FLIPBOOK TAX ACCOUNTING PROJECT

(2) ใบลดหน้ี (Credit Note) ถือเป็นใบกากับภาษี ประเภทหนง่ึ ในทางกฎหมาย “ ใบลดหน้ี ” ดังกล่าวจะถือเป็น “ ใบกากับภาษี ” ได้ก็ต่อเมือ่ มรี ายการอย่างน้อยตามที่กาหนด ดังต่อไปนี้ 1. คาว่า“ ใบลดหน้ี ” 2. ชื่อท่ีอยู่และเลขประจาตัวผู้เสียภาษีอากรของ ผู้ประกอบการที่จดทะเบียนที่ออกใบลดหนี้ในกรณีที่ตัวแทน ได้รับมอบให้เป็นผู้ออกใบลดหนี้ในนามของผู้ประกอบการจด ทะเบียนที่อยู่นอกราชอาณาจักรหรือกรณีอ่ืนให้ระบุชื่อที่อยู่ และเลขประจาตัวผู้เสยี ภาษีอากร 3. ชอื่ ท่ีอยขู่ องผู้ซือ้ สินค้าหรอื ผรู้ บั บริการ 4. วันเดือนปีท่อี อกใบลดหนี้ 5. หมายเลขกากับของใบกากับภาษีเดิมรวมทั้ง หมายเลขลาดบั ของเลม่ (ถ้ามูลค่าของสินค้าหรือบริการที่แสดง ไว้ในใบกากบั ภาษีดงั กลา่ วมูลค่าที่ถูกต้องของสินค้าหรือบริการ ผลต่างของจานวนมูลค่าท้ังสองและจานวนภาษีท่ีใช้คืนสาหรับ สว่ นต่างนน้ั 6. คาอธิบายถงึ สาเหตใุ นการออกใบลดหน้ี

สาเหตุการออกใบลดหน้ี ก) มีการลดราคาสนิ ค้าทขี่ ายเนอ่ื งจากสินค้าผิดข้อกาหนดที่ ตกลงกันสินค้าชารุดเสียหายหรือขาดจานวนคานวณราคาสินค้า ผิดพลาดสงู กวา่ ทเี่ ป็นจรงิ ข) มีการลดราคาคา่ บริการเน่อื งจากให้บริการผิดข้อกาหนด ทีต่ กลงกันหรอื บรกิ ารขาดจานวนคานวณราคาค่าบรกิ ารผดิ พลาดสงู กว่าที่เปน็ จรงิ ค) ได้รับสินค้าที่ขายกลับคืนมาเนื่องจากสินค้าชารุด บกพร่องไม่ตรงตามตัวอย่างไม่ตรงตามคาพรรณนาหรือมีการคืน สินค้าหรือแลกเปลี่ยนสินค้าตามข้อตกลงทางการค้าระหว่าง ผู้ประกอบการจดทะเบียนด้วยกันหรือระหว่างผู้ประกอบการจด ทะเบยี นกับผูซ้ อื้ สินคา้ ทงั้ นี้เฉพาะที่กระทาภายในเวลาอันสมควร ง) มกี ารจา่ ยเงินคืนเงินจา่ ยล่วงหนา้ เงินประกันเงนิ มัดจาเงิน จองหรอื เงินอนื่ ท่เี กบ็ ในลักษณะทานองเดยี วกันใหแ้ ก่ผซู้ ือ้ สินคา้ หรือ ผู้รบั บรกิ ารตามข้อตกลงทางการคา้ ผู้ประกอบการ ภาษีมลู ค่าเพิ่มตามใบลดหนี้ ผู้ออกใบลดหน้ี(ผูข้ าย) ให้นามาหกั ภาษีขายในเดอื นภาษี ทอี่ อกใบลดหน้ี ผ้ทู ี่ไดร้ บั ใบลดหน้ี(ผ้ซู อื้ ) ใหน้ ามาหกั ภาษีซอื้ ในเดอื นท่ี ได้รับใบลดหน้ี



(3) ใบเสร็จรับเงนิ ท่สี ่วนราชการออกให้ในการขาย ทอดตลาด (4) ใบเสร็จรับเงินของกรมสรรพากรกรมศุลกากร หรอื กรมสรรพสามติ เฉพาะส่วนท่ีเปน็ ภาษีมลู ค่าเพมิ่ ใบเสรจ็ รับเงนิ ของกรมสรรพากรต้องเป็นใบเสร็จรับเงิน ที่ออกให้จากการรับชาระภาษีมูลค่าเพ่ิมท่ีผู้ประกอบการมี หนา้ ทีน่ าส่งภาษมี ูลคา่ เพ่ิม (ภพ. 36)เม่ือมีการชาระราคาสินค้า หรอื ราคาคา่ บรกิ ารดงั น้ี 1) เมื่อชาระราคาสินค้าหรือราคาค่าบริการให้ ผู้ป ระ กอ บ ก าร ท่ีอ ยู่น อก รา ชอ าณ าจั กร จด ทะ เบี ย น ภาษมี ลู คา่ เพมิ่ เปน็ การชัว่ คราวซ่ึงได้เข้ามาประกอบกิจการขาย สินค้าหรอื ใหบ้ รกิ ารในราชอาณาจกั รเป็นการชัว่ คราวและไม่ได้ 2) เมื่อชาระราคาสินค้าหรือราคาค่าบริการให้ ผู้ประกอบการที่ได้ให้บริการประเทศและได้มีการนาบริการน้ัน มาใช้ในราชอาณาจักรมลู คา่ เพ่ิมในอัตรารอ้ ยละ 0 3) เมื่อรับโอนสินค้าหรือรับโอนสิทธิ์ในบริการ สาหรับสนิ คา้ หรอื บรกิ ารท่ไี ด้เสียภาษี

ใบเสร็จรับเงินที่กรมศุลกากรหรือกรมสรรพสามิต เรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มเพ่ือกรมสรรพากรถือเป็นใบกากับภาษี มลี ักษณะดังน้ี 1) ใบเสร็จรับเงินที่กรมศุลกากรเรียกเก็บ ภาษีมูลค่าเพ่ิมอันเนื่องมาจากการนาเข้าสินค้าหรือการนาเข้า สินค้าของตกค้างตามกฎหมายว่าด้วยศุลกากรหรือการรับโอน สินค้านาเข้าท่ีจาแนกไว้ในภาคว่าด้วยของที่ได้รับยกเว้นอากร ตามกฎหมายวา่ ด้วยพกิ ัดอตั ราศลุ กากร 2) ใบเสร็จรับเงินที่กรมสรรพสามิตเรียกเก็บ ภาษีมูลค่าเพิ่มสาหรับการขายสินค้าหรือการให้บริการที่ต้อง เสยี ภาษสี รรพสามติ 3) ใบเสร็จรับเงินท่ีกล่าวมาข้างต้นถือเป็น ใบกากับภาษีผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพ่ิมสามารถ นาภาษีซ้ือที่เกิดข้ึนมาหักออกจากภาษีขายหรือขอคืนภาษีซ้ือ ไดเ้ ว้นแตจ่ ะเปน็ ภาษีซอ้ื ตอ้ งหา้ มตามทกี่ ฎหมายกาหนด

การจัดทาใบกากับภาษกี รณีตา่ ง ๆ 1.การออกใบกากับภาษรี วมกับเอกสารทางการคา้ อื่น ใบกากับภาษีแบบเต็มรูปจะมีข้อความต่าง ๆ คล้ายใบ สง่ ของและใบเสร็จรับเงินดังน้ันกฎหมายจึงยอมให้ผู้ประกอบการ สามารถจัดทาใบกับกากับภาษีโดยปรับปรุงใบส่งของและให้เป็น ใบกากับภาษีฉบับเดียวกันได้ต้นฉบับส่งมอบให้ผู้ซ้ือส่วนสาเนา เกบ็ รักษาไว้ 2.การออกใบกากับภาษีที่มลี ักษณะเป็นเอกสารออกเป็นชุด ในทางปฏิบัติหากผู้ประกอบการต้องการเก็บต้นฉบับใบส่งของไว้ เพื่อเป็นหลักฐานในการฟ้องคดีกรณีผู้ซื้อไม่ชาระราคาค่าสินค้า ผู้ประกอบการอาจออกใบกากับภาษีและใบส่งของอยู่ในเอกสาร ชุดเดียวกันโดยเอกสารทุกฉบับในเอกสารชุดดังกล่าวต้องมี ข้อความวา่ “เอกสารออกเป็นชุด”

