3.SINIF TÜRKÇE

3. SINIF

İmtiyaz Sahibi Anaders Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Yazar Haluk ERKUŞ Yıldıray KİLTAN Mehmet ŞAHİN M. Gökçer ÖĞÜNÇ Murat TEZCAN Redaksiyon Murat TEZCAN Dizgi-Grafik-Kapak Tasarım Murat KORLAELÇİ Yayınevi Anaders Yayıncılık Basım, Dağıtım, Pazarlama, Eğitim, Turizm, Gıda, İnşaat San. Tic. Ltd. Şti. Bağlıca mah. Hilal cad. 33/C Etimesgut-ANKARA +90 505 383 74 25 www.anadersyayinlari.com.tr [email protected] BASKI Ayrıntı Basımevi Saray Mah. 126. Cadde No:20/A Kahraman Kazan / Ankara (Matbaa Sertifika No: 49599) Basım Yeri ve Tarihi Ankara 2022 ISBN: 978-605-80516-6-9 Bu kitabın bütün hakları Anaders Yayıncılık Basım, Dağıtım, Pazarlama, Eğitim, Turizm, Gıda, İnşaat, San. Tic. Ltd. Şti'ne aittir. Yayınevinin yazılı izni olmaksızın içindeki şekil, resim, grafikler elektronik mekanik fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemi ile çoğaltılması, yayımlanması veya depolanması yasaktır.





İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM HARF ALFABE.................................................................................................................................................................................................................9 ALFABETİK SIRALAMA........................................................................................................................................................................................15 HECE BİLGİSİ...............................................................................................................................................................................................................21 SÖZCÜK (KELİME) BİLGİSİ...............................................................................................................................................................................27 KELİMELERİN SÖZCÜK ANLAMI................................................................................................................................................................33 2. BÖLÜM EŞ ANLAMLI ( ANLAMDAŞ) SÖZCÜKLER.........................................................................................................................................41 CÜMLE (TÜMCE).......................................................................................................................................................................................................47 5N1K...................................................................................................................................................................................................................................51 3. BÖLÜM ANLAMLI CÜMLE...................................................................................................................................................................................................57 NOKTALAMA İŞARETLERİ-1..........................................................................................................................................................................61 KARŞIT (ZIT) ANLAMLI SÖZCÜKLER........................................................................................................................................................67 4. BÖLÜM OLAYLARIN OLUŞ SIRASI...............................................................................................................................................................................75 ŞİİR........................................................................................................................................................................................................................................81 ÖZEL ADLAR..............................................................................................................................................................................................................85 5. BÖLÜM EŞ SESLİ (SESTEŞ) SÖZCÜKLER..................................................................................................................................................................93 VARLIKLARIN ÖZELLİKLERİNİ BİLDİREN SÖZCÜKLER............................................................................................................99 GERÇEK VE HAYAL ÜRÜNÜ İFADELER...........................................................................................................................................105 NOKTALAMA İŞARETLERİ-2.....................................................................................................................................................................111

6. BÖLÜM GÖRSEL OKUMA................................................................................................................................................................................................119 YAZIM (İMLA)KURALLARI............................................................................................................................................................................125 7. BÖLÜM ATASÖZLERİ............................................................................................................................................................................................................ 133 DEYİMLER.................................................................................................................................................................................................................. 133 HİKÂYE UNSURLARI..........................................................................................................................................................................................139 8. BÖLÜM NOKTALAMA İŞARETLERİ-3.....................................................................................................................................................................147 METİN TÜRLERİ......................................................................................................................................................................................................153 OKUMA - ANLAMA........................................................................................................................................................................................157 CEVAP ANAHTARI............................................................................................................................................................................................159

1. BÖLÜM

KONULAR ① HARF VE ALFABE ② ALFABETİK SIRALAMA ③ HECE BİLGİSİ ④ SÖZCÜK (KELİME) BİLGİSİ ⑤ KELİMELERİN SÖZLÜK ANLAMI KAZANIMLAR ❆ Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur. ❆ Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek okur. ❆ Şiir okur. ❆ Okuma stratejilerini uygular. ❆ Görselden hareketle bilmediği kelimelerin anlamını tah- min eder. ❆ Metnin ana fikrini belirler. ❆ Okuduğu metinle ilgili soruları cevaplar. ❆ Metinle ilgili sorular sorar.

BÖLÜM 1 HARF VE ALFABE ✏ Sesleri yazıda gösteren işaretlere harf denir. Her harf, bir sesin kar- ✏ şılığıdır. Harflerin belli bir sıraya göre dizilmiş haline alfabe (abece) denir. Türkçede alfabeyi oluşturan 29 harf vardır. Aa, Bb, Cc, Çç, Dd, Ee, Ff, Gg, Ğğ, Hh, Iı, İi, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Öö, Pp, Rr, Ss, Şş, Tt, Uu, Üü, Vv, Yy, Zz Ünlü (Sesli) ve Ünsüz (Sessiz) Harfler: Alfabemizde 8 ünlü (sesli) harf vardır. a, e, ı, i, o, ö, u, ü. Ünlü harflerin dördü kalın, dördü incedir. ✏ Kalın ünlüler: a, ı, o, u ✏ İnce ünlüler: e, i, ö, ü ✏ Alfabemizde 21 ünsüz (sessiz) harf vardır: b, c, ç, d, f, g, ğ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ş, t, v, y, z. Türkçe ünsüz harfler ağızdan çıkarken ‘’e’’ harfi yardımıyla okunur. \"be, ce, de...\" 1. Etkinlik: A. Aşağıda verilen şifreli sözcüklerin numaraları abece sırasına göre dü- zenlenmiştir. Bu sözcükleri bulunuz. 22 6 27 8 12 14 12 24 1 20 22 11 17 11 7 1 24 1 24 26 21 14 18 14 25 15 14 6 5 12 B. Aşağıdaki kelimelerin kaç harften oluştuğunu karşılarına yazınız. sevgi ➠ ...................... Gaziantep ➠ ...................... kırkayak ➠ ...................... patates ➠ ...................... ayakkabı ➠ ...................... Ayşe ➠ ...................... ıhlamur ➠ ...................... makine ➠ ...................... oyuncak ➠ ...................... bardak ➠ ...................... perde ➠ ...................... tombala ➠ ...................... TÜRKÇE 9 3. SINIF

BÖLÜM 1 C. Aşağıda verilen harflerle başlayan birer hayvan ismi yazınız. ✰ H ..................................... ✰ K ..................................... ✰ Ç ..................................... ✰ C ..................................... ✰ Y ..................................... ✰ F ..................................... ✰ p ..................................... ✰ T ..................................... ✰ M................................... D. Aşağıda verilen harflerle başlayan birer ülke ismi yazınız. ✰ G ..................................... ✰ T ..................................... ✰ İ ..................................... ✰ B ..................................... ✰ S ..................................... ✰ A ..................................... ✰ Y ..................................... ✰ F ..................................... ✰ N ................................... E. Aşağıda verilen kelimelerdeki ünlü harfleri altlarına yazınız. bardak kaşık tencere çelik ...a....,...a........ .................. .................. .................. jilet merdiven telefon perde .................. .................. .................. .................. feribot tramvay bilgisayar portakal .................. .................. .................. .................. TÜRKÇE 10 3. SINIF

