เพลงพรปใหม เน้อื รอง พระเจา วรวงศเธอ พระองคเ จา จกั รพนั ธเพ็ญศริ ิ ทํานอง รัชกาลท่ี ๙ สวัสดีวันปใหมพ า ใหบรรดาเราทา นร่ืนรมย ฤกษย ามดเี ปรมปรีด์ิชน่ื ชม ตา งสุขสมนยิ มยินดี ขาวิงวอนขอพรจากฟา ใหบรรดาปวงทา นสุขศรี โปรดประทานพรโดยปรานี ใหชาวไทยลวนมีโชคชัย ใหบ รรดาปวงทานสขุ สนั ต ทุกวนั ทุกคนื ชน่ื ชมใหสมฤทยั ใหรุง เรืองในวันปใหม ผองชาวไทยจงสวสั ดี ตลอดปจ งมสี ขุ ใจ ตลอดไปนบั แตบัดนี้ ใหส นิ้ ทุกขสุขเกษมเปรมปรีดิ์ สวสั ดีวันปใหมเ ทอญ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ó ผฉูสบอบั น เลอื กเพลงพระราชนิพนธท ชี่ ่นื ชอบมากทสี่ ดุ มารองใหเ พอ่ื นฟง หนา ชั้นเรียน แลวบันทึกขอ มลู ๑. ชอื่ เพลง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒. พระราชนพิ นธโดย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ขน้ึ อยกู ับดุลยพินิจของผสู อน๓. เน�อ้ รอ งกลาวถงึ เรอ่ื งเกย่ี วกบั ……………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔. นกั เรียนพอใจกบั การรอ งเพลงนห�้ รอื ไม พอใจ ไมพ อใจ เพราะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШӺ· ๑. รองเพลงไทยที่ชื่นชอบมา ๑ เพลง แลวใหเ พ่อื นประเมิน มศฐ2./.ต1วั ช(5ว้ี )ดั รายการประเมนิ ผลการประเมนิ ๑) การรอ งตามเน้อ� รอ ง ๒) การเอ้อื นเสยี ง ดี พอใช ควรปรับปรงุ ๓) การแบง วรรคตอนของเนอ้� รอง ๔) การออกเสยี งอกั ขระพยญั ชนะ ขน้ึ อยกู บั ดุลยพินิจของผูสอน.................................... .................................... ...................................... ๕) การแสดงสีหนาทาทาง .................................... .................................... ...................................... .................................... .................................... ...................................... .................................... .................................... ...................................... .................................... .................................... ...................................... ลงชอื่ ……………………………………… ผูประเมนิ ๒. รอ งเพลงไทยสากลมา ๑ เพลง แลวใหเ พ่อื นประเมิน จากน้ันตอบคําถามเก่ียวกบั เพลง รายการประเมนิ ผลการประเมิน ผฉสู บอบั น ๑) การรอ งตามเนอ�้ รอง ๒) การรอ งตามจังหวะและทาํ นอง ดี พอใช ควรปรับปรุง มฐ./ตวั ช้วี ัด ๓) การแบง วรรคตอนของเนอ�้ รอ ง ๔) การออกเสยี งอักขระพยัญชนะ .................................... .................................... ...................................... ศ2.1 (7) ๕) การแสดงสีหนาทา ทาง .................................... .................................... ...................................... .................................... .................................... ...................................... .................................... .................................... ...................................... .................................... .................................... ...................................... ลงชื่อ ……………………………………… ผปู ระเมนิ ๑. เพลงทร่ี อ ง ช่อื .................................................................................................................................................................................................... ๒. เน้�อรอ งกลา วถงึ เก่ยี วกบั เรอื่ ง ข้ึนอยูกับดลุ ยพินจิ ของผสู อน.................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................... ๓๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
แบบทดสอบท่ี ๔ : กา ✗ คาํ ตอบท่ถี ูกที่สดุ ๑. เพลงขบั รอ งตา งจากเพลงบรรเลงอยางไร ๖. เพลงไทยรวมกําลงั เปน เพลงประเภทใด ก. จังหวะ ✗ก. เพลงปลกุ ใจ ข. เพลงลูกกรุง ข. ความไพเราะ ค. เพลงลกู ทงุ ง. เพลงไทย ค. เครือ่ งดนตรี ๗. เพลงใดเปน เพลงไทยสากล ✗ง. มเี สียงนักรอ ง ก. เพลงลาวเส่ียงเทยี น ๒. ขอใดเปน จุดเดนของการรองเพลงไทย ข. เพลงลาวสมเด็จ ก. เสียงรอง ✗ค. เพลงคา นา้ํ นม ✗ข. การเออ้ื น ง. เพลงนกขมิ้น ค. ลีลาทา ทาง ๘. ลักษณะเดน ของเพลงปลุกใจคอื ขอ ใด ง. อารมณ ก. เครื่องดนตรี ๓. เพลงชนดิ ใดมีจงั หวะชาทส่ี ดุ ข. ทํานองเพลง ผฉูสบอบั น ก. เพลงโหมโรง ✗ค. เน้ือหาเนนใหร ักชาติ ข. เพลงจงั หวะชน้ั เดียว ง. เนอ้ื หากลา วถึงเร่ืองรกั ใคร ค. เพลงจังหวะสองช้นั ๙. เพลงใดท่รี ัชกาลท่ี ๙ ทรงพระราชนพิ นธ ✗ง. เพลงจงั หวะสามช้ัน ทาํ นองเพลง ๔. ขอ ใดเปนเครอ่ื งกํากับจงั หวะเพลงไทย ก. เพลงชาตไิ ทย ✗ก. ฉ่งิ ✗ข. เพลงพรปใหม ข. ซอ ค. เพลงสามคั คีชุมนมุ ค. ฉาบ ง. เพลงไทยรวมกาํ ลัง ง. ระนาด ๑๐. เพลงพรปใหม เปนเพลงที่มีเน้อื หาเกี่ยวขอ ง ๕. เพลงไทยสากลตางจากเพลงไทยอยา งไร กบั เร่ืองใด ก. น้าํ เสียง ก. ใหก ําลงั ใจ ✗ข. การเอื้อน ข. ปลกุ ใจใหรักชาติ ค. นักรอ ง ค. ความรัก-ธรรมชาติ ง. เนื้อรอ ง ✗ง. อวยพรใหมคี วามสขุ ๔๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡Ô¨¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä ๑. แบง กลุม กลมุ ละ ๘ คน ใหสมมุตเิ ปน เสยี ง โด เร มี ฟา ซอล ลา ที โด แลว เคล่อื นไหวลกุ ขนึ้ -ลง ตามเสียงที่เพ่อื นพดู ดังนี้ โด เร มี ฟา ซอล ลา ที โด (ตา่ํ ) (สูง) ๑. กกโกดําําาํ (หหหสนนนูง)ดดดใใใหหหเเเพพพืออ่ื่ื่อนนนพพพูดูดูดไไเสลลยีเเสสงยีียตงงาํ่ สตไปงูํ่ามไเสปขาน้ึยีเเสสงอยียีสยงงูกูงสตับโงูา่ํดดุลยโโดดยข((พาตสมินํ่างู เจิ))สขเทยีอรงีงลไมผมาสูี เฟอรซนาียองลซตอาฟมลาลลํามาดี บัเทรี โด(สูง) ฟา ลา ๒. โด(ต่าํ ) ๓. เชน โด(ต่าํ ) ๔. กาํ หนดใหเ พอ่ื นพดู เสยี งสูงไปหาเสียงต่าํ โดยขา มเสียงไมเรียงตามลําดบั เชน โด(สงู ) ผฉูส บอับน ที ซอล มี เร ๕. กาํ หนดใหเ พื่อนพูดเสียงโดยคดิ เสียงเอง รายการประเมนิ ผลการประเมิน ดี พอใช ควรปรับปรุง ๑) การเคล่อื นไหวจากเสียงตํา่ ไปหาสูง ..................................... ……………………….. …………………………. ๒) การเคลอ่ื นไหวจากเสยี งสูงไปหาต่าํ ..................................... ……………………….. …………………………. ๓) การเคลื่อนไหวเสยี ง …เร……ล…า……โ…ด……(ต…วั…อ…ย…า …ง…)…… ..................................... ……………………….. …………………………. ๔) การเคลอื่ นไหวเสยี ง …ท…ี …ฟ…า……เร……(…ต…วั อ……ย…าง…)……… ..................................... ……………………….. …………………………. ๕) การเคล่อื นไหวเสียง …เร……ฟ…า……เร……ล…า……(…ต…ัว…อ…ย…าง…) ..................................... ……………………….. …………………………. ๒. รองเพลงมา ๑ เพลง หนาชั้นเรียน จากนัน้ วาดภาพประกอบตามความหมายเพลง ขึน้ อยกู บั ดลุ ยพินิจของผูสอน ๔๑´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
กา ✗ คําตอบที่ถูกที่สุด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ๑. ประโยคเพลง เกยี่ วของกบั ขอใด ๑ประจําหนวยการเรยี นรทู ่ี ä´Œ¤Ðá¹¹ ¤Ðá¹¹àµçÁ ก. ทํานองเพลง ñð ✗ข. วรรคตอนของเพลง ๖. กีตารจ ดั เปนเคร่ืองดนตรปี ระเภทใด ค. ดนตรีประกอบเพลง ✗ก. เคร่ืองดดี ข. เครือ่ งสี ง. ความหมายของเพลง ค. เครือ่ งตี ง. เครอื่ งเปา ๗. ไมต ีระนาด ควรเกบ็ อยางไร ๒. ขอ ใดเปน เพลงจังหวะเรว็ ก. ใสในตกู ระจก ก. เพลงนกขม้ิน ข. วางบนโตะ ค. แขวนขา งฝา ข. เพลงเขมรกําปอ ✗ง. เกบ็ ไวในราง ค. เพลงลาวดวงเดือน ๘. ขอ ใดคอื ตัวโนต ตัวขาว ผฉสู บอบั น ✗ง. เพลงระบําชาวเกาะ ก. ๓. จงั หวะแบบคู เนน ทจี่ งั หวะใด ✗ข. ✗ก. จงั หวะท่ี ๑ ค. ง. ข. จังหวะที่ ๒ ๙. เปน ตวั โนตใด ค. จังหวะที่ ๑ และ ๒ ✗ก. ตวั เขบต็ หน่ึงชน้ั ง. ไมเ นนจังหวะใด ข. ตวั กลม ค. ตัวขาว ๔. เร มี ฟา ซอล เปน การเคลอ่ื นทท่ี าํ นองใด ง. ตัวดํา ๑๐. เพลงบรรเลงเก่ยี วของเพลงใด ก. แบบกระโดด ก. เพลงตับ ข. เพลงเถา ข. แบบราบเรียบ ค. เพลงเกร็ด ✗ค. แบบขน้ั บันได ✗ง. เพลงโหมโรง ง. แบบซ้ําไปซํ้ามา ๕. ขอใดเปน เครื่องดีด ก. แคน ✗ข. จะเข ค. ซออู ง. ฆอ งวงเลก็ ๔๒ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
