คู่มือการฝึกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือช่อสะอาด

ูลกเสือสามัญคม‹ู อื การฝƒกอบรมบคุ ลากรทางการลูกเสอื ูลกเ ืสอสำรอง ูลกเสือว�สา ัมญหลกั สูตรลกู เสือช‹อสะอาด ูลกเ ืสอสา ัมญ ‹รุนให ‹ญ จดั ทำโดย สำนกั งานลกู เสือแหงชาติ สำนกั การลูกเสอื ยุวกาชาดและกิจการนักเรย� น สำนักงานคณะกรรมการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ ร�ตแหง ชาติ



ค‹มู ือ การฝƒกอบรมบุคลากรทางการลกู เสือ หลกั สตู รลูกเสือชอ‹ สะอาด

พระบาทสมเดจ็ พระเจาอยูหวั ภูมิพลอดุลยเดชมหาราช พระประมขุ คณะลกู เสอื แหงชาติ ๒

\"...ความซ่ือสัตย สุจริต เปนพื้นฐานของความดที กุ อยาง เดก็ ๆ จงึ ตอ งฝกฝนอบรมใหเ กิดมีขนึ้ ในตนเอง เพ่อื จักไดเ ตบิ โตข้ึนเปนคนดี มีประโยชน และมชี วี ิตท่สี ะอาด ที่เจรญิ ม่นั คง...\" พระบรมราโชวาท พระบาทสมเดจ็ พระเจาอยหู ัว พระราชทานเนื่องในวนั เดก็ แหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๓๑ ๓

คํานาํ คมู ือการฝก อบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือชอสะอาดเลมนี้ จัดทําขึ้นเพ่ือเปนเครื่องมือ ประกอบการฝกอบรมผูบังคับบัญชาลูกเสือทุกระดับ และเปนแนวทางพัฒนาผูบังคับบัญชาลูกเสือทุกระดับ หรือครูผูปฏิบัติการสอนหลักสูตรลูกเสือชอสะอาด พรอมท้ังเพ่ิมพูนความรูความสามารถในการเปนวิทยากร ลูกเสือ วิชาการปองกันการทุจริต และที่เก่ียวของกับคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. กับ ผูบังคับบัญชาลูกเสือ ใหเกิดศักยภาพ เพื่อเตรียมความพรอมในการขับเคลื่อนหลักสูตรลูกเสือชอสะอาด ทุกประเภทในสถานศกึ ษาทั่วประเทศ การจดั ทําคมู อื การฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือชอสะอาด ไดรับความอนุเคราะห จากสํานักงานคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ (สํานักงาน ป.ป.ช.) สํานักงานลูกเสือ แหง ชาติ สาํ นักการลูกเสือ ยวุ กาชาดและกจิ การนักเรียน สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ โดยมีการแตงตั้ง คณะบุคคลรวมกันดําเนินการ คือ คณะอนุกรรมการบริหารโครงการลูกเสือชอสะอาด และคณะทํางานจัดทํา หลักสูตรและคูมือการฝกอบรมลูกเสือชอสะอาด ตลอดจนรับความรวมมือจากกรรมการผูทรงคุณวุฒิของ สภาลูกเสือไทย และผูเชี่ยวชาญทางดานการลูกเสือหลายทาน จนทําใหหลักสูตรลูกเสือชอสะอาดสําเร็จลุลวง ไปดวยดี หวังเปนอยางย่ิงวา คูมือการฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือชอสะอาดเลมนี้ จะสามารถเปนแนวทางการจดั การฝกอบรมหลักสูตรลกู เสือชอ สะอาดทุกประเภทอยา งเปนมาตรฐานตอ ไป คณะทํางาน กนั ยายน 2557 ๔ ก

สารบัญ หนา ก คํานํา ข สารบัญ ๒ โครงสรา งหลกั สูตร ๓ ๑๐ วัตถุประสงคของหลักสูตร ๑๓ โครงสรา งการจัดกจิ กรรม ๑๙ กาํ หนดการฝกอบรม ๒๒ แผนการฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือหลักสูตรลูกเสือชอ สะอาด ๒๔ ปฐมนิเทศการฝก อบรม ๓๓ พิธเี ปด การฝก อบรม/บรรยายพิเศษ ๔๓ วตั ถุประสงคของการฝก อบรม ๕๒ เรือ่ งนารูของคณะกรรมการ ป.ป.ช และสํานกั งาน ป.ป.ช. ๖๗ ยุทธศาสตรช าติวาดว ยการปองกันและปราบปรามการทุจริต ๗๘ การทุจริตคอรรปั ชันทีม่ ผี ลกระทบตอประเทศชาติ ๙๘ กฎหมายท่ีเกีย่ วของกบั ป.ป.ช. การขัดกนั ระหวา งผลประโยชนสว นตัวและผลประโยชนส ว นรวม ๑๑๔ หนา ทพ่ี ลเมืองและคนดีที่ ป.ป.ช.ตองการ ๑๓๐ การใชก ลไกทางสังคมเพ่ือตอตา นการทจุ รติ ๑๔๒ วนิ ัยและความรบั ผิดชอบของลูกเสือชอ สะอาดในการสรางสังคมและสรา งชาติ ๑๔๗ สทิ ธิ เสรภี าพของประชาชน ๑๖๓ สาระสาํ คญั และวัตถุประสงคของคณะลกู เสอื กบั การสรางพลเมืองดีชอ สะอาด ๑๗๔ การสรา งจิตอาสาและบาํ เพญ็ ประโยชน ๒๒๕ การบรหิ ารเครือขา ยลูกเสือชอสะอาดในสถานศึกษา ๒๓๕ การกําหนดหลักสูตรและการจัดทาํ แผนพฒั นากจิ กรรมลูกเสือชอ สะอาด ๒๓๖ การเขียนโครงการการจัดต้ังเครอื ขายลูกเสือชอสะอาดในสถานศึกษา ๒๓๘ สรปุ ผลการจดั การฝก อบรม ๒๕๒ บรรณานุกรม ภาคผนวก เพลงลกู เสือ คณะทาํ งานจดั ทาํ คูมือและหลกั สูตรการฝก อบรมผูบ งั คับบัญชาลูกเสือชอ สะอาด ๕ ข

ส่วนท่ี ๑ โครงสรา้ งหลกั สตู ร

หลกั สูตรการฝกอบรมบคุ ลากรทางการลกู เสอื หลักสูตรลูกเสือชอสะอาด ระเวลา ๓ วัน ๒ คืน วตั ถุประสงค เมื่อผา นการฝกอบรมแลว ผูบงั คับบญั ชาลกู เสือชอ สะอาดตอ งมี ๑. ความรู ความเขาใจหลักการของ ป.ป.ช. และสามารถเปนผูเผยแพรกิจการของ ป.ป.ช. ได ๒. ความรู ความเขา ใจและสามารถปฏบิ ตั ติ ามกฎหมายทีเ่ ก่ียวของกบั ป.ป.ช. ๓. ความรู ความเขาใจและสามารถนําคําปฏิญาณและกฎของลูกเสือไปสรางพลเมืองดี เพ่ือปองกัน และปราบปรามการทจุ รติ ๔. ความรู ความเขา ใจและสามารถสรา งพลเมืองดดี วยขบวนการของลกู เสือ ๕. ความสามารถในการนําวินยั ของลูกเสอื ไปใชก บั การสรางพลเมืองดีของชาติ ๖. ความรู ความเขา ใจในการสรางเครือขายลูกเสือชอ สะอาด ๗. ความรู ความเขาใจในการต้งั กองลกู เสอื และสามารถตงั้ ลูกเสอื ชอ สะอาดในสถานศึกษา ๘. ความสามารถเรยี นรหู ลกั การเขยี นโครงการรณรงคสรา งเครือขา ยลูกเสอื ชอ สะอาดในสถานศกึ ษา ๙. ความสามารถจัดทําแผนการจดั กิจกรรมลูกเสือชอสะอาดและนําไปใชในชวี ิตประจําวนั ได ๑ 2

โครงสรา งการจัดกิจกรรม ช่ือวิชา/เนื้อหา กจิ กรรม เวลา (ชัว่ โมง) บทท่ี ๑ ปฐมนเิ ทศ การบรรยาย ๐.๓๐ ประกอบสาธติ ๒.๐ บทที่ ๒ พธิ ีเปด การฝกอบรม/บรรยายพิเศษ ๑. พธิ ีการ ๑.๐ ๒. การบรรยาย ๑.๕ พเิ ศษ บทที่ ๓ วตั ถุประสงคของการฝกอบรม ๑. การบรรยาย วัตถุประสงค ๒. ซักถาม ๑. เพ่อื ใหผูเขา รบั การฝกอบรมทราบถงึ วตั ถุประสงคข องโครงการ ๓. สรุป ฝก อบรม ๒. เพ่ือใหผ เู ขารบั การฝกอบรมไดท ราบผลที่จะไดรับหลังจาก การฝก อบรม บทท่ี ๔ เร่ืองนา รูของคณะกรรมการ ป.ป.ช และสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ๑. การบรรยาย ๒. ซกั ถาม วัตถปุ ระสงค ๓. สรุป เพ่อื ใหท ราบเรื่องนารูของ ป.ป.ช. เชน ประวัติความเปน มา นโยบาย กฎหมายรฐั ธรรมนูญ พระราชบญั ญตั ปิ ระกอบรฐั ธรรมนญู ระเบยี บ และ ประกาศคณะกรรมการ ป.ป.ช. ท่ีควรรู พรอ มทง้ั แนวทางการดําเนินงาน ของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานกั งาน ป.ป.ช. ในการแกไ ขปญหา การทจุ รติ ของสงั คมไทย สถานการณการทุจรติ และแนวโนมในอนาคต เน้อื หาวิชา ๑. ประวัตคิ วามเปน มาของสํานักงาน ป.ป.ช. ๒. นโยบายการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ ริต ๓. กฎหมายรัฐธรรมนญู พระราชบัญญัตปิ ระกอบรฐั ธรรมนูญ ระเบยี บ และประกาศคณะกรรมการ ป.ป.ช. ท่ีควรรู พรอมทั้งแนวทาง การดําเนินงานของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๔. สาํ นกั งาน ป.ป.ช. ในการแกไขปญ หาการทุจริตของสังคมไทย สถานการณการทุจรติ และแนวโนม ในอนาคต ๒ 3

เนอื้ หา กิจกรรม เวลา (ช่วั โมง) บทท่ี ๕ ยุทธศาสตรช าตวิ าดวยการปองกนั และปราบปรามการทุจริต ๑. การบรรยาย ๑.๕ วัตถปุ ระสงค ๒. ซักถาม ๓. สรุป ๑.๕ เพอ่ื ใหท ราบทิศทาง นโยบาย และมาตรการตา ง ๆ ของยุทธศาสตร ชาตวิ า ดว ยการปองกันและปราบปรามการทุจรติ และของรัฐบาล ในการแกไขปญหาการทจุ รติ ของประเทศ การสรางกลไกของรัฐ ในการแกไขปญ หาการทุจริต ตลอดจนการใหการสนับสนุนองคกรอสิ ระ ภาคประชาสังคมกบั การมีสวนรวมกบั ภาครัฐ ในการตรวจสอบ ความโปรง ใส และการปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต เน้อื หาวิชา ๑. ทศิ ทาง นโยบาย และมาตรการตาง ๆ ของยทุ ธศาสตรช าติวาดว ย การปองกนั และปราบปรามการทุจริต และของรฐั บาลในการแกไข ปญหาการทุจรติ ของประเทศ ๒. การสรา งกลไกของรัฐในการแกไขปญหาการทจุ ริต ตลอดจนให การสนับสนุนองคกรอิสระ ๓. ภาคประชาสงั คมกบั การมสี ว นรวมกบั ภาครฐั ในการตรวจสอบ ความโปรง ใส และการปองกนั และปราบปรามการทุจรติ บทที่ ๖ การทุจริตคอรร ัปชนั ที่มีผลกระทบตอประเทศชาติ ๑. การบรรยาย วัตถปุ ระสงค ๒. ซกั ถาม ๓. สรุป เพอ่ื ใหทราบสถานการณและวิกฤตการทจุ รติ คอรรปั ชันในปจ จุบัน ความรวมมือระหวางหนว ยงานทัง้ ในและตา งประเทศในดา นการปอ งกนั และตอตา นการทุจรติ โดยพัฒนากลไกตาง ๆ กําหนดวธิ ีปฏบิ ตั เิ พอ่ื ให บคุ ลากรขององคกรเขา ใจตรงกัน ยอมรบั และถือปฏิบัติใหเ ปน แนวทาง เดียวกนั เพอ่ื ใหบรรลเุ ปา หมายในการดาํ เนนิ งานเพ่ือตอตา นการทุจรติ เน้อื หาวชิ า ๑. สถานการณและวกิ ฤตการทจุ รติ คอรร ัปชันในปจจุบนั ๒. ความรว มมือระหวา งหนวยงานทง้ั ในและตา งประเทศในดาน การปอ งกนั และตอตานการทุจรติ โดยพฒั นากลไกตาง ๆ ๓. กาํ หนดวิธปี ฏบิ ตั ิเพ่อื ใหบ คุ ลากรขององคกรเขาใจตรงกัน ยอมรับ และถือปฏิบัตใิ หเปน แนวทางเดียวกัน เพ่อื ใหบ รรลุเปาหมายใน การดาํ เนนิ งานเพ่ือตอ ตานการทจุ รติ ๓ 4

เนอื้ หา กิจกรรม เวลา (ชว่ั โมง) บทที่ ๗ กฎหมายทเ่ี กี่ยวขอ งกบั ป.ป.ช. ๑. การบรรยาย วัตถุประสงค ๒. ซกั ถาม ๑.๕ ๑. เพอ่ื ใหมคี วามรู เขา ใจเก่ยี วกับพระราชบญั ญัตปิ ระกอบรัฐธรรมนญู ๓. สรุป วา ดวยการปอ งกันและปราบปรามการทุจริต ๒. เพ่อื ใหม ีความรู เขา ใจการบังคบั ใชพระราชบัญญัติประกอบ รัฐธรรมนูญวาดว ยการปอ งกนั และปราบปรามการทุจริต และสามารถนําไปใชใ นชีวิตประจําวนั ได เนื้อหาวชิ า ๑. กฎหมาย พระราชบัญญัติ ๒. ระเบียบของสํานกั งาน ป.ป.ช. ๓. ตราสัญลักษณส าํ นักงาน ป.ป.ช. บทท่ี ๘ การขัดกันระหวา งผลประโยชนส วนตัวและผลประโยชน ๑. การบรรยาย ๑.๕ สว นรวม (Conflict of Interest) ๒. ซักถาม ๓. สรปุ วัตถุประสงค เพอื่ ศึกษาหลกั การ แนวคดิ และเหตุผลการขัดกันระหวา ง ผลประโยชนส ว นตัวและผลประโยชนส วนรวม หรือผลประโยชน ทบั ซอ น พรอ มทั้งกรณศี ึกษา และองคประกอบของกฎหมายวาดวย การปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต และระเบียบปฏบิ ตั ิที่เก่ียวของ เนอ้ื หาวิชา ๑. หลักการ แนวคิด และเหตผุ ลการขดั กันระหวา งผลประโยชนสวนตวั และผลประโยชนสว นรว ม หรอื ผลประโยชนท บั ซอน ๒. กรณศี กึ ษา และองคป ระกอบของกฎหมายวาดวยการปองกนั และปราบปรามการทจุ ริต และระเบียบปฏบิ ตั ิทเี่ ก่ียวของ บทท่ี ๙ หนา ท่พี ลเมืองและคนดีท่ี ป.ป.ช. ตองการ ๑. การบรรยาย ๑.๕ ๒. ซกั ถาม วตั ถปุ ระสงค ๓. สรุปโดยใช เพื่อใหมีความรู ความเขา ใจเกี่ยวกับหนา ทพี่ ลเมืองตามหลักกฎหมาย Mind Mapping ศีลธรรม และการปกครองในระบอบประชาธปิ ไตยอนั มีพระมหากษัตรยิ  ทรงเปนประมุข เนอ้ื หาวิชา หนาทพ่ี ลเมืองตามหลักกฎหมาย ศีลธรรม และการปกครอง ในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปน ประมุข ๔ 5

เน้ือหา กจิ กรรม เวลา ๑. การบรรยาย (ช่วั โมง) บทท่ี ๑๐ การใชก ลไกทางสงั คมเพอ่ื ตอ ตานการทจุ รติ ๒. ซกั ถาม (Social Sanction) ๓. สรปุ ๑.๕ วตั ถปุ ระสงค เพอื่ ใหท ราบแนวทาง วธิ ีการสรา งมาตรการทางสังคมตอผกู ระทํา การทุจริตหรอื เสยี่ งตอการทจุ รติ การปลูกจิตสาํ นึก การสรางวฒั นธรรม คานิยมในสังคมที่มีตอการทจุ ริต โครงสรางทางสังคม ปญ หาการทจุ รติ ที่มีผลกระทบตอสังคม และแนวทางการแกไข วถิ ีการตอสูของ ภาคประชาสังคมทมี่ ตี อผูกระทาํ การทจุ รติ การสงเสริมเชดิ ชคู นดี เนือ้ หาวิชา ๑. การสรางมาตรการทางสังคมตอผูก ระทําการทจุ รติ หรือเส่ียงตอ การทุจรติ ๒. การปลูกจิตสํานกึ การสรางวัฒนธรรม คา นยิ มในสังคมท่มี ตี อ การทุจริต ๓. โครงสรางทางสังคม ๔. ปญหาการทุจริตท่ีมีผลกระทบตอสังคม และแนวทางการแกไ ข ๕. วิถีการตอ สขู องภาคประชาสังคมที่มตี อ ผูกระทําการทุจรติ การสงเสริมเชิดชคู นดี บทที่ ๑๑ วินยั และความรับผิดชอบของลูกเสือชอ สะอาดในการสรา ง ๑. การบรรยาย ๑.๕ สังคมและสรา งชาติ ๒. การระดมสมอง ๓. ซักถาม วตั ถปุ ระสงค ๔. สรุปโดยใช ๑. บอกความหมายและวัตถุประสงคข องวินัยได ๒. บอกคณุ ลักษณะของพลเมืองดีของชาติได Mind Mapping ๓. นาํ ความรเู ก่ยี วกับวินัยกับการปองกนั และปราบปรามการทจุ รติ ไปใชใ นชวี ิตประจาํ วันได เนอื้ หาวชิ า ๑. ความหมายและวัตถปุ ระสงคของวนิ ยั ๒. วินยั และแนวปฏบิ ัติในการสรา งพลเมืองและสรางชาติ ๓. วนิ ัยกบั การปองกันและปราบปรามการทุจริต ๕ 6

