๔๒ ó. ÊÒ¸ÒóÃѰÍԹⴹàÕ «ÂÕ (Republic of Indonesia) ทีต่ งั้ ต้ังอยูบนเสนทางเช่ือมตอระหวางมหาสมุทรแปซิฟกกับมหาสมุทรอินเดีย ทิศเหนือ ติดทะเลจีนใตและมหาสมุทรแปซิฟก ทิศตะวันตกเฉียงใตติดมหาสมุทรอินเดีย ทศิ ตะวนั ออกตดิ ติมอร- เลสเต และปาปว นิวกินี และทศิ ใตตดิ ทะเลติมอร เปน สะพาน เชื่อมระหวางทวีปเอเชียกับออสเตรเลีย จึงควบคุมเสนทางติดตอระหวางมหาสมุทร ทง้ั สองผา นชอ งแคบทส่ี าํ คญั เชน ชอ งแคบมะละกา ชอ งแคบซนุ ดา และชอ งแคบลอ็ มบอก พน้ื ที่ เปนประเทศหมูเกาะที่ใหญที่สุดในโลก ประกอบดวยเกาะมากกวา ๑๗,๕๐๘ เกาะ รวมพืน้ ท่ีประมาณ ๑,๙๑๐,๙๓๑ ตารางกโิ ลเมตร เปน อนั ดับท่ี ๑๖ ของโลก เมอื งหลวง กรงุ จาการต า (Jakarta) ประชากร ประมาณ ๒๖๕ ลานคน ภาษา อินโดนเี ซีย หรอื Bahasa Indonesia เปน ภาษาราชการ ศาสนา ชาวอนิ โดนเี ซยี รอ ยละ ๘๕.๒ นบั ถอื ศาสนาอสิ ลาม นอกนนั้ เปน ครสิ ตน กิ ายโปรแตสแตนต ครสิ ตน กิ ายโรมันคาทอลิก ฮนิ ดู พทุ ธ และศาสนาอน่ื ๆ การปกครอง ระบอบสาธารณรัฐแบบประชาธปิ ไตย ประมขุ ประธานาธบิ ดี ปจจุบนั (พ.ศ.๒๕๖๒) คือ โจโก วโิ ดโด ผูนํารฐั บาล ประธานาธิบดี ปจจุบนั (พ.ศ.๒๕๖๒) คือ โจโก วโิ ดโด หนว ยเงินตรา รูเปยห
๔๓ ¢ÍŒ ¤Çû¯ÔºμÑ Ô/¢ÍŒ ¤ÇÃÃÙŒ ขอ ปฏิบตั ิ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • เมอื่ เจา ภาพชาวอนิ โดนเี ซยี เสริ ฟ กาแฟหรอื ชาให • กริ ยิ าทถี่ อื วา หยาบคาย ไดแ ก การยกมอื ชน้ี วิ้ ควรรอใหเ จา ภาพดมื่ กอ น และเปน มารยาททค่ี วรดม่ื การแตะศีรษะผูอื่น การวางมือที่สะโพก หรือทานอาหารทเ่ี จา ภาพหยบิ ย่ืนให หรือยกมือกอดอก บงบอกอาการโกรธ หรอื ไมพ อใจ • ควรเตรยี มของทร่ี ะลกึ สาํ หรบั มอบใหก บั คเู จรจา • เวลานงั่ ใหร ะวงั ไมห นั ฝา เทา ไปทางคสู นทนา เพราะถอื วา เปน การไมส ภุ าพ • ควรใชส รรพนามเรยี ก “คณุ ” ดว ยการกลา วคาํ วา • ไมควรใชมอื ซา ยในการรบั -สงของ “อันดา” ซ่งึ เปน คาํ สุภาพใชไดท ่ัวไป • “สวัสด”ี ดว ยการกลาวคาํ วา “เซอลามัด ดาตงั ” • ไมน ยิ มใชม อื กนิ ขา ว • ควรจับมือกนั ท้ังสองฝายเมื่อเพศชายพบกนั • ไมค วรใชนว้ิ ดว ยน้ิวชี้ แตใ ชน ิว้ โปง แทน • ควรจับมือกันท้ังสองฝาย เมื่อเพศหญิงพบกัน • ไมจ บั ศรี ษะคนอนิ โดนเี ซยี รวมทง้ั การลบู ศรี ษะเดก็ พรอมกับแนบแกม ชนกัน • ควรลองรับประทานอาหารประจําชาติของ • การครอบครองยาเสพติด อาวุธ หนังสือ อนิ โดนีเซีย รูปภาพอนาจาร มีบทลงโทษหนัก มโี ทษถงึ ประหารชีวติ • ควรใชช อ นและสอ มในการรว มรบั ประทานอาหาร • เคร่ืองดื่มแอลกอฮอลและเน้ือหมูเปนของ กับชาวอนิ โดนีเซีย ตองหามตามหลักศาสนา แตโดยท่ัวไป ชาวอนิ โดนเี ซยี ไมค อ ยเครง ครดั เรอ่ื งการดม่ื แอลกอฮอลมากนกั • ควรตอบรบั การรบั ประทานอาหารทเ่ี จา ภาพหยบิ ยน่ื ให • หามสูบบุหร่ีในที่สาธารณะถือวาเปนเรื่องท่ี ในขณะท่ีรวมรับประทานอาหาร หรือเม่ือได ไมสมควร รบั เชิญ • ควรทราบวา ศาสนาฮนิ ดขู องชาวบาหลเี มอื นกบั ฮนิ ดู • ไมควรสวมหมวก ใสแวนกันแดด หรือ ในประเทศอนิ เดียและเนปาลนบั ถอื เทวรูปของ สวมรองเทา ขณะเขา ไปในศาสนสถาน พระเจาท้ังสาม คือ พระศิวะ พระพรหม และ พระวษิ ณุ
๔๔ ขอปฏบิ ัติ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • ควรทราบวาฝายชายและหญิงตองเปนมุสลิม • ไมควรนําอาหารและเครื่องด่ืมเขามัสยิด เทา นน้ั จงึ สามารถแตงงานกนั ได โดยเด็ดขาด • ควรทราบวาการละหมาดในประเทศที่นับถือ • ไมควรถายภาพในมัสยิด ขณะท่ีชาวมุสลิม อิสลาม ชวงบา ยของทุกวนั ศุกร จะหยดุ การทํา กําลังทําพิธีละหมาดหรือกําลังสวดมนต ธรุ กจิ และการคา ขาย เพื่อใหชาวมสุ ลิมไปทําพธิ ี ชําระลาง ละหมาด • ในมัสยิด ชาย-หญิง ควรนั่งแยกออกจากกัน • ไมควรวางมือที่สะโพกหรือยกมือกอดอก แมจะเปนสามีหรือภรรยากต็ าม เน่ืองจากสอไปในทางทาทายหรือแสดง ความโอหัง • สตรมี สุ ลมิ ในอนิ โดนเี ซยี ไมต อ งแตง กายหรอื คลมุ รางกายทกุ สว นเหมือนสตรีอาหรับ • ควรผายมือขวาเมื่อแนะนําบุคคลอื่นๆ ท่ีไมใช ตนเอง • เนอื่ งจากอนิ โดนเี ซยี เปน สมาชกิ ของอาเซยี น ดงั นนั้ คนไทยสามารถเดนิ ทางเขา อนิ โดนเี ซยี โดยไมต อ ง ขอตอวีซา แตอยไู ดคร้งั ละ ๓๐ วนั • มอเตอรไ ซครบั จา งตองมมี ิเตอร
๔๕ ô. ÊÒ¸ÒóÃÑ°Ê§Ô ¤â»Ã (Republic of Singapore) ท่ตี ง้ั เปนเกาะต้ังอยูทางตอนใตของคาบสมุทรมาเลย หางจากคาบสมุทรประมาณ ๑๓๗ กิโลเมตร ทศิ เหนือตดิ กบั รัฐยะโฮรของประเทศมาเลเซีย ทิศตะวนั ออกตดิ ทะเล จีนใต ทิศตะวันตกติดมาเลเซียและชองแคบมะละกา ทิศใตติดชองแคบมะละกา อยูทางเหนอื ของเกาะเรยี ล (Riau) ของอินโดนเี ซยี พน้ื ที่ ประกอบดว ยเกาะสงิ คโปร และเกาะใหญน อ ยบรเิ วณใกลเ คยี ง มพี นื้ ทร่ี วม ๗๑๐.๒ ตารางกโิ ลเมตร (ประมาณเทาเกาะภูเก็ต) เปนอนั ดบั ที่ ๑๘๘ ของโลก เมอื งหลวง สงิ คโปร (Singapore) ประชากร ประมาณ ๕.๖๑ ลา นคน ภาษา ภาษาราชการคือ ภาษามาเลย จีนกลาง และอังกฤษ สิงคโปรสนับสนุนใหประชาชน พูด ๒ ภาษา โดยเฉพาะจีนกลาง ในขณะท่ีใชภาษาอังกฤษในการติดตองาน และชวี ติ ประจําวัน ศาสนา พทุ ธรอ ยละ ๔๒.๕ อิสลามรอยละ ๑๔.๙ ฮินดรู อ ยละ ๔ ไมน ับถือศาสนารอยละ ๒๕ ประมขุ ประธานาธบิ ดี (วาระ ๖ ป) ปจจบุ ัน (พ.ศ. ๒๕๖๒) คอื นางฮาลมิ าห ยาคอบ ผนู าํ รฐั บาล นายกรัฐมนตรีเปน ผนู าํ รฐั บาล (วาระ ๕ ป) ปจ จุบนั (พ.ศ. ๒๕๕๙) คอื นายลเี ซยี นลงุ การปกครอง สาธารณรัฐ (ประชาธิปไตยแบบรัฐสภา มีสภาเดียว) สกุลเงิน ดอลลารสงิ คโปร (Singapore Dollar : SGD)
๔๖ ¢ÍŒ ¤Çû¯ÔºÑμ/Ô ¢ŒÍ¤ÇÃÌ٠ขอปฏิบตั ิ (DO) ขอควรรู (Don’t) • ชาวสงิ คโปรส ว นใหญพ ดู ไดส องภาษา คอื ภาษา • การหลบหนีเขาสิงคโปรและประกอบอาชีพ องั กฤษและภาษาจนี กลาง เรขายบริการผิดกฎหมายจะถูกลงโทษ อยา งรนุ แรง • การเชิญทานอาหารเปนวิธีที่ไดผลในการสราง • การลกั ลอบนาํ ยาเสพตดิ อาวธุ ปน และสง่ิ ผดิ ความสัมพนั ธใหเกดิ ขึน้ กฎหมายอ่ืนๆ จะไดรับโทษอยางรุนแรงถึง ขั้นประหารชวี ติ • ควรพยักหนาหรือผงกศีรษะ และยิ้มทักทาย • ขึน้ บนั ไดเล่ือนใหช ดิ ซา ย เพ่ือแสดงการทักทายท่ีสุภาพของคนตางเพศ เทานน้ั • ควรเรียนรูอาหารประจําชาติของสิงคโปร ซึ่งมี • หามทิ้งขยะเรี่ยราด หามเก็บผลไมในท่ี หลากหลายเชอื้ ชาติ สาธารณะ • ไมควรประหลาดใจหากเห็นการเมมริมฝปาก • หามสูบบุหร่ีในที่สาธารณะ และท่ีมีปาย และเรอในระหวา งหรอื หลงั มอื้ อาหาร การเรอแบบ หามสูบ สภุ าพนน้ั เปนการแสดงใหเ หน็ วา อาหารมือ้ นนั้ อรอยมาก • นา้ํ ประปาในประเทศสงิ คโปรด ม่ื ไดจ ากกอ กโดยตรง • หา มมหี มากฝรงั่ ไวใ นครอบครอง โดยถอื วา เปนส่ิงของตองหาม • ควรถามราคาอาหารกอ นสงั่ ทุกคร้งั • หามถมนา้ํ ลายในทสี่ าธารณะ • การไปเยอื นบานชาวมาเลยสิงคโปร อยาลืมนาํ • หากเปนคนตางเพศกัน ไมควรทักทาย ของขวญั ไปฝากเจา บา นเพอ่ื แสดงไมตรที ด่ี ตี อ กนั ชาวมาเลยส งิ คโปรดวยการจบั มอื • ชาวสิงคโปรใหความสําคัญในเรื่องความตรง • ไมควรใหดอกไม เพราะประเพณีด้ังเดิม ตอ เวลา มีความหมายถึงการเจ็บปว ยหรืองานศพ • ไมค วรใหข องทที่ าํ จากหนงั สตั วก บั ผทู นี่ บั ถอื ศาสนาฮนิ ดู • ชาวสงิ คโปรถือวาเทาเปน สง่ิ สกปรก ไมค วร ใชเ ทา ชเ้ี ตะสิ่งของตางๆ • หามเดด็ ดอกไม หักกง่ิ ไมในสวนสาธารณะ
๔๗ õ. ÃѰºÃÙä¹´ÒÃØÊ«ÒÅÒÁ (State of Brunei Darussalam) ท่ตี ้งั ต้ังอยูทางตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะบอรเนียว (ละติจูดที่ ๕ เหนือเสนศูนยสูตร) ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต ชายฝงทางดานเหนือจรดทะเลจีนใต พรมแดน ทางบกทเี่ หลอื จากนน้ั ถกู ลอมรอบดวย รฐั ซาราวัก ประเทศมาเลเซยี พื้นที่ ๕,๗๖๕ ตารางกโิ ลเมตร เปน อนั ดบั ที่ ๑๗๑ ของโลก เมืองหลวง บนั ดารเสรเี บกาวัน (Bandar Seri Begawan) ประชากร ประมาณ ๔.๒ แสนคน ภาษา ภาษาราชการคือ ภาษามาเลย รองลงมาเปน ภาษาองั กฤษและจนี ศาสนา สว นใหญน บั ถอื ศาสนาอสิ ลามนกิ ายสหุ นี่ ๖๗% รองลงมาเปน ศาสนาพทุ ธนกิ ายมหายาน ๑๓% ศาสนาครสิ ต ๑๐% ศาสนาฮินดู ความเชอื่ พน้ื เมอื งและอนื่ ๆ การปกครอง ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย รัฐธรรมนูญปจจุบันซึ่งแกไขลาสุดเมื่อ ๑ มกราคม พ.ศ.๒๕๒๗ กําหนดใหสุลตานทรงเปนอธิปตย คือเปนทั้งประมุข นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีวาการกระทรวงกลาโหม นายกรัฐมนตรีจะตองเปนชาวบรูไนเช้ือสาย มาเลยโดยกาํ เนิด และจะตองเปนมุสลมิ นิกายสหุ น่ี ประมุข สุลตาน องคป จ จุบนั คือ สมเดจ็ พระราชาธบิ ดีฮัจญี ฮัสซานัล โบลเกียห มูอิซซดั ดนิ วัดเดาเลาะห ทรงเปน ทงั้ ประมุขและนายกรัฐมนตรี ผนู ํารัฐบาล สกุลเงนิ ดอลลารบรูไน (Brunei Dollar : BND) (ใชอัตราแลกเปลี่ยนเดียวกับสิงคโปร และสามารถใชเ งินสิงคโปรใ นบรูไนไดโดยทวั่ ไป)
๔๘ ¢ŒÍ¤Çû¯ºÔ Ñμ/Ô ¢ÍŒ ¤ÇÃÃÙŒ ขอ ปฏบิ ัติ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • ควรหลีกเลี่ยงการเดินทางไปบรูไนในชวง • ควรหลกี เลย่ี งเสอื้ ผา สเี หลอื ง เพราะถอื วา เปน Hari Raya ซึ่งเปนชวงปลายเดือนของการ สีของพระมหากษัตริย ถือศีลอดของชาวมุสลิมหรือชวงตรุษจีนเพราะ เปน ชว งท่ีธรุ กจิ ตางๆ ปด กิจการ • เวลาเชญิ ชาวบรไู นไปทานขา ว ควรขอใหแ ขกเชญิ • การทักทายจะจับมือกันเบาๆ และสตรี เปน ผเู ลอื กรา นอาหารเพอื่ หลกี เลยี่ งปญ หาอาหาร จะไมยนื่ มอื ใหบ รุ ษุ จับ ทเี่ ปนขอ หามของชาวมุสลิม • เมอื่ ไปบา นของชาวบรไู นเชอื้ สายมาเลยห รอื จนี • การใชน วิ้ ชไ้ี ปทคี่ นหรอื สง่ิ ของถอื วา ไมส ภุ าพ ควรถอดรองเทา กอ นเขาไปในรา น แตจะใชห วั แมม ือชแ้ี ทน • ควรเรียกชาวบรูไนที่เคยไปพิธีฮัจญ ดวยคํา • จะไมใ ชมือซายในการสง ของใหผอู ืน่ นําหนาวา “ฮัจญ” สําหรับผูชาย หรอื “ฮจั ญะฮ” สาํ หรบั ผหู ญิง • บุคคลท่ีทําคุณงามความดี สรา งประโยชนใ หแก • สตรีเวลานั่งจะไมใหเทาช้ีไปทางผูชาย สงั คม หรอื ทาํ หนา ทส่ี าํ คญั ๆ จะมชี อ่ื บรรดาศกั ดิ์ และไมสง เสยี งหรอื หวั เราะดงั นาํ หนา ดว ยคาํ วา “เปอนิ ” หรอื “ดาโตะ ” สาํ หรบั ผูช าย และ “ดาติน” สาํ หรับผหู ญิง ซงึ่ ไดรับการ แตงตง้ั โดยสุลตา น • “สวัสด”ี ภาษาบรไู นพดู วา “ซาลามัต ดาตัง” • วันหยุด คือ วันศุกรและวันอาทิตย สวน วันศุกร เวลา ๑๒.๐๐ – ๑๔.๐๐ น. • ควรทักทายชาวบรูไนดวยการสัมผัสมือขวา • จดั งานเย็นตอ งจัดหลัง ๒ ทมุ สวนมือซายไขวหลัง โคงตัวเล็กนอย หลังจาก ปลอยมือแลวใหหนามือมาแตะบริเวณหัวใจ เพ่อื เปน การใหเกยี รติ • ควรฝกการรับประทานอาหารดวยมือเมื่อตอง • คนบรูไนสวนใหญนับถือศาสนาอิสลาม รบั ประทานอาหารรวมกบั ครอบครวั ชาวบรไู น เพราะฉะน้ันประเทศบรูไนจึงไมมีเคร่ืองดื่ม ผสมแอลกอฮอลว างขาย • ควรถอดรองเทา กอ นเขา ไปในศาสนสถาน (มสั ยดิ ) • ไมควรนําชือ่ สัตวมาเรียกชือ่ คน และหากไมใชชาวมุสลิมควรเดินในบริเวณ ทจ่ี ัดใหเ ทาน้นั
๔๙ ขอปฏิบัติ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • ควรติดตอหนวยงานราชการในบรูไน เวลาเปด • หามสตรียื่นมือใหบุรุษจับ หรือถูกแตะตอง ทาํ การ คอื วนั จนั ทร – วนั พฤหสั บดี และวนั เสาร โดยบรุ ษุ ท่ไี มใ ชพ น่ี อ ง สามีและบตุ ร เวลา ๐๗.๔๕ – ๑๖.๓๐ น. • เวลารับหรือมอบนามบัตรควรใชทั้งสองมือ • หามดมื่ แอลกอฮอลในทีส่ าธารณะ หากด่มื ในการรับหรอื มอบให ตองนาํ มาด่มื ในท่พี กั สว นตวั เทานัน้ • การชําระเงินเพ่ือใชจายควรชําระดวยเงิน • การแตง กายในทสี่ าธารณะ สภุ าพสตรไี มค วร สกลุ ดอลลารบรูไนและดอลลารสิงคโปร ใสช ดุ ทพี่ อดตี วั จนเกนิ ไป ไมค วรนงุ กระโปรงสน้ั และใสเสอื้ ไมม แี ขน • ไมควรบีบแตรหากไมจําเปน ถือวาเปนการ • ชาวบรไู นถอื วา ศรี ษะเปน ของสงู ควรหลกี เลย่ี ง ไมส ภุ าพ การจับศีรษะผอู นื่ เลนในทุกกรณี • ไมควรถายรูปเม่ือเขาไปภายในศาสนสถาน เชน มสั ยดิ แตส ามารถถา ยภาพดา นนอกได
๕๐ ö. ÊÒ¸ÒóÃѰ¿Å »Ô »¹ Ê (Republic of Philippines) ท่ีตัง้ เปนประเทศหมูเกาะ ประกอบดวยเกาะจํานวน ๗,๑๐๗ เกาะ ต้ังอยูในมหาสมุทร แปซฟิ ก หางจากเอเชยี แผน ดินใหญท างตะวันออกเฉยี งใต ประมาณ ๑๐๐ กม. และ เปน ประเทศทม่ี พี รมแดนทางทะเลทตี่ ดิ ตอ ระหวา งกนั ยาวมากทสี่ ดุ ในโลก ทศิ ตะวนั ตก และทิศเหนือตดิ กับทะเลจนี ใต ทิศตะวันออกและทศิ ใตต ดิ กบั มหาสมทุ รแปซฟิ ก พนื้ ท่ี ประมาณ ๓๐๐,๐๐๐ ตารางกิโลเมตร เปน อนั ดับท่ี ๗๒ ของโลก เมอื งหลวง กรุงมะนลิ า (Manila) ประชากร ประมาณ ๑๐๘.๕ ลานคน ภาษา ภาษาราชการ คอื ภาษาตากาล็อกและอังกฤษ ศาสนา สวนใหญนับถือศาสนาคริสต นิกายโรมันคาทอลิก รอยละ ๘๓ นิกายโปรแตสเตนต รอ ยละ ๙ อิสลามรอ ยละ ๕ ศาสนาพทุ ธและอน่ื ๆ รอยละ ๓ การปกครอง ระบอบสาธารณรฐั มีประธานาธบิ ดเี ปน ประมขุ และหวั หนาฝา ยบริหาร (ดาํ รงตําแหนง วาระละ ๖ ป) ผนู ํารฐั บาล ประธานาธิบดี (วาระ ๖ ป) ปจ จบุ นั (พ.ศ. ๒๕๖๒) คอื โรดรีโก โรอา ดแู ตรเต สกลุ เงนิ ฟล ิปปนสเ ปโซ (Philipino Peso : PHP)
