เเพพลลงงแนมกงขมมุมน้ิ Action Song G7 C 44 C นั้น ฉนั เหน็ G7 มัน ซม ซาน เหลือ ทน C แมง มมุ ลาย ตวั 5 วัน หน่ึง มนั ถกู ฝน ไหล ลง จาก บน หลงั คา 9 G7 C พระ อา ทติ ย สอ ง แสง ฝน แหง เหือด ไป ลับ ตา 13 G7 C มัน รบี ไต ขึ้น ฝา หัน หลงั มา ทํา ตา ลกุ วาว ผฉูสบอับน เพลเงพHลaงppนyกBขiมrth้นิ day Rober43t HF. Coleman Gm7 C7 F Hap - py birth - day to you Hap-py birth - day to you Hap - py 6 B C7 F birth day dear - (NAHMaEp)- py birth -day to you. from good friendand 11 C7 F B true from old friend and new. May good luck go with you and 16 C7 F C7 hap - pi - ness too Hap - py birth - day to yoCu7 hap - py birth-day to 21 B F you Hap-py birth-day Hap-py birth- day Hap-py birth-day to you ๓๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ò แบง กลมุ ฝกรอ งเพลงไทยสากลหรอื เพลงสากล มากลุม ละ ๑ เพลง จากนั้นออกมาแสดง ทห่ี นา ชัน้ เรียน โดยใหขับรอ ง ๑ คน และสมาชกิ คนอ่นื ใหทาํ ทา ประกอบ (ใหเ พ่อื นกลุมอื่นประเมนิ ผล) เพลงทีร่ อ ง ชอ่ื ………………………………………………………………………………………………………………………………… รายการประเมนิ ผลการประเมิน ดี พอใช ควรปรบั ปรงุ ขนึ้ อยูกับดลุ ยพินจิ ของผสู อน(๑) การรองตามเน�้อรอง.................................... .................................... ……………………………. .................................... .................................... ……………………………. (๒) การรอ งตามจงั หวะและทํานอง .................................... .................................... ……………………………. (๓) การแบงวรรคตอนของเน้�อรอง .................................... .................................... ……………………………. (๔) การออกเสยี งอกั ขระพยญั ชนะ .................................... .................................... ……………………………. (๕) การแสดงสหี นา ทาทาง ลงช่อื ……………………………………… ผปู ระเมิน ผฉสู บอับน กลุมท่ี…………………………………. ó. ¡ÒâѺÃÍŒ §à¾Å§»ÃÐÊÒ¹àÊÂÕ § การรอ งเพลงประสานเสยี ง เปน การขบั รอ งเพลงบทเดยี วกนั โดยใชน กั รอ งตงั้ แต ๒ คน ข้ึนไป แบง นักรองเปนกลุม แตล ะกลมุ ใช ระดบั เสียงและแนวทาํ นองแตกตางกนั การขับรองประสานเสียง เนนการใชนํ้าเสียง ทแ่ี ตกตางกนั เพอ่ื ใหเกดิ ความไพเราะ ๓๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
การรองเพลงประสานเสียง สามารถแบง ลกั ษณะการรอ งไดหลายแบบ เชน ๑. การรองแบบ Round คือ การรองเพลงทํานองเดียว แนวเดียวกัน แตละแนว เริ่มตนรองไมพรอมกัน จึงจบไมพรอมกัน รวมท้ังจะขับรองก่ีรอบก็ไดข้ึนอยูกับการตกลงกัน ในกลุมของผูขบั รอ ง ตวั อยา งแผนภมู ิแสดงการขบั รอ งแบบ Round หองเพลง ๑๒๓๔๕๖๗ กลมุ ท่ี ๑ รอบที่ ๑ รอบที่ ๒ กลุมที่ ๒ รอบท่ี ๑ รอบที่ ๒ กลุมท่ี ๓ รอบที่ ๑ รอบท่ี ๒ ๒. การรอ งแบบ Cannon เปนการรองประสานเสียงแบบซ้ําทอ น ผฉูสบอับน ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ó แบง กลุมเปน ๓ กลุม แลว ฝกรองเพลงประสานเสียงตามขั้นตอนท่กี าํ หนดให เพลง โด เร มี กลมุ ท่ี ๑ กลุม ที่ ๒ กลมุ ที่ ๓ 24 ขเึน้รมิ่อยรูกอโับงดดจุลายกเพรตนิ น จิ ขขมออี งงผบฟสู ทาอเนพลง มี เร โด โด เร มี มี เร โด ๒ วธิ ีปฏบิ ตั ิ ๑) ใหกลุมที่ ๑ เร่ิมตนรองทห่ี อ งท่ี ๑ ๒) เมอื่ กลมุ ที่ ๑ รองถึงหอ งที่ ๒ กลมุ ที่ ๓) เมอ่ื กลมุ ท่ี ๑ รองถึงหองที่ ๓ กลมุ ท่ี ๓ จงึ เร่ิมรองจากตนของบทเพลง เม่ือแตละกลุมรองจบบทแลว ใหขึ้นตนบทอีกเปนรอบที่ ๒ หรือตามตองการ ซึ่งการ ข้นึ ตน บทและจบบทกจ็ ะเหลอื่ มกนั เหมือนรอบแรก ๔๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
การผูกเรื่องราวที่จะแสดงบทเจรจา และบทรอง ลําตัดพัฒนามาจากการสวดสรรเสริญพระเจา ในทันทีทันใด โดยมไิ ดเตรยี มตัวมากอน ทางศาสนาอิสลาม เดิมเลนกันในปตตานีและ ในเขตวัฒนธรรมมลายู ô. ¡ÒâºÑ ÌͧẺ´¹Œ Ê´ การรอ งดน สด เปน การรองถามและตอบ การเกี้ยวพาราสีกัน ซ่ึงลักษณะการรองจะมี การนําเอาวรรคสุดทายของบทท่ีรองไปแลวมารองซํ้าอีก เพื่อใหผูรองคนตอไปสามารถคิด เน้ือรองตอได ตัวอยางการรองดนสดท่ีพบเห็นไดบอยๆ เชน การรองเพลงลําตัด การแหล การรองเก้ียวพาราสีกัน เปนตน การรองลักษณะน้ีตองใชปฏิภาณไหวพริบในการคิดเนื้อรอง ข้ึนสดๆ ไมมีการเตรียมไวลวงหนา นักเรียนสามารถฝกรองเพลงประเภทดนสดไดจาก การแสดงรําเหยอ ย ดงั ตัวอยาง การเทศนท่ีใชเสียงและทํานอง ท่ีมงุ ความไพเราะเปน สําคญั รําเหยอย รําเหยอยหรือเพลงเหยอย เปนศิลปะการแสดง พ้ืนเมืองของจังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งนิยมเลนในเทศกาล ตา งๆ เพอื่ ความสนกุ สนาน การราํ เหยอ ยหรอื เพลงเหยอ ย จะเปน การรองเพลงโตตอบเกี้ยวพาราสกี นั ผฉสู บอับน ตัวอยา ง เนอื้ รอ งเพลงเหยอ ย ▲ ขณะแสดงราํ เหยอย ผูแสดงนําผา ไปคลองคอ ฝายตรงขา ม เพื่อเชญิ ชวนออกมารําดว ย ชาย มาเถดิ หนาแมม า มาเลนพาดผากนั เอย พ่ีต้ังวงไวท า อยา นง่ิ รอชา เลยเอย พ่ีต้ังวงไวค อย อยา ใหว งกรอยเลยเอย เขา มาพาดผา เถิดเอย หญิง ใหพ ี่ย่นื แขนขวา พาดทีอ่ งคนองเอย ชาย พาดเอยพาดลง ไปรํากบั เขาหนอยเอย หญงิ มาเถดิ พวกเรา ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ·Õè ô แบงกลุม ฝกการแสดงรําเหยอยหรอื การแสดงดนสดรปู แบบอ่นื หนาชนั้ เรียนใหเพือ่ นกลุมอ่นื แสดงความคดิ เหน็ ขึน้ อยูก ับดลุ ยพินจิ ของผสู อน ๔๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡Òä´Ô »ÃШӺ· ๑. เลือกฝกขับรองเพลงไทยมา ๑ เพลง แลวออกมาขับรองที่หนาช้ันเรียน จากนั้นใหเพื่อนและ ครแู สดงความคิดเหน็ และประเมนิ ผล มฐ./ตัวชว้ี ัด ๑) เพลงที่รอ ง ชอ่ื …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ศ2.1 (5) เปนเพลงทมี่ ีจงั หวะ ❍ ชน้ั เดยี ว ❍ สองชั้น ❍ สามชน้ั ๒) บันทึกผลการทาํ กจิ กรรมลงในตาราง รายการประเมิน ผลการประเมิน ดี พอใช ควรปรับปรุง ขน้ึ อยูกับดลุ ยพนิ จิ ของผสู อน(๑) การขบั รอ งไดช ัดเจน เตม็ เสียง .................................... .................................... ……………………………. (๒) การออกเสยี งไดถ ูกตองตามหลกั การอาน .................................... .................................... ……………………………. (๓) ความถูกตอ งตามจังหวะทาํ นองเพลง .................................... .................................... ……………………………. (๔) การรอ งเอ้ือน .................................... .................................... ……………………………. ผฉสู บอับน (๕) การแสดงสีหนาทาทาง .................................... .................................... ……………………………. ลงช่อื ……………………………………… ผปู ระเมิน ๒. เลือกฝกขับรองเพลงไทยสากลหรือเพลงสากลมา ๑ เพลง แลวออกมาขับรองที่หนาช้ันเรียน มศฐ2./.ต1วั ช(5ีว้ )ดั จากน้นั ใหเพ่ือนและครแู สดงความคดิ เหน็ และประเมนิ ผล ๑) เพลงทร่ี อ ง ชอื่ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… เปน เพลงที่มจี งั หวะ ❍ ชา ❍ ปานกลาง ❍ เรว็ ๒) บนั ทกึ ผลการทํากจิ กรรมลงในตาราง รายการประเมนิ ผลการประเมิน ดี พอใช ควรปรับปรงุ ขึ้นอยกู บั ดลุ ยพนิ ิจของผสู อน(๑) การขบั รอ งไดช ดั เจน เตม็ เสียง .................................... .................................... ……………………………. (๒) การออกเสียงไดถกู ตอ งตามหลกั การอาน .................................... .................................... ……………………………. (๓) ความถูกตองตามจงั หวะทํานองเพลง .................................... .................................... ……………………………. (๔) ความไพเราะในการขับรอง .................................... .................................... ……………………………. (๕) การแสดงสหี นาทา ทาง .................................... .................................... ……………………………. ลงช่ือ ……………………………………… ผปู ระเมิน ๔๒ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๓. แบงกลุม รวมกันรองดน สดโดยคิดเนอ้� เพลงเอง แลว ออกมาแสดงท่หี นาชน้ั เรียน มฐ./ตวั ชี้วัด และบนั ทกึ ขอ มูล ศ2.1 (6) (เขียนเน้อ� เพลง) ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ขึ้นอยูกบั ดุลยพนิ ิจของผูสอน................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ผฉสู บอับน ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ๑) ผลการแสดงของกลุม (๑) ความคดิ เห็นตอ การแสดง ❍ ดี ❍ พอใช ❍ ควรปรบั ปรุง เพราะ .................................................................................................................................................................................................................................................................. (๒) ขอทคี่ วรปรบั ปรุงในการแสดงคร้ังตอ ไป คอื …………………………………………………………………………………………………………….. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๒) นกั เรียนรสู ึกอยางไรตอ การแสดงครั้งน�้ ❍ ชอบ ❍ ไมชอบ เพราะ ............................................................................................................................................................................................................................................................................... ๓) ประโยชนท ี่ไดรับจากการแสดงครงั้ น้� ไดแ ก ………………………………………………………………………………………………………………………… ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๔๓´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
