วัยมันส์เท่าทันสื่อ

สร»Ø กิจกรรม ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ ¼ู้นำกิจกรรมชักชวนãห้นักเรียนÅอ§สั§เกµáÅÐพิจาร³านิµยสารท่ีเราอ่านท่ัวä»ว่า นอกจากเราจÐอ่านเพื่อความสนกØ เพÅดิ เพÅนิ หรอื เอาความรู้นéัน ὧä»ด้วยการâ¦É³าเพ่อื ¢ายสินค้าด้วย หÅั§จากท่ี ãห้เดçกæ Åอ§นับâ¦É³าท่ีอยู่ãนนิµยสาร«Ö่§บา§เÅ่มมีâ¦É³า¶Ö§ 60-80 เ»อรเ«นç µเÅยทีเดยี ว ¼ูน้ ำกจิ กรรม µัé§คำ¶ามµอ่ ä»นีé ãห้เดกç µอบ - เมื่อเราäดÅ้ อ§นบั â¦É³าทอี่ ยู่ãนนµิ ยสารáÅ้วรูส้ กÖ อย่า§äร »รÐเมิน¼Å นักเรียนสามาร¶áสด§ความคิดเหçนáÅÐวิเคราÐหส่ือâ¦É³าµาม»รÐเดçนท่ีกำหนด äด้อยา่ §สรา้ §สรรคᏠÅÐเกิดการมีส่วนร่วมãนการวิเคราÐห 49

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 9(ภวกาพเิจิ คกยรรรานมะหทตส์่ีรโ์ อ่ื ¦ษ2ณา) เวÅา 30 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค 1. เพือ่ ãห้นกั เรียนäด้½ƒกคิดวเิ คราÐหáÅÐวิพากÉว ิจาร³À าพยนµรâ¦É³า 2. เพื่อãหน้ กั เรียนสามาร¶วเิ คราÐหÀ าพยนµรâ¦É³าáÅÐสามาร¶µอบคำ¶าม 5 คำ¶าม เพอื่ การเท่าทันส่อื äด้ (5 Question) อØ»กร³ 1. เคร่อื §©ายâพรเจกเµอรหรือâทรทÈั น 2. เครือ่ §เÅ่นว«ี ดี ีหรือวีดิâอ 3. á¼่นว«ี ีดี/ม้วนวดี ิâอทบ่ี รรจÀØ าพยนµรâ¦É³า 4. กรÐดาÉ A4 ¢ัéนµอนการทำกจิ กรรม 1. ãห้เดçกน่ั§เ»นš กÅØ่ม กÅมØ่ ÅÐäม่เกนิ 10 คน 2. เ»ดÀาพยนµรâ¦É³าชØดท่ี 1 ãห้ทØกคนดูพรอ้ มæ กนั 3. ¶ามความคดิ เหçนทั่วæ ä»âดยãช้ความรูท้ ่ีäด้เรยี นมา เช่น - ดáู Å้วรู้สÖกอยา่ §äร - ทำäมเ¢าµ้อ§ãชÀ้ าพáบบนéี - ãชก้ ÅยØท¸Šãดบา้ § 4. ¼นู้ ำกจิ กรรมãหค้ ำ¶ามเพอื่ การเทา่ ทนั สอื่ 5 ¢อ้ âดยอ¸บิ ายความหมายáµÅ่ Тอ้ áÅÐ เพ่ิมเµมิ เทคนคิ ท่ีâ¦É³าãช้ãนการดÖ§ดดู ความสนãจจากเรา 5 คำ¶ามเพื่อการเทา่ ทันสื่อ - ãครทเ่ี »šน¼ู้สร้า§ส่อื (สาร) นีé¢Öéนมา 50

- ส่อื (สาร) นีé ãช้เทคนคิ อÐäรดÖ§ดูดความสนãจ¢อ§เรา ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ - คนอนื่ ท่ีäดร้ ับส่ือ (สาร) เหÅ่านีéเกิดความเ¢า้ ãจเหมอื นหรือµา่ §กนั อยา่ §äร - สื่อ (สาร) นáéี ½§ค³Ø ค่า ทัÈนคµิ หรือมØมมอ§อÐäร อยา่ §äร - ทำäมสื่อ (สาร) เหÅา่ นéีจ§Ö ¶กู ส§่ มา¶§Ö เรา เทคนิคด§Ö ดดู ãจ - ความá¢ç§áกร่§ (Macho) สนกØ (Fun) ครอบครวั (Family) - เพอ่ื น (Friend) ¸รรมชาµิ (Nature) µÅก (Humor) - เพÈ (Sexy) 1. ãห้เดçกวิเคราÐหÀาพยนµรâ¦É³าอีกครéั§ áµ่คราวนีé ãห้วิเคราÐหกÅ่ØมÅÐเรื่อ§ âดยµอ้ §µอบคำ¶ามทé§ั 5 ¢้อท่ี ãห้ä» 2. เ»ด Àาพยนµรâ¦É³าáÅว้ ดäู »พรอ้ มæ กนั เมือ่ ดูจบãห้áµ่ÅÐกÅØม่ µอบคำ¶ามãส่ กรÐดาÉ ãหเ้ วÅา 10 นาที 3. นำเสนอ สร»Ø กิจกรรม ãนกจิ กรรมนคีé ำµอบท่ีäดจ้ ากเดกç äมม่ คี ำµอบท¼ี่ ดิ เพราжอื วา่ เดกç äดม้ ีâอกาสÅกØ ¢นÖé มาวิเคราÐห วิจาร³ áÅกเ»Å่ียนความคิดเหçน áÅÐสามาร¶µอบคำ¶ามทéั§ 5 ¢้อäด้ áÅÐเดçกยั§äด้áÅกเ»Å่ียน เรียนรู้ความคิดเหçนจากเพ่ือนãนกÅ่Øมâดยäม่รู้µัว ¼ู้นำกิจกรรม ชกั ชวนãหเ้ ดกç ดÀู าพยนµรâ¦É³าอยา่ §ÅกÖ «§éÖ มากย§่ิ ¢นéÖ äม่ãชด่ áู คเ่ รอ่ื §บนั เท§ิ หรอื ดเู พอ่ื ความ เพÅิดเพÅินเท่านéัน สามาร¶ãช้ 5 คำ¶ามเพ่ือการเท่าทันส่ือเ»šนกรอบãนการดูâ¦É³า หรือส่อื อ่นื æ เช่น รายการâทรทัÈน เกมâชว เ»šนµ้น áÅÐน่กี çเ»šนวิ¸ีการหน่§Ö ท่จี Ðทำãห้เรา ดสู อ่ื อย่า§รู้เท่าทัน »รÐเมนิ ¼Å นักเรยี นสามาร¶áÅกเ»Å่ียนความคิดเหçนกบั เพ่อื นãนกÅมØ่ äดท้ Øกคน นักเรยี นสามาร¶µอบคำ¶าม 5 คำ¶ามเพ่ือการเทา่ ทันสื่อäด้ นกั เรียนสามาร¶ãช้ความรูท้ ่ีäดจ้ ากกิจกรรมเ»นš ¢อ้ มÅู ãนการวิเคราÐหส่อื äด้ 51



“รู้ทางแก้ ” หนว่ ยการเรยี นรู้ท่ี 5

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 10กจิ กรรมท่ี สโลแกนมันสæ์ ของคนวยั มนั ส์ เวÅา 40 นาที วµั ¶Ø»รÐส§ค 1. เพือ่ ½กƒ ãห้นักเรยี นเ»นš ¼ู้บริâÀคอย่า§มีวิจาร³Þา³ 2. เพ่อื เ»นš กจิ กรรมสรØ»»รÐเมนิ ¼Åความเ¢า้ ãจ¢อ§นักเรยี นทีม่ ีµ่อหÅักสµู รรทู้ ันสอื่ อ»Ø กร³ กรÐดาÉáÅлากกา ¢éันµอนกจิ กรรม 1. áบ§่ นักเรียนกÅ่มØ ÅÐ 7-8 คน áจก»ากกาáÅÐ กรÐดาÉ 2. ãหน้ กั เรยี นáµÅ่ Ðคนคดิ ว¸ิ ที จี่ Ðทำãหเ้ ราเทา่ ทนั สอ่ื (â¦É³า) มาคนÅÐ 3 ¢้อ ÀายãนเวÅา 20 วนิ าที 3. ãห้นกั เรียนเÅือกáÅТีดเสน้ ãµเ้ พีย§ 1 วิ¸ีท่คี ิดวา่ เ»นš วิ¸ที ี่äด¼้ ÅáÅÐดีทส่ี Øด áÅว้ áÅกเ»Åยี่ นกบั เพ่อื นÀายãนกÅØม่ 4. ãห้áµ่ÅÐกÅØ่มช่วยกันเÅือกมาáµ่ÅÐวิ¸ีหรืออาจจÐรวมกันหรือสรØ»áÅ้วคิดเ»šน สâÅáกน»รÐจำกÅ่มØ âดยที่µอ้ § “สัéน กรÐชบั áÅеิดหู” 5. คดิ การáสด§เพอื่ »รÐกอบสâÅáกน»รÐจำกÅมØ่ âดยทที่ กØ คนµอ้ §มสี ว่ นรว่ มãนการ áสด§นันé æ เพือ่ เ»นš การáสด§พÅั§กÅ่มØ 6. ¼นู้ ำãหเ้ วÅา«อ้ มการáสด§ 5 นาที 7. áµÅ่ ÐกÅ่มØ ออกมานำเสนอการáสด§ 54

8. ¼ู้นำสร»Ø ด้วยการเ¢ยี นสâÅáกน¢อ§áµ่ÅÐกÅØ่ม¢นÖé ชารµ ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ »รÐเมิน¼Å - นกั เรยี นสามาร¶คดิ วิ¸กี ารเท่าทนั ส่อื ดว้ ยµัวเอ§ - นักเรียนáµ่ÅÐกÅ่Øมช่วยกันรÐดมท่าทา§»รÐกอบสâÅáกนอย่า§สร้า§สรรคáÅÐมี สว่ นร่วม ตัวอยา่ งสโลแกนมันสæ์ เท่าทันส่ือ 1. สวยหÅอ่ äมส่ ำคัÞ ดูคسÀาพ¼ÅิµÀ³ั ±ก ่อนเÅอื ก«อéื 2. ãช้สµกิ อ่ นãช้สµา§ค 3. อยา่ เชอื่ มน่ั เกินä» µ้อ§เ¢า้ ãจดูãหด้ ี 55



หÅกั สูµรการเรียนรทู้ ี่ 2 อยา่ “งผสลรติา้ งสสอ่ื รรค”์

ัวยมัน ์ส เ ่ทา ัทน ่สือ âคร§สรา้ §หÅกั สµู รการ¼Åµิ สอ่ื อยา่ §สรา้ §สรรค» รÐกอบดว้ ย 3 หÅกั สµู รการ¼Åิµส่ือ อนั äดá้ ก่ สอื่ วทิ ยØ สอ่ื ส§่ิ พมิ พ áÅÐสอ่ื ÅÐคร รวม 9 หนว่ ยการÈกÖ Éา áÅÐ 28 กจิ กรรมการเรยี นรู้ เพ่อื µอบสนอ§ความµอ้ §การ ความสามาร¶ áÅÐความสนãจ¢อ§นักเรยี นท่ีáµกµา่ §กัน 58

