WIM CA NOSS BAHARU LEVEL2

SECTOR ALL SECTORS SUB SECTOR ALL SUB SECTORS JOB AREA ALL JOB AREAS NCS AREA CORE ABILITIES LEARNING OUTCOME COMMUNICATION APPLICATION HASIL PEMBELAJARAN The person who is competent in this CA shall be able to communicate in the working world effectively and clearly. ABILITY UNIT ID Upon completion of this competency unit, trainees will be able to:-  Apply two way communication  Disseminate information electronically  Disseminate information manually  Apply information confidentiality Z-009-2:2015-CA01 Level 2 Training Duration 10 Ability Knowledge Performance Training Delivery Mode Assessment Criteria Hours 2. Disseminate 2.1 Information 2.1 Identify Information 4 Knowledge 2.1 Information dissemination information dissemination purpose. dissemination purpose.  Lecture. purpose identified. electronically 2.2 Information  Classroom dissemination procedure 2.2 Disseminate information 2.2 Information dissemination and process. appropriately. discussion procedure recognized. 2.3 Application of English/National 2.3 Determine information 2.3 Proper language applied. Language, etc. procedure. 2.4 Writing skills applied. 2.4 Grammar 2.5 Electronic information delivery 2.5 Vocabulary 2.4 Select applicable 2.6 Writing skills language. process identified. 2.7 Usage of PC 2.6 Method of information delivery 2.8 e-mail knowledge 2.5 Ensure vocabulary and 2.9 Electronic grammatical capability. is identified. information delivery 2.7 Right information process. 2.6 Apply report writing skills. disseminated electronically 2.7 Deliver electronic information vi

Ability Knowledge Performance Training Delivery Mode Assessment Criteria Hours 3. Disseminate 3.1 Information 3.1 Determine information 2 Knowledge 3.1 Information dissemination information dissemination purpose. dissemination purpose.  Lecture. purpose is identified. manuall 3.2 Information  Classroom dissemination 3.2 Recognize information 3.2 Information dissemination procedures. dissemination discussion procedure is identified. 3.3 Report writing skills. procedure. 3.4 Communication skills. 3.3 Writing skills is applied. 3.5 Types of information 3.3 Apply writing skills. 3.4 Communication skill is applied. for manually 3.4 Practice communication 3.5 Type of information for dissemination. skill. manually dissemination 3.5 Identify types of identified. information for manually dissemination. vii

JADUAL PEMBAHAGIAN WIM (TEORI) Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS M01 – APLIKASI KOMUNIKASI KEUPAYAAN PELAN MENGAJAR KERTAS PENERANGAN KERTAS TUGASAN 1. Gunakan komunikasi 2 *Z-009-2:2015-M01/P(1/3)PM *Z-009-2:2015-M01/P(1/3) *Z-009-2:2015-M01/T(1/3) hala Komunikasi 2 hala Komunikasi 2 hala Komunikasi 2 hala 2. Sebarkan maklumat *Z-009-2:2015-M01/P(2/3)PM *Z-009-2:2015-M01/P(2/3) *Z-009-2:2015-M01/T(2/3) secara elektronik Penyebaran maklumat Penyebaran maklumat secara Penyebaran maklumat secara elektronik dan manual 3. Sebarkan maklumat secara elektronik dan manual elektronik dan manual secara manual 4. Terapkan kerahsiaan *Z-009-2:2015-M01/P(3/3)PM *Z-009-2:2015-M01/P(3/3) *Z-009-2:2015-M01/T(3/3) maklumat Kerahsiaan maklumat Kerahsiaan maklumat Kerahsiaan maklumat viii

JADUAL PEMBAHAGIAN WIM (AMALI) Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS M01 – APLIKASI KOMUNIKASI KEUPAYAAN PELAN MENGAJAR KERTAS KERJA 1. Gunakan komunikasi 2 hala *Z-009-2:2015-M01/P(1/3)PM *Z-009-2:2015-M01/K(1/3) Komunikasi 2 hala Komunikasi 2 hala 2. Sebarkan maklumat secara *Z-009-2:2015-M01/P(2/3)PM *Z-009-2:2015-M01/K(2/3) elektronik Penyebaran maklumat secara Penyebaran maklumat secara 3. Sebarkan maklumat secara elektronik dan manual elektronik dan manual manual 4. Terapkan kerahsiaan *Z-009-2:2015-M01/P(3/3)PM *Z-009-2:2015-M01/K(3/3) maklumat Kerahsiaan maklumat Kerahsiaan maklumat ix

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS E 62604 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA KERTAS PENERANGAN (INFORMATION SHEET) KOD DAN NAMA PROGRAM / Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS PROGRAMMES CODE & NAME L2 CA01 APLIKASI KOMUNIKASI Tahap / LEVEL NO. DAN TAJUK UNIT 1. GUNAKAN KOMUNIKASI 2 HALA KOMPETENSI / COMPETENCY 2. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK UNIT NO. AND TITLE 3. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA MANUAL 4. TERAPKAN KERAHSIAAN MAKLUMAT NO. DAN PENYATAAN AKTIVITI KERJA / WORK ACTIVITIES NO. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat / Page : 1 AND STATEMENT Drpd / of : 8 NO. KOD / CODE NO. TAJUK / TITLE : PENYEBARAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK DAN MANUAL TUJUAN / PURPOSE: Kertas Penerangan ini bertujuan untuk menerangkan mengenai penyampaian maklumat dalam persekitaran kerja secara elektronik dan manual . 1

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :2 Drp / Of :8 PENERANGAN/INFORMATION: 1. Maklumat Prosedur Penyebaran Dan Proses 1.1 Menyebarkan maklumat bermakna mengedarkan maklumat atau pengetahuan kepada kepada orang awam agar ia sampai kepada orang atau organisasi tanpa maklum balas langsung. 1.2 Penyebaran melibatkan penghantar dan penerima. Ia agak berbeza daripada komunikasi tradisional. Dalam komunikasi, penghantar maklumat, dan penerima maklumat mengumpul, memproses dan menghantar kembali kepada penghantar. 1.3 Dengan penyebaran, maklumat yang dihantar dan diterima, tetapi tiada jawapan diberikan. Pembawa mesej menghantar maklumat kepada penonton. 1.4 Penyebaran maklumat perlu dilakukan mengikut prosedur dan diproses supaya penerima maklumat boleh mengenal pasti siapa penghantar, tarikh, masa dan maklumat yang jelas dan tepat, untuk mendapat tindak balas penghantaran 1.5 Maklumat melalui manual juga dilakukan dalam keadaan tertentu supaya berita itu sampai kepada penerima yang dipilih atau interaksi dua hala. Ia juga boleh dilakukan melalui mesyuarat mingguan atau perbincangan kakitangan. 1.6 Penggunaan elektronik untuk penyebaran maklumat boleh disampaikan dengan lebih cepat. Walau bagaimanapun semua proses aktiviti penyebaran maklumat perlu dilakukan mengikut SOP, dengan mendapat kebenaran dan kelulusan. Rajah 1 ; Berita Komunikasi 2. Permohonan Bahasa 2.1 Penggunaan bahasa dalam sesebuah organisasi perlu diselaraskan supaya ia dapat berfungsi dengan lancar. 2.2 Sebuah organisasi akan menetapkan adat seperti di Malaysia, penggunaan bahasa adalah Bahasa Malaysia dan Bahasa Inggeris. pekerja tempatan dan asing, 2