แบบทดสอบที่ ๔ : กา ✗ คาํ ตอบท่ถี กู ทสี่ ดุ ๑. การขับรองเพลงไทย แตกตา งจากการ ๖. การรอ งประสานเสียงแบบ round เปนการ ขบั รองเพลงสากลในขอ ใด รอ งลกั ษณะใด ✗ก. มีการเอ้ือน ก. รองแบบทอ น ข. ทาํ นอง ✗ข. รอ งแบบวน ค. เน้อื รอง ค. รองแบบดงั ๆ ง. จงั หวะ ง. รอ งแบบเบาๆ ๒. กอ นรองเพลงไทย ผูรอ งควรทําอยา งไร ๗. เพลงชนิดใด มีจงั หวะชา ท่ีสุด ก. จําช่อื เครือ่ งดนตรี ก. เพลงช้ันเดียว ข. เพลงสองชนั้ ข. อานโนต เพลงไทย ✗ค. เพลงสามช้ัน ง. เพลงโหมโรง ค. จาํ ชือ่ นกั ดนตรี ๘. การประสานเสียงใหเ กิดความไพเราะ ✗ง. ศกึ ษาเนื้อเพลง ควรยดึ หลักขอ ใด ๓. การขบั รองเพลงไทย ควรนงั่ อยา งไร ✗ก. ความกลมกลืนของเสยี ง ผฉูสบอับน ก. นั่งชันเขา ข. จาํ นวนผูประสานเสยี ง ข. นั่งคกุ เขา ค. เครอ่ื งดนตรที ่ีใชเลน ง. ความดงั ของเสียง ✗ค. นั่งพับเพียบ ๙. การขบั รองเพลงบนเวที ไมควรปฏบิ ตั ติ น อยา งไร ง. น่งั ขัดสมาธิ ก. หนา ตายมิ้ แยม แจม ใส ๔. การรองเพลงไทยสากล ควรฝกฝนส่งิ ใด ข. แตงกายสุภาพเรียบรอ ย ก. ฝกการเอ้อื นเสยี ง ✗ค. ตามองท่พี ้นื เวทีตลอดเวลา ข. ฝกเลนเคร่อื งดนตรี ง. สบตาและกวาดสายตาไปท่ีผชู ม ค. ฝกการเตนตามจงั หวะ ๑๐. ขอ ใดเปน เพลงท่ีใชร ปู แบบการรอ งแบบดน สด ✗ง. ฝก รองตามจงั หวะทํานองเพลง ๕. เพราะเหตใุ ด นักรอ งจึงควรออกเสียงอกั ขระ ใหชัดเจน ✗ก. เพลงอีแซว ✗ก. ทาํ ใหผ ฟู งเขาใจความหมายชัดเจน ข. เพลงชาตไิ ทย ข. ทาํ ใหผ ูฟง ไมเกดิ ความเบอ่ื หนาย ค. เพลงหมแี พนดา ค. ทาํ ใหรองไดพรอ มเพรียง ง. เพลงกลอมเดก็ ง. ทําใหรองไดร ะยะเวลานาน ๔๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
º··Õè õ ¡ÒúÃÃàŧáÅСÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä· Ò§´¹µÃÕ ขอบขา ยสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวิชาศลิ ปะ ช้นั ป.๕ ตัวช้ีวัดช้ันป สาระพ้นื ฐาน ความรูฝงแนน ติดตัวผูเรยี น มฐ.ศ ๒.๑ (๔) ใชเ ครือ่ งดนตรีบรรเลงจังหวะ ● การบรรเลงเครอ่ื งประกอบจังหวะ ● การใชเคร่ืองดนตรีในกิจกรรมทางดนตรี และทาํ นอง ● การบรรเลงทาํ นองดว ยเครือ่ งดนตรี มฐ.ศ ๒.๑ (๗) ใชดนตรีรวมกับกิจกรรมใน ● การบรรเลงดนตรีประกอบกจิ กรรม ตางๆ ควรเลือกใชใหเหมาะสม รวมท้ัง การแสดงออกตามจนิ ตนาการ นาฏศลิ ป ใชวิธีการท่ีถูกตองในการบรรเลงใหเกิด ● การสรา งสรรคเ สยี งประกอบการเลาเรอ่ื ง ความไพเราะ ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉสู บอบั น ¹ÍŒ §æ ¤Ô´Ç‹Ò¡ÒÃ㪴Œ ¹µÃÕ»ÃСͺ¡ÒÃáÊ´§ ¹Ò¯ÈÔÅ»ìÁÕ»ÃÐ⪹ÍÂÒ‹ §ääÃѺ ๔๕´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
ñ. ¡ÒúÃÃàŧà¤Ã×Íè §»ÃСͺ¨Ñ§ËÇÐ เคร่ืองประกอบจังหวะเปนเคร่ืองดนตรีท่ีใชบรรเลงประกอบจังหวะ มีเสียงแบบเดียว หรือสองแบบ ไมส ามารถไลระดับเสียงได ๑. การบรรเลงเครอื่ งประกอบจังหวะของดนตรีไทย เครื่องประกอบจังหวะหรือเครื่องกํากับจังหวะของดนตรีไทย สวนมากมักมีเสียง สูงและตํ่าไมถึง ๗ เสียง เคร่ืองดนตรีไทยที่ใชบรรเลงจังหวะท่ีนักเรียนควรรูจัก มีหลายชนิด เชน ฉิง� ๑) ฉ่ิง ใชตีกํากับจังหวะของทํานอง เพลงใหด าํ เนินไปโดยสม่ําเสมอ ซ่งึ อาจเปลย่ี นแปลง ลกั ษณะการตไี ปตามจังหวะและทาํ นองของเพลง ผฉูสบอับน ๒) ฉาบ ใชตีประกอบจังหวะของ ทาํ นองเพลง ฉาบมี ๒ ขนาด ไดแ ก ฉาบใหญ ใชตี ตามจังหวะตกของการบรรเลงทํานองเพลง และ ฉาบ ฉาบเลก็ ใชต ขี ดั จงั หวะหยอกลอ กบั ฉง่ิ เพอ่ื เพม่ิ สสี นั ในการบรรเลงเพลงไทย ๓) กรับเสภา ใชตีกํากับจังหวะ โดยเฉพาะการแสดงขับเสภา มักตีควบคูไปกับฉิ่ง เชน ตีฉ่ิงลงเสยี ง “ฉับ” กจ็ ะตกี รบั ๑ ครงั้ เปนตน กรบั เสภา กลองทดั ๔) กลองทัด ใชตีกํากับจังหวะหนา- ทับ โดยตีใหสัมพันธกับตะโพน เพื่อควบคุมความ ๔๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ ชาหรือเรว็ ของทํานองเพลง
๕) ตะโพน ใชตีกํากับจังหวะ หนาทับ โดยตีสอดสลับใหสัมพันธกลมกลืน กับกลองทัด ทําหนาที่ควบคุมความชาหรือ เรว็ ของทาํ นองเพลง ตะโพน ๖) โทน รํามะนา ใชตีกํากับจังหวะ ราํ มะนา หนาทับ โดยตีสอดสลับใหสัมพันธกลมกลืนกัน โทน และควบคมุ ความชาหรือความเร็วของทํานองเพลง เหมอื นกบั ตะโพน ๒. การบรรเลงเคร่อื งประกอบจังหวะของดนตรสี ากล เครื่องประกอบจังหวะของดนตรีสากล สวนมากจัดอยูในเคร่ืองดนตรีประเภท ผฉูสบอับน เครอ่ื งกระทบ ซ่งึ มหี ลายชนิด เชน ๑) ฉาบ เปนเครื่องดนตรีประกอบ จังหวะ ใชต คี วบคมุ จงั หวะในการบรรเลงเพลงสากล มกั จะเหน็ ในขบวนพาเหรด มลี กั ษณะเสยี งดงั กงั วาน เนอ่ื งจากทาํ ดวยโลหะ ฉาบ ๒) กลองใหญ ใชตีกํากับจังหวะ ซ่ึงมี ความหนักแนน บางคร้ังอาจใชรัวเพื่อใหเกิดความ ตื่นเตน เรา ใจได กลองใหญ ๔๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๓) กลองทิมพะนี เปนเครื่องดนตรี ที่ใชบรรเลงเพ่ือควบคุมความชาหรือเร็วของ บทเพลง มรี ะดบั เสยี งเทยี บกบั เสยี งเบส สว นมาก ใชบ รรเลงในวงซิมโฟนอี อรเคสตรา กลองทมิ พะน� กลองสแนร ๔) กลองสแนร เปนเคร่ืองดนตรีท่ี ผฉูสบอับน ใชบรรเลง เพื่อควบคุมจังหวะของทํานองเพลง ชวยใหบทเพลงเกิดความสมํ่าเสมอ พรอมเพรียง โดยเฉพาะการเดินขบวนพาเหรด ▲ การบรรเลงเครือ่ งกาํ กบั จงั หวะ ชว ยใหการเดินพาเหรดมคี วามพรอมเพรยี งและสวยงาม ๔๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ñ ดภู าพทก่ี ําหนด และบอกชือ่ เครอื่ งดนตรที ีใ่ ชบ รรเลงประกอบจงั หวะ และบนั ทกึ ขอ มลู ๑) ๒) ๓) ๔) ๕) ๖) ๗) ๘) ผฉูสบอับน ช่ือเครอ่ื งประกอบจังหวะ เปน เครื่องประกอบจงั หวะของ ดนตรีไทย ดนตรสี ากล (๑) กรบั.............................................................................................................................................................................. ✓................................................. ................................................. (๒) กลองทดั.............................................................................................................................................................................. ✓................................................. (๓) กลองทมิ พะนี.............................................................................................................................................................................. ................................................. (๔) กลองสแนร.............................................................................................................................................................................. ................................................. (๕) โทน รํามะนา.............................................................................................................................................................................. ✓................................................. (๖) ฉง่ิ.............................................................................................................................................................................. ................................................. ✓................................................. (๗) ตะโพน.............................................................................................................................................................................. (๘) กลองใหญ.............................................................................................................................................................................. ✓................................................. ................................................. ✓................................................. ✓................................................. ................................................. ................................................. ................................................. ✓................................................. ๔๙´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
