หนังสือ 100 การลูกเสือไทย

มีการก�ำกับทิศอย่างต่อเนื่องก็เหมือนกับการมีกระบวนการผลิตซ�้ำ และปรับตัวกับทุกสถานการณ์ท่ีเกิดขึ้นในชีวิตเพื่ออยู่ร่วมกับ ทางความคิดอย่างต่อเนื่องจากยุคสู่ยุค และท้ายที่สุดก็พัฒนาเป็น คนอนื่ ในสงั คมไดอ้ ยา่ งมีความสุข พรอ้ มท้งั เมอ่ื เขาเตบิ โต จะเปน็ วฒั นธรรมดูแลเดก็ และเยาวชนของชาตใิ นทส่ี ดุ ด้วยการใช้กฎและ ผู้นำ� ที่มีน้ำ� ใจ ชว่ ยเหลือคนอ่ืน ร่วมสรา้ งสังคมท่ีเกอ้ื กูลกัน ค�ำปฏิญาณของลูกเสือไทยเป็นเข็มมุ่งหรือเป็นคานงัดที่ส�ำคัญใน มจี ติ ใจดี มองชวี ติ ดา้ นบวก และพรอ้ มชว่ ยเหลอื คนทดี่ อ้ ยกวา่ ” การสรา้ งเดก็ และเยาวชนของชาติ เนอื่ งจากลูกเสอื ท�ำใหเ้ ด็กและ เยาวชนได้ “รจู้ ักและมองคุณคา่ ของตนเอง สามารถคิด แกป้ ญั หา สมดั่งพระราชปณธิ านของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจา้ อยหู่ ัว 5502006L-36.indd 277 277 6/25/12 1:00 PM

โครงการการพฒั นาหลักสตู รและการบรหิ ารจัดการ กิจกรรมลูกเสอื เพ่ือเสรมิ สรา้ งทักษะชีวิต สมาคมวางแผนครอบครวั แห่งประเทศไทยฯ สภาพสงั คมทเ่ี ปลย่ี นแปลงอยา่ งมาก สมาคมวางแผนครอบครัวแห่ง การสอนกิจกรรมลูกเสอื จำ� นวน ๗ แห่ง ในปัจจุบัน ทั้งการด�ำเนินชีวิตตามกระแส ประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระ จาก ๔ ภูมิภาคทว่ั ประเทศ ผลการศกึ ษา เทคโนโลยที เี่ ปลย่ี นแปลงอยา่ งรวดเรว็ ความ ศรีนครินทราบรมราชชนนี (สวท.) เป็น พบว่า คาดหวงั ของผปู้ กครองดา้ นการศกึ ษาตอ่ และ หนว่ ยงานทม่ี ปี ระสบการณท์ ำ� งานสรา้ งเสรมิ ๑) ผบู้ รหิ ารเหน็ วา่ โครงสรา้ งหลกั สตู ร สิ่งย่ัวยุหรือต้นแบบทางสังคมที่ไม่เหมาะสม ทกั ษะชวี ติ ในเดก็ และเยาวชนมาเปน็ เวลานาน ลูกเสือในภาพรวมมีความเหมาะสมในระดับ ต่างๆ ได้สง่ ผลกระทบและก่อให้เกิดปญั หา เคยด�ำเนินงานโครงการพัฒนาเด็กและ หน่งึ แตย่ ังไมส่ อดคลอ้ งกับพฒั นาการของ แก่เด็กและเยาวชน ซึ่งส่วนใหญ่ยังขาด เยาวชนโดยกระบวนการลกู เสอื มาตงั้ แตป่ ี ลูกเสือ และยังไม่ทันกับการเปลี่ยนแปลง ภมู คิ มุ้ กนั ทด่ี ที างสงั คม ทง้ั ปญั หาการปรบั ตวั พทุ ธศกั ราช ๒๕๓๐ จนถงึ ปจั จบุ นั ไดต้ ระหนกั ของบรบิ ททางสงั คมในปจั จบุ นั ปญั หาทางดา้ นอารมณจ์ ติ ใจ ปญั หาสขุ ภาพ ถึงปัญหาเด็กและเยาวชนอันเน่ืองมาจาก ๒) ครผู สู้ อน เหน็ วา่ หลกั สตู รลกู เสอื ปญั หาความรนุ แรง ปญั หาเดก็ ตดิ เกม ปญั หา การขาดทกั ษะชีวติ ดงั กล่าว ขณะเดียวกัน ในภาพรวมมเี นอื้ หามากเกนิ ไป และซำ�้ ซอ้ น ยาเสพตดิ ปัญหาทางเพศ ฯลฯ ทำ� ให้เดก็ ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริม กนั บา้ ง ไมเ่ หมาะสมกบั สงั คมปจั จบุ นั หลกั สตู ร และเยาวชนทม่ี ปี ญั หาเหลา่ นี้ อาจมอี นาคต สขุ ภาพ (สสส.) กไ็ ดม้ ดี ำ� รทิ จี่ ะนำ� กระบวนการ บางเรอ่ื งไมเ่ หมาะสมกบั วฒุ ภิ าวะของลกู เสอื เป็นคนท่ีไม่ประสบความส�ำเร็จในชีวิต มี ลกู เสอื มาทบทวนเพอ่ื พฒั นาหลกั สตู รกจิ กรรม การวัดและประเมินผลไม่เหมาะสม และ ปัญหาทางอารมณ์ จิตใจ และมีความขดั แยง้ ลกู เสอื ภายใตห้ ลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษา เวลาจัดกิจกรรมลูกเสอื ไม่เพยี งพอ ในชวี ติ ได้ ขน้ั พน้ื ฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑ ใหม้ คี วามเหมาะสม ๓) นกั เรียน เห็นว่ากจิ กรรมลกู เสอื และสอดคล้องกับสภาพสังคมปัจจุบันเพื่อ เปน็ สงิ่ ทดี่ ี และอยากมสี ว่ นรว่ มในการพฒั นา แนวคดิ การเรยี นรทู้ กั ษะชวี ติ โดยผา่ น ปอ้ งกนั ปญั หาเดก็ และเยาวชน สวท. จงึ ได้ หลักสูตร เพื่อให้ได้หลักสูตรที่ตอบสนอง ทางกิจกรรมลูกเสือ เพอ่ื ช่วยสรา้ งภมู ิค้มุ กัน ท�ำการศึกษาความเป็นไปได้ในการพัฒนา ความตอ้ งการของผู้เรยี นอย่างแทจ้ รงิ ทางสังคมให้แก่เด็กและเยาวชน จึงเป็น หลักสูตรกิจกรรมลูกเสือที่เน้นทักษะชีวิต ๔) พ่อแม่ผู้ปกครองและองค์กร วิธีการหนึ่งท่ีจะช่วยให้เด็กและเยาวชน ร่วมกับสถาบันวิจัยพฤติกรรมศาสตร์ ชุมชน เหน็ ว่าชุมชนใหค้ วามรว่ มมอื ในการ สามารถจัดการกับปัญหารอบตัวได้อย่าง มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ประสานมติ ร จัดกจิ กรรมลกู เสือเปน็ อยา่ งดี ด้วยการ เหมาะสม ชว่ ยลดความขดั แยง้ และสง่ เสรมิ ในระหว่างเดือนพฤศจิกายน ๒๕๕๐ ถึง สนับสนุนงบประมาณและวัสดุอุปกรณ์ สนับสนุนให้เด็กและเยาวชนเติบโตเป็น พฤษภาคม ๒๕๕๑ โดยศกึ ษาวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพ รวมทั้งต้องการมีส่วนร่วมในการพัฒนา พลเมืองดี มีความสุข และมีคุณธรรม ในกลุม่ ตัวอยา่ ง ๔ กลมุ่ คือ ผู้บริหาร หลกั สตู รลกู เสอื ในบางดา้ น เพอื่ ช่วยพัฒนา จรยิ ธรรมต่อไป สถานศกึ ษา ครูผ้สู อน นักเรียน และพ่อแม่ คณุ ลักษณะทีพ่ งึ ประสงค์ของลูกเสือ ผู้ปกครอง จากสถานศกึ ษาซง่ึ มกี ารเรยี น 278 5502006L-37.indd 278 6/25/12 12:59 PM

จากการศกึ ษาสรุปไดว้ า่ หลกั สตู ร การศึกษาขั้นพืน้ ฐาน พ.ศ. ๒๕๕๑ และ - เรื่อง “ขยะนมี้ มี ูลค่า” กิจกรรมลูกเสือควรต้องได้รับการพัฒนาให้ พระราชบัญญตั ลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๕๕๑ - เรื่อง “แผนทอี่ บายมุข” เหมาะสมสอดคล้องกับสภาพสังคมปัจจุบัน ๒. เพอ่ื พฒั นารปู แบบการบรหิ ารจดั ๙. อบรมครูผู้สอนกิจกรรมลูกเสือ โดยบรู ณาการเรอ่ื งทกั ษะชวี ติ เขา้ ในหลกั สตู ร การหลกั สตู รกจิ กรรมลกู เสอื ใหม้ ปี ระสทิ ธภิ าพ เพอื่ ใหส้ ามารถนำ� คมู่ อื การจดั กจิ กรรมลกู เสอื กิจกรรมลูกเสือ เพ่ือให้เยาวชนท่ีเข้าร่วม ภายใตห้ ลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน เพื่อเสรมิ สร้างทักษะชวี ติ ไปทดลองสอนได้ กิจกรรมลูกเสือ ได้พัฒนาความสามารถใน พ.ศ. ๒๕๕๑ และพระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื พ.ศ. ๑๐. ทดลองสอนตามคู่มือการจัด การเผชญิ และจดั การกบั ปญั หาตา่ งๆ ทเี่ กดิ ขน้ึ ๒๕๕๑ กิจกรรมลูกเสือเพ่ือเสริมสร้างทักษะชีวิต ในชวี ติ ประจำ� วนั ไดอ้ ยา่ งเหมาะสม โดยควร เปน็ ระยะเวลา ๑ ปกี ารศกึ ษาในปีการศกึ ษา ด�ำเนินการในลูกเสือ ๓ ระดับ ได้แก่ ข้นั ตอนการดำ� เนนิ งาน ๒๕๕๓ ลูกเสือส�ำรอง ลูกเสือสามัญ และลูกเสือ ๑. จดั ประชมุ องคก์ รภาคเี พอ่ื ลงนาม ๑๑. ปรับปรุงคู่มือการจัดกิจกรรม สามัญรนุ่ ใหญ่ ในข้อตกลงความรว่ มมือ ลูกเสือเพ่ือเสรมิ สรา้ งทักษะชีวติ ภายหลงั ๒. ศกึ ษาความเปน็ ไปไดใ้ นการพฒั นา การทดลองจดั กิจกรรม โครงการการพัฒนาหลักสูตรและ หลกั สตู ร ๑๒. อบรมวทิ ยากรกลาง เพอื่ ไป การบริหารจัดการกิจกรรมลูกเสือเพ่ือ ๓. ศกึ ษาเอกสาร งานวิจัย และ ด�ำเนินการถ่ายทอดแนวทางการจัดกิจกรรม เสรมิ สร้างทักษะชีวิต สัมภาษณ์ผู้เช่ียวชาญหลักสูตรลูกเสือไทย ลกู เสอื เพอื่ เสรมิ สรา้ งทกั ษะชวี ติ แกค่ รผู สู้ อน สมาคมฯ ไดเ้ ริ่มดำ� เนินงานโครงการ และต่างประเทศ กิจกรรมลกู เสอื ในพ้นื ทีเ่ ป้าหมาย การพัฒนาหลักสูตรและการบริหารจัดการ ๔. กำ� หนดกรอบแนวทางการพฒั นา ๑๓. ประชุมผู้บริหารการศึกษาระดับ กิจกรรมลูกเสือเพื่อเสริมสร้างทักษะชีวิต หลกั สตู ร นโยบาย และผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา เพอ่ื เสนอ มรี ะยะเวลาดำ� เนนิ งานตงั้ แตว่ นั ท่ี ๑ มนี าคม ๕. ประชุมเชิงปฏิบัติการยกร่าง หลกั สูตรลกู เสือทเ่ี สริมสรา้ งทักษะชีวิต พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๒ ถงึ วนั ท่ี ๓๑ สิงหาคม “หลักสูตรกิจกรรมลูกเสือเพื่อเสริมสร้าง พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๔ ในโรงเรยี นเปา้ หมาย ทักษะชีวติ ” องคก์ รภาคี สังกัดส�ำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้น ๖. หาเหตุการณ์ส�ำคญั หรือปัญหา ๑. สำ� นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษา พื้นฐาน (สพฐ.) ในพืน้ ที่กรุงเทพมหานคร ทีเ่ กดิ ขน้ึ จรงิ ของเดก็ แตล่ ะวัย ทเี่ กี่ยวข้องกบั ขน้ั พน้ื ฐาน และสว่ นภมู ภิ าคจำ� นวน ๒๖ แหง่ ดำ� เนนิ การ ผลการเรียนรู้ที่ต้องการโดยการสนทนากลุ่ม ๒. ส�ำนักงานลูกเสือแห่งชาติ ศกึ ษาพฒั นาเฉพาะสว่ นกจิ กรรมลกู เสอื เนน้ กับตัวแทนเด็กและเยาวชน ครู ผปู้ กครอง ๓. ส�ำนักงานกองทุนสนับสนุนการ การด�ำเนินงานด้วยกระบวนการลูกเสือตาม และนักพฒั นาเยาวชน สร้างเสริมสขุ ภาพ (สสส.) หลักการและวธิ กี ารลกู เสอื ภายใตแ้ นวปฏบิ ตั ิ ๗. จดั ทำ� คมู่ อื การจดั กจิ กรรมลกู เสอื ๔. สมาคมวางแผนครอบครัวแห่ง ของสำ� นกั งานลกู เสือแห่งชาติ ทักษะชวี ิต ๓ ระดบั สำ� หรบั ลูกเสือส�ำรอง ประเทศไทย ในพระราชปู ถมั ภส์ มเด็จ วตั ถุประสงค์ ลูกเสือสามญั และลกู เสอื สามญั ร่นุ ใหญ่ พระศรนี ครินทราบรมราชชนนี (สวท.) ๑. เพื่อพัฒนาหลักสูตรกิจกรรม ๘. ผลิตส่ือวีดิทัศน์เพ่ือสนับสนุน ลูกเสอื ใหม้ คี วามเหมาะสม สอดคล้องกับ การจดั กิจกรรมลกู เสอื ทักษะชวี ิต จ�ำนวน สภาพสงั คมปจั จบุ นั ภายใตห้ ลกั สตู รแกนกลาง ๒ เรอื่ ง 279 5502006L-37.indd 279 6/25/12 12:59 PM

ลูกเสืออนุรกั ษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม กรมสง่ เสรมิ คณุ ภาพส่งิ แวดล้อม กระทรวงวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ลกู เสอื ไดก้ อ่ กำ� เนดิ ขนึ้ ในประเทศไทยจะครบ ๑๐๐ ปี ในปีนี้ โครงการนใ้ี ชห้ ลกั การสงิ่ แวดลอ้ มศกึ ษาและหลกั วชิ าการลกู เสอื แนวคดิ ลูกเสอื มีหลักการส�ำคัญทีม่ งุ่ เนน้ ปลกู ฝงั จิตอาสาดว้ ยเหตุ เปน็ กรอบในการดำ� เนนิ การ ซง่ึ กจิ การของลกู เสอื ในประเทศไทยตง้ั แต่ ท่ีลูกเสือเสียสละเพ่ือผู้อ่ืนและสังคมสว่ นรวมจงึ มกี ารนำ� เอาแนวคดิ หรอื พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ มคี วามเกยี่ วขอ้ งอยา่ งใกลช้ ดิ กบั โลกของธรรมชาติ ปรชั ญาลกู เสอื ไปปรับใช้เพ่ือตอบสนองวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่ เปน็ การดำ� เนนิ กจิ กรรมนอกหอ้ งเรยี น มกี ารออกคา่ ยพกั แรม ดงั นนั้ แตกต่างกันหลายประการ อาทิ การนำ� มาใชก้ บั กจิ การทเ่ี รยี กวา่ ลกู เสอื การศึกษาธรรมชาติและการอนุรักษ์ธรรมชาติจึงเป็นส่วนหน่ึงของ ชาวบา้ นในยคุ ของการตอ่ สกู้ บั แนวคดิ คอมมวิ นสิ ต์ หรอื แมแ้ ตก่ ารปรบั ใช้ กจิ กรรมลกู เสอื นบั แตน่ น้ั มา และเมอื่ นำ� หลกั สง่ิ แวดลอ้ มศกึ ษา ซงึ่ เปน็ กบั กจิ กรรมทางการปกครอง ชว่ ยเหลอื งานเลอื กตง้ั ผแู้ ทนราษฎรทเ่ี รยี กวา่ ลกู เสอื กกต. เปน็ ตน้ ดงั นน้ั การนำ� เอาแนวคดิ นีม้ าปรบั ใช้กับการให้ การศกึ ษาเร่อื งสิง่ แวดลอ้ ม จงึ นบั เปน็ ความทา้ ทายอกี ก้าวหนึง่ ด้วยการสนบั สนนุ อยา่ งจริงจงั ของนายสุวิทย์ คณุ กิตติ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม ซงึ่ เลง็ เหน็ วา่ กจิ การลกู เสอื สรา้ งคนใหเ้ ปน็ คนทส่ี มบรู ณแ์ บบ จงึ มกี าร จัดต้ังกองลูกเสืออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมภายใต้ กรมส่งเสริมคุณภาพส่ิงแวดล้อมขึ้นโดยความเห็นชอบจากกระทรวง ศกึ ษาธกิ าร เพอื่ สง่ เสรมิ การมสี ว่ นรว่ มของเยาวชน ในลกั ษณะบรู ณาการ ระหวา่ งหนว่ ยงานดว้ ยการประสานงานกบั โรงเรยี นในสงั กดั กระทรวง ศกึ ษาธกิ าร เพอื่ สง่ เสรมิ ใหล้ กู เสอื และเนตรนารี มคี วามรู้ ความเขา้ ใจ และทกั ษะในดา้ นการอนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม เพอ่ื ใหเ้ ปน็ เยาวชนต้นแบบ และเปน็ กลไกขับเคลื่อนเครอื ข่ายเยาวชนใน การอนุรกั ษ์ทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ้ ม ท้ังนเ้ี พราะเยาวชน จะเป็นพลงั ยงิ่ ใหญ่ ทจี่ ะเขา้ มามสี ว่ นรว่ มในการสนบั สนนุ การอนรุ กั ษ์ และฟน้ื ฟทู รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มเพื่อให้เกิดความสมบูรณ์ อย่างยงั่ ยนื สืบไป 280 5502006L-38.indd 280 6/25/12 12:58 PM

กระบวนการทที่ ำ� ใหค้ นเหน็ คณุ คา่ ตระหนกั และเขา้ ใจถงึ การอยรู่ ว่ มกนั 281 ของสง่ิ แวดลอ้ มทางธรรมชาตมิ าผนวกรวมเขา้ กบั กจิ การลกู เสอื จะเปน็ หนทางเพ่ือให้ประสบความส�ำเร็จในการพัฒนาเยาวชนให้เป็นผู้ดูแล 6/25/12 12:58 PM โลกและสิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติด้วยตนเองรวมทั้งร่วมกับผู้อ่ืน เพ่ือโลกท่ีมีคุณภาพและมีความสวยงาม (แนวคิดโครงการดังรูป ต่อไปนี้) แนวคดิ โครงการลกู เสอื อนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม วธิ กี ารลกู เสอื * กฎและคำ� ปฏญิ าณ * ระบบหมู่ * กิจกรรมสัญลักษณ์ * ความก้าวหน้าสว่ นบคุ คล * การเรียนรดู้ ้วยการกระท�ำ * การสนบั สนุนจากผูใ้ หญ่ * ธรรมชาติ สิ่งแวดลอ้ มศึกษา * การเรียนรู้เกี่ยวกับส่ิงแวดล้อม * การเรยี นรู้ในสงิ่ แวดลอ้ ม ลกู เสอื อนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม (Green Scout) การดำ� เนนิ การน้ีมกี ารจัดกิจกรรมในธรรมชาติ เร่มิ ต้นด้วย อทุ ยานแหง่ ชาตติ า่ งๆ ในทกุ ภมู ภิ าค เพอ่ื เปน็ หอ้ งปฏบิ ตั กิ ารทางธรรมชาติ ให้ลกู เสอื และเนตรนารีรู้จักและค้นพบระบบนิเวศ ซงึ่ เป็นโครงการ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งสง่ิ มชี วี ติ ตา่ งๆ กบั สภาพแวดลอ้ มทส่ี งิ่ มชี วี ติ เหลา่ นนั้ ด�ำรงอยู่ จำ� เปน็ ทีจ่ ะตอ้ งดแู ลรกั ษาใหม้ คี วามปลอดภัย อยา่ งไรกต็ าม การอบรมใหล้ ูกเสือและเนตรนารมี คี วามรู้ ความเขา้ ใจในการอนรุ กั ษแ์ ละฟน้ื ฟทู รพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ้ ม 5502006L-38.indd 281

ให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลจนบรรลุเป้าหมายส�ำเร็จนั้น จำ� เปน็ อยา่ งยง่ิ ทต่ี อ้ งมกี ารอบรมผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื พรอ้ มๆ กนั ไปดว้ ย หรือที่เรียกวา่ Training or The Trainers เพอื่ พัฒนาองค์ความรู้ เกยี่ วกบั สง่ิ แวดลอ้ มศกึ ษาและทกั ษะอน่ื ๆ ทเี่ กยี่ วขอ้ ง เชน่ การปรบั ใช้ ทักษะการสังเกต การใช้ระบบหมู่ การผจญภัยของลูกเสือกับ สงิ่ แวดลอ้ มศกึ ษา เพอ่ื ใหบ้ คุ ลากรเหลา่ นน้ั มปี ระสทิ ธภิ าพในการจดั ฝกึ อบรมลูกเสือและเนตรนารีในการอนุรักษ์และฟื้นฟูทรัพยากร ธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม การดำ� เนินงานโครงการ กรมสง่ เสรมิ คณุ ภาพสงิ่ แวดล้อม ได้รับความรว่ มมืออยา่ งดียง่ิ จากส�ำนกั งานสง่ิ แวดล้อมภาค และ ส�ำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมจังหวัดท่ัวประเทศ ในฐานะหน่วยงานปฏิบัติด�ำเนินการจัดการฝึกอบรมแก่เยาวชนมา ตง้ั แตเ่ รม่ิ ตน้ โครงการ ผลการดำ� เนนิ งานปรากฏวา่ ตงั้ แตป่ พี ทุ ธศกั ราช ๒๕๕๒ ถึง ๒๕๕๔ มีลูกเสืออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ สงิ่ แวดลอ้ ม (ลกู เสอื สามญั รนุ่ ใหญ)่ ทผ่ี า่ นการฝกึ อบรมจากทวั่ ประเทศ จ�ำนวนท้งั สน้ิ ๗,๐๒๘ คน นอกจากน้ีมีครูผู้ก�ำกับลูกเสือท่ีเข้าร่วมกิจกรรมค่ายอบรมฯ เครอื่ งหมายวดู แบดจส์ องทอ่ นและสามทอ่ น เพอื่ ใหบ้ คุ ลากรในสงั กดั จ�ำนวนทงั้ สนิ้ ๗๐๒ คน แบง่ เป็นปงี บประมาณ ๒๕๕๒ จ�ำนวน กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มมคี วามร้เู ก่ยี วกบั แนวคดิ ๒๑๐ คน และปงี บประมาณ ๒๕๕๓ จ�ำนวน ๔๙๒ คน และมี การลกู เสอื และแบบอยา่ งธรรมเนยี ม ซงึ่ ระหวา่ งปพี ทุ ธศกั ราช ๒๕๕๒- บุคลากรจากหน่วยงานสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ ๒๕๕๔ มีผู้ผ่านการฝึกอบรม ทั้งส้ินจ�ำนวน ๓๔๐ คน คาดว่า สิ่งแวดลอ้ ม และกระทรวงศกึ ษาธิการผา่ นการฝกึ อบรม หลกั สูตร จะสามารถดำ� เนนิ โครงการเยาวชนลกู เสอื อนรุ กั ษท์ รพั ยากรธรรมชาติ พัฒนาบุคลากรการจัดค่ายลูกเสืออนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและ และสิ่งแวดล้อมได้ครอบคลุมทุกจังหวัดท่ัวประเทศภายในปี ส่งิ แวดลอ้ ม จำ� นวน ๒๓๗ คน ซ่ึงเปน็ การฝกึ อบรมทีม่ งุ่ พัฒนา งบประมาณ ๒๕๕๕ ความรู้ ความเขา้ ใจ เก่ียวกบั แนวคิดการจดั ค่ายลกู เสอื อนรุ ักษ์ฯ และสามารถจดั ค่ายได้อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ นอกจากนยี้ ังมีการจดั ฝึกอบรมหลกั สตู รผู้บงั คับบญั ชาลูกเสือ ระดบั ผนู้ ำ� ขน้ั ความรชู้ ัน้ สูง 282 6/25/12 12:58 PM 5502006L-38.indd 282

การฝกึ อบรมผ้บู ังคับบัญชาลกู เสอื สมมาต สงั ขพนั ธ์ การฝึกอบรมผู้บังคับบัญชาลูกเสือ คอื ยทุ ธศาสตรก์ ารพฒั นากจิ การลกู เสอื ประการหนึง่ คอื การพัฒนาบคุ ลากรทางการ ลกู เสือ (Adults in Scouting) ตอ้ งมีการ สรรหา แต่งตงั้ และพฒั นาบุคลากรทางการ ลูกเสือให้มีปริมาณพอเพียงและมีอุดมการณ์ ความสามารถทจ่ี ะเปน็ หลัก และมสี ่วนช่วย ในการพัฒนากิจการลูกเสือทั้งในด้านการ บริหารจัดการ การจัดมวลประสบการณ์ ใหก้ ับลกู เสือ 5502006L-39.indd 283 283 6/25/12 12:58 PM

จดุ เนน้ การฝึกอบรมผบู้ ังคบั บัญชาลกู เสือ เพื่อช่วยให้เยาวชนได้รับการพัฒนา อย่างสมบูรณ์เต็มศักยภาพในทางร่างกาย ภมู ปิ ญั ญา สงั คมและจติ ใจเพอ่ื ใหเ้ ปน็ พลเมอื ง ทมี่ คี วามรบั ผดิ ชอบเปน็ สมาชกิ ทด่ี ขี องทอ้ งถน่ิ ของชาตแิ ละนานาชาติ โดยใหต้ ระหนกั หนา้ ท่ี ความรับผิดชอบตอ่ ชาติ ศาสนา พระมหา- กษตั ริย์ ตอ่ ผูอ้ ่นื และตอ่ ตนเอง ระบบการฝึกอบรมผู้บังคับบัญชา ของงานท่ีจะต้องกระท�ำและหน้าที่ท่ีผู้บังคับบัญชาลูกเสือพึงกระท�ำ ซ่ึงรวมถึงความรู้ ลูกเสือของประเทศไทย ด�ำเนินการตาม ความเขา้ ใจในหลกั การเบอื้ งต้นของการลูกเสอื ระเบียบ วธิ กี ารของสำ� นกั งานลูกเสือโลก ๒. เพ่อื ใหเ้ ขา้ ใจถึงความต้องการของเด็ก (Needs) ในส่งิ แวดล้อมต่างๆ หาวิธีการ และส�ำนักงานลูกเสือภาคพื้นเอเชีย-แปซิฟิก และทักษะตา่ งๆ เพ่อื นำ� ไปสนองความตอ้ งการของเดก็ จากที่มีการฝึกอบรมตามแบบของกิลเวลล์ ๓. เพือ่ เปน็ การสาธิตหรือแสดงใหเ้ หน็ ถึงรูปธรรมและข้อกำ� หนดตา่ งๆ ในการเป็น ปาร์คในระยะแรก และเรม่ิ เปลีย่ นแปลงการ ผู้น�ำเดก็ (Leadership) ฝกึ อบรมใหม่ ตามนโยบายของส�ำนกั งาน ๔. เพ่อื ใหเ้ หน็ ว่า ตวั เขาเองจะต้องมีความกา้ วหน้าในการฝกึ อบรม จะต้องพัฒนา ลกู เสอื โลก ตามมตทิ ป่ี ระชมุ สมชั ชาลกู เสอื โลก ตวั เองอย่เู สมอจากระดบั หนึ่งไปสรู่ ะดบั ทสี่ ูงข้นึ (Progression) ครง้ั ที่ ๒๒ ทป่ี ระเทศฟนิ แลนด์ ปพี ทุ ธศกั ราช ๒๕๑๒ โดยใหจ้ ดั การฝกึ อบรมเป็น ๒ ระดบั คอื ระดบั ผกู้ ำ� กับลกู เสือ (Unit Leaders) และระดบั ผ้ใู หก้ ารฝึกอบรม (Trainers) ระดบั ผกู้ ำ� กบั ลกู เสอื (Unit Leaders) ใหจ้ ดั เปน็ ๒ ขั้น คือ - ข้ันความรู้เบ้ืองตน้ (Basic Unit leaders Training Course) - ขนั้ ความรชู้ นั้ สงู (Advanced Unit Leaders Training Course) โดยได้วางเป้าหมายในการฝึกอบรม ไวว้ า่ ๑. เพอื่ ใหเ้ กดิ การจรรโลงใจ (Inspi- ration) น�ำผเู้ ข้าอบรมให้เข้าใจถงึ จดุ หมาย 284 5502006L-39.indd 284 6/25/12 12:58 PM

ระดบั ผู้ใหก้ ารฝกึ อบรม (Trainers) แบ่ง สาธติ (Demonstration)/ ระบบฐาน (Base เปน็ ทย่ี อมรบั กนั วา่ กจิ การลกู เสอื เปน็ เปน็ ๒ ขัน้ เช่นเดยี วกันคือ Method)/ โสตทศั นปู กรณ์ (Audio-Visual กิจการที่ยิ่งใหญ่ กว้างขวางและส�ำคัญ - ขั้นผู้ช่วยผู้ให้การฝึกอบรม Aids)/ การแสดงบทบาท (Role Playing) อย่างย่ิงกิจการหน่ึงเพราะนอกจากจะช่วย (Assistant Leader Trainers Course) การแบง่ กลุ่มทำ� งานตามโครงการ (Project ฝึกอบรมให้คนมีระเบียบ วินัย มีความ - ข้ันหัวหน้าผู้ให้การฝึกอบรม Workgroup) การศกึ ษารายกรณี (Case รบั ผิดชอบ รู้จกั เสยี สละและบำ� เพญ็ ตน (Leader Trainers Course) Study) การอภปิ รายเปน็ คณะ (Panel) ให้เป็นประโยชนต์ อ่ ผ้อู ื่นแลว้ กิจการลกู เสอื ยังช่วยให้คนในชาติมีความสมัครสมาน โดยได้วางเป้าหมายในการฝึกอบรม การจะบรรลุวัตถุประสงค์ของกิจการ สามคั คี ผนึกกำ� ลังเปน็ น้�ำหนงึ่ ใจเดยี วกนั ไวเ้ พือ่ ใหเ้ กิดพฤติกรรมแก่ผูเ้ ขา้ อบรม ๓ ลูกเสือขึ้นอยู่กับองค์ประกอบท่ีส�ำคัญ ๓ เพื่อปกป้องรักษาและพัฒนาชาติไทยให้มีแต่ ประการคอื ประการคือ ความม่ันคงปลอดภัยและวัฒนาถาวรสืบไป ๑. เพื่อให้เกิดความรู้ความเข้าใจใน ๑. ก�ำหนดการฝึกอบรมที่ดีส�ำหรับ และควรจะมวี ธิ กี ารยกยอ่ งชมเชยแกผ่ บู้ งั คบั หลกั การท่ัวไปของลูกเสือ (Knowledge & ลกู เสือ บญั ชาลกู เสอื ทปี่ ระกอบคณุ งามความดี เชน่ Understanding) ๒. ก�ำหนดการฝึกอบรมที่ดีส�ำหรับ เคร่อื งหมายตอบแทนต่างๆ เหรยี ญลกู เสือ ๒. เพ่อื ใหม้ ที ักษะ (Skills) ในเรื่อง ผ้บู งั คบั บัญชาลกู เสือ วุฒิบัตรหรือรางวัลอ่ืนๆ เพื่อขวัญก�ำลังใจ ตา่ งๆ ดังน้ี ๓. การสนบั สนุนอยา่ งเพียงพอ ในการพัฒนาบุคลากร - ทักษะในเร่ืองความสัมพันธ์ อยากเหน็ ลกู เสือทำ� ความด ี กับผูอ้ น่ื (Relationship Skill) การฝกึ อบรมผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื ทด่ี ี อยากเหน็ ไมตรอี นั สดใส - ทักษะในวิทยาการของลูกเสือ ควรเนน้ ถึงบทบาท หนา้ ท่ขี องผบู้ ังคบั บญั ชา อยากเหน็ ความรักความจรงิ ใจ (Scouting Skill) ลูกเสอื ตามความต้องการในการฝึกอบรม อยากเห็นลกู เสือไทยพฒั นา - ทักษะในเร่ืองการวางแผน ในทกุ ๆ ดา้ น ความร้คู วามเขา้ ใจ ทกั ษะ และ (Planning Skill) เจตคติตอ่ งาน เพ่อื จะได้สามารถน�ำความรู้ - ทักษะในการน�ำไปใช้ (หรือ ท่ีได้จากการฝึกอบรมไปใช้ให้ประสบผล ปฏบิ ตั ิ) (Implementing Skill) สำ� เร็จ การลกู เสอื มุง่ ทีจ่ ะอบรมเดก็ ในเรอื่ งที่ ๓. เพอื่ ใหเ้ กดิ วถิ คี วามคดิ หรอื เจตคติ โรงเรียนธรรมดาไม่อาจฝึกสอนได้เพราะมุ่ง ท่ดี ีงาม (Attitude) และน�ำเทคนคิ วธิ กี าร จะสอนใหเ้ ดก็ ร้จู ักด�ำรงชวี ติ มใิ ชเ่ พยี งเพ่ือ ถ่ายทอดความรทู้ ่ีเสนอแนะ ๑๐ วธิ ี (ซึ่งเป็น ใหม้ อี าชพี การสอนใหเ้ ดก็ มคี วามทะเยอทะยาน วธิ ีการสอดคล้องกับวิธีการฝึกประชาธปิ ไตย) ท่ีจะชิงรางวัลและทุนเล่าเรียนตลอดจน มาใชใ้ นการฝึกอบรมคือ การอภปิ รายกลุม่ การสอนให้เดก็ เห็นวา่ ความส�ำเรจ็ คอื การ (Group Discussion)/ การแบง่ กลมุ่ ย่อย มีเงนิ เดือน ตำ� แหนง่ และอ�ำนาจเท่านั้น (Buzz Group)/ การระดมสมอง (Brain- เป็นอนั ตราย ยกเวน้ เสยี แต่ว่าจะมีการสอน storming)/ การบรรยาย (Lecture)/ การ ในเรอื่ งบำ� เพญ็ ประโยชนต์ อ่ ผอู้ นื่ พรอ้ มไปดว้ ย 285 5502006L-39.indd 285 6/25/12 12:58 PM

