ประเทศไทยปี 2579 ท่ีเป็นเป้าหมายยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี มาเป็นกรอบในการก�ำหนดเป้าหมาย ท่จี ะบรรลใุ น 5 ปี โดยทีเ่ ปา้ หมายและตวั ช้ีวัดตอ้ งสอดคลอ้ งกบั กรอบเป้าหมายการพฒั นาเศรษฐกจิ สงั คม และสงิ่ แวดล้อม ทอ่ี งค์กรระหวา่ งประเทศก�ำหนดข้นึ เชน่ การพัฒนาทย่ี ัง่ ยนื (Sustainable Development Goals : SDGs) ทอี่ งค์การสหประชาชาติก�ำหนดขนึ้ เปน็ ตน้ ส่วนแนวทางการพฒั นา ไดบ้ รู ณาการนโยบายหรอื ประเด็นพัฒนาทสี่ �ำคญั ของประเด็นการปฏริ ปู ประเทศ และไทยแลนด์ 4.0 วัตถุประสงค์ 1) เพ่ือวางรากฐานให้คนไทยเป็นคนที่สมบูรณ์ มีคุณธรรมจริยธรรม มีระเบียบวินัยตลอดจน เปน็ คนเกง่ ทีม่ ีทักษะความรู้ ความสามารถ และพฒั นาตนเองได้ต่อเนอื่ งตลอดชีวิต 2) เพ่ือให้คนไทยมีความม่ันคงทางเศรษฐกิจและสังคม ได้รับความเป็นธรรมในการเข้าถึง ทรัพยากรและบริการทางสังคมท่ีมคี ณุ ภาพ 3) เพ่ือให้เศรษฐกิจเข้มแข็งมีเสถียรภาพ และมีความย่ังยืนสร้างความเข้มแข็งของฐาน การผลิตสรา้ งความเขม้ แข็งของเศรษฐกิจฐานราก และสรา้ งความมน่ั คงทางพลังงาน อาหาร และนา้ํ 4) เพื่อรักษาและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและคุณภาพสิ่งแวดล้อมให้สามารถสนับสนุน การเติบโตทเ่ี ปน็ มติ รกับสิ่งแวดล้อมและการมคี ุณภาพชีวิตทด่ี ีของประชาชน 5) เพื่อให้การบริหารราชการแผ่นดินมีประสิทธิภาพ โปร่งใส ทันสมัย และมีการท�ำงาน เชิงบูรณาการของภาคีการพฒั นา 6) เพ่ือให้มีการกระจายความเจรญิ ไปสู่ภูมภิ าค 7) เพ่ือผลักดันให้ประเทศไทยมีความเชื่อมโยงกับประเทศต่างๆ รวมท้ังให้ประเทศไทย มบี ทบาทน�ำและสร้างสรรคใ์ นด้านการคา้ การบรกิ าร และการลงทนุ ภายใต้กรอบความร่วมมือ เปา้ หมาย 1) การพัฒนาศักยภาพคนให้สมบูรณ์ 1.1) มีวินยั มีทศั นคตแิ ละพฤตกิ รรมตามบรรทัดฐานทีด่ ีของสังคม 1.2) มคี วามสามารถในการปรับตวั ไดอ้ ยา่ งรเู้ ทา่ ทนั สถานการณ์ 1.3) มคี วามรบั ผิดชอบและท�ำประโยชน์ต่อส่วนรวม 2) ความเหลอื่ มลำ้� ทางด้านรายได้และความยากจนลดลง 2.1) เศรษฐกจิ ฐานรากมีความเขม้ แข็ง 2.2) การประกอบอาชีพ และบริการทางสงั คมทีม่ ีคุณภาพอย่างท่ัวถงึ และเปน็ ธรรม 2.3) ประชาชนทุกคนมโี อกาสในการเขา้ ถงึ ทรัพยากร 3) ระบบเศรษฐกจิ มคี วามเขม้ แขง็ และแข่งขนั ได้ 3.1) มผี ปู้ ระกอบการรุ่นใหม่และเป็นสังคมผูป้ ระกอบการ 3.2) มีระบบการผลติ และใหบ้ รกิ ารจากฐานรายได้เดมิ ท่มี ีมลู คา่ เพ่ิมสงู ขน้ึ 3.3) มกี ารลงทนุ ในการผลิตและบริการฐานความร้ชู ้ันสงู ใหม่ๆ รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนากำ�ลงั คนอาชวี ศกึ ษา 34 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ
3.4) กระจายฐานการผลิตและการใหบ้ รกิ ารสู่ภูมภิ าคเพ่ือลดความเหลือ่ มล้�ำ 3.5) เศรษฐกิจขยายตัวเฉลีย่ ไม่ต่�ำกว่าร้อยละ 5.0 4) ทุนทางธรรมชาตแิ ละคณุ ภาพสิ่งแวดลอ้ ม 4.1) เพิ่มพ้ืนทป่ี า่ ไม่ต�่ำกวา่ รอ้ ยละ 40 4.2) ภายในปี 2563 ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในภาคพลังงานและขนส่งไม่น้อยกว่า ร้อยละ 7 4.3) รักษาคณุ ภาพน้าํ และคณุ ภาพอากาศในพื้นทีว่ ิกฤตใหอ้ ยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน 5) ความม่นั คงในเอกราชและอธปิ ไตย 5.1) อตั ราการเติบโตของมลู คา่ การลงทุนและการสง่ ออกสงู ข้ึน 5.2) ความขัดแย้งทางอุดมการณ์และความคิด ปัญหาอาชญากรรมในสังคมการลักลอบ ขนสง่ สนิ ค้าและคา้ มนษุ ยล์ ดลง 6) ระบบบรหิ ารจดั การภาครฐั ทม่ี ปี ระสทิ ธภิ าพ ทนั สมยั โปรง่ ใส ตรวจสอบได้ กระจายอ�ำนาจ และมสี ่วนร่วมจากประชาชน 6.1) เพ่มิ การใชร้ ะบบดิจทิ ัลในการใหบ้ ริการ 6.2) ขจดั การทจุ ริตคอร์รัปชัน 6.3) การใชจ้ า่ ยภาครฐั และระบบงบประมาณมปี ระสทิ ธภิ าพสงู ฐานภาษกี วา้ งขน้ึ และดชั นี การรบั รกู้ ารทจุ ริตดีขึ้น แนวทางการพฒั นา 1) การเสรมิ สร้างและพฒั นาศกั ยภาพทุนมนุษย์ 1.1) ปรบั เปลย่ี นคา่ นยิ มคนไทยใหม้ คี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม มวี นิ ยั จติ สาธารณะ และพฤตกิ รรม ทพ่ี ึงประสงค์ 1.2) พฒั นาศกั ยภาพคนใหม้ ที กั ษะ ความรู้ และความสามารถในการด�ำรงชวี ติ อยา่ งมคี ณุ คา่ 1.3) ยกระดับคุณภาพการศึกษาและการเรยี นร้ตู ลอดชีวิต 1.4) ลดปจั จยั เสย่ี งด้านสุขภาพ และเพม่ิ ประสิทธิภาพการบรหิ ารจดั การระบบสุขภาพ 1.5) พฒั นาระบบการดแู ลและสรา้ งสภาพแวดล้อมท่ีเหมาะสมกับสังคมสงู วัย 2) การสรา้ งความเปน็ ธรรมและลดความเหล่อื มลำ�้ ในสังคม 2.1) การสร้างความเสมอภาคในการเข้าถึงทรพั ยากร 2.2) เพม่ิ โอกาสการเขา้ ถงึ บรกิ ารให้กับประชากรทีม่ ีรายไดต้ ่�ำ 2.3) เสรมิ สร้างศกั ยภาพชุมชน 3) การสรา้ งความเข้มแขง็ ทางเศรษฐกจิ และแข่งขนั ไดอ้ ยา่ งยัง่ ยืน 3.1) บรหิ ารจัดการเศรษฐกิจสว่ นรวม 3.2) มงุ่ เน้นการสร้างความเช่อื มโยงของห่วงโซม่ ูลค่า 3.3) เสรมิ สร้างขีดความสามารถการแขง่ ขนั ในเชิงธุรกิจ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ 35
4) การเตบิ โตทเี่ ป็นมติ รกบั ส่ิงแวดลอ้ มเพอ่ื การพฒั นาท่ยี ่งั ยนื 4.1) รักษาฟื้นฟทู รพั ยากรธรรมชาติ 4.2) แกไ้ ขปญั หาวกิ ฤตสิ่งแวดล้อม 4.3) สนบั สนุนการลดการปลอ่ ยกา๊ ซเรอื นกระจก 5) เสริมสรา้ งความมั่นคงแห่งชาตเิ พอื่ การพฒั นาประเทศสคู่ วามมง่ั คงั่ 5.1) เสริมสรา้ งศักยภาพการปอ้ งกนั ประเทศ 5.2) รักษาความมั่นคงและผลประโยชนข์ องชาติ 6) การบรหิ ารจดั การในภาครฐั การปอ้ งกนั การทจุ รติ ประพฤตมิ ชิ อบ และธรรมาภบิ าลในสงั คมไทย 6.1) ปรับปรุงกระบวนการงบประมาณ 6.2) เพ่ิมประสิทธิภาพและยกระดบั การใหบ้ ริการสาธารณะ 6.3) ป้องกันและปราบปรามการทุจรติ 6.4) ปฏิรปู กฎหมายและกระบวนการยุตธิ รรมให้มีความทันสมยั 7) พฒั นาโครงสรา้ งพ้นื ฐานและระบบโลจสิ ตกิ ส์ 7.1) พัฒนาและสนบั สนุนด้านขนส่ง 7.2) พฒั นาระบบโลจิสตกิ ส์ 7.3) พัฒนาและปรบั ปรงุ โครงสรา้ งพน้ื ฐานโทรคมนาคม 7.4) พัฒนาระบบนาํ้ ประปา 8) การพฒั นาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิจยั และนวตั กรรม 8.1) ส่งเสริมการลงทนุ วิจยั 8.2) พัฒนาผู้ประกอบการให้เปน็ ผู้ประกอบการทางเทคโนโลยี 9) พฒั นาภาค เมอื ง และพ้นื ทีเ่ ศรษฐกจิ 9.1) พัฒนาภาคเพ่ือสร้างโอกาสทางเศรษฐกจิ ให้กระจายตวั อยา่ งทว่ั ถงึ 9.2) สง่ เสรมิ การจัดการสิง่ แวดล้อม 9.3) พฒั นาและฟื้นฟูพน้ื ท่เี ศรษฐกจิ ใหม่ 10) ความรว่ มมือระหวา่ งประเทศเพื่อการพฒั นา 10.1) ขยายความรว่ มมือทางการคา้ และการลงทนุ กับมติ รประเทศ 10.2) พฒั นาความเชื่อมโยงดา้ นการคมนาคมขนสง่ โลจสิ ติกส์ และโทรคมนาคม 10.3) เปิดประตูการค้าและพฒั นาความร่วมมอื กบั ประเทศเพอ่ื นบ้าน 10.4) เข้ารว่ มเป็นภาคคี วามร่วมมือระหว่างประเทศ (ส�ำนกั งานคณะกรรมการพัฒนาการ เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2560 : ออนไลน)์ รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลังคนอาชวี ศึกษา 36 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ
7. แนวทางการพัฒนาเขตเศรษฐกจิ พเิ ศษ จากนโยบายของรัฐบาลท่ีมุ่งมั่นพัฒนาพื้นที่บริเวณชายแดนที่เช่ือมต่อกับประเทศเพื่อนบ้าน ในภูมิภาคอาเซียน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน ส่งเสริมการค้าและการลงทุน และ ที่สำ�คัญเพื่อการเตรียมพร้อมรองรับการเปิดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community) อีกท้ังในช่วง 5 ปี ท่ผี า่ นมา (2553-2557) มูลค่าการค้าชายแดนของไทยกบั ประเทศ เพ่ือนบา้ นท้ัง 4 ประเทศ คอื สาธารณรัฐแหง่ สหภาพเมยี นมา สาธารณรัฐประชาธปิ ไตยประชาชนลาว ราชอาณาจักรกัมพูชา และสหพันธรัฐมาเลเซีย มีการเติบโตอย่างต่อเน่ืองโดยมีมูลค่าเฉล่ียต่อปี ประมาณ 900,000 ลา้ นบาท และนา่ จะมแี นวโนม้ ขยายตวั มากขนึ้ โดยเฉพาะภายหลงั การเปดิ ประชาคม เศรษฐกิจอาเซียนในสิ้นปี 2558 ปัจจุบันธุรกิจประเภทศูนย์กระจายสินค้าและอุตสาหกรรมท่ีใช้ แรงงานจำ�นวนมากเร่ิมสนใจไปลงทุนในพื้นท่ีดังกล่าว เน่ืองจากสามารถเข้าถึงแรงงานจำ�นวนมาก และสะดวกในการกระจายสนิ คา้ ไปยงั ประเทศเพ่ือนบา้ น รวมทั้งน�ำ เขา้ สินค้าตา่ งๆ ด้วยเหตุดงั กล่าวประเทศไทยจึงได้ก�ำหนดใหต้ งั้ เขตเศรษฐกจิ พเิ ศษขน้ึ รวม 10 พืน้ ทโ่ี ดยรฐั บาล มีมาตรการสนับสนุนและส่งเสริมต่างๆ ท�ำการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานการให้สิทธิและประโยชน์ ทัง้ ท่เี ปน็ ภาษแี ละไมใ่ ชภ่ าษีตงั้ ศนู ย์บรกิ ารเบด็ เสร็จ (One Stop Service: OSS) และมาตรการอ�ำนวย ความสะดวกอ่นื ๆ โดยแบ่งการจดั ตั้งเขตเศรษฐกจิ พิเศษออกเป็น 2 ระยะ ดงั น้ี เขตพฒั นาเศรษฐกิจพิเศษระยะท่ี 1 ตามประกาศกนพ. ท่ี 1/2558 ประกอบด้วย 5 เขต ดังนี้ 1) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษจงั หวดั ตาก ประกอบดว้ ย 14 ต�ำบล ใน 3 อ�ำเภอ ในจงั หวดั ตาก ได้แก่ 1.1) อ�ำเภอแมส่ อด 8 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลแมส่ อด ต�ำบลแมต่ าว ต�ำบลท่าสายลวด ต�ำบล พระธาตผุ าแดง ต�ำบลแม่กาษา ต�ำบลแม่ปะ ต�ำบลแมก่ ุ และต�ำบลมหาวัน 1.2) อ�ำเภอพบพระ 3 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลพบพระ ต�ำบลชอ่ งแคบ และต�ำบลวาเล่ย์ 1.3) อ�ำเภอแมร่ ะมาด 3 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลแมจ่ ะเรา ต�ำบลแม่ระมาด และต�ำบลขะเนจ้ือ จุดเน้นคือเป็นศูนย์เปล่ียนถ่ายสินค้าระหว่างประเทศและเครือข่ายอุตสาหกรรมท่ีใช้ แรงงานเขม้ ขน้ ตงั้ อยใู่ นพนื้ ที่ 14 ต�ำบล ทตี่ ดิ ชายแดนใน 3 อ�ำเภอ ไดแ้ ก่ อ�ำเภอแมส่ อด อ�ำเภอพบพระ อ�ำเภอแมร่ ะมาด รวม 1,419 ตารางกิโลเมตร (886,875 ไร)่ หา่ งจากกรุงเทพมหานคร 426 กโิ ลเมตร เดินทางโดยทางหลวงหมายเลข 1 และหมายเลข 32 (สายเอเชีย) ด่านชายแดนแม่สอดเป็นจุด ผ่านแดนถาวรเช่ือมต่อกับเมืองเมียวดี เมียนมา มีมูลค่าการค้าระหว่างไทย-เมียนมาเป็นอันดับหนึ่ง (ไมร่ วมอ�ำเภอสงั ขละบรุ ีซ่ึงมกี ารน�ำเข้าก๊าซธรรมชาติ) รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ 37
ศักยภาพและโอกาส (1) ตงั้ อยบู่ นแนวระเบยี งเศรษฐกจิ ตะวนั ออก-ตะวนั ตก (East-West Economic Corridor) (2) ฝง่ั ตะวนั ตกสามารถเปน็ ประตเู ชอ่ื มโยงไปยงั ยา่ งกงุ้ ซงึ่ เปน็ ศนู ยก์ ลางทางเศรษฐกจิ ของเมยี นมา (3) สามารถเชือ่ มตอ่ ไปยังอนิ เดยี และจนี ตอนใต้ (4) พื้นที่ชายแดนฝั่งเมียนมา ยังมีแรงงานจ�ำนวนมากพร้อมรองรับการพัฒนาที่แม่สอด รวมทั้งสามารถร่วมด�ำเนินกิจการในลักษณะอุตสาหกรรมการผลิตร่วม (co-production) กับ นิคมอุตสาหกรรมเมียวดี (เมยี นมา) การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานโครงการพัฒนาโครงสร้างพ้ืนฐานของจังหวัดตาก แบ่งออกเป็น 3 ระยะ ดังนี้ ระยะที่ 1 อยูร่ ะหวา่ งการกอ่ สร้าง (1) ถนนตะนาวศรี-กอกะเรก็ (2) ทางหลวงหมายเลข 12 ตอนที่ 2-3 ระยะที่ 2 ระยะเร่งด่วน (1) สะพานมิตรภาพไทย-เมียนมา แห่งท่ี 2 และดา่ นชายแดนบริเวณบา้ นรมิ เมย อ�ำเภอแมส่ อด (2) ทางหลวงหมายเลข 12 ตอนท่ี 4 (3) พัฒนาและขยายท่าอากาศยานแม่สอด ระยะที่ 3 ระยะยาว (1) ถนนผังเมอื ง (2) สถานีขนสง่ สนิ คา้ 2) เขตพฒั นาเศรษฐกิจพิเศษจังหวดั มุกดาหาร ประกอบดว้ ย 11 ต�ำบล ใน 3 อ�ำเภอ ใน จงั หวดั มกุ ดาหาร ไดแ้ ก่ 2.1) อ�ำเภอเมืองมุกดาหาร 5 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลศรีบุญเรือง ต�ำบลมุกดาหาร ต�ำบลบางทรายใหญ่ ต�ำบลค�ำอาฮวน และต�ำบลนาสีนวน 2.2) อ�ำเภอหวา้ นใหญ่ 4 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลบางทรายน้อย ต�ำบลชะโนด ต�ำบลหวา้ นใหญ่ และต�ำบลบง่ ขาม 2.3) อ�ำเภอดอนตาล 2 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลโพธ์ไิ ทร และต�ำบลดอนตาล จุดเน้นคือเป็นศูนย์ค้าส่งและขนส่งต่อเน่ืองหลายรูปแบบต้ังอยู่บนพื้นท่ี 11 ต�ำบลท่ีติด ชายแดนใน 3 อ�ำเภอ ไดแ้ ก่ อ�ำเภอเมืองมุกดาหาร อ�ำเภอหวา้ นใหญ่ อ�ำเภอดอนตาล รวม 578.5 ตารางกิโลเมตร (361,542 ไร่) ห่างจากกรุงเทพมหานคร 642 กิโลเมตร เดินทางโดยทางหลวง หมายเลข 2 หมายเลข 207 หมายเลข 202 หมายเลข 2169 และหมายเลข 212 ด่านชายแดน มุกดาหาร เปน็ จดุ ผา่ นแดนถาวรเชอื่ มต่อกับแขวงสะหวัน เขตสปป.ลาว มีมลู ค่าการคา้ ระหวา่ งไทย- สปป.ลาวเป็นอนั ดบั สอง รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลังคนอาชวี ศกึ ษา 38 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
