บททำวัตร สวดมนต์(แปล) อักษรไทยบาลี

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 87 บทขดั (ชกั นำเชญิ ชวนสาธยาย) ปูเรนฺตมฺโพธิสมฺภาเร นิพฺพตฺตํ โมรโยนิยํ เยน สํวิหิตารกฺขํ มหาสตฺตํ วเนจรา. จิรสฺสํ วายมนฺตาป เนว สกฺขึสุ คณฺหึสุ พฺรหฺมนฺตนฺติ อกฺขาตํ ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. พวกพรานไพรเพียรพยายามอยูนาน ก็ไมสามารถจับพระมหาสัตว (โพธสิ ตั ว) ผเู กดิ เปน นกยงู ทอง ผบู ำเพญ็ บารมเี พอ่ื จะบรรลพุ ระสพั พญั ตุ ญาณ ผูคุมครองตนอยางดีแลวดวยพระปริตรใด ขอเราทั้งหลายจงรวมกันสวด พระปรติ รทถี่ อื วา เปน มนตอ นั ประเสรฐิ นน้ั เถดิ . บทสวด อุเทตฺยฺจกฺขุมา เอกราชา หริสฺสวณฺโณ ปฐวิปฺปภาโส ตํ ตํ นมสฺสามิ หริสฺสวณฺณํ ปฐวิปฺปภาสํ ตยชฺช คุตฺตา วิหเรมุ ทิวสํ. เย พฺราหฺมณา เวทคุ สพฺพธมฺเม เต เม นโม เต จ มํ ปาลยนฺตุ นมตฺถุ พุทฺธานํ นมตฺถุ โพธิยา นโม วิมุตฺตานํ นโม วิมุตฺติยา อิมํ โส ปริตฺตํ กตฺวา โมโร จรติ เอสนา. อเปตยฺจกฺขุมา เอกราชา หริสสวณฺโณ ปฐวิปฺปภาโส ตํ ตํ นมสฺสามิ หริสฺสวณฺณํ ปฐวิปฺปภาสํ ตยชฺช คุตฺตา วิหเรมุ รตฺตึ. เย พฺราหฺมณา เวทคุ สพฺพธมฺเม เต เม นโม เต จ มํ ปาลยนฺตุ นมตฺถุ พุทฺธานํ นมตฺถุ โพธิยา นโม วิมุตฺตานํ นโม วิมุตฺติยา อิมํ โส ปริตฺตํ กตฺวา โมโร วาสมกปฺปยีติ.

88 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. คำแปล : พระอาทติ ยซ ง่ึ เปน ดวงตาของโลก เปน เอกราชผยู ง่ิ ใหญ( ในจกั รวาล)น้ี มี รศั มสี ที องอทุ ยั โผลข น้ึ มาสาดสอ งปฐพใี หส วา งอยู ขา พเจา ขอนมสั การพระอาทติ ย ซึ่งมีรัศมีสีทองสาดสองปฐพีใหสวางอยูน้ัน ในวันน้ี ขาพเจาทั้งหลายไดรับการ คมุ ครองจากทา นผเู ปน พระอาทติ ยน น้ั แลว พงึ อยเู ปน สขุ ตลอดวนั พระพุทธเจาเหลาใดทรงรูแจงธรรมท้ังปวง ขาพเจาขอนอบนอมพระ พทุ ธเจา เหลา นนั้ ขอพระพทุ ธเจา เหลา นน้ั จงคมุ ครองขา พเจา ขอนอบนอ มแด พระพทุ ธเจา ทงั้ หลาย ขอนอบนอ มแดพ ระโพธญิ าณ ขอนอบนอ มแดเ หลา ทา น ผหู ลดุ พน แลว ขอนอบนอ มแดว มิ ตุ ตธิ รรม นกยงู โพธสิ ตั วน นั้ ครนั้ สาธยายพระปรติ รอยา งนแี้ ลว จงึ ออกแสวงหาอาหาร พระอาทติ ยซ งึ่ เปน ดวงตาของโลก เปน เอกราชผยู ง่ิ ใหญ( ในจกั รวาล)น้ี มี รศั มสี ที องสาดสอ งปฐพใี หส วา ง กำลงั อสั ดงคต ขา พเจา ขอนมสั การพระอาทติ ยซ งึ่ มรี ศั มสี ที องสาดสอ งปฐพใี หส วา งนน้ั ในวนั นี้ ขา พเจา ทง้ั หลายไดร บั การคมุ ครอง จากทา นผเู ปน พระอาทติ ยน น้ั แลว พงึ อยเู ปน สขุ ตลอดราตรี พระพุทธเจาเหลาใดทรงรูแจงธรรมทั้งปวง ขาพเจาขอนอบนอมพระ พทุ ธเจา เหลา นน้ั ขอพระพทุ ธเจา เหลา นน้ั จงคมุ ครองขา พเจา ขอนอบนอ มแด พระพทุ ธเจา ทงั้ หลาย ขอนอบนอ มแดพ ระโพธญิ าณ ขอนอบนอ มแดเ หลา ทา น ผหู ลดุ พน แลว ขอนอบนอ มแดว มิ ตุ ตธิ รรม นกยูงโพธิสัตวนั้นคร้ันสาธยายพระปริตรอยางน้ีแลว จึงนอนพักผอน ฉะนแ้ี ล. ๖. วฏั ฏกปรติ ร ประวัติตำนาน วฏั ฏกปรติ ร คอื ปรติ รของนกคมุ เปน พระปรติ รทก่ี ลา วถงึ สจั วาจาของพระพทุ ธเจา ทเ่ี คยกระทำเมอ่ื ครงั้ เสวยพระชาตเิ ปน นกคมุ แลว อา งสจั วาจานน้ั มาพทิ กั ษค มุ ครองใหพ น จาก อคั คภี ยั ปรากฏหลกั ฐานในพระไตรปฎ ก ๒ คมั ภรี  คอื คมั ภรี ช าดกและคมั ภรี จ รยิ าปฎ ก ซงึ่ ประพนั ธเ ปน คาถา ๑๑ บท เพราะโบราณาจารยไ ดค ดั มาสวดเฉพาะคาถา ๔ บทหลงั

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 89 ไมมีคาถา ๗ บทแรก เนื่องจากคาถา ๔ บทเหลาน้ันแสดงสัจวาจาของพระโพธิสัตว สว นเจด็ คาถาแรกแสดงประวตั คิ วามเปน มา ในคมั ภรี จ รยิ าปฏ กแสดงวา พระพทุ ธเจา ไดต รสั พระปรติ รนแี้ กพ ระสารบี ตุ รเถระเพอื่ แสดงสจั บารมที พี่ ระองคท รงบำเพญ็ สงั่ สมไวใ นภพกอ น สว นในคมั ภรี อ รรถกถาชาดก ไดก ลา ว ถงึ ประวตั ติ ำนานความเปน มาวา สมยั หนง่ึ พระพทุ ธเจา พรอ มดว ยภกิ ษสุ งฆเ สดจ็ จารกิ อยู ในแควน มคธ ทรงพบไฟปา โดยบงั เอญิ เมอ่ื ไฟปา ลกุ ลามลอ มมาถงึ สถานท่ี ๑๖ กรสี ะ คอื พน้ื ทห่ี วา นเมลด็ พชื ได ๗๐๔ ทะนาน ไฟปา นน้ั ไดด บั ลงทนั ทเี หมอื นถกู น้ำดบั ไป พระพทุ ธองค จึงตรัสวาไฟปาน้ีมิใชดับลงดวยอานุภาพของเราตถาคตในภพนี้ แตดับลงดวยอนุภาพของ สจั วาจาทเ่ี ราตถาคตเคยกระทำในชาตทิ เ่ี กดิ เปน นกคมุ สถานทน่ี จ้ี ะเปน สถานทไี่ มม ไี ฟไหม ตลอดกปั แลว ตรสั เลา ถงึ อดตี ชาตทิ เ่ี กยี่ วกบั พระปรติ รนแ้ี กภ กิ ษเุ หลา นน้ั มใี จความวา ในอดตี กาลเมอ่ื ครง้ั เรา (พระพทุ ธองค) ถอื กำเนดิ เปน ลกู นกคมุ ในครงั้ นน้ั ณ เวลาตอนเชา วนั หนงึ่ ขณะทพี่ อ และแมน กคมุ บนิ ออกจากรงั ไปหาอาหารมาเลย้ี งลกู บงั เอญิ เกดิ ไฟไหม ปา ใหญก ำลงั ลกุ ลามมาใกลร งั พวกนกตา งๆ ทอี่ ยใู นบรเิ วณใกลเ คยี งเกดิ ความกลวั จงึ พากนั บนิ หนไี ปทอ่ี น่ื หมด แมพ อ และแมน กคมุ ซงึ่ บนิ กลบั มาจากการหาอาหาร มาเหน็ ไฟกำลงั ไหมอ ยู ก็ทิ้งลูกไวในรังแลวบินหนีไป สวนลูกนกคุมโพธิสัตว ซ่ึงยังบินไมไดและเดินไมแข็งแรง นอนอยใู นรงั ชะเงอ คอออกมาดไู ฟซงึ่ กำลงั ลกุ ลามอยู รำพงึ วา “ถา เราสามารถบนิ ไดข ณะน้ี เราก็จะบินไปท่ีอื่น พอแมของเรากลัวตาย จึงไดทิ้งเราไว บินหนีเอาตัวรอด ตัวเราเอง กพ็ งึ่ ตวั เองไมไ ด จะทำอยา งไรดหี นอ” ครน้ั แลว กค็ ดิ ขน้ึ วา “ในโลกนไี้ มม คี ณุ อะไรจะเทยี บเทา คณุ ของศลี สจั จะ และพระพทุ ธเจา ทง้ั หลาย ทที่ รงมเี มตตาในสรรพสตั วโ ดยทว่ั กนั ” เมอื่ คดิ ดงั นแ้ี ลว จงึ ไดต ง้ั สตั ยาธษิ ฐาน กระทำสจั กริ ยิ าขอใหไ ฟปา นน้ั จงดบั ไป ดว ยอำนาจของ คณุ ธรรม คอื ศลี สจั จะ และพระบารมธี รรมของพระสพั พญั พู ทุ ธเจา ไฟปา กด็ บั ไป ดงั นน้ั พระปรติ รบทนจ้ี งึ มอี านสิ งสค มุ ครองผสู วดเปน ประจำ โดยทำใหไ มป ระสบพบ อคั คภี ยั ตา งๆ เปน ตน บทขดั (ชกั นำเชญิ ชวนสาธยาย) นิพฺพตฺตํ วฏฏชาติยํ มหาสตฺตํ วิวชฺชยิ. ปูเรนฺตมฺโพธิสมฺภาเร ยสฺส เตเชน ทาวคฺคิ โลกนาเถน ภาสิตํ ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. เถรสฺส สารีปุตฺตสฺส กปฺปฏฐายิ มหาเตชํ

90 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ไฟปาหลีกใหพระโพธิสัตวผูถือกำเนิดเปนนกคุม บำเพ็ญบารมีเพ่ือจะ บรรลุพระสัพพัญุตญาณ ดวยเดชแหงพระปริตรใด ขอเราท้ังหลายจงรวม กนั สวดพระปรติ รอนั มเี ดชมากคงอยตู ลอดกปั นนั้ ทพี่ ระโลกนาถพทุ ธเจา ตรสั แก พระสารบี ตุ รเถระเถดิ บทสวด อตฺถิ โลเก สีลคุโณ สจฺจํ โสเจยฺยนุทฺทยา เตน สจฺเจน กาหามิ สจฺจกิริยมนุตฺตรํ. อาวชฺชิตฺวา ธมฺมพลํ สริตฺวา ปุพฺพเก ชิเน สจฺจพลมวสฺสาย สจฺจกิริยมกาสหํ. สนฺติ ปกฺขา อปตฺตนา สนฺติ ปาทา อวฺจนา มาตา ปตา จ นิกฺขนฺตา ชาตเวท ปฏิกฺกม. สห สจฺเจ กเต มยฺหํ มหาปชฺชลิโต สิขี วชฺเชสิ โสฬส กรีสานิ อุทกํ ปตฺวา ยถา สิขี เอสา เม สจฺจปารมีติ. สจฺเจน เม สโม นตฺถิ คำแปล : คณุ ธรรมคอื ศลี สจั จะ ชวี ติ ทส่ี ะอาด (ความสจุ รติ ) และความเออื้ อาทร ปรากฏอยจู รงิ ในโลก เราขอทำสจั กริ ยิ าอนั ยงิ่ ดว ยสจั ธรรมนน้ั เราครุนคิดถึงพลานุภาพแหงพระสัทธรรม นอมรำลึกถึงปวงพระชิน พทุ ธเจา ในอดตี กาล อาศยั พลานภุ าพแหง สจั ธรรมทมี่ อี ยู ขอทำสจั กริ ยิ าวา ปก ทง้ั สองขา งของเรามอี ยู แตก ย็ งั ไมแ ขง็ แรงพอทจ่ี ะบนิ ได เทา ทง้ั สองขา ง ของเรามีอยู แตก็ยังไมแข็งแรงพอท่ีจะเดินได พอแมก็พากันบินหนีไฟ ออกไปเสยี แลว พระเพลงิ เอย ขอทา นจงดบั เสยี เถดิ พรอ มกบั ทเ่ี รากระทำสจั กริ ยิ า เปลวเพลงิ ทลี่ กุ โชนรงุ โรจนใ หญห ลวงนกั กพ็ ลนั ดบั ไปเปน พนื้ ทถ่ี งึ ๑๖ กรสี ะ เหมอื นเปลวไฟตกถงึ นำ้ แลว มอดดบั ไปฉะนนั้ สง่ิ ทเี่ สมอกบั สจั ธรรมของเราไมม ี นคี้ อื สจั บารมขี องเรา.

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 91 ๗. ธชคั คปรติ ร ประวัติตำนาน ธชคั คปรติ ร คือ ปรติ รยอดธง เปน พระปรติ รที่พระพุทธองคต รัสถึงเรอื่ งท่ีเทวดา ชั้นดาวดึงสแหงนดูยอดธงองคอินทร ฯลฯ เพื่อจะไดไมเกิดความกลัวในสงครามระหวาง เทวดากบั อสรู และตรสั แนะนำใหภ กิ ษพุ ทุ ธบรษิ ทั ระลกึ ถงึ คณุ ของพระพทุ ธเจา พระธรรม และพระสงฆ ในเวลาเกดิ ความสะดงุ กลวั เมอ่ื อยใู นปา โคนไม หรอื เรอื นวา ง ซง่ึ มปี ระวตั ิ ตำนานความเปน มา ดงั น้ี ครง้ั หนง่ึ พระบรมศาสดาสมั มาสมั พระพทุ ธเจา เมอื่ จะตรสั สอนพระภกิ ษสุ งฆท บ่ี ำเพญ็ สมณธรรมอยใู นปา มใิ หเ กดิ ความกลวั ภยั ตา งๆ โดยหมนั่ ระลกึ ถงึ คณุ ของพระรตั นตรยั จงึ ทรงยกเอาเรื่องราวในอดีตกาลครั้งดึกดำบรรพ คือ เรื่องสงครามระหวางพวกเทวดากับ พวกอสูรมาสาธกยกเปนอุทาหรณ ซึ่งในสงครามนั้น ทาวสักกเทวชราชไดปลุกปลอบใจ พวกเทวดาไมใหกลัวพวกอสูร โดยใหแหงนดูธงท่ีโบกสะบัดอยูท่ีงอนราชรถ ความกลัว ความหวาดผวากห็ ายไปบา ง ไมห ายไปบา ง เพราะทา วสกั กเทวราชนนั้ ยงั มกี เิ ลส แตเ มอื่ พวกภกิ ษทุ อี่ ยใู นปา หมน่ั ระลกึ ถงึ คณุ ของพระรตั นตรยั จะหายกลวั ภยั ตา งๆ ไดอ ยา งชะงกั งนั แนนอน เพราะพระองคทรงเปนผูปราศจากกิเลสเด็ดขาดแลวและพระรัตนตรัยเปนท่ีพ่ึงอัน ประเสรฐิ สดุ ของสรรพสตั ว ดงั นนั้ พระปรติ รบทนจ้ี งึ มอี านสิ งสส ำหรบั ผสู วดสาธยายเปน ประจำ คอื พวกโจรหรอื ผทู มี่ งุ รา ยจะไมส ามารถทำอนั ตรายได และอยรู อดปลอดภยั ทกุ ทพิ าราตรกี าล เปน ตน อนง่ึ พระอรรถกถาจารยไ ดก ลา ววา พระปรติ รนส้ี ามารถคมุ ครองผทู ตี่ กจากทสี่ งู ได ดงั มเี รอ่ื งเลา ทเ่ี กดิ ในประเทศศรลี งั กาวา เมอ่ื ภกิ ษชุ ว ยกนั โบกปนู พระเจดียช อ่ื วา ทฆี วาป มพี ระรปู หนงึ่ พลดั ตกลงจากพระเจดยี  พวกพระทย่ี นื อยขู า งลา งไดร บี บอกวา “ทา นจงระลกึ ถงึ ธชคั คปรติ รเถดิ ” พระภกิ ษทุ พ่ี ลดั ตกไดก ลา ววา “ขอธชคั คปรติ รจงคมุ ครองขา พเจา ” ขณะนนั้ อฐิ สองกอ นในพระเจดยี ไ ดย น่ื ออกมารองรบั เทา ของทา น เมอื่ พระรปู อน่ื พากนั นำบนั ไดมารบั พระรปู นนั้ ลงไปแลว อฐิ สองกอ นนนั้ ไดเ คลอ่ื นกลบั ไปสถานทเ่ี ดมิ บทขดั (ชกั นำเชญิ ชวนสาธยาย) อนฺตลิกฺเข ปาณิโน ภูมิยํ วิย สพฺพทา. ยสฺสานุสฺสรเณนาป ปติฏฐมธิคจฺฉนฺติ

92 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. สพฺพูปทฺวชาลมฺหา ยกฺขโจราทิสมฺภวา คณนา น จ มุตฺตานํ ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. เหลาสัตวยอมไดท่ีพ่ึงในอากาศเหมือบนพื้นดินเสมอ เพราะระลึกถึง พระปรติ รใด มผี พู น จากวงขา ยแหง อปุ ทวนั ตรายทงั้ มวลอนั เกดิ จากยกั ษแ ละโจร เปน ตน นบั จำนวนมไิ ด ขอเราทง้ั หลายจงรว มกนั สวดพระปรติ รนนั้ เถดิ . บทสวดเต็มสูตร เอวมฺเม สุตํ. เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปณฑิกสฺส อาราเม. ตตฺร โข ภควา ภิกฺขู อามนฺเตสิ ภิกฺขโวติ. ภทนฺเตติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุ.ํ ภควา เอตทโวจ. ภูตปุพฺพํ ภิกฺขเว เทวาสุรสงฺคาโม สมุปพฺยุฬฺโห อโหสิ. อถ โข ภิกฺขเว สกฺโก เทวานมินฺโท เทเว ตาวตึเส อามนฺเตสิ : สเจ มาริสา เทวานํ สงฺคามคตานํ อุปฺปชฺเชยฺย ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, มเมว ตสฺมึ สมเย ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ, มมํ หิ โว ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยฺยิสฺสติ. โน เจ เม ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ, อถ ปชาปติสฺส เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ, ปชาปติสฺส หิ โว เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยฺยิสฺสติ โน เจ ปชาปติสฺส เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ. อถ วรุณสฺส เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ, วรุณสฺส หิ โว เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุโลกยตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยฺยิสฺสติ. โน เจ วรุณสฺส เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ, อถ อีสานสฺส เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลเกยฺยาถ, อีสานสฺส หิ โว เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, ปหิยฺยิสฺสตีติ. ตํ โข ปน ภิกฺขเว สกฺกสฺส วา เทวานมินฺทสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ, ปชาปติสฺส วา เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ, วรุณสฺส วา เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ, อีสานสฺส วา เทวราชสฺส ธชคฺคํ อุลฺโลกยตํ, ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยฺเยถาป โนป ปหิยฺเยถ. ตํ กิสส เหตุ. สกฺโก หิ ภิกฺขเว เทวานมินฺโท อวีตราโค อวีตโทโส อวีตโมโห, ภีรุ ฉมฺภี อุตฺราสี ปลายีติ. อหฺจ โข ภิกฺขเว เอวํ วทามิ, สเจ ตุมฺหากํ ภิกฺขเว

