บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER)

บนั ทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) กองทัพบกเท่านน้ั คอื จะประกอบไปดว้ ย ๕ หวั ขอ้ คือ สถานการณ์ ภารกิจ แนวความคิดในการปฏิบัติ การสนับสนุน และการควบคุมบังคับบัญชา ปฏกิ ริ ยิ าของลกู นอ้ งจากการออกคำ� สง่ั ของผมบง่ บอกชดั เจนวา่ พวกเขาคง ก�ำลงั คิดว่าผู้หมวดคนใหม่ของเขากำ� ลังสัง่ การโดยองิ ต�ำราเป๊ะ ๆ ซ่ึงก็มีทงั้ ข้อดีและไม่ดีจากมุมมองของพวกเขา จ่าเฮอร์นานเดซมองผมด้วยสายตา ท่ีแปลก ๆ เขาอาจจะคิดว่าผู้หมวดใหม่คนนี้จะพาพวกเขาไปไหนและ จะอยู่กับพวกเขานานแค่ไหน ส�ำหรับผู้หมู่ดอน ดูเหมือนจะโล่งใจเพราะ อย่างน้อยผมก็ดูไม่เหมือนผู้หมวดคนก่อนท่ีเอาแต่หลบอยู่ในท่ีบังคับการ หมวดไมย่ อมไปเสยี่ งอนั ตรายกบั ลกู นอ้ งเลย ผหู้ มเู่ จมสค์ วกั เอาเศษกระดาษ ออกมาจากกระเปา๋ และจดบนั ทกึ ในสงิ่ ทผ่ี มสง่ั สว่ นผหู้ มแู่ บรดชอวด์ เู หมอื น ก�ำลังน่ังหลับ และท้ายสุดคือพลวิทยุของผมเนล แน่นอนเขาไม่เกี่ยวข้อง กบั การรับคำ� สั่ง แต่กำ� ลงั วุน่ อยกู่ ับการอนุ่ อาหารอยขู่ ้างหลัง “โอเค ทุกคน ถ้าไม่มีค�ำถามอะไรอีก หมู่ของเจมส์ออก ลาดตระเวนเวลา ๑๓๐๐ หมู่ของดอนออกลาดตระเวนหลังจากหมู่ ของเจมส์กลับมาแล้ว ส่วนหมู่ของแบรดชอว์ให้ท�ำการซุ่มโจมตีในเวลา กลางคืนห่างจากฐานไปทางทิศใต้ ๓๐๐ เมตร ในแผนท่ีจะเป็นท่ีโล่ง ให้วางก�ำลังบนขอบของท่ีโล่ง” สักพักแบรดชอว์ก็พูดขึ้นมา “ไม่เข้าท่า เลยครับ มีคนปลูกมันฝร่ังบนที่โล่งนั่นแล้วก็ใช้เป็นที่ปลดทุกข์หลังจาก ท�ำงานบนทุ่งนาที่อยู่ติดกัน กลิ่นเหม็นคลุ้งไปท่ัวเลย” นั่นเป็นวิธีการพูด ของแบรดชอว์ เมอ่ื เขาไมเ่ ขา้ ใจคำ� ส่ัง ผมเลยพูดตอ่ ว่า “วางกำ� ลงั ซมุ่ โจมตี บนขอบของทุ่งมนั ฝร่งั น่ันแหละ ผมจะไปด้วย และกส็ ำ� หรับเจมส์ ก่อนจะ ออกไปทำ� การลาดตระเวนใหบ้ อกผมดว้ ย ผมจะไปฟงั ตอนทคี่ ณุ ออกคำ� สง่ั เพราะผมจะไปด้วย ส่วนจ่าเฮอร์นานเดซให้อยู่ท่ีฐานกับพลวิทยุ เมื่อผม ตอ้ งการตดิ ตอ่ กบั ฐานผมจะตดิ ตอ่ ผา่ นวทิ ยปุ ระจำ� หม”ู่ เมอ่ื ออกคำ� สง่ั เสรจ็ 51

บนั ทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) ทุกคนก็แยกย้ายไปปฏิบัติหน้าที่ท่ีส่ังการไป ผมมีเวลาสักเล็กน้อยส�ำหรับ งีบก่อนจะออกไปส�ำรวจรอบฐานแต่ก็งีบไมส่ นทิ นกั พวกผ้บู งั คบั หมูค่ งจะ เดาไปต่าง ๆ นานาว่าผู้หมวดคนใหมจ่ ะมาไมไ้ หนกันแน่ เจา้ แมลงวนั ตวั นอ้ ยกบ็ นิ มาตอมทห่ี นา้ ผมตอนทกี่ ำ� ลงั งบี พอดี มนั คงพอจะรวู้ า่ ผมไมไ่ ดห้ ลบั จรงิ ๆ ผมหลบั ไมล่ งเพราะวา่ อกี ไมก่ ชี่ ว่ั โมงกต็ อ้ ง ออกไปลาดตระเวนกบั หมู่ของเจมส์ มนั จะเปน็ การออกไปลาดตระเวนรบ ครงั้ แรกส�ำหรับผม เมด็ เหง่อื ไหลจากคอลงไปบนแผน่ หลงั เปียกเสอื้ เกราะ กันกระสุนที่แสนจะรดั ตวิ้ ไปหมด และแล้วเจา้ แมลงวันตวั นอ้ ยก็บินหนีไป มนั ไม่ไดร้ ับรู้ความยากล�ำบากของผมเลย การเตรียมความพร้อมส�ำหรับการลาดตระเวนเป็นไปด้วยความ เรยี บรอ้ ย เจมสอ์ อกคำ� สงั่ ลาดตระเวนใหก้ บั ลกู หมโู่ ดยมผี มนง่ั ดอู ยขู่ า้ งหลงั ในภาพรวมลกู หมมู่ คี วามพรอ้ ม เพยี งแตต่ อ้ งปรบั เรอื่ งการแตง่ กายเลก็ นอ้ ย เพื่อใหเ้ หมาะสมกับภารกจิ ลาดตระเวน และเม่ือถงึ เวลา ๑๓๐๐ พวกเรา ก็ออกจากฐาน ความคาดหวังของผมตอนน้ีเหมือนกับตอนท่ีมาถึงท่ีสนามบิน เบียนฮัวใหม่ ๆ ผมคิดไปต่าง ๆ นานา ก้าวแรกที่ออกจากฐานก็หว่ัน ๆ เหมอื นกนั วา่ จะมลี กู กระสนุ จากฝา่ ยตรงขา้ มยงิ เขา้ มาใสห่ รอื ไม่ สง่ิ ทสี่ มั ผสั เมื่อก้าวขาออกจากฐานคือความสงบจากวิถีชีวิตของชาวบ้านที่นี่ที่ไม่ เหมอื นทไ่ี หน ผมสงั เกตสงิ่ แวดลอ้ มรวมถงึ ผคู้ นทส่ี ญั จรไปมาวา่ เปน็ อยา่ งไร อาทิ ลักษณะการเดิน ส่ิงท่ีแบกถือ เป็นต้น สภาพแวดล้อมท่ีผมสังเกต เช่น ความคดเค้ียวของภูมิประเทศ ลักษณะของทุ่งนา ท่ีดูเหมือนจะเดิน ผา่ นไปไมไ่ ด้ แตค่ วามจรงิ บนทงุ่ นาจะมคี นั นาเลก็ ๆ ทพ่ี อจะใหค้ นเดนิ ขา้ ม ไปได้ ตดิ กบั ทงุ่ นาจะเปน็ พมุ่ ไมเ้ ตย้ี ๆ ทข่ี า้ ศกึ สามารถใชเ้ ปน็ ทห่ี ลบซอ่ นได้ 52

บนั ทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) อย่างดี แต่การเดินบนคันนาเป็นแถวยาวค่อนข้างจะเป็นเป้าเคลื่อนท่ี อย่างดีใหก้ ับข้าศกึ สภาพภูมิประเทศที่นี่เป็นสิ่งท่ีต้องระวังเป็นพิเศษ ถ้าไม่ใช่ทุ่งนา กจ็ ะเปน็ พมุ่ ไม้ รอ่ งทเี่ ปน็ แนวทางเดนิ เลก็ ๆ หญา้ สงู ๆ หรอื ทช่ี นั ไมเ่ หมาะ แกก่ ารเดนิ ลาดตระเวน แตท่ ีท่ ีเ่ หมาะแก่การลาดตระเวนกจ็ ะเสี่ยงตอ่ การ ถูกซุ่มโจมตี ฝ่ายที่เคลื่อนไหวก่อนก็มักจะเสียเปรียบ ในทางตรงกันข้าม ฝ่ายท่ีอยู่กับที่ก็มกั จะได้เปรยี บ สำ� หรบั ทหารอเมริกนั แลว้ ภูมิประเทศอนั สวยงามทน่ี ี่มักจะตามมาดว้ ยอนั ตรายเสมอ ส่ิงที่ผมต้องตระหนักเป็นอย่างมาก หรือที่จริงส�ำคัญมากกว่า อันตรายท่ีมาจากภูมิประเทศแถวน้ีก็คือความรับผิดชอบท่ีต้องมีต่อหมวด รวมถงึ ชวี ติ ของพวกเขา พดู งา่ ย ๆ ผมมสี ว่ นทำ� ใหช้ วี ติ ของพวกเขาปลอดภยั หรือเสี่ยงภัยมากข้ึน ถา้ หากมอี ะไรเกิดขึ้นท่ีนีก่ บั หมวดผม เช่น มีลกู นอ้ ง บาดเจ็บหรือเสียชีวิตผมต้องรับผิดชอบเต็ม ๆ โดยหน้าท่ี อันท่ีจริง บางเรื่องมันก็ดูเหมือนว่าผมก�ำลังหลอกตัวเองอยู่หรือเปล่า ผมควร จะมีความพร้อมในเร่ืองประสบการณ์การรบก่อนที่จะมาน�ำพวกเขา แต่ ทางเลอื กก็ไมไ่ ด้มีมากนกั ในภาพรวมลูกน้องผมมีความพร้อมทั้งกายและใจในการรบ มีความกระตือรือร้นในการปฏิบัติหน้าที่ เช่น มีวินัยในระหว่างการเดิน ลาดตระเวน การถือปืนอยู่ในสภาพพร้อมรบ และเมื่อหยุดแต่ละคนก็รู้ หนา้ ทข่ี องตวั เองวา่ ตอ้ งรบั ผดิ ชอบบรเิ วณไหน พดู ไดว้ า่ ผมสามารถจะไวใ้ จได้ การลาดตระเวนครั้งแรกน้ีเป็นไปด้วยดีไม่มีการปะทะ พวกเรา เดินผ่านชาวนากลุ่มหนึ่งแต่ก็ไม่ได้มีอะไรมากไปกว่านั้น แต่ผมรู้ว่าสักวัน กต็ ้องมีการปะทะแน่ ๆ 53

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) สำ� หรบั ทฐ่ี าน ผมเรยี นรเู้ พมิ่ เตมิ เกย่ี วกบั ลกู นอ้ ง ตำ� แหนง่ หนา้ ทที่ ี่ เขารับผิดชอบ แต่ก็รู้ตัวว่าผมกับลูกน้องยังห่าง ๆ กันอยู่ ผมยังรู้ไม่มาก เกย่ี วกบั ความเปน็ ทหารของพวกเขาและพวกเขากย็ งั รไู้ มม่ ากเกย่ี วกบั ความ เปน็ ผนู้ ำ� ของผม ผมสง่ ชดุ ลาดตระเวนออกไปอกี ในตอนบา่ ยและพวกเขาก็ รายงานเข้ามาว่าเหน็ เวียดกงก�ำลังวงิ่ หนแี ละไดย้ งิ ไล่ไปติด ๆ ผมอดสงสยั ไมไ่ ดว้ า่ ทำ� ไมพวกเขาจงึ สงั เกตไดว้ า่ ใครเปน็ ทหารเวยี ดกง เพราะตอนทผ่ี ม ออกไปลาดตระเวนครั้งแรกก็ดไู มอ่ อกเลย ผมเตรียมตัวส�ำหรับการออกไปซุ่มโจมตีในเวลากลางคืนหลัง เท่ยี งคนื ซึ่งจริง ๆ แล้วเรอ่ื งนีท้ �ำเอาลูกนอ้ งประหลาดใจพอสมควรเพราะ พวกเขาไมค่ าดวา่ จะมีนายทหารออกไปซมุ่ โจมตพี ร้อมกับพวกเขา หรอื ว่า บางทีอาจจะมีประสบการณ์ที่ไม่ค่อยดีเมื่อมีนายทหารออกไปซุ่มโจมตี พร้อมพวกเขาก็เป็นได้ อย่างไรก็ตามพวกเขาก็แสดงออกถึงการให้เกียรติ ผมและก็ไม่ไดพ้ ูดวา่ อะไร ผมร้สู กึ ต่นื เต้นเลก็ น้อยเม่อื ใกล้เวลาต้องออกไป จรงิ ๆ เวลามนั ชา่ งผา่ นไปเรว็ เหลอื เกนิ เพราะเมอ่ื คนื ทแี่ ลว้ ผมเพง่ิ นอนคยุ กับรอฟ ผูห้ มวดคนกอ่ นอยู่เลย การเดินลาดตระเวนในเวลากลางคืนเป็นประสบการณ์ที่วิเศษ จรงิ ๆ ถงึ แมว้ า่ ผมจะผา่ นมนั มาหลายครงั้ แตก่ เ็ ปน็ ในชว่ งของการฝกึ เทา่ นนั้ ไม่ใช่ของจริง คราวนี้เป็นของจริง แว๊บหน่ึงในความคิดผมอดนึกถึงความ กลัวในวัยเด็กไม่ไดเ้ พราะในเวลากลางคืนอะไร ๆ ก็สามารถเกิดขึ้นและท�ำ อันตรายเราได้ ผมค่อนข้างจะมั่นใจว่าข้าศึกมองเห็นเราชัดเจนในเวลา กลางคืนและสามารถเลือกท่ีจะท�ำหรือไม่ท�ำอะไรเราก็ได้ ส่วนฝ่ายเรา การเคล่ือนท่ีในเวลากลางคืนเหมือนกับการเดินคล�ำทางในท่ีมืด เสียงท่ี เกิดจากการเคลื่อนที่ของฝ่ายเราไม่ว่าจะเป็นเสียงกิ่งไม้ท่ีหัก เสียงใบไม้ 54

