รายงานผลการจัดกิจกรรม 238 ปี กรุงรัตนโกสินทร์

วนั ท่ี ๕ พฤษภาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๒ ทรงห่วงใย ดแู ลทุกขส์ ขุ ของราษฎร เมื่อครั้งทีเ่ ยาวชน พระบาทสมเด็จพระเจา้ อยหู่ ัว ทรงบำาเพญ็ พระราชกรณียกิจนานปั การ อนั ทรงคณุ ประโยชน์ เสดจ็ พระราชดาำ เนนิ เลยี บพระนคร โดยขบวนพยหุ ยาตราทางสถลมารค ๑๓ คน ติดอย่ใู นถาำ้ หลวง-ขุนน้ำานางนอน จงั หวัดเชยี งราย แก่ประเทศชาตแิ ละประชาชน ดว้ ยพระราชหฤทัยมุง่ มนั่ ทีจ่ ะเสรมิ สรา้ งความสมบูรณพ์ ูนสุข ใหเ้ กดิ ขน้ึ ในทกุ ภูมิภาค เพอ่ื สบื สานพระราชปณธิ านแหง่ สมเดจ็ พระบูรพมหากษัตริยาธริ าช วนั ท่ี ๑๒ ธนั วาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๒ ได้พระราชทานแนวทางการชว่ ยเหลอื ตลอดจน เสดจ็ พระราชดาำ เนนิ เลยี บพระนคร โดยขบวนพยหุ ยาตราทางชลมารค ทรงมสี ่วนชว่ ยสนบั สนนุ การทาำ งาน และอปุ กรณ์ทจ่ี ำาเป็น เพ่ือความเจรญิ ไพบูลยแ์ ละความมั่นคงของชาติ ธำารงรักษาวฒั นธรรมอนั ดงี าม ดว้ ยพระมหากรณุ าธคิ ณุ และพระปรชี าชาญในวทิ ยาการด้านต่าง ๆ ๒๒๑ ทำาใหผ้ า่ นพน้ วิกฤตไปได้อยา่ งปลอดภยั อันแสดงถงึ พระมหากรณุ าธคิ ณุ และเป็นทช่ี นื่ ชมของ พระเกยี รติคุณเปน็ ท่ีประจกั ษ์ทว่ั พระราชอาณาจักร และขจรไกลไปนานาประเทศ หน่วยงานและสถาบนั การศกึ ษา ท้ังภาครฐั และภาคเอกชน ทลู เกล้าทูลกระหมอ่ ม นานาประเทศทวั่ โลก ถวายปรญิ ญากิตติมศักดิ์ เหรยี ญ และรางวลั เพื่อเทิดพระเกยี รติ ทง้ั ในประเทศและต่างประเทศ ทรงตระหนักในความสาำ คญั ของการออกกำาลงั กาย ตัง้ แตพ่ ทุ ธศักราช ๒๕๒๓ สืบมาตราบปจั จุบนั และดแู ลสขุ ภาพอนามยั ของประชาชน มาโดยตลอด โดยสนบั สนนุ กิจกรรมการกีฬา ๒๓๖ และการออกกาำ ลงั กายประเภทตา่ ง ๆ ทรงริเริม่ กิจกรรมจักรยานเฉลิมพระเกียรติ 151 ปน่ั เพอื่ แม่ (BIKE FOR MOM) เนอ่ื งในโอกาสวนั เฉลมิ พระชนมพรรษา สมเดจ็ พระนางเจ้าสริ ิกติ ิ์ พระบรมราชนิ ีนาถ พระบรมราชชนนพี นั ปหี ลวง ๘๓ พรรษา ๑๒ สงิ หาคม ๒๕๕๘ และกจิ กรรมจักรยานเฉลมิ พระเกียรติ ปัน่ เพ่ือพ่อ (BIKE FOR DAD) เนอ่ื งในโอกาสวันเฉลมิ พระชนมพรรษา พระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ๘๘ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๘ ๒๓๔