ò. ¡ÒúÃÃàŧ·Òí ¹Í§´ŒÇÂà¤Ãè×ͧ´¹µÃÕ เคร่ืองดนตรีที่ใชบรรเลงทํานอง สวนมากเปนเครื่องดนตรีที่มีเสียงสูงและต่ําเรียง ลาํ ดบั กนั มากกวา ๗ เสยี ง ซึ่งมที ้งั เครื่องดนตรไี ทยและเครอ่ื งดนตรีสากล ดงั นี้ ๑. การบรรเลงทาํ นองดว ยเครอ่ื งดนตรีไทย เคร่ืองดนตรีไทยท่ีสามารถบรรเลงทํานองไดมีหลายชนิด ซึ่งนักเรียนสามารถ เลือกเลนตามความเหมาะสม เชน ๑) ระนาดเอก ใชตีเปนทํานองและ ระนาดเอก เปนเครอื่ งดนตรีทมี่ บี ทบาทเปนผูนาํ วง ผตู จี ะตอง มีปฏิภาณไหวพริบในการตัดสินใจแกปญหาตางๆ ทเี่ กิดข้นึ ได เพ่อื ใหก ารบรรเลงดาํ เนนิ ตอไปได ๒) ขลยุ เพยี งออ ใชเ ปา เปน ทาํ นอง ผฉูสบอับน มีบทบาทในการคอยสอดแทรกทํานองใหเกิด ความไพเราะในการบรรเลงเพลงตา งๆ ขลยุ เพยี งออ ๓) จะเข ใชดีดเปนทํานอง โดยมัก จะเข บรรเลงเปนเครื่องดนตรีหลักและคอยสอดแทรก ทํานองใหเ กิดความไพเราะ ๔) ซอสามสาย ใชสีเปนทํานอง คลอสอดคลองกับการบรรเลงของวงดนตรี หรือ ใชบ รรเลงคลอกับการขบั รอ งเพลงไทย ซอสามสาย ๕๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
๒. การบรรเลงทํานองดว ยเครือ่ งดนตรสี ากล เครื่องดนตรีสากลที่ใชในการบรรเลงทํานองมีหลายชนิดดวยกัน โดยมากมักใช บรรเลงแตกตางกันไปตามลักษณะของวงดนตรี ซึ่งเคร่ืองดนตรีเหลาน้ีนักเรียนอาจรูจัก บา งแลว เชน กีตารไฟฟา ๑) กีตารไฟฟา ใชดีดเปนทํานอง เปน เครอื่ งดนตรที ส่ี ามารถบรรเลงไดห ลากหลาย อารมณ เพ่ิมความสนุกสนานในการบรรเลง เปน เพลง ๒) ไวโอลิน ใชสีเปนทํานอง มีเสียง ผฉสู บอบั น ดังแหลมเล็ก กังวาน ไพเราะ บางคร้ังสามารถ บรรเลงเดยี่ วไดไ พเราะ ไวโอลนิ ๓) เปยโน ใชม อื กดที่ล่มิ น้วิ สามารถ บรรเลงไดท้งั ทาํ นองและเสยี งประสาน เปย โน แซ็กโซโฟน ๔) แซ็กโซโฟน ใชเปาเปนทํานอง ๕๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ ใหเ สียงที่ไพเราะสดใสนุมนวล สามารถบรรเลงได ทง้ั ทํานองเศรา และสนกุ สนาน
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ò วาดภาพเคร่อื งดนตรปี ระเภทเครือ่ งบรรเลงทชี่ น่ื ชอบมา ๑ ชนิด ลงในกรอบพรอ มกับตอบคาํ ถาม แลว ออกมานําเสนอผลงานทห่ี นา ชัน้ เรยี น (วาดภาพ) (ภาพวาดระนาดเอก) ผฉสู บอับน (ตัวอยาง) ๑) เครือ่ งดนตรชี นิดน้� คือ ระนาดเอก………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๒) วธิ เี ลนเครื่องดนตรชี นิดน�้ คอื ………ใช…ว…ิธ…ีก…า…ร…ต……ลี …ง…บ…น……ล…กู …ร…ะ…น…า…ด…ต……า…ม…จ…ัง…ห…ว…ะ…ท…ํา…น…อ…ง…เ…พ…ล…ง…………………………………………. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๓) นกั เรียนช่นื ชอบเคร่ืองดนตรชี นิดน�้ เพราะ ❍ รปู รา งสวย ❍✓เสยี งไพเราะ ๔) นักเรยี นเคยเลนเคร่อื งดนตรีชนดิ น�้หรือไม ❍ เคย ❍✓ ไมเคย ๕) นักเรียนคิดวา เครอ่ื งดนตรีชนดิ น�้มีลกั ษณะเดน คอื ……………ม…รี …ูป…ร…า…ง…ล…ัก……ษ…ณ……ะส……ว…ย…ง…า…ม……………………………………….. และมเี สียงที่โดดเดน เปน เอกลกั ษณ.................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ๕๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
ó. ¡ÒúÃÃàŧ´¹µÃ»Õ ÃСͺ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹Ò¯ÈÅÔ »Š การแสดงนาฏศิลป สวนใหญมีการนําเอาเคร่ืองดนตรีชนิดตางๆ มาบรรเลงประกอบ การแสดง เพือ่ ใหก ารแสดงมคี วามสนุกสนาน และเปนที่นา สนใจ ๑. การบรรเลงดนตรีประกอบการแสดงราํ และระบาํ การแสดงนาฏศิลปประเภทรําและระบํา มักมีการนําเอาดนตรีมาบรรเลงประกอบ เพ่ือทําใหเกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน และผูแสดงยึดเปนจังหวะในการรายรํา ทําใหเกิด ความสวยงาม ตวั อยางเชน การแสดงการราํ ตังหวาย เปนการ ผฉสู บอับน รําเพือ่ บูชาส่งิ ศักด์ิสิทธ์ิ แสดงในพธิ ขี อขมาของ ชาวอบุ ลราชธานี เครอื่ งดนตรที ่ีใชบ รรเลงประกอบ การแสดง ไดแ ก โปงลาง แคน พณิ ซอ ฉ่ิง และ ฉาบ ราํ ตังหวาย เปน การแสดงพื้นเมอื งภาคอีสาน นยิ มแสดง ในงานนกั ขัตฤกษแ ละตอ นรบั แขกบา นแขกเมอื ง การแสดงระบําลพบุรี เปนระบําโบราณ ทเ่ี กดิ ขนึ้ โดยเลยี นแบบลกั ษณะทา ทางของประตมิ ากรรม และภาพสลักท่ีปรากฏบนทับหลัง และหนาบันของ ปราสาทหนิ พิมาย ปราสาทพนมรุง เคร่ืองดนตรที ่ีใชบรรเลงประกอบการ แสดง ไดแก ซอสามสาย พิณนา้ํ เตา กระจับป และ ระบําลพบุรี เปนระบําชดุ ที่ ๓ โทน ในระบาํ โบราณคดี ๕ ชุด นาฏยศัพทที่ใชประกอบการแสดงระบําลพบุรี ÁØÁÈÁÅÔ ØÁ»ÈÐÅÔ »¹ ประกอบดว ย จบี มอื ถองสะเอว เด่ียวเทา ตั้งวง โขยก เทา โหยง หรอื กระหยง ซงึ่ คดิ คน โดย ครลู มลุ ยมะคปุ ต และ ART ครเู ฉลย ศขุ ะวณชิ ๕๓´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
๒. การบรรเลงดนตรีประกอบการแสดงละคร การแสดงละครไทยเกือบทุกประเภท มักมีการนําเอาดนตรีมาบรรเลงประกอบ เพอ่ื ทาํ ใหเกดิ บรรยากาศและเรา อารมณข องผชู ม ใหต ิดตามชมอยา งตอ เนื่อง ตวั อยางเชน การแสดงละครชาตรี เปนการแสดง ที่เกาแกที่สุดของไทย ในสมัยโบราณจะใชผูชาย แสดงลวน มีตัวละครเพียง ๓ ตัว คือ ตัวพระ ตวั นาง และตัวตลก เครอื่ งดนตรที ี่ใชบรรเลงประกอบการ แสดง ไดแ ก ป โทน กลองชาตรี และฆอง ▲ ละครชาตรี เปนการแสดงที่นิยมแพรหลาย ทางภาคใตของไทย การแสดงละครใน เปนละคร ผฉูสบอับน ทีเ่ กิดข้ึนในราชสาํ นกั ใชผูห ญิงแสดงลวน เนน ศลิ ปะการรา ยราํ ทม่ี คี วามประณตี รกั ษา แบบแผนและจารตี ประเพณี เคร่ืองดนตรที ่ีใชบรรเลง ประกอบการแสดง ไดแก เคร่ืองดนตรีใน วงปพ าทยเ คร่ืองหา ▲ ละครใน เปน การแสดงที่ใชผ ูแสดงเปน ผูห ญิงลว น ตอมาจึงปรับเปล่ยี นใชผูช ายแสดงได การแสดงโขนกลางแปลง เปนการ แสดงบริเวณดินท่ีเปนลานกวาง ไมมีโรงโขนและ ฉาก มกั แสดงชว งแดดออนจนถงึ โพลเ พล เครื่องดนตรีที่ใชบรรเลงประกอบการ แสดง ไดแ ก ป ระนาด ฆอ ง กลอง และตะโพน ▲ โขนกลางแปลง เปนการแสดงโขนในท่ีโลงแจง ไมม ฉี าก และใชผูแสดงจํานวนมาก ๕๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
๓. การบรรเลงดนตรีประกอบการแสดงพืน้ เมือง การแสดงพ้นื เมืองของทองถ่นิ ตา งๆ มักใชเครอื่ งดนตรบี รรเลงประกอบการแสดง เพอ่ื ใหเกิดความสนกุ สนาน และใชย ดึ เปน จังหวะในการแสดง ▲ ฟอนเงย้ี ว เปน การแสดงทอ งถิ�นภาคเหนอ� การแสดงฟอนเง้ียว ปรบั ปรงุ มาจากการแสดงของชาวเขาเผา เงยี้ ว เปน การแสดงพนื้ เมอื งของทอ งถนิ่ ภาคเหนอื ของไทย เคร่ืองดนตรีที่ ใช บรรเลงประกอบการแสดง ไดแก เครื่องดนตรีท่ีใชบรรเลงในวง ปพ าทย การแสดงเซ้ิงกระติบขาว เปน การ ผฉูสบอบั น แสดงพ้ืนเมืองของชาวภูไทที่อยทู างภาคอีสาน ของไทย เคร่อื งดนตรีที่ใชบรรเลงประกอบการ แสดง ไดแ ก กลอง แคน ฉาบ ฆอ ง ฉงิ่ กรับ ▲ เซิ้งกระติบขา ว เปนการแสดงพ้นื เมอื งภาคอีสาน ปรับปรงุ มาจากการละเลนพ้ืนเมอื งของชาวภูไท ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ó แแลบะง๓๒๑บก)))ันลทุเเรมคคปูึกรรแขกืออ่ื่ บอ ลงงมบดแุมลูกตนลตางตะรการแมาที๔สยปี่ใ-ดชร๕งะปเรดคะ็นกนทอี่กบใาํหหแนตดลขน้ึะกอยลกูุมับสดืบุลคยนพขนิ อิจมขอูลงเกผูส่ียอวนกับการแสดงนาฏศิลปไทยมา ๑ ชุด ๕๕´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
ô. ¡ÒÃÊÌҧÊÃäà ÊÂÕ §»ÃСͺ¡ÒÃàÅÒ‹ àÃÍè× § การใชเสียงในการแสดง เปนการพูดเพื่อส่ือความหมาย ความคิดและความรูสึกของ ตวั ละครใหผ ชู มรับรูแ ละเขาใจได ¡ÒÃãªàŒ ÊÕ§㹡ÒÃáÊ´§ÁËÕ Å¡Ñ ¡Òà ´§Ñ ¹Õé ๑) ใชเ สยี งใหสอดคลอ งกบั จังหวะการเคลอื่ นไหวของตัวละคร ๒) เปลง เสียงใหดัง ชัดเจน มีความมน่ั ใจ ไมต ะกุกตะกกั ๓) ออกเสียงพูดใหถูกตองตามอักขรวธิ ี ๔) ใชน ํา้ เสียงใหสอดคลอ งกับคําพดู และอารมณข องตวั ละคร ๕) มีจงั หวะในการพูด เพอ่ื แสดงอารมณของตัวละคร เชน อารมณเ ศราก็พดู ชาๆ ผฉสู บอับน อารมณโกรธกพ็ ดู เร็วๆ เปนตน การพากยเ สยี งใหกับหนุ การพากยเสียงหนุ กเ็ หมอื นกับการเลน ละคร นักเรียนตอ งเขาใจตัวละครวา มีลกั ษณะ นิสัยเปนอยางไร เชน ตัวละครท่ีดุรายจะมีลีลาการพูดท่ีกระโชกโฮกฮาก เสียงดัง ตัวละคร ท่ขี ีก้ ลวั กม็ ักจะพดู เบาๆ เปน ตน หลักการพากยเสียงหุน ตองพูดใหเสียงดังฟงชัด ไมพูดเร็วหรือรัวจนเกินไป จังหวะ ในการพูดก็มีความสําคัญพอๆ กับนํ้าเสียง ซึ่งผูพากยสามารถสอดแทรกมุขตลกไดโดยใช จงั หวะการพูดทแ่ี ตกตา งจากปกติ เชน พดู แบบตดิ อา ง พดู คําซ้าํ ๆ เปนตน ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙ·Œ Õè ô แบง กลุม แสดงละครหุนมือหรอื หุนนวิ้ มอื ๑ เรอ่ื ง หนา ชัน้ เรียน ใหครแู ละ เพื่อนกลมุ อืน่ แสดงความคิดเหน็ ขึ้นอยกู บั ดุลยพนิ จิ ของผูส อน ๕๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШӺ· ๑. แบง กลมุ ใหรวมวงกนั เลนเครอื่ งดนตรีประกอบจงั หวะ หรือเครื่องดนตรบี รรเลงทาํ นองชนิดตา งๆ โดยเลือกชนิดเคร่อื งดนตรีและเพลงเอง จากน้ันบนั ทกึ ขอมูล มฐ./ตวั ชวี้ ัด ศ2.1 (4) ๑) เพลงทเ่ี ลอื กบรรเลง คอื เพลง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) เครื่องดนตรีท่ีเลือก ไดแก (๑) อยูในประเภท…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… (๒) อยูในประเภท…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… (๓) อยูในประเภท…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… (๔) อยูในประเภท…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… (๕) อยูในประเภท…………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ๓) การฝก ซอ ม ❍ มากกวา ๑ คร้งั ❍ ๑ คร้ัง ❍ ไมไ ดซ อม ผฉสู บอบั น ๔()๑ผ) ลคกวาารมปถรูกะเตมอ นิ รงาก(ยใับหกจคาังรรหปหู วรระะือแเเมลพะนิ ื่อทนํากนขลึ้นอุมองยอูก่นื ับปดรุละเยมพนิ นิ .)