ΤΟΜΟΣ 35 ΧΡΟΝΙΑ -ΔΕΙΓΜΑ

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 51 Η νέα σύγχρονη ενιαία Βιβλιοθήκη διαθέτει Αναγνω- σε μαζί τους για την βιωματική πλευρά τής Ιστορίας, στήριο, «Γωνιά Βιβλίου» με πάγκους δραστηριοτήτων όπως αυτή εκφράζεται μέσα από την λογοτεχνία. Στον για τους μαθητές τού Δημοτικού και ειδικό χώρο για χώρο τής Βιβλιοθήκης πραγματοποιούνται ξεναγήσεις, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το 1989 προσελή- εκθέσεις βιβλίων και περιοδικών, ομιλίες συγγραφέ- φθη βιβλιοθηκονόμος, έγινε πλήρης καταγραφή των ων, λέσχες ανάγνωσης, διαθεματικά προγράμματα, βιβλίων και μεταφέρθηκαν εκεί και τα βιβλία από το ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Δημοτικό. Παράλληλα, τοποθετήθηκαν ηλεκτρονικοί υπολογιστές οι οποίοι προσέφεραν πρόσβαση σε ηλε- Δημιουργία Στίβου κτρονικές βάσεις δεδομένων και πηγές πληροφόρησης μέσω διαδικτύου. Το 2010 τα Αρσάκεια-Τοσίτσεια Σχολεία Εκάλης απέκτησαν και αυτά στίβο, ο οποίος κατασκευάστηκε Η νέα σύγχρονη ενιαία Βιβλιοθήκη στο νοτιοδυτικό τμήμα τού οικοπέδου, απέναντι από διαθέτει Αναγνωστήριο, «Γωνιά Βιβλίου» την πτέρυγα των Δημοτικών Σχολείων. Η δημιουργία τού στίβου είναι αποτέλεσμα τής εποικοδομητικής συν- με πάγκους δραστηριοτήτων για τους εργασίας μεταξύ των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων μαθητές τού Δημοτικού και ειδικό χώρο και τής Διοίκησης τής Φ.Ε. Το έργο πραγματοποιήθηκε από κοινού από την Τεχνική Υπηρεσία τής Φ.Ε., η οποία για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. το σχεδίασε και ανέλαβε την υλοποίησή του, και την Ομοσπονδία των Συλλόγων Γονέων, η οποία ανέλαβε Σήμερα η Βιβλιοθήκη διαθέτει περίπου 20.000 τό- εξ ολοκλήρου την χρηματοδότησή του. μους βιβλίων (επιστημονικά συγγράμματα, παιδικά βι- βλία, περιοδικά, έργα Ελλήνων και ξένων λογοτεχνών, Η δημιουργία τού στίβου είναι αποτέλεσμα σχολικά βοηθήματα, λευκώματα, ξενόγλωσσα βιβλία, τής εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ εγκυκλοπαίδειες και λεξικά). των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Το υλικό της είναι ταξινομημένο και τεκμηριωμένο και τής Διοίκησης τής Φ.Ε. σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιοθηκονομικά πρότυπα. Για την οργάνωση και την διαχείρισή της χρησιμοποιείται το Εκτός από την κατασκευή αθλητικών εγκαταστάσε- σύστημα αυτοματισμού βιβλιοθηκών ΑΒΕΚΤ (βλ. κεφ. ων, γενικών διαστάσεων 70,50x44 μ. και συνολικού 12). Έτσι παρέχεται η δυνατότητα αυτοματοποίησης εμβαδού 2.850 τ.μ., συντηρήθηκαν και επισκευάστη- όλων των λειτουργιών της (καταλογογράφηση, αναζή- καν τα υπάρχοντα γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ. Οι νέες τηση, ανάκτηση δεδομένων, διαδικασία δανεισμού, αθλητικές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν στίβο 200 μ. παραγγελίες, διαχείριση περιοδικών). από ταρτάν, με 6 διαδρομές και ευθεία τερματισμού μή- κους 75 μ. και 7 διαδρομών, όπου πραγματοποιείται ο Μέχρι σήμερα η Βιβλιοθήκη έχει δεχθεί και πολλές αγώνας ταχύτητας των 100 μ., γήπεδο ποδοσφαίρου δωρεές. Μετά τον θάνατο τού Προέδρου τής Φ.Ε. κα- 5x5 διαστάσεων 22x40 μ., καλυμμένο με τεχνητό χλο- θηγητή Γεωργίου Κουρμούλη, η σύζυγός του Ζ. Νίκολη οτάπητα, κατασκευασμένο στην κονίστρα τού στίβου, προσέφερε 3.000 τόμους βιβλίων από την συλλογή και σκάμμα για την διεξαγωγή άλματος εις μήκος. Ο στί- του, κυρίως φιλολογικά συγγράμματα, μελέτες, δοκί- βος διαθέτει μεταλλικές κερκίδες, ενώ ο χώρος είναι πε- μια και λεξικά. Προς τιμήν του, αφού δημιουργία του ριφραγμένος και στην είσοδό του οδηγεί ειδικά διαμορ- ήταν το σχολικό συγκρότημα τής Εκάλης, η Βιβλιο- φωμένος πεζόδρομος με τοιχίο για την τοποθέτηση θήκη ονομάζεται «Κουρμούλειος». Αλλά και ο Πρό- πλακιδίων με τα ονόματα των χορηγών. εδρος τής Φ.Ε. καθηγητής Γεώργιος Μπαμπινιώτης προσέφερε συλλογή 2.000 τόμων βιβλίων, μεταξύ των Τα εγκαίνια τού στίβου πραγματοποιήθηκαν τον οποίων επιστημονικά συγγράμματα, μελέτες, λεξικά και Μάιο τού 2010 με την ευχή τού πανοσιολογιωτάτου φωτογραφικά λευκώματα. αρχιμανδρίτη π. Χρυσοστόμου, ιεροκήρυκα τού Καθε- δρικού Ναού Αθηνών και ιερέα των Αρσακείων Σχολεί- Η Κουρμούλειος Βιβλιοθήκη ξεκίνησε δυναμικά την ων, και χαιρετισμό τού Προέδρου τής Φιλεκπαιδευτικής λειτουργία της, οργανώνοντας την πρώτη της εκδήλω- Εταιρείας καθηγητή Γεωργίου Μπαμπινιώτη, ο οποίος ση στο Θέατρο τού Σχολείου με πρόσκληση στην συγ- ευχαρίστησε ονομαστικά τα μέλη τού Δ.Σ. και τον Πρό- γραφέα Διδώ Σωτηρίου, η οποία, αφού παρακολούθη- σε τις εργασίες των μαθητών για το έργο της, συνομίλη-

52 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O 1 εδρο τής Ομοσπονδίας Συλλόγων Γονέων Περικλή Εργαστήριο Ιστορίας και Tέχνης Μπακοδήμο. Μετά τον «λόγο» πήραν οι μαθητές, οι οποίοι παρουσίασαν γυμναστικό πρόγραμμα με τίτλο Το 2016 στον 1ο όροφο τής πτέρυγας των Δημοτι- «Μουσική, χρώματα και κίνηση» και επίδειξη ομαδι- κών Σχολείων διαμορφώθηκε ειδική αίθουσα-εργαστή- κών αθλημάτων καλαθοσφαίρισης, πετοσφαίρισης, ριο Ιστορίας και Τέχνης, με αντίγραφα αρχαίων γλυπτών χειροσφαίρισης και αγωνισμάτων στίβου, αγώνων δρό- και αγγείων, όπου πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά μου και σκυταλοδρομίας. προγράμματα για την ενίσχυση και την παραστατικό- τερη διδασκαλία τού μαθήματος τής Ιστορίας. Αρχαιολογικό και Περιβαλλοντικό Πάρκο Το εργαστήριο αυτό περιλαμβάνει 7 εκμαγεία γλυ- Η κατασκευή Αρχαιολογικού και Περιβαλλοντικού πτών, αντιπροσωπευτικών των μεγάλων ιστορικών πε- Πάρκου είναι ιδέα τού καθηγητή Αρχαιολογίας τού Πα- ριόδων τής αρχαιότητας, και ένα αντίγραφο πήλινης οι- νεπιστημίου Αθηνών Βασίλη Λαμπρινουδάκη, μέλους νοχόης με την πρώτη γνωστή ελληνική επιγραφή τού Δ.Σ. τής Φ.Ε., και στοιχεί προς τον ανθρωπιστικό (8ου π.Χ. αι.). Τα εκθέματα συνοδεύονται από επεξη- προσανατολισμό τής παιδείας που παρέχεται στα Αρσά- γηματικό εποπτικό υλικό: ιστορική γραμμή, που απο- κεια. Η ιδέα του πήρε σάρκα και οστά μετά την επιτυχία τυπώνει τα σημαντικότερα γεγονότα από τα προϊστορι- που είχε το πιλοτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα δειγματι- κά χρόνια μέχρι την σύγχρονη εποχή, πίνακες στους κής ανασκαφής που πραγματοποιήθηκε στα Δημοτικά οποίους καταγράφεται η εξέλιξη τής αρχαίας τέχνης από τής Εκάλης σε συνεργασία με την Υπηρεσία Εκπαιδευτι- την κυκλαδική έως την ελληνιστική περίοδο, ηλεκτρο- κών Προγραμμάτων και Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων, νικό υπολογιστή και οθόνη τηλεόρασης για την αξιο- η οποία στην συνέχεια ανέλαβε την υλοποίηση αντί- ποίηση σχετικού ηλεκτρονικού υλικού. στοιχων προγραμμάτων δειγματικής ανασκαφής για μα- θητές Δημοτικού και Γυμνασίου. Με τα προγράμματα Τα εκθέματα είναι δωρεές προς την Φιλεκπαιδευτική αυτά τα παιδιά εκπαιδεύονται με βιωματικό τρόπο στην Εταιρεία και αποκτήθηκαν με την συμβολή τού καθηγη- διαδικασία τής πρωτογενούς έρευνας (βλ. κεφ. 3). τή Αρχαιολογίας και μέλους τού Δ.Σ. τής Φιλεκπαιδευ- τικής Εταιρείας Β. Λαμπρινουδάκη. Το Ταμείο Αρχαιολο- Με τα προγράμματα δειγματικής γικών Πόρων (ΤΑΠ) τού Υπουργείου Πολιτισμού δώρισε ανασκαφής τα παιδιά εκπαιδεύονται πέντε γλυπτά, ενώ το ίδιο το ζεύγος Βασιλείου και Καλ- με βιωματικό τρόπο στην διαδικασία λιόπης Λαμπρινουδάκη δώρισαν άλλα δύο αντικείμενα. τής πρωτογενούς έρευνας. Στο εργαστήριο πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά προγράμματα μουσειακής αγωγής προσαρμοσμένα στις Το 2015 εξειδικευμένο συνεργείο από την αρχαία ανάγκες των μαθητών κάθε βαθμίδας. Οι μαθητές πε- Επίδαυρο δημιούργησε την υποδομή για τις προσομοι- ριεργάζονται από κοντά τα έργα τέχνης, τα οποία έχουν ώσεις δειγματικής ανασκαφής. Πρόκειται για έναν ειδικά την δυνατότητα να αγγίξουν, αφού είναι αντίγραφα, υψη- διαμορφωμένο χώρο, στον οποίο έμπειροι μαρμαροτε- λής όμως πιστότητας και τέχνης. Τα εκθέματα αποτε- χνίτες από τον αρχαιολογικό χώρο τής Επιδαύρου κα- λούν πηγή γνώσης αλλά και έμπνευσης για την ανάπτυ- τασκεύασαν με φυσικά υλικά (πέτρα, μάρμαρο, ασβε- ξη τής καλλιτεχνικής έκφρασης και τής δημιουργικής στοκονίαμα) και στις ίδιες διαστάσεις ένα μέρος των θε- γραφής, ενώ παράλληλα είναι και αφορμή για την με- μελίων τής οικίας C (4ου π.Χ. αι.), η οποία έχει ανακα- λέτη των αναλογιών στην γλυπτική στο πλαίσιο τής καλ- λυφθεί στα δυτικά τού λόφου τού Αρείου Πάγου. λιέργειας τής μαθηματικής σκέψης κ.ά. (βλ. κεφ. 3). Στους διαφόρους χώρους τού αντιγράφου των λει- Εργαστήρια Πληροφορικής ψάνων τής κλασικής οικίας τοποθετούνται κινητά ευρή- ματα (αγγεία, ειδώλια κ.ά.), τα οποία σχετίζονται με την Εργαστήρια Πληροφορικής δημιουργήθηκαν για χρήση κάθε δωματίου (π.χ. αγγεία πόσεως στον αν- πρώτη φορά στα Σχολεία τής Εκάλης το 1991. Σήμερα δρώνα). Τα κινητά ευρήματα όπως και τα θεμέλια τής τα Σχολεία διαθέτουν 4 υπερσύγχρονες αίθουσες Η/Υ οικίας καλύπτονται πριν από κάθε μάθημα με στρώσεις συνολικής δυναμικότητας 50 θέσεων εργασίας για χώματος διαφορετικής σύνθεσης για να «ανασκαφούν» τους μαθητές τής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι από τα παιδιά. οποίες βρίσκονται στο κτηριακό συγκρότημα των Γυ- μνασίων και Λυκείων. Στο κτηριακό συγκρότημα των Δημοτικών υπάρχει μία αίθουσα Η/Υ δυναμικότητας