152

สื่อ�่ ประชาสััมพัันธ์์ (สื่่�อวิิทยุุ) การประชาสััมพัันธ์์งานมหกรรมวััฒนธรรมรััตนโกสิินทร์์ “ใต้้ร่่มพระบารมีี ๒๓๘ ปีี กรุุงรััตนโกสิินทร์์” สััมภาษณ์์/นำำ�เสนอข่่าวสาร/บทความความเป็็นมา ของกรุงุ รัตั น์์โกสิินทร์์ประเด็็นต่า่ ง ๆ ระหว่่างวันั ที่่� ๑๕ - ๒๑ เมษายน ๒๕๖๓ ๑. ความเป็น็ มาของการสถาปนากรุุงรัตั นโกสินิ ทร์เ์ ป็น็ ราชธานี ี ครบ ๒๓๘ ปีี ในวันั ที่่� ๒๑ เมษายน ๒๕๖๓ ๒. พระราชกรณีียกิิจ/สถาปััตยกรรมในแต่่ละรัชั กาลต่อ่ กรุงุ รัตั นโกสิินทร์์ (๑ - ๕) ๓. พระราชกรณียี กิจิ /สถาปััตยกรรมคุณุ ููปการแต่่ละรัชั กาล (๖ - ๑๐) ๔. นำ�ำ เสนอเรื่อ� งราวชุุมชนต่า่ ง ๆ สมััยรััตนโกสิินทร์ท์ ี่่�เข้้ามาพึ่่�งพระบรมโพธิิสมภารของราชจัักรีวี งศ์์ ตอนที่่� ๑ ๕. นำ�ำ เสนอเรื่�องราวชุุมชนต่า่ ง ๆ สมััยรัตั นโกสิินทร์ท์ ี่่�เข้า้ มาพึ่�่งพระบรมโพธิิสมภารของราชจักั รีวี งศ์์ ตอนที่่� ๒ ๖. นำำ�เสนอเรื่�องราวชุุมชนต่า่ ง ๆ สมััยรัตั นโกสิินทร์ท์ ี่่�เข้้ามาพึ่่�งพระบรมโพธิิสมภารของราชจัักรีวี งศ์์ ตอนที่่� ๓ ๗. เศรษฐกิิจ สังั คม วััฒนธรรม ๘. สถาปััตยกรรมโดยรวม ช่่องทางการเผยแพร่่ l สถานีวี ิิทยุกุ ระจายเสียี งแห่่งประเทศไทย (สวท.) ๑๐๒MHZ. l สถานีีวิิทยุกุ ระจายเสีียงแห่่งประเทศไทย (สวท.) “รายการวััฒนธรรมกับั ชีวี ิติ ” l สถานีีวิิทยุุกระจายเสียี งแห่ง่ ประเทศไทย “รายการมองรอบทิศิ คิิดทัันข่่าว” ๙๗.๐MHZ. 153

154

เว็บ็ ไซต์์ การจััดทำ�ำ เว็็บไซต์์ เพื่่�อเป็็นแหล่่งข้้อมููลเกี่�ยวกัับงานใต้้ร่่มพระบารมีีรััตนโกสิินทร์์ ซึ่่�งได้้รวบรวมกิิจกรรมงานใต้้ร่่มพระบารมีี ๒๓๘ ปีี กรุุงรััตนโกสิินทร์์ ในรูปู แบบออนไลน์ ์ จัดั ทำำ�ผังั รายการเพื่่อ� เผยแพร่ข่ ้อ้ มูลู ที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งกับั กรุงุ รัตั นโกสินิ ทร์์ ๒๓๘ ปี ี ข้อ้ มูลู การแพร่ภ่ าพสด ผ่า่ นทาง www.rattanakosin.co และ Facebook fanpage “๒๓๘ ปีี รััตนโกสิินทร์์”เพื่่�อเข้้าถึึงประชาชนทุุกเพศ ทุุกวััย ในทุุกภาคส่่วน รวมทั้้ง� รวมสาระความรู้�ทั้ง� ทางด้้านประวัตั ิิศาสตร์์ ศิิลปวััฒนธรรม ขนบธรรมเนีียมประเพณีี ตั้�งแต่่อดีีตถึึงปััจจุบุ ัันเพื่่อ� ให้้ประชาชนที่่ส� นใจเข้า้ ถึึงกิจิ กรรมได้อ้ ย่่างสะดวกและได้ร้ ัับองค์ค์ วามรู้้�ครบถ้ว้ น ๑. ผัังรายการ 155

๒. รายการแพร่ภ่ าพสด (live) ผ่่านทาง Facebook fanpage “๒๓๘ ปีี รัตั นโกสิินทร์”์ การแพร่่ภาพสด ๑๒ ครั้้�ง ๒.๑ รายการถ่่ายทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๑ (๒๔ เมษายน ๒๕๖๓) หัวั ข้อ้ “ศูนู ย์์กลางรัตั นโกสินิ ทร์์” วิิทยากร อาจารย์์พนมบุุตร จัันทรโชติิ รองอธิิบดีีกรมศิิลปากร และอาจารย์์บุุญเตืือน ศรีีวรพจน์์ อดีีตผู้�เชี่�ยวชาญ ด้า้ นอักั ษรศาสตร์ ์ สำ�ำ นักั วรรณกรรม และประวัตั ิศิ าสตร์์ กรมศิลิ ปากร โดยสนทนาเกี่ย� วกับั การสถาปนากรุงุ รัตั นโกสินิ ทร์์ การวางหลักั เมือื ง อาณาเขตพระนคร เกาะรัตั นโกสินิ ทร์์ และวัดั วาอาราม การเชิญิ พระสำ�ำ คัญั จากหัวั เมือื ง พระอารามหลวง ประจำำ�รัชั กาล นามพระนคร ความหมายและความสำำ�คัญั ศูนู ย์ก์ ลางพระนคร เทวสถานใจกลางเมือื ง พระอารามใจกลางเมือื ง วััดสุทุ ัศั น์์ สัญั ลัักษณ์์และความหมายของศาสนสถาน ศููนย์ก์ ลางพระนคร 156