BÖLÜM 1 2. Etkinlik: A. Aşağıda verilen kelimelerdeki ünsüz harfleri altlarına yazınız. biberon terlik düzine deste ...b...,...b...,...r..,...n... ........................ ........................ ........................ toplama basamak problem onluk ........................ ........................ ........................ ........................ B. Aşağıda verilen kelimelerdeki ünlü harfleri ince ve kalın olarak örnekteki gibi yazınız. Kelimeler Ünlüler Kalın Ünlüler İnce Ünlüler telefon e, e, o o e, e kalemlik teneffüs alfabe sürahi sinema koridor şemsiye kuaför kütüphane TÜRKÇE 11 3. SINIF

BÖLÜM 1 3. Etkinlik: A. Aşağıda verilen kelimelerdeki ünlü ve ünsüz harfleri örnekteki gibi ya- zınız. KELİMELER ÜNSÜZ HARFLER ÜNLÜ HARFLER ➠ u-u-a ✿ yumurta ➠ y-m-r-t ➠ ✿ bayrağım ➠ ...................................... ➠ ✿ internet ➠ ...................................... ➠ ✿ ansiklopedi ➠ ...................................... ➠ ✿ İstanbul ➠ ...................................... B. Aşağıda verilen kelimelerden sadece ince ünlü bulunan balonları yeşile kalın ünlü bulunan balonları sarıya boyayınız. balon gökyüzü sabun bebek köpek armut merdiven çamaşır aralık özgürlük kurbağa TÜRKÇE 12 3. SINIF

4. Etkinlik: A, E, Ö, U harflerini boş BÖLÜM 1 karelere yazınız. Bu harflerin di- key, yatay ve dörtlü kare gru- TEST - 3 bunda birer tane olmasına dikkat 1. Alfabemizin 14. harfi, aşağı- ediniz. dakilerden hangisidir? AÖ A) k B) b C) m ÖE E EÖ 2. Aşağıdaki harf gruplarından hangisi, alfabe sırasına göre dizilmemiştir? A) d-e-f-g-ğ B) m-n-o-ö-p C) ş-t-ü-v-y Ö U 3. Aşağıdakilerden hangisi, sesli UA harf olarak adlandırılır? EÖ A) ş B) z C) a TÜRKÇE 13 3. SINIF

TEST - 2 BÖLÜM 1 1. 7 11 21 24 11 17 1 6. Aşağıdaki canlılardan hangisi- Yukarıda abece sırasına göre nin adı sadece kalın ünlülerden şifrelenmiş kelime hangisidir? oluşmuştur? A) filinta B) fabrika A) B) C) fırtına 2. Yandaki varlığın adının ilk harfi alfabemizde C) kaçıncı sıradadır? A) 14 B) 18 C) 19 3. Diyarbakır 7. mi, ma, sa, kar, fir Yukarıda verilen şehrimiz kaç Yukarıdaki heceleri kullanarak harften oluşmuştur? aşağıdaki kelimelerden hangisi- ni yazamayız? A) 9 B) 10 C) 11 A) misafir 4. Laboratuvar B) makarna Yukarıda verilen kelimede kaç C) masa tane ünsüz harf vardır? A) 6 B) 7 C) 11 8. Aşağıdaki kelimelerden hangisi sadece ince ünlülerden oluş- 5. \"Yurtta sulh, dünyada sulh\" muştur? sözü kaç heceden oluşmuştur? A) astronot B) sinema A) 7 B) 9 C) 11 C) örümcek TÜRKÇE 14 3. SINIF

BÖLÜM 1 ALFABETİK SIRALAMA Alfabedeki harflerin belli bir sıraya göre dizilmesine \"alfabetik sıralama\" denir. Sözcükler alfabetik sıralarına göre dizilirken öncelikle ilk harfleri- ne bakılır. Hangi sözcük daha önce yer alıyorsa o sözcük sıralamada ilk sırada yer alır. \"Ağaç, Bahar, Çimen, Deniz\" sözcükleri ilk harflerine göre alfabetik sıray- la dizilmiştir. \"Bakkal, Balık, Balon.\" gibi ilk harfleri aynı olan sözcüklerin sırasıyla diğer harflerine bakılır. Ona göre sıralama yapılır. 1. Etkinlik: A. Aşağıda verilen sözcükleri sözlük sırasına göre sıralayınız. çanta 1. .................... Mersin 1. .................... kelebek 1. .................... defter 2. .................... Erzincan 2. .................... köpek 2. .................... kitap 3. .................... Ordu 3. .................... kirpi 3. .................... harita 4. .................... Konya 4. .................... kartal 4. .................... ceviz 1. .................... Tarık 1. .................... Merkür 1. .................... fındık 2. .................... Derya 2. .................... Jüpiter 2. .................... badem 3. .................... Deniz 3. .................... Mars 3. .................... fıstık 4. .................... Tayfun 4. .................... Satürn 4. .................... B. Tabloda verilmeyen harfleri abece sırasına göre yazalım. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 E 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 OT TÜRKÇE 15 3. SINIF

BÖLÜM 1 C. Aşağıda verilen harf gruplarında, alfabede önce geleni örnekteki gibi işaretleyiniz. Örnek: T F C A E R MG L O ✔ F V Ö U DY GE SM İÖ GTHŞ KÇP Y Z R EO D. Aşağıda verilen gruplardaki kelimelerden, sözlükte önce geleni, örnek- teki gibi işaretleyiniz. ✔ abaküs defter elma armut soğan patates börek pasta deniz tekne zeytin peynir TÜRKÇE 16 3. SINIF

BÖLÜM 1 2. Etkinlik: Aşağıdaki harflerden bir önce ve bir sonra gelen harfleri ya- zınız. CÇD K S B YP NO HJ DG LR Ş Ü Mİ EV 3. Etkinlik: Aşağıda verilen sözcükleri, alfabetik sıralarına göre yeniden yazınız. 1. pamuk - ilaç - bez bez - ilaç - pamuk 2. silgi - kalem - defter ................................................. 3. su - şeker - çay ................................................. 4. soğan - yağ - domates ................................................. 5. kalemlik - telefon - zeytin ................................................. TÜRKÇE 17 3. SINIF