๕๑ ¢ŒÍ¤Çû¯ÔºμÑ /Ô ¢ŒÍ¤ÇÃÃÙŒ ขอปฏิบตั ิ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • ภาษาอังกฤษเปนภาษาท่ีสองในฟลิปปนส • ไมควรทาวเอว เพราะเปนความไมสุภาพ และเปน ภาษาทใี่ ชใ นธรุ กจิ ชาวฟล ปิ ปน สส ว นใหญ สาํ หรบั ชาวฟล ปิ ปน สเ ปน การสอื่ ถงึ กาลเทศะ อา นและเขยี นภาษาองั กฤษได • ควรทกั ทายชาวฟล ปิ ปน สท เ่ี พง่ิ รจู กั ดว ยการเรยี กวา • ชาวฟลิปปนสมักใชริมฝปากชี้ไปที่สิ่งตางๆ “เซอร” สาํ หรบั การเรยี กผชู าย และ “มสิ ” สาํ หรบั มากกวา ชด้ี วยนิว้ ผูหญงิ • ทกั ทายดว ยการจบั มอื แลว กลา วคาํ วา “กมุ สุ ตา” • หากตองการเรียกรองความสนใจจากคุณ หมายถึง “สวสั ด”ี ชาวฟลิปปนสมักจะสงเสียงดังคลายการขู ในการเรยี กชอ่ื • กลาวขออภัยเพ่ือทําผิดเพียงเล็กนอย ดวยการ • ไมค วรสง เสยี งดงั ในขณะทก่ี าํ ลงั รบั ประทาน กลา วคาํ วา “โซร”ี และ “ปา เซ็น เซีย นะ” อาหาร • กลา วขอบคุณดว ยการกลา วคําวา “ซา ลา มัต” • สอื่ ลามกอนาจาร ยาเสพตดิ และการพนนั ขอบคณุ มากใหก ลา วคําวา “มา รา มงิ ซา ลา มัต” ทกุ ชนดิ หากฝา ฝน จะไดร ับบทลงโทษอยา งหนกั • กลา วลาดว ยการกลา วคาํ วา “ปา อา ลมั ” หมายถงึ • ไมค วรพกพาสง่ิ ของมคี า เปน จาํ นวนมากในสงั คม ลากอน ฟล ปิ ปน สย งั มกี ารกอ อาชญากรรมเปน ระยะ • ควรลองรับประทานอาหารประจําชาติของ • ไมค วรจอ งตาฟล ปิ ปน ส เพราะถอื วา ไมส ภุ าพ ชาวฟล ิปปนส • ชาวฟลิปปนสในเมืองสว นใหญ จะใชเพยี งชอน • ไมค วรดม่ื แอลกอฮอลม ากเกนิ ไปจนเมา เพราะ และสอ มในการรบั ประทานอาหาร ครอบครัวเพอื่ นชาวฟลปิ ปนสจ ะรูสกึ ไมดี • ควรด่ืมนํ้าจากขวดที่วางขายตามรานคาตางๆ • ไมค วรใหท านกบั ขอทาน เพราะเปน ไปไดว า เพอ่ื ความปลอดภัย อาจเปน ขบวนการมจิ ฉาชพี และพาไปสอู นั ตราย • เม่ือรับประทานอาหารรวมกับชาวฟลิปปนส ควรรอใหเ จา บานเชญิ น่ังกอนจึงคอ ยน่งั • การเขา โบสถค วรงดการสนทนาและปด เครอ่ื งมอื สอ่ื สารหรอื สงิ่ ทท่ี าํ ใหเ กดิ เสยี งทุกชนิด • มะขามหวานจากเมอื งไทยเปน ของฝากอยา งหนงึ่ ทช่ี าวฟล ปิ ปนสช นื่ ชอบ
๕๒ ÷. ÊÒ¸ÒÃ³Ã°Ñ Êѧ¤Á¹ÂÔ ÁàÇÕ´¹ÒÁ (Socialist Republic of Vietnam) ท่ีต้งั เปนประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต ตั้งอยูทางดานตะวันออกสุดของคาบสมุทร อนิ โดจีน มีพรมแดนตดิ กบั ประเทศจนี ทางทศิ เหนือ ประเทศลาว และประเทศกมั พชู า ทางทศิ ตะวันตก และอา วตังเกี๋ย ทะเลจนี ใต ทางทศิ ตะวนั ออก หรอื ในภาษาเวยี ดนาม เรยี กวา ทะเลตะวนั ออก พ้ืนที่ ๓๓๑,๒๑๒ ตารางกโิ ลเมตร เปนอนั ดบั ท่ี ๖๕ ของโลก เมอื งหลวง ฮานอย (Hanoi) ประชากร ประมาณ ๙๔ ลานคน ภาษา ภาษาราชการ คือ ภาษาเวียดนาม ศาสนา ไมม ศี าสนาประจาํ ชาติ เนอ่ื งจากปกครองโดยระบอบสงั คมนยิ ม (มผี แู สดงตนวา นบั ถอื ศาสนาตา งๆ ๑๕.๖๕ ลานคน โดยศาสนาพุทธ (มหายาน) มจี ํานวนผูน บั ถอื มากท่สี ดุ (รอ ยละ ๙.๓) การปกครอง ระบอบสงั คมนยิ ม โดยมพี รรคคอมมวิ นสิ ตเ วยี ดนาม (Communist Party of Vietnam) เปนพรรคการเมอื งเดยี วและมอี าํ นาจสูงสดุ ผนู ํารัฐบาล ประธานาธบิ ดี (วาระ ๕ ป อยูได ๒ วาระ) ปจ จุบนั (พ.ศ. ๒๕๖๒) คอื เหงยี น ฟู จอ ง นายกรฐั มนตรี คือ นายเหงียน ซวน ฟกุ (ป ๖๒) สกลุ เงิน เงนิ ดอง (Vietnam Dong : DNG) ๑ บาท ประมาณ ๖๒๕ ดอง
๕๓ ¢ÍŒ ¤Çû¯ÔºμÑ /Ô ¢ŒÍ¤ÇÃÃÙŒ ขอปฏบิ ตั ิ (DO) ขอควรรู (Don’t) • การทักทายของชาวเวียดนามบางคนจะใชการ • เวียดนามไมอนุญาตใหถายภาพอาคาร สัมผัสมือแบบสองมือ โดยวางมือซายไวบน ทที่ าํ การตา งๆ ของรัฐ ขอมือขวา • ควรกลาวคําวา “ขอโทษ” ดวยการกลาวคําวา • คดียาเสพติด การฉอโกงหนวยงานของรัฐ “ซนิ โหลย” มีโทษประหารชีวติ • ควรลองรบั ประทานอาหารหลกั ของชาวเวยี ดนาม • คนภาคเหนือไมท านนา้ํ แขง็ • ควรเรยี นรกู ารรว มรบั ประทานอาหารกบั ชาวเวยี ดนาม • หา มมอบผา เชด็ หนา เปน ของขวญั ใหแ กช าว ซ่ึงมักจะใชตะเกียบในการรับประทานอาหาร เวยี ดนามเดด็ ขาดเพราะถอื วา เปน สญั ลกั ษณ พรอมถอื ชามขา วไวใ นมอื อกี ขา งหน่ึง ของความโศกเศรา • ควรชาํ ระเงนิ ดว ยการจา ยเปน เงนิ ดอลลารส หรฐั • หามถายภาพวิดีโอของชาวทองถิ่นที่เปน และเงินดองของเวยี ดนาม ชนกลุมนอย เพราะถือวาเปนการกระทํา ท่ีทาํ ใหเกดิ ความแตกแยก • ควรตอ รองราคาสนิ คา เพราะโดยปกตชิ าวเวยี ดนาม • ไมค วรเรยี กเฉพาะชอ่ื ของชาวเวยี ดนามเทา นนั้ จะต้ังราคาบอกผานคอนขางสูงโดยเฉพาะ เพราะถอื วา แสดงความไมส ภุ าพตอ ผถู กู เรยี ก ชาวตา งชาติ • ตีกลองแทนการกดออดเขาเรยี น • ไมควรสวมหมวก ใสแวนกันแดด หรือ สวมรองเทา ขณะเขาไปในศาสนสถาน • ชดุ นักเรียนหญิงเปน ชุดอาวหญา ย • ไมค วรใชก ารไหวเ ปน การแสดงการทกั ทายกนั เนื่องจากการไหวของชาวเวียดนามจะใช สําหรบั กจิ กรรมทางศาสนา • ไมค วรใชส อ มจมิ้ อาหาร เพราะชาวเวยี ดนาม ใชตะเกยี บในการรบั ประทานอาหาร • ไมควรรับประทานเนอื้ สุนขั • ไมค วรสวมหมวกเขา สถานท่ีสาํ คัญ • ไมค วรสนบั สนนุ สนิ คา ทท่ี าํ จากอวยั วะตา งๆ ของสัตวปา
๕๔ ø. ÊÒ¸ÒÃ³Ã°Ñ »ÃЪҸ»Ô äμ»ÃЪҪ¹ÅÒÇ (Lao People’s Democratic Republic) ที่ตงั้ ประเทศลาวต้ังอยูทางเหนือของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต และอยูบนใจกลาง ของคาบสมทุ รอนิ โดจนี ลอ มรอบดว ยประเทศเพอื่ นบา น ๕ ประเทศ เปน ประเทศเดยี ว ในภูมิภาคท่ีไมมีทางออกสูทะเล ทิศเหนือติดกับประเทศจีน ทิศตะวันตกติดกับพมา และไทย ทศิ ตะวันออกตดิ กับเวยี ดนาม และทศิ ใตตดิ กับกมั พชู า พน้ื ท่ี ๒๓๖,๘๐๐ ตารางกิโลเมตร เปน อันดบั ที่ ๘๓ ของโลก เมอื งหลวง นครเวยี งจนั ทน (Vientiane) ประชากร ประมาณ ๖.๘๕ ลา นคน (ป ๒๕๖๒) ภาษา ภาษาราชการ คือ ภาษาลาว ศาสนา ศาสนาพทุ ธ (เถรวาท) รอยละ ๗๕ และนับถือความเชื่อทองถ่นิ รอยละ ๑๖-๑๗ การปกครอง ระบอบสงั คมนิยมคอมมิวนสิ ต (ทางการลาวใชคําวา ระบอบประชาธปิ ไตยประชาชน) โดยมพี รรคประชาชนปฏิวตั ิลาวเปนองคกรชี้นําประเทศ ประมุข ประธานประเทศ (ประธานาธบิ ด)ี ซง่ึ มวี าระการดาํ รงตาํ แหนง ๕ ป ปจ จบุ นั (พ.ศ. ๒๕๕๙) คอื นายบนุ ยงั วอละจิด ผนู าํ รฐั บาล ประธานาธิบดี ปจ จบุ นั (พ.ศ. ๒๕๖๒) คอื นายทองลนุ สีสุลดิ สกลุ เงนิ กีบ (Lao Kip : LAK)
๕๕ ¢ÍŒ ¤Çû¯ÔºÑμÔ/¢ŒÍ¤ÇÃÃÙŒ ขอ ปฏบิ ัติ (DO) ขอควรรู (Don’t) • ขนบธรรมเนยี มประเพณขี องลาวคลา ยคลงึ กบั ไทย • ภกิ ษแุ ละสามเณร ถอื วา เปน บคุ คลทค่ี นลาว เชน การยกมอื ไหวท กั ทาย ศรี ษะถอื เปน ของสงู ใหความเคารพนับถือมากท่ีสุด หามผูหญิง หามแตะตองเลน เทาถือเปนของต่ํา เวลาน่ัง แตะเน้ือตองตวั พระสงฆโ ดยเด็ดขาด สนทนาจึงตองเก็บปลายเทาใหเรียบรอย การรักษา “หนา” การแตงกายสุภาพเรียบรอย การใหเกียรติผูอาวุโส ความสุภาพ ออนนอม การมอบของดว ยมอื ขวา • การตอ รองราคาถอื เปน เรอ่ื งปกติ • หา มแจกขนมหรอื สงิ่ ของตางๆ ใหก ับเดก็ ๆ ในสถานท่ีที่ไดไปเที่ยวเพราะจะเปนการ สนบั สนุนใหมีขอทานเกิดขึน้ ได • การมอบของทร่ี ะลกึ เปน การแสดงนา้ํ ใจและชว ย • คนลาวเปนคนท่ีรักความสงบสุขควรเลี่ยง สรา งมติ รภาพ การพดู จาแบบกาวราวและสงเสยี งดัง • ควรเรียกช่ือจริงหรือช่ือเลนของบุคคลมากกวา • ไมควรกินเน้ือสัตวสดๆ โดยเฉพาะเน้ือหมู เรยี กนามสกลุ หรือเน้อื ไกดบิ หรอื ปรงุ ไมส กุ • ควรกลาวคาํ วา “สะบายดี” ซึง่ เปนคําทักทาย • ไมควรดื่มน้ําประปาควรด่ืมน้ําจากขวดที่ วางขายตามรา นสะดวกซอื้ เพอ่ื ความปลอดภยั • ควรกลา วคาํ วา “ขอโทด” เพ่ือแสดงความเสยี ใจ • การเที่ยวชมวัดวาอารามตา งๆ ไมควรสวม หรอื “ขอโทษ” กางเกงขาส้ัน ใสรองเทาแตะหรอื เสือ้ ที่เปด โชวแ ขนหรือไหล • ควรกลา วคาํ วา “ขอบใจ” เพอ่ื แสดงคาํ วา “ขอบคณุ ” • หามซื้อวัตถุโบราณ เนื่องจากเปนเร่ือง ตองหา มและผิดกฎหมาย • ควรกลาวคําอําลาดวยการกลาววา “ลากอน” • ไมค วรถอดเสอื้ ในทส่ี าธารณะ เชนเดยี วกบั คนไทย • ควรรับประทานอาหารโดยใหความสําคัญกับ • ไมควรถอดหรือผลักคนอ่ืนจากดานหลัง ลาํ ดบั อาวโุ ส เพราะถือเปนการกระทําท่ีนา อึดอัดใจ • ควรแตงกายอยางสุภาพเรียบรอยในการติดตอ สถานทีร่ าชการและวัด
๕๖ ขอ ควรรู (Don’t) ขอ ปฏบิ ตั ิ (DO) • ควรรินนาํ้ ใหผ ูอ ่นื กอนรินใหตนเอง • ควรใหทิปสําหรับพนักงานที่ใหบริการทาน เชน พนักงานขับรถ หรือไกดทองถ่ินท่ีคอยอํานวย ความสะดวก • การเดินผานผูท่ีนั่งอยู ควรที่จะคอมตัวลง โดยเฉพาะอยางยิ่งกลมุ คนท่ีอาวุโสกวา • ชาว สปป.ลาว มกั ตอ นรบั แขกทมี่ าเยย่ี มบา นดว ย การเสิรฟน้ํา ควรตอบรับน้ําใจไมตรีน้ันอยาง สุภาพ ถึงแมว าคุณจะไมอยากดมื่ น้ํากต็ าม • ลาวขบั รถทางขวา • ติดตอ ราชการตอ งมุงม่นั • อยา ซ้ือนํ้าหอมใหก นั
๕๗ ù. ÊÒ¸ÒÃ³Ã°Ñ áË‹§ÊËÀÒ¾àÁÕ¹ÁÒ (Republic of the Union of Myanmar) ท่ตี ้งั ทิศเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือติดกบั ประเทศจีน ทิศตะวันออกเฉียงใตตดิ กบั ลาว และไทย ทิศตะวันตกติดกับอินเดียและบังกลาเทศ ทิศใตติดกับทะเลอันดามัน และอา วเบงกอล พื้นที่ ๖๗๖,๕๗๘ ตารางกโิ ลเมตร เปนอนั ดับที่ ๔๐ ของโลก เมืองหลวง เนปยีดอ (Naypyidaw) ประชากร ประมาณ ๕๓.๘ ลา นคน ภาษา ภาษาราชการ คอื ภาษาพมา ศาสนา ศาสนาพทุ ธรอ ยละ ๙๒.๓ ศาสนาครสิ ตร อ ยละ ๔ ศาสนาอสิ ลามรอ ยละ ๓ ศาสนาฮนิ ดู รอ ยละ ๐.๗ การปกครอง รฐั บาลทหารภายใตส ภาสนั ตภิ าพและการพฒั นาแหง รฐั (State Peace and Development Council – SPDC) ผนู ํารฐั บาล ประธานสภาสันติภาพและการพัฒนาแหงรัฐ ประธานาธิบดี ปจจุบัน (พ.ศ. ๒๕๖๒) คือ วีน มยนิ สกุลเงนิ จ๊ตั (Myanmar Kyat : MMK)
๕๘ ¢ŒÍ¤Çû¯ÔºÑμ/Ô ¢ÍŒ ¤ÇÃÌ٠ขอปฏบิ ตั ิ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • การเดนิ ทางเขา ไปในสหภาพเมยี นมา เครอ่ื งประดบั • หา มเหยยี บเงาพระสงฆ หรือสิ่งของมีคาควรติดตัวไปใหนอยที่สุด เพราะตอ งแจง บญั ชที รพั ยส นิ ตอ เจา หนา ทศี่ ลุ กากร เวลาเขาเมือง และตองแสดงวาอยูครบเวลา เดินทางกลับ หากไมครบตองเสียภาษี เพราะศุลกากรจะถือวานําทรัพยส ินนนั้ ไปขาย • การเดนิ ทางไปยงั เมยี นมาตอ งเตรยี มเงนิ ดอลลาร • การจับมือเปนการทักทายตามปกติท่ีไดรับ สหรฐั เพอ่ื มาแลกเปลย่ี นเปน เงนิ จา ด โดยมขี อ พงึ การยอมรับทั่วประเทศ ระวังวาเงินดอลลารสหรัฐที่นํามาแลกตองมี ความสมบรู ณ ไมม รี อยพบั เพราะมกั จะถกู ปฏเิ สธ ไมรับเงินดอลลารสหรัฐที่มีรอยพับหรือ รอยยับยูยี่ • ชาวเมียนมาไมนิยมนัดหมายหรือสื่อสาร • พยายามหลีกเล่ียงท่ีจะเปดเผยฝาเทาในที่ ผา นทางอเี มล ควรตดิ ตอทางโทรศัพท โทรสาร สาธารณะ ซ่ึงชาวเมียนมาถือวาหยาบคาย หรอื พบปะหารอื มากๆ • ส่ิงของที่นิยมมอบเปนของท่ีระลึกใหกับชาว • ไมควรทักทายกันดวยการสงเสียงดัง หรือ เมยี นมา คอื นติ ยสาร หนงั สอื ทเ่ี ปน ภาษาองั กฤษ แสดงอารมณร นุ แรงโดยเฉพาะในทส่ี าธารณะ และเครอื่ งสาํ อางแบรนดเนม • เขาวดั ตอ งถอดรองเทา ถุงเทา • ไมค วรดม่ื นาํ้ ประปาควรดมื่ นา้ํ จากขวดทวี่ างขาย ตามรา นสะดวกซื้อเพ่อื ความปลอดภยั • ควรเรยี กเดก็ ชายเมียนมา ดว ยคาํ นําหนาช่ือวา • หากทา นแพผ งชรู สควรระวงั การทานอาหาร “หมอ ง” ของชาวเมียนมา • ควรเรยี กเดก็ หญงิ เมยี นมา ดว ยคาํ นาํ หนา ชอื่ วา • ไมค วรสนทนาเรอ่ื งประวตั ศิ าสตรใ นเมยี นมา “โก” • ควรเติมช่ือชายเมียนมาวัยกลางคนหรือเปน • หา มถา ยภาพท่อี าจทาํ ใหผ ูอ น่ื อับอาย ผูอาวุโสเพื่อเปนการใหเกียรติ โดยควรเติม คาํ นาํ หนา วา “อู” • ควรกลา วทกั ทายดว ยการกลา ววา “มงิ กะละบา” • หา มเรยี กใครโดยหงายนวิ้ กวกั ถอื วา เปน การ หมายถงึ “สวสั ดี” ทาทายและอยากมีเรือ่ งกบั ชาวเมยี นมา
๕๙ ขอปฏบิ ัติ (DO) ขอควรรู (Don’t) • ควรกลา วลาดว ยการกลา วคาํ วา “ตา ตา ” หมายถงึ • ไมควรถายภาพรูปในบริเวณสนามบิน ลากอน สถานีรถไฟ และสถานท่ีราชการกอน ไดร บั อนุญาต • ควรลองรับประทานอาหารประจําชาติของ ชาวเมียนมา • การรับประทานอาหารในรานอาหารของ ชาวเมียนมาควรสนทนากนั อยา งเงยี บๆ • เมอื่ พบกบั ชาวเมยี นมาตอ งหมนั่ ยมิ้ เพอ่ื แสดงถงึ ความเปนมิตร • ควรเติมคํานําหนาชื่อหญิงเมียนมาตองใชคําวา • หามแสดงความรัก เชน การกอด จูบกัน “มะ” ในท่สี าธารณะ
๖๐ ñð. ÃÒªÍÒ³Ò¨¡Ñ áÑÁ¾ªÙ Ò (Kingdom of Cambodia) ท่ีต้งั ทศิ ใตจ รดกบั อา วไทย ทางทศิ ตะวนั ตกตดิ กบั ประเทศไทย ทางทศิ เหนอื ตดิ กบั ประเทศไทย และลาว ทางทศิ ตะวนั ออกตดิ กบั เวียดนาม พืน้ ที่ ๑๘๑,๐๓๕ ตารางกโิ ลเมตร เปนอนั ดบั ที่ ๘๙ ของโลก เมืองหลวง พนมเปญ (Phnom Penh) ประชากร ประมาณ ๑๖ ลา นคน (ป ๒๕๖๒) ภาษา ภาษาราชการ คือ ภาษาเขมร ศาสนา ศาสนาพุทธรอยละ ๙๕ ศาสนาอิสลามรอยละ ๓ ศาสนาคริสตรอยละ ๑.๗ ศาสนาพราหมณ-ฮินดูรอ ยละ ๐.๓ การปกครอง ระบอบประชาธปิ ไตยแบบรฐั สภา โดยมพี ระมหากษตั รยิ เ ปน ประมขุ ภายใตร ฐั ธรรมนญู ประมขุ พระมหากษตั ริย ปจจบุ ันคอื พระบาทสมเด็จพระบรมนาถนโรดม สีหมนุ ี ผูน าํ รฐั บาล นายกรฐั มนตรี (วาระ ๕ ป) ปจ จบุ นั (พ.ศ. ๒๕๖๒) คอื สมเดจ็ อคั รมหาเสนาบดเี ดโช ฮนุ เซน สกลุ เงนิ เรยี ล (Riel : KHR)
