Fluoride

FLUORIDE อ.กรรณกิ าร กุลเกียรติชัย Page 1

FLUORIDE (F) - HALOGEN -ไมพ่ บ F2 - CaF2 , NaF Page 2

FLUORIDE ในธรรมชาติ • ดิน+หิน • น้าํ • อากาศ • อาหาร Page 3

ดนิ +หนิ • ภูเขาไฟ • FLUOSPAR CaF2 CRYOLITE Na3AlF6 FLUOROAPATITE Ca10(PO4) 6F2 • TOPAZ , TOURMALINE • 200 – 290 ppm. Page 4

นา้ํ • จากดิน หิน • น้าํ พุ น้าํ บาดาล ลําคลอง 0-16 ppm นํา้ ทะเล 0.8-1.4 ppm. ในน้าํ จืดหรอื นาํ้ บรโิ ภคจะมี F แตกตางกัน Page 5

อากาศ Page 6 • จากดิน หิน • ฝุนละออง ดนิ หิน • เหมืองแร F • โรงงานถลุง Fe-Al • โรงงานปยุ ฟอสเฟต • 295 ppm.

อาหาร • พืช ใบชา 100-400 ppm. 1.4-3.6 ppm. • ผัก 0.01-0.65 ppm. (ตาํ ลงึ ) • เน้ือสัตวจ ะมีฟลูออไรดน อย (ปลาทะเล) • นม • FLUORIDE ในนํ้าดืม่ จะถูกดูดซึมไดดกี วา ในอาหาร Page 7

Page 8

Page 9

FLUORIDE METABOLISM • ABSORPTION • DIFFUSION • EXCRETION Page 10

ABSORPTION • ความเขมขน • การละลาย • การแตกตัว Page 11

ABSORPTION • ทางเดินอาหาร กระเพาะ , ลําไสเล็ก • ทองวาง F จะถกู ดูดซึมได 75% ใน 1 ชม. • ยาลดกรด นม ลดการดูดซมึ F • ปอด • ผิวหนังดดู ซึม F ไดนอยมาก Page 12

DIFFUSION BLOOD TISSUE (plasma,RBC) SOFT TISSUE HARD TISSUE PLACENTA ทารก (จํากัด) Page 13

EXCRETION • ไต ปสสาวะ • ลาํ ไสใ หญ อุจจาระ • ผวิ หนงั เหงือ่ • ตอ มนํา้ ลาย น้าํ ลาย Page 14

FLUORIDE DIET+DRINKING CALCIFIED TISSUE WATER ABSORPTION PLASMA ORAL FLUID FECES URINE SWEATPage 15

HISTORY • McKay&GV.Black - MOTTLE ENAMEL - LOW CARIES • Dean - 1 ppm. - PREVENT CARIES. 60% - DEAN’S INDEX FLUOROSIS Page 16

ลด• Prox. Caries on Antr teeth 85-95 % Postr teeth ลด 50-60% • Occ. Caries ลด 20-25% Page 17

MECHANISM OF FLUORIDE Page 18

PROMOTE REMINERALIZATION INHIBIT DEMINERALIZATION F REMINERALIZATION DEMINERALIZATION CaF2 สะสมที่ PLAQUE ผิวฟน นาํ้ ลาย และคอ ยๆแตกตวั เปนF ไออนอยา งชาๆ Page 19

IMPROVE CRYSTALLINITY DECREASE ENAMEL SOLUBILITY SYSTEMIC PRE – ERUPTION HYDROXYAPATITE FLUOROAPATITE ผลึกใหญ สมั ผัสกรดนอ ย TOPICAL POST – ERUPTION CARIOUS ENAMEL ABSORP F. > SOUND ENAMEL F DEMINERALIZATION REMINERALIZATION HYDROXYAPATITE FLUOROAPATITE Page 20

INHIBIT BACTERIAL METABOLISM • INHIBIT ENZYMES (Enolase) ACID FORMATION INIERCELLULAR MATRIX • BACTERIOSTATIC • BACTERIOCIDAL (>1000ppm) Page 21

USE OF FLUORIDE Page 22

USE OF FLUORIDE IN PREVENTIVE DENTISTRY SYSTEMIC FLUORIDE pre-eruption post-eruption TOPICAL FLUORIDE post-eruption Reduce caries Proximal&smooth surface 50-60% Occlusal surface 20-25% Page 23

Page 24

SYSTEMIC FLUORIDE • WATER FLUORIDATION • SUPPLEMENTAL FLUORIDE Page 25

WATER FLUORIDATION • REDUCE CARIES PRIMARY TEETH 50-70% PERMANENT TEETH 50-60% • WHO 1 ppm ไทย 0.7 ppm • วิธที ีด่ ที ส่ี ุด สะดวก ประหยัด ประชาชนจาํ นวนมาก Page 26

SUPPLEMENTAL FLUORIDE • NaF ชนดิ เม็ด Topical Systemic • 0.25, 0.5, 1 mg. อมละลายช้าๆ กลืน • NaF ชนดิ นา้ํ • VITAMIN FLUORIDE - A, C, D, Fe. - STAIN Page 27

SUPPLEMENTAL FLUORIDE (Cont.) • REDUCE CARIES 40-60% • 6 MONTH – 6 YEARS. • F. ในน้าํ ดืม่ < 0.3 ppm. • ควรกินขณะทอ งวาง - Ca. Al. Mg. • ในหญิงมคี รรภ ไมม ผี ลตอ PRIMARY TEETH • F. เสริมในนม เกลอื หมากฝรงั่ Page 28

