07 การวิเคาราะห์สถานการณ์ด้านการเกษตร

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 189 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" 3) ราคา ระบบการผลิตหนอ่ ไมฝ้ รัง่ ส่วนใหญเ่ ป็นระบบการผลิต แบบมสี ญั ญาซอื้ ขายลว่ งหนา้ ดงั นนั้ ราคารบั ซอ้ื หนอ่ ไมฝ้ รงั่ จะมกี ารประชมุ ตกลงรว่ มกนั ระหวา่ งเกษตรกรกบั ผสู้ ง่ ออก ทำ� ใหเ้ กษตรกรสามารถทราบ ราคารบั ซอื้ ผลผลติ ลว่ งหนา้ และราคารบั ซอ้ื ตามคณุ ภาพของผลผลติ ตวั อยา่ ง ราคาและคณุ ภาพท่ีรับซอื้ ดังน้ี รายละเอยี ดมาตรฐานคุณภาพหนอ่ ไม้ฝร่ังเพอ่ื การสง่ ออกไปประเทศญี่ปุ่น หนอ่ ไมฝ้ รงั่ คณุ ภาพดี (หน่อตูม) 1. ลกั ษณะโดยทัว่ ไป 1.1 ลักษณะของยอดหนอ่ ตอ้ งแน่น ไมบ่ าน (ตอ้ งไมม่ ีชอ่ ใบโผล่ พน้ กาบหุ้มใบ) 1.2 ลกั ษณะของหนอ่ ต้องตรง ไม่คดงอ หรอื แคระแกรน็ 1.3 ส�ำหรับหน่อเกรดเอ ความยาวของหน่อทีร่ บั ซอื้ ตอ้ งไม่เกิน 25 เซนตเิ มตร โดยสว่ นทเี่ ปน็ สเี ขยี วจะตอ้ งมคี วามยาวตง้ั แต่ 20 เซนตเิ มตร ข้นึ ไป และสำ� หรบั หน่อเกรด เอส ความยาวของหน่อท่ีรบั ซ้ือต้องไมเ่ กนิ 20 เซนตเิ มตร โดยสว่ นทเี่ ปน็ สเี ขยี วจะตอ้ งมคี วามยาวตง้ั แต่ 13 เซนตเิ มตร ขน้ึ ไป โดยผขู้ ายจะตอ้ งเปน็ ผตู้ ดั ใหไ้ ดข้ นาดความยาวดงั กลา่ ว กอ่ นสง่ มอบ ให้แกผ่ ซู้ ้ือ

190 การวิเคราะห์สถานการณ์ดา้ นการเกษตร 1.4 มาตรฐานน้�ำหนักต่อหน่อของหน่อไม้ฝร่ังแต่ละเกรด ใช้ พจิ ารณาแยกเกรดโดยการช่งั น้ำ� หนักเฉพาะส่วนทีเ่ ปน็ สเี ขียวเท่าน้ัน 1.5 หน่อไม้ฝร่ังท่ีน�ำมาส่งจะต้องสะอาดปราศจากโรคและแมลง และสารเคมีอืน่ ๆ บางชนิดท่ีถกู หา้ ม โดยประเทศญป่ี ุน่ 2. ขนาดของหนอ่ ไม้ฝรัง่ 2.1 เกรด เอ ที่มีความยาว 25 เซนติเมตร จะต้องมีเส้นผ่า ศนู ยก์ ลางทโี่ คนหนอ่ ตง้ั แต่ 1 เซนตเิ มตรขน้ึ ไป และมนี ำ�้ หนกั ตง้ั แต่ 14 กรมั ต่อหนอ่ ขนึ้ ไป 2.2 เกรด เอส ที่มีความยาว 20 เซนตเิ มตร จะตอ้ งมีเสน้ ผ่า ศูนยก์ ลางท่ีโคนหนอ่ ต่�ำกว่า 1 เซนติเมตรลงมา โดยมีเสน้ ผ่าศนู ย์กลาง ณ ทค่ี วามยาว 11 เซนตเิ มตร นบั จากยอดหนอ่ ลงมาตง้ั แต่ 0.6 เซนตเิ มตร ข้ึนไป และมนี ำ้� หนกั ตง้ั แต่ 5 กรมั ตอ่ หน่อขนึ้ ไป 3. มีข้อปฏบิ ตั ิ ดงั น้ี 3.1 ต้องเป็นหน่อไม้ฝรั่งท่ีเก็บเกี่ยวภายในวันที่ ที่มีการส่งมอบ เทา่ นัน้ 3.2 ก่อนน�ำหน่อไม้ฝร่ังมาส่งมอบให้กับผู้ซื้อ ผู้ขายจะต้องล้าง เฉพาะสว่ นโคนของหนอ่ ไมฝ้ รง่ั ให้สะอาด คดั เกรดและตดั ขนาดใหไ้ ดค้ วาม ยาวและมาตรฐานทก่ี ำ� หนดไว้ ทง้ั น้ี ผขู้ ายจะตอ้ งไมล่ า้ งสว่ นปลายยอดของ หน่อไมฝ้ ร่งั และอย่าท�ำใหส้ ว่ นยอดหนอ่ เปียกน้ำ� และหา้ มแช่หน่อไมฝ้ รั่ง ในน�ำ้ เพื่อเพิม่ นำ้� หนักด้วย

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 191 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" 3.3 ผู้ขายจะตอ้ งระมดั ระวงั มิให้เกดิ ความกระทบกระเทือนเสยี หายแกห่ นอ่ ไมฝ้ รง่ั กอ่ นนำ� สง่ ใหผ้ ซู้ อื้ โดยจะตอ้ งปฏบิ ตั ติ ามคำ� แนะนำ� ของ ผซู้ อ้ื อย่างเครง่ ครดั 3.4 ผขู้ ายจะตอ้ งนำ� หน่อไม้ฝร่งั ไปยังสถานทีร่ บั ซอื้ โดยเรว็ ท่สี ดุ เทา่ ท่จี ะเร็วไดข้ องแต่ละวัน หนอ่ ไมฝ้ ร่ังคณุ ภาพดี (หน่อบาน) 1. ลกั ษณะโดยทว่ั ไป 1.1 ลักษณะของยอดหน่อ บานได้เล็กน้อย (ต้องไม่มีแขนงโผล่ พน้ กาบหุ้มใบ) 1.2 ลกั ษณะของหนอ่ ตอ้ งตรง ไมค่ ดงอ หรอื แคระแกร็น 1.3 สำ� หรบั หนอ่ เกรด เอ ความยาวของหนอ่ ทร่ี ับซอื้ ตอ้ งไมเ่ กนิ 25 เซนตเิ มตร โดยสว่ นทเ่ี ปน็ สเี ขยี วจะตอ้ งมคี วามยาวตงั้ แต่ 20 เซนตเิ มตร ขน้ึ ไป โดยผขู้ ายจะตอ้ งเปน็ ผตู้ ดั ใหไ้ ดข้ นาดความยาวดงั กลา่ ว กอ่ นสง่ มอบ ให้แก่ผู้ซ้ือ 1.4 มาตรฐานน�้ำหนักต่อหน่อของหน่อไม้ฝรั่งแต่ละเกรด ใชพ้ ิจารณาแยกเกรดโดยการช่งั น้ำ� หนักเฉพาะสว่ นท่ีเปน็ สเี ขยี วเท่านน้ั 1.5 หนอ่ ไมฝ้ รง่ั ทนี่ ำ� มาสง่ จะตอ้ งสะอาด ปราศจากโรคและแมลง และสารเคมอี น่ื ๆ บางชนิดทถ่ี กู ห้ามโดยประเทศญี่ปนุ่

192 การวิเคราะห์สถานการณด์ ้านการเกษตร 2. ขนาดหน่อไมฝ้ รง่ั 2.1 เกรด เอ ทม่ี คี วามยาว 25 เซนตเิ มตร จะตอ้ งมเี สน้ ผา่ ศนู ยก์ ลาง ทโ่ี คนหนอ่ ต้งั แต่ 1 เซนติเมตร ข้นึ ไป และมีน�้ำหนักตั้งแต่ 14 กรมั ต่อหนอ่ ขึ้นไป 3. มีขอ้ ปฏบิ ัติ ดงั น้ี 3.1 ตอ้ งเปน็ หนอ่ ไมฝ้ รงั่ ทเ่ี กบ็ เกย่ี วภายในวนั ที่ ทมี่ กี ารสง่ มอบเทา่ นน้ั 3.2 กอ่ นนำ� หนอ่ ไมฝ้ รงั่ มาสง่ มอบใหก้ บั ผซู้ อื้ ผขู้ ายจะตอ้ งลา้ งเฉพาะ สว่ นโคนของหนอ่ ไม้ฝร่ังใหส้ ะอาด คดั เกรดและตดั ขนาดให้ได้ความยาวและ มาตรฐานทก่ี ำ� หนดไว้ ทงั้ น้ี ผขู้ ายจะตอ้ งไมล่ า้ งสว่ นปลายยอดของหนอ่ ไมฝ้ รงั่ และอย่าท�ำให้ส่วนยอดหน่อเปียกน้�ำ และห้ามแช่หน่อไม้ฝรั่งในน้�ำเพ่ือเพ่ิม น้�ำหนกั ดว้ ย 3.3 ผขู้ ายจะตอ้ งระมดั ระวงั มใิ หเ้ กดิ ความกระทบกระเทอื นเสยี หาย แก่หน่อไมฝ้ รงั่ กอ่ นนำ� สง่ ใหผ้ ้ซู ื้อ โดยจะต้องปฏิบัติตามคำ� แนะน�ำของผูซ้ ื้อ อยา่ งเครง่ ครดั 3.4 ผู้ขายจะต้องน�ำหน่อไม้ฝร่ังไปส่งยังสถานที่รับซื้อโดยเร็วท่ีสุด เทา่ ท่ีจะเร็วได้ของแตล่ ะวนั

