(ก) ^ ^-''' 0 เฝลขนปากสวกน็นง่ายง่าย ฑยอนึงไกอ?ยาย'ไนนาคศ^ท มอรรถรขคามกร-แส ท่านแปสวาไมกร*ทำขา!! ท่าน?งากเขามาให้เหนเขนนามสาภแก,ผอIเสมยท นามซอ วานาคจงปรากฏเหนกํงน ท่อผภกกศร0ท่ซิาแท่?งฅรกกร!]งคามกร3แสพทโซิวาท วาเราท่านจะไคชาฅเย1นมนษขนสกขาก อนิงเขนมนนขนมอายมากเขนอนจ?ง์ เกก มาทหลงนกลยฅายก่อน ย่อมเสวยทกขรอนเวทนา อนงท่เกกมาทขพระพท'ธศาสนาน กแสนขาก ถ4เกกไกหล'าขซาฅิมากมกว่างเฝล่า แสนขากเจขวนะเ?าผใจยฌ อนงท่านผู้เขนเนอหน่อพทซิางกรมสามอย่าง คอยญญุาซิกะผทรงสรางพระโพซิญาณ น่นน่ยไก สอสงไขยแสนกล?]โกยสงเกก พระศริทซิาซิกะน'นกว่เศนปานกลาง มพระยารมน0นกวางขวางขิงขนไฝ นโ]ไกโฟกอสงไขยแสนกล!] พระว่ริขาซิกะน่น เยนอย่างยง กว่าจะพรโมกโขพระสมคงสขารเมศ พระพทซิฐกาสงเกคกาหนก,ไว้ ว,าสิยหกอสงไขยแสนกลฝ พทซิภมิยารมท่านทงสามพระองคนํ๋นเนินนานถ'นพขงน 1งใก้สำเรจแก,พระศรสรรเพ-ชกาญาณ ทรงสรางพระขารมนนณินนาน เราท่าน จงไก2พานพขฝระสยสม ท่อนาคเอ่ย ยารม1ของท่อไคอ่ขรมมามากแลโ อารมณท่อจะ ผ่องแท่ว ยนกนวก— ร0กใคร่ในขรรพชา ฝงสกวเกํกมาในโลกนิ ยากแใาท'ระไห เห็นอานิสงส ในกระแส!นกขไเขารม่กไยฅณหาโลกํยกามสงโขก มกมไไปกไยกาม สนท ยากท'?ะดงอารมณ์1ใหํเหหนห่างกร:เกน ปลงลงให้เห็นทุกขงอนิรรงอน พ่อนาคเอ่ย พ่อสประกอบดไยวม่ง์สาญาณสมฝยฅ อา'?นำกนให้ลุ่ยหลุดออกฑกภพ ยฌพ่อนเลิศลยล'วงยกคลในโลกา ว'นพรุ่งนพ่อระไก,ย่รรพชาเขไในมหาชุโขสถ อปสมยทเย็นสมมุค’สงฆ์, นโเว่าเย็นหน่อเน่อเชออริยวงศชโนรส รงร้กํษาสกขายท พ่ออย่าประมาท รงก2ง์อย่ในโอวาทพระอุยชณาย็ ส'าสงสํย์ในสิกขา'?งไฅ่ถาม สงใก ทหไมปรามพ่ออย่ากหมิน อนสมณะนมศลเย่นอาภรณ์ถง'?ะเอาเกรองอลงกรณ์ แก2ว^เก2า^เนาวรตน เย็นเกร้องประกขสำหรยร่กรพรรกิพ่เศษศร เกร้องประกยของ กมารกมาร้ทเคยทรง คอปะวะหลํ่ากำไลวงสร้อยสงวาล ถากนแก,เกินกาลเอามา ประก'ยกาย เหล่าโลกทง์หลายไม่เห็นเหมาะ ระพากนํขมเยาะแยมสำรวล ว่า อาภรณนไม่ก่ควรก'ยกนทรง สลํ อาภรณ์ เสํฏฺรู ศลน่แลตามแต่ระประคโ)ลงไม่
๘๘ เลอกหนำ ถงเก็กหน่ฆแก่'ชราประการ'ใก กำรำษาศลพระชินวรไว้ไห้กงา ท่องในขาทยทพุท'ธฎกา กุลยตรทขาช'ในพระศาสนาเหมอนด่าเร่า มแฅ่ประเสริฐ' ไม่ร้เศราเพราะศลเมนอาย ท่านทล่วงล-6รรม’วิเศษ เขำสู่ศรำกประเทศมหานิพพาน ย่อมชำระสํนืกานให้ผ่องผก ทรงศลยรสูทชิไว้ทํ้งั้แก่เกม มรรกผลรงเหิมเติมท ทลำ พ่อรงรำนงตงั้ปฏิย้ฅิฅามเยยงอย่างอย่ากุเยา ระไห้เข่นนิส่ยของเราไปภ อนงเล่าพระอุย'ชฌายะพ่ออย่าละเอาเยึนภารธระพุกเ'ชำกา สิงใกท่ท่านระกระทำพ่ ชำขกระทำแทน กายพระคุณพ่อสกแสนเหลอท่าะพรรณนา ท่านเข่นผู้ไห้ส ยรรพชาอปสมยฑ ท่ว์พ่อรึงไกเยนหน่อเนอเชอชํโนรสอรยมฺนํ พ่อรงตง?ฅกฅเว ทกแทนสนองคุณยคามารกายํงึเกกเกศ กำยขรรพชาเพศนิใหญ่หลวง กุศลสรา ทง์ปวงไหนระเท่ยมเท่า กำยพระคุณพระมารกาเร่านิสุกแสน เหล่ายกกลทุ ย่อมกุแคลน ถอกำปร่าปราว'าคฌพระยิกานํนั้ยสิย ส่วนคุณพระมารกานยกหย แท่สิยสอง กำอนนไม่กุกกํองในพุทชฎกา ในมงกลท่ปนินนท่านว่าไว*เหมาะหมก ว่าคุณพระมารกาหากำหนกฑสุกมให้ ระเอากินแลพาอากาศเมรุไกรมาเท่ยมเ พระคุณท่านก็ยงใหญ่ไม่เปรยยไห้ ระแย่งออกไปเข่นสิยหก กำระห มารกาแท่กงส่วน มาช่ำกยกินพาอากาศเมรุราชลำนอ่นัใหญ่หลวง พระคณท่ หนำ]หน่วงแสนทว (1@น) เหตุกำนน สมเดรพระชินสิห์ศาสดารารย่ รงเสกิำส่สถานกาวกง พ่ภพ ทรงปรารภระสนองคุณพระมารกา รงยำพระยฌูญาทรงสอดส่อง สินทํ้งั แห่งห้องพระไตรขฎก ร็งหยิยยกเอาคุณพระสูตรพระวินำทง์สอง ขนเยืนท่ย เกยงคุณพระสูตรพระวินยนนกเยืยงเขากว่าคุณพระชนนิ แต่คุณพระอภชิรรมเรึกก่ำภ นนกพอเพยงเสมอกำ พระองกํร้งเทศนาพระอภิป็รรมทางปรผำถ โปรกพระมารก และเทวฝริย่ำให้แสนโกฏิรำรวาล องกสมเกรพระศาสการารยืรงพนหนของพร;พ มารกา พ่อนากเอ'ข พ่อรงตรกตรองควยฝรชาให้หนำแน่น พระกณของมารกาท่านมาก สุกแสนถงเพยงน เท่อเรำ1ไกยวซเย1น'ชเชอภิกขุศากยยฺฅร1ในศาสนาก'ไห้ซอว่าสนดูง กณผระมารกาใปกร5งั้หนง แต่ยงหากงพระคุณไม่ แต่!ท่อใกพ่อม?ตเลอมใสกำยก
เพทร อุฅส่าหเส่าเริยนพร:ไตริยโเก แลวัพ่อรงหยิขขกเปึร'ขวัปรนนิยฅมาอธิยายแรวัร่ก ให้ท่านเข'าใร แลวัทรมานให้ท่านเลิอมใสยินกน์ก ตํงอย่ในทางอฏรู'งคิกมรรคท อรยประเพ•ณ พ่อรงร;พนหนของพร;มารกา พ่อนาคเอ่ยยวชอย่ในพร;ศาสนานสกยาก กวัยสิกขายทนนมมากถงสองรวัยยสิขเร็ก ล่านำ1ใ'?นนไม,ชามเซ็กหมน!]ฎยํฅไก'กาม พุทจฎกา ก็ร'กไค้ชิป็ว่าเขีนรากแกวัในพร;ศาสนาอํนึปร;เสริรูสุกหายาก ถงผม้ ศรทจามากรกถวายยรร'ยทานแก่พร;ศาสการารย แลพระอรหํนืค้ อานสงสเย1นเอนก อนํนึตไม่น์ขไค้ พระพุทชฎกาโปรกปร;ทานไว้ว่า เขนชาผสยชาไม่สุวเศษ อ'นรกษา ศลสมณเพศให้ผ่องใส ฅามก่รพร;'ว่นขัน1)ว่าเข1นหน่อเนอเชออรยางศ''' นแหล: อานิสงส่นํ้นั้หนกหนา ริกไค้ชิขิว่าเย1นปฎิยฅิยชาอนลำเลศ พ่อนากเอ่ยพ่อรงมนสิการ กำหนกเถกอย'าทวัแท กำหนกสติตงให้แน่วแน่วางอารมณข่มเสยชิงขาฝฃึรรม พ่อรง หน่วงเอาอานิสงส่ในยรรพ'ชากรรมตามอริยปร:เพณ ให้โท’ขนสามฑคฆวังอายซข ๆ ) กึริศริศุภวารมหามหติ เทวกามนุษขเอกเกริกนิสนน ร;อ่ฌฺเชิญ ยายศรฑํ้งั้สามชํ่นอนอกมงาม โลกสมมุติตามพ่จในไตรเพทท่ศาปาโมกขส่งเกฅ พร;สเมรุราช ทวัวสห่มขค้พรหมาปร:สาทประสิทธิไว้สำหรยมงคลการ นายช่างผั ชำนาญร้งกร;ทำการเขนท'วงฑ กร;ทำก’วัยตองฅานิเข1นกระรง เสิยยไม้กลํก์ร'กฅ งามส;อาก กายกลวัยคากเขนทวังไม้ เหนิยแนมใส่สุมามาลย งามตระการกเฉิดฉาย มยราาลณารายชเIารงิยชง.าปนราะญกยส-นทย-ากนไมแ่ำกริ;โรรยูร1ป*สิ-ตว/ยกลึรวอข่ขมรร;่ละสกออคสสแํลลยอึสอปเรอะข^สมมสเ;สอิายยก งามระเขยยแขย เหมราช ร่อนรารำลงเล่นนาในชลจ เทพประนมมองกแอ่นอก รูปสิงห้สํฅวอ'ศวรา ฝงคซาเชิง ชนเชิยว ธุณรุทเก็ยวกนรนาง พร;รามรวังแรมสกา ยกพลมาทำสงคราม เมริคาม พร;รถหน ตามแก่ร;ม้รูปหลากหลาย ตามนิยายยุราณม ยายศริท่อย่างกนเหม้อ เราต่างกระทำกนมา'มุกว่นน พอเย1นทท่าไค้รกแรงใส่เกริองกระขายายศริ ล มกรยกริน ยอกขวัวขว่ญไข่ปอกใส่ ตองสามใยเอาแก่ก หุ้มขาขศริตามยราณ เคร้องตร:การ1ใส่ทุกสิง ล่าอย่างขิงลายเขผขำ เขยวรรนำอย่างกๆ หุ้มยายศริกงก เทยนช'’ยกามรกยชา เยนสง่างามตามวสย แว่นยกไว้ทงสามอ'น ยกในขนขอยขาวสาร
สำหรยการร;!วยนเฑยน ฆ;พราวเริขนใส่พานรอง ชอนเงินทองวาร!ร1ยงเรขย หาม ร;เขยยทุกสรอน ท่านริงให้อพ้อเชิญขวํญเร่านากหน่ออริยวงศ แต่ก่ขินขว'ญเร่าเกยล่มหลงส่วยโลกย่เถิดกำก่ก ย่อมอาล่ขัในสมยต สรรพอ'นอกม พระขาญเส่าเอ่ย เชิญมาเชยชมเกรองสมณขริชาร เขนตนว่าใฅรร้า ยริวารวิเศขสุดใ]ร;เสริรู' ยาฅรเหล็กเลิศสลํก์ลาย ย่ามก;พายกำหยแกง คอกส่ แย่งสายคมขำ กาใส่นำ!ครองถมยก เส่ออ่อนพก'?านนาชา ย่านถพ้ขผ่าน่าชมเช ขวํญ็เร่าเอ่ยอย่าหลงเล่น ในแนวหนองคดขิงล;หาน กามทองอารทโตรกไตร ม ชลใสใหลรินริน อ่กม'เล่นทอโนกาก แสนสะอากส่วยถาชิาร เข่นทลงสรงสนานใน นิเวศน ตำแหน่งนนักวิ'เศยแสนสนกถงเพ็ยงน กเย1นอนิ'?ร่งไม่ริรงกาล ร;ไ แก่นสารนนักหามไต้ เชิญขว'ญพ่อมาชมแส่วมณสสุกใสส;ขิาก ' กล่าวคอพร ศาสนาอนยริสทชิ เย้นโขคาพรรกุลขฅรขวชแส่วย่อมย่นด ขอเชิญขว่ญพ่ มาสถิตใ]ร;'?ำกาข นิราศโรคอนัฅรายทงใเวงหมก พ'ปิรงกำหน่กสติส่งือย่าเฅรึกเ ปุนทวเส วนพรุ่งนพ,อ'?;ยรรพชา รงร;ว”งีปิงกอาตมา'ให'ห่น่ก์แน่น ส่วยครํงนสุกแสน เหมอนสงคราม พ่อหมายมุ่งร;แข่ง'ขามรทุรโอ1ฆแอ'ง ขินเข่นเกา;แก่งกน มาเถิกภํข์คอหม่มารรลารด พ่อรงเอาสํทึชิ;ล'กษณ;ศรทยากวฅนเขนสำเภา เอาพ สตยฏิรู'านเร่าเขนรงกกก่กส่ายหมายโห่ตรง เอาพระสมาชิขินัมินิกงเข่นเสา สํม์ใ]ชํญืญ;เข่นสายโยงระยางแย่งยุก เอาสติตํงใหย่ริสุทชิเข่นทวนชิง อุกมลงเขนลำเล่ยง เอาพระเมตตาชรรมอนักล่าวเกสยงเข่นสรชาติโขชา รงร่กเอา พร;ยญญาเย้นพระขรรกแส่วฤทชิรณ ขรรกาชรรมทเขนกุศลรนั[ขนทหารแห่ เสิขง ระเยงเซ็งแซ่ทงชายขวา หนำหล้ง์ส่วนกวยโขชิาชิรรมสุรริต พ่ออย่าข มฅรติกหม่มาร ถงโทโสโมโห ระเข่นลมกาลเถิกเข่นยรรุขนั ระยำสำเภากปิศร่ทึชาของ พ่อนนให่หนัร;เพ็ก พ่อรงเอาพระขรรคแกวกอขิงกย้ญญานนต่ด์เต้กผ่าใส่ขากกวะเ ตามพร;โขกาพรรเชิอเช่นยำเพ็ญญาณ ' พ่อรงหน่วงเอาพระนิพพานเขนทฅํ้ พืช เยยงอย่างมในพร;ศาสนา ตนฺเตชสา ช่าพเราขออวยพรขวรมงคลอนัวเศน แห่งสมเดรพระพุทธิองกส่ทรงเกซอกุลโลการารย์ พระองคผรญพระขามารให้พ่ายแ
๑ พนาศหนายหน กวขพระสมฅงสยารม'เข่นโยธา ขอให้เรานาคนมิเกซา!!นเหิมอก ผ'}ญสรรพ-ขาศก'ให้สินสุค อนิงข!เพรพระสาริยกรองกอกรสาวก พระพุทธฎกายก พนเยองขวา ยงกวขพระยญฌูาอํน์ไวว่อา ผเข่นท่สองของพระส”ริเพ'ฌูฌ ขอให้พ่อ นาคไห้ครสรพระใฅรขคูกโกยริกถาร อนิงงะขอพรพระโมกคลลานกุ]าณทคยสาวก พระพุทธองกทรงยกขายชำย!]ทธิเกชา ซ2นิพร;สาวกในศาสนาไมถงสอง ผเยนท สองรององคพระพุทธองค์ ขอให้พ่อนากนงงเปร่องโปร่งปลอกห้วยเกชา ขาศก'ธอก ระอาใม่ทานทน อนิงงะ'ขอพรพระอานนทพุทธชิย’ฎราก พระพุทธองกกร*สสรรเสริญว่า ผากกํวยปริชา พระองคฅรสเทศนาฉํน์ใก พระอานนทก็ว่าไค้เหมิอนฉํนินนิ ขอใ ยกุกุาของพ่อนาคน’นงงม่นึกง เริยนริอย่าลมหลงในพระปริยก แกไขอริยายอรรถให้ ช'กซีก งงไกยอกกล่าวแก'สานก็ษย่สามเณร ชินงงะขอพรพระกสสปมหาเถรผเฒ่าใน พระศาสนา ทรงชนมพรรษารอยย่สิยยเปลาย ทท่านไค้ทำปฐมสงคายนาย1ในกรงก่อน ใหฒ่ระปริยกไกำาวรถำนถงว่นน ขอให้พ่อนากประกอยมิชนมายุ ให้กลอกล่วงลุถง ร่อยย, ทงํ๋ชราโรยอย่าไห้มิมายฑา ให้เข่นรากแกวสยพระศาสนาหน่อมน อนงง พรพระนมพล่อ่นลำเลิศ ลาภส’กการะประกอยเกกเข่นเนองนีฅข ไหลมาทงสทิศไม่ ขากสาย เหล่าโลกท2งหลายย่อมน'ยัถอ กดฅศ่ริเทกฅคยศก็เล่าลอระยอเส์ยง กนพ กระเกองย่อมนิยมมาอภิวนทนิยยชาไม'ริขาก ซอให้พ่อนาคผูใงปราชกุงงปรากฏ เยืน พระส่งฃราช!'ริองพระยศยิงยศคล ลาภส’กึการให้ไหลลนงนเหลอแหล่ ไหลมาก’ง กระแสนทธาร ทงศฤงคารขริวารงงมริเคง อาย วณฺโณ สขํ พล0 ขอเงริญพรธรรม ทง่ ๔. ทฆายงงเกกมิแก'ฅวเร่า วณณะให้ผ่องใสสง่างาม อริขทรพย่สมข้ฅคามส่ง งงงำเริกุ ให้!พลิกให้เผล่นในอริยายถ กำลิงยศอข่า'รหย่อน ไฟรากรอนอย่า ความทุกข์อย่าริให้ กวามไข็อย่าริม ให้ลนฒ่องเข’าสามท โห่ร่องเอาชย