๖๑ ¢ÍŒ ¤Çû¯ºÔ μÑ Ô/¢ÍŒ ¤ÇÃÃÙŒ ขอปฏบิ ัติ (DO) ขอ ควรรู (Don’t) • แตงกายดวยความสุภาพหากไปเที่ยวชมวัด • อยาช้ีน้ิวใสชาวกัมพูชา เพราะชาวกัมพูชา หรือศาสนสถานที่สําคัญ เชอ่ื วา จะถกู สาปแชงหรอื ปลอ ยของทําราย • แสดงความออ นนอมตอผูอาวโุ สกวา • ผหู ญงิ หา มแตง ตวั เซก็ ซี่ ผชู ายไวผ มยาวจะมี ภาพลักษณนกั เลง • เวลาสง ของใหผ อู นื่ ควรยนื สง ดว ย ๒ มอื เทา นนั้ • สบตามากเกินไป ถอื วาไมใหเ กยี รติ หรืออาจจะยื่นสิ่งของน้ันๆ ดวยมือขวาก็ได เชนกัน • ควรเรยี กชาวกมั พชู าวา “ชะแมร” ซง่ึ เปน บรรพบรุ ษุ • ควรใหค วามเคารพตอผสู งู อายุ ของอาณาจักร • ควรกลาวคําวา “ชัวชเด” เพื่อทักทายกันทั่วไป • ไมควรเดนิ ขา มเทาผูอ น่ื พรอมทั้งยกมือไหวพนมใตคางแลวจึงยกขึ้น เหนอื หวั • ชายควรทักทายดวยการจับมือ สวนหญิงควร • ไมค วรเรอหรอื แคะฟน ขณะรบั ประทานอาหาร ทกั ทายดวยการไหวห รือ ซันเปรียะห เทานนั้ • กลาวคําขอโทษวา “ซอมตอ ก” • กมั พชู าผชู ายสามารถจบั มอื กนั ไดเ พอ่ื แสดง มิตรภาพทด่ี ี • กลาวขอบคุณ หรอื “ออกนุ ” • เมอ่ื ขบั ขจ่ี กั รยานหรอื จกั รยานยนตค วรชะลอ ความเรว็ เมอ่ื ผา นวดั หรอื ถอดหมวกกนั นอ็ ก ทุกครัง้ เมื่อเขา เขตวัด • ควรลองรบั ประทานอาหารประจาํ ชาตขิ องกมั พชู า • เมอื่ เจอพระภกิ ษสุ งฆต อ งถอดหมวกทกุ ครงั้ • ควรเรียนรกู ารรับประทานอาหารดว ยมือ • หา มถา ยภาพสญั ลกั ษณท างทหาร • ชาวกมั พชู าชอบออกนอกบา น ไปปก นกิ ตามสถานท่ี • หามถูหรอื สัมผสั ศีรษะของคนอืน่ ทอ งเทย่ี วทางธรรมชาติ หรอื ตามสวนสาธารณะ • ผทู เ่ี ดนิ ทางเขา กมั พชู าและประสงคจ ะอยทู าํ ธรุ กจิ • เมื่อเขาเขตวัดควรปดมือถือและเครื่องเลน เปนระยะเวลาเกิน ๓ เดือน ควรฉดี ยาปอ งกัน MP๓ โรคไทฟอยดแ ละไวรสั เอและบี
๖๒ ขอ ปฏิบัติ (DO) ขอควรรู (Don’t) • เมื่อไดรับของขวัญแลวยังไมควรเปดออก ทันที • ชาวกัมพูชาไมชอบใหใครยกผูอ่ืนขึ้นมา เปรยี บเทยี บกับตนเอง • ไมค วรเตนรํากบั คูเตนตางเพศ ไมว า จะเปน การเตนรําในงานประเพณีหรืองานสังคม รน่ื เริง ªÒμ¾Ô ¹Ñ ¸¡Ø ºÑ ¡ÒÃàÁ×ͧàÃÍ×è §ª¹¡ÅÁ‹Ø ¹ÍŒ Âã¹Ê§Ñ ¤Áä·Â นักมานุษยวิทยาในเอเชียอาคเนย แบงกลุมชาติพันธุเปนสามกลุม ไดแก กลุมเรรอน กลุมต้ังถ่ินฐานกึ่งถาวร (ไดแก ชาวเขาตางๆ) และกลุมรัฐประเทศ ท้ังนี้มิติหนึ่งในการพิจารณาก็คือ ลักษณะทางเศรษฐกิจ การเพาะปลูกตามลักษณะของการต้ังถ่ินฐาน กลุมเรรอนจะลาสัตวหาของปา กลุมชาวเขาจะเลี้ยงสัตว คาขาย และทําไรเล่ือนลอย ยกเวนพวกฉานและคะฉิ่น ซ่ึงมีลักษณะที่กาวหนากวา โดยพิจารณาจาก รูปแบบการเกษตร ความซับซอนทางการปกครอง และการรับพทุ ธศาสนา ในทฤษฎีการแพรกระจายทางวัฒนธรรมน้ี เห็นวาคนจีนและอินเดียเปนผูอพยพเขามา ทีหลังการแพรกระจายตัวของวัฒนธรรมหลัก (ในที่น้ีหมายถึงไทยกับพมา) โดยคนเหลานี้เขามา ประกอบอาชีพบางประการในสังคม อาทิ คนจีนมาคาขาย ตอมาพัฒนามาเปนนายอากรบอนเบี้ย คนอินเดยี มาคา ขาย และมาเปนพราหมณ ในประเด็นเรือ่ งสังคมไทยนนั้ นักมานุษยวทิ ยากระแสหลกั ใหค วามเหน็ ถึงประเดน็ ความสอดคลอ งกันของมติ ิทางชาติพนั ธุใ นสามมติ ิไดแก ๑. กลุมชาติพันธุ (ethnic group) คือ กลุมคนท่ีมีวัฒนธรรมเดียวกัน รวมถึงการสืบ เช้อื สายเดยี วกัน ๒. กลุมเชื้อชาติ (racial group) คือ กลุมคนท่ีมีลักษณะทางกายภาพคลายกัน อาทิ นีกรอยด มองโกลอยด คอเคซอยด ๓. กลุมสญั ชาติ (national group) คอื กลุม คนท่เี ปน สมาชิกของประเทศน้ันๆ นกั มานษุ ยวทิ ยากระแสหลกั ไดใ หท ศั นะวา ตวั แปรทางศาสนามกั เปน ตวั แปรทสี่ าํ คญั ทก่ี อ ใหเกิดความขดั แยง ทางชาติพนั ธุ แนวคดิ ในเรื่องการเขากนั ไดร ะหวางชนกลุมนอ ยกับชนกลมุ ใหญน ั้น อาจรวมเรยี กวา การผสมกลมกลนื ทางวฒั นธรรม (assimilation) การปรบั รบั วฒั นธรรม (acculturation) บรู ณาการทางวฒั นธรรม (integration) หรอื การรวมกันเปน พหสุ งั คม (pluralism) ขณะที่หากเกดิ การเขากันไมไ ด ชนกลมุ นอยก็อาจแยกออกไปเปน กลุม แบง แยกดนิ แดน (separatist group) หรอื
๖๓ กลุมผกู อการรา ย (militant group) เพื่อแยกดินแดนเพ่อื ตงั้ ประเทศใหม เมอ่ื พิจารณาในรายละเอยี ด ของสังคมไทย เราจะพบวาประเด็นเร่ืองของชนกลุมนอยท่ีผานมาน้ันถูกพิจารณาวาเก่ียวของกับ “ความมั่นคงของชาต”ิ เลขาธิการสภาความม่ันคงในป ๒๕๒๙ ใหความเห็นวาสังคมไทยมีความผสมกลมกลืน เปน อยา งสงู เปน คนไทยดว ยกนั หมด นบั จากชาตพิ นั ธตุ า งๆ ทเี่ คยอพยพเขา มาพงึ่ พระบรมโพธสิ มภาร ปญ หาชนกลมุ นอ ยเพงิ่ จะมาเปน ปญ หาจรงิ จงั หลงั สงครามโลกครง้ั ทสี่ อง เรม่ิ ตน ดว ยการอพยพเขา มา ของชาวเวียดนาม หรือญวนอพยพ และปจจัยสําคัญท่ีทําใหปญหาชนกลุมนอยทวีความรุนแรง มากขน้ึ กค็ อื ความไมส งบทเี่ กดิ ขน้ึ ในประเทศเพอ่ื นบา น ทาํ ใหเ กดิ ชนกลมุ นอ ยทเ่ี ปน ผอู พยพลภี้ ยั ตา งๆ ข้ึนหลายกลมุ อาทิ จีนฮอ ผูพ ลัดถน่ิ สญั ชาติพมา ขณะที่ผูลภี้ ัยชาวอินโดจีนจากการเปลีย่ นแปลงไปสู คอมมิวนิสตในอินโดจีนเม่ือป ๒๕๑๘ และผูล้ีภัยจากกัมพูชาเมื่อป ๒๕๒๒ สภาความม่ันคงถือวา เปนเพียงผูท่ีพักพิงอยูในประเทศไทยชั่วคราวเพ่ือรอสงตัวกลับภูมิลําเนา หรือสงไปประเทศที่สาม ไมใชชนกลุมนอย (ซึ่งทางราชการมีนโยบายปฏิบัติตอกลุมชนเหลาน้ีตางไปจากชนกลุมนอย) และขณะเดียวกันชนกลุมนอยยังหมายถึงชาวเขาทางภาคเหนือ และชาวไทยมุสลิมทางภาคใตดวย อันเนื่องมาจากมีความเปนมาทางชาติพันธุแตกตางไปจากชาวไทยสวนใหญ ในมุมมองของสภา ความม่ันคง พบวาชนกลุมนอยในประเทศไทยน้ันแบงออกเปน ๑) ชาวจีน ๒) ญวนอพยพ ๓) ชาวเขา ๔) จนี ฮอ ๕) ผพู ลัดถน่ิ สญั ชาตพิ มา ๖) ชาวไทยมสุ ลมิ ปญหาท่ีเกิดจากชนกลุมนอย ในมุมมองของเลขาธิการสภาความมั่นคงแหงชาติ พบวาปญหาชนกลุมนอยนั้นมีผลตอการสรางประชาคมการเมืองท่ีมีความเปนอันหนึ่งอันเดียวกัน (nation-building) ซง่ึ เปน พนื้ ฐานตอการพัฒนาประเทศไปสูค วามเจริญในดา นตา งๆ ปญ หาชนกลมุ นอยในแงความมั่นคงของชาตสิ ามารถสรุปไดดังน้ี ๑. การเพมิ่ ประชากรในหมชู นกลุมนอย โดยเฉพาะชาวเขาและไทยมสุ ลมิ เนื่องมาจาก คตินยิ ม ความเช่อื ทางศาสนา ความตอ งการแรงงานในการผลติ การขยายกาํ ลังรบเพื่อสงครามกชู าติ ๒. การแทรกซึมบอ นทําลายความม่นั คงแหงชาติ โดยเฉพาะชาวญวนอพยพ ๓. การเขามามอี ทิ ธิพลทางดานเศรษฐกจิ การคา คอื ชาวจนี และชาวญวนอพยพ ๔. ความผกู พันกับชาตพิ ันธเุ ดิม โดยเฉพาะกลุมท่เี พิง่ เขามาตั้งรกราก ทั้งจากชาวญวน อพยพและไทยมุสลมิ ๕. การบุกรุกทําลายปาและปลูกฝน โดยเฉพาะกรณีชาวเขา ซ่ึงทําไรเล่ือนลอยทําให ปาไมและแหลงตนน้ําลําธารถูกทําลายลงอยางรวดเร็ว นอกจากนี้ยาเสพติดยังบอนทําลายประเทศ ทั้งทางเศรษฐกจิ สังคม และการเมอื งระหวางประเทศ (เปรยี บเทียบกับประเด็นปจ จบุ นั ) ๖. ปญหาดานยาเสพติด ไดแก กลุมจีนฮอ และผูพลัดถิ่นสัญชาติพมากลุมตางๆ เพอ่ื แสวงหารายไดเ พ่ือเลี้ยงดกู องกําลังและจดั ซ้ืออาวุธ
๖๔ ๗. ผลกระทบท่ีตามมากับความสัมพันธกับประเทศเพื่อนบาน โดยเฉพาะกรณีจีนฮอ ซงึ่ อาจสรา งความเคลอื บแคลงแกร ฐั บาลพมา วา รฐั บาลไทยใหก ารสนบั สนนุ ชนกลมุ นอ ย (??? แสดงวา รฐั บาลไทยปฏิเสธมาโดยตลอดวา ไมเคยสนบั สนุนชนกลุม นอ ย และไมมีการพูดถึงกะเหร่ียง) ๘. ความสงบเรยี บรอ ยทางการปกครอง อาทิ จีนฮอ เกบ็ ภาษเี ถ่อื นและเรียกคาคุม ครอง ในหมูชาวเขา การสรู บกับพมานาํ ไปสคู วามเสียหายบรเิ วณชายแดน รวมไปถึงกรณีชาวญวนอพยพ ๙. ปญหาการแบงแยกดินแดน โดยเฉพาะชาวไทยมุสลิมบางสวน ท่ีทําการปลุกระดม ใหเกดิ ความรูสกึ เปนปฏิปกษกับรัฐบาล ¹âºÒÂáÅÐÁÒμáÒÃ㹡ÒÃᡌ䢻˜ÞËÒª¹¡Å‹ØÁ¹ŒÍ¡Ѻ¤ÇÒÁÁ¹Ñè ¤§¢Í§ªÒμÔ รัฐบาลไทยเนนการแกปญหาแบบผสมกลมกลืน โดยใหชนกลุมนอยผสมกลมกลืน กับชนกลุมใหญผานกระบวนการกลอมเกลาทางสังคม โดยทําใหชนกลุมนอยคอยๆ เปลี่ยนวิถีชีวิต ความรูสึกนึกคิด ขนบธรรมเนียมประเพณีของตนใหกลมกลืนและสอดคลองกับวัฒนธรรมของ ชนกลมุ ใหญจ นในทสี่ ุดชนกลุมนอยจะไมม เี อกลกั ษณเ ปนของตนเอง นอกจากนี้แลว เราจะเห็นถึงความซับซอนในเร่ืองของการเคลื่อนตัวของนโยบาย การจัดการเรื่องชาติพันธุที่ซับซอนขึ้น จากเร่ืองของชนกลุมนอย มาสูเร่ืองของผูล้ีภัย มาถึงเรื่อง ของแรงงานตางดาว ซ่ึงในความเปนจริงเราอาจจะพบวาการทํางานของวิธีคิดและการปฏิบัติตอ กลุมชาติพันธุน้ันมีการผสมผสานเร่ืองเหลานี้เขาดวยกันมากกวาการแบงยุคสมัยที่ชัดเจนก็เปนได อคตทิ างชาตพิ นั ธุ (ethnocentric) หมายถงึ การประเมนิ คณุ คา ของสงั คม วฒั นธรรมอน่ื ๆ โดยใชตัวเราเองหรือสังคมวัฒนธรรมของเราเองเปนมาตรฐาน เชน มองวัฒนธรรมอื่นวาตํ่ากวา นารังเกียจ อคตทิ างชาตพิ นั ธยุ งั เกย่ี วพนั กบั เรอ่ื งของความสมั พนั ธร ะหวา งเชอื้ ชาติ (race relations) ทเ่ี ปน เรอื่ งเกยี่ วกบั ขอ แตกตา งของลกั ษณะทางชวี ภาพ และเกดิ จากการกดี กนั ความลาํ เอยี ง และเลอื ก ปฏบิ ัติ ประเดน็ สาํ คัญก็คอื กลุมที่ถกู เลอื กปฏิบตั ิ (เชน ผวิ ดาํ ) กลายเปน ผูดอยโอกาส และไมส ามารถ ปรับปรุงตวั เองใหด ขี ึ้นได กลุมดอยโอกาสจงึ เปนกลมุ ดอยโอกาสตลอดไป แนวคิดเร่ืองชาติพันธุยังมีผูอธิบายเพิ่มเติมอีกวา มีประโยชนกวาแนวคิดเร่ืองเช้ือชาติ และส่ิงสําคัญน้ันมิไดอยูที่เร่ืองของการคนหาความเปนจริงเบ้ืองหลังวาลักษณะเฉพาะของแตละกลุม ชาติพันธุนั้นอยูท่ีไหน หากแตส่ิงที่ควรสนใจก็คือกลุมชาติพันธุน้ันไมเคยดํารงอยูโดยไมสัมพันธกับ กลุมชาติพันธุอื่นๆ ดังน้ันสิ่งท่ีสําคัญจึงอาจมิไดอยูที่การจดบันทึกชาติพันธุวรรณา หากแตอยูท่ีเร่ือง ของความสัมพันธระหวางกลุม ซึ่งแตละกลุมน้ันจะรูสึกวากลุมตนน้ันมีลักษณะเฉพาะ ขณะเดียวกัน กลุมแตละกลุมน้ันก็อาจมีสถานภาพทางสังคมที่ไมไดอยูในระนาบเดียวกันก็อาจเปนได (สวนสําคัญ ที่มักจะมีในปจจัยรวมทางวัฒนธรรม ไดแก ความเช่ือวากลุมของตนมีที่มาและบรรพบุรุษรวมกัน) และขณะเดียวกัน การเปล่ียนแปลงการอางอิงตัวเองกับกลุมชาติพันธุนั้นก็เกิดข้ึนได และทําใหเร่ือง
๖๕ ของชาติพันธุนั้นเกี่ยวของกับการเมืองเร่ืองอัตลักษณ (identity politics) ซึ่งเปนฐานไปสูการเมือง เรอ่ื งของความแตกตา ง ทมี่ ไิ ดเ นน เรอื่ งการผสมกลมกลนื แตเ นน เรอ่ื งการรบั รองความแตกตา งในสงั คม ในโลกปจจุบัน ความขัดแยงเชิงชาติพันธุในระดับโลกและในระดับประเทศน้ันมีขึ้น ในหลายพ้ืนท่ี รวมไปถึงพื้นท่ีที่เปล่ียนผา นจากคอมมิวนิสตมาสูโลกเสรี หรือพื้นท่ีในโลกกาํ ลงั พัฒนา นกั คดิ บางคนเชอื่ วา การเขา สปู ระชาธปิ ไตยโดยไมม รี ะบบการจดั การความสมั พนั ธท างชาตพิ นั ธทุ ดี่ นี น้ั อาจนําไปสูปญหาความขัดแยง และความรุนแรงทางชาตพิ ันธุไ ด ความเขา ใจในเรอื่ งของการรวมกลมุ ทางชาตพิ นั ธอุ าจจะไมใ ชค าํ ตอบโดยตรงกบั ความเขา ใจ ในเร่ืองของความขดั แยง ทางชาติพันธุ (ethnic conflict) ซึ่งมีผูอธิบายวา มีอยูดวยกนั ๓ รูปลกั ษณะ ๑. คาํ อธบิ ายเชงิ ระบบ (systemic): มองวา ความขดั แยง ทางชาตพิ นั ธเุ ปน ผลจากลกั ษณะ ธรรมชาติของระบบความมั่นคงปลอดภัยท่ีกลุมชาติพันธุเหลานั้นมีชีวิตอยู ซ่ึงในแงน้ี ความขัดแยง จะไมเกิดข้ึนถาอํานาจรัฐสามารถควบคุมกลุมตอตานได และนอกจากน้ียังรวมไปถึงความเช่ือที่วา ความรุนแรงน้ันอาจเกิดขึ้นไดถากลุมบางกลุมเชื่อวาจะมีความมั่นคงมากกวาถาโจมตีกลุมอ่ืนกอน นอกจากน้ีแลว การลมสลายของระบบรัฐเดิม อาทิ โซเวียตก็เปนอีกเหตุผลหนึ่งท่ีทําใหแตละกลุม ชาติพันธุเริ่มสะสมอาวุธทางทหารเพ่ิมมากข้ึนและมีผลตอความขัดแยงและทัศนคติ-ความคาดหวัง ที่มกี ับระบบการเมอื ง ๒. คําอธิบายเชิงระบบภายในประเทศ (domestic) : ซึ่งใหความสําคัญกับเรื่องของ ประสิทธิภาพของรัฐในการเขาใจปญหาของประชาชนของตนเอง ผลกระทบจากชาตินิยมท่ีมีตอ ความสัมพันธระหวางกลุมชาติพันธุภายในประเทศ และผลกระทบจากกระบวนการสรางความเปน ประชาธิปไตยท่ีมีตอความสัมพันธระหวางกลุมชาติพันธุ สิ่งท่ีตามมาจากคําอธิบายนี้ก็คือบางครั้ง ความรูสึกชาตินิยม และการเกิดประชาธิปไตย ก็นําไปสูความต่ืนตัวของผูคนที่รูสึกวาตนขาดรัฐ ทเี่ ขมแขง็ ท่จี ะมาปกปอ งดแู ลตนเอง ๓. คําอธิบายในเชิงการกอตัวของความขัดแยงที่มีข้ึนอยางตอเนื่อง (perpetual) : ซึ่งเก่ียวพันกับเร่ืองของการรับรูและเขาใจซ่ึงกันระหวางกลุมชาติพันธุ ซึ่งความไมเปนมิตรกันอาจเกิด มาจากความเขา ใจผดิ หรอื การรับรปู ระวัตศิ าสตรที่ผดิ พลาด แนวคิดเรอื่ งชาตพิ นั ธนุ ัน้ ใหคณุ ประโยชนใ นการอธิบายความสมั พนั ธร ะหวางกลุมคน โดยไมยึดติดกับความแตกตางทางรางกาย-กายภาพเชนเดียวกับแนวคิดเรื่องเช้ือชาติ และขณะ เดียวกันก็ไมเชื่อวาความสงบทางสังคมจะเกิดขึ้นทามกลางแนวคิดในแบบการผสมกลมกลืน ทช่ี นกลุม นอ ยนน้ั จะตอ งผสานตวั เองเขาสูวัฒนธรรมของชนกลุมใหญ แนวคิดเรอื่ งของความละเอียด ออ นในประเดน็ ชาตพิ นั ธนุ เ้ี องทน่ี าํ ไปสคู วามเขา ใจในเรอ่ื งการเมอื งแหง ความหลากหลายทางวฒั นธรรม (multiculturalism) ที่เริ่มเขาใจชนกลุมนอยมากขึ้นวาเขามีชีวิตอยางไร มากกวามองวาคนเหลาน้ี เปนเพยี งเหยอื่ ของระบบแหงความเกลียดชัง แตท ั้งนแี้ นวคดิ เร่อื งกลุม ชาติพนั ธนุ น้ั มกั ถูกวิจารณวาให ความสาํ คญั กบั มติ ทิ างวฒั นธรรมของชนกลมุ นอ ยมาก จนละเลยพลงั อนั มหาศาลทก่ี าํ กบั ชนกลมุ นอ ย
