กิจการลูกเสือไทยก่อก�ำเนิดขึ้น กิจการลูกเสอื ไทยอยู่ในพระบรมราชูปถมั ภ์ โดยพระมหากษัตรยิ ไ์ ทย พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสถาปนากิจการ ของพระมหากษัตริย์ไทยทกุ พระองคต์ ลอดมา ลกู เสือไทยขึน้ เม่ือวันที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๔ ทรงบรหิ ารจดั การกจิ การลูกเสอื ไทย พะนอม แก้วก�ำ เนิด ดว้ ยพระองคเ์ อง ทรงกำ� หนดรปู แบบ วธิ กี าร ตา่ งๆ เปน็ หลกั การและทางปฏบิ ตั เิ ปน็ รากฐาน 27 กิจการลูกเสือไทยไว้อย่างละเอียดถี่ถ้วน ทุกเร่ืองและทรงส่งเสริมให้เกิดการปฏิบัติ 6/25/12 11:24 AM พัฒนากิจการลูกเสือให้เจริญก้าวหน้าอย่าง ย่งิ ยวดตลอดรัชสมยั ของพระองค์ พระมหา กษัตรยิ อ์ งค์ต่อๆ มากท็ รงสง่ เสริมสนับสนนุ กจิ การลกู เสือไทย อยใู่ นพระบรมราชูปถมั ภ์ เจริญตามรอยพระยุคลบาทของพระราช บิดาลูกเสือไทยสืบต่อเนื่องกันมาถึงปัจจุบัน กลา่ วไดว้ ่า กิจการต่างๆ ของลูกเสือไทยใน ปัจจุบัน ดำ� เนินการตามรากฐานทพ่ี ระบาท สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงก�ำหนด ไว้เมอ่ื ๑๐๐ ปีท่ผี ่านมา รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ- มงกุฎเกล้าเจา้ อยหู่ วั พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า เจา้ อยหู่ วั ทรงปรารภทจ่ี ะจดั ตง้ั กองลกู เสอื ขน้ึ เพื่อพัฒนาเยาวชนไทย ตามแนวทางเสอื ป่า ท่ีเนน้ ตามพระราชประสงค์ ๓ ประการ 5502006L-6.indd 27
๑. ปลูกฝังความจงรักภักดีต่อพระ และเป็นบรรทัดฐานในการด�ำเนินการต่อไป เสอื ปา่ ไดม้ กี ารสอบซอ้ มวชิ าลกู เสอื ตามแบบ มหากษัตรยิ ์ ทรงใหจ้ ดั พมิ พ์พระบรมราโชวาททพี่ ระราชทาน ท่ีได้ทรงพระนิพนธ์ไว้ ทรงพระราชทานนาม ๒. ปลูกฝังความรักชาติบ้านเมือง แก่เสือป่า เป็นแนวทางอบรมลกู เสอื ได้ กองลกู เสอื นวี้ ่า กองลูกเสือหลวง และให้ และการนับถือพทุ ธศาสนา พระราชทานพระราชวโรกาสให้กองลูกเสือ ตามเสด็จพระราชด�ำเนินประพาสพระราชวัง ๓. ปลูกฝังความสามัคคีในหมู่คณะ โรงเรยี นมหาดเล็กหลวงเข้าเฝา้ ฯ ณ สโมสร สนามจันทร์ นครปฐม ทรงพระราชทานธง และไม่ทำ� ลายซ่ึงกนั และกนั ประจำ� กองลกู เสอื น้ีด้วย ทรงมพี ระบรม- พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า ราชานุญาตให้จัดต้ังกองลูกเสือข้ึนใน เจา้ อยู่หัวทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้ สถานศกึ ษาต่างๆ ในกรุงเทพฯ ทรงให้จดั ตั้ง ประกาศใช้ ขอ้ บงั คบั ลักษณปกครองลกู เสือ สภากรรมการมณฑล และขยายการจดั ตัง้ ซ่ึงถือว่าเป็นการสถาปนากิจการลูกเสือไทย กองลกู เสอื ในมณฑลต่างๆ ตามล�ำดับ ขึน้ แล้วเป็นครั้งแรก เมอ่ื วันที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๔ ขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื ทรงพระราชนิพนธ์และบรรยาย น้ีเป็นธรรมนูญการบริหารจัดการกิจการ บทความ ปลุกใจเสอื ป่าและเทศนาเสอื ป่า ลูกเสือไทย เปน็ ต้นฉบบั ของพระราชบัญญตั ิ ต่อมาทรงแต่งแบบส่ังสอนเสือป่าและ ลูกเสือฉบับแรก เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๘๒ จนถึง ลูกเสือเป็นต้นแบบของต�ำราทางวิชาการ ฉบบั ปปี ัจจุบัน และหลักสูตรกิจกรรมลูกเสือในเวลา ต่อมา จากข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ ฉบับน้ี ทรงตั้งโครงสร้างการบริหารกจิ การ ลูกเสอื ไทย กำ� หนดใหม้ ีสภากรรมการกลาง จดั การลกู เสอื และผตู้ รวจการใหญ่ ทรงด�ำรง ต�ำแหน่งนายกสภากรรมการกลางจัดการ ลูกเสือดว้ ยพระองค์เอง นัน่ คือ ทรงเปน็ ประมุขของคณะลกู เสอื ไทย ทรงแตง่ ตงั้ นายชพั น์ บนุ นาค นกั เรยี น มหาดเล็กหลวง เป็นลกู เสือคนแรก ทรงตง้ั กองลูกเสือกองแรกขึ้นที่โรงเรียนมหาดเล็ก หลวง ทรงด�ำเนินการให้การอบรมสงั่ สอน ลกู เสอื รนุ่ แรกดว้ ยพระองคเ์ อง เปน็ แบบอยา่ ง 28 5502006L-6.indd 28 6/25/12 11:24 AM
ปี พ.ศ. ๒๔๕๕ ทรงก�ำหนดใหม้ กี ารสอบไล่วิชา 29 ลูกเสือครั้งแรก ให้ลูกเสือเลื่อนช้ันข้ึนเป็นลูกเสือโท และ จัดให้มีพิธีเข้าประจ�ำกองของลกู เสือ 6/25/12 11:25 AM ทรงริเริ่มให้จัดแสดงต�ำนานของชาติไทยกลางแจ้ง ปีละ ๓ คืน คืนละ ๓ เรือ่ ง เรียกกันวา่ ตำ� นานเสอื ปา่ ปี พ.ศ. ๒๔๕๖ ทรงโปรดให้กองลูกเสือบางกอง ส่งผู้แทนพร้อมด้วยผู้บังคับบัญชาร่วมเดินทางไกลพักแรม ไปกับกองเสอื ปา่ ทรงน�ำเสือป่าและลกู เสอื เดินทางไกลจาก 5502006L-6.indd 29
ข้ึน ๑๑ วชิ า ส�ำหรบั ลูกเสือท่ีสอบไล่ได้วิชา พเิ ศษเหล่าน้นั ปี พ.ศ. ๒๔๖๓ สภากรรมการกลาง จัดการลกู เสือสยาม ไดส้ ง่ ผ้แู ทนลกู เสอื ไทย ๔ คนเขา้ รว่ มการชมุ นมุ ลกู เสอื โลก ครงั้ แรก ณ โอลมิ เปยี กรงุ ลอนดอน ประเทศองั กฤษ โดยมอบให้นักเรียนไทยที่ก�ำลังเรียนอยู่ ในประเทศอังกฤษในสมัยนั้นเป็นผู้แทน ลกู เสอื ไทย วังสนามจันทร์ ไปดอนเจดยี ์ แขวงเมือง ทั่วราชอาณาจักร ปรึกษาหารือกนั ในเร่ือง ปี พ.ศ. ๒๔๖๕ คณะลูกเสือไทย สพุ รรณบรุ ใี นงานสมโภชพระเจดยี ย์ ทุ ธหตั ถี ท่ีจะแก้ปัญหาและพัฒนากิจการลูกเสือใน สมัครเข้าเป็นสมาชิกของคณะลูกเสือโลก ณ ที่นั้น ทรงริเร่ิมให้มีการเปล่งเสยี งไชโย ด้านต่างๆ ทรงเปน็ ประธานในท่ปี ระชมุ เอง ในขณะนนั้ มสี มาชิกรวมทัง้ สิน้ ๓๑ ประเทศ เป็นครัง้ แรก ได้ข้อเสนอแนะในการพัฒนากิจการลูกเสือ ซงึ่ ถือเปน็ สมาชกิ ผกู้ อ่ ต้ังของคณะลกู เสอื โลก หลายประการ เปน็ ต้นว่า การพฒั นาผ้กู ำ� กบั ปี พ.ศ. ๒๔๕๗ เมอ่ื มกี องลูกเสือ ลกู เสอื การเรียนวิชาพเิ ศษของลกู เสือ การ ปี พ.ศ. ๒๔๖๗ ทรงมพี ระราชดำ� รทิ จี่ ะ มากขนึ้ ทรงพระราชทานธงประจำ� กองลกู เสอื ประชมุ ครั้งนน้ั เปน็ รากฐานท่สี ำ� คัญในการ จดั การชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ขน้ึ เปน็ ครง้ั แรก เหล่าน้ัน ในโอกาสต่างๆ จัดการประชุมสภาลูกเสือไทยในปัจจุบนั ทรงก�ำหนดแผนงานและรายการกิจกรรม ของลูกเสือไว้เป็นแนวทางในการด�ำเนินการ ทรงพระราชทาน เหรยี ญราชนยิ ม ทรงดำ� รใิ หต้ ง้ั กองฝกึ หดั ผกู้ ำ� กบั ลกู เสอื อย่างละเอียด แต่ยังไม่ได้ด�ำเนินการตาม ใหก้ บั ลกู เสอื โทฝา้ ย ในกรณที ลี่ กู เสอื โทฝา้ ย เพ่ือพัฒนาผู้ก�ำกับลูกเสือให้สามารถบริหาร พระราชประสงค์ ทรงประชวรและเสด็จ ได้ช่วยชีวิตคนชราและเด็กผู้หญิงให้รอดพ้น จัดการกองลูกเสือและจัดกิจกรรมให้กับ สวรรคตเสยี กอ่ น เปน็ ทน่ี า่ เสยี ใจเสยี ดายยง่ิ นกั จากการจมน�้ำตายเมื่อเรือโดยสารล่มใกล้ ลูกเสือตามหลักการและวิธีการท่ีได้ทรง เกาะสีชัง เหรียญราชนิยมนี้ เป็นตน้ ฉบับ ก�ำหนดไว้ ผทู้ ีส่ อบไล่ได้ พระราชทานเขม็ พระราชประวัติท่ีเก่ียวกับกิจการ ของเหรียญลูกเสอื สรรเสรญิ ในปจั จุบนั ศิลปวิทยาเป็นเคร่อื งหมายวุฒิ ลูกเสือโดยย่อ แสดงให้เห็นว่า พระบาท สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงก่อ ปี พ.ศ. ๒๔๕๘ ทรงริเริ่มให้มกี าร ปี พ.ศ. ๒๔๖๐ สภากรรมการกลาง ก�ำเนิดกิจการลูกเสือไทยและทรงก�ำหนด ประชุมสภานายกกรรมการจัดการลูกเสือ จัดการลูกเสอื ไดอ้ อกแบบเหรยี ญวชิ าพิเศษ รปู แบบ วธิ กี ารในการดำ� เนนิ กจิ การลกู เสอื ไทย ในแทบทุกเร่ือง เร่ืองเหล่านี้เป็นรากฐาน ในการด�ำเนินการและการพัฒนากิจการ ลูกเสอื ไทยสบื ต่อกันมาจนทกุ วันนี้ 30 5502006L-6.indd 30 6/25/12 11:25 AM
รชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจ้าอยู่หัว 31 พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทรงรบั เขา้ ดำ� รงตำ� แหนง่ สภานายกสภากรรมการกลางจัดการลูกเสอื ไทย และทรงรับกจิ การ 6/25/12 11:25 AM ลูกเสือเข้าไวใ้ นพระบรมราชปู ถมั ภ์ ปี พ.ศ. ๒๔๖๙ ทรงออกไปพระราชทานธงประจำ� กอง ลกู เสือหลายครงั้ ในโอกาสตา่ งๆ กนั ปี พ.ศ. ๒๔๗๐ ได้มกี ารจัดชุมนมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ขน้ึ เปน็ ครง้ั แรก ณ พระราชอทุ ยานสราญรมย์ ระหวา่ งวนั ท่ี ๒๖ กมุ ภาพนั ธ์ ถงึ วนั ท่ี ๓ มนี าคม พ.ศ. ๒๔๗๐ มลี กู เสอื มารว่ มชมุ นมุ ๑๔ มณฑล รวมจำ� นวนผทู้ เี่ ขา้ รว่ มชมุ นมุ ๑,๘๓๖ คน พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจ้าอยู่หัว เสด็จไปเป็นประธานพิธีเปิดการชุมนุม วันท่ี ๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๐ มีการเดินสวนสนามถวายความจงรักภักดีและถวาย พระพรชัยมงคล ณ บริเวณทอ้ งสนามหลวงด้วย ปี พ.ศ. ๒๔๗๒ มกี ารอบรมวชิ าผกู้ ำ� กบั ลกู เสอื ณ สามคั ยาจารย์ สมาคม ในบริเวณโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ในปีนค้ี ณะผแู้ ทน ลูกเสือไทย จำ� นวน ๑๘ คนเดนิ ทางไปเยอื นคณะลูกเสือญป่ี นุ่ และ ไดส้ ง่ ผแู้ ทนคณะลกู เสอื ไทยเข้าร่วมการชมุ นมุ ลกู เสอื โลกครั้งที่ ๓ ณ อาร์โรสว์ปาร์ค เมอื งเบอเกนเฮด ประเทศองั กฤษ ในวันท่ี ๒๕ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๔๗๒ ซึง่ เปน็ วันคล้ายวนั สวรรคตของพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั พระผพู้ ระราชทาน ก�ำเนิดลูกเสอื ไทย ลูกเสอื ในจงั หวดั พระนครและธนบุรีไดพ้ รอ้ มใจกัน มาร่วมชุมนุมกระทำ� พธิ ีถวายราชสดุดี เปน็ ครัง้ แรก ที่สามัคยาจารย์ สมาคม บรเิ วณโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลยั โดยอัญเชิญพระบรม สาทิสลกั ษณม์ าประดิษฐานเหนอื โตะ๊ ที่บูชา มเี จ้าหนา้ ทแ่ี ละผบู้ ังคับ บญั ชาลกู เสอื มารว่ มพธิ ี ๒๑๑ คน ลกู เสอื ๔,๓๔๗ คน รวม ๔,๕๕๘ คน จอมพลสมเด็จพระเจา้ พ่ยี าเธอ เจา้ ฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต เสด็จมาเปน็ ประธานในพิธี 5502006L-6.indd 31
ปี พ.ศ. ๒๔๗๓ สภากรรมการกลาง จดั การลกู เสอื แหง่ ชาติ ตงั้ แตว่ นั ท่ี ๑๔ เมษายน พระบาทสมเดจ็ พระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั จดั การลูกเสือ จัดให้มกี ารอบรมวชิ านำ� ทาง พ.ศ. ๒๔๗๗ ทรงด�ำรงต�ำแหน่งสภานายกสภากรรมการ แก่ลูกเสอื ในระดบั มธั ยมปลาย ในกรุงเทพฯ กลางจัดการลกู เสือ แทนพระบาทสมเดจ็ ในปนี ีร้ ะหวา่ งวนั ท่ี ๑-๗ มกราคม พ.ศ. ปี พ.ศ. ๒๔๗๗ พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล้าเจา้ อยูห่ วั และทรงอุปถมั ภ์ ๒๔๗๓ มกี ารชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ครงั้ ที่ ๒ พระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รงสละราชสมบัติ สง่ เสรมิ สนบั สนนุ กจิ การลกู เสอื ตลอดรชั สมยั ณ พระราชอุทยานสราญรมย์ มลี กู เสือมา เมอ่ื วันที่ ๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๗ ทรงบันทึก ของพระองค์ กิจการลกู เสือไดด้ �ำเนนิ การ รว่ มชมุ นมุ ๑๔ มณฑล จำ� นวน ๑,๙๙๕ คน ไว้วา่ สบื ตอ่ เน่อื งมา โดยยึดถอื หลักการ รูปแบบ มผี แู้ ทนคณะลกู เสอื ญปี่ ่นุ เขา้ ร่วมชมุ นุมดว้ ย วิธีการท่ีพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า ๒๒ คน พระบาทสมเด็จพระปกเกล้า “ ข ้ า พ เ จ ้ า มี ค ว า ม เ ต็ ม ใ จ ท่ี จ ะ ส ล ะ เจ้าอย่หู ัวทรงก�ำหนดไว้ มเี หตุการณ์ที่สำ� คัญ เจา้ อยหู่ วั เสดจ็ มาเปน็ ประธานในพธิ เี ปดิ งาน อ�ำนาจอันเปนของข้าพเจ้าอยู่แต่เดิม เป็นประโยชน์ต่อกิจการลูกเสือหลายเร่ือง พระวรวงศเ์ ธอพระองคเ์ จา้ อานนั ทมหดิ ล และ ใหแ้ กร่ าษฎรโดยทวั่ ไป แตข่ า้ พเจา้ ไม่ ดงั กลา่ วขา้ งตน้ ลว้ นมสี ว่ นเสรมิ สรา้ งใหก้ จิ การ พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช ยินยอมยกอ�ำนาจทั้งหลายของข้าพเจ้า ลูกเสือไทยเข้มแข็งสืบต่อเนื่องมาจนทุกวันน้ี ทรงฉลองพระองคใ์ นเครอ่ื งแบบลกู เสอื เสดจ็ ให้แก่ผู้ใดคณะใดโดยเฉพาะเพ่ือใช้ ด้วยพระราชอุปถัมภ์ของพระบาทสมเด็จ มาเที่ยวงานชุมนุมลกู เสือแห่งชาตคิ รงั้ ท่ี ๒ อ�ำนาจนนั้ โดยสทิ ธขิ าด และโดยไมฟ่ งั พระปกเกล้าเจา้ อยูห่ วั นด้ี ว้ ย วนั สดุ ทา้ ยแหง่ การชมุ นมุ มกี ารสวนสนาม เสยี งอนั แทจ้ รงิ ของประชาราษฎร” ณ ทอ้ งสนามหลวง เช่นเดียวกับการชุมนมุ ลูกเสือแห่งชาติ ครง้ั แรก ปี พ.ศ. ๒๔๗๔ ทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ใหป้ ระกาศตง้ั โรงเรียนผกู้ ำ� กบั ลกู เสือในพระบรมราชปู ถมั ภ์ ข้ึนทีบ่ ริเวณ วังพระรามราชนเิ วศน์ จงั หวัดเพชรบรุ ี จดั ให้ มีการฝึกอบรมเจ้าหน้าท่ีลูกเสือข้ึนเป็นงาน ประจำ� ปี ปี พ.ศ. ๒๔๗๖ จดั ตง้ั กรมพลศกึ ษาขนึ้ ในกระทรวงธรรมการ และมกี องการลกู เสอื อยใู่ นสงั กัด ทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้ นาวาโทหลวงศภุ ชลาศยั ร.น. รองผบู้ ญั ชาการ ทหารเรอื มาดำ� รงตำ� แหนง่ อธบิ ดกี รมพลศกึ ษา และดำ� รงตำ� แหนง่ อปุ นายกสภากรรมการกลาง 32 5502006L-6.indd 32 6/25/12 11:25 AM
รัชสมยั พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวั คณะลกู เสอื ไทยได้สง่ ช้าง ๒ เชอื ก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยหู่ วั อานันทมหดิ ล อานันทมหิดล เป็นของขวญั ใหแ้ กค่ ณะลูกเสอื ญ่ีปุ่น คณะ พระราชทานธงประจ�ำ กองลูกเสอื พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ท- ลูกเสือญี่ปุ่นได้จัดพิธีต้อนรับอย่างสมเกียรติ มหดิ ล เสดจ็ ขน้ึ ทรงราชย์ เมอ่ื วนั ท่ี ๒ มนี าคม ที่สวนสัตว์เคนโนจิ สง่ ผแู้ ทนลกู เสอื ไทยไปรว่ มการชมุ นมุ พ.ศ. ๒๔๗๗ ขณะมพี ระชนมายุ ๙ พรรษา ลูกเสือโลก คร้งั ท่ี ๕ ณ ประเทศฮอลแลนด์ กำ� ลงั ศึกษาอยู่ทีป่ ระเทศสวิตเซอรแ์ ลนด์ ทรง ปี พ.ศ. ๒๔๗๙ ไดม้ กี ำ� หนดประกาศ เขา้ ดำ� รงตำ� แหนง่ สภานายกสภากรรมการกลาง ใชห้ ลักสูตรลูกเสือเสนาและสมทุ รเสนา มี ปี พ.ศ. ๒๔๘๑ พระบาทสมเดจ็ จัดการลูกเสือและทรงรับกิจการลูกเสือ การเขียนหนังสอื วิชาลกู เสือ เปน็ แนวทางใน พระเจ้าอยู่หวั อานนั ทมหดิ ล สภานายกสภา เขา้ ไวใ้ นพระราชอปุ ถมั ภ์ ตามทีก่ ำ� หนดไว้ การจดั กิจกรรมให้กบั ลกู เสอื ตามหลกั สตู ร กรรมการกลางจัดการลกู เสอื แห่งชาติ เสด็จ ในขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื ในรชั สมยั นวิ ัตสิ ู่พระนคร เม่อื วนั ที่ ๑๕ พฤศจกิ ายน ของพระองค์มีเหตุการณ์ส�ำคัญหลายเหตุการณ์ ปี พ.ศ. ๒๔๘๐ มกี จิ กรรมสรา้ ง พ.ศ. ๒๔๘๑ ท่ีเกี่ยวกับการเจริญรอยสืบต่อเนื่องกิจการ สัมพันธไมตรีกับคณะลูกเสือต่างประเทศ ของลกู เสอื โดยสรปุ ดังน้ี หลายประเทศ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหส้ มเดจ็ พระเจ้าพ่นี างเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณวิ ัฒนา ทรง ปี พ.ศ. ๒๔๗๗ มกี ารยุบเลิกสภา คณะลกู เสือญีป่ ุน่ จ�ำนวน ๒๖ คน ด�ำรงต�ำแหนง่ อปุ นายกิ ากติ ตมิ ศกั ด์ิ ในสภา กรรมการจัดการลกู เสอื มณฑล เปลี่ยนเปน็ มาเยอื นประเทศไทย เปน็ การตอบแทนท่ี กรรมการกลางจัดการลกู เสอื แห่งชาติ และ คณะกรรมการลกู เสือจังหวัด และคณะ คณะลกู เสือไทยสง่ ช้าง ๒ เชอื กไปให้คณะ ทรงดำ� รงยศลกู เสอื เปน็ นายกองเอกเหลา่ เสนา กรรมการลกู เสอื อำ� เภอ เพอ่ื ใหเ้ ปน็ ไปตาม ลกู เสือญป่ี ุ่น เสริมสรา้ งความสัมพันธไมตรี และสมุทรเสนา ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ รูปแบบการบริหารแผ่นดินในระบอบการ ระหว่างคณะลูกเสือไทยและคณะลูกเสือ ปกครองใหมท่ ม่ี กี ารเปลยี่ นแปลงการปกครอง ญปี่ ่นุ ให้แน่นแฟ้นยงิ่ ขึ้น พ.ศ. ๒๔๗๕ ในรชั สมัยรัชกาลที่ ๗ ส่งผู้แทนคณะลูกเสือไทยเข้าร่วม ปี พ.ศ. ๒๔๗๘ มีการก�ำหนดให้ การชุมนุมลูกเสือแห่งชาติของคณะลูกเสือ มีตราคณะลูกเสือแห่งสยาม มีรูป Fleur แหง่ สหรฐั อเมรกิ าทก่ี รงุ วอชิงตัน de lis ตามแบบของลูกเสือนานาชาติ มีรูปหนา้ เสอื และมคี �ำจารกึ ว่า เสยี ชพี อย่า เสียสัตย์ ตามท่ีพระราชบิดาลูกเสือไทย ไดว้ างรากฐานไวใ้ ห้ ได้เริ่มน�ำกฎของลูกเสือ ๑๐ ข้อ ตามธรรมนูญลูกเสือโลก มาเป็นหลักการ สำ� คญั ในการด�ำเนินกิจการลูกเสอื 33 5502006L-6.indd 33 6/25/12 11:25 AM
