Report-File-588

“เวลา” รปู 7 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เวลา” กลุ่มเลี้ยงลกู เตม็ เวลา 34

อยา่ งไรกต็ าม เวลา เมื่อปรากฏ ใช่คะ.เป็นงานที่ไม่มสี ิดลา.ไมม่ ีสดิ ปว่ ย.เวลา กบั ค�ำบางคำ� จะมีนยั ยะทีแ่ สดง เปน็ ของเคา้ ทุกนาที แตบ่ างครัง้ ทีล่ ูกหลับ. ถงึ ทรพั ยากรเวลาท่ตี อ้ งบรหิ าร เรานง่ั พกั บา้ ง.คนรอบขา้ งหาว่าเราสบายไม่ จดั การ เช่น เวลากับลูก ตอ้ งทำ� ไร555 (แมเ่ ตม็ เวลา เฟซบุ๊ก) หลังจากลาออกงานมาเปน็ แม่บ้าน กม็ ีเวลา วา่ งท�ำนู้นนีน่ ่นั ..จากทุนเดิมหลงรักการทำ� ขนมอยแู่ ล้วววว พอมเี วลาวา่ งหน่อยนงึ กร็ ีบวงิ่ เข้าครัวท�ำขนมให้ครอบครัว ขา้ ง บ้านกินกนั เลยคิดอยากหารายได้เสรมิ .. วันไหนขยันก็ท�ำขนมขายเลยล่ะกัน (ไมม่ ี หน้าร้านนะคะ ขายในเฟสค่ะ ออิ ิ) (แมเ่ ตม็ เวลา พันทิป) อยากรู้วา่ แม่ๆ ทเี่ ล้ียงลูกเองคนเดยี ว วันๆ เคา้ ท�ำไรได้บ้าง คนท่ีอยู่บา้ นเล้ียงลกู วยั กำ� ลังซนเองคนเดยี วไม่มีคนชว่ ย วันๆ เค้า ท�ำไรกันได้บ้าง ตน่ื กันกโ่ี มง นอนกันกี่โมง ท�ำงานหาเงินไดย้ ังไง ถา้ เราบ่นวา่ เหน่อื ยมนั จะแปลกม๊ยั เราบอกวา่ เวลาเราไมพ่ อมัน แปลกม๊ยั แล้วเพราะเล้ียงลูกเองเลยทำ� งาน หาเงินไมไ่ ด้มนั ผิดมย๊ั ?????? (แม่เต็มเวลา พนั ทปิ ) 35

“เงนิ ” รปู 8 ความสัมพนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เงิน” กลุ่มเลี้ยงลกู เต็มเวลา 36

สำ� หรบั ค�ำที่มคี วามสมั พนั ธ์กับ ผมก็กลับมาคิดครับ แล้วผมกเ็ คยคุยกับเธอนะ คำ� ว่า เงิน เงนิ เดือน มีเงิน และ (ประมาณๆ เอานะครบั ) รายได้ มคี วามคล้ายคลงึ กนั ผม : เคา้ น่แี ยเ่ น๊อะ ไปไหน ทำ� อะไร กล่าวคอื จะมีการเชอ่ื มโยงกบั กใ็ ห้เตงจา่ ยอยคู่ นเดียว ค�ำวา่ สามี ตัวเอง ครอบครัว ทำ� งานเหนือ่ ยอยคู่ นเดียว พอ่ แม่ ทำ� งาน และผ้หู ญงิ ภรรยา : กต็ ้องอย่างน้ีแหละ ไม่ต้องคิดมาก ความสมั พนั ธก์ ับค�ำเหล่านี้ ช้ีให้ ผม : แล้วท่บี ้านเตง เคา้ ไมว่ ่าอะไรเหรอ เห็นถึงภาระทางการเงินที่ ที่เค้าอยู่บ้านเลยี้ งลูก เตงทำ� งาน เกี่ยวขอ้ งกับบุคคลตา่ ง ๆ ใน ภรรยา : ก็ไม่หนิ ครอบครัวและของตนเอง และ เป็นเหตผุ ลส�ำคญั ทที่ �ำให้ต้อง ประมาณนน้ี ะครบั ที่เราเคยคยุ กัน ผมก็คดิ ในใจนะครับ ตัดสินใจไม่ท�ำงานและมาดูแล ท�ำไมเธอดีกับเราแบบนี้ คอยใหก้ �ำลงั ใจ คอยบอกว่าไม่ บตุ รใหเ้ ตม็ ที่ ตอ้ งคดิ มาก (แตจ่ ะห้ามไมใ่ ห้คดิ ไดไ้ ง เราเป็นผชู้ ายนะ ทำ� ไมต้องใหผ้ ู้หญิงทำ� งานหาเงินเหนอ่ื ย) จนผมมีความ คดิ หลายครงั้ ทีจ่ ะให้เธอลาออก แล้วผมไปทำ� งานเอง จนเกอื บทะเลาะกนั หลายๆ ครัง้ สุดท้ายแล้ว มันก็เป็น เหมือนเดมิ คือเธอตอ้ งเหนื่อยท�ำงานต่อไป ผมกก็ ลับมา คดิ จะชว่ ยแบ่งเบารายจ่าย อนั ดับแรก ตัดรายจ่ายของ ผมเอง คือ แพคเกจมอื ถอื ตัดเหลอื เดือนละ 99 บาท ไมม่ เี น็ต, งดใชเ้ คร่ืองส�ำอางทุกชนดิ (ครีมทาหนา้ โฟม ล้างหนา้ ), ไม่ซื้อเสอ้ื ผา้ ฯลฯ กล็ ดรายจา่ ยลงไดพ้ อ สมควร แต่ก็ไมไ่ ด้ท�ำให้ผมเลกิ คดิ ได้เลย (พ่อเตม็ เวลา พันทิป) 37

หาเงินเป็นเรอ่ื งสำ� คญั คะ่ ตอ้ งมสี ติ พิจารณากนั ภายในครอบครัว เป็นเรื่อง ของแตล่ ะบา้ น เงนิ เดือนมากกวา่ จ้างเลี้ยง และถ้าลกู โตก็อาจจะมโี อกาสใน การทำ� งานเดิมนอ้ ยลง แตเ่ ราเลือกท่จี ะลาออกมาเล้ียงลูกคะ่ ใครอยากออกมา เลี้ยงลกู คิดว่าเราตอ้ งวางแผนนะคะโดยเฉพาะด้านการเงนิ ทำ� แพลนยาวๆ 10ปี + คะ่ วา่ เราอยูไ่ ด้มั้ยกับเงินทางเดยี วของสามี และเมือ่ อกมาแลว้ เล้ียงลกู คน เดียวตลอดเวลา อาจจะไมส่ มปรารถนาดงั หวังไว้เพราะ ลกู จะทดสอบแม่ เพราะ ไม่อยดู่ ้วยกันช่วงเวลาหนง่ึ 4เดือนมาคดิ วา่ ไดอ้ ะไรหลายอย่างจากการเลยี้ งลกู นอกจากเลยี้ งดลู กู ยังเลี้ยงดูจติ ใจของเราให้ดขี น้ึ มที ้งั โมโห เศรา้ ดใี จ มที กุ อยา่ ง ลูกกบั แม่จะเขม้ แข็งและเปน็ ประโยชนต์ ่อผู้อืน่ ไปด้วยกนั อยากใหก้ �ำลงั ใจแม่ๆ ท่ีเลยี้ งลกู อยูท่ ่ีบา้ น งานของเราคือสรา้ งคน อาจจะมผี ิดบา้ งถกู บา้ ง ใหอ้ ภัยตัว เอง ให้อภัยลูก สามีและคนในครอบครวั ถ้าคดิ วา่ เจอปญั หาวิธีท่ี1 ไม่ได้ 2 3 ตามมาคะ่ แตถ่ ้าไม่ไดป้ ล่อยไปสักพัก ปัญหาอาจจะอยู่แค่ท่ีมมุ มองของเรา ปรับปรงุ กันไปเร่ือยๆ สิ่งไหนดกี ร็ ักษาไว้ งานประจ�ำสบายกว่าแถมได้เงนิ ใครไมล่ องไม่รู้ มาค่ะ มาเปน็ แมบ่ า้ นเลี้ยงลูกกนั ค่ะ แลว้ จะพบว่า มเี งนิ มากมาย บางทกี ็ใชไ้ ปอย่างไร้เหตุผล อยบู่ า้ นเล้ยี งลกู ท�ำให้เหน็ ของที่ไม่จ�ำเป็นมากมายท่ี ซอื้ ไว้ เกบ็ ทงิ้ กเ็ สยี ดาย ซ้ือมาทำ� ไม ส่งิ ท่สี ำ� คัญทสี่ ุดคอื จะได้สายใยทม่ี องไมเ่ ห็น แต่มอี ยจู่ รงิ และติดตวั ไปตลอดกาล เพราะกง๋ กบั ยา่ ทพ่ี ่อกับแม่ฝากเล้ียงชว่ ง กลางวนั แค่4ปี ยังอยใู่ นใจเรามา34ปีไมเ่ ส่อื มคลาย เลยคดิ ว่าสิ่งนเี้ ม่ือเป็นแม่ ควรสรา้ งไวเ้ พอื่ ลูก เป็นคนดีให้ลูกเห็น มคี วามสขุ ให้ลูกดู และคิดวา่ สายสัมพันธ์ น้ีนา่ จะใชส่ งิ่ ท่คี ุณหมอบอกใหพ้ อ่ แมล่ กู ควรมหี รอื ใครก็ไดส้ กั หนึง่ คน ขอขอบพระคุณคณุ หมอมากๆ ค่ะ (แม่เตม็ เวลา เฟซบกุ๊ ) 38

