ธรรมบท ภาคที่ 3 แปลโดยพยัญชนะ ฉบับสองภาษา (ไทย-บาลี)

www.kalyanamitra.org

คณะผู้จดั ทำ� ผู้อุปถมั ภ์โครงการ พระเทพญาณมหามุนี เจา้ อาวาสวดั พระธรรมกาย พระราชภาวนาจารย ์ รองเจา้ อาวาสวดั พระธรรมกาย ทปี่ รึกษา พระมหา ดร. สมชาย ฐานวฑุ ฺโฒ พระมหาสมเกียรติ วรยโส ป.ธ.๙ พระมหาบุญชยั จารุทตฺโต พระมหาวรี วฒั น ์ วรี วฑฺฒโก ป.ธ.๙ พระมหา ดร. สุธรรม สุรตโน ป.ธ.๙ พระครูใบฎีกาอำ� นวยศกั ด์ิ มุนิสกฺโก พระมหา ดร. สมบตั ิ อินฺทปญฺโญ ป.ธ.๙ พระมหาวทิ ยา จิตฺตชโย ป.ธ.๙ เรียบเรียง พระมหาอารีย ์ พลาธิโก ป.ธ.๗ พระมหาสมบุญ อนนฺตชโย ป.ธ.๘ จดั รูปเล่ม พระมหาสมบุญ อนนฺตชโย ป.ธ.๘ พระมหาวนั ชนะ ญาตชโย ป.ธ.๕ พระมหาอภิชาติ วชิรชโย ป.ธ.๗ พระมหาเฉลิม ฉนฺทชโย ป.ธ.๔ ผู้ตรวจทาน นายสุเทพ นากดุ นอก ป.ธ.๔ อาจารยส์ อนบาลีประโยค ๑-๒ สำ� นกั เรียนวดั พระธรรมกาย ออกแบบปก/ภาพวาด พระมหาสมบุญ อนนฺตชโย และ กองพทุ ธศิลป์ วดั พระธรรมกาย พมิ พ์คร้ังที่ ๑ : พฤษภาคม ๒๕๕๖ จำ� นวน ๖๐๐ เล่ม พมิ พท์ ่ี โรงพิมพส์ ุขขมุ วทิ การพมิ พ์ พมิ พ์คร้ังที่ ๒ : กรกฎาคม ๒๕๕๖ จำ� นวน ๑,๕๐๐ เล่ม พมิ พท์ ่ี โรงพมิ พ์ โอ เอส พริ้นติ้ง เฮา้ ส์ จำ� กดั พมิ พ์คร้ังที่ ๓ : กรกฎาคม ๒๕๕๗ จำ� นวน ๒,๐๐๐ เล่ม พมิ พท์ ่ี โรงพมิ พ์ โอ เอส พริ้นติ้ง เฮา้ ส์ จำ� กดั พมิ พ์คร้ังที่ ๔ : กรกฎาคม ๒๕๕๘ จำ� นวน ๒,๐๐๐ เล่ม พิมพท์ ี่ โรงพิมพเ์ ลี่ยงเชียง ลขิ สิทธ์ิ : สำ� นกั เรียนพระปริยตั ิธรรม วดั พระธรรมกาย ต.คลองสาม อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี ผลติ สอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัตธิ รรม วดั พระธรรมกาย 1 www.kalyanamitra.org

คำ� น�ำ ส ามเณรดว้ ยดตรงั คะหำ� กนลกั ่าแวลยะนื เหยนน็ั คขวอางมพสรำ�ะคเญดั ชอพยา่รงะยคง่ิ ุยณวพดรขะอเงทกพารญศากึ ณษมาพหราะมปุนรี ิยตั (ธิ หรลรมวงพขออ่ งธพมั รมะชภโกิ ยษ)ุ ซ่ึงไดก้ ล่าวไวใ้ นโอกาสที่ไดจ้ ดั งานมุทิตาสกั การะแก่พระภิกษุสามเณร ผสู้ อบไดเ้ ปรียญธรรม ๙ ประโยค เมื่อปี พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๓ อนั เป็นปี ที่ ๑๓ ของการจดั งานมุทิตาสกั การะแก่พระ ภิกษุสาม“ผเณทู้ รี่สผอสูบ้ อไดบเ้ไปดรเ้ียปญรียธญรรธมรรมถือ๙วปา่ เรปะ็นโยคววรี บา่ ุรุษกองทพั ธรรม เป็นผนู้ ำ� ความภาคภมู ิใจ ศข แขมลึกอาอสะษงงผู่คพทาทูอ้ณุรกย่ีกะพะทนู่ำ�พสร่าล้ี ะุทนงงัมเฆจธดีคะ์ศชวสหผาพาอสลูจ้มรบนวะะสไงเคาำ�ปพดสณุค็ นต้อ่ืบญัพารกตมมรู้สำ�่อมะาึลกไกเาทงชัปส่ืพนแใใ�ำหนชลญคเมะ้อหาญัยยณน็นงนัิใามมคนคดหวีผตีเกาปาคู้”ามม็นนรสนุ อททำ�ี ย้คงำั�(า่หงหญั งาลลยแนวาง่ิลพยแงะรพลรรอะ่อะบั คปธศรอมูัร้วายสาา่มรแนชถสลโาน่ิะงยทป)าจ่ีทรเเะจพาา่ ใารน้ื่อหสถทคำ�ก้น้งันวำ�าหาลกัจมลงเัะราใเเียจยหจนกรแ็นิำญ�กลคม่ผยงวัคี ทู่ิง้พาวย่ีมสาาืนกสมอเนบยำ�พเนิาไรยี นดด็จรี้ สไเขพสปดอานร็ นมงม้ะบั พอเาปณสรรยร่ะวนรา่ิยแภมงทุตนัลยกิปว่ัิธะเ่ิงษปปรไรทสึ็ุกดนรร่ีจาษมมะ้กมะเด ีาำ�ท สเณขำล� ศนรเองัพริใบังใทหต่ือพจสว่ั้งจกั้ รปแนดัาอะรตรทุนภีกะพ่ปำ�เิกท ีทฒพั ษ้งัศโทุแนมคุส ลธรารุ่งาวกะศงหมมกขากัเมณรถาอรราศงึาปรยสเึกชป จว่ง ษ็ตนะเา๒สาลรสกรพณอ๕่ื่ออิมรดกใา๓สะไหทลน๑ปปาี่จ้เงบกัรตะโใิิยดสรเหดปตักนายค้็ิบธนานุมณรรนสกีวตระ่าาวตัสมื่นรนนถงศใตเุปฆหทหกึ วั รผน่าษ์ก้ดะนบู่้าึา้งา้สพวารนนิงหหรกคะานใารห์ปนรา้กรลศกาิยกไัึรกาตัปรศษเธิสกึพใารนษ่งพอื่รเาทใมสรทหิศะขรว่ัทก้ิปมอสาางรกงัรงพิยฆาสเดตรัรม่งะีศยิธณเภวสึกรฑกกิรรษินษัมมลาุ เโปดรยียเรญิ่มธตรน้ รจมาก๙กาปรรถะวโายยทคุน กกาารรศจึกดั ษพาิมพกต์ าำ�รรจาดั คงู่มานือมบทุ าลิตีาถสวกัายกแารกะ่สแ�ำกน่พักรเะรภียิกนษทสุ ่ีสานมเใณจรแผลสู้ ะออบื่นไๆด้ แ จทขเปาลอี่จ็นกะะงตวพไปำทิ�ดรร.ธยร้ะอาหิา.เภน๓รแนทิ่ิกม่ึงลาังนษหจนะส้ีด ัุบสาื อแทกทรูาธกหามพำ�รง่ผในเราคณนศู้จมงัณึกโารสบรอษาือทยจกาผทเ์าสอลาแูร้้งสัอย่มยรหาต่งนโ์กงลภ่อร้ียเเารตงาไงัยิ่ษเมปม็มร าีศยทีกจนบึกา่ี ดั รษพาใพลขหารมิ-ีาภเ้ะไรดพปาทียตขษ์นรยก้นึิยารบบตภูัไ้ เิธกดาพาลครงพ้อ่ื าร่ี ร๑สยม่แอแ่ง-ลงเไล๘สปดะะ ร รผสร้สิมวะสูะ้ ำ�สบกดหนนารวรใรวบกั ับจใมยสทดนงเ่ิ นรว่ัขกัียุนไ้นึเบรปหกียเรารนีรืยอเศบพงมขกึาื่อีข้นึลษออ้ ีชาำ�โเพ้สนันดรนปวยะออยรปปะาแรศโนริยยยั ะะตัคคโทิธวย๑่ีรเาปช-มร๒็นนมรู้ ์ ประโยชน์ ขอความอนุเคราะห์โปรดแจง้ ใหท้ างสำ� นกั เรียนพระปริยตั ิธรรม วดั พระธรรมกาย ทจดัรพาบิมดพว้ ค์ ยร้ังจตะ่อเไปป็ นพระคุณอยา่ งย่ิง เพื่อจะไดน้ ำ� มาปรับปรุงแกไ้ ขให้บริบูรณ์ย่ิงข้ึน ในการ สำ� นกั เรียนพระปริยตั ิธรรม วดั พระธรรมกาย จ.ปทุมธานี 2 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

สารบญั ธรรมบทภาค ๓ เรื่อง หน้าท่ี ๔. ปุปผวรรค วรรณนา ๑. เรื่องแห่งภิกษุ ๕๐๐ รูป ผขู้ วนขวายแลว้ ในปฐวกี ถา ๑ ๒. เรื่องแห่งพระเถระผเู้ จริญมรีจิกมั มฏั ฐาน ๓ ๓. เรื่องแห่งพระเจา้ วฑิ ูฑภะ ๕ ๔. เรื่องแห่งหญิงชื่อวา่ ปติปูชิกา ๒๖ ๕. เร่ืองแห่งเศรษฐีช่ือวา่ โกสิยะผมู้ ีความตระหนี่ ๓๐ ๖. เรื่องอาชีวกชื่อวา่ ปาฏิกะ ๓๘ ๗. เรื่องแห่งอุบาสกช่ือวา่ ฉตั ตปาณิ ๔๑ ๘. เรื่องแห่งนางวสิ าขา ๔๕ ๙. เร่ืองแห่งปัญหาของพระเถระช่ือวา่ อานนท ์ ๗๗ ๑๐. เร่ืองแห่งการถวายบิณฑบาตแก่พระมหากสั สปเถระ ๘๐ ๑๑. เร่ืองแห่งการปรินิพพานแห่งพระเถระชื่อวา่ โคธิกะ ๘๖ ๑๒. เร่ืองแห่งสาวกของนิครนถช์ ่ือวา่ ครหทิน ๘๙ ๕. พาลวรรค วรรณนา ๑. เร่ืองแห่งบุรุษคนใดคนหน่ึง ๑๐๐ ๒. เร่ืองแห่งสทั ธิวหิ าริกของพระมหากสั สปเถระ ๑๑๕ ๓. เรื่องแห่งเศรษฐีช่ือวา่ อานนท ์ ๑๒๐ ๔. เรื่องแห่งโจรผทู้ ำ� ลายซ่ึงปม ๑๒๔ ๕. เรื่องแห่งพระเถระชื่อวา่ อุทาย ี ๑๒๕ ๖. เรื่องแห่งภิกษุผอู้ ยใู่ นเมืองชื่อวา่ ปาฐา ๑๒๗ ๗. เรื่องแห่งบุรุษผเู้ ป็นโรคเร้ือนชื่อวา่ สุปปพทุ ธะ ๑๒๘ ๘. เร่ืองแห่งชาวนา ๑๓๑ ๙. เร่ืองแห่งนายมาลาการช่ือวา่ สุมนะ ๑๓๔ ๑๐. เร่ืองแห่งพระเถรีช่ือวา่ อุบลวรรณา ๑๔๐ ๑๑. เร่ืองแห่งอาชีวกช่ือวา่ ชมั พกุ ะ ๑๔๓ ๑๒. เรื่องแห่งเปรตมีอตั ภาพเพยี งดงั อตั ภาพแห่งงู ๑๕๔ ๑๓. เรื่องแห่งเปรตมีศีรษะอนั คอ้ น ๖๐ ทำ� ลายแลว้ ๑๕๙ ๑๔. เร่ืองแห่งพระเถระช่ือวา่ สุธรรม ๑๖๔ ๑๕. เรื่องแห่งพระเถระชื่อวา่ วนวาสีติสสะ ๑๗๓ ผลิตสื่อการเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยัติธรรม วดั พระธรรมกาย 3 www.kalyanamitra.org

““การศึกษานั้น สามารถเปลี่ยนชีวิตของผู้ศึกษา ให้สูงกว่าพ้ืนเดิม คนท่ีมีการศกึ ษาดี จะได้อะไรกด็ กี ว่าประณตี กวา่ ผู้อน่ื คนมวี ิชาเทา่ กับ ไดส้ มบัตจิ กั รพรรดิ กินใชไ้ มห่ มด”” พระมงคลเทพมนุ ี (สด จนฺทสโร) หลวงปวู่ ดั ปากน้�ำ ภาษีเจรญิ 4 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

๔.อ.อกันถาบเณัป็ นฑเ(ติ คอกรัน่ำ�ือขหง้านพพดรเรพจณ้าร้อาจซมะ่งึแกเลนล้วือ้่าดคว้ว)วยาดมอแกหไ่งมว้ รรค ๔. ปุปผฺ วคคฺ วณฺณนา ผู้ขว๑น.ขอว.าเยร่ือแงล้(วแอใหันน่งขวภ้าากิพจษาเจเุมป้าีร็ น้อจเยะคกหร่ลื้อา่เางปวก็ )นลป่าวรซะ่มงึ แาผณ่นดนิ ๑. ปฐวีกถาปสุตปญจฺ สตภกิ ขฺ ุวตถฺ ุ. (๓๓) อ. พระศาสดา เมอ่ื ประทบั อยู่ ในเมอื งชอื่ วา่ สาวตั ถี ทรงปรารภ “โก อมิ ํ ปฐวึ วเิ ชสสฺ ตตี ิ อิมํ ธมมฺ เทสนํ ซง่ึ ภิกษุ ท. มีร้อยห้าเป็นประมาณ ผ้ขู วนขวายแล้วในวาจาเป็น สตฺถา สาวตฺถิยํ วหิ รนฺโต ป€วีกถาปสเุ ต ปจฺ สเต เครื่องกลา่ วซงึ่ แผน่ ดิน ตรัสแล้ว ซงึ่ พระธรรมเทศน่ า นีว้ า่ โก อมิ ํ ภิกฺขู อารพฺภ กเถส.ิ ปฐวึ วเิ ชสสฺ ติ ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ ได้ยินวา่ อ.ภิกษุ ท.เหลา่ นนั้ เท่ียวไปแล้ว สทู่ ี่จาริกในชนบท เต กิร ภควตา สทฺธึ ชนปทจาริกํ­ จริตฺวา กบั ด้วยพระผ้มู ีพระภาคเจ้า มาแล้ว สพู่ ระเชตวนั นง่ั แล้ว ใน อสเนชสกิสตฺกขุนิ วรคฺนนพาาํ หมอลุคาคํมอนนกตฺตฏาฺตฺฺว€ฬโาานมเนตสฺตากิยํณคตสฺหคมสตตํมมฏเพฺ ยฺ€วมาสิ ตเนมฺตอํปกิุ นฏ“ฺอฺต€กาสิทนกฺุทปสคมา€าพลวมหีกาโตลถยุ ํํํ ศาลาเป็นท่ีบ�ำรุง ในสมยั เป็นที่สนิ ้ ไปแหง่ วนั กลา่ วแล้ว ซง่ึ วาจา เป็นเคร่ืองกลา่ วซงึ่ แผน่ ดนิ วา่ อ. ทเ่ี ป็นทไ่ี ปสบู่ ้านโน้น จากบ้านโน้น เป็นที่เสมอ(ยอ่ มเป็น) อ.ท่ีเป็นท่ีไปสบู่ ้านโน้น จากบ้านโน้น) เป็นท่ี มีความเสมอไปปราศแล้ว (ยอ่ มเป็น) อ. ท่ีเป็นท่ีไปสบู่ ้านโน้น จาก กเถสํ.ุ บ้านโน้น) เป็นที่มีเปื อกตมมาก (ยอ่ มเป็น) อ. ท่ีเป็นที่ไปสบู่ ้านโน้น จากบ้านโน้น) เป็นที่มีก้อนกรวดมาก (ยอ่ มเป็น) อ. ท่ีเป็นที่ไปสู่ บ้านโน้น จากบ้านโน้น) เป็นท่ีมีดนิ ด�ำ (ยอ่ มเป็น) อ. ที่เป็นที่ไปสู่ บ้านโน้น จากบ้านโน้น) เป็นท่ีมีดนิ แดง ยอ่ มเป็น ดงั นี ้ในท่ีแหง่ ตน ไปแล้วทงั้ ไปแล้วฯ อ. พระศาสดา เสดจ็ มาแล้ว ตรัสถามแล้ว วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. สตฺถา อาคนฺตฺวา “กาย นตุ ฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ (อ. เธอ ท.) เป็นผ้นู ง่ั พร้อมกนั แล้ว ด้วยวาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว อะไร กถาย สนฺนิสนิ ฺนาติ ปจุ ฺฉิตฺวา, “ภนฺเต อมเฺ หหิ หนอ ยอ่ มมี ในกาลนี ้ดงั นี,้ (ครัน้ เม่ือค�ำ) วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้เู จริญ วพิจารหิติรฏปฺ€€าวเี นนามป,€วตีกมุ ถเฺ าหยหาิ ตอิ ชวฺฌตุ ตฺเตฺต,กิ ป“ภ€วิกยิ ฺขํ เวปรเิกอมสมฺาํ (อ. ข้าพระองค์ ท. เป็นผ้นู งั่ พร้อมกนั แล้ว) ด้วยวาจาเป็นเคร่ือง กลา่ วซง่ึ แผน่ ดนิ ในที่อนั ข้าพระองค์ ท. เท่ียวไปแล้ว (ยอ่ มเป็น) กาตํุ วฏฺฏตีติ วตฺวา อิมา เทฺว คาถา อภาสิ ดงั นี ้(อนั ภกิ ษุ ท. เหลา่ นนั้ ) กราบทลู แล้ว, ตรัสแล้ว วา่ ดกู อ่ นภกิ ษุ ท. อ. แผน่ ดนิ นน่ั ชื่อวา่ เป็นแผน่ ดนิ อนั มีในภายนอก (ยอ่ มเป็น), อ. อนั อนั เธอ ท. กระท�ำซงึ่ การบริกรรมในแผน่ ดนิ อนั เป็นไปใน ภายใน ยอ่ มควร ดงั นี ้ได้ตรัสแล้ว ซง่ึ พระคาถาท. สอง เหลา่ นีว้ า่ อ. ใคร จกั รู้แจ้ง ซ่ึงแผ่นดินนีด้ ้วย ซ่ึงยมโลกด้วย “โก อิมํ ป€วึ วิเชสสฺ ติ (ซึ่งมนษุ ยโลก) นี้ อนั เป็นไปกบั ดว้ ยเทวโลกดว้ ย ? ยมโลกจฺ อิมํ สเทวกํ? อ.ใคร จกั เลือก ซึ่งบทแห่งธรรม อนั เราแสดงไวด้ ีแลว้ โก ธมฺมปทํ สเุ ทสิตํ เพียงดงั (อ.นายมาลาการ) ผูฉ้ ลาด (เลือกเก็บอยู่) กสุ โล ปปุ ผฺ มิว ปเจสสฺ ติ? ซึ่งดอกไม้ ? อ. พระเสขะ จกั รู้แจ้ง ซ่ึงแผ่นดินดว้ ย เสโข ป€วึ วิเชสสฺ ติ ซ่ึงยมโลกดว้ ย (ซึ่งมนษุ ยโลก) นี้ อนั เป็นไปกบั ดว้ ย- ยมโลกฺจ อิมํ สเทวกํ. เทวโลกดว้ ย ฯ อ. พระเสขะ จกั เลือก ซ่ึงบทแหง่ ธรรม อนั เราแสดงไวด้ ีแลว้ เพยี งดงั (อ.นายมาลาการ) ผฉู้ ลาด เสโข ธมฺมปทํ สเุ ทสิตํ (เลือกเก็บอยู่) ซึ่งดอกไม้ ดงั นี้ ฯ กสุ โล ปปุ ผฺ มิว ปเจสสฺ ตีติ. ผลิตส่ือการเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 1 www.kalyanamitra.org

ยดนส้อวบมั ยงพโแญล((อรออห้ก.อา.อ.ง่อมอญณรบรรแรรทจฺรถลถขถ)้ว)อดว)ววงวงาั่วา่า่ตา่นา่อจโนีซ้กตกััอฯงึ่ดรภ.โ้อใูแลงัาคนมิจกพร้งีคํ้(ด((แอืคดจงัอหือกงัันบง่นวรีเบาู้้แปา่ี ้ใยท็จนนจ้)งอตบกั )วน้ันรทซาู่้มตง่ึฯทอีลวแ.ยเิอ)ผชา่ดเน่ หงสสดคลสฺ ด่ีนิือา่ต้วนวนิยา่ดนั้ี ้ค(งัหจดนือนกังั ีว้นกาฯา่ รี ้แ(ะอแหทนัหง่�ำบง่บใหณทัหม้)แฑวจวิตด้า่ง ป€ว.ึ ตตฺถ “โก อิมนฺต:ิ โก อิมํ อตฺตภาวสงฺขาตํ ปฏิวชิวยฺเฌิมชโิสสลฺสกสฺ ตติ ตีจฺส:ิาจตฺฉ:ิ ิกอรจติสตฺตสฺ พุโตนฺพีติธิ ํ ออตปาฺโาถเณย. โนลกวจฺ ิช.านิสฺสติ แแซหจงึ่ ม้งง่ บน(คอษทุ ือ.)ยอววรโ่าลรา่ ถจกอ)ันกมิ ีรว้ ู้ํกวา่ ิบเัสศ(เอษทด.้พววคยกรือะเํทวศวด่าาโงัสลจนดกักี ้าฯดร)ู้้วตยลยอดอ่ ดงมั นตคี ร้ือ(ัสดวถงั่าานมจี)้ ัก(วแกา่ หระง่อหท.ใม�ำคใวรหด้แสจจอกั ้งงรู้ สสจทฺฉฺธิึกอรมิ ิสโํ ฺสกสตเีตทิ ววเิกชปนสจุ ฺฺสตฺฉตต:ิ อิ.ิ ิมํ วมชิ นานสุ สฺิสโสฺ ลตกิ ฺจปฏเิวทชิ วฺฌโลิสเกฺสนติ จเแดแโแลกหหลกัีแอื ้วใลงง่่ กคธพ้ธวอเตรรมรก.่รคอะา็บมฺมเรรมปพอวรปัคญถยญรทวาู่ญาะํ อมควคาสซนั า่เือเวุเปง่ึปบาทวด็็นนณัมา่ สออจเทคฑ.กติ รจใ่ี ิไรงคํิตกั(ม่ืดออแรนร้งงัย้หูตบัตนา่ง่ลพจรีงดบ้ฯอัสกัไรงัทรด้รอเน้ลูแมี๓ร้อืหคแา๗กง่ือลว(ธแวก้วปรา่หะวครรา่ง่มะือบธอนกวจร.าาา่นนัร้กัทรม)ากแยอชรจเหปม่ือนะักัง่็ทวนาเคพปา่ล�ำบดั็รนอใาทะเหนักไลคอป้แาเือานรัใจรกาถนเ้งรแาผฝาส)้ัฉซูกคกดงึ่ลฝลืองบ่าาาวว่ไทดยวาวา่่ ้ กสสวเิสจุุเจทฺฉโสลสิกโสฺ กิตรติสํ ธิ ฺสสมมตตาวมฺีตลฺตจิ ปิาตินอกทฺติสตาํึสฺสสโฺโรถตโุเพท.ิ ธสิปปอติ กปุปุนฺขผฺปฺติยํร:ิ ิกธยฺขมวถิสฺมิจาสฺ ินสสตนภงิฺขฺโาตาวปตโฏตํ ิวกวิชธถยิ ฺฌมิตฺมิสตปฺสฺตโทตกาํิ (คชพ(กกใดแหำื่อ�าือรตง้ัหแระวจนพ่ศจนอา่ิตอี้กงจรึ้ดรัแอ.ะิอยกษัดหนั อรบซร้วาง่ย้รูรแงยึ่คุบซิถย่ิงแจอคทงึ่บ้ผงำ� สล)อคนุน่วคกิ)ว.า่าคดือสขา่จลนิวกิาผแเ)(า่ข้สทหตูอานจงโ..่งั้พคผขคสีอกั้ ้ืตอูรวายรค้ะาูปวมงัใู่้ือดมออิเนัญเศวงัรพยหโา่นิษยสญใอู่ลีเบนด้ใปา่คาอจคอุา็นอนือนัปรคีนัวตค้บหัจตลา่้ยนือตณัาั)ติ่งกจอมฯมิฑอกั.ผรรสคติตรัร้มูร้กิูตคภรนคีอ่ขาลาบัยชไาพอปพ่ือา่คใดนงปวหรือน้ัอา้่ค้เรศปพมา๗ือีล็นศดแรวอะ้อตวลา่ นักเย้้ยนวสยรอวู่ จขะิ่งรา่ ซะกัทหอเอพง่ึก�ำตั.เตั คสพรียมภะวกิ งรร(าาทขาซใรพมดคะ�าำง่ึ วสอสโสเิรติกชตหฺตฺขสาตวเาฺสปสฺตโิ ตตตธโมิิขตฺ คมิตวฺเคคิช:ิ นาคฺ“เอสอนฏิมโธฺิส€ขาิสํสฺ ีลอตตาสโิ ตทกิอึฺขิมปตกาํฏิสติวฉฺโอวฺ ชิสนาธอฺฌิจฺทตยิตริสฺตาาฺตสสฺภวคสิตกาํ กิวิฺขอฺขสราาสงหอฺขจตปอาฺฉตฺ กธตสิกมิปฑํิกรคิฺฒสฺขคฺ สฺนฺปฏนตฺโ€ฺโ€า.ิตตวา-ึ วพกแมเิหบัีปรศะง่ดรษบเะ้(อวสอกทย.ขพ.าค)เอะทรรวือระอวฯรา่วอนโัถา่ลยรข)ิยกมาั วบจพโา่ กัลคุ เทจรกค(ู้ต้อ.าลญกล.ผพลอจฺช้จูราด่่ือะกัดววเศงัแสา่ นกึลขอีเษ้วะ้คปนั )าือ็เนปวนต็นา่มอนั้น้ ไีอยนปฯยา่จนั่ กงา่กั เบนังทกเนดัียร้จ้ะวดว็ดทย้วจเ�ำยทนกัใวหนัร้ ้โู้แแนลซจจนั่ก้ง่ึ้งงเดมทค้วนียซยือษุวง่ึ วยยา่ มโช(ลด่ือจโกลงักวั นนกา่รู้ีี ้้ เอวสิเิมชโํขสตยฺสม:ิมตนโิ ลสุ กสฺ วโญชิลากจฺ นาิสตจฺสฺ :ิ ติตสถหปาฏิววเิชตุทฺฌฺตเวปิสหปฺฺสิ ตกิาสรเํสทจยวฺฉมกิกํโลริสกเสสฺฺวตจฺว.ิ เสฺวว สตฺตวโิ ธ เสโข. ดแผ้้หมวู ยง่ีลด(มยออปอ่ .กอรมไาธเมณิลบ้ ือาเเวกยจ้นาเ)กะแว็บแลา่ ล้วซ้วอง่ึ ซดด.น้ง่ึวอดายกยอไมกมอาไ้ มทนลั ้.าเหทอก่ีย.นัาวรงอแานั หมผอ้ง้ฉูอ่แอลนลนั า้แวเดกลด้ิดะวเตยดขมู้ีแาไลดปม้้ววีปแยลชม้ว่ืออเกฉนั สิดนัสสู่แใตั วลดวน้ว;์- ปจสชุวาสิคตติยณาฺวถนฺ€าากิิ ชปตาปุรนตุณผฺาาามมนนิกิ ลุจวกาิจสุนินโปิ าลปุปตผฺ;ิาาณมนากิ ลววาทิ ชกฺธฺเาาชโนตริฺวจาปโมปุสิลผภฺ าาณตราาามนนํิิ 2 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

กเแ(ดซเคปปอลง่ึบืัีแอ็็นนันพฯลวดบทไ้าร่ว้(วปอะสี่อณัยคใอจ.ด.ุ วพนฑือรกัลพาฝรหวิตรงจระ้ัา่กูตตัแะาเพฝหลสอศมก่งึาองข่นัาีปบัทยเะดสเทรรรแ)ดดะศาาหจค้วโาบชนยง่กัือยีแา)้พทชเวปจลฯนอรรา่ ฏงอืะง.์ไไิสแกปจภวดมกั้ัดกญักิ้คม้แภกีแษือีแญลิทลรุวล้วทะ้วาาา่้วท.เซดทปมแ�ำจง่ึ้ว็.นใมรีกปัยฯ้หอ้เแคัญคป้แยอกดััรญจหห.่บื่อเ้ง้าเลารญงทเิอืษตปแศเากอ็ัทรมนนัสงฉ้ผปคซานรนั้ถูงึ่ือรเู้นั่ปบนะนงึว็เมพนนทีััา่ท้้อาเรนแียจทน้ัณอหน่ักวัศเมรง่เในบทฯแาธคากรลรียรใรเร้ล่วควนปลมา่ร็ดดกนแุอววางงลััไนัญไปนนล้วว-้ีี ้ อธมปุ ฺปมเรปอิกทวฺขเํปิสมิ ฺสวติ อปปิมํฏฺิวสชิ าฺฌกุ ยถิสิตฺสํ ตปิ สเสนุจจิสทฺฉฺฺสทิกิตฏรฺิ€ิสํ สฺ ตโีตพว.ิธิจิปินกิสฺขฺสิยต-ิ ้ ปสมปฺ จฺ สตสตฺตตฺถปาารภิสิกสาฺขยยูเปมิสวสหาปตปฺถฏิกิสหฺ ามํ เวภฺทสิ ิทสสฺ านชหาฺเิชออสโรห.ิ หสตเทตี ฺตส.ิ ํ นปาาวปสณุ าเึสน.ุ อ. เร่ืองแแลห้ว่งใภนกิ วษาุจมาีร้เอปย็ นหเ้าคเรป่ือ็ นงปกรละ่ามวซาณ่งึ แผผู้ข่นวดนนิ ขวาย ปฐวีกถาปสุตปญจฺ สตภกิ ขฺ ุวตถฺ ุ. (จบแล้ว) ฯ ๒.อ.เร่ืองแห่งพระเถระผู้ยังกัมมัฏฐาน ๒. มรีจกิ มมฺ ฏฺ ฐานิกตเฺ ถรวตถฺ ุ. (๓๔) มีพยับแดดเป็ นอารมณ์ให้เจริญ (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ ซตง่ึรภัสกิแ อษล.ุ้วพผซร้ยูะงึ่ งศัพการมัสะมดธฏัรารฐเมามนเอ่ืทมปศพี รนยะาบทั นแบั ดีอ้วดยา่ เู่ปใเ็นผนเอณมาอืูปรมงมชณํอ่ื ดใ์วงัหา่ น้เสจี ้าเรปิญว็นตั ถตร้ีนูปทใรฯดงรปูปรหารนภงึ่ กวหิเถรสน“.ิเฺโผตณูปอมนฺฺตติ รอํ ิมมํ รีจธิกมมมฺ ฺมเทฏสฺ€นาํนิกสํตภฺถิกาฺขํุสอาวาตรพฺถฺภิยํ พหตสเไผเซบแย(ซอขแเปขแยด้มมนงงึ่ึึ่นอ่ภยัูรงนัร้้้็าลอ่้นถกพรข้ะมืนแน่ใาทไ้ลวมืออมหัศึนรลปพไ�แำอไ้อาุ้เะเาซมดซมญาแะมล.แงปมอ.เร้ง่ึงสย่ึป่พเลฏ้ั็ลวีกถาีอน่สมพพอดิน้อ้รวรฐวแรรย)ื่อณอรายาะาตะะัวาลา่ะดใมบนกัศบัแนา่สนภ้์วนองใงัใไ(ฏแาตสแนป่ัูนารห้คปทนนส(ลอ่งเดหัใพาี้เ้กดิเชี่ไี้ส้ขดปห้.วฯจตดัก((ภนร่ียแม็นึา้ยแนวพ้ระลีิก(ลวใใิ้ยักแิเญอ่คปรทานนศ้ษวเูลปแ่ชมดิกรป�ำแรอษ)ุน้เแนหวะเแ็)เะปมนยปพดดหทนัลว่งห้็ใ็นสนู่่น้งัฤว้าี(ย่งบ่วัหวทดภ�รำนหย)เ้ดเรย้า่เาพ.้รชฉวาีแอวปกน)้งรูนืียวื่อยพาน้ัรม่็ล.อาแนงึ่แกนะวก้นรวามผหอนอลเะอแา่กาอร้น.มัูีอง่้า้ววเอรลาพรรเยหหย)ราา่รร้จะใกวน่มยูน็นาอถถา่นทจิรรสีางณยดแวทงึ้วพ(ะซกับยนยสู่แา่ลู่งดัาทงึ่รก์ยแงาัำ�เลีเน้วงกะี้วสกป�ำรพ่อหมน้วนีคา่มัะย็้ไิดทู่นรมมง่ซแกังวั่นทัะมงซัข่ีใกรแงปึ่ล้าแใกศธก�ำงึู่ฏปนึั�ำคมแน้้ขลวรกกมาัลลแฐ้วล้าอใว้สซฎอุ้มองลาัาจ้ไกวงเดง่ึนเีแมพฏนั้.มทวพ)นทฏสาแหผอ่แวรฐเอ่ีเนั่ยรี)มปงห้างลู่่าตาใาะตัจวเา็ณนะนนงจ่ทน�ำศก(อภกัทอแฟ�ำสบอรียมไา้ใธใ.าูรกปรแปหกอยำ�สาวพรีพพงร่ตชน้รลตงนกู่ดเถยยมหนนก้เกรฝแันั่นาวฉ(บพับัสัน็�ไำั่เลง้เา่ีนัปปแ้ื่อแบทดแแ้ขเเวเ็ใปหทดดนอกออียหงลัอใทด็นนนนน็ิดดด.ัก)ย้ววงง่).,,ีู่ ้ อเอ€โ“อสอเกว“ออตอสาาาฏฏตมนุุ กวยมนยฺฺคฺตฺม€€ตฺสรํํมณิตหนูภโโกิฏมฺอภสปิตาฺิตตฺําธ€ึนจาเฺวฺฺววโาอมยฺตณเวามอาานาวมฺวกปรตรคนํฑฺาํิาริีจฺตจฺโตอโมกิมตกสภฺฉริอรคมหตถสหิานสทอปฺุเคตนาตโคตฺสาฺตเูปฺวรเฺเคีฺเฺถรฺตาาปรปตามกุมนํมิฉสทิมฺล€ีปตํารฺสวสเตินณียจิผตยานาฺโาึเณมฺตตํอตนนฺตอยํทีตฺุเอรปวํเิุปถนกคิิสิอปฺณนรสิฺวฺคสอสฺูชปนิาฺเเปตจกฺกชฑหเคโฺํอฺถิรนฺโิตมสต“กววุปฺวมฺย.ิํฺตรภนอสาวูถฏโยิิชทฺโุวสิปนฺาต€ํฺชยิกติฺตตยามเฺวนิวกิํ ภปาา“คํมําคนวเิชานรยอิเมิหฺชภคีสจฆาตฺนหฺาฆิเเิกค;ิฏหทสยตสาามจิิตตตติสมฺเยเมฺฺฉถตอฺฺฺฺววววฺวเตฏนนนยยาาาาา,ิฺํฺ ภิกฺขุสเตอฺถวารูโปควนาฺธยกํ ฏุ ิยํ €ิโตว ตํ เถรํ ทิสฺวา “เอวเมว ผลิตส่อื การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ัติธรรม วัดพระธรรมกาย 3 www.kalyanamitra.org

อตมเป.ีรอ็นัพสยสแย่าภลบังา้นวแพีดเ้ นปวด็น่ั่นาดเรทงูัปดียนูกเวีท้่ตอีย(รนยัสวภอ่ แิมกลเเษ้ปวปุ็ซ็นนง่ึออ)พ.ัตรราภะอวคยากาพ่าะถงมานอีอน.ัน้ันีวก้นเา่้อก่ันนิดเทแขหียึน้ ง่วแฟลออ้วง.อนันอ�ำ้ แัตรตภากวากไพปะน--ี ้ อตฺตภาโว เผณปิ ณฺโฑ วยิ มรีจิ วิย อปุ ปฺ ชฺชนภิชฺ ชนสภาโวเอวาติ วตฺวา อิมํ คาถมาห (อ.ภิกษุ) รู้แลว้ ซ่ึงกายนี้ ว่ามีฟองน�้ำเป็นเครื่องเปรียบ “เผณูปมํ กายมิมํ วิทิตฺวา รพู้ รอ้ มเฉพาะอยู่ (ซงึ่ กายน)ี้ วา่ มพี ยบั แดดเป็นธรรม ตดั แลว้ มรีจิธมฺมํ อภิสมฺพธุ าโน ซ่ึงพวงดอกไม้ ท. ของมาร พึงถึง ซ่ึงทีเ่ ป็นทีไ่ ม่เห็น เฉตฺวาน มารสสฺ ปปปุ ผฺ กานิ แห่งมจั จผุ ูพ้ ระราชา ดงั นี้ ฯ อทสสฺ นํ มจฺจรุ าชสสฺ คจฺเฉติ. ปตมพเผลีกรึงณะอเ�ำหชดล(ูปอ็มุนกงั ม.าแอสอลํหนัรมดเรง่โพดงัถทอน้ยีว)าษงีย้วกฯนปกา่านัร้้อรระสู้ดแนทาลงัแษุมน้วหรสี ้ซ่้(งาบิดฟง่ึยงัสกอแนอาลง)ีย้งน้ว(มในแ�ำ้นีผีล้บมคะเทอืเพไปวม็ทรนา่ ่คา.ต)อวะ้นเนัรอหแบรลกวรณัา่ ่กถา่นฑาวนั้ ลต่ิาหชนไนื่อนมาบัวา่มนา่พ(ีอกแแร้น�หลัอำมงลบะ่ บเแังณั ปทแล็ นฑ)้ลวไววิตะปาา่่-- ตตฺถ “เผณูปมนฺต:ิ อิมํ เกสาทิสมหุ สงฺขาตํ กายํ อพลทพุ ฺพลอนทฺธนิยตาวกาลกิ ตฺเถน เผณ- ปิ ณฺฑสริกฺขโกติ วิทิตฺวา. มเผเแชยอขป้ล่ือ.อ่ยูร้็พานวะมืีนจถยธา่ปถแ(ธิงึ รบอัเรลงึซมปร.แาพ้ว็งึ่อมนมฺกดครรชส้ํฏดอรวดาภถนามตงั าใ)มิดนเิ(นพเขเวแหปีเป้ท้าปมา่ก็นน็นถ็ี่ไีพน่ชอ่กรรงึว้นตยูพายลซตั ้นบวัรงทึ่ถ้ก(อแค.ฯยอุ ะ)มดวนอ่ัวผเาเดปมฉบา่้เูมเข็ถพเนปคุเป้าปงึ็ธานค็ไนแ็รนะปลธล)รอวรพอม้วรยตัฉยงึซชมู่ถนัถู่งึ่คาใอุืนอเคนตือพนัเนัวทวิ้วอรบาา่า่ี่ใาามดคงุกระู้อเงลคัอปนย้ยลร็ฉนีู่รอ่ไ้ นัเครดถมมปูปใือวงัพ็่มนดนวา่ งึีธ;า่เีถ้ปรเ(ปือ(็รทแนแแม็เนหรไมอกชาปรง่้า่ชบาอาบในตวน.อทก(กเิขยเ)ปาปะณู่ทยล็วววนน.ะาาาา่่่่ ))ี ้ มรีจธิ มมฺ นฺต:ิ ยถา มรีจิ ทเู ร €ิตานํ รูปคตํ วยิ คยฺหปุ คา วิย โหต,ิ สนฺตเิ ก อปุ คจฺฉนฺตานํ ริตฺตา ตจุ ฺฉา อคยฺหปุ คา สมปฺ ชฺชต;ิ เอวํ อขณภิสกิ มอพฺติ ตฺธุ ราปโนจจฺ ปุ พฏชฺุ€ฺฌานนตฺโเฺตถนชาอนยนํ ฺโกตาตโยิ ปอิ ตมฺโถรีจ. ธิ มโฺ มติ อขว(ขถซแิสอองึ่วันหพายงงัเง่มพยปร(ใ แห็อะบานรนหมอะ.รงกัไอง่วศรคปาดรมหดามลร้ใวจัตัสสถนเอยจปอด)ยภอผุ็นงากู่วรู้มพูแทิยาบ่ั ิหสรม่ีสมซะง่าอาดุรง่ึรบดมแ.รลพาภ้ทวลคชงริกย้ว)ราะษพปอวสอคุดงึา่บฏรผถันืองัีริสแม้มูงึนวบะหมั าา่ีอีแซัณ้ง่ภราลซพง่ึ สิทสฑทงึ่มรฯฺสาวม่ีเะิตีว ปะหครน็สนทรปาาับนณิทน.้ถปพแ่ีไาิพะุปมลชรเพ้อ้ผฺพเ่มวอหา.กียเมนน็ตชพงาแยดัดนอรคลอแงะันั้ิือวยลวเเดววถ้่รูปวา่่างรัร็นสนณะพซซอรีเงึ่ว้ง่ึะรปบมวทงเแ็นรฏสัตดี่อหรตรฏะอลนัง่ิญ้นะดกทแุมอลงัไอฯิใทมนย้ชวง.้ีู่่ ้ มารสสฺ ปปปุ ผฺ กานตี :ิ มารสสฺ ปปปุ ผฺ กสงขฺ าตานิ เภติกภฺขมู ุ ิกามนจิ ฺจวรุ ฏาฺฏชาสนสฺ ิ อริยมคฺเคน ฉินฺทิตฺวา ขีณาสโว อทสฺสนํ อวิสยํ อมตํ มหานิพฺพานํ คจฺเฉยฺยาต.ิ คาถาปริโยสาเน เถโร สห ปฏิสมภฺ ิทาหิ อรหตฺตํ ปตฺวา สตฺถุ สวุ ณฺณวณฺณํ สรีรํ โถเมนฺโต วณฺเณนฺโต วนฺทนฺโต อาคโตต.ิ อ.เร่ืองแห่งพเรปะ็ นเถอ(รจาะบรผมแู้ยณลัง้วก์ใ)หัมฯ้มเจัฏรฐิญานมีพยบั แดด มรีจกิ มมฺ ฏฺ ฐานิกตเฺ ถรวตถฺ ุ. 4 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

๓. อ(อ. ันเรข่ือ้างพแเหจ่ง้าพจระะกเจล้า่าววฑิ) ฯูฑภะ ๓. วฑิ ูฑภวตถฺ ุ. (๓๕) อ.พระศาสดา เมอื่ ประทบั อยู่ ในเมอื งชอื่ วา่ สาวตั ถี ทรงปรารภ “ปปุ ผฺ านิ เหว ปจินนฺตนฺติ อิมํ ธมมฺ เทสนํ ซง่ึ พระเจ้าวฑิ ฑู ภะ ผ้เู ป็นไปกบั ด้วยบริษทั ผ้อู นั ห้วงนำ� ้ ทว่ มทบั แล้ว สตฺถา สาวตฺถิยํ วิหรนฺโต สปริสํ โอเฆน ให้สวรรคตแล้ว ตรัสแล้ว ซง่ึ ประธรรมเทศนา นี ้ วา่ ปุปผฺ านิ เหว อชฺโฌตฺถริตฺวา มาริตํ วิฑฑู ภํ อารพฺภ กเถส.ิ ปจนิ นฺตํ ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ อ.วาจาเป็ นเคร่ืองกล่าวโดยล�ำดับ ในเร่ืองนัน้ นี,้ ตตรฺ ายํ อนปุ พุ พฺ กี ถา: “สาวตถฺ ยิ ํ มหาโกสลรโฺ  อ.พระกมุ าร ท. สามเหลา่ นี ้คือ อ.พระโอรสของพระราชาพระนาม ปตุ ฺโต ปเสนทิกมุ าโร นาม, เวสาลยิ ํ ลจิ ฺฉวกิ มุ าโร วา่ มหาโกศล ในพระนคร ชื่อวา่ สาวตั ถี พระนามวา่ ปเสนทิกมุ าร, มหาลิ นาม, กสุ นิ ารายํ มลลฺ ราชปตุ ฺโต พนฺธโุ ล อ.พระกมุ าร ของเจ้าลจิ ฉวี ในพระนครชอ่ื วา่ เวสาลี พระนามวา่ มหาลิ นามาติ อิเม ตโย ทิสาปาโมกฺขสสฺ าจริยสฺส อ.พระโอรสของเจ้ามลั ละ ในพระนครช่ือวา่ กสุ นิ ารา พระนามวา่ สนฺตเิ ก สปิ ปฺ คุ ฺคหณตฺถํ ตกฺกสลิ ํ คนฺตฺวา พนั ธลุ ะ เสดจ็ ไปแล้ว สพู่ ระนครชอ่ื วา่ ตกั กสลิ า เพอ่ื อนั เรียน ซงึ่ ศลิ ปะ พหินคเร สาลายํ สมาคตา อฺ มฺสฺส ในสำ� นกั ของอาจารยผ์ ้ทู ศิ าปาโมกข์ เสดจ็ มาพร้อมกนั แล้ว ทศี่ าลา อาคตการณจฺ กลุ ฺจ นามจฺ ปจุ ฺฉิตฺวา ในภายนอกแหง่ พระนคร ตรัสถามแล้ว ซง่ึ เหตแุ หง่ ตนมาแล้วด้วย สหายกา หตุ ฺวา เอกโตว อาจริยํ อปุ สงฺกมิตฺวา ซง่ึ ตระกลู ด้วย ซงึ่ พระนามด้วย ของกนั และกนั เป็นพระสหายกนั น จิรสฺเสว อคุ ฺคหิตสปิ ปฺ า อาจริยํ อาปจุ ฺฉิตฺวา เป็น เสดจ็ เข้าไปหาแล้ว ซงึ่ อาจารย์ โดยความเป็นอนั เดยี วกนั เทยี ว เอกโตว นิกฺขมิตฺวา สกสกฏฺ€านานิ อคมํส.ุ ผู้มีศิลปะอันเรียนแล้วต่อกาลไม่นานน่ันเทียว ทรงอ�ำลาแล้ว ซงึ่ อาจารย์ เสดจ็ ออกไปแล้ว โดยความเป็นอนั เดียว กนั เทียว ได้เสดจ็ ไปแล้ว สทู่ ี่ของตน ๆ ฯ อ.-ในพระกมุ าร ท. สาม เหลา่ นนั้ หนา-พระกมุ ารพระนามวา่ เตสุ ปเสนทิกมุ าโร ปิ ตุ สปิ ปฺ ํ ทสเฺ สตฺวา ปเสนทิ ทรงแสดงแล้ว ซง่ึ ศลิ ปะแก่พระบดิ า อนั พระบดิ า ผ้ทู รง ปสนฺเนน ปิ ตรา รชฺเช อภิสติ ฺโต. มหาลกิ มุ าโร เลอื่ มใสแล้ว อภเิ ษกแล้ว ในความเป็นแหง่ พระราชา ฯ อ.พระกมุ าร ลจิ ฺฉวีนํ สปิ ปฺ ํ ทสเฺ สนฺโต มหนฺเตน อสุ ฺสาเหน พระนามวา่ มหาลิ เมื่อทรงแสดง ซงึ่ ศลิ ปะ แก่เจ้าลจิ ฉวี ท. ทสเฺ สส.ิ ตสสฺ อกฺขีนิ ภิชฺชิตฺวา อคมํส.ุ ทรงแสดงแล้ว ด้วยความอุตสาหะใหญ่ ฯ อ.พระเนตร ท. ของพระกมุ ารพระนามวา่ มหาลนิ นั้ ได้แตกไปแล้ว ฯ อ. เจ้าลจิ ฉวี ท. (ทรงปรึกษากนั แล้ว) วา่ โอ หนอ อ. อาจารย์ ลจิ ฺฉวิราชาโน “อโห วต อมหฺ ากํ อาจริโย ของเรา ท. ทรงถงึ แล้ว ซงึ่ ความพินาศแหง่ นยั น์ตา, อ. เรา ท. อกขฺ วิ นิ าสํ ปตโฺ ต, น ตํ ปริจจฺ ชสิ สฺ าม อทปุ ฺวฏาฺ€รหํ สิ อสฺ ทาํสม.ุ จกั ไมส่ ละรอบ ซง่ึ อาจารย์นนั้ อ. เรา ท. จกั บ�ำรุง ซงึ่ อาจารย์นนั้ นนฺติ ตสสฺ สตสหสสฺ ฏุ ฺ€านกํ เอกํ ดงั นี ้ ได้ถวายแล้ว ซงึ่ ประตู ประตหู นง่ึ อนั เป็นท่ีตงั้ ขนึ ้ แหง่ แสน- แหง่ ทรัพย์ แก่พระกมุ ารพระนามวา่ มหาลนิ นั้ ฯ อ. พระกมุ ารพระนามวา่ มหาลนิ นั้ ทรงอาศยั แล้ว ซงึ่ ประตนู นั้ โส ตํ นิสสฺ าย ปฺจสเต ลจิ ฺฉวริ าปตุ ฺเต สปิ ปฺ ํ ทรงยงั โอรสของเจ้าลจิ ฉวี ท. มีร้อยห้าเป็นประมาณ ให้ศกึ ษาอยู่ สกิ ฺขาเปนฺโต วส.ิ ซง่ึ ศลิ ปะ ประทบั อยแู่ ล้ว ฯ อ. พระกมุ ารพระนามวา่ พนั ธลุ ะ, (ครัน้ เม่ือพระด�ำรัส) วา่ €อปยิ เสตลพ,านกฺธมํ ลุ ลกปลฺ มุกราฺขาโิปชริกตเฺุวลาสหฏิ ฺ€ี“สอฏิเเมฺ€วกิฬลู กาปเคปเฺ ปเหตตตูอฺวิสุ าฺสาเมวปตุชตฺฺเเฺวตฌา, (อ. เจ้าพนั ธลุ ะ) จงฟัน (ซง่ึ มดั หกสบิ ท.) เหลา่ นี ้ ดงั นี ้ อนั ตระกลู แหง่ เจ้ามลั ละ ท. ตรัสแล้ว, ทรงกระโดดขนึ ้ แล้ว สอู่ ากาศ มีศอก แปดสบิ เป็นประมาณทรงฟันอยู่ ซงึ่ มดั หกสบิ ท. อนั (อนั ตระกลู อสตี หิ ตฺถํ อากาสํ อลุ ฺลงฺฆิตฺวา อสนิ า กปเฺ ปนฺโต แหง่ เจ้ามลั ละ ท.) ทรงถือเอาแล้ว ซง่ึ ไม้ไผ่ ท. หกสบิ ทรงใสเ่ ข้าแล้ว อคมาส.ิ ซง่ึ ซี่อนั เป็นวิการแหง่ เหลก็ ในทา่ มกลาง ทรงให้ยกขนึ ้ แล้ว ทรงตงั้ ไว้แล้ว ด้วยดาบ ได้เสดจ็ ไปแล้ว ฯ ผลติ สือ่ การเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปริยตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 5 www.kalyanamitra.org

