ทบทวนเนื้อหาวิชา สังคมศึกษา ภาคเรียนที่ 1 (ออนไลน์)

บทที่ 7 ศาสนพธิ แี ละวนั สาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา วันมาฆบชู า วันมาฆบูชา หมายถึง การบูชาในวนั เพญ็ ขึน้ 15 ค่า เดอน 3 เปน็ วันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรม โอวาทปาตโมกข์ เป็นวันทพ่ี ระอรหันตม์ าประชมุ กนั โดยมได้นดั หมาย

บทที่ 7 ศาสนพธิ แี ละวนั สาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา วันวสาขบูชา วนั วสาขบชู า หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญขึน้ 15 ค่า เดอน 6 เป็นวันท่ีพระพทุ ธเจ้าประสูต ตรัสรู้ และปรนพพาน และพระพุทธเจา้ ตรัสรคู้ วามจรงอนั ประเสรฐหรออรยสจั 4

บทท่ี 7 ศาสนพธิ แี ละวนั สาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา วนั อาสาฬหบูชา วนั อาสาฬหบชู า หมายถึง การบชู าในวนั เพญ็ ขึน้ 15 ค่า เดอน 8 เป็นวนั ทพี่ ระพุทธเจา้ ประกาศพระพทุ ธศาสนาเป็นคร้งั แรก โดยการปฐมเทศนาโปรดปัญจวัคคยี ท์ งั้ 5 คอ โกณฑัญญะ วัปปะ ภทั ทยะ มหานามะ และอสั สช

บทท่ี 7 ศาสนพธิ แี ละวนั สาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา วนั เขา้ พรรษา วันเขา้ พรรษา หมายถึง เป็นวันทีพ่ ระสงฆ์เถรวาทจะอธิษฐานว่า จะพกั ประจาอยู่ ณ ทใ่ี ดทห่ี นึ่ง ตลอดระยะเวลาฤดฝู นท่ีมกี าหนด เป็นระยะเวลา 3 เดอื น ตามท่พี ระธรรมวินยั บัญญตั ไิ ว้ โดยไม่ไป ค้างแรมทอี่ ื่น หรอื ที่เรยี กตดิ ปากกนั โดยทว่ั ไปวา่ \"จาพรรษา\" โดยตรงกับ แรม 1 คา่ เดอื น 8

บทท่ี 7 ศาสนพธิ แี ละวนั สาคญั ทางพระพทุ ธศาสนา วนั เข้าพรรษา \"เข้าพรรษา\" แปลว่า \"พักฝน\" หมายถงึ พระภกิ ษสุ งฆต์ อ้ งอยูป่ ระจา ณ วัดใดวัดหนึง่ ระหวา่ งฤดูฝน โดยเหตทุ ี่พระภกิ ษุในสมยั พทุ ธกาล มหี น้าที่ จะต้องจาริกโปรดสัตว์ และเผยแผ่พระธรรมคาสั่งสอนแกป่ ระชาชนไปในที่ ต่าง ๆ ไมจ่ าเป็นตอ้ งมที ี่อยู่ประจา แม้ในฤดูฝน ชาวบา้ นจงึ ตาหนิว่าไป เหยยี บขา้ วกลา้ และพชื อนื่ ๆ จนเสียหาย พระพทุ ธเจ้าจึงทรงวางระเบียบการ จาพรรษาใหพ้ ระภิกษุอยู่ประจาท่ตี ลอด 3 เดือน ในฤดูฝน

บทที่ 1 พลเมืองดีของสงั คม

สถานภาพ สถานภาพ หมายถงึ ฐานะ ตาแหน่ง หรอื สทิ ธหิ น้าท่ี ตามบทบาทของบุคคลทไ่ี ด้รับการยอมรบั นจากั กเรสียมนาชิกเปขน็อตงส้นงั คม เชน่ บิดา มารดา ลกู

สถานภาพ สถานภาพแบง่ ออกเปน็ 2 ประเภท ไดแ้ ก่ 1. สถานภาพท่ไี ดม้ าตงั้ แตก่ าเนดิ เชน่ เพศ เช้อื ชาติ 2. สถานภาพท่ไี ดม้ าภายหลงั เช่น การศกึ ษา อาชีพ ตาแหนง่

สถานภาพ นักเรยี นช่วยครคู ดิ หนอ่ ยนะ ว่า นักเรียนคดิ ว่าคนแตล่ ะคนมหี ลายสถานภาพไดห้ รือไม่ ยกตัวอย่างให้ครไู ด้ชื่นใจหน่อยจิ

สถานภาพ ตอบ ได้ คนหน่ึงคนสามารถมีหลายสถานภาพได้ เชน่ นางสาวภารวี มสี ถานภาพเปน็ ลกู สาว และประกอบอาชพี เป็นครู จงึ มีสถานภาพเป็นครสู อนหนังสอื