BÖLÜM 1 4. Etkinlik: Aşağıdaki tabloda verilen iki harf arasındaki harfleri bulunuz. ✏ f ile n arasındaki harfler ➠ ......................................................................... ✏ e ile p arasındaki harfler ➠ ......................................................................... ✏ h ile ş arasındaki harfler ➠ ......................................................................... ✏ k ile ş arasındaki harfler ➠ ......................................................................... ✏ n ile t arasındaki harfler ➠ ......................................................................... ✏ p ile z arasındaki harfler ➠ ......................................................................... TEST - 3 1. y-z-v 4. Ev Market ............... Okul Yukarıdaki kelimeler sözlük Yukarıdaki harfler hangi seçe- sırasına göre sıralanmıştır. nekte alfabetik olarak sıralan- Buna göre, noktalı yere hangisi mıştır? getirilmelidir? A) Eczane B) Müze A) y - v - z B) v - y - z C) Park C) z - y - v 5. ❏ kalem ❍silgi ❂ defter Sembollerle belirtilen sözcük- 2. 1. Balon 2. Boncuk 3.Benzin lerden hangisi sözlükte diğer- Hangi sözcüklerin yerleri lerinden önce gelir? A) ❏ B) ❍ C) ❂ değiştirilirse alfabetik sıralama doğru olur? A) 1 ve 2 B) 1 ve 3 C) 2 ve 3 3. Aşağıdaki sözcükleri alfabe- 6. k - l - m - n - .............. - .............. tik olarak sıralarsak hangisi en Alfabetik sıralamaya göre sonda yer alır? A) ot B) at C) et noktalı yerlere sırasıyla hangi harfler getirilmelidir? A) o - ö B) u - ü C) p - r TÜRKÇE 18 3. SINIF

4. Etkinlik BÖLÜM 1 Aşağıda verilen kelimeleri alfabe TEST - 4 sırasına göre sıralayıp yazınız. 1. Aşağıdaki ev araçlarından Kelimeler Alfabe Sırası hangisinin adı sözcükte ortada kasap 1. boyacı yer alır? boyacı 2. doktor doktor 3. kasap A) B) mühendis 4. mühendis öğretmen 5. öğretmen C) Kelimeler Alfabe Sırası 2. Aşağıda isimlerini söyleyen tilki 1. .................... çocuklardan hangisinin adı, öküz 2. .................... sözlük sırasında daha önce koyun 3. .................... gelir? zürafa 4. .................... timsah 5. .................... A) U mu t B) Murat Kelimeler Alfabe Sırası televizyon 1. .................... C) Ömer bilgisayar 2. .................... sandalye 3. .................... koltuk 4. .................... fırın 5. .................... Kelimeler Alfabe Sırası 3. ❏ Leylek ✩ Martı mont 1. .................... ❊ Güvercin ❍ Karga palto 2. .................... Yukarıdaki kuş isimlerinden çorap 3. .................... gömlek 4. .................... hangisi, sözlük sırasında diğer- kemer 5. .................... lerinden daha öncedir? A) ❏ B) ❊ C) ✩ TÜRKÇE 19 3. SINIF

TEST - 5 BÖLÜM 1 1. Aşağıdaki besinlerden hangisi- 5. Aşağıdaki kelimelerden hangi- nin ismi, sözlükte daha önce si sözlük sırasında ortada yer gelir? alır? A) B) A) domates B) biber C) patlıcan C) 6. ■maden ●teneke ✹saksı 2. Aşağıdaki hangi kelime sözlük ◆ şeker ▲ nane sırasında diğerlerinden sonra gelir? Yukarıdaki kelimeler alfabe A) portakal sırasına göre dizilirken bir yan- B) mandalina lışlık yapılmış. C) greyfurt Bu yanlışlığı gidermek için hangi 3. çilek çanta iki kelimenin yerini değiştirmeliyiz? çene çuval A) ■ ✹ B) ✹ ◆ C) ● ▲ Yukarıdaki kelimeleri sözlük sırasına dizimizde, hangisi 3. 7. İsmi sözlük sırasına sırada yer alır? göre önde olan oyun- A) çene B) çilek cak bebek benimdir. C) çuval Aşağıdakilerden hangisi Nuray'ın bebeğidir? A) B) 4. Alfabetik sıraya göre \"K\" har- PPeemmbbiş SSarrıışşının finden sonra hangi harf gelir? C) A) J B) L C) M Maviş TÜRKÇE 20 3. SINIF

BÖLÜM 1 HECE BİLGİSİ ✏ Ağızdan bir solukta çıkan ses ya da seslere \"hece\" denir. Harfler bir araya gelerek heceleri oluşturur. Bir kelimenin hece sayısı ile ünlü harf sayısı birbirine eşittir. Sözcükler hecelerine ayrılırken aralarına kısa çiz- gi (-) konur. (ak-ran) Heceler en az bir, en çok dört harften oluşur. (o ➜bir harf, dert ➜ dört harf) ✏ ✏ Satır sonuna sığmayan sözcükler Birleşik kelimeler tek bir kelime hecelerine ayrılarak yazılır. Sa- gibi düşünülerek hecelerine ay- tır sonunda tek başına ünlü harf rılmalıdır. kalmamalıdır. Doğru Yanlış Doğru Yanlış ....................oku- ......................o- .....................il- ......................ilk- kokul.......... okul.............. lunu.......... kulunu.............. 1. Etkinlik: A. Aşağıdaki kelimeleri hecelerine ayırınız. öğretmen ................................... hanımeli ................................... kitaplık ................................... telefon ................................... çocuklar ................................... dikdörtgen ................................... keloğlan ................................... inek ................................... sarımsak ................................... yeşilay ................................... B. Aşağıda karışık olarak verilen heceleri düzelterek örnekteki gibi yazınız. ye-fa-sul fa-sul-ye ğa-ba-kur ................................... mı-kır-zı ................................... mi-fir-sa ................................... yon-te-viz-le ................................... ka-An-ra ................................... TÜRKÇE 21 3. SINIF

BÖLÜM 1 C. Aşağıdaki tabloda verilen kelimelerde bulunan ünlü harfleri yazarak hecelerine ayırınız. Kelimeler Ünlü Harfler Ünlü Harf Hecelere Hece Sayısı uçurtma u, u, a Sayısı Ayrılması 3 3 u-çurt-ma tornavida .............................. .............................. .............................. .............................. pense .............................. .............................. .............................. .............................. mantar .............................. .............................. .............................. .............................. Samsun .............................. .............................. .............................. .............................. Amasya .............................. .............................. .............................. .............................. Erzurum .............................. .............................. .............................. .............................. arkadaşlık .............................. .............................. .............................. .............................. milletvekili .............................. .............................. .............................. .............................. D. Aşağıda verilen kelimelerden bir heceli olanları pembeye, iki heceli olanları maviye, üç heceli olanları yeşile, dört heceli olanları ise turuncu renge boyayınız. güzel Yiğit aşağı dost yumuşak iyi ihtiyar çirkin Gaziantep traktör karanlık alt TÜRKÇE 22 3. SINIF