อ. พระกมุ ารพระนามวา่ พนั ธลุ ะนนั้ ทรงสดบั แล้ว ซง่ึ เสียง วา่ โส โอสานกลาเป อยสลากาย “กิรีติ สทฺทํ กิริ ดงั นี ้ ของซ่ีอนั เป็นวิการแหง่ เหลก็ ในมดั อนั เป็นท่ีสดุ ลง สตุ วฺ า “กเิ มตนตฺ ิ ปจุ ฉฺ ิตวฺ า สพพฺ กลาเปสุ อยสลากานํ ตรสั ถามแล้ว วา่ อ.สทั ทชาตนิ น่ั อะไร ดงั นี ้ ทรงสดบั แล้ว ซงึ่ ความที่ €ปิ ตภาวํ สตุ ฺวา อสึ ฉฑฺเฑตฺวา โรทมาโน “มยฺหํ แหง่ ซ่ีอนั เป็นวกิ ารแหง่ เหลก็ ท. เป็นของอนั (อนั ตระกลู แหง่ เจ้า เอตฺตเกสุ ญาติสหุ ชฺเชสุ เอโกปิ สสิเนโห หตุ ฺวา มลั ละ ท.) ทรงตงั้ ไว้แล้ว ในมดั ทงั้ ปวง ท. ทรงทิง้ แล้ว ซงึ่ ดาบ อิมํ การณํ นาจิกฺขิ; สเจ หิ อหํ ชาเนยฺยํ, กนั แสงอยู่ ตรสั แล้ว วา่ อ.-ในบคุ คลผ้มู ใี จดี ท. ผ้มู ปี ระมาณ เทา่ นหี ้ นา อยสลากาย สทฺทํ มอนาเฏุ รฺต€าฺวเาปนฺโรตชวฺชํ ฉินฺเทยฺยนฺติ -บคุ คลแม้คนเดียว เป็นผ้เู ป็นไปกบั ด้วยความรัก เป็น ไมบ่ อกแล้ว วตฺวา “สพฺเพปิ เม กาเรสฺสนฺติ ซง่ึ เหตนุ ี ้ แก่เรา,ก็ ถ้าวา่ อ. เรา พงึ รู้ไซร้, อ. เรา พงึ ตดั ยงั เสยี ง มาตาปิ ตนู ํ กเถสิ, “ปเวณิรชฺชํ นาม ตาต อิทํ, ของซอ่ี นั เป็นวกิ ารแหง่ เหลก็ ไมใ่ ห้ตงั้ ขนึ ้ อยเู่ ทยี ว ดงั นี ้ กราบทลู แล้ว น ลพฺภา เอวํ กาตนุ ฺติ นานปปฺ กาเรน วาริโต “เตนหิ เแโช(อสสแหอดหื่กยเอ่่สูู ลม.ยง่พ่คา่�วำา่ือพปง่นาวรนงนรระาเกัีชะ้ปะีมมแ้ร่ือ็ดกมนาเาวปางั้ทรขชคา่น็รดนงาอัว้ตสีปาแ้งาเาา่ดวแปหพมวงงงัล็ง่นรตันเะพะใปตๆถ,ีหพ้็สร้นนี้ผทะฯรหวแ้ะวูิรทา่า(หบงาอยลคูช่ดงินัแตแาพาพนแลนรขรล้ะ่วที)ะะ้อ้วพ.มรวงอ่า((าหา่วยอชรา่มงนััด(ถาบอ่อเ้าาตอจคุ.มแอ.้าาคลฉยคม)ลหะันา่ว)ปพมงาไจอรร่นมมะกะมัดนัเพ่้บใเปฉงัหพงึดิ็นอันน้กไาณ.ดีแร้ (ะ้หหีทยไทมง่.งัดเ)ำ�พพเอ่้จเท(สรื่อซม้ายระดงอม่ึฉง่อรค็จนลัหันัามวไล้กาชาปเจมะรมาปแะกัแ)เ็ นปททลลไ็ปนน)้.้�วำว),ี ้ มม สหายสฺส สนฺตกิ ํ คมิสฺสามีติ สาวตฺถึ อคมาส.ิ ซแเแใขนงหห่ึ ้าพเงง่่ไมปเเรอสจือะแ.้านงมลพชพาา้วื่อบนรัรดวสะธดา่รพาู่ลุี าสแระฯชะาลนานวะนัอพ้ตัคพ.ถรรเรจทะีนะด้านรบนั้้วพงาดินยตนมั าส้น่ัอธวกัเนลุา่ทกทรปะียาับ.นเรวสแนัะ้ทนฯลอร้ทวนั(งทิใสทหร(ำ�ทงญรเยรงร่งงสั็จทยบดแรงัคุบลังเคต้จวแ้ลงาัล้ ไพ)้วซว้นัแง่ึใซกลหธง่ึ้วาลุ้รก้รอะใาปง)นรเรเตรใะสียำ�หทดกแ้เบัจ็สหแอมดลนย้จ็วาง่ ู่ ปเสนทิราชา ตสสฺ าคมนํ สตุ ฺวา ปจฺจคุ ฺคนฺตฺวา มหนเฺ ตน สกกฺ าเรน นครํ ปเปวเกสฺโตกวฺสาาเปเสตนฺวาาปตตฏิ ตฺ€าฺเถเนว €เปส.ิ โส มาตาปิ ตโร วาสํ กปเฺ ปส.ิ สเชถใทอทเชอเจอเยคตขพปพศนอ..่ื่ืฬออ.ูอว่่วรรูอรภภ็ภอ่ืรนื่อัันสวงาเิหวงม้ดอกกษิิปบิกถาปผ่ยมถา่เาไนพคษษมสรษื้ฐวอวใปบูรา้หรราะรปคุุีื่อาุะิสชมงุงันัาะโถ้ทยโปรคท่ือายคทแใอเภยบท่เ.แนข�ว.ำชนวมพล.บุชาบณิรลาวาน่าต้เมวแื่อมยนงาสร้มา่วนอแ์รวรฑลีนืออสหรี์าแ้ีเรกอนาแ่้้อวหน้ขินัมิกิกกลอซกย่ตาหย้ตาน็บะ่ภานงยซังึ่จหิถลห่งแลชทอแขง�ำึ่หดตตั้าบตอป้าตอพื่อลรอ.า้้เวา์แเพดลปิณุรดพง่ณป้นยวงวรล็ากอทนรก็มะ่ารภนเ้ฑวะสดซาปปะา.ศวหปตดัผลิ็กลง่ึาอกิสนรซา้ารว้หเวูะเเมทะงซาสะงใาึ่ปเปปยปนมัศคนมลภมีง่ึนขด็็็รนพนนาห์เรพผแ่เูาาิกะิตารนปเณรษนท้นณสหูขือจมรษยะ็ติในิตซ้ะรมนงอึ่าง่าภนหุยนงภยศีชยงณมวตตััย์แอขื่อ์ิเต,าิกอ่ตนทัศดอสถ่ทลอข.วสมยษพเิ.มง์รลัยง.อา่ดททด์,ไนุษชไรขอาปออ่งพูอ่ีเาปะีแนกจอ.ฐ้อนมผยยเออรมี็ดภงหชสบุ้าไมอู่อาู่น.ท้ัสพเกป่ือเตเมถัู่าชมอ.ีพรรหเ.ู่พบัรวสรบแืสือซอาางไนัมะือเ่านัปลเ่ชนูึ่นิงกณิหรอมนือจบแระปเาือลอดงปิในฑฬูะหคขรุชราย่น้คช็วุษนใขอหอะอิกิลนง่ื่อา่ห่์ยนอยภงทวนะาี่งวขตพนมทงกา่เค่นานิกบั่าาเอสลง่ึห่ีนไังรศองืสษทนภถัย้หงดาอนาแแรปุกบืุนตุอับนจอ็ษดขนัหห้ทบปุเอิผณทบไอุวฐป่่งง.ปๆ้ยคคไาูวลงนาูีัช็ภถฑนปมดสแแ่าูสสืืออแอื่เิกนตจอิวกสลลหกิงลกัอวิวว้ษนนนน็ดัย้้้ะาวาาาวาวาา่่่งุีู่ ้ อเถกทิวสํ ราชา อปุ ริปาสาเท €โิ ต อนฺตรวีถึ โอโลกยมาโน “อนาถปิ ณฺฑิกสสฺ จฬู อนาถปิ ณฺฑิกสฺส วสิ าขาย สปุ ปฺ วาสายาติ เอเตสํ เคเห ภตตฺ กจิ จฺ ตถฺ าย คจฺฉนฺเต อเนกสหสฺเส ภิกฺขู ทิสฺวา “กหํ อยฺยา คจฺฉนฺตีติ ปจุ ฺฉิตฺวา, “เทว อนาถปิ ณฺฑิกสสฺ เคเห นิจฺจภตฺตสลากภตฺตคลิ านภตฺตาทีนํ อตฺถาย เทวสกิ ํ เทฺว ภิกฺขสุ หสฺสานิ คจฺฉนฺต,ิ จฬู อนาถปิ ณฺฑิกสสฺ เคหํ ปญฺจสตา ภกิ ขฺ ู นจิ จฺ ํ คจฉฺ นตฺ ,ิ ตถา วสิ าขาย, ตถา สุปฺปวาสายาติ วุตฺเต, สยํปิ ภิกฺขุสงฺฆํ สอปตุ ฺถฏฺา€รหํ ิตกุนาิมโนมฺเตวติหฺวาารํ คนฺตฺวา ภิกฺขสุ หสเฺ สน สทฺธึ สตฺตาหํ สหตฺถา ทานํ ทตฺวา สตฺตเม ทิวเส สตฺถารํ วนฺทิตฺวา 6 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

กราบทลู แล้ว วา่ ข้าแตพ่ ระองคผ์ ้เู จริญ (อ. พระองค์ ท.) ขอจงทรงรับ “ภนฺเต ปจฺ หิ เม ภิกฺขสุ เตหิ สทฺธึ นิพทฺธํ ภิกฺขํ ซง่ึ ภิกษา ของหมอ่ มฉนั กบั ด้วยร้อยแหง่ ภิกษุ ท. ห้า เนืองนิตย์ คณฺหถาติ อาห. ดงั นี ้ฯ (อ.พระศาสดา ตรัสแล้ว) ว่า ดูก่อนมหาบพิตร ช่ือ น “มหาราช พทุ ฺธา นาม เออากคฏมฺ€นาเํ นปจนฺจิพาทสฺธสึ ํ นภฺติกีตฺข.ิ ํ ซ่ึงภิกษาในท่ีแห่งเดียว คณฺหนฺต,ิ พหู พทุ ฺธานํ อ.พระพุทธเจ้า ท. ย่อมไม่ทรงรับ เนืองนิตย์, (อ. ชน ท.) มาก ย่อมหวังเฉพาะ ซ่ึงการเสด็จมา แหง่ พระพทุ ธเจ้า ท. ดงั นี ้ฯ (อ. พระราชา กราบทลู แล้ว) วา่ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. พระองค์ ท. “เตนหิ เอกํ ภิกฺขํุ นิพทฺธํ เปเสถาต.ิ ชขื่ออจวา่งอทอ.ารพงนสรนะง่ ทไศป์ าฯสซดงึ่ ภาิกไษดุ้รทูปรงหกนรงึ่ ะเทน�ำือแงลน้วิตยให์ ด้เปงั ็นนีภ้ฯาระ ของพระเถระ สตฺถา อานนฺทตฺเถรสฺส ภารมกาส.ิ มกทรราะงแอทลองั�ำ้ว.คพแ,าลร(ส้ะวอแร.ซาลง่ึชช้วคานวเาทอมไง.ม)เนนท่ นั่ชิ่นร่ือเชงทเ้จาหียดั ลใวกนา่ าวนตรนัีรแล้ ับลทอแ้วดี่แลปว้วนัดวเซจา่ฯงึ่็ดบาคทตรรันร้ งเลมจืมง่ืออแหงลั มค้วแู่ าหสไง่ ดภด้ทิกงั รษนงุี ้ ราชา “ภิกฺขสุ งฺเฆ อาคเต, ปตฺตํ คเหตฺวา อิเม นาม ปริวสิ นฺตตู ิ อวจิ าเรตฺวา สตฺตาหํ สยเมว ปริวิสติ ฺวา อฏฺ€เม ทิวเส วิกฺขิตฺโต ปปจฺ ํ อกาส.ิ ยอทใตในหาอ่รร้ทนะงนมลก่ีนง่ันเออใชกอปืมแลูนีท่ือ...็้ด็ลนแกภพ(์ภง้ัผอวลยาิกริกนย้อ.้ผ(ูวอ่ละษอษอ่ี้งัเู้มผนรชแด.ุมคุาท้มูไนนัทมีย้ารชม.า้.ใักชวสา(ไ่กนท(มนนษกดอฯทว.นลา่ั้หา).นัรกา่เลเงซทททพผภวีกลหงึ่.ี้ย่ีสแูื่อิก)ไคมืลว(ลาอปษอวแีก้มวนัแหุผานัลไ)ฯปล้มลปมทู้พวว้วลูีกเี.บแา่รลแ)าไะลฯญุมอ่ือปด้รวผ้.มใแาเ้เูนรแใชลหซาเสวม้าวลงป่ึ นั้)ทใอ็ือแนฯนท.าหลไผว่ีสจสมงง่้เูนักอันปตท่ ทไง็ะเรนรมว่ีสะงฯไ้นอ่บกอปทาลูงงัใ.จซคนฯทแง่ึบอัเพพ.ล(�ำแอฯ้่ืรวอนล.ะยอ้าวเพงันัจถชภรดแื่อระิกะห�ำใรษชนรง่างื่อเุรชหอาวทาตยชา่ ).ูุ่ ราชกเุ ล จ นาม อนาณตฺตา อาสนานิ ปฺ าเปตฺวา ภิกฺขู นิสที าเปตฺวา ปริวสิ ติ ํุ น ลภนฺต.ิ ภิกฺขู “น มยํ อิธ €าตํุ สกฺขิสสฺ ามาติ พหู ปกฺกมสึ .ุ ราชา ทตุ ยิ ทิวเสปิ ปมชฺชิ. ทตุ ยิ ทิวเสปิ พหู ปกฺกมสึ .ุ ตตยิ ทิวเสปิ ปมชฺชิ. ตทา อานนฺทตฺเถรํ เอกกเมว €เปตฺวา อวเสสา ปกฺกมสึ .ุ ปุ ฺ วนฺตา นาม การณวสกิ า โหนฺติ กลุ านํ ปสาทํ รกฺขนฺต.ิ ซยใใอทอ(คอใแตเมยนหนลง่ึ...งือลัี่แอ่่ือ้ฐอเอพ้ควอหปออมราบบุุโฤมรดก แ็่งักนด.คันเะาาหาแ็ตปมพษตยรเนัสสรบ็ส้ถนนสอ้รเนาดดกกิอนดระา).เาราะปกซอแเีวเกชขถน็พงเ่ึกิหสนท.ททื่ออรรคพนัราา้ง่.ผะเะ.งวศาวปกวร้ทนชูเาผ่หะา็กะปปทันหฯจื่�ำ้อนผัูคมน็เ.ปผนนิตว้เทูถวซเ์าด้มาูล่ทาไตามสงึ่รปียสอ่ืีบ.(ะมชะอาอวามใญนุผท(ชณงอ.นรนขอใ้ถ่ืู่ีอี.บมทอแนส.ั่อพอคงึออวตุหงา.บเุ�ำพือบุบุ่ทแาพกรแง่นารหาอีายชบปร้สออาสอสง่วะื่อาาด.กิมจตก.ใกตวนรพาแหแรเมชา่ถเนนหรป้ลหะนเ่ือาีทะทว็ททา้ลกวน่งง่ัคว.เฬ.งด์าล่.ู(แเถผา่)ตเหกนุ้สลว้หขรถูสเไตณย้ผัะีบิจวมสต้ังึดอค้้ชุอาูมพา้อถงตอฏือเื่อภปีงรบกงฯงััก้้วผ็ออินผแอคนอะาีา่้เู้.มเมูิห.ยผาบปรมป(อ้อแส้ทาแ่อ็ููมา็อนนหนคัล.รแลยงรัีอ.้อาาอ้รมรปว้ลวใู่ ัคงโนัสคัานด้นวีอวมอรเาใชร้วเผงานพัคบสุฯมสหวบย้งมูตรคากล้าือขเอุราผีบนวตลัววงุชุษภทะ้ถิกูญุใกรอล็มชคินห.งึราาาตุแมณแวส้ิหเฬนทตรคคลาลาอาะาวา้มม็.กืื้ออววงร)ี,;,, ตถาคตสฺส จ “สารีปตุ ฺตตฺเถโร มหาโมคฺคลฺลา- นตเฺ ถโรติ เทวฺ อคคฺ สาวกา, “เขมา อปุ ปฺ ลวณณฺ าติ เทฺว อคฺคสาวกิ า, อปุ าสเกสุ “จิตฺโต คหปติ หตฺถโก อาฬวโกติ เทฺว อคฺคสาวกา, อปุ าสกิ าสุ “เวฬกุ ณฺฏกี นนฺทมาตา ขชุ ฺชตุ ฺตราติ เทฺว อคฺคสาวิกา; อิติ อิเม สาอวฏกฺ €า ชเน อาทึ กตฺวา €านนฺตรปปฺ ตฺตา สพฺเพปิ เอกเทเสน ทสนฺนํ ปารมีนํ ปรู ิตตฺตา มหาปุ ฺา อภินีหารสมปฺ นฺนา. อานนฺทตฺเถโรปิ กปฺปสตสหสฺสปูริตปารมี อภินีหารสมฺปนฺโน มหาปุ โฺ  อตฺตโน การณ- วสกิ ตาย กลุ สฺส ปสาทํ รกฺขนฺโต อฏฺ €าส.ิ ตํ เอกกเมว นิสที าเปตฺวา ปริวสิ สึ .ุ ผลิตสือ่ การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 7 www.kalyanamitra.org

อ.พระราชา เสดจ็ มาแล้ว ในกาลแหง่ ภิกษุ ท. ไปแล้ว ราชา ภิกฺขนู ํ คตกาเล อาคนฺตฺวา ขาทนีย- ทอดพระเนตรแล้วซ่ึงของอันบุคคลพึงเคีย้ วและของอันบุคคล- โภชนียานิ ตเถว €ติ านิ ทิสวฺ า “กึ อยฺยา นาคมสึ ตู ิ พึงบริโภค ท. อันตัง้ อยู่แล้ว อย่างนัน้ น่ันเทียว ตรัสถามแล้ว ว่า ปจุ ฺฉิตฺวา “อานนฺทตฺเถโร เอกโกว อาคโต เทวาติ อ. พระผู้เป็ นเจ้า ท. ไม่มาแล้ว หรือ ? ดังนี ้ ทรงสดับแล้ว ว่า สตุ ฺวา “อทฺธา เอตฺตกมเฺ ม เฉทนมกํสตู ิ ภิกฺขนู ํ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้สู มมตเิ ทพ อ. พระเถระชื่อวา่ อานนท์ ผ้ผู ้เู ดียวเทียว กทุ ฺโธ สตฺถุ สนฺตกิ ํ คนฺตฺวา “ภนฺเต มยา ปฺจนฺนํ ดหเผตไไขมพมด้้าูนผัังงา้ ้่ืก่อกแอน้แูอเดรรรตยีลแ้้ะอะีย้เู่่พแลวทสทยวลร�ำดด�แำเด้ะวแทงั็แจหังอลนีอยลไ่นงง้วีปยว้้ภวฯีค้ ่ซาแกิก์ผงงมึ่ลซร้ษูเคน้ิึ่งาจวว้ ุวันกแแร้ ทาิญสาลลนม.้รู้่สวว่ันสตห,�ำอเำ�้ัดตทาน.คอ่ข,ีอยักญัภ.าภวไิกดดิขภกใอษ้ยนอิษก.ติานงเษุภร่อพวทือิกาอเ่ารน.อรษันะาันวุขอหศท่าหอ.มาม.งมส่อพีมป(ห่ออดมีรรรมม้.าะอะฉอ่ ฉเมยพันมถกันหารฉรร้ตตณะาะนัาผเรรชบ,เป้ะะูเทื่ออ็ทปนเเ่าว.ตต็ูลนปเ่นารรหแเรอีีียยจ้ตละาแ้มมาุ้วมนอนแแาะนท่แลลวณไทท.้้่ววาร)้์ ภิกฺขสุ ตานํ ภิกฺขา ปฏิยตฺตา, อานนฺทตฺเถโร กิร เอกโกว อาคโต, ปฏยิ ตตฺ ภกิ ขฺ า ตเถว €ติ า, ปจฺ สตา ภิกฺขู มม เคเห สฺ ํ น กรึส;ุ กินฺนุ โข การณนฺติ อาห. ขเตไดปมอกรู ็เน่ัสงอ่ขอผเ้านอรา้ไไูีมย.ตปมพหกมไ่รมปาสภะบตาู่แาศแพรพลาะล้วติสกย้วรดลูอ่ าอจมซท.กัไงึ่ไค.มเภมปวม่ดิกต่็นา,้ีวษรมยเัสุพคทแด้รซนุ .ลงาัง่ึเต้นะวคเหเรียห้ ตัสซตเกแงแ่ึุ มนุโหบัล่ืทอนัง้่ว้ ทดษก(ซ้วราองงยึ่รข.เปพพอขสรร้างราะะะภไวปกสอิกกาตูงษ(ศคทรสุ ์.ตู่นททขรซี..้ะวองแ่ึ ตกา่งเหหอลรู ง่ัสาตสตทแแุ าม.ลห)วภ้วง่กดกา้ววทพายา่ร.) สตฺถา ภิกฺขนู ํ โทสํ อวตฺวา “มหาราช มม สาวกานํ ตมุ เฺ หหิ สทฺธึ วิสฺสาโส นตฺถิ, เตน น คตา ภวิสฺสนฺตีติ วตฺวา กลุ านํ อนปุ คมนการณฺจ อปุ คมนการณฺจ ปกาเสนฺโต ภิกฺขู อามนฺเตตฺวา อิมํ สตุ ฺตมาห ไ(อมนัค่ ภวดริกกู ษเอ่ พนุ)่ือภไอมกิ นั ่เษขนุ้างั่ทไใ.ปกอลแ.้ลด้้ตววยรไะมฯก่คลู วรอนั เพม่ือาตอานั มเขพ้าร้ไอปมดแ้วลย้ว คดร้วัน้ยเอขง้าคไ์ปทแ.ล๙้ว “นวหิ ภิกฺขเว องฺเคหิ สมนฺนาคตํ กลุ ํ อนปุ คนฺตฺวา จ นาลํ อปุ คนฺตํุ อปุ คนฺตฺวา จ นาลํ อปุ นิสที ิตํ.ุ อไยย(ซยซเศอมนงง่ึึ่อออ่่่ั นรัคขข่ยมมม้าภออวงัไไไ(หใอรงงิกมมมจมหอ.ษถยน่่่เใอนตันพหินวุงั่ งมรอ่ใื่าไอ้เด,อะมกยยีออีบกิลฯเ่ยหนยัขซลอู้ ู่นอ่น้างเ่ึาอตพมงไ่ึงอ่ับป,นใัอ่ื่อถา,กแภมคสอวยลลาริกนานั อ่้ด้ันวยต้ษะฟม้วเาัุนงไมไยดมมโซมนัื่อ้ด้วพก่งึ่(ค่,ขยยอธรรวออาไ้.รคอรมงบราชมรปมกเ่ไันเน้คแหพร,าเลาะวมรื่อท(้ร้วณอเ่ืออ.พมดน)ัดนขัีต้วื่อย้ยวอเยภยขงยัอ่(งอ้มิกาอ่ใมอมาจไษีอมงกาไปใยคมุไ)กาหดม)่รู์ต่้กทเ้วอถ่อ้(อยล.ยนมัวิบ)นอ่า่ยาีอเอมวรคกยงัยับาอ้ถใรา)ู่บจยันว้ เโดใ,ู่าหเดยห้ขว(ยยลอ่ยซ้เ้ยาออ่า่มง่ึเไอซบคิมธไปถงาึ่หอารซแวขกรรานอ่ลาอมาพบนย้ว?งร),, กตเมหิ นวหิ? น มนาเปน ปอจาฺจสฏุ นฺเํ€นเฺตท,ินฺตน,ิ มนาเปน อภิวาเทนฺต,ิ น มนาเปน สนฺตมสฺส ปริคยุ ฺหนฺต,ิ พหกุ มหฺ ิ โถกํ เทนฺต,ิ ปณีตมหฺ ิ ลขู ํ เทนฺต,ิ อสกฺกจฺจํ เทนฺติ โน สกฺกจฺจํ, น อปุ นิสีทนฺติ ธมมฺ สสฺ วนาย, ภาสนฺตสฺส น รชฺ ิยนฺติ. เเหข้าลไา่ ปดนแกู ี ้ลแ่อ้ลวนภไ(มอิกนัค่ษภวุ รทิก.ษเพอุ)ื่อ.ไอตมนัรเ่ ขะน้ากง่ั ไลูใปกอแลลนั้ด้วม้วายไมตฯาค่ มวรพรเ้พอ่ืมออแนัล้วเข้ดา้ไวปยดอ้วงยค์ คทร,๙ัน้ อิเมหิ โข ภิกฺขเว นวหิ องฺเคหิ สมนฺนาคตํ กลุ ํ อนปุ คนฺตฺวา จ นาลํ อปุ คนฺตํุ อปุ คนฺตฺวา จ นาลํ อปุ นิสที ิตํ.ุ (คอวนั รภดเพิกกู ษื่อ่ออุ)นนั ภไนมิกง่ั เ่ษใขกุ้าทลไ.ป้ดอ้แว.ลยต้วฯระคกวลู รอนัเพม่ือาอตนั าเมขพ้าไร้ปอดม้วแยล้วคดร้วัน้ ยเอข้งาคไป์ ทแ.ล๙้ว นวหิ ภิกฺขเว องฺเคหิ สมนฺนาคตํ กลุ ํ อนปุ คนฺตฺวา จ อลํ อปุ คนฺตํุ อปุ คนฺตฺวา จ อลํ อปุ นิสีทิตํ.ุ 8 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

(อ. ตระกลู อนั มาตามพร้อมแล้วด้วยองค์ ท.) เก้า เหลา่ ไหน ? กตเมหิ นวมหนิ?าเมปนนาเปอนาสนปํ จฺจเฏุทฺ เน€ฺตน,ิ ฺต,ิ มนาเปน (อนั ภิกษุ ไมเ่ ข้าไปแล้ว ควร เพื่ออนั เข้าไปด้วย ครัน้ เข้าไปแล้ว ควร อภิวาเทนฺต,ิ สนฺตมสฺส เพ่ืออนั นงั่ ใกล้ด้วย) (อ. ชน ท.) ยอ่ มต้อนรับ ด้วยอาการอนั ยงั ใจ น ปริคยุ ฺหนฺต,ิ พหกุ มหฺ ิ พหกุ ํ เทนฺต,ิ ปณีตมหฺ ิ ให้เอิบอาบ, ยอ่ มไมซ่ อ่ นซง่ึ ของอนั มีอยู่ ตอ่ ภิกษุนนั้ , ครัน้ เมื่อของ ปณีตํ เทนฺต,ิ สกฺกจฺจํ เทนฺติ โน อสกฺกจฺจํ, มาก (มีอย)ู่ ยอ่ มถวาย ซงึ่ ของมาก, ครัน้ เม่ือของประณีต (มีอย)ู่ อปุ นิสีทนฺติ ธมมฺ สฺสวนาย, ภาสนฺตสฺส รชฺ ิยนฺติ. ยอ่ มถวาย ซง่ึ ของประณีต, ยอ่ มถวาย โดยเคารพ ยอ่ มไมถ่ วาย อิเมหิ โข ภิกฺขเว นวหิ องฺเคหิ สมนฺนาคตํ โดยเคารพ ยอ่ มไมถ่ วาย โดยไมเ่ คารพ, ยอ่ มนงั่ ใกล้เพื่ออนั ฟัง กลุ ํ อนปุ คนฺตฺวา จ อลํ อปุ คนฺตํุ อปุ คนฺตฺวา จ ซงึ่ ธรรม, (เมื่อภิกษุ) กลา่ วอยู่ (ซงึ่ ธรรม) ยอ่ มยินดี ฯ ดกู ่อนภิกษุ ท. อลํ อปุ นิสที ิตนุ ฺต.ิ อ.ตระกลู อนั มาตามพร้อมแล้ว ด้วยองค์ ท. เก้า เหลา่ นี ้ แล (อนั ภิกษุ) ไมเ่ ข้าไปแล้ว ควร เพื่ออนั เข้าไปด้วยครัน้ เข้าไปแล้ว วสไเอเใกพเผเขไเ อคปสปปปปดหาอ้่มน.บท่ััวููา็็็็ พ้นนนนแ้เงกพรใีรล่ีมขลอนดซแทอผารข้รว่ใอออ(เาีค้าว้้กะอพงหณึ่นวไ้ัูี่ตนะางไน..วตมรรทอย.่ปรง่ไเ่ืองแักพา้ง้่ึสสมตดอปไ่านพบแ�ำสอแตามปรเี,ภยอวชาแหอรทครล่ลนูัะ่พคาบแ.าแทาิะลษอย้ง่มี่วม็ศอน้สนพนุนลรห.รส้คว.ู่ัทคีนาัแงั่ะ้กสาิเวานัง่ชวแ้สควใลวลพชอยไพบู่ ถื่อามกาชดมา่ยเะว่าภรงจมรรุงปึวม้ลผื่อาไรงน่ะคุษ:ะแษกัู็า่ผดค้้คนดสูวไซรน่ัน์ผลเเป(้้อน้านน้าุุ่าเวผตกปงึ่อ้เ้ปควูเมยกแชวเย้ทเค็ชรูสนทจันคครรา่ชูลปัสัาื่ซอียววพร.ยีเดยซยล้้แแวพิปงา่ึะววญนรงงวดั่ึาพลลเาม่อ)ะื่อกคหคนมถน้่ัผว้้ววเรรยเภะ้วใารกีงใึเ้ือยปูาะป)้ ฯทนแ่าูันนผแ(ิก้สชงปไ็นรนอมยีลกลนดสวเษชาะวารบมว้.คแว้าา่้)ว่ืมอเวดดะบามปวื่อ้นหลุ ชวบกยาััทัณวใ็ชซฯพนดเไ่งดโา่บานแคขรา่รตดงึ่พกแพรูงงรัฑหอยสเปเาะยนกบลอ่ฉรดวา่งง่ิตามเค้ะไีสนวทำะ�รพงจัภจ้ หดผแรราวนนวม้นาารผาฯุ้งิมา้เลณาูมะกะีีแพหปาค้ออู้้ช้มพวทสรีใล็ ายนรนพสั าาทนเมรำา�บห:ู่พปีแืนชงนน้รเกีคโซมพ็ ลนรพนางดอจกัต่วองึ่ะท้ตนิลว�ำฤยน่ืรอั พา์รนิตรงมะนััเขาตาสฝ้ฯมครอแอษาช้ใอนนิะตบทา้อยลนงแาีงทรรเยาวร.พฯู้่ทวดลเกาพ้งอย.ชมร้ลอูวชือาสยตมเะืซอถ.าปรนใางับอไาซทงน่ึแงาน็ วบนปงมคณง่ึัชมวั่ทกทกนัคคุท้เแแแวื่อแ่กมี่ร.ฑ์ คี่สลาลลื่ลอวาใิทท๘้ม้ิตดวลุ้ช้ฯ่วววางร..่ “อิติ โข มหาราช มม สาวกา ตมุ หฺ ากํ สนฺตกิ า วิสฺสาสํ อลภนฺตา น คตา ภวิสฺสนฺติ: ปวอโปสิุปฏุ รสฺฺโฏา€าฺ ณ€สิยกิกอมฏปตาฺ€ณีตนาํ ฺฑานอปเิตมิาาวหริห:คิมมรสึอณตูวสิ,ินฺสฺต“ากิกสทํ นาียฏภฺ€เวนาทเฺเนตนตํ ิ สกฺกจฺจํ ปตฺวา รฺ า “อตีเต พาราณสยิ ํ พฺรหฺมทตฺเต รชฺชํ กาเรนฺเต, เกสโว นาม ราชา รชฺชํ ปหาย อิสปิ พฺพชฺชํ ปพฺพชิ. ตํ ปฺจ ปรุ ิสสตานิ อนปุ พฺพชสึ .ุ โส เกสวตาปโส นาม อโหส.ิ ปสาธนกปปฺ โก ปนสสฺ อนปุ พฺพชิตฺวา กปปฺ โก นาม อนฺเตวาสโิ ก อโหส.ิ เกสวตาปโส ปริสาย สโทลฺธณึ มพฺ อิลฏเสฺ€วนตมฺถาาเสย หิมวนฺเต วสติ ฺวา วสฺสารตฺเต พาราณสึ ปตฺวา ภิกฺขาย นครํ ปาวิส.ิ (ด(จใใทดมออนนะาารีเ..สสทงไบบกปียเ�ำี่ไกสสอ(ค(ลรหงออนรนนด.อื่ะรแน..ะกัังผนนมงััั้ดห้้ผดพนนม)ใาง่มดใงัสีันรขบใช้้นฯนทาะหแอ้าสเีบทด.้้ลอวงฯงจสา.้พลเวยอท)ปบะาอรู่..็นไพะเเสทยปผยปทตอรรู่้็เน็ู).ใน้ถนะงงหนใสครผารเลนอับบ้เป่าูม์กู อืหเทุ่ียแชราแวตลลยะลดหาลลลงา่ส้าว้เิมวานอบนนซัอ)เพดชนัียทงึ่้ขยยวา้าปปนนึรแู่้าน่อ่ รฏงแฯแลกมตะเลิญ้แลวหลช์เ้ว้นดสว็า่นมุญสงดะ่ักวแแนินเพ้าจ็แลปหลวีไลอ่้า่็ฯ้นง่นวัปเ้ววเพแเดทแ)ลสลื่อลือ.กท็ู่ซ้วป้นวว(น่ีเึ่,งรอปา่้วพอะ็.(นา่๔ยโอรเยทะขข.ธผช่ีบ้้ดาาอก(้นอูแแ�ำทาร์นแัรตตทบระุงกเออ่่.งผสส่กยซาาจมยี างงจจึ่ั ะงพพราาไนทอรรปรรทัน.ยยยะะ้ )).์์ู่ อถ นํ ราชา ทิสฺวา ปสที ิตฺวา จาตมุ มฺ าสํ อตฺตโน สนฺตเิ ก วสนตฺถาย ปฏิฺ ํ คเหตฺวา อยุ ฺยาเน วสาเปนฺโต สายํ ปาตํ ตสฺส อปุ ฏฺ€านํ คจฺฉต.ิ อวเสสา ตาปสา กตปิ าหํ วสติ ฺวา หตฺถิสทฺทาทีหิ อพุ ฺพาฬฺหา “อาจริย อกุ ฺกณฺ€ติ มหฺ า, คจฺฉามาติ อาหํส.ุ “กหนฺตาตาต.ิ “หิมวนฺตํ อาจริยาต.ิ ผลติ สอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม วัดพระธรรมกาย 9 www.kalyanamitra.org

(อ. พระดาบส กลา่ วแล้ว) วา่ อ. พระราชา ทรงรับแล้ว “ราชา อมหฺ ากํ อาคตทิวเสเยว จาตมุ มฺ าสํ อิธ ซงึ่ ปฏญิ ญา เพอื่ ประโยชนแ์ กก่ ารอยใู่ นทน่ี ี ้ ตลอดประชมุ แหง่ เดอื น ๔ วสนตฺถาย ปฏิฺ ํ คณฺหิ, กถํ คมิสสฺ ถ ตาตาต.ิ ในวนั แหง่ เรา ท. มาแล้วนน่ั เทียว, แนะ่ พอ่ ท. (อ, เธอ ท.) จกั ไป อยา่ งไร ดงั นี ้ฯ (อ. ดาบส ท. เหลา่ นนั้ กลา่ วแล้ว) วา่ อ. ปฏิญญา อนั ทา่ น ท. “ตมุ ฺเหหิ อมหฺ ากํ อนาจิกฺขิตฺวาว ปฏิฺ า ไมบ่ อกแล้วแก่กระผมท.เทียวถวายแล้ว,อ.กระผมท.ยอ่ มไมอ่ าจ ทินฺนา, มยํ อิธ น สกฺโกม วสติ ํ,ุ อิโต อวิทเู ร เพ่ืออนั อยู่ ในที่นี,้ (อ. กระผม ท.) จกั อยู่ ในท่ีเป็นที่ฟังซง่ึ ความเป็น ตมุ หฺ ากํ ปกปวตปฺ ฺตกิสนฺสฺเตววนาฏสฺ€เิากเนน วสสิ สฺ ามาติ วนฺทิตฺวา ไปทว่ั แหง่ ทา่ น ท. ในท่ีไมไ่ กล จากท่ีนี ้ดงั นี ้ไหว้แล้ว หลกี ไปแล้ว ฯ ปกฺกมสึ .ุ สทฺธึ อาจริโย โอหิยิ. ยอดซอเนดเออหหงึ่า.น.อ่ักงนูัั่ ลลอนตพอม่อไเา่า่ทมนัีามนรไใแออ(แอ้ไนนอีมยจไนต่ะตภปม..ม.นกัอ.พผา้วอ่วกโว้พ่าแหพล)รกร้าเูารา่าพลรคปายอแกนะรสจละฯ้(ว็ใบะ์มก.นลอรียกิอหร้ดดพา้บ.ัาผสเ่ฟาอ่น้ัเจดทงดชัาว้ขิตอปชูู่ัมง้เานดบแา.าา้่ปาอานัราไ้บบวีลส็ไทม้ยหหนอทยป้อวสสอ.เเู่่าิมลสกขรอส,ชสช.ซ(วจรีกวง่พ้าไนอโัดื่ง่ือา่ง่ึาายปนรพไไาวบเ็คจวบปรปคง(ัตอแานร่าวอ่ยมวหทสใแกะวล่ืนตกิเา.์หนามงลลศอูาป้ัวอ์กมปั้แาบท้ดสแวงอษ)ปีกรเมปล้ควอลกิงัปใะกหฯท้เวอิกนน้์งว็ชผะศนร.ย)ะยีท่ือนืมอ้ษไฯใวบู่อ่สวป่ีไนเัเห้กาดท่หมฯมา่อ่ก่ทู)ท้เิดง.ักน่ือยดยปไร่ีอเ)วั่นมปขะปัอียกู.เรด็ีปไนึส่ๆานา้วปพอ้แ่ฯปงั็จนนแรัยหนทกรนแกถาลผาขะมง่่ีะบลีลนร้้้อดวฯนกึอู้ห้ว�ำยลา่ายาราแฯาร์้สวาะบจู่ลุงบฯแสลส่เูาส้ตวพพลำ�งนัรรกนื่อ้แตติวยขัสตรอลกาัร์นึถ้าวอ้่มนวอั (แขบาา่อกยยรอลฯมท.ะาแู่งั้งวอแดลลูลโดลเ.รปลาแกกไึา้วคม็้บลวนบถรข้น่ะวสใแสงึ อนผอาลววททงมทน้ยว่าา่ -..ีู่ ราชา อปุ ฏฺ€านํ อาคโต “กหุ ึ อยฺยาติ ปจุ ฺฉิ. “อุกฺกณฺ€ิตมฺหาติ วตฺวา หิมวนฺตํ คตา มหาราชาต.ิ กปปฺ โกปิ น จิรสเฺ สว อกุ ฺกณฺ€ิตฺวา อาจริเยน ปนุ ปปฺ นุ ํ วาริยมาโนปิ “น สกฺโกมีติ วตฺวา ปกฺกามิ. อิตเรสํ ปน สนฺตกิ ํ อคนฺตฺวา อาจริยสฺส ปวตฺตึ สณุ นฺโต อวทิ เู ร €าเน วส.ิ อปรภาเค อาจริยสสฺ อนฺเตวาสเิ ก อนสุ ฺสรนฺตสฺส กจุ ฺฉิโรโค อปุ ปฺ ชฺชิ. ราชา เวชฺเชหิ ตกิ ิจฺฉาเปต.ิ โรโค น วปู สมมฺ ต.ิ ตาปโส อาห “มหาราช อิจฺฉสิ เม โรคํ วปู สมิตนุ ฺต.ิ สแมใไพซดขกเนแทปดนอลกงึ่รสำ่�ูอรหงึ็น้ถอะกง้รง่ออว�ำกาผัสยทวเ�ำานาาบนอออ(อรว้มูา)มงลอั�ำจตกาั....ีพา่พ้ยวาแ.นา(ไมโยแพาิตพ่ซขแไลตรอรพีนดภ้ดลอ่ะรรคอล้งึรอนวยันา่ัร้า้้,วยดมสะ้งว.์ะตบเเพถซรอินทงา่อ(ขทรปทวซสอ้าางไไึ่บน้ัวาายา่ียารงป่ึซ.ชก.วา่ชนไเสะ)ู่สผวรตาา่าปทขาช้๔นซก,ิใ(ลทรว้สดอามุ.นงึ่ตน(ัชตแ(.้าพตง.ขงกัอ(ทร่ื้อทใลมอสอบนแดา่รนัเส.ัห่ีไวระนกิจีอ.ัสมววีหาแ้แาน้า่ผ้พาฯร�ำส้แิเบเลทบนลกศอัพบหล)มรลา้ว้สว.(แปันษะอล,รา้สอดพว)ดละปอใแนทตัา่แ()์น.งวังึน้งวัคองลนกลเย.นาก่พนวทจคงแร้ซว้ะเน์ัวชีร้า่ขี้ัหคนรรนี่ก์)้(ง้่ึฯะ่ือิ้ญะอาใค์)นลเั่เฟท้วขนมยดรแนฟัวนา่้า่ัา�าำงขตอ่ื่อบาแขัพานงน่ันแแบณมคกท่มอแดนรนัซเลตา้ท่ลอ�สำปจะาเ่งัเง่ึ)ะ้รปวท่ตย)้นีนดางวครทนย็นกา่ียทวจาีาผวว้ะนอฯ่ัซนร้ไงรารบ้า่เาูซเถปมงาึ่นนถจงผรปมสงึ่วกบสทย้(อร้นน่ั็อเูนคาส)อจิาญง์ท่วย่ัยาเยฯวป.�ำรรทกไ่ลููแแาิมปญรใรถลดี่ยซแลหมนาะา้าา่าวงึ่ล้ญวง่มททววทบคอซ้พวฯข่ีโ่ีแแาุ่แซรง.่ึสว)นรหหแลงงอ่ึอาะ้ดนวนส้ก(งง่่ทวาม.ผดา่ีลออำ�ง่,่ขทต.้ดส้เู้ว)อไะ้าาปากาม่ดำ�งปัยนัจจ็พเนนลนรภกูหดแพราาาเาเ่ี้่อาอลลง้จัจรรฯรทญวพนนน้ยย้้ะาาวา่ -.์์ี ้ “ภนเฺ ต สจาหํ สกกฺ เุ ณยยฺ ,ํ อทิ าเนว โว ผาสกุ ํ กเรยฺยนฺติ. “มหาราช สเจ เม ผาสกุ ํ อิจฺฉสิ, มํ อนฺเตวาสกิ านํ สนฺตกิ ํ เปเสหีต.ิ ราชา “สาธุ ภนฺเตติ ตํ มจฺ เก นิปชฺชาเปตฺวา นารทามจฺจปปฺ มเุ ข จตฺตาโร อมจฺเจ “มม อยฺยสฺส ปวตฺตึ ตฺวา มยฺหํ สาสนํ ปหิเณยฺยาถาติ อยุ ฺโยเชส.ิ กปฺปกนฺเตวาสิโก อาจริยสฺสาคมนํ สุตฺวา ปจฺจคุ ฺคมนํ กตฺวา, “อิตเร กหนฺติ วตุ ฺเต, “อสกุ ฏฺ€าเน กิร วสนฺตีติ อาห. เตปิ อาจริยสสฺ าคตภาวํ สตุ วฺ า ตตเฺ ถว สโมสริตวฺ า อาจริยสฺส อณุ ฺโหทกํ ทตฺวา ผลาผลํ อทํส.ุ ตํขณเฺ ว โรโค วปู สมิ. 10 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

อ. พระดาบสนัน้ เป็ นผู้มีวรรณะเพียงดังวรรณแห่งทอง โส กตปิ าเหเนว สวุ ณฺณวณฺโณ อโหส.ิ ได้เป็นแล้ว โดยวนั เลก็ น้อยนนั่ เทียว ฯ ครัง้ นนั้ อ. อ�ำมาตย์ชื่อวา่ นารทะ ถามแล้ว ซงึ่ พระดาบสนนั้ วา่ อถ นํ นารโท ปจุ ฺฉิ ขา้ แต่ท่านเกสี ผูม้ ีโชค (อ. ท่าน) ละแลว้ (ซ่ึงพระราชา) “มนสุ สฺ ินทฺ ํ ชหิตฺวาน สพพฺ กามสมิทฺธินํ ผูเ้ ป็นจอมแห่งมนษุ ย์ ผูย้ งั สมบตั ิอนั บคุ คลใคร่ทงั้ ปวง กถนนฺ ุ ภควา เกสิ กปปฺ สสฺ รมสิ อสสฺ เมติ. ใหส้ �ำเร็จ ยินดีอยู่ ในอาศรม ของดาบสชือ่ ว่ากปั ปกะ “สาทูนิ รมณียานิ, สนตฺ ิ รุกฺขา มโนรมา, อยา่ งไรหนอ ดงั นี้ ฯ (อ. พระดาบสชอื่ วา่ เกสวะ กลา่ วแลว้ ) วา่ สภุ าสิตานิ กปปฺ สสฺ นารท รมยนตฺ ิ มนตฺ ิ. (อ. ค�ำ ท.) อันไพเราะ อันบุคคลพึงยินดี (มีอยู่), “สาลีนํ โอทนํ ภตุ ฺวา สจุ ิมํสูปเสจนํ อ. ตน้ ไม้ ท. อนั เป็นทีร่ ื่นรมย์แหง่ ใจ มีอย,ู่ ดกู ่อนนารทะ กถํ สามากนิวารา อโลณา สาทยนตฺ ิ ตนตฺ ิ. (อ. คำ� ท.) อนั กปั ปกะกลา่ วดแี ลว้ ยงั เรา ยอ่ มใหย้ ินดไี ด้ ดงั นี้ ฯ “อสาทํุ ยทิวา สาทํ ุ อปปฺ ํ วา ยทิวา พหํ,ุ (อ. อำ� มาตยช์ อื่ วา่ นารทะ ถามแลว้ ) วา่ (อ. ทา่ นใด) บริโภคแลว้ วิสฺสฏฺโ€ ยตฺถ ภุ เฺ ชยฺย วิสฺสาสปรมา รสาติ. ซึ่งขา้ วสกุ แหง่ ขา้ วสาลี ท. อนั เขา้ ไปเจือดว้ ยเนอื้ อนั สะอาด อ. ขา้ วฟ่างและลกู เดือย ท. อนั หารสเคม็ มิได้ (ยงั ทา่ น) นนั้ ยอ่ มใหย้ ินดีได้ อยา่ งไร ดงั นี้ ฯ (อ. พระดาบสชือ่ วา่ เกสวะ กล่าวแล้ว) ว่า (อ. บคุ คล) ผูค้ ้นุ เคยกนั แล้ว พึงบริโภค (ซึ่งโภชนะ) อนั ไม่อร่อยหรือ หรือว่าอนั อร่อย อนั นอ้ ยหรือ หรือวา่ อนั มาก (ในนิเวศน)์ ใด (อ. โภชนะ อยา่ งใดอยา่ งหนง่ึ อนั บคุ คลบริโภคแลว้ ในนิเวศนน์ น้ั เป็นของยงั ประโยชน-์ ใหส้ �ำเร็จ ย่อมเป็น เพราะว่า) อ. รส ท. มีความคนุ้ เคย- เป็นอย่างยิ่ง ดงั นี้ (ดงั นี)้ ฯ อถในชก(เทปในื่อยงปึัี)รน้็นแสงาว่ปดกยลโง�ำา่ อกงมาัน้งวนัเน.ลกะคช,ีกั้ีพสนซา้คอ(ตใขวดนงรั่ึ.ลั้รนเะะอกสลัวสเกศงใปทาาแพาหา็(วนนนลใลส้ตรก้นะาสวนะดงั้ากทอมลไนัาว้ราด.งคีา่ง)ีบลค้คขเพวเปตุดนอรป์าร็ทันนร็ก้งู้นมัอน้ .อทแ่อไ)มตอดดาลรนาาต้งัง้เวเยมตนปนปนมเ็รหน(็นีป�นำภ้ใัสฯาท็มแนนเาแบร์ลากพท(ลาพ้ไแวาสี่้นวดเลิตลหใดุน่ั้เ้วนรนวปน็เไาท่ก็ี)นจอด้ซ,าีย้ะ.งแไ่ึออลปวพจลบ..นะแ้รวณัอพไี)ละ(้ ,�มำใไ้ธวฑรนดอมไ่ะรสด้ิต.เการรป้ทอู่มตาาซ็ทนนลัม่ีชเยง่ึท.แนาตคี์ชคศลใีว)วื่อว้น,้ใวนาาาวนอกมสามาก.านกินคใคลดาน้ีช้นาุนุ้ ลเกาก่ืรอมเเนบค่อคทาวื่อยนนัสลยะา่้- สตฺถา อิมํ ธมมฺ เทสนํ อาหริตฺวา ชาตกํ สโมธาเนนฺโต “ตทา ราชา โมคฺคลลฺ าโน อโหส,ิ นารโท สารีปตุ ฺโต, กปปฺ กนฺเตวาสโิ ก อานนฺโท, เกสวตาปโส อหเมวาติ วตฺวา “เอวํ มหาราช ปพุ ฺเพ ปณฺฑิตา มรณนฺตกิ ํ เวทนํ ปตฺวา สวสินสฺฺตาเิ กสกิ ฏวฺิส€าฺสนาํสํ อคมํส,ุ มม สาวกา ตมุ หฺ ากํ น ลภนฺติ มเฺ ติ อาห. ทศคถดคธแค(หยิด้้ราหดิวานรนุ อ่นังมยกา้)่เงอมยคเยแพอมอผงเัยแวละ.ปอื่รง้ทคูา่ล้ว็ะคคกนทพ้ตนูุ ญว์หบัด)ว.รอเาทคนา่(ะงัด.ามดม.นยรงึ่งัต้อเวีอาใพีก,ปน้แิ.ยหชนั็นัทนรีก้้พหราดขใะแอร้่หูทหมรงอัรงยล(มะว้นั่ารดแู่งท้า่วู้ธแ)ชอ่ีหพ�ำง้รทิดลวาจมนรงง่รร้า่ิาวแกัดภนฉัะ้งลเม�ำ(นิกัฯสขสปอม้วราษอ็งัม่นิ.อดแี ไงุวมสเยพลงปัยเจา่ สจ่นู้าู่วรอ่แ้าอ้า�ำะ)สีอลมศ้.(ศนญเัม.้ววคาภปากัอา่พกวา็กินกนซัยรตษขุทยเอ,งึ่(ะหิอหุธะอ.ข(ตงขอนเทอนัา่ อจเอ)ุ.มงุ่ร.วเ้น)าัรงคตเาสราทขพอ์ไราาเ)อห.ันสัรนใส)กะจดนนแเือ์นจรส้งวรลเงกาั ดรปะยมั้สนวกืกอทงัรมสู่ิจอรรวนนะ�ำำ�ะาะ.า่ที(น้สททสซพดาอยมกัั�ำา้งึ่�ำวงึน.มพซ่อพยมอขทงึ่เซรมคาทุณอยา่คะงึ่วคธงาน่ดวธพราเเวงาิดงจจัรมททไรมน้้ะาาาร-..,ี ้ ราชา “ภิกฺขสุ งฺเฆน สทฺธึ มยา วิสสฺ าสํ กาตํุ วทฏหาฺฏรตาตธิ ,ิีตรจํกถนสเคฺนาเมโุหขเณรกการาิสตจฺสํุ าม`สวีตมฏ,ิ ฺฺมฏาต“ส,ิสมมพฺ มฺ เทุ อาฺธวสสํมสฺ พฺ สทุ นฺธสฺเาตตสฺ ,ิ จราินชฺเาตตติฺวมาม“เสอนกตฺ ํ กิ เํมวสิธสฺีตฏรํฺ€าเทนนฺตพิ ตู ทิ ธฺสํ าอกาฺยคามนสิ ํ สสฺ นนตฺฺตตีกิ ํิ สาสนํ เปเสส,ิ “กตรสกฺกสฺส ธีตาติ ปจุ ฺฉิตฺวา อาคจฺเฉยฺยาถาติ วตฺวา ทเู ต อาณาเปส.ิ ผลิตส่ือการเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 11 www.kalyanamitra.org

