วนิดา สาระติ

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงกลวยไม น้ําผึ้ง ครั่ง ถานไม เปลือกไม มูลคางคาว แร หรือทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ นําสัตวออกไป หรือทําดวยประการใด ๆ ใหเปนอันตรายแกสัตว ทําดวยประการใด ๆ ใหเปนอันตรายหรือทําให เสื่อมสภาพแก ดินหิน กรวด หรือทราย เก็บหรือทําดวยประการใด ๆ ใหเปนอันตรายแก ดอกไม ใบไมห รือผลไม นําหรือปลอยปศุสัตวเขาไปปดประกาศ โฆษณา หรือขีดเขียนในที่ตางๆยิงปน ทําให เกิดระเบิดซ่ึงวัตถุระเบิดหรือจุดดอกไมเพลิงเปนตน (สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี แหง ชาติ, 2546, หนา 5) 8. ศูนยกีฬาและนันทนาการ (Sport and Recreation Standards) เปนแหลงเรียนรู ของ ผูเรียนทั้งในระบบ นอกระบบ และตามอัธยาศัยอาทิ ศูนยบริการการกีฬา” มหาวิทยาลัย ธรรมศาสตรโดยแยกสวนของการกีฬาออกจากสํานักงานจัดการทรัพยสิน เน่ืองจากมีสภาพในการ ทาํ งานแตกตา งกันในสวนของศูนยบริการการกีฬา มีภารกิจที่สําคัญ คือ การจัดใหมีกิจกรรมดานการ กีฬา และการออกกําลังกายอยางหลากหลายและท่ัวถึง รวมท้ังเปดโอกาสใหบุคลากร นักศึกษา คณาจารยและประชาชน มีโอกาสไดใชสนามกีฬาอยางเต็มท่ี ใหความรวมมือกับการกีฬาของชาติใน ทกุ ๆ ดาน (สาํ นกั งานเลขาธิการสภาการศึกษา, 2552, หนา 84) 9. ศูนยวฒั นธรรม เปนเครอื ขายที่มบี ทบาท และสวนรว มในกระบวนการสงเสริม และพัฒนา งานดานศาสนา และศิลปวัฒนธรรมของชาติ การปลกู ฝง คา นิยมและจติ สํานึกท่ีดีของ เยาวชน รวมทั้ง การเฝาระวังทางวัฒนธรรมที่มีผลกระทบตอการเบี่ยงเบนพฤติกรรมของเด็กและ เยาวชน โดยใชมิติ วัฒนธรรม จึงมีความสาํ คัญอยา งยิง่ ที่ตองดําเนินการอยางเขมแข็งจริงจังและ ตอเนื่อง ในปจจุบันการ ดาํ เนนิ งานดา นวัฒนธรรมมคี วามเปล่ียนแปลงไปตามสภาวะทางเศรษฐกิจและ สังคมท่ีปรับเปล่ียนไป จากเดิม จึงจําเปนตองมีการพัฒนาสงเสริมและพัฒนางานดานวัฒนธรรมที่เหมาะสม สอดคลองกับ สถานการณปจจุบัน ขับเคล่ือนงานวัฒนธรรมในการอนุรักษและสืบสาน อยางกวางขวาง และ เผยแพรว ัฒนธรรม (ฉวรี ตั น เกษตรสนุ ทร, 2552, หนา คํานาํ ) 10. วัด โบสถ และมัสยิด วัด (temple) เปนสถานที่ท่ีสะทอนถึงศรัทธาในศาสนา ซ่ึงมีความ หลากหลายและแตกตางกันไป โดยมีจุดรวมท่ีเหมือนกัน คือเปนสถานที่ท่ีนํามาซ่ึงความสงบทางใจ โบสถ (churches) เปน อาคารศักด์ิสิทธิ์สรางขึ้นเพื่อนมัสการพระเจาเปนสถานท่ีซึ่งบรรดาสัตบุรุษ รวมตัวกันปฏิบัติคารวกิจ สาธารณะมารวมตัวกัน ถวายนมัสการในฐานะท่ีเปนประชากรของพระเจา (คลังปญญาไทยและ วิชาการดอทคอม, 2557, หนา1) มัสยิด (mosque) เปนสถานท่ีท่ีสะทอนถึง ศรัทธาในศาสนาอิสลาม ซึ่งมีความหลากหลายและแตกตางกันไป โดยมีจุดรวมที่เหมือนกัน คือ เปน สถานท่ที น่ี าํ มาซง่ึ ความ สงบทางใจ (พิบลู ไวจิตรกรรม, 2554, หนา 20) 11. สถานประกอบการ หมายถึง สถานที่ที่ประกอบกิจการ กิจกรรม ทั้งในภาคธุรกิจท่ี มุงหวังผลกําไร และภาครัฐที่มุงหวังการใหบริการสาธารณะมุงหวังตองการประสิทธิภาพและ ประสิทธิผลในการประกอบการ ซึ่งในองคกรประกอบดวย ผูบริหาร ผูปฏิบัติการกระบวนการของ กิจกรรม เทคโนโลยี สังคม วัฒนธรรม ประเพณี พฤติกรรมบุคคลและองคกรในสถานประกอบการ ประกอบดวย เทคนิคในการบริหารจัดการ เชน บริหารคน บริหารเงินบริหารเคร่ืองจักร บริหาร 161