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 193 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รงั่ \" ราคารบั ซอ้ื หนอ่ ไม้ฝรัง่ ปี 2550 – 2551 ระยะเวลา ตงั้ แต่ ช่วงปกติ ชว่ งวันหยุด (2 ชว่ ง) 13 – 15 ส.ค. 50 และ 1 ส.ค. 50 – 1 ก.พ. 51 – 29 ธ.ค. 50 – 1 ม.ค. 51 30 ม.ค. 51 31 ก.ค. 51 ราคา (บาท/กก.) 47 เกรด ราคา (บาท/กก.) ราคา (บาท/กก.) 34 เอ ตูม 61 56 (ความเขียว = 25 ซม.) 34 41 37 เอ ตมู 23 (ความเขียว = 20 ซม. ขึ้นไป) 46 42 25 เอ บาน 30 30 (ความเขียว = 25 ซม.) 34 34 เอ บาน (ความเขยี ว = 20 ซม. ขึ้นไป) เอส ตมู (ความเขยี ว = 13 – 20 ซม.) หมายเหตุ 1. ช่วงวันหยดุ หมายถงึ วนั หยุดของตลาดญี่ปนุ่ ซ่งึ มี 2 ชว่ ง คือ 13 – 15 สิงหาคม 2550 และ 29 ธนั วาคม 2550 ถงึ 1 มกราคม 2551 2. ผซู้ อื้ จะสรรหาเทคโนโลยใี หมๆ่ มาแนะนำ� เพอ่ื ทำ� การปรบั ปรงุ สภาพ ดินของเกษตรกรให้สมบูรณ์ยิ่งข้ึน และปรับปรุงคุณภาพหน่อไม้ฝร่ังของ เกษตรกร ใหม้ ปี รมิ าณหน่อตมู เพ่ิมข้ึน มคี วามเขียวเข้มข้ึน และมเี สน้ ใย น้อยลง หรือไม่มเี ส้นใยเลย ทั้งนี้ เพื่อเปน็ การเพิ่มรายได้ใหแ้ กเ่ กษตรกร

194 การวิเคราะหส์ ถานการณ์ด้านการเกษตร 3. ผู้ซอื้ มีสิทธทิ ี่จะปฏิเสธการรับซือ้ หน่อไม้ฝรั่ง ดังตอ่ ไปน้ี 3.1 หน่อท่มี ีความยาวเกนิ 25 เซนติเมตร สำ� หรบั หนอ่ เกรดเอ และยาวเกนิ 20 เซนติเมตร สำ� หรบั หนอ่ เกรด เอส 3.2 หนอ่ ทมี่ สี ว่ นของสเี ขยี วนอ้ ยกว่า 20 เซนตเิ มตร สำ� หรบั หนอ่ เกรดเอ และนอ้ ยกว่า 13 เซนตเิ มตร ส�ำหรบั หนอ่ เกรด เอส 3.3 ขนาดเสน้ ผา่ ศูนย์กลางของหน่อตำ่� กวา่ มาตรฐาน 3.4 หนอ่ มรี อยแผล และ/หรือ คดงอ 3.5 ส่วนยอดของหนอ่ เสียหายหรอื ช้�ำ 3.6 หนอ่ มีสเี ขียวซีดเกนิ ไป 3.7 หน่อบานเกนิ ไป 4.2.3 สงั คม 1) การผลติ หนอ่ ไมฝ้ รง่ั จะตอ้ งใชแ้ รงงานในการผลติ ทกุ วนั ดงั นน้ั ในพนื้ ทข่ี องภาคตะวนั ตก เกษตรกรมคี วามขยนั และมคี วามสามารถ ในการผลิตพืชผกั ท่มี คี ณุ ภาพอย่แู ลว้ จงึ มีความเหมาะสมในด้านพืน้ ทีก่ าร ผลติ ในมติ ทิ างสงั คมและแรงงาน แตห่ ากในพน้ื ทท่ี ส่ี งั คมจะตอ้ งมกี ารหยดุ การทำ� งานเพอื่ ไปรว่ มงานบญุ เปน็ ประจำ� อาจมผี ลกระทบตอ่ การผลติ และ การเกบ็ เกย่ี วหนอ่ ไมฝ้ รง่ั เนอื่ งจาก หนอ่ ไมฝ้ รงั่ ตอ้ งการการดแู ลทส่ี มำ�่ เสมอ โดยเฉพาะการเก็บเก่ียวต้องท�ำทุกวันเพ่ือให้ได้หน่อที่ได้คุณภาพตามการ ส่งออก การหยดุ เก็บเกี่ยวไป 1 วัน จะท�ำให้กระทบต่อผลผลิตทั้งในเชิง ปรมิ าณ และคณุ ภาพ

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 195 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" 2) การรวมกลุ่มกันผลิตเป็นกลุ่มเกษตรกร มีความส�ำคัญ เน่ืองจาก การผลิตเพื่อการส่งออกต้องมีการวางแผนการผลิต เพ่ือให้ ผลผลิตมีปริมาณท่ีสม่�ำเสมอตามความต้องการของตลาด และเป็นการ สรา้ งอำ� นาจตอ่ รองดา้ นราคาการรบั ซอื้ กบั ผสู้ ง่ ออก นอกจากนนั้ การรวม กลมุ่ ทำ� ให้สามารถพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตรว่ มกัน สร้างความสามารถ และความเข้มแข็งในการจดั หาปัจจัยการผลติ ตา่ งๆ ใหแ้ ก่เกษตรกร 4.2.4 ทรัพยากรและส่ิงแวดล้อม การผลติ หนอ่ ไมฝ้ รงั่ เปน็ การผลติ เพอื่ การสง่ ออก สงิ่ สำ� คญั ทตี่ อ้ งคำ� นงึ ถงึ เปน็ อยา่ งยงิ่ คอื สงิ่ แวดลอ้ ม ในการผลติ ทงั้ ในดา้ นสงิ่ แวดลอ้ ม ส�ำหรับการผลิต และส่งิ แวดล้อมสำ� หรับเกษตรกรและผ้อู ยู่อาศัยใกล้เคียง โดยสง่ิ แวดลอ้ มสำ� หรบั การผลติ ทเ่ี หมาะสมเพอ่ื ใหผ้ ลผลติ มคี วามปลอดภยั ตอ่ ผบู้ ริโภค ดังน้นั พื้นทใ่ี นการปลูกหนอ่ ไม้ฝร่ังตอ้ งเลอื กพ้ืนทท่ี ม่ี คี วาม ปลอดภัย กลา่ วคอื ตอ้ งไมอ่ ยูใ่ กลบ้ รเิ วณโรงพยาบาล อู่ซ่อมรถ หอ้ งสุขา หรือแหล่งท่ีมีความเสี่ยงต่อการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ท่ีเป็นอันตรายและ โลหะหนกั ตา่ งๆ รวมทงั้ พนื้ ทปี่ ลกู ตอ้ งไมม่ ปี ระวตั กิ ารใชส้ ารเคมที ย่ี าวนาน เพราะอาจท�ำให้ดินมีโลหะหนักหรือสารเคมีท่ีเป็นพิษปนเปื้อน ส่งผลให้ ผลผลิต ไม่ปลอดภัยส�ำหรับผู้บริโภค ส่วนในด้านส่ิงแวดล้อมส�ำหรับตัว เกษตรกรและผ้อู ย่อู าศยั ใกลเ้ คียง ผปู้ ลกู ต้องคำ� นึงถึงการไมท่ ำ� ให้สารเคมี ทอ่ี าจมกี ารใช้ในการผลติ มีการปนเป้อื นไปสู่แหลง่ น�้ำเพื่อการอุปโภค และ บริโภคของชุมชนดว้ ย

196 การวเิ คราะห์สถานการณ์ด้านการเกษตร 4.2.5 นโยบายที่มีผลกระทบ และกฎระเบยี บตา่ งๆ ประเทศไทยมีนโยบายการผลิตพืชอาหารปลอดภัย และมี นโยบายการผลักดันการสง่ ออกสนิ คา้ เกษตร ไปยงั ตา่ งประเทศ หนอ่ ไม้ฝร่ัง จึงเป็นพืชที่มีความส�ำคัญในการส่งออกไปยังตลาดต่างประเทศ รัฐบาล มีนโยบาย ในการส่งเสริมการผลิตเพ่ือการส่งออกแบบครบวงจร มีการ สนบั สนนุ สง่ เสรมิ ใหเ้ กษตรกรมกี ารผลติ สนบั สนนุ การถา่ ยทอดเทคโนโลยี การผลติ ทป่ี ลอดภยั และมกี ารดแู ลเกษตรกรผสู้ ง่ ออกในการวางแผนการผลติ และการควบคมุ คณุ ภาพผลผลติ ใหเ้ ปน็ ไปตามมาตรฐานการสง่ ออก การดแู ล ในดา้ นการตกลงซอ้ื ขายผลผลติ และราคารบั ซอ้ื ใหเ้ ปน็ ธรรมกบั ทกุ ฝา่ ย รวมทง้ั มนี โยบายในการเปดิ ตลาดสนิ คา้ เกษตรใหก้ วา้ งขวาง การทำ� ขอ้ ตกลงการคา้ แบบเสรี (Free Trade Agreement) โดยเฉพาะกับประเทศญี่ปุ่น ซ่ึง เปน็ ประเทศผู้น�ำเข้ารายใหญข่ องไทย (FTA ไทย – ญ่ีปุ่น) ทำ� ให้เพมิ่ โอกาสในการสง่ ออกหนอ่ ไมฝ้ รงั่ ของประเทศไทยใหม้ ากขนึ้ ภายใตเ้ งอ่ื นไข เกษตรกรตอ้ งผลติ ใหไ้ ดผ้ ลผลติ ทมี่ คี ณุ ภาพตามมาตรฐานความปลอดภยั ที่ ผรู้ ับซือ้ กำ� หนด

บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 197 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" ตัวอยา่ ง การวเิ คราะหส์ ถานการณ์หนอ่ ไมฝ้ รั่ง กรณศี กึ ษา การวเิ คราะหศ์ กั ยภาพและความเสย่ี งด้านการผลติ และการ จัดการหน่อไม้ฝร่ัง ของกลุ่มผู้ผลิตหน่อไม้ฝร่ังหนองกร่าง ต.หนองกร่าง อ.บอ่ พลอย จ.กาญจนบรุ ี 1. การวเิ คราะห์ตนเองของกลุ่ม 1.1 ขอ้ มูลพ้ืนฐานกลุ่ม 1) ขอ้ มูลดา้ นเศรษฐกจิ และสงั คม - จ�ำนวนสมาชิก 230 คน - รายไดร้ วมของกลุ่ม 14,400,000 บาท/ปี - รายได้เฉล่ยี /ไร่ 100,000 บาท/ปี - เงนิ กองทนุ หกั เงนิ รอ้ ยละ 1 ของยอดขายเขา้ กองทนุ กลมุ่ 1) ปจั จุบันมียอดเงิน ประมาณ 200,000 บาท - การบริหารเงนิ กลมุ่ ใช้ในกจิ กรรมตา่ งๆ ดังน้ี 1) การจดั งานเลีย้ งประจำ� ปี 2) จา่ ยเบีย้ เล้ียงกรรมการในการเข้าประชุมต่างๆ 3) คา่ จา้ งทำ� บญั ชี - แหลง่ ทนุ ภายนอก มแี หล่งเงินกู้ คอื อบต., ธกส. และ สปก. - การถอื ครองพนื้ ท่ี สว่ นใหญม่ กี ารปลกู ในพนื้ ทข่ี องตวั เอง มปี ระมาณ 50 ราย ปลกู ในพ้นื ที่เชา่ โดยจา่ ยค่าเช่าประมาณ 1,000 - 2,000 บาท/ไร/่ ปี

198 การวเิ คราะหส์ ถานการณด์ ้านการเกษตร แผนที่ต้งั กลมุ่ และแผนผังแปลง กลุ่มผ้ปู ลูกหน่อไม้ฝรง่ั ตำ� บลหนองกร่าง อำ� เภอบอ่ พลอย จงั หวัดกาญจนบรุ ี แสดงจำ� นวนพื้นที่ปลกู หน่อไม้ฝรั่ง แทนขนาดของพื้นท่ีปลูก = เปน็ แหล่งท่มี ีพน้ื ทป่ี ลูกนอ้ ย = เปน็ แหลง่ ทม่ี ีพน้ื ทป่ี ลูกปานกลาง = เปน็ แหล่งที่มีพ้นื ทป่ี ลูกมาก โรงเรยี นบา้ น นพเกา้ หนองกรา่ ง หนองแก จุดรบั ซือ้ บ้านประธาน ซอย 2 ซอย 3 หนองปลาไหล ุพทรา วดั หนองกรา่ ง หลงั เขา ซอยบุญ ัทน ทท่ี ำ� การผใู้ หญบ่ ้าน อบต. หนองกรา่ ง

บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 199 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รงั่ \" 2) ข้อมลู ดา้ นการผลิต - พน้ื ท่ปี ลกู รวม 500 ไร่ - ผลผลติ เฉลี่ย 20 - 25 กโิ ลกรมั /ไร่/วัน - ผลผลิตรวม 480 ตนั /ปี - ชว่ งเวลาที่ผลผลติ ออกสู่ตลาด 1) ผลผลติ มาก ชว่ งเดอื นกมุ ภาพนั ธ์ - เมษายน ปรมิ าณประมาณ 60 กโิ ลกรัม/ไร่/วัน 2) ผลผลติ นอ้ ย ชว่ งเดอื นกนั ยายน - มกราคม ปรมิ าณประมาณ 15 - 50 กิโลกรัม/ไร/่ วนั - คุณภาพ 1) เกรดเอตมู - เขยี วล้วน ประมาณร้อยละ 40 ของผลผลิตท้ังหมด - เขยี วปนขาว ประมาณร้อยละ 20 ของผลผลิตทง้ั หมด 2) เกรดเอบาน - เขียวลว้ น ประมาณรอ้ ยละ 40 ของผลผลติ ทงั้ หมด - เขียวปนขาว ประมาณรอ้ ยละ 20 ของผลผลิตทง้ั หมด 3) เกรดเอส ประมาณรอ้ ยละ 20 ของผลผลิตทั้งหมด 4) ตกเกรด ประมาณร้อยละ 10 ของผลผลติ ทัง้ หมด

กระบวนการผลิต 200 การวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร มีการถางหญ้าอยา่ งสม�ำ่ เสมอ ไถดิน ไถดิน ไถดนิ 40 ซม. 40 ซม. 40 ซม. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ขีว้ วั -แกลบ ปุ๋ยหมกั ปุย๋ เคมี คาดวา่ จะเก็บเกย่ี ว ปลกู ถ่วั พร้า/ปอเทอื ง ปนู โดโลไมท์ ป๋ยุ เคมี 15-15-15 15-15-15 21-0-0 ปุย๋ น้ำ� ชีวภาพ 10-12-8 ปุย๋ เคมี 15-15-15 21-0-0 10-12-8 46-0-0 ฉดี ยาเชอ้ื รา+ปุ๋ยน�ำ้ ชวี ภาพ

บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 201 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" 1.2 การวเิ คราะหศ์ กั ยภาพการบรหิ ารจดั การกล่มุ 1) การบรหิ ารจัดการกลุ่ม - โครงสร้างและการก�ำหนดบทบาทของสมาชิกและ กรรมการ 1) กรรมการกลุ่ม มีกรรมการ จ�ำนวน 15 คน ประกอบดว้ ย ประธาน 1 คน รองประธาน 1 คน เหรัญญิก 1 คน เลขานุการ 1 คน และกรรมการ 11 คน กรรมการมวี าระ 1 ปี มกี าร ประชุม เดอื นละ 1 คร้งั กรรมการมีบทบาทในการรักษาผลประโยชน์ ของสมาชกิ กลมุ่ กำ� กบั ดแู ลสมาชกิ ในการปฏบิ ตั ิ ตามสญั ญาทที่ ำ� กบั บรษิ ทั และกฎระเบียบของกลุ่ม การหาแนวทางแก้ไขปัญหาต่างๆ ท้ังด้านการ ผลิตและการตลาด ตลอดจน มีบทบาทในการเชื่อมโยงกับกลุ่มผู้ปลูก หนอ่ ไม้ฝรั่งกล่มุ อ่นื ๆ ทเี่ ปน็ เครอื ขา่ ยของบริษทั ธานยี ามา สยาม จำ� กัด โดยการเป็นสมาชกิ ชมรมผปู้ ลกู หน่อไม้ฝร่งั ภาคตะวนั ตก 2) สมาชิกกลุ่ม มีบทบาทในการให้ความร่วมมือใน กจิ กรรมต่างๆ ของกลุ่ม ปฏบิ ตั ิ ตามสญั ญาทท่ี �ำกับบรษิ ัทและกฎระเบยี บ ของกลุ่ม มกี ารประชุมสมาชิกกลมุ่ ทกุ 2 เดือน 3) การประสานงานและการสอ่ื สาร ทกุ จุดยอ่ ยท่เี ปน็ แหล่งปลูกหน่อไมฝ้ รง่ั จะมีกรรมการ 1 คน เป็นดแู ลสมาชกิ และเปน็ ผปู้ ระสานงานกลมุ่ ในการนดั หมายและแจง้ ขา่ วสารสำ� หรบั การประสานงาน กบั บริษทั ฯ เป็นหน้าท่ขี องประธานกล่มุ 4) กฎระเบยี บและการกำ� กบั ควบคมุ มกี ฎระเบยี บ 10 ขอ้ ซ่งึ สมาชิกทุกคนต้องปฏบิ ัติถา้ มกี ารฝา่ ฝนื จะมกี ารตักเตอื น ถ้ายังฝา่ ฝนื ตอ่ จะต้องอกจากการเป็นสมาชกิ

202 การวเิ คราะห์สถานการณด์ ้านการเกษตร 2) การบรหิ ารจดั การธุรกิจ - การด�ำเนนิ กจิ กรรมดา้ นการเกษตร มกี ารรวมกล่มุ กนั เพอ่ื ผลติ หนอ่ ไมฝ้ รงั่ ใหบ้ รษิ ทั ธานยี ามา สยาม จำ� กดั โดยมกี ารทำ� สญั ญา ซอื้ ขาย และกำ� หนดราคาซ้ือขายทแ่ี นน่ อนปีต่อปี 2. การวเิ คราะห์ผ้มู สี ่วนไดส้ ่วนเสยี ในการผลิตและการตลาดของกลุ่ม 2.1 การเชื่อมโยงความสมั พันธ์ผมู้ สี ว่ นไดส้ ่วนเสยี - ผมู้ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ งในการผลติ /การตลาดของกลมุ่ ผปู้ ลกู หนอ่ ไมฝ้ รง่ั ต�ำบลหนองกร่าง อ�ำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี จ�ำแนกเป็น 13 กลมุ่ เรียงตามลำ� ดับความส�ำคัญไว้ ดังน้ี 1) บรษิ ทั ธานียามา สยาม จ�ำกดั 2) ประธานกลมุ่ ฯ และคณะกรรมการ 3) นายสชุ รี า พมิ พ์พิทกั ษ์ 4) กรมวชิ าการเกษตร 5) เจา้ หน้าที่หน่วยราชการตา่ งๆ 6) อบต. 7) เจา้ หน้าทีบ่ รษิ ทั ธานยี ามา สยาม จ�ำกัด 8) เลขานุการกลุ่มฯ 9) กรมสง่ เสรมิ การเกษตร 10) ธกส. 11) ร้านหนองกรา่ งการเกษตร 12) เพือ่ นบา้ น 13) สปก.

บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 203 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" 2.2 ความต้องการของลกู คา้ และผ้บู ริโภค ประเภทของลูกคา้ ผซู้ อื้ ผลผลติ มกี ารจำ� หนา่ ยผลผลติ โดยรวมกนั ขายผลผลติ ใหก้ บั ผซู้ ้อื 2 ราย คือ - บรษิ ทั ธานียามา สยาม จ�ำกดั รบั ซ้อื ตามช้ันคณุ ภาพ 5 ชน้ั คือ 1) เอตูมเขียวลว้ น ยาว 25 เซนตเิ มตร ราคา 61 บาท/ กโิ ลกรัม 2) เอตูมเขียวบนขาว ยาว 25 เซนติเมตร มสี ว่ นเขยี ว 20 เซนตเิ มตร ราคา 41 บาท/กิโลกรัม 3) เอบานเขียวลว้ น ยาว 25 เซนติเมตร ราคา 46 บาท/ กโิ ลกรมั 4) เอบานเขียวปนขาว ยาว 25 เซนติเมตร มสี ว่ นเขียว 20 เซนติเมตร ราคา 30 บาท/กิโลกรมั - นางสุชรี า พิมพ์พิทักษ์ รบั ซ้ือตามชน้ั คุณภาพ 3 ชน้ั คอื 1) เอเขยี ว ยาว 20 เซนติเมตร เสน้ ผ่าศูนย์กลางหน่อ 1 เซนตเิ มตรข้ึนไป ราคา 25 บาท/กโิ ลกรมั 2) บีซเี ขยี ว ยาว 20 เซนตเิ มตรเสน้ ผา่ ศูนย์กลางหน่อ 0.7 – 0.9 เซนตเิ มตร ราคา 13 บาท/กิโลกรัม 3) แซด่ เขยี ว ยาว 20 เซนติเมตร ปลายหนอ่ บาน เสน้ ผ่าศนู ย์กลางนอ้ ยกว่า 0.6 เซนติเมตร ราคา 5 บาท/กิโลกรมั

204 การวเิ คราะห์สถานการณด์ า้ นการเกษตร 3. การวเิ คราะหป์ จั จยั สภาพแวดลอ้ ม ทมี่ ผี ลตอ่ การผลติ สนิ คา้ ทป่ี ลอดภยั และไดม้ าตรฐาน 3.1 พ้นื ทปี่ ลูก พน้ื ที่ปลกู สว่ นใหญเ่ ป็นพ้นื ท่ีราบลุม่ มบี างสว่ นทเ่ี ป็นท่ีราบ และ มีส่วนน้อยท่ีปลูกบริเวณเนนิ เขา แปลงปลกู ท้งั หมดเปน็ แปลงยกร่อง ไม่ เคยเปน็ ทตี่ งั้ ของโรงพยาบาล คอกปศสุ ตั ว์ โรงงานอตุ สาหกรรม ทที่ ง้ิ ขยะ ท่ที ิ้งสารเคมี และไมเ่ คยมกี ารใสป่ ุย๋ ทมี่ ีการปนเป้ือน แต่มีแปลงปลูกบาง ส่วนท่เี คยปลกู พืชที่ใช้สารเคมมี าก เคยใส่ปุ๋ยคอกทีไ่ ม่ผา่ นการหมัก และ เคยมกี ารใชส้ ารเคมใี นกลมุ่ คารบ์ าเมท ออรแ์ กโนคลอรนี และออรแ์ กโฟอสเฟต แปลงปลกู ส่วนใหญไ่ ม่เคยมีการตรวจวเิ คราะหด์ นิ หรอื มีการวิเคราะหด์ นิ แต่ไม่ทราบผล จึงไม่ทราบข้อมูลการปนเปื้อนของโลหะหนักและสารเคมี ปอ้ งกันกำ� จัดศัตรพู ืชท่มี พี ษิ สงู ผลผลิตหนอ่ ไม้ฝรัง่ ของทุกแปลงในกลมุ่ มี โอกาสสมั ผัสดินตลอดเวลา จึงมคี วามเสย่ี งในการปนเปอ้ื นเช้อื จลุ นิ ทรยี ์ 3.2 แหล่งนำ�้ แหล่งน้�ำที่ใช้เกือบทั้งหมดเป็นบ่อขุด มีปัญหาขาดน้�ำในฤดูแล้ง มสี ว่ นนอ้ ยมากทม่ี กี ารใชน้ ำ้� จากลำ� หว้ ยธรรมชาติ จากการวเิ คราะหค์ วาม เส่ยี งของแหล่งน้ำ� ทใี่ ช้ พบวา่ แปลงส่วนใหญ่ที่ใชน้ �ำ้ จากบ่อขดุ ไม่มคี วาม เสยี่ งในการปนเปอ้ื นใดๆ เนอ่ื งจากไมไ่ ดไ้ หลผา่ นชมุ ชน ไมไ่ หลผา่ นคอกสตั ว์ ไม่ไหลผ่านโรงงานอุตสาหกรรม ไม่ไหลผ่านพื้นท่ีเกษตรท่ีใช้สารเคมี มาก ทต่ี ง้ั ของแหลง่ นำ�้ ไมเ่ คยเปน็ ทต่ี ง้ั ของโรงพยาบาล ไมเ่ คยเปน็ ทต่ี ง้ั ของ คอกสัตว์ ไม่เคยเป็นท่ีต้ังของโรงงานอุตสาหกรรม ไม่มีโอกาสปนเปื้อน สารเคมีจากแปลงของตัวเอง และไม่มีโอกาสปนเปื้อนสารเคมีจากแปลง

คะแนน บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 205 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" ใกลเ้ คยี ง สำ� หรบั แปลงทใ่ี ชน้ ำ้� จากลำ� หว้ ยธรรมชาติ ซงึ่ เปน็ สว่ นนอ้ ยเทา่ นนั้ ทน่ี ำ้� ทใ่ี ชไ้ หลผา่ นชมุ ชนและพนื้ ทเ่ี กษตรทใ่ี ชส้ ารเคมมี าก อยา่ งไรกต็ าม ยงั ไม่เคยมีการตรวจ วิเคราะห์สารพิษตกค้างในแหล่งน้�ำต่างๆ ที่ใช้ในการ ผลติ หน่อไมฝ้ รัง่ ของกล่มุ ฯ หนองกร่าง ซง่ึ ถา้ มกี ารปนเปอื้ นจะกอ่ ใหเ้ กดิ ความเสีย่ ง เน่อื งจากนำ้� ทใ่ี ช้มีโอกาสสัมผัสผลผลติ โดยตรง 3.3 ภมู อิ ากาศ จากการวางกอ้ นหนิ โดยใหค้ วามสงู ของกอ้ นหนิ แทนปรมิ าณนำ�้ ฝน และอุณหภูมิในแต่ละเดือน พบว่าเดือนท่ีมีฝนมากที่สุดคือเดือนเมษายน รองลงมาคือ เดือนตลุ าคม เดอื นทม่ี ฝี นนอ้ ยที่สดุ คือ เดือนพฤศจิกายน และธนั วาคม สำ� หรับเดอื นที่มอี ุณหภมู ิสูงท่ีสุดคอื เดอื นเมษายน รองลง มาคอื เดอื นมีนาคม และพฤษภาคม เดอื นทม่ี ีอณุ หภูมิต่�ำสดุ คอื เดือน ธนั วาคม และมกราคม สภาพภมู อิ ากาศ ตำ� บลหนองกรา่ ง อำ� เภอบ่อพลอย จังหวดั กาญจนบุรี 350 300 250 200 ปรมิ าณฝน (คะแนน) 150 อณุ หภมู ิ (คะแนน) 100 50 0 เดือน ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. ิม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