สารานกุ รมลกู เสือ วรรณภา พรหมถาวร ทรงก�ำ หนดขน้ึ และจดั ใหม้ กี ารเรยี นการสอน ในโรงเรียน อาทิ “กิจกรรมอยู่คา่ ยพกั แรม” ซึ่งถือเป็นกิจกรรมหน่ึงที่ถูกระบุว่าเป็น กิจกรรมระดับสุดยอดของกิจกรรมลูกเสือ เพราะเป็นกิจกรรมที่มีความเป็นเอกลักษณ์ เปน็ แกนหลกั ของกจิ กรรมลกู เสอื และกจิ กรรม อ่นื ๆ จนเป็นที่แพรห่ ลาย บรรดาเยาวชนทั้ง ชายและหญิงต่างให้ความสนใจ และเข้าสู่ กระบวนการเป็นลูกเสอื อยา่ งตอ่ เน่อื ง พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้า เสือป่า เป็นขบวนการสร้างชาติ กระทรวงศึกษาธิการต้ังแต่อดีตท่ี อยหู่ วั ทป่ี วงชนชาวไทยถวายพระสมญั ญา บา้ นเมอื ง ในรชั สมยั ลน้ เกลา้ ฯ รชั กาลท่ี ๖ ผ่านมาจนถึงปัจจุบัน นับว่ามีส่วนสำ�คัญ นามวา่ “สมเดจ็ พระมหาธรี ราชเจา้ ” พระ ไดก้ อ่ ใหเ้ กดิ ประโยชนต์ อ่ ประเทศชาตเิ ปน็ ทส่ี ดุ เป็นที่สุดที่เป็นผู้กำ�หนด และผลักดันให้ ผู้ทรงเป็นภูมิพลังของแผ่นดินและกิจการ ในชว่ ง พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ และในชว่ งเวลา สถานศึกษาทุกแห่งได้จัดให้มีหลักสูตร ลกู เสอื ทรงมพี ระเนตร พระกรรณทย่ี าวไกล ถัดมาเล็กน้อย ก็เกิดกิจการลูกเสือ ขึ้น การเรยี นการสอนกจิ กรรมลกู เสอื ทง้ั การเรยี น ทรงรับเอาแนวคิดของการพัฒนาเยาวชนให้ คือ มีการเรียนการสอน ที่ถูกกำ�หนดขึ้น การสอนภายในหอ้ งเรยี น รวมทง้ั การออกไป เปน็ คนดี จากประเทศองั กฤษทพ่ี ระองคท์ รง ในโรงเรียน แต่ยงั ไมแ่ พรห่ ลายนกั และมี ปฏบิ ัติกจิ กรรมตามคา่ ยลกู เสือตา่ งๆ ท่มี อี ยู่ เสด็จไปศึกษาขณะน้ันทรงนำ�รูปแบบและ ลักษณะเปรียบเสมือนการมีพ่อเสือและมี ทวั่ ประเทศ รวมทั้งสถานทอ่ี น่ื ๆ ทมี่ คี ณุ ภาพ กิจกรรมท่ีช่วยแก้ไขปัญหาของเด็กและ ลูกเสือ เป็นการจัดกิจกรรมที่ชาญฉลาด สามารถใช้เป็นสถานที่จัดการอยู่ค่ายพัก เยาวชนท่ีมีอายุแตกต่างกันจนเกิดผลดีต่อ ควบค่กู ันไป ดง่ั พ่อสอนลูกและกิจกรรมท่ี แรมได้ ซึ่งการเรียนการสอนและการปฏิบตั ิ ประเทศองั กฤษ มาใชท้ ่ีประเทศไทย เปน็ สำ�คัญอย่างมากหลากหลาย กิจกรรมที่ กจิ กรรมลกู เสอื กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ไดผ้ ลติ การกอ่ ก�ำ เนดิ “เสือป่า” ขนึ้ พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจ้าอยู่หัว ได้ ต�ำ รา คูม่ อื เอกสารทางวชิ าการในรปู แบบ ตา่ งๆ ทง้ั พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื กฎกระทรวง ขอ้ บงั คบั ระเบยี บ ฯลฯ ขน้ึ มาใชป้ ระกอบการ เรียนการสอนอยางต่อเนอ่ื ง ในขณะเดยี วกัน กิจการลูกเสือเป็นกิจการที่ต้องมีเอกลักษณ์ 286 5502006L-40.indd 286 6/25/12 12:57 PM

เฉพาะตวั มคี วามถูกต้อง มเี นือ้ หาสาระของข้อมลู ท่ีชัดเจน มขี ้อ ผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงศึกษาธิการ คือ ปลัดกระทรวง กำ�หนดที่เป็นแนวทางในการปฏิบัติและที่สำ�คัญที่สุด คือ “ข้อยุติ ศึกษาธกิ าร นายอภชิ าต จรี ะวุฒิ รองปลดั กระทรวงศึกษาธิการ ท่ีถูกตอ้ ง” สามารถน�ำ ไปใช้และบรู ณาการกบั ขอ้ มลู ตา่ งๆ เพอ่ื การ ผดู้ ูแลส�ำ นกั การลกู เสือ ยวุ กาชาด และกิจการนักเรียน นายนวิ ตั ร ถา่ ยทอด เรอ่ื ง “ลกู เสอื ” ไดอ้ ยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ และเกิดประสทิ ธผิ ล นาคะเวช ทก่ี รณุ าอนมุ ตั งิ บประมาณและใหข้ อ้ เสนอแนะมาโดยตลอด ทีด่ ีต่อองคก์ ร นายพะนอม แกว้ ก�ำ เนดิ (ประธานคณะท�ำ งาน) พลเรอื เอก สชุ าติ กลศาสตร์เสนี ศาสตราจารย์นายแพทย์ยงยุทธ วชั รดลุ ย์ นายวายุ ปจั จุบันจากข้อมูลทสี่ ำ�นกั การลูกเสอื ยวุ กาชาด และกจิ การ พยคั ฆนั ตร รองศาสตราจารยไ์ พรชั พนั ธช์ุ าตรี นายศภุ กร วงศป์ ราชญ์ นักเรยี น ไดร้ ับข้อมูลจากรายงานการวิจัยตดิ ต่อกันเปน็ เวลา ๕ ปี นายนคิ ม อินทรโสภา นายคงวฒุ ิ ไพบลู ย์ศิลป บาทหลวงลอื ชัย ไดท้ ราบถงึ ปญั หาและอปุ สรรคในการพฒั นากจิ การลกู เสอื สว่ นใหญ่ จนั ทรโ์ ป๊ นายประกอบ มกุ รุ ะ นายคงศกั ด์ิ เจรญิ รกั ษ์ นางจรรยา จะเป็นเรื่อง การจัดกิจกรรมลกู เสือ การใช้ค่ายลูกเสอื เปน็ ทอ่ี ยคู่ ่าย ชวนานนท์ นายเดช วรเจรญิ ศรี นายสมมาต สังขพันธ์ นางสาว พกั แรม จนถงึ การขาดแคลน คมู่ อื ต�ำ ราลกู เสอื ทม่ี คี วามแปลกใหม่ จริ าภรณ์ วงศถ์ ริ วฒั น์ นางจารวุ รรณ พวงวเิ ศษสนุ ทร เปน็ ทป่ี รกึ ษา ที่ไม่เคยมีมาก่อน และสามารถใช้อ้างอิงทางวิชาการได้อย่างไม่ และร่วมประชุมทุกครั้ง ตลอดจนคณะกรรมการดำ�เนินงานซึ่งมี คลาดเคลอ่ื นในเรอ่ื งของเนอ้ื หาสาระตลอดจนขอ้ เสนอแนะตา่ งๆ จงึ นายสายณั ห์ สนั ทดั ผอู้ �ำ นวยการส�ำ นกั การลกู เสอื ยวุ กาชาด และ เป็นท่ีมาของการจัดทำ�สารานุกรมลูกเสือเล่มแรกของประเทศไทยขึ้น กจิ การนกั เรยี น เปน็ ประธาน มขี า้ ราชการและเจา้ หนา้ ทข่ี องส�ำ นกั ซึ่งตรงกับการจัดเฉลิมฉลองครบรอบ ๑๐๐ ปีลูกเสือไทย ในปี การลกู เสอื ฯ นางวรรณภา พรหมถาวร เปน็ เลขานกุ ารโครงการ พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๔ จงึ ไดเ้ สนอการจดั ท�ำ “สารานกุ รมลกู เสอื ” เปน็ รวมทง้ั ยงั ไดร้ บั ความรว่ มมอื จากคณะท�ำ งานทม่ี ีความรคู้ วามสามารถ โครงการหนึ่งในการขออนุมัติเงินงบกลางจากคณะรัฐมนตรี เพื่อ และทักษะจากเครอื ข่ายทัว่ ประเทศ จัดพมิ พ์ “สารานกุ รมลกู เสอื เลม่ ๑ และ ๒ พรอ้ มกล่องบรรจ”ุ ซง่ึ คณะรฐั มนตรกี ไ็ ดอ้ นมุ ตั เิ ปน็ ทเี่ รยี บรอ้ ยแลว้ จากการทำ�งานร่วมกันของคณะกรรมการและคณะทำ�งานฯ ท่ีมากดว้ ยภมู ปิ ญั ญาและความรู้จงึ ทำ�ให้เกดิ “สารานุกรมลกู เสอื ” ที่ การถอื ก�ำ เนดิ ของ “สารานกุ รมลกู เสอื ” (Scout Encyclopedia) เปน็ ทกี่ ลา่ วถึงอย่างมากในหมูล่ ูกเสอื ซึง่ ส�ำ นักการลกู เสือยวุ กาชาด เลม่ ท่ี ๑ และเล่มท่ี ๒ ทีก่ ำ�ลังจะเสรจ็ ตามมา นับเป็นการรวมตัว และกจิ การนกั เรยี น รว่ มกบั ส�ำ นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ จะไดร้ ว่ มมอื กนั ครั้งยิ่งใหญ่ของผู้ทรงคุณวุฒิทางการลูกเสือ บวกกับประสบการณ์ จัดทำ�และผลิตออก “สารานุกรมลูกเสือ” ในด้านต่างๆ ต่อไป ในการปฏิบัติหน้าที่ราชการที่หลากหลาย รวมทั้ง ครู อาจารย์ เพื่อเผยแพร่ไปยังบรรดาลูกเสือ ผู้บังคับบัญชาลูกเสือ และ จากสถานศึกษาต่างๆ ทั้งในอดีตและปัจจุบัน ต่างทุ่มเทความรู้ ประชาชนผสู้ นใจทั่วไป ไดร้ ู้และเข้าใจเก่ียวกบั กจิ การลูกเสือ เพื่อ ความสามารถ สละเวลามาร่วมกันคิด วเิ คราะห์ ตัดสินใจ สรุป สนองพระราชด�ำ รแิ ละพระราชมรดกทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ ประเดน็ ขอ้ มลู โดยยดึ หลกั ตามข้อบังคบั ฯ ระเบยี บ ประกาศ ฯลฯ เจ้าอยู่หัว ทรงพระราชทานให้กับลูกเสือทุกคน ทุกหมู่เหล่า ที่เป็นลายลกั ษณอ์ กั ษร มาปรบั ใช้ให้เกดิ ประโยชนต์ อ่ กจิ การลกู เสือ ทกุ ประเภท ไดส้ ืบทอด ยดึ ถือปฏิบัติ และถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุน่ และกิจการสังคมด้านอื่นๆ ได้ กลุ่มบุคคลดังกล่าวประกอบด้วย สืบต่อไป 287 5502006L-40.indd 287 6/25/12 12:57 PM

การลูกเสอื กบั เยาวชนในยคุ ปจั จบุ นั พะนอม แกว้ ก�ำ เนดิ กระบวนการลูกเสือเป็นมาตรการ ความรสู้ กึ ขอ้ งคบั ใจ ความขอ้ งคบั ใจมมี ากขน้ึ บางคร้ังถึงกับลืมนึกถึงอันตรายท่ีอาจเกิดข้ึน ทสี่ �ำคญั ยิง่ ในการพัฒนาเยาวชน รฐั บาลไทย กจ็ ะผลกั ดนั ใหเ้ กดิ พฤตกิ รรมทเ่ี บยี่ งเบน ผดิ ไป ในระหว่างการเล่นสนกุ เด็กวยั นไ้ี ม่สนใจ ทุกยุคทุกสมัยถือเป็นนโยบายท่ีส�ำคัญท่ีจะ จากพฤตกิ รรมปรกตทิ วั่ ไป นกั พฤตกิ รรมศาสตร์ มากนักในเร่อื งเพ่อื นตา่ งเพศ เดก็ หญงิ ส่งเสริมให้นักเรียนทุกระดับเข้าร่วมกิจกรรม ไดร้ วบรวมรปู แบบพฤตกิ รรมทเี่ บยี่ งเบน ซงึ่ เจรญิ เติบโตเรว็ กว่าเดก็ ชายเล็กนอ้ ย ลกู เสอื ทง้ั นเี้ นอ่ื งดว้ ยกระบวนการลกู เสอื ไทย เกดิ จากความขอ้ งคบั ใจทม่ี ผี ลมาจากการขาด เดก็ หญงิ จากอายุ ๑๑ ปี เดก็ ชาย เป็นพระราชมรดกอันล้�ำค่าของพระบาท ความตอ้ งการทางดา้ นจิตใจ มรี ูปแบบตา่ งๆ จากอายุ ๑๓ ปี กเ็ ขา้ สู่วัยร่นุ ผา่ นไปสู่ สมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั พระราชบดิ า มากมาย เช่น ระบายออก การหาสิ่งอื่นมา วยั หนมุ่ สาว มคี วามเจรญิ เตบิ โตเปลยี่ นแปลง แหง่ ลกู เสอื ไทย และเปน็ กระบวนการทสี่ ามารถ ทดแทน ทส่ี ำ� คญั คอื เกเร กา้ วรา้ ว หนโี รงเรยี น ทง้ั ทางกาย ทางความคิดและทางสงั คม สนองความต้องการของเยาวชน แก้ปญั หา จนถึงข้ันติดยาเสพติดให้โทษสาเหตุพื้นฐาน พัฒนาการทีส่ ำ� คญั ของเด็กวัยนี้ คอื ของเยาวชน พฒั นาเยาวชนใหเ้ ป็นพลเมืองดี สำ� คญั ทเ่ี ยาวชนตดิ ยาเสพตดิ ใหโ้ ทษอยทู่ กี่ าร ๑. การก้าวเข้าสู่ภาวะท่ีสมบูรณ์ ของชาติ เป็นพลังส�ำคัญในการรักษาและ ขาดความต้องการทางจิตใจ ดงั กลา่ วข้างตน้ ทางเพศในทุกๆ ด้านมิใชเ่ พยี งด้านรา่ งกาย พฒั นาชาติบ้านเมอื งให้เจริญมน่ั คง การเจริญเติบโตและแปรเปลี่ยนทางกายใจ เท่านัน้ สภาพทั่วไปและความต้องการของเยาวชน ความรสู้ ึกนึกคิดของเยาวชน จากวยั เดก็ สู่ ๒. การสร้างบคุ ลิกภาพของตนเอง ความต้องการทางดา้ นจติ ใจ วัยรุ่น ๓. การเร่ิมมีความคิดวางแผนชีวิต คนเราทุกคนโดยเฉพาะเยาวชน เด็กเจริญเติบโตแปรเปลี่ยนไปเป็น ของตนเอง มีความต้องการทางอารมณ์หรือทางจิตใจ ชว่ งๆ ตามวัย ตั้งแต่คลอดจากครรภ์มารดา ทางด้านร่างกายของเด็กวยั ร่นุ มี ความต้องการทางด้านจิตใจของเยาวชน เปน็ วยั ทารก จากอายุ ๓ ขวบถึง ๕ ขวบ ความเจรญิ เตบิ โตอยา่ งรวดเรว็ อยา่ งเหน็ ไดช้ ดั อาจจัดเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ได้ ๔ กลุม่ คอื เป็นวยั เด็กเลก็ จาก ๖ ขวบถึง ๑๑ ขวบ ร่างกายสูงขึน้ แขน ขา ยาวดเู ก้งกา้ ง เร่ิมมี ความรัก เป็นวยั เด็กโต หลังจากนั้นกเ็ ข้าสู่วยั รนุ่ ความ สดั สว่ น เดก็ หญงิ เรมิ่ มรี ปู รา่ งเปน็ สาว มหี นา้ อก ความปลอดภยั ความอบอนุ่ เจริญเตบิ โตแปรเปลย่ี นทง้ั ทางกาย จิตใจ มีสะโพกผาย เด็กชาย มกี ลา้ มเนอื้ แข็งแรง ความสำ� เร็จ ความรูส้ ึกนกึ คิดเปน็ ไปอย่างรวดเรว็ มขี นตามตัว เสยี งแตกและเปลยี่ นไปสู่ การไดร้ บั การยกยอ่ ง ชมเชย ยอมรบั ช่วงวัยเด็กเล็กและตอนต้นของวัย เสยี งหา้ วแบบผใู้ หญ่ ตอ่ มพทิ จอู ทิ ารเี รม่ิ ทำ� งาน นบั ถือ เดก็ โต ความเจรญิ เติบโตทางกาย จติ ใจ ขบั ฮอร์โมนชนดิ หน่งึ ออกมา สรา้ งความ หากเยาวชนไม่ได้รับความต้องการ ความรู้สึกนึกคิดยังอยู่ในลักษณะเป็นเด็ก เปน็ หนมุ่ เปน็ สาว เด็กหญิงเริ่มมีรงั ไข่และ ทางด้านจิตใจดงั กล่าว เป็นต้นวา่ ไมไ่ ด้ ต้องการความรักความอบอุ่นจากบิดามารดา ประจำ� เดอื น เดก็ ชายเรม่ิ มสี เปริ ม์ ตอ่ มซเี บเซสิ รบั ความรัก เกิดความรสู้ กึ ไมป่ ลอดภยั ขาด ตดิ พอ่ ตดิ แม่ เชอ่ื ฟงั คำ� สงั่ สอนของบดิ ามารดา หรือต่อมไขมันหรือต่อมน�้ำเหลืองเจริญ ความอบอนุ่ ทางใจ ทำ� สงิ่ ใดไมส่ ำ� เรจ็ ถกู ตำ� หนิ ครูอาจารย์เป็นอย่างดี ชอบเลน่ สนุกสนาน เตบิ โตข้นึ ขับกลน่ิ กายออกมาโดยเฉพาะท่ี ติเตยี น ขาดในสงิ่ เหลา่ นี้มากๆ เขา้ จะเกดิ 288 5502006L-41.indd 288 6/25/12 12:56 PM

รักแร้ ไขมัน ช่วยเสรมิ ให้ผมดำ� ขลับ มจี ดุ ตนเอง แมบ้ างครงั้ ถงึ กบั ปฏเิ สธ ขดั ขนื ระเบยี บ เดก็ วยั นเ้ี รม่ิ หา่ งจากพอ่ แมแ่ ละบางครง้ั เหน็ วา่ สีเข้มเกิดข้ึนในรา่ งกาย เช่น ท่ีหัวนมและ คำ� สัง่ สอนของบิดา มารดา ครูอาจารย์ ครอบครัวเป็นเรื่องของความขาดอิสรภาพ อวัยวะเพศ เดก็ วยั รุน่ เริ่มร้สู กึ ตัววา่ ตนเอง เดก็ วัยรนุ่ เปดิ ตัวส่สู งั คมรอบๆ สร้าง และมคี วามรับผดิ ชอบต้องทำ� มากไป แปรเปลี่ยนไปเรอื่ ยๆ มองเห็นความสวยงาม บคุ ลกิ ลกั ษณะของตนเอง และสรา้ งแผนชวี ติ เด็กหญิงและเด็กชายมีความ ของตนเอง บางคร้งั รู้สกึ อาย รู้สกึ ดีใจ รูส้ ึก ของตนเองเรม่ิ เสริมสร้างคา่ นยิ ม โลกของ เหมอื นกันในหลายๆ เรอ่ื ง พร้อมกนั นนั้ ก็มี เสียใจในสัดส่วนของร่างกายที่ก�ำลังเป็นอยู่ ความถูกผิดก�ำลังเป็นปัญหาเคลือบแคลง ความแตกต่างกันในหลายๆ เรอ่ื ง การจัด เดก็ หญงิ เตบิ โตเรว็ และกอ่ นเดก็ ชายประมาณ อยู่ในความรู้สึกนึกคิดมีความคิดปรวนแปร กจิ กรรมพฒั นาเยาวชน จงึ ตอ้ งคำ� นงึ ถงึ ความ ๒ ปี วยั นี้เปน็ ชว่ งของการเปลี่ยนแปลงสู่ แกว่งไปแกว่งมาอยู่ตลอดเวลา แลว้ จึงค่อยๆ เหมือนกันและความแตกต่างกันระหว่างเพศ ความเปน็ ผใู้ หญ่ สร้างแนวทางประพฤติปฏิบัติของตนเอง ย่งิ กว่าน้ัน เด็กแตล่ ะคนมคี วามแตกตา่ งกนั ทางด้านความรู้สึกนึกคิดและสังคม จนกลายเป็นบุคลิกลักษณะประจ�ำของ จากสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน เด็กๆ มี เดก็ วยั รนุ่ น้ี เรมิ่ มคี วามเชอ่ื มน่ั ในตนเอง คดิ วา่ ตนเอง ความคดิ ท่ีเปน็ แนวทางประพฤติ ปัญหาประสบการณ์ร่วมกันเหมือนกัน ตนมคี วามสามารถ จนบางคร้ังจะแสดงออก ปฏบิ ัตเิ หล่านี้ บางเร่อื งมไิ ด้เปน็ แนวทางท่ีได้ ก็มาก ในขณะเดยี วกนั เด็กๆ กม็ ีปญั หา มาในรปู แบบลักษณะอวดดี กลา้ บ้าบิ่น เปน็ มาจากครอบครัว แตเ่ กิดจากความคิดเห็น และประสบการณ์ท่ีแตกต่างกันซึ่งเป็นปัญหา ชว่ งเวลาทม่ี คี วามรสู้ กึ นกึ คดิ ปรวนแปร สบั สน ความเชื่อของตนเองและโดยเฉพาะอย่างยิ่ง และประสบการณ์เฉพาะตัว การจัดกจิ กรรม อยากเปน็ ผู้ใหญ่ท่มี ีอสิ ระ พร้อมๆ กบั ยังมี เกิดจากทไี่ ด้พดู จากบั เพื่อนวยั เดยี วกนั พฒั นาเยาวชนจะตอ้ งคำ� นงึ ถงึ เรอ่ื งเหลา่ นด้ี ว้ ย ความรสู้ กึ ทตี่ อ้ งการความอบอนุ่ จากบดิ ามารดา สำ� หรบั เดก็ วยั รนุ่ เพอื่ นมคี วามหมาย เยาวชนตอ้ งการกระท�ำกจิ กรรมต่างๆ ด้วย เหมือนกับอย่ใู นช่วงวัยเดก็ ในชว่ งต้นของ มคี วามสำ� คญั ยง่ิ เปน็ เรอื่ งของความไวเ้ นอื้ เชอื่ ใจ ตนเอง วยั รนุ่ มองเหน็ สง่ิ ตา่ งๆ ในเชงิ สนกุ สนาน ขำ� ขนั เด็กวัยร่นุ จะเร่ิมเกาะกลมุ่ เป็นกลมุ่ ๆ แตล่ ะ เยาวชนต้องการเป็นผู้แสดงกระท�ำ หวั เราะ คกึ คัก และบางครั้งกแ็ ปรเปลย่ี น กลุม่ มีเพอื่ นไมม่ ากนกั เฉพาะเปน็ เพ่ือนทร่ี ัก กิจกรรมด้วยตนเองมากกว่าที่จะเป็นเพียง เป็นเศร้าถึงข้นั ร้องไหก้ ม็ ี เด็กวัยร่นุ มคี วาม ชอบตรงกับความรู้สึกนึกคิดที่นิยมชมชอบ ผฟู้ งั นงั่ นงิ่ ๆ เปน็ เวลานาน เขาตอ้ งการเรยี นรู้ รสู้ กึ นึกคดิ รวดเรว็ แปรเปลยี่ นรวดเรว็ เด็ก วยั รนุ่ ชอบเอาอยา่ ง มวี รี ชนในดวงใจ อยาก จะทำ� ตัวเหมือนแบบอย่างท่ีตนชอบ มคี วาม คดิ ฝนั ฝันกลางวัน เรมิ่ สรา้ งรปู แบบความ คิดใหมข่ องตนเอง เรม่ิ คดิ ดว้ ยวิถีทางของ ตนเอง แปรเปลยี่ นไปจากการทจ่ี ะตอ้ งพงึ่ พา บดิ ามารดาสคู่ วามเปน็ ตวั ของตวั เองในรปู แบบ เปน็ ผู้ใหญ่ เร่ิมมีความคดิ ใหมๆ่ ซึ่งอาจเป็น ความฝันทไี่ ม่จ�ำเปน็ ต้องเป็นเรอื่ งจริงหรือไม่ เด็กวัยรนุ่ จะกำ� หนดกตกิ า แนวทางประพฤติ ปฏบิ ตั ดิ ว้ ยความคดิ รว่ มกบั เพอื่ นๆ ตอ่ ปญั หา ท่ีเกิดข้ึนเด็กวัยรุ่นอยากจะหาค�ำตอบด้วย 289 5502006L-41.indd 289 6/25/12 12:57 PM

ดว้ ยการกระทำ� กระทำ� กจิ กรรมตา่ งๆ กลางแจง้ ทเ่ี ปน็ ประโยชน์ มคี ณุ คา่ ตอ่ ผอู้ น่ื ตอ่ สว่ นรวม ความถนดั ความสามารถตามธรรมชาติของ กระท�ำกจิ กรรมท่เี ขาสนใจ เปน็ กิจกรรมที่ โดยท�ำงานร่วมกันเปน็ กลมุ่ ตนเอง เรียนรทู้ ่ีจะวางแผนชวี ติ ของตนเอง สนุกผจญภยั ทา้ ทาย ใหเ้ ขาแสดงความ เม่ือเยาวชนได้กระท�ำงานมีผลงาน เพ่ือพัฒนาความสามารถเฉพาะตัวสู่ความ สามารถทีเ่ ขามอี ยู่ออกมา หรอื ท้าทายให้เขา สำ� เรจ็ ลลุ ว่ งดว้ ยดี มคี ณุ คา่ คณุ ประโยชนก์ เ็ กดิ เป็นเลิศ แสดงในส่ิงที่เขาเองยังไม่เคยมีความสามารถ ความสุขใจในผลสมั ฤทธขิ์ องงานนั้น เปน็ เยาวชนกบั สภาพแวดลอ้ มในปัจจบุ ัน เยาวชนต้องการร่วมกิจกรรมกับเพ่ือนสนิท ความสุข เปน็ ความภาคภมู ิใจทีไ่ ด้ทำ� งาน ครอบครวั ในวยั เดียวกนั เป็นกลมุ่ เพื่อผอู้ ่นื เพ่อื สว่ นรวม และผลงานมีคณุ ค่า เยาวชนมีแนวโน้มขาดความเอาใจใส่ กลุ่มของเยาวชนวัยรุ่นเป็นกลุ่มที่มี เปน็ ตน้ วา่ กลมุ่ ได้ไปชว่ ยกันปลูกต้นไม้ กลมุ่ ความรัก ความอบอุน่ จากบิดา มารดา เพอ่ื นสมาชกิ ไมม่ ากนกั แตล่ ว้ นเปน็ คนรกั ใคร่ ไดไ้ ปชว่ ยผปู้ ระสบภยั จากนำ�้ ทว่ มหรอื อบุ ตั ภิ ยั ผปู้ กครองมากขนึ้ เน่อื งดว้ ยบิดา มารดาให้ ชอบพอกัน ถกู อัธยาศยั กนั มีความสนใจ ตา่ งๆ กล่มุ ได้ไปชว่ ยงานในพิธกี ารต่างๆ ทาง ความสนใจในเรอ่ื งของลกู นอ้ ยไป ความสนใจ ความคดิ สนุกสนานแบบเดียวกัน กระทำ� ศาสนา วฒั นธรรม ฯลฯ ของบดิ า มารดาทมุ่ เทใหก้ บั การทำ� งานหนา้ ที่ กจิ กรรมในกล่มุ น้ีเป็นท่สี บายใจ มคี วามสุข เยาวชนต้องการพัฒนาการเรียนรู้ ความ การหารายได้และภารกิจทางสังคมซ่ึงมี แม้เพียงนั่งหรือเดินพูดจาหยอกล้อกันมี สามารถตามความถนัดความสนใจสู่ความ มากมาย เยาวชนจงึ ถูกทอดท้ิงไวใ้ หว้ า้ เหว่ ความสขุ แล้ว เปน็ เลิศ ขาดความอบอนุ่ บิดา มารดาขาดจิตวิทยา เยาวชนต้องการเรียนรธู้ รรมชาติ เยาวชนวัยรุ่นเริ่มฉายแสงความถนัด เกย่ี วกบั เดก็ โดยเฉพาะเดก็ วยั รนุ่ บดิ ามารดา เยาวชนสนใจอยากเรียนรู้เรื่องของ ความสามารถเฉพาะตวั หรอื ทเ่ี รยี กวา่ พรสวรรค์ บางคนหวังในตวั ลกู สูงเกินไป บางคนตามใจ นก ผเี ส้อื กวาง ป่า เขา ลำ� ธาร น้�ำตก ได้ให้ ออกมา ค่อยๆ ชัดมากขึ้น ตา่ งคนตา่ งก็มี ลกู เกนิ ไป จนลกู เกดิ พฤตกิ รรมทไ่ี มเ่ หมาะสม อาหารปลา ได้วาดรูปยีราฟ ได้ดชู ้างทำ� งาน ความถนัด ความสามารถแตกต่างกันออกไป ถงึ ข้นั ไม่เชือ่ ฟงั บดิ า มารดา ปฏิบัติตนออก ไดส้ มั ผสั กบั สง่ิ เหลา่ น้ี จะมคี วามสนกุ ตน่ื เตน้ เปน็ เรอื่ งเฉพาะตวั ของแตล่ ะคน เยาวชนวยั รนุ่ นอกลู่นอกทางโดยมเี พื่อนชั่วนำ� มคี วามสขุ ใจ เยาวชนตอ้ งการทจ่ี ะกระทำ� งาน จึงเป็นวัยท่ีตอ้ งการเรยี นรู้จักตนเอง เรียนรู้ สถานศึกษา ในยคุ ปจั จุบัน ผบู้ รหิ ารสถานศึกษา มภี ารกจิ มากมาย มนี กั เรยี นจำ� นวนมาก สถานศกึ ษาบางแห่งมนี กั เรยี นถึง ๒,๐๐๐ กวา่ คน เกนิ ความสามารถทผี่ บู้ รหิ ารสถานศกึ ษา จะให้ความเอาใจใส่ได้ทวั่ ถงึ ครอู าจารยก์ ม็ ภี ารกจิ รอบตวั มปี ญั หา ต่างๆ มากมาย ท้งั ปัญหาเศรษฐกจิ ปญั หา ครอบครวั ปัญหาสังคม ปัญหาทตี่ อ้ งพัฒนา ตนเองทางวชิ าชีพ บ่ันทอนความตง้ั ใจ ความ เอาใจใสใ่ นการสอน การฝกึ การอบรมนกั เรยี น 290 5502006L-41.indd 290 6/25/12 12:57 PM

เพอ่ื นนกั เรยี นในสถานศกึ ษา มนี กั เรยี น ขา่ วสารทางความรู้ ประสบการณอ์ ยา่ งรวดเรว็ จากสภาพท่วั ไป ความต้องการของ บางคนประพฤติปฏิบัติตนในทางเสียหาย กว้างขวางท่ัวโลก ในทางลบทเี่ ป็นโทษ มี เยาวชนและสภาพแวดล้อมดังกล่าวแล้ว กระท�ำตนเป็นหัวโจกคอยชักจูงนักเรียนอื่นๆ สอื่ มวลชนบางประเภท บางโอกาส ใหข้ อ้ มลู ข้างตน้ กิจการลูกเสือสามารถช่วยเยาวชน ไปในทางทไ่ี มเ่ หมาะสม นบั ตง้ั แตห่ นโี รงเรยี น ขา่ วสาร เนอื้ หาสาระ รปู ภาพชกั นำ� ไปในทาง ได้เป็นอย่างดี กจิ การลกู เสอื จะชว่ ยสนอง ไปเลน่ เกมตา่ งๆ ภายนอกโรงเรยี น จนกระทง่ั เส่อื มเสยี ทัง้ ทางจติ ใจและพฤตกิ รรม ความต้องการของเยาวชน ช่วยแก้ปัญหาของ เสพยาเสพติดให้โทษ ยังมีนักเรียนต่างสถาน ชมุ ชน สังคม บ้านเมืองไทยเรามี เยาวชนและช่วยพัฒนาเยาวชนให้เป็น ศกึ ษาคอยท�ำร้าย รงั แกอีก เป็นปญั หาของ ปัญหาที่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาประเทศ พลเมอื งดขี องชาติ เปน็ คนดี มคี วามสามารถ สงั คมไทยปจั จบุ นั อยหู่ ลายเรอ่ื ง เปน็ ตน้ วา่ การทำ� ลายทรพั ยากร อยรู่ ว่ ม ทำ� งานรว่ มกบั ผอู้ น่ื ไดอ้ ยา่ งมคี วามสขุ การเรยี น ธรรมชาติ สง่ิ แวดล้อม การโกง ทุจริต เป็นพลังส�ำคัญในการพัฒนาชาติบ้านเมือง สภาวะการเรียนของนักเรียนใน ฉอ้ ราษฎรบ์ งั หลวง ความไมเ่ ปน็ ธรรมในสงั คม ใหเ้ จรญิ มนั่ คง ทงั้ น้ี หากผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื ปจั จบุ นั ในสว่ นทด่ี กี ม็ อี ยมู่ าก เชน่ ครอู าจารย์ ขาดระเบยี บวนิ ยั ไมเ่ คารพกฎหมาย อาชญา- จดั กจิ กรรมลกู เสอื ให้ตรงและสมบรู ณ์ตาม จดั กระบวนการเรยี นการสอนให้นกั เรยี นได้ กรรม ขาดจิตสำ� นกึ สาธารณะ นยิ มเงนิ วตั ถุ วตั ถปุ ระสงค์ เรียนรดู้ ว้ ยการกระทำ� เรียนรดู้ ว้ ยตนเอง อ�ำนาจ มากกวา่ คณุ ธรรม ประพฤติปฏิบตั ิ หลักการ มากขึ้น นักเรยี นไดม้ ีโอกาสศึกษาค้นคว้าหา ตามกระแสโฆษณาชวนเช่ือจนเกิดความ วธิ ีการ ความรดู้ ว้ ยตนเองและกระทำ� ดว้ ยกระบวนการ ฟุ้งเฟ้อเกินความจ�ำเป็น เป็นหนี้เป็นสิน ซ่งึ รวมเรยี กวา่ หลักการพน้ื ฐานของ กลุ่ม มีแหล่งวิทยากร วิทยากรมากมาย ท้ังส่วนตัวและองค์การ มีการต่อสู้แข่งขัน กจิ การของลกู เสอื ในชุมชนและตามหนว่ ยงาน องคก์ ารต่างๆ กันทุกกรณี เอารัดเอาเปรยี บกันอย่างขาด กจิ กรรมตา่ งๆ ของลกู เสอื หรอื เรยี กวา่ อย่างไรก็ตามสภาวะทางการเรียนยังอยู่ใน คณุ ธรรม ปญั หาเหล่านี้เปน็ อุปสรรคท่คี อย มวลกิจกรรมลูกเสือจะต้องสอดคล้อง ระบบแข่งขันคัดเลือกผู้ท่ีมีความสามารถ กีดก้นั บ่นั ทอนการพฒั นาประเทศ ก่อให้ สนองตอบตอ่ หลกั การพนื้ ฐานทงั้ ๓ ประการนี้ ทางการเรยี นสงู กวา่ ใหไ้ ดม้ โี อกาสเขา้ ไปเรยี น เกดิ ปญั หาตา่ งๆ ตามมาอกี มากในลกั ษณะ อย่างสมบรู ณ์ กจิ การลกู เสือจงึ จะก่อใหเ้ กิด ในสถานศึกษาดีๆ และมหาวทิ ยาลยั ของรัฐ ปฏิกิริยาหว่ งโซ่ และเป็นแบบอย่างทไ่ี ม่ดี คุณค่าคุณประโยชน์ต่อการพัฒนาเยาวชน ท่มี คี ุณภาพสงู จงึ ไมส่ นใจในกจิ กรรมลกู เสอื ต่อเยาวชน สร้างค่านิยมที่ผิดๆ ให้กับ อย่างแท้จริง การจดั กิจกรรมลกู เสือในโรงเรยี น สว่ นมาก เยาวชนของชาติ วตั ถุประสงคโ์ ดยทั่วไปของกิจการลกู เสือ ขาดประสิทธภิ าพ ไม่สมบรู ณต์ ามหลกั การ สงั คมโลก กระบวนการลกู เสอื เปน็ กระบวนการ วธิ กี ารของกิจการลูกเสอื สังคมโลกปัจจุบันเต็มไปด้วยการ พฒั นาเยาวชน เปน็ กระบวนการทางการศกึ ษา สอื่ มวลชนในรปู แบบและประเภทตา่ งๆ ตอ่ ส้แู ข่งขนั ท�ำลายลา้ ง แก้แคน้ กัน อิทธพิ ล แตเ่ ปน็ การศกึ ษาในรปู แบบนอกระบบโรงเรยี น มที ั้งคณุ และโทษ ทางทเ่ี ปน็ คณุ ส่อื มวลชน ของส่ือมวลชนของโลกมีความรวดเร็วและ วัตถุประสงค์โดยทั่วไปของกิจการลูกเสือ ให้ข้อมลู ขา่ วสาร สาระความรู้ ประสบการณ์ รนุ แรง ชกั นำ� ใหเ้ ยาวชนหลงตามกระแสนยิ ม ก็คือ วัตถปุ ระสงคข์ องการศกึ ษา กล่าวคือ ที่มีคุณค่าคุณประโยชน์แปลกใหม่มากมาย แบบอย่างและพฤติกรรมของบุคคลในข่าว เพอ่ื มสี ว่ นรว่ มในการชว่ ยใหเ้ ยาวชนไดพ้ ฒั นา ช่วยเสริมการเรียนของนักเรียนทั้งภายใน ในหลายกรณี มีจดุ เน้นท่กี ารทำ� ลายลา้ งกัน ศักยภาพเต็มก�ำลังความสามารถในทางกาย และภายนอกหลกั สูตร ส่อื มวลชนให้ขอ้ มูล ความรุนแรง และเร่อื งเพศ สตปิ ญั ญา สงั คม จติ ใจ ในรปู แบบบรู ณาการ 291 5502006L-41.indd 291 6/25/12 12:57 PM