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 93 อรฺญคตานํ วา รุกฺขมูลคตานํ วา สุฺญาคารคตานํ วา อุปฺปชฺเชยฺย ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, มเมว ตสฺมึ สมเย อนุสฺสเรยฺยาถ. *อิติป โส ภควา อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ, วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน สุคโต โลกวิทู อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ สตฺถา เทวมนุสฺสานํ พุทฺโธ ภควาติ. *มมํ หิ โว ภิกฺขเว อนุสฺสรตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยฺยิสฺสติ. โน เจ มํ อนุสฺสเรยฺยาถ, อถ ธมฺมํ อนุสฺสเรยฺยาถ. *สฺวากฺขาโต ภควตา ธมฺโม สนฺทิฏฐิโก อกาลิโก เอหิปสฺสิโก โอปนยิโก, ปจฺจตฺตํ เวทิตพฺโพ วิฺูหีติ.* ธมฺมํ หิ โว ภิกฺขเว อนุสฺสรตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยฺยิสฺสติ. โน เจ ธมฺมํ อนุสฺสเรยฺยาถ, อถ สงฺฆํ อนุสฺสเรยฺยาถ. *สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, อุชุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, ญายปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, สามีจิปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, ยทิทํ จตฺตาริ ปุริสยุคานิ อฏฐ ปุริสปุคฺคลา, เอส ภควโต สาวกสงฺโฆ, อาหุเนยฺโย, ปาหุเนยฺโย, ทกฺขิเณยฺโย, อฺชลีกรณีโย, อนุตฺตรํ ปุฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺสาติ*. สงฺฆํ หิ โว ภิกฺขเว อนุสฺสรตํ ยมฺภวิสฺสติ ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส วา, โส ปหิยยสฺสติ. ตํ กิสส เหตุ. ตถาคโต หิ ภิกฺขเว อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ, วีตราโค วีตโทโส วีตโมโห, อภีรุ อจฺฉมฺภี อนุตฺราสี อปาลยีติ. อิทมโวจ ภควา. อิทํ วตฺวาน สุคโต, อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา. อรฺเญ รุกฺขมูเล วา สุฺญาคาเร ว ภิกฺขโว อนุสฺสเรถ สมฺพุทฺธํ ภยํ ตุมฺหาก โน สิยา. โน เจ พุทฺธํ สเรยฺยาถ โลกเชฏฐํ นราสภํ อถ ธมฺมํ สเรยฺยาถ นิยฺยานิกํ สุเทสิตํ. โน เจ ธมฺมํ สเรยฺยาถ นิยฺยานิกํ สุเทสิตํ อถ สงฺฆํ สเรยฺยาถ ปุฺญกฺเขตฺตํ อนุตฺตรํ. เอวมฺพุทฺธํ สรนฺตานํ ธมฺมํ สงฺฆฺจ ภิกฺขโว ภยํ วา ฉมฺภิตตฺตํ วา โลมหํโส น เหสสตีติ. * นิยมตัดสวดยอ เฉพาะบทระลกึ ถงึ พระพทุ ธคณุ พระธรรมคณุ และพระสงั ฆคณุ คอื อติ ปิ  โส ภควา ... สวฺ ากขฺ าโต ภควตา ธมโฺ ม ... สปุ ฏปิ นโฺ น ภควโต สาวกสงโฺ ฆ .... ตามเครอื่ งหมาย * เรยี กวา บทอนุสสรณปาฐะ

94 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. คำแปล : ขา พเจา (พระอานนทเถระ) ไดส ดบั มาแลว อยา งน้ี สมยั หนงึ่ พระผมู พี ระภาคเจา ประทบั อยู ณ พระเชตวนั อารามของอนาถบณิ ฑกิ เศรษฐี เขตพระนครสาวัตถี ณ ท่ีนั้นแล พระผูมีพระภาคเจาตรัสเรียกภิกษุท้ังหลายวา “ดูกอน ภกิ ษทุ งั้ หลาย” เหลา ภกิ ษรุ บั พระวาจาของพระผมู พี ระภาคเจา วา “พระพทุ ธเจา ขา ” พระผมู พี ระภาคเจา ไดต รสั ความดงั นวี้ า “ดกู อ นภิกษทุ ัง้ หลาย เรื่องดกึ ดำบรรพเ คยมมี าแลว คอื เกิดสงครามระหวา งพวก เทวดากบั อสรู ขนึ้ ครงั้ นนั้ ทา วสกั กะจอมเทพรบั สง่ั กะพวกเทวดาชน้ั ดาวดงึ สว า “ทานผูปราศจากทุกขท้ังหลาย ถาพวกทานผูเปนเทวดาเขาสงครามแลวมีความกลัว ความหวาดหวั่น หรือความขนลุกขนพองก็ตาม ขอใหพวกทานแหงนดูยอดธงของเรา ในขณะนน้ั เถดิ เพราะเมอ่ื พวกทา นแลเหน็ ยอดธงของเราอยู ความกลวั ความหวาดหวนั่ หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกทา จกั พลนั มลายหายไป ถา พวกทา นไมแ ลเหน็ ยอดธงของเรา กข็ อใหพ วกทา นแหงนแลดยู อดธงของทา วปชาบดี จอมเทพเถิด เพราะเมื่อพวกทานแลเห็นยอดธงของทาวปชาบดีจอมเทพอยู ความกลัว ความหวาดหวนั่ หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกทา นจกั พลนั มลายหายไป ถาพวกทานไมแลเห็นยอดธงของทาวปชาบดีจอมเทพ ก็ขอใหพวกทานแหงนแลดู ยอดธงของทา วรณุ จอมเทพเถดิ เพราะเมอื่ พวกทา นแลเหน็ ยอดธงของทา ววรณุ จอมเทพอยู ความกลวั ความหวาดหวนั่ หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกทา นจกั พลนั มลายหายไป ถาพวกทานไมแลเห็นยอดธงของทาววรุณจอมเทพ ก็ขอใหพวกทานแหงนแลดู ยอดธงของทา วอสี านจอมเทพเถดิ เพราะเมอื่ พวกทา นแลเหน็ ยอดธงของทา วอสี านจอมเทพอยู ความกลวั ความหวาดหวน่ั หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกทา นจกั พลนั มลายหายไป” ดกู อ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย เมอื่ พวกเทวดามองเหน็ ยอดธงของทา วสกั กะจอมเทพนนั้ อยกู ด็ ี มองเหน็ ยอดธงของทา วปชาบดจี อมเทพนนั้ อยกู ด็ ี มองเหน็ ยอดธงของทา ววรณุ จอมเทพอยนู นั้ กด็ ี มองเหน็ ยอดธงของทา วอสี านจอมเทพนน้ั อยกู ด็ ี ความกลวั ความหวาดหวน่ั หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกเทวดาเหลา นน้ั มลายหายไปไดบ า ง ไมไ ดบ า ง (มที ง้ั หายไปบา ง ไมห ายไปบา ง) ขอ นน้ั เพราะเหตอุ ะไร ดกู อ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย เพราะทา วสกั กะจอมเทพยงั ไม เปน ผปู ราศจากราคะ ยงั ไมเ ปน ผปู ราศจากโทสะ ยงั ไมเ ปน ผปู ราศจากโมหะ (หากแต) ยงั เปน ผมู คี วามกลวั ยงั เปน ผมู คี วามหวาดหวนั่ ยงั เปน ผมู คี วามสะดงุ และยงั คดิ หลบหนี

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 95 ดกู อ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย สว นเราตถาคตจะขอกลา วอยา งนวี้ า ถา พวกเธอเขา ไปอยใู นปา กด็ ี อยูท่ีโคนไมก็ดี อยูในเรือนวางก็ดี แลวยังมีความกลัว มีความหวาดหวั่น หรือมีความ ขนลกุ ขนพองเกดิ ขน้ึ ในขณะนน้ั ขอใหพ วกเธอพากนั พรำ่ สวดระลกึ ถงึ เราตถาคตเถดิ วา แมเพราะเหตุนี้ พระผูมีพระภาคเจาพระองคนั้น เปนผูไกลจากกิเลส ตรัสรูชอบ ดว ยพระองคเ อง ถงึ พรอ มดว ยวชิ ชา (ความร)ู และจรณะ (ความประพฤต)ิ เปน ผเู สดจ็ ไปดแี ลว ทรงรแู จง โลก ทรงเปน สารถฝี ก บคุ คลทค่ี วรฝก ได ไมม ใี ครยงิ่ กวา ทรงเปน ศาสดาของเทวดา และมนุษยท้ังหลาย ทรงเปนพระพุทธเจาผูรูแจง ทรงเปนผูจำแนกอธิบายธรรม ดังนี้ ดกู อ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย เพราะเมอ่ื พวกพร่ำสวดระลกึ ถงึ เราตถาคตอยู ความกลวั ความหวาดหวนั่ หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกเธอจกั พลนั มลายหายไป ถา พวกเธอไมพ ร่ำสวดระลกึ ถงึ เราตถาคต กข็ อใหพ ร่ำสวดระลกึ ถงึ พระธรรมเถดิ วา พระธรรมอนั พระผมู พี ระภาคเจา ตรสั ไวด แี ลว เปน ธรรมทเ่ี หน็ ไดด ว ยตนเอง ไมข นึ้ กบั กาล เปน ธรรมทค่ี วรมาดู ควรนอ มมาปฏบิ ตั ิ เปน ธรรมทวี่ ญิ ชู นพงึ รไู ดเ ฉพาะตน ดงั นี้ ดกู อ นภกิ ษทุ งั้ หลาย เพราะเมอ่ื พวกพร่ำสวดระลกึ ถงึ พระธรรมอยู ความกลวั ความหวาดหวนั่ หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกเธอจกั พลนั มลายหายไป ถา พวกเธอไมพ ร่ำสวดระลกึ ถงึ พระธรรม กข็ อใหพ ร่ำสวดระลกึ ถงึ พระสงฆเ ถดิ วา พระสงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจาเปนผูปฏิบัติดี พระสงฆสาวกของพระผู มีพระภาคเจา เปนผูปฏิบัติตรง พระสงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจาเปนผูปฏิบัติเพ่ือ พระนพิ พาน พระสงฆส าวกของพระผมู พี ระภาคเจา เปน ผปู ฏบิ ตั ชิ อบ (ควรนบั ถอื ) ทา นเหลา นน้ั คอื บรุ ษุ ๔ คู กลา วคอื พระอรยิ บคุ คล ๘ จำพวก นแี้ หละคอื พระสงฆส าวกของพระผมู ี พระภาคเจา ผูควรรับสักการะ ผูควรแกของตอนรับ ผูควรรับทักษิณาทาน ผูควรแก อญั ชลกี รรม เปน นาบญุ อนั ประเสรฐิ ของชาวโกล ดงั นี้ ดกู อ นภกิ ษทุ งั้ หลาย เพราะเมอ่ื พวกพร่ำสวดระลกึ ถงึ พระสงฆอ ยู ความกลวั ความ หวาดหวน่ั หรอื ความขนลกุ ขนพองของพวกเธอจกั พลนั มลายหายไป ขอ นน้ั เพราะเหตอุ ะไร ดกู อ นภกิ ษทุ งั้ หลาย เพราะเราตถาคตเปน พระอรหนั ตสมั มา สัมพุทธเจา ผูปราศจากราคะ ผูปราศจากโทสะ ผูปราศจากโมหะ หมดความกลัว ไมม คี วามหวาดหวนั่ ไรค วามสะดงุ และไมค ดิ หลบหนี ดงั นแ้ี ล พระผมู พี ระภาคเจา ไดต รสั เรอื่ งนแี้ ลว พระองคผ เู ปน พระสคุ ตครน้ั ตรสั พระดำรสั นแี้ ลว ตอ จากนนั้ (ในฐานะทรงเปน )พระศาสดาจงึ ตรสั สอนเปน พระคาถาประพนั ธด งั นวี้ า

96 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ดกู อ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย เมอื่ พวกเธอเขา ไปอยใู นปา กด็ ี อยทู โ่ี คนไมก ด็ ี อยู ในเรอื นวา งกด็ ี ขอใหห มนั่ ระลกึ ถงึ พระสมั พทุ ธเจา เถดิ ภยนั ตรายจะไมม แี ก พวกเธอเลย หากพวกเธอไมห มนั่ ระลกึ ถงึ พระพทุ ธเจา ผยู ง่ิ ใหญข องชาวโลก เปน นรชน ผูประเสริฐ ก็ขอใหพวกเธอหมั่นระลึกถึงพระธรรม ท่ีเปนทางหลุดพนจาก สงั สารวฏั ซงึ่ เราแสดงไวด แี ลว เถดิ หากพวกเธอไมห มน่ั ระลกึ ถงึ พระธรรม ทเ่ี ปน ทางหลดุ พน จากสงั สารวฏั ซ่ึงเราแสดงไวดีแลว ก็ขอใหพวกเธอหม่ันระลึกถึงพระสงฆผูเปนนาบุญอัน ประเสรฐิ ของชาวโลกเถดิ ดกู อ นภกิ ษทุ ง้ั หลาย เมอ่ื พวกหมน่ั ระลกึ ถงึ พราะพทุ ธ พระธรรม และ พระสงฆอ ยา งนอี้ ยู ความกลวั ความหวาดหวน่ั หรอื ความขนลกุ ขนพองจกั ไมป รากฏแกพ วกเธอเลย. ๘. อาฏานาฏยิ ปรติ ร ประวัติตำนาน อาฏานาฏยิ ปรติ ร คอื ปรติ รหรอื บทมนตส ำหรบั สวดคมุ ครองปอ งกนั เรยี กอกี อยา งวา อาฏานาฏยิ รกั ขา โดยตง้ั ชอื่ ตามสถานทท่ี ปี่ ระพนั ธบ ทมนต คอื เมอื งอาฏานาฏา (กลา ว กนั วา อยใู นอตุ ตรกรุ ทุ วปี ) ซง่ึ ทา วเวสสวณั มหาราช หรอื ทา วกเุ วร ผคู รองนครอาฏานาฏา เปน ผปู ระพนั ธถ วายใหพ ระพทุ ธเจา ตรสั รบั รอง ใจความของพระปรติ รนกี้ ลา วถงึ พระนามของ พระพทุ ธเจา ๗ พระองค และคณุ ของพระพทุ ธเจา เหลา นนั้ รวมทงั้ อา งอานภุ าพพระพทุ ธเจา และเทวานภุ าพมาพทิ กั ษผ สู วดใหม คี วามสวสั ดี โดยมปี ระวตั ติ ำนานความเปน มาวา ณ เวลาคำ่ คนื วนั หนง่ึ ขณะทพ่ี ระพทุ ธเจา ะประทบั อยทู พ่ี ระคนั ธกฏุ บี นยอดเขาคชิ ฌกฏู เขตกรงุ ราชคฤห แควน มคธ ครง้ั นน้ั ทา วมหาราชหรอื ทา วจตโุ ลกบาล ซง่ึ เปน เทพผปู กครอง เทวดาชน้ั ตำ่ คอื ชน้ั จาตมุ หาราชกิ าทงั้ ๔ องค ประกอบดว ย (๑) ทา วธตรฐ จอมคนธรรพ ผูครองทิศตะวันออก (๒) ทาววิรุฬหก จอมกุมภัณฑผูครองทิศใต (๓) ทาวิรูปกข จอมนาคผคู รองทศิ ตะวนั ตก (๔) ทา วเวสสวณั (หรอื ทา วกเุ วร) จอมยกั ษผ คู รองทศิ เหนอื ไดเขาไปเฝาถึงท่ีประทับ

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 97 ในบรรดาทาวมหาราชทั้ง ๔ องคนั้น ทาวเวสสวัณมหาราชนับวามีความคุนเคยกับ พระพทุ ธองคเ ปน อยา งยงิ่ จงึ อาศยั ความเปน ผคู นุ เคยและฉลาดในการสนทนา ไดก ราบทลู วา “ขาแตพระองคผูเจริญ ยังมีพวกยักษชั้นผูใหญ ยักษชั้นกลาง ยักษช้ันผูนอย ที่ยัง ไมเ คารพนบั ถอื พระองคอ ยู ทง้ั น้ี เนอื่ งจากหลกั ธรรมขอ หา มของพระองคท หี่ า มมใิ หฆ า สตั ว ลกั ทรพั ย ประพฤตผิ ดิ ในเรอื่ งเพศ พดู เทจ็ และดมื่ สรุ า จงึ ไมเ ปน ทพ่ี อใจของยกั ษเ หลา นนั้ เพราะพวกเขาไมสามารถจะเวนได จึงไมพอใจคำสอนท่ีขัดแยงกับความประพฤติของตน อาจจะมบี างครงั้ ทภี่ กิ ษุ ภกิ ษณุ ี อบุ าสก อบุ าสกิ าตอ งอยใู นสถานทที่ ส่ี งดั ปราศจากมนษุ ย สญั จรไปมา พวกยกั ษเ หลา นน้ั จงึ ไปทำรา ยได หมอ มฉนั จงึ ขอถวายมนตเ พอ่ื ใหภ กิ ษุ ภกิ ษณุ ี อุบาสก อบุ าสกิ า ไดเ รยี นและสวดเปน ประจำ เพอื่ ปอ งกนั ยกั ษเ หลา นน้ั พระเจา ขา ” หลงั จากนนั้ ทา วกเุ วรไดก ราบทลู คาถาเปน ตน วา วปิ สสฺ สิ สฺ จ นมตถฺ ุ พระพทุ ธองค ทรงรับโดยดุษณีภาพ เม่ือทาวมหาราชเหลานั้นเสด็จกลับแลว พระพุทธองคจึงนำมาตรัส แกพ ทุ ธบรษิ ทั โดยตรสั แนะนำใหภ กิ ษทุ ง้ั หลายเรยี นมนตค อื อาฏานาฏยิ ปรติ รนน้ั อาฏานาฏยิ ปรติ รทป่ี รากฏในคมั ภรี ท ฆี นกิ าย ปาฏกิ วรรค มที งั้ หมด ๕๑ คาถา แต พระปรติ รทจี่ ะแสดงตอ ไปนเ้ี ปน บทสวดทโ่ี บราณาจารยป รบั ปรงุ เพม่ิ เตมิ ในภายหลงั โดยนำ คาถามาจากพระบาลี ๖ บทแรก แลว เพมิ่ คาถาอนื่ ทก่ี ลา วถงึ พระพทุ ธคณุ และเทวานภุ าพ เพอื่ เปน สจั วาจาพทิ กั ษค มุ ครองผสู วด โดยคาถาสดุ ทา ย (ขอ ๒๘) นำมาจากคมั ภรี ธ รรมบท ผรู บู างทา นกลา ววา พระเถระชาวสงิ หลในสมยั กอ นเปน ผปู รบั ปรงุ เพม่ิ เตมิ พระปรติ รนี้ อนง่ึ อาฏานาฏยิ ปรติ รนพ้ี ทุ ธบรษิ ทั ชาวไทยนยิ มสวดในพธิ มี งคลตา งๆ เรยี กวา สวด ภาณยกั ษบา ง สวดอาฏานาฏาบา ง โดยเฉพาะในพธิ ตี รษุ ของหลวงสมยั กอ นมกี ารยงิ ปน ในขณะสวด เรียกวา ยิงปนอาฏานา สำหรับอานิสงสของการสวดพระปริตรบทนี้ก็คือ ปอ งกนั มใิ หอ มนษุ ยม ารบกวน บทขัด (ชักนำเชิญชวนสาธยาย) อปฺปสนฺเนหิ นาถสฺส สาสเน สาธุสมฺมเต อมนุสฺเสหิ จณฺเฑหิ สทา กิพฺพิสการิภิ. ปริสานฺจ ตสฺสนฺน มหึสาย จ คุตฺติยา ยนฺเทเสสิ มหาวีโร ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. พระมหาวีรพุทธเจาทรงแสดงพระปริตรใด เพื่อคุมครองพุทธบริษัท ๔ มใิ หถ กู เบยี ดเบยี นทำรา ยจากเหลา อมนษุ ยผ ดู รุ า ย หยาบกระดา งอยเู สมอ ไม