หนว่ ย หลกั สูตร 1 หน่วย หลักสูตร 2 หน่วย หลักสูตร 1 การศึกษา การศกึ ษา ผลติ ส่อื ละคร รู้จักบทบาท ผลิตสอ่ื วิทยุ การศกึ ษา ผลติ สอ่ื ส่งิ พิมพ์ ½กƒ ทักÉÐ 1. 1 ท่า 1 เสีย§ ¢อ§นกั สอ่ื สาร การáสด§ 2. เ ดิ น ¢ ย า ย 1. วาดµาม 1. áÅกเ»Åี่ยนพูดคØย ½ƒกทักÉÐ คำบอก เกี่ยวกับส่ิ§พิมพŠ ãน สรา้ § ทา่ ทา§ การส่อื สาร อนØ่ เครอื่ § ความหมาย¢อ§ âคร§เรอื่ § 3. กรÐจกเ§า 4. âร§เรยี น»Åา ¼Åµิ รายการ ¼เู้ ¢า้ รว่ ม ¼ÅิµÅÐคร 5. เดิน วิทยØ 2. รู้áµ่เรา เทคนิคที่ 2. ว¸ิ ีการหา»รÐเดนç จนิ µนาการ เ¢าäมร่ ู้ ควรรู้ (Mind mapping) ãนการ 6. ÅÐครสµั ว 3. พูดäด้ ¼Åิµ 3. การสร้า§สรรค§าน 7. รำว§ äมห่ ยØด หน§ั สือ เ ¢ี ย น ( C r e a t i v e ¼Åµิ ส่อื writing) สÞั Åักɳ 4. ©นั เ»šน ส่ิ§พิมพ 8. µอ่ µัว ©นั เอ§ 4. วิ¸ีการหา¢้อมูÅ (Research) กÅäก 5. รายการ 9. สรา้ §©าก Åอ§จัด 5. กหานร้¼าÅทิµี่ ทห่ี คน§ัวสรอื รู้ ã น 10. สามÀาพ บรร³า¸กิ าร 11. 䢻่ Þ˜ หา 6. รจู้ ักส่วน กอ§บรร³า¸กิ าร »รÐกอบ¢อ§ ÈÅิ »กรรม 12. ÅÐคร รายการวทิ ยØ คอมพวิ เµอร สÐทอ้ น ID station, »Þ˜ หา Jingle, Spot 6. อา่ นหนั§สือสร้า§ áร§บนั ดาÅãจ ัวยมัน ์ส เ ่ทา ัทน ่สือ 7. ¼Åµิ Spot วิทยØ 7. ว¸ิ กี ารหา¢อ้ มÅู (Mind mapping) 8. ¼Åิµรายการ วทิ ยØ 8. จดั ทำáบบâคร§ร่า§ ¢อ§หนั§สือ (Lay out) 59

เรียนรกู้ อ่ น»¯ิบัµกิ าร ก่อนที่นักเรียนจеัดสินãจเÅือกเรียนรู้กรÐบวนการ¼Åิµสื่ออย่า§ãดอย่า§หนÖ่§ ¼ู้นำ ควรอ¸บิ ายãหน้ กั เรยี นäดร้ ¶ู้ §Ö ค³Ø สมบµั ¢ิ อ§สอ่ื ท§ัé 3 ชนดิ äดá้ ก่ สอ่ื วทิ ยØ สอ่ื ส§่ิ พมิ พ สอ่ื ÅÐคร อย่า§§่ายæ เพื่อãห้นักเรียนเหçน¶Ö§ความสำคัÞ¢อ§บทบาทหน้าที่¢อ§สื่อáµ่ÅÐชนิดท่ี áµกµา่ §กนั มอ§เหนç ÀาพรวมáÅÐสามาร¶เชอ่ื มâย§รÐหวา่ §สอ่ื áµÅ่ Ðชนดิ âดยäมá่ ยกออกจาก กนั รู้จักกระบวนการสอ่ื สาร การส่ือสาร¢อ§มนØÉยâดยท่ัวä»มีÅักɳÐเก่ียว¢้อ§สัมพัน¸กันรÐหว่า§บØคคÅ 2 ½†าย ½†ายหน่§Ö ทำหนา้ ท่ีเ»นš “¼สู้ ่§สาร” áÅÐอกี ½†ายหนÖ่§ทำหนา้ ทเ่ี »นš “¼รู้ ับสาร” การสื่อสาร จ§Ö หมาย¶§Ö กรÐบวนการãนการ¶า่ ยทอด “สาร” (Message) จากบคØ คŽา† ยหน§Ö่ «§่Ö เรยี กวา่ “¼ู้ส่§สาร” (Sender) ä»ยั§อีก½†ายหน่Ö§ คือ “¼ู้รับสาร” (Receiver) âดย¼่าน “ส่ือ” หรือช่อ§ทา§การส่ือสาร (Channel) ดั§นัéนการสื่อสารจÐสมบูร³äด้ µ้อ§»รÐกอบด้วย อ§ค»รÐกอบ¢อ§การสื่อสาร 4 อย่า§ อ¸บิ ายãห้เ¢า้ ãจ§่ายæ ด้วยáบบจำÅอ§ S-M-C-R S M C R ¼ูส้ ่§สาร สาร ชอ่ §ทา§การสื่อสาร ¼้รู ับสาร (Sender) (Message) (Channel) (Receiver) ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 60

การ»¯บิ µั กิ าร¼Åµิ สอ่ื ãนหÅกั สµู รนéี นอกจากเนน้ ãหน้ กั เรยี นäดส้ วมบทบาทเ»นš ¼¼ู้ ŵิ ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ สื่อเพื่อเรียนรู้วิ¸ีคิด¢อ§คน¼Åิµส่ือด้วยการ»¯ิบัµิจริ§เ»šนหÅักáÅ้ว ¢³Ðเดียวกันนักเรียน ย§ั äดเ้ »šน¼ู้¼Åิµสื่อเพอ่ื ชØมชนหรอื âร§เรยี น¢อ§µนเอ§ âดยอาÈัยเครือ่ §มอื ท§éั 3 »รÐเÀท«§Ö่ ทีม§านäด้คัดสรรมาãห้ ด้วยเหçนว่าสามาร¶นำมา»รÐยØกµกรÐบวนการเรียนรู้ãห้เหมาÐสม กับนักเรียนãนวัยนีé äด้ «Ö่§นอกจากจÐเกิดการเรียนรู้áÅ้วยั§á½§ä»ด้วยสารÐáÅÐความ สนØกสนานอกี ดว้ ย คุณสมบตั ขิ องสื่อแตล่ ะชนิด สอ่ื วิทยØ สื่อสิ่§พิมพ ส่ือÅÐคร มคี سสมบµั µิ ่า§กันอยา่ §äร ส่ือวทิ ยØ เ»นš สอ่ื ท่ี ãชÈ้ Åิ »Ðáห§่ การãชเ้ สีย§เ»นš หÅกั จดØ เด่นอย่ทู ่ีการเ¢า้ ¶Ö§¼้¿ู ˜§äด้มาก ãนรÐยÐเวÅาอันสัéน âดย¼ู้¿˜§จÐอยู่ที่ äหน ทำอÐäรกçäด้ สามาร¶สร้า§ความเ»šนกันเอ§กับ ¼¿ู้ §˜ äด้เ»นš อยา่ §ดดี ้วยการพูดทเ่ี ¢้าãจ§่าย ¢้อจำกัด¢อ§สอ่ื »รÐเÀทนคéี อื ¼้¿ู ˜§อาจäม่äดµ้ ัé§ãจ¿§˜ สารท่เี ราµอ้ §การสือ่ อยู่กçäด้ áÅÐ มีรÐยÐเวÅา¶่ายทอด¢้อมูÅที่จำกัด ดั§นéัน การส่ือสารเร่ือ§ราวãนวิทยص้อ§เ»šนä»อย่า§ กรÐชับáÅÐäด้ãจความ สื่อส่ิ§พิมพ เ»šนส่ือท่ีเกี่ยว¢้อ§กับการเหçนหรือการอ่าน ดั§นéัน¼ู้¼Åิµส่ือ»รÐเÀทนีéจÖ§ µ้อ§ãช้ทักÉÐทา§ÀาÉาáÅÐการสร้า§สรรคÀาพเพ่ือดÖ§ดูดãห้¼ู้อ่านสนãจ จØดเด่น¢อ§สื่อ »รÐเÀทนคéี อื สามาร¶ãหร้ ายÅÐเอยี ด¢อ§¢อ้ มÅู äดด้ ี ¼รู้ บั สารนอกจากจÐãชเ้ วÅาãนการรบั สาร จากสอื่ นéี äดน้ านáÅว้ ย§ั สามาร¶เกบç äวä้ ดน้ านอกี ดว้ ย สว่ น¢อ้ จำกดั ¢อ§สอื่ »รÐเÀทนคีé อื ¼รู้ บั สารเ¢า้ ¶§Ö äดน้ อ้ ยเพราеอ้ §ãชท้ กั ÉÐãนการอา่ น«§่Ö µอ้ §¢นéÖ อยกู่ บั ความสนãจ¢อ§¼รู้ บั สารจร§ิ æ ดั§นัéน¼ู้¼Åิµส่ือ»รÐเÀทนéีµ้อ§พยายามดÖ§ดูด¼ู้อ่านด้วยเทคนิคµ่า§æ ท่ีน่าสนãจ เช่น 61