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 53 18 θέσεων εργασίας και ένα εργαστήριο tablets. μοιωτή υδροστατικού μύλου, δυναμό, σφαίρα και βέρ- Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είναι σε μόνιμη κεντρι- γα διαστολής στερεών, δίσκο τού Νεύτωνα, αποστακτή- ρα, συσκευές που λειτουργούν με την βοήθεια ηλια- κή σύνδεση στο διαδίκτυο (όπως εξάλλου και όλο το κών πάνελ, ατμομηχανή τού Ήρωνα, ημισφαίριο Μα- Σχολείο), προκειμένου να εξασφαλίζεται η προστα- γδεμβούργου, ηλεκτρολυτική συσκευή, πρίσματα, τευμένη, όσον αφορά στο περιεχόμενο, πρόσβαση πρόπλασμα ματιού, πρότυπο ζυγό σύγκρισης, νήμα τής στις παγκόσμιες πηγές γνώσης. Τα εργαστήρια διαθέ- στάθμης, τα οποία καλύπτουν τα αντίστοιχα κεφάλαια τουν επιπλέον τον απαραίτητο εποπτικό και υποστη- τού Ηλεκτρισμού, τού Μαγνητισμού, τής Οπτικής, τής ρικτικό εξοπλισμό (εκτυπωτές, σαρωτές, web κάμερα, Ενέργειας, τής Βιολογίας – Ανθρωπολογίας, τής Θερμό- προβολέα data – οθόνη) και μεγάλο εύρος εξειδικευ- τητας και τής Μηχανικής από την ύλη τού μαθήματος μένου λογισμικού για όλες τις τάξεις τού Δημοτικού, τής Φυσικής των Ε’ και Στ’ τάξεων τού Δημοτικού. τού Γυμνασίου και τού Λυκείου. Διαθέτουν επίσης ρομποτικές διατάξεις Lego Mindstorms EV3, We Do Οι μαθητές εργάζονται κατά ομάδες σε πάγκους ερ- και Arduino για εξάσκηση των μαθητών στην Ρομπο- γασίας για την ολοκλήρωση των πειραματικών διαδικα- τική στο πρωινό πρόγραμμα τού Σχολείου. Σε ένα ερ- σιών. Έτσι προωθείται η ανακαλυπτική μάθηση σε κλί- γαστήριο υπάρχουν ειδικά τραπέζια για τις πίστες των μα δημιουργικής συνεργασίας μέσα σε ένα περιβάλ- διαγωνισμών Ρομποτικής για χρήση από τους μαθητές λον που ικανοποιεί την εξερευνητική διάθεση των μα- των Απογευματινών Ομίλων Ρομποτικής που προετοι- θητών. Οι εργαστηριακές αυτές δραστηριότητες πραγ- μάζονται να συμμετάσχουν στον Πανελλήνιο Διαγωνι- ματοποιούνται είτε με την μορφή πειραμάτων επίδειξης σμό WRO Hellas και στην Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής είτε με πειράματα τα οποία εκτελούν οι ίδιοι οι μαθητές Ρομποτικής WRO Robot Olympiad. χωρισμένοι σε ομάδες, με την καθοδήγηση των δασκά- λων Φυσικής και με την συνδρομή παρασκευαστή. Λόγω τής αρτιότητάς τους και τής συνεχούς αναβάθ- μισής τους, τα εργαστήρια, όπως και τα εργαστήρια των Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, για να καλυ- Αρσακείων Σχολείων Ψυχικού, είναι Πιστοποιημένα φθούν οι ανάγκες των μαθητών των δύο Γυμνασίων και Κέντρα Στήριξης Επιμόρφωσης από το Υπουργείο των δύο Λυκείων των Αρσακείων-Τοσιτσείων Εκάλης, Παιδείας και χρησιμοποιούνται για τα προγράμματα επι- λειτουργούν 4 εργαστήρια Φυσικών επιστημών, δύο μόρφωσης των εκπαιδευτικών στις Βασικές Δεξιότητες για το μάθημα τής Φυσικής και από ένα για την Χη- Χρήσης Ηλεκτρονικών Υπολογιστών ή για παρουσιά- μεία και την Βιολογία. σεις πρωτοποριακών εφαρμογών νέου εκπαιδευτικού λογισμικού. Οι εργαστηριακές αίθουσες έχουν ανακαινιστεί εκ βά- θρων και εξοπλιστεί με τα απαραίτητα όργανα και συ- Εργαστήρια Φυσικών Επιστημών σκευές για την διενέργεια εργαστηριακών ασκήσεων. Διαθέτουν πλούσιο σχολικό εργαστηριακό εξοπλισμό, Εργαστήρια Φυσικών επιστημών λειτουργούν τόσο ο οποίος ανανεώνεται διαρκώς και συμπληρώνεται κά- για τα Δημοτικά όσο και για τα Γυμνάσια – Λύκεια και θε χρόνο, καλύπτοντας ευρύ φάσμα πειραματικών δια- εξυπηρετούν τις ανάγκες εποπτικής διδασκαλίας και τάξεων, πέρα από αυτές που είναι υποχρεωτικές από το πειραματικής άσκησης των μαθητών στα μαθήματα Φυ- Υπουργείο Παιδείας. Έτσι οι μαθητές μπορούν να πραγ- σικής, Χημείας, Βιολογίας και Γεωγραφίας. ματοποιούν εργαστηριακές δραστηριότητες που συντε- λούν στην καλύτερη αφομοίωση τής διδακτέας ύλης. Οι Στο Δημοτικό το εργαστήριο Φυσικών μαθημάτων δραστηριότητες αυτές γίνονται είτε με την μορφή πειρα- αποτελείται από δύο ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες μάτων επίδειξης είτε με την μορφή πειραμάτων από τους για τους μαθητές των Ε’ και Στ’ τάξεων. Οι αίθουσες αυ- ίδιους τους μαθητές, οι οποίοι χωρίζονται σε ομάδες των τές διαθέτουν πλούσιο σχολικό εργαστηριακό εξο- 2 έως 4 ατόμων, με την βοήθεια παρασκευαστή και την πλισμό και εξοπλισμό πολυμέσων (διαδραστικό πίνα- καθοδήγηση των καθηγητών Φυσικών μαθημάτων. κα, Η/Υ με μόνιμη σύνδεση στο διαδίκτυο), ώστε να είναι δυνατή η χρήση τους κατά την διάρκεια τού μαθήματος, Τα εργαστήρια διαθέτουν επιπλέον εξοπλισμό πολυ- σύμφωνα με τις σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας. μέσων (Η/Υ, μηχάνημα προβολής, οθόνη, σύνδεση στο διαδίκτυο), ώστε να είναι δυνατή η χρήση τους κατά την Το εργαστήριο είναι άρτια εξοπλισμένο με κατάλλη- διάρκεια τού μαθήματος, σύμφωνα με τις σύγχρονες λα όργανα και εποπτικά μέσα, όπως ηλεκτροστατική μεθόδους διδασκαλίας. μηχανή, ατμομηχανή (πρότυπο εργοστασίου), προσο-

54 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O 1 Γενική άποψη και εσωτερικοί και εξωτερικοί χώροι τού Αρσακείου- Τοσιτσείου Νηπιαγωγείου Εκάλης

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 55

56 ΚΕΦΑΛΑΙO 1 Η είσοδος των ανεξάρτητων αθλητικών εγκαταστάσεων τού σχολικού συγκροτήματος τής Εκάλης όπου στεγάζεται και το Κολυμβητήριο (κάτω).

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 57 H Κουρμούλειος Βιβλιοθήκη με θέα στο αίθριο H προτομή τού καθηγητή Γεωργίου Kουρμούλη στην είσοδο των Σχολείων

58 ΚΕΦΑΛΑΙO 1 O στίβος των Αρσακείων- Τοσιτσείων Σχολείων Εκάλης Αναμνηστική φωτογραφία των γονέων που πρωτοστάτησαν στην κατασκευή τού στίβου με τον Πρόεδρο τής Ομοσπονδίας Γονέων κ. Π. Μπακοδήμο και τον Πρόεδρο τής Φ.Ε. καθηγητή κ. Γ. Μπαμπινιώτη κατά τα εγκαίνια.

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 59 Ένα από τα κλειστά Γυμναστήρια των Σχολείων, τα οποία μετά την ανακαίνισή τους χρησίμευσαν ως προπονητήρια κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες τής Αθήνας το 2004. Αριστερά: Oι Κινέζες χρυσές Ολυμπιονίκες επιτραπέζιας αντισφαίρισης σε προπόνηση

60 ΚΕΦΑΛΑΙO 1 Tο Αρχαιολογικό και Περιβαλλοντικό Πάρκο των Σχολείων

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 61 Tο εργαστήριο Ιστορίας και Τέχνης και ορισμένα από τα εκθέματα

62 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O 1 Εργαστήρια Πληροφορικής των Σχολείων (πάνω και αριστερά), αίθουσα τάμπλετ των Δημοτικών (δεξιά) και εργαστήριο Πληροφορικής και Ρομποτικής (κάτω)

Η ΑΛΜΑΤΩΔΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ñ ΝΕΕΣ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ 63 Εργαστήριο Φυσικών επιστημών των Γυμνασίων – Λυκείων Εργαστήριο Βιολογίας Πρακτική άσκηση στο εργαστήριο Χημείας. Μαθητές προετοιμάζονται για την αναπαραγωγή τής «Γκουέρνικα» με την τεχνική τής τονικής οξυγραφίας.

APΣAKEIA ΣXOΛEIA ΠΑΤΡΩΝ

Το Αρσάκειο Πατρών, στην περιοχή Πλατάνι Ρίου Αχαΐας, είναι ένα από τα πιο σύγχρονα σχολεία τής Ελλάδας και των Βαλκανίων. Είναι χτισμένο με προδιαγραφές 21ου αιώνα, σύμφωνα με την σύγχρονη ευρωπαϊκή σχολειοδομία, σε σχέδια των βραβευμένων καθηγητών Aρχιτεκτονικής τού EMΠ Δημήτρη Hσαΐα και Tάση Παπαϊωάννου.

ΑΡΣΑΚΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΠATPΩN 45 8 8 6 3 1 2 Tο πρωτοποριακό σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων Σχολείων Πατρών βρίσκεται σε εξαιρετική τοποθεσία 1. Πολυχώρος 2. Διευθύνσεις 3. Νηπιαγωγείο 4. Δημοτικό 5. Γυμνάσιο 6. Κεντρικόςαύλειοςχώρος 7. Ανοιχτάγήπεδαμπάσκετκαιποδοσφαίρου 8. Εσωτερικόγυμναστήριο 9. Λύκειο 10. ΕργαστήριαΦυσικώνεπιστημών 11. ΕστίαΕπιστημών 12. Λογιστήριο 13. ΘεματικόΠάρκο

9 11 10 12 13

68 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Αρσάκεια Σχολεία Πατρών γκρότημα σε οικόπεδο 40 στρεμμάτων με την αρχική υποστήριξη τής Πολιτείας. Στην συγκινητική τελετή, ιδι- Το 2004 τα Αρσάκεια Πατρών μεταφέρθηκαν στο αίτερα σημαντική για την εκπαιδευτική κοινότητα τής Πά- νέο σύγχρονο ιδιόκτητο σχολικό συγκρότημα στο Πλα- τρας αλλά και των γειτονικών περιοχών, 800 περίπου τάνι Ρίου, με πτέρυγα εργαστηρίων Φυσικών επιστη- άτομα κατέκλυσαν τους χώρους τού νέου σχολικού συ- μών, Πληροφορικής και αίθουσες πολλαπλών χρήσε- γκροτήματος. Μαθητές, γονείς, καθηγητές τού Αρσα- ων. Στο οικόπεδο των Σχολείων κατασκευάστηκε η κείου Πατρών, εταίροι τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, Εστία Eπιστημών Πάτρας και στον χώρο μεταξύ τού Σχο- σύσσωμη η τοπική ηγεσία και εκπρόσωποι τής ελληνι- λείου και τής Εστίας Επιστημών δημιουργήθηκε το Αρ- κής κυβέρνησης παρευρέθησαν για να ευχηθούν επιτυ- σάκειο Θεματικό Πάρκο. Μελλοντικά προβλέπεται ανέ- χία στην νέαπορείαενόςαπόταπαλαιότεραεκπαιδευ- γερση Νηπιαγωγείου, Γυμνασίου, Λυκείου, Θεάτρου, τικάιδρύματατήςΕλλάδας,τούΑρσακείουΠατρών, Βιβλιοθήκης, κλειστού Γυμναστηρίου και Διοίκησης, πουεκείνητηνχρονιάσυμπλήρωνεεκπαιδευτικόβίο συνολικού εμβαδού 12.600 τ.μ. 114ετών(ιδρύθηκετο1891). Ο Πρόεδρος τής Φιλεκ- παιδευτικής Εταιρείας και τότε Πρύτανης τού Πανεπιστη- ΗμεταφοράτωνΣχολείωνστονέοιδιόκτητο μίου Αθηνών καθηγητής ΓεώργιοςΜπαμπινιώτης μίλη- σχολικόσυγκρότημα σε για την ιστορία, την συνεχή παρουσία και την προ- σφορά τού Αρσακείου Πατρών. Η ομιλία του παρατί- Το Σάββατο 4 Σεπτεμβρίου 2004, ο Πρόεδρος τής Δη- θεται αυτούσια ως κείμενο ιστορικής αναφοράς, αφού μοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, σε πανηγυρική εμπεριέχει τόσο το ιστορικό τής μεταφοράς των Σχολείων ατμόσφαιρα, εγκαινίασε το νέο σχολικό συγκρότημα τού όσο και το εκπαιδευτικό έργο το οποίο τόσο το Σχολείο Αρσακείου Πατρών στο Πλατάνι τού Ρίου. Το Αρσάκειο όσο και η Παιδαγωγική Ακαδημία έχουν επιτελέσει όλα Πατρών, σημείο αναφοράς και ζωντάνιας στο κέντρο τής αυτά τα χρόνια: πόλης, μεταφέρθηκε στο ιδιόκτητο πλέον σχολικό συ- «Τα Αρσάκεια Σχολεία Το 1836 Έλληνες φωτισμένοι πατριώτες ίδρυσαν το αρχαιότερο εκπαιδευτικό ίδρυμα στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης στην Ελλάδα, ένα ίδρυμα που έμελλε να κατακτήσει καθοριστική θέση στην ιστορία τής νεοελλη- νικής παιδείας: Ίδρυσαν την Φ.Ε. και δι’ αυτής το πρώτο Σχολείο Θηλέων, το οποίο –με την μεγάλη δωρεά τού Αποστόλου Αρσάκη– ονομάζεται από το 1850 Αρσάκειο. Τα Αρσάκεια Σχολεία (σχολεία θηλέων μέχρι την δε- καετία τού 1980) μαζί με τις Αρσάκειες Παιδαγωγικές Ακαδημίες (Αθηνών και Πατρών) μόρφωναν μαθήτριες και δασκάλες που αναδεικνύονταν επίλεκτα μέλη τής ελληνικής κοινωνίας και δραστήρια στελέχη τής εντός και εκτός Ελλάδος εκπαίδευσης. Η παιδευτική, κοινωνική και επιστημονική αναγνώριση τού έργου που επιτε- λούσαν τα Αρσάκεια Σχολεία τούς εξασφάλισε νωρίς προνομιακή μεταχείριση από την Πολιτεία (ισοτιμία απο- λυτηρίων και πτυχίων, συνταξιοδότηση εκπαιδευτικών των Αρσακείων από το Δημόσιο κ.ά.). Έτσι το όραμα των μεγάλων Ελλήνων διαφωτιστών Ιωάννη Κοκκώνη, Γεωργίου Γενναδίου, Μισαήλ Αποστολίδου, τού Απο- στόλου Αρσάκη, των αγωνιστών τής Επαναστάσεως Θ. Κολοκοτρώνη, Ι. Μακρυγιάννη κ.ά. να μορφωθούν οι Ελληνίδες και να δημιουργηθούν Σχολεία υψηλής παιδευτικής στάθμης και συνάμα πρότυπα «Σχολεία αρχών», προσιτά στο βαλάντιο των μέσου εισοδήματος Ελλήνων πολιτών, πήρε σάρκα και οστά. Σήμερα τα Αρσάκεια και Τοσίτσεια Σχολεία κατέχουν περίοπτη θέση στην ελληνική Εκπαίδευση, έχοντας την μεγαλύτερη ζήτηση, καλλιεργώντας την γνώση αλλά επιμένοντας και στην αγωγή των παιδιών και έχοντας τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στις εξετάσεις για τα Ανώτατα Ιδρύματα που εγγίζουν, κατά μέσο όρο, το 95%. Εννέα χιλιάδες (9.000) παιδιά φοιτούν σήμερα στα Αρσάκεια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πατρών και Τιράνων, δι- δασκόμενα από 700 εκπαιδευτικούς. Το Δ.Σ. τής Φ.Ε., που διοικεί τα Αρσάκεια Σχολεία, αποτελείται από πανεπιστημιακούς καθηγητές, από επί- λεκτα εκπαιδευτικά και νομικά στελέχη, τα οποία όλα προσφέρουν αμισθί τις υπηρεσίες τους, εκλεγόμενα από το σώμα των Εταίρων τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, σωματείου μη κερδοσκοπικού και κοινωφελούς, από Έλληνες αφοσιωμένους στην υπόθεση τής Παιδείας. (Πολλοί από τους Εταίρους μάς τιμούν σήμερα με την πα- ρουσία τους και θα αισθάνονται υπερήφανοι για το έργο που επιτελείται και με την δική τους συμβολή).