กล่มุ ที่ 3 กลุม่ คำ�แสดงความรู้สึก การวิเคราะห์ความสัมพันธ์กับค�ำท่ีแสดงความรู้สึกสามารถใช้สะท้อน ความรู้สึกนึกคิดของแม่เต็มเวลาได้ ท้ังน้ีค�ำแสดงความรู้สึกท่ีมีความถ่ี สงู สดุ ในกลมุ่ แม่เต็มเวลา ไดแ้ ก่ รู้สึก เครียด เหนอ่ื ย และมีความสขุ เนื่องจากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์เป็นการใช้การปรากฏร่วมของค�ำ มาเปน็ เกณฑ์ในการพจิ ารณา ดังนั้นค�ำทมี่ คี วามสัมพันธก์ ับคำ� วา่ ร้สู กึ แสดงให้เห็นถึงค�ำแสดงอารมณ์และความรู้สึกท่ีมักปรากฏควบคู่ ซ่ึง ค�ำแสดงอารมณ์และความรู้สึกที่มีความสัมพันธ์กับค�ำว่า รู้สึก ได้แก่ กลัว และเหน่อื ย ในขณะทีค่ ำ� อืน่ ๆ ท่ีปรากฏเปน็ ค�ำทอ่ี ธบิ ายบริบทของ ความรู้ อาจเป็นได้ท้ังสาเหตุของการเกิดขึ้นของความรู้สึกหน่ึงๆ เช่น พ่อแม่ ลูก เวลา เด็ก เดนิ ทาง ดแู ล เป็นต้น หรอื ผลลัพธท์ ่เี กิดขึ้นจาก ความรู้สกึ เช่น รอ้ งไห้ เหมือนเดิม เปน็ ตน้ 39

“รู้สึก” รูป 9 ความสัมพันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “รู้สึก” กลุ่มเลี้ยงลูกเตม็ เวลา 40

ตอนนล้ี กู ชายดิฉันเพ่งิ 12วนั ค่ะ ดฉิ นั ลาออกจากงานมา เลี้ยงลกู อยู่ทบ่ี ้านคนเดยี ว ไมม่ ใี ครมาช่วยเลย สามีก็ ท�ำงานแต่เช้ากลับมากด็ ึกแล้ว เขามหี น้าท่ีตอนเช้าไปหา กบั ขา้ วมาไว้ให้ดฉิ นั เพราะตัวดิฉนั ไมไ่ ด้ออกไปไหนเลย ตดิ ลูกค่ะ แต่บางวนั ถา้ เขาตน่ื สาย วันนั้นดฉิ นั กต็ ้องตม้ ไข่ กนิ ดิฉันรู้สกึ ว่าเหนื่อยมากเลยคะ่ อยากกนิ อะไรดไ็ มไ่ ด้ กิน นอนกไ็ ม่ค่อยได้นอน ลูกหลับเราก็ต้องรบี ทำ� งานบ้าน บางวนั เหน่ือยจนกินข้าวไมล่ ง แลว้ น�้ำนมก็ไหลเปยี กเส้อื ตลอดเวลาเลยคะ่ วนั ๆนงึ เปียกเสือ้ ต้ังหลายตวั แล้วลูก ดฉิ นั กด็ ูดนมจากเต้านานมาก เกอื บชั่วโมงเลยบางวัน แถมกนิ นมเสรจ็ ลูกแหวะนมทุกครั้งเลย จับเขาเรอกไ็ มเ่ รอ คะ่ เลยอยากจะถามแมๆ่ ท่านอื่นบาง วา่ เหนื่อยขนาดไหน กนั คะ่ กว่าลกู จะโตเนีย่ (แมเ่ ต็มเวลา พนั ทปิ ) เล้ียงเองค่ะสองคนเลยลมหายใจไมต่ อ้ งมานบั เวลาหลับ กไ็ มม่ ตี ่ืนมาก็เปน็ อันยุ่งเป็นอเิ พงิ้ อยุ่บ้านเทีย่ ว กไ็ มไ่ ด้เท่ยี วเพราะเราเป็นหว่ งลูกกลวั ลมกลวั แดดสารพดั ทีแ่ ม่คนน้จี ะท�ำได้แต่เพอ่ื เค้าเราเปน็ แม่ต้องเป็น ใหไ้ ด้ค่ะซุปเปอรม์ มั (แม่เต็มเวลา เฟซบุก๊ ) 41

“เครยี ด” รปู 10 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เครียด” กลุ่มเลี้ยงลูกเต็มเวลา 42

เมือ่ พจิ ารณาเฉพาะค�ำว่าเครยี ด จะพบว่า คำ� วา่ เครียดมคี วามสัมพนั ธ์ อย่างมากกับคำ� วา่ เหนือ่ ย ชวี ิต เจอ ครอบครวั และ ไม่มี ในบรบิ ทนี้ อาจสามารถตีความได้วา่ ความเครียดและความเหนื่อยมักเกดิ ขึ้นร่วม กัน โดยประเด็นทม่ี ักทำ� ให้เกิดความเครยี ดมกั เป็นประเดน็ ทเ่ี ก่ียวขอ้ ง กับครอบครัว ชีวิต และการขาดแคลนทรพั ยากรบางอยา่ ง ออกงานมาเล้ียงลูกเอง สามที ำ� งานคนเดยี ว เล้ียงลกู งานบา้ น งานทุกอยา่ งเราทำ� หมด นอนดกึ พักผ่อนไมเ่ พียงพอ เหนือ่ ย เครียด เดือนกว่าหามสง่ ร.พไป8ครั้ง มีอาการเป็น ลมหมดสตไิ ป2รอบ เช็ครา่ งกายทกุ อยา่ งปกติ 3เดือนกวา่ เราไมไ่ หนไม่ไดเ้ ลย เจอร้อน อาการจะเปน็ ลมมาทันที #ใจสตรองมากแตร่ า่ งกายส้ไู มไ่ หวพักผ่อนบ้างนะคะแมๆ่ (แมเ่ ต็มเวลา เฟซบกุ๊ ) ท�ำงานได้สองปี ก็แต่งงานคะ่ ชวี ิตเปล่ียนแนน่ อนเพราะตอ้ งย้ายมาๆไปๆบ้านเรากับบ้าน สามี ต้องปรับตวั กับแม่สามี แต่ก็ยังปกตินะคะ จนกระท่ังมเี จ้าตัวเลก็ ชวี ิตเปลยี่ นไปมาก เราต้องออกจากงานต้งั แตต่ ง้ั ทอ้ งได้สองเดือนเพราะแพ้หนกั มากจนท�ำงานไมไ่ ด้ ตอ้ งกลบั มาอยู่บ้านสามเี ฉยๆ แตเ่ รากย็ ังหาอยา่ งอื่นมาทำ� นะคะ ทำ� ขนม ท�ำเสอ้ื ลกู เรายังแฮปป้ดี ี ค่ะ จนกระทั่งคลอด เวลาทงั้ หมดเราท่มุ ให้ลูกร้อย% สิง่ ต่างๆที่เคยชอบกฬี า ออกกำ� ลงั กายแทบจะท้ิงหมดค่ะ ทาครมี แต่งหน้าคือลืมไปเลย จวบจนวนั น้ีลกู ขวบเศษๆแล้วคะ่ เรารกั ลูกนะคะ แต่ยอมรับว่าเบ่ือกบั การเลีย้ งเด็ก ตอ้ งอดทด อนกลัน้ อดนอน อดกนิ จนเรารู้สึกเครยี ดมากๆเวลาลูกดื้อ ยังไม่รวมประเด็นทีม่ กี ระทบกระท่ังกับแมส่ ามีเรอื่ ง การเล้ยี งเด็ก ขอขา้ มไปนะคะ เรามาน่ังคดิ ถึงตอนทมี่ เี งินใชไ้ มต่ อ้ งเปน็ ภาระของสามี ไหนจะมเี งนิ ให้แม่ใช้อกี ทุกเดอื น ตอนน้ีรา่ งกายโทรมหน้าโทรม นน.ขนึ้ เพื่อนฝูงไมไ่ ด้ เจอหนา้ เหงาคิดถึงส่งิ ทเ่ี คยท�ำในอดีต ลืมบอกวา่ สามีเราไม่มีปัญหาอะไรนะคะ เขาดแู ลเราดีไมเ่ คยทะเลอะกันรุนแรง รกั ครอบครวั ดีคะ่ (แมเ่ ต็มเวลา พันทิป) 43

“เหน่อื ย” รปู 11 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เหนื่อย” กลุ่มเลี้ยงลูกเตม็ เวลา 44