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ เทคนิคดา้ นการสร้า§สรรคÀ าพ ÈิŻРáÅÐการãชÀ้ าÉาท่เี หมาÐสม เ¢้าãจ§่าย µร§กบั กÅ่มØ เ»า‡ หมาย ส่ือÅÐคร เ»นš สอ่ื ท่ีสามาร¶âน้มนา้ วãจ áÅÐสามาร¶เสรมิ สร้า§ทัÈนคµิทด่ี ที ่ีµ้อ§การ ãห้áก่¼ู้ชมäด้อย่า§มี»รÐสิท¸ิÀาพ เน่ือ§จากÅÐครเ»šน “สื่อสด” คือãช้ทักÉÐการáสด§จริ§ ¢อ§µัว¼ู้áสด§ãนการเรียกความสนãจจาก¼ู้ชมäด้อย่า§ดี หากµ้อ§การการ»¯ิสัมพัน¸ (Participation) สามาร¶เกบç ¢อ้ มÅู จากชมØ ชน âร§เรยี นทเ่ี ราอยมู่ า¼Åµิ เ»นš เนอéื เรอ่ื §ãนÅÐคร หรอื นำเรอ่ื §ãกŵ้ วั มานำเสนอจÐทำãห¼้ ชู้ มเกดิ ความรสู้ กÖ มสี ว่ นรว่ ม µÅอดจนãหค้ วามรว่ มมอื กบั กÅมØ่ ÅÐครäด้ áµ¢่ อ้ จำกดั ¢อ§สอื่ »รÐเÀทนคéี อื âอกาสãนการáสด§มจี ำกดั ท§éั เรอ่ื §¢อ§เวÅา ส¶านท่ี อีกทé§ั กÅ่มØ คนดูกçเ»นš กÅØ่มเ©พาÐอกี ดว้ ย จÐเหนç วา่ สอื่ áµÅ่ лรÐเÀทมจี ดØ เดน่ ทน่ี า่ สนãจáÅÐจดØ ดอ้ ยทáี่ µกµา่ §กนั ด§ั นนัé ¼สู้ §่ สาร จ§Ö µอ้ §มจี ดØ »รÐส§คท ช่ี ดั เจนãนการสอ่ื สาร áÅÐสามาร¶เÅอื กãชส้ อ่ื ãหเ้ หมาÐสมกบั จดØ »รÐส§ค ¢อ§เราäด้ เพื่อãหส้ าร件§Ö ¼ูร้ ับสารäด้อย่า§ม»ี รÐสทิ ¸ิÀาพ เมอ่ื ทราบ¶§Ö ค³Ø สมบµั ¢ิ อ§ท§éั 3 สอ่ื áÅว้ เราสามาร¶เÅอื กäดµ้ ามทกั ÉÐทเ่ี รา¶นดั áÅÐ มีความสนãจ รวม¶Ö§สามาร¶ãช้ส่อื äด้µามÈักยÀาพ¢อ§ส่อื áµ่ÅлรÐเÀท เพ่อื ãห้การส่อื สาร เกิด»รÐสิท¸Àิ าพส§ู ทส่ี ดØ เรียนรจู้ ากการŧมอื »¯บิ ัµิ เพ่ือãห้เกิดการเรียนรู้จากการŧมือ»¯ิบัµิ ¼ู้นำควรกำหนดบทบาทãห้นักเรียน áµ่ÅÐกÅØ่มส่ือäด้เกิดการทำ§านท่ีเชื่อมâย§กันµามหน้าท่ี¢อ§ส่ือที่µนเÅือกด้วยการกำหนด ส¶านการ³ ดั§นéี ãห้นักเรียนร่วมกันจัดการáสด§ÅÐครร³ร§คŠãน»รÐเดçน»˜ÞหาการบริâÀคสื่อáÅÐ สินค้าเพ่อื เ¼ยáพร่ãนâร§เรียน âดยมกี ำหนดการáสด§จร§ิ มีการ»รÐชาสมั พัน¸ พร้อมทé§ั ãห้¢้อมูÅ¢่าวสารãน»รÐเดçนดั§กÅ่าวเพ่ือสร้า§ความเ¢้าãจáÅÐสร้า§ความสนãจãห้áก่เพ่ือน นักเรียน âดยáµÅ่ Ðส่ือมหี น้าทดี่ §ั นีé สือ่ ÅÐคร ทำหน้าท่áี สด§ÅÐครสÐท้อน»˜ÞหาการบริâÀคสอ่ื áÅÐสินค้าãนวัยรØน่ สื่อวิทยØ ทำหน้าท่ี¼Åิµส่ือâ¦É³าทา§วิทยØ (Spot) เพ่ือเ»šนการ»รÐชาสัมพัน¸การ áสด§รวม¶Ö§¼ÅิµรายการวิทยØ âดยอาจสอดáทรกเนéือหาãน»รÐเดçน¢อ§การเท่าทันส่ือเพ่ือ นำเสนอãนâร§เรียน สื่อส่ิ§พิมพ ทำหน้าท่ี¼Åิµนิµยสารเพ่ือ»รÐชาสัมพัน¸âคร§การว่ามีความเคÅ่ือนäหว อย่า§äร มีกิจกรรมอÐäรเกิด¢Öéนบ้า§ áÅÐอาจมีการสอดáทรกความรู้µ่า§æ ที่เก่ียวกับสื่อ áÅÐการบริâÀคส่อื ¢อ§วยั ร่Øนãน»จ˜ จบØ นั 62

ทéั§นีé ãนกรÐบวนการ¼Åิµส่อื ท§éั 3 หÅักสµู รนéี เ»นš กรÐบวนการอยา่ §§า่ ย äมจ่ ำเ»šนัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ µ้อ§ãช้เครื่อ§มอื ที่ทันสมยั หรือมีราคาáพ§ áµ่เน้นที่การนำวสั ดØอØ»กร³ที่หาäด้µามท้อ§¶่ิน มา»รÐยØกµŠãช้ãห้เกิด»รÐâยชนสู§สØด áÅÐãห้เหมาÐกับกÅ่Øมเ»‡าหมาย«่Ö§อยู่ ãนวัยเรียน áÅÐเพ่ือãหก้ ารเรยี นรูเ้ กดิ ¢éนÖ äด้บนพนéื °านความเ»šนจริ§¢อ§ชØมชน 63



“หลกั สตู รผลติ ส่ือวิทยุ อย่างสร้างสรรค์”

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ กิจกรรมการเรียนรู้ãนหÅักสูµรนéี เริ่มµ้นด้วยการสร้า§ความเ¢้าãจเก่ียวกับบทบาท ¢อ§การเ»šนนักจัดรายการวิทยØท่ีดี áÅÐการเรียนรู้ทักÉе่า§æ ที่นักจัดรายการวิทยØควรมี รวม¶§Ö การเรยี นรอู้ §ค» รÐกอบµ่า§æ ¢อ§รายการวทิ ยอØ ย่า§§า่ ยáÅÐเกดิ ความสมบูร³äด้ âคร§สร้า§หÅักสµู รการ¼Åµิ ส่ือวทิ ยอØ ยา่ §สร้า§สรรค» รÐกอบดว้ ย 3 หนว่ ยการÈกÖ Éา áÅÐ 8 กจิ กรรมการเรียนรู้ ด§ั นéี 66

หน่วย กิจกรรมการเรียนรู้ วัต¶ปุ ระสงค์ การเรียนรู้ 1. วาดµามคำบอก เพอ่ื ½ƒกทกั ÉÐการสอ่ื สารด้วย รู้จกั บทบาท ความชดั เจน กรÐชับ áÅÐäด้ ¢อ§นักส่อื สาร 2. รáู้ µ่เรา เ¢าäมร่ ู้ ãจความÀายãนเวÅาทกี่ ำหนด 3. พูดäด้äม่หยดØ เพื่อãหท้ ราบว่าการãชÀ้ าÉาãน ½ƒกทักÉÐการส่ือสาร 4. ©ันเ»šน©ันเอ§ การสอื่ สารµอ้ §ãชÀ้ าÉาท่คี น สว่ นãหÞเ่ ¢า้ ãจ หÅกี เÅย่ี §การãช้ ¼Åµิ รายการวทิ ยØ 5. รายการÅอ§จดั ÀาÉาเ©พาÐกÅ่มØ 6. เรียนรู้ส่วน»รÐกอบ¢อ§ เ พ่ื อ ã ห้ นั ก เ รี ย น ½ƒ ก พู ด á ก้ ä ¢ ส¶านการ³เ ©พาÐหนา้ รายการวทิ ยØ (ID station, เพ่อื ½ƒกพูดáÅÐเหçนความáµกµ่า§ Jingle, Spot) ¢อ§บคØ Åกิ นำé เสยี §จ§ั หวТอ§การพดู 7. ¼Åµิ Spot วิทยØ ¢อ§áµÅ่ Ðคนเพอ่ื เ»นš »รÐâยชนµ อ่ การจดั รายการµอ่ ä» 8. ¼Åµิ รายการวทิ ยØ เพอ่ื ãห½้ กƒ หา¢อ้ มÅู áÅÐสามาร¶นำ ¢้อมูÅที่ äด้มาสื่อสารãนรู»áบบ รายการวทิ ยäØ ด้ เพ่ือãห้นกั เรียนรู้ส่วน»รÐกอบ ¢อ§รายการวทิ ยØ เพอื่ ãห้นักเรียนทดÅอ§¼Åิµ Spot อยา่ §§่าย เพอ่ื ãห้นักเรยี นäด้ทดÅอ§¼Åิµ รายการวทิ ยอØ ยา่ §§า่ ยâดยáทรก เนอืé หาอทิ ¸ิพÅ¢อ§สอ่ื â¦É³าที่ ส§่ ¼ÅกรÐทบµอ่ การบริâÀคสื่อ ¢อ§วยั รØ่นäดอ้ ย่า§นา่ สนãจ ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 67

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 1กจิ กรรมท่ี วาดตามคำบอก เวÅา 20 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค เพื่อ½ƒกทักÉÐการส่ือสารด้วยความชัดเจน กรÐชับ áÅÐäด้ãจความÀายãนเวÅาท่ี กำหนด อØ»กร³ 1. µวั อยา่ §ร»ู วาด 2. กรÐดาÉ A4 3. »ากกา ¢éนั µอนกิจกรรม 1. ãห้¼ูเ้ ¢า้ รว่ มจบั คกู่ ัน 2 คน áÅ้วãหเ้ Åือกว่าãครจÐเ»šนคนบอก áÅÐãครจÐเ»šน คนวาดµาม âดยãหค้ นบอกน§ั่ อยดู่ า้ นหŧั ¢อ§คนวาด 2. áจกกรÐดาÉกบั »ากกา áÅÐáจกµวั อยา่ §ร»ู วาดâดยหา้ มãหค้ นทว่ี าดµามเหนç áบบ 3. ¼ู้นำãห้สัÞÞา³เริ่มกิจกรรม กำหนดเวÅาäม่เกิน 3 นาที ãห้นักเรียนคนท่ี 1 พยายามสื่อสารÀาพãนáบบทดสอบกับนักเรียนคนท่ี 2 (คนวาดวาดµามãห้µร§กับÀาพ มากทส่ี ดØ 4. ¼นู้ ำãหส้ Þั Þา³หมดเวÅา นกั เรยี นชม¼Å§านâดยนำµน้ ©บบั กบั ร»ู ทว่ี าดมาเทยี บ กันãห้ดู 5. สÅบั µำáหน§่ กนั áÅÐเร่ิมเÅ่นãหม่âดย¼ู้นำáจกµัวอยา่ §Àาพá¼น่ ãหม่ãห้ 68

