มิวเซียมเล็กๆ ในโซล

SEOULLITTLE MUSEUM IN ไมต่ ามรอยละคร ไม่ชอ้ ปปิง้ ไมค่ ลอ้ งกุญแจ เพราะทีน่ ี่มอี ะไรมากกวา่ นั้น บทวิเคราะห์ “เกาหล.ี ..มดี อี ะไร”

ภาพปกหนา้ พิพธิ ภัณฑ์ปมเชอื ก : Dong-Lim Knot Museum กอ่ ต้งั เมอ่ื ปี ค.ศ. ๒๐๐๔ จากการสนับสนนุ ของสภากรุงโซล เกยี รตบิ ัตรผลงานพจิ ารณาคดั เลือกเข้ารอบสุดทา้ ย การประกวดงานเขยี นรางวัลนายอินทรอ์ ะวอรด์ ประเภทสารคดี ประจำ�ปี ๒๕๕๖

ผลงานเขา้ รอบสดุ ทา้ ย รางวลั นายอนิ ทร์อะวอร์ด ประจ�ำ ปี ๒๕๕๖ “มวิ เซียมเลก็ ๆ ในโซล” อภชิ ัย อารยะเจริญชัย อาคารสตดู ิโอโซน (ห้อง ๒๘๐๕) ซอยลาดพร้าว ๑๐๒ เขตวังทองหลาง กรงุ เทพ ๑๐๓๑๐ http://Janghuman.wordpress.com www.facebook.com/janghooman

อภิชัย อารยะเจรญิ ชยั . มิวเซียมเลก็ ๆ ในโซล. -- กรงุ เทพฯ : ท�ำ กนั เอง, ๒๕๕๗. ๓๖๒ หน้า. ๑. เกาหลี -- การท่องเที่ยว ๒. เกาหลี -- ประวัติศาสตร์ ๓. เกาหลี -- พพิ ิพิธภัณฑ์ I. ชือ่ เรือ่ ง มิวเซียมเลก็ ๆ ในโซล โดย อภชิ ัย อารยะเจริญชยั ภาพประกอบ อภิชยั อารยะเจริญชัย, วราภรณ์ บูลยป์ ระมุข เผยแพรค่ รั้งแรกในรปู แบบหนงั สืออิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. ๒๕๕๗ ทาง www.ebooks.in.th ลิขสทิ ธิ์เป็นของ นายอภิชยั อารยะเจรญิ ชัย และสำ�นกั พมิ พ์ทำ�กนั เอง ห้ามลอกเลียนแบบส่วนใดส่วนหน่ึงของหนังสอื เล่มนี้ เวน้ แต่เพอื่ การประชาสมั พันธเ์ ทา่ น้นั อาคารสตูดิโอโซน (หอ้ ง ๒๘๐๕) ซอยลาดพรา้ ว ๑๐๒ เขตวังทองหลาง กรงุ เทพ ๑๐๓๑๐ http://Janghuman.wordpress.com www.facebook.com/janghooman

จากผูเ้ ขยี น (คร้ังท่ีหนึง่ ) แต่ก่อนนนั้ ถา้ ถามวา่ อยากไปเทย่ี วประเทศไหน ประเทศเกาหลีแทบจะ ไมอ่ ยใู่ นความสนใจของผมเลย เพราะผมไม่รู้จริงๆวา่ ประเทศน้มี ีอะไรให้ดู จนเม่อื มานัง่ ศกึ ษาอยา่ งละเอียดก็พบวา่ ประเทศนีม้ ันก็มีดขี องมนั อยูเ่ หมือนกนั แมว้ า่ หลายอย่างมันจะเพิ่งสร้างข้นึ มาก็ตาม ผมเกิดและเตบิ โตในยุคที่ประเทศไทยคนุ้ เคยกับวัฒนธรรมญป่ี ุ่น คนไทย นิยมแบรนด์ญปี่ นุ่ ผมทันชว่ งทน่ี ักศึกษาเดินขบวนต่อตา้ นสนิ ค้าญป่ี ุ่น ผมทันใน ชว่ งท่ีดารานักร้องไทยพยายามท�ำ ตัวเปน็ ญป่ี ุ่น จำ�ได้วา่ นกั รอ้ งบางคนถงึ กับออก อัลบมั้ เพลงภาษาญป่ี ่นุ ผมรูจ้ กั โดเรมอนราวกบั พีน่ ้องทเี่ กดิ ตามกันมา ผมทนั ใน ยุคทฟ่ี ตุ บอลทีมชาตไิ ทยถลม่ ญ่ีปุ่น ๕-๐ เอาเปน็ วา่ ผมอยู่ในยุคสมยั ทีค่ นไทยอา้ แขนรับเอาวัฒนธรรมเจป๊อปมาเต็มรปู แบบ ขณะที่แทบจะนึกอะไรไมอ่ อกเกี่ยว กบั ประเทศเกาหลี จนกระทง่ั โอลิมปิก ๑๙๘๘ จนเมอ่ื ไหร่ก็นกึ ไมอ่ อกท่ีจๆู่ คนไทยก็เลกิ เห่อญป่ี ุ่น และหันมาคล่ังไคล้ เกาหลีกันทั้งบา้ นทั้งเมือง โดยเฉพาะ ละคร หนงั เพลง ท่ีตดิ ตามกันยงั กะเปน็ ญาติสนิท คงมีหลายท่านทอี่ ดหลับอดนอนเพ่ือดูซีรีส่ เ์ กาหลสี ิบกวา่ แผน่ ผมไม่

คอ่ ยดูละครเทา่ ไหรจ่ งึ ไม่ซาบซ้ึงนัก แตท่ กุ คนท่ีดูตา่ งบอกเปน็ เสียงเดยี วกนั วา่ เพราะมันสนุกและชวนตดิ ตาม นนั่ แสดงวา่ เขากท็ ำ�ละครออกมาเกง่ เหมอื นกนั สนิ ะ ไม่ง้นั จะติดกันงอมแงมรึ แตก่ ย็ งั มีคนอกี กลุ่มหนึง่ ท่คี ่อนข้างแอนต้สี ือ่ บนั เทงิ ของเกาหลี ด่ากัน แรงๆ เลยวา่ เปน็ “งานกาก” โอ้ แรงนะเน่ยี คนท่ีเขาชอบกส็ ะดงุ้ สคิ รบั บังอาจมา ว่าขวญั ใจของเขา มนั กแ็ ล้วแตร่ สนยิ มนะ ใครชอบไม่ชอบอย่างไรกอ็ ยา่ ไปโตเ้ ถยี ง กันเลย แต่ก็แปลกท่ีคนทีม่ าดา่ เขาน้นั รไู้ ดอ้ ย่างไรวา่ มนั กาก ถา้ เขาไม่ไดด้ ู จริงไหม ผมเชื่อว่าทุกประเทศล้วนมีประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมท่ีภาคภูมิใจของ ตนเอง ไม่รูล้ ่ะว่าแตล่ ะประเทศเขาจะมีนโยบายขายวัฒนธรรมอยา่ งท่พี วกกูรูเขา วิเคราะหก์ นั รเึ ปล่า เกาหลีนีก่ ข็ ้นึ ชอ่ื เร่ืองนี้ แล้วเขาเองก็ประกาศชัดเจนวา่ มนั เป็น เช่นนัน้ จริงๆ เกาหลีไมม่ อี ะไรท่ดี งึ ดูดใหค้ นไปเทีย่ ว ไม่เหมือนบ้านเราท่ีมีทีใ่ หเ้ ทยี่ ว มากมาย ดังนน้ั เขาจงึ สร้างจุดดึงดดู ที่จะให้คนไปเท่ยี วบ้านเขาเยอะๆ ซ่ึงมนั ก็ ส�ำ เรจ็ เสยี ดว้ ย แถมยงั เชอ่ื มตอ่ ไปยังส่วนอน่ื ๆ จนทำ�ให้เกาหลกี ลายเปน็ ประเทศที่ ร้อนแรงทสี่ ุดประเทศหน่งึ ของโลกในชว่ งสิบปหี ลัง โดยเฉพาะเรอ่ื งการทอ่ งเท่ียว ผมไม่รู้ว่าแตล่ ะทา่ นมรี สนิยมการเท่ียวแบบไหนกัน หรือการไปเท่ยี วใน ความหมายของแต่ละทา่ นเป็นเช่นไร เพราะเห็นบางคนเดนิ ทางขา้ มประเทศเพยี ง เพื่อไปถา่ ยรูปมาอวดกัน บางคนอุตส่าหไ์ ปสถานท่สี �ำ คัญระดับโลกแตก่ ลบั ไม่ได้ ความรู้อะไรกลับมานอกจากภาพถา่ ย แต่การเที่ยวแบบนก้ี ็ไม่ไดผ้ ดิ แปลกอะไร บอกแล้วว่ามันขึ้นอยูก่ ับรสนยิ มของแตล่ ะคน

การไปเท่ยี วตา่ งบ้านต่างเมอื งของผมนน้ั ถอื ว่าเป็นเรอ่ื งไมป่ กติ เพราะ ปกติผมแทบจะไม่มีโอกาสไปไหน ยิง่ การออกนอกประเทศบ้านเกดิ น่ตี อ้ งถอื ว่า เปน็ เร่อื งที่พิเศษจริงๆ ดังน้นั ถา้ เปน็ ไปได้ผมจึงตอ้ งพยายามกอบโกยเอาอะไรบาง อย่างกลบั มาให้ได้มากท่ีสดุ นอกเหนือจากแคร่ ูปถา่ ย อะไรบางอย่างที่ว่าน้ีคงหมายถึงประสบการณ์ที่อาจจะไม่มีวันได้พบเจอ ในประเทศไทยบา้ นเรา และอาจจะไม่มีโอกาสคร้ังทสี่ องท่จี ะไดส้ มั ผสั เมอ่ื โอกาส มาถงึ จงึ ต้องรบี ตักตวงให้มากทีส่ ดุ ผมแปลกใจไม่หายที่บรรดาหนังสือนำ�เท่ียวที่วางขายกันเกล่ือนน้ัน ท�ำ ไมถึงขายดบิ ขายดกี ันจริง ทงั้ ทเี่ ปิดอา่ นดกู ็เห็นพาไปเทย่ี วสถานทเ่ี หมอื นๆ กนั ทุกเลม่ ไป จนเกือบคิดไปว่าประเทศเหล่านน้ั มนั มีทเี่ ทยี่ วอย่แู คน่ ้ีเหรอไง เอา แค่เกาหลีประเทศเดยี วนี่ผมเหน็ มีวางขายไม่ตำ�่ กว่าสิบเล่มในแต่ละรา้ น เลม่ ไหน ไมม่ แี นะน�ำ ให้ไปเทย่ี วหอคอยกรุงโซลใหม้ าเหยยี บผมได้เลย แตผ่ มก็ไมไ่ ดด้ ูแคลน อะไรนะครบั ก็สิทธิข์ องเขาท่จี ะเขียนและสทิ ธิ์ของท่านท่ีจะอา่ น เม่ือมีโอกาสไปเท่ียวบ้างผมจึงต้ังใจไว้ว่าจะไม่ไปเที่ยวตามรอยหนังสือ เด็ดขาด เหตผุ ลหนึ่งเพราะผมไมส่ นการเทย่ี วตามรอยละครทง้ั หลาย เพราะผม คดิ วา่ เกาหลีมันน่าจะมอี ะไรให้น่าดมู ากกวา่ ที่เหน็ ในหนังสอื และเพราะเหตุผล ส�ำ คัญคือความสนใจสว่ นตวั ของผม ทำ�ใหผ้ มพงุ่ เปา้ การไปเทย่ี วครัง้ นีค้ ือการไป ดพู ิพธิ ภณั ฑ์ของประเทศเขาว่ามีอะไรน่าสนใจ ซึง่ นอกจากพพิ ิธภณั ฑ์ไฟต์บงั คบั อยา่ ง พิพิธภัณฑ์เทด็ ดแ้ี บร์ หรือ พิพิธภัณฑ์กิมจิ แลว้ ผมก็ไม่ยกั กะเหน็ หนังสือ

เล่มไหนแนะน�ำ พพิ ธิ ภัณฑอ์ ื่นใหไ้ ปเทยี่ วกันบ้างเลย พิพธิ ภณั ฑท์ ้งั หมดทผ่ี มน�ำ มาเลา่ ถงึ นั้นมีความน่าสนใจตา่ งกนั ไป แตท่ กุ แหง่ ลว้ นถา่ ยทอดวิถีชวี ิต ประวตั ิศาสตร์ และความเปน็ ชาตเิ กาหลีได้อยา่ งแจม่ ชัด ซงึ่ ผมคิดวา่ น่าจะเป็นประโยชน์ส�ำ หรบั ทา่ นใดที่สนใจอยากจะศกึ ษาวฒั นธรรม เกาหลอี ย่างจรงิ จัง ข้อเขยี นทง้ั หมดอ้างอิงจากข้อมูลทีไ่ ดจ้ ากการเยยี่ มชม การพดู คุยกับ บุคลากรของพิพิธภัณฑแ์ ละจากเอกสารของทางพิพธิ ภัณฑ์ และยังแทรกความ เห็นสว่ นตวั ซง่ึ หวังวา่ ท่านคงสามารถแยกแยะไดว้ ่าสว่ นไหนคอื ความเหน็ ส่วนตัว และส่วนไหนคือข้อเท็จจรงิ และในภาควเิ คราะห์ประเทศเกาหลีน้นั เปน็ มมุ มอง ของผมเองท่ีมีต่อประเทศน้ีทั้งจากประสบการณ์ตรงและจากการศึกษาค้นคว้า ซง่ึ ถา้ มันไปแยง้ กบั นักวชิ าการทา่ นใด ... ก็ชา่ งทา่ นสิครับ มนั ความเหน็ สว่ นตัว ของผมน่ีนะ หวังว่าทา่ นจะมองเหน็ ประโยชนใ์ ดๆ บา้ งในขอ้ เขียนของผม ถา้ มันจะมีอยู่ บา้ ง ผมกข็ อยกความดีทง้ั มวลให้แก่บพุ การี ครูบาอาจารย์ ท่ที �ำ ใหผ้ มรกั การอา่ น รกั การคิด และตอ้ งขอบคุณอย่างหนกั สำ�หรับ “หมอ” ทีอ่ ุตสา่ ห์กระเตงผมไปเปดิ หเู ปดิ ตาในครง้ั นี้ อภชิ ยั อารยะเจรญิ ชัย กุมภาพันธ์ ๒๕๕๖