กรมสรรพากรได้ออกหลักเกณฑ์ในการออกใบกากับ ภาษกี รณีเอกสารออกเปน็ ชดุ ดงั นี้ (1) เอกสารฉบับแรกของเอกสารชุดดังกล่าวหรือ เอกสารฉบับอื่นที่มิใช่ฉบับแรก แต่เป็นต้นฉบับของเอกสาร ฉบับอ่ืนใดก็ตามซึ่งมิใช่ฉบับที่เป็นใบกากับภาษีจะต้องมี ข้อความวา่ “ ไมใ่ ช่ใบกากับภาษี” ไวใ้ นเอกสารฉบบั น้ันด้วย (2) เอกสารทุกฉบับของเอกสารชุดดังกล่าวต้องมี ข้อความว่า“ เอกสารออกเป็นชุดไว้ดว้ ย (3) ในเอกสารฉบับที่ถือว่าเป็นสาเนาของเอกสารฉบับ อนื่ จะต้องมีขอ้ ความวา่ “ สาเนา” ไวท้ กุ ฉบบั ข้อความตาม (1) ถึง (3) ดังกล่าวข้างต้นจะต้องตีพิมพ์ ข้ึนหรือจัดทาข้ึนด้วยระบบคอมพิวเตอร์ในกรณีจัดทาใบกากับ ภาษีขึ้นด้วยระบบคอมพิวเตอร์ท้ังฉบับจะประทับด้วยตรายาง เขียนด้วยหมึกพิมพ์ดีดหรือกระทาให้ปรากฏขึ้นด้วยวิธีการอ่ืน ในลักษณะทานองเดยี วกนั ไมไ่ ด้

ตวั อย่างใบกากบั ภาษที ่มี ีลกั ษณะออกเอกสารเป็นชดุ

3.การออกใบกากับภาษีกรณีผู้ประกอบการจดทะเบียนมี สถานประกอบการหลายแห่ง หากผู้ประกอบการมีสถานประกอบการหลายแห่งและสถาน ประกอบการท่ีมิใช่สานักงานใหญ่ใต้นาใบกากับภาษีของสานักงาน ใหญ่ส่งมอบให้แก่ผู้ซ้ือสินค้าหรือผู้รับบริการในทุกคร้ังท่ีมีการขาย สินคา้ หรือใหบ้ รกิ ารจะตอ้ งมีขอ้ ความว่า“ สาขาท่ีออกใบกากบั ภาษี คือ.....” ไว้ในใบกากับภาษีดังกล่าวโดยข้อความดังกล่าวจะตีพิมพ์ จัดทาขึ้นด้วยระบบคอมพิวเตอร์ประทับด้วยตราบริการน้ามันยาง เขียนด้วยหมึกพิมพ์ดีดหรือทาให้ปรากฏขึ้นด้วยวิธีการอ่ืนใดใน ลักษณะทานองเดียวกนั กไ็ ด้ 4.การออกใบกากับภาษีกรณีผู้ประกอบการจดทะเบียน ประกอบกจิ การสถานบรกิ ารนา้ มัน กรณีผู้ประกอบการจดทะเบียนซ่ึงประกอบกิจการสถาน บริการน้ามันได้ขายน้ามันเชื้อเพลิงหรือได้ขายสินค้าหรือบริการท่ี เกี่ยวข้องโดยตรงกับรถยนต์ท่ีต้องจดทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วย รถยนต์จะต้องระบุ“ เลขทะเบียนรถยนต์” ไว้ในใบกากับภาษีโดย ข้อความดังกล่าวจะปรากฏขึ้นด้วยวิธีการอื่นใดในลักษณะทานอง เดียวกันก็ได้พิมพ์จัดทาข้ึนด้วยระบบคอมพิวเตอร์ประทับด้วยตรา ยาง เขียนด้วยหมึกพิมพ์ดีด หรือทาให้ภาษีซื้อต้องห้ามหรือทาให้ ปรากกฎการข้นึ ด้วยวิธีอืน่ ใดในลกั ษณะทานองเดยี วกันกไ็ ด้ การระบุเลขทะเบียนรถยนต์ดังกล่าวเพ่ือทาให้ทราบว่าค่า นา้ มนั ใช้กับรถคนั ใดเป็นภาษซี ือ้ ตอ้ งหา้ มหรอื ไม่

5.ผู้ประกอบการจดทะเบียนท่ีเป็นตัวการได้ส่งมอบ สินค้า ประกอบการจดทะเบียนท่ีเป็นตัวการได้ส่งมอบสินค้า ให้แก่ผู้ประกอบการจดทะเบียนท่ีเป็นตัวแทนหากมีการทา สัญญาการตั้งตัวแทนเพ่ือขายจะมีหน้าท่ีเสียภาษีมูลค่าเพ่ิมเม่ือ ตัวแทนได้ขายสินค้าให้แก่ผู้ซื้อตัวแทนต้องออกใบกากับภาษี แบบเต็มรูปในนามของตัวการโดยตัวแทนต้องระบุชื่อท่ีอยู่และ เลขประจาตัวผเู้ สยี ภาษีอากรของตวั แทนดว้ ย 6. การออกใบกากับภาษีกรณีเป็นหน่วยเงินตรา ตา่ งประเทศ การออกใ บกากับภาษีกรณีเป็ นหน่ว ยเงินตรา ต่างประเทศจะต้องระบุอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ เป็นเงินตราไทยไว้ในใบกากับภาษีด้วยโดยอัตราแลกเปลี่ยน ดังกล่าวจะต้องตีพิมพ์จัดทาขึ้นด้วยระบบคอมพิวเตอร์ประทับ ด้วยตรายางเขียนด้วยหมึกพิมพ์ดีดหรือการอื่นใดในลักษณะ ทานองเดียวกันก็ได้ (อัตราแลกเปล่ียนให้ใช้อัตราอ้างอิงประจา วันที่ธนาคารแห่งประเทศไทยประกาศไว้เป็นอัตราแลกเปล่ียน ของวนั ถัดไปตามมาตรา 9 แหง่ ประมวลรัษฎากร

7. การออกใบแทนใบกากับภาษี ใบแทนใบเพิ่มหน้ี ใบ แทนใบลดหน้ี ในกรณีที่ใบกากับภาษีใบเพ่ิมหน้ีใบลดหน้ีที่ออกไปแล้ว โดยมีรายการถูกต้องครบถ้วนแล้วต่อมาสูญหายหรือถูกทาลาย หรือชารุดในส่วนที่เป็นสาระสาคัญให้ใช้วิธีถ่ายสาเนาใบกากับ ภาษี สาเนาใบเพิ่มหน้ี สาเนาใบลดหน้ี และให้บันทึกรายการ ลงดา้ นหลงั ของภาพถ่ายดงั นี้ 1. ออกใบแทนให้ครง้ั ท่ี 2. วันเดอื นปีที่ออกใบแทน 3. คาอธบิ ายอยา่ งยอ่ ถงึ สาเหตทุ อ่ี อกใบแทน 4. ลายมือชื่อผู้ออกใบแทนโดยให้ผู้ออกใบแทนบันทึก รายการการออกใบแทนในรายงานภาษีขายในเดือนท่ีมีการ ออกใบแทนโดยระบุช่ือผู้ซื้อเลขท่ี / เล่มท่ีวันที่ออกใบกากับ ภาษใี บเพมิ่ หนห้ี รือใบลดหน้ีทไ่ี ด้มกี ารออกใบแทนนั้นดว้ ย

