บันทึกคำจงรัก 2 สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

การใสก่ ระโปรงครัง้ สุดท้าย กาญจนา พ. ลกั ษณะทางกายภาพของ นภัทร โหตระภวานนท์ ดูอย่างไรก็ไม่เหมือนผู้ท่ีใช้ค�ำ น�ำหนา้ วา่ นางสาว ไม่ใช่เพราะเธออายมุ ากเกนิ ๕๐ ปี ควรจะใชค้ ำ� น�ำหน้าวา่ นาง แตเ่ พราะ ผมทตี่ ัดสั้น ท่าทางทก่ี ระเดียดไปทางชายชาตรี ลักษณะการพดู จาที่ทะมัดทะแมง วนั น้ีเธอ ใส่เสอ้ื เช้ติ แขนยาวสีดำ� กางเกงขายาวสดี �ำ แตเ่ ธอตดั สนิ ใจยอมใสก่ ระโปรง เพราะเปน็ โอกาสสดุ ทา้ ยทจ่ี ะไดอ้ ยใู่ กลช้ ดิ พระองค์ ท่านอย่างท่ีสุด ก่อนไปก็ใคร่ครวญอยู่นาน กว่าจะมากราบก็วันท่ี ๒๙ ธันวาคม ๒๕๕๙ แล้ว เพราะอยากให้คนต่างจังหวัดได้มีพื้นที่ใกล้ชิดพระองค์ท่านโดยไม่ต้องรอนาน จะได้ ไมเ่ หนื่อยมาก ตดั สนิ ใจไปกอ่ นสิ้นปี เพราะอยากไดพ้ รปใี หม่จากพระองค์ท่านก่อนจะเร่ิม ชีวติ ใหม่ ในปใี หม่ “คนไทยทกุ คนคงคดิ เหมอื นกนั วา่ เปน็ โอกาสสดุ ทา้ ยทจ่ี ะไดอ้ ยใู่ กลช้ ดิ พระองคท์ า่ น กอ่ นไปก็ใครค่ รวญอยนู่ าน เพราะอยากให้คนตา่ งจังหวดั ท่เี ขาอยู่ไกลๆ ได้กราบกอ่ น เลย ตดั สนิ ใจไปวนั ท่ี ๒๙ ธนั วาคม ๒๕๕๙ เพราะใกลส้ นิ้ ป ี กอ็ ยากไดพ้ รปใี หมจ่ ากพระองคท์ า่ น จะไดเ้ รมิ่ ปใี หม่ ชิวิตใหม่ “วันนั้นเป็นวันท่ีดีมากๆ เป็นวันที่พสกนิกรจากปกติไปกราบวันละ ๔๐,๐๐๐ - ๕๐,๐๐๐ คน แตว่ นั นนั้ ๖๐,๐๐๐ คน คิดว่าเปน็ โชคดที ี่ไดไ้ ปอย่รู อใกล้ชดิ พระองคท์ า่ นนาน กวา่ คนอื่นๆ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 201

...เมอื่ เราสญู เสยี ทา่ น สงิ่ ทเ่ี ราคดิ วา่ เรารจู้ กั พระองค์ ท่านมากแล้ว กลับน้อยมากเมื่อเห็นสิ่งท่ีพระองค์ ทรงทำ�ให้กับคนไทย เป็นจุดๆ หนึ่งท่ีทำ�ให้เราอยาก เปลยี่ นแปลงตวั เอง รสู้ กึ วา่ ชวี ติ เราไรส้ าระ ฟมุ่ เฟอื ย คดิ วา่ ส่ิงท่ีคิดๆ เพอ่ื คนอน่ื แลว้ แต่จรงิ ๆ แลว้ มนั ไมไ่ ดต้ อบสนองคนอน่ื มนั ตอบสนองตวั เองมากกวา่ วันน้ีเราต้ังใจว่าเราจะเปล่ียนตัวเองให้ดีขึ้น และดีใจ ท่ีเห็นคนไทยเยอะแยะพูดเหมือนๆ กันว่าอยาก เปลยี่ นแปลงตัวเองให้ทำ�ในส่ิงที่ดี “ตง้ั แตเ่ รยี นจบมหาวิทยาลัยมา ๓๐ กว่าปไี ด้ใสก่ ระโปรงแค่ ๒ คร้งั คือวนั ไปสมัคร งานคร้งั แรก ครัง้ ท่ี ๒ ตอนเข้าเฝ้าฯ ท่วี ังสวนจติ รลดากับเจ้านาย นี่เป็นคร้งั ที่ ๓ ในชีวิตหลงั เรียนจบ คิดอยู่นานว่าถ้าเราเป็นเพศท่ี ๓ เราจะใส่ตามเพศสภาพได้ แต่พอถึงเวลาจริงๆ เขาบอกว่าไมไ่ ด้ ยกเว้นวา่ เราจะแปลงเพศแลว้ อย่างชัดเจน ก็เครยี ดเพราะวา่ เราจะแตง่ ตัว อยา่ งไร จะดไี ซนช์ ดุ อยา่ งไรดี ใหน้ งุ่ ซน่ิ กไ็ มไ่ ด้ กลวั หลดุ เปน็ เรอ่ื งทต่ี อ้ งคดิ มากทส่ี ดุ แตก่ เ็ ปน็ โอกาสสดุ ทา้ ยทจี่ ะไดอ้ ยตู่ อ่ หนา้ พระองคท์ า่ น จะใหใ้ สอ่ ะไรกต็ อ้ งใสแ่ ลว้ ละ เพอื่ นกเ็ อาผา้ ถงุ สดี �ำมาให้ใชพ้ นั กาย รู้สึกแปลกๆ แตเ่ รากอ็ ยากแต่งตวั ใหส้ ภุ าพทส่ี ุด “พอถงึ จุดสดุ ทา้ ยที่เรานง่ั รอ ๔ ชั่วโมง เราก็ใสต่ รงนนั้ เลย เรายืนมา ๙ ช่ัวโมง จะ ใส่อะไรก็ได้ เห็นผู้หญิงหลายๆ คนก็ใส่กางเกงก่อน แล้วมาเปลี่ยนกระโปรงตอนจะเข้า พระบรมมหาราชวัง พวกเขาขึ้นไปเปลี่ยนในรถสุขา อาจจะเพราะความสะดวกหรือไม่ชิน 202 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

กับเครื่องแต่งกาย โชคดีที่เราพร้อม เพราะพอเราเดินไปใกล้ทางเข้า ผ่านเต็นท์ท่ีมีผ้าให้ เปลี่ยน จะมีคนตะโกนว่า ‘เพศไหนก็ต้องเปลี่ยนนะคะ จะเป็นทอม เป็นอะไรก็ต้องใส่ กระโปรง’ เรากภ็ มู ใิ จเพราะเราเปลย่ี นมาแลว้ ไมโ่ ดนเรยี กใหเ้ ปลยี่ นตอ่ หนา้ คนเยอะแยะ เรา กค็ ดิ วา่ เรากเ็ ตรยี มพรอ้ มดที ส่ี ดุ แลว้ มนั ยากลำ� บากหนอ่ ยตอนเดนิ เพราะเราเดนิ ไมเ่ ปน็ เลย” เมื่อมีครั้งแรกต่อมาก็มีคร้ังต่อไปที่เธอได้กราบพระบรมศพใกล้ชิดพระองค์ท่าน อีกคร้งั วันน้ันเธอมีเพ่ือนไปด้วยคนหนึ่ง ผู้หญิงแท้ๆ ที่เพ่ิงผ่านการผ่าตัดมดลูกมาแค่ ๒ สัปดาห์ แมร้ ่างกายจะไมส่ มบูรณ์เต็มรอ้ ย แต่ก็มหี ัวใจอดทนนา่ ชนื่ ชม ทงั้ สองคนยนื รอ ๑๐ ชว่ั โมง เพอ่ื จะไดเ้ ขา้ กราบ ๒ นาที หนา้ พระบรมโกศ ซงึ่ จะเปน็ ความทรงจำ� ทไี่ มส่ ามารถ หาค�ำมาอธิบายความรู้สึกไดไ้ ปตลอดชวี ติ นภทั รยงั เลา่ ถงึ ครอบครวั ของเธอทเี่ คยเขา้ เฝา้ ฯ พระราชวงศม์ าหลายรนุ่ ตง้ั แตส่ มยั คุณปู่ ถ่ายทอดมายังคุณพ่อ และลูกๆ ทุกคน ต้ังแต่เธอยังเป็นเด็ก มีบ้านพักอยู่ในซอย สุขุมวิท เธอเฝ้าฯ รบั เสดจ็ สมเดจ็ ยา่ ฯ (สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี) ที่ทรงม้าจาก พระตำ� หนกั มาในซอยสขุ มุ วทิ ครง้ั ทที่ า่ นมาประทบั อยทู่ พ่ี ระตำ� หนกั เลอดสิ ซอยสขุ มุ วทิ ๔๓ “พ่ียังทันได้รับเสด็จสมเด็จย่าที่ทรงม้ามาตามซอยบ้านที่ถนนสุขุมวิท ให้เราได้ กราบ ครอบครวั เราเปน็ ครอบครวั ขา้ ราชการ เราถกู ปลกู ฝงั วา่ เหนอื สงิ่ อน่ื ใดคอื ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ เป็นสิ่งส�ำคัญที่สุดท่ีเราสละชีพได้เพ่ือ ๓ สถาบันน้ี เราเป็นครอบครัว ทหาร เราได้รบั การปลูกฝงั มาตลอด เราเติบโตมาในครอบครัวทคี่ ุณพ่อ คุณปู่ เทิดทนู ทา่ น เราเหน็ ท่านจรดกระบี่ลงบนบ่าพระราชทานยศให้พอ่ นั่นเป็นภาพทเี่ ราจ�ำตลอดทัง้ ชวี ิต “ต้ังแต่เกิดมา ๕๐ กว่าปี ก็มีพระองค์เป็นแบบอย่าง เราเป็นคนยุคเก่าดูข่าว พระราชส�ำนกั ตลอด เหน็ ในหลวงทา่ นเสด็จฯ ไปท่นี น่ั ท่นี ่ี แตเ่ มอื่ เราสูญเสยี ทา่ น สงิ่ ท่เี รา คดิ วา่ เรารจู้ กั พระองคท์ า่ นมากแลว้ กลบั นอ้ ยมากเมอื่ เหน็ สงิ่ ทพ่ี ระองคท์ รงทำ� ใหก้ บั คนไทย เปน็ จุดๆ หน่งึ ท่ีท�ำให้เราอยากเปล่ยี นแปลงตวั เอง รูส้ ึกวา่ ชีวิตเราไร้สาระ ฟ่มุ เฟือย คิดวา่ ส่ิงทีค่ ิดๆ เพ่อื คนอื่นแล้ว แตจ่ ริงๆ แลว้ มันไมไ่ ด้ตอบสนองคนอื่น มนั ตอบสนองตัวเอง มากกว่า วันน้ีเราตั้งใจว่าเราจะเปลี่ยนตัวเองให้ดีขึ้น และดีใจที่เห็นคนไทยเยอะแยะพูด เหมือนๆ กันว่าอยากเปลยี่ นแปลงตวั เองใหท้ ำ� ในส่ิงท่ดี ี” หลงั วนั ที่ ๒๙ ธนั วาคม ๒๕๕๙ นางสาวนภทั ร โหตระภวานนท์ สาวทอมกน็ งุ่ ผา้ ถงุ เขา้ กราบพระบรมศพอกี หลายคร้ัง บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 203

204 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

บันทกึ เลก็ ๆ ถวายในหลวง คนในเคร่ืองแบบ ธนณฎั ฐ์ อารยสมโพธ์ิ ๑๙ นาฬกิ า วนั พฤหสั บดที ่ี ๑๓ ตลุ าคม ๒๕๕๙ ผปู้ ระกาศขา่ วในชดุ สทู สดี ำ� ทา่ ทาง สงบเรยี บร้อย ทวา่ ดวงตาฉายแววโศกเศรา้ ประกาศผา่ นทางโทรทัศนว์ ่า “ประกาศส�ำนักพระราชวัง พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหติ ลาธิเบศรรามาธบิ ดี จกั รนี ฤบดนิ ทร สยามนิ ทราธิราช บรมนาถบพติ ร สวรรคต พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร เสด็จพระราชด�ำเนินไปประทับรักษา พระอาการประชวร ณ โรงพยาบาลศิริราช ต้ังแตว่ นั ศกุ ร์ ท่ี ๓ ตลุ าคม พุทธศักราช ๒๕๕๗ ตามที่สำ� นกั พระราชวังไดแ้ ถลงใหท้ ราบเป็นระยะแล้วนัน้ แม้คณะแพทย์ได้ถวายการรักษาอย่างใกล้ชิดจนสุดความสามารถ แต่พระอาการ ประชวรหาไดค้ ลายไม่ ไดท้ รดุ หนกั ลงตามลำ� ดบั ถงึ วนั พฤหสั บดี ท่ี ๑๓ ตลุ าคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๙ เวลา ๑๕ นาฬิกา ๕๒ นาที เสดจ็ สวรรคต ณ โรงพยาบาลศิรริ าช ดว้ ยพระอาการ สงบ สริ ิพระชนมพรรษาปที ี่ ๘๙ ทรงครองราชสมบตั ไิ ด้ ๗๐ ปี สำ� นกั พระราชวัง ๑๓ ตุลาคม พุทธศกั ราช ๒๕๕๙” บรรยากาศภายนอกสงบงนั เหมอื นวนั ธรรมดาๆ ทกุ ๆ วนั ทผ่ี า่ นมา ออกจะเงยี บเหงา กวา่ วนั อน่ื ๆ ดว้ ยซำ้� แตข่ า้ งในจติ ใจนนั้ สน่ั สะทา้ นดว้ ยแรงปะทอุ นั รนุ แรงดว้ ยความจรงิ ทว่ี า่ พระเจา้ อยหู่ วั เสดจ็ สวรรคตแลว้ เสยี งรำ่� ไหด้ งั ระงมอยทู่ วั่ ทกุ บา้ นเรอื น ประชาชนทไ่ี ดเ้ กดิ มา อยใู่ ตร้ ม่ พระบรมโพธสิ มภารของพระองค ์ ซง่ึ ตา่ งกท็ ราบกนั ดแี ละตระหนกั อยทู่ กุ ลมหายใจ ในฐานะที่เป็นประชาชนของพระองค์ว่า พระองค์ได้ทรงงานหนักมาตลอดการครองราชย์ ๗๐ ปี ทรงทมุ่ เทและทรงงานเพอื่ ประโยชน์สุขของประชาชนอย่างแท้จริง บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 205

ชดุ สสี นั สดใสตา่ งๆ ถกู เกบ็ ลงกลอ่ ง แทนทด่ี ว้ ยชดุ สดี ำ� ประชาชนจากทวั่ ทง้ั ประเทศ ไมว่ า่ จะเป็นเหนอื อีสาน กลาง ใต้ ต่างก็หลั่งไหลกันเขา้ สู่ ณ ทอ้ งสนามหลวง วันท่ี ๒๒ ตุลาคม ๒๕๕๙ แดดแรงกล้าแผดลงมาคลุมครอบท่ัวท้องสนามหลวง แต่ถึงกระนั้นเสียงร้องเพลงสรรเสริญพระบารมีก็ยังดังกึกก้องไปทั่วทั้งบริเวณ หลังจาก เสร็จกิจกรรมร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี ประชาชนนับล้านคนทยอยเดินทางกลับบ้าน ทุกตารางเซนติเมตรของพื้นที่ถนนล้วนแล้วแต่เต็มไปด้วยผู้คน โดยมีเจ้าหน้าท่ีต�ำรวจคอย อ�ำนวยความสะดวกตามจุดบริการประชาชน ร้อยต�ำรวจโทสินทูล ขิมสันเทียะ ได้ให้ สมั ภาษณว์ า่ แมจ้ ะรสู้ กึ โศกเศรา้ เปน็ อยา่ งมากหลงั จากทท่ี ราบขา่ วการสวรรคตของพระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แต่ก็ยังคงต้ังใจปฏิบัติหน้าท่ีอย่างเต็มท่ี โดยน�ำค�ำสอนของพระองค์ มาเป็นแนวทางในการปฏบิ ตั ิงาน ท�ำเพือ่ ประชาชนอย่างเต็มที่ เชน่ เดยี วกนั กบั มนตรี แดงเจรญิ พนื้ เพเปน็ คนจงั หวดั พระนครศรอี ยธุ ยา เจา้ หนา้ ท่ี เทศกิจชำ� นาญงาน ทีไ่ ดก้ ลา่ วไวว้ ่า “ไม่อยากให้เกิดเหตุการณ์แบบน้ีเกิดข้ึน เพราะทั้งตัวเราเองและประชาชนทุกคน ตา่ งก็โศกเศร้า แต่ถึงจะเศร้าแคไ่ หนกย็ ังต้งั ใจทำ� งานอยา่ งเตม็ ท่ี” โดยตามปกตแิ ลว้ หนา้ ที่ หลักของเจ้าหน้าท่ีเทศกิจจะคล้ายเจ้าหน้าที่ต�ำรวจ คือดูแลประชาชน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เร่ืองความเป็นระเบียบเรียบร้อย เช่น เร่ืองผู้ค้า ความสะอาด เป็นต้น เม่ือมาท�ำงานที่ ทอ้ งสนามหลวงจะมงี านทค่ี ล้ายคลงึ กับงานประจ�ำที่ท�ำอยู่แล้วคอื การอ�ำนวยความสะดวก ให้ประชาชน โดยเจ้าหนา้ ทแี่ บ่งพ้นื ท่ีรบั ผดิ ชอบและท�ำงานตลอด ๒๔ ช่ัวโมง แบง่ เปน็ กะ เวลา กะช่วง ๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. ชว่ ง ๑๖.๐๐-๒๔.๐๐ น. และช่วง ๒๔.๐๐-๐๘.๐๐ น. แม้ว่าระยะเวลาการท�ำงานหลังจากน้ีจะยังไม่มีก�ำหนดว่าจะยาวนานไปถึงเม่ือไร แต่มนตรีก็ยังเต็มใจและทุ่มเทให้กับงานอย่างเต็มท่ี พร้อมท้ังฝากถึงพี่น้องประชาชนชาว ไทยด้วยนำ้� เสียงอ่อนโยน แตม่ ่งุ ม่นั วา่ “ขอให้ประชาชนทุกคนมีความสบายใจ เพราะเจ้าหน้าที่คอยอ�ำนวยความสะดวก ให้ตลอด ฝากก�ำลังใจถึงพี่น้องชาวไทยทุกคนท่ีก�ำลังเผชิญกับความโศกเศร้า เรายินดีท่ีได้ ให้การบรกิ ารแกพ่ ่ีน้องชาวไทยทุกคน” นอกจากเจา้ หนา้ ทต่ี ำ� รวจและเจา้ หนา้ ทเี่ ทศกจิ แลว้ อกี หนง่ึ อาชพี สำ� คญั ทคี่ อยดแู ล ประชาชนไม่แพ้กันก็คือทีมแพทย์และพยาบาลท่ีประจ�ำอยู่ตามจุดต่างๆ รอบสนามหลวง ทำ� หนา้ ทดี่ แู ลประชาชนทเ่ี จบ็ ปว่ ยหรอื มอี าการผดิ ปกตทิ างสขุ ภาพ ดว้ ยสภาพอากาศทร่ี อ้ น จัด ฝุ่นควันและผู้คนมากมาย ท�ำให้ประชาชนอาจจะได้รับเชื้อโรคหรือมีปัญหาสุขภาพ ได้ง่ายกว่าปกติ ไม่ว่าจะเป็นปวดหัว เวียนหัว เป็นลม หรือเป็นไข้ มีการแจกยา แจก 206 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