๒.๒ รายการถ่่ายทอดสด (live) ครั้้�งที่่� ๒ (๑ พฤษภาคม ๒๕๖๓) หััวข้้อ “ภููมิิปััญญาไทยจากเอกสารบัันทึึกสมััยต้้นกรุุงรััตนโกสิินทร์์” วิิทยากร นางสาวพิิมพ์์พรรณ ไพบููลย์์หวัังเจริิญ ผู้้�เชี่�ยวชาญเฉพาะด้้านอัักษรศาสตร์์ นัักอัักษรศาสตร์์ทรงคุุณวุุฒิิ กรมศิิลปากร และนางสาวพลอยชมพูู ยามะเพวััน นัักอัักษรศาสตร์์ปฏิิบััติิการกรมศิิลปากร โดยสนทนาเกี่�ยวกัับภููมิิปััญญาไทยจาก เอกสารบัันทึึกสมัยั ต้้นกรุุงรัตั นโกสินิ ทร์์ ความรู้�ที่�ตกทอดจากอดีีตมาจนถึึงปััจจุุบันั ประกอบไปด้้วย ศิิลาจารึึกวััดโพธิ์� หนัังสืือสมุุดไทย คััมภีีร์์ใบลาน ตำ�ำ ราช้้างฉบัับ รััชกาลที่่� ๒ และตำำ�ราช้้างฉบัับอื่�น ๆ ตำ�ำ ราม้้า ตำำ�ราแมว ตำ�ำ รานกเขาชวา ตำ�ำ รา นกกระทาและตำ�ำ ราโค 157

๒.๓ รายการถ่่ายทอดสด (live) ครั้้�งที่่� ๓ (๘ พฤษภาคม ๒๕๖๓) หัวั ข้อ้ “ภาพยนตร์ก์ ับั การบันั ทึกึ ประวัตั ิศิ าสตร์”์ วิทิ ยากร นายกิติ ติศิ ักั ดิ์ � สุวุ รรณโภคินิ นักั วิชิ าการด้า้ นภาพยนตร์์ นายสัณั ห์ช์ ัยั โชติริ สเศรณีี รองผู้้�อำ�ำ นวยการหอภาพยนตร์์ โดยสนทนาเกี่ย� วกับั บทบาทหน้า้ ที่่ข� องภาพยนตร์ใ์ นการบันั ทึึกเรื่อ� งราวที่่เ� กิดิ ขึ้้น� ใน สัังคมด้้านต่่าง ๆ ไม่่ว่่าจะเป็็นการบัันทึึกประวััติิศาสตร์์เกี่�ยวกัับพระราชกรณีียกิิจ ในแต่่ละรััชกาลหรืือเหตุุการณ์์สำ�ำ คััญที่่�เกิิดขึ้้�นในสัังคมไทย โดยวิิทยากรจะนำ�ำ ภาพยนตร์ท์ี่่เ� กิดิ ขึ้้น� ในช่ว่ งเวลาต่า่ ง ๆ มาสนทนาเพื่่อ� แลกเปลี่ย� นข้อ้ มูลู ความรู้� ซึ่ง่� มีทีั้้ง� ภาพยนตร์ข์ ่า่ วและสารคดีี ภาพยนตร์เ์ ล่า่ เรื่อ� ง อาทิิ เช่น่ ภาพยนตร์บ์ ันั ทึึกเหตุกุ ารณ์์ เมื่�อรัชั กาลที่่� ๕ เสด็จ็ กรุุงเบิิร์์น ภาพยนตร์์ข่่าวรััชกาลที่่� ๙ เสด็็จภาคใต้้ เป็น็ ต้น้ 158

๒.๔ รายการถ่า่ ยทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๔ (๑๕ พฤษภาคม ๒๕๖๓) หััวข้้อ “ศิิลปะการแสดงในยุุครััตนโกสิินทร์์” วิิทยากร ดร.ไพโรจน์์ ทองคำำ�สุุข ราชบััณฑิิต สำำ�นัักราชบััณฑิิตยสภา และนายประสาท ทองอร่่าม ผู้้�เชี่�ยวชาญ ด้้านวััฒนธรรมไทย โดยสนทนาเกี่�ยวกัับศิิลปะการแสดงในยุุครััตนโกสิินทร์์ ความเหมือื นและความแตกต่า่ ง และจุดุ ร่ว่ มของศิลิ ปะการแสดงในวังั กับั การแสดง ของประชาชนทั่่�วไป วิวิ ัฒั นาการของศิิลปะการแสดงตั้�งแต่่สมัยั รััชกาลที่่� ๑ จนถึึง สมััยปััจจุุบััน การเล่า่ ถึึงศิลิ ปะการแสดงในแต่่รััชสมััย เช่่น มีกี ารเปิิดภาพการแสดง โขนกลางแปลง ในรััชกาลที่่� ๑ วีีดิิทััศน์์การแสดงละครพัันทางเรื่�องราชาธิิราช ในสมัยั รััชกาลที่่� ๕ เป็น็ ต้น้ 159