เออ(อสสขแขตปอออก.ะ.วา่ร็.นัสสนไงง่พเพรเจพเแภพแชรออจหร้าละรหขน้่..ราะนศะ้ระวตเง่ัศกรทอจาสาคราตบาัตู้ชกแากามัชวกยิดศาลชยะมาาทยา้วาาะทมา(ดะ.ย)กมอผตูสงพงัเทไยน้าัีใรเูมันทปรก.นาะมทเพีะรแริด้ฝเแ.ฯทพงนาลหทุแักหย.ว้ราวลธ(ลทฝงังโ่ะ่าอมเา่้ด่ว.เราทจน.)รวนูปยอย้าาลูาใพา่เนัต.้อจนมขมมพงึ้รา่ืนทดทอวีอกหทะรศ้า่.แีลอยระการา;มะลงะนงน,ู่ลูจกท้หปวถอาากัขย(อ้�ำา.ามรมยใอซะ.ะเนวหวอ่ดรงง่ึชา่าเ้า่าฉทมนเงัรมุจมผวนิบเ.าาทอ้าป้ากเูงีหตตป..้ห็ฯสนนัทท็จารรนญภเ)แ.าัสัสยกรั โขลหสาแิจแงอถ้ตัวาีลลกั;รวขกมทตส้้วาวถทอะกไิ.ยิย)ววดงรเ็าจจาวเงา่้ซแ(ขร้ายดกาั่อดงล่ึาออศไ�ำธ.งั .งอมซ;ารนิผดพธพ.(ิง่ึกกถ่้ถีูาอิ้ดฯรเรนพัยวนงึจ.ะาะาะแแ้รกนาัเ้รยะชจลลหราทด้ไธ่ื้้าอรววชญซ.ิมดงอัซววารนฯ)าาาา่่ิงงึ่้),ี ้ ทตู า คนฺตฺวา สากิเย ทาริกํ ยาจสึ .ุ เต สนฺนิปตติ ฺวา “ปกฺขนฺตริโย ราชา; สเจ น ทสสฺ าม, วนิ าเสสฺสติ โน; น โข ปน อมเฺ หหิ กเุ ลน สทิโส; กินฺนุ โข กาตพฺพนฺติ จินฺตยสึ .ุ มหานาโม “มม ทาสยิ า กจุ ฺฉิสฺมึ ชาตา วาสภขตฺตยิ า นาม ธีตา รูปโสภคฺคปปฺ ตฺตา อตฺถิ, ตํ ทสสฺ ามาติ วตฺวา ทเู ต อาห “สาธุ รฺโ ทาริกํ ทสสฺ ามาติ. “กสฺส ธีตาต.ิ “สมมฺ าสมพฺ ทุ ฺธสฺส จฬู ปิตุ ปตุ ตฺ สสฺ มหานามสกกฺ สสฺ ธีตา วาสภขตตฺ ยิ า นามาต.ิ อใทอซ(เมมอซอปซหง.ง่ึ่ึ...ารห็นง่ึ้อกพงยทพพดาพอามราตรูนรีลรอกะนรัมะอะะ.ะาะาททเธาบรรดม,รธำ�กิ.ดาาทคใยีิดอใชชเาหตูอวหืห(.า(าาน้เแกกต้ลป)พทนัลน(าัย้ร็าทผ่นอตา่้รัสวนอ่้เ.ู)แนเกรสพแสนมัแัลส้ใบัวเลวงึททนก้หวแไยสย้วดป.่ทรกลลงอ่)ซง้ว้แจาตวูวไา่โยปง่ึยปลดลา่ง)นพู่ทพรน้ใแวยเวนั้ปาแรน.รน�คำา่ ะก็รมะนฯภมวะ่ถธรผอไ้ซาทาพาาปิดนงิวง่ึมชบี่เอค่ธาแา่าสพเนทดนิป์ลวคลท(ะล็าูน้ันทวซย้นร.ัเขแองด่ึ.ัน้ดอล(พนกัีย;ทเงง้วัอแมเรรวนกนรวดห.ะาื่องกาา็่ียี้บธง่ยฯชคนงัดวพิขดงทท่ือัวกอีล้ากบาราลาูน.ัแะอะบ)ัสคุมแเตดอ.ผ,จีคลเดกพ่งัปง้้กาเอูล้ว้บวันสค็รศษน.)ยะวี์า้อทัตอแใดพยก(หยา่รงกทท้วอยรินคย้า่รย่พระรยะ้องผ์์งงพบพรู่ททนง้แสยโูะรดิรเ.ด.นสัมงะพัรร้ะายเีบยธาดมนงึป(ดคิดชกนคมุงตา็นาาแวแงัำม�เคิีอทผนนามลลวลย้พมมนู้้ัีฯฯววาา่้้))ู่ ี เต คนฺตฺวา รฺโ อาโรจยสึ .ุ ราชา “ยทิ เอวํ สาธ,ุ สฆี ํ อาเนถ; ขตฺตยิ า จ นาม พหมุ ายา ทาสธี ีตรํปิ ปหิเณยฺยํ,ุ ปิ ตรา สทฺธึ เอกภาชเน ภุ ฺชนฺตึ อาเนยฺยาถาติ เปเสส.ิ เต คนฺตฺวา “เทว ตมุ เฺ หหิ สทฺธึ เอกโต ภุ ชฺ นฺตึ ราชา อิจฺฉตีติ อาหสํ .ุ มหานาโม “สาธุ ตาตาติ ตํ อลงกฺ าราเปตวฺ า อตฺตโน ภุ ฺชนกาเล ตํ ปกฺโกสาเปตฺวา ตาย สทฺธึ เอกโต ภุ ชฺ นาการํ ทสฺเสตฺวา ทตู านํ นิยฺยาเทส.ิ วป ใตใอนหา่.อ่ร้สตเะกพป�าำสา็รนแวลูตะผหัตไิรแ้มเอูนถาลจ.น่ชีง่ ้ทรวกแาาิญตู รหนาผทง่นทซบ้พมูี่สนั่่ึ.งทีพรดุพเเะทหูลรรอียะลแะแคัทวา่ลโหรยนอั้วฯม่งยรนั้รเซสิน้หพอึ่งดสายคีแเีแอผวลห้าาูม้ฯว่งซมีวหง่ึเทรพปญอรร็ รณน.งิงะกไะธปรพิดพทะทราที.ย่ัะวน�ำงนนแั่๕นดาลั่ังนงไ้วววปทแราแซรรกสลงง่ึณ่ภพ้วอพขระภรสะตัแะิเเู่รษตธหมาิดยิก่งือชาาทแงานนชลอนนั่่ั้ื่อฯวง เต ตํ อาทาย สาวตฺถึ คนฺตฺวา ตํ ปวตฺตึ สอรติาถฺ ฺโนสี ตจาอิรนสาํ เฺโเสรชเวฏจฺ€สกส.ํุ ํ วุ กรณตาฺณชวฺ าาวณอตคฺณฏุ คฺ ฺ€ํมมปเหาตุ นสฺตโฏิ ํสฺ€วาิชเตนาํ ยอปิ.ภสิ ฺจิ นจฺ ฺน.ิ ํ ศออแก(ซหมกงรึ่..านพีอะคก่พออ่ ทรนัวย�ำรคยะำ�าใะมะหรรหซมอัาาง้น้งึ่รเยัตนชป้ปูพ)งึ่ ยาย็ันรน้รทิกะ์ะ(ไวผสารยนปา่้รูงใตูอ่าทับสนขแิมมวั่งซ่อวลอเไขง่ึงปันน้วป.ขอพ็นนัเ้แา่งปร)ซลพวพ็ตะฯนง้ึ่สวรรรรทพะาาะัสอี่โชถสร(นแอ.ซะาื์นอาลรง่ึโง้นเวสออขฯอวา่นนั�ำรา่้าาสมวไนัอส้ซปสา.ภึ่องแาต(พยพขอสลยาต่ั.รร้์นว์นงะะต)ไนัเเอ้นสยิจรปยัสู่้าาา็ดนยไผม�ำศงัผป้นิกเูาน้ปมูแากกัี็้เีลธนขนยป้าวอพน็ัะขน้ ตงรอเแุพหะกทงทหธตพรรร.ิดง่า)ะง)ุรขคบสาโฯะออนขดทอสจอรหบัยลัูว่งสงนยแแนทเนลลิกวจวรัน้ก้้วาวาา้่ง อถสสฺ นามคฺคหณทิวเส ราชา อยฺยิกาย สนฺตกิ ํ เปเสสิ “สากฺยราชธีตา วาสภขตฺตยิ า ปตุ ฺตํ วิชาตา, กิมสฺส นามํ กโรนฺตตู .ิ ตํ ปน สาสนํ คเหตฺวา คโต อมจฺโจ โถกํ พธิรธาตโุ ก. โส คนฺตฺวา รฺโ อยฺยิกาย อาโรเจส.ิ สา ตํ ปวตฺตึ สตุ ฺวา 12 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

ขคกแ(อแอ(อซซลตห�...ัำรงง่ึ่ึ อ้หวพตง่ อคคพบตนยิวร�ำ��ำำรระงา่ดาม))ะะ�ำร)แวขวานกาแา้่ลา่ตาาเชลลู ป้แวยงวา้วว็ขตนวิฑ์ผิฑวทาอพ่ผ้หาู่ฑูฑูสรง้คูรซนวงภเภภะ้นุงร่ึวิฑดะอขะาทเก�ำฑูคตงัดรทดรคยัพตภิงฟแั.งั์ผนยิยะลันอง้เสูาี์้แวกนีั้ใด้ใมทลหินมหงัวแม้้งวัเนเ้้ีใา่เปมปปตปนี็้้เซนไ็วรเินกขทมียง่ึงพ(้่อาพอคพ,ป่บรไนร.�ำประกะอคะจนขเ็นว.ฝส�ำกอัาใ้พาา่นาตูนเมงมปแรีพ)แิก้ว็ะขลนลเ(ราลัอปอข้ว้ะวลดล็งงอนรซนคงภพัางชง่ึนี์พชา้รทื่อพซ(ีะา้รอไ.งึ่รกดะขพ.ะอดจ้กมุทอรรนัพงกััมุารจาะนเเรงรชางปโปะีเกอทร้า็ถ็นนฟนนรรริดกขะสัางงนั้อรทดแงก)ดางวล�ำงรั ฯบงมัานะแ้วทนสทีอทลชี ร้ีภลยู้้ฯฯ�วำว่ังู่ “วาสภขตฺตยิ า ปตุ ฺตํ อวิชายิตฺวาปิ สพฺพํ ธนํ อภภิ ว,ิ อทิ านิ ปน รโฺ  อตวิ ยิ วลลฺ ภา ภวสิ สฺ ตตี ิ อาห. พธิรามจฺโจ “วลลฺ ภาติ วจนํ ทสุ สฺ ตุ ํ สตุ ฺวา “วฑิ ฑู โภติ สลลฺ กฺเขตฺวา ราชานํ อปุ คนฺตฺวา “เทว กมุ ารสฺส `วิฑฑู โภติ นามํ กโรถาติ อาห. ราชา “โปราณกํ โน กลุ สนฺตกํ นามํ ภวิสสฺ ตีติ จินฺเตตฺวา “วฑิ ฑู โภติ นามํ อกาส.ิ แอเ(ถเยนขวสปอตัอห.าานั่ ็นนันมยถงง่เใาบทผพชคเุแคปเบ้้ไีคยูุารรลพร็มนดงะวค้ังวื่อ้ๆแม่ศเีนลกคลีมา(นั)ซย้มุดรแะสาื่งึ่ออ่น้วารกดรพงูมปยร�ำด่พาบอรมทไแาทระม.ราหรแะพม.ิหส่งอดกลง่รเาาดง่ยมหงมะะุั รรไ�ำนู้่รบาลดาแปจราเีรา่ดิาห้ิ)ปาชฯนอซา็ง่กนาววนื่ันงกึ่้ตา่อ(ตา่วใยมุ ไร.้นนตัใอ่ดาะขนอถพก้รมกพ้าอก.อาุรลูเแรนัาปละะเะแตลบ็รกไแนรทหเ่ราแคมหุุาส)รง่ หชคาง่ๆดงหยจพง่ทรเลจ็ราหะพนแืารอนแยกน็กนะัรน้ม�ำรดะแอ่หเแมะ่พกงลังมลทาอนคมื่้อทุว้วอ่อ�ำ.ี์กมาร้ฯมยเงรมุีก(คฉ่ใูเซนาาตจซหรนัง่ึนัรล่ื้อา้งึ่บิเร;ปทตฝกูงปโท็อบนตร�ำนต.ง.แอผรรเทพเจรหะ้พยเูห.ปณ็ดรกน)ู่รล็ะนลูะง่าา่เมดทอตแแยกอ้ีวรหหงร่ีราา่ืนูปคััสกยวงง่่ร,์์ อถสสฺ ทหรกาเลเยว ราชา “สตฺถุ ปิ ยํ กโรมีติ วเสฑนฺฒาปนตฺโตฏิ ฺ€านสํตฺตวอสทฺสกิาสก.ิาเล โส กมุ ารปริหาเรน อเฺ สํ กมุ ารานํ มาตามหกลุ โต หตถฺ ริ ูปกอสสฺ รูปกาทนี ิ อาหริยมานานิ ทิสฺวา มาตรํ ปจุ ฺฉิ “อมมฺ อฺเสํ มาตามหกลุ โต ปณฺณากาโร อาหริยต,ิ มยฺหํ โกจิ กิจฺ ิ น เปเสติ; กึ ตฺวํ นิมมฺ าตาปิ ตกิ าต.ิ น(อดผพแดกอดซใพพเแเใใกเพปสอนนนล้้นง่ึ..มมใุุงงวนูัััรรร้็ด.น่ือคหทททนนะยะะะะ่เาาวจ็จอท)้้รสอนนี่ออนีีพบพรรเคอ้้,ฯา่้่จเถานรัอนนงวงงางีัพรอ่ร.ร้้ทงศางึคแพพ(ส.าิไมวนนััะังเส้้พ้่ืออศพหลูจานอม์มานอืกรรเวบอร.ว้จทกาาววร.ระะะ่ีีาก่มนุัะ้้พา่้นา้ักอาศิงยรพโโออวกาเายรรวศงดยยมอเราะยฑิะอหล่่อแรหงงรอะ,าางก.ะัแา่ไนนนฝนับมฑูน็ทกวอนนก(พรยลเฯนัอนนกะ่ัใ์่พูล้.มุ.้ภแียท้ะรวๆ้ห.พวสซเยทรกละาเะอะ.จฯ้ทญหา่พง่ึอบิอ่,้รนวรนว้.กาแนตซ.เ)ลมงาร่(คหาศี่หอรกพ้ททสรนะพง่ั่ึบทาเ่ฯแงรากา.่พปล(ะเญรรงรน่เัวรงลอู่ลบอม้กเ็ทกงาะ่งนไระนจาน้ัยแ.วยท้ืออาปปทะนกกีลยู้สพาอนัลเ้ตะง.ลกูวแรมมรนุวุแจัศภๆี้กร้วชึกิาา่ยมแุล้พทาหา(า)ะาทขื่ออบษ้ลรอ่ว()วฯาร.กเรง่ถตั.มนว.จย้า่แรวม)ะแยเไา้ยาตปา้่ีอนาคนปเัอ่ลนกม้าไออขะจ็กเยิลซนนัม้รมนัแวย้นสา้ัผย้้ายนาแบังงาึ่งุยใ้ลส่งอส้ดแแอาู่ศา่ซีกนพนห้ลิเวา้ยดวง่ยชต่ทูลง(จ็นปงัึ่า่พ้นัรยนราัขพไ้อ่นน้ง้่กัู็เไ่วรก้พในูะ)ปสรสอนปมสับงนน)ขาัทยก้อะพวรภงดแีดแรอเใทท้ระะบาม.(ุ่วเปอรขนสเจ็ซลเง์จ,งุ,ม่ีนสา่็ะปดิาพ.นตอัแเทดลท้้งึ่วาจดา็เนรัเาน้วมค.ตรงวจ).่ีไจ(้รา)จ็ะตอกัดแทหเ้รงยิ่า้จดทา(หอมนมไ(ัตแนลถลยังต้ัรมากเัยา.ด.ตจสาเนล้งารอว,อุ่เาอ่ทมกอ่้หปรงัสปผ)ุ้รดวีะมแ้มรอามร่ืขทไเดม้รแฯทูรจ็ไพซหะปเงซพฉอเะรระาปลอ่รอปหงทใ่ึทงง่ร่ึเงงทรนัช็้งนวมถโน็อ้าพพๆนา�สำะ.เทพบมัุ)จิดกะฉ)กมกข)งรร่ ยอษ้ยกร,าเกานะะมัไไอไุอดแหดะอย่ปปืมนนัลกกะแ(งายงกัเตงัมยา่แแแแอพพ่แรยตขมมเุุนู่น่เปงนุนอ่อลลลลหจาอวาว่รราาีไี็้มนนน้ั้ย้้้้ัจฯะะฯวาววาวาว่่ง้ง่รรร้ ์ู่ อถ นํ สา “ตาต ตว สกฺยราชาโน มาตามหา, ทเู ร ปน วสนฺต,ิ เตน เต น กิจฺ ิ เปเสนฺตีติ วเฺ จส.ิ ปนุ โสฬสวสสฺ กิ กาเล “อมมฺ มาตามหกลุ ํ ปสฺสติ กุ าโมมหฺ ีติ วตฺวา “อลํ ตาต, กึ ตตฺถ คนฺตฺวา กริสฺสสีติ วาริยมาโนปิ ปนุ ปปฺ นุ ํ ยาจิ. อถสสฺ มาตา “เตนหิ คจฺฉาติ สมปฺ ฏิจฺฉิ. โส ปิ ตุ อาโรเจตฺวา มหนฺเตน ปริวาเรน นิกฺขมิ. วาสภขตฺตยิ า ปเุ รตรเมว ปณฺณํ เปเสสิ “อหํ อิธ สขุ ํ วสามิ, มาสสฺ กิจฺ ิ สามิโน อนฺตรํ ทสสฺ ยสึ ตู .ิ สากิยา วิฑฑู ภสฺสาคมนํ ตฺวา “วนฺทิตํุ น สกฺกาติ ตสสฺ ทหรทหเร กมุ าเร ชนปทํ ปหิณิตฺวา, ตสฺมึ กปิ ลปรุ ํ สมฺปตฺเต, สณฺ€าคาเร สนฺนิปตสึ .ุ กมุ าโร ตตฺถ คนฺตฺวา มอาฏตฺ€โุ าลสต.ิิ อถ นํ “อยนฺเต ตาต มาตามโห, อยํ วทสึ .ุ ผลิตสอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปริยัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 13 www.kalyanamitra.org

อ. พระกมุ ารนนั้ เสดจ็ เท่ียวถวายบงั คมอยแู่ ล้ว (ซง่ึ เจ้าศากยะ ท.) โส สพฺเพ วนฺทมาโน วิจริตฺวา เอกํปิ อตฺตานํ ทงั้ ปวง ไมท่ รงเหน็ แล้ว (ซง่ึ เจ้าศากยะ) แม้พระองค์เดียว ผ้ทู รง วนฺทนฺตํ อทิสวฺ า “กินฺนุ โข มํ วนฺทนฺตา นตฺถีติ ไหว้อยู่ ซงึ่ พระองค์ทลู ถามแล้ว วา่ (อ. เจ้าสากยะ ท.) ผ้ไู หว้อยู่ ปจุ ฺฉิ. ซงึ่ หมอ่ มฉนั ยอ่ มไมม่ ี หรือหนอแล ดงั นี ้ฯ ผว(เ(รแอแจรอซตวอขขโจพขแแผอเดเวอปกซไปดิาบา้าิฑอ้้หงอาลกลาก่ึน...ยัมเังููัังงึด้็็เิงดป่ึสชนยแสนงแกน้แง่พปรไะวลงแู่่ไีพ้ฑูอใวซ็ พแภาผนอวธามเพภตลพ้ทเีผหารรอออออคออออต้�ัำจรใงึ่ภ้คลิดนแขร่นั้ไพส่่ะบวงขะร้ฯาน่นรแะ้ม.........อาถระป้ ตะวถระัลากซทละกตสมัคชอั่ลรพกนคบาเอพาซ)คพ่ืุ อพกตพก้ขือรจนงไว่ึะวส่มุาีต้าครกใพววรตถงวรงึ่เรุวทรปะรงวมยอ้บุิัเรางอซรนันงคมตกะคธัาุุะยิ้แแษวาอาะยราะดบะต.ัไาะงแนศางึ่ดงดรทนรวกเิ่ืซร์มผะลอามรมศาป์ พดกนาพทสศรถคลรนพา้นแัคาว่้าา้รงมอนึุ่้ัทนว่แเพดแานโ้น้ิแวมุห้า.มางเึกุว์งผปึอลยานธนัชนนกรง้ลปา้ส.กลยวหนเแรงัไปสฟา็้ยชอ้าิ้เดูนบะวันาปแนงล่ั็้รห้ดวยสจทรดวะนหฯขรง่กดรัราอะกงแทนา็แทกนแตุะาีน้นบนรชพก่ะวอูาก้าเอง่อแรเาเ.ขนกลัซคหนิห่หัดัยางญรซสั่ปทนท้เนัสงึ่านุนัมรั่รงรลัน;้อพร่แวงึ่สเรง่็าลงิมึ่ิดววาบะนเนี.บ้้เสเป(า(วาลกโื่เงลพอ(ลพรเนแจไทนนตาแยในแว่จป็ูทยนาทลตแซดทนระ(รด็มื้ วง้หก็ลารรรลแีแย็่(รางยาหัมงานนผอษ่ะโอืงน่ึลร่ัูจ้็บาอยทะศะัสนญบ้ะลองหทใววมอ่หัเสดง่าทมน่ดผัแแงนไ.ินรรสน้ทอ้วท้า่ัแรวอคพุง่ามแปอวนแมทง้ับิล่ดัลาเใหกูตอสแกยีวทลาเงายปสนควาล่นลลเแ.(แ้น้ชใ่า่ัรูววงรอเัาดาอ่าล่ค้ส้ปยงสออ็วาว่้ีห้นสกวลาีวสะลดลนาแรต้้ยวแ้เข็วฯ)์ะีทงีนพฑินเัอนรหวจซญ่ด้้)ดีำ�ววทียตจหมแ่ไูอพ้ด้ถูฯแใร.เ้)า่ารซงมงึ่ฑยั่คูดดาวทแ็้จ.จว่ลา(งคหง่ภง่งธรวัลสคแะ(ศง่ึนข้าน่ฯอก่อยง้พัน.เถ้ัดกทาภศแกะวน้ินาดใ้าวอลจพรู่วาอนมำ�่เินศโหทึานนงรงรงัยึ้ะาีพ้าหาร้สาาา้วกดรรฯองฉีงขะนไรแแ้าวว้แระ่นกาบัขไชงศมว)้นะนิพยยดกนดูนั้ทอังกาหา่่ดีทลใพลอยธ้งุทัราจงเ้งด่ึวัะนก่รอนฯเา,่งย้้�ำย้มงป่ดรววคางบอจ่กะะะอนอ้าัวเนเรขนแกบ่ังอ่็ะนซชีแงทนจพัมอืคยขนุยน.ะ.เสอ(ลมาอเมนซตุ้งนึ่ลลาาดด.ไซรแคอะทททนาพพแ้ดงทลวพ.ปห่ึง้างีลรศวิเก้็างว่ลึ่พล้วทงีย�ตำำ�.วลบแท.ัระรเ้้กราทวาทายแน้วา่))วซขแอมลฯูรวศน้ะะเหวใะแาบตงมุกัาลน้รหวั่เอะองึ่ลนหันนือนชก(สง่หลฯงกกสถ้ยพาสวตำน�กย้อง้วเพ้ ซาาเ่ือง์รมุ้อีทวรรจะภล)ะนุนรกนัลิตุา,.ิปบงงชงร่ึผาเผเนาัพาอืงั่ามขมกนาสบ้จสะววรัั(แื่รแ้้อบแ้ซเรูปนูตดอดพทนรตง้ัราาามาดวะกผัแพกลกงวึ่้ทอ้ะาองาว.่ทัว(.สสรรศตา้่ั่นท่ือจว็ลน่ค้่่อวาอ่พอชร.อแงยละยูะพามหภภายิา่้อบปัวะก�ำเสน.ทยลงอนญแทสรหกอรมหขขาอนนแนรซจรคา้า,เ่ะูวนถลัำ�ะีี่สกยนล)ัอ้ตตฉะัั่าะกกานงานชึ่แังงั่ว์นน้้ืธอวใดรุ:มะนทา่ดทตพตตวแแม่พล่ืตอแัตทหิดมรเาวนนตฉัาาา้ิลลายยิิอลาวววววา่รมรทททญถางา่ มนนนนนั่ัสถ้้ั้ะะฯาาววาาาาาาว่่่่่้งง))-ี..,.ุ่ สากิยา “ตาต กสนกิฏฺกฺ€ากรมุ ํ ากรราึส.ุ เต ชนปทํ คตาติ วตฺวา ตสสฺ มหนฺตํ โส กตปิ าหํ วสติ ฺวา มหนฺเตน ปริวาเรน นครา นิกฺขมิ. อเถกา ทาสี สณฺ€าคาเร ตสฺส นิสนิ ฺนผลกํ “อิทํ วาสภขตฺตยิ าย ทาสยิ า ปตุ ฺตสฺส นิสนิ ฺนผลกนฺติ อกฺโกสติ ฺวา อกฺโกสติ ฺวา ขีโรทเกน โธวต.ิ เอโก ปรุ ิโส อตตฺ โน อาวธุ ํ ปมมฺ สุ สฺ ติ วฺ า นวิ ตโฺ ต ตํ คณฺหนฺโต วฑิ ฑู ภกมุ ารสฺส อกฺโกสนสทฺทํ สตุ ฺวา ตํ อนฺตรํ ปจุ ฺฉิตฺวา “วาสภขตฺตยิ า ทาสยิ า กจุ ฺฉิมหฺ ิ มหานามสกฺกสสฺ ชาตาติ ตฺวา พลกายสฺส กเถส.ิ “วาสภขตฺตยิ า กิร ทาสธี ีตาติ มหาโกลาหลํ อโหส.ิ ตํ สตุ วฺ า วฑิ ฑู โภ “เอเต ตาว มม นสิ นิ นฺ ผลกํ ขีโรทเกน โธวนฺต,ุ อหํ ปน รชฺเช ปตนฏิิสฺ€นิ ติ ฺนกผาลเลกํ เอเตสํ คลโลหิตํ คเหตฺวา มม โธวสิ ฺสามีติ จิตฺตํ €เปส.ิ ตสฺมึ สาวตฺถึ คเต, อมจฺจา สพฺพํ ปวตฺตึ รโฺ  อาโรจยสึ .ุ ราชา “มยฺหํ ทาสีธีตรํ อทํสตู ิ สากิยานํ กชุ ฌฺ ติ วฺ า วาสภขตตฺ ยิ าย จ ปตุ ตฺ สสฺ จ ทนิ นฺ ปริหารํ อจฺฉินฺทิตฺวา ทาสทาสีหิ ลทฺธพฺพมตฺตเมว ทาเปส.ิ ตโต กติปาหจฺจเยน สตฺถา ราชนิเวสนํ คนฺตฺวา นิสที ิ. ราชา อาคนฺตฺวา วนฺทิตฺวา “ภนฺเต ตมุ หฺ ากํ กิร าตเกหิ ทาสธี ีตา มยฺหํ ทินฺนา, เตนสฺสา อหํ สปตุ ฺตาย ปริหารํ อจฺฉินฺทิตฺวา ทาสทาสหี ิ ลทฺธพฺพมตฺตเมว ทาเปสนิ ฺติ อาห. สตฺถา “อยตุ ฺตํ มหาราช สากิเยหิ กตํ, ททนฺเตหิ นาม สมชาตกิ า ทาตพฺพา อสสฺ ; ตํ ปน มหาราช วทามิ: 14 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

ท(อเอซนอ(กตเ่ึน.งันนปั่ริดรต็งง่ึเนปัสโแทถ�ำคอ)แรลยีึองแ.ตะทล้ววแ.หกร้รวพลดขปนง)อพร้วไงอัร่งะบรดนซะงแนะ้แแวบส่ึีง้หกตาาล่ลคตูดิ ง่มุงร้้ววแวิาวัสพาดลานาซแรอร้้วมวสงน่ึ่ัผละ.ยกภเ้เ้ปู;วอปทาโขชรัค็ยซรียบนตัะอื่ อรงึ่ชวณแัสตมกภเนอหตูยิปฏฑัเิเ.์ส็่แิหงษานฐโิติบพลคสกปหผ้วสรตีราเ้ใมูะปอระรนีใใ็ขริมยนงแตนนาอชากพ�ำกทชงเณา่หรหม้่อปาอดะญน็นางนกธรกั(ิิผดงใยดฯ(น้ผขูาชขอ่าท้ขูเขอ่ืออจมม.อังดงกไวัเือดพปหง่กาสพ้็งพญรนกรนชะะรร)ัฏผิงื่ะรอทะ้ผฐาูนรรดวำ� ้ชาขวูา�ำ่างั ซชาดาชันไพงผผ่ึหปทสีอา้้้กกููนนาซ(ระษษดน)่ึงราไงรแาฟัััตตณนไนืชลรรนดิินัีส)ยย้วา้้้,,,์์ี วาสภขตฺตยิ า ขตฺติยราชธีตา ขตฺตยิ รโฺ  เคเห อภิเสกํ ลภิ, วิฑฑู โภปิ ขตฺตยิ ราชานเมว ปฏิจฺจ ชาโต; มาตโุ คตฺตํ นาม กึ กริสสฺ ต,ิ ปิ ตุโคตฺตเมว ปมาณนฺติ, โปราณกปณฺฑิตา ตทสลสฺทิ าฺทิตฺถจิยากจุ กฺฉฏิมฺ€หฺ หิ ารชิกาาตยกมุ อาคโรฺคมทเหฺวสาฏิทฺ€สาโนยชํ นอิกทาํสย,ุ พชาาโรตาตณิ สกยิ ฏํ ฺ€หราชรฺชิยํ ชาปตตกฺวํ ากเถกสฏ.ิ ฺ€วาหนราชา นาม (เทคยรอร่ ง่ือมยองินเบ.ปด็รนีแิหพ)ลาร้วดระตงัรวนาาา่ ชมี ้ ไาป(ดทก้ยรตทงินิยรวแงงัา่กสบ่พอดคุ .รบัคะโแลคมล)ตา้วรรใซดขหงึ่อา้พวแงารบละจะดิ ราพาาเปชนร็ะนทนั่ โเาเอคทนรรียแสื่อวลงท้วกเป.ล็นซนา่ นง่ัึ่ปววเซรทตั ะงึ่ ียถธมวเุราปรณฯ็มน ราชา ธมมฺ กถํ สตุ ฺวา “ปิ ตโุ คตฺตเมว กิร ปมาณนฺติ ตสุ ติ ฺวา มาตาปตุ ฺตานํ ปกตปิ ริหารเมว ทาเปส.ิ (สชดื่นอิ ้้ววกย่าาคอคกล.รำ� ังุนส้ภ)นิานวรนันรา้่ายรอฯาา.อเช.ธื่ออแวเจมา่สงม้ขนไลัอปาลงบสกิเดสเู่ารีชนือ่ือผานว้เูบแปา่ ห็ดพนง่ีชพนั ต่ือธรระวลุะธ่าะกิดพลู าันขขสธออง่ ุลงไงปตะเจนแ้าลนม้วนไั่ ลัมซเทลง่ึ่คภะยี ลวรใอรนดดยเงัาแมนนลือี ้ฯน้ัว้ง พนธฺ ลุ เสนาปตสิ สฺ ปิ โข กสุ นิ ารายํ มลลฺ ราชธีตา มลลฺ กิ า นาม ภริยา ทีฆรตฺตํ น วชิ ายิ. อถ นํ พนฺธโุ ล “อตฺตโน กลุ ฆรเมว คจฺฉาติ อยุ ฺโยเชส.ิ สหซเเ(ใรทมนงึ่ง่ญือียีอพทไนปิวงยี่ไร(อ((แหห)่อออะู ซ.,หมตน...จงึ่นอง่นพนัถพหกั.ดาตกาารไมรงเงรัะงคปิจปะมนะอ่ มศ็คศตนกลัมี ้ลาักือาเหลลูฉดจสลรสก)ญกิ้นาังัาดกิดาเนาบผาิาพงราสนี้ไทไู้รตเ่กู(ปมนัตร้อละูเรรือขม่รเนัแั(สาย้หัสานคีบลบพอถ่ ไตแแดิ้ตุวปทมารลอหุแระมแลไูว้วะง่ลตมแยลา่แ)ไต้วถม่้ลรอ่วลขวร)า้ี,้วมว้ะดา่าวค)อ)กเผแงัสา่ปตว.วนลตูิวเพู่็า่อนเา่ธา่ดีพ่จ้รฯ.อด(ไ้งัาะรอคเดงนัะ)รจเ.ร้นชยาอีตงั้นสฯ้ตีินกง้รฯเาเวคฝัสวมลม้ นัา่า์ผแบื่อั ี แย้ยลเูค(เจอถลืน้อ่ววร้.ิดวมถาิญวหวมสา่ซดมางเ่ง่ึองอัปยอ่ไพน..็ปนบมรสเี ้ฯธองะฉัซาอคศยนังม่ึ มเาา่)จีธยงสแเะอปนอ่ดลไ็ปมนนัส้วา้ ู่ สา “สตฺถารํ ทิสฺวาว คมิสสฺ ามีติ เชตวนํ ปวสิ ติ ฺวา ตถาคตํ วนฺทิตฺวา €ิตา “กหํ คจฺฉสีติ วตุ ฺตา “สามิโก มํ ภนฺเต กลุ ฆรํ เปเสตีติ อาห. “กกึ ารณาต.ิ “วฺฌา กิรสมฺ ิ อปตุ ฺตกิ าต.ิ “ยทิ เอวํ, คมนกิจฺจํ นตฺถิ, นิวตฺตสฺสตู .ิ เพเยเเกอหกทหะอล่ริดียนต็ ไะมา่ รขวแุศวเอออเนึปลแ้าป...ดผ็้แวลนส็นนเงนั้มูล้สวดเจานเพา้ีวคหนวางกัีง้รา่ฯวมตาไเมาแปาอปบลุั ละั็มก.นแดลดเล(่ดแหลีกชิอดฉิกิพฉิ้วต่ือานั นงัาั้นัทนอวสุพนนเ้า่อะปนนัู่ี้รนั้้ฯพด็งไะนิเเรวเงันปัทกผไดศน็ดธศน้ิดอูงันี้ลุเ้พผนนขัฉ์,อะ้มนึูลพี(พ้(้.อคพีใแ)รราผนจััรบะลนัะ้ทัูนยเท้้วพธแสินรเศลุลรมนง้ดบอพ้ะวเ่ือาหีแมถอลบคลซน็กาแใ�ดำ้งึ่วมหซแล)ีชค้ง้่ึลแกเวว่ือปรก้ลาว่ลร็ว(นา้วบดอัภา่ ลวว้.วถแพ์ นา่า่เยตลวธนั าค้าอ่วอธนออยกวยเลุ..โปบาคคาอ่ดะ็มนลงัววม)ยคกผคไาาเปมป้มมลมกูดิ ก็น่นา่ลแแแ)ตวาพพลบดัวิแน้้้วา่ททงแัทลนน้้ลออซร้อวน่ัี้ฯวงงงง่ึ้., สา ตคฏุ นฺ€ฺตมฺวาาน,สา หตุ ฺวา สตฺถารํ วนฺทิตฺวา นิเวสนํ “กสมฺ า นิวตฺตาสีติ วตุ ฺเต, “ทสพเลน นิวตฺตติ มหฺ ีติ อาห. พนฺธโุ ล “ทิฏฺ €ํ ภวิสสฺ ติ ทีฆทสสฺ นิ า การณนฺติ สมปฺ ฏิจฺฉิ. สา น จิรสฺเสว คพฺภํ ปฏิลภิตฺวา อปุ ปฺ นฺนโทหฬา “โทหโฬ เม อปุ ปฺ นฺโนติ อาโรเจส.ิ “กึ โทหโฬต.ิ ผลติ ส่อื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม วัดพระธรรมกาย 15 www.kalyanamitra.org

(อ.นางมลั ลกิ า กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตน่ าย (อ. ดฉิ นั ) เป็นผ้ใู คร่ “เวสาลีนคเร คณราชกลุ านํ อภิเสกมงฺคล- เพื่ออนั ข้ามลงแล้ว ในสระโบกขรณีอนั เป็นมงคลอนั เป็นท่ีอภิเษก โปกฺขรณิยํ โอตริตฺวา นหาตฺวา ปานียํ ปาตกุ ามมหฺ ิ แแนแแ(เใซขซปแสซหหหกอลหงงึึ่่กรยีงึ่้รธะแงเ้่งงว่่ง่จภงทถเตโสนลตสแ้อกาลด.รรนู้อวูรนหล.ไ็หฯระ่ืมอนะ่ันดัยจเางิ่แโะส.กเบ้รบบเฉซากทนขถน(ลูกว)ดง่ึอคุ่เย้ีาเกิาจแนีขวชนีัคนวทไรบ้หาศร�อำ่ืปบะ้ลน.ัณฯล้ดนง่อวทแคดุพพจิชาี(่์นัีบสลคงขอังึพฉอ่ืรเบน้รอว่แลู.โปะวนวักถเีลคงุ)็้นจราฯ่ีพสธเ่ง้วขคาจ้พาสลุอเ่ดูรอทงึ้ชมาลลภะะนัอ้แว.ธ่ีลาจดิือนาธกลยกดรจผิฉงื่มพณลุา้วาไเงัฉ้เวูชรปมมรนะปวพ่ียเีีย่ืออใท็แกวีีพนีก้ตอ่นวรวาา่ลยำี�ะคลรแรมรา่เลม้ววบะนสกััาร่ณเเงันวหปอแขาืงว้ทจสาะขม็ลางาแน(ารมบาลอ้ยวลวงใกทลดวานอ่้งิ่ทนววฯเาม่บ.ีมง,ัมารภ่วโมนหาอรเุใดือาา่ปหบุษน.าียย้งฯ็นอาโลแใเพชใปอมลน.)นล)ิื่อ,นกัรดืิอ้นววดวะาหยอนลีังน้วัา่ส้ตวอ.ชน่นะยสาู่ม่ือง่ึทีขาด้ยอใอมวรานอ่ว.อง่ั าง่นัยีตภ.ันภมใสเอเนวถยีาเัไจด้ถสยนมัทสยี้าบจัอืยีกเขมน่าี่ลปกใัแเงบขัลอีอก็จินเแลนึกแไกีลา้หฉ้ววปอดมิแดแ้แกิงว่ อา้ขลแ้ลวหรซาีทบนกยยถึ้้ววงงร้่ึ่.ู่่ สามีต.ิ พนฺธโุ ล “สาธตู ิ วตฺวา สหสฺสตฺถามธนํุ คเหตฺวา ตํ รถํ อาโรเปตฺวา สาวตฺถิโต นิกฺขมิตฺวา รถํ ปาเชนฺโต มหาลลิ จิ ฺฉวิโน ทินฺนทฺวาเรน เวสาลึ ปาวิส.ิ มหาลลิ จิ ฺฉวิโน จ ทฺวารสมีเปเอว นิเวสนํ โหต.ิ โส รถสฺส อมุ ฺมาเร ปฏิฆาตสทฺทํ สตุ ฺวาว “พนฺธลุ สฺส รถสทฺโทติ ตฺวา “อชฺช ลจิ ฺฉวีนํ ภยํ อปุ ปฺ ชฺชิสสฺ ตีติ อาห. โปกฺขรณิยา อนฺโต จ พหิ จ อารกฺโข พลวา, อปุ ริ โลหชาลํ ปตฺถฏํ, สกณุ านํปิ โอกาโส นตฺถิ. อแเมตทหอดนั ยี กง่แษุ วสไลสยปรฯ้วว์่ะแ(นทโซอลบว.ง้.วึ่ าก่ผขมจข้อาู่นอารยาษุ.ณกรอเพยกัสนัี ข์รนอเทปะาาา.็น)นบบดผควดแ้้วอกรูิลชี ยาาไ้วอ่ื หรรดพกัแว้อแนหขัาอมายธง่ก้เโลอุ ไลกง(ะปหยรแางะยั ลขบมกย้้าวนทขงมั ตษลนุูภึ ้ลแาแยรงมลรล์แทย้วห้วลา.น้แว(เซหทกใง่ึหเลา่จภจ้องาา่้ารแานกรลหบรนยัจ้ิ ถง่แา)ฉตล)ใวนห้นวโี บม้หนทัใ้ ยานน.สแอภฯไี ร่ลูปยาถ้วู่แยนอลใซนนกั่ี้วง่ึ พนฺธลุ เสนาปติ ปน รถา โอตริตฺวา อารกฺขเก มนสุ ฺเส เวตฺเตน ปหรนฺโต ปลาเปตฺวา โลหชาลํ ฉินฺทิตฺวา อนฺโตโปกฺขรณิยา ภริยํ นหาเปตฺวา สยํปิ นหาตฺวา ปนุ ตํ รถํ อาโรเปตฺวา นครา นิกฺขมิตฺวา อาคตมคฺเคเนว ปายาส.ิ อารกฺขกา ลจิ ฺฉวีนํ อาโรเจสํ.ุ ตกอสลอแอฆทจแอลกอ..ลแะรัวู่ั่า่ สัท้กนเผวฟกบั รซแาแนไ่ดน่ังัาวอ้งปจ่ึลนหงดัา่.ท(ทา้แวนงแซ่นเิทาก่ถจ.ลรกีงึ่ว้น.ฯ้ถท้าาจ้วเเา่่อเสอจลกน่ีพั(ทท(ยย้ีายอจิไดนัอยี..้าปลง่.าฉ่้ว;.งท)ไจงิขเวยใทปอจนงนัอฉอดี้ท.้ทาาปแ่นั่นนวััง้รนทลล.วทเพีรงแทจกอ้าิงว่าดาท่รตนยฉี.รวนะดำ�.ดิว่ขทววก้นรงทัแ้ามุีอะาิ่)นาทดล.งนวทยวมีห.ง้ัว้า,ฯ่พา.า่เ่นวทนมเไงสาึอ่อเีอป้เ.า้อ่ืสฯกหมย.ี..แไดลเทลหงเ(ดมเหลจอรจบแ็ัาา่่างก่ั้น้วา็า.ขหนน;ลนล,ลแเนึทง่น้ิัจีบ้อจทฯัล้ิฯสเแ.้)าพ.ฉ้ว.าลจลอทรวจยท้วกซพัจิา.ีา่าฟรทงจึ่ฉะงเึ้นกสงจทากบว.ัวแท้ราขู่แี่า่ลพแที้จอลน้ี่าหมบ.ัรซ้งยงจินอังะ่้เเ้แง่ึหแมหฉล.นเลจหจนวอ้ลเื่อจา้าวจ้า้พงีา่ไาแ่มกกั้ารมม,นรหเวทพถซหลกะอ่ันงัา่่้งนี่ึ่นันลลน.็รมคทนัธตถาะบท้ัหว.ลุมเรชาซ่าขหาสจันะอื่วนงมึ่้าล้าานแนาวช่่ัไเ)ิกลมทานปป่อัเ่้เทท้พว็สห.งนแตยีน่ีดนจพลาัไรววปนทสลกััจ้ธั็าว่ง้ึ,ีุ่ิ ลจิ ฺฉวริ าชาโน กชุ ฺฌิตฺวา ปจฺ รถสตานิ อารุยฺห “พนฺธลุ มลลฺ ํ คณฺหิสฺสามาติ นิกฺขมสึ .ุ ตํ ปวตฺตึ มหาลสิ สฺ อาโรเจส.ํุ มหาลิ “มา คมิตฺถ, โส หิ โว สพฺเพ ฆาเตสสฺ ตีติ อาห. เตปิ “มยํ คมิสสฺ ามเอวาติ วทสึ .ุ “เตนหิ รถจกฺกสสฺ ยาว นาภิโต อนปิว€ตวึฺตนปฺตาวิฏฺ€ฏปฺ€รุ าโนตํ ทิสวฺ า นิวตฺเตยฺยาถ; ตโต อสนิสทฺทํ วยิ สณุ ิสฺสถ, ตมหฺ า €านา นิวตฺเตยฺยาถ; ตโต อนิวตฺตนฺตา ตมุ หฺ ากํ รถธเุ รสุ ฉิทฺทํ ปสฺสสิ สฺ ถ, ตมฺหา €านา นิวตฺเตยฺยาเถว, ปรุ โต มา คมิตฺถาติ อาห. ยดนพนอง่นนรััั่้ นะมเทนีอป้อฯยีา.ร.วมเาเธจกวฯอ้าา่ฏลมอพดจ.ิหงึงฉันาบนวลาอีีงน้ิฯทกมนั.้(ลัอใเหลน.เกลเิกสสาา่าดนนลจเ็าหนเั้ตบปน็ ด็ิดนแไตชีมทลาอ่ืเป่ี่้วสมวรดาแก่าพจล็ลกก้วนาฏั่ ลวธแบลัแุ ซลหแะงึ่้ว)ลงเ่ สร(้ววกถนา่ตลาาาคข่บมว้านัดแแคเชีดลตำ�อื่ ้ยวีน่ วข)วาา่อวกยพงา่นั เนัอจนถธ.้า้นา่ั ลุลรอเถะทจิยนฉยีา่ทนัววง้ .ี เต ตสสฺ วจเนนานิวตฺตติ ฺวา ตํ อนพุ นฺธึสเุ ยว. มลลฺ กิ า ทิสวฺ า “รถา สามิ ปฺ ายนฺตีติ อาห. “เตนหิ เอกสฺเสว รถสฺส ปฺายนกาเล อาโรเจยฺยาสตี .ิ 16 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