..ิจ...ข...อ...ง...ผ...ูส...ด.อ..ี..น.......... ผลการประเมิน ควรปรับปรงุ พอใช .................................... ……………………………. (๒) การประสานเสยี ง .................................... .................................... ……………………………. (๓) ความพรอ มเพรียง .................................... .................................... ……………………………. (๔) ความไพเราะ .................................... .................................... ……………………………. (๕) ความตงั้ ใจ .................................... .................................... ……………………………. ลงช่ือ ……………………………………… ผูป ระเมนิ กลุมที่…………………………………. ๕) นกั เรยี นพอใจกบั การแสดงของกลุม ตนเองหรือไม พอใจ ไมพอใจ เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๒. แบง กลุม แสดงละครสน้ั ๆ ๑ เรอ่ื ง โดยเลือกใชเ พลงหรือดนตรีประกอบการแสดง แลวบันทึกขอมูล มฐ./ตัวชวี้ ดั ศ2.1 (7) ๑) เรอื่ งที่แสดง ช่อื ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) เน�้อเรื่องยอ มดี ังน้� …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓) ผ(๑ูแ)สดงประกอบดว ย ขึน้ แอสยดูกงับดุลยพินจิ ของผสู อน………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. เปน…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………….. (๒) แสดงเปน…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………….. ผฉสู บอบั น (๓) แสดงเปน…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………….. (๔) แสดงเปน…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………….. (๕) แสดงเปน…………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………….. ๔) เพลงหรอื ดนตรีที่ใชป ระกอบการแสดง มดี ังน�้ ………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕) นกั เรยี นพอใจในการแสดงของกลมุ ตนเองหรอื ไม พอใจ ไมพ อใจ เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๖) ขอ เสนอแนะในการแสดงครัง้ ตอ ไป …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๕๘ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
แบบทดสอบท่ี ๕ : กา ✗ คําตอบท่ีถูกท่ีสุด ๑. เครอื่ งดนตรชี นิดใด ทาํ ใหเราทราบจังหวะ ๖. โปงลาง ใชบรรเลงประกอบการแสดงในขอใด ของเพลงไทย ✗ก. เซงิ้ กระติบ ก. ซอ ข. ฟอนเล็บ ✗ข. ฉ่ิง ค. รองเง็ง ค. ฉาบ ง. โนรา ง. ขลุย ๗. วงดนตรปี ระเภทใด ใชบรรเลงประกอบการ ๒. การบรรเลงเคร่ืองดนตรปี ระเภทเครอื่ งสี แสดงโขน มีวิธีการอยา งไร ก. วงมโหรี ก. ใชน ว้ิ สที สี่ าย ✗ข. วงปพ าทย ข. ใชม ือตที ส่ี าย ค. วงโยธวาทิต ✗ค. ใชคนั ชักถูทส่ี าย ง. วงเคร่อื งเปา ง. ใชปากเปา ท่สี าย ๘. ขอ ใดเปนประโยชนท ่ีไดจ ากการนําดนตรีมา ผฉูส บอับน ๓. เสยี งเคร่อื งเคาะจงั หวะชนดิ ใด ฟงแลวเกิด บรรเลงประกอบการแสดงนาฏศลิ ป ก. เนื้อเร่ืองนา สนใจข้ึน ความรสู กึ สนกุ สนาน ก. กรบั ✗ข. กลองยาว ข. ผแู สดงจดจําทารําไดแ มน ยํา ค. ฉาบ ง. ซอ ค. ผแู สดงมคี วามสุขในการแสดง ๔. ขอใดเปน เคร่ืองดนตรที ี่ใชบ รรเลงทาํ นอง ✗ง. การแสดงมีความสนุกสนาน นา สนใจ ก. ฉ่ิง ๙. เมื่อแสดงอารมณโกรธ ควรใชเ สียงอยา งไร ข. ฆอ ง ก. เสียงตํ่า ค. กลอง ✗ข. เสียงดงั ✗ง. ซออู ค. เสยี งสูง ๕. ขอ ใดเปนเครือ่ งดนตรีที่ใชบรรเลงประกอบ ง. เสยี งเบา จังหวะ ๑๐. การพากยท่ีถูกตอง มลี ักษณะอยางไร ก. ซอดวง ✗ก. สอื่ อารมณต รงกบั ตวั ละคร ข. ขลยุ ข. พากยเฉพาะตัวละครท่ชี อบ ✗ค. กลอง ค. ขยับปากไมพ รอ มกับตวั ละคร ง. เปยโน ง. ใสอารมณของตัวละครมากเกนิ จรงิ ๕๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
¡¨Ô ¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÃÒŒ §ÊÃä แบง กลมุ แสดงละคร ๑ เร่อื ง (คดิ เรือ่ งเอง) โดยเลือกใชเพลงหรือดนตรีพน้ื เมือง รวมถงึ อปุ กรณทใ่ี ช ทําเสยี งประกอบ ชือ่ การแสดง ………………………………………………………………………………………….. เน้�อเรื่องยอ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ผฉูสบอบั น ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ผ…ูแ…ส…ด…ง…ป……ร…ะ…ก…อ…บ…ด……ว …ย…………………………………ข…ึน้ …อ…ย…กู …บั……ด…ลุ …ย…พ……นิ …ิจ…ข…อ…ผง…ผแู …ูสส…อ…ด…นง…ป…ร…ะ…ก…อ……บ…ด…ว…ย…………………………………………….. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………. ความคดิ เห็นหรอื ขอ เสนอแนะในการแสดง …………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๖๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
กา ✗ คาํ ตอบที่ถูกที่สุด แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์ ๑. ขอ ใดไมใชอ งคประกอบทางดนตรี ๑ประจําหนวยการเรียนรูที่ ก. ทํานอง ข. จังหวะ ä´Œ¤Ðá¹¹ ¤Ðá¹¹àµçÁ ñð ค. รูปแบบ ✗ง. ผูขบั รอง ๖. สิง่ ท่ีใชใ นการบนั ทึกทาํ นองเพลงของดนตรี ๒. เสยี งจังหวะประกอบ คือขอใด สากลเรียกวาอะไร ก. เสียงหลักของบทเพลง ก. รอยขีด ข. ตัวเลข ข. เสียงท่ขี ับรองผสมผสานกบั เสยี งหลัก ค. เสยี งท่บี รรเลงผสมผสานกับเสียงหลัก ค. ตวั หนังสอื ✗ง. ตัวโนต สากล ✗ง. เสียงการบรรเลงโดยใชเ ครอื่ งดนตรี ๗. ตวั โนต มีอัตราจงั หวะเทา กับขอใด ประกอบจงั หวะ ก. ข. ๓. เครอื่ งดนตรชี นิดใด มีคณุ สมบัติคลา ยกับ ✗ค. ง. เสยี งมนุษย ก. ฉ่งิ ข. กลองยาว ๘. เครอ่ื งดนตรีชนิดใด ใชประกอบการแสดง ค. โหมง ✗ง. ป เซิ้งกระตบิ ขา ว ผฉสู บอับน ๔. การปรบั เสยี งสูงตํา่ ไดข องเสียงมนุษย ✗ก. แคน ข. ระนาด มีประโยชนอยางไร ก. เสียงดังไพเราะ ค. กลองทัด ง. ซอสามสาย ✗ข. เลียนเสียงอ่ืนๆ ได ๙. ขอ ใดเปนจุดเริม่ ตน ของการแสดงคอนเสริ ต ค. สื่อสารกบั สัตวต า งๆ ได ก. การโฆษณาสนิ คา ง. พดู ใหคนคลอ ยตามได ๕. เพราะเหตุใด จงึ ถอื วา เสยี งคนเราเปนเสียง ข. การรอ งเพลงในบาน ดนตรชี นดิ หนง่ึ ค. ความตองการแสดงออกของคน ✗ก. เพราะปรับระดับเสียงสูงหรอื ตํา่ ได ✗ง. การนาํ ดนตรมี าเลน ในที่สาธารณะ ข. เพราะปรับเสียงดงั หรือเบาได ค. เพราะเสียงมคี วามไพเราะ ๑๐. ขอ ใดเปนลกั ษณะของการดนสด ง. เพราะใชส ื่อสารได ก. การรอ งที่ไมม ีการสมั ผสั คาํ ข. การรอ งที่รองเนอื้ เพลงซ้ําไปมา ค. การรองตามเนื้อเพลงทแ่ี ตงไวแลว ✗ง. การรอ งท่ีคดิ ขึน้ ขณะรอ งใหส มั ผัส ระหวา งวรรคและบท ๖๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
Ẻº¹Ñ ·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШÒí ˹Nj  รายการวดั ประเมินผลตามเปาหมายการเรยี นรู ประจําหนว ยท่ี ๑ คําช้แี จง : ๑. ครกู าํ หนดคะแนนเต็มของกจิ กรรมท่ีตองการวัดผลเพ่อื เกบ็ สะสม ๒. ครนู าํ คะแนนจากการวดั ผลดานความรู (K) / ทกั ษะกระบวนการ (P) / คุณลกั ษณะที่พึงประสงค (A) ของนักเรียนแตล ะคน กรอกลงในตาราง และสรปุ ผลการประเมนิ ๓. ชน้ิ งานที่มีเครอ่ื งหมาย * ใหใ ชป ระกอบการประเมนิ การอาน คิดวเิ คราะห และเขียนสอ่ื ความ รายการประเมนิ รายการเครื่องมือวดั และประเมินผลการเรยี นรขู องนกั เรียน คะแนนรวมดา นK/ P/A ดา นความรู (K) ดา นทกั ษะ/กระบวนการ (P) ดานคุณลักษณะทพ่ี งึ ประสงค (A) ตวั ชวี้ ดั ช้ัน ป.๕ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ประเมนิ ผลสมั ฤทธ์ิดาน K / P / A - แบบประเมิน ศ ๒.๑ (๑) ระบุองคประกอบ - ก. พฒั นาการคดิ * - แบบประเมิน ดนตรีในเพลงที่ใชในการสื่อ บทที่ ๑ ฟงเพลงไทย ทักษะศิลปะ คุณลักษณะ อารมณ สากลทช่ี น่ื ชอบ แลว - แบบประเมิน ที่พึงประสงค วเิ คราะหองคประกอบ ทักษะศิลปะ - แบบประเมิน เพลง คุณลักษณะ - แบบประเมิน ที่พึงประสงค ศ ๒.๑ (๒) จําแนกลักษณะ - ก. พฒั นาการคดิ ทักษะศิลปะ ของเสียงขับรองและเครื่อง บทที่ ๒ ขอ ๑ ฟง เพลง - แบบประเมิน ดนตรที อี่ ยใู นวงดนตรปี ระเภท จากศลิ ปน นกั รอง - แบบประเมิน คุณลักษณะ ตางๆ หลายๆ คน แลว ทักษะศิลปะ ที่พึงประสงค เปรยี บเทยี บเสยี ง - แบบประเมิน ผฉูสบอับน - ก. พฒั นาการคดิ คุณลักษณะ บทท่ี ๒ ขอ ๒ ฟง ที่พึงประสงค เพลงไทยหรอื เพลง สากล แลว ตอบคาํ ถาม เกยี่ วกบั ลกั ษณะเสยี ง เครื่องดนตรแี ละ จงั หวะทาํ นอง ศ ๒.๑ (๓) อาน เขียนโนต - ก. พฒั นาการคดิ ดนตรีไทยและสากล ๕ ระดับ บทที่ ๓ ขอ ๑ ออก เสียง เสยี งตามทาํ นอง เพลงขา มถนน จากนน้ั เขียนเน้อื เพลงลงไปใน หองบนั ทกึ โนตและ ฝกรองเพลง - ก. พฒั นาการคดิ บทท่ี ๓ ขอ ๒ แบง กลมุ ยกตวั อยา งเพลง ไทยสากลท่มี ีบนั ได เสยี ง ๕ เสียง มา ๑ เพลง โดยเขยี นโนต เพลงในบรรทดั ๕ เสน ทกี่ ําหนดให ศ ๒.๑ (๔) ใชเคร่ืองดนตรี - ก. พฒั นาการคดิ บรรเลงจังหวะและทํานอง บทท่ี ๕ ขอ ๑ แบง กลุม รวมวงเลนเครอ่ื ง ดนตรปี ระเภทประกอบ จงั หวะและทาํ นอง µÍ‹ ๖๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