ให้สมเดจ็ พระเจ้าน้องยาเธอ เจา้ ฟา้ ภมู ิพล ในปนี ี้ มีการชมุ นุมลูกเสือจังหวัด ราชปู ถมั ภข์ องพระมหากษตั รยิ ์ แมใ้ นรชั สมยั อดุลยเดช ทรงด�ำรงต�ำแหนง่ อปุ นายก สกลนคร และมกี ารพระราชทานธงประจำ� ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันท กิตติมศักด์ิในสภากรรมการกลางจัดการ กองลกู เสอื จงั หวดั สกลนคร มหิดล รชั กาลท่ี ๘ จะมเี หตกุ ารณท์ ่ีเปน็ ขอ้ ลกู เสอื แห่งชาติ และทรงด�ำรงยศลูกเสอื เปน็ ขดั ขอ้ งกระทบมาถงึ กจิ การลกู เสอื เปน็ เหตใุ ห้ นายกองเอกเหล่าเสนาและสมทุ รเสนา ปี พ.ศ. ๒๔๘๓ มีการชมุ นุมลูกเสือ กิจการลูกเสือเกิดความซบเซาลง ด้วยมีเรอื่ ง จังหวัดอุบลราชธานีและมีการพระราชทาน หนว่ ยยวุ ชนทหาร ตามนโยบายของรฐั บาล ปี พ.ศ. ๒๔๘๑ เสด็จไปที่กรีฑา ธงประจำ� กองลกู เสอื จงั หวดั อุบลราชธานี ในสมัยนั้นเข้ามาแทนที่ในการจัดกิจกรรม สถานแห่งชาติ พระราชทานธงประจำ� กอง ใหก้ บั เยาวชนไทย แตต่ อ่ มากจิ การลกู เสอื ไทย ลูกเสือแก่คณะลูกเสือจังหวัดพระนคร ปี พ.ศ. ๒๔๘๖ รัฐบาลสมยั นน้ั มี ก็ได้ฟื้นคืนกลับมาด�ำเนินการต่อไปอย่าง ธนบรุ ี ฉะเชิงเทรา ชลบรุ ี นครปฐม นนทบุรี นโยบายที่จะฝึกเยาวชนแบบทหารโดยตรง เขม้ แข็งจนถงึ ทกุ วันนี้ พระนครศรอี ยธุ ยา ราชบุรี ให้เปน็ กำ� ลงั ส�ำรองในยามสงคราม จงึ ได้ตรา พระราชบัญญตั ยิ วุ ชนแหง่ ชาติ พ.ศ. ๒๔๘๖ รชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ปี พ.ศ. ๒๔๘๒ ไดม้ กี ารตราพระราช ขน้ึ จดั ตง้ั องคก์ ารยวุ ชนแห่งชาติ แบง่ ส่วน ภูมพิ ลอดลุ ยเดช บัญญัตลิ ูกเสอื พทุ ธศกั ราช ๒๔๘๒ ขน้ึ เปน็ ราชการออกเปน็ ๒ หนว่ ย คอื หนว่ ยยวุ ชน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพล พระราชบัญญตั ิลกู เสือฉบับแรก โดยยึดถอื ทหารกบั หนว่ ยลกู เสอื และใหบ้ รรดาทรพั ยส์ นิ อดลุ ยเดช เสดจ็ ขน้ึ ครองราชยต์ อ่ จากพระบาท ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือท่ีพระบาท ของคณะลกู เสือแหง่ ชาตติ กเป็นขององค์การ สมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล เนอื่ งดว้ ย สมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงวาง ยุวชนแห่งชาติซ่ึงมีหน่วยลูกเสือรวมอยู่ใน กำ� ลงั อยใู่ นชว่ งเวลาของการศกึ ษา จงึ เสดจ็ รากฐานไว้ แตป่ รบั ปรุงเปลยี่ นแปลงในส่วนท่ี องค์การน้ีด้วย ยังไม่ถึงกับล้มเลิกกิจการ กลับไปสวิตเซอร์แลนด์เพ่ือทรงศึกษาต่อ เกี่ยวกับระบบการปกครองแผ่นดินให้ ลูกเสือออกไปเสยี เลย อยา่ งไรกต็ ามในช่วง แตเ่ ปลยี่ นวชิ าจากวทิ ยาศาสตรเ์ ปน็ นติ ศิ าสตร์ สอดคล้องกับระบอบการปกครองใหม่แบบ เวลานน้ั กจิ การลกู เสอื กซ็ บเซาลงดว้ ยรฐั บาล และรัฐศาสตร์ตามความเหมาะสมท่ีจะทรง ประชาธิปไตย มุ่งพัฒนากิจการยุวชนทหารมากกว่า ดำ� รงตำ� แหนง่ เปน็ ประมขุ ของประเทศ กจิ การ ลกู เสอื ในรชั สมัยของพระบาทสมเด็จพระเจา้ มีเร่ืองที่น่าเสียดายและเสียใจ ปี พ.ศ. ๒๔๘๙ พระบาทสมเดจ็ อยหู่ วั ภมู พิ ลอดลุ ยเดช ฟน้ื กลบั มาเจรญิ รงุ่ เรอื ง เป็นอย่างยิ่ง คือ กจิ การเสอื ป่า หลังจากท่ี พระเจา้ อยหู่ วั อานนั ทมหดิ ล เสดจ็ สวรรคต สืบต่อเนื่องตอ่ ไป มเี หตุการณ์ทีส่ ำ� คัญหลาย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เมอ่ื วันท่ี ๙ มิถนุ ายน พ.ศ. ๒๔๘๙ กอ่ น ประการ ควรนำ� มากลา่ วถงึ ดงั ตอ่ ไปนี้ เสดจ็ สวรรคตแลว้ กจิ การเสอื ปา่ กเ็ งยี บเหงาไป ที่จะเสด็จกลับไปศึกษาต่อที่ประเทศสวิต จนถงึ ปี พ.ศ. ๒๔๘๒ รฐั บาลจงึ ออก เซอร์แลนด์เพียง ๔ วัน เปน็ การสูญเสยี คร้งั ปี พ.ศ. ๒๔๙๐ ได้มีการตราพระ พระราชบญั ญตั ใิ หท้ รพั ยส์ นิ กองเสอื ปา่ ตกเปน็ ส�ำคญั อีกครั้งหนง่ึ ของประชาชนชาวไทย ราชบัญญัตลิ ูกเสอื พุทธศกั ราช ๒๔๙๐ ขน้ึ ของคณะลกู เสอื แหง่ ชาติ มผี ลเทา่ กบั เปน็ การ รักษาหลักการและสาระส�ำคัญของพระราช ประกาศเลิกล้มกจิ การเสอื ป่า จะเห็นได้ว่า กจิ การลกู เสอื ไทย ได้ บญั ญัติลูกเสือ พ.ศ. ๒๔๘๒ ไว้เปน็ ส่วนใหญ่ ด�ำเนินการมาอย่างต่อเนื่องด้วยพระบรม ทสี่ ำ� คัญมากท่สี ดุ คอื ก�ำหนดใหพ้ ระมหา 34 5502006L-6.indd 34 6/25/12 11:25 AM
กษัตริย์ไทยทรงด�ำรงต�ำแหน่งบรมราชูป- ๓. ทายาทของพระยาราชนกูล วนั ที่ ๑๙ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๙๗ โดยมี ถัมภกคณะลูกเสือแหง่ ชาติ และกำ� หนดให้ วบิ ูลภกั ดี พิริยะพาหะ (รน่ื ศยามานนท)์ พลเอกมงั กร พรหมโยธี รัฐมนตรวี ่าการ บรรดาทรัพย์สินของคณะลูกเสือแห่งชาติ ๔. พระยาประมวลวิชาพลู (วงษ์ กระทรวงศึกษาธกิ าร เป็นประธาน ซ่ึงได้โอนให้เป็นขององค์การยุวชนแห่งชาติ บุญหลง) ตกเป็นกรรมสิทธิ์ของคณะลูกเสือแห่งชาติ ๕. พระยาปรีชานุสาสน์ (เสรญิ มีการตัง้ คณะกรรมการประสานงาน ในปเี ดยี วกนั นเ้ี อง ไดม้ พี ระราชบญั ญตั ยิ กเลกิ ปนั ยารชุน) ส่งเสริมให้ลูกเสือกระท�ำกิจกรรมบ�ำเพ็ญ พระราชบญั ญัติยวุ ชนแหง่ ชาติ พ.ศ. ๒๔๘๖ ๖. นาวาเอกหลวงศภุ ชลาศยั (บุง ประโยชนต์ ่อส่วนรวม ใหเ้ ป็นโครงการท่ี ในพระราชบญั ญตั นิ ้ี กำ� หนดใหม้ ีองคก์ าร ศุภชลาศัย) กระทำ� กนั อย่างตอ่ เนื่อง ถาวร ยุวชนแห่งชาติ มี ๒ หน่วยงาน คอื หน่วย ยวุ ชนทหารและหนว่ ยลูกเสือ เม่ือยกเลกิ ใน ปี พ.ศ. ๒๔๙๗ นเี้ อง ทรงเสดจ็ มา ปี พ.ศ. ๒๔๙๙ จดั ตง้ั หนว่ ยสวสั ดภิ าพ พระราชบัญญตั ิยวุ ชนแห่งชาติ จึงต้องตรา เปน็ ประธานในพธิ เี ปดิ งานชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ นักเรียน ของกองลูกเสือบำ� เพญ็ ประโยชน์ พระราชบัญญตั ิลกู เสอื พ.ศ. ๒๔๙๐ ข้นึ เพ่อื คร้ังท่ี ๓ ณ กรีฑาสถานแหง่ ชาติ พระนคร ด้านจราจรใหก้ บั นกั เรียนและประชาชน ใหก้ ิจการลกู เสือยังคงอยสู่ บื ตอ่ ไป เมอ่ื วนั ท่ี ๒๐ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๔๙๗ และ พระราชทานธงประจ�ำกองลูกเสือแก่คณะ ปี พ.ศ. ๒๕๐๑ เร่มิ กิจการลูกเสือ ปี พ.ศ. ๒๔๙๖ จดั ซือ้ ท่ดี ินบริเวณ ลกู เสอื จงั หวดั กระบี่ กาฬสนิ ธ์ุ สรุ าษฎรธ์ านี สำ� รอง ขน้ึ เปน็ ครง้ั แรก เม่ือวันท่ี ๕ สิงหาคม หลงั เขาซากแขก ตำ� บลบางพระ อำ� เภอ พ.ศ. ๒๕๐๑ เปิดการอบรมหน่วยลูกเสือ ศรรี าชา จงั หวดั ชลบรุ ี ด้วยเงนิ งบประมาณ มีการประกอบพิธวี างศิลาฤกษ์ ตึก ดบั เพลงิ ขน้ึ เปน็ ครง้ั แรกทสี่ ถานดี บั เพลงิ กลาง ๓๐๔,๐๐๐ บาท เนอื้ ท่ี ๘๘ ไร่ ๕๘ ตารางวา ศาลาอ�ำนวยการ ค่ายลกู เสือวชิราวุธ เม่ือ พญาไท เม่ือวนั ที่ ๒๐ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๐๑ เร่ิมสรา้ งคา่ ยลกู เสือวชริ าวธุ ปี พ.ศ. ๒๔๙๗ พระบาทสมเด็จ พระเจา้ อยหู่ วั ภมู พิ ลอดลุ ยเดช ทรงพระกรณุ า โปรดเกล้าฯ พระราชทานเหรียญลกู เสอื สดุดี เปน็ ครง้ั แรก เมอื่ วนั ท่ี ๑๓ กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. ๒๔๙๗ ณ พระทนี่ ง่ั อมั พรไพศาล พระราชวงั ดสุ ติ แกผ่ ทู้ กี่ ระทำ� คณุ งามความดใี หก้ บั กจิ การ ลกู เสอื ในระดบั สงู รวม ๖ ท่าน ด้วยกัน คอื ๑. พระวรวงศเ์ ธอ กรมหมนื่ พทิ ยลาภ พฤฒิยากร (พระองค์เจ้าธานนี วิ ัติ) ๒. ทายาทในสมเด็จพระเจ้าบรม วงศเ์ ธอ กรมพระยาด�ำรงราชานุภาพ 35 5502006L-6.indd 35 6/25/12 11:25 AM
ปี พ.ศ. ๒๕๐๔ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรชั ต์ ๒๒ - ๒๙ กนั ยายน พ.ศ. ๒๕๐๖ ณ ค่าย ปี พ.ศ. ๒๕๐๘ คณะลูกเสอื แหง่ ชาติ นายกรฐั มนตรี วางศลิ าฤกษ์ ศาลาวชริ าวธุ ลกู เสือวชิราวธุ ถือเปน็ การเร่มิ ก่อตง้ั ลกู เสือ จดั ใหม้ ีการประชมุ สภาลกู เสือแห่งชาติ ขน้ึ เม่อื วนั ท่ี ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๔ เพ่อื เป็น สามัญร่นุ ใหญ่ขึน้ เป็นคร้งั แรก เปน็ คร้ังแรก ระหว่างวันท่ี ๑-๓ กรกฎาคม สำ� นกั งานเลขาธกิ ารคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื พ.ศ. ๒๕๐๘ ณ ศาลาสันตธิ รรม (หอประชมุ แหง่ ชาติ ทพี่ กั ของลกู เสอื และร้านลูกเสอื สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้า สหประชาชาต)ิ เพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี มกี ารชมุ นุมลูกเสือแห่งชาติ ครง้ั ที่ ๔ พระราชทานเงินก่อสร้างเรือนพยาบาล มีการจดทะเบียนกองลูกเสือสามัญ เฉลิมฉลองการสถาปนาลูกเสือไทย ครบ ณ ค่ายลกู เสอื วชิราวุธ เป็นเงิน ๑๕๐,๐๐๐ เหลา่ สมุทร กองแรกที่โรงเรยี นสัตหบี เม่อื ๕๐ ปี เมอ่ื วันที่ ๑๙ ถงึ ๒๕ พฤศจกิ ายน บาท และเสดจ็ มาเปดิ เมอ่ื วนั ท่ี ๑๐ ธนั วาคม วนั ท่ี ๗ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๐๘ พ.ศ. ๒๕๐๔ ณ สวนลุมพนิ ี พระนคร พ.ศ. ๒๕๐๖ ทรงเสดจ็ ประกอบพธิ เี ปดิ งาน มผี บู้ งั คบั บญั ชา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ลกู เสอื และลกู เสอื เขา้ รว่ มชมุ นมุ ๕,๕๓๙ คน ปี พ.ศ. ๒๕๐๗ มกี ารตราพระราช ภูมพิ ลอดลุ ยเดช ทรงเสดจ็ มาเปดิ งานชุมนมุ มีลกู เสอื ต่างประเทศเขา้ รว่ มชุมนมุ ๑๐ บญั ญัตลิ ูกเสอื พ.ศ. ๒๕๐๗ บญั ญตั ิให้ ลูกเสอื แหง่ ชาติ ครัง้ ๕ เม่อื วนั ท่ี ๙ ธนั วาคม ประเทศ ๓๔๘ คน พระมหากษตั รยิ ท์ รงเปน็ ประมขุ ของคณะลกู เสอื พ.ศ. ๒๕๐๘ ณ ค่ายลกู เสือวชริ าวุธ ชลบุรี แห่งชาติ ให้มสี ภาลกู เสือแหง่ ชาติ มนี ายก มีผู้บังคับบัญชาลูกเสือและลูกเสือเข้าร่วม ปี พ.ศ. ๒๕๐๕ มีพธิ ีเปิดค่ายลูกเสือ รฐั มนตรีเปน็ สภานายก รองนายกรฐั มนตรี ชมุ นุม ๕,๗๓๖ คน มีลูกเสือตา่ งประเทศเข้า วชิราวธุ เม่อื วนั ที่ ๑๗ มนี าคม พ.ศ. ๒๕๐๕ เปน็ อปุ นายก รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงศกึ ษา ร่วมชุมนุม ๘ ประเทศ ๔๓๑ คน ทรงปลูก พลเอกถนอม กติ ติขจร รองนายกรัฐมนตรี ธิการ รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทย ตน้ ไมไ้ ว้เปน็ ที่ระลกึ พระราชทานธงประจ�ำ มาเปน็ ประธานในพิธเี ปิด ปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร ปลดั กระทรวง กองลูกเสอื จงั หวดั ทรงพระราชทานเหรียญ มหาดไทย อธิบดีกรมการปกครอง ผู้วา่ ทรี่ ะลกึ แก่ผ้เู ข้ารว่ มงานชุมนุม พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ภมู พิ ล ราชการจังหวัดเป็นกรรมการและกรรมการ อดลุ ยเดช เสดจ็ มาประกอบพิธีเปิดศาลา ผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ปี พ.ศ. ๒๕๐๙ ประกาศใชข้ ้อบังคบั วชริ าวธุ เม่อื วนั ที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๕ แต่งต้ัง ไม่น้อยกว่า ๓๐ คนแต่ไม่เกิน คณะลกู เสือแหง่ ชาติ วา่ ดว้ ยการปกครอง ๕๐ คน อธบิ ดกี รมพลศึกษาเปน็ กรรมการ หลักสูตรและวชิ าพิเศษลกู เสือ พ.ศ. ๒๕๐๙ ปี พ.ศ. ๒๕๐๖ เปิดการฝกึ อบรม และเลขาธกิ าร ให้มคี ณะกรรมการบรหิ าร วชิ าผู้ก�ำกับลูกเสอื วสิ ามญั เปน็ ครัง้ แรก ณ ลกู เสือแหง่ ชาติ ประกอบด้วย รฐั มนตรี จดทะเบียนกองลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เกาะลอย สวนลมุ พินี ระหวา่ งวันที่ ๑๘-๒๐ ว่าการกระทรวงศึกษาธิการเป็นประธาน กองแรกทีโ่ รงเรยี นวดั เทพศริ ินทร์ เมอ่ื วนั ท่ี มนี าคม พ.ศ. ๒๕๐๖ ถอื เปน็ การเริ่มกอ่ ตั้ง ปลัดกระทรวงศึกษาธิการเป็นรองประธาน ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๐๙ ลกู เสือวิสามัญ ขนึ้ เปน็ ครั้งแรก มกี รรมการผ้ทู รงคณุ วุฒซิ งึ่ สภานายกแตง่ ต้ัง ไมเ่ กิน ๑๕ คน อธบิ ดีกรมพลศกึ ษาเป็น จดทะเบียนกองลูกเสือสามัญเหล่า เปิดการฝึกอบรมวิชาผู้ก�ำกับลูกเสือ กรรมการและเลขาธกิ าร อากาศกองแรกที่ศูนย์พัฒนาเครื่องบินเล็ก สามญั ร่นุ ใหญ่ เป็นครง้ั แรก ระหว่างวนั ท่ี เม่ือวันท่ี ๑๐ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๐๙ 36 5502006L-6.indd 36 6/25/12 11:25 AM
ปี พ.ศ. ๒๕๑๑ องคก์ ารลกู เสอื โลก พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรง ทลู เกล้าฯ ถวายเครือ่ งหมายวูดแบดจ์ ขั้น ประกอบพิธีเปิดพระบรมรูปพระบาทสมเด็จ Deputy Camp Chief (๔ ทอ่ น) แด่ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั บรเิ วณดา้ นหนา้ คา่ ย พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ภมู พิ ลอดลุ ยเดช ลกู เสือวชิราวุธ เมื่อวนั ที่ ๒๓ พฤศจิกายน เป็นพระมหากษัตริย์พระองค์แรกในโลก พ.ศ. ๒๕๑๖ และทรงเป็นประธานเปิดงาน ท่ีไดร้ ับทูลเกล้าฯ ถวายเครื่องหมายน้ี ชมุ นมุ ลูกเสอื แห่งชาติ คร้งั ท่ี ๘ มผี ู้บงั คบั บัญชาลูกเสือและลูกเสือเข้าร่วมชุมนุม ปี พ.ศ. ๒๕๑๒ เสดจ็ เป็นประธาน ๔,๙๖๘ คน มลี กู เสอื ตา่ งประเทศเขา้ รว่ มชมุ นมุ เปิดงานชมุ นุมลูกเสือแหง่ ชาติ ครงั้ ที่ ๖ เมอื่ ๘ ประเทศ ๒๕๖ คน วันท่ี ๑๑ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๑๒ ณ ค่าย ลกู เสอื วชริ าวธุ ชลบรุ ี มผี บู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื ปี พ.ศ. ๒๕๒๐ สมเด็จพระบรม- และลูกเสือเข้ารว่ มชมุ นมุ ๕,๐๐๐ คน มี โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกมุ าร เสดจ็ ไป ลกู เสอื ตา่ งประเทศเขา้ รว่ มชมุ นมุ ๑๒ ประเทศ เป็นประธานเปิดงานชุมนุมลูกเสือแห่งชาติ ๕๘๒ คน คร้งั ท่ี ๙ เม่อื วนั ท่ี ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๐ ณ คา่ ยลกู เสอื วชิราวธุ ชลบรุ ี ปี พ.ศ. ๒๕๑๔ มกี ารชุมนมุ ลูกเสอื แหง่ ชาติ ครง้ั ที่ ๗ เฉลมิ ฉลองวนั ครบสถาปนา ปี พ.ศ. ๒๕๒๓ สมเดจ็ พระบรม ลกู เสอื ไทยปที ่ี ๖๐ เมอื่ วนั ที่ ๒๘-๓๐ มถิ นุ ายน โอรสาธริ าชฯ เสดจ็ เปน็ ประธานเปดิ งานชมุ นมุ พ.ศ. ๒๕๑๔ ณ คา่ ยลกู เสอื วชริ าวธุ มผี บู้ งั คบั ลกู เสอื แหง่ ชาติ คร้งั ที่ ๑๐ เมอื่ วนั ที่ ๒๘ บัญชาลูกเสือและลูกเสือเข้าร่วมชุมนุม ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๒๓ ณ คา่ ยลกู เสอื วชริ าวธุ ๑,๖๖๗ คน เป็นการเฉลิมฉลองวันพระบรมราชสมภพ ของพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ปี พ.ศ. ๒๕๑๕ พระบาทสมเด็จ ครบ ๑๐๐ ปี มีผู้แทนกองลกู เสืออังกฤษใน พระเจ้าอยูห่ ัว เสดจ็ ไปทอดพระเนตรการฝกึ พระองค์แห่งพระเจ้าแผ่นดินสยามเข้าร่วม อบรมลกู เสอื ชาวบา้ น ทกี่ องกำ� กบั การตำ� รวจ เดนิ สวนสนามด้วย ตระเวนชายแดน เขต ๔ จังหวดั อุดรธานี ทรงรับกิจการลูกเสือชาวบ้านไว้ในพระบรม ปี พ.ศ. ๒๕๒๕ มีการชุมนมุ ผบู้ งั คับ ราชูปถัมภ์ บัญชาลกู เสอื แหง่ ชาติ ครง้ั แรก วันท่ี ๑๙ กมุ ภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๕ เปน็ การเฉลมิ ฉลอง ปี พ.ศ. ๒๕๑๖ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร กรงุ รตั นโกสนิ ทร์ ๒๐๐ ปแี ละคณะลกู เสอื โลก มีค�ำส่ังให้น�ำวิชาลูกเสือเข้าอยู่ในหลักสูตร ๗๕ ปี วันเกดิ ทา่ นลอรด์ เบเดน เพาเวลล์ โรงเรยี น ครบ ๑๒๕ ปี 5502006L-6.indd 37 37 6/25/12 11:25 AM
ปี พ.ศ. ๒๕๓๐ ส�ำนักงานคณะ- กรรมการบริหารลูกเสือแหง่ ชาติ โดยพลเอก เปรม ติณสลู านนท์ สภานายกสภาลกู เสือ แห่งชาติ ทูลเกล้าฯ ถวายเครือ่ งราชอสิ ร-ิ ยาภรณอ์ นั เปน็ สิรยิ ิง่ รามกีรติ ลูกเสือสดดุ ี ชั้นพเิ ศษ แด่พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อย่หู วั ภมู พิ ลอดุลยเดช ในวโรกาสทท่ี รงครองราชย์ ครบ ๕๐ พรรษา มีการจัดท�ำพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. ๒๕๓๐ (ฉบับท่ี ๔) ปี พ.ศ. ๒๕๓๑ พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยูห่ ัวฯ เสด็จไปทรงประกอบพธิ ีเปิด พระบรมราชานุสาวรยี ์ พระบาทสมเดจ็ พระ- มงกฎุ เกล้าเจา้ อยู่หวั ณ ค่ายหลวงบ้านไร่ อ�ำเภอโพธาราม จงั หวัดราชบรุ ี เม่อื วันท่ี ๑๘ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๓๑ ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ มีการชุมนมุ ลูกเสือ แหง่ ชาติ ครัง้ ท่ี ๑๒ ระหว่างวนั ที่ ๒๑-๒๗ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๓๒ ณ คา่ ยลกู เสือ วชิราวธุ ชลบรุ ี ปี พ.ศ. ๒๕๒๘ มีการชุมนุมลกู เสือ ปี พ.ศ. ๒๕๒๙ สมเดจ็ พระบรม- ปี พ.ศ. ๒๕๓๔ มกี ารชุมนมุ ลูกเสือ เขตเอเชยี -แปซฟิ กิ ครง้ั ท่ี ๙ และงานชุมนมุ โอรสาธริ าชฯ สยามมกฎุ ราชกมุ าร เสดจ็ ไป แหง่ ชาติ ครั้งที่ ๑๓ ระหว่างวนั ที่ ๑-๗ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ครง้ั ท่ี ๑๑ วนั ท่ี ๒๑-๒๗ เป็นประธานเปิดการประชุมสมัชชาลูกเสือ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๔ ฉลอง ๘๐ ปลี ูกเสือ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๘ ณ ค่ายลกู เสือ เขตเอเชยี -แปซิฟิก ครงั้ ที่ ๑๕ เมอื่ วันที่ ไทย ณ คา่ ยลกู เสือวชริ าวุธ ชลบุรี วชริ าวุธ ชลบรุ ี ๒๑ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๒๙ ณ โรงแรม ปี พ.ศ. ๒๕๓๖ สมเดจ็ พระบรม แกรนด์พาเลซ เมอื งพทั ยา จังหวัดชลบุรี โอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จ ในปี พ.ศ. ๒๕๒๘ นี้ มีการตรา คณะลูกเสือโลกได้ถวายพระเกยี รติ ทรง ไปประกอบพิธีเปิดการประชุมสมัชชา พระราชบัญญตั ลิ กู เสือ พ.ศ. ๒๕๒๘ (ฉบับ รับพระเกียรติบัตรด�ำรงพระเกียรติยศเป็น ลกู เสอื โลก ครงั้ ท่ี ๓๓ ระหวา่ งวนั ที่ ๑๘-๒๓ ท่ี ๓) ขน้ึ องค์อปุ ถัมภค์ ณะลูกเสอื โลก กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๖ ณ โรงแรมอมิ พเี รยี ล ควนี สปาร์ค กรุงเทพฯ โดยมผี แู้ ทนลกู เสอื ชาตติ า่ งๆ เขา้ รว่ มประชมุ ๑๓๓ ประเทศ 38 5502006L-6.indd 38 6/25/12 11:25 AM