ส�ำหรับคำ� วา่ เหนื่อย เป็นคำ� ที่มคี วาม บทสรุป การเลย้ี งลกู เป็นอะไรทีท่ า้ ทายคะ่ สัมพนั ธก์ บั คำ� จ�ำนวนมากเชน่ เดียวกัน มีปัญหามาให้เราแกไ้ ดเ้ สมอ ถึงเหนอ่ื ยแตก่ ็ ทง้ั น้ี ค�ำทมี่ ีความสมั พันธก์ ับคำ� ว่า มคี วามสขุ มากๆ คะ่ การมองดเู ขาเติบโตขนึ้ เหนอื่ ยท่ีโดดเดน่ ได้แก่ คำ� วา่ ท�ำงาน อยา่ งมคี ณุ ภาพ มคี วามสขุ มนั เปน็ ส่งิ ท่ีหา ลูก เดนิ ทาง เปน็ ตน้ ซ่ึงเป็นคำ� ทแี่ สดง ท่ีไหนไมไ่ ดอ้ กี แลว้ ถา้ ผ่านเลยช่วงเวลาน้ีไป ให้เห็นถึงต้นเหตุแหง่ ความร้สู กึ เหนือ่ ย เราไม่เสียใจเลยค่ะทอี่ อกจากงานมาดูแลเขา ไม่ว่าจะเป็นการทำ� งาน การเลยี้ งดบู ตุ ร ถงึ แมจ้ ะลำ� บากมากกกก (ก ลา้ นตัว) ตอนนี้ หรือการเดนิ ทาง อยา่ งไรก็ตามในชุดคำ� ก็ไดเ้ ร่มิ งานประจำ� แถวบา้ นแลว้ ค่ะ ท�ำงาน ที่มคี วามสมั พนั ธ์กับคำ� ว่าเหนอื่ ย คำ� วา่ จ.-ศ. ก็มีเวลาอยกู่ ับลกู มากขึ้นค่ะ ถงึ รายได้ มีความสขุ เป็นอีกหนึง่ ค�ำทแี่ สดงให้ จะน้อยลง ความเหนอ่ื ยทวีคณู แต่ความสุข เหน็ คุณลักษณะประการหน่ึงของแม่ที่ มากลน้ คะ่ มกั จะพูดเสมอว่า ถงึ แมจ้ ะเหนอ่ื ยแต่ก็ (แมเ่ ต็มเวลา พันทิป) มคี วามสขุ ที่ได้ดูแลลกู ดว้ ยตนเอง แลว้ คณุ ผูช้ าย ท�ำงาน ใชค่ ่ะคณุ เหนื่อยกบั งานมาทัง้ วนั แต่ พอกลบั มาได้สักแปป้ ออกไปอกี ละ เกินไปไหม วนั จันทรเ์ ตะบอล วนั อังคารไปสังสรรค์ วันพุธเลน่ เกมส์ วันพฤหสั ดูซร่ี ี่ พอเราบน่ ว่าช่วยกนั บ้าง ก็ไดค้ �ำตอบวา่ ผมเหนอ่ื ยกับงานนะ ใหพ้ ัก บา้ งสิ กค็ ุณอยูบ่ า้ นท้งั วนั คณุ สบายจะตาย (แม่เตม็ เวลา พนั ทิป) 45

“มีความสุข” รปู 12 ความสมั พันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “มีความสขุ ” กลุ่มเลี้ยงลูกเต็มเวลา 46

แลว้ คนทีเ่ ราฝากใหเ้ คา้ เล้ียงจะไมม่ ปี ัญหาทางด้าน อารมณบ์ ้างหรอื คะ เลี้ยงเด็กตอ้ งใส่ใจตลอดเวลา ขนาด คนเป็นแมย่ ังมหี งุดหงิดบา้ งเลย. ย่า ยาย เราเองก็คิด แบบนี้ working woman มาตลอดชีวิต อยากหาเงนิ อยากเปน็ คนแก่มคี ณุ ค่า หาเงนิ ได้ ท�ำงาน คา้ ขายท่บี ้าน + เล้ยี งเดก็ เหน่ือย ชน้ั แกแ่ ล้วไมไ่ หวหรอก. สรุปทบี่ า้ น ไม่มคี นมาช่วยเลย้ี ง จา้ งคนข้างบ้านเลี้ยงเคา้ คิดเดือนละ 11,000 แมเ่ ลยตดั สนิ ใจเลย้ี งเองคะ ลกู เราเองน่นี ะ สว่ น สามกี ็เปน็ คนอยากที่จะมีลกู เอง รู้อยู่กอ่ นแล้วว่าไม่มีคน ชว่ ยเล้ียง เลยต้องทำ� งานเพิ่ม . คิดวา่ ไวล้ กู เข้า รร แลว้ ค่อยดูว่าจะหางานอะไรทำ� ไดบ้ ้าง..ลูกสาวได้หกเดือนเรม่ิ กินขา้ ว ไดท้ ำ� อาหาร ป้อนลูกเหน็ ลูกกินมคี วามสขุ ยม้ิ ตลอดเป็นเดก็ อารมณด์ ี ก็มีความสขุ มาก เอาจรงิ ๆ ถ้าไมน่ บั เร่อื งรายได้ ส�ำหรบั เราเล้ียงลกู เองมีความสขุ มากกว่าตอนท�ำงาน ท�ำงานเครียดกวา่ มากท้งั เรื่องคน เร่อื งงาน เลกิ งานดึกดน่ื . (แมเ่ ตม็ เวลา พนั ทปิ ) จริงทสี่ ดุ เพราะเราก็เลีย้ งลูกเองเราจะเขา้ ใจเขาในทุกเรื่อง คำ� สดุ ทา้ ยในกลมุ่ คำ� แสดงอารมณ์และ ไปไหนไปกันมคี วามสขุ กบั การดูแลลูกมากๆ ความรู้สึก คือ ค�ำว่า มีความสุข เมอ่ื (แมเ่ ต็มเวลา เฟซบ๊กุ ) พิจารณาคำ� ทีม่ ีความสัมพันธจ์ ะพบว่า ค�ำที่มกั ปรากฏในบริบทเดยี วกัน ได้แก่ ค�ำว่า เดก็ แมบ่ ้าน ตวั เอง เวลา ทำ� งาน ผู้หญิง ดูแล ซึ่งเปน็ ค�ำท่ีบ่งช้ีถงึ เหตุ ปจั จยั ของความรสู้ ึกมคี วามสุข 47

กลุ่มที่ 4 กลมุ่ คำ�ทีก่ ล่าวถึงตนเอง กลุ่มค�ำท่ีปรากฏบ่อยครั้งในข้อความบนสื่อสังคมออนไลน์ของแม่เต็ม เวลาอกี กลมุ่ หน่ึง คอื ค�ำทีใ่ ช้ในการกลา่ วถึงตนเองของผเู้ ขียน ไมว่ า่ จะ เป็นค�ำว่า ตัวเอง คนเดียว สว่ นตัว การวเิ คราะหค์ วามสัมพนั ธ์ของคำ� เหล่านกี้ ับค�ำอน่ื ๆ ชว่ ยอธบิ ายภาพลกั ษณแ์ ละมมุ มองของแม่เตม็ เวลา ทีม่ ตี อ่ ตนเอง เมอ่ื พจิ ารณาคำ� ทมี่ คี วามสมั พนั ธก์ บั คำ� วา่ ตวั เอง จะพบวา่ มคี ำ� ทม่ี คี วาม สัมพันธ์เป็นจ�ำนวนมากและโดยมากจะเป็นค�ำที่ปรากฏอยู่แล้วในกลุ่ม คำ� กอ่ นหนา้ น้ี ไมว่ า่ จะเปน็ ความสมั พนั ธก์ บั คคู่ รอง ครอบครวั บตุ ร ญาติ พ่ีนอ้ ง ปัญหาทางด้านการเงิน ประเดน็ ท่เี กี่ยวขอ้ งกับการทำ� งาน และ ความรู้สึกซึง่ ได้อธิบายและยกตัวอยา่ งไปแลว้ นั้น 48

“ตัวเอง” รูป 13 ความสัมพนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ตัวเอง” กลุ่มเลี้ยงลกู เตม็ เวลา 49

“สว่ นตวั ” รปู 14 ความสมั พันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ส่วนตัว” กลุ่มเลี้ยงลูกเตม็ เวลา 50

ในขณะที่ค�ำวา่ สว่ นตัว มักมีความสมั พันธ์กับค�ำ เพยี งไมก่ คี่ �ำเทา่ นน้ั ไดแ้ ก่ คำ� ว่า ตัดสนิ ใจ ตัวเอง คอย ไม่มี แอบ ครอบครัว ชอบ และรายได้ ความ สัมพันธ์กบั คำ� เหล่าน้ที �ำให้สามารถพจิ ารณาได้วา่ แม่ เตม็ เวลารูส้ กึ ขาดความเป็นสว่ นตวั รวมถงึ เรอ่ื งราย ได้ส่วนตัวด้วยเช่นเดียวกัน การรอคอยหรอื การท�ำ บางอยา่ งโดยไมใ่ หผ้ ู้อ่นื รจู้ งึ เป็นสง่ิ ท่แี มท่ ีเ่ ต็มเวลาท�ำ ต้องเผชิญ ทั้งที่หลายคนอาจมองว่า การดูแลบตุ ร เต็มเวลาจะท�ำใหม้ เี วลาสว่ นตวั ไดบ้ า้ ง แตข่ ้อความที่ ปรากฏบนสื่อสังคมออนไลน์ส่วนใหญ่บอกเล่าเรอ่ื ง ราวในแนวทางดงั กล่าวเป็นจ�ำนวนมาก สามีเคยวา่ เธอเลย้ี งลูกสบายกวา่ ตอ้ งมาทำ� งาน รู้มัย้ .. ทำ� งานหาเงนิ เครยี ดแค่ไหน... อยากใหเ้ ค้ามาเล้ยี งลกู ทำ� งานบ้านทกุ อยา่ งเองบ้างจงั เลยค่ะ วนั หยดุ กไ็ มเ่ คยมี ลาป่วยกไ็ มไ่ ด้ เวลาส่วนตวั ไม่ต้องพดู ถงึ แค่ชว่ งไหนท่ี เราปว่ ย ชว่ งนนั้ บา้ นเละ หายป่วยก็ตอ้ งมาเก็บตอ่ ทกุ วันนี้ภูมิใจทล่ี กู มคี ณุ ภาพ ถึงจะไมด่ เี ลศิ แตก่ ็ไม่จดั วา่ มีปญั หา สามเี คา้ กด็ ใี จท่ีลูกมีพัฒนาการทด่ี ี อาจจะ ต้องเสียสละตัวเองที่ไมไ่ ด้ท�ำงานหาเงนิ ต้องกินใชก้ นั แบบพอเพยี ง แต่กม็ ีความสุข ดกี วา่ ท�ำงานแลว้ เอาเงิน จ้างคนเล้ียงลูกให้ ซง่ึ คนเล้ียงเคา้ อาจจะไมไ่ ด้ใสใ่ จเดก็ และพัฒนาการของเดก็ เลย (แม่เต็มเวลา เฟซบกุ๊ ) 51