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 69 Το Αρσάκειο Πατρών Το Αρσάκειο Πατρών, που εγκαινιάζουμε σήμερα στην περιοχή Πλατάνι τού Δήμου Ρίου των Πατρών, κατέ- χει μια εξαιρετική πρωτιά: αποτελεί το πιο σύγχρονο σχολείο τής Ελλάδος, με προδιαγραφές 21ου αιώνος, με ειδικές στατικές προβλέψεις, με την τελευταία λέξη τής μοντέρνας αρχιτεκτονικής και με τα πορίσματα τής σύγ- χρονης ευρωπαϊκής σχολειοδομίας! Τηρουμένων των αναλογιών, είναι έργο αντάξιο τού μεγαλειώδους επι- τεύγματος που κοσμεί την περιοχή, τής γέφυρας τού Ρίου-Αντιρρίου. Έτσι, ένα από τα αρχαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα τής Ελλάδος, το Αρσάκειο Πατρών, που διανύει σήμερα εκπαιδευτικό βίο 114 ετών (ιδρύθηκε το 1891), καλείται να συνεχίσει την λειτουργία, την δραστηριότητα και την προσφορά του, αναβαθμισμένο και πληρούν τις καλύτερες κτηριακές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Θα ήθελα –με την ευκαιρία αυτή– να πω ότι, και αν ακόμη ο Δήμος Πατρέων δεν είχε αναγκαστεί να διεκδικήσει το κτηριακό συγκρότημα τής οδού Μαιζώνος για να στεγάσει τις υπηρεσίες του μετά τις καταστροφές που υπέ- στη το δημαρχιακό μέγαρο από τους σεισμούς, το Αρσάκειο Πατρών ήταν υποχρεωμένο να μετακινηθεί σε άλλο χώρο, πρόσφορο για σημερινούς μαθητές και για σύγχρονη σχολική παιδεία, μακριά από τα καυσαέρια τού κέντρου τής πόλης των Πατρών, από την συνεχώς αυξανόμενη ηχορρύπανση, από τους κινδύνους στην διακίνηση των μαθητών, καλύπτοντας την έλλειψη χώρων κίνησης και άθλησης των μαθητών και, γενικά, μα- κριά από ό,τι ταλαιπωρεί και επιβαρύνει την σχολική εκπαίδευση σε ένα πεπαλαιωμένο κτήριο. Τα Αρσάκεια Σχολεία, από την ίδρυση, την ιστορία και την ιδεολογία τους, διατηρούν σταθερώς χαμηλά δί- δακτρα, παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες και παρά το γεγονός ότι δεν έχουν κανενός είδους επιχορή- γηση από το Κράτος ή από οποιαδήποτε άλλη πηγή (πλην τής ιδίας –περιορισμένης– περιουσίας). Παρά ταύτα, το Δ.Σ. τής Εταιρείας, όταν τού αφαιρέθηκε το κτήριο τού Αρσακείου Πατρών, δεν προχώρησε στην «εύκολη» λύση να κλείσει το Αρσάκειο τής Πάτρας, αλλά ανέλαβε στους ώμους του την ευθύνη να προχωρήσει τολμηρά («επιθετικά», είναι ο όρος τού συρμού…) στην ανέγερση αυτού τού υποδειγματικού νέου κτηρίου. Το κόστος τού έργου στην α’ φάση έχει ξεπεράσει τα 2 δις (σε δραχμές), ήτοι σε 5.800.000 €, ενώ η σταδιακή πραγματο- ποίηση όλων των φάσεων θα κοστίσει με σημερινές τιμές περί τα 8 δις δραχμές (23.477.623 €). Ας σημειωθεί ότι το Αρσάκειο Πατρών έχει ενιαίο πρόγραμμα, λειτουργία και επίπεδο σπουδών με όλα τα άλλα Αρσάκεια (Αθηνών και Θεσσαλονίκης), πράγμα που είναι φανερό στις εξαιρετικές επιτυχίες των μαθητών αυτού τού Αρσακείου στις Γενικές Εξετάσεις (επιτυχία 98% στα ΑΕΙ). Έτσι το Αρσάκειο Πατρών έχει καταστεί εκλεκτό παράδειγμα αρσακειακής παιδείας, εκπαιδευτικό κόσμημα τής Πάτρας και τού Ρίου. Ιστορικά τού Αρσακείου Πατρών Ένα σχολείο τού επιπέδου τού Αρσακείου Πατρών δεν γίνεται από την μία μέρα στην άλλη. Χρειάζεται χρόνο. Το Αρσάκειο Πατρών διανύει το 114ο έτος τής εκπαιδευτικής δράσης του. Θα αναφερθούμε σε μερικές πτυχές τής ιστορίας του. Το 1874 υποβάλλεται αίτημα προς την Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία «πλειάδος ευυπόληπτων πολιτών» τής πόλεως των Πατρών για την ίδρυση και στην Πάτρα Αρσακείου Παρθεναγωγείου. Το αίτημα επα- νέρχεται το 1884, δεν ικανοποιείται όμως, γιατί δεν πληρούνται οι όροι τής Φ.Ε., κυρίως σε ό,τι αφορά στην εξασφάλιση στέγης. Το 1891 ο Δήμος Πατρέων μίσθωσε την οικία Νιανιάρα στην οδό Ρήγα Φεραίου και την παραχώρησε στην Φ.Ε. ως τον πλέον κατάλληλο χώρο για την λειτουργία τού Σχολείου. Τότε, και με την ου- σιαστική συμβολή τού βουλευτή Αχαΐας και υπουργού Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Αχιλλέα Γεροκωστόπουλου, η Φ.Ε. αποφασίζει την ίδρυση τού Αρσακείου Πατρών. Πριν από 112 χρόνια, στις 30 Ιανουαρίου 1892, εορτή των Τριών Ιεραρχών, έγιναν με επισημότητα τα εγκαί- νια τού Σχολείου και στις 3 Φεβρουαρίου 1892 έγινε η έναρξη των μαθημάτων. Πρώτη Διευθύντρια διορίσθηκε η Ειρήνη Πρινάρη. Την διαδέχθηκε η Ελίζα Δελενάρδου. Τον Δεκέμβριο τού 1894 διορίζεται Διευθύντρια η Μα- ρία Ξύδη, η οποία διηύθυνε τα Σχολεία επί 41 συνεχή χρόνια, εκπαιδευτικός η οποία με την εργασία και το πά- θος της για την παιδεία ανέβασε το Αρσάκειο τής Πάτρας σε αξιοζήλευτο επίπεδο. Την γενική διεύθυνση των Σχολείων αναλαμβάνει το 1935, επάξια διάδοχος τής Ξύδη, η κυπριακής καταγωγής Περσεφόνη Παπαδοπού- λου, γνωστή για το πλούσιο συγγραφικό έργο της και την ευρύτερη παιδαγωγική της δράση. Άριστη παιδαγω- γός, απόφοιτος τού Αρσακείου Διδασκαλείου Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Σορβόννη, μαθήτρια

70 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 τού Bergson, η Περσεφόνη Παπαδοπούλου αναλαμβάνει από το 1937 και την διεύθυνση τής νεοσύστατης Παι- δαγωγικής Ακαδημίας, τής οποίας το έργο σφραγίζει με το παιδαγωγικό της τάλαντο και την βαθιά της μόρφω- ση. Ως πνευματική παρουσία η Περσεφόνη Παπαδοπούλου εδέσποσε επί δεκαετίες τόσο στα Αρσάκεια Σχο- λεία όσο και στον ευρύτερο παιδευτικό, πολιτιστικό και κοινωνικό χώρο των Πατρών. Εν τω μεταξύ, η ανάπτυξη των Σχολείων οδηγεί στην αναζήτηση αναβαθμισμένης στέγασης. Την άνοιξη τού 1933, με προσπάθειες τού τότε Δημάρχου Ι. Βλάχου, αγοράσθηκε οικόπεδο μεταξύ των οδών Μαιζώνος και Κορίνθου, στο οποίο ο Δήμος Πατρέων έκτισε νέο σχολικό κτήριο σε σχέδια τού αρχιτέκτονος Αναστασίου Με- ταξά (Μέγαρο Μουσείου Μπενάκη). Οι εργασίες ανέγερσης τού κτηρίου κράτησαν 7 χρόνια και στις 21 Οκτω- βρίου 1940, επτά ημέρες προ τής έναρξης τής επίθεσης των Ιταλών, το Σχολείο μεταφέρθηκε στο νέο κτήριο, όπου και λειτούργησε επί 64 χρόνια μέχρι σήμερα. Από πλευράς βαθμίδων σχολείων, στην Πάτρα λειτούργησαν αρχικά τριτάξιο Διδασκαλείο, Πρότυπο Δημο- τικό και Νηπιαγωγείο. Το 1914 λειτούργησε το Αστικό Σχολείο Πατρών, το οποίο καταργήθηκε το 1930, οπότε ιδρύθηκε Γυμνάσιο με πρώτο Διευθυντή τον Απόστολο Δεπάστα, τον οποίον διαδέχθηκε το 1935 ο Κωνστα- ντίνος Ρούνιος. Από τον δεύτερο χρόνο τής λειτουργίας του, το 1893, το Σχολείο συμπεριέλαβε και μονοτάξιο Διδασκαλείο, για την επαγγελματική κατάρτιση διδασκαλισσών, το οποίο αργότερα έγινε τριετές. Το 1937 μετετράπη διά νό- μου σε Ακαδημία διετούς φοιτήσεως, την Αρσάκειο Παιδαγωγική Ακαδημία Πατρών, η οποία λειτουργούσε ώς το 1991, οπότε με νόμο καταργήθηκαν οι Ακαδημίες. Καθ’ όλη την διάρκεια τής λειτουργίας της, η Παιδαγωγική Ακαδημία υπήρξε πνευματικός πόλος για την πόλη, με εκπαιδευτική προσφορά εθνικής εμβέλειας. Οι 3.520 δασκάλες, απόφοιτοι τής Ακαδημίας, στελέχωσαν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση στην περιοχή τής Αχαΐας και σε όλη την Ελλάδα για περισσότερο από έναν αιώνα, αφήνοντας σημαντικό εκπαιδευτικό και πνευματικό έργο. Σήμερα τα Σχολεία τής Πάτρας περιλαμβάνουν Νηπιαγωγείο, Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο, όλα μικτά πλέ- ον, και Απογευματινούς Ομίλους. Επίσης, από το 1972 ιδρύθηκε και λειτουργεί Σύνδεσμος Αποφοίτων Φ.Ε. (ΣΑΦΕ) Αρσακείου Πατρών με πλούσια δράση. Κατά το σχολικό έτος 1991-1992, το Αρσάκειο Πατρών τής οδού Μαιζώνος γιόρτασε πανηγυρικά τα 100 χρό- νια λειτουργίας του. Μέσα από ποικίλες εκδηλώσεις φωτίσθηκε ένας αιώνας αδιάλειπτης εκπαιδευτικής προσ- φοράς και έγινε φανερό ότι το Αρσάκειο Πατρών εισέρχεται στην δεύτερη 100ετία του, περιβαλλόμενο από την εκτίμηση και την αναγνώριση τής πατραϊκής κοινωνίας. Σήμερα, μετά από έναν και πλέον αιώνα σημαντικής παρουσίας και προσφοράς στα εκπαιδευτικά και τα πο- λιτιστικά πράγματα τής πόλης των Πατρών, το Αρσάκειο μεταστεγάζεται σε ένα νεόδμητο και ιδιόκτητο οικοδό- μημα τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, σε οικόπεδο εκτάσεως πενήντα στρεμμάτων. Το γεγονός αυτό σηματο- δοτεί την λήξη τής λειτουργίας τού Αρσακείου στο νεοκλασικό κτήριο τής οδού Μαιζώνος στο κέντρο τής πόλης, αλλά και την αρχή μιας νέας δημιουργικής περιόδου, η οποία αναμένεται να σφραγίσει και πάλι την εκπαιδευ- τική και την πολιτιστική ζωή τής ευρύτερης περιοχής τής Αχαΐας. Από το συνολικό συγκρότημα κατασκευάστηκε και εγκαινιάζεται σήμερα το πρώτο κτήριο, το οποίο υπερ- βαίνει τα 3.000 τ.μ. Όταν θα έχει τελειώσει η ανέγερση ολόκληρου τού συγκροτήματος, το Αρσάκειο θα περι- λαμβάνει αυτόνομα κτήρια για κάθε σχολική βαθμίδα, καθώς και ιδιαίτερα κτίσματα για την βιβλιοθήκη, το θέ- ατρο, το κλειστό γυμναστήριο και την διοίκηση. Με μοναδική θέα στον Πατραϊκό κόλπο και στην γέφυρα τού Ρίου-Αντιρρίου, το εγκαινιαζόμενο κτήριο δεσπόζει στην περιοχή και εντυπωσιάζει όχι μόνο με την αρχιτεκτο- νική του, αλλά και με την στέρεη κατασκευή του, που προσδίδει αίσθημα ασφαλείας. Ο ειδικός σχεδιασμός των χώρων, η επιλογή των δομικών υλικών, τα μεγάλα ανοίγματα, οι ευρύχωρες αίθουσες, το αίθριο με τις κερκίδες για υπαίθριες παραστάσεις και άλλες δραστηριότητες, καθώς και ο εκπαιδευτικός εξοπλισμός των αι- θουσών διδασκαλίας και των εργαστηρίων Φυσικής, Χημείας, Βιολογίας και Ηλεκτρονικών Υπολογιστών δεί- χνουν το έντονο ενδιαφέρον μας να καλυφθούν οι εκπαιδευτικές ανάγκες τού Αρσακείου Πατρών με τον πιο σύγχρονο και λειτουργικό τρόπο. Ο περιβάλλων χώρος –που θα ολοκληρωθεί σταδιακώς– προβλέπεται να περιλαμβάνει υπαίθριες αθλη-

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 71 τικές εγκαταστάσεις, χώρους επικοινωνίας των μαθητών, κήπους και χώρους ψυχαγωγίας, έχει δε σχεδιαστεί και αυτός με τέτοιο τρόπο, ώστε να καλλιεργεί την αισθητική, να εμπνέει τον σεβασμό προς το φυσικό περι- βάλλον, να εξοικειώνει τους μαθητές με τα φυτά και τα δέντρα τής ελληνικής χλωρίδας και να προσφέρει ερε- θίσματα για μάθηση. Ευχαριστίες Το εγκαινιαζόμενο σήμερα Αρσάκειο Πατρών οφείλει πολλά σε πολλούς. Πρώτα-πρώτα στο Δ.Σ. τής Φ.Ε., που ανέλαβε την ευθύνη και μόχθησε πραγματικά για να πραγματοποιηθεί το παρόν έργο. Ενεργό ρόλο, σε συνεργασία με τον ομιλούντα, είχαν ο Γενικός Γραμματέας καθηγητής Ι. Παρασκευόπουλος και ο σύμβουλος Γ. Ιατρού και, βεβαίως, ο διευθυντής των Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών Β. Χρυσανθακόπουλος. Οφείλει πολλά στην Τεχνική Υπηρεσία τής Φ.Ε., ιδίως στον αρχιτέκτονα Ιωάννη Λεοντόπουλο, ο οποίος σήκωσε το βάρος τής αδιάλειπτης, εντατικής και αποτελεσματικής παρακολούθησης τής εκτέλεσης τού έργου, στο οποίο συνέδραμαν με αίσθημα ευθύνης ο αρχιτέκτονας τής Πάτρας Κωνσταντίνος Σερέτης και ο πολιτικός μηχανικός τής Πάτρας Ευστάθιος Αθανασόπουλος-Σερέτης με τους συνεργάτες του. Οφείλει πολλά στους αρχιτέκτονες Δημήτρη Ησαΐα και Τάση Παπαϊωάννου, καθηγητές στο ΕΜΠ, οι οποίοι συνέλαβαν, σχεδίασαν και συνέδεσαν το όνομά τους με μια νέα πρόταση σχολικού αρχιτεκτονήματος και μ’ έναν ουσιαστικό προβληματισμό για έναν χώρο παιδείας και εκπαίδευσης. Στους εκλεκτούς επιστήμονες, στον πολιτικό μηχανικό Άλκιμο Παπαθανασίου και τους συνεργάτες του, στον ηλεκτρολόγο μηχανολόγο Γεώργιο Λαδόπουλο και τους συνεργάτες του για το εξαιρετικής ποιότητας έργο τους και το ειλικρινές ενδιαφέρον τους για το έργο, οφείλονται θερμές ευχαριστίες. Στην κατασκευαστική εταιρεία «ΑΚΤΩΡ» που ανέλαβε (σε δημόσιο μειοδοτικό διαγωνισμό) το έργο και το εξετέλεσε με εξαιρετική συνέπεια, ποιότητα και ταχύτητα και χωρίς υπερβάσεις. Οφείλονται ευχαριστίες και συγχαρητήρια στους Δημήτριο Καλιτσάντση, Άλκηστη Τρίχα, Κωνσταντίνο Μαθιόπουλο, Τζόγια Καπάτου και Ευάγγελο Μορισαίο και τους συνεργάτες τους, γιατί κατανόησαν ότι η ανέγερση ενός Σχολείου αποτελεί ξεχω- ριστή υπόθεση και αξίζει κάθε κόπο και κάθε προσφορά. Θερμές οι ευχαριστίες και στον Αλέκο Μάντζαρη, ερ- γοταξιάρχη τού έργου, ο οποίος επιμελήθηκε το έργο τής κατασκευής με σπάνιο ενδιαφέρον, επίσης στον γε- ωπόνο Οδυσσέα Μάμμο και τους συνεργάτες του για την φύτευση τού περιβάλλοντος χώρου. Στους Διευθυντές των Σχολείων Αικατερίνη Κουτσοπούλου, Θεοδώρα Κοσμοπούλου, Κωνσταντίνο Κων- σταντινίδη, Γεωργία Γκολφινοπούλου και στον πρώην Λυκειάρχη και σύμβουλό μας στην Πάτρα Ιωάννη Αθα- νασόπουλο οφείλονται ιδιαίτερες ευχαριστίες, γιατί στήριξαν το δύσκολο εγχείρημα με προσωπική συμβολή και σε ποικίλα στάδια τού έργου. Ο Γυμνασιάρχης κ. Κωνσταντινίδης επωμίστηκε επιπλέον και ειδικά οργανω- τικά καθήκοντα, τα οποία έφερε επιτυχώς εις πέρας. Τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πατρών κ. Νικόδημο, μεγάλη εκκλησιαστική προσωπικότητα ιεράρχου, άν- δρα λόγιον, εχόμενον στερράς θεολογικής και φιλολογικής παιδείας, ευχαριστούμε εκ καρδίας για την όλη στήριξη τής προσπάθειάς μας και την καθοριστική συμβολή του στην εξασφάλιση τού οικοπέδου, σε συνεν- νόηση με το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο τής ενορίας Πλατανιού και τον πατέρα Φώτιο Κατσαρό. Στην εξασφάλιση τού οικοπέδου πολλά οφείλουμε και στον τότε υπουργό των Οικονομικών κ. Γιάννο Πα- παντωνίου, ο οποίος κατενόησε την σημασία και αποδέχθηκε το αίτημά μας για παραχώρηση τού οικοπέδου με συμβολικό τίμημα. Άφησα τελευταίες τις ευχαριστίες στον πρώτο πολίτη τής χώρας, στο πρώτο (σε αισθήματα τιμής και αγάπης των πολιτών) τέκνο τής Αχαΐας, στον πιο αγαπητό Πρόεδρο τής Ελληνικής Δημοκρατίας, στον κ. Κωστή Στεφα- νόπουλο. Κύριε Πρόεδρε, η παρουσία σας σήμερα εδώ προσλαμβάνεται από την εκπαιδευτική κοινότητα των Αρσακείων Σχολείων ως απόδοση τιμής στους ιδρυτές των Αρσακείων Σχολείων, στον μεγάλο ευεργέτη Από- στολο Αρσάκη και στο έργο του, ως τιμή στον δάσκαλο που αγωνίζεται σε αυτά τα ιστορικά Σχολεία για μια κα- λύτερη παιδεία σε μαθητές τής πόλης των Πατρών και ως ενθάρρυνση σε εμάς τα μέλη τού Δ.Σ. τής Φ.Ε. να συ- νεχίσουμε τον αγώνα μας, ώστε να ολοκληρώσουμε κτηριακώς το Αρσάκειο Πατρών και να συνεχίσουμε να παρέχουμε μια πραγματικά ποιοτική ελληνική παιδεία για τα παιδιά που τόσοι Πατρινοί γονείς εμπιστεύονται στην παιδευτική μας αντίληψη. Σας ευχαριστούμε, κ. Πρόεδρε, για την τιμή που μας κάνετε».