BÖLÜM 1 2. Etkinlik: Aşağıda verilen noktalı yerlere, örnekteki gibi belirtilen harf sayısına göre heceler yazınız. Bir Harfli Heceler İki Harfli Heceler a ............................ an ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ Üç Harfli Heceler Dört Harfli Heceler yıl ............................ yurt ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ 3. Etkinlik: Aşağıdaki noktalı alanları istenilen bilgilere göre örnekteki gibi doldurunuz. Kelimeler Harf Sayısı Hecelere Ayrılışı Hece Sayısı Öğretmen 8 Öğ-ret-men 3 Hemşire .............................. .............................. kavuniçi .............................. .............................. Hanımeli .............................. .............................. dert .............................. .............................. Denizatı .............................. .............................. TÜRKÇE 23 3. SINIF

BÖLÜM 1 4. Etkinlik: A. Aşağıdaki sözcüklerin son hecelerinden, örnekte verildiği gibi yeni söz- cükler oluşturunuz. cemiyet ➟ yetki ➟ kitap baba ➟ .................. ➟ .................. masa ➟ .................. ➟ .................. balta ➟ .................. ➟ .................. kuzu ➟ .................. ➟ .................. kalem ➟ .................. ➟ .................. B. Aşağıdaki kutulara bir, iki, üç ve dört heceden oluşan sözcükler yazınız. Bir Heceli İki Heceli Üç Heceli Dört Heceli Sözcükler Sözcükler Sözcükler Sözcükler .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. .............................. C. Aşağıdaki cümlelerin hece sayılarını yanlarına yazınız. (.......) Çocuklar dışarıda oyun oynuyorlar. (.......) Derslerine çok çalışıyor. Bu gece ay tutulmasını izledik. (.......) Annen hasta olmuş. (.......) TÜRKÇE 24 3. SINIF

5. Etkinlik: Aşağıda verilen birleşik BÖLÜM 1 kelimeleri hecelerine ayırınız. TEST - 6 Sözcükler Hecelere Hece 1. \"biberon\" kelimesi hangi seçe- (Kelimeler) Ayırma Sayısı nekte hecelerine doğru şekilde başöğretmen ba-şöğ-ret-men 4 ayrılmıştır? A) bi-ber-on ilköğretim B) bi-be-ron C) bib- er-on hanımeli kırkayak 2. I. fe-ri-bot II. t-ram-vay yayınevi III. çam-aş-ır kardanadam Yukarıdaki kelimelerden han- semizotu kavuniçi gileri hecelerine yanlış ayrıl- aslanağzı mıştır? A) II ve III B) I ve II C) I ve III Sözcükler Hecelere Hece 3. Dost, kara günde belli olur. (Kelimeler) Ayırma Sayısı Yukarıdaki cümle kaç heceden horozibiği oluşmuştur? denizaltı A) 11 B) 10 C) 9 çobaniğnesi kuşekmeği 4. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi Küçükayı hecelerine yanlış ayrılmıştır? Kızılırmak A) par-an-tez horozayağı B) pa-ra-sız hafızali C) pan-to-lon sığırödü 25 3. SINIF TÜRKÇE

TEST - 7 BÖLÜM 1 1. Yandaki varlığın 5. re be kö A) 2 adında kaç hece vardır? Yukarıdaki hecelerin tümü kul- B) 3 C) 4 lanılarak hangi kelime yazıla- bilir? 2. ✸ ker-te-nke-le ✸ bah-çe A) berek B) körebe ✸ kö-pek ✸ gök-yü-zü C) bebek ✸ ak-ıl Yukarıdaki kelimelerden kaç 6. 1 Seninle 2 pikniğe tanesinin hecelenişi doğrudur? 3 gelemeyiz. A) 1 B) 2 C) 3 Yukarıdaki numaralı kelimeler- den hangisinin hece sayısı daha fazladır? 3. Hangi sözcüğünün satır sonun- A) 3 B) 2 C) 1 da hecelerine ayrılışı yanlış gösterilmiştir? A) ......... . yan- B) ..........yolc- 7. .......... çan- ............ o- lış u tamız kulum C) .......... lam- I. II. ba ..........kural- lar 4. Aşağıdakilerden hangisi hem III. hece hem de anlamlı bir söz- cüktür? Yukarıda satır sonuna sığma- A) ot B) ab C) or yan kelimeler verilmiştir. Bunlardan hangisi yanlış yazıl- mıştır? A) II B) III C) I TÜRKÇE 26 3. SINIF

BÖLÜM 1 SÖZCÜK (KELİME) BİLGİSİ Hecelerin birleşerek oluşturduğu anlamlı ses veya ses birliklerine sözcük (kelime) denir. Herhangi bir durumu, düşünceyi, haberi paylaşmak için söz- cüklerden faydalanırız. Kullandığımız sözcüklerden bazıları tek başlarına anlamlı iken bazıları da anlamsızdır. Tek başına anlamlı olmayan sözcük- ler, cümle içinde anlam kazanır. \"için, ve, gibi, ile, de, ki, ama, fakat, çünkü, kadar\"gibi sözcüklerin tek ba- şına anlamı yoktur. 1. Etkinlik: A. Aşağıdaki her cümlede kaç kelime olduğunu örnekteki gibi yazınız. Ağaçların arasından minik bir sincap gördüm. ( ...........a...l..t.ı............... ) Kırlarda otlar yeşerdi. ( ................................ ) Annem ile babam bu gece biraz geçikecekler. ( ................................ ) Bugünün işini sakın yarına bırakma. ( ................................ ) Duvar saatimiz iki dakika ileridedir. ( ................................ ) B. Kutulardaki rakamlar cümlelerin kelime sayılarını göstermektedir. Veri- len sayıda kelimelerden oluşan cümleler yazınız. 3 ....................................................................................................................................................... 4 ....................................................................................................................................................... 2 ....................................................................................................................................................... 5 ....................................................................................................................................................... 1 ....................................................................................................................................................... 6 ....................................................................................................................................................... TÜRKÇE 27 3. SINIF

BEŞTAŞ OYUNU BÖLÜM 1 Kız ve erkek çocuklarının karışık oynadıkları oyunlardan biridir. Eğ- TEST - 8 lenceli olduğu kadar çok dikkat ve 1. beceri isteyen bir oyundur. İki kişi veya iki grup arasında oynanır. Ki- Tavşan gibi min önce oynayacağı yazı tura ile hızlı koşa- belirlenir. Oyuna başlayacak olan mam. oyuncu beş tane aynı renkte küçük Yukarıdaki cümlede tek başına taş alır. Aldığı taşı belirli bir yüksek- anlamı olmayan sözcük hangi- liğe atar. Taş düşene kadar yerdeki sidir? taşlardan birini alır ve taş düşmeden onu yakalar. Tüm taşları topladık- A) tavşan tan sonra tekrar taşları serpiştirir. B) gibi Önce ikişer ikişer, sonra üçünü daha C) hızlı sonra birini, daha sonra da dördünü birden almaya çalışır. Havaya attığı 2. L K E taşı yere düşürmeden bütün taşla- rı toplarsa oyunu tamamlamış olur. Yukarıdaki harfler kullanılarak Taşı düşürürse yanar, oynama hakkı hangi kelime yazılamaz? başkasına geçer. A) elek A. Aşağıdaki soruları cevaplayınız. B) leke 1. Hangi sözcük metinde bahse- C) kale dilen oyunu karşılar? 3. Kitaplarımı raflara dizdim. ............................................................................ Yukarıdaki cümlede eksik olan 2. Yukarıdaki metnin türü nedir? kelime hangisi olabilir? A) Şiir B) Masal A) güzelce C) Bilgilendirici metin B) uyurken C) kağıtlara TÜRKÇE 28 3. SINIF

