Fen_Bilimleri_1.Dönem_Soru_Bankasi(filigramlı)_compressed

3. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 5. Bilgi: Pisagor’un en önemli buluşlarından bir tanesi olan “Adalet Kupası” görünüşte tıpkı diğer kupalara ORBİTAL benzemektedir. Onu diğer kupalardan ayıran özellik ise kupanın ortasında yer alan bir kolon ve bu kolon- da bulunan bir kanaldır. Su, bu kolonun yükseklik seviyesinin altına kadar doldurulduğunda, diğer normal kupalarda olduğu gibi durmaktadır. Fakat su bu kolonun yükseklik seviyesini geçerse ortadaki kolon ve içindeki kanal da su ile dolar ve ardından sifon etkisi devreye girer. Böylece kupanın içinde bulunan suyun tamamı dökülmüş olur. Pisagor, bu buluşuyla “İnsan bazen yaşamın sundukları ile yetinmeyi bilmeli, zira daha fazlasını arzularken elindekiler de kayıp gidebilir” demek istemiştir. Yukarıda verilen bilgiden yararlanarak Pisagor’un adalet kupasıyla ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Sıvının boşalmasında açık hava basıncının etkisi olmuştur. B) Sifonların çalışma prensibi ile adalet kupasının çalışma prensibi aynıdır. C) Sıvıların basıncı iletme özelliğinden faydalanılarak yapılmıştır. D) Suyun bardaktan boşalması sırasında oluşan sıvı basıncı ile açık hava basıncı birbirine eşittir. Orbital Yayınları 101

3. DENEME 6. Dünyanın en uzun boyunlu kadınları unvanını taşıyan Padaunglar boyunlarına hayatları boyunca orta- lama 20 halka takmaktadır. Yaklaşık 10-12 kilogram olan bu ağır pirinç halkalar zamanla omuzları aşağı bastırıp vücudun şeklini bozarak boynu uzatmaktadır. Henüz 5-6 yaşlarındayken çocukların boyunlarına halkalar takılmaya başlanmakta ve her yıl halkaların sayısı artırılmaktadır. Rivayetlere göre kadınlarının bu halkaları boyunlarına takmasının sebeplerinden birisi köle ticareti yapı- lırken çirkin görünmelerini sağlamak. Diğeri ise yaşadıkları yerdeki kaplanların ısırıklarından korunmak. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Padaung kadınlarında görülen bu uygulama ile ilgili; ORBİTAL I. Padaung kadınlarının doğacak olan çocuklarının boyunları uzun olacaktır. II. Boyna takılan halkalar sonucunda kadınların boynundaki uzama modifikasyona örnektir. III. Boyna takılan halkalar, kadınların vücut hücrelerinin gen yapısını değiştirmiştir. verilen ifadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I, II ve III 102 Orbital Yayınları

3. DENEME 7. İp Demir bilye GAZ GAZ SU h SU h Şekil - 1 Şekil - 2 FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Serap Öğretmen esnek, sert plastik bir kabın yarısına kadar su doldurarak Şekil-1’deki düzeneği hazırla- ORBİTAL mıştır. Daha sonra öğrencilere bu düzenekle ilgili bazı sorular sormuştur. Soru 1: Kabın içindeki gaz basıncı açık hava basıncına eşit midir? Neden? Soru 2: Kabın içerisine su yerine h yüksekliğinde civa koysaydık gaz basıncı değişir miydi? Neden? Serap Öğretmen bu iki soruyu sorduktan sonra demir bilye Şekil-2’de gösterildiği gibi kendiliğinden ipten kopmuş ve suya düşmüştür. Ardından öğrencilerine şu soruları yöneltmiştir: Soru 3: İp koptuktan sonra kap tabanına etki eden sıvı basıncı hakkında ne söyleyebilirsiniz? Soru 4: İp koptuktan sonra kaptaki gaz basıncı hakkında ne söyleyebilirsiniz? Öğrencilerinden Furkan, Mete, Hüseyin ve Ali sırası ile 1, 2, 3 ve 4. sorulara cevap vermişlerdir. Aşağıdaki yanıtları alan Serap Öğretmenin hangi öğrencisinin açıklaması yanlıştır? A) Furkan: Kabın içerisindeki gaz basıncı açık hava basıncına eşittir. Çünkü kabın şeklinde herhangi bir değişim gözlemlenmemiştir. B) Mete: Gazın bulunduğu kısmın hacminde bir değişim olmadığı için gaz basıncı da değişmezdi. C) Hüseyin: Sıvı basıncı, sıvının yüksekliği arttığı için artmıştır. D) Ali: Sıvı yüksekliği arttığı için gazın bulunduğu kısmın hacmi azalır, bu nedenle gaz basıncı azalmıştır. Orbital Yayınları 103

3. DENEME 8. A,B,C,D ve E şehirleri birbirlerine komşu olan şehirlerdir ve bu şehirler arasında hava basıncı farkından dolayı sürekli rüzgarların oluştuğu bilinmektedir. Oluşan rüzgarlarla ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir. - A ve B şehirleri arasında oluşan rüzgarlar C ve D şehirleri arasında oluşan rüzgarlardan şiddetlidir. - En şiddetli rüzgarlar A ve E şehirleri arasında olmaktadır. Bu bilgilerden yararlanılarak A, B, C, D ve E şehirleriyle ilgili çizilen aşağıdaki grafiklerden hangisi yanlıştır? A) Nem oranı (%) B) Hava yoğunluğu (kg/m3) FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 100 Şehirler 10 Şehirler 80 8 60 6 40 4 20 2 0 0 ABCDE ABCDE C) Sıcaklık (°C) D) Hava basıncı (mb) 25 Şehirler 100 Şehirler 20 80 15 60 10 40 20 5 0 0 ABCDE ABCDE ORBİTAL 104 Orbital Yayınları

9. Pompa Kolu 3. DENEME Hava A Pipet X 12 Sıvı haznesi Y FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Günlük hayatta parfüm, böcek ilacı veya evlerde temizlik malzemelerinin yüzeye püskürtülmesinde kulla- nılan püskürtücülerin mekanizması yukarıda verilmiştir. Bu düzenekle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Pompa kolu 2 yönünde hareket ettirilirse A noktasında hava akımı oluşur ve sıvı dışarı doğru püskürür. B) Pompa kolu 2 yönünde hareket ettirildiğinde düzeneğin içerisinde oluşan gaz basıncı açık hava basıncından büyük olur. C) Pompa kolu hareket ettirildiğinde, düzeneğin çalışmasında yalnızca gaz basıncından yararlanılır. D) Pompa kolu 1 yönünde hareket ettirildiğinde basınç farkından dolayı haznedeki sıvı pipet içinde X yönünde hareket eder. ORBİTAL Orbital Yayınları 105