ẺºÑ¹·¡Ö ¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШíÒ˹Nj  (µ‹Í) รายการประเมนิ รายการเคร่ืองมือวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรขู องนักเรยี น คะแนนรวมดานK/ ตวั ช้ีวดั ช้นั ป.๕ P/A ดา นความรู (K) ดานทกั ษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลักษณะทพี่ ึงประสงค (A) หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ศ ๒.๑ (๕) รองเพลงไทยหรือ - ก. พฒั นาการคดิ ประเมินผลสมั ฤทธิ์ดา น K / P / A - แบบประเมิน เพลงสากล หรือเพลง บทท่ี ๔ ขอ ๑ ขบั รอง - แบบประเมิน คุณลักษณะ ไทยสากลที่เหมาะสมกับวัย เพลงไทยมา ๑ เพลง ทักษะศิลปะ ที่พึงประสงค ใหเพ่อื นและครูแสดง ความคดิ เห็นและ ประเมนิ ผล - ก. พฒั นาการคดิ บทท่ี ๔ ขอ ๒ ขบั รอง เพลงไทยสากลหรอื เพลงสากลมา ๑ เพลง ใหเพอื่ นและครูแสดง ความคดิ เห็นและ ประเมนิ ผล ศ ๒.๑ (๖) ดนสดงายๆ โดยใช - ก. พฒั นาการคดิ - แบบประเมิน - แบบประเมิน ผฉูสบอับน ประโยคเพลงแบบถาม-ตอบ บทท่ี ๔ ขอท่ี ๓ แบง ทักษะศิลปะ คุณลักษณะ ที่พึงประสงค กลุม รวมกนั รอง - แบบประเมิน ดนสดโดยเลอื ก ทักษะศิลปะ - แบบประเมิน เพลงเอง คุณลักษณะ ที่พึงประสงค ศ ๒.๑ (๗) ใชดนตรีรวมกับ - ก. พฒั นาการคดิ กจิ กรรมในการแสดงออกตาม บทที่ ๕ ขอ ๒ แบง จินตนาการ กลุม แสดงละครส้นั ๆ ๑ เรื่อง โดยเลอื กใช เพลงหรือดนตรี ประกอบการแสดง สวนท่ี ๑ คะแนนจากการประเมินดานผลการเรียนตามตัวชี้วัด สว นท่ี ๒ คะแนนจากการประเมินตนเองของนักเรยี น ผลงานกิจกรรมบรู ณาการฯ ที่นักเรียนปฏิบัติ ชื่องาน ............................................................................................. สว นที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธิผลประจาํ หนว ย การทําแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ประจําหนวยที่ ๑ สรปุ ผลการประเมนิ พัฒนาการเรยี นรูประจาํ หนวย ผาน ไมผาน ๒ พอใช ขอเสนอแนะ ............................................................................................................... ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ผานเกณฑประเมิน ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ......................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................................................ ผูประเมิน ................... / ................... / ................... ☞ หมายเหตุ ครสู ามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครูหรือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๖๓´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
˹Çè ¡ÒÃàÃÕ¹ÃéÙ·èÕ ๒´¹µÃաѺÇѲ¹¸ÃÃÁ ผฉูสบอับน แผนผงั ความคิดประจําหนว ยการเรียนรทู ี่ ๒ เปา หมายการเรยี นรปู ระจําหนวยท่ี ๒ ประเพณท� องถิน� กับ __ ประเภทของเครอ่ื งดนตรี เมอ่ื เรยี นจบหนว ยนี้ ผเู รียนจะมคี วามรูความสามารถตอไปน้ี บทบาทดนตรีพน้ื เมอื ง __ เสียงของเคร่อื งดนตรแี ตละประเภท ๑. อธบิ ายความสัมพันธร ะหวางดนตรีกับประเพณีในวัฒนธรรมตางๆ __ การใชและการดแู ลรกั ษาเครือ่ งดนตรี ๒. อธิบายคณุ คา ของดนตรที ม่ี าจากวัฒนธรรมท่ตี างกนั ดนตรีกบั งานประเพณ� ในทองถน�ิ ของตน วดัฒนนตธรรกี รับม คุณภาพท่ีพงึ ประสงคข องผเู รยี น คุณคา ของดนตรี ๑. รูแ ละเขา ใจความสัมพนั ธระหวางดนตรีกับประเพณีในวัฒนธรรมตางๆ ๒. รูคุณคาดนตรีที่มาจากวัฒนธรรมตา งกนั คณุ คา ของดนตรจี ากแหลง วัฒนธรรมตางๆ ๖๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
º··èÕ ñ ´¹µÃÕ¡ºÑ §Ò¹»ÃÐླãÕ ¹·ÍŒ §¶è¹Ô ขอบขา ยสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวิชาศลิ ปะ ช้นั ป.๕ ตัวชว้ี ัดชน้ั ป สาระพืน้ ฐาน ความรฝู งแนนติดตวั ผูเรยี น มฐ.ศ ๒.๒ (๑) อธิบายความสมั พันธร ะหวา ง ● ประเพณ�ทอ งถนิ� กับบทบาทดนตรี ● ดนตรีเปนสวนหนึ�งของประเพณ� ดนตรีกบั ประเพณีในวัฒนธรรมตางๆ พ้นื เมอื ง โดยเฉพาะการมสี ว นรวมในการทาํ กจิ กรรมตา งๆ ทจ่ี ดั ขน้ึ ในงานประเพณน� น้ั ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ‹¡ÒÃàÃÕ¹ ผฉสู บอับน ¹ŒÍ§æ ·ÃÒºäËÁ¤ÃѺNjһÃÐླ¹Õ éÕ ¤Í× »ÃÐླÕÍÐäà áÅÐ໚¹¢Í§·ÍŒ §¶Ô¹è ã´ ๖๕´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
»ÃÐླ·Õ ŒÍ§¶¹èÔ ¡Ñºº·ºÒ·´¹µÃÕ¾é×¹àÁ×ͧ ประเพณีทองถิ่น หมายถึง สิง่ หรอื ขอ ปฏบิ ตั ิทเ่ี ห็นวาเปนส่ิงทีด่ ีงาม และยดึ ถอื ปฏิบตั ิ สืบทอดตอ ๆ กนั มา ซง่ึ ประเพณีในแตล ะทอ งถิ่นมคี วามแตกตา งกันไปตามวิถีชีวติ ความเปน อยู ความเชอื่ สภาพภมู ิอากาศ ภมู ปิ ระเทศของทองถ่นิ นั้นๆ ในการจัดประเพณีตางๆ มักจะมีการนําเอาดนตรีพื้นเมืองเขามามีสวนรวมในการทํา กิจกรรมในงานประเพณีเสมอ จุดประสงคเพื่อทําใหเกิดความสนุกสนานรื่นเริง หรือเพื่อ ประกอบพิธกี ารตา งๆ การบรรพชาเดก็ ชายเปนสามเณรในพระพุทธศาสนา เรยี กอกี อยางวา ๑. ประเพณีทองถิ่นภาคเหนอื งานบวชลูกแกว โดยประเพณีปอยสา งลองจะพบมากท่ี จ.แมฮ องสอน สวนมากมักเปนประเพณีที่เก่ียวของกับความเช่ือตางๆ ของคนในทองถิ่น ความศรัทธาในพระพุทธศาสนา ประเพณีทองถิ่นภาคเหนือมีมากมายหลายประเพณี เชน ประเพณสี งกรานต ประเพณบี ายศรสี ขู วัญ ประเพณปี อยสางลอง ประเพณีย่ีเปง เปนตน บทบาทของดนตรีพ้ืนเมือง สวนมากมักใชป ระกอบกจิ กรรมตางๆ ท่จี ัดใหมขี ้นึ ใน ผฉูสบอับนงานประเพณนี นั้ เชน ประเพณีปอยสางลอง มีการเลนเพลงซอในงานประเพณี และอาจใชใน การทําพิธเี รยี กขวญั เปนประเพณลี อยกระทงตามประเพณีลา นนาทจี่ ัดข้นึ ในวนั เพญ็ เดือน ๒ ของชาวลานนา คาํ วา ย่ี หมายถึง สอง คําวา เปง หมายถึง เพญ็ หรอื พระจนั ทรเตม็ ดวง เครื่องดนตรีท่ีรวมงานประเพณี สวนใหญเปนเครื่องดนตรีพื้นเมืองภาคเหนือ เชน กลองสะบัดชยั ซงึ สะลอ กลองแอว เปนตน การบรรเลงเนนความสนุกสนานเพลิดเพลิน ▲ กลองสะบัดชัย เปนการละเลน อยางหน�งึ ของภาคเหน�อ ซึ�งมบี ทบาทในงานสาํ คญั ตา งๆ ๖๖ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๒. ประเพณที องถน่ิ ภาคกลาง พ้ืนท่ีภาคกลางมีความอุดมสมบูรณ ผูคนในทองถิ่นนี้สวนมากทําเกษตรกรรม สวนใหญใชชีวิตท่ีเรียบงาย รักความสนุกสนาน ประเพณีทองถ่ินภาคกลางมักเก่ียวกับ ความเช่ือ ความศรัทธาในศาสนา ส่ิงศักดิ์สิทธิ์ การประกอบอาชีพ เชน ประเพณีแขงเรือ ประเพณีรับบัว ประเพณีตักบาตรดอกไม ประเพณลี อยกระทง เปนตน บทบาทของดนตรีพ้ืนเมือง มีการนําเพลงประเภทโตตอบกันมาใชรวมงาน ประเพณี เชน การเลนเพลงเรือในประเพณีรับบัว การแสดงลําตัดในประเพณีลอยกระทง เปนตน เคร่ืองดนตรีที่ใชรวมงานประเพณี สวนมากใชเครื่องดนตรีท่ีเนนใหเกิดความ สนุกสนานเพลิดเพลิน เชน กลองยาว ฉ่ิง ฉาบ เปนตน ผฉสู บอบั น ▲ เพลงเรือ เปนเพลงพน้ื เมืองของภาคกลาง ที่มเี นอ�้ หา จงั หวะ และทาํ นองสนุกสนาน ๓. ประเพณที อ งถ่ินภาคอสี าน ภาคอีสานเปนแหลงรวมวัฒนธรรมท่ีหลากหลาย อาจแบงเปนหลายกลุม เชน กลุมอีสานเหนือ กลุมอีสานใต ดังนั้นประเพณีของภาคอีสานจึงมีความหลากหลาย สวนมาก เก่ียวกับความเชื่อ การนับถือผีสาง เทวดา หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ เชน ประเพณีแหเทียนพรรษา ประเพณีบุญบ้ังไฟ ประเพณีไหลเรือไฟ ประเพณีแหผ ีตาโขน เปนตน ๖๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