ในฐานะท่เี ป็นส่วนบุคคล เป็นพลเมอื งดที ี่มี ๓. การพฒั นาตนเอง ตามคำ� ปฏญิ าณ วิธีการของกิจการลกู เสอื ความรับผิดชอบ ในฐานะสมาชกิ ของชุมชน และกฎของลูกเสอื กจิ การลกู เสอื มงุ่ เนน้ วธิ กี ารใหล้ กู เสอื ในระดับทอ้ งถิน่ ชาติและนานาชาติ ดังน้นั หลักการของกจิ การลกู เสือ ได้เรียนรู้ด้วยการกระท�ำและด้วยระบบหมู่ วตั ถปุ ระสงคเ์ ฉพาะของกจิ การลกู เสอื ก็คือ คำ� ปฏญิ าณ และกฎของลกู เสอื เปน็ สำ� คญั กจิ กรรมของลกู เสอื จงึ อยใู่ นรปู แบบ เพื่อพัฒนาเยาวชนให้ การจัดมวลกิจกรรมลูกเสือต้อง ดงั ตอ่ ไปน้ี ๑. มีคุณธรรม จรยิ ธรรม ตามค�ำ ค�ำนึงถึงหลักการของกจิ การลกู เสอื นนั่ คือ ๑. เรียนดว้ ยการกระทำ� ปฏญิ าณ และกฎของลกู เสอื ตอ้ งนำ� คำ� ปฏญิ าณและกฎ ๑๐ ขอ้ ของลกู เสอื ๒. สง่ เสรมิ ใหใ้ ฝร่ ู้ ฝกึ ทกั ษะหาความรู้ ๒. มคี วามสามารถ มาจัดท�ำเป็นกิจกรรม ให้เป็นรูปปฏิบัติได้ ประสบการณด์ ้วยตนเอง ๒.๑ ช่วยตนเองได้ พัฒนา เชน่ จากกฎขอ้ ที่ ๑. ลกู เสอื มเี กยี รตเิ ชอ่ื ถอื ได้ ๓. กระทำ� กจิ กรรมดว้ ยกระบวนการ ตนเองได้ ผู้บังคับบัญชาลูกเสือจะต้องช่วยกันคิดว่า กล่มุ ๒.๒ ช่วยผู้อ่ืน ช่วยชุมชน จะต้องใหล้ ูกเสอื ประพฤตปิ ฏิบัตหิ รือกระท�ำ ๔. กระท�ำกิจกรรมนอกห้องเรียน สิง่ แวดลอ้ ม ชว่ ยชาติ บ้านเมือง กิจกรรมอะไรจึงจะท�ำให้ลูกเสือมีเกียรติ กลางแจ้ง ใกล้ชิด สัมพนั ธ์กบั ธรรมชาติ ๒.๓ พัฒนาความสามารถ เชื่อถอื ได้ เปน็ ตน้ วา่ คนมีเกียรติเช่ือถอื ได้ ๕. ฝกึ คดิ ตดั สนิ ใจ ดำ� เนนิ งานอยา่ ง เฉพาะตวั สคู่ วามเป็นเลศิ ต้องเป็นคนซื่อสัตย์ สุจริต และต้องเป็น มรี ะบบ การจดั มวลกจิ กรรมลกู เสอื ตอ้ งคำ� นงึ คนท่ีไม่แปดเปื้อนในส่ิงเลวร้าย อบายมุข ๖. กิจกรรมสนุก เร้าใจ ท้าทาย ถงึ วตั ถปุ ระสงคข์ องกจิ การลกู เสอื โดยเฉพาะ ตา่ งๆ เปน็ คนกระท�ำความดใี หก้ บั ส่วนรวม ยั่วยุให้แสดงความสามารถทีม่ อี ยู่ และแสดง วตั ถปุ ระสงคเ์ ฉพาะของกจิ การลกู เสอื กลา่ วคอื เป็นคนต่อสู้เพื่อพัฒนาชีวิตของตนให้ดีข้ึน ความสามารถเหนอื ไปจากท่มี ีอยู่ ตอ้ งจดั กจิ กรรมใหล้ กู เสอื มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม ดังนั้นกิจกรรมท่ีลูกเสือควรกระท�ำเพื่อให้ ๗. เป็นการเล่น เปน็ เกมแข่งขนั ตามคำ� ปฏญิ าณและกฎทง้ั ๑๐ ขอ้ ของลกู เสอื เป็นบุคคลที่มีเกียรติเช่ือถือได้ ได้แก่ การ ๘. เป็นการศึกษา คน้ ควา้ ทดสอบ ต้องจัดกิจกรรมให้ลูกเสือ มีความสามารถ ศึกษาเรียนรู้ให้ตระหนักถึงความช่ัวร้าย ทดลอง ท่ีจะช่วยตนเองได้ป้องกันตนเองจากภัย พษิ ภยั ของสง่ิ เสพตดิ ใหโ้ ทษ อบายมขุ ตา่ งๆ ๙. ฝกึ ทกั ษะ สรา้ งประสบการณใ์ หม่ อนั ตรายตา่ งๆ ได้ มคี วามสามารถชว่ ยเหลอื และแนวทางป้องกันตนเองให้พ้นภัยจาก ๑๐. เป็นกจิ กรรมช่วยเหลอื การให้ ผอู้ น่ื และชมุ ชนไดแ้ ละสามารถพฒั นาความถนดั สงิ่ ชว่ั รา้ ยนน้ั ลกู เสอื เขยี นเรยี งความ แตง่ เพลง บริการ การท�ำประโยชน์ การผลติ การสร้าง ตามธรรมชาตขิ องตนส่คู วามเปน็ เลศิ แตง่ นยิ ายเรอ่ื งสนั้ เกยี่ วกบั ความซอ่ื สตั ยส์ จุ รติ การรเิ รมิ่ สรา้ งสรรค์ หลกั การของกิจการลูกเสอื ลกู เสือไดร้ บั การฝึกการพูด กิริยา มารยาท ๑๑. กจิ กรรมของลกู เสอื ตอ้ งสอดคลอ้ ง กิจการลูกเสือมุ่งพัฒนาเยาวชนให้ ในกาลเทศะตา่ งๆ ทเ่ี ปน็ สมบตั ขิ องผดู้ ไี ทย ฯลฯ ตามวัย และสภาพแวดล้อม มีความส�ำนึกในความรับผิดชอบท่ีจะต้อง หากผู้บงั คบั บัญชาลูกเสือได้น�ำกฎ ๑๐ ข้อ มหี น้าที่ ต่อ ของลูกเสือมาช่วยกันคิดจัดให้เป็นกิจกรรม ๑. ชาติ ศาสนา พระมหากษตั ริย์ ให้ลูกเสือได้กระท�ำ จะมีกิจกรรมให้ลูกเสือ ๒. การช่วยเหลอื ผู้อื่นและชมุ ชน กระท�ำมากมายและเป็นไปตามค�ำปฏิญาณ ทก่ี ลา่ ววา่ ข้าจะปฏบิ ตั ิตามกฎของลกู เสอื 292 5502006L-41.indd 292 6/25/12 12:57 PM

กจิ กรรมตามคำ� ปฏญิ าณและกฎของ ลูกเสือ หมายถึง กิจกรรมท่ีน�ำคำ� ปฏญิ าณ และกฎ ๑๐ ขอ้ ของลูกเสือมาจัดทำ� เปน็ กจิ กรรมการกระทำ� การปฏิบัติ ดังกลา่ ว ข้างต้น โดยสรปุ กค็ ือ การจดั มวลกิจกรรม เล่น เกม เพลง ดนตรี กิจกรรมเพื่อ กจิ กรรมโครงการเพอื่ ชว่ ยเหลอื ผอู้ น่ื ลกู เสือ ก่อใหเ้ กดิ คุณคา่ คุณประโยชนต์ ่อการ เครอื่ งหมายพิเศษ กจิ กรรมสญั ลักษณข์ อง ชมุ ชน ประเทศชาติ และโลก เปน็ กจิ กรรม พัฒนาเยาวชนอย่างแท้จริง ลกู เสอื ทส่ี ำ� คญั ยงิ่ คอื ระบบหมู่ กระบวนการ ในรปู แบบโครงการทจ่ี ะใหล้ กู เสอื ไดก้ ระทำ� มวลกิจกรรมลูกเสือหรือกิจกรรม กลุม่ ระบบหมู่ของลูกเสอื มี ๔ รูปแบบ คอื เพ่ือช่วยเหลือบุคคลต่างๆ ในชุมชน เช่น ตา่ งๆ ท่จี ดั ให้กับลูกเสอื อาจแบง่ ออกไดเ้ ปน็ ๑. หมขู่ องลกู เสือ กระท�ำกิจกรรม ชว่ ยเหลอื ผยู้ ากไร้ ชว่ ยเหลอื คนเจบ็ ไขไ้ ดป้ ว่ ย ๔ ประเภท คือ เป็นหมู่ มนี ายหมู่ รองนายหมู่ สมาชิกในหมู่ ชว่ ยเหลอื ผดู้ อ้ ยโอกาส ชว่ ยเหลอื งานจราจร ๑. กจิ กรรมสัญลักษณ์ลูกเสือ กระท�ำกิจกรรมรว่ มกันเปน็ ทีม ชว่ ยเหลอื ผปู้ ระสบอบุ ตั ภิ ยั ตา่ งๆ เปน็ โครงการ ๒. กิจกรรมตามค�ำปฏิญาณและกฎ ๒. การประชุมกอง สมาชกิ ลูกเสือ ส่งเสริมให้ลูกเสือช่วยแก้ปัญหาและพัฒนา ของลูกเสือ ทกุ คนของกอง ของกลมุ่ มารว่ มประชมุ ปรกึ ษา ส่ิงแวดล้อม เช่น เร่ืองความสะอาด การ ๓. กิจกรรมโครงการเพื่อช่วยเหลือ หารือกันกำ� หนดกฎ ระเบียบ การตัดสินใจ ปลูกต้นไม้ การปรับปรุงพัฒนาคลอง บึง ผอู้ ่นื ชุมชน ประเทศชาติ และโลก เกี่ยวกับวัตถุประสงค์และกิจกรรมของกอง หนองน�้ำ เป็นโครงการส่งเสริมให้ลูกเสือ ๔. กจิ กรรมวชิ าพิเศษ แต่ละกลุ่ม ช่วยงานชุมชน เช่น งานทางด้านศาสนา กจิ กรรมสญั ลกั ษณข์ องลกู เสอื หมายถงึ ๓. สภากอง เปน็ ทปี่ ระชุมของนาย งานด้านวัฒนธรรม งานด้านสถาบันพระ- กิจกรรมที่เป็นเรื่องหรือเป็นแบบฉบับเฉพาะ หมู่ รองนายหมู่ ผู้กำ� กับลกู เสือ รองผกู้ ำ� กับ มหากษัตริย์ งานด้านการปกครอง งาน ของกจิ การลกู เสอื ไดแ้ ก่ การแสดงความเคารพ ลกู เสอื เพือ่ พิจารณาด�ำเนินการเร่อื งการ ด้านเศรษฐกิจ ฯลฯ การแสดงรหสั ประวตั ขิ องกจิ การลกู เสอื การ ด�ำเนินกิจกรรมและการฝึกอบรม กลา่ วคำ� ปฏญิ าณ พธิ ีเข้าประชุมกอง เงอ่ื น ๔. คณะผนู้ ำ� ประกอบดว้ ย ผกู้ ำ� กบั การบกุ เบกิ ระเบยี บแถว การเดนิ สวนสนาม ลูกเสือ รองผู้ก�ำกับลูกเสือ ผู้ก�ำกับกลุ่ม การเดินทางไกล การสงั เกตและจำ� การใช้ และรองผู้ก�ำกับกลุ่มร่วมมือกันด�ำเนินงาน เขม็ ทศิ การสะกดรอย การทำ� แผนท่ี การอยคู่ า่ ย ในด้านการแนะแนว ช่วยเหลอื สนับสนุน พกั แรมเลน่ รอบกองไฟ การกลา่ วยาน การ ประเมินผลกจิ การและกิจกรรมลูกเสือ 293 5502006L-41.indd 293 6/25/12 12:57 PM

กจิ กรรมวชิ าพเิ ศษ สง่ เสรมิ ใหล้ กู เสอื หน่วยท่ี ๗ ลูกเสือทั่วโลกเป็นพ่ี ๕.๓ ได้รบั การยกย่อง ชมเชย ไปฝกึ ใหม้ ที กั ษะความสามารถในวชิ าทมี่ คี วาม นอ้ งกนั ชื่นชมในผลงานจากสาธารณชน สนใจและความถนัด พัฒนาสู่ความเปน็ เลิศ หน่วยที่ ๘ วิทยาศาสตร์ เทคโน- ๕.๔ กระท�ำกิจกรรมที่ท้าทาย เพอ่ื ใหม้ วลกจิ กรรมลกู เสอื สอดคลอ้ ง โลยแี กป้ ัญหา พัฒนาชมุ ชน ส่ิงแวดลอ้ ม ใหแ้ สดงความสามารถ และเปน็ ไปตามวัตถปุ ระสงค์ หลกั การ และ หนว่ ยที่ ๙ สบื สานมรดก ภมู ธิ รรม ๕.๕ ไดร้ บั เกยี รตจิ ากสงั คมทไี่ ด้ วิธีการของกิจการลูกเสือและเป็นไปตาม ภมู ปิ ัญญาไทย อยใู่ นกระบวนการลกู เสอื ประเภทของกจิ กรรมลกู เสอื อาจนำ� หลกั สตู ร หน่วยที่ ๑๐ กิจกรรมเพื่อเคร่ือง- กิจกรรมลูกเสือจัดมวลกิจกรรมลูกเสือใน หมายพเิ ศษ กจิ กรรมวชิ าพเิ ศษสคู่ วามเปน็ เลศิ รูปแบบหน่วยกิจกรรมโดยก�ำหนดเป็น หนว่ ยกจิ กรรมเหลา่ น้ี จะสง่ เสรมิ ให้ ๑๐ หน่วยกจิ กรรม คอื ลกู เสอื ไดก้ ระทำ� กจิ กรรมเปน็ ไปตามคำ� ปฏญิ าณ หน่วยที่ ๑ กิจกรรมสญั ลกั ษณ์ และกฎ ๑๐ ขอ้ ของลกู เสอื และสอดคลอ้ งกบั หน่วยท่ี ๒ ชวี ิตต้องสู้ หลักสูตรกิจกรรมลูกเสืออันจะมีผลให้เกิด หนว่ ยที่ ๓ ศรัทธายึดมั่น ชาติ การพัฒนาเยาวชนลูกเสือตามวัตถุประสงค์ ศาสน์ กษตั รยิ ์และวัฒนธรรม ของกจิ การลกู เสอื หนว่ ยท่ี ๔ สนองพระคุณบิดา กิจการลกู เสอื ให้อะไรกบั เยาวชน มารดา ๑. พัฒนาเยาวชนให้เจริญงอกงาม หนว่ ยที่ ๕ เทิดทูนเกียรติคุณ เปน็ คนโดยสมบรู ณ์ อยรู่ ว่ มทำ� งานกบั ผอู้ ื่นได้ สถานศกึ ษา บูชาพระคุณครอู าจารย์ อยา่ งมคี วามสุข หน่วยท่ี ๖ เพ่ือนชว่ ยเพ่อื น และ ๒. ความสามารถชว่ ยเหลอื แกป้ ญั หา ช่วยผ้อู ่ืน พัฒนาตนเองได้ ๓. ความสามารถชว่ ยเหลอื แกป้ ญั หา พฒั นาผอู้ น่ื ชมุ ชน ชาตบิ า้ นเมือง ๔. พัฒนาความสามารถเฉพาะตัว สูค่ วามเปน็ เลศิ ๕. สนองความต้องการทางด้าน จติ ใจปอ้ งกนั พฤตกิ รรมเบยี่ งเบนของเยาวชน ๕.๑ ความรกั ความอบอนุ่ จาก กลุ่มเพ่ือนวยั เดียวกนั และผูบ้ ังคบั บัญชา ๕.๒ ความส�ำเร็จในงานและ กิจกรรมที่ได้กระท�ำ เกิดความสุขใจใน ผลสมั ฤทธข์ิ องงาน 294 5502006L-41.indd 294 6/25/12 12:57 PM

คุณค่าของกิจการลูกเสือ ถานันดร สวุ รรณรัตน์ คุณค่าของกิจการลูกเสือมีมากมาย นานปั การทง้ั กจิ การลกู เสอื เองทแ่ี พรห่ ลายไป ทั่วโลกและคุณค่าในตัวบุคคลท่ีอยู่กับกิจการ ลูกเสอื ท่เี รียกวา่ ผใู้ หญใ่ นกิจการลกู เสือ และ ลกู เสอื จะแยกออกจากกนั ไมไ่ ดฉ้ ันใด จะตอ้ ง อยู่ด้วยกันอย่างผสมกลมกลืนมั่นคงเปรียบ ประดุจกับเก้าอ้ีสามขาจะขาดขาใดขาหนึ่ง ไปไม่ไดฉ้ นั น้ัน ลูกเสือเป็นกิจกรรมเยาวชนที่มุ่ง เช่น การอำ� นวยความสะดวกให้แกป่ ระชาชน ประชาชน นสิ ติ นักศกึ ษารว่ มกนั ตอ่ สู้ พฒั นาเดก็ และเยาวชนใหเ้ ปน็ คนดี มรี ะเบยี บ ในการเดินทางตามสถานีขนส่งตา่ งๆ ทงั้ กับผู้ปกครองประเทศเพ่ือเรียกร้องประชา- วนิ ยั เหน็ อกเหน็ ใจผอู้ น่ื รจู้ กั บำ� เพญ็ ประโยชน์ ทางรถยนต์และรถไฟ การรว่ มรณรงคก์ บั ธปิ ไตย จนเกดิ การเขน่ ฆา่ ประชาชนเสยี เลอื ด ตอ่ สังคม และสาธารณประโยชน์เพอ่ื ใหเ้ ป็น หนว่ ยงานตา่ งๆ ทงั้ ภาครฐั และเอกชน ภาพ เสียเน้ือบาดเจ็บล้มตายกันเป็นจ�ำนวนมาก พลเมอื งทด่ี ีของประเทศชาติ ของลกู เสอื จราจรทโ่ี บกรถตามแยกตา่ งๆ และ เม่ือเหตุการณ์บานปลายจนถึงข้ันจลาจล หนา้ โรงเรยี น หรอื สถาบนั ทางการศกึ ษาทท่ี ำ� ต�ำรวจ ทหารปฏบิ ตั หิ นา้ ทไี่ มไ่ ด้ ประชาชน คณุ คา่ ความหมายตามพจนานกุ รม หนา้ ทรี่ ว่ มกบั เจา้ หนา้ ทต่ี ำ� รวจจราจร ภาพของ มีความเดือดร้อนเป็นอย่างมาก เหตุการณ์ ฉบบั ราชบณั ฑติ ยสถาน พ.ศ. ๒๕๒๕ หมายถงึ ลกู เสอื บรรเทาสาธารณภยั ภาพของลกู เสอื เฉพาะหนา้ อยา่ งหน่งึ กค็ อื เรอ่ื งการจราจร ความดที มี่ อี ยปู่ ระจำ� ในเรอื่ งนนั้ บำ� เพญ็ ประโยชนซ์ งึ่ มอี ยทู่ วั่ ไปทง้ั ในกรงุ เทพ ตามแยกตา่ งๆ ในกรงุ เทพมหานครทต่ี ดิ ขดั และตา่ งจังหวดั เปน็ อมั พาตไปทว่ั เพราะไมม่ ผี ปู้ ฏบิ ตั หิ นา้ ที่ คณุ คา่ ของกจิ การลกู เสอื เปน็ ความดี ในชว่ งนเี้ องทล่ี กู เสอื ไดอ้ อกชว่ ยเหลอื ประชาชน ของลกู เสอื ทีม่ ีอยใู่ นสังคมและบุคคล คณุ คา่ ทางสงั คมของลกู เสอื ทย่ี ง่ิ ใหญ่ โดยการโบกรถจัดการจราจรแทนเจ้าหน้าท่ี ในรอบ ๑๐๐ ปีการลูกเสือไทย ได้แก่ ต�ำรวจจึงท�ำให้เหตุการณ์วุ่นวายด้านการ ในสว่ นของสงั คมนน้ั ลกู เสอื มคี ณุ ปู การ เหตกุ ารณ์ ๑๔ ตลุ าคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๑๖ จราจรหมดไป และคุณประโยชน์กับสังคมเป็นอย่างมาก ซ่ึงเป็นเหตุการณ์มหาวิปโยคของไทย ท่ี กิจกรรมตามท่ีประชาชนทั่วไปเห็นจนชินตา เปน็ ภาพทลี่ กู เสอื ชว่ ยเหลอื สงั คม โดยการ บำ� เพญ็ ประโยชนอ์ ยา่ งหลากหลายกจิ กรรม 295 5502006L-42_FINAL.indd 295 6/25/12 12:56 PM

เหตุการณ์ที่มีคุณค่าทางสังคมอีก เปน็ การบรกิ ารแบบเคลอื่ นท่ี โดยให้ลกู เสอื - ๕. เก็บขยะหลังจากที่ประชาชน เร่ืองหนึ่งท่ีลูกเสือมีโอกาสได้กระท�ำความดี เนตรนารี เดินใหบ้ ริการแก่ประชาชนตลอด ทยอยกลับก่อนท่ีกรุงเทพมหานครจะท�ำ เพ่อื ชาติ ศาสนา และพระมหากษตั รยิ ์ ตาม แนวถนนท่ีรับเสด็จซ่ึงเป็นท่ีประทับใจแก่ ความสะอาดใหเ้ รยี บร้อยในภายหลงั ค�ำปฏิญาณนั้นกค็ ือ เหตุการณ์วันฉลอง ประชาชนโดยท่ัวไปเป็นอย่างมากเพราะ สริ ริ าชสมบตั คิ รบ ๖๐ ปใี นวนั ที่ ๙ มถิ นุ ายน ประชาชนที่มารับเสด็จมีเป็นจ�ำนวนมาก คุณคา่ ของบุคคลในกจิ การลูกเสอื พุทธศักราช ๒๕๔๙ ส�ำนักการลูกเสือ ไมส่ ามารถเคลือ่ นที่ได้ และระยะเวลาในการ ส�ำหรับคุณค่าของบุคคลในกิจการ ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรยี น สำ� นกั งานปลดั รบั เสดจ็ ฯ ยาวนานหลายชวั่ โมงทำ� ใหก้ ระหายนำ�้ ลกู เสอื นนั้ มมี ากมาย หลายทา่ นเปน็ ปชู นยี บคุ คล กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ไดร้ ว่ มกบั มลู นธิ สิ ง่ เสรมิ และมีขยะจากเศษอาหารเป็นจ�ำนวนมากที่ ที่วงการลูกเสือกล่าวขวัญถึงอยู่เสมอไม่ว่า การลูกเสือแห่งประเทศไทย น�ำลูกเสือ- ตอ้ งการทงิ้ จะในรอบก่ปี ีก็ตาม เช่น นายอภัย จนั ทวมิ ล เนตรนารี จ�ำนวนประมาณ ๕๐๐ คน ๓. อ�ำนวยความสะดวกในการ นายเพทาย อมาตยกุล นายกอง วสิ ุทธารมณ์ ร่วมเฉลิมพระเกียรติและบ�ำเพ็ญประโยชน์ รับเสด็จฯ ของประชาชนรว่ มกบั เจ้าหนา้ ท่ี ซ่ึงได้ล่วงลับไปแล้วตราบนานเท่านานก็ยัง ในงานม่ิงมหามงคลเฉลิมฉลองครองสริ ิราช- ตำ� รวจโดยเฉพาะการตรวจคน้ ถา้ มกี ารสงสยั อยู่ในความทรงจ�ำของผู้คนในแวดวงลูกเสือ สมบัติครบ ๖๐ ปี ของพระบาทสมเด็จ ซ่ึงลูกเสือทำ� ได้ดกี ว่าเจา้ หน้าทตี่ ำ� รวจ และ ตลอดไป แตบ่ ุคคลทจี่ ะกลา่ วถงึ น้เี ป็นผหู้ น่งึ พระเจา้ อยหู่ วั ณ ลานพระราชวงั ดสุ ติ ตง้ั แต่ ประชาชนกย็ นิ ดใี หค้ วามรว่ มมอื กบั ลกู เสอื ใน ท่ีประสบความส�ำเร็จและใช้ชีวิตส่วนหนึ่ง พระทนี่ งั่ อนนั ตสมาคมลานพระบรมรปู ทรงมา้ การตรวจคน้ รา่ งกายมากกวา่ เจา้ หนา้ ทต่ี ำ� รวจ อยู่กบั กจิ การลกู เสอื ตลอดมา ๒ ท่านดว้ ยกัน รชั กาลท่ี ๕ ตอ่ เนอื่ งถงึ บรเิ วณหนา้ กระทรวง ๔. ร่วมมือกับแพทย์และพยาบาล ไดแ้ ก่ นายนคิ ม อนิ ทรโสภา และนายสธุ รรม ศกึ ษาธกิ ารตามแนวถนนราชดำ� เนนิ นอก โดย ในการบริการประชาชนในกรณีท่ีเป็นลม พนั ธศุ ักด์ิ กรรมการผู้ทรงคุณวฒุ ขิ องสภา เริ่มกิจกรรมจากการเข้าแถวเคารพธงชาติ หรอื เจ็บปว่ ย ลูกเสอื ไทย ณ สนามหนา้ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารและถวาย ราชสดุดีพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า เจา้ อยหู่ วั รชั กาลที่ ๖ จากนน้ั ไดแ้ ยกยา้ ย กันปฏิบัติกิจกรรมท่ีได้มีการวางแผนและ การประสานงานลว่ งหนา้ กบั เจา้ หนา้ ทต่ี �ำรวจ นครบาล และส�ำนักงานปลัดกระทรวง ศกึ ษาธกิ าร ดงั นี้ ๑. จดั แบง่ ลกู เสือ-เนตรนารี จำ� นวน ๘๐ คน ช่วยเหลอื และอำ� นวยความสะดวก ใหแ้ กก่ ลมุ่ คนพกิ ารทสี่ ำ� นกั งานปลดั กระทรวง ศึกษาธิการ เชิญใหม้ าร่วมรับเสด็จฯ ๒. บริการน�้ำด่ืมแก่ประชาชนท่ัวไป และบริการรับทิ้งขยะในถุงด�ำที่จัดเตรียมไว้ 296 5502006L-42_FINAL.indd 296 6/25/12 12:56 PM

นายนิคม อนิ ทรโสภา การอบรมใช้วันเสาร์และอาทิตย์สัปดาห์ นายสธุ รรม พันธศุ ักดิ์ เริ่มต้นเข้าสู่วงการลูกเสือโดยการ ละ ๔ วัน ทำ� อยู่เช่นนั้นหลายเดอื นจนท�ำให้ เริ่มต้นเข้าสู่กิจการลูกเสือหลังจาก เขา้ รบั การอบรมลกู เสอื ชาวบา้ น เมอ่ื ปี ๒๕๑๘ เด็กและเยาวชนเหล่านี้เปล่ียนพฤติกรมเป็น ที่เป็นลูกเสือในระดับประถมและมัธยมศึกษา เมอ่ื ผา่ นการอบรมแล้ว กม็ คี วามสนใจและ คนดใี นที่สุด จากจังหวดั ตรังบา้ นเกิดเมืองนอน โดยไดร้ ับ เหน็ วา่ เน้ือหาความรู้ของลกู เสอื ชาวบา้ นยงั เข้าสู่วงการลูกเสืออย่างจริงจังโดย การแต่งตั้งให้เป็นกรรมการบริหารลูกเสือ นอ้ ยเกนิ ไปจงึ สมคั รเขา้ รบั การอบรมหลกั สตู ร เข้ารับการฝึกอบรมผู้บังคับบัญชาลูกเสือ แหง่ ชาติ พรอ้ มนนั้ กไ็ ดร้ บั พระมหากรณุ าธคิ ณุ ผู้บังคับบัญชาลูกเสือที่ค่ายลูกเสือวชิราวุธ ขั้นวดู แบดจค์ รบท้งั ๔ ประเภท เม่ือเปิด โปรดเกลา้ ฯ ให้เปน็ กรรมการผู้ทรงคณุ วฒุ ิ จนผ่านหลักสูตรผู้บังคับบัญชาลูกเสือสามัญ โรงเรียนอาชวี ศกึ ษา ไดส้ นบั สนุนให้มกี าร ของสภาลูกเสอื ไทยด้วยจนถึงปัจจบุ ัน รุ่นใหญ่ ข้ันวูดแบดจ์ รุ่นท่ี ๓๓ ในปี บริหารจัดการควบคู่ไปกับกิจกรรมลูกเสือ พุทธศักราช ๒๕๒๐ เม่ือกลับไปได้เปิด ครูทุกคนในโรงเรียนต้องเป็นผู้บังคับบัญชา นายสุธรรม พันธศุ กั ด์ิ มีต�ำแหน่ง การฝึกอบรมผู้บังคับบัญชาลูกเสือวิสามัญ ลกู เสือ โดยจดั สง่ เข้ารับการฝึกอบรมทุกคน ทางลูกเสอื มากมายทง้ั ในอดีต และปจั จบุ ัน ข้นั ความรู้เบ้ืองตน้ ทอี่ �ำเภอท่ามะกา จงั หวัด ต่อมาการรับสมัครครูได้ก�ำหนดเงื่อนไขไว้ ดังนี้ กาญจนบรุ ี จากน้นั ได้จัดตง้ั กองลูกเสือนอก ขอ้ หนง่ึ วา่ จะตอ้ งผา่ นการอบรมผบู้ งั คบั บญั ชา ปัจจบุ ัน ผูต้ รวจการลูกเสือฝ่าย โรงเรยี น วสิ ามญั ท่ี ๑ วดั พระแทน่ ดงรงั อำ� เภอ ลกู เสอื อยา่ งน้อย B.T.C. ตา่ งประเทศ ประจำ� สำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ ทา่ มะกา จงั หวดั กาญจนบรุ ี โดยมผี วู้ า่ ราชการ ประสบความส�ำเร็จในชีวิตลูกเสือ (International Commissioner, NSOT) จังหวัดในฐานะผู้อ�ำนวยการลูกเสือจังหวัด เมื่อได้รับความไว้วางใจเป็นวิทยากรทั้งใน ประธานกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิสภา เปน็ ประธานในพธิ เี ปดิ ผทู้ เ่ี ขา้ รบั การฝกึ อบรม ระดบั จงั หวดั และเขตการศกึ ษา จนเปน็ ทรี่ จู้ กั ลกู เสอื ไทย เป็นเดก็ ท่เี กะกะเกเรรวม ๒๑ คน โดย ในหมู่วิทยากรและผู้บังคับบัญชาลูกเสือ กรรมการบริหารลกู เสอื แห่งชาติ ภาคเช้าให้เรียนลูกเสือและหลักธรรมจาก โดยทว่ั ไป จากนน้ั ไดเ้ ปน็ ผอู้ ำ� นวยการฝกึ อบรม ประธานคณะกรรมการลูกเสือฝ่าย นวโกวาท บา่ ยเรยี นวชิ าชพี เชน่ ซอ่ มปะ ผู้บังคับบัญชาลูกเสือทุกระดับ ท้ัง B.T.C./ ต่างประเทศ ยางรถ ซอ่ มปม๊ั นำ้� ซอ่ มเครอ่ื งยนต์ เปน็ ตน้ A.T.C./A.L.T.C./L.T.C. ได้รับพระราชทาน เหรียญลูกเสือสดุดี ปีพุทธศักราช ๒๕๒๒ และเครอ่ื งราชอสิ รยิ าภรณอ์ นั เปน็ สริ ยิ ง่ิ รามกรี ติ ลกู เสอื สดดุ ชี นั้ พเิ ศษ และไดร้ บั พระมหากรณุ า- ธิคุณโปรดเกลา้ ฯ แตง่ ตง้ั ให้เป็นกรรมการ ผทู้ รงคุณวุฒสิ ภาลกู เสือไทย ส่ิงที่จะฝากถึงกิจการลูกเสือได้แก่ การลูกเสือเป็นเคร่ืองมือที่จะพัฒนาเด็ก และเยาวชนไดอ้ ยา่ งแท้จริง อยากใหผ้ ้ใู หญ่ ในกิจการลูกเสือเห็นความส�ำคัญและให้การ สนับสนนุ อยา่ งแทจ้ ริง 297 5502006L-42_FINAL.indd 297 6/25/12 12:56 PM

