ประเพณีทำบุญเนื่องในพระพุทธศาสนา ของ นายเกษม บุญศรี

คำดวายภาษาบ!สี ต’งนโมสามจบ นโม ตสฺส ภควโต อร!-!โต ส})มาสมา'!ทธสส ว่านำหรอว่าหาม อ'มิ ภนเต สปรวารํ กฐินหสสํ สงนสส โอโณชยาม. มุตยมบ อิมํ ภนฺเต สปริวาริ กฐินทสสํ สงฆสส โอโณชยาม. ตติยมบ อมํ ภนเต สเ)รวารํ กฐินมุสสํ สงฆสส โอโณชยาม. คำม!)ล ขำแต่พระสงฆ์!ผ้เสินิ! ขำพเรา,ขตชงิหลนาชยิมถวายยกนิ ซงผ๎ากฐิ ทเง;ยร-1*วารน แรกิ.พ'ร”ะ'สรงฆ์ิร\"ิ) แม้เยนคำรยสชิง ขำแต่พระสงฆ์เผ้ขเรำรพิญเรำท่งหลาย ขป็ถวายยํท็น ซงนำกร้นก่ยัทํงย'ริวารน แก่พระสงฆ\") แม้เยนกำรยสาม ขำแต่พระสงฆ์เผ้ข^ำรพิเรำญท’งหลาย ขชิถวายข’ก่น ซงผำกฐินก\"ยัต่งยริวารน แก'พระสงฆ\") คำถวายอีกแบบหนง ตงนโมสามจบ นโม ฅสส ภควโต อรหโต สมฺมาสมพุทฺ®สฺส ว่านำและว่าตาม สาธุ อม ภนเต สปริวาร กฐินทุสฺสํ สงฆสฺส โอโณชยาม. อ ทุติยมบ อีมํ ภนเต ส'ปริวาริ กฐินทุสฺสํ สงฆล;ส โอโณชยาม. ตติยมฺบิ1 อิมํ ภนเต สปริวาร กฐินทุสฺสํ สง.ฆสส โอโณชยาม. โม ภนฺเฅ สงโฆ อม0 สปริวารํ กฐินทุสฺสํ ปฎิคฺคณฺหาตุ หนรตตํ หิฅาย ฤ[ขาย.

2?;ทส่ กำแม่ลตอนก่นสามรยเหมอนแขขตน กำแม่ลค่ชิรากสามรบแล้ว คอก่ง กำบาลว่า สา3 ๆล่อ สุขาย ว่า ขโแก่พระสง'ฆผ้เร?ญ ขอพระสงฆรง?ยซิงผากฐิ พ?อมท8งข?วารน ของขโพเราทํงั้หสาย ะพปึม่ระโยซน เพิอความสุข แก่ขโพ!รา ทำหสาย สินกาลนาน!ทอฌ ๆ สํใลวใย฿(ณบบทบง คงบโมสามจบ นโม ตสส ภควโต อรหเต สมฺมาสมพุทธสส วานำและว่าตาม อมํ สปริวารํ กฐินทสสํ สงฺฆสฺส โอโณชยาม. สาธุ ไน ภนเต อมํ สป?วาร กเนทสสํ ม่ฏิคคณหาตุ, ปฏิคฺคเหตฺวา ชิ อมนา ทุสเสน กฐิน อตฺกรฅ อมหากํ ทฆรฦตํ หิตาย สุขาย. สำแปล ขำพเร่าทํ?หลาย ขอถวายย็กนซงผโกฐินก่ยทํงบ?วารน แก่พระสง•ม ขำ แก่พระสงฆผเร?ญ ขอพระสงฃรงรโยคืน ซงผโกฐินกโทํงย?วารน ของขำพเง่าท1ง หลาข ค?แรโแลโ รงกรานกฐิน ควยผาผินน เพิอฝระโยซน์' เขอความสข แก' ขำพะ?'าทงหลาย สินกาลนาน เทอญ อ เมอรขคำถวายแล่ว ระเข1นแขขใคแยบหนิงก่ฅาม พระสงฆ์รบ สาช พรโม ■ก่น องค่กฐินพรอัมทงข?วารนนระม่ระเคนพระก็ใก ใม่ม่ระเคนก็ใกั ถโใม โกยถิป็วโทอกไวัท่ามกลางสงฆ์,แลโ ก็เข่นหมกหนโทของทายก'ผทอกแลโ ร;กลโ เพยงนก็โก้ แต่เมอระกล่ย์ฅองแสกงอาการ'ใหขระสงฃทราย เพอพระสงฆ์ไกโน ■หนากาม‘อรรม!,นยม เมอรขอนุโมทนาแลวรงกลย ถโระ!)ระเคนทายกผัฑอกพงยก

๑ ะท ธ &เาธงกํกรูนนํนใ!)!]ร:เคนภิกษรย่ใด้ๅรม่หนิง ซิงหมายรว,าใม่ใช่องคครองโกยมา ประเคนรูปท้สอง ยริวารนอกนนงคใว้ ถาระกลโพิงย่ระ!คนดิงหมก ถโยงไม รอพงพระสงร็เสผมดกดินแลโทำอ!]โลกกรรม คอม่ระกากึสงฆเพิชิมอ! ภิกษุรม่หนิงเข่นผักรานกอเข่นผักรอง คำตกลงในเยองฅนว่าอ!]โลกนศรรมแลวม่ระกาศ เยนฌฅต ตองทำเข่นภาษายาล่เยนว่นโกรรม คำ!]ระกาศภาษายาลน เรึยกว่าญ่ ฑุคยกรรม เมอรยกรรมวาราแลโ หำหนำผัทอดพิงซกชวนผัร่วมการทํ้งั้หมด ใ ช่วยกนถวายของยริวาร สิงใดเข่นของร'กไวโฉพาะภิกษสามเณรก็พิงถวายดา น์น สิงใดเข่นของ'?ดไวเข่นของกลาง ก็'?โดามรำนงนน หรอ'?ะถวายเข่นใย!!วารณา โกยรำแนกสิงของไว้เข่นหนำสิอก็ไก'\" เมิอ!)ระเคนเสรึ'?แล่ว พระสงฆช ทายกทโหลายพิงดิงใรกรวกนำดาม‘ธรรมเนยม เพิยงเท่านเยึนเสรึ'?พี-ชสำ ผัถวาย ต่อรากนเข่นหนำทของสงฆ็ระพงกรานกดิน ถำผโทถวายนนย่ำไม'สำเร พระภิกษุสามเณา'ท่องช่วยกนทำรวร ทำเสรึรเมอไรรงแรำให'พระสงฆ่อนุโมทนา ผากดินนนทายกผัถวายทำสำเรึ'?รู!]แลว ภิรทพระระท่องทำรวรไม่ม ท่า การอนโมทนาไค้ เมอพระภิกษุได'อนุโมทนาแล'วในวนนว้เ ซอว่าสงฆไกกรานก แลโ เย็1นอ”นเสรึรพิซของสง6ม การทอดกดิน ถาท่าอย่างยากเย้นแล่วเรึยกว่ารุลกดิน ผินิยมว่าต่อังเกิย ผัายในวนนน้เอามาขนมากรอทำให้เขนเสนก่าย ทำให้เข่นผา-ชง?'?อแก'ทระทำเ ผนใกผินหนิงเพอทอดกรุน เพอใหพระไกกรานกรุนใหใสรรไนวน์เดโว อย่างนเรยก ว่า'เลกดิน เยืนนิยมของผทอดเองไม่ม่ในพระวินโ ถำทอกอย่าง'0รรมกาททอดกน อย่น เรยกว่ามหากดิน หรอ!รึยกว่าทอกก'ดินเท่านน ทเรยกว่าทอดนนหมายความว่า เกมการถวายกรุน ผัถวายนำผโกดินไม่วางทธคไว้โคยภิไดิม่ระ1คนิ'•ท่ไค1' ว ไว'ชิ)ย''างเคยวก!เการถว่ายผำย่าหรอทอกท่าย'า ทร่อการทอกผายงสุกลนนเอง แ ภายหลำน่กใหพระทราย พระรกการต่อนรโยู่ไม่ทอกเลยกลายเข่นถวายหรอม่ระเคน ทํรุย่ขนดำในยรรฺยนน แต่ซอเดิมคงขำดิก®ยู่ รงยงเรึยกว่าทอกกดินอยู่!เนเอง

๑๔0 -๕- อานิสงส์กฐิน ภารกรู'นซงทำ!'ขนการ'ใหณู่ท5งั้ผ้ท!เกและผัรํย์ ขงเย่นพระรินโ)นิย พกชานุฌูาตพิเศษ ขานิสรสก่อผลทผสิฅป็ชิกหลํ๋ง์ไหดไม่ขากสาย. เพราะการย่ ยญอย่างน ข่อมม่เ'ย่นอเนก!]ระการ กำหนก:ในส่วนทเขน'ของผายสงฃ์ผไกักร ผขิานิสงส & ปร่ะการ ถอเย่นเหตุงกเวนไม่ก่อ'งโทยกโยอาย้กิ & สิกขายท เมอไก กรานกรินถกย่องคามพระริน์ยแสิว คอ •ร่ ข่ ๑. อนามนฺฅราโร เข่าไฝในละแวกย่านไก่โกยไม่คโงยอกลา ขอนืพระ รินโ)กาหนคไว้ว่า พระภิกษุเขโยานก่องขอกลาก่อน ถาไม่ขอกลาฟ้ายานก1องป็า ตามรา?ตสิกขาขท แต่เมอไกกรานกฐินแลโ เขาข่านโกยไม่ก่องยอกลา ไม่ดโง ป็าข้กิคามสิกขาขทน ๔. เกอนฅลอกฤกูหนาว ๒. อสมาทานราโร รารกไฝโกยไม่ก่องกอเอาไตรรวรไย่ครยสำร่ย์กํไก่ ขธนพร;วฉิยกำหนกไว้ว่า พระภิกษุระรา?กไย่'ไหนตโงเอาไตรรวรไย่ครยสำรโเสมอ ถริผาโนตโงอาข่ก่ก่โยทุฅยกรินสิกขาขท แก่เมอไกกรานกสินแลว เขนอนาก่ 2^ ไ'^^ ยกเวนฅามสกขายทฅลอก ๔ เกอนโเกหนาว ๓. กณโภชนํ ฉินคณะโภชนิและย่ร่มย่รโภชนิไก่ ไม่คโงอาข่ พระรินยกำหนคว่า ภิกษุระฉนรโมวงในภาชนะเกยวก'นไม่ไก่ คอเอาภาชนะใหญ่ หรอเล็กเช่นถาก หรอไมสานเช่นกระกงหรอคะแกรงทข ใส่อาหารรวมลงกโยก่น แลโร่วมวงกนฉิน์ในภาชนะเช่นฉิน ท่านหโมไมโหัภิกษุฉินเช่นนน แด่เมอไก่กร กฐินแลโงกเวนไม่ก่องอาย้กิควยคณะโภชนและย่รผย่รโภชนสิกขาขทคลอก ๔. เก ฤกหนาว ๔.. ยาวทตฺถรวรํ เกยอติเรกร่วรไก่โกยไม่ก่องริกย่ย่หรออริษรุเา ชโนพระรินขกำหนกว่า ภิกษุระ๓ยผา?วรทเกนรากสำรขทนุ่งห่มอยู่ไม่ไก่ เมิอไก่ เช่นนนมา เกยไก่เพยง,ไม่เกน 90 ริน พโกโหนกนนตโงริกย่แ ก่อทา'ให้!'ขนส