จากผู้เขยี น (ครั้งทสี่ อง) แรกเรม่ิ น้นั กะเขียนบนั ทกึ เอาไวเ้ ปน็ ความทรงจ�ำ ของตวั เอง แตด่ ว้ ยนสิ ยั อยากรจู้ งึ ท�ำ การบา้ นไว้เสียมาก ค้นโนน่ อ่านนจี้ นรู้สกึ ว่ามนั ชกั จะเยอะเกนิ จำ�เป็น หลงั จากกลับมาจงึ รวบรวมมาเขยี น เขยี นไปเขียนมาเลยคดิ ว่าลองส่งประกวด รางวลั นายอินทร์อะวอร์ด ดกี ว่า บงั เอญิ ว่าเขาตงั้ หัวขอ้ สารคดีท่องเท่ยี วพอดี สง่ งานวันสดุ ท้ายเป๊ะอยา่ งไม่ไดค้ ดิ อะไรมาก เพราะเปน็ การเขยี นอะไรยาวๆ คร้ัง แรก แต่ดนั ทะล่งึ ผ่านเข้ารอบสคี่ นสุดท้าย ดีใจครบั แมจ้ ะไม่ได้รางวัลอะไรก็ตาม แคส่ ่งงานครงั้ แรกแลว้ เขา้ รอบสุดทา้ ยกถ็ ือว่าเกนิ เปา้ แล้วล่ะครับ ปีนัน้ ทางคณะกรรมการประกาศวา่ ไมม่ ใี ครได้รับรางวัล สรปุ วา่ เสมอกนั ท้งั ส่ีคน แตท่ างส�ำ นักพมิ พเ์ ขาคดั เลือกงานของเพอ่ื นอีกสองคนไปตพี ิมพ์ ผมก็ เลยลองเร่เอาไปเสนอหลายท่ี สงสัยคงจะยงั ไม่ดพี อก็เลยไมม่ ใี ครตอบรบั เลยคดิ ว่าไหนๆ ก็ผ่านมาพกั ใหญ่แล้ว แจกกันอา่ นซะเลยดกี วา่ เก็บไว้เฉยๆ ฉบบั e-book นผี้ มเรียบเรยี งใหม่ มีการเพ่ิมเตมิ เนื้อหาเข้าไป ความจรงิ มเี รื่องเลา่ มากกวา่ นี้ โดยเฉพาะการเย่ยี มเยยี นพพิ ิธภณั ฑ์อกี หลายแห่ง แตเ่ ห็นวา่ ไมเ่ ข้าพวกกบั “มิวเซยี มเล็กๆ” เพราะบางแห่งดนั เป็น “มวิ เซยี มใหญ่ๆ” ซะได้

หากจะมีเพียงแค่เรอ่ื งมวิ เซียมก็คดิ วา่ จะเบาเกนิ ไป จึงขอถือโอกาสเพม่ิ เตมิ ส่วนท่ีเปน็ เร่อื งการใชช้ วี ิตในกรุงโซล พยายามน�ำ เสนอมมุ มองทต่ี ่างไปจาก บนั ทกึ ทอ่ งเทีย่ วเลม่ อน่ื ๆ ท่ีมกั จะไปทท่ี ี่รู้จักกัน อยากใหม้ องเกาหลใี นมุมที่ต่าง ออกไปจะไดไ้ ม่เอียนครบั อาจจะมีบางสว่ นทอี่ อกจะสว่ นตัวไปสักนิด หากเหน็ ว่าไม่ เขา้ ทา่ ก็ข้ามๆ ไปละกนั อ่านกันให้สนุกนะครบั อภชิ ัย อารยะเจรญิ ชยั มกราคม ๒๕๕๗

สารบญั ภาคแรก : ชีวติ ทโ่ี ซล ๑ กวา่ จะถึงกรุงโซล ๑๑ สาวน้อยผู้อารกี ับทพ่ี ักสดุ เซอรไ์ พร้ส์ ๒๓ เสน้ เลือดใหญข่ องคนเมืองหลวง ๔๙ เร่ืองกินคือเร่อื งใหญ่ ๖๓ เรอ่ื งใหญ่คอื เร่ืองกนิ ๘๑ ภาคสอง ... มวิ เซียมเลก็ ๆ ในโซล ๑๐๑ เขตชุมชนเกา่ Jongno-gu ๑๒๓ ตอ๊ กมิวเซยี ม : Tteok Museum ๑๓๗ ดูพธิ ีชงชาที่ อึนเฮียนกงุ ๑๕๙ มิวเซียมกกุ๊ ไก่ : Chicken Art Museum ๑๗๓ พพิ ิธภัณฑป์ มเชือก : Korean Knot Museum ๑๘๗ พิพิธภณั ฑศ์ ลิ ปะแอฟริกนั : African Museum of Art พิพิธภัณฑ์ของเล่น : Toy-Kino Museum

พพิ ิธภณั ฑ์ฟางขา้ ว : Museum of Korea Straw and Plants Handicraft ๒๐๓ พิพิธภณั ฑ์การต์ นู : Cartoon Museum ๒๒๓ ภาคพเิ ศษ ๒๕๑ เทยี่ วกับหมอ “เกาหลี” มีดอี ะไร : ๒๗๑ บทวเิ คราะหค์ วามเจริญและนโยบาย Creative Economy ๓๒๑ ข้อมลู พพิ ิธภณั ฑ์ ๓๒๙ เกบ็ ตกด้วยภาพจากกรงุ โซล

บทนำ� ทำ�ไมตอ้ งเกาหลี ผมสงสยั เสมอวา่ ทำ�ไมใครๆ ตา่ งก็อยากไปเกาหลี ไปเทีย่ วดพู ระราชวัง ไปลองสวมชดุ ฮันบก ไปตามรอยละครดงั ไปดูโชว์ ไปคลอ้ งกุญแจสอื่ รกั ไปดู คอนเสริ ์ต ไปทำ�อะไรต่อมิอะไรตามกระแสเกาหลีฟีเวอร์ จนอดคดิ ไมไ่ ดว้ ่าเราไป เป็นเมืองข้นึ เขาตง้ั แตเ่ มื่อไหร่ ทง้ั ทแี่ ทจ้ ริงมนั คือผลพวงของนโยบายการ “ส่ง ออกทางวฒั นธรรม” ของคนเกาหลที พ่ี วกเขาวางแผนกนั มานานนบั ปี ท�ำ งานกนั อย่างมรี ะบบและเอาจริงเอาจัง เริ่มตัง้ แตส่ ว่ นเล็กๆ ของสงั คมไปจนถงึ รฐั บาล การเดินทางไปท่องเที่ยวเกาหลีกลายเป็นเร่ืองชวนฝันของชาวไทยท่ีเกาะ ตดิ กระแส “เกาหลฟี ีเวอร์” ในชว่ งสบิ ปหี ลงั น้ีผมเชอ่ื ว่าสถติ ขิ องนกั ทอ่ งเทีย่ วชาว สยามทหี่ ลง่ั ไหลหอบเอาเงนิ ไปใหช้ าวกิมจนิ ้นั คงพงุ่ ปรดี๊ ทะลปุ รอท ด้วยการเดนิ ทางทีไ่ ม่ได้ไกลจากบา้ นเรานกั ค่าใชจ้ า่ ยท่ไี มไ่ ด้แพงซะจนไปไม่ไหว การอำ�นวย ความสะดวกของเจ้าบ้านท่ีเปิดรับนักท่องเที่ยวชาวไทยและโปรโมช่ันที่กระหนำ่� กันไม่ยั้งเพ่ือรองรับความกระหายอยากที่จะเดินทางไปสัมผัสกล่ินอายวัฒนธรรม ของประเทศทหี่ ลงใหล เหลา่ นค้ี อื เหตผุ ลที่คนไทยนิยมเดนิ ทางไปกนิ กมิ จิกันทุก เมื่อเชื่อปี แต่ที่ว่ามาท้ังหมดน้ันแทบไม่ได้อยู่ในความคิดของผมในการเดินทางไป

เกาหลเี ลยซักนดิ ผมรู้จักประเทศนอี้ ย่างจริงจงั คร้ังแรกกค็ งเปน็ เมอ่ื ครงั้ ทพ่ี วก เขาเป็นเจ้าภาพโอลิมปกิ เกมส์ ปี ๑๙๘๘ โนน่ ละ่ ครับ แลว้ ก็กลับมาสนใจพวกเขา อีกครง้ั ตอนเป็นเจา้ ภาพฟุตบอลโลก ปี ๒๐๐๒ ร่วมกบั ญ่ีป่นุ รวมถึงความทรงจ�ำ ทเี่ ป็นฝันรา้ ยเมอ่ื อัน จงุ วาหน์ ดนั ยงิ ประตูชยั เขี่ยอติ าลีกระเด็นตกรอบ แถมยัง ทะลงึ่ เขา้ รอบตดั เชือกได้ซะอกี นนั่ แหละที่ผมจำ�พวกเขาไดแ้ มน่ ยำ� ถา้ ถามผมวา่ เกาหลมี นั ไม่มีอะไรนา่ สนใจเลยรไึ ง ไมห่ รอกครบั ประเทศนี้ เขากม็ ดี เี หมือนกัน อยา่ งนอ้ ยคนไทยส่วนใหญ่กร็ ้จู กั พวกเขาจากละครหรือเพลง แต่ความสนใจของผมคงไม่ได้มุ่งไปท่ีละเม็งละครหรือนักร้องหรืออะไรท่ีคนเขา ฮติ ๆ กัน ผมกลบั สนใจอยากรูจ้ รงิ เชยี วว่าคนบ้านเขาอยู่กินกันอย่างไร อะไรหนอ ท่ที ำ�ให้ประเทศเขารุง่ เรืองจนกลายเปน็ มหาอำ�นาจอนั ดบั ต้นๆ ของเอเชยี และของ โลก ท้ังทยี่ ่ีสบิ กวา่ ปกี อ่ นสหประชาชาตยิ ังใสช่ ่ือเกาหลลี งในกลุม่ ประเทศยากจน อยู่เลย ความจริงแล้วไม่ว่าจะประเทศไหนต่างก็น่าสนใจเสมอสำ�หรับคนท่ีแทบ จะไมค่ อ่ ยได้ออกไปไหนอย่างผม อย่าว่าแตไ่ ปตา่ งประเทศเลยครับ แคใ่ นกรุงเทพ ผมยงั เดนิ ไม่ทั่วเลย ถ้าเอาผมไปทง้ิ ไว้แถวสุขุมวิทหรอื สีลมละ่ ก็ ผมอาจจะหลงเอา ได้ง่ายๆ ผมจงึ ต้งั ใจไวว้ า่ อยากจะมโี อกาสไดไ้ ปเมอื งนอกเมืองนากะเขาบา้ งเหมือน กัน แต่โอกาสและทนุ ทรพั ย์ของผมไมไ่ ด้อ�ำ นวยให้ท�ำ ได้อยา่ งทฝ่ี ันไว้ ถึงจะเปน็ แค่พนกั งานกินเงินเดอื นธรรมดาๆ คนหนง่ึ แต่ผมก็มีเพอ่ื มฝี งู

เปน็ ถึง “คุณหมอ” กะเขาเชียวนา แล้วก็เป็นเพราะหมอนีแ่ หละท่ที ำ�ใหผ้ มไดเ้ ดนิ ทางไปสัมผัสแดนกมิ จิตามสมัยนยิ มกะเขาบ้าง เนอื่ งจากหมอมีควิ ตอ้ งเดินทางไป ประชมุ วชิ าการท่ีโนน่ ก็เลยเมยี งมองหาเพ่อื นไปดว้ ย ผมไม่รวู้ า่ หมอเขาชวนตาม มารยาทรึเปลา่ แต่ถงึ จะเปลยี่ นใจกส็ ายไปเสยี แลว้ เมื่อผมตอบตกลงแทบจะทนั ที ทีแรกกอ็ กึ อักอยู่เลก็ น้อยหลงั จากปากไวตอบตกลงไป สดุ ท้ายเมื่อหมอ ขอค�ำ ยนื ยันแบบชวั ร์ๆ ว่า “ตกลงจะไปหรือไมไ่ ป” ผมกต็ ัดสนิ ใจยืนยันคำ�ตอบ สดุ ท้ายหลังจากค�ำ นวณอยา่ งฉับไวถงึ ตวั เลขในบญั ชที ่ีมอี ยู่ไม่กหี่ ลกั เป็นไงเปน็ กนั กลบั มาคอ่ ยเกบ็ ใหมก่ ไ็ ด้ แต่โอกาสแบบนี้ไม่มมี งี ่ายๆ เพราะขนื ไปเองคนเดียว คงไม่มีปญั ญา ไหนจะเรอ่ื งตวั๋ เครือ่ งบนิ ท่ผี มไม่รู้เรือ่ งเอาเสียเลย และไหนจะเรอ่ื ง การจองโน่นจองน่ีทจ่ี �ำ เป็นต้องใช้บัตรอะไรต่อมิอะไรมากมายทีผ่ มไมม่ วี นั จะมี ตามเป้าหมายเดมิ นน้ั จะมีหมอกบั เพื่อนหมอและผม รวมเปน็ สามคน แต่ พอใกล้ถึงเวลา เพอื่ นหมอกลบั เบ้ียวซะงัน้ ก็เลยเหลือกนั เพียงสองคนท่ตี อ้ งไป ผจญภัยกนั หมอเป็นคนที่เตรียมการล่วงหน้าเสมอ ดังน้ันก่อนเดินทางไปเกาหลหี มอ จงึ เชค็ โน่นเชค็ นี่มากมายมหาศาล จนผมเรม่ิ จะเคล้ิมไปเองแลว้ วา่ เดินทางไปมา แลว้ จรงิ ๆ แต่คุณรู้สกึ ไหมว่าการคน้ หาขอ้ มูลกอ่ นเดินทางน้ันมันสนกุ จริงๆ มัน เหมือนกับว่าเราได้เดินทางไปสัมผัสมาแล้วท้ังท่ีเราแค่นั่งอยู่หน้าคอมพิวเตอร์มัน สนกุ และตื่นเตน้ ตรงทีเ่ ราจะจินตนาการว่าถา้ ไปถงึ จรงิ ๆ แล้วมันจะเป็นอยา่ งไร ซง่ึ