ศักยภาพและโอกาส (1) ตั้งอยู่บนแนวระเบียงเศรษฐกิจตะวันออก-ตะวันตก สามารถเชื่อมโยงเข้าสู่ลาวและ เวยี ดนามและต่อเนือ่ งไปยงั ประเทศในแถบตะวนั ออกไกล (ญ่ีปุ่น เกาหลี ไตห้ วนั ) (2) เป็นช่องทางที่ส�ำคัญในการขนส่งสินค้า เช่น เครื่องดื่ม ผลไม้ ช้ินส่วนอิเล็กทรอนิกส์ ไปยงั เวียดนามและจนี ตอนใต้ (3) สามารถร่วมด�ำเนินกิจการในลักษณะอุตสาหกรรมการผลิตร่วม (co-production) กับเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษสะหวัน-เซโน (สปป.ลาว) ซึ่งมีการลงทุนที่หลากหลายจาก ต่างประเทศ เช่น โรงงานผลิตชิ้นส่วน กล้องถ่ายรูปจากญี่ปุ่น (Nikon) และโรงงานผลิตเบาะและ อุปกรณ์บนเครอื่ งบินจากเนเธอรแ์ ลนด์ (Aeroworks) การพฒั นาโครงสรา้ งพนื้ ฐานโครงการพฒั นาโครงสรา้ งพน้ื ฐานของจงั หวดั มกุ ดาหาร แบง่ ออก เปน็ 3 ระยะ ดงั น้ี ระยะท่ี 1 อย่รู ะหวา่ งการก่อสร้าง / ศึกษา (1) ทางหลวงหมายเลข 12 กาฬสินธุ์-บรรจบ (2) ทางหลวงหมายเลข 12 กาฬสินธ-ุ์ อ.สมเดจ็ (3) ศกึ ษาออกแบบเสน้ ทางรถไฟบา้ นไผ-่ มหาสารคาม-รอ้ ยเอด็ -มกุ ดาหาร-นครพนม ระยะท่ี 2 ระยะเรง่ ดว่ น (1) ทางหลวงหมายเลข 12 กาฬสินธุ์-นาไคร-้ อ.ค�ำชะอี ตอนท่ี 1 (2) ทางหลวงหมายเลข 12 กาฬสินธ-์ุ นาไคร้-อ.ค�ำชะอี ตอนท่ี 2 ระยะที่ 3 ระยะยาว (1) ทางหลวงหมายเลข 121 หว้านใหญ-่ ธาตพุ นม (2) ถนนผงั เมอื งรวมมกุ ดาหารสาย ง2 และ ง3 (3) สถานีขนสง่ จ.มกุ ดาหาร 3) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พิเศษจังหวดั สระแกว้ ประกอบดว้ ย 4 ต�ำบล ใน 2 อ�ำเภอ ในจงั หวดั สระแกว้ ไดแ้ ก่ 3.1) อ�ำเภออรัญประเทศ 3 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลบา้ นด่าน ต�ำบลป่าไร่ และต�ำบลทา่ ขา้ ม 3.2) อ�ำเภอวฒั นานคร 1 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลผักขะ จุดเน้นคือเป็นศูนย์อุตสาหกรรมแปรรูปสินค้าเกษตรและการขนส่งต่อเน่ืองหลายรูปแบบ ตง้ั อยู่บนพืน้ ท่ี 4 ต�ำบล ใน 2 อ�ำเภอ ได้แก่ อ�ำเภออรญั ประเทศ อ�ำเภอวฒั นานคร รวม 332 ตาราง กิโลเมตร (207,500ไร่) ห่างจากกรุงเทพมหานคร 260 กิโลเมตร เดินทางโดยทางหลวงหมายเลข 304 ด่านชายแดนอรัญประเทศ เป็นจุดผ่านแดนถาวรเชื่อมต่อกับจังหวัดบันเตียเมียนเจย ประเทศกัมพูชา มมี ูลคา่ การคา้ ระหว่างไทย-กัมพชู าสงู ท่ีสุด รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลงั คนอาชวี ศึกษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 39
ศกั ยภาพและโอกาส (1) เป็นพ้ืนที่ค้าส่งระหว่างประเทศและค้าปลีกที่มีศักยภาพสูงเน่ืองจากอรัญประเทศ ตง้ั อยู่ใกล้ทา่ เรอื แหลมฉบัง (ประมาณ 250 กโิ ลเมตร) และกรงุ เทพฯ (ประมาณ 260 กโิ ลเมตร) (2) อยใู่ นแนวระเบยี งเศรษฐกจิ ตอนใต้ (GMS Southern Economic Corridor) ซึง่ เปน็ ช่องทางส�ำคัญของไทยในการขนส่งสินค้าไปยังพนมเปญและเวียดนามตอนใต้ รวมท้ังสามารถ ร่วมด�ำเนินกิจการในลักษณะอุตสาหกรรมการผลิตร่วม (co-production) กับเขตพัฒนาเศรษฐกิจ พเิ ศษปอยเปต-โอเนยี ง (กมั พชู า) ซง่ึ สว่ นใหญเ่ ปน็ การลงทนุ จากนกั ลงทนุ ไทย เชน่ โรงงานตดั เยบ็ เสอื้ ผา้ กล่องใส่เครอื่ งประดบั ซ่งึ ใชแ้ รงงานเข้มข้น (3) ได้รับสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากร เป็นการทั่วไปที่ประเทศที่พัฒนาแล้วให้กับสินค้า ท่ีผลิตในประเทศที่ก�ำลังพัฒนา โดยลดหรือยกเว้นภาษีน�ำเข้าแก่สินค้าท่ีอยู่ในกลุ่มได้รับสิทธิ (Generalized System of Preferences: GSP) การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานโครงการพัฒนาโครงสร้างพ้ืนฐานของจังหวัดสระแก้ว แบ่งออกเป็น 3 ระยะดังน้ี ระยะท่ี 1 อยรู่ ะหวา่ งการกอ่ สร้าง (1) ทางหลวงหมายเลข 359 แยกทางหลวงหมายเลข 304 (พนมสารคาม) บรรจบ ทางหลวงหมายเลข 3 (สระแกว้ ) (2) ทางรถไฟแกง่ คอย-คลองสบิ เก้า-สดุ สะพานคลองลกึ ระยะที่ 2 ระยะเรง่ ดว่ น (1) ทางหลวงอรญั ประเทศ-ชายแดนไทย-กมั พชู า (บ.หนองเอย่ี น-สตงึ บท) ระยะทาง 22 กม. (2) ทางหลวงหมายเลข 3366 และหมายเลข 3586 แยกทางหลวงหมายเลข 33 (ท่าข้าม) บรรจบทางหลวงหมายเลข 3511 (หนองเอย่ี น) ระยะที่ 3 ระยะยาว (1) ถนนแยกทางหลวงหมายเลข 33-ดา่ นบ้านคลองลึก (2) สถานีขนส่ง จ.สระแกว้ 4) เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดตราด ประกอบด้วย 3 ต�ำบลของอ�ำเภอคลองใหญ่ ในจังหวดั ตราด ไดแ้ ก่ ต�ำบลคลองใหญ่ ต�ำบลหาดเล็ก และต�ำบลไม้รูด จุดเน้นคือเป็นศูนย์กลางการค้าส่ง ขนส่งต่อเนื่องระหว่างประเทศและศูนย์กลางให้บริการ การท่องเท่ียวระดับภูมิภาคตั้งอยู่บนพ้ืนท่ี 3 ต�ำบลที่ติดชายแดนของอ�ำเภอคลองใหญ่ ได้แก่ ต�ำบลคลองใหญ่ ต�ำบลหาดเล็ก ต�ำบลไม้รูด รวม 50.2 ตารางกิโลเมตร (31,375 ไร่) ห่างจาก กรุงเทพมหานคร 420 กโิ ลเมตร เดนิ ทางโดยทางหลวงพิเศษหมายเลข 7 (กรุงเทพมหานคร-ชลบรุ ี สายใหม่) ทางหลวงหมายเลข 344 หมายเลข 3 และหมายเลข 31 ด่านชายแดนบา้ นหาดเล็กเป็นจุด ผ่านแดนถาวรเชือ่ มตอ่ กบั จงั หวดั เกาะกง ประเทศกัมพชู า รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา 40 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ
ศกั ยภาพและโอกาส (1) ตัง้ อยบู่ นแนวระเบียงเศรษฐกจิ ตอนใต้ สามารถเขา้ ถงึ ท่าเรือแหลมฉบงั (ประมาณ 340 กิโลเมตร) รวมถงึ ทา่ เรอื สหี นุวลิ ล์ (กัมพชู า) (ประมาณ 250 กโิ ลเมตร) (2) มีฐานการท่องเที่ยวในพ้ืนที่และสามารถเชื่อมโยงกับเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเกาะกง (กมั พชู า) ซง่ึ มกี ารลงทนุ จากตา่ งชาติ เชน่ โรงงานรถยนตเ์ กาหลี (Hyundai) โรงงานผลติ ลกู วอลเลย่ บ์ อล (Mikasa) และผลิตสายไฟในรถยนต์ (Yazaki) จากญป่ี ุ่น การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานโครงการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของจังหวัดตราด แบ่งออก เป็น 3 ระยะดงั นี้ ระยะท่ี 1 อยรู่ ะหว่างการก่อสรา้ ง (1) ทา่ เรือคลองใหญ่ ระยะท่ี 2 ระยะเรง่ ด่วน (1) ขยายทางหลวงหมายเลข 3 (ตราด-บ.หาดเล็ก) ตอนที่ 3 ระยะที่ 3 ระยะยาว (1) ถนนผังเมอื งรวมสาย ก1 ข และค 5) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษจงั หวดั สงขลา ประกอบดว้ ย 4 ต�ำบลของอ�ำเภอสะเดาในจงั หวดั สงขลา ได้แก่ ต�ำบลสะเดา ต�ำบลส�ำนกั ขาม ต�ำบลส�ำนกั แตว้ และต�ำบลปาดงั เบซาร์ จุดเน้นคือเป็น “อุตสาหกรรมแปรรูปเพ่ือการส่งออกการขนส่งต่อเนื่องหลายรูปแบบ” ตั้งอยู่บนพื้นท่ี 4 ต�ำบลของอ�ำเภอสะเดา ได้แก่ ต�ำบลสะเดา ต�ำบลส�ำนักขาม ต�ำบลส�ำนักแต้ว ต�ำบลปาดัง-เบซาร์ รวม 552.3 ตารางกิโลเมตร (345,187.5 ไร่) ห่างจากกรุงเทพมหานคร 950 กิโลเมตร เดินทางโดยทางหลวงหมายเลข 4 และหมายเลข 2 (สายเอเชีย) ด่านชายแดนสะเดา และด่านชายแดนปาดัง-เบซาร์ เป็นจุดผ่านแดนถาวรเช่ือมต่อกับรัฐเคดาห์และรัฐเปอร์ลิส ประเทศมาเลเซยี มมี ูลค่าการค้าชายแดนสูงสุดอันดับหนง่ึ และสองตามล�ำดบั ศักยภาพและโอกาส (1) เป็นจังหวดั ศูนยก์ ลางของภาคใต้มดี ่านสะเดา และด่านปาดังเบซาร์ ซง่ึ เปน็ ด่านทางบก ท่ีมีมูลค่าการค้าสูงสุดอันดับหน่ึงและอันดับสองของไทยตามล�ำดับ ท้ังสองพื้นที่อยู่ใกล้ท่าเรือปีนัง และทา่ เรอื กลางของมาเลเซยี และมกี ารเชอื่ มโยงทางรถไฟระหวา่ งไทย-มาเลเซยี ผา่ นทางปาดงั เบซาร์ มีฐานการผลติ ในพ้นื ที่ เชน่ อตุ สาหกรรมแปรรปู ยางพารา อาหารทะเล อิเล็กทรอนิกส์ (2) เป็นพ้ืนท่ีภายใต้โครงการความร่วมมือเขตเศรษฐกิจสามฝ่ายอินโดนีเซีย-มาเลเซีย-ไทย (IMT-GT) ซงึ่ จะช่วยสนับสนนุ กิจกรรมทางเศรษฐกิจในพืน้ ท่ใี หข้ ยายออกสปู่ ระเทศเพื่อนบ้านได้มาก ยิง่ ข้ึน โดยเฉพาะโอกาสการพฒั นาเปน็ เขตพฒั นาเศรษฐกิจพเิ ศษร่วมระหว่างสะเดากับบูกิตกายฮู ีตมั (มาเลเซีย) เพื่อการลงทุนในภาคอุตสาหกรรมและบริการ ซึ่งสามารถขยายความร่วมมือทางการค้า การลงทุนต่อเนื่องในแนวทางด่วนเหนือ-ใต้ (North-South Expressway) ในมาเลเซียเข้าสู่พ้ืนที่ ตอนในของมาเลเซยี รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชีวศึกษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 41
การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานโครงการพัฒนาโครงสร้างพ้ืนฐานของจังหวัดสงขลาแบ่งออก เป็น 2 ระยะ ดังน้ี ระยะท่ี 1 ระยะเร่งดว่ น (1) ทา่ เรือสงขลาแหง่ ท่ี 2 ระยะที่ 2 ระยะยาว (1) ทางหลวงพเิ ศษหาดใหญ่-ชายแดนไทย-มาเลเซีย (2) สถานขี นส่งสนิ คา้ จ.สงขลา (3) รถไฟทางคู่ขับเคลอ่ื นด้วยพลังงานไฟฟ้า (หาดใหญ่-ปาดังเบซาร์) (4) โครงการสะพานเศรษฐกิจ (Land Bridge) เขตพัฒนาเศรษฐกิจพเิ ศษระยะท่ี 2 ตามประกาศกนพ. ที่ 2/2558 ประกอบด้วย 5 เขต ดังน้ี 6) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษจงั หวดั เชยี งรายประกอบดว้ ย21ต�ำบลใน3อ�ำเภอ ในจงั หวดั เชยี งราย ได้แก่ 6.1) อ�ำเภอเชยี งของ 7 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลคร่งึ ต�ำบลบุญเรือง ต�ำบลริมโขง ต�ำบลเวียง ต�ำบลศรีดอนชยั ต�ำบลสถาน ต�ำบลหว้ ยซอ้ 6.2) อ�ำเภอเชียงแสน 6 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลบ้านแซว ต�ำบลปา่ สัก ต�ำบลแมเ่ งิน ต�ำบลโยนก ต�ำบลเวียง ต�ำบลศรีดอนมลู 6.3) อ�ำเภอแมส่ าย 8 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลเกาะชา้ ง ต�ำบลบา้ นดา้ ย ต�ำบลโปง่ งาม ต�ำบลโปง่ ผา ต�ำบลแมส่ าย ต�ำบลเวียงพางค�ำ ต�ำบลศรเี มอื งชมุ ต�ำบลห้วยไคร้ จุดเน้นคือเป็น “ฐานการท่องเที่ยว แหล่งผลิตอาหาร สินค้าเกษตร ศูนย์กลางการขนส่ง สินค้าระหว่างประเทศ การขนส่งต่อเน่ืองหลายรูปแบบ” ตั้งอยู่บนพื้นที่ 21 ต�ำบล ใน 3 อ�ำเภอ ของจงั หวดั เชียงราย ไดแ้ ก่ อ�ำเภอเชยี งของ อ�ำเภอเชียงแสน และอ�ำเภอแม่สาย ศักยภาพและโอกาส (1) อยบู่ นแนวระเบยี งเศรษฐกจิ เหนอื -ใต้ (North-South Economic Corridor) ซงึ่ สามารถ ไปทางเหนอื เชอ่ื มโยงกบั จนี ตอนใต้ (มณฑลยนู นาน) ไดท้ ง้ั ทางบกและทางนา้ํ โดยทางบกอาศยั 2 เสน้ ทาง ได้แก่ ถนน R3A (ผา่ นดา่ นเชียงของและสปป.ลาว) และ R3B (ผ่านด่านแมส่ ายและเมยี นมา) ส�ำหรับ ทางนํ้าสามารถขนส่งโดยอาศัยแมน่ า้ํ โขงโดยผ่านท่าเรือเชียงแสน (2) สามารถเชือ่ มโยงลงมาทางใตส้ ทู่ า่ เรอื แหลมฉบัง เพื่อส่งออกทางทะเลไปยงั ภมู ภิ าคอ่นื ของโลก ดงั นนั้ เชยี งรายจงึ มศี กั ยภาพในการใหบ้ รกิ ารดา้ นโลจสิ ตกิ สแ์ กจ่ นี ตอนใตแ้ ละพนื้ ทต่ี อนบนของ เมียนมา และสปป.ลาว เพื่อขนส่งสินค้าออกทางทะเลที่แหลมฉบังมีศักยภาพด้านการท่องเที่ยว เช่ือมโยงแหล่งท่องเท่ียวในเชียงรายกับแหล่งท่องเที่ยวในพื้นท่ีตอนบนของเมียนมาและสปป.ลาว และจนี ตอนใต้ นอกจากนน้ั อตุ สาหกรรมในพน้ื ที่ เชน่ อตุ สาหกรรมแปรรปู เกษตรและอาหาร เครอ่ื งเรอื น แปรรปู ไม้ มีโอกาสพฒั นาขยายหว่ งโซม่ ลู ค่าการผลติ รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนาก�ำ ลงั คนอาชีวศกึ ษา 42 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ
กิจกรรมท่มี ศี ักยภาพแบง่ ตามพน้ื ท่ี ดังน้ี แม่สาย (1) พฒั นาดา่ นชายแดนรองรบั การคา้ การทอ่ งเทย่ี ว เตรยี มพนื้ ทจ่ี ดั ตง้ั โรงแรม ศนู ยก์ ารประชมุ รา้ นคา้ ปลอดภาษี ศนู ย์ขนสง่ มวลชน และศูนยข์ อ้ มูลการทอ่ งเที่ยว เชียงแสน (1) เขตการคา้ เสรเี ขตปลอดภาษอี ากร เปน็ ศนู ยก์ ลางการขนสง่ สนิ คา้ ระหวา่ งประเทศ มกี าร เตรียมพืน้ ที่จดั ตงั้ ท่าเรือ ศูนย์เปลย่ี นถ่ายและคลงั สินคา้ พาณิชยกรรม ส�ำนกั งานและศลุ กากร เชียงของ (1) การค้าการท่องเทยี่ วศนู ย์ขนส่งต่อเน่ืองหลายรูปแบบ (2) เตรียมพน้ื ท่ีศูนย์โลจิสติกส์ พาณิชยกรรมส�ำนักงานการค้า และศุลกากร 7) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษจงั หวดั หนองคาย ประกอบดว้ ย 13 ต�ำบล ใน 2 อ�ำเภอ ในจงั หวดั หนองคาย ได้แก่ 7.1) อ�ำเภอเมอื งหนองคาย 12 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลคา่ ยบกหวาน ต�ำบลในเมอื ง ต�ำบลบา้ นเดอ่ื ต�ำบลพระธาตุบังพวน ต�ำบลโพธิ์ชัย ต�ำบลโพนสว่าง ต�ำบลมีชัย ต�ำบลเวียงคุก ต�ำบลสีกาย ต�ำบลหนองกอมเกาะ ต�ำบลหาดค�ำ ต�ำบลหนิ โงม 7.2) อ�ำเภอสระใคร 1 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลสระใคร จุดเน้นคือเป็น “การค้าระหว่างประเทศ การท่องเท่ียว การขนส่งต่อเน่ืองหลายรูปแบบ” ตั้งอยู่บนพ้ืนที่ 13 ต�ำบลใน 2 อ�ำเภอของจังหวัดหนองคาย ได้แก่ อ�ำเภอเมืองหนองคาย และ อ�ำเภอสระใคร ศกั ยภาพและโอกาส (1) เป็นช่องทางการค้าชายแดนของไทยกับสปป.ลาว ที่มีมูลค่าการค้าชายแดนสูงท่ีสุด เมื่อเทียบกับการค้าชายแดนผ่านด่านอ่ืนๆ ระหว่างไทย-สปป.ลาว อยู่ใกล้กับสนามบินอุดรธานี (ประมาณ 60 กโิ ลเมตร) (2) สามารถเช่ือมโยงกับเวียงจันทน์ (ลาว) (ประมาณ 26 กิโลเมตร) ได้ท้ังทางถนน และทางรถไฟ ซึ่งเชื่อมโยงต่อเนื่องลงมาถึงกรุงเทพฯ ดังน้ันหนองคายจึงมีโครงข่ายการขนส่ง ท้ังทางถนนรถไฟและทางอากาศ ซึ่งจะช่วยสนับสนุนการพัฒนากิจกรรมทางเศรษฐกิจในพื้นที่ และการพัฒนากิจกรรมทางเศรษฐกิจเชื่อมโยงระหว่างหนองคายกับสปป.ลาว (เวียงจันทน์ และหลวงพระบาง) และกรุงเทพฯ นอกจากน้ันความเป็นเมืองน่าอยู่ของหนองคายจะสามารถ พฒั นาเป็นที่พักอาศัยของนักลงทนุ ทง้ั ไทยและต่างชาติ กิจกรรมทมี่ ีศักยภาพ (1) การค้าระหวา่ งประเทศ ท่องเท่ยี ว การขนสง่ ต่อเนอื่ งหลายรูปแบบ (2) ใช้ประโยชนท์ ่ีดินจดั ต้งั พ้นื ทีศ่ ูนย์โลจิสตกิ ส์ พาณชิ ยกรรม และส่วนราชการต่างๆ รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ 43
8) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษจงั หวดั นครพนม ประกอบดว้ ย 13 ต�ำบลใน 2 อ�ำเภอในจงั หวดั นครพนม ได้แก่ 8.1) อ�ำเภอเมืองนครพนม 10 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลกุรคุ ุ ต�ำบลทา่ คอ้ ต�ำบลนาทราย ต�ำบล นาราชควาย ต�ำบลในเมือง ต�ำบลบ้านผ้ึง ต�ำบลโพธิ์ตาก ต�ำบลหนองญาติ ต�ำบลหนองแสง ต�ำบล อาจสามารถ 8.2) อ�ำเภอท่าอุเทน 3 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลโนนตาล ต�ำบลรามราช ต�ำบลเวินพระบาท จดุ เนน้ คอื เปน็ “ธรุ กจิ การคา้ ชายแดนและพนื้ ทบ่ี รกิ ารโลจสิ ตกิ ส”์ ตง้ั อยบู่ นพน้ื ท่ี 13 ต�ำบล ใน 2 อ�ำเภอของจังหวดั นครพนม ไดแ้ ก่ อ�ำเภอเมอื งนครพนม และอ�ำเภอท่าอเุ ทน ศกั ยภาพและโอกาส (1) เป็นช่องทางการค้าผ่านแดนไปยังเวียดนามและจีนตอนใต้ (มณฑลกว่างสี) ที่มีมูลค่า สูงสดุ ของประเทศและมศี ักยภาพทจี่ ะเป็นช่องทางการขนส่งไปยังประเทศแถบตะวนั ออกไกล (ญ่ปี ุ่น เกาหลี ไต้หวนั ) โดยผ่านทา่ เรือหวงุ๋ อา๋ งในเวียดนาม (2) สนามบินนครพนมและเส้นทางรถไฟสายบ้านไผ่ (ขอนแก่น)-มหาสารคาม-มุกดาหาร- นครพนม ซึ่งมีแผนในการพฒั นาจะท�ำใหน้ ครพนมมเี สน้ ทางรถไฟเช่อื มโยงกบั เส้นทางรถไฟสายหลกั ของประเทศ โดยจะเปน็ โอกาสในการขยายกจิ กรรมดา้ นโลจสิ ตกิ สท์ งั้ ในประเทศและระหวา่ งประเทศ (3) เปน็ แหลง่ ผลติ สนิ คา้ เกษตรทมี่ คี ณุ ภาพ อาทิ ขา้ ว ออ้ ย มนั ส�ำปะหลงั ซงึ่ สามารถสนบั สนนุ การพฒั นาอตุ สาหกรรมเกษตรแปรรปู และมที วิ ทศั นบ์ รเิ วณรมิ แมน่ า้ํ โขงทสี่ วยงาม เหมาะแกก่ ารพฒั นา ด้านการท่องเทีย่ วและทีอ่ ยู่อาศยั ของนักลงทนุ ไทยและตา่ งประเทศ กจิ กรรมทีม่ ีศกั ยภาพ (1) ธุรกจิ การค้าชายแดนและพืน้ ทีบ่ ริการโลจิสติกสข์ นส่งสนิ ค้า (2) การใชป้ ระโยชนท์ ดี่ นิ เพอ่ื เปน็ เขตพาณชิ ยกรรมและการคา้ ชายแดน อาทิ รา้ นคา้ ปลอดภาษี คลังสินค้า ศนู ย์ประชุมโรงแรม และศูนย์ขอ้ มลู การท่องเทยี่ ว 9) เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษจังหวัดกาญจนบุรี ประกอบด้วย 2 ต�ำบล ของอ�ำเภอเมือง กาญจนบุรี ในจังหวดั กาญจนบุรี ไดแ้ ก่ ต�ำบลแกง่ เสีย้ น และต�ำบลบา้ นเกา่ จดุ เนน้ คอื เปน็ “นคิ มอตุ สาหกรรมการทอ่ งเทยี่ วเชงิ อนรุ กั ษ์ การเกษตร และการคา้ ผา่ นแดน” ตั้งอยู่บนพ้ืนท่ี 2 ต�ำบล ในอ�ำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ได้แก่ ต�ำบลแก่งเส้ียน และ ต�ำบลบา้ นเก่า ศกั ยภาพและโอกาส (1) สามารถพัฒนาเป็นฐานเศรษฐกิจโดยอาศัยที่ตั้ง ซ่ึงอยู่บนแนวเช่ือมโยงระหว่างเขต เศรษฐกิจพิเศษทวาย (เมียนมา) พื้นที่บริเวณชายฝั่งทะเลตะวันออก (Eastern Seaboard) ดังนั้น จึงสามารถขนส่งสินค้าออกทางทะเลได้ ท้ังทางท่าเรือทวายไปสู่ประเทศแถบมหาสมุทรอินเดีย ตะวนั ออกกลางและยโุ รป และทา่ เรือแหลมฉบังไปส่ปู ระเทศในแถบมหาสมุทรแปซิฟคิ รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนากำ�ลังคนอาชวี ศึกษา 44 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ
(2) มแี ผนทีจ่ ะกอ่ สร้างทางหลวงพิเศษเช่ือมโยงระหวา่ งบางใหญ่ (นนทบรุ ี) พ้ืนทช่ี ายแดน กาญจนบุรี เพื่อรองรับการเชื่อมโยงระหว่างเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษกาญจนบุรีกับกรุงเทพฯ และปรมิ ณฑล นอกจากนน้ั อตุ สาหกรรมแปรรปู เกษตร อาหาร และเครอ่ื งดม่ื เคมภี ณั ฑ์ และยานยนต์ ท่ีมีในพ้ืนท่ีมีโอกาสที่จะพัฒนาให้เกิดห่วงโซ่มูลค่า โดยอาศัยความได้เปรียบของของประตูทางออก ทางทะเลทัง้ สองฝง่ั มหาสมทุ ร และแรงงานจากประเทศเพื่อนบ้าน กิจกรรมทม่ี ศี กั ยภาพ (1) นิคมอุตสาหกรรมซ่ึงเช่ือมโยงกับทวาย (อุตสาหกรรมใช้แรงงานเข้มข้น อุตสาหกรรม สนบั สนนุ อตุ สาหกรรมยานยนตแ์ ละอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ อตุ สาหกรรมเกษตรและอาหาร และอตุ สาหกรรม พลาสตกิ ) (2) การท่องเทยี่ วเชิงอนุรักษ์ การเกษตร และการคา้ ผ่านแดน (3) ใชป้ ระโยชนท์ ี่ดนิ ในเชงิ อุตสาหกรรมและคลงั สนิ ค้าพาณิชยกรรม 10) เขตพฒั นาเศรษฐกจิ พเิ ศษจงั หวดั นราธวิ าส ประกอบดว้ ย 5 ต�ำบล ใน 5 อ�ำเภอ ในจงั หวดั นราธิวาส ไดแ้ ก่ 10.1) อ�ำเภอเมอื งนราธวิ าส 1 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลโคกเคียน 10.2) อ�ำเภอตากใบ 1 ต�ำบล ไดแ้ ก่ ต�ำบลเจะ๊ เห 10.3) อ�ำเภอยง่ี อ 1 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลละหาร 10.4) อ�ำเภอแว้ง 1 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลโล๊ะจดู 10.5) อ�ำเภอสไุ หงโก-ลก 1 ต�ำบล ได้แก่ ต�ำบลสุไหงโก-ลก จดุ เนน้ คอื เปน็ “การคา้ ชายแดน อตุ สาหกรรมอาหาร และการขนสง่ ตอ่ เนอื่ งหลายรปู แบบ” ต้ังอยู่บนพนื้ ท่ี 5 ต�ำบลใน 5 อ�ำเภอของจงั หวัดนราธิวาส ไดแ้ ก่ อ�ำเภอเมืองนราธวิ าส อ�ำเภอตากใบ อ�ำเภอยง่ี อ อ�ำเภอแวง้ และอ�ำเภอสุไหงโก-ลก ศกั ยภาพและโอกาส (1) มจี ุดผา่ นแดนเชอ่ื มโยงกับมาเลเซยี 3 แห่ง ไดแ้ ก่ สุไหงโก-ลกตากใบ และบเู กะ๊ ตา ซงึ่ รองรับการค้าชายแดนและการทอ่ งเทีย่ วระหวา่ งไทย-มาเลเซยี และมสี นามบินนราธิวาส ซ่งึ สามารถ ให้บริการดา้ นการขนส่งและการเดินทางแกน่ ักทอ่ งเทย่ี วและนกั ลงทุนทง้ั ไทยและมาเลเซีย ในบรเิ วณ ชายแดนเชอ่ื มโยงเข้าสูเ่ มอื งหลักตา่ งๆ ของประเทศไทย (2) สุไหงโก-ลก (นราธิวาส) ยังเป็นปลายทางสุดท้ายของเส้นทางรถไฟสายใต้กรุงเทพฯ - สไุ หงโกลก ซง่ึ มที างรถไฟเชอ่ื มตอ่ กบั ทางรถไฟในมาเลเซยี (รฐั กลนั ตนั ) เขา้ สปู่ ระเทศมาเลเซยี ดงั นนั้ ในอนาคตหากมีการเปิดให้บริการเดินรถไฟระหว่างสุไหงโก-ลกกับรัฐกลันตัน จะช่วยเพ่ิมโอกาส ทางเศรษฐกจิ ของนราธิวาส 3) มีวัตถุดบิ ทจี่ ะสามารถสนับสนุนอตุ สาหกรรมแปรรูปเกษตร เช่น ยางพารา ปาลม์ นํา้ มนั และจดุ เด่นดา้ นวัฒนธรรมท่ีสามารถพฒั นาอุตสาหกรรมฮาลาล รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลงั คนอาชวี ศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 45
กิจกรรมทมี่ ีศกั ยภาพ (1) การค้าชายแดน อตุ สาหกรรมอาหาร และการขนสง่ ต่อเน่อื งหลายรูปแบบ (2) ใช้ประโยชนท์ ่ีดนิ รองรับอตุ สาหกรรม ศนู ย์โลจิสติกส์ พาณิชยกรรม ศนู ย์ศกึ ษาวิจยั (3) อุตสาหกรรมฮาลาลและจัดต้ังเขตเศรษฐกิจบริเวณพื้นท่ีระหว่างอ�ำเภอเมืองนราธิวาส และด่านตากใบเชื่อมเส้นทางรถไฟไปกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย (คณะกรรมการส่งเสริมการ ลงทุน, 2559 : ออนไลน)์ 8. Thailand 4.0 โมเดลขบั เคล่ือนประเทศไทยสู่ความม่นั คง ม่ังค่ัง และย่งั ยืน Thailand 4.0 เป็นโมเดลเศรษฐกิจที่จะนำ�พาประเทศไทยให้หลุดพ้นจากกับดักประเทศ รายได้ปานกลาง กับดกั ความเหลอ่ื มล้ํา และกบั ดกั ความไมส่ มดุล พรอ้ มๆ กับเปล่ียนผ่านประเทศไทย ไปสปู่ ระเทศในโลกทห่ี นงึ่ ทมี่ คี วามมนั่ คง มงั่ คง่ั และยงั่ ยนื ในบรบิ ทของการปฎวิ ตั อิ ตุ สาหกรรมยคุ ท่ี 4 อยา่ งเป็นรปู ธรรม ตามแนวทางท่แี ผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ได้วางไว้ตามแนวคิด “ปรัชญาเศรษฐกิจ พอเพียง” ด้วยการสรา้ งความเขม้ แข็งจากภายใน (Strength from Within) ควบคูไ่ ปกับการเชือ่ มโยง กับประชาคมโลก (Connect to the World) ขับเคลือ่ นผา่ นกลไก “ประชารัฐ” การสรา้ งความเขม้ แขง็ จากภายใน (Strength from Within) เนน้ การปรับเปลยี่ นใน 4 ทศิ ทาง คือ 1) จากการพึ่งพาเศรษฐกจิ โลกสกู่ ารสรา้ งความเข้มแขง็ ของเศรษฐกิจภายในประเทศ 2) จากการเน้นการผลิตสนิ ค้าโภคภัณฑส์ กู่ ารผลิตสนิ คา้ เชิงนวตั กรรม 3) จากการเน้นเงนิ ทุนและทนุ ทางกายภาพสู่การเน้นทุนมนุษย์และเทคโนโลยี 4) จากการกระจกุ ของความมั่งคงั่ และโอกาสสู่การกระจายของความม่ังคัง่ และโอกาส การเชอื่ มโยงกบั ประชาคมโลก (Connect to the World) มี 3 ระดบั คอื การเชอื่ มโยงเศรษฐกจิ ภายในประเทศ (จากชุมชนสู่จังหวัดและกลุ่มจังหวัด) การเชื่อมโยงกับเศรษฐกิจภูมิภาค (อาเซียน) และการเชื่อมโยงกบั เศรษฐกจิ โลก สง่ิ ทค่ี นไทยคาดว่าจะไดร้ บั จาก Thailand 4.0 คอื 1) อยใู่ น “สงั คมไทย 4.0” ทเี่ ปน็ สงั คมทมี่ คี วามหวงั (Hope) เปน็ สงั คมทเ่ี ปย่ี มสขุ (Happiness) และเป็นสังคมท่ีมีความสมานฉันท์ (Harmony) เป็นสังคมที่มีความพอเพียงโดยมีคนชนชั้นกลาง เปน็ คนสว่ นใหญข่ องประเทศ เกดิ ความเทา่ เทยี มในสงั คม ความเหลอ่ื มลำ้� อยใู่ นระดบั ตำ�่ มสี งิ่ แวดลอ้ ม และสุขภาพท่ดี ี 2) เป็น “คนไทย 4.0” ที่ได้รับโอกาสทางการศึกษาท่ีมีคุณภาพดี ได้รับสวัสดิการทางสังคม ทเ่ี หมาะสมตลอดทกุ ช่วงชีวิต เปน็ คนทันโลก ทันเทคโนโลยี สามารถอยู่บนเวทโี ลกไดอ้ ยา่ งภาคภมู ิใจ และสามารถมีส่วนร่วมกบั นานาชาตเิ พื่อท�ำให้โลกดขี น้ึ น่าอยขู่ นึ้ รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลังคนอาชีวศึกษา 46 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
3) เป็น “เกษตรกร 4.0” ท่ีหลุดพ้นจากกับดักความยากจน โดยผันตัวเองจากเกษตรกร ผู้ผลิตมาเป็นผู้ประกอบการทางการเกษตรสมัยใหม่ (Smart Farmers) มีการบริหารจัดการท่ีดี มีตน้ ทุนการผลติ ต่ํา สามารถเพ่ิมมูลคา่ สินคา้ ทางการเกษตรจากการแปรรูป 4) เป็น “SME 4.0” ท่ีสามารถสร้างหรือใช้นวัตกรรมในการสร้างมูลค่าในสินค้าและบริการ มีความสามารถทางการค้าขาย สามารถเข้าถึงตลาดในประเทศตลาดอาเซียนและตลาดโลก ท�ำให้ มีรายไดส้ งู ข้ึน มีชีวติ ความเปน็ อยู่ดขี ึ้น และมอี นาคตท่สี ดใส 5) เกดิ “อตุ สาหกรรม 4.0” ทขี่ บั เคลอ่ื นดว้ ยเทคโนโลยแี ละความคดิ สรา้ งสรรค์ มหี ว่ งโซอ่ ปุ ทาน ทีท่ รงพลงั และมขี ีดความสามารถในการแขง่ ขนั ในเวทีโลก 6) เกดิ “กลมุ่ จงั หวดั และจงั หวดั 4.0” ทมี่ กี ารกระจายความเจรญิ ทวั่ ประเทศ เศรษฐกจิ ขยายตวั สามารถท�ำงานในถ่ินฐานบ้านเกิดได้ โดยไม่จ�ำเป็นต้องเข้ามาท�ำงานในกรุงเทพฯ หรือเมืองใหญ่ เน่ืองจากมีลู่ทางโอกาสและงานทด่ี ีกระจายอยใู่ นทกุ กลุ่มจังหวดั และจังหวัดทวั่ ประเทศ รฐั บาลไดก้ �ำหนดทศิ ทางการพฒั นาโมเดล Thailand 4.0 ภายใตห้ ลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง ซึ่งประกอบไปด้วย 5 วาระดงั นี้ วาระที่ 1 : การเตรยี มคนไทย 4.0 ให้พร้อมก้าวสโู่ ลกทห่ี นึง่ วาระขับเคลอ่ื นที่ 1.1 : การปฏิรปู การศกึ ษาเพอ่ื เตรียมคนไทยสู่โลกทห่ี น่งึ วาระขับเคล่ือนท่ี 1.2 : การสร้างโปรแกรมพัฒนาทกั ษะอาชีพ วาระขับเคลอ่ื นท่ี 1.3 : มาตรการสนับสนนุ ยทุ ธศาสตร์ Refill และ Reform เพอ่ื ยกระดับ คนไทย 1.0-2.0 วาระท่ี 2 : การพัฒนาคลสั เตอร์เทคโนโลยแี ละอุตสาหกรรมเปา้ หมาย ม่งุ เป้าหมายท่ีสบิ อตุ สาหกรรมแหง่ อนาคต โดยแบง่ กล่มุ อตุ สาหกรรมออกเปน็ 2 กล่มุ ดงั น้ี 1) การตอ่ ยอด 5 อุตสาหกรรมเดมิ (The First S-Curves) ประกอบดว้ ย ♦ อตุ สาหกรรมยานยนตส์ มยั ใหม่ (Next-Generation Automotive) ♦ อุตสาหกรรมอิเลก็ ทรอนกิ สอ์ จั ฉรยิ ะ (Smart Electronics) ♦ อุตสาหกรรมการท่องเท่ียวกลุ่มรายได้ดีและการท่องเท่ียวเชิงสุขภาพ (Affluent, Medical and Wellness Tourism) ♦ การเกษตรและเทคโนโลยชี ีวภาพ (Agriculture & Biotechnology) ♦ อุตสาหกรรมอาหารแห่งอนาคต (Food for the Future) 2) การสรา้ ง 5 อุตสาหกรรมใหม่ (The New S-Curves) ประกอบด้วย ♦ อตุ สาหกรรมหุน่ ยนตเ์ พอ่ื การอตุ สาหกรรม (Robotics) ♦ อตุ สาหกรรมการบินและโลจิสตกิ ส์ (Aviation & Logistics) ♦ อตุ สาหกรรมเช้ือเพลิงชีวภาพและเคมีชวี ภาพ (Biofuels & Biochemicals) ♦ อุตสาหกรรมดจิ ิทลั (Digital) ♦ อตุ สาหกรรมการแพทยค์ รบวงจร (Medical Hub) รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนาก�ำ ลังคนอาชวี ศึกษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ 47
โดยในวาระที่ 2 การพฒั นาคลสั เตอรเ์ ทคโนโลยแี ละอตุ สาหกรรมเปา้ หมาย มวี าระขบั เคลอ่ื น ดงั น้ี วาระขับเคล่ือนที่ 2.1 : เกษตรอาหารและเทคโนโลยีชวี ภาพ วาระขับเคลื่อนที่ 2.2 : สาธารณสขุ สุขภาพ และเทคโนโลยกี ารแพทย์ วาระขับเคลอ่ื นท่ี 2.3 : เครื่องมืออุปกรณอ์ ัจฉริยะ หุน่ ยนต์ และเทคโนโลยเี มคาทรอนกิ ส์ วาระขับเคลื่อนท ่ี 2.4 : ดิจิทัล Internet of Things ปัญญาประดิษฐ์ และเทคโนโลยี สมองกลฝงั ตวั วาระขับเคลอ่ื นท่ี 2.5 : เศรษฐกจิ สร้างสรรค์วัฒนธรรมและการบรกิ ารท่ีมีมลู ค่าสงู วาระขับเคลื่อนท่ี 2.6 : กรอบยทุ ธศาสตร์ก�ำลงั คนของประเทศ วาระขบั เคล่ือนท่ี 2.7 : การปฏริ ปู ระบบการวจิ ัยเพ่ือก้าวสู่ Thailand 4.0 วาระท่ี 3 : การบม่ เพาะผ้ปู ระกอบการและพัฒนาเครือข่ายวิสาหกจิ ทขี่ บั เคลื่อนด้วยนวตั กรรม วาระขบั เคลื่อนท่ี 3.1 : การพฒั นาเกษตรกรท่ที นั สมัย (Smart Farmers) วาระขับเคลื่อนท่ี 3.2 : การยกระดบั ขดี ความสามารถของ SMEs วาระขับเคลอ่ื นท่ี 3.3 : การพัฒนากลุ่มธรุ กจิ บรกิ ารท่มี ีมูลค่าสงู มี 6 ธรุ กจิ ได้แก่ ♦ ธุรกจิ บริการดา้ นสุขภาพและการแพทย์ (Wellness & Medical Services) สขุ ภาพ: สปา เสริมสวย บริการผสู้ งู อายุ การแพทย์: การตรวจรา่ งกาย ทนั ตกรรม ศลั ยกรรม ♦ ธรุ กจิ บริการด้านดจิ ิทลั คอนเทนต์ (Digital Content Services) ภาพยนตร์ โฆษณา แอนนิเมชัน เกม ซอฟแวร์ ♦ ธุรกิจบริการด้านการต้อนรับ (Hospitality Services) เช่น การบริการท่องเที่ยว การบรหิ ารจดั การโรงแรม การจัดเล้ยี ง การจดั อเี วนต์ ♦ ธรุ กจิ บริการดา้ นการศกึ ษา (Education) ♦ ธุรกจิ บรกิ ารวชิ าชพี เฉพาะ เช่น นกั ออกแบบ นักบัญชี นักกฏหมาย ทป่ี รึกษา แพทย์ ทันตแพทย์ นักพัฒนาไอที ♦ ธุรกิจบรกิ ารดา้ นโลจสิ ตกิ สก์ ารคา้ วาระขับเคลอ่ื นท่ี 3.4 : การสรา้ งระบบนิเวศน์ทเี่ อือ้ ตอ่ การบ่มเพาะ Startups วาระท่ี 4 : การเสริมความเข้มแข็งของเศรษฐกิจภายในประเทศผ่าน 18 กลุ่มจังหวัดและ 76 จังหวัด วาระขับเคล่อื นท่ี 4.1 : โครงสรา้ งพน้ื ฐานระบบตลาดและกติกาการค้า วาระขับเคลื่อนท่ี 4.2 : ยุทธศาสตร์และแนวทางขบั เคลือ่ น 18 กลมุ่ จังหวัด วาระขับเคลอ่ื นท่ี 4.3 : การจัดตงั้ Innovation Hub ในระดบั ภมู ภิ าค วาระขบั เคลื่อนที่ 4.4 : การขับเคลอื่ นแผนยุทธศาสตร์จงั หวดั 4.0 รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลงั คนอาชีวศกึ ษา 48 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ
วาระที่ 5 : การบรู ณการอาเซยี นเช่ือมประเทศไทยสูป่ ระชาคมโลก วาระขบั เคลอ่ื นท่ี 5.1 : การผลกั ดันใหป้ ระเทศไทยเปน็ ชาติการคา้ และหนึง่ ในศนู ยก์ฺ ลาง ธรุ กิจระหว่างประเทศของเอเชีย วาระขับเคลือ่ นท่ี 5.2 : การขบั เคล่อื นเศรษฐกจิ ในบรบิ ทของ CLMVT วาระขับเคลอื่ นท่ี 5.3 : โมเดลการท�ำธรุ กิจระหวา่ งประเทศในศตวรรษที่ 21 (กระทรวง พัฒนาสงั คมและความมั่นคงของมนษุ ย์, 2560 : ออนไลน)์ 9. ข้อสรุปทิศทางการพัฒนาประเทศไทย จากการศกึ ษาแผนแมบ่ ท แผนพฒั นา และเอกสารตา่ ง ๆ สามารถจดั กลมุ่ ขอ้ มลู ทเ่ี ปน็ ตวั ก�ำหนด ทิศทางการพฒั นาประเทศไดเ้ ป็น 2 กล่มุ คอื 1) กลุ่มขอ้ มูลท่ีเปน็ ตวั ก�ำหนดทศิ ทางการพัฒนาในภูมิภาคอาเซยี น ประกอบดว้ ย 1.1) แผนแมบ่ ทวา่ ด้วยความเชอื่ มโยงระหว่างกนั ในอาเซียน 1.2) ปฏญิ ญากรุงกวั ลาลัมเปอร์ว่าด้วยอาเซยี น 2025 : มุ่งหนา้ ไปดว้ ยกัน 1.3) แผนงานพฒั นาความรว่ มมอื ทางเศรษฐกิจในอนภุ มู ภิ าคลุ่มแมน่ ้าํ โขง 6 ประเทศ 1.4) กรอบความร่วมมือทางเศรษฐกิจสามฝ่ายอินโดนเี ซยี -มาเลเซีย-ไทย 2) กลมุ่ ข้อมูลที่เปน็ ตัวก�ำหนดทศิ ทางการพัฒนาในประเทศไทย ประกอบด้วย 2.1) รา่ งกรอบยุทธศาสตรช์ าติระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 – 2579) 2.2) แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมแหง่ ชาตฉิ บับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) 2.3) แนวทางการพัฒนาเขตเศรษฐกจิ พิเศษ 2.4) Thailand 4.0 โมเดลขับเคล่อื นประเทศไทยส่คู วามมั่นคง มง่ั คง่ั และย่งั ยืน ตอนที่ 2 วเิ คราะหท์ ิศทางการพฒั นาของประเทศไทยใน 5 ปี ข้างหน้า (พ.ศ. 2561- 2565) จาก 2 กลุ่มข้อมูล ซ่ึงประกอบไปด้วยแผนแม่บท แผนพัฒนา กรอบยุทธศาสตร์ และ แนวทางท่เี ปน็ ตวั ก�ำหนดทศิ ทางการพฒั นาประเทศไทย สามารถเชอ่ื มโยงสู่การวิเคราะห์เพ่ือใหไ้ ดม้ า ซง่ึ ทศิ ทางการพฒั นาของประเทศไทย โดยผลการวเิ คราะหท์ ศิ ทางการพฒั นาประเทศไทยใน 5 ปขี า้ งหนา้ (พ.ศ. 2561-2565) สามารถแบ่งการวิเคราะหอ์ อกเป็น 2 ส่วน ดงั น้ี 1) ผลวเิ คราะหท์ ิศทางการพฒั นาประเทศไทยในภาพรวม 5 ปขี ้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) 2) ผลวิเคราะห์ทิศทางการพัฒนาประเทศไทยใน 5 ปีข้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) จ�ำแนกตาม 4 กล่มุ อาชพี รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลงั คนอาชวี ศกึ ษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 49
รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา 1) ผลวเิ คราะหท์ ศิ ทางการพฒั นาประเทศไทยในภาพรวม 5 ปขี ้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) 50 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ ตารางที่ 2-1 ผลวิเคราะห์ทศิ ทางการพัฒนาประเทศไทยในภาพรวม 5 ปขี า้ งหน้า (พ.ศ. 2561-2565) แหลง่ เอกสาร ประเด็นการพฒั นา แผน ปฏิญญาฯ แผนงาน กรอบ รา่ งกรอบ แผนพัฒนา แนวทาง Thailand แมบ่ ทฯ ว่าด้วย พัฒนาฯ ความรว่ มมือ ยุทธศาสตรช์ าติ เศรษฐกิจและ การพัฒนา 4.0 โมเดล อาเซยี น อาเซียนฯ ลมุ่ แมน่ ํา้ โขง ทางเศรษฐกจิ ระยะ 20 ปี สงั คมแหง่ ชาติ เขตเศรษฐกิจ ขับเคลื่อน ความถ่ี ล�ำ ดบั 6 ประเทศ สามฝา่ ยฯ ฉบบั ท่ี 12 พิเศษ 10 เขต ประเทศไทย 1. ดา้ นโครงสรา้ ง ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ 81 พื้นฐานของประเทศ ประกอบดว้ ย 1.1 การกอ่ สร้างถนน สะพาน 1.2 การสร้างระบบ ราง 1.3 การก่อสร้าง ท่าอากาศยาน 1.4 การก่อสรา้ ง ทา่ เรือ 1.5 การก่อสร้างศนู ย์ กระจายสนิ คา้ คลงั สนิ คา้ 1.6 การก่อสร้าง สถานีขนส่งตา่ ง ๆ
ตารางท่ี 2-1 (ตอ่ ) แหลง่ เอกสาร ประเด็นการพฒั นา แผน ปฏญิ ญาฯ แผนงาน กรอบ ร่างกรอบ แผนพฒั นา แนวทาง Thailand แม่บทฯ ว่าดว้ ย พฒั นาฯ ความรว่ มมือ ยุทธศาสตร์ชาติ เศรษฐกจิ และ การพัฒนา 4.0 โมเดล อาเซยี น อาเซยี นฯ ลมุ่ แม่นา้ํ โขง ทางเศรษฐกจิ ระยะ 20 ปี สังคมแห่งชาติ เขตเศรษฐกิจ ขบั เคล่ือน ความถี่ ล�ำ ดบั รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา 6 ประเทศ สามฝา่ ยฯ ฉบบั ที่ 12 พเิ ศษ 10 เขต ประเทศไทย ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 51 2. ด้านการคมนาคม ✓ ✓ ✓ ✓ - ✓ ✓ ✓ 72 ขนสง่ 2.1 ทางบก 2.2 ทางราง 2.3 ทางน้าํ 2.4 ทางอากาศ 3. ด้านเทคโนโลยี ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ 81 สารสนเทศและการ สอื่ สาร 4. ดา้ นพลังงาน ✓✓ ✓ ✓ - - - ✓ 54 5. ด้านกฎ ระเบียบ ✓ ✓ ✓ ✓ - - - ✓ 54 ขอ้ ตกลง กตกิ าการคา้ 6. ด้านโลจสิ ติกส์ ✓✓ ✓ ✓ - ✓ ✓ ✓ 72 7. ด้านเกษตร สินคา้ - ✓✓ - - ✓ ✓ 45 เกษตรแปรรูป และ อาหาร 8. ด้านสขุ ภาพ -- - - - - - ✓ 17 การแพทย์
รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา ตารางท่ี 2-1 (ตอ่ ) 52 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ แหลง่ เอกสาร ประเดน็ การพัฒนา แผน ปฏิญญาฯ แผนงาน กรอบ รา่ งกรอบ แผนพัฒนา แนวทาง Thailand แมบ่ ทฯ วา่ ด้วย พัฒนาฯ ความร่วมมอื ยทุ ธศาสตรช์ าติ เศรษฐกจิ และ การพัฒนา 4.0 โมเดล อาเซียน อาเซยี นฯ ล่มุ แม่นา้ํ โขง ทางเศรษฐกิจ ระยะ 20 ปี สังคมแหง่ ชาติ เขตเศรษฐกิจ ขับเคล่อื น ความถ่ี ลำ�ดบั 6 ประเทศ สามฝา่ ยฯ ฉบับท่ี 12 พิเศษ 10 เขต ประเทศไทย 9. ดา้ นการศกึ ษาและ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - ✓ 72 การพัฒนาทรัพยากร มนษุ ย์ 10. ด้านส่ิงแวดลอ้ ม ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ - - 63 11. ดา้ นวฒั นธรรม ✓ ✓ - - - - - ✓ 36 จากการศึกษาแหล่งเอกสาร 8 แหล่ง ที่เกี่ยวข้องกับทิศทางการพัฒนาของประเทศไทยใน 5 ปีข้างหน้า สามารถวิเคราะห์กลุ่มของทิศทางการ พฒั นาประเทศไทยในภาพรวม 5 ปขี ้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) ดังปรากฏในตาราง `2-1 ข้างตน้ และสามารถสรปุ ความส�ำคญั ของทิศทางการพัฒนา ของประเทศไทยใน 5 ปีข้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) โดยจดั ล�ำดบั จากความถ่ีมากไปนอ้ ยได้ดงั นี้ ล�ำดบั แรก ด้านโครงสร้างพนื้ ฐานของประเทศ และดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร ล�ำดับสอง ด้านการคมนาคม ขนสง่ ด้านโลจิสติกส์ และด้านการศกึ ษาและการพัฒนาทรัพยากรมนษุ ย์ ล�ำดับสาม ดา้ นสง่ิ แวดลอ้ ม ล�ำดับส่ ี ด้านพลงั งาน และด้านกฎ ระเบียบ ขอ้ ตกลง กติกาการค้า ล�ำดับหา้ ด้านเกษตร สนิ คา้ เกษตรแปรรูป และอาหาร ล�ำดบั หก ด้านวัฒนธรรม ล�ำดบั เจ็ด ดา้ นสุขภาพการแพทย์
โดยในแตล่ ะส่วนของการวิเคราะห์น�ำเสนอไดด้ งั นี้ เมื่อพิจารณาล�ำดับความส�ำคัญ 2 ล�ำดับแรก ของทิศทางการพัฒนาของประเทศไทยท่ีได้ จากการวิเคราะห์ จะพบว่าทิศทางการพัฒนาของประเทศไทยใน 5 ปีข้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) ให้ความส�ำคญั กับประเดน็ ต่าง ๆ ดังนี้ 1. โครงสร้างพ้นื ฐานของประเทศ ประกอบดว้ ย 1.1 การก่อสร้างถนน สะพาน 1.2 การสร้างระบบราง 1.3 การก่อสรา้ งทา่ อากาศยาน 1.4 การก่อสรา้ งทา่ เรอื 1.5 การก่อสร้างศูนยก์ ระจายสินคา้ คลังสนิ คา้ 1.6 การกอ่ สรา้ งสถานีขนสง่ ตา่ ง ๆ 2. ดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอ่ื สาร 3. ด้านการคมนาคมขนสง่ ประกอบดว้ ย 3.1 ทางบก 3.2 ทางราง 3.3 ทางนํา้ 3.4 ทางอากาศ 4. ด้านโลจสิ ตกิ ส์ 5. ดา้ นการศกึ ษาและการพฒั นาทรพั ยากรมนษุ ย์ จากขอ้ สรปุ เบอื้ งตน้ สะทอ้ นใหเ้ หน็ ไดว้ า่ ทศิ ทางการพฒั นาประเทศไทยในอนาคต จ�ำเปน็ อยา่ งยง่ิ ที่ต้องอาศัยปัจจัยหลักด้านการศึกษาและการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ เพ่ือผลิตและพัฒนาก�ำลัง แรงงานไปช่วยขบั เคลอ่ื นด้านการก่อสรา้ ง โครงสร้างพืน้ ฐานของประเทศ ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ และการสอ่ื สาร ดา้ นคมนาคมขนสง่ และดา้ นโลจสิ ตกิ ส์ เพอ่ื สรา้ งเสรมิ ศกั ยภาพการแขง่ ขนั ของประเทศ ด้านเศรษฐกิจให้เติบโตสามารถแข่งขันได้ ดังนั้นการจัดการศึกษาระดับอาชีวศึกษาซ่ึงเป็นหน่วยงาน หลักในการผลิตและพัฒนาคุณภาพแรงงานด้านวิชาชีพ จ�ำเป็นต้องให้ความส�ำคัญและน�ำข้อสรุป ทิศทางการพัฒนาประเทศไปใช้เป็นกรอบในการจดั อปุ ทานทางการศกึ ษาทง้ั ในระดับปวช. และปวส. ใหส้ อดคล้องกบั ทิศทางการพฒั นาประเทศดังกล่าว รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลังคนอาชีวศกึ ษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 53
2) วิเคราะหล์ ักษณะยอ่ ยของการพัฒนาประเทศไทยใน 5 ปขี า้ งหน้า (พ.ศ. 2561-2565) จ�ำแนกตาม 4 กลุ่มอาชีพ จากขอ้ คน้ พบขา้ งตน้ การวเิ คราะหล์ กั ษณะยอ่ ยของทศิ ทางการพฒั นาประเทศไทยใน 5 ปขี า้ งหนา้ (พ.ศ. 2561-2565) จงึ ขอวิเคราะหจ์ �ำแนกตาม 4 กลมุ่ อาชพี ดังนี้ 1. ดา้ นการคมนาคม 2. ดา้ นการก่อสร้าง 3. ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศและการสอื่ สาร 4. ด้านโลจสิ ติกส์ ตารางที่ 2-2 วิเคราะหล์ ักษณะยอ่ ยของทศิ ทางการพฒั นาประเทศไทยใน 5 ปขี า้ งหนา้ (พ.ศ. 2561-2565) จ�ำ แนกตาม 4 กลุ่มอาชพี กลมุ่ อาชพี ลกั ษณะของการพัฒนา 1. ดา้ นการคมนาคม T1: ทางบก T1.1: โครงขา่ ยเสน้ ทางถนนเชอื่ มโยงทง้ั ภายในประเทศและระหวา่ งประเทศ (Transportation: T) T2: ทางราง T2.1: โครงขา่ ยเสน้ ทางรถไฟรางคูภ่ ายในประเทศ 2. ด้านการกอ่ สรา้ ง T2.2: โครงข่ายเส้นทางรถไฟระหวา่ งประเทศ (Construction: C) T2.3: โครงขา่ ยรถไฟความเร็วปานกลาง T2.4: โครงขา่ ยรถไฟความเร็วสูง T2.5: โครงข่ายรถไฟฟ้า T3: ทางนํา้ T3.1: ทา่ เทยี บเรอื ขนสง่ สินค้าและเรอื โดยสารขนาดใหญร่ ะหว่างประเทศ T4: ทางอากาศ T4.1: ท่าอากาศยานนานาชาตแิ ละภูมิภาค C1: เสน้ ทางถนนเช่อื มโยงทงั้ ภายในประเทศและระหวา่ งประเทศ C2: สถานีขนส่งมวลชน (จดุ ตอ่ รถโดยสาร) C3: โครงข่ายรถไฟรางคู่ภายในประเทศ C4: โครงข่ายรถไฟระหว่างประเทศ C5: โครงขา่ ยรถไฟความเรว็ ปานกลาง C6: โครงข่ายรถไฟความเร็วสูง C7: โครงขา่ ยรถไฟฟ้า C8: ท่าเทียบเรอื ขนส่งสนิ คา้ และเรือโดยสารขนาดใหญ่ระหวา่ งประเทศ C9: ท่าอากาศยานนานาชาตแิ ละภูมิภาค C10: การก่อสรา้ งสะพานขา้ มพรมแดนตา่ ง ๆ รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลังคนอาชวี ศกึ ษา 54 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
ตารางที่ 2-2 (ตอ่ ) ลักษณะของการพัฒนา C11: การก่อสรา้ งด่านศุลกากร กลมุ่ อาชพี C12: นคิ มอตุ สาหกรรมในเขตพฒั นาเศรษฐกิจพิเศษ 2. ดา้ นการก่อสร้าง (ตอ่ ) C13: พ้ืนทด่ี า่ นชายแดนรองรับการค้าการท่องเท่ยี ว C14: ศนู ย์คา้ สง่ (กระจาย) สนิ ค้า และคลงั สนิ คา้ และขนสง่ ตอ่ เนื่องภายใน (Construction: C) 3. ดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ ประเทศและผา่ นแดน ICT1: การขยายเครอื ขา่ ยอนิ เทอรเ์ นต็ ความเรว็ สงู และโครงขา่ ยการสอ่ื สาร และการส่อื สาร (Information Technology ด้วยดาวเทยี ม and Communication: ICT) ICT2: การพฒั นาเว็บไซต์เพือ่ เพิม่ ศกั ยภาพของการแข่งขนั ทางธุรกจิ ท้งั ใน 4. ด้านโลจิสติกส์ ระดับประเทศและตา่ งประเทศ (Logistic: L) ICT3: บรกิ ารอิเล็กทรอนิกสท์ างการเงินและการพาณิชย์ ICT4: อตุ สาหกรรมคอนเทนท์และส่ือใหม่ ICT5: ระบบพธิ ีการศลุ กากรทางอิเลก็ ทรอนิกส์ (e-Tracking) ICT6: ระบบ e-Logistics ICT7: ระบบอเิ ลก็ ทรอนิกสเ์ พือ่ การจดั การทางอากาศ ICT8: ระบบอเิ ล็กทรอนิกส์เพือ่ การจัดการทางราง ICT9: ระบบอเิ ล็กทรอนกิ สเ์ พือ่ การจัดการทา่ เรอื L1: ทางบก L1.1: ศนู ยค์ า้ สง่ (กระจาย) สนิ คา้ และคลงั สนิ คา้ และขนสง่ ตอ่ เนอ่ื งภายใน ประเทศและผ่านแดน L2: ทางราง L2.1: การขนส่งสนิ ค้าทางรถไฟรางคภู่ ายในประเทศ L2.2: การขนส่งสินค้าทางรถไฟระหว่างประเทศ L2.3: การขนส่งสนิ ค้าทางรถไฟความเร็วปานกลาง L2.4: การขนสง่ สนิ ค้าทางรถไฟความเร็วสูง L3: ทางนา้ํ L3.1: ทา่ เรือขนส่งสนิ ค้าภายในและระหวา่ งประเทศ L4: ทางอากาศ L4.1: ทา่ อากาศยานนานาชาติและภูมภิ าคเพอื่ การขนสง่ สินคา้ ทางอากาศ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชวี ศกึ ษา ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ 55
จากข้อมูลในตารางที่ 2-2 วิเคราะห์ลักษณะย่อยของทิศทางการพัฒนาประเทศไทยใน 5 ปี ข้างหน้า (พ.ศ. 2561-2565) จ�ำแนกตาม 4 กล่มุ อาชีพ สามารถสรปุ ความเช่อื มโยงของ 4 กล่มุ อาชพี ได้ดังน้ี กลุ่มอาชีพด้านการก่อสร้าง เป็นกลุ่มอาชีพซ่ึงเป็นฐานรากในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ของกลุ่มอาชีพดา้ นคมนาคม และโลจสิ ตกิ ส์ เช่น การกอ่ สร้างถนน โครงขา่ ยทางราง ทา่ อากาศยาน ท่าเรือ สถานีขนส่ง ศูนย์ค้าส่งสินค้า และคลังสินค้าต่าง ๆ อีกท้ังยังเป็นกลุ่มอาชีพที่มีบทบาท ส�ำคัญในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านที่อยู่อาศัย อาคารสถานประกอบการ และโรงงาน อุตสาหกรรมตา่ ง ๆ อกี ด้วย กลุ่มอาชพี ดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร อาจเรยี กไดว้ ่าเป็นกล่มุ อาชพี ที่สนับสนุน และชว่ ยยกระดบั ประสทิ ธภิ าพการบรหิ ารจดั การ และการด�ำเนนิ งานของกลมุ่ อาชพี ดา้ นคมนาคม และ โลจสิ ตกิ ส์ เพอ่ื ลดตน้ ทนุ และสามารถแขง่ ขนั ได้ กลา่ วคอื ระบบอเิ ลก็ ทรอนกิ สเ์ พอ่ื การจดั การทางอากาศ ระบบอิเล็กทรอนิกส์เพ่ือการจัดการทางราง ระบบอิเล็กทรอนิกส์เพื่อการจัดการท่าเรือ และระบบ อเิ ล็กทรอสกิ สเ์ พื่อการจัดการโลจิสตกิ ส์ ระบบอิล็กทรอนิกส์เพอ่ื การจัดการทางธุรกจิ การเงิน ระบบ อิล็กทรอนิกส์เพ่ือการจัดการอุตสาหกรรมประเภทต่าง ๆ และการพัฒนาเว็บไซต์เพ่ือเพิ่มศักยภาพ ของการแข่งขันทางธุรกจิ รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา 56 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
