แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)

30 แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ท้ังนี้ จากขอคำถามที่เพิ่มขึ้นในป ๒๕๕๕ พบวา ปจจัยสำคัญ คือ ครอบครัว ครู และชุมชนมีสวนไมนอยในการหลอหลอมคานิยมและวิถีปฏิบัติเร่ืองศาสนา คุณธรรมและจริยธรรมของเด็กและเยาวชนโดยพบวาปจจัยเหลานี้ยังอยูในระดับที่ไมสูงนัก คือ มีพอแมผูปกครองที่ส่ังสอนเร่ืองคุณธรรมจริยธรรมลูกอยูเสมอเพียงรอยละ ๕๔ เทาน้ัน และมีครูเพียงคร่ึงเดียวที่เปนตัวอยางดานคุณธรรมจริยธรรมใหแกเด็กเทาน้ัน อีกท้ังเด็กไมถึงครึ่งคือรอยละ ๔๗ ที่บอกวา ชุมชนของตนมีพระ/นักบวช/ผูนำทางศาสนาที่เปนท่ีนับถือและเปนหลักยึดเหนี่ยวใหชุมชนได แตในขณะเดียวกันก็พบความแตกตางท่ีชัดเจนระหวางเด็กท่ีอยูในส่ิงแวดลอมท่ีครอบครัวครู และชุมชนใหการอบรมส่งั สอนเรอ่ื งคณุ ธรรมจรยิ ธรรม กบั เดก็ ที่ขาดปจ จัยเหลา นี้หนนุ นำ ๕) กรุงเทพโพลล โดยศูนยวิจัยมหาวิทยาลัยกรุงเทพ (๒๕๕๗) สะทอนความคิดเห็นของประชาชนตอประเด็นตาง ๆ ที่จะทำการปฏิรูป ซึ่งการสำรวจครั้งนี้เปนการสะทอนความเห็นของประชาชนท่ีมีตอการปฏิรูปสื่อสารมวลชนภายใตหัวขอ “กรุงเทพโพลลรวมปฏิรูปประเทศไทย : ปฏิรูปสื่อเพ่ือลดความขัดแยง” โดยสำรวจจากประชาชนทว่ั ประเทศ จำนวน ๑,๐๘๘ คน พบวา ประชาชนสว นใหญคิดเปน รอยละ ๙๑.๘ ติดตามขา วจากทีวีรองลงมารอยละ ๓๕.๐ ติดตามขา วจากโซเชียลมเี ดีย เชน facebook twitter และรอ ยละ ๓๔.๗ ติดตามจากเวบ็ ไซตตาง ๆ สวนขอมูลขาวสารท่ีประชาชนตองคิดพิจารณากอนที่จะตัดสินใจเช่ือขาวนั้น ๆ มากที่สุด คือ ขาวจากทีวี(รอยละ ๕๕.๑) รองลงมาคือ ขา วจากโซเชยี ลมีเดยี (รอ ยละ ๔๗.๙) และขาวจากจากเว็บไซตต าง ๆ (รอ ยละ ๓๓.๐)ท้ังน้ีประชาชนสวนใหญรอยละ ๘๖.๖ มีความเห็นวาการนำเสนอขาวของสื่อมวลชนในปจจุบันมีอิทธิพลมากถึงมากที่สุด ตอการชี้นำทางความคิดของประชาชน ขณะที่มีเพียงรอยละ ๑๐.๕ เทานั้น ที่เห็นวามีอิทธิพลนอยถึงนอยที่สุด ท่ีเหลือรอยละ ๒.๙ ไมแนใจ เมื่อถามถึงความเปนอิสระของสื่อมวลชนจากนายทุนหรือนักการเมืองในการนำเสนอขาว ประชาชนรอยละ ๖๔.๘ เห็นวาสื่อไมเปนอิสระ ถูกครอบงำ และซื้อไดถาหยิบยื่นให ขณะที่รอยละ ๒๖.๒ เห็นวา สื่อเปน อิสระ ไมถ ูกครอบงำ และซอื้ ไมได ทเี่ หลอื รอ ยละ ๙.๐ ไมแนใจ นอกจากนี้ ประชาชนสว นใหญร อ ยละ ๗๔.๕ เหน็ วา ขา วทสี่ อื่ นำมาเสนอเชอ่ื ถอื ไมค อ ยไดเ พราะไมไ ดนำเสนอความจริงทงั้ หมด รองลงมารอยละ ๒๐.๗ เหน็ วาเชอ่ื ถอื ได ตรงตามขอเทจ็ จรงิ และรอ ยละ ๒.๒ เหน็ วาสือ่เชอื่ ถอื ไมไ ดเ ลย เพราะขอ มลู ไมเ ปน ความจรงิ สรา งขา วขนึ้ มาเอง ทเี่ หลอื รอ ยละ ๒.๖ ไมแ นใ จ สำหรบั ความเปน กลางในการนำเสนอขาวการเมืองของส่ือมวลชน ประชาชนสวนใหญ รอยละ ๕๔.๔ ระบุวาส่ือไมคอยเปนกลาง รองลงมารอยละ ๓๐.๒ ระบุวาเปนกลาง และรอ ยละ ๑๐.๐ ระบวุ าไมเ ปนกลางเลย ทเ่ี หลือรอ ยละ ๕.๔ ไมแนใจ เมื่อถามถงึการปฏิรูปประเทศไทยในครั้งน้ี สื่อมวลชนจำเปนตองถูกปฏิรูปดวยหรือไม พบวา ประชาชนมากถึงรอยละ ๗๘.๕ระบุวาจำเปน ตอ งปฏิรูปส่อื ดว ย ขณะท่ีมีเพียงรอ ยละ ๑๖.๔ ทรี่ ะบุวาไมจ ำเปน ตองปฏริ ปู ส่ือ และทีเ่ หลือรอยละ ๕.๑ไมแนใ จสดุ ทายเมือ่ ถามวา สอ่ื มวลชนในประเทศไทย ควรมีการสอบใบอนญุ าตวิชาชีพสื่อมวลชน เหมือนวิชาชีพอืน่ ๆเชน แพทย ทนายความ หรือไม ประชาชนสวนใหญรอยละ ๘๙.๙ เห็นวาควรมีการสอบใบอนุญาตขณะท่ีมีเพียงรอยละ ๖.๙ เทา น้นั ท่รี ะบวุ า ไมควรมีการสอบ และที่เหลือรอยละ ๓.๒ ไมแนใ จ ๖) จากการสำรวจของสำนักงานเลขาการสภาการศึกษา (สกศ.) กระทรวงศึกษาธิการร่วมกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต “สวนดุสิตโพล” (๒๕๕๐) เกี่ยวกับปญหาคุณธรรมดานสภาพแวดลอม นักเรียน/นักศึกษา ผูบริหาร/ครู/อาจารย ผูปกครอง เม่ือวันท่ี ๑๐-๑๘ มีนาคม ๒๕๕๐ ผลการสำรวจพบดังนี้ (ผูจัดการOnline, ๒๕๕๐) (๖.๑) ผลการวิจัยเกี่ยวกับ ๕ พฤติกรรม เยาวชนไทยที่สังคมพึงตระหนัก คือ (๑) การใชสินคาฟมุ เฟอย ยึดตดิ กบั วตั ถนุ ยิ ม (๒) การแตงตัวทโี่ ปเ ปลอื ย ไมถกู กาลเทศะ/ตามแฟชัน่ ตา งชาติ (๓) การมัว่ สุมอบายมขุเชน สูบบุหรี่ดื่มเหลาติดยาเสพติด เท่ียวกลางคืนติดเกม (๔) มีอิสระทางความคิด กลาคิดกลาแสดงออกมากเกินไปจนเกินงาม (๕) กา วรา ว ไมเ ชอ่ื ฟง พอ แม ไมมีความกตัญู และขาดสัมมาคารวะ

แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 31 (๖.๒) ผลการวิจัยเกี่ยวกับ ๕ ปญหา ของสังคมไทยที่สงผลกระทบตอการใชชีวิตของเยาวชนไทยคือ (๑) ครอบครัวขาดความรัก และความอบอุน (๒) การมีความรัก/เพศสัมพันธกอนวัยอันควร (๓) ภัยจากส่ืออินเทอรเน็ต (๔) การเขาถึงอบายมุขทั้งเหลา/บุหรี่/ยาเสพติด ไดงาย (๕) ขาดแบบอยางท่ีดี/ไมมีตัวอยางที่ดีใหเ ห็นชดั เจน (๖.๓) ผลการวจิ ัยเกี่ยวกับ ๑๐ คณุ ธรรม ของเยาวชนไทยทีค่ วรเรง สราง/ปลกู ฝง คือ (๑) ความมีระเบยี บวนิ ัย (๒) ความซือ่ สัตย (๓) ความขยันหมัน่ เพียร (๔) ความมีน้ำใจ/เอื้อเฟอ เผ่ือแผ (๕) ความสภุ าพ/มสี มั มาคารวะ (๖) ความกตญั ู (๗) ปลกู จติ สำนึกท่ีดี (๘) ความสามัคคี (๙) ความมเี หตุมผี ล (๑๐) การเห็นแกป ระโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน ๗) ผลการศึกษาของบุญเลิศ จีรภัทร และคณะ (๒๕๔๘) ไดศึกษาหลักธรรมสำหรับกลุมขาราชการและเจาหนาที่ของรฐั โดยการสัมภาษณกลุมตัวอยาง ๓ กลมุ คือ ผูทรงคณุ วุฒิ พระภกิ ษผุ ูทรงคุณวฒุ ิ และพระภิกษุผูทำหนาท่ีเผยแผธรรม และขาราชการและเจาหนาที่ของรัฐ ผลการศึกษาไดกลาวถึงปญหาคุณธรรมของขาราชการและเจา หนาท่ขี องรัฐ สาเหตุของปญ หาแนวทางแกไข และคณุ ธรรมทีค่ วรสง เสริมเพอื่ แกป ญหาแตล ะปญหา ๘) ผลการศึกษาของพรรณี ผุดเกต ุ และคณะ (๒๕๕๕) ไดศึกษารูปแบบการพัฒนาศักยภาพดานการสอนของพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนในจังหวัดสงขลา พบวา การดำเนินงานโครงการพระสอนศีลธรรมในโรงเรียนยังมีปญหาอุปสรรคหลายประการ ปญหาที่สำคัญท่ีสุด คือ ปญหาดานความรู ความสามารถในการจัดการเรยี นสอนของพระสอนศลี ธรรมในโรงเรยี น โดยพบวา ขาดความรูดานเทคนิคการสอน การบรหิ ารจัดการชนั้ เรยี นการผลติ สอ่ื การสอน การวดั และประเมนิ ผลการเรยี น ไมเ ขา ใจจติ วทิ ยาการเรยี นรู ทำใหน กั เรยี นเบอ่ื หนา ยในการเรยี นสอดคลองกับคำปาฐกถาของพระธรรมโกศาจารย (ประยูร ธมฺมจิตฺโต) ท่ีกลาวไวในการสัมมนาพระสอนศีลธรรมและพระนักเทศน ณ วัดประยรู วงศาวาสวรวหิ าร เมือ่ วนั ท่ี ๑๖ กนั ยายน ๒๕๕๒ วา “จุดออ นของพระทีเ่ ขาไปสอนศีลธรรมในโรงเรียน คือ ความรูในเร่ืองวิชาครู และการจัดทำแผนการสอน ซึ่งจะตองหาแนวทางแกไขกันตอไป”(สำนกั งานพระพุทธศาสนาแหง ชาติ, ๒๕๕๘) ๙) ปญหาการคอรรัปชัน ซึ่งหลายคนมองวาไมสำคัญ เพราะคิดวาไมใชปญหาตนเอง ไมใชเร่ืองของตนเอง แตหากมองยอนกลับใหดีแลว จะเห็นวา ปญหาการคอรรัปชันเปนส่ิงที่เกี่ยวพันกับชีวิตของเราอยางมากดังจะเห็นไดจากปาฐกถาพิเศษของ “ธานินทร กรัยวิเชียร” กลาววา สังคมไทยกำลังประสบกับวิกฤตการณดานคุณธรรมและจริยธรรมอยางอุกฤษฏ สังคมเกิดความแตกแยก เกิดความไมเทาเทียมกัน มีการใชกำลังอยางไรมนุษยธรรมในการระงับขอพิพาท มีการฉอราษฎรบังหลวงเปนท่ีแจงประจักษทุกระดับ ท้ังในวงราชการและเอกชนเชน มีการซื้อสิทธิขายเสียงในการเลือกต้ังท้ังในระดับชาติและในระดับทองถ่ิน มีการประมูลซ้ือขายตำแหนงหนาที่ราชการ มีการสมยอมคบคิดกันในการประกวดราคากอสรางและการจัดซื้อพัสดุของหนวยงานตาง ๆ ของรัฐและการฉอราษฎรบังหลวงยังมีแนวโนมวาจะเลวรายลงเปนลำดับ แพรระบาดในวงกวาง ลึก และซับซอนข้ึนการคอรรัปชันเชิงนโยบาย (Policy Corruption) รวมถึงทัศนคติที่วา “โกงกินบางก็ไมเปนไร ขอใหมีผลงานก็พอ”จึงยอมทนตอการทุจริตคอรรัปชันเพื่อใหงานสำเร็จลุลวง โดยไมคำนึงถึงความถูกตองและชอบธรรม สาเหตุของวิกฤตการณ คือ สังคมไทยหางไกลคำสอนทางศาสนาเปนสังคมท่ีตามใจตนเองอยางไมมีขอบเขต ไมมีระเบียบวินัย และไมนำพาตอกฎหมายของบานเมอื ง เปน สงั คมแหง วตั ถนุ ยิ มเหอคนร่ำรวย คนมีอำนาจ ความอยากมีอยากไดในสิง่ ท่ตี นไมม สี ทิ ธิท่ีจะไดโดยชอบ หรอื ความโลภ ปญหาที่นา คดิ คือ เราจะทำอยางไรใหคนมี “หริ ิ โอตตปั ปะ” หรือมคี วามละอายตอ การทำชว่ั เพราะกลวั บาป และไมก ลา ทจ่ี ะกระทำทจุ รติ ประพฤตมิ ชิ อบ (ธานนิ ทร กรยั วเิ ชยี ร, ๒๕๕๑)

32 แผนแม่บทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) สรุปวาสังคมไทยกำลังเผชิญกับวิกฤตความเสื่อมถอยทางดานคุณธรรมจริยธรรม ซึ่งสะทอนไดจากคนในสังคมมีความถี่ในการใชความรุนแรงในการแกปญหามากข้ึน ทั้งปญหาการแยงชิงทรัพยากรระหวางชุมชนความคิดเห็นท่ีแตกตา งทางการเมือง ปญ หาการแพรร ะบาดของยาเสพตดิ และการพนนั เพม่ิ ขนึ้ โดยเฉพาะในกลุม เดก็และเยาวชน ปญหาตาง ๆ เหลาน้ี เกิดจากสังคมไทยยอหยอนจากศีลธรรมอันดีงาม ทำใหคนในสังคมขาดความยับยง้ั ชั่งใจ ขาดการใชเหตแุ ละผล ขาดความเอือ้ อาทร สงผลใหค วามมีคุณธรรมในสงั คมปจจุบันลดนอยลง๒.๔ การวิเคราะหจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และภาวะคุกคาม/อุปสรรคในการส่งเสริมคุณธรรม ในประเทศไทย การจัดทำแผนแมบทสงเสริมคุณธรรมแหงชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) มีความจำเปนตองคำนึงถึงบริบทของสภาพแวดลอม ท่ีจะสงผลตอการกำหนดประเด็นยุทธศาสตรและศักยภาพในการขับเคลื่อนการดำเนินงานใหเกิดประสิทธิผล เพราะฉะน้ัน ในการจัดทำแผนแมบทฯ น้ี จึงไดวิเคราะหสภาพแวดลอมและศักยภาพในการสงเสริมคุณธรรมในประเทศไทยใน ๔ ดาน คือ จุดแข็ง จุดออน โอกาส และภาวะคุกคาม/อุปสรรค โดยมรี ายละเอียด ดังตอไปน้ี ๒.๔.๑ จุดแข็ง (Strengths) (๑) ประเทศไทยมีสถาบันหลักของประเทศท่ีสำคัญคือ พระมหากษัตริยทรงเปนศูนยรวมและทรงเปนท่ียึดเหนี่ยวทางจิตใจของคนในชาติใหเกาะเก่ียวกันอยางแนนแฟน โดยเฉพาะรัชกาลปจจุบันที่ทรงเปนแบบอยา งท่ดี งี ามในการดำเนนิ ชวี ิตบนทางสายกลางและความพอเพียงของคนในสงั คมไทย (๒) ประเทศไทยยึดหลัก “ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง” ท่ีมุงให “คนเปนศูนยกลางของการพัฒนา” และ “สรางสมดุลการพัฒนา” ในทุกมิติ และขับเคล่ือนใหบังเกิดผลในทางปฏิบัติที่ชัดเจนย่ิงข้ึนในทกุ ระดบั (๓) ประเทศไทยมีคานิยม ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และภูมิปญญาในดานตาง ๆ ที่ดีงามและทรงคณุ คา ซงึ่ เปน พื้นฐานท่สี ำคัญทยี่ ึดโยงใหค นไทยมคี วามเปน เอกภาพ (๔) การมหี นว ยงานและองคก รทที่ ำงานดา นการสง เสรมิ คณุ ธรรมในหลายมติ ิ โดยเฉพาะอยา งยงิ่องคกรหรือสถาบันทางศาสนาตาง ๆ ซ่ึงมีการดำเนินการสงเสริมใหบุคลากรในศาสนาไดทำหนาท่ีสงเสริมคุณธรรมตามหลกั การทางศาสนาแกศ าสนกิ ชนในรปู แบบตา ง ๆ ตามความเหมาะสม ของแตละศาสนามาอยา งตอเนอื่ ง (๕) ภาคสวนตาง ๆ ทั้งภาครัฐ ภาคธุรกิจเอกชน และภาคประชาชน ตางใหความสำคัญและสนับสนุนการสงเสรมิ คุณธรรมใหแกประชาชน (๖) การมีภาคีเครือขา ยในการดำเนนิ งาน ทงั้ ระดับชาติ ระดับจังหวัด และระดบั ทอ งถนิ่ รวมถึงเครือขายภาควิชาการ คือ สถาบันการศึกษาและสถาบันการวิจัยตาง ๆ รวมกันดำเนินงานสงเสริมคุณธรรมใหแกประชาชน (๗) ประเทศไทยมีการบรรจุความรูเกี่ยวกับหลักการของศาสนาตาง ๆ ไวในหลักสูตรการศึกษาขั้นพ้ืนฐานของสถานศึกษาทั้งในรูปแบบการสอดแทรกเนื้อหาวิชาในสาระการเรียนรูตาง ๆ และในรูปแบบของกจิ กรรมพฒั นาผเู รียน

แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 33 ๒.๔.๒ จุดออ่ น (Weaknesses) (๑) การขาดการประสานความรวมมือและบูรณาการการทำงานในภาครัฐ ดานบุคลากรบทบาทหนาท่ี และงบประมาณการดำเนินงานสงเสริมคุณธรรม ตลอดจนขาดการติดตามประเมินผลดา นประสิทธภิ าพการทำงานของเจา หนาทแี่ ละการใชงบประมาณ (๒) ความผันผวนทางการเมอื ง อาจสง ผลใหก ารดำเนินงานตามแผนแมบ ทฯ ขาดความตอเนื่องและอาจชะงักงันหากมีการเปลี่ยนแปลงรัฐบาลและนโยบายดานการสงเสริมคุณธรรม รวมท้ังผูนำประเทศขาดความสนใจไมเ ขารวมในการประชุมคณะกรรมการสง เสริมคุณธรรมแหงชาติ (๓) การขาดกระบวนการมีสวนรวมหรือกระบวนการตัดสินใจที่ตองใชการมีสวนรวมจากทุกภาคสวน ทำใหบางครั้งการขับเคล่ือนงานเปนไปอยางเชื่องชา แมแตงานการสงเสริมคุณธรรมเพื่อพัฒนาคณุ ภาพคนไทย กต็ องอาศยั การมสี วนรว มเชนเดียวกัน (๔) โครงสรางการบริหารจัดการขององคกรขาดการเชื่อมโยงระหวางฐานรากและระดับนโยบาย และเปนโครงสรา งการบรหิ ารจัดการที่ไมช ดั เจน ทำใหความสัมพันธของกลุมคนในองคกรไมแ นน แฟนและเกิดความออนแอ สงผลใหข าดระเบียบกฎเกณฑในการปฏิบัติทชี่ ดั เจน (๕) การเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจและกระแสโลกาภิวัตนมีผลกระทบตอวัฒนธรรม ประเพณีดัง้ เดมิ ท่ดี งี าม สงผลใหสงั คมไทยมคี วามเปน วัตถนุ ยิ ม พฤตกิ รรมของคนในสังคมเปล่ยี นแปลง คนไทยใหค วามสำคัญกบั ศลี ธรรม และวฒั นธรรมทด่ี งี ามลดลง ทง้ั การดำรงชวี ติ ประจำวนั การใชช วี ติ และความสมั พนั ธก บั ผอู น่ื มงุ หารายไดเพื่อสนองความตองการ การชวยเหลือเกื้อกูลกันลดลง ความมีน้ำใจไมตรีนอยลง ตางแกงแยงเอารัดเอาเปรียบกันทำใหคนไทยขาดความสามัคคี การเคารพสิทธิผูอ่ืน และการยึดถือประโยชนสวนรวม สงผลตอวิถีชีวิตคนไทยทง้ั ระดับครอบครวั ชมุ ชน และประเทศ (๖) ความออนแอในเชิงวัฒนธรรมและวิถีชีวิตแบบไทย อันเนื่องมาจากชีวิตครอบครัว ลักษณะสังคมไทยเปลี่ยนแปลงไป พอแมไมมีเวลาส่ังสอนอบรมลูก แมวาเยาวชนเขาเรียนหนังสือใชชีวิตอยูในโรงเรียนตั้งแตวัยเยาว แตโ รงเรยี นไมสามารถอบรมกลอ มเกลาเยาวชนในดานคณุ ธรรม วฒั นธรรม และวิถชี ีวติ ไดเทา เทียมกบัพอ แมและชุมชน หรอื จะกลา วงา ย ๆ คือ วดั บา น โรงเรียน แยกสวนกนั ไมเ ปน สงั คมที่กลมกลืนกัน การหลอหลอมและอบรมดานคุณธรรม ตลอดถึงการสืบทอดวัฒนธรรมและวิถีชีวิตแบบไทยก็ออนดอยไป ยิ่งเยาวชนที่อยูในวยั ทำงานตอ งจากครอบครวั ไปอยตู า งถน่ิ อยใู นสงั คมโรงเรยี น ยง่ิ เกดิ การแตกแยก ทง้ั ทางดา นจติ ใจและการดำเนนิ ชวี ติความออนแอในทางวัฒนธรรมทำใหขาดจุดยืน ขาดความมั่นใจ ขาดการใครครวญในการรับหรือไมรับส่ิงตาง ๆที่เขามากระทบไดงาย เกิดความสับสนในการดำเนินชีวิตแบบไทยที่เหมาะสม เยาวชนจำนวนไมนอยฟุมเฟอยหนกั ไมเ อาเบาไมสู หลงวตั ถุ หลงเงินตรา กอปญ หาใหต ัวเองและสงั คม (๗) ระบบอุปถัมภซึ่งแผกระจายไปทั่วในสังคมไทยเปนปญหาและอุปสรรคอยางย่ิงตอการพัฒนาในดานตาง ๆ นำไปสูผลในทางลบตอระบบคุณธรรม ความสามารถทำใหความเสมอภาคทางกฎหมายและความยุตธิ รรมทางสงั คมเกิดไดยาก

34 แผนแม่บทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ๒.๔.๓ โอกาส (Opportunities) (๑) การมีแผนระดับชาติสามารถนำมาใชเปนกรอบแนวทางในการสงเสริมคุณธรรมในระดับตาง ๆ ได (๒) การเรียกรองใหทุกภาคสวนท้ังภาครัฐและภาคธุรกิจเอกชนบริหารงานและดำเนินกิจกรรมตา ง ๆ อยา งมคี ณุ ธรรม ประกอบดว ย ความโปรง ใส มธี รรมาภบิ าล (Good Corporate Governance) และมจี ติ สำนกึรับผดิ ชอบตอสังคม (Corporate Social Responsibility : CSR) (๓) คุณธรรมจริยธรรมของสังคมไทยกำลังวิกฤติหนัก เกิดเปนกระแสสังคมใหบุคคลตาง ๆไมว า จะเปน บุคลากรทางศาสนา นักการเมอื ง และขา ราชการระดบั สงู เปน ตนแบบทด่ี ี (๔) กลไกภาครัฐบางสวนใหการสนับสนุนการเสริมสรางคุณธรรมใหสังคมไทย จึงเปนกลไกท่สี ำคัญในการกำหนดทศิ ทางและผลักดนั การพฒั นาคนไทยใหม คี ณุ ธรรม (๕) การท่ีภาคประชาชน ประชาสังคม และองคกรพัฒนาเอกชน มีความสนใจรวมกันในการขบั เคลอ่ื นหรอื ดำเนนิ งานดานการสง เสรมิ คุณธรรมมากขึ้น โดยเฉพาะในพนื้ ทีท่ ีร่ ฐั เขา ไมถ งึ (๖) การเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community : AEC)ในป ๒๕๕๘ เนื่องจากประเทศสมาชิกอาเซียนหลายประเทศซ่ึงเปนเพื่อนบานและมีพรมแดนติดกันมีวัฒนธรรมคลายคลึงกัน (๗) ประเทศไทยมีกระบวนการสื่อสารที่มีความทันสมัย โดยผานเทคโนโลยีสมัยใหม ทำใหสามารถเผยแพรป ระชาสมั พนั ธและส่ือสารเร่ืองตาง ๆ ไดอยางรวดเร็วและคลองตัวมากขน้ึ (๘) ประเทศไทยมีทุนทางสังคมคือส่ิงดีงามตาง ๆ ทั้งในสวนที่ไดจากการสั่งสมและการตอยอดสืบตอกันมาอยางยาวนาน รวมถึงการรวมตัวของคนท่ีมีคุณภาพเพื่อสรางประโยชนตอสวนรวม บนพ้ืนฐานของความไวเนื้อเชื่อใจ สายใยแหงความผูกพันและวัฒนธรรมที่ดีงาม ไดแก ทุนคน ทุนความรู ทุนภูมิปญญา และทุนทางวฒั นธรรม ซงึ่ หากนำมาพฒั นาและใชป ระโยชนอ ยา งเหมาะสมแลว จะเปน ปจ จยั สำคญั ในการพฒั นาประเทศชาติและสังคมใหส มดลุ และย่ังยืน (๙) กระแสการเรียกรองใหปฏิรูปประเทศไทยในดานตาง ๆ ซ่ึงครอบคลุมทั้งดานการเมืองเศรษฐกิจ สังคม และการศึกษา ๒.๔.๔ ภาวะคกุ คาม/อุปสรรค (Threats) (๑) กระแสบริโภคนิยม และการโฆษณาชวนเช่ือ กำลังเปนกระแสท่ีมีอิทธิพลตอคานิยมของคนในสงั คมไทย (๒) ปญหาความขัดแยง ความแตกแยกทางดานการเมอื ง ปญหาทางเศรษฐกจิ ตกตำ่ และปญหาความเหล่ือมล้ำในสังคม สงผลกระทบตอประสิทธิภาพการใหความสำคัญกับเรื่องการสงเสริมคุณธรรมและคานิยมอนั ดีงามในสังคมไทย

แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 35 (๓) ความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยีสารสนเทศในภาวะสังคมปจจุบัน แมจะมีผลกระทบในเชิงบวกในเรื่องความสะดวกสบาย แตอาจจะสงผลกระทบในเชิงลบตอการยึดมั่นในคุณธรรมของประชาชนในสงั คมไทย (๔) กระแสการไหลบาของวัฒนธรรมตางชาติท่ีเขามาสูสังคมไทยทางส่ือสารมวลชนและเทคโนโลยีสารสนเทศมีอิทธิพลตอวิถีชีวิตของคนไทยมากขึ้น ทำใหรากเหงาความเปนไทยหลายประการไดรับผลกระทบถูกลดคุณคาลงและถูกเปล่ียนแปลง โดยเฉพาะขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมไทยกำลังถูกกลืนจากคา นยิ มตะวันตก สงผลใหเยาวชนคนรุนใหมต า งยดึ ติดกับคา นิยมของตางชาติแลว ละเลยความเปนไทย (๕) ปญหาการทุจริตคอรรัปชันเปนปญหาสำคัญท่ีสงผลกระทบตอการพัฒนาประเทศและการสงเสริมคุณธรรมเปนอยางมาก เน่ืองจากปญหาดังกลาวเกิดขึ้นมานานจนฝงรากลึกและพบเกือบทุกกลุมอาชีพในสังคมไทย อีกทั้งเกี่ยวพันกับวิถีชีวิตของคนในสังคมไทยมาอยางยาวนาน หรือกลาวไดวาเปนสวนหนึ่งของวัฒนธรรมไทยไปแลว เม่ือปญหาดังกลาวผูกพันอยูกับสังคมไทย จึงสงผลใหคนไทยบางสวนมองวาการทุจริตคอรร ปั ชนั เปน เรอ่ื งปกตแิ ละยอมรบั ได โดยมกั จะใชแ นวคดิ วา ผมู อี ำนาจกม็ กั จะโกงกนั ทกุ ฝา ย ดงั นนั้ หากใครโกงแลวทำงานเกง ก็ถือวาพอรับได หรือคนโกงแตเกงดีกวาคนซ่ือที่ทำงานไมเปน ทำใหสังคมไทยกลายเปนสังคมคอรรัปชันเกอื บจะสมบูรณ ๒.๔.๕ บทสรุป โดยภาพรวมสภาพแวดลอมและศักยภาพในการสงเสริมคุณธรรมในประเทศไทย จะเห็นไดวาประเทศไทยมีจุดแข็งคือศักยภาพภายในสูง แตยังมีจุดออนคอนขางมากที่จะตองแกไขและปรับปรุง ในขณะเดียวกันแมวาประเทศไทยจะมีภาวะคุกคาม/อุปสรรคอยูบาง แตยังเห็นโอกาสในการสงเสริมคุณธรรมเพ่ือพัฒนาคุณภาพคนไทย จึงถือวาเปนภาระที่สำคัญของสังคมไทยในการขับเคลื่อนงานการสงเสริมคุณธรรมในปจจุบันและอนาคตตอไป๒.๕ ขอปฏิบตั หิ ลักสำหรบั สงั คมคณุ ธรรม สังคมไทยเปนสังคมที่มีความหลากหลายในเร่ืองชาติพันธุ ศาสนา และวัฒนธรรม แตสามารถผสมผสานกันไดอยางกลมกลืนจนเปนสังคมที่มีลักษณะเฉพาะ รักอิสระ ยึดมั่นในสถาบันศาสนาพระมหากษัตริยมีขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม และประเพณีที่ดีงามท่ีเปนเอกลักษณเปนของตนเอง เพราะฉะน้ัน การจะรักษาเอกลักษณความเปนไทยไวใหยั่งยืนตลอดไปไดน้ัน จึงตองอาศัยคนไทยนั่นเอง ดังจะขออัญเชิญพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว รัชกาลท่ี ๙ พระราชทานแกสมาคมนักเรียนไทยในประเทศญี่ปุน เมื่อวันที่๒๗ กุมภาพนั ธ ๒๕๓๗ ความวา “...ถึงอยางไรความเปนไทยน้ันก็เปนสมบัติอยางหนึ่งท่ีมีคาประดับโลกอยู ไมควรมีใครจะละเลย ทำลายเสีย เพราะจะทำใหสูญเสียสมบัติมีคาน้ันไป คนที่จะรักษาความเปนไทยไดมั่นคงท่ีสุด ดีและ เหมาะท่ีสุด ไมมีใครอื่น นอกจากคนไทย เพราะฉะนั้นไมวาจะอยู ณ แหงใด คนไทยมีหนาท่ีตองรักษา ความเปน ไทยเสมอ ทง้ั ทางวัตถุ ทางจริยธรรม และภมู ปิ ญ ญา...”