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงการตลาด เทคนคิ ในการผลิต เชน เทคโนโลยกี ารผลิตประสทิ ธิภาพในการผลิต เทคนิคการกาํ จัดความ เสี่ยง และการสูญเสีย การอยูรวมกันของคน สังคมของคน พฤติกรรมในสังคมปจจุบัน เทคโนโลยี สารสนเทศมี บทบาทอยางมาก สง ผลใหป ระเทศทีเ่ จรญิ แลว ย่งิ กา วหนาไปอยางรวดเร็ว (จุฑาพร รัตน มุสิก และ คณะ, 2553, หนา 3) 12. ตลาดและทอ งถ่ิน ตลาด (market) เปนสถานที่จัดกิจกรรมตางๆ ที่มนุษยกระทําข้ึนเพื่อ ตอบสนองตอความจําเปนและความตองการใหเปนที่พอใจโดยผานกระบวนการการ แลกเปล่ียน (พยุง ใบแยม , 2558, หนา 66-72) การจัดกระบวนการเรียนรกู บั ภูมปิ ญ ญาทอ งถิน่ /แหลง เรียนรู การเรียนการสอนเปนกระบวนการสื่อสารความรู ประสบการณ ทักษะ ความคิดเห็น ตลอดจนเจตคติซ่ึงอาจทําไดหลายวิธี และอาจใชเคร่ืองมือประกอบการสอนตางๆ อีกมากมาย โดยมี การจัดการเรียนรูท่ีเนนผูเรียนเปนสําคัญ ใหผูเรียนมีท้ังความรู คุณธรรมจริยธรรม คานิยมท่ีพึง ประสงคและสามารถดําเนินชีวิตอยูในสังคม ไดโดยปกติสุข จึงจําเปนตองพัฒนาศักยภาพ ความสามารถของผูเรียนอยางเต็มท่ี เพื่อใหมีนิสัยใฝรูใฝเรียน แสวงหาความรูไดดวยตนเอง การนํา แหลงเรียนรูใน ชุมชน ทองถิ่น ตลอดจนวิทยากรทองถิ่นภูมิปญญาทองถ่ิน มาใชประโยชนในการจัด กระบวน การเรียนการสอน จึงเปนวิถีทางหนึ่งท่ีจะชวยใหกระบวนการเรียน การสอนบรรลุ จุดมุงหมายไดตามท่ีตองการ การนําภูมิปญญาชาวบาน แหลงเรียนรู มาใชในหลักสูตรการเรียน เปน กิจกรรมทีต่ ัง้ อยบู นพนื้ ฐานความเชื่อที่วา ภูมิปญญาชาวบาน ภูมิปญญาทองถิ่นและแหลงเรียนรู เปน ชุดความรูในชุมชนที่มีการใชเพื่อการดําเนินวิถีชีวิตท่ีไดผลมาในอดีต สามารถดํารงความสันติสุขแก บุคคล ครอบครัว และชุมชน ตลอดจนความมีดุลยภาพอยูรวมกับธรรมชาติและสิ่งแวดลอมไดอยาง ผสมกลมกลืน เปนกระบวนการพัฒนาหลักสูตรท่ีไดเนนการมีสวนรวมของ ชุมชน โดยเฉพาะปราชญ ชาวบานท่ีเปนผูเช่ือมโยงชุดความรูท่ีเปนภูมิปญญาทองถิ่น รวมกับสถานศึกษาเขาสูหลักสูตร และ กระบวนการเรียนการสอนของสถานศึกษา ในแตละทองถิ่นแนวทางในการนาแหลงเรียนรู และภูมิ ปญ ญาทองถน่ิ มาใชในการเรยี นการสอน (องคการบรหิ ารสวนตาํ บลเปย งหลวง, มปป.) แนวทางการสรา งและพฒั นาสือ่ การเรียนการสอนและแหลง เรียนรู 1. กาํ หนดจดุ ประสงคจากผลการเรยี นที่คาดหวงั ใหช ดั เจนวา ตองการใหผูเรียนเกิดการเรียนรู และไดรับประสบการณใดบางจากบทเรียนนั้น เพ่ือจะไดสรางสื่อ หรือเลือก แหลงเรียนรู ใหสัมพันธ กับจดุ มุงประสงคแ ละกจิ กรรมการเรยี นการสอน 2. ศึกษาผูเรียน โดยพิจารณาถึงวัย ระดับชั้น ความรู ประสบการณ และความแตกตาง ระหวา งบุคคลเพ่อื เปน ขอ มูลในการเลอื กใชแหลง เรียนรู 162

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง 3. ศึกษาธรรมชาติของเน้ือหา สาระ ที่ตองการใหผูเรียนไดเรียนรูแตละเร่ือง อาจมี ลักษณะเฉพาะบางเร่ืองดวยการปฏิบัติจริง หรือเรียนรูจริง ดูการสาธิตจาก ภูมิปญญาทองถิ่น และ บางเรอื่ งตอ งอาศยั จากการสืบคนขอมูล การฟง การดู และการอาน 4. พิจารณาประโยชนและความคุมคาของแหลงเรียนรูวาสามารถเราความสนใจ ส่ือ ความหมายและประสบการณก ารเรียนการสอนแกผูเรียน การจัดประสบการณเรียนรูแก ผูเรียน เพื่อ ชว ยใหผ ูเรยี นไดประสบการณตรง 5. หาประสิทธิภาพของส่ือและแหลงเรียนรู โดยการปรับปรุงสื่อที่จัดไว เพื่อเปนการปรับ คณุ ภาพของสื่อวา เหมาะสม ในการนาไปใช (องคก ารบริหารสว นตาํ บลเปยงหลวง, มปป.) วิธีการใชแหลงเรียนรู วิธีการใชแหลง เรียนรู คือ การนําผูเรยี นไปสแู หลง เรียนรูตา งๆ ทง้ั ในบริเวณโรงเรียนและนอก บริเวณโรงเรียน เพื่อใหเกิดความรูและประสบการณจริง และสอดคลอง กับการจัดการเรียนการสอน ตามหลักสตู รการศกึ ษาข้นั พ้ืนฐาน โดยยึดหลกั ดงั น้ี 1. การใชแหลงเรียนรูตางๆ ตองเริมจากแหลงเรียนรูท่ีอยูใกลตัว เชน ในบาน ในหองเรียน นอกบรเิ วณโรงเรยี น เชน ไร นา แปลงเกษตรสาธิต ไรนาสวนผสม โบราณสถาน โบราณวัตถุ สถานท่ี ราชการสถานที่ประกอบการ เปนตน 2. การใชแหลงเรียนรูเพื่อฝกปฏิบัติ ทดลอง ศึกษาเพื่อใหผูเรียนไดปฏิบัติจริง เชน การ ปฏิบัติการเก่ียวขาว การทํานา การทําไร งานเช่ือมโลหะ งานปูน งานไม และการฝกงานในสถานที่ ราชการสถานประกอบการ เปนตน (องคก ารบริหารสว นตําบลเปย งหลวง, มปป.) การนาํ ภูมปิ ญญาทอ งถ่ินมาใชในการเรียนรู การนาํ ภูมิปญญาทอ งถ่นิ มาสกู ารเรยี นการสอน เปนการนําคตินยิ ม ความเชือ่ หรอื หลักการ พ้ืนฐานที่เกิดจากการส่ังสมหรือสืบทอดกันมา หรือขนมธรรมเนียมประเพณี ศิลปะและจริยธรรม ที่ แสดงออกถึงความเจริญงอกงามและความเปนระเบียบแบบแผนที่เคยยึดถือปฏิบัติสืบทอดกันมา ท่ี สอดคลองกบั เนื้อหาสาระมาใหนักเรียนไดเรียนรูตามขั้นตอนกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อใหบรรลุ วตั ถุประสงคก ารเรียนรทู ่กี าํ หนดไวล ักษณะภมู ิปญ ญาทองถิ่นเขาสรู ะบบโรงเรยี น มี 3 ลักษณะ คือ 1. คน 2. แนวคิดชาวบาน 3. ผลงานชาวบาน การนาํ ภมู ิปญ ญาทอ งถิ่นมาใชในการจัดการเรียนการสอน สามารถดําเนนิ การได 2 วธิ ี คอื 1. การเชญิ ภูมิปญญาทองถนิ่ มารวมการจดั การเรยี นรูในโรงเรยี น 2. การนํานักเรียนไปยังแหลงเรียนรูหรือสถานประกอบการของภูมิปญญาทองถิ่นการนําภูมิ ปญ ญาทอ งถ่ินมาใชในการเรียนการสอนในโรงเรยี นการนาํ ภมู ปิ ญญาทอ งถน่ิ มาใชในการเรียนการสอน 163