กรณีที่ไม่ต้องจัดทาใบกากบั ภาษี 1. นาสินคา้ ไปใชไ้ มว่ ่ากรณใี ด ๆ เวน้ แตน่ าไปใช้ใน กจิ การของตนเองโดยตรงซง่ึ เปน็ กจิ การท่ตี ้องเสีย ภาษีมลู ค่าเพ่มิ 2. มสี นิ ค้าขาดจากรายงานสนิ คา้ และวัตถดุ ิบ 3. มสี ินค้าคงเหลือหรอื ทรัพย์สินทีม่ ไี ว้ในการประกอบ กิจการในวนั เลกิ กิจการ 4. มสี นิ ค้าคงเหลือหรอื ทรัพย์สนิ ทมี่ ีไว้ในการประกอบ กิจการ ณ วันท่ไี ด้รับแจง้ คาสัง่ ถอนทะเบยี นหรือ ณ วันทีไ่ ดร้ ับ แจ้งการเพกิ ถอนทะเบยี นภาษมี ลู คา่ เพ่มิ 5. ใชบ้ ริการของตนเองไมว่ ่าประการใด ๆ เว้นแต่ นาไปใชใ้ นกิจการท่ตี ้องเสียภาษมี ลู ค่าเพ่ิม 6. จาหน่ายจา่ ยโอนสินค้าโดยไม่มคี า่ ตอบแทนและ ไมไ่ ด้เรียกเก็บภาษมี ูลคา่ เพิ่มจากผซู้ ้ือสินคา้ 7. ใหบ้ รกิ ารโดยไม่มคี ่าตอบแทนและไมไ่ ด้เรยี กเกบ็ ภาษีมูลค่าเพมิ่ จากผรู้ บั บริการ

บทท่ี 2 การคานวณภาษีมลู ค่าเพ่ิม ภาษีมูลค่าเพิ่มคานวณจากมูลค่าสินค้าหรือบริการก่อนหัก รายจา่ ยใด ๆ ตามอตั ราภาษีทก่ี ฎหมายกาหนดผู้ประกอบการมี หน้าที่ต้องคานวณจานวนภาษีมูลค่าเพิ่มที่จะต้องชาระหรือมี สิทธไิ ดร้ ับคืนหรือมีสิทธิยกไปเป็นยอดเครดิตในเดือนถัดไปโดย นาภาษีขายที่เรียกเก็บจากผู้ซื้อหรือผู้รับบริการมาหักจากภาษี ซอ้ื ซง่ึ เป็นภาษที ถ่ี กู เรียกเก็บจากผู้ประกอบการจดทะเบียนราย อื่นโดยใช้หลักฐานใบกากับภาษีภาษีมูลค่าเพิ่มโดยทั่วไปจะ คานวณเดอื นละครั้งตามเดือนปฏิทินและชาระภาษีภายในวันท่ี 15 ของเดือนภาษถี ัดไป

1. การคานวณภาษมี ูลค่าเพิม่ ผู้ประกอบการจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพ่ิมมีหน้าท่ีต้อง คานวณภาษมี ูลคา่ เพ่ิม (Valued Added Tax Calculation) ท่ี จะต้องชาระหรือมีสิทธิได้รับคืนเป็นรายเดือน ๆ ละหนึ่งคร้ัง ตามเดอื นภาษีซ่งึ คานวณไดด้ ังนี้ ภาษีมูลคา่ เพม่ิ ที่ตอ้ งชาระ = ภาษีขาย-ภาษซี ้ือ Valued Added Tax Liability = Output Tax - Input Tax ภาษขี าย > ภาษีซอ้ื ชาระภาษมี ลู คา่ เพ่ิม ภาษีขาย < ภาษีซอ้ื ภาษี มีสทิ ธขิ อคืนภาษมี ูลคา่ เพ่ิมหรอื ถอื เปน็ เครดิตภาษีในเดือนถัดไป

ภาษีขาย (Output Tax) หมายถึง ภาษีมูลค่าเพิ่มที่ ผปู้ ระกอบการจดทะเบยี นได้เรียกเก็บหรือพึงเรียกเก็บจากผู้ซ้ือ สินค้าหรือผู้รับบริการเมื่อมีการขายสินค้า หรือรับชาระ คา่ บริการรวมถงึ 1. การนาสินค้าไปใช้ไม่ว่าประการใด ๆ เว้นแต่นาไปใช้ เพ่อื การประกอบกจิ การของตนเองโดยตรง 2. มสี ินค้าขาดจากรายงานสินค้าละวตั ถุดบิ 3.มีสินค้าคงเหลือและหรือทรัพย์สินที่ผู้ประกอบกิจการมี ไว้ในการประกอบกิจการจากรายงานสินค้าและวัตถุดิบ ณ วัน เลิกประกอบกิจการ หรือวันได้รับแจ้งคาส่ังถอน หรือวันได้รับ แจง้ การเพิกถอนทะเบียนภาษีมูลค่าเพ่มิ ภาษีขายเกิดขึ้นในเดือนใดให้ถือเป็นภาษีขายของเดือน น้ันไม่คานึงว่าสินค้าท่ีขายหรือบริการน้ันจะซ้ือมาหรือเป็นผล มาจากการผลติ เดือนใดกต็ ามในการคานวณภาษีมูลค่าเพิ่มหาก มลู ค่าของสินคา้ หรือบริการมีเศษเป็นจุดทศนิยมให้พิจารณาตัว ที่สามหลงั จุดทศนิยม ถ้ามคี ่าไม่ถงึ 5 ใหป้ ดิ เศษท้ังถ้ามีค่าตั้งแต่ 5 ขึ้นไปใหป้ ดั เศษข้นึ

ภาษีซ้ือ (Input Tax) หมายถึง ภาษีมูลค่าเพิ่มท่ี ผู้ประกอบการได้จ่ายให้กับผู้ขายสินค้าหรือผู้ให้บริการที่เป็น ผูป้ ระกอบการจดทะเบียนเมื่อซ้ือสินค้าหรือชาระบริการเพื่อใช้ ในการประกอบกิจการของตนการซื้อสินค้าประเภททุนเช่น เครอื่ งจักรเคร่ืองมอื และอุปกรณต์ า่ ง ๆ รวมถงึ 1. ภ า ษี มู ล ค่ า เ พ่ิ ม ที่ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร จ ด ท ะ เ บี ย น ภาษีมูลคา่ เพิ่มไดเ้ สยี เมื่อนาเข้าสนิ ค้า 2. ภ า ษี มู ล ค่ า เ พิ่ ม ท่ี ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร จ ด ท ะ เ บี ย น ภาษีมูลค่าเพ่ิมได้เสียเม่ือได้รับโอนสินค้านาเข้าที่จาแนก ประเภทไว้ในภาคว่าด้วยของท่ีได้รับยกเว้นอากรตามกฎหมาย ว่าด้วยพกิ ัดอตั ราศุลกากร

3. ภาษมี ลู ค่าเพมิ่ ทีไ่ ด้นาสง่ กรมสรรพากรดังน้ี (1) จากการขายทอดตลาดทรัพย์สินของผู้ประกอบการ จดทะเบยี นภาษีมลู คา่ เพิ่ม (2) จากการชาระราคาสินค้าหรือราคาค่าบริการให้กับ ผูป้ ระกอบการทอี่ ยู่นอกราชอาณาจกั รซึ่งไดเ้ ข้าประกอบกิจการ ขายสินค้าหรือให้บริการในราชอาณาจักรเป็นการช่ัวคราวและ ไมไ่ ด้จดทะเบยี นภาษมี ูลคา่ เพิ่มเปน็ การช่วั คราว (3) จากการชาระราคาค่าบริการให้กับผู้ประกอบการท่ี ได้ให้บริการในต่างประเทศและได้มีการใช้บริการน้ันใน ราชอาณาจกั ร (4) จากการรบั โอนสินคา้ หรือรบั โอนสิทธิบริการในการ ขายสนิ ค้าหรือการใหบ้ รกิ ารท่ีได้เสยี ภาษมี ลู คา่ เพิม่ ในอัตราร้อย ละ 0 ภาษีซื้ อตามใบกากับภาษีของเดือนภาษีใดใ ห้ ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร จ ด ท ะ เ บี ย น มี สิ ท ธิ น า ไ ป หั ก ใ น ก า ร ค า น ว ณ ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ ของเดอื นภาษีท่ีระบุในใบกากบั ภาษที ้ังน้ีไม่ว่าจะ ไดร้ บั ใบกากับภาษซี ือ้ น้นั เมือ่ ใดกต็ าม