สร»Ø กจิ กรรม ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ กิจกรรมนéีเมื่อเทียบกับการจัดรายการวิทยØ ¼สู้ ่§สารกคç ือนกั จัดรายการ ส่วน¼ทู้ ่วี าดµามกçคือ¼ู้¿˜§ ดั§นัéน¼ู้¿˜§จÐวาดµามคำบอกäด้นัéนµ้อ§อาÈัย ความชดั เจน¢อ§¼บู้ อก คอื ความชดั เจนãนการพดู สำคÞั อย่า§ย่§ิ เพราÐãนการจัดรายการวิทยؼ้¿ู ˜§äม่สามาร¶ เหçนÀาพหรือท่าทา§อย่า§ãนâทรทัÈนäด้ เราจÖ§µ้อ§ ส่ือสารãห้¼ู้¿˜§เ¢้าãจáÅÐเหçนÀาพµามที่เราบอก µวั อยา่ §การสอื่ สารทช่ี ดั เจน เชน่ ออกเสยี §ชดั เจนãชÀ้ าÉา ที่เ¢้าãจ§่าย สามาร¶บอก¢นาด ทิÈทา§ µำáหน่§ äด¶้ กู µอ้ § เหนç Àาพชัดเจน เ»šนµ้น สว่ นµวั อยา่ §คำพดู ทท่ี ำãหก้ ารสอื่ สารäมช่ ดั เจน เช่น พูดäม่ชดั เจน äม่เ»šน仵ามÅำดับ ãชÀ้ าÉาเ©พาÐ กÅØ่มหรือเ¢้าãจยาก äม่เหมาÐสมกับกÅ่Øม¼ู้¿˜§ พูดเรçว เ»นš µ้น 69

ัวยมัน ์ส เ ่ทา ัทน ่สือ 2รก้แูจิ กตรเ่ รรมาทเี่ ขาไมร่ ู้ เวÅา 20 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค เพื่อãห้นักเรียนทราบว่าการãช้ÀาÉาเ©พาÐกÅ่Øมอาจทำãห้¼ู้¿˜§เ¢้าãจความหมาย คÅาดเคÅือ่ น ¢éนั µอนกจิ กรรม 1. áบ่§กÅ่Øม กÅ่ØมÅÐ 5-6 คน 2. ãหá้ µÅ่ ÐกÅ่มØ µé§ั ชือ่ กÅ่มØ ãหน้ า่ สนãจ âดยมีกµิกาว่า - µอ้ §มคี วามหมายหรอื มีÅักɳÐเ©พาТอ§áµ่ÅÐคนอยู่ áµ่หา้ มãส่ชื่อµร§æ - ชื่อกÅØ่มµ้อ§มีความยาวมากกว่าจำนวนสมาชิกãนกÅ่Øม 1 พยา§ค เช่น ãนกÅ่Øมมี 6 คน ãหµ้ §ัé ชื่อ 7 พยา§ค เ»นš µ้น - ãห้เวÅาãนการµัé§ชอ่ื »รÐมา³ 7 นาที - นำเสนอช่อื กÅ่มØ คำ¶ามชวนคØย - ¿§˜ áÅว้ ร้ทู ันทีเÅยäหมวา่ สมาชกิ ãนกÅØม่ มี ãครบา้ § - ¶้าเรานำเ©พาÐช่ือกÅ่Øมä»พูดãห้คนอ่ืน¿˜§ เ¢าจÐทราบäหมว่ามี ãครเ»šนสมาชิก กÅมØ่ นบéี ้า§ สรØ»กจิ กรรม ãนการจัดรายการวิทยØ เราµ้อ§เÅือกãช้ÀาÉาที่¼ู้¿˜§ทØกคนสามาร¶เ¢้าãจäด้µร§กัน หรือ¶้าจำเ»šนµ้อ§ãช้Èัพทเ©พาÐจริ§æ กçµ้อ§áน่ãจว่าทØกคนจÐเ¢้าãจµร§กัน หรืออาจจÐ µ้อ§มีการอ¸ิบายเพิ่มเµิมเพอื่ ความเ¢้าãจท่ีชดั เจนมาก¢นÖé 70

3พกิจูดกรไรดม้ ไทม่ี ่หยุด ัวยมัน ์ส เ ่ทา ัทน ่สือ เวÅา 20 นาที วµั ¶»Ø รÐส§ค เพื่อãห้นกั เรียน½กƒ พดู áก้ä¢ส¶านการ³เ ©พาÐหน้า อØ»กร³ สÅากทม่ี ¢ี อ้ ความµ่า§æ เชน่ Àูเ¢า ดอกäม้ เ»นš µน้ เทา่ จำนวนคน ¢นéั µอนกจิ กรรม 1. ãห้áµÅ่ ÐคนจับสÅาก «่§Ö ãนสÅากจÐมีคำสéนั æ เ¢ยี นäว้ เม่อื อ่านáÅ้ววา่ µวั เอ§äดค้ ำ วา่ อÐäรกµç อ้ §พดู อÐäรกçäดท้ เ่ี กย่ี วกบั คำæ นนéั จนกวา่ ¼นู้ ำกจิ กรรมจÐบอกãหห้ ยดØ เชน่ จบั äดค้ ำวา่ “ควาย” กµç อ้ §พดู อÐäรกçäดท้ เี่ กย่ี วกบั ควาย “ควายเ»นš สµั ว 4 เทา้ เอาäวä้ ¶นา มคี วามᢧç áร§ ..................” เ»šนµน้ 2. ¼นู้ ำãห้จบั สÅากáÅÐพดู ทีÅÐคนจนครบทกØ คน คำ¶ามชวนคยØ - ทำกจิ กรรมä»áÅ้วร้สู Öกอย่า§äร - ทำกิจกรรมนีéµอ้ §ãช้ทกั ÉÐอÐäรมากทสี่ ดØ สรØ»กิจกรรม ãน°านÐนักจัดรายการวิทยØ การáก้»˜Þหาเ©พาÐหน้าเ»šนส่ิ§ที่ทØกคนµ้อ§½ƒกáÅÐ เµรยี มµวั ãห้พรอ้ ม เพราÐãนการจัดรายการจริ§æ อาจมเี หµØการ³ท เ่ี ราäม่คาดคิดเกดิ ¢éนÖ äด้ เสมอ หรือบา§ครัé§เราอาจจеอ้ §พูดเรอ่ื §ท่เี ราäมä่ ดเ้ µรยี มµวั มา ดั§นันé วิ¸ีการท่ีดที ี่สดØ คอื µอ้ §เµรยี มµวั พรอ้ มµÅอดเวÅา áÅÐหา¢อ้ มÅู เอาäว้ãหม้ าก äมว่ า่ จÐเ»นš การอา่ น การ¿§˜ การดู áÅÐท่ีสำคÞั µอ้ §มสี µิ 71

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 4กจิ กรรมท่ี ฉันเปนš ฉนั เอง เวÅา 30 นาที วµั ¶Ø»รÐส§ค เพอ่ื ãหน้ กั เรยี นäด½้ กƒ พดู áÅÐเหนç ความáµกµา่ §¢อ§บคØ Åกิ นำé เสยี § จ§ั หวÐãนการพดู ¢อ§áµÅ่ Ðคน รวม¶§Ö เอกÅักɳที่áµกµา่ §กัน ¢éนั µอนกจิ กรรม 1. ãห้áµ่ÅÐคนพูดáนÐนำµัวเอ§ãห้เพื่อน¿˜§ âดยจÐพูดวิ¸ี ãดกçäด้ãห้มคี วามน่าสนãจ กำหนดเวÅาãห้คนÅÐ 2 นาที (âดยมี¢้อกำหนดว่าจе้อ§ãห้เพ่ือนรู้จักµัวµน¢อ§เราãห้äด้ มากท่ีสดØ ) 2. ãหเ้ วÅาãนการ«้อมáÅÐเµรียมµัว 10 นาที 3. นำเสนอ คำ¶ามชวนคยØ หÅั§จากท่ีทØกคนพูดจบáÅ้ว มีอÐäรที่เหมือนกันหรือáµกµ่า§กันบ้า§ ¢้อดี¢้อเสีย ¢อ§áµ่ÅÐคนมอี Ðäรที่ควร»รบั »รاบ้า§ สรØ»กจิ กรรม áµÅ่ Ðคนมเี อกÅกั ɳทá่ี µกµา่ §กนั äมว่ า่ จÐเ»นš บคØ Åิก นำé เสยี § ทา่ ทา§ ÅีÅา จ§ั หวÐ ãนการพูด ดั§นéันการเ»šนนักจัดรายการวิทยØทØกคนäม่จำเ»šนµ้อ§เหมือนกัน เพีย§áµ่µ้อ§ หาเอกÅักɳ¢อ§µัวเอ§ãห้เจอ 72

5รากยิจกกรารรมลทอี่ งจัด เวÅา 60 นาที ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ วµั ¶»Ø รÐส§ค เพอ่ื ãหน้ กั เรยี น½กƒ หา¢อ้ มÅู áÅÐสามาร¶นำ¢อ้ มÅู ท่ีäดม้ าสอ่ื สารãนร»ู áบบ¢อ§รายการ วทิ ยäØ ด้ อØ»กร³ ¢้อมูÅหรือ¢่าวสารµ่า§æ ท่ีเก่ียว¢้อ§กับวัยร่Øนหรือส่ือãน»˜จจØบัน เช่น ¢้อมูÅทา§ การµÅาด, ¢อ้ มÅู เกีย่ วกบั เบอืé §หÅั§â¦É³า, ¼ÅกรÐทบ¢อ§สนิ ค้าทมี่ ีµอ่ ¼บู้ ริâÀค ÏÅÏ ¢ันé µอนกิจกรรม 1. ãห้นกั เรียนจบั คกู่ นั 2 คน 2. ãห้เอกสารที่เ»šน¢้อมูÅหรือ¢่าวสารµ่า§æ คู่ÅÐ 1 หัว¢้อ áÅÐÈÖกÉา¢้อมูÅท่ีäด้ พรอ้ มท§ัé นำเสนอãนร»ู áบบ¢อ§รายการวทิ ยรØ »ู áบบãดกçäด้ เชน่ เกมµอบคำ¶ามหรอื บทสนทนา เ»นš µน้ âดยม¢ี อ้ áม้ว่าจеอ้ §ãห¼้ ้¿ู §˜ เ¢า้ ãจ¢้อมูÅท่ีเราµอ้ §การนำเสนอมากทสี่ Øด ÀายãนเวÅา 3 นาที 3. ãห้เวÅาãนการเµรียมµัว 30 นาที 4. นำเสนอ (ãนรÐหวา่ §การนำเสนอ¼นู้ ำจÐจบั เวÅา เมอื่ ãกÅ้จÐหมดเวÅา¼นู้ ำจÐบอก สÞั Þา³เพ่ือãห้¼ูน้ ำเสนอจบรายการãห้äดÀ้ ายãนเวÅาท่ีกำหนด) สร»Ø กิจกรรม ãนการจัดรายการวิทยصอ้ §มกี ารหา¢อ้ มÅู จากáหÅ่§µา่ §æ äมว่ า่ จÐเ»นš การสมั Àาɳ ด้วยµัวเอ§หรือจากหนั§สือµ่า§æ áÅÐควรÈÖกÉาทำความเ¢้าãจ¢้อมูÅท่ี äด้อย่า§ÅÐเอียด เพื่อท่ี¼ู้¿˜§จÐäด้รับ¢้อมูÅท่ี¶ูกµ้อ§áม่นยำ พร้อมทéั§หาวิ¸ีการนำเสนอãห้น่าสนãจเพื่อท่ี¼ู้¿˜§ จÐäดä้ ม่รู้สÖกเบื่อ ¢้อáนÐนำ ¼นู้ ำควรอ¸บิ าย¶§Ö »รÐเÀท¢อ§รายการวทิ ยØãหน้ กั เรยี นทราบกอ่ นŧมอื ¼Åµิ รายการ วิทยØ เพือ่ ãหน้ ักเรยี นเหçน¶§Ö ความหÅากหÅาย¢อ§ร»ู áบบการนำเสนอรายการทáี่ µกµา่ §กัน áÅÐเหมาÐสมกบั กÅมØ่ เ»‡าหมายทีµ่ า่ §กนั 73

