Contraception

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที ม่ี โี รคปวดศรี ษะ สตรที เ่ี ป็ นโรคปวดศรี ษะชนดิ ไมใ่ ชไ่ มเกรน - สามารถใชฮ้ อรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ไดอ้ ยา่ งปลอดภยั - หากพบวา่ อาการปวดศรี ษะรนุ แรงขนึ้ ตอ้ งเพมิ่ การเฝ้ าระวงั ตรวจตดิ ตาม ในกลมุ่ ทใี่ ชว้ ธิ คี มุ กําเนดิ ทมี่ เี อสโตรเจน (category 2) และตอ้ งพจิ ารณา ปจั จยั เสยี่ งอน่ื ๆ ทท่ี าํ ใหเ้ กดิ stroke เชน่ อายุ ความดนั โลหติ สงู และการ สบู บหุ รี่ สตรที เ่ี ป็ นโรคปวดศรี ษะชนดิ ไมเกรน - สตรที เ่ี ป็ นโรคไมเกรนชนดิ มี aura หา้ มใชว้ ธิ คี มุ กําเนดิ ทมี่ เี อสโตรเจน ทกุ ชนดิ (category 4) - วธิ ที ม่ี โี ปรเจสตนิ อยา่ งเดยี ว สามารถใชไ้ ดโ้ ดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) แตถ่ า้ ระหวา่ งใชเ้ กดิ อาการปวดศรี ษะ ก็ควรหยดุ ใช้ (category 3)

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที มี่ โี รคปวดศรี ษะ สตรที เี่ ป็ นโรคปวดศรี ษะชนดิ ไมใ่ ชไ่ มเกรน - สามารถใชฮ้ อรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ไดอ้ ยา่ งปลอดภยั - หากพบวา่ อาการปวดศรี ษะรนุ แรงขนึ้ ตอ้ งเพมิ่ การเฝ้ าระวงั ตรวจตดิ ตามในกลมุ่ ที่ ใชว้ ธิ คี มุ กาํ เนดิ ทม่ี เี อสโตรเจน (category 2) และตอ้ งพจิ ารณาปจั จยั เสย่ี งอนื่ ๆ ที่ ทาํ ใหเ้ กดิ stroke เชน่ อายุ ความดนั โลหติ สงู และการสบู บหุ รี่ สตรที เี่ ป็ นโรคปวดศรี ษะชนดิ ไมเกรน - สตรที เ่ี ป็ นโรคไมเกรนชนดิ มี aura หา้ มใชว้ ธิ คี มุ กาํ เนดิ ทมี่ เี อสโตรเจน ทกุ ชนดิ (category 4) - วธิ ที มี่ โี ปรเจสตนิ อยา่ งเดยี ว สามารถใชไ้ ดโ้ ดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) แตถ่ า้ ระหวา่ งใชเ้ กดิ อาการปวดศรี ษะ ก็ควรหยดุ ใช้ (category 3) - สตรที เี่ ป็ นโรคไมเกรนชนดิ ไมม่ ี aura ถา้ มอี ายนุ อ้ ยๆ (ตาํ่ กวา่ 35 ปี ) ก็สามารถใช้ ฮอรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ไดโ้ ดยตอ้ งมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) แตถ่ า้ หากเกดิ อาการปวดศรี ษะขนึ้ มาก็ควรหยดุ ใช้ (category 3) -สตรที เี่ ป็ นโรคไมเกรนทไ่ี มม่ ี aura ถา้ มอี ายมุ ากหา้ มใชฮ้ อรโ์ มนเอสโตรเจน (category 4/3) แตส่ ามารถใชว้ ธิ ที มี่ โี ปรเจสตนิ อยา่ งเดยี วไดโ้ ดยตอ้ งมกี ารตรวจ ตดิ ตาม (category 2)

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที เ่ี ป็ นโรคลมชกั- สามารถใชว้ ธิ คี มุ กาํ เนดิ ชนดิ ตา่ งๆ ไดเ้ หมอื นกบั สตรี ทว่ั ไป ฮอรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ไมม่ ผี ลตอ่ การดาํ เนนิ ของ โรค- ยากนั ชกั รบกวนประสทิ ธภิ าพของฮอรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ (drug interaction) ถา้ ใชร้ ว่ มกนั อาจทําใหฮ้ อรโ์ มน คมุ กาํ เนดิ ลม้ เหลวเกดิ การตงั้ ครรภไ์ มป่ รารถนาได้- สตรที เ่ี ป็ นโรคลมชกั และตอ้ งใชย้ ากนั ชกั กลมุ่ ดงั กลา่ ว เป็ นประจาํ หา้ มใชย้ าเม็ดคมุ กาํ เนดิ ชนดิ ฮอรโ์ มนรวม (category 3)- ฮอรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ดว้ ยวธิ ฉี ดี (DMPA) สามารถใชไ้ ด้ โดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2)