ปี พ.ศ. ๒๕๕๒ จัดงานชุมนมุ ลูกเสือ แหง่ ชาติ ครัง้ ท่ี ๑๘ ระหวา่ งวนั ที่ ๒๕-๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๒ ณ ค่ายลูกเสอื ไทย เฉลมิ พระเกยี รติ อำ� เภอหว้ ยยอด จงั หวดั ตรงั สมเดจ็ พระเจา้ ลกู เธอ เจา้ ฟา้ จฬุ าภรณวลยั ลกั ษณ์ อคั รราชกมุ ารเี สดจ็ แทนพระองคเ์ ปน็ ประธาน ในพิธเี ปดิ งาน มีผู้บงั คับบญั ชาลกู เสือและ ลกู เสือประเทศศรีลงั กา ๒๐ คนเขา้ ร่วม ชมุ นมุ รวม ๗,๖๙๑ คน มกี ารชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ครง้ั ที่ ๑๔ ปี พ.ศ. ๒๕๔๕ จดั งานชมุ นมุ ปี พ.ศ. ๒๕๕๔ จัดงานเฉลมิ ฉลอง ระหวา่ งวันที่ ๒๒-๒๘ พฤศจกิ ายน พ.ศ. ลูกเสือโลก คร้งั ท่ี ๒๐ ระหวา่ งวนั ท่ี ๒๘ ครบ ๑๐๐ ปวี นั สถาปนากิจการลกู เสอื ไทย ๒๕๓๖ ณ คา่ ยลกู เสือวชิราวธุ ชลบุรี ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๔๕ ถึง วนั ที่ ๗ มกราคม และเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้า พ.ศ. ๒๕๔๖ ณ บริเวณหาดยาว อ�ำเภอ อยู่หวั ภมู ิพลอดุลยเดช พระประมขุ คณะ- ปี พ.ศ. ๒๕๔๐ มกี ารชุมนมุ ลกู เสอื สตั หีบ จังหวัดชลบรุ ี ลูกเสือไทยในวโรกาสท่ีทรงมีพระชนมายุ แหง่ ชาติ คร้ังที่ ๑๕ ระหว่างวนั ท่ี ๒๑-๒๗ ๘๔ พรรษา ไดจ้ ดั ใหม้ งี านโครงการและกจิ กรรม พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๔๐ ณ ค่ายลกู เสอื ปี พ.ศ. ๒๕๔๘ จดั งานชมุ นมุ ลกู เสือ เฉลมิ ฉลองอยา่ งยงิ่ ใหญ่ วชิราวุธ ชลบรุ ี ภาคพ้นื เอเชีย-แปซฟิ กิ คร้งั ท่ี ๒๕ พรอ้ ม กนั น้ี จดั งานชมุ นมุ ลกู เสอื แหง่ ชาติ ครง้ั ที่ ๑๗ จะเห็นไดว้ า่ เร่อื งราวและเหตุการณ์ ปี พ.ศ. ๒๕๔๔ จดั งานเฉลมิ ฉลอง ระหว่างวนั ที่ ๒๘ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๔๗ ถงึ ทส่ี �ำคัญตา่ งๆ ในช่วงเวลา ๑๐๐ ปมี าแล้ว ๙๐ ปีการสถาปนาลกู เสือไทย ระหวา่ งวนั ที่ วนั ที่ ๓ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๘ ณ บรเิ วณ ตั้งแต่วันสถาปนากิจการลูกเสือไทย ได้ ๒๕ มิถนุ ายน ถึงวันท่ี ๑ กรกฎาคม พ.ศ. หาดยาว อ�ำเภอสัตหบี จงั หวดั ชลบุรี ด�ำเนินการมาด้วยการส่งเสริมสนับสนุน ๒๕๔๔ ณ สนามกีฬาแหง่ ชาติ ปทมุ วนั และอยใู่ นพระราชปู ถมั ภข์ องพระมหากษตั รยิ ์ จัดงานชุมนุมลูกเสือแห่งชาติ ครง้ั ท่ี ๑๖ ปี พ.ศ. ๒๕๔๙ ส�ำนกั งานลกู เสอื โลก ไทยตัง้ แตร่ ชั กาลท่ี ๖ ผูท้ รงก่อตงั้ กิจการ ระหว่างวนั ท่ี ๒๙ ธนั วาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ ถวายเครอื่ งหมายสดุดลี ูกเสือโลก Bronze ลกู เสือไทยตลอดถงึ รัชกาลท่ี ๗ รัชกาลท่ี ๘ ถึงวนั ที่ ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๕ บรเิ วณ Wolf แดพ่ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ภมู พิ ล และรชั กาลท่ี ๙ รัชสมัยปัจจบุ ัน หาดยาว อ�ำเภอสตั หีบ จงั หวดั ชลบุรี อดลุ ยเดช เมอื่ วนั ท่ี ๒๐ มิถนุ ายน พ.ศ. ๒๕๔๙ ในวโรกาส ครบ ๑๐๐ ปกี ารลกู เสอื ไทย ลกู เสอื ไทยทกุ คนจงึ ขอกราบนอ้ มร�ำลกึ ถึงพระมหากรุณาธิคุณของทุกพระองค์ สนทิ แนบอยใู่ นดวงใจชว่ั นริ ันดร์ 39 5502006L-6.indd 39 6/25/12 11:25 AM
5502006L-7.indd 40 6/25/12 11:23 AM
5502006L-7.indd 41 41 6/25/12 11:23 AM
42 6/25/12 11:23 AM 5502006L-7.indd 42
5502006L-7.indd 43 43 6/25/12 11:23 AM
44 6/25/12 11:23 AM 5502006L-7.indd 44
5502006L-7.indd 45 45 6/25/12 11:23 AM
46 6/25/12 11:23 AM 5502006L-7.indd 46
๑๐๐ ปี จากข้อบังคบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื ....สู่พระราชบัญญัตลิ ูกเสอื สโมสรเสอื ป่าแลลูกเสือสยาม คณะลกู เสอื แหง่ กรงุ สยามถอื กำ� เนดิ ๕. พระราชบัญญัตลิ ูกเสือ พ.ศ. ขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื รตั นโกสนิ ทร ขน้ึ จากการทพี่ ระบาทสมเดจ็ พระปรเมนทร- ๒๔๙๐ ประกาศใช้เม่อื วันที่ ๑๓ มกราคม ศก ๑๓๐ มหาวชริ าวธุ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ไดท้ รง พทุ ธศกั ราช ๒๔๙๐ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราข้อบงั คบั ๖. พระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. เจา้ อยหู่ วั ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้ ลักษณการปกครองลูกเสอื รตั นโกสินทร ๒๕๐๗ ประกาศใชเ้ มอ่ื วันที่ ๑๖ มกราคม ประกาศใชเ้ มอื่ วนั ที่ ๑ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ศก ๑๓๐ ประกาศใช้เมอ่ื วนั เสารท์ ี่ ๑ พ.ศ. ๒๕๐๗ ๒๔๕๔ ซง่ึ ตอ่ มาไดก้ ำ� หนดเอาเปน็ วนั คลา้ ยวนั กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ นับเปน็ กฎ ๗. พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื (ฉบบั ที่ ๒) สถาปนาคณะลูกเสอื แหง่ ชาติ โดยขอ้ บงั คับ ข้อบังคับซ่ึงเทียบได้กับพระราชบัญญัติ พ.ศ. ๒๕๐๙ ประกาศใชเ้ มอ่ื วนั ท่ี ๙ กนั ยายน ลักษณปกครองลูกเสือฉบับนี้ได้ก�ำหนดให้ ลกู เสือฉบับแรก พทุ ธศกั ราช ๒๕๐๙ ลกู เสือถือเปน็ สาขาแหง่ เสือป่า ซึ่งพระบาท ๘. พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื (ฉบบั ที่ ๓) สมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั ทรงดำ� รงพระยศเปน็ นับจากข้อบังคับลักษณปกครอง พ.ศ. ๒๕๒๘ ประกาศใชเ้ มอ่ื วนั ท่ี ๑๔ ตลุ าคม นายกเสือป่าและนายกองใหญ่ ทรงเป็น ลกู เสอื และพระราชบัญญตั ลิ กู เสอื ตงั้ แต่ พทุ ธศกั ราช ๒๕๒๘ องคอ์ ปุ ถัมภล์ ูกเสือทัว่ ไป บรรดาผ้ตู รวจการ พทุ ธศักราช ๒๔๕๔ จนถงึ ปัจจบุ ัน มที ัง้ หมด ๙. พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื (ฉบบั ท่ี ๔) ผกู้ �ำกบั นายหมู่ และลูกเสือทกุ ๆ คน ตอ้ ง ๑๐ ฉบบั ดงั นคี้ ือ พ.ศ. ๒๕๓๐ ประกาศใชเ้ มอื่ วนั ที่ ๒๘ พฤศจกิ ายน ถือว่าเป็นข้าในพระบาทสมเด็พระเจ้าอยู่หัว ๑. ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ พุทธศกั ราช ๒๕๓๐ โดยตรงทุกคน รัตนโกสินทร ศก ๑๓๐ ประกาศใช้เม่อื วนั ท่ี ๑๐. พระราชบัญญตั ิลกู เสอื พ.ศ. ๑ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ ๒๕๕๑ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๒๖ กมุ ภาพนั ธ์ ในภาคท่ี ๒ หมวดการปกครองกลาง ๒. ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ พุทธศักราช ๒๕๕๑ ก�ำหนดให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พทุ ธศกั ราช ๒๔๖๑ ประกาศใช้เมื่อวันที่ ๑ ทรงดำ� รงพระยศเป็นสภานายก และจะทรง เมษายน พุทธศักราช ๒๔๖๑ ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ มีพระบรมราชโองการแต่งต้ังผู้ท่ีทรงไว้วาง ๓. ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ และพระราชบญั ญตั ิลกู เสือทง้ั ๑๐ ฉบับ มี พระราชหฤทัยเป็นผู้ตรวจการใหญ่ผู้หนึ่ง พทุ ธศกั ราช ๒๔๖๑ แกไ้ ขเพมิ่ เตมิ พทุ ธศกั ราช ความแตกต่างกันในรายละเอียดที่สะท้อน กับทรงโปรดให้มีผู้ตรวจการประจ�ำมณฑล ๒๔๗๘ ประกาศใชเ้ ม่ือ วนั ท่ี ๑๑ กุมภาพนั ธ์ ให้เห็นความเป็นไปของสังคมแต่ละยุคสมัย ขึ้นทำ� หนา้ ทป่ี ระจำ� ในมณฑลลูกเสือ สำ� หรับ พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๘ ทผี่ นั แปรไปตามสภาวะสถานการณบ์ า้ นเมอื ง เป็นผู้ตรวจการปกครองและการฝึกหัดสั่งสอน ๔. พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื พทุ ธศกั ราช ซง่ึ เปน็ ปจั จยั สำ� คญั ทที่ ำ� ใหก้ ารลกู เสอื ผนั ผวน ให้เปน็ ไปตามพระราชประสงค์ ๒๔๘๒ ประกาศใช้เม่อื วนั ท่ี ๒๗ ตลุ าคม ตามไปดว้ ย พุทธศักราช ๒๔๘๒ 47 5502006L-7.indd 47 6/25/12 11:23 AM
โปรดให้มีสภากรรมการกลางต้ังใน โดยท�ำเป็นลายลักษณ์อักษร จึงเป็นเหตใุ ห้ ๑๐. ประพฤติผิดข้อสัญญาท่ีได้ให้ไว้ กรุงเทพ ท�ำหนา้ ทบ่ี ังคับบัญชาวนิ ิจฉยั และ การลูกเสือยังคงอยู่ในระบบโรงเรียนจนทุก เมอ่ื เขา้ ประจำ� กอง ดำ� รกิ ารทั้งปวงที่เก่ียวข้องด้วยลูกเสอื สว่ น วนั นี้ ตามมณฑลตา่ งๆ ใหม้ สี ภากรรมการประจ�ำ ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ มณฑล ทำ� หนา้ ทบี่ รหิ ารงานลกู เสอื โดยทว่ั ไป เมื่อแรกต้ังการลูกเสือน้ีลูกเสือ ฉบบั แรกน้ี ได้กำ� หนดเคร่อื งแต่งตัวลกู เสอื เพ่ือให้การด�ำเนินงานเป็นไปด้วยความเป็น แบง่ เป็น ๒ ประเภท คือ ลกู เสอื ประจ�ำการ แบบแรกไวด้ ว้ ยเชน่ กัน เครื่องแบบลกู เสอื ระเบยี บเรียบร้อย กบั ลกู เสอื กองหนนุ กำ� หนดใหล้ กู เสอื ทส่ี ำ� เรจ็ เวลานั้นมหี มวกสกั หลาดสีด�ำ ใบกว้างพบั ปีก การเรยี นจากโรงเรยี นโดยบริบูรณ์ ยงั คงชอ่ื ข้างขวาขนึ้ ไปกลัดไวก้ บั ตวั หมวก มผี า้ แพร ในขอ้ ๒๒ ระบถุ ึงการตง้ั กองลูกเสือ ไว้ในทะเบียนกองลูกเสือเดิมโดยไม่ต้อง เหลอื งทำ� เปน็ ดอกไมว้ งกลมกวา้ ง ๕ เซนตเิ มตร ก�ำหนดให้ต้ังกองลูกเสือข้ึนตามโรงเรียนหรือ จ�ำหน่ายชอื่ ออก แม้จะไปรบั ตำ� แหน่งหน้าท่ี ท่เี สน้ ศนู ย์ ติดขา้ งขวาหมวกทบั ที่ใบพับ มี สถานที่ใดก็ตามแต่สภากรรมการมณฑล เป็นผู้ก�ำกับลูกเสือหรือรองผู้ก�ำกับลูกเสือ ตราหน้าเสือท�ำด้วยทองเหลืองติดบนดอกไม้ จะเหน็ สมควร โดยในระยะแรกได้เรม่ิ ข้นึ ใน ยงั กองอ่ืนมณฑลอ่ืนก็ตาม แตย่ กไปอย่ใู น มผี า้ สีเหลืองกว้าง ๒ เซนตเิ มตรพันหมวก กรงุ เทพก่อน ในสว่ นของมณฑลอื่น ได้ต้งั กองหนนุ แทน แตล่ กู เสอื จะถกู คดั ชอื่ ออกจาก (ตามสเี ครอ่ื งหมายของลกู เสอื มณฑลกรงุ เทพฯ) กองลกู เสอื มณฑลนครไชยศรขี น้ึ เปน็ กองแรก ทะเบียน เมือ่ มสี ายรัดคางหนังดำ� มัน เสอื้ เปน็ แบบเช้ติ คอพับสดี ินแดง (กาก)ี มีดมุ เขาท่คี อ ๑ เมด็ ผู้ตรวจการประจ�ำมณฑลจะเป็น ๑. ประพฤติตนเป็นคนไมเ่ รยี บรอ้ ย ทห่ี น้าอก ๒ เม็ด ท่ีขอ้ มือ ๒ เม็ด กระเปา๋ ผเู้ ลอื กผู้กำ� กบั ลกู เสือ และรองผกู้ ำ� กับลกู เสอื เช่น เสพสรุ ายาเมา ทัง้ สองข้างมใี บปกกระเปา๋ ดมุ กลัด ผ้าพนั คอ โดยเสนอให้สภากรรมการประจ�ำมณฑล ๒. เลน่ เบย้ี เปน็ สีดำ� ขนาดประมาณ ๗๕ เซนติเมตร แตง่ ตัง้ ก�ำหนดให้ผู้กำ� กบั ลุกเสือตอ้ งมีอายุ ๓. เท่ียวในทไ่ี ม่ควรเทย่ี ว ส่ีเหลยี่ ม พับทแยงมมุ เสยี กอ่ น แลว้ จึงพันคอ ๒๐ ปีบรบิ รู ณ์ สว่ นรองผูก้ �ำกบั ลกู เสอื ต้อง ๔. ไมอ่ ยใู่ นถ้อยคำ� บิดามารดา จน รอบเดยี ว ชายผกู กนั ขา้ งหนา้ หอ้ ยลงมาทหี่ นา้ อก มอี ายุ ๑๘ ปบี รบิ รู ณ์ ท้ังนีผ้ กู้ ำ� กับลกู เสือ บิดามารดามาบอกกล่าว กางเกงสีดำ� รูปกางเกงไทยขาสั้น เพียงเสมอ และรองผู้ก�ำกับลูกเสือต้องเป็นผู้มีความรู้ดี ๕. ลักทรัพย์หรือประพฤติฉ้อโกง สบ้าหวั เขา่ ใชเ้ ข็มขดั หนังเหลือง ถุงเทา้ ยาว ในแบบสั่งสอนเสือปา่ และลกู เสอื ต่างๆ แม้แตเ่ ลก็ นอ้ ย สดี �ำ สวมรัดไวเ้ พยี งใต้เข่าลงมา รองเท้าหมุ้ ขอ้ ๖. พดู ปดเป็นเนืองนติ ย์ เหลือทีจ่ ะ ผูกเชอื กหนังด�ำ ลกู เสอื แบง่ เปน็ ๓ ชัน้ คอื ลกู เสอื แก้ไขใหห้ ายได้ สำ� รอง ลกู เสือโท และ ลกู เสอื เอก ผทู้ ่จี ะเขา้ ๗. ยุยง หรอื แนะน�ำให้ลกู เสอื อื่น ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ เป็นลูกเสือต้องเป็นเด็กชายอายุไม่ต่�ำกว่า ประพฤตชิ วั่ รัตนโกสนิ ทร ศก ๑๓๐ (พุทธศกั ราช ๒๔๕๔) ๑๑ ปบี รบิ รู ณ์ แต่ไมเ่ กนิ กวา่ ๑๘ ปบี ริบรู ณ์ ๘. ทำ� ผดิ อยา่ งใดๆ จนถกู ไลอ่ อกจาก ไดบ้ ญั ญตั ขิ อ้ บังคับต่างๆ ไวร้ วม ๑๐ หมวด ตอ้ งมรี า่ งกายสมประกอบ เปน็ นกั เรยี นอยใู่ น โรงเรยี น รวม ๖๒ ขอ้ แมจ้ ะไมล่ ะเอยี ดชดั เจนเทา่ ทค่ี วร โรงเรียนที่ตั้งกองหรือเป็นบุตรผู้มีหลักฐาน ๙. ขดั ขนื อำ� นาจผ้บู ังคับบญั ชา โดย แต่ก็ได้เป็นรากฐานแนวทางให้กับบรรดา และต้องได้รับความยินยอมจากผู้ปกครอง กรยิ าอันรุนแรงและโดยจงใจ ประกาศ พระราชก�ำหนด ข้อบงั คับลกั ษณะ 48 5502006L-7.indd 48 6/25/12 11:23 AM
การปกครองลูกเสอื และพระราชบัญญตั ิ ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ ไ ด ้ ต า ม ห ลั ก สู ต ร วิ ช า ลู ก เ สื อ เ อ ก ต า ม ที่ ลูกเสือฉบับตอ่ ๆ มา พระพุทธศกั ราช ๒๔๖๑ นเ้ี ปน็ ฉบับแรกท่ี กำ� หนดไว้ในขอ้ บังคับนี้ เพม่ิ สว่ นสาระสำ� คญั เรอื่ งธงประจำ� กองลกู เสอื ๒. ลกู เสอื โทคอื ผทู้ เ่ี ปนลกู เสอื สำ� รอง ขอ้ บังคับลักษณปกครองลกู เสือ พระพุทธ ความวา่ “เมอื่ ไดม้ โี อกาสจะไดท้ รงพระกรณุ า มาแล้วไมน่ ้อยกว่า ๒ เดอื น และสอบความรู้ ศกั ราช ๒๔๖๑ โปรดเกล้าฯ พระราชทานธงประจ�ำกองไว้ ได้ตามหลักสูตรวิชาลูกเสือโทตามท่ีก�ำหนด ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ ตา่ งพระองค์ ส�ำหรบั เป็นท่เี คารพแหง่ ลูกเสอื ไว้ในข้อบังคับนี้ รัตนโกสินทร ศก ๑๓๐ อนั เป็นขอ้ บังคับ ท้ังหลาย มณฑลละธง เหมือนหน่ึงไดอ้ ยู่ ๓. ลูกเสอื ส�ำรอง คือ เดก็ ทกี่ องได้ ลักษณปกครองลูกเสือฉบับแรกน้ันได้ใช้มา ใกลช้ ดิ พระองคพ์ ระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั ทดลอง และเห็นวา่ มคี วามรู้ตามทีก่ ำ� หนดไว้ จนถงึ ปีพทุ ธศักราช ๒๔๖๑ พระบาทสมเดจ็ ทุกเมอ่ื ลูกเสอื ตอ้ งรักษาธงนไ้ี ว้เปนอย่างดี ในขอ้ บงั คบั นี้ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงพระกรุณา มิให้ตกไปแกร่ าชศัตรไู ด้ แมจ้ ะต้องเสียชีวิต โปรดเกล้าฯ ให้ตราข้อบังคบั ลกั ษณปกครอง เพ่อื รักษาธงนี้ กต็ อ้ งยอมสละเปนราชพลี กับบางต�ำบลให้มีกองสมทบอีก ลูกเสอื ข้นึ ใหม่ ดว้ ยมกี ารเปล่ยี นแปลงแกไ้ ข ธงประจ�ำกองลกู เสอื ซ่งึ จะพระราชทานน้ี อย่างหนึ่ง เรียกวา่ “ส�ำรองลูกเสอื ” ไดแ้ ก่ เพิ่มเตมิ เปน็ หลายคราว มพี ระราชกำ� หนด จะมรี ปู รา่ งลกั ษณะอยา่ งไร สดุ แลว้ แตพ่ ระราช- เดก็ ท่ตี ้ังใจจะเปนลูกเสอื แต่ยังไมส่ ามารถจะ เคร่อื งแตง่ ตวั เสอื ปา่ แลลูกเสอื พทุ ธศักราช ประสงค์ที่จะทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ให้ ปฏบิ ตั ไิ ดต้ ามขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื ๒๔๕๗ กบั พระราชกำ� หนดเครอื่ งแตง่ ตวั เสอื ปา่ จัดสร้างขน้ึ เมื่อมณฑลใดได้รบั พระราชทาน ทกุ ข้อ มีเร่อื งเครอื่ งแตง่ ตัวเป็นต้น แลลกู เสอื พทุ ธศักราช ๒๔๖๐ เปน็ ต้น ธงประจำ� กองแล้ว ใหจ้ ดหมายวันเดือนปีท่ี ข้อความยังกระจัดกระจายกันอยู่โดยมาก ไดร้ ับพระราชทานไว้เปนหลกั ฐาน และถา้ ลูกเสือส�ำรองท่ีสอบไล่วิชาลูกเสือโท ถึงปพี ุทธศักราช ๒๔๖๑ จึงทรงมพี ระกรณุ า ได้พระราชทานพระบรมราโชวาทดว้ ย ให้ ไดแ้ ลว้ ยงั ไมน่ บั วา่ เปนลกู เสอื โท จนกวา่ จะได้ โปรดเกล้าฯ ให้รวบรวมต้ังเปน็ ข้อบงั คับ จดั พมิ พพ์ ระบรมราโชวาทนนั้ แจกใหแ้ กล่ กู เสอื กระทำ� พธิ เี ขา้ ประจ�ำกองแล้ว และลกู เสือโท ขนึ้ ใหมใ่ หเ้ ปน็ ระเบยี บอันดี ได้ขยายความ ในมณฑลนัน้ ๆ ไปรกั ษาไวโ้ ดยทวั่ ถึงกัน และ ท่ีสอบไล่วิชาลูกเสือเอกได้แล้วบริบูรณ์วันใด ออกไปจากข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ หม่ันระลึกถึงพระบรมราโชวาทนั้นจงเสมอ ให้นับเปนลูกเสือเอกแต่วันที่สุดแห่งการ ฉบับแรกท่ีจากเดิมก�ำหนดไวเ้ พียง ๖๒ ข้อ ส่วนท่ีกองลูกเสือก็ให้มีไว้ในท่ีเปิดเผยด้วย สอบไล่นั้น ลกู เสือสำ� รองไมน่ บั เปน็ ลกู เสือ ไดข้ ยายออกเป็น ๑๓๒ ข้อ ประกาศใช้เมือ่ ทกุ กอง กบั ใหส้ ภากรรมการมณฑลจ�ำลอง ประจ�ำการ แม้จะได้รบั การฝึกหัดอยู่ทกุ วัน วนั ที่ ๑ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๖๑ รูปธงประจ�ำกอง ซึง่ ไดร้ ับพระราชทาน กด็ ี พร้อมดว้ ยพระบรมราโชวาท และรายงาน ในหมวดเก่ียวกับเร่ืองการปกครอง การพระราชทานโดยละเอยี ด ส่งมายงั สภา นอกจากการฝึกหัดลูกเสือในวิชา ทั่วไป การปกครองมณฑลและประจำ� ภาค กรรมการกลางเพอ่ื รกั ษาไวเ้ ปนหลกั ฐานดว้ ย” ลกู เสอื โทและลกู เสอื เอกอนั เปนวชิ าบงั คบั แลว้ การปกครองกองลูกเสอื ได้คงสาระส�ำคญั ไว้ ให้มีการฝึกฝนวิชาเสือป่าตามแบบสั่งสอน อยา่ งเดิม แตไ่ ดเ้ พม่ิ เตมิ รายละเอยี ดบางตอน ลกู เสือน้ันแบ่งเป็น ๓ ชั้น คือ เสอื ป่าและลกู เสอื ทกุ ๆ บท และแบบฝึกหัด เพยี งเลก็ น้อย ๑. ลูกเสอื เอก คือ ผทู้ ่เี ปนลกู เสอื โท เสอื ปา่ ราบบางสว่ น แลว้ แตส่ ภามณฑลจะเหน็ มาแลว้ ไมน่ อ้ ยกวา่ ๖ เดอื น และสอบความรู้ สมควร กับชกั น�ำใหเ้ ลน่ การเล่นลกู เสอื ตา่ งๆ 49 5502006L-7.indd 49 6/25/12 11:23 AM
ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ ได้ทุกเวลาท้ังแต่งเคร่ืองแบบลูกเสือและ ไม่ต้องตกอย่ใู นทีเ่ บียดเบยี นผู้อน่ื และเพ่ือ เสียสละชว่ ยชาติได้เตม็ ทเ่ี มอื่ ถงึ คราว ฉบับใหมน่ ี้ ไดเ้ พิม่ เตมิ รายละเอยี ด ขนั้ ตอน เคร่ืองแตง่ ตวั อยา่ งอ่นื ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ พธิ ีรับลูกเสือโทเขา้ ประจ�ำกองอยา่ งละเอียด พระพทุ ธศักราช ๒๔๖๑ แก้ไขเพมิ่ เตมิ พทุ ธศักราช ๒๔๗๘ ทกุ ข้นั ตอน กบั ก�ำหนดใหม้ ีการฝึกหัดลกู เสอื ให้กองลูกเสือทุกกองในทุกมณฑล ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ นอกจากทีฝ่ ึกหัดตามหลักสูตร ลกู เสือเอก จดั ใหม้ แี ผน่ ทองและหนงั สวุ านไวใ้ นทเี่ ปดิ เผย พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๖๑ ไดใ้ ชต้ อ่ มาเปน็ เวลา นาน จนถงึ พทุ ธศกั ราช ๒๔๗๘ ในรชั สมยั ลกู เสอื โท และการฝกึ ฝนดังไดก้ ล่าวมาแลว้ เพอ่ื ประกาศชอ่ื ลกู เสอื ทม่ี ีความชอบ และ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั อานนั ทมหิดล พระองคท์ รงดำ� รงตำ� แหนง่ สภานายกกรรมการ ข้างต้น ใหค้ ิดจดั การฝกึ หัดเป็นเหลา่ ๆ เปน็ ลกู เสือท่ีมคี วามผิด อาจติดไวท้ ีห่ น้าสโมสร กลางจัดการลูกเสอื แห่งสยาม ไดจ้ ัดการ ปรบั ปรงุ การทำ� พธิ รี บั ลกู เสอื โทเขา้ ประจำ� กอง พิเศษ เชน่ เหล่าราบ เหล่าพราน เหลา่ ช่าง ลูกเสอื ซ่งึ เป็นสถานทท่ี ่คี วรจัดใหม้ ี เพอื่ ใช้ ให้เป็นระเบียบเรียบร้อยและเหมาะสมด้วย กาลสมัยโดยการแก้ไขเพ่ิมเติมข้อบังคับ เหลา่ ดบั เพลงิ เหลา่ พยาบาล เหลา่ สมทุ รเสนา ประชุมหารอื ในกจิ การลกู เสอื เพอ่ื สนทนา ข้อ ๖๕ ในข้อบงั คับลกั ษณปกครองลูกเสอื พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๖๑ เดมิ แกไ้ ขขนึ้ ใหม่ กบั ใหม้ กี ารฝกึ หดั วชิ าพเิ ศษ โดยไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ ง วิสาสะ เพอ่ื ความรื่นเรงิ และรบั คำ� ส่ังสอน โดยเพ่ิมเติมขั้นตอนให้มีพิธีทางศาสนาและ การให้สัตย์ปฏิญาณต่อหน้าธงชาติสยาม ฝึกหัดแต่ทกี่ องอย่างเดยี ว ลกู เสือสามารถ และเมื่อเสร็จพิธีให้ลูกเสือท้ังหมดกระท�ำ ความเคารพถวายแดพ่ ระมหากษตั รยิ ์ ฝึกหัดกับบิดามารดาหรือผู้ปกครองลูกเสือ ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ พระราชบัญญตั ลิ ูกเสือ พทุ ธศักราช ๒๔๘๒ ท่ีมคี วามชำ� นาญในวิชาใดวิชาหน่ึงกไ็ ด้ ได้ พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๖๑ นี้ ยงั ไดเ้ พมิ่ เรอื่ งการทำ� ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อานนั ทมหิดล คณะกรรมการบริหารลกู เสอื ก�ำหนดวิชาพเิ ศษไว้ ๑๑ อย่างคอื ๑. วิชา ความเคารพ วธิ กี ารเคารพ ตลอดจนบุคคล แหง่ ชาติ และคณะรัฐบาลได้พิจารณาแล้ว เห็นว่ากิจการลูกเสือไทยในขณะน้ันยังไม่มี จักสาน ๒. วชิ าช่างไม้ ๓. วิชาช่างเยบ็ และวตั ถทุ คี่ วรเคารพ มธี งมหาศารทลู ธวัช พระราชบัญญัติลูกเสือโดยเฉพาะ ทำ� ให้การ บรหิ ารกจิ การลกู เสอื ไมเ่ ปน็ อสิ ระ การบรหิ าร ๔. วิชาท�ำเคร่อื งเหลก็ ๕. วิชาชา่ งกลชั้นต่ำ� ธงศารทูลธวัชประจำ� กองเสอื ปา่ และธง งานไมส่ ัมพนั ธ์กบั หนว่ ยงานอ่ืน ทำ� ใหก้ าร ๖. วิชาช่างเดนิ เรือชน้ั ตำ่� ๗. วชิ าทำ� เชอื ก ประจ�ำกองลกู เสือมณฑล เป็นต้น ๘. วชิ าช่างกลงึ ๙. วชิ าทำ� สวน ๑๐. วิชา ทอเสอ่ื ๑๑. วชิ าทำ� นา ต่อมาได้มีประกาศเพิ่มเติมข้อบังคับ ลกั ษณปกครองลกู เสอื พระพทุ ธศกั ราช ๒๔๖๑ ลูกเสือซ่ึงสอบไล่ได้วิชาพิเศษน้ัน ประกาศใชเ้ มอื่ วนั ที่ ๒๙ กนั ยายน พทุ ธศกั ราช หรือแสดงความช�ำนาญพิเศษวิชาใดวิชาหน่ึง ๒๔๖๕ โดยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา้ ใน ๑๑ วิชาน้ี หากกรรมการลูกเสอื เห็นว่า เจ้าอยู่หวั ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้ เป็นผู้ท่ีสมควรจะได้รับพระราชทานเหรียญ เพิ่มเติมข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ ศลิ ปะลกู เสอื เปน็ ทรี่ ะลกึ กจ็ ะไดร้ บั พระราชทาน พระพุทธศักราช ๒๔๖๑ ความวา่ ลกู เสอื ที่ ในโอกาสอนั ควร เหรยี ญศลิ ปะลกู เสอื นที้ ำ� ดว้ ย นบั ว่าเป็นลกู เสอื เอก นอกจากมคี วามรู้ เงนิ ล้วน มีสณั ฐานรปู ไข่ วดั ผ่าศูนย์กลาง สอบไล่ได้วิชาลูกเสือเอกตามข้อบังคับแล้ว ตามยาว ๒ เซนตเิ มตร ๔ มลิ ลิเมตร ตาม ต้องแสดงว่าเป็นผู้รู้จักการออมถนอมทรัพย์ กวา้ ง ๒ เซนติเมตร มรี ูปวชริ และเข็มชือ่ วิชา จนเก็บไว้ในคลังออมสินได้ตามที่สภานายก กบั เครอ่ื งหมายวิชา เหรยี ญน้ใี ชต้ ดิ ที่อกขวา กรรมการจัดการลูกเสือมณฑลก�ำหนด ท้ังน้ีเพื่อยังประโยชน์แก่ตนเองในยามปกติ 50 5502006L-7.indd 50 6/25/12 11:23 AM
ปรับปรุงกิจการลูกเสือเป็นไปอย่างล่าช้า โดยมเี ขตตามเขตของจงั หวดั และอำ� เภอ ในเรอ่ื งวนิ ยั ลกู เสอื มแี จง้ ไวใ้ นมาตรา ไม่ทันกับความเจริญของกิจการลูกเสือโลก แบ่งตามเขตการปกครองท้องที่กระทรวง ๓๐ วา่ วนิ ยั ลูกเสือ คอื ระเบียบแบบแผน ดงั นน้ั รฐั บาลจงึ ไดต้ ราพระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื มหาดไทย แบ่งการจดั เหลา่ ลกู เสอื ออกเป็น และขนบธรรมเนยี ม คณะลกู เสอื แหง่ ชาติ ซงึ่ ขน้ึ เป็นการเฉพาะในปีพุทธศกั ราช ๒๔๘๒ ๒ เหล่า คอื ๑. ลูกเสอื เสนา ๒. ลูกเสือ ลูกเสอื ผูบ้ งั คบั บญั ชาลูกเสือ และเจา้ หน้าท่ี สมุทรเสนา ลกู เสอื ตอ้ งปฏบิ ตั ติ าม การลงโทษลกู เสอื เมอื่ ในส่วนกฎข้อบังคับลักษณะการ ผิดวินัยมี ๔ สถาน คอื ๑. ภาคทัณฑ์ ปกครองลกู เสือกค็ งมอี ย่างเดมิ หากแตไ่ ด้ พระราชบัญญัติฉบับนี้ได้ก�ำหนดให้ ๒. ต�ำหนิโทษเปน็ ลายลักษณ์อักษร ๓. สงั่ แกไ้ ขใหส้ มบรู ณย์ ง่ิ ขน้ึ ในปี พทุ ธศกั ราช ๒๕๐๙ ลกู เสือมี ๓ ช้นั ตามเหลา่ ทสี่ งั กดั คอื พักขาดจากการเปน็ สมาชิกภาพชัว่ คราว มี ซึ่งเรยี กวา่ “ขอ้ บงั คับคณะลกู เสอื แห่งชาติ ๑. ลกู เสือเอก ๒. ลูกเสือโท ๓. ลกู เสอื ตรี กำ� หนดอย่างน้อยครั้งละไมต่ �่ำกว่า ๑ เดอื น วา่ ดว้ ยการปกครอง หลกั สตู ร และวชิ าพเิ ศษ ไมเ่ กินกว่า ๑ ปี ๔. ลบชอ่ื ออกจากทะเบียน ลูกเสอื พ.ศ. ๒๕๐๙” ได้ก�ำหนดคุณสมบัติผู้ที่จะสมัครเป็น ลกู เสอื ไดต้ อ้ งมอี ายุ ๘ ปบี ริบรู ณ์ และได้รบั ในเร่อื งความดีความชอบลกู เสอื ให้ พระราชบญั ญตั ลิ กู เสือ พุทธศกั ราช ความยินยอมจากบิดามารดาและผู้ปกครอง กองลูกเสอื ทุกกองในทุกมณฑล จดั ใหม้ ี ๒๔๘๒ ไดร้ ับพระบรมราชโองการใหต้ ราขน้ึ ด้วย แผน่ ทองเพอื่ ประกาศชอื่ ลกู เสอื ทม่ี คี วามชอบ โดยค�ำแนะน�ำและยินยอมของสภาผู้แทน และแผ่นด�ำเพ่ือประกาศช่ือลูกเสือที่กระท�ำ ราษฎร มสี าระส�ำคัญดังนี้ กำ� หนดยศผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื และ ความผดิ ในเร่อื งวินยั และถูกลงทณั ฑ์ เจา้ หนา้ ที่ลูกเสอื ตามเหลา่ สังกดั เป็นดังนีค้ ือ มาตรา ๔ ให้คณะลูกเสอื แห่งชาติ พระราชบญั ญตั ลิ ูกเสือ พุทธศกั ราช มีสภาพเป็นนิติบุคคล มีวตั ถุประสงค์เพื่อฝกึ ๑. ชนั้ ยศนายกอง มี ๕ ชั้น คือ ๒๔๘๒ นเ้ี ปน็ พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื ฉบบั แรก และอบรมกุลบุตรกุลธิดาให้เป็นพลเมืองดี นายกองใหญ่ นายกองเอก นายกองโท ท่ีก�ำหนดให้มีเหรียญลูกเสือสรรเสริญไว้ โดยไมเ่ ก่ยี วขอ้ งกับลัทธิการเมืองใด นายกองตรี และนายกองจัตวา ส�ำหรับพระราชทานลูกเสือท่ีได้กระท�ำ ๒. ชั้นยศผู้กำ� กับ มี ๓ ช้นั คือ ความดีความชอบตามเกณฑ์ที่ได้บัญญัติไว้ ในเรอื่ งการปกครองและการดำ� เนนิ งาน ผกู้ ำ� กับเอก ผกู้ ำ� กบั โท และผู้กำ� กบั ตรี โดยเหรียญลกู เสือสรรเสริญ แบ่งออกเปน็ ทวั่ ไปในสว่ นกลาง ไดก้ ำ� หนดใหม้ สี ภากรรมการ ๓ ชนั้ คือ กลางจดั การลูกเสอื แหง่ ชาติ ประกอบดว้ ย ๓. ชั้นยศรองผู้ก�ำกับ มี ๓ ชั้น ๑. เหรียญทองคำ� สภานายก อุปนายก เลขาธิการ เหรัญญิก คือ รองผู้ก�ำกับเอก รองผู้ก�ำกับโท และ ๒. เหรยี ญเงิน ผ้ตู รวจการใหญ่ และกรรมการ การแต่งต้ัง รองผ้กู ำ� กบั ตรี การแตง่ ต้ังใหม้ ียศตงั้ แต่ชั้น ๓. เหรียญทองแดง ผดู้ ำ� รงตำ� แหนง่ ดงั กลา่ วใหก้ ระทำ� โดยประกาศ ผูก้ �ำกับตรขี ้ึนไป ให้ท�ำโดยการประกาศพระ พระบรมราชโองการ การปกครองในส่วน บรมราชโองการ ก�ำหนดใหผ้ บู้ งั คับบัญชาลูกเสอื และ ภูมิภาค มาตรา ๑๒ ใหจ้ ัดระเบยี บปกครอง เจา้ หนา้ ทล่ี กู เสอื ทกุ ตำ� แหนง่ เวน้ แตส่ ภานายก คอื ๑. จังหวัดลูกเสอื ๒. อ�ำเภอลกู เสือ ต้องมีบัตรประจ�ำตวั ทุกคน 51 5502006L-7.indd 51 6/25/12 11:23 AM
พระราชบญั ญตั ลิ ูกเสือ พุทธศกั ราช สภากรรมการกลางจัดการลูกเสือ ตำ� แหนง่ ผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื กำ� หนด ๒๔๘๒ น้ี รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงธรรมการ แหง่ ชาติ ประกอบด้วย สภานายก อปุ นายก ไว้ดงั นี้ คอื (๑) ประธานคณะลกู เสอื แห่งชาติ มหี นา้ ทร่ี กั ษาการใหเ้ ปน็ ไปตามพระราชบญั ญตั ิ เลขาธิการ เหรญั ญกิ และกรรมการอื่นอกี (๒) ผตู้ รวจการใหญ่ (๓) รองผตู้ รวจการใหญ่ และคณะลูกเสอื ไดใ้ ช้มาอีกไมน่ าน กิจการ ไมน่ อ้ ยกวา่ ๕ คน การแต่งตง้ั ถอดถอน (๔) ผูต้ รวจการจงั หวัดลกู เสอื (๕) รอง ลูกเสือก็เร่ิมซบเซาลงเพราะสถานการณ์ ต�ำแหน่งกระท�ำได้โดยพระบรมราชโองการ ผู้ตรวจการจังหวัดลูกเสอื (๖) ผู้ตรวจการ ทางการเมอื ง และสภาวะมหาสงครามโลก ให้อุปนายกเป็นผู้ด�ำเนินกิจการของสภา อ�ำเภอลกู เสือ (๗) รองผ้ตู รวจการอ�ำเภอ คร้ังท่สี อง กรรมการกลางจดั การลกู เสือแหง่ ชาติ และ ลกู เสือ (๘) ผู้ก�ำกับลูกเสอื (๙) รองผู้ก�ำกบั ให้มีพนักงานเจ้าหน้าที่ลูกเสือประจ�ำกอง ลกู เสอื (๑๐) นายหมู่ลกู เสือ (๑๑) รอง พระราชบัญญัตลิ กู เสือ พ.ศ. ๒๔๙๐ อำ� นวยการสภากรรมการกลางเพอื่ ปฏบิ ตั งิ าน นายหมูล่ ูกเสือ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้า ใหเ้ รียบรอ้ ยตามสมควร อยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช การลูกเสอื ไทยได้เริม่ ให้สภานายกท�ำหน้าที่เป็นประธาน มีการฟืน้ ฟขู ้ึนใหม่ หลังจากประสบสภาวะ ในการปกครองส่วนภูมิภาค คงจดั เปน็ ประธานคณะลกู เสอื แหง่ ชาตโิ ดยตำ� แหนง่ ซบเซามาหลายปี การปกครองเป็นจังหวัดลูกเสือและอ�ำเภอ และให้อุปนายกเป็นผู้ตรวจการใหญ่คณะ ลูกเสอื โดยตำ� แหน่งตามล�ำดับ และเป็นนายก ลกู เสือแหง่ ชาติโดยต�ำแหน่ง พระราชบัญญัตลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๔๙๐ ของคณะกรรมการจังหวดั ลกู เสือ หรือนายก ประกาศใชเ้ มอ่ื วนั ท่ี ๑๓ มกราคม พ.ศ. ๒๔๙๐ คณะกรรมการอ�ำเภอลูกเสือแล้วแต่กรณี ในเรอ่ื งวนิ ยั กำ� หนดไวว้ า่ ลกู เสือ สาระส�ำคัญยังคงคล้ายกับพระราชบัญญัติ โดยลำ� ดบั อกี ด้วย ผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื และพนกั งานเจา้ หนา้ ท่ี ลกู เสอื พุทธศักราช ๒๔๘๒ โดยแบ่งออก ลกู เสอื ต้องปฏิบัตติ ามข้อบังคบั ระเบียบ เป็น ๗ ลักษณะ รวมท้ังส้ิน ๕๖ มาตรา พระราชบญั ญตั ฉิ บบั นี้ ระบวุ า่ ลกู เสอื แบบแผน และขนบธรรมเนียมคณะลูกเสอื มี ๓ ประเภท คอื ลกู เสอื สำ� รอง ลกู เสอื สามญั แหง่ ชาติ ถ้าผู้ใดฝ่าฝนื ใหถ้ ือว่าผนู้ ้ันผิดวินัย ได้ก�ำหนดความมุ่งหมายและวัตถุ- และลกู เสอื วสิ ามญั กบั กำ� หนดใหล้ กู เสอื สามญั ในการลงโทษเมอ่ื ผดิ วินยั น้นั มี ๓ สถาน คือ ประสงคข์ องการลกู เสอื ไวว้ า่ ใหค้ ณะลกู เสอื มี ๔ ชนั้ ลูกเสอื ตรี ลูกเสือโท ลกู เสือเอก ๑. คาดโทษ ๒. ท�ำโทษ และคดั ชื่อออกจาก แหง่ ชาตมิ สี ภาพเปน็ นติ บิ คุ คล มวี ตั ถปุ ระสงค์ ลูกเสือหลวง สว่ นลูกเสือสำ� รองและลกู เสือ ทะเบียนลูกเสอื เพอื่ ฝกึ และอบรมอนชุ นใหเ้ ปน็ พลเมอื งดี ตาม วสิ ามัญ มีชนั้ เดียว จารตี ประเพณบี ้านเมืองและนานาชาติ ในส่วนความดีความชอบ ไดก้ ำ� หนด คุณสมบัติของผู้ที่จะสมัครเข้าลูกเสือ ให้มีเหรียญลูกเสือสรรเสริญเป็นเครื่องราช กำ� หนดใหพ้ ระมหากษตั รยิ ์ ทรงดำ� รง จะต้องมีอายุนับตามปฏิทินย่างเข้าปีท่ีแปด อิสริยาภรณ์ ส�ำหรบั พระราชทานแกล่ กู เสือ ต�ำแหน่งบรมราชูปถัมภ์คณะลูกเสือแห่งชาติ เปน็ อย่างน้อย และได้รับความยินยอมของ เปน็ บ�ำเหน็จในความดีความชอบ ซ่ึงมอี ยู่ ให้มีสภากรรมการกลางลูกเสือแห่งชาติ บิดามารดา หรอื ผู้ปกครองเป็นลายลักษณ์ ๓ ชนั้ ดว้ ยกนั ตามลกั ษณะแหง่ การกระท�ำ เปน็ ผู้มีอำ� นาจหนา้ ทีใ่ นการดังท่ีเคยมา อักษร คุณความดนี ัน้ ๆ 52 5502006L-7.indd 52 6/25/12 11:23 AM
และไดเ้ พมิ่ เหรยี ญลกู เสอื สดดุ ี ใหเ้ ปน็ ๒๔๘๖” ในวันท่ี ๑๓ มกราคม พทุ ธศกั ราช ฟน้ื ฟขู นึ้ อกี วาระหนงึ่ พรอ้ มกบั การสน้ิ สญู ของ เครอื่ งราชอสิ รยิ าภรณ์ ไวส้ ำ� หรบั พระราชทาน ๒๔๙๐ เช่นกัน องค์การยุวชนทหารที่เคยถูกก่อต้ังข้ึนมาคู่กับ แก่ผบู้ ังคับบัญชาลูกเสือ พนกั งานเจา้ หน้าท่ี คณะลกู เสอื แหง่ ชาติ ในปพี ทุ ธศกั ราช ๒๔๘๖ ลกู เสอื และบุคคลอ่ืนๆ ทมี่ ีอุปการคณุ ถึง ตามนัยแห่งพระราชบัญญัติฉบับนี้ โดยกำ� หนดให้ “ลกู เสอื ” เป็นส่วนหน่งึ ของ ขนาดหรอื ได้อุทิศก�ำลงั กาย ก�ำลังความคิด ยอ่ มหมายความว่า การลกู เสือน้ันได้กลบั มา องค์กรยวุ ชนทหาร ในการประกอบกิจให้บังเกิดคุณประโยชน์ แก่การลกู เสือในอกี โสตหน่ึงด้วย ให้หน่วยลูกเสือจัดให้มีแผ่นทองไว้ สำ� หรบั ประกาศชอื่ ลกู เสอื ผมู้ คี วามดคี วามชอบ ทส่ี มควรได้รบั การยกย่องดว้ ย ความในมาตรา ๕๖ แห่งลกั ษณะ ๗ อนั เปน็ บทเฉพาะกาล และเปน็ มาตราสดุ ทา้ ย ที่เป็นบทส�ำคัญตอนหนึ่งเนื่องด้วยการรื้อฟื้น ขน้ึ มาใหมข่ องคณะลูกเสอื แห่งชาติ ดังความ ตอ่ ไปน้ี “มาตรา ๕๖ ใหบ้ รรดาทรพั ยส์ นิ ทงั้ สิ้นรวมตลอดท้งั สนิ ทรัพย์ และหนี้สนิ เกี่ยวเนื่องกับทรัพย์สินของคณะลูกเสือ แหง่ ชาติ ซงึ่ ไดโ้ อนใหเ้ ปน็ ขององคก์ ารยวุ ชน แหง่ ชาติ ตามพระราชบญั ญตั ยิ วุ ชนแหง่ ชาติ พทุ ธศกั ราช ๒๔๘๖ ตกเป็นกรรมสิทธขิ อง คณะลกู เสอื แหง่ ชาตติ ามพระราชบญั ญตั นิ ”ี้ ในขณะท่ีได้มีพระบรมราชโองการ ประกาศใช้ “พระราชบัญญตั ลิ กู เสือ พ.ศ. ๒๔๙๐” นี้ กไ็ ดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ใหป้ ระกาศใช้ “พระราชบญั ญตั ยิ กเลกิ พระราช บญั ญตั ิยวุ ชนทหารแหง่ ชาติ พทุ ธศักราช 53 5502006L-7.indd 53 6/25/12 11:23 AM
พระราชบัญญตั ลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๕๐๗ นายกรฐั มนตรเี ปน็ สภานายก รองนายกรฐั มนตรี แห่งชาติโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา เหตทุ ต่ี อ้ งประกาศใชพ้ ระราชบญั ญตั นิ ้ี เปน็ อปุ นายก รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงศกึ ษา- วางระเบยี บแบบแผนคณะลูกเสือแห่งชาติ เน่ืองด้วยกฎหมายว่าด้วยเรื่องลูกเสือแต่เดิม ธกิ าร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย มานัน้ ไมเ่ หมาะสมดว้ ยเหตหุ ลายประการ ปลัดกระทรวงศกึ ษาธกิ าร อธบิ ดีกรมการ ให้มีส�ำนักงานคณะกรรมการบริหาร เช่น สภากรรมการจัดการลกู เสอื แห่งชาติ ปกครอง ผวู้ า่ ราชการจังหวดั เป็นกรรมการ ลกู เสอื แหง่ ชาติ โดยมเี ลขาธกิ ารคณะกรรมการ มอี ำ� นาจหนา้ ทที่ ง้ั ดา้ นนโยบายและบรหิ าร มไิ ด้ โดยตำ� แหน่ง และกรรมการผู้ทรงคณุ วุฒิอกี บริหารลูกเสือแห่งชาติ เป็นผ้บู ังคับบญั ชา มีบทบัญญัติก�ำหนดระยะเวลาให้กรรมการ ไมน่ อ้ ยกวา่ สามสบิ คน แต่ไมเ่ กินหา้ สบิ คน รับผดิ ชอบและให้มีเจา้ หน้าทตี่ ามสมควร พน้ จากตำ� แหน่ง ซ่ึงเป็นเหตุแหง่ ความลา่ ชา้ ซงึ่ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตงั้ อธิบดี ในการบรหิ ารงาน พระราชบญั ญัติลูกเสอื กรมพลศกึ ษา เป็นกรรมการและเลขาธกิ าร การปกครองลูกเสือในส่วนภูมิภาค พ.ศ. ๒๕๐๗ น้ี จงึ ได้แยกงานนโยบายและ ไดจ้ ดั เปน็ ลูกเสือจังหวัด ลูกเสอื อำ� เภอ โดยมี งานบรหิ ารงานลกู เสอื ออกจากกนั และเพ่ือ สภาลกู เสอื แหง่ ชาตนิ ้ี มอี ำ� นาจหนา้ ที่ คณะกรรมการลกู เสือจังหวัด มผี วู้ า่ ราชการ ความเจริญรุ่งเรืองแห่งกิจการลูกเสือ จงึ ได้ คอื จังหวัดเป็นประธานคณะกรรมการลูกเสือ อาศยั กำ� ลังจากทางราชการเปน็ ส�ำคญั จงึ ได้ ๑. วางนโยบายเพอ่ื ความมน่ั คง และ จงั หวัด และมีคณะกรรมการลกู เสืออ�ำเภอ มบี ทบญั ญตั ใิ หน้ ายกรฐั มนตรี รฐั มนตรวี า่ การ ความเจรญิ ก้าวหนา้ ของคณะลกู เสือแห่งชาติ มีนายอ�ำเภอเป็นประธานคณะกรรมการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ฯลฯ เปน็ กรรมการ ๒. พิจารณารายงานประจ�ำปีของ ลูกเสอื อำ� เภอ โดยต�ำแหน่ง คณะลกู เสือแห่งชาติ ๓. ให้คำ� แนะน�ำ ในการปฏิบตั งิ าน ส่วนงานบริหารน้นั ใหผ้ วู้ ่าราชการ พระราชบญั ญัตฉิ บับใหมน่ ไ้ี ด้กำ� หนด ของคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แห่งชาติ จงั หวัดเป็นผ้อู ำ� นวยการลกู เสือจงั หวัด และ ให้พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขของ ศกึ ษาธกิ ารจงั หวดั เปน็ รองผอู้ �ำนวยการลกู เสอื คณะลูกเสอื แห่งชาตเิ ปน็ ครัง้ แรก กำ� หนดให้ ในสว่ นงานบริหารลูกเสือนน้ั ให้มี จังหวดั มหี นา้ ทบ่ี ริหารงานลกู เสอื ในจังหวัด คณะลกู เสอื แหง่ ชาตปิ ระกอบดว้ ยบรรดาลกู เสอื กรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาติ ประกอบดว้ ย ทงั้ ปวง ผ้บู งั คบั บัญชาลกู เสือ ผตู้ รวจการ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการเป็น ส่วนลูกเสืออ�ำเภอให้นายอ�ำเภอเป็น ลกู เสอื กรรมการลกู เสอื และเจา้ หนา้ ทล่ี กู เสอื ประธาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการเป็น ผู้อ�ำนวยการลูกเสอื โดยมศี ึกษาธกิ ารอำ� เภอ คงสถานะเปน็ นิติบุคคล มวี ตั ถุประสงค์เพือ่ รองประธาน และกรรมการผู้ทรงคณุ วุฒอิ ีก เป็นรองผู้อ�ำนวยการลูกเสืออ�ำเภอมีหน้าที่ ฝึกอบรมบ่มนิสัยลูกเสือให้เป็นพลเมืองดี ไม่เกินสบิ ห้าคนซึ่งสภานายกแต่งตั้ง อธบิ ดี บริหารงานลกู เสอื ในอ�ำเภอ ตามจารีตประเพณีบ้านเมืองและอุดมคติ กรมพลศึกษาเป็นกรรมการและเลขาธิการ ของลูกเสือ โดยกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาติ มอี ำ� นาจ เรม่ิ มกี ารแบง่ ประเภทลกู เสอื ออกเปน็ หน้าท่ี เช่น ดำ� เนนิ งานตามวตั ถปุ ระสงคข์ อง ๔ ประเภท คอื ลูกเสือสำ� รอง ลกู เสือสามญั พระราชบัญญัติฉบับน้ีได้เปลี่ยน คณะลูกเสือแห่งชาติและตามนโยบายของ ลกู เสอื สามัญรุน่ ใหญ่ และลูกเสือวสิ ามัญ รูปแบบในส่วนการปกครองกลางใหม่ทั้งหมด สภาลูกเสอื แหง่ ชาติ สง่ เสริมความสมั พนั ธ์ โดยให้มสี ภาลูกเสอื แห่งชาติ ประกอบดว้ ย กบั คณะลกู เสอื นานาชาติ ออกขอ้ บงั คบั ลกู เสอื 54 5502006L-7.indd 54 6/25/12 11:23 AM