เราเปน็ คณุ แม่ full time ค่ะ ตวั ติดกับลูก24ชม. ไม่มีญาตชิ ่วยดชู ่วยเลี้ยง ในบ้านอยูก่ ัน พ่อ แม่ ลกู เราจะเล้ียงลกู ส่วนเคา้ จะท�ำงานหาเงิน มวี นั นึงเรา ถกเถยี งกนั เหมอื นกับวา่ เคา้ เหนอ่ื ย ไมม่ คี นช่วยแบง่ เบาอะไรเคา้ ไดเ้ ลย เคา้ ต้องทำ� เองคนเดียวท้ังหมด หาเงินคนเดียว เหมือนกับวา่ ท�ำไมเราไม่ชว่ ย อะไรเคา้ เลย แตใ่ นสว่ นของเราลูกยงั เล็ก เราเลย้ี งเองคนเดียว จะเข้าหอ้ งน�้ำทยี ังล�ำบาก งานบา้ นเรากท็ �ำทุกอยา่ ง ชว่ งทล่ี ูกหลบั ไมไ่ ด้นง่ั ดลู กู หลับเฉยๆนะคะ ทำ� ทกุ อย่างแข่งกับเวลา เงนิ ซ้ือของซือ้ ขา้ วบางทีใชเ้ งนิ เก็บสว่ นตวั คะ่ ไมก่ ลา้ ขอใช้ เกรงใจ เพราะไมไ่ ดเ้ ป็นคนหา แตเ่ รากท็ �ำหนา้ ทีใ่ นสว่ นของเรา ท่ีเราทำ� ได้ แตเ่ ค้าคดิ ว่าเราเล้ียงลกู สบาย (เคา้ ชอบพดู อย่บู ่อยๆ) ตอนที่เราถกกนั ไปมา เค้าก็พูดว่า “ถ้าไม่มีลกู ก็คงไม่ได้อยูด่ ้วยกนั หรอก” บอกตรงๆ คะ่ อึ้งไปนานเลย จุกจริงๆ ทุกวนั น้อี ยดู่ ว้ ยกัน รสู้ ึกอดึ อัดใจ ไม่รวู้ า่ ต้องรูส้ ึกยังไง ทำ� ตัวยังไง คือทุกวนั นีไ้ มไ่ ด้รกั เรา แต่ทตี่ อ้ งอยู่เพราะลกู ใชม่ ยั้ เรา ผดิ อะไร .. ทกุ วนั นี้กพ็ ยายามไม่คดิ อะไร คดิ แตว่ า่ จะเล้ยี งลูกใหด้ ีท่สี ดุ แคน่ นั้ ทอ่ งแต่คำ� ว่า ลกู ลกู ลกู อย่างเดยี วเพอื่ ให้ลืมเร่อื งต่างๆ แตก่ อ็ ดคดิ ไมไ่ ดจ้ ริงๆค่ะ (แม่เตม็ เวลา พันทปิ ) 52

สำ� หรับคำ� วา่ “คนเดียว” ค�ำว่า “เลย้ี งลูก” หิวไม่กนิ ง่วงไมไ่ ด้นอน แลว้ ยงั มภี าระหน้าท่ี เป็นค�ำท่ีมีความสมั พนั ธ์ท่สี ุดสำ� หรบั แม่เตม็ อีกหลายอย่างท่ีต้องท�ำ ปัดกวาดเชด็ ถู เวลา “เลย้ี งลูกคนเดยี ว” และ “ท�ำงานคน ทำ� อาหาร คน..คนเดียวรบั หน้าท่ที กุ อยา่ ง เดียว” เป็นค�ำปรากฏบอ่ ยคร้ังบนส่อื สงั คม เหนือ่ ย ทอ้ เบือ่ บางครง้ั อยากรอ้ งไห้ แลว้ ออนไลนใ์ นกลุ่มแม่เตม็ เวลา ค�ำว่าคนเดยี ว ตะโกนออกไปดงั ๆ แตก่ ็ไดแ้ คค่ ิด ที่บา้ นอยู่ ยงั มีนัยยะเก่ยี วขอ้ งกับความรูส้ ึกเหน่ือย กนั หลายคน..แต่ไม่มใี ครชว่ ยแบง่ เบาเลย ท่ที �ำงาน ความรู้สึกชอบ และประเดน็ (แม่เต็มเวลา เฟซบกุ๊ ) เกี่ยวขอ้ งกบั ผหู้ ญงิ อกี ดว้ ย ลาออกจากงานเหมือนกันคะ่ เลีย้ งเองคน เดยี วต้ังแต่ผ่าคลอดค่ะไมม่ คี นชว่ ย ตอนแรกๆ ปรับตัวไม่ไดเ้ หนอื่ ยมากกกก.. กินนอนไมเ่ ปน็ เวลา บางที่จะเข้าห้องน้�ำยัง ตอ้ งอ้นั ไว้ ทอ้ เหน่ือย แอบร้องไหจ้ นขี้เกยี จ จะนบั ครง้ั แตต่ อนนีบ้ อกเลยว่าความสุข ทแี่ ทจ้ ริงมนั เป็นแบบน้นี เ่ี องค่ะ (แมเ่ ตม็ เวลา เฟซบกุ๊ ) 53

“คนเดียว” รปู 15 ความสัมพันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “คนเดียว” กลุ่มเลี้ยงลูกเตม็ เวลา 54

เพงิ่ คลอดลกู ไดห้ กเดือน..ร้สู ึกเหมอื นสามมี กี ๊ิก ไม่รจู้ ะเรมิ่ ยงั ไงเลยคะ่ .. รู้สึกน้อยใจไปหมด เรากบั สามีแต่งงานกันมาได้ 2 ปีคะ่ คบกันมา 4 ปกี ่อนแต่ง พอแตง่ ไมน่ านเรากท็ อ้ งค่ะ เพราะเราอยากมีลูกตอนยงั ไมแ่ ก่กนั มาก(เราอายุมากกวา่ สามี 5 ปี) เราสองคนดีใจกนั มากค่ะทจี่ ะมลี กู ดว้ ย กนั แถมมาแบบธรรมชาติไมต่ ้องทำ� ก๊ิฟดว้ ย สามีเราย่ิงเห่อหนักมาก ให้เราลา ออกจากงานของเราเลย จะไดเ้ ลยี้ งลูกเต็มที่ ค�ำนวนกนั แล้วเงนิ เดือนเค้าก็พอ ที่จะเลี้ยงทกุ คนไดช้ ว่ งน้ี พอทอ้ งได้สกั 5เดอื นกว่าๆ เรากเ็ ลยออกมาอย่บู ้านค่ะ ตอนนน้ั เป็นชว่ งเวลาทแี่ ฮปปม้ี ากกบั การจะเตรยี มเปน็ พอ่ คนแม่คน งานเยอะแค่ ไหนสามกี ็จะพยายามกลบั บ้านเรว็ ทกุ วันเพราะเปน็ ห่วงเรา คอยเอาใจทุกอยา่ ง ปลอบใจเราเวลาเรากังวลเรอื่ งคลอด พูดกบั เราตลอดว่า”ตวั เองไมต่ อ้ งกังวล เคา้ ยังอยตู่ รงนี”้ เรารสู้ ึกโชคดมี ากทีม่ เี ค้าเปน็ สามี และกำ� ลงั จะเปน็ พอ่ ของลูก เรา..จนคลอดออกมาคะ่ ไดล้ ูกผชู้ าย แข็งแรงสมบรู ณ์มากหนักตัง้ เกอื บสี่กิโล.. เราสองคนดีใจมาก พยายามจะเล้ยี งเคา้ ใหด้ ีทสี่ ุดเท่าทเี่ ราจะท�ำได้หลงั จากคลอด มาเรากเ็ ลยเลย้ี งลูกอยู่บ้านยาวเลยค่ะ ไมอ่ ยากจา้ งพีเ่ ลีย้ งกนั แต่ละวนั มคี วาม สขุ ดีคะ่ แตก่ ็หนกั มากเหมอื นกัน เราแทบไมม่ ีเวลาดแู ลตวั เองเลย อ้วนเผละมีพงุ หนา้ มนั หวั ฟูทกุ วนั เรื่องทุกอย่างไปลงทีล่ ูกหมด สามีเราก็หนักเหมือนกนั เพราะ ท�ำงานคนเดียว แถมตอนคลอดก็ใช้เงินไปเยอะอีก เปน็ อย่างงี้ทกุ วนั จนประมาณ ลกู เราได้หกเดอื น รสู้ กึ เรากับสามีห่างๆกนั แบบแปลกๆ ไม่ค่อยไดห้ วานกนั เหมอื นเดิม คยุ กันแต่เร่อื งเงนิ จนทะเลาะกันบอ่ ยๆ แตท่ ุกครง้ั ที่กลับมาดีกนั เขาจะเปน็ ฝา่ ยมางอ้ ละคุยกันใหเ้ คลยี รต์ ลอด แตร่ ้สู กึ หลงั ๆมาเราเรม่ิ ทะเลาะกัน นานขึ้น บางวนั ขา้ มวัน เรากค็ ิดว่าเขาคงเหนื่อยมากเพราะต้องไปไซต์งานบ่อยๆ บางวนั ก็คา้ งทไี่ ซต์บา้ ง (แฟนเราเป็นวิศวะ) เลยไมอ่ ยากคยุ ตอ่ สงสารลูก (แม่เต็มเวลา พันทิป) 55