๒.๕ รายการถ่่ายทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๕ (๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๓) หัวั ข้อ้ “งานบูรู ณะจิติ รกรรม” วิทิ ยากรอาจารย์เ์ ชาวลิติ เนินิ พรหม ช่า่ งหลวงเชี่ย� วชาญ ด้้านบููรณะและนางสาวจิิรารััตน์์ จารุุวััฒนาศิิริิ สนทนาเกี่�ยวกัับการบููรณะงาน จิิตรกรรมในวััดพระเชตุุพนฯ (วััดโพธิ์�) ที่่�มาและความสำำ�คััญของการบููรณะ จิติ รกรรมและประวัตั ิเิ รื่อ� งราวของจิติ รกรรมที่่บ� ูรู ณะ ลักั ษณะสภาพก่อ่ นการบูรู ณะ การค้น้ คว้า้ และสืบื ค้น้ จากจารึึกของวัดั เพื่่อ� การบูรู ณะที่่ถ� ูกู ต้อ้ งตามสิ่ง� เดิมิ ที่่ม� ีกี ารบูรู ณะ ที่่จ� ะไม่ม่ ีกี ารเขียี นทับั ของเดิมิ ที่่ห� ลงเหลือื อยู่�เป็น็ การต่อ่ ยอดต่อ่ ลายจากของเดิมิ และ การพััฒนาของเทคโนโลยีีสมััยใหม่่ที่่�เข้้ามาช่่วยในการบููรณะ การผสมผสานของ เทคโนโลยสมัยั ใหม่แ่ ละองค์ค์ วามรู้�โบราณของครูชู ่า่ งในปััจจุบุ ันั เกร็ด็ ความรู้�ของครูชู ่า่ ง เนื้้�องานที่่�ถููกบููรณะแล้้ว สิ่่�งที่่�ซ่่อนอยู่ �ในงานจิิตรกรรม ที่่�นอกจากการสอดแทรก ธรรมะ แง่่คิดิ ยังั มีเี รื่�องราวที่่�บันั ทึึกชีีวิิต ความเป็น็ อยู่� วััฒนธรรม ชุุมชน วััดและ บ้า้ น พระและผู้้�คน ที่่เ� กื้อ� หนุนุ กัันอยู่�เสมอมาตั้ง� แต่อ่ ดีีตถึึงปััจจุบุ ััน 160

๒.๖ รายการถ่า่ ยทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๖ (๒๙ พฤษภาคม ๒๕๖๓) หััวข้อ้ “ดนตรีีไทยในยุุครัตั นโกสินิ ทร์์” วิิทยากร อาจารย์์ อานัันท์์ นาคคง และ อาจารย์ ์ อััษฎาวุธุ สาคริกิ โดยสนทนาเกี่ย� วกับั ประวัตั ิิศาสตร์ท์ างดนตรีี เหตุกุ ารณ์์ และพฤติกิ รรมที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งกับั มนุษุ ย์ใ์ นอดีตี หลักั ฐานลายลักั ษณ์์ หลักั ฐานมุขุ ปาฐะ ความทรงจำำ� วิธิ ีกี ารทางประวัตั ิศิ าสตร์์ การอธิบิ ายอดีตี ของสังั คมมนุษุ ย์ใ์ นมิติ ิเิ วลา การตระหนัักในคุุณค่่าของมรดกด้้านต่่าง ๆ ๑๓ ปรากฏการณ์์สำ�ำ คััญของดนตรีี ในยุคุ ต่า่ ง ๆ 161

๒.๗ รายการถ่่ายทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๗ (๕ มิถิ ุนุ ายน ๒๕๖๓) หััวข้้อ “สถาปััตยกรรมในยุุครััตนโกสิินทร์์” วิิทยากร อาจารย์์วนิิดา พึ่�่งสุุนทร และอาจารย์ป์ ระกิิจ ลััคนผจง โดยการสนทนาเกี่�ยวกับั วิวิ ััฒนาการของงานศิิลปะ ตั้ง� แต่ส่ มัยั ก่อ่ นรัตั นโกสินิ ทร์จ์ นถึึงสมัยั ปััจจุบุ ันั วัดั ในยุคุ สมัยั ต่า่ ง ๆ รูปู แบบอาคาร สำำ�คัญั ต่า่ ง ๆ ในยุุครัตั นโกสิินทร์์ 162