๑๔๑ เงาของหรอมอขไว้เย็นจุ^งกลาง เมชิคํขิรกๆรง:ใช้งงถอนวิกโ{เมาไร้ กรานก?นแล,ะ เกยไว้ใต้[กินกร่านน ใม่เยีนอายํติฅามม่จุมกจุนสิกขายทฅล เก่อนสุกหนาว -5 •ง่ ๕. โข 7 ฅคฺถ ร็วรปฺปาโท โส เนส่ ภวิสสติ สิวรลาภอนใกทเกก ใน.อาวาสนน งํวรลาภนนงํกเยี1นของภิกษุทง์หลายผู้ไท่กรานกจุนแลว [ยี ของพร?ร่าเมอง;รยล'าภส้กิการ;ปีน'ไก ทถกท่องเย็นสิงอนสงฆ์สิงกำหนกให้ 1เ หนกก'ายพรรษาอายมากนอยกว่าก0นแล;ะกณวฌเซ่นทรงธรรมพิเศษกว่ากิน เกรง,โ &มพรรษๆ,นอยหรอยวชใหม่ระใม่มสิ กรีเสมอภาคในลาภส'กการะน,น ๆง,?ากกเสยว่า 11 5^ ^. ลาภเกิกขนในวกใกฅองเขนของผัไต้งำพรรษาอข่ในร่กนน แห้งะผผัใต้ม พรรษากว่าหรอมกณวุฒพิเศษกว่าก็ม่ไต้ผสิทชในลาภนนั เว้นแห่!-รำของกินงะแผ่เ เท่านน ฑฑำเช่นน!]ระสงกเพอความเสมอภาคและเพอสามคครสในระหว่างภิกษทง หลาข สิทรินมเฉพาะแก่??ไก่กรานกจุนเท่านน ทง ๕ น เช่น่อานิสงสิท่ภิกษง; ส่วนอานิสงสิสำหรโ]ทายกผัทอกกจุนนนักงนิ กจุนเย้น’วนโกรรมพิ ภิกษุท่องทำในกาล ท่องทำกามพระขรผพุทชานุญาฅเมอภิกษกรานกจุนนน ท่อง สิวรลาภททายกถวายตองตามเขตสิวรทานสมย ผันโถธพระพทธศาสนาไกทรายพระ ขรมพทชานฌาตในพระรินยแท่ว หวง'?ะอนเกราะหพระภิกษุสงฆ์ให้ไต้กรานกจ สะควกผิให้ลำยาก และ'?ะอม่ถํมภพระพทชานสุ)ากไ’ว้ม่ให้เสอมสูญ และ ภศลสข!]ระโขซน'?ะให้เกกมแก'ตนกวขการทอกกจุน เมอลงสิวรทานสม’ยกปิเกอน หนงทายสุกฝน ตามปรกติกงกล่าวแท่วข่างตนัใต้นำท่าไม่โกยอย่างคำพอ ท่าล่ง■ซาฏี อตราสงฆ์ อนครวาสก ผนใกผนหนิง ทอกลวายในพระสงฆ งำนงเพอกรานกจุน ทานนนเมอนยตามว่กถุทงะสิงให้ กอ ขาว นา ยวกขาน ท่ ท่าห่ม ของหอม กอกไม้ เกรองทา ทนอน ทอาศย และ[ครองใช้ในม่ระทย่ เนองในวฅถทานการให้ เมชงะนโตามยีงงย ๘ ค'อรวร ยณฑยาท เสนาสนะ ติลาน ยีงง'ขเภสํซขริขาร ตามโวหารทางรินยศาสนาณ็รยกว่างวรทาน เมองะกล่าวโก

®(3เ เ31 ปฏิกาหกกอผรโเทเข่นเขก; กามทำขณาฑิให้เฉพา;ยกคลเย็นย่าฏิย่กดิกทานและฅ่งอย ในสงฃทานสธง!]ร;เภทนิร่ำเข็น,ท,'กษณาวิเศษ'กอสำฆทาน่ เผชิร;นิยมกล่าว ภ'}กเย1นกาลทาน เพราะฅชิงให้ในกาล กำหนกเสผาะรวรกาล เมชิ!:กล่าวโ อา'นิสงสิคุณพิเศษชิงร:ล่าเรึ'?แก่ทายกผถวาย กำยยรรากในปฏิคาหกกอสงฆเ สำฆทาโนกมผลมากกว่าย่าฏิย่กลกทาน เมชิ'?:กล่าวโกยกาลทานเล่า ค็เข่นทฺกยิณา ธนไพยลข์มผลมาก ฑงผข?รากและผ้ช่วยขวนขวาย ก4กำ'ในนิคมคาถากาลทานสคร ทพระชินโมทนาเมอรไ)กล่นกวามไทยว่า- กนทำหลายผมย'ญยุภ รถไยกำกอ'รกวามย่ร:สงก'ชองผู้มกวามฅำ14การ มสโเกานย่ราศทกความคระหน็แลว ย่อมให้ย่อมยริ'?าคในกาล เมอย่ฏิกาหกขํก์สน และมกวามฅองการ ทานนนผ้ยริรากให่แลำโกยกาล ในพระอริยเร่าทำหลาย เข่นผ ซป็ฅรงเซ่นนนเสมออย่ ไม่เสอมทราม'}ากค0*ทผแล่วในล่นดาน ทานเกร่อ;แ สมย้ำ!'ของย'ณฑิฅ ผัม?ณล่อม1ใสแล่วนน ย่อมเข่นทำย่ณาไพยลย์เค็มคำยวิยากสม ซนทงหลายเหล่าใกทมใซ่เ'?าของทาน เข่นแท่ไกำนโมทนา กอร่วมการกล่น หริอ ไกผาช่วยทำไวยาว*รกรรม ค็อขวนฃวาย ช่วยใหการกล่นล่าเร่รโย่ไค้ดำยก กา ของผันนิมิได้ยกหร่อ4 เพราะชนทำหลายทร่วมการกศลและช่วยชวนขวายเหล่าน ค็เข่นผัไกำสวยยยุ!ส่วนอนโมทนาและไวยาวำมยทำสองประการ เพราะฉะนํนยํณฺฑฅ เข็นผัมิ?ฅไม่ถอยกลไกำยอำนารกเลส ควรใหำวรยริ'?ากในปฏิคาหก ชิง'}ะทำไหทาน ยริราคมิผลใหญ่นนเถด ยยุ!กกึลทฺงหลายย่อมเย็นทพงของสำวโลกทงหลายในเยอง หนา และอานิสงสิซนิสูงสกทผัถวายระพงได้รไ โนการกล่นน3นิคอ ๑. กำหนดความ โลภในว่ฅถทานทไค้ยริรากแล่วนํนไค้ ๒. กำรกความโกรอ เพราะไค้พงชิน ยยุ!น2นิ ๓. กำรกความหลงเช่าใรผิด เพราะทำกำยมอชองคนเองในยุยุ! นนิไกท แห้ม่ไกหมกสิน เข็นนิริน‘ธนพินาศกยอมเยายาง เข่นทางให้ยำเพึยุ!สขประโยชน นเข็นธานืสงสิกล่นทำผัรยํแส:ผัทอกฉะ'นิแส

1] 1111 ๒0 ะเษ ณห0าบญทอ คผ2า/ ช1||า พอเราใคท์าขณออฑพรรษ'ามาแล2ว คงมคนมๅท้}ชวนเราทอกกร้นย่างทอก 'ผาขาขาง และพท้ไมกโเนโเกึชกชวนเราไฝทอกกร้น ทอกผาขา หรอ'ชวน'ไม่แห่ก?น ผาขายาง เขนอย่างนมาทก ๆ ข ซงขางแห่งก็่ถอเข่นประเพณว่าเมอทอกก ฅองมผ ายาไฝ ทซิกควย โกยฝรกกเราทอกผาขาเมอทอกกร้นแลว ในวกทเราทอกกร้น น0น เรากทอกผาขากวขเหมอนกน ขากลย!ากทอกกร้นเรากทอกผ'าย่าฅาผว0กฅ่าง ๆ ทเราผ่านใ!)นนคาย ยางรายฑอกก่งหลายสิขวก ยางรายก็ทำคามกำลง■กวามสามารถ แมพ์ระทร้นหลวงทเสก็รพระราชทำเนน แก'ก่อนมาเกยมของทำนองผาย่าเริยกว ถอง ส่วนมากเยนผลไม้ซิงมใน!ทศกาลกร้น ชงมผ้ถวายโกยเสก็รพระราชกศลขาง เย1นของ'ทกสวนหลวงย่าง เกียวนิใผ่ม้เสิยแล่ว การทอกผ่าย่านในยาง พเศษไม่รวมก\"นึก่ยทอกกร้นกงกล่าวแล่วขางคน วกกำค่างหากทำนองเกียวก”ย ฑกอย่างและกล'ยระม้ยริวารผาย่ามากกว่าก่วยซา ในขางกินทำเขนก่นผงหริอร ประเภทนก่องทำก่วขกวามประญกวร้กรงกงามขิงน'ก กอง■ลงทนลงแรงมาก. เมธรก เขนการพิเศษเช่นนํนก็มฉลองแล่ะสมโภชกนเขนงานใหญ่ เวลานำใ!)ทธกกํ ม ก่นอย่างก?กครน การทอกล่าย่าไม่ไค้กำหนกเวลาไว้แน่นป็น่ว่าก่ป็งทป็กเม เมฺอเขนก่ง์น ก็ทอกใกคลอกข, ระทอคเม้อไรก็ไก้ แค'พวกเรามกทำก้น!น ท1งั้นก็แล่วแค'กวามสะกวกของกินนน ๆ ขิงกว่านนเรายงถป็เอาการทอกผาขาน เยืน สามํก้ก็ ร่วมก่นเขนหม่ใหฌู่เพอรวยรว่มทุนก่อสร้างหริอปฏีสงขรณถาวรว นน*) หริอเพอสรำงกรภํณ์ฑอํน์รำเข่นแก่ากนํน ๆ อกก่าย ทำนองเคยวก้ขกร้นสา ก่งกล่าวใน!รองทอกกร้นน นแล

๑๔๔ ขิร;เขณทชิดผ่ายานิม่เค1•แง่อนชินทะพงถอI®าไก็รากค'ม่กิรพระไตรยฎก ส่วน ริวรขนชก; มหาวรรค พร;วนขยฎก ท่านเล่า[ริองพร;พท'แรำทรงอนญาฅให่ภกยุรย คหขกริวร กิอริวรท'ชาวท่านถวายไว้ว่า ในกชินทํพร;ห'ทชเท่าครส'รและย,ร;กาศคำสชิ ,^ ร^' I ^.. 0. เผาศพ และคนทกเหลายท,?;ใช้ผาห่ชิศพนนมาทิงนินั้กิม้ไกม้ย่ชิยนิ?! เพรา;ศพท่ ทิงเซ่นน5นิ กิมิ?!ร;เขนศพคน,?น ๆ 0ย่าว'ากงผ่าห่อศพเลย แม้ย่งมชิวฅชิข่กิหาผ ยากอยู่แส่ว ส่วนศพของผู้ม่งึม้นินิเล่า เขากิใช้วอเผากใเทนทํภๆย หริอม็เฉะนนกิยรร'?ไว้ทงศพ การหาผาขิงสกลแต่ล;ชินนน กว่าร;พอ'ทำเขนริวรไค กนเวลานาน แล;ร ะเกิยไม้ให้เกิน ๑0 วนกิ ไม่ไค้ ชิย่าง•ชาศชิงทำใหใส ๑0 ว่นเกินนินิใ'ชิไม่ไค้ ต่องเสยสละผาทไต่ม้านนิ โดยวอนกว่าร;ไค้ผ้าทำริวรแห่ ละต่วนโ1. ต่องลำยากมาก แล;การต่กรวรทลอดถงเย็ยย่อมพร;กิต่องทำเองทํงนิน ขนากของรวรแต่ล;ต่วกิก ชนผาทร;!)ร;กอยเขนริวรแต่ล;ชินก็ก ม้รำกํคขนากแ รำนวนไว ชิงในเวลานนกนท่งหลาย ไม่ค่อยระม่ส่วน,รก,1เพร;ส่วยนิ?) นอก'?ากร;ร กนเชิงในศม่พร; แม้ในหมู่พร;เล่ากิหาผู้ชำนาญไกยาก ในน็ทานต่นยญฟ้คพร;วินิ อินเนิองต่วยเริองน พร;พทปึ[รำไต่ทรงสรรเสริญ'ท่านพร;อานนท ไม้เขนพิเศษว่า ท่าน พร;อานนท่เยนม้ม่กวามชำนาญในการต่ค้ทำ,?วร ความ'?าเยึนหริชิความยากลำยา เริองน ซ็งม่มากในเวลานน แม่ย,ริ,ขาร ๘ ชิงรกเข่นยริขารอใเรำเขนแก่พร;ภก โกยทสกแม้'ผมความมกนิอยกิต่องมนินิ กอกำยกยเข็มพรอมฑงกล่องใส่ ซ ต่องทำเย1น!)ร;รำในกราวยวชนาค หรอทอกกชินมารนกร;ทงขิค้น แต่ความรสกใน เริองยริขารอย่างน พวกเราฑเห่นภาว;ยรรขินชองยานเมองแส่ว กิไม่ค่อยเห่นความ ยากลำยากอ;ไรนิ? แม้รกย?ชารกิใกไ!!อย่างนนเอง แต่ส่าเรานกยอน.หส่ง