บทที่ 3 ผงั การกระจายการจดั การเรยี นการสอน (หลักสตู ร) สายอาชีพ ใน 4 กลมุ่ อาชีพของสถานศกึ ษา ประเภทอาชีวศึกษาทัง้ ภาครฐั และเอกชนในประเทศไทย การศึกษาเพ่ือน�ำไปสู่การวิเคราะห์ผังการกระจายการจัดการเรียนการสอน (หลักสูตร) ใน 4 กลุ่มอาชีพ ของสถานศึกษาประเภทอาชีวศึกษาทั้งภาครัฐและเอกชนในประเทศไทย คณะผู้วิจัย ไดแ้ บง่ การศึกษาออกเปน็ 2 ตอน ดังนี้ ตอนท่ี 1 สภาพการจัดการเรยี นการสอนของสถานศกึ ษาประเภทอาชวี ศึกษาทั้งภาครฐั และ เอกชนในประเทศไทย ประกอบดว้ ย 1. สภาพการจดั การอาชีวศกึ ษาของภาครัฐในประเทศไทย 2. สภาพการจัดการอาชวี ศึกษาของภาคเอกชนในประเทศไทย 3. ข้อมูลเก่ียวกับหลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 และระดับ ประกาศนียบตั รวิชาชพี ชั้นสงู (ปวส.) พ.ศ. 2557 ตอนที่ 2 ผลการวิเคราะหผ์ งั การกระจายการจดั การเรยี นการสอน (Program Mapping) สายอาชีพ ใน 4 กลุ่มอาชีพ ประกอบด้วย 1. ผลการวิเคราะห์หลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 และระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชพี ชน้ั สูง (ปวส.) พ.ศ. 2557 จ�ำแนกตาม 4 กลุ่มอาชพี 2. ผังการกระจายการจัดการเรยี นการสอน (Program Mapping) สายอาชีพ ใน 4 กลุ่มอาชีพ ของสถานศกึ ษาประเภทอาชีวศึกษา จ�ำแนกตามภาครัฐและเอกชน และจ�ำแนกตามภูมภิ าค โดยแต่ละตอนสามารถสรปุ และน�ำเสนอตามล�ำดบั ดังน้ี ตอนที่ 1 สภาพการจดั การเรยี นการสอนของสถานศกึ ษาประเภทอาชวี ศกึ ษาทงั้ ภาครฐั และเอกชนในประเทศไทย 1. สภาพการจัดการอาชีวศกึ ษาของภาครัฐในประเทศไทย จากการศึกษาข้อมูลของส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (ออนไลน์ : 2560) ได้สรปุ ความเป็นมาของการจดั การเรียนการสอนด้านอาชวี ศกึ ษาของภาครัฐในประเทศไทย ไว้ดังนี้ รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนาก�ำ ลงั คนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 57
1.1 ความเป็นมา แนวคดิ การจดั การศกึ ษาอาชพี ไดม้ มี าตงั้ แตย่ คุ สมยั ทปี่ ระเทศไทยเรมิ่ มอี าชพี หตั กรรม มากขึ้น นอกเหนือไปจากอาชีพกสิกรรม การอาชีวศึกษาเริ่มอย่างเป็นระบบเม่ือได้รับการบรรจุ ในโครงการศึกษา พ.ศ. 2441 เป็นการศึกษาพิเศษ ซึ่งหมายถึง การเรียนวิชาเฉพาะเพื่อให้เกิด ความช�ำนาญ โดยในปี พ.ศ. 2452 การจัดการศกึ ษา ได้แบง่ ออกเป็น 2 ประเภทคือ โรงเรยี นสามัญ ศึกษาสอนวิชาสามัญ และโรงเรียนวิสามัญศึกษา สอนวิชาเพ่ือออกไปประกอบอาชีพ เช่น แพทย์ ผดุงครรภ์ ภาษาอังกฤษ พาณิชยการ ครู เป็นต้น ในปี พ.ศ. 2453 ได้จัดต้ังโรงเรียนอาชีวศึกษา แหง่ แรก คือ โรงเรยี นพาณชิ ยการทีว่ ัดมหาพฤฒาราม และวดั ราชบูรณะ ปี พ.ศ. 2456 จัดตัง้ โรงเรยี น เพาะชา่ ง และปี พ.ศ. 2460 จดั ตั้งโรงเรยี นฝึกหัดครูประถมกสกิ รรม แผนการศกึ ษาแหง่ ชาติ ไดม้ ผี ล ตอ่ การก�ำหนดการศกึ ษาอาชพี ให้ชัดเจนยิง่ ขน้ึ โดยในแผนการศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2475 ไดก้ �ำหนด วา่ วสิ ามญั ศึกษา ไดแ้ ก่ การศึกษาวิชาชีพซึง่ จดั ใหเ้ หมาะสมกับภูมิประเทศ เช่น กสกิ รรม หัตถกรรม และพาณิชยการ เพื่อเป็นพื้นฐานความรู้ส�ำหรับประกอบการเกษตรกรรมและอุตสาหกรรมต่าง ๆ และในแผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2479 ได้ ปรากฏค�ำว่า “อาชีวศึกษา” เป็นครั้งแรกในระบบ การศกึ ษาของประเทศไทย โดยแบง่ ออกเปน็ 3 ชั้น คอื อาชีวศึกษาช้นั ตน้ กลาง และสงู รับนักเรียน จากโรงเรยี นสามญั ศกึ ษาของทุกระดับประโยค ในวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2546 ประกาศในราชกิจจานุเบกษาให้จัดตั้งส�ำนักงาน คณะกรรมการการอาชีวศึกษา เพื่อท�ำหน้าท่ีก�ำกับดูแลการจัดการอาชีวศึกษาของประเทศ และใน วันท่ี 26 กุมภาพันธ พ.ศ. 2551 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลท่ี 9 มพี ระบรมราชโองการโปรดเกลา ฯ ใหป ระกาศพระราชบญั ญัติการอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2551 ประกอบ ด้วย 6 หมวด 1 บทเฉพาะกาล โดยก�ำหนดให้การจัดการอาชีวศึกษาและการฝึกอบรมวิชาชีพ ต้องเป็นการจัดการศึกษาในด้านวิชาชีพท่ีสอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และแผนการศึกษาแห่งชาติ เพ่ือผลิตและพัฒนาก�ำลังคนในด้านวิชาชีพระดับฝีมือ ระดับเทคนิค และระดับเทคโนโลยี รวมทั้งเป็นการยกระดับการศึกษาวิชาชีพให้สูงขึ้นเพ่ือให้สอดคล้องกับ ความต้องการของตลาดแรงงาน การจัดการอาชีวศึกษาและการฝึกอบรมวิชาชีพให้จัดได้ โดยมี รปู แบบดังต่อไปนี้ 1) การศึกษาในระบบ เป็นการจัดการศึกษาวิชาชีพที่เน้นการศึกษาในสถานศึกษา อาชีวศึกษาหรือสถาบันเป็นหลัก โดยมีการก�ำหนดจุดมุ่งหมาย วิธีการศึกษา หลักสูตร ระยะเวลา การวดั และการประเมินผลท่ีเปน็ เงื่อนไขของการส�ำเร็จการศกึ ษาท่แี นน่ อน 2) การศึกษานอกระบบ เปน็ การจัดการศกึ ษาวชิ าชีพทม่ี ีความยดื หยนุ่ ในการก�ำหนด จดุ ม่งุ หมาย รปู แบบ วิธกี ารศึกษา ระยะเวลา การวดั และการประเมนิ ผลที่เป็นเงอ่ื นไขของการส�ำเร็จ การศึกษา โดยเนื้อหาและหลักสูตรจะต้องมีความเหมาะสมและสอดคล้องกบสภาพปัญหาและ ความตอ้ งการของบุคคลแตล่ ะกล่มุ รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนากำ�ลงั คนอาชวี ศึกษา 58 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ
3) การศึกษาระบบทวิภาคี เป็นการจัดการศึกษาวิชาชีพท่ีเกิดจากข้อตกลงระหว่าง สถานศึกษาอาชีวศึกษาหรือสถาบันกับสถานประกอบการ รัฐวิสาหกิจ หรือหน่วยงานของรัฐ ในเรื่องการจัดหลักสูตร การเรียนการสอน การวัดและการประเมินผล โดยผู้เรียนใช้เวลาส่วนหน่ึง ในสถานศึกษาอาชีวศึกษาหรือสถาบัน และเรียนภาคปฏิบัติในสถานประกอบการ รัฐวิสาหกิจหรือ หน่วยงานของรัฐ และจัดตามหลักสูตรที่คณะกรรมการการอาชีวศึกษาก�ำหนด ดังต่อไปนี้ 1) ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) 2) ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) และ 3) ปริญญาตรี สายเทคโนโลยหี รอื สายปฏบิ ตั ิการ 1.2 อ�ำนาจหน้าที่ของส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา (สอศ.) 1) จัดท�ำข้อเสนอแนวนโยบาย แผนพัฒนา มาตรฐานและหลักสูตรการอาชีวศึกษา ทกุ ระดับ 2) ด�ำเนนิ การและประสานงานเก่ียวกบั มาตรฐานการอาชวี ศึกษาและวชิ าชพี 3) ก�ำหนดหลกั เกณฑแ์ ละวิธกี ารจัดงบประมาณและสนบั สนุนทรัพยากร 4) พัฒนาครูและบุคลากรการอาชีวศกึ ษา 5) ส่งเสริมประสานงานการจัดการอาชีวศึกษาของรัฐและเอกชน รวมทั้งก�ำหนด หลักเกณฑ์ และรูปแบบความรว่ มมอื กับหนว่ ยงานอ่ืนและสถานประกอบการ 6) ตดิ ตาม ประเมนิ ผล และรายงานผลการจัดการอาชวี ศึกษาทงั้ ภาครัฐและเอกชน 7) จดั ระบบ สง่ เสรมิ และประสานงานเครอื ขา่ ยขอ้ มลู สารสนเทศ และการน�ำเทคโนโลยี สารสนเทศและการส่อื สารมาใช้ในการอาชีวศึกษาและฝกึ อบรมวิชาชพี 8) ด�ำเนนิ การเกยี่ วกบั งานเลขานกุ ารของคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษาและด�ำเนนิ การ ตามทค่ี ณะกรรมการการอาชีวศกึ ษามอบหมาย 9) ปฏิบัติงานอื่นใดตามท่ีกฎหมายก�ำหนดให้เป็นอ�ำนาจหน้าที่และความรับผิดชอบ ของส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษาหรือตามทีร่ ฐั มนตรีหรือคณะรัฐมนตรีมอบหมาย 1.3 จ�ำนวนสถานศกึ ษาอาชวี ศกึ ษารัฐบาล ตารางที่ 3-1 จ�ำนวนสถานศกึ ษาอาชวี ศกึ ษารัฐบาล จ�ำแนกตามภูมิภาค ในปกี ารศกึ ษา 2559 ล�ำดบั ภมู ิภาค จ�ำนวนสถานศึกษา 1 ภาคเหนือ ประกอบดว้ ย จงั หวดั เชียงราย เชยี งใหม่ นา่ น พะเยา แพร่ แมฮ่ ่องสอน 49 ล�ำปาง ล�ำพูน อุตรดติ ถ์ 2 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ประกอบดว้ ย จงั หวดั กาฬสนิ ธ์ุ ขอนแกน่ ชยั ภมู ิ นครพนม 118 นครราชสมี า บงึ กาฬ บรุ รี มั ย์ มหาสารคาม มกุ ดาหาร ยโสธร รอ้ ยเอด็ เลย สกลนคร สรุ นิ ทร์ ศรีสะเกษ หนองคาย หนองบวั ล�ำภู อุดรธานี อบุ ลราชธานี อ�ำนาจเจรญิ รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 59
ตารางที่ 3-1 ต่อ ล�ำดบั ภมู ภิ าค จ�ำนวนสถานศึกษา 3 ภาคกลาง ประกอบด้วย จังหวัดก�ำแพงเพชร ชัยนาท นครนายก นครปฐม 97 นครสวรรค์ นนทบุรี ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา พิจิตร พิษณุโลก เพชรบูรณ์ ลพบุรี สมุทรปราการ สมุทรสงคราม สมุทรสาคร สิงห์บุรี สุโขทัย สุพรรณบุรี สระบรุ ี อ่างทอง อทุ ัยธานี 4 ภาคตะวนั ออก ประกอบดว้ ย จังหวัดจันทบุรี ฉะเชงิ เทรา ชลบุรี ตราด ปราจนี บรุ ี 34 ระยอง สระแกว้ 5 ภาคตะวนั ตก ประกอบดว้ ย จงั หวดั กาญจนบรุ ี ตาก ประจวบครี ขี นั ธ์ เพชรบรุ ี ราชบรุ ี 28 6 ภาคใต้ ประกอบด้วย จังหวดั กระบ่ี ชมุ พร ตรงั นครศรีธรรมราช นราธวิ าส ปัตตานี 81 พงั งา พทั ลุง ภูเก็ต ระนอง สตลู สงขลา สุราษฎร์ธานี ยะลา 7 กรุงเทพมหานคร 21 รวม 428 ขอ้ มลู ณ วันท่ี 18 พฤศจกิ ายน 2559 ทมี่ า : กลมุ่ เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอ่ื การบรหิ ารงานอาชวี ศกึ ษา, ศนู ยเ์ ทคโนโลยสี ารสนเทศและก�ำลงั คนอาชวี ศกึ ษา ส�ำนกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา. 2. สภาพการจดั การอาชีวศึกษาของภาคเอกชนในประเทศไทย การมีส่วนร่วมของเอกชนในการจัดการศึกษาของประเทศไทยมีมายาวนาน ตั้งแต่สมัย กรุงศรีอยุธยา ในรัชสมัยของสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เร่ือยมาจนสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ท่ีมี การตั้งโรงเรียนราษฎร์แห่งแรก เมื่อปี พ.ศ. 2395 ซ่ึงเป็นโรงเรียนของนางมัททูน (Mrs.Mattoon) มิชชันนารีชาวอเมริกัน การศึกษาเอกชนมีการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งมีบทบาทส�ำคัญใน การช่วยลดภาระของรัฐ ดังน้ันรัฐจึงให้ความส�ำคัญกับการจัดการศึกษาของเอกชน โดยจะพิจารณา ได้จากบทบัญญัตขิ องรัฐธรรมนญู แหง่ ราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช 2540 บญั ญตั ไิ ว้ในมาตรา 81 ที่ก�ำหนดให้รัฐต้องส่งเสริมและสนับสนุนให้เอกชนจัดการศึกษาให้เกิดความรู้คู่คุณธรรม ส่งเสริม ให้สถาบันการศึกษาเอกชนมีอิสระในการบริหารการจัดการอย่างมีคุณภาพ โดยเน้นบทบาทของรัฐ ในการส่งเสริมและสนับสนุน และจะน�ำระบบคูปองการศึกษามาใช้เพ่ืออุดหนุนการศึกษาเอกชน (สมศกั ด์ิดลประสทิ ธ,์ิ มปป:ออนไลน)์ โดยในปีพ.ศ. 2548 ไดม้ ปี ระกาศกฎกระทรวง(ราชกจิ จานเุ บกษา, 2548 : ออนไลน์) แบ่งส่วนราชการสํานักงานปลัดกระทรวง กระทรวงศึกษาธิการ ก�ำหนดให้มี สํานักบริหารงานคณะกรรมการส่งเสรมิ การศกึ ษาเอกชน (สช.) ท�ำหน้าทีก่ �ำกบั ดแู ลการจดั การศึกษา ของเอกชนในประเทศไทย โดยมอี ํานาจหน้าท่ีดงั ตอไปน้ี รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนาก�ำ ลังคนอาชวี ศึกษา 60 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
(ก) เป็นหน่วยงานในการส่งเสริมและประสานงานการศึกษาเอกชนและดําเนินการให้มี การปฏิบตั ิตามกฎหมายเกยี่ วกบั การศึกษาเอกชน (ข) เสนอนโยบายยุทธศาสตร์ แผนพัฒนาการศึกษาเอกชน กําหนดกฎ ระเบียบ และเกณฑ์ มาตรฐานกลางในการจัดการศกึ ษาเอกชน รวมท้ังสง่ เสริมสนับสนนุ ด้านวิชาการ การประกนั คุณภาพ การวจิ ัยและพัฒนาเพือ่ ปรับปรุงคุณภาพการศกึ ษาเอกชน (ค) ดาํ เนนิ การเกย่ี วกบั กองทนุ ทางการศกึ ษาเอกชน การอดุ หนนุ การศกึ ษาเอกชน การคมุ้ ครอง การทาํ งาน สิทธิประโยชนข์ องครู บคุ ลากรทางการศึกษา และผู้เก่ียวขอ้ งกบั การจัดการศกึ ษาเอกชน (ง) เปน็ ศูนยส์ ่งเสรมิ สนบั สนุนขอ้ มูลและทะเบยี นกลางทางการศกึ ษาเอกชน ตลอดจนติดตาม ตรวจสอบและประเมินผลการจัดการศึกษาเอกชน (จ) ปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นท่ีเกี่ยวข้องหรือท่ีได้รับ มอบหมาย ในปีพ.ศ.2550ไดป้ ระกาศใชพ้ ระราชบญั ญตั โิ รงเรยี นเอกชน(ราชกจิ จานเุ บกษา,2550: ออนไลน)์ ครอบคลุมท้ังโรงเรียนในระบบและโรงเรียนนอกระบบที่บริหารจัดการโดยเอกชน โดยโรงเรียน อาชวี ศกึ ษาเอกชนทจี่ ดั การเรยี นการสอนในระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.) และประกาศนยี บตั ร วชิ าชพี ชน้ั สงู (ปวส.) กอ็ ยภู่ ายใตก้ ารก�ำกบั ดแู ลของสาํ นกั บรหิ ารงานคณะกรรมการสง่ เสรมิ การศกึ ษา เอกชน (สช.) และบริหารจัดการตามพระราชบัญญัติโรงเรียนเอกชน ปี พ.ศ. 2550 ดังที่กล่าว ข้างต้น โดยในปี พ.ศ. 2551 มีโรงเรียนอาชีวศกึ ษาเอกชนในประเทศไทย จ�ำนวนทั้งส้นิ 424 โรงเรยี น (กลุ่มพัฒนาระบบสารสนเทศ ศูนย์เทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร, ส�ำนักงานปลัดกระทรวง ศึกษาธิการ : ออนไลน์) ปี พ.ศ. 2555 มีโรงเรียนอาชีวศึกษาเอกชนในประเทศไทย จ�ำนวนท้ังส้ิน 458 โรงเรยี น (ส�ำนกั งานเลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา, กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. 2557 : 81) และในปกี ารศกึ ษา 2559 มีจ�ำนวนท้ังสิ้น 489 โรงเรียน ในวันท่ี 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559 มีค�ำส่ังหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติที่ 8/2559 เรอื่ ง การบรหิ ารจดั การรวมสถานศกึ ษาอาชวี ศกึ ษาภาครฐั และภาคเอกชน (ราชกจิ จานเุ บกษา, 2559 : ออนไลน์) จุดมุ่งหมายเพ่ือให้การปฏิรูปการศึกษาและการบริหารราชการในกระทรวงศึกษาธิการ เกิดประสิทธิภาพและมีความเหมาะสมมากย่ิงข้ึน สอดคล้องกับนโยบายกระทรวงศึกษาธิการ ในการรวมการบริหารจัดการสถานศึกษาอาชีวศึกษา ท้ังภาครัฐและภาคเอกชน ให้มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน และมีความคลอ่ งตวั ยิง่ ขน้ึ เปน็ กรณจี �ำเปน็ เพือ่ ประโยชน์ในการปฏิรูปในดา้ นการศกึ ษา จากค�ำส่ังดังกล่าวส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา จึงได้จัดต้ังศูนย์ส่งเสริมการอาชีวศึกษา เอกชนขน้ึ เพือ่ ท�ำหน้าทีส่ ่งเสริม พัฒนา และดแู ลโรงเรยี นเอกชนประเภทอาชีวศึกษาท่จี ดั การศกึ ษา ในระบบโรงเรียน และปฏิบัตงิ านร่วมกบั หรือสนับสนนุ การปฏิบัตงิ านของหนว่ ยงานอน่ื ๆ ท่ีเกีย่ วข้อง หรือที่ได้รับมอบหมาย โดยในปี พ.ศ. 2559 มีจ�ำนวนสถานศึกษาเอกชนในประเทศไทยท้ังส้ิน 484 แห่ง (ศูนย์ส่งเสริมการอาชวี ศกึ ษาเอกชน, ส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา. 2559 : ออนไลน)์ รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 61