3. DENEME 10. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Fen Bilimleri öğretmeni sınıfta kâğıdı şekildeki gibi tutarak kâğıdın üst kısmından kağıda hızlıca üflemiştir. Kâğıdın yukarıya doğru hareket ettiğini gören öğrenciler önce şaşırmış sonra aşağıda verilen yorumları yapmışlardır. Ece: Kâğıdın üst kısmında hava akımı oluşmuş ve kâğıda üstten etki eden açık hava basıncı azalmıştır. Ahmet: Uçakların uçma prensibi bu durumla açıklanabilir. Büşra: Kâğıda üflemeyi bırakırsak kâğıda üstten etki eden gaz basıncı artacağından kâğıdın ucu aşağıya doğru iner. Öğretmenin yaptığı bu deneye yorum yapan öğrencilerden hangilerinin yorumları doğrudur? A) Yalnız Ece B) Ece ve Ahmet C) Ahmet ve Büşra D) Ece, Ahmet ve Büşra ORBİTAL 106 Orbital Yayınları

3. DENEME 11. Hüseyin Öğretmen laboratuvarda bir bardağın içerisine taşma seviyesine kadar su doldurmuş ve barda- ğın ağzını bir kâğıt ile tamamen kapatıp eliyle kâğıda baskı uygulayarak ters çevirmiştir. Ters çevirdikten sonra elini kâğıttan çeken Hüseyin Öğretmen kâğıdın bar- daktan ayrılmadığını ve suyun dökülmediğini öğrencilerine göstermiştir. Aynı deneyi bardağı yarısına kadar su doldura- rak tekrarladığında ise suyun döküldüğünü göstermiştir. Bu deney ile ilgili öğrencilerine şu soruları yöneltmiştir. I. Ali, ilk deneyimizde kâğıt neden düşmedi? II. Hasan, ilk deneyi su yerine yoğunluğu çok büyük bir sıvı FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI kullanarak yapsaydık ne olurdu? III. Mehmet, yarısına kadar doldurulmuş bardaktaki su ne- den döküldü? Öğrencilerin verdikleri cevaplar aşağıdaki gibidir. Ali: Bardağın ağzındaki kâğıt parçasının üzerine etki eden iki basınç vardır. Bunlardan biri bardaktaki suyun basıncı biri de açık hava basıncıdır. Açık hava basıncı bardaktaki sıvı basıncına eşit ya da daha büyük olduğundan kâğıt düşmez. Hasan: Sıvının uyguladığı basınç açık hava basıncından daha büyük olabilir ve sıvı yere dökülebilirdi. Mehmet: Bardağın içindeki hava basıncı açık hava basıncına eşittir. Bardağın içindeki toplam basınç açık hava basıncından daha fazla olduğundan su döküldü. Buna göre öğrencilerin açıklamalarından hangileri doğru olabilir? A) Yalnız Ali B) Ali ve Hasan C) Hasan ve Mehmet D) Ali, Hasan ve Mehmet ORBİTAL Orbital Yayınları 107

3. DENEME 12. Mete soğuk bir kış günü boş plastik pet şişe içerisine şişeyi eritmeyecek sıcaklıkta olan bir miktar su koymuştur ve şişenin ağzını kapatmıştır. Şişeyi çalkaladıktan sonra kapağını açmış, suyu boşaltmış ve pet şişenin ağzını sıkıca kapatmıştır. Daha sonra pencerenin dışına koyarak şişedeki değişimleri gözlem- lemiştir. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Buna göre; ORBİTAL I. Pet şişe bir süre sonra büzülür. Sebebi şişe içindeki gaz taneciklerinin bir süre sonra soğuyarak yüze- ye yaptıkları basıncın azalmasıdır. II. Şişe tamamen büzüldükten sonra şişe içindeki gaz basıncı açık hava basıncından küçük olur. III. Şişeyi sıcak bir ortama koyarsak şişe tekrar eski şeklini alır. yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 108 Orbital Yayınları

3. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 13. ORBİTAL Halk arasında kupa (bardak) çekme yöntemi olarak bilinen bu yöntem ağrı, iltihap, solunum yolu enfeksi- yonları ve zona dahil olmak üzere çeşitli sıkıntıları hafifletmek için denenmektedir. Geçmişte kullanılan kupa çekme yöntemlerinin yerini günümüzde vakum makineleri almıştır. Kupa çekme yöntemi uygulanırken vücuda yerleştirilen kupanın tepesine bir vakum makinesi takılarak kupa içindeki hava vakumlanarak kupanın vücuda yapışması sağlanır. Kupa (bardak) çekme yöntemi ile ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Vakumlama sırasında kupa içindeki basınç arttığı için vücuda yapışmıştır. B) Kupa çekme yöntemi uygulanırken kupa içindeki gaz boşaltılmıştır. C) Vakumlanmış kupayı vücuttan ayırmak için kupa içine hava girişi sağlanmalıdır. D) Vakumlama işleminden sonra kupa içindeki basınç atmosfer basıncından küçük olur. Orbital Yayınları 109

3. DENEME 14. Yusuf Usta su ve alçıyı karıştırarak alçı harcı oluşturmuş, inşaat halindeki evin duvarlarına alçı sıvasını yapmaya başlamıştır. Alçı harcını duvara sürdükten 1-2 gün sonra tamamen kuruyup sertleştiğini gör- müştür. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Yusuf Usta’nın yaptığı harcın kuruması kimyasal bir değişim olduğuna göre; I. Tüm kuruma olayları kimyasaldır. II. Alçı harcı kuruyup sertleşirken hem bağ kırılımı hem de bağ oluşumu gerçekleşmiştir. III. Donmuş alçı harcını ezerek tekrar toz hale getirirsek alçının fiziksel özelliklerini taşımaya devam eder. yorumlarından hangileri yapılabilir? ORBİTAL A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III 110 Orbital Yayınları

3. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 15. Serap Hanım evini temizlerken tuvalete önce çamaşır suyu, ardından tuz ruhu dökmüştür. Tuvaleti yıka- ORBİTAL dıktan bir süre sonra ciğerlerinde yanma hissetmeye başlamıştır. Bu durumun sebebini araştıran Serap Hanım kullandığı maddelerle ilgili bilgi sahibi olmuştur. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi Serap Hanımın öğrendiği bilgiler arasında olamaz? A) Çamaşır suyu baz, tuz ruhu asittir. B) Tuz ruhu ve çamaşır suyu tepkimesinden CO2 gazı açığa çıkmıştır. C) Tuz ruhu ile çamaşır suyu tepkimesinden oluşan gaz solunduğunda akciğerlerde kalıcı hasarlara sebep olabilir. D) Tuz ruhu ile çamaşır suyunun tepkimesi nötralleşme tepkimesine örnektir. Orbital Yayınları 111