72 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Τονέοσχολικόσυγκρότημα και αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα ως εξής: Στο 1ο επί- πεδο (ημιυπόγειο), με εμβαδόν 1.735 τ.μ., στεγάζονται Το καλοκαίρι τού 2004, με την κατασκευή τού Δημο- οι αίθουσες Γυμναστικής, Μουσικής, η Βιβλιοθήκη, το τικού, ολοκληρώθηκε το πρώτο κτηριακό συγκρότημα, ιατρείο, χώροι υγιεινής, χώροι κυκλοφορίας, κλιμακο- στο οποίο αρχικά στεγάστηκαν όλες οι βαθμίδες εκπαί- στάσια, βοηθητικοί χώροι και χώροι ηλεκτρομηχανολο- δευσης των Αρσακείων Πατρών. Τον σχεδιασμό του γικών εγκαταστάσεων, στο 2ο (ισόγειο), εμβαδού 2.803 ανέλαβαν οι πρωτοπόροι αρχιτέκτονες, καθηγητές τού τ.μ., περιλαμβάνονται 4 εργαστήρια, 12 αίθουσες διδα- ΕΜΠ, Δημήτρης Ησαΐας και Τάσης Παπαϊωάννου, οι σκαλίας, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, γραφεία δα- οποίοι αξιοποίησανευρηματικάταιδιαίτεραχαρακτη- σκάλων, χώροι υγιεινής, χώροι κυκλοφορίας και κλιμα- ριστικάτούοικοπέδου:τηνπανοραμικήθέαπροςτον κοστάσια και στο 3ο (όροφος), εμβαδού 1.710 τ.μ., ΠατραϊκόκόλποκαιτηνγέφυραΡίου-Αντιρρίου,που αναπτύσσονται 10 αίθουσες διδασκαλίας, γραφεία κα- βρίσκεταιπροςβορρά,καιτορέματήςΞυλοκέρας, θηγητών, χώροι κυκλοφορίας και κλιμακοστάσια. πουβρίσκεταιστηννότια-νοτιοδυτικήπλευρά,καθώς καιτιςέντονεςκλίσειςτου. Τα υλικά και τα γαιώδη χρώματα βοηθούν ώστε το κτήριοναεντάσσεταιαρμονικάστοφυσικόπεριβάλ- Η εκμετάλλευση τής φυσικής κλίσης λονκαιτοτοπίοτήςπεριοχής. Η αδρότητα των υλικών τού εδάφους επιτρέπει την δημιουργία είναι εξαιρετικά πολύτιμη, ιδίως σε μια χώρα σαν την δι- κερκίδων που υποβοηθούν την ανάπτυξη κή μας που χαρακτηρίζεται από ένα έντονο και εκτυφλω- συλλογικών δραστηριοτήτων, δίνοντας τικό φως που πέφτει πάνω τους και διαχέεται, αναδει- κνύοντας χρώματα και υφές, δημιουργώντας πάμπολλες ζωή στον χώρο και συμβάλλοντας φωτοσκιάσεις, τονικότητες και διαβαθμίσεις. Χρησιμο- στην κοινωνικοποίηση των παιδιών. ποιήθηκαν το άβαφο ανεπίχρηστο σκυρόδεμα, ανεπί- χρηστες τσιμεντοπλινθοδομές και επιχρίσματα σε γαι- Το κτήριο είναι οργανωμένο γύρω από ένα αίθριο, ώδη χρώματα. Μεταλλικές και ξύλινες κατασκευές συ- μια μεγάληεσωτερικήαυλή που αποτελεί την «καρ- μπληρώνουν την εικόνα τού σχολικού συγκροτήματος. διά» τού Σχολείου. Οι κινήσεις προς τους χώρους διδα- σκαλίας αναπτύσσονται στις περιμετρικές στοές τού αι- Το 2008 ολοκληρώθηκε, με δωρεά τού προ- θριακού χώρου τονίζοντας τον εσωστρεφή του χαρακτή- έδρουτούΚέντρουΠαιδείαςΕπιστημώνΚωνσταντί- ρα. Η εκμετάλλευση τής φυσικής κλίσης τού εδάφους νουΔημητριάδη, ηκατασκευήπτέρυγαςΕργαστη- επιτρέπει την δημιουργία κερκίδων που υποβοηθούν ρίων, όπου μεκατάλληληδιαμόρφωσηστεγάζεται την ανάπτυξη συλλογικών δραστηριοτήτων, δίνοντας τοΛύκειο. Αναλυτικά η νέα πτέρυγα των Εργαστηρίων, ζωή στον χώρο και συμβάλλοντας στην κοινωνικοποί- το συνολικό εμβαδόν τής οποίας είναι 1.541 τ.μ. (μαζί ηση των παιδιών. Ιδιαίτερα σημαντικός για την λειτουρ- με τους ημιυπαίθριους χώρους κυκλοφορίας), βρίσκε- γία τού Σχολείου είναι ο μεγάλοςμεταβατικόςχώρος ται στην βόρεια πλευρά τού σχολικού συγκροτήματος τήςεισόδουμετιςδυνατότητεςπολλαπλώνχρήσεων και αναπτύσσεται σε τέσσερα επίπεδα ως εξής: Στο 1ο που παρέχει (συγκεντρώσεις, εκθέσεις, μουσικές εκδη- επίπεδο (ημιυπόγειο), με εμβαδόν 530 τ.μ., στεγάζονται λώσεις, συνέδρια κ.λπ.). Ο σχεδιασμός των επιμέρους μία αίθουσα προβολών, χώροι υγιεινής, χώροι κυκλο- ενοτήτων των αιθουσών ανταποκρίνεται στις ανάγκες φορίας, κλιμακοστάσια, βοηθητικοί χώροι και χώροι των διαφορετικών ηλικιακών ομάδων των μαθητών τού ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων. Το 2ο επίπε- Σχολείου. Οιαίθουσεςτωνμικρότερωντάξεωνέχουν δο (ισόγειο), εμβαδού 511 τ.μ., περιλαμβάνει 3 εργα- ιδιαίτεροαύλειοχώρο προς την εξωτερική πλευρά τού στήρια, μία αίθουσα διδασκαλίας, χώρους κυκλοφο- κτηρίου, όπως εξάλλου και το Γυμναστήριο. ρίας και κλιμακοστάσια. Στο 3ο επίπεδο (όροφος), εμ- βαδού 425 τ.μ., περιλαμβάνονται 4 αίθουσες διδασκα- Σε αυτό το κτήριο, που μελλοντικά προορίζεται να λίας, χώροι κυκλοφορίας και κλιμακοστάσια και στο 4ο στεγάσει αποκλειστικά το Δημοτικό Σχολείο, συστεγά- (β’ όροφος), εμβαδού 75 τ.μ., το λογιστήριο και το γρα- ζονταισήμερατοΝηπιαγωγείο,τοΔημοτικόκαιτο φείο τής Ψυχολογικής υπηρεσίας. Γυμνάσιο. Βρίσκεται στην νότια πλευρά τού σχολικού συγκροτήματος, το συνολικό εμβαδόν του, μαζί με τους Επισημαίνεται ότι τα εργαστήρια των Φυσικών επι- ημιυπαίθριους χώρους κυκλοφορίας, είναι 6.248 τ.μ. στημών χρησιμοποιούνται και από τους μαθητές τού Γυ- μνασίου, ενώ πρόσφαταδημιουργήθηκεέναυπερ-

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 73 σύγχρονο εργαστήριο, το I.S.Lab (Intelligent Sys- χώρο μεταξύ των δύο κτηριακών συγκροτημάτων, τού temsLaboratory), με 16 υπολογιστές, 3D εκτυπωτή Σχολείου και τής Εστίας Επιστημών. Το πάρκο, το οποίο και υλικά (ανιχνευτές, ρομποτικούς βραχίονες κ.λπ.) για αναπτύχθηκε σε συνεργασία με Τμήματα τού Πανεπι- την ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων και την εφαρμογή στημίου Πατρών και ινστιτούτων και χρηματοδοτήθηκε τους στα μαθήματα των Θετικών επιστημών. σε μεγάλο βαθμό από χορηγούς και προγράμματα Erasmus, είναι προσβάσιμο σε όλους τους μαθητές τής Τα τελευταία οκτώ χρόνια στα Αρσάκεια Πατρών εγ- Πάτρας και τής ευρύτερης περιοχής. Το πάρκο περι- γράφονται συνεχώς περισσότεροι μαθητές όχι μόνο από λαμβάνει: την πόλη των Πατρών αλλά και από την ευρύτερη πε- ñ μετεωρολογικόσταθμό σε συνεργασία με το Αστε- ριοχή. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι μαθητές των Σχολεί- ροσκοπείο Αθηνών και το Εργαστήριο Φυσικής τής ων να αυξηθούν σε ποσοστό 65%. Έτσι το Δημοτικό Ατμόσφαιρας τού Τμήματος Φυσικής τού Πανεπιστημί- από 10θέσιο έγινε 12θέσιο, το Νηπιαγωγείο επαναλει- ου Πατρών τούργησε και έγινε 2θέσιο, ενώ το Γυμνάσιο και το Λύ- ñ σεισμογράφο, σε συνεργασία με το Γεωδυναμικό Ιν- κειο έγιναν 6θέσια. Προκειμένου να καλυφθεί η ολοένα στιτούτο Αθηνών και μεγαλύτερη ανάγκη σε αίθουσες διδασκαλίας, από ñ διάταξηανίχνευσηςμιονίων (κοσμική ακτινοβολία) τοσχολικόέτος2018-2019τοΓυμνάσιοκαιτοΛύ- σε συνεργασία με το Τμήμα Εφαρμοσμένης Φυσικής κειοεφάρμοσανέναδιαφορετικόμοντέλοοργάνω- τού Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου σηςκαικατανομήςτωναιθουσώνδιδασκαλίας. Με ñ τρειςανοιχτέςσχολικέςτάξειςΒιοποικιλότητας,Πε- το κλασικό μοντέλο, αίθουσα και τμήμα, παρατηρήθη- τρωμάτων και Μετεωρολογίας, εφοδιασμένες με κε ότι οι αίθουσες παρέμεναν κενές περίπου σε ποσο- παγκάκια και τραπέζια, σε συνεργασία με τα Τμήματα στό 40% τού εβδομαδιαίου προγράμματος ωρών διδα- Βιολογίας, Γεωλογίας και Φυσικής τού Πανεπιστημίου σκαλίας, επειδή οι μαθητές μετακινούνταν στα εργαστή- Πατρών ρια ή σε άλλους χώρους για τα μαθήματα Φυσικής ñ τρίαδικτυοκήπια (λαχανόκηπο, ανθόκηπο, υδρο- Αγωγής, Καλλιτεχνικών, Μουσικής, Τεχνολογίας, Πλη- πονικό σύστημα) ροφορικής. Με το προτεινόμενο μοντέλο, αίθουσα και ñ βραχόκηπους εκπαιδευτικός, μετακινούνται οι μαθητές στην αίθουσα ñ αμπέλι όπου διδάσκεται συγκεκριμένο πάντα μάθημα και η ñ ελαιώνα αξιοποίηση των αιθουσών αγγίζει το 100%. Απαραίτη- ñ indoorfarming τη προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία αυτού τού ñ διαδρομήmountainbike. μοντέλου ήταν κάθε μαθητής να έχει το δικό του ερμά- ριο. Έτσι τα Σχολεία προέβησαν στην προμήθεια αντί- Το πάρκο, το οποίο αναπτύχθηκε στοιχου αριθμού ερμαρίων. σε συνεργασία με Τμήματα τού Πανεπιστημίου Πατρών Όλες οι αίθουσες διδασκαλίας, σε όλες τις βαθμίδες, είναι πλήρως εξοπλισμένες με διαδραστικούς πίνακες και ινστιτούτων και χρηματοδοτήθηκε και σύνδεση στο διαδίκτυο, με αποτέλεσμα να πολλα- σε μεγάλο βαθμό από χορηγούς πλασιάζονται οι δυνατότητες των εκπαιδευτικών και να και προγράμματα Erasmus, εμπλουτίζεται η εκπαιδευτική διαδικασία με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία. Αυτό αποδείχτηκε περίτρανα στην είναι προσβάσιμο σε όλους τους μαθητές περίοδο τής πανδημίας με την εξ αποστάσεως επικοινω- τής Πάτρας και τής ευρύτερης περιοχής. νία των μαθητών με εργαστήρια πανεπιστημίων και ερευνητικά ινστιτούτα και την δυνατότητα αναμετάδο- Το Θεματικό Πάρκο βρίσκεται σε άμεση επικοινωνία σης τού μαθήματος σε εκείνους τους μαθητές που αδυ- τόσο με τα εργαστήρια Φυσικών επιστημών και με το νατούσαν να βρίσκονται στην τάξη με φυσική παρουσία. I.S.Lab, καθώς τα δεδομένα που συλλέγουν οι ανιχνευ- τές στο Θεματικό Πάρκο αποστέλλονται ασύρματα ή εν- ΑρσάκειοΘεματικόΠάρκο σύρματα στα εργαστήρια δίνοντας την δυνατότητα στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς να τα επεξεργα- Καρπός τής κινητικότητας τού Σχολείου στον τομέα στούν. Σύντομα σχεδιάζεται η ψηφιοποίηση τού Θεμα- τής επιστήμης είναι η δημιουργία, κατά το σχολικό έτος 2018-2019, τού Αρσακείου Θεματικού Πάρκου στον