บทที ๑๑ ม่ระเทณีแห่นาค เ ในการยวชนาคตามทีกล่าวมาในขทก่อน ขงไม่สนฑระแส(*1วามขอ■รเร นนทีเทียว ข'ง์มพิข้อนอ'นไม'สามารถระกล่าวไห้ในยทนน ควยปรารถนาระแยก กล่าวให้เขาใรความช'ดส่ก่หน่อย เรืองน'นคอเรืองการแห่นาค พชิแห่นาคนยงทากน อยู่เย1นปรกที ไม่ว่าในกรุงนอกกรง แห้ในทีซ'งไม่สู้ระสะกวกน่น เซ่นในกรุ ติง'*'งหวทเย1นต่น ก็ย่ง์นืขมทำก่นชิย่ อย่างนอยทีสกก็แห่เวขนโยสถ พอถง ’ ใ. 1 ใ1 0ใ 11 โขสถก็ส่งเรานากเข่าโยสถ ตอนนชลมนว่นวายมากเขยกก่นแออก ขติง'?ะส่งน ขางก็'*ะขอเกาะนากไย่ กสขสนอลหม่านสนกย่งนํก์ แต่พอเขติโขสถเสยไห้แลว หมกเรืองกนท' ระไกกล่าวถงฝระเพณแห'นาคก่อไป ท่านทีเกยพงเทศน่มหาซากผาแส่ว คงระย่ติรำไกว่าในคราวทีพระเวสสนกร ถูกประชาชน'ชาวสทีลงประชาติณฑ ทลใหพระเรากรุงสนฺเชโ!ลงพระราชอา เนรเทศเสยรากพระนครคราวนน แต่มประชาชนยางพวกยงอาล่ขรกพระเวสส'น์ครขิข่ รืงขาก'นตามส่งเสก็รพระเวสส'นกรก'โมากมายถ งขนากทีขคไห้ว่าแห่ก่นไปส่ง ในตอนทีทรงพนโทษแลติ เสก็รกลยเมองก็เหมอนก่น มประชาชน'ชาวเมองเซต พาก'นแห่ไฝรติแสก็รรนทีคพาม่ติผ่นอกเซ่นก่น์ การทีคนทงหลายไปไหนมาไหนในเรือง เกยวก'นมาก ๆ เราก็ม่กัเรืยกว่าแห่ก่น์ไปแห'กํน์มา ในการขวชนากของเราทีย่งน ทำกโเอยู่ทกว'นน ม่พิข้อย่างหนงเรืยกว่าแห่นาก พิข้ทำขวฌูนากก็ก พิข้แ ไม่ใซ่พิข้ทีรำเย1นระเวนเส่ยไม่ทำก็ไห้ เพราะ'ไม่'ใช่พิข้ทีเนองกวขวนํ ตามระเขยย เขนแต่เพยงขข้ย่ระกอยเขติมาเท'านน พชิแห่นากเขติชาปนในการยาจุ ไกอย่างไร ขอนมทางทีระสนนืษเานไดหลายทาง ในทางหนงปึารเก่กขนเนองต่ติ การไย่มาในยุคโขราณไม่สะกวกเหมอนเทียวน' ทางทีไปมาอานขืนระยะไกลติองผ่
๓ ขากงพงพี เทนทา4เปลขว ชิา7ม่ป็นืทรายควยก็}เารํ้าขหรบิอา7ผโรรผ-Vายค ซ,วง'ชงทรพขสมยกิ หรอท0าอ\"นฅราทแท่ชวคแล-ร่างกาย เพีอย่องก็นภยโเทราย กงกลาวแลวมใหเกกขน[มอเกินทา^ 7งรำก็องม่เพีชินร่วมพางไม่กั๊วข ม ยางฅามกาลงของผไ!] ข^นเรา7ะเหึนไค้7ากเร้องท!)รากฏในพระสฅรล่าง ๆ กล่าวกง การเคนทางของพ่อก็าและ!]ระซาชนก็วไ!] เม่อ7ะเค้นทางไกลผ่านทางฟลยว รำก็ ซกชวนพวกพ่อคาคายก็นไ!]คา!]ทๅฤ *}คน เขค้เข1นกระยวนใหญใเลา7งเค้นทางไย่กม ถาทากยงไค้รำนาน•ทไม่มนใ7 ก็องรอ7นกว่า 7ะไค้เพียงพอ 7นม่นใ7ว่า 7ะช่วยก ขป็งกนภขใก้เพ ยงพอริงเกินไย่ห็ม่ การเกินทางทำนองน แม้1ในเมองไทยเรานเอง ยกนกยงม่อย,ในยางกิน ซิงพ'ธค่ายงต่องปร;พฏกิอย่โกยทำนองนํน การแห่อานกิก ควยเหฅุนย่ร;การ ® อกอย่างหนง อานกิกขนเนองก'วยอำนารวาสนา เช่นเข่นผม ย?วารมากผาย ร;เกินทางไฝไหนไม่ว่าใกล้หริอไกล ห็ม้ยรวารตกตามไย่ม้วย เข่น เพชินเกินทาง หริอเยนผัคอยข่องก\"นอ’นัฅรายท’};เกิกขน หริอทคิกว่าอา'?ร;เกกขน นย่ร;การ® อกย่ร;การหนิง อานซิกชนเนองดวยผ้มกองท'ผสำห?ย์ฅํว็ หริอมอำนา1 ควยคุมกองทโเ ปรารถนาร;ทคลองผกซโมกองทํพทตนม่อย่ หริอทฅนมอำนาร ควยคุมนน!!ร;การ ® ปึกประการหนง เกกขนเนองควยเขนคนผกนเคารพนโ!ถือมาก ร;ไย่ยงสถานทใก “I ก็ม้คนหม้ใหญ่ ย่รารถนาร;ไม้เขาใกล้ ปรารถนา'!;ไม้เห็น ปรารถนา,!;ไม้พงพก หริธย่รารถนาระไก1สนทนาคว!] ริงพาก'นไย่ดอนรโโกขม้ไม้ มใครซ่กชวน เช่นทปรากฏในพร;สฅรด่าง ๆ ว่า เมิอพร;พทช[รำเสกรยง์ทใ ย่ร;ซาชนพากนแห่ไย่กอยคอน?ยีแล;กามส่งเข่นรำนวนผาก นย่ร;การ ด อกย่ร;การ หนง อา,!๓ก'ขนเนืชิงก'วยเย1นยุคคลพิเศษ ร;ไย่ใหนกม้กนไย่คอยชมขญขารม้ ร; เห็นไม้เช่น พร;เรำอข่ห่รร;เสกิรพร;ราชกาเน่นไย่ทางใหน กมั่กนคอยไย่ซมขถ ขารผIอข,อย,างมากมาย Vนย่ระกริาร ® น^ อก'ร'รากิ!.ห\"ก . . ฝรร;ิก.ารรนิแ*ลว ริ อาร!,กกเพรา; 1 & ชิย่างชินชิกกไม้ เมอเรากภาพเขยนกามแผนผงไขสถวิหารในวกด่าง ๆ หริชิในโยราณสถาน ชิน เราร;ไม้เห็นภาพเทวกาอยู่วิมานลอยอยู่ในพา มเทวก'าขรวารแห่หอมล'อมกนป็ขฺ \\
๘๔ เข่นหมู่'\"เหพู่ หริชิภาพพทปึม่ระว่ฅิขางค!เน เซ่น ตอนเสก'(ลง'ทกเทว เทโวโรหน\" เรา’?;ไห้เห็นภาพเทวกา อนทร'พรหมยมย่กษแห่ห่อมลํอมหร;ทุท'ธ ตลอกทางเสด'? เมิป็เสก็'?ถงเมิองมนษ/แส่ว เรา'?;ไค้เห่นภาพหมู่คนแห่ห ใหญ่เหมอนก่น นอก?ากนเรายำไกเห็นภาพกร;ยวนของพร;เซ่าแม่นกิน หร'&ภาพ กร;ยวนทพ ทุกอย่างส่วนเยนกร;ยวนแห'ท1งั้สิน เมิอเข็นเช่นนิ'?งเห็นว่ากร;ขวนแห ก็อา'?'?;๓ก'ข็นควยเหคน การแห่นาคของเรา อานกิกสยเนองมาแต่ทำนองนนก็ไห้ เพรา;ในการ ขวชนาคของเรา ย่อผมญากิมิตรไปร่วมช่วยกนมากย่างนอยย่าง กนทไปช่ นนเอง เมิอถงเวลาพานากไย่ว่ก์ก็ไย่พร2อมก่น ช่วยก่นกอเกร่องยวชนาคแล;เกร่ สํก่การ;สำหรํยึถวายพร; เพยงคนล;อย่างสองอย่าง เกินตาผกํน์ไย่พร2อม ก็กเย1นกร;ยวนใหญ่เหมิอนก่น ซงเราถอเข็นการแห่นากไก่เหมิอนกน์ ขรรมเ แห่นาคนแต่กงเกิม นากอข่วํกิ ปลงผมทิวกิ พร;ช่วย?กิการให้ เร่ยกตาม ว่า ภํณึฑูกรรม อาขนำทิว*กิ แต่งตวนุ่งขาวห่มขาวก่อนแส่ว สมาทานศลเร่ขยร่อ แส่ว ผ่ายทางย่านเ?ก่นากก็?”กิ!กร;ยวนแห่ไย่ร'ยนาคมาทำขว*ญทิขก่น การ'?กกร แห่น ก็'?*กิตามศกกิของเซ่านากหรอเรา1ของนาก เซ่ก่นากหริอเซ่าของนากมิก็ อย่างใค ก็'?*กิฅามน*น เช่นมิสกว่พาหน;ต่างซนิดหริอมิขวกยานกานหาม มิผกนมาก ก็ซ่กิเไย่อย่างเต็มกร;ขวน ถก่เ?ก่นาคหร่อเ?ก่ของนากมิกองท'พหริอกมกองท*พ์ ก็ซ่ก้ เอากองท'พส่วนใดส่วนหนิงไย่ มิกำส่งเท่าใก ก็'?ดเต็มก่าลงของกน ริงกล กร;ยวนใหญ่ย่างเลกยก่ง แล;มิเกร่องย่ร;โคมร'ว ม1ไฝคก่ย 'เกร่องย่ นอก'?ากเกร่องฝร;โกผตามปรกกิแลก่ เคร่องย่ร;โคมชนํดหนิง ซ-งเราเร่ยกว่า เถิกเทิงหรอเทงยอง ฃงเรานิยมใช้ในการยวชนาก ในการอินไม่เห็นมิ เก ย่ร;โคมชนิดนิ เห็นมิใช้แต่ในกร;ยวนทพครำโยราถแท่านน นก็ส่อว่ากร;ขวนแห ทิทำกนใหญ่โฅนนอา?สยเนิองมา?ากกร;ยวนกองท”พึนนเอง ถิงการเล่นยางอย่าง เนิอ ในการแห่นาคน,นํก็มิเล่นกร;ยกร;ยองก่น ซิงเท่ากยเข่นการผกซ2อมนํ๋นเอง เมอ กร;ยวนออกทิแซ่ง ยงมิส่ย่ทนกนอิกกก่ย เมิป็ร’ยนากผากงย่านแส่ว แต่งตำนากให
ผลดเกรองนุงขารห่มขๅรออ■เๅ แต่งต่ว์นากคามศํก็คิของนาก หริอฅามศ่กกิของเริานาค เราริ;ไค้เหนเครองแต่งหวนาคุนบ, มสวมกรย สวมลอกพอกเขนรป'ชฏ'าแยฺยมงกฎ แคเคยวนฟลขนเขนซฐาหวีนากแลว เพรา;ไม่!หนเหคอนริงเข่ลขนใหัเข่าก'ณริองง่ายๆ ทํำข่ร;กขย่ร;ดาแก่ำแหวนเพชรนึล่?บ■คาก่น์มวกมาย คามกำลงของIVานาค เมอ แฅงฅวเรียยรอยแลว นำนาคเข่าส่โรงก่ริ ทำขวญต่อไข่ แต่ก่อนมาการแห่นาก ทำขาไปขามาโคขฑสกแผเข่ายริเวถ)ว่กแลว เขา รองเพลงแห่นาก ผู้รำงเพลงแต่งควพิเศษกว่าข่รกคเข่นผ้รองแล;เข่น’ผรำ แ กรยาเข่นทำนองมาเล่าโลมนาค เพ็ขก่ให่นาคขวช เทยยควยมารริกาทำ ๓ นางต่ำหา นางราคา นางอรค มาเล่าโลมพร;พท‘ธเริาขถ);ท!]ร;ทข ถ) โพ,ซิยลลงก 'ส;นํนแล แค่เมอไม่สำเร็ริก็เฝล่ขนเพลงเข่นทำนองเคอนนาค ไค้คํค์ณอเขลงริาก หนงสขิหล'กภาษาไทยของนายกำชย ทองหล่อ มาไว้ควย คำต่อไฝน:- ยวชเสิยเถกพ่อนากคนค้ ริ;ไค้เย1นเชํ้อชนศรคาสนา อฅส่าหไหวพร;สวกมนฅ ยอำเข.าพม^็ริเ1นญ๘ยก!นศหล.วสงมสญมกาา ฅํ้ง์ใริเข่าโยสถให้โชคช่วง ขำเพ็ญศลทานสำราญอนทริข ข่มยารมเมคดา อย่าให้วอกแวกแหกพรรษา ริงต่งสํริริาริริงเอย ๆ หริอยางทเพลงนนล่อพ่อนาคกเซ็ม่นว่ายทสิน ๆ ว่า พ่อนาคยวชเส่ข เอา เมยพ่ปึนาก ดำนเข่นคน เนํ้อเพลงขทต่นกล่ายกโเทำชวญนาก ซงขกก'โ)ทำรำของหญิงในขยวนแห' นาค เพรา;ท่ารำเขนทำรำล่อโลมกงกล่าวมาข่างต่น แต่ยทเพลงเขนทำนองสอ สำหรยนาคทม่เมยแล่ว ริ;ถกเพลงล่อกำกล่าวเช่นนน เข่นการสนกสนานมากอยู่ ในยริริขนน แก่ริ;ม กึมแต่เครองยํร;โคมหริอก่ารำของพวกเล่นเถกเก่งเท่านน เม่อถงวนยวช ในร่นยวชนน ก;เวลาควรแก่ร;ข;ทางริากขำนไ!]วก คาม ข่รกคก็ม่กริ;ใหพขิก่กน ไม่ต่องไ!]คอยเวลา หริอไก่ต่องให์พร;ลงไข่รออยู่ในโย (มอฅร;เครํขมเกร้องขวขนาค เกริองสิกการ;ถวายพร; แต่งควนากเค็มคามศ
๙๖ แล'วเขากระขวนแห่ก่น,ไปอกIหมอน[มอไปริยันาคนํน์ แค่กราวน!ยนแห่ไปส'งวก่ สิองถขิเครองสกการะคอกอกไม๚ฝเท่ยนประนมมอไฝคลอกทาง เมอถงยรเวณวกแลว นาคไ!)ควยยวกยานพาหนะอย่างใก นาคกองลงรากยานพาหนะนํน ลกสิ!)ทนเก่นเขา ในยริเวณรกกรง'ใ!!ขิงโยสถซิงเขนพทชิาวาส เผอเข้าเขคยรเวณโยสถ ฅรงหนาโยส ฅรงทสิมาก'านหนาโยสถฅงขิย่ สิงไหว'พระกรงทหนิงฑลมานน ท่าน'ผใหญ่’?ะสอนให้ว่า ถาว่าไกโองแสิว กไม่สิธงสอน เพราะเหฅทท่าฅรงสมา เลยพกกนก่'ก วนทาสิมา ทแทักึไหว่พระน่นเอง เผิอไหว'พระกร1งั้นเสร์นเลว เท่านาคกพานาคท ประทํก์ขิณเกินเวยนโยสถ ๓ รอย สิงนิเพิอ'?งโ'?ด้ยวชให่แนยแน่นในพระรฅน สิวยเหคน ในการเกินเวยนโขสถ สิงไผ่มประโคม ไผ่มโห่ เท่าของของนาคสิขิงแ นาค1ให้เขาใ'? แนะให้คงใ'?หน่วงถง พระพุทรคณ พร?รรรมกณ พระสงฆคณ อารมณ คามท่นียมกน รอยท ® ใหนากยริกรรมยาลพทรคณกิอ อสิยโส ถง พทโ ภควาตกสิ!)ไม่กลยมา รอย'ก ๒ ว่ายาลธรรมคุณ คอสฺวากขาโค ภกวคา รมโ เข่นฅน รอยท ๓ ว่ายาสิสงฆคุณฺ คอ สปฏิปนโน ภควโค สาวก สงโรเ เย1นส เขนการผกใ'?ใหอ?เกยพระรคนฅรํย หรอมอขโสิใว่กยพระร'คนฅร่ย ยอมเสิขสละส เพอพระรํสินครย ทแท้'ก็คอเพอความเย็น'ไทยแก'คนเองนนเอง เมขิครยสามรอยแสิ เท่าของนาคน่านาคเข้าโยสถซงเขาเรขกก'นว่ารงนาคเข่าโยสถ เมอเข่าโยส ฅรงหน่าพระประธานโนโขสก ให้นาคไหว่พระเสร็๋รแลวกลํย์มาน่ง์คามท เผ ประชุมกนพรอมแลว นาคกราย!)คา มารดา หรอผู้ฝกกรอง แล้วร'ยผาไคว'?าฤท เมิอได้แล้ว่ถอเกรองสกการะเข้าช้อยรรพชาอุปสมยทฅ่ธไป คามว่น่ขน่ขมยรมพ นฌาคเยน!สร?พสิแห่นาคเพยงเห่าน การแห่นาคของเรา น่า'?ะสิกมาทกรรรมเนยมการแห่ท่า4 คุ สิงกล่าว ข้างสิน อย่างใคอย่างหนิง หรออา'?เข่นทกอย่างแล้ว แค่กรณกํได้ ทเข ด้ยวชนนั้ ไผ่เสมอกนโกย'ธรรมคานิยม ผู้!]ว'ชมอย่างใก การแห่ก็เยนไปคาม ยารม,หรอ!ยืนเครองประกยยารมนนเอง แก่ท่ากนเยนธรรมเนิขมเสิยแล้ว สิงมอย่^ๆ
แมไม่'?ำเข่นในการยวช แห่ก็นิยมทำก่นทำไ!]แล'ใ ก็ทำกนไ!] ยางรายเห่าขชงนาค เข่าใ'?ก นิงแก้ไขฝรย์ย่รงไห่เหมาะแก'กาลเทกึะ เขนระเขยขเรยยห่ธยงกงามน่า น่าชมขิงนํก์ เขนว่ฌนธรรมธนควรถอเอา[ขนแขขอย่าง ท1ง์สผส่วนสมสมข เย1นแขย อย่างอ่นก้งามของไทยซาวพฑ'ธทวไ!]แล.