ẺºÑ¹·Ö¡¼Å¡ÒÃàÃÕ¹»ÃШÒí ˹‹Ç รายการวัดประเมนิ ผลตามเปาหมายการเรียนรู ประจาํ หนว ยท่ี ๑ คําช้แี จง : ๑. ครูกาํ หนดคะแนนเต็มของกจิ กรรมทีต่ อ งการวัดผลเพ่อื เกบ็ สะสม ๒. ครนู าํ คะแนนจากการวัดผลดานความรู (K) / ทกั ษะกระบวนการ (P) / คณุ ลกั ษณะทพี่ งึ ประสงค (A) ของนักเรยี นแตละคน กรอกลงในตาราง และสรปุ ผลการประเมนิ ๓. ชิน้ งานที่มีเครอ่ื งหมาย * ใหใชป ระกอบการประเมินการอาน คิดวเิ คราะห และเขยี นส่อื ความ รายการประเมนิ รายการเครอ่ื งมือวดั และประเมนิ ผลการเรียนรูข องนักเรยี น คะแนนรวมดาน ดานความรู (K) ดา นทักษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลกั ษณะทีพ่ งึ ประสงค (A) K/P/A ตวั ชว้ี ดั ช้ัน ป.๔ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ประเมนิ ผลสมั ฤทธ์ดิ าน K / P / A เศพล๒ง.๑อย(า๑ง)งาบยอกประโยค - กบเปพ.รทละพทงโัฒี่ยท๑คช่ี นน่ืเขพาชอกลอาง๑บรคแเลิดลวอื บกอรอกง - ศแบิลบปปะระเมินทักษะ - คทแบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค ขทศอี่ฟ๒งงเ.ค๑รอื่(๒งด) นจตําแรทีนใี่กชปใ นระเพเภลทง เใทแศคนลําล๒เนะพื่อ.คอ๑ลนวงงทา(ท๓รี่ขมูปี่ฟ)ึ้นเรแงร-็วลบะขงบบองุทจางิศังยจหทังๆหวขาะวงอกะงาร - จแบกลา.ทกะพทเป่พีัฒ๒รละนงเขาภทอกทฟ่ี าเ๑ง ครครบอ่ืิดองกดชนอ่ืตรี - ศแบิลบปปะระเมินทักษะ - แคทบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค ศโนต๒ด.๑นต(๔รีไ)ทอยาแนละเขสียากนล - ทกบเรกอ .าํทย่ีงนพทวเพอ่ีัฒก๑งลบั เนงพจขแางลัอลกหงะา๒วตระคอแิดบบคง กาํ ถลามุ ม - ศแบิลบปปะระเมินทักษะ - คทแบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค ใศกชับช๒ตว.น๑งเเอส(๕งียง) ทรี่เอหงมเพาะลสงโมดย - บบตกว.ัทนโพทบน่ีัฒรต ๓รททนก่ีขดัาาํอกห๕า๑นรเดคสเขใิดน หยี ลนง - แศบิลบปปะระเมินทักษะ - คแทบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค ผฉูสบอับน - กแขอล. วพ๒ฝัฒก เนรขอยีางกนตาโานรมคต เิดเพพลบลงงทไทท่ี ย๓ - รบกอ .ทงพทเพ่ีัฒ๔ลนงขไาทอกยา๑มรคาิด๑ เพลง - ศแบิลบปปะระเมินทักษะ - คแทบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค ศดแลน๒ะต.ป๑รีอล(ย๖อาด)งใภชถัยแูกลตะอเงกบ็ เครอื่ ง - แเบกคบ.ทรงพอท่ื กง่ีัฒล๒ดมุ นนทขาตาํอกรคีาว๒ราคมสิดะอาด - แศบิลบปปะระเมินทักษะ - ทแคบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค สศาม๒า.ร๑ถใ(ช๗ใ น)กราะรสบอืุ่วเารอดื่ งนรตาวรี - แบเกกล.ทย่ี ะพทวต่ีัฒก๔อบั นบเขพาคอกลาํ ถาง๒ราคมริดอ งเพลง - ศแบิลบปปะระเมินทักษะ - คแทบุณี่พบึงลปปักรรษะะณสเมงะินค สวนที่ ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดานผลการเรียนตามตัวช้วี ัด สวนที่ ๒ คผละงแานนนกจิจากกรรกมาบรูรปณระาเกมาินรฯตนทเี่นอักงเขรียอนงนเลกั ือเกรียน ชื่องาน ............................................................................................. สว นท่ี ๓ คกาะรแทนํานแจบาบกทกดาสรอทบดวสัดอผลบสสัมมั ฤฤททธธิ์ปผิระลจปํารหะนจวาํ ยหทนี่ ว๑ย สรุปผลการประเมินพัฒนาการเรียนรูประจําหนว ย ผาน ไมผาน ๒ พอใช ขอเสนอแนะ ............................................................................................................... ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ผานเกณฑประเมิน ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ......................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................................................ ผูประเมิน ................... / ................... / ................... ☞ หมายเหตุ ครูสามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครหู รือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๔๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
´¹µÃաѺªÕÇÔµ ๒˹Çè ¡ÒÃàÃÕ¹ÃéÙ·èÕ ผฉูสบอับน แผนผังความคดิ ประจําหนวยการเรยี นรทู ่ี ๒ เปา หมายการเรยี นรปู ระจําหนวยท่ี ๒ แหลงที่มาของดนตรีพน้ื เมือง เมอ่ื เรียนจบหนวยน้ี ผูเรยี นจะมคี วามรูค วามสามารถตอ ไปนี้ ดนตรีพน้ื เมอื งทองถนิ� ตางๆ ๑. บอกแหลงท่มี าและความสัมพันธของวิถีชวี ิตไทยท่ีสะทอนใน วิถีชีวติ กบั เพลงทอ งถ�ิน ดนตรแี ละเพลงทอ งถ่ิน ๒. ระบุความสาํ คัญในการอนุรักษส ง เสริมวัฒนธรรมทางดนตรี การอนรุ ักษด นตรไี ทย กดบั นชตวี ริตี คณุ ภาพทพี่ งึ ประสงคข องผเู รียน คุณคางานดนตรี ๑. รูและเขาใจความสัมพันธระหวางดนตรีกับวิถีชีวิต ประเพณี วัฒนธรรมไทย ๒. เหน็ ความสาํ คญั ในการอนุรกั ษส งเสริมวฒั นธรรมทางดนตรี ๔๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
º··èÕ ñ Ç¶Ô ªÕ ÇÕ µÔ ¡Ñºà¾Å§·ÍŒ §¶è¹Ô ขอบขา ยสาระการเรียนรูแ กนกลาง รายวชิ าศิลปะ ช้ัน ป.๔ ตวั ชว้ี ดั ช้ันป สาระพน้ื ฐาน ความรูฝงแนนตดิ ตวั ผูเ รียน มฐ.ศ ๒.๒ (๑) บอกแหลงท่ีมาและความ ● แหลงท่มี าของดนตรีพ้ืนเมอื ง ● ผลงานดนตรพี ้นื เมอื งถกู สรางสรรคจ าก สัมพันธของวิถีชีวิตไทยที่สะทอนในดนตรี ● ดนตรพี น้ื เมืองทอ งถิน่ ตา งๆ และเพลงทองถน่ิ คนในทอ งถน่ิ ซ่งึ มคี วามสัมพันธก ับ วถิ ชี ีวิต ประเพณแี ละวฒั นธรรมของคน ในทองถิ่นนน้ั ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹ ผฉสู บอับน ¹ŒÍ§æ ºÍ¡ä´äŒ ËÁ¤ÃÑºÇ‹Ò Ç§´¹µÃÕã¹ÀÒ¾ ໚¹¢Í§·ÍŒ §¶Ôè¹ã´ áÅÐÊѧࡵ¨Ò¡ÊÔ§è ã´¤ÃºÑ ๔๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
ñ. áËÅ‹§·èÁÕ Ò¢Í§´¹µÃÕ¾é×¹àÁÍ× § ดนตรีพื้นเมือง เปนการสรางสรรค บทเพลง การขบั รอ ง การเลน ดนตรขี องผคู นใน ทอ งถนิ่ ซ่ึงมีประวัติความเปนมาท่ียาวนานกอน สมัยกรุงสุโขทัย โดยเช่ือกันวาดนตรีพ้ืนเมือง เกิดขึ้นจากการท่ีคนเราสามารถรับรู และไดยิน เสียงท่ีเกิดข้ึนตางๆ จากธรรมชาติ เชน เสียง ลมพัด เสียงฟารอง เสียงรองของสัตวตางๆ แลวคนเรากน็ าํ เสยี งไดร ับรูมาประดิษฐดัดแปลง ใหเปนเคร่ืองดนตรีชนิดตางๆ ไดแก เคร่ืองดีด ▲ วงดนตรพี นื้ เมืองภาคอสี าน เครอ่ื งสี เครือ่ งตี และเครอ่ื งเปา เปนวงดนตรีท่ถี ูกสรา งสรรคข ้นึ มาจาก ลักษณะดนตรีพนื้ เมือง มดี ังนี้ คนทองถนิ� ภาคอีสาน ผฉูสบอับน ๑. เปนการบรรเลงที่ใชเครอ่ื งดนตรพี ้นื เมือง และมีจํานวนนอยช้ิน ๒. จงั หวะทํานองเปน แบบงายๆ ไมซ บั ซอน ๓. เนือ้ รอ งเปนภาษาพื้นเมอื ง ไมยาวมาก ๔. ไดรับการถายทอดจากบรรพบรุ ษุ รุนตอ รุน ò. ´¹µÃÕ¾¹é× àÁ×ͧ·ÍŒ §¶è¹Ô µÒ‹ §æ ดนตรีพื้นเมืองแตละทองถิ่นจะมีลักษณะเฉพาะ มีความแตกตางกันไปตามลักษณะ ของวัฒนธรรม ความเปนอยูของคนในแตละทองถิ่น ซึ่งสามารถแบงออกตามภูมิภาคตางๆ ดงั น้ี ๑. ดนตรีพื้นเมืองภาคเหนือ ๓. ดนตรีพ้นื เมอื งภาคกลาง ๒. ดนตรีพ้ืนเมืองภาคอสี าน ๔. ดนตรพี ้นื เมอื งภาคใต วงดนตรพี ื้นเมือง เปนวงดนตรีอยูในทองถิน่ ทีม่ ีเอกลกั ษณเ ฉพาะตัว เครอื่ งดนตรีท่ีใช เลนไมกําหนดตายตัววามีอะไรบาง ขึ้นอยูกับสภาพทองถิ่นน้ันๆ แตจะมีเครื่องดนตรีท่ีเปน สัญลักษณของทองถ่ินเปนตัวหลักในการเลนดนตรี ดังน้ันวงดนตรีพื้นเมืองจึงมีหลายลักษณะ แตกตางกนั ไปตามแตล ะทองถิ่น ๔๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
๑. วงดนตรีพ้ืนเมืองภาคเหนอื วงดนตรีพื้นเมืองภาคเหนือมีหลายรูปแบบ มีท้ังเปน วงดนตรีท่ีบรรเลงท่ัวไป และวงดนตรีบรรเลงประกอบการแสดงตางๆ โอกาสในการแสดงมัก แตกตางกนั ไปตามลักษณะของวงดนตรี เชน วงกลองมองเซงิ เปนวงดนตรีท่ีบรรเลงประกอบ การฟอ นมองเซงิ เปน ตน ซึง สะลอ ▲ วงดนตรีพื้นเมอื งภาคเหนอ� บรรเลงเพลงทม่ี ที วงทํานองเปนเอกลักษณข องตนเอง ๒. วงดนตรีพื้นเมืองภาคกลาง วงดนตรีพื้นเมืองภาคกลาง มีดวยกันหลายวง เชน ผฉสู บอับน วงปพาทยพื้นบาน วงปพาทยนางหงส วงปพาทยมอญ เปนตน โอกาสในการแสดงมีความ แตกตางกันไปตามรูปแบบวงดนตรี เชน วงปพาทยมอญและวงปพาทยนางหงสนิยมใช บรรเลงในงานศพ เปน ตน เครื่องดนตรีที่ใชบรรเลงในวงดนตรีพื้นเมืองภาคกลางท่ีเปนที่รูจัก ไดแก ระนาดเอก ขลุย ซออู จะเข ซอดวง ฆอ งวงใหญ ป ฉิ่ง ฉาบเลก็ กรับ โหมง เปนตน ระนาดเอก ซออู ▲ วงดนตรีพ้ืนเมืองภาคกลาง ไดร บั การยกยอ งใหเปน วงดนตรปี ระจาํ ชาติ ๔๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
๓. วงดนตรีพื้นเมืองภาคอีสาน ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือหรือภาคอีสาน จะมีวง ดนตรีพ้ืนเมืองหลายประเภทดวยกัน เชน วงโปงลาง วงกันตรึม วงตุมโมง วงแคน เปนตน ซ่ึงแตละประเภทจะใชบรรเลงในโอกาสท่ีแตกตางกนั เชน วงตมุ โมงใชบ รรเลงในงานศพ เปนตน เครื่องดนตรีท่ีใชบ รรเลงในวงดนตรีพน้ื เมืองภาคอสี านทีส่ าํ คัญๆ ไดแ ก โปงลาง แคน พณิ โหวด เปนตน พิณ แคน ▲ วงดนตรีพื้นเมอื งภาคอีสาน มกั บรรเลงเพลงท่ีมีจังหวะสนกุ สนาน ผฉูสบอับน ๔. วงดนตรพี ื้นเมืองภาคใต วงดนตรีพนื้ เมืองภาคใต มีวงดนตรีหลายประเภทดว ยกัน เชน วงกาหลอ วงรองเง็ง วงปพาทยชาตรี วงโตะครึม เปนตน แตละประเภทใชบรรเลงใน งานแตกตา งกัน เชน วงดนตรีหนงั ตะลงุ ใชบรรเลงประกอบการแสดงหนังตะลงุ โนรา เปน ตน เคร่ืองดนตรีพื้นเมืองของภาคใตที่เปนท่ีรูจัก ไดแก ทับ รํามะนา กลอง โหมง กลองชาตรี ฆอ งคู เปนตน ฆอ งคู กลองชาตรี ▲ วงดนตรีพน้ื เมืองภาคใต มักแสดงมีรูปแบบการเลนทเ่ี ปนเอกลักษณข องตนเอง ๔๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