3. DENEME 16. Şekildeki deney düzeneğini kuran Ali öğretmen balon jojenin içerisine bir miktar çinko (Zn) parçası koy- muştur. Çinko parçalarının üstüne kontrollü bir şekilde bir miktar tuz ruhu eklemiştir. Tuz Deney Tüpü Ruhu Cam Boru FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Çinko Parçaları ORBİTAL Tepkime sonucunda hidrojen gazı açığa çıkmış ve cam boru yardımıyla bu gaz deney tüpündeki su üze- rinde toplanmıştır. Buna göre; I. Tepkime sonucu oluşan gaz doğada atomik halde bulunur. II. Çinko (Zn) atomları zamanla yok olmuştur. III. Deney tüpünde oluşan gaz basıncı, deney tüpündeki sıvı yüksekliğinin azalmasında neden olur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I, II ve III 112 Orbital Yayınları

3. DENEME 17. Fen Bilimleri öğretmeni öğrencilerine deneyler yaparak kimyasal ve fiziksel değişimi anlatmak istemiştir. Kimyasal değişimlerde molekülleri oluşturan atomların birbirinden ayrıldığını, ancak fiziksel değişimlerde atomların birbirinden ayrılmadığını söylemiştir. Öğretmenin hazırladığı deney düzenekleri aşağıdaki gibidir. 1. Deney 2. Deney 3. Deney İçerisinde su bulunan kaba bir miktar tuz parçası Kaba bir miktar kolonya Kaba bir miktar kolonya koyup bir süre beklemiştir. koyup çakmak ile kolonyayı atmıştır. yakmıştır. Şeker Su Kolonya Kolonya FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Deneyin Sonucu Deneyin Sonucu Deneyin Sonucu Şeker, bir süre sonra su Odanın içerisine kolon- Kolonya yanarken alev ve içinde tamamen yanın kokusu yayılmış ve duman açığa çıkmış ve bir çözünmüştür. kolonya seviyesinde bir süre sonra kap tamamen miktar azalma görülmüştür. boşalmıştır. Öğretmen tahtaya deneyler sırasında kap içindeki maddelerde gerçekleşebilecek değişimlere ait grafik- leri çizerek grafiklere farklı puan değerleri vermiştir. Moleküller arası Molekülü oluşturan Molekülü oluşturan atomlar atomlar arası mesafe arası çekim kuvveti mesafe Zaman Zaman Zaman ORBİTAL 10 puan 30 puan 40 puan Her bir deneyde meydana gelen değişimlerle ilgili geçerli grafikler belirlendiğinde, deneylerin puan değerleri hangi seçenekteki gibi olur? 1. Deney 2. Deney 3. Deney A) 10 10 70 B) 10 40 40 C) 40 10 70 D) 40 40 40 Orbital Yayınları 113

3. DENEME 18. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Ahmet kapağı açık cam bir şişenin üzerine haşlanıp kabuğu soyulmuş bir yumurtayı koymuş ve şişe içine girmediğini görmüştür. Ahmet şişe içine yanan mumu yerleştirmiş ve haşlanıp kabuğu soyulmuş yumur- tayı tekrar şişenin üzerine koymuştur. Bir süre beklemiş ve yumurtanın şişe içine girdiğini görmüştür. Ahmet’in yaptığı deneyle ilgili; ORBİTAL I. Yumurtanın şişeye girmesinde açık hava basıncı etkili olmuştur. II. Yanan mum şişe içindeki havayı ısıtarak, bir miktar havanın şişe dışına çıkmasını sağlamıştır. III. Şişe içindeki hava basıncı atmosfer basıncından daha küçük hale getirildiği için yumurta şişeye gir- miştir. yapılan yorumlardan hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 114 Orbital Yayınları

3. DENEME 19. DOĞRU DOĞRU Bütün asit baz DOĞRU 1. ÇIKIŞ FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Asitler metallerle tepkimeleri sonucunda YANLIŞ 2. ÇIKIŞ Asit ve baz tepkimeye girerek açığa tuz ve su çıkar. tepkimelerine DOĞRU 3. ÇIKIŞ nötralleşme tepkimesi tuz ve su Asitler turnusol YANLIŞ 4. ÇIKIŞ oluştururlar. kağıdının rengini DOĞRU 5. ÇIKIŞ denir. maviye çevirirler. YANLIŞ 6. ÇIKIŞ YANLIŞ DOĞRU 7. ÇIKIŞ YANLIŞ Bazlar fenolftalein ile YANLIŞ 8. ÇIKIŞ DOĞRU tepkimeye girerek Bazlar cildi yakar ve tahriş ederler. pembe bir renk verirler. YANLIŞ Bazı bazlar temizlik malzemesi olarak kullanılabilir. Yukarıda asit ve bazların genel özellikleri ile ilgili bir soru ağacı verilmiştir. Buna göre ifadelerin doğru ya da yanlış olma durumuna göre kaçıncı çıkışa ulaşılır? A) 1 B) 4 C) 6 D) 7 ORBİTAL Orbital Yayınları 115

3. DENEME 20. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Beyza annesi ile hastaneye gittiğinde röntgen, emar ve tomografi çekilen bölümlerin duvarlarında yuka- rıdaki işareti görmüş ve bu bölgeye hamilelerin ve hamilelik şüphesi olanların girmemesi gerektiğine dair bir uyarı dikkatini çekmiştir. I. Anne adaylarının gebelik sırasında çeşitli X ışınlarına maruz kalması gebeliği riske atabilir. II. X ışınları bebeğin gelişimini olumsuz etkileyerek mutasyona sebep olabilir. III. X ışınları anne karnındaki bebeğin genlerinin yalnızca işleyişinde değişiklik meydana getirebilir. Bu uyarıların sebebi yukarıda verilen ifadelerden hangileri olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III ORBİTAL 116 Orbital Yayınları



4.DENEME

Güneş Işınları 4. DENEME 1. Fen Bilimleri öğretmeni dersinde öğrencilerine Dünya’nın Güneş’e göre konumuna bakarak, yeryüzünde FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI yaşanan tarihi tahmin edebileceklerini söylemiş ve aşağıdaki şekil üzerinden bu durumu örneklendirmiştir. ORBİTAL Kuzey Kutup Noktası BA Yengeç Dönencesi C Ekvator D Oğlak Dönencesi Güney Kutup Noktası Verilen şekle göre öğretmen dünya üzerinde belirtilen A, B, C ve D noktalarındaki şehirlerle ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisini yapmış olamaz? A) Bu tarihten itibaren D noktasındaki şehirde yaz mevsimi yaşanır. B) Bu tarihten itibaren A noktasındaki şehirde gündüz süresi uzamaya başlar. C) Bu tarihte güneş ışınları B noktasındaki şehre dik açıyla düşer. D) Bu tarihte belirtilen noktalarda gündüz sürelerinin uzunluğu D > C > B > A şeklindedir. Orbital Yayınları 119