บทท ©๒ ประเทณีทำบญวนอาสาฬง่ทูเช้า ฑกชาคฑกศาสนาข่อมม่วน์สำค'โ!,ของตนทงั้นน โกย!สหาะพระพุทอศา ก็มวํนัสำค'ญเชนก''นิ ในว'นิสำค'ญเหล่าน ย'งัมา'นิทสำคญเย1นวนิพิเศษอกในรอย'ข หนิง เพิอ•ชาวพทอ,!;ใกกาขญกิริยาอนเขนหนำทของตน เข่นเครืองเรรืญกุศลสนิเมา ปฏิขัต่ผกห'ก?ตของตนให้ขรืสุท!!สะอากตามควรแก่วนินินิ ว่นิสำก'ญพีเศษอกวนิหนิ ของพระพทชศาสนา คอวนิอาสาฟัหยชา วนอาสาฟัหข’ซาน แต่เกมมาไม่ฆพีชพีเศษ ท5งํ๋นก่น่าระเขนวนใกล้กโ)ว เขาพรรษา ซิง!]ระชาชน'ชาวพเท'ปิไล้ทำยญกุศลเย1น!]ระรำอย่แลำ ตง์ฅนิแต่สมเก็ร พร;เราแผ่นกิน ก็ใล้ทรงยำเพญพระราชกุศลเย็นพีเศษในเทศกาลนน เช่นพระราช พ่ผเทยนแก่พระภิกษุสงฃ์ทไล้ร'ยพระขรมราช!]ถ่มภ และเสก็รพระราชกำเนิน รกเทขนทพระราชทานตามพระอารามต่าง ๆ กำยพระองค์เองยาง โ!]รกให้พระรา วงศ์ผใหญ่เสก็นเทนพระปึงก็ยำง ส่วน!]ระชา-ชนกนท1ง์หลาย ก็ขวนขวาขเพธ แต่ต่อมาเมอย ๒๕0๐ แห่งพุทอศาสนา คณะสง1ฆมนตรืซิงทำทนิาทึ้นิก สงฃไทยอยู่ในเวลานนิ ยํรารกเห็นว่าวนิอาสาฬหยชาก็อว่นิขน ๑1ฐ: คํ่า ม่าอน ๘ ของ ย, เย็นวนทมความสำค'ฌูเย1นพีเศษของพระศาสนาอข่มาก หากชาวพท'ฐร;ถิธเอา เย็นวนทระล่กพีเศษปึกว่นิหนิงแลวยำเพํญกุศลให้พีเศษขิงขนในวนนน วนนนก อนุสสฅิรูำน พร้อมใ’?ให้ระลกถงพระพุฑชคุณไล้เย็นพิเศษ เพราะวินเพ็ก)เก็ มเหตุการณสำคญเพิกขนแก่พระพุท'ธเร้า และเข่นเหตุการณทชาวพทอ'}ะลมเสยม่ไล้ ทํงควรระกำหนกรกรำไล้เยนพิเศษกวย กอเข่นวนแรก ทพระพทชเร้าไล้ ทรงแ หฺลกชรรมทพระองก็ไล้ทรงคนคร้าพย1ใหม่ คิอหล่พิสโขิรรมของพระองกรืเก่พระกณ
ยฉุ;รวกก!) กอนิกขวซ & องกต่ว่ขกน โนว่นิแรกนํนิ เมอเทศนิ’?ย ผพึ่งท0ง ๕ พ่งเขาโรองคเกยว เพยงเท่านินิ ก็ทรงพอพระทยผากแลนิ ชิง[ขนเกรองหมายว่า หลกธรรม'!!องพร;องกนินิ ใช้ไต่หริอถกท่องคามทใต่ทรงกนพขไต่ใหม่ เม่อมผั คาผกเท่าก'ขวาไต่ฑกสอขแลว ต่อมาริงเรยกเทศนก'ณฑนว่า!]รู'มเทศนา คอเริม สอน!)ร;ชาชนกรงแรก ว่นิอาสาฟัห;?งเย1นชินิทพร;พฑวเชินิทรง[ริมสอน!]ร;ชา'ชน ใน•กราวนินิ มต่พงชิงเข่นนิกยวชกนิยก'‘นิรวม & องคกนิยก*นิ โนรำนวน นิน พงเข'นิโรองคเกยวถงใต่สมกรเข'นิเข1นสาวกของพร;องค\" ท่านองคนคอท่านพร; โกณฑุ่ฉฺ)ญ; หวหนิากณ;ขฉุรวคก็ย'* เพรา;เหคุทท่านองก็นเย1นผ้ริคามหล เข่นองศแรก ท่านองก็น รงเขนพยานกวามฅรํส”ร'ของพร;องก็' พร;พท'ธองคํพอพร;ทย รงทรงฟล่งเสยงอทานว่า อฉุฉุาสิ อฉุเ'ฉุ)าสิ คำว่า อ่ญฉุเา กลายเข1นคำนำ ชอฃองท่านว่า ท่านพร;อ'ฉุ]ฉุ)าโกณ'7กฉุ]ฉุ);ท่านองก็น?งนยว่าเข่น ร]รู'มสา พร;พทธเรนิ ซงมในว”นิอาสาฬห; เพรา;เหตุท่ท่านพระอ'ฉุฉุาโกณฑ'ฉุ]ฉุ; ไม่ไต่กนกว่าหล่กืสรธรรมไกเ แต่,1ไต่รไต่เพรา;ไต่พงรากพร;พุทธเรา ริงชิอว่าเขนสาวกของพร;พุทธเรา เพรา;ไต่!เวชในล่ทธิชองพร;พุทธเรนิ ริงไต่ชิอว่า พร;สงฆ์' พร;สงฆ์,นิ!แข่นร อย่าง ๑ ท่เข็นวคถทเคารพของต่ถิอพทชิ เมอท่านพร;อฉุฉุาโกณฑฉุ]ฉุ;ใต่ซิอว่า เขนพร;สงฆ'เช่นนน ว'นอาสาฬห;ริงเยนท่สง'ฆรตน;เก็กขนในโลก เมิอ!]ร;มวลเหตุการณ์เช่นนิ วนอาสาฬห;ริงมเหตุการณสาคเฉุ) กนิขพระพทธศาสนา ๓ ครํงกนิยกํนิ กอ ©. [ขนว'‘นิทพร;พทธเราเริมสอน!]ร;ซาซนเยนครงแรก ๒. เขนว่นิท่พร;อริยสงฆ'สาวกของพระพุทธเร่า เกกขนในโดก ๓. เย็1นพร;ส่นิฆรคืน;เก็คขนแล;รคน;ครยสามโนว่นนน แค'ขางอารารย์ว่า ^ อย่าง คอ 5). เข็นว่นท่พร;พุทธเร่นิทรงแสกง!]รู'มเทศนา ๒. เขนวนท่พุทธเร่าไต่!]เมสาวก
(500 ๓. เย1น':นทพระสงฃเกกขน,ไนโลก \" -.. ' ๔. เข่นว'นทรฅนะกรยสามในวนน ท่านผัอ่าน'!ะกำหนคเอาอย่าง,ใรก็ใกัท1งั้นนั้ เย1นอ'นีว''าถูกค่วิยกํนท่งศู เมธกณ;ส่งฆมนกรมกรามเท่นเช่นนํนํ รงมมตใช้'ชาวพุท'ยิประ ยชาเขนพิเศษ'ในว่นนํ้นั้ และเรืยกวนนนว่า ร่นข้าสาฟ'หยชา เมธดกลงดงน'น’?-3แ มกนใหร](ยาลทราย ร'][ขาลเท่นชอยตามทกณะสงฆแ'(งใหฑฺราย รงนำความกราย ยโคมทลพระกรุณาขอพระราชทานพระขรมราชานุมํต เพธย่ระกาศใหเขนหลโแก ประชาชนฅ่ธไใ] เมธทางคณะสงฆและทางราชการเท่นร่วมกํนํเช่นนแท่ว ปร ใหโระซาชนชาวพท'ธถอเย1นกรณยะอกร่นํหนิง ท่ระท่องทำยชาพิเศยในวนอาส ขชาน เช่นเกยวกโทำขชาพิเศษในร่นวิสาขยชานนแล กํ้งั้แก่ข่พุท'ธศก ๒๔๐0 เขนตนมา เราซาวพุทขต่างกไก้ประกอย เข่นพิเศษขนตงแค่นนมา'}นย่กน และทำก่นเขนประเพณ1ทวใย่แท่ว เมอถงร่นอาส ขซา เราท*งหลายท่ไกโระกอยการยชาเข่นพิเศษกลอกวนนํนํ รโค่นแก่รยศล พิง สนทนา‘ธรรม สวกมนฅ เกนเทขนเวิยนพระพฑปืสถาน เช่นโยสญ่ วิหาร พระเรกข ทรอเรือนไมศรมหาโพวิ เย1นฅน อโควรแก'สถานทน'น คลอกร่นํแท่วิกลโยาน กลอกกนแลวกลขยำน โกยนโทเคยประกาศมาในร่นวิสาขขชานนแล เผอเราไกัม่ระกอยพิชิ ยซาใหญ่ในร่น์นแลว กชิชร่าท่านท่ง หนำท่ของเราซงเข่นซาวพุทปีโกยยรขรณ!ล
นททํ ๑๓ ประเพณึทำบุญเขาทรรษา เมธถงโเกฝน กนไทยชาวพุทธม่ประเพณอย่างหนิงเนิองในค่นๆกนิ ประเพณทำยุญเ'ขาพรรยา คำว่า เซาพรรยา แปลว่าพกฝน หมายกวามว่า หยกพำ ใน{เกฝน ในประเทศชนเกยโยราณซิงเข่นสินท่เกกพร;พฑธศาสนา และในขณะท พระพุทธศาสนาไค้เกกขนในโลกนํนํ ในครำนำการคมนาคมยงไม่สะกวก ยงฅอง อาศยสตว่หรอเกวยน หร้อมา หรอยวกยานคานหาม เข่นพาหนะสำหรยยรรทก สิงของค่าง ๆ ในการเค้นทาง และเข่นท่อาศ่ยไย่มา'ของยุคคล หรอมิฉะนนกใชหาย หามชงเข่นสำค่ำ)•การเกนทางในเวลานน เมอถงกราวฝนกกมาก ภมิภาคช่มโชก กำยนำเข่นหล่มเข่นกมเข่นโกลน ทงหนทางขางสายยางเสน ก่องผ่ำทุ่งไร่ก่งน หญ่าระย'ก เมอกงๆกฝนเร่าของไร่เฑของนา ก็ใถหว่านปลกพซพ่น/ลงในท่ใร่ท่นา แม่ทว่างเปล่าก็่มหญ่าระยก'ฃนเขิยวชะชุ่ม ปกคลุมหินทไปทวยร่เวณ สฅว่เล่กส? ใหญ่ก็ไค้อาศ'ยพชหญ่าเข่นอาหาร สิงเวลาเช่นนนการเกนทางก็ก่องหขุคช ท่นัท่ หม่เกว่ยนหรอสำว'พาหนะค่าง ฯ แม่เกนทางไม่เางทหมาย เมั้อถงกราว ตองพ'กัอย่รนคลอกฤกฝน เฆอหมกฝนแลำ รงเค้นทางต่อไป กนทงหลายกอเขน ธรรมเนํยมทํ่วึไป กรง์ประถมโพธกาล ภกยุสงฆพุทธสาวกม่รำนวนน่อข เหล่านนก่างก็กำรงธย่ในโลทุคครคุณ รความพอเหมาะพอควรอยู่ทุกขณะเม่ชร ถงเวลาเช่นนนเขำก็หยกพกรำพรรยา สเ ทแห่งใกแห่งหนํง คามกวามสะกวกของท่ การกำหนกระเขยยวน\"ยในเรองนิ?งยง ม่ไค้ม่ในยุ คนน รนล่วงกาลประมาณมํช่ฌิม โพธืกาล กรำหนงพระพทธเรำประทำสำราญพระอรขายถอยู่01 พระเวสุว่นกลนทก นํวาปสถาน พระนครราชกๆห มค้กยุสร,ฃ่พุทธศาสนาพวกหนิง ไค้ซิ'อคามคณะว่า นำ(พำเก/ เทยวราร่กไปคลอคทุกๆก ม่ไกัหขุกพกกามธรรมเนิยมท่เขานิยมกนใน
ซี 0 .ปี กรำนิน เผิอกราวฝนฅกหน\"กภมภากซ่1.เกวขนำทางเขนหล่มเ'ขน'โกลนเขนตม กย เทขวเหยขขยำขำวกล่าหญ่าระขำ สกว[ล็ฑสํควโห•ฌ่โหพนาศควยผเทา ชาวยาน พาก'Iน.กเคยนว่า แม้แค่พวกเกยรถขปรืพพาชกเขายงหยกพำกำ โกยทสุกแมนกก ชงทำรำหยกพกยนย!เก,ไม้หรือกำเ'ขา เพ!เหลยฝน พระสมณศากยยุกรพวกน หาโม รืงขงเท่ขวอย่ทำสามกุกฉะนเล่า พระพ;')ชเร่าทรงฑรายรงโ!)รก:ให้!]ระชุมสง6ม คำระเขยขการรำพรรยาขน ใหพระสงฆ'หยกพ'กในร)กฝน กำหนกตงแค่วนฅนกุกูฝน คิขิค่งแค่วำแรมคำหนง[คอนแปกเขนตนไป ถงว่นเพ็ญเกชิน ๕0 มกำ เค็่มสามเกจน'ในระหว่างนน,ให้ภิกษ'สง'พฑ1เสาวฑอรืษ^าน‘ไรหยุกพกอยุ ณ ทวกใก วกหนิง ไผ่'ไย่แรมกน ถเ ทแห่งธน หากผ่กวามรำเข่นควยชุระอำเข็นกรลกษ เช่นผการสง8ผ่หริชชาวยำนม้คิร\"ทัปีาส่งผานิมนค' หรือสหธรรมิกคำยกนเย1นโรคกาย โรคโรขน กิ1เหล่านนตง์อข่ในกไกล เม้อไปแล่วไม่สามารถระกลำไค้ในวำเกยว ก็ทรงอนุญาตให้ไปแรมคนไค้ คราวห•แงไม่เกิน 05) กน เกินกำหนคนพรรษา ไผ่ไค้รำประโขซน’!แห่งภารรำพรรษา หากม้เรฅนาระใหำเาคหรืธไม่ร' ตอ เหคุท่พวกเรา ชาวพุทช ถอเอาการ รำพรรษา ขชิง พร; เข่นเวลา ขำเพึญกศล พิเศษเช่นน ก็เพราะเนองมารากกรงเกมนนพระไม่ไกอข่เข็นท ท่านระหยกพกก็ เฉพาะคราวฝนเท'านน ในกรงนนแม้มกึร\"ทัปีาก็หาพระขาก เมิอไค้โอกาสพระพ\"กิใน พรรษา รืงค่องคำหนาค่ำกาค่ายญค่ากุศลก่ำเข่นการใหญ่ อกประการ ๑ ในข นใผ่มระยะเวลาไหนของข ระมพระรวมอยู่เข่นท่ไค้เช่นน เมิอไค้โอกาสน ค1ง์คาขำเพิกฺ{ยุญกุศลกำเย1นการใหญ่ กล่าวเฉพาะในหมู่กนไทยเรา ไทยชา ก็ไค้ถขิประเพณนมานาน และนขมกำทำไปฅงั้แต'พระ'รำแผ่น1กินผักรองประเทศมากง ประชาซนพลเมปึง เมอถงเทศกาลนกประกอยยุญในเทศกาลน เรืองราวเท่า-ท่สขสอย ไค้ง่าย กอในกรงกรุงสุโฃค่ำเข่นราชข้านแห่งเมองไทยเราท่เรองเล่าไค้เข ในก/งนำว่า^กรำถงเคอน ๘ นำชตกุกษยชาใหญ่ การพระราชพิรือาสาชมาส พระวรยตรพุทชชิโนรสในพระศาสนา ระร่าพรรษาเขนมหาสำนึยาตกุกพระอารา
00๓ ผายขราหมณารารยก*ระเฃำหเต สมาทานศล ยริโภคกระยายวชยชากณฑพีชิก็ง เทอน สมเกรพระเรำอ!เหว รงคำรสสํงึนายน”กการให้ร่กัแรงตกแต่ง!สนาสนะท พระชารามหลาง แล'วกทรงถาาขปริงาขารสมณะ^ เย1นตนร่าเกยง.ตงทน'งทนปึนเสอ สากลากย่เขนสง'ฆทานและผาวสสาวาสิกพํสีท/ สลากภคร กิลานภคร ท”ง!]ระท!] เทขนราพรรษา ยูชาพระขรมชิาทุ พระพทชิ!]ฏิมา พระ!]ริย่ฅิชิรรมสินไตรมาส ถวาย ชิ!]เทขนชวาลานำมโเตามไส’กิระท!]แก่พร;กิกษสร!/ ยรรคารำพรรษาในพระชาราม หลวง ฑงในกรงนอกกรุงท่วัถงกนคามลำค”!!” ข'อกวามตอนนข่ธมแสกงให้เห็น ไกัช่กว่า พีชิ!'ขำพรรษาของพระนน ผัน”!เถอพระพทชิศาสนาตงตนแก่พระเราแผ่นกิน ผ!เกกรอง!]ระเทศ ก็ทรง!]ระกอยพีชิเข็นการใหญ่ต้วขเหมอนก่น และกเหมอนระทรง ให้เขนกวอย่างแก่ประชาชนต้วข แม้ไม่ต้องยงค”ขึหรอกะเกณวิวกนแต่อย่างใค ก็ ผูนยมตามพร;ราชนิยมนน ม้ข'อกวามในคำนานกร1ง์นํ้นั้ว่า “ยรรกาชนทง!]วงในสกล ต่างทุมขตกิยะกระกลและพราหมถ/ตระกล ตระกลคหยกเข1นต้น ต่างช”ก!]ระท!]ยริวาร ทงขฅรหลานกุ)าต่และผ่ครออกไย1สโมสรส่นันืฆาต พร'อมเพรขงก่นณ พระอารามใหญ่ น'ปึยทว์ทุกแห่งฑกตำยล อุพีศอุทกสาฎกและยฑยขรขารถวายแก่กิกษุสงฆสามเณรทว ถงก่น แล'วมหาชนชายศญ่งต่างตงเยกุ)รางก!]ระกษรู้' สมาทานอุโขสกก็ลม้องกแ! ในสำน”ก พระมหาเถระเร่าทงหลาย ย่างก็ออกวร่เภทว่าข'าพเร่าระร'กษาอุโขสถเขน!]าฎ หารยยกขอโขสถสินวส่นัฅกุกสิเคอน ย่างก็สมาทานเย,นเฅวาสิกนิพีทชิอโยส กอ รก่ษาศลในพรรษาสินไตรมาสสาม!คอน ย่างก็สมาทานเข่นเอกมาสิกนพพีชิ!Iโยสถ คอร”ก์ษาต”งแฅ่ว่นัเพ็๋กุแคอน ๑๑ ถงวํนัเพีกุแคอน ๑๒ เสมอทุกวน ย่างก็สมาทานเย1น อฑฒมาสิกนิพ'ทชิอโขสถ คอ รกษากึลเสมอทุกวน ในศุกลยกษหรอกาลขกษก็1งเคอน ย่างก็/กษาแต่!]รกต่อโขสถเกอนละแ!]กกร”ง ย่างกสมาทาน เข1น!]ฎชากรอโยสถ ผวนร\"ขัว่นัส่ง เกอนหนิงรกษาศลสิขเอํกวน และสกยพงพระชิรรมกถกสำแกงพระอรรม เทศนาและภกษุสงฆ'สาชิยายพระย่ริตร1ในทน!นั้ ทุ เสมอเข็นนตย่ทุกวนมไต้ขาก ตราข เท่าสนไกรมาสสามเกอนโกยนยมศงน ” กวามชอนแสกงให้เห็นอกว่า ใ]ระเพณการ ฟ้าพรรษาของพระน ชาวพุฑชิทกเพศทุกว'ข ทุกชากชนวรรณะถอเข่นสำก'ญ่ และถอ