เน้อื หา กจิ กรรม เวลา ๑. การบรรยาย (ชั่วโมง) บทท่ี ๑๒ สิทธิ เสรภี าพของประชาชน ๒. การระดมสมอง วัตถุประสงค ๓. ซักถาม ๑.๕ ๔. สรปุ เพ่ือพฒั นาการแนวความคิดเรื่องสิทธิ เสรีภาพ ขอบเขตการใชสิทธิ เสรีภาพของประชาชน เพื่อคุมครองสิทธิ เสรภี าพของผอู ื่น หรอื รักษา ประโยชนส ว นรวม เนอ้ื หาวชิ า ๑. แนวความคดิ เรื่องสทิ ธิ เสรภี าพ ๒. ขอบเขตการใชส ทิ ธิ เสรีภาพของประชาชน เพ่อื คุมครองสิทธิ เสรีภาพของผูอืน่ หรอื รักษาประโยชนสวนรวม บทท่ี ๑๓ สาระสาํ คญั และวัตถปุ ระสงคข องคณะลูกเสอื กับการสราง ๑. การบรรยาย ๑.๕ พลเมืองดีชอ สะอาด ๒. การระดมสมอง ๓. ซักถาม วัตถุประสงค ๔. สรุป พัฒนาพลเมืองที่ดดี ว ยสาระสําคญั และวตั ถุประสงคของคณะลกู เสือ แหงชาติ เนื้อหาวิชา สาระสําคัญและวัตถุประสงคของคณะลกู เสอื บทที่ ๑๔ การสรา งจิตอาสาและบาํ เพ็ญประโยชน ๑. การบรรยาย ๑.๕ วัตถปุ ระสงค ๒. การระดมสมอง ๓. ซกั ถาม เพื่อใหลูกเสือมีจติ สํานกึ อาสาสมคั ร ทเี่ ร่ิมจากเดก็ และเยาวชน ๔. สรุป ในโรงเรียนจนถงึ ระดับอดุ มศึกษานัน้ เปนส่ิงท่สี ถานศึกษาหลายแหง สามารถกระตนุ และสง เสรมิ สนับสนุน และสรา งความตระหนกั รู ถึงการให และการอาสาชว ยเหลือสังคม เปน การปลูกฝง คานิยมของ ทุกภาคสวนในการทาํ กิจกรรมที่เปน ประโยชนแกผูอื่น โดยไมห วงั ผลตอบแทน กอเกิดความภาคภมู ิใจทีม่ โี อกาสทาํ ประโยชนตอ ผูอ่ืน อันจะเปน การปลกู ฝงจิตสํานึกรับผิดชอบตอ สังคมและเตบิ โตเปน ทรัพยากรทม่ี ีคุณคา ตอไปอีกประการหน่งึ การทํางานอาสาสมคั ร การสรางพ้นื ท่เี รียนรู การทาํ งานอาสาสมัครโดยผา นประสบการณ ของกิจกรรมตาง ๆ เนอื้ หาวชิ า ๑. จติ สํานกึ อาสาสมคั ร ๒. การอาสาชวยเหลอื สงั คม ๖ 7

เน้อื หา กิจกรรม เวลา ๑. การบรรยาย (ช่วั โมง) บทที่ ๑๕ การบริหารเครอื ขายลกู เสอื ชอสะอาดในสถานศึกษา ๒. การระดมสมอง วตั ถุประสงค ๓. ซกั ถาม ๑.๕ ๔. สรุป เพอื่ ใหผบู งั คบั บัญชาลูกเสือสามารถบรหิ ารเครือขายลูกเสือ ชอสะอาดได เนื้อหาวิชา ๑. ขอ กําหนดในการจดั ตงั้ เครือขายลกู เสอื ชอสะอาด ๒. แนวปฏิบัตสิ ําหรบั สมาชกิ เครือขา ยลูกเสือชอสะอาด ๓. คุณสมบตั ิของสมาชิกเครือขา ยลูกเสือชอ สะอาด ๔. การจดั ทําขอบังคบั สาํ หรับสมาชิกของลูกเสอื ชอสะอาด บทที่ ๑๖ การกําหนดหลักสูตรและการจดั ทําแผนพัฒนากิจกรรม ๑. การบรรยาย ๓.๐ ลูกเสือชอสะอาด ๒. การระดมสมอง ๓. ปฏบิ ัติจดั ทํา วตั ถปุ ระสงค ๑. นาํ หลักสูตรไปพัฒนาเปน แผนการจดั กิจกรรมลูกเสือชอสะอาดได แผนการสอน ๒. กาํ หนดแนวทางการจัดกจิ กรรมสาํ หรับลกู เสือชอ สะอาด ๔. ซักถาม ๓. เขาใจถึงการสรา งหลกั สตู รสาํ หรับการจัดการเรียนการสอนกจิ กรรม ๕. สรปุ ลกู เสือ เนือ้ หาวิชา ๑. โครงสรา งหลกั สูตรลูกเสือสาํ รอง ลูกเสือสามญั ลกู เสือสามัญรนุ ใหญและลกู เสอื วิสามัญชอสะอาด ๒. การจัดทาํ แผนการสอนลูกเสอื ชอ สะอาดท้ัง ๔ ประเภท บทท่ี ๑๗ การเขียนโครงการการจดั ตั้งเครือขา ยลกู เสือชอ สะอาด ๑. การบรรยาย ๓.๐ ในสถานศึกษา ๒. การระดมสมอง ๓. ปฏิบัตจิ ัดทํา วัตถุประสงค ๑. เพอ่ื ใหผ รู บั การอบรมมีความรู และสามารถเขยี นโครงการไดถ กู ตอง โครงการ ๒. เพ่อื ใหผ ผู า นการอบรมไปจัดทําโครงการพัฒนาลูกเสอื ชอสะอาด ๔. ซกั ถาม ๕. สรุป ในสถานศึกษา เนอ้ื หาวิชา ๑. หลกั การเขียนโครงการ ๒. ฝกการเขยี นโครงการสําหรับการสรา งเครือขายและการตงั้ ลูกเสือ ชอสะอาดในสถานศกึ ษา ๓. ปรับปรุงโครงการสําหรับกองลูกเสือในโรงเรียนท่ีตนสังกดั ๗ 8

เนอื้ หา กจิ กรรม เวลา การระดมสมอง (ชั่วโมง) บทที่ ๑๘ สรุปผลการจัดการฝกอบรม • สรปุ การดําเนนิ การตามโครงการและงานกลมุ นาํ เสนอ ๑.๕ • กาํ หนดปณิธานของผูเขารบั การฝก อบรมรวมกนั เปน ปณธิ านกลุม • มอบหมายภารกิจการจดั ต้ังเครอื ขา ยลกู เสือชอสะอาด พิธีปด ในหอ งประชมุ ๑.๕ • อภปิ รายซักถาม ๓๐.๓ บทที่ ๑๙ พธิ ีปด • มอบเกียรติบัตร • อภปิ รายซักถาม • ทบทวน • มอบเกยี รติบัตรประดบั เคร่ืองหมายผบู ังคบั บัญชาลูกเสือ คาํ ปฏิญาณ ชอสะอาด และทบทวน • พิธีปด คําปณิธาน • ปดในหอ งประชมุ • ประธานกลาวปจฉมิ โอวาท • การปดประชมุ • ทบทวนคาํ ปฏญิ าณ รอบเสาธง • พธิ ปี ด ในหอ งประชมุ • พิธปี ดรอบเสาธง รวมเวลา ๘ 9

กําหนดการ การฝก อบรมบุคลากรทางการลูกเสอื หลักสูตรลูกเสือชอ สะอาด ระหวา งวันที่ ........... เดอื น...............................พ.ศ............... ณ คาย/ศูนย................................................. วันที่ ๑ ของการฝก อบรม (วนั ที่ ......... เดอื น ...................... พ.ศ. ........ ) ๐๘.๐๐ น. รบั รายงานตัว ๐๙.๐๐ น. บทที่ ๑ ปฐมนเิ ทศการฝก อบรม ๐๙.๓๐ น. บทที่ ๒ พิธีเปด การฝกอบรม/บรรยายพเิ ศษ ๑๑.๓๐ น. บทที่ ๓ วตั ถุประสงคของการฝกอบรม ๑๒.๐๐ น. พักรับประทานอาหารกลางวนั ๑๓.๐๐ น. บทที่ ๔ เร่อื งนา รขู องคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสาํ นักงาน ป.ป.ช. ๑๔.๓๐ น. บทท่ี ๕ ยุทธศาสตรชาตวิ า ดวยการปองกันและปราบปรามการทจุ ริต ๑๖.๐๐ น. บทที่ ๖ การทุจรติ คอรร ัปชันที่มผี ลกระทบตอประเทศชาติ ๑๗.๓๐ น. ประชมุ วทิ ยากร/พักผอน/จัดทพี่ ัก ๑๘.๐๐ น. รบั ประทานอาหารเยน็ และพักผอน ๑๙.๐๐ น. บทที่ ๗ กฎหมายท่ีเกยี่ วของกบั ป.ป.ช. ๒๐.๓๐ น. บทที่ ๘ การขัดกันระหวา งผลประโยชนส ว นตวั และผลประโยชนส วนรวม (Conflict of Interest) ๒๑.๓๐ น. สวดมนต นอน วันท่ี ๒ ของการฝก อบรม (วันท่ี ......... เดือน ...................... พ.ศ. ........ ) ๐๘.๐๐ น. ประชมุ รอบเสาธง ๐๙.๐๐ น. บทที่ ๙ หนา ท่ีพลเมืองและคนดีท่ี ป.ป.ช.ตอ งการ ๑๐.๐๐ น. บทที่ ๑๐ การใชก ลไกทางสงั คมเพ่อื ตอ ตานการทุจริต (Social Sanction) ๑๑.๐๐ น. บทท่ี ๑๑ วนิ ัยและความรบั ผิดชอบของลกู เสือชอสะอาดในการสรางสงั คมและสรางชาติ ๑๒.๐๐น. พักรับประทานอาหารกลางวนั ๑๓.๐๐ น. บทที่ ๑๒ สิทธิ เสรภี าพของประชาชน ๑๔.๐๐ น. บทท่ี ๑๓ สาระสําคัญและวัตถปุ ระสงคของคณะลูกเสือกบั การสรา งพลเมืองดชี อสะอาด ๑๕.๐๐ น. บทที่ ๑๔ การสรางจติ อาสาและบําเพ็ญประโยชน ๑๖.๐๐ น. บทท่ี ๑๕ การบรหิ ารเครือขายลกู เสือชอสะอาดในสถานศกึ ษา ๑๗.๑๕ น. ประชุมวทิ ยากร ๑๘.๐๐ น. รับประทานอาหารเยน็ และพักผอ น ๑๙.๐๐ น. บทที่ ๑๖ การกําหนดหลักสตู รและการจัดทําแผนพัฒนากิจกรรมลกู เสือชอสะอาด ๒๑.๐๐ น. สวดมนต นอน ๙ 10

วนั ที่ ๓ ของการฝกอบรม (วนั ที่ ......... เดอื น ...................... พ.ศ. ........ ) ๐๘.๐๐ น. ประชมุ รอบเสาธง ๐๙.๐๐ น. บทที่ ๑๖ การกําหนดหลักสูตรและการจัดทําแผนการจัดกิจกรรมเพ่ือพัฒนาลูกเสือ ชอ สะอาด (สรปุ การนาํ ไปใช) ๑๐.๐๐ น. บทท่ี ๑๗ การเขยี นโครงการการจัดต้ังเครือขา ยลูกเสอื ชอสะอาดในสถานศกึ ษา ๑๒.๐๐ น. พักรบั ประทานอาหารกลางวัน ๑๓.๐๐ น. บทท่ี ๑๗ การเขียนโครงการการจดั ตง้ั เครือขา ยลูกเสือชอสะอาดในสถานศกึ ษา (ตอ) ๑๔.๓๐ น. บทท่ี ๑๘ สรุปผลการจดั การฝกอบรม • สรปุ การดาํ เนินการตามโครงการและงานกลมุ นาํ เสนอ • กําหนดปณธิ านของผูเ ขารับการฝก อบรมรว มกันเปน ปณิธานกลุม • มอบหมายภารกิจการจัดตั้งเครอื ขายลกู เสือชอ สะอาด ๑๕.๓๐ น. พิธปี ดการฝก อบรม • อภิปรายซกั ถาม • มอบเกียรตบิ ตั รและประดับเคร่ืองหมาย • พิธปี ด • ประธานกลาวปจฉมิ โอวาท • ทบทวนคําปฏญิ าณ • พธิ ีปด ในหองประชุม • พธิ ีปด รอบเสาธง ระยะเวลาในการฝก อบรม ใชเวลา ๓ วัน ๒ คืน ดว ยการอยูคายพักแรม โดยใชกระบวนการลกู เสอื คุณสมบัตขิ องผเู ขารบั การฝกอบรม • ผา นการฝกอบรมอยา งนอยข้นั วูดแบดจ และรับเคร่ืองหมายแลวของทุกประเภทและทุกเหลา • ไดรบั การสนบั สนุนจากผูบริหารตน สงั กัด • คาธรรมเนียมการฝกอบรม ผูเขารับการฝกอบรมชําระตามระเบียบการฝกอบรมท่ีหนวยฝกอบรม กาํ หนด ๑๐ 11

สว่ นที่ ๒ แผนการฝึกอบรม บุคลากรทางการลูกเสือ หลกั สูตรลกู เสอื ช่อสะอาด

ชือ่ วิชา ปฐมนเิ ทศการฝก อบรม บทเรียนท่ี ๑ เวลา ๓๐ นาที ขอบขายวิชา ๑. มอบหีบอุปกรณ/การแตง กาย ๒. การใชส มดุ จดรายวิชา ๓. แนะนาํ สถานที่ ๔. หมแู ละการเปล่ียนหนา ทีภ่ ายในหมู ๕. หนาทีข่ องหมบู ริการ ๖. แนวปฏิบัติอืน่ ๆ ที่จะตองปฏิบัตริ ว มกัน จุดหมาย เพ่ือใหผเู ขา รบั การฝกอบรมไดท ราบรายละเอยี ดและแนวปฏบิ ัติใหเ ปน ไปในทางเดียวกนั วัตถปุ ระสงค เมอื่ จบบทเรียนนี้แลว ผเู ขารบั การฝกอบรมสามารถ ๑. ปฏิบตั ิตนตามขอตกลงรวมกันได ๒. รับผิดชอบงานประจาํ วนั ที่ไดร บั มอบหมายได ๓. บอกรายละเอียดและข้นั ตอนของพิธเี ปดการฝก อบรมได วธิ ีสอน/กจิ กรรม บรรยายประกอบการสาธติ หรอื นําชมสถานท่ี สื่อการสอน ๑. เอกสารประกอบการปฐมนิเทศ ๒. อปุ กรณสว นบคุ คล ๓. Power Point วีดทิ ศั น การประเมินผล ๑. วิธกี ารวดั ผล : สงั เกตพฤติกรรมในการฟงบรรยาย สาธติ และปฏิบตั ิ ๒. เคร่ืองมอื วดั ผล : แบบสังเกตพฤติกรรมในการฟงบรรยาย สาธติ และปฏบิ ตั ิ ๓. เกณฑการประเมินผล : ระดบั คุณภาพดี หมายถงึ ผาน เนื้อหาวิชา การปฏิบัตติ นของผเู ขา รบั การฝก อบรม เพือ่ ท่จี ะใหการฝก อบรมเปนไปตามความตองการของคณะผูให การฝก อบรมไดอ ยางดีน้ัน ข้นึ อยกู บั การชแ้ี จง แนะนาํ ไดล ะเอยี ดมากนอ ยเพียงใด วิทยากรผูที่จะทําหนาท่ีช้ีแจง นั้น จะตองเปนผูมีบุคลิกลักษณะท่ีนาเลื่อมใสพอสมควร มีความรูและทักษะในการบริหารงานฝกอบรมเปน อยางดี พรอมกันนี้จะตองรูจักสถานท่ีทั้งหมดภายในคายฝกอบรมดวย จึงจะทําใหผูเขารับการฝกอบรมปฏิบัติ ตนไดถูกตองครบถวน ตามความมุงหมายของคณะผูใหการฝกอบรม นั่นก็คือ “การปฐมนิเทศ” การปฐมนิเทศ จะไดผ ลดีเพียงใดนัน้ จะทราบผลไดในการปฏิบัติจากผูเขา รับการฝก อบรมนั่นเอง ๗ 13

ผูทีจ่ ะทําหนาท่ปี ฐมนิเทศนนั้ ควรจะตองมคี วามรู ความเขาใจและทักษะตา ง ๆ ดังนี้ • การใชส มุดจดวิชา • การจดั หมู • การปฏิบตั ขิ องผเู ขารับการฝก อบรมในระหวางการฝกอบรม • การจดั เตรยี มสถานท่ี • การรกั ษาเวลา • ขอ หา มตา ง ๆ ในการฝกอบรม • การรักษาพยาบาล • วิธดี ําเนินการฝก อบรม • หนา ท่ีหมูบ ริการ • การวัดผลหรือการประเมนิ ผล ๑. การจดั หบี อุปกรณ หีบอุปกรณเปนเคร่ืองมือท่ีสําคัญของหมูที่จะชวยใหการฝกอบรมบรรลุวัตถุประสงค ท่ีกลอง/หีบ ดานนอกเขียนช่ือหมูของลูกเสือชอสะอาด เน่ืองจากการฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือ ชอสะอาด เปน หลักสตู รวชิ าเฉพาะท่ีมีผูบังคับบัญชาลูกเสือทุกประเภท จึงใชช่ือหมูเปนเลขแทนสัญลักษณของ หมูของลูกเสือทุกประเภท ที่กลอง/หีบดานในติดรายการอุปกรณ อุปกรณควรมีส่ิงเหลาน้ีจัดไวลวงหนากอน เปด การฝก อบรม ดงั นี้ • ผา ผกู คอ • เคร่อื งหมายหมู • เครอื่ งหมายตําแหนง นายหมู และรองนายหมู • เคร่อื งหมายตาํ แหนง พลาธิการ • ปายชอื่ • เข็มกลัดซอนปลาย • เขม็ เย็บผา พรอ มดาย • ไมบรรทัด • สเี มจกิ • สมุดจดบันทึกของผูเ ขา รบั การฝกอบรม • กรรไกร • คตั เตอร • อปุ กรณใ ชฝ ก อบรมอื่นสําหรับการฝก อบรม ๒. การแตงกายในการฝก อบรมบุคลากรทางการลกู เสือ หลักสูตรลกู เสอื ชอสะอาด ผเู ขารบั การฝกอบรม ๒.๑ แตง เครื่องแบบลูกเสือ ตามประเภทผบู ังคับบัญชาลูกเสอื สําหรับการฝกอบรม ๒.๒ ผาผูกคอ ใชผ า ผกู คอสาํ หรับการฝกอบรม ๘ 14