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที เ่ี ป็ นโรคเบาหวาน สตรที เี่ ป็ นเบาหวานในระดบั ไมร่ นุ แรง เชน่ เบาหวานในระหวา่ ง ตง้ั ครรภ์ (gestational diabetes) - สามารถเลอื กใชว้ ธิ คี มุ กาํ เนดิ ไดเ้ หมอื นสตรที ว่ั ไป สตรที เี่ บาหวานนอ้ ยกวา่ 20 ปี ทไ่ี มต่ อ้ งใชอ้ นิ สลุ นิ (non- insulin dependent)- สามารถใชว้ ธิ คี มุ กาํ เนดิ ทว่ั ไปโดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) สตรที เ่ี ป็ นเบาหวานในระดบั รนุ แรง- หา้ มใชว้ ธิ คี มุ กําเนดิ ชนดิ ฮอรโ์ มนรวม (category 4/3)- หา้ มใช้ DMPA (category 3)- สามารถใชย้ าเม็ดชนดิ progestrin-only pill ยาฝงั คมุ กําเนดิ และหว่ ง อนามยั ชนดิ levonorgestrel ได้ (category 2)

การคมุ กําเนดิ ในสตรที เี่ ป็ นโรคระบบนํา้ ดแี ละถงุ นาํ้ ดี สตรที กี่ าํ ลงั ป่ วยเป็ นโรคของระบบนํา้ ดี - หา้ มใชว้ ธิ คี มุ กําเนดิ ทมี่ เี อสโตรเจน (category 3) สตรที เ่ี คยมปี ระวตั ผิ า่ ตดั ถงุ นํา้ ดอี อกไปแลว้ หรอื เคยมปี ระวตั ิ ดซี า่ นแตป่ จั จบุ นั ไมม่ อี าการ- สามารถใชฮ้ อรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ไดอ้ ยา่ งปลอดภยั โดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) สตรที เี่ คยมปี ระวตั ดิ ซี า่ นระหวา่ งตงั้ ครรภ์ (pregnancy- related cholestasis)- สามารถใชเ้ อสโตรเจนไดโ้ ดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2)

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที เ่ี ป็ นโรคตบั สตรที ก่ี าํ ลงั ป่ วยเป็ นโรคตบั- ฮอรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ทกุ ชนดิ ถกู ขจดั ทาํ ลายทต่ี บั - หา้ มใชฮ้ อรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ทกุ ชนดิ (category 4/3)- ใชว้ ธิ อี น่ื เชน่ วธิ ขี วางกนั้ และไมค่ วรตง้ั ครรภจ์ นกวา่ ภาวการณ์ทาํ งานของตบั จะกลบั มาเป็ นปกติ สตรที เ่ี ป็ นพาหะของไวรสั ตบั อกั เสบทไี่ มม่ อี าการ (carrier)- สามารถใชฮ้ อรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ไดเ้ หมอื นสตรที ว่ั ไป

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที มี่ ภี าวะอกั เสบ ในองุ้ เชงิ กรานและโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธ์ สตรที มี่ คี วามเสย่ี ง- ถงุ ยางอนามยั ทง้ั ชายและหญงิ หากใชเ้ ป็ นประจาํ อยา่ งถกู ตอ้ งสามารถ ป้ องกนั การตงั้ ครรภแ์ ละโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธไ์ ดด้ ี ภาวะอกั เสบในองุ้ เชงิ กราน (pelvic inflammatory disease = PID)- หา้ มใชห้ ว่ งอนามยั (category 4)- สตรที มี่ คี วามเสย่ี งสงู ตอ่ การตดิ เชอื้ หนองในแท้ หนองในเทยี มก็หา้ มใช้ เชน่ เดยี วกนั (category 3)- กรณีทก่ี ําลงั ใชห้ ว่ งอนามยั โดยทใี่ นตอนแรกปกตแิ ตต่ อ่ มาเกดิ ภาวะเชงิ กรานอกั เสบ เมอ่ื รกั ษาใหห้ ายดว้ ยยาปฏชิ วี นะแลว้ อาจใหใ้ ชห้ ว่ งอนามยั ตอ่ ไป ถา้ ยงั ไมอ่ ยากถอดหว่ ง แตต่ อ้ งมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) สตรที เ่ี ป็ นโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธอ์ น่ื ๆ- สามารถใชห้ ว่ งอนามยั ไดเ้ หมอื นสตรที ว่ั ไป แตห่ ากยงั ไมส่ ามารถตง้ั ครรภ์ ได้ การใชห้ ว่ งอนามยั ควรมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2)