...บางทเี ราทำ�ความดี แตไ่ มม่ ใี ครเหน็ เรากจ็ ะนกึ ถงึ คำ�สอนของในหลวงทตี่ รสั วา่ องคพ์ ระจะสวยกต็ อ้ ง ปดิ ทองใหเ้ ตม็ องค์ เราคอื สว่ นทป่ี ดิ ทองหลงั พระให้ องคพ์ ระสมบรู ณ์ คดิ แบบนก้ี ท็ ำ�ใหม้ กี ำ�ลงั ใจทำ�งาน อกี อยา่ งคอื เรากอ็ า่ นพระราชดำ�รสั ของพระองคแ์ ละ นำ�หลกั คดิ บางอยา่ งมาปรบั ใชก้ บั การทำ�งานของเรา ทำ�งานเตม็ ที่ ทำ�หนา้ ทขี่ องเราใหด้ สี ดุ แอมโมเนียให้พน่ี ้องประชาชน และหากอาการหนักก็มีบริการนำ� สง่ โรงพยาบาลอีกดว้ ย นริ ดา กติ ยิ า ชาวนครสวรรค์ พยาบาลสาวผมสนั้ ใบหน้าเปี่ยมไปดว้ ยความตงั้ ใจ และความสุขที่ได้ปฏิบัติหน้าท่ีประจ�ำหน่วยบริการประชาชน ณ ท้องสนามหลวง ได้เล่า ดว้ ยนำ�้ เสยี งภาคภมู ใิ จเก่ยี วกับงานประจำ� ทีท่ ำ� “ปกติแล้วท�ำงานคัดกรองบริการประชาชน อยู่แผนกผู้ป่วยนอกมีหลายงาน เช่น อยหู่ อ้ งตรวจโรค แล้วท�ำงานตามตารางเวร ปกติงานประจ�ำของเราคือการรกั ษา คดั กรอง ผปู้ ว่ ยเพอ่ื สง่ ใหแ้ พทยร์ กั ษา แตง่ านทสี่ นามหลวงคอื งานดแู ลและปอ้ งกนั คอื ดแู ลประชาชน ทม่ี ากราบพระบรมศพ และปอ้ งกนั ความเจ็บป่วยที่อาจจะเกิดขน้ึ ” เม่ือถามถึงความรู้สึกจากเหตุการณ์วันแรกท่ีทราบข่าวการสวรรคตของพระบาท- สมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดลุ ยเดช นริ ดากน็ ้ำ� ตาร้นื ขน้ึ มา “ด้วยความท่เี ราอยู่ในวงการหมอ พยาบาล เราก็พอจะทราบขา่ วมาบ้างแลว้ แตก่ ็ ยังไม่แน่ใจ อยากฟังเร่ืองจริงวา่ ที่เราไดร้ ับร้จู ริงหรือเปล่า” เมือ่ เกิดเหตุการณน์ ้ขี นึ้ ทำ� ให้เธอ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 207

รู้สึกราวกับขาดสิ่งส�ำคัญในชีวิตไป “ได้มีโอกาสไปกราบพระบรมศพของในหลวงมาแล้ว เวลามาท�ำงานเรากค็ ิดเสมอวา่ ยังไงก็ตอ้ งได้ไปกราบพระบรมศพ รู้สกึ เหมอื นพระองคท์ า่ น ยงั อย่กู ับเราไม่ได้ไปไหน “เราก็น้อมน�ำค�ำสอนของพระองค์ท่านมาใช้ในการปฏิบัติงาน โดยเฉพาะเรื่องปิด ทองหลังพระ คือบางทีเราท�ำความดี แต่ไม่มีใครเห็น เราก็จะนึกถึงค�ำสอนของในหลวงที่ ตรัสว่าองค์พระจะสวยก็ต้องปิดทองให้เต็มองค์ เราคือส่วนท่ีปิดทองหลังพระให้องค์พระ สมบรู ณ ์ คดิ แบบนกี้ ท็ ำ� ใหม้ กี ำ� ลงั ใจทำ� งาน อกี อยา่ งคอื เรากอ็ า่ นพระราชดำ� รสั ของพระองค์ และน�ำหลักคิดบางอย่างมาปรบั ใช้กับการท�ำงานของเรา ทำ� งานเต็มท่ี ท�ำหนา้ ทขี่ องเราให้ ดีท่ีสดุ ” เมื่อถามถึงความรู้สึกท่ีได้มาช่วยงานในครั้งน้ี พยาบาลผู้น้ีตอบว่า “ยินดีที่ได้มา ช่วยงาน เพราะได้ช่วยทงั้ งานในหลวง และไดช้ ่วยเหลอื ประชาชน ดแู ลประชาชนทเี่ ดินทาง มาจากตา่ งจังหวดั ดีใจทไี่ ดเ้ ห็นคนไทยมาร่วมท�ำความดี เชน่ นอ้ งๆ ทมี่ าท�ำงานจติ อาสา” นิรดายังได้ฝากข้อความมาถงึ ประชาชนชาวไทยทกุ คนอีกด้วยว่า คนทีร่ กั ในหลวง กอ็ ยากให้ด�ำเนนิ รอยตามความดขี องในหลวง ทา่ นอยขู่ ้างบนจะได้ร้วู ่าคนไทยรกั กนั “แม้เหตุการณน์ จ้ี ะไม่มีใครอยากใหเ้ กดิ แตเ่ ราก็ต้องยอมรบั ความจริง อยากใหค้ น ไทยรกั กนั ให้คิดถงึ พระองคท์ า่ น ไมแ่ ตกแยกกัน” นอกจากนิรดาแล้ว พยาบาลอีกผู้หน่ึงท่ีนั่งอยู่ในจุดบริการเดียวกัน หน้าตาและ ท่าทางใจดี น้�ำเสียงอ่อนโยนอ่อนหวานสม�่ำเสมอขณะท่ีให้บริการประชาชน เธอคือ สุทัศนี จิระกุล ภูมิล�ำเนาเป็นชาวสิงห์บุรี พยาบาลประจ�ำศูนย์บริการสาธารณสุข ๑๗ สถานรับเลี้ยงเด็กกลางวัน ผู้ท�ำหน้าที่ดูแลเด็กเล็กด้วยความใส่ใจ เล่าให้ฟังถึงการท�ำงาน ว่าเขา้ เวรกนั ตามชว่ งเวลาคอื ตี ๕ - บ่าย ๒ โมง และบ่าย ๒ โมง - ๒ ท่มุ โดยเธอและเพอ่ื น จะผลดั เปลีย่ นกนั มาตามชว่ งเวลาดงั กล่าว “ไมร่ ู้สกึ เหนอื่ ย ภูมิใจมากกวา่ ท่ีไดม้ าช่วยงานพระบรมศพในหลวง เรากจ็ ะผลัดกัน มาดูแลประชาชน คอยปฐมพยาบาลเวลามคี นเจบ็ ปว่ ย แจกยาให้ “อุปสรรคของการท�ำงานก็คือรถทัวร์ท่ีชอบมาจอดนานๆ เพราะว่ามีควัน ท�ำให้ อากาศไม่ดี แต่เรากม็ คี วามสขุ ท่ีไดท้ ำ� งาน ท้ังงานท่ีท�ำถวายในหลวง งานบรกิ ารประชาชน และงานดแู ลเดก็ ๆ” ยามบา่ ยแกๆ่ ตะวนั เรมิ่ คลอ้ ยตำ�่ ลง แสงแดดแรงกลา้ ทเี่ คยเจดิ จา้ บดั นกี้ ลบั ออ่ นแสง ลง ตะวนั ใกลจ้ ะสน้ิ เวลาทำ� งาน โบกมอื อำ� ลาขอบโลก เตรยี มพกั ผอ่ นเพอื่ กลบั มาทำ� งานใหม่ เช้าวนั พรุ่งน้ี แตพ่ ยาบาลท่ีอย่ใู นหนว่ ยบริการยงั คงทำ� งานบรกิ ารกนั ต่อไป พยาบาลอีกหนึ่งรายท่ีท�ำหน้าท่ีประจ�ำหน่วยบริการประชาชนคือ ธนัฏชนก เฉลิมชัย ชาวจงั หวัดนนทบรุ ี พยาบาลสาวใบหน้าสดใสผู้นก้ี ลา่ วถงึ อาชพี พยาบาลไว้ว่า 208 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

“รักอาชีพนี้เพราะได้ดูแลและบริการประชาชน ภาคภูมิใจท่ีได้เป็นพยาบาลของ พระราชา” เม่ือถามถึงความรู้สึกเม่ือทราบข่าวการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรมินทร- มหาภูมพิ ลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ ธนฏั ชนกกน็ ำ�้ ตาคลอ พรอ้ มกบั บอกเลา่ ความรูส้ ึกในใจ ออกมา “แต่แรกกไ็ ม่คาดคดิ มากอ่ น ตอนเด็กเคยเข้าเฝา้ ฯ ในหลวงบ่อยมาก เคยไม่เขา้ ใจ ว่าท�ำไมท่านจึงเสด็จฯ ไปตามท่ีต่างๆ พอโตข้ึนมารู้สึกภาคภูมิใจในวิชาท่ีเรียนและได้ ท�ำงานส่วนนี้ แม้ว่าใครจะไม่เห็น ได้ท�ำงานเพื่อประชาชน ได้ด�ำเนินรอยตามความดีงาม ของในหลวง” ธนัฏชนกยังบอกถึงความรู้สึกอีกว่าช่วงแรกที่ทราบข่าวการสวรรคตของในหลวง รัชกาลที่ ๙ เธอรู้สึกหดหู่ใจมาก แต่เหตุการณ์น้ีก็ท�ำให้ได้เห็นและเข้าใจว่าประชาชน รักในหลวงมากแค่ไหน มีประชาชนเดินทางมาจากต่างจังหวัดตั้งแต่เช้า อีกท้ังยังได้เห็น สิ่งท่ีพระองค์ทรงงานเพื่อประชาชนชาวไทย นอกจากช่วยเหลือประชาชนที่เดินทางมายัง ทอ้ งสนามหลวงแลว้ เธอยงั ไดป้ ลกู ฝงั และเลา่ เรอ่ื งพระมหากรณุ าธคิ ณุ และพระราชกรณยี กจิ ท่ีพระองค์ทรงท�ำเพอ่ื ประชาชนชาวไทยมาตลอด ๗๐ ปี “อยากท�ำงานให้มากกว่าน้ี จะได้ช่วยเหลือประชาชนได้มากขึ้น การท�ำดีเราไม่ จ�ำเป็นต้องไปท�ำที่วัด เราสามารถท�ำดีกับเพ่ือนร่วมโลกได้ เหมือนกับในหลวงที่ประกอบ พระราชกรณยี กจิ เพอ่ื ประชาชนชาวไทยใหม้ ชี วี ติ ความเปน็ อยทู่ ดี่ ขี น้ึ อยดู่ กี นิ ดมี ากขน้ึ และ การให้ทำ� ให้เรามีความสขุ มากกว่าการได้รบั ” บุคคลในเคร่ืองแบบท่ีมีหน้าท่ีดูแลประชาชนท่ีมองข้ามไปไม่ได้อีกกลุ่มหนึ่งคือ พนักงานทำ� ความสะอาด ท่ีกระจายตัวอย่รู อบๆ ทอ้ งสนามหลวง บุคคลในชดุ เครือ่ งแบบ สีเขียวสะท้อนแสงท่ีสวมทับเส้ือด้านในอยู่ คอยท�ำหน้าท่ีแยกขยะและเก็บกวาดส่ิงปฏิกูล ทัง้ ขยะและใบไม้ เพื่อใหท้ ้องสนามหลวงสะอาดเรยี บร้อยอยู่เสมอ ณัฐภัทร พลายทอง และ เยาวลักษณ์ รอดสดใส พนักงานท�ำความสะอาด ท่ีท�ำงานตั้งแต่หน่ึงทุ่มถึงเท่ียงคืน งานประจ�ำคือท�ำความสะอาดตามเขตพื้นที่ท่ีได้รับ มอบหมาย ท้ังสองเล่าตรงกันว่า ได้รับรู้การทรงงานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทร- มหาภูมิพลอดุลยเดช ต้ังแต่เกิดมาก็มีพระองค์ท่านท่ีทรงงานหนักเพื่อประชาชน คร้ังแรก ที่ทราบข่าวการสวรรคต ณัฐภัทรเล่าว่า “เศร้าใจ เป็นการสูญเสียคร้ังใหญ่ในชีวิต เราก็ อยากท�ำอะไรเพื่อในหลวง เพราะท่านกท็ รงทำ� อะไรมาเพือ่ เราตั้งมากมาย มาชว่ ยงานพธิ ี กเ็ หมอื นไดช้ ่วยงานท่าน เปน็ สงิ่ ท่ีเราจะท�ำเพื่อท่านได้ เรากอ็ ยากมาทำ� ” บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 209

ขณะที่เยาวลักษณ์ เล่าว่า “ใจหายนะ ตอนได้ฟังข่าวการสวรรคต ได้มาท�ำงาน ตรงนเ้ี รากภ็ าคภมู ใิ จ เหนอ่ื ยนะ แตก่ ภ็ มู ใิ จและเตม็ ใจมาทำ� เรายงั ทำ� โบแจกดว้ ยนะ” ทง้ั สอง ยงั บอกอีกวา่ ดใี จทีไ่ ด้เห็นประชาชนร่วมแรงร่วมใจกันมาทำ� ความดีในพ้ืนทน่ี ี้ ถัดมาอีกไม่ไกลจากจุดแยกขยะของฝ่ายรักษาความสะอาด คือเต็นท์ของมูลนิธิ ปอ่ เตก็ ตงึ๊ ธวชั ชยั อนั วงษา พนกั งานประจำ� บรษิ ทั ทใี่ ชเ้ วลาวา่ งชว่ ยเหลอื ผคู้ นดว้ ยงานอาสา สมคั ร ได้เล่าใหฟ้ ังถงึ งานท่ีทำ� ว่าทำ� หน้าท่ีคอยอ�ำนวยความสะดวกให้ประชาชน บางคร้ังก็ แจกน้ำ� แจกขนม ช่วยดูแลเร่ืองการจราจรบ้าง เจา้ ตัวยงั เลา่ ถึงความรู้สึกครงั้ แรกที่ได้ทราบขา่ วการสวรรคตว่า “อ้ึงเลย เปน็ ขา่ วท่ีไมอ่ ยากได้ยนิ แตพ่ อเกิดขนึ้ แลว้ กต็ อ้ งทำ� ใจ พยายามท�ำหนา้ ท่ี ของเราใหด้ ที ส่ี ดุ ตามคำ� สอนของพระองค์ เราก็ภูมิใจที่ได้มาช่วยงานตรงน้”ี ๓ ทมุ่ แลว้ ทอ้ งสนามหลวงเรม่ิ เงยี บลง ประชาชนทยอยกลบั จนใกลจ้ ะหมด เจา้ หนา้ ที่ ปดิ การเขา้ กราบพระบรมศพเพอื่ เตรยี มความพรอ้ มสำ� หรบั รองรบั ประชาชนในวนั รงุ่ ขนึ้ มกี าร ทำ� ความสะอาด เกบ็ กวาด ดแู ลความเรยี บรอ้ ยตา่ งๆ และแมว้ า่ จะปดิ ใหเ้ ขา้ ทอ้ งสนามหลวง แต่เจ้าหน้าท่ีต�ำรวจตามจุดต่างๆ ก็ยังคงดูแลความเรียบร้อยอยู่ตลอด โดยเจ้าหน้าท่ีมีท้ัง ผู้หญิงและผู้ชายคอยผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนงานกันตามตารางเวลา เจ้าหน้าท่ีผู้หญิงดูแล ประชาชนถึง ๓ ทมุ่ และสง่ หนา้ ทใี่ หเ้ จ้าหนา้ ทผ่ี ู้ชายคอยดแู ลต่อไปตลอด ๒๔ ชัว่ โมง ส.ต.ต.โสภิดา อัศวแสงรัตน์ เจ้าหน้าที่ต�ำรวจหญิงจากกองก�ำกับการอารักษ์ และควบคุมฝงู ชน ๑ ได้เลา่ การแบ่งชว่ งเวลาทำ� งานว่าเจา้ หนา้ ที่ผ้หู ญงิ จะกระจายก�ำลังไป ๘ จดุ รอบท้องสนามหลวง งานที่ทำ� คอื ตรวจกระเปา๋ ดูแลความเรียบรอ้ ย คอยรักษาความ ปลอดภัย โดยเฉพาะอย่างย่ิงประชาชนที่เป็นผู้หญิง เจ้าหน้าที่ต�ำรวจหญิงจะมีเวลาการ ทำ� งานไมเ่ หมอื นเจา้ หน้าทผี่ ู้ชายคอื จะไมไ่ ดท้ ำ� งาน ๒๔ ชั่วโมง แตจ่ ะผลดั กนั มาตามรอบ คอื ๖ โมงเชา้ ถงึ บ่าย ๒ และบ่าย ๒ ถงึ ๓ ทุ่ม เม่ือถามความรู้สึกเกี่ยวกับการท�ำงานและเหตุการณ์สวรรคตของพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในฐานะที่เป็นเจ้าหน้าที่ต�ำรวจหญิง เธอให้ค�ำตอบว่า มาท�ำงานตามหน้าท่ีท่ีได้รับมอบหมาย แม้จะมีอุปสรรคเร่ืองอากาศท่ีเดี๋ยวร้อนจัด เดี๋ยว ฝนตก แต่ก็ไม่คิดวา่ เป็นอุปสรรคอะไร ดใี จทีไ่ ด้มาเหน็ บรรยากาศทีท่ ำ� ให้ผู้คนไดช้ ว่ ยเหลอื กนั มีน�้ำใจต่อกัน เจา้ หนา้ ทต่ี ำ� รวจอกี หน่ึงรายที่ปฏิบตั ิหนา้ ทีใ่ นท้องสนามหลวงคอื ส.ต.ต.ปริญญา ละมุล นายต�ำรวจหน้าตาคมเข้ม บ้านเกิดอยู่ที่มหาสารคาม เล่าว่าอุปสรรคส�ำหรับการ ทำ� งาน ณ ทอ้ งสนามหลวงคอื สภาพอากาศทรี่ อ้ นจดั และบางครง้ั ฝนกต็ ก แตป่ ญั หาเหลา่ นี้ 210 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

กไ็ มใ่ ชป่ ญั หาหนกั หนาส�ำหรบั เขาท่ตี ้ังใจมาปฏิบตั ิหนา้ ท่ีเพ่ือในหลวง “การช่วยงานพระราชพิธีในคร้ังน้ีท�ำให้หูตาไวกว่าเดิม ต้องใช้ความอดทนมากข้ึน ข้อดีของการท�ำงานแบบน้ีคือได้เห็นทุกคนมีน้�ำใจต่อกัน เห็นความรักของคนไทยทุกคนที่ มาดว้ ยใจครบั ชว่ ยใหผ้ มมคี วามอดทนมแี รงบนั ดาลใจในการทำ� งานมากขนึ้ รสู้ กึ มคี วามสขุ ท่ีเห็นประชาชนมีน้�ำใจช่วยเหลือเผ่ือแผ่กัน อยากให้ประชาชนรักและช่วยเหลือกันต่อไป ผมภาคภูมิใจเป็นอย่างมากที่ไดท้ �ำหน้าที่ในงานนี้” แม้ว่าวันนีจ้ ะไม่มพี ระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอย่หู ัว รัชกาลที่ ๙ แล้ว แต่เจ้าหน้าทใ่ี น เคร่ืองแบบจากหลายๆ ภาคส่วนก็ยังคงเดินหน้าท�ำหน้าที่ของตนเองอย่างสุดก�ำลังความ สามารถ คอยดูแลความสงบเรยี บรอ้ ย บริการ และดแู ลประชาชน ท�ำงานดว้ ยความต้งั ใจ และภาคภมู ิใจท่ไี ดเ้ ป็นสว่ นหนึ่งในประวตั ศิ าสตร์คร้ังใหญข่ องประเทศไทย แม้จะเป็นเพียงส่วนเล็กๆ แต่ก็เป็นส่วนเล็กๆ ที่ค่อยหลอมรวมและประกอบกัน ข้ึนมาเป็นรูปเป็นร่างโดยมีความตั้งใจและความใส่ใจของเจ้าหน้าท่ีทุกคนเป็นผลงานให้ ประชาชนไดป้ ระจกั ษอ์ ยา่ งสม่ำ� เสมอ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 211

…ความรูในวิชาการ เปน ส่ิงหนึง่ ทจ่ี ะทาํให สามารถฟน ฝาอุปสรรคได และทาํใหเ ปนคนท่มี ีเกียรติ เปน คนท่ีสามารถเปนคนทมี่ คี วามพอใจไดในตวั วา ทําประโยชนแกตนเองและแกสวนรวม นอกจากวิชาความรู ก็จะตองฝก ฝนในสง่ิ ท่ตี ัวตอ งปฏบิ ัติ ใหสอดคลอ งกบั สงั คม สอดคลอ งกับสมัย และสอดคลอ งกบั ศลี ธรรมท่ีดงี าม ถา ไดท ้งั วิชาการ ทงั้ ความรูรอบตวั และความรูในชวี ิต กจ็ ะทําใหเ ปน คนท่ีครบคน ท่ีจะภมู ิใจได… พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ในโอกาสวันปด ภาคเรยี นของโรงเรียนจิตรลดา ปการศกึ ษา ๒๕๑๔ ณ ศาลาผกาภิรมย พระราชวังดสุ ติ วนั เสารท ี่ ๒๕ มนี าคม ๒๕๑๕ 212 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