สถานภาพ สถานภาพสาคัญ เพราะ สถานภาพเป็นส่ิงเฉพาะบุคคล ทจี่ ะทาให้บุคคลน้ันแตกต่างจากผอู้ ื่น เปน็ สิ่งกาหนดว่า 1. บคุ คลนั้นมีหน้าที่ต้องปฏิบตั ติ อ่ ผอู้ นื่ อยา่ งไร 2. มหี นา้ ที่รบั ผิดชอบอย่างไรในสงั คม

บทบาท บทบาท หมายถงึ การปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตา่ งๆ ตามสถานภาพของบคุ คล เชน่ บทบาทของบิดา มารดา คอื การอบรมเลี้ยงดบู ตุ ร บทบาทของนักเรียน คือ การเรยี นหนงั สือ

บทบาท บทบาทมคี วามสาคญั คอื เปน็ ส่งิ ท่ีกาหนดความ รบั ผิดชอบของบุคคลตา่ งๆ ในสงั คม การปฏบิ ตั ิตนตาม บทบาทจะชว่ ยใหส้ งั คมเกิดความเป็นระเบยี บมากยิง่ ขนึ้

สิทธิ สิทธิ หมายถึง อานาจอนั ชอบธรรม และอานาจทจี่ ะกระทาการใดๆ ได้อยา่ งอิสระ โดยไดร้ บั การรบั รอง จากกฎหมาย ประโยชนท์ ก่ี ฎหมายกาหนดใหก้ บั บคุ คล

สิทธิ นักเรียนได้รับสทิ ธิ ณ ขณะนี้ มี 1. ได้รับการค้มุ ครองเกย่ี วกบั ชวี ิต 2. การให้ความคมุ้ ครองเด็กจากการใช้ความรุนแรง 3. สทิ ธิในการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน

สทิ ธิ ความสาคัญของสทิ ธิ คือ สทิ ธิจะทาให้บคุ คลไดร้ ู้ถงึ สง่ิ ทบ่ี คุ คล สามารถแสดงออกหรอื เรียกรอ้ งได้ สิทธิเป็นส่ิงทีบ่ คุ คลไดม้ าโดยกฎหมาย

เสรีภาพ เสรภี าพ หมายถึง ความเป็นอสิ ระของบคุ คลท่จี ะกระทาส่งิ ใดส่งิ หนง่ึ ไดภ้ ายใต้ขอบเขตของกฎหมาย

เสรภี าพ นกั เรยี นชว่ ยครูคดิ หนอ่ ยว่า เสรภี าพ = ความอิสระ เชน่ อะไรบ้างอ่ะ ยกตวั อยา่ งใหค้ รูหนอ่ ยจา้

เสรีภาพ ตอบ ตอบ ตอบ เชน่ การนับถอื ศาสนา การเดนิ ทางและเลอื กถน่ิ ท่ีอยู่ การแสดงความคิดเหน็ เป็นตน้

เสรภี าพ เอะ๊ ๆๆๆ นกั เรียนคิดวา่ ความสาคญั ของเสรภี าพ มคี วามสาคัญอยา่ งไรน้า

เสรีภาพ ความสาคัญของเสรภี าพ คอื ประชาชนสามารถ ทาในส่งิ ต่างๆ ตามเสรภี าพทีต่ นไดร้ ับภายใน ขอบเขตของกฎหมาย และบุคคลจะไปละเมดิ สิทธิ เสรีภาพของผู้อ่ืนไม่ได้

หน้าที่ หนา้ ท่ี หมายถึง สงิ่ ท่บี คุ คลต้องปฏบิ ัติ หรืองดเว้นการปฏิบตั ิ

หนา้ ที่ หน้าท่ี เช่น การรกั ษาชาติ ศาสนา และพระมหากษตั ริย์ ผู้มีอายุ 18 ปีขึ้นไป มหี น้าท่ไี ปเลือกตง้ั การเสียภาษีอากร เป็นหนา้ ทขี่ องผมู้ รี ายได้ การตง้ั ใจเรียนหนังสือตามสิทธขิ น้ั พ้นื ฐาน

หนา้ ที่ ความสาคัญของหนา้ ที่ คอื การกระทาตามหนา้ ท่ีของบุคคล จะทาให้สงั คมมี ความเปน็ ระเบียบเรียบร้อย เช่น ตารวจมหี น้าท่ีปอ้ งกัน และปราบปรามอาชญากรรม

2. หน้าทีข่ องพลเมืองดี พลเมืองดี คือ สมาชกิ ในสังคมท่ีปฏบิ ตั ติ นได้ถูกตอ้ ง เหมาะสม ตามสถานภาพ บทบาท สิทธิ เสรภี าพ และหน้าที่