ลกู เสอื สำ� รองนน้ั แบง่ ออกเปน็ ๓ ชน้ั ก�ำหนดให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวง เรื่องวินัยได้แยกออกไปเป็นข้อบังคับ คอื ดาวดวงท่ี ๑ ดาวดวงท่ี ๒ และดาวดวง ศึกษาธิการเปน็ ผูอ้ ำ� นวยการใหญ่ และปลดั คณะลกู เสอื แหง่ ชาตแิ ทน โดยกำ� หนดการ ท่ี ๓ กระทรวงศกึ ษาธกิ ารเปน็ รองผอู้ ำ� นวยการใหญ่ ลงโทษเมอ่ื ลกู เสอื ไดก้ ระทำ� ผดิ วนิ ยั ไว้ ๓ สถาน การแตง่ ตงั้ บคุ คลอนื่ เปน็ ผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื คือ ๑. ตักเตอื น ๒. ทำ� โทษ ๓. คดั ช่ือ ลกู เสือสามัญ แบง่ ออกเปน็ ๓ ชั้น ใหเ้ ปน็ ไปตามขอ้ บงั คับคณะลกู เสือแหง่ ชาติ ออกจากทะเบียน คอื ลูกเสือตรี ลูกเสอื โท ลกู เสอื เอก และ อาจจัดใหม้ ลี กู เสอื เปน็ เหล่า คอื ลูกเสือ ก�ำหนดต�ำแหน่งผู้ตรวจการลูกเสือ ในส่วนความดคี วามชอบ ไดก้ �ำหนด เหล่าสมุทร และลูกเสือเหล่าอากาศได้ ไวด้ งั น้ี (๑) ผู้ตรวจการใหญ่พิเศษ (๒) ผู้ ให้มีเหรียญลูกเสือสรรเสริญเป็นเคร่ืองราช ตรวจการใหญ ่ (๓) รองผตู้ รวจการใหญ่ อสิ ริยาภรณ์ ส�ำหรบั พระราชทานแก่ลูกเสือ ลูกเสือสามญั รนุ่ ใหญ่ มีชนั้ เดยี ว แต่ (๔) ผู้ตรวจการลกู เสอื ประจ�ำสำ� นกั งาน ผู้บงั คับบญั ชาลูกเสือ ผตู้ รวจการลกู เสอื อาจจัดใหม้ ีลูกเสอื เปน็ เหล่า คอื ลูกเสอื คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ กรรมการลูกเสอื และเจ้าหน้าที่ลกู เสอื เป็น เหล่าสมุทร และลกู เสอื เหลา่ อากาศได้ (๕) รองผู้ตรวจการลกู เสอื ประจ�ำสำ� นักงาน บ�ำเหน็จในความดีความชอบ ซ่ึงมอี ยู่ ๓ ช้ัน คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ ดว้ ยกนั ตามลกั ษณะแหง่ การกระทำ� คณุ ความดี ลูกเสอื วสิ ามัญ แบ่งออกเป็น ๒ ชัน้ (๖) ผชู้ ว่ ยผตู้ รวจการลกู เสอื ประจำ� สำ� นกั งาน นน้ั ๆ คือ เตรียมลกู เสือวสิ ามญั (ระยะทดลอง) และ คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ ลกู เสอื วสิ ามญั (ตอ้ งไดเ้ ขา้ พธิ ปี ระจำ� กองแลว้ ) (๗) ผตู้ รวจการลกู เสอื จงั หวดั (๘) รองผตู้ รวจการ ใหม้ เี หรยี ญลกู เสอื สดดุ ี ใหเ้ ปน็ เครอื่ ง และอาจจดั ให้มลี กู เสือเป็นเหล่า คือ ลกู เสือ ลกู เสอื จังหวัด (๙) ผู้ชว่ ยผตู้ รวจการลกู เสอื ราชอิสริยาภรณ์ ไว้สำ� หรับพระราชทานแก่ เหลา่ สมุทร และลูกเสอื เหลา่ อากาศได้ จงั หวดั (๑๐) ผตู้ รวจการลกู เสืออ�ำเภอ ผู้บงั คบั บัญชาลูกเสือ ผ้ตู รวจการลูกเสอื (๑๑) รองผตู้ รวจการลกู เสอื อำ� เภอ (๑๒) ผชู้ ว่ ย กรรมการลูกเสอื และเจา้ หน้าทล่ี ูกเสอื และ ตำ� แหนง่ ผบู้ งั คบั บญั ชาลกู เสอื กำ� หนด ผ้ตู รวจการลูกเสืออ�ำเภอ บุคคลอ่ืนๆ ท่ีมีอปุ การคณุ ถึงขนาด หรอื ได้ ไว้ดงั นี้ (๑) ผู้อ�ำนวยการใหญ่ (๒) รอง อทุ ศิ กำ� ลงั กาย กำ� ลงั ความคดิ ในการประกอบกจิ ผอู้ ำ� นวยการใหญ่ (๓) ผชู้ ว่ ยผอู้ ำ� นวยการใหญ่ ก�ำหนดให้นายกรฐั มนตรี เป็นผู้ ใหบ้ งั เกิดคุณประโยชนแ์ ก่การลกู เสือ (๔) ผูอ้ ำ� นวยการลกู เสือจงั หวัด (๕) รอง ตรวจการใหญพ่ ิเศษ รองนายกรัฐมนตรี และ ผอู้ ำ� นวยการลกู เสอื จงั หวดั (๖) ผอู้ ำ� นวยการ รัฐมนตรวี ่าการกระทรวงมหาดไทย เป็น กับเพิ่มให้มีเข็มสมนาคุณไว้ส�ำหรับ ลกู เสอื อำ� เภอ (๗) รองผอู้ ำ� นวยการลกู เสอื อำ� เภอ ผตู้ รวจการใหญ่ ปลดั กระทรวงมหาดไทยและ ตอบแทนผู้มีจิตศรัทธาบริจาคเงินหรือ (๘) ผูอ้ �ำนวยการลูกเสอื โรงเรยี น (๙) รอง อธบิ ดกี รมการปกครอง เปน็ รองผตู้ รวจการใหญ่ ทรัพย์สินอย่างอื่นเพื่อบ�ำรุงการลูกเสือ ผ้อู ำ� นวยการลูกเสอื โรงเรยี น (๑๐) ผู้กำ� กบั ปลัดกระทรวงมหาดไทยและอธิบดีกรมการ เขม็ สมนาคณุ น้มี ี ๔ ชนั้ ลกั ษณะของเขม็ กลุ่มลกู เสือ (๑๑) รองผกู้ ำ� กับกลมุ่ ลกู เสอื ปกครอง เปน็ รองผตู้ รวจการใหญ่ การแตง่ ตงั้ สมนาคุณเข็มลูกเสือสมนาคุณมีลักษณะ (๑๑) ผกู้ �ำกับลูกเสอื (๑๒) รองผู้ก�ำกบั ลกู เสอื บุคคลอื่นเป็นผู้ตรวจการลูกเสือให้เป็นไป เป็นรปู หนา้ เสอื ดนุ นูน ท�ำดว้ ยโลหะตามชน้ั (๑๒) นายหมลู่ กู เสอื (๑๓) รองนายหมลู่ กู เสอื ตามข้อบังคบั คณะลกู เสอื แห่งชาติ ประกอบวชริ ะ และชอ่ ชยั พฤกษส์ ีเงินท�ำด้วย 55 5502006L-7.indd 55 6/25/12 11:23 AM
โลหะ ใต้หน้าเสอื มีโบว์พ้ืนสดี �ำมอี ักษรสที อง พระราชบญั ญตั ิลกู เสือ (ฉบบั ท่ี ๒) พ.ศ. และความมั่นคงของประเทศชาติ อกี ทั้ง จารึกค�ำว่า “ลกู เสอื สมนาคุณ” ประดับบน ๒๕๐๙ กิจการเนตรนารีก็มีความเจริญก้าวหน้า แถบโบวพ์ นื้ สเี หลอื งขอบสดี ำ� ประดบั ทอี่ กเสอื้ ด้วยพระราชบญั ญัติลกู เสอื พ.ศ. พระราชบญั ญตั ลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๕๐๗ รายละเอยี ด ดา้ นขวาเหนอื กระเปา๋ ในการบรจิ าคเงนิ หรอื ๒๕๐๗ รายละเอียดในบางมาตราไมช่ ัดเจน ในบางมาตราไม่ชัดเจนเท่าท่ีควร จงึ ไดต้ รา ทรพั ยส์ ิน ชว่ ยเหลอื กิจการลกู เสอื รวมกนั เทา่ ทคี่ วร จงึ ไดต้ ราพระราชบญั ญตั ิ (ฉบบั ท่ี ๒) พระราชบญั ญัติ (ฉบบั ที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๒๘ ขนึ้ เปน็ คณะ ให้จัดท�ำโลช่ นิดตง้ั และมีหนังสอื พ.ศ. ๒๕๐๙ ข้นึ ประกาศใช้ ณ วันท่ี ๙ ประกาศใช้ ณ วนั ที่ ๑๔ ตุลาคม พุทธศกั ราช สำ� คัญคู่กบั เขม็ ลูกเสอื สมนาคณุ แตล่ ะชนั้ ดว้ ย กนั ยายน พทุ ธศักราช ๒๕๐๙ ๒๕๒๘ เง่ือนไขในการให้เขม็ ลกู เสอื สมนาคณุ ให้ เป็นไปตามขอ้ บังคบั คณะลูกเสอื แห่งชาติ โดยเน้นห้ามมิให้ผู้ใดจัดท�ำหรือน�ำ โดยปรับปรุงวัตถุประสงค์ของคณะ- เขา้ มาในราชอาณาจกั ร เพือ่ จำ� หนา่ ยวัตถุ ลูกเสือแห่งชาติให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ พระราชบัญญัตินี้ได้ยกเลิกการใช้ บางอย่างทเ่ี ก่ียวแก่เครื่องแบบลกู เสอื ควร ของการลกู เสือสากลทัว่ โลก ระบใุ หช้ ดั เจน แผ่นทองประกาศชื่อลูกเสือผู้มีความดี จะหา้ มรวมถงึ รปู ตราหรอื เครอื่ งหมายอนั เปน็ ถึงการพัฒนาลูกเสือเพื่อให้เป็นพลเมืองดี ความชอบท่ีสมควรได้รับการยกย่องในท่ีต้ัง ส่วนหน่ึงส่วนใดของเคร่ืองแบบลูกเสือหรือ มีความรับผิดชอบในการสร้างสรรค์สังคมให้ หน่วยลกู เสือ และได้เพ่มิ บทลงโทษส�ำหรับ ประกอบเครื่องแบบลูกเสือตามท่ีก�ำหนด มคี วามเจรญิ ก้าวหน้า เพ่อื ความสงบสุขและ ผู้ใดท่ีจัดท�ำ น�ำเขา้ มาในราชอาณาจกั รเพอ่ื หา้ มไวใ้ นกฎกระทรวง เวน้ แตจ่ ะไดร้ บั อนญุ าต ความมั่นคงของประเทศชาติ จำ� หนา่ ยซง่ึ เครอ่ื งหมายลกู เสอื ตอ้ งระวางโทษ จากคณะลกู เสือแห่งชาติเทา่ น้ัน จงึ ได้ตรา ปรบั ไม่เกนิ สองพันบาท หรอื จำ� คุกไมเ่ กิน พระราชบัญญัตนิ ข้ี ึ้น มาตรา ๔ ให้ยกเลิก ได้มีการบัญญัติกิจการเนตรนารี สองปี หรอื ทงั้ จำ� ทง้ั ปรบั อนั เปน็ การคมุ้ ครอง ความในมาตรา ๕๔ แหง่ พระราชบญั ญตั ิ ให้เป็นส่วนหนึ่งของคณะลูกเสือแห่งชาติ ทรัพย์สินและลิขสิทธ์ิในเครื่องหมายลูกเสือ ลกู เสือ พ.ศ. ๒๕๐๗ และใชข้ อ้ ความตอ่ ไป ความว่า ลูกเสอื ทเี่ ปน็ หญิงอาจใชช้ อ่ื เรียกว่า เป็นฉบับแรก น้แี ทน “มาตรา ๕๔ ผใู้ ดฝา่ ฝนื มาตรา ๔๓ เนตรนารี หรอื ชื่ออื่น ซง่ึ ไดร้ บั ความเหน็ ชอบ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองพันบาทหรือ จากคณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ และในขอ้ สดุ ทา้ ยไดร้ ะบเุ อาผดิ กบั ผใู้ ด จ�ำคกุ ไม่เกนิ หนึ่งปี หรือทั้งปรบั ทง้ั จ�ำ” แทน และบรรดาค�ำว่าลูกเสือในพระราชบัญญัตินี้ ทแ่ี ต่งเคร่ืองแบบลูกเสือโดยไม่มีสิทธิเพ่ือให้ ให้หมายความถงึ ลูกเสอื ท่เี ป็นหญิงด้วย บคุ คลอนื่ เชอื่ วา่ ตนมสี ทิ ธิ หรอื แตง่ เลยี นแบบ พระราชบัญญตั ลิ ูกเสอื (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. เครอื่ งแบบลกู เสอื เพอ่ื ให้บุคคลอ่ืนเชอ่ื วา่ ตน ๒๕๒๘ เพ่ิมจ�ำนวนกรรมการในสภาลูกเสือ เปน็ ลูกเสอื ผู้บังคบั บญั ชาลกู เสือ ผตู้ รวจการ ด้วยวัตถุประสงค์ของคณะลูกเสือ แหง่ ชาติ คณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาติ ลกู เสอื กรรมการลกู เสอื หรอื เจา้ หนา้ ทล่ี กู เสอื แห่งชาติยังไม่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของ คณะกรรมการลกู เสือจังหวัด คณะกรรมการ ตอ้ งระวางโทษปรบั ไมเ่ กนิ หา้ รอ้ ยบาท หรือ การลกู เสอื สากล และยังมไิ ดร้ ะบใุ หช้ ดั เจน ลูกเสอื อ�ำเภอ ด้วยกจิ การลูกเสอื เปน็ งาน จ�ำคกุ ไม่เกนิ สามเดอื นหรอื ทั้งจำ� ทงั้ ปรับ ถึงการพัฒนาลูกเสือเพ่ือให้เป็นพลเมืองดี ที่ต้องอาศัยความร่วมมือและสนับสนุนจาก มีความรับผิดชอบในการสร้างสรรค์สังคม ส่วนราชการและบุคคลซึ่งเก่ียวข้องด้วย ใหม้ ีความเจรญิ กา้ วหนา้ เพือ่ ความสงบสุข จำ� นวนมาก 56 5502006L-7.indd 56 6/25/12 11:23 AM
ได้มีการเพ่ิมอ�ำนาจหน้าที่คณะ- ชน้ั ๑ ใหม้ เี ขม็ วชริ ะ ทำ� ดว้ ยโลหะเงนิ ให้มีเคร่ืองราชอิสริยาภรณ์อันเป็น กรรมการบริหารลกู เสือแหง่ ชาติ ใหม้ ีอำ� นาจ ประดับท่ีแพรแถบตรงท่ีกึ่งกลางในแนวด่ิง สิรยิ ่งิ รามกรี ติ ลูกเสือสดดุ ีช้นั พิเศษ เป็น ดแู ลกจิ การลกู เสอื ชาวบา้ นดว้ ย เนือ่ งจาก ๑ เข็ม ดวงดารา ดา้ นหนา้ มลี ักษณะรูปไข่ พนื้ ลงยา กิจการลูกเสือชาวบา้ นไดย้ ึดเอาหลักการและ ชั้น ๒ ให้มีเขม็ หน้าเสือ ทำ� ดว้ ย สนี ้ำ� เงิน ขนาดกวา้ ง ๒.๕ เซนติเมตร ยาว อดุ มการณ์ของคณะลกู เสอื แหง่ ชาติ เปน็ โลหะเงิน ประดับที่แพรแถบตรงที่ก่งึ กลาง ๓.๓ เซนติเมตร กลางดวงตรามหี นา้ เสอื แนวอุดมการณ์ในการฝึกหัดอบรมประชาชน ในแนวด่ิง ๑ เข็ม ประกอบวชิระเงินล้อมด้วยเม็ดไข่ปลาสีทอง ทกุ ระดับชน้ั อาชพี ให้เกิดความสามัคคี ช้ัน ๓ ไม่มีเข็มวชิระและหน้าเสือ และรัศมีเงินโดยรอบแปดแฉกค่ันด้วย ปรองดองในหม่คู ณะ เพ่ือยังประโยชน์แก่ ประดบั ท่ีแพรแถบ กระจงั สีทอง เบ้อื งบนมีพระมหามงกุฎรัศมี ประเทศชาตบิ า้ นเมือง กับให้ส�ำนกึ ในความ ฉลุโปร่งและเลข “๙” สที อง ด้านหลงั กลาง จงรกั ภกั ดตี อ่ สถาบันชาติ ศาสนา และ พระราชบัญญัติลกู เสือ (ฉบับท่ี ๔) พ.ศ. ดวงตราเป็นดมุ พน้ื ลงยาสมี ว่ ง มรี ปู ตรา พระมหากษตั รยิ ์ การบรหิ ารงานของลกู เสือ ๒๕๓๐ ของคณะลกู เสอื โลก เบอื้ งลา่ งมอี กั ษรสเี งนิ วา่ ชาวบา้ น มขี อบเขตกวา้ งขวางทว่ั ประเทศ และ เนอ่ื งในโอกาสครบรอบ ๗๕ ปี แหง่ การ “เราจะทำ� นบุ ำ� รงุ กจิ การลกู เสอื สบื ไป” ทขี่ อบ ข้ึนตรงต่อศูนย์ปฏิบัติการลูกเสือชาวบ้าน ท่ีพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ส่วนบนของดวงตรามีห่วงห้อยแพรแถบ ยงั ไม่มีกฎหมายฉบบั ใดรองรบั จงึ สมควรท่ี ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน ส�ำหรับคลอ้ งคอ ขนาดกวา้ ง ๔ เซนติเมตร คณะกรรมการบริหารลูกเสอื แหง่ ชาติ จะได้ ก�ำเนิดกจิ การลกู เสอื ไทย ในปพี ุทธศักราช มรี ้ิวเหลืองกว้าง ๒.๒ เซนตเิ มตร อย่กู ลาง รบั ไวเ้ ปน็ สว่ นหนงึ่ ในคณะลกู เสอื แหง่ ชาตดิ ว้ ย ๒๕๒๙ และเพือ่ เปน็ การเฉลมิ พระเกียรติ รมิ ท้ังสองข้างมีร้วิ สขี าวกวา้ ง ๓ มลิ ลเิ มตร พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพล และริว้ ด�ำกวา้ ง ๖ มลิ ลิเมตร พระราชบัญญัติฉบับน้ีได้เพ่ิมช้ัน อดลุ ยเดช ในวโรกาสที่ทรงเจริญพระชนม เหรียญลูกเสือสดุดีจากเดิมที่อยู่อยู่เพียง พรรษา ๕ รอบ คณะกรรมการบรหิ ารลูกเสือ พระราชบัญญตั ิลูกเสือ พ.ศ. ๒๕๕๑ ชน้ั เดยี ว ไดเ้ พ่มิ ขึน้ เปน็ ๓ ชน้ั เพ่อื เปน็ การ แห่งชาติจึงขอพระบรมราชานุญาตสร้าง เมื่อได้มีการปฏิรูปโครงสร้างระเบียบ ส่งเสริมก�ำลังใจให้แก่ผู้ที่ได้อุทิศก�ำลังกาย เคร่ืองราชอิสริยาภรณ์อันเป็นสิริยิ่งรามกีรติ บรหิ ารราชการ และการจัดการศึกษาของ ก�ำลังความคิดในการประกอบกิจกรรมให้ ลกู เสอื สดดุ ชี ้ันพเิ ศษ ส�ำหรบั พระราชทาน กระทรวงศึกษาธิการข้ึนตามพระราชบัญญัติ บังเกิดคุณประโยชน์แก่การลูกเสืออย่างยิ่ง แก่ผู้ที่ได้รับพระราชทานเหรียญลูกเสือ ระเบยี บบรหิ ารราชการ กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ท้ังน้ีเพื่อเป็นการท�ำนุบ�ำรุงส่งเสริมให้กิจการ สดุดชี ้นั ที่ ๑ และได้มีอปุ การคุณชว่ ยเหลอื พ.ศ. ๒๕๔๖ ทำ� ใหก้ ารบรหิ ารงานของ ลูกเสือมคี วามเจริญกา้ วหนา้ ย่ิงขึน้ ตาม กิจการลกู เสืออยา่ งตอ่ เน่ืองไมน่ ้อยกวา่ ๕ ปี ส่วนราชการที่เกี่ยวข้องกับกิจการลูกเสือ หลักเกณฑ์ท่ีคณะกรรมการบริหารลูกเสือ นับแต่วันที่ได้รับพระราชทานเหรียญลูกเสือ เปลีย่ นแปลงไป ประกอบกบั กฎหมายวา่ แห่งชาตกิ �ำหนด เหรยี ญสดุดีน้ีคงมีลักษณะ สดดุ ชี ั้น ๑ ท้ังนี้ เพือ่ สง่ เสรมิ ก�ำลังใจแก่ ด้วยลูกเสือได้ใช้บังคับมาเป็นเวลานานและ สัณฐานเหมือนเดิม ใช้ประดับที่เสอื้ เหนอื ปก ผู้อุทิศตนให้แก่กิจการลูกเสืออย่างแท้จริง ไมส่ อดคล้องกบั สภาพการณ์ในปจั จุบนั จงึ กระเบอื้ งซา้ ย จึงไดต้ ราพระราชบัญญัติลกู เสอื (ฉบับท่ี ๔) สมควรปรับปรุงบทบัญญัติของกฎหมาย พ.ศ. ๒๕๓๐ ประกาศใชเ้ ม่อื วนั ท่ี ๒๘ ดงั กลา่ ว เพอ่ื กำ� หนดการดำ� เนนิ การของลกู เสอื พฤศจกิ ายน พุทธศกั ราช ๒๕๓๐ องคป์ ระกอบและอำ� นาจหนา้ ทข่ี องคณะลกู เสอื 57 5502006L-7.indd 57 6/25/12 11:23 AM
ก�ำหนดให้พระมหากษัตริย์ทรงเป็น ประมขุ ของคณะลกู เสอื แหง่ ชาติ ใหก้ ระทรวง ศึกษาธกิ าร มีหนา้ ทสี่ ่งเสรมิ งานของคณะ- ลกู เสอื แหง่ ชาติ ใหม้ กี รรมการสภาลกู เสอื ไทย กรรมการบรหิ ารลกู เสือแหง่ ชาติ กรรมการ ลกู เสอื จงั หวดั และกรรมการลกู เสอื เขตพนื้ ที่ การปกครองให้มีสภาลูกเสือไทย ประกอบด้วย นายกรัฐมนตรเี ปน็ สภานายก รองนายกรฐั มนตรเี ปน็ อปุ นายก และมกี รรมการ โดยตำ� แหนง่ ประกอบดว้ ยข้าราชการจาก ทุกภาคสว่ นทางดา้ นการศกึ ษา การปกครอง และการทหาร รวมท้งั ผอู้ �ำนวยการศูนย์ ปฏบิ ัติการลูกเสอื ชาวบ้าน และกรรมการ ผู้ทรงคุณวุฒิไม่เกินแปดสิบคนซ่ึงทรงพระ กรณุ าโปรดเกลา้ ฯ แตง่ ตงั้ ตามพระราชอธั ยาศยั แหง่ ชาติ คณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาติ ที่ได้มีการตราแก้ไขในพระราชบัญญัติลูกเสือ สภาลูกเสือไทยอาจมีสภานายก คณะกรรมการลกู เสือจงั หวัด และคณะ- (ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๐๙ พระราชบญั ญตั ิ กติ ตมิ ศกั ด์ิ อปุ นายกกติ ตมิ ศกั ด์ิ และกรรมการ กรรมการลกู เสอื เขตพน้ื ทก่ี ารศกึ ษา ตลอดจน ลกู เสือ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๒๘ พระราช กติ ตมิ ศกั ด์ิ ซงึ่ จะไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ สมควรก�ำหนดภารกิจให้สอดคล้องกับการ บัญญตั ลิ กู เสือ (ฉบบั ที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๓๐ แต่งต้งั ลกู เสือของนานาประเทศ ท้ังนี้ เพ่ือให้การ ลูกเสือมีความเจริญก้าวหน้าและสร้างความ ในสว่ นท่ีได้แกไ้ ขเพ่ิมเติม ไดก้ �ำหนด ใหเ้ ลขาธกิ ารสำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ สามคั คแี กค่ นในชาติ จงึ จ�ำเปน็ ต้องตรา ใหค้ ณะลกู เสอื แหง่ ชาติ ประกอบดว้ ย บรรดา เป็นกรรมการและเลขานุการ รองเลขาธกิ าร พระราชบญั ญัติลูกเสอื พ.ศ. ๒๕๕๑ น้ีขึ้น ลูกเสือทั้งปวงและบุคลากรทางการลูกเสือ และผู้ช่วยเลขาธิการส�ำนักงานลูกเสือแห่งชาติ ประกาศใชเ้ มอ่ื วนั ที่ ๒๖ กมุ ภาพนั ธ์ พทุ ธศกั ราช มีวัตถุประสงค์เพ่ือพัฒนาลูกเสือท้ังหลาย เป็นผู้ชว่ ยเลขานกุ าร ในสภาลกู เสอื ไทยดว้ ย ๒๕๕๑ ทั้งทางกาย สตปิ ัญญา จิตใจ และศลี ธรรม ใหเ้ ปน็ พลเมอื งดี มคี วามรบั ผดิ ชอบ และชว่ ย ให้มีคณะกรรมการบริหารลูกเสือ พระราชบัญญัติฉบับนี้ได้เพิ่มเติม สรา้ งสรรค์สังคมใหเ้ กิดความสามคั คี และมี แห่งชาติ เปน็ องคก์ รบริหารของคณะลกู เสอื รายละเอยี ดเลก็ นอ้ ย แตค่ งความเดมิ สว่ นใหญ่ ความเจริญก้าวหนา้ ท้ังน้ี เพอ่ื ความสงบสุข แหง่ ชาติ รฐั มนตรวี า่ การกระทรวงศกึ ษาธกิ าร ในพระราชบญั ญัตลิ กู เสอื พ.ศ. ๒๕๐๗ กับ และความม่ันคงของประเทศชาติ เป็นประธานกรรมการ มขี ้าราชการทางดา้ น 58 5502006L-7.indd 58 6/25/12 11:23 AM