๑0๔ โอกาสนยำเพ'ฌกก็ลค่างๆ ฅามสม5ครใ? เกยวนขงมเพม?ากน'นยำงยางประการ เซน เคยคมเหสำ เมอเขำพงรยาก็งกกมฅลอกพรรยากม หรอยางคนม่ระพฤทเสพของ เสพฅกใหโทยขางชนีก ถงคราวเขำพรรยา กงกเวนสิงนนเสย ชิงยางคนงกไก กลอกชิวฅเลขกม และโนกำนานนางนพมาศยงไกกล่าวถรพขเขำพร^ยานมข1’'1มาข เซ่นกล่าวเข่นใ,?ความว่า โนพชเซ่าพรรยาน กนใกํคกทำพนมกอกไมเยนกอยวขน ทลถวายพระเ?ำกรงสโขทํข เทํอพระราชกานพระสงฆในคราวเขาพรรยา ทรงโม่ร เข่นพเศย ถงไก่ทรงอธิยรูำนใหอบ่ฅลอกไม่ ซงเกขวนกน่ขมทำก,นอขกามพ ปณิธานของพระเ?ำอข่หวพระองคำเน ก่งนเข่นก่น กู กกมาถงกรงก็รอยธยาเข่นราชธานของไทย พธเนองกวขเขาพรรยา เหมธนทำกนหนาแน่นขนทำไม่ แก่ก็คงม่เม่ล่ขนแม่ลงในส่วนประกอยไม่ยำง ในหน สิอขนหลวงหาวก กล่าวถงพธอาสาธมาส ว่ายวซนาคหลวงเท่าพระชนมายของ พระเ?ำชิบ่หำโนรชกาลนน *) แก่ก็ไก่กล่าวถงการผนวชเ?ำนาบธรรมเน่ขมขวชนาค หลวงเท่าพระ1ชนมายพระเ?ำแผ่นกินน น่า?ะมฃนโนแม่นก่นพระเ?าอบ่หำขรมโกก็ เพราะทรงศร0ทธาพระราชทานผาไกรยรขารแก’ขำราชบริพารทลายวชทำหนำ พรอม ทำขรมวงศานวงศกำย แก่?ะกํกเข่นธรรมเน่ขมอบ่เพยง1โก ยงทรายแน่ไม่ไก แก่ ยวชนาคหลวงก็ยงคงมอบ่?นยกน ?ะเน่องมา?ากนน หรออา?เน่องมา?ากกรงสุโข เขนราชชิานก็ไก่\" แค่'ทํนวนไม่ใกั'ทํกคลงไย่ว่าเท่าไรและม่ขอกวามในหน\"ง์สิ หลวงหาวคฅอนหนิงว่า “กรนวน์เหึถุนคชิน ๘ โงทรงเทยนพระวํส์สาคามพระป็า หลวงท*งในกรุง และนปึกกรุง และห'วเม่ชิงเอกโท เข่นเทขน เย1นอ”นมาก นแสกง ว่ากน ไทยชาวพุทชทุกเพศทุกวขทุกช่นยรรกาม ค่างก็พาก่นย่ระกอยการยฌเขนพิเศษ เหมอนกน กกมาถงกรงรทนโกสินทรน พระราชพิใ;เนืองในวํนึเข'าพรรษาน พิสิ พราหมณหายไย่ คงเหลอแค่พิชิพุท,0เท่านน และยากงทำก*นึยิข่ท1งั้การหลวง ราษฎร และทำแมนค่ายการทำครํ้งั้กรุงสโขทขและกรงศรอยชยาโน'นแล ในพ เราถอโอกาสถาายเค1องสกกางะแก่พระเถระผัเข่นทเการพนํย่ถิอของเรา คํ้งั้ค่นแค่
©0& พระปิย'ชนิ]ายะและอาทรยหร้อ พระเถระทเราเการพนยัถอเสม!เกว่ยครยาอาฑรข''นินั้แส ขอรถวายเขาพรรษาน ฑ่ขํง็นิยมกนอ!] ดอกไม\" อ!]เทยนหมากหดแสะมหิ!ศย คอ ไม้ชำระ ไม้ชำระหน ไม้ขกลิน ห่มเทยน กอยํวึ และของอนอกคามแก่ศรทข้า และสม่ค็ร1ใ'? และค่างก็ไก'แกใชสิงเหล่านคามควรแก่ภาวะของผ้ร่ยแล;ผัถราย แค่ เหนใกว่ายงคงนิยมทำก่นอย่อย่างเดิมเข่นส่วนผาก โกยทสกแม่พนมคอกไม้เยนกอ ยว อํน์มิขนในกร”งสโขทํยึเย่นเดิม ก็ยงนิยมทำถวายหระก่นมารนยํก้น ไ!ระเหณิ ทำยญเขาพรรษาย่อมมมากวย!]ระการฉะนิแล ๆ
'บทท @๔ ประเฬณึสวายผาอไบนาฝน เนิองในเทศกาลเข่าพรรษาน ตามปรกติพวกเราชาวพทธถขิกโแกร่งครกถ8 โอกาสประกอยการขฌูการก'กึลค่างๆตามสมกรใา ตามกวามสามารถของตนๆ เช่น กนกม่อายกรยยวช ต่างด็เฅริยมฅวขวชแล;ไกโ)วชสผปร;สงก'แก่ว ตนเองขวชไม่ ใต้ระเข่นเพรา;เหตอช่างโกชิข่างหน็งกตาม เม่อมลูกหลานหริอญาติม ยวช เราก็เตร่ยมการขวช'ให็ลกหลานหรอญาติมิตร แล;รก์การ'ให'ไต้ยวซก่อนถง 'เช่าพรรษา ถาใม่ม่อย่างนนํ เราด็ฅงใ'?ขำเพ็ญกศลพีเศษต่าง ๆ เช่นขา น่าดองของ[มา!ย่นนิฅย่พอติงว่นิเขาพรรษาก็อปีษจานใ'? งกเวโเกมนากองของเมาตล พรรษาก็ม แต่พอออกพรรษาแลว กลโ)ดมอย่างเติมก็ม หรองกไค้เด็กขาก'!นตลอด ชิวิ,ตก็ม่ และยางกนกนเสขานต้มทอดผานานกํม ขางคนตกของเสพติดโหฺโทษขาง อย่างอยู่ เช่น ขตริเข1นต่นิ เมอถงว่นิเช่าพรรษา ก็ตงใ,?งกเว็นิตลอดไตรมา [กอนกม หร่องกไก่ตลอดชิวิฅภ็ม หรอไม่ทำอย่างนน ก็ตงใ'?สมาทานติล ใช่ท พ‘ชิ'งอรรม กีกษาชืรรม ฝร;พ!)ติธรรม ร'กษาอโยสถตามปรกติ หริอปฏิชากรอุโขส หริอปาฐหารยยกขอโยสถ ตามกำลงความสามารถของแต่ละกน เกขวนม่ผัสละการ งานออกขำเพ็ญวขสนาธร;กน ตามสำน'กนนๆก็ม แล;ในเทศกาลเช่าพรรษาน เราท หลาขทเย่น-ซาวพทธถ’อ'โอกาสถวายสโการ; แก่พร;เถร;ผู้[ขนอา’!ารย หรอพร;อุยชพา ข;หริอพระเถร; ทเรามกวามเคารพนโ)ถอเสมอกวยอาฑรย แล;พระป็ขชสก?ง;ทำนอง 'เกยวกโการรดนำโใหญ่ขอติลขอพร ในวนิขใหม่หริอในขามฅรษสงกรานต่ฉ;นน ในเทศกาลเช่าพรรษาน มประเพณอย่างหนงซงเราทำก่นเขนปรกติแล;เข -การประ'?า พีชินนกอการถวายผ็าอายนํ้าฝน การถวาขผ็าอายน่าฝนน ตามป ควรทำก่อนว”นิเช่าพรรษาแล;มก'?;ทำกน1ในวํน น๘ึช์ กา เกขน 5 เพราะวํนนํนเข็น \\ *
วนกอนถงคุกฝน ๗ วน ท เข็นก‘ใน ฑเพรๆรเหฅว์าพร*ผเาซิ■เ7า ทร4พระชินฌาคให้ พระรากษสง1ฆพทชสาวก แสวงหาผำอายนำฝนไก่ก่อนถงคุก!ฝนย่ร‘มาถแกอนหนิ4 เมอ ไคมาแลวทรงชินคุ,;าฅ'ให้ทำผั๊านนใซใกก่ชิน7นิถ4คุกฝน!เระมาณกิงเกอน ทรงท หาและทำ 1ซก่อนกำหนกนน คุ เพราะฉะน'น การทเราถอํโอกาสถวายผาอายนำฝนนใ วนก่อนถงคุกฝนย่ระมาณ ๗ วน ร์งเยนการเหมาะสมกำยย่ระการทำย่วง เพราะเยน การช่วยพระ ฅกความลายากชองทาน อำนวยกวามสะกวกถวายท่าน ทำเมอพระ รยแลวกอชยรุำนใซไกทเก่ยว ไม'ฅองเก่ยรอเวลาไว เ[ก่ยก!นส่วนมากไก่พากำ,ไย่ร •0 , ถวายเสยใVว*นึ!คยวกํย์ชิน์ถวายสำร,าระเขำพรรI)า คอว่นแรมคำหนิงเคอน ๘ ท'เคยว กก!ย!เการเหมา?สมก สำหร่ยในถนพัไปใน!มองไทยเรานิ เหราเยคน คนทำหสาย คางมกิ'?ชิระอ่นรำพังทำมากขน หาเวลาว่างชิระไคยาก หากพพัมกนหนมารวม ก่นไพัย่างน็นั้ ก็เยนการสมควรแก แสะพระสง6ก็ผทชิสาวกก็มกวามรำเขนพ ใช้ในวสสานอ]กุนกำย พระสงฃมความ'?าเย่นชิย่างไร ใงพังมผ่าอายนำฝนใช้ใน{'เกวสํสาน เพราะคามปรกตินนพระผทชิฑำทรงพระชินญาฅให้กิกยสง,มพุทชิสาวกมผำนุ่งผ่าห เพยงไฅรเคยว กิชิมสงร,าฎ คอผ่าพันห่มในฤกหนาว ผน ร) ผ่ชิฅฅราสงค์ คอร สำหรํปห่มคามย'รกติ ผ่น® มชิน้ฅึรวาสก คอ ผ่าสยงสำหรยนุ่งประรำ ผน ๓ ผ่นเรยกว'าไฅรมร ไผ่ทรงชินญาต่ไห้มมากกร่าน เผิอเย่นเช่นนพระสงฃพทช พังใช้ผ่าส.ามผนนนผล'ก!ปลยนก่น แสะคามปรกติในเวลาท่านสรงนา ท่านพังห -ฑเปลยรปลอกคน เปลชิงผ่าเปลอยกา?วสรงนำในแผ่นำสำคลอง ถาเข่นในวกท่ พังท่าพังอายน1'าอ่นมผ่ารอยคป็ยข็ก สำหรยเขนทสรงนำ ช่งเรขกกนว่าพังนำ อย่อย่างนฅลอกปรู'มโพชิกาล ต่อกาลล่วงมาประมาณเรลามชก่]มโพชิกาล มทร ชินญาฅให้มผ่าอายน'าฝนํ1พั และผ่าอายนำผ่นนก็เลยกลายเข่นผ่าผลกอาย มา'?นยกน แต่กลายภาวะเข็นผ่าอติเรกมรโป เพราะผ่าอาขนำฝนนน ทรง. อนุ'เบาก,ใพัชิษรู''านไ'ช้ไกเพ'ยงซํ่าฤกฝนเ'ท่านน พนๆคูฝนแลํว พังถอน โนมไปเข็นอติเรกมา ผ่าอายนาผ่นน เยึนชองทรงอนฌูาฅเย็1นยรขารพเศษชํ่วค
๑0^ เฉพาะคราวฝนของภก!)' อชิ!)เานใ\"วิใซกลอกกาล ^ เกชินร]กูฝน พนนนเขนธิรรม เนยมให้วิก!]ใ!เ โนเร้องผาอาขนำผ่นน ทรงชิน ญาฅ๒แสวงหากอนฤกฝ เกอนหน่งคอก่งแก่วนแรมกำหน่ง เกชิน ๗ กงวนเพฌเกชิน ๘ ทรงช 'ให้ทำนงไค้ ก่อนกง'เ]กฝนกงเกชิน คอกงแก่วนขนกำหนงเกอน ๘ กงวนเพฌเก่อ ๘ เร้องอนเข1น'ก่นเหกให่ทํรงอนเไ)ากใหพระกงนพทชิสาวกใชผาอาขนาฝนและกวาข ทำอายน่าฝนมภงน กรงหนงเขนเวลาประมากเมช้ฌิมโพ'ชิกาล คอระหว่างเวลาภายหลง พระพทชิเราฅรสร และไกทรง!]ระกาศพระศาสนาอย!]ระมาณ ๒๐ ย กงเวลาก่อน เสกไก่ยข์น่ธิย่รนิพพาน!]ระมาณ ๐๕”ย ในระหว่างเวลาน พระพทชิเไก่!]ระทยอย ณ วกยพพราม ซิงนางวิสาขามหาอยาสิกาสรก่งถวาย ทํงอย่ ณ ทศฅะวโเออกแห่งพระนคร สาวกถ แกว1นโกศล วํนํหนง'ในฤกฝน ผ่นฅกหนํก พระสงฆพทธิสาวกออกเทยา ยณฑยากไม่ไกกาม!]รกฅ ?งพาก่นสรงน่าฝนคก่ขก่ริขาท้เปลอยกาย นางวิสาข เไก่ของวก!เรารถนาไะอนเคราะห้พระภิก!เสงฃ ซิงไก่พรร!)าอข่ในว่กของกนกวข ยณฑขาก ไงให้ไกแไงแก่งขาทน่ยะและโภชน่ยาหารไวพรอมสรรพ ใหนางสาวใช คนสนีทของกนออกไ!]นิมนกพระสงฆ6เพอใ,หมาก่นในขก่นของฅนเมอฝนหายแลว สาวใช้ ออกรากขก่นใ!]กำล้งฝนยงกกอข่ เม่อไ!]กงวกไกเห่นอาการของภก!)สงฆซิงก0าล น่าฝนชิย่ทํวยริเวณว่ก สำกํฌว่าเขน'ชเฝลอย ซิงเข1นน์กขวชอกลก่าธิหนิงอนราก ศาสนาร้งกลขมาเร้ยนนางวิสาขาให้ทรายว่า ไม่ม่พระภิกยสงฃพทธิสาวกในวกนนเลย ม่แก่ชเ!]ลอยทงนน นางวิสาขาไค้พงก่งึนนก็รเหตุท่นัฑ นิใกทดอย่างไร รอเวลา พอสมควรรงใช้ใหนางสาวใช้ออกไ!]ใ)มนตพระใหม่อก คราวนินางสาวใช้ใช้พ พระภิกษุสงฃพุทชิสาวกและไตเผตยงตามกวาม!]รารถนาของนางวิสาขา ใช้พร;ภิก!เ. สงฆ!!ระมาณ ๕๐๐ องค มพระพุทชิเง่าเข1น!]ระมุข เใภนางไช้อาคาสพระพ■ฑชิเง่า กยพระสงฆสาวกเรย!)ร8อยแล’ว นางวิสาขาเห็นเขนโอกาสร้งกรายทูล!!รารภถง เรองนํ้นให้เข่นเหตุ กรายทูลขอพระพุทชิานุถปูาตโหพระสงฃใช้ใช้ผ๎ พทชิเง่าทรงพฑรกภเห็นเหตุอนสมควรแลวิ รง!!ระทานอนญาคให'ตาม!!ระสงก
วสา'ขา?'ใ'ถอโขกาสนํนถวายผาอายนำฝนเขนกรํ้งั้แรก ท่ชิมาซาวฆานไกถอเอาเย ชย่างพาก'นถวายหำชา!)น่าฝนหงั้แค่นนมา ผาอายนำฝนนน มขนากคามพระพุทชานุฉฺเาห ยาว ๖ คิข กว่าง ๒ ก้ข ครง โกย!)ระมาณแห่งกิขพร;พทชเ?,า เริยกกนว่าสุคฅปร;มาณ ประมาณนเท่ยยกย์ ประมาณสากล เท่ากชยาว ©.๕0 เมฅร กว่างเท่าก่ย .๖๒ ©/๒ เมตร เทยยกย ประมาณของไทยเราท่วึไป ส่วนยาวเท่าก่ยยาว ๓ ศอ•กซ่างไผ กว่างศอกคขช่างไม้ หำมม่ให้ท่าใหญ่กว่าประมาณน แต่เล็กกว่าเพยงเล็กนอขโซโก้ ความ?ริงขนากเท่า ประมาณนํ ใซัไห่พอก้ชองกนส่นัทคคนชนาคท่ว่ไป หํว่เล็กกว่าล็กูไม่ งาม แต่หำใ กว่าก็ดรุ่มร่ามมากไป เพราะฉะนนเมิอ?ะท่าก็ควร'ให้ไก่ขนากเท่าน แห่เท่าทปร หำสำ[ร๊?รปทม่อข่ใน1ห่องหลาก โกยมากก็ท่าไห้ประมาณน ท่ไม่•ไห่ขนากม่น’!เย ผู้?'ก ผัหาห่องพิ?ารณาโคยรอยกอย ย่อมไห่ถกห่องคามพระพุทรานุญาฅ ในยํก์นเรา กอโอกาสถวาย หำอายนำฝนแก' พระภิกษุสง'ฆใน,วก?าเราทำยุญ เขนประรำอย่ หรึอตเรยกกนว่าวคประรำหมู่ย่านชองเรา เราถอเอาว'นเช่าพรรษาเขน วนถวายหำอายน่าฝนพรอมกน เรารรำนวนพระรำพรรษาแน่นอน แล้วเรา?กหำ รำนวนพระเณรทมในรํก์นน หรอต่างคนห่างหามา?คผา นำไปรวมก่นก็ไต้ หรอทายก ระ?คึไว่ห่ามรำนวนพระก่อน ผู้ใคประสงก็?ะถวาย ก็ชอรํข์เอาผา?ากทายกนน รากนเรายงม่เก'รองสกการะอย่างอนอ่ก เชน รมกนฝน กอกไมชิปเท่ยน และของ อย่างอนอ็นัควรแก1พระอ่นํนโแช่าเยนเศรองสํกการะเ'จา'พร-รษา เราถอโอกาสถวาย1ใน ว่นํนนั้ห่วย เพอใหํเสรึ?ในกราวเกยว วิชิถวาขนนั้ ใชัว่ชิถวายควยสลากเห็นว่าเหมาะ ทสก เพราะเกร้องไทยชิรรมไม่เสมอหํนํ เมอไห่ถวายควยว่ช่นก็เข่นชน่ถกห่อง ชรรมเน่ขมททรงอนฌ'าฅไ'ว การถวายหำอายนำฝนย่อมมมาห่วยประการฉะน !“ . ท่านห้พงทงั้หลาย ประเพณอ่นเน่องห่ว่ขพราชศาสนากงกล่าวมาน รํกัเ วซ่นธรรมชองซาวพุทชิ'อย่ารหนิงแล.