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงในโรงเรียน โรงเรียน ครูผูสอนหรือผูที่รับผิดชอบจะตองศึกษาและจัดทํารายละเอียดขอมูลในการ จดั ทาํ โดยมีขนั้ ตอนทส่ี าํ คัญ คอื 1. ศึกษาหลกั สูตรแมบทหรือหลกั สตู รแกนกลาง 2. จัดทาํ ขอมูลสารสนเทศภูมิปญญาทองถิ่น (องคการบริหารสว นตาํ บลเปย งหลวง, มปป.) การนาํ แหลงเรียนรแู ละภูมปิ ญ ญาทองถ่ินมาใชในการจัดกจิ กรรมการเรียนการสอน มีแนวทางดงั น้ี 1. ศกึ ษาหลักสูตร และสาระการเรยี นรู 2. จัดทาํ ขอ มูลสารสนเทศแหลง เรียนรู ภูมิปญญาทอ งถิ่น 3. จัดทําแผนการเรียนรู กระบวนการเรยี นรูใหส อดคลองกับจุดประสงค 4. ขอความรว มมือกบั ชุมชนและตัววิทยากรทอ งถ่นิ 5. เชิญวิทยากรทองถนิ่ มาถา ยทอดความรู หรือนํานักเรยี นไปยงั แหลง เรียนรู 6. ทําการวัด ประเมินผล 7. รายงานผล สรุปผลใหผ ูทเ่ี กย่ี วของไดทราบ (องคก ารบรหิ ารสว นตาํ บลเปย งหลวง, มปป.) ขอดใี นการนําแหลง เรียนรแู ละภมู ปิ ญ ญาทอ งถิน่ มาใชใ นกระบวนการเรยี นการสอน 1. ผูเรียนไดเรียนรจู ากของจรงิ ทาํ ใหเกดิ ประสบการณตรง 2. ผูเรียนเกิดความสนุกสนาน 3. ผเู รยี นมเี จตคติท่ีดตี อ ชุมชน และกระบวนการเรยี นรู 4. ผูเรียนเห็นคณุ คาของแหลงเรยี นรู ภมู ปิ ญ ญาทอ งถนิ่ 5. ผเู รียนเกดิ ความรักทอ งถิ่นและเกดิ ความรใู นการอนุรกั ษสิ่งทมี่ ีคุณคาในทองถ่ิน บทสรุป แหลงการเรียนรูที่ดี และมีความหลากหลายในดานการศึกษาหาความรู เชน โบราณสถาน โบราณวัตถุ พิพิธภัณฑทองถ่ิน ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี บุคคลสําคัญในทองถิ่น และภูมิปญญา ชาวบาน ซง่ึ เปน แหลง การเรยี นรู ทัง้ ในระบบ / นอกระบบการศึกษา และตามอัธยาศัย จากแหลงการ เรียนรูที่มีอยูในทองถิ่น สามารถนํามาจัดทําหลักสูตรทองถิ่น เพ่ือใหสอดคลองกับความตองการของ ทองถ่ิน โดยไมทําใหจุดประสงคและคาบเวลาเรียนเปลี่ยนแปลงไปจากท่ีกําหนดไวในหลักสูตร เร่ิม จากการสํารวจขอมูลพ้ืนฐานจากแหลงการเรียนรูตางๆ นํามากําหนดเปนจุดประสงคการเรียนรู กาํ หนดเนื้อหาสาระ จดั แนวทางในการจดั กจิ กรรมและกระบวนการเรียนรู การวัดผลประเมินผล และ นํามาจัดทําเปนแผนการสอนและนําหลักสูตรไปใช ทั้งนี้เพื่อใหนักเรียนไดเรียนรูเร่ืองราวของตนเอง จากแหลงการเรียนรูจริงในทองถิ่น เกิดความรักความภาคภูมิใจ และสามารถมีสวนรวมในการดูแล รักษาและพฒั นาทองถิ่นของตนได นาํ ขอ มลู พนื้ ฐานจากแหลง การเรียนรูมาจัดทําเปนหลักสูตรทองถิ่น ใหนักเรียนมีประสบการณตรง จากแหลงการเรียนรูและสามารถประยุกตความรูท่ีไดมาใชในชีวิตจริง 164

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงสงเสริมใหผูเรียนรูจักสภาพแวดลอมในทองถ่ิน และสามารถนําทักษะกระบวนการเรียนรู และ ประสบการณการเรียนรูจากแหลงการเรียนรู ทําใหเปนผูใฝรู และเห็นความสําคัญของการเรียนรู อยางตอ เนอื่ งตลอดชวี ติ คาํ ถามทบทวน 1. แหลง เรยี นรูหมายถึงอะไร 2. แหลง เรียนรูสําคญั อยา งไร 3. แหลงเรียนรมู ีกป่ี ระเภทอะไรบา ง 4. แหลง เรยี นรทู ด่ี มี ลี ักษณะอยางไร 5. ใหบ อกแนวทางการสรางและพฒั นาสอ่ื การเรยี นการสอนและแหลง เรียนรู 6. การนําแหลง เรียนรแู ละภูมิปญญาทองถ่นิ มาใชใ นการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอน มีแนวทางอยางไร 7. แหลง เรยี นรูประเภทบุคคลคืออะไร ใหอ ธิบายและยกตวั อยาง 8. เพราะเหตุใดสถานศกึ ษาจึงควรใชภมู ิปญ ญาทอ งถนิ่ เปน แหลง เรียนรู 9. สถานศึกษาทีต่ ้งั อยูใ นตวั เมอื งควรใชแหลงเรยี นรปู ระเภทใด 10. การพฒั นาแหลง เรียนรูเปนหนาทขี่ องใคร เพราะเหตใุ ด เอกสารอา งองิ ก่งิ แกว อารรี ักษ. (2548). การจดั การความรูโ ดยใชร ปู แบบหลากหลาย. กรุงเทพฯ : เมธที ิปส. กรมวชิ าการ. (2545). หลักสูตรการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พุทธศักราช 2544. กรงุ เทพฯ : ผูแ ตง. กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). พระราชบัญญตั ิการศึกษาแหง ชาติ พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. กรุงเทพฯ : ผแู ตง . กอ งกานดา ชยามฤต. (2557). ทะเบียนรายช่อื พืชในประเทศไทย.เลม ที่ 1. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั นโยบายและแผนทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ ม. จุฑาพร รตั นมสุ ิก และคณะ. (2553). ความพงึ พอใจของสถานประกอบการท่ีมตี อการปฏบิ ัติงาน ของบัณฑติ วิทยาลัยเทคโนโลยีภาคใต ปการศกึ ษา 2550–2552. นครศรธี รรมราช : วทิ ยาลัยเทคโนโลยีภาคใต. ฉวีรตั น เกษตรสนุ ทร. (2552). คมู อื เครือขา ยศนู ยวัฒนธรรมในสถานศกึ ษา. กรงุ เทพฯ : องคการ สงเคราะหทหารผา นศึก. ประจักษ บญุ อารยี . (2545). การใชแ หลง เรียนรใู นทองถ่ินเพอื่ การศึกษา. วารสารครุ ุทัศน, 16(1), 46-47. ปรีดี ปลื้มสําราญกิจ. (2554). ความสามารถในการเขาถึงไดทางเวบ็ . วารสารบรรณศาสตร มศว. 4 (2), 95-106. พิบูล ไวจติ รกรรม. (2554). การศึกษาศิลปกรรมอสิ ลามทีเ่ กย่ี วของกับมัสยิดในกรงุ เทพมหานคร. กรงุ เทพฯ : มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสนุ นั ทา. 165