ตช.& เม!)แรกทรงอนฌูาคเร้องน คำนงถงทว้องถินท้เ'1ขนท'นเต?าฃปึงเร้ธฟร;?าอยก็ว่ย เรา เตนความรำเยน แล:กวามยากลำขากมากรริง\") ทกสิงทกอย่าง พร:ตองทำเองท ไม่มสงใดเลขทา;ไม่ต'องทำ แค'เพราะเหคทผ่ยาชน1นิยวชด'วยความสมํก์ร‘ไร แ ความเค็มอกเค็มใ’?ทา:เขนอย่างนนางอดทนได้ แล:ไม่ถิอเอาความลำยากในเรอ เพยงเลึกนอยเท่านเขนเกร้องก็กขวางการฝร;พ!)ติพรหมารรย่ของตานงสยสาขมา ใคานถงพวกเราทกวนน ซิงาดว่าเย1นลาภอนฝร;เสริรู'ของพวกเราแลำ เม่อเราชาวพท‘ธ กรงกร;โนน มองเห็นความ ลำขากของพร;ในเร้องน แล; พิาาริ!าภเห็นว่า ถาได้ช่วยพร;ให'หมกกรามขากลำยากในเร้องนแล'ว า;ไคย!!)ไก'กุศล มาก เม่อพาารณาเห็นเช่นน างคํกหาโอกาสทา;ช่วยพร;ก่อไป ครนา;ช่วยโกย ก็ม่ใค เพรา;ท่านไม่ยอมร'ข เมิอช่วยโกยตรง ไม่ ใด้ก็ค'องคํกช่วยทางอ'อม คอยส่งเกฅว่าพร;รูปไหนครองาวรฺเก่ามากหรอขากแล'ว ค็น็กเอาเองว่าท่านคงตอง เปลยนาวรใหม่ ตองคอยสำเกตดว่า ท่าน!กินผ่านไย่ผาทางไหนเย1น!]รกติ' ในขนแรก ก็เอาผ่าใฝทงไว้ในย่าชำย่าง เอาไฝหมกกองขย;ไว้ยำง หริอทงไว้โกยเขกเผย แค่ ตองทำพิซิการให'พร;ท่านเชอว่า เราของทํงแลว หริ,อของนนไม่ม่เาำขชงแลำ เมอ \\ พร;ท่านเห็นเช่นน1นิ ท่านก็ถอเอาคำยย่ำสกลส่ฌถุภ ถำไม่ทำอย่างนิ หรธ รว่าช่วยท่านโกยตรง ท่านก็รง[ก็ขาแล;ไม่ขอมถอเอา ผัคกา:ช่วยท่านต่ ล:เมยกล;ไมทสค โกยกริยาทตองทำอย่างนิ เราางเริขกกนว่าทอกผ่าย่า การทอกผ ย่าเติดขนควย!)ร;การฉะน ต'อมามผ้เห็นอย่ารไก'อย่างกิน แล;เห็นว่าท่าอย่างนนั้พร: หวำา;ช่วยพร;ยำง หวำา;ไก'ยญย่าง างทำตามอย่างกํนิต่อ ๆ มา เลยกลาย ประเพก็]ขน ประเพณทอกผ่าย่าก็มมาอย่างน ในสม่111มอพร:พทขิเรำยำใม'ทรงอนุญาตให็ภิกษุทำหลายรโ!กหขดาวรนน กนท5ง์หลายปรารถนาา:ช่วยพร: หร้อปรารถนาา:ท่ายุฌูท่ากุศล ต'องหาโอ าวรแก่พระกำยวชฑอกผ่าย่ากำยอาก'ารอ็นล:เมยคลรไ,มคงถล่,าวมาแล่วข’างตนิ ใ อปกรณ์อรรถกถา ท่านพร:พุทชโ‘นส: ผู้รานากมกรอรรถกถาค่าง ๆ ได้เล่าถงเร้

๑๔ อ การหาโอกาสช่วยพระไร่มากเริขิงค่วยกยั เช่น!ริชิงหนิงเล่าร่า กราวหนิร สารยุคร มิ?วรเก่ามากท'^ขาก?ร่วย ปรารถนาร;เปลยนรีวรใหม่ เทยวหาท่าอยู ว่ยัไม่ไท้ท่า กรงันนมนางเทพรีกากนหนิงริกวามท่องการของพระเถระ [เรารถนาระ ใท่ยุญ รงนำท่าทิพข่ผนหนิงยาวถงสิยสองกอก ใ[เหมกกขิงขยะไว้ช่างทางทพ เถระผ่านไ[เผา เม่ขิพร;สาร่ยฅรเห็นชายท่าทโผล่ธขิกมา รงเช่าถิขิเอา สญญา กงท่าออกมาทงมน เอามาทำเย็นรีวรกรองไท้เย็นอย่างกิ อกเริองหนิง ผหนิงหวงฺ ระช่วย พระและไก่ยุญรงนำท่า!นอก ผนหนิงมปร;มาณพอา;ทำ ไปห,อกพทเขานำผาทิงไว้ในย่ำชำกำล่งัเน่าเฟ่อ; พระรปหนิงท่อง รงถอเอากวยยงสกลสญญา นำท่านนมาทำเยนรีวรกรองไท้เข่นอย่างกิ 4I, ในระยะค่อมาปร■ะมาณร่า จ .ำพำระพท-ธเร่า1]เกรร'ส่ริและประก^ากึสร'อรรรม่ ไท้สก - ๒๐ ยล่วงไปแท่ว พกรวมเวลาราวม่ชฌมโพรีกาล หมอชิวกโกมารภงั แพฑยหลวง ประรำราชสำนำ]พระเรำพิมพิสาร พระเร่าแผ่นกนมก-อ หมอชิวกคนน เข่นหมอใหญ่ มชิอเสยงมากสขมารนถงร'ชกาลพระเร่าอชาฅศ่ตร เย็น’ผ่ม่ความรแล;กวามสามๆรก ในการแพทย่เขนพิเศษ นอกรากเข่นหมอประรำพระขิงท่พระเร่าแผ่นกินแท่ หมอประรำพระชงคพระพุท'ธเรำและพระภิกษุสงฃท่วย หมอชิวกมกวามเลิปึมใส เอาพระรํค่เนฅรํยเข่นหลว้าแห่งกวาฆประพฤติในชิวกประรำวินของคน ไกสรำง’-ว*ก็,ให้ เข่นทประทยของพระพุทอเราและพระสงฆสาวก ผช้อว่าว'กชรกกํมพวนาราม วยัหนิง หมอ-ชิวกเผาพระพุ-ทจเร่าธข่ เห็นเข่นโอกาสเหมาะรีงทูลขอพร เมิอ1ไกพรแท่ ถงกวามคงใรขชิงคนและความกำงการยุญกุก็ลใหทรงทราย แลวทูลขอให้พระพทป เร่าทรงอนุญาฅให้กิกยฺ•รยักหยกิรีวร เมอพระพุท'ธเร่าทรงใครครวญโกยรอย ควรแก'เหคุแท่ว ทรงเห็นอำนารประโยชนนนโปรกให้ประชุมสง6นทรงอนุญาตให ท1ง์หลายรยัคหยกิรีวรไท้ แฅ่ก็ยงทรงสรรเสริญภกษุผัถอยงัสุกุลรีวรเช่น!กิผ ก5งั้แก นนม'ากนทงหลายก็ถอโอกาสถวายรีวรํแก่พระโกยฅรง พระทงหลายก็ไท้ร่ยั สะกวภมากขนโกยลำก่ยั รนกระท่งึขหขยัน แ แห้^ ถงพระท่านร2^ะ, รยั^ยัท^่^ ารวรทเราทงหลายถวายโกยกรงแท่วกกาม ย่งัมพระทท่องประสงกระทรงท่ายงัสุกุลรีวรอยู่ การทอกท่าย่ากข่งัมอย แล

๑๔๓) ปรรเพณแล้ว เรา\"/ไ1งั้ตลายก็ย่ำกอกํนิเขนมรกกกกท!]กกนมาโ?]ขลิ'ากขรนถงพวกเรา ทุกวนน การทอกผ่าย่าม่ทว''!1ปในหมู่?านทน\"ยักอเพระพทชิกึาสน,าดำยก่น ซาคไทย[รา เท่าท[ราพขิสิยไค้ ก่ม้มาต1งั้แฅ่(ๆร1ง์กรงสุโขทํยเขนราชช แลว และมทุกกนในฝระ!ทศไทย ในขางถินก่ทำอย่างวิ?กรมโหฬาร โกยหลกให ผำทระทำ!ย่นผำย่าน่นิ ม่ผำชาวทำผนเพอทำรวร หรอผ่า?วรสำเรรรู!]แ หรอหลายผน ไกรเด่ยวหร้อหลายไกรก่ใก้ นอกรากนย่งผยวิวารผำย่ ค่าง ๆ หรอย่รร'ข ๔. แก่อย่างใกอย่างหนงหรอหลาขฺอย่างทำเขนชะลอม ย่า กพากทอกทกน,ไม้ทเกยว กำไม่มก*นใม้ ก็หํก์ยิงไม*มายกแทนสำหร'ยัทชิกผำ ชิงแสดงว่าเขนย่าชิงกากคะเนว่า ระมพระม่านไ!]มาในระยะเวลาใกล้ ๆ นน หรอ ไฝท•อกไว้’ทว'กั ยางดว่งแสกงสกูเกเาพเสย เช่นประโกมรุกฝระทกเย่นตน เพิ ทราย ย่ระเพล้นเราไค้ยกยำยถ่ายเทด่กแย่ลงแก้ไขเพิอให*เหมาะแก่กาลเทศ ลำก'ย และยิงกว่านน เราไค้กอเอาฝระโยชน'ของย่ระเพล้ในวงกว่างออกไย่ เ ก็!เก?นกยํง์ม่ เช่นทอดผ่าย่าเผชิสว่างโรงเรยน ทอกผ่าย่าเพอขกสระ ท เพอทำถนนเข่นตน แค่กงระไค้แก้ไขอย่างใด เล้าเกมก็่ยงกงม่อ เขนมรดกทางวำมนธรรม ทํฅกทอดมาเขนฝระเพล้ย่ระรำเทศกาลกงกล่าวมาฉะนแล. ดำถวายผาบา ตำนโมสามจบ ใ)มานิ มยํ กนเต 1]สุกลรวรานิ สปริวารานึ ภกฺขุสงฺฃสฺส โอโณช สาชิ โน กนเต ภกฺขสงฺโ'ฆ อมานิ 'ย่สุกลรวรานิ สย่วิวารานิ ปฏิคฺกณฺหา ทํฃรฅกํ หตาย สุขาย ๆ คำแปล ชำแก'พระสง‘มผ้เร?ญ ขำพเรำทำหลาย ขอถวายยกนิ ชิงผายงสกุล?วร พว่อมท1งั้ยริวารทงหลายเหล่านิ แก่พระภกยุสงฃ ขำแค่พระสงล้ผ้เรวิกุ] สง‘ม่รงร่ยั ชงผ่าย่ำสกุลรวร พรอมทำยวิวารทำหลายเหล่าน ชองขำพเรำ,กงหลาย เพอย่ระโยซนิ เพอกวามสขแก่ขำพเว่าหำหลาย สินกาลนานเทปึฌ

บทท ๒๑ ประเพณีลอยกระทง มคำกลอน,ในฅำรขทาวศร1ฟ่ำล้กย‘เน6,หร้อเรืองนางนพมาศว่า ขานอยมพมาศ อภวาทบาทบงส์ด้วยจงจิต ยังนิพนป็กลกลอนอ่อนศวามคิด อันชอบผิดขอจงโใ]รดชิ่งโทมกรณ เบึนบญตัวไดตามเสด็จ!!.รร}พาส นักขัตรเก!/ไ]รร}ชารามร}รี'สโมศร สว่างไสวไใ]ทวทไนศร ทิฆัมพรก็แจ่มแจงแสชอันท/ เอย า อกยกหนิงว่า หนัาแสนสำราญผิด ทั้งสบทศร่งเรึองดงเมองสวรรค์ สงสารแดพรร}สนมกำนัล มิได้เทนเบน1ขวัญนัยนา แมินเสดจดวยที่นงนัลกังก์'ขนาน เวรอย่งานแล#เจ-าจอมมาพรอมหนัา จร}ชวนกันเกมมเใ]รมใ]รีดา ขอใ]รร}ทานโทมาขานัอย เอย ๆ คำกลอนกขโพเทยกมากลโวน เย1นคำกลอนทนางนพมาศพระสนมเอกใน สมเก^พระร่วงเท พระเทกรงสโขทโ]โนน กล่าว'ในเวลาฅามเสกฟระพาสทอกพระ