ETKINLIK - 2 BÖLÜM 1 A) Aşağıdaki tabloda istenen sözcüklerden en çok sevdiklerinizi yazınız. Hayvan İsimleri Bitki İsimleri Eşya İsimleri İnsan İsimleri ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. ❃ .............................. B) Aşağıdaki cümlelerin kaç sözcükten oluştuğunu karşılarına yazınız. Okul kurallarına uymalıyız. Annemle pazardan elma, nar aldık. Sağlıklı olmak için dengeli beslenmeliyiz. Akşam bütün ödevlerimi bitirmeliyim. Bahar geldi. C) Aşağıda verilen hecelerden yeni sözcükler oluşturunuz. tik ( ........p...a....t.i.k............ ) ra tap ler ( ...................... ) ( ...................... ) Pa ( ...................... ) ( ...................... ) Ki ( ...................... ) muk ket raz ( ...................... ) lit ( ....................... ) 29 3. SINIF TÜRKÇE

ETKINLIK - 3 BÖLÜM 1 A) Aşağıda tek başına anlamı olmayan kelimeleri bulup yıldızlı boşluklara yazınız. fakat elma ise araba bile vatan göre gazete veya için ya da tek ❅ fakat ❅ ......................... ❅ ......................... ❅ ......................... ❅ ......................... ❅ ......................... ❅ ......................... ❅ ......................... TEST -9 1. Bu iş için seni seçmemin sebebi 3. \"Hayatta en hakiki mürşit ilim- ............................................ olmandır. dir, fendir!\" Yukarıdaki cümleyi tamamla- Atatürk'e ait yukarıdaki özde- yan en uygun sözcük hangisidir? yişin 4. sözcüğü aşağıdakiler- A) çalışkan den hangisidir? B) yalancı A) hakiki B) mürşit C) yorgun C) ilimdir 2. öğretmen - okul 4. fakat cam yok ise Yukarıdaki kelimeler arasın- Yukarıdaki sözcüklerden kaç daki anlam ilişkisinin benzeri tanesinin tek başına anlamı \"doktor\" ile hangisi arasında yoktur? vardır? A) 4 B) 3 C) 2 A) hastalık B) hastane 5. Aşağıdaki görsellerden hangi- C) ilaç si okulda kullanılan bir eşyayı anlatır? A) B) C) TÜRKÇE 30 3. SINIF

ETKINLIK - 4 BÖLÜM 1 A) Aşağıda verilen cümlelerdeki boşlukları, tek başına anlamı olmayan ke- limelerden uygun olanı yazarak tamamlayınız. kadar ama da için ve çünkü ile gibi ya da ❁ Annem ........................... birlikte pazara gittik. ❁ Hasta çocuk sabaha ........................... öksürdü. ❁ Çorba acı olduğu ........................... içemedim. ❁ Bugün sinemaya ........................... tiyatroya gideceğim. ❁ Ben gelemem ........................... babam izin vermiyor. ❁ Fatma ..........................Selin ........................... grip olmuş. ❁ Çok istiyorum ........................... ödevlerim bitmedi. ❁ Pazardan elma, çilek........................... muz aldık. B) Aşağıdaki kelimeleri, örnekteki gibi, bildiğiniz anlamını yazınız. (Sözlükten araştırmadan yapınız.) bardak su, süt, çay gibi içecekleri içmeye yarayan cam, metal veya plastik eşya çorap ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. itfaiye ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. orman ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. uyumak ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................. TÜRKÇE 31 3. SINIF

TEST - 10 BÖLÜM 1 1. Aşağıdaki sözcüklerden han- 5. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi gisi tek başına kullanıldığında dokuz sesten oluşmuştur? anlamsız olur? A) Dostluk A) al B) ise C) ver B) Kardeşlik C) Arkadaşlık 2. I. Hasan, bugün okula gelmedi. II. Çilekli dondurmayı çok severim. 6. Aşağıda verilen bilgilerden III. Okulumuz çok güzel. hangisi yanlıştır? Yukarıda verilen cümlelerden A) \"de\" kelimesinin tek başına anlamı yoktur. hangilerinin kelime sayısı aynıdır? B) Cümleler en az 1 kelime- A) II ve III B) I ve II den oluşur. C) I ve III C) Cümleler en fazla dört sözcükten oluşur. 3. Aşağıdaki varlıklardan hangisi diğerlerinden farklıdır? 7. Aşağıdakilerden hangisi söz- A) B) lükte diğerlerine göre en son- C) da yer alır? A) B) C) 4. \"Üzerinde tarım yapılan, hay- 8. masa- mor- meyve- moral van yetiştirilen ve çalışanların Yukarıdaki kelimeleri abece oturması için yapılar bulunan geniş toprak.\" sırasına göre sıraladığımızda hangisi üçüncü sırada yer alır? Yukarıda tanımı verilen kelime A) moral B) mor aşağıdakilerden hangisidir? C) meyve A) tarla B) çiftçi C) çiftlik TÜRKÇE 32 3. SINIF

BÖLÜM 1 KELİMELERİN SÖZLÜK ANLAMI Anlamını bilmediğimiz kelimelerin anlamlarını öğrenmek için sözlükten ya- rarlanırız. Sözlük: Bir dilin sözcüklerini abece sırasıyla vererek anlamla- rını açıklayan, tanımlayan yapıttır. Kelimelerin sözlük anlamlarını bulurken kelimenin cümledeki anlamına bakmamız gerekir. \"Haydi denize dal.\" cümlesinde \"dal\" kelimesinin sözlük anlamı \"suyun içine tümüyle ve hızla girmek’\" tir. \"Ağacın dalı kırılmış.\" cümlesinde ise dal kelimesinin sözlük anlamı \"ağacın gövdesinden çıkıp ayrılan kollarından, uzantılarından her biri\"dir. 1. Etkinlik: A. Aşağıdaki kelimeleri sözlükten bularak anlamlarını yazınız. Daha sonra cümle içinde kullanınız. Abece: ............................................................................................................................................ Cümlem: ........................................................................................................................................ Çözüm: ........................................................................................................................................... Cümlem: ........................................................................................................................................ Dilek: .............................................................................................................................................. Cümlem: ........................................................................................................................................ Işıldak: .............................................................................................................................................. Cümlem: ........................................................................................................................................ TÜRKÇE 33 3. SINIF