นอกจากวงดนตรีพื้นเมืองจะมีความสัมพันธกับวิถีชีวิตของคนที่อยูในทองถิ�นแลว เพลงพื้นเมืองก็จะสะทอนชีวิตของคนในทอ งถน�ิ ดวย เชน เพลงเกย่ี วขาว เพลงเก่ยี วขา ว เปน เพลงพ้ืนเมอื งของทองถิ�นภาคกลาง เปน เพลงท่ีใชร องกันในขณะ ลงแขกเกี่ยวขา ว เพ่อื ใหเกดิ ความสนุกสนาน ลดความเหน�อยลาจากการทํางาน ตวั อยางเพลงเก่ียวขาว (ของเดิม) ตน เสยี ง ชะเอิง เอิงเงย ชะ เองิ เงงิ เงย ผฉูสบอบั น ลกู คู เฮ เอา เฮ เฮ ตนเสียง แขกอาสาท่ีมากส็ าย ทัง้ วัวท้งั ควายพะรงุ พะรัง (เฮ เอา เฮ เฮ) พข่ี ่ีไอเ ผอื กออกหนา อสี รอยระยาตามหลัง ลง พี่ข่ีไอท ยุ ลุยซงิ ไปกระทัง่ นาเอย (เวลาลง รองซํ้าสองครั้ง) (ลูกครู บั ยอ นตน พรอมๆ กนั ) ตน เสียง เก่ียวขาวอยขู างทาง เหน็ สายระยางเปน เชือกชัก พ่ีขอถามนองสาว วา ทําขาวเบาหรอื วา ทําขา วหนัก ลง ขอยมื เคยี วเก่ียวสกั พัก แมคนที่รักกนั เอย ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑. แบงกลมุ ใหศ ึกษาคนควา เกี่ยวกบั ประวัติความเปนมาหรือการกอตั้งวงดนตรี ในทองถิ�นที่ประทบั ใจ แลวนาํ มาเสนอหนาชนั้ เรยี น และบันทึกขอมูล ๑. ชื่อวง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ขน้ึ อยกู บั ดุลยพินจิ ของผูส อน๒. เปน วงดนตรีทองถน�ิ ❍ ภาคเหน�อ ❍ ภาคอสี าน ❍ ภาคกลาง ❍ ภาคใต ๓. ประวัติความเปนมา (อยางยอ ๆ)................................................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔. โอกาสในการแสดง ............................................................................................................................................................................................... ๕. นักเรยี นชอบวงดนตรีน้ห� รือไม ❍ ชอบ ❍ ไมชอบ เพราะ.............................................................................................................................................................................................................................. ๒. ฝก รอ งเพลงพนื้ เมือง แลวออกมารองหนา ชน้ั เรยี น ขนึ้ อยกู บั ดุลยพินจิ ของผูส อน ๔๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШӺ· แบงกลุมศกึ ษาคน ควาประวัติความเปน มาของดนตรพี ้ืนเมอื งในทอ งถิน� ของตนและจดั ทําเปน รายงาน มศฐ2./.ต2วั ช(1ว้ี )ดั โดยใชห ัวขอ การคนควา ดงั น้� ข้นึ อยูกับดุลยพินิจของผสู อน ๑. ชอื่ วงดนตรี ๒. จาํ นวนสมาชิกในวง ๓. วัตถุประสงคในการกอ ต้งั วงดนตรี ๔. เครอื่ งดนตรีท่ีใชบรรเลง ๕. โอกาสในการแสดง หมายเหตุ ครคู วรเปน ผูทีช่ ี้แนะแนวทางในการคนควา รวมถึงเปนผูตดิ ตอ ศิลปน หรือผูน ําชมุ ชน เพอื่ อาํ นวยความสะดวกใหน กั เรยี นไดม โี อกาสสอบถามและเสาะแสวงหาความรู ผฉสู บอบั น แบบทดสอบที่ ๑ : กา ✗ คาํ ตอบท่ถี กู ทส่ี ดุ ๑. ๒. จากภาพ เปนเคร่อื งดนตรี ของวงดนตรขี อ ใด จากภาพ เปน การแสดงดนตรีพื้นเมืองของ ก. วงปพ าทยชาตรี ทองถิน� ใด ข. วงซอพื้นเมือง ✗ก. ภาคใต ✗ค. วงโปงลาง ข. ภาคเหน�อ ค. ภาคอีสาน ง. วงกาหลอ ง. ภาคกลาง ๕๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
๓. ขอ ใดไมใชเคร่อื งดนตรีพ้นื เมอื งของ ๗. ขอใดเปนเพลงพนื้ เมอื งของภาคอีสาน ภาคเหนอ� ก. ซงึ ✗ก. เพลงหมอลาํ ข. สะลอ ข. เพลงอแี ซว ✗ค. โปงลาง ค. เพลงฉอ ย ง. เพลงซอ ง. ตะโลด โปด ๘. จากภาพ เปน เครื่องดนตรีประเภทใด ๔. ขอใดเปน วงดนตรีพ้นื เมอื งของภาคใต ✗ก. เครื่องตี ผฉสู บอับน ท่แี ตเ ดมิ เปนของภาคกลาง ข. เคร่อื งสี ✗ก. วงปพ าทยชาตรี ค. เครื่องดีด ง. เครือ่ งเปา ข. วงกาหลอ ๙. ดนตรีพ้นื เมืองมลี ักษณะอยางไร ค. วงกนั ตรึม ก. ใชเ ครอื่ งดนตรสี ากล ง. วงโปงลาง ๕. ขอ ใดเปน วงดนตรพี ้ืนเมอื งของ ✗ข. ใชเคร่อื งดนตรพี ้นื บาน ภาคเหน�อ ก. วงกันตรึม ค. ชาวตา งชาติเปน คนรอ งนาํ ข. วงโปงลาง ง. เน้อ� รองเปนภาษาองั กฤษ ๑๐. ขอใดเปนวงดนตรีพน้ื เมือง ✗ค. วงซอพืน้ เมือง ก. วงสตริง ข. วงมโหรี ง. วงปพ าทยช าตรี ๖. ขอใดไมเ ปน การอนุรกั ษด นตรีพ้นื เมือง ✗ค. วงกันตรมึ ก. ฟง เพลงดนตรพี น้ื เมอื ง ง. วงเครื่องสาย ข. ชมการแสดงของดนตรีพน้ื เมือง ค. ศกึ ษาเรียนรเู ก่ียวกบั ดนตรีพน้ื เมอื ง ✗ง. นําเคร่ืองดนตรีพื้นเมืองตางๆ ไปขาย ๕๑´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
º··Õè ò ¤³Ø ¤Ò‹ §Ò¹´¹µÃÕ ขอบขา ยสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวชิ าศิลปะ ชัน้ ป.๔ ตัวชว้ี ัดชั้นป สาระพื้นฐาน ความรูฝงแนน ติดตวั ผูเรียน มฐ.ศ ๒.๒ (๒) ระบุความสําคญั ในการอนุรกั ษ ● การอนรุ ักษดนตรีไทย ● ผลงานดนตรีเปนผลงานสรางสรรคข้ึน สงเสรมิ วฒั นธรรมทางดนตรี โดยศิลปน ตางยคุ ตางสมัย ทาํ ใหม คี ุณคา ทางประเพณีวัฒนธรรม จึงควรอนุรักษ ใหส ืบทอดตอไป ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ´ÀÙ Ò¾áŌǺ͡䴌äËÁ¤ÃѺÇÒ‹ ǧ´¹µÃÕä·Â Á¨Õ Ø´à´¹‹ ã¹àÃ×èͧ㴺ŒÒ§ ๕๒ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡ÒÃÍ¹ÃØ ¡Ñ É´ ¹µÃäÕ ·Â ดนตรีไทยเปนส่ิงที่บรรพบุรุษเราไดสรางสรรคกันข้ึนมา ซึ่งไดมีการพัฒนาและ ถายทอดตอๆ กันมา โดยมีรูปแบบลักษณะท่ีบงบอกถึงความเปนดนตรีไทย เชน รูปลักษณ เครื่องดนตรี วิธีการบรรเลง การขับรอง แนวทํานองท่ีมีลักษณะเฉพาะดนตรีไทย จึงถือเปน มรดกทางศิลปวฒั นธรรมทมี่ คี ุณคา และเปนความภาคภูมิใจของคนไทยท้งั ชาติ ดนตรีไทย มีความสําคัญตอวิถีชีวิตคนไทยมาตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบันจะเห็นไดจาก การนําดนตรีไทยเขาไปมีสวนรวมในกิจกรรม หรืองานประเพณีตางๆท่ีจัดข้ึนในชุมชน เชน งานขึ้นบานใหม งานแตงงาน งานศพ งานเฉลิมฉลองตางๆ การเขารวมบรรเลงประกอบ การแสดงชุดตา งๆ เปนตน การสงเสริมและอนุรักษดนตรีไทยจึงมีความสําคัญมาก เพราะถือวาเปนมรดกทาง วัฒนธรรมอยา งหนง่ึ ท่ีควรอยูคูส ังคมไทยใหน านๆ นกั เรยี นอาจมสี ว นอนรุ กั ษดนตรไี ทย ดังน้ี ๑. เขารวมกจิ กรรมทีแ่ สดงดนตรไี ทย เม่ือมโี อกาส ๒. เขาชมนิทรรศการเก่ียวกับดนตรีไทย เพราะจะไดมีความรูเพ่ิมเติม รวมถึงไดรับผฉูสบอับน ประสบการณใหมๆ ดว ย ๓. ฝกขับรอ งเพลงไทยบอ ยๆ จะไดเกิดความชาํ นาญและสอนคนอื่นได ๔. เรียนรกู ารเลน เคร่ืองดนตรไี ทย โดยอาจเริม่ จากฝก เลน เคร่อื งเคาะจงั หวะจนไปถึง เครอ่ื งดนตรที เ่ี ลนยากขึน้ ๕. ถา มีโอกาสอาจจะพดู คุยแลกเปลยี่ นความคดิ เห็นกับศิลปน เพ่ือจะไดม คี วามรูเ พ่ิม ¹¡Ñ àÃÕ¹à¤ÂÁâÕ Í¡ÒÊ㹡Òà ÃÇ‹ Á͹ØÃѡɴ¹µÃÕä·ÂÍÂÒ‹ §äúŒÒ§ ▲ การฝก เลนดนตรีไทย ถือเปนการอนุรักษ ศลิ ปะและวฒั นธรรมไทยท่ีดวี ิธีหน�ึง ๕๓´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑. ดภู าพแลว ตอบคาํ ถาม ❍ ผฉสู บอับน ๑. จากภาพเปนการแสดง ❍✓ ดนตรไี ทย ❍ ดนตรีพืน้ เมอื ง ๒. การแสดงดนตรีในภาพ มลี ักษณะเดน คือ...................ใ..ช....เ ..ค....ร...่ือ....ง...ด....น.....ต....ร....ีไ..ท.....ย......แ...ต.....ง...ก....า...ย...ช....ุด....ไ..ท.....ย.......................... ๓. นักเรียนคิดวา ดนตรีมีคุณคาหรือความสาํ คญั หรอื ไม ❍✓ มี ❍ ไมมี เพราะ ......(..ต.....วั ...อ...ย....า ...ง...).....ด.....น....ต....ร....ใี..ห.....ป....ร...ะ...โ...ย...ช...น.....ต....อ....เ..ร...า...ห....ล....า...ย....อ...ย....า...ง......เ..ช...น........ท....ํา...ใ..ห....เ..ร....า...ส....น.....กุ ....ส....น.....า...น............................... เพลดิ เพลิน ใหค วามรู ใหขอคดิ เปนตน……..................................................................................................................................................................................................................................... ……..................................................................................................................................................................................................................................... ๔. นักเรยี นเคยฟง การบรรเลงดนตรีเหมอื นในภาพหรือไม ❍✓ เคย ❍ ไมเคย ถา เคย รสู กึ ..............(..ต.....วั ..อ....ย....า ..ง....).....เ..ส....ยี....ง...ด....น.....ต....ร...ที....ฟ่ี....ง.......ม...คี....ว...า...ม....ไ..พ....เ..ร....า..ะ......แ...ล....ะ...ร...สู.....กึ ....ภ....มู ...ใิ...จ...ท.....ช่ี ...า..ต.....เิ .ร....า............................. มีดนตรที ี่เปน เอกลกั ษณข องตนเอง……..................................................................................................................................................................................................................................... ๕. นักเรยี นชอบดกู ารแสดงดนตรีไทยหรอื ดนตรพี น้ื เมืองหรือไม ❍✓ ชอบ ❍ ไมชอบ เพราะ ..........(..ต....วั...อ....ย....า..ง....).....ด....ูแ....ล....ว ...ร...ูส.....ึก....เ..พ....ล....ิด....เ..พ....ล....นิ.....แ...ล....ะ...ถ....ือ....เ.ป....น.....ก....า...ร....ส....น.....บั ....ส....น.....นุ.....ด....น....ต.....ร...ไี...ท....ย..................................... หรอื ดนตรีพนื้ เมืองดว ย……..................................................................................................................................................................................................................................... ๕๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