98 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. เลื่อมใสในคำสอนของพระโลกนาถ อันบัณฑิตยกยองวาเปนคำสอนท่ีดี ขอเราทง้ั หลายจงรว มกนั สวดพระปรติ รนนั้ เถดิ . บทสวด *วิปสฺสิสฺส นมตฺถุ จกฺขุมนฺตสฺส สิรีมโต สิขิสฺสป นมตฺถุ สพฺพภูตานุกมฺปโน. (๑) เวสฺสภุสฺส นมตฺถุ นฺหาตกสฺส ตปสฺสิโน นมตฺถุ กกุสนฺธสฺส มารเสนปฺปมทฺทิโน. (๒) โกนาคมนสฺส นมตฺถุ พฺราหฺมณสฺส วุสีมโต กสฺสปสฺส นมตฺถุ วิปฺปมุตฺตสฺส สพฺพธิ. (๓) องฺคีรสสฺส นมตฺถุ สกฺยปุตฺตสฺส สิรีมโต โย อิมํ ธมฺมมเทเสสิ สพฺพทุกฺขาปนูทนํ. (๔) เย จาป นิพฺพุตา โลเก ยถาภูตํ วิปสฺสิสุํ เต ชนา อปสุณา มหนฺตา วีตสารทา. (๕) หิตํ เทวมนุสฺสานํ ยํ นมสฺสนฺติ โคตมํ วิชฺชาจรณสมฺปนฺนํ มหนฺตํ วีตสารทํ วิชฺชาจรณสมฺปนฺนํ พุทฺธํ วนฺทาม โคตมนฺต*ิ. (๖) เอเต จฺเญ จ สมฺพุทฺธา อเนกสตโกฏโย สพฺเพ พุทฺธา อสมสมา สพฺเพ พุทฺธา มหิทฺธิกา. (๗) สพฺเพ ทสพลูเปตา เวสารชฺเชหุปาคตา สพฺเพ เต ปฏิชานนฺติ อาสภณฺฐานมุตฺตมํ. (๘) สีหนาทํ นทนฺเต เต ปริสาสุ วิสารทา พฺรหฺมจกฺกํ ปวตฺเตนฺติ โลเก อปฺปฏิวตฺติยํ. (๙) อุเปตา พุทฺธธมฺเมหิ อฏฐารสหิ นายกา ทวตฺตึสลกฺขณูเปตา- สีตฺยานุพฺยฺชนาธรา. (๑๐) * นิยมสวดยอ เฉพาะบทคาถา ๖ บทแรก ตามทม่ี เี คร่อื งหมายดอกจนั ทรก ำกับ

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 99 พฺยามปฺปภาย สุปฺปภา สพฺเพ เต มุนิกุฺชรา พุทฺธา สพฺพฺุโน เอเต สพฺเพ ขีณาสวา ชินา. (๑๑) มหปฺปภา มหาเตชา มหาปฺญา มหพฺพลา มหาการุณิกา ธีรา สพฺเพสานํ สุขาวหา. (๑๒) ทีปา นาถา ปติฏฐา จ ตาณา เลณา จ ปาณินํ คตี พนฺธู มหสฺสาสา สรณา จ หิเตสิโน. (๑๓) สเทวกสฺส โลกสฺส สพฺเพ เอเต ปรายนา เตสาหํ สิรสา ปาเท วนฺทามิ ปุริสุตฺตเม. (๑๔) วจสา มนสา เจว วนฺทาเมเต ตถาคเต สยเน อาสเน ฐาเน คมเน จาป สพฺพทา. (๑๕) สทา สุเขน รกฺขนฺตุ พุทฺธา สนฺติกรา ตุวํ เตหิ ตฺวํ รกฺขิโต สนฺโต มุตฺโต สพฺพภเยน จ. (๑๖) สพฺพโรควินิมุตฺโต สพฺพสนฺตาปวชฺชิโต สพฺพเวรมติกฺกนฺโต นิพฺพุโต จ ตุวํ ภว. (๑๗) เตสํ สจฺเจน สีเลน ขนฺติเมตฺตาพเลน จ เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๑๘) ปุรตฺถิมสฺมึ ทิสาภาเค สนฺติ ภูตา มหิทฺธิกา เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๑๙) ทกฺขิณสฺมึ ทิสาภาเค สนฺติ เทวา มหิทฺธิกา เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๒๐) ปจฺฉิมสฺมึ ทิสาภาเค สนฺติ นาคา มหิทฺธิกา เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๒๑) อุตฺตรสฺมึ ทิสาภาเค สนฺติ ยกฺขา มหิทฺธิกา เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๒๒) ปุรตฺถิเมน ธตรฏโฐ ทกฺขิเณน วิรุฬฺหโก ปจฺฉิเมน วิรูปกฺโข กุเวโร อุตฺตรํ ทิสํ. (๒๓) จตฺตาโร เต มหาราชา โลกปาลา ยสสฺสิโน เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๒๔)

100 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. อากาสฏฐา จ ภุมฺมฏฐา เทวา นาคา มหิทฺธิกา เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๒๕) อิทฺธิมนฺโต จ เย เทวา วสนฺตา อิธ สาสเน เตป ตุมฺเห อนุรกฺขนฺตุ อาโรคฺเยน สุเขน จ. (๒๖) สพฺพีติโย วิวชฺชนฺตุ สพฺพโรโค วินสฺสตุ มา เต ภวตฺวนฺตราโย สุขี ทีฆายุโก ภว. (๒๗) อภิวาทนสีลิสฺส นิจฺจํ วุฑฺฒาปจายิโน จตฺตาโร ธมฺมา วฑฺฒนฺติ อายุ วณฺโณ สุขํ พลํ. (๒๘) คำแปล : ขอนอบนอ มพระวปิ ส สพี ทุ ธเจา ผทู รงพระจกั ษุ ทรงพระสริ ิ ขอนอบนอ ม แดพ ระสขิ พี ทุ ธเจา ผทู รงอนเุ คราะหส ตั วท ง้ั ปวง (๑) ขอนอบนอ มพระเวสสภพู ทุ ธเจา ผชู ำระกเิ ลสไดแ ลว มตี บะ ขอนอบนอ ม พระกกสุ นั ธพทุ ธเจา ผทู รงเอาชนะมารและเสนามารได (๒) ขอนอบนอมพระโกนาคมนพุทธเจา ผูทรงลอยบาบ ทรงสิ้นสุดการ ประพฤตพิ รหมจรรยแ ลว ขอนอบนอ มพระกสั สปพทุ ธเจา ผทู รงหลดุ พน แลว จากกเิ ลสทง้ั ปวง (๓) ขอนอบนอ มพระศากยบุตรพทุ ธเจา ผทู รงพระฉัพพณั ณรงั สี ผูทรงสริ ิ ผทู รงแสดงธรรมขจดั ทกุ ขท ง้ั ปวง (๔) อนงึ่ พระอรหนั ตเ หลา ใดในโลก ดบั กเิ ลสไดแ ลว รแู จง ตามความเปน จรงิ พระอรหนั ตเ หลา นน้ั ปราศจากวาจามงุ รา ย เปน ผยู งิ่ ใหญไ มส ะทกสะทา น (๕) ทานเหลาน้ันยอมนมัสการพระโคตมพุทธเจา ผูทรงเกื้อกูลเทวดาและ มนุษยท้ังหลาย ผูถึงพรอมดวยความรูและความประพฤติ ผูย่ิงใหญ ผูไม สะทกสะทา น ขา พเจา ทง้ั หลายขอนมสั การพระโคตมพทุ ธเจา ผถู งึ พรอ มดว ย ความรแู ละความประพฤตฉิ ะนแี้ ล (๖) พระสัมพุทธเจาเจ็ดพระองคเหลานั้น และพระสัมพุทธเจาหลายรอย โกฏเิ หลา อน่ื ทกุ พระองคเ สมอดว ยพระพทุ ธเจา ผไู มม ใี ครเปรยี บ ทกุ พระองค ลว นทรงมหทิ ธฤิ ทธิ์ (๗)

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 101 พระพทุ ธเจา ทกุ พระองคท รงบรรลทุ ศพลญาณ (พระญาณทเี่ ปน กำลงั ๑๐ ประการ) และทรงประกอบดวยเวสารัชชญาณ (พระญาณที่ทำใหมีความ แกลว กลา ) ทรงยนื ยนั สถานะความตรสั รอู นั ประเสรฐิ แกลว กลา ของพระองค (๘) พระพทุ ธเจา เหลา นน้ั ทรงปราศจากความครนั่ ครา ม บนั ลอื สหี นาท (แสดง ความองอาจ) ในทามกลางพุทธบริษัท ประกาศธรรมจักรอันประเสริฐในโลก ไมม ผี ใู ดจะคดั คา นได (๙) พระพุทธเจาเหลานั้นทรงเปนผูนำ ทรงคุณสมบัติของพระพุทธเจา ๑๘ ทรงประกอบดว ยพระพทุ ธลกั ษณะ ๓๒ และพระอนลุ กั ษณะ ๘๐ (๑๐) พระพทุ ธเจา ทกุ พระองคท รงพระฉพั พณั ณรงั สโี ดยรอบหนงึ่ วา ทรงเปน มนุ ี ผปู ระเสรฐิ รแู จง ธรรมทงั้ ปวง สนิ้ อาสวะ และเปน ผชู นะ (๑๑) พระองคท รงมพี ระรศั มสี วา งไสว มเี ดชมาก มปี ญ ญามาก มกี ำลงั มาก มคี วามกรณุ าใหญห ลวง มน่ั คง ประทานความสขุ แกช นทง้ั ปวง (๑๒) พระองคท รงเปน ทพี่ กั ทรงเปน ทพ่ี งึ่ ทรงเปน ทพ่ี ำนกั คมุ ครอง หลบภยั ของเหลา สตั ว ทรงเปน ทไ่ี ป ทรงเปน ญาติ ทรงเปน ผอู ปุ ถมั ภ ทรงเปน ผขู จดั ทกุ ขแ ละกระทำประโยชน (๑๓) พระพทุ ธเจา ทกุ พระองคท รงเปน ทพี่ ง่ึ ของชาวโลกและเทวดา ขา พระองค ขอนอ มไหวพ ระบาทยคุ ลของพระพทุ ธเจา เหลา นน้ั ดว ยเศยี รเกลา ขอนอ มไหว พระพทุ ธเจา ผเู ปน บรุ ษุ ประเสรฐิ (๑๔) ขา พระองคข อนอ มไหวพ ระตถาคตเจา เหลา นน้ั ในเวลายนื เดนิ นงั่ นอน ดว ยวาจา ดว ยใจเสมอ (๑๕) ขอพระพทุ ธเจา ทงั้ หลายผปู ระทานพระนพิ พาน จงคมุ ครองทา นใหม คี วาม สขุ เสมอ เมอื่ พระองคค มุ ครองทา นแลว ขอใหท า นปลอดจากภยั ทงั้ ปวงเถดิ (๑๖) ขอทา นจงปลอดจากโรคทงั้ ปวง ปราศจากความเดอื ดรอ นทกุ อยา ง ไมม ี ใครๆ ปองรา ย เปน ผสู งบ (๑๗) ขอพระพทุ ธเจา เหลา นน้ั จงคมุ ครองทา นใหเ ปน ผปู ราศจากโรค มคี วามสขุ ดว ยพลานภุ าพแหง ความสตั ย ศลี ขนั ติ และเมตตาธรรม (๑๘) เหลา คนธรรพผ มู ฤี ทธม์ิ ากในทศิ ตะวนั ออก จงคมุ ครองทา นใหเ ปน ผปู ราศ จากโรค มคี วามสขุ (๑๙)

102 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. เหลา กมุ ภณั ฑผ มู ฤี ทธม์ิ ากในทศิ ใต จงคมุ ครองทา นใหเ ปน ผปู ราศจากโรค มคี วามสขุ (๒๐) เหลา นาคผมู ฤี ทธม์ิ ากในทศิ ตะวนั ตก จงคมุ ครองทา นใหเ ปน ผปู ราศจาก โรค มคี วามสขุ (๒๑) เหลา ยกั ษผ มู ฤี ทธมิ์ ากในทศิ เหนอื จงคมุ ครองทา นใหเ ปน ผปู ราศจากโรค มคี วามสขุ (๒๒) ทาวธตรฐเปนผูรักษาโลกทางทิศบูรพา (ตะวันออก) ทาววิรุฬหกเปนผู รักษาโลกทางทิศทักษิณ (ใต) ทาววิรูปกขเปนผูรักษาโลกทางทิศปจจิม (ตะวนั ตก) ทา วกเุ วรเปน ผรู กั ษาโลกทางทศิ อดุ ร (เหนอื ) (๒๓) ขอมหาราชผรู กั ษาโลกทง้ั สพ่ี ระองค ผมู ยี ศบรวิ ารมากดงั กลา ว จงคมุ ครอง ทา นใหเ ปน ผปู ราศจากโรค มคี วามสขุ (๒๔) ขอเหลา เทวดาและนาคผมู ฤี ทธม์ิ าก สถติ อยใู นอากาศและบนพนื้ ดนิ จง คมุ ครองทา นใหเ ปน ผปู ราศจากโรค มคี วามสขุ (๒๕) ขอเทวดาผมู ฤี ทธมิ์ ากอาศยั อยใู นพระศาสนาน้ี จงคมุ ครองทา นใหเ ปน ผู ปราศจากโรค มคี วามสขุ (๒๖) ขอสง่ิ รา ยทง้ั ปวงจงบำราศไป ขอโรคทง้ั ปวงจงพนิ าศไป ขอทา นอยา มี อนั ตราย เปน ผมู คี วามสขุ มอี ายยุ นื ยาว (๒๗) ธรรม ๔ ประการ คอื อายุ วรรณะ สขุ ะ พละ ยอ มเจรญิ แกบ คุ คล ผนู บไหวแ ละออ นนอ มตอ ผใู หญเ ปน นติ ย (๒๘) ๙. องั คลุ มิ าลปรติ ร ประวัติตำนาน องั คลุ มิ าลปรติ ร คอื ปรติ รของพระองคลุ มิ าล มปี ระวตั ติ ำนานความเปน มาวา วนั หนง่ึ เม่ือพระองคุลิมาลออกบิณฑบาตอยู ทานไดพบหญิงมีครรภคนหน่ึงกำลังเปนทุกขเพราะ คลอดบุตรไมได จึงเกิดความสงสาร หลังจากกลับจากบิณฑบาตแลวทานจึงเขาไปเฝา พระพทุ ธองค ทลู ขออนญุ าตไปชว ยหญงิ ผนู นั้ พระพทุ ธองคจ งึ ใหท า นเรยี นพทุ ธมนตแ ละทำ สตั ยาธษิ ฐานสวดเพอ่ื ใหห ญงิ คลอดบตุ รงา ย ไดไ ปทบี่ า นของหญงิ นน้ั และนง่ั ภายในมา นสวด องั คลุ มิ าลปรติ รสามจบ นางกค็ ลอดบตุ รโดยงา ย มคี วามสขุ ความสวสั ดพี รอ มบตุ รนน้ั

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 103 อนงึ่ ตง่ั ทพ่ี ระองคลุ มิ าลนงั่ สวดพระปรติ รน้ี ไดก ลายเปน ตง่ั ศกั ดส์ิ ทิ ธิ์ ถา ไมส ามารถ นำหญงิ ทค่ี ลอดบตุ รยากมานงั่ ทตี่ งั่ นไี้ ด กใ็ หน ำนำ้ ลา งตงั่ ไปรดศรษี ะ จะทำใหค ลอดบตุ รงา ย เปรยี บดงั นำ้ ไหลออกจากกระบอกกรองนำ้ แมก ระทง่ั สตั วท ต่ี กลกู ยาก เมอื่ นำมานง่ั ทต่ี งั่ นี้ กจ็ ะตกลกู งา ย นอกจากการคลอดบตุ รแลว ตง่ั นยี้ งั สามารถรกั ษาโรคอนื่ ๆ ไดอ กี ดว ย ดงั นนั้ ชาวพทุ ธจงึ นยิ มสวดองั คลุ มิ าลปรติ รทำนำ้ มนตใ หห ญงิ ทค่ี ลอดบตุ รยากดมื่ เพอ่ื ใหค ลอดงา ย บทขัด (ชักนำเชิญชวนสาธยาย) ปริตฺตํ ยมฺภณนฺตสฺส นิสินฺนฏฐานโธวนํ อุทกมฺป วินาเสติ สพฺพเมว ปริสฺสยํ. โสตฺถินา คพฺภวุฏฐานํ ยฺจ สาเธติ ตงฺขเณ เถรสฺสงฺคุลิมาลสฺส โลกนาเถน ภาสิตํ กปฺปฏฐายิ มหาเตชํ ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. น้ำลางท่ีน่ังของพระองคุลิมาลผูสวดพระปริตรใด สามารถขจัดอันตราย ทง้ั ปวงใหห มดไปได พระปริตรใดท่ีพระโลกนาถพุทธเจาทรงภาษิตไวแกพระองคุลิมาลเถระ สามารถยังการคลอดบุตรใหเปนไปไดโดยสวัสดีในทันที ขอเราท้ังหลาย จงรว มกนั สวดพระปรติ รซงึ่ มเี ดชใหญ คงอยตู ลอดกปั นนั้ เถดิ บทสวด ยโตหํ ภคินิ อริยาย ชาติยา ชาโต นาภิชานามิ สฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปตา. เตน สจฺเจน โสตฺถิ เต โหตุ โสตฺถิ คพฺภสฺส. ยโตหํ ภคินิ อริยาย ชาติยา ชาโต นาภิชานามิ สฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปตา. เตน สจฺเจน โสตฺถิ เต โหตุ โสตฺถิ คพฺภสฺส. ยโตหํ ภคินิ อริยาย ชาติยา ชาโต นาภิชานามิ สฺจิจฺจ ปาณํ ชีวิตา โวโรเปตา. เตน สจฺเจน โสตฺถิ เต โหตุ โสตฺถิ คพฺภสฺส. คำแปล : ดกู อ นนอ งหญงิ นบั แตเ ราเกดิ มาโดยอรยิ ชาตนิ ี้ เราไมเ คยคดิ ปลงชวี ติ สตั วเ ลย ดว ยสจั วาจาน้ี ขอความสวสั ดจี งมแี กเ ธอ ขอความสวสั ดจี งมแี กค รรภข องเธอ. (แปล ซ้ำกนั สามจบ)

104 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ๑๐. โพชฌงั คปรติ ร ประวัติตำนาน โพชฌงั คปรติ ร คอื ปรติ รกลา วถงึ โพชฌงค ๗ ประการ ซงึ่ เปน องคแ หง การรแู จง แลว อา งสจั วาจานนั้ มาพทิ กั ษค มุ ครองผสู วดใหม คี วามสวสั ดี มปี ระวตั ติ ำนานความเปน มาวา สมยั หนง่ึ พระพทุ ธเจา ประทบั อยทู เี่ วฬวุ นั มหาวหิ าร เขตกรงุ ราชคฤห แควน มคธ คร้ังนั้น พระมหากัสสปเถระไดอาพาธหนักท่ีถ้ำปปผลิคุหา พระพุทธองคไดเสด็จไปเยี่ยม และทรงแสดงโพชฌงค ๗ เมอ่ื พระเถระสดบั โพชฌงคเ หลา นกี้ เ็ กดิ ความปต วิ า “โพชฌงค ๗ เคยปรากฏแกเราในขณะรูแจงสัจธรรมหลังออกบวชแลวเจ็ดวัน คำสอนของพระพุทธองค เปน ทางพน ทกุ ขโ ดยแท” ครน้ั ดำรเิ ชน น้ี พระมหากสั สปเถระไดเ กดิ ปต อิ มิ่ เอบิ ใจทำใหเ ลอื ด ในกายและอนิ ทรยี อ นื่ ผอ งใส โรคของทา นจงึ อนั ตรธานไปเหมอื นหยาดน้ำกลง้ิ ลงจากใบบวั นอกจากนน้ั พระพทุ ธองคย งั ตรสั โพชฌงค ๗ ประการนแี้ กพ ระมหาโมคคลั ลานเถระ ผอู าพาธทภี่ เู ขาคชิ ฌกฏู อกี ดว ย ครนั้ พระมหาโมคคลั ลานเถระสดบั โพชฌงคน แี้ ลว กห็ ายจาก อาพาธนนั้ ทน้ั ที อนง่ึ เมอ่ื พระพทุ ธองคป ระทบั อยทู เ่ี วฬวุ นั มหาวหิ ารนนั้ ไดท รงพระประชวรหนกั จงึ รบั สงั่ ใหพ ระจนุ ทเถระสาธยายโพชฌงค ๗ ประการใหส ดบั ครน้ั สดบั แลว พระองคท รงหายจาก พระประชวรนน้ั โพชฌังคปริตรท่ีพระพุทธองคตรัสไวเปนรอยแกว พบในปฐม-ทุติย-ตติยคิลานสูตร แหง มหาวรรค สงั ยตุ ตตนกิ าย (พระไตรปฎ กเลม ท่ี ๑๙) สว นโพชฌงั คปรติ รในปจ จบุ นั เปน รอ ยกรองทพี่ ระเถระชาวสงิ หล(ศรลี งั กา) ประพนั ธข น้ึ โดยนำขอ ความจากพระสตู รมาประพนั ธ เปน รอ ยกรองหรอื คาถา ตามคติของชาวไทยโบราณ เมื่อมีญาติผูใหญปวยหนักใกลจะตาย มักนิยมนิมนต พระสงฆม าสวดบทโพชฌงั คปรติ รนใี้ หฟ ง เรยี กวา สวดตอ นาม กก็ ลบั หายเปน ปกติ บทขัด (ชักนำเชิญชวนสาธยาย) สํสาเร สํสรนฺตานํ สพฺพทุกฺขวินาสเน สตฺต ธมฺเม จ โพชฺฌงฺเค มารเสนาปมทฺทเน. พุชฺฌิตฺวา เย จิเม สตฺตา ติภวา มุตฺตกุตฺตมา อชาติมชราพฺยาธึ อมตํ นิพฺภยํ คตา.