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงพยงุ ใบแยม. (2558). การพัฒนารปู แบบการใชแหลง เรยี นรูในทอ งถน่ิ ทเ่ี หมาะสมเพอ่ื การจดั การศึกษาในระดับประถมศึกษา. ปรชั ญาดุษฎบี ณั ฑิต สาขาวิชาการบรหิ ารเพื่อการพฒั นา การศึกษา บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยราชภฏั กาญจนบรุ ี. ศิรกิ าญจน โกสุมภ และดารณี คาํ วจั นงั . (2545). ชดุ พฒั นาสมู าตรฐานการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน : สอน เด็กใหค ิดเปน. กรุงเทพฯ : เสริมสนิ พรีเพรสซสิ เท็ม. สามารถ รอดสําราญ. (2546). การใชแ หลง เรียนรูและภูมิปญญาทอ งถน่ิ ในการเรยี นการสอนของ โรงเรยี นมัธยมศึกษาสังกดั กรมสามัญศกึ ษา จังหวัดเพชรบรุ ี. ศกึ ษาศาสตรมหาบณั ฑติ สาขาการบริหารการศกึ ษา บัณฑิตวทิ ยาลัย มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร. เอกสารอา งองิ (ตอ) สุทธาสินี วัชรบูล. (2545). รายงานการวิจัยเร่ืองพิพิธภัณฑขุมพลังแหงการเรียนรูกรณีศึกษา ประเทศองั กฤษ. นนทบุรี : สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาแหง ชาต.ิ สวุ ิทย มลู คาํ . (2545). 20 วธิ ีจัดการเรยี นรู:เพ่อื พฒั นาคุณธรรม จริยธรรม คานิยม และการเรียนรู โดยการแสวงหาความรดู วยตนเอง. กรงุ เทพฯ : ภาพพิมพ. สํานกั งานคณะกรรมการการประถมศกึ ษาแหง ชาต.ิ (2546). แนวดาํ เนนิ การของสถานศกึ ษาเพื่อจดั กจิ กรรมเสริมประสบการณพ ัฒนาคุณภาพภายในสถานศกึ ษา . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ องคการรบั สงสนิ คา และพัสดุภณั ฑ. สาํ นักงานพัฒนาวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยแี หงชาติ. (2546). การบรกิ ารดานมาตรฐาน การ ทดสอบ และควบคุมคุณภาพ. ปทมุ ธานี : ผูแตง สาํ นักงานเลขาธิการสภาการศึกษา (2550). แหลงเรียนรูโรงเรยี นดีใกลบ า น. กรุงเทพฯ : เสนาธรรม. ________. (2552). รายงานการวจิ ัยการพัฒนามาตรฐานแหงการเรยี นรู. กรุงเทพฯ : ผแู ตง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พนื้ ฐาน. (2547). การใชแ หลงเรียนรูใ นโรงเรยี นและชมุ ชน. กรงุ เทพฯ : ผูแตง . องคการบรหิ ารสวนตาํ บลเปย งหลวง. (มปป.). แหลงเรียนรปู ราชญชาวบานและภมู ิปญ ญาทอ งถนิ่ . คน เมื่อ พฤศจกิ ายน 12, 2564, จาก http://www.piangluang.go.th/files/dynamiccontent/file-186367- 1596796863361991157.pdf. อาชัญญา รัตนอุบล และคณะ. (2548). รายงานการวิจยั การจดั การเรียนรูของแหลงการเรยี นรู ตลอดชีวติ : สวนสาธารณะ. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั งานเลขาธกิ ารสภาการศึกษา. อํานาจ เยน็ สบาย. (2548). รายงานการวิจยั การจัดการเรยี นรูข องแหลง การเรยี นรูตลอดชวี ิต. กรงุ เทพฯ : ส านกั มาตรฐานการศกึ ษาและพัฒนาการเรียนร.ู Good, C. (1993). Dictionary of education. New York: McGraw–Hill Book. Nichole, M. (1971). The family and the school: A study of parental Invovement and Institutional Opportunities. Dissertation Abstracts International. Olsen, E. G. (1992). School and community. New Jersey: Prentice–Hall. 166