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ รปู แบบรายการวทิ ยุ (Radio programme format) รู»áบบรายการวิทยØเกิด¢éนÖ จากการหาเทคนิควิ¸ีการนำเสนอãห้เหมาÐสมกับเนéอื หา เวÅา áÅеอบสนอ§กÅØม่ ¼¿ู้ §˜ รู»áบบรายการวทิ ยØสามาร¶áบ§่ äดด้ §ั นéี 1. รายการสนทนากบั ¼¿ู้ ˜§ (Straight talk programme) คือรายการทีม่ ี¼ู้ดำเนิน รายการเพยี §คนเดยี วพูดกับ¼¿ู้ ˜§âดยµร§ 2. รายการสนทนา (Conversational talk programme) คือรายการที่มีการ สนทนารÐหว่า§¼ู้ดำเนินรายการกับ¼ู้ร่วมรายการµéั§áµ่ 2 คน¢Öéนä»ãน»รÐเดçนที่กำหนดäว้ âดย¼ู้ดำเนนิ รายการมสี ว่ นร่วมพดู คยØ áสด§ความคิดเหนç ด้วย 3. รายการสมั Àาɳ (Interview programme) คอื รายการทมี่ ¼ี ู้ดำเนินรายการ เ»šน¼ู้สัมÀาɳ«ัก¶าม»˜Þหา¼ู้ร่วมรายการ áµ่µ่า§กับรายการสนทนาµร§ที่¼ู้สัมÀาɳมี หน้าท่ี»‡อนคำ¶ามเพยี §อย่า§เดียว 4. รายการอÀิ»ราย (Discussion programme) คอื รายการพดู คยØ áสด§ความ คิดเหçนãน»รÐเดçนท่ีµัé§äว้ âดย¼ู้ดำเนินรายการจÐเชิÞ¼ู้ร่วมรายการท่ีมีทัÈนคµิท่ีáµกµ่า§ กันมาáÅกเ»Å่ยี นความคิดเหนç «่Ö§กนั áÅÐกนั 5. รายการสารคดี (Documentary programme) เ»นš รายการที่ ãห้สารÐความรู้ ÅÖกŧä»ãนเรือ่ §ãดเรอ่ื §หนÖ§่ 6. รายการนµิ ยสารทา§อากาÈ (Magazine programme) คอื รายการที่ãชร้ »ู áบบ การนำเสนอáบบ “นิµยสาร” คือการนำเร่ือ§ราวáÅÐรู»áบบที่หÅากหÅายมารวมอยู่ãน รายการเดียวกนั 7. รายการ¢่าว (News programme) คอื ราย§านเหµกØ าร³สำคัÞæ ที่เกดิ ¢Öéนเพอื่ ãห้¼้¿ู ˜§ทราบวา่ มี ãคร ทำอÐäร ที่äหน เม่อื äหร่ อย่า§äรบา้ § 8. รายการบรรยายเหµØการ³ (Commentary) การราย§านจากส¶านท่ีáÅÐ ส¶านการ³จริ§¼า่ นทา§รายการ 9. รายการÅÐครวทิ ยØ (Radio drama programme) คอื รายการãนร»ู áบบการ áสด§บทบาทสมมµิ สอดáทรกสารÐความบันเทิ§ด้วยÈิÅ»Ðการãช้เสีย§ ทéั§เสีย§คน เสยี §เพŧ áÅÐเสยี §»รÐกอบเ»šนอ§ค»รÐกอบสำคัÞ 10. รายการ»ก³ิ กÐ (Variety) คอื การนำเสนอเรอ่ื §ราวดว้ ยร»ู áบบอนั หÅากหÅาย มา¼สมอยู่ãนรายการเดียวกัน âดยäมµ่ อ้ §เช่อื มâย§เรอ่ื §ราวãห้เ»šนอันหน§่Ö อันเดยี วกัน 11. รายการเพŧ (Music programme) ด§ั นéันเราสามาร¶จดั »รÐเÀท¢อ§รายการวิทยอØ อกเ»šน 3 »รÐเÀทãหÞ่æ äดá้ ก่ 1. ¢่าวสาร 2. ความรู้ 3. ความบนั เท§ิ 74

6รขูจ้ กอักิจงสกรร่วารนยมทปก่ีราระกวทิ อบยุ เวÅา 30 นาที วµั ¶Ø»รÐส§ค เพื่อãห้นักเรียนรู้จักส่วน»รÐกอบ¢อ§รายการวิทยØที่ทำãห้รายการมสี ีสันáÅÐมีความ สมบรู ³มากย§่ิ ¢Öนé ãนท่นี ¢éี อนำเสนอส่วน»รÐกอบ¢อ§รายการวทิ ยØ 3 ส่วน äดá้ ก่ ID station Jingle áÅÐ Spot อ»Ø กร³ 1. µวั อย่า§ ID station, Jingle, Spot 2. เคร่ือ§เÅน่ CD หรอื วิทยเØ ท» ¢éันµอนกจิ กรรม ¼ู้นำอ¸ิบาย¶Ö§ความสำคัÞ¢อ§ส่วน»รÐกอบ¢อ§รายการวิทยØท่ีมีส่วนทำãห้รายการ มสี สี นั นา่ สนãจ จากนนéั ยกµวั อยา่ §พรอ้ มอ¸บิ ายสว่ น»รÐกอบด§ั กÅา่ ว ãนทน่ี นีé ำมาãหน้ กั เรยี น ร้จู ัก 3 »รÐเÀท äดá้ ก่ ID station Jingle áÅÐ Spot ID station คือ การเ»ดรายการเพื่อãห้¼ู้¿˜§ทราบว่าเ»šนรายการอÐäร (¶้าเ»šน รายการãนâร§เรียนอาจµามดว้ ยช่ือâร§เรยี นกçäด้) เ»šนµวั เพ่มิ สสี ันãห้รายการมีความน่าสนãจมาก¢Öนé ทำหนา้ ท่เี ชื่อมµอ่ ãห้รายการมีความµ่อเนื่อ§ บา§ครéั§กçเ»šนส่วนบอกเวÅา เช่น Jingle สวัสดยี ามเช้า หรอื ¢า่ วเที่ย§วนั áÅÐทำหนา้ ทเ่ี »นš µัวนำเ¢า้ สู่รายการ ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ µา่ §æ เช่น ชว่ §ส¢Ø Àาพ ชว่ §เพŧ ช่ว§กีÌา เ»šนµน้ Spot คอื â¦É³าหรอื การ»รÐชาสัมพนั ¸ทา§วทิ ยØ 75

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 7กิจกรรมท่ี ผลิต Spot วิทยุ เวÅา 60 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค เพ่ือãหน้ กั เรยี นäด้ทดÅอ§½กƒ ¼Åิµ Spot »รÐชาสมั พนั ¸ อ»Ø กร³ เครื่อ§เÅน่ CD, เครื่อ§อดั MP3 (¶้าäม่สามาร¶หาäด้ สามาร¶ãชว้ ทิ ยØเท»áทนäด้) ¢นéั µอนกิจกรรม 1. áบ§่ นกั เรียน เ»šน 2 กÅมØ่ - กÅมØ่ ที่ 1 ¼Åµิ Spot »รÐชาสมั พัน¸âคร§การ - กÅมØ่ ที่ 2 ¼Åµิ Spot ร³ร§คเพื่อการเท่าทนั สื่อ *กำหนดเวÅาความยาว¢อ§ Spot 2 นาที 2. ãหน้ กั เรียนเ¢ียนบท (Script) พร้อมหาดนµรี»รÐกอบáÅнกƒ «อ้ ม 3. ทดÅอ§¼Åิµ ¿˜§ áÅÐáกä้ ¢»รับ»ร§Ø 76

8ผลกิตจิ รการยรมกทา่ีรวทิ ยุ ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ เวÅา 90 นาที วัµ¶Ø»รÐส§ค เพ่ือãห้นักเรียน½ƒก¼ÅิµรายการวิทยØสÐท้อน»˜Þหาอิท¸ิพÅ¢อ§ส่ือâ¦É³าท่ีส่§¼Å กรÐทบµอ่ พĵกิ รรมการบริâÀคส่ือ¢อ§วยั รนØ่ äดอ้ ย่า§น่าสนãจ áÅÐเรยี นรกู้ รÐบวนการ¼Åµิ รายการวิทยอØ ยา่ §§่ายáÅÐมสี ารÐ พรอ้ มท่ีจÐนำä»»รÐยØกµŠãช้ãนâร§เรียนµอ่ ä»äด้ อØ»กร³ เครอื่ §เÅน่ CD, เครอื่ §อดั MP3 (¶า้ äมส่ ามาร¶หาäด้ สามาร¶ãช้วทิ ยØเท»áทนäด้) ¢éนั µอนกจิ กรรม ãห้นักเรียนเ¢ียน Script รายการวิทยØ âดยนำเนéือหา¢้อมูŵ่า§æ มาจัดเ»šนช่ว§ที่ นา่ สนãจãนรายการ รวม¶§Ö นำสว่ น»รÐกอบ¢อ§รายการวิทยØมาวา§µอ่ กนั ด§ั µัวอย่า§ µัวอย่า§ร»ู áบบ Script รายการวิทยØ Jingle เ¢า้ รายการ ID station áนÐนำชมรม ชว่ §¢า่ ว/สารÐความรทู้ ว่ั ä» á©เบอéื §หŧั คนทำสอ่ื เกมµอบคำ¶ามช§ิ รา§วÅั DJ พดู »ด ทา้ ย 77



“หลกั สูตรผลติ ส่อื สง่ิ พิมพ์ อย่างสรา้ งสรรค์”

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ หÅักสูµรนéีจÐเน้นãห้นักเรียนäด้เ¢้าãจ¶Ö§กรÐบวนการáÅТéันµอนãนการ¼Åิµนิµยสาร áÅÐบทบาทหน้าทµี่ า่ §æ ãนการทำนิµยสาร áÅÐการวา§âคร§ก่อนการ¼Åิµ âคร§สร้า§การ¼Åิµส่ือสิ่§พิมพอย่า§สร้า§สรรค หÅักสูµรการ¼Åิµสื่อสิ่§พิมพอย่า§ สร้า§สรรค» รÐกอบดว้ ย 3 หนว่ ยการÈÖกÉา áÅÐ 8 กิจกรรมการเรยี นรู้ 80