ดำถวายผาสาบนาฝน คงน'โมสามจบ อมาน 1411 กนเต วสสาวาสิก?วราน ■ส!]รวารานิ ภิกฺขสฺงฆสฺส โอโณซยาม สาขีโน ภุนเค ภิกฺขสงฺโ'ฆ ชิมาน วสสาวาสิก?วรานิ ส!!?วารานิ ปฐิคคฌฺหาฅ ธมฺหากํ ท'ฆรกฺค่ หตาย สุขาข ๆ คำแปล ขำแค่พระสงฆผ้เรรฌู ขำพเรำท1งั้หลาย ขธนอมถวายยกน ซงผาอา นำฝน พร*อมทงขรวารกงหลายเหล่านิ แก'พระภิกษุสงฆ ขำแค่พระภิกษุสงฆผุ ขอพร;ภิกษุสงซ รงรโ! ซิงผ็าอา!)นำฝน พรอมทํงย?วารกงหลายเหล่าน ขำพเรำทงหลาย เพอประโยซ.นิ เพอกวามสช แก่ขำพเร่ากงหลาย สินกาลนาน เทอญ. ๗
บทที่ ©๕ 1เร!ะเษณีต้ศบาตรชาาส์าร ฅกมาถึงหนาน ชาวไทยเราม'กิ'?ะถขิโอกาสทำขฌูกินึอย่างมาก เพรา ประ'?วยก,ขเทศกาลหลายรย่าง ทง์เข่นเวลาทไกัยกกำเฟิร์นเลา มิเวลาพ่ก! ตํวึสำหรย'?กการเคร้องใช้ค่าง ๆ เนองไนการ!ก็ขเกยวฅ่ปึไย่ พอมิเวลา:ขาเช ค่างก็หาโอกาสขำเพ็ญขุฌกินฅฺามกวามสามารถ ยำเพ็ญกิน'?นเขนประเผฌถึกมา รนถี\"พวกเราทุกานน แมัผมิชิระเย่ลขน'ไย่แลว ก็ยง์ขวนชวายทำ เพิอรก็ย 'ใช้ให้เยนมรกกต่อไย่ ในประเพณเหล่านน ผย่ระเหณอย่างหนิง คอประเผณ ต่กยาฅรขำวสาร ประเพณนยงึมิผทำอย่ฑํรึ,ไย่ ท1งั้ในถินทกินการแล;,ไม'กนกา •คามปรกถึน่า'?ะทำเฉพาะในถินกินการเท่านนั้ หรอมิฉะนนก็ในว่กทมิไห้มิ ประรำ หริป็ในวกทมิพระเณรอข่ศกษาเล่าเรยนมาก เช่นวกในกรงเทพ 1 หรอวก ในขรเวณทฅํง'?งหว่กเข่นคน เพราะวกเช่นนคามปรกค?เองมิโรงกรํว์เลยงหระแท ทุกร'ก ทงนิก็เพราะไม่สามารถ'?ะเข1นอย่ไห้ทำยการเทขวขํณฑยาฅเท่านน รำฅ'องอาก็ย์ รํช้หนรากโรงครวเขำช่วย รงหอยงึอ่ทภาขให้เข่นไย่ไห้ ท[ยนกํง์นนก็เพราะภาวการณ ของพระเณรทรำพรรยาอย่ ณ วกกงกล่าวน้มิรำนวนมากและอย่เพอการศกยา ภาวะเหมอนกํงนกเรํขนประรำคามโรงเรยนทรํยนํกเรํยนประรำฉะนนแล เริองอนเข่น เหคแห่งประเพณนํ มิมาในคมภรหลายแห่ง เมิอรวมลงไห้เรํองกงน กรงพุทจกาล พระพทจเรำประท่ขํอย่ ณ วกหระเซคว่นั พระนครสาวฅ แควนโกศล มิคหยกกนหนงชอว่ารํฅตะ ท่านมิ?าฅะกหยกเขนเศระรํใหญ'ในนคร มํร์ชิกาสฌฑ เขนคนมิความโอยออมธาร มินำใ'?กรำงขวาง เออเพอเผอแผ่แก'กน ทํ๋ว์ไย่ เยนทนยมรกใคร่นํขถอของคนทํช้หลาย•ท่านเสระรู''ไดสรำงสาธารณสถา เช่น ข่อนา ถนน และศาลาทห่กชองคนท่งหลาย สวนสาจารณะ สถานศกษาและสถาน
พยาขาลเขนคน ชิย่มาวนหนิง ท่านเศรษข่ไท่พยท่านพระมหานามเถระ ซิงเย่นองกหนิ ในคณะขฌรว'คกิยํ ไก!ห่นมรรยาท,ชอรหร;เถระ11า ซงกำลํง์เกินยิณฑยาต ละแวกยำน ท่านเศรษข่ใท่เพ่งพิศถงการกาวหนา ถอยกล'ย ค!ข่า เหอิ ^ ■^. 1 ^^ ^ ^ เหลยวซาย แลขวา ผวพรรณผ่องใส เกินคามพระเถระไย่!ยองหลง เกกความ เลิอมใสซายซ่าน ริงเข่าไย่ใกล้รยยาฅรแล่วอาราธนาให้เข่ายำน ร่กอาหารธ พระเถระอิผหนำแล่ว ไค้พิงอนุโมทนาค่วยหล่กสิรีธรรม ท่านเศรยซฺเกิกธรรม แร่มแรงในหล'กสิรีธรรม ละสิท์ธิเกิม ปฏีญาณฅนย่กเอา พระพทชิ พระธร พระสงฆ์ เย1นหล่กแห่งความย่ระพษุกิในช้ริฅย่ระรีาวโ{ของคนคลอกชริฅ ท่านเศร มิความเชอมโเในคน หวงืระเผยแผ่หล'โ!สิรีธรรมให่แพร่หลายในย่ระชมชนในถินของ คน รงกำเนินการสร1างวกิ ยกส่วนใหฌ่ของคนเขนพนท แล่วสร่างเสนาสนะ สถานทนน พอเย1นทอาศ่ยัฃองภิกษร้านวนพ่น เสร็รแลวอทศถวายท่านพระมหานาม เถระเยนสิง์‘นาราม เพอภิกษฑมาแค่ราฅรพิศ ไท่อาศํยืพกรำพรรษา ข่าวนนไท่ ไย่ท่วทิศานทิศ ในกาลท่อมา ท่านพระสาริขฅรกโ!ท่านพระโมกท่ล์ลาน พร่อมก'ยัก่กษอนุร เข่นอ'นมาก ไท่รีาริกไย่ ถงนกรนน ท่านรฅฅกหยกิทรายข่าวนน รงชวนย่ระชาซน ในถินของท่านเกินทางไย่ท่อนรโเขนระยะทางแรมกิน เผอไกพยพระช'กรสาวกท่งั้ส แล่ว เข่าย่ฎิสนถารย่ฏิย้ฅท่วยความเคารพ อาราธนา1ให้,ไย่ยงทินชองทนและนิมนฅ ให้พ',กอ?'] ณ ว่กัอมพาฎกวนทท่านสร่างและยำรฺงไวั เมิปึพระเถระเราสิงสองพร่ ภิกษุอนุรร พกอยู่ ณ ทนน ท่านกหยกพร่อมก\"ยํชาวยท้น ไท่มาคอยเ และอิงคาสภิกษุท่งั้หลายท่วย ยิณฑยาคคามควร และยงเพิมย่านะนำฒแล; ยริขารอนควรแก'พระอกฅามกำล่งั ท่านริฅคคหยคไค้พงธรรมของพระป็กรสาวก ท1ง์สอง ไค้ไฅร่ครองเห่นฅามธรรม ยรรลพระอนาคามิผลเย1นพระอนาคามิ เม อ'กรสาวกท2ง็สองพรำมกํโขริษ่ทไกหลิกไปแล่ว ไค้มิภิกษุท่างถินราริกมาพํกํร่าพรรษ ณ ทนนคลอกมา ท่านกหยกิก'ไค้ยำเพฺญอาก่นคุกวํห์รเค็มยริยรณ ท่อมาท่านกห ไค้กำริว่า ท่วืท่านเขน!เยาสก ถอผระร'คันฅรํย็เข่นหสิก็ ท่งัยรรลอริขภมิ ถงปินาค
© ® 0) ผผล แกทานยงผไค้เผ่าพระพุทอเร่าเฉพาะพงะพ่โทว่^ ^งฅกลงใ'?วา,?ะเกนทา4 ไปเผ่าพร\"ททปึเร็าซ■ง!]ร2ทํขัปึยู่ ณ วํค้พระเซดว่น กรงสาว*ฅถ อ'นมระ:ยงทางห่างฑก ม'?สกาสุณาา ประมาณ ๓0 โขชน หรือประมาณ ๕๐© กิโล[มฅรหามมาตราว'กิ ยกน เมอกกลงในเลา ท่านรงคระเกรืยมเสยยงเกินทาง เช่นข่าวสารพรอมท*งืถวังา พรอมทํงเกรองปรุงเข่นกน ยรรทกเกาขนปร;มาณ,\"00เด่-ม เพอระใช่เข่นเสยยงก และเพอนาไป'?กท่าของถา'ายพร;เมิอถงพทอสำนํก์แท่ากิาย เฅรืขมเสร'?แล'วไค้'ช ซวน'ชาวยานในถนนินทปรารถนา’?ะ:ไพเผ้าพร;พใาชเช่า ไค้ฆภกษ ภกย■ณ อขาสกและ อุยาสกาฅกกามไปท่วยประมาณ ๕00 คน และคนซองท่านอกประมาณ ๓0๐ กน เมอพร็อมก*นแล่วกออกเกินทางรากมโฉกาสณ*ทไปว่นืละ!โจุเน่ ทุ ประมาณเกอนหนงก็ ถงพระนครสาว่กถ คลอกระยะทางทท่านกหยกิกโพร;สงฆ่และกณ;ของท่านกหยกิไค้ มกนฅาผหม่ย'านในระหว่างทางทไปนโแกิกกาามพอใรเห่นท่วขกโท่าน หา\"งอนเกราะห่ และหวงส่วนยณุในท่านคุหยก รืงชวนก่นมาท่อนรโเลยงกท่านพร่อมกยกณ;กลอกทา รนกระทงถืงกรงสาวกถ ท่านกโคณะมท่องใช่เสยยงกรโทคระเตริยมไปนน เสยยง เกินทางยงอยู่เก็มยริยรณท่งั ๕00 เล่มเกวขน เมอถงกรงสาว*ก์ถแลว ท่านคหยกิ รงให้โอกาสแก'กิกษและภิกษณทเกินทางร่วมกนไป ไค้โอกาสเข่าเผาพระพทธเร่าก่อน ส่วนท่านพรอมกโคณะอยาสกขิยาส่การออย่ภายหลโ เมอ'ไค้ทพ่กสยายแท่ว ไค้โอกาส รงซวนคณะซองกนเขาเผาพระพท'ธเรา ถว,า51,ยยงคมลงรแิ ทขผาพระข1คลยาทประก^าศ &1 1 * ความเลอมใสของกน และกรายทลถงการเกินทางมาท่วยความสะกวกสยาย กวย อานภาพพระพทชเรำทรงคมกรอง ใหทรายทุกประการ พระพทชองค รืงทรงแสกง ชรรมโปรกท่านคหขกิพรอมทงั้คณะหามควรแก’ขุรพปน่สโ ท่านคหยดพร่อมทงคณะ ไก1ความเขกยานใรร่าเริงอย่ในชรรม ไค้พ'กอย่ในพทชสำนกประมาณเกอนหน่งหลอก เวลาเพยงเท่านํน ท่านไค้ร'กการถวายทานแก่พระสงฆ มพระพ!าชเราเข่นประมข ในเวลาทท่านคหขกิหร่อมก\"โคณะพํกอยู่ ณพุทชส่วนกนน พวกชาวเมองสาวฅ เล่าลอก่นไย่ทว์เมอง ประชาซนก็นองเนองมาชมยุฌูท่านคหขกิแน่นขน'กิ ทงั ของมาท่อนรโ และร่วมการทุก็ลทานยริฑคอย'างมากมาย ท่านคฅขกิกโคณะเกิป็ย
(รึ) (รึ) ('& มกำงใชเสยิขงกรำทเกรยมมา เม!]ท่าน'ไกพกอขูม่ระมาณเกอนหนงแลว ปรารถนา น:กลลากลำเมิ!]ง'ของกน รงเขาใฝเผาพระพทขเรา กราย?าลว่า ขำพระพทชิถุาพรอ . กบคณะเกนทางรอนแรมมาเคอนหนง กไก2อาคขซาวขานในระหว่างทารใททพทแล\" เลขงกใหความสะกวกสยายทกอย่าง โกยมิกองใช2ของทกระเกรขมมา ในระมว่าร ทพํกอข่ ณ พทชสำน์กนเกอนหนง ก็่มิชาวเมองสาวกถนาสิง1ของก่าง ๆ มาร่วม กศลทานขริราคอย่างมากมาย รนขาพระพทวเร2าเกอขมิใกใชของทกระเกรยม ขำพระพท'ปิขาทคกกำขเกลำว่า ถงแมิว่าขาพระขาทระพกอยู่ใน ณ พทจสำนกสำย หนิง ก็กเหมอนว่าข์าพระพทซิเราระมิกองใชของทกระเฅรขมมานนเลข ยำนถงเวลา อ่นควรแลว ขาพระพทซิเรากยคณะระขอทลลากล'ขยำภมิลำเนาของกน สิงของ ทขำพระพทขเร่าไกกระเกรขมมาน ขำพระพทชเร่าขอถวายไว ณ พทชสำนกน ขอไก ใ ^๘ ^ ใ ^ โม่รกทรงแสกงทเกยทควร ในครำนนพระพทวเร่าขำมิไกทรงอนฌากกำยิขภมิ คอโรงครำสำหรยเ ก่ยยยว่กถุ เมิอมิเหกุกำนน พระพทชองค?งโม่รกใหำ!ระชุมสงฆ ทรงอนฌ กำ]ยขภมิขนเขนคร1งแรก แลำโม่รกให้ท่านพระอานนทรำ]การเรองนนในนามของสงฆ ท่านพระอานนทกใกกำเนินการสมม่ระสงคของท่านคหยก ท่านพระอานนท่ ไกทู ความนนใหพระพทาองคทรงทรายอก พระพทาองค?งกรสว่า คนท่เซอกรรม ม เมิอมิผกำกนเซ่นนินแลำ เมิอ สถานทใกหริอวกใกผกำย 1ขภมิ พระสงฆเ/์,ธยู่^ มาก ทง2ล^ ำยากควยกาชร^ข''^ยฉํ^น ทงวกนน.มิโรงก^ รวึปร\"รำ^ ค ผู้ผศร่ทชาข่รารถนา'?ะขชาพระสงวิเ‘และ!]ระก!)ขขุแเกกึล มช่กชวนก่นเรยไรขาวส และขธงธ่นัเยนก'ยยิย!เข่างธืน โกยวิปีเรยกกนวาต่กขาหรขำวสาร และทำ รน!ย่นข่ระเพณ การยำเพ็ญบุฌเน้ธง,ไนประเพณม่กทำก่น!นเวลามิฝน'ชก พ เข่นหล่มเย็นตมเขนโคลน หรธมินำนธงพนกิน สม่ยเช่นนนางมาคก็ไนระหว่างเกิ ๑0 กงเกชิน©๒ กงทไทยชาวพุทชิไก้ทำก่น!)ขู่เย็นข่รกกิ และทุก\")แ
ซี; ซิ (5. ไขช่ดืแปลงให้เหมา2แก'กาลเทศะ รานงดามประโยชนก็ดมข้าง Vานงเพชิรกยาประ เขณข้าง และยงกว่านํน ถอเอาประเพณเข่นทางข้าเพ็๋ญสาธารถ!ะประโยซนิทยิง เช่นขางถินทำเพิอรวมทุนสร่างถาวรว่ตถสาธารถ)ะประโยชน์ขารุงว่ก - ข้ารุงการ ศกยา สรางถนนหนทาง สร่างข้อนำเขนตน ดามความช่องการของทองถิน ก็เข่น อ,นส่าเร,?ประโยชนช่วยค อํน์ว่าประเพณทํงหลาขนน ร่า!'ยนทเราทํ้งั้หลายช่องแก้ไขปรขปรุง เป แปลงใหเหมาะแก'กาลเทศ;อย่เสมอ รงกงขิย่ไกัแช่การทำเช่นนนริงช่องใคร่ครวญ หาเหฅุผลโกยรอยคอย มิฉะนนก็ระกลายเยนอย่างอินไย่ แห่เมธไกใคร่ครวญโกย รอยคอยทงประกอยช่วยเหฅผลแลว ประกอยให้ชอขให้ควร ข'ขิมชำนวย'ประโยซนแก' ประชมซนเข1นอย่างด ดามเช่าเรองทกล่าวมานแล. * ดำถวายข่าวสาร ตงนโมสามจบ อมาน ผข ภนเฅ ฅณฺฑลานิ สปริวารานิ มิกฺขุสงฺฆสฺส โอโถ!ชขาม สาธ โน ภนเฅ ภิกขสงฺโฆ อิมานิ ฅณฺฑุลานิ สปริวารนิ ปฎกฺคณฺหาดุ อมฺห ทฆรดฺฅํ หึดาย สุขาย ๆ คำแปล ขำแช่พระสงฆผเรริฌ ขาพเราทงหลาย ชอนอมถวายยกย ชงขาวสาร พรอมท”งยริวารท่งหลายเหล่าน แก'พระกกยุสร^น ขาแดพระภกษุสงฃผูเรรญ พระภกษสงฆ รงร'ข ชงขาวสาร พร่ปิผท5งั้ยริวารทงั้หลายเหล่าน เพอประโยชนิ [ขอความสข แก่ขำพเช่าทำหสาย สินกาลนาน เทอญ 1
/ บทท ๑๖ ประเพณทำบญสารท 34ค่ากลซน,โนนราศเกขนชขงนายมมหา?')เล็ก ว่าก่งน:- ถิงเคืปีนสิบเหนกันเมื่อวันสารท ใส่ล้]คาสโภชนากร!!ยาหาร กเอยาสารทกล้วยไข่ใส่โตกพาน พวกชาวล้านล้วนหล้ารารณ!) เล้าวานค)เห่}!ศรีชุลีนบ แล้วล้บจบทัพพีล้อ}!ตีรบ!) หยิซล้าวขอ}กร!เยาสารทใส่บาตรพร!! อารก)!แสรจสรรพกล้น)ทเรือน ๆ คากล!เนนีราก็Iคอนทช้าพห’ำช่กังมาน เข1นพขาน'ช่ให็เหนการทายญส นนเ'ยนประเขณทคกทอกก่นมานานแลว ตามฝรกฅพอย่างเขาเกอนสิขน พาฝนก็กก ขริบรถํว่ ทรายลุ่มนาก็ไหลย่าเช้าทุ่ง พชพ่นัชิช้ญึฌูาหารก็เขยวสค ทางไหนพนนาทหล่อนำ กํกเขยวสกเยินกาไปทำนน ทำให้เกิ?]กวามเยิกยานช่ม ใน?ฅในมอไค้เห็น ยำงกำลำกงร่คคอ ยำงก็ชุช่อพริวไสวเมธก่อ งลม ยางคำก กลมทธกขธก ยำงเลกลอกสอกแทรกออกรวง พธล่วงเวลาเกธนสขปลาย เช้าของ ก็เก็ยวเก็ยเลึมเธามาทำเข่นขำวเม่า ประกอยกำกล่วขใช่ก็ระยุสุกระงม พอกิไ ผสมกิ!)ขำวเม่า คลุกเกลำก่นทำสารท เช้าของนาเมอไค้เห็นนามช้าวกลำงามเช่น หรอค้ทไค้ม่านไปมาในภูมนาสวนนน ต่างก็คำนงเยืนอย่างเกิขวกินีว่า ขำวทเยากง สุกทนทำขำวเม่าก่นทายุญสารท พอใวนเวลา เช่นฅกมาถงระยะ[กิธนลิ-ยแ ก็1ไค้กระ[ตริ'ยมลิงของสาหวย'*ะทำยุญในร่นสารทกนไวำนกรยถำน พอถง