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง บรรณานุกรม กงิ่ แกว อารรี กั ษ. (2548). การจัดการความรูโดยใชรปู แบบหลากหลาย. กรงุ เทพฯ : เมธีทปิ ส. กรมวชิ าการ. (2539). คมู อื การพฒั นาโรงเรียนเขาสมู าตรฐานการศกึ ษาการสอนทเ่ี นนนักเรยี นเปน ศูนยก ลาง. กรงุ เทพฯ: ผูแตง. กรมวชิ าการ. (2545). หลกั สูตรการศึกษาขนั้ พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช 2544. กรงุ เทพฯ : ผูแตง. กุลสิ รา จติ รชญาวณิช. (2562). การจัดการเรียนรู. กรุงเทพฯ : จฬุ าลงกรณม หาวิทยาลัย กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 และท่ีแกไ ขเพิม่ เติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2545. กรงุ เทพฯ : ผแู ตง. กองกานดา ชยามฤต. (2557). ทะเบียนรายช่ือพชื ในประเทศไทย.เลม ที่ 1. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั นโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม.กะปุก. (2557). นักเรียนกราบแทบ เทาครฝู ก สอนวนั สุดทาย แชรส น่ันทวติ เตอร. คน เมื่อ มกราคม 1, 2561, จาก https://education.kapook.com/view103863.html. เกรกิ ยุนพันธ. (2539). การเลานทิ าน (พิมพครง้ั ท่ี 2). กรุงเทพฯ : สวุ ีรยิ าสาสน , คณะอนุกรรมการปฏริ ปู การศึกษา. (2543). ปฏิรปู การเรียนรผู เู รยี นสําคญั ที่สดุ (พมิ พค รัง้ ที่ 5). กรุงเทพฯ : ครุ ุสภาลาดพรา ว. ฆนทั ธาตทุ อง. (2559). หลักการจดั การเรยี นรู. นครปฐม : เพชรเกษมการพิมพ. จิระประภา บุญยนิตย. (2525). หนุ การทําและวิธีใช. กรุงเทพฯ : ปาณยา. จิราภร อัครสมพงษ. (2556). การต้งั คาํ ถาม. คนเมอ่ื ตุลาคม 23, 2560, จาก https://sornorjira.- wordpress.com. จุฑาพร รัตนมุสิก และคณะ. (2553). ความพึงพอใจของสถานประกอบการท่ีมีตอการปฏิบตั งิ าน ของบณั ฑติ วทิ ยาลัยเทคโนโลยีภาคใต ปการศกึ ษา 2550–2552. นครศรธี รรมราช : วิทยาลยั เทคโนโลยภี าคใต. ฉวีรัตน เกษตรสนุ ทร. (2552). คูมือเครอื ขายศนู ยวัฒนธรรมในสถานศกึ ษา. กรุงเทพฯ : องคการ สงเคราะหท หารผานศกึ . เฉลิมลาภ ทองอาจ. (2555). เทคนิคการใชคาํ ถามเพอื่ พัฒนาการคิดของผูเรียน. คนเม่ือ ตุลาคม 23, 2563, จากhttps://thailanguageinstruction.wordpress.com/2012/06/24/234/. ชนาธิป พรกลุ . (2555). การออกแบบการสอน การบรู ณาการ การอาน การคิดวิเคราะห และการ เขียน (พิมพค รง้ั ท่ี 3). กรุงเทพฯ : จฬุ าลงกรณมหาวิทยาลัย. บรรณานกุ รม (ตอ) ชัยยงค พรหมวงศ. (2537). การทดสอบประสิทธิภาพชดุ การสอน. เอกสารการสอนชดุ วิชา เทคโนโลยแี ละสือ่ สารการศึกษา หนวยท่ี 1-5. กรงุ เทพฯ : มหาวิทยาลยั สโุ ขทยั ธรรมาธิราช. 169

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงชยั วัฒน เหลาสบื สกลุ ไทย. (2549). เพลงเพื่อการสอนและการจัดกิจกรรมนันทนาการ (พิมพค รั้งท่ี 3). กรงุ เทพฯ : จุฬาลงกรณมหาวิทยาลยั . ณัฐพงศ อินทรเทพ. (มปป.). การจัดทําแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (Individualized Education Program : IEP). คน เมื่อ ธนั วาคม, 10, 2564, จาก http://www.rsec7.ac.th/images/column_1588392333/. ณรงค กาญจนะ. (2553). เทคนิคและทกั ษะการสอนเบือ้ งตน. กรุงเทพฯ : จรลั สนทิ วงศการพมิ พ. ดุษฎี โยเหลาและคณะ. (2557). การศึกษาการจัดการเรียนรูแบบ PBL ที่ไดจากโครงการสรางชุด ความรูเพ่ือสรางเสริมทักษะแหงศตวรรษท่ี 21 ของเด็กและเยาวชน : จากประสบการณ ความสําเรจ็ ของโรงเรยี น. กรงุ เทพฯ : ทิพยวิสทุ ธ.ิ์ ทศิ นา แขมมณ.ี (2548). รปู แบบการเรยี นการสอนทางเลือกทห่ี ลากหลาย. กรงุ เทพฯ : ดา นสทุ ธา. ________. (2552). ศาสตรการสอน องคความรเู พื่อการจัดการเรยี นรทู มี่ ปี ระสิทธิภาพ (พมิ พค รงั้ ที่ 10). กรงุ เทพฯ : ดานสุทธาการพิมพ. ________. (2555). ศาสตรก ารสอน : องคค วามรเู พื่อการจัดกระบวนการเรียนรทู ม่ี ี ประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณมหาวทิ ยาลยั . ธนั ยวิช วเิ ชยี รพันธ. (2563). การจัดการศึกษาแบบ Active Learning บน Online Platform ใน ยุค COVID 19 คน เมื่อ ธันวาคม 12, 2564, จาก https://www.starfishlabz.com/blog/158. ธรี พฒั น วงศค ุม สนิ . (2563). การจดั การเรยี นรูแบบใชโครงงานเปนฐานเพ่ือพัฒนาการเรียนรูดวยการ นาํ ตนเอง. วารสารสังคมศาสตรแ ละมนุษยศาสตร, 46,1. ธรรมะ 5 นาท.ี (2551). สภาพหอ งเรียน. คน เม่ือ มิถุนายน 23, 2561, จาก http://www.dhamma5minutes.com/webboard.php?id=7&wpid=0066. ธํารง บวั ศรี. (2542). ทฤษฏีหลักสตรู : การออกแบบและพฒั นา. กรงุ เทพฯ : คุรสุ ภา. นิคม ชมพหู ลง. (2545). วิธกี ารและขนั้ ตอนการพัฒนาหลักสตู รทอ งถน่ิ และการจดั ทําหลกั สูตร สถานศึกษา. มหาสารคาม : อภชิ าตการพิมพ. บรรณานกุ รม (ตอ ) นิดา ลิม่ สุวรรณ. (2558). ภาวะไมย อมไปโรงเรียน (school refusal). คนเมอื่ มถิ นุ ายน 21, 2561, จากhttps://med.mahidol.ac.th/ramamental/generaldoctor/09042014-1218. นันทวัน จันทรกล่ิน. (2557). การศึกษาปญหาและแนวทางการบริหารจัดการคุณภาพในการ พั ฒ น า ทักษะผูเรียนในศตวรรษที่ 21 โรงเรียนบานเนินมะปรางสํานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษา ประถมศึกษา พิษณุโลก เขต 2. วิทยานิพนธปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิต (การบริหาร การศกึ ษา). บัณฑติ วทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยราชภฏั พิบลู สงคราม. 170