ส.ค.ส. พระราชทานทหี่ ายไป กาญจนา พ. ปุณณภา ปนั้ งาวรศขุ เป็นผจู้ ดั การฝ่ายดแู ลศิลปิน บรษิ ทั เอ็กแซ็กทซ์ ีเนริโอ จ�ำกดั ก่อนจะมาท�ำหน้าท่ีดูแลศิลปินนักร้อง ดารา ในสังกัด ผู้บริหารหญิงวัย ๔๘ ปีผู้นี้เคยท�ำ หนา้ ทดี่ แู ลจดั การถา่ ยทำ� เรอื่ งมวิ สคิ วดี โิ อเพลงของบรษิ ทั และเคยทำ� หนา้ ทถี่ วายงานเบอ้ื งหลงั บทเพลงของขวญั จากกอ้ นดนิ ทเ่ี บริ ด์ ธงไชย แมคอนิ ไตย์ ขบั รอ้ ง แตง่ โดย ด้ี นติ พิ งษ์ หอ่ นาค ในวนั ทใ่ี นหลวงรัชกาลที่ ๙ เสด็จสวรรคต เธอท�ำงานอยูต่ า่ งประเทศ ขณะท่ไี ดข้ า่ ว เธอรู้สึกเป็นห่วงแม่ซ่ึงอายุมากแล้ว และอยู่ท่ีบ้านเพียงล�ำพัง แม้จะอยู่ไกลถึงประเทศจีน แตโ่ ทรศพั ทข์ องเธอกม็ เี สยี งดงั เขา้ มาอยา่ งตอ่ เนอื่ ง เพราะเปน็ ชว่ งทบี่ รษิ ทั กำ� ลงั จะเปดิ งาน กาล่าละครเวทเี รือ่ งลอดลายมงั กร “ตอนท่ีในหลวงส้ิน ปอท�ำงานอยู่ต่างประเทศ เราก็เป็นห่วงว่าแม่จะเป็นอะไรไป เพราะแม่อยู่คนเดียว รีบโทรไปบอกอาให้มาอยู่เป็นเพ่ือนแม่ เพราะเราก็ไม่รู้ว่าคนแก่ เขาจะเป็นยังไง แต่เขาก็อยู่ได้ ปออยู่ท่ีโน่นก็ฟังข่าว เพราะก�ำลังจะมีงานกาล่าละครเวที ลอดลายมังกร มีคนที่เชิญมางานโทร.มาถามว่างานกาล่าจะยังมีอยู่ไหม ปอก็ถามว่ามี อะไร กร็ วู้ า่ ในหลวงสวรรคตแลว้ แล้วสกั พกั ทางรฐั บาลกส็ ่งั งดงานร่ืนเริง เราอยทู่ ่ีประเทศ จีนก็เช็คข่าวทางเน็ต เป็นเรื่องท่ีเราเคยคิดไว้ว่า สักวันท่านก็ต้องสิ้น แต่เราก็ไม่อยากให้ ท่านสน้ิ แต่เมื่อเกดิ ขน้ึ แลว้ เป็นเร่ืองที่เราตอ้ งยอมรบั ความจรงิ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 213

ปกติเรารอ ส.ค.ส. พระราชทานทุกปี แต่ปีนี้ไม่มี รู้สกึ เหมอื นขาดอะไรไป ถามวา่ ทำ�ไมถงึ รักในหลวง เราก็ตอบไม่ได้ แต่รู้ว่ารัก ท่านแก้ไขปัญหาต่างๆ ใหค้ นไทย มีคำ�สอนดๆี ท่ที า่ นพระราชทานไว้ เร่อื ง เศรษฐกิจพอเพียง ถึงเราจะไม่ได้ศึกษามาก แต่ก็ ถอื ว่าท่านเปน็ ครู เปน็ หลักยดึ เหนี่ยวในการดำ�เนนิ ชีวิต ในการทำ�งานของเราได้ เรารู้ว่าเราศรัทธา พระองค์ เราเคารพ เชอื่ และศรทั ธาทา่ น “ปอประทับใจในแง่ของพระราชกรณียกิจท่ีท่านทรงท�ำ ท่านทรงท�ำโครงการ หลายอย่าง ได้เห็นตอนท่านทรงงาน แอบเสียใจท่ีเราไม่ได้เรียนในมหาวิทยาลัยท่ีท่าน พระราชทานปริญญาบัตร แต่พอเรามาดูแลศิลปิน มีมิวสิควีดิโอเพลงของพี่ด้ี นิติพงษ์ หอ่ นาค ทเ่ี ก่ียวกับพระองค์ เราก็รู้สึกดใี จเล็กๆ ท่ีไดเ้ ป็นส่วนหนึ่งในงานน้ี” ช่วงท่ีในหลวงประชวรอยู่ที่โรงพยาบาลศิริราช เธอได้พานักร้อง นัท มีเรีย ไป ร้องเพลงอยู่ฝั่งตรงกันข้ามกับโรงพยาบาล เพ่ือให้พระองค์ท่านทอดพระเนตร เธอรู้สึก ภาคภูมใิ จท่ีมีส่วนช่วยการประสานงานนี้ “ปกตเิ รารอ ส.ค.ส. พระราชทานทุกปี แต่ปนี ี้ไมม่ ี ร้สู กึ เหมอื นขาดอะไรไป ถามว่า ทำ� ไมถงึ รกั ในหลวง เรากต็ อบไมไ่ ด้ แตร่ วู้ า่ รกั ทา่ นแกไ้ ขปญั หาตา่ งๆ ใหค้ นไทย มคี ำ� สอนดๆี ทท่ี ่านพระราชทานไว้ เร่อื งเศรษฐกจิ พอเพยี ง ถึงเราจะไม่ไดศ้ ึกษามาก แตก่ ็ถอื วา่ ท่านเป็น ครู เปน็ หลกั ยดึ เหนยี่ วในการดำ� เนนิ ชวี ติ ในการทำ� งานของเราได้ เรารวู้ า่ เราศรทั ธาพระองค์ 214 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

เราเคารพ เชอื่ และศรัทธาทา่ น” แมเ้ ธอจะยงั ไมเ่ คยเขา้ แถวยาว เพอื่ เขา้ กราบถวายความเคารพพระบรมศพตอ่ หนา้ พระบรมโกศ แต่ก่อนหน้าท่ีจะเปิดให้ประชาชนทุกหมู่เหล่าเข้ากราบพระบรมศพอย่าง ใกลช้ ดิ เธอกไ็ ดบ้ รหิ ารจดั การพานอ้ งๆ นกั รอ้ งในสงั กดั ไปรว่ มรอ้ งเพลงสรรเสรญิ พระบารมี ท่ีท้องสนามหลวง เม่ือวันที่ ๒๒ ตุลาคม ๒๕๕๙ ยืนตากแดดร้อนตั้งแต่เท่ียง และอยู่ ท่ามกลางฝนตกปรอยๆ ในชว่ งเย็น “ปอได้ไปก่อนท่ีจะเปิดให้เข้ากราบพระบรมศพ เราไปร่วมงานวันท่ีมีการร้องเพลง สรรเสริญพระบารมี ปออยู่แถวศาลหลักเมือง คนเยอะมาก ปอไปกับน้องๆ เดอะสตาร ์ หลงั จากนนั้ กพ็ อดนี กั รอ้ ง ดาราในสงั กดั ไปเปน็ จติ อาสาในสนามหลวง ปอไมไ่ ดล้ งไปทำ� งาน เต็มตัว แต่มีอะไรท่ีเก่ียวข้องในงานท่านก็จะช่วย เราจะจัดสรรคนของเราไปช่วยไม่ว่างาน อะไร เชน่ ถา่ ยเอ็มวีเพลงของท่าน ละครเทดิ พระเกียรตเิ รากจ็ ะมสี ว่ นชว่ ย อะไรท่ชี ่วยได้ก็ จะชว่ ย เพียงแค่เราไม่ไดไ้ ปเฝ้าฯ ท่านทีว่ ัดพระแกว้ เราทำ� ในส่วนทเี่ ราท�ำได”้ นีค่ ือความจงรักจากหวั ใจของเธอ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 215

…ชาตบิ า นเมอื ง คือชีวิต เลอื ดเนือ้ และสมบัติของเราทุกคน และการดาํรงรักษาชาตปิ ระเทศนั้น มิใชห นา ท่ขี องบคุ คลผูใดหมูใดโดยเฉพาะ หากแตเ ปน หนา ท่ีของทกุ ๆ ฝา ย ทกุ ๆ คน ทจ่ี กั ตอ งรวมมือกระทาํพรอมกนั ไป โดยสอดคลองกัน เก้ือกูลกนั … พระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร พระราชทานแกท หารบก ทหารเรอื ทหารอากาศ ตาํ รวจ และอาสาสมัครพลเรือน ในพธิ ีตรวจพลสวนสนาม เนือ่ งในโอกาสพระราชพิธีรชั ดาภเิ ษก วนั องั คารท่ี ๘ มิถุนายน ๒๕๑๔ 216 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

ช้างเพนียดหลวง ถวายความอาลยั กาญจนา พ. / โยธิน เซ้ง ถนนหนา้ พระบรมมหาราชวงั เชา้ วนั ทฝ่ี นตกพรำ� ๆ นอกจากประชาชนจากทกุ สารทศิ แล้ว ยังมีช้าง ๑๑ เชอื กแตง่ เครอื่ งทรงช้างศกึ สดี �ำ ปักลวดลายประดบั ดว้ ยดนิ้ ทองสวยงาม ควาญชา้ ง ๒๐๐ ชวี ติ สวมเครอ่ื งแตง่ กายทหารสดี ำ� เดนิ ทางจาก จ.อยธุ ยา มารว่ มถวายความ อาลยั ชา้ งงางามตวั สงู ใหญ ่ พลายวงั เดนิ นำ� ขบวนอญั เชญิ พระบรมฉายาลกั ษณพ์ ระบาท สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชกับพระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ พระยาช้างเผือก ประจ�ำรัชกาลที่ ๙ ช้าง ๑๑ เชือกเดินแถวสวนสนามประกอบเสียงกลองถวายสักการะ พระบรมศพ เมอ่ื ถึงบริเวณประตดู ้านหน้าพระบรมมหาราชวงั ชา้ งและควาญชา้ งทัง้ ๒๐๐ ชีวิตยืนสงบนิ่งและหมอบกราบ ดนตรีบรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมี ประชาชนท่ีอยู่ รอบๆ ช่วยกันเปล่งเสียงร้อง ส้ินเสียงเพลง ช้างทุกเชือกส่งเสียงร้องถวายความอาลัย อย่างพรอ้ มเพรยี ง ควาญช้างท่ีนั่งบนคอพลายวัง เช้าวันท่ี ๘ พฤศจิกายน ๒๕๕๙ ก็คือ นาย ลายทองเหรียญ มีพันธุ์ ประธานมูลนิธิพระคชบาล ผู้ดูแลช้างในเพนียดหลวง เขา ฝึกฝนช้างทุกตัวจนกระทั่งน�ำมาถวายความอาลัยได้ส�ำเร็จ เป็นท่ีต่ืนตาตื่นใจของทุกคน ลายทองเหรียญต้ังใจที่จะดูแลช้างและควาญช้างในแผ่นดิน จะไม่ยอมให้อาชีพน้ีสูญหาย แม้คนรุ่นเขาจะส้ินลมไปก่อน แต่คนในตระกูลควาญช้างก็จะสานต่อเพนียดหลวงให้คงอยู่ ตอ่ ไป บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 217

“วันท่ีไป พูดบอกพระองค์ท่านว่า พ่อ ลูกมาแล้ว ลูกจะท�ำเรื่องช้างในแผ่นดินน้ี ไม่ต้องเปน็ หว่ ง ลกู ได้ท�ำจนสำ� เรจ็ อย่างที่นำ� มาถวาย ความงดงามของช้างจะไม่เสอ่ื มหาย ไปไหน ตราบใดที่ลูกยังมีชีวิต ตระกูลหรือคนช้างในปัจจุบันที่รวมตัวกันเดินทางไปยังมี ชีวติ อยู่ เราจะไม่ยอมใหส้ ูญหาย ไมต่ อ้ งห่วงอกี ตอ่ ไป” เขาเห็นการทรงงานของพระองค์ท่านมาตั้งแต่ยังเป็นเด็ก เม่ือโตข้ึนท�ำธุรกิจร้าน อาหารจนร่�ำรวย วันหน่ึงเขาตัดสินใจท้ิงรายได้มหาศาลจากร้านอาหาร มาเปิดวังช้างแล เพนียดอยุธยา และในวันนั้น สมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั มหาวชิราลงกรณ์ บดนิ ทรเทพยวรางกรู (สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร ในขณะนั้น) เสด็จพระราชด�ำเนินมา ทรงเปดิ การเล้ียงช้างเพือ่ แผน่ ดนิ จึงเร่มิ ต้น “ผมเห็นในหลวงรัชกาลที่ ๙ ตรากตร�ำท�ำงานหนักมาต้ังแต่ผมเล็กๆ วันหน่ึงเรา เปิดเพนียดช้างที่นี่ และสมเด็จพระบรมฯ ท่านได้เสด็จฯ มา ก็เหมือนประหน่ึงว่าท่าน เสดจ็ ฯ มาทรงเปิดเพนียดช้างใหเ้ รา ทา่ นทรงเรียกเขา้ เฝ้าฯ มีพระราชด�ำรัสกับผมว่า ‘เสด็จ พอ่ ทรงห่วงชา้ ง และเสด็จแมก่ ็ทำ� ถวาย ถ้าท�ำถวาย เราจะช่วย’ “วนั น้นั เรามชี า้ งแค่ ๘ เชือก แต่หลังจากทที่ ่านตรสั ผมเองก็อยากท�ำถวายในหลวง มานานแลว้ ตอนนัน้ ชีวิตเราประสบผลส�ำเร็จทุกอย่าง ทงั้ ท่ีอายุกเ็ พ่งิ ยา่ งเขา้ ๔๐ เอง แล้วก็ วา่ งอย ู่ คดิ วา่ งานนเี้ ปน็ งานทเี่ ราจะทำ� ใหก้ บั แผน่ ดนิ ได ้ ชา้ งไทยตอ้ งอยสู่ บาย ผมจบสตั ววทิ ยา ชีวติ นีจ้ ะท�ำอะไรถ้าไม่ใช่ทางด้านสตั ว์ เลยมโี อกาสบกุ เบกิ งานนี้ ศกึ ษาหาขอ้ เท็จจรงิ แล้ว ค่อยๆ ท�ำความเขา้ ใจกับผเู้ ลีย้ งชา้ งคนอนื่ ๆ จนมวี นั นี้” นางรม่ ทองทราย มพี นั ธ์ุ เปน็ ภรรยาของนายลายทองเหรยี ญ เธอเปน็ ผอู้ อกแบบ เครอื่ งทรงชา้ งและชดุ ควาญชา้ ง ดดั แปลงจากชดุ ออกศกึ งานแสดงยทุ ธหตั ถที ชี่ า้ งในเพนยี ด ได้ไปแสดงมา น�ำมาปรับให้เหมาะสมกับงานถวายความอาลัยพระเจ้าแผ่นดิน ภาพในหัว ของเธอก่อนหน้าน้ันมีแค่ค�ำว่าท�ำอย่างไรเคร่ืองทรงช้างศึกจึงจะดูเหมือนประชาชนท่ีสวม ชุดดำ� ไว้อาลัย ตอ้ งเติมเพิ่มอะไรจงึ จะงดงามและสมพระเกียรติ “ชา้ งเราไปแสดงยทุ ธหัตถี Light and Sound บ่อยๆ แตช่ ดุ ทไี่ ปแสดงเปน็ ชดุ ออก ศึก จึงต้องดัดแปลงให้เข้ากับงานพระบรมศพในหลวงให้ได้ คนอยู่ในความอาลัยต้องใส่ เสือ้ ด�ำ เรากเ็ ปลยี่ นเปน็ สดี ำ� ต้องขลบิ ด้วยทองถงึ จะสวยเดน่ สมกับพระราชาของเรา เราไป พาหรุ ัด ก็ไดด้ น้ิ ทองมา ลองวางเอาเขม็ หมุดกลดั กับผ้าด�ำเลย เหมือนอย่างทเ่ี ราฝนั ดไู ปก็ คล้ายๆ ช้างศกึ ส่วนปลอกขา ปลอกงา ชา้ งศึกตอ้ งใชข้ องแท้ เชน่ ทองแดง ทองเหลอื ง ชดุ ทองเหลืองหนกั มาก ช้างเราไม่คุ้นเคย เรากใ็ ชเ้ ป็นผา้ สที องมาทำ� แทน “รสู้ กึ ภมู ใิ จทไ่ี ดท้ ำ� ถวายพระองคท์ า่ นอยา่ งสมพระเกยี รตพิ ระราชา เรารวู้ า่ บางอยา่ ง 218 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

การทำ�งานใจของเราตอ้ งคดิ ดี ทำ�ดี ความดีมาชา้ แต่ยั่งยืน เราสอนลูกสอนหลานว่าต้องทำ�ดีจาก หัวใจ อย่าทำ�ฉาบฉวย ไม่ทำ�แบบผักชีโรยหน้า งานถวายความอาลยั ในหลวงทำ�จากใจของชาวชา้ ง ทุกคน เพ่ือขอบคุณท่ีพระองค์ท่านทรงดูแลท้ัง ประเทศ ช้างเป็นสัญลักษณ์ของคนไทย โลกรู้ว่า ชา้ งของไทยเก่งกเ็ พราะพระองค์ทา่ น เราอยกู่ บั ชา้ งกข็ อมงุ่ มน่ั ไปกบั ชา้ ง จะเลยี้ งชา้ ง ใหด้ ที ี่สดุ ... ยังไม่สมบูรณ์แต่คนท่ัวไปอาจจะไม่รู้ว่ามันขาด บอกตรงๆ ว่าท�ำไม่ทัน เพราะท�ำกันใน ครอบครัว เย็บกนั ในบา้ น” ร่มทองทราย หรือเล็ก ภรรยาคู่ทุกข์คู่ยากของประธานมูลนิธิพระคชบาล มี แนวทางการทำ� งานของตนวา่ ต้องคิดดี ทำ� ดี ท�ำทกุ อย่างจากหวั ใจดังเช่นพระราชาของเธอ ท่ีทรงงานด้วยหัวใจรักและเมตตาประชาชนของพระองค์ งานออกแบบชุดเคร่ืองทรงเป็น งานถนดั ของเธอ และเป็นหนา้ ท่ีโดยตรง เจ้าตัวจงึ ทำ� อย่างสุดฝีมือ “การท�ำงานใจของเราตอ้ งคดิ ดี ทำ� ดี ความดมี าช้า แตย่ ง่ั ยนื เราสอนลกู สอนหลาน วา่ ตอ้ งทำ� ดจี ากหวั ใจ อยา่ ทำ� ฉาบฉวย ไมท่ ำ� แบบผกั ชโี รยหนา้ งานถวายความอาลยั ในหลวง ท�ำจากใจของชาวช้างทุกคน เพื่อขอบคุณท่ีพระองค์ท่านทรงดูแลท้ังประเทศ ช้างเป็น สญั ลักษณ์ของคนไทย โลกรวู้ า่ ช้างของไทยเกง่ ก็เพราะพระองคท์ ่าน บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 219