0ซี^ เนตรลอยกระทงแล;พร;ราชทานทำขาในแๅกึกาลเพี(เแคอน ©๒ กำพงตามนก็พคไ ว่า ประเพ■ณลอย'กร2ทงของไใายเรา ไก้มผาแลำแฅ่คร1งั้กรุงสุโขท่ยัย่ำเข็นราชปีา ของไทยเราแลว แก่การม่ร;กอยพีชลอยกร;ทงนน ทำก่นชิย่างใร ทำเพีป็ม่ระโยช อะไร ในหนงสิอนนไม่ไต่กล่าวไวชำ] แต่เราก็อา'!ส่นนิษรูำนไก้โกยอาต่ย ทบ่ร;รกษเฉหา;หนำเรา1ในย่ำน เพรา;ม่ระเพณนยำกงม'เนยทน แล;คนทงหลายก็ย นิยมทำก่นชิข่โกยทำไม่ แล;ทำกนทุกกินในม่ร;เทศไทยย\"คืน ประเพณลอยกระทงน ตนสายม่ลายเหฅมาอย่างไร ร;ไกกล่าวไฝตามลำกยเท่าทสามารถร;กล่าวไก้ *1 ^ ก่นเหตุของการลอยกร:ทงและม่ร:เพณลอยกระทงนน มเคำททำ1ใหล่นนิษ รู'านไก่หลายทาง ทางทนิงน่าร;๓กรากความเชอถอขชิงตนว่า ยรรกาโลกธาตุท หลายม่เทพเ'ท้ม่ร;รำเข็นผ้ขนกาลให้กให้รำยไก้ สิงชินเข็นส่วนทนิ ซงผมนษขก็เล:สำว่ไก่อาศยมากนน ไก่แก่ สิน นำ ไฟ ลม คนแล:สตว่ย่อมมควา ร้สกอย่เสมอว่า คนไก่อาศ่ยสิงเหล่านหล่อเลยงชิวิฅธยู่ ต่างมกว ชาติเหล่านนแก่ล:สิงลำนมคุณแก่ตน เยนเช่นนตน-ก็ควรสนองคณสงเหล่า ควร กำยเหกนร้งเกกพีชขชาคุณขนแล:คนทํ้ง์หลายก็สรำงพีชิเหล่า เชอถิอ-’ชชิงตน ตนกิกว่าเทพเรำชิงสิงอยู่ ณ อรรมชาติเหล่านนร;ซอย'ใร ม่รานอย่างใก ก็พยายามทำอย่างนํนํ ขอนเราระเหนไก่ฑกทเรามไหว*พีร:ภ ยชาไฟแล;ยซาลมก่น พีอลอยกร:ทงก็น่าร:นขเย่นพีขภูชาน่าไค้ เพรา:ถอว่านำ คณแก'ช่วตเรามากมายยิงน'ก นำหล่อเลขงช่วิตโดยตรง โกยใช้นากมกนเข่น อาหารอ่นรำเข็นแก่'ช่ว่ฅ ใช่อายใช้กินก่นมาตลอกกาล สมขทเรายงกโเน่า ยำไม่ผการ'ชล!)ร;ทาน เรายิงไม่รูร่กืว่ชนำนํ้าไม่ใช้ในทชิงเราต่องการไค้ อาศ่ยน1าตามธรรมชาติ กิอนาฝนแล:นํ้าในแม่น1าลำธาร นาไหลผ่านไม่ท ไม่ต5พำนเริอนอย่ในทางนน นํ้ายำใช้เข็นเกร้องหล่อเลยงฟนแผ่นสินให้ซุ่มชน น หล่อเลยงพิชพนธค้ำ'นู่ญาหารใหค้อกงาม นํ้าทำความส:อาทแก่ร่างกาย นาทำความ ส;อาคของเสอผำแล:เค่ร้อรใช้ไร-ห้าอยๆกอย่าง ในม่ร:วติศาสต/ขชิงมนุษยชาติ โขราณกล่าวว่า ชนชาติทดงั้กินรูานอยู่ทางลุ่มแม่นำไนล่ ฟาก\"น

®(3เ0 ลำนำนมากนก ถอว่าเทพเขำแห่งแม่นำไนลน เข็นเทพเราท่คํกกิสิทชิมาก สามาร 'ริรยินึกาลไห้เย1นอย่างไรก็ใก้ทํ้ง์นน ไทยเราก็ถ!แเม่พระคงคาเย1นเทพเร่าแห่ กํน์ ควยเหคน พืชลอยกระทงอารระเนองมารากเคำนก็ได้ ปึก!]ระการหนีงหม่มนุษย่ทคงอย่ในระยะเวลาท่ม็ความเนํรฌูแส่ว โกยฝ ย่อมน”ยักปึยรรพยุรุษ'ของคน เม็ปึนำเข็นส่องอพยพโยกย่ายไย่รากสินเกมของคน นำกระกกยรรพยรษของคนไย่ส่วย เม็อกงระยะเวลา!เหนิงหรึอใม่ถ่งนน ก็พ่ พืปียชาก'นครงหนงกราวหนิง ทำก่นเยน!]ระนำ'?นกลาย[ขน!]ระเพถ)ชน ค่อมาคํปึงร ช่วงก่นหลายชรกนเขำ กระกกก็มากขน?ากท นานเขำก็พาก่นเอาไ!]ส่วยไม่ไหว คิกทำสก!]ยรรรุไว้เขนหลกรู'าน คราวนเม่ปึกงคราวอพยพก็นำเอาไย่กวยไม่ไก [ม ไย่ยิขู่สินใกก็ ย'ม่ระลกถงอย่ถงยก\"ยชากน เพือระใหการยซ่านนสนึทสนมสมใรฅ ทอขู่เหนอไกช่องรึงทำแพหร้ปึกระทงเลก รู ใส่เครึองยชาม่ ขำวย่ลาอาหาร สะไย หมากพล กอกไม่ ชย่เท่ยน เงนทองสิงของเกรึองใช้ซงคํปึขเพืมค คามความเชอกปิของคน สิงของเหล่านไดเคยเห่นมทำก่นัย่างยางอย่าง เม่อน เค็มคามความย่ระสงก'ของคนแส่ว ก็ลอยไย่คามกระแสนำ เพือยชายรรพยุรุษ อกย่ระการหนง คามทผ้เฌ่าผ้แก'ในหมู่ชาวย่าน?าวไฝเคยถปึก'นมา เพ ถปึว่าแม่พระคงคาเข็นเทพเราแห่งนาก*ง์กล'าวแส่ว ไค้ทำผิกในท่าน โกยทำนำให่ ย่รกให่เน่าเหม็น หรึอถ่ายรกย่ว่นรก เทขยะลง ย่ส่ปึขนำให้เสิขเย่ส่า ไม ให้ก รนเข็นฑซมซายแก่ใรส่วยกนท*งนนั กเข1นไฝในเรึองท่เก็ยวก\"ย์น่า ก็คิอลอย ไย่ยซาขอชมาลาโทษแก'แผ่พระคงคา แลวขอพรท่านให้ม็ความสุขความเรรญ เพราะ คนท\"งึ้หลายใส่อาส'ขนำของท่านกงกล่าวมาแส่วขำงส่น นอกรากใซ่แ ย*ง์ทงสิงย่ฎกลลงไย่ส่วย ทำนำให่สกย่รกรนเก็อขไม่นำอายน่ากินเพืขงเท ไม่พอ แถมถ่ายสิงย่ฏีกลในส่ว์ลงไย่อกส่วย ท่คนทงหลายแค่ก่อนรึสิกค่ว์ว่ ทำเช่นนํนเย่นความผิดเข็นโทษแก'ผ้ทำ เขนความไม่ก แลวพาก่นไย่ขอขมาลาโทษ แม่พระคงคานน!ยนความกหนกหนา แค่ก็ใม่พงขง์ม็กนทม่ก่ง่ายท่าอย่ย่างแม

๑^๑ ขกน แด่ส่วนมากเล่กก่นไม่ผากแลด้ เพรา;เห็นโทษด่งึกล่าวผาม่ร;เพ™ล!]ยกร;ท ภชิานน!]งมา'(ากความเชิอถ!]!เข่างนกไห้ ก่ายชาในการลอยกร;ทงกเขนพยานอย่ ชิกม่ร;ภารหนิง การล!เยกร;ทง ของชนชาฅทเย่นพราหมณหรึอฑนํยถ ล'ทปีพราหม™ เขาเขาใรว่าลอยกร;ทงไม่ยชาพร;ว้ศณยาท คิ!เล!เยพร;ยาทของพร; เยนเร่ด้หรอฑด้วมหาพรมมชิงเข่นอง(ๆ'พร;เย1นเก่าเอง ชิงเยนฑเการพน”ย์ถอของ ส่าหรโเชน'ชาฅทถอพุทข ผกวามเก่าใรไม่อกอย่างหนิงว่า ลอยไฝยชารอย พทอยาฑทปร;ก่ษจุำนอย่ ณ หากทรายผงแผ่นำนนมหานท ชิงป็ย่ในแกว1นทํกข™าขถ ย1’ร;เทศอจน^เดย อกเรองหนงวาลอ,ยกร;ฑง 1,[ม่ยชาลอยพร;พทอย”าทซ4งย่ร;ค■จุ,่ยจ,ุำน1อย ณผงแม่นำขมนา ดงกล่าวไว้ในเรองกาเผอก ชิงเข่นผัเห็นกำเนิดพร;พุทอเก่ องก ทมาดรสในภํทึรก'ลฝน อกม่ร;การหนิง ม่ร;ชาชนในภาคเหนอของม่ร;เทศเรา ถอว่าการลอย กร;ทงน เขาลอยไม่ยชาพร;อม่คด ชงเขา!รึยกเพขนไม่ว่าพร;อุฝโคด ชงเก่าฌาน ว่าศลอย่กลางส;กอท;เล มเรองเล่าว่า กรงพร;เก่าอโศกมหาราชร;ทรงสรางพร เ'?กข ๘๔,000 องก่ แด่ถกพร;ยามารมารยกวน ทำลายเ'?กข์เหล่านํ้นั้ อโศกมหาราช รงทรงขอริองให้พร;อุปกุด ชิงเขนพร;ยานาคให้ช่วย'?'ยพร;ยามาร รนเขนผลส่าเร็รได้ ในหนด้ส่อม่^มสมโพอิ ฉย่ยของสมเก’?กรมพร;ม่รมานุช ว่า พร;อม่กฅ ไก่มาช่วยโดยวิอเอาหมาเน่าผกคอพร;ยามารไว้ รนพร;ยามารดอ ขอมว่านน พร;[รด้อโศกมหาราชรงทรงสรด้งพร;เรด้ขใว้ส่า!รึ'?สมพร;ราชฝร;สงก แด่ไม่ไก่กล่าวถงเรึองลอยกรงพง แด'คนทํ้งหลายเก่า,ไรว่า ดงแด่นนมากนท พาก”นลอยกร;ทงไม่ยชาพง;อปกด ชงว่าศลอยบ่ทกลางส;ดอท;เล^นน แล;พร;ขาใอนุมาน V ใ! ราชอนได้เล่าไว้ว่า ด่นเหกุของการลอยกร;ทงไม่ขชาพร;อุม่คุดนใม่พ1องกด้ของพม ทว่าลอยไม่ยชาพร;อป!สศ ชงเขาเรยกออกส่าเนยงว่าพร;อุปโกฅ ชงเก่าฌานว่าศล อย่ในโลห;ม่ราสาท ณ กนแม่นาแห่งหนง แล;ว่าพร;อุปคุฅฅํองไปว่ากึลอ?ขู่กนแ นน เพรา;เมอชาดก'อนได้ล'กผด้นุ่งของกนอายนำไม่ ยาปกรรมอํนนส่งผลให

๑5!1ดุ0 ใหม่ แล:ดองใช้กรรมน1แ คปึรมอย่'ในนำฅลอกไป รนกว่าพร;ศรอารย’?:มาฅรำ! อุปคุฅรงร:ไค้เขำนิพพาน ปร;เพณลอยกระทงกง์ทเล่ามาน มหลายอย่างค่าง ๆก่นร:ยพิอยา ใขหอง้ผไไ้!รทไยคเ้รโาปเรทก1่พิเาร่นรนารณใานเปถริะกเทกศรขะ้ำอยำ่งฅา;งวไนหร้อกำอ็คก^านมิมเกก้\"อก&ายรทลำอไยปกทรุ:!นกปนระเทไศม่ไคกงแมเคฉ่พาปะรแะคเ อินเกยเข่นค่นมารนถิงประเทศเรา ในประเทศเหล่านค่างไค้ผพิชิลอยกระทงกำย นน แค่อาศยควฺามเชอถอร่วมก่นย่าง ค่างก่นย่าง คามความเชอถอของตนๆ ใน ประเทศไทยเราน้ก็ไค้ม่มาแค่'โขราณเลว แล;ยงทำคิกต่อมารนทุกวนน แม้ร;ล่ ไปย่างก็คาม ก็ย่งไผ่ขากสาย และนิยมทำก่นในวํน์เพ็ญเกอน ©© เกชิน © แค่ททำกนทวไย่และมากมายนนในว่นเพ็ญไก็อน 66 ททำ'ไนวนเพ็ญเกิป็นนก็ ก่นหลายอย่างเหมอนก่น เช่นว\"น้เพ็ญเกอน ©๒ นเย1นว่นเพ็ญสุก’ยท่กำหนดแ แล:เขนว'นเพ็ญทกอกโกมุทในนากพิภพขาน เขนวนเพ็ญทพระร้นทร่ม่แสงสว่างมา . สุกในสิยสองเกิอน และกวามรรงอิกอย่างหนง ก็เพรา;!ย1นเวลานำมากเยขมผงการ เทยวเฅร่ในยามลอยกระทงก็สนุกสนานกคํง์ทนางนพมาศไค้เล่าไว้นน ^ ชรรมกาชองประเพณิ ย่อมไค้ชอว่าเข่นว่ฒนชรรมส่วนหนงแต่ค่อิงไ แก้ไขปร'ยปรุงเปลยนแปลงให้เข่นของใช้ไก่อิย่ รงทรงคำอข่ใค้ หากไม เปลยนแปลง ก็ย่อมระแก,ชราไปคามสภาพ ในทสุกก็ระถงกวามสินสญลงไค้ ประ เพณลอยกระทงนยำคงอข่ไค้ ก็เพรา;มผัช่วยก่นปรํย์ปรงแก้ไขเปลยนแปลงแก้ไข