พอเจอเข้าจรงิ มันก็มที ง้ั เรอ่ื งทส่ี นกุ สนานและเรือ่ งทไ่ี ม่สนกุ เอาเสียเลย ผมคงไม่ขอบันทึกเรื่องการเตรียมตัวทั้งหลายแหล่ว่าจะต้องทำ�อะไรบ้าง ถ้าใครอยากรูก้ ล็ องไปหาหนังสอื น�ำ เท่ยี วท่ีมีอย่มู ากมายอ่านเอาเองเถอะ สงิ่ ท่ี ตอ้ งเตรียมมากๆ น่นั กค็ อื แผนการเดินทางในแตล่ ะวันวา่ จะไปไหนบา้ ง เพราะขนื ไปคดิ เอาเมื่อไปถึงก็คงเสียเวลา ส้กู ะเอาเสียแตเ่ น่ินๆ ว่าจะไปตะลอนทไ่ี หนบ้าง จะชว่ ยให้การใชช้ วี ติ ในระยะสั้นๆ ท่โี นน่ ค้มุ คา่ มากกวา่ เวน้ เสยี แตจ่ ะเดินทางไปกับ กรุ๊ปทัวรท์ เี่ ขาเตรียมพรอ้ มและคิดแทนไว้ให้เสรจ็ สรรพ แต่ความสนุกคงไมเ่ ทา่ กบั ที่ไปผจญภัยเอาเอง สำ�หรบั หมอนน้ั คงแทบไมม่ เี วลาไปเทย่ี วดว้ ยยกเว้นหลังเลิกประชุม ซ่งึ หมอก็ดันประชุมมนั รวด สว่ นผมนัน้ กถ็ กู หมอขอรอ้ ง (แกมบงั คับ) ใหเ้ ขา้ ประชุม เปน็ เพ่ือนด้วยในบางโอกาส การเที่ยวของผมจงึ ต้องเตรียมทำ�การบ้านเสยี ต้ังแต่ ที่เมืองไทย จะไปไหน ไปอย่างไร ไปดอู ะไร ก็บันทึกเอาไว้ ซึง่ ผมตั้งใจจะไปเท่ียว ดบู ้านดูเมอื งชมมวิ เซยี มเยยี่ มพระราชวัง แผนทแ่ี ละเอกสารนำ�เท่ียวเตรยี มไว้เปน็ เล่มพรอ้ มออกลุยไดท้ ันที ... พร้อมแลว้ ก็ตามไปด้วยกันเลยครับ

ภาคหนึง่ : ชีวติ ในโซล กวา่ จะถึงกรุงโซล

SEOULLITTLE MUSEUM IN เปา้ หมายในการเดนิ ทางครงั้ น้คี ือกรุงโซล เมืองหลวงของ “สาธารณ รฐั เกาหล”ี หรอื ทเ่ี ราเรยี กกันวา่ เกาหลใี ต้ ประเทศท่ีอยู่ตดิ กับ “สาธารณรัฐ ประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี” หรอื เกาหลเี หนือ ซ่งึ ผมก็ไมเ่ ขา้ ใจว่าทำ�ไมต้อง มคี ำ�วา่ ประชาธปิ ไตย อยูด่ ว้ ยท้ังทเี่ ห็นกันอยวู่ า่ เชอ่ื ฟังทา่ นผูน้ �ำ ซะขนาดนัน้ ประชาชนทั้งสองประเทศก็คือเช้ือชาติเดียวกันแต่กลับต้องถูกแบ่งแยกจากกัน ด้วยขอ้ หาที่มคี วามเหน็ ไมต่ รงกันมาตงั้ แตเ่ มื่อปี ๒๔๘๘ โนน่ เรื่องราวมันเร่ิมหลังจากที่เกาหลีถูกญี่ปุ่นยึดเอาไว้ในช่วงสงครามโลก ครั้งที่ ๒ ซึ่งตอนน้นั ญ่ีปนุ่ ก�ำ ลังรบกับรสั เซยี พอถึงปี ๒๔๘๘ เมือ่ ญี่ปนุ่ ยอมแพ้ สงคราม เกาหลกี ย็ ังไมว่ ายถูกย่ำ�ยี โดยถูกแบ่งออกเป็นสองสว่ นใหฝ้ งั่ เหนือขึ้นอยู่ กบั รัสเซยี สว่ นฝ่ังใต้อยใู่ นความดูแลของอเมรกิ า จากนั้นมาแม้วา่ สงครามจะสงบ แต่ลทั ธิทางการเมอื งก็ครอบงำ�ท้ังสองเกาหลจี นต้องแยกจากกนั มาจนถงึ เดย๋ี วนี้ เราตกลงเลือกสายการบิน ไชน่า อสี ต์เทริ น์ ในเกือบวนิ าทีสดุ ท้าย หลงั จากทีแ่ นใ่ จแล้ววา่ ขณะนั้นมันมรี าคาถกู ที่สดุ ซึง่ หลงั จากจองเสร็จสรรพเรยี บร้อย ก็ได้รบั คำ�ขูจ่ ากเพื่อนฝงู ว่า “ระวงั นะเอง็ สายการบินนม้ี นั เอาเครื่องบินขนส่งมาดดั แปลงนะเว้ย” ค�ำ ขแู่ บบนหี้ ลอกคนนิยมของถูกอยา่ งผมไม่สำ�เร็จหรอกครับ ผม มองในมุมกลับว่า ถา้ มันใช้เครอ่ื งบนิ ขนสง่ จริงๆ ก็แสดงวา่ มันตอ้ งแข็งแรงทรหด รับรองไมต่ กงา่ ยๆ ชัวร์ อย่างที่ผมบอกไว้เม่ือตอนท่ีแล้วว่าทุกอย่างในการเดินทางคร้ังน้ีสำ�หรับ ผมลว้ นนา่ สนใจไปเสียหมด ขนาดยังไม่ออกนอกประเทศผมกต็ นื่ เต้นเสยี แล้ว ทเี่ ขาชมกันวา่ สนามบินสวุ รรณภมู ิ ยิ่งใหญ่อลงั การนั้นเห็นทจี ะจริงอยู่ นเี่ ป็นครง้ั แรกท่ีผมได้เข้าไปในเขตที่พกั ผู้โดยสาร ผมว่าสวยงามและสะอาดสะอา้ น ๒

SEOULLITTLE MUSEUM IN ใชไ้ ดผ้ ดิ จากท่คี าดไว้ ทำ�ให้นึกโทษตวั เองทป่ี รามาสสนามบินของเราไวเ้ ยอะ แมว้ า่ ภาพลักษณ์จากภายนอกที่มักจะได้ยินข่าวการทะเลาะเบาะแว้งของบรรดาผู้หลัก ผู้ใหญ่เร่อื งสมบัตผิ ลดั กันกนิ แต่ถ้าในสายตาของคนเดินทางคนหนึง่ ท่ไี มจ่ �ำ เปน็ ต้องรับรู้มหากาพยก์ ารแบง่ กนั กินของใครหลายๆ คนแล้ว ก็นบั ว่าสุวรรณภูมินนั้ ยอดเยี่ยมอยา่ งทเ่ี ขาลือกนั จรงิ ๆ เทยี่ วบนิ ทผ่ี มไปนัน้ มคี นไทยเยอะพอสมควร คะเนเอาคร่าวๆ กเ็ กือบครงึ่ หนึ่งในนนั้ เปน็ กรปุ๊ ทวั รไ์ ทยอยกู่ ลุ่มหน่งึ ท่เี หลอื เปน็ กรปุ๊ ทวั รช์ าวจีน เดาเอาจาก บทสนทนาท่ลี ง้ เลง้ ลน่ั พ้นื ที่ เป็นธรรมดาของพวกเขาทีค่ ่อนข้างข้นึ ชือ่ เรื่องความ ไมค่ ่อยเปน็ ระเบยี บ เกอื บทง้ั หมดกล็ ้วนแต่เป็นนักท่องเทยี่ วรุ่นอากงอาม่าท่พี อ จะเข้าใจได้ สวนทางกบั นกั เดินทางชาวไทยเราเองที่ดนั มพี ฤติกรรมไมต่ า่ งกนั นัก อย่างเชน่ การแย่งชงิ บันไดเล่อื น ซึ่งผมก็ไมเ่ ข้าใจวา่ ทำ�ไมต้องแย่งชิงกนั ขนาดนนั้ ยงั อีกต้ังนานกว่าเครือ่ งจะออก แล้วถ้าได้ลงบันได้เลือ่ นกอ่ นเป็นคนแรกจะได้ รางวลั พิเศษหรอื อยา่ งไรกไ็ ม่รู้ คนไทยเรามักชอบวจิ ารณ์นกั ท่องเท่ียวจีนอย่าง สาดเสยี เทเสยี ว่าไร้วฒั นธรรม ขอบอกวา่ คนไทยเวลาไปเทีย่ วบ้านเมอื งอนื่ เขาก็ มองว่าเราไรว้ ฒั นธรรมเชน่ เดยี วกันละ่ ครบั อยา่ งเชน่ ญ่ีป่นุ ทค่ี นไทยชอบไปเท่ยี ว นั้นกม็ กั จะไปหยอ่ นระเบดิ ทางวฒั นธรรมกันมากมาย อยา่ งมารยาทการไม่คยุ โทรศพั ทเ์ สยี งดงั ในรถไฟฟา้ คนญีป่ ุ่นเขาไมท่ �ำ กันนะครบั พ่ไี ทยนี่ซัดเต็ม ยงิ่ คดิ เอา เองว่ามันฟังเราไมอ่ อกกย็ ิ่งเม้าท์แตกแหลกราญ คนที่นั่นเขามองว่าไร้มารยาท หรอื วฒั นธรรมการอ้อยสรอ้ ยบนบันไดร้ าวกบั วา่ สร้างโดยคนในตระกลู คนญ่ปี นุ่ เขาชนเอาดือ้ ๆ นะครับ แลว้ บางคนไม่ร้ตู วั คดิ ว่าเขาแกล้งก็ดันไปจะเอาเร่อื ง แบบ นีเ้ จอตนี พีย่ ุน่ เอาไดง้ ่ายๆ เลยนะครับ ทเี่ ลา่ มานกี้ พ็ ยายามจะชใ้ี ห้เหน็ ว่าคนไทยเองก็ใชย่ ่อย ถา้ เรายังปลูกฝงั ๓

SEOULLITTLE MUSEUM IN วฒั นธรรมการท่องเทยี่ วแบบสากลไม่ได้ กอ็ ยา่ เพงิ่ ไปด่าคนอ่ืนเขาจะดกี ว่าครับ พอมาถึงทีจ่ ดุ รอขน้ึ เครอ่ื ง บรรดาอากงอามา่ ก็ยงั ลง้ เลง้ กันตามประสา ระหวา่ งทน่ี ่ังรอเครื่อง หมอกแ็ อบบรรทมไปอกี หน่ึงงีบ ผมจึงไดแ้ ตน่ ่งั สังเกต พฤตกิ รรมชาวบ้านไปตามเรอ่ื ง แอบเหน็ สีหนา้ ชาวไทยทนี่ ินทาอาม่าท้งั หลายว่า ไมม่ วี ฒั นธรรม เกิดจะมาถามหาวฒั นธรรมกนั ตอนนี้ ทตี อนแยง่ ชงิ บันไดเล่ือน เมอ่ื ตะกไ้ี ม่เห็นคดิ ระหว่างท่รี อกนั วา่ งๆ อามา่ ทั้งหลายก็ควักเอาของกินประดามี มาแจกจ่ายกินกันเปน็ ท่ีสนุกสนาน แลว้ พ่ีไทยกป็ ระกาศศักดาบา้ งเพือ่ ไม่ให้น้อยหน้า ทวั ร์ไทยกค็ วักเอาของ กนิ ขนึ้ มาม่ัง แต่ขอโทษครบั จะให้ด้อยกวา่ ผู้มาเยอื นเหน็ จะไมไ่ ด้ ปา้ ๆ ชาวไทยควัก เอาอาหารหนกั ข้นึ มาแจก มชี ามโฟมพร้อมชอ้ นสอ้ มเสร็จสรรพ กนิ กนั ยังกับม้ือ ใหญ่ ถา้ ปเู สื่อน่งั ลอ้ มวงกินกนั ได้คงท�ำ ไปแลว้ โอค้ ุณพระชว่ ย ไม่รแู้ กแอบซอ่ นไว้ ตรงไหน ขม่ เสยี จนอามา่ หงอไปถนัดตา ร้แู ลว้ วา่ คนไทยไม่ (ยอม) แพ้ชาติใดจรงิ ๆ บ้านเราเปน็ เมืองทอ่ งเที่ยวครบั คนไทยจงึ คนุ้ เคยกับบรรดานักท่องเทีย่ ว ทงั้ หวั ทองหัวดำ� ทำ�ให้คนไทยใจดีท้ังหลายไมค่ ่อยจะเอาเรื่องเอาความกับนักท่อง เทยี่ วทม่ี ักท�ำ ตวั แปลกๆ หรือผดิ ธรรมเนียมบางอย่าง ด้วยความเปน็ กันเองของ คนไทยทพี่ รอ้ มจะให้อภยั ดว้ ยประโยคคลาสสกิ “ไม่เป็นไร” และอ้าแขนตอ้ นรบั ทุกๆ คนทห่ี อบห้วิ เอาเงนิ มาให้พวกเราใชก้ นั เราจงึ เห็นนกั ทอ่ งเท่ียวตา่ งชาตแิ ตง่ กายกนั สบายๆ เส้อื กลา้ มโชว์จ๊กั กะแร้ ๔