อายุ ปรมิ าณฟลอู อไรดในนา้ํ ดื่ม (ppm) < 0.3 0.3-0.60 > 0.6 6 เดอื น – 3 ป 0.25mg - - 3 - 6 ป 0.50mg - - 6 – 16 ป - - - Page 29

Page 30

poliviflor Vidaylin F Page 31

นมฟลูออไรด • นมฟลอู อไรดถกู นํามาใชในการปองกันฟนผุเปน คร้งั แรกในปพ.ศ. 2496 โดย ทันตแพทยชาวสกอตแลนด • การใสฟลอู อไรดในนมในปริมาณทีเ่ หมาะสม สาํ หรับพ้ืนทท่ี น่ี าํ้ ประปาไมได เตมิ ฟลูออไรด สามารถลดฟนผุไดรอ ยละ 35-77 โดยไมม อี นั ตรายจากพษิ ของ ฟลูออไรด • หลงั ด่มื นมฟลอู อไรดๆ จะคงอยูในชอ งปากตลอดเวลารอ ยละ 55-60 • ฟลอู อไรดจะสะสมในแผน คราบจุลนิ ทรียไดนานข้ึนหลังดม่ื นมนาน 8 สปั ดาห Page 32

“นมฟลอู อไรดปองกนั ฟน ผุ” • กรมอนามยั รวมกบั โครงการสวนพระองคสวนจิตรลดา • ระหวางป 2543-2548 ในกรุงเทพฯ • นมฟลอู อไรดพ าสเจอรไ รซ 200 ml • มีปรมิ าณฟลูออไรด 0.5 mg/ถงุ (โซเดยี มฟลูออไรด) • เด็กอายุ 3-6 ป • ประเมินผลพบวา เดก็ ท่ีเร่มิ ดมื่ นมฟลอู อไรดต อ เนือ่ งเปน เวลา 5 ป มี ประสทิ ธิผลในการลดโรคฟนผใุ นฟนแทมากกวาเดก็ ทไี่ มไ ดด่มื นม ฟลอู อไรดร อ ยละ 34.4 Page 33

ขอบงชี้ การเติมฟลูออไรดใ นนม (WHO) • ความชุกของการเกิดโรคฟนผใุ นชมุ ชนตองอยใู นระดับปานกลางถงึ สงู เมื่อ พิจารณาจากคาเฉลีย่ ฟนผุ ถอน อุด (DMFT) • ตอ งคาํ นึงถึงระดบั ฟลอู อไรดใ นนา้ํ ดื่มและพฤตกิ รรมการใชยาสีฟน ผสม ฟลูออไรดของเดก็ • ตอ งมกี ารจดั ระบบการเฝา ระวังการไดรับฟลอู อไรดข องเด็ก โดยมี หอ งปฏิบตั กิ ารที่สามารถตรวจปริมาณฟลอู อไรดใ นปส สาวะของเด็ก • ระบบการจดั สงนมฟลูออไรดตอ งทําไดส มาํ่ เสมอและรกั ษาคณุ ภาพของนม เปนอยางดี Page 34

จังหวดั ท่มี ีโครงการเติมฟลูออไรดใ นนมใหแ กเ ดก็ นกั เรียน จงั หวัด เดอื น พ.ค. 2559 กทม. จํานวนเด็ก (คน) ความครอบคลมุ (รอ ยละ) ชุมพร ขอนแกน 286,837 100 สุราษฎรธ านี สระแกว 61,847 100 ชลบรุ ี กระบ่ี 197,344 100 พทั ลงุ ตรงั 134,504 100 ปต ตานี ยะลา 57,469 88.28 นราธิวาส รวม 182,114 100 70,363 100 44,176 70 85,312 100 98,441 94.23 71,513 73.60 88,061 63.60 1,377,981 Page 35

Page 36

ขอ ควรระวงั ในการให F เสริม 1. ปรมิ าณ F. ในนาํ้ ด่มื 2. จาย F < 120 mg. 3. อยูในความดแู ลของผปู กครอง - กิน, เก็บ Page 37

Page 38

Page 39

Page 40

Page 41

Page 42

Page 43

Page 44

Activity I: case study Pt. เพศหญงิ อายุ 5 ป มาตรวจทีค่ ลินกิ ทันตกรรม พบวา มฟี น ผหุ ลายซี่ ฟน หนา บนมจี ดุ ขาวขุน โดยท่ัวไป Page 45

Page 46

จากการตรวจวนิ ิจฉยั ทานคดิ วา เดก็ มปี ญหา อะไรบาง Dental caries and incipient caries on labial surface of anterior teeth Page 47

สง่ิ ท่ที านควรซักประวตั ิเพิ่มเตมิ ไดแกเ รื่องใด - การทานอาหาร ชนิดของอาหาร ลกั ษณะ และความถี่ใน การรบั ประทาน - การดม่ื นม ยงั ดูดจากขวดหรอื ไม ยงั ดืม่ นมมอ้ื ดึกหรือไม - การทําความสะอาดชองปาก ชนดิ และ ปริมาณยาสีฟนที่ ใช - ปริมาณฟลอู อไรดใ นน้าํ ดื่ม Page 48

คําแนะนําสําหรบั ผปู กครอง ทา นควรใหฟลอู อไรดเ สริมหรอื ไม ถาใหจ ะใหเ ทาไร (ปริมาณน้าํ ดืม่ มี F 0.5 ppm) ไมจ าํ เปนตอ งใหฟลูออไรดเ สริมแลว Page 49

TOPICAL FLUORIDE • BY PROFESSIONAL • SELF APPLIED Page 50