๒.๓ หมวก การฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือชอสะอาด ๒.๔ ปา ยชื่อ ใชหมวกตามประเภทของผบู ังคบั บญั ชาลกู เสอื ทผ่ี า นการฝก อบรม ผูเขารับการฝกอบรมทุกคนตองติดปายช่ือที่เหนือกระเปาขางขวา ๒.๕ เคร่อื งหมายหมู ปายช่ือเปนกระดาษแข็งสีอะไรก็ได ใหมีขนาดกวางประมาณ ๔ - ๕ ๒.๖ เคร่อื งหมายนายหมู ซม. ยาว ๘ - ๙ ซม. เขียนชอ่ื ตวั - ช่ือสกุล ไวบรรทัดบน ชื่อหมู/กลุม ๒.๗ เครื่องหมายรองนายหมู ที่บรรทัดลางดวยขนาดที่มองเห็นชัดเจน หุมดวยพลาสติกแข็ง ใชติด ท่ีหนาอก เหนอื กระเปาเสือ้ ขา งขวา ใชเ ครื่องหมายหมูต ามตัวเลขทก่ี าํ หนดข้นึ ติดแขนซาย ใชแถบผาสีขาว กวาง ๑.๕ ซ.ม. นายหมูใช ๒ แถบ ยาวตามกระเปา รูปสีเ่ หลยี่ มผืนผา ใชแถบผาสีขาว กวาง ๑.๕ ซ.ม. รองนายหมูใช ๑ แถบ ยาวตาม กระเปารูปสเ่ี หลีย่ มผืนผา ๓. โอกาสในการแตงกาย ผเู ขา รับการฝก อบรมแตงเครื่องแบบครบ คือ ก. ในพธิ ีเปด - ปด การฝกอบรม ข. ในพิธปี ระชุมรอบเสาธง (ตอนเชา ) ค. เมอ่ื ไดร ับอนญุ าตใหออกไปนอกบริเวณคายฝกอบรม (เพือ่ ธุรกจิ ท่ีจาํ เปน) ง. เมอื่ ผอู าํ นวยการฝกอบรมจะนดั หมายเปนกรณีพิเศษ แตง กายอยา งอน่ื ๑. แตง กายลาํ ลอง คอื การแตงกายสภุ าพ ใชเสื้อมีแขน ประกอบดวยหมวก ผาผูกคอ เครื่องหมายหมู เคร่อื งหมายนายหมู รองนายหมู พลาธกิ าร และปา ยชือ่ (หามสวมรองเทาแตะ) ๒. แตง กายตามสบาย คอื การแตงกายสุภาพ (ใชเส้ือมีแขน - หามสวมรองเทาแตะ) แตไมตองมีหมวก ผา ผูกคอ สวนเครอื่ งหมายอืน่ ๆ ควรตดิ ไวเพื่อจะไดทราบหมู และหนาที่ โอกาสที่จะแตงกายตามสบาย มักเปน การเรียนตอนกลางคืน หรือเม่อื เลกิ จากฝกอบรมประจําวนั แลว ๔. การใชส มดุ จดวิชา บอกใหทราบถงึ การฝกอบรม เปนตน วา หนา ท่ี ๑ การฝก อบรมหลักสตู รลูกเสือชอ สะอาด รุน ที่……………… ระหวา งวันที่………………… หนาท่ี ๒ ณ คาย…………………………………….. หนาท่ี ๓ รายช่ือคณะผูใหการฝกอบรม เขียนเยื้องไปทางซายเพ่ือจะเหลือดานขวาของ หนา ที่ ๔ หนา กระดาษไวส าํ หรบั ขอลายเซน็ หนา ที่ ๕ รายช่อื ผูเขารับการฝกอบรมในหมู ปฏบิ ตั ิเชน เดยี วกับหนาท่ี ๒ หนา ที่ ๖ ขอ ความสําคัญของประธานผูกลาวเปด หรอื ผูรายงานท่ีเปนใจความสําคัญ ตารางการฝก อบรม เปนหนาที่ของผูเขารับการฝกอบรมจะตองบันทึกเก่ียวกับคําบรรยายของผูบรรยาย แตละวิชา ควรจะมรี ูปแบบ ดงั นี้ ๙ 15

หวั ขอบรรยาย • ผูบรรยายคือใคร • วนั /เดือน/ป ทบี่ รรยาย ควรเขียนที่มุมทางซายแตละหนา ตอจากนั้นแตละบรรทัดควรมีหัวขอยอย ตามลําดับ • สมุดโนตวิชาเหมือนกระจกเงาของแตละคน วันสุดทายวิทยากรประจําหมูมีหนาที่ตรวจและให ขอ คิดเห็นในสมดุ ของผเู ขา รบั การฝกอบรม • ปกหลังดานในสมุดของผูเขารับการฝกอบรบ กําหนดใหมีการสอบในเร่ืองคําปฏิญาณและกฎ ของลูกเสอื การสเกตภาพประจาํ วัน ขอควรจาํ ของผูเขารบั การฝกอบรม หรอื ส่งิ ท่คี วรนําไปปฏบิ ตั ิ ๕. การจัดหมู ผูเขารับการฝกอบรมทุกคน ใชผาผูกคอของการฝกอบรมตามท่ีกําหนดและติดเคร่ืองหมายประจําหมู นอกจากนี้ ผูอ ํานวยการฝก อบรมจะเปนผูกําหนดใหมีการแตงกายแบบลําลอง ตามโอกาสอนั สมควร อัตรากําลังของหมูเปนไปตามขอบังคับคณะลูกเสือแหงชาติวาดวยการปกครอง หลักสูตรและวิชา พิเศษ เวลา ๑๒.๐๐ น. เปลี่ยนหนาที่ภายในหมู เพื่อทุกคนจะเรียนรูความรับผิดชอบภายในหมูระหวาง การฝกอบรม ๖. การปฏิบัติของผเู ขา รบั การฝกอบรมในระหวา งการฝก อบรม เวลา ๐๕.๐๐ น. ตน่ื ทําภารกจิ สวนตัว เวลา ๐๖.๐๐ น. ออกกาํ ลงั กาย เวลา ๐๗.๐๐ น. รับประทานอาหารเชา เวลา ๐๗.๓๐ น. รับการตรวจ เวลา ๐๘.๐๐ น. ประชมุ รอบเสาธง รับฟงรายงานการตรวจ การเลนเพ่ือสุขภาพ เวลา ๐๙.๐๐ น. การฝก อบรม/กิจกรรม เวลา ๑๒.๐๐ น. รับประทานอาหารกลางวนั เวลา ๑๓.๐๐ น. การฝก อบรม/กจิ กรรม เวลา ๑๗.๐๐ น. รับประทานอาหารเย็น เวลา ๑๘.๐๐ น. ชักธงลง และการฝกอบรม/กิจกรรม เวลา ๒๑.๓๐ น. สวดมนต ดับไฟ นอน ๗. การเตรยี มจัดสถานที่กินอยูหลับนอน เปนไปตามที่ผูอํานวยการฝก กําหนด ๘. ขอ ไมควรปฏบิ ัติ ไมสูบบุหรี่ระหวางเวลาการบรรยายและการปฏิบัติกิจกรรม ไมดื่มของเมาในระหวางการฝกอบรม ไมม ีอาวธุ หรือของผดิ กฎหมายเขา มาในสถานท่ีฝกอบรม ๙. การตรงตอเวลาและการรักษาความสะอาด เปน ไปตามตารางการฝก อบรมและขอกําหนด ๑๐ 16

๑๐. การรกั ษาพยาบาล เปนหนาที่ของผูเขารับการฝกอบรมจะตองปฏิบัติและรักษาตัวเอง และคายฝกอบรมจะตองจัด เจาหนาทฝี่ ายบริการและใหความสะดวกตลอดเวลาการฝก อบรม เพอ่ื ใหเกดิ ความปลอดภยั และสบายใจ ๑๑. หนาทหี่ มูบรกิ าร ใหเปนไปตามขอกําหนดเพื่อความเหมาะสมแตละสถานท่ีในการฝกอบรม โดยจะกําหนดหมูบริการ ประจาํ วนั และหนา ท่ีหมูบริการแตละวันจะส้ินสดุ เวลา ๑๘.๐๐ น. หมูบรกิ ารมหี นาท่ีในการปฏบิ ัติ ดังตอ ไปน้ี ๑๑.๑ การเตรียมและชักธงชาตขิ ้ึนสยู อดเสาในตอนเชา เวลา ๐๘.๐๐ น. และชักธงลงเวลา ๑๘.๐๐ น. การชกั ธงข้ึนและชกั ธงลง ใหป ฏิบตั ติ ามขอบงั คบั คณะลูกเสอื แหง ชาติ ๑๑.๒ การทําความสะอาดสถานท่ีท่ใี ชร ว มกัน เชน หอ งน้ํา หองสว ม หอ งเรียน บรเิ วณรอบเสาธง ๑๑.๓ การจัดสถานทเ่ี กมเงียบ การเตรียมสถานที่ การทาํ ความสะอาดหลงั การเลนเกมเงยี บ ๑๑.๔ การชวยเหลอื จดั อุปกรณ เตรียมอปุ กรณท่จี ะใชในการฝก อบรมตามทวี่ ทิ ยากรกาํ หนด ๑๑.๕ หนาท่ีอน่ื ใดทีไ่ ดรบั มอบหมาย ๑๒. แนวปฏิบตั ิเม่ือวิทยากรเขา - ออก ในการใหความรู ๑๒.๑ เมื่อวิทยากรเขาบรรยายแตละวิชา ใหผูเขารับการฝกอบรมยืนตรง แสดงความเคารพ (วันทยหัตถ) พรอ มกลา วคําวา “สวสั ดีครบั /คะ ” เอามือลง และนัง่ ลงทเ่ี ดิม ๑๒.๒ เม่ือวิทยากรจบคําบรรยายแตละรายวิชา ใหผูเขารับการฝกอบรมยืนตรง แสดงความเคารพ (วันทยหตั ถ) พรอ มกลา วคําวา “ขอบคณุ ครบั /คะ” เอามือลงและนงั่ ลงทเ่ี ดมิ ๑๓. การรักษาสิ่งของมคี า ขอใหแตละหมูนําไปฝากท่ีวิทยากรประจําหมู และ/หรือ หากคายฝกอบรมมีสถานที่รับฝากของมีคา ที่ปลอดภัย ใหนําไปฝาก ณ ท่ีนั้น ทั้งนี้ เม่ือเกิดการสูญหาย เพื่อนสมาชิกผูเขารับการฝกอบรมจะเกิดความไม สบายใจ ๑๔. กจิ กรรมยามวาง (SPARE TIME ACTIVITY) เปน ท่ียอมรับกันวา กจิ กรรมยามวา งเปน อปุ กรณในการฝก อบรมอยางไดผลดี เพราะวา ๑๔.๑ กิจกรรมยามวางชวยใหผูอํานวยการฝกอบรมสามารถประเมินผลความสามารถของผูเขารับ การฝก อบรมวา ไดร บั ความรูม ากนอยเพยี งไร หากเห็นวายังมีอะไรบกพรอง ควรจะสอนอะไรเพิ่มเติมให ๑๔.๒ ฝายผูเขารับการฝกอบรมเอง ก็ปรารถนาจะทดสอบความรูของตนวาไดรับความรูไปมากนอย เพยี งไร และมโี อกาสที่จะเสาะหาความรู ความเขา ใจจากวิทยากรในประเดน็ ทต่ี นเองยงั ไมเขาใจ ๑๔.๓ กิจกรรมยามวางเปนกิจกรรมหนึ่งท่ีจะทําใหคณะผูใหการฝกอบรมและผูเขารับการฝกอบรม ปรับตัวเขาหากัน มีสัมพันธภาพท่ีดีตอกัน มีการหารือในการแกปญหาอ่ืน ๆ ทําใหเกิดความสนิทสนมกัน มากยิง่ ขนึ้ ขอควรระลึกถึงมีวา เมื่อใดใหกิจกรรมยามวางแกผูเขารับการฝกอบรมไปทําแลว ควรใหมีระยะเวลา เพียงพอท่ีทุกคนจะศึกษาหาความรู ทําความเขาใจกับกิจกรรมยามวางท่ีใหไปกอน แลวจึงนัดหมายใหมาทํา การทดสอบ การทํากิจกรรมยามวางน้ัน เปนเร่ืองของผูเขารับการฝกอบรมแตละคนที่จะไปศึกษาหาความชํานาญ เพม่ิ เตมิ ถาสงสัย จะถามหรอื ขอคาํ แนะนาํ จากเพือ่ นสมาชกิ หรอื วิทยากร ๑๑ 17

กจิ กรรมยามวาง อาจจดั ใหมใี นเร่ืองตอ ไปน้ี ๑. คาํ ปฏิญาณและกฎของลูกเสือ ๒. การสเกตภาพ ๓. กิจกรรมหรือทกั ษะอยางอนื่ ท่ีผูอ าํ นวยการฝก จะเห็นสมควร ๑๕. การวดั ผลหรือประเมนิ ผลในระหวา งการฝก อบรม ผทู ี่เขารับการฝก อบรมผา นหรือไมผ า นการฝกอบรม พิจารณาจากสง่ิ ตอไปนี้ ๑๕.๑ ผูเขารับการฝกอบรมจะขาดการฝกอบรมไมเกิน ๓ ช่ัวโมง และตองไดรับอนุญาตจาก ผูอํานวยการฝกอบรมเปนผูพิจารณาเปนราย ๆ โดยจัดทําบันทึกขออนุญาตเปนลายลักษณอักษรผานวิทยากร ประจําหมู ๑๕.๒ ระบบหมู ๑๕.๓ ความต้งั ใจและสนใจในการเขารวมกจิ กรรมในระหวา งการฝกอบรม ๑๕.๔ การสอบกิจกรรมยามวาง ๑๕.๕ สมดุ จดรายวชิ า ๑๕.๖ ผูอํานวยการฝกอบรม เปนผูประเมินจากการสังเกตพิจารณาของวิทยากรประจําหมู และ วิทยากรอืน่ ๆ ๑๒ 18

ชอ่ื วิชา พธิ ีเปดการฝกอบรม/บรรยายพิเศษ บทเรยี นที่ ๒ เวลา ๑๒๐ นาที พธิ ีการของลูกเสือชอสะอาด ๑. พิธีการเปดการฝก อบรม ๑.๑ พธิ เี ปดในหอ งประชมุ การจัดสถานท่ี ๑) แผนปายเวทแี สดงขอ ความช่ือการฝกอบรม วัน เวลา สถานที่ และรนุ ท่ี ๒) จัดโตะหมูบูชาตามแบบของวัฒนธรรม ประกอบดวย โตะหมูบูชา พรอมเคร่ืองบูชา พระบรมรปู และธงชาติ ๓) การจดั ท่ีนั่งสําหรบั ผูเขา รบั การฝกอบรมใหจัดเปนแถวตอนหมู เรียงลําดับจากซายไปขวา พิธีการในการเปด การอบรม ๑) ประธานจุดเทียน - ธูป บูชาพระรัตนตรัย ผูนับถือศาสนาพุทธยืนพนมมือ ผูนับถือคริสต ยืนสาํ รวม และผนู ับถืออิสลามนั่งสาํ รวมอยูกบั ทีน่ ั่ง ๒) ประธานดําเนินการจัดการฝก อบรมกลา วรายงานตอ ประธานในทป่ี ระชมุ ๓) ประธานทป่ี ระชุมกลา วเปด การฝกอบรม ใหโ อวาท และบรรยายพเิ ศษ ๑.๒ พิธีเปดนอกหอ งประชุม การถวายราชสดุดีพระบรมรูปรัชกาลท่ี ๖ ในพิธีเปดการฝกอบรมลูกเสือสามัญรุนใหญ ชอสะอาด เครอ่ื งบูชา จัดต้ังหนาพระบรมรูป ควรมีเครื่องทองนอยและพานสําหรับวางพวงมาลัย หรือชอดอกไม ถา ไมม ีเคร่ืองทองนอ ยใหจัดเครอ่ื งบชู า ดังน้ี ๑) ธูป ๑ ดอก เทยี น ๑ เลม หรอื เครอ่ื งทองนอ ย ๒) พานสาํ หรบั วางพวงมาลยั หรอื ชอดอกไม พธิ กี ร เชิญประธานในพธิ จี ุดเทยี นธูปถวายราชสักการะ หลังจากจดุ เทียนธูปบชู าพระรัตนตรัยแลว ประธานในพธิ ี ๑) เดินไปยังหนาพระบรมรูป ถวายคํานับ (ตามระเบียบสํานักพระราชวัง) รับพวงมาลัย หรือชอ ดอกไมจากเจา หนาที่ ถวายบนพานท่หี นา พระบรมรปู แลว จดุ เทียน จุดธูปตามลาํ ดับ ๒) เสร็จแลว ลงน่ังคุกเขา ประนมมือ ถวายบังคม ๓ คร้ัง แลวลุกข้ึนยนื ถวายคาํ นับอีกคร้ังหนึ่ง ๓) ถอยออกมาน่ัง เตรียมถวายราชสดุดี กาวเทาซายไปขางหนาหน่ึงกาว คุกเขาลง ตั้งเขา ซาย นั่งลงบนสนเทาขวา มือขวาแบควํ่าลงบนเขาขวา แขนซายวางพาดบนเขาซายเอียงไปทางขวาเล็กนอย เมื่อรองเพลงราชสดุดีใหกมหนาเล็กนอยและใหเงยหนาข้ึนตามเดิมเมื่อจบเพลง (ถาถือหมวกอยูดวยใหปฏิบัติ ตามคูม อื การฝกระเบียบแถวของสํานกั งานลกู เสือแหงชาติ) ผูเขารับการฝก อบรม และแขกผูรบั เชญิ อืน่ ๆ ปฏิบัติ ดงั น้ี ๑) เมื่อประธานเดินไปจุดเทียนธูปบูชาพระบรมรูป ทุกคนยืนในทาตรง สําหรับผูนับถือ ศาสนาอสิ ลามนั่งสํารวมอยู ณ ที่นงั่ ๑๓ 19