เปนรูปแบบของเพลงลาวโบราณในประเทศลาวและภาคอีสานของประเทศไทย แบงออกเปนหลายประเภทตามลักษณะเพลง เชน ลาํ กลอน ลําเพลนิ ลาํ ซง่ิ เปน ตน คาํ วา หมอลํา มาจากคาํ วา หมอ ซง่ึ หมายถึง ผูมีความชํานาญ และ ลํา ท่หี มายถึง การบรรยายเรอ่ื งราวตางๆ หมอลาํ จงึ หมายถงึ ผทู ่มี ีความชํานาญในการบรรยายเรอื่ งราวตา งๆ ดว ยทํานองเพลง บทบาทของดนตรีพ้ืนเมือง มีการนําเพลงพ้ืนเมืองไปรวมกิจกรรม ตางๆ ในงานประเพณี เชน เพลง หมอลํา เพลงลําเพลิน เพลงกันตรึม เปนตน บทเพลงภาคอีสานสวนมาก เนนความสนกุ สนาน ครกึ คร้นื เครื่องดนตรีที่ใชรวมงาน ประเพณี มีหลากหลายชนดิ เชน แคน โปงลาง โหวด พิณ เปนตน โดยเนน ให ▲ วงดนตรีพ้ืนเมือง ชวยทําใหเกิดบรรยากาศสนุกสนาน เกิดความสนุกสนาน สรางบรรยากาศ ในงานประเพณ�ตา งๆ ครกึ ครื้น เพลงท่ีมีลักษณะเปนเพลงปฏิพากย จะขับรองเปนกลอนภาษาเขมรประกอบ เคร่ืองดนตรี เนนความไพเราะของเสียงรองและความสนุกสนานของทํานองเพลง โดยมที ีม่ าจาก จ. สรุ ินทร จ. บุรีรัมย และ จ. ศรีสะเกษ ๔. ประเพณที องถ่ินภาคใต ผฉสู บอับน ผูคนทองถนิ่ ภาคใตน ้นี ับถือศาสนาอิสลามและพระพทุ ธศาสนา ทําใหมปี ระเพณที ี่ หลากหลาย ประเพณีทองถ่ินภาคใตเก่ียวกับการละเลน การทําบุญ การนับถือสิ่งศักดิ์สิทธ์ิ ตางๆ เชน ประเพณีชกั พระ ประเพณีบุญเดอื นสิบ ประเพณีกินเจ เปน ตน บทบาทของดนตรีพ้ืนเมือง ▲ ลิเกฮูลู เปนการละเลนพื้นเมืองของภาคใต ที่มีลักษณะ สวนมากมักนําเพลงพื้นเมืองเขารวม โดดเดน และมีเอกลักษณเปนของตวั เอง กิจกรรมในงานประเพณีใหเกิดความ สนุกสนานเพลิดเพลิน เชน การแสดง ลเิ กฮูลู การเลน เพลงบอก เปน ตน เครื่องดนตรีที่ใชรวมงาน ประเพณี สวนใหญเปนเครื่องดนตรี ประเภทเคร่ืองประกอบจังหวะ เนน บรรเลงใหเกิดความสนุกสนาน สราง บรรยากาศครึกครืน้ ในงานประเพณี ๖๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑. ดภู าพ และสบื คนขอมูลเพมิ� เติมวา เปนประเพณอ� ะไร ของทอ งถิ�นใด ๑) ประเพณ� ……ว…่งิ…ค……วา…ย…จ…. …ช…ล…บ…ุร…ี …………………………………………. ๔) ประเพณ� ………ไ…ห…ล…เจ…ร.…อื ห…ไน…ฟ…อง…ค…า…ย…………………………………………. ของภาค ของภาคตะวนั ออก……………………………………………………………………………… อีสาน……………………………………………………………………………… ผฉสู บอบั น จ. ยโสธร จ. เลย ๒) ประเพณ� บุญบั้งไฟ………………………………………………………………………………. ๕) ประเพณ� ………ก…า…ร…เล……น…ผ…ีต…า…โ…ข…น…………………………………………. ของภาค ของภาคอีสาน……………………………………………………………………………… อีสาน……………………………………………………………………………… จ. นาน จ. อุบลราชธาน� ๓) ประเพณ� แขง เรือ………………………………………………………………………………. ๖) ประเพณ� ………แ…ห…เท……ีย…น…เ…ข…า…พ…ร…ร…ษ…า……………………………………. ของภาค ของภาคเหนือ……………………………………………………………………………… อสี าน……………………………………………………………………………… ๒. แบงกลุม ศึกษาขอมูลเกี่ยวกับบทบาทของดนตรีในประเพณ�ของทองถ�ินตางๆ จัดทําเปนรายงาน สง ครู แลว ออกมานําเสนอผลงานทีห่ นาชั้นเรยี น ข้นึ อยกู ับดลุ ยพินิจของผสู อน ๖๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШӺ· แบงกลมุ ศึกษางานประเพณ�ในทองถ�นิ ของตนเอง แลวออกมาอธบิ ายถงึ ความสมั พนั ธ มศฐ2./.ต2วั ช(1ว้ี )ดั ของดนตรกี ับประเพณใ� นทอ งถ�ินหนาชัน้ เรียน และบันทึกขอมลู (ตดิ ภาพหรอื วาดภาพการแสดงดนตรใี นงานประเพณ)� (ภาพประเพณีแหเทยี นเขาพรรษา) ผฉูสบอบั น ๑) จากภาพเปน งานประเพณ� ประเพณแี หเ ทยี นเขาพรรษา……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๒) บทบาทของดนตรีทเ่ี ก่ียวขอ งกบั งานน�้ มดี ังน�้ ………………………………………………………………………………………………………………….. …ใ…ช…ว…ง…ด……น…ต……ร…พี ……้ืน…เ…ม…อื……ง…ภ……า…ค…อ…ีส……า…น………เ…ข…า…ร……ว…ม…ข…บ……ว…น……แ…ห…เ…ท…ีย……น…เ…ข…า…พ……ร…ร……ษ…า…ข…อ……ง…แ…ต……ล…ะ…อ…าํ…เ…ภ……อ…………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓) นักเรียนคิดวาดนตรมี คี วามสาํ คญั ในงานประเพณ�หรือไม ❍✓สาํ คญั ❍ ไมสาํ คัญ มสี ว นสรางความสนกุ สนานครกึ ครนื้ ภายในงานเพราะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔) บทบาทของดนตรีที่ใชในงานประเพณท� น่ี ักเรยี นชอบมากที่สุด คือ การใชดนตรีในงานประเพณ� …ว…นั …ส……ง…ก……ร…า…น……ต………เ…พ…ร……า…ะ…ช…ว…ย…ส……ร…า…ง…บ……ร…ร……ย…า…ก……า…ศ…ช…ว…ง……ส…ง……ก…ร…า…น……ต……ใ …ห…ส ……น…กุ……ส……น…า…น…………………………………………. ๗๐ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
แบบทดสอบท่ี ๑ : กา ✗ คําตอบท่ถี กู ท่สี ดุ ๑. ขอใดเปนเพลงพืน้ เมอื งของภาคเหนอื ๖. ประเพณกี วนขาวทพิ ย เปน ประเพณขี อง ภาคใด ก. เพลงพวงมาลัย ก. ภาคเหนอื ข. ภาคอีสาน ✗ข. เพลงซอพระลอ ✗ค. ภาคกลาง ค. เพลงบอก ง. เพลงเรือ ง. ภาคใต ๒. ขอ ใดไมใชลกั ษณะเดน ของเพลงพื้นเมือง ๗. เคร่อื งดนตรีที่ใชบรรเลงในงานประเพณขี อง ก. สอดแทรกวถิ ชี ีวติ ชาวบาน ข. ใชส าํ นวนภาษาเรียบงา ย ภาคเหนอื คอื ขอใด ✗ค. มคี ําภาษาอืน่ แทรก ✗ก. สะลอ ซงึ ข. กลองยาว ฉงิ่ ค. แคน โปงลาง ง. มีความสนกุ สนาน ง. โหมง กลองโนรา ๓. ขอใดเปน เพลงพนื้ เมอื งของภาคกลาง ๘. ขอ ใดเปนบทเพลงที่ใชบ รรเลงในงาน ประเพณีทองถิน่ ของภาคอสี าน ผฉูสบอบั น ท้งั หมด ✗ก. หมอลาํ ข. เพลงนา ก. เพลงเรือ เพลงนา ค. เพลงลําตดั ง. เพลงจอ ย ๙. กลองโนรา เปน เครื่องดนตรีท่ีใชบ รรเลงใน ✗ข. เพลงฉอย เพลงอแี ซว งานประเพณขี องทองถิน่ ใด ก. ภาคเหนือ ค. เพลงอีแซว เพลงบอก ง. เพลงกนั ตรึม เพลงอแี ซว ๔. ดนตรมี ปี ระโยชนอ ยางไร ✗ก. ชวยผอนคลายความเครยี ด ข. ภาคอสี าน ค. ภาคกลาง ข. ชวยเสรมิ สรา งความกลา หาญ ค. ทําใหม ีสติปญ ญาดี ✗ง. ภาคใต ง. ทําใหก ลา ตัดสินใจ ๕. ขอ ใดเปน ประเพณที องถนิ่ ของภาคใต ๑๐. บทบาทของดนตรที ่ีใชในประเพณที องถนิ่ ก. ประเพณียเ่ี ปง คอื ขอ ใด ข. ประเพณีรบั บัว ก. ทําใหคนในทอ งถิน่ มคี วามรา่ํ รวย ค. ประเพณีบญุ บัง้ ไฟ ข. ทําใหคนในทองถน่ิ มคี วามสงบสขุ ✗ค. ทาํ ใหผรู ว มงานมคี วามสนุกสนาน ครกึ ครืน้ ✗ง. ประเพณีแหผา ขึ้นธาตุ ง. ทําใหป ระเพณมี ีความทันสมยั ๗๑´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
º··èÕ ò ¤Ø³¤‹Ò¢Í§´¹µÃÕ ขอบขา ยสาระการเรียนรแู กนกลาง รายวชิ าศิลปะ ชน้ั ป.๕ ตัวชีว้ ัดชน้ั ป สาระพื้นฐาน ความรูฝ ง แนนติดตัวผเู รียน มฐ.ศ ๒.๒ (๒) อธิบายคุณคาของดนตรที ี่มา ● คุณคาของดนตรีจากแหลงวัฒนธรรม ● ดนตรีในแตละแหลงวัฒนธรรมตางมี จากวัฒนธรรมทต่ี า งกัน ตา งๆ คุณคาในดานสังคมและประวัติศาสตร จงึ ควรมีการอนุรกั ษใหคงอยู ¡Ô¨¡ÃÃÁ¹Óʡً ÒÃàÃÕ¹ ผฉูสบอับน ´ÙÀÒ¾ áÅÇŒ ¹ŒÍ§æ ¤Ô´ÇÒ‹ ¡ÒÃáÊ´§´¹µÃÕ ã¹ÀҾ໚¹¢Í§Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁã¹ÀҤ㴠๗๒ ´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÔŻРõ
¤Ø³¤Ò‹ ¢Í§´¹µÃ¨Õ Ò¡áËŧ‹ Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁµ‹Ò§æ ดนตรีเปนผลงานสรางสรรคของมนุษยท่ีสื่ออารมณและความรูสึกนึกคิดท่ีมีตอ ส่งิ แวดลอ ม ธรรมชาติ วิถชี ีวิต จึงสะทอ นใหเห็นถงึ ชีวิตความเปนอยู ลกั ษณะนสิ ยั ประเพณี วัฒนธรรม ตลอดจนภมู ปิ ญญาของผูคนทองถ่ินตางๆ ในยคุ สมัยตางกัน ดงั น้ัน ดนตรจี งึ เปน หลักฐานทางประวัติศาสตรอยางหนึ่งท่ีสามารถนําไปอางอิงได และนับไดวาเปนมรดกทาง ศลิ ปวัฒนธรรมทีม่ ีคุณคา ควรไดร บั การบาํ รุงรกั ษา เพ่ือคงความเปน เอกลักษณข องชาติตอไป ÁÒàÃÕ¹ÃÙŒ¤³Ø ¤‹Ò¢Í§´¹µÃ¡Õ ¹Ñ µÍ‹ àŤ‹Ð ๑. คณุ คาทางสงั คม ดนตรไี ทยมีคณุ คา ทางสังคม ดงั นี้ ๑) ชวยขัดเกลาจิตใจและอารมณของคนในสังคมใหมีความออนโยน เกิดความ สนุกสนาน เพลิดเพลนิ ปลดปลอ ยอารมณไมใหเครยี ด ๒) เปน สื่อกลางในการเช่อื มความสมั พันธแ ละสรา งความสามคั คีของคนในสังคม ผฉูสบอับน ๓) ใชบรรเลงประกอบในพิธีกรรมตางๆ และงานประเพณีตางๆ เพ่ือสะทอนให เหน็ ถึงความเปน เอกลักษณข องทอ งถนิ่ ๔) แสดงใหเห็นถึงวิถีชีวิตของคนในแตละทองถ่ิน เชน เพลงเก่ียวขาวแสดงให เห็นถงึ วิถชี วี ติ ของคนในภาคกลาง ซง่ึ สวนใหญประกอบอาชีพเพาะปลูก เปน ตน ▲ การเตน กํารําเคยี ว แสดงถงึ ความสามคั คแี ละรักใครก ลมเกลียวกนั ของคนในทองถิ�น ๗๓´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๒. คณุ คาทางประวัติศาสตร ดนตรไี ทยมคี ณุ คา ทางประวัตศิ าสตร ดงั น้ี ๑) แสดงความเปน เอกลกั ษณทางวฒั นธรรมทม่ี ีมาชา นาน ๒) เปน ศิลปะทางประวตั ิศาสตรทมี่ ีความสําคัญตอชาติ ๓) มีความงดงามและมคี ุณคาตอวัฒนธรรม สงั คม และคนในชาติ ๔) แสดงใหเห็นถึงการพัฒนาของชาตติ ้ังแตอดตี จนถึงปจ จบุ ัน ๕) เปนภมู ิปญ ญาของคนในชาติในทองถิน่ ¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ แบงกลุม รวมกันอภิปรายวา ดนตรีใหประโยชนตอตนเองและนําไปใชในชีวิตประจําวันไดอยางไรบาง จากนน้ั ออกมานําเสนอผลงานทีห่ นา ชน้ั เรยี น และบนั ทกึ ขอ มูล ผฉูสบอบั น ประโยชนตอตนเอง ประโยชนใ นชวี ิตประจําวนั (ตัวอยาง) (ตัวอยา ง)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๑) ใหค วามสนกุ สนานเพลิดเพลิน ๑) นาํ ไปใชป ระกอบการแสดง................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ๒) ชว ยผอ นคลายจากอารมณเครยี ด ๒) นาํ ไปใชใ นการออกกาํ ลังกาย................