4. DENEME 2. Dünya’nın Güneş’e en yakın konumda olduğu tarih 3 Ocak, en uzak konumda olduğu tarih 3 Temmuzdur. Dünya üzerinde Güney Yarım Küre’de bulunan bir şehirde K ayında yaz mevsiminin yaşandığı bilinmek- tedir. Buna göre K ayında; I. Güneş ışınları Güney Yarım Küre’ye eğik açıyla gelmektedir. II. Dünya, Güneş’e yakın konumdadır. III. Birim yüzeye düşen enerji miktarı Güney Yarım Küre’de daha fazladır. yargılarından hangileri doğrudur? FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III 3. Hava sıcaklığındaki değişimler yeryüzünde yüksek basınç alanlarının ve alçak basınç alanlarının oluşu- muna neden olur. Alçak basınç alanlarında yükselici hava hareketleri, yüksek basınç alanlarında alçalıcı hava hareketleri görülür. Şekilde K, L ve M şehirlerindeki hava hareketlerinin, rüzgar gülünün dönüş yönüne etkisi gösterilmiştir. ORBİTAL 2 yönünde 2 yönünde 12 12 K şehri L şehri M şehri Rüzgar gülleri 2 yönünde dönüş yaptığına göre K, L ve M şehirleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez? A) K şehrindeki hava sıcaklığı M şehrindeki hava sıcaklığından daha fazladır. B) M şehrindeki hava sıcaklığı, L şehrindeki hava sıcaklığından daha azdır. C) K şehrindeki hava sıcaklığı, L şehrindeki hava sıcaklığından daha azdır. D) K şehrinde yağış görülme ihtimali L ve M şehirlerine göre daha fazladır. 120 Orbital Yayınları

4. DENEME 4. Güneş ışınlarının geliş açısı ile cismin gölge boyu arasında ters orantı vardır. Farklı şehirlerinde yaşayan Başar ve Çağlar’ın yıl içerisinde aynı saatte ölçülen gölge boylarına ait deği- şim grafikleri aşağıda verilmiştir. Gölge boyu Gölge boyu 21 21 21 23 Tarih 21 21 23 21 Tarih FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Aralık Mart Haziran Eylül Mart Haziran Eylül Aralık Başar Çağlar Buna göre aşağıdakilerin hangisinde Başar ve Çağlar’ın bulunduğu bölgeler doğru olarak verilmiştir? A) B) Başar Çağlar Başar Çağlar C) D) ORBİTAL Çağlar Çağlar Başar Başar Orbital Yayınları 121

FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 4. DENEME 5. Fen Bilimleri öğretmeni Oğuzhan Bey, öğrencilerine iklim ve hava olayları ile ilgili bir çarkıfelek oyunu hazırlamıştır. Oyunun kuralları - Oyun 2 kişiyle oynanır. - Öğrenciler sırayla çarkı çevirirler. - Çark durduğunda sırası gelen öğrenci göstergenin işaret ettiği kartta yazan ifadenin konusunu söyler. - Doğru cevabı veren öğrenci kartta yazan puanı alır. - 6.turun sonunda en çok puan biriktiren öğrenci oyunu kazanır. Çarkta kartlarda yazan ifadeler ve öğrencilerin verdikleri cevaplar aşağıdaki tabloda verilmiştir. Çevirme Öğrenci Kartlarda Yazan İfadeler Öğrencinin Kartın Puan Sırası Cevabı Değeri Dar alanlarda etkilidir. 100 1.tur Elif Güneşli, yağmurlu, bulutlu gibi terimlerle ifade Hava Olayları edilir. 50 2.tur Zeynep İlgili bilim dalı meteorolojidir. İklim Geniş bölgelerde görülen, uzun yıllar boyunca 100 3.tur Elif değişmeyen ortalama hava şartlarıdır. Hava Olayları Sıcak, kurak,yağışlı gibi terimlerle ifade edilir. 200 ORBİTAL 4.tur Zeynep Değişkenlik fazladır. İklim 50 5.tur Elif Hava Olayları 150 6.tur Zeynep İklim Buna göre oyunun sonunda öğrencilerin toplam puanları aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Elif Zeynep A) 250 350 B) 150 250 C) 200 200 D) 250 250 122 Orbital Yayınları

4. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 6. Atom yarıçapı, küre şeklinde olduğu düşünülen atomların büyüklüklerini ölçmekte kullanılan bir niceliktir. ORBİTAL Görselde elementler periyodik tabloda atom numaralarına göre sıralanmış ve atom çapları büyüklükleriy- le beraber belirtilmiştir. Bu bilgiler kullanılarak aşağıda yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır? A) Aynı grup içerisindeki elementlerde atom numarası arttıkça atom yarıçapı da artar. B) 8A grubundan seçilecek bir elementin atom yarıçapı, elementle aynı periyotta yer alan diğer ele- mentlerden daha küçüktür. C) 2.periyotta atom yarıçapı en büyük olan element Lityumdur. D) Aynı periyotta bulunan elementlerin atom numarası arttıkça atom yarıçapı da artar. Orbital Yayınları 123

FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 4. DENEME 7. HABER İstanbul için asit yağmuru uyarısı yapıldı. Perşembe ve Pazar günü yağış bekleniyor. Şu anda kirli bir atmosferin içindeyiz do- layısıyla yağan yağmur da asit yağmuru olacaktır. Asit yağmurla- rı bütün kirleticileri yere indirecektir. Hava temizlenecek ama yer- yüzünde asit yağmurlarının etkilerini göreceğiz. Asit yağmurları, fosil yakıt atıklarının doğal su döngüsüne karışmasıyla oluşur. Özellikle sanayileşmenin yoğun olduğu ve fosil yakıtların enerji tüketimi olarak kullanıldığı bölgelerde kömür ve petrol gibi fosil yakıtların yakılması sonucu atmosferde kükürt ve azot içeren gazlar birikir. Bu gazlar havadaki su buharıyla birleşince bir kimyasal tepkime meydana gelir. Bu tepkime sonucunda sülfürik asit ve nitrik asit damlaları oluşur. Güneş ışığı bu tepkimelerin hızını artırır. Yeryüzün- deki sular Güneş’in etkisiyle ısınınca, bunların bir kısmı buharlaşarak yükselir ve atmosfere karışır. Böy- lece yükselen nemli havadaki su buharı yoğunlaşarak yeniden sıvı durumuna geçer. Bunlar da bulutları oluşturur. Sonuçta oluşan, çok miktarda kükürt ve azot içeren bu tip yağmurlara “asit yağmurları” denir. Bu haberi okuyan Ela okulunda öğretmeniyle beraber asit yağmurlarının bitkiler üzerindeki etkilerini ince- lemek amacıyla iki düzenek hazırlayacaktır. 1.düzenek 6 saat aralıklarla su yapraklara püskürtülüyor. Bitki türü: Lilyum Ortamın nem miktarı: %60 Ortamın sıcaklığı : 27 °C ORBİTAL Ela’nın araştırmasında bağımsız değişken bitkiye verilen sulu çözelti, bağımlı değişken ise bitki- nin yapraklarındaki zedelenme olduğuna göre Ela aşağıdaki düzeneklerden hangisini tercih etme- lidir? A) 2 saat aralıklarla B) 4 saat aralıklarla C) 6 saat aralıklarla D) 6 saat aralıklarla sirkeli su yapraklara sirkeli su yapraklara sirkeli su yapraklara sirkeli su yapraklara püskürtülüyor. püskürtülüyor. püskürtülüyor. püskürtülüyor. Bitki türü: Lilyum Bitki türü: Karanfil Bitki türü: Lilyum Bitki türü: Karanfil Ortamın nem miktarı: %60 Ortamın nem miktarı: %60 Ortamın nem miktarı: %60 Ortamın nem miktarı: %60 Ortamın sıcaklığı : 27 °C Ortamın sıcaklığı : 27 °C Ortamın sıcaklığı : 27 °C Ortamın sıcaklığı : 24 °C 124 Orbital Yayınları

4. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 8. ORBİTAL Annesiyle birlikte alışverişe giden Elif, ürünlerin ambalajlarındaki içerik bölümünü incelerken sabunun içeriğinde okulda öğrendiği sodyum hidroksit (NaOH) bileşiğinin olduğunu fark etmiştir. Elif bu bileşiğinin özelliklerini anlatırken aşağıdakilerden hangisini söylememelidir? A) Bazik özellik göstermektedir. B) Sulu çözeltilerinde H+ iyonu içerir. C) pH değeri 7-14 arasındadır. D) Boya, kağıt, deterjan endüstrisinde kullanılır. Orbital Yayınları 125

4. DENEME 9. Günlük yaşamda lambalar, televizyon tüpleri, yüksek voltaj indikatörleri, reklam tabelaları, flouresans ampulleri, gece lambaları, elektrikli aletler, aydınlatma tüpleri, lazerler, paratonerler, dalgıç tüpleri, peyzaj uygulamalarında tercih edilen ve oda sıcaklığında gaz halde bulunan …….. elementi ile ilgili bazı özellik- lerin elementte gözlemlenme durumu tablolaştırılmıştır. Özellik Gözlem Sonucu Isı ve elektriği iletme - Bileşik oluşturma eğilimi - Kararlı yapıda olma + Periyodik cetvelde K, L, M ve N bölgeleri sırasıyla turuncu, mavi, yeşil ve sarı renklerle belirtilmiştir. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI K 1. Periyot L 2. Periyot M 3. Periyot N 4. Periyot 5. Periyot 6. Periyot 7. Periyot Buna göre yukarıda bahsedilen elementin adı ve bulunduğu bölge aşağıdaki seçeneklerden han- gisinde doğru verilmiştir? ORBİTAL Element Adı Bulunduğu Bölge A) Hidrojen K B) Lityum L C) Helyum M D) Neon N 126 Orbital Yayınları

4. DENEME 10. Ekmek yapımı için kullanılacak malzemelerin tümü ambalajlarından çıkarılıp hassas teraziyle tartılarak FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI toplam kütle ölçülmüştür. Daha sonra 1 yemek kaşığı un üzerine 1 paket instant kuru maya, 1 yemek kaşığı toz şeker ve 1 çay kaşığı tuz eklenmiş ve 2 su bardağı ılık su azar azar dökülerek karıştırılmıştır. Hazırlanan ekmek hamurunun üzeri örtülüp, ılık bir yerde 1 saat kadar mayalanmaya bırakılmıştır.1 saat- lik mayalanma süresinden sonra hamur hassas terazi üzerine konularak tekrar tartılmıştır. Ekmek yapımıyla ilgili öğrenciler aşağıdaki tahminleri yapmıştır. ORBİTAL Eren: Ekmeğin mayalanması fiziksel bir değişimdir. Yeşim: CO2 gazı açığa çıkarak hamur kabarmıştır. Nazan: Hamur mayalandıktan sonra tekrar tartıldığında kütlesi artmıştır. Vedat: Oluşan ekmek kullanılan malzemelerden farklı özellik göstermektedir. Buna göre öğrencilerden hangilerinin tahmini yanlıştır? A) Yalnız Eren B) Yalnız Vedat C) Eren ve Nazan D) Yeşim ve Nazan Orbital Yayınları 127

4. DENEME 11. Zeynep, İpek öğretmen rehberliğinde fil dişi macunu gösteri deneyini aşağıda verilen işlem sırasıyla ger- çekleştirmiştir. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI I. Dereceli Silindir II. Dereceli Silindir Erlen Mayer Kap I. dereceli silindirde hidrojen peroksit ile sıvı deterjanı karıştırmıştır. II. dereceli silindirde Potasyum iyodür ile saf suyu karıştırmıştır. Dereceli silindirde çözeltiler erlen mayer kaba döküldüğünde gaz çıkışıyla beraber köpürme gözlemlen- miştir. Deneyden hemen sonra İpek öğretmen aşağıdaki açıklamayı yaparak gerçekleşen kimyasal tepkimeyi açıklamıştır. “Bu gösteride hidrojen peroksidin kimyasal ayrışımını gözlemledik. Kimyasal ayrışım, bir bileşiğin kendini oluşturan yapılara ayrılmasıdır. Bu deneyde hidrojen peroksit, su ve oksijene ayrıştı.” 2H2O2 2H2O + O2 Hidrojen Saf su Oksijen peroksit Deneyle ilgili rapor hazırlayan Zeynep, raporunda aşağıdaki grafiklerden hangisini kullanmamalıdır? ORBİTAL A) Hidrojen peroksit B) Saf su kütlesi kütlesi Zaman Zaman C) Oksijen gazı D) Atom cinsi kütlesi sayıları Zaman Zaman 128 Orbital Yayınları

4. DENEME 12. Düz tohumlu Buruşuk tohumlu Atasal Kuşak bezelye bitkisi bezelye bitkisi Birinci Kuşak FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Buruşuk tohumlu Buruşuk tohumlu Düz tohumlu Düz tohumlu bezelye bitkisi bezelye bitkisi bezelye bitkisi bezelye bitkisi Düz ve buruşuk tohum fenotipine sahip iki bezelye bitkisi çaprazlandığında oluşan birinci kuşak bezelye bitkilerinin %50’sinin buruşuk tohum fenotipinde olduğu görülmüştür. Tohum şekli karakterinde düz tohumlu olma özelliğinin buruşuk tohumlu olma özelliğine baskın olduğu biliniyor. Buna göre; Atasal kuşaktaki buruşuk tohumlu bezelye homozigot çekinik genotiptedir. Atasal kuşaktaki düz tohum şekline sahip bireyler homozigot baskın genotiptedir. Birinci kuşaktaki bireylerin tamamının genotipinde buruşuk tohum geni bulunmaktadır. Birinci kuşaktaki buruşuk tohumlu olan bireylerin genotipinde düz tohum geni bulunmaktadır. ORBİTAL ifadelerin başına sırasıyla doğruysa “D” yanlışsa “Y” yazıldığında aşağıda verilen seçeneklerden hangisine ulaşılır? A) D B) D C) Y D) Y Y Y Y D Y D D Y D Y D Y Orbital Yayınları 129