๒) เม่ือประธานน่ังคุกเขาถวายบังคมใหทุกคนนั่งในทาเตรียมถวายราชสดุดี สําหรับผูนับถือ ศาสนาอสิ ลามนั่งสาํ รวม ณ ที่น่งั ๓) เม่ือประธานถอยมานั่งในทาเตรียมถวายราชสดุดี พิธีกรจะนําถวายราชสดุดี ใหทุกคน รอ งตามพรอ มกนั ๔) เมอ่ื จบการถวายราชสดุดแี ลว พิธกี รจะส่ังใหทุกคน “ลกุ ” ทุกคนลกุ ขนึ้ ยนื หมายเหตุ สําหรับประธานในพธิ ีและผเู ขา รบั การฝก อบรมทเ่ี ปนสตรี เวลาถวายราชสดุดี เพ่ือความเหมาะสม ใหนง่ั คกุ เขา ทงั้ สองขา ง มือทั้งสองวางขนานกันบนเขาทัง้ คู ๒. การเปด ประชมุ รอบเสาธง ๒.๑ พิธีกร นดั หมายข้ันตอนทกุ อยางตามวิธกี ารเปด ประชุมรอบเสาธง และนัดหมายวิธีปฏิบัติตน พิธีการ ทางศาสนาใหชัดเจน ทงั้ น้ี ใหเ ปนไปตามวิธีการปฏิบัตขิ ณะกระทาํ พิธีกรรมทางศาสนา ๒.๒ การชกั ธงชาติ ๑) พิธีกรสั่ง “กอง - ตรง” พิธีกรกลับไปยืนริมขวาสุดของแถว พิธีกรส่ังผูแทนหมูบริการ ชักธงชาติ ๒) ผูแทนหมูบริการ ๒ คน ฝากไมงามกับคนขางเคียงแลววิ่งไปที่เสาธง หยุดหางจาก เสาธง ประมาณ ๓ กาว ยืนในทาตรง ทําวันทยหัตถพรอมกัน ลดมือลงพรอมกัน ผูยืนทางขวากาวเทาออกไป ๒ กาว นาํ ดว ยเทา ซายยนื เทาชิดในทาตรง แกเ ชอื กผูกธงแลว ถอยหลงั กลบั ที่เดิม แยกเชอื กผูกธงใหคนทางซาย โดยคนทางซายเปน ผูช กั ธง ธงจะขึน้ ทางขวา ๓) พิธีกร ส่ัง “กอง - เคารพธงชาติ” “วันทยา - วุธ” ผูเขารับการฝกอบรมทําวันทยาวุธ คณะผใู หก ารฝกอบรมซ่ึงยนื อยูดา นหลงั ของเสาธงทาํ วนั ทยหตั ถ ๔) ผูแ ทนหมบู ริการนาํ รอ งเพลงชาติในวรรคแรก ทุกคนท่ีรวมในพิธี รองเพลงชาติในวรรค ตอ ไปจนจบ ผูชักธง (คนทางซาย) คอ ย ๆ สาวเชอื กใหธ งชาตเิ ล่ือนข้นึ สูยอดเสาธงเม่ือเพลงจบพอดี คนทางขวา รวบเชือกผูกธงท้ัง ๒ เสน กาวเทาเขาไปผูกที่เสาธง นําดวยเทาซายยืนเทาชิดในทาตรง ผูกเชือกผูกธงชาติ เสร็จแลว กาวถอยหลังกลับมาอยูในที่เดมิ ผแู ทนหมูบริการทั้ง ๒ คน ทําวันทยหัตถพรอมกัน ลดมือลงพรอมกัน เสร็จแลวกลับหลังหัน ว่ิงไปยืนตําแหนงเดิมในหมูของตน และนําไมงามจากคนขางเคียงคืน แลวอยูในทาตรง (ผใู หการฝกอบรมเอามือลงพรอ มกับผูช กั ธง) ๕) พิธกี รสัง่ “ถอดหมวก” ลูกเสือนําไมงามในมือขวามาไวตรงหนา ใหโคนไมงามอยูกึ่งกลาง ระหวางเทาทั้งสอง ไมงามสวนบนพิงแขนซายดานในซึ่งงอตรงศอกแขนซายทอนบนชิดลําตัว หนาแขนต้ังฉาก ฝามือแบหงาย ผูอํานวยการฝกอบรม วิทยากร และลูกเสือทุกคนถอดหมวก เพื่อเตรียมตัวประกอบพิธีกรรมทาง ศาสนา โดยปฏบิ ตั ิ ดงั นี้ • หมวกทรงออน (เบเร) ใชมือขวาจับท่ีหมวกดานขวา แลวถอดหมวกพรอมกับยก มือซายขึ้นมาประกบกับมือขวาในทาพนมมือ ใหดานในของหมวกหันไปทางซาย หนาหมวกหันเขาหาตัว ใหห มวกอยูระหวางฝา มอื ทั้งสองและหนบี หมวกไว • หมวกปก ใชมือขวาจับท่ีปกหมวกดานหนา แลวถอดหมวกพรอมกับยกมือซาย ขึ้นมาประกบกับมือขวาในทาพนมมือ ใหดานในของหมวกหันไปทางซาย หนาหมวกอยูขางบน ใหปกหมวกอยู ระหวาง ฝามอื ท้งั สองและหนีบหมวกไว ๖) วิธีปฏิบัติขณะกระทําพิธีกรรมทางศาสนา พิธีกรสั่ง “ผูแทนหมูบริการนําสวดมนต” ผูน ับถอื ศาสนาอสิ ลามและศาสนาคริสตย ืนในแถวดว ยอาการสงบนง่ิ ผแู ทนนําสวดมนตไ ปทลี ะวรรคจนจบ ๑๔ 20

๗) พิธีกรส่ัง “สงบน่ิง” ทุกคนสงบน่ิงโดยลดมือขวาท่ีถือหมวกอยูก่ึงกลางลําตัว แขนเหยียดตรงพรอมกับวางฝามือซายทับลงบนหลังมือขวา กมหนาเล็กนอย สงบนิ่งอยูประมาณ ๑ นาที แลว เงยหนาขึน้ ๘) พิธีกรส่ัง “สวมหมวก” ใหลูกเสือใชมือขวานําหมวกสวมโดยใชมือซายชวย สําหรับ หมวกทรงปกกวางใสส ายรดั ทา ยทอยใหเ รียบรอย (ถากอนถอดใสสายรัดทายทอยไว) แลวใชมือขวาจับไมงามที่ พิงไวกบั แขนซายมาถือในทา เรียบอาวธุ ตามเดิม ๙) พธิ กี รสงั่ “ตามระเบียบ - พกั ” ๑๐) พิธีกรหันหนามาทางผูอํานวยการฝกอบรม ทําวันทยหัตถ กลาววา “ขอเรียนเชิญ ผอู าํ นวยการฝกอบรมครับ/คะ” ๑๑) ผูอํานวยการฝกอบรมรับดวยทาวันทยหัตถ เดินออกจากแถวไปยืนดานหนาของเสาธง หางประมาณ ๓ กา ว ๑๒) พิธีกรส่ัง “กอง - ตรง” “วันทยา - วุธ” เม่ือผูอํานวยการฝกอบรมรับการเคารพ ดว ยการทําวันทยหัตถ พธิ ีกรส่งั “ตามระเบียบ - พัก” ผูอาํ นวยการฝกอบรมลดมือลง ๑๓) เมื่อผูอํานวยการฝกอบรมกลาวปราศรัยและกลาวเปดการฝกอบรมจบ พิธีกรกาวไป ขางหนา ๑ กาว ส่ัง “กอง - ตรง” “วันทยา - วุธ” ผูอํานวยการฝกอบรมรับการเคารพและลดมือลง พิธีกรส่ัง “ตามระเบยี บ - พัก” ๑๔) พิธกี รกาวไปยืนหนาเสาธง นัดหมายแลว สั่ง “กอง - ตรง” “กอง - แยก” หมายเหตุ พิธีกรจะใชค ําสง่ั ทกุ คร้ัง ใหก า วเทา ออกจากแถวคณะวทิ ยากร ๑ กาว เมื่อส่ังเสร็จ ถอยหลังกลับเขาไป ในแถวตามเดมิ เมอื่ ผอู ํานวยการฝกอบรมจบการปราศรัย กลับหลังหันพรอมกับทําวันทยหัตถเพ่ือแสดงความขอบคุณ คณะวิทยากรในแถว เดินกลับเขา มาถงึ แถว คณะวิทยากรที่ยืนอยูจึงแยกยา ยกนั ออกจากแถว ท้ังน้ี เพื่อความเปน ระเบียบเรยี บรอ ย เหมาะสมเปน แบบอยางถือปฏิบตั ิใหเหมือนกนั กรณที ี่วิทยากรท่เี ดนิ ทางมายังไมไดแนะนาํ ตัว ใหม กี ารแนะนําตัวดว ย ถาเปนวันท่ีคลายวันเกิดของคณะผูใหการฝกอบรมหรือผูเขารับการฝกอบรม ผูอํานวยการฝกอบรม กลา วอวยพร พรอ มมอบของขวญั หรือชอ ดอกไม แลว รวมกันรองเพลงอวยพร ๒ จบ สําหรับศาสนาอิสลาม ใหแยกตัวไปดานหลัง ทําพิธีตามท่ีผูนับถือศาสนาอิสลามปฏิบัติ ในกรณีที่กําลัง ทาํ พิธที างศาสนา ๑๕ 21

ช่อื วิชา วตั ถปุ ระสงคของการฝก อบรม บทเรยี นที่ ๓ เวลา ๖๐ นาที ขอบขา ยวิชา ผูอํานวยการฝกอบรมกลาวตอนรับอยางเปนกันเองและอบอุน แนะนําใหรูจักคณะผูใหการฝกอบรม อธบิ ายถงึ วิธีการตอนรับของคณะวิทยากร การดาํ เนนิ งาน พรอมทั้งระบุวัตถุประสงคของการฝกอบรมบุคลากร ทางการลกู เสือ หลกั สูตรลกู เสอื ชอสะอาดอยา งชัดเจน จดุ หมาย เพ่ือใหผูเขารับการฝกอบรมรู เขาใจ ปฏิบัติตามวัตถุประสงคและวิธีการฝกอบรม นําความรู แนวคิด ทัศนคติ การอยูรวมกันในสังคมไปปฏิบัติในชีวิตประจําวันอยางมีความสุข เกิดคุณธรรมความดี ความซื่อสัตย สุจริต และมีความรูสกึ ที่ดีตอ การฝก อบรมบุคลากรทางการลูกเสอื หลักสตู รลกู เสอื ชอสะอาด วตั ถปุ ระสงค เมอื่ จบบทเรยี นน้ีแลว ผูเขา รบั การฝก อบรมสามารถ ๑. ทราบถงึ วตั ถุประสงคข องโครงการฝกอบรม ๒. ทราบผลทจี่ ะไดร บั หลังจากการฝก อบรม วิธสี อน/กิจกรรม บรรยายประกอบ สอื่ ภาพนิง่ เกี่ยวกบั วัตถุประสงคข องการฝกอบรมบคุ ลากรทางการลูกเสือ หลักสูตร ลูกเสือชอสะอาด ส่ือการสอน ส่ือ ภาพนิ่งประกอบการบรรยายวัตถุประสงคของการฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตร ลกู เสอื ชอสะอาด การประเมนิ ผล ๑. วิธีการวดั ผล : สงั เกตพฤติกรรมในการฟงบรรยาย ๒. เครือ่ งมอื วดั ผล : แบบสงั เกตพฤติกรรมในการฟงบรรยาย ๓. เกณฑการประเมนิ ผล : ระดับคุณภาพดี หมายถึง ผา น เนื้อหาวิชา ความประทับใจครั้งแรกเปนเรื่องสําคัญ ทุกสิ่งทุกอยางควรเตรียมใหพรอมเสร็จ เพื่อวาคณะผูให การฝก อบรมจะไดวา งทาํ การตอ นรบั ผูเขารบั การฝกอบรม เมื่อผูเขารับการฝกอบรมมาถึง ควรไปลงทะเบียนรายงานตัว รับเอกสาร แตงเคร่ืองแบบลูกเสือให เรยี บรอ ย จัดแบงออกเปนหมู วิทยากรประจําหมูควรแนะนําใหสมาชิกในหมูทุกคนไดรูจักเม่ือมาถึง ถาสมาชิก แตละคนในหมูไดรูจักกันโดยเร็วท่ีสุดแลว จะชวยใหลดความประหมา ความไมคุนเคยจะหมดไป วิทยากรควร อธิบายถึงสถานท่ีที่ใชในการฝกอบรมตาง ๆ ใหสมาชิกทราบดวย วิทยากรประจําหมูอาจแนะนําใหดูหนังสือ คมู อื แผนภมู ิ ฯลฯ ทแี่ สดงไว ๑๖ 22

เรมิ่ งานใหตรงเวลาท่ีกาํ หนด ผอู าํ นวยการฝก อบรมทําดงั นี้ ๑. กลา วตอนรบั และปฐมนเิ ทศ ๒. แนะนาํ คณะผูใหการฝก อบรม ๓. ชแ้ี จงวัตถปุ ระสงคของการฝก อบรม ๔. อธิบายวิธีการท่จี ะใชในการฝกอบรม ๕. อธบิ ายวิธจี ดั การบริหารในการฝกอบรมในคร้งั นี้ การกลาวตอนรับแสดงความรูสึกอยางจริงใจ เปรียบเสมือนผูเขารับการฝกอบรมและคณะวิทยากร มาอยรู ว มกนั เหมอื นญาติพน่ี อง เหมือนเพอื่ นสนทิ ทําใหก ารอยรู ว มกนั ระหวางการฝก อบรมมีความสุข ผูอํานวยการฝกอบรมควรกลาวดวยวา ผูเขารับการฝกอบรมแตละคนมีความรู มีทักษะและ ประสบการณท่ีจะไดรับจากการฝกอบรมครั้งน้ีดวย ฉะนั้น ขอใหผูเขารับการฝกอบรมทุกคนเห็นวา การฝกอบรมครั้งน้ี เปน การแลกเปลย่ี นความรู และประสบการณซ ่ึงกนั และกัน การฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือชอสะอาดอาจประสบความยุงยากบาง เพราะเหตุวาผูเขารับการฝกอบรมยังมิไดรูจักคุนเคยกัน จึงเสนอแนะใหใชเวลาเล็กนอยกอนเร่ิมบทเรียนแรก เพ่ือวทิ ยากรประจาํ หมูจ ะแนะนาํ ใหสมาชิกรจู ักซ่งึ กนั และกนั ๑๗ 23

ช่อื วิชา เร่อื งนา รูของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสาํ นักงาน ป.ป.ช. บทเรยี นท่ี ๔ เวลา ๙๐ นาที ขอบขายรายวิชา เรือ่ งนารูข องคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. และหลักการมีสวนรวมในการปองกันและ ปราบปรามการทจุ ริตของลูกเสือชอสะอาด จดุ หมาย เพื่อใหผูเขารับการฝกอบรมบุคลากรทางการลูกเสือ หลักสูตรลูกเสือชอสะอาดมีความรู ความเขาใจ เก่ียวกับเร่ืองนารูของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. และหลักการมีสวนรวมในการปองกันและ ปราบปรามการทจุ ริตของลูกเสอื ชอ สะอาด วตั ถุประสงค เมื่อจบบทเรียนนี้แลว ผูเขารับการฝกอบรมสามารถทราบเร่ืองนารูของ ป.ป.ช. เชน ประวัติ ความเปนมา นโยบาย กฎหมายรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ระเบียบ และประกาศ คณะกรรมการ ป.ป.ช. ท่ีควรรู พรอมทั้งแนวทางการดําเนินงานของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. ในการแกไขปญหาการทจุ รติ ของสังคมไทย สถานการณการทจุ ริต และแนวโนม ในอนาคต วธิ ีสอน/กจิ กรรม ๑. นําเขาสูวีดิทัศนหมูบานชอสะอาด การตูนรณรงคปองกันและปราบปรามการทุจริตของสํานักงาน ป.ป.ช. หรือวีดิทัศนนําเสนอเกยี่ วกับสาํ นักงาน ป.ป.ช. ๑๐ นาที ๒. บรรยายเกยี่ วกับสาํ นักงานคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๖๐ นาที ๓. ซัก - ถาม ๑๐ นาที ๔. สรุป ๑๐ นาที สื่อการสอน ๑. วีดิทัศนการต ูนรณรงคปอ งกนั และปราบปรามการทจุ ริต “หมบู านชอสะอาด” และวีดิทัศนนําเสนอ เกย่ี วกบั สํานักงาน ป.ป.ช. ๒. เอกสารเกีย่ วกับสํานกั งานคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๓. ใบความรู เรือ่ ง “เรื่องนา รขู องคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานกั งาน ป.ป.ช.” ๔. แบบประเมนิ ความรู การประเมนิ ผล ๑. วิธีการวัดผล : ประเมินความรู ความเขาใจเก่ียวกับเรื่องนารูของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และ สาํ นักงาน ป.ป.ช. ๒. เครอื่ งมือวัดผล : แบบประเมนิ ความรคู วามเขา ใจ ๓. เกณฑก ารประเมนิ ผล : มผี ลการประเมนิ ผา นเกณฑท่กี ําหนด ๑๘ 24

เน้อื หาวิชา ๑. ประวัติความเปน มาของสาํ นกั งาน ป.ป.ช. ๒. นโยบายการปองกันและปราบปรามการทุจริต ๓. กฎหมายรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ระเบียบ และประกาศคณะกรรมการ ป.ป.ช. ทคี่ วรรู พรอมท้ังแนวทางการดาํ เนนิ งานของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๔. สาํ นกั งาน ป.ป.ช. ในการแกไขปญ หาการทุจริตของสังคมไทยสถานการณการทุจริต และแนวโนม ในอนาคต เอกสารประกอบการฝกอบรม ๑. ระเบียบคณะกรรมการ ป.ป.ช. วาดวยการสงเสริมและสนับสนุนใหประชาชนหรือกลุมบุคคล มีสว นรวมในการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ พ.ศ. ๒๕๕๓ ๒. ระเบียบคณะกรรมการ ป.ป.ช. วาดวยการยกยอ งผูประพฤติปฏิบัติตนชอบดวยความซ่ือสัตยสุจริต พ.ศ. ๒๕๔๓ ซง่ึ แกไข (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒ ๓. ระเบียบคณะกรรมการ ป.ป.ช. วาดวยการตอบแทนผูทําคุณงามความดีในการปองกันหรือ ปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๓ ซึง่ แกไ ข (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๕๒ ๔. ระเบยี บคณะกรรมการ ป.ป.ช. วาดว ยการคุมครองชว ยเหลือพยาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ๕. ระเบียบคณะกรรมการ ป.ป.ช. วา ดวยการจัดใหมีรางวัลตอบแทนหรือประโยชนอ่ืนใดเพื่อสงเสริม การปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ พ.ศ. ๒๕๕๔ ผูทรงคุณวุฒิจาก ป.ป.ช. บรรยายเร่อื งนารูเกี่ยวกับ ป.ป.ช. ๑๙ 25

