจสอบความคิดความเช่อื ของ ตนเอง ที่แตกตางจากคนอื่น ทําใหเกิดการปรับเปลี่ยนความคิดความเช่ือจากการโตแยงกันดวยเหตุผล ในกระบวนการกลุม ผลการเรียนรูดานทักษะพิสัย ต้ังประเด็นใหเกิดความเขาใจอยางถองแทในขั้นตอนการทํา ทักษะ น้ัน ๆ เชนการวิเคราะหความครบถวนในการทําตามข้ันตอนของทักษะ การวิเคราะหจุดออน ทีม่ กั จะทาํ ทักษะนัน้ ๆ ไมสําเร็จ เปนตน 3. การสรุปความคิดรวบยอดและประยุกตใช ทุกกิจกรรมควรมีการสรุปความคิดรวบยอดท่ี เกดิ ขน้ึ ใหช ัดเจน และเปด โอกาสใหไ ดลองประยกุ ตใ ช ไดแ ก ผลการเรียนรูดานพุทธิพิสัย ความคิดรวบยอดคือเน้ือหา องคความรูที่ตองการใหเกิดขึ้น ประยกุ ตใ ชโ ดยผลติ ซา้ํ ความคดิ รวบยอดในรปู แบบท่ีตา งจากเดมิ เชน การทํารายงาน ทําสรปุ ยอ ฯลฯ ผลการเรียนรูดานจิตพิสัย ความคิดรวบยอดไมมีเนื้อหา แตเปนความรูสึกและความคิด ความเชื่อท่ีเกิดข้ึนภายในตัวผูเรียน ประยุกตโดยการแสดงออกท่ีสอดคลองกับเจตคติท่ีเกิด เชน การ กระทําทแ่ี สดงออกถงึ ความซ่อื สตั ย การกระทาํ ท่แี สดงออกถึงความเปน สภุ าพบรุ ษุ สภุ าพสตรี เปน ตน ผลการเรียนรูดานทักษะพิสัย ความคิดรวบยอดท่ีเกิดคือ ความเขาใจขั้นตอนและทําทักษะ นั้น ๆ ได ประยุกตโ ดยการฝก ฝนทักษะนั้นจนชํานาญ คูม ือการจดั กจิ กรรมลกู เสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ช้ันประถมศกึ ษาปท ่ี 1 170

บรรณานกุ รม สํานักงานคณะกรรมการบรหิ ารลูกเสือแหง ชาต.ิ ขอ บงั คบั คณะลูกเสอื แหง ชาติ วาดวยการ ปกครอง หลักสูตรและวชิ าพเิ ศษลกู เสอื สาํ รอง (ฉบบั ท่ี 10). โรงพิมพ ครุ สุ ภาลาดพรา ว, 2522. สํานกั งานคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสือแหงชาต.ิ ขอบงั คับคณะลกู เสือแหงชาติ วา ดว ยการ ปกครอง หลกั สตู รและวชิ าพิเศษลกู เสอื สามัญ (ฉบบั ท่ี 13). โรงพิมพ คุรุสภาลาดพราว, 2525. สํานกั งานคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหงชาต.ิ ขอบงั คบั คณะลกู เสือแหง ชาติ วา ดว ยการ ปกครอง หลักสูตรและวชิ าพเิ ศษลกู เสอื สามญั รนุ ใหญ (ฉบบั ท่ี 14). โรงพิมพ ครุ ุสภา ลาดพรา ว, 2528. สํานกั งานคณะกรรมการบรหิ ารลูกเสอื แหง ชาติ. ขอบังคับคณะลูกเสอื แหง ชาติ วา ดวยการ ปกครอง หลักสตู รและวชิ าพิเศษลกู เสอื วสิ ามัญ (ฉบบั ท่ี 15). โรงพิมพ สกสค.ลาดพราว , 2529. กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธกิ าร. คูมอื การจดั กจิ กรรมลูกเสือ – เนตรนารี ชน้ั ประถมศกึ ษาปท่ี 1 - 3 (ลูกเสอื สํารอง). โรงพิมพ ครุ สุ ภาลาดพรา ว, 2533. กรมวชิ าการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. คมู อื การจดั กจิ กรรมลูกเสือ– เนตรนารี ชน้ั ประถมศึกษาปที่ 4 – 6 (ลกู เสอื สามญั ) , 2533. กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ. คูมือการจดั กจิ กรรมลกู เสอื – เนตรนารี ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท่ี 1 – 3 (ลูกเสอื สามัญรุนใหญ) , (เอกสารอดั สาํ เนา) กรมพลศกึ ษาประจาํ เขตการศกึ ษา 8. นิทานท่เี ปน คติสอนใจ. (เอกสารอัดสําเนา) : มปท.,2537. กรมสุขภาพจติ กระทรวงสาธรณสขุ . คูมือวทิ ยากรฝก อบรมทักษะชวี ิตเพอื่ การปอ งกันเอดส ดวยการเรียนรแู บบมสี ว นรวม, ม.