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) หรือหญ้าท่ีสั่นไหว ดูเหมือนมันจะดังเป็นพิเศษเกินความเป็นจริงในความ รู้สึกเรา ดูราวกับว่ามันก�ำลังส่งสัญญาณบอกฝ่ายตรงข้ามว่าเราก�ำลังมา ในขณะท่ีข้าศึกนั่งรอคอยในความมืดรอจังหวะท่ีพวกเราจะเคล่ือนท่ีผ่าน พ้นื ที่สังหารที่พวกมันเตรยี มไว้ ในความเปน็ จรงิ กลางคนื กลบั เงยี บสงดั ดเู ปน็ ธรรมชาตดิ ไี มน่ า่ จะ มีอะไร แต่ผมก็อดคิดไม่ได้ว่ามันอาจจะมีอะไร เพราะพวกเราก�ำลังเข้าที่ ซุ่มโจมตี แบรดชอวเ์ ปน็ คนน�ำพวกเราแต่ละคนไปเข้าทใี่ นจุดซุม่ ผมก็เป็น คนหนง่ึ ทอี่ ยใู่ นจดุ ซมุ่ ตอนแรกกต็ นื่ เตน้ แตส่ กั พกั กเ็ รม่ิ เปน็ ปกติ ความเงยี บ สงดั ทำ� ใหบ้ รรยากาศความต่ืนเต้นกลายเป็นปกติในที่สุด ช่วงกลางวันที่ผ่านมาเราท�ำงานกันไม่ได้หยุด เม่ือถึงเวลาต้อง ทำ� การซมุ่ โจมตเี พอ่ื สงั หารขา้ ศกึ ผมกลบั รสู้ กึ งว่ งมาก ผมรตู้ วั วา่ ตวั เองกำ� ลงั สปั หงกอยแู่ ละบางครง้ั กเ็ ผลอหลบั ไปบา้ ง แตส่ กั พกั กต็ อ้ งตน่ื เพราะกลวั วา่ ลูกน้องจะมาเห็น ดูเหมือนเวลาจะผ่านไปเร็วเหมือนโกหก อีกไม่กี่อึดใจ ก็เริ่มสว่างแล้ว โชคดีท่ีไม่มีการปะทะเกิดขึ้น หลังจากน้ันพวกเราก็กลับ เขา้ ฐาน ส�ำหรับเช้าวันที่สองของการเป็นผู้บังคับหมวด ผมเริ่มมีความ ม่ันใจมากขึ้น ผมให้ความเห็นส�ำหรับการซุ่มโจมตีเม่ือคืนท่ีผ่านมา ตัวอย่างเช่น การมีวินัยในตัวเองไม่เผลอหลับในระหว่างท�ำการซุ่มโจมตี ซึ่งเรื่องน้ีผมเองก็รู้ตัวดีว่ามันต้องฝืนเพราะพวกเราเหนื่อยกันมาทั้งวัน และกใ็ หค้ ำ� แนะนำ� ในการปรบั ทมี่ น่ั ตงั้ รบั ในฐานดว้ ย นอกจากนน้ั ผมยงั ออก ไปเยี่ยมหมู่บ้านท่ีหมวดผมรับผิดชอบ ดู ๆ ไปผมก็เหมือนกับเป็น ผู้บัญชาการประจ�ำหมู่บ้านไปเลย อีกทั้งยังได้ออกค�ำสั่งยุทธการส�ำหรับ การลาดตระเวนเวลา ๑๓๐๐ ซงึ่ ผมกจ็ ะไปดว้ ยเพอื่ ใหล้ กู นอ้ งมคี วามมน่ั ใจ 55

บนั ทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) ในตัวผู้น�ำ คร้ังนี้จะเป็นการออกไปท�ำการลาดตระเวนรบเป็นคร้ังท่ี ๓ ในหว้ งเวลา ๔๘ ชว่ั โมง การแต่งกายส�ำหรับการปฏิบัติหน้าท่ีในแต่ละวันคือชุดตาม ระเบยี บของกองทพั บก ซง่ึ กค็ อื ชดุ สนามสำ� หรบั การออกไปลาดตระเวนจะ ไมน่ ำ� เปห้ ลังและอุปกรณเ์ สรมิ อ่นื ๆ เช่น เส้อื ผา้ หรอื นำ�้ ดื่มเพิ่มเติมไปดว้ ย เพราะเปน็ การลาดตระเวนรอบ ๆ พนื้ ที่รบั ผิดชอบของหมวดซง่ึ ไม่ได้ไกล มาก แตท่ กุ คนตอ้ งสวมเสอื้ กนั กระสนุ ซง่ึ เมอื่ ตดิ กระดมุ แลว้ กจ็ ะคบั แนน่ พอ สมควร ไม่ต้องพูดถึงเลยว่าจะแน่นขนาดไหนถ้าเอาเป้หลังติดตัวไปด้วย อาวุธประจ�ำกายท่ีติดตัวไปด้วยคือ ปืนเล็กยาว เอ็ม-๑๖ ทุกคนท่ีออกไป ลาดตระเวนจะนำ� กระสุนไปค่อนขา้ งมาก ยกตวั อย่างเช่น ตัวผมทป่ี กตจิ ะ นำ� กระสนุ ตดิ ตวั ไปนอ้ ยทสี่ ดุ เมอื่ เทยี บกบั ลกู นอ้ งจะนำ� กระสนุ ปนื เอม็ -๑๖ ไป ๒๕ ซอง แตล่ ะซองบรรจุ ๑๘ นดั ซงึ่ จะบรรจกุ ระสุนส่องแสงในทกุ นดั ทห่ี ้า นอกจากกระสนุ เอม็ -๑๖ แล้ว เรายังนำ� ลกู ระเบดิ ขว้างสงั หารและ ลูกระเบิดควันเพื่อส่งสัญญาณไปคนละหลายลูก ยิ่งไปกว่าน้ันแต่ละชุด ลาดตระเวนจะน�ำจรวดต่อสู้รถถังขนาดเบาไปด้วยจ�ำนวน ๒ นัด และ ผมตั้งใจไว้ว่าในอนาคตจะให้แต่ละคนน�ำติดตัวไปคนละนัดเลย ส�ำหรับ ปืนกล เอ็ม-๖๐ นั้นอาจจะน�ำไปด้วยก็ได้ ท้ังน้ีก็ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ถา้ ตอ้ งน�ำปืนกล เอม็ -๖๐ ไปด้วย กำ� ลงั พลในชดุ ลาดตระเวนต้องช่วยกนั แบกกระสุน เพราะกระสุนปืนกล เอม็ -๖๐ จะหนักกว่าของปืน เอ็ม-๑๖ มาก ส�ำหรับมีดสนามก็แล้วแต่จะน�ำมีดสนามท่ีแจกโดยกองทัพหรือมีด ส่วนตัวติดตัวไป ส�ำหรับภารกิจซุ่มโจมตีจะน�ำทุ่นระเบิดแบบเคลย์มอร์ ตดิ ไปดว้ ย สำ� หรบั ตวั ผบู้ งั คบั หมวดเนอื่ งจากตอ้ งมคี วามคลอ่ งตวั สงู ในการ เคลอื่ นทจ่ี งึ ตอ้ งขนของไปนอ้ ยเมอ่ื เทยี บกบั ลกู นอ้ ง แตก่ จ็ ะมอี ยา่ งอน่ื เสรมิ 56

บันทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) เข้ามาแทน เช่น แผนที่ เข็มทิศ และระเบิดควันให้สัญญาณและต้องมี พลวิทยุอยู่ใกลต้ วั เสมอ อุปกรณ์อีกอย่างส�ำหรับความพร้อมรบคือหมวกเหล็ก ทหารมัก จะไม่ค่อยชอบมันเพราะว่ามันหนักมากแต่ก็จ�ำเป็นเพราะสามารถ กันกระสุนหรือสะเก็ดระเบิดได้ ท้ายท่ีสุดเข็มขัดสนาม สายโยงเข็มขัด ชุดปฐมพยาบาลสนามและกระติกน้�ำพร้อมซองก็จะติดตัวพวกเราไปด้วย ไม่ว่าจะเอามาตรฐานไหนมาจับผมว่าพวกเราพร้อมรบ และผมก็พร้อม ออกไปลาดตระเวนรบกบั ลูกนอ้ งเปน็ ครง้ั ท่ี ๓ 57

บทท่ี ๖ การบาดเจ็บครัง้ ส�ำ คญั ตั้งแต่เร่ิมออกลาดตระเวน ผมชักสังหรณ์ใจว่ามันอาจจะมี เหตกุ ารณ์บางอยา่ งเกดิ ข้นึ จริง ๆ แลว้ มันเป็นวันท่อี ากาศดมี าก ท้องฟา้ แจ่มใส มีลมพัดอ่อน ๆ สภาพภูมิประเทศท่ีเป็นการผสมผสานระหว่าง ทุง่ นากับไร่มนั ฝร่ังดูสวยงาม บางที่กม็ ีชาวนาก�ำลังท�ำนา ทำ� ใหบ้ รรยากาศ ดูสงบรน่ื รมย์ แต่ถึงจะดูดอี ยา่ งไรมันก็ไม่ได้เป็นเครอ่ื งรบั ประกันว่าจะไมม่ ี อะไรเกิดขึน้ ในระหวา่ งการลาดตระเวน การลาดตระเวนสองคร้ังท่ผี ่านมา ถือว่าเปน็ ช่วงรับนอ้ งใหมย่ ังไมม่ อี ะไรเกิดขนึ้ เหงื่อผมเร่ิมไหลจากบ่าลงไป แผ่นหลัง ประมาณ ๒๐ นาทหี ลงั จากทเี่ ดนิ ออกจากฐาน พลนำ� ทางซงึ่ จะเดนิ อยหู่ นา้ สดุ ของชดุ ลาดตระเวนกห็ ยดุ และนง่ั คกุ เขา่ พรอ้ มกบั ใหส้ ญั ญาณมอื ให้ทุกคนหยุด ชุดลาดตระเวนของเราจะเดินเป็นแถวตอนเรียงหนึ่ง ซ่ึงเป็นรูปแบบการเดินลาดตระเวนเพ่ือลดความเสี่ยงในการเหยียบ กับระเบิด ทุกคนหยุด ผมซึ่งเดินอยู่เป็นคนที่สามก็หยุดแต่ก็พยายาม ชะเง้อมองว่าเกิดอะไรข้ึน ผมไม่เห็นอะไรนอกจากชายสูงอายุสองคนท่ี ก�ำลังท�ำงานอยู่ท่ีท้ายไร่มันฝร่ังห่างจากพวกเราไปประมาณ ๒๐๐ เมตร พลนำ� ทางยกปนื เอม็ -๑๖ ขนึ้ เตรยี มจะยงิ ไปทชี่ ายสองคนนน้ั ผมสบั สนแต่ ยงั ไมพ่ ดู อะไร ความคดิ กย็ อ้ นกลบั ไปทคี่ วามทรงจำ� เดมิ วา่ เคยมกี ารสงั หาร 58

บนั ทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) หมู่ที่เวียดนามอย่างไร้เหตุผล ดอนซึ่งท�ำหน้าท่ีหัวหน้าชุดลาดตระเวน ก็ยืนโก้งโค้งค�้ำหัวของพลน�ำทาง สักพักเขาก็ส่ังให้ท้ังหมดลุกขึ้นแล้วเดิน ต่อไป เหตกุ ารณแ์ บบนเ้ี กดิ ขน้ึ เปน็ ระยะ ๆ เมอ่ื เราลาดตระเวนผา่ นพนื้ ท่ี ชนบท การท�ำหน้าที่ของดอนในฐานะหัวหน้าชุดลาดตระเวนท�ำให้ผม สบายใจเพราะเขาได้พิสจู น์ให้เห็นแล้วว่าสามารถพึง่ พาได้ และลูกนอ้ งเขา ก็ไว้ใจเขา การสื่อสารระหว่างเขากับลูกน้องส่วนมากใช้ภาษามือหรือการ แสดงออกทางใบหน้าแทนการใช้คำ� พดู ผมร้สู ึกดีใจท่ไี ด้เขามาเปน็ ลูกนอ้ ง เพราะเขารงู้ าน บอกตามตรงว่าผมเองก็ยงั ใหมใ่ นเร่อื งประสบการณใ์ นปา่ แบบนี้ เมอื่ เวลาประมาณ ๑๓๔๕ พวกเราเดินมาถงึ เนินเล็ก ๆ และเหน็ คนสองคนกำ� ลงั กม้ ทำ� อะไรบางอยา่ งบนเนนิ ดนิ หา่ งออกไปประมาณ ๑๒๕ เมตร จากทท่ี เี่ ราอยู่ พลนำ� ทางเมอื่ เหน็ ดงั นนั้ จงึ สง่ สญั ญาณใหท้ กุ คนรแู้ ทบ จะโดยอัตโนมัติ ผู้หมู่ดอนให้สัญญาณให้ทุกคนปรับรูปขบวนเป็น หน้ากระดานและคืบไปข้างหน้าทีละน้อยพร้อมปลดห้ามไกให้อยู่ใน ตำ� แหนง่ พรอ้ มยงิ ผมไมแ่ นใ่ จวา่ ชายทเี่ หน็ อายปุ ระมาณเทา่ ไหร่ บางทอี าจ จะสามสิบปีหรือห้าสิบปีก็เป็นได้ แต่เขายังมีผมสีด�ำ ส่วนอีกคนเป็น เด็กผู้ชายอายุน่าจะประมาณแปดปี อาจจะเป็นลูกของชายคนน้ันก็ได้ ดเู หมอื นวา่ ชดุ ลาดตระเวนก�ำลงั จะเตรียมสงั หารคนทั้งสอง ผมหนั ไปทด่ี อนและพูดว่า “คณุ กำ� ลงั ทำ� อะไรนะ่ ” ดอนตอบ “พวกเวยี ดกงครบั ” ผมคิดตอนน้ันว่าถึงเวลาต้องแสดงบทบาทของผู้บังคับหมวดแล้ว ผมจะไม่อนุญาตให้ชุดลาดตระเวนยิงใส่คนท้ังสอง ผมมองไม่เห็นเลยว่า 59