ภาษีซื้อที่ผู้ประกอบการมิได้นาไปคานวณในเดือนภาษี กฎหมายอนุญาตให้ใช้ใบกากับภาษีซ้ือข้ามเดือนได้เน่ืองจาก ผู้ประกอบการอาจได้รับใบกากับภาษีล่าช้าหรือมีเหตุจาเป็น เ กิ ด ขึ้ น ต า ม ป ร ะ เ พ ณี ก า ร ค้ า เ ห ตุ สุ ด วิ สั ย โ ด ย ใ ห้ ใ ช้ ภ า ย ใ น กาหนดระยะเวลาไม่เกิน 6 เดือนนับแต่เดือนถัดจากเดือนท่ี ออกใบกากับภาษีน้ันโดยต้องระบุข้อความว่า“ ถือภาษีซ้ือใน เดอื นภาษี ... ” ในใบกากับภาษฉี บบั นั้นดว้ ย

ภาษซี ือ้ แบ่งออกเป็น 2 ประเภทดังน้ี 1. ภาษซี ้อื ท่ีสามารถนาไปเครดิตได้ 2. ภาษีซอื้ ตอ้ งหา้ ม 1. ภาษีซื้อที่สามารถนาไปเครดิตได้ เป็นภาษีซื้อท่ี สามารถนาไปหกั จากภาษขี ายในการคานวณภาษีมูลค่าเพ่ิมโดย ต้องเป็นภาษีซื้อท่ีเก่ียวข้องโดยตรงกับการประกอบกิจการเป็น ภาษีซื้อตามใบกากับภาษีเต็มรูปท่ีเป็นต้นฉบับมีรายการ ครบถ้วนสมบูรณ์และออกโดยผู้มีสิทธิออกใบกากับภาษีและไม่ เปน็ ภาษีซ้ือตอ้ งหา้ ม 2. ภาษีซ้ือต้องห้าม เป็นภาษีซ้ือท่ีไม่สามารถนาไปหัก จากภาษขี ายในการคานวณภาษมี ลู คา่ เพ่มิ ไดแ้ ก่ (1) ภาษีซ้อื ทไ่ี ม่มหี ลักฐานใบกากับภาษี (2) ภาษีซอ้ื ทีม่ ีใบกากบั ภาษี แตไ่ มอ่ าจแสดงไดว้ า่ มีการ ชาระภาษซี ้ือ (3) ภาษีซื้อท่ีใบกากับภาษีมีข้อความไม่ถูกต้องหรือไม่ สมบูรณใ์ นส่วนท่เี ปน็ สาระสาคญั (4) ภาษีซ้ือที่ไม่เก่ียวข้องโดยตรงกับการประกอบ กิจการของผู้ประกอบการไม่เข้าลักษณะเป็นรายจ่ายเพื่อหา กาไรหรือเพอื่ กิจการโดยเฉพาะ

(5) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีซึ่งออกโดยผู้ไม่มีสิทธิออก ใบกากบั ภาษี (6) ภาษซี ือ้ ท่ีเกิดจากรายจา่ ยเพ่อื การรับรองหรือเพ่ือการ อันมีลักษณะทานองเดียวกัน ได้แก่ ค่ารับรองหรือค่าบริการไม่ว่า จะจ่ายเพ่ือการรบั รองหรอื บรกิ ารบุคคลใดเช่น ค่าที่พัก ค่าอาหาร คา่ เครอ่ื งด่ืม คา่ มหรสพ ค่าใช้จา่ ยเพ่อื การกีฬา ค่าสิ่งของ ท่ีให้แก่ บคุ คลซ่ึงไดร้ ับการรับรอง (7) ภาษีซื้อที่เกิดจากการซ้ือเช่าซื้อเช่าหรือรับโอน รถยนต์น่งั และรถยนตโ์ ดยสารท่ีมที ีน่ ั่งไมเ่ กนิ 10 คนตามกฎหมาย ว่าด้วยพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิตและภาษีซ้ือที่เกิดจากการซ้ือ สินค้าหรือการรับบริการท่ีเกี่ยวข้องกับรถยนต์นั่งและรถยนต์ โดยสารทมี่ ีทน่ี ั่งไมเ่ กนิ 10 คนตามกฎหมายว่าดว้ ยพิกัดอัตราภาษี สรรพสามติ (8) ภาษีซ้ือท่ีเกิดจากการซ้ือเช่าซ้ือเช่าหรือรับโอน รถยนต์นัง่ และรถยนตโ์ ดยสารทมี่ ที น่ี ง่ั ไมเ่ กนิ 10 คนตามกฎหมาย ว่าด้วยพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิตเพ่ือใช้หรือจะใช้ในกิจการท่ี จะต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มต่อมาได้ดัดแปลงให้เป็นรถยนต์น่ังหรือ รถยนตโ์ ดยสารท่มี ีที่นั่งไม่เกิน 10 คนทั้งนี้เฉพาะท่ีได้กระทาใน 3 ปีนับ แตเ่ ดอื นภาษีทไ่ี ด้รถยนตไ์ วค้ รอบครอง

(9) ภาษีซ้อื ตามใบกากับภาษีอย่างยอ่ (10) ภาษีซื้อที่เกิดจากการซื้อทรัพย์สินเพื่อใช้หรือจะ ใช้ในกิจการประเภทที่ไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มหรือภาษีซื้อ ที่เกิดจากรายจ่ายของกิจการที่ไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม (11) ภาษีซ้ือท่ีเกิดจากการก่อสร้างอาคารหรือ อสงั หารมิ ทรัพย์อ่นื เพือ่ ใชห้ รือจะใชใ้ นกิจการประเภททีต่ ้องเสีย ภาษีมูลค่าเพ่ิมและต่อมาได้ขายหรือให้เช่าหรือนาไปใช้ใน กิจการประเภทที่ไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพ่ิมทั้งน้ีเฉพาะที่ได้ กระทาภายใน 3 ปีนับ แต่เดือนภาษีท่ีก่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ (12) ภาษีซื้อตามใบกากับภาษีท่ีมิได้พิมพ์คาว่า “ ใบกากับภาษี “ มิได้ตีพิมพ์ข้ึนหรือมิได้จัดทาขึ้นด้วยระบบ คอมพิวเตอรท์ ั้งฉบบั (13) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีแบบเต็มรูปที่ได้จัดทา รวมกับเอกสารทางการค้าอ่ืนและใบกากับภาษีไม่ใช่ฉบับแรก ของเอกสารดังกล่าวโดยข้อความว่า“ เอกสารออกเป็นชุด” ใ น ใ บ ก า กั บ ภ า ษี มิ ไ ด้ ตี พิ ม พ์ ข้ึ น ห รื อ จั ด ท า ข้ึ น ด้ ว ย ร ะ บ บ คอมพวิ เตอร์ในกรณีทาใบกากบั ภาษีข้ึนด้วยระบบคอมพิวเตอร์ ทงั้ ฉบับ

(14) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีแบบเต็มรูปของสถาน ประกอบการท่ีเป็นสานักงานใหญ่ซ่ึงสาขาเป็นผู้ออกใบกากับ ภาษีและส่งมอบให้กับผู้ซื้อสินค้าหรือผู้รับบริการโดยไม่มีคาว่า “ สาขาที่ออกใบกากับภาษีคือ ... \" ไว้ในใบกากับภาษี (15) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีแบบเต็มรูปของของ สถานีบริการน้ามันที่ไม่ได้ระบุเลขทะเบียนรถยนต์ไว้ใน ใบกากับภาษี (16) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีซึ่งมีรายการในใบกากับ ภาษีเป็นสาเนา (copy) เว้น แต่กรณีใบกากับภาษีที่เป็น เอกสารออกเป็นชุด (17) ภาษีซื้อส่วนท่ีเฉลี่ยเป็นของกิจการประเภทท่ีไม่ ต้องเสยี ภาษีมูลคา่ เพม่ิ (18) ภาษี ซ้ื อต า มใ บก ากับภ าษีซึ่ ง มีการ แ ก้ไ ข เปลี่ยนแปลงรายการเว้นแต่รายการซึ่งได้ถูกแก้ไขเปล่ียนแปลง ตามหลักเกณฑ์และวธิ กี ารทีอ่ ธิบดกี าหนด