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :3 Drp / Of :8 boleh berinteraksi dengan baik dalam mana-mana bahasa. 2.3 Penggunaan bahasa Inggeris sering digunakan di jabatan bagi tujuan berkomunikasi dengan pekerja asing dan hubungan antarabangsa. Tetapi, Bahasa Malaysia adalah digunakan sebagai Bahasa Kebangsaan dan mesti mahir dalam terutamanya dalam suratmenyurat dengan Kerajaan Malaysia, majlis rasmi dengan Kerajaan dan interaksi dengan pekerja majoriti tempatan. Rajah 2.1 : Komunikasi Dengan Pekerja Asing i) Tatabahasa Tatabahasa adalah cara di mana kata-kata diletakkan bersama-sama untuk membentuk ayat-ayat yang betul..dalam Apabila mahir dalam tatabahasa boleh menghasilkan penerangan yang jelas seperti yang dikehendaki dan juga boleh mengukur kemahiran seseorang dan integriti sesebuah organisasi. ii) Perbendaharaan Kata Penguasaan perbendaharaan kata boleh meningkatkan penyampaian. Perbendaharaan kata seseorang ialah set perkataan dalam suatu bahasa yang biasa kepada orang itu. Satu perbendaharaan kata biasanya membangunkan dengan umur atau pengalaman, dan menjadi satu alat berguna dan asas untuk komunikasi dan menuntut ilmu. a Perbendaharaan kata bacaan Perbendaharaan kata bacaan seseorang yang celik huruf ialah dia boleh mengenali semua perkataan ketika membaca. Seorang pembaca cenderung untuk didedahkan kepada lebih banyak perkataan dengan membaca daripada mendengar pada umumnya perbendaharaan kata mereka akan Ini hanya kerana jenis terbesar b) Mendengar Perbendaharaan Kata Seseorang mendengar perbendaharaan kata ialah semua perkataan dia boleh 3

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :4 Drp / Of :8 mengenali apabila mendengar ucapan. Orang mungkin faham perkataan mereka tetapi tidak didedahkan sebelum menggunakan tanda seperti nada, gerak isyarat, topik perbincangan konteks perbualan social Rajah 2.2 Penyampaian yang baik membuat penonton mahu mendengar c) Perbendaharaan kata - Bercakap Perbendaharaan kata seseorang adalah semua perkataan yang digunakannya dalam ucapannya. Ia mungkin menjadi sebahagian daripada perbendaharaan kata mendengar. Oleh kerana sifat ucapan adalah spontan, perkataan sering disalahgunakan. Penyalahgunaan ini, walaupun sedikit dan tidak disengajakan ia boleh dikompensasikan dengan ekspresi muka, nada suara, atau isyarat tangan. d) Perbendaharaan Kata - Penulisan Perkataan digunakan dalam pelbagai bentuk penulisan daripada esei rasmi untuk suapan Twitter. Banyak perkataan bertulis tidak lazim muncul dalam ucapan. Penulis umumnya menggunakan set perkataan yang terhad apabila berkomunikasi, contohnya  Jika terdapat beberapa sinonim, penulis akan mempunyai keutamaan seperti mana yang mereka gunakan.  Perbendaharaan kata teknikal tidak mungkin digunakan dengan subjek yang dimana dia tidak mempunyai pengetahuan atau faedah. 3. Kemahiran Penulisan Laporan 3.1 Kemahiran menulis laporan melalui produk manual atau elektronik mesti dihantar dengan bahasa yang tepat dan betul supaya mesej mudah difahami. Menulis dan menyampaikan maklumat hendaklah dilakukan dengan cara yang boleh dibaca dan difahami 4

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :5 Drp / Of :8 3.2 Asas secara bertulis dan menyampaikan maklumat dalam sebuah organisasi, seperti Jabatan kepada satu Jabatan, selalunya ringkas tetapi memahami maknanya. Mencatat bahawa sepatutnya ada seperti nama pengirim kepada penerima, tarikh, masa, nama Jabatan (jika perlu) dan maklumat gelaran. Berlatih penyampaian biasanya dua perenggan yang merupakan tujuan maklumat dan perenggan kedua ialah matlamat i) Penggunaan Komputer Peribadi (PC) Mempunyai pengetahuan menggunakan komputer merupakan satu aset kerana ia adalah komunikasi. Komputer peribadi telah menjadi komoditi yang penting bukan sahaja untuk manfaat diri sendiri dan juga pekerjaan. Dalam Pertubuhan, pengetahuan dan pemahaman program perisian pangkalan data operasi seperti windows, pengimbas dan lain-lain boleh membantu mempercepatkan kerja-kerja pentadbiran, operasi dan sebagainya. Rajah 3. Komputer Peribadi ii) Pengetahuan E-mel Mel elektronik, yang paling sering dirujuk sebagai e-mel atau e-mel (sejak tahun 1993), adalah satu kaedah untuk menukar mesej digital dari pengarang kepada satu atau lebih penerima. E-mel moden beroperasi di seluruh Internet atau rangkaian komputer lain. Sesetengah sistem e-mel awal memerlukan pengarang dan penerima untuk kedua-duanya berada dalam talian pada masa yang sama, sama dengan pemesejan segera. 5

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :6 Drp / Of :8  mel elektronik (E-mel) mempunyai beberapa pilihan ejaan bahasa.  E-mel adalah bentuk yang paling biasa digunakan dalam talian di seluruh dunia.  amalan E-mel sebagai surat rasmi untuk organisasi komunikasi dan tertentu  E-mel adalah borang yang digunakan dalam Permintaan Untuk Komen (Request For Comments) asal. Perkhidmatan tersebut dirujuk sebagai surat, dan satu surat elektronik disebut mesej 4. Proses penghantaran maklumat elektronik 4.1 Proses penyampaian maklumat elektronik yang dianggap perlu dan penting kerana ia mengumpul dan menghubungkan data dan maklumat yang diperlukan oleh jabatan atau organisasi tertentu 6

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :7 SOALAN/QUESTION: Drp / Of :8 1. Jelaskan perbezaan antara penyebaran maklumat secara manual dan elektronik. 2. Mengapa Komputer Peribadi (PC) merupakan aset sebagai alat komunikasi? 7

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(2/3) Muka Surat /Page :8 Drp / Of :8 RUJUKAN / REFERENCES: 1. http://www.innovations.ac.uk/btg/resources/publications/dissemination.pdf 2. http://www.unesco.org/education/aladin/paldin/pdf/course02/unit_05.pdf 3. http://www.gaelscoileanna.ie/en/about/scaipeachan-eolaisdissemination-of-information/ 4. https://en.wikipedia.org/wiki/Disseminati 8

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS E 62604 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA KERTAS TUGASAN (ASSIGNMENT SHEET) KOD DAN NAMA PROGRAM / Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS PROGRAM CODE & NAME L2 CA01 APLIKASI KOMUNIKASI Tahap / LEVEL NO. DAN TAJUK UNIT 1. GUNAKAN KOMUNIKASI 2 HALA KOMPETENSI / COMPETENCY 2. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK UNIT NO. AND TITLE 3. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA MANUAL 4. TERAPKAN KERAHSIAAN MAKLUMAT NO. DAN PENYATAAN AKTIVITI KERJA / WORK ACTIVITIES NO. Z-009-2:2015-M01/T(2/3) Muka Surat / Page : 9 AND STATEMENT Drpd / of : 12 NO. KOD / CODE NO. TAJUK / TITLE: PENYEBARKAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK DAN MANUAL TUJUAN / PURPOSE: Kertas Tugasan ini bertujuan untuk memantapkan pengetahuan dan pemahaman pelatih mengenai menyebarkan maklumat secara manual dan elektronik. . 9