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 105 เอวมาทิคุณูเปตํ อเนกคุณสงฺคหํ โอสธฺจ อิมํ มนฺตํ โพชฺฌงฺคํ ตํ ภณาม เห. บคุ คลผปู ระเสรฐิ พน แลว จากภพทงั้ สาม บรรลพุ ระนพิ พานอนั ไมเ กดิ ไม แก ไมเ จบ็ ไมต าย ไมม อี นั ตรายใดๆ เพราะรแู จง โพชฌงค ๗ เครอ่ื งขจดั ทุกขทั้งปวงของเหลาสัตว ผูทองเท่ียวไปในสังสารวัฏ ซ่ึงย่ำยีมารพรอมท้ัง เสนามารได ขอเราทงั้ หลายจงรว มกนั สวดโพชฌงคปรติ รซง่ึ มคี ณุ อยา งนเี้ ปน ตน อนั เปน ทร่ี วมแหง คณุ เปน อเนก เปน โอสถและเปน มนตเ ถดิ . บทสวด ธมฺมานํ วิจโย ตถา โพชฺฌงฺคา จ ตถาปเร. โพชฺฌงฺโค สติสงฺขาโต วิริยมฺปติปสฺสทฺธิ สตฺเต เต สพฺพทสฺสินา ภาวิตา พหุลีกตา. สมาธุเปกขโพชฺฌงฺคา มุนินา สมฺมทกฺขาตา นิพฺพานาย จ โพธิยา โสตฺถิ เต โหตุ สพฺพทา. สํวตฺตนฺติ อภิฺญาย เอเตน สจฺจวชฺเชน โมคฺคลฺลานฺจ กสฺสปํ โพชฺฌงฺเค สตฺต เทสยิ. เอกสฺมึ สมเย นาโถ ศิลาเน ทุกขิเต ทิสฺวา โรคา มุจฺจึสุ ตํขเณ โสตฺถิ เต โหตุ สพฺพทา. เต จ ตํ อภินนฺทิตฺวา เอเตน สจฺจวชฺเชน เคลฺเญนาภิปฬิโต ภณาเปตฺวาน สาทรํ. เอกทา ธมฺมราชาป จุนทตฺเถเรน ตฺเญว ตมฺหา วุฏฐาสิ ฐานโส โสตฺถิ เต โหตุ สพฺพทา. สมฺโมทิตฺวา จ อาพาธา เอเตน สจฺจวชฺเชน ติณฺณนฺนมฺป มเหสินํ ปตฺตานุปฺปตฺติธมฺมตํ ปหีนา เต จ อาพาธา โสตฺถิ เต โหตุ สพฺพทา. มคฺคาหตกิเลสาว เอเตน สจฺจวชฺเชน

106 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. คำแปล : โพชฌงค (องคธรรมเปนเคร่ืองตรัสรู) ๗ คือ สติ ความระลึกได ธมั มวจิ ยะ การเลอื กเฟน ธรรม วริ ยิ ะ ความเพยี ร ปต ิ ความอมิ่ ใจ ปส สทั ธิ ความสงบ สมาธิ ความตงั้ ใจมน่ั อเุ บกขา ความวางเฉย เหลา นเี้ ปน ธรรมท่ี พระมนุ เี จา ผทู รงเหน็ ธรรมทงั้ ปวงตรสั ไวช อบแลว บคุ คลอบรมฝก ฝนใหม ากแลว ยอมเปนไปเพื่อความรูยิ่ง เพ่ือตรัสรู และเพ่ือพระนิพพาน ดวยสัจวาจานี้ ขอความสวสั ดจี งมแี กท า นทกุ เมอ่ื สมัยหนึ่ง พระโลกนาถพุทธเจาทอดพระเนตรเห็นพระโมคคัลลานะ และพระกัสสปะอาพาธ ไดรับความทุกข จึงทรงแสดงโพชฌงค ๗ ประการ ใหทานท้ังสองฟง ทานทั้งสองตางช่ืนชมยินดีพระธรรมเทศนานั้น แลวกลับ หายจากโรคทนั ที ดว ยสจั วาจานี้ ขอความสวสั ดจี งมแี กท า นทกุ เมอื่ ครั้งหนึ่ง องคพระธรรมราชา (พระพุทธเจา) เองทรงพระประชวรหนัก รบั สง่ั ใหพ ระจนุ ทเถระสาธยายโพชฌงค ๗ ประการนนั้ ถวายโดยเคารพ พระองค ทรงแชม ชนื่ พระทยั หายจากพระประชวรโดยพลนั ดว ยสจั วาจาน้ี ขอความ สวสั ดจี งมแี กท า นทกุ เมอื่ ความจริง พระอาการประชวรของพระพุทธเจาและอาพาธพระเถระผู แสวงหาคณุ อนั ประเสรฐิ ทง้ั สาม ไดห ายขาดไป ดจุ กเิ ลสทถ่ี กู อรยิ มรรคกำจดั ลง ราบแลว ไมก ำเรบิ อกี ดว ยสจั วาจานี้ ขอความสวสั ดจี งมแี กท า นทกุ เมอื่ . ๑๑. อภยปรติ ร ประวัติตำนาน อภยปรติ ร คอื ปรติ รไมม ภี ยั เปน พระปรติ รทโี่ บราณาจารยป ระพนั ธข น้ึ โดยอา งคณุ พระรตั นตรยั มาพทิ กั ษค มุ ครองใหม คี วามสวสั ดี พระปรติ รนปี้ รากฏในบทสวดเจด็ ตำนานและ บทสวดสบิ สองตำนานของไทย ซงึ่ ไดแ พรห ลายไปถงึ ประเทศสหภาพพมา และศรลี งั กา อนง่ึ ทา นอาจารยธ มั มานนั ทมหาเถระ สนั นษิ ฐานวา พระปรติ รนค้ี งรจนาโดยพระเถระ ชาวเชยี งใหมใ นสมยั รจนาคาถาชนิ บญั ชร ทา นสงั เกตจากการอธฐิ านใหเ คราะหร า ยพนิ าศไป เพราะชาวเมอื งเชยี งใหมใ นสมยั นนั้ นยิ มบชู าดาวนพเคราะห จงึ ไดม นี กั ปราชญป ระพนั ธค าถา นเ้ี พอ่ื ใหส วดแทนการบชู าดาวนพเคราะห คาถานย้ี งั พบในคมั ภรี ป รติ รตฎกี าทรี่ จนาใน พ.ศ. ๒๑๕๓ อกี ดว ย

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 107 บทขดั (ชกั นำเชญิ ชวนสาธยาย) ปุฺญลาภํ มหาเตชํ วณฺณกิตฺติมหายสํ สพฺพสตฺตหิตํ ชาตํ ตํ สุณนฺตุ อเสสโต อตฺตปฺปรหิตํ ชาตํ ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. สาธุชนท้ังหลายจงฟงพระปริตรอันจะใหไดซึ่งบุญ มีเดชมหึมา มีคุณ และเกยี รตยิ ศอนั ใหญ เปน ประโยชนแ กส ตั วท ง้ั ปวงโดยสน้ิ เชงิ นนั้ เราทง้ั หลาย จงสวดพระปรติ รนน้ั อนั เปน ประโยชนแ กต นและผอู น่ื เถดิ . บทสวด ยนฺทุนฺนิมิตฺตํ อวมงฺคลฺจ โย จามนาโป สกุณสฺส สทฺโท ปาปคฺคโห ทุสฺสุปนํ อกนฺตํ พุทฺธานุภาเวน วินาสเมนฺตุ. ยนฺทุนฺนิมิตฺตํ อวมงฺคลฺจ โย จามนาโป สกุณสฺส สทฺโท ปาปคฺคโห ทุสฺสุปนํ อกนฺตํ ธมฺมานุภาเวน วินาสเมนฺตุ. ยนฺทุนฺนิมิตฺตํ อวมงฺคลฺจ โย จามนาโป สกุณสฺส สทฺโท ปาปคฺคโห ทุสฺสุปนํ อกนฺตํ สงฺฆานุภาเวน วินาสเมนฺตุ. คำแปล : ลางรา ยและอปั มงคลใด เสยี งนกทไ่ี มช อบใจ บาปเคราะห และฝน รา ย ทไี่ มน า ปราถนาใด ดว ยพทุ ธานภุ าพ ขอความเลวรา ยทง้ั ปวงนนั้ จงพนิ าศไป ลางรา ยและอปั มงคลใด เสยี งนกทไ่ี มช อบใจ บาปเคราะห และฝน รา ย ทไี่ มน า ปราถนาใด ดว ยธมั มานภุ าพ ขอความเลวรา ยทง้ั ปวงนน้ั จงพนิ าศไป ลางรา ยและอปั มงคลใด เสยี งนกทไ่ี มช อบใจ บาปเคราะห และฝน รา ย ทไี่ มน า ปราถนาใด ดว ยสงั ฆานภุ าพ ขอความเลวรา ยทงั้ ปวงนนั้ จงพนิ าศไป.

108 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ๑๒. ชยั ปรติ ร ประวัติตำนาน ชยั ปรติ ร คอื ปรติ รทก่ี ลา วถงึ ชยั ชนะของพระพทุ ธเจา แลว อา งสจั วาจานนั้ มาพทิ กั ษ คมุ ครองใหม คี วามสวสั ดี ประกอบดว ย ๕ คาถาครงึ่ โดยสามคาถาแรกโบราณาจารยป ระพนั ธ ขน้ึ เพอ่ื แสดงถงึ ชยั ชนะมารกเิ ลสของพระพทุ ธเจา สว นสองคาถาสดุ ทา ยทข่ี นึ้ ตน วา สนุ กขฺ ตตฺ ํ สมุ งคฺ ลํ ... ไปจนจบ เปน พระพทุ ธพจนท ต่ี รสั สอนไมใ หถ อื ฤกษย ามในการประกอบคณุ ความดี ซงึ่ ตรสั ไวใ นสปุ พุ พณั หสตู ร ตกิ นบิ าต องั คตุ ตรนกิ าย (พระไตรปฎ กเลม ท่ี ๒๐) บทขดั (ชกั นำเชญิ ชวนสาธยาย) ชยํ เทวมนุสฺสานํ ชโย โหตุ ปราชิโต มารเสนา อภิกฺกนฺตา สมนฺตา ทฺวาทสโยชนา ขนฺติเมตฺตาอธิฏฐานา ภวาภเว สํสรนฺโต วิทฺธํเสตฺวา จกฺขุมา ทิพฺพจกฺขุํ วิโสธยิ ปริยาปนฺนาทิโสตฺถานํ หิตาย จ สุขาย จ พุทฺธกิจฺจํ วิโสเธตฺวา ปริตฺตนฺตมฺภณาม เห. ขอชยั ชนะจงมแี กเ ทพดาและมนษุ ยท ง้ั หลาย ผทู แ่ี พแ ลว จงกลบั เปน ผชู นะ พระผมู พี ระภาคเจา ผทู รงมพี ระจกั ษุ เมอื่ ยงั ทอ งเทย่ี วไปในภพนอ ยภพใหญ ทรง กำจัดมารและเสนามารใหลวงพนไป ๑๒ โยชนโดยรอบ ดวยขันติบารมี เมตตาบารมี และอธษิ ฐานบารมี แลว ทรงชำระทพิ ยจกั ขุ ทรงบำเพญ็ พทุ ธกจิ เพอื่ ประโยชนแ ละความสขุ แกส ตั วท งั้ หลายผสู มควรทจ่ี ะถงึ ความสวสั ดเี ปน ตน เรา ทงั้ หลายจงสวดพระปรติ รนนั้ เถดิ . บทสวด หิตาย สพฺพปาณีนํ ปตฺโต สมฺโพธิมุตตมํ. มหาการุณิโก นาโถ ปูเรตฺวา ปารมี สพฺพา โหตุ เต ชยมงฺคลํ สกฺยานํ นนฺทิวฑฺฒโน. เอเตน สจฺจวชฺเชน ชยนฺโต โพธิยา มูเล

๒๕๕๓] ลำดับบทพระปริตรในเจ็ดตำนานและสิบสองตำนาน 109 เอวํ ตวํ วิชโย โหหิ ชยสฺสุ ชยมงฺคเล อปราชิตปลฺลงฺเก สีเส ปฐวิโปกฺขเร อภิเสเก สพฺพพุทธานํ อคฺคปฺปตฺโต ปโมทติ. สุนกขตตํ สุมงฺคลํ สุปภาตํ สุหุฏฐิตํ สุขโณ สุมุหุตฺโต จ สุยิฏฐํ พฺรหฺมจาริสุ. ปทกฺขิณํ กายกมฺมํ วาจากมฺมํ ปทกฺขิณํ ปทกฺขิณํ มโนกมฺมํ ปณิธี เต ปทกฺขิณา ปทกฺขิณานิ กตฺวาน ลภนฺตตฺเถ ปทกฺขิเณ. คำแปล : พระโลกนาถพุทธเจาผูทรงพระมหากรุณาธิคุณ ทรงบำเพ็ญพระบารมี ครบถวนเพื่อประโยชนแกสรรพสัตว ทรงบรรลุพระสัมโพธิญาณอันยอดเย่ียม ดว ยสจั วาจาน้ี ขอชยั มงคลจงมแี กท า น ขอทานจงมีชัยชนะในชัยมงคลพิธีเหมือนพระจอมมุนีพุทธเจาผูทรงเปน ทเ่ี คารพยนิ ดขี องเหลา พระปรยรู ญาตศิ ากยะ ทรงชนะมารทคี่ วงไมโ พธฉ์ิ ะนนั้ (ขอใหท า นบรรลถุ งึ ความเปน เลศิ เบกิ บานใจ) เหมอื นพระจอมมนุ พี ทุ ธเจา ทรงบรรลธุ รรมอนั ประเสรฐิ (อรยิ ธรรม) เบกิ บานพระทยั เหนอื บลั ลงั กแ หง ชยั ชนะ ณ ภาคพนื้ ปฐพเี ปน ทต่ี รสั รแู หง พระพทุ ธเจา ทกุ พระองคฉ ะนน้ั (วนั เวลาใดกต็ ามทค่ี นเราประพฤตดิ ดี ว ยกาย วาจา และใจ วนั เวลานนั้ ) เปน ฤกษด ี มงคลดี ยามรงุ ดี ยามตน่ื ดี ขณะดี ครดู ี ทานทถ่ี วายแดเ หลา ทา น ผปู ระพฤตพิ ระหมจรรย (ในวนั เวลานนั้ ) กเ็ ปน ทานทถ่ี วายดแี ลว กายกรรม วจกี รรม มโนกรรม และความตงั้ ใจ (ทที่ ำใหว นั เวลานน้ั ) ลว นเปน สงิ่ ทด่ี ี ซงึ่ เมอื่ ทำสงิ่ ทด่ี แี ลว ยอ มไดร บั แตผ ลด.ี จบ บทเจรญิ /สวดพระปรติ รเจด็ ตำนานและสบิ สองตำนาน

110 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ปกริ ณกคาถา ประมวลบทสวดอวยพรเบ็ดเตล็ดทายตำนาน ๑. บทอวยพรเจา ภาพ โส อตฺถลทฺโธ สุขิโต วิรุฬฺโห พุทฺธสาสเน อโรโค สุขิโต โหหิ สห สพฺเพหิ ญาติภิ. สา อตฺถลทฺธา สุขิตา วิรุฬฺหา พุทฺธสาสเน อโรคา สุขิตา โหหิ สห สพฺเพหิ ญาติภิ. เต อตฺถลทฺธา สุขิตา วิรุฬฺหา พุทฺธสาสเน อโรคา สุขิตา โหหิ สห สพฺเพหิ ญาติภิ. ขอใหทานเจาภาพชายน้ันพรอมทั้งญาติมิตรทั้งปวงไดรับประโยชน มี ความสขุ รงุ เรอื งในพระศาสนาของพระพทุ ธเจา เปน ผปู ราศจากโรค มคี วาม รม เยน็ เปน สขุ เถดิ ขอใหทานเจาภาพหญิงน้ันพรอมทั้งญาติมิตรทั้งปวงไดรับประโยชน มี ความสขุ รงุ เรอื งในพระศาสนาของพระพทุ ธเจา เปน ผปู ราศจากโรค มคี วาม รม เยน็ เปน สขุ เถดิ ขอใหทานเจาภาพทั้งหลายพรอมทั้งญาติมิตรทั้งปวงไดรับประโยชน มี ความสขุ รงุ เรอื งในพระศาสนาของพระพทุ ธเจา เปน ผปู ราศจากโรค มคี วาม รม เยน็ เปน สขุ เถดิ . ๒. บทอวยพรสวสั ดี สกั กตั วา สกฺกตฺวา พุทฺธรตนํ โอสถํ อุตฺตมํ วรํ หิตํ เทวมนุสฺสานํ พุทฺธเตเชน โสตฺถินา นสฺสนฺตุปทฺทวา สพฺเพ ทุกฺขา วูปสเมนฺตุ เต.