ซิ๑0า) ๒--๓ วน กทำของเหล่านํนํเช่นก3นขนมประรำประเพณซนิคหนิงเรยกทํน่ว่า กระยา สารท ใหมากพอท5};ทำยุร!!1ให้เตมก็รท'อาและเหลอไว'แรกก่นในหม่ญาคิมีกร ถง สุกกยกํท่า'ขนม*นรุงเช่ารากว่น่น่นิ กพาก'นไปทำขฌขงว่กทฅนปรุะสงคระไป หร วก!!ระรำหมู่ขำนทฅนอย่ ซิงมในถนนน \"I ฅนิเหตุของประเพณระมมาอย่างไร ก็ขากทระวินิรทํยชขากลงไปไค้ แต่ทำ ระพรารณาคามลํกษณะแห่งการกระทำ!]ระกอยก”!เต็งของเนือง'ใน!]ระเพณทถอก’นิว่าขาก ไม่ไก และเวลาเข'าต่วิยแล'วก็ม่ทางทร;ส’น์นิษรูำนไต่หลายประการ แต่ระยฅอย่างไร ก็ขอให้เข่นเริองของผู้?ระพงวินิรนํนิชขาก ในทนช่าพเราระแสกงแต่มลเหค ทาให เกกเยน!]ระเพถ! ทคิกเหนก'วิขฅนเองว่าน่าระเข่นเช่นนนไก กงน มชรรมเนยมอย่างหนง ซิงมมาแต่กร1งกกกาขรรพรนฅรา!]เท่าทุกว่น่น ค้อกน ทํงหลายไม่เลอกว่า ซาคิใกภาษาใด ระเขนเอกชนก็คาม คณะซนก็กาม หรอทเรา เร่ยกในข'กนว่า ย?ษท ห้างราน สมาคม สโมสร เอกซนหรอคณะซนเหล่านํ้น พ่อ ต่างผายต่าง'ให้ร่วมก็นั!เระกอขกรการต่าง\") คามความ!]ระสงกของฅนหรอของหมู่ กวยความยากขนเย1นกยิขเข่นกำเขนลา[ขนสํนิ เมิอไค้ช่วยกนครากครำนำภาระให้ผ่าน พนไย่ ในชํ่วึระยะเวลาครงขวยยหรอเค็มขวยย ก็มาคิกม่ญช่กํนิเส่ยกรงหนิง ของการงานนนว่าเข่นอย่างไร ทำปรากฎวำขากทนขากรอนรนเห็นว่าไผ่สามารถระ กำเนินต่อไปไค้ ก็ระไค้เลิกเส่ขหรอหาทางเปลขนแปลงแห้ไช หรอเปลขนยุคคลผู้ ร่กการเสยใหม่ ถาปรากฎว่าระทรงคำอยู่ไค้ ก็ระไค้แห้ไขให้กขน ถาปรากฏว่าม ความ[ร?ญไต่ผ่ลเทำทควรไค้ ก็ระไค้ช่วยกนส่งเส?มให้เรรญยิงขน และร่ สํนิยนส่วน แรกร่ายให้เข่นกำลงของห้ร่วมงานกน คามส่วนทควรไค้'ทํงนกเพอคว มนกงของกรการนนนนเอง การทำอย่างนิ ในชนแรกกงระค่างคนต่างทำ ค่ ต่างทำ นานเขา เห็นอย่างกนแลำห้น่เช่าร่วมก่น ทำกนรนกลาย!ขนประเพณ อกประการหนง เมอถอเอากาลเวลาเข่นเครองกำหนห ผู้ทำชารปรารภอาย และช่วิฅของหน ทไค้ล,วงมาถงครงยแล่ว ทำย่ญข้ลองกนเสยคราวหนิงก็ไค้ เพราะถอกาลทฅกอย่ในทุกสารท คอทุก1ชนแฉะฅามวิทเข่งทุกเขนหก ซงม่อยู่
อนเกยตอนเหนิปึก็เลยเรยกว่าทำยญสารท แม่ถงย่านเมขิงระเปลยนเแเล แต่!]ระเพณอ่นเนิธงกายโ)กนิก็ยง์ม่อข่ อกประการหนัง คำว่าสารทน”นั ไปม'สยงพ'องกนกยคำว่าก็ราทชิ พินิทำยญให้ผัตาย ซงเยนทเคารพของคน เช่นพ่อแม่กรอา'ทรย์เย1นอาน รูปคำทํงส พองก่นในภาษาไทยเรา หากถขพิปีเขนหล'ก ก็เย1นอ'นว่าทำยฅูให้กนตายใน กรงยเช่นเกยวกํขึกราวตรุษสงกรานฅนํน์แล นก็นิกกากคะเน!อา เมอเกาของการทำอ'นเข่นเหตของประเพณ ชิงคงระปรารภการงานย่ ปรารภช่ว่ตย่าง ปรารภเวลาย่าง ปรารภกนกายยางเช่นน เกมก่คงระถอเอาว ก?งขวยยเข่นวโเหยกงานก”นัว'นหนัง เมขพคถงการงานก็น่าระเย1นเช่นน”นั เพราะใน ปลาย!กอน ๑0 นิ นำเขาทุ่ง ขาวกำล้งเฅยโฅ ไม่มงานทต่องทำในระย ธนหยุกอย่ในต่ว เมอหยกแล่วก็คงระไห้ร่วมซมนมก่น เลยงกก่น เล่นการร้นเรง กํนํ เข่นการพ'กผ่อน1ในเวลาค?ง1ขวย'ข ผัาขผให้ผลชองงานเข่นกวามเรชิญก็ย่อมตอง กกกงยุคกลทคนเคารพนํย์ถอยชา เมอม่ความเซอมนอย่ในล'ท?นนเข่นแนวแห่งการ ทำยุฒู พินิทำยญเนิองห้วยเทศกาลสารทย่อมมขนห้วยประการอย่างน ประเพณทำยญเนิองห้วยเทศกาลในเกป็นน ในประเทศไทยเรานม่น่ย ก่น ในภาคต่าง ๆ ชองเมองไทยเราน เซ่นในภาคฅะวํนํออกเฉยงเหนิอ คนไทยในสินนน มประเพณกล่ายกลงกนน่ เรขกว่าฝ:ระเพณทำขฌูข่ อ”นัเยแประเพณประรำภากนน ไห้กำหนกเขาวนสินเกอน 00 เข่นเกณฑ เมอถง ว้นันน ผันยถอล่ท?นัยมอย่างใดก็ทำตามความเช้อถอของตนเช่นกนผันโ พระพุทธศาสนา ประรวยกโเวโเสินเกขนเข่นวนพระ ชิงถอว่าเข่นวํนัสิ ทางศาสนาห้วย เม่อถงวโเก่อนสินเกอนวนหนัง ทเรยกก”นัว,าว่นโทน อ่นั วนแรม ๑๔ คำ เดขน ๑๐ นิ กนทงหลายต่างก็พากโเหขดงานตระเฅรยมการ เต?ยมสิงของสำหรยทำขญ เช่นทำชนมชนักหนังทเรยกกนว่ากระยาสารท ซงเ ของขนมประรำเทก็กาลสารท หรออารเข็นของทำขซุ]ในพินิศราท-ธ ซงเข็นคำพ เสิขงคํง์กล่าวแล้วก็ให้ ในคาหลงน หมายถงเครองขชายรพชนล่ ยรรพยรยชองตน ชิง!'รยกง่ายๆว่า ของทำยญก็'ให้ ล่าผัทำเข็นกนมทรํพยมากห
๑๑^ เยนกนมขฌหนกศ!ไกใหฌ กทำชนกทเรยกกนว่ากวนขๆวกํกย่ อ0นเขนอาหารพเศย ชุำหวก มกทาในเทศกาลสารกน ขกนกทำกน!)ยไนทยางแท่ง เข่นก่วํก่อนงคาราม ชินขรเขนค8น. เมอเราทำหลาย ค่างคนกำงเกรขมข่าวของเสร่ชุเร่ข!]ร่อยแล้ว ฅามกำลง ของฅน ๆ ทอรงเข่าของวนสารกเราก^,กสิงชอรเกล่านน กงคาวกงกวาน พรำมทำ * กอกไม!!]เทยน ชกชวนลูกหลาน พาก*นไปยงวกทฅนปรารถนา?ร;ไป พาก่นไ!]ทำ ยฌทวกกามเวลากเขากำก่นอยู่ในกองสินน0น เม่อไกกำยฌุเลขงพระแล้วก่แชุ สารทกน แชุกขนมชุนนำขานำพร่ก แชุกของอนกฅนไกำระเกร่ยมไ!!นํน แชุกก่นไ!] แชุกก่นมา ในหมู่ญาค่ม่กร กำใกล้ชกและหำงไกลแลำเลยงกก่น ร่วมก่น!]ระกอย ยผูชุรขา คอสมากานศล พงเทศน' มอขค่วถวายพระเข็นพเศข ในเทศกาลพเศขน เสิขคราวหนิง เมอล่วงวํนแล้ว กกงกนปุระกอยการงานไ!!ใหม่อก นเข่นขร การทำยฌคริงข ย่ระเพถม่กำขฌเนองก่วขเทศกาลสารกน ม่เคำเงอนท่พอชุะมองเหนใล้ช่ก่ อข่อย่างหนง คอ!]รารภขรรพยรขของกนเข่นเยองหนำ ในเมองไทยเราน คนทำไ!] แมชุะไกม!]ระเพณทกองทำก่นอข่มากมายหลาขอย่างกามถินนํน ๆ แลวกกาม แค่ก พอชุะมองเหนไกเข่นเคาเกยวกน กคอ สกกๆรยรรพยรข ของกนชง ล่วงลขใ!]แลว เหมอนก่นหมก แค่ในเทศกาลสารกน ไม่ม่ยงสกลเหมอนเทศกาลขนข็,ใหม่ ว่ชิน เข็นการสมควรแก\" เพราะว่าคนเราถาขำระลกถงยรรพขรขของกนไก ขำยชาสกการะ ขรรพขรขของกนอข่ ก่ชุำว่าเข1นคนกไก แก่กำงศกขาใหรใหเข่าใชุว่า ยรรพยรข ของกน ไก!]ระกอยคณทมความคอะไรไวำย่างไว หร่อไล้เร่มการอนใกไล้ ลูก หลานผเข็นเชอสายของกระกล กกองพยายามขำวงรกขาใหำ)งภาวะอยู่ หรอกำเนิน รอยกาม หรอทำก่อชุนกว่าชุะล่าเร^ เม่อเข่นเช่นน สิงใกทขรรพยรขไก่สรางส ก่ชุะไกช่วยก่นยำรงรกษา หร่อสิงใคท่ท่านไล้กำคางไว ก็่ชุะไกช่วยก่นสร่างเสร เก่มก่อ'ใหัสงนนล่าล้ำ แม่ไม่ล่าเร^ในชว่อายเกยว กอารล่าเร็่,?ไกในชวใก
๑เ®0 เมอเราเช่าใ,}ชกถงการท่ายญก่นอย่างน เราก็'Iะสามารถรกยาสมยิกของชากิเรา เข่นอย่างกิ นนโแขนมรกกทางวฌนข้รรม ทไก่กกทอกมาถงพวก[ราทุกวํนีน ปร\"เพณทำขฌสารท เข1น!]ร;เพณอย่างหนิง ชิงท่านแค่ก่อนไก้ช่ว แก้ไขฟลยนแร]ลงมาโกยลำก!! กรายเท่าถงพวก[รา'?นกลายเข่น!]ร?เพณ!]ระ^าชาก ดง!เรากฎอย่นแล
บทท ๑๗ ประเพณีทำบุญออกหรรษา พอย่าทขำถงเคอน ๑© น เรามประเพณเนองก็วยศาสนาอกหลายอยำ4 ซิงพวกเราชาวพท‘ธค่างก็ใค่คระเฅรยมกนเสร่รแลํว เพือรอว็นกำหนกอินนาถ แค'ประเพณทระมาถงก'อ.นนน กอประเพณทำยญออกพรรษา ว'นออกพรรษานนคาม เกณฑ่ของพระคกในว็นขน ๑๕ คำ เกิอน ๑๑ หรอว'นเพ็ญเกอน ๑๑ ของปี คา '(โเทรกคนิยม ว่นัออกพรรษาคอว'นกรยสามเคิอนทพระท่านงำพรรษามา วํนึนแค่เภิม กใม่มความสำคญพิเศษอะไรน'ก ค่อมาวนนเข่นว'นสำก'ญ่พ็เศษ คอเข่นว'นมหา ปวารณา ปวารณาคอก่ริ'ยาทค่างผืายค่างยอมให้ก่นและก่น ค่กเคอนกํน์ คอผัใหญ่ ให้ผัน'อขฅ่กเคอนไอิ ยอมรํยืพ-งกวามคํกเห็นของผู้นอยควยก ผันอยก็ยอมผ หรอค่างผายค่างยอมให้ก่นและกน ว่ากล่าวค'กเคิอนก่นไก เมอเห้'นความยก ของก่นและก่น คนเหฅชองประเพ,ณนเก่กขนอย่างไร ทไหน [มอไร ใครเข่นผันา สย “I ก่นมาอย่างไร ระไก่กล่าวต่อไย่ตามสำดํย์ พระคํนิถรรนา,?ารยเล่าเร้องนิไห้ในคมภรปวาร■ณาขํนึรกะ พระวิน้ยขฎกว่า ขณะเมอพระพทฃึเVาประท\"ยัแรมอย่ณพระเ'ชคว!นิ พระนครสาวดถิ มภิกษุหนุ่มหนิง หลายรปก่วขกน ร่วมก่นรำพรรษาอยู่ ณ ว'กแห่งหนิงในซนยทแห่งรร]โกศล เมอ' ถงวนเซาพรรษา ภิกษทงั้หผกนนมาพรอมกนแก่ว ฅง์ใรระหยกพรรษาคามวนยนิยม ษรมพทปีานุญาค ก่อนถงว่นเช็าพรรษา รงมาปรกษากนว่า ในระหว่างพรรษาน เรา ระม![ยายวิร้อย''างใรยำง ทระทำให็ผวกเราทงั้หมก มความสามกกกลมเกล เยนอนหนงอนิเกยวก'น ทำอย่างไรเราทํงหลายร“ไห้ศวามรนเผังไน'0รรมปฐฺย้ติ ทำ อย่างไรเราท-งั้หลายรงระป็ย่เย!นผาส'กและไม่,ก่องลำขากควยการขยฉน Iมอค่างไห้ ปรกษากนแก่ว มความเห็นร'วมก'นา'า ในระหว่างพรรยานเราย่อง'ไม่พูกก่นืไม่สนทนา
๑[ธปี เตุป็ ก่น เราคติงทำเยนคนไค้ก่นท1งั้หมก และติงกติกาว่า ผ้ไกภลํยริากยิณช')ยา นํนํคยิงริกทน์นํ ติองริกนำลางเทา ติองริกทรองเทติ ติองริ”ก์ทเชกเทา คอง ภาซนะทย่ติไม่'ใกล่ติงติงไว่คามทํ คติงริกนำไชันำพ้ทํใว้ให้เริยขรติข ยณฑขาฅภายหลง ผ้นนั้ปรารถนาก็ริงฉํนํ ตติงเก็ยของเหลิอเก็ษไปทงในทสำทรขท ฅองเกยทฉํนํ ติองเก็ยนำลติงเทา กติงเก็ยทรองเท่า คองเกยทเซลเทา คติง ภาชนะแล่ว้เก็ยไว่คามท คติงเก็ยนำใชันำฉํนํ ตติงยกกวากทฉํนํใม้เร เหนฅ่มนำใชนาฉนฅรยินาช0าระพร่อง ผนํ้นคํ้องฅํกมาเฅิมใหัเฅม ถาตู ตองขอความช่วยเหลอ ใหผนน,?ะใช่ม้อโยกยอกใยใหอกผายหนิงรความประสงค ใม่ควรพกเลยเย1นอนขาก เมอตกลงกนอย่างน พอกงว'นเช่าพรรขา อชิขรู',าน พรรขา ใครยแ^กเสนาสนะ ทำกิ1เนิอง^เวขเสนาสนะเสรนเลว ต่างกิพรอมกน ประพฤตตามช่อตกลงก่นโกยท1วกน ตรายเท่าถงวํนออกพรรขา คร่งพทชกาล ม้ชรรมเนยม'ของพระอย่อย่างหนิง เมอออกพรรขาหมกฝน แลว แม้กงร่าพรรขาอข่ใกลเพยงไรก่ตาม ตองพาก่น'ไปเผาพระพทซิเช่าถงทย่ นเข,นชรรมเนยมทท่าก่นมา เมอพระภกขพวกทกล่าวมาน ออกพรรขาหมกฝนแล2 เกยกวาก,?'กเสนาสนะเร่ยขรอย ซวนก่นมาเผาพระพฑชิเช่า ซิงฝระท'ขแบรมอย่ ณ ใ พระเซคว่น พระนครสาวํฅ์ถ เม่อไค้เผาและไค้รฺขพระ'พุทชปฏิสติเถารแลติ พระพ เริติฅรสถามถงการอย่ริำพรรษา ตรสถามถงการเกนทาง ฅรสํถามถงการก็ ป็ยรม ภกษทงหลาย [หล'านนไค้ช่องก็ทลกวามประพฤติของคนทไค้ประพฤติ ระหว่างพรรษานนทุกประการ พระพทชเริาทรงทราย ทรงฅำหนํว่า พวกเชอประพร]ติ เหลวไหล ริำพรรษาอย่างไม่ผาสก กลขสำคญว่าผาสุก ถงกยิปฏิญาณว่าผา ความประพฤติของเชอคลอกเวลาเพยงนนเข่นโมฆะ คิอเปล่าประโยชน์ เพราะคว ประพฤติเช่นนนเหมอนกนใข้เยืนมูกว่คร ความประพฤติเซ่นนนเหมอนกิริยาขอ เลยง เพราะสฅวเลยง เช่น วว ควาย แพะ แกะสุกร ย่อมไม่ถามถงทกข์สขของกติ4 และก่น ทรงแสกงว่าความประพฤติเช่นนน ไม่สมควรแก่อริยซนเซ่นพทชสาว โ
6)1®0 ๓ เมิอพระพุทธเร่าทรงเห็นเริชิง เซ่นนนเกิกขํ้นในสิงฆมณฑล รงทรงวา ระเยขยวนโแข่นหล่กปรูย้ค้ท่ธไป ทรงธนฌูาท่ใหัภิกษุอยู่1าพรรษากรยสาม!กธ ทา สง'ฆปวารณา แทนอโยสถ สิง‘มกรรม ในวนออกพรรษานเข่นเริอง หินเห?เขชิง ปวารณา คำว่า ปวารณา แปลว่ามอยหิว คอ-การ ริ!)พง(ๆาฅิก์เทอน ของกินีและ'ก่น ขอมร่ยพงกวามคํกความเห็นของก่นและก่น ทนพงคนอนพกท่ว่ยความเต็มใร คำท พระพุทธเร่าทรงวางแขยไว้นนว่า ซ่าพเร่าขอมอยคํวืท่อสงฆ ท่านเห็นกึก ท่านไ ทรายก่ค้ ท่านมกวามร่งเกข’}กึก ในความยกพร'ธงของซ่าพเงา ขอสงฆ์'}งอาศ่ยความ อนุเกราะหว่ากล่าวท่กเคอน ซ่าพเร่าพรารณาเห็นอย่ ร่กกสิข์ย่ร;พกฺIคิชอย ทามระเยยยนเยนอนถอเอาความไค้ว่า อํนว่าระขอยการปกครองชองพร;นนเขนสงซ นิยม พร;ทุกรปไม่ว่าระอย่ในถินรู'านใก ไม่ว่า'}ะฅธงฅกอยู่ในรู'าน;อย่างไร ไม่ ผใหฌู่หริอผ้น์อย คองปวารณาท่อก่น คอท่องมอยฅวหริป็ท่องยอมฅ่วให็ หิวยก่น ว่ากล่าวคิกเฅอนไหิเสมอ ผายผถกท่ก์เคอนกึท่องร่ยัพงคำท่กัเฅิอน ท่องพิรารณาคนเอง ถาเข่น'}ริงหิองภสิขี'คิวเสยใหม่ ถาไม่เข่น'}ริงกคองช เหตผลของเริองนนใหกระร่างแร่งไม่คลุมเกริธ ผู้ฅกเต็อน'}ะไท่หมกความระแวงสงสย เพรา;พระทานริาปึว'าเริองของสงฆ์นนพระทกรูปท่องรยผกชอยร่วมกน ใม่ปลกฅวออก รากหม่ เมั้อเห็นความยกพร่องเกิดขน หิองท”กิทวงทนท่ ท่าเห็นแลวไม่เคอนก เท่าก่โแขนการลงโทษอย่า3ตนกทสุก ถาผายผู้ถกฅกเคอนถอร่นกวยอำนารท5รูเผาน หริอก1ว่ยความสำก'ญนิด กึรำท่องช่วยกนรกการลงโทษคามควรแท่โทยานุโทษ ท่ เห็นแลว่ไม่ทกิทวงกิเช่าทาน'ธง.เร้อ'งอ'นิ:เย'น,คน:เหคเแ'ห่งฝวาร™ว เพราะฉะนนทงั้สอง ผายค่างท่องเห็นผลประโขชนร่วมกินิ ท่องไม่แย่รชนวรรณะกินิ ท่องอกทนรโ)พง ความคิกเทนของทนและกน คปึงปวารณาคอทน ปวารณานเขนสาคฉุ!ทสุดในวนออก! พรรษา