ใบความรู เรอ่ื ง เรอื่ งนา รขู องคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. ประวัติความเปน มาสํานักงาน ป.ป.ช. การปองกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบในวงราชการของประเทศไทยมีมาแตอดีต นับต้ังแตสมัยสุโขทัย สมัยกรุงศรีอยุธยา สมัยกรุงธนบุรี สมัยกรุงรัตนโกสินทรจนถึงยุคปจจุบัน โดยจุดเร่ิมตน ของยุคปจ จบุ ัน เรมิ่ จากมกี ารตรากฎหมายท่เี ก่ยี วของกบั การปองกันและปราบปรามการทุจรติ ดงั น้ี ๑. กฎหมายลกั ษณะอาญา ร.ศ. ๑๒๗ ๒. พระราชบญั ญัติระเบียบขาราชการตลุ าการ พ.ศ. ๒๔๗๑ ๓. พระราชบัญญัตคิ ณะกรรมการตรวจเงนิ แผนดิน พ.ศ. ๒๔๗๖ ๔. พระราชกฤษฎกี าวธิ พี ิจารณาลงโทษขาราชการและพนักงานเทศบาลผูกระทําผิดหนาท่ี หรือหยอน ความสามารถ พ.ศ. ๒๔๙๐ ๕. พระราชบญั ญตั เิ รอื่ งราวรองทุกข พ.ศ. ๒๔๙๒ ตอมาใน พ.ศ. ๒๔๙๔ มีการจัดต้ังคณะกรรมการปฏิบัติราชการตามมติประชาชน (ก.ป.ช.) เพื่อรับ เรื่องราวรองทุกขและพัฒนามาเปนกรมตรวจราชการแผนดินใน พ.ศ. ๒๔๙๖ แตถูกยุบเลิกใน พ.ศ. ๒๕๐๓ และ มีการแตงตั้งคณะกรรมการตรวจสอบเก่ียวกับภาษีอากร (ก.ต.ภ.) ขึ้นตามพระราชบัญญัติตรวจสอบการปฏิบัติ เก่ยี วกบั ภาษีอากรและรายไดอ่นื ของรฐั พ.ศ. ๒๕๐๓ ภายหลังการปฏิวัติเมื่อวันท่ี ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๑๔ มีการปรับปรุงระเบียบบริหารราชการแผนดิน ใหม เพื่อใหเกิดความคลองตัวในการบริหาร ลดการทํางานที่ซํ้าซอน โดยรวมงานของ ก.ต.ภ. สํานักงาน คณะกรรมการเรื่องราวรองทุกขและงานของผูตรวจราชการสํานักนายกรัฐมนตรีเขาดวยกัน แลวจัดต้ังเปน สํานักงานคณะกรรมการตรวจและติดตามผลการปฏิบัติราชการ (ก.ต.ป.) ตามประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๓๑๔ ลงวันที่ ๑๓ ธันวาคม ๒๕๑๕ มีหนาที่ตรวจและติดตามการปฏิบัติงานตามกฎหมาย ระเบียบ แบบแผน และนโยบายของรฐั บาล รวมท้งั การสืบสวนสอบสวนเกย่ี วกับการทุจริตและประพฤติมิชอบ แตเมื่อเกิดเหตุการณ เรียกรอ งประชาธปิ ไตย ในวันที่ ๑๔ ตลุ าคม ๒๕๑๖ เปนผลใหส ํานกั งาน ก.ต.ป. ตองถูกยุบเลกิ ไป เม่ือ นายสัญญา ธรรมศักดิ์ เปนนายกรัฐมนตรี รัฐบาลไดมีเจตจํานงที่จะปองกันและปราบปราม การทุจริตและประพฤติมิชอบในวงราชการใหหมดสิ้นไป หรืออยางนอยก็ใหบรรเทาเบาบางลง จึงไดแตงต้ัง คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบในวงราชการขึ้น โดยอาศัยอํานาจตาม ความในขอ ๙ (๖) แหงประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับท่ี ๒๑๘ ลงวันท่ี ๒๙ กันยายน ๒๕๑๕ มีนายกรัฐมนตรี เปน ประธานกรรมการ แตไ มทันไดเร่ิมดําเนินการ นายสัญญา ธรรมศักด์ิไดลาออกจากตําแหนงนายกรัฐมนตรี เสียกอน หลังจากนั้นเมื่อไดรับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกลาโปรดกระหมอมแตงตั้งใหเปนนายกรัฐมนตรี อกี ครัง้ ก็ไดป รบั ปรุงคณะกรรมการ ป.ป.ป. ใหม และเร่ิมดําเนนิ งานตั้งแตวันท่ี ๒ กรกฎาคม ๒๕๑๗ หลังจากน้ัน ไมนานก็ไดมีการประกาศใชพระราชบัญญัตปิ อ งกนั และปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบในวงราชการ พ.ศ. ๒๕๑๘ เมื่อวันท่ี ๓ มนี าคม ๒๕๑๘ และตราพระราชบญั ญัติแกไขเพ่ิมเติมประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับท่ี ๒๑๖ ลงวันที่ ๒๙ กันยายน ๒๕๑๕ (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๑๘ จัดตั้งสํานักงาน ป.ป.ป. สังกัดสํานักนายก รฐั มนตรีข้ึน เม่ือมีการประกาศใชรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ ซ่ึงมีการกําหนดองคกร อิสระข้ึนรวม ๘ องคกร หน่ึงในจํานวนนั้น มีองคกรหน่ึงท่ีมีอํานาจหนาที่เก่ียวกับการปองกันและปราบปราม การทุจรติ เรียกวา คณะกรรมการปอ งกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ มีสํานักงานคณะกรรมการปองกัน ๒๐ 26

และปราบปรามการทจุ รติ แหงชาติเปนหนวยธุรการ ท่ีเปนอิสระในการบริหารงานบุคคล การงบประมาณ และ การดําเนินการอื่น ตอมาในวันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๒ (ประกาศใชพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ วาดว ยการปอ งกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ ประกาศราชกิจจานุเบกษา เลม ๑๑๖ ตอนท่ี ๑๑๔ ก วันที่ ๑๗ พ.ย. ๒๕๔๒) เปนผลใหสํานักงาน ป.ป.ป. ถูกยุบเลิก และมีการจัดตั้งเปนสํานักงานคณะกรรมการ ปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ แหง ชาติ ทเ่ี รยี กโดยยอ วา \"สํานกั งาน ป.ป.ช.\" ขึน้ ภารกจิ หลกั สํานักงาน ป.ป.ช. มีอํานาจหนาท่ีเก่ียวกับราชการทั่วไปของคณะกรรมการปองกันและปราบปราม การทุจรติ แหงชาติ และใหม อี ํานาจหนา ท่ี ดงั ตอไปน้ี ๑. รับผิดชอบงานธุรการของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๒. ศกึ ษาและรวบรวมขอมลู ตาง ๆ ท่เี กย่ี วกับงานของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๓. ศึกษาและสนับสนุนใหมีการศึกษา วิจัย และเผยแพรความรูเก่ียวกับการทุจริตในวงราชการและ การเมอื ง ๔. ปฏบิ ตั ิตามทค่ี ณะกรรมการ ป.ป.ช. มอบหมาย ๕. เสนองบประมาณรายจายตามมติของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ตอคณะรัฐมนตรี เพ่ือจัดสรรเปน เงินอุดหนนุ ของคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานักงาน ป.ป.ช. อํานาจหนา ทขี่ องคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๑. ไตสวนขอเท็จจริงและสรปุ สํานวนพรอมท้ังทําความเห็นเสนอตอวุฒิสภา ตามหมวด ๕ การถอดถอน จากตาํ แหนง ๒. ไตสวนขอเท็จจริงและสรุปสํานวนพรอมท้ังทําความเห็น เพ่ือสงไปยังอัยการสูงสุด เพ่ือฟองคดี ตอ ศาลฎกี าแผนกคดอี าญาของผูดํารงตําแหนงทางการเมือง ตามหมวด ๖ การดําเนินคดีอาญาผูดํารงตําแหนง ทางการเมอื ง ตามมาตรา ๒๗๕ ของรัฐธรรมนญู ๓. ไตสวนและวินิจฉัยวา ผูดํารงตําแหนงทางการเมืองอ่ืนซ่ึงมิใชบุคคลตาม (๒) และเจาหนาท่ีของรัฐ ร่ํารวยผิดปกติ เพ่ือรองขอใหทรัพยสินตกเปนของแผนดิน ตามหลักเกณฑและวิธีการที่บัญญัติใน พระราชบญั ญตั ปิ ระกอบรฐั ธรรมนญู น้ี ๔. ไตสวนและวินิจฉัยวาผูดํารงตําแหนงทางการเมืองอ่ืนซ่ึงมิใชบุคคลตาม (๒) หรือเจาหนาท่ีของรัฐ ต้ังแตผูบริหารระดับสูงหรือขาราชการซึ่งดํารงตําแหนงตั้งแตผูอํานวยการกองรํ่ารวยผิดปกติ กระทําความผิด ฐานทุจริตตอหนาที่ หรือกระทําความผิดตอตําแหนงหนาท่ีราชการ หรือความผิดตอตําแหนงหนาท่ีใน การยุติธรรมหรือความผิดท่ีเกี่ยวของกัน รวมทั้งดําเนินการกับเจาหนาท่ีของรัฐหรือขาราชการในระดับตํ่ากวา ที่รวมกระทําความผิดกับผูดํารงตําแหนงดังกลาว หรือกับผูดํารงตําแหนงทางการเมือง หรือที่กระทําความผิด ในลักษณะท่ีคณะกรรมการ ป.ป.ช. เห็นสมควรดําเนินการดวย ตามที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. กําหนด โดยประกาศ ในราชกิจจานเุ บกษา ๕. กาํ หนดตาํ แหนงของเจา หนา ทข่ี องรัฐทจ่ี ะตองยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพยสินและหน้ีสิน ตามมาตรา ๒๖๔ ของรฐั ธรรมนูญ ๖. ตรวจสอบความถูกตองและความมีอยูจริง รวมท้ังความเปลี่ยนแปลงของทรัพยสินและหน้ีสินของ ผูดํารงตําแหนงทางการเมืองและเจาหนาที่ของรัฐ ท่ีมีหนาที่ย่ืนบัญชีแสดงรายการทรัพยสินและหนี้สิน ตามหมวด ๓ การตรวจสอบทรัพยสินและหนี้สิน ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑและวิธีการที่คณะกรรมการ ป.ป.ช. กําหนด ๗. กาํ กับ ดูแลคุณธรรมและจริยธรรมของผูด ํารงตาํ แหนง ทางการเมอื ง ๒๑ 27

๘. กําหนดหลักเกณฑและวิธีการเปดเผยบัญชีแสดงรายการทรัพยสินและหนี้สินและเอกสารประกอบ ของผดู ํารงตาํ แหนง นายกรัฐมนตรี รฐั มนตรี สมาชกิ สภาผูแ ทนราษฎร สมาชกิ วุฒสิ ภาและเจา หนา ทข่ี องรัฐ ๙. กําหนดหลักเกณฑและวิธีการการยื่นบัญชีแสดงรายการทรัพยสินและหน้ีสินของผูดํารงตําแหนง ทางการเมือง ผูบริหารทองถ่ินและสมาชิกสภาทองถ่ิน และเจาหนาที่ของรัฐที่มีหนาท่ียื่นบัญชีแสดงรายการ ทรัพยส ินและหนีส้ ิน ตามหมวด ๓ การตรวจสอบทรัพยสินและหนีส้ นิ ๑๐. รายงานผลการตรวจสอบและผลการปฏิบัติหนาที่พรอมขอสังเกตตอคณะรัฐมนตรี สภาผูแทน ราษฎรและวฒุ ิสภาทุกป ทั้งนี้ ใหประกาศรายงานดงั กลา วในราชกิจจานุเบกษา และเปดเผยตอ สาธารณะดว ย ๑๑. เสนอมาตรการ ความเห็น และขอเสนอแนะตอคณะรัฐมนตรี รัฐสภา ศาล หรือคณะกรรมการ ตรวจเงินแผนดิน เพื่อใหมีการปรับปรุงการปฏิบัติราชการ หรือวางแผนงานโครงการของสวนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือหนวยงานของรัฐ เพ่ือปองกันหรือปราบปรามการทุจริตตอหนาท่ี การกระทําความผิดตอ ตาํ แหนงหนา ท่รี าชการ หรือการกระทําความผดิ ตอ ตาํ แหนง หนาที่ในการยุติธรรม ๑๒. ดําเนินการสงเร่ืองใหหนวยงานที่เก่ียวของเพื่อขอใหศาลมีคําส่ังหรือคําพิพากษาใหยกเลิก หรือ เพกิ ถอนสิทธิ หรอื เอกสารสทิ ธิท่เี จา หนาทขี่ องรัฐไดอนุมัติ หรืออนุญาตใหสิทธิประโยชน หรือออกเอกสารสิทธิ แกบคุ คลใดไปโดยมชิ อบดว ยกฎหมาย หรือระเบียบของทางราชการ อนั เปนเหตุใหเ สยี หายแกทางราชการ ๑๓. ดําเนินการเพ่ือปองกันการทุจริตและเสริมสรางทัศนคติและคานิยมเกี่ยวกับความซ่ือสัตยสุจริต รวมทง้ั ดําเนินการใหป ระชาชนหรือกลุมบุคคลมสี ว นรว มในการปองกันและปราบปรามการทจุ ริต ๑๔. ดําเนินการเก่ียวกับดานการตางประเทศ โดยเปนศูนยกลางความรวมมือระหวางประเทศเพื่อ ประโยชนในการปองกันและปราบปรามการทุจริต ทั้งน้ี เพ่ือใหเปนไปตามพันธกรณีและขอตกลงระหวาง ประเทศในการตอตา นการทจุ ริต ๑๕. ใหค วามเห็นชอบในการแตงตั้งเลขาธกิ ารคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๑๖. แตงตง้ั บุคคลหรือคณะบุคคลเพอื่ ปฏบิ ัตหิ นา ทตี่ ามท่ไี ดรบั มอบหมาย ๑๗. ดําเนินการอ่ืนตามที่พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญน้ีบัญญัติ หรือกฎหมายอื่นกําหนดใหเปน อาํ นาจหนาท่ขี องคณะกรรมการ ป.ป.ช. ทั้งน้ี ในกรณที ่กี ฎหมายกาํ หนดใหเปนอํานาจหนาที่ของคณะกรรมการ ป.ป.ช. ไมเปนการตัดอํานาจคณะกรรมการ ป.ป.ช. ที่จะดําเนินคดีตามท่ีเห็นสมควรตอไป หรืออาจสงเร่ืองให หนว ยงานที่รับผิดชอบรับไปดาํ เนินการตอ ไป คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ ประจําจังหวดั (คณะกรรมการ ป.ป.จ.) ประเทศไทยน้ันถือวาประสบกับปญหาการทุจริตเปนอยางมาก จนตองมีการบัญญัติจัดตั้ง คณะกรรมการ ป.ป.ช. ข้ึน เพื่อทําหนาที่ในการปองกันและปราบปรามการทุจริต โดยบัญญัติอํานาจหนาท่ีใน รัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย เปนเหตุใหมีการรณรงคและสงเสริมการมีสวนรวมของประชาชนใน การปองกันและปราบปรามการทุจริตอยางเปนรูปธรรมยิ่งขึ้น แตเน่ืองจากประเทศไทยมีพ้ืนท่ี ขนบธรรมเนียม ประเพณี และวัฒนธรรมที่หลากหลาย จึงจําเปนตองมีการจัดต้ังกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริต ประจําจังหวัด (กรรมการ ป.ป.จ.) ข้ึนเพ่ือทําหนาท่ีหลักในการสงเสริมการปองกันและปราบปรามการทุจริต โดยการประสานความรวมมือกับประชาชนและสวนราชการ เพื่อเผยแพรความรูใหประชาชนในทุกระดับ ตระหนักถึงผลกระทบจากการทุจริต และเสริมสรางทัศนคติและคานิยมเก่ียวกับความซ่ือสัตยสุจริต รวมท้ัง ดาํ เนนิ การใหประชาชนหรือกลุม บุคคลในทกุ ภาคสวน มีสวนรวมในการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ ริต ๒๒ 28