SEOULLITTLE MUSEUM IN ฟฟู ่อง กางเกงสัน้ จ๊ดุ จู๋ หรือกางเกงเลตัวเดยี วเที่ยวไดท้ กุ ที่ ไม่เฉพาะการแตง่ กาย อะไรกไ็ ดท้ เี่ ปน็ นกั ทอ่ งเทยี่ วต่างชาติ คนไทยรบั ได้หมด ก่อนเดินทางไปครั้งนีผ้ มไดร้ ับการยำ�้ นกั หนาว่าใหแ้ ตง่ กายสุภาพมเิ ชน่ น้ัน อาจมีปญั หาทีด่ ่านตรวจคนเข้าเมือง ผมนั้นขึ้นชื่อเรือ่ งแต่งกายตามสบายไมใ่ คร่ จะเรยี บร้อยนกั แตส่ ามญั สำ�นึกทมี่ อี ยบู่ ้างของผมก็พอจะรวู้ ่าผมคงไม่ใส่กางเกง เลกบั เสือ้ ยดื ยว้ ยๆ ข้ึนเคร่ืองแนน่ อน แต่ถึงผมจะทำ�อยา่ งนน้ั กน็ า่ คิดว่าเขาจะไล่ ผมลงจริงๆ รึเปล่า เราไมไ่ ดบ้ ินตรงไปเกาหลีนะครบั เพราะบนิ ตรงนน้ั แพลงกระเปา๋ ฉีก เลย ตอ้ งเปลยี่ นเครือ่ งกันทีเ่ ซ่ียงไฮ้ ทีส่ นามบินนานาชาติ เซี่ยงไฮ้ปูดอง ผมวา่ หลายๆ ท่านคงอา่ นเหมือนผม Shanghai Pudong International Airport ที่น่เี องผม กับหมอคอ่ นขา้ งหวนั่ ใจวา่ จะผ่านไปได้ดว้ ยดีไหม และจะตกเครอ่ื งไหม เพราะจากการอา่ นรีววิ ทอ่ งเทย่ี วในเวบ็ บอรด์ ต่างๆ ระบไุ ว้หลายกระแส บ้างกว็ า่ สามารถผ่าน ตม. ท่เี มืองจีนอย่างฉลยุ บา้ งกว็ า่ ต้องผ่านด่านสอบถามนิด หนอ่ ย แต่ทง้ั หมดลว้ นผ่านอย่างงา่ ยๆ เพราะเปา้ หมายการเดนิ ทางคอื เกาหลีที่ ไมน่ า่ จะมีปัญหา แตผ่ มกอ็ ดไมไ่ ดท้ ี่จะหว่นั ใจเล็กๆ ทา่ มกลางคลื่นมหาชนจำ�นวน หลายร้อยที่อัดยัดเข้ามาเรยี งแถวรอ Transit ท่ีนี่ เหลยี วไปเหลยี วมาเห็นคนไทย อยบู่ ้าง จึงพออ่นุ ใจได้ว่าถา้ เกดิ อะไรข้ึนคงจะมีคนพอช่วยเหลอื กันไดบ้ ้าง แต่ท่ีแค้นสดุ ๆ คอื เม่ือลงจากเคร่อื งผ่านอุโมงคเ์ ขา้ สู่ตัวอาคาร ผมเหน็ ประตู Transit ตวั เบ้อเรม่ิ อยทู่ างขวามือ เกอื บทกุ คนเขา้ ไปเกาะทเ่ี คานเ์ ตอรต์ รง นนั้ แตก่ ไ็ ด้รบั ค�ำ ตอบเป็นภาษาองั กฤษสำ�เนียงจนี ทีฟ่ งั แสนยากวา่ “เชิญขึ้นไป ช้นั สามค่ะ” ทกุ คนทมี่ าลำ�เดียวกันทง้ั ไทย ฝรัง่ จนี แขก ต่างเจอแบบนก้ี ันหมด ทา่ มกลางความสงสยั ว่าจะให้ข้ึนไปทำ�ไม ๕

SEOULLITTLE MUSEUM IN สนามบนิ นานาชาติเซ่งี ไฮ้ทเ่ี ห็นไกลๆ น่นั คอื หอ้ งน�ำ้ ๖

SEOULLITTLE MUSEUM IN ไมว่ า่ จะถามอะไรไปเธอกย็ นื ยนั ว่าพวกเราต้องข้นึ ไปชน้ั สาม ตอนนผี้ มเริ่ม งงแล้วว่าไม่เหน็ เหมือนทที่ ำ�การบา้ นมาเลย แตเ่ มอื่ ทกุ คนเฮโลไปชน้ั สามกันหมด ผมและหมอจงึ ต้องเกาะตามเขาไป สรปุ ว่าเราไม่สามารถเขา้ ไปยังที่พกั ผโู้ ดยสารไดท้ นั ที แต่ต้องวนออกไป ด้านนอกก่อนจะวนเขา้ มานับหน่งึ ใหม่ เอาก็เอาวะ ยอมๆ เขาหน่อย แตก่ ่อนจะ ออกไปนั้นกต็ ้องผา่ น ตม.ของจีนเสยี ก่อน ซ่ึงไม่รูว้ ่าเกดิ มีปฏวิ ัติอะไรกันรเึ ปลา่ ถึง ไดห้ น้าหงิกกันทุกคน ด้วยอัธยาศัยคนไทยท่ีดีผมเลยทักทายด้วยการฉีกยิ้มไปหน่ึงทีพร้อมคำ� ทกั ทาย เจา้ หน้าที่ดันไมย่ ิม้ ด้วย ไม่ถามอะไรผมซกั ค�ำ มองหนา้ ผมแล้วก็มองพาส ปอรต์ สลับไปมาแล้วกล็ กุ ข้ึนกวักมือเรียกใหต้ ามไป เอาแล้วไงเวย้ คนอนื่ ไมเ่ หน็ โดน ล่ะเนี่ย ท�ำ ไมกโู ดนคนเดยี ววะ หรือเมื่อกม้ี ันคิดว่าผมด่ามนั เหลียวหาหมอทันที ปรากฏว่าหมอกโ็ ดนเหมอื นกนั พร้อมดว้ ยฝรงั่ อกี สองคน ผมกับหมอและฝรั่งที่โดนเรียกก็เดินตามไปยืนสงบเสงี่ยมท่ีหน้า เคานเ์ ตอร์ท่ีมหี ัวหนา้ ใหญย่ ืนบญั ชาการอยู่ พแ่ี กดูโน่นดูน่ซี กั พกั กเ็ รียกให้ไปเอา พาสปอรต์ คนื ตอนคืนน้ันแทบจะโยนให้เลย ก็ยงั สงสัยวา่ ตกลงมนั จะเชค็ อะไรวะ เนีย่ แตไ่ ม่อยากเสยี เวลาถามมนั กเ็ ลยว่ิงตามหมอไปยัง Gate ซ่งึ เจ็บใจสดุ ๆ เพราะ Gate ทีว่ า่ นน่ั มันคือทางเข้าเดียวกบั ทผ่ี มเหน็ เมือ่ ตอนลงเครอ่ื งตะกเ้ี ลย โธ่ถงั ทำ�ไมต้องให้กลู �ำ บากขนาดน้ี ปลอ่ ยใหเ้ ล้ยี วเขา้ ไปเลยเงินหยวนมึงตกหรอื ไงก็ไมร่ ู้ ๗

SEOULLITTLE MUSEUM IN ตามท่เี ลา่ ไว้นน่ั แหละครับว่าผมเดินทางดว้ ยสายการบินราคาประหยัด ก็ เลยตอ้ งไปต่อเครอ่ื งกันท่เี ซ่ียงไฮ้ ไม่ได้บนิ ตรงไปทีโ่ ซลทันที เพราะราคาคอ่ นขา้ ง โหดทีเดยี วสำ�หรบั นกั เดินทางเบ้ยี นอ้ ย สายการบินราคาประหยัดท่ีมุง่ หน้าสโู่ ซล นนั้ มีอยู่หลายแหง่ ใครสนใจของท่ีไหนกล็ องไปคน้ หาดูเอาเองละกนั โดยส่วนมาก แลว้ ก็มักจะไปเปล่ียนเคร่อื งกันทีเ่ ซีย่ งไฮ้ บางสายการบินไปเปลี่ยนที่ฮอ่ งกง หรอื มาเลเซียก็มี จากกรงุ เทพไปเซ่ยี งไฮ้น่เี ฉยๆ ครับ ไมม่ อี ะไรพิเศษ แต่จากเซี่ยงไฮ้ไป โซลนสี่ เิ รมิ่ จะมนั แลว้ หลังจากทค่ี ณุ พี่ ตม.อนญุ าตให้ผมผา่ นมาได้ ผมกบั หมอกร็ บี ว่งิ ไปยงั Gate ทนั ที หมอบอกว่าเคยมีประสบการณ์เฉียดตกเคร่ืองมาแลว้ จงึ ขอเอาชัวร์ ไว้กอ่ น ปรากฏวา่ เราไปถึงกอ่ นเวลาเกือบครึ่งชวั่ โมง ก็เลยพอมีเวลาพกั ซกั หนอ่ ย พอได้ทเ่ี หมาะๆ หมอกห็ ยอ่ นก้นลงประกาศวา่ ขา้ พเจา้ ไม่ไปไหนแลว้ เธออยากจะ เดินดอู ะไรเลน่ กเ็ ชิญ ฉนั จะบรรทม (หมอมีความสามารถพิเศษในการนอนแบบ สะสม ค่อยๆ เกบ็ ทลี ะนดิ จนอ่ิม) ตามประสาคนไม่เคยมาครบั ผมก็เลยเดินส�ำ รวจ มนั ซะท่ัว ตอนท่ีไปถงึ เปน็ ช่วงเชา้ ตรู่ของทน่ี ่นั ฝนตกพรำ�ๆ โรแมนตกิ ซะไม่มี ถา้ ต้องรอนานเป็นช่ัวโมงผมคงหนอี อกมาชมเมอื งแล้ว แตน่ ม่ี นั แค่ครง่ึ ช่วั โมงจงึ ท�ำ ไดแ้ ค่เดนิ เลน่ ในสนามบิน แวะเขา้ ห้องน�้ำ ทีส่ นามบนิ ซ่ึงสะอาดสะอา้ นดี หมอบอกว่าคงเพราะเปน็ สนามบินนะ่ สิ ถา้ เป็นข้างนอกคงเหมอื นอย่างทเ่ี ลา่ ขานเปน็ ต�ำ นานว่าห้องน้ำ�แดน มังกรนัน้ ติดอนั ดับโลกเรอื่ งซกมก แต่หอ้ งน�ำ้ ทีน่ หี่ อมฉุยเชยี ว ฝ่งั ผู้ชายมอี าเฮยี กำ�ลงั ถพู ืน้ อยา่ งเมามนั แล้วก็ตะโกนโหวกเหวกดังลน่ั ทีแรกผมกน็ กึ วา่ แกดา่ ใคร จรงิ ๆ แล้วแกก�ำ ลังตะโกนคยุ กบั อาเจ๊อีกคนท่กี �ำ ลังถทู หี่ อ้ งน้ำ�หญงิ แมโ่ วย้ คุยกนั ข้ามหอ้ งแบบนเ้ี ลย แปดหลอดจรงิ ๆ ๘