หน่วย กจิ กรรมการเรียนรู้ วตั ¶ุประสงค์ การเรยี นรู้ 1. áÅกเ»Åยี่ นพดู คยØ เกย่ี วกับ เพ่อื ทราบทÈั นคµ¢ิ อ§นักเรยี น อน่Ø เคร่อื § ส่§ิ พมิ พŠãนความหมาย¢อ§ µอ่ การเ»นš นักจดั รายการวิทยØ เทคนิคทีค่ วรรู้ãนการ ¼ู้เ¢้าร่วม เพื่อ½ƒกทักÉÐการสอ่ื สารด้วย ความชดั เจน กรÐชบั áÅÐäด้ ¼Åµิ หนั§สอื 2. วิ¸กี ารหา»รÐเดçน (Mind ãจความÀายãนเวÅาท่ีกำหนด mapping) ¼Åµิ สื่อส§่ิ พิมพ äด้ÈÖกÉา§านเ¢ียนว่ามีรู»áบบ 3. การสร้า§สรรค§านเ¢ยี น äหน áÅÐมคี วามนา่ สนãจอÐäรบ้า§ (Creative writing) áÅÐสามาร¶วิเคราÐหจØดเด่น รู»áบบáÅÐวิ¸ีการนำเสนอท่ี 4. วิ¸ีการหา¢้อมÅู (Research) นา่ สนãจ¢อ§หน§ั สือµวั อย่า§äด้ 5. หนา้ ทท่ี ค่ี วรร้ãู นการ¼Åµิ หน§ั สอื äดร้ ้จู ัก¢éันµอนการ¼Åิµหน§ั สอื âดยŧมอื »¯ิบัµดิ ว้ ยµนเอ§ - บรร³า¸ิการ - กอ§บรร³า¸กิ าร - ÈิÅ»กรรม - คอมพิวเµอร 6. อา่ นหน§ั สอื สรา้ §áร§บนั ดาÅãจ 7. ว¸ิ กี ารหา¢้อมÅู (Mind mapping) 8. จดั ทำáบบâคร§รา่ §¢อ§ หนั§สือ (Lay out) ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 81

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 1กจิ กรรมท่ี แลกเปลย่ี นทัศนคติ เวÅา 20 นาที วัµ¶Ø»รÐส§ค เพอ่ื ãหเ้ กดิ การáÅกเ»Åย่ี นกนั ãนกÅม่Ø áÅеรวจสอบความคาดหว§ั ความสนãจเกย่ี วกบั ส่ิ§พิมพ ¢ันé µอนกจิ กรรม ¼ู้นำกิจกรรมµéั§คำ¶ามชวนพูดคØยáÅกเ»Å่ียนãน»รÐเดçนเก่ียวกับส่ิ§พิมพ เช่น ทำäม¶§Ö สนãจãนสอื่ ส่ิ§พมิ พ คิดว่าสอ่ื สิ่§พิมพม จี ดØ เด่นคอื อÐäร เ»šนµ้น สรØ» หÅั§จากที่ äด้áÅกเ»Å่ียนกçจÐเหçนว่า áµ่ÅÐคนมีความสนãจãนส่ือนéีท่ีáµกµ่า§กัน กจç Ðäดเ้ หนç ความคดิ เหนç ¢อ§คนอน่ื áÅÐจÐäดห้ าทÈิ ทา§¢อ§การทำนµิ ยสารทเ่ี »นš ä»ãนทÈิ ทา§ เดียวกัน 82

2วธิ กี ารหกาิจปกรรระมเดทçนี่ ทีน่ ่าสนãจ ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ เวÅา 30 นาที วµั ¶»Ø รÐส§ค เพื่อãห้ร้¶ู §Ö วิ¸ีการหา»รÐเดนç ทหี่ ÅากหÅายáÅÐสร้า§สรรค อ»Ø กร³ กรÐดาÉ A4, »ากกา ¢ัéนµอนกจิ กรรม 1. áจกกรÐดาÉáÅлากกาคนÅÐ 1 ชดØ 2. ¼้นู ำกำหนด»รÐเดนç ที่น่าสนãจ เช่น ¼ี âทรÈพั ทมือ¶อื 3. ãห้¼ู้เ¢้าร่วมáµ่ÅÐคนµéั§คำ¶ามหรือส่ิ§ที่µ้อ§การรู้เก่ียวกับ»รÐเดçนดั§กÅ่าว âดยมเี §่อื นä¢คือ ãหเ้ »นš คำ¶ามท่ีสร้า§สรรคᏠÅÐá»Åก äม่เคยทราบคำµอบหรอื มีคน¶ามมา ก่อน เชน่ ¼มี กี ช่ี นิด 4. ãห้áµÅ่ Ðคนนำเสนอคำ¶ามเกีย่ วกับ»รÐเดçนนéัน áÅÐáÅกเ»Åีย่ นกนั 83

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 3อกยิจกา่ วรงรธิ สมีเทขรยีา้่ี งนสรรค์ เวÅา 30 นาที วัµ¶Ø»รÐส§ค เพอ่ื ½กƒ การเ¢ยี นร้อยเรือ่ §ราว áÅÐการทำãหก้ ารเ¢ยี นน่าสนãจ อ»Ø กร³ กรÐดาÉ A4, »ากกา ¢éนั µอนกิจกรรม กจิ กรรมน»éี รÐกอบด้วย 2 áบบ½ƒกหัด áบบ½ƒกหดั ที่ 1 1. áจกกรÐดาÉคนÅÐ 1 á¼น่ 2. ¼นู้ ำãหâ้ จทยเ ¢ยี นเรอ่ื §ราวอÐäรกçäดท้ เ่ี กย่ี วกบั µวั เอ§ ãหเ้ ¢ยี นบรรยายµามอ¸ั ยาÈยั ä»เร่อื ยæ »รÐมา³ 3 นาที ¢³Ðที่กำÅั§เ¢ยี นวทิ ยากรจÐอ่านคำหรือ»รÐâยคออกมา เชน่ วันäหวค้ รู กอดคอรอ้ §äห้ 3. เมอื่ ¼เู้ ¢า้ ร่วมäด้ยนิ ãห้เ¢ยี นคำนéันµอ่ เ¢า้ ä»ãน§านเ¢ียน¢อ§µน âดยหาว¸ิ ีการทจี่ Ð สามาร¶ทำãห้กÅายเ»นš เร่อื §ราวท่ีสอดคÅอ้ §กันãหä้ ด้ 4. นำเสนอ§านเ¢ียน¢อ§áµ่ÅÐคน (รÐหว่า§นีé¼ู้นำสามาร¶หยิบ¢้อดี¢อ§§านเ¢ียน หรือ¢อ้ áµกµ่า§มาเ»šน»รÐเดนç ãนการพดู คØยáÅกเ»Åยี่ นกçäด)้ 84

áบบ½กƒ หดั ที่ 2 ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ เวÅา 30 นาที อØ»กร³ กรÐดาÉ A4, »ากกา, สÅากที่เ¢ียนชอ่ื ¢อ§¼้เู ¢้ารว่ มกิจกรรม ¢éนั µอนกจิ กรรม 1. จับสÅาก«§่Ö บรรจชØ ่อื ¼ู้เ¢้ารว่ มทØกคนäวด้ ้านãน (¶้าจับäด้ชื่อµวั เอ§ãห้เ»Å่ียน) 2. เมือ่ จบั สÅากäดช้ อื่ ¼้เู ¢้าร่วมคนอ่ืนãห¼้ Åิµ§านเ¢ียนเพ่ือáนÐเพ่อื นคนนนéั âดยãห้ãช้ รู»áบบกÅอนµามความ¶นัด 3. ¼Åิµ§านเ¢ยี น 4. นำเสนอ§านเ¢ยี น สรØ»กิจกรรม áบบ½ƒกหัดที่¼ู้เ¢้าร่วมäด้ทดÅอ§เ¢ียนนัéนจÐทำãห้เกิดความชำนาÞáÅÐäด้เหçน¶Ö§ Åกั ɳЧานเ¢ยี น¢อ§µนเอ§áÅмอู้ น่ื อกี ท§éั ย§ั äด½้ กƒ การãชค้ วามคดิ สรา้ §สรรคŠãนรÐยÐเวÅา ที่กำหนดอีกดว้ ย 85

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 4กจิ กรรมที่ วธิ กี ารหาขอ้ มลู เวÅา 15 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค เพอ่ื ãห้¼เู้ ¢า้ ร่วมäด้ทราบ¶Ö§วิ¸ีการหา¢้อมูÅจากáหÅ่§µ่า§æ อ»Ø กร³ หน§ั สือ นิµยสาร/¢่าวµา่ §æ ¢นéั µอนกิจกรรม 1. ¼นู้ ำµé§ั คำ¶ามชวนคØยหากµอ้ §การจÐหา¢อ้ มÅู คดิ ว่ามีว¸ิ กี ารหาอย่า§äรบ้า§ áÅÐ จากท่ีäหนบา้ § 2. áÅกเ»Åีย่ นกนั ãนกÅมØ่ 3. ¼นู้ ำสร»Ø จากที่áÅกเ»Åี่ยน ว¸ิ กี ารหÅกั มี 2 วิ¸ีการ คือ ¢อ้ มูÅทา§µร§ คอื ¢้อมÅู ที่äดจ้ ากการ¼า่ นกรÐบวนการเกบç ¢อ้ มÅู ดว้ ยµนเอ§ เชน่ การสมั Àาɳด ว้ ยµวั เอ§ การส§ั เกµ ทำáบบสอบ¶าม เ»šนµ้น ¢้อมÅู ทา§ออ้ ม คอื ¢้อมÅู ท่ีäดจ้ ากการสบื คน้ จากáหÅ่§¢อ้ มÅู ทม่ี ี ¢้อมÅู อย่áู Åว้ เชน่ µามหนั§สอื /นิµยสาร/¢า่ ว 86

5ãนกหากรนจิ ผก้ารลทรติม่ีทหทคี่ ี่นวรงั รสู้ อื ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ เวÅา 20 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค ãหเ้ ¢้าãจหนา้ ทีท่ ีจ่ ำเ»นš ãนกรÐบวนการ¼Åิµหน§ั สอื อØ»กร³ ชารµชีáé จ§ความหมาย¢อ§หนา้ ที่µ่า§æ ¢นัé µอนกจิ กรรม 1. ¼ู้นำµั§é คำ¶ามชวนคØย คิดว่าãนการ¼Åµิ หนั§สอื นµิ ยสารควรมหี นา้ ที่อÐäรบา้ § 2. อ¸ิบายãห้ทราบ¶Ö§หน้าที่ áÅÐบทบาท¢อ§áµ่Åеำáหน่§ äดá้ ก่ - บรร³า¸กิ าร มีหนา้ ท่ีดÀู าพรวม¢อ§หนั§สือทé§ั หมด - กอ§บรร³า¸กิ าร มหี น้าที่¼Åิµ§านµามความสนãจ - ÈÅิ »กรรม มหี นา้ ทด่ี áู ŧานÈÅิ »Ð การจดั วา§อ§ค» รÐกอบÀาพ¶า่ ยãนหน§ั สอื - คอมพวิ เµอร มีหนา้ ทจี่ ดั พมิ พ จัดวา§ âดยãช้คอมพิวเµอร 3. หŧั จากที่ทราบว่ามหี น้าทอ่ี Ðäรบ้า§áÅ้ว ãห้นักเรยี นเÅอื กหนา้ ท่ีµามความสนãจ áÅжนดั 87