๒.๘ รายการถ่า่ ยทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๘ (๑๒ มิถิ ุนุ ายน ๒๕๖๓) หััวข้้อ “อาหารไทยกัับกระบวนการและแนวคิิดในการปรุุงอาหาร” วิิทยากร ผศ.ดร.ศันั สนียี ์์ จะสุวุ รรณ์ ์ สังั กัดั บัณั ฑิติ วิทิ ยาลัยั มหาวิทิ ยาลัยั ราชภัฏั สวนสุนุ ันั ทา และอาจารย์์ นฤมล เปีียซื่อ� ผู้้�เชี่�ยวชาญด้า้ นอาหารไทย โดยการสนทนาเกี่ย� วกัับ วิิวััฒนาการของอาหารไทยตั้�งแต่่อดีีตถึึงปััจจุุบััน อาหารชาววััง อาหารชาวบ้้าน การปรุงุ อาหาร และการถนอมอาหาร 163

๒.๙ รายการถ่า่ ยทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๙ (๑๙ มิถิ ุนุ ายน ๒๕๖๓) หัวั ข้อ้ “งานกวีนี ิพิ นธ์์วรรณคดีแี ละวรรณกรรมในยุคุ สมัยั รัตั นโกสินิ ทร์”์ วิทิ ยากร อาจารย์์เนาวรััตน์์ พงษ์ไ์ พบููลย์์ ศิลิ ปิินแห่่งชาติสิ าขาวรรณศิิลป์์ ประจำ�ำ ปีี ๒๕๓๖ และรองศาสตราจารย์์ ดร.ตรีีศิิลป์์ บุุญขจร นายกสมาคมภาษาและหนัังสืือ แห่ง่ ประเทศไทย โดยการสนทนาเกี่ย� วกับั ความสัมั พันั ธ์ร์ ะหว่า่ งวรรณคดีกี ับั วิถิ ีชี ีวี ิติ คนไทย วรรณคดีีมีีอิิทธิิพลต่่อศิิลปวััฒนธรรมและวิิถีีชีีวิิตไทย ศิิลาจำ�ำ หลัักเรื่�อง รามเกีียรติ์� วััดพระเชตุุพนวิิมลมัังคลาราม ฝีีมืือช่่างในสมััยรััชกาลที่่� ๓ หนัังสืือ รััตนพิมิ พวงศ์์ ตำำ�นานพระแก้ว้ มรกต 164

๒.๑๐รายการถ่า่ ยทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่�๑๐(๒๖ มิถิ ุนุ ายน๒๕๖๓) หัวั ข้อ้ “สุนุ ทรภู่่� กับั ความเป็น็ รัตั นโกสินิ ทร์”์ วิทิ ยากร ผศ.ดร.สุวุ รรณา เกรียี งไกรเพ็ช็ ร อดีีตผู้้�อำ�ำ นวยการศููนย์์มานุุษยวิิทยาสิิริินธร และ ผศ.ชััยยุุทธ ถาวรานุุรัักษ์์ ร อ ง ค ณ ะ บ ดีี ฝ่่ า ย บ ริิ ก า ร วิิ ช า ก า ร แ ล ะ สื่ � อ ส า ร อ ง ค์์ ก ร วิิ ท ย า ลัั ย ส ห วิิ ท ย า ก า ร มหาวิทิ ยาลัยั ธรรมศาสตร์์ โดยการสนทนาเกี่�ยวกับั ความสัมั พันั ธ์์ระหว่่างวรรณคดีี กับั วิถิ ีชี ีวี ิติ คนไทย วรรณคดีมี ีอี ิทิ ธิพิ ลต่อ่ ศิลิ ปวัฒั นธรรมและวิถิ ีชี ีวี ิติ ไทย ศิลิ าจำ�ำ หลักั เรื่อ� งรามเกียี รติ์� วััดพระเชตุุพนวิมิ ลมัังคลารามฝีีมือื ช่่างในสมัยั รััชกาลที่่� ๓ 165

๒.๑๑ รายการถ่า่ ยทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๑๑ (๑๐ กรกฎาคม ๒๕๖๓) หััวข้้อ “ดาราศาสตร์์ยุุครััตนโกสิินทร์์” วิิทยากร รศ.บุุญรัักษา สุุนทรธรรม ผู้้�อำ�ำ นวยการสถาบัันวิิจััยดาราศาสตร์์แห่่งชาติิ และผศ.อำ�ำ นาจ สาธานนท์์ อาจารย์์ ภาควิิชาฟิิสิิกส์์ คณะวิิทยาศาสตร์์ จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย โดยสนทนาเกี่�ยวกัับ ดาราศาสตร์์กัับวััฒนธรรม เกี่�ยวข้้องกัับวิิถีีชีีวิิต ของมนุุษย์์การสัังเกตปรากฏการณ์์ ทางดาราศาสตร์์ การสร้้างหมายบอกเหตุุการณ์์ทางดาราศาสตร์์ ดาราศาสตร์์ ตะวัันตกเข้้ามาสู่�สยามประเทศได้้อย่่างไร สมััยสมเด็็จพระนารายณ์์มหาราช (การหาลองติจิ ููดเพื่่อ� ทำำ�แผนที่่� โดยการดูดู าว) พระบาทสมเด็จ็ พระจอมเกล้า้ เจ้า้ อยู่่�หัวั (การปฏิิวััติิอุุตสาหกรรมในประเทศอัังกฤษ เครื่่�องจัักรไอน้ำ�ำ�การล่่าอาณานิิคม), สมัยั กรุงุ รัตั นโกสินิ ทร์์ และยุคุ ทองของดาราศาสตร์ไ์ ทยการก้า้ วกระโดดของการพัฒั นา ดาราศาสตร์์ไทยสู่ �การยอมรัับในระดัับสากล 166