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) เขาถืออาวุธอยู่ในมือ และอีกอย่างผมคิดว่าไม่ว่าชายคนนั้นจะมีแนว ความคิดทางการเมืองฝักใฝ่ไปทางใด อย่างน้อยเด็กคนน้ันก็ถือว่าบริสุทธิ์ และควรจะมสี ิทธ์ทิ จี่ ะมชี วี ติ อยู่ “หยุดก่อน” ผมบอกดอน เขาหันมาทางผมด้วยสายตาท่ีไม่ สามารถอธิบายด้วยค�ำพูดได้ ท่ีผ่านมาก่อนท่ีผมจะมาท�ำหน้าที่ผู้บังคับ หมวดเขาคือผู้หมวดภาคสนามตัวจริงและไม่เคยลังเลในการตัดสินใจ แต่ คราวนี้เหมือนเขาก�ำลังถูกท้าทาย แต่ผมยังยืนยันในค�ำสั่งที่ได้ส่ังไปแล้ว และไมเ่ ปลย่ี นแปลง เพราะถา้ ปลอ่ ยใหช้ ดุ ลาดตระเวนยงิ ใสช่ ายคนนนั้ และ ก็เด็ก รับรองได้เลยว่าพวกเขาต้องตายอย่างแน่นอน แต่ถ้าคิดในมุมกลับ ดอนอาจจะถกู กไ็ ด้ เพราะผมยงั มปี ระสบการณใ์ นการรบนอ้ ย แตไ่ มว่ า่ ใคร จะคิดถูกหรือผิดอย่างไรผลของการกระท�ำก็จะอยู่กับเขาและต้อง รบั ผดิ ชอบในสง่ิ ทเ่ี กดิ ขน้ึ ดว้ ย และในฐานะทผี่ มเปน็ ผบู้ งั คบั หมวดผมกต็ อ้ ง รบั ผดิ ชอบผลของมันอยูแ่ ลว้ ผมจอ้ งตาผหู้ มดู่ อน และพดู “ถา้ เป็นพวกเวยี ดกงเราจะจบั เป็น” ดอนเป็นทหารที่ดี ถึงแม้เขาเองจะไม่ชอบให้ใครมาออกค�ำส่ังให้ เขาทำ� โนน่ ทำ� นแ่ี ตเ่ ขากเ็ ชอ่ื ฟงั คำ� สง่ั ของหวั หนา้ เสมอ พอผมพดู จบเขากใ็ ห้ สญั ญาณมอื เพอื่ ใหท้ ง้ั หมดลกุ ขน้ึ และเคลอ่ื นไปขา้ งหนา้ อยา่ งเงยี บ ๆ เขา้ ไป ใกลช้ ายสองคนน้ัน ก่อนท่ีพวกเราจะเข้าไปใกล้ในระยะห่างประมาณ ๕๐ เมตร คนทั้งสองก็รู้ตัวและว่ิงหนีเข้าไปในป่าทึบตอนท้ายของไร่ท่ีซึ่งพวกเขา ท�ำงาน พวกเราก็ว่ิงตามไปติด ๆ แต่เสื้อเกราะกันกระสุนท่ีใส่อยู่เล่นเอา พวกเราหอบไปพักใหญ่และเหง่ือท่วมตัวเพราะอากาศท่ีนี่ร้อนมาก เป้าหมายเร่ิมห่างออกไป ผมหล่นจากล�ำดับที่สามมาเป็นล�ำดับท่ีสี่ในแถว 60

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ในใจก็คิดว่าหรือว่าเราผิดและผู้หมู่ดอนถูก แต่อย่างน้อยผมก็ไม่ได้ท�ำให้ เดก็ คนนนั้ เสียชวี ติ สักพักผมก็รู้สึกว่าเท้าข้างขวาเหมือนโดนอะไรดึง ผมบิดไปทาง ซา้ ยและพยายามก้าวใหย้ าวขนึ้ เสยี งระเบดิ ทดี่ งั สนนั่ ทำ� ใหห้ ขู า้ งซา้ ยเหมอื นจะระเบดิ แลว้ ตวั ผมก็ ลอยละลิ่วไปในทิศทางของก้าวสุดท้าย ในขณะน้ันผมไม่รู้สึกว่าตัวเองอยู่ ในโลกของความเป็นจรงิ เลย มนั เหมอื นอยูใ่ นความฝนั ยังไงยังง้ัน ดวงตาที่ เบิกกวา้ งอยยู่ งั เห็นลูกนอ้ งเดนิ ไปเดินมา สักพกั ผมกป็ ล่อยตวั ลงกับพ้ืนดิน ฝ่นุ ตลบเตม็ ใบหนา้ และล�ำตัว เมอื่ เรมิ่ รสู้ กึ ตวั ผมกพ็ ดู “โอพ้ ระเจา้ พวกเราถกู โจมตี ฉนั เองเหรอน”่ี ผมรู้สึกอยากจะอาเจียน พยายามผงกหัวหันไปมองดูท่ีขาของตัวเอง เพื่อดูว่ามันยังอยู่ไหม ขายังอยู่แต่มีเลือดไหลและมีบาดแผล ผมอยากจะ รอ้ งตะโกนออกไปด้วยความดีใจ แต่ก็อดสงสยั ไมไ่ ด้ว่าทำ� ไมมนั ไม่เจบ็ เลย โดนเสียขนาดนมี้ นั ควรจะเจบ็ บ้าง ไม่ก่ีวินาทีลูกทีมท่ีท�ำหน้าท่ีเสนารักษ์หรือพยาบาลสนามก็มาถึง และบอกวา่ ผมโดนลกู กระสนุ ปืนใหญข่ นาด ๑๕๕ มิลลเิ มตรท่ถี กู ดัดแปลง เปน็ กับระเบดิ แตผ่ มคิดวา่ มนั นา่ จะเป็นกระสนุ ค. ๖๐ มิลลิเมตรมากกว่า การทผี่ มบดิ ตวั ไปทางซา้ ยหลงั จากทเ่ี ทา้ ขวาถกู ดงึ มนั เปน็ การปอ้ งกนั ไมใ่ ห้ ระเบิดเกดิ ระเบิดข้ึนระหวา่ งขาของผม ถ้าเปน็ อยา่ งนั้นผมคงอาการสาหสั มากกวา่ น้ี จะว่าไปแล้วผมไม่รู้หรอกว่าตัวเองสะดุดกับระเบิดมันเป็นเพียง สญั ชาตญาณใหบ้ ดิ ตวั ไปอกี ทางหนงึ่ ซงึ่ กท็ ำ� ใหผ้ มรอดมาได้ บางทเี สน้ แบง่ ระหว่างประสบการณ์กบั โชคมันก็ไมค่ ่อยจะชัดเจนนกั แต่คราวน้ีผมโชคดี 61

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) ประมาณสามวนิ าทหี ลงั จากโดนระเบดิ ผมเรม่ิ รสู้ กึ เจบ็ สะเกด็ ระเบดิ ทรี่ อ้ น ฝังเข้าไปในเน้ือท�ำให้เน้ือบริเวณน้ันไหม้ ผมรู้สึกว่าภายในของผมก�ำลัง โดนยา่ ง และเรมิ่ รูส้ กึ กลัว แตแ่ ลว้ ผมกน็ กึ ขน้ึ ไดว้ า่ ผมเปน็ ผบู้ งั คบั หมวด สำ� นกึ ของความเปน็ ผู้นำ� ทำ� ให้ผมต้องวางความกงั วลสว่ นตวั ลงและหว่ งลกู น้องกอ่ น ทนั ใดนนั้ ลูกน้องสามคนก็วิ่งมาหาผมเพื่อจะดูว่าผมเป็นอย่างไร ผมบอกไม่ต้องมา ใหเ้ ชก็ ดวู า่ มใี ครบ้างทบ่ี าดเจบ็ อกี แต่หูผมไมไ่ ดย้ ินอะไรเลย ผมบอกให้ทหารคนหนึ่งมาหาและถามว่ามีใครบ้างที่บาดเจ็บ เขาตะโกนทห่ี ซู า้ ยวา่ มผี มคนเดยี ว แลว้ ผมกส็ งั่ ใหด้ อนวางกำ� ลงั ปอ้ งกนั และ ใหท้ หารอกี คนมาดแู ลแผลผม ผมก้มมองดตู วั เองเหน็ มีเลือดไหลออกมาท่ี ตน้ ขาซา้ ย เขา่ ขวาและแขนซา้ ย และรสู้ กึ วา่ จะมเี ลอื ดไหลออกมาทกี่ น้ ดา้ น ซา้ ย หมวกเหลก็ กระเดน็ ออกจากหวั ไปโดยทด่ี า้ นซา้ ยของหมวกมรี อยขาด เปน็ แนว เสือ้ กนั กระสนุ กแ็ ทบจะหลดุ จากตวั มีสะเกด็ ระเบิดชน้ิ หนึ่งทะลุ เส้ือเกราะและเกือบเสียบเข้าไปที่อก แต่เพียงแค่เป็นรอยช้�ำเหมือนโดน ไมเ้ บสบอลฟาด แผลที่น่าเป็นห่วงน่าจะเป็นท่ีหัว มีเลือดไหลอาบลงมาด้านซ้าย ท�ำให้ตาซ้ายมองไม่เห็นและรู้สึกว่าในหัวก�ำลังส่ันอย่างแรง ผมถามทหาร ว่าแผลท่ีหัวเป็นอย่างไรเขาตอบว่า “ติติ” เป็นสแลงของทหารราบท่ีนั่น มาจากภาษาเวียดนามแปลว่า เล็กน้อย “ผู้หมวดไม่เป็นไรมากครับแต่ หูซ้ายหายไป” ใจผมหายวูบ นึกภาพตัวเองท่ีไม่มีหู คงเป็นตัวประหลาดแน่ ๆ แต่ถงึ แม้หจู ะอยแู่ ต่ไมไ่ ดย้ ินแลว้ มันจะมปี ระโยชนอ์ ะไร (จรงิ ๆ แล้วหูซ้าย 62

บนั ทึกประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ผมไม่ได้หายไปไหน ทหารคนนั้นเข้าใจผิด มันถูกปิดด้วยโคลนและเลือด จนเขามองไม่เห็น) ผู้น�ำท่ีบาดเจ็บก็ยังเป็นผู้น�ำอยู่ตราบใดที่เขายังมีสติสัมปชัญญะ และยังตัดสินใจได้ ผมไม่ได้บาดเจ็บหนักขนาดนั้นและจะรู้สึกดีมากถ้ายัง ท�ำหนา้ ท่ีของตวั เองไดอ้ ยู่ อีกอยา่ งมนั ท�ำใหผ้ มลมื ไปเลยว่าตวั เองบาดเจบ็ สำ� หรบั ทหารอเมรกิ นั ทบ่ี าดเจบ็ ในสนามรบ สมรภมู เิ วยี ดนามนา่ จะ เป็นท่ีท่ีพวกเขาชอบเพราะจะมีเฮลิคอปเตอร์มาคอยรับกลับไปส่วนหลัง สำ� หรบั ผมเพยี ง ๑๕ นาที หลงั จากทโี่ ดนระเบดิ ผมกถ็ กู หามขนึ้ เฮลคิ อปเตอร์ เพอ่ื ไปยงั สว่ นหลงั โดยลกู นอ้ งผมทำ� การคมุ้ กนั ใหใ้ นระหวา่ งทเ่ี ฮลคิ อปเตอร์ มารับ คำ� สง่ั สดุ ทา้ ยที่ผมใหก้ บั ผู้หมดู่ อนคือให้น�ำกำ� ลงั กลบั ไปฐาน และให้ จ่าเฮอร์นานเดซซึ่งเป็นรองผู้บังคับหมวดท�ำหน้าที่แทนผมในระหว่างที่ ผมไมอ่ ยู่ ผมถูกน�ำตัวไปรับการรักษาที่หน่วยพยาบาลสนามทแี่ อลซี อิงลิช เสื้อผ้าผมท่เี หลือตดิ ตวั ถกู ถอดออกหมด รองเทา้ บูทกถ็ กู ตดั ออกดว้ ย ตอนนผี้ มนอนตวั ลอ่ นจอ้ นอยบู่ นเปลสนาม ตวั เปยี กเหนยี วไปหมด แพทย์สนามได้ฉีดยาฆ่าเช้ือและมอร์ฟีนให้เพ่ือลดอาการเจ็บ ผ้าพันแผล ที่หัวก็ยังแน่นหนึบอยู่ ไม่ก่ีอึดใจก็มีคนมาย้ายผมไปอยู่ข้างหลังเพื่อให้ คนเจบ็ คนอนื่ ไดร้ บั การรกั ษา ในขณะทนี่ อนอยบู่ นเปลผมกเ็ รมิ่ มอี าการชอ็ ก ตัวเริ่มสั่นอย่างแรงและอยากจะอาเจียนและก็กลัวอุจจาระจะราดด้วย เป็นเรือ่ งทน่ี ่าตลกสิ้นดีที่ผหู้ มวดอยา่ งผมนำ้� ตาเร่ิมจะไหล เอาล่ะสมิ อร์ฟนี เริม่ ออกฤทธ์แิ ลว้ ตอนนี้ผมไม่กลัวว่าตัวเองจะตายแล้วล่ะ แต่เม่ือมองย้อนกลับไป มนั กน็ า่ หวาดเสยี วเหมอื นกนั เพราะผมเฉยี ดความตายมานดิ เดยี วเอง หวั ใจ 63

บันทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ผมเตน้ เร็ว กลา้ มเนอื้ สนั่ ในหูยงั มีเสียงลน่ั อยู่ สมองก็ยงั สับสน ผมคดิ อะไร ไม่ค่อยจะออกตอนน้ี แต่รู้ว่าภารกิจในการลาดตระเวนของผมล้มเหลว มันน่าอายจริง ๆ ส�ำหรับศิษย์เก่าเวสต์พอยต์ผู้จบหลักสูตรโดดร่มและ เรนเจอร์ แตอ่ ยใู่ นสมรภมู ริ บไดแ้ ค่ ๔๘ ชวั่ โมงแลว้ ตอ้ งมานอนแกผ้ า้ อยบู่ น เปลสนามน่ี ชะตากรรมยังไม่หยุดเล่นตลกกับเรา ข้าศึกได้ระดมยิง ค. ใส่ที่ พยาบาล จำ� นวนคนเจ็บจึงเพ่มิ มากขนึ้ ขณะทีผ่ มยังคงนอนบนเปลโดยไม่ สามารถจะท�ำอะไรได้ ต่อมาคนเจ็บก็ถูกล�ำเลียงไปยังบังเกอร์ทีละคน กระสนุ ยังคงตกลงมาเปน็ ระยะ แต่ก็ไมค่ ่อยแมน่ ย�ำนัก ผมนอนอยู่มุมหน่ึงของห้องท่ีมีแสงสว่างร�ำไร และแล้วทหาร คนหน่งึ ทีน่ ั่งข้าง ๆ ผมก็ชวนคยุ ถงึ จะมีความรู้สกึ มึน ๆ เพราะฤทธข์ิ อง มอรฟ์ นี แตก่ พ็ อจะรสู้ กึ ไดว้ า่ ทหารคนนไ้ี มป่ กตแิ น่ ๆ ถา้ ไมใ่ ชเ่ หนอ่ื ยลา้ จาก สมรภูมริ บกค็ งมอี าการทางประสาทจากยาเสพติดสักอยา่ ง เขาพดู ข้ึนว่า “นพี่ วก ไม่ต้องห่วงนะ ฉนั ไมใ่ ห้พวกนน้ั มาทำ� อะไร นายหรอก” ผมหนั หนา้ ไปทางอนื่ แตเ่ ขายงั พดู ตอ่ “ไมเ่ ปน็ ไร ฉนั จะฆา่ พวกมนั กอ่ นนีก้ ็ฆา่ ไปเพยี บ” ผมบอกเขาว่า “ไอน้ ่นั มนั ลูกกระสนุ ค. นะ” “ใช่ ๆ ฉันฆ่าพวกมันไปเยอะ” ผมรู้ทันทีว่าบทสนทนาของเรา ไม่ไปไหน และไม่เกิดประโยชน์ แตผ่ มก็ยงั โล่งใจทเี่ ห็นเขาไม่มีอาวุธ รสู้ กึ วา่ จะไมม่ ใี ครสนใจพวกเรา พยาบาลสนามกว็ นุ่ อยกู่ บั เดนิ เขา้ เดินออกเพ่ือขนคนเจบ็ เขา้ มา 64

บนั ทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) เขาพูดตอ่ “ไม่ต้องเปน็ กังวลนะ โอโ้ ฮคณุ บาดเจบ็ จริง ๆ ด้วย” ผมคิดในใจ แลว้ มึงเปน็ ใครวะ! เขายงั พูดต่อ “ไม่เปน็ ไรมากหรอก ทำ� ใจใหส้ บาย ๆ” ผมท�ำเป็นไม่สนใจเขาอีกต่อไป แต่เขากพ็ ดู ตอ่ “ผมจะเอารา่ งผม คุ้มกนั คณุ เอง” “ไมเ่ ปน็ ไร” ผมตอบ ใจกน็ ึกอยากจะสวมเสื้อผา้ “น่ีฟังนะ ฉนั ไม่ เปน็ ไร แกห่วงตวั เองกแ็ ล้วกนั ” เขายม้ิ “ไมต่ อ้ งห่วงฉนั หรอก” ผมยิม้ ตอบ ผมเห็นพยาบาลสนามเข้ามาในบังเกอร์พร้อมด้วยคนเจ็บอีกคน ก็เลยร้องเรียก “เอาไอ้บา้ นี่ออกไปไกล ๆ ที ไอ้เวรเอ๊ย” “เขาไมท่ �ำอะไรคุณหรอก” พยาบาลสนามตอบ “เอามนั ออกไป หา่ เอ๊ย” ชายคนนน้ั คงรสู้ กึ วา่ ผมกำ� ลงั วา่ เขาอยู่ เขาคอ่ ย ๆ ถอยหา่ งออกไป จากนน้ั พยาบาลสนามเอาผ้าห่มมาคลุมใหท้ �ำให้ผมรสู้ กึ ดขี ้ึน หลังจากท่ีฝ่ายตรงข้ามหยุดยิง ค. ใส่ ผมก็ถูกหามบนเปลสนาม ไปท่ีเฮลิคอปเตอร์เพ่ือไปท่ีโรงพยาบาลท่ีกุยนอน ผู้ป่วยท่ีเหลืออีกส่ีคน ก็ไปบนเฮลิคอปเตอร์ล�ำเดียวกันเพ่ือไปรับการรักษา คนหน่ึงถูกยิงเข้าท่ี ท้องลำ� ไสไ้ หลออกมาประมาณ ๔ น้วิ เขาเอามือกุมไว้ไม่ใหไ้ สไ้ หลระหว่าง เดินไปข้ึนเคร่ือง อีกคนก็โดนลูกกระสุนของปืน เอเค-๔๗ เข้าท่ีแขนซ้าย เมื่อเทียบกับผู้บาดเจ็บท่ีไปด้วยกันเขาน่าจะบาดเจ็บน้อยที่สุด ส่วนผู้ป่วย 65

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) ท่ีเหลืออีกสองคนถูกหามบนเปลสนามไปข้ึนเครื่อง ผมไม่รู้ว่าอาการ บาดเจ็บของพวกเขาหนักแคไ่ หน บนเฮลิคอปเตอร์เปลของผมอยู่บนสุดติดกับผนังด้านบนของ เครือ่ ง ถ้าคนตายสามารถมองเหน็ ได้ ผมว่าสภาพผมตอนนี้กเ็ หมอื นอยใู่ น โลงศพ ใจผมลอยไปที่ต่าง ๆ บางขณะก็นึกถึงเด็กผู้ชายและชายคนน้ัน ผมท�ำถูกไหมหนอท่ีตัดสินใจแบบน้ัน แต่ไม่ว่าจะถูกหรือผิดผมคือผู้ได้รับ ผลของการตัดสินใจในตอนนั้น ลูกน้องเราจะคิดว่าเราโง่หรือเปล่าหนอ ผมถามตวั เอง แตถ่ า้ สถานการณแ์ บบนน้ั เกดิ ขนึ้ อกี ผมกค็ งไมอ่ นญุ าตใหย้ งิ เปน็ แน่ ไมน่ านผมกห็ ยดุ คดิ เรอ่ื งพวกน้ี เพราะผา้ พนั แผลทห่ี วั เรมิ่ หลดุ ออก พรอ้ ม ๆ กับลมทพี่ ดั เข้ามาในเครอ่ื ง บางสว่ นของผ้าได้พลวิ้ สะบดั ออกไป นอกตวั เครอื่ ง จนผมกลวั วา่ มนั จะไปพนั กบั ใบพดั แลว้ กระชากหวั ผมใหห้ ลดุ ผมพยายามเรยี กรอ้ งความสนใจจากเจา้ หนา้ ทพี่ ยาบาลซง่ึ กำ� ลงั ดแู ลผปู้ ว่ ย ที่โดนยงิ ทท่ี ้องอย่แู ต่เขาไมเ่ หน็ สักพกั ผมเริ่มเขา้ ใจและสบายใจวา่ สิง่ ท่ผี ม เปน็ หว่ งนนั้ ไมม่ ที างทจ่ี ะเปน็ ไปไดต้ ามหลกั อากาศพลศาสตร์ เพราะลมจาก ใบพดั จะตีลงมาเสมอ สิ่งท่ีน่ากลัวกว่าน้ีที่ผมจะเจอคือท่ีกุยนอน ที่น่ันความโกลาหล เหมือนในฉากสมรภูมิรบทแ่ี อตแลนตาในหนัง กอน วิธ เดอะ วินด์ (Gone with the Wind) โรงพยาบาลทก่ี ยุ นอนนีจ้ ะรบั ผดิ ชอบผ้ไู ดร้ ับบาดเจ็บใน เขตทหารที่ ๒ (Military Region II) ซง่ึ รวมพื้นทขี่ องหมวดผมดว้ ย ตอนที่ ผมไปถึง หมวดทหารม้าอเมริกันเพิ่งโดนซุ่มโจมตีบริเวณหุบเขา ๕๐๖ ทางตอนใต้ของบองซอน ทหาร ๙ นายไดร้ บั บาดเจบ็ และมารบั การรักษา ทนี่ ี่ แผลของพวกเขาดูน่าสยดสยองมาก มนั บวมและไหม้ พวกเขามานอน 66

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) อยู่ใกล้ ๆ ผม กลิ่นเหม็นไหม้ของแผลเหลา่ น้นั สดุ แสนจะบรรยาย ความ เจ็บปวดดูเหมือนจะมากมาย บางคนที่สลบไปก็ถือว่าโชคดีไป แต่คนท่ี ไมไ่ ดส้ ลบรอ้ งโหยหวนนา่ เวทนายงิ่ นกั อาการชอ็ กทผ่ี มเปน็ กอ่ นทจี่ ะมาถงึ โรงพยาบาลมใี หเ้ ห็นประปรายกับผู้ปว่ ยที่นี่ ผมโชคดที ีเ่ ป็นทหารราบและ ไมเ่ คยคดิ ทจ่ี ะเปน็ ทหารมา้ เลยโดยเฉพาะทหารมา้ รถถงั เพราะยานพาหนะ เหลา่ นีเ้ วลาถกู โจมตีมักจะระเบดิ และลุกไหม้ ตอ่ มากม็ ผี บู้ าดเจบ็ อกี กลมุ่ หนง่ึ มาถงึ คราวนเี้ ปน็ ทหารเวยี ดนามใต้ เนื่องจากท่ีน่ีมีผู้ป่วยท่ีได้รับบาดเจ็บเป็นจ�ำนวนมาก ความเร่งด่วนจึงต้อง ให้กับคนท่ีได้รับบาดเจ็บสาหัสและมีโอกาสรอดก่อน ส่วนผู้ป่วยท่ีไม่มี โอกาสรอดหรือบาดเจ็บเลก็ นอ้ ยก็จะไดร้ ับการดแู ลทหี ลงั พยาบาลท่ีกำ� ลังเตรียมผมเพื่อจะผ่าตัดดูเหมือนจะยังใหม่กับงาน เพราะดเู กร็ง ๆ เธอพยายามที่จะฉีดยาเขา้ เสน้ เลอื ดผม หลงั จากพยายาม อยู่หลายครั้ง พอคร้ังที่ห้าเธอก็ต�ำหนิผมว่าเส้นเลือดเล็กไปหน่อย ผมขอโทษเธอและบอกเธอว่าผมเสียเลือดไปมากซึ่งดูเหมือนเธอจะให้ อภัยผม ผมแนะน�ำเธอว่าควรเจาะตรงไหนในความพยายามอีกสี่คร้ัง แต่ก็ยังไม่เป็นผล สุดท้ายหมอเดินผ่านมาเลยตัดสินใจกรีดท่ีข้อเท้าซ้าย เพอ่ื ใหเ้ สียบเข็มน�้ำเกลือได้ง่ายข้ึน หลังจากนั้นผมก็ต้องรอคิวให้เตียงผ่าตัดว่าง ซึ่งใช้เวลานานมาก ทหารเวียดนามใต้คนหน่ึงท่ีมาทีหลังผมได้เข้าไปผ่าตัดก่อนซึ่งก็แสดงว่า เขาบาดเจ็บหนักกว่าผมมาก เขาถูกยิงเข้าที่ท้องจนล�ำไส้ไหลออกมาหมด ก่อนมาถึงท่ีน่ีล�ำไส้เกือบทั้งหมดถูกเก็บไว้ในกระสอบทรายที่ผูกอยู่ข้าง ลำ� ตวั เขา เหน็ แลว้ พดู ไมอ่ อกเลย เขาหมดสตติ อนมาถงึ โรงพยาบาลแตเ่ มอ่ื ฟื้นมาเห็นส�ำไส้ตัวเองกองอยู่ข้างนอกเขาก็เลยเป็นลมไปอีกครั้ง เป็น 67

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) อย่างนี้สามรอบ ต่อมาเจ้าหน้าที่ก็ย้ายเขาออกจากโต๊ะผ่าตัด มันน่าจะ หมายความวา่ เขาไม่รอด สำ� หรบั ผมแลว้ เมอื่ เจา้ หนา้ ทพี่ ยาบาลเอาตวั ผมขนึ้ ไปบนโตะ๊ ผา่ ตดั แล้ว ก็มีพยาบาลอายุอยู่ในวัยกลางคนเป็นคนดูแลผม ผมได้ยินเสียงเธอ บน่ วา่ เวลานไ้ี มใ่ ชเ่ วรเธอ และทำ� หนา้ แบบไมค่ อ่ ยจะพอใจนกั แตผ่ มไมร่ สู้ กึ สงสารเธอเลย 68

บทที่ ๗ คัน่ เวลา ผมตื่นมาบนผ้าปูเตียงท่ีสะอาดตาและรู้สึกดี บางทีสิ่งท่ีเกิดข้ึน อาจจะเปน็ แคฝ่ นั รา้ ยกไ็ ด้ หรอื วา่ ผมอยทู่ บี่ า้ น ไมใ่ ชเ่ ลย ผมอยทู่ โ่ี รงพยาบาล น่ีแหละ ข้างซ้ายและขวาของผมเต็มไปด้วยเตียงผู้ป่วย แต่ละคนมี ผ้าพันแผลเต็มไปท้งั ตวั มันไม่ใช่ความฝัน ผมเริ่มส�ำรวจตัวเอง น้ิวมือ น้ิวเท้า แขน ขาอยู่ครบ แล้วหูข้าง ทบี่ าดเจ็บล่ะ มนั ยากที่จะบอกตอนนี้เพราะหูซา้ ยถูกหมุ้ ไปด้วยผ้าพนั แผล ก้อนโต เสียงดังห่ึง ๆ อยใู่ นหู และผมกร็ สู้ ึกได้วา่ มันกระดิกได้ โอ้แมเ่ จา้ มนั ยังอยู่ ขอบคุณส่งิ ศกั ด์ิสิทธิ์ท้ังหลาย และความจรงิ ทที่ ำ� ใหผ้ มดใี จมากคอื ผมบาดเจบ็ ไมม่ ากนกั หลงั จาก ทีเ่ อาสะเก็ดระเบิดออกแล้ว ประมาณหนึ่งหรอื สองวันหลงั จากนั้นกม็ กี าร คุยกันว่าจะย้ายผมไปรักษาต่อท่ีประเทศญ่ีปุ่นด้วย แต่ในวันท่ีสามผมก็ดี ข้ึนมาก ผมรู้ว่าผมจะหายเป็นปกติจากปฏิกิริยาของอนุศาสนาจารย์และ คุณหมอท่ีเวียนกันมาดูแล คุณหมอก็อยากให้ผมออกจากโรงพยาบาล เร็ว ๆ ส่วนอนศุ าสนาจารย์กเ็ ป็นหว่ งเก่ียวกับวา่ ผมจะดำ� เนินชวี ติ อย่างไร ตอ่ จากน้ี แป๊บเดียวพวกเขากเ็ ดินจากไป 69

บันทึกประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ผมอยากลุกออกจากเตียงมาก สิ่งท่ีผมไม่ค่อยชอบเลยอย่างหน่ึง ของทน่ี ี่คือ กระโถนปัสสาวะของผปู้ ว่ ย และอีกอย่างผมอยากโทรศัพท์ไป หาภรรยา อยากเลา่ เรอื่ งทเี่ กดิ ขนึ้ จากปากผมเองใหเ้ ธอฟงั เธอจะไดส้ บายใจ พอรสู้ กึ วา่ เดนิ ไหวผมกล็ องดู โดยเดนิ ไปหอ้ งนำ�้ กอ่ นพรอ้ มกบั ลาก เสาน�้ำเกลือไปด้วย แต่พอไปถึงห้องน้�ำผมกลับเป็นลมซะงั้น ช่างน่าอาย เหลอื เกิน ไม่นานผมก็สามารถเดินไปโทรศัพท์หาภรรยา “สวัสดีแพทท่ีรัก นจ่ี ิมนะ ผมสบายดีแลว้ คณุ ละ่ ผมโทรมาเพอ่ื จะบอกว่าสบายดี ความจริง ก็ไม่ค่อยสบายเท่าไหร่ เกิดอุบัติเหตุนิดหน่อยน่ะ ผมได้รับบาดเจ็บแต่ ไมม่ าก คือไม่เจ็บเลย ครบ ๓๒ ไม่มสี ่วนไหนของร่างกายสญู หาย จรงิ ๆ นะ” “อย่าร้องไหส้ ิที่รกั ผมไม่เปน็ ไรจรงิ ๆ ผมโทรมาเพยี งเพอื่ จะบอก ว่าผมไม่เป็นไรมาก ไม่อยากให้คุณตกใจถ้าได้รับโทรศัพท์จากกองทัพ ผมคงตอ้ งกลบั ไปทห่ี นว่ ยละ่ ผมประจำ� ทกี่ องพลนอ้ ยสง่ ทางอากาศท่ี ๑๗๓ คณุ ส่งจดหมายหาผมได้นะ พอผมกลับไปถึงหน่วยผมจะเขยี นจดหมายถึง คุณทนั ที ท่ีอยู่ผมกจ็ ะใหไ้ วด้ ้วย ไมต่ ้องเปน็ หว่ งนะ หนว่ ยท่ผี มอยคู่ อ่ นขา้ ง จะเงยี บ ไมม่ อี ะไรหวอื หวา พวกเรามภี ารกจิ ในการรกั ษาความปลอดภยั ให้ กับชาวบ้านท่ีน่ี คือให้พวกเขาสามารถท�ำมาหากินได้ตามปกติน่ะ ผมคง ต้องไปแล้วล่ะฝากบอกพ่อแม่ผมด้วย เด๋ียวท่านจะเป็นห่วง ผมจะเขียน อธิบายในจดหมายให้ท่านฟังเองว่าเป็นอย่างไร แพท ผมรักคุณนะ และ คิดถงึ ดว้ ย ไมต่ ้องรอ้ งไห้ ผมไมเ่ ปน็ ไรจรงิ ๆ แคน่ ้ีก่อนนะท่ีรกั ” ผมวางหูโทรศัพท์ลง เป็นการตัดขาดระหว่างโลกที่เต็มไปด้วย ความรกั ความศิวไิ ลซ์ กบั โลกที่ผมอยู่ ผมรู้เลยวา่ สิง่ ท่ีเธอจะบอกกบั ทาง 70

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) บ้านคืออะไรก็ได้เพ่ือไม่ให้พวกเขาเป็นห่วงมาก ถึงจะเป็นการโกหกแต่ก็ ต้องทำ� การใชช้ วี ติ ในโรงพยาบาลไมไ่ ดเ้ ลวรา้ ยนกั มนั ทำ� ใหผ้ มลมื สงคราม ทเ่ี กดิ ขนึ้ ไปชว่ั ขณะ ผมไปเยยี่ มคนปว่ ยทม่ี าเขา้ โรงพยาบาลพรอ้ มกนั ทหาร ทโี่ ดนยงิ ทที่ อ้ งกก็ ำ� ลงั ฟน้ื อาการดขี นึ้ มากแตโ่ อกาสทจี่ ะไดไ้ ปรบอกี คงนอ้ ย ส่วนคนท่ีโดนยิงลูกกระสุนฝังเข้าที่แขนอาการป่วยดีข้ึนมากและความจริง คอื เขากลับไปรบก่อนผมอีก หมู่แบรดชอว์มาที่โรงพยาบาลนี้ของวันท่ี ๕ ท่ีผมอยู่ เขาโดน ซมุ่ ยงิ ในขณะทอ่ี ยใู่ นฐาน อาการหนกั มาก ผมไปเยยี่ มเขา ใบหนา้ สเี ขม้ ของ เขาดูไมเ่ ข้มเลยและดไู มด่ ุดนั เหมือนแต่ก่อน ล�ำตวั ก็ดูเล็กลงกว่าท่เี คยเหน็ แต่ดวงตาใหญข่ นึ้ บางทอี าจจะเกดิ จากความกลัวก็ได้ ผมทกั ทายเขา “สวัสดีหม”ู่ เขาตอบด้วยน�้ำเสียงท่ีอ่อนแรง “สวัสดีครับหมวด ผมได้ข่าวว่า หมวดเสียชวี ิตแล้ว” ผมยิ้มและตอบ “ยังมีชีวติ อยู่ นายเป็นอยา่ งไรบา้ ง” “ไม่ดีเลยครบั แต่ผมต้องหาย” เขาตอบด้วยน้�ำเสยี งทีห่ นกั แน่น เราคุยกันสักพัก เขายังดูขวัญดีส�ำหรับคนที่เพิ่งเฉียดตาย เขา เล่าว่าตอนท่ีถูกลอบยิงเขาก�ำลังเล่าเร่ืองครอบครัวพร้อมกับล้วงเข้าไปใน เป้เพื่อจะเอาคัมภีร์ไบเบิลออกมา ซ่ึงมีรูปถ่ายของครอบครัวเขาอยู่ข้างใน จังหวะนั้นพลซุ่มยิงของฝ่ายตรงข้ามก็ยิงเข้าใส่ถูกเข้าท่ีด้านซ้ายของล�ำตัว ลูกกระสุนโดนกระดูกและแฉลบผ่านปอดมาทะลุออกตรงหน้าอก ท�ำให้ หน้าอกเปน็ รู ปอดทะลุ 71

บนั ทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) ผมน่าจะรู้จักแบรดชอว์มากกว่านี้ เม่ือไม่อยู่ในหมวดดูเขาจะ ผอ่ นคลายมากขนึ้ เขาบอกวา่ “หมวดดไู มเ่ หมอื นผบู้ งั คบั หมวดเลยนะครบั ” ผมใจเสยี ลกึ ๆ ผมคิดว่าผมเองก็ยังเปน็ ผหู้ มวดทไ่ี มด่ ีสกั เทา่ ไหร่ แต่อยา่ งนอ้ ยผมกพ็ ยายามจะท�ำใหม้ นั ดี แบรดชอว์พูดต่อว่า “ไม่นะ ผู้หมวดดูเหมาะที่จะเป็นอย่างอ่ืน มากกว่า อย่างนายธนาคารอะไรแบบนี้ เป็นนายธนาคารในเมืองเล็ก ๆ ถือกระเป๋าเอกสารมากกว่าท่ีจะมาถือปืน” ค�ำพูดของแบรดชอว์ท�ำให้ผม หมดก�ำลังใจไปเลยทีเดียว แต่เขาไม่ได้มีเจตนาท่ีไม่ดีอะไร ตอนท้ายเขา เตอื นผม “อยา่ กลบั ไปอกี เลยผหู้ มวด ถา้ หาทางไปทอี่ นื่ ไดก้ ไ็ ป ขา้ งนอกนน่ั ผมไม่เคยเห็นนายทหารคนไหนท่ีพอใชไ้ ด้รอดออกมาสกั คน คนทตี่ ัง้ ใจจะ ท�ำหนา้ ท่ใี ห้ดีมกั จะโดนแบบคุณนีแ่ หละ มแี ต่ไอข้ ีข้ ลาดแบบรอฟเทา่ นั้นท่ี รอดออกมา แต่ก็ท�ำให้คนอ่ืน ๆ เคราะห์ร้าย” แบรดชอว์คงจะเหนื่อย ผมเลยไม่คุยต่อ ปล่อยให้เขาหลับไป การบาดเจ็บของเขาเหมือนได้ตีต๋ัว กลับบ้าน วันรุ่งขนึ้ เขาถูกยา้ ยไปรกั ษาต่อทปี่ ระเทศญ่ีปุ่น และตามทีไ่ ด้ยิน มาคือหลงั จากนัน้ กย็ ้ายกลับไปรบั การรกั ษาต่อท่สี หรัฐอเมริกา ในวันที่เจ็ดของการอยู่ที่โรงพยาบาล นายทหารจากกรมทหาร สารบรรณกแ็ วะมาท่เี ตยี งผมเพือ่ ใหผ้ มเซน็ รบั เหรียญกล้าหาญ นายทหาร คนน้ีมักจะถูกต�ำหนิจากหัวหน้าเขาเสมอในเรื่องความล่าช้าในการมอบ เหรียญ พอมอบให้ผมเสร็จเขาก็เดินไปท่ีเตียงของคนไข้รายอ่ืน ผมส่ง ใบประกาศเหรียญกล้าหาญและเหรียญกลับไปให้ภรรยา เธอคงจะดีใจ มาก ในวันรุ่งขึ้นก็มีนายทหารระดับช้ันนายพลมาเยี่ยม ท่านมอบไฟแช็ก ที่เขียน “To a Wounded Sky Soldier” ซึ่งก็เป็นการมอบให้ทหาร 72

บนั ทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ที่ได้รับบาดเจ็บของหน่วยน้ีเพราะผมได้รับบาดเจ็บจากการรบและ ประจ�ำอย่หู นว่ ยสง่ ทางอากาศถงึ แมผ้ มจะไมไ่ ด้สบู บหุ รีก่ ็ตาม จะว่าไปแล้วการมาป่วยท่ีน่ีก็ดีไปอย่าง แต่นาน ๆ ไปก็ชักจะ นา่ เบอ่ื ผมเลกิ วนุ่ วายกบั พวกพยาบาลสาวพวกนน้ั ทแี่ ตก่ อ่ นพวกเธอจะรสู้ กึ แย่มากที่ดูแลผมไม่ดีเท่าท่ีควร อีกอย่างพวกเธอก็มีงานมาก มีผู้ที่ได้รับ บาดเจ็บเข้ามารักษาไม่ซ้�ำหน้าในแต่ละวัน บรรยากาศดูหดหู่และเครียด ผมพยายามท�ำให้ตัวเองแข็งแรงและหายโดยเร็วเพื่อจะได้กลับไปท�ำ หน้าที่ต่อ ผมได้ออกจากโรงพยาบาลในวันที่ ๒๐ โดยท่ียังไม่ได้ตัดไหม เหมอื นเชน่ เคย ผมเดนิ ทางโดยรถบรรทกุ ทหารและเฮลคิ อปเตอรเ์ พอื่ ไปยงั แอลซี นอรท์ องิ ลชิ เพอ่ื ปฏบิ ตั หิ นา้ ทตี่ อ่ ไป ระหวา่ งทร่ี อเอาผา้ พนั แผลออก ผมไดร้ บั มอบหมายใหป้ ฏบิ ตั หิ นา้ ทเ่ี ปน็ ผดู้ แู ลการตดิ ตอ่ สอ่ื สารสำ� หรบั การ ซุ่มโจมตีของกองพันในเวลากลางคืนซึ่งเป็นหน้าที่ท่ีค่อนข้างจะปลอดภัย เพราะอยู่ในแนวหลัง ถ้าหากมีอะไรเกิดข้ึนในระหว่างการซุ่มโจมตีหน้าที่ ผมคือปลุกผู้บังคับกองพัน หรือนายทหารยุทธการของกองพันให้ทราบ ผมถือว่าตัวเองยังมีประโยชน์อยู่บ้างในระหว่างที่รอให้แผลหาย ถ้าไปอยู่ ในสนามเลยกเ็ ปน็ ไปได้ทแ่ี ผลจะตดิ เชือ้ หรอื หายชา้ ผมรสู้ กึ วา่ ตวั เองกำ� ลงั จะไดก้ ลบั ไปแนวหนา้ ในอกี ไมช่ า้ ความจรงิ ค�ำว่าแนวหน้าอาจจะไม่ใช่ค�ำที่เหมาะส�ำหรับใช้ที่เวียดนามสักเท่าไหร่ เพราะแนวหนา้ มแี ทบจะทกุ ท่ี ยกเวน้ ทตี่ งั้ ของฐานทพั ของทหารสหรฐั หรอื ของรัฐบาลเวียดนามใต้เท่าน้ัน ค�ำท่ีเหมาะสมกว่าส�ำหรับพื้นท่ีการรบท่ีน่ี คือป่า คอื ที่ไหนทม่ี สี ภาพเปน็ ปา่ สามารถใช้เป็นทีก่ �ำบงั ได้ ทนี่ นั่ ก็มโี อกาส สูงท่ีเราจะเจอกับข้าศึก เพ่ือความไม่ประมาทกองพันจะส่งหน่วย ลาดตระเวนขนาด ๑ หมู่ปนื เลก็ ออกไปส�ำรวจพื้นทร่ี อบ ๆ เป็นระยะ ๆ ในห้วงวันท้าย ๆ ของการปฏิบัติหน้าที่ดูแลการรับส่งวิทยุของหน่วย 73