๒. ตดิ ภาพการแสดงดนตรีในประเพณ�หรอื พธิ ีตางๆ มา ๑ ภาพ แลว ตอบคําถาม (ติดภาพ) ขึ้นอยูกับดุลยพินิจของผสู อน ผฉสู บอบั น ๑. ภาพน้เ� ปน การแสดงดนตรีทีเ่ กี่ยวขอ งกับประเพณห� รือพิธี.................................................................................................. ………………....................................................................................................................................................................................................................... ๒. การแสดงดนตรีในภาพ เปนการแสดงดนตรีทองถน�ิ ❍ ภาคเหน�อ ❍ ภาคอีสาน ❍ ภาคกลาง ❍ ภาคใต ❍ อ่นื ๆ........................................................................................................................................... ๓. เครื่องดนตรีที่ใชเลน ประกอบดว ย........................................................................................................................................................... ………………....................................................................................................................................................................................................................... ๔. นกั เรียนคิดวา การแสดงดนตรดี ังกลา วมีความสําคญั ตอประเพณ�หรอื พธิ ีนนั้ หรอื ไม ❍ มี ❍ ไมมี เพราะ.......................................................................................................................................................................... ๕. นกั เรียนเหน็ ดวยหรอื ไม ในการจัดใหม ีงานแสดงดนตรีในงานประเพณ�หรือพิธดี งั กลาว ❍ เห็นดวย ❍ ไมเหน็ ดว ย เพราะ ............................................................................................................................................. ………………… ................................................................................................................................................................................................................... ๕๕´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡Òä´Ô »ÃШӺ· ครใู หน ักเรียนชมวีดิทศั นการแสดงดนตรีไทยหรอื ฟง เพลงไทย แลว ตอบคาํ ถาม มศฐ2./.ต2ัวช(2วี้ )ัด ๑. ความรสู ึกเมือ่ ไดชมวดี ทิ ศั นห รอื ฟงเพลงไทย ❍ ชอบ ❍ ไมช อบ เพราะ............................................................................................................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ขึ้นอยูกับดุลยพินิจของผสู อน๒. การแสดงดนตรีไทยหรอื เพลงไทยแตกตางจากเพลงประเภทอื่นในดาน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓. นักเรยี นเคยชมการแสดงดนตรีไทยมากนอ ยแคไหน ผฉูสบอบั น ❍ บอ ยคร้งั ❍ ไมคอ ยไดช ม ❍ ไมเ คยเลย เหตุผล.......................................................................................................................................................................................................................... ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๔. นกั เรียนคดิ วา เพราะเหตุใดจึงควรสงเสรมิ และอนุรักษดนตรไี ทยใหอ ยคู ูค นไทยตอไป ……………(…แน……ว…ก…า…ร…ต…อ…บ…)…เ…พ…ร…า…ะ…ด…น…ต…ร…ไี …ท…ย……เป……น…ส…่ิง…ท…แ่ี …ส…ด…ง…เ…อ…ก…ล…ัก…ษ……ณ…ข …อ…ง…ค…ว…า…ม…เป…น……ไท……ย………………. …………………………………………แ…ล…ะ…ม…ปี …ร…ะ…ว…ัต…คิ …ว…า…ม…เป…น……ม…าย…า…ว…น…า…น……ท…ํา…ใ…ห…ด …น……ต…ร…ีไท……ย…ม…ีค…ณุ …ค…า………………………. …………………………………………ท…า…ง…ว…ฒั …น……ธ…ร…ร…ม……ค…ว…ร…แก……ก …า…ร…อ…น…ุร…กั …ษ… ………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕. นักเรยี นคดิ วา จะมีวธิ สี ง เสริมและอนรุ ักษด นตรไี ทยอยา งไร ……………(…แน……ว…ก…า…ร…ต…อ…บ…)…๑….……ไป……ชม…ก……าร…แ…ส…ด……ง…ด…น…ต…ร…ไี …ท…ย……เพ……่อื …ส…ง …เส…ร…มิ…ก……าร…แ…ส……ด…ง…ด…น…ต…ร…ีไ…ท…ย……………. …………………………………………๒….……ศ…กึ …ษ…า…ค…ว…า…ม…เป…น……ม…า…ขอ…ง…ด…น……ต…ร…ไี …ท…ย……เพ…อื่…ม…คี…ว…า…ม…ร…ูบ…อ…ก…ต……อ…ล…ูก…ห…ล…า…น…ไ…ด… . …………………………………………๓….……ฝ…ก …เล…น……ด…น…ต…ร…ไี…ท…ย……เ…พ…ื่อ…ส…ืบ…ท…อ…ด……ก…าร…เ…ล…น …ด……น…ต…ร…ีไ…ท…ย…ไ…ด… ………………………. …………………………………………๔….……ส…น…บั …ส……น…นุ …ก…ิจ…ก…ร…ร…ม…ต……า ง…ๆ……ท…เ่ี …ก…่ีย…ว…ก…ับ…ด…น……ต…ร…ีไท……ย……………………………………. ๕๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
แบบทดสอบที่ ๒ : กา ✗ คําตอบที่ถกู ท่ีสุด ๑. ขอ ใดไมใ ชเอกลกั ษณของดนตรีไทย ๖. การอนรุ กั ษดนตรีไทยทาํ ไดโดยวธิ ีใด ก. เน้อ� รอ ง ✗ก. ฝก เลน ดนตรไี ทย ข. การเอ้อื น ข. ฝก เขยี นเน�้อเพลงไทย ✗ค. การจัดเวที ค. สะสมเคร่ืองดนตรีไทย ง. เคร่ืองดนตรี ง. สะสมภาพเคร่อื งดนตรีไทย ๒. ใครชว ยสง เสรมิ อนรุ กั ษดนตรไี ทย ๗. ดนตรีไทยเกยี่ วขอ งกบั ขอใดมากทีส่ ุด ✗ก. เปด ฝกเลน ระนาด ก. ธรุ กิจของไทย ข. ปานฝกเลน กตี าร ✗ข. วัฒนธรรมไทย ค. ปองฝกฟงเพลงสากล ค. การทองเท่ียวไทย ง. ปอนฝก วาดภาพวงดนตรี ง. ชีวติ ประจําวนั ของคนไทย ๓. การเอือ้ น หมายถงึ ขอใด ๘. การไปชมนิทรรศการดนตรไี ทย ก. การรอ งแบบตะโกน ไดประโยชนข อใด ผฉสู บอับน ข. การรองในวรรคสรอย ก. ไดรบั ยกยอ งจากผูอ น่ื ค. การโหร องกอนเขา เนอ้� เพลง ข. รูจ ักเพ่อื นใหมม ากข้นึ ✗ง. การเปลง เสยี งเปนทํานองเพลง ค. ไดร ับการชมเชยจากครู ๔. ดนตรไี ทยไมนยิ มเลนในงานใด ✗ง. ไดความรูเร่อื งดนตรไี ทย ก. งานศพ ๙. การไปชมนิทรรศการดนตรีไทย ข. งานแตง งาน ควรปฏบิ ตั ิอยา งไร ค. งานขึ้นบา นใหม ก. วจิ ารณผลงานดนตรี ✗ง. งานฉลองวันเกิด ✗ข. จดบันทึกความรตู า งๆ ๕. เพราะเหตุใดเราจงึ ควรอนรุ ักษด นตรีไทย ค. ไปพูดคยุ กับเพ่อื นใหม ✗ก. เปน สง�ิ ทมี่ ีคณุ คา ง. ถายรูปกับวงดนตรเี ปน ท่ีระลกึ ข. เปน ส�งิ ทที่ าํ รายได ๑๐. การฝก เลน ดนตรไี ทย ควรเริม� ฝกจากขอ ใด ค. เปน สง�ิ ทีค่ วรยกยอ ง ✗ก. ฉ�งิ ข. ขลุย ง. เปน สิ�งทหี่ าชมไดย าก ค. จะเข ง. ระนาด ๕๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡Ô¨¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÌҧÊÃä ๑. แบง กลมุ ใหแตละกลุมสืบคน ขอ มูลเกีย่ วกับวงดนตรใี นทอ งถิ�นตางๆ และบนั ทึกขอมูล พรอมกับตดิ ภาพประกอบ (ตดิ ภาพ) ขึ้นอยูกบั ดุลยพนิ ิจของผูสอน ผฉูสบอับน ๑. ช่อื วงดนตรี คอื ................................................................................................................................................................................................. ๒. เครือ่ งดนตรที ่ีใชเ ลนประกอบ มดี ังน้� ……................................................................................................................................................................................................................................ ……................................................................................................................................................................................................................................ ๓. โอกาสในการแสดง คือ............................................................................................................................................................................... ……................................................................................................................................................................................................................................ ……................................................................................................................................................................................................................................ ๒. แบงกลุม เขียนคําขวัญรณรงคในการอนุรักษดนตรีไทยลงในกรอบ จากน้ันรวบรวมคําขวัญนําไป จัดปา ยนเิ ทศแสดงเรอื่ งคุณคาของดนตรไี ทยและวธิ กี ารอนุรักษ ข้ึนอยกู ับดุลยพินิจของผูส อน ๕๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