๒๕๕๓] ปกิรณกคาถา ประมวลบทสวดอวยพรเบ็ดเตล็ดทายตำนาน 111 สกฺกตฺวา ธมฺมรตนํ โอสถํ อุตฺตมํ วรํ ปริฬาหูปสมนํ ธมฺมเตเชน โสตฺถินา นสฺสนฺตุปทฺทวา สพฺเพ ภยา วูปสเมนฺตุ เต. สกฺกตฺวา สงฺฆรตนํ โอสถํ อุตฺตมํ วรํ อาหุเนยฺยํ ปาหุเนยฺยํ นสฺสนฺตุปทฺทวา สพฺเพ สงฺฆเตเชน โสตฺถินา โรคา วูปสเมนฺตุ เต. เพราะทำความเคารพพระพุทธรตั นะ ซงึ่ เปนประหนง่ึ โอสถอันประเสรฐิ เยี่ยมยอด เก้ือกูลแกเทวดาและมนุษยท้ังหลาย ดวยเดชแหงพระพุทธเจา ขอใหอันตรายท้ังหลายท้ังปวงจงพินาศไปส้ิน ขอใหทุกขทั้งหลายของทาน จงสงบไปโดยดี เพราะทำความเคารพพระธรรมรตั นะ ซงึ่ เปน ประหนง่ึ โอสถอนั ประเสรฐิ เย่ียมยอด เก้ือกูลแกเทวดาและมนุษยทั้งหลาย ดวยเดชแหงพระธรรม ขอใหอันตรายท้ังหลายท้ังปวงจงพินาศไปสิ้น ขอใหทุกขทั้งหลายของทาน จงสงบไปโดยดี เพราะทำความเคารพพระสังฆรัตนะ ซึ่งเปนประหน่ึงโอสถอันประเสริฐ เยยี่ มยอด เกอ้ื กลู แกเ ทวดาและมนษุ ยท ง้ั หลาย ดว ยเดชแหง สงฆ ขอใหอ นั ตราย ทง้ั หลายทงั้ ปวงจงพนิ าศไปสนิ้ ขอใหท กุ ขท งั้ หลายของทา น จงสงบไปโดยด.ี ๓. บทอวยพรชยั มงคล นตั ถิ เม นตฺถิ เม สรณํ อฺญํ พุทฺโธ เม สรณํ วรํ เอเตน สจฺจวชฺเชน โหตุ เต ชยมงฺคลํ. นตฺถิ เม สรณํ อฺญํ ธมฺโม เม สรณํ วรํ เอเตน สจฺจวชฺเชน โหตุ เต ชยมงฺคลํ. นตฺถิ เม สรณํ อฺญํ สงฺโฆ เม สรณํ วรํ เอเตน สจฺจวชฺเชน โหตุ เต ชยมงฺคลํ. ทพี่ ง่ึ อนื่ ของขา พเจา ไมม ี พระพทุ ธเจา ทรงเปน ทพี่ ง่ึ อนั ประเสรฐิ ของขา พเจา ดว ยสจั วาจาน้ี ขอชยั มงคลจงมแี กท า น

112 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ทพ่ี ง่ึ อน่ื ของขา พเจา ไมม ี พระธรรมเปน ทพี่ งึ่ อนั ประเสรฐิ ของขา พเจา ดว ย สจั วาจาน้ี ขอชยั มงคลจงมแี กท า น ทพี่ งึ่ อน่ื ของขา พเจา ไมม ี พระสงฆเ ปน ทพ่ี ง่ึ อนั ประเสรฐิ ของขา พเจา ดว ย สจั วาจานี้ ขอชยั มงคลจงมแี กท า น. ๔. บทอวยพร ยงั กญิ จิ ยงฺกิฺจิ รตนํ โลเก วิชฺชติ วิวิธํ ปุถุ รตนํ พุทฺธสมํ นตฺถิ ตสฺมา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. ยงฺกิฺจิ รตนํ โลเก วิชฺชติ วิวิธํ ปุถุ รตนํ ธมฺมสมํ นตฺถิ ตสฺมา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. ยงฺกิฺจิ รตนํ โลเก วิชฺชติ วิวิธํ ปุถุ รตนํ สงฺฆสมํ นตฺถิ ตสฺมา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. รัตนะอยางใดอยางหน่ึงมากมาย บรรดามีในโลก รัตนะน้ันเสมอดวย พระพทุ ธเจา ยอ มไมม ี เพราะเหตนุ น้ั ขอทา นจงประสบแตค วามสขุ สวสั ดที งั้ หลาย รัตนะอยางใดอยางหนึ่งมากมาย บรรดามีในโลก รัตนะน้ันเสมอดวย พระธรรมยอ มไมม ี เพราะเหตนุ นั้ ขอทา นจงประสบแตค วามสขุ สวสั ดที งั้ หลาย รัตนะอยางใดอยางหนึ่งมากมาย บรรดามีในโลก รัตนะนั้นเสมอดวย พระสงฆย อ มไมม ี เพราะเหตนุ น้ั ขอทา นจงประสบแตค วามสขุ สวสั ดที ง้ั หลาย. ๕. รตนตั ตยปั ปภาวาภยิ าจนคาถา* บทสวดขออานุภาพพระรัตนตรัยคุมครองสยามรัฐ อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ อุตฺตมํ ธมฺมชฺฌคา มหาสงฺฆํ ปโพเธสิ อิจฺเจตํ รตนตฺตยํ. พุทฺโธ ธมฺโม สงฺโฆ จาติ นานาโหนฺตมฺป วตฺถุโต อฺญมฺญวิโยคาว เอกีภูตมฺปนตฺถโต. * พระราชนพิ นธค าถาบาลปี ฐ ยาวตั รฉนั ท ในพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา เจา อยหู วั รชั กาลท่ี ๔

๒๕๕๓] ปกิรณกคาถา ประมวลบทสวดอวยพรเบ็ดเตล็ดทายตำนาน 113 พุทฺโธ ธมฺมสฺส โพเธตา ธมฺโม สงฺเฆน ธาริโต สงฺโฆ จ สาวโก พุทฺธสฺส อิจฺเจกาพทฺธเมวิทํ. วิสุทฺธํ อุตฺตมํ เสฏฐํ โลกสฺมึ รตนตฺตยํ สํวตฺตติ ปสนฺนานํ สมฺมาปฏิปชฺชนฺตานํ อตฺตโน สุทฺธิกามินํ ปรมาย วิสุทฺธิยา. วิสุทฺธิ สพฺพเกฺลเสหิ โหติ ทุกฺเขหิ นิพฺพุติ นิพฺพานํ ปรมํ สุฺญํ นิพฺพานํ ปรมํ สุขํ เอเตน สจฺจวชฺเชน สุวตฺถิ โหตุ สพฺพทา. รตนตฺตยานุภาเวน รตนตฺตยเตชสา อุปทฺทวนฺตรายา จ อุปสคฺคา จ สพฺพโส มา กทาจิ สมฺผุสึสุ รฏฐํ สฺยามานเมวิทํ. อาโรคิยสุขฺเจว ตโต ทีฆายุตาป จ ตพฺพตฺถูนฺจ สมฺปตฺโย สุขํ สพฺพตฺถ โสตฺถิ จ ภวนฺตุ สมฺปวตฺตนฺตุ สฺยามานํ รฏฐปาลินํ. เต จ รฏฐฺจ รกฺขนฺตุ สฺยามรฏฐิกเทวตา สฺยามานํ รฏฐปาลีหิ ธมฺมามิเสหิ ปูชิตา. สิทฺธมตฺถุ สิทฺธมตฺถุ สิทฺธมตฺถุ อิทํ ผลํ เอตสฺมึ รตนตฺตยสฺมึ สมฺปสาทนเจตโส. พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจาไดทรงบรรลุธรรมอันประเสริฐ ทรงยังหมู มหาชนใหร ตู าม น(้ี เปน เหตเุ กดิ )พระรตั นตรยั พระรตั นตรยั คอื พระพทุ ธ พระธรรม และพระสงฆ แมจ ะตา งกนั โดย วตั ถทุ เ่ี กดิ แตเ ปน เอกภาพหนง่ึ เดยี วกนั โดยสมั พนั ธเ ชงิ ความหมาย เพราะไม สามารถแยกจากกนั ได พระพทุ ธเจา เปน ผตู รสั รพู ระธรรม พระธรรมอนั พระสงฆท รงจำไว และ พระสงฆเ ปน สาวกของพระพทุ ธเจา ดงั กลา วนคี้ อื คณุ ลกั ษณท เ่ี นอื่ งเปน หนง่ึ เดยี ว กนั ของพระรตั นตรยั พระรัตนตรัยเปนสิ่งบริสุทธิ์ ประเสริฐ สูงสุดในโลก ยอมเปนไปเพื่อ ความหมดจดอยา งยงิ่ แกส รรพสตั วผ เู ลอ่ื มใส ปรารถนาความบรสิ ทุ ธสิ์ ำหรบั ตน ปฏิบัติตนโดยชอบอยู

114 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ความหมดจดจากกเิ ลสทง้ั ปวงเปน ความดบั สนทิ จากทกุ ขท ง้ั หลาย ความ ดบั สนทิ (นพิ พาน) เปน ความวา งอยา งยง่ิ ความดบั สนทิ (นพิ พาน) เปน บรมสขุ ดว ยสจั วาจาน้ี ขอความสวสั ดจี งมตี ลอดกาล ดว ยอานภุ าพแหง พระรตั นตรยั ดว ยเดชแหง พระรตั นตรยั ขออปุ ท วนั ตราย และเหตุขัดของท้ังหลายอยาไดมาพองพานสยามรัฐ (ประเทศไทย) น้ีในกาล ไหนๆ เลย ขอความสขุ จากความไมม โี รค ความเปน ผมู อี ายยุ นื อนั เนอื่ งจากความสขุ นนั้ และความสมบูรณแหงสุขวัตถุน้ัน จงมี จงบังเกิดแกพวกรัฐบาลและชนชาว สยามทั้งหลายเถิด ขอเหลา เทวดาผดู ำรงอยใู นสยามรฐั อนั พวกรฐั บาลและชนชาวสยามบชู า ดว ยธรรมบชู าและอามสิ บชู าแลว จงปกปก รกั ษาพวกเขาเหลา นนั้ และสยามรฐั ดวยเถิด ขอผลแหงจิตที่เล่ือมใสในพระรัตนตรัยนี้จงพลันสำเร็จ จงพลันสำเร็จ จงพลนั สำเรจ็ เถดิ . ๖. สขุ าภยิ าจนคาถา* บทสวดขออำนาจบุญกุศลดลบันดาลความสุข ยํ ยํ เทวมนุสฺสานํ มงฺคลตฺถาย ภาสิตํ ตสฺส ตสฺสานุภาเวน โหตุ ราชกุเล สุขํ. เย เย อารกฺขกา เทวา ตตฺถ ตตฺถาธิวาสิโน อิมินา ธมฺมทาเน สพฺเพ อมฺเหหิ ปูชิตา. สทา ภทฺรานิ ปสฺสนฺตุ สุขิตา โหนฺตุ นิพฺภยา อปฺปมตฺตา จ อมฺเหสุ สพฺเพ รกฺขนฺตุ โน สทา. ยฺจ โน ภาสมาเนหิ กุสลํ ปสูตํ พหุ ตนฺโน เทวานุโมทนฺตุ จิรํ ติฏฐนฺตุ สาตตํ. * พระราชนพิ นธค าถาบาลปี ฐ ยาวตั รฉนั ท ในพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา เจา อยหู วั รชั กาลท่ี ๔

๒๕๕๓] ปกิรณกคาถา ประมวลบทสวดอวยพรเบ็ดเตล็ดทายตำนาน 115 เย วา ชลาพุชณฺฑชา สํเสทโชปปาติกา อเวรา โหนฺตุ สพฺเพ เต อนีฆา นิรุปทฺทวา ปสฺสนฺตุ อนวชฺชานิ มา จ สาวชฺชมาคมา. จิรํ ติฏฐตุ โลกสฺมึ สมฺมาสมฺพุทฺธสาสนํ ทสฺเสนฺตํ โสตวนฺตูนํ มคฺคํ สตฺตวิสุทฺธิยา. ยาว พุทฺโธติ นามมฺป โลกเชฏฐสฺส สตฺถุโน สมฺมาเทสิตธมฺมสฺส ปวตฺตติ มเหสิโน ปสนฺนา โหนฺตุ สพฺเพป ปาณิโน พุทฺธสาสเน. สมฺมา ธารํ ปเวจฺฉนฺโต กาเล เทโว ปวสฺสตุ วุฑฺฒิภาวาย สตฺตานํ สมิทฺธํ เนตุ เมทนึ. มาตา ปตา จ อตฺรชํ นิจฺจํ รกฺขนฺติ ปุตฺตกํ เอวํ ธมฺเมน ราชาโน ปชํ รกฺขนฺตุ สพฺพทา. พระปรติ รใดๆ ทข่ี า พเจา กลา วสวดแลว เพอื่ ประโยชนแ กม งคลของเทวดา และมนษุ ยท งั้ หลาย ดว ยอานภุ าพแหง พระปรติ รนนั้ ๆ ขอความสขุ จงมใี นราชสกลุ เหลา อารกั ขเทวดาใดๆ ผสู ถติ อยใู นทน่ี น้ั ๆ ทง้ั หมดนนั้ อนั ขา พเจา บชู าแลว ดว ยธรรมทานนี้ ขอเหลาเทวดาน้ันๆ จงประสบพบเห็นส่ิงท่ีเจริญดีงามท้ังหลายตลอดไป จงมคี วามสขุ และปลอดภยั จงอยา พลง้ั เผลอไมร กั ษาขา พเจา ทงั้ หลาย ขอทา น ท้ังหมดจงรักษาขาพเจาท้ังหลายทุกเมื่อเถิด อนงึ่ กศุ ลทขี่ า พเจา ทงั้ หลายผกู ลา วสวดพระปรติ รสรา งสมไวแ ลว จำนวน มาก ขอทวยเทพทงั้ หลายจงอนโุ มทนากศุ ลนนั้ ของขา พเจา ทงั้ หลาย จงสถติ มน่ั คงอยตู ลอดกาลนานเถดิ อนง่ึ เหลา สตั วไ มว า จะเปน ชลาพชุ ะ กำเนดิ ในครรภ เปน อณั ฑชะ กำเนดิ ในฟองไข เปน สงั เสทชะ กำเนดิ ในเถา ไคล หรอื เปน โอปปาตกิ ะ กำเนดิ ปรากฏ ตวั โตเตม็ วยั ขอใหส รรพสตั วเ หลา นน้ั จงอยา ไดม เี วรตอ กนั จงปราศจากทกุ ข ไรอ ปุ ท วนั ตราย จงประสบพบเหน็ แตส ง่ิ ทป่ี ราศจากโทษ และขอใหก รรมอนั มโี ทษ อยา ไดม าพอ งพานสตั วเ หลา นนั้ เลย

116 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ขอพระสทั ธรรมคำสอนของพระสมั มาสมั พทุ ธเจา อนั แสดงมรรคาแนวทางปฏบิ ตั ิ เพ่ือความหมดจดของสัตวบุคคลแกผูมีโสตประสาท (สามารถรับฟงได) จงดำรงอยใู นโลกสน้ิ กาลนาน พระนามวา “พทุ โธ” ของพระบรมศาสดาผปู ระเสรฐิ ในโลก ผทู รงแสดง ธรรมโดยชอบ ผแู สวงหาคณุ อนั ยงิ่ ใหญ ยงั เปน ไปอยตู ราบใด ขอเหลา สตั วแ ม ทง้ั ปวงจงเปน ผเู ลอ่ื มใสในพระพทุ ธศาสนาตราบนนั้ เถดิ ขอฝนจงเพมิ่ อทุ กธารตกตอ งในกาลโดยชอบ จงนำไปซง่ึ เมทนดี ลใหส ำเรจ็ ประโยชนเ พอ่ื อนั บงั เกดิ ความเจรญิ แกส ตั วท ง้ั หลายเถดิ มารดาและบดิ ายอ มถนอมบตุ รนอ ยผบู งั เกดิ จากตนเปน นติ ยกาล ฉนั ใด ขอพระราชาผปู กครองประเทศจงทรงปกปก รกั ษาประชาราษฎรโดยชอบธรรมตลอด กาลทง้ั ปวง ฉนั นนั้ เถดิ . ๗. เทวตาอยุ โยชนคาถา บทสวดสงทวยเทพกลับเทวสถาน ทุกฺขปฺปตฺตา จ นิทฺทุกฺขา ภยปฺปตฺตา จ นิพฺภยา โสกปฺปตฺตา จ นิสฺโสกา โหนฺตุ สพฺเพป ปาณิโน. เอตฺตาวตา จ อมฺเหหิ สมฺภตํ ปุฺญสมฺปทํ สพฺเพ เทวานุโมทนฺตุ สพฺพสมฺปตฺติสิทฺธิยา. ทานํ ททนฺตุ สทฺธาย สีลํ รกฺขนฺตุ สพฺพทา ภาวนาภิรตา โหนฺตุ คจฺฉนฺตุ เทวตาคตา. สพฺเพ พุทธา พลปฺปตฺตา ปจฺเจกานฺจ ยํ พลํ อรหนฺตานฺจ เตเชน รกฺขํ พนฺธามิ สพฺพโส. ขอสตั วท ง้ั ปวงทป่ี ระสบทกุ ข จงปราศจากทกุ ข ทป่ี ระสบภยั จงปลอดภยั ทปี่ ระสบความเศรา โศก จงสรา งโศก ขอเหลา เทวดาทงั้ ปวงจงอนโุ มทนาบญุ สมบตั ทิ ขี่ า พเจา ทง้ั หลายไดบ ำเพญ็ ดว ย การสวดพระปรติ รเหลา นใ้ี หส ำเรจ็ สมบตั ทิ งั้ ปวงเถดิ

๒๕๕๓] ปกิรณกคาถา ประมวลบทสวดอวยพรเบ็ดเตล็ดทายตำนาน 117 ขอเทวดาท้ังหลายจงใหทานดวยศรัทธา จงรักษาศีลอยูเสมอ จงหมั่น บำเพญ็ ภาวนา ขอเชญิ เทวดาทมี่ าชมุ นมุ กลบั ไปเทวสถานเถดิ ขา พเจา ขอผกู มนตค มุ ครองดว ยเดชของพระพทุ ธเจา ทงั้ ปวงผทู รงพลานภุ าพ ดว ยเดชของพระปจ เจกพทุ ธเจา ทงั้ หลาย และดว ยเดชของพระอรหนั ตท ง้ั หลาย ไวท้ังหมด. ๘. มงคลจกั รวาล (ใหญ) บทสวดอวยพรอางอานุภาพพุทธคุณความดีมาปกปกรักษาครอบจักรวาล สิริธิติมติเตโชชยสิทฺธิมหิทฺธิมหาคุณาปริมิตปุฺญาธิการสฺส สพฺพนฺตราย- นิวารณสมตฺถสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺส ทฺวตฺตึสมหาปุริสลกฺขณานุภาเวน อสีตฺยานุพยฺชนานุภาเวน อฏุตฺตรสมงฺคลานุภาเวน ฉพฺพณฺณรํสิยานุภาเวน เกตุมาลานุภาเวน ทสปารมิตานุภาเวน ทสปรมตฺถปารมิตานุภาเวน สีลสมาธิ- ปฺญานุภาเวน พุทธานุภาเวน ธมฺมานุภาเวน สงฺฆานุภาเวน เตชานุภาเวน อิทฺธานุภาเวน พลานุภาเวน เญยฺยธมฺมานุภาเวน จตุราสีติสหสฺสธมฺมกฺขนฺธานุภาเวน นวโลกุตฺตรธมฺมานุภาเวน อฏฐงฺคิกมคฺคานุภาเวน อฏฐสมาปตฺติยานุภาเวน ฉฬภิฺญานุภาเวน จตุสจฺจญาณานุภาเวน ทสพลญาณานุภาเวน สพฺพฺุตญาณา- นุภาเวน เมตตากรุณามุทิตาอุเปกฺขานุภาเวน สพฺพปริตฺตานุภาเวน รตนตฺตยสรณา- นุภาเวน ตุยหํ สพฺพโรคโสกุปทฺทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา วินสฺสนฺตุ, สพฺพอนฺตรายาป วินสฺสนฺตุ, สพฺพสงฺกปฺปา ตุยหํ สมิชฺฌนฺตุ, ทีฆายุตา ตุยหํ โหตุ, สตวสฺสชีเวน สมงฺคิโก โหตุ สพฺพทา. อากาสปพฺพตวนภูมิคงฺคามหาสมุททา อารกฺขกา เทวตา สทา ตุมเห อนุรกฺขนฺตุ. ดว ยอานภุ าพแหง ลกั ษณะมหาบรุ ษุ ๓๒ ประการ ดว ยอานภุ าพแหง พระอนลุ กั ษณะ ๘๐ ประการ ดว ยอานภุ าพแหง มงคล ๑๐๘ ประการ ดว ยอานภุ าพแหง พระฉพั พณั ณรังสี ดว ย อานภุ าพแหง พระเกตมุ าลา ดว ยอานภุ าพแหง การบำเพญ็ พระบารมี ๑๐ ทศั ดว ยอานภุ าพ แหง การบำเพญ็ พระปรมตั ถบารมี ๑๐ ทศั ดว ยอานภุ าพแหง การบำเพญ็ พระปรมตั ถบารมี ๑๐ ทศั ดว ยอานภุ าพแหง ศลี สมาธิ และปญ ญา ของพระผมู พี ระภาคอรหนั ตสมั มาสมั พทุ ธเจา ผทู รงมพี ระบญุ ญาธกิ าร อนั กำหนดปรมิ าณมไิ ดด ว ยพระสริ ิ พระวริ ยิ ะ พระปญ ญา พระเดช และความสำเรจ็ ชยั ชนะ ผทู รงสามารถปอ งกนั สรรพอนั ตราย ดว ยอานภุ าพแหง พระพทุ ธรตั นะ