74 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 τικού Πάρκου με την δημιουργία σχετικής ιστοσελίδας, Η πτέρυγα των Εργαστηρίων τού Αρσακείου έχει συ- όπου θα περιγράφονται όλες οι δραστηριότητες και νολικό εμβαδόν 1.541 τ.μ. και περιλαμβάνει 3 εργα- στην οποία θα έχει πρόσβαση η εκπαιδευτική κοινότητα στηριακές αίθουσες Φυσικών επιστημών (Φυσικής, Χη- στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. μείας, Βιολογίας), αίθουσα παρασκευαστηρίου πειρα- μάτων, αίθουσα Πληροφορικής, 2 αίθουσες πολλα- ΕστίαΕπιστημώνΠάτρας πλών χρήσεων και γραφείο καθηγητών. Κάθε εργαστη- ριακή αίθουσα είναι πλήρως εξοπλισμένη με τις πιο Η Εστία Επιστημών Πάτρας λειτούργησε τον Σεπτέμ- σύγχρονες πειραματικές διατάξεις, όργανα, εποπτικά βριο τού 2008 σε ένα πρότυπο κτήριο, που βρίσκεται μέσα διδασκαλίας, ηλεκτρονικούς υπολογιστές με σύν- μέσα στο οικόπεδο των Αρσακείων Σχολείων Πατρών, δεση στο διαδίκτυο, προβολείς, εκτυπωτές κ.λπ. με αξιόλογες τεχνολογικές υποδομές και υπερσύγχρο- νοεξοπλισμό,μεπολυάριθμαδιαδραστικάεκθέμα- Στις 19 Δεκεμβρίου 2009, στην τελετή των εγκαινίων τακαιαλληλεπιδραστικέςεκθέσεις,πουκαλύπτουν τής Εστίας Επιστημών Πάτρας και των εργαστηρίων Φυ- περισσότερεςαπόεκατόεπιμέρουςθεματικέςπεριο- σικών επιστημών τού Σχολείου, ο Πρόεδρος τής Φιλεκ- χέςτωνΜαθηματικών,τήςΦυσικήςκαιτήςΠληρο- παιδευτικής Εταιρείας καθηγητής Γεώργιος Μπαμπινιώ- φορικής, με σκοπό την διάδοσή τους στο ευρύ κοινό. της τίμησε τον Κωνσταντίνο Δημητριάδη με ειδική ανα- μνηστική πλακέτα και τον ανακήρυξε «μέγα δωρητή» Η Εστία Επιστημών Πάτρας υλοποιεί τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας για την γενναιόδωρη επιστημονικές δραστηριότητες προσφορά του. Τα εγκαίνια των δύο κτηρίων τέλεσε ο Αντιπρόεδρος τής Κυβέρνησης Θεόδωρος Πάγκαλος, που απευθύνονται στους μαθητές ενώ χαιρετισμό απηύθυναν ο υφυπουργός Παιδείας και τους καθηγητές όλων των σχολείων, Γιάννης Πανάρετος και ο πρώην υπουργός Παιδείας Άρης Σπηλιωτόπουλος. Ακολούθησε ομιλία τού καθη- αλλά και σε φοιτητές. γητή τού ΕΜΠ Θεοδόση Τάσιου με θέμα «Ο παιδαγω- γικός ρόλος των Μαθηματικών». Στην συνέχεια, σε δια- Η Εστία Επιστημών, όπως και τα εργαστήρια Φυσικών φόρους χώρους τής Εστίας Επιστημών, πραγματοποι- επιστημών τού Αρσακείου Γυμνασίου και Λυκείου Πα- ήθηκαν παράλληλες συνεδρίες με ομιλίες και συζητή- τρών, κατασκευάστηκαν και εξοπλίστηκαν εξ ολοκλή- σεις τις οποίες συντόνιζαν οι καθηγητές τού Πανεπιστη- ρου με δωρεά τού ιδρυτή και προέδρου τού Κέντρου μίου Πατρών Σπύρος Πνευματικός και Τάσος Μπού- Παιδείας Επιστημών Κωνσταντίνου Δημητριάδη και απο- ντης, ο καθηγητής τού Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστη- τελούν την επισφράγιση τής συμφωνίας συνεργασίας μίου Σπύρος Τζαμαριάς, ο διδάσκων στο Πανεπιστήμιο που είχε υπογραφεί μεταξύ τού ιδίου και τού προέδρου Δυτικής Μακεδονίας Άρης Μαυρομμάτης και ο καθη- τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας τον Ιούνιο τού 2006. γητής τής Εστίας Επιστημών Πάτρας Gilbert Beranger. Το Κέντρο Παιδείας Επιστημών, κοινωφελές μη κερ- Τα Αρσάκεια Σχολεία Πατρών αξιοποιούν τις δυνα- δοσκοπικό ίδρυμα που εποπτεύεται από τα Υπουργεία τότητες που παρέχει η Εστία Επιστημών με την εκπόνη- Παιδείας, Πολιτισμού και Οικονομικών, ιδρύθηκε με ση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, δίνοντας την δυνα- Προεδρικό Διάταγμα το 2000. Με την δημιουργία τότητα στους μαθητές να προσεγγίσουν την γνώση με Εστιών Επιστημών, αρχικά στην Αττική και την Χαλκίδα έναν διαφορετικό τρόπο, μέσα από τρία διαδοχικά στά- και στην συνέχεια στην Πάτρα, ανέλαβε πρωτοβουλίες δια: την παρατήρηση, την συζήτηση και την δράση. για την διαμόρφωση και την αξιοποίησηειδικώνεκ- παιδευτικών μέσων με σκοπό την αξιοποίηση τής Συχνά επίσης διοργανώνουν στην Εστία Επιστημών ανακαλυπτικήςδιαδικασίαςγιατηνκατανόησητων σημαντικέςεκδηλώσεις(ημερίδες,διημερίδες,συνέ- Φυσικών επιστημών, των Μαθηματικών και τής δρια)σεσυνεργασίαμετοΠανεπιστήμιοΠατρών,με Πληροφορικής. Ο σχεδιασμός τής μορφωτικής και τής ερευνητικάκέντρα και με άλλους εκπαιδευτικούς φο- εκπαιδευτικής λειτουργίας τής Εστίας Επιστημών, τού ρείς και με συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών όχι επιστημονικού περιεχομένου των διαδραστικών εκθε- μόνο των Αρσακείων αλλά και τής ευρύτερης περιοχής, μάτων της και των διδακτικών προσεγγίσεών τους αναδεικνύοντας την Εστία Επιστημών αλλά και τα Αρ- πραγματοποιήθηκε από τον καθηγητή Μαθηματικών σάκεια Σχολεία Πατρών σε κέντρο παιδείας και πολιτι- τού Πανεπιστημίου Πατρών Σπύρο Πνευματικό. σμού για ολόκληρη την Δυτική Ελλάδα.

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 75 Ο Πρόεδρος τής Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος εγκαινιάζει το νέο σχολικό συγκρότημα τού Αρσακείου Πατρών στο Πλατάνι μαζί με τον Πρόεδρο τής Φ.Ε. καθηγητή κ. Γ. Μπαμπινιώτη. Διακρίνεται ο Υφυπουργός Παιδείας Γ. Καλός. Ο Πρόεδρος τής Φ.Ε. ξεναγεί τον Πρόεδρο τής Δημοκρατίας και τον Υφυπουργό Παιδείας στο κτήριο τού Σχολείου (πάνω) και στο εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών (δεξιά).

76 ΚΕΦΑΛΑΙO1 Γήπεδο μπάσκετ και βόλεϊ των Σχολείων Αίθουσα Θεατρικής Αγωγής Η Βιβλιοθήκη των Σχολείων

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 77 Εργαστήρια Φυσικών επιστημών Αίθουσα ηλεκτρονικών υπολογιστών Εργαστήριο Βιολογίας

78 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Ο Πολυχώρος των Αρσακείων Σχολείων Πατρών

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 79 Το Αρσάκειο Θεματικό Πάρκο στον χώρο μεταξύ τού Σχολείου και τής Εστίας Επιστημών Ανοιχτή τάξη Δικτυόκηπος Ανιχνευτής κοσμικής ακτινοβολίας Βραχόκηπος Αμπέλι

80 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Το κτήριο Ο Πρόεδρος τής Φ.Ε. καθηγητής κ. Γ. Μπαμπινιώτης τής Εστίας και ο Πρόεδρος τού ιδρύματος «Κέντρο Παιδείας, Επιστημών» Επιστημών κ. Κ. Δημητριάδης υπογράφουν το συμφωνητικό Πάτρας για την ίδρυση τής Εστίας Επιστημών στο Αρσάκειο Πατρών και τοποθετούν τον θεμέλιο λίθο.

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 81 Tο εσωτερικό τής Εστίας Επιστημών Πάτρας

APΣAKEIA ΣXOΛEIA ΘEΣΣAΛONIKHΣ 1 3 4 2 1 1 1 12 13

14 6 5 7 8 8 11 9 10 Τα Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης βρίσκονται σε πευκόφυτη έκταση 150 στρεμμάτων στην προνομιακή περιοχή των Ελαιώνων Πυλαίας 1. Δημοτικό 2. Νηπιαγωγείο 3. ΠαιδικήχαράΝηπιαγωγείου 4. Ανοιχτάγήπεδαποδοσφαίρου 5. Λύκειο 6. Ανοιχτάγήπεδαμπάσκετ–βόλεϊ 7. Γυμνάσιο 8. ΧώροςστάθμευσηςΙ.Χ. 9. Λογιστήριο–ΓραφείοΚίνησης 10. Κεντρικήπύλη 11. Χώροςστάθμευσηςσχολικώνλεωφορείων–Ι.Χ. 12. Θέατρο 13. Ανοιχτάγήπεδαμπάσκετ–βόλεϊ–τένις 14. Κλειστόγυμναστήριομεγήπεδαμπάσκετ–βόλεϊ

84 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης εγκαταστάσεις τους με την κατασκευή ανοιχτών γηπέ- δων μπάσκετ, ποδοσφαίρου, τένις και δύο γηπέδων Αμέσως μετά την μεταπολίτευση το εκπαιδευτικό σύ- βόλεϊ. στημα τής χώρας στην βασική εκπαίδευση υπέστη δο- μική αλλαγή με την κατάργηση παλαιότερων μορφών Με τις νέες συνθήκες που δημιουργήθηκαν για την σχολείων και την ίδρυση νέων, κυρίως στην δευτερο- στέγαση τού μεγαλύτερου αριθμού μαθητών, το κτή- βάθμια εκπαίδευση. Η εξέλιξη αυτή επηρέασε την πο- ριο τής Οικοκυρικής Σχολής ανακαινίστηκε εκ βά- ρεία των Αρσακείων Σχολείων και οδήγησε στην δια- θρων, επεκτάθηκε και άλλαξε χρήση για να στεγάσει μόρφωση νέων μονάδων προσαρμοσμένων στα νέα οι- το Δημοτικό Σχολείο και αργότερα το Νηπιαγωγείο σε κονομικά και κοινωνικά δεδομένα. ανεξάρτητη πτέρυγα. Στην συνέχεια, κατά την δεκαετία τού 1990, κατασκευάστηκαν δύο νέα κτήρια, τα οποία ΑπότηνΟικοκυρικήΣχολή στέγασαν το Γυμνάσιο και το Λύκειο και ο περιβάλλων στηνπλήρησχολικήανάπτυξη χώρος διαμορφώθηκε με την κατασκευή αύλειων χώ- ρων χωριστών για κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Το Συγκεκριμένα στην Θεσσαλονίκη, η παλαιά Οικοκυ- 1992, με την μεταφορά τού Δημοτικού στο ανεξάρτη- ρική Σχολή (1939) και η νεότερη Τεχνική και Επαγγελ- το ανακαινισμένο κτήριο τής Οικοκυρικής Σχολής, κα- ματική Σχολή ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους στις αρχές τασκευάστηκε και δεύτερο γήπεδο μπάσκετ, για την τής δεκαετίας τού ’80 και έδωσαν την θέση τους αρχικά κάλυψη των αναγκών των παιδιών τής ηλικίας αυτής, στο Γυμνάσιο (1981) και το Λύκειο (1989). Ακολούθη- ενώ στον περιβάλλοντα χώρο δημιουργήθηκε μικρό σε η λειτουργία τού Δημοτικού (1990), ενώ η πλήρης υπαίθριο αμφιθέατρο. Το 1995 οι αθλητικές εγκατα- ανάπτυξη των Σχολείων ολοκληρώθηκε με την λει- στάσεις επεκτάθηκαν με την δημιουργία δύο ακόμη τουργία τού Νηπιαγωγείου (1997). γηπέδων μπάσκετ και δύο γηπέδων βόλεϊ, ενώ ανα- κατασκευάστηκαν και τα εργαστήρια Φυσικής και Χη- Η απόφαση τού νεοεκλεγέντος το 1987 μείας. Δ.Σ. για δημιουργία και λειτουργία πλήρους σχολικού συγκροτήματος Κατά την εικοσαετία 1996-2016 το Δημοτικό Θεσσα- λονίκης αύξησε το μαθητικό του δυναμικό με γοργό και στην συμπρωτεύουσα είχε μεγάλη ρυθμό. Έτσι, τα αμέσως επόμενα χρόνια έγινε αρχικά απήχηση στην τοπική κοινωνία, 12θέσιο και στην συνέχεια 18θέσιο. Η ραγδαία αυτή αύξηση τού μαθητικού πληθυσμού, σε συνδυασμό με όπως φαίνεται από την θεαματική άνοδο την ίδρυση Νηπιαγωγείου το 1997, οδήγησε σε σειρά τού αριθμού των μαθητών ανακατατάξεων και νέων κατασκευών. Μετάτηνριζική ανακαίνιση τού αρχικού κτηρίου τής Οικοκυρικής από 102 σε 903 σήμερα και των Σχολής, το Δημοτικό απέκτησε μόνιμη στέγη εκεί, εκπαιδευτικών από 23 σε 123 ενώτοΝηπιαγωγείοκατέλαβεανεξάρτητηπτέρυγα (σε σύνολο εργαζομένων 168). τούίδιουκτηρίου. Αξιοποιήθηκε η δασική έκταση πί- σω από την σχολική μονάδα και διαμορφώθηκε προ- Με την έναρξη τής λειτουργίας τού Γυμνασίου το αρ- αύλιος χώρος αποκλειστικά για τους μικρότερους χικό κτήριο τής Οικοκυρικής Σχολής, η οποία από το μαθητές. Στο ίδιο κτήριο δημιουργήθηκε και λειτουργεί 1973 είχε μεταφερθεί από την Εγνατία οδό, στο κέντρο η κεντρική Βιβλιοθήκη των Αρσακείων Θεσσαλονί- τής πόλης, στο ιδιόκτητο οικόπεδο 150 στρεμμάτων κης. Το 1997 ολοκληρώθηκαν και τα δύο χωριστά στην ειδυλλιακή περιοχή των Ελαιώνων Πυλαίας, ανα- κτηριακάσυγκροτήματα σταοποίαλειτουργούντο καινίστηκε ώστε να στεγάσει το Γυμνάσιο και πλαισιώ- ΓυμνάσιοκαιτοΛύκειο. Το 2000 δημιουργήθηκαν και θηκε σταδιακά με νέα ανεξάρτητα κτήρια για κάθε βαθ- εξοπλίστηκαν τα εργαστήριαΠληροφορικής, ενώ το μίδα εκπαίδευσης με σχέδια και επίβλεψη τού καθηγη- 2014 εγκαινιάστηκε αίθουσα tablets στο Δημοτικό, τή Αρχιτεκτονικής τού ΕΜΠ και υπεύθυνου τής Τεχνικής προκειμένου να καλυφθεί η αυξανόμενη ανάγκη πρό- Υπηρεσίας τής Φ.Ε. Θεοχάρη Πολυχρονόπουλου. σβασης στο διαδίκτυο με την λειτουργία τού ψηφιακού σχολείου. Ειδικότερα το 1989, με την έναρξη λειτουργίας τού Λυκείου, δημιουργήθηκε η πρώτη αίθουσα Πληροφο- Κατά τα έτη 2001-2005 κατασκευάστηκαν 3 νέα κτή- ρικής και τα Σχολεία απέκτησαν τις πρώτες αθλητικές