กา ✗ คําตอบที่ถูกที่สุด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ๒ประจาํ หนวยการเรยี นรทู ่ี ä´¤Œ Ðá¹¹ ¤Ðá¹¹àµçÁ ñð ๑. ขอใดเปน เคร่อื งดนตรีพน้ื เมอื งของ ๗. วงดนตรีใดเปนของทางภาคใต ภาคอสี าน ✗ก. วงกาหลอ ก. ซงึ ข. สะลอ ข. วงโปงลาง ค. วงปพาทยม อญ ค. ฆองคู ✗ง. โปงลาง ง. วงสะลอ ซอ ซึง ๘. เพลงทีเ่ กย่ี วขาวสะทอ นวถิ ีชีวติ ของ ๒. ขอใดเปนเครอื่ งดนตรพี น้ื เมอื งประเภท คนทองถ�ินอยางไร ก. รกั เสียงเพลง เคร่ืองเปา ✗ข. มีอาชีพทํานา ✗ก. แคน ข. ซึง ค. อยูใกลแ หลง น้ํา ค. สะลอ ง. โปงลาง ง. ชอบความสนุกสนาน ๙. เพลงในขอใดเปนเพลงทอ งถน�ิ ๓. โปงลางมลี กั ษณะคลา ยกับขอใด ✗ก. เพลงอแี ซว ก. จะเข ✗ข. ระนาด ผฉสู บอับน ข. เพลงพรปใหม ค. ขลยุ ง. ซออู ค. เพลงชาติไทย ง. เพลงรกั เมอื งไทย ๔. กีตารโปรง คลา ยกบั เคร่อื งดนตรีพ้ืนเมอื ง ๑๐. ใครชวยอนุรกั ษด นตรี ก. นดิ เก็บภาพเครือ่ งดนตรี ขอ ใด ข. แตว ชอบสะสมภาพนักรอ ง ค. หนอยฝก วาดภาพวงดนตรี ✗ก. ซงึ ข. สะลอ ✗ง. เกง ชอบชมการแสดงดนตรี ค. แคน ง. โปงลาง ๕. ขอใดเปนเครื่องดนตรพี ้นื เมอื งของ ภาคเหน�อ ก. ขมิ ข. ไวโอลนิ ค. กตี าร ✗ง. สะลอ ๖. ซอดวงเปน เครอ่ื งดนตรที อ งถิ�นใด ก. ภาคเหนอ� ข. ภาคอสี าน ✗ค. ภาคกลาง ง. ภาคใต ๕๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
ẺºÑ¹·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÕ¹»ÃШíÒ˹Nj  รายการวดั ประเมนิ ผลตามเปา หมายการเรยี นรู ประจําหนวยท่ี ๒ คําชี้แจง : ๑. ครกู ําหนดคะแนนเต็มของกจิ กรรมท่ตี องการวดั ผลเพ่ือเกบ็ สะสม ๒. ครูนาํ คะแนนจากการวดั ผลดา นความรู (K) / ทักษะกระบวนการ (P) / คุณลกั ษณะทีพ่ งึ ประสงค (A) ของนักเรยี นแตล ะคน กรอกลงในตาราง และสรุปผลการประเมิน ๓. ชิน้ งานทม่ี เี คร่อื งหมาย * ใหใ ชประกอบการประเมินการอาน คิดวิเคราะห และเขยี นส่อื ความ รายการประเมิน รายการเครอื่ งมอื วัดและประเมนิ ผลการเรยี นรขู องนักเรยี น คะแนนรวมดาน ดา นความรู (K) ดา นทักษะ/กระบวนการ (P) ดา นคุณลักษณะทพ่ี ึงประสงค (A) K/P/A ตวั ชีว้ ัดชนั้ ป.๔ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ประเมนิ ผลสมั ฤทธ์ดิ าน K / P / A ศ ๒.๒ (๑)บอกแหลงที่มา - ก. พัฒนาการคิด - แบบประเมิน - แบบประเมิน และความสัมพันธของวิถี บทที่ ๑ แบงกลุม ศึกษา ทักษะศิลปะ คุณลักษณะ ชีวิตไทยที่สะทอนในดนตรี คนควาประวัติ ที่พึงประสงค และเพลงทองถิ่น ความเปนมาของ ดนตรีพื้นเมืองใน ทองถิ่นตนเองและ จัดทําเปนรายงาน ศ ๒.๒ (๒)ระบคุ วามสาํ คญั - ก. พัฒนาการคิด - แบบประเมิน - แบบประเมิน ในการอนุรักษสงเสริม บทที่ ๒ ชมวีดิทัศน ทักษะศิลปะ คุณลักษณะ วัฒนธรรมทางดนตรี การแสดงดนตรีไทยหรือ ที่พึงประสงค ฟงเพลงไทยแลว ผฉูสบอับน ตอบคําถาม สวนท่ี ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดา นผลการเรียนตามตัวชวี้ ดั สว นท่ี ๒ คะแนนจากการประเมินตนเองของนักเรียน ผลงานกิจกรรมบรู ณาการฯ ที่นักเรียนเลือก ชื่องาน ............................................................................................. สว นที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธิผลประจาํ หนว ย การทําแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ประจําหนวยที่ ๒ สรุปผลการประเมินพฒั นาการเรียนรปู ระจําหนว ย ผาน ไมผาน ๒ พอใช ขอเสนอแนะ ............................................................................................................... ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ผานเกณฑประเมิน ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ......................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................................................ ผูประเมิน ................... / ................... / ................... ☞ หมายเหตุ ครูสามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครูหรือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๖๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
˹Çè ¡ÒÃàÃÕ¹ÃéÙ·Õè ๓¡Ô¨¡ÃÃÁ¹Ò¯ÈÔŻРผฉสู บอับน แผนผงั ความคิดประจําหนว ยการเรียนรทู ี่ ๓ เปาหมายการเรียนรปู ระจําหนวยที่ ๓ พนื้ ฐานนาฏศลิ ป เม่ือเรียนจบหนวยน้� ผูเรยี นจะมีความรคู วามสามารถตอ ไปน้� ๑. ระบทุ ักษะพืน้ ฐานทางนาฏศิลปและการละครท่ีใชสอ่ื ความหมาย การแสดงออกผา น ทาประกอบเพลง ประสาทสัมผัสทงั้ ๕ และอารมณ ภาษาทา ประกอบเพลงปลกุ ใจและ ๒. ใชภาษาทาและนาฏยศัพทห รอื ศพั ททางการละครงายๆ ในการ ภาษาทา เพลงพระราชนพิ นธ นาฏยศัพท การใชศัพทท างการละคร ถา ยทอดเรือ่ งราว ๓. แสดงการเคล่ือนไหวในจังหวะตางๆ ตามความคิดของตน นกาจิ ฏกศรรลิ มป ๔. แสดงนาฏศลิ ปเ ปนคแู ละหมู ๕. เลา ส่ิงทีช่ ื่นชอบในการแสดง โดยเนนจุดสาํ คัญของเรื่องและ สนกุ กบั จังหวะพ้ืนเมอื ง ลักษณะเดนของตวั ละคร นาฏศิลปไทย กจงัาหรเวคะลเพอ่ื นลงไหพวน้ื ปเมระอื กงอบ คณุ ภาพทพี่ ึงประสงคข องผเู รียน การแสดงนาฏศิลปป ระเภทคูแ ละหมู ๑. สามารถแสดงภาษาทา นาฏยศัพทพื้นฐาน การละครเบอ้ื งตน ๒. สรา งสรรคการเคล่ือนไหว การแสดงนาฏศิลปแ ละละครงายๆ ๓. แสดงความคิดเหน็ ในการชมการแสดงและบรรยายความรสู ึกของ การเลา เรอ่ื งจากนิทาน ตนเองท่ีมีตองานนาฏศลิ ป ๖๑´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
º··èÕ ñ ¾é¹× °Ò¹¹Ò¯ÈÔŻРขอบขายสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวชิ าศลิ ปะ ชนั้ ป.๔ ตวั ชี้วัดชน้ั ป สาระพื้นฐาน ความรูฝงแนน ตดิ ตัวผูเรียน มฐ.ศ ๓.๑ (๑) ระบุทักษะพ้นื ฐานทาง ● ภาษาทาและนาฏยศพั ทเ ปนทกั ษะ นาฏศลิ ปแ ละการละครท่ใี ชสอื่ ● การแสดงออกผานประสาทสัมผัสท้ัง ๕ ● ภาษาทา พืน้ ฐานของการแสดงนาฏศิลป ความหมายและอารมณ ● นาฏยศพั ท ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ´ÀÙ Ò¾áŌǺ͡ä´ÁŒ éѤÃÑºÇ‹Ò ¼ÙŒáÊ´§·íÒ·‹Ò·Ò§ Ê×èͤÇÒÁËÁÒÂÇÒ‹ ÍÂÒ‹ §äà ๖๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
ñ. ¡ÒÃáÊ´§ÍÍ¡¼Ò‹ ¹»ÃÐÊÒ·ÊÁÑ ¼ÑÊ·Ñé§ õ การแสดงนาฏศิลปและละคร เปนการแสดงทเี่ นนการเคล่อื นไหวรางกาย การใชเสยี ง และการใชภาษา เพ่อื สอ่ื ความหมายใหผ ูอืน่ ไดรับรูแ ละเขา ใจ ดงั นนั้ ผแู สดงจะตอ งแสดงให สมบทบาท เพ่ือสรางจนิ ตนาการและสอื่ ความคิดของผชู มใหเขาใจตรงกับผแู สดง การแสดงทาทางตางๆ เพ่ือส่ือความหมาย อารมณใหผูชมรับรูน้ัน ผูแสดงจะตองมี ทักษะพื้นฐานในดานการแสดงออกผา นประสาทสมั ผสั ท้งั ๕ คือ ๑. การไดเหน็ เกดิ จากประสาทสัมผสั คอื ตา ๒. การไดก ล่ิน เกดิ จากประสาทสัมผัส คอื จมูก ๓. การไดย นิ เกดิ จากประสาทสัมผสั คือ หู ๔. การไดส มั ผัส เกดิ จากประสาทสมั ผัส คือ ผวิ หนงั ๕. การไดล้ิมรส เกดิ จากประสาทสมั ผสั คอื ลน้ิ ผูแสดงจะตองพัฒนาการใชประสาทสัมผัสท้ัง ๕ ใหเกิดความรับรูตามสภาพตางๆ และนํามาใชสรางสรรคผลงานการแสดง ซ่ึงสามารถแสดงออกทางสีหนาและทาทางตางๆ ได ผฉสู บอับน เชน การแสดงทาทางไดยินเสยี งหรือแอบฟง การแสดงทาทางไดกลน่ิ เหม็น เปนตน ¡ÒÃáÊ´§ÍÍ¡¨Ò¡¡ÒÃÃѺÌ٠໹š ¡ÒÃáÊ´§àÅÂÕ ¹áºº¸ÃÃÁªÒµÔ¢Í§¤¹àÃÒ ÊÒÁÒöãªÊŒ Íè× ¤ÇÒÁËÁÒ¡ºÑ ¼ÙŒªÁä´Œ§‹Ò การแสดงทาทางไดยินเสียงหรือแอบฟง การแสดงทา ทางไดกลิ�นเหมน็ ๖๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ñ แบงกลมุ ฝกแสดงทา ทางตามสถานการณร บั รูผานประสาทสัมผสั ทง้ั ๕ (ตา หู จมูก ลิน้ ผิวหนัง) ท่คี รกู าํ หนด แลว ออกมาแสดงหนา ชนั้ เรยี น ข้นึ อยูกบั ดุลยพินจิ ของผูส อน ò. ÀÒÉÒ·Ò‹ ภาษาทาเปนทักษะพื้นฐานอยางหนึ�งในการแสดงละครหรือการแสดงนาฏศิลปเพราะ เปนการใชทา ทางสอ่ื ความหมายแทนคาํ พดู เพื่อบอกเรอ่ื งราว อารมณ ความรูส ึก โดยผแู สดง ใชก ริ ิยาทา ทางธรรมชาติ หรอื การเลยี นแบบคน สัตว และสิง� ของในการส่อื ความหมายใหผ ชู ม เขา ใจ ผฉสู บอับน ¡ÒÃãªÀŒ ÒÉÒ·‹Ò ÍҨầ‹ Ç¸Ô ¡Õ ÒÃ㪵Œ ÒÁÅ¡Ñ É³Ð ´§Ñ ¹Õé ๑. ใชภาษาทาธรรมชาติ เปนการนําทาทางตามธรรมชาติของคนมาเปนตนแบบใน การสรางสรรคทาทางการแสดง เน�องจากเปนทาทางท่ีใชเปนกิจวัตรประจําวันและคนท�ัวไป เขา ใจไดง าย เชน ฉนั หรือตวั เรา คณุ หรอื เธอ ไป มา เชิญ เรียก เปน ตน การแสดงทา ฉนั การแสดงทา เรยี ก ๖๔ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
๒. ใชภาษาทาเลียนแบบพฤติกรรมทางอารมณ เปนทาทางที่ใชเพ่ือส่ือถึงอารมณและ ความรูสกึ ตา งๆ เชน รัก ดีใจ อาย โกรธ โศกเศรา เปนตน การแสดงทา ดีใจ การแสดงทา โกรธ ๓.ใชภ าษาทา เลยี นแบบคนและสตั ว เปน การทาํ ทา ทางโดยเลอื กใชล กั ษณะเดน ของคน และสัตวที่มีลักษณะเฉพาะไมเหมือนใคร ถาใครเห็นจะสามารถทายหรือบอกไดทันทีวาเปนผฉสู บอบั น อะไร เชน เลียนแบบคนชรา เลยี นแบบลิง เลยี นแบบมา เลยี นแบบนก เปน ตน การแสดงทา มา การแสดงทา คนชรา ¹ŒÍ§æ ÍÒ¨¤´Ô ÊÃÒŒ §ÊÃä· ‹Ò·Ò§àÅÕ¹ẺÊѵǵ‹Ò§æ ä´¹Œ Ð¤ÃºÑ â´ÂÊѧࡵ¡ÒÃà¤ÅèÍ× ¹äËǢͧÁ¹Ñ ๖๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