ตารางท่ี 3-2 จ�ำนวนสถานศึกษาอาชีวศึกษาเอกชน จ�ำแนกตามภูมิภาค ในปกี ารศึกษา 2559 ล�ำดับ ภมู ิภาค จ�ำนวนสถานศึกษา 1 ภาคเหนือ ประกอบดว้ ย จังหวดั เชียงราย เชยี งใหม่ น่าน พะเยา แพร่ แม่ฮอ่ งสอน 33 ล�ำปาง ล�ำพนู อตุ รดติ ถ์ 2 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื ประกอบดว้ ย จงั หวดั กาฬสนิ ธ์ุ ขอนแกน่ ชยั ภมู ิ นครพนม 186 นครราชสมี า บงึ กาฬ บรุ รี มั ย์ มหาสารคาม มกุ ดาหาร ยโสธร รอ้ ยเอด็ เลย สกลนคร สรุ นิ ทร์ ศรีสะเกษ หนองคาย หนองบัวล�ำภู อดุ รธานี อบุ ลราชธานี อ�ำนาจเจริญ 3 ภาคกลาง ประกอบด้วย จังหวัดก�ำแพงเพชร ชัยนาท นครนายก นครปฐม 76 นครสวรรค์ นนทบุรี ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา พิจิตร พิษณุโลก เพชรบูรณ์ ลพบรุ ี สมทุ รปราการ สมทุ รสงคราม สมทุ รสาคร สงิ หบ์ รุ ี สโุ ขทยั สพุ รรณบรุ ี สระบรุ ี อ่างทอง อุทยั ธานี 4 ภาคตะวนั ออก ประกอบด้วย จงั หวัดจันทบุรี ฉะเชงิ เทรา ชลบรุ ี ตราด ปราจีนบุรี 48 ระยอง สระแกว้ 5 ภาคตะวนั ตก ประกอบดว้ ย จงั หวดั กาญจนบรุ ี ตาก ประจวบครี ขี นั ธ์ เพชรบรุ ี ราชบรุ ี 14 6 ภาคใต้ ประกอบด้วย จงั หวดั กระบี่ ชมุ พร ตรงั นครศรีธรรมราช นราธวิ าส ปตั ตานี 56 พงั งา พทั ลงุ ภูเกต็ ระนอง สตลู สงขลา สุราษฎร์ธานี ยะลา 7 กรุงเทพมหานคร 76 รวม 489 ข้อมลู ณ วันที่ 18 พฤศจกิ ายน 2559 ที่มา : กลมุ่ เทคโนโลยสี ารสนเทศเพอื่ การบรหิ ารงานอาชวี ศกึ ษา ศนู ยเ์ ทคโนโลยสี ารสนเทศและก�ำลงั คนอาชวี ศกึ ษา ส�ำนกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา จากขอ้ มูลสภาพการจัดการอาชวี ศกึ ษาท้งั ของภาครฐั และเอกชนในประเทศไทย สามารถสรปุ ไดว้ า่ สถานศกึ ษาทจ่ี ดั การศกึ ษาระดบั อาชวี ศกึ ษาทง้ั ของภาครฐั และเอกชนในประเทศไทย ปกี ารศกึ ษา 2559 มีจ�ำนวนทั้งส้ิน 917 แห่ง โดยสถานศึกษาอาชีวศึกษาของเอกชน มีมากกว่าของรัฐ อีกทั้ง เมื่อพิจารณาจ�ำนวนสถานศึกษาอาชีวศึกษาทั้งของรัฐและเอกชน จ�ำแนกตามภูมิภาคจะพบว่า ภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีจ�ำนวนมากเป็นอันดับ 1 รองลงมาคือ ภาคกลาง และกรุงเทพมหานคร อันดับ 3 คือ ภาคใต้ อนั ดับ 4 คอื ภาคตะวนั ออก อนั ดับ 5 คือ ภาคเหนือ และอนั ดับสดุ ทา้ ย คือ ภาคตะวันตก โดยสามารถแสดงข้อมูลเปรียบเทียบสถานศึกษาที่จัดการศึกษาระดับอาชีวศึกษา ท้ังของภาครัฐและเอกชน จ�ำแนกตามภูมภิ าคไดด้ ังตารางที่ 3.3 รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลังคนอาชีวศึกษา 62 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
ตารางที่ 3-3 จ�ำนวนสถานศึกษาท่ีจัดการศึกษาระดับอาชีวศึกษาท้ังของภาครัฐและเอกชน จ�ำแนกตามภมู ภิ าค ในปกี ารศกึ ษา 2559 ล�ำดับ ภูมภิ าค จ�ำนวน รวม สถานศกึ ษา 82 304 รัฐ เอกชน 173 1 ภาคเหนอื ประกอบด้วย จังหวัดเชียงราย เชยี งใหม่ นา่ น พะเยา แพร่ 49 33 แม่ฮ่องสอน ล�ำปาง ล�ำพนู อตุ รดติ ถ์ 82 42 2 ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วย จังหวัดกาฬสินธุ์ ขอนแก่น 118 186 137 ชัยภูมิ นครพนม นครราชสีมา บึงกาฬ บุรีรัมย์ มหาสารคาม มุกดาหาร ยโสธร ร้อยเอด็ เลย สกลนคร สุรินทร์ ศรีสะเกษ หนองคาย 97 หนองบัวล�ำภู อดุ รธานี อบุ ลราชธานี อ�ำนาจเจรญิ 917 3 ภาคกลาง ประกอบด้วย จังหวัดก�ำแพงเพชร ชัยนาท นครนายก 97 76 นครปฐม นครสวรรค์ นนทบุรี ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา พิจิตร พษิ ณุโลก เพชรบรู ณ์ ลพบรุ ี สมุทรปราการ สมทุ รสงคราม สมุทรสาคร สงิ หบ์ ุรี สุโขทัย สพุ รรณบรุ ี สระบุรี อา่ งทอง อทุ ยั ธานี 4 ภาคตะวันออก ประกอบดว้ ย จังหวดั จนั ทบุรี ฉะเชิงเทรา ชลบรุ ี ตราด 34 48 ปราจีนบรุ ี ระยอง สระแกว้ 5 ภาคตะวันตก ประกอบดว้ ย จงั หวัดกาญจนบรุ ี ตาก ประจวบครี ขี ันธ์ 28 14 เพชรบรุ ี ราชบุรี 6 ภาคใต้ ประกอบด้วย จังหวัดกระบี่ ชุมพร ตรัง นครศรีธรรมราช 81 56 นราธวิ าส ปตั ตานี พงั งา พทั ลงุ ภเู กต็ ระนอง สตลู สงขลา สรุ าษฎรธ์ านี ยะลา 7 กรุงเทพมหานคร 21 76 รวม 428 489 3. ข้อมูลเก่ียวกับหลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 และระดับ ประกาศนียบัตรวชิ าชพี ชั้นสงู (ปวส.) พ.ศ. 2557 การจดั การเรยี นการสอนอาชวี ศกึ ษาของสถานศกึ ษาทงั้ ภาครฐั และเอกชนในประเทศไทย ด�ำเนนิ การ ตามกรอบหลกั สูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชพี (ปวช.) ปี พ.ศ. 2556 และระดับประกาศนยี บตั ร วชิ าชพี ชนั้ สูง (ปวส.) ปี พ.ศ. 2557 หลักสูตรท้งั 2 ระดบั ได้รับการพัฒนาโดยส�ำนกั งานคณะกรรมการ การอาชวี ศกึ ษา (สอศ.) ซงึ่ หลกั สตู รทง้ั 2 ระดบั มจี ดุ มงุ่ หมาย ประเภทวชิ า สาขาวชิ า และสาขางาน ดงั น้ี รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ 63
3.1 หลกั สตู รระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.) พ.ศ. 2556 หลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 เป็นหลักสูตรที่พัฒนาขึ้น ใหส้ อดคลอ้ งกบั แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ 11 พ.ศ. 2555-2559 พระราชบญั ญตั ิ การศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 พระราชบญั ญตั กิ ารอาชวี ศกึ ษา พ.ศ. 2551 และประกาศกรอบมาตรฐาน คณุ วุฒอิ าชีวศกึ ษาแห่งชาติ พ.ศ. 2556 โดยหลกั สูตรมีจดุ ม่งุ หมายดังนี้ 1) เพื่อให้มีความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ในงานอาชีพสอดคล้องกับมาตรฐานวิชาชีพ สามารถน�ำความรู้ ทักษะ และประสบการณ์ในงานอาชีพไปปฏิบัติงานอาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ เลือกวิถีการด�ำรงชีวิต การประกอบอาชีพได้อย่างเหมาะสมกับตน สร้างสรรค์ความเจริญต่อชุมชน ทอ้ งถ่ิน และประเทศชาติ 2) เพื่อให้เป็นผู้มีปัญญา มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ใฝ่เรียนรู้ เพ่ือพัฒนาคุณภาพชีวิต และการประกอบอาชีพ สามารถสร้างอาชีพ มีทักษะในการจัดการและพัฒนาอาชีพให้ก้าวหน้า อยู่เสมอ 3) เพอื่ ใหม้ เี จตคตทิ ด่ี ตี อ่ อาชพี มคี วามมนั่ ใจและภาคภมู ใิ จในวชิ าชพี ทเ่ี รยี นรกั งานรกั หนว่ ยงาน สามารถท�ำงานเปน็ หมคู่ ณะได้ดี โดยมคี วามเคารพในสิทธแิ ละหนา้ ที่ของตนเองและผอู้ ่นื 4) เพื่อให้เป็นผ้มู ีพฤตกิ รรมทางสงั คมทด่ี ีงาม ท้ังในการท�ำงาน การอยู่รว่ มกัน การต่อต้าน ความรุนแรงและสารเสพติด มีความรับผิดชอบต่อครอบครัว หน่วยงาน ท้องถ่ินและประเทศชาติ อทุ ศิ ตนเพอ่ื สงั คม เขา้ ใจ และเหน็ คณุ คา่ ของศลิ ปวฒั นธรรม ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ มจี ติ ส�ำนกึ ดา้ นปรชั ญา ของเศรษฐกิจพอเพียง รจู้ กั ใช้และอนรุ ักษ์ทรพั ยากรธรรมชาติและสรา้ งสง่ิ แวดลอ้ มทีด่ ี 5) เพอ่ื ใหม้ บี คุ ลกิ ภาพทดี่ ี มมี นษุ ยสมั พนั ธ์ มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม และวนิ ยั ในตนเอง มสี ขุ ภาพ อนามยั ท่สี มบูรณ์ทง้ั ร่างกายและจติ ใจเหมาะสมกบั งานอาชีพ 6) เพอื่ ใหต้ ระหนกั และมสี ว่ นรว่ มในการแกไ้ ขปญั หาเศรษฐกจิ สงั คม การเมอื งของประเทศ และโลก มีความรักชาติส�ำนึกในความเป็นไทย เสียสละเพื่อส่วนรวม ด�ำรงรักษาไว้ซึ่งความม่ันคง ของชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ และการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ เป็นประมุข (ส�ำนักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวิชาชีพ, ส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. 2558 : ออนไลน)์ หลักสูตรระดบั ประกาศนียบัตรวชิ าชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 มี 9 ประเภทวิชา 57 สาขาวิชา และ 98 สาขางาน ดังแสดงในตารางท่ี 3-4 รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลังคนอาชวี ศึกษา 64 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ
ตาราง 3-4 ประเภทวชิ า สาขาวชิ า และสาขางาน ของหลกั สตู รระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.) พ.ศ. 2556 ประเภทวิชา สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวิชาอตุ สาหกรรม สาขาวิชาช่างยนต์ 1) สาขางานยานยนต์ 2) สาขางานเคร่ืองกลอตุ สาหกรรม 3) สาขางานเครื่องกลเรือ 4) สาขางานเครอ่ื งกลเกษตร 5) สาขางานตวั ถงั และสรี ถยนต์ สาขาวชิ าช่างกลโรงงาน 1) สาขางานเครือ่ งมอื กล 2) สาขางานแมพ่ ิมพ์โลหะ 3) สาขางานแม่พมิ พพ์ ลาสตกิ 4) สาขางานผลิตช้ินสว่ นยานยนต์ สาขาวิชาชา่ งเชื่อมโลหะ 1) สาขางานผลิตภัณฑ์ 2) สาขางานโครงสรา้ ง 3) สาขางานอุตสาหกรรมตอ่ ตวั ถงั รถโดยสาร สาขาวิชาช่างไฟฟา้ ก�ำลงั สาขางานไฟฟ้าก�ำลงั สาขาวชิ าชา่ งอิเลก็ ทรอนกิ ส์ สาขางานอิเลก็ ทรอนิกส์ สาขาวิชาช่างก่อสรา้ ง สาขางานกอ่ สร้าง สาขาวิชาชา่ งเครอ่ื งเรือนและ สาขางานเคร่ืองเรอื นและตกแตง่ ภายใน ตกแตง่ ภายใน สาขาวชิ าสถาปัตยกรรม สาขางานสถาปัตยกรรม สาขาวชิ าส�ำรวจ สาขางานส�ำรวจ สาขาวิชาช่างเขียนแบบเคร่ืองกล สาขางานเขยี นแบบเครือ่ งกล สาขาวิชาชา่ งซ่อมบ�ำรงุ สาขางานซอ่ มบ�ำรุงอุตสาหกรรม สาขาวิชาชา่ งพิมพ์ สาขางานช่างพมิ พ์ สาขาวชิ าเทคนคิ แวน่ ตาและเลนส์ สาขางานแวน่ ตาและเลนส์ สาขาวชิ าช่างตอ่ เรอื 1) สาขางานต่อเรอื โลหะ 2) สาขางานตอ่ เรอื ไม้และไฟเบอร์กลาส 3) สาขางานนาวาสถาปัตย์ 4) สาขางานซ่อมบ�ำรุงเรือ สาขาวิชาโทรคมนาคม สาขางานโทรคมนาคม สาขาวิชาโยธา สาขางานโยธา สาขาวิชาอุตสาหกรรมยาง สาขางานอุตสาหกรรมยาง สาขาวชิ าเมคคาทรอนิกส์ สาขางานเมคคาทรอนิกส์ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ 65
ตาราง 3-4 (ตอ่ ) ประเภทวชิ า สาขาวิชา สาขางาน ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม สาขาวชิ าเทคนิคคอมพิวเตอร์ สาขางานเทคนคิ คอมพิวเตอร์ (ต่อ) สาขาวิชาอุตสาหกรรมฟอกหนงั สาขางานอุตสาหกรรมฟอกหนงั ประเภทวชิ าพาณชิ ยกรรม สาขาวชิ าการบญั ชี สาขางานการบัญชี สาขาวิชาการตลาด สาขางานการตลาด สาขาวชิ าการเลขานกุ าร สาขางานการเลขานกุ าร สาขาวชิ าคอมพวิ เตอรธ์ รุ กิจ สาขางานคอมพวิ เตอรธ์ ุรกจิ สาขาวชิ าธรุ กจิ สถานพยาบาล สาขางานธรุ กิจสถานพยาบาล สาขาวิชาการประชาสัมพนั ธ์ สาขางานการประชาสัมพันธ์ สาขาวชิ าธรุ กิจค้าปลีก 1) สาขางานธรุ กิจคา้ ปลกี ทัว่ ไป 2) สาขางานธุรกิจคา้ ปลีกรา้ นสะดวกซอ้ื 3) สาขางานธรุ กจิ ค้าปลีกสรรพสนิ คา้ 4) สาขางานธุรกจิ ค้าปลกี ซุปเปอรเ์ ซ็นเตอร์ 5) สาขางานธรุ กจิ คา้ ปลีกซปุ เปอรม์ ารเ์ กต็ 6) สาขางานธรุ กิจคา้ ปลีกสินค้าเฉพาะอยา่ ง 7) สาขางานธุรกิจคา้ ปลกี รา้ นอาหารและภตั ตาคาร สาขาวชิ าภาษาต่างประเทศ สาขางานภาษาตา่ งประเทศ สาขาวชิ าการจัดการดา้ นความ สาขางานการจัดการดา้ นความปลอดภยั ปลอดภยั ประเภทวิชาศลิ ปกรรม สาขาวชิ าวิจติ รศิลป์ สาขางานวจิ ิตรศิลป์ สาขาวิชาการออกแบบ สาขางานการออกแบบ สาขาวิชาศลิ ปหัตถกรรม สาขางานศลิ ปหตั ถกรรม สาขาวิชาศลิ ปกรรมเซรามิก สาขางานศิลปกรรมเซรามกิ สาขาวิชาศลิ ปหตั ถกรรมรปู พรรณ สาขางานศิลปหตั ถกรรมรูปพรรณและ และเครอ่ื งประดบั เคร่ืองประดับ สาขาวชิ าการถ่ายภาพและวดี ิทศั น์ สาขางานการถา่ ยภาพและวดี ิทัศน์ สาขาวชิ าเทคโนโลยีศลิ ปกรรม สาขางานเทคโนโลยีศิลปกรรม สาขาวชิ าคอมพิวเตอรก์ ราฟิก 1) สาขางานคอมพิวเตอร์กราฟกิ อาร์ต 2) สาขางานมัลติมเี ดยี 3) สาขางานแอนเิ มชัน รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา 66 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ
ตาราง 3-4 (ตอ่ ) ประเภทวชิ า สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวชิ าศิลปกรรม (ต่อ) สาขาวชิ าอตุ สาหกรรมเคร่อื งหนัง สาขางานผลติ ภัณฑ์เครอื่ งหนัง สาขาวิชาเครอ่ื งประดบั อัญมณี 1) สาขางานเคร่อื งประดบั อัญมณี 2) สาขางานการเจียระไนอญั มณี สาขาวิชาช่างทองหลวง 1) สาขางานช่างทองหลวง 2) สาขางานเครอื่ งประดับอญั มณี สาขาวชิ าศลิ ปการดนตรี 1) สาขางานดนตรี 2) สาขางานดนตรีประกอบสื่อและการแสดง สาขาวิชาการพมิ พส์ กรนี สาขาวชิ าการพิมพ์สกรนี สาขาวชิ าออกแบบนิเทศศิลป์ สาขาวชิ าออกแบบนเิ ทศศิลป์ ประเภทวิชาคหกรรม สาขาวชิ าแฟชนั่ และส่งิ ทอ 1) สาขางานแฟชัน่ ดไี ซน์ 2) สาขางานเสอ้ื ผา้ แฟชนั่ 3) สาขางานอุตสาหกรรมเสอ้ื ผ้า 4) สาขางานธุรกิจแฟชน่ั สาขาวิชาอาหารและโภชนาการ 1) สาขางานอาหารและโภชนาการ 2) สาขางานการแปรรูปอาหาร 3) สาขางานธุรกจิ อาหาร สาขาวชิ าคหกรรมศาสตร์ 1) สาขางานธรุ กิจดอกไม้และงานประดิษฐ์ 2) สาขางานเดก็ ปฐมวยั 3) สาขางานคหกรรมเพื่อการโรงแรม สาขาวิชาเสริมสวย สาขางานเสรมิ สวย สาขาวิชาธรุ กจิ คหกรรม 1) สาขางานแฟชน่ั ดีไซน์ 2) สาขางานอาหารและโภชนาการ 3) สาขางานดอกไมแ้ ละงานประดิษฐ์ 4) สาขางานเสริมสวย ประเภทวชิ าเกษตรกรรม สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ 1) สาขางานการเกษตร 2) สาขางานพชื ศาสตร์ 3) สาขางานสัตวศาสตร์ 4) สาขางานช่างเกษตร 5) สาขางานอตุ สาหกรรมเกษตร 6) สาขางานผลติ สตั วน์ �ำ้ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลงั คนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 67