“เราอยู่กับช้างก็ขอม่งุ มัน่ ไปกบั ช้าง จะเล้ยี งช้างใหด้ ีที่สดุ ไม่ใหช้ า้ งตกระกำ� ลำ� บาก ช้างที่ตกระกำ� ก็มเี ยอะ เรากเ็ อามาเลย้ี งไว้หลายเชอื กในเพนยี ด เขาอาจจะมโี ทสะ อาจจะ ไปท�ำร้ายคนท�ำร้ายใคร เราเอามาละลายพฤติกรรมให้เขาอยู่กับมนุษย์ได้อย่างมีความสุข เปน็ ความดที ีเ่ ราทำ� อยู่ทกุ วนั นี้” ควาญช้างหญิงสาวสวยคนเดียวท่ีอยู่บนคอช้างตัวใหญ่ในวันนั้นเป็นควาญสาว หนา้ ใส ดกี รสี ตั วแพทย์ บงั คบั ชา้ งตวั โตใหย้ กขา ยอ่ ตวั หมอบกราบ และเปลง่ เสยี งรอ้ งถวาย ความอาลัยได้พร้อมเพรียงกับช้างเชือกอ่ืนๆ ความสามารถของเธอไม่ด้อยกว่าควาญช้าง ชายตวั โตๆ เธอบังคบั ช้างใหแ้ สดงไดส้ งา่ งาม สมความตงั้ ใจ “ผหู้ ญงิ ทำ� ไดห้ ลายอยา่ งไมแ่ ตกตา่ งจากผชู้ าย ดใี จทคี่ นใหค้ วามสำ� คญั กบั ชา้ ง หนา้ ที่ ของพลอยในฐานะควาญคือ ท�ำอย่างไรจะให้ช้างท่ีตัวเองเล้ียงสวยและสง่างาม เป็นท่ีรัก ของคนทวั่ ไป นนั่ คอื หน้าท่ขี องควาญ จะทำ� อย่างไรให้เขาดดู ี มคี ณุ ค่าในสายตาคนอ่นื ” สัตวแพทย์หญงิ ลาดทองแท้ มีพนั ธ์ุ หรอื พลอย สัตวแพทย์ประจ�ำเพนยี ดหลวง ควาญชา้ งหญงิ หนึง่ เดียวในขบวนชา้ ง ๑๑ เชอื ก บอกเลา่ “วันนั้นรู้สึกภาคภูมิใจที่เป็นส่วนหนึ่งของงานและได้ท�ำในส่ิงที่เป็นความฝันส�ำเร็จ ได้แสดงความจงรักภักดี ถวายความอาลัยต่อในหลวงรัชกาลที่ ๙ หลังจากท่ีเข้ามาเล้ียง ชา้ ง พลอยกม็ คี วามฝนั ทจ่ี ะไดน้ ำ� ชา้ งเขา้ ถวายงาน เราไมร่ วู้ า่ เมอ่ื ไรถงึ จะไดถ้ วายงาน ความ ตง้ั ใจคอื เราตอ้ งฝกึ ชา้ งให้ดีท่ีสดุ เผ่อื มีการเรียกใชง้ าน ชา้ งจะไดแ้ สดงอยา่ งสมบรู ณ์ เป็นท่ี ภาคภมู ใิ จของพระองคท์ า่ น ถา้ ชา้ งทำ� ไดด้ ี มคี วามสงา่ งามกแ็ สดงถงึ พระบารมขี องพระองค”์ การจะเป็นควาญช้าง ใชว่ ่าใครอยากจะเปน็ ก็เปน็ ได้ กฎระเบียบของผูเ้ ลี้ยงช้างนน้ั มีข้อปฏบิ ตั ิหลายอย่าง เพราะช้างเปน็ สตั ว์ใหญ่ มคี วามเมตตา มบี ารมสี ูง คนเลย้ี งชา้ งจึง ไมค่ วรพดู จาไมด่ ีหรอื ใหร้ า้ ยใคร เปน็ สิ่งทส่ี อนสบื กันมาจากควาญยคุ กอ่ นๆ ควาญชา้ งตอ้ ง งดการดมื่ เหลา้ เพราะหากดม่ื มาก พฤติกรรมควาญเปลย่ี นไปเรอื่ ยๆ ชา้ งจะรบั รู้ อารมณ์ก็ เปล่ยี นตามไปด้วย สุดท้ายช้างกจ็ ะไม่เชอื่ ฟงั ควาญทตี่ ดิ เหล้า แมจ้ ะเปน็ ควาญชา้ งหญงิ ตวั เลก็ ๆ และงานเลยี้ งชา้ งกเ็ ปน็ งานใหญเ่ กนิ ตวั บางเวลา สัตวแพทยอ์ ย่างเธอก็รูส้ กึ เหนือ่ ยและท้อทจ่ี ะนำ� พาช้างจำ� นวนมากในเพนียดสร้างช่ือเสียง ใหก้ บั ครอบครวั และประเทศชาติ “บางทีเราก็ท้อ เหนื่อย งานเลี้ยงช้างเป็นงานที่ค่อนข้างใหญ่ บางทีก็มองไม่เห็น หนทางทจี่ ะนำ� พาชา้ งจำ� นวนเยอะๆ อยา่ งนใี้ หม้ ชี อื่ เสยี งไดย้ งั ไง หรอื ควรจะไปทำ� อยา่ งอนื่ ดีกว่าไหมที่เหนื่อยน้อยกว่าน้ี แต่ทุกครั้งท่ีเห็นภาพในหลวงทรงเล้ียงช้าง ท่านมีช้างเป็น สัตว์เลี้ยง เราจะท้อไม่ได้ เพราะว่าเราก็เล้ียงสัตว์ที่พระราชาท่านก็ทรงเล้ียง เราจะต้อง 220 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

นำ� พาสัตวเ์ หลา่ นีใ้ ห้มีชอ่ื เสยี งให้ได้ “การฝกึ ชา้ งไมม่ ปี ญั หา แมบ้ างเชอื กยงั ทำ� ไมไ่ ด้ กค็ ดิ วา่ ไมใ่ ชป่ ญั หาอะไร คอ่ ยๆ ฝกึ ช่วยกนั ในท่สี ดุ ก็ฝกึ ไดเ้ อง พลอยฝกึ ช้างพลายกงิ่ แกว้ ตง้ั แตเ่ ขาอายุ ๓ ขวบคร่งึ ปัจจบุ นั อายุ ๑๖ ปี ถ้าเราคลุกคลีกับเขา ผกู พันกนั มานาน ปญั หาในการท�ำงานกจ็ ะนอ้ ย เพราะ เขามีความไวใ้ จ เชื่อใจเรา” พลอยต้ังใจจะพัฒนาสังคมคนเล้ียงช้างให้มีชีวิตความเป็นอยู่ท่ีดี เธอจะใช้ความ สามารถของตนเองพัฒนาควาญช้างให้มีชีวิต มีการศึกษาที่ดีข้ึน เพราะเมื่อคนเลี้ยงช้าง มีชีวิต มีสังคมควาญที่ดีข้ึน ช้างก็จะดีข้ึนไปด้วย เมื่อสังคมของคนเล้ียงช้างมีการศึกษา มีการพัฒนาตนจนเห็นคุณค่าในตนเอง การพัฒนาคนและช้างก็จะยั่งยืน ทั้งคนและช้าง ตา่ งตอ้ งพง่ึ พากนั และนำ� พากนั ไปสเู่ ปา้ หมายการสรา้ งชอ่ื เสยี งใหแ้ กป่ ระเทศ นเ่ี ปน็ ความดี ท่เี ธอตง้ั ใจจะทำ� ต่อเพ่ือถวายแด่ในหลวงรัชกาลที่ ๙ “เมื่อไรท่ีคนเล้ียงช้างมีชีวิตที่ดี ช้างก็จะดีไปด้วย ถ้าเราขาดคนเล้ียงช้าง ช้างก็จะ ไม่เหลืออยู่ ถ้าไม่มีใครอยากเลี้ยง เพราะเลี้ยงช้างไปก็ไม่มีอะไรดี คนก็จะไปท�ำอาชีพอ่ืน วัฒนธรรมต่างๆ เก่ียวกับช้างก็จะหายไป ช้างเป็นสัตว์ที่มีบารมีสูง คนเล้ียงก็ควรจะมี คุณค่ามากข้นึ ด้วย แตส่ ังคมไทยไมค่ อ่ ยเห็นความส�ำคญั ในเร่ืองน้ี “อยากให้พระองค์ท่านทรงรับรู้ว่าคนช้าง รวมท้ังพลอย จะจงรักภักดีตราบสิ้นลม หายใจ จะทำ� ตามคำ� สอนของท่านและส่งต่อใหล้ ูกหลานของเราตลอดไป” นี่คือความหวังของควาญช้างสาวสวยรุ่นใหม่ เป็นความหวังท่ีจะสืบต่อลมหายใจ ของช้างไทยให้คงอยู่คู่สังคมไทยสืบไป สมกับที่ช้างเป็นคู่บารมีของพระมหากษัตริย์ไทย มาช้านาน บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 221

222 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

พลังแหง่ ความจงรัก พลงั แห่งความภกั ดี ไกรภพ สาระกูล ดว้ ยพลงั แหง่ ความจงรกั ภกั ด ี ทป่ี ระชาชนคนไทยมตี อ่ พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทร มหาภูมพิ ลอดลุ ยเดช มหติ ลาธเิ บศรรามาธบิ ดี จกั รนี ฤบดนิ ทร สยามินทราธิราช บรมนาถ- บพติ ร พระมหากษัตรยิ ผ์ ู้ทรงเปน็ ทีร่ ักยิง่ ของปวงชนชาวไทย ต่างเทิดทูนไว้เหนือเศยี รเกลา้ เปน็ ท่ยี ึดเหนี่ยวมาเนิ่นนาน ด้วยพระมหากรุณาธคิ ุณอันหาทส่ี ุดมิได้ทพ่ี ระองค์ทรงมีใหก้ ับ ประชาชนของพระองคม์ ากมายเกนิ พรรณนา จงึ ทำ� ใหพ้ ระองคเ์ ปรยี บดง่ั “พอ่ ” ของคนไทย ทที่ งั้ รกั และศรทั ธาอยา่ งทไ่ี มม่ พี ระมหากษตั รยิ พ์ ระองคใ์ ดในโลกเคยทำ� ใหก้ บั พสกนกิ รแบบน้ี มาก่อน เม่ือถึงคราวส้ินพระองค์ คนไทยทุกคนร�่ำไห้ แต่หัวใจของคนไทยยังต้ังม่ันเพ่ือจะ เจรญิ รอยตามความดแี บบอยา่ งทพ่ี ระองคท์ รง “ธรรม” และ “สอน” ใหค้ นไทยทกุ คนมหี วั ใจ แหง่ ความดีงาม ในวันท่ีพระองคไ์ มอ่ ยูแ่ ลว้ บทพิสจู น์วา่ คนไทยยังมีใจรักภกั ดแี ค่ไหน ให้ดู ท่ีการท�ำความดีตามแบบอย่างพระองค์ท่าน ยิ่งทุกคนท�ำความดีมากแค่ไหน ชาวโลกก็จะ สรรเสริญว่า พระองค์ คือ พระมหากษตั รยิ ์ทยี่ ง่ิ ใหญท่ ่ีสดุ ในประวตั ิศาสตรโ์ ลก ขณะที่หลายๆ คนก�ำลังเตรียมตัวเดินทางเพ่ือมากราบสักการะพระบรมศพด้วย สภาพร่างกายที่พร้อมและมีก�ำลังใจเต็มเปี่ยม มุ่งม่ันท่ีจะเดินทางมายังท้องสนามหลวง ด้วยกำ� ลังกายใจที่สมบรู ณ์ ทวา่ ยงั มกี ลมุ่ คนอีกกลุม่ หนง่ึ ทีแ่ ม้จะเป็นกลุ่มคนส่วนน้อย แตม่ ใี จภักดีไมน่ อ้ ยไป กว่าใครอ่ืน ด้วยสภาพท่ีไม่สมบูรณ์ครบ ๓๒ เป็นบุคคลทุพพลภาพทางด้านร่างกาย แต่ ด้วยสภาพจิตใจท่ีเต็มเปี่ยมไปด้วยความจงรักและภักดี ท�ำให้พวกเขาเหล่านี้มุมานะ ตั้งใจ ท�ำส่งิ สุดท้ายทสี่ ามารถท�ำให้กบั พอ่ หลวงของพวกเขาได้ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 223

หลายต่อหลายคน ทนั ทีท่ที ราบขา่ วการสวรรคตของในหลวงรชั กาลท่ี ๙ พวกเขา เหล่าน้ีจึงมุ่งม่ันเดินทางมายังบริเวณท้องสนามหลวง เพ่ือเข้ากราบสักการะเบ้ืองหน้า พระบรมโกศ ในพระบรมมหาราชวังสักครั้งในชีวิต การเดินทางของพวกเขาหาได้สะดวก เฉกเช่นบุคคลท่ัวไปไม่ แม้สภาพร่างกายท่ีไม่เอื้ออ�ำนวย ท�ำให้พวกเขามีอุปสรรคในการ เดินทางอย่างมาก แต่ก็ถือว่านี่คอื การเดินทางครงั้ ส�ำคญั ที่สดุ ในชีวติ ชวี ติ การเดนิ ทาง และความรสู้ กึ ของพวกเขาเปน็ อยา่ งไร เรามารว่ มรบั รถู้ งึ ความจงรกั ของเขารว่ มกนั ฝนั สุดทา้ ยของลงุ เอี่ยม ขอทานพกิ าร หลายท่านมีโอกาสเดินทางมากราบพระบรมศพหลายครั้ง แต่ส�ำหรับใครบางคน ไมเ่ ป็นเชน่ น้นั แมก้ ารเดินทางสกั ครั้งหนึ่งในชวี ติ กย็ ังดูเหมือนจะยากลำ� บากยิง่ ขอทานเงนิ ลา้ นใจบญุ ลงุ เอยี่ ม หรอื นายเอยี่ ม คำ� ภริ านนท์ อายุ ๖๖ ปี ทเี่ คยสรา้ ง ความประทบั ใจ เมอื่ ครัง้ ทบ่ี รจิ าคเงินใหก้ บั วัดไรข่ งิ ปลี ะนบั ลา้ นบาท วนั นขี้ อทานใจดผี ้นู จี้ ะ รู้สกึ อยา่ งไรต่อเหตุการณ์การสญู เสียขวัญและก�ำลังใจของปวงชนชาวไทยครงั้ ใหญ่ ทนั ทที ไ่ี ดร้ บั ขา่ วการสวรรคตของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ท�ำให้ลุงเอี่ยมต้องการเข้าใกล้ชิดพ่อหลวงผู้ทรงเป็นที่รักเคารพเป็นคร้ังสุดท้ายในชีวิต แต่ กระน้ัน ด้วยความพกิ ารทางดา้ นร่างกายทำ� ให้เป็นอุปสรรคต่อการเดนิ ทาง ลุงเอย่ี มไดส้ มใจในส่งิ ทฝี่ ันอยากท�ำเป็นคร้ังสุดทา้ ยของชีวติ เมอื่ พล.ต.ท.ศานิตย ์ มหถาวร ผบู้ ัญชาการตำ� รวจนครบาลทราบข่าว จงึ มอบหมายให้ต�ำรวจ สน.ธรรมศาลา มา รับ จังหวะจ๊ะเอ๋กับรถตู้ของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ที่มารับ พอด.ี .. ก่อนหน้าน้ีลุงบอกว่า ได้แต่ร่วมฟังสวดพระอภิธรรมถวายเป็นพระราชกุศลแด่ ในหลวงทุกเย็น เศร้าโศกอาลัยก็ท�ำได้แต่เพียงแต่งชุดด�ำน่ังรถเข็นคนพิการ กอดพระบรม ฉายาลกั ษณไ์ วก้ ับอก เมื่อทราบว่ามีผู้จะพาไปกราบพระบรมศพ สีหน้าของลุงก็เปลี่ยนไปทันที จากที่ เศรา้ หมองกลับยมิ้ แยม้ ชายชราขอเปล่ยี นเครอ่ื งแต่งตวั ใหมจ่ ากกางเกงขาสั้นสดี �ำ เสอ้ื เช้ติ 224 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

สดี ำ� เปน็ กางเกงขายาวสีด�ำ สวมเส้ือเชิต้ แขนยาวสดี ำ� สวมทบั ดว้ ยสูทสีดำ� พรอ้ มกบั เผยวา่ สำ� หรบั ชดุ สทู นไ้ี ดเ้ ตรยี มการไวต้ งั้ แตท่ ราบขา่ วพอ่ หลวงเสดจ็ สวรรคต เพอ่ื จะสวมใสว่ นั เขา้ ไป กราบพระบรมศพ แตไ่ มม่ คี นพาไป ไดแ้ ต่เกบ็ ไวร้ อว่าสักวันหน่งึ จะมีโอกาสไดไ้ ป ขณะเดียวกัน นางมยุรี ด�ำเนินผล ผอ.ศูนย์คุ้มครองคนไร้ที่พ่ึง จ.นครปฐม กรม พัฒนาสังคมและสวัสดิการ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความม่ันคงของมนุษย์ ได้น�ำ รถตู้พร้อมเจ้าหน้าท่ีมาหานายเอ่ียม ท่ีห้องแถวร้านค้าหน้าวัดไร่ขิง ซ่ึงเป็นท่ีพัก กล่าวว่า เมอื่ ตอนเช้าไดร้ ับคำ� สั่งจาก พล.ต.อ.อดลุ ย์ แสงสิงแก้ว รฐั มนตรี ให้มารบั ตวั ลงุ เอยี่ มเพ่อื เข้ากราบพระบรมศพ ตามที่ลุงเอ่ียมปรารถนา เพราะถือว่าลุงเอี่ยมเคยได้รับรางวัล ประชาบดี ประเภทบุคคลผอู้ ย่ใู นภาวะยากล�ำบากท่ีประพฤตติ นดเี ด่นเมื่อปี ๒๕๕๕ ท่เี ป็น ตวั อยา่ งทด่ี ขี องสงั คม ในการเคารพกฎหมาย เมอ่ื มาถงึ พบวา่ เจา้ หนา้ ทต่ี ำ� รวจมารบั เชน่ กนั จงึ ตกลงกนั ว่าจะเดนิ ทางไปพรอ้ มกนั เพือ่ จะได้ช่วยกันดแู ลลุงเอย่ี มดว้ ย จากนั้น เจ้าหน้าท่ีต�ำรวจได้ช่วยกันอุ้มลุงเอี่ยมข้ึนรถตู้ออกเดินทางมุ่งหน้าไปยัง พระบรมมหาราชวังสมดงั ความตง้ั ใจครั้งสดุ ทา้ ยของชายชรา บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 225

ลุงทองสาย ผู้เดนิ ทาง ๑๘ วนั ด้วยรถโยกสามลอ้ ชายขาพกิ ารทง้ั สองขา้ ง มงุ่ หนา้ เขา้ มากราบสกั การะพระบรมศพเบอื้ งหนา้ พระบรม โกศ ด้วยพาหนะสว่ นตัวทีท่ �ำให้เขาเดนิ ทางดว้ ยตนเองได้ นั่นคอื รถสามล้อโยก ต้ังแตค่ ืนวนั ที่ ๑๓ ตุลาคม คนื ทีช่ าวไทยทั้งประเทศต่างตกอยู่ในอาการช็อก และ ใจสลายอยา่ งสดุ อาลัยในการสญู เสียครง้ั ใหญ่ของคนไทย ลุงทองสาย บุญมา วัย ๔๙ ปี ชาวจังหวัดสรุ นิ ทร์ ตัดสนิ ใจเดนิ ทางดว้ ยรถสามล้อโยกมายังพระบรมมหาราชวังในทนั ที ชายวยั กลางคนมาถงึ สนามหลวงเม่ือตี ๔ ของวันท่ี ๓๑ ตุลาคม ๒๕๕๙ รวมระยะ เวลาในการเดินทางกวา่ ๑๘ วัน ทนั ทีท่มี าถึงกม็ าติดต่อทกี่ องอำ� นวยการ บริเวณหนา้ วดั มหาธาตุฯ เพราะเกรงว่าตนแต่งตวั ไมเ่ รยี บรอ้ ย แตเ่ จา้ หน้าท่อี นุญาตให้ลุงเขา้ วังได้ด้วยชุด ทสี่ วมใส่มา คือเส้ือยืดคอกลมตวั เก่า หลงั จากพกั ทานขา้ ว ด่ืมนำ�้ กม็ ีอาสาพาลุงเดนิ เขา้ ไป ถวายบังคมพระบรมศพภายในพระบรมมหาราชวัง ในช่องทางพเิ ศษสำ� หรบั คนพกิ าร จากคำ� บอกเลา่ การใชช้ วี ติ ระหวา่ งเดนิ ทางของลงุ พบวา่ ตลอดทางทมี่ ากโ็ ยกสามลอ้ มา คำ�่ ไหนนอนนน่ั นอนตามใตต้ น้ ไม้ ศาลา หรอื ตามปม๊ั นำ้� มนั พอแวะปม๊ั กจ็ ะมคี นเอาขา้ ว เอาน้�ำมาใหด้ ืม่ มีประชาชนมาอาสาพาลุงข้ึนกระบะ รถมาสนามหลวง แต่เจา้ ตวั กป็ ฏเิ สธ เพราะตงั้ ใจจะโยกสามลอ้ มาเพอ่ื พอ่ และตลอดระยะทางจากสรุ นิ ทรถ์ งึ กรงุ เทพฯ ลงุ เดนิ ทาง มาคนเดียว ด้วยเส้ืออีกตัวที่พกมาส�ำหรับผลัดเปล่ียน ส่ิงส�ำคัญที่ท�ำให้เจ้าตัวมีก�ำลังใจใน การเดนิ ทางครงั้ นคี้ อื พระบรมฉายาลกั ษณใ์ นหลวงจากหนงั สือพมิ พ์ 226 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