206 การวเิ คราะห์สถานการณ์ดา้ นการเกษตร 4. การวิเคราะห์กระบวนการผลิตและการจดั การ 4.1 กระบวนการผลติ 1) พนั ธ์ุ เกษตรกรซอื้ เมลด็ พนั ธจ์ุ ากเพอื่ นบา้ นหรอื เกบ็ เมลด็ พนั ธเ์ุ อง โดยต้นแมพ่ ันธ์ุ Brocks Improve ซ่ึงเกบ็ เมล็ดพันธ์ุมามากกว่า 10 ช่ัว 2) การเพาะกลา้ เกษตรกรท�ำการเพาะกลา้ ในถุง หรือเพาะใน แปลงเพาะ 3) การปลกู เกษตรกรยา้ ยกลา้ ลงแปลงปลกู เมอื่ กลา้ อายุ 3 เดอื น โดยมกี ารใส่ปยุ๋ สูตร 15-15-15 อตั รา 20 กโิ ลกรัม/ไร่ (หลุมละคร่ึง ช้อนโต๊ะ) โดยปลกู 3,500 - 5,000 ต้น/ไร่ 4) การดแู ลรักษา ปีที่ 1 มกี ารปฏบิ ตั ิ ดงั นี้ (1) การให้น้ำ� ให้น�ำ้ ทกุ วันๆ ละ 1 คร้งั เวลา 08.00 - 10.00 น. ดว้ ยระบบสปริงเกลอร์ (2) การใส่ปุ๋ยเคมี สูตรท่ีใช้ 15-15-15, 16-16-16, 13-13-21 และ 7-3-21 ขนึ้ กับผปู้ ลกู และช่วงการเจริญเติบโตของหน่อ ไมฝ้ ร่งั - อายุ 1 เดือน หลังย้ายปลกู อตั รา 25 กิโลกรมั /ไร่ - อายุ 2 เดือน หลงั ย้ายปลูก อัตรา 30 กโิ ลกรัม/ไร่ - อายุ 2 เดอื นครง่ึ หลงั ยา้ ยปลกู อตั รา 30 กโิ ลกรมั /ไร่

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 207 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รงั่ \" (3) การใส่ป๋ยุ อินทรยี ์ ใส่ปยุ๋ อินทรีย์ช่วงพกั ต้น 2 คร้ัง คอื 4 เดอื นครึง่ หลังยา้ ยปลูกและ 7 เดือนหลังยา้ ยปลูก (4) การฉดี ฮอร์โมน ฉีดฮอร์โมนทางใบ อตั รา 20 ซซี /ี น้ำ� 20 ลติ ร โดยผสมกบั สารเคมปี อ้ งกนั ก�ำจัดเชือ้ รา และสารจับใบ - ครั้งที่ 1 15 วนั หลังย้ายปลูก - ครง้ั ท่ี 2 1 เดอื นครึ่งหลังย้ายปลูก - คร้งั ท่ี 3 2 เดอื นคร่งึ หลงั ย้ายปลกู - ครั้งที่ 4 3 เดอื นครง่ึ หลงั ย้ายปลูก - ครงั้ ท่ี 5 5 เดอื นหลงั ย้ายปลูก (5) การปอ้ งกนั กำ� จัดศตั รูพืช - การป้องกันก�ำจัดเช้ือรา ฉีดพ่นสารเคมีร่วมกับการ ฉดี พ่นฮอร์โมนทางใบ และฉีดรว่ มกบั สารปอ้ งกนั กำ� จัดแปลง ชว่ งพกั ต้น ครงั้ แรก (4 เดอื นครึ่งหลังยา้ ยปลูก) - การปอ้ งกนั ก�ำจดั แมลง - คร้งั ท่ี 1 15 วันหลังยา้ ยปลูก - ครั้งท่ี 2 5 เดือนครง่ึ หลังยา้ ยปลกู - คร้ังที่ 3 4 เดอื นคร่งึ หลังยา้ ยปลกู โดยฉดี ชว่ งพกั ตน้ ครั้งแรกรว่ มกบั สารป้องกนั ก�ำจดั เชือ้ รา - การปอ้ งกนั ก�ำจัดวัชพืช เกษตรกรท�ำการป้องกนั กำ� จัด วชั พืชทุกสปั ดาห์โดยใช้แรงงานคน

208 การวิเคราะหส์ ถานการณ์ดา้ นการเกษตร (6) การแต่งต้น - คร้งั ที่ 1 หลงั ย้ายปลกู 2 เดือน - ครง้ั ท่ี 2 หลงั ย้ายปลกู 3 เดอื น - คร้งั ท่ี 3 หลงั ยา้ ยปลกู 4 เดอื น โดยตัดต้นทิ้งใหห้ มด แลว้ พักต้นเลยี้ งหน่อใหม่ - ครงั้ ที่ 4 หลังจากย้ายปลกู 5 เดอื น เปน็ การตดั แตง่ ต้น เพ่อื เตรยี มเกบ็ ผลผลติ ร่นุ ท่ี 2 (7) การท�ำราวป้องกันการหักล้มของต้น เม่ือย้ายปลูกได้ 3 เดือน จะต้องแตง่ ตน้ แล้วปกั หลักไม้ ขงึ เชอื ก เพอื่ ป้องกนั ต้นหักลม้ (8) การพักตน้ พกั ตน้ 2 ครงั้ ๆ ละ 21 วัน - ครงั้ ท่ี 1 หลังจากการเกบ็ เกย่ี วผลผลติ รนุ่ แรกได้ 45 วนั - ครงั้ ท่ี 2 หลังจากเก็บเกย่ี วผลผลติ รุ่นที่ 2 ได้ 60 วนั (9) การเกบ็ เกี่ยวผลผลิต เกบ็ ผลผลิตปีแรกได้ 3 รนุ่ - ร่นุ ที่ 1 ประมาณ 100 วนั หลงั ย้ายปลูก เก็บ 45 วนั แลว้ พกั ตน้ - ร่นุ ที่ 2 ประมาณ 5 เดอื นหลังย้ายปลกู เกบ็ 60 วนั แลว้ พักต้นหลังเกบ็ เกีย่ ว 7 วนั มกี ารสบั ร่อง พรวนดิน และใส่แกลบลงดนิ - รุน่ ที่ 3 ประมาณ 8 เดือน หลงั ย้ายปลูก เกบ็ ผลผลติ 30 วัน (เกบ็ เกีย่ วตอ่ อกี 30 วนั ในปีที่ 2) รวมเก็บเกี่ยวผลผลิตปีแรก ประมาณ 135 วนั

บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 209 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รงั่ \" ปที ่ี 2 เปน็ ต้นไป มีการปฏบิ ัตดิ ังนี้ (1) การใสป่ ุย๋ เคมี - ช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิต ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 หรือ 16-16-16 อตั รา 30 กิโลกรมั /ไร่ ทกุ 10 วนั - ช่วงพักตน้ - คร้ังท่ี 1 ใส่ป๋ยุ สตู ร 46-0-0 อตั รา 30 กิโลกรัม/ไร่ - ครั้งที่ 2, 3, และ4 ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 หรือ 16-16-16 อตั รา 30 กโิ ลกรัม/ไร่ (2) การใสป่ ยุ๋ อนิ ทรยี ์ ใสป่ ยุ๋ หมกั ขคี้ า้ งคาว และแกลบดบิ อตั รา 200 กโิ ลกรมั /ไร่ ทกุ ครงั้ ที่พักตน้ (3) การฉีดฮอรโ์ มน ในชว่ งเก็บเก่ียวผลผลิตฉดี ฮอรโ์ มนบำ� รุง ต้นทกุ ๆ 10 วนั (ทกุ คร้งั ที่ใส่ปุ๋ยเคม)ี (4) การป้องกันก�ำจัดศัตรูพชื ฉดี สารเคมีปอ้ งกันกำ� จดั เชอื้ รา พรอ้ มฮอรโ์ มนบ�ำรงุ ต้น ในชว่ งเก็บเก่ยี วผลผลิต รุ่นท่ี 2 ของป)ี (5) การพักตน้ มกี ารพกั ต้นหลงั จาการเกบ็ ผลผลติ ได้ 60 วนั โดยพกั คร้ังละ 30 วนั ระบบเชน่ น้ีไปตลอดปี (6) การแตง่ ตน้ มกี ารแตง่ ตน้ ทกุ ครงั้ ทเี่ รม่ิ พกั ตน้ โดยถอนตน้ เกา่ ทั้งหมดท้ิงแล้วเลี้ยงต้นจากหน่อใหม่ จากน้ันมีการตัดแต่งต้นอีกคร้ัง กอ่ นเริ่มเก็บผลผลติ รอบตอ่ ไป (7) การเกบ็ เกย่ี วผลผลิต เก็บเก่ียวต่อจากปีแรก 30 วัน แลว้ พักตน้ 30 วนั จากน้นั เก็บเกย่ี ว 60 วัน พกั 25 – 30 วัน ปฏิบตั ิเช่นน้ี ไปตลอดท้งั ปี ได้ 210 วัน

210 การวิเคราะห์สถานการณด์ า้ นการเกษตร 4.2 การปฏิบัติหลงั การเก็บเกย่ี ว หลังจากเก็บผลผลติ จากแปลง ผลผลิตจะถูกน�ำไปล้าง โดยต้อง ระวงั ไมใ่ หส้ ่วนปลายหน่อโดนนำ้� แลว้ นำ� มาตดั ส่วนโคนหนอ่ ออกใหเ้ หลือ ความยาว 25 เซนติเมตร จากน้ัน จงึ น�ำมาคดั เกรด แลว้ มัดเป็นกำ� ๆ ละ ไมเ่ กนิ 2 กโิ ลกรมั โดยใชฟ้ องนำ�้ หมุ้ รอบกำ� แลว้ ใชย้ างรดั นำ� ผลผลติ บรรจุ ลงตะกรา้ พลาสตกิ ท่ีสะอาด และบดุ ้วยฟองน�ำ้ แลว้ ใชผ้ ้าขาวบางชน้ื ๆ ปิด ตะกรา้ ขนสง่ ไปยงั จดุ รวบรวมผลผลิตโดยรถมอเตอร์ไซด์ หรอื รถกระบะ เมอ่ื ผา่ นการคดั เกรดทจี่ ดุ รวบรวมผลผลติ แลว้ ผลผลติ จะถกู ขนสง่ โดยรถห้องเยน็ ไปยงั โรงงานคดั และบรรจุหีบห่อเพื่อสง่ ออกต่อไป 4.3 ต้นทนุ การผลติ สรุปต้นทนุ การผลติ รายได้ และผลกำ� ไรในการผลติ หนอ่ ไม้ฝรั่ง ดังตารางที่ 1