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ทท่ี ำ� การซมุ่ โจมตนี ้ี ผมกเ็ รมิ่ คดิ วา่ เมอ่ื กลบั ไปทห่ี มวดของตวั เอง มนั จะเปน็ อย่างไร จะมีอะไรเปลี่ยนแปลงไหม การรับราชการในกองทัพน่ีมีความ ท้าทายมากเหมือนกัน หน่ึงในความท้าทายคือการเอาชนะความกลัวที่ เกิดข้ึนในใจเรา ผมว่าคนท่ีบอกว่าตัวเองไม่กลัวอะไรเลยพวกนี้ต้องไม่ ปกติแน่ ๆ สถานการณ์ในสนามรบมันน่ากลวั อย่แู ลว้ ปญั หาไมไ่ ด้อยทู่ ี่วา่ ท�ำ อยา่ งไรจงึ จะไมก่ ลวั แต่อยทู่ ่ีว่าเราจะจดั การกับความกลวั อย่างไรตา่ งหาก การทผี่ มไดร้ บั บาดเจบ็ ไมม่ ากและไดม้ านอนปว่ ยทโ่ี รงพยาบาลทำ� ใหไ้ ดเ้ หน็ สภาพผู้ได้รับบาดเจ็บหลายรูปแบบ ผมถือว่าตัวเองโชคดีที่บาดเจ็บเพียง เล็กน้อยแต่คราวหน้าก็ไม่แน่เพราะมีหลายปัจจัยที่เราควบคุมไม่ได้ ผม อาจจะเสียชีวติ บาดเจ็บสาหสั หรอื ไม่เปน็ ไรเลย มันเปน็ ไปไดท้ ั้งน้นั ตั้งแต่ วันแรก ๆ ทม่ี าถงึ ท่เี วียดนาม ความคดิ ผมเปล่ียนไปหลายเรือ่ ง หน่ึงในนน้ั ก็คือผมก็เหมือนกับคนอื่น ๆ คือมีโอกาสตายในสนามรบได้เหมือนกัน ไมว่ ่ายศอะไร ผมเรม่ิ วางแผนวา่ จะจดั การกบั ความกลวั ทเี่ กดิ ขน้ึ ในจติ ใจอยา่ งไร เมอ่ื กลบั ไปทหี่ นว่ ยของตวั เอง มนั เหมอื นกบั คนทกี่ ำ� ลงั จะลงไปในนำ้� ทเ่ี ยน็ ยะเยือกเหมือนน�้ำแข็งซง่ึ มีสองแนวทางคอื คอ่ ย ๆ ลงไปหรือกระโดดลงไป เลยเพราะยังไงก็ต้องโดนน�้ำเย็นอยู่แล้ว เสียงที่มาทางวิทยุมันเหมือนจะ เป็นลางที่บอกบางส่ิงยังไงยังงั้น ทุกคืนจะต้องมีเหตุการณ์เกิดข้ึน มีการ ปะทะกันและมีผู้บาดเจ็บ ผมจ�ำได้ว่าตอนเป็นเด็กผมชอบต่อยมวยมาก ระหว่างที่รอการข้ึนชกผมเห็นนักมวยคู่ก่อนหน้าท่ีลงเอยด้วยการ เจบ็ ตวั อยา่ งหลกี ไมพ่ น้ และอกี ไมน่ านกจ็ ะเปน็ ควิ เรา มนั คลา้ ย ๆ กนั สำ� หรบั สถานการณต์ อนน้ี ผมรอการกลบั ไปทฐี่ านและไมร่ วู้ า่ ตวั เองจะโชคดเี หมอื น 74

บนั ทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) คราวนอี้ กี ไหม วนั หน่งึ มผี หู้ มวดคนหนง่ึ แวะมาทกั ทายผม เขาดูร่าเรงิ มาก เพราะอีกไม่ก่ีช่ัวโมงก็จะได้กลับบ้านท่ีสหรัฐ แล้ว แฟนที่รออยู่ฝั่งโน้น ก็รอวันกลับไปของเขาเพื่อเตรียมแต่งงาน เขามารบท่ีเวียดนามได้ปีกว่า เพอื่ น ๆ ทมี่ าพรอ้ มเขาไดจ้ ากไปกอ่ น ถา้ ไมเ่ สยี ชวี ติ กบ็ าดเจบ็ สาหสั จนตอ้ ง ถูกส่งกลับ ในวันรุ่งขึ้นจะมีเฮลิคอปเตอร์มารับเขาไปท่ีอ่าวแคมรานห์ และที่นั่นก็จะมีเครื่องบินน�ำเขากลับสหรัฐอเมริกา ผมไม่เคยเห็นคนท่ีมี ความสุขขนาดนม้ี ากอ่ นเลย ในระหวา่ งท่ีเราคุยกันผู้หมวดคนนี้กด็ มื่ เบียรไ์ ปด้วย ผมวา่ เขาดม่ื มากไปหนอ่ ย ไปเขา้ หอ้ งนำ้� กลบั มาแลว้ กด็ ม่ื ใหม่ เขาไดแ้ ตบ่ น่ วา่ พวกทอ่ี อก ไปลาดตระเวนเปน็ พวกทนี่ า่ สงสาร พอเราจบการสนทนาเขากเ็ ดนิ ออกจาก ห้องไป พอพ้นประตูห้องไปไดน้ ดิ เดยี วเสียงระเบดิ ก็ดงั สน่ันข้ึน ผมบอกพลวิทยุ ๒ คนที่อยู่กับผมว่าไม่ต้องออกไปเพราะไม่มี ประโยชนท์ จ่ี ะออกไปตอนน้ที ่ามกลางระเบดิ ท่ีกำ� ลงั ลงมา แต่เสยี งระเบดิ ก็ดังขึ้นเพียงคร้ังเดียว ผมหวังว่าผู้หมวดคนนั้นคงหลบทัน ผมตัดสินใจ เดนิ ออกไปดู ยงั ไมท่ นั ไปถงึ ประตู ประตกู ถ็ กู ถบี ใหเ้ ปดิ ออก ผหู้ มวดคนนน้ั ก็ว่ิงเข้ามาพร้อมกับเลือดท่ีสาดออกจากล�ำคอกระเด็นมาใส่เต็มหน้าผม เขาพยายามพูดแตไ่ มม่ ีเสียง มือสองข้างก็อุ้มลำ� ไสท้ ่ที ะลักออกมา นัยนต์ า เบกิ กว้าง ส่ือความหมายไดเ้ พยี งอยา่ งเดยี วคือใหช้ ่วยเขาด้วย ผมรู้ได้เลยว่าสิ่งท่ีเขาคิดตอนนั้นคือมันไม่ควรจะเกิดขึ้นกับเขา ซ่ึงก�ำลังจะได้กลับบ้านอยู่แล้ว ผมพยายามคิดว่าจะหยุดเลือดท่ีก�ำลังไหล ออกจากคอเขาได้อย่างไร พยายามสะกดใจไม่ให้กลัว ในที่สุดก็นึกออก ผมฉีกเส้ือยืดของพลวิทยุเพ่ือจะมาหยุดเลือดที่คอ มันช่วยได้ระดับหนึ่ง เขาด้ินน้อยลงท�ำให้ผมช่วยเขาได้ง่ายขึ้น ไม่ก่ีนาทีพยาบาลสนามก็มาถึง 75

บนั ทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) และท�ำหน้าท่ีได้ดีกว่าผม และในที่สุดเฮลิคอปเตอร์ก็มารับเขาไปรับการ รกั ษา ณ โรงพยาบาลที่ผมเพง่ิ ออกมา ผมทราบภายหลังวา่ เขาไม่ตาย ในคืนแรกทเี่ ขาไปถึงโรงพยาบาล ต้องท�ำการให้เลือดเป็นจ�ำนวนมาก เป็นเรื่องแปลกส�ำหรับท่ีนี่คือคนป่วย ท่ีออกจากเวียดนามไปที่อื่นมักจะไม่ได้กลับมา ดังนั้นเราจึงไม่รู้ว่าเขาเป็น อยา่ งไร ยกเวน้ วา่ เขากลับมาเท่านน้ั เราจงึ จะรวู้ ่าเขาเจ็บหนักแคไ่ หน แลว้ ความจริงเป็นอยา่ งไร เกดิ อะไรขน้ึ กับเพอ่ื นใหม่ของผมคนนี้กนั แน่ ความจริงก็คือมันไม่ใช่เป็นการโจมตีจากข้าศึก แต่เกิดจาก พลทหารในกองพันที่หม่ันไส้จ่าอาวุโสก็เลยโยนลูกระเบิดใส่บังเกอร์ท่ีเป็น ที่นอนของจ่าคนน้ัน บังเอิญผู้หมวดคนน้ีเกิดอยากเข้าห้องน�้ำกะทันหัน ก็เลยไปยืนฉี่ข้าง ๆ บังเกอร์ก็เลยโดนลูกหลง มีการสอบสวนในภายหลัง จึงได้ความว่าพลทหารสารภาพว่าอยากแกล้งและสั่งสอนจ่าอาวุโสคนนั้น เทา่ น้นั ไม่ไดม้ เี จตนาท่จี ะเอาชีวติ ใคร ผมเรียนรู้อีกอย่างที่เวียดนามคืออย่าประมาทแม้แต่วินาทีเดียว เพราะอะไร ๆ กเ็ กดิ ขน้ึ ได้ และมนั มกั จะเกดิ ขน้ึ ตอนทเี่ ราประมาทนนั่ แหละ ผมถือว่าได้ผ่านช่วงของการรับน้องแล้วส�ำหรับการมารบท่ี เวียดนาม บทเรียนที่ผมได้รับท�ำให้ผมต้องระวังตัวเองให้มากข้ึนและ เตรียมพร้อมให้มากข้ึนด้วย เพราะสงครามยังด�ำเนินต่อไปและไม่รู้ว่าจะ จบตอนไหน 76

บทที่ ๘ ถา้ เราไมป่ ระสบความส�ำ เรจ็ ในครง้ั แรก... การกลับมาของผมเพื่อปฏิบัติหน้าท่ีผู้บังคับหมวดในคราวนี้ถือ ได้ว่าผมมีประสบการณ์แล้วในระดับหนึ่ง เพราะเป็นทหารผ่านศึกท่ีผ่าน สงครามมาและเคยบาดเจบ็ ดว้ ย ผมจะใชป้ ระสบการณอ์ นั นใี้ นการทำ� หนา้ ที่ ให้ดีข้ึน การที่ผมกลับมาท�ำให้พวกลูกน้องประหลาดใจไม่น้อย เพราะมี ข่าวลือว่าผมเสียชีวิตแล้วบ้าง หรือบาดเจ็บสาหัสบ้าง เม่ือผมก้าวขาลง จากเฮลิคอปเตอร์ลูกน้องผมเห็นก็อึ้งไปเลย เพราะไม่คิดว่าผมจะกลับมา ใบหน้าพวกเขาเหมือนจะบอกว่า “โอ้โฮ ดวงแขง็ น่าด”ู ส่วนผมเฉย ๆ ไม่ พดู อะไร บางทีการบังคับคนอื่นอาจจะง่ายกว่าการบังคับตัวเอง ดังน้ัน ส่ิงแรกท่ีผมท�ำเม่ือมาถึงคือท�ำให้ใจสงบและหาสัมภาระของใช้ส่วนตัว เชน่ มีด สายโยงเขม็ ขัดสนาม กระเปา๋ กระสุน เปน็ ต้น พวกลกู นอ้ งคดิ วา่ ผมคงไม่กลบั มาแลว้ กเ็ ลยเอาของใชข้ องผมแจกจา่ ยกนั เอง ในคืนแรกท่ีมาถึงผมตัดสินใจออกลาดตระเวนพร้อมลูกน้องเพื่อ ซุ่มโจมตีในเวลากลางคืนห่างจากฐานไปประมาณ ๒,๕๐๐ เมตร เม่ือ อาทติ ยเ์ รม่ิ ตก ใจผมกเ็ ตน้ ตบุ ๆ ผมใสเ่ สอื้ เกราะกนั กระสนุ และหมวกเหลก็ 77

บันทึกประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) พร้อมออกไปปฏิบัติหน้าท่ี อุปกรณ์สองส่ิงน้ีกลายเป็นอุปกรณ์ที่ผมแอบ หลงรักทันทีถึงแม้มันจะหนักและอึดอัดเวลาใส่ เพราะมันเคยช่วยชีวิต ผมไว้ ผมเป็นคนท่ีสี่ในการเดินลาดตระเวนคราวนี้ เม่ือออกไปได้สัก ประมาณ ๕๐ เมตร ใจผมก็เร่ิมหวิว ๆ ในทุกก้าวท่ีเดิน เพราะไม่รู้ว่า จะไปเหยียบกับระเบิดเข้าหรือเปล่า ผมพยายามจะไม่คิดถึงมันแต่ก็อด ห้ามใจไม่ได้เมื่อนึกถึงความโกลาหลท่ีเกิดขึ้นเมื่อไม่ก่ีสัปดาห์ท่ีผ่านมา แต่แล้วผมก็คิดว่าพวกลูกน้องผมเขาก็คงกลัวเหมือนกัน ผมเป็นหัวหน้า พวกเขาจบการศึกษาและผ่านการฝึกมามากมาย ท้ังจากโรงเรียน นายร้อยเวสต์พอยต์ โรงเรียนส่งทางอากาศ โรงเรียนจู่โจม และโรงเรียน การรบในปา่ ผมควรจะเปน็ ตัวอยา่ งแก่พวกเขาไมใ่ ช่หรอื เด็กหนุ่มเหลา่ นี้ ผ่านการฝึกมาไม่มากและต้องมาปฏิบัติหน้าที่เลย ผมปล่อยให้ตัวเอง เป็นคนข้ีขลาดไม่ได้ ผมเดินต่อไป ทุกอย่างเป็นไปด้วยดีส�ำหรับการเดิน ลาดตระเวน เราแทบจะไม่มีการพูดคุยกันเลย พวกเราเข้าพ้ืนท่ีซุ่มโจมตี จากทางด้านหลัง สักพักผู้บังคับหมู่ซ่ึงก็คือหัวหน้าชุดลาดตระเวนก็มา น�ำแต่ละคนไปอยู่ในต�ำแหน่งท่ีก�ำหนดไม่ว่าจะเป็นด้านข้างหรือด้านหลัง การสื่อสารผ่านการใช้สัญญาณมือและการพยักหน้าเป็นหลัก ไม่นาน ทกุ อย่างก็เข้าที่ จรงิ ๆ แลว้ เสน้ ทางท่ีพวกเราเดนิ ในคราวน้ไี มไ่ ดไ้ กลจากต�ำแหนง่ ท่ีผมโดนกับระเบิดเลย ผมจับท่ีเส้ือด้านในท่ีเปียกชุ่มไปด้วยเหงื่อ บอก ตัวเองว่าให้ท�ำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุดไม่ต้องไปคิดอย่างอ่ืน ผมเดิน อีกไม่กี่ก้าวก็ถึงต�ำแหน่งของตัวเองซ่ึงพอใกล้ถึงผมต้องคลานเข้าไป อย่างเงียบ ๆ เข็มทิศท่ีผูกยึดด้วยเชือกผูกรองเท้ากับสายโยงเข็มขัด สนามเกิดไปเกี่ยวกับกิ่งไม้จนหล่นลงพ้ืนไปกระทบหินเสียงดังปิ๊ง ผมรีบ ตะโกนทันที 78

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) “กับระเบิด” แล้วพุ่งตัวไปด้านขวาหมอบลงกับพ้ืน ลูกน้องผม ก็หมอบลงกับพ้ืน ผ่านไปไม่ก่ีวินาที เมื่อรู้ว่าไม่ใช่ระเบิดแต่เป็นเสียงจาก เข็มทิศผมเอง ทุกคนก็โล่งใจ แต่เล่นเอาผมอายแทบแทรกแผ่นดินกับ ความเฟอะฟะที่ตวั เองก่อและทำ� ให้พวกเราตอ้ งยา้ ยไปยงั ทซ่ี ่มุ แหง่ ใหม่ ในคืนนั้นทุกอย่างเรียบร้อยไม่มีเหตุการณ์อะไร ระหว่างเดินทาง กลบั ฐานในคนื นน้ั ผมรตู้ วั วา่ หนา้ แดงดว้ ยความอาย แตอ่ ยา่ งนอ้ ยกไ็ มม่ ใี คร เปน็ อะไรและผมก็ไมก่ งั วลเกี่ยวกบั แผลของตวั เองอีกต่อไป เมื่อกลับมาถึงฐานผมได้สรุปผลของการออกไปลาดตระเวน รวมถงึ จดุ ออ่ นและจดุ แขง็ ของพวกเราใหท้ ง้ั หมดฟงั มเี สยี งวจิ ารณเ์ ลก็ นอ้ ย เกี่ยวกับสิ่งที่เกิดข้ึนซึ่งเกิดจากความผิดของผมเอง แต่ผมไม่สนใจเพราะ อย่างน้อยในเวลานี้ผมได้รับความไว้วางใจจากลูกน้องในระดับหน่ึง และ ผมก็เอาชนะความกลวั ที่เกดิ ข้นึ ในใจผมได้ หว้ งเวลาของการรบั น้องไดจ้ บ ลงแล้วและจากน้ีไปคือของจริง ซึ่งหมายถึงว่าผมต้องน�ำหมวดของผมให้ ดีที่สุดและส่ิงที่ผมควรจะห่วงคือสไตล์ของความเป็นผู้น�ำและวิธีที่จะรบ กบั ขา้ ศกึ ใหด้ ีขึน้ ที่ผ่านมาหมวดของเราได้ใช้ยุทธวิธีซึ่งมุ่งไปท่ีการหลีกเลี่ยงความ สูญเสียให้มากที่สุด แต่ผมรู้ดีว่าการท�ำแบบน้ีสุดท้ายเราเองจะถูกต้อนให้ จนมุมและจะสูญเสียมากขึ้น ผมเลยให้ความสนใจเก่ียวกับสาระส�ำคัญ ทางยุทธวิธี เช่น การรุก รับ การซุ่มโจมตี การใช้อาวุธ การวางและการ กู้กับระเบิด การใช้แผนท่ีเข็มทิศ การเคล่ือนที่ในเวลากลางคืน การข้าม ล�ำน�้ำ การวางแผนการยงิ สนับสนุน เหล่านเ้ี ปน็ ต้น ผมร้เู ร่ืองพวกน้ีท้งั ทาง ทฤษฎแี ละปฏบิ ตั ิ แตก่ ไ็ มเ่ คยใชใ้ นสถานการณจ์ รงิ ทเ่ี วยี ดนามคอื โอกาสใน การใช้ แตค่ วามประมาทเพยี งนดิ เดยี วอาจนำ� มาซง่ึ ความหายนะของหมวด 79

บนั ทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) ฉะนนั้ ผมประมาทไมไ่ ด้ มคี ำ� พดู วา่ ทหารจะทำ� หนา้ ทไี่ ดด้ กี ต็ อ่ เมอ่ื มผี บู้ งั คบั บญั ชามาคอยตรวจสอบ แนน่ อนวา่ ในสนามรบผมไมส่ ามารถไปตรวจสอบ ทุกอย่างได้ตลอดเวลาแต่ผมสามารถใช้รองผู้บังคับหมวดและผู้บังคับหมู่ ท�ำหน้าท่ีเป็นหูเป็นตาแทนได้ ไม่เพียงเฉพาะด้านยุทธวิธีเท่านั้นที่ผมใน ฐานะผูบ้ ังคับหมวดต้องใสใ่ จ ด้านสขุ อนามัยกส็ �ำคญั ไมแ่ พ้กัน เชน่ ถุงเทา้ ตอ้ งเปลยี่ นบอ่ ย ๆ การอาบนำ้� สระผม โกนหนวดตอ้ งทำ� สมำ่� เสมอ รวมถงึ การเข้าเวรยาม การรับส่งวิทยุ การเข้ารหัสวิทยุ ต้องท�ำให้เข้มงวดและ จริงจัง เราจะประมาทไม่ได้เลย ฐานของหมวดต้องได้รับการปรับปรุง อยู่เสมอ ทุ่นระเบิดเคลย์มอร์ต้องได้รับการตรวจและพรางอย่างถูกต้อง คูติดต่อต้องขุดให้ลึก ต�ำแหน่งของทหารประจ�ำจุดต่าง ๆ ต้องได้รับการ ปรับปรุงเพ่ือให้การยิงมีประสิทธิภาพมากท่ีสุด แม้กระท่ังหญ้าท่ีอยู่หน้า ฐานกต็ อ้ งตดั ใหโ้ ลง่ เตยี นเสมอ ทเ่ี กบ็ กระสนุ ตอ้ งแหง้ การซกั ซอ้ มการปะทะ ในสถานการณต์ า่ ง ๆ ตอ้ งทำ� อยเู่ ปน็ ประจำ� เรอื่ งสำ� คญั อกี อยา่ งคอื ในเวลา รบผู้น�ำมักตกเป็นเป้าเสมอ ดังน้ันลูกน้องแต่ละคนต้องได้รับการฝึกให้ ท�ำหนา้ ท่ีเป็นหวั หน้าได้ ในกรณีทห่ี ัวหน้าตัวเองเสียชีวติ หรอื บาดเจ็บ เพื่อ ปฏิบัติหน้าที่ต่อให้ส�ำเร็จ ความจริงเร่ืองน้ีได้มีการปฏิบัติมานานมากแล้ว ต้ังแต่สมัยสงครามฝรั่งเศสและสงครามอินเดียน (French and Indian War) กอ่ นทจี่ ะมีการก่อต้งั กองทพั บกสหรัฐเสียอกี ผมปรบั วถิ กี ารใชช้ วี ติ ในระหวา่ งการรบทเ่ี วยี ดนามดว้ ย คอื จะนอน เปน็ ชว่ ง ๆ ซง่ึ มกั จะเปน็ ในเวลากลางวนั เปน็ สว่ นมาก สว่ นในเวลากลางคนื ผมก็จะออกไปลาดตระเวนในผลัดท่ีสามเสมอ และก่อนออกผมจะเป็น คนนับยอดว่ามีก่ีคนและก่อนเข้าก็จะเป็นคนนับยอดเช่นกันว่าเข้ามากี่คน เรอ่ื งนดี้ เู หมอื นเปน็ เรอื่ งเลก็ แตม่ คี วามสำ� คญั มากเพราะอาจมขี า้ ศกึ แอบมา ตอ่ ทา้ ยแถวเราตอนกลบั เขา้ ฐานในเวลากลางคนื ทม่ี ดื มาก ๆ กเ็ ปน็ ได้ หรอื 80

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) อาจจะมีคนของเราหายไปตอนขากลับ เพราะฉะนั้นเร่ืองพวกนี้ละเลย ไม่ได้ อกี อยา่ งอาวธุ ยทุ โธปกรณต์ ่าง ๆ ต้องอยคู่ รบ และถ้าหายก็ต้องรู้ว่า มนั หายไปไหนและตอนไหน เรอื่ งเหลา่ นผ้ี มใหค้ วามสำ� คญั มากเชน่ กนั และ หากมคี วามผดิ ปกตเิ กดิ ขนึ้ ในการนบั ยอดรองผบู้ งั คบั หมวดกต็ อ้ งตอบไดว้ า่ เกดิ อะไรขึ้น เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้กับหมวด ผมตรวจท่ีตั้งของลูกน้อง ทกุ คนื เชน่ ตำ� แหนง่ ของปนื กล ผมจะไปอยทู่ น่ี น่ั และลองเลง็ ดวู า่ มนั สามารถ ป้องกันพื้นที่ได้ไหม วิทยุสื่อสารของหมวดก็เช่นกันผมจะเช็กเป็นประจ�ำ เพื่อให้มั่นใจว่าสามารถติดต่อกับกองร้อยหรือกองพันได้ อีกอย่าง ความ สัมพันธ์กับลูกน้องก็ต้องสร้างผ่านสิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น กินข้าวด้วยกัน เป็นตน้ รายละเอยี ดเลก็ ๆ นอ้ ย ๆ เกย่ี วกับลูกนอ้ งไมว่ า่ จะเป็นคนถนัด ซ้ายหรือขวา การมองเห็นในเวลากลางคืนดีไหม นิสัยใจคอเป็นอย่างไร มีปัญหาส่วนตัวบ้างหรือไม่ เช่น ปัญหาท่ีบ้าน ปัญหาการหลับนอน ผมตอ้ งรู้ และถอื ว่ามนั เป็นส่วนหนึ่งของหนา้ ท่ี ผมฟงั พวกเขาเล่าเรื่องราว ซ่ึงสะท้อนถึงความหวังในการมีชีวิตรอดกลับไป แต่ส�ำหรับเร่ืองส่วนตัว ของผม ผมไม่ได้เล่ามาก ผมรู้ว่ามันไม่มีประโยชน์ท่ีพวกเขาจะรู้ สิ่งที่ พวกเขาต้องการเก่ียวกับผมคือผมจะสามารถน�ำพาพวกเขาให้อยู่รอด ปลอดภัยจนได้กลับบ้านได้หรือไม่ พวกเขาอยากเล่าเร่ืองราวให้ผมฟัง และอยากให้ผมเป็นผู้ฟังที่ดีก็เท่านั้น และด้วยความท่ีผมเป็นนายทหาร สว่ นพวกเขาเปน็ จา่ นายสบิ หรอื พลทหาร มันจงึ เป็นความแตกตา่ งอยา่ ง เลี่ยงไม่ได้ ผมเป็นทหารอาชีพ ส่วนพวกเขาเป็นทหารแค่ช่วงเวลาหน่ึง การวางตัวท่ีเหมาะสมก็เป็นส่ิงจ�ำเป็นเพ่ือรักษาไว้ซึ่งการบังคับบัญชาที่ดี มองในอีกมุมหนึ่ง การอยากรู้เร่ืองส่วนตัวของลูกน้องมากจนเกินไปอาจ 81