อ. นางมลั ลกิ านนั้ ในกาลใด (อ. รถ ท.) ทงั้ ปวง ปรากฏแล้ว เป็น สา, ยทา สพฺเพ เอโก วิย หตุ ฺวา ปฺายสึ ,ุ ราวกะวา่ คนั เดียวกนั เป็น, กลา่ วแล้ว วา่ ข้าแตน่ าย อ.งอนแหง่ รถ ตทา “เอกเมว สามิ รถสสี ํ ปฺ ายตีติ อาห. อนั เดียวกนั นนั่ เทียว ยอ่ มปรากฏ ดงั นี ้ในกาลนนั้ ฯ อ. เสนาบดีช่ือวา่ พนั ธลุ ะ (กลา่ วแล้ว) วา่ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. เธอ พนฺธโุ ล “เตนหิ อิมา รสฺมิโย คณฺหาติ จงจบั ซงึ่ เชือก ท. เหลา่ นี ้ ดงั นี ้ ให้แล้ว ซงึ่ เชือก ท. แก่นางมลั ลกิ า ตสฺสา รสมฺ ิโย ทตฺวา รเถ €ิโตว ธนํุ อาโรเปส.ิ นนั้ ยืนแล้ว บนรถเทียว โก่งแล้ว ซงึ่ ธนู ฯ อ. ล้อแหง่ รถ ได้เข้าไปแล้ว สแู่ ผน่ ดนิ เพียงใดแตด่ มุ ฯ รถจกฺกํ ยาว นาภิโต ป€วึ ปาวสิ .ิ อ.เจ้าลจิ ฉวี ท. ทรงเหน็ แล้ว ซง่ึ ท่ีนนั้ ไมเ่ สดจ็ กลบั แล้ว ฯ ลจิ ฺฉวโิ น ตํ €านํ ทิสฺวา น นิวตฺตสึ .ุ อ. เสนาบดีช่ือวา่ พนั ธลุ ะนอกนี ้ ไปแล้ว หนอ่ ยหนงึ่ ดีดแล้ว อิตโร โถกํ คนฺตฺวา ชิยํ โปเถส.ิ ซงึ่ สาย ฯ (อ. เสียงนนั้ ) เป็นราวกะวา่ เสยี งแหง่ สายฟ้ า ได้เป็นแล้ว ฯ อสนิสทฺโท วิย อโหส.ิ อ. เจ้าลจิ ฉวี ท. เหลา่ นนั้ ไมเ่ สดจ็ กลบั แล้ว จากที่แม้นนั้ เต ตโตปิ น นวิ ตตฺ สึ ,ุ อนพุ นธฺ นตฺ า คจฉฺ นเฺ ตว. ยอ่ มเสดจ็ ตดิ ตามไปอยนู่ น่ั เทียว ฯ อ. เสนาบดชี อื่ วา่ พนั ธลุ ะ ยนื แล้ว บนรถเทยี ว ซดั ไปแล้ว ซง่ึ ลกู ศร พนฺธโุ ล รเถ €ติ โกว เอกํ สรํ ขิปิ . ดก(แพเเเซผสผปปวค้้หงลึ่มตนิอููร้้็็ยนรนเะา่ง่กาพีใกัน้เคนรวอยหชอออ(อรรอเถแนงภมแะา.น่...น.อเลคตสละชา่ือกทงเ่ึ .้เวเ์เจ้นยนาวลเจบจัป.ไ)ฯก้าเยา้หด้มา็กูาดยจนหวรบแ้ลลเลจ์สแ้้วา้่อ่าาผาขลดจิงงจิลัยระลม้้อาูถ้ชวหแีทฉ้ฉวเ)ิไจ้ไนัารอ่ืหยวะปวมานอฉฯลว(ีง่ลีดุแเม่ยยนาัว่ยกูเป้ทแุทลจีพา่อี่อ็่ศดนล.ด้้.วาทงนมัมรง้ัขวนงกลั .เธแใเเนเนหอปรนจิปัหนลุ้ทซตีะีง็ล็้ฉนฯ้นละแเงึ่งอสรทสา่วร)ผาแ่ั.สหหก้ั�ำนดอีทนลน่ทแยาแวอจยน็ังั้น้วั้ดา่้มดา่ลลุปต.แนนิพ้้แไิววตหดิวทดไล้กน)ทงรฯง่ตมร้้วาดัสแ.พงวซาดท่จรงแลอัซ่ามงรึ่งงรัรน้กงวยะ่ึชแบนงไร้ีชนแรปอู่่ท้ฯกีถ้าวฯ่ืลอน(่ัง้แรแอซชา่้ทกวาเลหง.า่ึทอบลี่ง้วเเเง่ียอ.ฯกาสว่แนทเ้ววยนรนรลชน.ั่ แาาอแ้าวนหเละ.บทห(้้อาวมก(ียดง่ทซข.วรบีอัใวงชีึ่.เอถาเน่จคยดอ่ืจงฯผ้าท)วู่้อว้เวาู้จตลา่ีาเ่.ยแป้าจิมาพจททชห็ลนฉยงทนาั่นรง่จิหทวนแงี่แธรฉ้ีนลยี่ผอลลหุ ททว้มน้ดัุกยูะว้ง่)ี.. โส ปจฺ นฺนํ รถสตานํ รถสีเส ฉิทฺทํ กตฺวา ปฺจ ราชสตานิ ปริกรพนฺธนฏฺ€าเน วนิ ิวชิ ฺฌิตฺวา ป€วยิ ํ ปาวสิ .ิ เต อตฺตโน วิทฺธภาวํ อชานิตฺวา “ตฏิ ฺ€ เร, ตฏิ ฺ€ เรติ วทนฺตา อนพุ นฺธึสเุ ยว. พนฺธโุ ล รถํ €เปตฺวา “ตมุ เฺ ห มตกา, มตเกหิ สทฺธึ มยฺหํ ยทุ ฺธํ นาม นตฺถีติ อาห. “มตกา นาม อมหฺ าสทิสา น โหนฺตีต.ิ “เตนหิ สพฺพปจฺฉิมสฺส ปริกรํ โมเจถาต.ิ เต โมจยสึ .ุ โส มตุ ฺตมตฺเตเยว มริตฺวา ปต.ิ ทเเท(ซช(รยหซ่ืงอึ่รงัี่ย้อ่่ึงลเงปวกวกมถ่าา่วอคอ(อแแริจงึเสนองามร...ปรแ)า.งันะัง็้น้ท้นลเอวบนเจบไา.้ถ)วตัอ.้ตดุนัา,ง้ฯุตวิดเถัน้ซลมรเส่าอปร(ีง่ึตจิลัอฯน.็ดนคทฉนลท.าองัทแว.วกิบเพ.น.าลสา่ี าดึีแงมเ้นทวน้ฯนหจีชทมส.าฯนัเลื่ัอด้้่ทาทนิบห้ ่วาแนงั.คไลด้ า่นปปจลา่ีชไพันวแงป้นอื่ทอนัพงห)แดนวั.้ธง่รลา่แถเลุ�่พำ้พทวปแลึงะสร็้มนวรันแะสองน้ธลทผซชกเู่น�ำลุ้้รกวูังงึ่น้รมืแอะบปละมซลา)น้ตาทุว์ฯแ้่ึงวกงร�ำลคทลเแท้ปวว.า่ลซเข็.นาปวซ้วึ่งอผม็แผงึ่อนลง้เูล้นพสูปยตูกผ้วา็�ำาร่้นนแูมงังงเ้กคลีอรมพนๆะ็ู่จะยลัๆรนั้เ้เอ่จาลจมแ1้มงากิแดัี6ยหนลแมาแ่งคจิีเล้ท้จสศปฉ้รจวงงั็เู่้ิลังนวด้มงแปปีแ้รลฯวือวทูปยก้ะวงง.้ อถ เน “สพฺเพปิ ตมุ เฺ ห เอวรูปา, อตฺตโน อตฺตโน ฆรานิ คนฺตฺวา สวํ ธิ าตพฺพํ สวํ ทิ หิตฺวา ปตุ ฺตทารํ อนสุ าสติ ฺวา สนฺนาหํ โมเจถาติ อาห. เต ตถา กตฺวา สพฺเพปิ ชีวติ กฺขยํ ปตฺตา. พนฺธโุ ลปิ มลลฺ กิ ํ สาวตฺถึ อาเนส.ิ สา โสฬสกฺขตฺตํุ ยมเก ยมเก ปตุ ฺเต วิชายิ. สพฺเพปิ สรู า ถามสมปฺ นฺนา อเหสํ.ุ สพฺพสปิ ปฺ านํ นิปผฺ ตฺตึ ปาปณุ ึส.ุ ผลติ สือ่ การเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม วัดพระธรรมกาย 17 www.kalyanamitra.org

อ. พนั แหง่ บรุ ุษ เป็นบริวาร (ของบตุ ร) คนหนง่ึ ๆ ได้เป็นแล้ว ฯ เอเกกสฺส ปรุ ิสสหสฺสํ ปริวาโร อโหส.ิ อ. เนนิ แหง่ พระราชา เตม็ รอบแล้ว (ด้วยบตุ ร ท.) เหลา่ นนั้ ปิ ตรา สทฺธึ ราชนิเวสนํ คจฺฉนฺเตหิ เตเหว ผ้ไู ปอยู่ สพู่ ระราชนเิ วศน์ กบั ด้วยบดิ านน่ั เทยี ว ฯ ราชงฺคณํ ปริปรู ิ. ครงั้ นนั้ ในวนั หนง่ึ อ. มนษุ ย์ ท. ผ้แู พ้แล้วเพราะคดโี กง ในการ พนฺธอลุ เํ ถอกาทคิวจสฺฉํ นวฺตนิ ํ ิจฺฉทเยิสวฺ ากฏุ ฏฺมฏหปารวาิรชวิตํ า มนสุ ฺสา เใเซจไดอซรอไคใชแพกแแเอวแพวรหฉ้ดมหหอานิกลลล่งกอ..ะา่ืงงรึ่่ึันนัียััพล้ย้้พไงกถรน่นัทลทไ้้้เวจวววเิ่้กธธดเสกงใรัา่านาิอา)เสน่นฉาีหั่ลลหุุแฯค้อออคอคอใฯ้มอนนดิะรพวดวนนยนธนัซัะาละญ.....วว้ดรรยนอข่ืนาา่าั่เแนลุ้ัางนพนพึ่ลรงน้ััมวานสิเไบง้้นพฯู่นึั่ัลไค้สบ่นะผธปนนำน�นรัเนรหัซจิดไ้ด้เนอม้ัวนดล้นบุะดนดใะูทมัเแแงฉีาึ่า้้ซย(ชหี้.ธหอทแื่ระนนรีาอดัสบชลกลีัยไบชี่้ยงั่ึนิอาื่ลาุนน็เกบอดญรน้กอ้น้่ืวัซวบวิเนวนัสปด้ชชววสะงแแเ้.น่ทยดัวแย,งบ่ึ้นรนัชาราากสีา่่่นทน้กยลอาพล่ราทงีดซะันไพกอาื่บดอัชเี้ทหงงา่พวัปำท�ด้ว้งเ้รวสึ่.บบวัน(.สอบทัอบอื่ัมราปะ้นรกรอยอดันดาเ่ดาางธว.ศแรผงะปดดาดซโรรนธบ.้พวังาสจธัชลาเจีุ่ลเ้อ็ตอะะสทชูเ้ำงนีว�ลึ่ชยุนเทบตุนกสแพดุัอรื่ะร้เทกวำนร�ยอย่ืัา.อะผื่บทีศผรดลาานธนบวสั้นมััาเำว�บเ์ม้แมซซูต้หร)ศอุ้นปลาวูชุ่ทีาทน)รแัแธาา่้ลตางุงลึ่่ึีพร็ทนอลกบะอวนั่ืนัล.ตพลรฆลุ้เเ้ยวรรฯเาาในนส่รางนว.พนใ่ัด้ัทพ้วะยวนถาัท่หอ่ใภนะยทนา่นนเออัธีนรีส์ซี่หอ้อซ่ื้ธปม้ท.เพงนทมเ.ันะแลั.าคุปนงด้ัยซห้ลอ่ึงุสุ็ึ่ทจบ้นป๓ำ�ท้รอนบี่ามไัะว็วเนงเนะึ่่ลงูังซา.สปรทอตุรอฉายา๒น่าธ้ดเเบจไุษชขางต่าจึ่ยหีนนแจสดยมัพี่ลัทุปนใชัีบผคนัแม้าร้่าใดองนลัาเไดลแ่ะูนุารอทื่ทถดน้ปทกลดขูนนมัเนส้วั้งทนลเะซา่นวปัน็ว.ง้ทรั่วอัรนฉ้โีนไส่ันพซไิ้วงนอ้นาี่ตึ่กน่่ั็ะแงกนางปนพี่สงพท่งแพ่ึปร่ืทนแตน(เดงลีนัีลเย้ไซท้นโออโา่ัะู่ลรใคหรม้นปรรำวนแจ�ัซร่ัน่ัยงะุหนยงึ่อยนะีัจ้วสะัแรนงซ้ทลรธกงแเ่ึศเยงท้งตื่วโอ่าทูนกเทดห่ัถงค่ึไ้ลีวุลงแปบจััทรนคีิ(ก้ยงปงกอัยั้เีาวยโฯงปีว่ทษะ้้ล็วรสซทน.ทกดอ์ดพ,อามบยวแาวว้รวงปะึู่่ยดีทลยทแรยีร,ำ(รมดล�เแงแงศผทดสงตวร้ลพาะว่ว่ขมูชร่ีย้ลวงลเใัใ้ปรมะีู.้ยวปงีวนดน้ิยวอัอนน)รงาห้อ้ัวษวฯจเดยทรา้็งอบนสคจขงทบติเร้ี.เ(ะงวะ้ใอสำพ�อรปเใมทอาฉนรแิคทยศุทหนสกา่งรคหย็น.ขชรนงยหแรอัผค์อรฯิแนม.ญอำ�จเ้ว(ะกู่อองตางลเส้นงอว่นัลมลูับาำอ�าจดยำ�งำส(�บรพ้พ่วนนิ.ม้)บเวเกาฯม้บาแเเงำมะ�ัดปงร่เสรดรจาจิิใลขีบ้สดลรตกไใอ็าิบมะใินดนอนบฉาีชปสหัอา้่ยชวีคลเีงหติุูรแรทกกตงีกายดั่ือวั)้งแแแองา่ืค้ยรณนลบลยกอสีี่่แช)้วีลลลชอววววลททท์้วีบนนนนดตดัอัา่่ืุ้้้ฯฯ้วาาาาวาวา่่่่ง).,..ีี่ ้ วนิ ิจฺฉยมจฺจานํ กฏุ ฏฺฏกรณํ ตสฺส อาโรเจสํ.ุ วริ วนฺตา โส วนิ จิ ฉฺ ยํ คนตฺ วฺ า ตํ อฏฺ ฏํ ตเี รตวฺ า สามกิ เมว สามิกํ อกาส.ิ มหาชโน มหาสทฺเทน สาธกุ ารํ ปวตฺเตส.ิ ตํ สตุ ฺวา ราชา “กึ อิทนฺติ ปจุ ฺฉิตฺวา ตมตฺถํ สตุ ฺวา ตสุ ติ ฺวา สพฺเพปิ เต อมจฺเจ หราเปตฺวา พนฺธลุ สเฺ สว วินิจฺฉยํ นิยฺยาเทส.ิ โส ตโต ปฏฺ€าย สมมฺ า วินิจฺฉยิ. ตโต โปราณกวนิ จิ ฉฺ ยกิ า อมจจฺ า ลจฺ ํ อลภนตฺ า อปปฺ ลาภา หตุ ฺวา “พนฺธโุ ล รชฺชํ ปตฺเถตีติ ราชกเุ ล ปริภินฺทสึ .ุ ราชา เตสํ กถํ คเหตฺวา จิตฺตํ นิคฺคเหตํุ นาสกฺขิ, “อิมสฺมึ อิเธว ฆาตยิ มาเน, ครหา เม อปุ ปฺ ชฺชิสสฺ ตีติ ปนุ จินฺเตตฺวา ปยตุ ฺตปรุ ิเสหิ ปจฺจนฺตํ ปหราเปตฺวา พนฺธลุ ํ ปกฺโกสาเปตฺวา “ปจฺจนฺโต กิร กปุ ิ โต, ตฺวํ ปตุ ฺเตหิ สทฺธึ คนฺตฺวา โจเร คณฺหาติ ปหิณิตฺวา “เอตฺเถวสสฺ ทฺวตฺตสึ าย ปตุ ฺเตหิ สห สีสํ ฉินฺทิตฺวา อาหรถาติ เตน สทฺธึ อฺเปิ สมตฺเถ มหาโยเธ เปเสส.ิ ตสฺมึ ปจฺจนฺตํ คจฺฉนฺเตเยว, “เสนาปติ กิราคจฺฉตีติ ปยตุ ฺตโจรา ปลายสึ .ุ โส ตํ ปเทสํ อาวาสาเปตฺวา สณฺ€าเปตฺวา นิวตฺต.ิ อถสฺส นครโต อวิทเู ร €าเน เต โยธา สทฺธึ ปตุ ฺเตหิ สีสํ ฉินฺทสึ .ุ ผ้อู นั เใทนววี ชนั อ่ืนวนั้า่ มอ.ลั พลรกิ ะาอคันรมิ สนาตวแก์ ลท้ว. ๒ยอ่ กมบั เปด็น้วยฯร้อยแหง่ ภกิ ษุ ท. ๕ เป็น- ตํ ทิวสํ มลฺลกิ าย เทวิยา ปจฺ หิ ภิกฺขสุ เตหิ สทฺธึ เทฺว อคฺคสาวกา นิมนฺตติ า โหนฺต.ิ นยอ่นั้ มใตคนดัรสงั้มซนงย่ึันัศ้อรี(นั อษเ.ปะช็ขนนอเบงทสอื ้ .าง)นตม้ำน�ี ขมแอาหงแง่ทลวา่้วนั นนซกน่ังึ่ บัหเทนดยี งั้ววสยอื(บมตไุอี ดรนั้ใทใหห.้แ้รดลู้)งัว้วนา่ แี ้((กเอปน่ .็นาทเงหหมตาลั ร)ุลฯทกิ .า) อถสสฺ า ปพุ ฺพณฺเหเยว “สามิกสสฺ เต สทฺธึ ปตุ ฺเตหิ สสี ํ ฉินฺทนฺตีติ ปณฺณํ อาหริตฺวา อทํส.ุ 18 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

แซซแขนผ(เ(ปอเ้ก้ลางง่ึ่ึนเู่ัป็จ.นภองใ้่วเ็ นทคทรหธะตัคอออิญวรยเหีรไนร.ห..รา่รรวาๆ้าังแม้นตพรกด(ฯนนกขอคาุ)รรงัทแนัา่ภอ้.ะรงะนอตง.ันมทงชิธก้)มี.(ก้พฯรำเนล�ัษอยลมัไดรแรล.อ่อุปลมท่ือทลิะฉกิม.กิหแ้ถเเว..ันาส)ถพาตลญนาซนนนรน้รดัวดแ�ำงะึ่ิงนะันาั�ำ้้แมหม(ซธบมทอหน้ทานฟงึ่รดานั.อรง่ศงร.ััฯ�ำง้แ)ูแีสเใมยีรอนแกลคลอืษผเู่อลซย้ล้สววร้รูะใก้งึ่ใวา่นับนๆซนถแวขาซ)ชใงึ่ซาลแอบชหงาึ่ไ่ึงด้ลวง้คมยแดนเแ้บวขวรพตพ่ีซงัห่ืกาออดิ กกสง่ึงึวมง่ลงงาหคไอืา่เอเนาน่ปนปนดิกนวัานี(แ็ย้นงับัอไแคงดีลสใ้ไมแ.มลางปัส้นดวอืก่้คสวลนั้,ทวาท่ดแิดลีจยม(ว้่ัฯล�ำฉิซกิแอานบร้ลวงนึ่ักาู.ลปนัตุ้คานซ้ชว)(รย�ำงดม่ึานั;้มแหไทยฉิทีอมขลีอม.ถพนั้น.ักา่้ว)น๓แัู่วกใลแหมแาซห๒าต่จงย่ีตคกง่ึ้รว่ภทกั้ถดูแ)ก�ำลแกคิ่าาวลงลัไวา่ ษปนนิดดา่้้าววว่ ุี ้ สา ตํ ปวตฺตึ ตฺวา กสสฺ จิ อวตฺวา ปณฺณํ อจุ ฺฉงฺเค กตฺวา ภิกฺขสุ งฺฆเมว ปริวิส.ิ อถสฺสา ปริจาริกาโย ภิกฺขนู ํ ภตฺตํ ทตฺวา สปปฺ ิ จาฏึ อาหรนฺตโิ ย เถรานํ ปรุ โต จาฏึ ภินฺทสึ .ุ ธมมฺ เสนาปติ “เภทนธมมฺ ํ ภนิ นฺ ํ น จนิ เฺ ตตพพฺ นตฺ ิ อาห. สา อจุ ฺฉงฺคโต ปณฺณํ นีหริตฺวา “ทฺวตฺตสึ าย ปตุ ฺเตหิ สทฺธึ ปิ ตุ สสี ํ ฉินฺทนฺตีติ เม อิมํ ปณฺณํ อาหรึส,ุ อหํ อิทํ สตุ ฺวาปิ น จินฺเตส;ึ สปปฺ ิ จาฏิยา ภินฺนาย, กึ จินฺเตสสฺ ามิ ภนฺเตติ อาห. ธมมฺ เสนาปติ อ. ชีวิต (ของสตั ว์ ท.) ผมู้ ีอนั จะพงึ ตายเป็นสภาพ ในโลกนี้ “อนิมิตฺตมนฺ าตํ มจฺจานํ อิธ ชีวิตํ ไมม่ ีเครื่องหมายดว้ ย (อนั ใครๆ) ไมร่ ู้แลว้ ดว้ ย อนั ฝืดเคืองดว้ ย กสิรจฺ ปริตฺตจฺ ตฺจ ทกุ ฺเขน สํยตุ ฺตนตฺ ิ อนั นิดหน่อยดว้ ย อน่ึง (อ. ชีวิต) นน้ั ประกอบพร้อมแลว้ ดว้ ยทกุ ข์ หสสออทกฉขถมขอชซอตซแด้งกออ่ืงอ่ึึ่น.นอลววนะ่ััังอคูมรีั กพนงาหิใงง่นวกาง่พเวรเอ่ ปภอจเินนยากั่บวีรเาาแาอออ((ออลม้รป็้้นาออะกนแมาาารงลแะ.....สฉ็น๓นร..งงมญสลรุุข้ผอลวพบฯเทนพันามมนนั้ตปนนวนอิ๒ล้้ัดิงวดรรชุา.แดาร็้ลลัักานคงนาาลาุอษะ้วตาะก้งวองตลลงรงร์ทเกซิอรจยมรผ่พหยมาแมายมนกกซิิาทงกึ่.าางกว้เลูับตสลรัา่ชลัลงภึ่ัาาอทเแชฯแต.ัรกฯะลปเกปดทลุานนลลยตกาลา่ีัยศถลร็กินาพงกิรลูกินนบกผิัั้า่่หวรวทา้้รอุา่ะแารเ้าแ้เงราาทไาดูทชมร่ืนถวไพทน(ลปะไ))ลแโ้งเทปาวรลูสอ่ิดร้ษปศื่นอวุรัไ้รมวง้สยยรสแอมทดาฯ็ับบกนถร้งนงอ่่แซลเ่ชู้น้ฉ.ไซกาดแงใึย)คพรุไมมนั้ปง่ึวทย้ขแหงืนป่ึัรแอลงังัคไธร้ไเคแาแอาล้นลด้้อนดนแวออมรลวบลน้หว(ง้ว้้วีแดลวรแางม้ยม่าผ่้พาอวทแง่มซล้ยงวหโค้แงัตีูวมใทยลรม้งล่ึฯูวแสงบ่ขรลจา่ดาซะลคท้า่ษวแลัตันก้เู่า้้วคุซยงรึ่งัรคกใวุี่แลลแ่หแรเอาหืงนนอ่ึคแมาฯขรห้แะวลกติผ.มชลญน�่ีเลำมนึื่อก้กง่้ฯบ้วาพ่ลาอ่้คสวแ)วสชพล่แหูิดงอืแมร้าราห่ฟไนลลส้มรวะงหวใแดมฉอง่ั้ดะงวะบยหออ่ญอง่้กพตทนีัแารใ้กนงมร.ท่หจาภรบลเ.,ร้แคอทรแสฉะชะา.ญพ้้วอแลเร์งผหรดทกนักหราม้ร.ลขเว้งิสซงูาง่จ็รนลู.อ,ล้มอ,ยวพสพีชง่ึมยเไา๓นัา่้งใีปงขัวอะปอรทกรมสนนเห๒็ะาอใะเยนนจแาแตนขนกัภจอเญรง้้า่นพาลง่ึลส้เิาะสาอ้่ตเางกท้้วปแทวิดรงไชคตเนู่นทรอป็อพไปสล.นจ็า์ระดส.็.้นัะเทวข๓นใซไะผท้ฝดไนู่นปใเออห้งึ่.้กเมป๒ูคป�าำงขซภัคิเหเงแ.มลูวน็ีโมแแวแอขง่ึ้นตรลญทศอ่าพพลลล่ืีือออจผ้ททน้ฯวษมมน้้้วววิงงงงงรร้-ู,..,์ อาทีนิ วตฺวา ธมมฺ ํ เทเสตฺวา อฏุ ฺ€ายาสนา วิหารํ อคมาส.ิ สาปิ ทฺวตฺตสึ สณุ ิสาโย ปกฺโกสาเปตฺวา “ตมุ หฺ ากํ สามิกา นิรปราธา อตฺตโน ปรุ ิมกมมฺ ผลํ ลภสึ ,ุ ตมุ เฺ ห มา โสจิตฺถ มา ปริเทวิตฺถ, รฺโ อปุ ริ มโนปโทสํ มา กริตฺถาติ โอวทิ. รโฺ  จรปรุ ิสา ตํ กถํ สตุ ฺวา เตสํ นิทฺโทสภาวํ รฺโ กถยสึ .ุ ราชา สํเวคปปฺ ตฺโต ตสสฺ า นิเวสนํ คนฺตฺวา มลฺลกิ ฺจ สณุ ิสาโย จสฺสา ขมาเปตฺวา มลฺลกิ าย วรํ อทาส.ิ สา “วโร คหิโต เม โหตตู ิ วตฺวา, ตสฺมึ คเต, มตกภตฺตํ ทตฺวา นหาตฺวา ราชานํ อปุ สงฺกมิตฺวา “เทว ตมุ เฺ หหิ เม วโร ทินฺโน, มยฺหจฺ อเฺ น อตฺโถ นตฺถิ, ทฺวตฺตสึ าย จ เม สณุ ิสานํ มมฺจ กลุ ฆรคมนํ อนชุ านาถาติ อาห. ราชา สมปฺ ฏิจฺฉิ. สยํปิ ทฺวตฺตสึ สณุ ิสา ยถาสกานิ กลุ านิ เปเสส.ิ สา กสุ นิ ารายํ อตฺตโน กลุ ฆรํ อคมาส.ิ ผลิตสอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัติธรรม วัดพระธรรมกาย 19 www.kalyanamitra.org

แกท่ ฆีแมกา้ อรา. ยพนระะรผา้เูชปา็นไหดล้พารนะรขาอชงทเสานนาแบลด้วชี ซอื่ ง่ึ วตา่ ำ� พแนัหธนลุ ง่ ะแหฯง่ เสนาบดี ชอื่ ราชาปิ พนฺธุลเสนาปติโน ภาคิเนยฺยสฺส ทีฆการายนสสฺ นาม เสนาปตฏิ ฺ€านํ อทาส.ิ อรานั ชพารกฯะ็ รอา.ชเนสนี ้ใาหบ้ตดาชียอื่แวลา่้วทดฆี งักนาีร้ยาอ่ยมนเะทย่ีนวนั้แส(ควดิงหแาลอ้วย) ู่วซา่ ง่ึ ชออ่. งลงุขอขงอพงรเระา- โส ปน “มาตโุ ล เม อิมินา มาริโตติ รฺโ โอตารํ คเวสนฺโต วิจรต.ิ (รซอางึ่ นชัคาพวไารดจะม้ยำ�อเเนิบงดวคามิ า่แ)์ หใแอหง่ต.้พตก่ าพราะยลรทแะยลรแั า้วหชง่ฯไาเมสท่เนปรา็นงบเผสด้มูวชี คยี อ่ื วอวายา่ มพู่ เนดัซธอืงึ่ ลุสดะขุร้อใผนน้มูคคีวเปาว็นมามเปไผ็มนดิ ท่แอรหองง่กไพดแร้อละย้ว-ู่ ราชา กิร นิรปราธสฺส พนฺธลุ สฺส มาริตกาลโต ปรชฏฺชฺ €สาขุ ยํ วปิ ปฺ ฏิสารี หตุ ฺวา จิตฺตสฺสาทํ น ลภติ นานโุ ภต.ิ ของเจใน้าศกาากลยนะนั้ ทอ. ย. อ่ พมรปะรศะาทสบัดอายู่ทฯรงอาศยั ซง่ึ นคิ ม ชอื่ วา่ เมทฬปุ ะ ตทา สตฺถา สากิยานํ เมทฬปุ ํ นาม นิคมํ นิสสฺ าย วหิ รต.ิ (ซแเทดลง่ึ ้ยวีค้วยวา่ อทยซไ.ดรใงพ่ึ งน้รเรสดาทะดำช� ไรี่ รกจม็าิ)เกชไ่วขกธาุา้่าลภไอเปณสัจ.แเดารฑลกจ็า้์วอไจปทาสกั รแ.พถู่าล5วรม้วะาเยคแใสบกนนัดเ่งทธัจส็ คกนี่ไนมปฎุนัา้ แีซบฯ(ลง่ึดทพ้วชรี รสงอ่ื ะยวู่วศงหิัา่ ารทาาสรฆีชดดบกา้วารุดยุษรงัาบนยทรีพินว้.)าะรระใหรหผา้ต้มผู ชงั้เใูู่้ทดแหาลยีญน้วว่ ราชา ตตฺถ คนฺตฺวา อารามโต อวิทูเร ขนฺธาวารํ นิวาเสตฺวา มหนฺเตน ปริวาเรน “สตฺถารํ วนฺทิสสฺ ามีติ วหิ ารํ คนฺตฺวา ปฺจ ราชกกธุ ภณฺฑานิ ทีฆการายนสฺส ทตฺวา เอกโกว คนฺธกฏุ ึ ปาวิส.ิ เอกแแจกล.รตะ้พวเ่ สยิทซรอนสำ�งะึ่ .ตามแูเรรบาลร้าื่อช้ตดวงาวชีัทฯซหอื่กงังึ่้ นวปลพคา่งบ่ึวัรรทดงะแนั้ฆ้ีวกลเยมมกุ้ว(อาื่าอไซรรพดนั าพง่ึ้ไรบยมประณะัะารแตนาลถฑชคาุ้วอืติามาเสน)มอวเู่นาัา่ม้ วแผอืพฑิล้กูงเงึ้วสฑชูรทดะอ่ืซภรทจว็างึ่ะาำเ่�รบขาสซใ้าหชงาึ่ ไก้กเวปตปตากั แ็านรถธุลมบพภี ้วฯทำ�รณั รำะ� ุงนรฑสาอพู่์คชทงรานแ.ะหหเเคหหนง่นั ลลธง่ึธราอ่ืดกรนไ้วมฎุวนยั้้--,ี สพฺพํ ธมมฺ เจตยิ สตุ ฺตนิยาเมน เวทิตพฺพํ. ตสฺมึ คนธฺ กฏุ ึ ปววฏิ ฑิ ฺเ€ฑู , ภทํ ฆี กราารชาายนโํน ตานิ ราชกกธุ ภณฑฺ านิ คเหตฺวา กตฺวา รโฺ  เอกํ นอสิวตสฺ ฺเํ ตตเอฺวกาจฺสาวอตปฺุถฏึ ฺ€อาคนมกาาสริ.ิกํ มาตคุ ามํ €เปตฺวา นบวสอพซกิง.เ่ึน่อูรั่ มมาะบเเอทืลรศาชอางตย,ีาำ�.ช้สวคุแเพอ่ืพสดาลใวามนรดา้วา่เะสอจ็เรรพนถาาว่าเรสชนนังึช้าซแคดแาะลงทึ่ฤจห็ตลห้วอรหงร่มลงรสอั์ สแาาซกแคลดตนง่ึลไระพบรปัน้ัว้ีแไแรแฯเปซดมะลลงึ่แนดอื่้้วววลคปา้วครรจไไะวดามจาตบเ้ทท่ปกมั ูรรร็จนรเทงงปทบักเเ.็คหนมรร(นไะ็วแอื่อปทง่ึแลนังวทำล�้วกบฑิวแั่้วลคุลฑซูใา่นค้นวงึ่ภวนเลัศ้อสะ)านนซั (ลทดงเปึ่าปากริงัด็หนงานแตดลลที ล้รำ�ะงเรัี่ ้สวสัรหกั ิแถดนกใใลาจ็งนึ่นบ้ัมวไผทเป)ดแว้ทู น่ีอ้ลลววรนยยั้าาว่ง้ ู่ ราชา สตฺถารา สทฺธึ ปิ ยกถํ กเถตฺวา นิกฺขนฺโต เสนํ อทิสฺวา ตํ มาตคุ ามํ ปจุ ฺฉิตฺวา ตํ ปวตฺตึ สตุ ฺวา “ภาคเิ นยฺยํ อาทาย คนฺตฺวา วฑิ ฑู ภํ คเหสฺสามีติ ราชคหนครํ คจฺฉนฺโต วกิ าเล ทฺวาเรสุ ปิ ทหิเตส,ุ นครํ ปตฺวา เอกิสฺสา สาลาย นิปชฺชิตฺวา วาตาตปกิลนฺโต รตฺตภิ าเค ตตฺเถว กาลมกาส.ิ ก(ผอ้รบู .าน่ บเคพพทรร้ลอูนั้ะแอเอมลยง้อวืู่่ควราแ่)์ากขตพ่้าเรปแีรส็ะนตวรผพ่ าา่ ้มูรงชะทแีารลพ่ี าฯ้วงชึ่ ,า(ผอห้เู.ปาช็มนนไิจดทอ้ ม.)แเฟปห็ังนง่ แชผลน้เู ้กวชดิ ซาแวง่ึ ลเโสก้วยีศงลยขผอ่อ้สูมงมเหปมญ็นตงิดเิ ทนงั พนนั้ ี ้ วภิ าตาย รตฺติยา, “เทว โกสลนรินฺท อนาโถ ชาโตสตี ิ วลิ ปนฺตยิ า ตสสฺ า อิตฺถิยา สทฺทํ สตุ ฺวา รฺโ อาโรเจสํ.ุ ของพอร.ะพเจร้าะลรางุ ชดา้วนยนั้สก(ั ทกรางรยะงั อบนัคุ ใคหลญ) ใ่ ฯห้กระทำ� แล้ว ซง่ึ กจิ ด้วยพระสรีระ โส มาตลุ สสฺ มหนฺเตน สกฺกาเรน สรีรกิจฺจํ กาเรส.ิ 20 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

อ(ขตนซถสสผขทณ(เทเแยคขขกโตวพเซยซทบแเซสสปพดยดอจ้่้าอหมองงง่ึ่ึึ่่ึนออวา่่เพมง่่ัืนอรูููี่รนรร่ัร็ด้มดงวันยื่อพพสดงะจงัสารั้สงงมมรง่ทกใีมแเรโวจ็ยขรจ็ือดฝดปทอแงญเยเตคคตทัรระัต๔แาหคเงแอ(แออใออกแัือฉิฑจะอ้้ึปทาอปองำกหา�ะะำ�้ียบรนวรนเนปรมล้ตมว.....็มวงล่พ,าออาชชรแ็ฑรูอก.ะรรตพเศศป์ในง่วแงว์้ัวไอร้วๆอศจ้ววเตส่เกกันะึิัาแตง่ือสแโตกพามนาาจอคัพรภหนรนััง้พาื่่ทา,.ยนะเ)ไดาถิลศพววมซศ่ไื้ะสสดไอ่อ้พสาท.ปรไมงี่นะศยซกรบชเมง�้ึำอัปาน่วัก้ึทง่ึรจพะรตศวดด.มงตพัพดท.ะแ)แรงคแึ่นาัพงยผรนสนยาพ่.ะ้านษนรก่ัรอจาามรนาารเลาะัจ็ิพลรทร)วลรกดร้ใะชก์ูแาปางเราจั่าะงึใยนกี่ันกาาั้าะดวอไักืจนง้า่น้้วววรย้ใ้ะังรช็าวพากอชหหเเกมนัญอะแอยเ้กเดมานงลซงสสา่เสะกศะตทัวาจ(ดาทซ้.่ก้ต้ิษอใามเนธลัเยะวแคยช�ำงีมึ่บทดดัทศ้)ามกหาาโรหาถี่งกอึ่ีูยาม.ทาร้่ือิฑทมวใมู่คีอ่์รพวิ่ผมตเีจเจส็็่ีอนแวล.ร้าทตยขอีัร่รห.วยนทยวริงเอพ้แครนิีเต้มฑนูไิฑูเเทเนิสรลมแดัสบนนนอพััเงเอ.ุงารน้อ่แง.ทขจนมัเรลฯปรแะรเ,้เทดลวมอาราดชงมปดภโนนฑะแู่ัรเ้รงหทัปมีไมนาาะี่้็ยรห้ศไ่วหปนง้พทจ.ว็็ะะาปทเไีนงหลัิน็ะานเเ(ไ่ัดอนญจ็รภนน่ไนังวรง่าอรจทห้ออลสลรนตศปบึร้สี่มาวง้้แาซีัผกตเกขเาแไ,ําะส)่งก.อวัะนที้ทยลาส่ั(นิกึพีิเทาอจเปดโ,้้วปห่ล้เง้่ึอนมษูทยฝดอ่กปเเานฆฯรวสาเด่เรีถยงทไากรกเต้ิฑิง้ขแัวสจตขง่ไลงสรีเรน็าาไปาสาง.นรนาัดกงทนึวจค็า่็้รร้าพ้อล้าาฯงาพปอดสนฑงูดตแ่องบแดแอทงนับไารรดรี()้วแง้วลนรีเแัจ็ซ้หใลรทจ็ฯนรทัปไยภซ่ืลหรอ.็สรแจทเฑิำน�ะณิตซหลงดกอะงวึ่เ้จอวบะงเรง้เ(ร่ึ่มแวองะลเง่ดปรเสง.ึ่สเ้ีพ่รอวจญ้ฑเอู้อรผพคพงแ้างอหิผฑจวแล้หน็เซมีใวพาจ็มนัะ.ถฯดดดง้ตกรลศวงมู้กเนรน่ือภลัใา้กาูว่นง่ึ็นักบหแาเทแระทมว้ซาจ็�คำ้แทูะรไวนาีเ้สไบเปชวะสะทแะมมลสตมคปอาาวใว�ำรงึ่ปก่ีลใศา์ก.)็าพีวซข,ณิลอญซนนิบก้ยลึเโกตใบจนงีัอพรดุ้สแปลวาไยแวกสติทงึ่ึ้นนซวทดง่ืึ่รคอ้วานบล)ัดมนยแล่ัอมนสงาิัฑบ่ลาัระคยดคะงษว่ึออไา.ง้์ผนแแ้อ)ลงู่อแ่ดะูัวท.ตา้ดทขพวแกวอะาปะจ็ซคววผรน้นััคเหูล้นทศเยซา่ัลวใังอริารา.ล.จะทาาุงอฑิึ่ปกูแันดรท้กนมจะวเ้งแงง่ึ่่นูบัใวมงพเ้้รขทมวรจฯถ็ออธเ้สรลฑนสวกูเทธนรทห.ดเชแหิสซีญเนอทงมรแดี่วเิ้านเกข้ะยอป(วร�ำดกส้๔ี่งผจสปล.เน่วะยงภ่ึงลงงา่ลอ่ั่ีแือซตสไทร็หยเเด้า้น็โ้ยศุงเาฎัมกวูปเนแปะา่สรมหมันคง่ึงลดแดฯจ�มำงมนัออทเาพ็ผไจอีนลจยัแรกนแอกพีง้่เมดรงกแวพาจ็กัเเสแชน.ี่ัู้.จ.แเู้กะล้วัอหนทันกสสบฯาลย้าพ,ร้ศสลื่อนีกใหรดทื่อ้รเกาลทเนเะ้ัหรรง,่านรวี่รดดลิา้รดวาอลใป้แะงหา่รวศช้รวเรงพหมางะับเบนมกพ็็กพงจจ็ปนณจั็หาบศ่ะั(น่ืปลอามเหนอ์ซเใครขหกาน็ทใยู่ไผไรเทมทใสห็ปกันง่าไา่นนอเีงมซะปงห่ึระปปน้อล้ปาปะน็คลไัู่งูยด.น�อำาคส็อกลนนรญั็ังเว่ึญใู่้มนญท็ลกงแแแดบนแแวแแแะโื่นแเ์า์ุก.หรดงาเเปตเคผฆน่่ออ่ีมาลลลาลลลลลลงารรชลัลืองร่าทญทา้ท็ู้ปมมมนนนนนนนู้้้ตตั้้้้้อั่ื้ฯฯะฯาววาวววววววาว่งงร้)...่ีีิิ ้ วิฑฑู โภปิ รชฺชํ ลภิตฺวา ตํ เวรํ สริตฺวา “สพฺเพปิ สากิเย มาเรสสฺ ามีติ มหตยิ า เสนาย นิกฺขมิ. ตํ ทิวสํ สตฺถา ปจฺจสู กาเล โลกํ โอโลเกนฺโต าตสงฺฆวนิ าสํ ทิสวฺ า “าตสิ งฺคหํ กาตํุ วจฏรฺ ฏิตตฺวีตาิ จินฺเตตฺวา ปพุ ฺพณฺหสมเย ปิ ณฺฑาย ปิ ณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต คนฺธกฏุ ิยํ สีหเสยฺยํ กปเฺ ปตฺวา สายณฺหสมเย อากาเสน คนฺตฺวา กปิ ลวตฺถสุ ามนฺเต กพรจฺฉาเย รุกฺขมเู ล นิสีทิ. ตโต วฑิ ฑู ภสสฺ รชชฺ สมี ายํ มหนโฺ ต สณฑฺ จฉฺ าโย นิโคฺรธรุกฺโข อตฺถิ. วิฑฑู โภ สตฺถารํ ทิสฺวา อปุ สงฺกมิตฺวา วนฺทิตฺวา “ภนฺเต กกึ ารณา เอวรูปาย อณุ ฺหเวลาย อิมสฺมึ กพรจฺฉาเย รุกฺขมเู ล นิสนิ ฺนตฺถ, เอตสฺมึ สณฺฑจฺฉาเย นิโคฺรธมเู ล นิสที ถ ภนฺเตติ วตฺวา, “โหตุ มหาราช, าตกานํ ฉายา นาม สีตลาติ วตุ ฺเต, “าตกานํ รกฺขณตฺถาย สตถฺ า อาคโต ภวสิ สฺ ตตี ิ จนิ เฺ ตตวฺ า สตถฺ ารํ วนทฺ ติ วฺ า นิวตฺตติ ฺวา สาวตฺถิเมว ปจฺจาคมิ. สตฺถาปิ อปุ ปฺ ตติ ฺวา เชตวนเมว คโต. ราชา สากิยานํ โทสํ สริตฺวา ทตุ ยิ มปฺ ิ นิกฺขมิตฺวา ตตฺเถว สตฺถารํ ปสฺสติ ฺวา ปนุ นิวตฺติ. ตตยิ วาเรปิ นิกฺขมิตฺวา ตตฺเถว สตฺถารํ ปสสฺ ติ ฺวา นิวตฺต.ิ จตตุ ฺถวาเร ปน ตสฺมึ นิกฺขนฺเต, สตฺถา สากิยานํ ปพุ ฺพกมมฺ ํ โอโลเกตฺวา เตสํ นทิยํ วสิ ปกฺขิปนปาปกมมฺ สสฺ อปปฺ ฏิพาหิยภาวํ ตฺวา จตตุ ฺถวาเร นาคมาส.ิ วิฑฑู โภ “สากิเย ฆาเตสฺสามีติ มหนฺเตน พเลน นิกฺขมิ. สมมฺ าสมพฺ ทุ ฺธสฺส ปน าตกา อสตฺตฆาตกา นาม มรนฺตาปิ ปเรสํ ชีวติ ํ น โวโรเปนฺต.ิ เต จินฺตยสึ ุ “มยํ สกิ ฺขิตหตฺถา กตปุ าสนา มหิสสฺ าสา, น โข ปน สกฺกา อมเฺ หหิ ปรํ ชีวิตา โวโรเปตํ,ุ อตฺตโน กมมฺ ํ ทสเฺ สตฺวา ปลาเปสฺสามาต.ิ เต กตสนฺนาหา นิกฺขมิตฺวา ยทุ ฺธํ อารภสึ .ุ ผลติ สอ่ื การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 21 www.kalyanamitra.org

อ. ลกู ศร ท. อนั เจ้าศากยะ ท. เหลา่ นนั้ ทรงซดั ไปแล้ว ยอ่ มไป เตหิ ขิตฺตา สรา วิฑูฑภสฺส ปุริสานํ โดยระหวา่ งและระหวา่ ง แหง่ บรุ ุษ ท. ของพระเจ้าวฑิ ฑู ภะ, ยอ่ มออก อนตฺ รนตฺ เรน คจฉฺ นตฺ ,ิ ผลกนตฺ รกณณฺ จฉฺ ิททฺ นตฺ ราทหี ิ (โดยระหวา่ ง ท.) มีระหวา่ งแหง่ โลห่ ์และระหวา่ งแหง่ ชอ่ งแหง่ หู นิกฺขมนฺติ. เป็นต้น ฯ อ.พระเจ้าวิฑฑู ภะ ทรงเหน็ แล้ว (ตรัสแล้ว) วา่ แนะ่ พนาย วิฑูฑโภ ทิสฺวา “นนุ ภเณ สากิยา `อสตฺตฆาตกมหฺ าติ วทนฺติ, อถ จ ปน เม ปรุ ิเส อ. เจ้าศากยะ ท. ยอ่ มกลา่ ว วา่ อ. เรา ท. เป็นผ้ไู มฆ่ า่ ซงึ่ สตั ว์ ยอ่ มเป็น นาเสนฺตีติ. อถ นํ เอโก ปรุ ิโส อาห “กึ สามิ ดงั นี ้ มิใชห่ รือ, ก็ แล ครัน้ เมื่อความเป็นอยา่ งนนั้ (มีอย)ู่ (อ. เจ้า นวิ ตตฺ ติ วฺ า โอโลเกสตี .ิ “สากยิ า เม ปรุ ิเส นาเสนตฺ ตี .ิ ศากยะ ท.) ยงั บรุ ุษ ท. ของเรา ยอ่ มให้ฉิบหาย ดงั นี ้ ฯ ครัง้ นนั้ “ตมุ ฺหากํ โกจิ ปรุ ิโส มโต นาม นตฺถิ, อิงฺฆ เน อ. บรุ ุษ คนหนงึ่ กราบทลู แล้ว กะพระเจ้าวฑิ ฑู ภะนนั้ วา่ ข้าแตเ่ จ้า คณาเปถาต.ิ คณาเปนฺโต เอกสสฺ ปิ ขยํ น ปสฺส.ิ อ.พระองค์ เสดจ็ กลบั แล้ว ทรงตรวจดแู ล้ว หรือ ดงั นี ้ ฯ (อ.พระเจ้า วิฑูฑภะ ตรัสแล้ว) ว่า อ. เจ้าศากยะ ท. ยังบุรุษ ท. ของเรา ให้ฉบิ หายอยู่ ดงั นี ้ ฯ (อ. บรุ ุษนนั้ กราบทลู แล้ว) วา่ อ.บรุ ุษ บางคน ของพระองค์ ท. ชอื่ วา่ ตายแล้ว ยอ่ มไมม่ ,ี เชญิ เถดิ (อ. พระองค์ ท.) ขอจงทรงยงั บคุ คล ให้นบั ซงึ่ บรุ ุษ ท. เหลา่ นนั้ ดงั นี ้ ฯ อ.วฑิ ฑู ภะ ยงั บคุ คลให้นบั อยู่ ไมเ่ หน็ แล้ว ซง่ึ ความสนิ ้ ไปแหง่ บรุ ุษ แม้คนหนงึ่ ฯ อ.พระเจ้าวฑิ ฑู ภะนนั้ เสดจ็ กลบั แล้ว จากท่ีนนั้ ตรัสแล้ว วา่ โส ตโต นวิ ตตฺ ติ วฺ า “เย เย ภเณ `สากยิ มหฺ าติ แนะ่ พนาย อ. ชน ท. เหลา่ ได ๆ ยอ่ มกลา่ ว วา่ อ. เรา ท. เป็นเจ้า ภณนฺติ สพฺเพ มาเรถ; มาตามหสฺส ปน เม ท(เดใทอออดไเใจยบซผผอผหใ(เ(ศหหสอซอมนหน้้้งองึ่.ยน.่ดยงัยงาูููรรััารเเนงด่ึ.ั้ลตอเลส่ใืเนงนมอกจรงงา่ืนื�ำพนจวเห้รอ้จ็าาำไ่ใ�ุา้พจยีงีกา้ยรเาคใอ้ลถ้ราดด้งนนจตขห้ฯนงาศสลังนะะว.ชเแาืา้อฯ้แ้;กาาอันวากัศรีแาากอา้ท่เบล้เบแอลศืมยงยอยฯดชิจวกากเมง้.วขฯแร้ลุศพ.วา้อ่้วล;วแ่แูาคกยายุ่ษนอล้อาวก์แ่่าแม,ลรลเงไะศยพ์ซจะซงจ�้อำวด.าหแย้้คต้วพวเะทงเ่ึกาังึอง้่ึาอคป.ะจ้ยละงซ่รพวช่เทแรก.ก.ทศฯ็้.เาจื)อศัเ้นนทืนะวา่ง่ึีว้ผใหซรรจรยศ้.าานาทไนถเทเ.ิตงถะ(น่ะ้ง่ึตาอ)กมลดะใามศอกถาา่เาส.หือทกเศนก.นุ)จยฯื.้งื่ออยัาผหอมมอืน�ำแรญ�ำทาย้ทนานักะ้้ะโพดเูอ้ลวเะแนลผกหภะอวา่ี่แี้ยทาทด่าร้ลา่้้ก(ัวยพูหทยฑิานลชยซหะม(ะอา้น..วใอืนาะร.เนอืง่ึ่อนง่หฑู.หจนซทัเะม.้เขอวถหลปะมเเา้ทปา้งน่ึภเ.ทมจา่ไอิาือ็อเงนนปวน็กไดบดา่น(าจ้หะาแห.่ืองแนมฑั็ิออางึ่้นเว้ลงน,าไงนผศเมลไจาล้มพนวอ.จัยมฑงูใ่า้มอไชูใ้้านเัรเา่้าาทว้้้่หพทเาอบหรปวมเ่นภ.อลกื่อท่ศมนวศ้ะ.เา,่วคลุื่อเท)ะอสน(ย้ัืวหซรนาหวซเันวนาทก้า)่คตงดจา่ด(งะ(บึ่ั่ญวก่างา่ึลกอหยรนเ้เชาลซใาจ(็แไทนยคหุจางย้ทนา.งอัมนวน(ีวยัทงก่ึ)ล้าะ.้ยแคาน็ไะชรพิฑท้.ิตอลดานมเ.ด้เดวศศหงงัลพน)จป(ร้า้อบ้้ยวฑัยูยรองซแัยาาง่้พะ็ารรผนายนผงแอ่นัืมทองก่ึกกภศ(อ่ะศกงึ้รเชู้เลเท,(วยีูม)าป.เย่ชนย้อมจากะปาอบข้ตวัืนห็,รไท้ชเะนนา็ะา(ินเก้น.าหมรุคถงอปคบาศหเ(.มพขทยใุไษผอ(จยทล็หก่.เาุรนาารนปทอญุวแรเปร้ะ้.ชูอาบัาง่.ุษจลากบะง)า่รงมเ็แทน้่ือรศน้เนาผัวามแเเา่งยเมแจ้ลทจหจผาขว.เท้ลดศนลดวาบัูิะไ้้ลา)ค้ห้้าา้ว้ดา.ูชา่าด.ำา้�กาว�ำศคุ้ศต)ว(,รามเ(ไใๆื่มบรเ้กเร,เกจย่ืายอคาปาชหนิกแให)ิไงซุ้ยรกาลอกซซอ้ะ่หงาดล้ลตจิดาอุลงทษศ่ึขยะถยา.่งงม่ึึ่้้ฆ้พมวบนัดแยัไ่อาางะัหหวืะดอ้)เมดำดลงา�่ึแแแู่กปนงป้เญญเงัทท้นทกทเอ้้อทลลลววงอย็ัววนันรนท้้ิมนน..้้ย.)ย้้้อจ็.ะาาาาวววา่ง))))))ี,,.้ีู่ ้ มหานามสกฺกสสฺ สนฺติเก €ติ านํ ชีวิตํ เทถาติ อาห. สากิยา โคนเเอหตกติ ปจพฺเจุ จฺพฺฉคิตฺคานห,ฬณยํ สํ มฺคเาอหปเตตสฺวสฺ ามนรฺตนอาฺตฏาฺ€เปอํสิ ก,ุ มจสฺุเ“จตาวมุตาเฺณิ หทํํ ฑํสติ ฺวา “โน สาโก, สากิยา “โน สาโก, นตณิ ภนณฺติ นฺตว;ิ ทนตฺตส,ิ มฺ านฬตํ ณิ คํ เหฑตํสฺวติ าฺวา€ิต€ิตาา นโฬติ วทนฺต.ิ เต จ มหานามสสฺ สนฺตเิ ก €ิตา จ ชีวติ ํ ลภสึ .ุ นฬํ เตสุ ตณิ ํ ฑํสติ ฺวา €ิตา ตณิ สากิยา นาม, คเหตฺวา €ิตา นฬสากิยา นาม ชาตา. อวเสเส ขีรปเกปิ ทารเก อวสิ สฺ ชฺเชตฺวา ฆาตาเปนฺโต โลหิตนทึ ปวตฺเตตฺวา เตสํ คลโลหิเตน ผลกํ โธวาเปส.ิ เอวํ สากิยวํโส วิฑฑู เภน อปุ จฺฉินฺโน. โส มหานามสกกฺ ํ คาหาเปตวฺ า นวิ ตโฺ ต ปาตราสเวลาย “ปาตราสํ กริสสฺ ามาติ เอกสฺมึ €าเน โอตริตฺวา, โภชเน อปุ นีเต, 22 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