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 6กอิจก่ารนรมหทน่ี ังสอื เวÅา 90 นาที วัµ¶»Ø รÐส§ค เหนç áนวทา§ãนการ¼Åµิ หน§ั สอื ทม่ี หี ÅากหÅายร»ู áบบ áÅÐสามาร¶วเิ คราÐหจ ดØ เดน่ ร»ู áบบ áÅÐวิ¸ีการนำเสนอที่น่าสนãจ¢อ§หนั§สอื µัวอยา่ §äด้ อ»Ø กร³ หน§ั สอื นิµยสารµา่ §æ/วารสาร ¢éันµอนกิจกรรม ¼นู้ ำกจิ กรรมáนÐนำหน§ั สือµา่ §æ ãห¼้ เู้ ¢้าร่วมอา่ นหนั§สอื áÅÐãหช้ ่วยกันวิเคราÐห หาจØดเด่นทนี่ ่าสนãจ¢อ§นิµยสาร เพ่อื เ»šนáนวทา§ãนการ¼Åµิ นµิ ยสาร 88

7กãโาดนรยกหาวารธิปผีกรลากะรเติิจดกหMนçรนiรnหมงั dลทสกัm่ีือนa(Cpิตopยninสcgาeรpt) ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ เวÅา 45 นาที วµั ¶Ø»รÐส§ค เพอ่ื ãหร้ ู้¶§Ö ว¸ิ ีการãนการหา»รÐเดçนเพ่อื มา¼Åµิ หนั§สือ อ»Ø กร³ »ากกา, กรÐดาÉ A4, สเี มจิก ¢éันµอนกจิ กรรม 1. ãห¼้ เู้ ¢า้ รว่ มกจิ กรรมเÅอื ก»รÐเดนç ทส่ี นãจหรอื ทค่ี ดิ วา่ เ»นš »Þ˜ หาทอ่ี ยากจÐสอ่ื สาร กบั ¼อู้ า่ น 1 »รÐเดนç 2. เ¢ียนá¼น¼ั§ ด§ั µวั อยา่ § สาเหµØ »Þ˜ หา ¼ÅกรÐทบ 3. ãห้¼ู้เ¢้าร่วมรÐดมหาคำµอบ ว่า»รÐเดçนดั§กÅ่าวมีสาเหµØมาจากอÐäร áÅÐเกิด ¼ÅกรÐทบอย่า§äรบ้า§ เพื่อãห้äด้»รÐเดçนหÅักที่จÐเÅือกมาเ»šน Concept ¢อ§หนั§สือ นิµยสารµวั อย่า§ âดยการหา»รÐเดนç ด้วยวิ¸ีการ Mind mapping »รÐเมนิ ¼Å µรวจสอบความเ¢้าãจ áÅеรวจสอบทัÈนคµิ การจัดรÐบบความคิด áÅÐสามาร¶ นำ»รÐเดนç ä»เชื่อมµอ่ กบั กจิ กรรมอ่นื äด้ 89

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 8กจิ กรรมที่ ผลติ Lay out ของนิตยสาร เวÅา 90 นาที วµั ¶Ø»รÐส§ค เพ่ือãห้รู้¶Ö§¢éันµอนวิ¸ีการ¼Åิµนิµยสารอย่า§§่ายáÅÐãห้รู้¶Ö§กรÐบวนการคิดáÅÐ ว¸ิ กี ารทำ¢้อมูÅกอ่ นทจ่ี Ðออกมาเ»นš ร»ู เÅ่มสมบูร³ áÅÐการทำ§านรว่ มกับ¼ู้อื่น อØ»กร³ กรÐดาÉ A4, »ากกา, สีเมจกิ , หนั§สือนµิ ยสาร ¢นéั µอนกจิ กรรม 1. ãห้¼ู้เ¢้าร่วมช่วยกันรÐดมความคิดเหçนว่าอยากãห้มีจำนวนคอÅัมนก่ีคอÅัมน ãนนµิ ยสาร áÅÐมคี อÅมั นอ Ðäรบา้ § เชน่ คอÅมั นเ กยี่ วกบั ส¢Ø Àาพ, เพŧãหมม่ าáร§, เทา่ ทนั สอื่ เ»šนµน้ 2. áบ§่ หน้าที่รบั ¼ิดชอบáÅÐออกáบบร»ู รา่ §¢อ§คอÅัมนที่µัวเอ§เÅอื ก 3. รวบรวมáÅÐจัดเรีย§คอÅัมนŠãนนµิ ยสารµามความเหมาÐสม 4. µรวจดูความเรยี บร้อย »รับ»รاáกä้ ¢เพ่ือนำ仼Åิµเ»šนนµิ ยสารท่สี มบรู ³ »รÐเมนิ ¼Å นักเรียนสามาร¶นำ»รÐเดçน»˜Þหาä»เช่ือมกับการ¼ÅิµนิµยสารáÅÐทำ§านร่วมกับ ¼้อู ื่นäด้ 90

“หลกั สตู รผลติ สอ่ื ละคร อย่างสรา้ งสรรค์”

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ หÅกั สµู รนมéี §่Ø เนน้ ãหน้ กั เรยี นเกดิ ความรคู้ วามเ¢า้ ãจãนทกั ÉÐพนéื °าน¢อ§ÈÅิ »Ðการáสด§ áÅÐการãช้เทคนิคทา§ÅÐครเพื่อãห้เกิดความสนØกสนานáÅÐมีสีสัน อีกทัé§สามาร¶นำä» »รÐยØกµŠãนทา§»¯ิบัµิ รวม¶Ö§การรู้จักการสร้า§บทÅÐครอย่า§มีáก่นความคิด (Theme) «่Ö§ãนหÅักสูµรนีé äด้นำสารÐเก่ียวกับอิท¸ิพÅ¢อ§สื่อâ¦É³าที่ส่§¼ÅกรÐทบµ่อการบริâÀค¢อ§ วัยร่Øนเ¢้ามาเ»šนáก่นสำคัÞãนÅÐคร นอกจากนัéนÀายãµ้กรÐบวนการÅÐครนéี นักเรียนจÐäด้ ½ƒก½นการáสด§อย่า§มีส่วนร่วม เรียนรู้บทบาทความรับ¼ิดชอบ การเ»šน¼ู้นำ ¼ู้µามที่ดี การรู้จักการทำ§านเ»šนทีม การยอมรับความคิดเหçน µÅอดจนพั²นา»รับ»รاµัวเอ§¼่าน การวิพากÉว ิจาร³อ ยา่ §สรา้ §สรรคäด้ 92

หน่วย กจิ กรรมการเรยี นรู้ วตั ¶ุประสงค์ การเรยี นรู้ 1. 1 ทา่ 1 เสีย§ เพื่อ½ƒกทักÉÐการกÅ้าáสด§ออก ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ ½กƒ ทกั ÉÐการáสด§ 2. เดนิ ¢ยายท่าทา§ áÅÐการส่ือสารด้านอารม³ด้วย 3. กรÐจกเ§า การãชร้ ่า§กาย สร้า§âคร§เร่ือ§ 4. âร§เรยี น»Åา เ พ่ื อ เ พ่ิ ม Èั ก ย À า พ ã น ก า ร ã ช้ ¼Åµิ ÅÐคร 5. เดนิ จินµนาการ ร่า§กายเพ่ือáสด§เÅียนáบบ 6. ÅÐครสัµว ทา่ ทา§ãนกจิ วµั ร»รÐจำวัน 7. รำว§สÞั Åักɳ เ µ รี ย ม ค ว า ม พ ร้ อ ม ก่ อ น เ ร่ิ ม 8. µ่อµวั กÅäก กิจกรรมสมา¸ิ เพอ่ื ãห¼้ เู้ ¢า้ รว่ มäดÅ้ อ§จนิ µนาการ 9. สร้า§©าก µามท่ี¼ูน้ ำบอกเÅ่า¶Ö§สีµ่า§æ เ พื่ อ ã ห้ นั ก เ รี ย น รู้ จั ก ก า ร ã ช้ 10. สามÀาพ ร่า§กายáÅÐความรู้สÖกเคÅื่อนäหว 11. ä¢่»Þ˜ หา ãห้เกดิ การ»รÐสานสมั พัน¸ 12. ÅÐครสÐท้อน»Þ˜ หา เรยี นรู้การสรา้ §บทÅÐครอย่า§ §่าย รจู้ ักãช้ร่า§กายáสด§ทา่ ทา§ á»Åกãหม่ เพอ่ื ãช้รา่ §กายãนการáสด§ออก áทนวµั ¶Øชนิดµา่ §æ อย่า§ สรา้ §สรรค เพ่ือãห้นักเรียนรู้จักสร้า§©าก ÅÐคร ด้วยการãช้ร่า§กายáทน ©ากáÅÐวัµ¶Ø ãนÅÐครอย่า§มี อ§ค»รÐกอบอย่า§สมดØÅáÅÐ สวย§าม เรียนรู้การสร้า§âคร§เร่ือ§ÅÐคร อย่า§§่ายเพ่ือãห้นักเรียนäด้รู้จัก ว¸ิ กี ารรÐดมความคดิ เกย่ี วกบั การ หา»รÐเดçนเพื่อทำÅÐครสÐท้อน »˜Þหา เพื่อãห้นักเรียนäด้รู้จักการสร้า§ ÅÐครท่ีสอดáทรก»รÐเดçน»˜Þหา เ»นš áก่นความคดิ หÅัก¢อ§เรอ่ื § 93