อํานาจและหนาทขี่ องคณะกรรมการ ป.ป.จ. ใหคณะกรรมการ ป.ป.จ. มอี าํ นาจหนา ทีใ่ นเขตจงั หวัด ดงั นี้ (มาตรา ๑๐๓/๑๘) ๑. สงเสริมการปองกันและปราบปรามการทุจริต โดยการประสานความรวมมือกับประชาชนและ สวนราชการ เพอื่ เผยแพรความรูใหประชาชนในทุกระดับไดตระหนักถึงผลกระทบจากการทุจริต โดยดําเนินการ เพ่ือปองกันการทุจริตและเสริมสรางทัศนคติ และคานิยมเก่ียวกับความซื่อสัตยสุจริต รวมท้ังดําเนินการให ประชาชนหรอื กลมุ บคุ คลในทุกภาคสว น มสี ว นรวมในการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ ๒. พิจารณาเสนอมาตรการ ความเห็น หรือขอเสนอแนะตอคณะกรรมการ ป.ป.ช. เพื่อประโยชนใน การปอ งกนั และปราบปรามการทจุ ริต ๓. ตรวจสอบขอเท็จจริงเร่ืองกลาวหาเจาหนาที่ของรัฐ และรวบรวมพยานหลักฐานเสนอคณะกรรมการ ป.ป.ช. ๔. ตรวจสอบความถูกตองและความมีอยูจริง รวมทั้งความเปล่ียนแปลงของทรัพยสินและหนี้สิน ตามบญั ชแี สดงรายการทรัพยสนิ และหนีส้ นิ และเอกสารประกอบที่ยนื่ ตอ คณะกรรมการ ป.ป.ช. ๕. ปฏิบัตหิ นาทอี่ ่นื ตามท่คี ณะกรรมการ ป.ป.ช. มอบหมาย เวน แตการไตสวนขอเท็จจรงิ ตามมาตรา ๔๓ ระเบยี บคณะกรรมการ ป.ป.ช. ที่สนบั สนนุ สงเสรมิ การมีสว นรว มของประชาชน คณะกรรมการ ป.ป.ช. มีภารกิจหลักในการปองกันการทุจริต โดยวิธีการสงเสริมและแสวงหาการมี สว นรว มจากประชาชน หรือกลุมบุคคล เพ่ือรวมกนั ปองกนั มิใหเ กดิ ปญหาการทุจรติ ดงั นี้ ๑. กาํ กบั ดแู ลคุณธรรมและจริยธรรมของนกั การเมือง ๒. เสนอมาตรการ ความเห็น และขอเสนอแนะตอคณะรฐั มนตรี รัฐสภา ศาล หรือคณะกรรมการตรวจ เงินแผนดิน เพื่อใหมีการปรับปรุงการปฏิบัติราชการ หรือวางแผนงานโครงการของสวนราชการ รัฐวิสาหกิจ หรือหนวยงานของรัฐ เพื่อปองกันหรือปราบปรามการทุจริตตอหนาที่การกระทําความผิดตอตําแหนงหนาที่ ราชการ หรอื การกระทําความผิดตอ ตาํ แหนงหนาที่ในการยุติธรรม ๓. ดําเนินการสงเรื่องใหหนวยงานที่เก่ียวของเพื่อขอใหศาลมีคําส่ัง หรือคําพิพากษาใหยกเลิก หรือ เพกิ ถอนสิทธิ หรือเอกสารสทิ ธทิ เ่ี จา หนา ทีข่ องรัฐไดอนุมัติ หรืออนุญาตใหสิทธิประโยชน หรือออกเอกสารสิทธิ แกบ คุ คลใดไปโดยมิชอบดว ยกฎหมาย หรือระเบียบของทางราชการอนั เปน เหตใุ หเสียหายแกท างราชการ ๔. ดําเนินการเพื่อปองกันการทุจริตและเสริมสรางทัศนคติและคานิยมเก่ียวกับความซื่อสัตยสุจริต รวมทง้ั ดาํ เนินการใหประชาชนหรือกลมุ บุคคล มสี ว นรว มในการปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ ๕. ดําเนินการเกี่ยวกับดานการตางประเทศ โดยเปนศูนยกลางความรวมมือระหวางประเทศเพ่ือ ประโยชนในการปองกันและปราบปรามการทุจริต ท้ังนี้ เพ่ือใหเปนไปตามพันธกรณีและขอตกลงระหวาง ประเทศในการตอตา นการทุจริต สภาพปญหาการทจุ รติ ในสังคมไทย ABAC Poll ประกาศผลการสํารวจทัศนะของคนไทย เมื่อวันท่ี ๑๑ มิถุนายน ๒๕๕๕ วา ประชาชน ๗๖.๑% บอกวา “รกั ประชาธิปไตย แตย อมรับไดถา รฐั บาลทุจรติ แตขอใหตนเองไดป ระโยชนด ว ย” กลมุ ผชู าย ๖๖% กลมุ ผหู ญงิ ๖๒.๕% กลมุ เยาวชน อายุตา่ํ กวา ๓๐ ป ๖๘.๒% และอายรุ ะหวาง ๒๒ - ๒๙ ป ๖๖.๔% กลุม พอ คา ๖๖% กลมุ นกั เรยี น นกั ศึกษา ๖๗.๑% ๒๓ 29

Global Corruption Barometer 2013 สํารวจความคิดเห็นของประชาชนตอการทุจริต พบวา ประเทศไทยมีการทจุ รติ เพม่ิ ขึ้นจากป ๒๐๑๒ และยังขยายวงกวางข้ึนในทุกวงการ ทั้งหนวยงานภาครัฐ เอกชน หรอื แมแ ตใ นภาคการศกึ ษา ผูป ระกอบการบางรายยอมรบั วาตองจาย “Kickback Fee” กวา รอ ยละ ๓๐ ของมูลคาโครงการ คนไทย ๑ ใน ๖ คนยอมรับวาตนเคยให - รับสินบน และเคยมีสว นเก่ียวของกับการทุจรติ ๒๔ 30

ภาพลักษณก ารทุจรติ ของประเทศไทย ภาพลกั ษณการทุจริตของประเทศไทย เกิดจากสาเหตุ ดงั น้ี • มีการทุจริตเกิดข้ึนมากมายท้ังในระดับรัฐบาล หนวยราชการ รัฐวิสาหกิจ องคกรปกครอง สว นทองถิ่นอยางตอเน่อื ง ทัง้ โดยนักการเมอื งและขาราชการประจาํ • การทุจริตในภาครัฐทํากนั อยา งเปดเผยมากขึ้น แมวา จะถกู เปดโปงมากขึ้นกต็ าม • มกี ารดาํ เนนิ โครงการสาํ คัญ ๆ ของรฐั อยางไมโ ปรง ใส และประชาชนขาดการมสี ว นรวม • นโยบายประชานยิ มท่หี วังผลทางการเมือง โดยไมม มี าตรการปอ งกันการทุจรติ • ระบบเลนพรรคเลน พวกในระบบราชการทเี่ ปนปจ จยั สําคัญของขบวนการทจุ ริต รูปแบบการทุจรติ ๑. ฝา ฝน หลกี เลี่ยง หรือบิดเบอื นระเบียบแบบแผน หรือกฎขอบงั คบั ๒. จูงใจ เรียกรอ ง ขมขู หนว งเหนี่ยวหรอื กลน่ั แกลง เพื่อหาประโยชนใ สตนหรอื พวกพอง ๓. สมยอม รูเห็นเปน ใจ เพกิ เฉย หรือละเวน การกระทําในการทต่ี องปฏบิ ตั ิ หรอื รบั ผดิ ชอบตามหนา ที่ ๔. ยักยอก เบียดบงั ซ่ึงทรพั ยสินของทางราชการ ๕. ปลอมแปลงหรือกระทาํ การใด ๆ อันเปน เทจ็ ๖. มีผลประโยชนร ว มในเรอื่ งทส่ี ามารถใชอาํ นาจหนาท่ีของตนบนั ดาลประโยชนได ๒๕ 31

แบบประเมินการปฏบิ ตั กิ ิจกรรม ช่ือวิชา เรื่องนารขู องคณะกรรมการ ป.ป.ช. และสํานกั งาน ป.ป.ช. หมู............................... ขอ รายการประเมิน ๔ ระดับคณุ ภาพ ๑ ๓๒ ๑ การตรงตอเวลา ๒ ระบบหมูแ ละการมสี ว นรว มของสมาชกิ ๓ การสรปุ ความรูที่ไดรับ รวม ลงช่ือ................................................. (..................................................) ผกู ํากบั ลูกเสือ เกณฑก ารประเมนิ ผล รายการทีป่ ระเมนิ ดีมาก (๔) ระดับคุณภาพ/คะแนน ปรบั ปรุง (๑) ๑. การตรงตอเวลา ดี (๓) พอใช (๒) ปฏบิ ตั ิไมไดเลย ๒. ระบบหมูแ ละ ๑. การเขารวมกจิ กรรม ปฏบิ ัติได ๒ ปฏบิ ตั ิได ๑ สมาชิก ๓ คน การมีสว นรวม ตามเวลา/ตรงตอเวลา ใน ๓ ขอ ใน ๓ ขอ ขน้ึ ไป ไมได ของสมาชิก ๒. ผลงานสําเร็จตาม มสี ว นรวม ๓. การสรุปความรู เวลาท่กี ําหนด ผิด ๓ ขอ ท่ไี ดรบั ๓. การนําเสนอใชเวลา ข้ึนไป ตามทก่ี ําหนด ทกุ คนมสี ว นรวม สมาชิก ๑ คน สมาชกิ ๒ คน ไมไดมีสว นรว ม ไมไดมสี ว นรวม ถกู ตองทุกขอ ผดิ ๑ ขอ ผดิ ๒ ขอ ๒๖ 32

ชือ่ วิชา ยทุ ธศาสตรช าตวิ าดว ยการปองกันและปราบปรามการทุจรติ บทเรยี นที่ ๕ เวลา ๙๐ นาที ขอบขา ยรายวิชา ยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระยะที่ ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) ที่ผบู งั คบั บัญชาลกู เสอื ชอ สะอาดควรรู จดุ หมาย เพื่อใหผูบังคับบัญชาลูกเสือชอสะอาดท่ีเขารับการฝกอบรม มีความรู ความเขาใจ เกี่ยวกับยุทธศาสตร ชาติวา ดวยการปองกนั และปราบปรามการทุจรติ ระยะท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) วตั ถปุ ระสงค เม่ือจบบทเรียนนี้แลว ผูเขารับการฝกอบรมสามารถทราบทิศทาง นโยบาย และมาตรการตาง ๆ ของ ยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต และของรัฐบาลในการแกไขปญหาการทุจริตของ ประเทศ การสรา งกลไกของรฐั ในการแกไ ขปญหาการทุจรติ ตลอดจนใหการสนับสนุนองคกรอิสระ ภาคประชา สังคมกับการมสี ว นรว มกับภาครฐั ในการตรวจสอบความโปรง ใส และการปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ วิธีสอน/กจิ กรรม ๑. บรรยายเก่ียวกับยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระยะท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) ทลี่ กู เสอื ควรรู ๖๐ นาที ๒. ซกั - ถาม ๑๕ นาที ๓. สรปุ ๑๕ นาที ส่อื การสอน ๑. เอกสารยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระยะท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) ๒. ใบความรู เรือ่ ง “ยทุ ธศาสตรชาตวิ าดวยการปองกันและปราบปรามการทุจรติ ” การประเมนิ ผล ๑. วธิ กี ารวดั ผล : ประเมินความรคู วามเขา ใจเกีย่ วกับยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปราม การทจุ ริต ๒. เครอ่ื งมอื วดั ผล : แบบประเมนิ ความรูความเขาใจ ๓. เกณฑก ารประเมนิ ผล : มผี ลการประเมนิ ผา นเกณฑที่กําหนด เนอ้ื หาวชิ า ๑. ทิศทาง นโยบาย และมาตรการตาง ๆ ของยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปราม การทจุ ริต และของรฐั บาลในการแกไขปญ หาการทจุ รติ ของประเทศ ๒. การสรางกลไกของรฐั ในการแกไขปญหาการทุจรติ ตลอดจนการใหการสนบั สนนุ องคก รอิสระ ๓. ภาคประชาสังคมกับการมีสวนรวมกับภาครัฐในการตรวจสอบความโปรงใส และการปองกันและ ปราบปรามการทจุ รติ ๒๗ 33

ผทู รงคณุ วฒุ ิจาก ป.ป.ช. บรรยายพิเศษเรื่องยทุ ธศาสตรชาตฯิ ใบความรู เรอ่ื ง ยุทธศาสตรช าติวา ดว ยการปอ งกันและปราบปรามการทุจรติ ทีผ่ ูบังคับบญั ชาลกู เสอื ชอ สะอาดควรรู การทจุ รติ คอรร ัปชันเปนปญหาสําคัญที่สามารถสงผลกระทบอยางรายแรงตอสังคม รวมถึงการพัฒนา ประเทศ และทุกฝายทุกองคกรตองใหความสําคัญ โดยรวมกันปองกันและปราบปราม ดังเชน สํานักงาน คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ ที่พยายามสงเสริมใหสังคมไทยใหความสําคัญกับ เรอ่ื งคุณธรรม จริยธรรม และมีสวนรวมกันในการแกไขปญหาการทุจริต โดยการประกาศแผนยุทธศาสตรชาติ วาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระยะท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๑ - ๒๕๕๕) ท่ีใหความสําคัญกับการปลูก จิตสํานึกในเร่ืองคุณธรรม จริยธรรม รวมท้ังสนับสนุนใหทุกฝายในสังคมไดเขามามีสวนรวม ซ่ึงจากการจัดทํา ยุทธศาสตรดังกลาวนั้น พบวา สถานการณการทุจริตในประเทศไทยกลับมีแนวโนมเพ่ิมข้ึน สะทอนใหเห็นวา การปองกันและแกไขปญหาการทุจริตในระยะท่ีผานมา ยังไมสามารถสงผลใหสถานการณการทุจริตลด ความรุนแรงลงไดอยางมีประสิทธิภาพ ดังนั้น จึงนํามาสูการจัดทํายุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและ ปราบปรามการทุจริต ระยะท่ี ๒ (พ.ศ. ๒๕๕๖ - ๒๕๖๐) เพ่ือสงเสริมการขยายผลการดําเนินงานปลูกฝง คุณธรรม จริยธรรมอยางตอเน่ือง รวมท้ังแสวงหาความรวมมือและเสริมสรางความเขมแข็งของเครือขาย รว มตอตา นการทจุ รติ โดยยุทธศาสตรชาติฯ ระยะท่ี ๒ มีสาระสาํ คญั ดงั ตอไปน้ี ยุทธศาสตรที่ ๑ : ปลูกและปลุกจิตสํานึกการตอตานการทุจริต เนนการปรับเปล่ียนฐานความคิดของคน ในทุกภาคสวน ในการรักษาประโยชนสาธารณะ ปจจบุ นั การทจุ รติ มีหลายรปู แบบและมีความรุนแรงมากขน้ึ สงผลใหก ารทํางานตอสูกับการทุจริตควรมี ลักษณะเชิงรุกและรวดเร็ว ซ่ึงอุปสรรคของการแกไขปญหาการทุจริต คือ ทรัพยสินและการบริการสาธารณะ ไมระบุความเปนเจาของที่ชัดเจน และไมมีกลไกการตรวจสอบจากภาคประชาชนที่มีประสิทธิภาพ ซ่ึงหาก พิจารณาจากศักยภาพขององคกรตามรัฐธรรมนูญและหนวยงานท่ีเก่ียวของในการตอตานการทุจริต (Anti - Corruption Agency : ACA) รวมกับเครือขายทุกภาคสวน รวมถึงองคกรตอตานการทุจริตของหนวยงานรัฐ อาจยงั ไมเ พียงพอ และจากวัฒนธรรมและคานิยมท่ีเอ้ือตอการทุจริต รวมถึงขาดการปลูกจิตสํานึกและสงเสริม คานิยมความซื่อสัตยอยางตอเน่ือง สงผลใหควรที่จะสงเสริมใหคนไทยมีจิตสํานึก คุณธรรม จริยธรรม รวมถึง เพ่มิ องคความรูเ กี่ยวกับการทุจริตที่ครบถวน (Knowledge Body) และความรับผิดชอบตอประโยชนสาธารณะ ๒๘ 34

และใหตระหนักถึงผลกระทบจากการทุจริตและไมยอมรับการทุจริต เพ่ือกอใหเกิดการปฏิรูปสังคมและ การเมืองใหสนับสนุนการปองกันและปราบปรามการทุจริต ประเด็นสําคัญคือ การปรับเปลี่ยนความคิดของ คนไทยโดยใหการศึกษา ใหประชาชนมีความรูเพิ่มขึ้น รวมท้ังเห็นแกประโยชนของสาธารณะและนักการเมือง ใหเ ห็นแกประโยชนส วนรวมมากกวา ประโยชนส วนตน สําหรบั วัตถุประสงคหลกั ของยุทธศาสตรดังกลาว คือ เพ่ือยกระดับจิตสํานึกรับผิดชอบในผลประโยชน ของสาธารณะของเจาหนาที่ของรัฐ โดยเฉพาะอยางย่ิงผูดํารงตําแหนงทางการเมืองและบุคลากรในหนวยงาน ตอตานการทจุ ริต จากที่กลาวมาเกี่ยวกับยทุ ธศาสตรฯ ท่ี ๑ นน้ั จึงมีการเสนอแนวทางการทํางานทสี่ ําคญั ดงั ตอไปน้ี ๑. สงเสริมการดําเนนิ ชีวติ ตามหลักเศรษฐกจิ พอเพยี ง การสงเสริมการดําเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง มีวัตถุประสงคเพื่อปลูกและปลุกจิตสํานึกและ คานิยมของสังคมไทยไมใหยึดติดกับระบบทุนนิยม เพราะเปนสาเหตุอีกประการหนึ่งของพฤติกรรมการทุจริต ในการทาํ งาน ๒. สงเสริมการใชและกําหนดบทลงโทษในประมวลจริยธรรมแกทุกภาคสวน และกํากับดูแล ความประพฤตใิ หเปน ตามหลักประมวลจริยธรรม สําหรับวัตถุประสงคของแนวทางดังกลาวนี้ คือ เพื่อใหเจาหนาท่ีท่ีเก่ียวของกับการตอตานการทุจริต ยึดม่ันในหลักคุณธรรม จริยธรรม และมีความรับผิดชอบตอสังคม ทั้งนี้ การสงเสริมการใชประมวลจริยธรรม จะเร่ิมผลักดันจากกลุมผูบริหารและเจาหนาท่ีในองคกรหลักในการตอตานการทุจริตและขยายไปสูขาราชการ ในหนวยงานทั้งหมดและนักการเมือง ๓. การใชก ารศกึ ษาและศาสนาเปน เคร่อื งมือในการปลูก - ปลุก และปรับเปลี่ยนฐานความคดิ การสง เสริมใหสังคมไทยมีจิตสํานึกและคานิยมที่ตอตานการทุจริต อาจจัดใหมีการฝกอบรม การเรียน การสอน โดยจัดทําเปนหลักสูตรทางการศึกษาและฝกอบรม การพัฒนาบุคลากรทางการศึกษา รวมถึงจัดใหมี โรงเรียนคุณธรรมและจริยธรรมสําหรับปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของนักเรียน นักศึกษา ประชาชน เจาหนาที่รัฐ ขา ราชการและนกั การเมือง เพอ่ื ใหมกี ารปฏบิ ตั ติ ามกฎ กติกาทางการเมอื งและหลักนติ ธิ รรม ๔. ดูแลคณุ ภาพชีวิตและรายไดข องเจาหนาท่ีของรัฐและขาราชการ การเสริมสรางความเขมแข็งในการตอตานการรับสินบน จะมีระบบการใหรางวัลและระบบการลงโทษ เนอื่ งจากการสงเสริมใหเจา หนา ท่ีปรบั เปลย่ี นความคิดเกี่ยวกับการกระทําการทุจริต จําเปนท่ีจะตองเพิ่มรายได และคา ตอบแทนทเี่ หมาะสม เพอื่ ทําใหค ณุ ภาพชวี ติ ของเจา หนา ที่รัฐและขาราชการดีขน้ึ ยทุ ธศาสตรท่ี ๒ : บูรณาการการทํางานของหนวยงานในการตอตานการทจุ รติ และพฒั นาเครอื ขา ยในประเทศ การตอตานการทุจริตถือเปนหนาท่ีของทุกคนและทุกหนวยงาน ดังนั้น ในการขับเคลื่อนงานดาน การตอตานการทุจริตใหมีประสิทธิภาพ จําเปนท่ีจะตองประสานความรวมมือจากทุกหนวยงานท่ีเก่ียวของ อยางไรก็ตาม พบวา การประสานความรวมมือระหวางองคกรตอตานการทุจริตและเครือขายยังเปนจุดออน ของการขับเคลือ่ นการตอ ตานการทจุ ริต โดยเฉพาะอยา งยง่ิ การประสานงานดานขอมูลรวมถึงการปฏิบัติหนาที่ ของแตล ะหนว ยงานท่ีซ้ําซอน สําหรับวัตถุประสงคหลักของการดําเนินงานตามยุทธศาสตรที่ ๒ คือ เพ่ือพัฒนา ระบบบรหิ ารการตอตานการทุจริตท่ีมีประสิทธิภาพ มีการบูรณาการเช่ือมโยงยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกัน และปราบปรามการทุจริตกับแผนยุทธศาสตรระดับองคกรของหนวยงานตอตานทุจริต รวมท้ังมีแนวทาง ขบั เคลื่อนและติดตามประเมนิ ผลชัดเจน เปน รูปธรรม จากทกี่ ลาวมาเกีย่ วกบั ยทุ ธศาสตรฯ ท่ี ๒ นน้ั จงึ มีการเสนอแนวทางการทํางานท่ีสําคญั ดงั ตอไปน้ี ๒๙ 35