ขยสเแอ(พท้มา.สอู่่ รรเแ้รมเรงามะตาเยะปื่อพ่แทงเั็ทหนหบร.ระต,งจ่คุ งเหอนุกัคจสน.บนั้าล้ลง่ึเตร)ะรอิโาตาภใ.ซรหเอคจสัจง่ึ้ร.กั้้ชแโาอดดอลีวศงีลย้าติวเารคบะกีวยยวยาอ่กดาอ่ ะ.แมงแัมพพลนนเไปรร้วีะม่้ะะ็ฯนพเ่นอซสออ(่ งงึ่าอวนั คพมอ.ยเ์ดรว.ทพะา่ยีกเ.รรเมวบัจะขากห้จาอดเนั้าตปา้จวน็วงายนดทิฑาผงั(มรบน้ฑดูมู งตุ้ีวตีภส้เฯสยรวันะกขดเพาศ็อตจ็อรนรงข.ะร้าเนกั้สถดาหาษมแดิ�ำมงลรลตัอดทัส้วงรงงาั)ิ)ยแแนสล์ลววทีี้้้ฯวาาว่่ ;. “เอกโต ภุ ฺชิสฺสามาติ อยฺยกํ ปกฺโกสาเปส.ิ ขตฺตยิ า ปน ชีวติ ํ จชนฺตาปิ ทาสีปตุ ฺเตน สทฺธึ น ภุ ฺชนฺต;ิ ตสมฺ า มหานาโม เอกํ สรํ โอโลเกตฺวา อ“กยิลฺยฏิ กฺ€คตนฺโหตามยหฺ ถิ,านตห.ิ ายิสฺสามิ ตาตาติ อาห. “สาธุ ททดออดนในเดดเแเเน(แ(อใกผตใดนนอปบกสปททใหนน้ม้..มงนป.่ออมังงวงงรู่ีนนนอัััััลรัััน้้้้็ินดี้ยรนเทนภงินขนน้ษยนซวนลน่นไสีกาคชงหดจ็อวปแผ่ีมีนฑึิาีีี;งเาแึ่แดัทม้้�ำรแออใออแย้้้วลน้้เดว(หหำย�้ภเรยนยูก่(ลแรหทล,ฑาจมย.ลู็...ีองกัสุงดลชะใง,่ลูม่้ใาขวลครมเเระ้น็้รงทชวัขยนชภหดเ้ทขทงนวแนสะยกีณอ้ชารงวรเตเอเ(บนนแึน,.่แู้้�ำะาจร็ยถจตห้จาบทดาัท้หสใชั)นบไว.่ั้า.งลแนไละใ้้นไน(ปทงึาาคา่ง่จ็�บอำยอรนปยยทเนนใทนแป้ลน้วพเวแแสศมคอแงรชแผแถนนนยงัาแราุแั.ใี้บมว.ทนแหลั้งยานรหาพ่ื้ณอุ้ลนุลมใษพจนยูหงึนิแ่ลชกู,เ้ผดก้ะลบ่ีแกวนง่กงแั้ห้แเง่กรววัแ(้างลทแวน่ร(รจ้อ้ะแรนห,�ูำวยะอบลทอายนลเใฆขซละสแะล้หวะ้รทาาจ.มอรน้ะงอ.ง.ว่(้ะร.ำุ�อวรทง้ทลภ่ึาาู่่วาง่้่เิช้)อ)ศ(าง.พชุ,พษใน่ชานลกพเททด้งนว�ำพ.ชคมบวฯน.วใานอน)ชซว�รเำนาแเ้ะรรแว้นหซันลา่แบิฑจอฆุก้รภุชสจะท.กงาาึ่อละลเแยน่ัล้งทึ่แุ้หทตษีงาเยลานอนกยใัส่ภพูมู.นไน.ซ(้กรมว้พทนหวหสทง..่งงกัหะใน.ไาาเำ�้)ดะงภอดึ่แ่อา้ฯนผงปรนแรพค่เ่ัดญาท.พพลมทลนใแนั่แหมผ้หนพ)วนงพ้ะ็านผูลเ้กนรนเว.ปา่ใวมม.รรทดก้ดัเยม่ปูลวคเ)งแร่่้ค)้ไแวอูยทนกผวะะาภก่ระงยตนมา่ีน็แา�ำ่กีลา่นหรผนข้แะมนเียกะมูศมบาซใแฯวมรสงบร�ำนั้่จาววท้้้แมอพงู่ลหทแิวาหายข)รีกาาง่ึีลอ(้ชงคหญารนันล.้นกมง้ีอ้วลลดมทคนรคบเึัใบ้สาิรโยว่ืฯอ้ตนปา้เน(ภวาระ).น้ชอรวก้องแนาวั่วนทวจนต,นู่ว็นารนนัอทคนมอวนค้่ัวนลหยา่เา่่อ้ยา่ฯายามแ.า่งงั่ัเจาใ้ก.น.ขนา่าอมช้งนีวขนแมนสู่แองอล(้ัชนแ้ามฯชริแอมใทในย่ัว่ัแนวหึพินลลา้นจาวศสวัอ้ั่ิ(ยหภนน)หยงอา่่วูลรอเ้แก้อวาแิวรไราด.า้เทโาเชงนงมงั่าน่้ม(ขัฯล.วว)ะนนดยกรทหัใปมองฝยกปียในอ้มาน้(ีัอาดนวกไเ่ยกย้ะา.แง่รหททน.จดนรไมว.ร)หพบยรีะสะรมพคททปจล้้ะนะ.ลารแะอชก่ะเใพ;่าูสนเรรว้กนรังแทร่ัวทงสทว(ฯกทนงดหูั่ทกนรอะะนาทาปนระิลยบเฑินรั.แ้�ำเปีำะ�ท้งตหำซส�มะเ.)ใยหอานิฐ้วรงปวัพแจกลแทททแนฑูแน่ีง่ึทอดนุเงมบก.ก็ทีงา้้ลลไปาวลรอรหใใ�ำ.ดาสะ๑รจ็แภเามวนมา).็น้้ตวะนงว้นปวแมางงใ่ไว�ำ่า่มมลใม๒ทะ่นปวั(เพา็เนภรผ้อกตล(วนหขนรบจตร้ข)ผาา่อรดรใ้ริน้าแมา้ภู่ัาราว(า้้ตฯเ้าทแางนัง้มกะหนยหะู.้แหมใใวนรมลเยีกมวาขขเกห.เดพ้นพหบอหั่เออหนดจชกหย้ใอขวใิฑยนอึรแปลฯง่้ยีม้กนมานนงนฤดััศนนง็อน่ืนา)อรึล็นงรงแ้นฑูวพเนาดมนกาตาแแรแูแขแแแเา้ปวอลก้ปรลทอภ้อาแาาลลาวหลชชิลลลตอ็วน้ทนกทวาั มมมนนนลล้.ยย้้้้้้ฯะวาววววววา่่ังง่ร)))).,,.ีีู่ ้ โส “อยํ มํ เอกโต อภุ ฺชนฺตํ ฆาเตสฺสต,ิ สยเมว เม มตํ เสยฺโยติ เกเส มุ จฺ ิตฺวา อคฺเค นคณิมชุ ฺ€ฺชึ ิ.กตตฺวาสสฺ เกเคสณสุ ุ เปตาเทชนงฺคฏุ ฺน€เากคภปวเนวเํ สตอฺวณุ าฺหอากทุ าเกรํ ทสเฺ สส.ิ นาคราชา “กินฺนุ โขติ อปุ ธาเรนฺโต ทิสวฺ า ตสฺส สนฺตกิ ํ อาคนฺตฺวา ผเณ นิสที าเปตฺวา นาคภวนํ ปเวเสส.ิ โส ทฺวาทสวสสฺ านิ ตตฺเถว วส.ิ วฑิ ฑู โภปิ “มยฺหํ อยฺยโก อิทานิ อาคมิสสฺ ตีติ อาคมยมาโนว นิสที ิ; ตสฺมึ อตจิ ิรายนฺเต, สเร วิจินาเปตฺวา ทีปาโลเกน ปุริสพฺภนฺตรานิปิ โอโลเกตฺวา อทิสฺวา “คโต ภวิสสฺ ตีติ ปกฺกามิ. โส รตฺติภาเค อจิรวตึ ปตฺวา ขนฺธาวารํ นิเวเสส.ิ เอกจฺเจ อนฺโตนทิยํ วาลกิ าปลุ เิ น นิปชฺชสึ ,ุ เอกจฺเจ พหิ ถเล, อนฺโต นิปนฺเนสปุ ิ ปพุ ฺเพ อกตปาปกมมฺ า อตฺถิ, พหิ นิปนฺเนสปุ ิ ปพุ ฺเพ กตปาปกมมฺ า อตฺถิ; เตสํ นิปนฺนฏฺ €าเนสุ กิปิ ลฺลกิ า อฏุ ฺ€หสึ .ุ นอตุปิ ฺตนรเนฺ ติตฏฺวฺ€าา“มเนถยเฺหลกํ ปิ ิลนนลฺิปิปกิ ชนาฺชตฺนสึ ิฏ,ุ อฺ€ฏุกาฺ€เตนหปติ าวฺ ปากก,ิปมิอลมฺ กฺลาตกิ ปาโา,อปตกรมมิตยมฺฺวฺหาาํ วาลกิ าปลุ เิ น นิปชฺชสึ .ุ ตสมฺ ึ ขเณ โมอหโฆาเมโอฆาคอนฏุ ฺตฺ€ฺวหาิตฺวาวฑิ ฆฑู นภกํ รกสวสทสฺฺธึํ วสฺส.ิ นทิยา ปริสาย สมทุ ฺทเมว ปาเปส.ิ สพฺเพ ตตฺถ มจฺฉกจฺฉป- ภกฺขา อเหสํ.ุ ผลติ ส่อื การเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 23 www.kalyanamitra.org

อ.มหาชน ยังวาจาเป็ นเครื่องกล่าว ให้ตัง้ ขึน้ พร้ อม มอยาเตุ รฺตมตํหพเอาฺพวชานโตนฺนิ าอมกนถจุ ํโฺฉกวสฏกิ ฺมเเฏฏมุ ตฺ€ตฺวานาเตป.ิสโิ กฏ“ฺสเฏาตกฺวิยาานํ มรณํ แล้ว วา่ อ. ความตาย แหง่ เจ้าสากยะ ท. ไมส่ มควรแล้ว, สากิยา อ. เจ้าศากยะ ท. (อนั พระเจ้าวฑิ ฑู ภะ ยงั ราชบรุ ุษ ท.) ให้ทบุ แล้ว ให้ทบุ แล้ว พงึ ให้ตาย ชื่ออยา่ งนี ้ เพราะเหตนุ นั้ อ. ความตาย นนั่ เป็นความตายสมควร (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ให้ตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ฯ อ.พระศาสดา ทรงสดบั แล้ว ซงึ่ วาจาเป็นเคร่ืองกลา่ วนนั้ สตฺถา ตํ กถํ สตุ ฺวา “ภิกฺขเว อิมสฺมึ ตรัสแล้ว วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. อ. ความตาย อยา่ งนี ้แหง่ เจ้าศากยะ ท. อตฺตภาเว กิจฺ าปิ สากิยานํ เอวํ มรณํ อยตุ ฺตํ, ไมส่ มควรแล้ว ในอตั ภาพนี ้แม้โดยแท้, ถงึ อยา่ งนนั้ (อ. ความตาย) ปพุ ฺเพ กตปาปกมมฺ วเสน ปน ยตุ ฺตเมว เอเตหิ อนั สมควรแล้ว ด้วยความสามารถแหง่ กรรมอนั เป็นบาป (อนั เจ้า ลทฺธนฺติ อาห. “กึ ปน ภนฺเต เอเต ปพุ ฺเพ ศากยะ ท.) กระท�ำแล้ว ในกาลก่อนนนั่ เทียว อนั เจ้าศากยะ ท. อกํสตู .ิ “ปพุ ฺเพ เอกโต หตุ ฺวา นทิยํ วิสํ ปกฺขิปึสตู .ิ เหลา่ นนั้ ได้แล้ว ดงั นี ้ฯ (อ. ภิกษุ ท. ทลู ถามแล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ ผ้เู จริญ ก็ อ. เจ้าศากยะ ท. เหลา่ นนั่ ได้กระท�ำแล้ว ซงึ่ กรรมอะไร ในกาลกอ่ น ดงั นี ้ฯ (อ. พระศาสดา ตรัสแล้ว) วา่ (อ. เจ้าศากยะ ท. เหลา่ นนั่ ) เป็น โดยความเป็นอนั เดียวกนั ใสแ่ ล้ว ซง่ึ ยาพิษ ในแมน่ �ำ้ ในกาลก่อน ดงั นี ้ฯ ในวนั หนงึ่ อีก อ. ภิกษุ ท. ยงั วาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว วา่ ปเุ นกทิวสํ ภิกฺขู ธมมฺ สภายํ กถํ อสามคฏุ จฺ€ฺฉานเปฺโตสํุ อ. พระเจ้าวิฑฑู ภะ ทรงยงั เจ้าศากยะ ท. มีประมาณเทา่ นี ้ “วิฑฑู โภ เอตฺตเก สากิเย มาเรตฺวา ให้ตายแล้ว เสดจ็ มาอย,ู่ ครัน้ เม่ือมโนรถ ของพระองค์ ไมถ่ งึ แล้ว อตฺตโน มโนรเถ มตฺถกํ อปปฺ ตฺเต เอว, เอตฺตกํ ชนํ ซงึ่ ที่สดุ นน่ั เทียว, ทรงพาเอาแล้ว ซง่ึ ชนมีประมาณเทา่ นี ้ เป็น อาทาย สมทุ ฺทมจฺฉกจฺฉปภกฺโข ชาโตต.ิ เหย่ือของปลาและเตา่ ในทะเล เกิดแล้ว ดงั นี ้ ให้ตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ในโรงเป็นท่ีกลา่ วกบั ด้วยการแสดงซงึ่ ธรรม ฯ อ. พระศาสดา เสดจ็ มาแล้ว ตรัสถามแล้ว วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. สตฺถา อาคนฺตฺวา “กาย นตุ ฺถ ภิกฺขเว เอตรหิ อ. เธอ ท. เป็นผ้นู ง่ั พร้อมกนั แล้ว ด้วยวาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว อะไร กถาย สนฺนิสนิ ฺนาติ ปจุ ฺฉิตฺวา, “อิมาย นามาติ หนอ ยอ่ มมี ในกาลนี ้ ดงั นี,้ (ครัน้ เมื่อค�ำ) วา่ (อ. ข้าพระองค์ ท. วตุ ฺเต, “ภิกฺขเว อิเมสํ สตฺตานํ มโนรเถ มตฺถกํ เป็นผ้นู งั่ พร้อมกนั แล้ว ด้วยวาจาเป็นเครื่องกลา่ ว) ชื่อนี ้ (ยอ่ มมี อปปฺ ตฺเต เอว, มจฺจรุ าชา สตุ ฺตํ คามํ อชฺโฌตฺถรนฺโต ในกาลนี)้ ดงั นี ้ (อนั ภิกษุ ท. เหลา่ นนั้ ) กราบทลู แล้ว, ตรัสแล้ว วา่ มโหโฆ วยิ ชีวิตนิ ฺทฺริยํ ฉินฺทิตฺวา จตรุ าปายสมทุ ฺเท ดกู ่อนภิกษุ ท. ครัน้ เม่ือมโนรถ ของสตั ว์ ท. เหลา่ นี ้ ไมถ่ งึ แล้ว นิมชุ ฺชาเปตีติ วตฺวา อิมํ คาถมาห ซงึ่ ท่ีสดุ นนั่ เทียว, อ. มจั จผุ ้พู ระราชา ตดั แล้ว ซง่ึ อินทรีย์คือชีวติ (ยงั สตั ว์ ท.) ยอ่ มให้จมลง ในทะเลคืออบาย ๔ ราวกะ อ. ห้วง น�ำ้ ใหญ่ ทว่ มทบั อยู่ ซง่ึ บ้าน อนั หลบั แล้ว ดงั นี ้ ตรัสแล้ว ซงึ่ พระ คาถานี ้วา่ อ. มจั จุ พาเอา ซ่ึงนระ ผูเ้ ลือกเก็บอยู่ ซึ่งดอกไม้ ท. “ปปุ ผฺ านิ เหว ปจินนตฺ ํ พยฺ าสตฺตมนสํ นรํ นน่ั เทียว ผูม้ ีใจขอ้ งแลว้ โดยอาการมีอย่างต่างๆ ไปอยู่ สตุ ฺตํ คามํ มโหโฆว มจฺจุ อาทาย คจฺฉตีติ. เพียงดงั อ. หว้ งน้�ำใหญ่ (พาเอา) ซึ่งบา้ น อนั หลบั แลว้ (ไปอยู่) ดงั นี้ ฯ (อ.อรรถ) วา่ ผ้มู ีใจข้องแล้ว (ในอารมณ์) อนั ถงึ พร้อมแล้ว ตตฺถ พยฺ าสตตฺ มนสํ นรนฺต:ิ สมปฺ ตฺเต หรือ หรือวา่ อนั ไมถ่ งึ พร้อมแล้ว (ดงั นี)้ (ในบท ท.) เหลา่ นนั้ หนา วา อสมปฺ ตฺเต วา ลคฺคมานส.ํ อิทํ วตุ ฺตํ โหต:ิ (แห่งบาทแห่งพระคาถา) ว่า พฺยาสตฺตมนสํ นรํ ดังนี ้ ฯ ยถา มาลากาโร ปปุ ผฺ ารามํ ปวสิ ติ ฺวา “ปปุ ผฺ านิ (อ.อรรถรูป) นี ้วา่ : อ.นายมาลาการ เข้าไปแล้ว สสู่ วนแหง่ ดอกไม้ ปจินิสฺสามีติ ตโต ปุปฺผานิ อคฺคเหตฺวา (คดิ แล้ว) วา่ อ.เรา จกั เก็บ ซง่ึ ดอกไม้ ท. ดงั นี ้ ไมถ่ ือเอาแล้ว อฺ มฺ ํ วา คจฉฺ ํ ปฏฺเ€นโฺ ต สกเล ปปุ ผฺ าราเม มนํ ซงึ่ ดอกไม้ ท. (จากสวนแหง่ ดอกไม้) นนั้ (หรือ) หรือวา่ ปรารถนาอยู่ เปเสสิ ซง่ึ กอ อ่ืนๆ ช่ือวา่ สง่ ไปแล้ว ซงึ่ ใจ ในสวนแหง่ ดอกไม้ ทงั้ สนิ ้ อนงึ่ (คดิ แล้ว) วา่ 24 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

บ(ซชอซหไอทยเใดอทซดดงง้่ือ่ึึ่ยย.อ่ว่ีรราเงึ่้ียกดแอื่ือนยวรงมาา่่ ออวอลายคาว่งงรสปาก้หใวมยา่า่นฯวนรรดไงอ่นยนจมามน(ัหอ้(มใ์แกงั่ึรแณ้ไนยนนถดหทชเหชนั่กา่เ์)งึ่น้อแ.ง่ขง่ื่อสเง็บ,ใ้ทาอลดบา(วียหไจจ้มยยีวอา่ใดงแนาหจวซยา่ลกแ้แหกง่ึนใงงึ่อ่งลไลกง่ชนใาดมซแมะ้เวออื่ด(อส้ง่ึอลกชป)ว(ออซายี้กซวลาอ่รนยารง่ึงงึ่ไยนาิ่บไมรนรา่ัมแอ้อ่ดรูปแมสใงณ้ลาถม้จแยลหทนู่ณระนถท์ลอ่ะนม(า่น่ักง์าอึ้ซท.วมรมง่ึณเลทองสน่ึัท.สก)น่ิวร่ั(ยย์แ)ตงีย่จูลปแไ่อู่ลมนซวอาซปาอลมะง่ึซีเกไยง่ึงปนะสัคดโปงร่ึแซกา่ผรรียตวู้ปอแงรหง่ึอสาฏางนใลาาใง)่รมแจเดฐรร้ไวกถปลปถมดัพอน็น(านนะอ้รในแณยพนมัีาน้ะตโ้นัลาา่ผะนคอม์ก้นด้เงวฏปยนณาัุ่(อหงหอั)ทซ็ทฐ่)ูเนนนยน(น.งทึ่ ัพซ)อทีอา่นังฉ่ึ้าีย้ง่ึ๕นพเื่่ีรงานไนัหวรหื่นใมระ(ูใป)นั่ลเดซมรรดลถ่ )ทเือาอ่องมึ่ฉณ;อทือื นอนั.,ยยอนัก(เีย์)าออนอเัา่ห์แ้ยเนชวกรน.ังาอหรา่นหนน่ัมหบ้ห็แือเยงง่รรปนกณนอลนใวใา่ืะอ็บันนด่ัย้จาาว่งง่ึ์)),ู่ “อิโต จ ปปุ ผฺ านิ ปจินิสสฺ ามีติ ตโต ปปุ ผฺ านิ อคฺคเหตฺวา อฺตฺถ มนํ เปเสติ ตเมว คจฺฉํ ปจินนฺโต ปมาทํ อาปชฺชต;ิ เอวเมว เอกจฺโจ ปปุ ผฺ ารามสทิสํ ปจฺ กามคณุ มชฺฌํ โอตริตฺวา มโนรมํ รูปํ ลภิตฺวา มโนรมานํ สทฺทคนฺธรส- โออลผภฏิตฺฺฺ€ฺวพาตตฺพรรํํ.าอนปํฏฺอฺเ€นตฺโฺรตํ ตตปรเํ ฏมฺปเว€ฏตอฺเ,สิ€สฺตา,ริ ูปเทเเตมตส,ิวุ วา อฺ ตรํ วา ลภิตฺวา สทฺทาทีสุ วา ไเออแ(อแทบมลลนานัั ียรถ่กะะบพิขวงึชากอณรัา)พรนะร.รมนรฑะผบ);้อีอยั้บมูิตทมย(ือีพนเมอ(แา่ปใแบัร.ีบง็ลนมนะลพตา้วสจัตภะตา่รวจ้นา้ท(องริญุไคๆแามปพเนลญสแจอใาีนะีแ้ล้นายาเจนลั่้ตวอกณ)ู่ ีววเะราาทรอกา่ัสท)มเียยกทปแาควา่ซา็ลรสนณุงมงั่ึพ้วแตนนคย้ลนย(ีอร้ณุ์แอะดอ่ะนั ล.ทน้มวนถ๕ะย.าผเยังึอปปแ้เูพ)น็วลนลแรรญิน่ัอืะ้มะอฯเกใก้สญทขมนเาวอียกแบารนงวล็บฉณรบ้แวิอเะผวกรลยน้มูรณหทะู่ีพีใ้รรบ(แจซือชดัพ้ลาขง่ึิตงัย้ดนะหอน์วองแรทที)้ิหืแอกล..เลาว)ไะป(ม้รา่วมน็นนแ้โิีโีคนอดลค้ คทนนม่ััยะ�ำ-. เอเสว นโย โคมหิสทาสีทาสเขตฺตวตฺถคุ าม- นิคมชนปทาทีส,ุ ปพฺพชิตานมปฺ ิ ปริเวณวหิ าร- ปตฺตจีวราทีสตู ;ิ เอวํ ปฺจกามคณุ สงฺขาตานิ ปปุ ผฺ านิ เอว ปจินนฺตํ สมปฺ ตฺเต วา อสมปฺ ตฺเต วา กามคเุ ณ พฺยาสตฺตมนสํ นรํ. ขไ(คคผซแฉซพสไก้ตองงึ่่ึมนนิัืวอูาป้ ่เทคางว่เชนโีใปออยปมวจะา่ีว็(นันย้าอาชเขลติหลน)ู่ตม้.นอาลอ(้น่ันขค(ปง์แอไบัรซเมอแหือทลร.รทง่ึบลงะ(ย่นถวะ.นียแ้น้ามวา่งัเ)ารวหตสนรโาสะ(ดะ;ง่อา่วด)ทใตั)ทนยา่นงองัเวฉพพอันันส.ช้ไ์ หสนัชาปียพีตื่ัอ้อ(้(วกาื่อใงแอวยวสะงดมาดห์ยา่งมััไนท;รองัเรน่งู่ภม�ำป(ค.ๆ้.หอร)พเใค็าีอนวพะ.มหมรวามยาสในียวะญาเีหหมจา่ัภอนัดงม้้งทญจเห่ดาา)สหตหนคุ.)ลพงัิง)อยลา่ลนัือบ้ัแหมงอ่ืองซบัคลแอๆลีฝมงลึ่ยแวะห.บบัางใงหหัาแบง่ห้แาคบแ้มง่วหบรุ้นหยจล้ือสางตุงษ่ทม้อ่ง่นนววตับาแเ)อมา่ล�ำนวร้ย้าลวนัืใองก์นันเ้ทาห่ะพหตนรพใโ.ญะสทดลรัเนคาดยปทาุตบงแััทเ่แ้้ว็อ่อะน�ำปลแลตฺะยทมอาต้ววลเะสํงแันเัใล้้คงน้กวปกาหลเคา็ซรทมน้วใย้เวือมะอปหง้่ึาียา;อ่ อบ็อย้ํงนถรซบอมดบินทือาถ่งึเง่ึ.เไงัหมงาแทคแแงันม้นนยลยจลลัหียรรม่ีีนัส้ยก่ื้อึจะะฯว้งง่ ี,์่ีุ สุตตฺ ํ คามนฺต:ิ คามสสฺ เคหภิตฺติอาทีนํ สปุ นวเสน สปุ นํ นาม นตฺถิ, สตฺตานํ ปน สตุ ฺตปปฺ มตฺตตํ อปุ าทาย สตุ ฺโต นาม โหต;ิ เอวํ สตุ ฺตํ คามํ เทฺว ตีณิ โยชนานิ อายตคมภฺ ีโร มโหโฆว มจฺจุ อาทาย คจฺฉต;ิ ยถา โส มโหโฆ อิตฺถีปรุ ิส- โคมหิสกกุ ฺกฏุ าทีสุ กจฺ ิ อนวเสเสตฺวา สพฺพนฺตํ คามํ สมทุ ฺทํ ปาเปตฺวา มจฺฉกจฺฉปภกฺขํ กโรต;ิ เอวเมว พฺยาสตฺตมนสํ นรํ มรณมจฺจุ อาทาย ชีวิตนิ ฺทฺริยมสฺส ฉินฺทิตฺวา จตรุ าปายสมทุ ฺเท นิมชุ ฺชาเปตีต.ิ แ(ซกง่ึ ่มอหใอรนิย.ากชเผทานลศลทนเดป.างั)็นนเทปมีแ้็่ีสีโนลสดุเทดฯลศางปนแัตหาเตง่ ปเผิ ็ทนลศไเปนปก็านบั ตด(้นอ้ว.ฯยชวนาจาทม.)ีปรมะาโยกชนบ์ เรกริดลแแุ ลล้้วว เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปตฺตา. มหาชนสสฺ สาตฺถิกา เทสนา ชาตาต.ิ อ. เร่ืองแห่งพระเจ้าวฑิ ูฑภะ (จบแล้ว) ฯ วฑิ ูฑภวตถฺ ุ. ผลิตสื่อการเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัตธิ รรม วดั พระธรรมกาย 25 www.kalyanamitra.org

๔. อ.(เอรนั่ือขง้าแพหเ่งจห้าญ) จงิ ชะก่อื ลว่่าาวป)ตฯปิ ชู กิ า ๔. ปตปิ ชู กิ าวตถฺ ุ. (๓๖) อ. พระศาสดา เมอ่ื ประทบั อยู่ ในเมอื งชอื่ วา่ สาวตั ถี ทรงปรารภ กสเาถวสต“.ิปฺถิยุปํ ผฺ าวนหิ ิ รนเฺโหตวาตปิตปิ อชู ิมิกํ ํ นธามมมฺ เอทิตสฺถนึํ อสารตพฺถฺภา ซงึ่ หญงิ ชอ่ื วา่ ปตปิ ชู กิ า ตรสั แล้ว ซง่ึ พระธรรมเทศนา นี ้ วา่ ปปุ ผฺ านิ เหว ดงั นเี ้ป็นต้น ฯ อ. เร่ืองตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ในเทวโลกชอื่ วา่ ดาวดงึ ส์ ฯ อปจาฺฉเตรตปนวาตตสฺตฺถฺถห.ิจฺ ุสสฺสตตปากาวิรริวตเโุสึทตเวมทธวาอีตโลยุ โลารฺยเภกานารรํุกสี ฺขมปํฏุานฺว€อสิติาาม.ิํ.รุยฺห เทวปุตฺโต ได้ยนิ วา่ อ. เทพบตุ ร ชอ่ื วา่ มาลาภารีในเทวโลกชอื่ วา่ ดาวดงึ สน์ นั้ ปปุ ผฺ านิ ผ้อู นั พนั แหง่ นางอปั สรแวดล้อมแล้ว ได้เข้าไปแล้ว สสู่ วน ฯ อ. เทพธดิ า ท. มรี ้อยห้าเป็นประมาณ ขนึ ้ แล้ว สตู่ ้นไม้ ยงั ดอกไม้ ท. ให้ตกไปอยู่ ฯ (อ.เทพธดิ า ท.) มรี ้อยห้าเป็นประมาณ ถอื เอาแล้ว ซง่ึ ดอกไม้ ท. เรทุกวฺขปสปาุตขฺตาฺจํ ยสเตมาอวลจงตฺตกุ าาโหร.ิ นฺปติา. ตติ าตนาิ สปุ ปุ เอผฺ กานาิ เคทเวหธตีตฺวาา อนั อนั เทพธิดา ท. เหลา่ นนั้ ให้ตกไปแล้ว ยอ่ มกระท�ำให้พอ ซง่ึ เทพบตุ ร ท. ฯ ในเทพธิดา ท. เหลา่ นนั้ หนา ฯ อ.เทพธิดา องค์หนง่ึ เคลื่อนแล้ว ท่ีกิ่งของต้นไม้นน่ั เทียว ฯ อ. สรีระ ดบั แล้ว ราวกะ อ. เปลวแหง่ ประทปี ฯ อ. เทพธดิ านนั้ อชสเอานากตมสุ สสิิกฺสสฺมสฺสรรึีนรรสฺ ําฺตกสีลุ ทหนเีปตคุ ฺตวสฺวเฑุเิหากขิ ฺฒา“มิมอปานภวลฏฺวินยิ าิสาิพภยนฺพาฺธนรตึ ิพิเฺตทคฺพึวนคาปฺธปเยหตมุ ฏิ.ตฺตาฺเ€ฺวลสสสาาสฺ า.ิทิปชชูภสาํราติยวกกมตตาหฺฺถฺวเีติลยาํิ ถอื เอาแล้ว ซงึ่ ปฏสิ นธใิ นเรือนแหง่ ตระกลู หลงั หนงึ่ ในเมอื งชอ่ื วา่ สาวตั ถี เป็นหญงิ ระลกึ ซง่ึ ชาตไิ ด้ ในกาลแหง่ ตนเกดิ แล้ว เป็น ระลกึ ตามอยู่ วา่ อ.เราเป็นภรรยาของเทพบตุ รชอ่ื วา่ มาลาภารี ยอ่ มเป็นดงั นี อ้ าศยั แล้ว ซงึ่ ความเจริญ กระทำ� แล้ว ซงึ่ การบชู าด้วยวตั ถมุ ขี องหอมและระเบยี บ เป็นต้น ปรารถนาแล้ว ซงึ่ อนั บงั เกดิ เฉพาะ ในสำ� นกั ของสามี ฯ อ. หญงิ นนั้ แม้ไปแล้ว สตู่ ระกลู ของบคุ คลอนื่ ในกาลแหง่ ตนม-ี ปสวทากมตฺขิก.ิิกสสภาฺสตโฺตสสวฬสนสฺสฺตวาเิ สกวสฺ ากสนากิ ิพเาลฺพทตีนปฺติรนกตลุ ฺถํ ทาคตยตฺวาาปปิจฺจสโล“ยอายกํ ภโหตตฺตเมตู -ิ กาลฝน ๑๖ ถวายแล้ว (ซงึ่ ภตั ร ท.) มสี ลากภตั รและปักขกิ ภตั รและ- วสั สาวาสกิ ภตั รเป็นต้น ยอ่ มกลา่ ว วา่ (อ. สว่ นแหง่ บญุ ) นี ้ เป็นปัจจยั จงเป็น เพอื่ ประโยชนแ์ กอ่ นั บงั เกดิ ในสำ� นกั ของสามี ของเรา ดงั นี ้ ฯ ครงั้ นนั้ อ. ภกิ ษุ ท. (รู้แล้ว) วา่ อ. หญงิ นี ้ลกุ ขนึ ้ แล้ว ลกุ ขนึ ้ พร้อม ปฏฺเ€อตถีตสิ ฺส“าปภติกปิ ฺขชู ูิก“อาตยิํ อนฏุาฺม€าํ ยกรึสส.ุ มฏุ ฺ€าย ปตเิ มว แล้ว ยอ่ มปรารถนา ซง่ึ ผวั นน่ั เทยี ว ดงั นี ก้ ระทำ� แล้ว (ซง่ึ คำ� ) วา่ ปตปิ ชู กิ า ดงั นี ้ให้เป็นชอื่ ของหญงิ นนั้ ฯ อ. หญงิ แม้นนั้ ยอ่ มปฏบิ ตั ิ ซงึ่ สาลาเป็นทน่ี งั่ ยอ่ มเข้าไปตงั้ ไว้ อ“อเออปาุ กมหฏปมฺรฺสสอตส€ิทตเาาาสปวฺวปปสฺ าาฺเติิทอาเิรสิมเอเปทนมอากิานิพานเจุสฉตสฺตมทิปฺฉนปนจิิ.นฺธิยาปฺฺจํสุํนเสฺคยิภอนฺาพนิกปาิยฺโฺขาสภาปสสสุนเตฺมุลกงสสฺฆฺตานสุาามกํลสลเฏุปภวธสฺํ ฺอ€ิชตตมหาา.ิฺตปเฺ คยมิ.าฏจปิ.ทิชฺฉฏีนปคนิปิฏฺคฺตาิลตทีเทภิาคยติ. จปฺยกุ ฺฉาาานนสมฺตีตียาํีิ ซง่ึ นำ� ้ อนั บคุ คลพงึ ดม่ื ยอ่ มปลู าดซง่ึ อาสนะ ท. เนอื งนจิ ฯ อ. มนษุ ย์ ท. แม้เหลา่ อน่ื เป็นผ้ใู คร่เพอ่ื อนั ถวาย (ซงึ่ ภตั ร ท.) มสี ลากภตั ร เป็นต้น (เป็น) นำ� มาแล้ว ให้อยู่(ด้วยคำ� ) วา่ แนะ่ แม่ อ. เธอ (ยงั ภตั ร ท.) แม้เหลา่ นี ้พงึ ให้ถงึ เฉพาะ แกห่ มแู่ หง่ ภกิ ษุ ดงั นี ้ฯ อ. หญงิ แม้นนั้ มาอยู่ ไปอยู่ โดยทำ� นอง นน่ั ได้เฉพาะแล้วซง่ึ กศุ ล ธรรม ๕๖ ท. ในวาระแหง่ ยา่ งเท้าก้าวหนงึ่ ฯ อ. สตั วผ์ ้เู กดิ แล้วในครรภ์ ตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ในท้อง ของหญงิ นนั้ ฯ อ. หญงิ นนั้ คลอดแล้ว ซง่ึ บตุ ร โดยอนั ลว่ งไปแหง่ เดอื นสบิ ฯ 26 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

(อ. หญิงนนั้ ) ได้แล้ว ซง่ึ บตุ ร ท. ๔ คือ (ซงึ่ บตุ ร) แม้อ่ืน ตสสฺ ปทสา คมนกาเล อฺ มปฺ ิ อฺ มปฺ ีติ แซตอ(ซลงึ่นัลง่ึก้วอบบาดใงัตุ(รในเอกบนรกว.า)ิดชสูนัเลแทาแำ� หมนพมลฟน้อ้กวีัปธังง่ึ่ืนิขดรแใะอาลในมองน้วทขส.าก.ณซาณ)างึ่มแลหะเธีมทนเญรปข้เา่นรั้ห็อินงมนนลงทรีนใ้ตา่นัักน่ีไ้น่ั นนปษกเอนทาาดถกนี่ัยลแ้ววนวลเเยาปที้ว้ยเยฯ็ียนทอ่แซวท้ามลง่ึ แ่ีสฯก้วกหดุ ารง่ลละบซงทะรตุงึ่ �ำดอทรใ้บวนหายนแ้นัพ้ โหอรฯง่คกซวงรบึ่นั ะเาททบงพ�ำองั บแยเกลตุา่ ิด้วงร จตฺตาโร ปตุ ฺเต ลภิ. สา เอกทิวสํ ทานํ ทตฺวา ปชู ํ กตฺวา ธมมฺ ํ สตุ ฺวา สกิ ฺขาปทานิ รกฺขิตฺวา ทิวสปริโยสาเน ตํขณํ นิพฺพตฺเตน เกนจิ โรเคน กาลํ กตฺวา อตฺตโน สามิกสเฺ สว สนฺติเก นิพฺพตฺต.ิ อิตราปิ เอตฺตกํ กาลํ เทวปตุ ฺตํ อลงฺกโรนฺติ เอว. ขแแขผถซหแยอใก(ม(ไเหส(ผโ(แมอนน((ออออออดมอน้้้ลหอกล่ึะ.นอลาา่ถเงิอููีนนรีีทก้้าค.....ยแื่ท.อ้้อมอไงแ่เววมืนาอง่่กนอา่ัาแเเทเรลเอกทตวเ)ี่ไาวอาททตแรเานแไทอลเ,เลพหอพอื่แ่ืน่แาั่มอทยแา่รยลยลธล่พพวน.เพ้อฝวียาลนนะปลนบลงลุ้ียป่้าาุ่่วอวข(ธธา.มนบแเ็งก)้ซะแอวนวง่)ตวุรทดิิ)ดดอยมยมดลทปีย(ตุลนูนไงลงึ่หา.วตรอซพงง๑ัาาอม่้นงวีออั่ไร.ร้รกวาชนน่ั่ัเ้รมนนม้.ง้่ึปหมะซบใอต่ษป๖ุามืกกอนอื่อฏ)คถนอีนนอมงแ(็่ึลปป้ยยยตาุฯลลเย.นวนั่ย�ำา.ษอปุเาษุหาดดยบคอุ่ัรรแรา่าา่์่มเอมมอเ่ห็ยาณทะานยทงง่งธมัยัมดวแวลหืจ(อะมีอแยพุรญเนนเ.์ยอแแี์ยลเิาอฉ่เดง�ไหำขงทถสลทเปุดทเีฤีเอล่ล้รวลวป้ปช้เิัดอปนืองน็ป้็นฯง.ว.มดงฯนัาต่้้มวว็ีายื่อด็นง็นบเไแน)มแยนน(าไีปมิ))หิปภขเมอ่เ(วงัร)ลสลแผัอ่ปีป(งวีดปหอเ็ววใรล้ยนา่ามนอน้ปฯอ้้็ลบิยา่ววเ็มปูนะนง.ราาั่ญ่นสบรเัี.ก็กปษุ้ย้ะอวนฯ่ปนมเีเร)เ)า(อ,ไ(ขซปิวรวิงซดทซม็า่มะรยเอีอนหาปด(วอ้้ะ.ทาย็ลด่ึา่งงงน่ึะง(่ึอมพ์เาแ.เณ.ตปัง.ญแัอทแทปบงเนัาพท�ำทม.ณาไดนทอลธมถลกรต็.�เำดรพนเีดุาเต.บิทงา้้ิชดาิฉะทีดพ้)นทวีงวาเน่้องน้ัเดยธอ้รณทตแุยา(ซมาอนัทงา่ลัษพุธนมาย.ิสดงินัอลทงขร่ึนาุ่ยนาใิพดทคยียนธีรอ่กเตู่า้บ้วยไวกอนณ.ฯ้ีแู่ปีอาิ้ดบ์ว้.มรีฯลถาร่มอเทบอ้อญุ่งฯแ็ลนทบยนนากาะตบ(ุเาา๔่มด..า.ม้(ลังวออปมนแ(ี่ัลืหงอกไัอมว้รจงกัแทงนอัเ้ใ็ท.ว.เหหนสใาง่ลแูญกเ.นกแกหกัลล.า่ษุกมน.กเนเวกลง่)ลแนเิดล้พ้ีเธิดทนวราก่ิท้ิงดยฯเแทลเนมิต้ลจดหว้ะอดวป้ว้มแนแาบพบพแล์า่พษท)ุีทาย่าใ(ง่็แทยวงลลทัืนองบั้งอลวัหววจบผก์เ.ธาวยนลวล้�้่ำเอวงว.เปป้แว.วแตุาญกิดย)นาว่กัตท้าุ่์วเีชว่แ็้มา่ลเทรนกลปริดฯอ่าิด้เเ)มรทง่ืออใลเ่ะ้ปป็ว้ขทว.รปอเไกนปมแนวแอีพปวถ้งมถวป็็้ด)าห(านนผก็.ุลา่หลรนลกาก่อข.า็ราธ้วาแเว้รนขถรูตะาว้่้วสญซกวละผ.มามอขิมดกืณดอาต่า์วา้่ือมน)้้ลามใึ่ิดงา่ปาูใงแนเะาแหวฉิน่แิงนเทดใวนบาวแแมขาลวอรอกลษอไุลนนัดดนากตกัทพัตหณสปงะน้ึุา่ญว้.าาซะว.้้ยวยองงัเัลาถนมผแำ�น่บง่)แแแรร)วเงึ่)นน์เแเเลา่ปีืน้ตนอถดีูลาทคธธลาลล่าจตุววว้ทีทีลวไ็้้นนทนน้้ัผืกย้้้อออัฯฯฯะ�าววาวาาำาว่่่่้รร-,..ู้ น เทวปตุ ฺโต คตตํ าสทตี ิสิ วฺ อาาห.““ตจฺวตุ ํ ามปหฺ าิโตสามปีตฏ.ิฺ€า“กยึ ทิสสฺ ส,ิ กหุ ึ วเทสีต.ิ “เอวเมตํ สามีต.ิ “กหุ ึ นิพฺพตฺตาสีติ. “สาวตฺถิยํ กลุ เคเหติ. “กิตฺตกํ กาลํ ตตฺถ €ติ าสตี .ิ “ทสมาสจฺจเยน มาตกุ จุ ฺฉิโต นิกฺขมิตฺวา โสฬส- วสสฺ กาเล ปตกิ ลุ ํ คนตฺ วฺ า จตตฺ าโร ปตุ เฺ ต วชิ ายติ วฺ า ทานาทีนิ ปุ ฺ านิ กตฺวา ตมุ เฺ ห นิพปฺพฏฺตเ€ฺตตมฺวหฺ าิ อาคนฺตฺวา ตมุ หฺ ากเมว สนฺติเก สามีต.ิ “มนสุ สฺ านํ กิตฺตกํ อายนุ ฺต.ิ “วสสฺ สตมตฺตนฺต.ิ “เอตฺตกเมวาต.ิ “อาม สามีต.ิ “เอตฺตกํ อายํุ คเหตวฺ า นพิ พฺ ตตฺ า มนสุ สฺ า กนิ นฺ ุ โข สตุ ตฺ ปปฺ มตตฺ า กาลํ อตกิ ฺกาเมนฺต,ิ อทุ าหุ ทานาทีนิ ปุ ฺานิ กโรนฺตีต.ิ “กึ วเทถ สามิ, อสงฺเขยฺยํ อายํุ คเหตฺวา นิพฺพตฺตา วิย อชรามรา วิย นิจฺจปปฺ มตฺตา มนสุ สฺ าต.ิ มาลาภาริเทวปตุ ฺตสฺส มหาสเํ วโค อทุ ปาทิ “วสสฺ สตมตฺตํ อายํุ คเหตฺวา นิพฺพตฺตา มนสุ สฺ า กิร ปมตฺตา นิปชฺชิตฺวา นิทฺทายนฺต,ิ กทา นุ โข ทกุ ฺขา มจุ ฺจิสฺสนฺตีต.ิ เด(ขปปยอาร็อ่นะวงมปเมด(รีเองึาาปส.ณ(็นย์พทแ)อ(่ ,รยห.มะ(อ่ง่อธเอมปเ.รป็าเกรน็ปนยมา)็น,คุสล()ืนยง)ั ,อคอ่แอ.อมาลนั .หะเพปปวกรนรั็นนัาาะแ)จตหกหาฯรนอง่ีรงบ่ึปยทีแ์ .กลขอ้๓ลวอนั ดา่ง๐เ้เววปทแย็นโพลเดทด้วยิพือ)รทนยาว.์ตา่๑รโผ๒กีด้อู็นยโอยปดนั้.ใู่ียนรเเ้นภอปดน็ยัพือน้ แนชเดห่ือเปนือง่ว็ปนนนัา่้ ี อมหฺ ากํ ปน วสฺสสตํ ตาวตสึ านํ เทวานํ เอโก รตฺตนิ ฺทิโว, ตาย รตฺตยิ า ตสึ รตฺตโิ ย มาโส, เตน มาเสน ทฺวาทสมาสโิ ก สวํ จฺฉโร, เตน สวํ จฺฉเรน ทิพฺพํ วสฺสสหสสฺ ํ อายปุ ปฺ มาณํ. ผลติ สอ่ื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 27 www.kalyanamitra.org