๖๖ เหลา น้เี อาไว ซึ่งเมอ่ื เราศกึ ษาถงึ แนวคิดเรือ่ งอคติ และการเลอื กปฏบิ ตั ทิ างสีผวิ (racism) และทฤษฎี ทวี่ า ดว ยความขัดแยง เราจะเขา ใจประเด็นดงั กลา วนไ้ี ดช ดั เจนขึ้น เร่อื งของอคติทางสีผวิ (racism) ซง่ึ จะทาํ ใหเ รามองมิตใิ นเร่ืองความสมั พันธร ะหวางผูคน ทั้งทางวัฒนธรรมและการเมืองเศรษฐกิจ ในสวนของความขัดแยงไดอีกมุมหนึ่ง เพราะการพิจารณา เรอ่ื งอคติสผี ิวนนั้ ใหความสําคัญกับการพิจารณาวา สังคมใหญนัน้ มีทา ทแี ละปฏบิ ัตติ อ กลมุ ชาติพนั ธุ อยา งไร ซงึ่ ในประเดน็ นแ้ี ตกตา งไปจากการศกึ ษากลมุ ชาตพิ นั ธใุ นแบบกระแสหลกั ทส่ี นใจอธบิ ายลกั ษณะ เฉพาะของแตล ะกลมุ ชาตพิ นั ธุ และความสมั พนั ธร ะหวางกัน และสนใจวากลุมเหลา นนั้ จะอยรู วมหรอื ผสมกลมกลืนกับชนกลุมใหญไ ดอ ยางไร ª´Ø ¤ÇÒÁ¤Ô´·ÕÊè Òí ¤ÞÑ ·èÕà¡ÕèÂÇâ§¡ºÑ ͤμ·Ô Ò§Ê¼Õ ÇÔ ¡ç¤Í× ¤Òí ÇÒ‹ “ͤμ”Ô (prejudice) ซ่งึ เนน เรอ่ื งของความเชอ่ื และความคดิ ทมี่ กี ารเรยี นรถู า ยทอดกนั มาของกลมุ คนหรอื บคุ คล ทมี่ ตี อ สมาชกิ ของ กลมุ หนง่ึ ๆ ขณะท่ี “การเลือกปฏบิ ัต”ิ (discrimination) เปน เร่อื งของการกระทํา ทง้ั นี้ท้ังอคตแิ ละการ เลือกปฏิบัติน้ันวางอยูบนฐานของ stereotypes หรือความเขาใจแบบเหมารวมที่มีตอกลุมคน (อาทิ ในตําราฝร่งั คนตัวสนั้ จะเปนคนท่ชี อบใชความรุนแรง หรือผูหญิงเปนเพศทีอ่ อ นแอ) และเมื่อความคดิ เหมารวมนน้ั สง ผลทางลบความคดิ เหมารวมนน้ั จะกลายเปน อคติ และจะสง ผลตอ การเลอื กปฏบิ ตั ิ และ บุคคลทีม่ อี คติและเลอื กปฏบิ ัตกิ ถ็ กู เรยี กวา racist เม่ือเรามองเร่ืองของชาติพันธุและสีผิว เราจะพบวาเร่ืองของชาติพันธุน้ันใหความสนใจ ในเร่ืองของวัฒนธรรมมากกวาเรื่องของอคติและการเลือกปฏิบัติในเร่ืองสีผิวซ่ึงสนใจกระบวนการของ ความสัมพันธท างอาํ นาจทก่ี ระทําตอ ตัวคนมากกวา ในยุคแรกการใหคํานิยามในเร่ืองของอคติ และการเลือกปฏิบัติในเร่ืองสีผิวนั้นเปนการ ทาทายตอแนวคิดในเรื่องของความเชื่อทางวิทยาศาสตร (เช้ือชาติ) ที่เชื่อวามนุษยน้ันมีความตางกัน ดงั จะเหน็ ในคาํ นยิ ามของ UNESCO หลงั สงครามโลกครง้ั ทสี่ อง ขณะทใ่ี นยคุ ตอ มานกั สงั คมวทิ ยา อาทิ นักสงั คมวิทยาจากอังกฤษ Rex เห็นวาความสาํ คัญนัน้ อยทู ี่ระบบความคิดแบบยดึ มน่ั ที่เกี่ยวเนือ่ งกับ ความแตกตา งระหวา งกลุมชาติพันธุ ซึง่ เห็นวา มปี จจัยท่อี ยเู หนือการควบคมุ ของคนหรือกลมุ เหลาน้นั และไมสามารถเปลี่ยนแปลง (อาทิ สผี วิ หรือ ลกั ษณะทางกายภาพอ่ืนๆ) อคตแิ ละการเลอื กปฏบิ ตั ทิ างสผี วิ นน้ั อาจเกดิ ขนึ้ ทง้ั ในระดบั ของความคดิ ความเชอ่ื และใน ระดับของการกระทําท่ีสืบทอดตอกันมา ซ่ึงรวมไปถึงรูปแบบของระบบกฎหมายและระบบเศรษฐกิจ บางลักษณะท่ีเกิดขึ้นรองรับอคติและการเลือกปฏิบัติทางสีผิวเหลาน้ัน (institutional racism) ซึ่งไดแก อคติและการเลอื กปฏิบัติในเรอื่ งสผี วิ ในสหรัฐอเมรกิ า ซง่ึ การอธิบายในประเดน็ ของอคตแิ ละ การเลือกปฏิบัติทางสีผิวในข้ันสถาบันนี้ทําใหเราเขาใจไดวา racism น้ันอาจจะไมไดปฏิบัติการใน ระดับของจิตสํานึกของ racist ในความหมายท่ีวา racism นั้นอาจเกิดข้ึนในระดับของส่ิงที่ไมไดคิด อยางมีจิตสํานึกก็ได (อาทิในระดับของความเชื่อท่ีวาส่ิงที่ตนคิดและเขาใจนั้นเปนเรื่องปรกติอยูแลว)
๖๗ อาทิ กฎระเบียบในการขอเชา บานในอังกฤษท่ีจะใหส ิทธิกบั ผูท อ่ี ยูในพื้นทีน่ ัน้ นานทส่ี ุด ขณะทบี่ รรดา ผูอ พยพนน้ั มักจะเปนผทู เี่ ขาใหม ตวั อยา งอน่ื ๆ ทน่ี า สนใจเหน็ จะเปน เรอื่ งของอคตแิ ละการเลอื กปฏบิ ตั ทิ างสผี วิ ทมี่ าพรอ ม กบั สอื่ ตางๆ อาทิ เรอื่ งของการนําเสนอความเปน อังกฤษผานภาพหมบู านองั กฤษและคนผวิ ขาว ท้งั ที่ ความเปน องั กฤษอาจจะสามารถสอื่ ไดถ งึ เรอื่ งอน่ื ๆ เชน เดยี วกบั การพดู ถงึ ความเปน ไทยทมี่ กั พดู ถงึ ความ เปนไทยภาคกลาง หรอื ศาสนาพุทธ ทั้งน้รี วมไปถงึ สอื่ มวลชนทีน่ ําเสนอขาวการเพ่มิ ข้ึนของประชากร ในหลายพนื้ ทท่ี มี่ ลี กั ษณะสผี วิ และลกั ษณะทางชาตพิ นั ธ(ุ ทสี่ งั เกตไดด ว ยตา หรอื ดว ยภาษาทใ่ี ช) เปน ตน ตัวอยางท่ีพอจะยกข้ึนมาพูดไดก็คือ วิธีคิดในเรื่องของการเมืองเชิงชาติพันธุในพมา ท่ีพยายามสรา งภาพของประเทศแหงความหลากหลายทางวัฒนธรรมในกจิ กรรม และพิธกี รรมของรัฐ หลายอยา ง อาทิ การราํ ฟอ น แตใ นขณะเดยี วกนั นนั้ ในความเปน จรงิ กย็ งั มกี ารกดขขี่ ม เหงทางชาตพิ นั ธุ อยูเปนจํานวนมากดังท่ีไดเห็นในรายงานหลายฉบับ ตัวอยางที่นาสนใจของไทยก็คือการมีทัศนคติ กบั ชาวเขาในแบบทนี่ าํ เสนอวา ชาวเขาไดพ ฒั นาแลว โดยเหน็ วา ชาวเขานน้ั พฒั นาขนึ้ มาดว ยเทคโนโลยี ตะวนั ตก เปนตน เครื่องมือในการทําความเขาใจกลุมชาติพันธุ (โดยเฉพาะการกอรูปและความขัดแยง ระหวา งกนั ) กบั เรอื่ งของอคตแิ ละการเลอื กปฏบิ ตั ทิ างสผี วิ ทาํ ใหเ รามคี วามเขา ใจในเรอื่ งของความละเอยี ด และซับซอนของความสัมพันธทางอํานาจท่ีเกิดขึ้นจากความคิดความเชื่อรูปแบบของเทคโนโลยีทาง อํานาจนานัปการท่ีกระทําตอบุคคลและกลุมคนในสังคมท่ีแตกตางกันไป โดยเฉพาะเมื่อความคิด ความเช่อื เหลา นน้ั ถกู ผูกตดิ กับการมองดวยตา ทฤษฎเี รอ่ื งอคตแิ ละการเลอื กปฏบิ ตั ทิ างสผี วิ นน้ั ในยคุ ใหมไ ดร บั การอธบิ ายในเบอ้ื งตน วา เปน ปรากฏการณใ หมใ นสงั คม เกดิ ขน้ึ ในสงั คมทนุ นยิ มและอาณานคิ ม racism จงึ เปน เครอื่ งมอื ในการ สรา งความชอบธรรมในการขดู รีดในยุคอาณานคิ ม โดยเฉพาะกับคนงานอพยพ ราวกับเปน โครงสราง สวนบนในวิธีคิดแบบมารกซิสม อยางไรก็ดีแนวคิดมารกซิสมรุนใหม อาทิ สํานักวัฒนธรรมศึกษา แหงเมืองเบอรมิงแฮมนั้นเห็นวา แนวคิดเร่ืองของ racism นั้นไมใชเรื่องที่ถูกกําหนดอยางตายตัวมา จากระบบทุนนิยมและอาณานิคม หากแตมีพัฒนาการที่มาจากการตอสูและตอรองจากกลุมผูท่ีถูก กระทําใน racism ดวย แมวาอิทธิพลทางเศรษฐกิจนั้นจะเปนปจจัยอันทรงพลังเบื้องหลังอคติและ การเลือกปฏิบัติทางสีผิวก็ตาม และก็พูดถึง new racism ที่อาจจะไมไดเนนเรื่องของลักษณะทาง วิทยาศาสตร- ชวี ภาพ หากแตเ ปนเร่อื งของลักษณะของวฒั นธรรมที่แตกตางกัน แตก ็พวงมาดวยความ เขา ใจเศรษฐกิจการเมอื งของปรากฏการณ racism ดังกลา ว ดังจะเหน็ ในชว งทศวรรษท่ี ๘๐ ในอังกฤษ ทม่ี กี ารนาํ เสนอภาพของอคตแิ ละการเลอื กปฏบิ ตั ใิ หมท ดี่ งึ เอาคนผวิ ขาวในชนชน้ั กรรมาชพี ไปเปน พวก ในนามของความเปนชาติ (ลองพิจารณาประเด็นน้ีรวมกับโฆษณาคาราบาวแดงท่ีพูดถึงนักสูผูย่ิงใหญ เปน ตน ) และในแงน ี้ new racism จะเกย่ี วขอ งกบั เรอ่ื งของการอพยพยา ยถน่ิ มากกวา เรอื่ งของอาณานคิ ม และแนวคดิ ความแตกตา งทางชวี ภาพ และในขณะเดยี วกนั อคตแิ ละการเลอื กปฏบิ ตั ใิ นปจ จบุ นั นน้ั กจ็ ะ
๖๘ เนนเรื่องความแตกตางมากกวาเร่ืองของความต่ําตอย โดยเปนเร่ืองของความแตกตางระหวางกลุม วัฒนธรรม อาทิ พวกคนอพยพผิวดําจากแคริเบียนก็ถูกมองโดยคนอังกฤษวาเปนพวกท่ีครอบครัว แตกแยกไมส ามารถสรา งครอบครวั ได ขณะทพี่ วกทม่ี าจากเอเชยี กจ็ ะเปน พวกครอบครวั ขยายซง่ึ ทาํ ให เกิดการเพมิ่ ขน้ึ ของประชากร ดังน้นั การมสี ญั ชาตอิ งั กฤษจึงไมพอ และส่ิงท่จี ะตอ งมกี ็คอื วธิ คี ิดในแบบ อังกฤษ (จะเหน็ วา new racism นนั้ เก่ียวพนั กับแนวคดิ เร่อื งชาติพันธแุ ละอคตทิ างชาติพนั ธุ แตเปน เรอ่ื งทีเ่ กิดขน้ึ ในสังคมเมือง-สังคมสมยั ใหม) ในทัศนะของพวกมารกซิสมใหม new racism นั้นเกิดมาจากการตอบสนองตอวิกฤติ ในสังคมอังกฤษทเ่ี ก่ียวของกบั เร่อื งของการวา งงาน จํานวนอาชญากรทเี่ พิ่มขึ้น และการลม สลายของ ครอบครัว ซึ่งชนกลุมนอยท่ีเขามาอยูในสังคมน้ันมักจะเปนแพะ-เหย่ือที่งายท่ีสุดสําหรับการอางถึง แตอ ยา งไรกต็ ามการเกดิ ขน้ึ ของ new racism นน้ั มไิ ดเ กดิ ขน้ึ อยา งทนั ท-ี อตั โนมตั จิ ากการเปลย่ี นแปลง ทางเศรษฐกจิ หากแตเ กดิ ขนึ้ ไดจ ากการใชอ งคป ระกอบบางประการของ racism ในแบบเกา โดยเฉพาะ อยา งยิ่งตอ งทําหนาทผี่ นกึ ประสานชนชัน้ กรรมาชีพผวิ ขาวไวใ หไ ด นอกจากนแ้ี ลว new racism ยงั ให ความสาํ คญั การอธบิ ายวา ใครควรจะเปน สมาชกิ อนั ชอบธรรมของสงั คมบา ง โดยประเดน็ ทส่ี าํ คญั กค็ อื ความแตกตา งไมเ ปนเน้อื เดยี วนัน้ แนวโนมในสังคมปจจุบันมีการกอตัวของการตอตานชาวอิสลามอยางบาคลั่ง (lslamophobia) โดยมองวา อสิ ลามนน้ั เปน ศาสนาทเี่ ปน หนงึ่ เดยี ว ไมม กี ารเปลยี่ นแปลง ไมม กี ารปรบั ตวั และแยกขาดจากศาสนาอ่ืนๆ ต่ําตอย ไมมีอารยธรรม เต็มไปดวยความรุนแรงและกดขี่ทางเพศ รวมทง้ั เช่ือวาการมีอคติกบั อสิ ลามนั้นเปน เรือ่ งธรรมชาติ ในบางครั้งเราอาจจะตอ งพจิ ารณาใหมวา คนท่ถี ูกกระทําโดย racism นัน้ ไมใ ชเหย่ือของ ระบบ หากแตเ ขาอาจจะตอ งคดิ คน และสวมอตั ลกั ษณบ างอยา งในการตอ สู อาทิ ในกรณขี องเพลงแรป และการแตงตัว หรือในกรณีของไทยเราจะพบความเปล่ียนแปลงในการตอสูของบรรดากะเหรี่ยงท่ี เรียกตนเองวาปกาญอ หรือแมว เปนมง เปน ตน โดยในประเด็นดงั กลาวน้กี อรูปของอคติและการเลือก ปฏิบัติทางสีผวิ นน้ั ไมใชเ ร่อื งของชีวภาพ (เช้อื ชาติ) และวัฒนธรรมที่แตกตางจากกลุมอื่น (ชาตพิ ันธุ) แตเปนเรื่องกระบวนการที่ตอเน่ืองและไมไดมีการกําหนดไวลวงหนาอยางตายตัว ซึ่งแตกตางกันไป ตามกาลเทศะ ทงั้ นแ้ี ตล ะกลมุ จะรวมตวั เองและใหค าํ นยิ ามตวั เองผา นส-ี กลมุ และการตอ สขู องบรรดา คนผิวสีที่จะมีท่ียืนและไดรับการยอมรับน้ันก็ไมควรถูกลดทอนลงเปนเรื่องของชนช้ัน และท้ังน้ี ควรพิจารณาในเรือ่ งของการคลมุ ผา ญิฮาบของผหู ญงิ มสุ ลิมในปจ จุบนั ดวย เร่ืองท่ีนาสนใจประการตอมาคือแนวคิดท่ีเรียกวา Orientalism หรือการประกอบสราง ความเปนตะวันออก ซ่ึง Said เสนอวา เปนเรื่องของกระบวนการสรางความเปนอ่ืนเพ่ือใหเกิดตัว ของเราข้ึน และเขาใจตัวเรา (อาทิ เรื่องของการบอกวาประเทศเรา หรือชาวไทยดีกวาคนอ่ืน หรือ “ไมทํา”) อยางที่คนอ่ืนทํา ผานการเขียนถึง เลาเร่ืองของคนอ่ืน สิ่งน้ีสะทอนใหเห็นถึงความสัมพันธ ทางอาํ นาจ ซงึ่ ทาํ ใหโ ลกตะวนั ตกสามารถสถาปนาอาํ นาจตอ โลกสว นอนื่ ๆ ไดต อ ไป โดยเฉพาะความเชอ่ื
๖๙ ที่วาชาวตะวันตกน้ันเขาใจโลกตะวันออกไดดีกวา และทําใหเขาใจวาสามารถปกครองและเขาใจ ความตองการของโลกตะวันออกไดดีกวา และตองการคนท่ีเหนือกวามาปกครอง นอกจากน้ียังมี ความเช่ือวาโลกตะวันออกนั้นมีแกนแท-สาระ (essentialism) ทางวัฒนธรรมของตัวเอง ท่ีแตกตาง ไปจากตะวันตก และในปจจุบันวิธีคิดเชนนี้ไดนําไปสูอคติที่มีตออิสลาม โดยเฉพาะอยางย่ิงจากอคติ และการเลือกปฏิบัตขิ องอเมริกาผา นสื่อภาพยนตร อาทิ “ผูรา ย” ในภาพยนตรจากคอมมิวนิสต สพู วก ผกู อ การรา ยจากตะวนั ออกกลาง º·ÊÃ»Ø การรวมตัวกันของประเทศสมาชิกในกลุมอาเซียน ทั้งในดานการเมือง เศรษฐกิจ และสังคมวัฒนธรรม ซึ่งแนนอนวาผลกระทบท่ีประเทศสมาชิกไดรับ ยอมเปนประโยชนของอาเซียน ไทยตอการพัฒนาประเทศ ซึ่งประเทศไทยเองก็ไดรับประโยชนอยางมากจากการรวมกลุมอาเซียน ความสําเร็จของอาเซยี นและประโยชนตอ ประเทศไทย กวา ๔๒ ป (พ.ศ. ๒๕๖๒) ทผี่ า นมานบั ตง้ั แตก ารกอ ตง้ั องคก ร ผลงานของอาเซยี น ถอื ไดว า ประสบความสาํ เรจ็ จนเปน ทย่ี อมรบั จากหลายฝา ยในหลายดา น ไมว า จะเปน ดา นการเมอื งและความมนั่ คง ดานเศรษฐกจิ และการพัฒนา และดานสังคมและวัฒนธรรม ซง่ึ ในภาพรวม สามารถสรปุ ไดดงั นี้ (๑) ดา นการเมอื งและความมนั่ คง : ความรว มมอื ดา นการเมอื งและความมน่ั คงของอาเซยี น ทีเ่ กิดขนึ้ อาทิ สนธสิ ญั ญาไมตรีและความรว มมอื ในภูมิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉียงใต สนธสิ ญั ญาเขต ปลอดอาวุธนิวเคลียรในเอเชียตะวันออกเฉียงใต และความตกลงเพ่ือสรางอาเซียนใหเปนเขตแหง สนั ตภิ าพ อสิ รภาพและความเปน กลาง มสี ว นสาํ คญั ในการเสรมิ สรา งความไวเ นอ้ื เชอื่ ใจ เสถยี รภาพและ สันตภิ าพของภมู ิภาค รวมถึงสรางกลไกในการแกไ ขปญ หาโดยสันติวิธี สรางบรรทัดฐานทางการเมือง และความม่ันคงรวมกัน (เชน การไมสะสมอาวุธนิวเคลียร และการไมใชกําลังในการแกไขปญหา) และชว ยปอ งกนั ความขดั แยง ไมใ หเ กดิ ขน้ึ ในภมู ภิ าค นอกจากน้ี อาเซยี นยงั ประสบความสาํ เรจ็ ในการดงึ ดดู ประเทศมหาอํานาจหลายประเทศใหเขา รว มหารือ และมคี วามรว มมือดานการเมือง และความม่ันคง รวมกับอาเซียน โดยเฉพาะการจัดต้ังกลไก การประชุมอาเซียนวาดวยความรวมมือดานการเมือง และความมั่นคงในเอเชียและแปซฟิ ก ซ่งึ ถอื เปน ดา นการเมืองและความมน่ั คงเพยี งท่เี ชอ่ื มประเทศทงั้ สองภมู ิภาคเขาดวยกนั ซึง่ มีทัง้ สหรฐั ฯ จนี รัสเซยี และสหภาพยโุ รป เขา รว มอยูดว ย (๒) ความสาํ เรจ็ ดา นเศรษฐกจิ : อาเซียนไดว างรากฐานของการรวมตวั กนั ทางเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าคโดยการจดั ตงั้ เขตการคา เสรอี าเซยี น (ASEAN Free Trade Area) และการมคี วามตกลงกนั ทางเศรษฐกิจในดานอ่ืนๆ เชน การคมนาคม การทองเท่ียว การเงิน และการลงทุน ท้ังน้ี ก็เพื่อ เพ่ือสงเสริมใหอาเซียนเปนตลาดและฐานการผลิตเดียว มีการเคล่ือนยายเงินทุน สินคา บริการ การลงทนุ แรงงานฝม อื ระหวา งประเทศสมาชกิ โดยเสรี สง เสรมิ ขดี ความสามารถในการแขง ขนั ของอาเซยี น ลดชอ งวา งของระดบั การพฒั นาของประเทศสมาชกิ อาเซยี น และสง เสรมิ ใหอ าเซยี นสามารถรวมตวั เขา