BÖLÜM 1 B. Aşağıda sözlük anlamı verilen kelimeleri, örnekteki gibi noktalı yerlere yazınız. saksı Pişmiş toprak, plastik vb.nden yapılan, çiçek perde yetiştirmekte kullanılan kap. ........... Görüşü, ışığı engellemek, bir şeyi gizlemek için pencere- sakız ye veya bir açıklığın önüne getirilen örtü. ........... Perşembe ile cumartesi arasındaki gün. balina ........... Şekerli ve kokulu ağızda çiğnenen eğlence yiyeceği, baca ciklet. cuma ........... Denizde yaşayan, yaklaşık uzunluğu 20 metre, ağırlığı 200 ton olan memeli hayvan, kadırga balığı. ........... Dumanı ocaktan çekip havaya vermeye yarayan yol. saksı C. Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerleri bulutlardaki uygun sözcüklerle tamamlayınız. çıktı fakat hediye telefon bardak sesini ❁ Öğretmenime ......................................... etmeyi sakın unutma. ❁ Babana bir ......................................... su verir misin? ❁ Kapıdan önce kardeşim ......................................... ❁ Televizyonun ......................................... biraz kısar mısın? ❁ Doğum günü dolayısıyla arkadaşıma ......................................... aldım. ❁ Ahmet çabuk hazırlandı ......................................... servise yetişemedi. TÜRKÇE 34 3. SINIF

BÖLÜM 1 2. Etkinlik: Aşağıda verilen sözcükleri ve anlamlarını harfleri kullanarak eşleştiriniz. abajur bulanık mağlup doğruculuk badana savurgan A. Açık seçik görünmeyen, net olmayan B. Yenilen, yenik düşen C. Duvarları boyamak için kullanılan sulandırılmış kireç veya boya D. Çok ve boşuna para harcayan, tutumsuz, müsrif E. Işığı bir yere toplamak, doğrudan doğruya gözlere vurmasını önle- mek için kullanılan lamba siperi F. Bir insanın söz ve hareketleriyle kanaat ve inançlarının, düşüncesinin uyuşması 3. Etkinlik: Aşağıdaki bilmecelerin cevaplarını tablodan bulup yazınız. ✰ Akşam baktım çok idi, sabah baktım yok idi. • kitap .................................................................................................... • ampul • harita ✰ Ağzı var odun yutar, bacası var duman tüter. • gözlük .................................................................................................... • yıldız • soba ✰ Açarsam dünya olur, yakarsam kül olur. .................................................................................................... 3. SINIF ✰ Bilgi verir herkese, en güzel dosttur bize. .................................................................................................... ✰ Bir sihirli fenerim, kibritsiz de yanarım. .................................................................................................... ✰ İki camlı pencere, bakıp durur her yere. .................................................................................................... TÜRKÇE 35

BÖLÜM 1 4. Etkinlik: A. Aşağıdaki sözcükleri oluşturan harfleri kullanarak yeni sözcükler oluş- turunuz. tören ➲ ...t..r..e..n...... kalem ➲ .................... kelime ➲ .................... makarna ➲ .................... parmak ➲ .................... çelik ➲ .................... pencere ➲ .................... lokum ➲ .................... yatay ➲ .................... B. Aşağıdaki tabloya istenilen isimleri yazınız. Harf İsim Bitki Hayvan Şehir Ülke A D E H K M O R Y C. Aşağıdaki kelimeleri okuduğumuzda aklınıza gelen, sizde çağrışım ya- pan üçer tane sözcük yazınız. Atatürk ➲ lider ➲ cumhuriyet ➲ kahraman Muallim ➲ .............................. ➲ .............................. ➲ .............................. mektep ➲ .............................. ➲ .............................. ➲ .............................. aile ➲ .............................. ➲ .............................. ➲ .............................. TÜRKÇE 36 3. SINIF

Etkinlik - 5 BÖLÜM 1 A) Aşağıdaki sözcük anlamı verilen TEST -11 sözcükleri bulmacadaki uygun yerlere yazınız. 1. \"Bir şeyin gerektiğinde kullanıl- mak için elde bulundurulan eşi 1 veya benzeri\" T 2Ö Yukarıdaki tanım aşağıdaki 3R sözcüklerden hangisine aittir? E A) Yedek N B) Kapak 5 C) Model 4 2. ❏ Boya yapan kimse 7 ❏ Anahtarın takıldığı nesne Aşağıdaki sözcükler yukarıdaki 6 anlamlarıyla eşleştirildiğinde 1. Anma, kutlama, ölüm gibi sebep- hangi sözcük dışarıda kalır? lerle yapılan toplantı A) Anahtarlık B) Çiçekli 2. Bir milletin veya kuruluşun simgesi C) Boyacı olarak kullanılan genellikle dik- dörtgen biçiminde olan kumaş 3. Aşağıdakilerden hangisi \"dur- mak\" sözcüğünün sözlükteki 3. Milli ve dini bakımından önemli anlamlarından biri değildir? olan ve kutlanan gün veya günler A) Hareketsiz kalmak, yürü- mez olmak 4. Birini sevindirmek, mutlu etmek B) İşlemez olmak, çalışmamak amacıyla verilen şey, hediye C) Süre tanımak, acele etme- mek 5. Bir topluluğu simgelemek için dü- zenlenmiş müzik parçası 6. Şairlerin sesleri uyumlu kullana- rak oluşturdukları metin 7. Milletle ilgili olan TÜRKÇE 37 3. SINIF

TEST -12 BÖLÜM 1 1. Aşağıdaki öğrencilerden han- 3. Kır saçları rüzgarda dalgalanıyordu. gisi \"tutmak\" sözcüğünü farklı bir anlamında kullanmıştır? I A) Berat: Duvara çaktığım çivi iyi tuttu. Şimdi vazolar B) Kadir: Kapıları boyadım ancak boya iyi tutmadı. kır çiçekleriyle dolu. C) Musa: Bayramda konukla- ra şekeri ben tuttum. II Yukarıdaki cümlelerde geçen 2. ❍ Yaşamanın tadını anlatıp altı çizili sözcüklerin anlamı dururdu torunlarına. aşağıdakilerden hangisinde ✩ Barışın tadına varanlar, verilmiştir? savaşın zehrinden uzak duran- lardır. I II ▲Yediğim erik ve kayısı, hurma A) Dağ, bayır Beyazlardan tadı verdi bana. oluşan renk Yukarıdaki cümlelerin hangisin- B) Beyazlardan Dağ, bayır de \"tat\" sözcüğü \"hoşa giden oluşan renk durum, mutluluk, huzur\" anla- mının dışında kullanılmıştır? C) Etkisini Parçalamak, A) ▲ B) ✩ C) ❍ azaltmak bölmek 4. Nezaket Yukarıdaki verilen kelimenin anlamı aşağıdakilerden hangisidir? A) Başkalarına karşı incelikli ve saygılı davranma, na- ziklik. B) Bir kimseden bir şey ister- ken rica etmek. C) Kavgasız, gürültüsüz, rahat ve huzur veren. TÜRKÇE 38 3. SINIF