“คดิ ถงึ พอ่ หลวง และภมู ิใจที่ไดม้ า ดีใจทมี่ าถึง ได้มาไหว้พอ่ หลวง ลงุ รกั พ่อหลวง เราเกิดมาในชวี ติ ตอ้ งรกั ในหลวง มันพดู ไมอ่ อก เศร้าใจ” น่คี ือคำ� พูดจากใจซอ่ื ๆ ของชาย พิการวยั กลางคนทีห่ วั ใจแกรง่ เกินกายสังขารภายนอก หลังจากเข้าไปถวายบังคมพระบรมศพในช่วงเช้า เม่ือได้สอบถามถึงความรู้สึก ขณะกราบถวายบังคมพระบรมศพ เบื้องหน้าพระบรมโกศ ลุงว่ารู้สึกดีใจมากที่ได้กราบ พระองคท์ ่าน “ผมมีบุญวาสนาแล้ว ได้มากราบในหลวง ปกติเคยดูแต่โทรทัศน์ เป็นครั้งแรกใน ชีวิตท่มี ีโอกาสได้มาใกลพ้ ระองค์ท่านขนาดน”ี้ ส่วนเมล็ดพันธุ์ข้าวท่ีได้รับ ลุงจะเอาไปหว่านปลูก เพราะท่ีบ้านท�ำนาประมาณ ๑๐ ไร่ เลี้ยงดตู ากับยายดว้ ย “ผมพูดไม่ออกบอกไม่ถูก อยู่ท่ีบ้านผมยกมือไหว้กราบรูปพระองค์ท่านทุกๆ วัน ในชวี ติ กจ็ ะทำ� แบบนตี้ ลอดไป” ความเคารพศรัทธาในคุณความดีงามของใครคนหน่ึง ย่อมเป็นก�ำลังส�ำคัญในการ ด�ำรงอยู่เพ่ือคุณความดีนั้น ด้วยส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ท�ำให้ลุงทองสาย ชายวัย กลางคนร่างพิการคนน้ีมีก�ำลังใจในการเดินทางไกลเพื่อจะมาสัมผัสบรรยากาศแห่งความ โศกอาลัยของประชาชนชาวไทย สักครงั้ ในชีวิต (ขอบคณุ ขอ้ มลู : facebook อโนทยั สกลุ ทอง) กลุ่มชมรมคนพกิ ารวีลลแ์ ชร์ จากปราจนี บรุ ถี ึงสนามหลวง ชมรมคนพิการวีลล์แชร์ จ. ปราจีนบุรี พร้อมพสกนิกรเครือข่ายเหยื่อเมาแล้วขับ รวมตัวกันจัดกิจกรรม เดินทางด้วยรถสามล้อโยกจ�ำนวน ๙ คน ๙ คัน ณ บริเวณหน้า โรงพยาบาลกบินทร์บุรี ก่อนเดินทางมุ่งหน้าสู่กรุงเทพฯ ด้วยส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เพ่ือกราบถวายอาลัยเบ้ืองหน้า พระบรมโกศ ในพระบรมมหาราชวงั การเดินทางคร้ังนก้ี ลมุ่ ผ้พู กิ ารทม่ี ุ่งมัน่ ด้วยใจภักดิ์ ใชเ้ วลากวา่ ๓ วันจึงได้มาถงึ ยัง จดุ หมายปลายทางดว้ ยความปลอดภยั บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 227

พภิ พ เลไธสง อายุ ๕๘ ปี ประธานกลมุ่ พฒั นาอาชพี คนพกิ ารอำ� เภอกบนิ ทรบ์ รุ ี เลา่ วา่ “หลงั จากทไ่ี ดย้ นิ การแถลงขา่ วของสำ� นกั พระราชวงั ดว้ ยความเสยี ใจ อยา่ งไรในหลวงทา่ น ก็จากเราไปไมก่ ลับ เราก็อยากไปกราบพระบรมศพของทา่ น ผมจึงรวมพลงั กนั กบั คนพกิ าร กบนิ ทร์บุรีออกเดนิ ทางด้วยรถโยก ๙ คัน ๙ คน ใชเ้ วลาในการเดินทางประมาณ ๓ วนั ” การวมตัวกันคร้งั นี้ ไมใ่ ชก่ ารจดั กิจกรรมโดยท่ัวไป แตเ่ ป็นการรวมตวั รวมใจกันเพ่อื จุดมุ่งหมายเดียวเท่านั้น ตลอดระยะเวลาการเดินทาง ทุกคนล้วนมีจิตที่มุ่งมั่น ใช้ก�ำลัง กายใจอยา่ งเปย่ี มลน้ แตน่ นั่ กม็ ไิ ดท้ ำ� ใหพ้ วกเขาทดทอ้ ใจ ยงั คงมงุ่ หนา้ เดนิ ทางมายงั สถานที่ ทีไ่ ด้ใกล้ชดิ พ่อหลวงของพวกเขาใหม้ ากท่ีสดุ ส่วน นายพงษ์ศกั ด์ิ แยม้ จัน อายุ ๒๗ ปี พิการมาแต่ก�ำเนดิ กล่าวถึงความรสู้ กึ คอ่ นขา้ งยากลำ� บาก วา่ ตงั้ ใจจะนงั่ รถโยกไปทพี่ ระบรมมหาราชวงั เพอ่ื ไปกราบพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ท่ีไปเพราะตนเป็นคนไทย ถึงแม้ว่า รา่ งกายจะไมเ่ อือ้ อ�ำนวย “ไมไ่ หวกต็ อ้ งไหว เพอ่ื ในหลวง” พร้อมชูนิว้ มือ ๒ น้วิ ...สู้ ส ู้ กอ่ นทจี่ ะออกเดินทาง ท่ามกลางการรักษาความปลอดภัยของเจ้าหน้าที่ต�ำรวจทุกท้องท่ี เจ้าหน้าท่ีหน่วยกู้ภัยฯ และรถฉกุ เฉนิ ของโรงพยาบาลหลายแหง่ ทค่ี อยอำ� นวยความสะดวกใหก้ บั ขบวนจกั รยานโยก คนพิการ เพ่ือความปลอดภัย ให้ถึงจดุ หมายปลายทางตอ่ ไปสมกบั ความต้ังใจอนั แรงกลา้ แม้การเดินทางจะมีความยากล�ำบาก แต่ก็มิได้ท�ำให้พวกเขาเหล่านี้ถอยกลับ สิ่ง เดยี วทท่ี �ำใหพ้ วกเขามีก�ำลังกายใจมากมายขนาดน้ี คอื ความจงรกั และภกั ดี น้อมส�ำนึกใน พระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดลุ ยเดช นนั่ เอง 228 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

โอกาสพิเศษ ของกลุม่ เด็กพิการทางสมอง - พกิ ารซำ้� ซ้อน แม้ความไม่สมบูรณ์ของสติปัญญาจะไม่ครบพร้อม แต่หัวใจไม่ได้บกพร่องไปด้วย ส�ำหรับคนกลมุ่ หนงึ่ ที่มหี ัวใจจงรกั ภักดี ในขณะทีพ่ วกเขาถูกเรียกวา่ ผ้พู ิการทางสมองและ ปญั ญา เม่ือเจ้าหน้าที่และผู้ปกครองจากสถานสงเคราะห์เด็กพิการทางสมองและปัญญา (หญงิ ) หรอื บ้านราชาวดี อ.ปากเกร็ด จ.นนทบุรี รวมกลมุ่ กันพาเดก็ พิการทางสมองปญั ญา และพิการซ้�ำซ้อนอายุระหว่าง ๗-๑๘ ปี ๒๓ คน เดินทางมากราบสักการะพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช “วนั นีเ้ ดก็ ๆ ทุกคนตอ้ งการท่ีจะมาสกั การะพระบรมศพ เพราะเด็กๆ เหลา่ นี้รบั ร้ถู ึง การสญู เสยี คร้ังใหญ่ในคร้ังนเี้ ปน็ อย่างดี เพราะทุกเชา้ เวลาเขา้ แถวเคารพธงชาติ ผู้ปกครอง และเจ้าหน้าท่ีทุกคนจะเล่าถึงพระราชกรณียกิจของในหลวงรัชกาลที่ ๙ ที่ทรงงานเพ่ือ ประโยชนส์ ุขของประชาชนให้เดก็ ๆ ฟงั ทุกวนั จนเดก็ ๆ กลุ่มนซ้ี มึ ซบั เข้าไปในความรู้สึก” นางวิมลพรรณ กุญแจทอง ผู้ปกครองสถานสงเคราะห์เด็กพิการทางสมองและ ปัญญา (หญิง) กล่าวดว้ ยความตนื้ ตัน ดว้ ยความซาบซึง้ ในพระมหากรุณาธิคณุ ที่ทรงมตี อ่ ผูพ้ ิการทางสมอง ปัญญา และ พิการซ�้ำซ้อน ผู้ปกครองสถานสงเคราะห์ฯ ยังแสดงความรู้สึกถึงในหลวงรัชกาลที่ ๙ ว่า พระองค์ได้พระราชทานพ้นื ทร่ี าชพสั ดุจ�ำนวนหนง่ึ ใน จ.นนทบุรี เพ่ือสร้างสถานสงเคราะห์ เด็กพกิ ารทางสมองและปัญญา (หญงิ ) ใหเ้ ดก็ เหล่านมี้ ีทพี่ ัก ทอ่ี ยอู่ าศยั ถงึ แม้พระองคจ์ ะ ไมเ่ คยเสด็จฯ มากต็ าม แตค่ ณะผปู้ กครองและเจา้ หน้าท่ีทุกคนยังคงจดจ�ำพระราชดำ� ริของ พระองคท์ า่ นทท่ี รงเนน้ ยำ้� ใหเ้ จา้ หนา้ ทท่ี กุ คนดแู ลเดก็ เหลา่ นใ้ี หด้ ี และทกุ คนกน็ ำ� พระราชดำ� ริ น้มี าใสเ่ กลา้ และจะดำ� เนินการตามพระราชด�ำริใหด้ ีท่สี ดุ น.ส.ไพลิน ชื่นอารมย์ อายุ ๑๗ ปี ผู้พิการทางสติปัญญา พูดออกมาจากใจว่า รกั ในหลวงรชั กาลท่ี ๙ มาก เพราะในหลวงท่านมีความเมตตาตอ่ ประชาชน พระองคท์ รง มีโครงการในพระราชด�ำริเพื่อคนไทยมากมายทรงสร้างเขื่อนเก็บน้�ำ และโครงการกังหัน ชัยพัฒนาเพ่ือบ�ำบัดน�้ำเน่าเสีย เป็นประโยชน์กับประชาชน และสอนหลักความพอเพียง ไมใ่ ช้จา่ ยเกินตวั ซึ่งท่ีผ่านมา ผ้พู ิการจะได้รับพระราชทานเล้ยี งอาหารประจำ� ปี รู้สกึ ซาบซ้ึง ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ และจะขอเป็นข้ารองบาททกุ ชาติไป บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 229

ขณะท่ี น.ส.ประภาพร นกนาก อายุ ๑๖ ปี พกิ ารขาออ่ นแรงทง้ั สองขา้ งตง้ั แตก่ ำ� เนดิ กล่าวว่า ตอนท่ีตนและครอบครัวทราบว่าพระองค์สวรรคต เสียใจกันมาก แม้ว่าตนจะไม่ เคยไปรับเสด็จ หรือเห็นพระองค์ทรงงาน แต่พ่อกับแม่จะบอกเสมอว่านี่คือพระเจ้าอยู่หัว ของเรา พระองค์ทรงงานหนัก และท�ำทุกอย่างเพื่อให้ประชาชนมีชีวิตท่ีดี พ่อกับแม่จะ สอนเสมอใหต้ นเป็นเดก็ ดี ช่วยเหลอื ผู้อ่ืนเท่าท่ีจะท�ำได้ “พวกเรามาเข้าคิวสกั การะพระบรมศพต้ังแตเ่ วลาเชา้ ๖ โมงครงึ่ แม้จะรอนาน แต่ ไม่รู้สึกเหน่ือยหรือท้อ ถึงจะไม่ได้ข้ึนไปกราบสักการะพระบรมศพบนพระที่น่ังดุสิตมหา ปราสาท แตไ่ ดก้ ราบสกั การะเบอื้ งหนา้ พระบรมฉายาลกั ษณด์ า้ นลา่ งกด็ ใี จและภมู ใิ จมากแลว้ เพราะในชวี ติ นห้ี นไู มร่ จู้ ะทดแทนพระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระองคท์ มี่ ตี อ่ พวกเราชาวไทยได้ อยา่ งไร ไดแ้ ตอ่ ธษิ ฐานขอใหพ้ ระองคเ์ สดจ็ สสู่ วรรค์ ตง้ั ใจวา่ จะเปน็ ลกู ทดี่ ี เชอ่ื ฟงั พอ่ แม่ และ ชว่ ยพ่อแมท่ ำ� งาน” ประภาพรกล่าวจากใจ ทุกคนมีโอกาสได้เข้ากราบพระบรมศพเบื้องหน้าพระบรมโกศ ในพระบรมมหา- ราชวงั ด้วยความร่วมแรงร่วมใจ ท้งั ผ้ปู กครอง และเจา้ หนา้ ท่ที กุ คน ถือเป็นการท�ำความดี ถวายในหลวงรชั กาลที่ ๙ ทม่ี อบโอกาสพเิ ศษนใ้ี หก้ บั ผพู้ กิ ารไดป้ ฏบิ ตั หิ นา้ ทข่ี องตนในฐานะ ประชาชนของพระองค์สมด่ังตงั้ ใจ ใชม้ ือป่ันจักรยานคนพิการ กว่า ๕๐๐ กโิ ลเมตร ดว้ ยใจภักดี ในการเดินทาง บางครั้งอุปสรรคก็ใช่ว่าจะเป็นเคร่ืองขัดขวางความส�ำเร็จเสมอไป แตอ่ าจหมายถงึ เครอ่ื งผลกั ดนั ใหเ้ กดิ กำ� ลงั กายใจมงุ่ หนา้ เดนิ ทางไปยงั จดุ มงุ่ หมายไดเ้ ชน่ กนั ฉะนนั้ ไมเ่ ปน็ ทแี่ ปลกใจเลยวา่ ผพู้ กิ ารหลายราย หลายกลมุ่ ตา่ งมงุ่ หนา้ เดนิ ทางดว้ ยระยะทาง ไกลๆ อย่างนั้นได้อย่างไร ด้วยความจงรักภักดีท่ีมีต่อพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา- ภมู พิ ลอดลุ ยเดช อย่างเป่ยี มล้มหวั ใจของพวกเขา เฉกเช่นหนมุ่ พิการคนนี้ ดว้ ยระยะทางกวา่ ๕๐๐ กโิ ลเมตร มใิ ชอ่ ปุ สรรคสำ� หรบั หนมุ่ พกิ ารคนหนง่ึ เมอื่ เทยี บ กบั ส่ิงท่พี ่อหลวงของเขาท�ำให้ประชาชน นายธนวนิ ปนิ ะถา หรือ เพช็ รน้อย หนุม่ พกิ าร แตก่ ำ� เนดิ วยั ๒๙ ป ี มงุ่ มนั่ ทำ� ความดเี พอื่ พอ่ หลวงเปน็ ครงั้ สดุ ทา้ ย ใชม้ อื ปน่ั จกั รยานคนพกิ าร มากราบถวายสักการะเบ้ืองหน้าพระบรมโกศพระบรมศพ ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวงั 230 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

เขาเริ่มใช้สองมือปั่นล้อจักรยานคนพิการ เมื่อวันท่ี ๑ พฤศจิกายน ๒๕๕๙ ณ บ้านยางสีสุราช อ.ยางสีสุราช จ.มหาสารคาม เพ็ชรน้อยเตรียมสัมภาระ เส้ือผ้า ผ้าห่ม เต็นท์นอน กับรถจักรยานประกอบเองคู่ชีพ พร้อมกับพระบรมฉายาลักษณ์พระบาท สมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และธงชาติไทยติดตัว เพื่อเดินทางมายัง พระท่ีนั่งดุสิตมหาปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง โดยมีความตั้งใจเกินร้อยที่จะกราบ ถวายสกั การะเบอื้ งหนา้ พระบรมโกศพระบรมศพ ณ พระทนี่ ง่ั ดสุ ติ มหาปราสาท ในพระบรม มหาราชวัง สักคร้ังหน่ึงในชวี ิต เพ็ชรน้อย เป็นผู้มีความผิดปกติทางร่างกายมาตั้งแต่ก�ำเนิด ขาลีบท้ังสองข้าง มี เพียงร่างกายส่วนบนเท่านั้นที่ใช้งานได้ปกติ และมีพาหนะเป็นรถจักรยานขนาดเล็กคู่ใจ ใช้เดนิ ทางไปไหนมาไหน โดยไมพ่ ่งึ คนอนื่ “ผมผิดปกติทางร่างกาย คือมีขาลีบทั้งสองข้างมาตั้งแต่เด็ก ปัจจุบันมีอาชีพสอน เดาะลกู ฟตุ บอลใหก้ บั เดก็ ๆ ทำ� ธรุ กจิ ขายตรงและอาชพี รบั จา้ งทว่ั ไป หลงั ทราบขา่ วการเสดจ็ สวรรคตของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ก็อยากจะปนั่ จักรยานด้วย มือจากจังหวัดมหาสารคาม ระยะทางกวา่ ๕๐๐ กิโลเมตร ไปยงั พระบรมมหาราชวงั สกั ครง้ั หนงึ่ ในชีวิต ตอนแรกผมตัง้ ใจจะปน่ั ไปกราบพ่อหลวงในวันที่ ๕ ธนั วาคม แตพ่ ระองค์เสด็จ สวรรคตกอ่ น จงึ เปลยี่ นใจเรง่ เดนิ ทางเพอ่ื ไปสกั การะพระบรมศพแทน” ชายพกิ ารหวั ใจแกรง่ ผ้นู ้ีกลา่ ว บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 231

ชายหนมุ่ ไดเ้ ตรยี มตวั มานานกวา่ หนึ่งอาทติ ย์ โดยมีเพ่ือนร่วมทางเปน็ ชาว อ.ยาง- สีสุราช อีกสองคนปั่นจักรยานและขับมอเตอร์ไซค์ไปเป็นเพื่อน ส่วนการเตรียมอุปกรณ์ เดินทางจะมีจ�ำพวกของใช้ อุปกรณ์ซ่อมรถ และเต็นท์ส�ำหรับกางพักตามริมทาง ซ่ึงวันนี้ รสู้ กึ ตน่ื เตน้ มากทจ่ี ะไดเ้ ดนิ ทางไปกรงุ เทพฯ เพอ่ื จะไปสกั การะพระบรมศพ คาดวา่ จะใชเ้ วลา เดินทางประมาณ ๑๓ วนั ระยะทางและเวลามใิ ชอ่ ปุ สรรคทสี่ ำ� คญั แตจ่ ติ ใจทที่ อ้ ถอยตา่ งหากทำ� ใหค้ วามสำ� เรจ็ อย่ไู กลเกินเอือ้ ม ในการเดินทางครง้ั นมี้ ใิ ช่เพอื่ ความสำ� เร็จในชีวิต แต่เป็นการเดินทางเพ่อื ในหลวง ความดีครั้งย่งิ ใหญท่ ่ีพวกเขาสามารถกระทำ� ได้ เป็นการแสดงพลงั แหง่ ความจงรัก ภกั ดีคร้ังส�ำคญั ในชวี ติ ของพวกเขาเลยทเี ดยี ว น่ังรถโยก มาจนถึงสนามหลวง ดว้ ยใจทไี่ มย่ อ่ ทอ้ และเตม็ เปย่ี มดว้ ยความจงรกั ภกั ด ี ถงึ แมพ้ าหนะจะไมเ่ ออื้ อำ� นวย แต่ก็มิอาจท�ำให้หนุ่มพิการคนหน่ึงท้อถอยแม้แต่น้อยในการเดินทางไกล เพื่อมุ่งหน้าสู่ ท้องสนามหลวง นบั ตงั้ แตว่ นั ท่ี ๑๗ ตลุ าคม ทผ่ี า่ นมา ตน้ หรอื นายณฐั พล บบุ ผาวาส อายุ ๒๗ ปี หนุ่มพิการน่ังรถโยกมาจาก อ.สอยดาว จ.จนั ทบรุ ี เพอ่ื เดนิ ทางมาทที่ อ้ งสนามหลวง ตน้ มคี วามตง้ั ใจจะมากราบถวายบงั คมพระ- บรมศพ พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหา- ภูมิพลอดุลยเดช เพราะตนเองรักพระองค์ ท่านเหมือนพ่อคนหนึ่ง และอยากจะท�ำ อะไรเพ่ือพระองค์ท่านสักคร้ังในชีวิต จึง บอกกบั ทางบา้ นวา่ จะออกเดนิ ทางมากราบ ถวายบังคมพระบรมศพ ซง่ึ ทางบา้ นก็ไม่ได้ หา้ มปราม ระหวา่ งทางกแ็ วะพกั นอนตามวดั จนกระทงั่ มาพบกบั นายบนั เทงิ เนาโอโลว์ อายุ ๕๘ ปี ทีเ่ ดนิ เทา้ มาจากจงั หวัดชยั ภูมิ 232 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