118 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ดว ยอานภุ าพแหง พระธรรมรตั นะ ดว ยอานภุ าพแหง พระสงั ฆรตั นะ ดว ยอานภุ าพแหง พระเดช ดว ยอานภุ าพแหง พระฤทธ์ิ ดว ยอานภุ าพแหง พระกำลงั ดว ยอานภุ าพแหง พระเญยยธรรม ดว ยอานภุ าพแหง พระธรรมขนั ธ ๘ หมน่ื ๔ พนั ดว ยอานภุ าพแหง โลกตุ ตรธรรม ๙ ดว ย อานภุ าพแหง สมาบตั ิ ๘ ดว ยอานภุ าพแหง อภญิ ญา ๖ ดว ยอานภุ าพแหง ญาณในสจั ๔ ดว ย อานภุ าพแหง พระทศพลญาณ ดว ยอานภุ าพแหง พระสพั พญั ตุ ญาณ ดว ยอานภุ าพแหง เมตตา กรณุ า มทุ ติ า และอเุ บกขา ดว ยอานภุ าพแหง พระปรติ รทง้ั ปวง ดว ยอานภุ าพแหง ความ ระลกึ ถงึ พระรตั นตรยั ขอโรค ความเศรา โศก ความอบุ าทว ความทกุ ขก าย ความทกุ ขใ จ และความคบั แคน ใจทงั้ ปวงของทา นจงสน้ิ สญู ไป แมอ นั ตรายทง้ั ปวงจงสน้ิ สญู ไป ขอความดำริ ทงั้ ปวงของทา นจงสำเรจ็ ดว ยดี ขอความเปน ผมู อี ายยุ นื จงมแี กท า น ขอทา นจงมคี วามสมบรู ณ เพยี บพรอ มดว ยการดำรงชวี ติ อยู ๑๐๐ ปต ลอดกาล ขอทวยเทพทง้ั หลายผคู มุ ครองทส่ี ถติ อยู ในอากาศ บรรพต ไพรสณฑ ภมู สิ ถาน แมน ำ้ คงคา และมหาสมทุ ร จงคอยตามรกั ษา ทา นทง้ั หลายทกุ เมอื่ เถิด. ๙. บทอวยพรสรรพมงคล ภวตุ สพฺพมงฺคลํ รกฺขนฺตุ สพฺพเทวตา สพฺพพุทธานุภาเวน สทา โสตฺถี ภวนฺตุ เต ภวตุ สพฺพมงฺคลํ รกฺขนฺตุ สพฺพเทวตา สพฺพธมฺมานุภาเวน สทา โสตฺถี ภวนฺตุ เต ภวตุ สพฺพมงฺคลํ รกฺขนฺตุ สพฺพเทวตา สพฺพสงฺฆานุภาเวน สทา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. ขอสรรพมงคลจงมีแกทาน ขอเหลาเทวดาท้ังปวงจงรักษาทาน ดวย อานภุ าพแหง พระพทุ ธเจา ทง้ั ปวง ขอความสวสั ดที งั้ หลายจงมแี กท า นทกุ เมอื่ ขอสรรพมงคลจงมีแกทาน ขอเหลาเทวดาท้ังปวงจงรักษาทาน ดวย อานภุ าพแหง พระธรรมทงั้ ปวง ขอความสวสั ดที ง้ั หลายจงมแี กท า นทกุ เมอื่ ขอสรรพมงคลจงมีแกทาน ขอเหลาเทวดาทั้งปวงจงรักษาทาน ดวย อานภุ าพแหง พระสงฆท งั้ ปวง ขอความสวสั ดที ง้ั หลาย จงมแี กท า นทกุ เมอ่ื

๒๕๕๓] ปกิรณกคาถา ประมวลบทสวดอวยพรเบ็ดเตล็ดทายตำนาน 119 ๑๐. บทสวดไลน กั ขตั ตยกั ข นกฺขตฺตยกฺขภูตานํ ปาปคฺคหนิวารณา ปริตฺตสฺสานุภาเวน หนฺตฺวา เตสํ อุปทฺทเว. นกฺขตฺตยกฺขภูตานํ ปาปคฺคหนิวารณา ปริตฺตสฺสานุภาเวน หนฺตฺวา เตสํ อุปทฺทเว. นกฺขตฺตยกฺขภูตานํ ปาปคฺคหนิวารณา ปริตฺตสฺสานุภาเวน หนฺตฺวา เตสํ อุปทฺทเว. ความปอ งกนั บาปเคราะหท งั้ หลายจากพวกนกั ษตั ร ยกั ษ และภตู ผี ไดม ี แลว ดว ยอานภุ าพแหง พระปรติ ร ขอจงกำจดั เสยี ซง่ึ อปุ ท วนั วนั ตายของพวก นกั ษตั ร ยกั ษ และภตู ผเี หลา นนั้ ความปอ งกนั บาปเคราะหท งั้ หลายจากพวกนกั ษตั ร ยกั ษ และภตู ผี ไดม ี แลว ดว ยอานภุ าพแหง พระปรติ ร ขอจงกำจดั เสยี ซง่ึ อปุ ท วนั วนั ตายของพวก นกั ษตั ร ยกั ษ และภตู ผเี หลา นนั้ ความปอ งกนั บาปเคราะหท งั้ หลายจากพวกนกั ษตั ร ยกั ษ และภตู ผี ไดม ี แลว ดว ยอานภุ าพแหง พระปรติ ร ขอจงกำจดั เสยี ซง่ึ อปุ ท วนั วนั ตายของพวก นกั ษตั ร ยกั ษ และภตู ผเี หลา นนั้ จบ ประมวลบทสวดอวยพรเบด็ เตลด็ ทา ยตำนาน

120 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. บทสวดถวายพรพระ พธิ สี วดถวายพรพระ หมายถงึ พธิ สี งฆท สี่ วดสรรเสรญิ พระรตั นตรยั และพทุ ธานภุ าพ กอนท่ีเจาภาพจะถวายภัตตาหารในงานทำบุญเลี้ยงพระตอเนื่องจากพิธีเจริญพระพุทธมนต หรอื สวดพระพทุ ธมนต โดยเปน ธรรมเนยี มนยิ วา ถา มกี ารทำบญุ เลย้ี งพระ กอ นฉนั พระสงฆ จะตอ งทำพธิ สี วดถวายพรพระนำกอ นทกุ ครงั้ แมเ ปน งานวนั เดยี ว กส็ วดตอ ทา ยพธิ สี วดมนต ถา เปน งานสองวนั คอื วนั แรกมพี ธิ เี จรญิ พระพทุ ธมนตเ ยน็ วนั รงุ ขน้ึ มพี ธิ เี ลย้ี งพระ พอเจา ภาพ หรอื ประธานพธิ จี ดุ ธปู เทยี นหนา โตะ หมบู ชู า (ถา เปน งานทำบญุ หนา ศพ กจ็ ดุ ธปู เทยี นทหี่ นา ศพดว ย) แลว อาราธนาศลี พระเถระหวั หนา สงฆแ จกสายสญิ จนแ ลว ตง้ั พดั (ถา เปน งานทำบญุ หนา ศพ ไมม วี งสายสญิ จน กไ็ มต อ ง) เรม่ิ ใหศ ลี ตามระเบยี บ จบแลว วางพดั เขา ท่ี ทกุ รปู ประนมมอื พรอ มกนั พงึ คลอ งสายสญิ จน (ถา ม)ี ทงี่ า มนวิ้ มอื ทงั้ สองใหเ ปน ระเบยี บเหมอื นกนั ทกุ รปู แลว พระเถระหวั หนา สงฆน ำสวดบทถวายพรพระตามลำดบั ดงั นี้ ๑. นโม ตสสฺ ภควโต อรหโต สมมฺ าสมพฺ ทุ ธฺ สสฺ . (สามจบ) ๒. บทอนสุ สรณปาฐะ ระลึกถึงคุณพระรัตนตรัย พทุ ธคณุ อิติป โส ภควา อรหํ สมฺมาสมฺพุทฺโธ, วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน, สุคโต, โลกวิทู, อนุตฺตโร ปุริสทมฺมสารถิ, สตฺถา เทวมนุสฺสานํ, พุทฺโธ ภควาติ. ธรรมคณุ สฺวากฺขาโต ภควตา ธมฺโม, สนฺทิฏฐิโก อกาลิโก, เอหิปสฺสิโก โอปนยิโก, ปจฺจตฺตํ เวทิตพฺโพ วิฺูหีติ. สงั ฆคณุ สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, อุชุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, ญายปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, สามีจิปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ, ยทิทํ,

๒๕๕๓] บทสวดถวายพรพระ 121 จตฺตาริ ปุริสยุคานิ อฏฐ ปุริสปุคฺคลา, เอส ภควโต สาวกสงฺโฆ, อาหุเนยฺโย, ปาหุเนยฺโย, ทกฺขิเนยฺโย, อฺชลีกรณีโย, อนุตฺตรํ ปุฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺสาติ. พระผมู พี ระภาคเจา พระองคน นั้ เปน ผไู กลจากกเิ ลส เปน ผตู รสั รชู อบไดโ ดยพระองคเ อง เปน ผถู งึ พรอ มดว ยวชิ ชาและจรณะ เปน ผเู สดจ็ ไปแลว ดว ยดี เปน ผรู โู ลกอยา งแจม แจง เปน ผู สามารถฝก บรุ ษุ ทคี่ วรฝก ไดอ ยา งไมม ใี ครยง่ิ กวา เปน ครผู สู อนของเทวดาและมนษุ ยท งั้ หลาย เปน ผรู ู ผตู นื่ ผเู บกิ บานดว ยธรรม เปน ผมู คี วามเจรญิ จำแนกธรรมสง่ั สอนสตั ว ดงั น.้ี พระธรรมอันพระผูมีพระภาคเจา ตรัสไวดีแลว เปนธรรมที่พึงเห็นไดดวยตนเอง เปน ธรรมทใ่ี หผ ลไดไ มจ ำกดั กาล เปน ธรรมทคี่ วรกลา ววา ทา นจงมาดเู ถดิ เปน ธรรมทค่ี วรนอ ม เขา มาสตู วั เปน ธรรมทพ่ี งึ รไู ดเ ฉพาะตน ดงั น.้ี พระสงฆสาวกของพระผูมีพระภาคเจาปฏิบัติดีแลว พระสงฆสาวกของพระผูมี พระภาคเจา ปฏบิ ตั ติ รงแลว พระสงฆส าวกของพระผมู พี ระภาคเจา ปฏบิ ตั เิ พอื่ รธู รรมเปน เครอ่ื ง ออกจากทกุ ขแ ลว พระสงฆส าวกของพระผมู พี ระภาคเจา ปฏบิ ตั สิ มควรแลว ไดแ ก บคุ คลหลา น้ี คือคูแหงบุรุษส่ีคู นับเปนรายบุคคลไดแปดบุรุษ นั่นแหละสาวกของพระผูมีพระภาคเจา เปน ผสู มควรแกส กั การะทเี่ ขาจดั ไวต อ นรบั เปน ผคู วรรบั ทกั ษณิ าทาน เปน ผคู วรแกก ารทำ อญั ชลี เปน เนอื้ นาบญุ ของโลกไมม นี าบญุ อนื่ ยง่ิ กวา ดงั น.้ี ๓. พทุ ธชยั มงคลคาถา* บทสวดอางพุทธานุภาพมาเปนชัยมงคล พาหุํ สหสฺสมภินิมมิตสาวุธนฺตํ คฺรีเมขลํ อุทิตโฆรสเสนมารํ ทานาทิธมฺมวินา ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. * พทุ ธชยั มงั คลคาถา คอื คาถาทก่ี ลา วถงึ ชยั ชนะของพระพทุ ธเจา ๘ ครง้ั แลว อา งสจั วาจานนั้ มาพทิ กั ษค มุ ครองใหม คี วาม สวัสดี ชยั ชนะเหลา นนั้ คอื ชนะมาร ชนะอาฬวกยกั ษ ชนะชา งนาฬาคิรี ชนะโจรองคลุ ิมาล ชนะนางจิญจมาณวกิ า ชนะสจั จกนคิ รนถ ชนะนนั โทปนนั ทนาคราช และชนะพกาพรหม นกั วิชาการบางทา นสนั นิษฐานวา ผูประพนั ธค าถา นค้ี อื พระมหาพทุ ธสริ ิ ซึ่งรจนาคมั ภรี ฎ ีกาพาหุง ในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ และประพันธในราว พ.ศ. ๒๐๐๖ คาถาน้ยี ังมชี ือ่ เรียกวา บทถวายพรพระ เพราะแตง ถวายพรพระเจา แผน ดนิ เพอ่ื ใหท รงชนะศกึ

122 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. มาราติเรกมภิยุชฺฌิตสพฺพรตฺตึ โฆรมฺปนาฬวกมกฺขมถทธฺยกฺขํ ขนฺตีสุทนฺตวิธินา ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. นาฬาคิรึ คชวรํ อติมตฺตภูตํ ทาวคฺคิจกฺกมสนีว สุทารุณนฺตํ เมตฺตมฺพุเสกวิธินา ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. อุกฺขิตฺตขคฺคมติหตฺถสุทารุณนฺตํ ธาวนฺติโยชนปถงฺคุลิมาลวนฺตํ อิทฺธีภิสงฺขตมโน ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. กตฺวาน กฏฐมุทรํ อิว คพฺภินียา จิฺจาย ทุฏฐวจนํ ชนกายมชฺเฌ สนฺเตน โสมวิธินา ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. สจฺจํ วิหาย มติสจฺจกวาทเกตํุ วาทาภิโรปตมนํ อติอนฺธภูตํ ปฺญาปทีปชลิโต ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. นนฺโทปนนฺทภุชคํ วิพุธํ มหิทฺธึ ปุตฺเตน เถรภุชเคน สุทฏฐหตฺถํ พฺรหฺมํ วิสุทฺธิชุติมิทฺธิพกาภิธานํ ญาณาคเทน วิธินา ชิตวา มุนินฺโท ตนฺเตชสา ภวตุ เต ชยมงฺคลานิ. เอตาป พุทฺธชยมงฺคลอฏฐคาถา โย วาจโน ทินทิเน สรเต มตนฺที หิตฺวานเนกวิวิธานิ จุปทฺทวานิ โมกฺขํ สุขํ อธิคเมยฺย นโร สปฺโญ.

๒๕๕๓] บทสวดถวายพรพระ 123 คำแปล : ปางเมอ่ื พญามารเนรมติ แขนมากเปน พนั ถอื อาวธุ ในมอื ขชี่ า งครเี มขละ สพรบึ พรอ มไป ดว ยกองทพั อนั นา สะพรงึ กลวั พระจอมมนุ พี ทุ ธเจา ทรงชนะดว ยทานบารมเี ปน ตน อนั ชอบธรรม ดว ยพระเดชพทุ ธานภุ าพนนั้ ขอชยั มงคลทงั้ หลายจงมแี กท า น (แกขาพเจา ในกรณท่ีสวดเฉพาะตน โดยเปล่ียน บาทคาถาบาลีบาทสุดทายที่วา ตนเฺ ตชสา ภวตุ เต ชยมงคฺ ลานิ เปน ตนเฺ ตชสา ภวตุ เม ชยมงคฺ ลาน)ิ ปางเมอ่ื อาฬวยกั ษผ ดู รุ า ย หยาบชา และโหดเหยี้ ม เขา มาราวตี ลอดทง้ั คนื ยง่ิ กวา พญามาร พระจอมมนุ พี ทุ ธเจา ทรงชนะดว ยการใชพ ระขนั ตเิ ปน อบุ ายสงั่ สอน ดว ยพระเดช พทุ ธานภุ าพนน้ั ขอชยั มงคลทง้ั หลายจงมแี กท า น ปางเมอ่ื พญาชา งนาฬาคริ ตี กมนั ดรุ า ยเหลอื แลน เขา มาราวกบั ไฟไหมป า ดจุ จกั ราวธุ (และ)เหมือนกับฟาผา พระจอมมุนีพุทธเจาทรงชนะดวยนำ้ พระเมตตา ดวยพระเดช พทุ ธานภุ าพนน้ั ขอชยั มงคลทง้ั หลายจงมแี กท า น ปางเมอ่ื จอมโจรองคลุ มิ าลผดู รุ า ย ถอื ดาบเงอื้ งา วง่ิ ไลต ดิ ตามไป(หมายจะฆา ) เปน ระยะ ทาง ๓ โยชน พระจอมมนุ พี ทุ ธเจา ทรงชนะดว ยการบนั ดาลอทิ ธฤิ ทธิ์ ดว ยพระเดชพทุ ธานภุ าพ นน้ั ขอชยั มงคลทงั้ หลายจงมแี กท า น ปางเมอ่ื นางจญิ ญา (หรอื จญิ จมาณวกิ า ผเู ปน สานศุ ษิ ยห ญงิ ของพวกเดยี รถยี ) เอาผา หอ ไมท ำเปน ทอ ง แสดงทว งทา เหมอื นหญงิ มคี รรภ กลา วคำใสร า ย(พระพทุ ธองคว า เปน บดิ า ของทารกในครรภ) ในทา มกลางหมชู น (ทก่ี ำลงั ฟง พระธรรมเทศนา) พระจอมมนุ พี ทุ ธเจา ทรงชนะดว ยความสงบนง่ิ อนั ประเสรฐิ (อรยิ สนั ต)ิ ดว ยพระเดชพทุ ธานภุ าพนนั้ ขอชยั มงคล ทงั้ หลายจงมแี กท า น ปางเมอื่ สจั จกนคิ รนถล ะทง้ิ ความจรงิ (ไมย อมรบั สจั ธรรม) โออ วดชตู นประกาศความ เหน็ ของตนวา ถกู ตอ ง เปน ผมู ดื บอดอยา งยง่ิ (โงแ ลว อวดฉลาด) ประสงคจ ะโตค ารม(เอาชนะ พระพุทธองค) พระจอมมุนีพุทธเจาทรงชนะดวยพระปญญาดุจประทีปอันโชติชวง ดวย พระเดชพทุ ธานภุ าพนนั้ ขอชยั มงคลทงั้ หลายจงมแี กท า น ปางเมอ่ื นนั โทปนนั ทนาคราชมคี วามหลงผดิ แผอ ทิ ธฤิ ทธกิ์ อ กวน(ใหค นเดอื ดรอ น)ไปทวั่ พระจอมมุนีพุทธเจาทรงโปรดใหพระโมคคัลลนาะเถรพุทธบุตรไปกำราบ ทรงชนะดวย การแสดงอทิ ธฤิ ทธท์ิ ย่ี งิ่ กวา ดว ยพระเดชพทุ ธานภุ าพนน้ั ขอชยั มงคลทง้ั หลายจงมแี กท า น