๔. ใชภาษาทาสื่อความหมายตามหลัก นาฏศิลปไทย เปนการนําทารายรําทางนาฏศิลป หรอื นาฏยศพั ทม าใช เชน การจีบ การตงั้ วง มาใช เพ่ือใหเกิดความสวยงามในการแสดงมากข้ึน เชน การยิม้ หรอื ดีใจ ตวั เรา เดนิ ไป เปน ตน การแสดงทา ต้งั วง ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ò แบงกลมุ แสดงภาษาทาหนา ชั้นเรยี น กลุมละ ๕ ทา บนั ทึกขอมูลและตอบคําถาม (ใหเ พือ่ นกลุมอ่นื ประเมินผล) ผฉูส บอบั น ๑. บนั ทกึ ผลการประเมนิ ภาษาทา ผลการประเมนิ ควรปรบั ปรุง ดี พอใช ๑) …………………………………………………………………………….. …………………………….. ………………………….. ………………………… ขึ้นอยูกับดุลยพนิ จิ ของผูสอน๒) …………………………………………………………………………….. …………………………….. ………………………….. ………………………… ๓) …………………………………………………………………………….. …………………………….. ………………………….. ………………………… ๔) …………………………………………………………………………….. …………………………….. ………………………….. ………………………… ๕) …………………………………………………………………………….. …………………………….. ………………………….. ………………………… ลงช่ือ……………………………………………………………………ผูประเมนิ กลุม ที่ …………………………………………… ๒. ภาษาทาทีน่ ักเรียนชอบแสดงมากทีส่ ดุ คือ …………………………………………………………………………………………….. เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓. นกั เรียนพอใจกบั การแสดงภาษาทา ของกลมุ หรือไม พอใจ ไมพอใจ เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๖๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
ó. ¹Ò¯ÂÈѾ· การรายรํา เปนการดัดแปลงทาทางการเคล่ือนไหวของสิ่งตางๆ ที่อยูในธรรมชาติให สัมพันธกับบทเพลงและจังหวะของเพลง เพื่อใหเกิดความสวยงาม ทารําไทยก็เปนทาท่ี ดัดแปลงมาจากสิ่งตางๆ ในธรรมชาติเชนเดยี วกนั แลวคอ ยๆ ปรับปรงุ ใหด ีข้ึนจนเปน รูปแบบ ท่ีกําหนดเปนแบบแผน และมีลักษณะเฉพาะตามแบบนาฏศิลปไทย ทาทางท่ีปฏิบัติในทาง นาฏศิลปไทยมศี ัพทเฉพาะที่ใชเรียก คอื นาฏยศพั ท นาฏยศพั ท แบง ตามลกั ษณะการใชเปน ๓ หมวด คือ ๑. หมวดนามศัพท เชน ต้งั วง จบี ๒. หมวดกริยาศัพท เชน กลอ มไหล กรายมอื ๓. หมวดเบด็ เตลด็ เชน ตัวพระ ตัวนาง นาฏยศัพทท ่คี วรรูจ ักและฝกปฏบิ ตั ิ มดี งั นี้ ๑. การจบี เปนการใชน้ิวหวั แมม ือกับน้ิวชีม้ าจรดกัน โดยใหป ลายนว้ิ หวั แมม อื มาจรด กับขอสุดทายของปลายนิ้วชี้ (นับจากฝามือขึ้นไป) น้ิวที่เหลือท้ังสามนิ้วเหยียดตรง แลวกรีดผฉสู บอับน ออกไปใหสวยงามคลายพัด การจีบจะตองหักขอมือเขาหาลําแขนเสมอ การจีบมีหลาย ลักษณะ เชน จบี ควํา่ จบี หงาย จบี หลัง ในชนั้ เรียนนี้นําเสนอจีบหงายและจีบควํ่า ดังน้ี จีบหงาย ใหหงายขอมือหักขอมือเขาหาลําแขน แลวทําทาจีบใหปลายน้ิวที่จีบชี้ขึ้น ขา งบน จีบควํ่า ใหค วา่ํ ลําแขนหกั ขอมอื ลง แลว ทําทา จีบใหปลายนิว้ ทีจ่ บี ชี้ลงขา งลาง จีบหงาย การแสดงทา จีบ จบี ควาํ่ ๖๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
๒. การตั้งวง เปนการต้ังลําแขนเปนวงคลายคร่ึงวงกลม แขนงอมือตั้งข้ึน และหัน ฝามอื ออกนอกลําตวั การตั้งวงมีหลายลกั ษณะ เชน ตั้งวงบน ตั้งวงลา ง ตง้ั วงกลาง เปน ตน ในช้ันเรียนนนี้ กั เรยี นจะไดเ รียนรูสองแบบ คือ ตงั้ วงบนและตง้ั วงลา ง ผแู สดงเปน ตวั พระ ผแู สดงเปน ตัวนาง ต้ังวงบน ใหยกแขนออกไปขางลําตัว การแสดงทา ตง้ั วงบน แลวงอแขนใหไดสวนโคง ต้ังมือขึ้นและแบมือ ทั้งส่ีน้ิว โดยใหปลายนิ้วทั้งสี่หันเขาหาศีรษะ น้ิวหัวแมมืองอเขาหาฝามือเล็กนอย พรอมทั้ง หักขอมอื เขาหาลําแขน ต้งั วงลา ง ใหปลายนิ้วทง้ั ส่ีตง้ั อยูร ะดับ ชายพกหรือหัวเข็มขัด น้ิวหัวแมมืองอเขาหา ผฉูสบอับน ฝามือเล็กนอยพรอมทั้งหักขอมือเขาหาลําแขน ใหส วนโคง ของลําแขนหางจากตวั เลก็ นอย การแสดงทา ตัง้ วงลาง ¡Òõ§Ñé ǧº¹ µÑǾÃе§éÑ Ç§ÊÙ§ÃдºÑ á§È‹ ÃÕ ÉÐ µÑǹҧµé§Ñ ǧʧ٠ÃдºÑ ËÒ§¤ÇéÔ ¡Òõ§Ñé ǧŋҧ µÇÑ ¾Ãе§éÑ Ç§Å‹Ò§¡Ò§á¢¹Ë‹Ò§¨Ò¡ÅíÒµÇÑ ÁÒ¡¡ÇÒ‹ µÇÑ ¹Ò§ µÑǹҧ¨ÐµéѧǧÅÒ‹ §¡Ò§á¢¹ËÒ‹ §¨Ò¡ÅíÒµÑÇàÅ硹͌  ๓. การประเทา ใหย กเทา ขึ้นดวยการ การแสดงทา ประเทา ยอเขา น้ําหนักตัวอยูเทาหลัง เปดสนเทาหนา ขึ้นเล็กนอ ย เชิดปลายนิ้วเทา ข้นึ ทุกนวิ้ และใช จมกู เทา (เนอ้ื สวนโคงของฝาเทาท่อี ยูบ ริเวณ โคนนิ้ว) แตะพนื้ เบาๆ แลว ยกข้นึ ทง้ั เทา ๖๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
๔. การกระทุงเทา ใหใชเทาขางใด การแสดงทา กระทงุ เทา ขางหนึ่งยกข้ึนจากพื้นเล็กนอย แลวใชจมูกเทา กระทุงลงท่ีพื้น แลวยกข้ึนทันที หักขอเทา เขาหาหนาแขง นิ้วเทาตึง ขาที่ยืนจะตองยอ เขาลงและดันเขาที่ยกข้ึนออกไปขางหลังให มากทส่ี ดุ ๕.การกระดกเทา เปนทาตอ เนื่องจาก ผฉสู บอับน ทากระทุงเทา โดยการยกเทาหลังขึ้นมาแลว หนบี นองดนั เขาไปขา งหลังมากๆ หกั ขอเทาให ปลายน้ิวชี้ลงดา นลา ง การแสดงทา กระดกเทา ๖. การจรดเทา เปนการใชจมูกเทา หรือสนเทาขางใดขางหนึ่งแตะพ้ืน จากนั้นยก สนเทาสูงพอประมาณ สวนขาอีกขางหนึ่งยืน รบั นํ้าหนกั และยอ เขาท้งั สองลง การแสดงทา จรดเทา ¡Òý¡ƒ ¹Ò¯ÂÈ¾Ñ · ¹¡Ñ àÃÕ¹¨ÐµŒÍ§½¡ƒ º‹ÍÂæ ¨§Ö ¨Ðà¡Ô´¤ÇÒÁªÒí ¹ÒÞáÅÐÊǧÒÁ ๖๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ó ๑. จบั คูก ับเพอ่ื น ฝกแสดงนาฏยศัพทท ี่กาํ หนด และใหค ขู องนักเรียนชวยประเมินผลแลว บนั ทึกขอ มูล นาฏยศพั ท ผลการประเมนิ ควรปรับปรุง ๑) จบี ควํา่ ดี พอใช ๒) จีบหงาย ๓) ตัง้ วงบน ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ๔) ตัง้ วงลา ง ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ๕) ประเทา ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ๖) กระทงุ เทา ผฉูสบอบั น ๗) กระดกเทา ข้นึ อยกู บั ดุลยพนิ จิ ของผสู อน………………………………….. …………………………………. …………………………….. ๘) จรดเทา ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ………………………………….. …………………………………. …………………………….. ลงช่ือ ………………………………………………………………. ผูประเมนิ ๑. ทา ราํ เบ้อื งตน ท่นี ักเรียนคดิ วา ตนเองทําไดด ที ี่สุด ๕ ทาแรก คือ ๑) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๔) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒. ทา ราํ เบ้ืองตนที่นกั เรียนชอบแสดงมากที่สดุ คอื ……………………………………………………………………………………… ๓. นักเรยี นมคี วามสนกุ สนานเพลิดเพลินในการทํากิจกรรม ❍ มี ❍ ไมม ี ๒. ตดิ ภาพหรือวาดภาพการแสดงนาฏยศพั ทท ่ชี น่ื ชอบลงในกระดาษวาดเขยี น แลวฝก ราํ ใหส วยงาม ขึ้นอยกู ับดลุ ยพนิ ิจของผูสอน และออกมาแสดงหนา ชั้นเรียน ๗๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡Òä´Ô »ÃШӺ· ใหผลดั กันออกมาแสดงออกผานประสาทสัมผสั ท้ัง ๕ ภาษาทา และนาฏยศพั ท ทห่ี นาชัน้ เรียน จากนัน้ ใหเพ่อื นประเมนิ ผลและบนั ทกึ ขอ มูล ๑. บนั ทึกผลการประเมิน รายการแสดง ผลการประเมนิ ควรปรับปรุง ดี พอใช ๑. การแสดงออกผา นประสาทสัมผัสทัง้ ๕ ๑) ……………………………………………………………….. ……………………….. ……………………….. ………………………………. ขึน้ อยกู บั ดุลยพินิจของผูสอน๒) ……………………………………………………………….. ……………………….. ……………………….. ………………………………. ๒. ภาษาทา ……………………….. ……………………….. ………………………………. ผฉสู บอับน ๑) ……………………………………………………………….. ……………………….. ……………………….. ………………………………. ๒) ……………………………………………………………….. ๓. นาฏยศัพท ……………………….. ……………………….. ………………………………. ๑) ……………………………………………………………….. ……………………….. ……………………….. ………………………………. ๒) ……………………………………………………………….. ลงช่ือ ………………………………………………………. ผูประเมิน ๒. การแสดงออกท่ีนกั เรียนชอบท่ีสดุ คอื ❍ การแสดงออกผา นประสาทสมั ผสั ทงั้ ๕ ไดแก ทา ……………………………………………………………………………… ❍ ภาษาทา ไดแ ก ทา ……………………………………………………………………………………………………………………………………. ❍ นาฏยศัพท ไดแ ก ทา ………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓. นกั เรยี นพอใจกับการแสดงของตนเองหรือไม พอใจ ไมพอใจ เพราะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๗๑´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
แบบทดสอบที่ ๑ : กา ✗ คําตอบที่ถูกท่สี ดุ ๑. โกรธ ไมพ อใจ ทําทาทางอยางไร ๖. การทําทาถือไมเ ทา เลียนแบบใคร ก. ย้มิ ข. รองไห ก. ตาํ รวจ ✗ข. คนชรา ค. หวั เราะ ✗ง. หนา บงึ้ ตึง ค. หมอ ง. เดก็ ทารก ๒. จากภาพ เปนภาษาทา ๗. ขอ ใดเกี่ยวของกบั นาฏยศัพท เลียนแบบสตั วชนิดใด ก. นาฏศิลปส ากล ✗ก. ลิง ✗ข. นาฏศลิ ปไทย ข. ปลา ค. นาฏศลิ ปท องถิน่ ค. นก ง. นาฏศิลปชาวบา น ง. มา ๘. จากภาพ เปนการแสดง ๓. การไดก ลิน่ เกยี่ วของกับขอ ใด นาฏยศัพทขอ ใด ✗ก. จมกู ข. ตา ผฉูส บอับน ค. ลน้ิ ง. หู ก. ตั้งวง ๔. จากภาพ แสดงเกย่ี วกับ ✗ข. จีบคว่ํา ประสาทสัมผสั ค. จีบหงาย ขอ ใด ง. กลอมไหล ก. การไดเ หน็ ๙. ลกั ษณะการจบี ตองใชน วิ้ ใดเปน สาํ คัญ ข. การไดก ล่ิน ก. นิว้ โปง - นิว้ กอย ค. การไดสัมผสั ข. น้ิวโปง - นวิ้ นาง ✗ง. การไดล้ิมรส ค. นวิ้ โปง - นิ้วกลาง ๕. ขอ ใดเปน ภาษาทาธรรมชาติ ✗ง. นิ้วโปง - นิ้วชี้ ✗ก. ฉนั ๑๐. ลกั ษณะการตั้งวง ตองทําวงแขนอยา งไร ข. ดีใจ ก. ตง้ั ฉาก ค. โกรธ ข. เหยยี ดตรง ง. โศกเศรา ✗ค. ครึ่งวงกลม ง. ชูข้นึ เหนือศีรษะ ๗๒ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