รองประธานชมรมสมาชิกมูลนิธิ - ประธานคณะกรรมการฝ่าย - Asia-Pacific Regional Scout ลูกเสือโลกแห่งประเทศไทย ตา่ งประเทศ งานชมุ นมุ ลกู เสอื ภาคพนื้ เอเชยี - Conference (Vice Chairman, Baden-Powell แปซิฟิก ครงั้ ท่ี ๒๕ พ.ศ. ๒๕๔๘ การประชุมสมัชชาลูกเสือภาคพ้ืน World Fellowship, Thailand Chapter) - กรรมการอ�ำนวยการงาน เอเชีย-แปซฟิ ิก รวม ๙ ครั้ง ตง้ั แต่ กรรมการพิจารณารางวัลลูกเสือโลก ชุมนุมลกู เสอื โลก ครง้ั ท่ี ๒๐ พ.ศ. ๒๕๔๖ ครง้ั ที่ ๑๕ เมอื งพทั ยาประเทศไทย (Bronze Wolf Award Committee Task - ผู้ตรวจการลูกเสือฝ่าย ค.ศ. ๑๙๘๖ Force) ขององค์การลกู เสอื โลก ประชาสัมพันธ์ ครงั้ ท่ี ๑๖ กรุงไทเป จนี ไต้หวัน ประธานมลู นธิ ิ อาจารยก์ อง วสิ ทุ ธารมณ์ - รองผู้ตรวจการลูกเสือฝ่าย ค.ศ. ๑๙๘๙ อดตี - อนุกรรมการลูกเสือภาคพ้ืน ต่างประเทศ ครัง้ ท่ี ๑๗ กรงุ จาการ์ตาประเทศ เอเชยี -แปซฟิ ิก ฝา่ ยการเงนิ (ค.ศ. ๒๐๐๗- - รองผู้ตรวจการลูกเสือฝ่าย อนิ โดนเี ซีย ค.ศ. ๑๙๙๒ ๒๐๐๙) หาทุน ครงั้ ท่ี ๑๘ ประเทศสงิ คโปร์ ค.ศ. - รองประธานกรรมการบรหิ าร ๑๙๙๕ ลกู เสือภาคพืน้ เอเชยี -แปซิฟกิ (ค.ศ. ๑๙๙๕- ผลงานกิจกรรมลกู เสอื ในตา่ งประเทศ คร้งั ที่ ๑๙ ฮ่องกง ค.ศ. ๑๙๙๘ ๑๙๙๘) เปน็ ผ้แู ทนคณะลกู เสือไทย เขา้ รว่ ม ครง้ั ที่ ๒๐ ประเทศอินเดยี ค.ศ. - กรรมการบริหารลูกเสือ - World Scout Conference ๒๐๐๑ ภาคพนื้ เอเชยี -แปซฟิ กิ (ค.ศ. ๑๙๙๒-๑๙๙๕) การประชุมสมัชชาลูกเสือโลก ครงั้ ที่ ๒๑ ประเทศบรไู น ค.ศ. - ประธานอนกุ รรมการลกู เสอื รวม ๗ ครงั้ ต้ังแตค่ รง้ั ที่ ๓๑ กรุงเมลเบิร์น ๒๐๐๔ ภาคพ้ืนเอเชีย-แปซิฟกิ ฝา่ ยการเงิน (ค.ศ. ประเทศออสเตรเลีย ค.ศ. ๑๙๘๗ ครงั้ ท่ี ๒๒ ประเทศญป่ี นุ่ ค.ศ. ๑๙๙๘-๒๐๐๑) ๒๐๐๗ - เหรัญญิกคณะกรรมการ ครงั้ ที่ ๓๒ กรุงปารสี ประเทศ และครง้ั ที่ ๒๓ ประเทศมาเลเซยี มลู นธิ ลิ ูกเสือภาคพืน้ เอเชีย - แปซฟิ ิก (ค.ศ. ฝร่งั เศส ค.ศ. ๑๙๙๐ ค.ศ. ๒๐๑๐ ๑๙๙๘-๒๐๐๑) ครง้ั ที่ ๓๓ กรุงเทพ ประเทศไทย - เหรัญญิกคณะกรรมการ ค.ศ. ๑๙๙๓ - APR Top Scout Leaders มลู นิธลิ กู เสือภาคพื้นเอเชยี -แปซิฟิก (ค.ศ. ครั้งท่ี ๓๔ กรงุ ออสโล ประเทศ Summit ๒๐๐๑-๒๐๐๔) นอรเ์ วย์ ค.ศ. ๑๙๙๖ การประชุมสุดยอดผู้บริหารงาน - รองประธานอนุกรรมการ คร้งั ที่ ๓๖ เมอื งเทศซาโลนกิ ิ ลกู เสอื ระดับสงู ครัง้ ท่ี ๒ เมืองโกเทมบา ลกู เสือภาคพื้นเอเชีย-แปซิฟกิ ฝ่ายการเงิน ประเทศกรซี ค.ศ. ๒๐๐๒ ประเทศญป่ี นุ่ ค.ศ. ๑๙๙๙ ครง้ั ที่ ๓ ประเทศ (ค.ศ. ๒๐๐๔-๒๐๐๗) ครั้งที่ ๓๗ เมืองแฮมมาเมท ออสเตรเลยี ครัง้ ที่ ๔ ประเทศอนิ โดนเี ซยี - ผบู้ งั คบั การ (Camp Chief) ประเทศตูนีเซยี ค.ศ. ๒๐๐๕ และ ค.ศ. ๒๐๐๓ ครงั้ ท่ี ๕ ประเทศฟลิ ปิ ปนิ ส์ ค.ศ. งานชุมนุมลูกเสือภาคพ้ืนเอเชีย-แปซิฟิก ครัง้ ที่ ๓๘ เกาะเจจู ประเทศ ๒๐๐๕ ครง้ั ท่ี ๖ ประเทศเนปาล ค.ศ. ๒๐๐๙ ครัง้ ท่ี ๒๕ พ.ศ. ๒๕๔๘ เกาหลี ค.ศ. ๒๐๐๘ และครง้ั ท่ี ๗ ประเทศอนิ เดยี ค.ศ. ๒๐๑๐ 298 5502006L-42_FINAL.indd 298 6/25/12 12:56 PM

- World Scout Jamboree * Presidential Award, Boy Scout นายสธุ รรม พนั ธศุ กั ดิ์ นบั เปน็ ลกู เสอื ร่วมงานชุมนุมลูกเสือโลก รวม of the Philippines (ค.ศ. ๒๐๐๑) ท่แี ท้จรงิ ทีม่ วี ิสยั ทศั นแ์ ละมีความหลงใหล ๕ ครง้ั ตง้ั แตค่ รงั้ ท่ี ๑๘ ประเทศเนเธอรแ์ ลนด์ ในกิจการลูกเสือจึงมีความตั้งใจที่จะรับใช้ ค.ศ. ๑๙๙๕ ครั้งท่ี ๑๙ ประเทศชิลี ค.ศ. ในด้านการลูกเสือต่างประเทศ กจิ การลกู เสือในทุกๆ ด้าน สิ่งเหลา่ น้ีนบั เปน็ ๑๙๙๙ ครัง้ ที่ ๒๐ ประเทศไทย ค.ศ. ๒๐๐๓ คุณสุธรรมน้ันได้ท�ำหน้าที่อย่างน่าเช่ือถือ ข้อพิสูจน์ส�ำหรับผลงานท่ีเขาท�ำในระดับชาติ คร้ังท่ี ๒๑ ประเทศอังกฤษ ค.ศ. ๒๐๐๗ ในหลากหลายต�ำแหน่งท่ีได้รับเลือกหรือ ระดับภมู ภิ าค และระดับโลก (ครบรอบ ๑๐๐ ปี การลูกเสอื โลก) และ แต่งตั้ง เป็นคนจัดการในด้านโปรแกรม ครง้ั ที่ ๒๒ ประเทศสวีเดน ค.ศ. ๒๐๑๑ แลกเปลย่ี นลกู เสอื ไทยและลกู เสอื ตา่ งประเทศ ปจั จบุ ันนายสธุ รรม พันธุศักด์เิ ปน็ และเป็นผสู้ นับสนนุ องคก์ รลูกเสอื โลก เป็น สมาชกิ วฒุ ิสภา (พ.ศ. ๒๕๕๔-๒๕๖๐) นายสุธรรม พันธศุ์ ักดิ์ ได้รับ ผบู้ รหิ ารงาน “BP Fellowship Reception” และเป็นประธานกรรมการบรหิ าร บริษทั พระราชทานเหรียญลูกเสอื สดดุ ี และเครือ่ ง คร้ังท่ี ๓๖ นอกจากน้ันยังเป็นคนจัดหา วดู้ แลนดร์ สี อรท์ จำ� กดั และกรรมการบรหิ าร ราชอสิ รยิ าภรณอ์ นั เปน็ สริ ยิ งิ่ รามกรี ติ ลกู เสอื เงนิ ทนุ สำ� หรบั องคก์ รลกู เสอื ในภมู ภิ าคเอเชยี อ่นื ๆ อกี หลายตำ� แหน่ง สดดุ ชี นั้ พเิ ศษ และยงั ไดร้ บั เหรยี ญลกู เสอื และ แปซฟิ กิ และยงั เปน็ ผทู้ เี่ ขา้ รว่ มกจิ กรรมและ อสิ รยิ าภรณ์จากตา่ งประเทศมากมาย ดงั นี้ งานประชมุ ตา่ งๆ ของภมู ภิ าค และของโลก ส่ิงท่ีจะฝากถึงผู้ท่ีเก่ียวข้องในกิจการ * Bronze Wolf Award รางวลั อยู่อย่างสม�่ำเสมอ เป็นผู้ท่ีโน้มน้าวให้สภา ลกู เสอื ได้แก่ ลกู เสือเป็นพระราชมรดกของ สงู สุดจากองคก์ ารลกู เสือโลก (ค.ศ. ๑๙๙๗) ลูกเสือไทยและรัฐบาลร่วมมือกันจัดงาน พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว Asia-Pacific Regional Award for ชมุ นมุ ลกู เสอื โลก ครง้ั ที่ ๒๐ ขน้ึ ทอ่ี ำ� เภอ รัชกาลที่ ๖ ท่มี คี ่าย่งิ สำ� หรับคนไทยทกุ คน Chairman’s Award (ค.ศ. ๑๙๙๙) สตั หบี จงั หวดั ชลบรุ ี โดยไดเ้ ขา้ ดำ� รงตำ� แหนง่ ท่ีจะผดุงรักษาไว้ให้อยู่คู่กับบ้านเมือง * Asia-Pacific Regional Award คณะกรรมการบริหารคา่ ย ในครั้งน้นั ด้วย ตลอดไป for Distinguished Service (ค.ศ. ๒๐๐๔) * Silver Elephant Award, the Bharat Scout & Guides (ค.ศ. ๑๙๙๖) * Distinguished Service Award, the Singapore Scout Association (ค.ศ. ๑๙๙๖) * International Friendship Award, the Scout Association of Japan (ค.ศ. ๑๙๙๘) * Distinguished Service Award, the Scout Association of Hong Kong (ค.ศ. ๒๐๐๑) 299 5502006L-42_FINAL.indd 299 6/25/12 12:56 PM

บันทึก ๑๐๐ ปี ของกรรมการบรหิ ารลูกเสอื คนหนง่ึ ศาสตราจารยเ์ กยี รตคิ ุณ นายแพทย์ยงยุทธ วัชรดลุ ย,์ ราชบัณฑิต กจิ การลกู เสือในประเทศไทยดำ� เนนิ การมาครบ ๑๐๐ ปี สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทรงครองสิรริ าชสมบัติครบ ๕๐ ปี เคยมกี าร ในพทุ ธศักราช ๒๕๕๔ ดว้ ยพระมหากรณุ าธคิ ุณของพระบาท เสนอขอไปยังสำ� นกั ราชเลขาธกิ ารให้ต้งั ชอ่ื วา่ อาคารกาญจนาภเิ ษก สมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั รชั กาลที่ ๖ นบั วา่ เปน็ ความยงั่ ยนื แตก่ ็ได้รบั พระราชทานให้ใชช้ ื่อว่า อาคารเฉลมิ พระเกียรติ ของกิจการลูกเสือที่พระราชทานโดยสถาบันพระมหากษัตริย์และ อยใู่ นพระบรมราชปู ถมั ภต์ ลอดระยะเวลา ๑๐๐ ปขี องลกู เสอื ไทย ตอ่ มาเปน็ ความภมู ใิ จในการกอ่ ตง้ั สโมสรลกู เสอื โดยเมอื่ มเี หตกุ ารณแ์ ละเรอื่ งตา่ งๆ ทกี่ จิ การลกู เสอื ไดเ้ ออ้ื ประโยชนแ์ กอ่ งคก์ ร พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๕ คณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาตไิ ดอ้ อกระเบยี บ หรือหนว่ ยงานต่างๆ เป็นอันมาก ว่าดว้ ยการต้งั สโมสร โดยใช้หลักวา่ ผบู้ งั คับบญั ชาลกู เสือ ๓๐ คน รวมตวั กนั และขอตง้ั เปน็ สโมสรได้ ในขณะนนั้ ผเู้ ขยี นซง่ึ เปน็ กรรมการ ในฐานะทผี่ เู้ ขยี นเปน็ กรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาตติ อ่ เนอื่ ง บรหิ ารฯ ตอ่ เนอื่ งมาเปน็ เวลา ๑๖ ปี มคี วามประสงคจ์ ะตงั้ กองลกู เสอื เปน็ เวลานานตง้ั แตพ่ ทุ ธศกั ราช ๒๕๒๙ และไดร้ บั โปรดเกลา้ ฯ เปน็ เพื่อเป็นแกนน�ำในการต้ังชุมนุมลูกเสือชาวพุทธของประเทศไทย กรรมการผทู้ รงคณุ วฒุ ขิ องสภาลกู เสอื แหง่ ชาติ จงึ ขอเลา่ ถงึ ความ เพอ่ื ให้สอดคลอ้ งกับชุมนมุ ลกู เสอื ชาวพุทธโลก เพราะประเทศไทย ภาคภมู ใิ จจากการเปน็ ลกู เสอื ทไี่ ดท้ ำ� สาธารณประโยชนใ์ หแ้ กบ่ า้ นเมอื ง มีผู้นับถือศาสนาพุทธมากเป็นร้อยละ ๙๔ อีกท้ังสมเด็จพระศรี โดยเปน็ ผตู้ ดิ ตอ่ ประสานงานใหเ้ กดิ การกอ่ สรา้ งอาคารเฉลมิ พระเกยี รติ นครนิ ทราบรมราชชนนี ทรงสนพระทัยในศาสนาพุทธ จึงขอต้ัง ทโ่ี รงพยาบาลศริ ิราช สโมสรชื่อวา่ สโมสรลูกเสือสมเด็จย่า ๑๐๐ ปี เพ่ือเฉลมิ พระเกียรติใน โอกาสวนั พระราชสมภพครบ ๑๐๐ ปี และเมอื่ พุทธศกั ราช ๒๕๔๓ เหตเุ กดิ จากการทไ่ี ดร้ จู้ กั กบั นายธรรมนญู หวงั่ หลี กรรมการ ผเู้ ขยี นไดม้ โี อกาสเขา้ เฝา้ สมเดจ็ พระเจา้ พน่ี างเธอ เจา้ ฟา้ กลั ยาณวิ ฒั นา ผูท้ รงคณุ วุฒดิ ว้ ยกนั และรจู้ กั กับลูกชายของทา่ นดว้ ยซ่งึ ในขณะน้ัน กรมหลวงนราธวิ าสราชนครนิ ทร์ ถวายรายงานในกจิ การของธนาคาร กำ� ลังประสานงานกบั รัฐมนตรชี ่วยวา่ การกระทรวงการคลงั ต่อมา กระดูกและเนื้อเยื่อที่ทรงรับไว้ในพระอุปถัมภ์ จึงได้กราบทูลเรื่อง ผู้เขียนได้มีโอกาสให้การรักษารัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง สโมสรลกู เสอื ใหท้ รงทราบ ซงึ่ มพี ระดำ� รสั วา่ สมควรจะใชพ้ ระนามจรงิ ทา่ นนัน้ เกย่ี วกับอาการปวดตะโพก จนเกดิ ความสนทิ สนมและได้ จะได้เป็นนามที่ย่ังยืนเพราะค�ำว่าสมเด็จย่าอาจหมายถึงพระองค์อื่น ประสานขอให้มีการก่อสร้างอาคารเฉลิมพระเกียรติขึ้นท่ีโรงพยาบาล กไ็ ด้ สมเดจ็ พระเจา้ พน่ี างเธอฯ ไดพ้ ระราชทานนามของสโมสรใหมว่ า่ ศิริราช โดยการออกสลากกนิ แบง่ รัฐบาลเพื่อหาทุนมาสร้างอาคาร สโมสรลกู เสอื สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทรฯ์ ซงึ่ ตอ่ มาทรงรบั สโมสรลกู เสอื ดังกลา่ ว จนปัจจุบันนี้เป็นท่ีทราบกันดีวา่ อาคารหลังนี้เป็นท่ปี ระทบั น้ีไว้ในพระอปุ ถมั ภ์ ตั้งแต่วันที่ ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๔๕ เป็นตน้ ไป ของพระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ ัว เปน็ เวลาตอ่ เน่อื งกนั มากว่า ๒ ปี ปัจจุบันสโมสรนี้ได้ใช้อาคารเฉลิมพระเกียรติเป็นสถานท่ีท�ำการ ซ่ึงบนดาดฟ้าของอาคารมีท่สี ำ� หรบั ใหเ้ ฮลคิ อปเตอรล์ งจอดได้ ผเู้ ขียน ชว่ั คราว โดยได้อญั เชญิ พระบรมฉายาลักษณข์ องพระบาทสมเด็จ จึงรู้สึกภาคภูมิใจในฐานะท่ีเป็นลูกเสือและพระมหากษัตริย์ทรงเป็น พระเจา้ อย่หู วั ทรงชุดลูกเสอื ประดษิ ฐานที่ผนังของทท่ี ำ� การและมี ประมุขของลกู เสอื ไทย (ตามพระราชบัญญัติลกู เสือ มาตรา ๗) พระบรมฉายาลักษณ์ของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีทรง อาคารนี้เป็นอาคารที่สร้างขึ้นเพ่ือเฉลิมฉลองในโอกาสที่พระบาท ชุดลูกเสอื ประดษิ ฐานอยูด่ ว้ ย 300 5502006L-43.indd 300 6/25/12 12:55 PM

กิจการลกู เสอื ของสโมสรฯ มุ่งไปในดา้ นต่างๆ ๕ ด้าน คือ สง่ เสรมิ สุขภาพ สโมสรฯ ได้ออกแบบการออกกำ� ลังกายสรา้ งสมาธิ ศาสนา ส่ิงแวดลอ้ ม สขุ ภาพ สิทธิมนษุ ยชนและธรรมาภบิ าล ทาง ในท่าน่งั ยกขาเหมือนการถบี จกั รยานชวั่ โมงละ ๑๐๘ คร้ัง ใช้ช่อื ว่า สโมสรฯ ไดร้ เิ รมิ่ ใหม้ ลี กู เสอื ชาวพทุ ธ โดยกำ� หนดกจิ กรรมทต่ี อ้ งปฏบิ ตั ิ Sit/Jogging แนะนำ� ให้ทำ� กอ่ นเร่ิมเรียนในแต่ละชว่ั โมง เพ่อื กระต้นุ คือ จะต้องเย็บผา้ ผกู คอลูกเสอื ด้วยตนเอง โดยใช้ผา้ จวี รท่พี ระสงฆ์ การไหลเวยี นโลหติ ทำ� ใหม้ สี มาธแิ ละหายงว่ งในทา่ ยนื ใหท้ ำ� กอ่ นอาบนำ�้ สละแล้วมาตัดเป็นผ้าผูกคอ และใชไ้ ม้ไผ่เปน็ ปลอกสวมผ้าผกู คอ โดยวง่ิ อยกู่ บั ทจ่ี ำ� นวน ๑๐๘ ครง้ั ถา้ หากวา่ ประสงคจ์ ะออกกำ� ลงั กาย เพราะไมไ้ ผ่เปน็ ไมใ้ นพทุ ธประวัติ นอกจากนย้ี งั ต้องมีสิง่ ของท่จี ะต้อง ชนิดแอโรบิก ก็ใหว้ ่ิงอยู่กับท่ีหรอื ยกขาข้ึนลงเปน็ เวลา ๑๕ นาที ชว่ ยเหลือผูอ้ ่ืนพกไว้ในเครอื่ งแบบดว้ ย โดยก�ำหนดไว้ ๘ อยา่ ง คลา้ ย โดยพกั เหนอ่ื ยเปน็ เวลาสน้ั ๆ จะชว่ ยให้รา่ งกายอบอุน่ ขนึ้ ไดใ้ นช่วง อัฐบรขิ ารของพระสงฆ์ ได้แก่ เข็มซอ่ นปลาย เขม็ เย็บผา้ และด้าย อากาศหนาว ซ่ึงโครงการนีไ้ ดร้ ับทุนจากองคก์ ารอนามัยโลกใหท้ �ำ ยาวพอประมาณ มีดขนาดเล็ก เชือกยาว ๒ เมตร หนงั ยางรัดของ เป็นโครงการน�ำร่องเพื่อศึกษาความเป็นไปได้ในการออกก�ำลังกาย ปลาสเตอร์ปดิ แผล ดินสอ กระดาษ ถงุ พลาสตกิ ขนาดพอเหมาะ ชนดิ น้ี (ไวส้ ำ� หรบั ใสข่ องหรอื ปอ้ งกนั ไมใ่ หส้ งิ่ ของเปยี ก บางครง้ั อาจใชร้ องนง่ั ) ดา้ นธรรมาภบิ าล สโมสรฯ ไดใ้ ชเ้ ศษผ้าจีวรหรือรบิ บิ้นที่ ซึ่งลูกเสือชาวพุทธต้องพกติดตัวในขณะแต่งเคร่ืองแบบเพ่ือพร้อม มีสเี ดียวกนั ขนาดกวา้ ง ๖-๗ มลิ ลิเมตร ยาว ๖ เซนติเมตร ขดเป็น จะชว่ ยเหลือผู้อ่นื ได้ นอกจากนี้ ยงั ตอ้ งพกรูปบิดาและมารดาทุกครง้ั รปู บว่ งเยบ็ ตดิ เขม็ กลดั ดา้ นหลงั เพอื่ นำ� ไปประดบั ทหี่ นา้ อกเสอื ขา้ งขวา เพ่ือเตือนลูกเสือให้ส�ำนกึ ในพระคณุ บดิ าและมารดา (ตามกฎของ ซึ่งมคี วามหมายถงึ ความถกู ตอ้ ง เรียกวา่ ริบบ้นิ ธรรมาภิบาล ลกู เสอื ขอ้ ๗) ทง้ั น้ี ไดก้ �ำหนดให้ลูกเสอื ชายมโี อกาสตามพระไป โดยได้เชญิ ชวนให้องค์กรตา่ งๆ ชว่ ยกันเผยแพรเ่ พ่ือเป็นการรณรงค์ บณิ ฑบาต โดยแตง่ เครอ่ื งแบบใหค้ รบและชว่ ยเหลอื งานวดั โดยเหตนุ ้ี ให้เกดิ ธรรมาภบิ าล ซึ่งจะชว่ ยใหอ้ งคก์ รตา่ งๆ มปี ระสทิ ธิภาพใน สโมสรฯ จึงไดต้ งั้ กองลกู เสือนอกโรงเรยี นในวัด โดยรับสมัครเยาวชน การทำ� งานดขี น้ึ อนั จะสง่ ผลใหป้ ระเทศไทยเจรญิ กา้ วหนา้ ซงึ่ ในงาน ทกี่ �ำลังเรยี นช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ ๔-๖ หรอื ในมหาวทิ ยาลัย ตลอดจน ชมุ นมุ ลกู เสอื โลกครง้ั ที่ ๒๒ ทปี่ ระเทศสวเี ดนไดน้ ำ� รบิ บนิ้ นไ้ี ปเผยแพร่ บุคคลทวั่ ไปทอี่ ายุยงั ไม่ถึง ๒๕ ปี ใหม้ สี ถานภาพเป็นลูกเสอื วสิ ามัญ แกล่ กู เสอื จากประเทศสหรฐั อเมรกิ าและลกู เสอื จากประเทศมาเลเซยี ทท่ี ำ� การของลกู เสอื อยใู่ นวดั จงึ นบั ไดว้ า่ เปน็ กจิ การใหมข่ องงานลกู เสอื ดว้ ย คณะทำ� งานธรรมาภบิ าลของเครอื ขา่ ยสหวทิ ยาการเพอื่ การวจิ ยั ในประเทศไทย และได้นำ� เสนอท่ปี ระชมุ เครือข่ายสโมสรลกู เสอื แห่ง และพฒั นาแหง่ ราชบณั ฑติ ยสถาน ในพระราชปู ถมั ภส์ มเดจ็ พระเทพ ประเทศไทย ให้รว่ มกนั ตั้งกองลกู เสอื นอกโรงเรยี นโดยมคี �ำรณรงค์ รัตนราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี กไ็ ดร้ บั หลกั การทจ่ี ะประสานงาน ว่า หน่ึงสโมสร หน่งึ กองลูกเสือนอกโรงเรียน ซึ่งจะท�ำใหล้ ูกเสอื ให้มีการรณรงค์เพ่ือธรรมาภิบาลโดยใช้ริบบ้ินน้ีเป็นเคร่ืองหมายของ นอกโรงเรยี นมบี ทบาทชว่ ยเหลอื วดั และชมุ ชน โดยเลอื กเวลาปฏบิ ตั กิ าร การรณรงค์ของประเทศไทยด้วยเช่นกนั หรือนัดหมายนอกเวลาราชการและเน้นให้ลูกเสือท�ำหน้าท่ีโดยใช้ ที่กล่าวมาข้างต้นน้ันเป็นเกร็ดเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนในช่วง การประชุมนายหมู่ เพือ่ ให้เป็นงานของเยาวชนทเี่ ป็นลกู เสอื ได้ออก เวลาท่ีลูกเสอื ไทยครบ ๑๐๐ ปี ถือได้ว่ากิจกรรมเหลา่ นี้นา่ จะเป็น ความคดิ และปฏบิ ตั เิ อง อกี ทงั้ เปน็ การสรา้ งภาวะผนู้ ำ� ความรบั ผดิ ชอบ กจิ กรรมที่รว่ มฉลองลูกเสือไทย ๑๐๐ ปีได้ ผเู้ ขียนปรารถนาใหก้ จิ การ และใช้เวลาวา่ งในวันหยดุ ให้เป็นประโยชน์ ปอ้ งกันยาเสพตดิ และ ลูกเสือซ่ึงตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๘ อบายมขุ อนื่ ๆ มีวตั ถปุ ระสงคท์ ี่จะฝึกให้เยาวชนเป็นพลเมอื งดี จึงเป็นท่เี ชอ่ื ถอื ไดว้ า่ ทางสโมสรฯ ได้ทดลองตัง้ กองลูกเสอื ในวดั บางวัดทีม่ ี การพฒั นากจิ การลกู เสือก็คอื การพฒั นาชาติ เพราะพลเมอื งดีเปน็ ความพรอ้ มท้ังในกรงุ เทพมหานครและตา่ งจังหวัด พรอ้ มกันนี้ยงั ได้ ปจั จัยส�ำคัญทจี่ ะทำ� ใหช้ าตเิ จริญได.้ ด�ำเนนิ กิจกรรมทีเ่ ป็นกจิ กรรมหลักของสโมสรฯ ตามทกี่ ลา่ วมาแล้ว ขา้ งตน้ ซงึ่ จะขอน�ำมากล่าวถงึ เพียงบางกจิ กรรม เชน่ ดา้ นการ 301 5502006L-43.indd 301 6/25/12 12:55 PM

สมาพันธ์ลูกเสือชาวพุทธโลก (WORLD BUDDHIST SCOUT ไตห้ วนั เกาหลี องั กฤษ ฝรง่ั เศส และประเทศไทย ทปี่ ระชมุ ไดล้ งมติ BROTHERHOOD) ท่ีสำ� คญั คือ สมาพันธ์ลูกเสือชาวพุทธโลกมีวัตถปุ ระสงค์หลกั เพอื่ ทจ่ี ะ ๑. ใหก้ อ่ ตงั้ ชมรมหรอื สมาคมลกู เสอื ชาวพุทธนานาชาตขิ นึ้ ๑. ส่งเสริมให้ลูกเสือชาวพุทธทั่วโลกได้มีความศรัทธา ๒. เลอื กให้ ศาสตราจารยน์ ายแพทยย์ งยทุ ธ วัชรดุล เป็น ในพระพุทธเจ้า พระศาสดาของพระพทุ ธศาสนา ยดึ มัน่ ประพฤติ ประธานชมรมหรอื สมาพันธ์ฯ ปฏบิ ตั แิ ละกระท�ำกิจกรรมตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนาอย่าง ๓. จดั ให้มกี ารประชุมชมรมหรอื สมาพนั ธ์ฯ ทเี่ มืองเกาจงุ ถกู ตอ้ งแท้จรงิ ไตห้ วนั ในวนั ที่ ๒๗ มิถุนายน พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๖ ๒. ชน้ี ำ� ใหล้ กู เสอื ชาวพทุ ธกระทำ� กจิ กรรมตามหลกั การของ ได้มีการรา่ ง Law of Association ของสมาคมลกู เสือ ลกู เสือ คือ คำ� ปฏญิ าณและกฎของลกู เสือ เชิงหลกั การ รปู แบบ ชาวพทุ ธขึ้น เลขาธกิ ารองค์การลกู เสอื โลก เสนอแนะใหเ้ ปลี่ยนชอื่ วิธกี ารของพระพทุ ธศาสนา บรู ณาการทงั้ สองหลักการเขา้ ด้วยกนั จากสมาคมเปน็ BROTHERHOOD ซงึ่ ตอ่ มาใชค้ ำ� วา่ THE WORLD อย่างกลมกลืน โดยเฉพาะในด้านคุณธรรม จริยธรรมและการ BUDDHIST SCOUT BROTHERHOOD (WBSB) และเปลยี่ น LAW บำ� เพ็ญประโยชน์ให้กับสว่ นรวม เปน็ CONSTITUTION ๓. ส่งเสริมให้ลูกเสือชาวพุทธร่วมมือกันเผยแพร่หลักธรรม ในวนั ท่ี ๒๙ พฤศจกิ ายน ถงึ วนั ที่ ๒ ธนั วาคม พทุ ธศกั ราช ของพระพทุ ธศาสนา มีสว่ นร่วมในการสร้างสันตสิ ขุ ให้กบั โลก ๒๕๔๖ ได้มี World Inter-religious Symposium ขนึ้ ทเ่ี มอื ง ๔. สนับสนุนใหล้ ูกเสอื ชาวพทุ ธไดก้ ระทำ� กจิ กรรมให้บริการ Valencia ศาสตราจารย์ นายแพทยย์ งยุทธ วชั รดลุ ได้น�ำรา่ ง ในงานทางพระพุทธศาสนาตามขนบธรรมเนียมประเพณีของชุมชน CONSTITUTION นเ้ี สนอใหส้ มาชกิ ของสมาพนั ธฯ์ และ Mr. Jean ใหบ้ รกิ ารชว่ ยเหลอื พระภกิ ษสุ งฆ์ มสี ว่ นรว่ มในการอนรุ กั ษบ์ ำ� รงุ รกั ษา Cassaigneau จากองค์การลกู เสอื โลกไดพ้ ิจารณาทบทวนในสาระ ศาสนสถาน ศาสนวตั ถุ วดั โบสถว์ หิ าร เจดยี ์ สง่ิ กอ่ สรา้ ง พระพทุ ธรปู สำ� คัญแล้วนำ� เสนอที่ประชุม ฯลฯ พรอ้ มทง้ั มสี ว่ นรว่ มในการกอ่ สรา้ ง จดั ทำ� ศาสนสถาน ศาสนวตั ถุ ในเดือนธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๔๖ ได้มีการประชุม ศาสนูปกรณต์ ่างๆ ลกู เสอื เขตภาคพ้ืนเอเชีย-แปซิฟิก (APR) ท่ีกรุงจากาต้า ประเทศ ๕. สง่ เสรมิ ความสมั พนั ธอ์ นั ดกี บั ลกู เสอื ศาสนาอน่ื เสรมิ สรา้ ง อินโดนีเซีย ได้น�ำร่าง CONSTITUTION of WBSB เข้าพจิ ารณา ภราดรภาพ ร่วมมือกันน�ำนานาศาสนาให้มีส่วนร่วมในการสร้าง สันตสิ ขุ ให้เกดิ ขนึ้ ในสงั คมโลก สโมสรลูกเสือสมเด็จพระศรีนครินทร์ฯในพระอุปถัมภ์สมเด็จ พระเจา้ พน่ี างเธอเจา้ ฟา้ กลั ยาณวิ ฒั นา กรมหลวงนราธวิ าสราชนครนิ ทร์ ไดร้ ิเรม่ิ จดั ตง้ั ชมรมลกู เสือชาวพุทธประเทศไทยขน้ึ ในการชุมนุม ลกู เสอื โลก ครงั้ ที่ ๒๐ ในระหวา่ งวนั ท่ี ๒๘ ธนั วาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๕ ถงึ วนั ท่ี ๗ มกราคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๖ ณ หาดยาว อำ� เภอสตั หบี จงั หวดั ชลบรุ ี ประเทศไทย สโมสรลกู เสอื สมเดจ็ พระศรนี ครนิ ทรฯ์ ได้มีส่วนร่วมในงานชุมนุมลูกเสือโลกครั้งน้ีด้วย เสนอให้มีการจัด ชมุ นมุ ลกู เสอื ชาวพทุ ธนานาชาติ ขน้ึ เปน็ ครง้ั แรก ในวนั ที่ ๖ มกราคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๖ ณ บรเิ วณลานภาวนา มปี ระเทศสมาชกิ ทมี่ ลี กู เสอื ชาวพทุ ธเขา้ รว่ มชมุ นมุ ๓๑ คน จาก ๖ ประเทศ ไดแ้ ก่ ศรลี งั กา 302 5502006L-43.indd 302 6/25/12 12:55 PM