36 แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) จากการท่สี งั คมไทยมีทุนทางสงั คมและวัฒนธรรมที่เชอ่ื มโยงคนไทยท้งั ประเทศใหม ีความเปนอันหนง่ึอนั เดยี วกนั ไดน นั้ ในแผนแมบ ทสง เสรมิ คณุ ธรรมแหง ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) จงึ เหน็ วา คนไทยควรนำทนุทางสังคมและวัฒนธรรมที่มอี ยูน้ันมาเปน ขอปฏบิ ัติหลักสำหรับสังคมคุณธรรม ดังตอไปน้ี ๒.๕.๑ การยึดและปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนาของแต่ละศาสนา โดยนำหลักธรรมทางศาสนาเก่ียวกับการสอนใหเปนคนท่ีมีความพอเพียง มีวินัย สุจริต และจิตอาสา มาบูรณาการกับการดำเนินชีวิต เพ่ือเปนแนวทางในการประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ นไดอ ยา งถกู ตอ ง แมว า หลกั ธรรมของแตล ะศาสนาจะมมี ากมายและมคี วามแตกตา งกนัแตโดยพน้ื ฐานของแตล ะศาสนาตางก็มุงสอนใหศ าสนิกประพฤตปิ ฏิบัติตนตามหลกั ธรรมทางศาสนา โดยใหม งุ กระทำแตความดีและละเวนการกระทำความช่ัวทั้งปวง ซ่ึงเปนคำสอนรวมกันของทุกศาสนาที่มนุษยพึงปฏิบัติตอเพื่อนมนษุ ย ไดแก (๑) ขอปฏิบตั ิที่พึงละเวน เชน พระพทุ ธศาสนาสอนเรอ่ื งศลี ๕ และ (๒) ความประพฤตทิ ่พี ึงปฏบิ ัติเชน พระพุทธศาสนาสอนเร่ืองธรรม ๕ ประการ เมื่อพิจารณาลักษณะดังกลาวจึงมีความเปน “คุณธรรมสากล”(ศรุต นาควชั ระ, ๒๕๕๘) ศาสนาเปน สง่ิ ทม่ี มี าชา นาน ในระยะแรกศาสนาเปน สง่ิ ทถี่ กู กำหนดขน้ึ มา เพอ่ื ขจดั ความหวาดกลวัสง่ิ ตา ง ๆ ทล่ี อ มรอบตวั ของมนษุ ย คดิ วา ปรากฏการณท างธรรมชาตทิ เี่ กดิ ขนึ้ มาจากการกระทำของผมู ฤี ทธมิ์ ากกวา ตนเมื่อมนุษยเริ่มเรียนรูธรรมชาติมากขึ้น และเกิดเปนศาสนาท่ีมีเหตุผลเขามาเปนแบบแผนและเปนแนวทางในการดำเนินชีวิต ความเชื่อศรัทธาในกิจกรรมหรือพิธีกรรมตาง ๆ ของแตละศาสนาก็กลายมาเปนประเพณี วัฒนธรรมท่ที ำสบื ตอกันมาเปน ระยะเวลายาวนาน ดังนน้ั ศาสนาทุกศาสนา จงึ เปนทีพ่ ่ึงทางใจของมนุษย มหี ลักธรรมคำสั่งสอนที่มุงหมายส่ังสอนใหคนท่ีเปนสมาชิกในสังคมเปนคนดี มีคุณธรรม มีเหตุผลและศรัทธาในความถูกตอง มีพิธีกรรมและเครื่องหมายหรือสัญลักษณท่ีบงบอกถึงความเปนศาสนานั้น ๆ บุคคลไมวาจะอยูในฐานะบทบาทใดจะตองยึดหลักธรรมในการดำเนินชีวิต เพราะธรรมหรือหลักคำสอนจะชวยแกปญหาและอุปสรรคตาง ๆ ได อีกทั้งจะทำใหทกุ คนอยรู ว มกนั ไดอยา งสันติ ศาสนาเปนเรื่องของจิตใจและอารมณ สามารถจูงใจและผูกใจคนไวไดอยางแนนแฟน มนุษยจะนำศาสนาท่ีตนนับถือติดตัวไปปฏิบัติหรือเผยแพรในท่ีใหม ศาสนาไมใชของที่อยูกับที่แตจะอยูตรงที่หน่ึงที่ใดก็ตอเมื่อมนุษยยังไมอพยพไปไหน บุคคลที่เกิดมาในศาสนาใดก็จะนับถือศาสนานั้น และมีความประพฤติคลายกับบคุ คลทน่ี บั ถอื ศาสนานนั้ ๆ เชน เดก็ ฝรง่ั ทถี่ กู เลย้ี งแบบไทยและใหน บั ถอื ศาสนาพทุ ธ กจ็ ะมพี ฤตกิ รรมและความคดิ อา นไปในแบบไทย ๆ เปนตน ศาสนาจึงมีอิทธิพลตอความเปนอยูของคนในสังคม โดยเฉพาะหลักธรรมที่เปนพ้ืนฐานสำคัญของการดำเนินชีวิตซึ่งทุกศาสนามีความสอดคลองกัน โดยการยึดมั่นในการทำความดีและละเวนการกระทำความชว่ั ความสอดคลอ งกันของหลกั ธรรมของแตละศาสนาทำใหบ คุ คลเขา ใจกนั อยรู วมกันในสงั คมไดอยา งสนั ตสิ ุข ดังนั้น แกนแทของความดีคือการนำหลัก “ธรรมะ” ไมวาจะเปนของศาสนาใดมายึดถือปฏิบัติเพอ่ื ใหเ ปน คน “คดิ ดี ทำดี ทำถกู ตอง” จนเปน ธรรมชาติหรือลักษณะนสิ ยั เพราะ “ธรรมะ” ทีท่ กุ ศาสนาสอน เชนความซื่อตรง ความเมตตากรุณาตอเพื่อนมนุษย การไมละเมิดส่ิงของและสิทธิผูอ่ืนโดยเฉพาะกามคุณ การรักษาใหตนเองมีสติสัมปชัญญะเพื่อใหละเวนการกระทำความไมดี ฯลฯ ลวนแตเปนส่ิงท่ีสรางใหคน “คิดดี” ทั้งสิ้นเมื่อเปนคน “คิดดี” ก็จะ “ทำดี” กอใหเกิดประโยชนตอสวนรวมและสังคม จึงสงผลใหสังคมและประเทศชาติเจรญิ กา วหนาอยา งย่ังยืน ซ่ึงนบั ไดวา เปนการทำในส่ิงที่ “ถูกตอง” (วีรวิท คงศกั ด,์ิ ๒๕๕๕)

แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 37 ๒.๕.๒ การนอมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จ พระเจาอยู่หัว รัชกาลท ่ี ๙ มาเปนหลักในการพัฒนาคุณภาพชีวิตใหสามารถดำเนินชีวิตอยางม่ันคง บนพ้ืนฐานของการพงึ่ พาตนเอง ความพอมพี อกนิ การรจู กั พอประมาณ และการคำนงึ ถงึ ความมเี หตผุ ลโดยยดึ หลกั ทางสายกลาง หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงน้ี ไดรับการเชิดชูสูงสุดจากองคการสหประชาชาติ (UN)โดยนายโคฟ อันนัน ในฐานะเลขาธิการองคการสหประชาชาติ ไดทูลเกลาฯ ถวายรางวัล The HumanDevelopment Lifetime Achievement Award แดพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว เมื่อวันท่ี ๒๖ พฤษภาคม๒๕๔๙ และไดมีปาฐกถาถึงหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงวาเปนปรัชญาท่ีสามารถเริ่มไดจากการสรางภูมิคุมกันความประพฤติของตนเอง โดยท่ีองคการสหประชาชาติไดสนับสนุนใหประเทศตาง ๆ ที่เปนสมาชิก ๑๖๖ ประเทศยึดเปนแนวทางสูการพัฒนาประเทศแบบยั่งยืน นอกจากน้ัน ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงยังไดรับการยกยองจากตางประเทศวาเปน มาตรการปองกนั การทจุ รติ คอรร ปั ชนั ทีไ่ ดผล เนือ่ งจากสามารถหยุดความโลภได แนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในพระบาทสมเด็จพระเจาอยูรัชกาลท่ี ๙ น้ี เปนปรัชญาทช่ี ้ีแนะแนวทางการดำรงอยแู ละปฏิบตั ิตนดวยวถิ ีชีวติ ความรคู วบคคู ุณธรรม มคี วามอดทน อดกลัน้ อดออม ดำรงไวซ่ึงความซื่อสัตยสุจริต โดยมีพ้ืนฐานมาจากชีวิตด้ังเดิมของสังคมไทย สามารถนำมาประยุกตใชไดตลอดเวลา และเปนการมองโลกเชิงระบบที่มีการเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา มุงเนนการรอดพนจากภัยและวิกฤติ เพ่ือความม่ันคงและความยั่งยืนของการพัฒนา และนับวาเปนแนวคิดสำคัญที่สุดในการสอนคน สามารถนำมาประยุกตใชกับการปฏบิ ตั ิตนไดในทุกระดบั โดยเนน การปฏบิ ัตบิ นทางสายกลาง และการพฒั นาอยา งเปนขัน้ ตอน สำหรับคำนิยามความพอเพียงจะตองประกอบดวย ๓ คุณลักษณะพรอม ๆ กัน คือ(๑) ความพอประมาณ หมายถงึ ความพอดที ไ่ี มน อ ยเกินไปและไมม ากเกนิ ไป โดยไมเ บียดเบียนตนเองและผอู น่ื เชนการผลิตและการบริโภคท่ีอยูในระดับพอประมาณ (๒) ความมีเหตุผล หมายถึง การตัดสินใจเก่ียวกับระดับของความพอเพียงนั้นจะตองเปนไปอยางมีเหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปจจัยที่เกี่ยวของตลอดจนคำนึงถึงผลท่ีคาดวาจะเกิดขึ้นจากการกระทำน้ัน ๆ อยา งรอบคอบและ (๓) การมภี มู ิคมุ กันทด่ี ีในตวั หมายถึง การเตรยี มตวั ใหพ รอมรับผลกระทบและการเปลย่ี นแปลงดา นตา ง ๆ ท่จี ะเกิดขึน้ โดยคำนึงถึงความเปนไปไดข องสถานการณต า ง ๆ ทค่ี าดวาจะเกดิ ขึ้นในอนาคตท้งั ใกลแ ละไกล สวนเงื่อนไขการตัดสินใจและการดำเนินกิจกรรมตาง ๆ ใหอยูในระดับพอเพียงนั้น ตองอาศัยท้ังความรูและคุณธรรมเปนพ้ืนฐาน กลาวคือ (๑) เง่ือนไขความรู ประกอบดวย ความรอบรูเกี่ยวกับวิชาการตาง ๆท่ีเก่ยี วของอยางรอบดาน ความรอบคอบทจี่ ะนำความรูเ หลานั้นมาพจิ ารณาใหเชือ่ มโยงกัน เพื่อประกอบการวางแผนและความระมัดระวงั ในข้ันปฏิบตั ิ (๒) เงอื่ นไขคณุ ธรรมทีจ่ ะตองเสริมสราง ประกอบดวย มีความตระหนกั ในคณุ ธรรมมคี วามช่ือสตั ยสุจรติ และมีความอดทน มีความพากเพียร ใชส ติปญ ญาในการดำเนินชีวติ แนวทางปฏบิ ตั /ิ ผลทคี่ าดวาจะไดร บั จากการนำปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกตใ ช คือการพัฒนาท่ีสมดุลและย่ังยืน พรอมรับตอการเปล่ียนแปลงในทุกดานท้ังดานเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดลอม ความรูและเทคโนโลยี

38 แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ๒.๕.๓ การดำรงชีวิตตามวิถีวัฒนธรรมไทยที่ดีงาม มีความเอื้ออาทร รักและแบงปน มีจิตอาสาปฏบิ ตั ติ ามประเพณที ด่ี งี ามของไทย และมกี ารถา ยทอดภมู ปิ ญ ญาของทอ งถน่ิ สกู ารปฏบิ ตั ใิ นชวี ติ ประจำวนั ของคนไทย คำวา “วัฒนธรรม” หมายถึง แบบแผนของการประพฤติปฏิบัติของผูคนในสังคมที่ไดรับการส่ังสมจากรุนตอรุน ซ่ึงแสดงออกในรูปของสัญลักษณที่บงบอกถึงความคิด สติปญญา รวมทั้งระบบคุณธรรมซึ่งสัญลักษณที่แสดงออกอาจอยูในรูปแบบท่ีจับตองได เชน ภาษา การแตงกาย เทคโนโลยี ศิลปะ กิริยาทาทางและรูปแบบท่จี บั ตองไมได เชน ความคิด ความเชื่อ คานิยม อยา งไรก็ตาม สญั ลกั ษณทง้ั ท่ีจับตองไดและจับตอ งไมไ ดมคี วามสมั พนั ธก ันอยา งใกลช ิด เน่อื งจากส่งิ ที่จับตองได มกั มีความหมายหรือระบบคณุ คาอยเู บือ้ งหลัง ในสงั คมไทย วฒั นธรรมไดถ กู ใหค วามสำคญั อยา งเปน รปู ธรรมโดยรัฐบาลไดอ อกพระราชบัญญัติบำรุงวัฒนธรรมแหงชาติ พ.ศ. ๒๔๘๓ โดยกำหนดความหมายของ “วัฒนธรรม” วาหมายถึง ลักษณะท่ีแสดงความเจริญงอกงาม ความเปนระเบียบอันดีงาม ความกลมเกลียวกาวหนาของชาติ และศีลธรรมอันดีของประชาชนและกำหนดใหประชาชนชาวไทยมีหนาท่ีตองปฏิบัติตามวัฒนธรรมแหงชาติ ตองผดุงสงเสริมความเจริญกาวหนาของชาติ รักษาไวซึ่งวัฒนธรรมตามประเพณีที่ดีและชวยปรับปรุงบำรุงใหดีข้ึนตามสมัย อีกท้ังพระราชบัญญัติบำรุงวัฒนธรรมแหงชาติ ฉบบั ที่ ๒ พ.ศ. ๒๔๘๕ มสี าระสำคญั ทก่ี ำหนดวัฒนธรรม ที่ประชาชนชาวไทยตอ งปฏบิ ัตใิ หเกดิความเปน ระเบยี บเรยี บรอ ยตา ง ๆ ไดแ ก การแตง กาย จรรยาบรรณ และมารยาทการปฏบิ ตั ติ นและปฏบิ ตั ติ อ บา นเมอื งสมรรถภาพ และมารยาทเก่ยี วกับวธิ ีดำเนินการงานอาชีพและความนยิ มไทย สำหรบั คา นยิ มมคี วามเกยี่ วพนั กบั วฒั นธรรม เนอ่ื งจากคา นยิ มบางอยา งไดส รา งแกน ของวฒั นธรรมนั่นเอง เพราะฉะนั้นคานิยมจึงมีความสำคัญมากและมีผลกระทบถึงความเจริญหรือความเสื่อมของสังคม กลาวคือสังคมท่ีมีคานิยมที่เหมาะสมและถูกตอง เชน สังคมใดยึดถือคานิยมเรื่องความซ่ือสัตย ความขยันหม่ันเพียรความเสียสละ หรือความสามัคคี สังคมน้ันยอมจะเจริญกาวหนาแนนอน แตในทางกลับกัน สังคมใดมีคานิยมที่ไมสนับสนุนความเจริญ เชน คานิยมที่เชื่อเรื่องโชคชะตาก็จะกอใหเกิดพฤติกรรมไมกระตือรือรนหรือเฉื่อยชาซึ่งจะเปนอุปสรรคในการพัฒนา เปนตน เพราะฉะนั้น การปลูกฝงคานิยมในสังคมจึงเปนสวนหนึ่งของวัฒนธรรมซ่ึงเปนตัวกำหนดพฤติกรรมของบุคคลในการดำเนินชีวิตระหวางสมาชิกในสังคมใหสอดคลองสัมพันธกัน เปนการสรางภูมิคุมกัน และเปนการเสริมสรางความเปนปกแผนใหแกสังคม นอกจากนี้ คานิยมท่ีดีงามยังเปนส่ิงท่ีสงเสริมเอกลักษณที่ดีงามใหแกคนในสังคม เชน การที่คนไทยเปนท่ีรูจักและจดจำไดงายของคนตางชาติตางภาษานั้นเนื่องจากคนไทยมีเสนหจากลักษณะที่เปนคน “ย้ิม” งาย มีความออนนอมถอมตนแสดงออกดวยการ “ไหว”มีอัธยาศัยไมตรีดวยการกลาวคำทักทายวา “สวัสดี” ทุกคร้ังท่ีพบกัน มีการกลาวคำวา “ขอบคุณ” เมื่อไดรับความเออ้ื อาทรหรือนำ้ ใจจากบุคคลอ่นื และกลาวคำวา “ขอโทษ” ตอบุคคลอนื่ เม่ือทำสงิ่ ทไ่ี มดอี อกไป เปนตน ในยุคปจจุบันขอบเขตของคำวาวัฒนธรรมไดขยายกวางขวางออกไป โดยองคการยูเนสโกไดใหความสำคัญกับความหลากหลายทางวัฒนธรรม ผลการประชุมเพื่อกำหนดนโยบายทางดานวัฒนธรรม ในป ๑๙๘๒(พ.ศ. ๒๕๒๕) มุงใหประชาชนตระหนักในอัตลักษณทางดานวัฒนธรรม ลักษณะทางพหุนิยมดานวัฒนธรรมสิทธิในความแตกตาง และการรูจักเคารพวัฒนธรรมของคนอ่ืน รวมทั้งชนกลุมนอย บทบาทดังกลาวเปนบทบาทท่ีเรียกวา ขามพรมแดนของชาติ (UNESCO as an international body) ซึ่งมีนัยของการอยูรวมกันบนความแตกตางทางวฒั นธรรม

แผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 39 จากความสำคัญของคำวาวัฒนธรรมดังกลาว วัฒนธรรมจึงเปนคำท่ีมีความหมายรวมกันของพฤติกรรมของคนในสังคม อันเปนเอกลักษณสำคัญที่โดดเดนเฉพาะตัว เปนสิ่งท่ีมีคุณคา เปนวิถีชีวิตของสังคมท่ีสอดคลองกับสภาพแวดลอมธรรมชาติ วัฒนธรรมเกิดจากความรู ความคิด ภูมิปญญา ความเช่ือท่ีสั่งสมมายาวนานและยอมรบั วา เปน สง่ิ ดงี าม รวมทงั้ ไดร บั การยอมรบั ยดึ ถอื ปฏบิ ตั สิ บื ตอ กนั มา มคี วามสมั พนั ธต อ กนั ทำใหส งั คมดำรงอยูไดอยางม่ันคง การปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมอยางรวดเร็วอยางขาดเหตุผล มิไดคำนึงถึงสภาพแวดลอมและขีดความสามารถของสังคมในเร่อื งทเ่ี ก่ยี วขอ งยอ มมผี ลกระทบตอ วิถีชวี ติ ดงั น้นั ความเขาใจ รูคณุ คาและความเปน มาของวัฒนธรรมของตนยอมจะทำใหสามารถพิจารณาความเหมาะสมที่จะดำรงรักษา หรือยอมรับการเปล่ียนแปลงแกไขวฒั นธรรมบางอยา งของตน โดยไมก ระทบตอ ความมั่นคงทางสังคมทีร่ ุนแรงเกนิ ไป



สวนท่ี ๒วิสยั ทัศน พนั ธกิจ และยุทธศาสตรก ารสงเสริมคุณธรรม



แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 43 ๓บทท ี่วสิ ัยทศั น  พนั ธกิจ และยุทธศาสตร การสง่ เสรมิ คณุ ธรรม แผนแมบทสงเสริมคุณธรรมแหงชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) เปนแผนท่ีจัดทำขึ้นเพื่อเปนกรอบทิศทางในการสงเสริมคุณธรรมใหแกสังคมไทย โดยการบูรณาการการดำเนินการรวมกับทุกภาคสวนของสังคมมรี ายละเอยี ดดงั นี้๓.๑ วิสยั ทัศน  (Vision) สังคมไทยมีคุณธรรมเปนรากฐานที่สำคัญในการดำรงชีวิต สืบสานความเปนไทย อยูรวมกันดวยความสนั ตสิ ขุ ในประเทศไทย ประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลกอยา งยงั่ ยนื๓.๒ เปาประสงค (Goal) สังคมไทยเปนสังคมคุณธรรม คนไทยปฏิบัติตนตามหลักคำสอนทางศาสนาที่ตนนับถือ นอมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติ ธำรงรักษาไวซ่ึงวัฒนธรรมอันดีงามของไทย และอยูรวมกันดวยสันติสุขในประเทศไทย ประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลกอยางยง่ั ยืน๓.๓ พันธกจิ (Mission) ๑) พัฒนาคนใหมีคุณธรรมตามหลักธรรมทางศาสนา นอมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาเปนหลักในการพัฒนาคุณภาพชวี ิต และดำรงชีวติ ตามวิถวี ัฒนธรรมไทยทดี่ งี าม ๒) พัฒนาระบบการบรหิ ารจัดการดา นการสงเสรมิ คณุ ธรรมใหมปี ระสทิ ธภิ าพในมติ ิตา ง ๆ ๓) สง เสรมิ ใหท กุ ภาคสว นของสงั คมตระหนกั และรว มกนั เปน เครอื ขา ย มสี ว นรว มในกระบวนการสง เสรมิคณุ ธรรม เพือ่ สรา งสงั คมคุณธรรมทอี่ ยูร วมกันอยางสนั ตสิ ุข มีธรรมาภบิ าล มีความสมานฉันท และมีความย่งั ยืน ๔) สง เสริมใหป ระเทศไทยเปนแบบอยา งดานคณุ ธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลก๓.๔ วัตถปุ ระสงคห ลกั (Objective) ๑) เพือ่ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา งคุณธรรมในสังคมไทย ๒) เพื่อสรางความเขมแข็งในระบบการบริหารจัดการดานการสง เสริมคณุ ธรรมใหเ ปน เอกภาพ

44 แผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ๓) เพ่อื สรา งเครือขา ยความรว มมือในการสงเสรมิ คุณธรรม ๔) เพ่ือสง เสรมิ ใหป ระเทศไทยเปนแบบอยา งดานคณุ ธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก๓.๕ ตัวช้วี ัด (Key Performance Indicators) ๓.๕.๑ ระยะส้ัน กำหนดกรอบระยะเวลา ป ๒๕๕๙-๒๕๖๐ (๑ ป ๖ เดอื น) เพื่อใหสอดคลองกับนโยบายของรัฐบาล พลเอก ประยุทธ จันทรโอชา นายกรัฐมนตรีจึงไดกำหนดตัวชี้วัดในการสงเสริมคุณธรรมในสังคมไทยตามแผนแมบทสงเสริมคุณธรรมแหงชาติ ฉบับท่ี ๑(พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ในระยะสั้น โดยมีกรอบระยะเวลา ๑ ป ๖ เดือน (เมษายน ๒๕๕๙-กันยายน ๒๕๖๐)โดยแบง เปน ๓ ระยะ ดังนี้ ระยะท ี่ ๑ (เมษายน-กันยายน ๒๕๕๙) มีตวั ชี้วัดดงั นี้ (๑) ทุกหนวยงานมแี ผนแมบทสง เสรมิ คุณธรรมของหนวยงาน (๒) ทุกหนว ยงานมแี ผนปฏบิ ัติการสงเสรมิ คุณธรรมของหนว ยงาน (๓) ทุกหนวยงาน/องคกรภาคีเครือขายสงเสริมคุณธรรมมีความรูความเขาใจในแผนแมบทสงเสริมคณุ ธรรมในสงั คมไทย (๔) เกิดชมุ ชนคุณธรรม องคก รคณุ ธรรม หรอื หนวยงานคุณธรรม จำนวน ๗๐ องคกรตนแบบ ระยะที ่ ๒ (ตุลาคม ๒๕๕๙-มีนาคม ๒๕๖๐) มีตัวชวี้ ัดดังนี้ (๑) มีบุคลากรในภาคสวนตาง ๆ ทั้งภาครัฐ ภาคประชาสังคม ภาคชุมชน ภาคธุรกิจเอกชนภาควชิ าชพี ภาควชิ าการ ภาคสอ่ื มวลชน และภาคประชาชน ไดร บั การอบรมและพฒั นาคณุ ธรรมจรยิ ธรรมเพมิ่ มากขน้ึ (๒) มีหนวยงานที่ใหความสำคัญจัดอบรมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ใหแก บุคลากรในภาคสวนตาง ๆ ทั้งภาครัฐ ภาคประชาสังคม ภาคชุมชน ภาคธุรกิจเอกชน ภาควชิ าชพี ภาควชิ าการ ภาคส่ือมวลชนและภาคประชาชนเพ่มิ มากขึน้ (๓) มีหนวยงาน องคกรที่สงเสริมและกระตุนการจัดกิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริยเพ่มิ มากข้นึ (๔) ประชาชนเขารวมกิจกรรมเทิดทนู สถาบนั ชาติ ศาสนาและพระมหากษตั รยิ เ พมิ่ มากขึน้ (๕) เกดิ ชมุ ชนคณุ ธรรม องคกรคณุ ธรรม หรือหนว ยงานคุณธรรม จำนวน ๗๐๐ องคก รตน แบบ ระยะท่ี ๓ (เมษายน-กันยายน ๒๕๖๐) มตี ัวชีว้ ดั ดงั นี้ (๑) มีบุคลากรในภาคสวนตาง ๆ ท้ังภาครัฐ ภาคประชาสังคม ภาคชุมชน ภาคธุรกิจเอกชนภาควชิ าชพี ภาควชิ าการ ภาคสอ่ื มวลชน และภาคประชาชน ไดร บั การอบรมและพฒั นาคณุ ธรรมจรยิ ธรรมเพมิ่ มากขนึ้รอ ยละ ๑๐ ของระยะท่ี ๒ (๒) มีหนวยงานท่ีใหความสำคัญจัดอบรมและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม ใหแก บุคลากรในภาคสว นตาง ๆ ทั้งภาครัฐ ภาคประชาสงั คม ภาคชมุ ชน ภาคธุรกิจเอกชน ภาควชิ าชีพ ภาควิชาการ ภาคสื่อมวลชนและภาคประชาชนเพิ่มมากขึน้ รอ ยละ ๑๐ ของระยะท่ี ๒ (๓) มีหนวยงาน องคกรที่สงเสริมและกระตุนการจัดกิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนาและพระมหากษตั ริยเพม่ิ มากข้นึ รอยละ ๑๐ ของระยะท่ี ๒ (๔) ประชาชนเขารวมกิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริยเพิ่มมากขึ้นรอ ยละ ๑๐ ของระยะท่ี ๒ (๕) เกดิ ชมุ ชนคณุ ธรรม องคก รคณุ ธรรม หรอื หนว ยงานคณุ ธรรม จำนวน ๗,๐๐๐ องคก รตน แบบ

แผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 45 ๓.๕.๒ ระยะปานกลาง กำหนดกรอบระยะเวลา ป  ๒๕๕๙-๒๕๖๔ (๑) ทุกหนวยงาน/องคกรท้ังภาครัฐและเอกชนมีสวนรวมสงเสริม สนับสนุน และดำเนินการสงเสริมคุณธรรมในสังคมไทย เชน กำหนดนโยบายการสงเสริมคุณธรรมภายในองคกร วางแผนงาน จัดทำโครงการกิจกรรมเสริมสรางปลูกฝงคุณธรรมและวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงาม ใหแก สังคมเปนองคกรที่มี CSRหรือ Corporate Social Responsibility มีความรับผิดชอบตอสังคมและสิ่งแวดลอม ภายใตหลักจริยธรรมและการจัดการที่ดี อยูบนหลักพอประมาณท่ีตองไมเบียดเบียนตนเอง และไมเบียดเบียนสังคม มีคุณภาพตามมาตรฐานISO หรือ The International Organization for Standardization ที่เปนมาตรฐานคณุ ธรรม ท่ีใชไ ดก บั ทกุ องคกรมีการยกยองเชิดชูองคกรและบุคคลผูมีผลงานดีเดนในดานสงเสริมคุณธรรม โดยคนหาคนดีและมอบรางวัลอยา งตอเนื่องเพอ่ื ใหเ กิดกระแสสังคมสง เสริมคนดี กบั ทั้งเปนการสรางชอ่ื เสยี งใหแกประเทศชาติ (๒) มีการพัฒนาระบบ กลไกการบริหารจัดการดำเนินงานสงเสริมคุณธรรมจริยธรรม เชนมีระบบบริหารจัดการทางวิชาการองคความรูในเรื่องของการสงเสริมคุณธรรมและความสมานฉันท พรอมท้ังมีการวิจัยและมีการพัฒนามาตรฐานดานการสงเสริมคุณธรรม มีหลักสูตรและจำนวนบุคลากรผูทำหนาท่ีในการสงเสริมคุณธรรม และมีระบบกำกับติดตามและประเมินผลการดำเนินงานสงเสริมคุณธรรมและความสมานฉันทในมติ ติ าง ๆ (๓) มภี าคเี ครอื ขา ยความรวมมอื ในการสงเสริมคุณธรรมในสงั คมไทยเพิม่ มากขึ้น (๔) ประเทศไทยเปนแบบอยางดานคุณธรรมในประชาคมอาเซียนและประชาคมโลก โดยมีการกำหนดใหม ีการประเมินผลเร่ืองคุณธรรมในดานตา ง ๆ เพอื่ เปรียบเทยี บความมคี ณุ ธรรมของพลเมอื ง๓.๖ ยุทธศาสตรการสง่ เสริมคุณธรรม แผนแมบทสงเสริมคุณธรรมแหงชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ประกอบดวย ยุทธศาสตร ๔ยุทธศาสตร และแตล ะยทุ ธศาสตรป ระกอบดวยกลยุทธตา ง ๆ ดังตอไปน้ี ยุทธศาสตรท ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสริมสรา งคุณธรรมในสังคมไทย มี ๘ กลยทุ ธ ดงั นี้ กลยทุ ธท ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา งคุณธรรมของสถาบนั ครอบครวั กลยุทธท ี่ ๒ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรางคณุ ธรรมของสถาบนั การศึกษา กลยทุ ธที่ ๓ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา งคุณธรรมของสถาบันศาสนา กลยุทธท ี่ ๔ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรางคุณธรรมของสถาบันเศรษฐกิจ กลยุทธท่ี ๕ วางระบบรากฐานการเสริมสรางคุณธรรมของสถาบันทางการเมืองการปกครอง (ภาคราชการและภาคการเมืองทุกระดบั ) กลยทุ ธท ี่ ๖ วางระบบรากฐานการใชวัฒนธรรมไทยเปน ฐานในการเสรมิ สรางคุณธรรม กลยุทธท ่ี ๗ วางระบบรากฐานการใชส อ่ื มวลชนเปนเครอ่ื งมอื ในการสง เสรมิ คุณธรรม กลยทุ ธที่ ๘ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา งคุณธรรมในภาควชิ าชีพ

46 แผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ยุทธศาสตรที่ ๒ สรางความเขมแข็งในระบบการบริหารจัดการดานการสงเสริมคุณธรรมใหเปนเอกภาพมี ๓ กลยทุ ธ ดังน้ี กลยุทธท ่ี ๑ สรางและพัฒนาระบบบริหารจัดการงานดานสงเสริมคุณธรรมและเสริมสรางความเปน เอกภาพ แกสถาบนั /องคก รในสงั คม กลยทุ ธท่ี ๒ พัฒนาศกั ยภาพบคุ ลากรผทู ำหนา ท่ใี นการสง เสรมิ คุณธรรม กลยุทธท ่ี ๓ เสรมิ สรา งความเปนเอกภาพดว ยคณุ ธรรม ยุทธศาสตรท ี่ ๓ สรางเครือขายความรว มมอื ในการสง เสริมคณุ ธรรม มี ๕ กลยุทธ ดงั น้ี กลยุทธท ี่ ๑ สรา งและขยายเครอื ขา ยการขบั เคลอื่ นคณุ ธรรมในทกุ ภาคสว น กลยทุ ธท ่ี ๒ พัฒนาเครอื ขายขบั เคลอื่ นคณุ ธรรม กลยทุ ธท ี่ ๓ สง เสริมและสนับสนุนภาคีเครือขา ยทุกภาคสวนในการดำเนินงานดานคุณธรรม กลยุทธที่ ๔ สรางระบบบริหารจัดการภาคเี ครือขา ยและแหลงเรียนรูท่ีเอ้ือตอการสง เสริมคุณธรรม กลยุทธท ่ี ๕ ใชมาตรการทางดา นการเงนิ และการคลงั ในการสง เสรมิ เครอื ขา ยคุณธรรม ยทุ ธศาสตรท ่ี ๔ สง เสรมิ ใหป ระเทศไทยเปน แบบอยา งดา นคณุ ธรรมในประชาคมอาเซยี นและประชาคมโลกมี ๓ กลยุทธ ดงั น้ี กลยุทธท ่ี ๑ เสริมสรางความรวมมือระหวางประชาคมอาเซียนในดานการอยูรวมกัน อยางเอ้ืออาทร แบงปน และมีจติ สาธารณะ เพ่ือโลกและประเทศชาติ กลยทุ ธที่ ๒ เสรมิ สรา งและธำรงไวซ ง่ึ สนั ตภิ าพความมน่ั คงและความยง่ั ยนื ของภมู ภิ าคอาเซยี นดว ยคณุ ธรรม กลยทุ ธที่ ๓ เสริมสรางคุณธรรมและความรวมมือระหวางประชาคมอาเซียนและประชาคมโลกในการ ตระหนักและรกั ษาความสมดุลของธรรมชาติและสิง่ แวดลอ ม๓.๗ รายละเอียดของยทุ ธศาสตร แผนแมบทสงเสริมคุณธรรมแหงชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) ประกอบดวย ยุทธศาสตร๔ ยุทธศาสตร นอกจากแตล ะยุทธศาสตรจ ะประกอบดว ยกลยุทธตา ง ๆ แลว ยงั มีรายละเอยี ดเกี่ยวกบั วตั ถปุ ระสงคตัวช้ีวัดความสำเร็จ แนวทางการดำเนินการ หนวยงานขับเคล่ือน ไดแก หนวยงานหลักและหนวยงานรวมมีรายละเอยี ดดงั ตอ ไปนี้ยทุ ธศาสตรท ่ี ๑ วางระบบรากฐานการเสรมิ สรา งคณุ ธรรมในสังคมไทยวัตถปุ ระสงค ๑. เพ่อื วางรากฐานแนวทางในการพัฒนาคณุ ธรรมใหแ กส งั คมทุกภาคสว น ๒. เพอื่ เปน บรรทดั ฐานในการประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ นในการดำรงชวี ติ ประกอบสมั มาอาชพี และอยรู ว มกนัในสังคมอยางสงบสุข มั่นคง และยั่งยืน (Sustainable Development) ๓. เพ่ือสืบสานความเปนไทยและยึดม่นั ในสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษตั ริยตวั ช้ีวัดความสำเรจ็ ทกุ หนว ยงาน/องคกรทงั้ ภาครัฐและเอกชนมสี ว นรว มสงเสริม สนบั สนนุ และดำเนนิ การสง เสริมคุณธรรมในสังคมไทยภายใตบทบาทและหนาท่ีของหนวยงาน เชน กำหนดนโยบายการสงเสริมคุณธรรมภายในองคกรวางแผนงาน จัดทำโครงการกิจกรรมเสริมสรางปลูกฝงคุณธรรมและวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงามใหแกสังคม ยกยองเชดิ ชอู งคกรและบุคคลผูม ผี ลงานดีเดนในดานสงเสรมิ คณุ ธรรม

แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 47แนวทางการเสริมสรา งคณุ ธรรมและบทบาทของหนว่ ยงาน กลยทุ ธ แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขับเคลอ่ื น หนว่ ยงานหลกั หนว่ ยงานรว่ ม กลยทุ ธท่ ี ๑ ๑.๑ พัฒนาและเสริมสรางความเขม กระทรวงการพัฒนาสังคมและ - หนว ยงานของรฐัวางระบบ แข็งใหแกสถาบันครอบครัว ความม่ันคงของมนุษย/กระทรวง - หนว ยงานภาครฐัรากฐานการ โดยสรางความตระหนักใหพอแม วฒั นธรรม/กระทรวงมหาดไทย - ห น ว ย ง า นเ ส ริ ม ส ร า ง และผูปกครองเห็นความสำคัญ รัฐวสิ าหกิจคุณธรรมของ ในการปลูกฝงคุณธรรมและเปน - หนวยงานท่ีใชส ถ า บั น แบบอยา งท่ดี ีใหเยาวชน อ ำ น า จ รั ฐ ห รื อครอบครวั ๑.๒ สงเสริมใหสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและ เปนกลไกของรัฐ โ ด ย เ ฉ พ า ะ ผู น ำ ค ร อ บ ค รั ว ความม่ันคงของมนุษย/กระทรวง แตไมเปนองคกร มีจิตสำนึกในการเปนผูใหมี วัฒนธรรม/กระทรวงมหาดไทย ของรฐั ความเออ้ื อาทร ใหค วามชว ยเหลอื - หนวยงานภาค แกผ อู ่นื สังคม และประเทศชาติ ธรุ กจิ เอกชน ๑.๓ สงเสริมความเขมแข็งและความ กระทรวงการพัฒนาสังคมและ - หนวยงานภาค อบอนุ ของครอบครวั โดยการจดั ตง้ั ความมั่นคงของมนุษย/กระทรวง ประชาสงั คม ศูนยคุณธรรมพัฒนาครอบครัว วฒั นธรรม (ศนู ยค ณุ ธรรม (องคก าร ในชุมชน หรือการรวมกลุมท่ี มหาชน))/กระทรวงมหาดไทย/ เ ก่ี ย ว เ นื่ อ ง กั บ ค ร อ บ ค รั ว ใ น สำนักงานคณะกรรมการปองกัน รูปแบบใดรูปแบบหน่ึงเพื่อทำ และปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) หนาท่ีเปนศูนยกลางในการเสริม สรางสถาบันครอบครัวในชุมชน หมูบาน ตำบล วัด มัสยิด และ โบสถ ๑.๔ สงเสรมิ ครอบครวั ทกุ ครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและ ใหเขาใจหลักคำสอนทางศาสนา ความมั่นคงของมนุษย/กระทรวง และนำไปใชแกปญหาใหเกิด วฒั นธรรม/กระทรวงมหาดไทย ประโยชนตอครอบครัวตนเอง

48 แผนแมบ่ ทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หนว่ ยงานขับเคล่ือน หน่วยงานหลัก หนว่ ยงานร่วม ๑.๕ ส ง เ ส ริ ม ผู สู ง วั ย แ ล ะ ผู รู กระทรวงการพัฒนาสังคมและ ใหมีบทบาทในการถายทอด ความมั่นคงของมนุษย/กระทรวง หลักคุณธรรมทางศาสนา และ มหาดไทย ประสบการณทางดานคุณธรรม ใหแ กค นในครอบครวั และในชมุ ชน ๑.๖ ร ณ ร ง ค แ ล ะ ก ร ะ ตุ น ใ ห ผู น ำ กระทรวงการพัฒนาสังคมและ ครอบครัวประพฤติตนอยางมี ความม่ันคงของมนุษย/กระทรวง คุณธรรมเปนแบบอยางท่ีดีเพ่ือให วัฒนธรรม/กระทรวงมหาดไทย เยาวชนเติบโตเปนพลเมืองดีของ สังคมและประเทศชาติ ๑.๗ สงเสริมและสนับสนุนใหเด็กและ กระทรวงการพัฒนาสังคมและ เยาวชนคนรุนใหมมีคุณธรรม ความม่ันคงของมนุษย/กระทรวง ความรับผิดชอบตอสังคม โดยมี ศกึ ษาธกิ าร/ศนู ยค ณุ ธรรม (องคการ การปฏิบัติดานความรับผิดชอบ มหาชน)/สถาบนั การศกึ ษา ต อ สั ง ค ม อ ย า ง ต อ เ น่ื อ ง ตั้ ง แ ต วยั เยาวกลยทุ ธที่ ๒ ๒.๑ ยึดหลักความเสมอภาคในการ กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงานวางระบบรากฐาน เสริมสรางโอกาสทางการศึกษา เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร ศึ ก ษ า /การเสรมิ สรางคุ ณ ธ ร ร ม ดว ยคณุ ธรรม สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข อ ง ส ถ า บั นการศกึ ษา ขนั้ พน้ื ฐาน/สำนกั งานคณะกรรมการ ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม ก า ร ศึ ก ษ า เ อ ก ช น / ส ำ นั ก ง า น สงเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย)/สำนักงาน รั บ ร อ ง ม า ต ร ฐ า น แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น คณุ ภาพการศกึ ษา (องคก ารมหาชน)

แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 49กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขับเคลือ่ น หน่วยงานหลัก หนว่ ยงานรว่ ม ๒.๒ พัฒนาระบบบริหาร จัด กา ร กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน การศกึ ษาตามหลกั ธรรมาภิบาล เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร ศึ ก ษ า / สำนักงานคณะกรรมการการศึกษา ขนั้ พนื้ ฐาน/สำนกั งานคณะกรรมการ ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม ก า ร ศึ ก ษ า เ อ ก ช น / ส ำ นั ก ง า น สงเสริมการศึกษานอกระบบ และ การศึกษาตามอัธยาศัย)/สำนักงาน รั บ ร อ ง ม า ต ร ฐ า น แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น คณุ ภาพการศกึ ษา (องคก ารมหาชน) ๒.๓ สง เสรมิ ให ๓ เสาหลกั ประกอบดว ย กระทรวงวัฒนธรรม/กระทรวง สถานศึกษา ศาสนสถาน ชุมชน ศึกษาธิการ (สำนักงานเลขาธิการ และครอบครัว (บวร) เปนแหลง ส ภ า ก า ร ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น เรยี นรดู า นคณุ ธรรมใหแ กป ระชาชน ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร ศึ ก ษ า ข้ั น พื้นฐาน/สำนักงานคณะกรรมการ ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม ก า ร ศึ ก ษ า เ อ ก ช น / ส ำ นั ก ง า น สงเสริมการศึกษานอกระบบและ การศึกษาตามอัธยาศัย)/สำนักงาน พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกร ป ก ค ร อ ง ส ว น ท อ ง ถิ่ น / ส ถ า บั น การศึกษา/บาน วัด (ศาสนสถาน) โรงเรยี น

50 แผนแม่บทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขับเคล่อื น หนว่ ยงานหลกั หนว่ ยงานร่วม ๒.๔ พั ฒ น า ป รั บ ป รุ ง ห ลั ก สู ต ร กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน การศกึ ษาทกุ ระดบั ใหม กี ารปลกู ฝง เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร ศึ ก ษ า / คุณธรรมอยางตอเนอ่ื ง โดยบรรจุ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษา เร่ืองคุณธรรมเปนหลักสูตร ขน้ั พน้ื ฐาน/สำนกั งานคณะกรรมการ พนื้ ฐานทางการศึกษา เพือ่ พฒั นา ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น เดก็ เยาวชน และประชาชนใหเ ปน คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ มนุษยท่ีสมบูรณท้ังทางรางกาย สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม อารมณ สงั คม และสตปิ ญ ญาในการ การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ ดำรงชีวิตอยรู ว มกับผูอ ่ืนไดอ ยา ง การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา มีความสุข สรางสรรคประโยชน ตามอัธยาศัย)/สำนักงานสงเสริม เพอ่ื สว นรวม โดยเชอื่ มโยงกจิ กรรม สังคมแหงการเรียนรูและคุณภาพ ใ น ห ลั ก สู ต ร แ ล ะ กิ จ ก ร ร ม เยาวชน (สสค.)/ศูนยสงเสริมและ นอกหลักสูตร ใหลงมอื ปฏิบัตจิ ริง พัฒนาพลังแผนดินเชิงคุณธรรม/ เพอ่ื ชวยสังคม ส ำ นั ก ง า น ก อ ง ทุ น ส นั บ ส นุ น การวิจยั (สกว.) ๒.๕ กำหนดใหหลักสูตรการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ในแตละประเภทในทุกชั้นป เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน มีการศึกษาตามหลักศาสนา คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน/ ท่ีผูเรียนนับถืออยางพอเพียง ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ทั้งการใหความสำคัญ สาระ และ ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น เวลา เพ่ือใหเกิดผลดานคุณธรรม คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ จริยธรรม สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรียน

แผนแมบ่ ทส่งเสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 51กลยุทธ  แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขับเคลือ่ น หน่วยงานหลัก หนว่ ยงานรว่ ม ๒.๖ พัฒนาระบบการเรียนการสอน กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน โดยเนนกิจกรรมทางศาสนาเขาสู เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน กระบวนการเรียนรูเพื่อเสริม ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร ศึ ก ษ า ขั้ น สรางความเขาใจใหกับนักเรียน พ้ืนฐาน/สำนักงานคณะกรรมการ นักศึกษา ไดตระหนักถึงความ ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น สำคัญของการยึดม่ันในคุณธรรม คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ และนำหลักธรรมไปประยุกตใช สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม ในการดำรงชีวิตใหสอดคลองกับ การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ มิติของยุคปจจุบันและบริบทของ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา สังคมไดอยางเหมาะสม ตามอัธยาศยั ) ๒.๗ กำหนดใหทุกสถาบันการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน จัดต้ังหนวยเผยแพรคุณธรรม เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน ประจำสถานศึกษาทุกระดับ คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน/ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ ก า ร ศึ ก ษ า น อ ก ร ะ บ บ แ ล ะ ก า ร ศึ ก ษ า ต า ม อั ธ ย า ศั ย ) / ส ถ า บั น การศกึ ษา/โรงเรียน ๒.๘ กำหนดใหสถาบันการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ทุกระบบปลูกฝงคุณธรรม โดยใช เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน กิจกรรมดานดนตรี ศิลปะ และ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร ศึ ก ษ า ข้ั น กีฬา เปนการฝกปฏิบัติกิจกรรม พื้นฐาน/สำนักงานคณะกรรมการ พิเศษนอกเหนือจากกิจกรรม ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น การอบรมปลกู ฝง คณุ ธรรมโดยตรง คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ เพ่ือเสริมสรางพัฒนาการดาน สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม คณุ ธรรมอยางตอ เนอื่ ง การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรยี น

52 แผนแม่บทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยทุ ธ แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขับเคลอ่ื น หน่วยงานหลัก หน่วยงานร่วม ๒.๙ สงเสริมใหสถาบันการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ทุกระบบจัดหาส่ือท่ีเก่ียวกับ เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน การสอนคุณธรรมท่ีทันสมัยจูงใจ คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน/ ใหผูเรียนสนใจและสามารถ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เรียนรูไดทุกชองทาง ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรยี น ๒.๑๐ สงเสริมใหสถาบันการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน กำหนดเร่ืองจิตอาสาและจิต เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน สาธารณะเปนหัวขอในการ คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน/ พัฒนาผูเรียน ท้ังในและนอก ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ระบบอยางจริงจัง ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรยี น

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 53กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หนว่ ยงานขบั เคลอ่ื น หน่วยงานหลกั หนว่ ยงานร่วม ๒.๑๑ สงเสริมใหสถาบันการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน สรางบรรยากาศ ส่ิงแวดลอม เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน ในสถาบนั ฯ ทส่ี ง เสรมิ คุณธรรม คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน/ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรียน ๒.๑๒ จัดใหมีการสรางองคความรูและ กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ทักษะ ตลอดจนใหการอบรบ เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน เรื่องการจัดการศึกษาท่ีเก่ียวกับ คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน/ คุณธรรมแกครูและบุคลากร ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ทางการศกึ ษา ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรียน/คุรุสภา

54 แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยทุ ธ แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขับเคลื่อน หนว่ ยงานหลกั หน่วยงานรว่ ม ๒.๑๓ เปดโอกาสใหครูและบุคลากร กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า มี ส ว น ร ว ม เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน วางระบบ และสรางเครือขาย คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน/ ในการพัฒนาสงเสริมคุณธรรม ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร สำหรับนักเรยี นและนกั ศกึ ษา ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรยี น/คุรุสภา ๒.๑๔ ส ง เ ส ริ ม ใ ห ค รู แ ล ะ บุ ค ล า ก ร กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ทางการศึกษาทุกระดับตระหนัก เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน และยึดมั่นในคุณธรรม เพ่ือเปน คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน/ แบบอยางทด่ี สี ำหรับเด็ก เยาวชน ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร และประชาชน ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรยี น/คุรสุ ภา

แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 55กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขับเคล่อื น หน่วยงานหลัก หน่วยงานรว่ ม ๒.๑๕ ส ง เ ส ริ ม ใ ห ค รู แ ล ะ บุ ค ล า ก ร กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ทางการศึกษาเปนแบบอยางที่ดี เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน ดานคุณธรรมไดรับการเล่ือนข้ัน คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน/ เปนกรณพี เิ ศษ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สถาบันการศึกษา/ โรงเรยี น/ครุ ุสภา ๒.๑๖ ควบคุมความประ พ ฤ ติ แ ล ะ กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน การดำเนินงานของผูประกอบ เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน วชิ าชพี ทางการศกึ ษาใหเ ปน ไปตาม คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน/ มาตรฐานวชิ าชพี และจรรยาบรรณ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ของวชิ าชีพ ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอธั ยาศยั )/ครุ สุ ภา

56 แผนแมบ่ ทส่งเสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยทุ ธ  แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขับเคลื่อน หนว่ ยงานหลกั หน่วยงานร่วม ๒.๑๗ สงเสริมการวิจัยและการสราง กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน องคความรูเก่ียวกับการวางระบบ เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน รากฐาน และการเสริมสราง คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน/ คุณธรรม ใหเกิดแกเด็ก เยาวชน ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ประชาชนและสังคม กับท้ังให ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น นำผลการวิจัยไปใชจริงอยางเปน คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ รปู ธรรมในทุกภาคสว น สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สำนักงานกองทุน สนับสนุนการวิจัย (สกว.)/ศูนย คุณธรรม (องคการมหาชน) ๒.๑๘ สงเสริม สนับสนุน หนวยงาน กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน ภาครัฐ และภาคเอกชน ใหมี เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน การศกึ ษาวจิ ยั เพอื่ พฒั นาประเทศ คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน/ ดานคุณธรรมและจรยิ ธรรม ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สำนักงานกองทุน สนับสนนุ การวจิ ยั (สกว.)

แผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 57กลยุทธ แนวทางการดำเนนิ การ หนว่ ยงานขบั เคล่ือน หนว่ ยงานหลกั หน่วยงานรว่ ม ๒.๑๙ สรางเสนทางอาชีพนักวิจัยและ กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน นกั วจิ ยั อาชพี โดยยดึ หลกั คณุ ธรรม เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน และจริยธรรม คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน/ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอัธยาศัย)/สำนักงานกองทุน สนบั สนนุ การวิจัย (สกว.) ๒.๒๐ ยกระดับคุณภาพและมาตรฐาน กระทรวงศึกษาธิการ (สำนักงาน การศึกษาสูประชาคมอาเซียน เลขาธกิ ารสภาการศกึ ษา/สำนกั งาน โดยเนนการปลูกฝงเรื่องคุณธรรม คณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน/ และจรยิ ธรรม ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ร อุ ด ม ศึ ก ษ า / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการการอาชีวศึกษา/ สำนักงานคณะกรรมการสงเสริม การศกึ ษาเอกชน/สำนกั งานสง เสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษา ตามอธั ยาศยั )กลยทุ ธท ่ี ๓ ๓.๑ เสริมสรางผูนำทางศาสนาใหมี กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงานวางระบบ ความรูในหลกั ธรรมทถ่ี กู ตอ ง พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกรรากฐาน ทางศาสนาตาง ๆการเสริมสรางคุณธรรมของสถาบนั ศาสนา

58 แผนแมบ่ ทส่งเสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขบั เคล่อื น หนว่ ยงานหลัก หน่วยงานร่วม ๓.๒ สงเสริมผูนำทางศาสนาใหมี กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน บ ท บ า ท ต อ ก า ร พั ฒ น า แ ล ะ พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกร เสริมสรางคุณธรรมของคน ทางศาสนาตา ง ๆ ทุ ก ก ลุ ม วั ย ใ ห มี พื้ น ฐ า น วิ ธี คิ ด การตัดสินใจ และการแกปญหา ที่ถูกตองตามหลักธรรมคำสอน ทางศาสนา ๓.๓ เสริมสรางผูนำทางศาสนาใหเปน กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน แบบอยางที่ดีของศาสนิกชน พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกร จนเกดิ ความเคารพเลอื่ มใสศรทั ธา ทางศาสนาตา ง ๆ ๓.๔ สนบั สนนุ ใหม กี ารพฒั นาองคค วามรู กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน สอื่ และวธิ กี ารถา ยทอดหลกั ธรรม พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกร ในศาสนา เพอื่ ใหค นทกุ กลมุ ทกุ วยั ทางศาสนาตา ง ๆ เขาใจ เขาถึงคุณธรรมและนำไป ปฏิบัติเพ่ือการอยูรวมกันอยาง สนั ตสิ ุข ๓.๕ สงเสริมใหองคกรทางศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน และสถาบันทางศาสนาเปน พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกร สถาบันหลักของสังคมท่ีเขมแข็ง ทางศาสนาตา ง ๆ และทำหนาท่ีเสริมสรางรากฐาน คุณธรรมใหสังคม โดยเนนที่เด็ก และเยาวชน ๓.๖ สงเสริมใหมีการสรางเครือขาย กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน และเชื่อมโยงศาสนิกสัมพันธ พระพุทธศาสนาแหงชาติ/องคกร อยางตอเนื่องเพื่อแลกเปล่ียน ทางศาสนาตาง ๆ เรียนรูปลูกฝงคุณธรรมในสังคม อยางเปนรูปธรรม

แผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 59กลยุทธ  แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขับเคลือ่ น หนว่ ยงานหลกั หน่วยงานร่วม ๓.๗ เ ส น อ แ น ว ท า ง ก า ร ก ำ ห น ด กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน นโยบายและมาตรการในการ พระพุทธศาสนาแหง ชาติ คมุ ครองพระพทุ ธศาสนา สง เสรมิ ดูแล รักษาและทำนุบำรุงศาสน- สถานและศาสนวตั ถทุ างพระพทุ ธ- ศาสนา พฒั นาพทุ ธมณฑลใหเ ปน ศูนยกลางทางพระพุทธศาสนา ทำนุบำรุงพุทธศาสนศึกษา เพ่ือ พฒั นาความรคู คู ณุ ธรรมกลยุทธท่ี ๔ ๔.๑ สงเสริมใหภาคธุรกิจนอมนำ กระทรวงการคลัง/กระทรวงว า ง ร ะ บ บ แนวพระราชดำริหลักปรัชญาของ มหาดไทย/กระทรวงพลังงาน/ร า ก ฐ า น เศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกตใช กระทรวงเกษตรและสหกรณ/การเสริมสราง ในการดำเนนิ ธุรกิจ กระทรวงแรงงาน/กระทรวงคุ ณ ธ ร ร ม อุตสาหกรรม/กระทรวงพาณิชย/ข อ ง ส ถ า บั น หอการคาไทยและสภาหอการคาเศรษฐกจิ แ ห ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย / ส ภ า อุตสาหกรรมแหงประเทศไทย/ สมาคมธนาคารไทย/สภาธุรกิจ ตลาดทุนไทย/สมาคมอุตสาหกรรม กอ สรา งไทย ในพระบรมราชปู ถมั ภ ๔.๒ เรงรัดและกำกับดูแลใหหนวย กระทรวงพาณิชย/หอการคาไทย งานภาคธุรกิจนำหลักคุณธรรม และสภาหอการคา แหง ประเทศไทย/ และธรรมาภิบาลเปนหลักในการ สภาอตุ สาหกรรมแหง ประเทศไทย/ บริหารจดั การทุกระบบ สมาคมธนาคารไทย/สภาธุรกิจ ตลาดทุนไทย/สมาคมอุตสาหกรรม กอ สรา งไทย ในพระบรมราชปู ถมั ภ

60 แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยทุ ธ แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขบั เคลอื่ น หนว่ ยงานหลกั หนว่ ยงานร่วม ๔.๓ สงเสริมและพัฒนาองคกรภาค ก ร ะ ท ร ว ง ก า ร ต า ง ป ร ะ เ ท ศ / ธุรกิจใหมีความพรอมในการ กระทรวงพาณิชย/หอการคาไทย ทำงานอยางมีประสิทธิภาพและ และสภาหอการคา แหง ประเทศไทย/ สอดคลอ งกบั หลกั ธรรมาภบิ าล สภาอตุ สาหกรรมแหง ประเทศไทย/ สมาคมธนาคารไทย/สภาธุรกิจ ตลาดทุนไทย/สมาคมอุตสาหกรรม กอ สรา งไทยในพระบรมราชปู ถมั ภ ๔.๔ ส ง เ ส ริ ม ก า ร ผ ลิ ต ผ ลิ ต ภั ณ ฑ กระทรวงอุตสาหกรรม (สำนักงาน อุตสาหกรรมที่ไดมาตรฐาน มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม มีคุณภาพและสงเสริมการผลิต (สมอ.))/กระทรวงเกษตรและ สินคาเกษตรและอาหารท่ีมี สหกรณ/สำนกั งาน ก.ป.ร. ประสิทธิภาพ เสริมสรางความ มั่นคงดานอาหารและพลังงาน อยา งเหมาะสมและยงั่ ยนื สามารถ สรางมูลคาเพิ่ม สอดคลองกับ ความตองการของตลาด และมี มาตรฐานปลอดภัยตอผูบริโภค ทั้ ง ภ า ย ใ น แ ล ะ ต า ง ป ร ะ เ ท ศ ตามหลกั คณุ ธรรม และธรรมาภบิ าล และตามมาตรฐาน ISO (The International Organization for Standardization)

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 61กลยุทธ  แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขบั เคล่ือน หน่วยงานหลกั หน่วยงานรว่ ม ๔.๕ สงเสริมสนับสนุนใหภาคธุรกิจ กระทรวงพาณิชย/หอการคาไทย เอกชนดำเนินกิจการโดยยึดหลัก และสภาหอการคา แหง ประเทศไทย/ บรรษัทภิบาล คือ การบริหาร สภาอตุ สาหกรรมแหง ประเทศไทย/ จัดการพรอมดวยการกำกับดูแล สภาอุตสาหกรรมทองเท่ียวแหง ที่ ดี มี คุ ณ ธ ร ร ม ใ น ภ า ค ธุ ร กิ จ ประเทศไทย (สทท.)/สมาคม (Good corporate governance) ธนาคารไทย/ สภาธุรกิจตลาดทุน มี จ ร ร ย า บ ร ร ณ ใ น วิ ช า ชี พ ไ ท ย / ส ภ า ผู ส ง สิ น ค า ท า ง เรื อ ประกอบธุรกิจอยางมีคุณธรรม แหง ประเทศไทย/สมาคมอตุ สาหกรรม ตอผูบริโภคและผูประกอบการ กอ สรา งไทย ในพระบรมราชปู ถมั ภ ดว ยกัน ๔.๖ สงเสริมและพัฒนาศักยภาพของ กระทรวงอุตสาหกรรม (สำนักงาน ผปู ระกอบการวสิ าหกจิ ขนาดกลาง มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม ขนาดยอม วิสาหกิจชุมชนใหมี (สมอ.)) ความเขม แขง็ และสามารถแขง ขนั ในตลาดโลก โดยยึดหลักบรรษัท ภิบาล และจรรยาบรรณในการ ประกอบการ เพ่ือใหไดรับการ ย อ ม รั บ ใ น ด า น คุ ณ ภ า พ ต า ม มาตรฐาน ISO (The International Organization for Standardization) ๔.๗ สงเสริมใหองคกรธุรกิจมีคุณ กระทรวงพาณิชย/กระทรวง ธรรมอยางตอเนื่องเพื่อใหมี การพัฒนาสังคมและความม่ันคง จิตสำนึกความรับผิดชอบตอ ของมนุษย/หอการคาไทยและสภา สังคม หรือ Corporate Social หอการคาแหงประเทศไทย/สภา Responsibility (CSR) โดยสราง อุตสาหกรรมแหงประเทศไทย/ ศูนยดูแลเด็กภายในสถานที่ สมาคมธนาคารไทย/สภาธุรกิจ ท ำ ง า น เ พ่ื อ ส ร า ง ค ว า ม รั ก ตลาดทุนไทย/สมาคมอุตสาหกรรม ความอบอุนภายในครอบครัว กอ สรา งไทย ในพระบรมราชปู ถมั ภ/ (ในชว งปดภาคเรยี น) ชมรมซี เอสอาร (CSR Club)

62 แผนแม่บทส่งเสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ แนวทางการดำเนนิ การ หนว่ ยงานขบั เคล่อื น หนว่ ยงานหลัก หนว่ ยงานรว่ ม ๔.๘ สงเสริมใหมีการกำหนดมาตรฐาน กระทรวงการคลัง/กระทรวง คณุ ธรรมของภาครฐั และภาคเอกชน พาณิชย/กระทรวงพลังงาน/ กระทรวงเกษตรและสหกรณ/ กระทรวงแรงงาน/กระทรวง อุตสาหกรรม/หอการคาไทยและ สภาหอการคาแหงประเทศไทย/ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศ ไทย/สมาคมธนาคารไทย/สภา ธุ ร กิ จ ต ล า ด ทุ น ไ ท ย / ส ม า ค ม อุตสาหกรรมกอสรางไทย ใน พระบรมราชปู ถมั ภ ๔.๙ สงเสริมใหทุกภาคสวนของสังคม กระทรวงการคลัง/กระทรวง ยกยองคนดีมีคุณธรรมในชุมชน พาณิชย/กระทรวงพลังงาน/ เปนตัวอยางท่ีดีใหชุมชน เปนตน กระทรวงเกษตรและสหกรณ/ แบบที่ดีในการปฏิบัติ โดยคนหา กระทรวงแรงงาน/กระทรวง คนดีและมอบรางวัลอยางตอ อุตสาหกรรม/หอการคาไทยและ เน่ืองเพ่ือใหเกิดกระแสสังคมสง สภาหอการคาแหงประเทศไทย/ เสริมคนดี กับท้ังเปนการสรางชื่อ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศ เสียงใหแ กป ระเทศชาติ ไทย/สมาคมธนาคารไทย/สภา ธุ ร กิ จ ต ล า ด ทุ น ไ ท ย / ส ม า ค ม อุตสาหกรรมกอสรางไทย ใน พระบรมราชปู ถมั ภ ๔.๑๐ ส ง เ ส ริ ม แ ล ะ ผ ลั ก ดั น ใ ห ทุ ก สำนักงานการตรวจเงินแผนดิน ภาคสวนตระหนักและมีสวนรวม (สตง.) ในการใชจายเงินแผนดิน และ ทรพั ยส นิ ของชาตใิ หเ กดิ ประโยชน สงู สดุ ตามหลกั คุณธรรมจริยธรรม

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 63กลยทุ ธ แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขบั เคล่อื น หนว่ ยงานหลัก หนว่ ยงานร่วม ๔.๑๑ สงเสริมการมีสวนรวมในทุกภาค กระทรวงการคลัง/กระทรวง สวนในการกำหนดนโยบายทาง พาณิชย/กระทรวงพลังงาน/ เศรษฐกิจ โดยยึดหลักคุณธรรม กระทรวงเกษตรและสหกรณ/ และจรยิ ธรรม กระทรวงแรงงาน/กระทรวง อุตสาหกรรม/หอการคาไทยและ สภาหอการคาแหงประเทศไทย/ สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศ ไทย/สมาคมธนาคารไทย/สภา ธุ ร กิ จ ต ล า ด ทุ น ไ ท ย / ส ม า ค ม อุตสาหกรรมกอสรางไทย ใน พระบรมราชปู ถมั ภ ๔.๑๒ วางระบบรากฐานการเสริมสราง กระทรวงการตางประเทศ คุณธรรม โดยการนำองคความรู จากตางประเทศ มาตรฐานสากล และบรรทัดฐานระหวางประเทศ ม า ช ว ย ขั บ เ ค ลื่ อ น ก า ร พั ฒ น า เศรษฐกิจและสังคมไทย ๔.๑๓ ส นั บ ส นุ น ใ ห มี ก า ร ถ า ย ท อ ด ก ร ะ ท ร ว ง วิ ท ย า ศ า ส ต ร แ ล ะ เทคโนโลยี และสรางนวัตกรรม เทคโนโลยี ใหแกภาคการผลิต และบริการ ร ว ม ท้ั ง บ ริ ก า ร สั ง ค ม ด ว ย วิทยาศาสตรเทคโนโลยี และ นวัตกรรม เพื่อเพ่ิมผลิตภาพทาง เศรษฐกิจ และคุณภาพชีวิตของ ประชาชน ภายใตห ลกั คณุ ธรรม ๔.๑๔ กำหนดใหมีการวิจัยและพัฒนา กระทรวงพลงั งาน ดา นพลังงานอยา งมีจรรยาบรรณ ๔.๑๕ สงเสรมิ ใหม ีการวจิ ัย พัฒนา และ กระทรวงเกษตรและสหกรณ/ ถา ยทอดเทคโนโลยดี า นการเกษตร สำนักงาน ก.ป.ร. ที่เหมาะสม เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ ของประเทศภายใตห ลกั คุณธรรม

64 แผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขบั เคลอื่ น หนว่ ยงานหลัก หน่วยงานร่วม ๔.๑๖ สง เสรมิ สนบั สนนุ การจดั หาพฒั นา กระทรวงพลงั งาน และอนรุ กั ษพ ลงั งาน ในทกุ ภาคสว น อยางคุมคา เปนธรรม ๔.๑๗ บริหารจัดการราคาสินคาเกษตร กระทรวงพาณิชย และรายไดเกษตรกรใหมีความ เปนธรรม ๔.๑๘ สงเสริมใหมีการจัดสรรทรัพยากร กระทรวงเกษตรและสหกรณ การผลิตทางการเกษตร และ โครงสรางพื้นฐานการเกษตร อยางพอเพียง มีคุณธรรม มี ประสิทธิภาพยั่งยืนและเปนมิตร กับสง่ิ แวดลอม ๔.๑๙ พั ฒ น า ก ำ ลั ง แ ร ง ง า น แ ล ะ กระทรวงแรงงาน ผูประกอบการใหมีศักยภาพสูง และสอดคลองตอความตองการ ของภาคเศรษฐกิจเพื่อเพ่ิมขีด ความสามารถในการแขงขันบน เวทีโลก โดยนำหลักการสง เสรมิ คุณธรรม และจรรยาบรรณ มา ดำเนินการ ๔.๒๐ จัดทำแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร สังคมแหงชาติเพื่อเปนกรอบ พัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม ในการพัฒนาประเทศ โดยยึด แหงชาติ (สศช.) หลักคุณธรรม ๔.๒๑ ปรบั ปรงุ แกไ ข กฎหมาย กฎเกณฑ สมาคมอุตสาหกรรมกอสรางไทย และระเบียบทางราชการ เพื่อ ในพระบรมราชูปถมั ภ พัฒนารากฐานทางเศรษฐกิจ แ ล ะ บั ง คั บ ใ ช เ พื่ อ ส ง เ ส ริ ม คุณธรรมจรยิ ธรรม

แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 65กลยทุ ธ  แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขบั เคลอื่ น หน่วยงานหลัก หนว่ ยงานรว่ ม ๔.๒๒ สง เสรมิ สนบั สนนุ พฒั นาเครอื ขา ย หอการคาไทยและสภาหอการคา ระหวางภาครัฐ ภาคเอกชน ท้ัง แ ห ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย / ส ภ า ในประเทศและตางประเทศ ใหมี อุตสาหกรรมแหง ประเทศไทย ก า ร พั ฒ น า ธุ ร กิ จ อ ย า ง ย่ั ง ยื น บ น ร า ก ฐ า น ก า ร เ ส ริ ม ส ร า ง คุณธรรม และจริยธรรมกลยุทธท ่ี ๕ ๕.๑ พัฒนาการเมืองการปกครอง สภาพัฒนาการเมอื งวางระบบ ในระบอบประชาธิปไตย ตามรากฐาน หลักคุณธรรมจริยธรรม อันมีการเสริมสรา ง พ ร ะ ม ห า ก ษั ต ริ ย ท ร ง เ ป นคุณธรรมของ พระประมขุส ถ า บั น ท า งการเมืองการ ๕.๒ เสริมสรางการเมืองการปกครอง อ ง ค ก ร เ พื่ อ ค ว า ม โ ป ร ง ใ ส ใ นปกครอง อยา งโปรง ใส สจุ รติ และเทย่ี งธรรม ประเทศไทย(ภาคราชการ ตามหลกั คุณธรรมและภาคก า ร เ มื อ ง ๕.๓ กำหนดใหองคกรทางการเมือง รัฐสภา/สำนักนายกรัฐมนตรี/ทุกระดบั ) การปกครองตาง ๆ ทำหนาที่ กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง ในการบริหารและใหเปนตาม กลาโหม/กระทรวงวัฒนธรรม/ หลักคุณธรรม มีธรรมาภิบาล อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น จั ง ห วั ด (Good Governance) คือ การ เ ท ศ บ า ล / อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ปกครอง การบรหิ าร การจัดการ สว นตำบล/สำนกั งานคณะกรรมการ การควบคุม ดูแลกิจการตาง ๆ ปองกัน และปราบปรามการทุจริต ใหเปนไปในครรลองธรรม แหงชาติ/สำนักงานคณะกรรมการ การเลอื กตงั้ /สำนกั งานคณะกรรมการ สิทธิมนุษยชนแหงชาติ/สำนักงาน ผูตรวจการแผนดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพ่ือ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา

66 แผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขับเคลอ่ื น หน่วยงานหลกั หนว่ ยงานรว่ ม ๕.๔ กำหนดใหองคกรทางการเมือง รัฐสภา/สำนักนายกรัฐมนตรี/ ก า ร ป ก ค ร อ ง ทุ ก ภ า ค ส ว น มี กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง แนวทาง นโยบาย หรอื จดั กจิ กรรม กลาโหม/กระทรวงวัฒนธรรม/ สงเสริมคุณธรรมจริยธรรมแก อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น จั ง ห วั ด ประชาชน ตามบทบาทภาระ เ ท ศ บ า ล / อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร หนา ทขี่ ององคก รหรือหนว ยงาน สว นตำบล/สำนกั งานคณะกรรมการ ปองกัน และปราบปรามการทุจริต แหงชาติ/สำนักงานคณะกรรมการ การเลอื กตง้ั /สำนกั งานคณะกรรมการ สิทธิมนุษยชนแหงชาติ/สำนักงาน ผตู รวจการแผน ดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพื่อ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา ๕.๕ ปรบั ปรงุ แกไ ขกฎหมาย กฎเกณฑ คณะกรรมการปฏริ ูปกฎหมาย และระเบียบทางราชการ และ บังคับใชเพื่อสงเสริมคุณธรรม จรยิ ธรรมใหแ กบ คุ ลากรเจา หนา ที่ ใ น อ ง ค ก ร ท า ง ก า ร เ มื อ ง การปกครองทกุ ภาคสว น

แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 67กลยุทธ แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขบั เคล่อื น หน่วยงานหลกั หนว่ ยงานรว่ ม ๕.๖ สงเสริมใหขาราชการ ผูดำรง รัฐสภา/สำนักนายกรัฐมนตรี/ ตำแหนง ทางการเมอื ง เจา หนา ทร่ี ฐั กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง ทกุ ระดบั ทุกภาคสวน ปฏิบัติงาน กลาโหม/กระทรวงวัฒนธรรม/ ตามหลกั คณุ ธรรม และจรรยาบรรณ ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ข า ร า ช ก า ร พ ล เ รื อ น / อ ง ค ก า ร บริหารสวนจังหวัด เทศบาล/ อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น ต ำ บ ล / สำนักงานคณะกรรมการปองกัน และปราบปรามการทจุ รติ แหง ชาต/ิ สำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตงั้ / ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร สิ ท ธิ ม นุ ษ ย ช น แ ห ง ช า ติ / ส ำ นั ก ง า น ผูตรวจการแผนดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพื่อ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา ๕.๗ วางระบบรากฐานการเสริมสราง สำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั การเมืองการปกครองดานการ (กกต.) เลอื กต้งั อยา งโปรง ใส สุจรติ และ เที่ยงธรรมตามหลักการสงเสริม คุณธรรม

68 แผนแมบ่ ทส่งเสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขบั เคล่ือน หน่วยงานหลกั หน่วยงานรว่ ม ๕.๘ สงเสริมใหนักการเมืองทุกระดับ รัฐสภา/สำนักนายกรัฐมนตรี/ ปฏิบัติตามคุณธรรมและจรรยา กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง บรรณสำหรับผูดำรงตำแหนง กลาโหม/กระทรวงวัฒนธรรม/ ทางการเมอื งและเปน แบบอยาง อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น จั ง ห วั ด ทดี่ ใี หแ กป ระชาชน เทศบาล/องคก ารบรหิ ารสว นตำบล/ สำนักงานคณะกรรมการปองกัน และปราบปรามการทุจริตแหง ชาติ/สำนักงานคณะกรรมการการ เลือกต้ัง/สำนักงานคณะกรรมการ สิทธมิ นษุ ยชนแหง ชาต/ิ สำนักงาน ผูตรวจการแผนดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพื่อ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา ๕.๙ กำหนดบทบาทใหอ งคก รปกครอง รัฐสภา/สำนักนายกรัฐมนตรี/ สวนทองถ่ินทุกระดับมีหนาท่ี กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง นำนโยบายสงเสริมคุณธรรม กลาโหม/กระทรวงวัฒนธรรม/ สูการปฏิบัติในชุมชนและเปน อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น จั ง ห วั ด แบบอยางที่ดี โดยใหรางวัล เพอื่ เทศบาล/องคก ารบรหิ ารสว นตำบล/ เปนกำลังใจแกองคกรปกครอง สำนักงานคณะกรรมการปองกัน สว นทองถน่ิ ทีม่ แี นวปฏิบัตทิ ่ีดี และปราบปรามการทจุ รติ แหง ชาต/ิ สำนักงานคณะกรรมการการเลอื ก ต้ัง/สำนักงานคณะกรรมการสิทธิ ม นุ ษ ย ช น แ ห ง ช า ติ / ส ำ นั ก ง า น ผูตรวจการแผนดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพ่ือ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา

แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 69กลยทุ ธ  แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขบั เคลือ่ น หน่วยงานหลกั หน่วยงานร่วม ๕.๑๐ กำหนดใหทุกองคกรปกครอง รัฐสภา/สำนักนายกรัฐมนตรี/ สวนทองถ่ินจัดต้ังหนวยเผยแพร กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง คุณธรรมประจำตำบลทำหนาที่ กลาโหม/กระทรวงวัฒนธรรม/ จัดกิจกรรมสงเสริมคุณธรรมและ อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น จั ง ห วั ด รวมเปนเครือขายขับเคล่ือน เทศบาล/องคก ารบรหิ ารสว นตำบล/ กระบวนการสงเสริมคุณธรรมสู สำนักงานคณะกรรมการปองกัน ชุมชนอยางตอเน่ืองและเปน แ ล ะ ป ร า บ ป ร า ม ก า ร ทุ จ ริ ต ระบบ แหงชาติ/สำนักงานคณะกรรมการ การเลอื กตงั้ /สำนกั งานคณะกรรมการ สิทธิมนุษยชนแหงชาติ/สำนักงาน ผูตรวจการแผนดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพื่อ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา ๕.๑๑ กำหนดใหมีการจัดทำหลักเกณฑ กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง วิธีการ และเง่ือนไขการประเมิน คมนาคม/กระทรวงสาธารณสุข/ ดานคุณธรรมแกผูขอขึ้นทะเบียน กระทรวงวัฒนธรรม ขอออกใบอนุญาต ขอตออายุ ใบอนุญาต และขอออกใบแทน ใบอนุญาตประเภทตาง ๆ จาก หนว ยงานภาครัฐ

70 แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หนว่ ยงานขบั เคล่ือน หนว่ ยงานหลกั หนว่ ยงานรว่ ม ๕.๑๒ กำหนดใหหนวยงานภาครัฐ สำนักนายกรัฐมนตรี/กระทรวง ทุกภาคสวนมีหนาท่ีสงเสริม มหาดไทย/กระทรวงกลาโหม/ ใหบุคลากรเจาหนาท่ีของรัฐ กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน ทุกระดับประพฤติปฏิบัติตาม ต ำ ร ว จ แ ห ง ช า ติ / ส ำ นั ก ง า น หลักคุณธรรมและจรรยาบรรณ คณะกรรมการขาราชการพลเรือน/ โดยมหี ลกั สตู รการศกึ ษาฝก อบรม องคก ารบรหิ ารสว นจงั หวดั เทศบาล/ ใ น ส ถ า บั น วิ ท ย า ลั ย ส ำ ห รั บ อ ง ค ก า ร บ ริ ห า ร ส ว น ต ำ บ ล / นักบริหารภาครัฐทุกระดับ เพื่อ สำนักงานคณะกรรมการปองกัน ปรับเปล่ียนพฤติกรรม ไมใชเพื่อ และปราบปรามการทจุ รติ แหง ชาต/ิ เลื่อนวทิ ยฐานะเทานั้น สำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตงั้ / ส ำ นั ก ง า น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร สิ ท ธิ ม นุ ษ ย ช น แ ห ง ช า ติ / ส ำ นั ก ง า น ผูตรวจการแผนดิน/คณะกรรมการ การปฏิรูปกฎหมาย/องคกรเพื่อ ความโปรงใสในประเทศไทย/สภา พฒั นาการเมอื ง/สถาบนั พระปกเกลา ๕.๑๓ กำหนดใหทุกหนวยงานภาครัฐ หนวยงานภาครัฐทุกหนว ยงาน จัดตั้งหนวยเผยแพรคุณธรรม ทำหนาท่ีจัดกิจกรรมสงเสริม คุณธรรมและรวมเปนเครือขาย ขับเคล่ือนกระบวนการสงเสริม คุณธรรมทั้งภายในและภายนอก หนว ยงานภาครัฐ ๕.๑๔ กำหนดใหองคกรท่ีเก่ียวของ ทำ สำนักงานคณะกรรมการสิทธิ หนาท่ีในการเสนอแนะนโยบาย มนษุ ยชนแหง ชาติ กฎหมายและมาตรการในการสง เสริมการปกปอง และคุมครอง สิทธิมนุษยชน ตามหลักคุณธรรม จริยธรรม

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแห่งชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 71กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หนว่ ยงานขับเคลื่อน หนว่ ยงานหลกั หน่วยงานรว่ ม ๕.๑๕ กำหนดใหองคกรท่ีเกี่ยวของให คณะกรรมการปฏิรปู กฎหมาย คำปรึกษา ขอเสนอแนะ ในการ รางกฎหมายของประชาชนผูมี สิ ท ธิ เ ลื อ ก ต้ั ง ต า ม ร ะ บ อ บ ประชาธิปไตย ตามหลักคุณธรรม จรยิ ธรรม ๕.๑๖ วางระบบรากฐานการดำเนินการ สำนกั งานคณะกรรมการการเลอื กตง้ั ประสานงานกับหนวยราชการ (กกต.) สวนทองถ่ิน รัฐวิสาหกิจ และ องคก ารเอกชนทเ่ี กยี่ วขอ ง ในการ ใ ห ก า ร ศึ ก ษ า แ ก ป ร ะ ช า ช น เก่ียวกับการปกครองระบอบ ประชาธปิ ไตยอนั มพี ระมหากษตั รยิ  ทรงเปนพระประมุขภายใตหลัก คณุ ธรรม ๕.๑๗ สงเสริมและสนับสนุนการวิจัย สำนักงานคณะกรรมการปองกัน เก่ียวกับการปองกันและปราบ และปราบปรามการทุจริตแหงชาติ ปรามการทุจริต เพื่อใหเกิดการ (ป.ป.ช.) ขับเคล่ือนและการพัฒนาการ เมืองในระบอบประชาธิปไตยอัน มีพระมหากษัตริยทรงเปนพระ ประมุข ท่ียึดม่ันอยูในหลักนิติรัฐ และหลักธรรมาภิบาล ๕.๑๘ เสริมสรางความเขมแข็งในการ สภาพฒั นาการเมือง สรางวินัย คุณธรรมจริยธรรม และการปองกันการทุจริต โดย การพัฒนาระบบและกลไกในการ ตรวจสอบ ควบคุม และถวงดุล การใชอำนาจใหเ หมาะสม

72 แผนแมบ่ ทสง่ เสรมิ คุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) กลยุทธ แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขับเคลื่อน กลยุทธที่ ๖วางระบบ หนว่ ยงานหลกั หนว่ ยงานร่วม รากฐานการใชวัฒนธรรมไทย ๖.๑ เสนอแนะนโยบายและวางแผน กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักนายกเ ป น ฐ า น ใ น การพัฒนาดานเศรษฐกิจ สังคม รัฐมนตรีการเสริมสรา ง ก า ร เ มื อ ง ใ น มิ ติ ข อ ง ศิ ล ป -คณุ ธรรม วัฒนธรรม ใหคนมีจิตใจออนโยน เออ้ื เฟอ เผื่อแผ และสามารถสราง มูลคา เพ่ิมใหแกทุนทางวฒั นธรรม ๖.๒ นำคานิยมของสังคมที่แสดงออก กระทรวงวัฒนธรรม/วุฒิสภา ทางจารีตประเพณีที่ดีงามมาเปน (คณะกรรมาธิการการศาสนา บรรทัดฐานทางคุณธรรมในการ คุณธรรม จริยธรรม ศิลปะและ ประพฤตปิ ฏิบตั ขิ องประชาชน วฒั นธรรม) ๖.๓ นำอัตลักษณของชุมชนทองถิ่น กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน แ ล ะ เ อ ก ลั ก ษ ณ ข อ ง ช า ติ เสริมสรางเอกลกั ษณของชาติ มากระตุนจิตสำนึก และศรัทธา ใ น ก า ร ป ร ะ พ ฤ ติ ป ฏิ บั ติ ต า ม คุณธรรม เพ่ือสรางสรรคสงั คมให เขมแขง็ และม่ันคง ๖.๔ ดำรงรักษาวิถีคุณธรรมของชุมชน กระทรวงวฒั นธรรม (ศนู ยค ณุ ธรรม ที่มีรากฐานจากความรูภูมิปญญา (องคการมหาชน)) ทอ งถนิ่ รวมถงึ ความรแู ละภมู หิ ลงั ของบคุ คลดา นคุณธรรม ซ่งึ เปน ท่ี ยอมรับของคนทั่วไป โดยนำมา เปนแนวทางในการประพฤติ ป ฏิ บั ติ ข อ ง ค น ใ น ชุ ม ช น และครอบครัว ๖.๕ สงเสริม เสริมสราง เอกลักษณ วฒุ สิ ภา (คณะกรรมาธกิ ารการศาสนา และอตั ลกั ษณไ ทย ในการอนรุ กั ษ คุณธรรม จริยธรรม ศิลปะและ สบื สานศลิ ปะ ประเพณี วฒั นธรรม วัฒนธรรม)/สำนักงานเสริมสราง ทองถน่ิ และภูมิปญญา ตามหลัก เอกลักษณของชาติ คณุ ธรรมจริยธรรม