111111 ๒๒ ป1 ะเพณีเทสน IIห าปาติ ข้าหเรามเรืปึงเก่าทระนำผาเล้าใหม่ให้ท่านพงอก ขำพเร่ากลานำมา ใหม่น กเพราะเราทำหลายให้ถชิเย1น!]ระเพณเสยแล้วและเมิชิเ'ขน!]ร?เพณ เราก็ทำ กนสขมาทุกๆย ทำก่นอย่างนมานานแดํว แค่ย่ร:.เตณตงั้หลายท'?1เย1น?เข่ไค้ ยงมผ'ทำ การทระมผัทำก็เพราะมความท้ในคำเอง ความกขปึงประเพณนํนึแหลมร่ยก รองใหคนทำอย่ โทขมิต่ปึงให้ใครโฆษณาแทน แต่!]ระเพณฑงหลายท้องไห้ แก้ไขย่รํยํย่รุงให้เหมาะแก'กาลเทก็ะรงระทรงค่วปึย่ไห้ แตะรงระเย็นสงท โยชนิท่วขกวขคู่ก่นไย่ คามย่รกคพอย่างเข้าเขคเทปึน©0เทป็น©©เทอน©1ย ข่ามาท่วมทํนิภม่ภาคแถขกลางชปึง ย่ระเทศไทย ข้าวกล้าพชพ่นธ ปีณู่ญาหารก็ง สกเชยว ระหว่างนกนทงหลายทย่ระกปึยการไร่การนา ซ้งอย่ในภมภาคแถขน๊ให้ท งานชนิคราว เย็นแต่คระเครยมเก็ยเก็ยวต่อไย่ ในระหว่างนก็ถปึโอกาสยำเพ็ญย คามกำล่งก็รํทํอาของตน เช่นมเทศนมหาชาติเข่นคน เทก็น่มหาชาติเข่นย่ มานานแล้ว เท่าทพป็ระทรายไห้ก็ว่า มมาคำแต่ครำกรงสโขท่ยเย็นราชชิานิของเ ไทยโนนแล้ว นิยมรนกระทนิว่า เมชิเรานายในพระราชวงกึเสก็รป็ปึกทรงผนวช เทก็นมหาชาติ หนำสิอ!ทก็นมหาชาติสำนวนค่าง ๆ ในภาษาไทยก็ย่รากฏ สำนวนทพระเรำแผ่นกนแค่ก่อนไห้ทรงพระราชนิหนอไว้เก็อขท5งั้นนั้ ความนิยมเช่นน1นิ ในยํกืนิยำกงผอย่ในย่ระชาชนชาวไทยถชพทธทนิไย่ เย็นย่ระเหณทคงทนถาวรมีใ นอย ร่ำเย็นผรกกทา-งว่ฌนธรรมของไทยชาวพุทธไท่อย่างหนิง คโแหคทระรเริองมหาชาติน่นิ เกด'ขนแค'ครำพทธกาล กอกรำหระพทปี เรายำทรงหระชนมอย่ ท่านเล้าเรองไว้กำน เมอพระพุทธเราไห้ฅรสรัเข่นพระพุทธเร แล้ว ทรงแสกงธรรมสนิสอนย่ระชาชนในยานนิอขเมิองใหญ่ มคนยป็มร่

* ©(^(3เ 'อรรมททรงสอนยอมร”ยีเอาหล\"ก‘ธรรมของพร2พทขเร็า'ใปปร;พฤทิย่ฏย?!ไนชวิทปราว็ ขธงฅน *) ข่าวนก็•กร\"ชุายไป1ในทคานทศ พร2เข่าสฑโชทน2พระพุฑ์ชยกาไกทรงสก ข่าวอยตลอกเวลา ท'ง!]วารถนาระไกทอกพร;!นครพร;โอรสชงเข่นพร;พุทชเรโ ไค้ รกส่งอำมาฅขผู้'ใหณู่ไฝ[ชฌูเสกรกง® 0 กร*ง์ กาลล่วงมาไค้ 02) ขื ส่งไ!] ๙ กร้งก็หายเงยข กร'งท ©๐ 1งเลอกอำมากยผู้ใหนิ)'ทค้นเคยก”'ยพระ แค่ยงทรงขระ!ยาว ทงั้ฉลากในการเพททล ในครํ้ง์นิพระพทชเใโทรงพิรารณาเห ควรแก่เวลาแลว รงเสก็'}พระพุทธกำเนิน พร้อมกโยภิกษพทชสาวก!]ระมาณสอง ถงกรุงกยิลพสก'’ แกวโเสโ)กะ ประทโอข่ณนิโครชาราม ชงพระ!]ระยรญาครโสรโง ถวายให้เข่นส่งฃาราม หม่พระถุภค่ทรงแสกงอาการกระค'างกระเก็องค่อพระองก ทรงเข่าพระทโว่า พระองคเขืนชแลกชนหลาน พระพทชิเข่ารงทรงทรมานกโยอยาย วิข้ รนหมู่พระญาค่สินพยศแลโ ฝนโ!]กขรพรรษก็ยโกาลคกลงยงท่ามกลางหม ฌูาฑิ ภกษทงห•ลายทคาม.เสก็รเห็นเยนอโรรรขแลโทูลถาม พร'ะพทชเรายกเขืน[หฅรง ฅรสเริองมหาเวสสนกรซากก [พอเขืนพยานว'าใค้เคยม่ผาแลโในกรงนน กนท1งั้ หลายร้งไค้ร้เร้องเวสส่โกรชากกแค'กร5งั้นํ้น คนภ1งั้หลาขทํงถอพุฑชและไม่ถ สนใรศกษาเรองโยราณของคะวนออกทรอของอนเกยโกยเฉพาะ ก็ร้เร้องเวสสนกรชากก นทวก่น นโย่ราชฌราชย'ณฑิตไม'ว่าชาค่ใกภาษาใก ค่างก็สนใรเร้องเวสสโกรชากกน เร้องเกํมของเวสสโกรชากกน เขนภาษาขาล่ม่มาในก'มภร้พระไครยิผู้เก หมวกพระสุตรในส่วนทเร้ยกว่าคมภรชากก ขุททกนิกาย เข่นสำนวนคาถาพโชลโน ผรำนวนกาถา!]ระผากเพนหนง พระอรรถการารขไกอชยายออกเขืนสำนวนไวยกรณ ส่วนยรรยายโวหารในภาษาไทย แ!]ลออกเข่นสำนวนร้อยแกวยโง ร้อยกรองยโงหลาย สำนวนกโยกโ เมธ'ชน'ชาค'ไทยเราขอมร'ยัน\"ยถป็พระพทชศาสนา ไกัม่นโ!]ราชณทาง ศาสนาผ่โขลานนาไทย ชอพระศิรมงกลารารขื ไค้แค่งขยายครามเร้องนิเ'ขื วิรารณเขนภาษายาลเร้ยกชอว่า เวสสโฅรท!]นิ ส่วนแปลเขืนภาษาไทยนน น่าระไค้ ม่มาแส่วฅ1งั้แค่กรุงสุโขทย เพราะในศิลาราร้กไค้พกถงเร้องการมเทศน'มหาซา แค่ฉยโไทยไม่มเหลออยู่ หร้อมอยู่แค่ขโพเรโไม่พขก็ไค้ ฉยโทนโว'าเข /

ฃึ)4เ(3เ ภาษาไทขนนิ (ๆ!เมหาชาติคำหล'3-3 เข่นสำนวนกรำกรุงก็ร'ธยชขาโยราณ ในร'ซกาล สมเก'?พระขรมไตรโลกนาถ ชิงเขนตอนตนิขปึงยกนน ติอมาก็มอกสำนานหนิง เรยก กาพยมหาชาคมขนในรชกาลพง;เช่าทวงช^ม กรงศริอยุชยาเหมอนกนิ ติ!เมาถง กรุงรฅนโกสํนทรนในรชกาลท©ทรงรวยรวมนนิเย่ราชณ็ราชยํณ์ฑิค ชำระสะสางขำร ของเก่าและแก่งซ'!เมใหม่ เริขกกนิว่ากหาชาติกลอนเทศน'7 ชิงกระทรางศกยาก็ไกใช้ เข่นแขยเรยนเน่องควยวรรณกกอยู่ย'กน และ,ไค้แกไข!]ร'ย!]รงก่นมา'(นถงร่ชกาลท ๙ และม้สำนวนร'!เยแกวของเก่าอยู่ในฉย่นิทศชาติ และสำนวนของราชย'ณฑิตขสภา ฉย่นิ'ของสมเก'!พระสงฆราชเช่า กรมหลวงวชินวรติริว”ฌน่ ฉข่นิหลง์สุกเ สำนวนของสำน”กอยรมกรากสามพระยา กรงเทพๆ นอกวากนยงม่สำนานต่าง“เตามภาก น”น“เขขิงเมชงไทย เช่นทางภากพายพ ก่ม่สำนวนหนง ทางตะวนออกเฉยงเหนิอก่ สำนวนหน่งค่างหาก และในภากนมหลายสำนวน เช่นสำนวนทางร'!เยเอึคและสำนวน ทางขอนแก่นเข่นก่น และขํงผนิติ!]ราชฟ้ใก้แต่งเยนคำนิน์ทไว้ปึก ในภากภาษาไทยทกสำนวน ส่วนเยึนวรรณกรรมชนเยขมชองไทยเรา เข1นมรกกอ'นิ ลำค่าในช่านวนมรกกทงหลายทํใทยไกัรนิมา ส่า'*ะว่าถงเนอกวามก็ม้กวามเต็มขริขรณ เยนกติน่าอ่าน ไก้ตงกฅสอนใ'?แล;กวามขนิเติงไย่ในต่ว ส่า?ะว่าถงสำนวนโวหาร ก่เยนสำนวนทไพเราะ'*นิใ'? ส่า'*ะว'าถงภาษาก็เขืนภาษาขริสุทธ ม้ดงั้แต่เก่า'*น ใหม่และเขนการยงืเปึฌปึย่างน่าอ่ศ?รรย่ปึกอย่างหน่ง กอกาถายาลเติมเรองเ นน ทง®๓ ก\"ณฑ ทำนองสรภํฌณูะไม่ช่ากนิเลข แม้ลํติขณะฉนิท'*ะชิอเกยวกนิ แค'ท่านก็ขกกำกรลหุทํใม่ก่ปึงเยนไย่กามขนิกนิกายค่ำให้ต่างกนิทง ® ๓ ก่ณฺฑไม่มซำ กนิ ในสำนวนไทยก็เช่นเกยวกนิ ®๓ กนิ)เฑทำนองก็ไม่ซำกนิอก และทเย่น นนิม้ทำนองรนิทำนองส่งทุกกณฑ เช่น แหล่ทำขฃองกณฑพิมพานก ทำน เยองไย่หากณฑทานติณฑ ซงเริยกว่าเข่นทำนองส่ง แหล่คนิขปึงกณฑทานก'ณ ทำนอง'?ะคปึงเออนมารนิแหล่ทำยของติณ'ทพิมทาษก็ ชิงเรยกว่าทำนองรย มท รนิและส่งอย่างนทุกติณ'ท รกว่าเขนพิเศษอยู่ เร้องเติมชอเวสสนิกรชากก แค่ทเราเริขกหมายร้ทวไย่ว่า มหาชาติ ข'อ นก็น่าฉงนอย่ ไม'ทรายว่าเรขกกนิมาแก่ทํอไร และทำไม*งเริยกอย่าง

๑(3เ๖ ใครเขนคนตงชอนก่อน ยงสรายไม่ใต้แน่นอนทาน\"น ไกแต่เพยงส'นน้ยรูำน แต่หลาเรูานเท่าทผข มปรากฏในศลาาารืกกร1งั้กรงสชโทขย ค!)ฑรกนครขม ^ หล'ก ๓ มิความตอนหน่งว่า “พระธรรมเทศนาป็นเข่นต่นว่าพระมหาชาต”กาน ขอนกรไกแต่เพยงว่า ใต้เรขกมาแลาแฅ่ครงนน ทางท่’?ะส่นน่ยรู ๒ ทาง ทางหน่งเพราะเรืองเวสส้นกร เข็นเรองใหญ่ท่สค1ในเริองซากกอ'นแส ถงยุรพ'เรขาของพร;พุทธเว่า ในว่านวน&๕0เรืองกายก่น และเรืองเวสสโเกรนเ เรองสกทาย วิงเรืขกว่ามหาชาต่ อกทางหนง อารเพขนมา,}'ากคำว่า มหาชาตกะ เรืขก มหาชาฅกะไม่สะกวกปาก ไม่เขาการะขขเสยงของเรา เลขเรืยกสน\")ว่า มหา ชากก แลาเพยนมาเขน มหาซาก ทงหมกนขอมอขใหัเข็นเรืองของผ้'ร'?ะพงวิน่รน์ ชขากต่อไป ประเพณเทศนมหาชาคนน แต่ก่อนเคยท่าก่นในเกอนส้ยก่อนถงวนสา ขอนม่กำกลอนในเรืองขุนซางขุนแผนว่า “ อย่มามืรืะกาสัใ]ดดก ทา อ]สุพรรณมน ก็')เดิอนลิบจวนส'!รทยาขาดวัน คิดกันจร)ปีเทศน์ด้ายศรํทป็า พร!)รเหา'ชาตท]สขสนเกณฃ กัดนาเสโลนไ!กันพร 8หนา ด111ร)ขา2เฒ่าแท่แช่กัน}!า พร1อาเกันนาใ]ริกนาที่กัดนั้น ” ประเพณเทศน์มหาซาฅเท่าทเรามหลกรูวนแน่ชดว่า เราไต้ท่าเข่นประเพณ มาตรแต่กรงั้กรุงสโขท่ยโน์น์แลา คน่เหตุท่าะท่า1ให้เข็นประเพณนน ยองกนไม\"ใท่พระพทธศาสนาเสชมคาพระราชปรารภ'ใแพระเาาอยู่หาพระยาลไทย พ มหากย่ฅวิยผ้ครองกรุงสโขทา) ในราชวงศพระร่วง ชิงปรากฏในฑรืกนครขุม หลํก์ท ๓ ว่า “บินว่าพระไฅรยฎกน ท้าหายและหากนรูท้าแทแลมิใกเล กนรกนสเล็กสน'อยไซรุ ขีรร มเท'ศนา อนเยนตนว่าพระ2งทาซาติ หากนสวกแลมิไต้