SEOULLITTLE MUSEUM IN หน้าห้องน�้ำ มตี ู้กดน�ำ้ ไวบ้ รกิ าร มีสองก๊อก อันหน่งึ บอกวา่ เป็นน�้ำ ร้อน อีก อนั เป็นนำ้�เยน็ ผมลองกดน�ำ้ เยน็ สิ่งทไ่ี ดค้ อื น้�ำ รอ้ นควนั ฉุยท่พี ร้อมลวกมาม่าได้ นี่ ขนาดกอ๊ กน�้ำ เยน็ นะเนี่ย ไอเ้ จ้ากอ๊ กนำ�้ ร้อนนมี่ นั คงรอ้ นกวา่ นี้หลายเท่า พอไดเ้ วลาเราก็ต่อแถวขนึ้ เครอ่ื ง เราได้นง่ั เคร่อื งทกี่ ะทดั รดั กว่าเดิม จาก สามแถว แถวละสามทีน่ ่งั กลายเปน็ สองแถว แถวละสามท่ีนงั่ ซ่ึงบรรยากาศมนั แออัดพิกลครับ แลว้ ผมกเ็ ร่ิมสงั เกตพฤติกรรมชาวบ้านแกเ้ ซง็ ต่อ ตามกำ�หนดน้ันจากเซยี่ งไฮ้ไปโซลใชเ้ วลาไมน่ ่าจะเกินชว่ั โมง แตเ่ ขาก็แจก อาหารกนั ซะแลว้ ช่วงทบี่ รรดาคณุ แอร์แจกอาหารและเก็บถาดอาหารน้นั ดูวุ่นวาย มากทีเดยี ว คงเพราะพน้ื ท่ีทจี่ ำ�กัดด้วยกระมัง แต่จนแลว้ จนรอดเม่อื ทุกคนกนิ กนั หมดแลว้ ผมก็ยังเหน็ พวกหลอ่ นเดินกนั ใหข้ วกั ไขว่ ไมร่ วู้ ่าคนอื่นคดิ ยงั ไง แต่ผม เรม่ิ รู้สึกรำ�คาญตะหงดิ ๆ วา่ พวกนางจะเดินกนั อกี นานไหม เที่ยวบนิ น้ีเปน็ เทย่ี วบนิ ท่ีหาความสงบไม่เจอครบั มีเสยี งตามสายไป ประกาศตลอดทาง คอื มันคงจะบอกอะไรซกั อยา่ งตลอดเวลาทีอ่ ยู่บนเครอื่ ง ติ๊ง ต่องๆ ทุกๆ หา้ นาที ไมม่ ีหยดุ เขาจะประกาศสามภาษา คอื จนี เกาหลี อังกฤษ สองภาษาแรกนะ่ โอเคฟงั ไม่รเู้ รอ่ื งอยูแ่ ลว้ พอมาภาษาอังกฤษ ไอผ้ มกใ็ ช่วา่ จะ เกง่ กาจ แต่ภาษาอังกฤษท่พี วกหลอ่ นพดู นี่ฟงั ไมอ่ อกจรงิ ผมแทบไม่รสู้ ึกเลย ว่าพวกนางกำ�ลงั พูดภาษาอังกฤษกันอยู่ แตก่ พ็ ยายามต้ังใจฟงั ดว้ ยความเป็นผู้ โดยสารทดี่ ี (ตอนเขาสาธติ ใชเ้ ครอื่ งช่วยชีวติ ผมงต้ี ัง้ ใจฟงั สุดๆ ก็แต่ละนางงามๆ ทงั้ น้นั น่นี ะ) ทีฮ่ ากว่านนั้ คือพดู ผดิ ผดิ แลว้ เงยี บ เงียบแล้วนกึ ว่าจะหยดุ ดันมกี ลบั มาอา่ นตอ่ จากทผี่ ิดเมื่อก้ี สงสยั จะอา่ นไม่ออกเลยหนั ไปถามเพ่อื นว่าตรงน้ีอ่านว่า อะไรอ่ะเธอ ๙

SEOULLITTLE MUSEUM IN เขา้ ใจว่าพวกเธอก�ำ ลังประกาศประมาณวา่ ตอนน้ีเครอื่ งจะกระแทก เล็กน้อยนะคะ รัดเข็มขัดกนั ดว้ ยนะคะ เวลาจะลกุ ไปฉี่ไปฉอ่ กห็ าอะไรจบั ไวม้ นั่ ๆ นะคะ เท่ยี วบินนีจ้ ะบินจากไหนไปไหน ถงึ เมอ่ื ไหร่ อีกนานม้ยั วนแบบน้ไี มม่ ี หยดุ ผมว่ามนั ตอ้ งใหแ้ อรท์ ง้ั ลำ�ผลัดกนั พดู ออกไมค์ แลว้ ยงั ไมย่ อมจบ ขนาด เครือ่ งจะลงพื้นอยแู่ ล้ว ก็ยงั อตุ ส่าห์ประกาศตอ่ อกี อาจจะมีแอรบ์ างคนหลบ ไปฉีพ่ อดี ออกมาพูดไมท่ ัน เลยขอประกาศสง่ ท้าย ๑๐

สาวน้อยผูอ้ ารี กบั ทพี่ กั สดุ เซอรไ์ พรส้ ์ ๑๑

SEOULLITTLE MUSEUM IN การเดินทางครัง้ นี้รสู้ กึ อบอุน่ อย่างประหลาด เพราะเพ่อื นรว่ มทางเป็น คนไทยเสยี กวา่ ครึ่ง พอลงเครือ่ งทีส่ นามบินอนิ ชอนแล้วก็ได้ยนิ เสยี งคนไทย ท้งั สาวเลก็ สาวใหญก่ ร๊ีดกร๊าดกนั ระงม ยังไมท่ ันถึงไหนเลยพวกสาวๆ ก็ควกั กล้องมาถา่ ยรูปกนั ยกใหญ่ ผมวา่ คนไทยนี่มีนิสยั ท่องเที่ยวแปลกๆ คอื ชอบ ถา่ ยรปู แล้วทถ่ี ่ายก็ถ่ายแบบเตม็ ๆ จอ ไม่ไดเ้ หน็ เลยว่าไปเท่ยี วไหนมา เหมือน ไมไ่ ดม้ าเท่ยี วแต่มาเปล่ียนทีถ่ า่ ยรูป โดยทไ่ี ม่ไดใ้ ส่ใจเทยี่ วชมให้สมกับทเ่ี ดนิ ทาง มาต้ังไกลเลย ระหว่างเดินเขา้ สอู่ าคาร ชาวไทยท้ังหลายก็ยังกดชัตเตอร์กันไมม่ ีหยุด จน มาถงึ ตม.เกาหลี ซ่งึ ผดิ กับที่เซย่ี งไฮ้ ตม.ท่นี น่ี า่ รักเชียว ย้มิ หวานตลอด มาสะดุด อีตอนท่ีกรอกขอ้ มลู อะไรก็ไม่รู้ ไอ้ผมก็อตุ ส่าห์ตง้ั ใจทำ�เขียนตวั บรรจงสดุ ชวี ติ กะ เกบ็ คะแนนเต็ม คณุ พ่ีทยี่ ืนรับบัตรกลับโกยๆ ใสม่ อื โดยไมไ่ ด้เหลอื บมองดว้ ยซำ�้ แลว้ จะให้เสียเวลากรอกทำ�ไมล่ะเนย่ี ถา้ ผมส่งกระดาษเปล่าไปพีแ่ กก็คงไม่รหู้ รอก ไดก้ ระเป๋าสัมภาระเสร็จกเ็ ดนิ หาซอ้ื บตั รเงนิ สดทใ่ี ครๆ กบ็ อกวา่ มาท่ีน่ตี อ้ ง พกไวเ้ วลาขึน้ รถไฟ รถเมลม์ ันจะสะดวกกวา่ ควกั เหรียญมาจ่าย เราเลอื กมาซอื้ เอา ที่ร้านมินมิ ารท์ ในนั้น เรากไ็ มร่ วู้ ่าจะซือ้ เท่าไหรด่ ีก็เลยเซฟๆ ไวก้ ่อนที่คนละ ๕ พัน อาต๋พี นกั งานบอกว่าไมพ่ อหรอกพี่ เอาไปเลยคนละหมน่ื แลว้ แกก็อธบิ ายโนน่ น่ี อย่างละเอียด ผมวา่ แกคงเจอนักทอ่ งเทย่ี วแบบน้ที ้ังวนั แหง เจ้าบตั รเงนิ สดน่เี ขาเรียกว่า T-Money มันกค็ ล้ายๆ บัตรเติมเงินเวลา เราขน้ึ รถไฟฟ้าหรอื บัตรร้านสะดวกซื้อของบา้ นเราน่นั แหละครับ แต่ท่ีบา้ นเขานัน้ ใช้ไดเ้ ยอะกว่าแยะ ยง่ิ นกั ทอ่ งเทีย่ วด้วยแลว้ บัตรนน้ี ับว่าสำ�คญั มาก เวลาจะเดนิ ทางไปไหนแตล่ ะทไี ม่ตอ้ งมานับเงนิ ใหย้ ุง่ ยาก ไม่ต้องถามราคาให้เสียเวลา เอาเจ้า ๑๒

SEOULLITTLE MUSEUM IN บัตรน่ีแปะตู๊ดเดยี วกผ็ ่าน ถา้ ทราบราคาท่แี ทจ้ รงิ ก่อนก็จะดนี ะครับ จะไดค้ ำ�นวณ เงินคงเหลอื ได้ ไมเ่ พียงแตใ่ ชใ้ นการเดนิ ทาง จะซือ้ ของเล็กของใหญ่ถ้าร้านเขามี เครอ่ื งอ่านบตั รนกี่ ็เปน็ อนั ใช้ได้ หาซ้อื หรือเตมิ เงนิ ไดจ้ ากรา้ นมนิ มิ าร์ทท่วั ไป เวลา จะกลบั เมืองไทยกไ็ ปแลกเอาคา่ มัดจ�ำ บัตรคืนไดด้ ว้ ย แต่ก็ต้องระวังดีๆ นะครบั เจ้า บัตรนถี้ า้ ใครเก็บได้เขาก็เอาไปใชไ้ ดเ้ ลย เพราะมนั ไมม่ ีรหสั ใดๆ ทง้ั ส้ิน ถ้าเกิดหาย ตอนท่มี ีเงนิ เหลอื อยมู่ ากๆ กร็ ้องไหไ้ ด้เหมือนกัน เจา้ บตั ร T-Money นน้ั แต่กอ่ นกเ็ ปน็ บตั รธรรมดาๆ ตอ่ มากเ็ ร่ิมใสส่ ีสัน ลวดลายหรือไมก่ ็แฝงโฆษณาไปดว้ ยซะเลย มีการสะสมกันเป็นลำ่�เปน็ สนั แล้ว เดีย๋ วน้กี ม็ ีรปู แบบใหม่ ไมใ่ ช่แค่บัตรเชยๆ แตก่ ลายเป็นพวงกุญแจ เปน็ การ์ดทรง เก๋ๆ มหี ลากหลายลวดลายใหเ้ ลอื กสะสม พอได้บัตรเรียบร้อยเราก็ถามอาตี๋คนเดิมต่อว่าจะเดินทางเข้าเมืองยังไงดี อาตีอ๋ ธิบายยาวเหยยี ดวา่ ตอ้ งไปตรงไหน ทำ�ยังไง ด้วยภาษาอังกฤษแบบบ้านๆ ท่ี เขา้ ใจไดง้ ่ายๆ กุลกี จุ อให้ความชว่ ยเหลือราวกบั เปน็ ตัวแทนการท่องเที่ยวเกาหลี นี่ ถ้าไมต่ ดิ ดรู า้ นมนั คงจูงมือเราพาข้ึนรถไฟแล้วแน่ๆ เจอคนใจดเี ปน็ ด่านแรกแบบนี้ กป็ ระทบั ใจ คนเกาหลโี ดยส่วนใหญค่ ่อนขา้ งใจดกี ับนกั ท่องเท่ยี วครับ ท่ีว่าสว่ นใหญ่ เพราะวา่ ยงั มีอยบู่ ้างท่รี ู้สกึ ร�ำ คาญหรอื ไม่คอ่ ยใส่ใจนักท่องเท่ียว เหมือนๆ บ้านเรา น่นั แหละครบั ใครๆ กว็ า่ คนไทยใจดี ชอบชว่ ยเหลอื ฝร่งั ทีม่ าเทีย่ ว แต่กย็ ังมีอยูไ่ ม่ใช่ หรอื ครับท่ไี ม่สนใจแถมยังคิดรา้ ยกับเขาซะอกี โดยรวมแล้วผมคอ่ นข้างประทบั ใจ คนเกาหลมี ากทเี ดยี ว จะมบี า้ งก็บรรดาคนร่นุ เก่า ร่นุ ปา้ ๆ ลงุ ๆ ทอี่ อกแนวขร้ี ำ�คาญ นิดหน่อย แต่กส็ ่วนน้อยนะครบั อยทู่ ่โี นน่ สัปดาหน์ ึงผมเจอคนจำ�พวกน้บี า้ ง ประปราย ก็เลยไม่อยากจะเหอ่ ยกยอไปเสยี หมด ทเ่ี จอมากหน่อยก็คือการแซงคิว ๑๓

SEOULLITTLE MUSEUM IN ๑๔

SEOULLITTLE MUSEUM IN พอเห็นเป็นอากงอาม่ากเ็ ลยไมต่ ิดใจอะไร ไมไ่ ด้หมายความวา่ ผมมานินทาคนแกน่ ะ ครับ ผมว่าวัฒนธรรมกบั ยุคสมัยมนั ไม่สมั พันธ์กันเท่าน้นั เอง สมยั ย่ายายของเรา แกยังถม่ น�้ำ หมากเร่ยี ราดเปน็ เร่อื งปกตเิ ลย พอสงั คมมนั เปลย่ี นเวลามันเปล่ียน คนรุน่ นีแ้ กกอ็ าจจะตามไมท่ ันวฒั นธรรมสากล ซงึ่ เราๆ ทา่ นๆ กพ็ อจะเข้าใจได้ จากท้งั หมดท่ีเจอผมก็ยังขอบอกว่าชน่ื ชมคนเกาหลเี รื่องความมีนำ้�ใจ ท่วั โลกเขาชืน่ ชมคนไทยว่าเป็นคนย้ิมเกง่ ใจดี เปน็ สยามเมอื งยมิ้ นักทอ่ งเท่ียวมา เมืองไทยก็จะได้การต้อนรับอนั อบอนุ่ จ ซง่ึ ผมบอกเลยวา่ เกาหลีกเ็ ปน็ อย่างนั้น แม้ จะเจอรอยด่างเล็กๆ มาบา้ ง แตค่ วามมนี ้�ำ ใจกับนักทอ่ งเทีย่ วของคนท่โี นน่ ไม่ด้อย ไปกวา่ บ้านเรา ระวงั เถอะครบั บางทเี ขาอาจกลายเป็นคแู่ ข่งสำ�คญั ของสยามเมือง ย้ิม ยิ่งภาครัฐเขาเอาใจใส่และทุ่มเทกบั การท่องเท่ียวกันโครมๆ แบบน้ดี ว้ ยแลว้ เวลาผมต้องการความช่วยเหลอื หรอื แมก้ ระทง่ั ซอื้ ของเล็กๆ น้อยๆ พอเขารูว้ ่าเรา เปน็ คนต่างชาติ สหี น้าและทา่ ทางจะเปลยี่ นไปทันทคี รับ อนั น้เี จอมาบ่อย เหมือน เขาเต๊ียมกันไวท้ ่ัวประเทศใหต้ ้อนรบั พวกนกั ท่องเท่ยี วให้มนั ดีๆ หน่อย นอกจากประทับใจกับอาต๋ที ร่ี า้ นมนิ ิมาร์ทนัน่ แลว้ พอเข้าส่ตู วั เมืองเราก็ ย่ิงประทับใจเข้าไปอีกกับความช่วยเหลือแบบเซอร์ไพร้ส์ของหนุ่มสาวแดนกิมจิ เร่ืองของเรอ่ื งกค็ อื ผมกับหมอหลงทศิ ตั้งแตว่ ันแรกเลยครับ ท้งั ทท่ี �ำ การบา้ นมา อยา่ งดบิ ดีว่าต้องออกประตไู หน เลย้ี วทางไหน ไปยังไงถงึ จะเจอทีพ่ ัก แตพ่ อมา เจอของจริงเข้าทำ�เอามนึ เหมอื นกนั มนั ยงั ปรบั ตวั ไมท่ ันไงครับ เราสองคนกล็ ากกระเป๋าทั่วสถานเี พือ่ หาทาง ๑๕