K m? N ç n? Nasıl? Ne? Ne zaman? Nerede? 2. BÖLÜM

KONULAR ① EŞ ANLAMLI (ANLAMDAŞ) SÖZCÜKLER ② CÜMLE (TÜMCE) ③ 5N 1K KAZANIMLAR ❆ Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur. ❆ Vurgu, ve telaffuza dikkat ederek okur. ❆ Şiir okur. ❆ Okuma ve yazma stratejilerini uygular. ❆ Kelimelerin eş anlamlılarını bulur. ❆ Kelimeleri anlamına uygun kullanır. ❆ Okuduklarını ana hatlarıyla anlatır. ❆ Dinlediklerine/ izlediklerine yönelik sorulara cevap verir. ❆ Okuduğu metnin konusunu belirler. ❆ Metnin ana fikrini belirler. ❆ Metinle ilgili sorular sorar. ❆ Okuduğu metnin içeriğine uygun başlık belirler. ❆ Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.

BÖLÜM 2 EŞ ANLAMLI (ANLAMDAŞ) SÖZCÜKLER ✏ Yazılışları farklı, anlamları aynı olan sözcüklere \"eş anlamlı (anlam- daş)\" sözcükler denir. Örnek: misafir ➩ konuk, ulus ➩ millet, yaşlı ➩ ihtiyar. Bizim öğretmenimiz çok güzel ders anlatıyor. Bizim muallimimiz çok güzel ders anlatıyor. 1. Etkinlik: A. Aşağıdaki sözcüklerden eş anlamlı olanları aynı renge boyayınız. hediye misafir yapıt konuk öğrenci eser talebe armağan B. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerle eş anlamlılarını örnekteki gibi eşleştirelim. 8 Eskiye göre şimdi imkanlar çok. 1 araç Hepimiz doğayı korumalıyız. 2 fert Bir vasıta bulurum diye yola çıktım. 3 kırmızı Her bireyin bir düşüncesi vardır. 4 hatıra Güz gelince yaprakları döküldü. 5 tabiat Senin tenise yeteneğin var. 6 sözcük Al bayrağım dalgalanır göklerde. 7 sonbahar Albümü açtım anılarımı tazeledim. 8 olanak Şehirlerde oynayacak alan kalmamış. 9 siyah Dakikada kaç kelime okuyorsun. 10 kabiliyet Öğretmen kara tahtaya yazıyor. 11 saha TÜRKÇE 41 3. SINIF

BÖLÜM 2 2. Etkinlik: A. Aşağıdaki cümlelerde belirtilen kelimelerin yerine, cümlenin anlamını de- ğiştirmeden örnekteki gibi, eş anlamlı sözcükler yazınız. Geçen yıldan beri keman kursuna devam ediyorum seneden Çocuğun kalbi heyecandan pıt pıt atıyordu. ................ Yazar yeni bir hikaye çıkarmış. ................ Düşlerimde sürekli dedemi görüyorum. ................ Annem, misafirlere ikramlar hazırladı. ................ B. Örneği inceleyiniz. Renkli yazılan kelimenin eş anlamlısını farklı bir cüm- lede kullanınız. 2 Kara kedi ağaca tırmandı. Ayağındaki siyah çorapları çıkardı. 2 Benekli ördeğin üç beyaz yavrusu var. ................................................................................................................................ 2 İhtiyar adama herkes yardım etti. ................................................................................................................................ 2 Vatansız bir millet varlığını sürdüremez. ................................................................................................................................ 2 Aslı’ya doğum gününde hediye aldım. ................................................................................................................................ TÜRKÇE 42 3. SINIF

BÖLÜM 2 3. Etkinlik: Örneği inceleyin. Önce kelimenin eş anlamlısını bulun. Sonra cüm- lede kullanın. nasihat Ninesi,torunlarına nasihat veriyor. öğüt Ninesi, torunlarına öğüt veriyor. mesafe ................................................................................................................... ............ ................................................................................................................... amaç ................................................................................................................... ........... ................................................................................................................... şüphe ................................................................................................................... ............ ................................................................................................................... hür ................................................................................................................... ........... ................................................................................................................... süratli ................................................................................................................... ............ ................................................................................................................... nehir ................................................................................................................... ........... ................................................................................................................... TÜRKÇE 43 3. SINIF

BÖLÜM 2 4. Etkinlik: Aşağıdaki kelimelerin eş anlamlısını, bulmacadaki ilgili yere ya- zınız. 1 2 3 8 4 6 7 12 5 14 9 10 11 17 13 16 15 TÜRKÇE 44 3. SINIF

TEST - 1 BÖLÜM 2 1. Aşağıdaki sözcüklerden hangi- 4. ▲ kağıt-kalem ❍ sene-yıl sinin eş anlamlısı vardır? ✿ temiz-pis ✹ savaş-harp A) kitap B) leylek C) okul Yukarıdaki kelime çiftlerinden hangileri eş anlamlıdır? A) ▲ ❍ B) ✿ ✹ C) ❍ ✹ 2. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden 5. \"Şahit- tanık\" kelimeleri arasın- hangisinin eş anlamlısı vardır? daki anlam ilişkisi \"hekim\" ile A) Gördüğüm düşü unutamı- hangisi arasında vardır? yorum. A) mektup B) Bahçemize birkaç ağaç B) doktor fidanı diktik. C) hemşire C) Bu arabanın şoförü nere- de? 6. mutlu hatıra 3. \"Irmak kenarında piknik yaptık.\" kaygı cümlesindeki altı çizili sözcüğün eş anlamlısı hangisidir? Hangi seçenekteki kelimenin eş A) deniz B) nehir C) gölet anlamlısı yukarıda yoktur? A) sevinçli B) anı C) dikkat TÜRKÇE 45 3. SINIF

TEST - 1 BÖLÜM 2 7. Aşağıdaki kelime çiftlerinden 10. kayıp fikir hangileri eş anlamlıdır? düşünce güç yitik A) hızlı yavaş B) talebe öğrenci Kutulardaki kelimelerin eş C) taze bayat anlamlılarıyla eşleştirirsek, hangi kelime yalnız kalır? 8. Adamcağız başkalarının yardı- A) kayıp mına muhtaç hale gelmişti. B) güç C) fikir Bu cümlede altı çizili kelimeyle aşağıdakilerden hangisi anla- 11. Aşağıdaki iplik renklerinden tılmak istenmiştir? hangisinin eş anlamlısı vardır? A) İhtiyacı olmak A) B) C) B) Güçlü olmak C) Başarılı olmak 9. 1 delil ilan 12. Yarın ablam için çok önemli bir 2 dilek kanıt sınav var. 3 duyuru istek Bu cümledeki altı çizili kelime- Yukarıdaki numaralı kelimeler nin eş anlamlısı hangisidir? eş anlamları ile eşleştirilecek- A) çalışma tir. Bu etkinlikte kaç numara- B) soru lı kelimeyi, \"kanıt\" kelimesi ile C) imtihan eşleştirmemiz gerekir? A) 1 B) 2 C) 3 TÜRKÇE 46 3. SINIF