2. หน้าท่ขี องพลเมืองดี นักเรยี นในฐานะเปน็ พลเมอื งของสังคมควรปฏบิ ัติ ตนให้ถกู ตอ้ งเหมาะสมเพื่อเปน็ พลเมอื งดขี องสังคม เอ๊ะ!! นกั เรยี นคิดว่านา่ จะตรงกบั เพลงอะไรดี นะ

2. หน้าที่ของพลเมอื งดี 55555 เฉลยยย มามะ๊ มาลองฟงั ซิ ว่าเพลงนี้ คอื เพลงอะไร “เดก็ เอย๋ เด็กดี”

3. คณุ ลกั ษณะของพลเมอื งดี การปฏบิ ตั ิตนเปน็ พลเมืองดี เปน็ หน้าท่ีของทกุ คน ในสังคมไทยทจ่ี ะต้องปฏบิ ตั ิ ซง่ึ จะช่วยใหส้ งั คมสงบสุข ทกุ คนอยู่รว่ มกนั อย่างสันติสุข ส่งผลให้ประเทศชาติพฒั นาและ เจรญิ กา้ วหนา้

มีความซอ่ื สตั ย์สุจริต มคี วามขยันหมั่นเพยี ร มีความรับผดิ ชอบใน มคี วามกตัญญูกตเวที ประกอบอาชพี สจุ ริต หน้าที่การงาน มคี า่ นิยมประชาธิปไตย คุณลักษณะ มีความเสียสละทา ของ ประโยชน์แกส่ ่วนรวม พลเมอื งดี ปฏิบัติตามกฎระเบยี บ ของสงั คม มีคุณธรรม จริยธรรม

บทท่ี 2 สทิ ธิของเดก็

เด็ก หมายถงึ มนุษยท์ ุกคนท่ีมอี ายุ ต่ากว่า 18 ปี

สทิ ธิเดก็ หมายถึง สทิ ธิ เสรภี าพ และความเสมอภาคของเด็ก ที่ได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย

นกั เรยี นคิดวา่ สิทธิของเดก็ มอี ะไรบา้ งงง เอ๊ะ!!!!!! จาได้รเึ ปล่าน้า

สทิ ธิ นกั เรยี นไดร้ ับสิทธิ ณ ขณะนี้ มี 1. ได้รับการค้มุ ครองเก่ยี วกบั ชวี ิต 2. การให้ความคุม้ ครองเด็กจากการใช้ความรนุ แรง 3. สทิ ธใิ นการศึกษาขนั้ พื้นฐาน

4. สทิ ธทิ ่ีจะมีสว่ นรว่ ม 1. สทิ ธิท่ีจะมชี วี ติ สิทธเิ ด็ก ขน้ั พ้ืนฐาน มี 4 ประการ 3. สทิ ธิทจ่ี ะไดร้ ับการพฒั นา 2. สิทธิทจี่ ะไดร้ ับการปกป้อง

ทิ้งเดก็ ไว้โดยไมม่ ีการดแู ล บงั คับ ขู่เขญ็ หรือใชเ้ ดก็ เปน็ เคร่อื งมือในการทาผดิ กฎหมาย เร่ืองสวัสดภิ าพ ทารา้ ยรา่ งกาย และจติ ใจของเด็ก การละเมดิ ปฏบิ ตั ิต่อเด็กในลกั ษณะ สิทธิเด็ก ใช้เดก็ ให้ทางาน เป็นการขัดขวางการเจรญิ เตบิ โต ท่อี าจก่อให้เกดิ อนั ตราย ยกเดก็ ให้บคุ คลอื่น หรอื พฒั นาการของเด็ก ท่ไี มใ่ ช่ญาติของเดก็

กฎหมาย ในชีวติ ประจาวนั

กฎหมายในชวี ติ ประจาวันทีน่ ่าสนใจ 1. ชื่อบคุ คล การต้ังช่อื ตัว ช่ือรอง การเปลี่ยนช่อื การตง้ั นามสกุล ต้องไมพ่ อ้ งหรือคล้ายพระนามของพระมหากษัตรยิ ์ ไม่มีคาหยาบ ไมม่ ีเจตนาทจุ ริต หากเป็นนามสกลุ มีพยัญชนะไม่เกิน 10 ตวั อกั ษร นามสกลุ เริม่ ใชค้ รั้งแรกในสมยั รชั กาลท่ี 6 ซึง่ นามสกลุ แรกที่ทรง พระราชทาน ชอ่ื วา่ “สขุ มุ ”