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 85 ρια σε σχέδια τού υπεύθυνου τής Τεχνικής Υπηρεσίας σιμοποιείται επιφάνεια κυρίως χώρου εργασίας που τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας αρχιτέκτονα Ιωάννη Λε- υπερβαίνει τα 10.000 τ.μ. Στην έκταση αυτή περιλαμ- οντόπουλου: βάνονται οι κυρίως εκπαιδευτικοί χώροι, οι διοικητικές μονάδες, οι βοηθητικές εγκαταστάσεις κ.λπ. Περισσό- H παλαιά Οικοκυρική Σχολή (1939) τερεςαπό50αίθουσεςδιδασκαλίαςκαλύπτουντην και η νεότερη Τεχνική και Επαγγελματική καθημερινήμαθησιακήδιαδικασίααπότηνπροσχο- λικήβαθμίδαέωςκαιτοΛύκειο. Σε αυτές προστίθε- Σχολή ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους νται η προσφάτως ανακαινισμένη Βιβλιοθήκη, τρία ερ- στις αρχές τής δεκαετίας τού ’80 γαστήρια ηλεκτρονικών υπολογιστών, εργαστήριο απο- και έδωσαν την θέση τους αρχικά κλειστικά για tablets, δύο πειραματικά εργαστήρια Φυ- σικών επιστημών, εξειδικευμένο εργαστήριο Βιολογίας, στο Γυμνάσιο (1981) και το Λύκειο (1989). δύο στεγασμένα αμφιθέατρα 120 θέσεων το καθένα και Ακολούθησε η λειτουργία τού Δημοτικού δύο υπαίθρια αμφιθέατρα με την ίδια περίπου χωρητι- κότητα, θέατρο 25 θέσεων, αίθουσα Μουσικής, δύο (1990), ενώ η πλήρης ανάπτυξη εργαστήρια Καλλιτεχνικών και εργαστήριο τεχνικών μα- των Σχολείων ολοκληρώθηκε με την θημάτων. λειτουργία τού Νηπιαγωγείου (1997). Με τις νέες συνθήκες • υπερσύγχρονο κλειστό Γυμναστήριο στο ανατολικό που δημιουργήθηκαν για την στέγαση άκρο τού οικοπέδου τού μεγαλύτερου αριθμού μαθητών, • πτέρυγα αιθουσών στο Δημοτικό Σχολείο με προδια- γραφές για εξυπηρέτηση ΑμΕΑ (ανελκυστήρα, ράμπες, το κτήριο τής Οικοκυρικής Σχολής WC κ.λπ.) ανακαινίστηκε εκ βάθρων, επεκτάθηκε • ανεξάρτητο κτήριο όπου στεγάζονται το Λογιστήριο και το Γραφείο Κίνησης και το οποίο για λειτουργικούς και άλλαξε χρήση για να στεγάσει λόγους τοποθετήθηκε πλησίον τής κύριας πύλης εισό- το Δημοτικό Σχολείο και αργότερα δου των Σχολείων. Παράλληλα συμπληρώθηκε η δια- το Νηπιαγωγείο σε ανεξάρτητη πτέρυγα. μόρφωση τού περιβάλλοντος χώρου με την κατασκευή Στην συνέχεια, κατά την δεκαετία μεγάλου χώρου στάθμευσης στο νοτιοδυτικό τμήμα τού οικοπέδου συνολικής επιφάνειας 5.700 τ.μ. και την τού 1990, κατασκευάστηκαν δημιουργία νέων πεζοδρόμων, καθιστικών και Παιδι- δύο νέα κτήρια, τα οποία στέγασαν κής Χαράς στο Νηπιαγωγείο και χωριστά για το Δημοτι- κό Σχολείο. Επίσης ανακατασκευάστηκε το φυλάκιο, το Γυμνάσιο και το Λύκειο. συμπληρώθηκε η περίφραξη και τοποθετήθηκε νέα πι- νακίδα στην κύρια πύλη εισόδου των Σχολείων. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλες οι αίθουσες διδασκαλίας είναι πλήρως εξοπλισμένες με την τελευταία λέξη τής τε- Στην συνεχή αναβάθμιση και την συντήρηση των χνολογίας, ώστε να υποστηρίζεται η ψηφιακή διαχείριση κτηριακών εγκαταστάσεων περιλαμβάνονται η κατα- δεδομένων και η διαδικτυακή λειτουργία τής τάξης (ψη- σκευή νέων μονώσεων και η συντήρηση των υπολοί- φιακό σχολείο e-arsakeio, τηλεκπαίδευση, διαδραστι- πων, η τοποθέτηση νέων αλεξικέραυνων, η εγκατάστα- κοί πίνακες αφής-interactive whiteboard) ανάλογα με ση δικτύου πυρόσβεσης και πυρανίχνευσης, η πλήρης τις συνθήκες που διαμορφώνονται κάθε φορά. ανακατασκευή των κυλικείων, η κατασκευή ραμπών, WC και λοιπού εξοπλισμού για την εξυπηρέτηση ΑμΕΑ Στις εγκαταστάσεις των Σχολείων ιδιαίτερη θέση κα- σε όλα τα κτήρια, ο εκσυγχρονισμός των ηλεκτρομηχα- τέχουν 6 γραφεία διευθυντών και υποδιευθυντών, 4 νολογικών εγκαταστάσεων (λεβητοστασίων, ηλεκτρο- γραφεία δασκάλων/καθηγητών, 4 γραμματείες, 2 ια- στασίων, υδραυλικού και ηλεκτρικού δικτύου κ.λπ.) τρεία και 2 γραφεία Συμβουλευτικής-Ψυχολογικής Υπη- και η εκτέλεση οποιασδήποτε άλλης εργασίας απαιτεί- ρεσίας και Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολι- ται για την εύρυθμη λειτουργία τού Σχολείου και την σμού, ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες τού προσω- ασφάλεια των μαθητών. πικού και των μαθητών με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Συνολικά στα Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης χρη- Στην διάθεση των μαθητών βρίσκονται επίσης 4 πλή- ρως λειτουργικοί αύλειοι χώροι συμπεριλαμβανομέ-

86 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 νου και τού παιδότοπου, γήπεδα ποδοσφαίρου χωρι- ToκτήριοτούΓυμνασίου, με εμβαδόν 4.445 τ.μ., στά για την πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια εκπαί- αναπτύσσεται επίσης σε τρία επίπεδα. Στο 1ο επίπεδο δευση, γήπεδα μπάσκετ-βόλεϊ αλλά και γήπεδα βόλεϊ- (ημιυπόγειο) υπάρχουν βοηθητικοί χώροι και εργαστή- τένις συνολικού εμβαδού άνω των 11.000 τ.μ. Το κλει- ρια, στο 2ο επίπεδο (ισόγειο) αίθουσες διδασκαλίας, στό γυμναστήριο συμπληρώνει εντυπωσιακά την εικό- εργαστήρια, αμφιθέατρο, γραφεία εκπαιδευτικών, κα- να των αθλητικών εγκαταστάσεων για τα Αρσάκεια Σχο- θώς και χώροι κυκλοφορίας και χώροι υγιεινής και στο λεία Θεσσαλονίκης. 3ο (όροφος) περιλαμβάνονται αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια και χώροι κυκλοφορίας. Όλες οι αίθουσες διδασκαλίας είναι πλήρως εξοπλισμένες Τέλος τoκτήριοτούΛυκείου, με εμβαδόν 3.018 τ.μ., διαρθρώνεται και αυτό σε τρία επίπεδα. Στο 1ο επί- με την τελευταία λέξη τής τεχνολογίας, πεδο (ημιυπόγειο) στεγάζονται βοηθητικοί χώροι, εργα- ώστε να υποστηρίζεται στήρια, αίθουσες διδασκαλίας, ιατρείο και χώροι υγιει- νής, στο 2ο (ισόγειο) αίθουσες διδασκαλίας, εργαστή- η ψηφιακή διαχείριση δεδομένων ρια, αμφιθέατρο, γραφεία εκπαιδευτικών, γραφεία δι- και η διαδικτυακή λειτουργία τής τάξης οίκησης καθώς και χώροι κυκλοφορίας και χώροι υγι- εινής και στο 3ο επίπεδο (όροφος) αίθουσες διδασκα- (ψηφιακό σχολείο e-arsakeio, λίας, εργαστήρια και χώροι κυκλοφορίας. τηλεκπαίδευση, διαδραστικοί πίνακες ΕγκαίνιακλειστούΓυμναστηρίου αφής-interactive whiteboard) ανάλογα με τις συνθήκες Το καλοκαίρι τού 2004 τα Αρσάκεια Θεσσαλονίκης απέκτησαν κλειστόΓυμναστήριο, το οποίο έχει συνο- που διαμορφώνονται κάθε φορά. λικό εμβαδόν 1.684 τ.μ., διαθέτει αγωνιστικό χώρο για διεξαγωγή αγώνων μπάσκετ και βόλεϊ εσωτερικών δια- Η τεχνική υπηρεσία, το λογιστήριο, το γραφείο κινή- στάσεων 22x34 μ., κερκίδες 350 αριθμημένων θέσε- σεως και τα 2 φυλάκια λειτουργούν σε ανεξάρτητες, αυ- ων, αποδυτήρια για δύο ομάδες, γραφείο-αποδυτήριο τοδύναμες εγκαταστάσεις και εγγυώνται –νύχτα και μέ- γυμναστών και προπονητών, ιατρείο, χώρους υποδο- ρα– την άψογη λειτουργία των υποδομών, των οικονο- χής με φουαγιέ και κυλικείο, χώρους υγιεινής αθλου- μικών και διοικητικών υπηρεσιών αλλά και των δι- μένων και επισκεπτών, καθώς και χώρους ηλεκτρομη- κτύων σε όλη την επικράτεια των Αρσακείων Σχολείων χανολογικών εγκαταστάσεων και λοιπούς βοηθητικούς Θεσσαλονίκης. Τέλος η κυκλοφορία των οχημάτων δι- αποθηκευτικούς χώρους, ενώ έχει προβλεφθεί να είναι ευκολύνεται χάρη στον χώρο στάθμευσης, όπου έχει δυνατήηχρήσητουαπόάτομαμεειδικέςανάγκες προβλεφθεί διαφορετική τοποθεσία για τα οχήματα των μεράμπεςπρόσβασηςκαιλοιπόεξοπλισμό. Το Γυ- εργαζομένων και των επισκεπτών στην νοτιοδυτική μναστήριο συνδέεται με το σχολικό συγκρότημα με πλευρά τού οικοπέδου, ενώ τα σχολικά λεωφορεία εσωτερικό οδικό δίκτυο και φαρδείς πεζοδρόμους, σταθμεύουν προσωρινά στον εσωτερικό αύλειο χώρο, ενώ έχει ανεξάρτητη είσοδο-έξοδο από τον δρόμο, κα- ώστε να διευκολύνεται καθημερινά η επιβίβαση και η θώς και δικό του χώρο στάθμευσης. αποβίβαση των μαθητών και στο πρωινό και στο απο- γευματινό πρόγραμμα. Τον Σεπτέμβριο τής ίδιας χρονιάς ο υφυπουργός Αθλητισμού κ. Γεώργιος Ορφανός εγκαινίασε το νέο Αναλυτικά τα κτήρια όπου στεγάζονται το Δημοτικό, κλειστό Γυμναστήριο παρουσία τού Παναγιωτάτου το Γυμνάσιο και το Λύκειο διαρθρώνονται ως εξής: Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμου, ο οποίος τέ- λεσε τον αγιασμό, και τού Προέδρου τής Φ.Ε. καθηγη- ToκτήριοτούΔημοτικού, με εμβαδόν 4.033 τ.μ., τή Γ. Μπαμπινιώτη, ο οποίος μίλησε για την συνεχή αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Στο 1ο επίπεδο (ημιυπό- ανοδική πορεία των Αρσακείων Σχολείων Θεσσαλονί- γειο) στεγάζονται βοηθητικοί χώροι και η ενιαία σχολική κης. Στην τελετή των εγκαινίων παρευρέθησαν ο Πρό- Βιβλιοθήκη, στο 2ο (ισόγειο) περιλαμβάνονται αίθου- εδρος τού Παιδαγωγικού Ινστιτούτου καθηγητής Μιχά- σες διδασκαλίας, εργαστήρια, θέατρο, κλειστό γυμνα- λης Παπαδόπουλος, ο Πρόεδρος τού Τμήματος Φυσι- στήριο, ιατρείο, γραφεία εκπαιδευτικών, γραφεία διοί- κής Αγωγής τού Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Α. Δε- κησης καθώς και χώροι κυκλοφορίας και χώροι υγιει- νής και στο 3ο επίπεδο (όροφος) αίθουσες διδασκαλίας, εργαστήρια, χώροι κυκλοφορίας και χώροι υγιεινής.

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 87 ληγιάννης, οι Προϊστάμενοι και οι Σύμβουλοι τής Πρω- άνοδο τού αριθμού των μαθητών από 102 σε 903 σή- τοβάθμιας και τής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσ- μερα και των εκπαιδευτικών από 23 σε 123 (σε σύνολο σαλονίκης, βουλευτές και δήμαρχοι τής περιοχής, κα- εργαζομένων 168). Η νέα διοίκηση τής Φιλεκπαιδευτι- θηγητές τού ΑΠΘ, ο Πρόεδρος τού ΟΠΑΠ καθηγητής κής Εταιρείας, ο Πρόεδρος και το Διοικητικό Συμβού- Α. Φιλιππίδης, γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές τού λιο, συλλαμβάνοντας το πνεύμα των καιρών, όχι μόνο Σχολείου. προχώρησαν στην κατασκευή νέων σχολικών κτη- ρίωνμεσύγχρονεςπροδιαγραφές, αλλά εγκαινίασαν Σε καθημερινή βάση στο κλειστό Γυμναστήριο πραγ- ματοποιείται το μάθηματήςΦυσικήςΑγωγής και οι Εφαρμόζοντας πετυχημένα πιλοτικά απογευματινές αθλητικές δραστηριότητες μαθητών τής προγράμματα η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία πρωτοβάθμιας και τής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Επίσης το γήπεδο φιλοξενεί μαθητικούςαγώνες καλα- παρέμεινε ηγέτης στο εκπαιδευτικό θοσφαίρισηςκαιπετοσφαίρισης, ωστόσο με κατάλ- γίγνεσθαι και τής Βόρειας Ελλάδας, ληλη διαμόρφωση τού χώρου οργανώνονται δραστη- συγκεντρώνοντας το υψηλότερο ποσοστό ριότητες όχι μόνο αθλητικού αλλά και καλλιτεχνι- ανόδου στον τομέα τής ανάπτυξης. κούπεριεχομένου σε όλη την διάρκεια τής σχολικής χρονιάς. κυριολεκτικά μια νέα πολιτική στην καθημερινή σχολι- κή πραγματικότητα. Αξιοποίησαν την εμπειρίατήςεκ- Ο εξοπλισμός τού γυμναστηρίου, καθώς και τού συ- παιδευτικήςπαράδοσηςτήςΦιλεκπαιδευτικήςΕται- νόλου των σχολικών εγκαταστάσεων των Αρσακείων ρείαςστηνλειτουργίαπειραματικώνΔημοτικώνΣχο- Θεσσαλονίκης, ανανεώνεται σταθερά με στόχο την λείων,ταοποίαμπορούσανναεγγυηθούντοάριστο διαρκή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ ο αποτέλεσμα, που όμως έπαυσε η λειτουργία τους πα- περιβάλλων χώρος αναβαθμίζεται με σεβασμό στο φυ- ράλληλα με την κατάργηση από το κράτος των Παιδα- σικό οικοσύστημα των Ελαιώνων. γωγικών Ακαδημιών. Με τον τρόπο αυτό, εφαρμόζο- ντας πετυχημένα πιλοτικά προγράμματα η Φιλεκπαι- Ηαπήχησηστηντοπικήκοινωνία δευτική Εταιρεία παρέμεινε ηγέτις στο εκπαιδευτικό γί- γνεσθαι και τής Βόρειας Ελλάδας, συγκεντρώνοντας το Η απόφαση τού νεοεκλεγέντος το 1987 Δ.Σ. για δη- υψηλότερο ποσοστό ανόδου στον τομέα τής ανάπτυξης. μιουργία και λειτουργία πλήρους σχολικού συγκροτή- ματος και στην συμπρωτεύουσα είχε μεγάλη απήχηση στην τοπική κοινωνία, όπως φαίνεται από την θεαματική

88 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Οι εγκαταστάσεις τού σχολικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης. Πάνω: Το Αρσάκειο Γυμνάσιο (αριστερά) το Λύκειο (δεξιά) και το Δημοτικό (στο βάθος). Το Αρσάκειο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 89 Το Αρσάκειο Δημοτικό Θεσσαλονίκης Το Αρσάκειο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης (αριστερά) και το Αρσάκειο Λύκειο Θεσσαλονίκης (κάτω)

90 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 2004. Ο υφυπουργός Αθλητισμού κ. Γ. Ορφανός απευθύνει χαιρετισμό και εγκαινιάζει το νέο ανεξάρτητο κλειστό Γυμναστήριο παρουσία τού Παναγιωτάτου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμου και τού Προέδρου τής Φ.Ε. καθηγητή κ. Γ. Μπαμπινιώτη. Το νέο σύγχρονο κλειστό Γυμναστήριο

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 91 Η παιδική χαρά τού Αρσακείου Νηπιαγωγείου Θεσσαλονίκης Το γήπεδο ποδοσφαίρου Γυμνασίου και Λυκείου Κλειστό γυμναστήριο στο Δημοτικό

92 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Η ενιαία σχολική Bιβλιοθήκη των Αρσακείων Σχολείων Θεσσαλονίκης 3η Στην αίθουσα Θεάτρου των Aρσακείων Θεσσαλονίκης διοργανώνονταν οι Διασχολικές Συναντήσεις Χορωδιών και Νεανικών Μουσικών Σχημάτων.