4. DENEME 13. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Fenotip: Uzun gövde Fenotip: Uzun gövde Genotip: Uu Genotip: UU Heterozigot uzun gövdeli bezelye bitkisi ile homozigot baskın uzun gövdeli bezelye bitkisinin çap- razlanması sonucu oluşan 1. kuşak bezelye bitkilerinin fenotip çeşidi ve oranı aşağıdaki grafikler- den hangisinde doğru olarak verilmiştir? (Bezelye bitkisinde uzun gövdeli olma özelliği kısa gövdeli olma özelliğine baskındır.) A) Fenotip oranı Uzun gövdeli B) Fenotip oranı Uzun gövdeli Kısa gövdeli Kısa gövdeli 4 4 3 Fenotip çeşiti 3 Fenotip çeşiti 2 2 1 1 ORBİTAL C) Fenotip oranı Uzun gövdeli D) Fenotip oranı Uzun gövdeli Kısa gövdeli Kısa gövdeli 4 4 3 Fenotip çeşiti 3 Fenotip çeşiti 2 2 1 1 130 Orbital Yayınları

4. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 14. ORBİTAL Son yirmi yılda, moleküler biyoloji ve gen teknolojisi alanlarında kaydedilen büyük gelişmeler, biyotekno- lojideki hızlı değişim ve ilerleyişin itici gücü olmuş ve bu teknoloji, giderek çok daha fazla sayıda sanayi ve hizmet sektörünü kapsar ve etkiler hale gelmiştir. Bitkiler üzerinde yapılan biyoteknoloji uygulamalarıyla ilgili aşağıda verilen yorumlardan hangisi yapılamaz? A) Bazı besin maddelerinin içerisindeki alerjik proteinlerin çıkarılması veya yapısının değişmesiyle be- sinlerin alerjik özelliğini azaltır. B) Böceklere dirençli bitkilerin üretilmesiyle böcek ilaçlarının kullanımını artırır. C) Gen aktarımı sayesinde soğuğa karşı dayanıklı, kaliteli bitkiler üretilir. D) Su ihtiyacı azaltılmış bitki üretimi sağlayarak ürün miktarını artırır. Orbital Yayınları 131

4. DENEME 15. Adaptasyon: Bir canlının bulunduğu ortamda yaşama ve üreme şansını arttıran kalıtsal özelliklerdir. Mutasyon: Canlının DNA’sında, kromozom yapı ve sayısında meydana gelen ani değişimlerdir. Verilen bilgilere göre; FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI I. Tohumu bol , daha iri ve lezzetli, şekli değişmiş meyveler elde edilmesi II. Nilüfer bitkisinin geniş yapraklı olması III. Keçilerde dört boynuzun olması IV. Kurbağaların uzun dile sahip olmaları ifadelerinin yukarıda tanımı verilen terimlerle eşleştirmesi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? Adaptasyon Mutasyon A) II ve IV I ve III B) I ve II III ve IV C) I ve III II ve IV D) III ve IV I ve II ORBİTAL 132 Orbital Yayınları

4. DENEME 16. Gen Kromozom Organik bazlar FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Adenin (A) Timin (T) Guanin (G) Sitozin (C) Bu şekli inceleyen bir öğrenciden aşağıda verilen cümlelerde numaralandırılmış boşlukları kalıtım yapıla- rının isimlerini yazarak tamamlaması isteniyor. 1 kısalıp kalınlaşarak 2 denilen yapıyı oluşturur. DNA üzerinde genetik bilgiyi taşıyan görev birimine 3 denir. Fosfat, şeker, organik bazdan oluşan yapı birimine 4 denir. Buna göre doğru tamamlama için aşağıdaki seçeneklerden hangisi seçilmelidir? A) 1-DNA B) 1-Kromozom C) 1-Nükleotid D) 1-Gen ORBİTAL 2-Kromozom 2-DNA 2-Gen 2-Nükleotid 3-Gen 3-Nükleotid 3-Kromozom 3-DNA 4-Nükleotid 4-Gen 4-DNA 4-Kromozom Orbital Yayınları 133

4. DENEME 17. Fil, gergedan, deve gibi hayvanların ayaklarının taban alanlarının büyük olması, onların yere uygulaya- cakları basıncı küçülterek kum veya toprak zeminde batmadan daha kolay yürümelerini sağlar. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Katı basıncının günlük yaşam ve teknolojideki uygulamalarıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi verilen örneklerle aynı gerekçeye dayanmaktadır? A) B) ORBİTAL Ağır yük taşıyan kamyonlarda Krampon tabanının dişli olması tekerlek sayısının fazla olması D) C) Hortumların ucunun dar olması Çivi, vida, toplu iğne ve raptiyenin ucunun sivri olması 134 Orbital Yayınları

4. DENEME 18. Katılar ağırlıkları nedeniyle bulundukları yüzeye dik kuvvet uygulayarak basınç oluşturur. Tetris oyunu oynayan Ahmet ile Ege, oyunun ekranına düşen özdeş küplerden oluşmuş parçaları sağa sola kaydırmadan aşağı yönde ilerleterek zemine uygulanan basınç değerlerini hesaplamak istemişlerdir. Bunun için önce her bir parçanın ayrı ayrı zemine uyguladıkları basınç değerlerini hesaplamışlardır. Son- ra parçaların birleşmesiyle oluşan yapının zemine uyguladığı basınç değerini hesaplayarak toplam dört farklı hesaplama yapmışlardır. 3. parça Oluşan Yapı 2. parça FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 1. parça Aşağıdakilerden hangisi Ahmet ve Ege’nin buldukları basınç cevaplarından biri olamaz? A) 2 P B) 3 P C) 3,5 P D) 7 P ORBİTAL Orbital Yayınları 135

4. DENEME 19. Ceyda öğretmen derse küçük bir kum havuzuyla gelerek “Çocuklar elimdeki bu geometrik cisimleri kum havuzuna eşit yükseklikten bıraktığımda kuma batma miktarları ile ilgili yorumlarınız ne olur?” diye sor- muştur. Üçgen Dikdörtgen Silindir Geometrik cisimlerin yüzeyle temas alanları: S 3S 2S FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Kerem : Cisimlerin ağırlıkları eşit ise üçgen, dikdörtgene göre daha fazla batmıştır. Gözde : Dikdörtgenin ağırlığı, üçgenin ağırlığının 3 katı kadar ise batma miktarı da üçgenin batma mikta- rının 3 katı kadardır. Özlem : Silindirin ağırlığı üçgenin ağırlığından küçük ise üçgenin kuma uyguladığı basınç daha fazladır. Beren : Üçgeni kuma sivri olduğu yüzeyden bırakırsak kuma batma miktarı azalır. Cevaplarını verdiklerine göre öğrencilerden hangileri doğru yorumlamıştır? A) Yalnız Kerem B) Kerem ile Özlem C) Beren İle Gözde D) Gözde ile Beren ORBİTAL 136 Orbital Yayınları