โดยพบกนั ที่ จ.สระบุรี จึงเดินทางเขา้ มากรุงเทพฯ พรอ้ มกนั บันเทิงเร่ิมออกเดนิ เท้ามาจากบ้านใน อ.เมอื ง จ.ชัยภมู ิ ช่วงแรกก็ถกู รองเทา้ กัดจน เปน็ แผล แต่กเ็ ดินมาเร่อื ยๆ ตลอดชวี ิตลงุ บันเทิงไม่เคยเขา้ เฝา้ ฯ รบั เสดจ็ พระองคท์ า่ นเลย จึงตง้ั ใจวา่ จะมากราบถวายบังคมพระบรมศพให้ได้สกั ครงั้ ในชวี ิต หนมุ่ ใหญพ่ ิการ โยกรถเข็นพระราชทานมาถึงสนามหลวง ดว้ ยภาวะความพกิ ารทางดา้ นรา่ งกาย อาจมอบโอกาสใหบ้ างคนไดร้ บั สงิ่ ดๆี เขา้ มา ในชีวิต ด่ังเช่นหนุ่มใหญ่ผู้พิการเดินไม่ได้ผู้นี้ท่ีมีโอกาสได้รับรถเข็นพระราชทาน เป็นที่ ภาคภมู ใิ จของตนเปน็ อยา่ งมาก และวนั นเ้ี จา้ ตวั มโี อกาสใชร้ ถเขน็ พระราชทานคนั น้ี เดนิ ทาง มาสกั การะพระบรมศพถงึ ทอ้ งสนามหลวงดงั ตัง้ ใจ นายปาน หมื่นโยชน์ พ่อเฒ่าพิการวัย ๔๘ ปี ชาว อ.ละหานทราย จ.บุรีรัมย์ น่ังรถสามล้อแบบคันโยกพระราชทาน ติดรูปพระบรมฉายาลักษณ์ และสวมเสื้อสีด�ำ ไว้ทุกข์ที่มีข้อความ “ขอเป็นข้ารองบาททุกชาติไป” ออกเดินทางจากบ้านไปตามถนนสาย โชคชัย-เดชอดุ ม ผา่ น อ.นางรอง อ.หนองกี่ จ.บุรีรมั ย์ เพ่อื จะไปถวายสกั การะพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และร่วมแสดงความอาลัยถวายแด่ ดวงพระวิญญาณพระองค์เม่ือเสด็จสู่สวรรคาลัย ในฐานะพสกนิกรไทยคนหน่ึงที่ส�ำนึกใน พระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ สร้างความประทับใจแก่ผู้ที่ขับรถสัญจรผ่าน บางคนน�ำ เงิน สิ่งของ อาหารมามอบ ทงั้ เปน็ ก�ำลงั ใจใหล้ ุงปานเดินทางสู่จดุ หมายตามท่ีตั้งใจไว้ หนุ่มใหญ่พิการบอกว่า มีทุกวันนี้เพราะพระเมตตาของพระองค์ จึงมีความต้ังใจ จะเดนิ ทางโดยรถโยกคนพกิ ารทไ่ี ดร้ บั พระราชทานมาใหถ้ งึ กรงุ เทพมหานคร คาดวา่ ใชเ้ วลา ประมาณ ๑๐ วนั เพอื่ เข้าไปถวายสกั การะพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหา- ภูมิพลอดุลยเดช ด้วยความส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ เพราะที่ผ่านมาตนได้รับสิ่งของ พระราชทาน ทงั้ รถเขน็ พระราชทาน ฟนั เทยี มพระราชทาน ตลอดจนพระราชดำ� รัสต่างๆ ของพระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มาใชใ้ นชีวิตประจ�ำวนั ท�ำใหม้ ชี ีวติ อยู่ได้อย่างมีความสุข แมส้ ภาพร่างกายจะพิการ แตไ่ ม่ได้เปน็ อปุ สรรคในการดำ� เนนิ ชีวิต “ท่ีผ่านมาได้เห็นพระองค์ทรงงานด้วยความเหน็ดเหน่ือยมาก เพื่อให้พสกนิกร บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 233

ของพระองค์อยู่ดีกินดี เมื่อถึงพระบรมมหาราชวังแล้ว ผมจะเข้าไปกราบพระบรมศพ ของพระองค์ท่านเพ่ือแสดงความอาลัยเป็นครั้งสุดท้าย ตอบแทนท่ีพระองค์ทรงมีพระ- มหากรุณาธคิ ณุ ตอ่ พสกนิกรตลอดมา” เขากล่าวดว้ ยความตืน้ ตัน เจา้ ตวั ออกเดินทางจากบ้านพกั ตัง้ แตช่ ว่ งบา่ ยวนั ท่ี ๑๕ ตุลาคม ๒๕๕๙ ใชเ้ สน้ ทาง ลัดจาก อ.ปะคำ� เข้า อ.โนนสุวรรณ เพ่ือเขา้ สถู่ นนสาย ๒๔ โชคชัย-เดชอดุ ม ตอ่ ไปยงั ถนน มิตรภาพ ในระหว่างทางก็แวะพักค้างคืนตามตู้ยามต�ำรวจในเส้นทางผ่าน มีเจ้าหน้าที่ มูลนิธิกู้ภัยฯ ประสานส่งต่อดูแลไปตามเส้นทาง ซ่ึงตลอดเส้นทางมีผู้พบเห็นได้จัดหาน้�ำ ดืม่ อาหาร ส่ิงของจำ� เป็นไปมอบใหเ้ ป็นระยะ มีคนเข้ามาแสดงความชื่นชมและใหก้ �ำลงั ใจ ลุงปาน ขอให้เดินทางสู่จดุ หมายปลายทางอย่างที่ตัง้ ใจ กำ� ลงั ใจเปน็ สงิ่ สำ� คญั ทส่ี ดุ ในการปฏบิ ตั หิ นา้ ทหี่ รอื กระทำ� กจิ ธรุ ะใดๆ กต็ าม ลงุ ปาน บอกว่าตนได้รับมาโดยตลอดจากพระองค์ท่าน ท�ำให้ตลอดระยะเวลาในการด�ำเนินชีวิต ที่ผ่านมา สร้างขวัญและก�ำลังใจให้กับตนเป็นอันมาก ในครั้งน้ีถือเป็นการสร้างความดี ตอบแทนคุณพระองค์ บรรยากาศอนั นา่ จดจำ� ของผูพ้ กิ ารทางสายตา - จติ อาสา ผู้บกพร่องทางสายตาจำ� นวน ๓๐๐ คนและจติ อาสา ๑๐๐ คน จากสมาคมนักเรยี น เก่าโรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพฯ ภายใต้การด�ำเนินงานของมูลนิธิช่วยคนตาบอด แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชินูปถัมภ์ เข้าถวายสักการะพระบรมศพพระบาทสมเด็จ พระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เบื้องหน้าพระบรมโกศ คนตาบอดจ�ำนวนมากช่วยกัน เดินจงู มือกันอย่างชา้ ๆ โดยมีจิตอาสาคอยดูแลอยา่ งท่วั ถงึ ทกุ คนตนื่ เตน้ ทจ่ี ะไดเ้ ขา้ กราบ สกั การะพระบรมศพ นายชว่ ง โพธริ ญั อายุ ๖๘ ปี ผบู้ กพรอ่ งทางสายตาจาก อ.นาเชอื ก จ.มหาสารคาม ในฐานะศิษย์เก่าโรงเรียนสอนคนตาบอดกรุงเทพฯ กล่าวว่า ในหลวงรัชกาลท่ี ๙ ทรงมี พระมหากรุณาธิคุณกับคนพิการ โดยเฉพาะคนตาบอด ครั้งหน่ึงเสด็จพระราชด�ำเนิน พรอ้ มดว้ ยสมเดจ็ พระนางเจา้ ฯ พระบรมราชนิ นี าถ และพระบรมวงศานวุ งศ์ ไปพระราชทาน 234 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

เล้ียงอาหารท่ีโรงเรียนสอนคนตาบอด กรุงเทพฯ ช่วงปีใหม่ทรงพระราชนิพนธ์ เพลง “ยิ้มสู้” เป็นก�ำลังใจให้คนตาบอด ภายหลังบทเพลงน้ีน�ำมาให้ก�ำลังใจคน พิการท้ังหมด นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณ ท่ีพระองค์ทรงมองเห็นและปฏิบัติต่อคน ตาบอดเสมือนคนท่ัวไป ท�ำให้ทุกวันนี้คน ตาบอดหากมีศักยภาพและความสามารถ ก็ได้รับโอกาสเหมือนคนท่ัวไป ต้ังแต่การ เข้าเรียนในสถาบันการศึกษาทั่วไปได้ สามารถสอบชิงทุนไปเรียนต่อในสถาบัน อดุ มศึกษาต่างประเทศ จนขณะน้มี คี นตาบอดเรยี นจบปรญิ ญาเอกเป็นดอกเตอรห์ ลายคน นอกจากนย้ี งั มีโอกาสทำ� งานประกอบอาชีพมากข้นึ อยา่ งตนทป่ี ระกอบอาชพี หมอนวด น.ส.สุชญั ญา วศิ รตุ ไภศาล อายุ ๑๗ ปี นกั เรยี นชัน้ ม.๖ โรงเรียนศรีอยุธยาใน พระอปุ ถัมภ์ และนายวุฒิชยั แซ่ลี้ อายุ ๑๙ ปี นักเรียนชนั้ ม.๖ โรงเรียนเซนตค์ าเบรียล ร่วมกันกล่าวว่า รู้สึกดีใจมากที่ได้มาสักการะพระบรมศพ นับเป็นคร้ังแรกและคร้ังเดียวใน ชีวิตที่ได้มากราบพระองค์ ตั้งแต่ตอนท่ีพวกตนยังเด็กก็ได้ทราบข่าวพระราชกรณียกิจ ตา่ งๆ จากขา่ วในพระราชสำ� นกั ทำ� ใหท้ ราบวา่ พระองคท์ รงงานหนกั มาก แมว้ า่ พวกตนเปน็ ผู้พิการทางสายตา แต่พระองค์ก็ยังทรงนึกถึงและไม่ทอดท้ิง พระองค์ทรงพระราชนิพนธ์ เพลง “ยมิ้ ส”ู้ เพอ่ื ใหก้ ำ� ลงั ใจคนตาบอดดว้ ย ยง่ิ ทำ� ใหพ้ วกตนรสู้ กึ สำ� นกึ ในพระมหากรณุ าธคิ ณุ อยา่ งหาทีส่ ดุ มไิ ด้ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 235

นายรชั ตะ มงคล อปุ นายกสมาคม ศิษยเ์ กา่ โรงเรียนสอนคนตาบอดฯ กลา่ วว่า โรงเรียนสอนคนตาบอดฯ ถือก�ำเนิดขึ้นมา ด้วยแนวพระราชด�ำริของพระองค์ ที่ทรง เหน็ คณุ คา่ ของผพู้ กิ ารทางสายตา ทส่ี ามารถ มศี กั ยภาพในการเรยี นหนงั สอื มใิ ชเ่ พยี งอยู่ บา้ นเฉยๆ เทา่ นั้น เพราะเมื่อพวกเขาเหล่า น้ันสำ� เร็จการศกึ ษาก็จะสามารถดูแลตัวเอง และผู้อ่ืนได้เป็นอย่างดี พระองค์จึงมีพระ- ราชดำ� ริใหจ้ อมพลป.พิบูลสงคราม ซงึ่ ด�ำรง ต�ำแหน่งนายกรัฐมนตรีในขณะนั้น สร้าง โรงเรยี นสอนคนตาบอดในกรุงเทพฯ ขึ้นมา “สมัยก่อนพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เสด็จฯ ไปท่ีโรงเรียน บ่อยมาก เพือ่ ไปทรงเยี่ยมเยยี นนกั เรยี นผู้พิการทางสายตา หลายครั้งทพ่ี ระองคโ์ ปรดท่จี ะ เล่นกับเด็กๆ โดยทรงส่งสัญญาณมายังอาจารย์ที่สายตาปกติว่าไม่ให้บอกว่าพระองค์คือ ใคร จากนนั้ กจ็ ะทรงใชพ้ ระนามยอ่ วา่ ‘พล’ เลน่ กบั เดก็ ๆ แทน อกี ทงั้ ยงั ทรงเปน็ พระอาจารย์ สอนวิชาดนตรใี หแ้ ก่ผพู้ กิ ารทางสายตาอกี ด้วย” นอกจากน้ีพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมีพระมหา กรุณาธิคุณต่อผู้พิการทางสายตาเรื่อยมา ทุกปีจะพระราชทานเลี้ยงอาจารย์และนักเรียน ผู้พิการทางสายตาท่ีพระราชวังพญาไท พร้อมทรงเป่าแซกโซโฟนพระราชทานแก่ทุกคน ที่ส�ำคัญด้วยมีพระราชประสงค์อยากให้ผู้พิการทางสายตาทุกคนลุกข้ึนมาต่อสู้กับชีวิต ไมท่ อ้ ถอยกับโชคชะตา พระองคจ์ ึงทรงพระราชนพิ นธบ์ ทเพลง “ยมิ้ ส”ู้ ขน้ึ มาเพอ่ื เปน็ ขวญั และกำ� ลังใจใหผ้ ูพ้ ิการทกุ คนมีกำ� ลงั ใจในชีวติ ต่อไป นายรัชตะ กลา่ วตอ่ ว่า วนั นีก้ ็ถอื เปน็ อีกคร้ังที่ผูพ้ ิการทางสายตาทกุ คนท่ีเคยไดร้ บั พระมหากรณุ าธคิ ุณ จะมาแสดงความกตญั ญู และร่วมแสดงความอาลัยถวายแด่พระบาท สมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชเปน็ ครงั้ สดุ ทา้ ยในฐานะลกู ทดี่ ขี องพอ่ จากนตี้ อ่ ไป ถึงแม้จะไม่มีพ่ออยู่แล้ว แต่พวกตนทุกคนจะน้อมน�ำหลักค�ำสอนและพระราชจริยวัตรของ พระองค์มาเปน็ แบบอยา่ งในการดำ� เนนิ ชีวติ ต่อไป “ทผี่ า่ นมาเราจะเหน็ วา่ แมพ้ ระองคท์ า่ นจะประชวรมากเพยี งใดกต็ าม แตก่ ม็ เิ คยหยดุ การทรงงานเพอ่ื ประโยชนแ์ ละความสขุ ของประชาชนเลย ดงั นนั้ พวกเราทกุ คนรา่ งกายไมไ่ ด้ ปว่ ยไข้ เพยี งแคม่ คี วามบกพรอ่ งทางสายตาเทา่ นนั้ เราจะมงุ่ มน่ั ทำ� สงิ่ ทด่ี เี พอ่ื ตอบแทนสงั คม เท่าทจ่ี ะทำ� ได้ ไม่ใชท่ ำ� หน้าทเ่ี ปน็ เพียงผู้รบั เพยี งฝ่ายเดียว ต้องเป็นผใู้ หท้ ดี่ ดี ว้ ย” 236 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

น�้ำชา จิตอาสา เผยความรู้สึกว่ารู้สึกเป็นเกียรติอย่างยิ่งที่ได้รับเชิญจากโครงการ แวร์ร่งิ แอนด์แชร์ริง่ ให้มาช่วยเป็นจิตอาสาจูงคนตาบอดเขา้ สกั การะพระบรมศพ รู้สึกดแี ละ ตน้ื ตันใจมากที่ได้ชว่ ยคนตาบอด และมีโอกาสไดส้ กั การะพระบรมศพดว้ ย “พระองคท์ รงเปน็ แบบอยา่ งทดี่ ใี นการดำ� เนนิ ชวี ติ ของชา เวลาชามปี ญั หา จะนกึ ถงึ พระองค์เสมอ ท�ำให้สามารถท�ำส่ิงท่ีดีและถูกต้องได้ ก่อนหน้านี้ชาเคยมาแจกอาหาร และน�้ำให้ประชาชนที่มาสักการะพระบรมศ ท�ำให้ชาได้เห็นความรักของคนไทยท่ีมีต่อ พระมหากษัตริย์ ชารู้สึกปลม้ื ใจมาก โชคดีทไ่ี ดเ้ กดิ มาเปน็ คนไทยและไดอ้ ยใู่ ต้ร่มพระบรม- โพธสิ มภาร เทา่ นก้ี ค็ ุม้ ค่ากับการเกิดมาแล้ว” น้ำ� ชากล่าวทง้ั นำ้� ตา นอกจากผู้ที่มีร่างกายพิการแล้ว คนอ่ืนๆ ท่ีมีสภาพร่างกายที่สมบูรณ์ก็ยังแสดง ความจงรักภักดีต่อพ่อหลวงได้อย่างน่าประทับใจ พวกเขามีโอกาสเดินทางเข้ามาถวาย สกั การะพระบรมศพไดอ้ ยา่ งสะดวก แต่พวกเขาไม่เลอื กแบบนนั้ เขากลับเลอื กที่จะเดนิ เทา้ อย่างยากล�ำบากเพื่อพิสูจน์หัวใจตนให้เป็นที่ประจักษ์ว่า พวกเขามีความจงรักภักดีต่อ “พ่อหลวง” มากขนาดไหน ท�ำไมถงึ เลอื กการแสดงออกซงึ่ ความจงรักภกั ดีในรูปแบบทใี่ ช่ว่า ใครจะสามารถท�ำได้งา่ ยๆ แต่พวกเขากลบั เลือกที่จะทำ� เดนิ เท้าด้วยเสอ้ื ผ้าชุดเดยี ว กับเงนิ ๘๐ บาท นายอธติ า ศรีทวปี หรอื บ่าวตา อายุ ๓๐ ปี ชาวบ้าน ต.ปาลม์ พฒั นา อ.มะนัง จ.สตูล ออกเดินเท้าด้วยเส้ือผ้าชุดเดียว พร้อมเงินสดติดตัวเพียง ๘๐ บาท ออกจาก อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา มุ่งหน้าสู่กรุงเทพมหานคร เพื่อถวายสักการะพระบรมศพในหลวง รชั กาลท่ี ๙ เขาถอื ฤกษอ์ อกเดนิ ในเวลา ๐๙.๐๙ น. จากบรเิ วณหนา้ สนามกฬี าจริ ะนคร เทศบาล นครหาดใหญ ่ พรอ้ มแนบพระบรมฉายาลกั ษณข์ องพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ล- อดลุ ยเดช ไวด้ า้ นหนา้ และแขวนธงชาตไิ ทยไวด้ า้ นหลงั บา่ วตาไดร้ บั นำ้� ดมื่ และเงนิ ชว่ ยเหลอื จากชาวบ้านสองข้างทางทเ่ี ขาเดนิ ทางผา่ นเกอื บตลอดเส้นทาง บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 237

อธติ า กลา่ ววา่ ตงั้ ใจเดนิ เทา้ ไปถวาย สักการะพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระ- ปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เพื่อร่วม แสดงออกถึงความจงรักภักดี และเป็นครั้ง หนึ่งในชีวิตท่ีต้องการท�ำความดีถวายเป็น พระราชกุศล โดยมีเส้ือผ้าชุดเดียว และ รองเท้ากีฬาที่แม่ของเพ่ือนซ้ือให้ และเงิน ติดตัวอีกเพียง ๘๐ บาท โดยเดินแบบค่�ำ ไหนนอนน่ัน ไม่ว่าจะต้องใช้เวลาอีกก่ีวัน กต็ าม “ชีวิตปกติท�ำงานขายหมวกตาม หน้างานของหนังตะลุงน้องเด่ียว รวมท้ัง เคยเป็นศิลปินอิสระวงไต้ฝุ่น และเคยเป็น ทหารเกณฑ์มาก่อน แรงบันดาลใจในการ เดินคร้ังนี้คือพ่อหลวงของคนไทย แม้ผมจะเหน็ดเหน่ือยแค่ไหน แต่ก็ไม่เท่ากับท่ีพระองค์ ทรงท�ำใหค้ นไทยอยู่เย็นเปน็ สขุ ” บ่าวตากล่าวด้วยความซาบซงึ้ ในพระมหากรุณาธคิ ุณของ พระองคท์ า่ น หญงิ เด่ียว เดนิ เท้าเขา้ ถวายสักการะพระบรมศพ มาลี ดอกไม้ หรอื หนึง่ อายุ ๕๔ ปี ชาวบา้ นกะทู้ ต.กะทู้ อ.กะทู้ จ.ภเู ก็ต เดินเทา้ มงุ่ หนา้ เขา้ กรงุ เทพมหานคร เพอ่ื ไปถวายสกั การะพระบรมศพทพี่ ระบรมมหาราชวงั โดยถอื พระบรมฉายาลกั ษณข์ องในหลวงมาระหวา่ งการเดนิ เท้าด้วย มาลี กล่าวว่า เร่ิมออกเดินทางจากสวนสาธารณะสะพานหิน อ.เมือง จ.ภูเก็ต โดยใชเ้ สน้ ทาง ถนนเทพกระษตั รี แลว้ เขา้ ถนนเพชรเกษม มงุ่ หนา้ เขา้ จ.พงั งา-สรุ าษฎรธ์ าน-ี ชุมพร-ประจวบคีรีขันธ์-เพชรบุรี พร้อมถือพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จ- พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชไวด้ า้ นหนา้ ตลอดการเดนิ ทาง นอกจากการเดนิ เทา้ เพอื่ 238 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