SEOULLITTLE MUSEUM IN ออกทถ่ี กู ตอ้ ง ทีจ่ ริงนะ่ เรามาถกู ทางแล้วล่ะแต่ดันพลาดเอง สถานรี ถไฟทีน่ ี่เขาจะ มีหมายเลขกำ�กับแล้วทางออกแต่ละทางก็จะมหี มายเลขเช่นกัน ถงึ จะมหี มายเลข แต่เขาก็จะมีชือ่ ตอ่ ทา้ ยไว้ใหด้ ้วย ซ่ึงขอย้ำ�วา่ ใครทจ่ี ะไปโซลใหจ้ ำ�หมายเลขกพ็ อครบั ไม่ตอ้ งไปใสใ่ จกบั ชื่อให้มนั รกหวั อย่างผมน่ีเราจะไปแถบมหาวิทยาลัยฮงอกิ ทาง ออกที่ใกล้ทพ่ี ักของเราคือเบอร์นงึ แต่แทนทเ่ี ราจะมนั่ ใจกบั หมายเลขท่จี ดมา ดัน ไปอา่ นตามช่ือเข้าให้ ดงั น้ันแทนทจี่ ะโผลเ่ หนอื พ้นื ดินทใ่ี กล้ทพ่ี ัก เราดันมาโผลฝ่ ั่ง ตรงข้ามแทน วันแรกกเ็ รม่ิ บรรลยั เลยครับ ก็เลยลองถามคนแถวน้ันเอา แตป่ รากฏ ว่าคนทีโ่ นน่ ดันพดู ภาษาองั กฤษไดห้ ่วยกวา่ ผมอีกครับ ทา่ นทีไ่ ปเกาหลีมาแลว้ จะเจออะไรแบบไหนมาผมไมร่ ู้ล่ะ แต่สำ�หรับผมแล้วมนั ให้ความรู้สกึ ราวกับผม สอบ TOEFL ไดท้ ็อป เพราะเขาพดู องั กฤษกนั ไดจ้ ๊บิ จอ๊ ยมาก ตุ๊กๆ บา้ นเรายงั เชยี่ ว กว่าเยอะ การถามทางครงั้ แรกบนแผน่ ดินเกาหลีของผมจงึ ล้มเหลวไมเ่ ป็นท่า เพราะถามใครมนั ก็พูดไม่ได้ ได้แตย่ ้ิมแหง้ ๆ ผมกบั หมอก็ลองเปลีย่ นไปถามรายท่ีดู เหมอื นจะเปน็ นกั ศกึ ษา กย็ ังเหลวอยู่ดี ทนั ใดนนั้ ก็มีหน่มุ สาวคหู่ น่ึงเดนิ จูงแขนกนั ใกล้เข้ามา ซึง่ ผมนัน้ คงไม่เลือกถามแน่ ก็กำ�ลังสวีทกนั ซะขนาดน้นั จะไปกวนเขา ทำ�ไม แต่หมอน่ะก�ำ แผนท่ปี รีเ่ ขา้ ไปแล้ว ผลก็ยงั เหมือนเดิมครบั คือนอ้ งทงั้ สองกพ็ ดู อังกฤษกนั ไดเ้ ป็นท่อนๆ หลงั จากคยุ กันเองแป๊บนงึ ทั้งค่กู ็บอกใหเ้ ราเดนิ ตามไป ผมกบั หมอก็ลากกระเป๋าเดนิ ตามทงั้ สองคนไปตอ้ ยๆ ระหวา่ งนนั้ คณุ นอ้ งผหู้ ญิงกโ็ ทรศพั ท์หาใครไม่รสู้ ่งภาษา ลง้ เลง้ ไปเรื่อย ผมก็เร่ิมสงสัยแล้วว่ามันจะพาไปไหนวะเน่ียแล้วดูทา่ ทางกไ็ ม่ได้ สนใจเราสองคนเลย มัวแต่คุยโทรศัพทอ์ ย่นู นั่ แตเ่ ราก็ยังคงตามเขาไปอีกแนะ่ เดนิ มาไกลซักพักจนถงึ สี่แยกแห่งหนงึ่ คราวน้คี ุณน้องก็หนั มายมิ้ แฉ่ง ๑๖

SEOULLITTLE MUSEUM IN พรอ้ มชไี้ ปฝ่ังตรงขา้ มทม่ี ชี ายร่างอวบยนื โบกมือรออยู่ ปรากฏวา่ เธอสื่อสารกบั เราไม่รู้เร่อื งก็เลยพาเรามาส่งถงึ ท่พี ักซะเลย และระหว่างนน้ั ก็อตุ ส่าหโ์ ทรหา เจา้ ของท่ีพกั ให้ออกมารับพวกเราด้วย เอากะเธอสิ หมอประทบั ใจมากๆ ขอบคณุ เสยี ยกใหญ่แถมแลกนามบัตรกันซะอกี คุณน้องผหู้ ญิงนนั่ เปดิ ร้านคอฟฟ่ีช็อปอยู่ ไมใ่ กลไ้ มไ่ กลแถวน้ัน หมอกร็ ับปากไปวา่ จะตอ้ งไปเยย่ี มเยียนถงึ ทร่ี า้ นก่อนกลบั ให้ ได้ คิดดูสคิ รับ ท้ังสองคนกำ�ลังจะไปไหนไมร่ ู้ล่ะ แตก่ ็ยังใจดพี าเรามาส่งถึงทพี่ กั แถมยังโทรเรยี กเจา้ ของออกมาซะด้วย น่ารกั สดุ ๆ หลังจากอำ�ลาคุณน้องผู้ใจดีคราวน้ีก็มาเจอกับเจ้าของที่พักผู้อารีกันต่อ ผมกบั หมอเราจองทพ่ี ักไว้ต้ังแตท่ เ่ี มอื งไทยผา่ นอนิ เทอรเ์ น็ต ท่พี ักน้ันอยู่แถวๆ มหาวทิ ยาลยั ฮงอิก เป็นเกสตเ์ ฮา้ สช์ อื่ ดงั ท่ผี มเชือ่ ว่าคนไทยกม็ ากันเยอะ แตข่ อ อนุญาตสงวนนามไว้นะครับเพราะประเดี๋ยวเผ่ือมีใครนำ�เราสองคนไปอ้างถึงจะ พาลเดือดร้อนคณุ เจา้ ของเขาเปลา่ ๆ เราจองหอ้ งพักแบบแสนประหยดั ใจจริง ผมนะ่ อยากพกั สบายหน่อย แต่หมอยนื ยันว่าเกสตเ์ ฮ้าส์ดกี วา่ ประหยัดกว่าดว้ ย แต่เอาเข้าจริงแคแ่ ว้บแรกก็ทำ�เอาหมอแทบสะอื้น เพราะทีพ่ กั เม่ือแรกพบกเ็ ต็มไป ดว้ ยวัยรนุ่ นานาชนิดก�ำ ลังเฮฮาสังสรรค์ (ต้องใชค้ ำ�วา่ ชนิดครับ เพราะมนั หลาก เผ่าหลายประเภทจรงิ ๆ) เอกเขนกกนั เกลอื่ นหอ้ งโถง แล้วก็ท่าทางว่าจะมีปาร์ตี้ กนั เสยี ดว้ ย แตเ่ รากเ็ ผอ่ื ใจไว้แล้ววา่ คงไม่ไดอ้ ย่ทู ่พี ักมากนักหรอก นอกจากกลบั มา ซุกหวั นอน เอาไงเอากัน ขอเลา่ ถึงเดก็ ๆ แกง๊ ค์นหี้ นอ่ ย คนื หน่ึงเราแวะไปคุยเร่อื งทีพ่ กั กับคุณ เจา้ ของ ก็ไดย้ นิ เสียงเดก็ กลมุ่ นมี้ ันโวยวายแหกปากผดิ ปกติ ปรากฏว่าเด็กซ่าคน นึงเกดิ อยากจะเจาะหู แตพ่ อเจาะแลว้ เกิดพลาดอที ่าไหนไม่รเู้ ลอื ดกระฉดู ไมย่ อม หยุด เดนิ เลือดโชกเขา้ มาขอยาท่ีคณุ เจา้ ของ หมอกเ็ ลยปรีเ่ ข้าไปจัดการดูแผล ๑๗

SEOULLITTLE MUSEUM IN ๑๘

SEOULLITTLE MUSEUM IN แกง๊ คไ์ อ้เด็กเวรน่ีก็ยังไมส่ ำ�นกึ ยังหัวเราะเป็นเรอ่ื งสนกุ เลยโดนหมอเอ็ดไปว่า ฉนั กูเนีย่ เปน็ หมอ คณุ มงึ อาจจะติดเชือ้ ตายหองไดถ้ ้ายงั ไมย่ อมไปโรงพยาบาล หมอ ท�ำ แผลเบอื้ งตน้ ให้แล้วก็เทศนเ์ สียยกหน่งึ เงียบจอ๋ ยไปเลย เป็นไงล่ะเอง็ เจอ แพทยห์ ญิงจากไทยแลนด์เข้าให้ สงบขนึ้ เยอะเลย ทกั ทายกับคุณเจา้ ของกันตามประสากม็ าถึงเรอื่ งหอ้ งท่จี องไว้ ปรากฏวา่ ระบบจองหอ้ งเจ้ากรรมเกิดเปน็ อะไรไม่ทราบได้ ห้องทเี่ ราจองไว้ดันไมว่ ่าง ซวยสิ ครับท่าน หมอกเ็ รมิ่ หน้าเสีย แตเ่ จา้ ของน่นั หนา้ เสยี กวา่ อีก สตแิ ตกไปเลย แกก็ ขอโทษขอโพยในความผิดพลาดซ่ึงยงั ไม่ร้วู ่าผิดจากเราหรอื จากเขา แต่เขากย็ ืนยนั วา่ จะรบั ผิดชอบคนไทยสองหน่อนีแ่ น่นอน แล้วรูไ้ หมครับวา่ คณุ เจ้าของเขาแก้ ปัญหาให้เราสองคนยังไง แกบอกว่าห้องทเ่ี ราจองไวก้ วา่ จะว่างก็อีกสามวัน ซึง่ สามวนั ท่ีรอน้ันให้ ไปพกั ท่ีบ้านแกกอ่ น เอาสิครับ ให้เราไปนอนท่ีบ้านแกเองซะงนั้ ซึง่ บ้านแกกเ็ ป็น เหมอื นหอ้ งชุดทั่วไปครับ อยู่ไกลแค่ขา้ มถนนเท่านั้น ทีแรกแกว่าจะเอาเราไปพักท่ี เกสตเ์ ฮา้ ส์อีกแหง่ หน่ึงซ่ึงไกลออกไปหนอ่ ย แต่แกกไ็ ม่อยากให้เราล�ำ บากกเ็ ลยให้ ไปนอนบา้ นแกซะเลย เรากต็ กใจสิครบั จ่ๆู จะมายกบ้านใหเ้ รานอน แตแ่ กก็ยืนยนั วา่ ไม่เป็นไร แกก็แทบจะไม่ไดเ้ ขา้ บ้านอยูแ่ ลว้ ด้วย ตกลงเราสองคนก็เลยไดอ้ ยู่บา้ น พกั แทน ซง่ึ ตอนน้นั ก็ยงั ไมร่ ูว้ า่ จะดหี รอื รา้ ยเหมือนกนั บา้ นของแกเปน็ หอ้ งชดุ ครบั ไมไ่ ดเ้ ปน็ ตกึ สงู แบบคอนโดเหมอื นบา้ นเราแต่ เปน็ อาคารท่ีพักอาศัยทไ่ี ม่สงู นัก แบ่งเปน็ หอ้ ง ไมใ่ ชเ่ ปน็ ห้องสตดู ิโอนะครบั แต่ ๑๙