๗๐ กบั ประชาคมโลกไดอ ยา งไมอ ยใู นภาวะทเ่ี สยี เปรยี บ ซงึ่ ความรว มมอื เหลา นก้ี ม็ คี วามคบื หนา เปน ลาํ ดบั ดังจะเห็นไดจากราคาสินคาในหลายรายการท่ีผลิตและคาขายภายในประเทศสมาชิกอาเซียนมีราคา ลดลงถูกลง ในขณะท่ีมีคุณภาพดีข้ึน หรือการท่ีพลเมืองของหลายประเทศสมาชิกอาเซียนสามารถ ไปทองเท่ียวในประเทศสมาชิกอาเซียนอ่ืนอีกหลายประเทศโดยไมตองใชวีซา เปนตน นอกจากนี้ อาเซียนยังประสบความสําเร็จในการมีความรวมมือทางเศรษฐกิจกับประเทศภายนอกภูมิภาค โดยเฉพาะประเทศหรือกลมุ ประเทศทเ่ี ปน คเู จรจาของอาเซยี น อีกดวย (๓) ดา นสงั คมและวฒั นธรรม : อาเซยี นมคี วามรว มมอื กนั เปน จาํ นวนมากในเรอ่ื งทเี่ กยี่ วกบั สังคมและวัฒนธรรม เชน เร่ืองการศึกษา การพัฒนาทรัพยากรมนุษย สาธารณสุข สิ่งแวดลอม การปองกันและแกไขปญหาท่ีเกิดจากยาเสพติดและโรคเอดส การปองกันภัยพิบัติทางธรรมชาติ และโรคตดิ ตอ รา ยแรง ซงึ่ ความรว มมอื เหลา นต้ี า งกม็ คี วามคบื หนา เปน ลาํ ดบั อาทิ การมคี วามตกลงวา ดว ย การแกไขปญหาหมอกควันขามชาติที่เกิดจากไฟปา การมีมาตรการรวมกันเพื่อแกไขปญหาโรคซารส และไขหวัดนก และการดําเนินการเพื่อทําใหอาเซียนเปนภูมิภาคที่ปลอดยาเสพติดภายในป ๒๕๕๘ เปนตน ในภาพรวม ไทยไดรบั ประโยชนเ ปนอยางมากจากความรว มมอื ดา นตางๆ ของอาเซียน ไมวาจะเปนประโยชนจากการท่ีภูมิภาคมีเสถียรภาพและสันติภาพอันเปนผลจากกรอบความรวมมือ ดา นการเมอื งและความมน่ั คงของอาเซยี น ซง่ึ เปน ปจ จยั สาํ คญั ทท่ี าํ ใหน กั ลงทนุ ตา งชาตเิ ดนิ ทางเขา มา ลงทนุ และทอ งเทย่ี วในประเทศไทย การทไ่ี ทยสามารถสง ออกไปยงั ประเทศสมาชกิ อาเซยี นไดม ากขน้ึ และ มตี น ทนุ การผลติ ทตี่ าํ่ ลง รวมถงึ การมนี กั ทอ งเทย่ี วจากประเทศสมาชกิ อาเซยี นเดนิ ทางยงั ประเทศไทย เพม่ิ มากขน้ึ อนั เปน ผลมาจากการมกี รอบความรว มมอื ดา นเศรษฐกจิ ของอาเซยี น และการทไ่ี ทยสามารถ แกไ ขปญหาทม่ี ผี ลกระทบตอ สงั คมไดอยางมปี ระสิทธิภาพมากยง่ิ ขึ้น เชน โรคระบาด เอดส ยาเสพติด ส่ิงแวดลอม ภัยพิบัติ และอาชญากรรมขามชาติ อันเปนผลมาจากการมีความรวมมือทางดานสังคม และวฒั นธรรมของอาเซียน ซง่ึ หากไมม ีแลว กค็ งเปนการยากทไ่ี ทยจะแกไขปญ หาเหลา น้ีไดโดยลําพัง เม่อื เราเขา ใจแนวคดิ เร่ืองของชาติพนั ธุ อคติและการเลอื กปฏิบตั ิทางสผี ิว และชาตินยิ ม เราจะเขาใจวาฐานคิดเหลาน้ีมักอางอิงถึงความรวมกันทางวัฒนธรรมที่มีรากเหงาทางวัฒนธรรมและ ประวัติศาสตร และในขณะเดียวกันเราจะเขาใจความซับซอน ละเอียดออนในเรื่องความสัมพันธทาง อํานาจที่กระทําตอกลุมคนและปจเจก และต้ังคําถามกับความเช่ือและความรูสึกของเราท่ีมีตอการ รว มชวี ติ กบั ผอู นื่ ซง่ึ ไมจ าํ เปน จะตอ งเปน ไปในระดบั ของอดุ มการณท างการเมอื งและเศรษฐกจิ ในแบบท่ี เราเขา ใจผา นมา อาทิ เสรนี ยิ ม และ คอมมวิ นสิ ต เปน ตน และนาํ ไปสคู วามเขา ใจการเมอื งเชงิ วฒั นธรรม (cultural politics) เพอ่ื แสวงหาและตอรองในการมีท่ีทางของตนเอง
๗๑ º··Õè ô ตาํ ÃǨä·Â¡ÑºÍÒà«Õ¹ ÇμÑ ¶Ø»ÃÐʧ¤ ๑. เพอ่ื ใหผ เู รยี นรแู นวทางในการเตรยี มความพรอ มของตาํ รวจในทกุ ภาคสว นสกู ารเปน ประชาคมอาเซยี น º·นาํ งานดา นตา งประเทศของสาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ เปน หนงึ่ ในยทุ ธศาสตรส าํ คญั ทม่ี กี าร ดาํ เนินการมาอยางตอเนื่อง โดยเฉพาะการเตรียมพรอมการเปน ประชาคมอาเซยี น สาํ นกั งานตํารวจ แหงชาติ ไดจ ดั ตง้ั ศนู ยอาเซียนอยา งเปน ทางการ สาํ นักงานตาํ รวจแหง ชาติ ไดป รบั ปรุงงานดานตา งๆ เพ่ือแสวงหาความรวมมือแบบทวิภาคีกับประเทศชายแดนไทยดานตาง ๆ เพื่อสกัดกั้นการคามนุษย การขนแรงงานผิดกฎหมาย ยาเสพติด และอาชญากรรมขามชาติ ซงึ่ ท่ีผา นมา ไดท าํ ขอ ตกลงทวิภาคี กับประเทศกัมพูชา สปป.ลาว มาเลเซีย ลาสุดไดทําขอตกลงทวิภาคีกับประเทศเมียนมา เพ่ิมเติม นอกจากศนู ยอ าเซยี นแลว สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ ยงั มศี นู ยป อ งกนั ปราบปรามอาชญากรรมขา มชาติ กลั่นกรองอาชญากรรมในระดับที่ใหญข้ึน โดยประสานกับหนวยงานดานความม่ันคงในประเทศ จากการแลกเปล่ียนขอ มูลระหวางกนั ทาํ ใหต าํ รวจไทย สามารถตามจบั กมุ ผตู อ งหาตา งชาตทิ ีห่ ลบหนี เขาไทยไดจํานวนมาก สํานักงานตรวจคนเขาเมือง เปนชาติแรกในอาเซียน ท่ีเชื่อมโยงฐานขอมูล อาชญากรรมขามชาติ และขอมูลหมายจับกับตํารวจสากล ทําใหตํารวจตรวจคนเขาเมืองของไทย สามารถตรวจสอบหนังสือเดินทางบุคคลตองสงสัยและสกัดจับไดทันที นอกจากเปาหมายดาน ตา งประเทศแลว สํานกั งานตํารวจแหงชาติ ยังสนบั สนุนนโยบายรัฐบาล ดูแลนกั ทองเท่ยี ว นักลงทนุ ไมใ หไ ดร บั ความเดอื ดรอ นจากเหตอุ าชญากรรม เพอ่ื ไมใ หส ง ผลกระทบภาพลกั ษณก ารทอ งเทย่ี วของไทย ¡ÒÃàμÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃÍŒ Á¢Í§ä·ÂÊ¡‹Ù ÒÃ໚¹»ÃЪҤÁÍÒà«Õ¹ ñ. ໇ÒËÁÒ¡ÒÃÊÃÒŒ §»ÃЪҤÁÍÒà«ÂÕ ¹ÀÒÂã¹»‚ òõõø ๑.๑ อาเซยี นมเี ปา หมายจะกา วไปสกู ารเปน ประชาคมอาเซยี นในวนั ท่ี ๓๑ ธนั วาคม ๒๕๕๘ โดยวสิ ยั ทศั นร ว มของผนู าํ อาเซยี น คอื การสรา งประชาคมอาเซยี นทมี่ ขี ดี ความสามารถในการ แขง ขนั สงู มกี ฎกตกิ าทชี่ ดั เจนและมปี ระชาชนเปน ศนู ยก ลางและเมอ่ื ป ๒๕๕๑ อาเซยี นไดจ ดั ทาํ กฎบตั ร อาเซยี นซ่ึงเปรยี บเสมอื นธรรมนูญอาเซยี นเพื่อวางกรอบทางกฎหมายและโครงสรางองคกร ๑.๒ ประชาคมอาเซียนประกอบดวยสามเสาหลัก ไดแก ประชาคมการเมืองและ ความมน่ั คงอาเซยี น (กระทรวงการตา งประเทศเปน หนว ยประสานงานหลกั ) ประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี น
๗๒ (กระทรวงพาณชิ ยเ ปน หนว ยประสานงานหลกั ) และประชาคมสงั คมและวฒั นธรรมอาเซยี น (กระทรวง การพฒั นาสงั คมและความมนั่ คงของมนษุ ยเ ปน หนว ยประสานงานหลกั ) โดยอาเซยี นไดจ ดั ทาํ แผนงาน (Blueprint) สาํ หรบั การจดั ตงั้ ประชาคมอาเซยี นในแตล ะเสาซง่ึ ผนู าํ อาเซยี นไดร บั รองเมอ่ื วนั ท่ี ๑ มนี าคม ๒๕๕๒ ระหวา งการประชุมสุดยอดอาเซยี นครัง้ ท่ี ๑๔ ในชวงที่ไทยดํารงตําแหนงประธานอาเซยี น ๑.๓ ในป ๒๕๕๒ ไทยไดเสนอแนวคิดเกี่ยวกับความเชื่อมโยงในภูมิภาคอาเซียน (ASEAN Connectivity) เพ่ือเสริมสรางความเปนปกแผนของประชาคมอาเซียนและนําไปสูการ เปนประชาคมอาเซียนในป ๒๕๕๘ อีกทั้งเพ่ือสงเสริมความสามารถในการแขงขันของอาเซียนใน เวทีโลกและผูนําอาเซียนไดรับรองแผนแมบทวาดวยความเช่ือมโยงในอาเซียนในการประชุมสุดยอด คร้ังที่ ๑๗ ณ กรุงฮานอย ในป ๒๕๕๓ ซ่งึ ระบคุ วามเช่ือมโยงใน ๓ รปู แบบ ไดแ ก ความเช่ือมโยงดาน กายภาพ อาทิ การพฒั นาเครอื ขา ยดา นคมนาคม ความเชอื่ มโยงดา นสถาบนั อาทิ การทาํ ใหก ฎระเบยี บ ดานการขามแดนตางๆ มีความสอดคลองกันและความเชื่อมโยงระหวางประชาชนเพื่อใหประชาชน ในอาเซยี นรูจักกันและเขาใจกันมากข้ึน ò. ¹âºÒÂÃ°Ñ ºÒÅ ๒.๑ รัฐบาลมีนโยบายท่ีชัดเจนตามท่ีไดประกาศตอรัฐสภาเม่ือวันที่ ๒๓ ตุลาคม ๒๕๕๔ ท่ีจะนําประเทศไทยไปสูการเปนประชาคมอาเซียนในป ๒๕๕๘ อยางสมบูรณโดยสราง ความพรอ มและความเขม แขง็ ทงั้ ทางดา นเศรษฐกจิ สงั คมและวฒั นธรรม และการเมอื งและความมนั่ คง โดยรวมถึงการเรงดําเนินการตามขอตกลงในการรวมตวั เปนประชาคมอาเซยี นในป ๒๕๕๘ ท้ังในมิติ เศรษฐกจิ สงั คมและความมนั่ คง ตลอดจนการเชอ่ื มโยงเสน ทางคมนาคมขนสง ภายในและภายนอกภมู ภิ าค นอกจากนย้ี งั มนี โยบายดา นเศรษฐกจิ และสงั คมอกี หลายประการเพอื่ รองรบั การเขา สปู ระชาคมอาเซยี น ๒.๒ การเตรียมความพรอมสูประชาคมอาเซียนเปนวาระแหงชาติ นายกรัฐมนตรี จึงไดส่ังการใหมีการบูรณาการยุทธศาสตรการทํางานและแผนงานการเตรียมความพรอมของไทย สูป ระชาคมอาเซยี น และไดเปนประธานการประชุมในเรอ่ื งนด้ี วยตนเอง ó. ¡ÒÃàμÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃÍŒ Á¢Í§ä·Â ๓.๑ ไทยตองสรางความพรอมและความเขมแข็งท้ังทางดานเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม และการเมืองและความม่ันคง รวมทั้งเรงดําเนินการตามขอผูกพันในการรวมตัวเปน ประชาคมอาเซียนป ๒๕๕๘ ทัง้ ในมิตเิ ศรษฐกจิ สังคมและความมั่นคงตลอดจนการเช่อื มโยงเสน ทาง คมนาคมขนสง ภายในและภายนอกภมู ภิ าคซง่ึ เปน สงิ่ ทที่ กุ ประเทศในอาเซยี นตกลงกนั ไวแ ลว เพอ่ื รกั ษา ความนา เชอ่ื ถอื และสง เสรมิ บทบาทของไทยในอาเซยี นตอ ไป ๓.๒ ไทยยังอยูระหวางดําเนินนโยบายดานเศรษฐกิจและสังคมอีกหลายประการ เพ่ือรองรับการเขาสูการเปนประชาคมอาเซียนเพ่ือรักษาและเพ่ิมพูนความสามารถในการแขงขัน ของไทย ดังนั้น การเตรียมความพรอมสูประชาคมอาเซียนเปนเรื่องท่ีเกี่ยวของกับทุกสวนราชการ และทกุ ภาคสวนรวมท้งั ภาคประชาชน
๗๓ ๓.๓ กลไกทเี่ กย่ี วกบั การเตรยี มความพรอ มสปู ระชาคมอาเซียน ๓.๓.๑ การประชุมเชิงปฏิบัติการการเตรียมความพรอมสูประชาคมอาเซียน ป ๒๕๕๘ (ASEAN Workshop) ซ่ึงนายกรฐั มนตรเี ปน ประธานโดยมคี ณะรฐั มนตรแี ละหัวหนาสว น ราชการระดับปลัดกระทรวงท้ังหมดเขารวมโดยมีสํานักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม แหง ชาตเิ ปน ฝา ยเลขานุการและไดจ ัดประชมุ ฯแลว ๓ ครัง้ เม่อื วันท่ี ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๕๕ วันท่ี ๒๕ ตลุ าคม ๒๕๕๕ และวนั ท่ี ๗ มกราคม ๒๕๕๖ และนาํ ไปสกู ารจดั ทาํ ยทุ ธศาสตรป ระเทศซงึ่ ครอบคลมุ ถงึ แผนงานดา นการเตรยี มความพรอ มของไทยสปู ระชาคมอาเซยี นในดา นตา งๆ ของทกุ สว นราชการดว ย กลไก ASEAN Workshop เนนการบูรณาการการทาํ งานระหวางสว นราชการหนว ยงานท่ีเกย่ี วของ ทุกภาคสวนเพ่ือใหม ีการปรับโครงสรา งตา งๆ ภายในประเทศเพ่อื สง เสริมความสามารถในการแขงขัน ของไทยและรองรับการเปนประชาคมอาเซียนไดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพมากยิง่ ข้นึ ๓.๓.๒ กลไกในระดับชาติเพื่อรองรับการดําเนินการในการกาวสูประชาคม อาเซยี น ไดแก - คณะกรรมการอาเซียนแหงชาติซ่ึงมีรัฐมนตรีวาการกระทรวง การตางประเทศเปนประธาน เปนกลไกประสานงานระดับนโยบายเพื่อบูรณาการการดําเนินการของ หนว ยงานไทยและเตรยี มความพรอ มเพอ่ื กา วสกู ารเปน ประชาคมอาเซยี นป ๒๕๕๘ อยา งเปน เอกภาพ และมีประสิทธิภาพและกระทรวงการตางประเทศไดรวบรวมแผนงานสําหรับการเตรียมความพรอม สปู ระชาคมอาเซยี นป ๒๕๕๘ ของสว นราชการตา งๆ เพอ่ื ใหร ฐั บาลเหน็ ภาพรวมของสงิ่ ทตี่ อ งดาํ เนนิ การ เพอื่ รองรบั การเปน ประชาคมอาเซยี นในป ๒๕๕๘ ซง่ึ ครอบคลมุ ถงึ การดาํ เนนิ การตามพนั ธกรณขี องไทย ตามแผนการจดั ตง้ั ประชาคมของแตล ะเสา (Blueprint) การสรา งความตระหนกั รแู กภ าคสว นตา งๆ ฯลฯ - คณะอนุกรรมการวาดวยความเช่ือมโยงระหวางกันในอาเซียน จัดต้ังขึ้นภายใตคณะกรรมการอาเซียนแหงชาติโดยมีรองปลัดกระทรวงการตางประเทศเปนประธาน เพ่ือประสานงานและติดตามใหมีการดําเนินการตามแผนแมบทวาดวยความเชื่อมโยงระหวางกันใน อาเซยี นทส่ี อดคลองกับผลประโยชนข องไทย - คณะอนกุ รรมการดา นการประชาสมั พนั ธป ระชาคมอาเซยี นจดั ตง้ั ขนึ้ ภายใตคณะกรรมการอาเซียนแหงชาติโดยมีอธิบดีกรมประชาสัมพันธเปนประธานเพ่ือบูรณาการ งานการเผยแพรค วามรู ความเขา ใจและการสรา งความตระหนกั รเู รอ่ื งอาเซยี นแกท กุ ภาคสว นของสงั คม เพื่อใหประชาชนไทยมีสวนรวมกับการสรางประชาคมอาเซียนและสามารถใชโอกาสจากประชาคม อาเซยี นไดอยางเตม็ ที่ - คณะกรรมการ/อนุกรรมการสําหรับการดําเนินการตามแผนงาน การจดั ตงั้ ประชาคมอาเซยี นในแตล ะเสาโดยหนว ยงานทเี่ ปน ผปู ระสานงานหลกั ของแตล ะเสาเปน ประธาน เสาการเมอื งและความมน่ั คง ไดแก คณะกรรมการดําเนินการเพื่อจดั ตง้ั ประชาคมการเมอื งและความ มนั่ คงโดยมปี ลดั กระทรวงการตา งประเทศเปน ประธาน เสาเศรษฐกจิ ไดแ ก คณะอนกุ รรมการดาํ เนนิ การ
๗๔ ตามแผนงานไปสูการเปนประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนโดยมีปลัดกระทรวงพาณิชยเปนประธาน และสําหรบั เสาสังคมและวฒั นธรรม ไดแ ก คณะกรรมการแหงชาติดา นประชาคมสงั คมและวัฒนธรรม อาเซยี นโดยมีรฐั มนตรวี า การกระทรวงการพฒั นาสังคมและความมนั่ คงของมนุษยเ ปนประธาน ô. º·ºÒ·¢Í§¡ÃзÃǧ¡ÒÃμÒ‹ §»ÃÐà·È ๔.๑ กระทรวงการตา งประเทศมบี ทบาทหลักใน ๒ เรือ่ งคือ ๑) ทําหนาท่ีเปนหนวยงานประสานหลัก (focal point) ดูแลภาพรวมเร่ือง อาเซยี นในฐานะสาํ นักเลขาธกิ ารอาเซียนแหงชาตติ ามกฎบตั รอาเซียน และ ๒) ทาํ หนา ทเ่ี ปน focal point ในการประสานงานของเสาการเมอื งและความ มน่ั คงอาเซยี น ๔.๒ ในฐานะหนวยงานประสานหลักดูแลภาพรวมของการดําเนินการในกรอบ อาเซยี นของไทย กระทรวงการตางประเทศใชกลไกของ¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒÃÍÒà«Õ¹á˧‹ ªÒμÔ ซึง่ มรี ัฐมนตรี วาการกระทรวงการตางประเทศเปนประธานในการประสานงานระดับนโยบาย เพ่ือบูรณาการ การดาํ เนนิ การของหนว ยงานไทยและเตรยี มความพรอ มเพอื่ กา วสกู ารเปน ประชาคมอาเซยี นในป ๒๕๕๘ อยางเปนเอกภาพและมีประสิทธิภาพโดยจะมีการประชุมคณะกรรมการอาเซียนแหงชาติเปนระยะ เพ่ือติดตามความคืบหนาการดําเนินการของหนวยราชการตางๆ รวมท้ังประสานการดําเนินงาน ในประเด็นท่คี าบเกยี่ วระหวางทง้ั สามเสา ๔.๓ ในฐานะ focal point ในการประสานงานของเสาการเมืองและความม่ันคง อาเซยี น กระทรวงการตา งประเทศเปน ประธานคณะกรรมการดาํ เนนิ การเพอื่ จดั ตงั้ ประชาคมการเมอื ง และความมนั่ คง เพอ่ื ทบทวนความคบื หนา ลา สดุ ในสว นของไทยในการดาํ เนนิ การเพอ่ื เปน ไปตามแผนงาน จดั ตงั้ ประชาคมการเมอื งและความมน่ั คงอาเซยี น รวมทงั้ พจิ ารณาสาขาความรว มมอื ทไี่ ทยควรผลกั ดนั ในการปฏิบัติตามแผนงานจัดต้ังประชาคมการเมืองและความม่ันคงอาเซียน อาทิ การแกไขปญหา ยาเสพติด การจัดการเรอ่ื งภัยพิบตั ิและการตอ ตา นการคา มนุษย õ. ¡ÒÃดาํ à¹¹Ô §Ò¹·è¼Õ Ò‹ ¹ÁÒà¡ÕèÂǡѺ¡ÒÃàμÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃÍŒ ÁÊÙ‹»ÃЪҤÁÍÒà«ÂÕ ¹ õ.ñ ¡ÒÃàμÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁÀÒ¤ÃѰ กระทรวงการตางประเทศใหความสําคัญกับ การดําเนินการในหลายมิติทั้งในการใหแนวคิดแกสวนราชการเพ่ือรองรับการเปนประชาคมอาเซียน การพัฒนาบุคลากรและการสรางศักยภาพแกขาราชการและการสงเสริมการปฏิบัติตามแผนงาน การจดั ตง้ั ประชาคมอาเซยี นในทงั้ สามเสาโดยทผ่ี า นมาไดม กี ารผลกั ดนั ดาํ เนนิ การในประเดน็ ตา งๆ อาทิ • ผลักดันใหมีการจัดต้ังกลุมงานหรือสวนงานที่รับผิดชอบประเด็นเกี่ยวกับ อาเซยี นโดยตรง (ASEAN Unit) ในแตล ะหนว ยงานเพอื่ ใหส ามารถดาํ เนนิ การและเตรยี มความพรอ ม สกู ารเปน ประชาคมอาเซียนไดอ ยา งมปี ระสิทธิภาพมากย่ิงข้นึ