บทท่ี 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 211 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" ตารางที่ 1 ตน้ ทนุ การผลติ รายได้ และผลกำ� ไรในการผลิตหนอ่ ไมฝ้ รั่ง ต้งั แต่ ปีที่ 1 ปีที่ 2 และปถี ัดไป การปฏบิ ตั ิ ปีท่ี 1 ตน้ ทนุ (บาท/ไร)่ ปอี ืน่ ๆ 1. ค่าพนั ธ์ุ (2 ขีด) 3,600 ปที่ ี่ 2 - 2. ค่าปรบั พ้ืนท่ี 7,200 - 3. คา่ เตรียมดนิ 1,200 - - 4. คา่ ระบบนำ�้ 5,000 - - 5. คา่ ปุ๋ยคอก 800 - 1,600 6. ค่าปยุ๋ เคมี 6,090 - 7,300 7. ค่าไฟฟา้ 1,000 1,600 1,500 8. ค่าแกลบ/เชอื กท�ำราว/ไมห้ ลกั 5,600 7,300 4,500 9. คา่ หมวก 150 1,500 - 10. ค่าสารชวี ภาพ 500 6,000 500 11. คา่ ฮอร์โมน 4,800 - 7,200 12. คา่ สารเคมี 3,600 500 3,600 13. คา่ แรงงาน 19,200 7,200 28,800 55,140 3,600 55,000 รวมรายจ่าย 40,500 28,800 168,000 -14,640 56,500 113,000 รายได้ 105,000 48,500 ผลกำ� ไร

212 การวเิ คราะห์สถานการณด์ า้ นการเกษตร 5. การวิเคราะหป์ ัญหาและความเสี่ยงในการผลิตและจัดการ 5.1 การวเิ คราะห์จุดอ่อน จดุ แข็ง โอกาส และอุปสรรคของกลมุ่ ด้วยวิธี SWOT ใช้วิธีการวิเคราะห์ โดยให้เกษตรกรร่วมกัน วเิ คราะห์ จดุ แขง็ จดุ ออ่ น 1. รายไดก้ ลุ่มสูง (14,400,400 บาท/ปี) 1. พนื้ ทปี่ ลกู กระจายอยทู่ วั่ ตำ� บล และมจี ดุ รบั ซอ้ื เพยี งจดุ เดยี ว 2. รายได้ต่อไรส่ งู (100,000 บาท/ป)ี 2. การผลติ ข้นึ กบั สภาพดินฟา้ อากาศไม่สามารถควบคุมได้ 3. ผลผลิตเฉลี่ยตอ่ ไรส่ ูง (20 - 25 กิโลกรมั /ไร่/วนั ) 3. ชว่ งท่ตี ลาดญป่ี ่นุ ตอ้ งการผลผลิตมาก (เดอื นตุลาคม - 4. ผลผลิตคุณภาพดี มผี ลผลติ เกรดเอตมู เขยี วล้วน เดือนมนี าคม) เป็นชว่ งท่ีผลผลติ ต่ำ� ถงึ รอ้ ยละ 40 มผี ลผลิตตกเกรดเพยี งร้อยละ 10 4. ยงั มีการใชส้ ารเคมีปอ้ งกันก�ำจดั โรค แมลง ในระหวา่ ง 5. มีกรรมการกระจายดแู ลกลุม่ ย่อยทกุ จุด เกบ็ ผลผลิตบางช่วง 6. มคี วามเปน็ กลมุ่ ทีเ่ ข้มแขง็ 5. พนั ธท์ุ ใี่ ชป้ ลกู มาจากการเกบ็ เมลด็ มาหลายชวั่ อายุ ทำ� ให้ 7. สมาชิกส่วนใหญ่มีเงินลงทนุ ผลผลิตต�่ำลงเรอื่ ยๆ 6. ตน้ ทนุ การผลิตสูง โอกาส อปุ สรรค 1. รฐั บาลมนี โยบายในการสง่ เสรมิ การผลติ พชื ปลอดภยั 1. สภาพดนิ ฟา้ อากาศมีความแปรปรวน ท�ำให้ไมส่ ามารถ ที่ชัดเจน และนโยบายเปิดเสรีทางการค้ากับประเทศ ควบคุมผลผลติ ได้ ญป่ี ุ่น (JTEPA) 2. แหล่งน�้ำ มีปัญหาขาดน้�ำในหน้าแล้ง มีบางแปลงท่ี 2. มี อบต. และหน่วยราชการอื่นๆ สนับสนุนการ แหลง่ นำ�้ มคี วามเสยี่ งในการปนเปอ้ื น เนอื่ งจากไหลผา่ นชมุ ชน ด�ำเนินงาน และพืน้ ท่ีเกษตรท่ใี ช้สารเคมมี ากแหลง่ นำ�้ ของทง้ั กลุ่มไม่เคยมี 3. มแี หล่งเงินทนุ ให้ก้ยู ืม การตรวจวเิ คราะหน์ ำ�้ และนำ้� ทใ่ี ชม้ โี อกาสสมั ผสั ผลผลติ โดยตรง 3. พ้ืนที่ปลูก มีแปลงปลูกบางแปลงที่มีความเส่ียงในการ ปนเปื้อนสารเคมีและเชื้อจุลินทรีย์ พื้นท่ีปลูกไม่เคยมีการ ตรวจวเิ คราะหด์ ิน หรอื เคยตรวจวิเคราะห์ แต่ไมท่ ราบผล และผลผลิตมีโอกาสสัมผสั ดินตลอดเวลา

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 213 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" 5.2 การวเิ คราะห์ความเสี่ยงเพอ่ื จัดลำ� ดับความส�ำคัญ การวิเคราะห์ปัญหาและความเสี่ยงในการผลิตและจัดการสินค้า เกษตรกลุ่มผ้ปู ลูกหน่อไมฝ้ รง่ั ตำ� บลหนองกรา่ ง อ�ำเภอบ่อพลอย จังหวัด กาญจนบรุ ี สาเหตขุ องปญั หา/ การประเมนิ ปญั หา/ความเส่ยี ง ความเสย่ี ง ปัญหา/ความเสยี่ ง โอกาส ความรนุ แรง ระดบั ปญั หา/ ล�ำดับปัญหา/ เกดิ ความเสีย่ ง ความเสีย่ ง 1. พนื้ ทปี่ ลกู กระจายท่วั ตำ� บล แต่มจี ดุ รบั ซอ้ื บรษิ ทั ฯ อนญุ าตใหเ้ ปิดจดุ เดียว 5 1 5 5 เพียงจดุ เดยี ว 2. ผลผลติ ไมส่ อดคลอ้ งกบั ความตอ้ งการของ ดนิ ฟา้ อากาศ 55 25 1 ตลาด 3. พันธ์ทุ ่ใี ชอ้ ยใู่ ห้ผลผลติ และคณุ ภาพต่�ำ เกบ็ เมลด็ พนั ธเ์ุ อง ซงึ่ เกบ็ มาหลาย 3 3 9 5 ชวั่ เนอ่ื งจากหาเมลด็ พนั ธท์ุ ด่ี กี วา่ ไมไ่ ด้ และถา้ จะซอื้ เมลด็ ลกู ผสมชวั่ ท่ี 1 กไ็ มม่ น่ั ใจวา่ จะเปน็ ลกู ผสมชวั่ ท่ี 1 จริง 4. ต้นทนุ การผลติ สงู ปจั จัยการผลติ ราคาสูง 55 25 1 5. พืน้ ท่ปี ลกู และแหลง่ น�้ำบางแปลงมี แปลงอยใู่ กลไ้ รอ่ อ้ ย, สบั ปะรด และ 3 3 9 5 ความเส่ยี งในการปนเปอ้ื น แปลงพชื ท่ีมีการใชส้ ารเคมี 6. ขาดน�ำ้ ในหน้าแลง้ ตาน้ำ� ไม่ลกึ พอ 35 15 3 7. โรคระบาด เช้อื รา ฝนชุก น้ำ� คา้ งแรง 4 5 20 2 8. ปริมาณผลผลติ และคุณภาพยงั ไมด่ ี พันธ์ุไมด่ ี ขาดน�ำ้ น�ำ้ ค้างแรง ไม่ 3 3 9 5 เหมาะสม การดูแลรักษา ไม่ดพี อ ใส่ป๋ยุ ไม่เพยี งพอหรือไม่ถูกตอ้ ง 9. ไม่มีการรวมตัวกันซ้ือปัจจัยการผลิตเงิน 52 10 4 เช่ือ (ปยุ๋ - สารเคมี สารชวี ภณั ฑ์) หมายเหตุ เกณฑ์การประเมินโอกาสที่จะเกดิ และความรนุ แรงผลกระทบ คอื 1 = น้อยท่สี ดุ , 2 = น้อย, 3 = ปานกลาง, 4 = มาก, 5 = มากทสี่ ุด ระดบั ปัญหา/ความเสย่ี ง = โอกาสท่ีจะเกดิ x ความรนุ แรงผลกระทบ