4. DENEME 20. Sıvı taneciklerinin birim yüzeye uyguladıkları dik kuvvete “Sıvı Basıncı” denir. Sıvıların basıncı sıvının yoğunluğu ve yüksekliği ile doğru orantılıdır. Melis, Ceren ve Arda aşağıdaki düzenekleri hazırlayarak sıvıların üç farklı durumda kap tabanlarına uy- guladıkları basınç grafiklerini çizeceklerdir. 1. Düzenek 2. Düzenek 3. Düzenek Melis Su Su Su h FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI S S 2S Ceren Su Zeytin Süt h S yağı 2S 2S Arda Su Su Su h S 2S 3S Kaplardaki sıvıların cinsleri ve yükseklikleri şekilde verildiği gibidir. Melis, Ceren ve Arda’nın hazırladıkları düzeneklerde sıvıların kap tabanına yapmış oldukları ba- sınç değerlerine ait grafik aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? (dsüt > dsu > dzeytinyağı) A) Basınç Melis B) Basınç Melis Ceren Ceren Arda Arda ORBİTAL 1 23 Düzenek 1 23 Düzenek C) Basınç Melis D) Basınç Melis Ceren Ceren Arda Arda 1 23 Düzenek 1 23 Düzenek Orbital Yayınları 137

5.DENEME

5. DENEME 1. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Yukarıda elektrikli süpürgelerin çalışma prensibini gösteren bir görsel verilmiştir. Verilen görsel ile ilgili; I. Motor ve fan çalışarak süpürgenin iç basıncını düşürür. II. Süpürgenin tozları içine çekmesinde açık hava basıncı etkilidir. III. Motor pervanesinin dönme hızı artarsa, süpürgenin tozları çekiş gücü de artar. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I, II ve III ORBİTAL Orbital Yayınları 139

5. DENEME 2. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Nuran Hanım mor lahana ve havucu küçük küçük doğramış ve üzerine bir miktar limon sıkmıştır. Yemek saatinde masaya gelen salatayı gören 8. sınıf öğrencisi Muhammed’in dikkatini salatanın dibindeki kırmı- zı sıvı çekmiştir. Salatanın dibindeki kırmızı sıvının oluşumuyla ilgili araştırma yapan Muhammed’in; I. Lahana, asit ve bazları ayırt etmede kullanılabilir. II. Lahana suyuna asidik bir çözelti damlatıldığında sıvının rengi kırmızı olur. III. Lahana suyuna bazik bir çözelti damlatıldığında sıvının renginde değişim gözlemlenmez. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III ORBİTAL 140 Orbital Yayınları

5. DENEME FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI 3. ORBİTAL Fen Bilimleri dersinde Furkan, arkadaşlarıyla aşağıda verilen bilgileri paylaşmıştır. “Dünya üzerinde ortalama 7.8 milyar insan yaşamaktadır. Bu insanların tamamının DNA’sı kesinlikle birbi- rinden farklıdır. Bütün insanların DNA’sı adenin, timin, guanin ve sitozin nükleotitlerinin bir araya gelmesi ile oluşur. Bu nükleotitler yalnızca insana özgüdür. Farklı tür canlılarda bu nükleotitler bulunmaz. Belli sayıda nükleotit bir araya gelerek genleri oluşturur. Bu genler o kişiye özgüdür. Örneğin; bir kişiye ait ten rengi geni yalnızca o kişiye aittir. Sonraki nesle aktarılmaz. Ayrıca insanda 46 çift kromozom bulunur. İnsanlarda bulunan bu kromozomların 2 tanesi cinsiyet kromozomudur. Bunlara eşey kromozomu adı verilir. Erkek bireyler eşey kromozomlarını babadan, dişi bireyler anneden alır.” Furkan’ın verdiği bilgilerle ilgili arkadaşlarının yaptıkları yorumlar şöyledir: Samet: Furkan tek yumurta ikizlerinin DNA dizilimlerinin aynı olduğunu bilmiyor. Gamze: Furkan adenin, timin, gunanin ve sitozin nükleotitlerinin hangi canlı türlerinde olabileceğini doğru biliyor. Serap: Furkan’ın genler hakkında söylediği “Sonraki nesle aktarılmaz.” ifadesi yanlıştır. Mete: Furkan insanlarda kaç çift kromozom olduğunu doğru biliyor. Hikmet: Furkan bireylerin eşey kromozomlarını kimden aldığını doğru biliyor. Furkan’ın ödevi hakkında hangi öğrencilerin yaptığı yorumlar yanlıştır? A) Samet ve Serap B) Mete ve Gamze C) Gamze, Mete ve Hikmet D) Samet, Serap ve Hikmet Orbital Yayınları 141

5. DENEME 4. Fen bilimleri dersinde organ naklinin sürecini ve önemini anlatan öğretmen; nakil sonrası organ nak- ledilen hastanın vücudunun sağlıklı organı kabul edebilmesi için genetik farklılıklardan dolayı bir süre bağışıklık baskılayıcı ilaç tedavisi gördüğünü ancak tek yumurta ikizleri arasında yapılan organ nakilleri sonrasında bu ilaç tedavisine gerek duyulmadığını söylemiştir. Bu duruma örnek olarak aralarında organ nakli gerçekleşmiş tek yumurta ikizlerinin fotoğraflarını göstermiştir. Öğretmeninin gösterdiği fotoğraflara bakan Deniz, ikizleri birbirinden ayırt edebildiğini söylemiştir. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Verilen metne göre tek yumurta ikizleriyle ilgili; I. DNA yapıları aynıdır. II. Boy, kilo gibi özellikleri çevre şartlarına göre farklılık gösterebilir. III. Hastalıklara karşı bağışıklık sistemleri aynı tepkiyi göstermektedir. yorumlarından hangileri yapılabilir? ORBİTAL A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III 142 Orbital Yayınları

5. DENEME 5. 2h hh 4 birim 2 birim 4 birim 1. Kap 2. Kap 3. Kap Taban büyüklükleri şekildeki gibi verilen aynı maddeden yapılmış, ağırlıkları önemsenmeyen kaplar ze- FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI min üzerine yerleştirilmiştir. 1. ve 2. kap içerisinde 100 ml su, 3. kap içerisinde ise 100 ml civa vardır. (dciva = 13.5 g/ml, dsu = 1 g/ml) Kabın zemine yaptığı basınçla ilgili olarak; I. 2. kabın uyguladığı basınç değeri en büyüktür. II. 1. kaptaki su miktarı iki katına çıkarılırsa uygulanan basınç, 2. kabın uyguladığı basınca eşit olur. III. Uygulanan basınçların büyüklük sıralaması 3. kap > 2. kap > 1. kap şeklindedir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III ORBİTAL Orbital Yayınları 143