(อ. พนั แหง่ ปี อนั เป็นทิพย์) นนั้ เป็นโกฏิแหง่ ปี ๓ ด้วย เป็น- วเอสกฺสทสติวํตโสมสปนหิ สุสนสฺฺสาคาตณนกิ ิ;นฺกานยฺโตตสตมฺมสิ หุ โฺาสตุ ฺตสวตทสสิโฺสฺสสโวกฏกเิโทยาวโลปสุตฏอฺฺ€ตโหี สสฺสจ.ิ แสนแหง่ ปี ๖๐ ด้วย * โดยการนบั แหง่ มนษุ ย์ (ยอ่ มเป็น) ; เพราะ- เหตนุ นั้ แม้ อ. วนั หนง่ึ ของเทพบตุ รนนั้ ไมก่ ้าวลว่ งแล้ว เป็นกาล เชน่ กบั ด้วยกาลครู่หนงึ่ เทียว ได้เป็นแล้ว ฯ ช่ือ อ. ความประมาท (แหง่ สตั ว์ ท.) ผ้มู ีอายนุ ้อย อยา่ งนี ้ เอวํ อปปฺ ายกุ านํ ปมาโท นาม อตวิ ยิ อยตุ ฺโตต.ิ ไมค่ วรแล้ว เกินเปรียบ ดงั นี ้ฯ ในวนั รุ่งขนึ ้ อ. ภิกษุ ท. เข้าไปแล้ว สบู่ ้าน เหน็ แล้ว ซงึ่ ศาลา ออปนปุปฺ ปฏฏฺนุ€ิชปคทิ ตฺคิวเํติ สํทิสอวฺ ภาาสิกน“ฺขกาู หนํ คิ าปมอตํปปิ ปฺชู ปิกวาฺิฏตฺ€ิตาฺตอาานอหิ าํสส.ุ ปนาสนาีลยํํ เป็นที่นง่ั อนั อนั หญิงนนั้ ไมป่ ฏิบตั แิ ล้ว ซง่ึ อาสนะ ท. อนั อนั หญิงนนั้ ไมป่ ลู าดแล้ว ซง่ึ น�ำ้ อนั บคุ คลพงึ ด่ืม อนั อนั หญิงนนั้ ไมเ่ ข้าไปตงั้ ไว้ แล้ว กลา่ วแล้ว วา่ อ. นางปตปิ ชู ิกา (ไปแล้ว) ในท่ีไหน ดงั นี ้ฯ (อ. ชน ท. กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น ท. จกั เหน็ ภุ ฺช“ิตภฺวนาฺเตคเกตหสํ,ุ ตสมุ าเฺ หยณตฺหํ สทมกเยฺขิสสฺ มถต,าตห.ิ ีโย อยฺเยสุ ซงึ่ นางปตปิ ชู ิกานนั้ ในที่ไหน, ครัน้ เม่ือพระผ้เู ป็นเจ้า ท. ฉนั แล้ว ไปแล้ว ในวนั วาน, (อ. นางปตปิ ชู ิกานนั้ ) ตายแล้ว ในสมยั เป็นท่ีสนิ ้ ไปแหง่ วนั ดงั นี ้ฯ อ. ภิกษุผ้เู ป็นปถุ ชุ น ท. ฟังแล้ว ซง่ึ ค�ำนนั้ ระลกึ ถงึ แล้ว สธมรนมฺ ฺตสตาเํํ วโคอสสตุ ฺสอฺวนู ทาุ ิ ปสาปทนถุิ.ฺธชุาฺชเรนตภํุ ิกนฺขาู สกเอฺขตสึ สิ ,ุ ฺสาขีณอาสปุ วกาานรํํ ซงึ่ อปุ การะ ของนางปตปิ ชู กิ านน่ั ไมไ่ ด้อาจแล้ว เพอื่ อนั ทรงไว้พร้อม ซง่ึ น�ำ้ ตา ท., อ.ธรรมสงั เวช ได้เกิดขนึ ้ แล้ว แก่พระขีณาสพ ท. ฯ อ. ภิกษุ ท. เหลา่ นนั้ กระท�ำแล้ว ซงึ่ กิจด้วยภตั ร ไปแล้ว สวู่ ิหาร สอวนนฏาุิพฺมฺท€ฺพาิกิตเตตยเฺวฺตมาาวสตภมป.ิ ตฏุปจุ ฺฺต“€ฏฺฉากฺเึสย€ิจุสฺจ,ิ“ํ นภกสานตานฺเตฺวปาอปฺ ิทปกาวตานิหปิริาาชู นรมิกํ ิตาปคาน,นุ ฺตาฺ มกฺวาหาอนํ ปุิสนกาตุสตฺถกิฺวาโขาารํ ถวายบงั คมแล้ว ซง่ึ พระศาสดา ทลู ถามแล้ว วา่ ข้าแตพ่ ระองค์- ผ้เู จริญ อ. อบุ าสกิ า ชื่อวา่ ปตปิ ชู ิกา ลกุ ขนึ ้ แล้ว ลกุ ขนึ ้ พร้อมแล้ว กระทำ� แล้ว ซง่ึ บญุ ท. มปี ระการตา่ ง ๆ ปรารถนาแล้ว ซงึ่ สามนี น่ั เทยี ว, ในกาลนี ้ อ. อบุ าสกิ านนั้ ตายแล้ว บงั เกิดแล้ว ในที่ไหน หนอ แล ดงั นี ้ฯ (อ. พระศาสดา ตรัสแล้ว) วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. (อ. อบุ าสกิ านนั้ อตฺตโน สามิกสเฺ สว สนฺตเิ ก ภิกฺขเวต.ิ บงั เกิดแล้ว) ในสำ� นกั ของสามี ของตนนนั่ เทียว ดงั นี ้ฯ (อ. ภิกษุ ท.) (กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้เู จริญ สปภมภนาิิกกปุ ลฺฺฺตขขผฺ าเเ““เิปววกนภิ ลตตาเน.ิ รอฺถนฺธิเติทนิพํ วฏฺพภปสฺ€ตนตุาาฺตมฺเฺโนตตาิกโตตํ .ิ ปสจฏวา“นฺเติมเาอ€ฺวิกมสวาสํ,ิ ฺสปกตนุสิราสาวนมคตภฺติโนสึ กนเิ ฺตภก,ฺเฺววตตาเ.ิตนส.ิ า“ตนต“สสตอฺเฺสสาสสมาสฺาว (อ. อบุ าสกิ านนั้ ปรารถนาแล้ว ซง่ึ สามี นน่ั หามิได้, ชื่อ อ.เทพบตุ ร ช่ือวา่ มาลาภารี ในภพชื่อวา่ ดาวดงึ ส์ เป็นสามี ของอบุ าสกิ านนั้ (ยอ่ มเป็น), อ. อบุ าสกิ านนั้ เคลอ่ื นแล้ว จากท่ีเป็นที่ประดบั ซง่ึ ดอกไม้ ของเทพบตุ รนนั้ ไปแล้ว บงั เกิดแล้ว ในส�ำนกั ของเทพ บตุ รนนั้ นน่ั เทียว อีก ดงั นี ้ ฯ (อ. ภิกษุ ท. กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแต่ พระองค์ผ้เู จริญ ได้ยินวา่ อ. อยา่ งนนั้ หรือ ดงั นี ้ ฯ (อ.พระศาสดา ตรัสแล้ว) วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. เออ (อ. อยา่ งนนั้ ) ดงั นี ้ฯ (อ. ภิกษุ ท. กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้เู จริญ โอ! อมเฺ หอโปหริวิสปติ รฺวิตาฺตํ สาภยนํ อฺเตปุ ปฺ นสฺนตพฺตฺยานาธํ ินชาีวิตมํ,ตาปตา.ิ โตว อ. ชีวติ ของสตั ว์ ท. นิดหนอ่ ย, อ. อบุ าสกิ า องั คาสแล้ว ซงึ่ - ข้าพระองค์ ท. ในเวลาเช้าเทียว ตายแล้ว ด้วยพยาธิอนั เกิดขนึ ้ แล้ว ในเวลาเยน็ ดงั นี ้ฯ 28 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

(ดขคทซ้อา่ีสวง่ึ ถงยดุสสากอ (ตั อยตนั ิ.เว.งัลวีว้์พส์มา่ทสทรตัจั.ก.ะ)วจนาศ์ผ)ุมทิดา้คูผส.หทรูก้เดน่�ำห.ราคอ่ ดะลยร้ทาว่ตว,�นำยรญเซัสีพ้ใผ่ึงอแรห้ไทูยลา้มเีส่้ะู่วปอ่ผดเุ็ นห่ิม้รวู �่ำไยตา่แปไ่อลนุ รดแ้มวนัอ้ กูลดกยน่อ้้ววรู่นั่ นไะยใเปภทวทนอต�ัำิกียอยถษว�ำซู่กุุ่ึดน(งอทานงัาม..นรจมะเีท้อจตขั ผ.อจอรูเ้ดัส)ุงลช้วแผตือื่อย้ลกูนกน้วร-อพะซนั่ .ทง่ึเาทชพ�ำเีอวียซริตะวางึ่ สตฺถา “อาม ภิกฺขเว ปริตฺตํ สตฺตานํ ชีวิตํ นาม, เตเนวิเม สตฺเต วตฺถกุ าเมหิ เจว กิเลส- กาเมหิ จ อตติ ฺเต เอว อนฺตโก อตฺตโน วเส วตฺเตตฺวา กนฺทนฺเต ปริเทวนฺเต คเหตฺวา คจฺฉตีติ วตฺวา อิมํ คาถมาห “ปปุ ผฺ านิ เหว ปจินนตฺ ํ พยฺ าสตฺตมนสํ นรํ เก็บอยู่ ซ่ึงดอกไม้ ท. นนั่ เทียว ผู้มีใจข้องแล้วโดย- อติตฺตํเยว กาเมส ุ อนตฺ โก กรุ ุเต วสนตฺ ิ. อาการมีอย่างต่าง ๆ ผูไ้ ม่อิ่มแลว้ ในกาม ท. นนั่ เทียว สู่อ�ำนาจ ดงั นี้ ฯ หซเดน้ง่ึวน่ือดยางอเ(เ(คอกฉแร.ไพหอ่ือมง่ารง้ตบระอา่ถแาปุ ง)ลทกๆ้วแรวดหณทา่ ้วง่.์ดยพใผ้วอรน้เยูตะัลสคภอืวารากนาถพเแวกาดหก)็บ้วง่ะวอยดา่ ยนออปู่ น่ัก.ุปซนไเทมงึ่ผฺาดีย้ ยา(วอมนดกางัิ ไลนเมหาี ้้คใกวอือนานักบรปเาทนจม(ื่อเนิคทลงณนุ.เอื)ฉฺตกพเเหํ ทกาดละ.็บงัา่แอนนอลยีนนัั้้ฯว้)ู่ ตตฺถ “ปุปผฺ านิ เหว ปจนิ นฺตนฺต:ิ ปปุ ผฺ าราเม มาลากาโร นานาปปุ ผฺ านิ วิย อตฺตภาวป-ฺ ปฏิพทฺธานิ เจว อปุ กรณปปฺ ฏิพทฺธานิ จ กามคณุ - ปปุ ผฺ านิ โอจินนฺตเมว. (แ(ใใหนนง่ ออบ(าาอารร.ทมมอแณณรหร์์ถทง่ ท)พ..))รอะอวนั คนัา่ไามถถงึถ่ าพผงึ )้พรมู ว้อรีใา่ ้มอจพซมแา่ลแยฺ น้วลาไ้วสดปตด้วแ้วตฺยลยอ้มวอ�ำน�ำนสนาโําดจนจยแรแหอํหาง่ดง่คกงั ควานวารี ้าฯมมมีอยปยินรา่ดางี รต(ถดา่ นงังนๆาี ้ พยฺ าสตตฺ มนสํ นรนตฺ :ิ อสมปฺ ตเฺ ตสุ ปตถฺ นาวเสน สมปฺ ตฺเตสุ เคธวเสน วิวเิ ธนากาเรน อาสตฺตจิตฺตํ. ดดอ้้ววตยยติ กก(ตฺอาาเํ.รรอยเแกรวสร็บวถกไง)วาห้บเวาม้าา่บสง้านุเงดปนั่ ง็ันเนดทผ้ีวีย้้ฯไู ยมวกอ่มา่ิมีอรแยไดลู่ (้้เวดฉงั พในนาี ้แะวหบตั ้ง่ถาบงกุ าาทดมแ้วแหยลกง่ะพากรริเลใะชสค้สกาอถายมาบ) ้วาทา่ง. อตติ ตฺ เํ ยว กาเมสูต:ิ วตฺถกุ ามกิเลสกาเมสุ ปริเยสเนนปิ ปฏิลาเภนปิ ปริโภเคนปิ นิธาเนนปิ อตติ ฺตํ เอว สมานํ. (คแยลางั้ถวนวา(รอา่)ะค.วนอวา่ รนั้ารอ)มถนยต)อฺ่ตาวมยา่โกใ(พหอกา้.ถมเุรงึอจัุเาตซจง่ึ)ุ(วอซส�ำง่ึ นนํผรา้กูดะจร)งั ะนขผทอี้คู้ฯ�ำงรซต่�ำง่ึ นคทร่ีสดวดุงัญนออี ้นั(ยแบู่ หผณั ง่้รู บ�่ำฑไาิตรทอนแยบั หู่ พไง่ ปรพ้ออรมยะู่ อนฺตโก กุรุเต วสนฺติ มรณสงฺขาโต อนฺตโก กนฺทนฺตํ ปริเทวนฺตํ คเหตฺวา คจฺฉนฺโต อตฺตโน วสํ ปาเปตีติ อตฺโถ. (แซกง่ึ ่มอหใอรนิย.ากชเผทานลศลดทนเปงั.า)็นนเมีแทป้ ีโล็ี่สนสดุเดฯทลาศงปนแัตหาตเง่ ปผิ เ็ทนลศเไปปน็นกาตบั ้นด(อ้วฯ.ยวชานจาทม.ีป) รมะโายกชนบ์ เรกริดลแแุ ลล้้วว เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ ึส.ุ เทสนา มหาชนสสฺ สาตฺถิกา ชาตาต.ิ อ. เร่ืองแห(่งจหบญแลิง้ชว่)ือฯว่าปตปิ ชู กิ า ปตปิ ชู กิ าวตถฺ ุ. ผลิตส่ือการเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยตั ธิ รรม วัดพระธรรมกาย 29 www.kalyanamitra.org

๕. อ. เร่ืองแห(่งอเันศขร้าษพฐเีชจ่ือ้าวจ่าโะกกสลยิ่าะวผ) ู้มฯีความตระหน่ี ๕. มจฉฺ ริโกสยิ เสฏฺ ฐิวตถฺ ุ. (๓๗) อ. พระศาสดา เมอ่ื ประทบั อยู่ ในเมอื งชอ่ื วา่ สาวตั ถี ทรงปรารภ “ยถาปิ ภมโร ปปุ ผฺ นตฺ ิ อมิ ํ ธมมฺ เทสนํ สตถฺ า ซงึ่ เศรษฐชี อื่ วา่ โกสยิ ะผ้มู คี วามตระหน่ี ตรัสแล้ว ซง่ึ พระธรรมเทศนา สาวตฺถิยํ วิหรนฺโต มจฺฉริโกสยิ เสฏฺ€ึ อารพฺภ กเถส.ิ นี ้วา่ ยถาปิ ภมโร ปุปผฺ ํ ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ อ.เรื่อง ตงั้ ขนึ ้ พร้อมแล้ว ในเมืองช่ือวา่ ราชคฤห์ ฯ ได้ยินวา่ วตฺถุ ราชคเห สนมิคฏุโมฺ€ติ ํ.อโหรสาช,ิ คหนครสฺส กิร อ.นคิ ม ชอ่ื วา่ สกั กระ ได้มแี ล้ว ในทไ่ี มไ่ กล แหง่ เมอื งชอ่ื วา่ ราชคฤห์ ฯ อวิทเู ร สกฺกรํ นาม อ. เศรษฐชี ่ือวา่ โกสยิ ะ ผ้มู ีความตระหน่ีคนหนงึ่ ผ้มู ีสมบตั ิ ตตฺเถโก มตจณิ ฺฉครี ฺเโคกนสโิ ยเตลนพามินฺทเสมุ ฏฺปฺ€ิ ี อสีตโิ กฏิวิภโว อันบุคคลพึงเสวยมีโกฏิ ๘๐ เป็ นประมาณ ย่อมอยู่เฉพาะ ปฏิวสต.ิ โส ปเรสํ นํ เทต.ิ ในนิคมช่ือวา่ สกั กระนนั้ ฯ อ.เศรษฐนี นั้ ยอ่ มไมใ่ ห้ แม้ซงึ่ หยาดแหง่ น�ำ้ มนั ด้วยปลายแหง่ หญ้า แก่ชนท.เหลา่ อื่นฯ อ. เศรษฐนี นั้ ยอ่ มไมบ่ ริโภค ด้วยตน อ. สมบตั อิ นั บคุ คล น อตฺตนา ปริภุ ชฺ ต.ิ อิตสิ ฺส ตํ วภิ วชาตํ พงึ เสวยนนั้ ของเศรษฐนี นั้ ยอ่ มไมอ่ �ำนวย (ซง่ึ ประโยชน์ แกป่ ิยชน ท.) เนว ปตุ ฺตทาราทีนํ น สมณพฺราหฺมณานํ อตฺถํ มีลกู และเมียเป็นต้นนนั่ เทียว ยอ่ มไมอ่ �ำนวย ซงึ่ ประโยชน์ อนโุ ภติ รกฺขสปริคฺคหิตา โปกฺขรณี วยิ อปริโภคํ แก่สมณะและพราหมณ์ ท. ยอ่ มตงั้ อยู่ ไมม่ ีการใช้สอย ราวกะ ตฏิ ฺ€ตีต.ิ อ. สระโบกขรณี อนั อนั ผีเสอื ้ น�ำ้ ก�ำหนดถือเอาแล้ว ด้วยประการ ฉะนี ้ดงั นีแ้ ล ฯ ในวนั หนงึ่ อ. พระศาสดา เสดจ็ ออกแล้ว จากสมาบตั อิ นั - สตฺถา เอกทิวสํ ปจฺจสู สมเย มหากรุณา- ประกอบแล้ วด้ วยพระกรุ ณาใหญ่ ในสมัยอันขจัดเฉพาะซ่ึงมืด สมาปตตฺ โิ ต ปวฏุฺ€จฺายจตฺตสากฬลีสโลโกยธชานตมยุ ตํ ฺถโเพกธเนยวยสฺ พนนฺตธฺสเสฺว ทรงตรวจดอู ยู่ ซงึ่ สตั ว์ผ้เู ป็นเผา่ พนั ธ์แุ หง่ สตั ว์ผ้คู วรซงึ่ อนั ตรัสรู้ ท. โอโลเกนฺโต ในโลกธาตทุ ง่ั สนิ ้ ได้ทรงเหน็ แล้ว ซงึ่ อปุ นิสยั แหง่ โสดาปัตตผิ ล เอสทฏฺทฺ €สิโน. สปชาปตกิ สฺส โสตาปตฺตผิ ลสสฺ อปุ นิสสฺ ยํ ของเศรษฐผี ้เู ป็นไปกบั ด้วยปชาบดี ผ้อู ยอู่ ยู่ ในทส่ี ดุ แหง่ โยชน์ ๔๕ ฯ กใ็ นวนั อนั มใี นกอ่ น แตว่ นั นนั้ อ. เศรษฐนี นั้ ไปแล้ว สเู่ มอื งชอ่ื วา่ เรอากชํเคตฉหโาตํตชคฌฺ ปนตรฺุติตฺมฺวํทาชิวนเสรปาทชปมปุ นนฏฺสุ€าสฺ โนสํ ํกมุกรมฺาตชาฺวาสานปํวูอํ ากอคปปุจลฏฺฉฺลฺน€ปาฺโตตวู ํํุ ราชคฤห์ เพ่ืออนั บ�ำรุง ซงึ่ พระราชา กระท�ำแล้ว ซง่ึ การบ�ำรุงซง่ึ - พระราชา มาอยู่ เหน็ แล้ว ซงึ่ มนษุ ย์ผ้อู ยใู่ นชนบท ผ้อู นั ความหิว แผดเผาแล้ว คนหนง่ึ ผ้เู คีย้ วกิน ซง่ึ ขนมกมุ มาส ซงึ่ ขนมเบือ้ ง ขาทนฺตํ ทิสวฺ า ตตฺถ ปิ ปาสํ อปุ ปฺ าเทตฺวา อตฺตโน ยงั ความกระหาย ในขนมนนั้ ให้เกิดขนึ ้ แล้ว ไปแล้ว สเู่ รือน ของตน ฆรํ คนฺตฺวา จินฺเตสิ “สจาหํ `กปลฺลปูวํ คดิ แล้ว วา่ ถ้าวา่ อ. เรา จกั กลา่ ว วา่ อ. เรา เป็นผ้ใู คร่เพอื่ อนั เคยี ้ วกนิ ขาทิตุกาโมมฺหีติ วกฺขามิ, พหู มยา สทฺธึ ซง่ึ ขนมเบือ้ ง ยอ่ มเป็น ดงั นีไ้ ซร้ อ. ชน ท. มาก เป็นผ้ใู คร่ เพ่ืออนั ขาทิตุกามา ภวิสฺสนฺติ, เอวํ เม พหูนิ เคีย้ วกินกบั ด้วยเรา จกั เป็น, ครัน้ เมื่อความเป็นอยา่ งนนั้ (มีอย)ู่ ติลตณฺฑุลสปฺปิ ผาณิตาทีนิ ปริกฺขยํ คมิสฺสนฺติ, (อ. วัตถุ ท.) มีงาและข้าวสารและเนยใสและน�ำ้ อ้อยเป็ นต้น น กสฺสจิ กเถสฺสามีติ ตณฺหํ อธิวาเสนฺโต จรต.ิ อนั มาก ของเรา จกั ถึง ซงึ่ ความสิน้ ไปรอบ, อ. เรา จกั ไม่บอก แก่ใคร ๆ ดงั นี ้ยอ่ มเท่ียวไป ยงั ความอยาก ให้อยทู่ บั อยู่ ฯ 30 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

อ. เศรษฐีนนั้ ครัน้ เม่ือกาล ไปอยู่ ๆ, เป็นผ้มู ีความเหลอื งขนึ ้ โสคจฉฺ นเฺ ต คจฉฺ นเฺ ต กาเล, อปุ ปฺ ณฑฺ ปุ ปฺ ณฑฺ กุ ชาโต อเแกลยิดะาแคกลวใ้วาห,ม้อเใหยนทลู่ลอืบัำ� งดเขขบั นึ ้้านเไกนัป้ ดิ แแ(ลอล้ว.้วเสศเหู่ ปร้อษ็นงฐผีนน้มู อนัตี้ น)วั คสไ้ะเมู ขพอ่้าราแ่ังจลแอ้วลย้วซู่ ดงึ่เ้พวเตยื่อียแองถนั นวย้อแงั หยคง่ ฯวเอามน็ ธมนิสนฺถตคตฺโต ชาโต, ตโต ตณฺหํ อธิวาเสตํุ อสกฺโกนฺโต คพฺภํ ปวิสติ ฺวา มฺจกํ อปุ คยุ ฺหิตฺวา นิปชฺชิ. ซง่ึ เรื่ออง.อเะศไรรษฐๆี แแมก้ถ่ใงึคแรล้วๆ (ซเง่ึพครวาาะมกทลกุวั ขแ์)ตอ่ อนั ยเสา่ งอื่ นมี ไ้ ปไมแบ่หอง่ ทกรแัพลย้ว์ เอวํ คโตปิ ธนหานิภเยน กสสฺ จิ กิจฺ ิ น กเถส.ิ อยซหแเดอเแถซคปปลลงงรึ่ึ่นยอา่ังรั ็็นนัหืคนอน้้ม้ววมู่บหเต�ำหลเ)อีแไคมต้ฯุทา้อมนวงนัลยรมอื่รี(ยะา่้ก่ังว่ออแาค้ถไิวไกนด)รลง.แ(ำ�าริอรว้เ(นน้ัอละวมด้ศเะๆ.ปยาธ่ันตงแั้ทรก็ดิาดนอเ่นษอ่ล�ำพกรง(งัา.ี้)เฯว้รแฐมน็รนรมวอนีล(ภาาีีอกที้อ(้.)้อะวอรฯวยล..ดแกคนรนาภ่ัู่า่)แงัยมหล(วแภรวนอกข(า้ารมรวลัแรอ้.ีาื่ทยอมแ้ร้ีอวฯล.แาเยา่เตอย้ขวศตกฯหา(นถอ่ย้)า่าอร)น่รรานวาังไษ.รือมแมาปนา่กเมภฐมวยสแีอหีเอ้ี้รา่)ปกลใือ่ยา.อกรน็ล้วนอมู่แคย.(ล)อาห่ันรอไลวาวควา่ะูปปรน้ัาไวา่แวืวอไถแมมชลรแอยาาห่ซยนไ้วล.มดอ่มมมง่พง่ึ,ัง้วมงไั ทแีอเผ่(ใมทร)นศอไลจะยราม.ผ่ีร.วั้พ้)รวสใู่ฯษาม่เาา่แห)ยศกุมสชีฐก้(วเ์ดรแากีทอุอีเอน่ทษา่ปงัมะก.าิบนัา่ฐน็แ้น้คไสรนเี)อหีริวอศผ้ร้ฯแลหไแาง่ๆัน้.รมู้ลม(บทลูรบษเอแีเพะก่ือ้มวาส่คฐห.กลรอนื่อตยีลีภดระาง่่ะคองก่�ำรเวรงรัอไรอทมวแลแารนระาอาลายชล่กา่ีไ้มมนก้ๆ้ฯวาาววรรี อถ นํ ภริยา อปุ สงฺกมิตฺวา ปิ ฏ“ฺน€ึ ปริมชฺชิตฺวา “กินฺเต สามิ อผาสกุ นฺติ ปจุ ฺฉิ. เม กิจฺ ิ อผาสกุ ํ อตฺถีต.ิ “กินฺนุ โข เต ราชา กปุ ิ โตต.ิ “ราชาปิ เม น กปุ ปฺ ตีต.ิ “อถ กินฺเต ปตุ ฺตธีตาหิ วา ทาสกมมฺ กราทีหิ วา กิฺจิ อมนาปํ กตํ อตฺถีติ. “เอวรูปํ ปิ นตฺถีต.ิ “กิสมฺ ึ ปน เต ตณฺหา อตฺถีต.ิ เอวํ วตุ ฺเตปิ , ธนหานิภเยน กิจฺ ิ อวตฺวา นิสสฺ ทฺโทว นิปชฺชิ. อ. ทา่คนรัง้ จนงนั้บออก.เถภิดร,รอย.าควกาลมา่ อวยแาลก้ว ในกะอเะศไรรษ(มฐีนีอยนั้ )ู่ แวกา่ ่ทขา่ ้นาแดตงัน่ นาี ้ยฯ อถ นํ ภริยา “กเถหิ สามิ, กิสมฺ ึ เต ตณฺหาติ อาห. อออคอชเจ(ดปอ.นกนัังน..ั ็.นคนเเขทคคทพวผีภดอั้่าียฯวา.ียู้้ใร.สนมาวเคงรหเน(กอมพศอยรลไยินอเยร.อามา่พาษยอ่เด่บนกศื่อกฐมา(งัน่ัอแรีแอลนกเนษ,กปกหัน่านัี้้็อ่ชฯฐแนง่วอเเ.ีนคกเลแร(ะปหชอ้าลียวล้ไ็นรน.า่รท้วมวือรแภวก.)อีท,า)แดกรินยวใ.วรล่ดังนกู่ผซเย่า้ดวนิหฉ้กะอึูงา้)งัีลัน้วาขคยนกฯวา่า่ลนใู่รี า่้ลฯกนเนันน้มพอา่ลนันี(อ้เ้เอื่อวอ.มนืบิค.เกแ..ปศ่ืภออืมอป้ลดรรรยรคชงะ้รวฉิรษะซู่วทะ่ือย)นัโง่ึฐาโว�ำายวคยีมาจ่แา่ชยถช�ำกสกลัเน่าอนปลก้ัทว(ม์อ็ม์เอนซก่าอปแะะเงึ่วรอ็ดลนปไไกะแย้รซว็ร)นทา,ล)ง่ึ่ากรงขั้ขวอว้งงสลอา่นวน.านิา่ง่้ามนขดทัน้วเโ้าธเา่ังดแบขอแอ(นนลยอมตือ.้ี้ปว้ดงนง่ีเอเปตก้วาวรยท็นนตยยฯาา่ ู่).ิ โส วจนํ ปริคลิ นฺโต วิย “อตฺถิ เม ตณฺหาติ อาห. “กึ ตณหฺ า สามตี .ิ “กปลลฺ ปวู ํ ขาทติ กุ าโมมหฺ ตี .ิ “อถ กิมตฺถํ เม น กเถส,ิ กึ ตฺวํ ทลทิ ฺโทส,ิ อิทานิ สกลสกฺกรนิคมวาสีนํ ปโหนเก กปลฺลปเู ว ปจิสฺสามีต.ิ “กินฺเต เอเตหิ, อตฺตโน กมมฺ ํ กตฺวา ขาทิสสฺ นฺตีต.ิ ผลติ ส่ือการเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ตั ิธรรม วัดพระธรรมกาย 31 www.kalyanamitra.org

ถ้าอยา่ งนนั้ อ. ดฉิ นั จกั ทอดซง่ึ ขนมเบือ้ ง ท. อนั เพียงพอ ปจิสฺส“เาตมนีตห.ิ ิ เอกรจฺฉวาสนี ํ ปโหนเก กปลฺลปเู ว (แก่ชน ท.) ผ้อู ยใู่ นตรอกเดียวกนั โดยปกติ ดงั นี ้ฯ (อ. เศรษฐี กลา่ วแล้ว) วา่ อ. เรา ยอ่ มรู้ ซง่ึ ความที่แหง่ เธอเป็น “ชานามหํ ตว มหทฺธนภาวนฺต.ิ หญิงมีทรัพย์มาก ดงั นี ้ฯ (อ. ภรรยา กลา่ วแล้ว) วา่ อ. ดฉิ นั จะทอด กระท�ำ ให้เป็นของ กตฺวา““ชอาิมปนสจามฺ ามึมหีตํ .ิ เคหสามนฺเต สพฺเพสํ ปโหนกํ เพียงพอ แก่ชน ท. ทงั้ ปวง ในท่ีใกล้เคียงแหง่ เรือน นี ้ดงั นี ้ฯ ตว มหชฺฌาสยภาวนฺต.ิ (อ. เศรษฐี กลา่ วแล้ว) วา่ อ. เรา ยอ่ มรู้ ซง่ึ ความที่แหง่ เธอเป็น หญิงมีอธั ยาศยั ใหญ่ ดงั นี ้ฯ (อ. ภรรยา กลา่ วแล้ว) วา่ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. ดฉิ นั จะทอด กระท�ำ กตฺวา“เตปนจหาิมีต.ิ เต ปตุ ฺตทารมตฺตสเฺ สว ปโหนกํ ให้เป็นของเพียงพอ (แก่ปิ ยชน) สกั วา่ ลกู และเมีย ของทา่ นนนั่ เทียว ดงั นี ้ฯ (อ. เศรษฐี กลา่ วแล้ว) วา่ อ. ประโยชน์อะไร ของเธอ ด้วยชน ท. “กินฺเต เอเตหีต.ิ เหลา่ นน่ั ดงั นี ้ฯ (อ. ภรรยากลา่ วแล้ว) วา่ ก็ อ. ดฉิ นั จะทอด กระท�ำ ให้เป็น- ปจาม“““เตกีตตึฺว.ินํ หกิปึ กนเอริสกตกฺสยุสสฺหเฺตี ส.ิ วจฺ เตมยปฺหโหนฺจกํ ปโหนกํ กตฺวา ของเพียงพอแก่ทา่ นด้วย แก่ดิฉนั ด้วย หรือ ดงั นี ้ฯ กตวฺ า ปจามตี .ิ (อ. เศรษฐี กลา่ วแล้ว) วา่ อ. เธอ จกั กระท�ำ ซง่ึ อะไร ดงั นี ้ฯ (อ. ภรรยา กลา่ วแล้ว) วา่ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. ดฉิ นั จะทอด กระท�ำ ให้เป็นของเพียงพอ แก่ทา่ น ผ้ผู ้เู ดียว นนั่ เทียว ดงั นี ้ฯ (อ. เศรษฐี กลา่ วแล้ว) วา่ (ครัน้ เม่ือขนม) (อนั เธอ) ทอดอยู่ ตจสสกตตลฺตฺถอตาภ“าอณหมู ทิมํ ฑิกฺ าสเสอเยุ มฺลสฺกึ โ€ก€โเปถาวปเกตานํวฺสนาาขิสทปภีรที สสนจิ ิตสฺ ปฺจนฺ ฺวมตปฺาิณามอเธนฑฺปุ ขผุ ,รเุาลาิมทณพติสจหลิตฺสูํอาทมุปอฺจธฺาีตจนรฺจ.ิ ุยกาคฺหปสเหลสึ ลตฺนปาฺวฺตจนา,,ิ ิ ในท่ีนี ้ อ. ชน ท. มาก ยอ่ มหวงั เฉพาะ, (อ. เธอ) เว้นแล้ว ซง่ึ ข้าวสารทงั้ สนิ ้ ท. ถือเอาแล้ว ซงึ่ ข้าวสารอนั หกั แล้ว ท. ด้วย ซง่ึ เตาและกระเบือ้ ง ท. ด้วย ๆ ถือเอาแล้ว ซงึ่ น�ำ้ นมและเนยใส และน�ำ้ ผงึ ้ และน�ำ้ อ้อย หนอ่ ยหนง่ึ ด้วย ขนึ ้ แล้ว สพู่ ืน้ มีในเบือ้ งบน แหง่ ปราสาท อนั ประกอบแล้ว ด้วยชนั้ ๗ จงทอดเถิด, อ. เรา ผ้ผู ู้ เดียวเทียว จกั นงั่ เคีย้ วกิน ในท่ีนนั้ ดงั นี ้ฯ อ. ภรรยานนั้ ฟังตอบแล้ว วา่ อ. ดีละ ดงั นี ้ (ยงั บคุ คล) ให้ถือ ปปกาสฺโกาสสทาาํ เ“ปสสาอ.ิธาตู ริุยปฺหฏสิ สฺทณุ าสติ โิวฺ ยา ควเหิสตฺสพชพฺฺเชํ ตคฺวาาหาเปเสตฏวฺ ฺา€ึ เอาแล้ว (ซง่ึ วตั ถ)ุ อนั บคุ คลพงึ ถือเอา ขนึ ้ แล้ว สปู่ ราสาท ไลแ่ ล้ว ซง่ึ นางทาสี ท. (ยงั บคุ คล) ให้ร้องเรียกแล้ว ซงึ่ เศรษฐี ฯ อ. เศรษฐีนนั้ ปิ ดอยู่ ซง่ึ ประตู ท. จ�ำเดมิ แตต่ ้น ให้แล้ว อสอภาพโิรฺพรุหโภเทสปิตรฺวติฺวยาาฺวาเราปอสติ สาุปตทฺสเฺูถิโวตปสปิ จูอจทิฆทุ ิตฺวปฏฺธํุาฏเอิกนรฺา€าํ ารนปภยิิทอิ.หคิตทฺคทฺวตึ ฺวาฺวาชารานาเิสนลที ติ สิ.ฺวตาปฺติ ทมกหํ ปนตลฺโตฺลลํํ ซง่ึ กลอนและลมิ่ ท. ในประตทู งั้ ปวง ท. ขนึ ้ เฉพาะแล้ว สพู่ ืน้ ท่ีเจ็ด ปิ ดแล้ว ซงึ่ ประตู นงั่ แล้ว (ณ ชนั้ ท่ีเจ็ด) แม้นนั้ ฯ แม้ อ. ภรรยา ของเศรษฐีนนั้ ยงั ไฟ ให้โพลงแล้ว ในเตา ยกขนึ ้ แล้ว ซง่ึ กระเบือ้ ง เร่ิมแล้ว เพื่ออนั ทอด ซง่ึ ขนม ท. ฯ ครัง้ นนั้ อ. พระศาสดา ตรัสเรียกมาแล้ว ซง่ึ พระเถระช่ือวา่ กออสอถาปกมฺกลฺเนรลฺ นฺเปตสิคเูสํสวเมติ ฺถป“เาทาอมจสโจสาสฺฺฉเนปริเภปโตสมเาิ,ฏยคโฺ€ตนฺคี วล`ลฺ กาปสนลตมฺลฺตหปรภาาเู มูโวชมิเคกคหฺคขสลาฺสลฺทปาิสนาอสฺ สตวาาิทฺเมถเเูทีตรรํิ มหาโมคคลั ลานะ ในเวลาเช้าเทยี ว ตรัสแล้ว วา่ ดกู อ่ นโมคคลั ลานะ อ.เศรษฐีผ้มู ีความตระหน่ี ในนิคมช่ือว่าสกั กระ อนั ไม่ไกล แห่งเมืองชื่อว่าราชคฤห์ นนั่ (คิดแล้ว) ว่า อ. เรา จกั เคีย้ วกิน ซงึ่ ขนมเบือ้ ง ท. ดงั นี ้ (ยงั ภรรยา) ให้ทอดอย่ซู งึ่ ขนมเบือ้ ง ท. ในปราสาท อนั ประกอบแล้วด้วยชนั้ ๗ เพราะกลวั แต่อนั เห็น แห่งชน ท. เหล่าอื่น, 32 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

ซซดมใน้งง่่ึึวีคกขวยวิหนิจจาอดามงม.นร้วเเนสธำ�ยทอนมั่พภ.เาผตัไทปิดรสียดแอพู่ด้ววลอ้รยว้วะกกยเแบัใขชซนลนตงึ่้ดวทมวน้วี่นนัย�ำท้ยนังัน้ ด.รเ้มม้อฝวนึแยยียกนั่ ลกแแแเทำะ�หลลลเีย้ะงว่ นงภัวผซยิกวขัดง่ึใอษสเทงั ศงนุแ.ตรทลีแษ้ฯน.ะมฐน้;๕ที ก�ำใ้งั,้นผรสอะวงึอ้ น.ทแั งลน�ำเใรแะี ้หาอลน้ถ.้ว�ำจ้เืออรกัใเา้อหอกย้จเารปะแกั ็นทลนทผ้ว�ำง่ั .ู้ ตฺวํ ตตฺถ คนฺตฺวา อเสาฏเนฺ€หึ ทิ; เมอตชฺวฺชาาหนํ ิพปฺพิเสจฺวนหํิ อตฺตโน พเลน เชตวนํ ภิกฺขสุ เตหิ สทฺธึ วิหาเรเยว นิสีทิสสฺ ามิ, ปเู วเหว ภตฺตกิจฺจํ กริสสฺ ามีติ อาห. ขแใณเพน้หาอรแง่ปาาตฤแระกพท่ะมเาหตธร้ศอะ์ิน็แูน.อหน่ัซพใงง่นเง่ึครทสพขะ์ผยีหี ณรเ้เูวถบจะะรเญรั ถฯะนิญรรชนั้ัะบรอนอเขพ.ทเน่ั.อนรียเ้งอดอืท้วปแมีลียหรฯะแวาง่ลสหด้วาวังนั ทซในงุ่จง่ึ ีดน้พไีแนขัปร้ ลอะแร้วงดลาม�ำ้ววหรกหาัสสะม่เศนู่ขดอริคอีแ.ษงมลรฐพนูป้วี รนัแ้หะหศวไดง่น่ัดา้วแไส้ยยหกดืนก้ววาแแ�ำมลลลวณ้้าวว่งั ี เถโรปิ “สาธุ ภนเฺ ตติ สตถฺ ุ วจนํ สมปฺ ฏจิ ฉฺ ิตวฺ า ตาวเทว อิทฺธิพเลน ตํ นิคมํ คนฺตฺวา ตสฺส ปาสาทสสฺ สหี ปชฺ รทฺวาเร สนุ ิวตฺโถ สปุ ารุโต อากาเส เอว มณิรูปกํ วยิ อฏฺ€าส.ิ มหาเสฏฺ€โิ น เถรํ ทิสฺวาว หทยมํสํ กมปฺ ิ . มเอรจตอปากย.ัอ่า็วนทแไา่ชกมเงลนา่อคะนไ่้นว.รดเี่ือ้ทศอ้วนแยง..รา่มน่ัืนถษก้จผเแือแฐท้อ้งมูนลเีนียกนอีอ้ะ่วนัวราแ้สยมอหดณม(า่ แคนัง่งงัณสเิดตนนกปดะแนีเี ้ล้ปฯงรลพอือ็อะน้วงึ.อตยร)ถนทัูปแูู่วือซบหา่า่นเง่ึ นอง่คุน่ัรอหาอคเ.ยทนยลเืนรีย้าเใโาทแกวตส้ลาเรเ่า่ ปข้วธ(งใ็้ยานอนใแอ่ผยดนทลม้มูู่งัอ่ีไ้วเนมาาปปีแม่ก็้ทนรเลีาระม.)้วอศ,พ่ือใสยนฤไกจทู่เมตไท็กัี่นฟเ่ติ้อาไหี ้ดเฏ.น็กพใ้ ะนสลซรตอซามา่งึ่ ฏาะองวึ่ณกวะกแะตัอะาลลไรนศถย้ววั ,ีุู่ ้ โส “อหํ เอวรูปานเํ ยว ภเยน อมิ ํ €านํ อาคโต, อยจฺ อาคนฺตฺวา วาตปานทฺวาเร €โิ ตติ คเหตพฺพคฺคหณํ อปสสฺ นฺโต อคฺคมิ หฺ ิ ปกฺขิตฺต- โลณสกฺขรา วยิ โรเสนฺโต ตฏตฏายนฺโต เอวมาห “สมณ อากาเส €ตฺวา กึ ลภิสฺสส,ิ อากาเส อปเท ปทํ ทสเฺ สตฺวา จงฺกมนฺโตปิ เนว ลภิสสฺ สีติ. อ. ทออา่ ..นพแเศมรระ้นษเงถ่ั ฐอรี ยะกู่ จลโงดา่ กวยรแบมลลั แ้วลลงั้ววกา่ ไ์ ปใอน.ๆอทามา่กานาๆศจใงจนกกัทรไ่ีนมมนั้อไ่ ดนย้นน่ัู่ จนั่เทกัเทียไดวีย้ วฯซงดึ่ องั ะนไี ้รฯ, เถโร ตสมฺ เึ อว €าเน อปราปรํ จงฺกมิ. ปลลฺ เงสฺเฏกฺ€นี “จงฺกมนฺโต กึ ลภิสสฺ ส,ิ อากาเส นิสที นฺโตปิ น ลภิสสฺ สเิ ยวาติ อาห. กซอง่ึ.ลอพา่ ะวรอไแะ.รลเ,ถพ้วอรรก.ะะะทเไพถา่ดรนร้ยะะืนแเถมแนรล้มงั่ ะ้ควาน้เูยทนัข้ ืน้่ีธาแรแวณลลา่ ้ว้วี ฯอทซ.ี่ธง่ึ รทบณา่ลั ีนแลหงั กง่นห์งั่ ฯนแ้ลาค้ตวรา่ ัง้ใงนนจนั้อกั าไ(กมอาไ่.ศดเ้ศดจรงั กษั นไฐี ด้ฯี)้ เถโร ปลลฺ งฺกํ อาภชุ ิตฺวา นิสที ิ. อถ นํ “อากาเส นิสนิ ฺโน กึ ลภิสสฺ ส,ิ อาคนฺตฺวา วาตปานอมุ มฺ าเร €โิ ตปิ น ลภิสสฺ สีติ อาห. เถโร อมุ มฺ าเร อฏฺ€าส.ิ จยกืนั ไแมลคไ่ ้วดรัง้น้ ทนนั่ ่ีธนัเ้ รทณยี (อวี จ.ดกั เงัไศนดรี้้ษฯซงฐึ่ แอี)มกะ้ ลไอรา่.,วพอแร.ละท้วเถา่ รนกะะแปพมรร้ปะะพรเถะฤรพตะเฤิ พนตยนีั้พิ งดียวงงัา่ คดวงัอนัค.แวลนทั ้วอา่ นยฯู่ อถ นํ “อมุ มฺ าเร €โิ ต กึ ลภิสฺสส,ิ ธมู ายนฺโตปิ น ลภิสฺสสเิ ยวาติ อาห. เถโรปิ ธมู ายิ. (ช(อแกด(คยอ้หิน.ะว้ท.งดิั ยภง่หภา่แกกเรออนนขรลรรา..งร่ึ็ม้ะวยลยปภใเ)แา)ไาบหรรวมดว)า้ือรเแา่้้่้าโเสปยจงปลพอ็านกาั็้วนฯลแท.นรใแนงสทแหานัอ้ล่มะกงว้ัใ้ ย้สวนหก่สณใ่นูิ้สะาม้ฯซะจวงเ่ณเ(ขง่ึกผา่ัปนอ้ขา้กะไ็เูนี.แ้นจมขาเสจ้ลรอมศไ่ลภิงญ้ดวงรชเสาป้แษิน้พง่ซ็ลนดฐหไอง่ึม้วปทีง)ันแ.คีนี่แไดปงึ่ซวมเี้ท้ว้ธงนงึ่ัแก่เยงสอเพกลปหดมร่สซ็า่นนี ทาณไวงม่ึออ่มะอนแณนะัยกไ่ดลยันดเหลดะ้แวน้แนันว้ันยีล์ตกลตง่ึวนั้ดว้า้ะวนกอ่ งัจพดนนอั่ันซทกัรงนััเีง่ึ.้ะทไไนฯไขดมเียหขีถน้้เไ่กปวอมรปมล็งนะ้ซ,ใชา่เนแง่ึนอศิวน้ลเนั.้ถรแรเ้วืษเอลาลวรนด็ก้ฐฯาวา่ ี สจู ิยาสกวลิชปฺฌาสนากโาทโลเอกวิยธโู มอโอหโสห.ิ สเ.ิ คหเสชฏฺฌฺ€ิโานยนอภกเยฺขีนนํ ตํ “ปชฺชลนฺโตปิ น ลภิสฺสสีติ อวตฺวา “อยํ สมโณ สทฏุาฺเ€ปุ สฺสลาคมฺโคีติ อลทฺธา น คมิสฺสต,ิ เอกมสสฺ ปวู ํ ภริยํ อาห “ภทฺเท เอกํ ขทุ ฺทกปวู ํ ปจิตฺวา สมณสสฺ ทตฺวา อยุ ฺโยเชหิ นนฺต.ิ สา โถกํเอว ปิ ฏฺ€ํ กปลลฺ ปาตยิ ํ ปกฺขิปิ . ผลิตสอื่ การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม วดั พระธรรมกาย 33 www.kalyanamitra.org