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 73กลยทุ ธ แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขับเคล่อื น หนว่ ยงานหลัก หนว่ ยงานรว่ ม ๖.๖ สงเสริมสนับสนุนและพัฒนา กระทรวงการทอ งเที่ยวและกฬี า อุ ต ส า ห ก ร ร ม ก า ร ท อ ง เ ท่ี ย ว การกีฬา การศึกษาดานกีฬา นันทนาการ ภายใตรากฐาน คณุ ธรรมจริยธรรมและวฒั นธรรม ๖.๗ เสริมสรางทุกภาคสวนใหมี กระทรวงการพัฒนาสังคมและ สวนรวมในการพัฒนาสังคม ความมน่ั คงของมนษุ ย ภายใตร ากฐานการใชว ฒั นธรรมไทย เปนพ้ืนฐาน ในการเสริมสราง คุณธรรม ๖.๘ สรา งระบบสวสั ดกิ ารใหป ระชาชน กระทรวงการพัฒนาสังคมและ มีหลักประกันและมีความม่ันคง ความมนั่ คงของมนษุ ย ในชวี ติ ตามหลักคุณธรรม ๖.๙ พัฒนาคนและสังคมใหมีคุณภาพ กระทรวงการพัฒนาสังคมและ และมภี มู คิ มุ กนั ตอ การเปลย่ี นแปลง ความมนั่ คงของมนษุ ย ตามหลกั คุณธรรม ๖.๑๐ รว มมอื กับหนวยงานตา ง ๆ สราง ก ร ะ ท ร ว ง วิ ท ย า ศ า ส ต ร แ ล ะ คนดแี ละคนเกง ในทกุ ระดบั รวมทง้ั เทคโนโลยี สรา งความตระหนกั ดา นวทิ ยาศาสตร เทคโนโลยี และนวัตกรรม ให แพรหลาย และเปนท่ียอมรับกับ ทุกภาคสวนของประเทศ ภายใต รากฐานวฒั นธรรมไทย ๖.๑๑ ดำเนนิ การสรา ง พฒั นาและเผยแพร กระทรวงวฒั นธรรม (ศนู ยค ณุ ธรรม องคค วามรดู า นคณุ ธรรมจรยิ ธรรม (องคการมหาชน)) และวัฒนธรรมท้ังในมิติศาสนา และมิติอ่ืน ๆ ดวยกระบวนการ จัดการความรูรูปแบบตา ง ๆ และ มโี ครงสรางทชี่ ัดเจน

74 แผนแม่บทสง่ เสริมคณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยทุ ธ แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขับเคล่ือน หน่วยงานหลกั หนว่ ยงานรว่ ม กลยุทธที ่ ๗ ๗.๑ สงเสริมและเผยแพรขาวสาร สำนักนายกรัฐมนตรี (กรมประชาวางระบบ และความรูเก่ียวกับการปกครอง สัมพันธ)/สภา สมาคมหรือองคกรรากฐานการ ระบอบประชาธิปไตย อันมี วิชาชพี สอ่ืใชส่ือมวลชน พ ร ะ ม ห า ก ษั ต ริ ย ท ร ง เ ป นเปนเคร่ืองมือ พระประมุข ตลอดจนนโยบายในการสงเสริม และการดำเนินงานของรัฐบาลคณุ ธรรม วฒั นธรรม ศลี ธรรม คา นยิ มทดี่ งี าม รวมทั้งสนับสนุนการใหบริการ การศกึ ษานอกระบบแกป ระชาชน ๗.๒ ส ง เ ส ริ ม แ ล ะ ส นั บ ส นุ น ใ ห ผู สำนักงานคณะกรรมการกิจการ ประกอบการวชิ าชพี สอ่ื มเี สรภี าพ กระจายเสยี ง กิจการโทรทัศน และ ในการแสวงหาขอ มลู และเผยแพร กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ขอมูลตามจรรยาบรรณภายใต ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร ระบอบประชาธิปไตย หนังสือพิมพแ หงชาต/ิ สภา สมาคม หรอื องคกรวิชาชีพสอื่ ๗.๓ รณรงคใหมีการนำเสนอขาวสาร ส ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี ละคร สารคดี ของสื่อมวลชน (กรมประชาสัมพันธ)/กระทรวง ใหเกิดการสรางสรรคและเปน ดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม/ ประโยชนตอสังคมโดยยึดหลัก กระทรวงวัฒนธรรม/สมาคม คณุ ธรรม เครือขายอาสาสมัครนักสื่อสาร ชุมชน/สำนักงานคณะกรรมการ กจิ การกระจายเสยี ง กจิ การโทรทศั น แ ล ะ กิ จ ก า ร โ ท ร ค ม น า ค ม (กสทช.)/สำนักเลขาธิการสภาการ หนังสือพิมพแหงชาติ/สมาคมนัก ขาววิทยุและโทรทัศนไทย/สภา สมาคมหรือองคก รวชิ าชพี สือ่

แผนแมบ่ ทส่งเสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 75กลยทุ ธ แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขับเคลอ่ื น หน่วยงานหลัก หนว่ ยงานร่วม ๗.๔ กำหนดใหมีผังรายการสงเสริม สำนักงานคณะกรรมการกิจการ คุณธรรมในทุกสื่อและทุกวัน กระจายเสียง กิจการโทรทัศน และ โดยเฉพาะวิทยุและโทรทัศน กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ในชวงเวลาท่ีเหมาะสม เพื่อใหมี ส ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี พลังในการสรางกระแสคุณธรรม (กรมประชาสัมพันธ)/สภา สมาคม ในสังคมอยางตอเน่ืองและมี หรือองคกรวิชาชพี สอ่ื ทิศทางเดียวกัน โดยเพ่ิมรายการ ทางศาสนาและเผยแพรคุณธรรม แกประชาชน ถายทอดเร่ืองราว ข อ ง ผู มี คุ ณ ธ ร ร ม ท่ี ป ร ะ ส บ ความสำเร็จในชีวติ ๗.๕ สง เสรมิ ใหม สี อ่ื สรา งสรรค ทนั สมยั ส ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี แ ล ะ ห ล า ก ห ล า ย เ พ่ื อ (กรมประชาสัมพันธ)/กระทรวง ประชาสัมพันธรณรงคปลูกฝง ดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม/ คณุ ธรรมที่พงึ ปฏิบตั ิในสงั คม กระทรวงวัฒนธรรม/สมาคม เ ค รื อ ข า ย อ า ส า ส มั ค ร นั ก ส่ื อ ส า ร ชุ ม ช น / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน และกิจการ โทรคมนาคม (กสทช.)/สำนัก เลขาธิการสภาการหนังสือพิมพ แหงชาติ/สมาคมนักขาววิทยุและ โทรทัศนไทย/สภา สมาคมหรือ องคกรวชิ าชีพส่ือ

76 แผนแม่บทสง่ เสรมิ คณุ ธรรมแหง่ ชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ  แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขับเคลือ่ น หน่วยงานหลัก หน่วยงานรว่ ม ๗.๖ สง เสรมิ ใหส อื่ ตา ง ๆ ประชาสมั พนั ธ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ เรอื่ งเกย่ี วกบั คณุ ธรรมอยา งตอ เนอ่ื ง กระจายเสยี ง กจิ การโทรทัศน และ สรางกระแสสังคมใหประชาชนมี กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ จิตสำนึกคุณธรรมโดยเฉพาะส่ือ ส ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี ของรัฐ (กรมประชาสัมพันธ)/สำนัก เลขาธิการสภาการหนังสือพิมพ แหงชาติ/สมาคมนักขาววิทยุและ โทรทัศนไทย/สภา สมาคมหรือ องคกรวชิ าชีพสื่อ ๗.๗ สงเสริมการเผยแพรคุณธรรม สำนักงานคณะ กรรมการกิจการ ดวยสื่อตาง ๆ อยางมีคุณภาพ กระจายเสยี ง กิจการโทรทศั น และ เหมาะสมกับทุกกลุมวัย โดย กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ เฉพาะสำหรบั เด็กและเยาวชน ส ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี ( ก ร ม ป ร ะ ช า สั ม พั น ธ ) / ส ำ นั ก เลขาธิการสภาการหนังสือพิมพ แหงชาติ/สมาคมนักขาววิทยุและ โทรทัศนไทย/สภา สมาคมหรือ องคกรวชิ าชพี สอื่ ๗.๘ ใหมีมาตรฐานในการนำเสนอ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ ขา วสารอยา งเปน กลาง สรา งสรรค กระจายเสียง กิจการโทรทัศน และยึดม่ันในการปฏิบัติตาม และกิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ จรรยาบรรณทางวชิ าชพี ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร ห นั ง สื อ พิ ม พ แ ห ง ช า ติ / ส ถ า บั น ท า ง ก า ร ศึ ก ษ า ท่ี ผ ลิ ต บุ ค ล า ก ร ดานส่ือ/สภา สมาคมหรือองคกร วชิ าชีพสอื่ ๗.๙ สนับสนุนงบประมาณในการสราง สำนักนายกรัฐมนตรี/กระทรวง สื่อรณรงคเผยแพรคุณธรรมทาง ดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม/ โทรทัศน วิทยุ หนังสือพิมพให กระทรวงวัฒนธรรม/สำนักงาน มากข้ึน เปดพ้ืนที่ส่ือสีขาว สื่อ คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง ปลอดภัยและสรางสรรคที่มี กิจการโทรทัศน และกิจการ เนือ้ หาสาระดสี งเสรมิ คุณธรรม โทรคมนาคม (กสทช.)/สำนักนายก รฐั มนตรี (กรมประชาสัมพนั ธ)

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคณุ ธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 77กลยทุ ธ แนวทางการดำเนนิ การ หน่วยงานขบั เคลอ่ื น หน่วยงานหลัก หนว่ ยงานร่วม ๗.๑๐ สงเสริมใหองคกรท่ีเกี่ยวของไดใช สำนักงานคณะกรรมการกิจการ จรรยาบรรณส่ือมวลชนอยาง กระจายเสยี ง กิจการโทรทัศน และ จริงจัง กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร หนงั สอื พมิ พแหง ชาต/ิ สภา สมาคม หรือองคก รวชิ าชีพส่ือ ๗.๑๑ ใหองคกรวิชาชีพสื่อมวลชนมี สำนักงานคณะกรรมการกิจการ บทบาทในการสงเสริมคุณธรรม กระจายเสียง กจิ การโทรทศั น และ จรยิ ธรรม และกำกบั ดแู ล การเสนอ กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ขา วสาร โดยคำนงึ ถงึ ความถกู ตอ ง ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร มีคุณธรรมและผลกระทบอันจะ หนังสือพมิ พแหงชาติ/สภา สมาคม เกดิ ขน้ึ หรือองคกรวชิ าชพี สอ่ื ๗.๑๒ ใหสื่อแตละประเภทบูรณาการ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ แ ผ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร คุ ณ ธ ร ร ม กระจายเสยี ง กิจการโทรทัศน และ จริยธรรมใหสามารถเขาถึงกลุม กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ เปาหมายไดอยางตอเน่ืองและ ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร มีประสิทธิภาพ โดยสอดแทรก หนังสือพมิ พแ หง ชาต/ิ สภา สมาคม ในรายการขาว ละคร บทเพลง หรือองคกรวิชาชพี สอ่ื การละเลนพน้ื บา น และอื่น ๆ ๗.๑๓ ใหมีการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ ปลูกจิตสำนึกคุณธรรมจริยธรรม กระจายเสียง กิจการโทรทัศน และ โดยกำหนดเปนระเบียบขอบังคับ กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ใหมีขอความรณรงคเรื่องคุณ ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร ธรรมจรยิ ธรรมในทุกเว็บไซต หนงั สอื พิมพแ หง ชาติ/สภา สมาคม หรอื องคกรวชิ าชพี สอื่ ๗.๑๔ สงเสริมยกยองสื่อมวลชนที่ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ สรางสรรคดานคุณธรรมใหมี กระจายเสยี ง กิจการโทรทัศน และ จำนวนมากยง่ิ ขึ้น กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร หนงั สือพมิ พแ หง ชาติ/สภา สมาคม หรือองคกรวิชาชีพสอื่

78 แผนแม่บทสง่ เสรมิ คุณธรรมแห่งชาติ ฉบบั ที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔)กลยุทธ แนวทางการดำเนินการ หน่วยงานขับเคลอ่ื น หน่วยงานหลกั หน่วยงานรว่ ม ๗.๑๕ สงเสริมใหความรูดานวิชาการ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ แกผูประกอบวิชาชีพส่ือ โดยยึด กระจายเสยี ง กจิ การโทรทศั น และ หลักคุณธรรมและจรรยาบรรณ กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ ของสอื่ ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร หนงั สอื พิมพแ หงชาติ/สภา สมาคม หรอื องคกรวชิ าชีพสื่อ ๗.๑๖ สงเสริมใหผูประกอบวิชาชีพส่ือ สำนักงานคณะกรรมการกิจการ นำเสนอขอมูลท่ีสรางสรรคเกิด กระจายเสียง กิจการโทรทศั น และ ประโยชนตอสังคม ตามหลัก กิจการโทรคมนาคม (กสทช.)/ คณุ ธรรมและจรยิ ธรรมแหง วชิ าชพี ส ำ นั ก เ ล ข า ธิ ก า ร ส ภ า ก า ร หนงั สือพิมพแ หงชาติ/สภา สมาคม หรอื องคก รวิชาชีพสอื่ ๗.๑๗ สงเสริมใหบุคคลสาธารณะเปน ส ำ นั ก น า ย ก รั ฐ ม น ต รี แบบอยางที่ดีในการสงเสริม (กรมประชาสัมพันธ)/กระทรวง คุณธรรมของคนในสงั คม ดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม/ ก ร ะ ท ร ว ง วั ฒ น ธ ร ร ม / ส ม า ค ม เ ค รื อ ข า ย อ า ส า ส มั ค ร นั ก สื่ อ ส า ร ชุ ม ช น / ส ำ นั ก ง า น คณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน และกิจการ โทรคมนาคม (กสทช.))/สำนัก เลขาธิการสภาการหนังสือพิมพ แหงชาติ/สมาคมนักขาววิทยุและ โทรทัศนไทย/สภา สมาคมหรือ องคก รวิชาชพี สอื่กลยทุ ธท ่ี ๘ ๘.๑ สงเสริมองคกรวิชาชีพ ใหมีความ กระทรวงมหาดไทย/กระทรวงวางระบบ สามคั คี คณุ ธรรม และจรรยาบรรณ ศึกษาธิการ/กระทรวงการพัฒนารากฐาน ในวชิ าชีพ สังคมและความม่ันคงของมนุษย/การเสริมสราง กระทรวงอุตสาหกรรม/กระทรวงคุ ณ ธ ร ร ม ใ น สาธารณสุข/กระทรวงเทคโนโลยีภาควชิ าชพี สารสนเทศและการสื่อสาร/สภา สมาคม หรอื องคก รวิชาชพี ตาง ๆ

แผนแมบ่ ทสง่ เสริมคุณธรรมแหง่ ชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙-๒๕๖๔) 79กลยุทธ  แนวทางการดำเนินการ หนว่ ยงานขบั เคลอื่ น หนว่ ยงานหลัก หน่วยงานร่วม ๘.๒ สง เสรมิ ใหส ภา สมาคมหรอื องคก ร กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง วิชาชีพตาง ๆ ใหคำปรึกษา ศึกษาธิการ/กระทรวงการพัฒนา และขอเสนอแนะในการประกอบ สังคมและความม่ันคงของมนุษย/ วิชาชีพแกผูประกอบวิชาชีพ กระทรวงอุตสาหกรรม/กระทรวง ภายใตหลักคณุ ธรรม สาธารณสุข/กระทรวงดิจิทัลเพ่ือ เศรษฐกิจและสังคม/สภา สมาคม หรอื องคกรวชิ าชีพตาง ๆ ๘.๓ กำหนดใหส ภา สมาคมหรอื องคก ร กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง วิชาชีพตาง ๆ ปรับปรุงแกไข ศึกษาธิการ/กระทรวงการพัฒนา กฎหมาย กฎเกณฑ ระเบียบ สังคมและความม่ันคงของมนุษย/ ปฏิบัติ และจรรยาบรรณของ กระทรวงอุตสาหกรรม/กระทรวง ตนเองใหมีความทันสมัยบนพื้น สาธารณสุข/กระทรวงดิจิทัลเพื่อ ฐานของการมีคุณธรรม เศรษฐกิจและสังคม/สภา สมาคม หรอื องคกรวิชาชพี ตา ง ๆ ๘.๔ กำหนดใหมีการจัดทำหลักเกณฑ สภา สมาคมหรือองคกรวิชาชีพ วิธีการ และเงื่อนไขการประเมิน ตาง ๆ ดานคุณธรรมแกผูขอขึ้นทะเบียน ขอออกใบอนุญาต ขอตออายุ ใบอนุญาต และขอออกใบแทน ใบอนญุ าตประเภทตา ง ๆ จากสภา สมาคมหรือองคกรวิชาชพี ตา ง ๆ ๘.๕ กำหนดใหส ภา สมาคมหรอื องคก ร กระทรวงมหาดไทย/กระทรวง วิชาชีพตาง ๆ มีสวนรวมในการ ศึกษาธิการ/กระทรวงการพัฒนา พัฒนาหรือจัดการหลักสูตร สังคมและความมั่นคงของมนุษย/ ในสถาบันการศึกษาเพื่อปลูกฝง กระทรวงอุตสาหกรรม/กระทรวง คณุ ธรรมจรยิ ธรรมแกน สิ ติ นกั ศกึ ษา สาธารณสุข/กระทรวงดิจิทัล ในทุกสาขาใหเปนคนเกงและดี เพื่อเศรษฐกิจและสังคม/สภา มีคณุ ธรรมนำความรู สมาคมหรอื องคก รวชิ าชพี ตาง ๆ