214 การวิเคราะหส์ ถานการณด์ ้านการเกษตร 6. การจัดท�ำแผนแกไ้ ขปญั หาและการควบคุมความเสย่ี งในจดุ ตา่ งๆ แผนปฏบิ ตั งิ านในการพฒั นาการผลิตและการจัดการสนิ ค้าเกษตร กจิ กรรม วตั ถปุ ระสงค์ เปา้ หมาย วธิ ีดำ� เนินการ ระยะเวลา ผปู้ ฏิบตั ิ สสข.2 รบ. 1. ศกึ ษาวจิ ยั เพอ่ื เพมิ่ ผลผลติ ให้ 1 เรอ่ื ง 1. เขยี นโครงการ พ.ย. 50 เพอื่ เพม่ิ สอดคลอ้ งกบั ความ 2. นำ� เสนอโครงการเพอ่ื ของบประมาณ – ก.ย. 51 เกษตรกร/ ผลผลติ ในชว่ ง ตอ้ งการของตลาด สนบั สนนุ กลมุ่ ฯ อากาศเยน็ 3. ประสานงานหนว่ ยงานวจิ ยั เพอ่ื รว่ ม สนง.กษจ./ ดำ� เนนิ การ สนง.กษอ./ 4. ดำ� เนนิ การวจิ ยั ศนู ยบ์ รหิ าร 5. สรปุ ผลและรายงาน ศตั รพู ชื / 6. เผยแพรผ่ ลการวจิ ยั เกษตรกร คณะ 2. ผลติ ปยุ๋ เพอ่ื ลดตน้ ทนุ การ ลดตน้ ทนุ คา่ 1. ถา่ ยทอดความรเู้ รอื่ งการทำ� ปยุ๋ หมกั ในการ พ.ย. 50 กรรมการ หมกั ใชเ้ อง ผลติ ปยุ๋ ไดร้ อ้ ยละ ประชมุ กลมุ่ ฯ โดยใหส้ มาชกิ กลมุ่ ทม่ี คี วามรู้ กลมุ่ 30 และประสบการณใ์ นการทำ� ปยุ๋ หมกั เปน็ ผู้ สนง. กษอ. 3. ถา่ ยทอด 1. เพอ่ื ใหเ้ กษตรกร ถา่ ยทอด เปน็ ท่ี ความรู้ เรอ่ื ง สามารถผลติ สารชวี 2. นำ� ความรไู้ ปปฏบิ ตั ิ ตลอดปี ปรกึ ษา การผลติ สาร ภณั ฑไ์ ดเ้ อง ชวี ภณั ฑเ์ พอ่ื 2. เพอื่ ลดตน้ ทนุ การ ลดตน้ ทนุ คา่ 1. กำ� หนดเปน็ ประเดน็ ในการถา่ ยทอด ธ.ค. 50 ทดแทนการใช้ ผลติ สารปอ้ งกนั ความรภู้ ายใตโ้ ครงการ Food Safety ปี 51 สารเคม ี 3. เพอื่ ลดความเสยี่ ง กำ� จดั ศตั รู 2. ประสานงานศนู ยบ์ รหิ ารศตั รพู ชื ในการ พชื ไดร้ อ้ ยละ เปน็ วทิ ยากร ในการปนเปอ้ื น 30 3. ถา่ ยทอดความรดู้ ว้ ยกระบวนการมสี ว่ น สารเคมใี นผลผลติ รว่ ม พรอ้ มฝกึ ปฏบิ ตั ิ 4. จดั ตงั้ รา้ นคา้ เพอื่ ลดตน้ ทนุ การ 4. นำ� ความรไู้ ปปฏบิ ตั ิ ตลอดปี ปจั จยั การผลติ ผลติ ของกลมุ่ 1 รา้ น 1. กำ� หนดเปน็ ประเดน็ เพอื่ พจิ ารณาในการ ม.ค. 51 ประชมุ กลมุ่ 2. กำ� หนดตวั ผรู้ บั ผดิ ชอบ 3. ดำ� เนนิ การ

บทที่ 4 กรณศี กึ ษาการวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 215 กรณศี กึ ษา \"การวเิ คราะหส์ ถานการณห์ นอ่ ไมผ้ รง่ั \" กิจกรรม วตั ถุประสงค์ เปา้ หมาย วิธดี ำ� เนินการ ระยะเวลา ผปู้ ฏบิ ตั ิ สนง.กษจ./ 5. ถา่ ยทอดความรู้ 1. เพ่ือป้องกนั ก�ำจดั สามารถลด 1. ก�ำหนดเป็นประเด็นถ่ายทอด ธ.ค. 50 สนง.กษอ./ เรื่องการใชเ้ ชื้อไตร โรคโดยลดการใช้สาร การระบาด ภายใต้กิจกรรมขอ้ 3 ตลอดปี ศนู ยบ์ รหิ าร โคเดอร์มาในการ เคมี ของโรคได้ 2. ศนู ยบ์ รหิ ารศตั รูพชื สนบั สนุน ศตั รพู ชื ป้องกนั กำ� จดั โรค 2. เพอ่ื ลดต้นทนุ การ โดยใชส้ าร เช้อื ตงั้ ตน้ เกษตรกร จากเชอ้ื ราและการ ผลติ เคมีลดลง 3. นำ� ความรไู้ ปปฏบิ ตั ิ กรรมการ ขยายเชอ้ื กลมุ่ ร้อยละ 50 เกษตรกร ทกุ คน 6. การถอนต้นเป็น เพ่อื ป้องกนั การ สามารถลด 1. กำ� หนดเป็นประเดน็ ช้แี จงในการ ธ.ค. 50 โรคท้ิงให้หา่ งไกล ระบาดของโรคเช้อื รา การระบาด ประชุมกลมุ่ ตลอดปี อบต. แปลง ของโรคได้ 2. ร่วมกนั รณรงค์ กรมสง่ เสรมิ โดยใช้ การเกษตร สารเคมีลดลง รอ้ ยละ 50 สนง.กษอ. เปน็ ผู้ 7. ขอรบั การ เพอ่ื แกป้ ัญหาการ 1 โครงการ เขียนโครงการบรรจุลงในแผน ประสาน สนับสนุนแหล่งน�้ำ ขาดแคลนน�ำ้ ใน พัฒนาตำ� บล หนว่ ยงาน ฤดแู ลง้ ของกรม พฒั นาทดี่ นิ 8. หาแหล่งนำ้� พันธุ์ดี 1. เพอื่ ลดต้นทุน มพี ันธดุ์ ี กรมสง่ เสริมการเกษตรประสานงาน ธ.ค. 50 สสข.ท่ี 2 การผลติ (อย่างน้อย หนว่ ยงาน วิจัย และศนู ยเ์ พาะเลย้ี ง - พ.ค. 51 รบ/สนง. 2. เพ่อื เพิ่มผลผลิต 1 พันธ์ุ) เน้อื เยอื่ เพือ่ หาพนั ธ์ุดี กษจ./สนง. 3. เพือ่ ปรบั ปรงุ กษอ. รว่ ม คุณภาพผลผลิต กบั กลุ่มฯ 9. การเกบ็ ตวั อย่าง เพอ่ื ทราบการปน ทกุ แปลงทีม่ ี 1. ประสานงานหนว่ ยงานของกรม ม.ค. 51 ดนิ /นำ�้ เพ่ือ เปอื้ นในดนิ และน้ำ� ใน ความเส่ยี ง พฒั นาทีด่ ิน เพอ่ื ใหค้ วามรู้ในการ วเิ คราะหส์ ง่ิ ปนเปอ้ื น แปลงท่ีมีความเสี่ยง เกบ็ ตวั อย่างดนิ และนำ�้ 2. เกษตรกรแปลงท่ีมคี วามเสี่ยงเกบ็ ตัวอยา่ งส่งตรวจวิเคราะห์ 10. ถ่ายทอดความ 1. เพ่อื เพมิ่ ผลผลิต 1. ผลผลติ 1. ก�ำหนดเปน็ ประเดน็ ถ่ายทอด ตลอดปี รู้ เรื่อง เทคนิคการ 2. เพือ่ ปรบั ปรุง เพ่ิมข้ึน ร้อยละ ความรู้ในการประชมุ กลุ่ม เพม่ิ ผลผลติ และการ คุณภาพ 20 จาก 2. จดั ท�ำแผนถ่ายทอด ปรบั ปรุงคุณภาพ ผลผลติ เดมิ 3. ก�ำหนดตวั วทิ ยากร โดยใช้ผู้ 2. ผลผลติ ที่ ประสบความส�ำเร็จในแต่ละประเดน็ ไดค้ ณุ ภาพ ท่จี ะถา่ ยทอดท่เี ปน็ สมาชกิ กลุ่ม เปน็ เพมิ่ ข้ึน รอ้ ยละ วิทยากร 20

216 การวเิ คราะห์สถานการณด์ ้านการเกษตร TIMESPLTIRANOKEBELHEOML TDERERESSWOTOHEPLPPOFURLTHUANRIMTFIEUSL SCEAALESNODNAARL SWOT THREATS STRENGTHSMATCHING SHTAAKPEPHIONLDEESRSS WEAKNESSES HAPPINESS