๑^ชา) เลข ชรรมซาค-กปินอนไ,ซ'V มก่นหาปลายฆิใกั มปลายหาต'นมไก่เลย” เขนตน ททรงพ-ระราชปรารภกำน ก็เพรารูทรง■กราบเรึปึงอนครอาน ๕ ปรรูกา เพอ'?รูบ่องกํ'นมไกพรรูกึาสนาเสอมกราม ำงทรงยำรุงพระพทชศาสนาเยืนการใ พรรูองคเองไคทรงสลรูราซสมข้คิเสก็รออกทรงผนวซแล2มผคามเสก็'?มากมาย กลายเข่นย่รรูเพ-เนยวซเมอปึา■บุครบ ๒0 ซัของไทยซาวพทชมารนทราวนน แสะไก่ทรง พระราชนพนปีหนงสอไตรภูมิหระร่ารไว และไค้โฝรก็].ห้มิประเพณเทศนมหาชา าเาค่าง ๆ ในพระนกร ค่อมามิผ้ทำตามพระราชน์ยผชยาขออกไปตามวกค่าง ๆ ทา ราชอาณาร'กร ถงขุกกรุงศรอข-ธขาการมิเทศน์มหาชาติเขนประเพก็ยานเมองเส่ ปรากฏว่ามิสวกมหาชาฅในงานมงคลค่าง *1 เช่นงานขนยำนใหม่ มงคลสมรสเขน การทใช้เข1นประเพก็ฝระช่ายืนน อา'?เย1นเพราะไก่ทรายอาน์สงสทกล่าวไว้ฎกามา สูตรก็ไค้ ใ นหนำสอนำกล่าวอานีสงสใวมากผาย อย่างขิงเยำเหคุใศทำศาส พระศรอารข ซงเข1นทรำรองก\"น์น์ก์ เพิงระเยา ๆ ลงไปยำง ก็ในระหว่างท่มิกนชอข เอาพระศรอารข์ใปขำหนำหาก่นกำมากเช่าเท่านน พิปีทเก่ยวกำเทศน์มหาชาติใน หนำสอนนกล่าวไว้ว่า ก่องบชาก่ายสิงของค่าง ๆ มิกอกไม้เย1นก่น แล ใหช้ยทงสิยสามก'ณฑในวำเกยว ส่วนทเราทำกำเย1นประเพก็นน ใหัประกิยส ทเทศนมหา'ชาติกำยก่นออข ตนกลาข ทำประหนีงว่าเบนยรเวณเขาวงกต และตง ยซาก่ายขำาตอกกอกไม้ต่างสค่างพรรณ เช่นกอกยาหลวงพำกอก ยาเขยวพำกอก ย่ำเผอนพ่ำกอก ขำผํน์พำกอก ยำชายพ่นกอก ยาขาวพำกอก สำฅยศย\"พำกอก สำตยรรณพำกอก กอกสามหาวพำกอก ชงพำคำ ชปเทํยนเท่ารำนานกาถาของ กณฑนน ๆ ตามปรกติทำในเกอนสิยเอกเคิอนส่ยสอง หรอตามแค่'?ะเหม นนๆตกมาถงกรงรำนโกสินทร์, พระเช่าอยู่หำไก่ทรงประกอยการน เย1นพระราชกุศล ประช่าเทศกาล'?ะโปรกเกลำ ๆให้’?คชน ถเ วำใก ก็แลวแค'ระทรง พระกรณาโปรก ยก์นทางราซการ'ใคำ'ขำร่วมช่ำ?ไ'แงานประ:ช่'าขฃ•องช่ำ!เขญชมบพิตร กร;งเทพๆ พป ต่าง ๆในการน ก็ขำละม้ายคลำขคลงกขทเคยมิมาแค่ก่อน แม้พระเทศนก็กำเลอก ทสมการ เพอร่กยาทานองไว้ ว้ศกยาทสน,ใ'?พิงพึ่งไก่'ดไค้'ในงานน

ซิ^^ ประ!พก็นยงทำกนอย่ทใเไปในห'ว!มองห่าง ๆ พึชททำ'ก็ผขิงยางห แค่ตามปรกฅก็กธง!]ระกขสถานทใหัเข่นเหมอนขาเ'ขาวงกก และ!พิอใหกนท้พ ไม่ เข่า,ใรก ก็มรปภาพเขยนหรอภาพพิมพ์!รองเวสสินกรทงั้ ©๓ ก่ณฑแขวน,ใวัใ ทำยเพิอซ่วยไทเขาไรเรองก็ว้)น และ!คร้องกํณ์ฑกประกวกประข\"นึกน รน ปากว่า“มหาราช กระรากใหญ่,, แห่ม่มากยางนอขยาง หามกำลิงศร'ทชิา ก่งักำกล ของนาขม่มหาก!ลึกว่า- มีเทคเนาตามี่มิ!ด'ขาด มหาชาติธ7ร)!วัดรจำ}ส?เาร รเวนจใ]ในพรแไตร117เกกาล ไทโ}ทานเครํ่อ)วัณขอมันตัง ๆ.

X111ใ] ๒๓ ษระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา วนท & ชิน์วาคมข'ธงข เย1นว'นเฉลิมพระชนมพรรษาในพระยาทสมเก็'? พระเร่าอขห่วัของชาวเราทํงหลาย เข่นวนธภิลํก็ชคมหามงคลสม'’11 รินคลำยว'’นัเสก'? พระราชสมภพ ชิงเวขนมาบรร')ขกรยขวยย ๆพณๆ นายกรํรู้'มนฅริ ผเข่น!]ระมุข ชองขำราชการผาขยริหาร ไกัร่ขพระบรมราชโองการใส่เกส่าใส่กระหม่อมส่ การพระราชพิอ เฉลิมพระชนมพรรษา คามพระราชประเพณนิยม มพระสง6น่เ'(ริฌู พระพุทชิมนคแล;ร่ยพร;ราชทานสน ถวาย พร่ะชิรรมเทศนาวิเสสมิงคลานุโมทน พระราชทานขํชึโภชาหาร อามิส'ก็การภ้ณฑ่สมณยรขารตามควรแก'กาล และยง็ไกั พระราชทานสมณคํก็คแก่พระเถรานุเถระผ้อุ!]การ;พระคาสนาคามลทชินิยม พระราชกุศลพิเศย เนืองในพระราชพิอน กํง์ทเกยปฏิขค่มาทุกขวยย ทางราชกา ให้หยกราชการ ๑ วน และไกัชํก็ซวนประชาชนพลเมอง และชนนานาชาติทเขำม พิงพระยรมโพชิสมภารภายไนพระราชอาณา'?'กรไทขน ร่วมรินประกอขพิขิประก่ ประกาชิงทวและประฑฝโคมไฟ และยำเพ็ญกคล'?ริยา คามประเพณนิยมของฅน เพ็อถวายความ'!งร'กริกดคามสามารถของแค่ละกนคามภูมิคามชน น์เฉลิมพระชนมพรรษาในพระเร่าอยู่ห้ว์ ท!ราเร่ยกรินว่าวนเฉลิมหริอ งานเฉลิมน เราเคยถธรินว่าเขนว'นันํก็ข'ตทุกษประร่าชาติวนหนิชงถป็ว่า เย น ว'นชาติ พระราชพิชิเฉลิมพระชนมพรรษาน ทแห้ก็กอประเพณทำยญริไแก กํงืทขำพเร่าไกโกยพกแส่วในเริองประเพณ ทำยุญ,วนเกกนแนค่ท มากลายเขน พระราชประเพณเนืองควยองกพระมหากษํครยนิ เพงมามปรากฏชกในกรุงรค โกสนทริน[อง ก่อนแค่น,ขน'ไปย”‘งไม่1ไก'พข,ในทำนานหริอ'ใน'?คหมายเหคแห้ง'ใคเลข กรงกรงสโขท'ย ก็มิเริองราวอ'นเนืองกโยองก่พระมหากษ่คริยในส่วนททรงยำเพ็ 11

๑ไว 0 * พร2ราชกศลก็่มากชิข่ แค่ก็ยงไม่ปรากฎ ว,าไกํทรงยำเพฌพระรำชกก็ลส่วนน ไนคร\"งกรรอยขขาโบราณ ก็ใม่ปรากฎซกว่าไกัม พระราชประเพณน เหมบิน เยนแฅ่เคาเงอนว,าในรีซกาลฃองสมเกรพร?เร2าอ่ทองโเน มิพระราชพิชิอย่างหนีง กนว่าคลาภาร คอพืชชงพร?!เงกพระ!,?2าแผ่นกน ซงน่าระเข่นเคํ้าเงชิน'ของพร พ'ชิเฉลมพระชนมพรรษากใกั แค่ก์ใม่ชกว่าระเย1น!เย,างน่น และ-ไค้เลอนห ในรชกาลหลง \") ระเขนเพราะอย์างใก ขํอนไม,ประๆ!กษ มาปรากฏในรํชกาลค ๓ แห่งกรงรคนโกสินทรน พระยาทสมเก์รพระเรํ้าอย่ห่วในร,ชกาลน,น ไกทร พระราชถศลเนองก่วยการฉลองพระชนม แค่กม่ไกทรงกำหนกเอาวนเสกิ'?พร?รา สมภพเข่นเกณฑ เขนแค่ทรงยำเพ็ญเมอถง์ยใหม่ กอทรงขำเพ็ญย,ละครำ ก ยำเพ็ญนโเ ก็๋กอทรงสร1างพระพท'ธรู!]ยํระจำพระชนม แระรำย ยละองค เย1นอ มาฅลอครซกาล และในร'ชกาลน1นํ๋เอง ครำพระขาทสมเกรพระ’?อ!-แกลำเราอขูหว ยำทรงผนวชอย่ ไกทรงยำเพ็ญพระราชกศล เนองในวน!]ระสฅิเข่นการส่วน เมอทรงลาผนวชแลวเสก'}'ขั้นครองราชสมย่ฅ ไค้รขพระขรมราชาภิเศกแลวก็ไก ยำเพ็ญพระราชกศล เนืองกำยวนเสก็,?พระราชสมภพเข่นยํระรำ แค'ท เขนสองกรำ กอทรงยำเพ็ญเมชถงวน!)ระสคทาง'!นทรกฅครำหนิง ' กร่ำนเรย ว่าฉลองพระชนมพรรษา ทรงยำเพ็ญใหญ่ย่างเลกย่างคามเกณฑของโหราศา และทรงยำเพ็ญเมขิถงวนฝระสติทางสริทกฅกร1งั้หนง กรำนเรยกว่าเฉลิมพระชน พรรษา แค่ในกรงทลำน ทำเขนการภายในส่วนพระองก เพราะ1ในเวลานน ขำ ไม่นียมน’ขัวํนเกปึนยกามสรขคฅ หรอวิชน*ขํวนเคอน'ขคามสรึยกค้น\"'-นยงม่ค้ร น^อ■ขอข' ■0การทา เนทางรนทรกคจ'^!งเ๘ขIนการเ51.หญ พระยรมวงศ1านวงศ/ แขล\"ะ ขาราชการพ่อค่า!]ระชาชนร่วมในการพระราชกศลน ค่างกยำเพ็ญกศลท เลยงพระคามย่านเริอนของคน ถวายพระราชกุศลเนองในการฉลองพระชนม พรรษาน ค่อมาไค้แกไชเ!เลยนเฟลงพระราชพิขน เม่ปึม่ผัร้ว่ชนํยํว่น์เ ตามสรยกฅกนท่า!ขํแลำ ?งโ!)รกใหเอามารวมกนเข่นกราวเกยว กอเอาว'น กลายว่ร่แสก็'?พระราชสมภพตามสุริยคฅเย่นหลํกึเกฌฑกำหนก แค่ทรงขำเพ็ญพ