๒.๑๒ รายการถ่่ายทอดสด (live) ครั้้ง� ที่่� ๑๒ (๑๐ กรกฎาคม ๒๕๖๓) หัวั ข้อ้ “ประณีตี ศิลิ ป์”์ วิทิ ยากร อาจารย์ว์ รวินิ ัยั หิริ ัญั มาศ ครูศู ิลิ ป์ข์ องแผ่น่ ดินิ ประจำำ�ปีี ๒๕๕๙ และนายนฤบดีี จัันทรส ผู้้�ดำำ�เนิินการ โดยสนทนาเกี่�ยวกัับที่่�มาของสำ�ำ นัักช่่างสิิบหมู่่� งานช่่างสิิบหมู่�ตั้�งแต่่ยุุคก่่อน รััตนโกสิินทร์จ์ นถึึงยุุคปััจจุบุ ันั ยุุครุ่่�งเรืืองของงานประณีตี ศิลิ ป์์ งานประณีีตศิลิ ป์ใ์ นรูปู แบบต่่าง ๆ 167

168

๓. รายการ “เรื่อ่� งเล่า่ ร่่วมสมัยั ...รัตั นโกสินิ ทร์”์ จำำ�นวน ๘ ตอน โดยการสััมภาษณ์์บุุคคลที่่�มีีความรู้�และมีีชื่�อเสีียงในสาขาต่่าง ๆ มีคี วามยาว ๒๕ นาทีี แบ่่งออกเป็น็ ๓ ช่่วง การดำ�ำ เนิินรายการจากเยาวชนที่่�ผ่า่ นการ คัดั เลือื กโดยการออดิชิั่น� เพื่่อ� เป็น็ การเปิดิ โอกาสให้เ้ ด็ก็ เยาวชน ได้แ้ สดงความสามารถ ความกล้้าแสดงออกสามารถรัับชมผ่่านทาง Facebook Fanpage “๒๓๘ ปีี รัตั นโกสิินทร์์” ตอนที่่� ๑ “ภาพยนตร์์ไทย” โดยมีีแขกรัับเชิิญ คุุณสััณห์์ชััย โชติิรสเศรณีี รองผู้้�อำ�ำ นวยการหอภาพยนตร์์ นัักวิิชาการภาพยนตร์์ที่่�มุ่�งเน้้น การค้้นหาแนวทางที่่�จะพััฒนาวงการภาพยนตร์์ของประเทศไทย โดยการบอกเล่่าถึึง ประวััติหิ อภาพยนตร์์และการเปลี่ย� นแปลงประวัตั ิิศาสตร์ข์ องภาพยนตร์์ 169

ตอนที่่� ๒ “อาหารไทย” โดยมีแี ขกรับั เชิญิ คุณุ เสกสรร หาญจีรี ะปััญญา (เจ้า้ ของ ร้า้ นอาหาร มิิตรโกหย่่วน) ร้า้ นอาหารไทยรางวััล Wongnai Users’ Choice 2019 ที่่เ� ปิดิ ตั้้ง� แต่่ ช่่วงปลายรััชกาลที่่� ๕ บอกเล่่าเรื่�องราวอาหารไทยในยุุครััตนโกสิินทร์์ และการเปลี่�ยนแปลงของ อาหารไทยในช่ว่ งเวลาของยุุคสมัยั ช่ว่ งรัตั นโกสินิ ทร์์ 170

ตอนที่่� ๓ “สถาปัตั ยกรรมเรืือนไทย” โดยมีีแขกรัับเชิิญ อาจารย์์เผ่่า สุุวรรณศัักดิ์�ศรีี ศิิลปิินแห่่งชาติิ สาขาสถาปััตยกรรม ผู้�ออกแบบ เรืือนไทย จุุฬาลงกรณ์์มหาวิิทยาลััย บอกเล่่าเรื่�องราว องค์ค์ วามรู้�สถาปััตยกรรมในยุคุ รัตั นโกสินิ ทร์ห์ ลายผลงานการออกแบบ ที่่ส� ำำ�คัญั ๆ และการกล่า่ วถึึงทิศิ ทางในอนาคตของสถาปััตยกรรมเรือื นไทย และความเป็็นรััตนโกสินิ ทร์ข์ องสถาปััตยกรรมเรืือนไทย 171