124 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. ปางเมอ่ื พรหมนามวา พกะ ผมู ฤี ทธ์ิ สำคญั ตนวา รงุ เรอื งดว ยวสิ ทุ ธคิ ณุ มหี ตั ถถ กู งคู อื มิจฉาทิฏฐิขบกัดแลว (ตกอยูในอำนาจของความเห็นผิด) พระจอมมุนีพุทธเจาทรงชนะ ดว ยพระญาณโอสถ (ยาขนานวชิ ชา) ดว ยพระเดชพทุ ธานภุ าพนนั้ ขอชยั มงคลทง้ั หลาย จงมแี กท า น นรชนใดไมเ กยี จครา นเฉอื่ ยชา สวดกด็ ี ระลกึ กด็ ี ซง่ึ พระพทุ ธชยั มงคล ๘ คาถา ตาม ที่กลาวมานี้ทุกทุกวัน นรชนน้ันจะเปนผูมีปญญา ละเวนสิ่งอุบาทวแหงชีวิตทั้งหลายเปน อเนกประการ ถงึ ซง่ึ วโิ มกขสวิ าลยั (พระนพิ พาน) อนั เปน บรมสขุ (ไดใ นทส่ี ดุ ). ๔. ชยั มงคลคาถา *มหาการุณิโก นาโถ ............................ .................................. ลภนฺตตฺเถ ปทกฺขิเณ. ๕. สพั พมงั คลคาถา ภวตุ สพฺพมงฺคลํ รกฺขนฺตุ สพฺพเทวตา สพฺพพุทฺธานุภาเวน สทา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. ภวตุ สพฺพมงฺคลํ รกฺขนฺตุ สพฺพเทวตา สพฺพธมฺมานุภาเวน สทา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. ภวตุ สพฺพมงฺคลํ รกฺขนฺตุ สพฺพเทวตา สพฺพสงฺฆานุภาเวน สทา โสตฺถี ภวนฺตุ เต. ขอสรรพมงคลจงมีแกทาน ขอเหลาเทวดาทั้งปวงจงรักษาทาน ดวย อานภุ าพแหง พระพทุ ธเจา ทง้ั ปวง ขอความสวสั ดที งั้ หลายจงมแี กท า นทกุ เมอ่ื ขอสรรพมงคลจงมีแกทาน ขอเหลาเทวดาทั้งปวงจงรักษาทาน ดวย อานภุ าพแหง พระธรรมทง้ั ปวง ขอความสวสั ดที ง้ั หลายจงมแี กท า นทกุ เมอ่ื ขอสรรพมงคลจงมีแกทาน ขอเหลาเทวดาท้ังปวงจงรักษาทาน ดวย อานภุ าพแหง พระสงฆท งั้ ปวง ขอความสวสั ดที งั้ หลายจงมแี กท า นทกุ เมอื่ * บทสวดและคำแปล เหมอื นใน ชัยปริตร พงึ ดทู ห่ี นา ๑๐๕ - ๑๐๖

๒๕๕๓] บททำวัตรเชา 125 บทสวดอนโุ มทนาวธิ *ี อนุโมทนารัมภคาถา บทเร่ิมอนุโมทนาใหเจาภาพกรวดนำ้ ยถา วาริวหา ปูรา ปริปูเรนฺติ สาครํ เอวเมว อิโต ทินฺนํ เปตานํ อุปกปฺปติ. อิจฺฉิตํ ปตฺถิตํ ตุมฺหํ ขิปฺปเมว สมิชฺฌตุ สพฺเพ ปูเรนฺตุ สงฺกปฺปา จนฺโท ปณฺณรโส ยถา มณิโชติรโส ยถา. หว งน้ำทเี่ ตม็ ยอ มยงั สมทุ รทะเลใหเ ตม็ บรบิ รู ณไ ด ฉนั ใด ทานทท่ี า นอทุ ศิ ให แลว จากโลกนยี้ อ มพลนั สำเรจ็ แกผ ทู ลี่ ะจากโลกนไี้ ปแลว ฉนั นนั้ ขอส่ิงที่ทานปรารถนามุงหวังไวแลวจงสำเร็จแกทานอยางฉับพลันทันที ขอความดำริ (อนั เปน กศุ ล) ทงั้ ปวง จงเตม็ เปย มเหมอื นพระจนั ทรว นั เพญ็ เตม็ ดวง เหมอื นแกว มณที สี่ วา งไสวนา ยนิ ดฉี ะนนั้ . * อนโุ มทนาวธิ ี คอื ระเบยี บทพ่ี ระสงฆบ รุ พาจารยก ำหนดเปน แบบในการสวดตอ ทา ยพธิ ที ำบญุ เลยี้ งพระ ซงึ่ บทสวดแตล ะ บททนี่ ำมาสวดนน้ั นอกจากมคี วามหมายเปน การแสดงความชน่ื ชมยนิ ดตี อ การทำบญุ ของเจา ภาพซง่ึ จะไดร บั ผลแหง บญุ ในภายภาคหนา แลว ยงั เปน การอวยพรเจา ภาพโดยอา งอานภุ าพของพระรตั นตรยั ใหม าคมุ ครองปกปอ งรกั ษาใหป ราศจาก โรคาพาธภยั พบิ ตั อิ นั ตรายตา งๆ ประสบแตส งิ่ ดงี าม มคี วามสขุ ความเจรญิ งอกงามไพบลู ยใ นพระพทุ ธศาสนาอกี ดว ย ซง่ึ คลา ยกบั เปน คำสวดแสดงความขอบคณุ ทเี่ จา ภาพคฤหสั ถไ ดม ศี รทั ธานำ้ ใจอปุ ถมั ภบ ำรงุ พระภกิ ษสุ ามเณรในพระพทุ ธศาสนา ใหด ำรงรักษาพระธรรมวินัยสบื ทอดตอไป ดงั นนั้ จงึ เปนธรรมเนียมของพระสงฆ เมือ่ ไดรบั จตปุ จจัย จะเปนภตั ตาหาร หรอื ทานวตั ถใุ ดๆ กต็ าม ตอ งทำพธิ สี วดอนโุ มทนาทานของทายกทายกิ านน้ั ไมว า จะไดร บั รปู เดยี วหรอื หลายรปู รว มกนั ก็ตาม จะเวนเสียมิได ตองอนุโมทนา ไมตอหนาก็ลับหลัง หากเวนถือวาผิดพุทธประเพณีหรือเปนการไมเคารพ พระพทุ ธานุญาต เพราะธรรมเนยี มน้ีมีมาแตค รงั้ พทุ ธกาล บทสวดอนุโมทนาวิธี มี ๒ แบบ คอื แบบสามัญ (สามญั ญานโุ มทนา) กบั แบบพิเศษ (วเิ สสานโุ มทนา) แบบ สามญั เปนแบบสำเร็จรปู ทม่ี บี ทสวด ๓ บท คือข้ึนตน ดวยบทวา ยถา วารวิ หา ... ตามหรอื รบั ดว ยบทวา สพพฺ ตี โิ ย ... และจบลงดว ยบทวา ภวตุ สพพฺ มงคฺ ลํ ... สว นแบบพิเศษ คอื การนำบทสวดท่กี ำหนดเปน พิเศษเกยี่ วกบั อานิสงส ของการถวายทานหรอื การทำบญุ ตามกาลเทศะะนน้ั ๆ มาสวดแทรกเมอ่ื จบบทวา สพพฺ ตี โิ ย .... โดยอาจนำมาสวดแทรก ๑ บท ๒ บท หรอื ๓ บท แลว แตห ัวหนา สงฆจ ะเห็นสมควร แลวจึงจบลงดว ยบทวา ภวตุ สพ.ฺ .. เปน เสรจ็ พธิ ี

126 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. สามญั ญานโุ มทนาคาถา บทอนุโมทนาทั่วไป สพฺพีติโย วิวชฺชนฺตุ สพฺพโรโค วินสฺสตุ มา เต ภวตฺวนฺตราโย สุขี ทีฆายุโก ภว.* อภิวาทนสีลิสฺส นิจฺจํ วุฑฺฒาปจายิโน จตฺตาโร ธมฺมา วฑฺฒนฺติ อายุ วณฺโณ สุขํ พลํ. ความจญั ไรทง้ั ปวงจงบำราศปราศไป โรคทง้ั ปวง (ของทา น) จงหายไป อนั ตรายจงอยา มแี กท า น ขออทา นจงมคี วามสขุ มอี ายยุ นื เถดิ ธรรม (สง่ิ ทคี่ นเราปรารถนา) ๔ ประการ คอื การมอี ายยุ นื การมชี อ่ื เสยี ง และวรรณะผวิ พรรณงาม การมคี วามสขุ การมสี ขุ ภาพแขง็ แรง ยอ มเจรญิ เกดิ มแี กบ คุ คลผรู จู กั กราบไหว ผปู ระพฤตอิ อ นนอ มตอ ผใู หญเ ปน นติ ย. มงคลจกั รวาลนอ ย บทอนโุ มทนาแบบพเิ ศษ อา งอานภุ าพทเ่ี ปน มงคลคมุ ครอง สพฺพพุทฺธานุภาเวน สพฺพธมฺมานุภาเวน สพฺพสงฺฆานุภาเวน พุทฺธรตนํ ธมฺมรตนํ สงฺฆรตนํ ติณฺณํ รตนานํ อานุภาเวน จตุราสีติสหสฺสธมฺมกฺขนฺธานุภาเวน ปฏกตฺตยานุภาเวน ชินสาวกานุภาเวน สพฺเพ เต โรคา, สพฺเพ เต ภยา, สพฺเพ เต อนฺตรายา, สพฺเพ เต อุปทฺทวา, สพฺเพ เต ทุนฺนิมิตฺตา, สพฺเพ เต อวมงฺคลา วินสฺสนฺตุ. อายุวฑฺฒโก ธนวฑฺฒโก สิริวฑฺฒโก ยสวฑฺฒโก พลวฑฺฒโก วณฺณวฑฺฒโก สุขวฑฺฒโก โหตุ สพฺพทา. ทุกฺขโรคภยา เวรา โสกา สตฺตุ จุปทฺทวา อเนกา อนฺตรายาป วินสฺสนฺตุ จ เตชสา. ชยสิทฺธิ ธนํ ลาภํ โสตฺถิ ภาคฺยํ สุขํ พลํ สิริ อายุ จ วณฺโณ จ สตวสฺสา จ อายุ จ โภคํ วุฑฺฒี จ ยสวา. ชีวสิทฺธี ภวนฺตุ เต. * เฉพาะบทนี้ อาจสวด ๓ จบ หรือสวดจบเดียว แลว แตห วั หนา สงฆ

๒๕๕๓] บทสวดอนุโมทนาวิธี 127 ดว ยอานภุ าพแหง พระพทุ ธเจา ทง้ั ปวง ดว ยอานภุ าพแหง พระธรรมทงั้ ปวง ดว ยอานภุ าพ แหง พระสงฆท ง้ั ปวง ดว ยอานภุ าพแหง พระรตั นตรยั คอื พระพทุ ธรตั นะ พระธรรมรตั นะ พระสงั ฆรตั นะ ดว ยอานภุ าพแหง พระธรรมขนั ธ ๘ หมนื่ ๔ พนั ดว ยอานภุ าพแหง พระไตรปฎ ก ดว ยอานภุ าพแหง พระสาวกของพระชนิ พทุ ธเจา สรรพโรคทงั้ หลายของทา น สรรพภยั ทง้ั หลาย ของทา น สรรพอนั ตรายทงั้ หลายของทา น สรรพอปุ ท วะทงั้ หลายของทา น สรรพนมิ ติ รา ย ทง้ั หลายของทา น สรรพอวมงคลทง้ั หลายของทา นจงพนิ าศไป ความเจรญิ อายุ ความเจรญิ ทรพั ย ความเจรญิ สริ ิ ความเจรญิ ยศ ความเจรญิ กำลงั ความเจรญิ วรรณะ ความเจรญิ สขุ จงมี (แกท า น) ตลอดกาลทกุ เมอ่ื เถดิ ความทกุ ข ความมโี รค ภยั เวร ความเศรา โศก ศตั รู และอปุ ท วะ ทั้งหลาย ท้ังอันตรายทั้งหลายเปนจำนวนมาก จงพินาศไปดวยเดช (แหง พระรตั นตรยั นน้ั ) ความสำเรจ็ ชยั ชนะ ทรพั ย ลาภ ความสวสั ดี ความมโี ชค ความสขุ พละกำลงั สริ ิ อายุ วรรณะ โภคสมบตั ิ ความเจรญิ ความมยี ศ การมอี ายยุ นื ๑๐๐ ป และความสำเรจ็ ในการดำรงชวี ติ จงมแี กท า น. มงคลจกั รวาลนอ ย (ยอ ) รตนตฺตยานุภาเวน รตนตฺตยเตชสา ทุกฺขโรคภยา เวรา โสกา สตฺตุ จุปทฺทวา อเนกา อนฺตรายาป วินสฺสนฺตุ จ เตชสา. ชยสิทฺธิ ธนํ ลาภํ โสตฺถิ ภาคฺยํ สุขํ พลํ โภคํ วุฑฺฒี จ ยสวา. สิริ อายุ จ วณฺโณ จ ชีวสิทฺธี ภวนฺตุ เต. สตวสฺสา จ อายุ จ ดวยอานุภาพแหงพระรัตนตัย ดวยเดชแหงพระรัตนตัย ความทุกข ความมโี รค ภยั เวร ความเศรา โศก ศตั รู และอปุ ท วะทง้ั หลาย ทง้ั อันตราย ทง้ั หลายเปน จำนวนมาก จงพนิ าศไปดว ยเดชานภุ าพ ความสำเรจ็ ชยั ชนะ ทรพั ย ลาภ ความสวสั ดี ความมโี ชค ความสขุ พละกำลงั สริ ิ อายุ วรรณะ โภคสมบตั ิ ความเจรญิ ความมยี ศ การมอี ายยุ นื ๑๐๐ ป และความสำเรจ็ ในการดำรงชวี ติ จงมแี กท า น.

128 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. เกณิยานุโมทนาคาถา บทนำสวดกอนอนุโมทนากาลทานหรือการถวายกุฏิวิหาร อคฺคิหุตฺตํ มุขา ยฺญา สาวตฺติ ฉนฺทโส มุขํ ราชา มุขํ มนุสฺสานํ นทีนํ สาคโร มุขํ. นกฺขตฺตานํ มุขํ จนฺโท อาทิจฺโจ ตปตํ มุขํ ปุฺญมากงฺขมานานํ สงฺโฆ เว ยชตํ มุขํ. กาลทานปฺปทีปกา* ภณิสฺสาม มยํ คาถา ทายกา ปุฺญกามิโน. เอตา สุณนฺตุ สกฺกจฺจํ ยญั ทงั้ หลายมกี ารบชู าไฟเปน หลกั สาวติ ตฉิ นั ทเ ปน ยอดแหง ฉนั ทศาสตร พระราชาเปน ประมขุ แหง มวลมนษุ ย มหาสมทุ รเปน เจา แหง แมน ้ำทกุ สาย ดวงจนั ทรด เู ดน เปน สงา แหง ดาวนกั ษตั รทง้ั หลาย ดวงอาทติ ยเ ปน แมแ สง แรงกลา แหง สง่ิ ทมี่ แี สงรอ นทง้ั หลาย (ฉนั ใด) พระสงฆก ฉ็ นั นนั้ เปน ผนู ำของเหลา ทายกผูหวังบุญบำเพ็ญทาน พวกเราจกั กลา วคาถาธรรมภาษติ อนั แสดงอานสิ งสก ารถวายทานตามกาล ใหฟ ง ขอทายกผตู อ งการบญุ ทง้ั หลายจงตงั้ ใจฟง คาถาธรรมภาษติ เหลา นนั้ เถดิ . กาลทานสตุ ตคาถา บทอนโุ มทนากาลทาน (เชน งานถวายผา กฐนิ เปน ตน ) กาเล ททนฺติ สปฺญา วทฺู วีตมจฺฉรา กาเลน ทินฺนํ อริเยสุ อุชุภูเตสุ ตาทิสุ วิปฺปสนฺนมนา ตสฺส วิปุลา โหติ ทกฺขิณา. เย ตตฺถ อนุโมทนฺติ เวยฺยาวจฺจํ กโรนฺติ วา น เตน ทกฺขิณา โอนา เตป ปุฺญสฺส ภาคิโน. ตสฺมา ทเท อปฺปฏิวานจิตฺโต ยตฺถ ทินฺนํ มหปฺผลํ ปุฺญานิ ปรโลกสฺมึ ปติฏฐา โหนฺติ ปาณินนฺติ. * ถา ใชว า นำบทอนโุ มทนาวหิ ารทาน หรอื การถวายกฏุ วิ หิ าร เปลย่ี นเปน วหิ ารทานปปฺ ทปี ก า

๒๕๕๓] บทสวดอนุโมทนาวิธี 129 ทายกทง้ั หลายเหลา ใดเปน ผมู ปี ญ ญา ฉลาดในการใชถ อ ยคำ ปราศจาก ความตระหนี่ มใี จเลอ่ื มใสแลว ในพระอรยิ สงฆท งั้ หลายผซู อ่ื ตรงคงท่ี บรจิ าคทาน ทำใหเปนของที่ตนถวายโดยกาลทานนิยม (กำหนดเวลาถวาย) ในกาลสมัย ทกั ษณิ าทานของทายกนนั้ ยอ มมผี ลไพบลู ย ชนท้ังหลายเหลาใดอนุโมทนาหรือชวยทำการขวนขวายในกาลทานนั้น ทกั ษณิ าทานกไ็ มบ กพรอ งไปดว ยเลย (มผี ลไพบลู ยเ ชน กนั ) ชนทง้ั หลายเหลา นน้ั ยอ มเปน ผมู สี ว นแหง บญุ นน้ั ดว ย เพราะเหตนุ น้ั บคุ คลควรเปน ผมู จี ติ ไมท อ ถอย ถวายทานในพระอรยิ สงฆ ซงึ่ เปน ทท่ี ถ่ี วายแลว มผี ลมาก (เพราะวา ) บญุ ทง้ั หลายยอ มเปน ทพ่ี งึ่ อาศยั ของ สตั วท งั้ หลายในปรโลก ฉะนแ้ี ล. วิหารทานคาถา บทอนโุ มทนาการถวายเสนาสนะทอ่ี ยอู าศยั สีตํ อุณฺหํ ปฏิหนฺติ ตโต วาฬมิคานิ จ สิรึสเป จ มกเส ตโต วาตาตโป โฆโร สิสิเร จาป วุฏฐิโย สฺชาโต ปฏิหฺญติ. เลณตฺถฺจ สุขตฺถฺจ ฌายิตุํ จ วิปสฺสิตํุ วิหารทานํ สงฺฆสฺส อคฺคํ พุทฺเธหิ วณฺณิตํ. ตสฺมา หิ ปณฺฑิโต โปโส สมฺปสฺสํ อตฺถมตฺตโน วิหาเร การเย รมฺเม วาสเยตฺถ พหุสฺสุเต. เตสํ อนฺนฺจ ปานฺจ วตฺถเสนาสนานิ จ ทเทยฺย อุชุภูเตสุ วิปฺปสนฺเนน เจตสา. เต ตสฺส ธมฺมํ เทเสนฺติ สพฺพทุกฺขาปนูทนํ ยํ โส ธมฺมมิธฺญาย ปรินิพฺพาตฺยนาสโวติ. เสนาสนะยอ มปอ งกนั ความเยน็ ความรอ น และสตั วร า ยทง้ั หลาย พวกงู พวกยงุ และฝนทตี่ กในสสิ ริ ฤดู นอกจากนน้ั ลมแรงและแดดทแี่ ผดเผาซง่ึ เกดิ ขน้ึ แลว ยอ มถกู บงั ใหบ รรเทาลงได