การศกึ ษา และผ้อู ำ� นวยการศนู ย์ปฏิบัติการ บ�ำเหน็จความดีความชอบในกิจการ ถดั จากรวิ้ สดี ำ� เปน็ รวิ้ สขี าวกวา้ ง ๒ มลิ ลเิ มตร ลูกเสอื ชาวบ้าน เปน็ กรรมการโดยตำ� แหน่ง ลกู เสือประกอบดว้ ย เคร่อื งราชอสิ รยิ าภรณ์ และรวิ้ สเี หลอื งอยรู่ ิมแพรแถบกวา้ ง ๔.๕ คณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหง่ ชาติ แตง่ ตงั้ อันเปน็ สิรยิ ่ิงรามกีรติ ลูกเสอื สดุดีช้นั พเิ ศษ มลิ ลิเมตร ประดบั ทอี่ กเสือ้ เหนือปกกระเป๋า กรรมการผทู้ รงคณุ วฒุ จิ ำ� นวนไมเ่ กนิ สบิ หา้ คน เหรียญลกู เสอื สรรเสรญิ เหรียญลูกเสอื สดุดี เบือ้ งซ้าย ซ่ึงต้องมาจากภาคเอกชนไม่น้อยกวา่ ก่ึงหน่งึ เพิ่มให้มีเหรียญลูกเสือย่ังยืนเป็นเคร่ืองราช อสิ รยิ าภรณไ์ วส้ ำ� หรบั พระราชทานเปน็ บำ� เหนจ็ เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นสิริยิ่ง ใหเ้ ลขาธกิ ารสำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ ความชอบในราชการให้แก่ บคุ ลากรลกู เสือ รามกีรติ ลกู เสอื สดุดีชนั้ พิเศษ เหรยี ญลูกเสอื เปน็ กรรมการและเลขานกุ าร รองเลขาธกิ าร ท่ีปฏิบัติหน้าท่ีอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลา สรรเสริญ เหรียญลกู เสอื สดดุ ี และเหรยี ญ และผชู้ ว่ ยเลขาธกิ ารสำ� นกั งานลกู เสอื แหง่ ชาติ ไมน่ อ้ ยกวา่ สบิ หา้ ปี ด้วยความวริ ยิ ะอุตสาหะ ลกู เสอื ยงั่ ยนื ใหเ้ ปน็ สทิ ธแ์ิ กผ่ ทู้ ไ่ี ดร้ บั พระราชทาน เปน็ ผชู้ ว่ ยเลขานกุ าร ในคณะกรรมการบรหิ าร ทำ� งานดว้ ยความเรยี บรอ้ ยไมเ่ กดิ ความเสยี หาย เมื่อผไู้ ด้รบั พระราชทานวายชนม์ ให้ตกทอด ลกู เสือแห่งชาติด้วย กอ่ ใหเ้ กดิ ผลดตี อ่ กจิ การลกู เสอื ตามหลกั เกณฑ์ แกท่ ายาทเพ่ือรกั ษาไว้เปน็ ที่ระลึก ท่ีคณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ ให้มีส�ำนักงานลูกเสือแห่งชาติเป็น กำ� หนด ใหม้ เี ขม็ ลกู เสอื สมนาคณุ ไวต้ อบแทน หน่วยงานของรัฐท่ีไม่เป็นส่วนราชการหรือ ผมู้ จี ติ ศรทั ธาบรจิ าคเงนิ หรอื ทรพั ยส์ นิ อยา่ งอน่ื รัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการ เหรยี ญลูกเสอื ยงั่ ยืน มลี กั ษณะเป็น เพื่อบำ� รุงการลกู เสือ ในพระราชบัญญัตนิ ี้ งบประมาณหรือกฎหมายอืน่ มีฐานะเปน็ เหรียญเงินรูปหกเหล่ียมตัวเหรียญหมุนได้ ไดเ้ พ่มิ ความในมาตรา ๗๐ ความวา่ ผ้ใู ดทำ� นติ บิ คุ คลและอยใู่ นกำ� กบั กระทรวงศกึ ษาธกิ าร ขนาดเสน้ ผา่ ศูนยก์ ลาง ๓.๓ เซนติเมตร ปลอมเข็มลกู เสอื สมนาคณุ หรือเข็มลูกเสือ จัดแบ่งส่วนงานภายในตามข้อบังคับคณะ มีมุมแหลมอยู่ด้านบนติดกับห่วงห้อยร้อย บ�ำเพญ็ ประโยชนด์ ้วยวธิ ีการใดๆ ตอ้ งระวาง กรรมการบริหารลูกเสือแหง่ ชาติ แพรแถบ มขี อบสองชนั้ ดา้ นหนา้ กลางเหรยี ญ โทษจ�ำคุกไม่เกินหน่ึงปี หรือปรับไมเ่ กิน มหี นา้ เสอื ประกอบวชริ ะทำ� เปน็ ลายดนุ ภายใน หนง่ึ หม่นื บาท หรือทง้ั จ�ำทั้งปรบั รัฐมนตรีกระทรวงศึกษาจะได้แต่งตั้ง กรอบเปน็ วงกลม ยกระดบั พ่นทรายดา้ น รองปลดั กระทรวงศกึ ษาธกิ ารคนหนงึ่ ทำ� หนา้ ท่ี ด้านหลังเป็นตราคณะลูกเสือแห่งชาติ หมวดที่ ๖ บทลงโทษ มาตรา ๖๙ เลขาธกิ ารส�ำนกั งานลูกเสอื แหง่ ชาติ และ ขอบเหรยี ญเบอื้ งลา่ งมขี อ้ ความวา่ “บาํ เหนจ็ ว่า ผูใ้ ดแต่งเครือ่ งแบบลกู เสือ หรอื ประดับ แต่งตั้งผู้บริหารระดับสูงอื่นในกระทรวง แห่งความย่งั ยนื ” อยู่บนพ้ืนพ่นทรายด้าน เครื่องหมายลูกเสือโดยไม่มีสิทธิเพื่อให้ ศึกษาธิการท�ำหน้าที่รองเลขาธิการและ ด้านบนแพรแถบเป็นเข็มกลัดมีลักษณะ บุคคลอื่นเชอื่ วา่ ตนมีสิทธิ หรอื แต่งกาย ผู้ชว่ ยเลขาธิการตามจำ� นวนท่เี หมาะสม โดย เปน็ แถบโลหะสเี งิน ภายในมขี อ้ ความวา่ เลียนแบบหรือประดับเคร่ืองหมายเพื่อให้ การเสนอของเลขาธิการส�ำนักงานลูกเสือ “เสยี ชพี อยา่ เสยี สตั ย”์ ลอ้ มดว้ ยรปู เกลยี วเชอื ก บุคคลอื่นหลงเช่ือว่าตนเป็นลูกเสือหรือ แหง่ ชาติ การปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ขี องข้าราชการ ผกู เปน็ ปมเงอ่ื นพริ อด แพรแถบกวา้ ง ๓ บคุ ลากรทางการลกู เสอื ตอ้ งระวางโทษจำ� คกุ กระทรวงศึกษาธกิ าร ใหถ้ อื เป็นการปฏิบัติ เซนตเิ มตร มรี ิ้วสแี ดงกว้าง ๑๑ มิลลิเมตร อยู่ ไม่เกินหน่ึงเดือนหรือปรับไม่เกินหน่ึงพันบาท ราชการด้วย กลางรมิ ทง้ั สองขา้ งมรี วิ้ สดี ำ� กวา้ ง ๓ มลิ ลเิ มตร หรือทั้งจำ� ทง้ั ปรบั 59 5502006L-7.indd 59 6/25/12 11:23 AM
5502006L-8.indd 60 6/25/12 11:22 AM
เมือ่ สยามมีลกู เสือคนแรก แถลงไข วนิ ทุพราหมณกลุ การลกู เสอื แหง่ กรงุ สยาม ถอื กำ� เนดิ ขนึ้ ทุกคนควรจะประพฤติให้เป็นประโยชน์แก่ นายชพั น์ บนุ นาค เมอื่ พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ชาตบิ า้ นเมอื ง อนั เปนทเ่ี กดิ เมอื งนอนของตน ลกู เสอื ไทยคนแรกในเครอ่ื งแบบลูกเสอื หลวง ได้ทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศ และการฝึกฝนปลุกใจให้คิดถูกเช่นน้ีต้องเร่ิม ใช้ข้อบังคับลักษณปกครองลูกเสือ รัตน- ฝกึ ฝนเสยี แตเ่ มอ่ื ยงั เยาว์อยู่ เปรียบเหมือน เมอ่ื ผบู้ งั คบั การโรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง โกสินทร ศก ๑๓๐ เม่ือวันเสาร์ที่ ๑ ไม้ที่ยังอ่อนจะดัดไปเป็นรูปอย่างไรก็เป็นไป ในเวลานน้ั ไดร้ บั พระกระแสรบั สง่ั ใหจ้ ดั นกั เรยี น กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ ภายหลงั ไดง้ ่ายและงดงาม แต่ถ้ารอไว้จนแกเ่ สียแลว้ แตง่ เครอ่ื งแบบลกู เสอื ตามทที่ รงมพี ระราชดำ� ริ จากท่ีได้มีประกาศตั้งกองพลอาสาสมัคร เมอ่ื จะดัดกต็ ้องเข้าไฟ และมักจะหักลิได้ มาใหท้ อดพระเนตรเชน่ นนั้ แลว้ กไ็ ดค้ ดั เลอื ก เสอื ปา่ เพยี ง ๒ เดอื น ทรงมพี ระราชดำ� รวิ า่ ในขณะทีด่ ัดดงั นี้ฉนั ใดสันดานคนก็ฉันนั้น” นกั เรียนมหาดเล็กหลวงชัพน์ บนุ นาค (ตอ่ มา “เม่ือได้เพาะผู้ใหญ่เป็นนักรบข้ึนในการ มบี รรดาศกั ด์เิ ป็น นายลิขิตสารสนอง) ซึ่ง เสอื ปา่ แลว้ กใ็ ครจ่ ะไดเ้ หน็ เดก็ สบื พนั ธเ์ุ ปน็ เมอ่ื ไดเ้ รมิ่ ดำ� เนนิ การกอ่ ตง้ั กองลกู เสอื ในเวลานั้นก�ำลังเป็นนักเรียนมหาดเล็กหลวง ผชู้ ว่ ยรบในการลกู เสอื ต่อไป” ของชาตขิ ้ึนเปน็ ครงั้ แรกนัน้ ทรงพจิ ารณาถึง รนุ่ ใหญ่ และเปน็ ขา้ หลวงเดมิ ไดเ้ คยถวายงาน เรื่องการแต่งกายของลูกเสือเป็นส�ำคัญ รบั ใช้ใกลช้ ิดเบือ้ งพระยคุ ลบาท มาตง้ั แต่ ทรงประกาศพระราชปรารภไวใ้ นขอ้ นายลขิ ติ สารสนอง (นายชพั น์ บนุ นาค) ลกู เสอื ครง้ั ทพ่ี ระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื รตั นโกสนิ ทร ศก คนแรกในประวัติศาสตร์ไทย เคยเลา่ ไว้วา่ ๑๓๐ ซง่ึ ทรงไวด้ ว้ ยพระราชหตั ถเลขาความวา่ “ก่อนทีจ่ ะตัดสนิ พระราชหฤทยั วา่ จะให้ ลูกเสือแหง่ ชาติแตง่ กายอยา่ งไรน้ัน ได้ทรง “พระบาทสมเด็จพระปรเมนทร พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้นักเรียนโรงเรียน มหาวชริ าวธุ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ผทู้ รง มหาดเลก็ หลวง ทดลองแต่งกายมาให้ทอด ด�ำรงพระยศเปนนายกองใหญ่ในกองเสือป่า พระเนตรเสียกอ่ น สำ� หรับเครือ่ งแตง่ กาย ทรงพระราชดำ� รหิ ว์ า่ กองเสอื ปา่ ไดต้ งั้ ขน้ึ เปน ลูกเสือน้ีก็ด�ำเนินไปตามแนวของท่านลอร์ด หลกั ฐานแล้ว พอจะเปนทห่ี วงั ได้วา่ จะเปน โรเบริ ์ต สเตเฟนสนั สมิต บาเดน เพาเวลส์ ผลดตี ามพระราชประสงค์ แต่ผูท้ ีจ่ ะเปน ซึ่งเป็นผู้เร่ิมก่อก�ำเนิดลูกเสือแห่งแรกขึ้น เสือป่าต้องเปนผู้ท่ีนับว่าเปนผู้ใหญ่แล้ว ท่ปี ระเทศอังกฤษ คือ ใช้หมวกสกั หลาด ฝา่ ยเดก็ ผชู้ ายทอี่ ยใู่ นปฐมวยั กเ็ ปนผทู้ สี่ มควร ปกี กว้างสนี �้ำตาล ไม่พับปกี แต่งแบบของ จะได้รับความฝึกฝน ทง้ั ในสว่ นร่างกายและ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น ในสว่ นใจให้มีความรใู้ นทางเสือป่า เพื่อวา่ ใช้หมวกสักหลาดสีด�ำ พบั ปีกหมวกด้านขวา เมอ่ื เตบิ ใหญข่ นึ้ แลว้ จะไดร้ จู้ กั นา่ ท่ี ซง่ึ ผชู้ ายไทย ขน้ึ ตดิ กับตัวหมวก 61 5502006L-8.indd 61 6/25/12 11:22 AM
ยังทรงด�ำรงพระอิสริยยศเป็นที่สมเด็จ พระบรมโอรสาธริ าช สยามมกุฎราชกุมาร โรงเรียนได้ออกใบสงั่ มอบให้ น.ร.ม. ชัพน์ บนุ นาค ไปตัดเครือ่ งแบบลูกเสือท่รี ้าน ววิ ธิ ภษู าคาร ถนนเฟอ่ื งนคร สว่ นรองเทา้ และ เขม็ ขดั ไปตดั ทีร่ ้านเซ่งชง ถนนเจรญิ กรุง” อาจารยใ์ หญไ่ ดแ้ นะนำ� ฝกึ ซอ้ มทา่ ทาง การท�ำความเคารพแบบทหารแก่นายชัพน์ และให้นายชัพน์ท่องค�ำสาบานของลูกเสือ ๓ ข้อ ใหจ้ ดจ�ำให้ไดจ้ นขึน้ ใจ ในวันท่ีจะมีลูกเสือแห่งกรุงสยาม เกิดขนึ้ นัน้ นายสรุ ิยน วินทุพราหมณกลุ ผู้ตรวจการลกู เสือ เล่าไว้ใน “ลูกเสือไทย คนแรก” ความวา่ “...วันนั้นเปน็ วันจนั ทร์ ปลายเดือนมิถนุ ายน พ.ศ. ๒๔๕๔ (วนั ท่ี เท่าไหรจ่ ำ� ไมไ่ ด)้ อาจารยใ์ หญ่โรงเรยี น มหาดเล็กหลวงได้น�ำนายชัพน์ บนุ นาค ซ่ึงแต่งเครื่องแบบลูกเสือใหม่ไปเข้าเฝ้า พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยหู่ ัว ณ พระทนี่ งั่ อัมพรสถาน อาจารยใ์ หญก่ บั นายชพั น์ รอเฝา้ อยทู่ ี่ พระบรมรูปจำ� ลองเหตกุ ารณ์ ห้องบันไดด้านหน้าพระที่น่ังอัมพรสถาน พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยูห่ วั ทรงประทบั ทอดพระเนตรเครอ่ื งแต่งตวั ลกู เสือ พอเวลาประมาณ ๑๖.๐๐ น. กเ็ สดจ็ พระราชด�ำเนินลงมา เจา้ พระยารามราฆพ ที่เข้าเฝา้ กท็ รงมพี ระราชด�ำรัสว่า “ชัพนร์ ึ” แตง่ กายทกุ ชิ้นแลว้ ก็รบั สง่ั วา่ “ดแี ลว้ น่ี ถา้ จงึ กราบบังคมทูลวา่ ไดจ้ ดั นกั เรียนแตง่ เพราะทรงรจู้ กั ดี ในฐานะทน่ี ายชัพนเ์ คย ยังมีอะไรไม่เหมาะก็ออกข้อบังคับเพ่ิมเติม เครื่องแบบนักเรียนลูกเสือมาถวายทอด ถวายตัวเป็นข้าทูลละอองธุลีพระบาทมาก่อน ตอ่ ไปอีกภายหลัง” แลว้ รับสง่ั กบั นายชพั น์ พระเนตรแลว้ เมอ่ื ทอดพระเนตรเหน็ ลูกเสอื แลว้ ทรงเสดจ็ พระราชดำ� เนนิ มาทต่ี วั นายชพั น์ ต่อไปว่า “เจา้ ทอ่ งค�ำสาบานของลกู เสอื แลว้ ทรงจบั ผา้ ผกู คอ หมวก เมื่อทรงตรวจเคร่ือง หรอื ยงั ” นายชพั นก์ ราบบงั คมทลู วา่ ทอ่ งไวแ้ ลว้ 62 5502006L-8.indd 62 6/25/12 11:22 AM
ทรงรบั สงั่ วา่ “เออรแู้ ลว้ กก็ ลา่ วคำ� สาบานไป” เขา้ สำ� เพง็ มาออกพาหุรดั ทัง้ นี้เป็นรายการ นายชัพน์จึงกล่าวค�ำสาบานหรือค�ำปฏิญาณ โชว์ฟอร์มครัง้ ใหญ่ เพราะเหน็ ว่า แถวนัน้ มี ของลกู เสือ ๓ ขอ้ ทที่ ่องจ�ำมา ถวายตอ่ ผคู้ นสญั จรไปมามากมาย ผลปรากฏเป็นท่ี พระพักตร์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สนใจของคนท้ังหลายดังคาด นอกจากน้นั สนิ้ คำ� ปฏิญาณแล้ว ทรงรับสั่งวา่ “ในนาม เม่ือพบนายทหารและต�ำรวจเดินผ่านมา ของขา้ ผใู้ ห้ก�ำเนิดลกู เสอื ข้ารับเจา้ เปน็ นายชัพนก์ ็วนั ทยาหัตถท์ ำ� ความเคารพ รูส้ ึก ลกู เสอื ไทยคนแรก ตงั้ แตบ่ ัดน้ีไป” นายชพั น์ ว่าเขาท�ำท่าสงสัยว่านายชัพน์เป็นตัวอะไร ถวายคำ� นบั รบั พระบรมราชโองการ แลว้ เสดจ็ เหมอื นกัน หลังจากเดินโชว์แถวพาหุรดั จน พระราชด�ำเนินประทับรถยนต์พระท่ีนั่งไป เมอ่ื ยแลว้ จงึ เดนิ ไปลงเรอื จ้างขา้ มฟากกลบั ออกขุนนางตอ่ ไป” บา้ น เพ่ือไปอวดกบั คนในบา้ นตอ่ ไปอีก” แลว้ เลา่ ตอ่ ไปวา่ “หลงั จากเขา้ เฝา้ แลว้ สองปตี ่อมา ในวันท่ี ๑๒ กมุ ภาพนั ธ์ เสวกตรี นายลิขติ สารสนอง (นายชัพน์ บุนนาค) อาจารย์ใหญ่ก็นำ� กลับโรงเรยี น นายชพั น์ พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๖ นายชพั น์ บนุ นาค สำ� เรจ็ ก็เดินโชว์เคร่ืองแบบลูกเสือชุดแรกไปตาม การศึกษาชัน้ มัธยม ๖ บริบูรณ์ในสมัยน้ัน พทุ ธศักราช ๒๔๖๘ พระบาทสมเดจ็ หอ้ งเรยี นต่างๆ ให้เพ่ือนฝงู ได้ชมทว่ั ไปโดย มีอายุได้ ๑๘ ปี ไดร้ บั พระมหากรณุ าธคิ ณุ พระมงกฎุ เกล้าเจา้ อยหู่ ัว เสด็จสสู่ วรรคาลัย ไม่สนใจใยดีต่อข้าวปลาที่ยังไม่ได้รับประทาน โปรดเกลา้ ฯ ใหเ้ ขา้ รบั ราชการในกรมมหาดเลก็ นายลขิ ติ สารสนอง ไดร้ บั คำ� สงั่ ยา้ ยไปรบั ตำ� แหนง่ บรรดาเพื่อนทั้งหลายก็พลอยต่ืนเต้นไปด้วย แผนกต้งั เครอ่ื งมียศเป็น มหาดเล็กวิเศษ เลขาธกิ าร กรมบัญชาการกลางมหาดเล็ก เพราะขณะน้ัน ทั้งโรงเรียนหรอื จะกลา่ วทงั้ เม่ือวนั ท่ี ๑ มนี าคม ศกนน้ั เม่ือมีการดุลยภาพราชการในตอนต้นรัชสมัย ประเทศกย็ งั ไมม่ ใี ครไดแ้ ตง่ เครอื่ งแบบลกู เสอื พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวน้ัน เช่นน้ี คงมีแต่นายชัพน์เพยี งคนเดียวเท่านน้ั นายชพั น์ บนุ นาค ลกู เสอื แหง่ กรงุ สยาม นายลขิ ติ สารสนอง ยงั คงรบั ราชการในตำ� แหนง่ คนแรก ไดร้ ับราชการมีความเจรญิ ในหน้าท่ี เลขาธิการ กรมบญั ชาการกลางมหาดเล็ก รายการโชว์ฟอร์มยังไม่ยุติเพียงน้ัน การงานโดยลำ� ดับ ถึงวนั ที่ ๑๐ พฤศจิกายน จนกระท่ังรัฐบาลสัง่ ยุบต�ำแหนง่ จึงกราบ คร้ันถึงวันเสาร์ซึ่งเป็นวันหยุดประจ�ำสัปดาห์ พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๗ ได้รบั พระราชทาน บงั คมทูลลาออกรบั บ�ำนาญ เมอื่ วนั ท่ี ๑ นักเรียนกินนอนทั้งหลายจะได้รับอนุญาตให้ บรรดาศกั ดิ์ เปน็ นายรองพลพา่ ห์ มหาดเล็ก เมษายน พุทธศักราช ๒๔๗๐ กลบั บา้ นได้ โดยตอ้ งแตง่ เครอื่ งแบบนกั เรยี น เวรสทิ ธิ ในวนั ฉัตรมงคลปถี ัดมา ในวนั ท่ี ออกนอกโรงเรยี นตามระเบยี บดว้ ย นายชพั น์ ๑๑ พฤศจิกายน ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ต่อมาได้กลับเข้ารับราชการอีกครั้ง จงึ ถอื โอกาสแตง่ เครอื่ งแบบลูกเสอื กลบั บา้ น ใหย้ า้ ยไปประจำ� กรมราชเลขานกุ ารในพระองค์ ในกระทรวงธรรมการ เมอ่ื วนั ที่ ๒๓ มกราคม แทนเครอื่ งแบบนกั เรยี น หนำ� ซำ�้ ยงั ไมย่ อมขนึ้ ทีต่ ำ� แหน่งหมุ้ แพรวิเศษ นายเวรอาลักษณ์ พทุ ธศักราช ๒๔๗๓ แล้วย้ายมาประจ�ำอยู่ รถเมลก์ ลบั ดงั เชน่ เคย เพราะกลวั เครอื่ งแบบยบั และไดร้ บั พระราชทานบรรดาศกั ดเิ์ ปน็ “นาย ทส่ี �ำนักงานขา้ ราชการพลเรอื น ส�ำนักนายก อุตส่าห์เดินจากโรงเรียนไปจนถึงนางเลิ้ง ลขิ ิตสารสนอง” ซงึ่ เปน็ บรรดาศกั ดิ์ท่ีสงู กวา่ รัฐมนตรี จนกระท่ังเกษียณอายรุ าชการ แล้วข้ึนรถรางต่อย้อนไปทางสะพานหันเดิน ชั้น “พระ” และตำ่� กว่า ชัน้ “พระยา” 63 5502006L-8.indd 63 6/25/12 11:22 AM
นายลิขติ สารสนอง (ชพั น์ บนุ นาค) นายลขิ ติ สารสนอง (ชัพน์ บุนนาค) เขา้ เปน็ ลูกเสอื ในสมัยแรกสักเลก็ น้อย “ผู้ที่ เป็นผมู้ คี วามรู้ทางกฎหมายดคี นหนึง่ เม่อื นับได้ว่าเป็นข้าราชบริพารในพระบาทสมเด็จ จะเขา้ เปนลูกเสอื ส�ำรอง ตอ้ งหาลูกเสือเอก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ทถ่ี วายความจงรกั ภกั ดี คน ๑ เปนผนู้ �ำ นายหมู่คน ๑ เปนผู้รับรอง ไดท้ รงทดลองวธิ กี ารปกครองแบบประชาธปิ ไตย อยา่ งสูงสุดผหู้ นงึ่ การใดที่เปน็ ไปเพ่ือการ ถ้าผู้ก�ำกับเห็นว่าเปนผู้ต้องลักษณเช่นกล่าว และสร้างดุสิตธานขี นึ้ นน้ั นายชพั น์ บนุ นาค เฉลมิ พระเกยี รตแิ ลว้ กม็ กั จะไดส้ นองพระเดช ไวแ้ ล้วในข้อ ๓๒ น้นั ก็ให้รบั ไว้เปนลูกเสอื ไดร้ บั พระมหากรณุ าธคิ ณุ โปรดเกลา้ ฯ ใหเ้ ปน็ พระคณุ อย่างเต็มก�ำลัง ในชว่ งปจั ฉิมวัย ส�ำรองต่อไป และฝากไวใ้ หอ้ ย่ใู นหมู่ของ “นคราภบิ าล” เปน็ คนสดุ ทา้ ย ซง่ึ นอ้ ยคนนกั หลงั จากท่ีไดต้ รากตร�ำทำ� งานอยา่ งหนัก คือ นายหม่ผู ้รู บั รองน้ันเอง ที่จะได้รบั เกยี รติยศเชน่ น้ี เมอ่ื ไดท้ รงมี ได้ก�ำกับอ�ำนวยการแสดงละครเรือ่ ง “หัวใจ เปนน่าท่ีของลูกเสือเอกผู้น�ำท่ีจะ พระราชด�ำรใิ หค้ นไทยได้มนี ามสกลุ นั้น ใน นกั รบ” เปดิ แสดงทโ่ี รงละครแหง่ ชาติ เกบ็ เงนิ ส่งั สอนลูกเสอื สำ� รองท่ีตนไดน้ ำ� นนั้ ใหเ้ ข้าใจ ช้ันต้นทรงเขียนบัตรนามสกุลพระราชทาน ได้หลายหมื่นบาท ยังไดเ้ ป็นหวั เร่ยี วหัวแรง นา่ ทขี่ องลกู เสอื และใหม้ คี วามรคู้ วามสามารถ เป็นพระราชหัตถเลขาด้วยพระองค์เอง สำ� คญั ในการถา่ ยท�ำภาพยนตร์ “ต�ำนาน พอท่จี ะเข้าสอบไล่เปนลูกเสอื โทได้ ท้ังต้อง ครั้นเมื่อมีผู้ทูลขอพระราชทานนามสกุล เสอื ปา่ ” ซง่ึ แสดงเหตกุ ารณเ์ สอื ปา่ และลกู เสอื ให้เข้าใจขอ้ สัญญาทัง้ ๓ ขอ้ โดยขน้ึ ใจด้วย มากรายเขา้ ก็ได้ทรงมอบใหม้ หาดเลก็ ใน เดินทางไกล ในคราวเสดจ็ พระราชด�ำเนิน ถ้าแม้ว่าที่แห่งใดพ่ึงจะเริ่มตั้งกอง กรมราชเลขาธิการเป็นผู้เขียนข้ึนทูลเกล้าฯ ทางไกลจากเพชรบรุ ไี ปทบั ตะโก เมือ่ ปี ลูกเสือขึ้นใหม่ ยังไมม่ ีลูกเสอื เอกฤานายหมู่ ถวายเพ่ือลงพระปรมาภิไธย และนายลขิ ิต พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๗ ตอ้ งรอนแรมออกถา่ ยทำ� พอทจี่ ะนำ� นา่ ทเี่ ชน่ ทกี่ ลา่ วมาแลว้ นนั้ กอ็ นญุ าต สารสนองนี่เองที่เป็นหนึ่งในสามของผู้ที่ได้ ในสถานท่ีจรงิ ในภาพยนตรน์ ั้นยังได้มี ใหผ้ ตู้ รวจการมณฑลผอ่ นผนั ขอ้ ทกี่ ำ� หนดไวใ้ น ฉลองพระเดชพระคุณนี้ ข้าราชบริพารที่เคยรับราชการในต�ำแหน่ง ขอ้ นไ้ี ด้ ตามทจี่ ะเหน็ สมควรเพอ่ื ความสดวก” หน้าที่จริงในสมัยน้ันแสดงตามต�ำแหน่งด้วย สมัยนั้นมีการแบ่งชั้นลูกเสือออกเป็น นายชัพน์ บนุ นาค ในเครอื่ งแบบลูกเสอื สยาม หลายท่าน ภาพยนตร์นี้ไดอ้ อกฉายเกบ็ เงนิ ที่ ชน้ั อยา่ งชัดเจน ผู้ท่ีเป็นลกู เสอื แรกเขา้ ต้อง ถ่ายเมอื่ คราวงานฉลอง ๑๐๐ ปพี ระบรมราชสมภพ โรงภาพยนตร์เฉลิมกรุงและยังได้ออกฉาย เปน็ “ลูกเสอื สำ� รอง” ในชน้ั แรกเสยี ก่อน ในตา่ งจังหวดั ดว้ ย เพ่ือเป็นการระดมเงินทนุ แล้วจึงสอบเลื่อนชั้นข้ึนไปตามข้อบังคับ พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกล้าเจ้าอย่หู วั ในการสรา้ งหอวชริ าวธุ านสุ รณ์ เฉลมิ พระเกยี รติ ส่วนพวกที่ยังไม่พร้อมจะเป็นลูกเสือส�ำรอง พทุ ธศักราช ๒๕๒๓ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เรยี กวา่ “สำ� รองลกู เสอื ” อนั ไดแ้ กผ่ ทู้ ม่ี ใี จนยิ ม ในงานฉลองพระบรมราชสมภพครบ ๑๐๐ ปี จะฝกึ หัดอย่างลูกเสอื แต่ยังไมม่ เี ครอื่ งแบบ 64 วนั ท่ี ๑ มกราคม พทุ ธศักราช ๒๕๒๔ ซึง่ เป็นตน้ ท่านก็ได้ทุ่มเทอย่างเต็มก�ำลังจนงานนั้น วา่ กนั ตามขอ้ บงั คบั ลกั ษณการปกครอง สำ� เร็จลงไดผ้ ลดี ถงึ เชา้ วนั ท่ี ๒๗ เมษายน ลกู เสอื ฉบบั แรก สำ� หรบั “ผทู้ จี่ ะเลอ่ื นขนึ้ เปน พุทธศกั ราช ๒๕๒๔ นายลิขิตสารสนอง ลูกเสือโทฤาลูกเสือเอกตามล�ำดับดังก�ำหนด ลูกเสือสยามคนแรกได้จากไปอย่างสงบ ไว้...น้นั ให้เปนนา่ ทผี่ ตู้ รวจการมณฑลฤา ขณะท่มี อี ายุ ๘๖ ปี รองผู้ตรวจการประจ�ำจังหวัดที่ต้ังกองนั้น เล่าเรื่องของลูกเสือคนแรกแห่ง กรุงสยามจนจบแล้ว ตรงนขี้ อแทรกวิธีการ 5502006L-8.indd 64 6/25/12 11:22 AM