ประกาศเร่ิมงานต้งั แต่วนั ท่ี ๓๑ กรกฎาคม พุทธศกั ราช ๒๕๔๗ เปน็ ตน้ ไป มสี มาชกิ ประเทศกอ่ ตง้ั ๙ ประเทศ ทป่ี ระชมุ ไดเ้ สนอใหม้ ี การประสานงานกับองค์การลูกเสือของประเทศในเขตเอเชีย-แปซิฟิก และประเทศต่างๆ ท่วั โลกเพื่อเพิม่ สมาชกิ ของ WBSB ได้ตกลงกัน ทจี่ ะจดั ใหม้ กี ารประชมุ สมั มนาของ WBSB ในเดอื นธนั วาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๗ ที่ประเทศบรูไน เพือ่ ร่วมกนั รา่ งแผนยทุ ธศาสตร์ ๕ ปี ในการด�ำเนินงานของ WBSB ในกล่มุ สมาชกิ WBSB อกี ครง้ั เปน็ ครง้ั สดุ ทา้ ยกอ่ นนำ� เสนอองคก์ าร ผ้าผูกคอลกู เสือชาวพุทธ ลกู เสอื โลก หลงั จากนนั้ ไดน้ ำ� เสนอองคก์ ารลกู เสอื โลก องคก์ ารลกู เสอื โลก ผา้ ผูกคอเป็นสัญลกั ษณ์ของลกู เสอื ทัว่ โลก มีลักษณะเปน็ ไดป้ รบั ปรุงแกไ้ ขอกี เล็กนอ้ ย ในวนั ที่ ๑๙ พฤศจกิ ายน พทุ ธศักราช สามเหล่ียมมุมฉาก เวลาผูกให้มมุ ฉากอยู่ดา้ นหลงั ผา้ ผูกคอจะมว้ น ๒๕๔๗ ได้รับหนงั สอื จาก Mr.Jim Sharp, Director WOSM ใหไ้ ด้ขนาดท่ีไมเ่ กดิ รอยยน่ เวลาผกู ลูกเสอื ชาวพุทธไดร้ เิ รม่ิ ใช้ผ้าจวี ร Institutional Support แจง้ วา่ คณะกรรมการองคก์ ารลกู เสอื โลก ทพ่ี ระสงฆส์ ละแลว้ นำ� มารไี ซเคลิ เปน็ ผา้ ผกู คอ เมอื่ พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๖ ให้การยอมรับแล้วและจะน�ำเข้าตัดสินใจเพ่ือการอนุมัติในโอกาส จวี รขนาดใหญ่ ๑ ผนื จะตดั แบง่ เปน็ ผา้ รปู สามเหลย่ี มมมุ ฉากได้ ๑๒ ผนื การประชมุ ลกู เสอื โลก ในเดอื นกนั ยายน พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๘ ท่ี วธิ ตี ดั ผา้ จวี รใหพ้ บั ครง่ึ ตามดา้ นยาว แลว้ พบั ขวางเปน็ ๓ สว่ นเทา่ กนั ประเทศตนู เิ ซยี แลว้ ตดั เปน็ สเ่ี หลยี่ มจตรุ สั ๖ ผนื และพบั ทแยงตดั เปน็ สามเหลย่ี ม ในปพี ทุ ธศกั ราช ๒๕๔๖ ไดม้ กี ารประชมุ พบปะปรกึ ษาหารอื กนั มมุ ฉากได้ ๑๒ ผนื เพอื่ ทราบความยาวของผา้ ผกู คอลกู เสอื แตล่ ะ ระหวา่ งสมาชกิ ประเทศของ WBSB ทเี่ มอื งเกาจง ประเทศไตห้ วนั คน หลังจากได้รับผ้าจีวรที่ตัดเป็นสามเหล่ียมมุมฉากแล้ว ม้วนผ้า ประกาศประเทศสมาชิกก่อต้ัง ๘ ประเทศ คือ ภฏู าน ฮ่องกง ญ่ีปนุ่ ดา้ นทแยงโดยใหผ้ า้ ด้านมมุ ฉากช้ลี งลา่ ง และทดลองรวบผา้ ผูกคอ เกาหลี มองโกเลีย ศรีลงั กา ไตห้ วนั และประเทศไทย ได้ตกลง บริเวณคอเขา้ ด้วยกันและดึงปลายทงั้ ๒ ข้างของผ้าผกู คอลงมาโดย รว่ มกนั ทจ่ี ะจดั การประชมุ สมั มนาของ WBSB เปน็ ครงั้ แรก ทว่ี ดั ไต ทำ� ประมาณความยาวแนวเขม็ ขดั จะเปน็ ขนาดความยาวทเ่ี หมาะสม กวง ชานเมืองเกาจุง ประเทศไตห้ วัน ในวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ตัดส่วนเกินและขลิบบางส่วนของด้านทแยงให้มีขนาดพอดี เม่ือ พุทธศกั ราช ๒๕๔๗ ร่วมกับงานชมุ นุมลกู เสือวสิ ามัญโลก คร้ังที่ ๑๒ ตัดแลว้ ก็จะมกี ารพบั ขอบเปน็ ตะเขบ็ มีความกว้าง ๒ ซม. การพับ ในการประชมุ สมั มนาครงั้ แรกของ WBSB ทว่ี ดั ไต กวง ชาน ตะเข็บจะพับจนให้ผ้าผูกคอมีขนาดความยาวเวลาผูกไม่เกินแนวเข็มขัด เมอื งเกาจงุ ประเทศไตห้ วนั ในวนั ที่ ๓๑ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๗ จากนนั้ เยบ็ ตะเข็บท้งั ๓ ดา้ น โดยพับเปน็ ตะเข็บดงั ท่ีกลา่ วมาแลว้ มสี มาชกิ ประเทศกอ่ ตงั้ ยกเวน้ ภฏู าน เกาหลี มองโกเลยี เขา้ รว่ ม และใช้ด้ายสขี าวขนาดใหญ่เยบ็ แนวกลางตะเข็บตามยาว โดยให้ ประชุมสิงคโปร์ในฐานะสมาชิกประเทศก่อต้ังเข้าร่วมประชุมและมี ฝีเยบ็ มีความยาวประมาณ ๑ ซม. จนตลอดตะเขบ็ ทง้ั ๓ ด้าน เวยี ดนามเขา้ รว่ มประชมุ ในฐานะผสู้ งั เกตการณ์ ทปี่ ระชมุ ไดล้ งมตใิ ห้ ในเวลาผูกผ้าผูกคอให้ตะเข็บอยู่ด้านนอกและให้ตะเข็บของกระทง ศาตราจารย์ นายแพทย์ยงยทุ ธ วชั รดลุ เปน็ ประธานของ WBSB ทีป่ รากฏอย่บู นจวี รอยดู่ ้านนอกดว้ ยเชน่ กนั เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของ จีวรอยา่ งชดั เจน การใชไ้ ม้ไผ่เปน็ WOGGLE เปน็ การอนรุ กั ษส์ ง่ิ แวดลอ้ ม ตน้ ไผเ่ ปน็ ไมท้ โ่ี ตเรว็ จงึ ไมเ่ ปน็ การทำ� ลายสงิ่ แวดลอ้ ม และไมส่ ง่ เสรมิ การท�ำให้โลกร้อน อีกประการหนึ่งต้นไผ่เป็นไม้ในพุทธประวัติ 303 5502006L-43.indd 303 6/25/12 12:55 PM

คือป่าไม้ไผ่ท่ีพระเจ้าพิมพิสารถวายให้เป็นอารามท่ีประทับของ พระพุทธองค์ นับเป็นวัดในพระพุทธศาสนาวัดแรก เรียกว่า “เวฬุวันวหิ าร” โดยตัดเป็นปล้องสูงประมาณ ๑ น้ิว ซ่งึ เจา้ ของ WOGGLE อาจระบายสี หรือเขยี นคติพจน์ หรอื วาดรปู เขียนชือ่ ไดต้ ามต้องการ และสว่ นทผี่ า่ นข้ออาจสงวนไว้เปน็ รางวลั หรือเป็น WOGGLE พเิ ศษ ผ้าผูกคอของลูกเสือชาวพุทธที่ท�ำด้วยจีวร สโมสรลูกเสือ อาณาจกั ร ไดร้ บั การนยิ มจากลกู เสอื ผบู้ งั คบั บญั ชาลูกเสือทง้ั ที่ สมเดจ็ พระศรีนครินทร์ฯ เริ่มใช้มาตัง้ แต่ พทุ ธศกั ราช ๒๕๔๖ ได้ เปน็ ชาวพุทธ และศาสนาอนื่ มาเขา้ ควิ เพ่ือขอรับผ้าผกู คอ โดยมา นมสั การถามพระพรหมวชริ ญาณ เจา้ อาวาสวดั ยานนาวา สาทร กทม. น่ังเย็บท่ีเต็นท์ลูกเสือชาวพุทธกันมากมาย จนจ�ำนวนผ้าผูกคอท่ี กรรมการมหาเถรสมาคม ไดใ้ หค้ วามเหน็ วา่ จวี รของพระแตเ่ ดมิ เปน็ เตรียมไว้ตอ้ นรบั ไม่เพยี งพอ หมดกอ่ นกำ� หนดการสน้ิ สดุ วันชมุ นุม เศษผ้าบังสกุลท่ีไม่มีผู้ใช้แล้วพระสงฆ์ได้ดึงมาจากซากศพซึ่งมีขนาด ผ้าจีวรดังกล่าวได้มาจากพระภิกษุท่ีจ�ำพรรษาอยู่ท่ีวัดพุทธประทีป ตา่ งๆ เลก็ บา้ งใหญบ่ า้ งนำ� มาซกั ทำ� ความสะอาด เนอื่ งจากสแี ตกตา่ ง ในกรงุ ลอนดอน กันมาก จึงได้ย้อมด้วยสีท่ีมาจากธรรมชาติให้เป็นสีท่ีเข้มและเป็น ชมุ นมุ ลกู เสอื ชาวพทุ ธโลก (WBSB) มกี ารประชมุ เพอ่ื พจิ ารณา สเี ดยี วกนั และพระสงฆจ์ ะนำ� เอาผา้ ชน้ิ เลก็ ๆ มาเยบ็ ตอ่ กนั จนเปน็ ผนื ใหญ่ ใหล้ กู เสือชาวพทุ ธทั้ง ๓ นกิ าย คอื เถรวาท มหายาน และวชั รยาน และใช้คลุมเป็นจีวรได้ ดังน้ันหากพระสงฆ์เลิกใช้แล้วจึงสละจีวร ตอ้ งเยบ็ ผ้าผกู คอขนึ้ ใชเ้ อง การใช้จีวรทีพ่ ระสละแล้วอาจใชไ้ ดเ้ ฉพาะ ก็สามารถน�ำไปท�ำอะไรก็ได้ แม้แต่เปน็ ผา้ ขีร้ ิว้ จึงไมม่ ีความเป็นจวี ร นกิ ายเถรวาท ส่วนนิกายอื่นอาจจะต้องใช้ผา้ ทีจ่ ดั หามาเพอื่ เย็บแทน อีกต่อไป ดังน้ัน ลูกเสือชาวพุทธได้น�ำมาประดิษฐ์ให้เป็นผ้าผูกคอ จีวร หรือถ้าจะขอใหท้ างนิกายเถรวาทเปน็ ผูจ้ ดั หาเผอ่ื อกี ๒ นกิ าย ประจ�ำตัว จึงไม่มขี ้อห้ามทางศาสนา และลกู เสือหญงิ ก็น�ำไปท�ำ หากจำ� นวนจวี รในนกิ ายเถรวาทมมี ากพอ การเยบ็ ผา้ ผกู คอดว้ ยตนเอง ผ้าผูกคอไดเ้ ช่นกัน เพราะผา้ ผูกคอเปน็ สญั ลกั ษณข์ องลกู เสือ การ จึงเป็นกุศโลบายหรือกิจกรรมท่ีให้ประโยชน์ความส�ำนึกแก่ลูกเสือ ใช้ผ้าจีวรรีไซเคิลจึงมีความหมายในด้านการแสดงตนเป็นชาวพุทธ ชาวพุทธทุกคนและการผูกผ้าผูกคอชนิดน้ีจึงใช้ผูกเฉพาะในเวลา และในดา้ นการรไี ซเคลิ วตั ถทุ เ่ี หลอื ใชแ้ ลว้ เพราะลกู เสอื ตอ้ งมอี ดุ มการณ์ ปฏิบัติหน้าท่ีหรือกิจกรรมเกี่ยวกับลูกเสือชาวพุทธโดยตรงเท่าน้ัน ในการอนรุ กั ษส์ งิ่ แวดลอ้ ม คอื ปอ้ งกนั โลกรอ้ นอกี ทงั้ เปน็ การฝกึ ตนเอง ในประเทศไทยใหถ้ อื เสมอื นวา่ ผ้าผูกคอชนดิ น้ี เป็นผา้ ผกู คอท่รี ะลกึ ให้มีการประหยัดและมีความพยายามในการจัดหา ในการเย็บ ใน ในการชมุ นมุ หาเปน็ ผา้ ผกู คอถาวรไม่ ถา้ ตอ้ งทำ� กจิ กรรมอนื่ นอกเหนอื การประดิษฐ์เพื่อความสวยงาม ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่ต้องการฝึกให้ จากกิจกรรมลูกเสอื ชาวพุทธ หรือในงานรัฐพิธีอย่างเป็นทางการ เยาวชนที่เป็นลูกเสือให้เกิดข้ึน โดยเฉพาะทักษะในการประดิษฐ์ ยงั ตอ้ งใชผ้ า้ ผกู คอของเขตการศกึ ษา หรอื สงั กัดเดิมอยู่ และการมีสมาธิท่ีจะระมัดระวังตั้งใจเย็บผ้าผูกคอ และลูกเสือ ชาวพทุ ธจะภมู ใิ จในความสำ� เรจ็ ทที่ ำ� ผา้ ผกู คอขนึ้ ใชเ้ อง ซงึ่ เปน็ วธิ กี าร ของลกู เสอื อยู่แล้ว ทางสโมสรฯ ได้เคยน�ำการเย็บผ้าผูกคอใช้ออกเผยแพร่ใน การชมุ นมุ ลกู เสอื โลก คร้ังที่ ๒๑ ณ เมอื ง ESSEX ประเทศสหราช 304 5502006L-43.indd 304 6/25/12 12:55 PM

เครือ่ งแบบลูกเสือไทย อดลุ ยร์ ัตน์ นม่ิ เจรญิ การแต่งเครื่องแบบของลูกเสือ ความในมาตรา ๘ แห่งพระราชบัญญัติ ทำ� ดว้ ยทองเหลอื งตดิ บนดอกไม้ มผี า้ สเี หลอื ง ผู้บงั คับบัญชาลูกเสอื และเสือป่า ได้มี เครอ่ื งแบบลกู เสอื พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๙ รฐั มนตรี กวา้ ง ๒ เซนตเิ มตร พนั หมวก (ตามสเี ครอ่ื งหมาย พระราชกำ� หนดเปน็ ขอ้ บงั คบั ใชเ้ มอ่ื วนั ที่ ๖ วา่ การกระทรวงธรรมการ ออกกฎกระทรวง ของลูกเสอื มณฑลกรุงเทพฯ) มสี ายรดั คาง พฤษภาคม รตั นโกสนิ ทร ศก ๑๓๐ วา่ ดว้ ย ว่าด้วยเครอื่ งแบบลกู เสือ อนั เป็นครั้งท่ี ๓ หนังด�ำมัน เสือ้ เปน็ แบบเชต้ิ คอพบั แขนยาว เครอื่ งแตง่ ตวั สมาชกิ กองเสอื ปา่ กำ� หนดเครอ่ื ง ของการเปลย่ี นแปลงแกไ้ ขเครอ่ื งแบบลูกเสือ สดี นิ แดง (กาก)ี มดี มุ เขาทคี่ อ ๑ เมด็ ทหี่ นา้ อก แต่งตัว เครื่องหมายต่างๆ และศาตราวุธ ต่อมาไดก้ ำ� หนดเครื่องแบบ เครื่อง ๒ เมด็ ทข่ี อ้ มอื ๒ เมด็ กระเปา๋ ทงั้ สองขา้ งมี สำ� หรบั ตำ� แหนง่ สว่ นเครอื่ งแตง่ ตวั ของลกู เสอื ประกอบเครอื่ งแบบลกู เสอื และผบู้ งั คบั บญั ชา ใบปกกระเปา๋ ดุมกลดั ผ้าพนั คอ เป็นสดี �ำ ผู้ก�ำกับและเจ้าหน้าที่ลูกเสือได้ก�ำหนดไว้ ตามกฎกระทรวง พ.ศ. ๒๔๙๒ ออกตาม ขนาดประมาณ ๗๕ เซนตเิ มตรสเี่ หลยี่ ม พบั ใกลเ้ คยี งเครอ่ื งแบบเสอื ปา่ โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ ความในพระราชบญั ญตั ิลกู เสือ พ.ศ. ๒๔๙๐ ทแยงมุมเสียก่อน แล้วจงึ พนั คอรอบเดียว อนุญาตให้ผู้ก�ำกับและรองผู้ก�ำกับลูกเสือที่ ในสมัยนไี้ ดก้ ำ� หนดเพม่ิ หมวกหนบี ส�ำหรบั ชายผกู กนั ขา้ งหนา้ หอ้ ยลงมาทห่ี นา้ อก กางเกง เปน็ สมาชกิ เสอื ปา่ อยู่ดว้ ย ใหใ้ ชห้ มวกและ ลกู เสอื สามญั ลกู เสอื วสิ ามญั และผบู้ งั คบั บญั ชา สีด�ำ รปู กางเกงไทยขาส้นั เพยี งเสมอสบ้า เขม็ ขดั เสอื ปา่ ประกอบเปน็ เครอ่ื งผกู้ ำ� กบั พเิ ศษ ขน้ึ และตง้ั แต่ปีพุทธศกั ราช ๒๕๑๐ จนถึง หวั เข่า ใชเ้ ขม็ ขดั หนงั เหลือง ถงุ เท้ายาวสดี �ำ ไดด้ ว้ ย สำ� หรบั ผตู้ รวจการและรองผตู้ รวจการ ปจั จบุ นั น้ี การแตง่ เครอื่ งแบบลกู เสอื ทกุ ประเภท สวมรดั ไวเ้ พยี งใตเ้ ข่าลงมา รองเทา้ หมุ้ ขอ้ ลูกเสือที่เป็นสมาชิกเสือป่าอนุญาตให้ใช้ผ้า ไดป้ ฏบิ ตั ติ ามกฎกระทรวง ฉบบั ที่ ๑ พ.ศ. ๒๕๑๐ ผกู เชอื กหนงั ด�ำ ผูกคอเพิม่ ขึน้ อกี อย่างหน่งึ ขอ้ บงั คบั ว่าดว้ ย ออกตามความในพระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื พ.ศ. เคร่ืองแต่งตัวเสือป่าและลูกเสือนี้ได้ตรา ๒๕๐๗ ซงึ่ ก�ำหนดให้ลูกเสอื ส�ำรองใช้หมวก 305 พระราชก�ำหนดไว้ในปพี ทุ ธศักราช ๒๔๕๗ ทรงกลมมกี ระบงั หนา้ หมวกทำ� ดว้ ยผา้ สกี รมทา่ ตอ่ มาไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้ ลูกเสือสามัญใช้หมวกปีกกว้างสีกากีพับปีก ตราพระราชกำ� หนดขน้ึ ใหม่ เรยี กวา่ พระราช ข้างขวาขึ้นประดับด้วยดอกจันทน์ช้ันเดียว กำ� หนดเครอื่ งแตง่ ตวั เสอื ปา่ แลลกู เสอื พระพทุ ธ ลกู เสอื เหลา่ สมทุ รเสนาใชห้ มวกกะลาสี ลกู เสอื ศกั ราช ๒๔๖๐ อนั เปน็ สมยั ท่ี ๒ ของพระราช วสิ ามญั และลกู เสอื สามญั รนุ่ ใหญใ่ ชห้ มวกทรง ก�ำหนดเครือ่ งแตง่ ตวั เสือป่าแลลูกเสือ ออ่ น ผบู้ งั คบั บญั ชาชาย-หญงิ ใชห้ มวก ๒ แบบ ปพี ทุ ธศกั ราช ๒๔๗๙ ไดต้ ราพระราช- คอื หมวกปกี กวา้ งสกี ากี และหมวกทรงออ่ น บญั ญตั เิ ครอ่ื งแบบลกู เสอื พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๙ ขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื รตั นโกสนิ ทร ในพระปรมาภไิ ธยสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ท- ศก ๑๓๐ (พุทธศกั ราช ๒๔๕๔) มหิดล คณะผู้ส�ำเร็จราชการแทนพระองค์ เครอ่ื งแบบลกู เสอื ในเวลานนั้ มหี มวก (ตามประกาศประธานสภาผู้แทนราษฎร) สกั หลาดสดี �ำ ใบกวา้ งพบั ปีกข้างขวาขึน้ ไป ลงวนั ท่ี ๒๐ สงิ หาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๙ ใน กลดั ไว้กบั ตัวหมวก มีผา้ แพรเหลอื งท�ำเปน็ ครงั้ นไี้ ดต้ รากฎกระทรวงธรรมการ ออกตาม ดอกไม้วงกลมกวา้ ง ๕ เซนตเิ มตรที่เสน้ ศนู ย์ ความในพระราชบัญญัติเคร่ืองแบบลูกเสือ ติดข้างขวาหมวกทับทใี่ บพับ มตี ราหนา้ เสือ พุทธศักราช ๒๔๗๙ โดยอาศัยอ�ำนาจตาม 5502006L-44.indd 305 6/25/12 12:54 PM

เปน็ ไหมหรอื ด้ายสีขาว เขม็ ขดั หนงั เหลือง กางเกงรปู กางเกงไทย ขาสนั้ สดี ำ� ถงุ เทา้ ยาว สีดำ� รองเทา้ เปน็ หนังสีดำ� หุ้มขอ้ เทา้ ชนดิ รอ้ ยเชอื ก (ถงุ เทา้ แลรองเทา้ นนั้ ถา้ ผกู้ ำ� กบั เหน็ สมควรจะใหง้ ดเสยี กไ็ ด้ ซง่ึ แลว้ แตค่ วามจำ� เปน็ ) เครอื่ งแบบลกู เสอื ตามแบบพระราชนยิ มในพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั เครอ่ื งแบบนเี้ ปน็ เครอื่ งแบบ ลกู เสอื หลวง ผกู้ ำ� กบั ลกู เสอื จากซา้ ยไปขวา พระอภริ กั ษร์ าชฤทธ์ิ (ศร ศรเกต)ุ อาจารยใ์ หญโ่ รงเรยี นมหาดเลก็ หลวง นายหมโู่ ท พระยาไพศาลศลิ ปศาสตร (สนน่ั เทพหสั ดนิ ณ อยธุ ยา) ในเครอ่ื งแบบผตู้ รวจการลกู เสอื นายหมเู่ อก หลวงอภบิ าลบรุ มิ ศกั ดิ์ (ม.ล.ทศทศิ อศิ รเสนา) ผชู้ ว่ ยอาจารยใ์ หญฝ่ า่ ยวชิ าโรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง ถงึ ๑๔ กมุ ภาพนั ธ์ รตั นโกสนิ ทร ศก เม่ือแรกต้ังกิจการลูกเสือน้ันจ�ำกัด หลวงสวสั ดิสารศาสตรพทุ ธิ ๑๓๐ (พุทธศักราช ๒๔๕๔) ภายหลังท่ีทรง อยแู่ ตใ่ นเขตพระนคร ครน้ั เมอ่ื กจิ การลกู เสอื เมอ่ื ครัง้ เปน็ นายหมู่ลูกเสอื พุทธศกั ราช ๒๔๖๐ โปรดเกลา้ ฯ ใหต้ งั้ กองลกู เสอื กรงุ เทพฯ ท่ี ๑ ไดแ้ พรข่ ยายไปทวั่ พระราชอาณาจกั รแลว้ ก็ (โรงเรยี นมหาดเล็กหลวง) เป็นลูกเสือหลวง โปรดใหป้ ระกาศใช้ “พระราชกำ� หนดเครอื่ ง เคร่อื งแตง่ ตัวนายหมู่ รองนายหมู่ รกั ษาพระองคแ์ ลว้ ลกู เสอื หลวงกองนไี้ ดย้ า้ ย แตง่ ตวั เสือปา่ แลลกู เสอื พระพทุ ธศกั ราช แลลูกเสอื เอก ให้มีเช่นเดียวกับลกู เสือ เปน็ ไปข้ึนสังกัดกับกรมเสือป่าราบหลวงรักษา ๒๔๕๗” ในสว่ นทว่ี า่ ดว้ ยเครอ่ื งแตง่ ตวั ลกู เสอื แตเ่ พม่ิ บงั้ ยศตดิ ทแี่ ขนเสอื้ ขา้ งซา้ ยเหนอื ขอ้ ศอก พระองค์จึงได้เปลี่ยนไปแต่งกายเหมือนกับ ทป่ี ระจำ� เมืองมณฑลตา่ งๆ ไดก้ ำ� หนดเร่ือง ตามช้นั ยศ คอื นายหม่เู ป็นสีเหลอื ง รอง เสอื ปา่ กรมนน้ั คอื ไดเ้ ปลย่ี นไปใชห้ มวกปกี กวา้ ง เครอ่ื งแบบลกู เสอื ดงั น้ี คอื ใชห้ มวกสกั หลาด นายหมู่เป็นสมี ว่ ง และลูกเสอื เอกเปน็ สีด�ำ เพม่ิ สาบเหลอื งบใุ ตป้ หี มวกพบั ขา้ งขวาขนึ้ ตดิ สดี ำ� ปกี กวา้ ง มผี า้ หรอื แพรหมายสปี ระจำ� มณฑล เครอื่ งแตง่ ตวั ผกู้ ำ� กบั และรองผกู้ ำ� กบั กับหมวก ผ้าพนั หมวกเปน็ ลายเสอื ดอกไม้ จบี เปน็ ดอกไมว้ งกลมกวา้ ง ๔ เซนตเิ มตร ติดท่ี ใหม้ กี ำ� หนดเช่นเดียวกบั ลูกเสอื แตผ่ ้าหรือ จบี สลบั ดำ� กบั เหลอื ง ปักขนนกขาว บา่ ไหม ใบพบั ขา้ งขวาหมวก มตี ราหนา้ เสอื ทองเหลอื ง แพรจีบดอกไม้ซึ่งใช้ติดข้างขวาหมวกนั้น เกลยี วสแี ดง ผา้ พนั คอสนามใชพ้ น้ื ดำ� ขอบแดง ตดิ ทบั กึ่งกลางดอกไม้ มีผา้ หรอื แพรหมาย ใหญ่กว่าลกู เสือ คอื มีขนาดกวา้ งเป็น ๑๐ กับเพ่ิมเครอื่ งหมายตดิ หนา้ อกเปน็ รปู หนมุ าน สีประจำ� มณฑลกวา้ ง ๒ เซนติเมตรคร่ึงพัน เซนติเมตร และผู้ก�ำกับใชส้ ายนกหวดี เป็น หน้าเส้ียวอันเป็นเคร่ืองหมายขึ้นสังกัดในกรม รอบหมวก สายรดั คางหนงั ดำ� เสอื้ เชต้ิ แขนยาว สีเขยี ว รองผู้กำ� กบั ใช้สายนกหวดี เปน็ สีมว่ ง เสอื ปา่ หลวงรักษาพระองค์ กองร้อยที่ ๑ คอพบั สดี นิ แดง (กาก)ี และใหม้ เี สอ้ื กก๊ั เหมอื น อน่งึ บรรดารองผูก้ ำ� กับและผู้กำ� กับ ทเ่ี ป็น ภายหลงั ไดเ้ พมิ่ เตมิ แถบรวิ้ ลายเสอื สเี หลอื งสลบั ดำ� ของเสือป่า ซงึ่ ส�ำหรับใช้เปน็ เครือ่ งสนามแต่ สมาชกิ เสอื ปา่ อยดู่ ว้ ยนนั้ อนญุ าตใหใ้ ชห้ มวก ทีข่ อ้ พบั ถุงเท้าเหมือนเสอื ป่า พระราชทาน เปน็ สดี ินแดง (กาก)ี แทนสดี �ำ ใชบ้ า่ แบน และเข็มขัดของเสือป่าประกอบกับเคร่ือง เป็นเคร่ืองแต่งกายสง่างามเป็นพิเศษแก่กอง กวา้ ง ๒ เซนตเิ มตรครงึ่ หมายสปี ระจำ� มณฑล แตง่ ตวั ได้ตามต�ำแหนง่ เปน็ พิเศษ ลกู เสอื หลวงรักษาพระองค์ ผา้ ผูกคอสนามสีประจำ� มณฑล สายนกหวีด 306 5502006L-44.indd 306 6/25/12 12:54 PM

เคร่ืองแตง่ ตวั รองผตู้ รวจการ ให้มี ผตู้ รวจการ สายนกหวดี เปน็ สเี หลอื ง กางเกง ทก่ี ล่าวมาแลว้ ผดิ แตม่ ีเคร่ืองหมายเพิ่มเป็น ก�ำหนด คอื หมวก เหมอื นผู้ก�ำกบั แลรอง เปน็ รปู กางเกงไทยสดี นิ แดง (กาก)ี หรอื กางเกง พเิ ศษบางอย่าง คอื :- ผกู้ ำ� กบั แตผ่ า้ พนั หมวกใหญก่ วา่ คอื มกี ำ� หนด รปู ขมี่ า้ รองเทา้ เปน็ สนี ำ้� ตาล ถา้ สวมกางเกง หมวก ทแ่ี พรดอกไม้จีบน้ันเป็นสีดำ� กว้าง ๔ เซนติเมตร เส้ือ มี ๒ อยา่ ง คอื ข่มี า้ จะใชร้ องเทา้ สูงหรอื สนบั แขง้ กไ็ ด้ และ กบั เหลอื ง แลพนื้ ในหมวกขา้ งใตบ้ ผุ า้ สเี หลอื ง เสอื้ เชติ้ คอพบั เหมอื นอยา่ งลกู เสอื (สำ� หรบั ใช้ ผตู้ รวจการใหญท่ เ่ี ปน็ สมาชกิ เสอื ปา่ อยดู่ ว้ ยนนั้ ผ้าพันหมวกเป็นผ้าลายเสือสีด�ำกับเหลือง ในเมอื่ แตง่ เครอื่ งสนามไปในการฝกึ หดั เดนิ ทาง จะใชแ้ ตง่ เครอื่ งเสอื ปา่ เสมอไป หรอื จะใชแ้ ต่ กวา้ ง ๔ เซนตเิ มตร เสอ้ื เชน่ เดยี วกบั ผตู้ รวจการ หรอื การซอ้ มรบ เปน็ ตน้ ) กบั เสอ้ื แบบราชการ หมวก ผา้ ผกู คอ และเขม็ ขดั เสอื ปา่ ประกอบ แตเ่ ป็นสดี ำ� บ่าเป็นบ่าเกลยี วไหมแดง สาย สดี นิ แดง (กาก)ี คอพบั และเปดิ หนา้ อก ขอ้ มอื กับเครอื่ งตรวจการใหญ่กไ็ ด้ นกหวีดสีแดง ถุงเทา้ ทตี่ อนพบั ใต้เข่าเปน็ รว้ิ พบั กวา้ ง ๑๐ เซนตเิ มตร มกี ระเปา๋ ใบปกที่ ระเบยี บการตดิ เครอื่ งราชอสิ รยิ าภรณ์ สดี �ำกับเหลืองสลบั กัน นา่ อก ๒ กระเป๋า ตดิ กระดมุ ทองเหลอื ง และเหรยี ญ ถา้ ผใู้ ดไดร้ บั พระราชทานเครอ่ื ง เครื่องหมายธงประจ�ำตัวนายหมู่ เกลย้ี งท่หี น้าอกแถวเดยี ว ๔ เม็ด แลกลดั อสิ รยิ าภรณ์ และเหรยี ญชนดิ ใด กใ็ หใ้ ชป้ ระดบั สำ� หรบั กองลกู เสอื หลวง ใหม้ เี ชน่ เดยี วกบั ลกู เสอื ปากกระเปา๋ ขา้ งละเมด็ (เสอ้ื นสี้ ำ� หรบั ใชเ้ วลา ตดิ ทน่ี า่ อกเบอื้ งซา้ ยตามทไี่ ดม้ กี ำ� หนดเวลาให้ ธรรมดา แตพ่ น้ื ธงเปน็ สดี ำ� มรี มิ สแี ดงกวา้ ง ๒ ไปในงานการซงึ่ มใิ ชใ่ นสนาม) เสอ้ื แบบท่ี ๒ น้ี ใชต้ ดิ สว่ นผา้ แถบเหรยี ญหรอื ตราสำ� หรบั ใชต้ ดิ เซนตเิ มตร หมายเลขกองและหม่ใู ห้ใช้สแี ดง ใชค้ กู่ บั เสอ้ื เชต้ิ ออ่ นขาวหรอื สี ตดิ คอเชต้ิ ลนิ นิ ในเวลาปรกตนิ นั้ ไมต่ อ้ งใช้ (คงใหใ้ ชแ้ ตบ่ รรดา ผู้ก�ำกับกองแลผู้บังคับหมวดใน แขง็ ตง้ั เขม็ ขดั หนงั เหลอื ง ใชบ้ า่ แบนหมายสี ผู้ที่เป็นสมาชกิ เสอื ป่าเท่านนั้ ) กองลูกเสือหลวงเป็นผู้ท่ีได้รับพระราชทาน ประจ�ำมณฑล บรรดาผู้ก�ำกบั และรองผู้กำ� กับ หรอื สัญญาบัตรเสือป่าตั้งแต่ช้ันนายหมู่ใหญ่ขึ้นไป ผา้ ผูกคอ มี ๒ อยา่ ง คอื ผา้ ผูกคอ ผตู้ รวจการและรองผตู้ รวจการนน้ั แมเ้ ปน็ ผทู้ ไ่ี ด้ ใหใ้ ชก้ ระบส่ี ะพายแลกระบส่ี นั้ ไดต้ ามระเบยี บ สนามเหมอื นอยา่ งสมาชกิ เสอื ปา่ (สำ� หรบั ใช้ รบั พระราชทานสัญญาบัตรยศในกองเสอื ป่า ซง่ึ กำ� หนดไวแ้ ลว้ สำ� หรบั เสอื ปา่ นนั้ ๆ แลเครอ่ื ง กบั เสอื้ อยา่ งที่ ๑) กบั ผา้ ผกู คอเปน็ ผา้ หรอื แพร อยู่แลว้ ถ้ามีหน้าที่ซ่ึงจะต้องแต่งเครื่องลูกเสือ เขม็ ขดั สนามกใ็ หใ้ ชไ้ ดด้ ว้ ยในเมอื่ ฝกึ หดั ในสนาม สีดำ� ผูกเง่ือนกะลาสี (สำ� หรับใชก้ ับเส้อื อยา่ ง เมอ่ื ใด กท็ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ พระราชทาน ครน้ั เมอื่ กจิ การเสอื ปา่ และกจิ การลกู เสอื ที่ ๒) สายนกหวดี เปน็ สนี ำ้� เงนิ กางเกง รปู พระบรมราชานญุ าตใิ หใ้ ชเ้ ครอื่ งหมายยศเสอื ปา่ ไดแ้ พรข่ ยายมากขน้ึ มคี วามจำ� เปน็ ทต่ี อ้ งออก กางเกงไทย ขาสน้ั สดี ำ� ถงุ เทา้ ยาวสดี ำ� รองเทา้ ติดกับลูกเสือ เพ่ือให้เป็นที่เชิดชูเกียรติยศ พระราชกำ� หนดแกไ้ ขเพมิ่ เตมิ ขน้ึ อกี หลายคราว เป็นหนังสีด�ำ หุ้มข้อเท้าชนิดร้อยเชอื ก เป็นพเิ ศษก็ได้ จงึ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหป้ ระกาศใช้ เครื่องแต่งตัวผู้ตรวจการมณฑล ว่าด้วยเครื่องแต่งตัวลูกเสือหลวง พระราชกำ� หนดเครอื่ งแตง่ ตวั เสอื ปา่ แลลกู เสอื ให้มเี ช่นเดยี วกบั รองผูต้ รวจการ ผิดแต่สาย (รกั ษาพระองค์) พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๖๐ เมอ่ื วนั ท่ี ๑๕ มถิ นุ ายน นกหวีดเปน็ สีแดง เครอ่ื งแต่งตัวลูกเสอื หลวง (รักษา พทุ ธศกั ราช ๒๔๖๐ ขน้ึ ใชแ้ ทน เฉพาะในสว่ น บรรดารองผตู้ รวจการ และผตู้ รวจการ พระองค)์ ใหม้ ีเช่นเดียวกบั ลูกเสอื ธรรมดา ของลกู เสอื ไดม้ ขี อ้ ขยายความเรอื่ งสหี มายประจำ� มณฑล ทเ่ี ปน็ สมาชกิ เสอื ปา่ อยดู่ ว้ ยนนั้ อนญุ าต มณฑลทอี่ นิ ทรธนแู ละผา้ ผกู คอเปน็ เครอื่ งหมาย ให้ใช้หมวก ผ้าผูกคอ แลเข็มขัดเสือป่า ต่างกองเสนากนั ของเสือป่า ๑๐ กองเสนา ประกอบกับเครอ่ื งรองผตู้ รวจเป็นพิเศษได้ ซงึ่ ลกู เสอื ไดอ้ นุโลมใชต้ ามหมายสนี น้ั เครอื่ งแตง่ ตวั ผตู้ รวจการใหญ่ ใหม้ ี ลกู เสอื ทมี่ เี ครอ่ื งแบบแตกตา่ งไปจาก เชน่ เดยี วกบั ผตู้ รวจการ แตด่ อกไมจ้ บี เปน็ สดี ำ� กองอน่ื ดว้ ยไดร้ บั พระมหากรุณาธิคณุ เปน็ กบั เหลอื ง ใชผ้ า้ พนั หมวกเปน็ ผา้ ลายเสอื สดี ำ� พเิ ศษเวลานน้ั มอี ยู่ ๒ มณฑล ไดแ้ ก่ ลกู เสอื กบั เหลอื งกวา้ ง ๔ เซนตเิ มตร เสอื้ ใชแ้ บบเดยี ว มณฑลนครไชยศรี ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ กบั ผตู้ รวจการแต่เปน็ สีด�ำ ผ้าผกู คอเหมอื น ให้ กองลกู เสอื มณฑลนครไชยศรี ที่ ๑ (พระปฐม 307 5502006L-44.indd 307 6/25/12 12:54 PM