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 1กจิ กรรมท่ี 1 ท่า 1 เสียง เวÅา 10 นาที วัµ¶Ø»รÐส§ค เพอ่ื ½กƒ ทกั ÉÐการกÅา้ áสด§ออกáÅÐการสอ่ื สารดา้ นอารม³ด ว้ ยการãชร้ า่ §กาย áÅÐ เพอ่ื สร้า§บรรยากาÈการเรยี นรู้ที¼่ ่อนคÅายÀายãนกÅม่Ø ¢éนั µอนกจิ กรรม 1. จัดนกั เรยี นãหย้ ืนเ»šนว§กÅม 2. ãห้นักเรียนáสด§อารม³Šãดกçäด้ ด้วยการáสด§ท่าทา§»รÐกอบอารม³ 1 ท่า พร้อมกับเ»Å่§เสยี § 3. นำเสนอทา่ ทา§พรอ้ มเสีย§áสด§อารม³ท Åี Ðคน âดยãห้เพอื่ นæ ãนว§ทำทา่ áÅÐ เ»Å§่ เสีย§µามพร้อมæ กนั 4. เมอ่ื áสด§อารม³» รÐกอบทา่ ทา§ครบทกØ คนáÅว้ ãหท้ ำ«ำé อกี âดยáสด§ทา่ »รÐกอบ áÅÐเสีย§เดมิ áÅÐเพือ่ นย§ั ค§ทำµามเช่นเดยี วกนั âดยมีâจทยน éµี ามÅำดับ - ãหค้ ดิ ว่าµวั เอ§เ»šนช้า§ ãห้¢ยายทา่ ทา§ãห้ãหÞ่ทส่ี ØดáÅÐส§่ เสยี §ดั§ท่สี Øด - ãห้คิดวา่ µวั เอ§เ»นš มด ãห้ทำทา่ ทา§ãห้เÅกç ท่สี ดØ áÅÐส§่ เสีย§ãห้เบาท่สี Øด - รอบ¶ัดä»ãหเ้ พมิ่ ความเรçว¢นéÖ 5. ¼นู้ ำ¶ามความรสู้ กÖ ¢อ§นกั เรยี นหŧั จากที่äดá้ สด§ออกáนÐนำ ¼นู้ ำคอยãหก้ ำŧั ãจ áÅÐกรеØ้นãห้นักเรยี นกÅ้าáสด§ออก »รÐเมิน¼Å นกั เรียนสามาร¶คดิ ทา่ ทา§พรอ้ มทั§é เ»Å§่ เสยี §áÅÐáสด§ออกอยา่ §เµçมที่ 94

2เดนิ กิจขกยรรามยทที่ ่าทาง ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ เวÅา 10 นาที วัµ¶Ø»รÐส§ค เพ่ือเพ่ิมÈักยÀาพãนการãช้ร่า§กายเพื่อáสด§ออกáÅÐเÅียนáบบท่าทา§ãนกิจวัµร »รÐจำวัน ¢นéั µอนกจิ กรรม 1. ãห้นกั เรยี นเดินä»รอบæ ห้อ§ 2. เดินชา้ ŧพร้อม¢ยายทา่ ทา§การเดินãหม้ าก¢Öนé 3. ¢ยายท่าทา§ãนกจิ วµั ร»รÐจำวนั ãห้ãหÞ่¢éนÖ ชดั เจน¢นÖé 4. ¼ู้นำเÅ่าเรอื่ §ราวãห้นกั เรียน¢ยายทา่ ทา§¢Öéน เช่น µืน่ ¢นéÖ จากทน่ี อนµอนเชา้ บดิ ¢ีเé กยี จ เ»ด »รеเู ¢้าห้อ§นำé อาบนéำ สรмม เชดç µัว ãส่เสือé ¼้า กิน¢า้ ว âบกร¶ ä»âร§เรยี น เ¢ยี นหนั§สือ เ»šนµน้ 5. ¼ู้นำ¶ามความรู้สÖกหÅั§จากจบกิจกรรมáนÐนำ ¼ู้นำคอยกรеØ้นãห้นักเรียนãช้ รา่ §กายãหä้ ด้มากท่สี Øด âดยทำทา่ ทา§ชัดเจน äม่เร่§จ§ั หวÐ 95

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ 3กจิ กกรรระมจทกี่ เงา เวÅา 15 นาที วµั ¶»Ø รÐส§ค 1. เพ่ือãห้นักเรียนรู้จักการãช้ร่า§กายáÅÐความรู้สÖกเคÅื่อนäหวãห้เกิดการ»รÐสาน สัมพัน¸ 2. เพ่อื ½ƒกสมา¸ิ ทกั ÉÐการเ»šน¼ู้นำ ¼µู้ าม áÅнกƒ การกÅา้ áสด§ออก อ»Ø กร³ เพŧดนµรบี รรเŧ, เครื่อ§เÅน่ CD, วทิ ยØเท» ¢นัé µอนกจิ กรรม 1. ãหน้ ักเรียนจับคáู่ ÅÐยืนหนั หนา้ เ¢้าหากนั กำหนด½า† ย A áÅÐ B 2. ãห้½†าย A เ»šน¼ูน้ ำãนการเคÅ่ือนäหวอย่า§อิสรÐ ด้วยการเคÅ่อื นäหวช้าæ áÅÐãช้ ร่า§กายãห้มากที่สØด ãน¢³Ðที่½†าย B เ»šน¼ู้ทำµามãห้เหมือนท่ีสØดáทบจÐเ»šนÅมหายãจ เดียวกัน 3. จากนันé สÅบั บทบาทกนั เ»นš ¼ูน้ ำáÅмู้µาม áÅ้วเรมิ่ กิจกรรมãหมอ่ ีกคร§ัé หนÖ่§ 4. เม่ือ¼ู้นำส§ั เกµเหนç วา่ นกั เรียนสามาร¶เคÅ่ือนäหวäดด้ รี Ðดบั หน§่Ö จ§Ö เพมิ่ âจทยŠãห้ นักเรียนทัé§คู่พยายามเคÅื่อนäหวä»พร้อมæ กันâดยäม่µ้อ§กำหนดว่าãครนำ ãครµาม ส§ั เกµการเคÅอ่ื นäหวจนกวา่ นกั เรยี นäด้ãชÈ้ กั ยÀาพเµมç ท่áี Å้วจ§Ö พกั 5. ¼ู้นำกจิ กรรม¶ามความรูส้ กÖ หÅั§รว่ มกจิ กรรม áนÐนำ ¼นู้ ำควรสา¸µิ ãหน้ ักเรียนดเู »นš µวั อย่า§ก่อน ãนรÐหว่า§ทำกิจกรรม ãห้¼ู้นำสร้า§บรรยากาÈãห้เกิดสมา¸ิ áÅÐสนับสนØนการ เคÅ่ือนäหว¢อ§นักเรียนด้วยการเ»ดเพŧบรรเŧคÅอเบาæ áÅÐคอยกรе้Øนãห้นักเรียน พยายามหาท่าทา§เพ่ือการãช้รา่ §กายãหเ้ คÅ่อื นäหวมากทสี่ Øด »รÐเมิน¼Å นักเรียนสามาร¶ทำท่าการเคÅ่ือนäหวอย่า§สัมพัน¸áÅÐสอดคÅ้อ§กันãนáµ่ÅÐคู่ อย่า§มสี มา¸ิâดยäม่หÅดØ หวั เราÐ 96

4โรกงิจกเรรรยี มนทปี่ ลา ัวยมันส์ เ ่ทา ัทน ่สือ เวÅา 20 นาที วµั ¶»Ø รÐส§ค 1. เพ่ือ½ƒกทักÉÐการเคÅ่ือนäหวร่า§กายอย่า§»รÐสานสอดคÅ้อ§ สร้า§สรรค áÅÐมีÅÅี า 2. เพอ่ื ½กƒ ความเ»šน¼ู้นำ ¼µู้ าม รวม¶§Ö ความสามัคคÀี ายãนกÅม่Ø ¢นัé µอนกจิ กรรม 1. áบ§่ นกั เรยี นเ»šนกÅ่Øม กÅØม่ ÅÐ 4 คน âดยãหน้ ักเรียนยนื ãนµำáหน§่ 4 จØด เ»šนรู» สเี่ หÅ่ยี ม¢นมเ»ย‚ ก»นู 2. ¼ู้นำอ¸ิบายกิจกรรมãห้นักเรียนáµ่ÅÐกÅØ่มเคÅ่ือนäหวä»พร้อมæ กัน»รÐกอบ เสีย§เพŧ âดยกำหนดãห้มี¼ู้นำการเคÅ่ือนäหว 1 คน «Ö่§¼ู้นำµ้อ§หันหน้าออกจากว§เพ่ือ กÅายเ»šน¼ู้นำทีมการเคÅ่ือนäหว เม่ือเคÅื่อนäหวร่า§กายสักครู่ จÖ§¼Åัดãห้เพื่อนãนกÅ่Øมเ»šน ¼ู้นำµ่อ âดยหันหน้าä»หาเพื่อนคนนัéน จากนéันจÖ§เคÅื่อนäหวร่า§กายอย่า§มีÅีÅาµาม¼ู้นำ คนãหมµ่ ่อä» ทำเชน่ นéจี นครบท§ัé 4 คน 3. ¼ู้นำ¶ามความรสู้ Öก áนÐนำ กิจกรรมนéีเน้นการเคÅื่อนäหวอย่า§อิสรÐ ดั§นัéน¼ู้นำจÖ§ควรกรе้Øนãห้นักเรียนÅอ§ คน้ หาว¸ิ กี ารเคÅอื่ นäหวãหมæ่ หÅากหÅายร»ู áบบ มรี Ðดบั ส§ู -µำ่ การเคÅอื่ นäหวáบบâ»ร§่ เบา การเคÅอ่ื นäหวáบบᢧç áกร§่ áบบÅนื่ äหÅ เ»šนµ้น »รÐเมิน¼Å นักเรียนสามาร¶áสด§ท่าทา§äด้อย่า§»รÐสานสอดคÅ้อ§กับดนµรีáÅлรÐสานกัน ãนทีมจนกÅายเ»šนหนÖ่§เดียวกัน áÅÐรู้จักãช้ร่า§กายอย่า§สร้า§สรรคทéั§น่ั§ นอน ยืน อยา่ §มีÅีÅาáÅÐมสี มา¸ิ 97

ัวยมันส์ เ ่ทา ัทนส่ือ 5กิจกรรมที่ เดินจนิ ตนาการ เวÅา 15 นาที วัµ¶Ø»รÐส§ค เพอ่ื ãห¼้ เู้ ¢า้ รว่ มäดÅ้ อ§จนิ µนาการµามท¼่ี นู้ ำบอกเÅา่ ¶§Ö ส§่ิ µา่ §æ หรอื Åอ§จนิ µนาการ µามเพŧ อØ»กร³ เพŧบรรเŧ, เคร่อื §เÅน่ CD, วิทยØเท» ¢ัéนµอนกิจกรรม 1. ãห้¼ู้เ¢้าร่วมเดินä»รอบæ ห้อ§ รÐหว่า§ที่เดิน¼ู้นำกิจกรรมจÐพูด¶Ö§ส่ิ§µ่า§æ ãห¼้ ้เู ¢้ารว่ มÅอ§จนิ µนาการµามส§่ิ เหÅา่ นนéั หากมคี วามรสู้ กÖ อยา่ §äรกçãหá้ สด§อารม³ท า่ ทา§ ออกมา 2. ¼นู้ ำ¶าม¼เู้ ¢า้ รว่ ม¶§Ö ส§ิ่ ทเ่ี Åา่ วา่ เหนç อÐäร Åกั ɳÐเ»นš อยา่ §äร รสู้ กÖ อยา่ §äร เ»นš µน้ เพอื่ เ»นš การทบทวนเร่ือ§ »รÐเมิน¼Å นกั เรียนสามาร¶จนิ µนาการµามãนส§่ิ ที่¼นู้ ำบอกเÅ่าäด้อยา่ §สรา้ §สรรค 98