๑!®)๔ ประเพณทำขุญเนืองในวํนนํ้ นอกทกไปวไก์มอยฅ้วถวายพระวนหนิงกิ ตามปรกติแก่ว เราชาวพุก'!]น่าร;ไก้เห่งห่รารณาถงปวารณาวิธของพระและ ใช้ใหเหมาะสมแก’ภาวะของเราและชองขำนเมองเรา ก่ย่อมระเย1นคุณประโขชนแก่ และยานเมองของเราอย่างไพยลย, ท^ระเกอกลผายขางวฌนธรรมอนเย,นมรกกตก ทอคมารนย่กนก'วขแล *
บหทํ ๑๘ ปร๙เษณีทำบญตํกบาตรเหโว เมขิถงวนเขาพรรษา ว'น!เขกหรรษา พวกชาวพท'ธกิไค้ร่วมกินี!]ร;ก ยุฌูกุศลเนขงในวนนํน ยุ รนเข่นปร;เพณของชาวไทยดงไค้'กล่าวผาแล้ว ย ปร;เขณขิกขยางหนง ซีงสขเนขิงมาแค่ว่นขิอกพรรษา เราเร่ยกกินีว่ากกยาทนทโว 1เร;เพณตกขาฅรเทโวนี เรายงทำก่นอยู่ทวไ!]เข่นปร;เพณสิขค่อมาาากวินีทำย พรรษา ทาม!)รกค่เราทำยฉุตามปร;เพณนีกินีในาน์แรมคำหนีร เดขน ๑© แค่ใน ยางทขิงสินทาในว่นีเข๊ฉุพร*ขิมกยวนขิขิกพรรษากิม ในถินทํแขกขขิกเย1นสขิงวินี เขิาวิ!แพฉุแย่นวนทำยฉุเขิขิกพรรษา แล;ไค้เริมทำมาแด่วินีขน ๑๔. คา หริข กินีทวไปว่าวินีโกน เมขิถงวนแรมคำหนงวิงทำขิกวนหนีง แด่ในวนแรมค เร่ยกว่าทำยฌฅํกิขาฅรเท'โว รกเข่นพีอฺพเศษ-ชนแปลกกว่า!]รกค้ การทำยุ หรอน่อย วิ!เนี ถขิ[อากวามพอใ'?เลิขิมใสของค้ทำเข็นทกิงึ แล;ถขิมนว่ มาก เผขิทำยฉุมาก กิใด*ยฉุมาก ผ้ทพอใ'?ในยฉุร้งใม่ค่อยกล้วยฉุ เหม่อน'?;ริสิกว่ายิงมากยิงก เรืองนอ่ว้แข่นค้นเหฅุของย่ร;เขณทำยุฉุ ทำนเล่าไว้ในกผกิริค้าง ยุ ซงเกิยวเนิองค้ว่ยเรืขิงของพร;พทชิเว่า อนหนว้าไ!]ใ ผาย!]ฏิหาริย'^ก่งน กำเนีนเรืขิงว่า เม่ขิพร;พฑชิเว่าใค้ว้สกิรออก มหาภิเนกษกรม ทามท พร;ท'ยไร\" ไค้ทรงยำเพ็่ฌฑกรกิริยาสินเวลาสิง ๖ ย ทรงขรรลพร;อนครสมมาส 'ใ ค้ทํ2 1 ไ, 'นี ศทํ 1' โพชิฉุาณ พร'ขิมฑงสิว่ชิรรมสมพร;ปร;สงก ใกเนมฅกนามว่า พร;สมมาสมพุ [ทำแล้ว ทรงฅํ้งํ๋พร;ทํขสอนสิ'!■ธรรม แล;ทรงกำเนินพร;ขิงค้ในทางนน ม เขาพวกเยนอนมาก ทํ้งั้ทสมกรยวชแล;ไม่สมกร^ยรซ เขีนแค้เพยงสมกรใ'!ปฏิญาณ ค่ว้ ยอมรำเอาหลกสิว่'ธรรมมาเข็นหสิกิปฏิยิริ1 โนชวฅปร;ว่าวนของทน โกยขดเอา พร;ฬฑชิทริขาเข็นหล'ก ผ้ทสมํกืรเค้าพวกค้าขนิ มทงทเขนนว้ายวชค้วยกน ม่ทง Iข
๑!®0๖ พระราชามหาคบ่ตริย่ มทํ้งเศรษ?กหยก มฑํ้งั้ทยากรนเขฌใร มทุกชาด้ชนว ถูเหมอนพระองก'ระเย่นกนแรกททรงเสิกถึอวรรณะ เมือเวลาผ่านไ!] ผด้สม,'ค์รเขำพวก ทำสองประเภทเหิมรำนวนขนโกยลำกย มทํ้งํ๋หฌูงท็งั้ชาย มท5)งั้เก็กทํ้ง์ผใหญ สาวเฒ่าแก่ และพระองคเองกเสก็รรารกไ!]ยงยำนนิคมชนยท ราชขาน ยานเล็กเม นอย โคขมไก'!เระท\"ย์อย่เขนท เสกร,ไ!]ถึง'ใหนก็ม!]ระชาชนคอนร่แก'ว่ยก ข่าวนก่ ลอ'ใ!]'เนถงเมชิงกขลพสก, ซงเข1น'ชาด้ภมของพระองค พระผทชเราสุทโธทนะ พระพทธยกา ทรงสด'ยข่าวอ?เฅลชกเวลา ทรงระลกถึงพระโอรสอย่ผวาย ย่รารถนา ระไกพบเห็นอย่ทุกขณะ ได้รกส่งอำมาฅยราชขริษทไย่ทลเชนิแสต็รพฺระพ หลายคราวกว่าพระพทธเรำระทรงพิรารณาเห็นสมควร ถึงกรำท ๑0 เลอกท่านกาฬ ทายขำมากยผั'ราชว่ลลภ ขำห’ลวงเกมในพระพุทธเรำไปทลเชฌูเสกร เมอทรง พืรารณาเห็นสมควรแลำ รงเสต็รพระพุทธดำเนินพร'อมควย ภิกยขริบ่ทหม่ใหฌู่ไ กรุงก!!ลพ*สกุ เพ่อฉลองพระเกชพระคุณพระชนกและพระประยรญาฅ เข็นเวลาล่ มาได้ถึง 62) ข็, นํยึยฅรสรเย1นกโเมา เมอพระองกไกํทรงโปรกพระชนกและพระประยร ซุภกสมพทขิม่ระสงคํแลว พระองค์กทรงรำลกถึงพระพุทธซนนิของพร;องคซ็งได้ เสกรทวงกฅแลำ ตำแก่ครำพระองค!]ระสกใหม่'ได้เพยง 62) ว'น ทรงตำพระท่ข ฉลองพระ[ก'ชพระคุณพระผุทรชนนิยำงตามควร ทรงทรายโกยพระพทธนิ!าณว่า พระพฑธชนนินํนอุย้คิอข่ ณ กุสิตพิภพ ทรงปรารภพระพคธชนนเย1นตนเหต ผา พระพท'ธชนน่เล่า เมอทรงทรายพระพุทธม่ระ.สงก รงทรงพระอุตสาหะเสต็รมาปร เยนประธานเทพยยริยํท์ใน พิภพคาว ด้งส พระพุทธเรำ เสก็รไย่ ประท่บ รำพ ณ■เทวโลกชนกาวกงสนน ทำวสกเทวราชผู้เยนรอมทพชนกาวกงสิ เข็นผายย่าวปร กาศใท่ชาวสวรรคมาพงชร''รมกำย พระพุทธองกทรงยกพระพุทธชนนิเขนประธาน ต1โ พระทยระฉลองพระเกซพระคุณ พระพุทธชนนิใหัคุ้มค่านำนม รงทรง เลอกพระอภิอ ทง์ 62) กโ)ภร ชง!ย่นหล'กแห่งสำธรรมผายย่รมํตึถนโ]นามธรรมมาทรงแสก.3 ทรงแสกงอย่ฅลอกเวลา ๓ เคอนเต็มมได้ว่างเวน ผู้ทนยมผายย่าฐหาริย,เล่าว่า 11ด้ เวลาสรงและเวลาเสวย ห็มผระพุทธนิมิตแสกงแทนพระองคและยำทรงแสกงชํ้าก่า
๑ เซี) ๓) ทอคใหพ!;สารยุทรอก ท่านพร;สารขคร ร.นช1นผรํยีถ่ายทยิกพร;อกธรรมนรนทล®ก พร;พุ',,ไธเ'ราทรงแสกงพร;อภิปีรรมรขลง[มอครข ๓ เกธนพอท พร;โมคคํลลาน ใต้ เผาตกต่อแรรข่าว [สด’}รำพรรยู..ๅ 0) เทวโลกแก่?]ร;ชมหม่1ใหญ่ซีงกขิย นครสาวกลิว่า พร;พุทธ[ราร;เสดรลง ส) เท่!เงสํรกส เมออขิกพรรษา!)วารณาแลำ พร;พุทธเท่ากเสกรลงรา.โแพวโลก ณ เมองสำกส์ ในคราวเสกรลงรากเทวโลกน ตำนาน1ขำงผายปาฎิหารย[ล่าว่า ย่ร;ชาชน2รข่าวล่วงหนาฅามท พร;โมกก'ลลานแท เหทราย . ชาวแคว'นค่างพุ?งซ่กชวนก่นัมา!)ร;ชุมกอยร'ยเสก็รธข่ ณ[มองสง เข่นยรษ่ทใหญ่สุกท่ร;พรรณนา ว่นัท่พร;พุทธเท่าเสก็’?ลงรากเทวโลกน เรยกว่าร่นเทโว ชงย่อมาราก เก็ผว่า เทโวโรหณ; ซาวยำนทํก็ซอยเรยกว่าว'นพร;เท่าเขกโลกย่าง ใ ■ท่เรยกอย่าง ก็เพรา;ในว่นท่พร;พทปีเท่าเสดรลงรากเทวโลกน พร;องคไก'ทรงเขกโลก หมายกวาม ว่า สทวโลกทกรำพวกท่มา!)ร;ชุมกํน์ร่ยเสก็รในว'นนนั้ มทง์เทวดา ฆท1งั้มนุยย มท่ สคว่นรก ผทงส่ฅวเกรำฉาน ในตำนานแสดงว่าส่ฅวโลกมองเห็นก่นหมก เทวกาเห็น มนษย่ มน!}ย์ก็เห็นเทวกา ส่ฅวนรกเห็นเทวกาแล;มน!}ย เทวกาแล;มนุ!}ย่ก็เหนสฅว นรก ค่,างคนค,่างว่เหท็่, นกนหมทก่ ในเใวนน4'น [มอเทวดาแล;/มนุย!่ำ}ขสแ้ล1;ส้ฅวท่งหลาย เห็นก่นหมกอย่างน ท่านรงเรยกว่า พร;เท่าเก็กโลก ถาพงฅามตำนานท่านก็ว่า อย่างน ถาพงแล'วลองกำหนกพรารฌาเขนธรรมาปี!}จุ'านกย่าง ก็ร;ไคความเซาใร ำ ท่ ำ ^* , ^ ตามเกำของตำนานว่า พร;พทอเท่าทรงสอนหล่กธรรมแก,!)ร;ชุมในวนนน !เร;ชาซน ค่างไต้เห็นไต้เขาใรในหล*ก็ชรรม ฆสคส้มย่ช'ญญ;รสกกว ร;ลิกถงกรรม ก กร;ทำของตนไต้ เห็นตนเองแล;คนอนฅามความเขนรริงว่า ส่วนฑท่าก็ทำ'•ซอย มผลเข่น มอารผณํเลิศ ส่วนนน!ขนเทวกา ส่วนททำชว่ท่าผก ท่ผลเขนทุกข ส่วนนนเ ส่ตวนรก ส่วนทมก็ย่างชํ่ว่ยำงคล;!]นกนอนทำให็'ท่สุชย่าวพุศก็ย่า'3 ส่วนนนเขนมนุ เมอกนทํงหมกเห็นศวรมขอ'3กน เห็นตนเองแน่'ช่ก เห็นคนเข่นกน เหนผคว่า ถกว่าถก คำน!'รำกว่าพร;เรำเขคโลกไกโหมชินก่น เพรา;เห็นโลกคิอตํวเราเอง
๑ไ®๘ พรโมท5งั้ความประพสุติค้อกรรมของคนคามความเข่นรริง ทำถธเอานโนีกํพอเขโใ'?ไค แค่เรองอ็นเขนคนเหตุ'ของร]ระเพทํเน รำคโงอาศ่โค่านานเข่นทอาง ริง'?ะพิง ประเพถ]ทำขสุเค่กํยาฅรเทโว ทยํงคงอยู่1ในข'โน โกยปรกกพวกเรา พทอกำหนกเอาว'นแรมกํ่าหนีงเขีนวํนเทโว เพราะถยเอาว'นเพ*ฌเกิธน ©I® เขนว ยสุเออกพรรษาเสขวนหนีงกโน แก่วยก!อาคกยาฅรเทโวไปไว้ในว่นแรมคำหนีง เพ ไค้โอกาสทำยสุ!ไก่มากขนตามวสโของม้ฅโงการยสุ] คามปรกค่การทำยุ ฌฺไ เทศกาลใก ๆ พวกเราชาวพทอก็ใค้รํกหาของกำขสุ)กโแติมสติกำลง เม้อเต แลวทำเข่นการพิเศษก็นีมนต์พระมาทข'โน แค,ก่าเขนการปรกติทรอเทศกาล กํ นำไม่ ถงว่ก พากนไปรวมทวค้ซงฅงอย่ใกล้ยโนหริอในวกท'ตนปรารถนา’?ะไป แ การกำขสุ)ก'โยาฅรเทโวนน แม้ในรโเกยวกโทเคยไปกามปรกติอย่แลโนน ก็ฅ่ มารโยาฅรเข่นพิอ แม้ในว่คทไม่ผการ,ทำยสุ)ประรำเช่นว่กในกรงเทพๆ แค่เม นีมนก่ให่ออ กคราวค่กยาตรเทโว ชาวยำนก'?'ค'ใหม่ขํ้นเย่นพิเศษสำหรโเทศกาล ถโยิงในถินทม้ว่กกงอย่ยนยอดเขากโขแก่ว ชาวยำนกํยิงเห็นเข่นการเหมาะ ไค้น พระหลาย ๆ ว'กมารวมก่น แลโขชิให่พระท่านสงเคราะห็ขนไปขนขอดเขาก่อน อมยากรหรอสะพายยาตรลง'?ากยอดเขาเขนกำนองลง'?ากกาวกงส พวกชาวย่าน หลาย ๆ ยำน ก็พากโมาประชมคอยตกยาตรอย่ทเชิงเขา การถชโกขนโน เลยค2งั้ชอ วกทอย่เชิงเขาว่า วคสงกส ก็ผ, เช่นทเมชงอุทยอานีเยนต์นิ ทไหน’?ะม้อก ราง นก็เพิอให้ไค้ความริสกแมนกโยพระพทอ'?ริขาทพระพฑอเรำไค้ทรงยำเพิสุเม ในการก'โยาฅรกามปรกตินนมพระสงฆก่วน ๆ แก'ในการตกยากรเทโรน ชาวพทอไค้ ร'โ)รถหรอรอหรอกานหาม ประกิ'ษรูำน พระพุทอรูป ย่างล้ลาตามปรกติ เขนปาง อมยาต เชิฌเสก็'?นำหนาพระสง1ฆอกกโย นเข่นการพิ'เศษเฉพาะเทศกาลน ของกำย เทศกาลนมแปลกอย่อย'วงหนีง คอกโงมอาหารชนิดหนีงซงเรยกก่นทว์ไปว่า ช่าา ต์ม่ผ่โ หริอรรำรติม้มโ หริอขโวกมลูกโยน ขาวคมม่ดใค้ กำก่วขช่าวเหนขวข ขนโตพอเหมาะ ๆ ห่อใยไม้พิเศษเช่น ใยอโย หริอใยตาลอ่อน หริอใย'?าเา หริอ ใยมะพรโว หริอ'ใยไม้อนอนผลกษณะเช่นนน เขนขโวเหนียวก่วน ๆ ก็ม่ ใส'ไสก
๑๒๔ เข่นไสัเกํมก็ม เข่นใส่หวานก็ม้ กามนิยมและตามถนํกิของผู้ทำ ห่อแส่รส่ม หรขินิงใหสุกคามควร และม้ผลไม้อนผสมเข้าอก เช่นกส่วยสกเข็นกน ส่านานกรงเกิม เข่นนิมิตว่า ของชนิกน ถิอเอา เข็น เสข็ยงกรง ฅิกส่วในการ เกินทางไก และ แรกกน ก็สะกวก โกยทสกแม่อย่ไกลกน ระโยน ให้กน ก็สะกวก เพราะถอว่า ชาวพุทชทใ!]คอยเผาร”!!เสดรพระพท•ธเรำในคราวนน ส่องเกินทางไ!]รากกิน'ใกล ฯ ส่องม้เสขยงเกินทาง ขขิงชนิกนเหมาะสำหริยกาลนนั้ เพราะฉะนนของชนกนิรืงเข็น ย่ระเพณ!]ระรำเทศกาลนฅลอกมา เม้อไค้ทำยฌูฅกยาตรแส่วเลยงก'น แรกของ!]ระร เทศกาลกนแส่ว ตาม!]รกกิใ,น!]ระเพณนกามวกต่างๆทม้ทำขญฅํกึยาตรเทโว มก ระม้เทศนิพเศยใหํซาวส่านพง เรืยกว่าเทศนิเรืองเทโว คอ เรืองพระผท!แรำ เส ลงรากเฑวโลก หรือเทศนิเรืองพระเรำเยิกโลก ผู้!]รารถนาระพึ่งเรืองราวโกยละเอ พงไ!]ขงวกนโ; ๆก็ระไค้พงสม!เรารถนา ประเพณทำยฌูฅกยาตรเทโวนิ เข็น!]ระเพณอนเนิขิงส่วยศาสนา ซ็ ชาวพทข ย\"โกงยำเพ็ญ เย1น!]ระเพณ!]ระรำเทศกาลอขู่ทว'ไ!] มมากส่าง น์ขิยส สนกสนานรืนเริงเข็นสา'อุก็ฬนํก์ษคร นร'คเข่นวฌน‘ธรรม อย'างหนิงของไทยช พทปึแล
บทท ©๙ ประเพณีทอดกฐิน —๑— คำว่า กก้น เขนกำไทยทลอกเอามาฑกภาษาขาล เข1นแก่'ออกสำเน็ยงฅ ก- วามฅองการของภายา'”เทย!ทา' นแ ภาษาขาลแม่ลกำนว่า ไมส?กง กิอกรอยไห้ .1.. สำหรํยิขงม่า สำหร่ยใช้เม่อก้องการ'?;เย็ยผาให็ส!คฺวก ภาร;ยยรวรฅปึง ชน ไม1ม่เคริองมอในการนฑส;กวกเหมอนเกิยวน ริงก้องใช้วกถ,เช่นนํนเย่น ช่วยเพอกวามส;ดวกในการ[ก็ยผาผนใหญ่\")เซ่นริวร พ'?นานุกรมฉยํยึของ'ราชย์'ณ์รีากข สถาน เก็ยคำนไว้ให้คำแม่ลแล;กวามหมายว่าไม่ส;ดง กิชิ ไมแขขก้กริวร [ย่นซอ ของผ็าเริยกว่า ม่ากก้น กิอ ผำสำหรโ)1ใช้ไผส?กิง เพรา;ก้องเอาไม่ส;คงมาล เพอทำริวรใหว้สริ’?พิ ชิก่อนรุ่ง แล!1ให็ความหมายรวมว่าม่าทถวายพร! ในยกน เมอพกถงกก้นก็หมาขร้ก่นว่า ม่ร?เพณอย่างหนิงทผัน่ยัถอพร!พทชิศาสนา ร?พงกร?ทำในกาลกำหนดหริป็หมายรก'นว่า ม่าไกร?วรทก้องนำไปถวายพร!กามว่ค นน \")ในการกำหนค ถำเย่นพร?ภิกษก็หมายรกโเว่า รินยกรรมอย'างหนิงทก้องทำใน ริวรกาล กก้น เขนพร?พุทชิานุญาฅพิเศษทโย่รก'ให้ทำเข่นการสง๚ เพอ'ขยาย ริวรกาลกิอการทำ,ริวรของภิกษุ'ใหยาวออก'ไฝ โดยม่รกฅเขฅทำริวรของภกษ เวลาเพยงทำยเ]ดฝน ๏ เกิอนนโเแก้วนออกพรรษากอหงแก้ว'นั แรมกา ๑ เกิอน ถ-รวนเพ็ญเกอน ©๒ รวมเวลา ๒๙ ว'น ถา'ไก็กรานกก้นแลว เขฅนนขยายออกไม่ ตลอดโ)คหนาว กรานกก้นก็เข่นคำออกรากกิริยาทลาดหรอกางไม่ส!กิงนน ครํ้งั้พท กาลหรอก้อมาเมป็พร!พุทปึก็าสนาย่งอยู่'ในม่ร!เทคอนเกิย ซิงเย่นถินทเ