๗๕ • ประสานกับสํานักงานคณะกรรมการพัฒนาขาราชการพลเรือนเพื่อจัด โครงการเสรมิ สรา งความรคู วามเขา ใจเกยี่ วกบั อาเซยี นแกข า ราชการ พฒั นาทกั ษะการทาํ งานและเจรจา ระหวา งประเทศรวมทั้งทกั ษะภาษาอังกฤษและภาษาเพือ่ นบานใหแ กข าราชการ • จดั ทาํ หลกั สตู รอาเซยี นเพอื่ ฝก อบรม และใหค วามรเู กยี่ วกบั ประชาคมอาเซยี น ใหแ กข า ราชการหรอื พนกั งานหนว ยงานของรฐั (ระดบั ไมต า่ํ กวา ชาํ นาญการ) หรอื หนว ยงานภาคเอกชน (ระดบั ไมต่าํ กวาผจู ัดการ) ซึง่ ปฏิบตั งิ านทีเ่ กย่ี วขอ งกับอาเซยี นและประเทศเพ่อื นบา นโดยจดั ฝกอบรม รนุ แรกระหวา งวนั ที่ ๑๓-๒๖ สงิ หาคม ๒๕๕๕ ทงั้ นกี้ ารฝก อบรมประกอบดว ยการบรรยายความรเู กยี่ วกบั อาเซยี นจากผทู รงคณุ วฒุ จิ ากหนว ยงานตา งๆ รวมถงึ การศกึ ษาดงู านภายในประเทศโดยเฉพาะจงั หวดั ทเ่ี ปน จดุ เชอื่ มโยงหรอื เปน จดุ ยทุ ธศาสตรข องไทยตอ อาเซยี นในดา นตา งๆ และการดงู านในตา งประเทศ ไดแ ก สาํ นักเลขาธิการอาเซยี น ณ กรุงจาการต า • ประสานงานกับสวนราชการท่ีเกี่ยวของในเร่ืองการผลักดันใหมีการแกไข และปรับปรุงกฎหมายใหสอดคลองกับพันธกรณีของไทยภายใตประชาคมอาเซียนในท้ังสามเสา เพอ่ื ใหก ฎหมายทนั สมยั และเออ้ื ใหไ ทยสามารถแขง ขนั และใชโ อกาสจากประชาคมอาเซยี นไดอ ยา งเตม็ ที่ õ.ò ¡ÒÃàμÃÂÕ Á¤ÇÒÁ¾ÃÍŒ ÁÀÒ¤àÍ¡ª¹ กระทรวงพาณชิ ยต ระหนกั ถงึ บทบาทสาํ คญั ของภาคเอกชนรวมทงั้ SMEs ในการสรางความกา วหนาทางเศรษฐกิจ และสรางรายไดใหแกป ระเทศ และไดส รางเครือขาย และการปฏสิ ัมพันธอ ยางใกลชิดกับภาคเอกชนในสาขาตางๆ โดยท่ีผา นมาไดม ี การดําเนินการในประเด็นตา งๆ อาทิ • เรงดําเนินการเสริมสรางความรูความเขาใจเก่ียวกับประชาคมอาเซียน มาอยา งตอ เนอื่ งโดยเฉพาะเรอื่ งประชาคมเศรษฐกจิ อาเซยี นโดยไดม กี ารทาํ งานรว มกนั ระหวา งภาครฐั ภาคเอกชนและผูมีสวนไดสวนเสียตางๆ ตลอดจนการเสริมสรางความแข็งแกรงใหกับภาค SMEs ของไทยโดยที่ผา นมาไดมกี ารดําเนนิ การตางๆ อาทิ • จัดต้ังศูนยบริการขอมูลประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนเพ่ือใหขอมูล และคาํ ปรึกษากับผูป ระกอบการและผทู สี่ นใจในการนําขอ มลู ไปใชป ระโยชนใ นทางธุรกิจ • สรางเครือขายการใหความรูของศูนยบริการขอมูลประชาคมเศรษฐกิจ อาเซียนในจังหวดั ตางๆ ท่ัวประเทศโดยจะทยอยเปดใหบรกิ ารไดใ นชวงตนป ๒๕๕๕ ตลอดจนสรา ง เครอื ขา ยพันธมติ รกับหนว ยงานที่เกีย่ วขอ งระดบั ทอ งถ่นิ อาทิ หอการคา จงั หวดั อบจ./อบต. รวมทั้ง สถาบันการศึกษาเพื่อเผยแพรขอมูลและเตรียมความพรอมเพื่อรองรับประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนใน ระดับชุมชนและเยาวชน • เผยแพรแ ละประชาสมั พนั ธเ กย่ี วกบั การเตรยี มการรองรบั การเปน ประชาคม อาเซยี นผา นสอ่ื ตา งๆ และนทิ รรศการเคลอื่ นที่ อาทิ วดี ทิ ศั น สงิ่ พมิ พแ ละเวบ็ ไซต โดยเนน การใชภ าษา ที่เขา ใจงาย • จัดประชุมเวทีการมีสวนรวมและการบรรยาย/เสวนาระหวางหนวยงาน ภาครัฐและภาคเอกชน รวมทั้งสมาคมธุรกิจสาขาท่ีเกี่ยวของเพ่ือสรางเครือขายความรวมมือระหวาง ภาครฐั และภาคธุรกจิ ตลอดจนรบั ฟง ความคิดเหน็ ปญ หาและอุปสรรคจากภาคเอกชน
๗๖ õ.ó ¡ÒÃàμÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁÀÒ¤»ÃЪҪ¹ กระทรวงการตางประเทศใหความ สาํ คญั กบั การสรา งความตระหนกั รู และใหป ระชาชนมสี ว นรว มในกระบวนการสรา งประชาคมอาเซยี น และไดรวมมืออยา งใกลชดิ กบั หนว ยราชการทง้ั จากสว นกลางและสว นภูมภิ าคในการจดั กิจกรรมตา งๆ เพ่ือประชาสัมพันธและเสริมสรางความรูความเขาใจเก่ียวกับอาเซียนในประชาชนทุกภาคสวนและ ในทุกระดบั โดยท่ีผานมาไดม กี ารดาํ เนินการท่ีสาํ คญั หลายประการ อาทิ • การจัดกิจกรรมอาเซียนสัญจรไปยังจังหวัดตางๆ ใน ๑๕ จังหวัด ไดแก นครราชสมี า ภเู ก็ต ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี นครนายก จนั ทบุรี กาญจนบรุ ี สมทุ รสาคร ลพบรุ ี ชลบุรี ระยอง ตาก เชียงราย สรุ าษฎรธานี และอุดรธานี • การจัดกิจกรรมวันอาเซียนในวันที่ ๘ สิงหาคมของทุกปโดยในป ๒๕๕๖ มีผูเขารวมกิจกรรมท่ีกระทรวงการตางประเทศ (กต.) จัดขึ้นประมาณ ๑,๐๐๐ คน และมีนักเรียน จากโรงเรยี นตางๆ กวา ๗๐ แหงท่วั ประเทศเขารว ม • การจดั ทาํ ส่อื เผยแพร (สิ่งพิมพ เวบ็ ไซต รายการโทรทัศน วิทยุ) • การจัดสัมมนาและสงวิทยากรบรรยายแกครู นักเรียน สถาบันภาครัฐ และสถาบนั การศึกษา • การจดั คายเยาวชนภาษาอังกฤษ ö. ¡ÒÃดาํ à¹Ô¹§Ò¹¢ŒÒ§Ë¹ÒŒ • สงเสริมความสัมพันธและความรวมมือระหวางไทยกับประเทศเพื่อนบาน อยา งใกลช ิดทงั้ ในกรอบทวภิ าคี อนภุ ูมิภาคและอาเซยี น รวมทัง้ การใหความชว ยเหลือเพ่ือลดชองวา ง ดา นการพัฒนาซงึ่ จะชวยสงเสริมการรวมตัวเปนประชาคมอาเซยี นตอ ไป • เรงรัดการดําเนินการดานความเช่ือมโยงในภูมิภาคโดยเฉพาะการสรางระเบียง เศรษฐกจิ ตา งๆ เพอ่ื สง เสรมิ ทตี่ ง้ั ทางยทุ ธศาสตรข องไทยในภมู ภิ าค และขยายความเจรญิ รงุ เรอื งไปยงั พ้ืนท่ตี า งๆ • ภาครฐั ยงั คงตอ งเรง ดาํ เนนิ การภายในใหส อดคลอ งกบั ขอ ตกลงในการเปน ประชาคม อาเซยี นเพอื่ รกั ษาความนา เชอ่ื ถอื และสง เสรมิ บทบาทของไทยในอาเซยี นตอ ไป รวมทง้ั ปรบั โครงสรา ง และปรับปรุงกฎหมายและกฎระเบียบตางๆ เพ่ือสงเสริมบรรยากาศการคาและการลงทุนในไทย และสง เสรมิ ความสามารถในการแขง ขันของไทย • พฒั นาศกั ยภาพของภาคอุตสาหกรรม และธุรกิจของไทยใหไ ดม าตรฐาน และมีขีด ความสามารถในการแขงขันในตลาดอาเซียนและตลาดโลก • ผลักดันการสรางเครือขายนักธุรกิจ และผูประกอบการของอาเซียนเพ่ือสราง ความรว มมอื และลดการแขงขนั ระหวางกนั • สงเสริมใหทุกภาคสวนสามารถเขาถึงขอมูลอาเซียนไดอยางกวางขวางยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในสวนทีอ่ าจไดรับผลกระทบ เชน ภาคการเกษตรและประชาชนทอ่ี าศยั อยูในพน้ื ทีห่ า งไกล โดยจัดทาํ ขอมูลท่ีจําเปน ในภาษาทีเ่ ขาใจงา ยในการเผยแพร และใชชอ งทางภูมิภาคและทองถ่นิ ในการ
๗๗ เผยแพรข อ มลู มากยงิ่ ขน้ึ เชน การใหผ วู า ราชการจงั หวดั ปลดั จงั หวดั นายอาํ เภอ ปลดั อาํ เภอและองคก ร บรหิ ารสว นทอ งถนิ่ เปน สอื่ กลางในการถา ยทอดขอ มลู ไปยงั ประชาชนในทอ งทข่ี องตน ซง่ึ จะชว ยใหก าร สอ่ื สารมปี ระสทิ ธภิ าพ และตรงตามความตองการของทอ งถ่ินแตล ะแหง โดยกระทรวงการตางประเทศ จะดําเนินงานรว มกับกระทรวงมหาดไทยอยา งใกลช ิด ¤ÇÒÁÊÍ´¤ÅŒÍ§¢Í§ÂØ·¸ÈÒÊμáÒÃࢌÒÊÙ‹»ÃЪҤÁÍÒà«Õ¹¢Í§»ÃÐà·Èä·Â ¡ºÑ ÀÒá¨Ô ¢Í§ตําÃǨ ÂØ·¸ÈÒÊμûÃÐà·È : ÂØ·¸ÈÒÊμ÷èÕ ñ ¡ÒÃà¾èÔÁ¢Õ´¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹡ÒÃᢋ§¢Ñ¹¢Í§»ÃÐà·È à¾Í×è ËÅ´Ø ¾Œ¹¨Ò¡»ÃÐà·ÈÃÒÂä´»Œ Ò¹¡ÅÒ§ (Growth& Competitiveness) à¾èÁÔ ¢´Õ ÊÌҧ¤ÇÒÁàªè×ÍÁâ§ ¾²Ñ ¹ÒÈÑ¡ÂÀÒ¾ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö㹠´ŒÒ¹¡Ò÷͋ §à·èÂÕ Ç ¡ÒÃμÃǨ¤¹à¢ÒŒ àÁ×ͧ ¡ÒÃᢧ‹ ¢Ñ¹¢Í§ ÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑ ¡ÒúÃÔ¡Òà Ãкºâ¤Ã§¢‹Ò¤Á¹Ò¤Á »ÃÐà·È áÅСÒÃŧ·¹Ø ãËŒºÃ¡Ô ÒÃáÅÐอํา¹Ç¤ÇÒÁ Êдǡ´ŒÒ¹¡Ò÷͋ §à·ÕèÂÇ ÂØ·¸ÈÒÊμ÷ èÕ ñ มเี ปา หมายยทุ ธศาสตร คอื ทาํ ใหป ระเทศไทยมอี ตั ราเศรษฐกจิ ทเ่ี ตบิ โตและแขง ขนั ได เพอ่ื หลดุ พน จากประเทศรายไดป านกลาง สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาตวิ างยทุ ธศาสตรส รา งความเชอ่ื มโยง ดา นการทอ งเทยี่ ว การบรกิ ารและการลงทนุ โดยมภี ารกจิ ในการพฒั นาศกั ยภาพการตรวจคนเขา เมอื ง เพ่ือรองรับความเชื่อมโยงระบบการคมนาคมขนสง การเปดเสรีทางการคา และการทองเที่ยว มีการ รักษาความปลอดภัยระบบโครงขายคมนาคมขนสง พ้ืนท่ีช้นั ใน และการใหบริการ อํานวยความสะดวก ดานการทองเทย่ี ว
๗๘ Â·Ø ¸ÈÒÊμûÃÐà·È : ÂØ·¸ÈÒÊμ÷ èÕ ò ¡ÒÃÅ´àËÅÍ×è Áลาํ้ (Inclusive Growth) ¡ÒÃÅ´ ºÃÔËÒè´Ñ ¡Òà »ÃºÑ »Ãا¡®ËÁÒ ¤ÇÒÁàËÅÍ×è Áลํ้า áÅоѲ¹Òͧ¤¡ à áÅÐÃÐàºÕºμ‹Ò§æ »‡Í§¡Ñ¹»ÃÒº»ÃÒÁ ÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ áÅÐอาํ ¹Ç¤ÇÒÁÂØμ¸Ô ÃÃÁ Â·Ø ¸ÈÒÊμ÷èÕ ò มีเปาหมายยุทธศาสตร คือ ยกระดับฐานะของคนทุกกลุมใหสูงขึ้นตามมาตรฐาน การดํารงชีวิตอยางมีคุณภาพ และขยายโอกาสการเขาถึงบริการสังคมท่ีมีคุณภาพใหท่ัวถึง และเปน ธรรมมากขน้ึ ปรับปรุงชอ งทางเพอื่ สรางโอกาสการเขาถงึ กระบวนการยุติธรรมของประชาชน ทุกกลุม ตอตานการคอรรัปชัน และสรางองคความรูเร่ืองอาเซียนใหแกภาคประชาชน สํานักงาน ตํารวจแหงชาติวางยุทธศาสตรในการจัดการและพัฒนาองคกร โดยมีภารกิจในการปรับปรุงกฎหมาย และระเบียบตางๆ ประกอบดวย ราง พ.ร.บ.หมายเลขโทรศัพทฉุกเฉิน สํานักงานตํารวจแหงชาติ พ.ร.บ.คนเขา เมอื ง พ.ร.บ.การมสี ว นรว มในองคก รอาชญากรรม และระเบยี บ กฎหมายอนื่ ๆ ทหี่ นว ยงาน เสนอขอปรับปรุง อีกทั้งยังมีภารกิจในการปองกันปราบปรามอาชญากรรมขามชาติ และการอํานวย ความยตุ ธิ รรมและการคุมครองสทิ ธเิ สรภี าพใหไดต ามมาตรฐานสากล
๗๙ Â·Ø ¸ÈÒÊμû ÃÐà·È : Â·Ø ¸ÈÒÊμ÷ èÕ ô ¡ÒÃÊÃÒŒ §¤ÇÒÁÊÁ´ÅØ áÅСÒÃ»ÃºÑ ÃкººÃËÔ Òè´Ñ ¡ÒÃÀÒ¤Ã°Ñ (Internal Process) ºÃÔËÒèѴ¡Òà ¾²Ñ ¹ÒÈÑ¡ÂÀÒ¾ ªÒÂá´¹ ¡ÒÃμÃǨ¤¹à¢ŒÒàÁ×ͧ áÅÐá¡Œä¢ ÀѤ¡Ø ¤ÒÁ ÊÃÒŒ §¤ÇÒÁÊÁ´ØÅ ÊÃÒŒ §¤ÇÒÁËÇÁÁÍ× Ã¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÂÑ áÅлÃѺÃкº ´ÒŒ ¹¡Òû͇ §¡¹Ñ Ãкºâ¤Ã§¢‹Ò¤Á¹Ò¤Á ºÃÔËÒèѴ¡Òà ¾²Ñ ¹Òâ¤Ã§ÊÌҧ¾é¹× °Ò¹ »ÃÒº»ÃÒÁ à·¤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·È ÀÒ¤ÃѰ ÍÒªÞÒ¡ÃÃÁ ºÃËÔ Òè´Ñ ¡Òà áÅСÒÃÊ×Íè ÊÒà ¡ÒÃÈ¡Ö ÉÒàÃÕ¹ÃàŒÙ ¡èÂÕ Ç¡Ñº áÅÐ ÍÒà«ÂÕ ¹áÅСÒþ²Ñ ¹Ò ¾²Ñ ¹Òͧ¤¡ à ·Ñ¡ÉТҌ ÃÒª¡ÒÃ Â·Ø ¸ÈÒÊμ÷ èÕ ô มเี ปาหมายยทุ ธศาสตร คอื สรา งสมดุลและปรบั ระบบบริหารจัดการภายในภาครฐั ใหเกิดประสิทธิภาพ คุมคาและเกิดผลสัมฤทธ์ิตอภารกิจของรัฐ ปรับโครงสรางระบบราชการ พัฒนา และบริหารกําลังคน เพ่ิมประสิทธิภาพระบบราชการ และสรางความม่ันคง เพื่อรักษาความสงบและ เพิ่มความสัมพันธท่ีดีกับประเทศเพ่ือนบาน สํานักงานตํารวจแหงชาติวางยุทธศาสตรในการบริหาร จัดการชายแดนและแกไขปญ หาภัยคุกคาม รวมท้ังสรางความรว มมอื ดานการปองกนั และปราบปราม อาชญากรรม และบริหารจัดการและพัฒนาองคกร โดยมีภารกิจในการเฝาระวังตามแนวชายแดน และคนตางดา วหลบหนเี ขา เมือง พฒั นากลไกความรว มมือหนวยงานตํารวจในอาเซยี นและหนว ยงาน ความมนั่ คงอนื่ ๆ พฒั นาโครงสรา งพนื้ ฐานเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร และศกึ ษาเรยี นรเู กย่ี วกบั อาเซียนและพฒั นาทกั ษะขาราชการตาํ รวจ ËÁÒÂàËμØ : ã¹·Õè¹é¡Õ ÅÒ‹ Ƕ֧੾ÒÐÂØ·¸ÈÒÊμûÃÐà·È·èÊÕ Í´¤ÅÍŒ §¡ºÑ ÀÒáԨ¢Í§ตาํ ÃǨà·Ò‹ ¹é¹Ñ
๘๐ º·ÊÃ»Ø สํานักงานตํารวจแหงชาติซ่ึงมีหนาท่ีเกี่ยวของโดยตรงทั้งความปลอดภัยและความมั่นคง ไดมีการแตงต้ังคณะกรรมการอํานวยการเตรียมเขาสูประชาคมอาเซียนและคณะกรรมการขับเคล่ือน การปฏิบัติเพื่อเขาสูประชาคมอาเซียน จัดทําแผนแมบท จัดทําโครงการสําคัญเรงดวน ซ่ึงไดทําเปน โรดแมป็ ๓ ระยะดว ยกนั นอกจากนี้ สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาตยิ งั ใหค วามสาํ คญั และปฏบิ ตั ติ ามขอ ตกลง ของตํารวจ ASEANAPOL ๙ เร่อื ง ไดแก การลกั ลอบคา ยาเสพตดิ การกอ การราย การลักลอบขน อาวธุ การลกั ลอบคา มนษุ ย การฉอ โกงทางทะเล อาชญากรรมทางเศรษฐกจิ ความผดิ เกยี่ วกบั ธนาคาร และการปลอมแปลงบัตรเครดิต อาชญากรรมทางคอมพิวเตอร การปลอมแปลงเอกสารเดินทาง การฉอ โกงระหวา งประเทศ ในสว นของการทอ งเทย่ี วและการลงทนุ ไดก าํ หนดการรกั ษาความปลอดภยั การอาํ นวยความสะดวกใหก บั ผเู ดนิ ทางเขา ประเทศ รวมทง้ั ในเรอ่ื งของการรองรบั นโยบายของรฐั บาล ทจี่ ะจดั ตง้ั เขตเศรษฐกจิ พเิ ศษ สาํ หรบั ศนู ยอ าํ นวยการเตรยี มการเขา สปู ระชาคมอาเซยี นของสาํ นกั งาน ตํารวจแหงชาติเพื่อทําหนาท่ีขับเคล่ือนการปฏิบัติการเตรียมความพรอมเขาสูประชาคมอาเซียน จะสามารถประสานงานกบั ตาํ รวจประเทศสมาชกิ ในอาเซยี นใหก บั รฐั บาล หนว ยงานภาครฐั และเอกชน ท้ังดานความมั่นคง อาชญากรรมขามชาติและการทองเที่ยว เพิ่มประสิทธิภาพในการรวมอาเซียน ใหเ ปน หน่ึงเดียว