(อ. ขนม) เป็นขนมชิน้ ใหญ่ เป็น พองขนึ ้ ยงั ถาดทงั้ สนิ ้ ให้เตม็ อฏฺ€ามสห.ิ าปโู ว หตุ วฺ า สกลปาตึ ปเู รตวฺ า อทุ ธฺ มุ าโต แล้ว ได้ตงั้ อยแู่ ล้ว ฯ อ. เศรษฐี เหน็ แล้ว ซง่ึ ขนมนนั้ (กลา่ วแล้ว) วา่ (อ. แป้ ง) อนั มาก คภเวหิสตฺสเสฺวตาฏีตฺ€,ิ ี ปตกสํ ฺขยิปเทมิ .ิสววฺ า ทพ“พฺพหิกํุ ณตฺเณยาน ปิโฏถฺ€กํ ํ คปิหฏฺิต€ํํ เป็ นแป้ งอันเธอถือเอาแล้ว จักเป็ น ดังนี,้ ถือเอาแล้วซึ่งแป้ ง หนอ่ ยหนง่ึ ด้วยมมุ แหง่ ทพั พี ใสเ่ ข้าแล้ว เองนนั่ เทียว ฯ อ.ขนม เป็นขนมใหญ่กวา่ กวา่ ขนมอนั มีในก่อน เกิดแล้ว ฯ โปเวอหิสวู กตํุํ า.ิเเสตปโกพทอสาสโาูหทววตฺสํีตฺธเํนุาสา.ิ ยปิพฏนํ รฺุอฺพ€ิมลยึปินสปอํลฺ จฺโกวูานยิฺฉปฺโโหสึิกตโจต.ุมตภ“มีตส,ิริยหา.ิ เมํโนอสิฺตอกสตาํ พหโครเฺ โพณส“ชภฺหาปทนโวูตฺเมฺตทา.หิยนเอาอฺต,ิมกมสาหฺสพสนทพฺโเธฺอตฺเาพกว,ํ (อ. เศรษฐี) ยอ่ มทอด ซง่ึ ขนมใด ๆ อยา่ งนี,้ อ. ขนมนนั้ ๆ เป็น ขนมทงั้ ใหญ่ทงั้ ใหญ่เทียว ยอ่ มเป็น ฯ อ. เศรษฐีนนั้ เบื่อหนา่ ยแล้ว กลา่ วแล้ว กะภรรยา วา่ แนะ่ นาง ผ้เู จริญ อ. เธอ จงให้ ซง่ึ ขนม ชิน้ หนง่ึ แก่สมณะ นี ้ดงั นี ้ฯ เมอื่ ภรรยานนั้ ถอื เอาอยู่ ซง่ึ ขนมชนิ ้ หนง่ึ จากกระเช้า, อ. ขนม ท. ทงั่ ปวง เน่ืองเป็นอนั เดียวกนั แล้ว ตดิ กนั แล้ว ฯ อ. ภรรยานนั้ กลา่ วแล้ว กะเศรษฐี วา่ ข้าแตน่ าย อ. ขนม ท. ทงั้ ปวง เป็นของเนื่องเป็นอนั เดียวกนั แล้ว (ยอ่ มเป็น), อ. ดฉิ นั ยอ่ มไมอ่ าจ เพื่ออนั กระท�ำ แยกกนั ดงั นี ้ฯ อ. เศรษฐีแม้นนั้ (กลา่ วแล้ว) วา่ อ. เรา จกั กระท�ำ ดงั นี ้ ไมไ่ ด้ “อหํ กริสฺสามีติ โสปิ กาตํุ นาสกฺขิ. อาจแล้ว เพ่ืออนั กระท�ำ ฯ อ. ชน ท. แม้ทงั้ สอง แม้จบั แล้วท่ีปลายคร่ามาอยู่ ไมไ่ ด้อาจ วโิ ยเชอตโุ ภํุ ปนิ าสกชฺขนสึาเุ อวโ.กฏิยํ คเหตฺวา กฑฺฒนฺตาปิ แล้ว เพื่ออนั ประกอบตา่ งกนั นนั่ เทียว ฯ ครัง้ นนั้ เม่ือเศรษฐีนนั้ พยายามอยู่ กบั ด้วยขนม ท. นนั่ เทียว เสทาอถมสจฺุสฺจสึ ,ุ ปเูปวิ ปหิาสาสทอฺธปุ ึ จฺฉวาิชยฺชมิ. นฺตสเฺ สว สรีรโต อ. เหง่ือ ท. ไหลออกแล้ว จากสรีระ, อ. ความกระหาย เข้าไปขาด แล้ว ฯ ในลำ� ดบั นนั้ (อ. เศรษฐี) กลา่ วแล้ว กะภรรยา วา่ แนะ่ นาง สมณตสโฺสต ภเทริหยํีตอ.ิ าห “ภทฺเท น เม ปเู วหิ อตฺโถ, ผ้เู จริญ อ. ความต้องการ ด้วยขนม ท. (มีอย)ู่ แก่เรา หามิได้, อ. เธอ จงให้ แก่สมณะ ดงั นี ้ฯ อ. ภรรยานนั้ ถอื เอาแล้ว ซงึ่ กระเช้า เข้าไปหาแล้ว ซง่ึ พระเถระ ฯ สา ปจฺฉึ อาทาย เถรํ อปุ สงฺกมิ. อ. พระเถระ แสดงแล้ว ซงึ่ ธรรม (แก่เมียและผวั ท.) แม้ทงั้ สอง, คทณินุ ฺนํ เทถาโนรกาเถทอสีนภุ ,ิํินฺนผํปลิ“ํ อคธตมคฺถณมฺิ ํ ตเเทลทเินสฺนสจํ,,ิ นฺทตอํ ณิ ตวฺถฺณิยิ ํ รทยติฏสนฺฺเ€าสนนสฺตํ.ิ ิ กลา่ วแล้ว ซงึ่ คณุ แหง่ รัตนะ ท. ๓, แสดงแล้ว ซง่ึ ผล (แหง่ กศุ ล ท.) มีทานอนั บคุ คลถวายแล้วเป็นต้น วา่ (อ. ทาน) อนั บคุ คลให้แล้ว มีอย,ู่ อ. ยญั อนั บคุ คลบชู าแล้ว มีอยู่ ดงั นีเ้ป็นต้น (กระท�ำ) ให้เป็น ราวกะวา่ พระจนั ทร์ ในพืน้ แหง่ ท้องฟ้ า ฯ อ. เศรษฐี ฟังแล้ว ซงึ่ ค�ำนนั้ ผ้มู ีจิตเลื่อมในแล้ว กลา่ วแล้ว วา่ อิมสฺมตํึ สตุ ปฺวลาฺลงปฺเกสนฺนจนิติสฺโีทติตฺวเสาฏฺ€ปี “รภิภนุ ฺเตฺชถอาาตคิ นฺตอฺวาาห. ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. ทา่ น ท. มาแล้ว ขอจงนงั่ ฉนั บนบลั ลงั ก์นีเ้ถิด ดงั นี ้ฯ อ. พระเถระกลา่ วแล้ว วา่ ดกู ่อนมหาเศรษฐี อ. พระสมั มา- ขอนขีราาิสาทหนิ ทิส.เฺโีนถนสฺ ิโ;ารมจตีตมุิ “คมหฺ ณาหปฺหกาําเสเฺจปรฏหุจถฺ €ิิย,ิ าภสิกตสสฺขฺถมตสุุ ,ิฺมเตสาเหสนสิฏฺตมฺ€กิฺพสิํ ุททภคฺโฺธรมธิึยิสํ ฺสปวาเู`ิหมวปาาูเเตจวริ สมั พทุ ธเจ้า ประทบั นง่ั แล้ว ในวิหาร กบั ด้วยร้อยแหง่ ภิกษุ ท. ๕ (ด้วยทรงด�ำริ) วา่ อ. เรา จกั เคีย้ วกิน ซง่ึ ขนม ท. ดงั นี;้ ครัน้ เม่ือ ความชอบใจแหง่ ทา่ น ท. มีอย,ู่ ดกู ่อนเศรษฐี อ. ทา่ น ท. ยงั ภรรยา จงให้ถือเอา ซง่ึ ขนม ท.ด้วย (ซง่ึ วตั ถุ ท.) มีน�ำ้ นมเป็นต้นด้วย, อ. เรา ท. จกั ไป สสู่ ำ� นกั ของพระศาสดา ดงั นี ้ฯ 34 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

(อ. เศรษฐี ถามแล้ว) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ ก็ อ. พระศาสดา “กหํ ปน ภนฺเต เอตรหิ สตฺถาต.ิ (ยอ่ มประทบั อย)ู่ ในที่ไหน ในกาลนี ้ดงั นี ้ฯ (อ. พระเถระ กลา่ วแล้ว) วา่ ดกู ่อนเศรษฐี (อ. พระศาสดา “อิโต ปจฺ จตฺตาฬีสโยชนมตฺถเก เชตวนวหิ าเร เสฏฺ€ตี .ิ ยอ่ มประทบั อย)ู่ ในพระวหิ ารชื่อวา่ เชตวนั ในท่ีสดุ แหง่ โยชน์ ๔๕ แตท่ ่ีนี ้ดงั นี ้ฯ (อ. เศรษฐี กลา่ วแล้ว ) วา่ ข้าแตท่ า่ นผ้เู จริญ อ. เรา ท. จกั ไป “ภนฺเต กาลํ อนตกิ ฺกมิตฺวา เอตฺตกํ อทฺธานํ สทู่ างไกลมีประมาณเทา่ นี ้ไมก่ ้าวลว่ ง ซง่ึ กาล อยา่ งไร ดงั นี ้ฯ กถํ คมิสฺสามาต.ิ ชสปขขดออกองััรนะงบวงตตา่ีตใ(้ฯอกจนขูนา.อนแลพง;นั่ หเพรปอเง่ทะร็.นทะเียถทหา่เวชรนขี่ัว,ะต้าแทวมแกหนัต.ลล่ง,ว่งมา่บใา่ วีอนันอแยภ.ไอลเ,ู่ดรา.้วอาย)ใท.ในวต่ีสเจา่ร้ปดุกัาจรดลนาาจกูง�กำสกรั่อไเอบาปนนบทอื�ำม้ แงไหสปขบหพาู่อนง่ เซรบงศแะงึ่ทหรนั ทเษ่าชง่ไา่ ดปนตฐนีรวคาทนจัทสร.กั .ันา้ มจ(ดทเโมีทัก้วดน่ื่ีอซมยยน่ั ้มุคีกกเใทวแ�ำานาหยีลลมทวงง่ั)่ี อตฺตโ“นมหาเสพฏฺเ€ลิ น ตมุ หฺ ากํ รุจิยา สต,ิ อหํ โว เนสสฺ ามิ; ตมุ ฺหากํ ปาสาเท โสปาณสสี ํ อตฺตโน €าเน เอว ภวิสสฺ ติ, เอโชสุปตปรวาิปนณําปสรเานิโทยสสาสฺ าานมํ ีตป.ิ นเหเชฏฺต€วานโอทฺวตารรณโกกฏาฺ€ลเกมตภฺเวตสิ เฺสนตว,ิ อขนอธนั่ ิษงเทพฐออียรา..ะวนเศเพแชฯรรลตษะ้ววฐเวนัถีนา่ รนั้ดะองรั ับน.กพี ร้ โฯะรค้อท(นมอ�ำแ.แแหลลโง่ค้้ววเนชวิงแาซ่ แหงึ่ขหหง่้าง่เวัแชบแติงนัหบท่ ไง่ าน่ัดบนไนัดผจไ้)เู ดจงไมรดิญี ใ้มนทีแอที่ซล.้ี่นมุ้ดวนัแลี้ อหนะย้งน่ั ดปา่ เงัทงรนนะียีนตั้ฯว้ ู โส “สาธุ ภนฺเตติ สมปฺ ฏิจฺฉิ. เถโร โสปาณสสี ํ ตตฺเถว กตฺวา “โสปาณ- ปาทมลู ํ เชตวนทฺวารโกฏฺ€เก โหตตู ิ อธิฏฺ€าส.ิ ตเถว อโหส.ิ ซศบภบตตงึ่าาถิกนนพสมาษแพรคดคอ(อแออหุทุ อะมตาวม....ง่ธเ.ีพาป้เชเกอพจมพมภมรตรรา้าอรียหะรราตาวสะ.ระพแส้ฯาอบนัศนยเลเาทุงถทศา์ามพทะกอธรสลูรหผานะัลเษดแฯจยารวันบัล้าฐาองเั ยกศคทุ้เีวขเยสปงัวรค.นไา่ซ็เดษาน่ด)ลศมงง่ึจ็้ปฐถไเปรกกหเรีษรวขลาูวใละาฯ้ฐาลหา่าเมา่ยคีไกด้ดตนฯปขแุีย้าว้แงั้นัลแวล้ยอลฯ้ลกวเ้ยวแป้ิวนเยู่ม็กนฉซแง้ัทสบัพทงึ่ลภงัโู่น้้ี่ขวารรดส�้ำะารง้้วอเยแมแพยซงลาหลหง่ึ่ือด้เวง่งขขมท้ภวใน้าแน่กูัยตใัไมหษภนปรง่ิบาณใเภฝหปยกา้ าา้ิกถใรบัตแตะษงึรด้ลแทพุ้วจฯ้กวบัรขยา้่หอนอซภกมมงงง่ึ่ัเรบแแพพแู่รลลยหือรร้ ้้ะะวาวงง่ เหฏฺ €เาถโโอรตรณเกสาฏลฺ €โิตฺจ ภริยจฺ อปุ ริปาสาทา ขิปปฺ ตรํ เชตวนํ สมปฺ าเปส.ิ เต อโุ ภปิ สตฺถารํ อปุ สงฺกมิตฺวา กาลํ อาโรเจสํ.ุ สตฺถา ภตฺตคฺคํ ปวสิ ติ ฺวา ปฺ ตฺตพทุ ฺธาสเน นิสที ิ สทฺธึ ภิกฺขสุ งฺเฆน. ทกฺขิโมณหทาเกสํ ฏฺอ€ีทาส.ิพทุ ฺธปปฺ มขุ สสฺ ภิกฺขสุ งฺฆสสฺ ภริยา ตถาคตสสฺ ปตฺเต ปวู ํ ปตฏิ ฺ€าเปส.ิ มหาเสฏฺ€ปี ิ ภริยาย สทฺธึ ยาวทตฺถํ ปวู ํ ขาทิ. กอเพอแแตใมนหห..รรร่ือาวัสทะขงง่่ ขบหิขซแเ่ีสนออชน้านทลมุดุม..ตรม้วลมแูรเทวทมท)อหแเนั่ีสทบงัีย.บ้ลง่วสดุ.ือแป้ดว้)า่ยนิลง้ยลรงั (อ่ดงะนอ่ะถอมร้ดวต้ผมีาแนั้อฯยไงัูอวักไเมบฯนมมย่พทถ่ีน(แียป่้า่ แรแ.งึนั่มแงระหกเน้าเลใหผ่ชทซง่ นกนัะ้มลู้ขนง่ึียฏวผาน่ีคพวนัอวนันวมรทน.ฯนั่นาะั้ท.ีม)ภเท้ท.ทอสา.ทา่ ผนียเ.คนนิหิง้้้เูวน่ัทแเคไลจเี่นปฯลทียทา่้้า้นัรว.นว้(ียออกนัววจ้บ.ใยินา่)งเนยอ่มซทดแทมอ่งึ่ียขิงงัม้่ีแขม้ปาแน้ใหอทแไลรีห้มง่ฯงาต่ีซะ้แเอปก่้มุพ่ผง(ลนัอฏือรแวั้ร้วาเ.มะหปทวกพอแ็ง่า่น.ฏงปกรอเเคะห่ภดนัรอฯศ์ผะลนิกไ.้าตมเูา่(ษดเจสคงขนูไ่้วรุือกดร้อนิัทญย้ัมนลา้ง)., ปวู านํ ปริโยสานเมว น ปฺ ายต.ิ สกลวหิ าเร ภิกฺขนู ฺจ วิฆาสาทานจฺ ทินฺเนสปุ ิ , ปริยนฺโต น ปฺายเตว. “ภนฺเต ปวู า ปริกฺขยํ น คจฺฉนฺตีติ ภควโต อาโรเจสํ.ุ “เตนหิ เชตวนทฺวารโกฏฺ€เก ฉฑฺเฑถาติ อาห. เต ทอฺวชาฺชราโกปิฏฺ€ตกํ ส€ฺสานํ อ“กวปทิ เลู รฺลปวู ปปพพฺฺภภาารรนฏฺฺเ€ตาฺวเนว ฉฑฺฑยสึ .ุ ปฺ ายต.ิ ผลิตส่ือการเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 35 www.kalyanamitra.org

อ. มหาเศรษฐี เข้าไปเฝ้ าแล้ว ซง่ึ พระศาสดา กบั ด้วยภรรยา ได้ยืน มเอหกามเภสนคฏฺตวฺ€ํ าีอฏอฺส€นาหโุ สม.ิ ทภนรํ ิยอากยาส.ิ ภควนฺตํ อปุ สงฺกมิตฺวา แล้ว ณ ที่สดุ แหง่ หนงึ่ ฯ อ. พระผ้มู ีพระภาคเจ้า ได้ทรงกระท�ำแล้ว ซง่ึ การอนโุ มทนา ฯ ในกาลเป็นทส่ี ดุ ลงแหง่ การอนโุ มนา อ.เมยี และผวั ท. แม้ทงั้ สอง อสตตฺตฺถาโอนรนํ โุ มวปทนานฺทสาิตาวเฺวทสาาเยเนวทฺวอาโปุ ภรตโปกฏิ ิ ฏฺ€โฺห€สเสึตก.าุ ปโตสตฺปผิ าเณลํ ปตอฏิาฺ€รุยายฺห ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในโสดาปัตตผิ ล ถวายบงั คมแล้ว ซงึ่ พระศาสดา ขนึ ้ แล้ว สบู่ นั ได ที่ซ้มุ แหง่ ประตู ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในปราสาท ของตนนนั่ เทียว ฯ อ.เศรษฐี หว่านแล้วซึ่งทรัพย์มีโกฏิแปดสิบ เป็ นประมาณ วิกฺกิรติ.โต ปฏฺ€าย เสฏฺ€ี อสตี โิ กฏธิ นํ พทุ ธฺ สาสเนเยว ในพระพทุ ธศาสนานน่ั เทียว จ�ำเดมิ แตก่ าลนนั้ ฯ ในวนั รุ่งขนึ ้ อ.ภิกษุ ท. ผ้ปู ระชมุ กนั แล้ว ในโรงเป็นที่กลา่ ว สมปมภอามหจิกเู วนฺฉฺมฺขาภุนรูปขุ ิเาภํุนุสวทาฏคํ,โวฺกิ€วา“เตึสปหอฺวเสนามถาเสฺปุหุโปสรถหตุาตตาจยฺเโฺวิวตสฺเจณาโถุนตสหรฺ าสนสปสฺทามเตชมมเคยฺตติตณุมผิวสฺวนหเทธกาลํมาฺธถโํมฺํมนปสกออคิพภตเานฺคถฺพาฏิเปุลนนยฺ€ิเหฺลสตฺตําาจวฺวเาสปนนฺาจนสํตนนฺ ,ิฺเปิิสกถโสตีทตรอภตสติฺสวึโเหคสฺฺถาา.ุ ุ กับด้ วยการแสดงซึ่งธรรม ในสมัยเป็ นท่ีสิน้ ไปแห่งวัน นง่ั กลา่ วอยแู่ ล้ว ซง่ึ กถาอนั แสดงซงึ่ คณุ ของพระเถระวา่ ดกู ่อน- ทา่ นผ้มู ีอายุ ท. อ. ทา่ น ท.จงดู ซง่ึ อานภุ าพ ของพระเถระช่ือวา่ มหาโมคคลั ลานะ, (อ. พระเถระ) ช่ือวา่ ไมเ่ ข้าไปกระทบแล้ว ซง่ึ ศรัทธา ไมเ่ ข้าไปกระทบแล้ว ซง่ึ โภคะ ท.ฝึกแล้วซง่ึ เศรษฐีผ้มู ี ความตระหนี่ โดยกาลครู่หนงึ่ กระท�ำแล้ว ให้เป็นผ้มู ีความเสพผิด ออกแล้ว (ยงั เศรษฐี) ให้ถอื เอาแล้ว ซงึ่ ขนม ท. นำ� มาแล้ว สปู่ ระเชตวนั กระทำ� แล้ว ให้เป็นผ้มู หี น้าพร้อม ตอ่ พระศาสดา (ยงั เมยี และผวั ท.) ให้ตงั้ อยเู่ ฉพาะแล้ว ในโสดาปัตตผิ ล, โอ ! พระเถระ เป็นผ้มู ี อานภุ าพมาก (ยอ่ มเป็น)ดงั นี ้ฯ อ.พระศาสดา ทรงสดับแล้ว ซ่ึงวาจาเป็ นเครื่องกล่าว สเ“พอโอรมภนานทุณคิกคปฺุนฺธฺฺคขํุนหสคิสเลฺตจตณนิวุ ลฺจฺฺวฺถคฺนําาาณกาโตโลุนฺหภทิชทต“เนกิพาคมิ ฺเปนาฺเพตเถกกยจุานารลนฺุเฉยํปํิตปอตนฺวนโกสพตุภาสาลิสํ,ฺพฺถมตมเติมํ,ธเรฺวตา“นภาอภวฺติกาิมิกอยุตฺขาฺขิมาาอนุยเวทํววคาิยภเิิโหาสิกนเถอ€เฺขมาอตนนูอมตาวฺปุ ํปุมาหารหกหตสมจถงิิ ฺจฺํกปวกมปสปุ ตุสถิตตุตุผฺ ฺเทาฺฺววฺโโตตตยฺธาา,ํ ของภิกษุ ท. ด้วยพระโสตธาตุ อนั เป็นทิพย์ เสดจ็ มาแล้ว ตรัสถามแล้ว วา่ ดกู ่อนภิกษุ ท. อ. เธอ ท. เป็นผ้นู งั่ พร้อมกนั แล้ว ด้วยวาจาเป็ นเคร่ืองกล่าว อะไร หนอ ย่อมมี ในกาลนี ้ ดังนี,้ (ครัน้ เม่ือค�ำ) ว่า (อ. ข้าพระองค์ ท. เป็ นผู้นั่งพร้ อมกันแล้ว ด้วยวาจาเป็นเครื่องกลา่ ว) ชอ่ื นี ้(ยอ่ มมี ในกาลน)ี ้ ดงั นี ้(อนั ภกิ ษุ ท. เหลา่ นนั้ ) กราบทลู แล้ว, ทรงสรรเสริญแล้ว ซงึ่ พระเถระ วา่ ดกู ่อน- ภิกษุ ท. อ. พระพทุ ธคณุ อนั ภิกษุ ช่ือวา่ ผ้ฝู ึกซงึ่ ตระกลู ไมเ่ ข้าไป กระทบแล้ว ซงึ่ ศรัทธา ไมเ่ ข้าไปกระทบแล้ว ซงึ่ โภคะ ท. ยงั ตระกลู ไมใ่ ห้ลำ� บากแล้ว (ยงั ตระกลู ) ไมใ่ ห้ชอกช�ำ้ แล้ว เป็นราวกะวา่ ภมร ตวั คาบเอาอยซู่ ง่ึ ละอองจากดอกไม้ (เป็น) เข้าไปหาแล้ว พงึ ให้รู้, อ. โมคคลั ลานะ ผ้เู ป็นบตุ ร ของเรา เป็นผ้เู ชน่ นนั้ (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ ตรัสแล้ว ซง่ึ พระคาถานี ้วา่ อ. ภมร ยงั ดอกไม้ ยงั สีและกล่ิน ไม่ใหช้ อกช้�ำอยู่ “ยถาปิ ภมโร ปปุ ผฺ ํ วณฺณคนธฺ ํ อเห€ยํ คาบเอาแลว้ ซ่ึงรส ย่อมบินไป แมฉ้ นั ใด; อ. มนุ ี ปเลติ รสมาทาย; เอวํ คาเม มนุ ี จเรติ. พึงเทีย่ วไป ในบา้ น ฉนั นนั้ ดงั นี้ ฯ อ. ชาตแิ หง่ สตั ว์ตวั กระท�ำซง่ึ น�ำ้ หวาน ชนิดใดชนิดหนงึ่ ชื่อวา่ ตตฺถ “ภมโรต:ิ ยากาจิ มธกุ รชาต.ิ ภมร ในพระคาถานนั้ ฯ อ.อรรถ วา่ (อ.ภมร) เม่ือบนิ เท่ียวไป ในสวนแหง่ ดอกไม้ คนฺธปปฺุจผฺ นอตฺ เห:ิ ปเ€ปุนผฺฺโตาราเอมวจนิ รานเโฺสตนฺโปตปุ ผฺ จรจฺตีตวิ ณอณฺ ตฺโถจฺ . ยงั ดอกไม้ด้วย ยงั สดี ้วย ยงั กลน่ิ ด้วย ไมใ่ ห้ชอกช�ำ้ อยู่ คือวา่ ไมใ่ ห้ฉิบหายอยู่ ยอ่ มบนิ เที่ยวไป ดงั นี ้ (แหง่ บท) วา่ ปุปผฺ ํ ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ 36 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

(อ.อรรถ) วา่ (อ.ภมร) ครัน้ บนิ เที่ยวไปแล้ว อยา่ งนี ้ ดื่มแล้ว ปเลตีต:ิ เอวํ จริตฺวา ยาวทตฺถํ รสํ ปิ วิตฺวา คอนเยซอแดแยหม(พบปยปเ(บอซธแไซทปอซปรลลลงงงึ่่ึ่ึย..้อออ่่่รงนวีอัตารัุรเ้็สอง่ึนียัรนรสรันน้้ละะะาววนมมมู่้ยรอมรีแสสใวพอเงโนอัสใหเีตมกเา่ใซร้นครทย(ลเแนฆท.รเนแีาถแงิกตยปยคงร่ึิีฉกสรสชะ่ีหยะมี่ยนลามะร็กห่แออ่่ืาผอวนดนับกขันวผวง่สฏวือวทะนัิไมากนมง่าล้งเนงม้นัลไแ์แมูดรา่กนคิบล�ำดมเ่ตอหคปนเัลบแน่ินก�ปำุ้ีทพป,ล้น้รนเั่าวนพเรัยวแี้อห็หปว่กอ้ี่ืซ็นสอน.ฯน่ินระอทยงขเ่ัาเอล)ิจ็.งทว่างยนึ่ะือ่จงนัแรกม.)อ;ภม้แ้อาดวมดศมารูอปภี่ยืูอมทซลลทูกงนหุตมรก.นซีเโอรรยซ้วดงาภึ่ดวี่แสปณง็แัส้ีงผ่ออัรท้รรงึี่กบส่ง,ู่ึค้ทปวหพ็ดมอุพล้ะคนดใไยงูเธภนไาบยณิเใสพห.มวกง่ลทริจกรมาผา่จาอนิีก(ศธานงว้่้ะทเไมล(่างาป้�งำเ้อ้กาอฑู ยปอทษมพลุยนรแคนรนัรเซา.ีเั)ข.้็ดตนั็ ่ปูันบท้รนัพี่มณีนใอนหวาราแงี่ึอท๔ีืต้็บดอนรานบธา่านยีคนนถรนััง่ลออ้ง้่ารอ้ผินวะณธัะาตใเขา่�ณำาวั�ำภอะ.ง้อท้ทอดนยยนลปรโเองผ)าหปผกสมฑภยห้ร.่ีอโสวอฑส่ลับเไจมงพงึว้วพปรามเไ้ขรรู่คยรนันิตมางต้จขาิตา่ปสะา็เรนือมรอนโซแะมค้ตปพานไงายััสนะ)�ำด้แงซนเันนปัุลงต่ึอ้็ไาาา่คนองึรหของพลยทงก่ึป้้สีแวนยปรบงเายคตือเออเ้รผววงลึหห.มถัสดลตคตตั่ญูรืเอ่อ์เาอสง.ทํลฯำ�อาน็อ้แมกขาวะาวราคตมมวนชอัู่รดดมาื่หาศยอมเพม็์ดเมฏั้าช่นาาลบทฏส.ัหเ้แบวัแิไพงงพ่นทีลุปรฐนบเเไ�ำมด.นิแน็ยลลเคปอ;พมะม�ำรีี่รยากปด,้ ห้,อไิ้นวแ๔ว.ยวอะะดอดโน้ร็วคตแปบนัแโงท่ดลาม�ำเเอาเ่ .ซไ้บัใอตดวนสิสสดปหซขแ้มวปะย.ดมนุนงึ่ (นแาั่วย่ขขขนอั่งหอึ่ง่าป้ดเทวแทตมีลา่ปเระกมหมฯงเกมง่ใัใยงปจจผั่ีแแทาี่นส้ วเแตนารนตนนนอุุไนา็สจทลเมนหียีแอียมลรงั้ภรบใร.กีงี่ึฯี้ ยือ่้ั แ้พไกปงม่ทว.อบ้หะะหแส้คาายป(คมหล้รดกย้อรพร.เอดหยรปยช่นู วอ่ ปะใือบแะะนะืง่ืัลนอตเูู่้.รอว่ง่ฏนัานลูม็หทหอขกเนนรงึ่ะบายอมแมนอแดภากรลีณ�หำนอัง่ีอคมฉีกน้วทหเืฯทดอหลกอซโาร้า่บรเปเณุนัาป�ภาำ)งท่สแะแแืี่แแุยง่้กงอึ่นเ็จนงสมมนพกปคทนหลลี่ยหหขใไซวไวนัรไ้ พ่ปมนนนนตัุัื่้้อะะฯ��วาววาาวำำิ่่่ง้งงงง่่่ึ ้)้้ ีิ อปรมปฺ ิ มธกุ รณตฺถาย อาทาย ปเลต.ิ โส เอกํ วนคหนํ อชฺโฌคาเหตฺวา เอกสมฺ ึ รุกฺขสสุ เิ ร ตํ รชมิสสฺ กํ รสํ €เปตฺวา อนปุ พุ ฺเพน มธรุ สํ มธํุ กโรติ; น ตสสฺ ปปุ ผฺ าราเม จริตปปฺ จฺจยา ปปุ ผฺ ํ วณฺณคนฺธํ วาสสฺ วิคจฺฉต,ิ อถโข สพฺพํ ปากตกิ เมว โหต.ิ เอวํ คาเม มนุ ี จเรต:ิ เอวํ เสขาเสขเภโท อนาคาริยมนุ ิ กลุ ปฏิปาฏิยา คาเม ภิกฺขํ คณฺหนฺโต จรตีติ อตฺโถ. น หิ ตสฺส คาเม จรณปปฺ จฺจยา กลุ านํ สทฺธาหานิ วา โภคหานิ วา โหต,ิ สทฺธาปิ โภคาปิ ปากตกิ าว โหนฺติ; เอวํ จริตฺวา จ ปน นิกฺขมิตฺวา เสขมนุ ิ ตาว พนิสหนิิคฺโานเมอกอฺขทุ ภกผาชฺ สนกุ วฏณฺ€าปเฏนิจฺฉสางทฺฆนาปฏตุึ ฺตปมํสฺ ปุ มาเาปวตเสฺวนา ปจฺจเวกฺขนฺโต ปิ ณฺฑปาตํ ปริภุ ฺชิตฺวา ตถารูปํ วนสณฺฑํ อนปุ วิสติ ฺวา อชจฺฌตฺตตาฺตรกิิ กจมมฺ ผฏฺล€าานนํิ สมมฺ สนฺโต จตฺตาโร มคฺเค หตฺถคตาเนว กโรต,ิ อภเมสเขรมนนุ ิสปทนฺธึทิฏมฺ€ธธกุ มรมฺณสสขุ รวิกิหฺขาตรา- มนยุ ุ ชฺ ต.ิ อยมสฺส เวทิตพฺพา, อิธ ปน ขีณาสโว อธิปเฺ ปโต. เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปาปณุ สึ .ุ แใดชคทมนหาวกรีูคกดงาง่่อวปามกกานอ(ลอรรนมน.ภะรน.ีีตพิก้้มกวีนชทร้รษา่าแะะน่ันรศลุ ศหงเทะทนาทน.ซผสีย�ำ่ีน.อง่ึล)ดมวคน.ั้ขาาเณุหทอศแค(างงยั้ลรรกมษส้ขงัวนั้ รเิไออฐตศรดีซงงผรมร้,พสัง้่ึมูษนเแ(รเีครฐอน่ัะลป่ือวีน.เเ้็วนงทาถนัโ้อมคซรียม)นัะงึ่ตวนคพแลใรกคหมระว่แรละั้ร้งหยม้ะธูแลไิ่งน้ใรจปลานรี่ อ้แนวอเมกมกลนะัเาทื่อซ้ว)โลงท่ึศมฝกคนตร(คึก่อยวงารคปแาน่อัสลันมลรมแลี้ะวเ้ดล(เกากตป้วงัี่ยนซาร็นนสวัง่ึะศซี)เ้เแศ,นฝง่ึเลซพึอรื่อก้วง่ึษื่อิลงแ)เกอนลฐลวีนนััสีผื้อวา่้ ู้ สตฺถา อิมํ ธมฺมเทสนํ วตฺวา อตุ ฺตรึปิ เถรสสฺ คณุ ํ ปกาเสตํุ “น ภิกฺขเว อิทาเนว โมคฺคลลฺ าเนน สมมจฺฉพฺ รนิเสฺธํฏฺ€ี ทมิโต, ปพุ ฺเพปิ นํ ทเมตฺวา กมมฺ ผล- ชานาเปสเิ อวาติ อิมมตฺถํ ปกาเสนฺโต อตีตํ อาหริตฺวา “อโุ ภ ขชฺ า, อโุ ภ กณุ ี, อโุ ภ วิสมจกฺขกุ า, (อ. ชน ท.)ทงั้ สอง เป็นคนง่อย (ย่อมเป็น), (อ. ชน ท.) อภุ ินนฺ ํ ปี ฬกา สีเส นาหํ ชานามิ อิลฺลิสนตฺ ิ ทงั้ สอง เป็นคนมีนยั น์ตามีความเสมอไปปราศแลว้ (ยอ่ มเป็น), อ. ตอ่ ม ท. (เกิดแลว้ ) บนศีรษะ (ของชน ท.) อิมํ อิลลฺ สี ชาตกํ กเถสตี .ิ ทง้ั สอง, อ. ขา้ พระองค์ ยอ่ มไมร่ ู้ ซึ่งเศรษฐีชือ่ วา่ อิลลีสะ ดงั นีเ้ ป็นตน้ ดงั นีแ้ ล ฯ อ. เร่ืองแห่งเศรษฐ(ีชจ่ืบอวแ่าลโ้วก)สฯิยะผู้มีความตระหน่ี มจฉฺ ริโกสิยเสฏฺ ฐิวตถฺ ุ. ผลติ สอื่ การเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ตั ธิ รรม วัดพระธรรมกาย 37 www.kalyanamitra.org

๖. อ. เร่ืองอาชีวกช่ือว่าปาฏกิ ะ ๖. ปาฏกิ าชีวกวตถฺ ุ. (๓๘) (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ อ. พระศาสดา เมอ่ื ประทบั อยู่ ในเมอื งชอื่ วา่ สาสตั ถี ทรงปรารภ “น ปเรสํ วโิ ลมานีติ อิมํ ธมมฺ เทสนํ สตฺถา ซง่ึ อาชีวก ช่ือวา่ ปาฏิกะตรัสแล้ว ซงึ่ พระธรรมเทศนา นี ้วา่ น ปเรสํ สาวตฺถิยํ วหิ รนฺโต ปาฏิกํ นาม อาชีวกํ อารพฺภ วโิ ลมานิ ดงั นีเ้ป็นต้น ฯ กเถส.ิ ได้ยินวา่ อ. หญิงผ้เู ป็นเจ้าแหง่ เรือน คนหนง่ึ ในเมืองชื่อ สาวตฺถิยํ กิร นาเมอกอาาชีวคกหํ ปปตฏาิชนคีฺคต.ิ ปตุ ฺตฏฺ€าเน สาสตั ถี ยอ่ มปฏิบตั ิ ซง่ึ อาชีวกช่ือวา่ ปาฏิกะ ตงั้ ไว้ ในต�ำแหนง่ เพียง €เปตฺวา ปาฏิกํ ดงั บตุ ร ฯ อ. มนษุ ย์ ท. ในเรือนอนั ไมม่ ีระหวา่ ง ท. ของหญิงนนั้ ฟังแล้ว ตสฺสานนฺตรฆเรสุ มนสุ ฺสา สตฺถุ ธมมฺ เทสนํ ซงึ่ พระธรรมเทศนา ของพระศาสดา มาแล้ว ยอ่ มพรรณนา สตุ ฺวา อาคนฺตฺวา “อโห อจฺฉริยา พทุ ฺธานํ ซงึ่ พระคณุ ของพระพทุ ธเจ้า ท. โดยประการตา่ ง ๆ ท. วา่ โอ ! ธมมฺ เทสนาติ นานปปฺ กาเรหิ พทุ ฺธคเุ ณ วณฺเณนฺต.ิ อ. พระธรรมเทศนา ของพระพทุ ธเจ้า ท. นา่ อศั จรรย์ ดงั นี ้ฯ อ. หญิงนนั้ ฟังแล้ว ซง่ึ กถาอนั แสดงซง่ึ คณุ ฯ ของพระพทุ ธเจ้า สา พทุ ฺธานํ คณุ กถํ สตุ ฺวา วหิ ารํ คนฺตฺวา ท. เป็นผ้ใู คร่เพ่ืออนั ไปแล้ว สวู่ หิ ารฟังซง่ึ ธรรม (เป็น) บอกแล้ว ซง่ึ ธมมฺ ํ โสตกุ ามา ตมตฺถํ อาชีวกสฺส กเถตฺวา เนือ้ ความนนั้ แก่อาชีวก กลา่ วแล้ว วา่ ข้าแตเ่ จ้า อ. ดฉิ นั จกั ไปสู่ “คจฺฉิสสฺ ามหํ พทุ ฺธสฺส สนฺตกิ ํ อยฺยาติ อาห. ส�ำนกั ของพระพทุ ธเจ้า ดงั นี ้ฯ อ. อาชีวกนนั้ ห้ามแล้ว วา่ อ. ทา่ น จงอยา่ ไป ดงั นี ้ห้ามแล้วซง่ึ โส “มา คจฺฉาหีติ นิวาเรตฺวา ตํ ปนุ ปปฺ นุ ํ หญิงนนั้ แม้ผ้อู ้อนวอนอยู่ บอ่ ย ๆ นนั่ เทียว ฯ ยาจมานมปฺ ิ นิวาเรสิ เอว. อ. หญิงนนั้ (คดิ แล้ว) วา่ อ. อาชีวกนี ้ยอ่ มไมใ่ ห้เพื่ออนั ไปแล้ว สา “อยํ มม วหิ ารํ คนตฺ วฺ า ธมมฺ ํ โสตํุ น เทต,ิ สวู่ หิ ารฟังซง่ึ ธรรม แก่เรา, อ. เรา ทลู นิมนต์แล้ว ซงึ่ พระศาสดา สตฺถารํ นิมนฺเตตฺวา อิเธว ธมมฺ ํ สณุ ิสฺสามีติ จกั ฟัง ซงึ่ ธรรมในท่ีนีน้ นั่ เทียว ดงั นี ้ ร้องเรียกแล้ว ซง่ึ บตุ ร ในสมยั สายณหฺ สมเย ปตุ ตฺ ํ ปกโฺ กสติ วฺ า “คจฉฺ , สวฺ าตนาย เป็นทส่ี นิ ้ ไปแหง่ วนั สง่ ไปแล้ว (ด้วยคำ� ) วา่ อ. เจ้า จงไป, จงทลู นมิ นต์ สตฺถารํ นิมนฺเตหีติ เปเสส.ิ ซงึ่ พระศาสดา เพ่ือภตั รบริโภคอนั มีในวนั พรุ่ง ดงั นี ้ฯ อ. บตุ รนนั้ เม่ือไป ไปแล้ว สทู่ ่ีเป็นที่อยู่ ของอาชีวก ก่อนกวา่ โส คจฺฉนฺโต ป€มตรํ อาชีวกสสฺ วสนฏฺ €านํ ไหว้แล้ว ซงึ่ อาชีวกนนั้ นงั่ แล้ว ฯ คนฺตฺวา ตํ วนฺทิตฺวา นิสีทิ. ครัง้ นนั้ อ. อาชีวกนนั้ ถามแล้ว ซงึ่ บตุ รนนั้ วา่ อ. ทา่ น จะไป อถ นํ โส “กหํ คจฺฉสีติ อาห. ในท่ีไหน ดงั นี ้ฯ (อ. บตุ รนนั้ กลา่ วแล้ว) วา่ อ. กระผม จะไป เพื่ออนั ทลู นิมนต์ “มาตุ วจเนน สตฺถารํ นิมนฺเตตํุ คจฺฉามีต.ิ ซง่ึ พระศาสดา ตามค�ำ ของมารดา ดงั นี ้ฯ (อ. อาชีวก กลา่ วแล้ว) วา่ อ. ทา่ น จงอยา่ ไป สสู่ �ำนกั ของพระ “มา ตสสฺ สนฺติกํ คจฺฉาหีต.ิ นนั้ ดงั นี ้ฯ (อ. บตุ ร กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตเ่ จ้า อ. อยา่ เลย, อ. กระผม “อลํ อยฺย, คจฺฉิสสฺ ามหนฺต.ิ จกั ไป ดงั นี ้ฯ (อ. อาชีวก กลา่ วแล้ว) วา่ อ. เรา ท. แม้ทงั้ สอง จกั เคีย้ วกิน “เอตสฺส กตสกฺการํ อโุ ภปิ ขาทิสฺสาม, มา ซงึ่ สกั การะ (อนั มารดาของทา่ น) กระท�ำแล้ว แก่พระศาสดานน่ั , คจฺฉาต.ิ อ. ทา่ น จงอยา่ ไป ดงั นี ้ฯ (อ. บตุ ร กลา่ วแล้ว) วา่ ข้าแตเ่ จ้า อ. อยา่ เลย, อ. มารดา “อลํ อยฺย, มาตา เม ตชฺเชสฺสตีต.ิ จกั คกุ คาม ตอ่ กระผม ดงั นี ้ฯ (อ. อาชีวก กลา่ วแล้ว) วา่ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. ทา่ น จงไป, ก็ แล “เตนหิ คจฺฉ, คนฺตฺวา จ ปน นิมนฺเตตฺวา อ. ทา่ น ครัน้ ไปแล้ว นมิ นตแ์ ล้วจงอยา่ บอก วา่ (อนั พระองค์ ท.) `อมหฺ ากํ เคหํ วาอสกุ คฏนฺ€ฺตาพเนฺพนฺตวาิ อสกุ วีถิยํ วา พงึ เสดจ็ ไป สเู่ รือน ของข้าพระองค์ ท. ในท่ีโน้นหรือ หรือวา่ ในถนน อสกุ มคฺเคน มา อาจิกฺข, โน้น หรือวา่ โดยหนทางโน้น ดงั นี,้ 38 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยญั ชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

นขแอซแทสอโยแไโคดปอหลลึ่นนอ่สง่ััูนงัั้้มยแ้้ปองววมง่�ำกทหยลทัใพ,นาวรไจออออา่ซน้อวมนา่ะงสรกนอัร....ง่ึ เนนัะผิทรง่น.อวอ้สมกูทอศตส)มขาลาซบะเาสรู่นยดาาา่รงอชาง่ึตชุะกกาำ�สมอน่ษูุกงเีวทีวรรอชนโร่ืนดออทกายนปกะท้�ำะา.กัาาัรนเ�ำนม์ทน(แัทร.เป้ปชนเทผนคกัยนฯล�ำ็้ป�ำขนแีวลู้อคียูแลแ้วษุ็วแอนกม(ราฟง้วลนุลรา่ยลายง้น)ทดแ้แัว้วงเวง้ัพวว์ผใหนคหังัแแ้อก้ดกซน้รไดูสซนยง่ลลา่คมงัะงะึ่วแงคอังผึ่ก้้ีไชววนอว่ศาค่นักนดป้ง�ำูนัีวาีา่(ม้านุ้ร่พกีออวแอก้ยสฯุ่สงซาเลกา่นรลันั)ทจืนคขนดกงึ่ะไา่้วอใอก.นัึยแะมวอ้าศวหาาเาจลแ้.แเาคฯ้ทชทนฯชขจ้งเลวสลีกยีวพ้ล.ีูวง่ัาม้า้ว้ดวกรวแกไน่ืเอมาใปราปกกล(ว)ทนิเมปขีมอ็นถ้นิาน่ฉลวถ.้ทนาร.อินดัาาเ่้าขวใ่ีใะกตคนชับวม้นกตาดโบซั์แรนเแแแดยแลอภ่ืจองังล่ึลลต้ลกงชันรสาดง้ทว้ว้ิน้วญเ่วเกยนเ้ีกัว.จ้ปนปฯีลห์กย้กแ้ว็า็ไเนนั่ซนหา่ดลรพา่าอกงทอ่ึเระว้รลงทไนั่ัอรเา.ห่ีทะปรอแะา่ียทันวกื้อา�ำห.แนพวขกา่(รปนแกลง่ปอนัทุรนอะ้ รลนห้รวมนัล)ูวธงะร้้วนอัอาทาม่ก้ไเพมสทจปงดไซารงาัเ่อู้้าาัปบดะชแรแปง่ึรฯเะือ้อกทนดีลววลอวทไนยยก้ิ้จ�ำวาาวั่งงร.ู่ สนฺตเิ ก €โิ ต วยิ อเฺ น มคฺเคน คจฺฉนฺโต วิย ปลายิตฺวา เอหีต.ิ โส อาชีวกสฺส กถํ สตุ ฺวา สตฺถุ สนฺตกิ ํ คนฺตฺวา นิมนฺเตตฺวา อาชีวเกน วตุ ฺตนิยาเมเนว สพฺพํ กตฺวา ตสสฺ สนฺตกิ ํ คนฺตฺวา “กินฺเต กตนฺติ ปฏุ ฺโ€ “สพฺพํ กตํ อยฺยาติ อาห. “ภทฺทกนฺเต กตํ, ตสฺส กตสกฺการํ อโุ ภปิ ขาทิสฺสามาติ วตฺวา ปนุ ทิวเส อาชีวโก ปาโตว ตํ เคหํ อคมาส.ิ ตํ คเหตฺวา ปจฺฉาคพฺเภ นิสีทาเปส.ํุ ปฏิวสิ ฺสกมนสุ สฺ า ตํ เคหํ อลลฺ โคมเยน อปุ ลมิ ปฺ ิ ตฺวา ลาชปจฺ มานิ ปปุ ผฺ านิ วกิ ฺกิริตฺวา สตฺถุ นิสที นตฺถาย มหารหํ อาสนํ ปฺ าเปสํ.ุ พทุ ฺเธหิ สทฺธึ อปริจิตมนสุ สฺ า หิ อาสนปฺตฺตึ น ชานนฺต.ิ ทบศอยใอตบธสไซอสเพเเอเซสขทสมนางง่ึึ่นา.น่ิงกเ่่ัราููงนคัุร้้าทียดียมบธ่ตหัแสจปสะ�ำโทุคอไหงจ็ววรมลหแรพี;นุาเดปวอกอออราล้นรนโูไพ้ตวลทงมงเฯขททาุสลแ...็ม.ปพพิดท้กพรวรนอ่ืนาอลอธนกช้แแงดึอแอวราฯรงงรา้เฯบบุวหุ,เะื่เอกล้าาะ่วจหมงบุพอคะออาน้(าะ่พวน้ยทาง่บใาุศแดียถ่ือส.้ส.เงอึ่อสนอีร�ำสห้ห้วาววอทาณอหใกิกิะ..แ(นตัภักิสยาตหง่สนัย.าสาาดนพล;วตยปาาหพกิ้นชหุดทกอ่นโ้ปู่ว้ทท์วดุเยงัแครานีว้รพในิมจวัรายนั้ราไ้ธริะใเลหนะกนงนท่ัวะปไรขัใจนงเเ้้สไวออนป้ัแาจหเ็ทตไา้นดอนฉนวแฉหร.ุ้อยะหา้ง)ท้แ้ศูงีทวพซางหผั่เ้ผพ(วนวอ่พูองส่หยแรนงย้่ึรใรู้ง่ทใูา่ทแาซตกีง้นยีรันลคบ้ง่องเห,อ่ส.ะล้กง่ึร.ยะแนเ้ใงปบว�ำรม้)คมุแื้รมู่แอส้วศนรเอล่อ่เไเืคอุรห,มลคไใพหะนทพานม้ามอววนัปานน้ควลีลบทธง่้่ือรสษนุเื่อั.ไไร)ปภล(อกุา้่งผ�ำาปพอดจทภยย็บสน(้หพนงาานแซูนาัาเกแัโงัแคขยรอร่ซูรนสนังทึ่แลงึกส้พยหษาลรอ์สหมงึ่บด,ลวที่กตเนู่ง๕ัลทรง่ะ้ิณกรวงาลาต่ระงพ,า(ระพรือแุมราธิอโซฯัสงนมังกศ(าอรงภลนรรกุหย.แงน่ึริะค,ถหาะ.อ้วอ้คหาูหางนอัซคีศถสืพมอา้ดน.อรพอนง่ึงั่นง่ั�ำ(าวนดเเีลทุโุย.อคหบอุธรปทฟสเซหามิาพะธทะอนอ่้ัา็ารอายนงาหึ่ดัน)งทเพศรสีนยมัปสพๆงงจบอตนาทนมใาเแาวบไ้กิราซรย้งทันหทดาปสานลกะะาคคงุ่ึผู่้งียนปงทาัด้)ณซวญบถ(อ้คมยนมูนดงวนเ่ัร.างึ่า.า)ปอ่ลนแีีตีสกะีงาดั้ธ)เ้ใฟตเ็หททมนฟนล)ีทณิจ้เู่นวปร้ ฯปัรง้นร((ียวัีรไ)ดบงย็ัพเ้นแยยเแเใมงรมวแว้ทปรปขวนหซงึลยลออต่่เลมั่บล็็ยอานคกน้งงึ่่ัเ้ะไงมมวัวา้ยีวสแงภงแพมลแรโเจสิเไไหอ่อลลดื่แลอชตัจซา่ไ่ปปรีวทยั้มนดตวั้กก้จ็้ะวาวงงง่ึรร)),.ุ้่ พทุ ฺธานจฺ มคฺคเทสเกน กิจฺจํ นาม นตฺถิ; โพธิมเู ล ทสสหสฺสีโลกธาตํุ กมเฺ ปตฺวา สมโฺ พธึ ปตฺตทิวเสเยว หิ เนสํ “อยํ มคฺโค นิรยํ คจฺฉต,ิ อยํ ตริ จฺฉานโยน,ึ อยํ เปตฺตวิ สิ ยํ, อยํ มนสุ ฺสโลกํ, อยํ เทวโลกํ, อยํ อมตมหานิพฺพานนฺติ สพฺเพ มคฺคา อาวภิ ตู า, คามนิคมาทีนํ มคฺเค วตฺตพฺพเมว นตฺถิ; ตสฺมา สตฺถา ปาโตว ปตฺตจีวรมาทาย มหาอปุ าสกิ าย เคหทฺวารํ คโต. สา เอคนหฺโาตฆนเิกรฺขปมเิตวเฺวสาตฺวสาตฺถอาารสํ เนปนฺจิสปีทตาฏิเปฺ€ติเตฺวนา วนฺทิตฺวา ทกฺขิโณทกํ ทตฺวา ปณีเตน ขาทนีเยน โภชนีเยน ปริวิส.ิ อปุ าสกิ า กตภตฺตกิจฺจสฺส สตฺถโุ น อนโุ มทนํ กาเรตกุ ามา ปตฺตํ คณฺหิ. สตฺถา มธรุ สสฺ เรน อนโุ มทนธมมฺ กถํ อารภิ. อปุ าสกิ า “สาธุ สาธตู ิ สาธกุ ารํ ททมานา ธมมฺ ํ สณุ ิ. อาชีวโก ปจฺฉาคพฺเภ นิสนิ ฺโนว ตสฺสา สาธกุ ารํ ทตฺวา ธมมฺ ํ สณุ นฺตยิ า สทฺทํ สตุ ฺวา สนฺธาเรตํุ นาสกฺขิ, ผลิตสอ่ื การเรยี นรู้ โดยโรงเรียนพระปริยตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 39 www.kalyanamitra.org