©© ราชกุศล เขน ๓ ร่น ร่น์แร?าเริยกว่าฉลองพระชนม คงถป็เอาเคาเกมเย่นเกฌฑ เรยก การททำกมทกษฌานปทาน และพระสงฆ์สวกนพเคราะห ร่นิหลงเรยกว่ เฉลมพระซนมพรรขา มพระสง๚แริกุ]พระพทชิมนฅ่และริ!)พระราชทานฉิน ชรรมเทศนาเนืองในพระราชพิธนถง 4. กณฑ็ก็ ล่อเมอเริมงาน ๒ กฌฑ ภายหลง พระฉินแลว ๒ กณฑ์\" และม้สรงมรชาภิเศกกท่ย ก่อมาก็ใค้แก้'ใชฟ อกคามกาละ การยำเพ็ญกุศลฅามว'ง!Vานาย และคามขานเริอนของขาราชการ และ ประชาชนกยกเลก แก่,ไค้’เปลขนเขนประก'!)ประทปโศมใฟและชงชาก่ คาม!ภน เรอนและคามสถานทราชการทำไป เขนการถวายความ'?งร'กภ่กก เนืองในงานน เพิม1ให้มหวหนาผายพระยรผวงศานวงก็)และ:'ขำราชการ และประชาราษฎร กล่าว กำถวายพระพรชโเมงคลขืนอกในทำยงาน ภายหลงเผอพระสงฆกล'ยแล'ว - และ เริยกพระราชพิอนว่า พระราซพิธเฉล่มพระชนมพรรษา เยนนํกึขคกุกษประรำช ขนควยประการฉะน [กึยวนิกงยุคลงกงมทกษ็'ฌานปทานพระราชทานสมฌศ่กกิแก, พระสงฃพทชสาวกทกล่ทธินิกาย ทยำเพ็ญเศาสนกรอย่ในพระยรมราชปถมก็ 1ำนะททรงเข่นเอกอครศาสนปถํมภก ม้-พระะสงฆแริ]ฌพระพฑชมนติ, ในวนท & - II ^ ถงวนน และริ!เพระราชทานฉิน์ในวโเร่งขพนร-ะมหาเถระถวายพระชิรรมเทศนา กํณ์ฑ่/หน4ืง ชอว่า มงคลริเสสกถา ทํงทปรากฏป็ย่ย”ก้นื อ'นัวท่พระราชามหากษฅริยนน ท่อง[ย1นผม้คณสมยัติพิเศษ เข่น ธการ เงย'1เกาลให้ใก้ริย์สมมติเช่นนน และเม้อใกัรขสมมติแลท่ ก็คองทรงขำ ทศพ็ชราซชรรม[ย่นประรำพระองคอกกวย เงาะสามารถกำรงพระองคอขูใฉ ความสร่สติ สมเก็'?พระแท่อย่หวชองซาวเราก็กำรงอข่ในพระคณสมขัคเช่นนิ ท่ ทงหลายคงไก'ศกษาหริอไก้ยินไกพงเริองพระพฑชแท่มายท่งแลท่ พระพุทธแท่น'นั เมอุทรงยำ[พ็กุ)พทอการกธรรมอย่ เรา[ริยกว่าโพธสคว แม้ใน.ชาคน\"น กุ ประกอยยารมอนควรแก่เหค ในกราวย่าล่มชาติ เมอเสก็’?อุขัคฌมนุษย ทรงเล่อกเวลาทเหมาะ ทรงเล่อกถินทเหมาะ ทรงเล่อกสกุลทเหมาะ เพอ ควรแก่!หฅ เมอทรงศกษาว'ชา ก็ทรงเล่อกศกษาริทยาทเหมาะแก่ภาวะและรูา

เช่น วิชาพนแล:วิชาเฉพา; กอยทอกาสกรและรรู'กาสฅร นกเพอเหมาะแก เหค เมอทรงราชการก็กองเหมาะแก่เหก เมชิ('เราวเสกรอ®กทรงผนวช กทรง ผรารณ์าโกยกวรแก'เหท คราวทรงยำเพ็ญมหาปอานรริยา ก่ทรงยำเพ็ญโก แก่เหคุ รงไกกรสร'พร;ป็นกกรสํม์มาสมโพวิณู-าณ เมอฅรสรแล’ว กราวทรง เลอกหาผู้รโเธรรมเทศนากร54แรก ก็ทรงพีรารณาเลอกโกยควรแก'เหค กราวท ย1ร:กษรูานพร:กึาสนา ก็ทรงพีรารณาเลอกถินทเหมาะแก'เหก กราวทรงยํ พระวินยก่งแก่กรงแรก ก็ทรงพีรารณายํญ่ญกิ'โคยกวรแก,เหฅ พร-ะวินิ ยญญกิริงย่ำขนเหมาะแก่รูานะและภาวะของยกกลผู้ร่ยัปฐิยํกิ แม้ย'กนก็ เหมาะแก,กาล คฺอไม่เก่ารนลำสม'ย แล;ไม่ใหม่รนเกินกาล นก็เพราะทรงพีร โกขกวรแก,เหก กราวทรงเลอกหาผู้ร่ยกำสอนกรงแรกนน กว่าระไกพระขญ่รว ก็ก่อง'ทรงเลอกหาอย่ เม้ธทรงพีรารณาเหนโกยกวรแก'เหกแลํว แม้ท่านทง ๕ ร:อข่ห่างไกลเขนร;ย;ทางฝร;มาณคง ๒๕0 กิโลเมกรก็ตาม ก็ทรงสู้พระอกสาหะ เสก็รพระพท'อกำเนินรากโพวิมณฑล คำยลอรเวลาเสนานิกม แขวงมกธ ถงยาอิสิ 1^ ^ ^ ^11 จ^ ปกมฤคทายว่น็แขวงเมองพาราณสิ ทรงใชํเวลาเสกรพระพทปีกำเนินกํวยพร;ย ถง 05) ว'น ทงเยนเดอนรวนหนำฝน แมร;กองทรงลำขากพร:องก่อย'างไรก็ทรงขอมทง สิน ทงั้นก็เพรา;ทรงพีรารณาเหมา:แก่เหฅแลว ล่าในกรงั้นมไกํก ครวญให้'ร’อยกอยเหมา:แก่เหคแล่ว กวามกรสรู้อารไม่มผลก็ไกั ประรกษ็พย เช่น อปกาชิวก แม้ไทัเหึนพระพทชิเรำเขนขวํญ่ทาแลำ แก'ก็นิไทัพงพระขรรม เยนขวนิเใร นิเพรา:ผ้พงไผ่สน'ใร แก่เพรา:ทรงพีรารณาโกยกวรแก่เหก ความฅรส ชองพร;พฑชเรำ?งมผลมารนกงพวกเราทกวนน แมระเสก\"รราริกไปและประท่ยึแรม กามขานเลกเมองใหญ่ ก็ทรงพีรารณาโกยควรแก่เหคุ โกยทสกแมํกรง นิพพาน ทํ้งั้ ๆ ทประชวรหนกขณะพ่กัแรมอยู่ ณ เมธงปาวา ก็ยงทรงพระอกสา เสก็รไปนิพพาน ณ เมิอง กสินารา แม่พระอานนทระทูลทกทานอย่างไร อำนวยคาม ท5งั้นิก็เพราะทรงพีรารณาโกยกวรแก่เหก การณกปรากฐสมรรงในภาย หลง หากไม่ทรงพีรารณาโกยกวรแก่เหกแล่ว เสก็รไปนิพพานณ เมองใหญ่

๑๖๓ ราชคฤห พระขรมสารรกชาต'ขอ4พระองก ก็ข่อมเ,ขน'ชนวน'ชวน'ให้เถิกสํม์ย่ระหารเข็ สรกรามใหญ่ - แค่เพราะทรงพิฑรณาโกขควรแก่เหฅ เริอง!เนํไม่รามเช่น เถิกม พระพทธรริขาแค่ละอย่าร มุ ลวนเข็นสรณะของประชมชนโกยทวไป เพราะ ปรารภถรพระพทธ’!ริขานสนใก พร;ราชรริขาว0ฅรขอรสมเก*?พระเร่าอข่ห่วขอรเร ก็ละม\"ายเหมอนชินนน ว่นนํเข่นวนเฉลิมพระชนมพรรษา โนพระยาทสมเกรพระ1ร่าอย่หํว่ขธร ชาวเรา นอก’?ากท่านประคโเธรทิวประทิปโคมไฟคามย'านเริขินแล่ว ข่าพเรา ทํรท่านและข่าพเข่า คงมใ’!ร่วมก่นถวายพระพรช'ยมรคล โกยอ'างคณพระร'คน และกคล’?ริขาทชาวเราไค้ขำเพ็ญและพร่อมทรพระกคลสมภารในพระเร่าอยู่หํ ธรรมสามกิกร่วมก่นเข่นเอกสมรกิ ม่ความเข่นอนํหนิรป็น์เกยวกน เข็นธรรมล และขอปึค้งยาลิยรู'ยาวกรฉนท่ว่า ราชา มขํ มนสฺสานํ ขอพระเร่าอข่หว เรา รงเข่นประมขฃอรซาวเรา นทินํ สากโร มุขํ เหมอนมหาสมทรเข็นประมขขอร แม่นำ นกฺขฅฅานํ มขํ รนฺโท หริอเหมอนกวง’!นทร่เขนประมขขอรกาว อาทิ! มุข0 ควรอาทิกยเข็นเร่าแห'รกวามร่อน ฉะนํนํ และขออำรขาลอติเรกฉนท ซิรพระสง ถวายพระพรว่า อถิเรกวสฺสสค่ ชวด ทิฃายโก โหก มหาราชา ขอพระเร่าอขู่หวของ ซาวเรา พร่อมทํรพระโอรสพระริกา และสมเก’?พระยรมราชนินาถและพระยรมวงศา นวงศ รงกำรรพระชนม่ยนประมาณรอยยปลาปยราศฑกอปสรรคอนกรายทรปวร รงล'่วงท/กขยรรลความชนะทกช,เมธเทอญ ๆ

บทพี ๒๔ ประเทณึทำขญวนเกิด เกิขวนิเรามิกึร?ไกยินฃ่าวเรองการทำยฒฺวนเกิกอยู่ย่อย เข่นขอ ยาง เข่นขององก'การในราชการย่าง ไม่เหมอนแต่ก่อนน กอตำแต่เราเก รใค้ยงสาแล'วรนขกน แต่กอนนเรา'?ะไค้ยินข่าวอย่างนนาน “) หนหนง เช่นงาน พระราชพิป็เฉลิมพระ'ชนมพรรษา ในพร;ขาทสมเก็'?พร?เรำอย่หํว ซงม่ V นอก'?ากนํ้นั้ เรา'(ะไค้พงแต่เพียงว่า ท่านผนํน์ทำยฌูชายกรย ๓ รอยยยาง ๔ รอย ยาง & รอยยยำง แต่ส่วนมากมก'?ะไค้ยินว่า ทำขกฺเอายครข ๕ รอยหรอ ๖0 ท'ศ เลยขนไย่กง ๖ รอย 0๖ รอย ๘ รอยนนมนอย กวาม'?รงท่านเหล่าย่น ก็ไค้ทำก ทก6)'ข แค'ถทำย่ระรำ'ขน1นั้ไม่เข่นการใหญ่ ทำเข่นการภายในไม่ยอ เพียงรก่น'ในวงก็'ญ่าค และย่ระกอยการกศลคามกวามเชอถิอของตน ทำใหญ เอาก็คราวถิง ๖0 ทศ คอ ๕ รอยของ'ข ©๒ น'กษค์ร ชิงกอก่นมาแต่โยราณแล่ ในรอยอายกรย ๖0 ท.ก่น ทำกนอย่างมโหด้าร กอเย11แทระลกของช่ริฅทํเดข มทำลำมากเท่าไรก็ทำก่นเท่านน์ และทำของฑระลก'ใน'ชวตของตน เช่นสรา พระพทชรย่ยาง สรางหนํง์สอเพีอย่ร่ะโยชนแก่การศกยาย่าง สร’างโรงพขา ย่าง สร’างโรงเริยนย่าง สร’างวกวาอารามยาง ขกข่อ สร’างสะพาน สรางถนน หนทาง คามกำลงของคน และคามความล่องการของคน ควยหวงวะ'ให้เขึนพี ระลกในชวฅของคน พยานท'?ะพงเหนไค้ในข่อนก\"คอ เตยงกนไขคามโรงพขายาล ล่าง *) ม่อย่มากทม่ผัอท่ศในคราวทำยฌูอายครย ๖0 ทํก่ หริอหนำสอทา ศาสนา ทริอว'ตถอย'างใดทเข่นของควรแก่สง6นยางอย่าง เราก็ม่ก'?ะไค้เห็นปึ วาริกว่า อทศ1ในกราวทำยฌูอายกรย ๖0 ทศเข่นส่วนมาก เดยวนมทำยผ ของสถานพีเพีมเตมชิน หริอสำนํก์งานต่าง ๆ เพีมขนอกควย ท'?ริงการทำอย