ธ) สโ) 6) ท้ง์กาซงพระพุทธศาสนาไกแม่ไย่ถง ซงย่รากฏว่า ย่ระชาซนในย่ระเทศนนๆ หลอก ถาพระราชามหากย-ฅรข ผปกกรองประเทศททรงเลอมใ,สในพระศาสนาเบนอย่างยิง ภไผ่ป-รากฏวาไกทำพิชิในการนอย่างไร หริ!เมแคมไคใกลาไว้ในตำนาน เรารงรก่น ไม่ไค้ทำให้ตองใช่การสนนีษชานว่า ในกรไนน การกเนน^เย1นก^ขอไภิกเโ สงฆ โกยเฉพาะ และภิกษุทาหลายในสม่ยันน คงไม่ชำนาญในการเย็ขริวรรืงท้องใช่สะก ไกกวามรากเรืองนน ๆ ว่า การทำรืวรของภิกษุเข่นการใหญ่อย่เพ็ขนสหธรรมิก ช่วยกนทำ ในเวลาเช่นนนไค้รยัยกเว่นหลายอย่างซา'?ะกล่าวค่ดูไย่ช่างหนำ ค่อมาเมิอพระพุท-ธศาสนาไกว้เพร่หลายเช่ามาถาเมอาไทยเรา และเมอง ไทยเราไค้ฅงลงเข่นหล'กแหล่งในแหลมไทยนแลำ ย่รากฎว่าการนไกกลายเยนย่ระเพณ ของย่านเมอง พระราชามหากษตรยก็รยัเอาการนเข่นพระราชพธป็ย่างหนํงซาทรง ยำเพ็ญเขนการย่ระรำเมิอถาเทศกาลนน เลยถอเอากรืยาทพระเราแผ่นคนทรงยำ เขนพระราชพธนํนว่า กชินหลวง ไม่ว่าว'กนํนํระเข่นวกราษฎ/หรือว'คหลวา เมอพระเ แม่นค้นเสก็'?พระราชทาน ณว่กใก ๆ ผ่าพระกชินทพระราชทานนน เริยกว่ากชุนหลว ถำว่คนนเขนว่คัหลวงก็ผนํยมว่า'?'ะฅองไค้รยักชินหลวง ถาขงเอญมเหตุให้เสก็'?ไ เมอโย่รกเกลำๆให้ผใกแทน กชินเช่นนนเริยกกนว่า กชินพระราชทาน อย่างทรํชื ร่กการถวายนเรืยกว่ากชินพระราชทาน หมายความว่า พระเราแม่นกนพระราชทาน ผ่าพระกชินซาเรืขกว่าเขน-ของหลวงแก'รำ'สภา เพ็อให1สมาช่กร่ชสภา นำไย่ถวาย พระสงฃขํงึวํค้ทกำหนกไวันน ผ้ไค้รยพระราชทาน'?ะมของเข่นส่วนของคนถวายพระ เหิมขนก็ไค้ และข'กนทางราชการเยิกโอกาสให้ราษฎรท้าหลาย ขอพระราชทาน ทอกฅาผว่ดหลวาต่าง ๆ ไค้ ซงมิเวนไว้ไม่ก็ว”ค้น'ก การกชินน์ใค้ทำเข่ ย่ระชาซนมาแค่ครงั้กรงสุโขทยัเขนราช^นแลํว่ ท้ง์ย่รากฏในศิลา'(ารืกว่า “กนในเผิอาสโชท่ยัน ม่กทาน ผยัทรงศิล มํกโอยทาน พ่อขุนรามกำแหง เช่าเมิอาสโขทยัน ท5ชิชาวแม่'ชาวเช่าทาท้วขยาท้ายนาง ลูกเช่าลูกขุนท ทงั้ผัชายผัหญ่ง ฝงทำยมศรท'อาในพระพุ ท-อศาสนา ทรงศิลเมิป็พรรษาทก ธอกพรรษากรานกร้นเศอนหนงรืงแลว เมิอกรานกชินมพนมเขย พนมหมาก มพนม
0๓1®) ตอกใม้ มหมอนนงหมอนนอนขริวารกฐิน โอยทาน แล้ยแล้ผูยดาน ไปสวกผู กฐินถงอรํญ์ญิกพู้น เม้อร;เขำมาเวยง เริยงก่นแต่อรญผูกหน ท่าวหวลานค กลอยกวยเสยงพาทขเสยงพืณ เสิขงเลิอน เสยงร!ย ใครท้าม'ณล่น เล่น ใคร'?'กม่ก ห่า หำ ใคร'?กผนัเลอน เลอน เมองส'โขท'ยนมสปากปร;คหลวง เทขนญป็มกนเสยก ก่นเขาคูท่านเผาเทยน ท่านเล่นไฟ เมองสโขท่ข็นม่ต่งร่ณฺเกก” น้เข่นเร้องของกรุงสโขท่ข ต่อมาถงสมโเก่รงศร้ป็ยุชิยาและกรุงอนขร้เขน ราซ■อาน ยผูก่ริขาเนองควยกฐินนก็คง'?;มเช่นเคยวก่น แม้ในข'กน เมองกรงเก่ ขํง็ถอเข่นกิรสำต่ผูและสนกสนานอย่ เม้อมาถงสมยกรงร'ตนโกสินทรน พร; กษฅริขผักรองกรงเทพมหานคร ไต่ทรงทอกกฐินไม่แต่ในกรงเทพ*)เท่านน ย่ำไต่เสท ไฝทปึคในวกท่สำค'ญ ๆ ท่อขวยาต่วย โคขถอหลนัว่าว'กใก พร;มหากษ่ตริยกรง ศร้อยชิยาไต่ทรงสถาปนาหริชปเสํง์ขรณไวแต่ก่อน พร;มหากษตริขม้ครองกรงเทพ มหานครก็ทรงรํย์เขนพร;อารามสำทร่ยักฐินหลวง ปร;เพณท่เสค็'?พร;ราชฑานกฐิ พระอารามหลวงท่อยุชิยานน โคยถิอหล่กว่า ว'กยางวนัในอขวยาสำค่ผูเท่าก'ยว กรงเทพมหานคร เพรา;ฉะนนพร;มหากษ่ฅริขผ้กรองกรงเทพมหานครตงแต่สมเก็'? พร;พทอขอคพา'?ฬาโลกเขนก่นมา'เนยกน ก็ทรงท่าเขนปร;เพณอข่ ส่วนในกรงเทพ นน สำหร่ยยางวกแล;ขางย พร;เร่าแผ่นกนเสก็'?โกยขขวนพยหยาครา กอขขวนรข ขขวนราย ทงถางยกทางเริอเย1นการแห'กฐิน ในเร้องพยหยาตราน ใน'ชนเกมเข้า,ไ’} ว่ากงไม่ไค้มุ่งหมาย'?;ให้เขนพืร้กฐิน กงมุ่งหมายเพอเขนการซ*อมรย แต่ก่ การซอมรยก'นัยล; ๒ ครำ คอในเกอน ๕ เกปึน ๕ ซงเย่นโ)กท่เก็ขเกยวขำวขนย ฉางแล่วกร1งั้หนิง และในเกอน ๑๑ เกอน© ๒ ชิงเขนโ)กูยกกำเสรึ'แเลว ท่ก โ)กกาลเช่นน ก็*เพรา;ก่องเอากองหนุนมาซอม ร้งก่องรอให้ว่างการทำนาเสย การช่อมรยในกรงกร;นนั ขอสำคญอยู่ในเร้องขากราทพฺ ซิงเย่นวชิหนงท่ใ ไค้ว่า เคร้องอาวชิขทป็ภ'ณฑขงมกรยกร่นกอยู่หรอยกพร่องอย่างไร การช่อม คร2งั้นไม'เหมอนกน ก็อในตอนเท่อน ๔ เกชน ๕ นนัช่อมสำหรํย์กองท'พยก แล;โกย มากก็ยกพยหยาคราขนไปนมนัการพระพุทอขาท ส่วนในเคอน ๑๑ เท่อน ๑๒
๑๓๓ พนการ1ซอมสำหรขกองท0พเรบิ กเลย1กใท้มิพยหขาครากชินทางนา ฉะนน พยห ขาฅรากชินในกรงก'ชินทางนำชิงสำคฌูม1าก ทางยกแค่ก่อนมเพยง ๓ วก คอ วกมหาซิาฅ วกพระเซฅพน วกราชยูรณะ แค่ทางเร้อนนมมากหลาย ครงร'ชกาล ท ๓ ใก่ทรายว่าพขหยากราทางเร้อมถง วก และวกขางว(ๆโนกรงเทพ วนํ เกยวนื พนทางยกแท้ๆ เช่น วกยวรนเวศว,หาร ว่คราชนํกคา ว่กเทพซิกา วกสระเกศ เหล่านแค่ก่อนก2องเสก^ทางนำ โกยเหฅท้ก2องเสก็่1มากว่กเช่นน ยางวกก็เสก งานทอกกชินน เขนการร้นเร้งของ!)ระชาชนครงหนง คงปรากฏไนหิว เมองย'กน มิการแข่งเร้อยาง มการอย่างอนเช่นเพลงเร้อยาง การร้นเร้งในการเช่นน น่าระชิกเข่าเข1นกฟัาซิงเร้ยกว่า สาซิกฟ'า งานท้มิกฟัา!เระเภทนเร้ยกว่า สาซิ นกย่กร เพราะการกฟานเนองกว่ยการยฌ ร้งไกชออย่างนน ๆ — ]ปี- ตนเหตกฐิน ในค่มภ/พระว้นโยฎก กฐิน'ขํนึฃึก; เล่าเรืชิงไว้ว่า คร5งั้หนิง มภิกษ เมธง!เารู''าหริชิ!)ๆวา!]ร;มาณ ๓๐ รฝ มความประสงคระมาเผาพระพุทปีเร่าซิง!]ระท ชิย่ ถเ เมชิงสาวโถ มพากนเคนทางมา พอถงเมิองสาเกกซิงอยู่ในระยะทางอก ฝระมาณ ๖ โยชนระถงเมิองสาวโถ ก็พอกกงวนเขาพรรษา ภิกษุเหล่านํน?ะเคนทาง ต่อไฝมิไค้ รำเข่นรำใ?ฅองว่าพรระาอย ณ [มองสาเกต ในระหว่างท?าพรรษาอยูนน มิความรอนรนอยาก?ะเผาพระพทธห'าเข็1นกำลง พอออกพรรษา!]จารณาแลว ก็2ไค้ รธรํง พากนออกเคนทางมา?ากเมองสาเภค เวลานนฝนยงกกมากอย ภมภาคยงชุม คโยนํ้า ทาง'เกนก็่เขนหล่มเขนฅมเขนโกลนเปร'อะเ'ยอน เมิอมาถงเมิองสาวคถ พระพทอเรำ พระพกชองค'ทรง!]ฏีสนถารภิกษุเหล่าน1นั้ ควยฅรสถามกงการเดนทาง แลการอย่รำพรรษาว่ามิคจามสะควกสยายเ’พยงไร ภิกษุทงหลายเหล่านนไค้โอกาส ?งกร'าขทลถงความฅํ้งั้ใ'?ขชิงตนและท')[ก้ร:ขร'อนมาให็ทรงทราย'ทุ-ก!!ระการ พร
๑๓๔ เชิาทรงเห็นกวามลำยากขธ3ภิกษทงั้หลายเหล่านนั้ รืงยกเข่นเหตุ มพุทข้า กรานกชิน และโม่รดให้เขนการสงฆ กอเข1นสงซกรรม สำหรย์ภิกษุทํงหดายทิวไ โนระยะเวลาภายหลำวนออกพรรษาแล้ว .ธ เคอน โกขมกำหนคร่า ภิกษผู้กรานกช นํนต่องเข1นผัรำพรรษาแลโถโนไครมาสไม่ขาดในวดเกยวกโ มิรำนวนคำแค ขนไม่ กรานกชินนนั้ คอเมิอมิผำเกกขนแก1สงฆในกาลเช่นน่น หอ,?ะทำเข่น,ไตร ผนใกผินหนงไห้ สงฆ์พรโมกนยกให้แก่ภิกษรม่หนงเพอม่ระโขชนในการน ภก รโผานนเอาไม่ทำเข่นรํวรอย่างใดอย่างหนงให้แลโเสร็รในว่โนน แลวมายอกพระส ผัขกผำให้นน เพิออนโมทนา ภิกษเหล่านนอนโมทนา น'?\"กเยนกรานกฐิน'ของสงฆ —๓— ผากฐิน ผำทระทำเย็นผากชินไคันน เยนผโ1ใหม่ก็ไค้ เยนผ่าเทยม'ใหม่กได้ ผาเก่าราไก เข่นผำยงสกลก็ไห้ เข่นผ่าทฅกอย่คามร่านคลากหรือทิงป หาเราชองมิไห้ก็ไห้ ผำกงกล่าวนค’องมย่ระมาณพอระทำเข่นไคร'1วรผนใดผ กิอพอระทำเย็นผานุ่งเรยกฅามภาษาพระร่าสะยง หริอเริยกคามภาษาร่นโว'าอ่ วาสกก็ไก่ หริอพอระทำเข่นผำห่มเริยกคามภาษาพระว่าริวร เริยกดามภาษาร่นโว่า อตราสงฆก็ไก’’ หรอพอระทำเย1นผำพาก ซงเริยกตามภาษาพระหรือภาษาร่นโว่า ผำทเขนองกก'?นนน์ ระใช้ผ่าผนเกยวก็ไก เยนผ่าขาวซ็งยงไผ่ ต'คออกแลโเย1นชิน ๆ ก็ได้ เขยเสร็รแลวยงมิไห้ยอมก็ไห้ ขโมเสรินริขขร ถำมิของอย่างอนอกนอกรากองคกชินชิดเข1นขริวารกชิน ยร่วารกชินน1นํ๋มากก็่ไคันโข ไห้ไม่มิกำหนุกแน่นธน แลโแค่ศร'ทข้าของุผู้ถวาย คามทนยมกโนนกำหนดคโยฎรร 6 ชงเย็นเครืองอาศโของขรรพชิฅ คอเศรืองนุ่งห่ม,ไห้แก,ไครริวร ย็ณฑยาดคอชิ ถวายในร่นต่อไม่ก็ไห้ เสนาสนะพรโมทงั้เสนาสนม่กรณกอเครือ งม่ระรำเส
๑ส)5 ยากรแล;ยรขาร ๘ อนราเขนแก'ภก!). มุง หมอน ทน4 ทนธน เคย4 ห่งึ ให; เก8าอ โฮร กร;ถาง กร;โถน เหา {.ครอง ซ่อมเสนาสน; มดพร่า ขวาน สิว กข เลอช'!ม กวาก ^อช เสยม หรออยางอนกไดั คลานเภส่ชยรขาร คอหมากผลยหริทริอขารก!}าโรค หรอร;ถวายก[เยๆภณๆา5นเขนค่าของย’?'?ยเหล่านํนกไก้ หริอทํงสองอย่างก ถวายเขนสง6นคอเขนส่วนรวมปร;รํ'ๅวนกไดั ร;ถวายเข่นส่วนเฉ'ผา;แก,กิก!}สามเสรก ไค หรอร;มสวนสำหรยซ่อมแซมว่กก็่ไก’ ทรอถวาย!พอการกึกยาของกิก!}.สา กไก ยรวารกรู'นนควรให้’ถง.สามเสรก8วย หรอร;มยรวารอย่างอนอ่กเพอแรกแก'คน วกหรอกนทมาร่วม'ไนการกเนโหยห่วกิงห่โ)กิไฦ นอกรากนขงมธรรมเนยมว่า ร;ห่องมผาห่มพร;พทธร!]คำยอย่างน8อยตนํ ผน เพอห่มพร;!]ร;ธาน เทขนสำหร'ยรกในการสวกพร;!]าฏโมกข ๒๘: เล่ม แล; 'หองมธงผ้าขาวเขขนร!]รร;เข้ แห่ถาเข่นวกดอนไกลนำร;มอย่างอนกใคั สำหรํย์ยก หนาวกเข็นเครองหมายว่า ว่กนทอกกรูนแลวกวข ในการทอคกซ่นนร; นำผาขา,ไม่ทอคดำยกใด —๔— ผู้ทอดกฐิน ในเรืองกร้นนแฅ่เกิมก็่เย1นเร้องของพระโกยเฉพาะ เพราะกIนเยน สงฆกรรม ค!แขนกิ1ของสงฆ'โกขเฉพาะ และเข1นวนขกรรม คอพระผาะร'ขกรู'นนน ^ไม่แนะนำใทัใครเขามาทอกแก่ฅนเองไม่ไกั ระไ!)'ใ]อผำเขามากรานก?นกไม่ไก ใชัผำทไกัผาโกยถูกห่องแห่เก็ยไวักำงกนกไม่ใกั ห่องไห้ผำในวนนน ให้เสริรแล;กรานในวนนน ถาทำไผ่ทน ปล่อยให้ล่วงเวลาเข็นเสิขการ แล;ทำ ไก้อกในยนน แห่ตกเข็นหนำทห่องแสวงหา การแสวงหานน ทรงอนุญุากไว้ แสวงหา.โกยยํงสุกุลวัชิ หริอ๓ยผำทเขาทงใวกามกชิงขย;หริอข่า•ห่า หริชิทใกทห ซงแสกงว่าผ่านนไม่ม่เริาของเ'ท่านน ภายหลำกกุห'สถผัม่ศร'ทปีาเห็นกวามลำขา ของกิกษฺสงฃ ย่รารถนาร;อนุเครา;หพร;สง^แล;พร“วิห่ย่ ทงหว่งขฺ1ฉุ)กุศลแก แล;ผ้ทร่วมการก็1)กน ริงถอเอาเข็นหนำทรกถวายรนเข่นกวามส;ดวกแก่ภิกษุสงฃ ข, ๅ
หริอแมัเขนภิกษุสามเณรหริอขรรพช่ตอนปรารถนาระอนุเกราะหพระแวลิะภนกํษ ย์ สง'ฆให้’ไก่กรานกรุ;นคามกาล ระร่ดัการทอกย่างก็ได้ ในการทชิกก!น ว่าฅ๎องรองล'ว-3หนาฑ่ชินเพือไม่ใหซำก่น เพราะว่ด์หนิงยหนืงทอดไก่กร”งเ เมิอมผัศรํทวามากก็รำเขนท่อง1ชิง การ'}องนนมชรรมเนยมร่า ก'!]งให้โอ ผัผศร'ทชามากกว่าไก่ทอดก่อน ก'ผันนในคำรองริงม่ว่า“ข'าพเร'า ขอน ฝร ทอกกชุนแก'พระสงฆ'วกน มองกกชุนอย่างน มยรวารกชุนคอเคร้องไทยชรรมอย่า ประมาณท่าน กำหนดว'นเวลานน ขอเช่ญท่านทงหลายมาร'วมกศลก่วยก่นั ห ท่านผัใกม่ศร'ทชามากกว่าทกำหนดน ขอผันนรงได้โอกาสเพอทอดเทอญ ข็าพ ยนกอนุโมทนาร่วมก่วข ” นิเขนชรรมเนยมท่เกยท่ากนมา ทงั้นิเวนว่คหลวงไม่ท่องท เยน เสมอนไก'\"รองแลว แม่เช่นนน พระเฑ้แผ่นกิน ระเสก็ร พระราช ทาน ผ่ากชุน แ ราษฎรว่กใคว่กหนํง ชิงระไก่ทรงพระกรุณาเขนพืเศษ ก็ท่องรองก่อนเหมิ เมอไก่ตระเตริยมพร'อมแล'ว ถงกำหนกก็นำผ่ากชุนก่ขัยรวารไฝยผัว'กท่ รองไว้ การนำไปนนระไปเงยยๆก็ใด้ ระแห่แหนก่นไปก็ได้ เมอไปถง หรอของชิงระประชุมก่นถวายน่นระเยนท่ใกท่หนํงท่สะดวก กิอทศาลาท่านำก็ได้ ศาลาโรงชรรมกได้ ในโรงอุ โยสถกไก เม!]พร ะพรอมแล'วก่อนท่ระถวายกชุนตา ประเพณของชาวย่านท่ว่ ๆไป ม”กึระร'ยก็ลก่อนแล'วห่วหน'าผัทอกประกาศแก'คนท1งั้หล เพอให้'รพรอมกน เมอได้'รุพร'อมก่นแล'วหวหน'าผัทอกนนห่นหนำไปทางพระพฑชร ซว้1๘งเย!นพมระประชานโนสถานท่นนเ^ ตผันโมสาม^กรผัแล1ว1อุห่น1อหุ นาผาทางพระสองุ ฆ1กล่11 าวคำ ถวายเขนภาษาขาลก็ได้ เย1นภาษาไทยก็ได้ หรอทงขาลและไทยก็ว่ากนเก ว่านำแล่วกนทง์หลายว่ากามก็ได้ ตผัใรถวายพร'อมกนก็ได้ หรอระม่สา สายสญรนิโยงมารํขัโกยทวก'นักได้ การกล่าวคำถวายนน ระกล่าวเข หริอระกล'าวรวมก'นหลาย ๆ คำเย1นวรรค ๆ ก็ได้ แล'วแฅ่กวามสะดวกของผักล่าว และผักล่าวตาม หรอของผักล่าวกนเกยว คำถวายนนกงน กล่าวไว้ทงั้ภาษายาล่ ภาษาไทย เพธให้เลอกใช้ไก่ตามปรารถนา
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184