BÖLÜM 2 CÜMLE (TÜMCE) Anlatılmak istenen duygu, düşünce, istek veya durumu ifade eden sözcük ya da sözcük grubuna cümle ( tümce) denir. Sözcük ya da sözcük dizi- lerinde iş, oluş, hareket, durum veya düşünce bildiren sözcükler olmazsa cümle olmaz. Cümleler en az bir sözcükten oluşur. Ancak daha fazla sözcüklerden oluşan cümleler de bulunur. Cümlelerin ilk harfi daima büyük yazılır. Biten cümlelerin sonuna nokta (.), ünlem işareti (!), soru işaretinden (?) uygun olan konulur. Örnek: Yürüyorum.(Tek sözcükten oluşan cümledir.) Örnek: Kuşlar ağacın dalına kondu.(Yargı bildirdiğinden cümledir.) Örnek: Sürücü kırmızı ışıkta (Yargı bildirmediğinden cümle değildir.) 1. Etkinlik: A. Aşağıdaki sözcük gruplarından cümle olanların başına \"C\", cümle ol- mayanların başına \"D\"yazınız. (....) Sen çok ders çalıştın (....) Merdivenlerden yere düşmüş (....) Dün sabah erkenden yola (....) Bu konu ülkemizin yarasıdır (....) Ağladım (....) Benim bir papağanım (....) Telefonumu uzun süre (....) Öğretmen kalkarak, şunları söyledi (....) Herkesin bayramı kutlu olsun (....) Kaç tane duyu organımız var (....) O uzaktaki köy (....) Dalgalı sahilde özgürce (....) Dur (....) Sıkıldım B. Aşağıdaki cümleler ile bu cümlelerin bildirdiği olguları eşleştiriniz. ✿ Hayvanları çok seviyorum. İstek ✿ Belediye sokak hayvanlarını barınağa alacak. Duygu ✿ Her canlı karnını doyurabilmelidir. Düşünce ✿ Dünyamızda hiç kötülük olmasın. Haber TÜRKÇE 47 3. SINIF

BÖLÜM 2 C. Aşağıdaki cümlelerin kaç sözcükten oluştuğunu yazınız. ✿ İsmail saat beşte Ankara'ya gidiyor. ➩ .................................................. ✿ Geldim. ➩ .................................................. ✿ Televizyonun kumandasının pili bitmiş. ➩ ..................................................... D. Aşağıdaki sözcükleri kullanarak birer cümle yazınız. ✤ duvar : ........................................................................................................................................ ✤ çanta: ........................................................................................................................................... ✤ mercek: ........................................................................................................................................ ✤ kesir: .............................................................................................................................................. E. Aşağıdaki cümleleri inceleyip, boşlukları uygun sözcüklerle tamamlayınız. ✿ Duygu, düşünce, istek ve haberi anlatan sözcük gruplarına ................ denir. ✿ Cümlenin ilk harfi her zaman ................................. yazılır. ✿ Cümle sonuna anlamına göre ............................... , .......................................... veya ....................... işareti konur. TEST - 2 1. Aşağıdaki cümlelerden hangi- 2. Aşağıdakilerden hangisi bir sinin sözcük sayısı diğerlerine cümledir? göre daha azdır? A) Ben okula B) Ayşe kitabı A) Ben de bir tane çikolata C) Gidiyor istiyorum. B) Bakkal, merdiveni üst rafa 3. \"Doktor çocuğu muayene etti\" dayar. Yukarıdaki cümlede eylem bil- C) Üçüncü çocuğa sorar. diren sözcük aşağıdakilerden hangisidir? A) çocuğu B) etti C) muayene TÜRKÇE 48 3. SINIF

BÖLÜM 2 2. Etkinlik: A. Aşağıda karışık halde verilmiş sözcüklerle anlamlı ve kurallı cümleler oluşturalım. ❀ kaldım - okula - sabah - geç ........................................................................................................................................ ❀ kırıldı - tablet - düşünce - yere ........................................................................................................................................ ❀ Gökçer - piknik - arkadaşlarıyla - sever - yapmayı ........................................................................................................................................ ❀ okulda - satranç - veriyor - Salih - kursu ........................................................................................................................................ ❀ giderken - arabam - işe - bozuldu ........................................................................................................................................ ❀ gezmeye - dün - ailemle - gittik - akşam ........................................................................................................................................ ❀ soğuk - terliyken - hasta - içtiğim - su - için - oldum ........................................................................................................................................ B. Aşağıdaki cümleleri inceleyiniz. Yazım ve noktalama hatalarını düzelte- rek doğrusunu yazınız. ❀ arkadaşlarıma yardım etmeyi seviyorum? ........................................................................................................................................ ❀ Ben cumhuriyet ilkokuluna gidiyorum. ........................................................................................................................................ ❀ Bugün canan ile bize gelecekmisiniz? ........................................................................................................................................ TÜRKÇE 49 3. SINIF

TEST - 3 BÖLÜM 2 1. Aşağıdakilerden hangisi bir 5. \"araba - katıldık - turnuvasına- cümle değildir? satranç’’ A) Yoruldum B) Ben de bugün Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı C) Kaymakam okula geldi. ve kurallı bir cümle oluşturdu- ğumuzda hangi sözcüğü kulla- 2. Bir cümle en az kaç sözcükten namayız? oluşur? A) 1 B) 2 C) 3 A) Satranç B) araba C) turnuvasına 3. \"Ülkemize Balkanlardan kar 6. Aşağıda verilenlerden hangisi geliyor.\" olumlu cümleyi olumsuz yap- maz? Yukarıda verilen cümle aşağı- A) sa, se B) ma, me dakilerden hangisini bildirmek- C) yok, değil tedir? A) Duygu B) İstek 7. 1. kurallarına 2. hepimiz C) Haber 3. uymalıyız 4. sınıf 5. özenle 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisin- de yazım yanlışı yapılmıştır? Yukarıdaki verilen kelimelerle A) Annem sinemaya gidecek. anlamlı ve kurallı bir cümle B) Yaşasın, köyde çiçekler oluşturan sıralama hangi seçe- açmış. nekte verilmiştir? C) Düğüne sen de gelecek A) 4 - 1 - 2 - 5 - 3 misin? B) 3 - 1 - 2 - 4 - 5 C) 1 - 2 - 3 - 4 - 5 TÜRKÇE 50 3. SINIF