2. การบนั ทึกบัญชเี กีย่ วกบั ภาษมี ูลคา่ เพม่ิ การบนั ทกึ บัญชภี าษีมูลคา่ เพ่ิมแบง่ ออกเปน็ แตล่ ะกรณดี ังนี้ 1. การบันทึกบัญชีเกยี่ วกบั การขายสินค้า 2. การบันทึกบญั ชีเกีย่ วกบั การใหบ้ ริการ 3. การบันทกึ บัญชีเกย่ี วกับการขายทรพั ยส์ ิน 4. การบันทกึ บญั ชเี ก่ยี วกบั การขายตามสญั ญาเช่าซื้อ หรือผอ่ นชาระ 5. การบนั ทกึ บญั ชีเกย่ี วกับใบเพมิ่ หน้แี ละใบลดหนี้ 6. การบันทึกบญั ชีเกี่ยวกบั หนส้ี ูญ 7. การบนั ทึกบญั ชเี ก่ียวกับการนาเข้าสินคา้ 8. การบันทกึ บัญชีเกี่ยวกบั ช่ือและภาษซี ้ือ 9. การบันทกึ บญั ชีเกี่ยวกับภาษีซอื้ ขา้ มเดอื น 10. การบนั ทึกบญั ชีเก่ียวกบั การเฉลย่ี ภาษีซอ้ื

1. การบนั ทกึ บัญชเี กีย่ วกบั การขายสินคา้ การขายสินค้าความรับผิดในการเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม เกิดขึ้นเมื่อมีการส่งมอบสินค้าเว้นแต่ผู้ขายได้โอนกรรมสิทธิ์ใน สนิ คา้ หรอื ไดร้ ับชาระราคาหรือได้ออกใบกากับภาษีก่อนการส่ง มอบสนิ ค้าผ้ปู ระกอบการจดทะเบียนมีหน้าท่ีออกใบกากับภาษี เมื่อความรับผิดเกิดขึ้นและนาสาเนาใบกากับภาษีมาบันทึก รายการขายสินค้ารายงานภาษีขายและรายงานสินค้าและ วตั ถดุ บิ การให้ส่วนลดในการขายสินค้าแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังน้ี ส่วนลดการค้า เป็นส่วนลดท่ีให้ทันทีเมื่อขายสินค้าไม่ ต้องนามาบันทึกบัญชีให้ใช้ราคาขายสุทธิมา คานวณ ภาษมี ลู คา่ เพม่ิ ส่วนลดเงินสด เป็นส่วนลดท่ีผู้ขายให้ผู้ซื้อภายหลังตาม เงื่อนไขท่ีกาหนดไม่สามารถนาไปหักจากราคาสินค้าได้ ในกรณีที่ผู้ขายส่งสินค้าให้ลูกค้าโดยเรียกเก็บค่าขนส่ง สินค้าด้วยถือว่าเป็นการขายสินค้าพร้อมกับให้บริการขนส่ง สินค้าให้คานวณภาษขี ายจากมลู ค่าสินค้ารวมค่าขนสง่ ดว้ ย

การบนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั การขายสินค้า เมื่อขายสนิ คา้ และส่งมอบสนิ คาให้ลกู ค้า เดบิต ลูกหนีก้ ารคา้ xx เครดิต ขายสนิ คา้ (ขาย-ส่วนลดการค้า) xx xx ภาษขี าย xx กรณีรบั เงินล่วงหนา้ หรอื เงนิ มัดจากอ่ นสง่ มอบสนิ คา้ xx เดบิต เงนิ สด xx xx xx เครดิต เงนิ รับลว่ งหนา้ /เงนิ มดั จา ภาษีขาย เม่อื สง่ มอบสินคา้ และรับเงินส่วนทเ่ี หลอื เดบิต เงินสด xx เงินรบั ล่วงหนา้ /เงนิ มดั จา xx เครดติ ขายสนิ ค้า ภาษีขาย (ขาย-เงินล่วงหน้า x 7%)

สรปุ การบนั ทึกรายการเกยี่ วกบั การขายสินคา้ 1) บนั ทึกรายการขายเชือ่ ในสมดุ รายวนั 2) บันทกึ รายการในรายงานภาษขี าย 3) บนั ทึกรายการในรายงานสนิ ค้าและวตั ถดุ บิ ตวั อยา่ งการบันทึกบญั ชีภาษีมูลคา่ เพิม่ เก่ียวกบั การขายสนิ ค้า

2. การบันทกึ บญั ชเี กีย่ วกับการใหบ้ รกิ าร การให้บริการความรับผิดในการเสียภาษีมูลค่าเพ่ิม เกิดขึ้นเม่ือได้รับชาระราคาเว้นแต่มีการออกใบกากับภาษีก่อน ดังน้ันกจิ การใหบ้ ริการจึงใช้เกณฑเ์ งนิ สดในการรับรู้ความรับผิด ในการเสียภาษีมูลค่าเพิ่มนอกจากน้ันการให้บริการ อยู่ ในขา่ ยการรับจา้ งของตอ้ งถกู ภาษหี ัก ณ ทจ่ี า่ ย 3% ดว้ ย ความรับผิดในภาษีมูลค่าเพ่ิมสาหรับการให้บริการไม่ สอดคล้องกับการรับรู้รายได้ตามหลักการบัญชีที่ใช้เกณฑ์คง ค้างดังนั้นเม่ือมีการส่งมอบงานจึงควรออกใบแจ้งหน้ีแก่ลูกค้า โดยยังไม่ออกใบกากับภาษี แต่จะออกใบกากับภาษีเม่ือได้รับ ช า ร ะ ร า ค า ห า ก อ อ ก ใ บ ก า กั บ ภ า ษี ก่ อ น ไ ด้ รั บ ช า ร ะ ร า ค า ความรบั ผดิ จะเกดิ ขึน้ เม่ือออกใบกากบั ภาษที ันที

การบนั ทึกบัญชเี กี่ยวกบั การใหบ้ รกิ าร เมอื่ ให้บริการเสร็จและสง่ ใบแจง้ หน้ี เดบิต ลูกหนี้การค้า xxx เครดติ รายได้คา่ บริการ xxx xxx ภาษขี ายยงั ไมค่ รบกาหนด xxx เม่อื ได้รับชาระเงิน และออกใบกากับภาษี xxx เดบติ เงนิ สด xxx ภาษเี งนิ ไดน้ ติ ิบุคคลถกู หกั ณ ท่ีจ่าย xxx เครดิต ลูกหนก้ี ารคา้ เดบิต ภาษีขายยังไม่ครบกาหนด xxx เครดติ ภาษีขาย

3. การบันทึกบัญชีเกี่ยวกับการขายทรัพยส์ นิ หากกจิ การจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพ่ิมได้ซื้อทรัพย์สินเข้า มาใช้ในกิจการต่อมากิจการขายทรัพย์สินนั้นออกไปจะต้อง เรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มจากผู้ซ้ือทรัพย์สินนั้นด้วยเนื่องจาก ความหมายของสนิ คา้ ในระบบภาษีมลู ค่าเพิ่มหมายถึงสินทรัพย์ ท่มี ไี ว้เพ่ือใช้งานด้วย

การบนั ทกึ บญั ชเี กย่ี วกบั การขายทรัพยส์ นิ เดบติ เงินสด xxx คา่ เสอ่ื มราคา-สะสม xxx กาไร/ขาดทนุ จากการขายทรัพยส์ ิน xxx เครดติ สนิ ทรัพย์ xxx xxx ภาษขี าย ตวั อยา่ งการบันทกึ บญั ชีภาษีมูลค่าเพมิ่ เกย่ี วกับการขายสินทรพั ย์