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/T(2/3) Muka Surat / Page :10 Drp / Of :12 ARAHAN / INSTRUCTION Pelatih hendaklah menjawab semua soalan dan dibenarkan merujuk Kertas Penerangan Z-009-2:2015-M01/P(2/3). SOALAN / QUESTION 1. Apakah kunci kepada penyebaran maklumat yang berkesan? A. Belajar bahasa sebelum digunakan. B. Mesej adalah untuk mengenal pasti dan memaklumkan kepada ketua. C. Memahami maklumat sebelum mengedarkannya. D. Padankan cara untuk mesej dan keperluan penonton. 2. Apakah objektif Pelan Penyebaran untuk menggalakkan eksploitasi komersial keputusan projek dan pengetahuan penyebaran yang paling luas dari projek? A. Mesej adalah untuk mengenal pasti dan memaklumkan kepada ketua. B. Memahami maklumat sebelum mengedarkannya. C. Mengetahui mesej sebelum diberitahu untuk individu. D. Kenal pasti dan atur aktiviti yang akan dijalankan. 3. Mengapa tujuan penggunaan bahasa dalam sesebuah organisasi perlu diselaraskan? A. Supaya kerja berjalan dengan lancar. B. Supaya maklumat mudah disediakan. C. Supaya hubungan di kalangan pekerja diperolehi. D. Supaya perbincangan boleh dilakukan secara kerap di tempat kerja. 4. Mengapa kosa kata bahasa berfungsi sebagai alat yang berguna dan asas? A. Untuk memperoleh komunikasi dan pengetahuan. B. Untuk pemahaman pengetahuan hubungan kerja. C. Untuk membuat kemajuan kerja dan melaksanakan hubungan. D. Untuk menyelesaikan komunikasi bahasa kerja di kalangan pekerja14. 10

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/T(2/3) Muka Surat / Page :11 Drp / Of :12 5. Mengapa pengetahuan dan kefahaman mengenai program perisian pangkalan data operasi seperti window dan scanner penting? A. Jadi pekerja boleh berkomunikasi sesama sendiri. B. Mengekalkan komunikasi yang baik dan berkesan di kalangan pekerja. C. Mempercepatkan kerja-kerja pentadbiran dan operasi organisasi. D. Menyediakan maklumat untuk penjelasan dan pemahaman sebelum kerja. 6. Semua penyebaran maklumat biasanya dicapai dengan mudah dan jelas supaya penerima boleh memahami dan ______________ jika ia arahan material. (1 markah) 7. Pekerja baru perlu diberi penerangan awal berhubung dengan perkara yang ditetapkan dan mematuhi peraturan-peraturan dalam pemahaman bahasa ____________ dan peraturan-peraturan peralatan untuk mengelakkan kerosakan material. (1 markah) 8. Dalam bahagian yang awal komunikasi, memerlukan kakitangan untuk terlebih dahulu memahami kerja tugas, ____________ dan mahu belajar sebelum diberi tugas yang memerlukan tanggungjawab. (1 markah) 9. Mempunyai ___________dan penggunaan e-mel sangat berguna dalam organisasi kerana ia dapat memberikan pelbagai gambar dan data dalam satu penghantaran. (1 markah) 10. Tatabahasa adalah berguna dalam komunikasi untuk membuat bunyi bahasa yang betul dan mudah __________________ di tempat kerja. (1 markah) 11

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/T(2/3) Muka Surat / Page :12 Drp / Of :12 SKEMA JAWAPAN 1. D 2. D 3. A 4. A 5. C 6. Mematuhi 7. Arahan 8. Fikiran terbuka 9. pengetahuan 10. Memahami 12

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS E 62604 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA KERTAS KERJA (WORK SHEET) KOD DAN NAMA PROGRAM / Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS PROGRAM CODE & NAME Tahap / LEVEL L2 CA01 APLIKASI KOMUNIKASI NO. DAN TAJUK UNIT KOMPETENSI / COMPETENCY UNIT NO. AND TITLE NO. DAN PENYATAAN AKTIVITI 1. GUNAKAN KOMUNIKASI 2 HALA KERJA / WORK ACTIVITIES NO. 2. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK AND STATEMENT 3. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA MANUAL 4. TERAPKAN KERAHSIAAN MAKLUMAT NO. KOD / CODE NO. Z-009-2:2015-M01/K(2/3) Muka Surat / Page : 13 Drpd / of : 15 TAJUK / TITLE: SEBARKAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK DAN MANUAL TUJUAN PEMBELAJARAN / INSTRUCTIONAL AIMS Pelatih berketerampilan untuk:- 1. Mengenalpasti tujuan penyebaran Maklumat. 2. Menyebarkan maklumat sewajarnya. 3. Menentukan prosedur maklumat. 4. Memilih bahasa yang boleh digunakan. 5. Memastikan perbendaharaan kata dan keupayaan tatabahasa 6. Menggunakan kemahiran penulisan laporan. 7. Menyampaikan maklumat elektronik. 8. Tentukan maklumat tujuan penyebaran. 9. Mengakui maklumat prosedur penyebaran. 10. Amalan kemahiran komunikasi 11. Kenal pasti jenis penyebaran maklumat secara manual 13

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/T(2/3) Muka Surat / Page :14 Drp / Of :15 ARAHAN / INSTRUCTION Pelatih dikehendaki menerapkan KEUPAYAAN teras dalam bidang NOSS yang berkaitan mengikut tahap. LUKISAN, DATA DAN JADUAL / DRAWING, DATA AND TABLE : TIADA PERALATAN, PERKAKASAN DAN BAHAN / TOOLS, EQUIPMENT AND MATERIAL BIL BAHAN UKURAN KUANTITI BAHAN : CALON Rujuk kepada TEM dalam NOSS berkaitan LANGKAH KERJA / STEP BUTIRAN KERJA / DETAILS Rujuk kepada lembaran kerja NOSS yang berkaitan SOALAN / QUESTION TIADA 14

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/T(2/3) Muka Surat / Page :15 Drp / Of :15 SENARAI SEMAK PENUNJUK KEUPAYAAN TERAS / CORE ABILITY INDICATORS CHECKLIST Bil / Penunjuk Pencapaian / Patuh/ Tidak Patuh / Not Catatan / No Performance Indicators Complied Complied Remark Keupayaan 1.2 ------------------ 1 Mengetahui Tujuan penyebaran ----------------- maklumat ----------------- 2 Mengenal pasti prosedur ------------------ penyebaran maklumat 3 Menggunakan bahasa yang sesuai. 4 Menggunakan Kemahiran Penulisan Keupayaan 1.3 ------------------ ------------------ 1 Mengenal pasti proses ------------------ penyampaian maklumat elektronik ------------------ ------------------ 2 Mengenal pasti Kaedah ------------------ penyampaian maklumat ------------------ 3 Maklumat betul disebarkan secara elektronik 4 Mengenal pasti tujuan penyebaran maklumat 5 Mengenal pasti prosedur penyebaran maklumat 6 Menggunakan kemahiran Komunikasi 7 Mengenal pasti jenis penyebaran maklumat untuk secara manual .................................................. .................................................... ( Tandatangan dan Nama Pelatih ) ( Tandatangan dan Nama Pengajar ) Trainee’s Name and Signature Instructor’s Name and Signature Tarikh/Date: ____________________ Tarikh/Date: ____________________ 15