ป.ท.: พมิ พค ร้งั ที่ 1 สงิ หาคม 2541. กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธรณสุข. คมู ือการจดั กิจกรรมเพ่อื พฒั นาเด็กดอ ยโอกาส. น.พ.อนันต อุน แกว บรรณาธกิ าร ม.ป.ท. : พมิ พค รัง้ ท่ี 1 มถิ นุ ายน 2544 กระทรวงศกึ ษาธิการ หลกั สตู รแกนกลาง. การศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551. โรงพมิ พ ชมุ นุมสหกรณก ารเกษตรแหงประเทศไทย, 2551. คณะกรรมการลกู เสือฝา ยพฒั นาบุคลากร สํานกั งานลูกเสอื แหงชาต.ิ คูมือการฝกอบรม ผูบงั คบั บญั ชา ลกู เสอื ขน้ั ผชู ว ยผูใ หฝ ก อบรมวิชาผใู หก ารฝกอบรมผกู ํากับลูกเสอื (Assistant Leader Trainers course) (A .L.T.C). โรงพิมพ สกสค. : ลาดพราว, 2551. จริ าวุช คมุ จนั ทร. เกม/นันทนาการกลมุ สัมพันธ. เอกสารอัดสําเนา : มปท., 2547. มณฑานี ตนั ติสขุ , หนังสอื ผหู ญิงอัศจรรย. http://www.nantbook.com/webboard/detail.php?qID=116. คมู อื การจัดกิจกรรมลกู เสือสํารองเสรมิ สรางทกั ษะชีวิต ดาวดวงที่ 1 ชน้ั ประถมศึกษาปท ี่ 1 171

เปน แมเหลก็ ดึงดูดความรักดดี งี า ยนดิ เดยี ว แคร จู ักตวั เองดีด,ี สืบคน เม่ือวันท่ี 24 มีนาคม 2553 มลู นิธคิ ณะลูกเสอื แหงชาต.ิ กิจกรรมพัฒนาผเู รียน กจิ กรรมลูกเสอื – เนตรนารี ชวงช้นั ท่ี 3 ช้ัน มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 1 ตามหลักสูตรการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2544, กรงุ เทพฯ : อกั ษรเจรญิ ทศั น, 2550. มูลนธิ ิคณะลกู เสอื แหงชาติ. กจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น กจิ กรรมลูกเสอื – เนตรนารี ชว งชัน้ ที่ 3 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที่ 2 ตามหลักสตู รการศึกษาข้นั พืน้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2544, กรุงเทพฯ : อกั ษรเจริญทศั น, 2551. มลู นธิ คิ ณะลูกเสอื แหงชาต.ิ กจิ กรรมพัฒนาผเู รยี น กิจกรรมลกู เสือ – เนตรนารี ชวงชน้ั ท่ี 3 ชั้น มธั ยมศึกษาปท่ี 3 ตามหลักสตู รการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2544, อักษรเจรญิ ทศั น : กรงุ เทพฯ, 2550. สมาคมวางแผนครอบครัวแหงประเทศไทย. คมู ืออบรมวิทยากร การจัดกิจกรรมลูกเสอื ทีเ่ นน ทักษะชวี ิต. สมาคมวางแผนครอบครวั แหงประเทศไทย, 2553. สาํ นักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรียน สํานกั งานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ. แนวทางการจัดกิจกรรมลกู เสอื ใหสอดคลองกับหลักสูตร การศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2544. โรงพิมพค ุรสุ ภาลาดพราว, 2549. สํานักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกิจการนกั เรยี น สํานกั งานปลดั กระทรวงศึกษาธิการ. แนวทางการพฒั นาหลกั สตู ร การจดั กิจกรรมลูกเสอื ในสถานศึกษา พ.