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงนันทนภัส นิยมทรัพย. (2560). ความรูพ้ืนฐานดานการเรียนการสอน. นครปฐม : โรงพิมพ มหาวทิ ยาลัยศลิ ปากร ปรีดี ปล้ืมสาํ ราญกิจ. (2554). ความสามารถในการเขาถงึ ไดทางเว็บ. วารสารบรรณศาสตร มศว. 4 (2), 95-106. ประจักษ บุญอารยี . (2545). การใชแ หลง เรยี นรใู นทองถิ่นเพอ่ื การศึกษา. วารสารครุ ทุ ศั น, 16(1), 46-47. ประดษิ ฐ เหลา เนตร. (2549). การจดั กระบวนการเรยี นรูบรู ณาการแบบองครวม (พมิ พค รงั้ ที่ 2). กรงุ เทพฯ : ภาพพิมพ. พงษพัชรินทร พุธวัฒนะ. (มปป). ทักษะและเทคนิคการสอน. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยราชภัฏ ธนบรุ ี พัฒนานุสรณ สถาพรวงศ. (2544). พฤติกรรมบําบัดทฤษฎีและการประยุกต (พิมพครั้งที่ 3). มหาสารคาม : คณะศกึ ษาศาสตร มหาวทิ ยาลัยมหาสารคาม. พบิ ูล ไวจิตรกรรม. (2554). การศึกษาศิลปกรรมอิสลามทเี่ ก่ยี วของกบั มัสยิดในกรงุ เทพมหานคร. กรงุ เทพฯ : มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั สวนสุนันทา. พิมพนั ธ เดชะคปุ ต. (2563). การเรียนรเู ชงิ รกุ แบบรวมพลงั กบั PLC เพ่ือการพฒั นา. กรงุ เทพฯ : สํานกั พมิ พจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย. พยุง ใบแยม. (2558). การพัฒนารูปแบบการใชแ หลงเรียนรูในทองถิ่นท่ีเหมาะสมเพอื่ การจัด การศึกษาในระดบั ประถมศกึ ษา. ปรัชญาดุษฎบี ัณฑิต สาขาวิชาการบรหิ ารเพือ่ การพฒั นา การศกึ ษา บณั ฑติ วทิ ยาลยั มหาวทิ ยาลัยราชภฏั กาญจนบรุ ี. พระเทพเวท.ี (2547). การเรยี นรแู บบบูรณาการ. กรุงเทพฯ : ไทยวฒั นาพานิชย. ไพโรจน ตีรณธนากุล. (2542). การสอนวิชาชางอุตสาหกรรม : วิธีสอนทักษะ. กรุงเทพ : ศูนย สงเสรมิ ส่อื กรงุ เทพ. บรรณานกุ รม (ตอ) ภุชงค มัชฌิโม. (2559). การพัฒนาทักษะการอานภาษาอังกฤษโดยใชเทคนิคการสะกดคํา ประกอบการการจัดการเรยี นรแู บบ 2W3P ของนกั เรยี นช้ันประถมศกึ ษาปท่ี 5. มหาสารคาม : ครุศาสตรมหาบณั ฑิต หลักสตู รและการสอน บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวทิ ยาลัย ราชภฏั มหาสารคาม. ภษู มิ า ภญิ โญสนิ วฒั น. (2563). จัดการเรยี นการสอนอยางไรในสถานการณโควิด-19: จากบทเรียน ตา งประเทศสูก ารจัดการเรียนรขู องไทย. คน เมอ่ื ธันวาคม 12, 2564, จาก https://tdri.or.th/2020/05/examples-of-teaching-and-learning-in-covid-19- pandemic/. มนตชัย เทียนทอง. (2551). เทคนิคการเรียนรูแบบรวมมือแบบ Mentor Coached Think-Pair- Share เพ่ือเพิ่มผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนในการเรียนรูออนไลน. วารสารวิชาการพระจอม เกลาพระนครเหนอื , 18(1), 99-105. 171

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงรุจริ  ภสู าระ. (2545). การเขยี นแผนการเรยี นร.ู กรุงเทพฯ : บุค พอยส. วารรี ัตน แกวอุไร. (2555). ศลิ ปะของการสอนมีความสําคญั ควบคไู ปกับความรใู นศาสตร. คน เมื่อ กรกฎาคม 12, 2564, จาก https://www.gotoknow.org/posts/662462. วิจารณ พานชิ . (2555). วถิ สี รา งการเรียนรเู พือ่ ศษิ ยใ นศตวรรษที่ 21. กรงุ เทพฯ : มลู นธิ ิสดศร-ี สฤษดิว์ งศ. วิชัย วงษใหญ และ มารุต พัฒผล. (2563). การออกแบบการเรียนรูใน New normal. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยศรีนครนิ ทรวโิ รฒ. วัฒนาพร ระงบั ทุกข. (2545). เทคนคิ และกิจกรรมการเรียนรูที่เนนผเู รียนเปนสาํ คัญตามหลกั สตู ร การศกึ ษาข้ันพื้นฐาน พ.ศ. 2544. กรุงเทพฯ : พริกหวานกราฟฟค. วันดี โตสุขศรี. (2553). การใชคําถามในการสอน. คนเมื่อ สิงหาคม 10, 2560, จาก http://www.ns.mahidol.ac.th/english/th/departments/MN/th/km_clinical.html วริ ยิ ะ บญุ ยะนวิ าสน. (2543). มิติใหม. .การจัดการเรียนรแู บบบรู ณาการสูการปฏริ ูปการเรียนรูและ พระราชบัญญัติการศกึ ษาแหช าติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : เจรญิ กจิ . วลยั พานิช. (2544). เอกสารเผยแพรแ นวทาง Storyline Approach กับการเรยี นการสอนแบบ บูรณาการ. กรงุ เทพฯ : คณะคุรุศาสตร จฬุ าลงกรณมหาวิทยาลัย. ศิรกิ าญจน โกสมุ ภ และดารณี คาํ วัจนงั . (2545). ชดุ พัฒนาสูมาตรฐานการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน : สอน เดก็ ใหคิดเปน. กรุงเทพฯ : เสรมิ สนิ พรเี พรสซสิ เท็ม. บรรณานกุ รม (ตอ ) ศรีรัตน เจิงกลิ่นจันทร. (2532). การอานและการสรางนิสัยรักการอาน. กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนา พานชิ . ศกั ดศ์ิ รี ปาณะกลุ , และคณะ. (2549). หลกั สตู รและการจัดการเรียนร.ู กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคําแหง. สงัด อุทรานันท. (2532). พน้ื ฐานและหลกั การพัฒนาหลกั สูตร (พิมพคร้งั ท่ี 3). กรุงเทพฯ : มติ ร สหาย.สถาพร พฤฑฒิกลุ .(2558). การบริหารการศึกษากบั การเปลย่ี นแปลงในศตวรรษที่21. วารสารศึกษาศาสตรมหาวิทยาลัยบรู พา, 28, 2. สถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี. (2546). การจัดสาระการเรียนรูกลุม วทิ ยาศาสตร หลักสูตรการศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน. กรงุ เทพฯ : ผแู ตง . สนั ต ธรรมบํารุง. (2527). หลักสูตรและการบรหิ ารหลักสูตร. กรุงเทพฯ : การศาสนา. สนอง อินละคร. (2544). เทคนิควธิ กี ารและนวตั กรรมทใี่ ชจัดกจิ กรรมการเรียนการสอนท่เี นน ผเู รียน เปน ศูนยก ลาง. อบุ ลราชธานี : อุบลกิจออฟเซทการพิมพ. สภาการศกึ ษา. (2560). คณุ ลักษณะเดก็ ไทยในศตวรรษที่ 21 ความตองการกาํ ลงั คนยุค 4.0 หลัก 3RS X 8CS เด็กไทยในฝน. คนเมอื่ มถิ นุ ายน 28, 2564, จาก http://www.krusmart.com/student-3rs8cs/. สถาบันสื่อเดก็ และเยาวชน. (2555). 10 เหตผุ ลดี ๆ ทคี่ วรเลา นทิ านใหเ ด็กฟง . คน เม่ือ สงิ หาคม 172