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที เ่ี ป็ นวณั โรค สตรที ป่ี ่ วยเป็ นวณั โรคทก่ี าํ ลงั ไดร้ บั การรกั ษาดว้ ยยา rifampicin- หลกี เลยี่ งการใชฮ้ อรโ์ มนคมุ กาํ เนดิ ทกุ ชนดิ (category 3) เนอ่ื งจากยาตวั นสี้ ามารถเรง่ การทาํ งานของ microsomal enzymes ในตบั ทาํ ใหม้ กี าร ขจดั ทําลายฮอรโ์ มนเร็วกวา่ ปกตมิ ผี ลกระทบตอ่ ประสทิ ธภิ าพของการ คมุ กําเนดิ สตรที ปี่ ่ วยเป็ นวณั โรคในองุ้ เชงิ กราน รวมทง้ั วณั โรคของโพรง มดลกู - หา้ มใชห้ ว่ งอนามยั ในการคมุ กาํ เนดิ (category 4/3) เนอ่ื งจากอาจทาํ ให้ โรคลกุ ลามรนุ แรงมากขน้ึ เหมอื นในกรณีการอกั เสบในองุ้ เชงิ กราน

การคมุ กาํ เนดิ ในสตรที ตี่ ดิ เชอื้ HIV และโรคเอดส์- สามารถทําไดเ้ หมอื นในกรณีคนปกติกรณีทม่ี กี ารใชย้ าตา้ น HIV (antiretroviral drugs)- ยาฉดี DMPA และยาฝงั คมุ กาํ เนดิ นา่ จะไดร้ บั ผลกระทบนอ้ ยกวา่ ยาเม็ด คมุ กาํ เนดิ- สตรที ตี่ ดิ เชอื้ HIV และกําลงั ไดร้ บั ยา antiretroviral drugs ถา้ หาก ตอ้ งการคมุ กาํ เนดิ ดว้ ยฮอรโ์ มนควรใชถ้ งุ ยางอนามยั รว่ มดว้ ยเสมอ เพราะ นกอารกถจา่ ายกเเทป็เนชกอื้ าไรปเยสรงั มคิ ปเู่ พรศะสสทิ มั ธพภิ นั าธพห์ กราอื รรคบั มุ เชกอํา้ื เเนพดิ ม่ิ แอลกี ว้ ดยว้ งั ยเป็ นการป้ องกนั- สตรที ต่ี ดิ เชอื้ HIV สามารถใชห้ ว่ งอนามยั ไดโ้ ดยมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2) โดยทตี่ อ้ งเฝ้ าระวงั อาการองุ้ เชงิ กรานอกั เสบ ถา้ ในกรณี เกดิ อาการของโรคเอดสแ์ ลว้ หา้ มใชห้ ว่ งอนามยั (category 3)- สตรที ตี่ ดิ เชอ้ื HIV กําลงั ไดร้ บั ยา antiretroviral drugs และกําลงั ใชห้ ว่ ง อนามยั หากตอ่ มาเกดิ อาการของโรคเอดสข์ น้ึ อาจใชห้ ว่ งอนามยั ตอ่ ไปได้ แตต่ อ้ งพจิ ารณาเป็ นรายๆไป และมกี ารตรวจตดิ ตาม (category 2)- ยาฆา่ อสจุ ิ (spermicide) หา้ มใชใ้ นสตรตี ดิ เชอ้ื HIV (category 4) เเนสยอ่ีื่ งงตจาอ่ กกจาะรทตาํดิ ใเหชเ้อื้ กดHิ แIVผลในชอ่ งคลอดและอวยั วะเพศ ทาํ ใหเ้ พม่ิ ความ