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ๓) ไดขอคิดจากเพลงท่ฟี ง ๓) ทาํ เปน เสยี งนาิกาปลกุ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... สรุปไดวา ดนตรีใหป ระโยชนตอ มนษุ ย ดังน�้ (ตวั อยา ง). ………………………………………………………………………………………………………………………. ๑) ใหความสนกุ สนานเพลดิ เพลนิ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ๒) ชว ยผอนคลายอารมณ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………๓…)……ส…า…ม…า…ร…ถ…น…าํ…ไ…ป…ใ…ช…ป…ร…ะ…ก…อ……บ…ส…ง่ิ …ต…า…ง…ๆ……ใ…ห…น …า…ส……น…ใ…จ…ย…่งิ …ข…้นึ ……………………………………………………………………………………………………….. …………๔…)……ช…ว…ย…พ…ัฒ……น…า…ส…ม…อ…ง…แ…ล……ะข…ดั …เ…ก…ล…า…จ…ติ……ใจ……ให……อ…อ …น…โ…ย…น…………………………………………………………………………………………………………………….. ๗๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒäԴ»ÃШӺ· แบงกลุม แลวรวมกันศึกษาถึงดนตรีพนื้ เมอื งทอ งถน�ิ ตางๆ และยกตัวอยางดนตรีพื้นเมอื งมา มฐ./ตวั ชีว้ ัด ๒ ทองถิ�น แลวเขยี นอธบิ ายถงึ คุณคาของดนตรที ีม่ ตี อทอ งถิ�นน้ัน ศ2.2 (2) ๑ ๒ (ตดิ ภาพหรอื วาดภาพ) (ติดภาพหรอื วาดภาพ) ขึ้นอยูกับดลุ ยพินิจของผูสอน ผฉสู บอับน ๑) ภาพที่ ๑ เปนดนตรีทอ งถ�นิ ภาค ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ภาพที่ ๒ เปนดนตรที อ งถิน� ภาค ……………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) คณุ คา ของดนตรพี ้ืนเมอื ง ทีม่ ีตอทองถนิ� มดี ังน�้. ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๓) แนวทางการอนรุ กั ษดนตรีพ้นื เมอื ง ทําไดโ ดย ………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๗๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
แบบทดสอบที่ ๒ : กา ✗ คาํ ตอบทีถ่ ูกท่สี ดุ ๑. ขอ ใดเปน วิธอี นรุ ักษผ ลงานทางดนตรที ่ี ๖. การประกวดนางนพมาศ เกีย่ วของกบั ถูกตอง ประเพณีใด ✗ก. เรยี นรกู ารเลน ดนตรี ก. ประเพณชี กั พระ ข. สะสมเคร่อื งดนตรีเกา ๆ ข. ประเพณสี งกรานต ค. นาํ เครอ่ื งดนตรมี าเลนตกี ัน ✗ค. ประเพณีลอยกระทง ง. ซ้อื เครอ่ื งดนตรที ่ีมรี าคาแพงมาเก็บไว ง. ประเพณีแหเทียนพรรษา ๒. ขอ ใดเปน เครื่องดนตรีของทองถ่ิน ๗. ดนตรไี ทยไมน ิยมเลนในงานใด ภาคเหนือ ก. งานศพ ข. งานแตง งาน ✗ก. สะลอ ข. กลองทัด ค. งานขึน้ บา นใหม ค. ขมิ ง. แคน ✗ง. งานฉลองวนั เกิด ๓. ขอใดเปน ภูมปิ ญ ญาทางดนตรีทองถิ่นของ ๘. ดนตรไี ทยเกยี่ วขอ งกบั ขอ ใดมากทีส่ ดุ ก. ธรุ กจิ ของไทย ผฉูส บอับน ภาคกลาง ข. เซิ้ง ก. เพลงซอ ✗ข. วัฒนธรรมไทย ค. โนรา ✗ง. ลําตดั ค. การทองเที่ยวไทย ง. ชวี ติ ประจําวนั ของไทย ๔. เพราะเหตใุ ดดนตรจี ึงมคี ณุ คา ทางดา น ๙. ใครชว ยอนรุ ักษดนตรี ศลิ ปวฒั นธรรม ✗ก. แกม ชอบชมการแสดงดนตรี ก. เพราะเปนส่ิงท่คี วรสะสม ข. กยุ เก็บภาพเครื่องดนตรี ค. เกงฝก วาดภาพวงดนตรี ข. เพราะเปน สง่ิ ที่มรี าคาแพง ง. แกวชอบสะสมภาพนกั รอ ง ๑๐. ความแตกตา งของประเพณีทอ งถ่ินไมไ ด ✗ค. เพราะเปน ส่ิงที่ใชอ างองิ ทาง ประวตั ศิ าสตร ง. เพราะเปนส่ิงเกา แกทีน่ าเคารพนับถอื ๕. ขอใดไมใชประโยชนของดนตรี ก. ทาํ ใหผ อนคลาย เกดิ จากขอ ใด ข. ทาํ ใหส นุกสนาน ก. ความเชื่อ ข. ศาสนา ✗ค. ทาํ ใหจ ิตใจฟงุ ซา น ง. ทําใหพฒั นาดานอารมณ ✗ค. ตัวบคุ คล ง. สภาพภมู ศิ าสตร ๗๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
¡¨Ô ¡ÃÃÁºÙóҡÒÃÊÌҧÊÃä แบงกลมุ สาํ รวจบทบาทดนตรีพ้ืนเมือง โดยเขยี นแผนผังบทเพลงและเครอ่ื งดนตรีท่ีใชใ นงานประเพณ� ในทอ งถน�ิ ตนเอง ๑ ๒ งานประเพณ� ……………………………………………………………. งานประเพณ� ……………………………………………………………. บทเพลงที่ใชในงานประเพณ� ………………………….. บทเพลงท่ีใชใ นงานประเพณ� ………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. เครื่องดนตรที ่ีใช ไดแ ก ……………………………………… เครือ่ งดนตรที ี่ใช ไดแก ……………………………………… ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. บขท้ึนบอายทกู บัดนดุลตยรพีพนิ้นื ิจเมขอืองงผในสู ทอนอ งถ�นิ ผฉูสบอบั น ๓ ๔ งานประเพณ� ……………………………………………………………. งานประเพณ� ……………………………………………………………. บทเพลงที่ใชใ นงานประเพณ� ………………………….. บทเพลงท่ีใชในงานประเพณ� ………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. เคร่อื งดนตรีที่ใช ไดแ ก ……………………………………… เคร่ืองดนตรที ่ีใช ไดแก ……………………………………… ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………….. ๗๗´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
กา ✗ คําตอบที่ถูกที่สุด แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธ์ิ ๒ประจําหนว ยการเรยี นรทู ี่ ä´Œ¤Ðá¹¹ ¤Ðá¹¹àµÁç ñð ๑. ประเพณ�ทองถน�ิ มลี กั ษณะอยา งไร ๖. ดนตรีไทยมีคณุ คา ตอชาตไิ ทยอยา งไร ก. เปน สิง่ ทมี่ รี าคาแพง ก. เปนสงิ่ ท่ียึดเหน่ียวจติ ใจ ✗ข. เปนมรดกทางวฒั นธรรม ข. เปน สิ่งที่คนสว นใหญปฏบิ ัตกิ ัน ค. เปนสง่ิ ศกั ดิส์ ิทธิ์ที่นา นับถอื ง. เปน สิ่งทท่ี าํ ใหช าตอิ ื่นยอมรบั ค. เปน สงิ่ ที่ปฏบิ ัติเปนประจาํ ทกุ วนั ๗. ขอ ใดไมเปน การอนรุ กั ษผ ลงานทางดนตรี ก. เขา รว มกจิ กรรมทางดนตรี ✗ง. เปนสิง่ ทีป่ ฏิบัตสิ ืบตอกันมาชานาน ✗ข. ทาํ ลายเครือ่ งดนตรีเกาๆ ๒. ซอดว ง เปนเครือ่ งดนตรที องถิน่ ใด ค. ศึกษาเลาเรียนวชิ าดนตรี ✗ก. ภาคกลาง ข. ภาคอีสาน ง. เยย่ี มชมนทิ รรศการเกย่ี วกับดนตรี ๘. ขอใดกลา วไมถูกตอง ค. ภาคเหนอื ง. ภาคใต ๓. วงดนตรีใด เปน ของทางภาคใต ✗ก. ดนตรีทาํ ใหเ กดิ ความเครียด ก. วงโปงลาง ข. ดนตรีชว ยทาํ ใหจิตใจสงบ มสี มาธิ ผฉสู บอบั น ✗ข. วงกาหลอ ค. วงสะลอ ซอ ซงึ ง. วงปพ าทยมอญ ค. ดนตรชี ว ยพฒั นาดานการเรียนรู ๔. เพลงเกยี่ วขาวสะทอนวิถชี วี ิตของคนทองถิ่น ง. ดนตรชี ว ยเช่อื มความสมั พันธของ คนในสงั คม อยา งไร ๙. การศกึ ษาขอ มูลเก่ียวกบั ดนตรี ควรศกึ ษา ก. ชอบความสนกุ สนาน ข. อยูใกลแ หลง นํา้ เร่ืองใดมากท่ีสดุ ค. รกั เสียงเพลง ก. การศึกษาของศิลปน ข. ครอบครัวของศิลปน ✗ง. มีอาชพี ทาํ นา ค. อนาคตของผลงานดนตรี ๕. ภาษาในบทเพลงที่ใชในประเพณีทอ งถน่ิ ✗ง. ความเปนมาของผลงานดนตรี ของภาคใต คือขอ ใด ๑๐. ขอใดไมใชประโยชนข องดนตรี ✗ก. ภาษายาวี ก. ทําใหพัฒนาความคิด ข. ภาษาเขมร ข. ทําใหผ อ นคลายอารมณ ค. ภาษาไทย ✗ค. ทาํ ใหเ ปนท่ียอมรบั ของเพ่ือน ง. ภาษาลาว ง. ทําใหสนุกสนานเพลิดเพลิน ๗๘ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
Ẻº¹Ñ ·Ö¡¼Å¡ÒÃàÃÂÕ ¹»ÃШíÒ˹‹Ç รายการวดั ประเมินผลตามเปาหมายการเรยี นรู ประจําหนว ยที่ ๒ คําชี้แจง : ๑. ครูกําหนดคะแนนเต็มของกิจกรรมทต่ี องการวดั ผลเพือ่ เกบ็ สะสม ๒. ครนู าํ คะแนนจากการวดั ผลดา นความรู (K) / ทักษะกระบวนการ (P) / คุณลักษณะทีพ่ ึงประสงค (A) ของนกั เรยี นแตล ะคน กรอกลงในตาราง และสรปุ ผลการประเมนิ ๓. ชน้ิ งานที่มเี คร่ืองหมาย * ใหใ ชประกอบการประเมินการอา น คดิ วิเคราะห และเขียนสอ่ื ความ รายการประเมิน รายการเครอ่ื งมอื วดั และประเมนิ ผลการเรยี นรขู องนกั เรียน คะแนKน/Pร/วAมดาน ดานความรู (K) ดา นทักษะ/กระบวนการ (P) ดา นคณุ ลักษณะที่พงึ ประสงค (A) ตัวชวี้ ดั ชั้น ป.๕ หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได หลักฐาน/ชิ้นงาน เต็ม ได เต็ม ได ศ ๒.๒ (๑) อธิบายความ ประเมินผลสมั ฤทธ์ดิ า น K / P / A สั ม พั น ธ ร ะ ห ว า ง ด น ต รี กั บ - ก. พฒั นาการคดิ - แบบประเมิน - แบบประเมิน ประเพณีในวัฒนธรรมตางๆ บทที่ ๑ แบงกลุม ทักษะศิลปะ คุณลักษณะ ศึกษางานประเพณใี น ที่พึงประสงค ทองถิ่นตนเอง แลว อธบิ ายถงึ ความสมั พนั ธ ของดนตรกี บั ประเพณี ในทองถน่ิ ศ ๒.๒ (๒) อธิบายคุณคา - ก. พฒั นาการคดิ - แบบประเมิน - แบบประเมิน ของดนตรที มี่ าจากวฒั นธรรม บทท่ี ๒ แบงกลุม ทักษะศิลปะ คุณลักษณะ ที่ตางกัน รวมกันศกึ ษาดนตรี ที่พึงประสงค พน้ื เมอื งตางๆ แลว ออกมาอธบิ ายคณุ คา ผฉสู บอับน ของดนตรที องถ่นิ ทมี่ ีตอคนในทองถน่ิ และเสนอแนวทางการ อนรุ กั ษ สว นท่ี ๑ คะแนนจากการประเมนิ ดานผลการเรยี นตามตัวชีว้ ดั สว นท่ี ๒ คะแนนจากการประเมนิ ตนเองของนักเรียน ผลงานกิจกรรมบรู ณาการฯ ที่นักเรียนปฏิบัติ ชื่องาน ............................................................................................. สว นที่ ๓ คะแนนจากการทดสอบสัมฤทธิผลประจําหนว ย การทําแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ประจําหนวยที่ ๒ สรปุ ผลการประเมินพฒั นาการเรียนรูประจาํ หนว ย ผาน ไมผาน ๒ พอใช ขอเสนอแนะ ............................................................................................................... ระดับคุณภาพ ๔ ดีมาก ๓ ดี ผานเกณฑประเมิน ๑ ควรปรับปรุง ➠ ซอมเสริมแลว ➠ ......................................................................................................................................... ลงชื่อ ........................................................................................................ ผูประเมิน ................... / ................... / ................... ☞ หมายเหตุ ครสู ามารถใชแบบบันทึกนี้เพื่อบันทึกผลการเรียนแตละหนวยของนักเรียนเปนรายบุคคล หรือบันทึกลงในแบบบันทึกอื่น ที่ครหู รือสถานศึกษาจัดทําขึ้นก็ได ๗๙´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๓˹Çè ¡ÒÃàÃÕ¹ÃéÙ·èÕ ผฉูสบอับน แผนผงั ความคิดประจําหนวยการเรียนรทู ่ี ๓ เปาหมายการเรียนรูป ระจําหนวยที่ ๓ พน้ื ฐานนาฏศลิ ปไทย เมือ่ เรียนจบหนว ยน้� ผเู รียนจะมคี วามรคู วามสามารถตอ ไปน�้ องคป ระกอบของนาฏศลิ ป ลีลานาฏศลิ ป ๑. บรรยายองคป ระกอบนาฏศลิ ป ๒. แสดงทา ทางประกอบเพลงหรือเร่อื งราวตามความคิดของตน ทกั ษะเบื้องตนกอ นแสดงนาฏศลิ ป ๓. แสดงนาฏศิลปโดยเนน การใชภาษาทา และนาฏยศพั ทในการสื่อ การใชภ าษาทา ประกอบเพลง ความหมายและการแสดงออก ๔. มสี ว นรวมในกลมุ กบั การเขยี นเคา โครงเร่อื งหรือบทละครสั้นๆ การแสดงนาฏศิลป ๕. เปรียบเทียบการแสดงนาฏศลิ ปชดุ ตา งๆ ๖. บอกประโยชนที่ไดร บั จากการชมการแสดง นาฏศิลปนารู คณุ ภาพทีพ่ ึงประสงคข องผูเ รยี น พ้นื ฐานการละคร ๑. รูและเขาใจองคประกอบนาฏศิลป การชมการแสดง การละครเบ้อื งตน ๒. สามารถแสดงภาษาทา นาฏยศัพทพืน้ ฐาน นาฏศลิ ปและละคร ๓. สรา งสรรคก ารเคล่อื นไหวและการแสดงนาฏศิลป และการละครงายๆ หลักการชมการแสดง เพือ่ ถา ยทอดลีลาหรอื อารมณ ๔. แสดงความคิดเหน็ ในการชมการแสดง ๘๐ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