ถวายเป็นพระราชกุศลให้กับพระองค์และเป็นการแสดงความจงรักภักดีด้วย ส�ำหรับการ เดนิ ทาง หากเม่ือยลา้ เมอ่ื ใดกจ็ ะหยดุ พัก ก่อนท่จี ะเดนิ ทางต่อไป ระหวา่ งการเดนิ เทา้ ของมาล ี มชี าวบา้ นทพ่ี กั อาศยั อยตู่ ามถนนเทพกระษตั รไี ดอ้ อก มากล่าวให้ก�ำลังใจ และมอบน้�ำดืม่ รวมทั้งอาหารให้ บางรายกบ็ ริจาคเงนิ ชว่ ยเหลือเพ่อื ให้ ไว้เป็นค่าใช้จ่ายระหว่างการเดินทาง เพื่อท่ีเธอจะได้เดินทางถึงจุดหมายปลายทางตามท่ี ตง้ั ใจไว้ เดินเทา้ กว่าพันกิโลเมตรด้วยใจภกั ด์ิ นายบ�ำรุง จนั ทรกุล ประชาชนชาว อ.เบตง จ.ยะลา ท่ไี ด้เดินเท้าจากเบตง มาถงึ บรเิ วณทอ้ งสนามหลวง เพอ่ื เขา้ สกั การะพระบรมศพ รวมระยะทางเดนิ เทา้ ๑,๕๙๐ กโิ ลเมตร ใชเ้ วลาประมาณ ๒๗ วัน บ�ำรุง ในวัย ๕๙ ปี กล่าวว่า ตนประกอบอาชีพค้าขาย ได้เร่ิมเดินจากเบตงใน วันท่ี ๑๓ พฤศจิกายน ซึ่งตรงกับวันที่ในหลวงรัชกาลที่ ๙ เสด็จสวรรคตครบ ๑ เดือน ชาวมุสลิมที่เบตงให้ตนเป็นตัวแทนในการเดินทางมาครั้งนี้ เพราะทุกคนต่างซาบซ้ึงใน พระมหากรุณาธคิ ณุ ท่ีในหลวงรัชกาลท่ี ๙ ทรงมีตอ่ ประชาชนชาวเบตง ท�ำให้ทุกคนมชี ีวติ ความเป็นอยู่ท่ีดีขึ้น ก่อนออกเดินทาง พี่น้องชาวเบตงบอกว่าขอให้ไปถึงให้ได้ ท�ำให้มี กำ� ลังใจและมุง่ ม่ันจนทำ� ส�ำเรจ็ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 239

“ทุกคนบอกว่าให้ผมท�ำให้ได้ ผมจึงต้องท�ำให้ได้ ระหว่างทางท่ีเดินเท้ามา มี เจา้ หนา้ ทท่ี างราชการอำ� นวยความสะดวก ทง้ั เจา้ หนา้ ทก่ี รมทางหลวง และเจา้ หนา้ ทตี่ ำ� รวจ ดูแลเป็นอย่างดี เพราะรู้ว่าผมตั้งใจท�ำเพื่อพ่อ เป็นการเดินเทิดพระเกียรติ การเดินครั้งนี้ ได้อะไรเยอะ ทง้ั เร่ืองของความอดทน ไดค้ วามเพียรวา่ เราตอ้ งทำ� ใหไ้ ด”้ บำ� รงุ กลา่ ว โชคดีที่ พล.ต.พงษส์ วสั ดิ์ พรรณจติ ต์ รองแม่ทัพภาคท่ี ๑ ได้มอบเงนิ ชว่ ยเหลือค่า เดนิ ทางจำ� นวนหนง่ึ และไดใ้ หเ้ จา้ หนา้ ทดี่ แู ลเรอ่ื งการเขา้ สกั การะพระบรมศพจวบจนกระทงั่ เขาเดนิ ทางถึงสนามหลวงส�ำเรจ็ บรรลเุ ปา้ หมายที่ตั้งใจไว้ จอมโจรร้อยศพ เดินเท้าพันกิโลเมตรกราบพระบรมศพ การใหโ้ อกาสคน เปน็ สง่ิ สำ� คญั ในการสรา้ งคนดใี นสงั คม โดยไมแ่ บง่ แยกวา่ คนคนนน้ั จะเปน็ คนชว่ั เลวมาจากไหน หากวนั นเี้ ขาพรอ้ มทจ่ี ะกลบั ใจเปน็ คนด ี นน่ั ยอ่ มเปน็ โอกาสทดี่ ี ทส่ี ังคมจะได้เพ่มิ คนดๆี ขึ้นมาอกี เฉกเชน่ อดตี จอมโจรผ้นู ี้ ไข่หมูก อดตี จอมโจร วยั ๖๗ ปี ที่ไดร้ บั พระราชทานอภัยโทษเมื่อหลายปกี อ่ น 240 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

ผมรสู้ กึ รกั ในหลวงรชั กาลท่ี ๙ เหมอื นพอ่ จรงิ ๆ ทั้งท่ีตอนพ่อท่ีแท้จริงเสียชีวิตก็ไม่ได้ออกมา กราบศพ เนอื่ งจากถกู จองจำ� ทำ�ใหร้ สู้ กึ สำ�นกึ ใน พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระองคท์ า่ น และอยาก ขอเรยี กรอ้ งใหน้ กั โทษ ทงั้ ทเี่ คยไดร้ บั พระราชทาน อภัยโทษ และยังถูกจองจำ� ให้กลับใจเป็นคนดี ตลอดชีวิต เพื่อถวายเป็นพระราชกุศล จะเป็น คนดไี ปจนกวา่ จะตาย ไข่หมูก อดีตจอมโจร วัย ๖๗ ปี เดินเท้าจาก จ.พัทลุง เพ่ือมาร่วมถวายอาลัย พระบรมศพ ดว้ ยระยะทางกวา่ ๑,๐๐๐ กโิ ลเมตร โดยออกเดนิ เทา้ ตง้ั แตว่ นั ท่ี ๑๔ พฤศจกิ ายน จาก จ.พัทลุง มีเป้าหมายให้ถึงท้องสนามหลวงในวันท่ี ๕ ธันวาคม เพื่อเข้ากราบถวาย บังคมพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในชีวิตของเขาได้รับ พระราชทานอภัยโทษหลายครง้ั จากทตี่ ้องจ�ำคุก ๓๒ ปี ในความผดิ คร้ังล่าสุดเมือ่ สบิ ปกี ว่า ในเรอื นจำ� ไชยา จังหวดั สุราษฎรธ์ านี จนพ้นโทษเมอ่ื เดอื นสงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๕๙ “ผมรู้สึกรักในหลวงรัชกาลท่ี ๙ เหมือนพ่อจริงๆ ท้ังท่ีตอนพ่อที่แท้จริงเสียชีวิต ก็ไม่ได้ออกมากราบศพ เนื่องจากถูกจองจ�ำ ท�ำให้รู้สึกส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของ พระองค์ท่าน และอยากขอเรียกร้องให้นักโทษ ทั้งท่ีเคยได้รับพระราชทานอภัยโทษ และ ยังถูกจองจ�ำให้กลับใจเป็นคนดีตลอดชีวิต เพ่ือถวายเป็นพระราชกุศล จะเป็นคนดีไปจน กว่าจะตาย” ไขห่ มูกกล่าวอยา่ งต้ังใจ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 241

ในการเดินเท้าคร้ังน้ี มีนางอ�ำพา ด้วงแดง อายุ ๖๐ ปี ภรรยาคู่ชีวิต และนาย ชนะพงษ์ ภูมิพัน อายุ ๓๓ ปี บุตรบุญธรรม ขับรถยนต์ติดตามดูแลด้วยความห่วงใย เน่ืองจากไขห่ มกู มีอายุมาก และจะได้ชว่ ยดแู ลในเร่ืองความปลอดภัยใหด้ ้วย เมื่อผ่านไปยังจังหวัดต่างๆ ท่ีมีเรือนจ�ำ เจ้าหน้าที่เรือนจ�ำจะออกมาต้อนรับให้ กำ� ลงั ใจเสมอ เพราะสมยั ทไ่ี ขห่ มกู ถกู จองจำ� เขาเปน็ นกั โทษทม่ี คี วามประพฤตดิ ี เปน็ ตวั อยา่ ง ท่ีดีของนักโทษ จนเป็นท่ีรู้จักในบรรดาเจ้าหน้าที่เรือนจ�ำทั่วภาคใต้ และเป็นอดีตนักโทษ คนแรกที่มีการแสดงออกเพื่อส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ นอกจากน้ันในวันนี้ยังมีนาย พงษ์ศักด์ิ ฉิ่งสุวรรณโรจน์ เจ้าของสวนนายด�ำท่ีเคยถูกไข่หมูกเรียกค่าไถ่ เดินทางมาเป็น กำ� ลงั ใจใหไ้ ขห่ มกู อกี ดว้ ย ... ทุกๆ การเดินทางของพวกเขาย่อมมีความหมาย แต่ความหมายอันย่ิงใหญ่และ สำ� คัญในชวี ติ ท่ีเกดิ ขึน้ ในวนั นี้ เป็นไปเพ่ือสถาบันทพ่ี วกเขารกั เคารพ และเทดิ ทนู มากทีส่ ดุ นั่นเป็นเหตุให้เกิดสถานการณ์แห่งความเศร้าโศกระคนกับความปลาบปล้ืมปีติ ในวันแห่ง ความสูญเสียของคนไทย แต่ก็เป็นวันที่ย่ิงใหญ่ของการรวมใจกันท�ำความดีคร้ังส�ำคัญใน ประวตั ศิ าสตร์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี- จกั รีนฤบดนิ ทร สยามนิ ทราธริ าช บรมนาถบพิตร พระนามอันยิง่ ใหญ่ เปน็ ก�ำลังส�ำคญั ของ แผน่ ดินไทย ที่คนไทยทกุ คนมงุ่ หนา้ สืบสานตอ่ ความดี เดินตามรอยพระองคอ์ ยา่ งไม่ลดละ เราจะเหน็ ประชาชนเนอื งแนน่ บรเิ วณทอ้ งสนามหลวงและรอบๆ พระบรมมหาราชวงั อยา่ งน้ี ไดส้ กั กคี่ รง้ั ในชวี ติ แตน่ นั่ กม็ ไิ ดห้ มายถงึ วา่ กอ่ นหนา้ นนั้ จะไมม่ เี หตกุ ารณแ์ บบนเ้ี กดิ ขน้ึ ทวา่ เหตกุ ารณเ์ ดยี วกนั แตส่ ถานการณก์ ลบั ตา่ งกนั สถานการณแ์ หง่ ความปลาบปลมื้ ปตี ยิ นิ ดี กบั สถานการณแ์ หง่ ความเศรา้ โศก แตส่ งิ่ หนง่ึ สง่ิ เดยี วทจ่ี ะยดึ เหนยี่ วหวั ใจของประชาชนคนไทย ไดม้ ากมายมหาศาลขนาดน้ี นัน่ คอื “ในหลวง รัชกาลท่ี ๙” ด้วยส�ำนึกในพระมหากรุณาธิคุณหาท่ีสุดมิได้ ท�ำให้คนไทยต่างหลั่งไหลกันเข้ามา เพ่ือได้กราบพระบรมศพเบ้ืองหน้าพระบรมโกศสักคร้ังในชีวิต แม้ความยากล�ำบากและ ปัญหาอุปสรรคตา่ งๆ มมี ากมาย แตน่ น่ั ก็มไิ ดท้ �ำใหพ้ วกเขามีความทอ้ ถอย แมห้ ลายท่าน จะรอคอยเนน่ิ นบั หลายสบิ ชั่วโมง เพื่อเขา้ กราบพระบรมศพในเวลาไม่กนี่ าที กน็ �ำพาความ ปลาบปลม้ื ใจอนั หาประมาณมไิ ด้ตราบช่วั ชีวิตของตนแลว้ 242 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

เปน็ ทปี่ ระจกั ษแ์ กช่ าวโลกวา่ คนไทยรกั “พอ่ หลวง” ของเขามากขนาดไหน พระองค์ คือพลังของแผ่นดิน พลังของความดี พลังของความสามัคคี และพลังของความจงรักภักดี อยา่ งแทจ้ รงิ แมจ้ ะสิ้นพระองค์แลว้ แต่ความจงรักภกั ดหี าไดส้ ิ้นไปจากใจคนไทยไม่ พระองค์ยัง สถิตกลางหวั ใจของคนไทยทกุ คน และทกุ ๆ การกระทำ� ของคนไทยท่ีเห็นในขณะนี้ นั่นคอื การด�ำเนินตามรอยความดีที่พระองค์ท่านทรงสอนไว้ อันเป็นมรดกล้�ำค่าที่พระองค์ทรง ฝากไว้ในหวั ใจของคนไทย เป็นวันที่คนไทยทุกคนพร้อมใจกันท�ำความดีเพื่อในหลวงรัชกาลที่ ๙ คร้ังสุดท้าย ในชีวิต... บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 243

244 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

พวกเขาเล่าใหฉ้ นั ฟังว่า... ณัฐวรรณ ล้วนใจบญุ ธรรม “พวกเขาเช่ือว่าทา่ นเสดจ็ ไปทุกท่ี พวกเขาเช่ือว่าท่านเปน็ เทวดา พวกเขาเชื่อว่าทา่ นเป็นพ่อ พวกเขาเชื่อ เพราะพวกเขาเหน็ ” และพวกเขา เล่าให้ฉันฟังวา่ ... “อยากมาขอบคณุ ในหลวงเพราะว่ายายเกดิ ชาตเิ ดียวและอายุหลายแล้ว อยากไป อยากไปเบิ่ง คนทั้งหลายทั้งปวงจักว่าจักประเทศ ยายเลยอยากมา และสิไปเว่าให้ลูกให้ หลานฟัง... “ท่านไปจัดที่ดินให้ท�ำอยู่ท�ำกิ๋น และก็มาปั้นเขื่อนชลประทานให้อย่างดี ก็จังว่าสิ ไดเ้ ฮด็ ใหใ้ สน่ ามาตลอดเทา่ ซมู่ อื้ นี้ เลยประทบั ใจนายหลวง เขาวา่ เพนิ่ ไปเฮด็ ใหอ้ ดุ มสมบรู ณ์ บ้านเมืองปรังปรุงสูงเจ่ง ตะก้ีบ่มีเข่ือน ท�ำนาได้เที่ยวเดียว บัดนี้เพ่ินไปเฮ็ดเข่ือนให้แล้ว ท�ำนาได้ตลอดปเี ลย เลยประทับใจเพน่ิ “สมัยก่อนต�ำข้าวตักน�้ำแม่นบ่ สมัยในหลวงพาเจริญ บ่มีครก บ่มีสาก ลูกหลาน ต�ำข้าวตักน�้ำคือพวกยายบ่เป็นดอก ฝัดข้าวก็บ่เป็น เก่ียวข้าวก็บ่เป็น ด�ำนาก็บ่เป็น พวก ยายเฮ็ดต้นกล้าด�ำนาแต่ก่อน บัดเพ่ินมาพาเจริญ บ่ได้ด�ำนา มีรถไถ ไถไปว่าน บ่ได้ด�ำ เจริญรุ่งเรอื งเบดิ ทกุ อยา่ ง เพ่ินเฮ็ดให้อุดมสมบรู ณเ์ บิดทุกแนวเลย” ยายผาด ปัดชาเขยี ว วัย ๘๓ ปี ชาว จ.หนองบัวล�ำพู เว่าภาษาอีสานซือ่ ๆ เมื่อ พดู ถงึ ความรกั และเคารพทม่ี ีตอ่ ในหลวงรชั กาลที่ ๙ บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 245

ในวันท่ีน�้ำตายังไม่เหือดแห้ง ผู้คนจากท่ัวสารทิศมารวมตัวกันเพ่ือกู่ก้องร้องเพลง สรรเสริญพระบารมี ในบ่ายวันน้ัน ฉันลังเลอยู่ครู่หนึ่งก่อนเดินเข้าไปหาหญิงวัยกลางคน สองคนท่ีน่ังกางร่มสีด�ำอยู่กลางท้องสนามหลวง ผู้หญิงมัดผม ร่างเล็กกว่าคือ น้ามณฑา แจ้งเกษตร อายุ ๕๐ ปี ส่วนหญิงร่างสูง ผมสั้น ที่สวมแว่นด�ำปกปิดใบหน้าไว้น้ันคือ น้าอำ� พันธ์ ชมุ่ นอ้ ย อายุ ๕๗ ปี “เมือ่ สมัยก่อนท่ีอยบู่ า้ นนอก...” ยงั ไมท่ นั จะจบประโยคแรก ฉนั กไ็ ดร้ ถู้ งึ เหตขุ องแวน่ ดำ� ทถี่ กู สวมใสใ่ นวนั ทแ่ี ดดไมจ่ ดั ในวนั นมี้ นั ทำ� หนา้ ทบ่ี ดบังแววตาทม่ี ีความเศรา้ เออ่ ลน้ อย่ภู ายในจิตใจ “คนนี้เขาร้องไห้ต้ังแต่พระองค์ท่านสวรรคต ร้องไห้ตั้งแต่ท่านประชวรหนัก จนถึง ประกาศเปน็ ทางการ แตต่ วั เราเองไมไ่ ดร้ อ้ งตงั้ แตต่ อนแรก ไมเ่ ชอ่ื ตง้ั แตต่ อนแรกวา่ พระองค์ ทา่ นจะไป แตร่ อยืนยนั แถลงการณ์จากส�ำนกั พระราชวงั พอแถลงการณเ์ ท่านนั้ แหละ กล้นั นำ้� ตาไมไ่ ดแ้ ลว้ กลน้ั มาหลายวนั กลนั้ มามากแลว้ พอประกาศยนื ยนั นำ�้ ตากไ็ หลมาเองโดย ไมต่ อ้ งทำ� อะไรเลย” คุณน้ามณฑาเล่าถึงความรู้สึกเศร้าที่เคยถูกสะกดไว้ เธอพูดเร็วแบบไม่เน้นค�ำเพื่อ สะกดกล้ันน้�ำตาทพ่ี รอ้ มจะไหลออกมาทุกเม่อื แมจ้ ะมีน้�ำเสยี งส่ันเครือในบางช่วง “ตง้ั แตเ่ กดิ มาเรากเ็ หน็ ในหลวงทา่ นแลว้ พเ่ี ปน็ คนอา่ งทอง สมยั เดก็ ๆ เราเคยไปรอ รบั เสดจ็ ท่านทวี่ ัดใกลๆ้ บา้ นตง้ั แตย่ ังเล็กๆ เกิดมาก็เห็นท่านท�ำแตง่ าน ทำ� แตง่ าน คือทา่ น ให้ เป็นคนใหเ้ รามาตลอด แต่เราเปน็ คนทไี่ ม่เคยทำ� อะไรถวายทา่ นเลย เราก็คิดวา่ ทำ� ยังไง เราจะท�ำอะไรถวายท่านได้ ถึงครั้งสดุ ทา้ ยเรากต็ อ้ งมา สกั คร้งั หนงึ่ คอื จะมาเรื่อยๆ จนกว่า จะมีพิธีสุดท้าย จะมาทกุ คร้ัง ไมว่ า่ จะมพี ิธอี ะไรกแ็ ลว้ แต่ มาเพอ่ื ทา่ นสักครัง้ ในชีวติ ตวั เอง” เธอจบทา้ ยด้วยการประกาศความต้ังใจแน่วแน่ หลังจากคุณน้าอ�ำพันธ์หันไปซับน้�ำตาให้พอเหือดแห้งและสวมแว่นด�ำกลับเข้าไป เธอกเ็ ลา่ ใหฟ้ งั ถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ ของพระองคท์ า่ นทม่ี ตี อ่ เดก็ นอ้ ยยากจนจากตา่ งจงั หวดั คนนี้ “สมัยก่อนเราเป็นเด็กบ้านนอก ตอนแรกๆ ที่เข้าโรงเรียนก็เป็นเด็กยากจน นุ่ง ผา้ ถงุ ไปเรียน สมัยกอ่ นท่เี รียนหนงั สอื ป.๑ ใช้กระดาษดนิ ดนิ สอหินอะไรอยา่ งนี้ แต่พอ ประมาณสักครงึ่ ปไี ด้ ครบู อกว่า เอ้า เลกิ ใช้ เดยี๋ วในหลวงทา่ นจะพระราชทานสมดุ ดินสอ และชดุ มาแจก ปจั จบุ นั ก็ยงั เก็บสมุดเลม่ นั้นไว้อยู่ 246 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