๑. ประสานการทาํ งานและการบริหาร และบรู ณาการระหวา งองคกรตามรัฐธรรมนูญ โดยกําหนดใหมีการประสานงานและอํานวยการ การติดตาม ประเมินและรายงานผลการดําเนินงาน ตามยุทธศาสตรชาติฯ โดยคณะอนุกรรมการฯ อํานวยการและประมวลผล รวมถึงตองมีการประสานงานดาน การเผยแพรและประชาสมั พันธอยางตอเน่ือง ๒. สรางความเขมแข็ง การบูรณาการความรวมมือระหวางภาคีเครือขาย หนวยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสงั คมและประชาชน ในการปอ งกนั และปราบปรามการทจุ รติ การบูรณาการความรวมมือระหวางภาคีทุกภาคสวนในการปองกันการทุจริต นําไปสูระบบสัญญาณ เตือนภัยการทุจริตโดยความรวมมือของภาคีเครือขาย ดังนั้น ในการบูรณาการเครือขาย ควรเร่ิมตนจาก การเสริมสรางศักยภาพเครือขายใหเขมแข็ง โดยสนับสนุนระบบการจัดการและทรัพยากรในการปฏิบัติงาน ของเครอื ขาย ๓. พฒั นาระบบฐานขอ มูลกลาง การพัฒนาฐานขอมูลใหมีความถูกตองและมีความทันสมัย และสามารถเช่ือมตอกับระบบฐานขอมูล กลางไดอยางมีประสิทธิภาพ นอกจากการปรับปรุงฐานขอมูลใหทันสมัยแลว วัตถุประสงคอีกประการหนึ่ง ไดแก การจัดตั้งศูนยขอมูลกลาง (Unit Link) เพื่อทําหนาที่เก็บรวบรวม เช่ือมโยงและเผยแพรขอมูลขาวสาร และสารสนเทศ ๔. ปรับปรุงกฎหมาย กฎระเบียบและการบังคับใชกฎหมาย รวมถึงการพัฒนาระเบียบหลักเกณฑ ขอบังคับในแตละหนวยงานหลัก ในการตอตานการทุจริตใหสอดคลองกัน เพ่ือกอใหเกิดผลบังคับใชในทาง ปฏบิ ัติ ยทุ ธศาสตรท ี่ ๓ : พฒั นาความรวมมอื กับองคก รตอตา นการทจุ รติ และเครือขา ยระหวางประเทศ ปจ จบุ ันการทํางานเพ่ือตอตานการทุจริต นอกจากตองอาศัยความรวมมือจากหนวยงานและเครือขาย ดานการปองกันการทุจริตภายในประเทศแลว การแสวงหาความรวมมือจากองคกรตอตานการทุจริต ในตางประเทศถือวามีความสําคัญ อีกท้ังการเปดเสรีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน สงผลใหประเทศไทยตอง เตรียมการพรอมรับปญหาท่ีเกิดจากการเปดเสรีดังกลาว ดังนั้น การประสานกลุมตอตานนานาชาติ โดยมี ความรวมมือของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน รวมถึงองคกรตอตานการทุจริตตางประเทศ นอกจากน้ันยังตอง สรางความรวมมือในระดับชาติ เพื่อปองกันและปราบปรามการทุจริต สําหรับวัตถุประสงคของยุทธศาสตร ดงั กลา ว คือ เพ่อื เสรมิ สรางกระบวนการทาํ งานการทาํ งานในการปองกันและปราบปรามการทุจริตใหเปนสากล และเพอ่ื ปรบั ปรุงกฎหมายใหสอดคลองกบั อนุสญั ญาตา ง ๆ จากทกี่ ลาวมาเกี่ยวกับยทุ ธศาสตรฯ ที่ ๓ นั้น จงึ มีการเสนอแนวทางการทาํ งานท่ีสําคญั ดงั ตอ ไปน้ี ๑. ประสานความรวมมือกับหนวยงาน/องคกรตอตานการทุจริตและองคกรเอกชนในระดับ นานาชาติ เพ่ือสรางความเขมแข็งใหกับองคกรตอตานการทุจริตของไทยใหมีมาตรฐานในการปฏิบัติงาน และ สอดคลองกับกฎหมาย กฎขอบังคับสากล โดยประสานงานกับองคกรตอตานการทุจริตระหวางประเทศ อาทิ ธนาคารโลก (World Bank) กองทุนการเงินระหวางประเทศ (IMF) สหประชาชาติ (UN) หรือองคกรเอกชน เชน องคกรเพื่อความโปรงใสนานาชาติ (Transparency International: TI) และองคกรท่ีเกี่ยวของอ่ืน ๆ เชน หนวยงานตอ ตา นการทจุ ริตสากล (The Interpol Group of Experts on Corruption) โดยดําเนินการเขารวม ลงนามบันทึกความเขาใจรวมกัน (MOU) รวมถึงความรวมมือทางวิชาการ เพ่ือสงเสริมใหหนวยงานตอตาน การทจุ รติ ภายในประเทศเกิดความเขมแข็ง และนําองคความรูใหมมาประยุกตใชในการพัฒนาใหเปนที่ยอมรับ ในระดับสากล ๓๐ 36

๒. ปรับปรงุ และพัฒนากฎหมายใหส อดคลองกับอนสุ ญั ญาระหวา งประเทศ ประเทศไทยมีความจําเปนจะตองปรับปรุงและพัฒนากฎหมายไทยใหสอดคลองกับอนุสัญญา สหประชาชาติวาดวยการตอตานการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๖ รวมถึงการปรับปรุงกฎระเบียบใหสอดคลองกับ กฎหมาย โดยการประสานงานของหนวยงานตอตานการทุจริต เชน สํานักงานคณะกรรมการปองกันและ ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ สาํ นักงานการตรวจเงนิ แผนดิน เปนตน ๓. สรางความรวมมือโดยการเขารวมปฏิญญาและการทําบันทึกความเขาใจระหวางประเทศ เชน ปฏิญญากรุงเทพฯ ค.ศ. ๒๐๑๐ ปฏิญญาบราซิล ค.ศ. ๒๐๑๒ และบันทึกความเขาใจในภูมิภาคอาเซียน (SEA - PAC) สาํ หรบั เตรยี มการเขา สปู ระชาคมอาเซยี น ยุทธศาสตรท ่ี ๔ : พัฒนาระบบบรหิ ารและเครอ่ื งมอื ในการปอ งกนั และปราบปรามการทุจริต จากการกําหนดยุทธศาสตรชาติฯ ระยะท่ี ๑ พบวา การใหความสําคัญกับการดําเนินการตาม ยุทธศาสตรฯ โดยการจัดสรรงบประมาณของหนวยงานภาครัฐในระดับกระทรวง ยังคงใหความสําคัญกับ ประเด็นดานการเสริมสรางความแข็งแกรงแกหนวยงานตอตานการทุจริตและการสรางบุคลากรมืออาชีพ ปองกันและปราบปรามการทุจริตคอนขางนอย สงผลใหการเสริมสรางความแข็งแกรง โดยการปรับปรุง โครงสรา งองคกรและอัตรากําลงั การยกรา ง แกไ ข และปรบั ปรงุ กฎหมาย ยงั ไมป ระสบความสาํ เรจ็ จากสถานการณปจจุบัน การทุจริตคอรรัปชันมีความซับซอนและขยายขอบเขตขามพรมแดนอยาง รวดเร็วมากขึ้น โดยเฉพาะมกี ารทจุ ริตเชิงนโยบายท่นี าํ ไปสูผลประโยชนทับซอ น สงผลใหการติดตาม ตรวจสอบ และการหาหลกั ฐานยากมากข้ึน เนื่องจากเปนการสมยอมท้ังสองฝายระหวางผูใหและผูรับ ซึ่งถือวาเปนปญหา การทจุ รติ ของภาคการเมอื งและการบริหารจัดการภาครัฐ นอกจากนั้น ผูมีอิทธิพลทางการเมืองยังมักใชอํานาจ ของตนเองในการแทรกแซงทุกกระบวนการ เชน การทุจริตในการแตงตั้งโยกยาย การแทรกแซงกระบวนการ ยุตธิ รรม และการตรวจสอบการทจุ รติ สาํ หรับปญหาการขาดการบังคับใชกฎหมายอยางเครงครัดและเปนธรรม กฎหมายหลายฉบบั ลาสมยั มกี ฎหมายท่ีเออื้ ตอการทําทจุ รติ ระยะยาว และกฎหมายเกี่ยวกับการคุมครองพยาน ยังไมเขมงวดนนั้ สงผลใหการดาํ เนนิ คดีขององคกรท่เี กีย่ วของกับการทุจริตมีการดําเนินการลาชา แสดงใหเห็นวา ปญหาดังท่ีกลาวมานั้นยังเปนปญหาสําคัญที่รอการแกไข ซ่ึงการแกไขปญหาระยะส้ันสามารถดําเนินการแกไข โดยพัฒนาระบบปองกันและปราบปราม ดวยการเรงกระบวนการพิจารณาตัดสินคดีใหรวดเร็วและเปนธรรม รวมท้ังตองนําคดีที่มีผลการตัดสินมาเผยแพร นอกจากน้ัน ยังตองมีการพัฒนาองคความรูดานการตอตาน การทุจริต โดยอาศัยการนําความรูเชิงวิชาการและการวิจัยมากําหนดเปนมาตรการการตรวจสอบปองกันและ ปราบปรามการทุจริตแบบใหม ซ่ึงตองมีการประสานการสนับสนุนจากเครือขายทางวิชาการท้ังในและ ตา งประเทศ และการนาํ ขอมูลจากระบบฐานขอ มลู กลางการทจุ รติ มาใชใหเกิดประโยชน นอกจากนั้น การสราง เสริมศักยภาพและการมีสวนรวม แกเครือขายภาคประชาสังคมและประชาชน ก็ถือเปนสวนสําคัญใน การสนับสนุนการรวมกันกับองคกรตอตานการทุจริตในการแกไขปญหาการทุจริต เนื่องจากปญหาการทุจริต เปน ปญ หาสําคญั ของประเทศชาติ สามารถสง เสรมิ ใหองคกรตอตานการทุจริตมีกระบวนการรับเรื่องรองเรียนท่ี มปี ระสทิ ธภิ าพ รวมถึงการพฒั นาระบบการแจง เบาะแสในชุมชน สายดวน ตูไปรษณีย การสรางเครือขายสังคม ออนไลน (Social Networks) รวมถึงการกําหนดมาตรการจงู ใจและคุมครอง เพอ่ื นาํ มาสูยุทธศาสตรที่ ๔ สําหรับวัตถุประสงคของยุทธศาสตรดังกลาว คือ เพ่ือพัฒนาระบบ กลไก และมาตรการท่ีสนับสนุนให สาธารณะและภาคประชาชนเขา มีสว นรวมตอ ตานการทจุ ริต เกิดความไววางใจ และเชือ่ ม่ันในความปลอดภยั จากท่กี ลา วมาเก่ียวกบั ยทุ ธศาสตรฯ ที่ ๔ นนั้ จึงมกี ารเสนอแนวทางการทาํ งานที่สําคญั ดงั ตอไปนี้ ๓๑ 37

๑. บรรจุยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริตเปนนโยบายเรงดวนของ รัฐบาล โดยยึดหลักความโปรงใสและมีธรรมาภิบาล โดยเฉพาะการปองกันและปราบปรามการทุจริตและ ประพฤตมิ ชิ อบในภาครฐั ๒. จัดต้ังกองทุนสนับสนุนการปองกันการทุจริต เพ่ือเปนกลไกในการประสานความรวมมือดาน การปองกนั และปราบปรามการทุจรติ ระหวางองคกรตา ง ๆ ๓. สงเสริมและสนับสนุนการศึกษา วิจัย เพื่อพัฒนามาตรการและเคร่ืองมือในการปองกันและ ปราบปรามการทุจริต โดยนาํ ขอมูลจากระบบฐานขอมูลกลางการทุจริตมาใชใหเกิดประโยชน ซ่ึงวัตถุประสงค การดําเนินงานตามแนวทางนี้ ไดแก การนําผลการศึกษามาใชทั้งความรูทางวิชาการและการวิจัย โดยผล การศึกษาท่ีจะนํามากําหนดมาตรการเพื่อปองกันและปราบปรามการทุจริตรูปแบบใหม ซึ่งจะตองไดรับ การสนับสนุนในสวนของการพัฒนามาตรการและเครื่องมือในการตรวจสอบปองกันและปราบปรามการทุจริต จากเครอื ขา ยทางวิชาการทงั้ ในและตางประเทศ ๔. สรา งเสริมระบบแจง เบาะแสและการคุมครองพยาน การเสริมสรางศักยภาพและการมีสวนรวม ในการแกไขปญหาทุจริตใหกับภาคีเครือขาย ภาคประชาสังคมและประชาชนเพื่อใหเกิดความเชื่อมั่น โดยการพัฒนาชองทางการแจงเบาะแสและชองทางการตรวจสอบอํานาจรัฐและคุมครองสิทธิ สําหรับระบบ การแจงเบาะแสนั้น จะมีการดําเนินการจัดต้ังศูนยรับแจงเบาะแสชุมชน สายดวน ตูไปรษณีย การสราง เครอื ขายสงั คมออนไลน ๕. สรางเสริมระบบรับเร่ืองรองเรียนใหกับองคกรตามรัฐธรรมนูญท่ีตอตานการทุจริต เพื่อลดภาระ การรบั เรอื่ งรองเรียนซ้ําซอ นระหวา งทกุ องคก ร โดยจะมีการจัดตงั้ ศนู ยร ับแจง เร่ืองรอ งเรยี น ยุทธศาสตรท ี่ ๕ : เสรมิ สรา งองคค วามรูดานการตอ ตา นการทุจริตใหกับบคุ ลากรทกุ ภาคสว น สถานการณการทุจริตของประเทศไทยในปจจุบัน มีความหลากหลายและมีแนวโนมทวีความรุนแรง มากขึ้น ประเทศไทยจึงมีความจําเปนที่จะตองปรับปรุงแนวทางการดําเนินงานปองกันและปราบปราม การทุจริตใหมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยหนึ่งในแนวทางสําคัญ ไดแก การสรางบุคลากรที่มีความรู ความเช่ียวชาญในวิชาชีพเฉพาะสาขา เน่ืองจากพบวา บุคลากรขององคกรตอตานการทุจริตสวนใหญ ขาดความรู ความเช่ียวชาญในวิชาชีพเฉพาะสาขา อีกท้ังบุคลากรท่ีมีความเชี่ยวชาญเฉพาะสาขาน้ัน ไมได มีการแลกเปล่ียนองคความรูหรือทํางานรวมกัน จึงสงผลกระทบตอการปองกันและปราบปรามการทุจริต โดยเฉพาะการดําเนินคดีกับผูท่ีกระทําความผิด ในคดีที่ตองใชองคความรูเฉพาะสาขาเกิดความลาชา และสง ผลกระทบตอความนาเช่ือถือของประเทศไทย สําหรับวัตถุประสงคของยุทธศาสตรดังกลาว ประกอบดวย การยกระดับสมรรถนะการดําเนินงานของหนวยงานตอตานการทุจริต ในดานการตอตานทุจริตใหเทาทัน กับสถานการณแ ละไดม าตรฐานสากล จากท่ีกลา วมาเก่ยี วกบั ยทุ ธศาสตรฯ ท่ี ๕ น้ัน จึงมีการเสนอแนวทางการทํางานที่สาํ คญั ดังตอ ไปนี้ ๑. สรางองคความรูในการปองกันและปราบปรามการทุจริต โดยการศึกษา วิจัย และการพัฒนา เพ่ือใหมีการศึกษา วิจัย และพัฒนาใหไดองคความรูดานการตอตานการทุจริต ทั้งความรูทางวิชาการและ การวจิ ยั ๒. พัฒนาระบบการจัดการองคความรู เพื่อใหเกิดการจัดการองคความรู โดยรวบรวมองคความรูท่ี มอี ยูและเสรมิ องคค วามรใู หค รบถวน และนําองคความรทู ่ีไดม าถา ยทอดใหก บั บุคลากรในองคกรและประชาชน ๓. สรางบุคลากรเช่ียวชาญเฉพาะสาขาสําหรับตรวจสอบและปราบปรามการทุจริตรายสาขา เพอื่ สงเสริมบคุ ลากรใหม อี งคความรูและความเชี่ยวชาญเฉพาะสาขา เน่ืองจากรูปแบบการทุจริตมีความซับซอน ๓๒ 38