แมท่ ำ�งาน ในการวเิ คราะหค์ วามสมั พนั ธข์ องคำ� ในขอ้ มลู สอ่ื สงั คมออนไลนข์ องแมท่ ที่ ำ� งาน พบคำ� สำ� คญั ทม่ี คี วามถี่ เกนิ เกณฑข์ ัน้ ต่ำ� จำ� นวน 799 คำ� จากจ�ำนวนท้ังหมด 2,595 คำ� ในภาพรวมของแผนภาพแสดงความสัมพันธ์ระหว่างค�ำต่างๆ ในข้อมูลส่ือสังคมออนไลน์ของแม่ที่ ท�ำงาน จะพบว่าข้อมูลค่อนข้างกระจายตัวมาก อย่างไรก็ตามเมื่อพิจารณากลุ่มค�ำที่มีความถี่สูง จะพบวา่ มกี ารจดั กลมุ่ ของคำ� ออกเปน็ สองกลมุ่ คอื กลมุ่ คำ� ทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั การดแู ลบตุ ร (บรเิ วณกลมุ่ คำ� ด้านซา้ ยของแผนภาพ) ได้แก่ คำ� วา่ งาน ลกู เด็ก เลี้ยง เลีย้ งลกู แม่ full time และกลมุ่ ค�ำทเ่ี ก่ยี วข้อง กับการท�ำงานและการให้ผู้อื่นเลี้ยงดูบุตรแทน (บริเวณกลุ่มค�ำด้านขวาของแผนภาพ) ซึ่งถือเป็น ประเด็นหลักในบรบิ ทของแมท่ ่ีทำ� งาน เมอ่ื พิจารณาค�ำต้ังตน้ ทใี่ ชใ้ นวเิ คราะหค์ วามสมั พันธร์ ะหว่างคำ� โดยใช้ความถ่ีของคำ� เป็นเกณฑ์ สามารถจ�ำแนกกล่มุ คำ� ทปี่ รากฏในข้อความบนสอ่ื สังคมออนไลน์ของแมท่ ที่ �ำงานออกเป็น 6 กลุ่ม ดงั นี้ 1 กลุ่มคำ�ทีแ่ สดงนยั ยะถึงคู่ครอง 2 กลมุ่ คำ�แสดงอารมณแ์ ละความรู้สึก 3 กลุ่มคำ�ที่บง่ ชีท้ รัพยากรของครอบครวั 4 กลุ่มคำ�ทีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั งานและสภาพแวดล้อม 5 กลมุ่ คำ�ที่กลา่ วถึงผูช้ ว่ ยเลี้ยงดบู ตุ ร 6 กลุ่มคำ�ที่มีนัยยะความแตกตา่ งในเชิงพื้นที่ กล่มุ ค�ำเหล่านี้มคี วามสมั พันธ์กับค�ำอ่นื ๆ ทีส่ ะทอ้ นให้เห็นประเดน็ ท่พี บไดบ้ อ่ ยในสอ่ื สงั คมออนไลนไ์ ด้ ดังน้ี 56

รูป 16 ความสัมพันธ์ระหว่างคำ� กลุ่มแม่ทำ�งาน 57

กลมุ่ ที่ 1 กลุ่มคำ�ทีแ่ สดงนยั ยะถึงคู่ครอง กล่มุ คำ� ท่ีกลา่ วถึงคูค่ รอง ไดแ้ ก่ สามี ภรรยา และแฟน เปน็ ค�ำที่ปรากฏบ่อยในข้อความบนส่ือสังคมออนไลน์ของแม่ ทำ� งาน เมื่อพจิ ารณาจากภาพรวมความสัมพนั ธ์ จะพบวา่ คำ� ว่าสามีเป็นค�ำต้ังต้นที่มีความสัมพันธ์กับค�ำอื่นๆ มากกว่าค�ำ ว่า ภรรยา และแฟน ทั้งนี้อาจเป็นเพราะผู้ดูแลบุตรท่ีเขียน ส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง จึงมีการใช้ค�ำเรียกคู่ครองในฐานะสามี มากกว่า ค�ำส่วนใหญ่ท่ีเก่ียวข้องกับค�ำในกลุ่มนี้เป็นค�ำท่ีมี นยั ยะกว้างๆ ซึง่ สามารถแบง่ ออกได้เป็น 3 ชดุ ค�ำ ได้แก่ 58

“สาม”ี รปู 17 ความสัมพนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “สามี” กลุ่มแม่ทำ�งาน 59

1 คำ�ทีเ่ กี่ยวข้องกับบตุ รและการเลี้ยงดู เชน่ ลูก เลีย้ งลกู เลี้ยง เดก็ เรียน ดูแล 2 คำ�ทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั คนในครอบครวั เชน่ พอ่ แม่ พ่อแม่ ตวั เอง 3 คำ�ทีเ่ กี่ยวขอ้ งกับงานและสภาพการทำ�งาน เชน่ งาน ทำ�งาน ทีท่ ำ�งาน ลกู ค้า ขายของ 4 คำ�ที่เกีย่ วขอ้ งกบั ทรพั ยากรในครอบครัว เชน่ เงิน เงินเดือน ค่าใชจ้ ่าย รายได้ จ่าย 5 คำ�บง่ ชี้เหตกุ ารณ์หรือสถานการณ์สำ�คัญ เช่น คลอด เดินทาง ตดั สินใจ กลับบา้ น ลา 6 คำ�แสดงอารมณแ์ ละความรูส้ ึก ไดแ้ ก่ เหนื่อย ดี ชอบ กลุ่มค�ำเหล่าน้ีท�ำให้เห็นภาพรวมของประเด็นท่ี เก่ียวข้องกับเน้ือหาที่ปรากฏในสื่อสังคมออนไลน์ใน มมุ มองของแมท่ ำ� งาน จะเหน็ ไดว้ า่ คำ� เหลา่ นเ้ี ปน็ คำ� ท่ี ปรากฏบ่อยครั้ง ชีวิตของแม่ท�ำงานมีความจ�ำเป็นที่ จะต้องรักษาสมดุลระหว่างการเลี้ยงดูบุตร ความ สัมพันธ์กับคนในครอบครัว และการท�ำงาน ทั้งนี้ ปจั จยั ในดา้ นรายไดแ้ ละเหตกุ ารณต์ า่ ง ๆ ในครอบครวั ยังเป็นปัจจัยส�ำคัญท่ีมีผลต่อคุณภาพชีวิตของแม่ที่ ท�ำงานไปด้วย 60

“ภรรยา” รูป 18 ความสมั พันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ภรรยา” กลุ่มแม่ทำ�งาน 61

กลมุ่ ที่ 2 กแลละมุ่ คควำ�าแมสรด้สู งึกอารมณ์ ในมุมมองของแม่ที่ท�ำงาน ค�ำแสดงอารมณ์และความรู้สึกที่ ปรากฏบ่อยครง้ั ได้แก่ ค�ำว่า รสู้ ึก รอ เครยี ด เหน่ือย ค�ำวา่ รู้สึก ในข้อความของแม่ที่ท�ำงานมักจะปรากฏคูก่ ับคำ� ที่แสดงเหตุหรือปัจจัยที่ท�ำให้เกิดความรู้สึกต่าง ๆ ไม่ว่าจะ เป็นคนในครอบครัว (เชน่ สามี ลูก เดก็ ตวั เอง) การดแู ลบตุ ร (เชน่ เลย้ี ง พเี่ ลย้ี ง ดแู ล) ภาระทางการเงนิ (เชน่ เงนิ เงนิ เดอื น รายได้ ค่าใช้จ่าย) งานและสภาพแวดล้อมการท�ำงาน (เช่น ท�ำงาน ที่ท�ำงาน การท�ำงาน บริษัท ขายของ) รวมไปถึง เหตกุ ารณห์ รอื สถานการณส์ ำ� คัญตา่ ง ๆ (เชน่ ลาคลอด กลับ บา้ น) อย่างไรกต็ ามเม่ือพิจารณาจากระยะหา่ งของคำ� จะพบ ว่า ประเด็นท่ีเกยี่ วข้องกบั การเงนิ งาน ลูก ครอบครวั และผู้ หญิง (ในท่ีน้ีน่าจะหมายถึงเรื่องชู้สาว) ท�ำให้เกิดความรู้สึก บางอย่างในกลุ่มแมท่ �ำงาน เปน็ แม่ part time ท�ำงาน full time เพราะรูว้ า่ ปรมิ าณเวลา ส�ำคัญตอ่ ลูกมาก แต่กพ็ ยายามจะ หาเวลาคณุ ภาพกับลูกใหม้ ากทีส่ ุด อยากเป็นแม่ full time เหมือนแม่ คนอน่ื ๆ คะ่ ... รสู้ ึกผดิ เลยคะ่ (แมท่ �ำงาน เฟซบุ๊ก) 62

“รสู้ กึ ” รปู 19 ความสัมพันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “รู้สึก” กลุ่มแม่ทำ�งาน 63

สำ� หรบั ค�ำท่ีมีความสมั พนั ธ์กับค�ำวา่ รอ ในบริบทของ แม่ที่ท�ำงาน จะพบว่า ค�ำว่าเงิน เหนื่อย เวลา ไม่รู้ มีปัญหา พอ่ คนเดียว ปล่อย นอน อ่าน ลูกคา้ จะเป็น ค�ำที่มีความสัมพันธ์ในระดับสูง เม่ือพิจารณาจาก บริบทของค�ำ สามารถแบ่งชุดค�ำที่อธิบายนัยยะของ คำ� ว่า รอ ได้ 2 ลกั ษณะ คอื 1) ปจั จยั ท่ที �ำให้แม่หรือ บตุ รของตนรสู้ กึ รอ ไดแ้ ก่ เงนิ เวลา ลกู คา้ พอ่ 2) ความ รู้สึกหรือความคิดที่เกิดขึ้นในระหว่างการรอ เช่น เหนอ่ื ย ไมร่ ู้ มปี ญั หา คนเดยี ว ปลอ่ ย และ 3) กจิ กรรม ทีท่ ำ� ในระหวา่ งการรอ ไดแ้ ก่ นอน อ่าน เปน็ ตน้ แม่มนษุ ย์เงินเดอื นเช่นกนั คะ รอเวลาเลกิ งาน รอวัน หยุดใช้เวลากบั ลกู อย่างเต็ม เหนือ่ ยแคไ่ หนแตเ่ ตม็ ใจ และสขุ ใจคะ (แม่ทำ� งาน เฟซบกุ๊ ) ตอนน้ีเรามลี กู เลก็ ค่ะ เพงิ่ 1.6 ขวบเอง ก�ำลังนา่ รัก พดู เกง่ พัฒนาการดี มีคุณยายคอยชว่ ยเลี้ยงให้ตอนเรา ไปทำ� งาน แต่ลกู ติดเราคะ่ กลางวันอยู่กับยายได้ แตพ่ อเยน็ คำ่� มานี่ เรยี กหาแตแ่ ม่ จะกินนมแม่ สามีเรา กลบั บา้ นเร็วกวา่ เรา ไปช่วยคณุ ยายเล้ยี ง ยงั พาเคา้ เข้า นอนไม่คอ่ ยได้ เพราะลกู จะหาแต่เรา รอกินนมเราแลว้ ให้เรากลอ่ มนอน ถึงจะนอนหลบั ได้ ซงึ่ กว่าเราจะกลบั ถึงบา้ น ปาเขา้ ไป 3 - 4 ทุ่ม ลูกรอ้ งไหร้ อจนเหน่ือยคะ่ (แมท่ �ำงาน พันทปิ ) 64