เปนผู้สอบไล่พร้อมด้วยผู้ก�ำกับลูกเสืออีก ข้อ ๒ เจ้าจะต้ังใจประพฤติตน พร้อมกนั ร้องและรับกันเชน่ นี้ให้ครบ ๓ หน ๒ คน ฤาผตู้ รวจการจะตง้ั ผอู้ น่ื ทม่ี คี วามสามารถ ให้สมควรท่เี ปนลกู ผู้ชาย แล้วจึง่ บอก “ระวงั เรยี บ เลิกแถว” พอให้เปนกรรมการสอบไล่พร้อมกับตน ขอ้ ๓ เจ้าจะประพฤติตามข้อ เป็นอันจบข้ันตอนพิธีการรับลูกเสือ แทนผู้ก�ำกับ ๒ คนนัน้ ก็ได”้ บงั คับและแบบแผนลูกเสอื ” เข้าประจ�ำกองเม่อื รอ้ ยปที ่ีแลว้ จากน้ันเปน็ วิธีการเข้าประจ�ำกองลูกเสือได้ถูก (๕) ให้ผู้ที่จะเข้าประจ�ำกองท�ำ หน้าท่ีของผู้ก�ำกับลูกเสือท่ีจะต้องท�ำการต่อ ก�ำหนดให้ยึดถอื เปน็ แบบแผน คือ “ลกู เสอื วนั ทยะหตั ถ์แล้วตอบว่า “...สญั ญาว่า “เมื่อได้รับผู้ใดเข้าเปนลูกเสือส�ำรองแล้วก็ดี ส�ำรองที่สอบไล่ความรู้และความสามารถ ข้อ ๑ ข้าจะมีใจจงรักภักดีต่อ ไดท้ ำ� พธิ รี บั เขา้ ประจำ� กองแลว้ กด็ ี ฤาลกู เสอื โท ได้ พอจะใหเ้ ปนลูกเสอื โทได้แลว้ ให้ผูก้ �ำกับ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยู่หวั เลอื่ นขนึ้ เปนลกู เสอื เอกกด็ ี ใหผ้ กู้ ำ� กบั รายงาน จดั การท�ำพิธีรบั ตัวเข้าประจำ� กองดงั ต่อไปน้ี ข้อ ๒ ข้าจะตั้งใจประพฤติตน ไปยงั ผตู้ รวจการมณฑล ฤายงั รองผตู้ รวจการ (๑) ต้ังแถวกองลูกเสือเปนแถว ใหส้ มควรท่ีเปนลกู ผชู้ าย ประจ�ำจังหวัดทกี่ องตนตั้งอย่นู ัน้ เพอ่ื ลง นา่ กระดาน เรียงตามล�ำดับหมู่ ส่วนผ้ทู ่ี ขอ้ ๓ ข้าจะประพฤติตามข้อ ทะเบยี ฬตอ่ ไป.” จะเขา้ ประจ�ำกองให้ยนื อยหู่ ลังแถว บังคับและแบบแผนลกู เสือ” ขอขยายความหมายของตัวอักษร (๒) ให้ผู้ก�ำกับเรียกหาตัวผู้ท่ีจะเข้า (๖) ใหผ้ กู้ ำ� กบั พดู วา่ “เจา้ จงถอื คำ� มนั่ และเลขเครื่องหมาย ทร่ี องผู้ก�ำกับนำ� มาติด ประจ�ำกองโดยออกนาม เช่น “นายแดง สัญญาของเจ้าไว้ต่อไป บัดน้ีคณะลูกเสือ ให้ลูกเสือใหม่ในวันพิธีเข้าประจ�ำกองแทรก มาแล้วฤายงั ” ดงั น้ีเปนตวั อยา่ ง ใหน้ ายหมู่ ยอมรบั เจา้ เขา้ ไว้เปนลกู เสือผู้ ๑ แล้ว” ตรงนี้เพ่อื ให้เข้าใจมากขึ้น ดว้ ยเปน็ เรอ่ื งท่ี ของผู้น้ันก้าวออกมาน่าแถวแล้วตอบแทน (๗) ให้รองผู้ก�ำกับน�ำตัวอักษรและ ผา่ นมาร้อยปแี ลว้ และทกุ วันนี้ไดย้ กเลกิ ว่า “มาแลว้ ...” แลว้ ให้นายหม่เู รยี กชอ่ื ซำ�้ เลขเครื่องหมายมาติดให้ลูกเสือใหม่เปน เสยี แลว้ เครือ่ งหมายน้ีก�ำหนดเปน็ ตวั อักษร อีกคร้งั ๑ ว่า “นายแดง” ใหผ้ ทู้ จ่ี ะเข้า ส�ำคัญว่าเข้าประจำ� กองแลว้ ยอ่ นามมณฑล ท�ำด้วยโลหะทองเหลอื ง เพอ่ื ประจ�ำกองขานรับวา่ “อยู่” ด้วยเสยี งอันดัง (๘) ให้นายหมู่บอกลูกเสือใหม่ เปน็ การแยกลกู เสือออกเป็นหมวดหมู่ ให้ แลว้ ใหว้ งิ่ ออกมายนื นา่ แถว ขา้ งนายหมขู่ องตน กลับหลังหันไปท�ำวันทยะหัตถ์ค�ำนับกอง สงั เกตไดง้ ่าย ก�ำหนดไว้ในขอ้ บงั คับลักษณ ตรงหน้าผู้ก�ำกับ ใหก้ องทำ� วนั ทยะหัตถ์รับพร้อมกนั แล้วเรียบ ปกครองลูกเสือ รัตนโกสินทรศก ๑๓๐ เช่น (๓) ให้ผู้ก�ำกับถามผู้ที่จะเข้าประจ�ำ พรอ้ มกัน ลูกเสือโรงเรยี นมหาดเล็กหลวง สงั กดั มณฑล กองวา่ “เจ้าเขา้ ใจฤาไมว่ ่าค�ำม่ันสญั ญา (๙) ใหผ้ กู้ ำ� กบั ออกคำ� สงั่ “ลกู เสอื ใหม่ กรุงเทพ ใหใ้ ชต้ ัวอักษรและเลขหมายวา่ คอื อะไร” ใหผ้ ูท้ จี่ ะเข้าประจ�ำกองตอบว่า ประจำ� หมู่ ว่งิ !” ให้ลูกเสือใหมก่ ับนายหม่วู ่ิง “ก.ท.๑” แตเ่ มอื่ ไดโ้ อนไปขนึ้ เปน็ นกั เรยี นเสอื ปา่ “เขา้ ใจแลว้ คอื ถา้ สญั ญาวา่ จะทำ� อยา่ งไรแลว้ ไปเข้าประจำ� หมู่ของตน แล้วจึงเลิกใช้ ลูกเสอื โรงเรียนสวนกุหลาบ ตอ้ งทำ� เหมือนปากพูดทุกอย่าง” (ฤาจะตอบ (๑๐) ให้ผู้ก�ำกับต้ังกองหันหน้ามา วทิ ยาลยั จงึ ไดใ้ ชแ้ ทนตอ่ มา ยกตวั อยา่ งลกู เสอื อย่างไรก็ได้ แต่ตอ้ งใหไ้ ดค้ วามเชน่ น้)ี ทางกรุงเทพฯ (ฤาถ้าเปนในกรงุ เทพฯ ใหห้ นั โรงเรยี นตวั อยา่ งมณฑลนครไชยศรี พระปฐม (๔) ให้ผู้ก�ำกับถามผู้ที่จะเข้าประจ�ำ ไปทางพระบรมมหาราชวัง ฤาพระราชวังท่ี วิทยาลัย ใช้ “น.ฐ.๑” หรอื ลูกเสือโรงเรยี น กองว่า “ถ้าเช่นนัน้ จะให้เชอื่ ได้ฤาไมว่ า่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวประทับอยู่) เบญจมราชทู ิศ ราชบุรี ใช้ “ร.บ.๑” ดงั น้ี ข้อ ๑ เจ้าจะมีใจจงรักภักดีต่อ แล้วรอ้ งว่า “ลกู เสือ ถวายคำ� นบั พระบาท เป็นตน้ พระบาทสมเดจ็ พระเจา้ อยหู่ วั สมเด็จพระเจ้าอยหู่ ัว วนั ทยะหัตถ”์ เมอ่ื ทำ� วนั ทยะหตั ถพ์ ร้อมกนั แล้ว ให้ผกู้ �ำกับร้องว่า “ขอใหท้ รงพระเจริญ!” ให้กองรับ “โห่ ฮ้วิ !” 65 5502006L-8.indd 65 6/25/12 11:22 AM
5502006L-9.indd 66 6/25/12 11:20 AM
ลูกเสอื หลวง ภูวนารถ กังสดาลมณชี ยั บรรดานักเรียนของโรงเรียน มหาดเลก็ หลวงน้ี ลว้ นเป็นบตุ รหลานของ ข้าราชบรพิ าร ขา้ ราชการ พอ่ คา้ คหบดที ่ี ได้น�ำมาถวายตัวเป็นมหาดเล็กในพระองค์ มอี ายุอยูใ่ นระหวา่ ง ๑๒-๑๘ ปี และมีเชอื้ พระวงศร์ วมอยดู่ ว้ ยหลายพระองค์ ไดท้ รงรบั เป็นพระราชธุระในการจัดการศึกษาภายใน โรงเรยี นมาแตแ่ รก ดว้ ยทรงมพี ระราชประสงค์ ให้เป็นโรงเรียนต้นแบบในการจัดการศึกษา หอสวดมนตโ์ รงเรียนมหาดเลก็ หลวง เมอ่ื พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หวั ไดท้ รงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ใหต้ ง้ั โรงเรียนหลวงขึน้ เม่อื วันพฤหัสบดีท่ี ๒๙ ธันวาคม พุทธศักราช ๒๔๕๓ อันเป็นตอนต้น รชั สมยั ของพระองค์น้นั พระองค์ทรงมงุ่ หวังใหน้ ักเรยี นท่สี ำ� เรจ็ ไปจากโรงเรยี นนีอ้ อกไป รบั ราชการตา่ งพระเนตรพระกรรณถวายตัวเปน็ มหาดเลก็ ในราชส�ำนัก ให้ถงึ พรอ้ มทีจ่ ะ ออกไปรบั ราชการในส่วนงานต่างๆ ในอนาคตได้ ทรงพระราชทานนามโรงเรยี นนีว้ า่ “โรงเรียนมหาดเลก็ หลวง” กบั ทรงรบั ไวใ้ นพระบรมราชปู ถัมภส์ ่วนพระองค์ 5502006L-9.indd 67 67 6/25/12 11:21 AM
ของชาติ จึงทรงใช้เป็นแหล่งทดลองสาธิต น.ร.ม.ชพั น์ บุนนาค ซึ่งเปน็ นกั เรยี น พุทธศกั ราช ๒๔๕๔ ซง่ึ ประกอบไปดว้ ย ตามแนวพระราชดำ� ริหลายประการ มหาดเลก็ หลวงรนุ่ ใหญใ่ นขณะนน้ั เปน็ คนแรก หมวกสกั หลาดด�ำใบกวา้ ง พบั ใบปกี ข้างขวา ที่ได้แต่งเคร่ืองแบบลูกเสือสยามตาม ขึ้นกลดั ไว้กบั ตัวหมวก มแี พรแถบสีเหลอื ง ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้บรรจุ ข้อบงั คับฯ นี้ และได้เขา้ ถวายตัวต่อหนา้ กว้าง ๒ เซนตเิ มตร พนั รอบหมวก กับจับ ขนุ หดั ดรณุ พล (นายดาบจอ้ ย พลทา ภายหลงั พระพกั ตรเ์ มอ่ื วันจันทร์ที่ ๑๐ กรกฎาคม เปน็ จีบวงกลมกว้าง ๕ เซนติเมตร มีหนา้ เสอื เป็นหลวงหัดดรณุ พล) เปน็ ครฝู ึกวิชาทหาร โลหะตดิ ทบั ตดิ ข้างหมวกทบั ใบทพ่ี ับขึ้น แก่นักเรยี นมหาดเล็กหลวง มาแต่เร่มิ กอ่ ตั้ง สายรดั คางหนังด�ำ ใช้เสือ้ เชต้ิ คอพบั สกี ากี โรงเรียน ทรงจัดให้นกั เรียนมหาดเลก็ หลวง ผา้ พนั คอสดี ำ� เปน็ สเี่ หลย่ี มขนาด ๗๐ เซนตเิ มตร มเี ครื่องแบบสนามสเี ทาแบบชตุ ตงิ้ เพอ่ื ใช้ พบั ทแยงมุมเป็นสามเหลย่ี มเสยี ก่อน แลว้ จึง ในการหดั แถววิชาทหารโดยเฉพาะ โรงเรยี น พนั รอบคอ ผกู ชายหอ้ ยลงทีห่ นา้ อกขา้ งหน้า ใช้แตรปลุกนักเรียนแบบทหารต้ังแต่เวลา กางเกงทรงไทยขาส้นั เสมอเขา่ สีด�ำ เขม็ ขดั ๕ นาฬกิ า ตา่ งจากโรงเรยี นอน่ื ทใี่ ชก้ ารสนั่ ระฆงั หนงั เหลือง หัวโลหะส่ีเหลยี่ ม ถงุ เท้ายาวสีดำ� เป็นเครอ่ื งบอกสัญญาณ เพือ่ ฝกึ กายบรหิ าร สวมรัดใตเ้ ข่าลงมา สวมรองเทา้ หนังสดี �ำ และฝกึ หดั ทา่ ทหาร กอ่ นเรมิ่ เขา้ เรยี นในทกุ วนั เครอ่ื งแบบลกู เสอื นโ้ี รงเรยี นมหาดเลก็ ด้วยความท่ีโรงเรียนมหาดเล็กหลวงน้ีเป็น หลวงไดส้ ง่ น.ร.ม.ชัพน์ บุนนาค ไปตัดที่รา้ น โรงเรยี นกินนอน ท้งั พระองคย์ งั ทรงเอา วิวิธภษู าคาร รมิ ถนนเฟ่อื งนคร รา้ นน้ไี ด้รับ พระทยั ใสเ่ ขม้ งวดมาก การจดั การในแนวทาง พระราชทานตราตั้งเป็นรูปพระมหาพิชัย พระราชด�ำริต่างๆ จึงได้เหน็ ผลเรว็ คร้ันเมื่อทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ กองลูกเสือ กรุงเทพท่ี ๑ (ลูกเสอื หลวง) โรงเรียนมหาดเล็กหลวง กรงุ เทพ ใหป้ ระกาศใชข้ อ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื ร.ศ. ๑๓๐ เมือ่ วนั เสาร์ที่ ๑ กรกฎาคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ การลกู เสอื แหง่ กรงุ สยาม จึงไดถ้ ือก�ำเนิดข้ึนโดยนิตินยั เหลา่ นกั เรียน โรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง ซงึ่ ไดต้ ระเตรยี มความ พร้อมมาแตแ่ รก ทั้งยงั เป็นโรงเรยี นทที่ รงรบั ไวใ้ นพระบรมราชปู ถมั ภ์ จงึ ทรงพระราชทาน พระมหากรณุ าธคิ ณุ ใหต้ งั้ กองลกู เสอื กองแรกขน้ึ ทโ่ี รงเรยี นมหาดเลก็ หลวงนเ้ี ปน็ ปฐม เพอื่ เปน็ กองลูกเสือตน้ แบบให้แก่กองลกู เสืออนื่ ๆ ท่ี จะได้จดั ต้งั ขึน้ ตามมา 68 5502006L-9.indd 68 6/25/12 11:21 AM
มงกุฎเหนือวชิรอันเป็นพิเศษกว่าที่อื่นซ่ึงเป็น และลูกเสอื อนั เป็นแบบเรยี นสำ� หรบั เสอื ป่า ในวันน้เี อง ได้ทรงพระกรุณา รปู ครฑุ เจา้ ของรา้ นมบี รรดาศักดเ์ิ ปน็ พระ- และลูกเสอื ทท่ี รงรวบรวมขึน้ ใหม่ โดยใช้ โปรดเกล้าฯ พระราชทานนามกองลูกเสอื พิจิตรพัสตราภรณ์ สว่ นรองเท้าและเขม็ ขดั แบบฝึกหัดและระเบียบของกองทัพบก กองรอ้ ยท่ี ๑ โรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง ซ่ึง ไปตดั ท่ีรา้ นเซง่ ชง ของหลวงประดิษฐบาทุกา กรงุ สยามเปน็ แกนตามสมควร กบั ทรงคน้ ควา้ เป็นกองลูกเสือกองแรกท่ีทรงพระกรุณา ซึ่งเป็นช่างฉลองพระบาทท่ีทรงโปรดมาก เก็บรวบรวมความรู้เบ็ดเตล็ดจากแหล่งต่างๆ โปรดเกล้าฯ ต้งั ขนึ้ นว้ี ่า “กองลูกเสือหลวง” เวลานน้ั ไดเ้ ปน็ ผผู้ ลติ เครอ่ื งหนงั รองเทา้ และ ท่ีจะเป็นประโยชน์แกก่ ารทำ� หนา้ ท่ีเสอื ป่า ครน้ั ลว่ งมาถงึ วันที่ ๑๖ กนั ยายน เคร่ืองม้าส�ำหรับราชการกองทัพและเสือป่า พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ ในคราวทกี่ องลกู เสอื หลวง รา้ นเซง่ ชงน้ีไดร้ บั พระราชทานตราตง้ั รปู ครฑุ ผลการสอบซ้อมของกองลูกเสือ ไดร้ ว่ มเสดจ็ เดินทางไกลประทบั แรม มณฑล ประดับอยหู่ นา้ ร้าน กรุงเทพฯ ที่ ๑ ในวนั นน้ั เป็นท่ีพอพระราช นครไชยศรี ทรงโปรดใหม้ กี ารพระราชพธิ ถี อื นำ�้ หฤทยั เป็นอย่างมาก ดังปรากฏในพระราช พระพพิ ฒั นส์ ัตยาเสือป่า และพระราชทาน เวลาน้ันโรงเรียนมหาดเล็กหลวงมี บันทึกรายวัน ความวา่ ธงประจ�ำกองเสือป่ามณฑลนครไชยศรีข้ึน จ�ำนวนลูกเสืออยรู่ าว ๖๓ คน ไดเ้ ปน็ กอง ในการน้ีได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ลกู เสอื กองแรก เรียก “ลกู เสือกองรอ้ ยที่ ๑ “กองกรงุ เทพฯ รับธง และกอง พระราชทานธงประจ�ำกองลูกเสือหลวง (โรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง)” ลกู เสือกองรอ้ ย ลูกเสือหลวงเฝ้า วันเสาร์ที่ ๒ - วันน้ีบ่าย ที่ ๒ ได้แก่โรงเรยี นราชวทิ ยาลัย ลูกเสือ เปนวันที่เสอื ปา่ กองมณฑลกรงุ เทพฯ เฝ้า ธงพระมนแู ถลงสาร ธงประจำ� กองลกู เสือหลวง กองรอ้ ยท่ี ๓ ไดแ้ ก่ โรงเรียนสวนกหุ ลาบ ถวายตัวเปนครั้งแรก และกองลูกเสือหลวง วทิ ยาลัย ลกู เสอื กองร้อยที่ ๔ ได้แก่ โรงเรียน ก็ได้มาเฝ้าในวันนี้เปนครั้งแรกเหมือนกัน วัดเทพศริ นิ ทร์ เดินตรวจแถวลูกเสือและเสือป่ากอง กรงุ เทพฯ ตลอดแล้วได้ใหธ้ งประจำ� กอง ตอ่ มาในวนั ท่ี ๒ กนั ยายน พทุ ธศกั ราช มณฑลกรงุ เทพฯ เจา้ พระยายมราชผบู้ งั คบั ๒๔๕๔ พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกล้า กองรบั ธงแลว้ เดนิ ธงผา่ นแถวไปเขา้ ประจำ� เจ้าอยหู่ วั ทรงเสด็จออก ณ พลบั พลาสโมสร หัวแถว แลว้ กองกรุงเทพฯ เดินไป การ เสอื ป่า ซง่ึ อยู่ในสนามเสือป่า ข้างลาน ฝึกหัดของกองนี้นับว่าเรียบร้อยควรชม พระราชวังดสุ ิต ทรงพระราชทานวโรกาสให้ เพราะตัง้ มาแลว้ ก็ไมน่ านนัก และมสี มาชิก ขนุ หดั ดรณุ พล (นายดาบจอ้ ย พลทา ภายหลงั เหยยี บพนั เป็นหลวงในราชทนิ นามเดิม) ผูก้ ำ� กบั ลูกเสอื กองร้อยที่ ๑ โรงเรียนมหาดเล็กหลวง ได้ ฝา่ ยกองลกู เสอื นน้ั ในมณฑลกรงุ เทพฯ น�ำลกู เสือมาเฝา้ ทูลละอองธลุ ีพระบาท และ พึ่งตงั้ ขน้ึ ท่โี รงเรยี นมหาดเล็กหลวง เปนที่ ๑ ได้ท�ำการฝึกหัดแถวลูกเสือถวายตัวหน้า กม็ ีลูกเสือไดถ้ งึ ๖๐ เศษ การฝึกหัดสงั่ สอน พระทน่ี งั่ มกี ารสอบซอ้ มวชิ าลกู เสอื ตามแบบ กเ็ รยี บร้อยน่าชืน่ ใจ ซง่ึ ทรงพระราชนพิ นธไ์ วใ้ นแบบสงั่ สอนเสอื ปา่ 69 5502006L-9.indd 69 6/25/12 11:21 AM
เป็นรูปพระมนูแถลงสาร บนพนื้ ธงส่เี หล่ยี ม ดา้ นเทา่ สีด�ำ นับเปน็ กองลูกเสือกองเดียว ในประเทศไทยท่ีมีธงประจ�ำกองเป็นแบบ พระราชทานต่างจากกองลูกเสืออื่น ตอ่ มาเมอื่ ไดท้ รงตราขอ้ บงั คบั เพม่ิ เตมิ ลูกเสอื สามญั กองลูกเสือ น.ฐ. ๑ (พระปฐมวทิ ยาลัย) ในพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกล้าเจ้าอยู่หัว แกไ้ ข เครื่องแต่งตวั กบั เคร่อื งหมายสมาชกิ โดยเฉพาะกรมรักษาพระองค์ตามประกาศ เสอื ป่าราบหลวง (รักษาพระองค)์ นั้น ยัง จลุ จอมเกล้าเจา้ อยหู่ ัว มาเปล่ยี นชื่อเปน็ ลงวนั ที่ ๑๔ กมุ ภาพนั ธ์ ร.ศ. ๑๓๐ ไม่สะดวกแก่ระเบยี บการ จงึ ทรงพระกรุณา “โรงเรยี นประจำ� มณฑลนครชัยศรี พระปฐม (พทุ ธศักราช ๒๔๕๔) หลายกรมดว้ ยกนั โปรดเกล้าฯ ใหจ้ ดั การปกครองขึ้นใหม่ ให้ วิทยาลยั ” เมื่อปพี ทุ ธศักราช ๒๔๖๔ ต่อมา แต่เฉพาะในส่วนของลกู เสือคือ ลกู เสือหลวง แยกกองลกู เสอื หลวง (รกั ษาพระองค)์ ซง่ึ รวม ภายหลงั การเปลี่ยนแปลงการปกครอง ได้ รกั ษาพระองคน์ นั้ เปลย่ี นใหใ้ ชห้ มวกปกี กวา้ ง อยใู่ นกรมเสอื ปา่ ราบหลวง (รกั ษาพระองค)์ นนั้ เปลย่ี นชอื่ เปน็ “โรงเรยี นประจำ� จงั หวดั นครปฐม สาบเหลอื งพบั ขา้ งขวาขน้ึ ตดิ กบั หมวก ผา้ พนั ไปเปนกองร้อยอิสระขึ้นตรงต่อเสนาธิการ พระปฐมวิทยาลยั ”เพอื่ ให้สอดคล้องกับการ หมวกเปน็ ลายเสอื ดอกไมจ้ บี สลบั ดำ� กบั เหลอื ง กองพลหลวง (รักษาพระองค)์ ตั้งแตบ่ ัดน้ี ที่รัฐบาลได้ประกาศยกเลิกการปกครองแบบ ปกั ขนนกขาว บา่ เกลยี วสแี ดง ผา้ พนั คอสนาม เปนตน้ ไป....” เทศาภบิ าลมณฑล ตามพระราชบญั ญตั วิ า่ ดว้ ย พน้ื ดำ� ขอบแดง กบั เพมิ่ เครอ่ื งหมายตดิ หนา้ อก ระเบียบราชการบริหารแห่งราชอาณาจักร เปน็ รปู หนมุ านหนา้ เซยี่ ว อนั เปน็ เครอ่ื งหมาย กองลูกเสือที่ได้รับพระราชทาน สยามพุทธศกั ราช ๒๔๗๖ ขน้ึ สังกดั ในกรมเสือปา่ หลวง กองรอ้ ยที่ ๑ เกยี รตยิ ศเปน็ พเิ ศษอกี กองหนึง่ คือ กอง ภายหลังได้เพ่ิมเติมแถบร้ิวลายเสือสีเหลือง ลกู เสอื มณฑลนครไชยศรีท่ี ๑ (โรงเรยี น ปีพุทธศกั ราช ๒๔๙๔ กระทรวง สลับด�ำ ท่ีข้อพบั ถงุ เท้าเหมือนเสอื ป่า ตวั อยา่ งมณฑลนครไชยศรี พระปฐมวทิ ยาลยั ) ศึกษาธิการได้สั่งการให้เปล่ียนชื่อโรงเรียน พระราชทานเป็นเครื่องแต่งกายสง่างาม ซึ่งได้เริ่มเปิดด�ำเนินการสอนในระดับประถม ต่างๆ ท่ัวประเทศ โรงเรียนจงึ ได้เปลีย่ นมาใช้ เปน็ พเิ ศษแกก่ องลกู เสอื หลวงรกั ษาพระองค์ ศกึ ษาช้ันปีที่ ๑ ถึง ปีท่ี ๔ เมื่อวนั ที่ ๒๓ ชอื่ วา่ “โรงเรยี นนครปฐม พระปฐมวทิ ยาลยั ” โดยเฉพาะ มกราคม พุทธศกั ราช ๒๔๕๒ อันเป็น ถงึ ปีพทุ ธศกั ราช ๒๔๙๙ โรงเรยี นไดเ้ ปดิ ตอนปลายรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ- สอนชั้นเตรียมอุดมศึกษาเป็นปีแรก และได้ ถงึ วันท่ี ๘ ธนั วาคม พทุ ธศักราช ๒๔๕๗ ทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้แยก กองลูกเสือหลวง (รักษาพระองค์) เป็นกอง รอ้ ยอสิ ระ ความว่า “กองลกู เสือหลวง (รกั ษาพระองค์) ซึ่งตามที่ได้รวมการปกครองขึ้นอยู่ในกรม 70 5502006L-9.indd 70 6/25/12 11:21 AM