วทิ ยาลยั ในปจั จบุ นั ) ใชข้ นนกสขี าวเสยี บประดบั กระท่ังถึงตอนปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จ ใหเ้ อาหวั เขม็ ขดั ไวท้ างซา้ ย ทปี่ กี หมวกทงั้ ๒ ขา้ ง ที่ดอกไมข้ ้างหมวกทพี่ ับข้ึน กบั มผี ้าขลิบรมิ พระปกเกลา้ เจ้าอยูห่ วั ปรากฏวา่ กองลูกเสอื เจาะรูส�ำหรบั รอ้ ยสายรดั คาง มสี ายรดั คาง รอบหมวกสเี หลอื ง ดังทที่ รงพระราชทานมา ตามมณฑลตา่ งๆ มีสีและอกั ษรย่อตวั โลหะที่ ทำ� ดว้ ยเชอื กถกั สเี ดยี วกบั หมวกรอ้ ยรใู นหมวก ต้งั แต่เมื่อวันที่ ๑๗ กมุ ภาพันธ์ พุทธศกั ราช ไดใ้ ชต้ ามราชการ ตดิ ทป่ี กใบปดิ กระเปา๋ เสอ้ื และผกู เปน็ ปมไวข้ า้ งหลงั ใหแ้ กเ้ พอ่ื ขยายหรอื ๒๔๕๔ เป็นต้นมา รวม ๑๔ หมายสีตามมณฑล รน่ ไดง้ า่ ยในเมอ่ื ตอ้ งการ ทตี่ รงศนู ยก์ ลางหนา้ กบั ลูกเสอื กองมณฑลปัตตานี ทรง กฎกระทรวงธรรมการ ออกตาม หมวก เหนอื แถบเขม็ ขดั ประมาณ ๑ เซนตเิ มตร พระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานให้ใช้ ความในพระราชบญั ญตั เิ ครอ่ื งแบบลกู เสอื ใหม้ ตี ราหนา้ เสอื ลายดนุ ทำ� ดว้ ยโลหะสที อง หมวกสักหลาดหรือก�ำมะหย่ีสีด�ำชนิดกลม พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๙ วา่ ดว้ ยเครอ่ื งแบบลกู เสอื ขนาดคิดเปน็ วงกลมโต ๒๕ มลิ ลเิ มตร แบบมลายู และตดิ เครอื่ งหมายตราหนา้ เสอื ให้ลกู เสอื แบ่งออกเป็น ๒ เหล่าอยา่ งชดั เจน เสอื้ เชต้ิ ผา้ สกี ากแี กมเขยี วคอพบั ผา่ อก ทก่ี ง่ึ กลางหมวกเปน็ สำ� คญั ได้ ตง้ั แตว่ นั ท่ี ๑๐ คอื ลกู เสือเหลา่ เสนากับลกู เสือเหลา่ สมทุ ร ตลอด ท่อี กเสอ้ื ทำ� เป็นสาบขนาดกว้าง ๔ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๕๙ เสนาทไี่ ดต้ ง้ั ขนึ้ มาใหม่ เซนตเิ มตร และมดี มุ ขดั ๕ ดมุ แขนยาวรวบท่ี และบรรดาผกู้ ำ� กบั กบั รองผกู้ ำ� กบั ทไ่ี ด้ เครอื่ งแบบลกู เสอื สำ� รอง ใหแ้ ตง่ กาย ขอ้ มอื และมดี มุ ขดั ขา้ งละ ๒ ดมุ ทอ่ี กมกี ระเปา๋ เปน็ เสอื ปา่ ซงึ่ เคยไดร้ บั พระบรมราชานญุ าต ดว้ ยเครอื่ งแบบนกั เรยี นตามปกตขิ องโรงเรยี น ขา้ งๆ ละ ๑ กระเปา๋ มสี าบกวา้ ง ๓ เซนตเิ มตร ใหใ้ ชห้ มวก ผา้ ผูกคอ เขม็ ขดั ประกอบกับ นนั้ ๆ กบั ใหม้ เี ครอ่ื งหมายตราหนา้ เสอื ลายดนุ ตรงกง่ึ กลางในแนวทางดง่ิ ใบปกกระเปา๋ รปู มน เครอ่ื งแตง่ ตวั ของลกู เสอื ไดถ้ กู ประกาศยกเลกิ ท�ำด้วยโลหะสที อง ขนาดคดิ เปน็ วงกลมโต ชายกลางแหลม เจาะรงั ดมุ ขดั ดมุ ขนาดยอ่ ม ตัง้ แตเ่ มอื่ วนั ท่ี ๒๙ ธนั วาคม พุทธศกั ราช ๒๕ มิลลิเมตร ประดับที่อกเสอ้ื เบือ้ งซา้ ย ๑ ดมุ กบั มอี นิ ทรธนสู เี ดยี วกนั กบั เสอื้ ปลายมน ๒๔๕๙ เป็นต้นมาแล้ว ประมาณแนวดมุ เส้ือเม็ดท่ี ๑ มดี มุ ขนาดยอ่ มขดั ทปี่ ลายอนิ ทรธนทู างดา้ นคอ คณะลูกเสือสยามได้ใช้เคร่ืองแบบ เครื่องแบบลกู เสือเหลา่ เสนา ใหใ้ ช้ ขา้ งละ ๑ ดุม ดุมทง้ั ส้ินท่ีกลา่ วมาแล้วน้มี ี ลูกเสือตาม พระราชกำ� หนดเคร่ืองแต่งตัว หมวกสกั หลาดสกี ากแี กมสเี ขยี ว ทรงปกี กวา้ ง ลกั ษณะเปน็ รปู กลมแบน ทำ� ดว้ ยวตั ถสุ นี ำ้� ตาลแก่ เสอื ปา่ แลลกู เสอื พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๖๐ ไม่พับปีก พันด้วยเข็มขัดหนังสีน้�ำตาลแก่ ผา้ ผูกคอลูกเสือเหลา่ เสนา เป็นรปู ตลอดรชั สมยั พระมหาธรี ราชเจา้ ลว่ งมาจน ขนาดกวา้ ง ๒ เซนตเิ มตรโดยรอบ เมอื่ พนั แลว้ สี่เหลย่ี มจตั รุ ัสขนาดกวา้ ง ๗๕ เซนติเมตร 308 5502006L-44.indd 308 6/25/12 12:54 PM

ใชผ้ า้ สเี หลือง เวลาจะใชป้ ระกอบกับเส้อื ให้ ภายนอกขอบวงกลมมลี ายดนุ เปน็ รศั มี ๖ แฉก แต่ใช้ดมุ ขนาดยอ่ มขดั โดยวธิ เี จาะเสอ้ื ซ่อน เอามมุ ผา้ สองมมุ ตรงกนั ขา้ มพบั ซอ้ นกนั เปน็ รปู ตราหน้าหมวกตามที่ว่ามาน้ีมีขนาดคิดเป็น ก้านดุมลงไปติดควงภายในเส้ือ ดุมทั้งส้ิน ๓ เหลย่ี ม และพบั ทางดา้ นทแยงหนงึ่ ครงั้ ให้ วงกลมโต ๓๕ มิลลิเมตร วชิรทำ� ด้วยเงิน เป็นรูปกลมแบน ท�ำด้วยวตั ถสุ นี ้�ำตาลแก่ มสี ่วนทพ่ี บั น้นั กวา้ งประมาณ ๖ เซนตเิ มตร นอกน้ันท�ำด้วยโลหะสีทอง กับมีสักหลาด กางเกงผ้าสีกากีแกมเขียวขายาว เอาไวด้ า้ นใน แล้วผูกเงื่อนสอดสรอ้ ย เง่ือน สีด�ำซบั ไวด้ ้านใน ไม่พบั ปลายขา ทีผ่ ูกนี้เอาไวข้ ้างหน้า และชดิ ดุมคอเสอื้ พอดี เสื้อเชต้ิ ผา้ กากแี กมเขยี ว มีรูปและ แบบที่ ๓ ใชห้ มวกรูปเหมือนกันกับ เอาชายท่เี ป็นมุมไวข้ า้ งหลังทบั คอเสือ้ ลกั ษณะอยา่ งเดยี วกนั กบั เสอ้ื ลกู เสอื เหลา่ เสนา หมวกแบบท่ี ๒ แตเ่ ป็นสีขาว กระบงั หน้า กางเกงผา้ กากแี กมเขยี วขาสน้ั เพยี งเขา่ เว้นแตบ่ นอินทรธนูมีเครือ่ งหมายยศ หมวกเป็นหนังสดี �ำ และมีสายรัดคางเปน็ รปู กางเกงไทยผา่ ตรงสว่ นหนา้ มดี มุ ขดั ซอ้ นดมุ ผา้ ผูกคอ ใช้อยา่ งเดยี วกันกับลกู เสือ ไหมทอง โยงดว้ ยดมุ ทองเกล้ียงรปู กลมแบน ไวข้ ้างใน ๕ ดมุ และมีกระเป๋าข้างตามแนว เหลา่ เสนา เวน้ แต่มขี อบเป็นสีดำ� กวา้ ง ๓ ขนาดย่อม ตะเขบ็ ขาดา้ นนอกขา้ งละ ๑ กระเปา๋ กางเกง เซนติเมตร ใชส้ ายนกหวีด ท�ำดว้ ยดา้ ยถัก เสอื้ ผา้ ขาวแบบราชการคอปดิ มตี ะเขบ็ ตามที่กล่าวมาแล้วนี้ เวลาสวมให้สวมทับ สเี หลอื งสลบั ดำ� ใชเ้ ฉพาะเหลา่ เสนา สำ� หรบั หลังสตี่ ะเขบ็ เปดิ ชายทต่ี ะเขบ็ ขา้ งทงั้ สอง มี ชายเส้ือไว้ให้กะทัดรัดเรียบร้อย ใช้ถุงเท้า ประกอบกับเสือ้ แบบที่ ๑ อนิ ทรธนทู ำ� นองเดยี วกนั กบั เสอื้ แบบที่ ๒ มดี มุ ยาวสดี ำ� รองเทา้ หมุ้ สน้ ชนิดผูกไม่มลี วดลาย กางเกงผา้ สกี ากแี กมเขยี วขาสน้ั มรี ปู ขนาดใหญข่ ดั ทอ่ี กเสอ้ื ๑ แถว ๕ ดมุ ดมุ ทง้ั สนิ้ ท�ำดว้ ยหนังสีดำ� และลกั ษณะเดียวกนั กับลกู เสือเหลา่ เสนา เปน็ รปู แบนกลม ทำ� ดว้ ยโลหะสีทองเกลี้ยง เขม็ ขดั ทำ� ดว้ ยหนงั เหลอื ง ขนาดกวา้ ง แบบที่ ๒ ใช้หมวกสีกากแี กมเขยี ว กางเกงผา้ สขี าว ขายาวไมพ่ บั ปลายขา ๓.๕ เซนตเิ มตร มหี วั ทองเหลอื งชนดิ หวั ขดั ทรงหม้อตาล กระบังหน้าหมวกเป็นผ้าสี เขม็ ขดั ทำ� ดว้ ยหนงั เหลอื ง ขนาดกวา้ ง ตามแบบของสภากรรมการกลางจดั การลกู เสอื เดยี วกนั กบั หมวก มสี ายรดั คางผา้ สเี ดยี วกนั ๕ เซนติเมตร มีหัวทองเหลืองชนิดหัวขัด แหง่ ชาตกิ ำ� หนด ใช้คาดทับกางเกง กบั หมวกขนาดกวา้ ง ๑๒ มลิ ลเิ มตร พาดไวท้ ี่ ตามแบบของสภากรรมการกลางจดั การลกู เสอื นายหมลู่ กู เสอื เหล่าเสนา ให้มสี าย เชงิ หมวก หนา้ กระบงั หนา้ โยงดว้ ยดมุ เกลย้ี ง แห่งชาติกำ� หนด ใช้คาดทับกางเกง นกหวดี ท�ำด้วยดา้ ยถักสีเหลือง เวลาสวมให้ รปู กลมแบนขนาดยอ่ มทำ� ดว้ ยวตั ถสุ นี ำ�้ ตาลแก่ สวมทับผ้าผูกคอและเอาปลายสายนกหวีด ซึ่งติดไว้ที่เชิงหมวกชายกระบังหน้าข้างละ สอดไวใ้ นกระเปา๋ เสอื้ ขา้ งซา้ ย ปลอ่ ยทอ้ งโคง้ ๑ ดมุ ตรงศนู ยก์ ลางดา้ นหนา้ มตี ราหนา้ หมวก เคร่ืองแบบลูกเสือเหล่าสมุทรเสนา แห่งสายห้อยไว้ท่ีหนา้ อกยาวพอสมควร อยา่ งเดยี วกันกับหมวกแบบท่ี ๑ มหี มวก ๒ แบบ คอื หมวกรปู กลาสี ผา้ สกี ากี เครอ่ื งแบบผบู้ งั คับบัญชา และเจา้ หน้าท่ี เสอ้ื ผา้ สกี ากแี กมเขยี วแบบขา้ ราชการ มีแถบด�ำขนาดกว้าง ๓๒ มิลลิเมตร ยาว ลูกเสือเหล่าเสนาตั้งแต่ชั้นรองผู้ก�ำกับข้ึน คอปดิ ขดั ดมุ ขนาดใหญอ่ กเส้ือ ๕ ดมุ มี ๑ เมตร ทแี่ ถบดา้ นหนา้ มอี กั ษรทอหรอื ปกั ไปมี ๓ แบบ ดังนี้คอื กระเปา๋ ๔ กระเปา๋ คอื กระเปา๋ บน ๒ กระเปา๋ หรอื พมิ พเ์ ปน็ ตวั ทองเรยี บ สำ� หรบั ใชพ้ นั ทเ่ี ชงิ แบบท่ี ๑ ใชห้ มวกสกั หลาดสกี ากแี กม ใบปกมีรูปมนชายกลางแหลม และมีแถบ หมวกโดยรอบ แจง้ นามเหลา่ “ลกู เสอื สมทุ ร เขียว ทรงปีกกว้างไมพ่ บั ปกี เหมือนอยา่ ง กวา้ ง ๓ เซนติเมตร เยบ็ ติดตรงก่งึ กลาง เสนา” และมตี ราหนา้ เสอื กำ� กบั ทตี่ น้ และทา้ ย ลกู เสอื พนั ดว้ ยเขม็ ขดั หนงั สนี ำ�้ ตาลแกข่ นาด กระเปา๋ ในแนวทางดงิ่ กระเปา๋ ลา่ ง ๒ กระเปา๋ ๓๕ มลิ ลเิ มตร ดา้ นหนา้ หมวกมตี ราเปน็ ลายดนุ เปน็ รปู กระเปา๋ ยา่ มไมม่ แี ถบเยบ็ ตดิ ตรงกง่ึ กลาง 309 รูปวชิร ประกอบกบั หนา้ เสอื อยู่ภายในขอบ อย่างกระเป๋าบน มีปกรูปตัดตรงที่มุมมน วงกลม ในขอบในของวงกลมมอี กั ษรจารกึ พองาม ทง้ั ๔ กระเปา๋ มรี งั ดมุ ทใ่ี นปก สำ� หรบั เปน็ ลายฉลุว่า “เสียชพี อยา่ เสียสตั ย”์ รอบ ขัดดุมขนาดย่อมซึ่งติดอยู่ตรงปากกระเป๋า และมีอินทรธนูเหมือนกันกับเสื้ออย่างที่ ๑ 5502006L-44.indd 309 6/25/12 12:54 PM

ทีป่ ลายแถบทัง้ สองข้าง หา่ งจากปลายแถบ ขา้ งละ ๑ ดมุ ชายตวั เสอื้ ยาวเพยี งปดิ ตะโพก ผกู คอนเ้ี สยี กอ่ น คอื เอย้ี วใหส้ ว่ นซา้ ยกบั สว่ นขวา ๓ เซนตเิ มตร มีตราสมอ กบั ให้มีหมวกผา้ เวลาสวมให้เอาชายเส้ือสวมทับขอบกางเกง แล้วจึงผกู รบิ บน้ิ และเมอ่ื ผกู ริบบ้นิ แล้วกะให้ สขี าวมรี ปู และลกั ษณะอย่างเดยี วกนั ใชก้ บั กางเกงผา้ สกี ากี มรี ปู อยา่ งเดยี วกนั กบั ปลายสดุ ผา้ ผกู คอตรงรอยทบทกี่ งึ่ กลางนั้นอยู่ เสือ้ ของลกู เสือเหลา่ สมุทรเสนา มี กางเกงลกู เสอื เหลา่ เสนา เวลาสวมใหส้ วมทบั ตำ�่ กวา่ เงอ่ื น โบรบิ บนิ้ ประมาณ ๖ เซนตเิ มตร ๓ แบบ คอื เสอื้ ผา้ สกี ากคี อปก ตดั แหวกอก ชายเสอื้ ไวใ้ หก้ ะทดั รดั เรยี บรอ้ ย ใชก้ บั กางเกง สายโยงมดี เปน็ สายดา้ ยถกั กลมสขี าว ตามแบบเสอ้ื กลาสี แขนยาวลงไปเพยี งใตศ้ อก ผ้าสีขาว ขายาว ปลายขยายแบบกางเกง ความยาวเมื่อคล้องคอแล้วยาวเพียงสุดแขน ทต่ี รงใตแ้ หวกอกเสอ้ื มรี บิ บนิ้ สขี าว เยบ็ ตรง กลาสี ขอบเอวผา่ ตรงสว่ นขา้ งตามแนวตะเขบ็ ใช้ประกอบกบั เครอ่ื งแบบลูกเสอื สมุทรเสนา ส่วนกลางติดกับอกเส้ือ ส�ำหรับผูกทับผ้า ทงั้ สอง มดี มุ ขดั ขา้ งละ ๒ ดมุ ขายาวจดสน้ เทา้ ในเม่ือสวมเส้ืออย่างที่ ๑ และอย่างที่ ๒ พันคอ มีกระเป๋าบนชนิดเกลี้ยงไมม่ ีแถบติด ตรงปลายขาผา่ กวา้ งเทา่ สว่ นตะโพก เพอื่ ถก เวลาทจ่ี ะสวมใหส้ อดสายโยงมดี นไ้ี วใ้ ตป้ กเสอ้ื แนวอก ๑ กระเป๋า ชายเสอื้ ไวใ้ นกางเกง ปลายขากางเกงให้ถงึ ตะโพกได้ ให้ใชถ้ ุงเทา้ ใหแ้ ผน่ ถกั สเี่ หลย่ี มอยบู่ นและตรงโบรบิ บนิ้ ท่ี ใหใ้ ชถ้ งุ เทา้ ยาวสกี ากี รองเทา้ หมุ้ สน้ ชนดิ ผกู ยาวสกี ากี รองเทา้ หมุ้ สน้ ชนดิ ผกู ไมม่ ลี วดลาย ผกู ทบั ผา้ ผกู คอพอดี แลว้ เอาปลายสอดไวใ้ น ไมม่ ีลวดลาย ทำ� ดว้ ยหนงั สนี �้ำตาล ทำ� ดว้ ยผา้ ใบสีขาว กระเปา๋ เสอื้ ปล่อยทอ้ งโค้งแหง่ สายห้อยไว้ แบบท่ี ๒ เปน็ เส้อื ผ้าสีขาว รูปแบบ แบบที่ ๓ เป็นเส้ือซับในผ้าสีขาว เขม็ ขดั ทำ� ดว้ ยหนงั เหลอื ง ขนาดกวา้ ง อย่างเดียวกันกบั เสื้ออยา่ งท่ี ๑ เวน้ แต่ปก รปู เสอื้ คอเปดิ เปน็ วงกลม ผา่ ทซ่ี า้ ยพอใหส้ วม ๓.๕ เซนตเิ มตรมหี วั ทองเหลืองชนดิ หวั ขัด คอเสอื้ ด้านบนท�ำดว้ ยผา้ สนี ำ�้ เงนิ ดำ� มแี ถบ ศีรษะได้มีดุมที่บ่าซ้าย ๒ ดุม มีแถบผ้า ตามแบบของสภากรรมการกลางจดั การลกู เสอื ผ้าขาวทาบรอบปกคอเสอ้ื สองแถบ เสอ้ื เปน็ สนี ำ�้ เงนิ ดำ� ขลบิ โดยรอบวงคอเสอ้ื ชายแขน แหง่ ชาติก�ำหนด ใช้คาดทบั กางเกง แขนยาว รวบทขี่ อ้ มอื มดี มุ ขนาดยอ่ มสขี าวขดั เสื้อยาวเพียงเหนือศอก ชายเอวเส้ือยาว อน่งึ รองเท้าและถุงเทา้ นน้ั ในเวลา เพียงปิดตะโพก ปกตจิ ะสวมหรอื ไมส่ วมกไ็ ด้ แตถ่ า้ ไปงานพธิ ี 310 เสอื้ ชนดิ นสี้ ำ� หรบั ใชส้ วมประกอบกบั หรอื เพอ่ื เกยี รตยิ ศแลว้ ตอ้ งสวมเสมอ นอกจาก เสอื้ แบบท่ี ๑ และท่ี ๒ แทนเสอื้ ชนั้ ในธรรมดา นนั้ แลว้ แตผ่ บู้ งั คบั บญั ชาจะสง่ั ตามทเ่ี หน็ สมควร ในเวลาปกตอิ ากาศรอ้ น และเปน็ การฝกึ อบรม เวลานัน้ บรรดาเครื่องหมายบอกสังกัด ได้ อยู่ภายในโรงเรียนหรือท่ีพักของกองลูกเสือ เปลย่ี นมาใชเ้ ปน็ แบบพมิ พ์ หรอื เขยี น หรอื ปกั นน้ั แลว้ จะสวมแตเ่ สอ้ื ชนดิ นไ้ี มส่ วมเสอื้ นอก ลงบนอกเสอื้ ดว้ ยไหมแดง เปน็ อกั ษรยอ่ นาม อยา่ งท่ี ๑ ดว้ ยกไ็ ดแ้ ตถ่ า้ เปน็ การไปมาภายนอก จงั หวดั กบั เลขหมายกองสงั กดั และเลขหมาย หรือเป็นการเกี่ยวกับเกียรติยศต้องสวมเส้ือ ประจำ� ตวั ลกู เสอื เปน็ สองแถว ตดิ ทอ่ี กเสอ้ื ชนั้ นอกด้วยเสมอ เบอ้ื งซา้ ยเหนอื ปากกระเปา๋ แทนของเดิมทใ่ี ช้ ผา้ ผกู คอลกู เสือเหล่าสมทุ รเสนา รปู อกั ษรโลหะ ส่เี หลย่ี มจตั ุรัสขนาดกว้าง ๗๕ เซนตเิ มตร เคร่ืองแบบผ้บู ังคบั บญั ชา และเจ้าหน้าท่ี ใช้ผา้ สดี ำ� เวลาจะใชป้ ระกอบกับเสอ้ื อยา่ งท่ี ลูกเสือเหล่าสมุทรเสนา ต้ังแต่ชั้นรอง ๑ และที่ ๒ ใหเ้ อามุมผ้าสองมุมตรงกนั ข้าม ผกู้ ำ� กับขึ้นไปมี ๓ แบบ ดงั นค้ี อื พับซ้อนกนั และพับตอ่ ๆ ไป โดยเอามมุ ผ้าที่ หมวกมี ๒ แบบ คอื หมวกสักหลาด พบั ซอ้ นกันนั้นไว้ข้างใน จนมีขนาดกวา้ ง ๖ สนี ้�ำเงนิ ดำ� ทรงหม้อตาล กระบังหน้าหมวก เซนติเมตร แล้วผูกเงื่อนต่อกันไว้ข้างหลัง หนงั สดี ำ� มีแถบผา้ ด�ำทอเป็นริ้วขนาดกว้าง ใตป้ กคอเสอ้ื ใหส้ ว่ นกงึ่ กลางผา้ อยขู่ า้ งหนา้ ตรง ๓๕ มลิ ลเิ มตร พนั เชงิ หมวกโดยรอบ ทก่ี ลาง แหวกอกคอเสอ้ื กอ่ นจะผกู รบิ บน้ิ ใหเ้ อยี้ วผา้ 5502006L-44.indd 310 6/25/12 12:54 PM

แถบตรงศูนย์กลางหน้าหมวกมีตราสมอ กบั ให้มหี น้าเสอื สำ� หรับประดับทอี่ นิ ทรธนู ปีกกว้าง พันดว้ ยแถบหนงั สนี �ำ้ ตาลรอบ มี วชิรหน้าเสอื ปักดว้ ยด้นิ เงินลายนูน และใบ ใชข้ นาดยอ่ ม และทอี่ กเสอ้ื ใชข้ นาดใหญ่ สายรดั คางทำ� ดว้ ยเชอื กสเี ดยี วกบั หมวก ทต่ี รง ชยั พฤกษป์ กั ดว้ ยดนิ้ ทองลายนนู สองขา้ ง ขา้ งละ เขม็ ขดั ทำ� ดว้ ยหนงั เหลอื ง ขนาดกวา้ ง กง่ึ กลางหมวกดา้ นหนา้ เหนอื แถบหนงั ประมาณ ส่ีใบประดับบนแผ่นก�ำมะหย่ีสีน�้ำเงินด�ำอีก ๕ เซนตเิ มตร มหี วั ทองเหลอื งชนดิ หวั ขดั ตาม ๑ เซนตเิ มตร ตดิ เครอื่ งหมายตราคณะลกู เสอื ชนั้ หนงึ่ มสี ายรดั คางหนงั สดี ำ� ขนาดกวา้ ง ๑๒ แบบของสภากรรมการกลางจัดการลูกเสือ แห่งชาติแบบใหม่ มีขนาดเป็นวงกลมโต มลิ ลเิ มตร พาดไวท้ เี่ ชงิ หมวกหนา้ กระบงั หนา้ โยง แห่งชาตกิ �ำหนด ใชค้ าดทบั กางเกง ๓.๕ เซนติเมตร ดว้ ยกระดมุ ทองตราสมอกบั หนา้ เสอื ขนาดยอ่ ม เครอ่ื งแบบสำ� หรบั ลกู เสอื ผบู้ งั คบั บญั ชา กบั หมวกหนีบทำ� ดว้ ยผา้ สีกากี ตดิ ตดิ ไวท้ เี่ ชงิ หมวกชายกระบงั หนา้ ขา้ งละ ๑ ดมุ และเจ้าหน้าท่ีลูกเสือที่เป็นสตรี คงให้ใช้ เครอื่ งหมายตราคณะลกู เสอื แหง่ ชาตแิ บบใหม่ หมวกแบบที่ ๑ ตามทก่ี ลา่ วมานใ้ี หม้ ี เครอ่ื งแบบอยา่ งเดียวกันกับลูกเสอื ผ้บู ังคับ มขี นาดเป็นวงกลมโต ๒.๕ เซนติเมตร ซึง่ ปลอกผา้ สกี ากหี มุ้ สำ� หรบั ใชก้ บั เครอ่ื งแบบสกี ากี บญั ชา และเจา้ หนา้ ทล่ี กู เสอื ทเ่ี ปน็ บรุ ษุ เวน้ แต่ เป็นที่นิยมใช้กันมากกว่าหมวกปีกแบบแรก และปลอกผา้ สขี าวหมุ้ สำ� หรบั ใชก้ บั เครอื่ งแบบขาว ลกู เสอื และนายหมลู่ กู เสอื สตรเี สนา เนื่องจากราคาถูก และสามารถผลติ ได้เอง แบบท่ี ๒ เปน็ หมวกทรงกนั แดดสกี ากี ให้ใช้กระโปรงผ้าสกี ากแี กมเขียว ยาวเพยี ง ในเมืองไทย มสี ายรดั คางหนังสนี ้ำ� ตาล ขนาดกว้าง ๑๒ ใต้เข่าประมาณ ๑๐ เซนติเมตร แทนกางเกง เสอ้ื เชต้ิ สกี ากี แบบผา่ อกตลอดแขนสน้ั มลิ ลเิ มตร กบั มผี า้ จบี สเี ดยี วกนั กบั หมวกพนั รอบ กากีแกมเขียวขาสั้น มอี นิ ทรธนสู เี ดยี วกบั เสอ้ื ใชด้ มุ ชนดิ กลมแบน ใชเ้ ฉพาะในโอกาสลำ� ลองบนบกเทา่ นนั้ ลกู เสอื และนายหมลู่ กู เสอื สตรเี หลา่ ทำ� ดว้ ยวตั ถุสีน้ำ� ตาลแก่ กางเกงสีกากี รูป หมวกหม้อตาลนี้ใช้ประกอบกับ สมุทรเสนา ให้ใชก้ ระโปรง ยาวเพยี งใต้เข่า กางเกงไทยขาส้นั เสมอสบา้ เขา่ เครื่องแบบ มี ๓ แบบ คอื ประมาณ ๑๐ เซนตเิ มตร ทำ� ดว้ ยผา้ สกี ากแี ทน ผา้ ผกู คอใชผ้ า้ ผืนสเี่ หลีย่ มขนาด ๗๕ แบบที่ ๑ เครอื่ งแบบเส้อื ผา้ สกี ากี กางเกงแบบท่ี ๑ และทำ� ดว้ ยผา้ สขี าวแทนกางเกง เซนตเิ มตร พบั ครงึ่ ผกู เงอ่ื นกลาสไี วด้ า้ นหนา้ กางเกงผา้ สกี ากี เหมอื นผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื ผบู้ งั คบั บญั ชาและเจา้ หนา้ ทล่ี กู เสอื เขม็ ขัดหนงั สีน�ำ้ ตาลขนาด ๓.๕ เซนตเิ มตร เหล่าเสนาแบบท่ี ๑ หมวกทรงหมอ้ ตาล สตรเี หลา่ เสนา ใหใ้ ชก้ ระโปรง ยาวเพยี งกงึ่ นอ่ ง หัวเข็มขัดเป็นโลหะชนิดหัวขัดมีตราคณะ ปลอกผ้าสีกากี ให้ใช้ถงุ เท้ายาวสีกากี ใช้ ทำ� ดว้ ยผา้ สกี ากแี กมเขยี วแทนกางเกงแบบท่ี ๑ ลูกเสือแห่งชาติอย่างปจั จุบนั ใช้ถุงเท้ายาว รองเทา้ หุ้มสน้ ชนดิ ผกู ไมม่ ลี วดลาย ทำ� ดว้ ย และท่ี ๒ และทำ� ดว้ ยผา้ สขี าวแทนกางเกงแบบ สกี ากี พบั ขอบใตเ้ ขา่ และมสี ายรดั ขอบถงุ กนั ยน่ หนงั สีน้ำ� ตาล ที่ ๓ รองเทา้ หมุ้ สน้ ชนดิ ผกู ไมม่ ลี วดลาย ทำ� ดว้ ย แบบที่ ๒ เส้อื ผา้ สีกากแี บบราชการ ผบู้ งั คบั บญั ชาและเจา้ หนา้ ทลี่ กู เสอื หนังหรือผ้าใบสีน�ำ้ ตาลแก่ รปู เหมือนเหลา่ เสนาแบบท่ี ๒ หมวกทรง สตรเี หล่าสมทุ รเสนา ใหใ้ ชก้ ระโปรงยาว เครื่องแบบลูกเสือเหล่าสมุทรเสนา หม้อตาลปลอกผ้าสกี ากี ให้ใชถ้ ุงเทา้ สกี ากี เพยี งกง่ึ นอ่ ง และทำ� ดว้ ยผา้ สกี ากแี ทนกางเกง ไม่มีการเปลีย่ นแปลง ใชร้ องเทา้ หมุ้ สน้ ชนดิ ผกู ไมม่ ลี วดลาย ทำ� ดว้ ย แบบท่ี ๑ และที่ ๒ ทำ� ดว้ ยผา้ ขาวแทน หนังสนี ำ�้ ตาล กางเกงแบบท่ี ๓ กฎกระทรวงวา่ ดว้ ยเครอื่ งแบบลกู เสอื ออก แบบที่ ๓ เสอ้ื ผา้ สขี าวแบบราชการ กฎกระทรวงวา่ ดว้ ยเครอ่ื งแบบลกู เสอื ออก ตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. ๒๕๐๗ รปู เหมอื นเหลา่ เสนาแบบท่ี ๓ หมวกทรง ตามพระราชบัญญตั ิลกู เสอื พ.ศ. ๒๔๙๐ ประกาศใชเ้ มอ่ื วนั ท่ี ๓ มกราคม พทุ ธศกั ราช หม้อตาลปลอกผ้าขาว ให้ใช้ถุงเท้าสีกากี ประกาศใชเ้ มอ่ื วนั ท่ี ๓๐ พฤษภาคม พทุ ธศกั ราช ๒๕๑๐ ซงึ่ เปน็ ฉบบั ทไี่ ดใ้ ชม้ าจนถงึ ปจั จบุ นั นี้ ใชร้ องเทา้ หมุ้ สน้ ชนดิ ผกู ไมม่ ลี วดลาย ทำ� ดว้ ย ๒๔๙๑ เครอื่ งแบบลกู เสือเหล่าเสนา โดย หนงั สีขาว เคร่ืองแบบลูกเสือสามัญ มีหมวก ส่วนใหญ่คงเป็นไปตามกฎกระทรวงว่าด้วย ดมุ ทง้ั สน้ิ ทใี่ ชก้ บั เสอ้ื อยา่ งท่ี ๒ และท่ี ๓ สองแบบ คอื หมวกสักหลาดสีกากี ทรง เครอื่ งแบบลกู เสอื ออกตามพระราชบญั ญตั ิ ส�ำหรับเหล่าสมุทรเสนาเป็นดุมทองตราสมอ ลกู เสอื พ.ศ. ๒๔๙๐ เปน็ แตเ่ พยี งเพมิ่ หมวก 311 5502006L-44.indd 311 6/25/12 12:54 PM