กฎหมายในชวี ติ ประจาวนั ทีน่ ่าสนใจ 2. บตั รประจาตวั ประชาชน ผ้ทู ี่จะมีบัตรต้องมีสญั ชาตไิ ทย อายุ 7 – 70 ปี และมีชื่ออยใู่ นทะเบยี นบา้ น โดยบตั รมีอายใุ ช้ได้ 6 ปี และ ตอ้ งย่นื ขอมบี ตั รใหมภ่ ายใน 60 วัน

กฎหมายในชวี ิตประจาวนั ทนี่ า่ สนใจ บตั รประชาชน พาสปอร์ต

กฎหมายในชวี ติ ประจาวันท่นี า่ สนใจ 3. ผู้เยาว์ ผู้ทย่ี งั ไมบ่ รรลุนติ ภิ าวะไมส่ ามารถผกู พนั ทางกฎหมายด้วยตนเอง ตอ้ งใหผ้ แู้ ทนโดยชอบ ธรรม เช่น บดิ า มารดา หรือผ้ปู กครอง

กฎหมายในชวี ิตประจาวนั ทน่ี ่าสนใจ 4. ครอบครวั บุคคลทมี่ ีสทิ ธิ์ใช้นามสกลุ บดิ า ในกรณไี ม่ ปรากฏบดิ า ใหใ้ ช้นามสกลุ มารดา บุตรจะฟ้องร้องบดิ า มารดาไมไ่ ด้ บดิ า มารดาตอ้ งอุปการะเลยี้ งดูบุตรและ ใหไ้ ด้รบั การศกึ ษาตามสมควร

กฎหมายในชวี ิตประจาวนั ทนี่ า่ สนใจ 5. การหมัน้ ตอ้ งมีอายคุ รบ 17 ปี และตอ้ งไดร้ ับ ความยินยอมจากบดิ า มารดา

กฎหมายในชวี ติ ประจาวนั ท่นี า่ สนใจ 6. การสมรส ตอ้ งมอี ายคุ รบ 20 ปี หากไม่ครบตอ้ ง ได้รับความยนิ ยอมจากบดิ า มารดา

กฎหมายในชวี ติ ประจาวันท่ีนา่ สนใจ 7. การรบั บุตรบุญธรรม ตอ้ งมอี ายุไมต่ ่ากว่า 25 ปี และต้องมีอายุ มากกวา่ บตุ ร 15 ปี

กฎหมายในชวี ิตประจาวนั ท่นี ่าสนใจ 8. มรดก ผมู้ ีสิทธิร์ ับมรดก คือ ทายาทโดยธรรมและผูร้ บั พินยั กรรรมทายาทโดยธรรม คือ ค่สู มรสและญาติ ซ่งึ ญาติ แบง่ ออกเปน็ 6 ลาดับ คือ 1. ผ้สู ืบสันดาน 2. บิดา มารดา 3. พีน่ ้องร่วมบดิ า มารดา เดยี วกัน 4. พ่ีน้องร่วมตา่ งบดิ าหรือมารดา 5. ปู่ ย่า ตา ยาย 6. ลงุ ปา้ นา้ อา

แนวทางการปกปอ้ งคุ้มครองตนเองหรอื ผอู้ ่นื จากการละเมดิ สิทธิเดก็ เพอื่ ปกปอ้ งคุ้มครองตนเองหรือผ้อู นื่ จากการละเมิดสิทธิเด็ก ส่ิงท่ีเด็กควรกระทา คอื 1. ไมอ่ อกนอกสถานทอี่ ยอู่ าศัยในเวลากลางคืน 2. ไมค่ บหากบั บุคคลท่ีจะชักนาไปในทางเสื่อมเสีย

แนวทางการปกปอ้ งคุม้ ครองตนเองหรอื ผอู้ ่นื จากการละเมดิ สทิ ธิเดก็ 3. ระมัดระวังไมก่ ระทาการใดๆ ที่จะเปน็ สาเหตุให้มกี ารประพฤติ ไปในทางเสียหาย เช่น ไมเ่ ล่นการพนัน ไมเ่ สพสารเสพติด 4. หลีกเลี่ยงการพดู คุยหรอื คาชกั ชวนจากคนแปลกหน้า 5. แจ้งผู้ปกครอง ครู หรอื เจ้าหน้าท่ีท่เี กี่ยวข้องเม่ือถกู ละเมดิ สทิ ธิ หรือพบเห็นผอู้ ่นื ถูกละเมดิ สิทธิ

การปกปอ้ งคมุ้ ครองสทิ ธเิ ดก็ ในสังคมไทย 1. สร้างความรู้ ความเขา้ ใจกับประชาชนในเร่อื งการละเมดิ สทิ ธิเดก็ 2. สรา้ งความเขม้ แข็งให้กับสถาบันครอบครัว 3. รณรงคเ์ พ่ือต่อตา้ นการละเมดิ สทิ ธเิ ดก็