º··Õè ò ·Ò‹ »ÃСͺà¾Å§ ขอบขา ยสาระการเรยี นรแู กนกลาง รายวิชาศิลปะ ชั้น ป.๔ ตวั ชวี้ ดั ช้นั ป สาระพ้ืนฐาน ความรูฝงแนนติดตัวผเู รียน มฐ.ศ ๓.๑ (๒) ใชภาษาทาและนาฏยศัพท ● นาฏศลิ ปไทยเปนการแสดงทต่ี อ งใช หรือศัพททางการละครงายๆ ในการถายทอด ● ภาษาทา ประกอบเพลงปลุกใจ เรื่องราว และเพลงพระราชนพิ นธ ภาษาทา และนาฏยศพั ทในการแสดง ● การใชศ พั ทท างการละคร ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊ¡‹Ù ÒÃàÃÂÕ ¹ ไพรี มคี วามหมายวา ขา ศึก มักใชง านเพลงและบทกลอน เพลงเลอื ดสพุ รรณ ผฉูสบอบั น (สรอย) มาดวยกัน มาดว ยกัน เลอื ดสพุ รรณเอย เลือดสุพรรณ เขา ประจญั อยา ไดพรัน่ เลย เลอื ดสุพรรณเคยหาญในการศกึ เหย้ี มฮกึ กลาสูไ มรูหนี ไมครั่นครา มขามใจตอ ไพรี ผูใ ดมีมีดพราควา มารบ (สรอย) อยูไมสขุ เขามารกุ แดนกระหนํ่า ใหชอกช้ําแสนอนาถชาติไทยเอย เขาเฆ่ียนฆาเพราะวา เห็นเปนเชลย จะนง่ิ เฉยอยูทําไมพวกไทยเรา (สรอย) อนั เมืองไทยเปนของไทยใชข องอน่ื มาตอ สูก คู นื เถอะเราเอย ถึงตวั ตายอยา เสียดายชีวติ เลย มาเถิดเหวยพวกเรามากลา ประจญ (สรอ ย) เชลย เปน คําเรียกผทู ี่ถูกขาศกึ จับตวั ได ¹ÍŒ §æ à¤ÂÃÍŒ §à¾Å§¹ËÕé ÃÍ× äÁ‹ ÅͧªÇ‹ ¡¹Ñ ÃÍŒ §¹Ð¤ÃѺ áÅÇŒ ºÍ¡ÇÒ‹ à¾Å§¹Õãé ËŒÍÒÃÁ³à ¾Å§Í‹ҧäà ๗๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
ñ. ÀÒÉÒ·‹Ò»ÃСͺà¾Å§»ÅØ¡ã¨áÅÐà¾Å§¾ÃÐÃÒª¹Ô¾¹¸ ภาษาทาท่ีใชในการแสดงนาฏศิลป เราสามารถนํามาดัดแปลงใหเปนทารําประกอบ เพลงตางๆ ได เพื่อสอ่ื ถึงความหมายของเพลง และเพ่ือความสวยงามในการแสดง ๑. ทา ประกอบเพลงขอไทยอยเู ปน ไทย เพลงขอไทยอยูเปนไทยเปน เพลงปลกุ ใจท่ฟี ง แลวทําใหเกิดความรูสึกคึกคัก การทําทาประกอบเพลงอาจใชผูแสดงเปนชายหรือหญิงลวน หรือท้งั ชายหญิงแสดงดวยกันก็ได ใชในงานรน่ื เรงิ ตางๆ หรือแสดงสลบั ฉากละคร (เพลงนี้เปน เพลงปลกุ ใจในละครองิ ประวตั ิศาสตร เรอ่ื ง อานภุ าพพอ ขนุ รามคําแหง) เพลงขอไทยอยูเ ปนไทย เนือ้ รอง พลตรีหลวงวจิ ติ รวาทการ ทาํ นอง เพลงมหาชัย ขอไทยเราอยูเปนไทย ขอไทยเราอยคู ูฟา ขอปวงหมูป ระชา ไทยเปนสุข ผฉูสบอับน และสมบูรณพ นู ผล ใครกลามาผจญ ขอใหศัตรทู ุกคน แพภัยมลายไป ทา รําประกอบเพลงขอไทยอยูเ ปนไทย ตอ งใชการกา วเทา ๒ ลกั ษณะ คอื การกา ว ไปขา งหนา และการกา วถอยหลัง ซ่งึ การกา วเทา ดังกลาว มี ๔ จังหวะ ดังนี้ การกาวเทาไปขางหนา การกา วเทา ถอยหลงั จงั หวะท่ี ๑ กา วเทาซา ย จงั หวะที่ ๑ เทาขวาถอยหลัง จงั หวะท่ี ๒ กา วเทา ขวา จงั หวะท่ี ๒ เทาซายถอยหลงั จังหวะท่ี ๓ กา วเทาซาย จังหวะท่ี ๓ เทาขวาถอยหลงั จังหวะท่ี ๔ กา วเทาขวาแตะพน้ื จังหวะท่ี ๔ เทาซายแตะพนื้ *หมายเหตุ เทาใดแตะพื้น เทา น้ันจะตองเร�มิ ตน กาวไปขางหนา หรือถอยหลงั ตอไป ๗๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
อธิบายทาราํ เพลงขอไทยอยเู ปน ไทย ñ ผฉูสบอับน ò ๑. ขอไทยเราอยูเปนไทย ยกมือทาขอ ó ๗๕´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô มอื ขวาสงู ระดบั ศรี ษะ มือซา ยสูงระดับใบหนา ô õ ๒. ขอไทยเราอยูคูฟา มือซายช้ีน้ิวข้ึน ö ดานหนา ระดับศีรษะ งอแขน มอื ขวาเทาสะเอว ๓. ขอปวงหมูประชา มือขวาแบมือ ระดับอก แลวผายมือออกไปดานขวา มือซาย ไขวหลงั ๔. ไทยเปนสุข จีบหงายสองมือระดับ อก งอแขน แลว คลายจบี ไปขา งตวั แขนตงึ ท้งั สองขาง โดยมือทั้งสองตั้งวง หันฝามือออก ขางนอก ๕. และสมบูรณพูนผล มือท้ังสองขาง ต้ังวงระดับอก แลวชอนขอมือและหงายฝามือ ข้ึนจีบหงายสูงระดับอก งอแขนทั้งสองขาง เอียงศีรษะไปทางซายเล็กนอ ย ๖. ใครกลามาผจญ มอื ซายหงายฝามือ แบระดบั เอว (หวั เข็มขดั ) มือขวากาํ มอื ทําทา ทุบบนฝามือซาย
๗. ขอใหศัตรูทุกคน มือซายเคาะนิ้วชี้ ÷ ไปทางดานขางตามจังหวะเพลง มือขวาเทา สะเอว ๘. แพภัยมลายไป หงายฝามือโดยให ø ประสานขางหนา ลักษณะไขวมือ โดยมือขวา ทบั มือซาย แลววาดแขนทงั้ สองออกไปขางตัว ควํ่ามือประสานกันขางหนา ลักษณะไขวมือ มือขวาทบั มือซาย แลวแยกแขนท้งั สองออกไป ขางตวั ควาํ่ มือ งอแขน กดขอ มือลงเลก็ นอ ย ผฉูสบอบั น ¡ÒÃáÊ´§·Ò‹ »ÃСͺà¾Å§¢Íä·ÂÍ‹Ù໹š ä·Â ¹Ñ¡àÃÂÕ ¹¤Çà ·íÒãËŒ¡ÃЩºÑ ¡ÃÐà©§áÅоÌÍÁà¾ÃÂÕ §¡Ñ¹ ¨Ö§¨ÐÊǧÒÁ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ñ แบง กลมุ ใหแสดงทา ราํ ประกอบเพลงขอไทยอยูเปน ไทย หนา ชัน้ เรยี นแลวตอบคําถาม ๑. ภาษาทา ท่ีฝกยากท่ีสุด คือ ……………………………………………………………………………………………………………………………… เเภภพพาารรษษาาาาะะทท……าา ……ทท……่ฝีี่น……กกั ……งเร……ายี…ย…น…ท…ท……่ีส…าํ…ุดไ……ดค……ดอื……ที ………สี่………ดุ……………ค………ือ………………………………………………………………………………ข……้นึ………………อ…………ย……กู…………ับ………………ด…………ลุ …………ย…………พ…………นิ …………ิจ…………ข……อ………ง…………ผ…………สู …………อ…………น………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒. ๓. เพราะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔. นกั เรียนพอใจการแสดงของกลุมนกั เรียนหรือไม พอใจ ไมพ อใจ เพราะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๗๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
๒. ทาประกอบเพลงพรปใหม เพลงพรปใหมเปนเพลงที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทร มหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระราชนิพนธทํานอง เนื้อหาของเพลงไดพูดถึงเร่ืองการอวยพร ใหมคี วามสุขในโอกาสวนั ขน้ึ ปใหม นกั เรียนสามารถทําทาทางประกอบเพลงพรปใหม ไดด ังน้ี เพลงพรปใ หม เนอ้ื รอ ง พระเจา วรวงศเ ธอ พระองคเ จาจกั รพันธเพ็ญศริ ิ ทํานอง รชั กาลท่ี ๙ สวสั ดวี ันปใ หมพา ใหบรรดาเราทา นรนื่ รมย ฤกษย ามดีเปรมปรีดช์ิ น่ื ชม ตางสุขสมนยิ มยินดี ขาวงิ วอนขอพรจากฟา ใหบ รรดาปวงทา นสขุ ศรี โปรดประทานพรโดยปรานี ใหชาวไทยลวนมโี ชคชยั ใหบ รรดาปวงทานสขุ สันต ทกุ วันทุกคืนชื่นชมใหสมฤทยั ใหรุง เรอื งในวันปใ หม ผองชาวไทยจงสวัสดี ตลอดปจงมสี ุขใจ ตลอดไปนับแตบดั นี้ ใหสิ้นทุกขส ขุ เกษมเปรมปรีด์ิ สวสั ดีวนั ปใหมเ ทอญ ผฉูสบอับน ñò สวัสดวี ันปใหมพ า ใหบ รรดาเราทา นร่ืนรมย ó ô ฤกษยามดีเปรมปรดี ิ์ช่ืนชม ตางสขุ สมนยิ มยินดี ๗๗´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
õö ÷ ขา วงิ วอนขอพรจากฟา ใหบ รรดาปวงทา นสุขศรี โปรดประทานพรโดยปราน� ø ù ñð ใหช าวไทยลวนมีโชคชยั ใหบรรดาปวงทานสขุ สนั ต ทกุ วันทุกคนื ชน่ื ชมใหสมฤทยั ññ ñò ñó ผฉูสบอับน ผองชาวไทยจงสวสั ดี ตลอดปจงมีสุขใจ ใหรงุ เรอื งในวนั ปใหม ñõ ñö ñô ตลอดไปนบั แตบ ดั น้� ใหส ้ินทกุ ขส ุขเกษมเปรมปรีด์ิ สวัสดีวันปใหมเทอญ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ò แบงกลมุ ฝกทําทา ประกอบเพลงพรปใ หม จากน้ันออกมาแสดงหนา ชนั้ เรยี น ขน้ึ อยูกับดุลยพินจิ ของผูสอน ๗๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
ò. ¡ÒÃãªŒÈ¾Ñ ·· Ò§¡ÒÃÅФà ละครเปนการแสดงท่ีมีลักษณะเปนเร่ืองราว โดยนําเสนอในรูปแบบที่แตกตางกันไป การแสดงละครไทย เปน อกี รูปแบบหนงึ่ ของการแสดงละคร เนนการใชภ าษาทา ทางทีส่ วยงาม ออนชอย ดังน้ันภาษาทาจึงมีความสําคัญมากในการแสดงละครไทย เพราะนอกจากทําใหการ แสดงมีความสวยงามแลว ยังใชในการส่ือความหมายและเร่ืองราวของการแสดงใหผูชมเขาใจ และไดค วามสนุกสนานเพลดิ เพลิน ตลอดจนสุนทรียภาพในการชมการแสดงอกี ดว ย การใชภาษาทาหรือศัพททางการละครในการส่ือสารความหมายหรือถายทอดเรื่องราว เราจะพบเห็นไดในการแสดงละครไทยแบบตางๆ เชน ละครนอก ละครใน โขน เปนตน ผฉูสบอบั น ▲ การแสดงโขนเปนการแสดงที่มที ารายรําสวยงามประเภทหนง่ึ นักเรียนสามารถฝกแสดงทาหรือศัพททางการละครงายๆ ได ซ่ึงการฝกใหเกิดความ ชํานาญหรือมีทักษะในการแสดงน้ัน นอกจากจะเปนพ้ืนฐานท่ีดีในการฝกการแสดงที่ยากข้ึน ยงั จะชว ยฝก การแสดงทา ใหสวยงามย่ิงขึน้ ดว ย เชน ทา ภมรเคลา ➲ ทาสอดสูงตง้ั วงหนา ➲ ทาพรหมส่ีหนา ➲ ความหมาย ความหมายของทา คือ ความหมายของทาคอื ของทาคอื สวยงาม สงา งาม เจริญรุงเรอื ง รงุ โรจน เคลียคลอ สามัคคี ๗๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ó แบงกลมุ ใหแ ตละกลุมออกมาแสดงละครสนั้ ๆ หนาชนั้ เรียน โดยเนน การใชภาษาทาในการแสดง (ครูใหคําแนะนาํ ในการคดิ เรอื่ งและภาษาทาในการแสดง) ๑. ช่ือเรื่องที่แสดง เรอื่ ง …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒. ภาษาทาที่ใช ประกอบดว ย ๑) ๖)……………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….. ๔๓๒))) ขึ้นอยกู ับดุลยพนิ จิ ของผูส อน๗)……………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………….. ๘)……………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ๙)……………………………………………………………………………. ๕) ๑๐)……………………………………………………………………………. ๓. ความรูสึกของการแสดงของกลมุ ตนเอง พอใจ ไมพ อใจ เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ผฉูสบอบั น ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШ�º· แบงกลุม ใหแ สดงภาษาทา และนาฏยศพั ทประกอบเพลงปลกุ ใจหรือเพลงพระราชนิพนธ มศฐ3./.ต1วั ช(2ว้ี )ัด โดยเลอื กเพลงประกอบเอง (ครูใหค ําแนะนาํ ในการแสดง) ๑. ชื่อเรื่องทแี่ สดง เรอ่ื ง ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. ขน้ึ อยกู บั ดลุ ยพินิจของผสู อน๒. ภาษาทา ที่ใช ประกอบดวย ๑) ๖)…………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ๒) ๗)…………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ๓) ๘)…………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ๔) ๙)…………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ๕) ๑๐)…………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………….. ๓. ความรสู ึกของการแสดงของกลมุ ตนเอง พอใจ ไมพ อใจ เพราะ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๘๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