4. การบนั ทึกบญั ชีเก่ียวกับการขายโดยทาสัญญาเช่าซื้อ หรือผ่อนชาระ กิจการท่ีขายสินค้าตามสัญญาเช่าซ้ือหรือสัญญาขาย ผ่อนชาระท่ีกรรมสิทธิ์ในสินค้ายังไม่ได้โอนไปยังผู้ซ้ือเมื่อได้ส่ง มอบสินค้าความรับผิดในการเสียภาษีมูลค่าเพิ่มเกิดข้ึนเม่ือถึง กาหนดชาระราคาค่างวดเว้นแต่ได้รับชาระราคาหรือมีการออก ใบกากับภาษีก่อนแม้ว่าจะยังไม่ได้รับชาระจากผู้ซ้ือผ่อนชาระ หรือผู้เช่าซื้อก็ตามกรมสรรพากรได้ออกหลักเกณฑ์การรับรู้ รายได้รายจ่ายสาหรับ บริษัท หรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซ่ึง ประกอบกิจการให้เช่าซื้อหรือผ่อนชาระที่กรรมสิทธ์ิยังไม่ได้ โอนไปยังผู้ซ้ือและ-มีอายุสัญญาเกินหน่ึงรอบระยะเวลาบัญชี เ พื่ อ ก า ร ค า น ว ณ ก า ไ ร สุ ท ธิ ห รื อ ข า ด ทุ น สุ ท ธิ ต า ม ค า สั่ ง กรมสรรพากรที่ ท.ป. 155/2549 โดยให้มีผลใช้บังคับสาหรับ รอบระยะเวลาบัญชีที่เร่ิมในหรือหลังวันที่ 1 มกราคม 2550 เปน็ ตน้ ไปดงั นี้

(1) การคานวณรายได้และรายจ่ายของ บริษัท หรือ ห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซึ่งประกอบกิจการให้เช่าซื้อ หรือผ่อน ชาระที่กรรมสิทธ์ิยังไม่ได้โอนไปยังผู้ซื้อ และมีอายุสัญญาเป็น หน่ึงรอบระยะเวลาบัญชีให้ใช้เกณฑ์สิทธ์ิ โดยบริษัทหรือห้าง หุ้นส่วนนิติบุคคลน้ันต้องนากาไรท่ีเกิดจากการขายมารวม คานวณเป็นรายได้ท้ังจานวนในรอบระยะเวลาบัญชีท่ีมีการให้ เช่าซ้ือหรือขายผ่อนชาระ สาหรับดอกผลเช่าซ้ือหรือขายผ่อน ชาระให้นามารวมคานวณเป็นรายได้แต่ละงวดตามวิธีการทาง บญั ชที ี่รบั รองทวั่ ไป “ กาไรที่เกิดจากการขาย” หมายความว่าผลต่าง ระหวา่ งราคาขายเงนิ สดกบั ต้นทุนของทรัพย์สินท่ีให้เช่าซ้ือหรือ ขายผ่อนชาระคาว่า“ ดอกผลเช่าซ้ือหรือขายผ่อนชาระ” หมายความว่าผลต่างระหว่างจานวนเงินท้ังสิ้นท่ีต้องจ่ายตาม สญั ญากับราคาขายเงนิ สด (2) การคานวณรายได้และรายจ่ายของ บริษัท หรือ ห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซ่ึงประกอบกิจการขายผ่อนชาระที่ กรรมสิทธไ์ิ ด้โอนไปยงั ผูซ้ อ้ื ทนั ทใี หน้ ารายได้จากการขายมารวม คานวณเปน็ รายได้ท้ังจานวนในรอบระยะเวลาบัญชีที่มีการขาย สินค้า

(3) การคานวณรายได้และรายจ่ายของ บริษัท หรือ ห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลซึ่งเป็นผู้เช่าซื้อหรือผู้ซื้อจากการขายผ่อน ชาระใหใ้ ช้เกณฑ์สิทธิ์โดย บริษัท หรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลน้ัน ต้องนาทรัพย์สินท่ีได้มาโดยการเช่าซ้ือหรือขายผ่อนชาระมา คานวณหักค่าสึกหรอและค่าเส่ือมราคามูลค่าต้นทุนของ ทรัพย์สินนั้นให้ถือตามราคาที่พึงต้องชาระทั้งหมด แต่ค่าสึก หรอและค่าเส่ือมราคาท่ีจะนามาหักในรอบระยะเวลาบัญชี จะต้องไม่เกินค่าเช่าซ้ือหรือราคาท่ีจะต้องผ่อนชาระในรอบ ระยะเวลาบัญชีนั้น

การบันทึกบัญชีเก่ียวกบั การขายโดยทาสญั ญาเช่าซือ้ เมื่อขายสนิ คา้ โดยสัญญาเช่าซือ้ และรับชาระเงนิ ดาวน์ เดบติ เงินสด (เงินดาวน์+vat 7%) xxx ลูกหน้ตี ามสัญญาเชา่ ซ้อื xxx (ค่างวดทคี่ ้าง+vat 7%) เครดติ ขายตามสญั ญาเช่าซือ้ (ราคาเงนิ สด) xxx ดอกผลเชา่ ซอื้ รอตัดบญั ชี xxx (ราคาเงนิ ผอ่ น-ราคาเงินสด) ภาษขี ายท่ียงั ไมค่ รบกาหนด xxx (คา่ งวดท่ีเหลือ x vat 7%) หมายเหตุ การรับรู้ดอกผลเช่าซื้อมาตรฐานการบัญชีให้รับรู้ โดยวิธอี ัตราดอกเบ้ยี ทแ่ี ท้จริง (Effective Interest Method)

การบนั ทึกบญั ชีเกี่ยวกบั การขายโดยทาสญั ญาเช่าซื้อ (ตอ่ ) เมื่อครบกาหนดค่างวดชาระเงนิ และได้รับชาระ เดบติ เงนิ สด xxx เครดิต ลกู หนี้ตามสัญญาเช่าซอื้ xxx เดบติ ภาษีขายท่ียังไมค่ รบกาหนด xxx เครดติ ภาษขี าย xxx เดบติ ดอกผลเช่าซอื้ รอตัดบญั ชี xxx เครดิต ดอกผลเชา่ ซือ้ xxx

การบนั ทกึ บญั ชีเก่ยี วกับการขายโดยทาสัญญาเชา่ ซ้อื (ต่อ) เม่ือได้รับชาระเงินหลังวันครบกาหนดค่างวด วนั ครบกาหนดคา่ งวดความรับผิดในภาษีมูลค่าเพ่มิ เกดิ ขนึ้ เดบติ ภาษขี ายทย่ี งั ไครบกาหนด xxx เครดติ ภาษขี าย xxx เมอ่ื ไดร้ ับชาระเงนิ เดบติ เงินสด xxx เครดิต ลูกหนเี้ ช่าซื้อ xxx ในวันสน้ิ งวด บันทกึ รบั รดู้ อกผลเช่าซอ้ื เดบิต ดอกผลเช่าซอื้ รอตัดบญั ชี xxx เครดิต ดอกผลเชา่ ซอ้ื xxx

5. การบันทึกบญั ชเี ก่ียวกบั ใบเพิ่มหนีแ้ ละใบลดหนี้ ใบเพ่ิมหน้ี (Debit Note) ถือเป็นใบกากับภาษี ประเภทหน่ึงผู้ประกอบการจะออกใบเพ่ิมหนี้ในกรณีที่ ผู้ประกอบการจดทะเบียนขายสินค้าหรือให้บริการและได้นา ภาษีขายไปรวมคานวณเพ่ือเสียภาษีมูลค่าเพิ่มแล้วต่อมามี เหตุการณ์ท่ีทาให้ยอดขายหรือบริการเพิ่มขึ้นเป็นเหตุให้ภาษี ขายเพ่ิมข้ึนให้ผู้ประกอบการจดทะเบียนออกใบเพิ่มหน้ีและ บันทึกเป็นภาษีขายในเดือนภาษีท่ีออกใบเพิ่มหน้ีสาหรับ ผู้ประกอบการท่ีได้รับใบเพิ่มหน้ีให้ถือเป็นภาษีซื้อในเดือนที่ ได้รับใบเพ่มิ หนี้ ใบลดหนี้ (Credit Note) ถือเป็นใบกากับภาษี ป ร ะ เ ภ ท ห นึ่ ง ผู้ ป ร ะ ก อ บ ก า ร จ ะ อ อ ก ใ บ ล ด ห นี้ ใ น ก ร ณี ที่ ผู้ประกอบการจดทะเบียนขายสินค้าหรือให้บริการและได้นา ภาษขี ายไปรวมคานวณเพ่อื เสยี ภาษมี ูลคา่ เพม่ิ ไปแล้วต่อมาหาก มีเหตุการณ์อันเป็นเหตุให้ภาษีขายท่ีคานวณจากมูลค่าของ สินค้าหรือบริการมีจานวนลดลงให้ผู้ประกอบการจดทะเบียน ออกใบลดหน้ีและให้นาภาษีขายที่คานวณจากมูลค่าของสินค้า หรือบริการท่ีลดลงตามใบลดหนี้ดังกล่าวมาหักออกจากภาษี ขายของตนในเดือนภาษีท่ีได้ออกใบลดหนี้นั้น