๘๑ º··èÕ õ ¡ÒÃàμÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁ¢Í§»ÃÐà·Èä·ÂࢌÒÊÙ»‹ ÃЪҤÁÍÒà«ÂÕ ¹ ´ÇŒ Â»ÃªÑ ÞÒàÈÃɰ¡¨Ô ¾Íà¾Õ§ ÇμÑ ¶»Ø ÃÐʧ¤ ๑. เพ่ือใหผูเรียนรูศักยภาพของอาเซียนซึ่งจะมีผลทําใหประเทศไทยไดรับผลกระทบ ในดานตา งๆ ๒. เพอื่ ใหผ เู รยี นรหู ลกั ในการเตรยี มความพรอ มกบั การเขา สปู ระชาคมอาเซยี นดว ยหลกั ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง º·นํา ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง หมายถึง แนวทางการดําเนินชีวิต และการปฏิบัติตนของ ประชาชนในทุกระดบั ตัง้ แตร ะดับครอบครวั ระดบั ชุมชนจนถงึ ระดบั รฐั ทั้งในการพฒั นาและบรหิ าร ประเทศใหด าํ เนนิ ไปในทางสายกลาง ประกอบดว ย ความพอประมาณ ความมเี หตผุ ล และมภี มู คิ มุ กนั ทด่ี ี โดยมเี งอื่ นไขพน้ื ฐาน คือ ความรู และคุณธรรม ซึ่งนําไปสูการดาํ เนินชวี ติ ทสี่ มดุล ย่งั ยนื สามารถ รับการเปล่ยี นแปลงท้งั ภายนอกและภายในไดเ ปนอยางดี ไมวา เปนดานเศรษฐกิจ สังคม สิง่ แวดลอ ม และวัฒนธรรม »ÃѪÞҢͧàÈÃɰ¡¨Ô ¾Íà¾Õ§ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง มหี ลักการพจิ ารณา ดังนี้ ๑. กรอบแนวคิด เปนปรัชญาท่ีช้ีแนะแนวทางการดํารงอยูและปฏิบัติตนในทางที่ควร จะเปน โดยมพี ้นื ฐานมาจากวิถชี วี ติ ดงั้ เดมิ ของสังคมไทย สามารถนาํ มาประยกุ ตใชไ ดตลอดเวลา และ เปนการมองโลกเชิงระบบที่มีการเปล่ียนแปลงอยูตลอดเวลา มุงเนนการรอดพนจากภัย และวิกฤต เพ่ือความมัน่ คง และความยง่ั ยนื ของการพฒั นา ๒. คณุ ลกั ษณะ เศรษฐกจิ พอเพยี งสามารถนาํ มาประยกุ ตใ ชก บั การปฏบิ ตั ติ นไดท กุ ระดบั โดยเนน การปฏบิ ตั บิ นทางสายกลาง และการพัฒนาอยา งเปน ขนั้ ตอน ๓. คํานยิ าม ความพอเพยี งจะตองประกอบดว ย ๓ คณุ ลกั ษณะ พรอ ม ๆ กนั ดงั นี้
๘๒ (๑) ความพอประมาณ (Moderation) มีสองนัย คอื ความพอดี ไมสุดโตง และการ ยนื ไดบ นขาของตนเอง (self-reliant) เปน การดาํ เนนิ ชวี ติ อยา งทางสายกลาง โดยมกี ารกระทาํ ไมม าก เกินไป ไมนอยเกนิ ไปในมิตติ างๆ เชน การบรโิ ภค การผลติ อยูใ นระดับสมดลุ การใชจาย การออมอยู ในระดบั ทไี่ มสรางความเดอื ดรอนใหตนเอง เปน ส่งิ ทีท่ าํ ใหเ ราทําอะไรเตม็ ตามศักยภาพไมเบียดเบยี น ตนเองและผูอ่นื เพื่อเปน การยนื ไดโดยลาํ แขงของตนเอง (๒) ความมีเหตุผล (Reasonableness) หมายความวา การตัดสินใจเก่ียวกับ พฤตกิ รรมตา งๆ ทีม่ คี วามพอประมาณในมติ ิตาง ๆ จะตองมสี ตริ อบรูคิดถึงระยะยาว ตอ งมีเปาหมาย และวธิ กี ารทเี่ หมาะสม มีความรใู นการดําเนินการ มกี ารพิจารณาจากเหตุ ปจ จยั และขอมลู ที่เก่ยี วของ ตอ งเปน การมองระยะยาว ตลอดจนคาํ นงึ ถงึ ผลกระทบของการกระทาํ และความเสยี่ ง จะทาํ ใหม คี วาม พอประมาณ ทั้งในปจจุบันและอนาคต ความมีเหตุผลในทางปรัชญานี้ความหมายและนัยยะตางกับ ความมเี หตผุ ลทางเศรษฐศาสตร เพราะความมเี หตผุ ลทางเศรษฐศาสตร เปน มโนทศั นเ พอื่ การวเิ คราะห ทสี่ มมตวิ า ผบู รโิ ภครคู วามพอใจของตนเองและมพี ฤตกิ รรมการบรโิ ภคทมี่ คี วามคงเสน คงวา เชน ถา ชอบ สมมากกวา เงาะ และชอบเงาะมากกวา มังคดุ ก็จะชอบสมมากกวามงั คดุ ดว ย นอกจากนย้ี ังสมมตวิ า ผบู รโิ ภครวู ตั ถปุ ระสงคข องตนเองและจะดาํ เนนิ การใหบ รรลวุ ตั ถปุ ระสงคต ามขอ จาํ กดั ของงบประมาณ มีความเขาใจวา เศรษฐศาสตรทําใหคนมีความโลภ เพราะบอกวาผูบริโภคมีความตองการไมจํากัด และความพอใจไดจากการบริโภคสินคาเทานั้น การสรุปเชนน้ีไมถูกตองนัก เพราะความตองการท่ีไม จํากัดน้ันเปนการเปรียบเทียบกับทรัพยากรท่ีมีอยูอยางจํากัด เปนขอสมมติแสดงถึงความขาดแคลน (Scarcity) ของทรัพยากร ทําใหตองมีการจัดสรรทรัพยากรท่ีมีประสิทธิภาพ สวนการวิเคราะหท่ี สมมตใิ หผ บู รโิ ภคทมี่ เี หตผุ ลตอ งการความพอใจสงู สดุ จากการบรโิ ภคสนิ คา และบรกิ ารตามงบประมาณ ท่ีจํากัดน้ัน เปนขอสมมติเบ้ืองตนเพ่ือหาอุปสงคของการบริโภคสินคานั้น จึงตองกําหนดความพอใจ มากจากการบริโภคสินคา การวิเคราะหน้ีสามารถขยายไปถึงความพอใจของผูบริโภคไมไดอยูกับ
๘๓ การบรโิ ภคสนิ คา และบรกิ าร แตข น้ึ อยกู บั อยา งอน่ื ดว ย เชน ความเทา เทยี มกนั ในสงั คม สภาพแวดลอ มทดี่ ี การเปนท่ียอมรับในสังคม น้ันคือวัตถุประสงคของผูบริโภคจะเปนการสรางความพอใจที่ครอบคลุม มากกวาการวิเคราะหเบ้อื งตน (๓) การมีภูมิคุมกันท่ีดีในตัว (Self-immunity) พลวัตในมิติตาง ๆ ทําใหมีการ เปล่ียนแปลงในสภาวะตาง ๆ อยา งรวดเร็วข้นึ จงึ ตอ งมีการเตรยี มตัวพรอ มรับผลกระทบทคี่ าดวา จะ เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงดานตาง ๆ การกระทําท่ีเรียกไดวาพอเพียงไมคํานึงถึงเหตุการณและผล ในปจจุบัน แตจําเปนตอ งคาํ นึงถึงความเปน ไปไดของสถานการณตา ง ๆ ที่เกิดข้นึ ในอนาคต ภายใต ขอจํากัดของขอมูลท่ีมีอยู และสามารถสรางภูมิคุมกันพรอมรับการเปลี่ยนแปลง และการมีภูมิคุมกัน จะทําใหมคี วามพอเพียงแมเ มื่อมกี ารเปลี่ยนแปลง หรอื มีเหตุการณทแ่ี ยที่สุดก็จะรับมือได ๔. เงอ่ื นไข การตดั สนิ ใจและดาํ เนนิ กจิ กรรมตา ง ๆ ใหอ ยใู นระดบั พอเพยี งนน้ั ตอ งอาศยั ความรแู ละคุณธรรมเปนพืน้ ฐาน กลาวคือ (๑) เงื่อนไขความรู ไดแก มีความรอบรู รอบคอบ ระมัดระวัง ความรอบรู คือ มคี วามรเู กย่ี วกบั วชิ าการตา ง ๆ อยา งรอบดา น ในเรอื่ งตา ง ๆ ทเี่ กย่ี วขอ งเพอื่ การใชเ ปน ประโยชนพ น้ื ฐาน เพื่อนําไปใชในการปฏิบัติอยางพอเพียง การมีความรอบรูยอมทําใหมีการตัดสินใจท่ีถูกตอง ทั้งนี้ รวมถึง ความรอบคอบ ความระมดั ระวงั คอื มกี ารวางแผน โดยสามารถทจี่ ะนาํ ความรูและหลักวิชา ตาง ๆ มาพิจารณาเชื่อมโยงสัมพันธกันและความมีสติ ตระหนักถึงการเปล่ียนแปลงที่จะเกิดขึ้นได ในการนาํ แผนปฏบิ ัติทต่ี งั้ อยบู นหลักวชิ าตาง ๆ เหลานนั้ ไปใช ในทางปฏิบตั ิโดยมกี ารปรับใชใ หเหมาะ กบั สภาพแวดลอ มทัง้ กายภาพและทางสังคมดวย (๒) เงื่อนไขคุณธรรม ที่จะตองเสริมสรางประกอบดวยมีความตระหนักในคุณธรรม ความซ่ือสัตยสุจริต ซ่ึงครอบคลุมคนทั้งชาติ รวมทั้งเจาหนาที่ นักวิชาการ นักธุรกิจ มีสองดานคือ ดา นจติ ใจ/ปญ ญา และดา นการกระทาํ ในดา นแรกเปน การเนน ความรคู คู ณุ ธรรม ตระหนกั ในคณุ ธรรม มีความซื่อสัตยสุจริต และมีความรอบรูท่ีเหมาะสม สวนดานการกระทําหรือแนวทางดําเนินชีวิต เนน ความอดทน ความเพียร สตปิ ญญา และความรอบคอบ เงือ่ นไขน้จี ะทําใหก ารปฏบิ ัติตามเนอื้ หา ของความพอเพียงเปนไปได ทําใหตนเองไมมีความโลภ ไมเบียดเบียนผูอ่ืนหรือสังคม เพราะการมี ความโลภจะทาํ ใหทาํ อะไรสุดโตง ไมนกึ ถงึ ความเสีย่ ง ไมรจู ักพอ มีโอกาสที่จะกระทาํ การทุจริต ÈÑ¡ÂÀÒ¾¢Í§ÍÒà«Õ¹ • เปนการรวมกลุมทางเศรษฐกิจที่มีขนาดใหญกลุมหนึ่งของโลกดวยขนาดประชากร รวมกันกวา ๕๙๐ ลา นคน (รอ ยละ ๘.๘ ของประชากรโลก) • มมี ลู คา ผลติ ภณั ฑม วลรวมประชาชาตปิ ๒๐๑๐ รวมกันถึง ๑.๘๕ ลา นลา นเหรียญ สหรฐั ฯ (รอยละ ๓.๐ ของ GDP โลก) และมีอตั ราการขยายตวั รอ ยละ ๗.๔
๘๔ • ในป ๒๐๑๐ อาเซียนมกี ารคา ระหวา งประเทศรวมกัน ๒.๐๔ ลา นลา นเหรียญสหรัฐฯ (รอ ยละ ๖.๘ ของการคา โลก) ขยายตวั เพมิ่ ขน้ึ จากปก อ นรอ ยละ ๓๒.๙ ประกอบดว ยการคา ระหวา งกนั ในอาเซียนรอยละ ๒๕.๔ และการคากับภายนอกรอยละ ๗๔.๖ ประเทศคูคาสําคัญ ไดแก จีน (รอ ยละ ๑๑) ญปี่ ุน (รอยละ ๑๐) สหภาพยุโรป (รอ ยละ ๑๐) สหรฐั อเมริกา (รอ ยละ ๙) เกาหลีใต (รอยละ ๕) อนิ เดยี (รอ ยละ ๓) และออสเตรเลยี และนิวซีแลนด (รอ ยละ ๓) • เปน ฐานการลงทนุ ทสี่ ามารถดงึ ดดู ใหน กั ลงทนุ ตา งชาตเิ ขา มาลงทนุ จากความไดเ ปรยี บ ทางดานทรัพยากรธรรมชาติและแรงงานที่มีราคาถูกโดยในป ๒๐๑๐ อาเซียนมีการลงทุนโดยตรง จากตางประเทศรวม ๗๔,๐๘๑ ลานเหรียญสหรัฐฯ ขยายตัวเพิ่มข้ึนจากปกอนรอยละ ๙๕.๖ ประกอบดว ยการลงทนุ ระหวา งกนั ในอาเซยี นรอ ยละ ๒๐ และการลงทนุ จากภายนอก ไดแ ก สหภาพยโุ รป (รอยละ ๒๖.๖) สหรัฐอเมริกา (รอยละ ๑๕.๓) ญี่ปุน (รอยละ ๑๕.๓) เกาหลีใต (รอยละ ๖.๘) จนี (รอ ยละ ๔.๘) อนิ เดยี (รอยละ ๔.๖) ออสเตรเลยี (รอ ยละ ๓.๒) และแคนาดา (รอ ยละ ๓.๐) • เปนแหลงทอ งเทยี่ วที่มคี วามหลากหลายและมคี วามไดเ ปรยี บดา นราคาในป ๒๐๑๐ มจี าํ นวนนกั ทอ งเทย่ี วในอาเซยี นรวม ๗๒.๒ ลา นคน ขยายตวั เพม่ิ ขนึ้ จากปก อ นรอ ยละ ๑๐.๑ ประกอบดว ย นักทองเท่ียวจากประเทศในอาเซียนรอยละ ๔๗.๔ และนักทองเท่ียวจากภายนอก ไดแก ประเทศ +๓ (จีน ญ่ีปุน เกาหลใี ต) (รอ ยละ ๑๖.๔) สหภาพยโุ รป (รอ ยละ ๙.๕) และสหรฐั อเมริกา (รอ ยละ ๓.๗) • หากในอนาคตมีการขยายการรวมกลุมทางเศรษฐกิจในเอเชียตะวันออกในกรอบ อาเซียน+๓ (จนี ญ่ีปนุ เกาหล)ี จะทําใหมีประชากรรวมกนั กวา ๒,๑๐๐ ลานคน (รอ ยละ ๓๑ ของ ประชากรโลก) และมี GDP รวมกนั กวา ๑๓,๙๐๐ พนั ลา นเหรยี ญสหรฐั ฯ (รอ ยละ ๒๒ ของ GDP โลก) หรอื ในกรอบÍÒà«Õ¹+ö ท่ีมีสมาชกิ เพม่ิ จากกรอบ+๓ อกี ๓ ประเทศ คอื ออสเตรเลีย นิวซแี ลนด และอินเดยี จะมจี ํานวนประชากรเกือบคร่ึงหน่งึ ของประชากรโลก (กวา ๓,๓๐๐ ลา นคน) และมี GDP รวมกนั มากกวา ๑ ใน ๔ ของ GDP ของโลก ¤ÇÒÁสํา¤ÑޢͧÍÒà«Õ¹μ‹Íä·Â • รฐั บาลไทยไดใ หค วามสาํ คญั กบั อาเซยี นในฐานะมติ รประเทศทม่ี คี วามใกลช ดิ กบั ไทย มากทส่ี ดุ ไมว า ในดา นภมู ศิ าสตรค วามใกลเ คยี งกนั ดา นสงั คมและวฒั นธรรม รวมไปถงึ การเปน หนุ สว น ทางเศรษฐกิจท่ีสาคัญ โดยรัฐบาลไทยไดดําเนินนโยบายความสัมพันธทางเศรษฐกิจระหวางประเทศ ตาม ASEAN First Policy • ในชวง ๔ ปที่ผานมาจนถึงปจจุบัน อาเซียนเปนตลาดสงออกสําคัญอันดับหน่ึง ของไทยคดิ เปน สดั สว นรอ ยละ ๒๒.๗ ของการสง ออกรวมของไทยนาํ หนา ตลาดเดมิ อยา งเชน สหรฐั อเมรกิ า และญ่ีปุน และยังมีแนวโนม ขยายตัวอยา งตอเนือ่ งในป ๒๕๕๓ ไทยสงออกไปอาเซยี นเปนมลู คากวา ๔๔,๐๐๐ ลานเหรียญสหรฐั ฯ ขณะทนี่ าํ เขา ประมาณ ๓๐,๐๐๐ ลา นเหรียญสหรัฐฯ ทําใหไทยเปน ฝาย เกนิ ดุลการคากบั อาเซยี นกวา ๑๔,๐๐๐ ลา นเหรียญสหรัฐฯ
๘๕ • อาเซียนเปนการรวมกลุมทางเศรษฐกิจที่ยาวนานและเหนียวแนนที่สุดของไทย โดยไทยเปน สมาชกิ กอต้งั อาเซียนต้ังแตป ๒๕๑๐ • ทางดานระดับการเปดเสรี ไทยมีการเปดเสรีในอาเซียนในระดับสูงสุดเม่ือเทียบกับ ประเทศหรือกลุมประเทศอ่ืนท่ีไทยมีความตกลงเขตการคาเสรีดวย และดวยเปาหมายในการเปน ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนซ่ึงมากกวาเขตการคาเสรีจะสงผลใหอาเซียนเปนตลาดและฐาน การผลติ เดียวท่แี ขง็ แกรงและดงึ ดูดการลงทนุ จากตางประเทศเขา มาในภูมภิ าครวมท้ังไทย ÇÇÔ ²Ñ ¹Ò¡ÒäÇÒÁÃÇ‹ ÁÁ×Í´ÒŒ ¹àÈÃɰ¡Ô¨¢Í§ÍÒà«Õ¹ ภายหลังการกอต้ังอาเซียนเม่ือป ๒๕๑๐ ความรวมมือทางเศรษฐกิจของอาเซียน ในระยะแรกท่ีมีการจัดต้ังเปนไปอยางไมคอยราบรื่นนักเนื่องจากวัตถุประสงคของการจัดต้ังอาเซียน ในระยะแรกไดมุงเนนที่จะเสริมสรางความแข็งแกรงของภูมิภาคทางดานการเมืองและความมั่นคง อยางไรก็ดีเม่ืออาเซียนไดจัดใหมีการประชุมสุดยอดอาเซียนคร้ังแรกเม่ือป ๒๕๑๙ ซึ่งผูนําอาเซียน ไดลงนามในปฏิญญาความสมานฉันทแหงอาเซียน (Declaration of ASEAN Concord) เม่อื วนั ท่ี ๒๔ กุมภาพันธ ๒๕๑๙ นบั แตน ้นั เปนตนมาอาเซียนไดใหความสําคัญในดานความรว มมือ ทางเศรษฐกจิ มากขึน้ ความรว มมอื ดา นเศรษฐกจิ ของอาเซยี นเรม่ิ มคี วามชดั เจนขน้ึ นบั ตง้ั แตก ารจดั ตงั้ เขตการคา เสรอี าเซียน (ASEAN Free Trade Area : AFTA) ในป ๒๕๓๕ การจัดทาํ ความตกลงการคาบริการ อาเซียน (ASEAN Framework Agreement on Services : AFAS) ในป ๒๕๓๘ และการจัดต้งั เขตการลงทุนอาเซียน (ASEAN Investment Area : AIA) ในป ๒๕๔๑ อยางไรกต็ ามทา มกลาง กระแสการรวมกลุมทางเศรษฐกิจในภูมิภาคตางๆ รวมท้ังบทบาทและศักยภาพท่ีเพิ่มข้ึนของจีนและ อินเดีย ทําใหอาเซียนเองจําเปนตองเรงรัดการรวมกลุมใหเขมแข็งขึ้นโดยในป ๒๕๔๖ ผูนําอาเซียน ไดป ระกาศเจตนารมณท จ่ี ะรวมตวั กนั เปน ประชาคมอาเซยี น (ASEAN Community) ภายในป ๒๕๖๓ (ค.ศ.๒๐๒๐) ซงึ่ ตอ มาไดเ รง รัดใหเ รว็ ขน้ึ เปนป ๒๕๕๘ (ค.ศ.๒๐๑๕) ÀÒ¾ÃÇÁ·¨èÕ Ðà¡Ô´¢é¹Ö ¨Ò¡¡ÒÃ໹š »ÃЪҤÁÍÒà«ÂÕ ¹ ประชาคมอาเซยี น (ASEAN Community) จงึ เปนอีกกา วหน่ึงที่สาํ คญั ในการรวมกลมุ ของอาเซียนทล่ี กึ ซึง้ ยง่ิ ขนึ้ ประกอบดวย ๓ ดานหลกั คอื การเมืองและความมัน่ คงอาเซยี น เศรษฐกิจ รวมถึงสังคมและวฒั นธรรมโดยมีกฎบัตรอาเซียน (ASEAN Charter) เปน ธรรมนญู ทีเ่ ปล่ยี นสถานะ ของอาเซียนจากการรวมตัวในลกั ษณะสมาคมเปนองคกรระหวางประเทศท่ีมฐี านะทางกฎหมาย ประชาคมอาเซยี นจงึ เปน เสมอื นการรวมตวั เปน ประเทศเดยี วกนั โดยในสว นของเศรษฐกจิ มุงเนนใหเกิดการเคลื่อนยายธุรกรรมทางเศรษฐกิจไดอยางเสรีทั้งการคาสินคาบริการ การลงทุนและ แรงงานฝมือ รวมถึงการเคลื่อนยายเงินทุนท่ีเสรีขึ้นภายใตกรอบกติกาที่ตกลงรวมกัน ทําใหเกิดการ