ศ. 2552. องคการคาของ สกสค., 2552. สํานกั งานคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง ชาต.ิ ขอ บังคับคณะลกู เสอื แหง ชาตวิ า ดว ยการ ปกครอง หลกั สตู ร และวชิ าพิเศษลกู เสือสามัญ (ฉบบั ท่ี 13) พ.ศ. 2525. โรงพมิ พคุรสุ ภา : ลาดพรา ว, 2534. สาํ นักงานคณะกรรมการบรหิ ารลูกเสือแหง ชาต.ิ ขอ บังคับคณะลกู เสอื แหงชาตวิ าดว ยการ ปกครอง หลักสตู รและวิชาพเิ ศษลูกเสอื สามญั รุน ใหญ( ฉบบั ท่ี 14) พ.ศ. 2528 องคก ารคาของครุ สุ ภา : กรุงเทพฯ, 2537. สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน. แนวทางการจัดกิจกรรมพฒั นาผเู รียน. โรงพมิ พค ุรุสภาลาดพราว, 2534. อบุ ลวรรณ แสนมหายักษ. เพลงลกู เสอื . เอกสารประกอบการฝก อบรมผบู งั คับบญั ชาลกู เสอื สํารอง สามญั สามญั รนุ ใหญ ข้นั ความรูช้นั สงู : (เอกสารอดั สาํ เนา), 2539. http://en.wikipedia.org/wiki/World_Scout_Jamboree http://en.wikipedia.org/wiki/World_Organization_of_the_Scout_Movement http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=0db802ca17a2e96f&clk=wttpcts 172 คมู ือการจดั กจิ กรรมลกู เสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชวี ิต ดาวดวงท่ี 1 ช้นั ประถมศกึ ษาปท่ี 1

http://www.inspect2.moe.go.th/3%20SS.ATC/index.html http://www.lovesquare.com http://mathafaps.tripod.com/gentleman.htm , อยา งไรจงึ เรยี กวา เปน \"สภุ าพบรุ ุษ”, สืบคน เม่ือวันท่ี 23 มนี าคม 2553 http://www.navyscoutclub.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=538687830 http://www.rdpb.go.th/RDPB/Front/Projects/RDPBImportantProject.aspx http://www.scoutthailand.org/main/show_page.php?topic_id=56&auto_id=13&TopicPk=19 http://122.155.0.105/~scout/modules/news/article.php?storyid=7 คูม อื การจดั กิจกรรมลกู เสือสํารองเสรมิ สรา งทกั ษะชีวิต ดาวดวงท่ี 1 ช้นั ประถมศึกษาปที่ 1 173

โครงการลูกเสือเสริมสรางทักษะชวี ติ ดาํ เนินการโดย สํานกั งานลกู เสอื แหง ชาติ 154 ศาลาวชริ าวธุ แขวงวังใหม เขตปทุมวนั กรงุ เทพฯ 10330 โทรศพั ท 0-2219-2731 โทรสาร 0-2219-2108 website : http://www.scoutthailand.org สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ถนนราชดําเนนิ นอก เขตดุสติ กรุงเทพฯ 10300 โทรศพั ท 0-2288-5511 website : http://www.obec.go.th สาํ นักงานกองทุนสนบั สนนุ การสรา งเสรมิ สขุ ภาพ อาคารศูนยเรยี นรสู ขุ ภาวะ 99/8 ซอยงามดพู ลี แขวงทงุ มหาเมฆ เขตสาทร กรงุ เทพฯ 10120 โทรศพั ท 0-2343-1500 โทรสาร 0-2343-1501 website : http://www.thaihealth.or.th สมาคมวางแผนครอบครวั แหง ประเทศไทย ในพระราชปู ถัมภสมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทราบรมราชชนนี 8 ซอยวิภาวดรี งั สติ 44 ถนนวภิ าวดีรงั สติ แขวงลาดยาว เขตจตจุ ักร กรงุ เทพฯ 10900 โทรศพั ท 0-941-2320 โทรสาร 0-2561-5130 website : http://www.ppat.or.th E-mail : [email protected]