การบนั ทกึ บัญชีเก่ยี วกบั ใบเพม่ิ หน้ีและใบลดหน้ี เม่ือออกใบเพ่ิมหนี้ เดบิต ลูกหนีก้ ารค้า xxx เครดิต ขายสินค้า (ขาย-สว่ นลดการค้า) xxx ภาษีขาย xxx ผู้ออกใบเพิ่มหนี้ (ผู้ขาย) ต้องนารายการในใบเพ่ิมหนี้เพ่ิม ยอดในรายงานภาษีขาย เมื่อไดร้ บั ใบเพ่มิ หน้ี เดบติ ซือ้ สินค้า xxx ภาษซี ือ้ xxx เครดติ เจ้าหนี้การค้า xxx ผทู้ ไ่ี ดร้ บั ใบเพิ่มหนี้ (ผซู้ ื้อ) ให้ลงรายการเพิ่มยอดในรายงาน ภาษซี อ้ื

การบันทกึ บัญชีเกีย่ วกบั ใบเพ่มิ หนี้และใบลดหน้ี (ตอ่ ) เม่อื ออกใบลดหนี้ เดบิต รบั คนื สินค้าและสว่ นลด xxx ภาษีขาย xxx เครดติ ขายสินค้า xxx ผู้ออกใบลดหน้ี (ผู้ขาย) ให้ลงรายการลดยอดในรายงาน ภาษีขาย เม่อื ได้รบั ใบลดหน้ี เดบติ เจ้าหนีก้ ารคา้ xxx เครดติ สง่ คนื สนิ ค้า xxx ภาษีซื้อ xxx ผทู้ ่ไี ดร้ ับใบลดหนี้ (ผูซ้ ือ้ ) ลงรายการลดยอดในรายงานภาษซี ้อื

6. การบนั ทึกบัญชเี ก่ยี วกับหน้ีสูญ ผู้ประกอบการจดทะเบียนท่ีได้นาภาษีขายจากการขาย เชื่อไปรวมคานวณภาษีเพิ่มและได้ย่ืนแบบ ภ.พ. 30 ของเดือน ที่มีการขายเกิดขึ้นไปแล้วหากไม่สามารถเรียกเก็บเงินจาก ลกู หนไี้ ด้ให้นาภาษีขายท่ีคานวณจากส่วนของหนี้สูญไปหักจาก ภาษีซื้อในเดือนที่เกิดหนี้สูญได้ท้ังนี้เฉพาะลูกหนี้ท่ีเป็นไปตาม หลักเกณฑ์วิธีการและเงื่อนไขที่กาหนดในประกาศอธิบดี กรมสรรพากรเก่ยี วกับภาษมี ูลคา่ เพิ่ม (ฉบบั ท่ี 85) ลูกหนี้รายใด ที่ได้จาหน่ายเป็นหนี้สูญไปแล้วต่อมาเรียกเก็บเงินได้ให้นาภาษี ท่ีคานวณจากส่วนของหนี้สูญได้รับกลับคืนมารวมเป็นภาษีขาย ในเดือนภาษีที่ไดร้ บั ชาระ ตัวอยา่ งการบันทกึ บญั ชีภาษมี ูลค่าเพมิ่ เกยี่ วกับหนส้ี ญู

การบันทึกบญั ชเี ก่ยี วกบั หนีส้ ูญ เมือ่ ตดั หนส้ี ญู เดบิต หนสี้ ูญ xxx ภาษีขาย xxx เครดติ ลูกหนกี้ ารคา้ xxx บนั ทึกบัญชกี ารตดั หนสี้ ูญและให้บันทึกลดยอดในรายงาน ภาษขี าย ตอ่ มาหากหน้สี ูญทต่ี ัดจ่ายเป็นสูญและตอ่ มาได้รบั คืน เดบติ เงนิ สด xxx เครดติ หนส้ี ูญได้รับคืน xxx ภาษขี าย xxx บนั ทกึ บญั ชหี นสี้ ญู รบั คนื และใหบ้ นั ทึกเพ่ิมยอดในรายงาน ภาษขี าย

7. การบันทกึ บญั ชีเก่ียวกับการนาเข้าสินค้า การนาเข้าตามปกติโดยทั่วไปความรับผิดเกิดข้ึนเม่ือ ชาระอากรขาเข้าวางหลักประกันอากรขาเข้าหรือจัดให้มีผู้ค้า ประกันอากรขาเข้าฐานที่ใช้ในการคานวณภาษีมูลค่าเพ่ิมใช้ ราคา C.I.F. ของสินค้าบวกอากรขาเข้าบวกภาษีสรรพสามิต และค่าธรรมเนียมอื่นท่ีกฎหมายกาหนด การบนั ทึกบญั ชเี กย่ี วกบั การนาเข้าสินค้า การบนั ทกึ รายการนาเข้าสนิ คา้ เดบติ ซ้ือสินค้า/สนิ ค้าคงเหลอื xxx เครดติ เจา้ หนี้ตา่ งประเทศ xxx บันทึกการจา่ ยคา่ อากรขาเขา้ และภาษีมลู ค่าเพ่ิมตามใบเสรจ็ ท่กี รม ศลุ กากรออกให้ เดบิต คา่ อากรขาเขา้ xxx ภาษีซอ้ื xxx เครดิต เงนิ ฝากธนาคาร xxx เดบิต เจา้ หน้ีต่างประเทศ xxx กาไร (ขาดทนุ ) จากอตั ราแลกเปลี่ยน xxx เครดติ เงินฝากธนาคาร xxx บันทกึ รายการในรายงานภาษีซอ้ื ตามใบเสรจ็ รับเงนิ ทไี่ ด้จากกรม ศลุ กากรและให้บันทึกรายการในรายงานสนิ ค้าและวตั ถดุ ิบด้วย

8. การบนั ทึกบัญชีเกยี่ วกับการซอ้ื และภาษซี ื้อ ภาษซี ้อื แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคอื 1. ภาษีซื้อเครดติ ได้ 2.ภาษีซ้ือตอ้ งห้าม 1. ภาษีซื้อเครดิตได้ เป็นภาษีซ้ือที่สามารถนาไปหักจาก ภาษีขายในการคานวณภาษีมูลค่าเพิ่มได้โดยต้องเป็นภาษีซื้อท่ี เก่ียวข้องโดยตรงกับการประกอบกิจการเป็นภาษีซ้ือตาม ใบกากับภาษีเต็มรูปท่ีเป็นต้นฉบับมีรายการครบถ้วนสมบูรณ์ แ ละ อ อ ก โ ด ยผู้ มี สิทธิ อ อ ก ใ บ ก ากั บ ภาษีแ ละ ไ ม่ เป็ น ภาษี ซื้ อ ต้องหา้ ม -ภาษีซ้ือประเภทนเ้ี ปน็ ภาษที ีเ่ กดิ จาก -การซอื้ สนิ คา้ -ซื้ อ ท รั พ ย์ สิ น ห รื อ รั บ บ ริ ก า ร ที่ ถู ก เ รี ย ก เ ก็ บ จ า ก ผปู้ ระกอบการจดทะเบียนรายอืน่ -จา่ ยคา่ ใชจ้ ่ายต่าง ๆ -การนาเข้าสนิ ค้า