“รอ” รปู 20 ความสัมพันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “รอ” กลุ่มแม่ทำ�งาน 65

เม่ือพูดถึงความเครียด แมท่ ี่ทำ� งานมกั กลา่ วถงึ การขาดแคลน บางอย่างหรือการไมไ่ ดก้ ารตอบสนองตามส่ิงทค่ี าดหวงั ดังนั้น ค�ำทม่ี ีความสมั พันธก์ บั คำ� ว่าเครียด จงึ มเี พียงคำ� เดยี วทโี่ ดดเด่น คอื คำ� ว่า ไม่มี เพอ่ื ทำ� ความเข้าใจเกยี่ วกบั ความต้องการท่ไี ม่ไดร้ บั การตอบสนอง ซ่ึงสง่ ผลต่อความเครยี ด ความสัมพันธ์ระหวา่ งคำ� วา่ ไมม่ ี กับคำ� อนื่ จะช่วยทำ� ใหเ้ ห็นภาพความความขดั แยง้ ใหช้ ัดเจนขึ้น ผลการจาก การวิเคราะห์ พบว่า ค�ำว่า ไม่มี มักปรากฏบอ่ ยครัง้ รว่ มกับค�ำว่า ตัวเอง รายได้ ดแู ลลูก บรษิ ัท เจา้ นาย และเวลา มากกว่าค�ำอน่ื ท�ำให้สามารถตีความไดว้ ่า การคาดหวงั ที่มตี ่อรายได้และเวลาของ ตนเอง รวมถึงการดแู ลลกู และการท�ำงานเปน็ ประเดน็ ทีท่ �ำใหเ้ กิด ความเครยี ดทสี่ �ำคัญ ระบายกับสามี สามีก็ปลอบไมเ่ ปน็ บอกแต่ให้ลาออกๆ แต่งานไม่ไดห้ าไดง้ ่ายๆ นะเศรษฐกจิ แบบนี้ รายได้เรา เป็นหลักในครอบครวั อยู่ เพราะรายไดส้ ามีน้อยมาก ราย ได้เรามากกว่าสามี 4 - 5 เทา่ น่ะ บา้ นกย็ งั ผ่อนอยู่ (อกี 2 ปกี ว่าถึงจะหมด) .. พอระบายกับแม่ แมก่ ็บอกว่าให้ อดทนทำ� ไป เพื่ออนาคตทีด่ ขี องลูก เราเครยี ด เราปวด หัวไปหมด ร้องไหท้ กุ วัน เหนอื่ ยมาก ไมร่ ู้จะแกป้ ัญหาให้ ตวั เองยังไง มาคดิ ดู ถ้าเราต้องกลบั ดึกอย่างนอ้ี ีก 2 - 3 ปี เราต้องไม่มีเวลาสอนการบา้ นลูก ไมม่ เี วลาพดู คยุ ใน วันธรรมดากับลูก แคค่ ดิ กเ็ ครียดแล้ว รอ้ งไห้สงสารลูก สงสารตัวเอง -.-” (แม่ท�ำงาน พันทปิ ) 66

“ไม่ม”ี รปู 21 ความสมั พันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ไม่มี” กลุ่มแม่ทำ�งาน 67

เหนอ่ื ย เปน็ อีกค�ำหน่ึงปรากฏ ตลอดสิบปีมาน่ี สถานการณข์ องเราวนเวียนเป็น บอ่ ยในข้อความบนสอ่ื สงั คม วงั วน กลบั มาพดู คุยกนั ใหม่ ออนไลนข์ องแมท่ ่ีทำ� งาน เมอ่ื แตแ่ ลว้ ก็ทรดุ ลงไปใหม่ ทะเลาะกนั อีก (ชว่ งเคา้ พิจารณาจากคำ� ท่มี ีความสัมพันธ์ เปล่ยี นหญิงคนใหม)่ แยกกันไปอีก กนั จะพบวา่ ความเหน่อื ยนั้นมี เราฟ้นื ฟูจติ ใจสร้างเนือ้ สรา้ งตวั ใหม่ ความเก่ยี วขอ้ งกับการทำ� งาน แล้ววนเวยี นกลบั มาเจอกันอีก คุยกันไดด้ ีๆ จนคน (เชน่ คำ� วา่ ที่ท�ำงาน ท�ำงาน งาน) ภายนอกคดิ วา่ กลบั มาคืนดีกันแล้ว และการดแู ลบตุ ร (เชน่ ค�ำวา่ ลูก ทกุ ครั้งทกี่ ลบั มาคุยกัน เค้าจะทำ� ตัวเหมือนปกติ พา เดก็ ดูแล) ความสมั พนั ธ์เหล่านอ้ี าจ เราและลกู ไปเย่ียมญาติทางครอบครัวเคา้ ช้ใี หเ้ หน็ ถงึ ความพยายามในรักษา ไปเที่ยวตา่ งจงั หวดั กินขา้ วกนั ก็จะตักให้ นั่งแกะกุ้ง สมดุลของการใช้เวลาในการท�ำงาน แกะปใู ห้ซงึ่ เป็นส่งิ ทท่ี ำ� ใหเ้ ราตั้งแตเ่ ปน็ แฟนกนั และการดูแลบตุ ร โดยเฉพาะการ และท�ำมาสมำ่� เสมอ บรกิ ารจดั การทรัพยากรท่ีมีอยอู่ ย่าง อะไรเลก็ ๆนอ้ ยๆ และบุคคลิกทสี่ ุภาพออ่ นโยน จ�ำกดั (ไดแ้ ก่ เวลา เงินเดือน) ซ่งึ มี ทำ� ให้เราใจออ่ นลงไปทุกครั้ง ขั้นตอนและกระบวนการที่หลาก คเู่ ราคือคู่เวรคกู่ รรมใช่ไหมคะ อยู่กันไม่ได้ แตแ่ ยก หลาย (เชน่ คำ� วา่ เตรียม ย้าย กนั ก็ไม่ขาด กลับมา) นอกจากนี้ประเด็นความ เหน่อื ยค่ะ เหน่ือยมาก สมั พันธก์ บั คู่ครอง (ได้แก่ ค�ำว่า สถานภาพเราไมไ่ ด้หยา่ ขาดจากกนั ในส่วนลกึ เราก็ สามี ผหู้ ญงิ ) กเ็ ป็นอกี ประเด็นหนึง่ ยังมคี วามผูกพนั กบั เค้ามาก บอกไมไ่ ดว้ า่ คอื อะไร ท่ที �ำใหผ้ ูห้ ญิงทีด่ แู ลบตุ รไปด้วย ไม่ใช่ความเสนห่ า อยากมีสัมพันธห์ รืออะไร แต่เปน็ ทำ� งานไปดว้ ยรสู้ กึ เหน่ือย ห่วงหรอื อะไรสักอยา่ ง ตัวเราเองกย็ ังไมแ่ นใ่ จเลย (แม่ทำ� งาน พันทิป) 68

“เหน่ือย” รปู 22 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เหนือ่ ย” กลุ่มแม่ทำ�งาน 69

แต่ละคนกม็ ีความสามารถในการจัดการการงาน เงินในแบบท่แี ตกตา่ งกนั เนอะ ของเราทำ� งานจากท่ีบ้านเปน็ ส่วนใหญค่ ่ะ แต่เวลาต้องเข้าประชมุ ทอี่ อฟฟศิ หรอื ท�ำงานนอกสถานที่ หรอื ตา่ งจงั หวดั ก็จะตอ้ งกระเตงลูกไปดว้ ย แต่ต้อง มีคนในครอบครัวไปช่วยสลับเลี้ยง (ลกู เพิง่ หกเดือนคะ่ ) ท้งั ทำ� งาน fulltime และ เลีย้ งลูกคนเดยี วไปด้วยคอื เหน่อื ยแสนสาหสั ค่ะ งานก็ต้องเดิน ลกู ก็ตอ้ งดู งานบ้านก็ตอ้ งท�ำ งานท่ีทำ� ตอนกลางวนั ไม่เสรจ็ กต็ ้องมาท�ำดกึ ๆ หลังลกู หลบั แตถ่ ้าลกู รอ้ งกนิ นมกต็ ้องหยดุ มาใหน้ มกอ่ นไปทำ� ตอ่ ชว่ งงานด่วนบางทีนอนตี สามตดิ กนั หลายๆคนื รา่ งก็ไม่ไหวเหมอื นกัน เพราะกลางวนั เรากต็ ้องตน่ื พรอ้ ม ลูก มาเลย้ี งลกู คนเดียวอีก แตท่ ้งั นท้ี ั้งนนั้ เราเอาลกู เป็นตวั ต้ังคะ่ ให้ลูกกอ่ น แล้วทำ� เรอ่ื งอ่นื ๆ ตาม condition ของเขา ไม่อยากใหก้ ารมลี กู มาทำ� ใหเ้ สีย โอกาสในการสร้างประโยชน์จากการทำ� งาน แลว้ กไ็ ม่อยากใหง้ าน/เงนิ มาเปน็ อุปสรรคในการเลีย้ งลูก กเ็ ลยท�ำไปเทา่ ที่ไหว แตต่ อ้ งไม่ใหต้ ัวเองป่วย แต่ต่อไป หากลูกเรมิ่ ต้องการเวลามากกวา่ นีแ้ ลว้ อาจจะต้องเปลีย่ นแผนใหม่คะ่ เพราะ สามกี ็ไม่สามารถ support การเงนิ ได้ท้งั หมด ภาระภายในครอบครวั เรากม็ ี เลยก�ำลังวางแผนเริ่มงานอกี งานหนึง่ ในแบบท่เี ราสามารถเลยี้ งลูกไปดว้ ยได้ เหมอื นเดิม อาจจะเหน่ือยเยอะหน่อย แต่คุ้มค่าทีไ่ ด้เหน็ พัฒนาการของลกู ด้วยตัวเอง 24ชวั่ โมงค่ะ (แม่ทำ� งาน เฟซบุก๊ ) 70