JADUALPEMBAHAGIAN PENILAIAN Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS M01 – APLIKASI KOMUNIKASI KEUPAYAAN PENILAIAN PENGETAHUAN PEMATUHAN PENUNJUK PRESTASI 1. Gunakan komunikasi 2 hala Z-009-2:2015-M01/K(1/3) 2. Sebarkan maklumat secara *Z-009-2:2015-M01/KA(1/1) Z-009-2:2015-M01/K(2/3) elektronik Z-009-2:2015-M01/K(3/3) 3. Sebarkan maklumat secara manual 4. Terapkan kerahsiaan maklumat 16



JPK/CA/01 PENILAIAN PRESTASI NCS-CORE ABILITY (Borang ini perlu diisi oleh PP pada setiap kali menjalankan Penilaian Prestasi) KEUPAYAAN TERAS – TAHAP 2 Nama Calon : No Kad Pengenalan : Nama Pusat Bertauliah : Kod Pusat Bertauliah : Nota: PP perlu menanda (√) pada KEUPAYAAN berkaitan yang dinilai di ruangan skala yang disediakan berpandukan kepada Total Performance Indicator (TPI) PERKARA KEUPAYAAN 1 2 3 4 5 CATATAN CA01 APLIKASI KOMUNIKASI 1.1 Gunakan komunikasi dua hala 1.2 Sebarkan maklumat secara elektronik 1.3 Sebarkan maklumat secara manual 1.4 Terapkan kerahsiaan maklumat CA02 TINGKAHLAKU INTERPERSONAL 2.1 Pamerkan tanggungjawab di tempat kerja 2.2 Terapkan konsep kerja berpasukan 2.3 Terapkan inisiatif kemahiran penyelesaian masalah di tempat kerja 2.4 Pamerkan kesedaran prestasi kerja CA03 TINGKAH LAKU BUDAYA DI TEMPAT KERJA 3.1 3.2 Praktikkan budaya kerja Respon pada situasi luar biasa di tempat kerja 3.3 sewajarnya Pamerkan initiatif dan fleksibiliti 17

PERKARA KEUPAYAAN 1 2 3 4 5 CATATAN CA04 ADAPTASI KESIHATAN, KESELAMATAN DAN ALAM SEKITAR 4.1 Pamerkan pematuhan kesihatan 4.2 Pamerkan pematuhan keselamatan 4.3 Pamerkan pematuhan alam sekitar Skala – Tahap Pencapaian 1 2 34 5 Sangat Lemah Lemah Sederhana Baik Sangat Baik Tidak mencapai Langsung tidak kriteria yg Mencapai Mencapai kriteria Mencapai kriteria mencapai ditetapkan kriteria yang dalam banyak dengan cemerlang kriteria Mengaplikasi minima keadaan bahasa dalam Merumus, Memahami membuat ulasan Merumus dan Merumus dan menghurai dan bahasa dan ditempat kerja menghurai menghurai menganalisa hubungkait bahasa secara bahasa secara bahasa ditempat dengan tempat Memahami ringkas terperinci kerja kerja keperluan asas ditempat kerja ditempat kerja pekerjaan. Mengetahui Melibatkan diri Mengurus Mengurus keperluan asas Menerap nilai dalam sebuah keperluan dengan pekerjaan. intergriti ditempat keperluan asas pekerjaan. sempurna sebuah kerja. pekerjaan keperluan asas Mengetahui Mengamal dan pekerjaan nilai intergriti Mengamal menyanjungi ditempat kerja. nilai intergriti nilai intergriti Membudaya, ditempat kerja ditempat kerja mempertahan dan menyanjung nilai intergriti ditempat kerja. TARIKH NAMA T/TANGAN PP PENILAI PP: LULUS / GAGAL KEPUTUSAN 18

JPK/CA/01 PENILAIAN PRESTASI NCS-CORE ABILITY (Borang ini perlu diisi oleh PP pada setiap kali menjalankan Penilaian Prestasi) KEUPAYAAN TERAS – TAHAP 2 PERKARA KEUPAYAAN 1 2 3 4 5 CATATAN CA01 COMMUNICATION APPLICATION 1.1 Apply two-way communication 1.2 Disseminate information electronically 1.3 Disseminate information manually 1.4 Apply information confidentiality CA02 INTERPERSONAL BEHAVIOUR 2.1 Demonstrate responsibility at workplace 2.2 Apply teamwork cooperation concept 2.3 Initiate problem solving skills at workplace 2.4 Demonstrate work performance awareness CA03 WORK PLACE CULTURE BEHAVIOUR Apply practice work culture 3.1 Respond appropriately to unusual situations 3.2 3.3 Demonstrate initiative and flexibility CAA04 HEALTH, SAFETY AND ENVIRONMENT ADAPTATION 4.1 Demonstrate health compliance 4.2 Demonstrate safety compliance 4.3 Demonstrate environment compliance 19

Skala – Tahap Pencapaian 1 2 34 5 Sangat Lemah Lemah Sederhana Baik Sangat Baik Tidak mencapai Langsung tidak kriteria yg Mencapai Mencapai kriteria Mencapai kriteria mencapai ditetapkan kriteria yang dalam banyak dengan cemerlang kriteria Mengaplikasi minima keadaan bahasa dalam Merumus, Memahami membuat ulasan Merumus dan Merumus dan menghurai dan bahasa dan ditempat kerja menghurai menghurai menganalisa hubungkait bahasa secara bahasa secara bahasa ditempat dengan tempat Memahami ringkas terperinci kerja kerja keperluan asas ditempat kerja ditempat kerja pekerjaan. Mengetahui Melibatkan diri Mengurus Mengurus keperluan asas Menerap nilai dalam sebuah keperluan dengan pekerjaan. intergriti ditempat keperluan asas pekerjaan. sempurna sebuah kerja. pekerjaan keperluan asas Mengetahui Mengamal dan pekerjaan nilai intergriti Mengamal menyanjungi ditempat kerja. nilai intergriti nilai intergriti Membudaya, ditempat kerja ditempat kerja mempertahan dan menyanjung nilai intergriti ditempat kerja. TARIKH NAMA T/TANGAN PP PENILAI PP: LULUS / GAGAL KEPUTUSAN 20

REKOD PENILAIAN KUMULATIF (RPK) – TEORI SIJIL KEMAHIRAN MALAYSIA (SKM): NCS – CORE ABILITIES (TAHAP 2) NAMA CALON: PUSAT BERTAULIAH: PERINGATAN: RPK ini hendaklah diisi dan disimpan dalam Rekod Bukti Pencapaian (Portfolio) Calon. 1. Pegawai Penilai (PP)/Tenaga Pengajar (TP) dan Pegawai Pengesahan Dalaman (PPD) perlu menandatangani hanya 2. setelah calon lulus penilaian teori Core Abilities. Bukti-bukti pencapaian penilaian teori Core Abilities mesti disimpan dalam Portfolio Calon. PPD mesti menyemak bukti- 3. bukti tersebut bagi tujuan pengesahan dalaman. Markah lulus penilaian Teori adalah 50%. 4. Dilantik Sebagai : Pegawai Pengesah Dalaman Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Nama: Pengajar Pengajar Pengajar Contoh T/Tangan: Z-009-2:2015- APLIKASI Z-009-2:2015- TINGKAHLAKU Z-009-2:2015- TINGKAH LAKU CA01 KOMUNIKASI CA02 INTERPERSONAL CA03 BUDAYA DI TEMPAT Markah Penilaian Teori: Markah Penilaian Teori: KERJA Markah Penilaian Teori: Tarikh Penilaian Tarikh Penilaian Tarikh Penilaian T/tangan PP/TP T/tangan PP/TP T/tangan PP/TP T/tangan PPD T/tangan PPD T/tangan PPD 21