“พอเราโตข้ึนมามีอยู่คร้ังหนึ่งเราก็รับเสด็จ ตอนน้ันเป็นลูกเสือชาวบ้าน ได้เห็น ทา่ นใกลๆ้ หลงั จากน้ันแต่งงานแลว้ เราก็มาอยกู่ รุงเทพฯ พอมงี านฉลองสิรริ าชสมบัติเราก็ ไป แลว้ ก็ไปรบั เสดจ็ ท่านเรอ่ื ยเวลามงี าน เพราะเราถือเสมอื นว่าท่านเปน็ พอ่ ของเรา “เราก็ดีใจท่ีได้เห็นในหลวงท่านเสด็จฯ ไปทุกที่ ไปช่วยทุกอย่าง มีอะไรต่อมิอะไร กช็ ่วย เราเชือ่ ว่าท่านเปน็ เทวดาเดนิ ดิน” บดั นน้ี ำ�้ เสยี งทเี่ คยสน่ั เครอื ของคณุ นา้ อำ� พนั ธเ์ รม่ิ แจม่ ใสขน้ึ บา้ ง เธอพรอ้ มทจี่ ะถอด แว่นด�ำเพื่อถา่ ยรูปสกั สองสามรปู ก่อนเราจะแยกยา้ ยกนั ไปท�ำตามส่ิงทเ่ี ราตงั้ ใจมาในวนั น้ี น่นั คือการร่วมรอ้ งเพลงสรรเสรญิ พระบารมีถวายให้เทวดาของเรา ยายชลอ จัดการ หญงิ รา่ งผอม ผมซอยส้นั วยั ๖๕ ปี ชาวสุโขทัยทม่ี ากรุงเทพฯ คร้ังน้ีเพ่ือมาร่วมงานรับปริญญาหลานและต้ังใจมาถวายความอาลัย คุณยายมาพร้อมกับ หลานสาวสองคนตัง้ แต่ ๖ โมงเชา้ และในขณะนเี้ ปน็ เวลาบา่ ย ๓ “โอ้ พ่อหลวงท่านเก่งมาก เก่ง ท่านมีปัญญาดี เป็นปัญญาท่ีสามารถจะรู้อะไร ล่วงหน้าได้ อยา่ งคลอง ๑ คลอง ๒ คลอง ๓ ทีป่ ทุมฯ ทา่ นสามารถลว่ งรไู้ ดว้ ่าน�้ำตรงนน้ั จะตอ้ งท่วมน่นั ทว่ มนี่ แคม่ องๆ ดูแผนท่ีกร็ ู้แล้ว” คุณยายกล่าวชื่นชมพ่อหลวงด้วยแววตาฉายประกายแห่งความภาคภูมิใจ แม้ใน วันนี้คุณยายจะมาไกลจากจังหวัดสุโขทัย แต่ก็ไม่ไกลเกินที่พระองค์ท่านจะเสด็จฯ ไปถึง คณุ ยายเล่าถงึ ความทรงจ�ำในวยั เด็กที่เคยได้ไปรบั เสด็จพระองค์ “ครงั้ ทที่ า่ นเสดจ็ ฯ ไปดพู น้ื ที่ เมอ่ื กอ่ นพน้ื ที่ อ.ศรสี ำ� โรง สโุ ขทยั ไมม่ โี รงพยาบาล ทนี ี้ ท่านจะใหต้ งั้ โรงพยาบาลสุโขทัยคือท่บี ้านกลว้ ย ปนี ้นั ยังเดก็ เลยตามเขาไป นงุ่ ชุดกระโปรง นกั เรยี น ไมม่ เี สื้อผา้ สมัยนน้ั ได้เหน็ ในหลวง เห็นราชินี ตอนน้ันราชินกี ย็ งั สาว ในหลวงยัง ดูหน้าออ่ นยังหน่มุ ” คุณยายชลอยังเคยได้รับเสด็จพระองค์ท่านหลายต่อหลายคร้ัง นอกจากความรัก และชนื่ ชมตอ่ องคพ์ ระเจา้ แผน่ ดนิ แลว้ ความจงรกั ภกั ดเี หลา่ นกี้ ย็ งั ถกู สง่ ตอ่ สรู่ นุ่ ลกู รนุ่ หลาน “มหี ลานอายขุ วบกวา่ ยงั ไมถ่ งึ สองขวบด ี ยายจะบอกลกู บอกหลาน ใหร้ กั พระเจา้ อยหู่ วั ” หวั คำ่� วนั หนง่ึ ขณะคณุ ยายกำ� ลงั ดโู ทรทศั น ์ เหตกุ ารณท์ นี่ ำ� มาซงึ่ ความเศรา้ สลดของ คนไทยทั้งประเทศ ท�ำให้คุณยายได้เห็นว่าค�ำท่ีพร�่ำสอนได้ถูกส่งต่อมาถึงหลานตัวน้อย แมจ้ ะอยู่ในวยั ยงั ไมร่ ้เู ดียงสา บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 247

“วนั ทมี่ แี ถลงการณส์ ำ� นกั พระราชวงั ประกาศขา่ วสวรรคตของในหลวง หลานตวั นอ้ ย น่งั กราบโดยทไี่ มต่ ้องบอกเลย” สจ.ธนินจิตรา สภุ ศริ ิ และ คุณแมอ่ ัมราพร ม้งุ ทอง สองสตรีผ้นู ำ� ประชาชนจาก เมอื งแพรม่ ากราบพระบรมศพเลา่ ว่าคณะมากนั ท้ังหมด ๑๕๐ คน ๓ คันรถบสั ออกจาก จังหวดั แพร่ ๔ โมงเย็น มาถงึ ปมั๊ ปตท.แถวบางปะหันอยุธยา เพือ่ เปล่ียนเสื้อผ้าประมาณ ตสี อง ออกจากท่ีน่ันประมาณตี ๓ มาถงึ สนามหลวงเขา้ แถวราวตี ๔ เพงิ่ ได้กราบพระบรม- ศพเม่ือบ่ายโมง สตรวี ยั ๕๖ ปี รปู ร่างเล็ก ตาคม คอื สจ.ธนินจิตรา สภุ ศิริ สมาชกิ สภาจังหวดั แพร่ ผ้นู ำ� สตรีชาวแพร่กวา่ ๑๕๐ ชวี ิตมาถวายความอาลยั แม้จะผ่านไปร่วมสองเดือนแล้ว แต่ความเศร้าในจิตใจเธอยังไม่คลายจาง เธอยัง คงจ�ำไดด้ ถี งึ เหตุการณ์ประวัติศาสตร์ที่พระองคท์ า่ นเคยเสด็จฯ มายังจังหวัดแพร่ “ในหลวงทา่ นเสดจ็ ฯ ไปจงั หวดั แพรท่ ง้ั หมด ๘ ครง้ั เพราะจงั หวดั แพรเ่ รามอี าสาสมคั ร เสรีไทย ชว่ งท่ญี ่ีป่นุ เขา้ มาชว่ งสงครามมหาเอเชียบรู พา ทา่ นได้ร้วู ่าจงั หวัดแพรม่ ผี ูเ้ สยี สละ และมนี ำ้� ใจตอ่ สเู้ พอ่ื ประเทศชาติ ทา่ นกเ็ สดจ็ ฯ ไปจังหวัดแพร่ เพือ่ ขอบใจพีน่ อ้ งประชาชน ชาวจังหวัดแพร่ทไี่ ดต้ ่อสเู้ พ่ือประเทศชาตขิ องท่าน ยังมีภาพพระบรมฉายาลักษณข์ องทา่ น อย่ทู ุกๆ วดั ท่ีทา่ นเสด็จฯ ไป จึงดใี จมากทไ่ี ดพ้ าชาวบา้ นมาครงั้ น้ี” นอกจากจะเป็นผู้นำ� สตรีชาวจังหวัดแพร่มาถวายความอาลัยในครั้งน้ีแล้ว หลักค�ำ สอนของพระองคท์ ่านยงั เป็นหลักที่เธอนำ� มาใช้ในการครองชีวิต “ในฐานะท่ีเราเป็นตัวแทนของประชาชน เป็นนักการเมืองท้องถิน่ เรากส็ ง่ เสริมให้ ชาวบา้ น ใหเ้ กษตรกรรจู้ กั อยอู่ ยา่ งพอเพยี ง เดนิ ตามรอยเศรษฐกจิ พอเพยี งของพระองคท์ า่ น สง่ เสริมด้านการเกษตร ลดรายจา่ ย เพิม่ รายได้ โดยสง่ เสรมิ อาชีพต่างๆ พน้ื บ้านตามทเ่ี รา ถนัดหลงั จากท่ีหมดหน้าทำ� การเกษตร หัดมาท�ำหัตถกรรม ทำ� ขนมพ้ืนบา้ น ชว่ ยหารายได้ ใหก้ บั ครอบครวั ชว่ งนก้ี พ็ ยายามรณรงคไ์ มใ่ หใ้ ชส้ ารเคมใี นการทำ� เกษตร ใหห้ นั มาใชเ้ กษตร อินทรีย์ เราส่งเสริมและท�ำการอบรมทุกปี พาชาวบ้านไปดูโครงการในพระราชด�ำริของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอย่หู ัวหลายท่ี “อยากให้รุ่นลูกหลานเจริญรอยตามเบ้ืองพระยุคลบาทของพระบาทสมเด็จ พระเจา้ อยหู่ วั ใหม้ ากทส่ี ดุ กอ่ นทมี่ นั จะสายเกนิ ไปกวา่ น ี้ รนุ่ แมร่ นุ่ นา้ รนุ่ อานยี่ งั เดนิ กนั ไมท่ นั เพราะมัวแต่ลุ่มหลงเทคโนโลยีใหม่ๆ เพราะฉะนั้นต้องรีบกลับไปหาราก เราก็ต้องกลับมา ยดึ หลักตามแนวเศรษฐกจิ พอเพียงของในหลวงทา่ นให้ได้ ประเทศชาตจิ ึงจะรอด” 248 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก

เธอฝากไวท้ ิ้งท้าย ก่อนจะพาฉันไปหา คณุ แมอ่ มั ราพร มงุ้ ทอง นายกสมาคมผนู้ ำ� สตรีพัฒนาชุมชนจงั หวดั แพร่ อีกหนง่ึ ผูน้ �ำประชาชนมาในคร้งั น้ี “พอเขา้ ไปทท่ี อ้ งพระโรง ความเหนด็ เหนอื่ ยมนั หายเปน็ ปลดิ ทงิ้ มแี ตค่ วามประทบั ใจ เย็นชมุ่ ฉ�่ำ พระเจ้าอยู่หวั ของชนชาวไทยนี่ เราจะหาท่ไี หนเปรยี บพระองคไ์ มไ่ ดแ้ ลว้ นะคะ” คุณแม่อัมราพร มุ้งทอง วัย ๖๕ ปี หญิงผิวขาว ร่างสูงโปร่ง สวมชุดสุภาพสีด�ำ เรียบร้อย ผู้นำ� สตรีจงั หวดั แพรม่ าถวายความอาลยั ในคร้ังนี้ เลา่ ใหฟ้ ังถงึ ความร้สู ึกทีเ่ พิง่ ได้ เข้าไปกราบพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยู่หัวรชั กาลที่ ๙ แม้จะเปน็ ครงั้ ที่สองที่ได้ มา แตค่ วามรู้สึกปตี ติ น้ื ตนั ก็ไม่เคยลดนอ้ ยลงไป คุณแม่ย้อนเหตุการณ์ครั้งวัยเด็กท่ีได้เห็นพระองค์ท่านตามโทรทัศน์ จนคร้ังหน่ึงมี โอกาสไดเ้ ขา้ เฝ้าฯ “เริ่มแรก เห็นพระองค์ทา่ นออกโทรทศั น์ พระองค์ทา่ นมกั จะมีแผนที่ มกี ล้องถ่าย รูป ติดประจ�ำพระองค์ตลอด เราก็เห็นประทับตานะ ติดตาติดใจอยู่ตรงนี้ จะไปท่ีไหนก็มี พระองค์ท่านอยู่ในหัวใจของเรา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ทั้งคุณพ่อ สามีของแม่เป็นประธาน ลูกเสือชาวบ้าน เม่ือปี ๒๕๒๒ ได้รับพระราชทานธงลูกเสือชาวบ้านจากพระหัตถ์ท่าน ส่วนแม่ก็เป็นผู้รับพระราชทานพระบรมฉายาลักษณ์ของพระองค์ท่านจากสมเด็จพระนาง- เจา้ ฯ พระบรมราชินีนาถ ชว่ งทพ่ี ระองคเ์ สดจ็ ฯ ไปจงั หวัดแพร่ วนั ที่ ๓๐ มกราคม ๒๕๒๒ ทง้ั คณุ ปู่และแมก่ ไ็ ดท้ ูลเกล้าฯ ถวายเงนิ ตามพระราชอัธยาศยั แด่พระองค์ดว้ ยคะ่ ” แม้จะผ่านมานานมากแล้ว แต่คุณแม่ก็ยังจ�ำได้ดีถึงวันท่ีและเวลาที่ได้เข้าเฝ้าฯ พระองคท์ า่ น ส่ิงนี้ยงั คงประทบั อยูใ่ นใจของเธอเสมอมา อีกหน่งึ เหตกุ ารณ์ทีค่ ณุ แม่รวมถึงคนไทยทกุ คนจะไม่มวี ันลืม ในวนั ท่ี ๑๓ ตลุ าคม ๒๕๕๙ วันท่ีคนไทยทั้งแผ่นดิน ต้องพบกับการสูญเสียครั้งใหญ่ คุณแม่อัมราพรได้เล่าให้ ฟังถึงเหตกุ ารณใ์ นวนั นนั้ “เรารู้ก่อนหนึ่งวันแล้วว่าพระองค์ท่านประชวรค่อนข้างหนัก เราก็สวดมนต์ถวาย ขอให้พระองค์อยู่คู่ประเทศไทยต่อไป ตอนรู้แถลงการณ์ส�ำนักพระราชวังว่าเสด็จสวรรคต แล้ว โอ้โห ก็ยกมือไหว้ น้�ำตานี่ไหลพรากแบบกลั้นไม่อยู่ ในใจอยากจะค้านว่าไม่จริงๆ แต่ความตายเป็นสัจธรรมนะลูก ไม่มีใครหลีกเล่ียงได้ แม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้เป็น พระอรหันต์ พระองค์ก็ต้องปรินิพพาน อย่างพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ พระองคท์ ่านคงเป็นเทวดาทดี่ แู ลพวกเราอยู่นะคะ” ขณะกล่าวคุณแมม่ องขนึ้ ไปบนฟ้า และกม้ หน้าลงมาด้วยรอยย้ิม บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก 249

“พอรู้ว่าท่านสวรรคต เราก็เสียใจ น้�ำตาไหล แต่ผมรู้ว่าพระองค์ท่านไม่ได้ไปไหน หรอก ท่านยังอยู่กับเราตลอดไป เพราะฉะนั้นถึงท่านจากไปแล้ว แต่เราก็ยังอุ่นใจเม่ือ นึกถึงท่าน” นับเป็นโชคดีท่ีฉันได้มีโอกาสพูดคุยกับ ดร.นินนาท สาทิสสะรัต ชายร่างท้วม ผิวขาว ท่าทางใจดี อายุราว ๗๐ ปี อดีตครูสอนคณิตศาสตร์ผู้อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกา ตัง้ แตอ่ ายุ ๒๙ ปี กลับมาไทยคราวนเ้ี ขาเป็นตวั แทนน�ำปัจจยั จากวดั ธมั มาราม นครชคิ าโก ประเทศสหรัฐอเมริกา มาเข้าร่วมถวายในพิธีถวายผ้ากฐินพระราชทาน ณ วัดจักรวรรดิ กรุงเทพมหานคร ซ่ึงคร้งั น้ถี อื เป็นกฐินพระราชทานผนื สดุ ทา้ ยในรชั กาลท่ี ๙ คณุ ลงุ ถอื เปน็ พทุ ธมามกะผคู้ ำ้� จนุ พระพทุ ธศาสนาในตา่ งแดน ทง้ั ยงั เคยไดม้ โี อกาส ถวายเงนิ โดยเสดจ็ พระราชกศุ ล เพยี งไมก่ น่ี าทที ไ่ี ดเ้ ขา้ เฝา้ ฯ ใกลช้ ดิ พระองคเ์ ปน็ สง่ิ ทภี่ มู ใิ จมาก แมจ้ ะใชช้ วี ติ ในสหรฐั อเมรกิ ามากวา่ คอ่ นชวี ติ หากแตส่ ายใยความผกู พนั ของราษฎรคนนต้ี อ่ พระมหากษตั ริยย์ ังคงไมเ่ สือ่ มคลาย “เหมือนกบั วา่ พระองคท์ ่านเปน็ พ่อของพวกเรา ผมคิดมาตัง้ แต่เล็กๆ ของผมอยา่ ง น้นั และคิดว่าทา่ นเป็นพอ่ ทีป่ ระเสรฐิ เป็นพอ่ ทยี่ ุติธรรม ดูแลลกู ๆ ทกุ คนในประเทศไทย อย่างดี” คณุ ลงุ เล่าถึงพอ่ ของแผ่นดนิ เกดิ ด้วยความชนื่ ชม เรอื่ งราวของพอ่ ยงั คงประทบั อยใู่ นใจของชายผนู้ ้ี รวมถงึ เรอ่ื งระหวา่ งพระองคท์ า่ น กบั พอ่ ท่านคล้าย วาจาสทิ ธ์ิ พระเกจิอาจารย์ช่ือดงั จากแดนใต้ เมอื่ ครัง้ ในหลวงทรงนมิ นต์ พอ่ ทา่ นคลา้ ยเข้ารบั พระราชทานภตั ตกิจในวังสวนจติ รลดา “พอพ่อท่านคล้ายไปถึง ในหลวงท่านก็ก้มลงกราบให้พ่อท่านคล้ายปกกระหม่อม ท่าน ในหลวงทรงรวู้ า่ พอ่ ท่านคล้ายมบี ุญญาธกิ าร ก็บอกใหท้ า่ นช่วยชยันโตปกกระหม่อม พอ่ ทา่ นคลา้ ยกบ็ อกท�ำไมไ่ ด้ พระองคท์ า่ นเป็นเทพ มบี ารมสี ูงกว่า ทา่ นก็เลยบอกว่าขอมอื ในหลวงมาจบั เท่านั้น เป็นส่ิงหน่งึ ท่ใี นหลวงสร้างความประทบั ใจให้กับผม ท่านเป็นกษตั รยิ ์ สงู สดุ พ่อทา่ นคล้ายเป็นคนธรรมดา เปน็ ราษฎรของท่าน อยใู่ ตร้ ม่ โพธสิ มภาร แตท่ ่านกลบั เหน็ พอ่ ทา่ นคลา้ ยเปน็ เหมอื นนกั บญุ เปน็ พระอรยิ สงฆ ์ เปน็ เรอ่ื งทผี่ มประทบั ใจพระองคท์ า่ น มาก” นอกจากพระองคท์ า่ นจะเป็นตวั อย่างพทุ ธมามกะใหก้ ับพสกนิกรแลว้ ยงั เปน็ แบบ อยา่ งในการใช้ชีวิตของคณุ ลุงผอู้ าศยั อยู่ในตา่ งแดนดว้ ย “เศรษฐกจิ พอเพยี งของพระองคท์ ่านเปน็ แรงบนั ดาลใจของผม หลักงา่ ยๆ มเี ทา่ ไร กใ็ ชเ้ ท่าน้นั อย่าใชเ้ กนิ ตวั ถา้ ผมยึดหลักของท่านว่าเศรษฐกิจพอเพียง ผมจะใชเ้ งินกอ้ นที่ ผมมีอยู่ไม่หมดจนตกไปถึงช่ัวลูกชั่วหลาน ผมตายไปแล้วลูกหลานของผมก็เอาเงินก้อนนี้ 250 บั น ทึ ก ค ว า ม จ ง รั ก