130 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. การถวายวหิ ารทอี่ ยอู าศยั แดพ ระสงฆเ พอ่ื เปน ทเี่ รน อยู เพอื่ ความสะดวก เพ่ือบำเพ็ญฌานสมาธิ และเพ่ือบำเพ็ญวิปสสนา พระพุทธเจาทั้งหลายทรง สรรเสรญิ วา เปน อคั รทาน (การถวายทดี่ เี ลศิ ) เพราะฉะนน้ั แล คนทด่ี ำเนนิ ชวี ติ ดว ยปญ ญา เมอื่ เลง็ เหน็ ประโยชนส ขุ ของตน พึงสรางวิหารอันรมรื่น (แลวถวาย)ใหภิกษุทั้งหลายผูเปนพหูสูตอยู บำเพญ็ สมณธรรมเถดิ อนงึ่ พงึ ถวายขา ว นำ้ ดมื่ ผา และเสนาสนะแกท า นเหลา นน้ั ดว ยใจ ทเ่ี ลอื่ มใสในทา นเหลา นน้ั ผซู อื่ ตรงคงที่ ทานเหลานั้นยอมแสดงธรรมอันเปนเคร่ืองบรรเทาทุกขทั้งปวงแกทายก ผถู วายนนั้ ซง่ึ เปน เหตใุ หเ ขาไดร แู จง ธรรมในโลกนแ้ี ลว ยอ มทำตนใหห มดอาสวะ ปรนิ พิ พานไดใ นทสี่ ดุ ฉะนแ้ี ล. เทวตาทสิ สทกั ขณิ านโุ มทนาคาถา บทอนโุ มทนางานขนึ้ บา นใหม เปด รา น มงคลสมรสเปน ตน ยสฺมึ ปเทเส กปฺเปติ วาสํ ปณฺฑิตชาติโย สีลวนฺเตตฺถ โภเชตฺวา สฺญเต พฺรหฺมจาริโน. ยา ตตฺถ เทวตา อาสํุ ตาสํ ทกฺขิณมาทิเส ตา ปูชิตา ปูชยนฺติ มานิตา มานยนฺติ นํ. ตโต นํ อนุกมฺปนฺติ มาตา ปุตฺตํว โอรสํ เทวตานุกมฺปโต โปโส สทา ภทฺรานิ ปสฺสติ. ชนชาตบิ ณั ฑติ สำเรจ็ การอยใู นภมู ปิ ระเทศใด พงึ เชอื้ เชญิ เหลา ทา นผมู ศี ลี สำรวมระวงั เครง ครดั ประพฤตพิ รหมจรรย มาเลย้ี งอาหารในภมู ปิ ระเทศนนั้ เทวดาเหลาใดสถิตประจำอยูในภูมิประเทศน้ัน ก็ควรอุทิศทักษิณาทาน ใหเทวดาเหลานั้นดวย เพราะเทวดาเหลาน้ันท่ีเขาบูชาแลวยอมบูชาเขาตอบ ทเี่ ขานบั ถอื แลว ยอ มนบั ถอื เขาตอบ นอกจากนนั้ เทวดาเหลา นนั้ ยอ มอนเุ คราะหเ อน็ ดเู ขาประหนง่ึ มารดาทะนุ ถนอมบตุ รนอ ยทเี่ กดิ จากเลอื ดเนอ้ื เชอื้ ไขของตน คนทไี่ ดร บั การอนเุ คราะหเ อน็ ดู จากเทวดาแลว ยอ มประสบพบเหน็ แตส ง่ิ ทเ่ี จรญิ ดงี ามตลอดไป

๒๕๕๓] บทสวดอนุโมทนาวิธี 131 เทวตาภิสัมมันตนคาถา บทสวดขอใหเทพคุมครองเจาภาพ สวดตอเน่ืองจากบทที่แลว ยานีธ ภูตานิ สมาคตานิ ภุมฺมานิ วา ยานิ ว อนฺตลิกฺเข สพฺเพว ภูตา สุมนา ภวนฺตุ อโถป สกฺกจฺจ สุณนฺตุ ภาสิตํ. สุภาสิตํ กิฺจิป โว ภเณมุ ปุฺเญ สตุปฺปาทกรํ อปาปํ ธมฺมูปเทสํ อนุการกานํ ตสฺมา หิ ภูตานิ สเมนฺตุ สพฺเพ. เมตฺตํ กโรถ มานุสิยา ปชาย ภูเตสุ พาฬฺหํ กตภตฺติกาย ทิวา จ รตฺโต จ หรนฺติ เย พลึ ปจฺโจปการํ อภิกงฺขมานา. เต โข มนุสฺสา ตนุกานุภาวา ภูตา วิเสเสน มหิทฺธิกา จ อทิสฺสมานา มนุเชหิ ญาตา ตสฺมา หิ เน รกฺขถ อปฺปมตฺตา. ขอเหลา เทวดาทสี่ ถติ ณ ภาคพน้ื กด็ ี ทส่ี ถติ ณ อากาศกลางเวหากด็ ี ซง่ึ มา ประชมุ พรอ มกนั แลว ในทนี่ ี้ ทงั้ หมดทงั้ สน้ิ จงมจี ติ โสมนสั และจงฟง ธรรมภาษติ โดย เคารพเถดิ พวกเราเหลา พระสงฆจ ะกลา วไมธ รรมภาษติ อนั ดงี ามบางบทบางประการแก ทา นทง้ั หลาย ซง่ึ เปน เครอื่ งเตอื นสตใิ นการทำบญุ ไมเ ปน ภาษติ ทชี่ ว่ั รา ย เปน อบุ ายเครอ่ื งแนะนำอนั ประกอบดว ยธรรมแกพ วกคนทก่ี ระทำตาม เพราะฉะนนั้ แล ขอเทวดาท้ังหลายทั้งปวงจงฟงเถิด ขอทานทั้งหลายจงทำไมตรีจิตกับประชากรมนุษยท่ีกระทำความภักดี อยา งมนั่ คงตอ พวกเทวดา ซงึ่ พวกเขาเมอื่ มงุ หวงั การทำตอบแทนจงึ ทำพลกี รรม ทง้ั กลางวนั และกลางคนื

132 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. พวกมนษุ ยเ หลา นนั้ เปน ผมู อี านภุ าพนอ ย ผดิ แผกแตกตา งกบั พวกเทวดา ทล่ี ว นแตเ ปน ผมู ฤี ทธานภุ าพมาก มกี ายทพิ ยท ม่ี องไมเ หน็ แตพ วกมนษุ ยก ร็ จู กั เพราะฉะนน้ั ขอพวกทา นทง้ั หลายจงอยา ประมาทพลงั้ เผลอรกั ษาคมุ ครองพวก มนษุ ยน นั้ ดว ยเถดิ . โภชนานุโมทนาคาถา บทอนุโมทนาการถวายอาหาร อายุโท พลโท ธีโร วณฺณโท ปฏิภาณโท สุขสฺส ทาตา เมธาวี สุขํ โส อธิคจฺฉติ. อายุํ ทตฺวา พลํ วณฺณํ สุขฺจ ปฏิภาณโท ทีฆายุ ยสวา โหติ ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชตีติ. ธรี ชนผมู ปี ญ ญา ใหอ ายุ ใหก ำลงั ใหว รรณะ ใหป ฏภิ าณ ใหค วามสขุ ธรี ชนผนู นั้ ยอ มประสบความสขุ บคุ คลครน้ั ใหอ ายุ วรรณะ สขุ ะ พละ และปฏภิ าณแลว ไปบงั เกดิ ในทใ่ี ดๆ ยอ มมอี ายยุ นื มยี ศในทนี่ น้ั ๆ ฉะนแ้ี ล. อาทยิ สตุ ตคาถา บทอนุโมทนาเจริญศรัทธาเจาภาพ ภุตฺตา โภคา ภตา ภจฺจา วิติณฺณา อปทาสุ เม อุทฺธคฺคา ทกฺขิณา ทินฺนา อโถ ปฺจพลี กตา อุปฏฐิตา สีลวนฺโต สฺญตา พฺรหฺมจาริโน. ยทตฺถํ โภคมิจฺเฉยฺย ปณฺฑิโต ฆรมาวสํ โส เม อตฺโถ อนุปฺปตฺโต กตํ อนนุตาปยํ. เอตํ อนุสฺสรํ มจฺโจ อริยธมฺเม ฐิโต นโร อิเธว นํ ปสํสนฺติ เปจฺจ สคฺเค ปโมทตีติ.

๒๕๕๓] บทสวดอนุโมทนาวิธี 133 โภคะทง้ั หลายเราไดบ รโิ ภคแลว บคุ คลทงั้ หลายทคี่ วรเลยี้ งเราเลยี้ งแลว อนั ตรายทงั้ หลายเราไดข า มพน ไปแลว ทกั ษณิ าทเ่ี จรญิ ผลเราไดใ หแ ลว อนงึ่ พลกี รรม ๕ อยา ง เราไดท ำแลว ทา นผมู ศี ลี สำรวมระวงั เครง ครดั ประพฤติ พรหมจรรย เราไดอ ปุ ถมั ภบ ำรงุ แลว บณั ฑติ ผคู รองเรอื นปรารถนาโภคะเพอื่ ประโยชนอ นั ใด ประโยชนน น้ั เราได บรรลแุ ลว โดยลำดบั กรรมดที ไ่ี มน ำความเดอื ดรอ นมาใหภ ายหลงั เราไดท ำแลว นรชนผจู ะตอ งตายเมอ่ื หวนระลกึ คณุ ดงั กลา วมานอี้ ยู ยอ มเปน ผตู งั้ อยใู น อรยิ ธรรม เทวดาและมนษุ ยท งั้ หลายยอ มสรรเสรญิ นรชนนน้ั ในโลกนี้ นรชนนนั้ ละจากโลกนไ้ี ปแลว ยอ มเสวยสขุ ในสรวงสวรรค ฉะนแ้ี ลว อคั คปั ปสาทสตุ ตคาถา บทอนุโมทนาทานพิเศษ อคฺคโต เว ปสนฺนานํ อคฺคํ ธมฺมํ วิชานตํ อคฺเค พุทฺเธ ปสนฺนานํ ทกฺขิเณยฺเย อนุตฺตเร. อคฺเค ธมฺเม ปสนฺนานํ วิราคูปสเม สุเข อคฺเค สงฺเฆ ปสนฺนานํ ปุฺญกฺเขตฺเต อนุตฺตเร. อคฺคสฺมึ ทานํ ททตํ อคฺคํ ปุฺญํ ปวฑฺฒติ อคฺคํ อายุ จ วณฺโณ จ ยโส กิตฺติ สุขํ พลํ. อคฺคสฺส ทาตา เมธาวี อคฺคธมฺมสมาหิโต เทวภูโต มนุสฺโส วา อคฺคปฺปตฺโต ปโมทตีติ. เมอ่ื บคุ คลรแู จง ธรรมทเี่ ลศิ เลอ่ื มใสแลว โดยความเปน สง่ิ ทเ่ี ลศิ เลอ่ื มใสแลว ในพระพทุ ธเจา ผทู รงล้ำเลศิ ผทู รงเปน ยอดพระทกั ขไิ ณยบคุ ล เลอ่ื มใสแลว ในพระธรรมทเ่ี ลศิ อนั เปน ธรรมปราศจากราคะสงบระงบั กเิ ลส และเปน สขุ เลอื่ มใสแลว ในพระสงฆผ เู ลศิ ทเี่ ปน นาบญุ ชน้ั เยย่ี ม บคุ คลนนั้ ถวายทานในพระรตั นตรยั ทด่ี เี ลศิ อยู บญุ ทเ่ี ลศิ ยอ มเจรญิ แกเ ขา ทงั้ อายุ วรรณะ ยศ ชอ่ื เสยี งเกยี รตคิ ณุ ความสขุ และพละกำลงั ทเี่ ลศิ กเ็ จรญิ ไปดวย

134 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. บคุ คลผมู ปี ญ ญา ชอบใหส ง่ิ ทเ่ี ลศิ มจี ติ มน่ั คงในธรรมทดี่ เี ลศิ จะไปเกดิ เปน เทวดาหรอื เปน มนษุ ยก ต็ าม ยอ มถงึ ความเปน ผเู ลศิ เพลดิ เพลนิ เจรญิ ใจอยู ฉะนแ้ี ล. ทานานุโมทนาคาถา บทอนุโมทนาการถวายทานททั่วไป อนฺนํ ปานํ วตฺถํ ยานํ มาลา คนฺธํ วิเลปนํ เสยฺยาวสถํ ปทีเปยฺยํ ทานวตฺถู อิเม ทส. อนฺนโท พลโท โหติ วตฺถโท โหติ วณฺณโท ยานโท สุขโท โหติ ทีปโท โหติ จกฺขุโท. มนาปทายี ลภเต มนาปํ อคฺคสฺส ทาตา ลภเต ปุนคฺคํ วรสฺส ทาตา วรลาภิ โหติ เสฏฐนฺทโท เสฏฐมุเปติ ฐานํ. อคฺคทายี วรทายี เสฺฏฐทายี จ โย นโร ทีฆายุ ยสวา โหติ ยตฺถ ยตฺถูปปชฺชตีติ. เอเตน สจฺจวชฺเชน สุวตฺถิ โหตุ สพฺพทา อาโรคิยสุขฺเจว กุสลฺจ อนามยํ. สิทฺธมตฺถุ สิทฺธมตฺถุ สิทฺธมตฺถุ อิทํ ผลํ เอตสฺมึ รตนตฺตยสฺมึ สมฺปสาทนเจตโส. ทานวตั ถุ ๑๐ อยา งเหลา น้ี คอื ขา ว น้ำ ผา ยานพาหนะ พวงดอกไม เครอ่ื งหอม เครอื่ งลบู ไล ทน่ี อน ทพี่ กั อาศยั เครอ่ื งประทปี ผใู หข า วชอื่ วา ใหก ำลงั ผใู หผ า ชอ่ื วา ใหว รรณะ ผใู หย านพาหนะชอื่ วา ให ความสขุ ผใู หป ระทปี ชอื่ วา ใหจ กั ษุ ผใู หข องทพ่ี อใจยอ มไดข องทพ่ี อใจ ผใู หส งิ่ ของทเี่ ลศิ ยอ มไดส งิ่ ของทเ่ี ลศิ ตอบ ผใู หส งิ่ ทดี่ ยี อ มเปน ผไู ดร บั สง่ิ ทดี่ ี ผใู หฐ านะอนั ประเสรฐิ ยอ มเขา ถงึ ฐานะอนั ประเสรฐิ

๒๕๕๓] บทสวดอนุโมทนาวิธี 135 นรชนใดใหส งิ่ ของทเี่ ลศิ ใหส ง่ิ ของทด่ี ี และใหส งิ่ ของทป่ี ระเสรฐิ อยปู ระจำ นรชนนนั้ ยอ มเปน ผมู อี ายยุ นื มยี ศในทท่ี บ่ี งั เกดิ ฉะนแ้ี ล ดว ยสจั วาจานี้ ขอความสวสั ดี ความสขุ ทเี่ กดิ จากความไมม โี รค และ อนามยั ทด่ี จี งมี (แกท า นทง้ั หลาย) ตลอดกาลเทอญ ขอผลแหง จติ อนั เลอื่ มใสในพระรตั นตรยั นน้ี ้ี จงเปน ผลสำเรจ็ จงเปน ผล สำเรจ็ จงเปน ผลสำเรจ็ . ตโิ รกฑุ ฑกณั ฑคาถา บทสวดอนุโมทนาในพิธีทำบุญงานอวมงคล ติโรกุฑฺเฑสุ ติฏฐนฺติ สนฺธิสิงฺฆาฏเกสุ จ ทฺวารพาหาสุ ติฏฐนฺติ อาคนฺตฺวาน สกํ ฆรํ. ปหุเต อนฺนปานมฺหิ ขชฺชโภชฺเช อุปฏฐิเต น เตสํ โกจิ สรติ สตฺตานํ กมฺมปจฺจยา. เอวํ ททนฺติ ญาตีนํ เย โหนฺติ อนุกมฺปกา สุจึ ปณีตํ กาเลน กปฺปยํ ปานโภชนํ. อิทํ โว ญาตีนํ โหตุ สุขิตา โหนฺตุ ญาตโย เต จ ตตฺถ สมาคนฺตฺวา ญาติเปตา สมาคตา. ปหุเต อนฺนปานมฺหิ สกฺกจฺจํ อนุโมทเร จิรํ ชีวนฺตุ โน ญาตี เยสํ เหตุ ลภาม เส. อมฺหากฺจ กตา ปูชา ทายกา จ อนิปฺผลา น หิ ตตฺถ กสิ อตฺถิ โครกฺเขตฺถ น วิชฺชติ. วณิชฺชา ตาทิสี นตฺถิ หิรฺเญน กยากยํ อิโต ทินฺเนน ยาเปนฺติ เปตา กาลกตา ตหึ. อุณฺณเต อุทกํ วุฏฐํ ยถา นินฺนํ ปวตฺตติ เอวเมว อิโต ทินฺนํ เปตานํ อุปกปฺปติ. ยถา วาริวหา ปูรา ปริปูเรนฺติ สาครํ เอวเมว อิโต ทินฺนํ เปตานํ อุปกปฺปติ.

136 บททำวัตร-สวดมนต (แปล) [ฉบบั พศ. อทาสิ เม อกาสิ เม ญาติมิตฺตา สขา จ เม เปตานํ ทกฺขิณํ ทชฺชา ปุพฺเพ กตมนุสฺสรํ. น หิ รุณฺณํ วา โสโก วา ยาวฺญา ปริเทวนา น ตํ เปตานมตฺถาย เอวํ ติฏฐนฺติ ญาตโย. อยฺจ โข ทกฺขิณา ทินฺนา สงฺฆมฺหิ สุปติฏฐิตา ทีฆรตฺตํ หิตายสฺส ฐานโส อุปกปฺปติ. โส ญาติธมฺโม จ อยํ นิทสฺสิโต เปตาน ปูชา จ กตา อุฬารา พลฺจ ภิกฺขูนมนุปฺปทินฺนํ ตุมฺเหหิ ปุฺญํ ปสุตํ อนปฺปกนฺติ. ฝูงเปรตมาสูเรือนของตน ยืนอยูภายนอกฝาเรือนบาง ณ ทางส่ีแพรง และทางสามแพรง บา ง ใกลบ านประตบู า ง คร้ันเม่ือขาวและนำ้ ของเค้ียวและของบริโภคเปนอันมาก ต้ังไวแลว ญาตไิ ร ๆ ของเปรตเหลา นนั้ ระลกึ ไมไ ด เพราะกรรมของสตั วท งั้ หลายเปน ปจ จยั ชนเหลา ใดเปน ผเู อน็ ดู ชนเหลา นน้ั ยอ มใหน ้ำควรดมื่ และโภชนะอนั สะอาด ประณตี เปน ของควร(อทุ ศิ )เพอ่ื ญาตทิ ง้ั หลาย อยา งนว้ี า ทานนจ้ี งถงึ แกญ าตทิ งั้ หลาย ขอญาตทิ ง้ั หลายจงเปน สขุ เถดิ และพวกญาติ ผลู ะโลกนไ้ี ปแลว เหลา นน้ั พรอ มกนั มาประชมุ ในสถานทใี่ หท านนนั้ อนโุ มทนาโดยเคารพในขา วและน้ำเปน อนั มากกวา เราทง้ั หลายไดส มบตั ิ เชน นเี้ พราะญาตเิ หลา ใด ขอญาตเิ หลา นน้ั ของพวกเรา จงเปน อยนู านเถดิ บูชาอันทายกท้ังหลายทำแลวแกเราทั้งหลาย และทายกทั้งหลายก็หา ไรผ ลไม อนั ทจ่ี รงิ ในเปรตวสิ ยั นนั้ ไมม กี สกิ รรม ไมม โี ครกั ขกรรม ไมม กี ารคา ขายเชน นน้ั ไมม กี ารแลกเปลยี่ นดว ยเงนิ ผทู ำกาลกริ ยิ าละไป แลว ยอ มยงั อตั ภาพใหเ ปน ไปในเปรตวสิ ยั นน้ั ดว ยทานทญ่ี าตใิ หแ ลว ในโลกนี้ นำ้ ฝนตกลงในท่ีดอนยอมไหลไปสูที่ลุม ฉันใด ทานที่ทายกใหแลวแต มนษุ ยโลกนย้ี อ มสำเรจ็ แกเ ปรตทง้ั หลาย ฉนั นนั้ หว งนำ้ เตม็ ดว ยนำ้ ยอ มยงั มหาสมทุ รใหเ ตม็ เปย ม ฉนั ใด ทานทที่ ายกให แลว แตม นษุ ยโลกนย้ี อ มสำเรจ็ แกเ ปรตทงั้ หลาย ฉนั นน้ั