การบนั ทึกบญั ชเี กย่ี วกบั การซอ้ื สนิ คา้ และการบรกิ าร 1. การบันทึกรายการเกย่ี วกบั การซ้อื สนิ คา้ เมื่อมกี ารซื้อสนิ ค้าหรือสินทรพั ย์ เดบติ ซื้อสนิ ค้า/สนิ ทรัพย์ xx ภาษีซอ้ื xx เครดิต เงินสด/เจ้าหนกี้ ารคา้ xx บนั ทกึ การซอ้ื และจัดทารายงานภาษซี ้อื เมื่อจา่ ยชาระหนใี้ ห้เจ้าหน้กี ารคา้ เดบิต เจา้ หนก้ี ารค้า xx เครดติ เงินสดหรอื เงนิ ฝากธนาคร xx

การบนั ทกึ บญั ชเี กยี่ วกับการซ้อื สนิ ค้าและการบริการ (ตอ่ ) เมือ่ ส่งสินค้าและได้รบั ใบลดหน้ี เดบติ เจ้าหน้ีการค้า xx เครดติ ส่งคนื สินค้า xx ภาษซี อ้ื xx บันทึกการสง่ คืนและจดั ทารายงานภาษีซอื้ เมื่อจ่ายชาระหนี้ให้เจ้าหนี้การค้าและได้รับส่วนลด เงนิ สด เดบติ เจ้าหนก้ี ารค้า xx เครดติ เงนิ สดหรอื เงินฝากธนาคร xx สว่ นลดรับ xx

การบนั ทกึ บญั ชเี กย่ี วกับการซอ้ื สินคา้ และการบริการ (ตอ่ ) 2. การบันทกึ รายการเกย่ี วกับการใชบ้ รกิ ารเปน็ เงินเชือ่ เมอ่ื มีการใชบ้ ริการบนั ทึกคา่ บรกิ ารและไดร้ บั ใบแจง้ หนี้ (ความรับผดิ ยงั ไมเ่ กิด) เดบติ ค่าใช้จา่ ย (ระบุ) xx ภาษซี ้อื ทย่ี งั ไม่ถึงกาหนด xx เครดติ ค่าใช้จ่ายคา้ งจ่าย xx เมอื่ จ่ายชาระคา่ บรกิ ารได้รับใบกากบั ภาษี เดบติ คา่ ใช้จ่ายค้างจ่าย xx เครดติ เงินสดหรือเงินฝากธนาคร xx เดบิต ภาษีซือ้ xx เครดิต ภาษีซ้อื ท่ียงั ไมถ่ ึงกาหนด xx บันทึกการชาระหนี้และจัดทารายงานภาษซี ือ้

2. ภาษีซ้ือต้องห้าม เป็นภาษีซื้อที่ไม่สามารถนาไปหัก ออกจากภาษีขายในการคานวณภาษีมูลค่าเพ่ิมได้ แต่หักเป็น ค่าใช้จ่ายหรือถือเป็นมูลค่าของทรัพย์สินได้(นามาหักในการ คานวณภาษีมูลค่าเพิ่มไม่ได้ แต่หักเป็นรายจ่ายในการคานวณ ภาษเี งินไดน้ ติ บิ ุคคลได้) ภาษซี ือ้ ตอ้ งหา้ มประเภทนี้ ไดแ้ ก่ (1) ภาษีซื้อที่เกิดจากรายจ่ายเพื่อการรับรองหรือเพื่อ การอันมีลักษณะทานองเดียวกัน ได้แก่ ค่ารับรองหรือ ค่าบริการไม่ว่าจะจ่ายเพ่ือการรับรองหรือบริการบุคคลใดเช่น ค่าท่ีพักค่าอาหารค่าเคร่ืองด่ืมค่ามหรสพค่าใช้จ่ายเพ่ือการกีฬา คา่ สิ่งของทใี่ ห้แกบ่ คุ คลซงึ่ ได้รับการรบั รอง (2) ภาษีซ้ือท่ีเกิดจากการซ้ือเช่าซ้ือเช่าหรือรับโอน รถยนต์นั่งและรถยนต์โดยสารที่มีที่น่ังไม่เกิน 10 คนตาม กฎหมายว่าด้วยพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิตและภาษีซ้ือท่ีเกิด จากการซื้อสินค้าหรือการรับบริการที่เก่ียวข้องกับรถยนต์น่ัง และรถยนต์โดยสารท่ีมีที่นั่งไม่เกิน 10 คนตามกฎหมายว่าด้วย พกิ ดั อตั ราภาษีสรรพสามติ

(3) ภาษีซื้อท่ีเกิดจากการซื้อเช่าซื้อเช่าหรือรับโอน รถยนต์นั่งและรถยนต์โดยสารที่มีที่นั่งไม่เกิน 10 คนตาม กฎหมายว่าด้วยพิกัดอัตราภาษีสรรพสามิตเพ่ือใช้หรือจะใช้ใน กิจการท่ีจะต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มต่อมาได้ดัดแปลงให้เป็น รถยนต์นั่งหรือรถยนต์โดยสารที่มีที่น่ังไม่เกิน 10 คนท้ังนี้ เฉพาะท่ีได้กระทาใน 3 ปีนับ แต่เดือนภาษีท่ีได้รถยนต์ไว้ ครอบครอง (4) ภาษีซื้อตามใบกากับภาษีอย่างย่อ (5) ภาษีซื้อท่ีเกิดจากการซื้อทรัพย์สินเพื่อใช้หรือจะใช้ ในกิจการประเภทท่ีไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มหรือภาษีซื้อที่เกิด จากรายจา่ ยของกิจการประเภททไ่ี ม่ต้องเสียภาษมี ลู ค่าเพ่มิ (6) ภาษีซื้อท่ีเกิดจากการก่อสร้างอาคารหรือ อสงั หารมิ ทรพั ยอ์ นื่ เพื่อใช้หรือจะใช้ในกิจการประเภทท่ีตอ้ งเสีย ภาษีมูลค่าเพิ่มและต่อมาได้ขายหรือให้เช่าหรือนาไปใช้ใน กิจการประเภทท่ีไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มท้ังน้ีเฉพาะท่ีได้ กระทาภายใน 3 ปีนับ แต่เดือนภาษีท่ีก่อสร้างเสร็จสมบูรณ์ (7) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีที่มิได้พิมพ์คาว่า“ ใบกากับภาษี \"มิได้ตีพิมพ์ขึ้นหรือมิได้จัดทาข้ึนด้วยระบบ คอมพวิ เตอร์ทั้งฉบับ

(8) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีแบบเต็มรูปท่ีได้จัดทา รวมกับเอกสารทางการค้าอื่นและใบกากับภาษีไม่ใช่ฉบับแรก ของเอกสารดังกล่าวโดยข้อความว่า“ เอกสารออกเป็นชุด” ใน ใบกากับภาษีมิได้ตี พิมพ์ ขึ้น หรือจัด ทาข้ึ นด้ วยระบ บ ค อ ม พิ ว เ ต อ ร์ ใ น ก ร ณี จั ด ท า ใ บ ก า กั บ ภ า ษี ข้ึ น ด้ ว ย ร ะ บ บ คอมพวิ เตอรท์ ง้ั ฉบบั (9) ภาษีซ้ือตามใบกากับภาษีแบบเต็มรูปของสถาน ประกอบการที่เป็นสานักงานใหญ่ซ่ึงสาขาเป็นผู้ออกใบกากับ ภาษีและส่งมอบให้กับผู้ซื้อสินค้าหรือผู้รับบริการโดยไม่มีคาว่า “ สาขาที่ออกใบกากับภาษีคือ ..... \"ไว้ในใบกากับภาษี (10) ภาษีซื้อตามใบกากับภาษีแบบเต็มรูปของสถานี บริการน้ามันที่ไม่ได้ระบุเลขทะเบียนรถยนต์ไว้ในใบกากับภาษี (11) ภาษซี ือ้ ตามใบกากบั ภาษซี ่งึ มรี ายการในใบกากับ ภาษีเปน็ สาเนา (Copy) เวน้ แตก่ รณีใบกากับภาษีท่ีเป็นเอกสาร ออกเป็นชุด