5. DENEME 6. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Roket burnu Şişe Şişe içindeki hava Su Hava Basınç göstergesi Hava pompası Fırlatma tüpü Yukarıdaki görselde su roketinin çalışma prensibi verilmiştir. Yarısına kadar su doldurulan bir şişe şekil- deki gibi hava pompasına bağlanır. Pompa ile şişenin içerisine piston yardımıyla hava pompalanmaya başlanır ve bir süre sonra şişenin gökyüzüne doğru fırladığı görülür. Buna göre; ORBİTAL I. İçerisine hava pompalanan şişe içindeki gaz basıncı artar. II. Şişe içindeki sıvıya atmosfer basıncından daha büyük bir gaz basıncı etki etmiştir. III. Su yerine tuzlu su kullanılsaydı roket yine aynı yüksekliğe çıkardı. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C)II ve III D) I, II ve III 144 Orbital Yayınları

5. DENEME 7. Dünya’nın eksen eğikliği mevsimlerin oluşumunu sağlarken, gece ve gündüz sürelerinin de değişmesine neden olur. Aşağıdaki şekilde Dünya’nın Güneş etrafındaki 4 farklı konumu verilmiştir. Yengeç dönencesi üzerinde bulunan bir cismin aynı saatlerde ölçülen gölge boyunun, dünyanın FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI konumuna bağlı değişim grafiği aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Gölge boyu B) Gölge boyu Konum Konum 1 234 1 234 C) Gölge boyu D) Gölge boyu ORBİTAL Konum Konum 1 234 1 234 Orbital Yayınları 145

5. DENEME 8. Alevin Hareket Yönü FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Hasan düz bir zemin üzerinde üç adet mumu yanyana koymuş ve dördüncü mumu bu mumların karşısına şekildeki gibi yerleştirerek mumları yakmıştır. Bir süre sonra mum alevlerinin gösterilen yöne doğru hare- ket ettiğini görmüştür. Bu olayla ilgili; ORBİTAL I. Mumların bulunduğu bölgelerde sıcaklık farkından dolayı basınç farkı oluşmuştur. II. Mum alevlerinin hareket yönü rüzgarın yönünü göstermektedir. III. Üç adet mumum yanına bir mum daha koysaydık mum alevleri daha fazla hareket ederdi. IV. Mumların çok olduğu yer yüksek basınç alanını, az olduğu yer alçak basınç alanını temsil etmektedir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III D) I, II, III ve IV 146 Orbital Yayınları

5. DENEME 9. Aşağıda radyometreye ait bir görsel verilmiştir. Bu alet ışık enerjisini doğrudan hareket enerjisine dö- nüştürmektedir. Radyometreler dışı cam bir fanusla çevrelenmiş sistemlerdir. Fanusun içerisinde 4 adet yaprak şeklinde metal bulunur. Bu yaprakların bir yüzeyi açık diğer yüzeyi ise koyu renklidir ve bir çark gibi dönebilirler. Üzerine kuvvetli bir ışık gönderildiğinde, ışık ışınları yaprakların koyu renkli yüzeyleri tarafından daha çok soğurulduğundan daha fazla ısınır. Buna göre; FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI I. Yaprak yüzeylerinin ışık enerjisini farklı oranlarda soğurmasından dolayı sıcaklık farkı meydana gelir ORBİTAL ve basınç farkı oluşur. II. Yaprakların iki yüzü de aynı renkte olsaydı yapraklar yine dönme hareketi yapardı. III. Radyometreye daha kuvvetli ışık yöneltilir ise radyometrenin yaprakları daha hızlı döner. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III Orbital Yayınları 147

5. DENEME 10. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Anayurdu Japonya olan ortanca bitkisi Dünya’nın pek çok ülkesinde bulunan popüler bir çiçekli bitkidir. Boyları birkaç metreye ulaşabilen bu bitki türünün çiçekleri yetiştirildiği toprakta bulunan maddelere göre renk değiştirebilir. Ortanca bitkileri asidik toprağa ekildiği zaman mavi renk, bazik toprağa dikildiği zaman ise pembe renk çiçek açmaktadır. Büşra ile Yağmur pembe renkli ortanca bitkisinden birer dal koparıp almış ve bahçelerine dikmişlerdir. Bir süre sonra büyüyen bitkileri çiçek açmıştır. Büşra’nın bitkisinin çiçekleri pembe renkli olurken, Yağmur’un bitkisinin çiçekleri mavi renkli olmuştur. Yağmur bu duruma çok şaşırmıştır. Buna göre; I. Ortanca bitkisinin çiçeklerinin farklı renklerde olması modifikasyon örneğidir. II. Yağmur’un mavi renkli çiçeklerinden bir dal alınıp Büşra’nın bahçesine dikilirse bitki kesinlikle mavi renkli çiçekler açar. III. Yağmur’un diktiği ortanca bitkisinin genlerinin yapısında değişim meydana gelmiştir. ifadelerinden hangileri doğrudur? ORBİTAL A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 148 Orbital Yayınları

5. DENEME 11. Bir cismin ağırlığı nedeniyle üzerinde bulunduğu yüzeyin tamamına uyguladığı dik kuvvete basınç kuvveti denir. Basınç, birim yüzeye uygulanan dik kuvvete verilen isimdir. Katı basıncı, cismin ağırlığı ile doğru orantılı, bulunduğu zeminle temas eden yüzey alanı ile ters orantılıdır. Pastadan bir dilim kesilip alınarak başka bir tabağa konulmuştur. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Buna göre ; • P astanın kesilmeden önce ve kesildikten sonra tabağa uyguladığı basınç kuvvetleri eşittir. ORBİTAL • P asta kesildikten sonra kalan büyük dilim ile kesilen dilimin tabağa uyguladıkları basınçlar eşittir. • Pastadan daha büyük dilim kesilseydi kesilen dilimin basıncı, küçük kesilen dilimin basıncına göre daha fazla olurdu. • P asta kesildikten sonra kalan büyük dilim ile kesilen diliminin basınç kuvvetleri aynıdır. ifadelerinden kaç tanesi doğrudur? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 Orbital Yayınları 149

5. DENEME 12. FEN BİLİMLERİ 1. DÖNEM TEKRARI Yukarıdaki şekilde bir balon bir miktar şişirilerek vakum makinesinin haznesine konulmuş ve fanus içinde- ki havanın büyük bir bölümü vakumlanarak boşaltılmıştır. Buna göre; ORBİTAL I. Fanus içindeki hava vakumlandıktan sonra balonun dış yüzeyine etki eden basınç azalacağı için ba- lonun hacmi artar. II. Fanus içindeki hava vakumlandıktan sonra balonun iç yüzeyine etki eden basınç, balonun dış yüzeyi- ne etki eden basınçtan fazla olur. III. Fanus içindeki hava vakumlandıktan sonra fanusa etki eden açık hava basıncı fanusun iç basıncından büyüktür. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 150 Orbital Yayınları