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 93 Όλες οι τάξεις τού Αρσακείου Θεσσαλονίκης διαθέτουν διαδραστικό πίνακα. Το 2014 το Αρσάκειο Δημοτικό Θεσσαλονίκης απέκτησε ψηφιακές τάξεις. Εργαστήριο Βιολογίας Γυμνασίου και Λυκείου

APΣAKEIA ΣXOΛEIA ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1 2 3 8 1. Νηπιαγωγείο 2. Δημοτικό 3. Αίθουσαπολλαπλώνχρήσεων 4. ΠτέρυγαΓυμνασίου–Λυκείου 5. Φυλάκιο–ΓραφείοΚίνησης 6. Κεντρικήπύλη 7. Χώροςστάθμευσης 8. ΓήπεδοΔημοτικού 9. Γήπεδο5x5Γυμνασίου–Λυκείου

Το σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων Σχολείων Ιωαννίνων βρίσκεται στους Λογγάδες, σε οικόπεδο 30 στρεμμάτων που παραχώρησε στην Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία η κοινότητα, με πυκνή βλάστηση και πανοραμική θέα στην λίμνη Παμβώτιδα. Έχει χτιστεί σε σχέδια τού αρχιτέκτονα Ιωάννη Λεοντόπουλου, σύμφωνα με τις επιταγές τής σύγχρονης σχολειοδομίας και λαμβάνοντας υπ’ όψιν την πλούσια αρχιτεκτονική παράδοση τής περιοχής και τα τοπικά υλικά κατασκευής. 56 4 7 9

96 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 Αρσάκεια Σχολεία Ιωαννίνων τιδα, η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία ανέλαβε με ίδιους πό- ρους την ανοικοδόμηση σχολικού κτηρίου αντάξιου ΤοπιοπρόσφατοΣχολείοτήςμεγάλης των προδιαγραφών όλων των Αρσακείων, ακολου- Αρσακειακήςοικογένειας θώντας τις επιταγές τής σύγχρονης σχολειοδομίας. Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι τού 2009 Το πιο πρόσφατο Αρσάκειο, το Αρσάκειο Ιωαννί- με την κατασκευή τού Δημοτικού Σχολείου και η δεύ- νων, προστέθηκε στην μεγάλη εκπαιδευτική οικογένεια τερη φάση το 2021 με την κατασκευή τής πτέρυγας αι- των Αρσακείων το 2009, που ξεκίνησε την λειτουργία θουσών τού Γυμνασίου-Λυκείου. του σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στην Κοινότητα Λογγά- δων, σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από το κέντρο τής Στο κτήριο αρχικά λειτούργησαν το Νηπιαγωγείο και πόλης. οι τρεις πρώτες τάξεις τού Δημοτικού. Σήμερα –παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες– φοιτούν στα Σχο- Μαζί με το πάγιο αίτημα τής τοπικής κοινωνίας για λεία 310 μαθητές και το σχολικό έτος 2018-2019 απο- ίδρυση Αρσακείου στην Ήπειρο εκπληρώθηκε και μια φοίτησαν από το Λύκειο οι πρώτοι εξ αυτών. Το προ- οφειλή τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας προς τον μεγά- σωπικό αριθμεί 50 άτομα, 37 εκπαιδευτικούς και 13 λο Ηπειρώτη ευεργέτη των Σχολείων Απόστολο Αρσά- βοηθητικό προσωπικό, η συντριπτική πλειοψηφία των κη, ο οποίος είχε εκδηλώσει την επιθυμία στο τότε Δι- οποίων προέρχεται από τα Ιωάννινα. οικητικό της Συμβούλιο για λειτουργία Αρσακείου στον τόπο καταγωγής του, την Χοταχόβα τής Βορείου Ηπεί- Στις 20 Φεβρουαρίου 2010, σε ιδιαίτερα συγκινητι- ρου. H Εταιρεία έχει ισχυρούς δεσμούς με την ηπειρω- κή ατμόσφαιρα, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνιατού τική γη, αφού και το ζεύγος Μιχαήλ και Ελένης Τοσί- ΑρσακείουΙωαννίνωναπότονΓιαννιώτητότεΠρό- τσα, επίσης μεγάλοι ευεργέτες, αρωγοί στο έργο της, εί- εδροτήςΔημοκρατίαςΚάρολοΠαπούλια. Στην ομι- χαν καταγωγή από το Μέτσοβο, αλλά και ένας από λία του ο Πρόεδρος τής Δημοκρατίας ευχαρίστησε τον τους τρεις ιδρυτές της, ο διδάσκαλος τού Γένους Γεώρ- Πρόεδρο τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας για την αντα- γιος Γεννάδιος, καταγόταν από την Ήπειρο πόκρισή του στο αίτημα τής Ηπείρου για την ίδρυση Αρσακείου στα Ιωάννινα και σημείωσε ότι η υλοποί- Στο οικόπεδο των 30 στρεμμάτων, ησή του οφείλεται στο πείσμα και την δύναμη πνεύμα- το οποίο αποτελεί δωρεά τος που τον διακρίνουν. Μίλησε για τον καλό αγώνα που έχουν μάθει να δίνουν οι Ηπειρώτες σε όλους τής Κοινότητας Λογγάδων και προσφέρει τους τομείς και ευχήθηκε στους μαθητές που έχουν ανεμπόδιστη πανοραμική θέα την τύχη να φοιτούν σε αυτό το Σχολείο πνευματική προς την λίμνη Παμβώτιδα, πρόοδο. Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό ο νο- μάρχης Ιωαννίνων Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο δήμαρ- η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία ανέλαβε χος Ιωαννιτών Νικόλαος Γκόντας, ο δήμαρχος Παμβώ- με ίδιους πόρους την ανοικοδόμηση τιδας Ευάγγελος Πήχας και ο πρύτανης τού Πανεπιστη- μίου Ιωαννίνων καθηγητής Ιωάννης Γεροθανάσης. Πα- σχολικού κτηρίου αντάξιου ρευρέθησαν, εκτός από τους εκπροσώπους τής Πολι- των προδιαγραφών όλων των Αρσακείων, τείας και τής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο Γενικός Γραμ- ματέας και μέλη τού Δ.Σ. τής Φ.Ε., ο Διευθυντής Διοι- ακολουθώντας τις επιταγές κητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών, εταίροι, η Επό- τής σύγχρονης σχολειοδομίας. πτρια των Σχολείων, Συντονιστές, διευθυντές και καθη- γητές από τα υπόλοιπα Αρσάκεια Σχολεία. Στην ομι- Έτσι, επί προεδρίας Γεωργίου Μπαμπινιώτη, το Διοι- λία του, που παρατίθεται αυτούσια ως κείμενο ιστορι- κητικό Συμβούλιο δρομολόγησε με επιτυχία τις επαφές κής αναφοράς για την Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, ο και τις συνεννοήσεις που από καιρό είχαν ξεκινήσει και, Πρόεδρος τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας καθηγητής σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Ηπειρωτών Επιστημό- Γ. Μπαμπινιώτης αναφέρθηκε στο μεγάλο τόλμημα νων, αποδύθηκε σε συστηματική προσπάθεια για την τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας να ανεγείρει ένα ακόμη εξεύρεση οικοπέδου. Αρσάκειο: Στο οικόπεδο των 30 στρεμμάτων, το οποίο αποτε- λεί δωρεά τής Κοινότητας Λογγάδων και προσφέρει ανεμπόδιστη πανοραμική θέα προς την λίμνη Παμβώ-

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 97 «Ένα όραμα πολλών δεκαετιών, ένα όραμα πολλών Διοικητικών Συμβουλίων τής Φιλεκπαιδευτικής Εται- ρείας παίρνει σήμερα σάρκα και οστά. Εδώ στους Λογγάδες τού Δήμου Παμβώτιδος, εδώ λίγο έξω από τα Γιάν- νενα, την πόλη των Γραμμάτων, εδώ στην ευκλεή Ήπειρο που γέννησε τους μεγαλύτερους ευεργέτες τής πα- τρίδας μας. Το Αρσάκειο Ιωαννίνων! Δεν το ζήτησαν –ίσως και δεν το φαντάστηκαν ποτέ– ούτε ο Ηπειρώτης από την Χοταχόβα τής Βορείου Ηπείρου (κοντά στην Πρεμετή), Απόστολος Αρσάκης (†1874), που έζησε στην Ρουμανία, ούτε ο Ηπειρώτης από το Μέτσοβο Μιχαήλ Τοσίτσας (†1856) και η σύζυγός του Ελένη Τοσίτσα (†1866), που έζησαν στην Αίγυπτο. Το όραμα των μεγάλων αυτών ευεργετών που ενώθηκε με το όραμα των ιδρυτών των Σχολείων τής Φιλεκ- παιδευτικής Εταιρείας (τα οποία λειτουργούσαν στην Αθήνα από το 1836 πριν ακόμη από την δωρεά τού Αρ- σάκη [το 1850] και τού ζεύγους Τοσίτσα [το 1867]), το όραμα, επαναλαμβάνω, των ιδρυτών τής Φ.Ε., ήτοι των αγωνιστών Θεοδώρου Κολοκοτρώνη και στρατηγού Μακρυγιάννη, τού πρώτου φωτισμένου εκπαιδευτικού τής ελεύθερης Ελλάδος τού Ιωάννη Κοκκώνη, τού διδασκάλου τού Γένους Γεωργίου Γενναδίου και τού αρχιε- πισκόπου Αθηνών Μισαήλ Αποστολίδη, ήταν ένα: να μορφωθεί η γυναίκα στην Ελλάδα, η μάννα, η σύζυγος, η αδελφή, ένα όραμα Παιδείας και μαζί ένα εθνικό και βαθιά κοινωνικό όραμα. Καρπός: τα Αρσάκεια και Τοσί- τσεια Σχολεία τής Φιλεκπαιδευτικής. Τα δύο στην Αθήνα (από το 1836), το Αρσάκειο στην Πάτρα (από το 1891), το Αρσάκειο στην Θεσσαλονίκη (από το 1939) και το Αρσάκειο στα Τίρανα (από το 1998). Από σήμερα και το Αρσάκειο Ιωαννίνων. Επιτρέψτε μου, επ’ ευκαιρία, να παρατηρήσω ότι σπάνια ευεργέτες ευτύχησαν να στηρίξουν ένα έργο στο ξεκίνημά του, το οποίο αργότερα όχι απλώς ευδοκίμησε αλλά πολλαπλασιάστηκε και γιγαντώθηκε. Γιατί από τα 300 περίπου παιδιά που είχαν στο ξεκίνημά τους το Αρσάκειο και το Τοσίτσειο, στον χώρο τού σημερινού Συμβουλίου τής Επικρατείας στην Αθήνα, έφτασαν να έχουν σήμερα πάνω από 9.000 μαθητές και μαθήτριες και πάνω από 700 εκπαιδευτικούς, σε σχολικά συγκροτήματα που αποκτήθηκαν (αγοράστηκαν και ανοικοδο- μήθηκαν) από τους συνεχιστές τού έργου των πρώτων ιδρυτών και ευεργετών τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας: εννοώ τα τεράστια συγκροτήματα τής Αχαρνών (κτήριο οδού Σουρμελή), τού Ψυχικού (3.500 μαθητές), τής Εκά- λης (3.500 μαθητές), τής Θεσσαλονίκης (1.100 μαθητές), τής Πάτρας (650 μαθητές), των Τιράνων (500 μαθητές), το κτήριο τής Διοικήσεως στο Ψυχικό και σήμερα αυτό το κόσμημα τής Ηπείρου, το Αρσάκειο Ιωαννίνων. Και μια καθοριστική διευκρίνιση: τα Αρσάκεια Σχολεία και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία γενικότερα δεν είναι ιδιωτική επιχείρηση. Είναι ένας μη κερδοσκοπικός κοινωφελής οργανισμός Παιδείας με ιστορία παιδευτικής προσφοράς 174 χρόνων (ιδρύθηκαν το 1836, έναν χρόνο πριν ιδρυθεί το πρώτο πανεπιστήμιο τής Ελλάδος). Όλα της τα έσοδα από την περιουσία της καθώς και όλα τα έσοδα από τα δίδακτρα πηγαίνουν στα Σχολεία, στους μισθούς των εκπαιδευτικών και τού διοικητικού προσωπικού καθώς και στα λειτουργικά έξοδα, ενώ όλα τα μέλη τού Διοικητικού Συμβουλίου (από το 1836 μέχρι σήμερα) είναι επί τιμή, προσφέροντας τις υπηρε- σίες τους αμισθί. Γιατί τα Αρσάκεια δεν είναι επιχείρηση, είναι ιδέα και όραμα ποιοτικής παιδείας. Αυτός ο χα- ρακτήρας των Αρσακείων Σχολείων κάνει ώστε αυτά τα Σχολεία –τα πρώτα σε παιδευτική ποιότητα, σε ζήτηση και σε αποτελέσματα επιτυχίας εισαγωγής στα Πανεπιστήμια (97% εφέτος! ή πάνω από 95%) σχολεία στην Ελ- λάδα– να έχουν τα χαμηλότερα δίδακτρα, χαμηλότερα από όλα τα άλλα «μεγάλα» λεγόμενα σχολεία. Έτσι, μπορούν και φοιτούν στα Αρσάκεια –πράγμα που είναι επιδίωξή μας– παιδιά οικογενειών που έχουν μέσο οι- κονομικό εισόδημα, ενώ παρέχεται πλήθος υποτροφιών και εκπτώσεων στα δίδακτρα, όπου χρειάζεται. Τα Αρσάκεια ανήκουν σ’ αυτά που ονομάζουμε «σχολεία αρχών», στα σχολεία δηλαδή που συνειδητά και ως εκπαιδευτική πράξη, παράλληλα προς την παροχή συστηματικών γνώσεων, επιδιώκουν να καλλιεργήσουν και την προσωπικότητα των μαθητών τους: γερά γράμματα και σωστή αγωγή και, πάνω απ’ όλα, ποιοτική παι- δεία. Γιατί μπορεί να επιμένουμε πολύ και συστηματικά να μάθουν οι μαθητές μας εις βάθος την γλώσσα μας και μία ξένη γλώσσα και μαζί καλά Μαθηματικά και Φυσικές επιστήμες (Φυσική, Χημεία, Βιολογία), αλλά μας ενδιαφέρει εξίσου να αποκτήσουν ήθος, να μάθουν ότι την ζωή μας πρέπει να διέπουν αξίες, αρχές και κανόνες, να αποκτήσουν δημοκρατικό φρόνημα και κοινωνικές ευαισθησίες και επιπλέον να μάθουν να αγαπούν τον