“เงิน” รปู 23 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เงิน” กลุ่มแม่ทำ�งาน 71

กลมุ่ ที่ 3 เคยคดิ จะลาออกเหมือนกนั ค่ะ แต่พอ ครอบครวั ไม่เหมือนเดิม นกึ ขอบคณุ เพอื่ น กขอลงมุ่ คครำ�อทบี่บคง่ รชวั ี้ทรัพยากร ทแ่ี นะนำ� วา่ ไมใ่ หล้ าออก คิดถูกมากๆ ท่ีตดั สินใจแบบนน้ั เพราะวนั นเี้ ราตอ้ งเป็น ก�ำลังส�ำคัญของลูก เงินสำ� คญั จรงิ ๆ นะคะ ไม่มีก็ขวนขวายเอา ไมใ่ ชผ่ ลักภาระไปให้ คนทม่ี ีเงินมากกว่า ท้ังท่คี วามรับผิดชอบ กเ็ ท่ากัน มนั ไมแ่ ฟร์ค่ะ (แมท่ ำ� งาน เฟซบกุ๊ ) กลมุ่ คำ� นเ้ี ปน็ กลมุ่ คำ� ทม่ี คี วามหมายเกยี่ วขอ้ งกบั ทรพั ยากรของตนเองและครอบครวั ไม่ว่าจะเป็นค�ำว่า เงิน เงินเดือน และเวลา เมื่อพิจารณาเฉพาะในด้านการเงิน จะพบว่า มีค�ำที่มีความสัมพันธ์จ�ำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็น รอ เวลา จ่าย มีปัญหา ทำ� งาน ท่ีท�ำงาน ไมร่ ู้ สามี ร้สู ึก งาน ลกู ครอบครัว จะเห็นได้วา่ เรือ่ งการเงนิ เปน็ ประเด็นที่ทีมีปญั หาในกลุ่มแม่ทีท่ ำ� งาน และมคี วามเช่อื มโยงกับประเด็นอน่ื ๆ เช่น การดูแลบุตร ความสมั พนั ธก์ บั คู่ครอง และชีวติ ครอบครัว งานท่ีเราท�ำเป็นรัฐวสิ าหกิจอะค่ะ มผี ลกบั ดอกเบย้ี บ้านและรถยนต์ดว้ ย ถ้าเราลาออก คา่ งวด บา้ นและรถยนต์จะเดง้ เปน็ 2 เท่า และเงินเดือนสามเี ราคนเดยี วไมพ่ อคะ่ (เงนิ เดอื นรวมโอทีแค่ 3 หม่นื กว่าๆ เองคะ่ ท�ำงานเอกชน) แล้วพอเราเปน็ งานรัฐวสิ าหกิจย่ิงไม่มใี ครอยากใหล้ าออก กลัวกระทบความมน่ั คงอืน่ ๆ อีกหลายเรื่อง ซึง่ เราเองอยากลาออกมากๆ เห้ออ กลมุ้ ใจจังเลย ค่ะ อยากเล้ียงลูกเอง (ตอนชว่ งวนั หยุดยาว ๆ เลีย้ งลกู เองมีความสขุ มากเลยคะ่ ) นอกจากลูก แล้ว สามีเราต้องสงเสยี แมเ่ ค้าและทางบา้ นเคา้ ดว้ ยค่ะ (ไม่มีการเงิน support ดา้ นอ่นื เลย ถา้ เรา 2 คนไมห่ ากันเอง) ขอบคุณส�ำหรบั คำ� แนะน�ำนะคะ ตอนน้ีเราก็พยายามใช้เวลาอยกู่ บั เคา้ ให้เยอะท่ีสดุ ทัง้ กอ่ นไปท�ำงานและหลังเลกิ งาน แต่ให้หยุดท�ำงานคงไมไ่ ด้จริงๆ ค่ะ Y_Y (แมท่ �ำงาน พันทิป) 72

“เงนิ เดอื น” รูป 24 ความสัมพนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เงินเดือน” กลุ่มแม่ทำ�งาน 73

กลุ่มที่ 4 กแลละุ่มสคภำ�าทพี่เกแี่ยววดขลอ้ ้องมกบั งาน การกล่าวถึงการท�ำงานเป็นส่ิงที่เกิดขึ้นอยู่เสมอในส่ือสังคม ออนไลน์ โดยเฉพาะแมท่ ที่ ำ� งานดว้ ย คำ� ทปี่ รากฏบอ่ ยในกลมุ่ ค�ำนี้ ได้แก่ งาน ท�ำงาน และที่ทำ� งาน เนอื่ งจากท้งั สามค�ำมี ความสัมพันธ์กับค�ำอื่น ๆ ในประเด็นใกล้เคียงกัน ในการ วเิ คราะหจ์ งึ พจิ ารณาความสมั พันธ์ในภาพรวมของทง้ั สามคำ� ชุดค�ำที่มีความสัมพันธ์กับค�ำที่เก่ียวข้องกับงานและสภาพ นอกจากนผ้ี ลการวเิ คราะหย์ งั เชอ่ื มโยงไป แวดล้อมของการท�ำงาน ล้วนแล้วแต่เป็นค�ำที่ปรากฏข้ึนใน ยังค�ำท่ีอธิบายบริบทในการท�ำงานอื่นๆ กลุ่มก่อนหน้าน้ี ไม่ว่าจะเป็นค�ำที่กล่าวถึงบุตรและการดูแล ดว้ ย เชน่ ขายของ ธุรกจิ บรษิ ทั ท�ำให้ บตุ ร (เชน่ ลกู เดก็ ดแู ล เรยี น เลยี้ งลกู พเี่ ลยี้ ง) คนในครอบครวั เห็นภาพกว้างของลักษณะงานท่ีผู้ท่ีมี (เชน่ สามี ภรรยา แฟน) การเงนิ ของครอบครวั (เชน่ เงนิ เดอื น บุตรเลือกทำ� เงิน รายได้ คา่ ใชจ้ ่าย) การจัดการเวลา (เช่น เวลา เสาร์ หยุด) นอกจากนี้ปัญหาในเชิงชู้สาว ยังมีความ อารมณ์และความรูส้ ึก (เชน่ เหนอื่ ย รอ) รวมไปถึงเหตุการณ์ เช่อื มโยงกับงานและที่ทำ� งานดว้ ย ดังจะ ส�ำคัญที่ทำ� ใหเ้ กดิ การเปลย่ี นแปลงในครอบครวั (เช่น คลอด สังเกตได้ว่า ผู้เขียนจ�ำนวนหนึ่งเล่าถึง กลับบา้ น ย้าย) ความสัมพันธ์ของสามีกับเพื่อนร่วมงาน ในฐานะ “ผหู้ ญิงอืน่ ” ดงั นน้ั การท�ำงาน ยังเป็นตัวเช่ือมโยงไปยังความสัมพันธ์ใน ครอบครวั อีกดว้ ย 74

“เวลา” รปู 25 ความสัมพนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “เวลา” กลุ่มแม่ทำ�งาน 75

“งาน” รูป 26 ความสัมพันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “งาน” กลุ่มแม่ทำ�งาน 76

“ทำ� งาน” รปู 27 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ทำ�งาน” กลุ่มแม่ทำ�งาน 77

“ที่ทำ� งาน” รปู 28 ความสมั พันธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ที่ทำ�งาน” กลุ่มแม่ทำ�งาน 78