SEOULLITTLE MUSEUM IN เปน็ หอ้ งชุดท่มี ีหอ้ งนอน ห้องน้ำ� หอ้ งครวั แบ่งกนั ชดั เจน เหมอื นตกึ ตามที่เราเห็น ในหนังน่ันแหละครบั การมีบ้านเด่ยี วน้ันเปน็ เรื่องใหญ่พอสมควรส�ำ หรบั คนทีน่ นั่ ตกึ ทีเ่ ราไปอย่นู น้ั สูงแคส่ ชี่ ัน้ ภายนอกดูเรียบๆ แตข่ า้ งในก็สะดวกสบายใช้ไดท้ เี ดียว ระบบรักษาความปลอดภัยกน็ ับวา่ ดีครับ ประตูเขา้ ตึกนั้นเปดิ ทิ้งไว้ตลอด แต่วา่ ทุก หอ้ งจะมีระบบล็อคท่ีต้องใสร่ หสั หรอื ไม่ก็ใชค้ ยี ก์ ารด์ จึงนบั วา่ ปลอดภัยดมี าก คณุ เจ้าของท่พี กั กช็ ว่ ยเรากระเตงสัมภาระข้ามถนนมาท่บี ้าน ก็มาจะ๊ เอก๋ บั คุณภรรยาซ่งึ เตรียมห้องพักทห่ี ลับที่นอนใหเ้ ราเรยี บร้อย ผมคะเนอายุของทัง้ สองคนคงไมต่ ่างจากผมนัก หรอื อาจจะอ่อนกวา่ ด้วยซ้�ำ ทัง้ สองคนเคยมาเที่ยว เมืองไทยแลว้ กช็ อบมากเสียด้วย แถมมีโปรแกรมจะมาเที่ยวบ้านเราในอีกไมช่ า้ ตลอดเวลาที่ไปอยู่ที่บา้ นของแก คณุ เจา้ ของกแ็ สนจะเกรงใจเรา คือแทบ จะไมก่ ลบั เข้าบา้ นเลยเพราะกลัวเราจะอดึ อัด กะวา่ ยกใหส้ องคนนมี่ ันนอนไมก่ ว่ี ัน คงไมเ่ ป็นไร ส่วนผมกับหมอกร็ ะแวดระวังไมท่ ำ�ให้บา้ นเค้าเลอะเทอะ เช้าตรกู่ ็รีบ ออก กลบั มากด็ กึ ดื่น เกรงใจกันทัง้ สองฝัง่ แต่ในความเกรงใจของเรา ลึกๆ ก็แอบ ดใี จว่าไดน้ อนสบาย สรุปว่าการมาเกาหลีครั้งน้ีเป็นโชคดีท่ีผมกับหมอได้ที่พักแบบนี้ซึ่ง ตรงข้ามกับทีต่ ้ังใจเอาไว้ ซงึ่ ตอนหลงั นผ่ี มกับหมอเห็นตรงกนั ว่าเราโชคดสี ุดๆ เพราะถ้าขนื ไปนอนเกสต์เฮา้ สค์ งไม่ไดน้ อนกันแน่ เพราะหนมุ่ สาวทีโ่ น่นมนั เจ๊ยี วจา๊ วกันตลอดคนื เดิมที่เราถกู วางใหม้ านอนทีบ่ า้ นน้แี คส่ ามวนั จากเจด็ วัน ท่จี องไว้ แต่พอพ้นวนั ทสี่ ามคณุ เจา้ ของบอกว่าไม่ตอ้ งยา้ ยหรอก นอนซะท่นี ไ่ี ป จนกลบั เลยละกัน คอื แกเป็นกนั เองและไว้ใจเรามากๆ ใหท้ ัง้ รหัสเข้าบา้ น บอก พาสเวิร์ดต่อ Wi-Fi แถมยงั บอกว่าจะตม้ ยำ�ท�ำ แกงหงุ หาอาหารจะใช้เครอื่ งซัก ๒๐

SEOULLITTLE MUSEUM IN ผ้าหรือจะกลิ้งเกลอื กยงั ไงก็ตามสะดวก เหมือนยกบา้ นให้เรานอนตลอดทรปิ ในราคาเกสตเ์ ฮ้าส!์ ๒๑

SEOULLITTLE MUSEUM คุณน้องคนทอี่ ตุ สา่ หพ์ อเราไปสง่ ถงึ ท่พี ัก เราด้นั ด้นไปเยี่ยมถงึ ร้านจนได้ น้องเขาเปดิ ร้านกาแฟเลก็ ๆ ย่านฮงอกิ รา้ นนี้เปน็ ทีร่ วมตัวของพวกเดก็ ศิลป์แถวนน้ั IN รา้ นนี้ไมม่ แี อลกอฮอล์นะครบั น่ารกั มาก ๒๒

เส้นเลือดใหญข่ องคนเมืองหลวง ๒๓

SEOULLITTLE MUSEUM IN ประสบการณ์ท่ีเกาหลีครั้งน้ีของผมวนเวียนอยู่แค่ในกรุงโซลนะครับ ไม่ไดม้ โี อกาสแว้บออกไปนอกเมอื งหลวงเลย ดงั นนั้ บนั ทกึ เรือ่ งราวการเดิน ทางไปไหนตอ่ ไหนของผมจึงตกี รอบไวแ้ คใ่ นกรุงโซล ซึ่งผมก็ไมอ่ าจทราบได้วา่ ในเขตเมอื งอน่ื ๆ เขาจะมีระบบขนส่งมวลชนเปน็ อย่างไรบา้ ง กรุงโซลน่ีนับว่าเป็นมหานครที่มีระบบขนส่งมวลชนที่ดีท่ีสุดแห่งหน่ึง ของโลก ไมใ่ ช่ดที ่ีสุดในโลก แต่ว่าดีแน่ๆ ล่ะ ดีอย่างไรน่ะหรือ ... รู้สึกเกรงใจจังถา้ ต้องให้มาเทียบกบั บา้ นเรา ก็ไม่ได้หมายความวา่ มันจะเลิศเลอไปเสียทัง้ หมด ใน มหานครทีม่ ผี ู้คนมหาศาลแบบนค้ี งเป็นไปไมไ่ ด้ท่จี ะเพอร์เฟคไปทกุ อย่าง กย็ ังมี บ้างที่เป็นรอยเปอื้ นเล็กๆ ทัง้ ทเ่ี กิดจากระบบหรอื เกิดจากคนในสงั คม ระบบขนส่งมวลชนท่ีเด่นทสี่ ุดของกรุงโซลคือระบบรถไฟใตด้ ิน การเดนิ ทางรอ่ นไปรอ่ นมาของผมครัง้ น้ีกพ็ ่ึงรถไฟนี่ละ่ รถเมลน์ น้ั กเ็ กือบจะลองเหมือนกนั แตไ่ ม่สะดวกเท่า ส่วนแทก็ ซ่นี ้นั ก็ไมม่ ที างไดก้ ินเงินผมแน่ ดังน้ันวิธีการเดนิ ทาง ของผมจงึ ใชแ้ คร่ ถไฟใตด้ นิ กบั สองขาเดนิ เท่านน้ั รถไฟใต้ดินในกรงุ โซลมกี ารแยกการรบั ผดิ ชอบออกเป็น Seoul Metro, Seoul Metropolitan Rapid Transit (SMRT), Korail, Incheon Transit ซึง่ แต่ละบริษัทกจ็ ะทำ�หน้าทีด่ แู ลการเดินรถในแตล่ ะเส้นทางแตกตา่ งกนั ไป อยา่ ง Seoul Metro จะดูแลการเดนิ รถภายในตวั เมอื ง Korail จะดูแลเส้นทางรอบนอก กรุงโซล Incheon Transit กจ็ ะดูแลเสน้ ทางเช่ือมต่อระหวา่ งเส้นทางปกติไปสู่ สนามบินนานาชาติ เปน็ ต้น แตเ่ วลาใช้งานจริงๆ เราจะไมร่ ู้สึกถึงความแตกต่าง เลย เพราะทุกเส้นทางจะเนียนเหมือนกันหมด รถไฟใตด้ นิ ของทน่ี ่ีเรมิ่ ต้นข้ึนเมอื่ ปี ค.ศ. ๑๙๗๔ นบั อายแุ ล้วก็ยงั ถือวา่ ๒๔

SEOULLITTLE MUSEUM IN ไม่มากเท่าไหร่ แตพ่ ัฒนาการของเขาน้นั เรยี กวา่ ก้าวกระโดดอาจจะยงั ไม่พอ การ เดินรถเสน้ ทางแรกเรม่ิ ข้ึนเมือ่ เดอื นสงิ หาคม ค.ศ. ๑๙๗๔ คอื เสน้ ทางสายที่ ๑ ใน ปจั จุบนั เป็นเสน้ ทางทีไ่ ม่ไกลนกั แต่อีกไม่ถึงสิบปถี ัดมากเ็ พ่ิมเส้นทางอีกรวมเป็น ๔ สาย และแต่ละสายก็เพมิ่ ระยะทางครอบคลมุ พ้ืนทมี่ ากข้ึนตามไปด้วย ซ่ึงถา้ ไล่ดู ตามประวัติแล้วจะเหน็ วา่ ชว่ ง ๒๕ ปนี บั แตเ่ ริม่ กอ่ ตงั้ มกี ารขยายเสน้ ทางจนครบ ๘ สายหลัก และทุกๆ ปีจะมีการขยายระยะทางในแต่ละเพม่ิ ขึ้นเรอ่ื ยๆ จนถึงปัจจุบนั ระบบรถไฟใตด้ ินของกรงุ โซลมเี สน้ ทางหลกั ๙ สาย เสน้ ทางบรเิ วณนอกเมอื ง ๗ สาย และเสน้ ทางเชื่อมไปยังสนามบินนานาชาติ ๑ สาย จึงไมน่ ่าแปลกท่จี ะได้รับ การยกยอ่ งให้เป็นระบบขนส่งมวลชนท่ดี ตี ดิ อันดบั โลก การควบคมุ ทั้งหมดนน้ั ก็คล้ายๆ กบั บา้ นเรา คอื แบง่ ยอ่ ยให้บรษิ ทั ตา่ งๆ รบั สัมปทานดูแลกนั ไปอย่างทบ่ี อกไวต้ อนตน้ แตห่ น่วยงานทีด่ ูแลคลุมทั้งหมด อีกทีก็คอื สภากรงุ โซล เหมือนกับบ้านเราทค่ี วบคุมโดยสภากรงุ เทพฯ อีกชน้ั หน่งึ ส่วนจะมีอะไรทบั ซ้อนอยูล่ ึกอกี ก่ีชัน้ นัน้ ไม่ทราบได้ จ�ำ นวนสถานที มี่ มี ากกวา่ ๖๐๐ สถานี จึงครอบคลมุ พน้ื ท่ีเกือบทว่ั กรุง โซล ให้ชาวเมืองได้พง่ึ พาในการเดนิ ทางจนกลายเป็นเสน้ ทางหลัก และเม่ือเปน็ เส้นทางหลกั ท่ีมจี ำ�นวนคนใชต้ อ่ วนั มากกวา่ ๑๐ ลา้ นคน อัตราค่าโดยสารจงึ ไมไ่ ด้ แพงอะไร ถ้าเทยี บกับคา่ เงนิ บ้านเขากค็ งราวๆ ข้ึนรถเมล์บา้ นเรา อตั ราค่าโดยสาร จะคดิ ตามระยะทาง เพิ่มข้นึ ทีละ ๑๐๐ วอน การเดนิ ทางไปยังแต่ละสถานจี งึ เสยี ค่าโดยสารที่แตกต่างกันไป วิธีการคำ�นวณนัน้ ลองไปค้นหาเอาเองในเวบ็ ไซต์ละกนั ครับ แต่ผมแนะน�ำ วา่ ไมต่ อ้ งไปคดิ ให้รกหัว เพราะไมไ่ ด้สนิ้ เปลอื งสกั เท่าไหร่เลย อย่างทีบ่ อกไปวา่ คนทนี่ ่เี ขาใชบ้ ริการรถไฟใต้ดนิ กันเป็นปกติ ดังนั้นจึง แทบจะไม่มีใครมายืนซ้ือต๋วั เป็นเทีย่ วตอ่ เทยี่ ว แทบทกุ คนจะมกี ารด์ ทเี่ รียกวา่ T- ๒๕

๒๖

SEOULLITTLE MUSEUM IN Money ก็คอื การด์ เงินสดท่ีใช้ช�ำ ระค่าโดยสาร และยังใชจ้ บั จ่ายซอื้ ของแทนเงนิ สด ได้ดว้ ย การ์ดนีค้ นทีโ่ ซลเขาก็ใชก้ ันเปน็ ปกติ ซงึ่ กก็ ลายเป็นของจ�ำ เปน็ ส�ำ หรับนัก ทอ่ งเท่ยี วเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยงิ่ กับการใชเ้ พ่ือการเดินทาง จะขึน้ รถไฟ รถเมล์ หรือจะชอ้ ปปงิ้ ถา้ ทน่ี น่ั เขาติดปา้ ยวา่ รับช�ำ ระดว้ ย T-Money กไ็ มม่ ปี ัญหา สะดวก เป็นท่สี ดุ เวลาใครมาเทีย่ วเกาหลกี ็มกั จะไดร้ ับค�ำ แนะนำ�เสมอว่า ลงจากเคร่อื งแลว้ สงิ่ แรกทีค่ วรหาซ้ือก็คอื เจ้า T-Money นแี่ หละ เริ่มจากข้นึ รถโดยสารหรือรถไฟ เขา้ เมืองก็ตอ้ งใชก้ าร์ดใบนี้กนั แลว้ ตอนทผี่ มาถึงใหมๆ่ ก็หาซือ้ ทันที ต้องเสยี คา่ บัตรดว้ ยราวๆ พนั กวา่ วอน (แตเ่ มอ่ื เราจะกลบั ก็สามารถแลกคนื เป็นเงนิ ได)้ ครั้ง แรกกว็ างเงินไป ๕ พนั วอน คนขายมองหน้าแล้วแนะน�ำ วา่ หมน่ื วอนไปเลยดีกว่า พ่ี ห้าพันแปบ๊ เดียวกห็ มด ซึง่ ก็จรงิ ครบั ถา้ ใครเดนิ ทางบ่อยแบบผมก็อาจจะหมด ภายในไมก่ ่วี นั ผมใช้สำ�หรับคา่ รถไฟอย่างเดียว หมืน่ วอนท่ใี สไ่ ปใชเ้ วลาแค่สามวัน ก็เกลี้ยงแล้ว ถึงแมค้ ่าโดยสารจะไมโ่ หด แต่ถ้ารอ่ นไปร่อนมาบ่อยๆ กห็ มดไดเ้ รว็ เหมอื นกัน T-Money เขาก็หวั ใสใชเ่ ล่น เพราะเขาไมไ่ ด้มองแคว่ ่าเป็นการด์ เงนิ สด เท่านัน้ เขายังใสล่ วดลายลงไปในตวั การ์ด กลายเป็นของสะสม เหมือนที่คร้งั หน่ึง บ้านเรานิยมสะสมการ์ดโทรศัพท์ หลงั ๆ เริม่ จะมกี ารด์ รูปร่างแปลกๆ อยา่ งการ์ด ขนาดจวิ๋ ที่ใช้แทนพวงกุญแจได้ หรือไมก่ ็การด์ ทรงแปลกๆ ทไ่ี ม่ใช่แคส่ เ่ี หล่ียมเชยๆ เหมือนเดิม แตข่ ้อควรระวังของการใช้ T-Money คอื อยา่ ให้หาย เพราะมนั ไมม่ ี รหัสเซฟใดๆ ทั้งสิ้น ถา้ ใครเกบ็ ไดก้ เ็ อาไปใชไ้ ด้เลย ดังนั้นถา้ รตู้ ัววา่ มยี อดเงินเหลือ เยอะๆ กค็ วรเกบ็ ไว้ใหม้ ิดชดิ เจ้าการ์ดนี้หาซอ้ื ได้ตามรา้ นสะดวกซ้ือทว่ั ไป พอได้มาแล้วก็แปะท่ีทางเข้า ๒๗