98 Κ Ε Φ Α Λ Α Ι O  1 άνθρωπο και το περιβάλλον, την οικογένεια, την πατρίδα μας και βεβαίως να γνωρίζουν, να σέβονται και να τιμούν την ορθόδοξη χριστιανική πίστη μας. Να γιατί λ.χ. σ’ αυτά τα Σχολεία οι εθνικές και οι θρησκευτικές εορ- τές και η ελληνική παράδοση εν γένει αποτελούν μείζονος σημασίας γεγονότα που πρέπει να νιώσουν και να βιώσουν όλοι οι μαθητές μας. Είναι αυτονόητο, βεβαίως, ότι «καλό σχολείο» σημαίνει, πάνω απ’ όλα, «καλοί δάσκαλοι», γι’ αυτό και επι- λέξαμε με ιδιαίτερη προσοχή και αυστηρώς αξιοκρατικά τους καλύτερους δασκάλους από την ευρύτερη πε- ριοχή τής Ηπείρου και, προτού ακόμη αρχίσει να λειτουργεί το Σχολείο, αποσπάσαμε και εργάζεται εδώ ως Εκ- παιδευτικός Σύμβουλος μία από τις καλύτερες διευθύντριες των Αρσακείων τής Αθήνας, η κ. Γιώτα Κορρέ, ώστε να μεταφέρουμε στην καθημερινή σχολική πράξη το πνεύμα, το πρότυπο και την ποιότητα των Αρσακείων Σχολείων. Και προπάντων έρχονται τακτικά εδώ οι Συντονιστές των διαφόρων μαθημάτων με οδηγίες και πρό- σθετο εκπαιδευτικό υλικό, που έχουμε εκπονήσει και χρησιμοποιούμε σε όλα τα Αρσάκεια Σχολεία, για την αγωγή τού λόγου, την δημιουργική σκέψη, την μαθηματική σκέψη, τις ξένες γλώσσες, την πληροφορική, την φυσική και την αισθητική αγωγή και την μουσικοκινητική αγωγή, παράλληλα με την ελληνική παράδοση και την καλλιέργεια φιλαναγνωσίας με την χρήση βιβλίων και την δουλειά στην Βιβλιοθήκη μας. Με βάση αυτή την ποιότητα παιδείας που αποσκοπεί να δώσει το Αρσάκειο Ιωαννίνων, αξιοποιώντας στα- διακώς μεγάλο αριθμό επιλεγμένων εκπαιδευτικών τής Ηπείρου, αποφοίτων κυρίως τού Πανεπιστημίου Ιωαν- νίνων, και δοθέντος ότι τα Αρσάκεια Σχολεία –όπως είπαμε– δεν αποτελούν ιδιωτική κερδοσκοπική επιχείρηση αλλά κοινωφελή φορέα σε ειδική σχέση με το Δημόσιο, επιθυμούμε και νομιμοποιούμεθα, νομίζω, να προσ- βλέπουμε σε στενή συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ιδίως με τα εκπαιδευτικά τμήματα τού Πανεπι- στημίου, για το καλό των φοιτητών και των μαθητών μας. Όλα αυτά όμως για να επιτευχθούν χρειάζονται την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή και τον απαιτούμενο εξοπλισμό. Με μια μεγάλη οικονομική επένδυση που έγινε στο πλαίσιο και τής ανάπτυξης των Αρσακείων Σχο- λείων, τα Ιωάννινα και γενικότερα η Ήπειρος μπορεί σήμερα να υπερηφανεύεται ότι διαθέτει το καλύτερο σχο- λικό συγκρότημα των Βαλκανίων, ένα σχολείο κόσμημα τής περιοχής. Ο ειδικός σε θέματα σχολειοδομίας και επικεφαλής τής Τεχνικής Υπηρεσίας τής Φιλεκπαιδευτικής αρχιτέκτονας κ. Γιάννης Λεοντόπουλος σε συνεργα- σία με μια ομάδα νέων αρχιτεκτόνων συνέταξαν την αρχιτεκτονική μελέτη τού σχολικού συγκροτήματος, που εκτέλεσε με εξαιρετική ποιότητα η μεγάλη κατασκευαστική εταιρεία «Άκτωρ». Έτσι, το Αρσάκειο Ιωαννίνων δια- θέτει μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας, ειδικές αίθουσες ξένων γλωσσών και καλλιτεχνικών μαθημάτων, εργα- στήρια φυσικοχημείας και πληροφορικής, αίθουσα προβολών, βιβλιοθήκη, εσωτερική αίθουσα γυμναστικής και χορού και, βεβαίως, ιατρείο. Μια ευχάριστη έκπληξη σάς περιμένει όταν σε λίγο θα επισκεφθείτε τους χώ- ρους τού Σχολείου και θα διαπιστώσετε ιδίοις όμμασι όσα αναφέρω. Θα τελειώσω με ευχαριστίες. Αρχίζοντας από τον άρτι επανεκλεγέντα Πρόεδρο τής Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, ο οποίος έχει κατακτήσει τον σεβασμό, την εκτίμηση και την αγάπη τού ελληνικού λαού και για τον οποίο δικαιούται να υπερηφανεύεται η Ήπειρος. Σας ευχαριστούμε, κ. Πρόεδρε, για το κύρος και τον συμβολισμό που δίνει η παρουσία σας στην προσπάθεια των Αρσακείων για μια ποιοτική παιδεία στα Γιάννενα. Θα ήθελα, επιπροσθέτως, να κάνω ευρύτερα γνωστό –και με αυτή την ευκαιρία– ότι η ιδέα να ιδρύσουμε ένα Αρσάκειο στα Τίρανα ξεκίνησε από εσάς ως υπουργό τότε των Εξωτερικών, ιδέα που ασπάστηκε το Δ.Σ. τής Φ.Ε. και που αξιώθηκα και εγώ ως Πρόεδρος τής Φ.Ε. να φέρω εις πέρας το 1998, μετά από πολλές προσπά- θειες για να ξεπεραστούν διάφορες αντιξοότητες. Σας ευχαριστούμε και γι’ αυτό. Κατανοούμε, νομίζω όλοι –και δεν θα το σχολιάσω– τι σημαίνει μακροπρόθεσμα αυτή η γέφυρα ελληνικής παιδείας που συνδέει την Ελλάδα με την Αλβανία και τι σημαίνει να μετέχουν τής ελληνικής παιδείας και γλώσσας 500 νέα παιδιά στην πρω- τεύουσα τής γειτονικής χώρας. Στο να ξεκινήσει αυτό το Αρσάκειο έπαιξε βασικό ρόλο ένας ένθερμος Ηπειρώτης από τους Λογγάδες, ο τότε πρόεδρος τής Εταιρείας Ηπειρωτών Επιστημόνων κ. Βασίλης Λαγός. Ήταν αυτός που, μετά από πολλές άκαρπες προσπάθειες, βοήθησε να πεισθεί η Κοινότητα Λογγάδων, με την στήριξη και τού τότε νομάρχη κ. Νικολάου

ΗΑΛΜΑΤΩΔΗΣΑΝΑΠΤΥΞΗΤΗΣΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣΕΤΑΙΡΕΙΑΣñ ΝΕΕΣΣΧΟΛΙΚΕΣΜΟΝΑΔΕΣΚΑΙΥΠΟΔΟΜΕΣ 99 Ζαρμπαλά, να μας παραχωρηθεί αυτή η έκταση ώστε να ανεγερθεί το Αρσάκειο Ιωαννίνων. Στην προώθηση τού έργου συνέβαλαν σε διάφορα στάδια οι πρώην πρόεδροι τής Κοινότητας Λογγάδων κ. Γεώργιος Μπάγιας και Βασίλης Βλάχος και μεταγενέστερα ο σημερινός πρόεδρος κ. Νικόλαος Γκόλιας. Τους ευχαριστούμε όλους δημόσια. Το τι προσέφεραν στους Λογγάδες και στην ανάπτυξη τής ευρύτερης περιοχής σε παιδευτικό αλλά και οικονομικό επίπεδο είναι σήμερα φανερό και θα γίνεται όλο και πιο αισθητό και σημαντικό στα αμέσως επόμενα χρόνια. Θέλω να ευχαριστήσω δημόσια το Δ.Σ. τής Φ.Ε. που ανέλαβε την γενναία απόφαση και την ευθύνη, ηθική και οικονομική, να πραγματοποιήσει αυτό το έργο, επιλύοντας πλήθος προβλημάτων. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στον Γενικό Γραμματέα τής Φ.Ε. καθηγητή κ. Ιωάννη Παρασκευόπουλο για την ενεργό παρέμβασή του σε κρίσιμες φάσεις τού έργου, καθώς και στο τεχνικό μέλος τού Δ.Σ. τον κ. Γεράσιμο Ιατρού για τις χρήσιμες συμβουλές του. Ευχαριστίες και συγχαρητήρια εκφράζονται και από την θέση αυτή στους τεχνικούς που πραγματοποίησαν αυτό το μεγάλο έργο. Στον αρχιτέκτονα τής Φ.Ε. κ. Γιάννη Λεοντόπουλο και στους συνεργάτες του αρχιτέκτονες κ. Δήμητρα Μπούρα και Δημήτρη Κάβουρα, που εκπόνησαν την αρχιτεκτονική μελέτη. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τον κ. Λεοντόπουλο, ο οποίος επέβλεψε την κατασκευή τού έργου σε όλα του τα στάδια. Τον βοήθησε όλη η Τεχνική μας Υπηρεσία και ιδιαίτερα ο τεχνικός κ. Παναγιώτης Καραούζας. Συγχαρητήρια οφείλονται και στην μεγάλη τεχνική κατασκευαστική εταιρεία, στον «Άκτορα», που πραγματοποίησε το έργο με ποιότητα τεχνική, με ταχύτητα και επαγγελματική υπευθυνότητα. Στους τεχνικούς τού «Άκτορος» και υπεύθυνους έργων κ. Δημήτρη Ρίζο, Γιώργο Γούκο και Λευτέρη Ρέσσο εκφράζω δημόσια τις ευχαριστίες μας. Ευχαριστίες οφείλονται και στον Διευθυντή Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών τής Φ.Ε. κ. Βασίλη Χρυ- σανθακόπουλο και στους συνεργάτες του που ασχολήθηκαν συστηματικά με την προώθηση τού έργου σε όλες τις φάσεις του. Στις αρχές τής Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που μίλησαν σήμερα τόσο επαινετικά για το έργο μας, στον νομάρχη κ. Αλέξανδρο Καχριμάνη, στον δήμαρχο Ιωαννίνων κ. Νικόλαο Γκόντα και στον αρμόδιο δήμαρχο τής περιοχής μας, στον δήμαρχο Παμβώτιδος κ. Ευάγγελο Πήχα, εκφράζω δημόσια τις ειλικρινείς μας ευχαριστίες, προσβλέ- ποντας σε συνεργασία μαζί τους. Θέλω ιδιαίτερα να ευχαριστήσω μια προσωπικότητα τής ακαδημαϊκής κοινότητας τής Ηπείρου, τον πρύτανη τού Πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Ιωάννη Γεροθανάση, ο οποίος, μαζί με τους αντιπρυτάνεις του, αγκάλιασε την προσπάθειά μας. Είμαστε βέβαιοι ότι από την συνεργασία μας με τους συναδέλφους των εκπαιδευτικών ιδίως τμημάτων τού Πανεπιστημίου μπορεί να προκύψουν πολύ χρήσιμα εκπαιδευτικά αποτελέσματα κοινού ενδια- φέροντος. Ως πανεπιστημιακοί καθηγητές που είμαστε τα περισσότερα μέλη τού Δ.Σ. τής Φ.Ε. μπορούμε να εκτιμήσουμε και να τιμήσουμε τέτοιες δυνατότητες δημιουργικής πανεπιστημιακής συνεργασίας. Ένα Σχολείο –το είπαμε ήδη– είναι πάνω απ’ όλα παιδεία και εκπαίδευση. Σ’ αυτό, λοιπόν, το επίπεδο και γι’ αυτή την προσφορά τους θέλω να ευχαριστήσω δημόσια την Επόπτρια των Σχολείων τής Φ.Ε., την καθηγή- τρια κ. Βασιλική Παπαπέτρου-Μουρσελά, τον προηγούμενο Επόπτη κ. Αναστάσιο Σκιαδά και τον Αναπληρωτή Επόπτη κ. Σταύρο Μαργαρίτη. Χρειάζεται και πείρα και γνώση και δουλειά για να πραγματοποιηθεί σωστά ένα πολύπλοκο έργο Παιδείας όπως είναι ένα τέτοιων προδιαγραφών σχολείο. Ευχαριστίες εκφράζονται και στις Συντονίστριες τής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Χαριτώ Μακρίδου και Σοφία Σταθοπούλου, που βοήθησαν αποφασιστικά στην ποιοτική λειτουργία τού Σχολείου. Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στην εξ Αθηνών Εκ- παιδευτική Σύμβουλο κ. Παναγιώτα Κορρέ, που άφησε την Αθήνα και ζει εδώ, για να μεταφέρει το αρσακειακό πνεύμα στο Σχολείο των Ιωαννίνων και να αναλάβει το μεγάλο βάρος και την ευθύνη να προετοιμάσει και να θέσει σε λειτουργία το Σχολείο από την πρώτη ημέρα τής εγκαθίδρυσής του. Ανάλογες ευχαριστίες εκφράζονται και στην πρώτη Διευθύντρια τού Αρσακείου Ιωαννίνων, την κ. Άννα Λούτσου, η οποία με πραγματική αφοσίω- ση και με φανερή αποτελεσματικότητα ανέλαβε το βάρος τής διευθύνσεως ενός τόσο απαιτητικού σχολείου. Συγχαρητήρια οφείλονται επίσης σε όλο το εκπαιδευτικό δυναμικό και το διοικητικό και εργατοτεχνικό προσω-

100 ΚΕΦΑΛΑΙO1 πικό τού Αρσακείου Ιωαννίνων, που με αίσθηση καθήκοντος και προσφοράς ανταποκρίνεται στην πρόκληση να εργάζεσαι σ’ ένα πραγματικά φιλόδοξο και απαιτητικό σχολείο. Τέλος, για να επιτύχει η σημερινή πολυσχιδής όσο και ιστορικής σημασίας εκδήλωση των επίσημων εγκαι- νίων λειτουργίας τού Αρσακείου Ιωαννίνων χρειάστηκε να επιστρατευθούν, μεταφέροντας την πείρα των Αθη- νών, η Συντονίστρια τής Μουσικής και τής Χορωδίας των Αρσακείων κ. Χριστίνα Βαρσάμη και η νηπιαγωγός και ειδική στην μουσική αγωγή των μαθητών τού Νηπιαγωγείου κ. Τατιάνα Ζωγράφου. Τους εκφράζω τις θερμές μου ευχαριστίες. Ιδιαίτερες ευχαριστίες εκφράζω και δημόσια στην προσωπική συνεργάτιδά μου κ. Γιάννα Πανουσάκη, η οποία επωμίστηκε με αφοσίωση το μεγαλύτερο βάρος τής διοργάνωσης τής όλης εκδήλωσης. Θα ήταν παράλειψη, τέλος, να μην αναφέρω ότι ήθελαν να είναι παρόντες αυτή την ιστορική στιγμή και ήλ- θαν, ιδίοις εξόδοις, διαπρεπείς εταίροι τής Φ.Ε., η πρόεδρος και μέλη τού Δ.Σ. τού ΣΑΦΕ και πολλοί διευθυντές και εκπαιδευτικοί των Αρσακείων από την Αθήνα, την Πάτρα και την Θεσσαλονίκη. Θεωρώ συγκινητική και κατεξοχήν συμβολική για την ιδέα των Αρσακείων Σχολείων να βρίσκονται σήμερα κοντά μας αυτοί οι εκλεκτοί συνάδελφοί μας. Τους καλωσορίζω και τους ευχαριστώ. Ωστόσο, δεν θα ήθελα να τελειώσω αυτή την σύντομη ομιλία χωρίς να αναφερθώ στους πρωταγωνιστές κάθε εκπαιδευτικής διαδικασίας και κάθε σχολείου: στους γονείς και τους μαθητές τού Αρσακείου Ιωαννίνων. Σας ευχαριστούμε, αγαπητοί γονείς, που μας εμπιστεύεστε ό,τι πολυτιμότερο έχετε: τα παιδιά σας. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι από δω και στο εξής έχουν γίνει και δικά μας παιδιά. Δάσκαλοι και Διοίκηση των Σχολείων υποσχόμαστε να τους δώσουμε μια παιδεία ποιότητας και ουσίας, που θα είναι και το κυριότερο εφόδιο που μπορείτε να τους προσφέρετε στην ζωή τους. Δεν είστε μόνο εσείς αλλά κι εμείς περήφανοι γι’ αυτά τα παιδιά που θα τα έχουμε εδώ μαζί μας σε λίγο. Κύριε Πρόεδρε τής Δημοκρατίας, εκλεκτοί προσκεκλημένοι, αγαπητοί γονείς η παρουσία σας σήμερα εδώ, αυτή την ιστορική ημέρα, είναι τιμή και χαρά για εμάς και σας ευχαριστούμε από την καρδιά μας». Έναυπερσύγχρονοκτήριο προς δύση, με πυκνήβλάστησηκαιπανοραμικήθέα στηνλίμνηΠαμβώτιδα, προς τα δυτικά, στοιχείο το Η νέα σχολική μονάδα τού Αρσακείου Ιωαννίνων κα- οποίο έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην αρχιτεκτονική σύν- τασκευάστηκε σε σχέδια τού αρχιτέκτονα τής Τεχνικής θεση. Επίσης σημαντικό ρόλο έπαιξε η διεύθυνση των Υπηρεσίας τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας Ιωάννη Λε- ανέμων από βόρεια και ανατολικά. οντόπουλου, τα οποία αξιοποιούν την πλούσια αρχιτε- κτονικήπαράδοσητήςπεριοχής καθώς και τα τοπικά Κάθε σχολικό κτήριο ανταποκρίνεται υλικάκατασκευής, με αποτέλεσμα την ομαλή ένταξή αισθητικά και λειτουργικά τηςστοευρύτεροφυσικόκαιδομημένοπεριβάλλον. Το κτηριολογικό πρόγραμμα τού συγκροτήματος, όταν στις ανάγκες των ηλικιακών ομάδων ολοκληρωθεί στο σύνολό του, προβλέπει την ανέγερ- των μαθητών που φιλοξενεί, ενώ η κοινή ση αυτόνομων κτηρίων Νηπιαγωγείου, Δημοτικού Σχο- σχεδιαστική αρχή, οι μορφές και τα υλικά λείου, Γυμνασίου-Λυκείου, κλειστού γυμναστηρίου, καθώς και κεντρικού κτηρίου, με αίθουσα πολλαπλών κατασκευής προσδίδουν στο σχολικό χρήσεων (θέατρο), βιβλιοθήκη και γραφεία Διοίκησης. συγκρότημα ενιαία αισθητική και ύφος Κάθε κτήριο ανταποκρίνεται αισθητικά και λειτουργικά και το εντάσσουν στο ευρύτερο φυσικό στις ανάγκες των ηλικιακών ομάδων των μαθητών που φιλοξενεί. και δομημένο περιβάλλον. Αρχιτεκτονική σύνθεση Έτσι τα αίθρια και οι αύλειοι χώροι των Σχολείων δια- τάσσονται νότια και δυτικά, προφυλαγμένα από τους Το οικόπεδο στο οποίο ανεγείρεται το σχολικό συ- όγκους των κτηρίων και ανοιχτά προς την θέα. Τα κτή- γκρότημα είναι επικλινές με ομαλή κλίση από ανατολή ρια οργανώνονται σε πτέρυγες, λαμβάνοντας υπ’ όψιν