ออกไปแล้ว (ด้วยความคดิ ) วา่ อ. หญิงนนั้ (ยอ่ มมี) แก่เรา ในกาล กปนาาล“นฬนายปกิ.ณอปฺ ิทกฺณาาเิ,เนรนว เอสอปาุตาสสมสฺ กิยฺหเนฺจอฺตติ สํ ตนสฺถิกกาฺขฺกรมาิตรจฺํฺวาอก“ฺโนกกฏสโฺรน€หาฺโีตตสิิ นีน้ นั่ เทียว หามิได้ดงั นี ้ ดา่ อยู่ ซง่ึ อบุ าสกิ าด้วย ซงึ่ พระศาสดาด้วย โดยประการต่าง ๆ ว่า แนะหญิงกาฬกิณี อ. เจ้า จงกระท�ำ ซงึ่ สกั การะ นนั่ แก่สมณะนน่ั เถิด ดงั นี ้หนีไปแล้ว ฯ อ. อบุ าสกิ า ละอายแล้ว ด้วยวาจาเป็นเครื่องกลา่ ว ของ คตํ จอิตปุ ฺตาํสกิ เาทสนตาสนสฺ สุ าเกรถนายเปเสลตชํฺุชนิตาาสกฺขอิ.ฺถตฺตํ อาชีวกนนั้ ไมไ่ ด้อาจแล้ว เพ่ืออนั สง่ ไปซงึ่ จิต อนั ถงึ แล้ว ซงึ่ ความ เป็นโดยประการอื่น ตามแนวแหง่ เทศนา ฯ ครัง้ นนั้ อ. พระศาสดา (ตรัสแล้ว) กะอบุ าสกิ านนั้ วา่ ดกู ่อน- กาตํุอนถ สนกํ ฺโกสสตตี ฺถิ.า “กึ อปุ าสเิ ก จิตฺตํ เทสนานคุ ตํ อบุ าสกิ า อ. เธอ ยอ่ มไมอ่ าจ เพ่ืออนั กระท�ำ ซง่ึ จิต ให้เป็นธรรมชาติ ไปตามแล้วซง่ึ เทศนา หรือ ดงั นี ้ฯ (อ. อบุ าสกิ า กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองค์ผ้เู จริญ อ. จิต อปุ ค“ตภนนฺตฺเ.ิต เอตสสฺ เม กถาย จิตฺตํ อฺ ถตฺตํ ของหมอ่ มฉนั เข้าถงึ แล้ว ซง่ึ ความเป็นโดยประการอ่ืน ด้วยวาจา เป็นเคร่ืองกลา่ ว ของอาชีวกนนั่ ดงั นี ้ฯ อ. พระศาสดา ตรัสแล้ว วา่ อ. อนั (อนั บคุ คล) ร�ำพงึ ถงึ ชื่อ นคอตาาถมฺตมโสนาตอหฺถากาวตชาฺชกิต“เตํุอเวมนรวูปวสฏโสฺฺอฏโตล,ิเวกเิสตอภํุวารวคูปฏํชฺฏนอตสสีตสฺมิ นวฺนกตาถฺวหิตารํ ิตอกฺวิมถาํํ ซง่ึ วาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว อนั อนั ชนผ้เู ป็นวิสภาคกนั ผ้มู ีอยา่ งนีเ้ป็น รูปกลา่ วแล้ว ยอ่ มไมค่ วร, อ. อนั (อนั บคุ คล) ไมน่ �ำมาพร้อมแล้ว (ซง่ึ วาจาเป็นเคร่ืองกลา่ ว) มีอยา่ งนีเ้ป็นรูป แลดู (ซงึ่ กิจอนั ตน) กระท�ำแล้วและไม่กระท�ำแล้วของตนนั่นเทียว ย่อมควร ดังนี ้ ตรัสแล้ว ซงึ่ พระคาถานี ้วา่ (อ. ค�ำ ท.) อนั มีขนไปปราศแล้ว ของชน ท. เหล่าอื่น “น ปเรสํ วิโลมานิ, น ปเรสํ กตากตํ, (อนั บุคคล ไม่พึงกระท�ำไว้ในใจ), (อ. กิจ อนั ตน) อตฺตโนว อเวกฺเขยฺย กตานิ อกตานิ จาติ. กระท�ำแล้วและไม่กระท�ำแล้ว ของชน ท. เหล่าอื่น (อนั บุคคล ไม่พึงแลดู), (อ. บุคคล) พึงพิจารณา (ซึ่งกิจ ท. อนั ตน) กระท�ำแลว้ ดว้ ย อนั ตนไม่กระท�ำแลว้ ดว้ ย ของตนเทียว ดงั นี้ ฯ (อ.อรรถ) วา่ (อ.ค�ำ ท.) อนั มีขนไปปราศแล้ว คือวา่ (อ.ค�ำ ท.) ผรุสาตนติ ฺถ “น ปเรสํ วโิ ลมานีต:ิ มปนสเรกิสาํ ตวพโิ ลฺพมาานนิ.ิ อนั หยาบคาย คือวา่ อ.ค�ำเป็นเหตตุ ดั ซงึ่ ความรัก ท. ของชน ท. มมมฺ จฺเฉทวจนานิ น เหลา่ อื่น (อนั บคุ คล) ไมพ่ งึ กระท�ำไว้ในใจ (ดงั นี ้ในบท ท.) เหลา่ นนั้ หนา (แหง่ บาทแหง่ พระคาถา) วา่ น ปเรสํ วโิ ลมานิ ดงั นี ้ฯ (อ.อรรถ) วา่ ชื่อ (อ.กิจ) อนั ตนกระท�ำแล้วและไมก่ ระท�ำแล้ว ปจภอภภอีวสสิิิกกกจรฺสฺสฺจฺฺฺขขขาททยาาุนทททอทฺฺธโิปธสีีนนาาปฺ สฺนิิ ปจทํทอฺจอเฺโียรปธยเปอนสททปฺปฺตฺตียําสสส,ินนนนสฺอฺตํฺนกนฺโป,ินาตปฺเ,,ออาสสตตกลนฺถสิตานนฺโนิ;สฺนกนาาา,ภปตฺตปิติถส:ิสสฺตาฺสสฺอลาาตา“ทอฺถกอีนสิ;ภเสเคิ,โุคตกุกเนเหฺตาตหาถจทอาอีวีนปุกกปุริ,าฏฏอาาสทสสจจกิิปโโฺฺุฉฉนกกา---ฺุุ ของชน ท. เหลา่ อ่ืน (อนั บคุ คล) ไมพ่ งึ แลดู อยา่ งนี ้ วา่ อ.อบุ าสก โน้น เป็นผ้ไู มม่ ีศรัทธา เป็นผ้ไู มเ่ ล่ือมใสแล้ว (ยอ่ มเป็น), (อ.วตั ถุ ท.) มีภิกษามีทพั พีเป็นประมาณเป็นต้น ในเรือน ของอบุ าสกนนั้ (อนั อบุ าสกนนั้ ) ยอ่ มถวาย แม้หามิได้, (อ.ภตั ร ท.) มีสลากภตั ร เป็นต้น (อนั อบุ าสกนนั้ ยอ่ มถวาย) หามิได้, อ.การถวายซงึ่ ปัจจยั มีจีวรเป็นต้น มีอยู่ แก่อบุ าสกนนั่ หามิได้; อ.อยา่ งนนั้ คือวา่ อ.อบุ าสกิ าโน้น เป็นหญิงไมม่ ีศรัทธา เป็นหญิงไมเ่ ลอื่ มใสแล้ว (ยอ่ มเป็น), (อ.วตั ถุ ท.) มีภิกษามีทพั พีเป็นประมาณเป็นต้น ในเรือน ของอบุ าสกิ านนั้ (อนั อบุ าสกิ านนั้ ) ยอ่ มถวาย แม้หามิได้, (อ.ภตั ร ท.) มีสลากภตั รเป็นต้น (อนั อบุ าสกิ านนั้ ) (ยอ่ มถวาย) หามิได้, อ.การถวายซงึ่ ปัจจยั มีจีวรเป็นต้น มีอยู่ แก่อบุ าสกิ านนั่ หามิได้; อ.อยา่ งนนั้ คือวา่ อ.ภิกษุโน้น เป็นผ้ไู มม่ ีศรัทธา เป็นผ้ไู ม่ เล่ือมใสแล้ว (ยอ่ มเป็น), 40 ธรรมบทภาคท่ี ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

สซดสย(แหขเซดผ(มซดอพยย้งงงึ่ึ่ึ่.ออก่ลภจง่งงาููีัััวคออ่่อ่ืนววนนพมรม่กงภัตัาืนมมคตตััมีีีตไิพษ้กร(ิร้้กดฯวแดกกอรรฯาะในรมณงษัาเ้ลรร.นะโพนอมิใดะะพุะอทะใหเชี่ือรงเททอ้ัวนร(วงึป�ำรต่านแนพือน��ัยำำแ๓าศถ็นมหนีันร))ลน่้า้ทา)แซิงไะ่ท(งดลไดคบหงดอึ่ซวกนฟ.ซูา้ื,อวานงแ่าา่งงัึ่ร(ีเงึ่เทตบข้ันวจีซมปะป้ว(อวอแรอตคัุาี็ง่ึท้ย็วนห้ตันเแ่หา.งก.รคร่พอ่�ำาคกทราหเตยทง่ิจลรมใว่ือลุม่ีฉพ้ง์่น่ีเอานผใาอกพนบบนิัหไรท้ห.มเูมระดันินเรรตาุผา.้เรภะีคไื้หอะท,บป้แมรเูมาทหอาาปอน็าแหนิไรเ่วถ็�นำาัปผุนดมแหท(รง่แนา)มไอ้ตั้บูหชพ,พแิง่ไ่ียดม)าิไ.นพดฌลวง่รงชเ(เซดนว่ไ้ปอ้ยชห)ะว;ริดาต้ง่่ึ,าเ็ะโอเแุอ่นกตว้กยอจบอคอลอ.มทตษัุ)(ค์รดาพสาตย้ยว.กม่ีระมจวียธถแถึดงา่ตเอฺ่ทราาจแพุแ์ดามพง้ะวมโย�ำมาม)ลไ่ือ้นงหหยทิจนกิแรกเ้้หคสวภวศาาป�ำาลรดโาาว์่ักมิมก็)ยะรยร้นวี มัทเทณษวอ่ิไิไคแห(ทอนพมดิดไ่ธาม�ำลุผะซนดกเุา้้ื่ออ,,ีาค)ว้ตะจูง่ึ้ปข่,อยอกวไวะกห์((ยตเเมู่(ันเตาฺัยยไลรนอรซขยแหาปก่มืรยออ่่อสว.่ือง่ึกยมอ่คเนรมมอหงกวํพงภ่ยมะฺรวึ่ไงกตหัุตกกนขะ่ือทกปิากตรดรรึานอสลๆ้ภมษ�ำวระะมมงาักาึแะแิกเิเุนททนศกปิไีทอหอแลทลวษนดั��ำำี็้ษต้น้ล.ยย้่ะฯ�ำววาุ้-)))),่่ํูู นาปิ อปุ ชฺฌายวตฺตํ กโรต,ิ น อาจริยวตฺตํ, น อาคนฺตกุ วตฺตํ, น คมิกวตฺตํ, น เจตยิ งฺคณวตฺตํ, น อโุ ปสถาคารวตฺตํ, น โภชนสาลาย วตฺตํ, น ชนฺตาฆรวตฺตาทีนิ; นาปิ สสฺ กิจฺ ิ ธตู งฺคํ อตฺถิ, น ภาวนารามตาย อสุ สฺ าหมตฺตมปฺ ี ติ เอวํ ปเรสํ กตากตํ นาม น โอโลเกตพพฺ .ํ อตตฺ โน ว อเวกเฺ ขยยฺ าต:ิ “กถมภฺ ตู สฺส เม รตฺตนิ ฺทิวา วีตปิ ตนฺตีติ ปพฺพชิเตน อภิณฺหํ ปจฺจเวกฺขิ- ตพฺพนฺติ อิมํ โอวาทํ อนสุ สฺ รนฺโต สทฺธาปพฺพชิโต กลุ ปตุ ฺโต “กินฺนุ โข อหํ `อนิจฺจํ ทกุ ฺขํ อนตฺตาติ ตลิ กฺขณํ อาโรเปตฺวา โยคกฺเขมํ กาตํุ นาสกฺขินฺติ เอวํ อตฺตโน กตากตานิ โอโลเกยฺยาต.ิ แในกโ่มสหใอดน.าากชเปทานัตลศดตเนปงผิั า็นนลเปีท้แฯ็น่ีสลเดุ ทฯลศงนแาหเง่ปเ็นทไศปนกาบั อด้.วยอวบุ าาจสากิ มาีปรตะงั้โอยยชเู่นฉ์ พเกาิดะแแลล้้วว เทสนาวสาเน อปุ าสกิ า โสตาปตฺตผิ เล ปตฏิ ฺ€ติ า. เทสนา มหาชนสสฺ สาตฺถิกา ชาตาต.ิ อ. เร่ืองแห่งอาชีวกช่ือว่าปาฏกิ ะ ปาฏกิ าชีวกวตถฺ ุ. (จบแล้ว) ฯ ๗.อ. เร่ืองแห่งอุบาสกช่ือว่าฉัตตปาณิ ๗. ฉตตฺ ปาณิอุปาสกวตถฺ ุ. (๓๙) (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) ฯ นทรี ้วงา่ปอรย.าพถรราภะปิศซรงึ่าุอจสบุริ ดําาปสุปกชผฺ อื่ ํ เดวมงา่ั ่ือนฉปตีเั ้ปรต็นะปตทา้นับณอฯิ ยตู่รัสแลใ้วนเซมง่ึ ือพงรชะื่อธรวร่ามสเทาวศัตนถาี “ยถาปิ รุจริ ํ ปุปผฺ นฺติ อิมํ ธมฺมเทสนํ สตฺถา สาวตฺถิยํ วิหรนฺโต ฉตฺตปาณิอปุ าสกํ อารพฺภ กเถสิ. ชอ่ื วา่ ดสงัาจวะตั กถลเี ปา่ ็นวผโด้ทู ยรงพไิสว้ซดง่ึาปริฎกอส.อามบุ าเปส็นกพรชะื่ออวนา่ าฉคตั าตมปี (าไดณ้เปิ ็นใแนลเม้ว)ือฯง สาวตฺถิยํ หิ ฉตฺตปาณิ นาม อปุ าสโก ตปิ ิ ฏกธโร อนาคามี. ดบนย้อ่วน�ำ่ั ยรมเทุงไอจอีมยมซร..พอวิมง่งา่ึ บุอรพแีฯแหยาลรกสมู่้ะว่พศกจชรนารแะื่อรสกนั้ยอดพ่ ์ดรเาริยป้อวะ็ใส.ยนอนาผรเวิย้วรอู กัสกลโุ ผบาษาอ้อูวเส.าชคกนถซ้าวผากงึ่เา้คอูทอรมนารโุียเบมมาวปคสดี็นทฯา้ถวแ.มยหฯเีอปง่ ท�ำ็บนน.คุ าไเคจดหลแ้ไลผปหา่ ้มูแง่นกลีภนั้ ้าวตั รรโสสหดมทู่ ยนาี่เมเปทดร็นาียรทนควี่ โส ปาโตว อโุ ปสถิโก หตุ ฺวา สตฺถุ อปุ ฏฺ€านํ อคมาส.ิ อนาคามิอริยสาวกานํ หิ สมาทานวเสน อโุ ปสถกมมฺ ํ นาม นตฺถิ. มคฺเคเนว เตสํ พฺรหฺมจริยจฺ เอกภตฺตกิ ฺจ อาคตํ. ผลิตส่อื การเรียนรู้ โดยโรงเรียนพระปรยิ ัติธรรม วัดพระธรรมกาย 41 www.kalyanamitra.org

เพราะเหตุนัน้ นั่นเทียว (อ. พระผู้มีพระภาคเจ้า) ตรัสแล้ว ว่า เเอตกเนภวตาฺตหโิ ก “ฆพฏิกฺรหาฺโมรจารี โขสลี วมาหารากชลฺยาณกมุธภฺมกโฺ มาตโร.ิ ดกู อ่ นมหาบพติ ร อ.บคุ คลผ้กู ระทำ� ซง่ึ หม้อ ชอื่ วา่ ฆฏกิ ารแล เป็นผ้มู ี ภตั รหนเดยี ว เป็นผ้ปู ระพฤตซิ ง่ึ ธรรมอนั ประเสริฐโดยปกติ เป็นผ้มู ศี ลี เป็นผ้มู ธี รรมอนั งาม (ยอ่ มเป็น) ดงั นเี ้ป็นต้น ฯ อ. พระอนาคามี ท. เป็นผ้มู ภี ตั รหนเดยี วด้วย เป็นผ้ปู ระพฤตซิ ง่ึ จ พเฺรอหวฺมํ จารอิโนนาคจามิโโนหนฺต.ิ ปกตยิ าว เอกภตฺตกิ า ธรรมอนั ประเสริฐโดยปกตดิ ้วย ยอ่ มเป็น โดยปกตเิ ทยี ว อยา่ งนี ้ฯ อ. อบุ าสกแม้นนั้ เป็นผ้รู กั ษาซงึ่ อโุ บสถ เป็น อยา่ งนนั้ นนั่ เทยี ว อปุ สโงสฺกปมิ ิตฺวาตเวถนวฺทิตฺวาอโุ ปธสมถมฺ ิโกกถํ สหณุ ตุ ฺวนาฺโต สตนฺถิสาที ริ.ํ เข้าไปเฝ้ าแล้ว ซง่ึ พระศาสดา ถวายบงั คมแล้ว นงั่ ฟังอยแู่ ล้ว ซง่ึ วาจา เป็นเคร่ืองกลา่ วซง่ึ ธรรม ฯ ในสมยั นนั้ อ. พระราชาพระนามวา่ ปเสนทโิ กศล ได้เสดจ็ ไปแล้ว อปุ ฏฺต€าสนฺมํ ึ อคสมมาเยส.ิ ราชา ปเสนทิโกสโล สตฺถุ สทู่ เ่ี ป็นทบี่ ำ� รุง ซง่ึ พระศาสดา ฯ อ. อบุ าสก เหน็ แล้ว ซง่ึ พระราชานนั้ ผ้เู สดจ็ มาอยู่ คดิ แล้ววา่ โนกรนนหาชุิสุ ชตฺฌนิ า,ิ อฺโโินสขนยปุ ฺสํ,,ตุ าโตฺตนสท,ิโํ;ตโนิสกสเตฺวสอาฺสิรตตจาตฺถสินชําอมฺาเฺเ;มตฏุึอฺต€กาเหฺวโนคชุ ขปานวจฺฌเฺเฺฉท“ตนอนสปอนฺเหฺตตรฏุนําํฺป€ชิหหอ,าทิคิสเนมิสเฺคฺสนํฺวารวทราามาิสอชชีตอฺวนสา“ิาฏุ ฏอุสฺ ฺ€ฺนฏุ€หฺห€อสคิสอานฏุนฏสฺรุตฺตฺ€ุกฺฺตา€พสาโมหเิ ฺพตตสฺกิิ;.ํํุ อนั เราพงึ ลกุ ขนึ ้ หรือหนอแล หรือวา่ อนั เราพงึ ลกุ ขนึ ้ หามไิ ด้ ดงั นี ้ ไมล่ กุ ขนึ ้ แล้ว ด้วยอนั คดิ วา่ อ.เรา นง่ั แล้ว ในสำ� นกั ของพระราชา ผ้เู ลศิ , อ. อนั ๆ เรานนั้ เหน็ ซง่ึ พระราชาผ้เู ป็นใหญใ่ นประเทศ แล้ว จงึ ลกุ ขนึ ้ ไมค่ วรแล้ว, อนง่ึ อ.พระราชาแล จกั กริว้ ตอ่ เรา ผ้ไู มล่ กุ ขนึ ้ อย,ู่ ครัน้ เมอ่ื พระราชานนั่ แม้กริว้ อยู่ อ.เรา จกั ไมล่ กุ ขนึ ้ นน่ั เทยี ว, ด้วยวา่ อ.พระราชา เป็ นผู้อันเราผู้เห็นซ่ึงพระราชา แล้วจึงลุกขึน้ อยู่ กระท�ำให้หนกั แล้ว ย่อมเป็ น, อ.พระศาสดา เป็ นผ้อู นั เราผ้เู ห็น ซง่ึ พระราชา แล้วจงึ ลกุ ขนึ ้ อยู่ กระทำ� ให้หนกั แล้ว ยอ่ มเป็น หามไิ ด้ อ.เรา จกั ไมล่ กุ ขนึ ้ นน่ั เทยี ว ดงั นี ้ฯ ก็ ชอ่ื อ.บรุ ุษผ้เู ป็นบณั ฑติ ท. เหน็ แล้ว (ซง่ึ บคุ คล) ผ้นู งั่ แล้ว ปวนนิสนฺทที ิตปิตตฺวฺวณาําฺฑอเิตออนปกนฏุ รมุ ฏฺุิ€สนฺ€หาฺตหนํนฺตนฺตํ ิสจํ ีทททิ.ิสิสนวฺ ฺวาาาม กนปุ คิ ตรกมุตชุาราฺฌนนโนสํ ฺต.ิ สสตนราฺถฺตชาเิ การํ ในสำ� นกั (ของชน ท.) ผ้เู ป็นทเ่ี คารพกวา่ ไมล่ กุ ขนึ ้ อยู่ ยอ่ มไมโ่ กรธ ฯ แต่ว่า อ.พระราชา ทรงเห็นแล้ว ซง่ึ อบุ าสก นนั้ ผ้ไู ม่ลกุ ขึน้ อยู่ ผ้มู ีพระทยั อนั ก�ำเริบแล้ว ถวายบงั คมแล้ว ซง่ึ พระศาสดา ประทบั นงั่ แล้ว ณ ทส่ี ดุ แหง่ หนง่ึ ฯ อ.พระศาสดา ทรงทราบแล้ว ซง่ึ ความที่ (แหง่ พระราชา) เป็น อฉตตฺถฺตาปสนตาตณฺถฺถาิ กอสุ ปุโกลาปุ ตสิ ติโกภอาวปปุ ํ าณสฺฑกญิโสตตสฺ ฺวทาิฏคฺ€ณุ ธ“มมกโฺถหมํารตกาเปิชถิ ฏสก.ิ ธอโยรํ ผ้กู ริว้ แล้ว ตรสั แล้ว ซง่ึ กถาอนั แสดงซงึ่ คณุ ของอบุ าสก วา่ ดกู อ่ น มหาบพติ ร อ. อบุ าสก ชอื่ วา่ ฉตั ตปาณิ นี ้เป็นบณั ฑติ เป็นผ้มู ธี รรมอนั เหน็ แล้ว เป็นผ้ทู รงไว้ซงึ่ ปิฎก ๓ เป็นผ้ฉู ลาดในประโยชนแ์ ละสภาพมใิ ช่ ประโยชน์ (ยอ่ มเป็น) ดงั นี ้ฯ เม่ือพระราชา ทรงสดบั อยู่ ซงึ่ กถาอนั แสดงซงึ่ คณุ ของอบุ าก รญฺโญ ตสสฺ คณุ กถํ สณุ นตฺ สเฺ สว จติ ตฺ ํ มทุ กุ ํ ชาต.ํ นนั้ นนั่ เทียว อ.พระทยั เป็นธรรมชาตอิ อ่ น เกิดแล้ว ฯ ครงั้ นนั้ ในวนั หนงึ่ อ. พระราชา ประทบั ยนื แล้ว ในเบอื ้ งบนแหง่ อฉปุปตกฺฺโตากอหปสเนาถาํณเกปทิออสิวุปา.ิ สราุยํสฺหกํ รราากชชตางภฺคตเฺตณกอนิจุปฺจรํิปคจาฺสฉาฉนเตฺตทฺตํ มทาทิส€าฺวิโตยา ปราสาท ทรงเหน็ แล้วซงึ่ อบุ าสกชอื่ วา่ ฉตั ตปาณิ ผ้มู กี จิ ด้วยภตั รอนั กระทำ� แล้ว ผ้ถู อื เอาแล้ว ซงึ่ ร่ม ขนึ ้ แล้ว สรู่ องเท้าไปอยู่ โดยเนนิ ของพระ ราชา (ทรงยงั ราชบรุ ุษ) ให้ร้องเรียกแล้ว ฯ อ. อบุ าสกนนั้ นำ� ไปปราศแล้วซงึ่ ร่มและรองเท้า ท. เข้าไปเฝ้ าแล้ว โส ฉตตฺ ปุ าหนา อปเนตวฺ า ราชานํ อปุ สงกฺ มติ วฺ า ซงึ่ พระราชา ถวายบงั คมแล้ว ได้ยนื แล้ว ณ ทสี่ ดุ แหง่ หนง่ึ ฯ วนฺทิตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺ€าส.ิ 42 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

ผ้เู จรคิญรัง้อน.นั้ร่มอแ.ลพะรระอรงาเชทา้าตอรนััสทแา่ลน้วนก�ำะไอปบุ ปารสากศนแนลั้ ้ววา่ หดรือกู ่อดนงั อนบุี ้ฯาสก- อถ นํ ราชา อาห “โภ อปุ าสก กินฺเต ฉตฺตปุ าหนํ อปนีตนฺติ. อเซรอหาง.่ึ.น็ชคพาทแวร((((ลออออาะ่าเป้มรว....น็าพนทพอชอซสรี่แนารบุบุง่ึะภหะย่ังเารารง่ารอแ่าสสาพาพมลชกกชรอ้าทวไาะนัมใรตกอกนงทล่ตรรงรรสาั่าสกุ้ครอานบ�ัสำแข์บงทนลนแทึเ้ททร.้ลวัแลกูีเยลู.ป้)วลแกรแ็ว)น้้วลูแหขลา่พ้วลอวา้วเค)้ราว่)งพดะรพใรวงัันรอ้วนานรา่าเ.า่ะะวมีช้เเนคศัปอา่ือหอ็นวา.นคตแ.าสีผว้มไุจขมดร้ามู้้ขกใาั ทมา้นาาพเดี่แปเแพกรปงห็ัลนใาะร็นนง่้นวะลอดีเอ้อวฯทงรยงัยาคงันกุอ่นา่ค์อเมีงทม์้ฯฟันเน.ป่ือทังมนั็้นแเ.ดีใปล(นงดั็มนย้วนงกัีออ่พนี่อ้ยฯมวรี น้)ู่ฯะา่ร,ู้ “ราชา ปกฺโกสตีติ สตุ ฺวา อาคโตมหฺ ีต.ิ “อชฺช อมหฺ ากํ ราชภาโว ตมุ เฺ หหิ าโต ภวสิ ฺสตีต.ิ “สทาปิ มยํ ตมุ หฺ ากํ ราชภาวํ ชานามาต.ิ “เอวํ, กสมฺ า ปรุ ิมทิวเส สตฺถุ สนฺตเิ ก นิสนิ ฺโน มํ ทิสฺวา น อฏุ ฺ€หีต.ิ ศอซซใแจนลงงงึ่ึ่.าพมธปสะรขีเเรรด((ถปร้าะอะอาม็ิดนพโร..ยพา,ใรใพชชนอนะงึ อรนาเอส.ภปุบะใ์แงเมัา็รนรนาคลปยา่ือปส;์ะช ใรงรกสนเาานนะพภยแนง่ัั่เตรทหาภแการพจศลง่พะรัสงว้มวาเแยงัหลิใบลกเชตแกุปใท้วไป่นกนุ็ขวน)ูลร่เสนน้ึัเ้้ผรแะถว�ำอา้ทูอโลาิ่ดนยยร้ท.วกัขู่ชงได.)้ดาไเนกูเปว้พยถ์ข่อ้็ซวนินริดอนงึ่่าทะผวงปทดอ.้ไูา่พิ ฎมา่งังขรอนนคกอม่้ะา.ี์ผนัีค้รฯไแท้เาูมเว๓ตจปา่ชาล่ ร่็พนนามิกญุ ผรไ(เขทปเค้ะเู ปนึล.้(มใา็อนแศินเรหป.ลพ)ท็าน้วเิฏเรรหผจใื่ดอฐา้ฉูน็งนธงงชั บลแพนนรเอาจลรรีน่ั้ฯม้ดก้ะาว) “มหาราช อคฺคราชสฺส สนฺตเิ ก นิสนิ ฺโน ปภเเวทยสฺยราํ; ชาตนสํฺมาทิสนฺวาอฏุ ฺ€อหฏุ ินฺ€ฺตห.ิ นฺโต สตฺถริ อคารโว “โหตุ โภ, ติฏอฺ €ตเฺถตาตนํ, ตตฺถมุ าเฺนหํ กกสุิรลาทิฏฺต€ธิปมิ ฏมฺ กิกธ-รา สมปฺ รายิกานํ อมหฺ ากํ อนฺเตปเุ ร ธมมฺ ํ วาเจถาต.ิ ใอ(ชซใ((เอพยออนนง่ือ่ึ..ทนอ่ับ.รวพกพาา่มขนรัอร(((((ระรรน้าเอออออะอ.พรปะเพร.....หนัมท็รชทนารพอตมา.ติชี่เ)ะออพชบุปอีุรใ,จวอบบุุรนระว็ะางนงทัูปงะงาารัออกไสนทคห.รารสส.ย่อ)กีา์่ีเ)เชน้เกกปทดาน่ปชไางพ่ึก็กง่ียันม็านเ(รอนรรตวปกกสทอ่กาะะันีไ็รรร้ถานรฯบตอรทปัสาางบจารผงรท�ยำบบแมนุ้คัคสไูดซงแลูัลททมหท์ถคบง่ึงหัแ้วลลููล่น่ีเคานรลทลง)่ปแแรกุมกัวีคป้็ว.้พวนฯลลขาแฤ)าร(้้ชววไนึมลย้(หะปวต))ิทแ้อรวอ่กาส่ัก)ังรล).มอถจววงเบั้วขทกเยาา่่ง์บดป้วาียใา่ยงทั็้ชา่วหแนนจรอ่.ขขย่ัว้ตบา)ม้้าาวแโทพ่ชเอด(ทปเแแา่อลบก.ปรงั็ตตษนน้ัะวอ็นจรุนซพพ่่อทุทอษแ.งีงดึ่้ฯนรรังอ่ีเเลา่ธ)รงปัะะคนรยใะาน็ออนรห์ผา่ใปมีงงเ้้หไญสๆกูหรทคคปเ้รถมละน็ฯ่้์์ผผ.กอดิ)า่มก(แ้้สสููบงัยวตอดลเมมดอ่(รเิ้งบวอัไีมม้ยทมวนมยดยซกตตพเีอ่ป้า่ฯีแง่ึโแเเิิ า็งทททเนลชลรนจษพพ้)ื่้อาวว)ี,,้ “น สกฺกา เทวาต.ิ “กกึ ารณาติ. “ราชเคหํ นาม มหาสาวชชฺ ,ํ ทยุ ตุ ตฺ สยุ ตุ ตฺ กานิ ครุกาเนตฺถ เทวาติ. “มา เอวํ วเทถ, `ปรุ ิมทิวเส มํ ทิสวฺ า น อฏุ ฺ€โิ ตมหฺ ีติ มา กกุ ฺกจุ ฺจํ กโรถาติ. เอกํ “เปทพวฺพชิตคํ หิ ปีนกํ ฺโกสวาิจเปรณตฺวฏาฺ€าธนมํ มฺ ํ นาม สาวชฺชํ, วาเจถาต.ิ กวแซดากง่ึักบู สธ่พ่อดรภนรอ้วรขะ.ทมยเตั า่พทรดต้นอวรงัยิผะียนทา้รเูแีจ.ดา้;หอรช้วเิญ่.งหายพภลทิอรกา่ยะร.ษนอ่งอพนุัมส้งรง่กคะไทเล์ นเปทท.า่ ือแ.ววเงลีพสน๕้ววดริจซาะ่จ็ ,งึ่ นไอขปเอาบถุ อม.แิดาจลวสหา้่งวดกมมทสนงัอ่ลัรนู่นัมตง้ลี แ้�ำฉฯกิ (สหนัดาดนด้ว้ยกวงัทขยพ.ขึน้รออจะง.กัดหพเ�ำซมลรร่ึงา่ะอ่ัสธเนม)รราีฉยรวงมนนัา่ - ราชา “สาธุ โภ, คจฺฉถ ตมุ เฺ หติ ตํ อยุ ฺโยเชตฺวา สตฺถุ สนฺตกิ ํ คนฺตฺวา สตฺถารํ ยาจิ “ภนฺเต มลลฺ กิ า จ เทวี วาสภขตฺตยิ า จ `ธมมฺ ํ ปริยาปณุ ิสสฺ ามาติ วทนฺต;ิ ปฺจหิ ภิกฺขสุ เตหิ สทฺธึ นิพทฺธํ มม เคหํ คนฺตฺวา ตาสํ ธมมฺ ํ อทุ ฺทิสถาต.ิ ผลติ ส่อื การเรียนรู้ โดยโรงเรยี นพระปรยิ ตั ธิ รรม วดั พระธรรมกาย 43 www.kalyanamitra.org

(อ. พระศาสดา ตรัสแล้ว) วา่ ดกู ่อนมหาบพิตร ชื่อ อ. การไปสู่ มอาหนานร““พเาฺทตชทุตนาฺธฺเหตถาิ.ิรนสํภฺสนนฺเภติพาทรอมฺธํกาเฺอสกํ.ิ ฏภฺ€ิกาฺขนํุ คมเนทํถานตา.ิม นตฺถิ ที่แหง่ เดียวกนั เนืองนิจ แหง่ พระพทุ ธเจ้า ท. ยอ่ มไมม่ ี ดงั นี ้ฯ สตฺถา (อ. พระราชา กราบทูลแล้ว) ว่า ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ ถ้าอยา่ งนนั้ อ. พระองค์ ขอจงให้ ซง่ึ ภิกษุ รูปอื่น ดงั นี ้ ฯ อ.พระ ศาสดา ทรงกระท�ำแล้ว ให้เป็นภาระของพระเถระช่ือวา่ อานนท์ ฯ อ. พระเถระ ไปแล้ว ยอมแสดงขนึ ้ ซง่ึ อทุ เทส แก่พระเทวี ท. เถโร นิพทฺธํ คนฺตฺวา ตาสํ อทุ ฺเทสํ อทุ ฺทิสต.ิ เหลา่ นนั้ เนืองนิตย์ ฯ ในพระเทวี ท. เหลา่ นนั้ หนา อ. พระนางมลั ลกิ า ทรงเรียนแล้ว สอสทกกุ ฺฺกโฺเทกจตตสฺจาํ.ิํสคุ ปณมฏฺหลิจาลฺ ฺฉตกิ าิาเนปสสส.ิชกฺฌฺกาจวยาฺจตสํ ภิ นคขเตอหทฺตุตยิฺเฺวทาาสํสปชปฏฺฌนิจาฺฉยาิตเเปนฺวตวาํุ ทรงสาธยายแล้ว (ทรงยงั พระเถระ) ให้รับรองแล้ว ซงึ่ อทุ เทส โดย เคารพ ฯ สว่ นวา่ อ. พระนางวาสภขตั ตยิ า ยอ่ มไมท่ รงเลา่ เรียน โดยเคารพนนั่ เทียว ยอ่ มไมท่ รงสาธยาย (โดยเคารพ) ยอ่ มไมท่ รง อาจ เพื่ออนั ทรง (ยงั พระเถระ) ให้รับรอง ซง่ึ อทุ เทส (โดยเคารพ) ฯ ครัง้ นนั้ ในวนั หนง่ึ อ. พระศาสดา ตรัสถามแล้ว ซงึ่ พระเถระ วา่ อปุ าส“ออกิเถาากมทธมิวภสมฺ ํนํ ฺเปตรสติยต.ิ าฺถปา“ณุ กนาเฺถตรีตํส.ิ กปฺกจุจฺฉฺจิํ “กึ อานนฺท ดกู ่อนอานนท์ อ. อบุ าสกิ า ท. เหลา่ เรียนอยู่ ซง่ึ ธรรม หรือ ดงั นี ้ฯ คณฺหาตีต.ิ (อ. พระเถระ กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ระองคผ์ ้เู จริญ พระเจ้าข้า (อ. อยา่ งนนั้ ) ดงั นี ้ฯ (อ. พระศาสดา ตรัสถามแล้ว) วา่ อ. อบุ าสกิ า คนไหน ยอ่ มเรียน โดยเคารพ ดงั นี ้ฯ (อ.พระเถระ กราบทลู แล้ว) วา่ ข้าแตพ่ ะองค์ผ้เู จริญ สสตชชมุ ฺฺฌฌหฺ “าาามกยยลํ ตตลฺ ปิิ กิ นนาสกญอฺกภทุ าจนฺเตฺจทฺเธิํตสีตํ าอปทสุ ฏเกฺเนทิจฺกฺวฉสจาํ ฺจเสปํปกฏตฺกคิจํุ จณฺสฉฺจกาฺหํ เฺโาปคกตตณติ ํุีตฺห.ิสสากกตฺโฺกิ กจตนฺจิ,ํ อ. พระนางมลั ลกิ า ยอ่ มทรงเรียน โดยเคารพ ยอ่ มทรงสาธยาย โดยเคารพ ยอ่ มทรงอาจ เพื่ออนั ทรง (ยงั ข้าพระองค์) ให้รับรอง ซงึ่ อทุ เทส (โดยเคารพ) ดงั นีฯ้ สว่ นวา่ อ. พระธิดาแหง่ พระญาติ ของพระองค์ ท. ยอ่ มไมท่ รงเรียน โดยเคารพนน่ั เทียว ยอ่ มไมท่ รง สาธยาย (โดยเคารพ) ยอ่ มไมท่ รงอาจ เพ่ืออนั ทรง (ยงั ข้าพระองค์) ให้รับรอง ซงึ่ อทุ เทส (โดยเคารพ) ดงั นี ้ฯ อ. พระศาสดา ทรงสดบั แล้วซงึ่ ค�ำ ของพระเถระ ตรัสแล้ว วา่ กสวมอณคกถหฺกฺคิตาฺณจนณสธสฺจิสตมฺหํมโํฺถฺโนสฺปมาปฺตตนนิสฺเนถสฺ วํ รสตสนวอฺวฺสานอาคมาสนอทชฺธวิมีนฺฌกจาิํนาสํยกปเกนโทปสุรฺกฺตฺวนตุผฺ จสฺตฺวคํ ฺจสฺ าสาํ วสฺถยิ า“ออมอาภอหอสนาผปเฺสนทสโผฺ ุลณฺทิเโสลนนฺตโฺตมโหหสสยตฺตฺสสาิ,ิ ดกู ่อนอานนท์ ช่ือ อ. ธรรม อนั เรา กลา่ วแล้ว เป็นธรรมมีผลหามิได้ ย่อมมี (แก่บคุ คล) ผ้ไู ม่ฟังอยู่ ผ้ไู ม่เรียนอยู่ ผ้ไู ม่สาธยายอยู่ ผ้ไู มแ่ สดงอยู่ โดยเคารพ ราวกะ อ. ดอกไม้ อนั ถงึ พร้อมแล้วด้วยสี อนั มีกลน่ิ หามิได้, แตว่ า่ (อ. ธรรมอนั เรากลา่ วแล้วนนั้ ) เป็นธรรม มีผลมาก เป็นธรรมมีอานิสงส์มาก ยอ่ มมี (แก่บคุ คล) ผ้กู ระท�ำอยู่ (ซึ่งกิจ ท.) มีการฟังเป็ นต้น โดยเคารพ ดังนี ้ ได้ตรัสแล้ว ซง่ึ พระคาถา ท. สอง เหลา่ นี ้วา่ อ. ดอกไม้ อนั งาม เป็นดอกไมม้ ีสี อนั มีกล่ินหามิได้ “ยถาปิ รุจิรํ ปปุ ผฺ ํ วณฺณวนตฺ ํ อคนธฺ กํ, (ย่อมเป็น) แมฉ้ นั ใด, อ. วาจา อนั เป็นสภุ าษิต เป็นวาจา เอวํ สภุ าสิตา วาจา อผลา โหติ อกพุ พฺ โต; มีผลหามิได้ ย่อมมี (แก่บคุ คล) ผูไ้ ม่กระท�ำอยู่ ฉนั นนั้ , ยถาปิ รุจิรํ ปปุ ผฺ ํ วณฺณวนตฺ ํ สคนธฺ กํ, อ. ดอกไม้ อนั งาม เป็นดอกไมม้ ีสี อนั เป็นไปกบั ดว้ ยกล่ิน เอวํ สภุ าสิตา วาจา สผลา โหติ สกุ พุ พฺ โตติ. ย่อมเป็น แมฉ้ นั ใด, อ. วาจา อนั เป็นสภุ าษิต เป็นวาจา- เป็นไปกบั ดว้ ยผล ย่อมมี (แก่บคุ คล) ผูก้ ระท�ำอยู่ดว้ ยดี ฉนั นน้ั ดงั นี้ ฯ (อ.อรรถ) วา่ อนั งาม (ดงั นี)้ (ในบท ท.) เหลา่ นนั้ หนา (แหง่ บท) ปตววณาําจลฺณาวภิตณตสทต:ิณทฺฺถฺณกสฺ€สคาภุ ณรินาิก“สสฺ€รณามติ ุจนณปฺฺาริ สนนกิ มวฺนชฺตาปฺ ํ.ยจ;ิ นกาฺนสุ ออมนุ คโคาาสนนทมภฺธเฺิธภนกกเทํ.ปตน.ํ ปุปฺติวผฺฏเ:ิ ณสอกทวํ ฺณํิสพสวํ.คทุนภุ นฺธฺตาฺธวสรนจหติ ฺตนิตาํ:,ิ ํ วา่ รุจริ ํ ดงั นี ้ ฯ (อ.อรรถ) วา่ อนั ถงึ พร้อมแล้วด้วยสีและสณั ฐาน (ดงั นี ้แหง่ บท) วา่ วณฺณวนฺตํ ดงั นี ้ฯ (อ.อรรถ) วา่ อนั เว้นแล้วจาก กลน่ิ คือวา่ อนั ตา่ งด้วยดอกไม้มีดอกหงอนไก่และดอกกรรณิการ์ เขาและดอกชยั พฤกษ์เป็นต้น (ดงั นี ้ แหง่ บท) วา่ อคนฺธกํ ดงั นี ้ ฯ (อ.อรรถ) วา่ อ.พระพทุ ธพจน์ คือประชมุ แหง่ ปิ ฎก ๓ ชื่อวา่ วาจา อนั เป็นสภุ าษิต, อ.พระพทุ ธพจน์นนั้ เป็นเชน่ กบั ด้วยดอกไม้ทงั้ ถงึ พร้อมแล้วด้วยสีและสณั ฐานทงั้ มีกลนิ่ หามิได้ (ยอ่ มเป็น) ฯ 44 ธรรมบทภาคที่ ๓ สองภาษา แปลโดยพยัญชนะ และ บาลี www.kalyanamitra.org

อพยฉ(แดคอนเอใเโ(อซคตดใแอนพหซดแนนกหง่ึ..บอ่นุัืีณงรออน..นุัััร้้กบกงยึ่บพมรกพัสนสะ่มมง่ยกใลอาลเ่บคชุ(ือุ(ลคดรบพแีอรรหาู่เอใเอ้รดะ((น่ิาปคะคขุีนะลนิ่รน;อคืรแาซิทุย..าอ้้วต็คียพพะ้ลคปนอเวทคหกงึ่ลชเผธนยยฟัแไทำว�พใลยทุฏุทแือางน่พใลมือก่นอดม)้เคศขบ)า่ลดหธรฯกิบธปจมมิ่จด�้ำวือทะงนอพเ็ทยาง่พดตันน้ผมวีแผปา่(ววพ.อพารทงอ่จ)องยยัิ)้์จตค็ไผูา่ลาา่นท.บทอุน.มรนม.วดเ่ม้อนืนอทไ่)อทปรอะ.ธุคา่ีแปช์ยกนก่ีวม้ีโป์วแ.งร็ซมคซ่ีส.นพสลื่อคาอ่รร(นัารเไงท้มร่ึงดีดึ่กาดุใะเะอจวดจวถมยจธละ,ท้ฯกนถรนา้องทัทลดาา่นาร)วาอ่ชมนงลศนราชสกร้ั่เนง�ำ�ำวปอ์ํนมมุวอีไปฟัมนน)ิ่น่ืดอีแร้ไอย(ั้นวัตาน่ั(็มแนแัีัม้รนแนงวคหวางัซย้ เตหะ)หเเี้กาน่า่นเวปัอือยง่งฉึ่ปู่ป้เปซผิง่ง่ผา่บ็โเปกี(เนกั็่ฉน็อ(ัซเน้น็(นทปแ่ึปดงบนล้จข็ไูอดิจคุนาตนงัึ่สม็ิสดใกมตศยนฎเไาอท้ว)รกวคดปดา่นภุปภ้ไ่บุอนนมกเ่ตยงฟก)อํล็งลคมอน;นาักาบสกรคุ้้กาีผนัดนงัน่ิว)ากโ่ษนษะตบัจคิคุไุภลแ้ดาว่อตร๓คไทนฯ้ด�มินำติตด(ลคลมพยมยาท.นืออ�้ำนมงััสบ้น้วะ)ลสดา้เ.อ,ฯเก.นอ)คยพาปกคเอัุนกค)ออติ้นัปายีม็ผาว้ลผนนชังนึ.,คกผ็มรา(ก่นูกรี้เากกู้น่ินไูวบอป้ไปฺธลทูพีซกซิจาจมวอรรมวาคน็ัณัฏกนใรรง่ึลใ่ึางะาะ,จป่้า.มืฟอดทพงกดิบกกจวํมทน่ิทแาจฑรไีดกังิจ.ดาราลตลมัี�ปำ�หำกว(ะ)าเิตะาอจอนเง้ปยัอิ่อิ่นพดิน่บผีารปใรผนกนาดนั็นมั่นยอะ้ยม้นวล็ฤคทคุ้นมมูจบัีงัตโาตด่ยู้่มูหิไพตยืครอฯยไน�ำีีพอซฉพกดน้้นวงปาไเิ่ลรอกปชี;างึ่้นรอัไ้มย)รอมะก(นโมดนา้นวเะาอือพนยบดดช.่พพป้ไิ้บัแรอนภแอั์ิไสมด้เอ่่ือยนีงเัึรทรุ้รฟมฟลลดรกกาง้กรแมเวาะฉครืธยัค้ะส่ะคแอวไิงด้ลลรา่ะ(ถเพมนัพืออก่าดดย์มดผดปเะแแุ้เเวจ้รวปนนม้หฤลจผ็้อทว่ลลาวงไันวว้พาา็่ปมนนนนนนิ่ตตััลกยยก้้�าววาำ่่้้)),,์ีีิุ้ ยถา ปน อคนฺธกํ ปปุ ผฺ ํ โย นํ ธาเรต,ิ ตสฺส สรีเร คนฺโธ น ผรต;ิ เอวํ เอตํปิ , โย นํ สกฺกจฺจํ สวนาทีหิ น สมาจรต,ิ ตสฺส สกฺกจฺจํ อสมาจรนฺตสสฺ , ยํ ตตฺถ กตฺตพฺพํ, ตํ อกพุ ฺพโต สตุ คนฺธํ ธารณ คนฺธํ ปฏิปตฺตคิ นฺธจฺ น อาวหติ อผลํ โหต;ิ เตน วตุ ฺตํ “เอวํ สภุ าสติ า วาจา อผลา โหติ อกพุ ฺพโตต.ิ สคนฺธกนฺต.ิ จมปฺ กนีลปุ ปฺ ลาทิเภทํ. เอวนฺต:ิ ยถา ตํ ปุปฺผํ ธาเรนฺตสฺส สรีเร คนฺโธ ผรติ; เอวํ เตปิ ฏกพทุ ฺธวจนสงฺขาตา สภุ าสติ า วาจาปิ สกุ พุ ฺพโต, โย สกฺกจฺจํ สวนาทีหิ ตตฺถ กตฺตพฺพํ กโรต,ิ อสฺส ปคุ ฺคลสฺส สผลา โหติ สตุ คนฺธธารณ- คนฺธปฏิปตฺตคิ นฺธานํ อาวหนโต มหปผฺ ลา โหติ มหานิสสํ าติ อตฺโถ. เทสนาวสาเน พหู โสตาปตฺตผิ ลาทีนิ ปตฺตา. เทสนา มหาชนสสฺ สาตฺถิกา ชาตาต.ิ อ. เร่ืองแห่ง(อจุบบาแสลก้วช)่ือฯว่าฉัตตปาณิ ฉตตฺ ปาณิอุปาสกวตถฺ ุ. ๘. อ.เร่ืองแห่งนางวสิ าขา ๘. วสิ าขาวตถฺ ุ. (๔๐) (อันข้าพเจ้า จะกล่าว) พสขวปผทแตเปา้่อลมมรูุรรนั็นอัสง้ะงวีนหธเตเงทัแ์ไอหแุามศซค้นลดบัเห.น็งรแึู่่ทะ้้วยอษพง่หแฯวพินสยรฐลฯง่ีซวะตรู่ัีภผ้ชวง่ึะา่นใ้ว่ืเอูใิกพนศป์นผควษ็รากน้คูบรา่ ซอุใะสานภเวพหุงึ่ธ.มลดนนรัรค้ญรพณแแารารวฯายกห่เมงาฑปราว่อง่เเมา็มกทนผนสินั มถ้ะ่ือเูศบาาตลงึ ขเงนรรพสใศิวิทาวัสานดรสินารน้รขอเจ็้รางูมนัี้อม้ปเขเือขงวสแทาร้งเาา่หดานศ.บชไรง่จ็นรัปื่อ้งัมภยอษเเมวอทีพกถปุฐา่าีก่ียิดรานีซภชศาาวแปงึ่ื่อิสทลัยัหไิลอวยัปฝทม้บวุา่ นอิยปซณธายเะงึุ่ปนสจ์ชเแ่ใู สมกญิ็ดผฺน่ือหใท่าูือรวทนง่ชอ่ีจงาา่้สอยัแ.ชสาเชตังวสพื่อร่ือมิ วน่ิลกผวรว์ผหฺแ้ะะา่เูขา่เ้ปเูคาศเสสปวอป็นวาดา็สิงน็น้นสบวดจ็นาเตตัชดผงขัตถุา้นนืถ่อาาา่งงึรีี ้ “ยถาปิ ปุปผฺ ราสิมหฺ าติ อิมํ ธมมฺ เทสนํ สตฺถา สาวตฺถึ อปุ นิสฺสาย ปพุ ฺพาราเม วิหรนฺโต วิสาขํ อปุ าสกิ ํ อารพฺภ กเถส.ิ เสสมุ ฏนฺ €สาิปเาทุตวฺตยิ สกาฺสิร กจุ ฺฉอิสงธฺคฺมนรึญฏนฺฺเชิพ€ยฺพเตสภฺตฏฺท.ิ€ฺทิโตนิยสนฺสคาอเรคสฺคตเมฺตมวเณหสสฺสฺฑิยกิ กา-- กาเล สตฺถา เสลพฺราหฺมณาทีนํ โพธเนยฺยพนฺธวานํ อปุ นิสสฺ ยสมปฺ ตฺตึ ทิสวฺ า มหาภิกฺขสุ งฺฆปริวาโร จาริกํ จรมาโน ตํ นครํ ปาปณุ ิ. ผลติ ส่ือการเรยี นรู้ โดยโรงเรยี นพระปริยัตธิ รรม วัดพระธรรมกาย 45 www.kalyanamitra.org