บัตร T-Money กลายเป็นของสะสมด้วยการออกแบบทหี่ ลากหลาย ลวดลายก็ชา่ งสรรหาแบบน่ารักน่าเก็บ แล้วไม่ได้ท�ำ เป็นแคก่ ารด์ เชยๆ มที �ำ เปน็ การ์ดจิว๋ พวงกุญแจ ฯลฯ ๒๘

SEOULLITTLE MUSEUM IN สถานรี ถไฟไดเ้ ลย ถ้าเผอ่ื วา่ เงนิ หมดหรอื เงินไม่พอ ก็เตมิ ได้แถวๆ ทางเขา้ นนั่ แหละ คอื เขารู้แกวว่าต้องมีเหตุการณแ์ บบนแ้ี น่ๆ กเ็ ลยเอาตเู้ ตมิ เงินมาต้ังใกลๆ้ เสยี เลย การใช้งานก็ไม่ยุ่งยาก ถ้าพออ่านภาษาอังกฤษได้กร็ อดแลว้ ครบั ยดั การ์ดเข้าไป ยัดเงินตาม กเ็ รียบร้อย วิธีใชง้ านเหมอื นบ้านเราเลยครบั แปะการด์ ทีป่ ระตทู างเข้าก็ผา่ นได้แล้ว พอถึงสถานีปลายทางกแ็ ปะอีกรอบ ทีน้ีกค็ วรสังเกตจำ�นวนเงินคงเหลอื ไว้ดว้ ย คนที่นั่นเขาไมค่ อ่ ยมองหรอกครับ ยงั ไงเสียเขาก็ใชข้ องเขาอยู่ทุกวนั แต่ส�ำ หรับ นกั ท่องเทยี่ วควรจะสังเกตไว้หน่อย จะได้ค�ำ นวณคา่ ใช้จา่ ยไดว้ า่ ต้องเตมิ เท่าไหร่ดี สถานรี ถไฟใต้ดนิ ของที่นั่นค่อนข้างใหญ่โต และไมใ่ ชเ่ ปน็ เพยี งแค่สถานี รถไฟอยา่ งเดยี วมันคือสถานท่ีที่ผู้คนต้องใชท้ ุกวันมันจึงมีองค์ประกอบอนื่ ๆทีม่ าก กว่าน้นั และรองรับการใชง้ านท่มี ากกวา่ น้ัน สถานีบ้านเราน้นั ผมสงสยั เสมอว่าจะ หวงทเี่ อาไว้ทำ�อะไรไมท่ ราบ บางสถานีใหญ่โตโอฬารเชียว มีเอาไวเ้ ดนิ ให้ไกลๆ ให้ มันเมอื่ ยขาเลน่ ๆ ก็งงวา่ จะท�ำ ทางออกให้มนั ไกลไปท�ำ ไม พ้ืนท่ีท่ใี ชไ้ ปไม่เห็นเกดิ ประโยชน์อันใด นอกจากจะไปโผลต่ ามห้างดงั ๆ แลว้ ไงอีก ทท่ี ่คี วรจะโผลด่ ันไมโ่ ผล่ แต่กับท่โี ซลแล้วเขาใช้พ้นื ทอ่ี ย่างคมุ้ ค่าและชาญฉลาด (หรือบ้านเราไม่ฉลาด?) ในเมอื่ คนใชเ้ ป็นประจ�ำ วันละเปน็ แสนเป็นล้าน แสดงวา่ นคี่ ือทำ�เลทอง แทนทจ่ี ะ ปลอ่ ยใหค้ นเดินผ่านไปมาวนั ละแสนคนเปลา่ ๆ เขาก็จัดเปน็ แหลง่ ชอ้ ปปงิ้ เสียเลย หรือเป็นไปได้ไหมว่าบ้านเราเขาก็คิดได้แต่ติดท่ีมีข้อแม้เยอะไปหน่อย สถานีใหญๆ่ อย่างอโศก จตุจักร พหลโยธิน กเ็ หน็ จดั พื้นท่เี ปน็ ร้านค้าเหมอื นกัน ๒๙

SEOULLITTLE MUSEUM IN ๓๐

SEOULLITTLE MUSEUM IN แต่เทียบไม่ไดก้ บั ที่โซลทน่ี ับนว้ิ ไดเ้ ลยส�ำ หรับสถานที ่ีไมม่ พี ื้นทขี่ ายของ ท่มี ากกวา่ แน่ๆ กค็ ือจ�ำ นวนคนทใ่ี ช้บริการในแตล่ ะวนั ของบ้านเขากบั บ้านเรานนั้ ห่างกนั เปน็ หลกั ลา้ น ตราบใดท่รี ะบบขนสง่ มวลชนบ้านเรายังไมพ่ ัฒนาครอบคลมุ พ้นื ทใี่ ห้ กลายเปน็ ทางเลอื กหลัก การขยับขยายพ้นื ทเ่ี พอ่ื ประโยชน์อยา่ งอื่นคงไมม่ ที าง เกิด เพราะท�ำ ไปกค็ งไมค่ มุ้ การไปช้อปป้ิงท่ีโซลนั้นบางครั้งก็อาจจะไม่ต้องไปไกลตามตลาดสำ�คัญ ถา้ อยากจะลองเปลีย่ นบรรยากาศ การเลอื กเดินเที่ยวในสถานีรถไฟก็นา่ ลอง สถานีส�ำ คญั ๆ บางแห่งนัน้ มีอาณาเขตกวา้ งขวางมาก พอๆ กับหา้ งสรรพสนิ คา้ มี ของขายสารพดั ตัง้ แตเ่ สือ้ ผา้ เครอ่ื งประดับ เคร่อื งใชไ้ ฟฟา้ อุปกรณ์อเิ ล็กทรอนิกส์ หรอื กระทั่งของกินที่บ้านเราหา้ มนักห้ามหนา ทีน่ น่ั เขาเปดิ ร้านอาหารกันในสถานี นั่นเลย ห้องนำ�้ ก็มใี ห้เสรจ็ สรรพ เหมอื นไม่ได้อยใู่ นสถานีรถไฟ มอี ยสู่ ถานีหน่ึง ผมจ�ำ ชือ่ ไมไ่ ด้ จำ�ไดแ้ ต่ว่าอยใู่ กล้ๆ คลองชองเกชอน ใจ จรงิ กะแค่แวะเข้าไปเข้าห้องนำ�้ แต่กเ็ ดินอยใู่ นนั้นเป็นชว่ั โมง เพราะมีของขายเยอะ มาก เหมอื นเอาโบเ๊ บก๊ บั สำ�เพง็ มารวมไว้ท่นี ี่ ซง่ึ สถานีอืน่ ๆ ก็พอกนั ขึน้ อยู่กบั ท�ำ เล วา่ จะขายอะไรถงึ จะเหมาะ เชน่ สถานีฮงอิก ซ่งึ อยู่ใกลม้ หาวิทยาลยั ก็จะขาย ของวัยรุน่ หรือถา้ อยู่ใกล้ตลาดสำ�คญั อยา่ งทงแดมนุ หรือแถบอนิ ซาดง มันกจ็ ะ เหมอื นยกเอาตลาดลงมาในสถานี เปน็ การแชร์พ้นื ท่ีไดอ้ ยา่ งนา่ สนใจ ถ้าบ้านเราทำ�เลทองคือยา่ นการคา้ ใหญ่ๆ ทน่ี ่นั ทำ�เลทองกค็ อื สถานรี ถไฟ นแี่ หละครับ เดาไมอ่ อกเลยวา่ วนั หน่ึงๆ จะมีเงนิ หมุนเวยี นสักกม่ี ากนอ้ ย บางสถานียังตกแต่งและจัดกิจกรรมให้สอดคล้องกับสถานท่ีสำ�คัญของ บริเวณนัน้ ไมใ่ ชว่ า่ ทีว่ า่ งภายในสถานีเขาจะตะบี้ตะบันเปดิ เป็นร้านคา้ เสยี หมด เขามีความคิดสร้างสรรค์พอท่ีจะเพ่ิมจุดขายของประเทศด้วยเพ่ิมสร้างจุดสนใจ ๓๑

SEOULLITTLE MUSEUM IN ๓๒

SEOULLITTLE MUSEUM IN อ่นื ๆ อยา่ งสถานเี คยี งบก สาย ๓ ท่อี ยใู่ กล้กับพระราชวงั เคยี งบก และพพิ ิธภณั ฑ์ พ้ืนบา้ นแหง่ ชาติ เขากจ็ ดั เป็นแกลลอรี่แสดงงานศลิ ปะข้างในสถานีเลย ใช้พนื้ ท่ี กว้างมากๆ ถ้าเปดิ ให้เช่าขายของก็รบั เละ แต่เขาเลือกท่ีจะใชพ้ น้ื ทีเ่ พ่อื ประโยชน์ ทางการประชาสมั พันธ์ประเทศ ระหวา่ งทางเดินก็มปี ้ายหรือนิทรรศการ ประชาสัมพันธศ์ ลิ ปะวัตถทุ ่ีนา่ สนใจ เปน็ การกระตนุ้ ความสนใจของนักท่องเที่ยว กอ่ นทจี่ ะขน้ึ เจอพระราชวงั และพพิ ธิ ภณั ฑ์ คดิ ดสู คิ รบั ระหวา่ งทางเดินพอเราเห็น ภาพสวยๆ วตั ถโุ บราณงามๆ มีหรอื นักทอ่ งเท่ยี วจะไมอ่ ยากไปชมของจรงิ สำ�หรับนักท่องเท่ียวแล้วการพกแผนท่ีเส้นทางรถไฟนับว่าสำ�คัญมาก เพราะการจะเดินไปโนน่ ไปน่ีต้องวางแผนให้ดีวา่ จะเดนิ ทางไปเสน้ ทางไหน มันก็ คล้ายๆ กับบ้านเราทสี่ ามารถขึ้นรถเมล์ต่อรถเมลไ์ ด้หลายสาย เสน้ ทางหลกั ๆ ของ ทนี่ ่นั มอี ยู่ ๙ สาย แบง่ โดยใชส้ ี ๙ สี อันน้ไี มน่ ับเส้นทางอื่นๆ อยา่ งเสน้ รอบเมือง หรือ Airport Link นะครับ เอาแค่ ๙ สายน่ีก็จำ�ไมไ่ ดห้ มด ขนาดเจ้าถ่ินเองถ้าไมใ่ ช่ สายทใี่ ช้ประจ�ำ เขากต็ ้องพ่งึ แผนที่เหมอื นกนั สถานท่แี ตล่ ะแห่งจะมชี อ่ื ประจำ�สถานี ไมก่ ็ชอ่ื เขต ช่อื ถนน หรอื สถานที่ สำ�คญั ในจดุ นน้ั ๆ ถ้าจำ�ยากเกนิ เขาก็มหี มายเลขประจ�ำ สถานีไว้ใหเ้ ปน็ เลขสามหลกั เลขข้ึนตน้ กค็ ือหมายเลขของเสน้ ทาง อย่างรถไฟสาย ๑ ทุกสถานที ผ่ี ่านก็จะขน้ึ ตน้ ด้วยเลข ๑ สว่ นสองหลกั ทีต่ ามมานนั้ ผมไมร่ ทู้ ่มี า แตจ่ ะเรียงล�ำ ดบั ไล่ไปเรอ่ื ยๆ สว่ นบางสถานที ่ีเป็นจดุ เชอ่ื มตอ่ (Transit Station) จะไม่มีหมายเลขกำ�กับแต่จะ ใชช้ อ่ื แทน ซ่งึ จริงๆ แล้วถา้ ดูตามแผนท่ีตัวเลขกย็ งั เรียงตอ่ กันตามปกติ เพยี งแต่ เพราะมันเชือ่ มต่อระหวา่ งสองหรอื สามเสน้ ทาง มันเลยคดิ ยากว่าจะเอาเลขอะไร ขึน้ ตน้ จดุ เชอื่ มแบบน้มี ีอยมู่ ากกวา่ ๕๐ แห่ง นัน่ หมายความว่าเราสามารถเดนิ ทางไปไดเ้ กอื บทกุ พื้นทข่ี องกรุงโซลอย่างสะดวก แลว้ ก็ไม่ต้องวิง่ วนุ่ เปลีย่ นขบวน ๓๓

SEOULLITTLE MUSEUM IN ๓๔