REKOD PENILAIAN KUMULATIF (RPK) – TEORI SIJIL KEMAHIRAN MALAYSIA (SKM): NCS – CORE ABILITIES (TAHAP 2) NAMA CALON: PUSAT BERTAULIAH: PERINGATAN: RPK ini hendaklah diisi dan disimpan dalam Rekod Bukti Pencapaian (Portfolio) Calon. 1. Pegawai Penilai (PP)/Tenaga Pengajar (TP) dan Pegawai Pengesahan Dalaman (PPD) perlu menandatangani hanya 2. setelah calon lulus penilaian teori Core Abilities. Bukti-bukti pencapaian penilaian teori Core Abilities mesti disimpan dalam Portfolio Calon. PPD mesti menyemak bukti- 3. bukti tersebut bagi tujuan pengesahan dalaman. Markah lulus penilaian Teori adalah 50%. 4. Dilantik Sebagai : Pegawai Pengesah Dalaman Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Nama: Pengajar Pengajar Pengajar Contoh T/Tangan: Z-009-2:2015- ADAPTASI KESIHATAN, CA04 KESELAMATAN DAN ALAM SEKITAR Markah Penilaian Teori: Tarikh Penilaian T/tangan PP/TP T/tangan PPD 22

REKOD PENILAIAN KUMULATIF (RPK) – TEORI SIJIL KEMAHIRAN MALAYSIA (SKM): NCS – CORE ABILITIES (TAHAP 2) NAMA CALON: PUSAT BERTAULIAH: PERINGATAN: 1. RPK ini hendaklah diisi dan disimpan dalam Rekod Bukti Pencapaian (Portfolio) Calon. 2. Pegawai Penilai (PP)/Tenaga Pengajar (TP) dan Pegawai Pengesahan Dalaman (PPD) perlu menandatangani hanya setelah calon lulus penilaian teori Core Abilities. 3. Bukti-bukti pencapaian penilaian teori Core Abilities mesti disimpan dalam Portfolio Calon. PPD mesti menyemak bukti- bukti tersebut bagi tujuan pengesahan dalaman. 4. Markah lulus penilaian Teori adalah 50%. Dilantik Sebagai : Pegawai Pengesah Dalaman Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Nama: Pengajar Pengajar Pengajar Contoh T/Tangan: Z-009-2:2015- COMMUNICATION Z-009-2:2015- INTERPERSONAL Z-009-2:2015- WORKPLACE CA01 APPLICATION CA02 BEHAVIOUR CA03 CULTURE Markah Penilaian Teori: Markah Penilaian Teori: BEHAVIOUR Markah Penilaian Teori: Tarikh Penilaian Tarikh Penilaian Tarikh Penilaian T/tangan PP/TP T/tangan PP/TP T/tangan PP/TP T/tangan PPD T/tangan PPD T/tangan PPD 23

REKOD PENILAIAN KUMULATIF (RPK) – TEORI SIJIL KEMAHIRAN MALAYSIA (SKM): NCS – CORE ABILITIES (TAHAP 2) NAMA CALON: PUSAT BERTAULIAH: PERINGATAN: 1. RPK ini hendaklah diisi dan disimpan dalam Rekod Bukti Pencapaian (Portfolio) Calon. 2. Pegawai Penilai (PP)/Tenaga Pengajar (TP) dan Pegawai Pengesahan Dalaman (PPD) perlu menandatangani hanya setelah calon lulus penilaian teori Core Abilities. 3. Bukti-bukti pencapaian penilaian teori Core Abilities mesti disimpan dalam Portfolio Calon. PPD mesti menyemak bukti- bukti tersebut bagi tujuan pengesahan dalaman. 4. Markah lulus penilaian Teori adalah 50%. Dilantik Sebagai : Pegawai Pengesah Dalaman Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Pegawai Penilai/Tenaga Nama: Pengajar Pengajar Pengajar Contoh T/Tangan: Z-009-2:2015- HEALTH, SAFETY AND CA04 ENVIRONMENT ADAPTATION Markah Penilaian Teori: Tarikh Penilaian T/tangan PP/TP T/tangan PPD 24

BAHAN PENGAJARAN BERTULIS Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS Z-009-2:2015-CA01 M01: APLIKASI KOMUNIKASI ( SUB MODUL 1,2 & 3) BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN 62050 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA TEL: +60388842000 JULAI 2017



BAHAN PENGAJARAN BERTULIS TAHAP 2 APLIKASI KOMUNIKASI SUB-MODUL 3: KERAHSIAAN MAKLUMAT BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN 62050 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA TEL: +60388842000 JULAI 2017



Z–009-:2015-CA01 APLIKASI KOMUNIKASI KANDUNGAN MUKA SURAT 1 AHLI JAWATANKUASA PEMBANGUNAN i 2 CARTA PROFIL KOMPETENSI ii 3 CURRICULUM of CORE ABILITY iv Z-009-3:2015 (CoCA – Z-009-2:2015-CA01) 4 JADUAL PEMBAHAGIAN WIM 4.1 TEORI vi 4.2 AMALI vii 5 SET WIM TEORI 5.1 Z-009-2:2015-M01/P(3/3) 1 5.2 Z-009-2:2015-M01/T(3/3) 13 6 SET WIM AMALI 6.1 Z-009-2:2015-M01/K(3/3) 17 7 JADUAL PEMBAHAGIAN PENILAIAN 20 8 LAMPIRAN 8.1 BORANG PENILAIAN PRESTASI (JPK/CA/01) 21 8.2 REKOD PENILAIAN KUMULATIF (RPK) 25 8.3 SOALAN CA01 29 8.4 BORANG PENILAIAN PRESTASI (JPK/CA/KPPP) 37

BAHAN PENGAJARAN BERTULIS Z – 009 – 2 : 2015 – M01 : APLIKASI KOMUNIKASI JAWATANKUASA PEMBANGUNAN KHAIRUL AZMAN BIN ABDUL HAMID SMK SUNGAI BESAR SELANGOR SITI MARIAM BINTI IBRAHIM SMK SERI AMPANG KUALA LUMPUR AHMAD FITRI BIN ZAINOL SMK TAMAN MELATI KUALA LUMPUR NURULFIKRAH BINTI JAMIL SMK PASOH 2 (F), NEGERI SEMBILAN AMIR BIN IBRAHIM SMK DATUK BENDAHARANJASIN MELAKA. FASILITATOR ANUAR BIN MOHD. SOM BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM,KPM ADAM BIN OTHMAN BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM,KPM ROZAILANI BIN IBERAHIM BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM,KPM DIBANGUNKAN UNTUK BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS KERAJAAN PARCEL E PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN 62050 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA i