กลุ่มที่ 4 แม่เรามาช่วยเล้ยี งลกู ให้เราคะ่ ครง้ั แรกแม่ตั้งใจว่า จะมาเลี้ยงหลานจนกว่าหลานจะเข้าโรงเรยี น ป.1 กผู้ชลวุ่่มยคเำล�ที้ยีก่ งลด่าบู วุตถรึง ดูท่าทางเตม็ ใจ ตั้งใจมากที่จะมาอยกู่ บั เราทบ่ี ้าน สามี เราออกเงินกนั้ ห้องด้านล่างให้แม่อยู่ เอาไว้ กลุ่มค�ำท่ีมีความเฉพาะเจาะจงในกลุ่ม เลี้ยงหลาน เพราะหอ้ งอื่นๆไม่สะดวก ห้องนอนของ แมท่ �ำงาน คอื ค�ำเก่ียวข้องกบั ผชู้ ่วยเล้ยี งดู เราก็คบั แคบเกินไปค่ะ แค่ 20 ตรม. บา้ นสามีอยู่กัน บตุ ร ไมว่ า่ จะเป็น ยาย พ่เี ลยี้ ง ฝาก หลาน แบบตวั ใครตวั มนั ตา่ งคนตา่ งอยู่ พ้ืนท่สี ่วนกลางรก เนอสเซอร่ี เป็นต้น อย่างไรก็ตามค�ำท่ีมี มาก เพราะที่บ้านเคา้ คา้ ขาย ของเต็มบ้าน ฝุน่ เยอะ ความสัมพันธ์กับค�ำอื่นอย่างเห็นได้ชัดมี ยุงเยอะ ใตพ้ ้ืนหนา้ บ้านทที่ รดุ วันดคี นื ดีมตี วั เงินตวั เพยี งค�ำเดียวคือ ยาย ทอง หรืองูเหา่ ออกมาเดนิ เพน่ พ่านดว้ ยคะ่ ชว่ ง ผู้หญิงส่วนใหญ่เมื่อมีความจ�ำเป็นต้องเดิน เดอื นแรกทแ่ี ม่มาชว่ ยเล้ยี งหลาน เราให้เงนิ แม่ ทางไปท�ำงาน พ่อแม่ของผู้ปกครองจึงมี 4000 บาทคะ่ แตแ่ ม่เราอ้งึ มากท่ไี ด้เงินจากเราเทา่ น้ี บทบาทเข้ามาช่วยเหลือในการเล้ียงบุตร เคา้ บอกวา่ นึกวา่ จะให้เค้าซัก 9000 เรากเ็ ลยบอกไป ดงั จะเหน็ ไดจ้ ากคำ� วา่ เลย้ี ง หลาน อยา่ งไร ว่าเรามคี า่ ใช้จ่ายเยอะ ไม่ไดม้ เี งินมากมายขนาดน้ัน กต็ ามการสนบั สนนุ ทงั้ ในแงข่ องเงนิ (คำ� วา่ นบั จากวันน้ันแมเ่ ราดูหมดใจที่จะเลี้ยงหลานแล้วคะ่ เงินเดือน) และกลับไปเย่ียม (ค�ำว่า กลับ อยากจะกลบั บา้ นท่ีต่างจังหวดั อยา่ งเดียว เราคุยกบั บ้าน) ยังเป็นสิ่งที่แม่ท�ำงานมักใช้อธิบาย สามีให้เคา้ ช่วยออกเงินใหด้ ว้ ยเดือนละ 3000 เพอื่ ประกอบการใหป้ ู่ย่าตายายเป็นผู้ดแู ลบุตร ทแ่ี มเ่ ราจะไดเ้ งนิ 7000 บาทคะ่ ตอนแรกเคา้ กจ็ ะ ไมใ่ ห้ เคา้ บอกวา่ ยายเลย้ี งเค้ามา ไมเ่ คยไดเ้ งนิ จาก แม่เคา้ สกั บาทเดียว แต่สดุ ทา้ ยเคา้ ก็ยอมชว่ ยค่ะ (แม่ท�ำงาน พนั ทปิ ) 79

ปัญหาโลกแตก มนษุ ย์เงนิ เดอื น ปัญหาตง้ั แต่ไมค่ ลอด ข้อสังเกตท่ีน่าสนใจประการหน่ึง คือ ปกป้องวยั 9 เดอื น อยกู่ ับยายท่ีต่างจังหวดั แรกๆแม่ เนื่องจากคำ� ว่า เนอสเซอรี่ (nursery) ทำ� ใจไมไ่ ด้ พอครบ 3 เดือน เอาทงั้ ยายและลูกกลับมา เปน็ คำ� ทบั ศพั ท์ ทำ� ใหม้ คี วามแตกตา่ ง ด้วย ท�ำใจไม่ไดท้ ตี่ ้องห่างลกู ความเห็นแกต่ ัวของเรา ของรูปแบบการสะกดจ�ำนวนมาก มาเตม็ ๆไมย่ อม ไมส่ นใจว่ายายจะรู้สึกยังไง เวลาผ่าน การตัดค�ำไม่สามารถจ�ำแนกความ ไปเปน็ เดอื น เรม่ิ เห็นยายคิดถึงตา คดิ ถงึ บา้ น ด้วย เหมือนหรือความคล้ายคลึงของค�ำ ความเหน็ แกต่ วั ก็ทะเลาะกบั ยายบอกยายว่าถา้ อยู่ ศพั ทเ์ หลา่ นไ้ี ด้ จงึ ไมส่ ามารถวเิ คราะห์ ไม่ไหวกก็ ลบั ไป จะหาคนเลยี้ งเอง ดว้ ยความทย่ี าย ความสมั พนั ธไ์ ด้อยา่ งชัดเจน ก็ท้งิ หลานไมไ่ ด้ก็อยู่กบั เราตอ่ มาเรอ่ื ยๆ จนวันหนึ่งเรา มองหนา้ แม่เรา แววตาแมเ่ ศรา้ แตก่ ็มคี วามสขุ กบั หลาน นีเ้ ราทำ� ผดิ กบั แม่ของเราขนาดน้เี ลยเหรอ เราไม่คดิ ถงึ หวั ใจแม่เลย วา่ แม่ก็คิดถงึ บา้ นคดิ ถงึ พ่อ จากเหตกุ ารณ์วนั นั้นเลยตัดสนิ ใจพาท้งั สองกลับบ้าน ไปหาคุณตา กลับไปถึงบา้ นเหน็ รอยย้มิ ทกุ คนว่ามี ความสุข คุณยายคุณตาคงคิดถงึ กันมาก เมือ่ คุณตา คณุ ยายมีความสขุ แนน่ อนลูกเรากจ็ ะต้องมคี วามสขุ คณุ ตาคณุ ยายเขาเลีย้ งเรามาจนโตเป็นคนดีได้ เขาก็ ต้องเลีย้ งหลานให้โต เป็นคนดไี ด้เหมอื นกนั เรือ่ งแบบ นี้ตอ้ งมใี ครทีเ่ สยี สละ เปน็ ก�ำลังใจใหค้ ุณแมท่ ุกคน ทกุ ๆคนรกั ลกู เหมือนกัน ทางทีเ่ ลอื กจะเปน็ ทางที่ดี ท่สี ดุ สำ� หรบั ทุกคนคะ่ ..(แม่กลับตา่ งจงั หวดั ทุกวันศกุ ร์.. วนั จันทร์เช้าออกบ้านต้ังแต่ตีส่ีมาทำ� งาน.จนเรม่ิ ชนิ แรกๆ ร้องไหต้ ลอด..ตอนนเี้ ริม่ เขม้ แขง็ ขน้ึ มาก) (แมท่ ำ� งาน เฟซบกุ๊ ) 80

“ยาย” รปู 29 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ยาย” กลุ่มแม่ทำ�งาน 81

กลุ่มที่ 6 กลมุ่ คำ�ทีม่ ีนยั ยะความแตกตา่ งในเชิงพื้นที่ กลุ่มค�ำชุดสุดท้ายที่ปรากฏบ่อยในข้อความบนส่ือสังคม ออนไลน์ของแม่ท�ำงาน คือ ค�ำที่แสดงให้เห็นถึงความส�ำคัญ ของพน้ื ที่ ไมว่ า่ จะเปน็ ยา้ ย ตา่ งจงั หวดั และเดนิ ทาง เมอื่ พจิ ารณาในภาพรวมจะพบวา่ การยา้ ยถนิ่ การเดนิ ทาง เปน็ ประเด็นสำ� คัญส�ำหรบั แมท่ �ำงาน ผใู้ ชส้ ่ือสังคมออนไลน์หลาย คน ยอมทจ่ี ะย้ายถนิ่ ฐานตัง้ แต่แต่งงาน เริม่ จากดฉิ นั แตง่ งานแลว้ มีลกู สาว 1 คน กำ� ลังนา่ รักคะ่ แต่พ่อของลูกอย่คู นละ จังหวดั เทียวมาเยี่ยมพวกเราทุกสปั ดาหค์ ะ่ ดิฉนั และสามรี บั ราชการทัง้ คคู่ ะ่ ตอนน้ีก�ำลงั หาทางย้ายกลับบา้ นเกิด เราเปน็ คนบา้ นเดียวกันคะ่ แตส่ ามไี ด้ย้ายแลว้ เพราะบรรจุก่อน ส่วนดฉิ นั ก�ำลงั จะยา้ ยตามไปคะ่ และแลว้ ปญั หากเ็ กิดข้นึ เพราะ เรื่องย้ายน่ีแหละค่ะ เพราะพนื้ ท่ีทเ่ี ราจะย้ายไป มีการแขง่ ขันกนั สงู มาก ต้องเล่นเงิน จ�ำนวนหลายแสนเลยทเี ดียว ด้วยความทอ่ี ยากกลับบ้านไปอย่กู ับครอบครวั ประกอบกบั ภาระการเลีย้ งลูกคนเดียว มันเหนือ่ ยมาก เวลางานกท็ ำ� งาน นอกเวลา งานก็ตอ้ งมาเลี้ยงลูก เหน่อื ยทอ้ ทีต่ ้องยนื สู้คนเดยี ว เราจงึ ท�ำทกุ ทางท่ีจะได้ย้าย กลับบา้ น สดุ ท้ายเราตอ้ งกู้เงินหลายแสนบาทเพื่อมาจ่ายใต้โตะ๊ เจา้ หน้าทที่ ่ี เกยี่ วข้อง สุดท้ายเรากผ็ ิดหวงั จากการยา้ ยและรอใหเ้ คา้ เอาเงนิ จำ� นวนน้นั มาคนื ตอนนก้ี ำ� ลังหนกั ใจในการตามเอาเงินคืน เพราะมันคอื เงนิ ผิดกฎหมาย ไม่มีหลกั ฐานใดๆ ในการฟ้องรอ้ งได้ แตค่ นที่พาเราไปกร็ ับปากวา่ จะช่วยตามคืน ซงึ่ ตอนนเ้ี ค้ากำ� ลงั อย่ใู นช่วงหมุนเงินอยู่ (แมท่ �ำงาน เฟซบกุ๊ ) 82

“ย้าย” รปู 30 ความสมั พนั ธ์ระหว่างคำ�ของคำ�ว่า “ย้าย” กลุ่มแม่ทำ�งาน 83