ตาราง 3-4 (ตอ่ ) ประเภทวชิ า สาขาวิชา สาขางาน ประเภทวชิ าประมง สาขาวชิ าเพาะเลีย้ งสัตว์นำ้� สาขางานเพาะเลย้ี งสตั วน์ �้ำ สาขาวิชาแปรรปู สตั ว์นำ�้ 1) สาขางานแปรรูปสัตว์นำ้� 2) สาขางานผลิตภณั ฑ์สตั วน์ ้�ำแชเ่ ยอื กแข็ง ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวชิ าการโรงแรม 3) สาขางานซูรมิ แิ ละผลิตภณั ฑ์ ท่องเที่ยว 4) สาขางานผลิตภณั ฑส์ ัตวน์ �ำ้ บรรจุกระปอ๋ ง สาขาวชิ าการทอ่ งเทยี่ ว สาขางานการโรงแรม สาขางานการท่องเทีย่ ว ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม สาขาวชิ าเทคโนโลยสี ่ิงทอ สาขางานเทคโนโลยสี งิ่ ทอ สิง่ ทอ สาขาวิชาเคมสี ิ่งทอ สาขางานเคมีสิ่งทอ สาขางานเทคโนโลยเี ครือ่ งน่งุ หม่ สาขาวิชาเทคโนโลยเี ครื่องนุง่ หม่ สาขางานเทคโนโลยีสารสนเทศ ประเภทวิชาเทคโนโลยี สาขาวชิ าเทคโนโลยีสารสนเทศ สารสนเทศและการสอ่ื สาร ข้อมลู ณ วันที่ 10 พฤษภาคม 2560 ท่ีมา : ส�ำนักมาตรฐานการอาชวี ศกึ ษาและวชิ าชพี ส�ำนกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศึกษา 3.2 หลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพช้นั สงู (ปวส.) พ.ศ. 2557 หลักสูตรระดบั ประกาศนยี บัตรวชิ าชีพชนั้ สงู (ปวส.) พ.ศ. 2557 เป็นหลกั สตู รทพี่ ฒั นาข้นึ ใหส้ อดคลอ้ งกบั พระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542 และทแ่ี กไ้ ขเพม่ิ เตมิ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2545 และ (ฉบบั ที่ 3) พ.ศ. 2553 ซง่ึ เนน้ การปฏริ ปู การศกึ ษาทง้ั ดา้ นการบรหิ ารและการจดั การเรยี นการสอน เพื่อใหผ้ ู้เรียนมโี อกาสเรยี นรู้ตลอดชีวติ นอกจากนพ้ี ระราชบญั ญตั ิการอาชวี ศึกษา พ.ศ. 2551 ยงั เนน้ ให้ความส�ำคัญกับการจัดการอาชีวศึกษาและการฝึกอบรมวิชาชีพ ให้สอดคล้องกับแผนพัฒนา เศรษฐกิจและสงั คมแหง่ ชาติ โดยไดก้ �ำหนดแนวทางในการจดั การศกึ ษาไว้ 3 รูปแบบ คือการศกึ ษา ในระบบ การศึกษานอกระบบ และการศึกษาระบบทวิภาคี และประกาศกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ อาชวี ศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2556 โดยหลักสูตรมจี ดุ มุ่งหมายดงั นี้ 1) เพอื่ ใหม้ คี วามรแู้ ละทกั ษะพนื้ ฐานในการด�ำรงชวี ติ สามารถคน้ ควา้ เพม่ิ เตมิ หรอื ศกึ ษาตอ่ ในระดบั ทีส่ ูงขึ้น 2) เพื่อให้มีทกั ษะและสมรรถนะในงานอาชพี ตามมาตรฐานวิชาชพี 3) เพื่อให้สามารถบูรณาการความรู้ ทักษะจากศาสตร์ต่างๆ มาประยุกต์ใช้ในงานอาชีพ สอดคลอ้ งกบั การเปล่ียนแปลงทางเทคโนโลยี รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลังคนอาชวี ศกึ ษา 68 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ
4) เพ่ือใหม้ เี จตคตทิ ี่ดตี ่ออาชีพ มีความม่นั ใจและภาคภูมิใจในงานอาชพี รกั งาน รักองคก์ ร สามารถท�ำงานเป็นหมู่คณะไดด้ ี และมคี วามภาคภมู ิใจในตนเองตอ่ การเรียนวิชาชพี 5) เพ่ือให้มีปัญญา ใฝ่รู้ ใฝ่เรียน มีความคิดสร้างสรรค์ มีความสามารถในการจัดการ การตัดสินใจและการแก้ปัญหา รู้จักแสวงหาแนวทางใหม่ๆ มาพัฒนาตนเอง ประยุกต์ใช้ความรู้ ในการสร้างงานใหส้ อดคลอ้ งกับวิชาชีพ และการพฒั นางานอาชพี อยา่ งต่อเนื่อง 6) เพ่ือให้มบี ุคลกิ ภาพทด่ี ี มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม ซ่ือสัตย์ มวี ินัย มีสขุ ภาพสมบรู ณ์ แขง็ แรง ทง้ั ร่างกายและจิตใจ เหมาะสมกบั การปฏบิ ัตใิ นอาชพี นัน้ ๆ 7) เพ่ือให้เป็นผู้มีพฤติกรรมทางสังคมท่ีดีงาม ต่อต้านความรุนแรงและสารเสพติด ทั้งใน การท�ำงาน การอยรู่ ว่ มกัน มีความรับผิดชอบตอ่ ครอบครวั องค์กร ทอ้ งถ่ินและประเทศชาติ อุทศิ ตน เพ่อื สงั คม มีความเข้าใจและเหน็ คณุ ค่าของศิลปวัฒนธรรมไทย ภมู ปิ ญั ญาท้องถ่นิ ตระหนกั ในปัญหา และความส�ำคัญของส่ิงแวดล้อม 8) เพ่ือให้ตระหนักและมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจของประเทศ โดยเป็นก�ำลัง ส�ำคัญในการผลิตและใหบ้ รกิ าร 9) เพ่ือให้เห็นคุณค่าและด�ำรงไว้ซ่ึงสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ ปฏิบัติตน ในฐานะพลเมืองดีตามระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข (ส�ำนักมาตรฐาน การอาชวี ศึกษาและวชิ าชพี , ส�ำนกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา. 2558 : ออนไลน)์ หลกั สตู รระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ชน้ั สงู (ปวส.)พ.ศ.2557 มี9ประเภทวชิ า85สาขาวชิ า และ 170 สาขางาน ดังแสดงในตารางที่ 3-5 ตาราง 3-5 ประเภทวิชา สาขาวิชา และสาขางานของหลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ ชน้ั สูง (ปวส.) พ.ศ. 2557 ประเภทวิชา สาขาวชิ า สาขางาน 1) สาขางานเทคนคิ ยานยนต์ ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม สาขาวิชาเทคนคิ เครอ่ื งกล 2) สาขางานเทคนิคเครือ่ งกลอตุ สาหกรรม 3) สาขางานเทคนคิ เครอ่ื งกลเรือ สาขาวิชาเทคนคิ การผลิต 4) สาขางานเทคนคิ เครอ่ื งกลเกษตร 5) สาขางานเทคนิคเครือ่ งกลเรือพาณิชย์ 6) สาขางานเทคนิคซ่อมตัวถังและสีรถยนต์ 7) สาขางานบ�ำรงุ รกั ษาเครอื่ งกลอตุ สาหกรรมไฟฟา้ 8) สาขางานเทคนิคเครอื่ งกลระบบขนสง่ ทางราง 1) สาขางานเครอื่ งมอื กล 2) สาขางานแม่พมิ พ์โลหะ 3) สาขางานแมพ่ ิมพพ์ ลาสตกิ รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลิตและพัฒนากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 69
ตาราง 3-5 (ตอ่ ) ประเภทวิชา สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม 4) สาขางานผลิตชน้ิ ส่วนยานยนต์ (ต่อ) สาขาวชิ าไฟฟ้า 1) สาขางานไฟฟ้าควบคมุ 2) สาขางานไฟฟา้ ก�ำลัง 3) สาขางานเครอื่ งท�ำความเย็นและปรับอากาศ 4) สาขางานเคร่ืองมือวดั อุตสาหกรรม 5) สาขางานบ�ำรุงรักษาระบบจ�ำหนา่ ยและ อุปกรณไ์ ฟฟ้า 6) สาขางานเทคนคิ ในอาคารขนาดใหญ่ 7) สาขางานบ�ำรุงรักษาระบบไฟฟา้ ในระบบ ขนส่งทางราง สาขาวิชาอิเลก็ ทรอนิกส์ 1) สาขางานอิเล็กทรอนกิ ส์อตุ สาหกรรม 2) สาขางานระบบภาพและระบบเสียง 3) สาขางานอเิ ลก็ ทรอนกิ สก์ ารแพทย์ สาขาวิชาชา่ งก่อสรา้ ง สาขางานก่อสรา้ ง สาขาวชิ าอตุ สาหกรรมเครอ่ื งเรอื น 1) สาขางานอุตสาหกรรมเครือ่ งเรอื น และตกแตง่ ภายใน 2) สาขางานออกแบบตกแต่งภายใน สาขาวชิ าเทคนิคสถาปตั ยกรรม 3) สาขางานตกแตง่ ภายใน สาขาวชิ าส�ำรวจ สาขางานเทคนิคสถาปัตยกรรม สาขาวิชาเทคนคิ พลังงาน สาขางานส�ำรวจ 1) สาขางานเทคนคิ การควบคมุ การผลติ พลงั งาน 2) สาขางานเทคนคิ การซ่อมบ�ำรงุ อุตสาหกรรมพลังงาน 3) สาขางานเทคนิคการจดั พลังงาน สาขาวิชาเทคนิคกายอปุ กรณ์ สาขางานกายอปุ กรณ์ สาขาวิชาโยธา สาขางานโยธา สาขาวิชาเทคโนโลยียาง สาขางานเทคโนโลยียาง สาขาวชิ าชา่ งอากาศยาน สาขางานช่างอากาศยาน สาขาวชิ าแมคคาทรอนิกสแ์ ละหนุ่ ยนต์ สาขางานแมคคาทรอนิกส์และหุน่ ยนต์ สาขาวิชาเทคนคิ โลหะ 1) สาขางานตรวจสอบและทดสอบงานเชื่อม 2) สาขางานเทคโนโลยงานเช่ือมและข้นึ รปู ผลิตภณั ฑโ์ ลหะ รายงานการวิจัย อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลงั คนอาชีวศกึ ษา 70 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ
ตาราง 3-5 (ตอ่ ) ประเภทวิชา สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม 3) สาขางานเทคโนโลยงี านเชอ่ื มโครงสรา้ งโลหะ (ต่อ) 4) สาขางานเทคโนโลยีงานเช่ือมทอ่ และถังความดนั สาขาวชิ าเขียนแบบเครื่องกล สาขางานเขียนแบบเคร่อื งกล สาขาวชาเทคนคิ อุตสาหกรรม 1) สาขางานติดตง้ั และบ�ำรุงรกั ษา 2) สาขางานอุตสาหกรรมการผลิต สาขาวิชาการพิมพ สาขางานการพมิ พ สาขาวชิ าเทคโนโลยีการต่อเรือ สาขางานเทคโนโลยีการตอ่ เรือ สาขาวิชาเทคโนโลยโี ทรคมนาคม 1) เทคโนโลยรี ะบบโทรคมนาคม 2) เทคโนโลยรี ะบบขา่ ยสายตอนนอก 3) เทคโนโลยรี ะบบสือ่ สารขอ้ มูลและเครอื ข่าย 4) เทคโนโลยรี ะบบสื่อสารวทิ ยุ สาขาวิชาเครื่องมือวดั และควบคมุ สาขางานเทคโนโลยกี ารวัดและควบคุม สาขาวชิ าเคมอี ตุ สาหกรรม สาขางานเคมีอตุ สาหกรรม สาขาวชิ าปโตรเคมี สาขางานปโ ตรเคมี สาขาวชิ าเทคโนโลยปี ิโตรเลียม 1) สาขางานเทคโนโลยหี ลมุ เจาะปโิ ตรเลยี ม 2) สาขางานเทคโนโลยปี ิโตรเลยี ม สาขาวิชาเทคโนโลยคี อมพิวเตอร์ 1) คอมพวิ เตอรฮ์ าร์ดแวร์ 2) คอมพวิ เตอร์ซอฟตแ์ วร์ 3) คอมพวิ เตอรร์ ะบบเครอื ขา่ ย 4) คอมพวิ เตอร์มลั ตมิ เี ดีย สาขาวิชาการตรวจสอบโดย สาขางานการตรวจสอบโดยไม่ท�ำลาย ไม่ท�ำลาย สาขาวิชาเทคนิคระบบขนสง่ สาขางานซอ่ มบาํ รงุ ทางรถไฟ ทางราง ประเภทวิชาบรหิ ารธุรกจิ สาขาวิชาการบัญชี สาขางานการบญั ชี สาขาวิชาการตลาด 1) สาขางานการตลาด 2) สาขางานธรุ กจิ การบริการยานยนต์ สาขาวิชาการเลขานุการ สาขางานการเลขานุการ สาขาวชิ าคอมพิวเตอรธ์ รุ กิจ สาขางานคอมพวิ เตอร์ธรุ กิจ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนาก�ำ ลังคนอาชีวศึกษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 71
ตาราง 3-5 (ต่อ) ประเภทวิชา สาขาวิชา สาขางาน ประเภทวิชาบรหิ ารธุรกิจ สาขาวชิ าการจดั การธรุ กจิ ค้าปลกี 1) สาขางานธุรกจิ คา้ ปลีกทัว่ ไป (ตอ่ ) 2) สาขางานธุรกจิ ค้าปลกี รา้ นสะดวกซ้ือ 3) สาขางานธุรกจิ ค้าปลีกสรรพสินคา้ 4) สาขางานธรุ กจิ ค้าปลีกซปุ เปอรเ์ ซ็นเตอร์ 5) สาขางานธรุ กจิ คา้ ปลกี ซุปเปอร์มาร์เก็ต 6) สาขางานธรุ กิจค้าปลีกสินคา้ เฉพาะอยา่ ง 7) สาขางานธรุ กิจการบรกิ าร 8) สาขางานธุรกจิ คา้ ปลีกรา้ นอาหารและภตั ตาคาร สาขาวิชาการจดั การโลจสิ ตกิ ส์ 1) สาขางานการจัดการโลจิสตกิ ส์ 2) สาขางานการจดั การการขนส่ง 3) สาขางานการจดั การคลังสนิ คา้ 4) สาขางานตวั แทนออกของ สาขาวชิ าการจัดการส�ำนกั งาน สาขางานการจดั การส�ำนักงาน สาขาวิชาการจัดการทรัพยากร สาขางานการจัดการทรพั ยากรมนษุ ย์ มนุษย์ สาขาวชิ าธรุ กจิ สถานพยาบาล สาขางานธรุ กจิ สถานพยาบาล ธุรกจิ สาขาวชิ าภาษาต่างประเทศ สาขางานภาษาตา่ งประเทศธรุ กจิ สาขาวชิ าการจดั การทัว่ ไป สาขางานการจดั การทัว่ ไป สาขาวชิ าธรุ กจิ การคา้ ระหวา่ งประเทศ สาขางานธรุ กจิ การค้าระหว่างประเทศ ประเภทวิชาศิลปกรรม สาขาวชิ าวิจติ รศลิ ป์ สาขางานวิจิตรศิลป์ สาขาวิชาการออกแบบ 1) สาขางานการออกแบบนเิ ทศศลิ ป์ 2) สาขางานการออกแบบผลติ ภณั ฑ์ 3) สาขางานการออกแบบตกแตง่ ภายใน 4) สาขางานออกแบบเครือ่ งแต่งกาย สาขาวิชาศลิ ปหตั ถกรรม 1) สาขางานเทคนิคงานดนิ 2) สาขางานเทคนคิ งานหนัง 3) สาขางานเทคนิคงานหลอ่ 4) สาขางานเทคนคิ งานพิมพ์ย้อม 5) สาขางานเทคนิคงานไม้ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลังคนอาชีวศกึ ษา 72 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ
ตาราง 3-5 (ตอ่ ) สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวิชา 6) สาขางานเทคนคิ งานโลหะ ประเภทวชิ าศลิ ปกรรม (ต่อ) 7) สาขางานเทคนคิ งานรัก ประเภทวิชาคหกรรม 8) สาขางานเทคนคิ งานจกั สาน สาขาวิชาเทคโนโลยีเซรามิก สาขางานเทคโนโลยีเซรามิก สาขาวิชาศลิ ปหัตถกรรมรปู พรรณ สาขางานศิลปหตั ถกรรม รปู พรรณ และ และเครอ่ื งประดับ เคร่ืองประดบั สาขาวิชาการถ่ายภาพและ 1) สาขางานการถ่ายภาพและมลั ตมิ เี ดีย มลั ตมิ ีเดีย 2) สาขางานศลิ ปะการถา่ ยภาพ สาขาวิชาเทคโนโลยศี ิลปกรรม สาขางานเทคโนโลยีศิลปกรรม สาขาวชิ าคอมพวิ เตอร์กราฟกิ 1) สาขางานคอมพวิ เตอร์กราฟิก 2) สาขางานมลั ตมิ เี ดยี 3) สาขางานแอนเิ มชัน 4) สาขางานสือ่ สง่ิ พิมพ์ สาขาวิชาเทคโนโลยีผลิตภัณฑ์ สาขางานเทคโนโลยีผลิตภัณฑ์ อุตสาหกรรม อุตสาหกรรมเครอ่ื งหนงั เครอ่ื งหนงั สาขาวิชาเครอื่ งประดับอญั มณี สาขางานเครอ่ื งประดบั อัญมณี สาขาวชิ าออกแบบเคร่อื งประดบั สาขางานออกแบบเครอ่ื งประดบั อญั มณี อญั มณี สาขาวิชาช่างทองหลวง 1) สาขางานชา่ งทองหลวง 2) สาขางานเครอื่ งประดับอญั มณี 3) สาขางานออกแบบเคร่ืองประดับอัญมณี 4) สาขางานวเิ คราะหแ์ ละควบคมุ คุณภาพ อญั มณแี ละเครอ่ื งประดบั 5) สาขางานเทคนคิ การท�ำตน้ แบบและการหลอ่ เคร่อื งประดับอัญมณี 6) สาขางานการจดั การธุรกจิ เครอื่ งประดับอัญมณี สาขาวิชาดนตรแี ละเทคโนโลยี สาขางานดนตรแี ละเทคโนโลยี สาขาวิชาเทคโนโลยีแฟช่นั และสงิ่ ทอ สาขางานเทคโนโลยแี ฟชน่ั และสิ่งทอ สาขาวชิ าเทคโนโลยอี อกแบบ แฟชนั่ สาขางานเทคโนโลยีออกแบบแฟชัน่ และสง่ิ ทอ และสงิ่ ทอ รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนาก�ำ ลงั คนอาชวี ศกึ ษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพฒั นาประเทศ 73
ตาราง 3-5 (ตอ่ ) ประเภทวิชา สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวชิ าคหกรรม (ตอ่ ) สาขาวิชาเทคโนโลยีส่ิงทอและ 1) สาขางานเทคโนโลยีส่งิ ทอและเครอ่ื งนุ่งหม่ เครือ่ งนงุ่ ห่ม 2) สาขางานการจดั การธรุ กจิ เครอื่ งประดับ อัญมณี สาขาวชิ าอาหารและโภชนาการ 1) สาขางานอาหารและโภชนาการ 2) สาขางานการแปรรูปอาหาร 3) สาขางานการประกอบอาหารในเรอื เดนิ ทะเล ระหวา่ งประเทศ สาขาวชิ าอุตสาหกรรมอาหาร สาขางานอุตสาหกรรมอาหาร สาขาวชิ าการบรหิ ารงาน 1) สาขางานการจดั การธรุ กจิ ดอกไมแ้ ละงานประดษิ ฐ์ คหกรรมศาสตร์ 2) สาขางานการดูแลเดก็ และผสู้ ูงอายุ 3) สาขางานการจดั การคหกรรมเพอ่ื การโรงแรม สาขาวิชาเทคโนโลยีความงาม สาขางานเทคโนโลยคี วามงาม สาขาวิชาธรุ กิจคหกรรม สาขางานธุรกิจคหกรรม สาขาวชิ าการดแู ลผ้สู ูงอายุ สาขางานการดูแลผูส้ งู อายุ สาขาวิชาเชฟอาหารไทย สาขางานเชฟอาหารไทย ประเภทวิชาเกษตรกรรม สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ สาขางานเกษตรศาสตร์ สาขาวิชาพชื ศาสตร์ 1) สาขางานพชื ไร่ 2) สาขางานพชื สวน 3) สาขางานเทคโนโลยีกล้วยไม้ สาขาวิชาสตั วศาสตร์ สาขางานการผลิตสตั ว์ สาขาวิชาสัตวรักษ์ สาขางานสัตวรกั ษ์ สาขาวิชาช่างกลเกษตร 1) สาขางานเครอื่ งจักรกลเกษตร 2) สาขางานจกั รกลโรงสขี า้ ว 3) สาขางานอตุ สาหกรรมเกษตร สาขาวิชาอุตสาหกรรมเกษตร สาขางานอุตสาหกรรมเกษตร สาขาวชิ าเกษตรอตุ สาหกรรม 1) สาขางานเทคโนโลยีข้าว 2) สาขางานเทคโนโลยีออ้ ย 3) สาขางานเทคโนโลยมี ันส�ำปะหลงั 4) สาขางานเทคโนโลยียางพารา 5) สาขางานเทคโนโลยีปาล์มน้ำ� มัน 6) สาขางานเทคโนโลยไี มผ้ ล รายงานการวิจยั อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา 74 ตามความต้องการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ
ตาราง 3-5 (ตอ่ ) ประเภทวิชา สาขาวิชา สาขางาน สาขาวิชาเทคโนโลยีภูมิทศั น์ สาขางานเทคโนโลยภี ูมิทศั น์ ประเภทวชิ าประมง สาขาวิชาเพาะเลย้ี งสัตวนำ�้ สาขางานเพาะเลี้ยงสัตวนำ้� สาขาวิชาแปรรูปสัตวน�ำ้ 1) สาขางานแปรรปู สัตวน์ �้ำ 2) สาขางานอุตสาหกรรมสตั ว์น�้ำ ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม สาขาวชิ าการโรงแรม 1) สาขางานบรกิ ารสว่ นหน้าโรงแรม ท่องเทีย่ ว 2) สาขางานแมบ่ า้ นโรงแรม 3) สาขางานบริการอาหารและเครื่องด่ืม 4) สาขางานครวั โรงแรม 5) สาขางานธุรกจิ สนามกอล์ฟ สาขาวิชาการท่องเท่ยี ว สาขางานการท่องเท่ียว สาขาวชิ าการจดั การธรุ กจิ ทอ่ งเทย่ี ว สาขางานการจดั การธุรกิจทอ่ งเท่ียวเกษตร เกษตรเชิงนเิ วศ เชิงนิเวศ สาขาวชิ าการจดั ประชมุ และนทิ รรศการ สาขางานการจัดประชุมและนิทรรศการ สาขาวชิ าสปาและความงาม 1) สาขางานนวดแผนไทย 2) สาขางานเสริมความงาม 3) สาขางานการจดั การธุรกิจสปา ประเภทวชิ าอตุ สาหกรรม สาขาวชิ าเทคโนโลยีสิ่งทอ สาขางานเทคโนโลยสี ง่ิ ทอ ส่งิ ทอ สาขาวิชาเคมสี ่ิงทอ สาขางานเคมีส่ิงทอ สาขาวิชาเทคโนโลยเี ครื่องนงุ หม สาขางานเทคโนโลยีเคร่ืองนุง หม สาขาวชิ าเทคโนโลยกี ารทอผา ไหม สาขางานเทคโนโลยีการทอผาไหมและ และผา พืน้ เมอื ง ผา พ้ืนเมือง ประเภทวิชาเทคโนโลยี สาขาวิชาเทคโนโลยสี ารสนเทศ สาขางานเทคโนโลยีสารสนเทศ สารสนเทศและ สาขาวชิ า สาขาวชิ าคอมพิวเตอรโ ปรแกรมเมอร์ การส่อื สาร คอมพวิ เตอรโ ปรแกรมเมอร์ สาขาวชิ าซอฟตแวรระบบสมอง สาขาวิชาซอฟตแวรระบบสมองกลฝง ตัว กลฝง ตวั สาขาวิชาคอมพิวเตอรเกมและ 1) สาขางานคอมพวิ เตอรเกม แอนเิ มชัน 2) สาขางานแอนิเมชัน ขอ้ มูล ณ วันท่ี 10 พฤษภาคม 2560 ทีม่ า : ส�ำนกั มาตรฐานการอาชวี ศึกษาและวิชาชีพ ส�ำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทิศทางการพัฒนาประเทศ 75
จากข้อมูลเก่ียวกับหลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 และระดับ ประกาศนียบัตรวิชาชพี ชนั้ สูง (ปวส.) พ.ศ. 2557 ดงั ปรากฏในตารางท่ี 3-4 และตารางที่ 3-5 สามารถ น�ำมาใช้เป็นข้อมูลในการวิเคราะห์ผังการกระจายการจัดการเรียนการสอน (Program Mapping) ใน 4 กลุ่มอาชีพ คอื คมนาคม ก่อสร้าง เทคโนโลยสี ารสนเทศ และโลจสิ ติกส์ ตามทิศทางการพัฒนา ของประเทศไทยใน 5 ปีขา้ งหนา้ (พ.ศ. 2561-2565) ดังปรากฏในตารางท่ี 3-6 และ 3-8 ตอนท่ี 2 ผลการวเิ คราะหผ์ งั การกระจายการจดั การเรยี นการสอน (Program Mapping) สายอาชพี ใน 4 กลมุ่ อาชีพ 1. ผลการวิเคราะห์หลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) พ.ศ. 2556 และระดับ ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ช้ันสงู (ปวส.) พ.ศ. 2557 จ�ำแนกตาม 4 กลุ่มอาชีพ จากการศกึ ษาขอ้ มลู พน้ื ฐานของหลกั สตู รระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.) พ.ศ. 2556 และ ระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี ชนั้ สงู (ปวส.) พ.ศ. 2557 ทก่ี ลา่ วขา้ งตน้ เมอื่ พจิ ารณาจ�ำแนกตาม 4 กลมุ่ อาชีพจะพบวา่ ในกลุ่มอาชีพคมนาคม ดา้ นรถยนต์ และทางเรือ มหี ลกั สูตรทเี่ ปิดสอนทัง้ ในระดบั ปวช. และปวส. แต่ทางรางและทางอากาศเปิดสอนเฉพาะในระดับปวส. เท่าน้ัน กลุ่มอาชีพการก่อสร้าง และกลุ่มอาชีพเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เปิดสอนทั้งในระดับปวช. และปวส. และ กลุ่มอาชีพทางโลจิสติกส์ เปิดสอนเฉพาะในระดับปวส. เท่านั้น โดยข้อมูลการวิเคราะห์จ�ำแนก ตาม 4 กลุ่มอาชพี สามารถแสดงได้ดังตารางท่ี 3-6 ดังนี้ รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลติ และพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา 76 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพฒั นาประเทศ
ตารางที่ 3-6 ประเภทวชิ า สาขาวิชา และสาขางาน จ�ำแนกตามระดับการจดั การศกึ ษา กล่มุ อาชพี หลักสตู รระดบั ประกาศนยี บัตรวิชาชพี พ.ศ. 2556 หลักสตู รระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพชั้นสงู พ.ศ. 2557 ประเภทวิชา สาขาวิชา สาขางาน ประเภทวิชา สาขาวชิ า สาขางาน 1. คมนาคม 1. อตุ สาหกรรม 1. ช่างยนต์ 1. ยานยนต์ 1. อุตสาหกรรม 1. เทคนิคเคร่ืองกล 1. เทคนิคยานยนต์ 2. เครื่องกลเรอื 2. เทคนิคเครื่องกลเรอื รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา 3. ตวั ถงั และสรี ถยนต์ 3. เทคนคิ เครอ่ื งกลเรือ ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 77 พาณิชย์ 4. เทคนคิ ซ่อมตวั ถังและ สรี ถยนต์ 5. เทคนิคเครือ่ งกลระบบ ขนสงทางราง 2. ช่างซ่อมบ�ำรงุ ซ่อมบ�ำรุง อตุ สาหกรรม 2. ไฟฟา้ บ�ำรงุ รกั ษาระบบไฟฟา้ ในระบบขนสงทางราง 3. ชา่ งเชอ่ื มโลหะ อตุ สาหกรรมต่อตัวถังรถ 3. เทคโนโลยกี าร เทคโนโลยีการตอ่ เรือ โดยสาร ต่อเรอื 4. ชา่ งตอ่ เรือ 1. ต่อเรอื โลหะ 4. ชา่ งอากาศยาน ชา่ งอากาศยาน 2. ต่อเรอื ไม้และไฟเบอร-์ 5. เทคนิคระบบ ซอ่ มบ�ำรุงทางรถไฟ กลาส ขนส่งทางราง 3. นาวาสถาปตั ย์ 4. ซ่อมบ�ำรุงเรือ 2. ก่อสรา้ ง 1. อุตสาหกรรม 1. ช่างกอ่ สรา้ ง กอ่ สร้าง 1. อุตสาหกรรม 1. ช่างกอ่ สรา้ ง ก่อสร้าง 2. โยธา โยธา 2. อุตสาหกรรม 1. อุตสาหกรรมเครอื่ งเรอื น เครื่องเรอื นและ 2. ออกแบบตกแตง่ ภายใน ตกแตง่ ภายใน 3. ตกแต่งภายใน
รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา ตารางท่ี 3-6 (ตอ่ ) 78 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ กล่มุ อาชีพ หลักสูตรระดบั ประกาศนียบตั รวิชาชพี พ.ศ .2556 หลักสูตรระดับประกาศนยี บตั รวชิ าชีพช้ันสงู พ.ศ. 2557 ประเภทวชิ า สาขาวชิ า สาขางาน ประเภทวชิ า สาขาวชิ า สาขางาน 2. ก่อสร้าง (ตอ่ ) 1. อตุ สาหกรรม 3. ช่างเครือ่ งเรือนและ เครื่องเรือนและตกแตง่ 1. อุตสาหกรรม 3. เทคนคิ สถาปต ย- เทคนิคสถาปต ยกรรม ตกแตง่ ภายใน ภายใน กรรม 4. สถาปัตยกรรม สถาปตั ยกรรม 4. ส�ำรวจ ส�ำรวจ 5. ส�ำรวจ ส�ำรวจ 5. โยธา โยธา 1. อเิ ลก็ ทรอนิกส์ ระบบภาพและระบบเสียง 3.เทคโนโลยี 1. อุตสาหกรรม 1. โทรคมนาคม โทรคมนาคม 1. อตุ สาหกรรม 2. โทรคมนาคม 1. เทคโนโลยีระบบ สารสนเทศ โทรคมนาคม และการส่ือสาร 2. ชา่ งอิเล็กทรอนิกส์ อเิ ล็กทรอนกิ ส์ 2. เทคโนโลยีระบบขา่ ยสาย ตอนนอก 3. เทคโนโลยีระบบสื่อสาร ขอ้ มูลและเครอื ขา่ ย 4. เทคโนโลยีระบบสอ่ื สาร วทิ ยุ 2. พาณชิ ยกรรม 1. คอมพิวเตอร์ธรุ กิจ คอมพวิ เตอร์ธรุ กิจ 3. เทคโนโลยี 1. คอมพิวเตอรฮ์ าร์ดแวร์ คอมพวิ เตอร์ 2. คอมพิวเตอร์ซอฟตแ์ วร์ 3. คอมพิวเตอรร์ ะบบ 3. ศิลปกรรม 1. คอมพิวเตอรก์ ราฟิก 1. สาขางานคอมพวิ กราฟฟิกอารต์ เครอื ขา่ ย 4. คอมพิวเตอรม์ ลั ติมีเดีย 2. สาขางานมัลติมเิี ดีย 3. สาขางานแอนิเมชัน 2. บริหารธุรกจิ 1. คอมพิวเตอรธ์ รุ กิจ คอมพิวเตอรธ์ ุรกิจ
ตารางท่ี 3-6 (ตอ่ ) กลมุ่ อาชีพ หลักสูตรระดับประกาศนยี บตั รวิชาชพี พ.ศ. 2556 หลักสูตรระดบั ประกาศนยี บตั รวิชาชพี ชั้นสงู พ.ศ.2557 ประเภทวชิ า สาขาวิชา สาขางาน ประเภทวชิ า สาขาวชิ า สาขางาน 3.เทคโนโลยี 4. เทคโนโลยี เทคโนโลยีสารสนเทศ เทคโนโลยีสารสนเทศ เทคโนโลยี 1. เทคโนโลยี เทคโนโลยีสารสนเทศ สารสนเทศ สารสนเทศและ สารสนเทศ สารสนเทศ รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา และการสือ่ สาร การส่อื สาร ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 79 (ตอ่ ) 2. คอมพวิ เตอร์- คอมพวิ เตอร์โปรแกรมเมอร์ โปรแกรมเมอร์ 3. ซอฟตแวรร์ ะบบ ซอฟตแ วร์ระบบสมองกล สมองกลฝง ตวั ฝงตวั 4. คอมพวิ เตอร์ คอมพวิ เตอร์ เกม และ เกมและแอนเิ มชนั แอนเิ มชัน 4. โลจิสตกิ ส์ - - - 1. บริหารธุรกิจ 1. การจดั การ 1. การจดั การโลจสิ ตกิ ส์ โลจิสติกส์ 2. การจัดการขนส่ง 3. การจัดการคลงั สินค้า 4. ตัวแทนออกของ
รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา 2. ผังการกระจายการจัดการเรียนการสอน (Program Mapping) สายอาชพี ใน 4 กลุ่มอาชีพ ของสถานศกึ ษาประเภทอาชวี ศกึ ษา จ�ำแนกตาม 80 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ ภาครัฐและเอกชน และจ�ำแนกตามภูมิภาค หลกั สตู รระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชพี (ปวช.) พ.ศ. 2556 เมอ่ื พจิ ารณาจ�ำแนกตาม 4 กลมุ่ อาชพี จะพบวา่ ในกลมุ่ อาชพี คมนาคม ดา้ นรถยนตแ์ ละทางเรอื เปิดสอนในระดับปวช. กลุ่มอาชีพการก่อสร้าง และกลุ่มอาชีพเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร เปิดสอนในระดับปวช. โดยข้อมูลการวิเคราะห์ 4 กลุ่มอาชพี จ�ำแนกตามภมู ิภาค และสถานศกึ ษาภาครัฐ เอกชน สามารถแสดงไดด้ ังตารางท่ี 3-7 ดงั น้ี ตารางท่ี 3-7 จ�ำนวนสถานศึกษาภาครัฐและเอกชนที่เปิดสอน (หลักสูตร) ตามสาขางานระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ใน 4 กลุ่มอาชีพ จ�ำแนกตามภูมิภาค การจัดการเรียน ภมู ิภาคทีต่ งั้ ของสถานศึกษา (หลกั สูตร) การสอน (หลักสูตร) สาขางานระดับประกาศนียบัตร เหนอื ตะวันออก กลาง ตะวนั ออก ตะวันตก ใต้ กทม. วชิ าชพี พ.ศ. 2556 เฉียงเหนือ รฐั บาล เอกชน รฐั บาล เอกชน ใน 4 กลมุ่ อาชพี รฐั บาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน 1. คมนาคม 32 2 10 8 }รถยนต์ 18 - 3- } 22 - 73 3 52 3 21 4 10 0 1. ยานยนต์ 10 - 35 - 38 - 16 - 7 - 1- -- 2. ตวั ถังและสีรถยนต์ 3. อุตสาหกรรมต่อตวั ถงั รถโดยสาร - - 53 21 1. ซอ่ มบ�ำรุงอุตสาหกรรม ทางเรอื 1-1----- 1. ต่อเรือโลหะ 112 94 41 17 2. ตอ่ เรือไม้และไฟเบอร์กลาส 3. นาวาสถาปตั ย์ 4. ซ่อมบ�ำรงุ เรือ 5. เครือ่ งกลเรือ รวม 32
ตารางที่ 3-7 (ต่อ) การจดั การเรียน ภูมภิ าคทีต่ ง้ั ของสถานศึกษา (หลกั สตู ร) การสอน สาขางานระดบั ประกาศนียบตั ร ตะวันออก (หลักสตู ร) วชิ าชพี พ.ศ. 2556 เฉยี งเหนือ ใน 4 กล่มุ อาชพี }2. กอ่ สรา้ ง เหนอื กลาง ตะวันออก ตะวันตก ใต้ กทม. รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา 1. กอ่ สรา้ ง 30 1 87 - 66 - 26 - 16 - 60 - 12 2 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 81 2. โยธา 3. ส�ำรวจ 4. โครงสร้าง 5. สถาปัตยกรรม 6. เคร่อื งเรอื นและตกแตง่ ภายใน }5. สาขางานมลั ติมเิี ดยี รวม 31 87 66 26 16 60 14 3. เทคโนโลยี 1. โทรคมนาคม สารสนเทศและ การสอื่ สาร 2. อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ 3. คอมพวิ เตอรธ์ รุ กิจ 62 32 174 95 137 21 60 25 30 8 95 23 17 42 4. สาขางานคอมพิวเตอรก์ ราฟิกอาร์ต 6. เทคโนโลยีสารสนเทศ รวม 94 269 158 85 38 118 69
รายงานการวจิ ัย อนาคตภาพของการผลิตและพฒั นาก�ำ ลงั คนอาชวี ศึกษา ตารางท่ี 3-8 จ�ำนวนสถานศึกษาภาครัฐและเอกชนทเี่ ปิดสอน (หลักสูตร) ตามสาขางานระดบั ประกาศนยี บตั รวิชาชพี ช้นั สงู (ปวส.) ใน 4 กล่มุ อาชพี 82 ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ จ�ำแนกตามภมู ภิ าค การจัดการเรียน ภูมิภาคท่ตี ัง้ ของสถานศกึ ษา (หลักสูตร) การสอน (หลักสูตร) สาขางานระดับประกาศนยี บตั ร เหนอื ตะวันออก กลาง ตะวนั ออก ตะวันตก ใต้ กทม. วิชาชพี ช้นั สูง พ.ศ. 2556 เฉยี งเหนือ ใน 4 กลุ่มอาชพี รัฐบาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รัฐบาล เอกชน }1. คมนาคม รถยนต์ 22 - 73 - 52 1 23 - 10 - 32 - 18 4 1. เทคนิคยานยนต์ 2. เทคนิคซ่อมตัวถังและสรี ถยนต์ ทางเรอื 3. เทคนิคเครื่องกลเรือ }4. เทคนิคเครือ่ งกลเรือพาณชิ ย์ - -1-1-21- -2- - - 5. เทคโนโลยีการต่อเรอื ทางราง 6. เทคนิคเคร่อื งกลระบบขนส่งทางราง 7. บ�ำรงุ รกั ษาระบบไฟฟ้าในระบบ ขนส่งทางราง 8. สาขางานไฟฟา้ ควบคุม - -314-21- -2-31 9. สาขางานบ�ำรงุ รกั ษาระบบ จ�ำหนา่ ยและอปุ กรณไ์ ฟฟ้า 10. สาขางานซอ่ มบาํ รุงทางรถไฟ ทางอากาศ --1-1-1---1-1- 11. ชา่ งอากาศยาน รวม 22 79 59 30 10 37 27
ตารางท่ี 3-8 (ตอ่ ) การจัดการเรียน ภมู ิภาคท่ตี ั้งของสถานศึกษา (หลกั สตู ร) การสอน (หลกั สูตร) สาขางานระดบั ประกาศนยี บัตร เหนือ ตะวันออก กลาง ตะวนั ออก ตะวันตก ใต้ กทม. วชิ าชพี ชน้ั สูง พ.ศ. 2556 เฉียงเหนือ ใน 4 กลุ่มอาชพี รัฐบาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รัฐบาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รฐั บาล เอกชน รายงานการวจิ ยั อนาคตภาพของการผลติ และพัฒนากำ�ลงั คนอาชีวศึกษา 2. กอ่ สร้าง ก่อสรา้ ง } 16 - 52 - 40 1 11 - 9 - 24 - 8 - ตามความตอ้ งการของตลาดแรงงานและทศิ ทางการพัฒนาประเทศ 83 1. กอ่ สรา้ ง }1 - 8 - 3 - 1 - 1 213- 2. โยธา 3. ส�ำรวจ ออกแบบตกแตง่ ภายใน 4. เทคนคิ สถาปต ยกรรม 5. ออกแบบตกแตง่ ภายใน 6. ตกแตง่ ภายใน รวม 17 60 44 12 10 27 11
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