CARTA PROFIL KEUPAYAAN TERAS (CAPC) SEKTOR SEMUA SEKTOR KOD BIDANG PEKERJAAN Z – 009 – 2 : 2015 SUB SEKTOR SEMUA SUB SEKTOR BIDANG PERKERJAAN SEMUA BIDANG PEKERJAAN TAJUK NCS KEUPAYAAN TERAS TAHAP PEKERJAAN DUA (2) TERAS APLIKASI TINGKAH LAKU TINGKAH LAKU ADAPTASI KESIHATAN, KOMUNIKASI INTERPERSONAL BUDAYA KESELAMATAN DAN ALAM SEKITAR Z-009-2:2015-CA01 Z-009-2:2015-CA02 DI TEMPAT KERJA Z-009-2:2015-CA04 Z-009-2:2015-CA03 CAPC bagi NOSS Z-009-2:2015 Keupayaan Teras ii

CORE ABILITY PROFILE CHART (CAPC) SECTOR ALL SECTORS JOB AREA CODE Z – 009 – 2 : 2015 SUB SECTOR ALL SUB SECTORS JOB AREA ALL JOB AREAS NCS TITLE CORE ABILITIEs JOB LEVEL 2 (TWO) CORE COMMUNICATION INTERPERSONAL WORK PLACE HEALTH, SAFETY AND APPLICATION BEHAVIOUR CULTURE ENVIRONMENT ADAPTATION Z-0009-2:2015-CA01 Z-0009-2:2015-CA02 BEHAVIOUR Z-0009-2:2015-CA04 Z-0009-2:2015-CA03 iii

CURRICULUM of CORE ABILITIES (CoCA) SEKTOR SEMUA SEKTOR SUB SEKTOR SEMUA SUB SEKTOR BIDANG PERKERJAAN SEMUA BIDANG PEKERJAAN TAJUK NCS KEUPAYAAN TERAS TAJUK UNIT APLIKASI KOMUNIKASI KEUPAYAAN HASIL PEMBELAJARAN Calon yang terampil didalam CA ini berkebolehan untuk berkomunikasi secara berkesan dan jelas di tempat kerja Setelah melengkapkan unit keterampilan ini,calon perlu mampu untuk :- 1. Gunakan komunikasi 2 hala 2. Sebarkan maklumat secara elektronik 3. Sebarkan maklumat secara manual 4. Terapkan kerahsiaan maklumat ID UNIT KEUPAYAAN Z-009-2:2015-CA01 Tahap 2 Jangkamasa Latihan 10 Jam Kredit 1.0 Keupayaan Pengetahuan Prestasi Masa Latihan Cara Penyampaian Kriteria Penilaian 4. Terapkan 4.1 Konsep kerahsiaan 4.1 Kenal pasti konsep Pengetahuan  Pembelajaran 4.1 Konsep kerahsiaan kerahsiaan 4.2 Skop kerahsiaan kerahsiaan 2 kelas dikenal pasti maklumat 4.3 Prosedur 4.2 Kenal pasti skop 4.2 Skop kerahsiaan kerahsiaan  Pembincangan dikenal pasti kerahsiaan 4.3 Pantau prosedur kumpulan 4.3 Prosedur kerahsiaan 4.4 Tahap kejujuran kerahsiaan dipantau 4.4 Kenal pasti tahap 4.4 Tahap kejujuran dan dan kejujuran dan integriti integrity dikenal pasti integrity 4.5 Amalkan kod 4.5 Kod kerahsiaan 4.5 Kod kerahsiaan kerahsiaan diamalkan iv

SECTOR ALL SECTORS SUB SECTOR ALL SUB SECTORS JOB AREA ALL JOB AREAS NCS AREA CORE ABILITIES LEARNING OUTCOME COMMUNICATION APPLICATION HASIL PEMBELAJARAN The person who is competent in this CA shall be able to communicate in the working world effectively and clearly. ABILITY UNIT ID Upon completion of this competency unit, trainees will be able to:-  Apply two way communication  Disseminate information electronically  Disseminate information manually  Apply information confidentiality Z-009-2:2015-CA01 Level 2 Training Duration 10 Ability Knowledge Performance Training Delivery Mode Assessment Criteria Hours 4. Apply 4.1 Concept of 4.1 Identify concept of Knowledge 4.1 Concept of confidentiality information confidentiality. confidentiality. 2  Lecture. identified. confidentiality 4.2 Confidentiality  Classroom scope. 4.2 Identify confidentiality 4.2 Confidentiality scope 4.3 Confidentiality scope. discussion determined. procedure. 4.4 Honesty and 4.3 Monitor 4.3 Confidentiality procedure Integrity level. confidentiality identified. 4.5 Codes of procedure. confidentiality 4.4 Honesty and integrity level 4.4 Identify honesty and identified. integrity level. 4.5 Codes of confidentiality 4.5 Apply codes of practice applied confidentiality practice v

JADUAL PEMBAHAGIAN WIM (TEORI) Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS M01 – APLIKASI KOMUNIKASI KEUPAYAAN PELAN MENGAJAR KERTAS PENERANGAN KERTAS TUGASAN 1. Gunakan komunikasi 2 *Z-009-2:2015-M01/P(1/3)PM *Z-009-2:2015-M01/P(1/3) *Z-009-2:2015-M01/T(1/3) hala Komunikasi 2 hala Komunikasi 2 hala Komunikasi 2 hala 2. Sebarkan maklumat *Z-009-2:2015-M01/P(2/3)PM *Z-009-2:2015-M01/P(2/3) *Z-009-2:2015-M01/T(2/3) secara elektronik Penyebaran maklumat Penyebaran maklumat secara Penyebaran maklumat secara 3. Sebarkan maklumat secara elektronik dan manual elektronik dan manual elektronik dan manual secara manual 4. Terapkan kerahsiaan *Z-009-2:2015-M01/P(3/3)PM *Z-009-2:2015-M01/P(3/3) *Z-009-2:2015-M01/T(3/3) maklumat Kerahsiaan maklumat Kerahsiaan maklumat Kerahsiaan maklumat vi

JADUAL PEMBAHAGIAN WIM (AMALI) Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS M01 – APLIKASI KOMUNIKASI KEUPAYAAN PELAN MENGAJAR KERTAS KERJA 1. Gunakan komunikasi 2 hala *Z-009-2:2015-M01/P(1/3)PM *Z-009-2:2015-M01/K(1/3) Komunikasi 2 hala Komunikasi 2 hala 2. Sebarkan maklumat secara *Z-009-2:2015-M01/P(2/3)PM *Z-009-2:2015-M01/K(2/3) elektronik Penyebaran maklumat secara Penyebaran maklumat secara 3. Sebarkan maklumat secara elektronik dan manual elektronik dan manual manual 4. Terapkan kerahsiaan *Z-009-2:2015-M01/P(3/3)PM *Z-009-2:2015-M01/K(3/3) maklumat Kerahsiaan maklumat Kerahsiaan maklumat vii

BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA ARAS 4-8, BLOK E9, KOMPLEKS E 62604 WILAYAH PERSEKUTUAN PUTRAJAYA KERTAS PENERANGAN (INFORMATION SHEET) KOD DAN NAMA PROGRAM / Z-009-2:2015 KEUPAYAAN TERAS PROGRAMMES CODE & NAME L2 CA01 APLIKASI KOMUNIKASI Tahap / LEVEL NO. DAN TAJUK UNIT 1. GUNAKAN KOMUNIKASI 2 HALA KOMPETENSI / COMPETENCY 2. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA ELEKTRONIK UNIT NO. AND TITLE 3. SEBARKAN MAKLUMAT SECARA MANUAL 4. TERAPKAN KERAHSIAAN MAKLUMAT NO. DAN PENYATAAN AKTIVITI KERJA / WORK ACTIVITIES NO. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat / Page : 1 AND STATEMENT Drpd / of : 12 NO. KOD / CODE NO. TAJUK / TITLE : KERAHSIAAN MAKLUMAT TUJUAN / PURPOSE: Kertas Penerangan ini bertujuan untuk menerangkan mengenai konsep, skop, prosedur dan kod kerahsiaan, tahap kejujuran dan integriti. 1

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :2 Drp / Of :12 PENERANGAN/INFORMATION: 1. Konsep kerahsiaan Kerahsiaan boleh dianggap bersamaan dengan privasi. Langkah yang diambil untuk memastikan kerahsiaan direka untuk mencegah maklumat sensitif daripada sampai ke pihak yang tidak sepatutnya, di samping memastikan maklumat sampai kepada orang yang disasarkan: Akses mestilah terhad kepada orang-orang yang diberi kuasa sahaja. 1.1 Amalan biasa, data dikategorikan mengikut tahap dan jenis kerosakan yang boleh berlaku jika ia jatuh ke pihak yang tidak sepatutnya. Langkah-langkah pengukuhan kemudiannya boleh dilaksanakan mengikut kategori tersebut. 1.2 Melindungi kerahsiaan data mungkin melibatkan latihan khas bagi mereka yang mempunyai akses untuk dokumen-dokumen tersebut. Latihan tersebut biasanya akan merangkumi risiko keselamatan yang boleh mengancam maklumat. Latihan boleh membantu membiasakan mereka yang diberi akses dengan faktor-faktor risiko dan bagaimana untuk melindungi data tersebut. 1.3 Aspek latihan lanjutan adalah termasuk konsep kata laluan yang kukuh dan amalan terbaik pembinaan kata laluan dan maklumat yang berkaitan tentang konsep kejuruteraan sosial sebagai menghalang sebarang percubaan untuk melentur peraturan pengendalian data walaupun dengan niat yang baik tetapi mungkin memberikan hasil yang merosakkan. Rajah 1. Simbol rahsia besar 2

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :3 Drp / Of :12 1.4 Satu contoh kaedah baik yang digunakan untuk memastikan kerahsiaan apabila menggunakan perbankan dalam talian adalah nombor akaun atau nombor penghalaan ganti (routing). Enkripsi data ialah kaedah umum dalam memastikan kerahsiaan. 1.5 ID pengguna dan kata laluan merupakan satu prosedur standard; pengesahan dua faktor menjadi kebiasaan. Pilihan lain termasuk pengesahbetulan biometrik dan token keselamatan, kekunci fob atau token digital. Selain itu, pengguna boleh juga mengambil langkah-langkah untuk meminimumkan bilangan tempat maklumat itu diakses dan jumlah transaksi dilakukan. Langkah-langkah tambahan mungkin akan diambil dalam kes dokumen yang sangat sensitif, langkah berjaga-jaga seperti menyimpan hanya pada komputer sekuriti siber, yang tidak bersambung ke peranti penyimpanan data, atau untuk maklumat yang sangat sensitif, dalam bentuk salinan cetak sahaja. 2. Skop dan prosedur kerahsiaan Maklumat yang telah dikategorikan sebagai maklumat rahsia perlu dijaga dan dihormati hak privasi organisasinya. Maklumat kerahsiaan perlu difahami etikanya seperti: 2.1 Maklumat adalah Sulit Maklumat perlu disimpan dengan selamat dan tidak mudah diakses. Maklumat yang sudah berada dalam domain awam secara amnya sukar dilindungi. Walau bagaimanapun, apabila berlakunya pelanggaran kepercayaan di pihak defendan yang menyebabkan maklumat tersebar kepada umum, defendan sendiri perlu bertanggungjawab terhadap kerugian dan kerosakan yang dialami oleh plaintif yang timbul daripada pendedahan tersebut. Rajah 2 – Cap Sulit dan Rahsia di sampul surat 3

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :4 Drp / Of :12 2.2. Dikemukakan dengan pengimportan kerahsiaan. Maklumat ini telah disampaikan dalam keadaan yang membawa kepada kewajipan kerahsiaan. Penerima maklumat sulit hanya akan terikat jika penerima yang sepatutnya sedar bahawa maklumat yang disampaikan kepadanya adalah atas dasar keyakinan. Contoh yang paling jelas adalah apabila seseorang memberi maklumat dengan syarat ianya dirahsiakan. Walau bagaimanapun, mungkin timbul tanggungjawab kerahsiaan bergantung pada keadaan. Salah satu daripada contoh hubungan tanggungjawab kerahsiaan yang akan timbul ialah hubungan antara majikan dengan pekerja. Secara umumnya, dalam tempoh perkhidmatan pekerja mesti mematuhi suatu \"kewajipan kesetiaan\" terhadap majikannya serta bertindak demi kepentingan majikan. Rajah 3. Suasana bekerja. Ini termasuk melindungi rahsia perdagangan apabila pekerja itu terdedah ketika menjalankan tugas masing-masing. Sebaik sahaja pekerja tamat perkhidmatannya, dia masih bertanggungjawab untuk menjaga rahsia perdagangan bekas majikannya. Oleh itu, majikan berhak untuk menghalang bekas pekerja daripada menggunakan senarai pelanggan yang diketahui ketika masih berkhidmat dahulu dengan niat atau sengaja. Klausa perlindungan seperti itu bagaimanapun tidak meliputi kemahiran dan pengetahuan yang diperoleh pekerja berkhidmat dengan majikannya dahulu 2.3 Berlaku pendedahan maklumat atau penggunaan tanpa kebenaran Jika berlaku penggunaan atau pendedahan maklumat tanpa kebenaran yang telah dijangkakan. Tiada tindakan boleh dikenakan jika tiada berlaku pecah amanah dan tiada berlaku pendedahan yang tidak dibenarkan. Apabila pendedahan atau penggunaan tanpa kebenaran dijangkakan, mahkamah akan dalam keadaan yang sesuai memberikan injunksi interlokutori untuk menghalang penggunaan atau pendedahan tanpa kebenaran. Mahkamah juga boleh mengarahkan 4