แบบทดสอบท่ี ๒ : กา ✗ คําตอบทถ่ี กู ท่ีสดุ ๑. เพลงขอไทยอยเู ปน ไทย เปนเพลงใน ๖. การยกมอื พนมไหว เปน ทา ประกอบ ละครเรือ่ งใด เนอ�้ เพลงใด ก. ขนุ ศกึ ✗ก. สวัสดวี นั ปใหมพ า ข. สายโลหิต ข. ตางสขุ สมนยิ มยินดี ค. ผูชนะสบิ ทศิ ค. ตลอดปจ งมสี ุขใจ ✗ง. อานภุ าพพอขนุ รามคาํ แหง ง. ตลอดไปนบั แตบัดน้� ๒. ทา รําประกอบเพลงขอไทยอยูเ ปนไทย ๗. การแสดงทาประกอบเพลงพรปใหม อาศยั การกา วเทา กลี่ ักษณะ ควรทาํ หนาตาอยา งไร ก. ๑ ลกั ษณะ ✗ข. ๒ ลักษณะ ก. บึ้งตึง ข. เครงเครียด ค. ๓ ลกั ษณะ ง. ๔ ลกั ษณะ ค. เศรา สรอ ย ✗ง. ยมิ้ แยมแจม ใส ๓. จากภาพ เปนทา ประกอบ ๘. ศัพทท างการละครที่ใชแ สดงในละครไทย เน้อ� เพลงใด เนน เร่ืองใด ผฉสู บอบั น ✗ก. ความสวยงาม ✗ก. ขอไทยเราอยูเปน ไทย ข. ความแปลกใหม ข. ขอไทยเราอยูคฟู า ค. ความพรอ มเพรยี ง ค. ขอปวงหมปู ระชา ง. ความกระฉับกระเฉง ง. ไทยเปน สขุ ๙. การแสดงชดุ ใดตอ งใชภ าษาทา มากที่สุด ๔. ทา ราํ ประกอบเพลงขอไทยอยเู ปนไทย ก. ละครชาตรี ข. ละครนอก มีการกาวเทา กี่จงั หวะ ค. ละครใน ✗ง. โขน ก. ๑ จังหวะ ข. ๒ จังหวะ ๑๐. ทาพรหมส่หี นามคี วามหมายใด ค. ๓ จังหวะ ✗ง. ๔ จงั หวะ ก. หลอกลวง ๕. เพลงปลกุ ใจ ควรแสดงทาทางอยางไร ✗ข. เจรญิ รงุ เรือง ก. ออ นชอย ข. เช่อื งชา ค. เคลยี คลอ สามคั คี ✗ค. เขม แขง็ ง. เรว็ มาก ง. สวยงาม สงา งาม ๘๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
º··èÕ ó ʹء¡ºÑ ¨Ñ§ËÇоé¹× àÁÍ× § ขอบขา ยสาระการเรียนรูแกนกลาง รายวชิ าศิลปะ ช้นั ป.๔ ตวั ช้วี ดั ชั้นป สาระพนื้ ฐาน ความรฝู งแนนติดตวั ผเู รียน มฐ.ศ ๓.๑ (๓) แสดงการเคลอ่ื นไหว ● การเคล่อื นไหวประกอบจังหวะพื้นเมอื ง ในจังหวะตางๆ ตามความคดิ ของตน ● การเคลือ่ นไหวประกอบจงั หวะ เพลงพื้นเมอื ง ตอ งใหส อดคลองกับจังหวะและทํานอง จึงจะดสู วยงาม ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊ‹¡Ù ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ¹ŒÍ§æ Åͧ´Ùà¤ÃÍè× §´¹µÃÕã¹ÀÒ¾ ºÍ¡ä´äŒ ËÁ¤ÃºÑ Ç‹Ò à»¹š à¤ÃèÍ× §´¹µÃÕ·ŒÍ§¶è¹Ô ã´ ๘๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
¡ÒÃà¤ÅèÍ× ¹äËÇ»ÃСͺ¨Ñ§ËÇÐà¾Å§¾×é¹àÁ×ͧ ดนตรีพื้นเมืองในแตละทองถิ่น มีลักษณะท่ีแตกตางกันตามประเพณีวัฒนธรรมของ คนในทองถิน่ น้ัน จงั หวะทาํ นองดนตรพี ืน้ เมอื งของแตละทอ งถิ่นจงึ มีเอกลักษณเปน ของตวั เอง การเคล่อื นไหวหรอื แสดงทา ประกอบเพลง ควรใหสอดคลอ งกับจังหวะทํานองเพลง ๑. การเคลือ่ นไหวจังหวะเพลงฟอ นเงย้ี ว ฟอ นเงี้ยวเปนการแสดงพืน้ เมืองของชาวเขา เผาหนึ่งที่อยูทางภาคเหนือของไทย การเคล่ือนไหวตามจังหวะเพลงฟอนเง้ียวอยางงายๆ สามารถทําได ดงั น้ี เพลงฟอนเง้ยี ว ขออวยชัยพุทธิไกรชว ยคาํ้ ทรงคณุ เลศิ ลา้ํ ไปทุกทั่วตัวตน จงไดรบั สรรพมงิ่ มงคล นาทานนา ขอเทวาชว ยรกั ษาเถอะ ขอใหอยูสขุ า โดยธรรมานภุ าพเจา เทพดาชว ยเราถือเปน มิง่ มงคล สังฆานภุ าพเจา ชว ยแนะนําผล สรรพมง่ิ ท่ัวไปเทอญ ผฉสู บอับน มงคลเทพดาทุกแหงหน ขอบนั ดลชวยคา้ํ จนุ (ดนตรี) มงแซะ มงแซะ แซะมง ตะลุมตมุ มง (ซํา้ ) จงั หวะ เสียงดนตรี การปฏิบัติ จังหวะที่ ๑ มง กา วเทา ซายไปขา งหนา จงั หวะที่ ๒ แซะ-มง กา วเทา ขวาไปขางหนา จังหวะท่ี ๓ ยา่ํ เทาซายอยูกบั ทพ่ี รอ มยกเทาขวา แซะ แซะ-มง ข้ึนทันที จังหวะที่ ๔ ยืนนิ่งอยูในลักษณะจังหวะท่ี ๓ ตะลุม ตุมมง การฝกกาวเทา ใหก าวเทา ขา งละ ๔ จงั หวะ ตามวิธีการขางตน แลวฝกเปลย่ี นมอื ใน ทาสอดสรอ ยมาลาแปลง โดยการกา วเทา ซา ย มือซายจบี มือขวาต้ังวงกา วเทา ขวา มอื ขวาจีบ มอื ซา ยตั้งวง ๘๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРô
๒. การเคลื่อนไหวจังหวะรองเง็ง รองเง็งเปนการแสดงพื้นบานของชาวไทยมุสลิมท่ี อยูทางภาคใต ซึ่งใชดนตรีประกอบท่ีมีจังหวะคอนขางเร็ว การเคล่ือนไหวตามจังหวะสามารถ ทาํ ไดห ลายแบบตามเพลงที่ใชป ระกอบ ซึง่ นักเรียนสามารถฝกได ดังน้ี ผูแ ผสหู ดญงเิงปน ผแู ผสูชดางยเปน ทาประกอบเพลงรองเง็ง ñ ò ผชู าย เดินเขาไปหาผูห ญงิ แลว โคงตวั ผชู ายและผหู ญงิ ใหเ ดนิ วางสน เทา ผหู ญิง รบั คําเชญิ สลบั ขวาซา ย ออกมาหนา เวทเี ปน คๆู ó ô ผฉูสบอับน เดินมาที่หนาเวที ๖ จังหวะ แลว หมนุ ตัวพรอ มกนั ในจังหวะท่ี ๗ เดินรุก ๖ จังหวะ แลว หนั หนา ตรงในจังหวะท่ี ๘ แลว เดินลงหลงั โดยวางสน เทา ผูชาย เดนิ รกุ เขาหาผหู ญงิ สลับกนั และหมุนตัวในจงั หวะท่ี ๗ และ ๘ ผูหญิง เดินถอยหลัง õö ÷ ผชู ายและผูหญิงหมุนตัว เดินรกุ ๖ จงั หวะ หมุนตัว ในจงั หวะที่ ๗ และ ๘ ผชู าย เดนิ ถอยหลัง ผูชายและผูหญิงหมนุ ตัว ผูหญิง เดินรกุ เขา หาผชู าย ในจังหวะท่ี ๗ และ ๘ ๘๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
ø ù ñð เดนิ เปล่ียนท่ี ยา่ํ เทา แตะเทา ตง้ั แถวเฉ�ยง ผชู าย เดนิ สวนทางเปลีย่ นที่กับ ผชู ายและผูห ญิงจะเดินสวนทางกนั ผูหญิงและผชู ายเดนิ เปนคๆู ๖ จังหวะ แลวกาวเทา จงั หวะที่ ๗ แลวมาจดั แถวเฉ�ยงยืน ผูหญิง และ ๘ แลว ถอนเทา แตะใหม สบั หวา งผูชายและผหู ญิง ผูหญงิ เดินสวนทางเปล่ยี นทีก่ ับ เปนจงั หวะท่ี ๑ ถอยกลบั ที่เดิม ๖ จงั หวะ แลว ถอยจังหวะที่ ผูชาย ๗ และ ๘ ññ ผฉูสบอับน ทา ท่ี ๑ ทาที่ ๒ ทาที่ ๓ ทา เลนเทา เปนชุด ชุดละ ๓ ทาตามแบบ ñò ñó เดนิ เขา มาเปนคูๆ เมื่อจบเพลงตา งๆ ก็โคง ตัว ผูชายและผหู ญิงเดนิ เขา ใหก ัน เปนการเคารพ เปน คูๆ เม่ือทําครบ ¡ÒÃà¤Åè×͹äËǨ§Ñ ËÇÐÃͧà§ç§ ¹Ñ¡àÃÂÕ ¹µÍŒ § ·Òí ÍÂÒ‹ §¾ÃŒÍÁà¾ÃÂÕ §¡Ñ¹¨§Ö ¨Ð´ÙÊǧÒÁ ๘๕´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š ô
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑. แบงกลมุ แสดงการเคล่ือนไหวจังหวะฟอนเงยี้ วหนาชัน้ เรียน แลวใหเ พอ่ื นกลมุ อื่น ประเมินผลและบันทึกผลการประเมนิ รายการประเมนิ ผลการประเมิน ควรปรบั ปรงุ ดี พอใช ๑) ความถูกตองของทา ทาง ขน้ึ อยูกับดลุ ยพินิจของผสู อน……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๒) ความสอดคลอ งกับจงั หวะ ๓) ความพรอ มเพรียง ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๔) ความสวยงามในการเคล่อื นไหว ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๕) ความมอี ารมณรว มในการแสดง ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ผฉสู บอับน ลงชือ่ ……………………………………………………………. ผปู ระเมิน กลมุ ท่ี ………………………………………………………. ๒. แบงกลุม แสดงการเคลอื่ นไหวจังหวะรองเง็งหนาช้ันเรยี น แลว ใหเพือ่ นกลมุ อืน่ ประเมนิ ผล และบันทกึ ผลการประเมนิ รายการประเมนิ ผลการประเมิน ดี พอใช ควรปรับปรงุ ๑) ความถูกตอ งของทา ทาง ข้ึนอยกู ับดุลยพินจิ ของผูสอน……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๒) ความสอดคลอ งกบั จงั หวะ ๓) ความพรอ มเพรียง ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๔) ความสวยงามในการเคลือ่ นไหว ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๕) ความมอี ารมณร ว มในการแสดง ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ลงชอ่ื ……………………………………………………………. ผูประเมนิ กลมุ ที่ ………………………………………………………. ๘๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾²Ñ ¹Ò¡Òä´Ô »ÃШӺ· แบง กลุม คิดทา ประกอบจังหวะพ้ืนเมอื งทช่ี ื่นชอบ แลวออกมาแสดงหนาชนั้ เรยี น มศฐ3./.ต1วั ช(3วี้ )ัด ๑. จงั หวะท่ีเลอื กเคลือ่ นไหวประกอบ คอื จังหวะเพลง …………………………………………………………………………………. เปน จงั หวะพื้นเมอื ง ❍ ภาคเหนือ ❍ ภาคอีสาน ❍ ภาคกลาง ❍ ภาคใต ๒. ทาทางท่ีใชเคล่ือนไหวประกอบ มีดงั นี้ ๑) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๓๒๔))) ขนึ้ อยูกับดุลยพนิ จิ ของผสู อน……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๕) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๓. ระยะเวลาในการฝก ❍ ๓ วัน ❍ ๕ วนั ❍ มากกวา ๕ วัน ผฉูสบอบั น ๔. ผลการแสดง (ใหน กั เรยี นกลมุ อ่ืนหรอื ครปู ระเมิน) รายการประเมิน ผลการประเมิน ดี พอใช ควรปรบั ปรุง ๑) ความถกู ตองของทาทาง ขึน้ อยูก บั ดลุ ยพินจิ ของผูสอน……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๒) ความสอดคลอ งกับจังหวะ ๓) ความพรอมเพรยี ง ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๔) ความสวยงามในการเคลือ่ นไหว ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ๕) ความมีอารมณร วมในการแสดง ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ……………………………….. …………………………….. ……………………………. ลงชื่อ …………………………………………………………….. ผูป ระเมนิ กลุม ท่ี ………………………………………………………. ๕. ความรูสกึ ทม่ี ตี อ การแสดง พอใจ ไมพ อใจ เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๘๗´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРô
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178