๘๖ รวมตัวกันเปนตลาดและฐานการผลิตเดียวสนับสนุนใหเกิดการแบงงานกันทําตามความไดเปรียบ ในการแขง ขนั ของแตล ะประเทศและเสรมิ สรา งขดี ความสามารถในการแขง ขนั ของอาเซยี นในตลาดโลก นอกจากน้ีเปาหมายของการเปนประชาคมอาเซียนในดานเศรษฐกิจยังใหความสําคัญ กับการลดชองวา งการพัฒนาระหวางประเทศสมาชิกและการพัฒนา SME ซึง่ เปนกลุมท่ีมีสดั สว นสูง ในอาเซยี นและมบี ทบาทสาํ คญั ตอ การขยายตวั ทางเศรษฐกจิ ในภมู ภิ าค ขณะเดยี วกนั อาเซยี นยงั จาํ เปน ตองสรางความเช่ือมโยงกับประชาคมโลกเพื่อใหสามารถเขาไปมีสวนรวมในหวงโซอุปทานของโลก ท่ีสําคัญคือ การจัดทําเขตการคาเสรีกับประเทศนอกภูมิภาคซึ่งจะชวยลดอุปสรรคทางการคาและการ ลงทนุ ของอาเซียนนอกภูมภิ าคและสงเสรมิ การสรางเครอื ขา ยการผลิตและการคา ในตลาดโลก »ÃÐ⪹/ ¼Å¡Ãзº·äÕè ·Â¨Ðä´ÃŒ ºÑ ¨Ò¡ AEC เกยี่ วของกบั ทุกภาคสวนในระบบเศรษฐกจิ ดังน้ี ¹Ñ¡¸ØÃ¡Ô¨ÃÇÁ¶Ö§ SME : ไดร บั ประโยชนจากการเขา ถึงตลาดอาเซียนทม่ี ขี นาดใหญข ้นึ ดวยประชากรกวา ๕๙๐ ลานคน ท้ังในดานการสงออกสินคาไปขายและการนําเขาวัตถุดิบสินคาก่ึง สําเร็จรูปเพอ่ื นาํ มาใชในการผลิตดวยตน ทนุ ทลี่ ดลงจากการลด/ยกเลกิ อุปสรรคทางการคา ทง้ั ดา นภาษี และทม่ี ใิ ชภ าษใี นอาเซยี น รวมถงึ การลด/ยกเลกิ อปุ สรรคดา นการคา บรกิ ารและการลงทนุ และการอาํ นวย ความสะดวกทางการคาการลงทุนซึ่งจะชวยสนับสนุนการยายฐานการผลิตไปยังประเทศสมาชิกที่มี ความไดเ ปรยี บในการแขง ขนั และสามารถใชประโยชนจากจดุ แขง็ ของแตละประเทศไดอยา งเต็มท่ี ¹¡Ñ ŧ·¹Ø : ไดร บั ประโยชนจ ากสทิ ธใิ นการลงทุนในประเทศสมาชกิ อาเซยี น โดยจะไดรับ การปฏบิ ตั เิ ยย่ี งคนชาตเิ สมอื นนกั ลงทนุ ในประเทศรวมถงึ การไดร บั ความคมุ ครองการลงทนุ นอกจากน้ี ยังไดรับประโยชนจากการรวมตัวของตลาดทุนและการเปดเสรีบริการดานการเงินในอาเซียนซึ่งจะ ชวยใหมีการเคล่ือนยายเงินทุนท่ีเสรีมากขึ้น สนับสนุนการจัดทําธุรกิจรวมทุนกับนักลงทุนในประเทศ อาเซียนอน่ื และชว ยความเสี่ยงจากการกระจายการลงทุนไปยงั ตางประเทศ ¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ÍÔÊÃÐ : ไดร ับประโยชนจากการเคล่ือนยา ยเสรแี รงงานฝมอื ในอาเซียน ทําใหมีโอกาสในการเขาไปทํางานในประเทศอาเซียนอ่ืนไดงายข้ึนและชวยแกไขปญหาการขาดแคลน แรงงานฝมือภายในประเทศ ¼ÙŒºÃÔâÀ¤ : ไดรับประโยชนจากโอกาสในการเลือกซื้อสินคาและบริการที่หลากหลาย และมีคณุ ภาพในราคาท่เี หมาะสม รวมถึงการไดร บั ความคมุ ครองการบรโิ ภคเพ่มิ ข้ึนโดยเฉพาะในการ บรโิ ภคสนิ คา บรกิ ารขามพรมแดนจากความรวมมือของหนว ยงานทร่ี บั ผิดชอบในอาเซียน »ÃÐà·Èä·Âã¹ÀÒ¾ÃÇÁ : จะไดรับประโยชนจาก • การขยายตัวทางเศรษฐกจิ เพิม่ ขึ้น • อัตราการจางงานภายในประเทศเพมิ่ ข้ึน
๘๗ • การดงึ ดดู การลงทนุ จากตา งประเทศโดยเฉพาะการลงทนุ ทใ่ี ชเ ทคโนโลยขี นั้ สงู ซงึ่ ชว ย ใหม กี ารถายทอดเทคโนโลยีและกิจกรรมการคน ควา และวิจัยในประเทศเพิม่ ขน้ึ • ประสิทธิภาพการผลิตและความสามารถในการแขงขันของอุตสาหกรรมในประเทศ สงู ขึน้ จากการปรบั ปรงุ ดา นการจัดสรรทรพั ยากรและการประหยดั จากขนาดการผลิตทเี่ พ่มิ ขนึ้ • การมสี วนรวมในเครอื ขายการผลติ และหว งโซอ ุปทานของโลก • การเพิม่ อํานาจการตอรองของไทยในเวทรี ะหวางประเทศ • การปฏิรูปโครงสรางและกฎระเบียบภายในประเทศใหสอดคลองกับพันธกรณีของ AEC ซึง่ จะสนับสนนุ การเปดเสรีการคา และการลงทนุ ในภูมภิ าค âÍ¡ÒÊáÅФÇÒÁ·ÒŒ ·Ò¢ͧä·Â¨Ò¡¡ÒÃà»´ μÅÒ´ã¹ AEC âÍ¡ÒÊ • สามารถขยายการคาการลงทุนในตลาดที่กวางข้ึนโดยเฉพาะสินคาและบริการท่ีมี ศักยภาพสําหรับสินคาอุตสาหกรรม เชน รถยนต อุปกรณและสวนประกอบ สิ่งทอและเครื่องนุงหม เคร่อื งใชไ ฟฟา และอเิ ลก็ ทรอนกิ ส สินคาเกษตร เชน ขาว ยางพารา ผกั และผลไมส ด รวมไปถึงสนิ คา เกษตรแปรรปู เชน อาหารสาํ เรจ็ รปู ธรุ กจิ บรกิ าร เชน การทอ งเทยี่ วและบรกิ ารทเี่ กย่ี วเนอื่ ง (เชน โรงแรม รา นอาหารภัตตาคาร) บรกิ ารสุขภาพ (สปา นวดแผนโบราณ) • มโี อกาสขยายการลงทนุ /รว มทนุ ในสาขาทป่ี ระเทศสมาชกิ อาเซยี นทม่ี คี วามไดเ ปรยี บ ในการแขง ขนั ทง้ั ในดา นแหลง ทรพั ยากรธรรมชาติ แรงงานราคาถกู เครอื ขา ยการผลติ และการจดั จาํ หนา ย เปนการเพิ่มชองการเขา ถึงปจ จัยการผลิตที่จาํ เปนตอธรุ กิจ - สามารถนําเขาวัตถุดิบ/สินคากึ่งสําเร็จรูปจากประเทศสมาชิกอาเซียนโดยไมมี กาํ แพงภาษแี ละยงั สามารถใชป ระโยชนจ ากระบบการขนสง และโลจสิ ตกิ สใ นอาเซยี น รวมทง้ั การดาํ เนนิ มาตรการดา นการอาํ นวยความสะดวกในการขนสง สนิ คา ขา มพรมแดนระหวา งประเทศทมี่ ปี ระสทิ ธภิ าพ มากข้นึ ชวยลดตนทุนในการดําเนนิ ธุรกจิ • สามารถเพมิ่ ขดี ความสามารถในการแขง ขนั ในตลาดโลกจากการผลติ สนิ คา และการให บรกิ ารในจาํ นวนมากเพอื่ ตอบสนองความตอ งการของตลาดทใี่ หญข นึ้ ทาํ ใหเ กดิ การประหยดั จากขนาด การผลติ (economy of scale) รวมทั้งการใชประโยชนจากทรัพยากรการผลิตรว มกัน / เปนพนั ธมิตร ทางธุรกิจกับประเทศอาเซียนอ่ืนซ่ึงจะเปดโอกาสใหมีการเรียนรูและแลกเปล่ียนประสบการณการทํา ธรุ กิจเทคนิคในการบริหารจดั การและเทคโนโลยที ที่ นั สมัย ¤ÇÒÁ·ŒÒ·Ò • สินคาของประเทศอาเซียนอ่ืนอาจเขามาในตลาดในประเทศไทยมากข้ึนในราคา ที่ตํ่ากวาและ/หรือคุณภาพดีกวาสําหรับสินคาอุตสาหกรรม เชน ปโตรเลียม (จากมาเลเซียและพมา) เคมีภณั ฑยางและพลาสตกิ (จากมาเลเซีย) สว นสินคา เกษตร เชน ขา ว (จากเวียดนาม) นาํ้ มันปาลม
๘๘ (จากมาเลเซยี ) กาแฟ (จากเวยี ดนามและอนิ โดนเี ซยี ) ชา (จากอนิ โดนเี ซยี ) และมะพรา ว (จากฟล ปิ ปน ส) เปน ตน • ธุรกิจบริการของประเทศอาเซียนอ่ืนท่ีมีความไดเปรียบในการแขงขันในดานตางๆ เชน เทคโนโลยีการบริหารจัดการและเงินลงทุนอาจเขามาต้ังธุรกิจแขงขันในไทยเพ่ิมข้ึน เชน ธุรกิจ โรงพยาบาล โทรคมนาคมและโลจิสติกส (จากสิงคโปรแ ละมาเลเซีย) เปนตน อยางไรก็ตามความทาทายดังกลาวจะเปนแรงกระตุนใหผูประกอบการไทยตองเรง ปรับตัวและเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน ไมวาจะเปนการลดตนทุนการผลิตสินคา/ใหบริการ หรือการสรางมูลคาเพ่ิม/ความแตกตา งใหก บั สนิ คา และบรกิ าร ¡ÒÃàμÃÂÕ Á¾ÃŒÍÁ¢Í§ä·ÂࢌÒʋٻÃЪҤÁÍÒà«Õ¹´ŒÇ»ÃѪÞÒàÈÃɰ¡¨Ô ¾Íà¾ÂÕ § »ÃѪÞÒá¹Ç¤´Ô àÈÃɰ¡¨Ô ¾Íà¾ÂÕ § เปนปรัชญาช้ีถึงแนวการดํารงอยูและปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับตั้งแตระดับ ครอบครวั ระดบั ชมุ ชนจนถงึ ระดบั รฐั ทงั้ ในการพฒั นาและบรหิ ารประเทศใหด าํ เนนิ ไปในทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒั นาเศรษฐกิจเพอ่ื ใหกา วทนั ตอโลกยุคโลกาภวิ ตั น ¤ÇÒÁ¾Íà¾ÂÕ § หมายถงึ ความพอประมาณ คอื ความพอดี กลา วอยา งงา ยๆ วา เปน การ ยนื ไดโ ดยลาํ แขงของตนเองโดยมีการกระทําไมม ากเกินไป ไมนอ ยเกินไปในมติ ิตางๆ เชน การบริโภค การผลิตอยูในระดับสมดุล การใชจาย การออมอยูในระดับที่ไมสรางความเดือดรอนใหกับตนเอง พรอ มรับการเปล่ียนแปลง ¤ÇÒÁÁÕàËμ¼Ø Å หมายความวา การตดั สินใจเก่ียวกบั ระดับความพอประมาณในมิตติ า งๆ จะตองเปนไปอยางมีเหตุมีผล ตองเปนการมองระยะยาวคํานึงถึงความเส่ียง มีการพิจารณาจากเหตุ ปจ จัยและขอ มูลทเี่ ก่ยี วของตลอดจนคาํ นึงถงึ ผลที่คาดวาจะเกดิ ¡ÒÃÁÕÃкºÀÙÁԤ،Á¡Ñ¹ã¹μÑÇ·èÕ´Õ¾ÍÊÁ¤ÇÃตอการมีผลกระทบใดๆ อันเกิดจากการ เปลยี่ นแปลงทงั้ ภายนอกและภายในเนอ่ื งจากพลวตั ในมติ ติ า งๆ ทาํ ใหม กี ารเปลยี่ นแปลงอยา งรวดเรว็ ขน้ึ จงึ ตอ งมกี ารเตรยี มตวั พรอ มรบั ผลกระทบทคี่ าดวา จะเกดิ ขนึ้ จากการเปลยี่ นแปลงดา นตา งๆ การกระทาํ ทเี่ รยี กไดว า พอเพยี ง ไมค าํ นงึ ถงึ เหตกุ ารณแ ละผลในปจ จบุ นั แตจ าํ เปน ตอ งคาํ นงึ ถงึ ความเปน ไปไดข อง สถานการณตางๆ ท่ีจะเกิดขึ้นในอนาคตภายใตขอจํากัดของขอมูลท่ีมีอยูและสามารถสรางภูมิคุมกัน พรอ มรบั การเปลยี่ นแปลง ทง้ั นเี้ งอ่ื นไขการปฏบิ ตั ติ ามปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง คอื การมคี วามรอบรู รอบคอบระมดั ระวงั ในการวางแผนและการดาํ เนนิ การทกุ ขนั้ ตอน รวมทงั้ ตอ งมคี ณุ ธรรม ความซอื่ สตั ย สุจริต ¤ÇÒÁÃͺÃÙŒ คือ มคี วามรเู ก่ียวกับวิชาการตา งๆ อยา งรอบดา นในเรือ่ งตางๆ ท่เี กย่ี วขอ ง เพื่อใชเปนประโยชนพื้นฐานเพื่อนําไปใชในการปฏิบัติอยางพอเพียง การมีความรอบรูยอมทําใหมี การตัดสินใจท่ีถกู ตอ ง
๘๙ ¤ÇÒÁÃͺ¤Íº คือ มีการวางแผนโดยสามารถที่จะนําความรูและหลักวิชาตางๆ มา พจิ ารณาเชอื่ มโยงสมั พนั ธก ัน ¤ÇÒÁÃÐÁÑ´ÃÐÇѧ คือ ความมีสติในการนําแผนงานไปปฏิบัติโดยรูเทาทันเหตุการณ ที่เปลีย่ นแปลงไป ¤³Ø ¸ÃÃÁ ความซอ่ื สตั ยส จุ รติ ครอบคลมุ คนทงั้ ชาตริ วมทง้ั เจา หนา ท่ี นกั วชิ าการ นกั ธรุ กจิ มีสองดานคือ ดานจิตใจ/ปญญาและดานกระทํา ในดานแรกเปนการเนนความรูคูคุณธรรมมีความ ซอ่ื สตั ยส จุ รติ และมคี วามรอบรทู เี่ หมาะสม สว นดา นการกระทาํ หรอื แนวทางดาํ เนนิ ชวี ติ เนน ความอดทน ความเพียร สติปญญาและความรอบคอบเพื่อใหเกิดความสมดุลพรอมรองรับการเปล่ียนแปลง อยางรวดเรว็ และกวา งขวางจากโลกภายนอกไดเปน อยา งดี ¡ÒûÃÐÂ¡Ø μ㪻Œ ÃªÑ ÞÒàÈÃɰ¡Ô¨¾Íà¾ÂÕ § การเปนประชาคมอาเซียนเปนบริบทของการเปลี่ยนแปลงท่ีประเทศไทยจําเปนตอง เตรียมพรอมและปรับตัวรองรับโดยเฉพาะในสวนของเศรษฐกิจซ่ึงเปนมากกวาการเปดเสรี แตรวมถึง การปรับประสานกฎระเบียบภายในของแตละประเทศใหสอดคลองกันโดยจะสงผลใหอาเซียน ๑๐ ประเทศเปนเหมือนประเทศเดียวกัน ไมมีกําแพงภาษี ไมมีการกีดกันทางการคา สินคาบริการ การลงทนุ แรงงานมีฝมือเคลื่อนยา ยไดอยางเสรี สาํ หรบั ไทยการนาํ แนวคดิ ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งมาประยกุ ตใ ชเ ปน การใหค วามสาํ คญั ของการพัฒนาทส่ี มดุล มีการพัฒนาเปน ลาํ ดับขนั้ ไมเนนเพียงการขยายตัวทางเศรษฐกิจอยา งรวดเรว็ ตามพระบรมราโชวาทเมื่อวันที่ ๑๙ กรกฎาคม ๒๕๑๗ ที่วา “ในการพัฒนาประเทศน้ันจําเปนตองทําตามลําดับข้ันเร่ิมดวยการสรางพื้นฐาน คือ ความมกี นิ มใี ชข องประชาชนกอ นดว ยวธิ กี ารทปี่ ระหยดั ระมดั ระวงั แตถ กู ตอ งตามหลกั วชิ า เมอื่ พนื้ ฐาน เกิดขึ้นม่ันคงพอควรแลว การชวยเหลือสนับสนุนประชาชนในการประกอบอาชีพและตั้งตัวใหมี ความพอกนิ พอใชก อ นอนื่ เปน พนื้ ฐานนน้ั เปน สง่ิ สาํ คญั อยา งยง่ิ ยวดเพราะผทู มี่ อี าชพี และฐานะเพยี งพอ ทจ่ี ะพง่ึ ตนเองยอ มสามารถสรา งความเจรญิ กา วหนา ระดบั ทสี่ งู ขน้ึ ตอ ไปไดโ ดยแนน อน สว นการถอื หลกั ท่ีจะสงเสริมความเจริญใหคอยเปนคอยไปตามลําดับ ดวยความรอบคอบระมัดระวัง และประหยัด นั้นกเ็ พอื่ ปองกันการผิดพลาดลม เหลว” และพระราชดาํ รสั เม่อื วนั ท่ี ๔ ธนั วาคม ๒๕๑๗ “...ใหเ มอื งไทยอยแู บบพออยพู อกนิ ไมใ ชว า จะรงุ เรอื งอยา งยอด แตว า มคี วามพออยพู อกนิ มคี วามสงบเปรยี บเทียบกบั ประเทศอน่ื ๆ ถาเรารักความพออยพู อกนิ นไ้ี ดเ ราก็จะยอดยงิ่ ยวด......” ในแงก ารบริหารเศรษฐกิจ (ระดบั ประเทศ) เปนการมองโลกในลักษณะทีเ่ ปนพลวตั มกี าร เปลี่ยนแปลงมีความไมแนนอน และมีความเชื่อมโยงกับกระแสโลกคือไมใชปดประเทศแตในขณะ
๙๐ เดยี วกนั กไ็ มเ ปน เสรเี ตม็ ทอ่ี ยา งไมม กี ารควบคมุ ดแู ลไมใ ชอ ยอู ยา งโดดเดยี่ วหรอื อยโู ดยพงึ่ พงิ ภายนอก ทงั้ หมดเนนการกระทําที่พอประมาณบนพ้นื ฐานของความมเี หตุมีผลและการสรา งภมู ิคมุ กัน การเปน ประชาคมอาเซยี นมสี ว นเกยี่ วขอ งกบั ทกุ ภาคสว นในสงั คมไมว า จะในดา นการเมอื ง ความมัน่ คง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม ดังนั้นจึงควรมคี วามเตรียมพรอมรองรบั การเปลีย่ นแปลง ดงั นี้ ÀÒ¤Ã°Ñ ในฐานะหนว ยงานกาํ กบั ดแู ลกฎหมายและกฎระเบยี บภายในประเทศจาํ เปน ตอ ง เรงปรับโครงสรางการบริหารจัดการรวมถึงกฎหมายและกฎระเบียบภายในประเทศใหสอดคลองกับ พนั ธกรณตี ามกรอบความตกลงตา งๆ โดยคาํ นงึ ถงึ ประโยชนโ ดยรวมของประเทศบนพน้ื ฐานของความ สมดุลและความมีเหตุมีผลและเรงรัดการพัฒนาบุคลากรในสาขาตางๆ ใหมีความรูความเชี่ยวชาญ เพอื่ ใหก าวทนั กระแสการเปลย่ี นแปลงภายนอก และสรางระบบภูมิคุมกันที่ดี ÀÒ¤àÍ¡ª¹ ในฐานะผูใชประโยชนจากประชาคมอาเซียนจําเปนตองเรียนรูถึงโอกาส และความทาทายที่กําลังจะเกิดข้ึนท้ังในดานการเปดเสรี การอํานวยความสะดวกทางการคาและการ ลงทนุ การเชอ่ื มโยงระหวา งกนั ในอาเซยี น ซง่ึ จะชว ยเพมิ่ ขดี ความสามารถของภาคเอกชนไทยในตลาดโลก หากรูจกั ใชป ระโยชนจากการเปน ประชาคมอาเซยี นไมวาในฐานะตลาดภมู ิภาค ฐานการผลติ ฐานการ ลงทุนและพนั ธมติ รทางการคา ของไทย ÀÒ¤»ÃЪҪ¹ ในฐานะผูบริโภคจะเกี่ยวของกับประชาคมอาเซียนดวยการมีโอกาส ในการเลือกซื้อสินคาและบริการจากประเทศอาเซียนอื่นที่มีคุณภาพและราคาท่ีเหมาะสมมากข้ึน ขณะเดยี วกนั ประชาชนกต็ อ งมคี วามรคู วามเขา ใจในมาตรฐานสนิ คา เพอื่ ใหม น่ั ใจวา จะไมถ กู เอาเปรยี บ/ หลอกลวงจากสนิ คาที่นําเขา จากตา งประเทศ ÀÒ¤»ÃЪҪ¹ ในฐานะลูกจางไมวาจะอยูในภาคราชการหรือภาคเอกชนจะมีโอกาส และความทาทายท่ีเกิดจากการเคลื่อนยายแรงงานฝมือในภูมิภาคที่งายขึ้นเปนการเพ่ิมโอกาสในการ เขาไปทํางานในประเทศสมาชิกอาเซียนและเพิ่มรายไดจากการทํางานในตางประเทศ ในทางกลับกัน กจ็ ะตอ งเผชญิ การแขง ขนั ทส่ี งู ขนึ้ ในตลาดแรงงานภายในประเทศจากแรงงานมฝี ม อื ของประเทศสมาชกิ อาเซียนอ่ืนจึงจําเปนตองเรงปรับตัวโดยการใฝหาความรูและพัฒนาทักษะความเชี่ยวชาญใหสามารถ แขง ขนั ไดใ นตลาดแรงงานระหวา งประเทศ ขณะเดยี วกนั ควรเปด รบั การเรยี นรภู าษาและวฒั นธรรมของ ประเทศสมาชกิ อาเซียนเพอื่ สรางความเปนหนงึ่ เดียวกันในประชาคมอาเซยี น
๙๑ º·ÊÃ»Ø เพื่อใหประเทศไทยใชโอกาสจากประชาคมอาเซียนในการพัฒนาประเทศ และลดผล กระทบจากการเขา สปู ระชาคมอาเซยี นอยา งรเู ทา ทนั ตอ การเปลยี่ นแปลง โดยนอ มนาํ หลกั ปรชั ญาของ เศรษฐกจิ พอเพยี งซง่ึ พระบาทสมเดจ็ พระเจา อยหู วั ไดพ ระราชทานไวม าประยกุ ตใ ชใ นการเขา สปู ระชาคม อาเซยี น กลา วคือ การใชป ระโยชนจากประชาคมอาเซียนอยา ง “¾Í»ÃÐÁÒ³” ไมเอารดั เอาเปรียบ ชาตสิ มาชกิ อาเซยี นอนื่ แตต อ งรว มมอื ชว ยเหลอื ซงึ่ กนั และกนั เพอื่ กา วเดนิ ไปในนามของอาเซยี น การเตรยี ม ความพรอ มอยา ง “ÁàÕ Ëμ¼Ø Å” เพอื่ ให “ÁÀÕ ÁÙ ¤Ô ÁŒØ ¡¹Ñ ã¹μÇÑ ·´èÕ ”Õ ภายใตเ งอื่ นไข ¤ÇÒÁÌ٠¤¤‹Ù ³Ø ¸ÃÃÁ ซงึ่ จะ นาํ ไปสูคณุ ภาพชีวติ เศรษฐกจิ และสังคมท่ีมีความกาวหนาอยางสมดลุ ม่ันคง และย่งั ยนื ตามคาํ ขวญั ของประชาคมอาเซยี นทว่ี า “˹֧è ÇÊÔ ÂÑ ·Ñȹ ˹Öè§àÍ¡Å¡Ñ É³ ˹èÖ§»ÃЪҤÁ” หรอื “One Vision, One Identity, One Community”
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120