ตอนที่่� ๔ “วิถิ ีชี ุมุ ชน” โดยมีแี ขกรับั เชิญิ คุณุ ปรียี า ฟีญี า โมราศิริ ิิ (ร้า้ นเครื่่อ� งเขียี น โมฮำ�ำ มััด) เจ้้าของร้้านขายเครื่่�องเขีียน เครื่่�องวาดเขีียน ที่่�เปิิดมาตั้�งแต่่สมััยรััชกาลที่่� ๕ พร้้อมเล่่าถึึงจุุดเด่่นและความแตกต่่างของร้้านที่่�ยัังคงเป็็นร้้านเครื่่�องเขีียนกึ่�่งอนุุรัักษ์์และการ บอกเล่่าเรื่�องราวการสะท้้อนความสนใจในวิิถีีชีีวิิตแบบเก่่า การตั้�งชื่�อร้้านเป็็นการตั้�งชื่�อตาม ลููกชายคนเดียี ว “โมฮำ�ำ มััด” ในสมััยที่่�การเขีียนอ่า่ นเป็็นเรื่อ� งจำ�ำ เป็น็ สำ�ำ หรับั ชนชั้�นกลางพระนคร เป็็นเวลาร่่วม ๑ ศตวรรษที่่�ร้้านโมฮำำ�มััดยัังคงเปิิดดำ�ำ เนิินกิิจการอยู่�ที่�เดิิม โดยทายาทรุ่�นที่่� ๓ “ปรียี า โมราศิริ ิิ” 172

ตอนที่่� ๕ “ศิลิ ปะการแสดง” โดยมีแี ขกรับั เชิญิ คุณุ ภัทั ราวดีี มีีชููธน ศิิลปิินแห่่งชาติิ สาขาศิิลปะการแสดง ผู้้�อำ�ำ นวยการและครููสอน การแสดงของโรงละครภััทราวดีีเธีียเตอร์์ แบ่่งปัันความคิิดจุุดเริ่�มต้้นของ การให้้ความสนใจและริิเริ่�มสนใจศิิลปะการแสดง การประยุุกต์์ใช้้ศิิลปะ การแสดงเข้า้ กับั ธุรุ กิจิ ทางบ้า้ น เส้น้ ทางการเข้า้ สู่่�วงการบันั เทิงิ และการสร้า้ งคน หลัักและแนวคิิดในการอบรมคนรุ่�นใหม่่ให้้ภููมิิใจในศิิลปะวััฒนธรรมไทย และอนุุรักั ษ์์ความเป็น็ ไทยผ่า่ นศิลิ ปะการแสดง 173

ตอนที่่� ๖ “ดนตรีี” โดยมีีแขกรับั เชิิญ คุณุ ดุุษฎีี พนมยงค์ ์ ศิิลปินิ แห่ง่ ชาติิ สาขาศิิลปะการแสดง ประเภทดนตรีีสากล ผู้้�ก่่อตั้�งคณะประสานเสีียงสวนพลูู การบอกเล่่าเรื่�องราวเกี่�ยวกัับจุุดกำำ�เนิิดดนตรีีสากลในยุุครััตนโกสิิทร์์ การอธิิบายเกี่�ยวกัับ จุุดยืืนหรืืออััตลัักษณ์์ของดนตรีีสากลในประเทศที่่�พััฒนาหรืือเปลี่ �ยนแปลงตามยุุคสมััย และอิทิ ธิพิ ลที่่�ทำำ�ให้้เกิิดการเปลี่ย� นแปลง 174

ตอนที่่� ๗ “จิติ รกรรม/ประติมิ ากรรม” โดยมีแี ขกรับั เชิญิ คุณุ ชินิ ประสงค์์ ศิลิ ปินิ แห่ง่ ชาติิสาขาประติมิ ากรรม มีผี ลงานปั้้น� ที่่โ� ดดเด่น่ มากมายเช่น่ รูปู ปั้้น� รัชั กาลที่่�๖ ที่่ค� ่่ายวชิริ าวุุธ เป็น็ บุุคคลที่่�มีีความสนใจในเส้้นทางประติิมากรรม บอกเล่่าถึึงมุมุ มอง เกี่�ยวกัับการสร้้างสรรค์์ผลงานประติิมากรรมในแต่่ละยุุคสมััย และเล่่าถึึงเหตุุการณ์์ ตอนที่่�ได้ม้ ีีโอกาสปั้้น� สุุนััขทรงเลี้ย� ง (คุุณทองแดง) 175