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง 11, 2560, จาก http://www.thaihealth.or.th/partnership/Content. สมชาย อุนแกว . (มปป) . STEM Education. คน เมอ่ื พฤศจกิ ายน 11, 2564, จาก http://www.kids.ru.ac.th/document/KM/STEM_by_T.Somchai-unkeaw.pdf. สมนึก ภทั ทิยธน.ี (2546). เทคนิคการสอนและรูปแบบการเขยี นขอสอบแบบเลือกตอบวิชา คณติ ศาสตรเ บอ้ื งตน . กาฬสนิ ธุ : ประสานการพมิ พ. สมพงษ จิตระดับ สุอังคะวาทิน. (2560). การศึกษาไทย กระบวนทัศนท่ีหลงทาง. คนเม่ือ ธันวาคม 29, 2563, จาก https://www.matichon.co.th/education/news_783532. สมหวัง พิธิยานุวัฒน. (2541). วิธีวิทยาการประเมินทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ มหาวทิ ยาลยั . สิริพชั ร เจษฎาวิโรจน. (2546). การพฒั นาหลักสตู รบรู ณาการ สาํ หรบั นักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปที่ 1 โรงเรียนวัดเสมียนนารี กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขา หลักสตู รและการสอน บัณฑิตวทิ ยาลัย มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร. บรรณานุกรม (ตอ ) สุทธิวรรณ ตันติรจนาวงศ. (2560). ทิศทางการจัดการศึกษาในศตวรรษที่ 21. วารสารสาขา มนุษยศาสตร สังคมศาสตร และศลิ ปะ, 10, 2. สทุ ธาสินี วัชรบูล. (2545). รายงานการวิจยั เรื่องพพิ ธิ ภณั ฑข ุมพลังแหงการเรยี นรูกรณีศกึ ษา ประเทศองั กฤษ. นนทบรุ ี : สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาแหง ชาติ. สมนกึ ภัททยิ ธน.ี (2546). เทคนคิ การสอนและรปู แบบการเขยี นขอสอบแบบเลือกตอบวิชา คณิตศาสตรเบ้ืองตน . กาฬสินธุ : ประสานการพมิ พ. สุมาลี ชยั เจริญ. (2557). การออกแบบการสอน หลกั การ ทฤษฎสี ูก ารปฏิบัต.ิ ขอนแกน . แอนนา ออฟเซต.สรุ ยิ าพร นพกรเศรษฐกุล. ( 2561). ทักษะการจดั การเรยี นรใู นศตวรรษท่ี 21 ของ ครู โรงเรียนมัธยมศกึ ษา จังหวัดระยอง สงั กัดสํานักงานเขตพื้นท่กี ารศกึ ษามธั ยมศกึ ษา เขต 18. การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวชิ าการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร มหาวทิ ยาลยั บรู พา. สริ ิพัชร เจษฎาวโิ รจน. (2546). การจัดการเรียนการสอนแบบบรู ณาการ. กรงุ เทพฯ : บคุ พอยท. สุรวาท ทองบุ. (2563). การจัดการเรียนการสอนในสถานการณแพรระบาดของโรค COVID-19. คนเม่ือ ธนั วาคม 13, 2564, จาก https://web.facebook.com/surawat.th/posts/3849378455086321/ สวุ ิทย มูลคํา. (2545). 20 วิธีจัดการเรียนร:ู เพือ่ พฒั นาคุณธรรม จรยิ ธรรม คานิยม และการเรยี นรู โดยการแสวงหาความรดู ว ยตนเอง. กรงุ เทพฯ : ภาพพิมพ. _________. (2549). กลยุทธการสอนคิดสงั เคราะห. กรงุ เทพ : ภาพพิมพ. สวุ ทิ ย มลู คาํ , และอรทัย มลู คํา. (2545). 21 วธิ จี ัดการเรยี นรู เพ่ือพฒั นาระบบความคิด. กรุงเทพฯ: ภาพพมิ พ. 173

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงสวุ ธิ ดิ า จรุงเกยี รตกิ ลุ . (2561). ทกั ษะการเรียนรูใ นศตวรรษท่ี 21 (The Twenty-First Century Skills). คนเมือ่ กันยายน 30, 2563 จาก https://www.trueplookpanya.com/blog/content/66054/-teaartedu-teaart- teaarttea-. สุวิมล มธุรส. (2564). การจดั การศกึ ษาในระบบออนไลนในยุค NEW NORMAL COVID-19. วารสาร รชั ตภ าคย, 15 ,40. บรรณานุกรม (ตอ ) สามารถ รอดสําราญ. (2546). การใชแ หลงเรยี นรแู ละภมู ิปญญาทอ งถนิ่ ในการเรียนการสอนของ โรงเรยี นมธั ยมศกึ ษาสังกดั กรมสามัญศกึ ษา จงั หวัดเพชรบุร.ี ศึกษาศาสตรมหาบณั ฑติ สาขาการบรหิ ารการศึกษา บัณฑิตวิทยาลยั มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร. เสริมศรี ลักษณศิริ. (2540). หลักการสอน. กรุงเทพฯ : ภาควิชาหลักสูตรและการสอน คณะครุ ศาสตรสถาบนั ราชภฏั พระนคร. สําลี รักสทุ ธี, และคณะ. (2544). เทคนิควธิ กี ารจัดการเรียนการสอนการเขียนแผนการสอนโดยยดึ ผเู รยี นเปน สําคัญ. กรุงเทพฯ : เอน็ .ท.ี พ.ี เพรส. สํานกั งานคณะกรรมการการประถมศึกษาแหง ชาต.ิ (2546). แนวดาํ เนินการของสถานศกึ ษาเพ่ือจดั กิจกรรมเสริมประสบการณพัฒนาคุณภาพภายในสถานศกึ ษา . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ องคการรับสง สินคา และพัสดุภณั ฑ. สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน. (2545). หลกั สตู รการศึกษาขน้ั พื้นฐานพุทธศกั ราช 2544. กรงุ เทพฯ : ผูแ ตง. _______. (2546ก). รายงานการวจิ ัยการติดตามผลการบริหารจัดการหลกั สูตรสถานศกึ ษาขั้น พนื้ ฐาน เขตการศึกษา 1-12. กรุงเทพฯ : ผูแตง . _______. (2546ข). สรปุ ผลการนิเทศตดิ ตามประเมนิ ทางการบรหิ ารจัดการหลักสูตรการศึกษาขั้น พ้นื ฐานปงบประมาณ 2546. กรุงเทพฯ : ผูแตง. _______. (2547). การใชแ หลงเรียนรใู นโรงเรียนและชมุ ชน. กรุงเทพฯ : ผแู ตง. _______. (2552). หลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐานพุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ : ผูแตง . สํานกั งานพัฒนาวิทยาศาสตรและเทคโนโลยแี หงชาติ. (2546). การบริการดา นมาตรฐาน การ ทดสอบ และควบคุมคณุ ภาพ. ปทุมธานี : ผูแตง สํานักงานราชบัณฑิตยสภา. (2558). พจนานุกรมศัพทศึกษาศาสตรรวมสมัย ฉบับราชบัณฑิตย สภา. กรุงเทพฯ : สํานกั งานราชบัณฑิตยสภา. สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษานครสวรรค เขต 2. (มปป.). แผนการสอนเฉพาะบุคคล (Individual Implementation Plan) https://www.nsw2.go.th › attachments › article. คน เมื่อ ธนั วาคม, 10, 2564, จาก 174