เคร่ืองแบบลกู เสือ ตามกฎกระทรวงวา่ ดว้ ยเครอื่ งแบบลกู เสอื พุทธศกั ราช ๒๔๙๑ ทรงกลมมกี ระบงั หนา้ หมวกเปน็ หมวกลกู เสอื พระยาภรตราชา (มล.ทศทิศ อิศรเสนา) สีเขียว เสื้อใช้เครื่องแบบปกติกากีคอพับ ส�ำรอง ลูกเสอื เหลา่ สมุทรเสนาเครื่องแบบ อดตี ผ้บู งั คับการวชิราวุธวทิ ยาลยั และ ประกอบกบั กางเกงขาสนั้ สกี ากี หรอื กางเกง ขาวใช้เข็มขัดหนังสีขาวประกอบเคร่ืองแบบ ขายาวตามเครอื่ งแบบปกตขิ องขา้ ราชการฝา่ ย กับเพิ่มเครื่องแบบลูกเสือเสนาเหล่าอากาศ กรรมการจัดการลูกเสอื แห่งชาติ พลเรือนได้ ถ้าเป็นผู้บังคับบัญชาลูกเสือท่ี ท่เี พิ่งไดต้ ้ังข้นึ ใหม่ เปน็ หญงิ ใชก้ ระโปรงยาวคลมุ เขา่ ปลายไมบ่ าน ลกู เสอื กลบั มาใชห้ มวกปกี กวา้ งพบั ขา้ ง ดงั จะเหน็ ไดว้ า่ เครอื่ งแบบลกู เสอื ไทย เหมือนเดิม กับเพ่ิมหมวกทรงอ่อนแทน ได้รับการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงมาแล้ว หมวกหนีบท่ีเร่ิมเสื่อมความนิยมลงไป ผ้า หลายครง้ั ตามยคุ สมยั และคงจะไดร้ บั การ ผูกคอใช้เป็นผ้าแบบสามเหล่ียมแบ่งสีตาม ปรับปรุงให้เหมาะสมกับยุคสมัยอีกต่อไป เขตการศกึ ษา ในวนั ขา้ งหนา้ การแตง่ เครอ่ื งแบบนแ้ี สดงออก ได้มปี ระกาศเพ่ิมเตมิ กฎกระทรวง ใหเ้ หน็ ถงึ วนิ ยั แตเ่ พยี งภายนอกเทา่ นนั้ กจิ การ ฉบบั ที่ ๓ พ.ศ. ๒๕๒๐ วา่ ดว้ ยเรอ่ื งเครอื่ งแบบ ลูกเสือไทยในวันข้างหน้ามุ่งหวังวินัยจาก ผู้บังคับบัญชาลูกเสือ ผู้ตรวจการลูกเสือ ภายในของผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื และลกู เสอื กรรมการลกู เสอื และเจา้ หนา้ ทล่ี กู เสอื ใหใ้ ช้ ไทยทกุ คน เพอื่ ใหก้ ิจการลูกเสอื ไทยเจริญ หมวกปกี กวา้ งสกี ากไี มพ่ บั ปกี กบั หมวกทรงออ่ น ร่งุ เรอื งยิ่งๆ ขนึ้ ไป. 312 5502006L-44.indd 312 6/25/12 12:54 PM

ความมุ่งหวงั ต่อกิจการลูกเสือในอนาคต พะนอม แกว้ กำ�เนดิ รากฐานส�ำคัญของกิจการลูกเสอื ที่ทกุ พระองค์ทรงวางไว้ พธิ กี ารและกิจกรรมของกจิ การลกู เสอื ไทยในปจั จุบนั สาระส�ำคัญ นับตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรง ในเรอ่ื งเหลา่ นี้ ชาวลกู เสือทุกคนจะต้องช่วยกันอนุรักษ์ผดงุ รกั ษาไว้ สถาปนาการลกู เสอื ไทยขน้ึ เมอ่ื วนั ที่ ๑ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ เป็นพระราชมรดกอันล้�ำค่าขององค์พระมหากษัตริย์ท่ีทรงมอบไว้ให้ และทรงกำ� หนดหลกั การ รปู แบบ วธิ กี าร พธิ กี าร กจิ กรรมตา่ งๆ ทเ่ี ปน็ และพจิ ารณานำ� ไปดำ� เนนิ การ และพัฒนาใหเ้ กดิ ความสบื ต่อเน่ือง สาระของกจิ การลกู เสอื ไทยไวอ้ ยา่ งสมบรู ณ์ พระมหากษตั รยิ อ์ งคต์ อ่ มา มนั่ คง สถาพรช่ัวนริ ันดร์ หลกั การ รปู แบบ วิธีการ พธิ กี ารและ ก็ได้สืบสานสาระส�ำคัญเหล่าน้ันพร้อมทั้งเสริมเพ่ิมเติมสาระส�ำคัญ กจิ กรรมดังกลา่ วน้ี ไดแ้ ก่ ดา้ นอ่ืนๆ ใหเ้ กิดความสมบูรณ์ยิ่งข้ึน เปน็ หลักการ รปู แบบ วธิ กี าร 5502006L-45.indd 313 313 6/25/12 12:53 PM

พระราชปรารภและพระราชประสงค์ในการจดั ตง้ั กิจการลูกเสอื ไทย 6/25/12 12:53 PM ขอ้ บงั คบั ลักษณะปกครองลกู เสือ พระราชบญั ญตั ลิ ูกเสอื กฎ ระเบยี บ พระมหากษัตริย์ทรงดำ� รงต�ำแหน่งสภานายกสภากรรมการกลาง จัดการลกู เสือ ประมุขของคณะลูกเสือแห่งชาติ โครงสรา้ งการบริหารจดั การ คำ� มัน่ สญั ญา ค�ำปฏญิ ญา ค�ำปฏิญาณและกฎ คตพิ จน์ พระบรมราโชวาท คุณธรรม จรยิ ธรรม ระเบียบ วนิ ัย บคุ ลากรทางการลูกเสือ ต�ำแหน่ง ประเภท เหลา่ ของลกู เสือ เคร่ืองแบบ เคร่ืองหมาย ธงประจ�ำกอง ตราประจ�ำคณะลกู เสือแห่งชาติ ธงคณะลกู เสอื แหง่ ชาติ การตัง้ กองลกู เสอื การเข้าประจ�ำกอง คา่ ยลกู เสอื อาคารส�ำคัญเก่ยี วกบั ลกู เสอื การเคารพ อาวธุ ระเบียบแถว การสวนสนาม แบบสงั่ สอนเสือปา่ และลูกเสือ การฝกึ หัดวชิ าพิเศษ การบ�ำเพญ็ ประโยชน์ การใหบ้ รกิ ารสาธารณประโยชน์ การเดินทางไกล การอย่คู า่ ยพกั แรม หลักสตู รกิจกรรมลกู เสอื แผ่นทอง หนังสุวาน เหรยี ญราชนิยม เหรยี ญลูกเสอื สรรเสริญ เหรียญลูกเสือสดุดี เคร่อื งราชอสิ รยิ าภรณต์ ่างๆ การฝึกหัดผกู้ �ำกบั ลกู เสือ การพัฒนาบคุ ลากรทางการลูกเสอื เครือ่ งหมาย การชมุ นุมลกู เสอื แห่งชาติ ความสัมพนั ธ์กบั องค์การลกู เสือโลก การเขา้ ร่วมชุมนุมลกู เสือโลก ความสัมพนั ธ์กับลกู เสือต่างประเทศ การถวายราชสดดุ ี นติ ยสาร ลูกเสอื สยาม วารสารลกู เสอื สโมสรลกู เสอื 314 5502006L-45.indd 314

5502006L-45.indd 315 กิจการลูกเสือไทยในอนาคตจะต้องค�ำนึงและตระหนักถึง สาระสำ� คญั ของเร่อื งดังกล่าวข้างต้นน้ี ช่วยกนั ดำ� เนินการใหเ้ รอ่ื ง ดังกล่าวน้ีบรรลุผลสัมฤทธิ์ตามวัตถุประสงค์ท่ีแท้จริงของแต่ละ เร่อื ง โดยมงุ่ เป้าหมายปลายทางเพื่อพัฒนาเยาวชน ท่ีนำ� ไปส่คู วาม ม่ันคงของประเทศชาติซึ่งเป็นพระราชปณิธานของพระราชบิดาของ ลกู เสอื ไทย การพฒั นาการบรหิ ารจดั การกจิ การลกู เสอื ในอนาคต เพื่อท่จี ะใหห้ ลกั การ รปู แบบ วธิ กี าร พธิ กี ารและกิจกรรม ของลูกเสือดังกล่าวข้างต้นบรรลุผลสัมฤทธิ์ตามสาระส�ำคัญของ วตั ถปุ ระสงคแ์ ต่ละเร่อื ง กจิ การลกู เสอื ในอนาคตจะต้องได้รับการ พัฒนาในด้านการบรหิ ารจดั การ ดังต่อไปนี้ ๑. เสรมิ สรา้ งความเอาใจใสต่ อ่ กจิ การลกู เสอื ของบคุ ลากร ทางการลกู เสือในระดับสงู ไดแ้ ก่ สภานายก อปุ นายก กรรมการสภาลกู เสอื ไทย ประธานกรรมการ รองประธาน กรรมการ กรรมการบรหิ ารลกู เสือ แห่งชาติให้ช่วยกันด�ำเนินงานตามบทบาทหน้าที่ที่ก�ำหนดไว้ใน พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื ฯ กำ� หนดนโยบายและดำ� เนนิ การในการแกป้ ญั หา และพฒั นากจิ การลกู เสอื ในเรอื่ งตา่ งๆ ดงั กลา่ วขา้ งตน้ ใหบ้ รรลผุ ล สมั ฤทธติ์ ามวตั ถปุ ระสงคข์ องแตล่ ะเรอ่ื งอยา่ งแทจ้ รงิ ในบางประเทศ เมื่อบุคลากรทางการลูกเสือระดับสูงเหล่านี้เข้าด�ำรงต�ำแหน่งใหม่ จัดให้มกี องลูกเสือเกียรตยิ ศ นำ� สารแสดงความยินดตี อ้ นรับ (อาจ จดั เครอื่ งแบบ เครอ่ื งหมายใหด้ ้วย) เขา้ แสดงความเคารพ เพอื่ เสริม สรา้ งความตระหนักในหน้าที่ที่จะตอ้ งผูกพันกับกิจการลกู เสอื ๒. สร้างความเข้มแข็งในการปฏิบัติหน้าที่ของเลขาธิการ สำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ รวมทง้ั รองเลขาธกิ ารและผชู้ ว่ ยเลขาธกิ าร โดยก�ำหนดให้ปฏิบัติหน้าท่ีในกิจการลูกเสือเต็มเวลา ไม่มีหนา้ ท่หี ลักอ่นื ๆ ต้องรับผดิ ชอบเข้ามาผสมปนอยู่ในหน้าทร่ี วม ของบคุ ลากรเหล่าน้ัน ตามพระราชบญั ญัตลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๕๕๑ ฉบบั ปจั จุบนั บัญญัตใิ หร้ ัฐมนตรีกระทรวงศึกษาธกิ ารแต่งตั้งรองปลัด กระทรวงศกึ ษาธิการคนหนงึ่ ทำ� หนา้ ทีเ่ ลขาธกิ ารสำ� นักงานลกู เสอื 315 6/25/12 12:53 PM

แหง่ ชาติ แตง่ ตง้ั ผบู้ รหิ ารระดบั สงู อนื่ ในกระทรวงศกึ ษาธกิ าร ทำ� หนา้ ท่ี แห่งชาติเปน็ เจา้ ของเรื่องหรือเปน็ ผูร้ ับผดิ ชอบ โดยขอความรว่ มมอื รองเลขาธิการและผู้ชว่ ยเลขาธิการ ควรที่จะก�ำหนดใหร้ องปลดั ชว่ ยเหลือจากบคุ ลากรภายนอก เชน่ ผู้ทรงคณุ วฒุ สิ ภาลกู เสือไทย กระทรวงฯ ทท่ี ำ� หนา้ ทเี่ ลขาธกิ ารสำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ ปฏบิ ตั งิ าน หน้าที่รับผิดชอบเฉพาะงานกิจการลูกเสือเต็มเวลาเพียงประการเดียว ผทู้ รงคณุ วฒุ ิ กรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาติ บคุ ลากรทางการลกู เสอื ทเี่ ปน็ ผูท้ รงคุณวุฒอิ ่นื ๆ เชน่ เดยี วกบั บคุ ลากรทท่ี ำ� หนา้ ทรี่ องเลขาธกิ ารฯ และผชู้ ว่ ยเลขาธกิ าร ๖. เรง่ รดั ใหม้ กี ารดำ� เนนิ การจดั ทำ� กฎกระทรวง กฎ ระเบยี บ งานกจิ การลูกเสือเป็นงานท่มี ปี ริมาณงานมาก มคี ุณภาพของงาน ตา่ งๆ ใหเ้ ป็นไปตามพระราชบัญญัติลกู เสอื พ.ศ. ๒๕๕๑ สงู ยงิ่ เก่ยี วกับการพัฒนาเยาวชนถึงกวา่ เกา้ ล้านคน พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๕๕๑ ยกเลกิ พระราชบญั ญตั ิ ๓. กำ� หนดและจดั ใหม้ กี ารประชมุ สภาลกู เสอื ไทยอยา่ งนอ้ ย ลกู เสือ ฉบับก่อนๆ ท้งั หมด มผี ลให้ กฎกระทรวง กฎ ระเบียบต่างๆ ปลี ะ ๑ ครง้ั เปน็ ประจำ� ทุกปี เกี่ยวกับกิจการลูกเสือที่ประกาศใช้โดยอาศัยอ�ำนาจตามพระราช- ในการประชุมฯ เปดิ โอกาสให้กรรมการของสภาฯ ได้มี บญั ญัตนิ น้ั ๆ ตอ้ งยกเลิกไปด้วย กฎกระทรวง กฎ ระเบยี บเหล่าน้ี ควรจะไดส้ ะสางและกำ� หนดขน้ึ ใหมใ่ หเ้ สรจ็ สน้ิ ภายในปี พ.ศ. ๒๕๕๖ ส่วนรว่ มในการก�ำหนดเรอื่ งในการประชุมปรึกษาหารอื โดยท�ำ ๗. กำ� หนดใหม้ รี ะบบงานการควบคมุ ภายในและการบรหิ าร หนงั สอื เวยี นไปยงั กรรมการฯ ขอความคดิ เหน็ เร่อื งท่จี ะประชมุ นำ� มา ความเส่ยี งในการปฏิบัตงิ านของสำ� นกั งานลูกเสือแหง่ ชาติ จดั วาระการประชมุ จัดสถานท่ี เวลาในการประชุมให้เอื้ออำ� นวยต่อ โดยจดั ตงั้ เปน็ คณะกรรมการควบคมุ ภายใน ประกอบดว้ ย รองเลขาธกิ ารฯ บคุ ลากรหลกั ในสำ� นกั งานฯ และผทู้ รงคณุ วฒุ ภิ ายนอก ผลสมั ฤทธิต์ ามความมุง่ หวังของกรรมการฯ ของสภาฯ รวมไมเ่ กนิ ๕ คน ทำ� หน้าทปี่ ระสานงานกับหน่วยปฏบิ ตั ิการใน ๔. ก�ำหนดและจัดให้มีการประชุมคณะกรรมการบริหาร สำ� นักงานฯ ประเมินความเสย่ี งของงาน หาทางแกป้ ัญหาความเสีย่ ง ลกู เสอื แหง่ ชาติอย่างน้อยเดอื นละ ๑ ครั้ง เหล่านั้นติดตามผลการปฏิบตั งิ านของหนว่ ยปฏบิ ตั ิงาน ชว่ ยเหลอื ในกรณที ป่ี ระธานฯ ไมอ่ าจเขา้ รว่ มประชมุ ไดใ้ หม้ อบหมาย ในการแก้ปัญหาความเส่ียงที่เกิดข้ึนเพื่อให้งานบรรลุผลสัมฤทธิ์ตาม ใหร้ องประธานฯ และกรรมการฯ ผู้อาวโุ สสูงสดุ ดำ� เนนิ การเปน็ เป้าหมาย ประธานในที่ประชุมฯ แทนตามลำ� ดับ ท้งั นี้เพือ่ ใหม้ กี ารประชุมฯ ๘. พฒั นาค่ายลูกเสอื อยา่ งนอ้ ยเดอื นละ ๑ ครงั้ อยา่ งแทจ้ รงิ ในการประชมุ ฯ เปดิ โอกาสให้ ขยายวตั ถปุ ระสงคข์ องคา่ ยลกู เสอื เนน้ ใน ๓ ประการหลกั กรรมการฯ ไดม้ สี ่วนร่วมในการเสนอขอ้ คดิ เห็นและเร่อื งทีจ่ ะรว่ มกัน คอื เปน็ สถานทฝ่ี กึ อบรมและจัดกิจกรรมของลกู เสอื และบคุ ลากรทาง ปรกึ ษาหารอื ในทป่ี ระชมุ โดยทำ� หนงั สอื เวยี นไปยงั กรรมการฯ ทกุ คน การลกู เสือ เปน็ แหล่งการเรียนรขู้ องชมุ ชนหรอื ท้องถ่นิ โดยเฉพาะ เพือ่ ใหเ้ สนอเรอ่ื งท่ีจะประชุมน�ำมาจดั เปน็ วาระการประชมุ ฯ ในด้านธรรมชาติทเี่ ป็นสงิ่ แวดลอ้ มในทอ้ งถ่ินนั้น เป็นสถานที่พฒั นา ๕. พัฒนาบุคลากรหลักในระดับหัวหน้างานในส�ำนักงาน สุขภาพกายและสุขภาพจิตของเยาวชนและประชาชนโดยท่ัวไป ลูกเสือแหง่ ชาติ เนน้ หนักในงานหน้าที่ความรับผดิ ชอบทางด้าน ทงั้ ประชาชนในพน้ื ท่ีและนอกพน้ื ท่หี า่ งไกลออกไป ตามวตั ถปุ ระสงค์ การบรหิ ารจัดการ ดังกล่าว จะต้องพฒั นาค่ายลกู เสือทง้ั ทางดา้ นสถานที่ สิ่งปลกู สร้าง ให้สามารถกำ� หนดแผนงานโครงการ กิจกรรม และการ บรกิ ารตา่ งๆ ใหส้ ามารถใหบ้ รกิ ารไดต้ ามวตั ถปุ ระสงคท์ ง้ั ๓ ประการ รเิ รม่ิ ในการด�ำเนินงานตามนโยบายของหนว่ ยเหนอื ใหไ้ ดผ้ ลสำ� เรจ็ ไม่ควรสรา้ งอาคารใหญ่ แตป่ รับพนื้ ทเ่ี ปน็ สว่ นๆ เปน็ จดุ กางเต็นท์ ตามค�ำรับรองการปฏิบัติราชการหรือตัวช้ีวัดที่ได้ก�ำหนดข้ึนและ มหี ้องน้ำ� ห้องสขุ าเพียงพอ ปลูกต้นไมน้ านาพนั ธุ์ มีศนู ย์รวมเลน่ ตกลงกนั เปน็ เปา้ หมายของงาน สรา้ งรปู แบบในการทำ� งานใหง้ านใน กิจการลูกเสือส่วนรวมจะต้องเกิดจากบุคลากรของส�ำนักงานลูกเสือ 316 5502006L-45.indd 316 6/25/12 12:53 PM

รอบกองไฟในรปู แบบของลูกเสอื ฯลฯ ในการพัฒนาคา่ ยลกู เสอื ควร 317 ส่งเสริมให้หน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชนเข้ามามีส่วนร่วมในการ พฒั นาคา่ ยตามวตั ถุประสงคด์ ังกล่าว 6/25/12 12:53 PM ๙. ริเริ่มจัดต้ังสถาบนั การลกู เสือแหง่ ชาติ โดยใชพ้ น้ื ทคี่ า่ ยลกู เสอื วชริ าวธุ หรอื คา่ ยลกู เสอื ทใ่ี ดทห่ี นงึ่ ตามความเหมาะสม สถาบันฯ น้ี มหี น้าท่ีสำ� คญั อยา่ งน้อย ๓ ประการ คอื ศกึ ษา ค้นควา้ วิจยั งานเกยี่ วกับกจิ การลกู เสอื เพอื่ การแกป้ ัญหา และพฒั นากจิ การลกู เสอื เปน็ แหลง่ ขอ้ มลู สารสนเทศเกย่ี วกบั กจิ การ ลกู เสอื ไทยและกิจการลกู เสอื นานาชาติและโลก เปน็ แหลง่ ฝกึ อบรม และสาธิตเพื่อการพัฒนาบุคลากรทางการลูกเสอื และลูกเสือ ๑๐. เรง่ รดั พฒั นาคณุ ภาพของกจิ การลกู เสอื ในสถานศกึ ษา โดยดำ� เนนิ การตามมาตรฐานคณุ ภาพของกจิ การลกู เสอื ในสถานศกึ ษา ที่ได้ก�ำหนดขึ้นแล้วและส�ำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมิน คณุ ภาพการศึกษา (ส.ม.ศ.) ได้ใหก้ ารรับรองที่จะถือเป็นเกณฑห์ นึ่ง ในการประเมินคณุ ภาพการศึกษาของสถานศกึ ษา น่ันคอื ๑๐.๑ เรง่ รดั พฒั นาผอู้ ำ� นวยการหรอื หวั หนา้ สถานศกึ ษา ในส่วนงานทเี่ ก่ยี วกบั การบรหิ ารจดั การกิจการลกู เสือในสถานศึกษา กำ� หนดเปน็ เกณฑ์โดยทว่ั ไปวา่ ผู้อ�ำนวยการหรือหัวหน้าสถานศึกษา ทุกคนควรได้รับการฝึกอบรมได้รับเครื่องหมายวิชาผู้ก�ำกับลูกเสือ ขั้นความรชู้ ัน้ สูง (วดู แบดจ์ ๒ ทอ่ น) เปน็ อยา่ งน้อย ๑๐.๒ พัฒนาอาจารย์ผู้สอนหรือจัดกิจกรรมลูกเสือ ก�ำหนดให้มีอาจารย์ลูกเสือเป็นการเฉพาะเช่นเดียวกับอาจารย์ วิชาอน่ื ๆ พฒั นาให้มีความตั้งใจ มุ่งมนั่ ในการจดั กิจกรรมลูกเสอื ได้ ตามหลกั สตู รกิจกรรมลกู เสือและนโยบายของหน่วยเหนอื ๑๐.๓ พฒั นาลกู เสอื ใหม้ รี ะเบยี บวนิ ยั ยดึ มนั่ และประพฤติ ปฏิบตั ติ ามคำ� ปฏญิ าณ และกฎของลูกเสือใหป้ รากฏเด่นชัด ๑๐.๔ จัดกิจกรรมลกู เสือ ตามหลักสตู รกจิ กรรมลูกเสอื ใหเ้ กดิ ประสิทธผิ ล โดยเฉพาะกิจกรรมที่สง่ เสรมิ ให้ลกู เสอื มีสว่ นรว่ ม ในการอนุรักษ์ แกป้ ัญหาและพฒั นาทรพั ยากรธรรมชาติสิ่งแวดลอ้ ม ชว่ ยเหลืองานของชมุ ชน ประเทศชาตแิ ละโลก 5502006L-45.indd 317

๑๑. เสริมสรา้ งภาพลกั ษณท์ ี่ดขี องลูกเสือไทย อบายมุขท้ังปวง เป็นสุภาพชน ประพฤติปฏิบัติต่อผู้อ่ืนด้วย ภาพลักษณข์ องลูกเสือ เกิดจากการแสดงออกของลกู เสือ สมบตั ิผู้ดีไทย ให้ปรากฏเด่นชัดต่อสาธารณชน ลูกเสือต้องกระท�ำกิจกรรมต่อ ๑๑.๒ ด้วยกระบวนการกลมุ่ ออกไปบ�ำเพ็ญประโยชน์ สาธารณชน แสดงใหเ้ หน็ ถงึ ความเปน็ ลกู เสอื ความเปน็ ลกู เสอื อยทู่ ี่ เนืองนิตย์ ช่วยเหลือบคุ คลที่สมควรได้รบั การช่วยเหลอื ชว่ ยอนุรักษ์ ค�ำปฏญิ าณและกฎของลูกเสอื การบริหารจัดการกจิ กรรมลกู เสือตอ้ ง ทรพั ยากรธรรมชาติ ชว่ ยแกป้ ญั หาและพฒั นาสงิ่ แวดลอ้ ม ชว่ ยเหลอื สง่ เสรมิ ใหล้ กู เสอื ไดป้ ระพฤติ ปฏบิ ตั แิ ละกระทำ� กจิ กรรมใหป้ รากฏเดน่ และมีส่วนร่วมในงานของชุมชน ประเทศชาติและโลก ชัดต่อสาธารณชนในเร่อื ง สง่ เสริมให้ลกู เสือของแตล่ ะสถานศึกษา ชว่ ยกนั ปรับปรงุ ๑๑.๑ เปน็ ผ้มู ีเกยี รติเชื่อถือได้ นัน่ คือ เปน็ ผมู้ รี ะเบยี บ พัฒนาสองขา้ งทางไปสสู่ ถานศกึ ษาในรศั มีจากสถานศกึ ษา ข้างละ วินัย ซอื่ สัตย์ รักษาคำ� พูด เป็นคนดีเป็นผบู้ ริสทุ ธิ์ ไมข่ อ้ งเก่ียวกบั ๒๐๐ เมตร ใหส้ ะอาด มีระเบียบ สวยงามด้วยต้นไม้ดอกไม้ ไม้ใบ จะชว่ ยเสริมสร้างความดีเดน่ ใหก้ ับสถานศกึ ษาอีกด้วย หากลกู เสอื ทง้ั ประเทศ ไดร้ บั การสง่ เสรมิ ใหอ้ อกมากระทำ� กจิ กรรมดังกล่าวขา้ งตน้ อย่างต่อเนื่องเปน็ เนืองนิตย์ เปน็ ตน้ ว่าจดั ให้ มกี ารประกวดแขง่ ขัน การทำ� โครงการและด�ำเนินการตามโครงการ ทีเ่ กีย่ วกบั การบ�ำเพ็ญประโยชนใ์ นรปู แบบตา่ งๆ เปน็ ประจ�ำทุกปี อยา่ งตอ่ เน่อื ง จะชว่ ยสรา้ งภาพลกั ษณท์ ่ีดใี หก้ ับลูกเสอื ไทย ๑๒. ส่งเสริมให้กิจกรรมการบ�ำเพ็ญประโยชน์ของลูกเสือ มผี ลต่อการศกึ ษาตอ่ และการประกอบอาชีพ ในสภาพปจั จุบนั ผู้ปกครองนักเรียน รวมทัง้ ผบู้ ริหารและ ครอู าจารย์ ม่งุ ใหค้ วามสนใจในการจัดการศึกษาเพอ่ื ใหน้ กั เรยี นได้ไป ศกึ ษาตอ่ ในสถานศกึ ษาในระดบั ทสี่ งู ขนึ้ ทม่ี คี ณุ ภาพการศกึ ษาระดบั สงู กระบวนการเรียนการสอนจึงเน้นไปในทางเพ่ือการสอบหรือเตรียม การสอบเข้าศกึ ษาตอ่ การศึกษาในโรงเรยี นอนุบาล จงึ เป็นการเตรียม ประถมศกึ ษา โรงเรยี นประถมศึกษากลายเปน็ โรงเรียนเตรยี มมัธยม ศกึ ษา และโรงเรยี นมธั ยมศกึ ษาเปน็ โรงเรยี นเตรยี มอดุ มศกึ ษา นอกจาก จะสอนเพ่ือสอบแล้ว นักเรียนยังต้องใช้เวลาเพื่อกวดวิชาเตรียม การสอบเข้าสถานศึกษาดีๆ ทเ่ี ห็นว่ามมี าตรฐานการศึกษาสูงอกี ด้วย กิจกรรมลูกเสือเพื่อการบ�ำเพ็ญประโยชน์จึงเป็นเร่ืองเสียเวลา และไม่ใช่เร่ืองตามความมุ่งหวังของผู้ปกครองนักเรียน สภาพเช่นนี้ จึงเสมือนการส่งเสริมให้เยาวชนของเราเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน มากกวา่ ส่วนรวม เปน็ อนั ตรายอย่างย่ิงตอ่ ความมัน่ คง ความสงบสขุ 318 5502006L-45.indd 318 6/25/12 12:54 PM

ในชาติ เพอ่ื แก้ปัญหาและปรบั สภาพเช่นนี้ ต้องช่วยกันกำ� หนดให้มี การยอมรับกันเป็นเกณฑ์ส�ำคัญในการสอบคัดเลือกเข้าศึกษาต่อของ ทุกสถานศึกษาทุกระดับให้นักเรียนท่ีมีผลงานในการท�ำประโยชน์ให้ กบั สาธารณชนหรอื สงั คมไดร้ บั สทิ ธพิ เิ ศษโดยไดค้ ะแนนชว่ ยเพม่ิ เตมิ อีกจ�ำนวนหน่ึงตามความเหมาะสม หากเกณฑเ์ ช่นนเี้ ป็นที่ยอมรับกนั ต้องช่วยกนั สร้างระบบงานใหม้ ีความเท่ยี งตรง เป็นธรรมและเชือ่ ถือ ไดจ้ ริง กิจกรรมเชน่ นีจ้ ะเปน็ การสรา้ งเยาวชนของชาติใหเ้ ปน็ ผู้ท่ีเหน็ แกป่ ระโยชน์สว่ นรวม ประโยชนข์ องประเทศชาติเป็นส�ำคญั ซงึ่ เป็น คณุ ธรรม ค่านิยมที่สำ� คญั ทส่ี ดุ ของคนไทยในยุคปจั จุบันและอนาคต การพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ตามค�ำปฏิญาณและกฎของลกู เสอื เพอ่ื พัฒนากจิ กรรมของลกู เสอื ควรจะได้มีการศึกษาวิพากษ์ วิจารณ์ หาแนวทางแก้ปัญหาและพัฒนาสภาพกิจกรรมของลกู เสือ ในปจั จบุ นั ใหต้ รงตามหลกั การสำ� คญั ของกจิ การลกู เสอื คอื คำ� ปฏญิ าณ และกฎของลกู เสอื อยา่ งแทจ้ รงิ การพฒั นากจิ กรรมลกู เสอื ตอ้ งคำ� นงึ ถงึ กจิ กรรมตามหลกั สตู รกจิ กรรมลกู เสือ และกจิ กรรมนอกหลักสูตร กจิ กรรมตามหลักสตู รกจิ กรรมลกู เสือ กิจกรรมตามหลักสูตรกิจกรรมลูกเสือเป็นกิจกรรมลูกเสือ ทมี่ อี ยู่ในระบบการเรียนการสอนในสถานศกึ ษา กิจการลกู เสือไทย อยใู่ นระบบการศกึ ษาตามนโยบายของรฐั บาลทกุ ยคุ ทกุ สมยั ซงึ่ ถอื เปน็ พระราชมรดกท่ีล้นเกล้าฯ พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจ้าอยหู่ วั พระราชบิดาลูกเสือไทยทรงพระราชทานไว้ให้ ดังนน้ั ลูกเสือไทยจึง ต้องกระทำ� กจิ กรรมตามหลกั สตู รทกี่ �ำหนด วัตถุประสงค์ของหลักสตู รกิจกรรมลูกเสอื - การพง่ึ และพัฒนาตนเอง กจิ การลูกเสอื เนน้ ใหล้ ูกเสือกระทำ� กิจกรรม เรยี นรดู้ ้วยการ - การชว่ ยเหลอื ผ้อู ื่น ชว่ ยเหลือสิง่ แวดลอ้ ม ชมุ ชน ประเทศ กระท�ำ ดังนั้นหลกั สูตร จงึ เปน็ หลักสตู รกจิ กรรมลกู เสอื ทมี่ ุ่งเนน้ ให้ ชาตแิ ละโลก ลกู เสอื ไดก้ ระทำ� กจิ กรรม จากสาระสำ� คญั ในรากฐานทท่ี รงพระราชทาน ไวใ้ นอดีตดังกล่าวแล้วในบทต้นๆ พอท่จี ะสรปุ เป็นหลกั การใหญๆ่ ไดว้ า่ วัตถุประสงค์หลกั ของกิจกรรมลูกเสือมี ๒ ประการคือ 319 5502006L-45.indd 319 6/25/12 12:54 PM

วตั ถปุ ระสงคเ์ ฉพาะตามหลกั สตู รกจิ กรรมลกู เสอื และกจิ กรรมลกู เสอื ในสาระสำ� คัญ ๑. การพงึ่ ตนเอง การปอ้ งกนั ตนเองจากภยันตรายตา่ งๆ ฝกึ ปฏบิ ัตใิ ห้มคี วามสามารถในการด�ำเนินชวี ติ อาหาร เคร่ืองนุ่งห่ม ท่อี ยู่อาศยั ยารกั ษาโรค การขจดั ขยะ การสื่อสาร การ ใช้เชือก ผกู เงือ่ น ขึน้ ต้นไม้ ว่ายนำ้� พายเรือ ขับขี่จกั รยาน การรจู้ ัก ตนเอง อุดมการณข์ องชีวิต การวางแผนพฒั นาชวี ิต ฯลฯ การป้องกันตนเองและช่วยเหลือตนเองจากอุบัติเหตุ อุบตั ภิ ยั สิง่ เสพตดิ ใหโ้ ทษ โรค อบายมุข ปัญหาของเยาวชนในสมัย ปัจจุบัน ๒. การพฒั นาตนเอง ๒.๑ ดา้ นระเบยี บ วินัย ฝกึ ระเบียบแถว การเดินสวนสนาม การท�ำความ เคารพ การแตง่ เครอื่ งแบบ สภุ าพชนแบบสมบตั ผิ ดู้ ไี ทย การประพฤติ ปฏิบตั ิตามศาสนพิธแี ละพิธกี ารต่างๆ ตามขนบธรรมเนยี มประเพณี ๒.๒ ด้านคุณธรรม ยดึ กฎ ๑๐ ข้อของลกู เสอื น�ำกฎ ๑๐ ข้อของลูกเสอื มาจัดทำ� เป็นกจิ กรรมให้ ลกู เสอื ประพฤติ ปฏิบตั ิ เสริมสรา้ งคุณธรรมในเรอ่ื งเหลา่ น้นั ๒.๓ ดา้ นความรคู้ วามสามารถตามความสนใจ ความถนดั ตามธรรมชาตขิ องแต่ละบุคคลโดยการเรียนรู้ ฝกึ ปฏิบัติในวิชาพเิ ศษ ๕. การมีส่วนร่วมในการช่วยแก้ปัญหาและพัฒนาชุมชน ต่างๆ ประเทศชาติ และโลก ๓. การช่วยเหลอื ผอู้ นื่ การมสี ว่ นรว่ มในงานของชุมชนทางศาสนา วัฒนธรรม กระทำ� กิจกรรมในการชว่ ยเหลอื บิดา มารดา ผูป้ กครอง การใหบ้ ริการสาธารณประโยชน์ การจราจร การขจดั ความสกปรก ครูอาจารย์ คนพิการ ผดู้ ้อยโอกาสตา่ งๆ ผู้ประสบอุบตั ิเหตุ อบุ ตั ิภยั และการทำ� ความสะอาดแหลง่ น้ำ� ในชมุ ชน การแกป้ ัญหามลภาวะ ชาวตา่ งประเทศ ให้บรกิ ารในสาธารณสถาน เชน่ โรงพยาบาล สถานี งานส่งเสริมเศรษฐกิจ ตลาดนดั การเรียนรู้ ทรพั ยากรทงั้ ทรพั ยากร รถไฟ สถานขี นส่ง แหล่งการท่องเทีย่ ว ฯลฯ ธรรมชาติ และทรพั ยากรทมี่ กี ารสรา้ งขน้ึ ของทอ้ งถนิ่ และของประเทศชาติ ๔. การชว่ ยแก้ปญั หาและพัฒนาสิ่งแวดลอ้ ม งานของประเทศชาติทางการปกครอง การเลือกตั้งผู้แทนราษฎร การท�ำความสะอาดในสาธารณสถาน การขจัดขยะ การ การรณรงคแ์ กป้ ญั หาสงิ่ เสพตดิ ใหโ้ ทษ การแกป้ ญั หาการทจุ รติ ฉอ้ ราษฎร์ ปลูกต้นไม้ การปลูกปา่ ชายเลน การขจัดความสกปรกในแหล่งน�้ำ บงั หลวง การแกป้ ญั หาเยาวชน การแกป้ ญั หาพฤตกิ รรมของคนบางกลมุ่ การพัฒนาสองขา้ งทางไปสถานศกึ ษาของตน การปลูกต้นไม้ ไม้ดอก ท่เี ปน็ อนั ตรายตอ่ ชาติ ศาสนา พระมหากษตั รยิ ์ การค้ามนุษย์ ไมใ้ บตามริมทางถนน ฯลฯ อาชญากรรมขา้ มชาติ การเสรมิ สรา้ งความสามคั คสี มานฉนั ทร์ ะหวา่ ง 320 5502006L-45.indd 320 6/25/12 12:54 PM