º··Õè ñ ¾×¹é °Ò¹¹Ò¯ÈÅÔ »ìä·Â ขอบขายสาระการเรยี นรูแกนกลาง รายวิชาศิลปะ ชน้ั ป.๕ ตวั ชีว้ ดั ชั้นป สาระพ้นื ฐาน ความรูฝ งแนนติดตัวผูเ รยี น มฐ.ศ ๓.๑ (๑) บรรยายองคประกอบ ● การแสดงนาฏศิลปจะตองมีองคประกอบ นาฏศิลป ● องคป ระกอบของนาฏศลิ ป ในการแสดง เชน จงั หวะ ทาํ นอง คาํ รอ ง ภาษาทา นาฏยศัพท อุปกรณ เปนตน การแสดงชุดนนั้ จงึ จะสมบูรณสวยงาม ¡¨Ô ¡ÃÃÁ¹ÓÊÙ¡‹ ÒÃàÃÕ¹ ผฉสู บอบั น ´ÀÙ Ò¾ áŌǺ͡䴌äËÁ¤ÃÑºÇ‹Ò ¡ÒÃáÊ´§ªØ´¹éÕ ãªŒÍ»Ø ¡Ã³Í ÐäûÃСͺ¡ÒÃáÊ´§ºÒŒ § ๘๑´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
ͧ¤» ÃСͺ¢Í§¹Ò¯ÈÅÔ »Š นาฏศิลป หมายถึง ศิลปะแหงการละครหรือการฟอนรําของไทย เปนส่ิงที่มนุษย ประดิษฐข้ึนดวยความงดงามอยางมีแบบแผน บงบอกถึงวิถีชีวิตความเปนอยู การแตงกาย และคติความเช่ือของคนไทยในอดีตจนถึงปจจุบัน การแสดงนาฏศิลป แบงไดเปนการแสดง ระบํา ราํ ฟอ น โขน และละคร ซึง่ การแสดงทุกประเภทจะมีองคป ระกอบสาํ คัญ ดังนี้ จงั หวะ ทาํ นอง คาํ รอง องคป ระกอบนาฏศลิ ป ภาษาทา นาฏยศัพท อุปกรณ ๑) จังหวะ ผฉูสบอับน เปนอัตราความชา หรือเรว็ ของการรา ยรํา ซ่งึ ผูแ สดงตองทาํ ใหส มั พนั ธ กับจังหวะของเพลงหรือดนตรีท่ีใชประกอบ กอนฝกแสดงนาฏศิลป ผูแสดง ตองรูจักและเขาใจจังหวะการเคลื่อนไหว และจังหวะของเพลงหรือดนตรีท่ีใช ประกอบ จึงจะสามารถแสดงนาฏศลิ ปไดสวยงาม ๒) ทาํ นอง เปน ลกั ษณะเสยี งสงู หรอื ตา่ํ ของเพลงและดนตรที ่ีใชป ระกอบการแสดง ซึ่งผูแสดงจะตองทําทาทางการรายรําใหสอดคลองกับทํานองเพลงหรือดนตรี เพือ่ ถา ยทอดอารมณความรูส กึ ใหผชู มไดร ับรู ๓) คาํ รอง เปน เนอ้ื หาของเพลงที่ใชประกอบ ผแู สดงควรศึกษาเน้อื หาเพลงวา มีความหมาย กลาวถึงเรื่องอะไรบาง และมีจุดประสงคอยางไร หากเขาใจเนื้อหาของเพลงแลว ผูแสดง สามารถคิดสรางสรรคทารายรําประกอบเพลงใหสอดคลองกันได เพื่อใชสื่อความหมายให ผชู มไดเ ขา ใจ ๘๒ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๔) ภาษาทา เปน ทา ทางการเคลอ่ื นไหวท่ีแสดงออกเพอ่ื ส่อื ความหมายตา งๆ ศลิ ปน ไดคิดคนประดิษฐทาทางใหสวยงาม และมีรูปแบบเปนมาตรฐานมากข้ึน เพื่อ ใชแ สดงออกถา ยทอดความหมายตางๆ ใหผูชมไดเขาใจ ๕) นาฏยศัพท เปนทารายรําเฉพาะที่ใชในการแสดงนาฏศิลปไทย ซึ่งมีรูปแบบที่เปน เอกลักษณและมีความสวยงาม ผูแสดงตองฝกฝนจนเกิดทักษะและมีลีลา ทอ่ี อนชอ ย จนแสดงไดส วยงาม ๖) อปุ กรณ ผฉสู บอับน การแสดงนาฏศิลปบางชุด ตองใชอุปกรณประกอบการแสดง เพื่อให เกิดความสวยงามและสอดคลองกับชื่อชุดการแสดง โดยอุปกรณที่ใชมัก มีการประดบั ตกแตงใหส วยงาม ▲ การแสดงนาฏศลิ ปทีม่ ที า รา ยรําออ นชอ ยและแตง กายสวยงาม ทําใหผูชมเกิดความประทบั ใจ ๘๓ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÔŻРõ
¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ ๑. ตดิ ภาพการแสดงนาฏศิลป ๑ ชุด ลงในกรอบ แลวเขยี นบรรยายองคป ระกอบของการแสดง (ตดิ ภาพหรอื วาดภาพ) (ภาพการแสดงฟอ นเทยี น) ผฉูส บอับน ๑) ชอ่ื การแสดง คอื ฟอ นเทียน………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) องคประกอบของการแสดงชดุ น้� มีลกั ษณะ ดงั น้� (๑) จงั หวะ มลี ักษณะ ❍✓ชา ❍ เรว็ (๒) ทํานอง มีลักษณะ บ…ร…ร…เล…ง…ด…ว…ย…ท…าํ …น…อ…ง…เพ…ล…ง…พ…นื้ …บ…า…น…ภ…า…ค…เห…น…อ…ื …เส…ยี…ง…ส…งู…ต…าํ่…ข…อ…ง…เพ…ล…ง…ท…งิ้ …ช…ว ง…ห…า…ง…ม…า…ก…ต…าม…จ…งั…ห…ว…ะ…เพ…ล…ง…ช…า ✓(๓) คํารอง ❍ มี ❍ ไมมี ถา มี มีความหมายเก่ยี วกับ ……………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (๔) ภาษาทา หรือนาฏยศพั ทท่ีใช ประกอบดวย ……ใช…ท …า…ร…าํ …เ…ด…ยี …ว…ก…บั …ก…า…ร…ฟ…อ …น……เล…็บ………เช…น………ท…า…ก…ิน…น……ร…ร…าํ ………………. …ท…า…ผ…า…ล…า…เพ…ีย…ง…ไ…ห…ล………ท…า …จ…ีบ…ส…ง …ห…ล……ัง……………………………………………………………………………………………………………………………………………… (๕) อุปกรณป ระกอบการแสดง ❍✓มี ❍ ไมม ี ถา มี คอื ……เ…ท…ีย…น…ไ…ข…………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓) นักเรียนชน่ื ชอบการแสดงชดุ น้� เพราะ ……เป……น…ก…า…ร…แ…ส…ด…ง…ท…่ีส……วย…ง…า…ม…แ…ล…ะ…ม…ีเ…อ…ก…ล…ัก…ษ…ณ……ข …อ…ง…ต…น…เ…อ…ง…………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๘๔ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
๒. แบง กลุม แสดงทารําประกอบเพลงงายๆ หนา ชั้นเรยี น และตอบคาํ ถาม ๑) เพลงที่ใช คอื เพลง …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. (เขยี นเนอ�้ เพลง) ผฉสู บอับน เพลง …………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ข้นึ อยูก บั ดุลยพินจิ ของผูสอน……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) เนอ้� เพลงมีความหมาย ดงั น้� ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓) จังหวะและทํานองของเพลง มลี กั ษณะ ดังน�้ …………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๔) ทา ประกอบเพลง มีดังน้� ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๕) นกั เรยี นพอใจกับการแสดงของกลมุ หรอื ไม พอใจ ไมพ อใจ เพราะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๘๕´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
¡¨Ô ¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò¡Òä´Ô »ÃШӺ· ครูใหน กั เรยี นดวู ดี ิทัศนการแสดงนาฏศลิ ปไทย ๑ ชดุ แลว ใหเ ขียนบรรยายองคป ระกอบ มศฐ3./.ต1วั ช(1้ีว)ัดและตอบคาํ ถาม (ตดิ ภาพหรอื วาดภาพ) ขนึ้ อยกู ับดลุ ยพนิ ิจของผสู อน ผฉูสบอับน ๑) ชือ่ ชุดการแสดงที่ไดช ม คอื ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๒) องคป ระกอบของการแสดง มีลักษณะ ดงั น้� (๑) จังหวะ มลี กั ษณะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. (๒) ทํานอง มลี กั ษณะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. (๓) คํารอ ง มีลกั ษณะ ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. (๔) ภาษาทา หรือนาฏยศพั ทท ี่ใช ประกอบดว ย ………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (๕) อปุ กรณประกอบการแสดง คอื ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ๓) นกั เรยี นชน่ื ชอบการแสดงชุดนห�้ รอื ไม ❍ ชนื่ ชอบ ❍ ไมชน่ื ชอบ เพราะ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ๘๖ ´¹µÃ-Õ ¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
แบบทดสอบท่ี ๑ : กา ✗ คําตอบทถ่ี ูกท่ีสุด ๑. ขอใดไมใชองคป ระกอบของนาฏศิลปไทย ๖. การแสดงนาฏศลิ ปขอใด มีทา ราํ เร็ว ก. อุปกรณ กระฉับกระเฉง ข. คํารอง ✗ก. รํารองเง็ง ✗ค. นกั แสดง ข. รําฉุยฉาย ง. จงั หวะ ค. ฟอ นเลบ็ ๒. ขอใดเกยี่ วของกับเสียงสงู หรือต่ําของเพลง ง. ฟอ นเทียน ก. จังหวะ ๗. อุปกรณขอใด ผแู สดงตองระมัดระวงั เร่ือง ✗ข. ทํานอง อนั ตราย ค. คาํ รอ ง ก. รม ง. อุปกรณ ✗ข. ดาบ ๓. การเคล่ือนไหวใหเ กดิ ความพรอ มเพรยี ง ค. สวงิ ตอ งอาศัยองคประกอบใด ก. ภาษาทา ๘. ง. กระตบิ จากภาพ เปน อปุ กรณ ผฉสู บอับน ท่ีใชป ระกอบการแสดง ✗ข. จังหวะ ชุดใด ค. คาํ รอ ง ก. ฟอ นเทียน ง. อปุ กรณ ✗ข. เซงิ้ กระติบ ๔. จากภาพ เปน การแสดงอารมณใด ค. ระบาํ นกเขา ✗ก. รกั ง. ฟอ นเลบ็ ๙. การแสดงนาฏศลิ ปข อใด ไมตองใชอุปกรณ ข. โกรธ ประกอบ ค. อาย ก. ราํ ฉุยฉาย ง. ขบขัน ข. ฟอ นเทยี น ๕. พานดอกไม ใชในการแสดงขอใด ก. ราํ ฉุยฉาย ✗ค. ฟอนสาวไหม ✗ข. รําอวยพร ง. ระบําดอกบวั ๑๐. ขอใดเปน อุปกรณท่ีใชแสดงฟอ นเลบ็ ค. ฟอ นเล็บ ก. ขวาน ข. รม ง. เซิง้ กระติบ ✗ค. เล็บยาว ง. พดั ๘๗´¹µÃÕ-¹Ò¯ÈÅÔ »Š õ
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194