บทสรปุ 217 บทสรุป

218 การวิเคราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร บทสรุป จากการศกึ ษาเนอ้ื หาสาระ “การวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร” นักส่งเสริมการเกษตร คงจะได้รับความรู้จากเนื้อหาท่ีได้น�ำมาใช้ในการ ถ่ายทอดโดยเร่ิมตั้งแต่ความส�ำคัญของการวิเคราะห์สถานการณ์ด้าน การเกษตร ปจั จยั ทส่ี ง่ ผลกระทบดา้ นการเกษตร หลกั และวธิ กี ารวเิ คราะห์ สถานการณ์ดา้ นการเกษตร และกรณศี ึกษา รวม 4 เรือ่ ง ซึ่งนกั สง่ เสริม การเกษตรทกุ ๆ ทา่ นสามารถเรยี นรแู้ ละทำ� ความเขา้ ใจไดต้ รงกบั วตั ถปุ ระสงค์ ตามทกี่ ำ� หนดไวก้ ค็ อื 1) เพอ่ื ใหน้ กั สง่ เสรมิ การเกษตร มคี วามรคู้ วามเขา้ ใจ และสามารถนำ� ไปปฏบิ ตั ิงานในหน้าทไี่ ด้ 2) เพื่อใหน้ กั ส่งเสริมการเกษตร นำ� ความรู้ไปใชใ้ นการถา่ ยทอดได้ และ 3) เพ่อื ให้นกั สง่ เสรมิ การเกษตร ประยุกตใ์ ช้ในสถานการณต์ ่างๆ ได้ ดังน้ัน ในการวิเคราะห์สถานการณ์ด้านการเกษตร ถ้านักส่งเสริม การเกษตรมคี วามรู้ ความเขา้ ใจและมที กั ษะ หรอื ทำ� เปน็ กจ็ ะเปน็ ประโยชน์ กบั การก�ำหนดแนวทาง จัดท�ำโครงการ/กจิ กรรม เพอ่ื ส่งเสริม สนบั สนนุ อาชพี การเกษตรใหก้ ับเกษตรกรไดต้ รงความต้องการ ท�ำให้เกดิ ความพึง พอใจจากผู้รบั บริการกค็ ือ ตวั เกษตรกร และผู้ใหบ้ รกิ ารก็คือ นักส่งเสรมิ การเกษตร กจ็ ะมคี วามเชอื่ ม่ันในการท�ำงานของตนเอง ไดร้ ับการยอมรบั จากเกษตรกร ความศรทั ธาของเกษตรกรในตัวนกั สง่ เสริมการเกษตร ก็ จะเกิดขึ้นด้วย และนักส่งเสริมการเกษตรกับเกษตรกรก็สามารถท�ำงาน รว่ มกันได้ปกติสขุ

เอกสารอา้ งองิ 219 บรรณานุกรม

220 การวิเคราะหส์ ถานการณด์ ้านการเกษตร บรรณานกุ รม กระทรวงเกษตรและสหกรณ.์ 2553. สรปุ ผลการด�ำเนินงานจดั เตรียมแผนพัฒนาการเกษตร ในชว่ งแผนพฒั นาฯ ฉบบั ท่ี 11 (เอกสารประกอบการประชมุ ) ดเิ รก ทองอรา่ ม. 2548. กรณศี ึกษาการจดั การการผลติ ส้มเขียวหวาน เอกสารการสอนชดุ วิชาการฝึกปฏบิ ัตกิ ารจดั การวัชพืช เล่มที่ 2 หน่วยท่ี 12 มหาวทิ ยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช ทศั นยี ์ อตั ตะนนั ท์ และประทปี วรี ะพฒั นนริ นั ด.์ 2554. ธรรมชาตขิ องดนิ และปยุ๋ หจก.กร ครเี อชนั กรุงเทพมหานคร พรี พร พรอ้ มเทพ. 2553. ทศิ ทางการสง่ เสรมิ การเกษตรในอนาคต เอกสารประกอบการบรรยาย ในการสัมมนาเชงิ ปฏบิ ัติการส�ำนักสง่ เสรมิ และพฒั นาการเกษตรเขตที่ 2 จังหวัดราชบรุ ี 27 กนั ยายน 2553 สำ� นักคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาต.ิ 2554. แผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคม แหง่ ชาตฉิ บับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559) สหมัครพรนิ ติง้ แอนด์พับลสิ ซงึ่ จ�ำกดั พิสมัย พึง่ วกิ รยั . 2554. แนวทางการสง่ เสรมิ เกษตรกรในการปรบั ตัวให้สามารถพง่ึ พาตนเองได้ ในระบบตลาดการคา้ เสรอี าเซยี น (AFTA) กรณมี ะพรา้ ว. ขอ้ เสนอแนวความคดิ เพอื่ พฒั นา งานใหม้ ีประสทิ ธิภาพ กรมสง่ เสริมการเกษตร. ไพฑูรย์ ภยู าธร. 2555. การพฒั นาศนู ย์สง่ เสริมและผลิตพนั ธข์ุ ้าวชมุ ชนให้เข้มแข็งและยงั่ ยืน. ขอ้ เสนอแนวความคิดเพ่อื พัฒนางานใหม้ ปี ระสทิ ธิภาพ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร. วนั ทนา ศรรี ตั นศกั ด.์ิ 2553. เพลีย้ กระโดดสนี �้ำตาล. แหล่งทมี่ า :http://brrd.in.th/main/index. php?option=com_content&view=article&id=331:bph2011&catid=61:rice- knowledge&itemid=77. 26 กรกฎาคม 2555. สทุ นิ หริ ญั ออ่ น.2554. การพฒั นาศกั ยภาพศนู ยจ์ ดั การศตั รพู ชื ชมุ ชนจงั หวดั อ่างทอง. ขอ้ เสนอ แนวความคดิ เพอื่ พัฒนางานใหม้ ปี ระสิทธภิ าพ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร. สวุ ทิ ย์ รวยอารยี .์ 2535. “เพลยี้ กระโดดสนี ำ�้ ตาล” น 20-22. การปอ้ งกนั และกำ� จดั เพลย้ี กระโดด สนี ้�ำตาลโดยวธิ ีผสมผสาน.

รายชอื่ คณะผจู้ ดั ทำ� คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านเจา้ หนา้ ทส่ี ง่ เสรมิ การเกษตร การวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 221 รายชอื่ คณะผู้จัดท�ำ คมู่ อื ปฏิบัติงาน เจ้าหนา้ ทสี่ ่งเสริมการเกษตร การวิเคราะหส์ ถานการณด์ ้านการเกษตร

222 การวิเคราะห์สถานการณ์ดา้ นการเกษตร รายชื่อคณะผู้จัดท�ำ คู่มือปฏิบัติงานเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร การวิเคราะห์สถานการณด์ า้ นการเกษตร ISBN 978-974-403-947-7 ท่ปี รกึ ษา นางพรรณพิมล ชัญญานุวตั ร อธบิ ดกี รมสง่ เสรมิ การเกษตร นายน�ำชยั พรหมมีชัย รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร ฝา่ ยบรหิ าร นายวทิ ยา อธปิ อนันต์ รองอธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร ฝา่ ยวชิ าการ นายสุรพล จารพุ งศ ์ รองอธบิ ดกี รมส่งเสรมิ การเกษตร ฝา่ ยสง่ เสริมและฝกึ อบรม นายพรชยั พรี ะบลู ผอู้ ำ� นวยการส�ำนกั พัฒนาการถ่ายทอดเทคโนโลยี นายสงกรานต์ ภกั ดีคง ผ้อู �ำนวยการสำ� นักสง่ เสริมและจดั การสนิ ค้าเกษตร นางนดิ า สักกทตั ตยิ กลุ ผู้อ�ำนวยการส่วนส่งเสริมและเผยแพร่

รายชอ่ื คณะผจู้ ดั ทำ� คมู่ อื ปฏบิ ตั งิ านเจา้ หนา้ ทสี่ ง่ เสรมิ การเกษตร การวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร 223 เรียบเรียง มหาวิทยาลยั สโุ ขทัยธรรมาธริ าช รศ.ดร.พงศพ์ ันธุ์ เธียรหริ ญั (ที่ปรกึ ษา) กรมส่งเสริมการเกษตร นางอรสา ดสิ ถาพร ดร.นันทา บูรณะธนัง นายไพรชั หวงั ดี นายมณู โปส้ มบูรณ์ นางวิลาวลั ย์ วงษเ์ กษม นางดวงเดือน สมวฒั นศกั ดิ์ นางศิริวรรณ หวังดี นางสาวทศั นา คดิ สร้าง นางสาวรปนดิ า ศรีรัตนะ จดั ท�ำ นางอมรทิพย์ ภริ มยบ์ รู ณ์ นางสาวอัจฉรา สขุ สมบูรณ์ นายพงษ์เพชร วงศ์โสภา นางสาวอำ� ไพพงษ์ เกาะเทยี น นางสาวรฐั ฐา ศรญี าณลักษณ์ กล่มุ สื่อสง่ เสริมการเกษตร ส่วนส่งเสรมิ และเผยแพร่ ส�ำนกั พัฒนาการถ่ายทอดเทคโนโลยี กรมสง่ เสริมการเกษตร

บนั ทึก : Note

บนั ทึก : Note

บนั ทึก : Note

บนั ทึก : Note

บนั ทึก : Note

บนั ทึก : Note

230 การวเิ คราะหส์ ถานการณด์ า้ นการเกษตร