http://www.rsec7.ac.th/images/column_1588392333/. บรรณานกุ รม (ตอ ) มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงสํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาประถมศึกษาลําพูนเขต 1. (2561). คูมือการนิเทศการพัฒนาหลักสูตร สถานศึกษา ลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐานพุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560). คน เมอ่ื กรกฎาคม 1, 2564, จาก http://www.lpn1.obec.go.th/main. สาํ นกั งานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2549). แผนพฒั นาการศึกษาแหง ชาติ พ.ศ. 2545-2559. กรุงเทพฯ : ผูแตง . ________. (2550). แหลง เรียนรูโ รงเรยี นดีใกลบ า น. กรงุ เทพฯ : เสนาธรรม. ________. (2552). รายงานการวจิ ัยการพัฒนามาตรฐานแหงการเรยี นรู. กรุงเทพฯ : ผแู ตง องคการบรหิ ารสวนตาํ บลเปย งหลวง. (มปป.). แหลง เรยี นรูป ราชญช าวบานและภมู ิปญ ญาทองถ่ิน. คนเมือ่ พฤศจิกายน 12, 2564, จาก http://www.piangluang.go.th/files/dynamiccontent/file-186367- 1596796863361991157.pdf. อัชรา เอิบสุขสริ ิ. (2556). จิตวิทยาสาํ หรบั คร.ู กรงุ เทพฯ : สํานกั พิมพแ หง จฬุ าลงกรณม หาวทิ ยาลยั . อนิ ทริ า บณุ ยากร. (2542). หลักการสอน. กรงุ เทพฯ : สถาบันราชภัฏบานสมเดจ็ เจา พระยา. อัมพร พินะสา (2564). สพฐ.แจงเลือกวิธีเรียนไดหลายแบบหากไมพรอมเรียนออนไลน. คนเมื่อ ธันวาคม 13, 2564, จาก https://www.obec.go.th/archives/377135. อมรรตั น เตชะนอก และคณะ. (2563). การจัดการศกึ ษาในศตวรรษท่ี 21. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน, 7, 9. อรทยั มลู คาํ , และคณะ. (2542). การบรู ณาการหลักสูตรและการเรยี นการสอนโดยเนนผูเรียนเปน ศนู ยกลาง. กรงุ เทพฯ : ท.ี พ.ี พริ้นท. อาชัญญา รตั นอุบล และคณะ. (2548). รายงานการวจิ ัยการจัดการเรียนรูของแหลง การเรยี นรู ตลอดชีวิต: สวนสาธารณะ. กรงุ เทพฯ : สาํ นักงานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา. อาภรณ ใจเทย่ี ง. (2553). หลกั การสอน (ฉบับปรับปรงุ ). กรุงเทพฯ : โอเดยี นสโตร. อารี พันธม ณี. (2534). จิตวิทยาการเรยี นการสอน. กรุงเทพฯ : ตน ออ อานนท วิชานนท (2564). ศธ.ประกาศเดินหนาพลิกโฉมสรางนวัตกรรมครูสูนวัตกรรมนักเรียน จาก Passive Learning สู Active Learning ดวยกระบวนการคิดขั้นสูงเชิงระบบ GPAS 5 Steps. คนเม่ือ พฤศจิกายน 11, 2564 จาก https://moe3 6 0 . blog/2 0 2 1 / 0 9 / 2 1 / gpas- 5-steps/. 175

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบง บรรณานกุ รม (ตอ ) เอกรินทร สีม่ หาศาล. (2545). กระบวนการจดั ทําหลักสูตรสถานศกึ ษา แนวคดิ สปู ฏบิ ตั ิ. กรุงเทพฯ : บุคพอยท. อํานาจ เยน็ สบาย. (2548). รายงานการวิจัยการจัดการเรียนรขู องแหลง การเรยี นรูต ลอดชีวติ . กรุงเทพฯ : ส านักมาตรฐานการศึกษาและพฒั นาการเรียนรู. Arends, R. I. (2001). Learning to teach (5th ed.). Singapore: McGraw-Hill. Davies, I.K. (1971). The Management of Learning. London: McGraw - Hill. Eggen, P. D. & Kauchak, D. P. (2006). Strategies and Models for Teachers: Teaching content and thinking Skills. Boston: Pearson. Eisenkraft, A. (2003). Expanding the 5E model. The Science Teacher. 70, 56-59. Garrison, K. C. & Magoon, R. (1972). Educational Psychology. Columbia Ohio: Charles E. Merrill Publishing Company. Good, C. V. (1993). Dictionary of education. New York: McGraw-Hill. Joyce, B. R., Weil, M., & Calhoun, E. (2015). Models of teaching (9th ed.). Boston, MA: Pearson. Harrow, A.J. (1972). A Taxonomy of the Psychomotor Domain: A Guide for Developing Behavioral Objectives. McKay: New York. Keeves, J. P. (1997). Educational research, methodology and measurement : Oxford : Elsevier Science. Klein, S.B. (1991). Learning. New York : McGraw –Hill Lyman, F. (1987). Think-Pair-Share: An Ending Teaching Technique. MAA-CIE Cooperative News, 1, 1-2. Maker, C.J., Neilson, A. B. (1995). Teaching Models in Education of the Gifted. (2nd edition) Texas: PRO-ED, Inc. Nichole, M. (1971). The family and the school: A study of parental Invovement and Institutional Opportunities. Dissertation Abstracts International. Olsen, E. G. (1992). School and community. New Jersey: Prentice–Hall. บรรณานกุ รม (ตอ ) 176

มหา ิวทยา ัลยราช ัภฏห ู่ม ้บานจอม ึบงPartnership for 21st Century Skills (PCS). (2009b). Framework definitions. Retrieved on September 17, 2020, from www.p21.org/documents/P21_Framework_Definitions.pdf. Simpson, E.J. (1972). The Classification of Educational Objectives in the Psychomotor Domain. Gryphon House: Washington DC. Smith, P. L., Ragan, T. J. (2004). Instructional Design. New York : Wiley. 177