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :5 Drp / Of :12 ganti rugi bagi apa-apa kerugian atau kerosakan yang dialami akibat daripada pecah amanah, atau dalam keadaan tertentu, kerugian masa depan sebagai ganti injunksi. 2.4 Melindungi maklumat sulit Tidak ada sistem pendaftaran untuk maklumat sulit. Perlindungan hanyalah dengan merahsiakan maklumat tersebut. Apabila ia terdedah kepada umum, maklumat berkenaan tidak boleh lagi dirahsiakan. Walaupun pemilik maklumat rahsia itu mahu mengambil tindakan undang-undang dan meminta pampasan atas kerosakan yang dialami, ia tidak mungkin sebaik seperti merahsiakan maklumat tersebut dari awalawal lagi. Aspek penting dalam mengekalkan perlindungan ialah pengurusan kawalan perniagaan yang secukupnya. Akses kepada maklumat sulit oleh kakitangan harus dihadkan oleh pihak pengurusan atas dasar \"perlu tahu\" sahaja, kerana punca utama kehilangan maklumat sulit sesebuah syarikat adalah apabila kakitangan berpindah ke syarikat lain dalam bidang kerja yang sama. Fasal yang sesuai perlu dimasukkan dalam kontrak pekerjaan dan kontrak dengan pihak ketiga seperti pembekal, subkontraktor dan sebagainya. 2.5 Perjanjian Tiada Pendedahan (NDA) Perjanjian ini selalunya berlaku dalam perniagaan sesebuah syarikat yang perlu mendedahkan maklumat sulitnya kepada syarikat yang lain. Sebagai contoh, pengeluar mungkin perlu menghantar produk baharunya ke makmal ujian untuk penilaian teknikal dan kelulusan sebelum produk dilancarkan di pasaran. Kebiasaannya memang ada keperluan untuk berkongsi rahsia apabila dua buah syarikat mempertimbangkan untuk mengadakan beberapa bentuk kerjasama. Dalam keadaan ini, memang dinasihatkan agar Perjanjian Tiada Pendedahan (NDA) digubal dan ditandatangani oleh pihak-pihak yang bersetuju untuk berkongsi tanggungjawab atas apa-apa maklumat sulit yang perlu dikongsi bersama. NDA memberikan perlindungan sekiranya tindakan undang-undang perlu diambil disebabkan pecah amanah, maka perkara itu boleh diuruskan seperti penguatkuasaan mana-mana kontrak perniagaan lain. 5

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :6 Drp / Of :12 Rajah 4 . Makmal ujian. 2.6 Perlindungan Perjanjian Tidak Dedah Maklumat Di Bawah Fasal Antarabangsa 39 Perjanjian TRIPS (Perdagangan Berkaitan Aspek Hak Harta Intelek), yang mengikat negara anggota Pertubuhan Perdagangan Dunia, memerlukan perlindungan nilai komersial dan data tertentu maklumat tidak dedah dikemukakan kepada kerajaan atau agensi-agensi kerajaan, demi memastikan perlindungan yang berkesan terhadap persaingan yang tidak adil. 3. Kejujuran dan integriti Kerahsiaan, integriti dan ketersediaan, adalah model yang direka untuk memberi panduan mengenai dasar demi keselamatan maklumat dalam sesebuah organisasi. Model ini juga kadang-kadang dirujuk sebagai AIC (ketersediaan, integriti dan kerahsiaan data).Unsur-unsur AIC adalah dianggap tiga komponen keselamatan yang paling penting. Kejujuran dan keikhlasan adalah perlu dalam diri pekerja untuk mengekalkan maklumat kerahsiaan sesebuah organisasi. Dalam konteks ini, kerahsiaan ialah satu set peraturan yang mengehadkan akses kepada maklumat, integriti ialah jaminan bahawa maklumat boleh dipercayai dan tepat, dan ketersediaan ialah jaminan akses yang boleh dipercayai kepada maklumat oleh orang yang diberi kuasa. 3.1 Kerahsiaan Kerahsiaan boleh dianggap bersamaan dengan privasi. Langkah yang diambil untuk memastikan kerahsiaan direka untuk mencegah maklumat sensitif daripada 6

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :7 Drp / Of :12 sampai kepada orang yang tak berkenaan, di samping memastikan bahawa yang berkenaan sahaja boleh mendapatkannya: Akses mesti terhad kepada mereka yang diberi kuasa untuk melihat data berkenaan. Adalah perkara biasa bagi data dikategorikan mengikut tahap dan jenis kerosakan yang boleh dilakukan jika ia jatuh ke tangan pihak yang tidak diingini. Kawalan ketat boleh dilaksanakan mengikut kategori berkenaan. Kadang-kadang demi melindungi kerahsiaan data mungkin melibatkan latihan khas bagi mereka yang ada akses khas untuk dokumen-dokumen berkenaan. Latihan tersebut biasanya termasuk risiko keselamatan yang boleh mengancam maklumat berkenaan. Latihan boleh membantu mereka yang diberi kuasa membiasakan diri dengan faktor-faktor risiko dan bagaimana untuk mencegah risiko berkenaan. Rajah 5. Data mesti dikriptografi. 3.2 Integriti Integriti melibatkan mengekalkan ketekalan, ketepatan, dan kebolehpercayaan data melalui keseluruhan kitaran hidup data. Data tidak boleh berubah dalam transit, dan langkah-langkah perlu diambil untuk memastikan bahawa data tidak boleh diubah oleh orang yang tidak diberi kuasa (sebagai contoh, dalam pelanggaran kerahsiaan). Langkah-langkah ini termasuk kebenaran fail dan kawalan capaian pengguna. Versi kawalan berbeza mungkin digunakan untuk mencegah masalah salah pindaan pemadaman tidak sengaja oleh pengguna yang diberi kuasa. 7

No. Kod / Code No. Z-009-2:2015-M01/P(3/3) Muka Surat /Page :8 Drp / Of :12 Di samping itu, beberapa cara perlu dilaksanakan untuk mengesan sebarang perubahan dalam data yang mungkin berlaku akibat daripada aktiviti yang bukan disebabkan oleh manusia seperti electromagnet pulse (EMP) atau kerosakan pelayan. Beberapa data mungkin perlu ada semakan semula atau semak kriptografi, untuk pengesahan integriti. Salinan data perlu disediakan untuk memulihkan data yang terjejas kepada keadaan yang betul jika berlaku kerosakan data. 3.3 Ketersediaan: Cara terbaik memastikan ketersediaan adalah melalui penyelenggaraan semua perkakasan dengan rapi, melaksanakan pembaikan perkakasan serta-merta apabila diperlukan dan mengekalkan persekitaran sistem operasi yang berfungsi bebas daripada konflik perisian. Ia juga penting untuk memastikan peningkatan sistem yang diperlukan adalah yang terkini Menyediakan komunikasi jalur lebar yang mencukupi dan mencegah berlakunya kejejalan komunikasi juga penting. Pengulangan, kegagalan, RAID dan gugusan ketersediaan yang tinggi boleh mengurangkan kesan yang serius apabila berlaku isu-isu perkakasan. Tindakan pantas dan pemulihan bencana adalah penting jika berlaku senario kes terburuk; keupayaan tindakan itu bergantung pada kewujudan rancangan pemulihan bencana menyeluruh (DRP). Perlindungan terhadap kehilangan data atau gangguan dalam sambungan mesti mengambil kira kejadian tidak terduga seperti bencana alam dan kebakaran. Untuk mengelakkan kehilangan data dari kejadian tidak terduga, satu salinan sokongan boleh disimpan di lokasi terpencil, selamat, bahkan dalam peti kalis api dan kalis air. Peralatan keselamatan tambahan atau perisian seperti firewall dan pelayan proksi boleh mengawal daripada kehilangan data ketika masa terhenti dan data tidak dapat dicapai disebabkan oleh tindakan yang berniat jahat seperti serangan penafian perkhidmatan (DoS) dan penerobosan rangkaian 4. Kod kerahsiaan Pekerja hendaklah melindungi maklumat yang diamanahkan kepada mereka dan tidak menyalahgunakan atau mendedahkannya secara salah. Kewajipan etika kerahsiaan mesti sentiasa seimbang terhadap pertimbangan etika persaingan atau undang-undang atau keperluan profesional yang memerlukan pendedahan 8