สำ� รอง ๒๔ คน เวลานนั้ มผี นู้ ยิ มอยากจะเปน็ เสือป่าจ�ำนวนมากเฉพาะท่ีพระปฐมเจดีย์ มีจ�ำนวนมากถงึ ๙๓ คน... พวกสำ� รอง ลูกเสอื นนั้ คอื นกั เรยี นตามโรงเรียนตา่ งๆ มโี รงเรียนพระปฐมวทิ ยาลยั เปนต้น ซึง่ ได้ ฝึกหัดด้วยความนิยมของตนเองแลผู้ปกครอง เดก็ ก็นยิ มดว้ ย..” นายกองตรี พระเจา้ บรมวงษ์เธอ กรมหลวงด�ำรงราชานภุ าพ ในรายงานฉบับเดียวกนั ในข้อ ๗. ... “ลูกเสือปา่ ท่ีพระปฐมเจดีย์มีโรงเรียน เปลีย่ นช่ือโรงเรยี นอกี คร้ังหน่ึงวา่ “โรงเรยี น “ได้เสด็จออกตรวจการเสือป่าใน ปฐมวิทยาลัยต้ังอยู่ต่อกับโรงเรียนนายร้อย พระปฐมวทิ ยาลยั ” และไดใ้ ชม้ าจนถงึ ทกุ วนั นี้ มณฑลนครไชยศรี เมื่อวันท่ี ๑ กรกฎาคม ต�ำรวจภูธร ข้าพระพทุ ธเจา้ จงึ ไดอ้ นุญาตให้ ร.ศ. ๑๓๐ (พ.ศ. ๒๔๕๔) มีสมาชิกเสอื ป่า ครูโรงเรียนนายร้อยต�ำรวจภูธรรับธุระฝึกหัด กองลกู เสือมณฑลนครไชยศรีท่ี ๑ ที่ขึ้นในมณฑลนครชัยศรเี วลาน้นั ๔๐ คน ให้นักเรียนโรงเรียนปฐมวิทยาลัยมาสัก (โรงเรยี นตวั อยา่ งมณฑลนครไชยศรี พระปฐม เป็นสมาชิกประจ�ำการ ๑๖ คน และสมาชกิ เดอื น ๑ แลว้ เมอ่ื ออกไปคราวนี้ นายรอ้ ยเอก วิทยาลยั ) เป็นกองลกู เสอื ทีไ่ ด้รับการฝึกฝน สไตเนอร์ ครูโรงเรยี นนายร้อยตำ� รวจภธู ร ใหม้ ีความพรอ้ มมากอ่ นท่จี ะมกี ารประกาศใช้ ซง่ึ เปนผไู้ ดพ้ าแถวนกั เรยี นโรงเรยี นปฐมวทิ ยาลยั ขอ้ บงั คบั ลกั ษณปกครองลกู เสอื รตั นโกสนิ ทร ทง้ั ครซู ง่ึ ไดฝ้ ึกหัดแลว้ รวมแถวมีจ�ำนวน ศก ๑๓๐ ดงั ปรากฏในรายงานของ นายกองตรี ๑๐๐ คน มาฝึกหัดใหข้ า้ พระพุทธเจ้าดกู าร พระเจา้ บรมวงษเ์ ธอ กรมหลวงดำ� รงราชานภุ าพ ฝกึ หดั เรยี บรอ้ ยเปนทพ่ี อใจมาก ไดค้ วามจาก ผ้ตู รวจการเสอื ปา่ หัวเมอื ง ทลู เกล้าฯ ถวาย พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เม่อื วนั ที่ ๗ กรกฎาคม รัตนโกสินทรศก ๑๓๐ ความตอนหน่ึงวา่ การซ้อมรบเสือป่าลูกเสือ 71 5502006L-9.indd 71 6/25/12 11:21 AM
นายรอ้ ยเอกสไตเนอร์ว่า เดก็ ในโรงเรยี น นครไชยศรีนี้ปฏิบัติหน้าที่ได้เข้มแข็งและ พระบรมฉายาลกั ษณ์ พระยาอนชุ ิตชาญชยั ชอบฝึกหดั มา แม้เด็กท่ยี งั เล็กถา้ ไม่ยอมให้ คล่องแคล่วว่องไวเปน็ ยิง่ นกั อีกท้ังการ เข้าแถวฝกึ หัด ถึงรอ้ งไห้ ใช่แต่เทา่ น้ัน สอดแนมในเวลาซ้อมรบก็กระท�ำได้ผลดียิ่ง ของชาตทิ ่สี ำ� คัญย่ิง จะถกู ลูกเสอื ล้อมจบั ผปู้ กครองเดก็ นกั เรียน เมือ่ ได้เหน็ ข้าราชการ จึงไดพ้ ระราชทานเงนิ ๖๐ บาท มาให้แจก โดยเสดจ็ ออกไปจนหา่ งราชองครกั ษท์ ต่ี ดิ ตาม ฝึกหดั และแตง่ ตวั เครอ่ื งเสอื ป่า พากันมา แก่ลูกเสือกองนี้ ที่ได้ร่วมประลองยุทธใน เสดจ็ อยู่เป็นประจำ� คือมีราชองครกั ษเ์ สอื ปา่ ถามครวู า่ จะใหเ้ ด็กนักเรยี นแตง่ ตัวอยา่ งไร โอกาสนน้ั และทหารรวมท้ังเสอื ป่าคนสนทิ และเสือป่า ผู้ปกครองเต็มใจที่จะท�ำเครื่องแต่งตัวให้เด็ก รบั ใช้....” ขา้ พระพุทธเจ้าได้บอกว่า ใหร้ อไวก้ ่อน ด้วย ครั้นต่อมาในวันท่ี ๑๗ กมุ ภาพันธ์ เร่ืองเคร่ืองแต่งตัวเด็กนักเรียนนี้ยังทรงพระ ศกนน้ั ก็ทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ ให้ และเมอ่ื ผเู้ ขยี นไดค้ น้ ความในรายงาน ราชด�ำริห์อยู่...ตามกาลที่ได้แลเห็นและ ลูกเสือกองนี้ได้รับพระราชทานเกียรติยศ การประลองยทุ ธทพ่ี ระปฐมเจดยี ์ พทุ ธศกั ราช ได้ทราบเร่ืองราวความนิยมของราษฎรที่ เปน็ ลกู เสอื หลวงอีกกองหนึง่ ดว้ ย กับ ๒๔๕๔ แลว้ จงึ ได้ทราบความวา่ ในการ มีการฝกึ หัดดงั นีแ้ ลว้ เห็นดว้ ยเกลา้ ฯ ว่า พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้มีสิทธิ์ ประลองยทุ ธคร้งั นั้น เปน็ การประลองยุทธ เชื้อลูกเสือตามหัวเมืองได้เกิดขึ้นคอยท่า แต่งตัวสง่างามเป็นพิเศษกว่าลูกเสือกองอ่ืน ระหว่างเสือป่ากรมหลวงรักษาพระองค์ อย่แู ล้ว ถา้ ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ให้ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหม้ ขี นนกสขี าว พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จัดต้ังข้นึ เม่อื ใดคงส�ำเร็จไปดงั ประสงค์ ข้า เสียบไว้กับปีหมวกข้างท่ีพับขึ้นกลัดไว้ นายกองใหญ่ นายกเสอื ปา่ ทรงเปน็ ผบู้ ญั ชาการ พระพุทธเจา้ เหน็ ด้วยเกล้าฯ ดังนี้” กับตวั หมวก กบั ใหม้ ีขลบิ เหลือง โดยรอบริม ด้วยพระองค์เอง กับ เสือปา่ กรมที่ ๒ รกั ษา หมวกด้วย และในตอนบา่ ยวันเดียวกันนนั้ พระองค์ มีนายกองตรี พระปราบพลแสน ครั้นเม่ือพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า เวลา ๑๖.๐๐ น. ลกู เสือกองนี้ก็ได้เข้าเฝ้าทลู (พงศ์สวสั ด-์ิ ชโู ต ภายหลังเปน็ พระยาอนชุ ติ เจา้ อยหู่ วั ทรงเสดจ็ แปรพระราชฐานประทบั ละอองธลุ พี ระบาทถวายตวั โดยท่ัวกัน” ชาญชยั ) เปน็ ผบู้ ญั ชาการ พกั แรม ยงั พระราชวงั สนามจนั ทร์ และ โปรดให้มีการซ้อมรบเสือป่า-เดินทางไกล เลา่ ถงึ เร่อื ง “กองลูกเสอื ขนนก” นี้ ปรากฏคำ� สง่ั ตอนหนง่ึ ตามรายงานวา่ พุทธศกั ราช ๒๔๕๔ มกราคม-กุมภาพนั ธ์ ถ้าลองได้ไปคุยกับคนในแถบนครปฐมแล้ว “ให้ราบหลวงหมวดใหญ่ท่ี ๑ ลกู เสอื หลวง รตั นโกสินทรศก ๑๓๐ (พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔) ทา่ นจะเล่าวา่ เป็นดว้ ย “ลูกเสือนครไชยศรี (โรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง) ๑ หมวด ราบ อนั เปน็ ปแี รกนน้ั กองลกู เสอื มณฑลนครไชยศรี จบั พระเจา้ อยหู่ วั ได”้ เรอ่ื งนี้ จมนื่ อมรดรณุ ารกั ษ์ นครไชยศรี ๑ กองรอ้ ย และลกู เสอื นครไชยศรี ที่ ๑ จงึ ไดร้ ับพระมหากรุณาธคิ ุณใหเ้ ข้าร่วม (แจม่ สนุ ทราเวช) อดตี นกั เรยี นมหาดเลก็ หลวง ๑ หมวด รวมเปนกองพนั ด่าน ในบังคบั สมทบอยู่ในกองลกู เสือหลวงกรุงเทพฯ เปน็ รุ่นแรก ไดเ้ คยเลา่ ไวว้ า่ “....ไดเ้ ข้าร่วมในการ นายกองใหญ่ต้ังท่ีสนามจันทร์” ได้ความวา่ กองลกู เสือรักษาพระองคด์ ้วยทันที ในการท่ี เสด็จออกมาซ้อมรบกับกองเสนาหลวงมา ไดร้ ว่ มซอ้ มรบครง้ั นนั้ กป็ รากฏวา่ ไดป้ ฏบิ ตั กิ าร ตง้ั แตย่ งั เปน็ ลกู เสอื หลวง จนกระทง่ั ปสี ดุ ทา้ ย เปน็ ทพ่ี อพระราชหฤทยั เปน็ อนั มาก พระบาท ของการซอ้ มรบ ยงั ไมเ่ คยไดย้ นิ วแ่ี ววมาแตน่ อ้ ย... สมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจ้าอยหู่ ัว “.... ถงึ กับ จะเปน็ ไปได้หรอื ? ทีอ่ งค์พระบาทสมเด็จ ออกพระโอษฐ์รับสง่ั ชมเชยวา่ ลูกเสือมณฑล พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั อนั เปน็ องคพ์ ระประมขุ 72 5502006L-9.indd 72 6/25/12 11:21 AM
ประกาศพระราชกจิ จานเุ บกษา ประกาศให้กองลูกเสอื โรงเรียนราชวทิ ยาลยั แต่งกายอย่างลกู เสอื หลวง กองลกู เสือมณฑลนครไชยศรที ่ี ๑ (โรงเรยี น ถึงในรชั กาลปัจจบุ ัน ได้มปี ระกาศ คุณงามความดีมาแต่หนหลัง และไดเ้ ป็น ตวั อยา่ งมณฑลนครไชยศรี พระปฐมวทิ ยาลยั ) แจง้ ความกระทรวงศกึ ษาธกิ ารเร่อื ง ทรง อนุสรณ์แก่ลูกเสือรุ่นหลังได้ประพฤติและ ไดส้ มทบเข้ากบั กองลกู เสือหลวง ซ่งึ เปน็ พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหก้ องลกู เสอื น.ฐ. ๑ ปฏิบตั ติ ามสืบไป แจง้ ความ ณ วันท่ี ๑๗ กองร้อยหน่ึงในกองเสือป่ากรมหลวงรักษา (พระปฐมวทิ ยาลยั ) เปน็ กองลกู เสอื ในพระบาท เมษายน ๒๔๙๕ พระองค์ ที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้า สมเด็จพระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อย่หู ัว ดว้ ยทรง เจ้าอยูห่ ัว นายกองใหญ่ นายกเสือปา่ ทรง พระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนาม กองลกู เสือหลวงนี้ นอกจาก กอง เป็นผู้บัญชาการด้วยพระองค์เอง เรื่องท่ี กองลกู เสอื น.ฐ. ๑ (พระปฐมวิทยาลยั ) ว่า ลกู เสือกรงุ เทพที่ ๑ (ลกู เสือหลวง) และ “ลูกเสือนครไชยศรีจับพระเจ้าอยู่หัวได้” “น.ฐ. ๑ (พระปฐมวทิ ยาลยั ) ในพระบาท กองลกู เสอื มณฑลนครไชยศรที ่ี ๑ (โรงเรยี น จึงดจู ะขัดกันอยู่ สมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั ” เพอื่ เปน็ การ ตวั อยา่ งมณฑลนครไชยศรี พระปฐมวทิ ยาลยั ) เชิดชูเกียรติแก่กองลูกเสือน้ีท่ีได้ประกอบ แลว้ ยงั ทรงโปรดเกลา้ ฯพระราชทานเกยี รตยิ ศ ใหแ้ กก่ องลกู เสือกรงุ เทพท่ี ๒ (โรงเรียน ราชวิทยาลยั ) เปน็ กองลกู เสือหลวงรกั ษา พระองคอ์ ีกกองหนง่ึ ดงั ปรากฏใน ประกาศ ให้กองลูกเสือราชวิทยาลัยแต่งกายอย่าง 73 5502006L-9.indd 73 6/25/12 11:21 AM
ลกู เสอื หลวง ความวา่ “มพี ระบรมราชโองการ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตรงตรอกโรงเลย้ี งเดก็ ถนนบำ� รงุ เมอื ง จงั หวดั ดำ� รสั เหนอื เกลา้ ฯ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ รชั กาลท่ี ๕ เดมิ ต้ังอยทู่ ตี่ ำ� บลบ้านสมเดจ็ พระนครแทน พระราชทานพระบรมราชานญุ าต ให้กอง เจา้ พระยา จงั หวดั ธนบรุ ี จดั การเรยี นการสอน ลกู เสอื โรงเรยี นราชวทิ ยาลยั ใชเ้ ครอื่ งแตง่ กาย เป็นโรงเรียนประจำ� กนิ นอน อยู่ในสงั กัด คร้นั ล่วงมาในปีพทุ ธศกั ราช ๒๔๕๔ ลูกเสือเช่นเดยี วกับกองลูกเสือหลวง (รักษา กระทรวงศกึ ษาธิการ ตอ่ มาในปพี ทุ ธศักราช รชั สมยั พระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั พระองค์) ทกุ ประการ เว้นแตก่ างเกงไทย ๒๔๔๖ เกิดโรคระบาดขนึ้ ทั่วท้ังพระนครจงึ รชั กาลท่ี ๖ ทรงพระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ให้ ขาสั้นนนั้ ใหใ้ ชก้ างเกงผ้าดำ� แทนสีน�้ำเงิน ไดห้ ยุดทำ� การสอนลงเปน็ การช่ัวคราว คร้นั พระวรวงศเ์ ธอ พระองคเจา้ จรญู ศกั ดกิ์ ฤดากร ทง้ั นต้ี ั้งแตบ่ ัดนีเ้ ปนต้นไป ประกาศมา ณ ปีต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เสนาบดีกระทรวงยุติธรรมจัดรูปการโรงเรียน วันที่ ๑๕ ธันวาคม พุทธศกั ราช ๒๔๕๗” เจ้าอยู่หวั ทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ ให้เปิด ราชวทิ ยาลยั นขี้ นึ้ ใหม่ ทตี่ ำ� บลบางขวาง จงั หวดั โรงเรยี นราชวทิ ยาลยั ขน้ึ อกี โปรดใหย้ า้ ยมาเปดิ นนทบุรี ตามอย่างโรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง ประวัติโรงเรียนราชวิทยาลัยนี้ก่อต้ัง ทำ� การยงั สายสวลสี ณั ฐาคาร คอื โรงเลยี้ งเดก็ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลา้ ฯ รบั โรงเรยี น มาตงั้ แตป่ พี ุทธศักราช ๒๔๔๐ ในรัชสมัย ของพระวิมาดาเธอ กรมพระสทุ ธาสนิ นี าฏ ราชวทิ ยาลัยเข้าไว้ในพระบรมราชปู ถมั ภ์ดว้ ย กองลกู เสอื กรงุ เทพที่ ๒ (ลกู เสอื หลวง) โรงเรยี นราชวทิ ยาลัย นนทบุรี 6/25/12 11:21 AM 74 5502006L-9.indd 74
หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล ในรายงานการตามเสดจ็ พระราชดำ� เนนิ เสือป่า ในกรมนักเรยี นเสือปา่ หลวงน้ใี หจ้ ัด ในเครอื่ งแบบนกั เรียนเสือป่า ฝึกหัดเสือป่ากองพลหลวงรักษาพระองค์ เปน ๓ กองร้อย คือ เดนิ ทางไกล พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๗ ประจ�ำวนั ๑. กองนกั เรยี นเสอื ปา่ มหาดเลก็ หลวง พุธท่ี ๒๐ มกราคม ศกนั้น ปรากฏขอ้ ความ ต้ังกองอยู่ทีโ่ รงเรยี นมหาดเล็กหลวงดุสิต ตอนหนงึ่ วา่ “เวลาบา่ ยกองลกู เสือหลวง (ซึง่ ๒. กองนักเรียนเสือป่าราชวิทยาลัย ไดร้ ับพระราชทานนามใหม่ว่า กองนักเรยี น ต้งั กองอยูท่ ่ีโรงเรียนราชวิทยาลัย ตำ�บล เสอื ปา่ มหาดเลก็ หลวง) ไดม้ กี ารกฬี าถวาย บางขวาง (เมืองนนทบรุ ี) ทอดพระเนตร”์ ๓. กองนกั เรียนทหารกระบ่ี ตงั้ กอง อยู่ทโ่ี รงเรียนทหารกระบ่ี สวนมสิ กวนั กองนกั เรยี นเสอื ปา่ ทป่ี รากฏในรายงาน ฉบับนัน้ ประกอบด้วย กองลกู เสือกรงุ เทพ ตอนท้ายคำ�ส่งั ไดส้ ง่ั การใหย้ า้ ยนาย ที่ ๑ (โรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง) กองลกู เสอื เสือป่าเข้าประจำ�รับราชการในกรมนักเรียน กรงุ เทพท่ี ๒ (โรงเรียนราชวิทยาลยั ) และ เสือป่าหลวงรักษาพระองคด์ ้วย คือ นักเรยี นทหารกระบ่ี ซ่งึ ไดต้ ามเสด็จไปใน ๑. นายกองตรี พระอภริ กั ษร์ าชฤทธ์ิ ครง้ั นนั้ เปนผู้บังคับการกรมนักเรียนเสือป่าหลวง รกั ษาพระองค์ ต่อมาได้มีประกาศกรมบัญชาการ ๒. นายหมเู่ อก ขนุ จรสั อกั ษรกลู เปน เสือป่า คำ�สัง่ ท่ี ๕/๒๔๕๗ ลงวนั ที่ ๒๖ ผู้รั้งตำ�แหน่งปลัดกรมนักเรียนเสือป่าหลวง มกราคม พุทธศักราช ๒๔๕๗ ตอนทา้ ย รักษาพระองค์ คำ�สงั่ ลงพระบรมนามาภไิ ธย นายกองใหญ่ ๓. นายหมวดโท หลวงอภิบาล วชริ าวธุ นายกเสือป่า ใหจ้ ัดระเบียบการ บุริมศักดิ์ เปนผ้บู ังคบั กองนกั เรียนเสอื ป่า ปกครองใหม่ คอื ใหต้ ง้ั กรมนกั เรยี นเสอื ปา่ ขน้ึ มหาดเลก็ หลวง กรม๑ขนานนามวา่ “กรมนกั เรยี นเสอื ปา่ หลวง” ๔. ว่าท่นี ายหมวดตรี สุดใจ เปน ให้อยู่ในความบังคับบัญชาเสนาธิการ ผบู้ ังคับกองนกั เรยี นเสือปา่ ราชวิทยาลัย เสือปา่ และใหเ้ สนาธกิ ารเสอื ปา่ มหี น้าทเี่ ปน ๕. นายหมวดตรี หลวงศรีนัจวไิ สย ผู้อำ�นวยการฝึกหัดสั่งสอนในกรมนักเรียน เปนผู้บังคับกองนักเรียนทหารกระบ่ี เสือป่าหลวงตามระเบียบเช่นเดียวกันกับ เจา้ กรมยทุ ธศกึ ษาของกรมเสนาธกิ ารทหารบก ถงึ วนั ท่ี ๑๑ มนี าคม พทุ ธศกั ราช ๒๔๕๗ ฉนนั้ และรวมการปกครองขึน้ ตรงต่อนายก พระอภริ กั ษร์ าชฤทธ์ิ ผบู้ งั คบั การกรมนกั เรยี น 75 5502006L-9.indd 75 6/25/12 11:21 AM
เสอื ป่าหลวง ได้มีหนงั สอื ตอบนายหมวดโท พระยาไพศาลศลิ ปสาตร์ ผูต้ รวจการลกู เสอื มณฑลกรุงเทพฯ วา่ “...ด้วยได้รับหนงั สือ ของเจา้ คณุ ท่ี ๙/๕๓๓ ลงวนั ท่ี ๑๕ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๗ ความว่า ถ้าผู้กำ�กับและ รองผู้กำ�กับลูกเสือ ได้รับพระราชทานยศ บรรดาศักดิ์แล้ว ขอได้บอกมาทางเจ้าคุณ ใหท้ ราบดว้ ยทุกคราว เรื่องนี้ขอเรียนให้ทราบว่า ได้ทรง กองลกู เสือหลวงกองสุดท้ายของลกู เสือไทย พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ลกู เสอื หลวง เปน นักเรียนเสือป่าหลวงสมทบกับบางโรงเรียน ต้ังขึน้ เปนกรมนักเรยี นเสอื ป่าหลวง ขนึ้ ตรง ยงั เสนาธกิ ารเสอื ปา่ กองพลหลวง รกั ษาพระองค์ ต้ังแต่วนั ท่ี ๒๖ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๗ ..” และจดหมายบันทึกความเห็นของ กองลูกเสือ น.ฐ.๑ (พระปฐมวทิ ยาลยั ) ในพระบาทสมเดจ็ พระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยู่หัว เจ้าพระยาพระเสด็จสุเรนทราธบิ ดี เรอ่ื ง ทรง แตง่ กายอยา่ งเสอื ปา่ เพือ่ สืบทอดพระราชปณธิ านในพระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล้าเจา้ อยู่หวั พระกรณุ าโปรดเกลา้ ฯ ใหล้ กู เสอื เปนนกั เรยี น ให้ “นครปฐม” เป็นราชธานีแห่งเสือปา่ ของสมเด็จพระมหาธรี ราชเจา้ เสือป่าหลวงและข้ึนตรงต่อเสนาธิการเสือป่า กองพลหลวง ความวา่ “ตามสำ�เนาคำ�ส่งั ที่ คัดมาให้ดูนี้ดกู ็เปนการชดั เจนแลว้ ว่า กอง ลกู เสอื โรงเรยี นมหาดเลก็ หลวง กบั โรงเรยี น ราชวทิ ยาลัย ไดเ้ ปลยี่ นเปน นกั เรยี นเสือป่า หลวง ก็เปนอันขาดจากกองลกู เสอื ไดห้ มด โดยชัดเจน เพราะฉะนนั้ เจา้ หนา้ ทฝ่ี ่ายกอง ลูกเสือก็ควรจะขีดการงานให้เปนขาดออก ไปได้ทีเดยี ว ถึงแมจ้ ะมคี ำ�สั่งหรือไม่มมี าจาก 76 5502006L-9.indd 76 6/25/12 11:21 AM
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225
- 226
- 227
- 228
- 229
- 230
- 231
- 232
- 233
- 234
- 235
- 236
- 237
- 238
- 239
- 240
- 241
- 242
- 243
- 244
- 245
- 246
- 247
- 248
- 249
- 250
- 251
- 252
- 253
- 254
- 255
- 256
- 257
- 258
- 259
- 260
- 261
- 262
- 263
- 264
- 265
- 266
- 267
- 268
- 269
- 270
- 271
- 272
- 273
- 274
- 275
- 276
- 277
- 278
- 279
- 280
- 281
- 282
- 283
- 284
- 285
- 286
- 287
- 288
- 289
- 290
- 291
- 292
- 293
- 294
- 295
- 296
- 297
- 298
- 299
- 300
- 301
- 302
- 303
- 304
- 305
- 306
- 307
- 308
- 309
- 310
- 311
- 312
- 313
- 314
- 315
- 316
- 317
- 318
- 319
- 320
- 321
- 322
- 323
- 324
- 325
- 326
- 327
- 328
- 329
- 330
- 331
- 332
- 333
- 334
- 335
- 336
- 337
- 338
- 339
- 340
- 341
- 342
- 343
- 344
- 345
- 346
- 347
- 348
- 349
- 350
- 351
- 352
- 353
- 354
- 355
- 356
- 357
- 358
- 359
- 360
- 361
- 362
- 363