มากข้ึน การพัฒนาบุคลากรใหมีความเปนมืออาชีพจะทําใหการดําเนินงานดานการปองกันและปราบปราม มปี ระสทิ ธภิ าพมากขน้ึ ๔. จัดตั้งศูนยการเรียนรูการปองกันและปราบปรามการทุจริต เพื่อใหเปนศูนยกลางการเรียนรู การวจิ ยั ดา นการปองกันและปราบปรามการทุจริต หลักการสรางการมสี วนรวมของประชาชน หมายถึง การเปดโอกาสใหประชาชนและผูท่ีเก่ียวของทุกภาคสวนของสังคมเขามามีสวนรวมกับ ภาครฐั ซงึ่ สามารถจะแบง ระดบั ของการสรา งการมสี ว นรวมของประชาชนเปน ๕ ระดับ ดังน้ี ๑. การใหข อ มลู ขา วสาร (Inform) ถอื เปน การมสี ว นรว มของประชาชนในระดับต่ําท่ีสุด แตเปนระดับท่ี สําคญั ทส่ี ุด เพราะเปนกาวแรกของการท่ีภาครัฐจะเปดโอกาสใหประชาชนเขาสูกระบวนการมีสวนรวมในเร่ือง ตาง ๆ วิธีการใหขอมูลสามารถใชชองทางตาง ๆ เชน เอกสารสิ่งพิมพ การเผยแพรขอมูลขาวสารผานทางสื่อ ตา ง ๆ การจัดนิทรรศการ จดหมายขาว การจดั งานแถลงขา ว การตดิ ประกาศ และการใหขอ มลู ผานเว็บไซต ๒. การรับฟงความคิดเห็น (Consult) เปนกระบวนการท่ีเปดใหประชาชนมีสวนรวมในการใหขอมูล ขอเท็จจริงและความคิดเห็น เพื่อประกอบการตัดสินใจของหนวยงานภาครัฐดวยวิธีตาง ๆ เชน การรับฟง ความคิดเหน็ การสํารวจความคิดเหน็ การจัดเวทสี าธารณะ การแสดงความคิดเหน็ ผานเว็บไซต ๓. การเกย่ี วของ (Involve) เปน การเปดโอกาสใหประชาชนมีสวนรวมในการปฏิบัติงานหรือรวมเสนอ แนะทางท่ีนําไปสูการตัดสินใจ เพ่ือสรางความม่ันใจใหประชาชนวาขอมูลความคิดเห็นและความตองการของ ประชาชนจะถูกนําไปพิจารณาเปนทางเลือกในการบริหารงานของภาครัฐ เชน การประชุมเชิงปฏิบัติการเพ่ือ พจิ ารณาประเด็นนโยบายสาธารณะ ประชาพิจารณ การจัดต้ังคณะทาํ งานเพ่อื เสนอแนะประเด็นนโยบาย ๔. ความรวมมือ (Collaboration) เปนการใหกลุมประชาชนผูแทนภาคสาธารณะมีสวนรวม โดยเปน หนุ สวนกับภาครัฐในทกุ ขั้นตอนของการตดั สนิ ใจ และดําเนินกิจกรรมรวมกันอยางตอเนื่อง เชน คณะกรรมการ ท่ีมฝี ายประชาชนรว มเปนกรรมการ ๕. การเสริมอํานาจแกประชาชน (Empower) เปนข้ันที่ใหบทบาทประชาชนในระดับสูงท่ีสุด โดยให ประชาชนเปนผูตัดสนิ ใจ เชน การลงประชามตใิ นประเด็นสาธารณะตาง ๆ โครงการกองทุนหมูบานท่ีมอบอํานาจ ใหประชาชนเปนผูตัดสินใจทั้งหมด การสรางการมีสวนรวมของประชาชนอาจทําไดหลายระดับและหลายวิธี ซึง่ บางวิธีสามารถทาํ อยางงา ย ๆ แตบางวิธกี ็ตองใชเ วลา ขึ้นอยูกบั ความตองการเขามามีสวนรวมของประชาชน คา ใชจ า ยและความจําเปนในการเปดโอกาสใหป ระชาชนเขามามสี วนรวม การมีสวนรวมของประชาชนเปนเรื่อง ละเอียดออน จึงตองมีการพัฒนาความรูความเขาใจในการใหขอมูลขาวสารที่ถูกตองแกประชาชน การรับฟง ความคิดเห็น การเปดโอกาสใหประชาชนเขามามีสวนรวม รวมท้ังพัฒนาทักษะและศักยภาพของขาราชการ ทกุ ระดบั ควบคูกันไปดวย จากหลักการและความจําเปนดังกลาว ทําใหการพัฒนาระบบราชการท่ีผานมาไดรับ การพฒั นากระบวนการบรหิ ารราชการ ท่ีสนับสนุนการปรบั กระบวนการทาํ งานของสวนราชการที่เปดโอกาสให ประชาชนเขา มามสี วนรวมมากขึ้น หรอื ที่เรยี กวา \"การบรหิ ารราชการแบบมสี วนรว ม\" องคกรตรวจสอบการใชอํานาจรัฐ แบงเปน ๒ ประเภท คือ องคกรตรวจสอบทเี่ ปนศาล และองคก รตรวจสอบ ที่ไมใชศาล องคกรตรวจสอบที่เปนศาล ไดแ ก ศาลรัฐธรรมนูญ ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง และศาลทหาร องคกรตรวจสอบที่ไมใชศาล ไดแก คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) คณะกรรมการปองกันและ ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ (ป.ป.ช.) คณะกรรมการตรวจเงินแผนดิน (คตง.) คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน แหงชาติ และผูตรวจการแผนดิน ๓๓ 39

การมสี วนรว มในการปอ งกันและปราบปรามการทุจริต การมสี ว นรว มตามรัฐธรรมนญู แหง ราชอาณาจักรไทย ๒๕๕๐ มาตรา ๖๐ บุคคลยอมมีสิทธิท่ีจะฟองหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ ราชการ สว นทองถ่นิ หรือองคกรอ่ืนของรัฐท่ีเปนนิติบุคคล ใหรับผิดเนื่องจากการกระทําหรือการละเวนการกระทําของ ขาราชการ พนกั งาน หรือลูกจางของหนวยงานน้ัน มาตรา ๖๒ สิทธิติดตาม และรองขอใหมีการตรวจสอบการปฏิบัติหนาท่ีของผูดํารงตําแหนงทาง การเมือง หนว ยงานของรฐั และเจาหนาท่ีของรัฐ มาตรา ๘๗ รฐั ตอ งดําเนนิ การตามแนวนโยบายดานการมีสวนรวมของประชาชน ดวยการสงเสริมและ สนบั สนนุ การมีสวนรว มของประชาชนในการตรวจสอบการใชอํานาจรัฐทุกระดับ ในรูปแบบองคกรทางวิชาชีพ หรอื ตามสาขาอาชีพท่ีหลากหลาย หรือรูปแบบอืน่ มาตรา ๑๖๔ ประชาชนผูมีสิทธิเลือกตั้งจํานวนไมนอยกวา ๒๐,๐๐๐ คน รองขอตอประธานวุฒิสภา ใหว ฒุ ิสภามีมตถิ อดถอนผูดํารงตาํ แหนงทางการเมือง ไดแก นายกรัฐมนตรี รัฐมนตรี สมาชิกสภาผูแทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา ประธานศาลฎีกา ประธานศาลรัฐธรรมนูญ ประธานศาลปกครอง ผูพิพากษาหรือตุลาการ อัยการสูงสุด พนักงานอัยการ กรรมการการเลือกตั้ง ผูตรวจการแผนดินและกรรมการตรวจเงินแผนดิน และ ผดู าํ รงตาํ แหนง ระดบั สงู ออกจากตําแหนง ดวยเหตทุ ี่มพี ฤตกิ ารณ • รํา่ รวยผิดปกติ • สอไปในทางทุจริตตอหนาท่ี • สอ วากระทําผิดตอ ตําแหนง หนา ท่ีราชการ • สอวา กระทําผิดตอตาํ แหนงหนา ท่ีในการยตุ ิธรรม • สอวาจงใจใชอ ํานาจหนาท่ีขัดตอบทบัญญัติแหงรัฐธรรมนูญหรือกฎหมาย หรือฝาฝน หรือ ไมป ฏบิ ตั ิตามมาตรฐานจริยธรรมอยางรนุ แรง มาตรา ๒๒๓ ศาลปกครองมีอํานาจพิจารณาพิพากษาคดีพิพาทระหวางหนวยราชการ หนวยงาน ของรัฐ รัฐวิสาหกิจ องคกรปกครองสวนทองถ่ิน หรือองคกรตามรัฐธรรมนูญ หรือเจาหนาท่ีของรัฐกับเอกชน หรือระหวางหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ องคกรปกครองสวนทองถ่ิน หรือองคกรตาม รัฐธรรมนูญ หรือเจาหนาท่ีของรัฐดวยกัน อันเนื่องมาจากการใชอํานาจทางปกครองตามกฎหมาย หรือ เน่ืองมาจากการดําเนินกิจการทางปกครองของหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ องคกรปกครอง สว นทอ งถนิ่ หรอื องคกรตามรฐั ธรรมนญู หรือเจา หนาทีข่ องรฐั มาตรา ๒๔๔ ผูตรวจการแผนดินมีอํานาจหนาท่ีพิจารณาและสอบสวนหาขอเท็จจริงตามคํารองเรียน ในกรณี ๑. การไมปฏิบัติตามกฎหมาย หรือปฏิบัตินอกเหนืออํานาจหนาท่ีตามกฎหมายของ ขาราชการ พนกั งาน หรือลกู จา งของหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ หรอื รฐั วิสาหกจิ หรอื ราชการสวนทอ งถ่นิ ๒. การปฏิบัติหรือละเลยไมปฏิบัติหนาท่ีของขาราชการ พนักงาน หรือลูกจางของ หนวยราชการ หนวยงานของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจ หรือราชการสวนทองถ่ิน ที่กอใหเกิดความเสียหายแก ผรู องเรียนหรือประชาชนโดยไมเ ปน ธรรม ไมว าการนนั้ จะชอบหรอื ไมชอบดวยอํานาจหนาท่กี ต็ าม ๓. การตรวจสอบการละเลยการปฏิบัติหนาท่ีหรือการปฏิบัติหนาท่ีโดยไมชอบดวยกฎหมาย ขององคกรตามรัฐธรรมนูญและองคกรในกระบวนการยุติธรรม ทั้งน้ี ไมรวมถึงการพิจารณาพิพากษาอรรถคดี ของศาล ๔. กรณีอื่นตามทก่ี ฎหมายบัญญตั ิ ๓๔ 40

มาตรา ๒๘๕ ประชาชนผูมีสิทธิเลือกต้ังในองคกรปกครองสวนทองถิ่นใดเห็นวาสมาชิกสภาทองถ่ิน คณะผูบริหารทองถ่ิน หรือผูบริหารทองถ่ินผูใดขององคกรปกครองสวนทองถ่ินนั้น ไมสมควรดํารงตําแหนง ตอไป ใหมีสิทธิลงคะแนนเสียงถอดถอนสมาชิกสภาทองถิ่น คณะผูบริหารทองถ่ิน หรือผูบริหารทองถิ่นผูนั้น พน จากตาํ แหนง การมีสวนรวมตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. ๒๕๔๒ คณะกรรมการ ป.ป.ช. มอี าํ นาจหนาท่ี ดงั นี้ ๑. การปองกันการทุจริต ดวยการกําหนดมาตรการและแนวทางปฏิบัติของเจาหนาที่ของรัฐ และ การสง เสริมคุณธรรมจรยิ ธรรม ๒. การตรวจสอบทรัพยส ินและหน้ีสนิ ของผูดํารงตําแหนง ทางการเมอื งและผูดาํ รงตําแหนง ระดับสงู ๓. การไตสวนผถู ูกกลาวหาวากระทําการทุจริต รปู แบบการมีสวนรวม ๑. การแจง ขอมลู ขา วสารเกีย่ วกับการทุจริตของเจา หนาทขี่ องรัฐ ๒. การเปน พยานและแสดงหลักฐานทเี่ กี่ยวของกบั การทุจริต ๓. การมีสว นรว มในการตรวจสอบ ไตส วนการทจุ รติ รูปแบบของวัฒนธรรมทางการเมอื ง ๑. วัฒนธรรมทางการเมืองแบบคับแคบ (Parochial Political Culture) ประชาชนไมมีความสัมพันธ กับระบบการเมือง และขาดสํานึกความเปนพลเมืองของรัฐ ไมคิดวาการเมืองระดับชาติจะกระทบกับตนเอง และไมห วงั วา ระบบการเมืองจะตอบสนองความตอ งการของตนเองได ๒. วฒั นธรรมทางการเมืองแบบไพรฟา (Subject Political Culture) ประชาชนสวนใหญรูจักสถาบัน ทางการเมือง มีความสนใจ และมีความสัมพันธกับระบบการเมือง รูวาระบบการเมืองสามารถจัดสรรและ จัดการผลประโยชน แตเขาไมส ามารถมีบทบาทหรืออทิ ธิพลตอระบบการเมืองได ๓. วัฒนธรรมทางการเมืองแบบมีสวนรวม (Participant Political Culture) ประชาชนมีความรู เกย่ี วกบั ระบบการเมือง และรูสึกเปนสวนหนึ่งของการเมือง ตระหนักถึงบทบาทของตนในการเขาไปมีสวนรวม ทางการเมือง เชือ่ ม่นั วา ตนเองมีอิทธพิ ลตอการเมือง และมีอํานาจทีจ่ ะกอใหเกิดการเปล่ียนแปลงได การมีสว นรว มในการปองกนั และปราบปรามการทจุ รติ “ตองเร่ิมทีต่ นเอง บอกตอบคุ คลใกลชิด ขยายสชู ุมชน และสรางสงั คมมวี ินยั ” ๓๕ 41

แบบประเมนิ การปฏบิ ตั กิ ิจกรรม ชอื่ วิชา ยุทธศาสตรช าตวิ า ดว ยการปองกันและปราบปรามการทจุ รติ หมู............................... ขอ รายการประเมนิ ๔ ระดบั คุณภาพ ๑ ๓๒ ๑ การตรงตอเวลา ๒ ระบบหมแู ละการมสี วนรวมของสมาชกิ ๓ การสรปุ ความรูที่ไดร บั รวม ลงช่อื ................................................. (..................................................) ผูกํากบั ลูกเสือ เกณฑก ารประเมินผล รายการท่ปี ระเมิน ดีมาก (๔) ระดับคณุ ภาพ/คะแนน ปรบั ปรงุ (๑) ดี (๓) พอใช (๒) ปฏบิ ตั ิไมไดเลย ๑. การตรงตอเวลา ๑. การเขารวม ปฏบิ ตั ไิ ด ๒ ขอ ปฏิบัตไิ ด ๑ ขอ สมาชิก ๓ คน กจิ กรรมตามเวลา ใน ๓ ขอ ใน ๓ ขอ ขึ้นไป ไมได /ตรงตอเวลา มีสวนรว ม ๒. ผลงานสาํ เร็จ ผดิ ๓ ขอ ขน้ึ ไป ตามเวลาทีก่ ําหนด ๓. การนําเสนอใช เวลาตามทกี่ าํ หนด ๒. ระบบหมแู ละ ทกุ คนมสี วนรว ม สมาชิก ๑ คน สมาชกิ ๒ คน การมสี วนรวม ไมไดม สี ว นรว ม ไมไดม ีสว นรวม ของสมาชิก ๓. การสรปุ ความรู ถูกตองทุกขอ ผิด ๑ ขอ ผดิ ๒ ขอ ทไ่ี ดร ับ ๓๖ 42

ช่อื วิชา การทจุ รติ คอรร ัปชันท่ีมผี ลกระทบตอประเทศชาติ บทเรียนที่ ๖ เวลา ๙๐ นาที ขอบขา ยรายวิชา สถานการณและวิกฤตกิ ารณทุจริตคอรร ปั ชนั ในปจจบุ นั ที่ผบู ังคับบัญชาลกู เสอื ชอ สะอาดควรรู จุดหมาย เพื่อใหผูบังคับบัญชาลูกเสือชอสะอาดท่ีเขารับการฝกอบรมมีความรู ความเขาใจเกี่ยวกับสถานการณ และวกิ ฤตกิ ารณการทจุ ริตคอรร ปั ชันในปจ จุบนั ที่ลูกเสือชอ สะอาดควรรู วัตถุประสงค เมื่อจบบทเรียนนี้แลว ผูเขารับการฝกอบรมสามารถทราบสถานการณและวิกฤตการทุจริตคอรรัปชัน ในปจจุบัน ความรวมมือระหวางหนวยงานท้ังในและตางประเทศในดานการปองกันและตอตานการทุจริต โดยพัฒนากลไกตาง ๆ กําหนดวิธีปฏิบัติเพ่ือใหบุคลากรขององคกรเขาใจตรงกัน ยอมรับและถือปฏิบัติใหเปน แนวทางเดียวกัน เพอื่ ใหบ รรลุเปาหมายในการดาํ เนนิ งานเพ่ือตอตา นการทจุ ริต วธิ ีสอน/กจิ กรรม ๑. บรรยายเกยี่ วกับสถานการณและวกิ ฤตกิ ารณก ารทุจริตคอรร ัปชนั ในปจ จบุ ัน ท่ลี กู เสือชอ สะอาดควรรู ๖๐ นาที ๒. ซัก - ถาม ๑๕ นาที ๓. สรุป ๑๕ นาที สอ่ื การสอน ๑. Power Point ประกอบการบรรยายสถานการณแ ละวิกฤติการณการทจุ ริตในปจจุบัน ๒. ใบความรู เรือ่ ง “สถานการณและวิกฤติการณการทุจริตคอรร ปั ชนั ในปจจบุ ัน” การประเมนิ ผล ๑. วธิ กี ารวดั ผล : ประเมนิ ความรู ความเขาใจเกี่ยวกับสถานการณและวิกฤติการณการทุจริตคอรรัปชัน ในปจจุบัน ๒. เครื่องมือวัดผล : แบบประเมินความรคู วามเขา ใจ ๓. เกณฑการประเมนิ ผล : มผี ลการประเมิน ผา นเกณฑท ่กี าํ หนด เนอื้ หาวชิ า ๑. สถานการณและวกิ ฤตการทจุ รติ คอรรปั ชนั ในปจ จุบัน ๒. ความรวมมือระหวางหนวยงานท้ังในและตางประเทศในดานการปองกันและตอตานการทุจริต โดยพฒั นากลไกตา ง ๆ ๓. กําหนดวิธีปฏิบัติเพื่อใหบุคลากรขององคกรเขาใจตรงกัน ยอมรับ และถือปฏิบัติใหเปนแนวทาง เดียวกัน เพื่อใหบ รรลเุ ปา หมายในการดาํ เนนิ งานเพอ่ื ตอตา นการทุจรติ ๓๗ 43