๑.๓ การพึ่งและพัฒนาตนเอง ๑.๔ การชว่ ยเหลอื ผู้อน่ื ๑.๕ ระเบยี บ วินัยและความเป็นระเบียบเรยี บร้อย ๑.๖ ทักษะลูกเสอื ๑.๗ การใชช้ ีวติ กลางแจ้ง ๒. กิจกรรมตามกฎของลูกเสอื ลูกเสือส�ำรอง ๒ ขอ้ และลกู เสอื ประเภทอ่นื ๑๐ ขอ้ ๓. กจิ กรรมบำ� เพญ็ ประโยชน์ ชว่ ยแกป้ ัญหาและพัฒนา ทรัพยากร สิ่งแวดลอ้ ม ชมุ ชน ประเทศชาติและโลก ๔. กิจกรรมวชิ าพเิ ศษ คนในชาติ การสง่ เสริมคณุ ธรรม จรยิ ธรรมท่จี ำ� เปน็ ในยคุ ปจั จบุ ันให้ กิจกรรมนอกหลักสตู ร เกดิ ขน้ึ กบั เยาวชนและประชาชน โดยเฉพาะเรอ่ื งการเหน็ แกป่ ระโยชน์ นอกจากกิจกรรมตามหลักสตู รกิจกรรมลกู เสอื ดงั กล่าวแลว้ ของประเทศชาติเหนอื ประโยชน์ส่วนตนและพวกพอ้ ง การรักชาติ ถกู ทาง ตระหนกั ในคณุ คา่ คณุ ประโยชนข์ องทรพั ยากรตา่ งๆ ทม่ี อี ยู่ ขา้ งต้น ลูกเสอื จะตอ้ งกระทำ� กิจกรรมอน่ื ๆ นอกเหนอื จากทหี่ ลกั สูตร เขา้ ไปมสี ว่ นรว่ มในการอนรุ กั ษ์ บำ� รงุ รกั ษา พฒั นา จนเกดิ ความรสู้ กึ เปน็ เจ้าของ หวงแหนไม่มกี ารมาท�ำลายและชว่ ยกันพัฒนาใหค้ งอยู่ ก�ำหนดวงเขตของกจิ กรรม เป็นกจิ กรรมตามโอกาส ตามสภาพท่ี อยา่ งถาวร การส่งเสริมใหย้ ึดมั่น ประพฤติ ปฏบิ ัตติ ามหลักธรรมท่ี ถกู ต้องของศาสนาและครรลองของวฒั นธรรมไทยอันดีงาม รวมทัง้ เป็นอยู่ในช่วงเวลาน้ัน ตามขนบธรรมเนยี มประเพณีของลกู เสอื ตาม งานการแกป้ ัญหาโลกร้อน ไดม้ กี ารสมั มนาในหมผู่ ทู้ รงคณุ วฒุ ทิ างการลกู เสอื มคี วามเหน็ นโยบายของหน่วยเหนอื ตามโครงการ ตามความต้องการของชมุ ชน รว่ มกนั ว่า หลกั สูตรกิจกรรมลูกเสือ ควรจะได้รบั การปรับปรุง พฒั นา ใหม้ รี ะบบเปน็ หมวดหมู่ งา่ ยตอ่ การนำ� ไปจดั กระบวนการเรยี นการสอน ประเทศชาติและโลก เป็นต้นว่า กจิ กรรมชมุ นุมลกู เสือแหง่ ชาติ กลา่ วคอื ใหล้ ูกเสอื ทกุ ประเภท ทุกเหล่า มหี ลักสูตรแกนกลางรว่ มกนั เพยี งจดั กจิ กรรมใหเ้ กดิ ความเหมาะสมตามวยั และประเภทของลกู เสอื กจิ กรรมเฉลิมฉลองเหตุการณ์และวันส�ำคญั ทางการลูกเสอื กจิ กรรม จงึ มีการเสนอรา่ งหลักสตู รกิจกรรมลกู เสอื ในสว่ นทเ่ี ปน็ หวั ข้อสำ� คญั ดงั ตอ่ ไปน้ี ถวายราชสดดุ ี กจิ กรรมการแสดงตำ� นานในงานมหกรรมตา่ งๆ กจิ กรรม ๑. กิจกรรมสญั ลักษณข์ องลกู เสือ ๑.๑ ความรใู้ นขบวนการลกู เสอื ช่วยเหลือผู้ประสบอุบัติเหตุอุบัติภัยที่เกิดขึ้นเฉพาะเหตุการณ์และ ๑.๒ ความรู้ความเข้าใจ ความตระหนกั ในคำ� ปฏิญาณ และกฎของลกู เสือ ชว่ งเวลา กิจกรรมอื่นๆ ทอ่ี งคก์ ร หนว่ ยงานตา่ งร้องขอความรว่ มมอื ทัง้ น้ตี ามความเหมาะสม ความมุ่งหวังในกิจการลูกเสือในอนาคต หากได้รับการ ปรับปรงุ พฒั นาใน ๒ เรือ่ งหลัก คือเร่ืองการบริหารจดั การและ เรอื่ งกจิ กรรมลกู เสอื จะมผี ลใหก้ จิ การลกู เสอื ไทยมนั่ คง เจรญิ กา้ วหนา้ มคี ณุ คา่ คณุ ประโยชนต์ อ่ การพฒั นาเยาวชนของชาตทิ งั้ ในทางสว่ นตวั และสง่ เสรมิ ใหม้ สี ว่ นรว่ มในการชว่ ยแกป้ ญั หา และพฒั นาสง่ิ แวดลอ้ ม ชมุ ชน ประเทศชาตแิ ละโลก นำ� ไปสคู่ วามมน่ั คงของชาตบิ า้ นเมอื ง สมดงั พระราชปณธิ านของพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั พระผูพ้ ระราชทานกำ� เนดิ ลูกเสอื ไทย เมอ่ื ๑๐๐ ปีทผี่ ่านมา 321 5502006L-45.indd 321 6/25/12 12:54 PM

ปรมาจารยก์ ารลูกเสือไทย พนั ตรชี ยตุ ศาตะโยธนิ กิจการลูกเสือไทยได้ถือกำ�เนิดขึ้น จะเข้าใจซึมทราบเหมือนคนรุ่นเก่า อยา่ งดี พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า เมื่อวันเสารท์ ่ี ๑ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช กม็ แี ตเ่ พยี งไดอ้ า่ นในหนงั สอื วา่ มที หารโบราณ เจ้าอยู่หัวทรงเป็นพระราชธุระจัดให้มีการ ๒๔๕๔โดยพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ จ�ำ พวก ๑ เรียกวา่ เสอื ปา่ คู่กับแมวเซาหรอื ซอ้ มรบเดนิ ทางไกลแรมคนื ในทกุ ปี และทรง เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ตรา แมวมอง แต่นา่ จะไม่สเู้ ขา้ ใจนกั ว่าเปนทหาร ตรากตรำ�พระวรกายนำ�การซ้อมรบโดยร่วม ขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื รตั นโกสนิ ทร ชนดิ ใด จงึ ควรอธบิ ายไวใ้ นที่น้พี อเปนสงั เขป ซ้อมรบกับเหล่าเสือป่าและลูกเสือด้วย ศก ๑๓๐ ขึน้ และถอื ว่ากจิ การลกู เสือเป็น พระองค์เอง ทรงทุ่มเทพระวรกาย และ สาขาหนงึ่ ของกจิ การเสอื ปา่ ทไ่ี ดต้ ง้ั ขน้ึ เมอื่ เสอื ปา่ นน้ั คอื ทหารทท่ี า่ นใชไ้ ปสบื ขา่ ว พระสติกำ�ลังในความมั่นคงของชาติเอนก วนั เสารท์ ่ี ๖ พฤษภาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ ข้าศึก เพื่อแม่ทัพจะได้รู้พอเปนเลาๆ ว่า นานัปการ ด้วยพระราชทรพั ย์สว่ นพระองค์ คือเมื่อก่อนหน้าเพยี ง ๒ เดือน ดงั นี้แลว้ ขา้ ศกึ นน้ั จะยกมาทางใด มกี �ำ ลงั เพยี งเทา่ ใด ปรากฏเป็นคุณูปการในกาลปัจจุบันนี้ว่า ไมว่ า่ การใดทไ่ี ดแ้ จง้ วา่ เสอื ปา่ ตอ้ งยดึ ถอื ปฏบิ ตั ิ ทา่ ทางจะรบพงุ่ อยา่ งไร ตรงกบั ทใ่ี นกองทพั บก การฝกึ หดั กองอาสาสมคั รเสอื ปา่ และลกู เสอื แลว้ ถอื วา่ เปน็ สง่ิ ทล่ี กู เสอื ตอ้ งถอื ปฏบิ ตั ดิ ว้ ย ทกุ วนั นเ้ี รยี กวา่ “ผสู้ อดแนม” หรอื เรยี กตาม ในทางยุทธวธิ ี แท้ทจ่ี รงิ ก็คือการตระเตรยี ม ดังท่ีได้ทราบจากพระราชปรารภที่ได้ทรง ภาษาอังกฤษวา่ “สเคา๊ ต” ส่วนแมวเซาหรอื กองก�ำ ลังส�ำ รองของชาติไว้ เพื่อรกั ษาความ พระราชทานไว้แต่เม่ือต้ังเสือป่าความว่า แมวมองน้นั ขา้ พเจา้ เขา้ ใจวา่ คงจะเปนนาม ม่ันคงและคงความเป็นอิสระของสยาม “ความประสงค์ของข้าพเจ้าในการท่ีต้ังกอง ใช้เรียกทหาร จำ�พวกที่จัดออกไปเปนกอง ตลอดมาจนกาลปัจจุบันท่ีได้แปรไปเป็น เสอื ปา่ ขน้ึ นน้ั กไ็ ดม้ หี วั ขอ้ ใจความปรากฏอยู่ คอยเหตุ คือปล่อยไปวางไวแ้ ห่งใดแห่ง ๑ กองก�ำ ลังรักษาดนิ แดน ในพระราชปรารภในต้นข้อบังคับปกครอง ซึ่งเปนที่ติดต่อกับเขตร์ของทัพข้าศึก หรือ กองเสอื ป่า ซึ่งได้คดั มาลงไวใ้ นจดหมายเหตุ เปนทางที่คะเนวา่ ข้าศกึ จะเดนิ มา และเปน ทรงพระราชทานพระราชนิพนธ์ เสอื ปา่ ฉบบั นด้ี ว้ ยแลว้ บดั นข้ี า้ พเจา้ ขออธบิ าย น่าที่จะต้องคอยบอกข่าวข้าศึกมาให้แม่ทัพ อนั เปน็ ต�ำ ราหลกั และยงั ผลใหก้ จิ การเสอื ปา่ อีก ชนั้ ๑ เปนเหมือนการเล่าส่กู นั ฟงั เพ่ือ ทราบ เท่าที่ตนจะสังเกตเหน็ ได้ โดยไมต่ อ้ ง และลูกเสือเจริญรุดหน้าและเข้มแข็งข้ึน ให้สมาชิกทั้งหลายเข้าใจความประสงค์และ ไปพ้นที่ซึ่งตนไปคอยตั้งเหตุ ทหารชนิดนี้ ตลอดรัชสมัยอย่างรวดเร็ว อาทิเช่น แบบ ความคิดในวิธีท่ีจะจัดวางการในกองเสือป่า ตามภาษาท่ีใช้ในกองทัพบกทุกวันน้ีเรียกว่า สง่ั สอนเสอื ปา่ และลกู เสอื ปลกุ ใจเสอื ปา่ เทศนา น้ตี ่อไป “กองระวงั ดา่ น” หรอื ทเ่ี รยี กตามภาษาองั กฤษวา่ เสอื ปา่ บทละครพระราชนพิ นธ์ หวั ใจนกั รบ “เอ๊าตโป๊สต์” ตามนา่ ทๆ่ี จะต้องกระท�ำ ใน และการแสดงตำ�นานเสือป่า เพื่อเป็นการ นามเสอื ปา่ ทเ่ี ลอื กมาใชน้ ้ี เปนชอ่ื เกา่ การสงคราม พวกเสือป่ากับพวกแมวมอง ปลุกจิตสำ�นึกให้คนไทยเห็นความสำ�คัญใน ที่มีปรากฏได้ใช้มาในเมอื งเราแตโ่ บราณกาล ย่อมจะตอ้ งทำ�การตอ่ เน่อื งกนั อยู่ เพราะเรา หน้าที่เสือป่าและความสำ�คัญของการเป็น คนท่ีนับว่าเปนรุ่นเก่าพอได้ยินช่ือก็เข้าใจดี ย่อมต้องอาไศรยซึ่งกันและกัน น่าจะเปน ลกู เสอื เพอ่ื ปลกู ความสามคั คแี ละเสรมิ ความ แต่อาไศรยเหตุท่ีช่ือนี้เลิกใช้ในกองทัพบก ด้วยเหตุนี้เอง เสือป่าแมวมองจึงมีชื่อเข้าคู่ มัน่ คงในชาตติ ลอดรชั สมัยพระองค์ ในปตั ยุบันสมัยเสียแล้ว คนรุน่ ใหม่จึงไม่ใคร่ ติดกันอยโู่ ดยมาก ตัง้ แต่ไหนแตไ่ รมา.” 322 5502006L-46.indd 322 6/25/12 12:52 PM

นายกองเอก สมเด็จพระเจา้ บรมวงศ์เธอ กรรมการอกี ตามสมควร สุดแลว้ แต่จะทรง จัดการลูกเสือแห่งกรุงสยามแล้ว ได้ทรงใช้ กรมพระยาดำ�รงราชานุภาพ พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ตง้ั ขน้ึ สภากรรมการ อำ�นาจหน้าท่ีในการบัญชาการกระทรวง ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ กลางนม้ี นี า่ ทบ่ี งั คบั บญั ชาวนิ จิ ฉยั และด�ำ รหิ ์ มหาดไทย ซึ่งมีหน้าที่ในทางการปกครอง การทง้ั ปวงทเ่ี กย่ี วขอ้ งดว้ ยลกู เสอื เพอ่ื ใหก้ าร ชว่ ยใหก้ จิ การเสอื ปา่ และลกู เสอื ไดแ้ พรข่ ยาย รตั นโกสนิ ทร ศก ๑๓๐ ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ ดำ�เนินการไปเปนระเบียบเรียบร้อยสม ไปยงั หวั เมอื งอยา่ งรวดเรว็ ทรงเอาพระทยั ใส่ พระราชประสงค”์ เป็นพระธุระในกิจการเสือป่าและลูกเสือเป็น พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณา อย่างดี ในการตรวจราชการหวั เมืองต่างๆ เพอ่ื ใหก้ ารเปน็ ไปตามพระราชประสงค์ ก็ได้ทรงดำ�เนินการพิจารณาจัดต้งั กองเสือป่า โปรดเกล้าฯ ตราขน้ึ ในข้อ ๔ ความวา่ ในข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือฉบับแรกน้ี และลูกเสือข้ึนในสถานที่อันควรทั่วพระราช จงึ ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหส้ มเด็จ อาณาจักร เป็นผลใหง้ านสำ�คัญในพระบาท “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะได้ทรง พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาด�ำ รงราชา สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวสำ�เร็จสัมฤทธิ์ผลอย่าง พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ต้ังผไู้ วว้ างพระราช นภุ าพ เมอ่ื ครง้ั ยงั ด�ำ รงพระอสิ รยิ ยศทก่ี รมหลวง รวดเรว็ ในอีกทางหนงึ่ ดว้ ย หฤทยั ผู้ ๑ เปนผตู้ รวจการใหญ่ ส�ำ หรบั เปน ด�ำ รงราชานภุ าพ เปน็ ผ้ตู รวจการใหญ่และ ผตู้ รวจการปกครอง และการฝกึ หัดสัง่ สอน เป็นอุปนายกสภากรรมการกลางจัดการ กิจการลูกเสือจึงได้ผูกพันเกี่ยวข้อง ลกู เสอื ใหเ้ ปนไปตามพระราชประสงค”์ และ ลกู เสือแหง่ กรงุ สยาม เป็นพระองคแ์ รก กบั กระทรวงมหาดไทยมาจนทกุ วนั นี้ ในขอ้ ๕ ความวา่ “ใหม้ สี ภากรรมการกลาง ตั้งอยู่ในกรงุ เทพฯ พระบาทสมเด็จพระเจา้ สมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศ์เธอ กรม เมอ่ื ไดม้ พี ระบรมราชโองการประกาศ อยหู่ วั ทรงเปนสภานายก ฤาจะทรงพระกรณุ า พระยาดำ�รงราชานุภาพ ทรงเป็นสมเด็จ ใช้พระราชบัญญัตลิ กู เสือ พ.ศ. ๒๔๙๐ ทไี่ ด้ โปรดเกล้าฯ ตั้งผู้ไว้วางพระราชหฤทัยเปน พระบรมวงศ์ชน้ั ผู้ใหญ่ ได้รบั ราชการเปน็ ท่ี ก�ำ หนดให้มี “เหรยี ญลูกเสือสดดุ ”ี ข้นึ เพ่อื สภานายกแทนพระองคก์ ไ็ ด้ ใหผ้ ตู้ รวจการใหญ่ ไว้วางพระราชหฤทัยมาแต่รัชกาลพระบาท พระราชทานแกผ่ บู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื พนกั งาน เปนอปุ นายก กบั ใหม้ สี ภาเลขานกุ าร ๑ และ สมเดจ็ พระจลุ จอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงเปน็ ทง้ั เจ้าหน้าท่ีลูกเสือและบุคคลอ่ืนบรรดาที่มี นกั การทหาร นกั การปกครอง และนักการ อปุ การคณุ ถงึ ขนาด หรือไดอ้ ทุ ศิ กำ�ลังกาย ศกึ ษา เปน็ บดิ าแหง่ ประวตั ศิ าสตรไ์ ทย มาถงึ กำ�ลงั ความคดิ ในการประกอบกิจให้บงั เกิด รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า คณุ ประโยชนแ์ กก่ ารลกู เสอื ไดม้ กี ารพระราชทาน เจา้ อยหู่ วั ทรงเปน็ เสนาบดกี ระทรวงมหาดไทย เป็นคร้งั แรกในวนั ท่ี ๑๕ กุมภาพันธ์ พทุ ธ- เปน็ สมาชกิ เสอื ปา่ รนุ่ แรก มหี มายเลขประจ�ำ ตวั ศกั ราช ๒๔๙๗ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ๑๑๐ ด�ำ รงพระยศทางเสอื ปา่ เปน็ นายกองตรี ภูมิพลอดุลยเดชไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ จนเป็นนายกองเอก ใหพ้ ระราชทานเหรยี ญลกู เสอื สดดุ แี กท่ ายาท ในสมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยา เมื่อคร้ังทรงดำ�รงตำ�แหน่งผู้ตรวจ ด�ำ รงราชานุภาพ ดว้ ย การใหญแ่ ละเปน็ อปุ นายกสภากรรมการกลาง 323 5502006L-46.indd 323 6/25/12 12:52 PM

เจา้ พระยาพระเสด็จสเุ รนทราธิบดี เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธิบดี นายพลเสือปา่ พระยาราชนกูล วิบลู ภักดี เจา้ พระยาพระเสดจ็ สเุ รนทราธบิ ดี เปน็ ขณะเปน็ รองเสนาบดแี ละรง้ั ต�ำ แหนง่ เสนาบดี พริ ิยพาหะ (รนื่ ศยามานนท)์ สมาชกิ เสอื ปา่ รนุ่ แรก มหี มายเลขประจ�ำ ตวั ๓๔ กระทรวงธรรมการอยู่ ไดร้ บั พระมหากรณุ า- แมพ้ ระยาราชนกลู วบิ ลู ภกั ดี พริ ยิ - เมื่อครั้งดำ�รงบรรดาศักดิ์ที่ พระยาวิสุทธิ์ ธคิ ณุ โปรดเกลา้ ฯ เปน็ ผชู้ ว่ ยตรวจการลกู เสอื พาหะ จะไดม้ หี นา้ ทร่ี าชการเปน็ ถงึ ปลดั ทลู สุริยศักดิ์ มียศทางเสือป่าเป็นนายกองตรี เมือ่ คร้ังท่ีสมเด็จพระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรม ฉลองกระทรวงมหาดไทย หากแตก่ อ่ นหนา้ สังกดั เหล่าราบหลวงรกั ษาพระองค์ ในกอง พระยาด�ำ รงราชานภุ าพด�ำ รงต�ำ แหนง่ ผตู้ รวจ ท่านได้เคยรบั ราชการในกระทรวงธรรมการ เสอื ปา่ เสนาหลวงรักษาพระองค์ ซึ่งนับเปน็ การใหญ่และอุปนายกสภากรรมการกลาง ทอ่ี ธบิ ดกี รมศกึ ษาธกิ ารมากอ่ น เมอ่ื เจา้ พระยา เสือป่ากองแรก ที่จัดตั้งขึ้นเมื่อวันเสาร์ที่ จัดการลูกเสือแห่งกรุงสยาม ต่อมาในปี พระเสดจ็ สเุ รนทราธบิ ดี เสนาบดกี ระทรวง ๖ พฤษภาคม รตั นโกสนิ ทร ศก ๑๓๐ (พทุ ธ- พุทธศักราช ๒๔๕๗ สมเด็จพระเจ้าบรม ธรรมการ รบั ต�ำ แหนง่ อปุ นายกสภากรรมการ ศกั ราช ๒๔๕๔) ถือวา่ กจิ การกองเสอื ปา่ นี้ วงษเ์ ธอ กรมพระยาด�ำ รงราชานภุ าพไดก้ ราบ กลางจดั การลกู เสือแหง่ กรงุ สยาม มาจนถึง เปน็ กจิ การทตี่ ง้ั ข้นึ เพือ่ ผูใ้ หญ่ คร้ันเมอ่ื ทรงมี บงั คมทลู ลาพกั ราชการไป จงึ ไดท้ รงพระกรณุ า เวลาปว่ ยหนกั จงึ ไดก้ ราบถวายบงั คมทลู ลา พระราชดำ�ริจะทรงฝึกเด็กนักเรียนไปใน โปรดเกลา้ ฯ ให้ เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรน- ออกจากต�ำ แหนง่ หนา้ ทร่ี าชการในพทุ ธศกั ราช แนวทางเดยี วกนั กท็ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ทราธบิ ดี เสนาบดีกระทรวงธรรมการ เลอื่ น ๒๔๕๘ และถงึ แกอ่ สญั กรรมในศกตอ่ มานน้ั ปรบั ปรงุ ใหส้ มแกฐ่ านะเดก็ ขยายผลออกไปจงึ ขึ้นเป็นอุปนายกสภากรรมการกลางจัดการ ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ต้ังการลกู เสอื ลูกเสือแหง่ กรงุ สยาม สืบแทน ขึน้ ในวันเสาร์ที่ ๑ กรกฎาคม ศกนนั้ การลกู เสอื จงึ ไดเ้ จรญิ ขน้ึ ในสถานศกึ ษา และผูกพันเก่ยี วข้องกับราชการในกระทรวง ศกึ ษาธิการจนทกุ วันน้ี 324 6/25/12 12:52 PM 5502006L-46.indd 324

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า กับทรงรับคณะลูกเสือสยามไว้ในพระบรม ปพี ทุ ธศกั ราช ๒๔๗๑ สภากรรมการ เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้ ราชูปถมั ภ์ กลางจดั การลกู เสอื แหง่ กรงุ สยามไดม้ ขี อ้ ตกลง พระยาไพศาลศิลปสาตร (ร่ืน ศยามานนท์) กับสภากาชาดสยาม ในการขอรบั “เหรียญ อธบิ ดกี รมศกึ ษาธกิ าร รบั ต�ำ แหนง่ อปุ นายก นบั เปน็ เหตกุ ารณส์ �ำ คญั ทท่ี �ำ ใหก้ จิ การ กาชาดสรรเสรญิ ” เพอ่ื เปน็ การบ�ำ รงุ ขวญั และ สภากรรมการกลางจดั การลกู เสอื แหง่ กรงุ สยาม คณะลูกเสือสยามดำ�รงอยู่มาจนกระท่ัง ก�ำ ลังใจแกเ่ จา้ หน้าทล่ี กู เสอื และลกู เสอื ทไี่ ด้ สืบแทนเป็นคนท่ี ๓ ทุกวันน้ี ในขณะท่ีกองอาสาสมคั รเสือป่าได้ บำ�เพ็ญกิจอันเป็นประโยชน์ถือเป็นความดี ปลาสนาการสิน้ สูญไปดว้ ยขาดผู้อปุ ถมั ภ์ ความชอบท่สี มควรได้รับการยกยอ่ งแมไ้ ม่ถึง เมื่อพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า ขนาด “เหรยี ญราชนยิ ม” ของทางราชการ เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหจ้ ดั ในงานพระราชพิธฉี ัตรมงคล ซ่ึงโดย ซง่ึ อยใู่ นเกณฑ์ทีส่ ูงกวา่ เตรยี มการพระราชพธิ ฉี ลองสริ ริ าชสมบตั คิ รบ ปกติแล้วคณะลูกเสือก็จะได้จัดให้กอง ๑๕ ปี เสมอดว้ ยพระบาทสมเด็จพระพุทธ ลูกเสือในพระนครและบรรดาลูกเสือผู้แทน ในปลายปนี น้ั พระยาไพศาลศลิ ปสาตร เลศิ หลา้ นภาลยั ในปลายปพี ทุ ธศกั ราช ๒๔๖๘ จากมณฑลตา่ งๆ มารว่ มชมุ นมุ ถวายพระพร (รน่ื ศยามานนท)์ ไดร้ บั ราชการสนองพระเดช ไดท้ รงเตรยี มจดั งานสยามรฐั พพิ ธิ ภณั ฑข์ น้ึ ทง้ั ชัยมงคลอยูแ่ ลว้ ถึงปีพทุ ธศักราช ๒๔๗๐ พระคุณและสร้างความเจริญรุ่งเรืองแก่การ ยงั โปรดใหเ้ ตรยี มจดั งานชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ สภากรรมการกลางจดั การลกู เสอื แหง่ กรงุ สยาม ลูกเสือมาแต่ปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จ ครง้ั แรกขน้ึ ดว้ ย ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ได้มีประกาศให้จัดงานชุมนุมลูกเสือแห่งชาติ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ถงึ ตน้ รชั สมยั พระบาท ใหน้ ายพลเสอื ปา่ เจา้ พระยารามราฆพ เปน็ เนื่องในการพระราชพธิ ีฉัตรมงคล พระพุทธ สมเดจ็ พระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไดร้ บั พระมหา- ผอู้ �ำ นวยการ และใหน้ ายกองใหญ่ พระยาไพศาล ศกั ราช ๒๔๗๐ ขน้ึ ถอื เปน็ การจดั งานชมุ นมุ กรณุ าธคิ ณุ โปรดเกลา้ ฯ ใหย้ า้ ยพระยาไพศาล ศิลปสาตร (ร่นื ศยามานนท)์ เปน็ เลขาธิการ ลูกเสอื แหง่ ชาติข้นึ เปน็ ครงั้ แรก ณ พระราช ศิลปสาตรจากกระทรวงธรรมการ ไปรับ อทุ ยานสราญรมย์ ระหวา่ งวนั ท่ี ๒๖ กมุ ภาพนั ธ์ ราชการในตำ�แหน่งปลัดทูลฉลองกระทรวง ถงึ รชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ ถงึ วนั ท่ี ๓ มีนาคม พุทธศักราช ๒๔๗๐ มหาดไทยแทน เจา้ อยหู่ วั พระยาไพศาลศลิ ปสาตร อปุ นายก และในศกเดียวกันนี้ได้มีประกาศกำ�หนด สภากรรมการกลางจดั การลกู เสอื แหง่ กรงุ สยาม เครือ่ งแต่งตวั เจา้ หน้าทลี่ กู เสอื พุทธศักราช ทายาทของนายพลเสอื ป่า พระยา ได้เปน็ ผูแ้ ทนคณะลูกเสอื สยาม นำ�ความขน้ึ ๒๔๗๐ ขนึ้ เม่อื วันท่ี ๑๕ พฤศจิกายน ราชนกลู วบิ ลู ภกั ดี พริ ยิ พาหะ (รื่น ศยา- กราบบังคมทูลพระกรุณาใต้ฝ่าละอองธุลี พุทธศกั ราช ๒๔๗๐ ปรบั ปรงุ จากข้อบังคบั มานนท)์ ไดเ้ ขา้ รบั พระราชทานเหรยี ญลกู เสอื พระบาท ขออญั เชญิ พระบาทสมเด็จพระ ลกั ษณปกครองลกู เสือ พุทธศกั ราช ๒๔๖๑ สดุดี ในการพระราชทานเหรยี ญลูกเสือสดดุ ี ปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รบั ต�ำ แหนง่ สภานายกสภา ทใ่ี ช้มาแต่เดิม เปน็ ครง้ั แรกเม่ือพทุ ธศักราช ๒๔๙๗ กรรมการกลางจัดการลูกเสือแห่งกรุงสยาม 5502006L-46.indd 325 325 6/25/12 12:52 PM

กับเป็นอุปนายกสภากรรมการกลางจัดการ ถงึ วนั ท่ี ๗ มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๔ และ ลกู เสือแห่งกรงุ สยาม ไดท้ รงผลักดนั ใหม้ ีการ เมอ่ื เรม่ิ อบรมรนุ่ ทส่ี องไดเ้ กดิ การเปลย่ี นแปลง บรรจุวชิ าลกู เสอื เขา้ ไว้ในหลกั สูตร โดยมกี าร การปกครองในวนั ท่ี ๒๔ มถิ นุ ายน พทุ ธศกั ราช ใหค้ ะแนนและมีการสอบไล่ด้วย จงึ ไดม้ ีการ ๒๔๗๕ โรงเรียนผู้กำ�กับลูกเสือในพระบรม ตง้ั กองลกู เสอื ขน้ึ ในโรงเรยี นเพม่ิ ขน้ึ หลายแหง่ ราชูปถัมภ์ จึงได้ลม้ เลิกลงไปดว้ ย และการ ลกู เสอื สยามไดพ้ น้ จากพระราชภาระโดยตรง การลูกเสือในสมัยท่ีพระวรวงศ์เธอ นับแตน่ ั้นมา พระองคเ์ จา้ ธานนี วิ ตั ทรงเปน็ เสนาบดกี ระทรวง ธรรมการเฟอ่ื งฟขู น้ึ มากดว้ ยปรากฏวา่ พระองค์ นายกองเอก พระวรวงศเ์ ธอ กรมหมน่ื ทรงเอาพระทัยใส่สละเวลาเสด็จไปในพิธี พทิ ยาลาภพฤฒยิ าลงกร ได้รับพระราชทาน เข้าประจำ�กองลูกเสือ หรือกิจกรรมต่างๆ เหรยี ญลกู เสอื สดดุ ี ในการพระราชทานเหรยี ญ ของลูกเสืออยู่เสมอ ทรงตระหนักว่า การ ลกู เสอื สดุดีเป็นครัง้ แรก เมื่อพุทธศักราช ลูกเสือเป็นกิจกรรมท่เี ป็นประโยชน์และเป็น ๒๔๙๗ ช่องทางหนึ่งในการอบรมจริยธรรมจรรยา นายกองเอก พระวรวงศ์เธอ ปลูกฝังความเป็นพลเมืองดีแก่นักเรียน กรมหมื่นพิทยาลาภพฤฒิยาลงกร อนั จะเป็นกำ�ลังที่สำ�คญั แกช่ าติได้ พระวรวงศเ์ ธอพระองคเ์ จา้ ธานนี ิวตั กรมหมน่ื พทิ ยาลาภพฤฒยิ าลงกร (พระนามเดมิ นอกจากการรับเป็นพระธุระในเร่ือง หมอ่ มเจา้ ธานนี วิ ตั ) ทรงรบั ราชการใกลช้ ดิ กบั การจดั การลกู เสอื ทง้ั ปวงแลว้ ยงั ทรงใหค้ วาม พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว สำ�คัญแก่ “คร”ู ของลกู สือ ได้ทรงรอ้ื ฟื้น มาโดยตลอด ยอ่ มทรงซบึ ซาบและตระหนกั ดี การฝึกอบรมผู้กำ�กับลูกเสือขึ้นอีก โดยจัด ถงึ แนวพระราชด�ำ รใิ นการทง้ั ปวงของพระองค์ การทดลองอบรมผกู้ �ำ กบั ลกู เสอื เปน็ สว่ นยอ่ ย คร้นั เม่อื ตำ�แหน่งเสนาบดีกระทรวงธรรมการ ข้ึนท่ีสามัคยาจารย์สโมสรสถาน ซึง่ ต้ังอยูใ่ น ว่างลง พระวรวงศ์เธอ พระองคเ์ จา้ ธานจี ึง โรงเรยี นสวนกหุ ลาบวทิ ยาลยั เมอ่ื ปพี ทุ ธศกั ราช “ทูลอาสาต่อพระเจ้าอยู่หัวว่าจะขอสนอง ๒๔๗๒ และไดท้ รงขยายไปสกู่ ารตง้ั โรงเรยี น พระเดชพระคณุ ในหนา้ ที่นเ้ี อง” พระบาท ผู้ก�ำ กับลกู เสือในพระบรมราชปู ถัมภ์ ขึน้ อีก สมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณา ครั้งที่พระรามราชนิเวศน์ จังหวัดเพชรบุรี โปรดเกลา้ ฯ ใหเ้ ปน็ เสนาบดกี ระทรวงธรรมการ ไดเ้ ริม่ ขนึ้ เปน็ ครัง้ แรกในวนั ท่ี ๑๐ เมษายน 326 6/25/12 12:52 PM 5502006L-46.indd 326