๑๖3 ไม่เขนซองเสยหายแก่ดูย่างใกเลย ทแท้ก็เยนความก่กวา34งามแก'ผัททำนว้แธง เหกุของปร?เพณินเท่าท1;สามารถ'?”สยๆ,ก่ก่ว่น ไคพยในหนงสดู ลทปึธรรมเนยมแซยิกของ*เนอ1างว่า ชาวรินไก่ทำเข่น ประเพณมานานแลว และชิางว่าชาว'?นไก่ประเพณน่ผาแก่ชนชาติเอกราชผ่ายใก่ข วน แถขลุ่มกรหลำ ในราวก่นพทขศกราช ก่อประมาณขพทข้ศกราช ©60 ชนชาติเอกราชผ่ายใก่ทเริยกว่าลุ่มกง์หลำ ในย กเกยวก'ยทรินอางนน ทแก ระเข่นชนชาติไทยเรานเอง การสขก่นทางประว?เกึาสฅริก็รย่รองก่องกํนว่า พุทซิก็กราช &4.0 หริอก'อนนนซนชาติไทยเรายงตงหลว้าแหล่งอยู่ในลุ่มกง์ ลุ่มกงหลำทรินชไว้น ก่อคนแกน'ของลุ่มนำแยงซ้เก็ยงของภาค'ใฅ’ ซ้งเยึนก ของชนชาติไทยในยคนนเอง และยงขอกชํกึไปอกว่าลุ่มกง์หลำนน แย่ง ปกครองเขน 05) มณฑลก่อ ยนนาน ชานส กงไส เก็ยงสู ฮูเป เริยคเก่ย สมยทอ่างน ทางประวติศาสฅรของชนชาติริน เข่นสมยเลยกก่กตอนป และชอมณฑลเหล่านเขึนตินแกนทชนชาติไทยไก่ตง'หลว้าแหล่งอยู่ทงนน เม ผกไผตริสนิทสนมก่ยัชนชาติไทย และพยายามเผยแผ่วฌน'ธรรมของรินลงในช ชาติไทย แก่ยางอย่างรินก็น่าเอาวฒนธรรมของไทยไปใช้เหม่อนก่น รินมาพข ประเพณทำยซ]ว'นเกิคนฑกชนชาติไทย ในลุ่มกงหลำ รินก็น่าเอาไปทำ ฅํ้ง์แฅ่พริะเฑั่แผ่นคนของตน ลงมาถ งราษฎรสามฌูทวไป และถอเข่น มา’?นกระงาง์ย่คน ถาผงตามตำนานนิ ก็นำให้'สํนินิษรูานว่า ชนชาติไทยเราไก่ม่ปร;เพณ ทำยฌูอายกนมานานแล้ว - นํย์คว่ยเวลาเขนพน ๆ ย ขางกนเราก็ตองอพยพเร่ร่อน เรากทำแฅเพ่ขงเล็กน่อย กรโ!ใกเราตไลงเขนหลว้าแหล่งเราก็ทำก่นใหญ่โต การทำยซ]วนเกคแก่เติมทว่าเขน,ชองชนซาติ,ไทยแติม1ใน'ลุ่มกงหลำนน มหล'กว่าพ ■แม่ทำใหลุก ลกหลานทำให้พ่อแม่ขยพ่ท''1ขาฃ เสนามาตขราชยริพารทำถวายพระเริา แผ่นกนชองตน ม่ข้รรมเนยมว่า เมอลูกมอายุไก่*ขวขข พ่อแม่กองเกริขมขาวของ เกร้องใชโคร้องเล่นติาร ๆ เข!น เคริชิง'นุ่ง'ห่ม เคริองอาวข เก'ริชิงเริขน เกรอง

๑๖๖ เกร้องทำการช่าง เกร้องสินกา เกร้องเล่น เช่นคุกตา และเกร้องกร\"ว เย เหล่านทำชนเล็ก\") พอเกกาะหย่ยยกไหว ทำเขนสำรย\") เรามาวางราผกนไว เช ญาติมิตรทสนิทสนมมาร'ว}งก'น ผายแม่ชอง[กึก ตํเปิงอายนำชำระกาย'1หลูก แ ต่ว์ลูกใหสะอากเร้ขขนํอข แลํวนำออกมา[การพนขไหว\" แขกญาติมิตรผู้'ไหญ เลยงกก'นอิมหนำสำราญแลว นำขฅรออกมาใหกลานไปหยิขของเหล่านน ถายุฅร ไต่ของอย่างไร ก็ทำนายว่าระมิคติเยนอย่างนนเมิอโตขน เช่นสูกนํ หย่ยอาวุธยุทปึภ'ณฑ ก็ทำนายว่า ทำลกน1นั้เติยใหญ่ขํ้นใปช่างหนำระไค นางผายทหาร ทำของทลกหขขยกน1นิ เยนเกร้องเล่าเร้ขนหน์ง์สอ เมปึลก เติยใหญ่ไปในวนช่างหนา ระไค้เขนขนนางผ่ายพล[ร้อน ทำของทํลูกนอิ ขนนน เยืนเกร้องมิอในการทำไร่ทำนา เมิอลกนนเติยใหญ่ไปในวํนํ เขน ชาวไร่ ชาวนา ทำของทลกนํอยหยขยกขนนนิ เย1นเคร้องมิอการช่าง นนเติย'ใหญ่ไป’ในว'น1ช่างหนำ ระไค้เข่นนายช่างทสามารถ ทำของทลก ขนนนเข่นเกร้องสินค่า เมิอลูกคนนนเติยใหญ่ไปในวฺนช่างหนำ ระไค้ ทำของทลูกนอขหยิยขกขนมานน เย่นคุกตาเกร้องเล่น เมิอลูกน1นิเติยใหญ่ไป วํน์ช่างหนำ ก็กงระต'องเลอะ ๆ เทอะ ๆ เหลวไหล ยากรนเข็ญใร ไม่มิอ่นัระ ตองซ*ค้เซพเนรรไป ทำเข่นลูกหญ่งหย่ยยกไค้สิงของอย่างนน ๆ ก็ระไค้ผวเย่นอย นนิ ๆ ธรรมเนิยมนํเร้ยกว่าเสิขงทายลูก ในขฅ่อมาเมิขิถงว่นกลำข พ่อแม่ก็หาอาหารอย่างก็ ๆ มาเลขงกน ทำอยู่รนลูกเติยโฅฅํงหล่กรูำนไค แม่กลโแเก'ลง ก็เยนหนาทของลูกระต่องทำให้พ่อแม่ เสนามากยราชยรพาร พรอม ทํงประชาชนพล!มิองก็ร่วมกนทำถวายพระเราแผ่นกน และ,ในการทำถวายพ แผ่นกน ต่องมหํวืหนำกล่าวกำถวายพระพรทูลสรรเสริญพระยารม หล ของการทำยญว่นเกํกกร*งเกมนนกอหาอาหารก็ ๆ มาเลขงก'นระหว่างมิตร กำหนกเอาการเสิยงทายลกเย่นหลํกํแลว เราก็ระเห็นไค้อก ในธรรมเนํขมข พราหมณในอิน[ก็ยก่อนพระพุทธเราเสกรอุยติขนในโลก มตำราสำหร'ยทายล่ก ะก็กเก็กใหม่มาก่อนแลํว เช่นเผอพระพุทธเร่าประสูติใหม่ กปรากก)ว่าพระ

๑๖กิ) โปรดให้เลยงพราหมณแส;ทำนายพร;ล'ก!}ณ; พรอมทํงขนานพร;นามกํวย เมธ เปรยขเท!]ขกินกูแลว กน่า'?;เย1นแยยเกยวกน กิงหน่งเร์ขกเสยงทายลก กิ-เหน เรยกทำนายลก!}ณ; ผลสดทายก็หวงว่าเมธ!กิยใหณู่ ร;ก่องเข่นอย่างน ตลกสำก่ญฃองการกร;ทำ ก็กอเลยงก'1เอย่าง © ทำนายคกิในเยธงหน'าฃปึงล ชิยาง ด ฅกลงก็น่า'?;มา'เากก่นเก่าอ่นเกิขวกน แก่ระว่า1ใครเอาชิย'างใกรก็ขํ กล่าวไม่ถนกน่กั เพรา;ร;ย;เวลาท!]รากฏโนกำนานนน ใกล้ชกก'นมาก ทํงกินแกน ก็’ไม่,ใกล้กนน*'ก แค่เราก็’?ะถอเอาไค้ว่า ของไทยเราก็มธรรมเน่ยมนมาแก ชิงในทำนานผายกินก็ยอมรยว่าไค้อย่า-ฒฺาฑกกินแกนของชนชากิไทยนน แล;ว่าก แกนนนก็ทำก่นมาแค่โยราณแล’ว เมอพงคามนนก็ทำ1ให้เห็นว่า เยนประเพณชอง ชนชากิไทยเรามากงกกกำยรรพทเกยว เฉพา;ไทยในแหลมน กิอในปร;เทศไทย ย'?’?ยํน็น ประเพณอ่นกลายกลิงนก็มอข่กามถินนนั้ ๆ เช่นการเสิยงทายลูกการท มงคลให้แก'ลก ชิงภายหล-งแก,ไฃเกิหาศาสนาทฅนนโเถอปร;กอยควย ก็ทำกินือยู่ เขนปรกกิ แก่กำทเรยกว่าทำขุญอายหรอทำขุญว่นเกิกน มปรากฐในร'ชกาล แห่งกรงรํก์นโกสินทร์น กรงเมธพระยาทสผเก'?พระ'?อม!กกิแกิอยู่ห',วึยงทรงผ อข่ ไก5ทรงประพร]กิพระองคเน่อง1ในการทรงยำเพ็ญพร;ราชกุศลฉลองพระชนม ในวํ ฅรงก่ยว่นยนน ๆ เมิอไก่เสก็'?เถลิงถวลย่ราชสมข?แกิ กิราชการใ ไคโร;กอยพปีนถวาย ซงกลายเขนประเพฌเฉลิมพร;ชนมพรรษา แค่ทำเขน เย วน กิป็ทำในทางกิ!ทรกกิ เร์ยกว่าฉลองพร;ชนมพรรษา ทำ'ในวนสุริยกกิ เรย เฉลิมพร;ชนมพรรษา ก่อมาเหลิอกรงเกยว กอทำ,ในวนทางสรย,คกิ แค่ทำ เขนงาน ๒ วน วนแรกเรขกว่าทกษิถภนุปทาน ว'นหลงเข่นฉลองพร;ชนมพรรษา รวมเรยกว่าพร;ราชตธเฉลิมพระ'ชนมพรรษา ในงานเช่นน แม้เขนส่วนทเสนามาทข ราชยรพารระกิ)ถวายก็ฅาม แก่ก็ทรง'?กงานอุทยานสโมสร พร;ราชทานเลยง กอยกิย แล;เขนประเพก็)โยราชิแหมอน'ก่น แม้เกิขวนพร;ยาทสมเก็งพร;เกิอ ของซาวไทยเรา ก็ยงทรงประพๆกิพร;องกอย่างนน กามโยราณราชปร;เพณ เสมอมาผิไคขาด /

©๖๘ ก็กงทำกินมาไม่ไกชากสาย แค่เขนยางหมู่ขาง”/(วก คามทมเวลาแ มกำลงมากและน้อย แค่เกิขวน!ราเขมทำขุญว'น,กิก?]องสถานทสำนกงานของราชการ ทรอขององคการค่าง ๆ เพิผขน ก็[ขน'ธรรมเน้ขมทกิแท\" การทำยญวนเกิ เขนของควรทำอย่างขิง พ่อแม่ก็ควรทำให้แก่ลกรนกว่าดกระเข่นหกิกิจำน ผ กามกำดง อย่างคำใม่ม่อะไรก็งกเน้นความชว่เสยหายค่าง ๆ น้น์หนิง หรอ ความกิในวนใกวนหน้ง ถำม่กำลงก็กกยากร กำมากขนไห้เท่าไรก็ยิงกิ คองให้เหมาะแก,กำดง เม่อดกเคย1ใหญ่คํ้งหลิกิรู'านไห้แล'ว่ก็ควรทำเอง ก็ฅํอง ทำให้ พ่อแม่กำย การทำยุญว'น้เกิกน ม่ข็อทควรคิกอกอย่างหน้งว่า ว่นเกิกฃองใ เข่นวนทแม่ลำขากผากทสุกในชวคของแม่ คายเขนเท่าก่น ไม'คายในว่น้นนเท เกิกใหม่ แค่ก็เข่นวนทแม่กิใ,เทสกเหมอนกน คอแม่ไกรางว'ดรากชิรรมชาก่ คอเราซงเยืนดกของท่าน เพราะฉะนน ในว'นเกิกเหล่านน ริงควรทำความกทกอย่ เพ่อขชาแม่ให้สมกยกวามลำขากของท่าน และคองม่ระหร]กิแท่ความกิให รางวํลชองอรรมชาค ควรเวนชวทกอย่างในวนนน โกยทสกแห้ของเยือเมา ทำคนให้สะอากทสุกในวนนนเพ่อยูชาแม่ ควรสละรายให้1ในวํนึนนน้น์หนง น้อยเท่าไรก็คาม ยชาแม่ มอยให้แม่ เพ่อแม่,?ะไห้ทำยญค่าง ๆ ใ ห้ ห้ -ถงท่านระมงม่อย่างไรก็ควรให้เพ่อยซาแม่ ,5เยืนอ'นวำประเพณทำยญ กำขยํระการฉะน้



พมพ์ที่ใรงพมพกามสาาบวาณทหาวเรอ นาวา!อก นพ โหคาภาานนท์ ผ้พมพโฆษณา ม.!}. ๑ เส