ตอนที่่� ๘ “วรรณกรรม” โดยมีีแขกรัับเชิิญ คุุณจัันทร์์ยวีีร์์ สมปรีีดา (รอมแพง) นัักเขีียนนิิยายแนวรัักโรแมนติิก เจ้้าของผลงานที่่�นำำ�มาทำำ�เป็็นละคร ที่่ม� ีชีื่อ� เสียี ง เรื่อ� งบุพุ เพสันั นิวิ าส เปิดิ เผยมุมุ มองที่่ท� ำ�ำ ให้เ้ ลือื กอยู่�ในเส้น้ ทางวรรณกรรม (เสน่่ห์์ของงาน บุุคคลต้้นแบบและปััจจััยอื่�น ๆ) คุุณสมบััติิที่่�ดีีของนัักเขีียนสำำ�หรัับ ผู้�ที่ม� ีีความสนใจอยากเป็น็ นักั เขีียน 176

iPhone se 2020 iPad 10.2 นิ้้�ว 128 GB Xiaomi mi band 4 Air pods 2 wireless case ๑๔,๙๐๐ บาท ๑ รางวััล ๑๓,๒๐๐ บาท ๓ รางวััล ๖๘๙ บาท ๒๐ รางวัลั ๔,๘๐๐ บาท ๔ รางวัลั รวม ๑๓,๗๘๐ บาท รวม ๑๙,๒๐๐ บาท รวม ๑๔,๙๐๐ บาท รวม ๓๙,๖๐๐ บาท ของรางวัลั ผู้�ร่่วมสนุกุ ตอบคำำ�ถาม “ศุุกร์์ดููไลฟ์์” ผ่า่ นทางเว็็บไซต์์ ๒๓๘ ปีี รััตนโกสิินทร์์ Flash drive ผ้า้ พันั คอย้อ้ มสีีธรรมชาติิ กระเป๋๋าปลาทูู ใบใหญ่่ กระเป๋๋าปลาทูู ใบเล็็ก หมวกบาติิกยางกล้ว้ ย ๑๓๕ บาท ๒๔ รางวัลั ลายเกล็็ดนาคา จาก จ.บึึงกาฬ ๖๐๐ บาท ๘๙๐ บาท ๕ รางวัลั ๒๙๐ บาท ๕ รางวััล ๓๕๐ บาท ๑๐ รางวััล รวม ๔,๔๕๐ บาท รวม ๑,๔๕๐ บาท รวม ๓,๒๔๐ บาท ๑ รางวัลั รวม ๖๐๐ บาท รวม ๓,๕๐๐ บาท 177

ยอดผู้ �เข้้าชม เว็็บไซต์์ ๒๓๘ ปีี รััตนโกสิินทร์์ 178

ยอดผู้�เข้า้ ชม เว็็บไซต์์ ๒๓๘ ปีี รััตนโกสินิ ทร์์ สิิงหาคม 179

รายงานผลการจดั กจิ กรรมงานใตร มพระบารมี ๒๓๘ ป กรุงรตั นโกสินทร งานใตร ม พระบารมี ๒๓๘รายงานผลการจัดกิจกรรม ป กรงุ รตั นโกสินทร รายงานผลการจัดั กิิจกรรมงานใต้้ร่ม่ พระบารมีี ๒๓๘ ปีี กรุงุ รัตั นโกสินิ ทร์์ จัดั ทำำ�โดย สำ�ำ นักั งานปลัดั กระทรวงวัฒั นธรรม กองกลาง กลุ่�มส่ง่ เสริิมเครืือข่า่ ยและประสานราชการภููมิภิ าค ปีีที่่�พิิมพ์์ พ.ศ. ๒๕๖๔ จำ�ำ นวนพิิมพ์์ ๒,๐๐๐ เล่ม่ ISBN 978-616-543-725-7 คณะทำำ�งาน ผู้้�ช่ว่ ยปลัดั กระทรวงวััฒนธรรม นางโชติิกา อัคั รกิิจโสภากุุล ผู้้�อำำ�นวยการกองกลาง นางสุุภััทร กิจิ เวช ผู้�้อำ�ำ นวยการกลุ่�มส่่งเสริิมเครืือข่า่ ยและประสานราชการภููมิิภาค นางสาวเบญจวรรณ ไชยบัณั ฑิติ ย์์ นักั วิชิ าการวััฒนธรรมปฏิิบัตั ิิการ นางสาวทิิพา ผาพิิมพ์์ นักั วิชิ าการวััฒนธรรมปฏิิบัตั ิิการ นางสาวนิิชนันั ท์์ สััมปทาวนิิช เจ้้าหน้้าที่่บ� ริิหารงานทั่่ว� ไป นางสาวมณีีรััตน์์ เครื่�องพนัสั พิิมพ์์ที่่ � โรงพิมิ พ์ช์ ุุมนุมุ สหกรณ์ก์ ารเกษตรแห่ง่ ประเทศไทย จำำ�กััด ๗๙ ถนนงามวงศ์ว์ าน แขวงลาดยาว เขตจตุจุ ักั ร กรุงุ เทพมหานคร ๑๐๙๐๐ โทร. ๐ ๒๕๖๑ ๔๕๖๗ โทรสาร ๐ ๒๕๗๙ ๕๑๐๑ นายโชคดี ี ออสุุวรรณ ผู้�้พิิมพ์์ผู้้�โฆษณา