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ท�ำให้พวกเขาระแวงสงสัยว่าผมเข้ามาพูดคุยด้วยวัตถุประสงค์อะไรกันแน่ เร่ืองน้กี เ็ ป็นประเดน็ ท่ีผมตอ้ งคดิ เหมอื นกนั ส�ำหรับข้าศึกท่ีพวกเราก�ำลังเผชิญหน้าอยู่ ความจริงก็คือ ประชาชนธรรมดาที่พร้อมจะฆ่าพวกเราได้ทุกเวลาเพราะจังหวัดบินดิน คือถิ่นของพวกเวียดกง ผมเช่ือว่าพวกมันใช้ชาวบ้านเป็นสายสืบเกี่ยวกับ ความเคลอ่ื นไหวของเรา ไม่ว่าจะเป็นจำ� นวนคน อาวธุ ทใี่ ช้ หรือแมก้ ระทัง่ ตัวผมเองว่ามีความเป็นผู้น�ำแค่ไหน ผมเองก็ต้องพยายามรู้ให้ได้ว่าพวก เวียดกงท่ีแฝงตัวอยู่แถวน้ีมีจ�ำนวนเท่าไหร่และมีแผนจะปฏิบัติการต่อ พวกเราตอนไหน ตอ้ งรคู้ รอบคลมุ ถงึ ขอ้ มลู ดา้ นการรบของพวกมนั ดว้ ย เชน่ อาวธุ ทใ่ี ชม้ อี ะไร วางกบั ระเบดิ ไวต้ รงไหน ขอ้ มลู ขา่ วสารทที่ นั ตอ่ เหตกุ ารณ์ จึงเป็นส่ิงจ�ำเป็นมาก แล้วจุดอ่อนของพวกมันล่ะ ข้าศึกต้องมีจุดอ่อน เชน่ เดยี วกบั ทพ่ี วกเรามี ผมตอ้ งพยายามหาใหเ้ จอและใชป้ ระโยชนจ์ ากมนั แนน่ อนความทเ่ี ปน็ มนษุ ยเ์ หมอื นกนั ยอ่ มมอี ะไรทค่ี ลา้ ย ๆ กนั พวกมนั ตอ้ ง กนิ นอน พกั ผอ่ น แลว้ อาหารทก่ี นิ มาจากไหน ใครสง่ มาให้ เมอื่ จะเคลอ่ื นที่ จะเคลื่อนที่ตอนไหน เป้าหมายคืออะไร สิ่งเหล่าน้ีผมก็ต้องพยายามรู้ให้ ได้มากท่ีสุดเพื่อความอยู่รอดของหมวดและภารกิจที่ส�ำเร็จลุล่วง นั่นคือ การรักษาหมู่บ้านทรองแลม เหลา่ ผรู้ ู้ทางทหารบอกไวว้ า่ ตอ้ งรขู้ ้าศึกใหม้ าก ยิง่ รู้มากโอกาสที่ จะชนะกม็ าก นนั่ คอื ทำ� ลายขา้ ศกึ ได้ แนน่ อนวา่ ขา้ ศกึ กค็ งคดิ เชน่ เดยี วกบั ที่ เราคดิ มนั อะไรกนั นี่ พวกเรามาจากโลกทศี่ วิ ไิ ลซแ์ ละเกลยี ดการฆา่ กนั และ พวกมนั กน็ ่าจะถูกปลูกฝังมาไมต่ า่ งกัน แต่กลับต้องมาอยู่ในสถานการณ์ที่ พยายามจะเอาชวี ิตซง่ึ กนั และกนั ในแตล่ ะวันผมจะเขยี นจดหมายถงึ บ้าน ที่สหรัฐ น่ันเป็นช่วงเวลาเดียวที่ผมมีความสุขมากและอยากจะมีชีวิตรอด 82

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) กลับไปเห็นหน้าลูกเมีย เม่ือคิดถึงเร่ืองนี้ เพ่ือให้ผมและลูกน้องรอดชีวิต ผมจงึ จำ� เป็นท่จี ะตอ้ งฆ่าพวกมนั ก่อน มีนักสังคมศาสตร์และนักการทหารให้นิยามของสงครามไว้ว่า “สงครามคือการจัดการกับความรุนแรง” (War is the management of violence.) ส�ำหรับเวียดนาม ความรุนแรงที่พูดถึงน่าจะหมายถึง การเข่นฆ่าเอาชีวิตซึ่งกันและกัน ส่วนค�ำว่า การจัดการ มันอาจจะใช้ที่ เวียดนามไม่ได้ ถ้าผมจะท�ำภารกิจให้ส�ำเร็จโดยการไปเข้าตีท่ีใดที่หน่ึง ผมต้องน�ำลูกน้องไป ผมไม่สามารถบริหารจัดการให้พวกเขาไปได้ และ อกี อยา่ งผมมหี นา้ ทที่ จ่ี ะรกั ษาชวี ติ พวกเขาไวใ้ หไ้ ดม้ ากทส่ี ดุ เทา่ ทจ่ี ะมากได้ ย่ิงไปกว่าการรักษาชีวิตของพวกเขาก็คือผมเป็นผู้น�ำท่ีต้องพาเขา ไปฆ่าคน ดังนั้นหน้าที่อีกอย่างคือผมต้องไม่ให้พวกเขาเป็นพวกกระหาย สงครามเห็นชีวิตคนเป็นผักปลา ถ้าต้องฆ่าคือท�ำไปเพราะหน้าที่และก็ จบแค่น้ัน ผู้น�ำคือคนท่ีมีบทบาทหน้าท่ีในการท�ำให้พวกเขาอยู่ในกรอบท่ี เหมาะสม โดยธรรมชาติของสงคราม มนุษย์สามารถท�ำอะไรก็ได้เพ่ือให้ ตวั เองรอดชวี ติ และกจ็ ะไมร่ สู้ กึ ผดิ กบั การกระทำ� ของตนดว้ ย แตแ่ นน่ อนวา่ ถึงสงครามจะจบลงแต่การกระท�ำน้ันจะอยู่กับเราตลอดไป ดังน้ัน ในฐานะที่เป็นทหารและอยู่ในสถานการณ์รบ การกระท�ำที่เกินกว่า เหตุ สุดท้ายก็จะกลับมาท�ำร้ายเราเองในอนาคต ในทางตรงกันข้าม ถ้าผู้น�ำไม่ท�ำหน้าที่ของตัวเองให้เหมาะสมปล่อยให้ลูกน้องท�ำเกินกว่าเหตุ ส่งิ เลวรา้ ยตา่ ง ๆ ก็จะเกิดขน้ึ ทหารบางคนอาจต้องไปข้ึนศาลทหารเพราะ ท�ำในสิ่งที่เกินกว่าเหตุ เช่น การฆ่าผู้บริสุทธิ์ การข่มขืนชาวบ้าน เป็นต้น แน่นอนสิ่งเหล่านี้เมื่อเกิดข้ึนแล้วมันท�ำลายภาพลักษณ์และวินัยท่ีดีงาม ของหน่วยและทหารคนอ่ืน ๆ อาจท�ำตามกไ็ ด้ 83

บันทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) สงครามเป็นเร่ืองของความโกลาหลอลหม่านและท้ายที่สุดจะ น�ำมาซ่ึงการไร้ซึ่งศีลธรรม ผู้น�ำหน่วยต้องควบคุมและอย่างน้อยที่สุดต้อง ทำ� ใหเ้ หน็ เปน็ ตวั อยา่ งและจะไมป่ ลอ่ ยใหค้ วามผดิ เลก็ ๆ นอ้ ย ๆ ขยายเปน็ เรื่องราวใหญ่โต เช่น การขโมยทรัพย์สินเพียงเล็กน้อยจากชาวนาอาจ นำ� มาซง่ึ การขม่ ขนื ลูกสาวเขาอกี ทีก็เปน็ ได้ ส�ำหรบั สงครามสมัยใหม่ เชน่ สงครามเวียดนามเสน้ แบง่ ระหว่าง สนามรบและเขตพลเรอื นมกั จะไมช่ ดั เจนและมกั จะนำ� มาซงึ่ ปญั หามากมาย ความโหดร้ายของสงครามที่บั่นทอนขวัญของทหารในสนามรบมีอยู่ใน ทกุ ท่ที กุ มิติ เชน่ ในหมบู่ ้านท่ีหมวดผมมหี น้าท่ใี นการรักษาความปลอดภยั ชาวนาธรรมดาหน่ึงคนอาจมีได้หลายบทบาท นอกจากบทบาทของการ เป็นชาวนาแล้วยังอาจเป็นพ่อหรือแม่ของทหารเวียดกงก็ได้ ซึ่งจุดยืน ทางการเมืองที่ต่างกันไม่ได้หมายความว่าพวกเขาไม่สมควรได้รับความ เป็นธรรมในฐานะที่เป็นมนุษย์คนหนึ่ง พวกเขาอาจพยายามเอาชีวิตเรา แต่น่ันก็ไม่ได้หมายความว่าคุณมีสิทธ์ิที่จะไปเกลียดหรือท�ำไม่ดีกับเขา หนา้ ทข่ี องผมในฐานะผนู้ ำ� ของหมวดจงึ มที งั้ บทบาทของผนู้ ำ� ในการรบและ ผู้นำ� ด้านคุณธรรมซง่ึ ก็ไม่ได้ง่ายเลย 84

บทท่ี ๙ หลอ่ หลอมความเป็นผนู้ ำ� ลกู หลานอเมรกิ นั ทไ่ี ปรบเปน็ ใครมาจากไหนนะ ผมมองหาหนงั สอื นิยายรักโรแมนติกที่มีหมวดทหารที่เป็นต้นแบบ แต่ก็หาไม่เจอ แน่นอน ถ้ามีก็คงไม่มีผมอยู่ในนั้น เอาเข้าจริง ๆ เมื่อถึงเวลาท่ีต้องออกไปรบเพ่ือ ประเทศชาติ คนท่ีไปรบอาจไม่ใช่คนท่ีอยากจะไปจริง ๆ ก็ได้ หรือถ้าไป ก็เพราะไม่มีทางเลือกในชีวิตเท่าใดนัก ผมว่าอเมริกาล้มเหลวในเรื่องการ แสดงออกถึงความรักชาติเม่ือถึงเวลาที่ประเทศเข้าหน้าสิ่วหน้าขวาน คนอเมริกันท่ีไปรบท่ีสงครามเวียดนามจริง ๆ แล้วส่วนมากมาจากการ จบั สลากเนอ่ื งจากประเทศมที รพั ยากรมนษุ ยม์ าก คนทเ่ี ขา้ ขา่ ยทจี่ ะถกู เลอื ก ก็มีมาก ท�ำให้คนที่มีการศึกษาดีหรือมีอ�ำนาจต่อรองสูงไม่ต้องไปรบ พวกท่ีเหลือท่ีถูกเกณฑ์ไปรบคือคนท่ีโอกาสทางสังคมไม่ค่อยดีนักแต่มี สภาพร่างกายและจิตใจที่พร้อมท�ำการรบเท่านั้น ย่ิงไปกว่าน้ันทหาร อเมริกันที่ไปรบที่เวียดนามส่วนมากไม่เคยเจอสงคราม พวกท่ีการศึกษา นอ้ ย ไมม่ ีทักษะทกี่ องทัพตอ้ งการ หรือเปน็ เพราะเหตุอื่น ๆ มกั จะได้อยู่ ในแนวหน้า ซ่งึ ผมหมายถึงการเสีย่ งชวี ิต ยกตวั อย่างทีใ่ กล้ตัวผมทสี่ ุดคือพลวิทยขุ องผม ฟิล เนลซึ่งมาจาก เมืองพรอสเพคพาร์ค รัฐเพนซิลเวเนีย เขาบอกเองเลยว่าท่ีเขามารบท่ี 85

บนั ทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) เวียดนามเพราะต้องเลือกเอาระหว่างติดคุกกับมารบ เขาเลยเลือกมารบ ฟิล เนลเป็นคนมีนิสัยร่าเริงชอบเล่าเรื่อง บางทีผมก็อดสงสัยไม่ได้ว่า สงิ่ ทเี่ ขาเลา่ มนั จรงิ หรอื เทจ็ แตผ่ มกไ็ มเ่ คยแสดงออกใหเ้ ขาเหน็ แตผ่ มกเ็ ชอ่ื บางอย่างท่ีเขาพูด เช่น เขาบอกว่าถ้าเขาเลือกท่ีจะไม่มารบก็อาจจะเจอ ปญั หามากมาย เชน่ จากพอ่ เจา้ อารมณห์ รอื จากผหู้ ญงิ แตไ่ มว่ า่ ความจรงิ จะ เปน็ อยา่ งไร เขากม็ ารบทเ่ี วยี ดนามเปน็ เวลาถงึ ๒๒ เดอื นแลว้ และไดเ้ หรยี ญ กลา้ หาญถึง ๒ เหรียญด้วยกัน และนัน่ ก็ไม่ได้ท�ำใหเ้ ขาเป็นคนซึมเศรา้ แต่ ประการใด เขาบอกดว้ ยสำ� เนยี งของชาวเมอื งฟลิ าเดลเฟยี ทบ่ี ง่ บอกถงึ ความ มนั่ ใจวา่ การทเี่ ขาเปน็ คนอารมณด์ เี สมอนน้ั มาจากการทเี่ ขามที กั ษะในการ ละอารมณ์ได้เร็วคือไม่เก็บอะไรมาคิดนาน “แย่แล้วหมวด ผมแย่แล้ว” ฟิล เนลบอกผม ผมถามว่าแย่อะไรเพราะเขากับทุกคนในหมวดก็อยู่ใน สมรภูมิรบเหมือนกัน เขาบอก “ผมไม่เหมือนทหารราบคนอื่น ผมแบก วทิ ยแุ ตค่ นอน่ื ถอื ปนื มนั ไมเ่ หมอื นในหนงั ทจ่ี อหน์ เวยน์ เลน่ เลย ผมแยแ่ น”่ ฟลิ เนลเป็นคนเก็บอาการไมค่ ่อยเก่ง คิดอะไรก็พดู ออกไป แตเ่ ขามีศลิ ปะ ในการบริหารจัดการเร่ืองเล็ก ๆ น้อย ๆ ภายในหมวดได้ดี ถ้าจะว่าไป เขาเปน็ นักการทูตนอ้ ย ๆ กว็ ่าได้ ยกตวั อยา่ งเช่น นอกจากการทำ� หนา้ ท่ี เป็นพลวิทยุแล้วเขายังมีหน้าท่ีในการแจกจ่ายของเบ็ดเตล็ดรวมถึงบุหรี่ให้ ทหารในหมวดและเขากจ็ ะมี “ลกู คา้ กลมุ่ พเิ ศษ” ทม่ี กั จะไดข้ องกนิ ของใชท้ ่ี ดีกว่าคนอ่ืน โดยที่เขามีอ�ำนาจต่อรอง รู้สึกว่าเขาจะมีความภูมิใจมาก ทเี่ ขาสามารถเอาชนะระบบได้ และทำ� ใหผ้ หู้ มหู่ รอื จา่ จบั เขาไมไ่ ด้ หลงั จาก ปฏบิ ตั หิ นา้ ทท่ี เ่ี วียดนามไดส้ กั พัก ฟลิ เนลก็เร่มิ จะมีความเป็นทหารอาชพี ทหารคืออาชีพของเขาซะแล้ว ถ้าหากกองทัพบกต้องเข้าสู่สงครามและ เขาเป็นคนท่กี องทัพจะคัดออก ก็ช่างปะไร เมื่อเปรยี บเทียบเขากับพวกที่ เกง่ แตป่ ากแต่หนกี ารเกณฑท์ หาร ผมว่าเขาเป็นลกู ผู้ชายเต็มตัว 86

บนั ทึกประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) จิม บาร์น จากเมืองแอชวิล รัฐนอร์ทแคโรไลนา เมืองที่เป็นท่ีรู้ กันว่าในเวลาท่ีบ้านเมืองต้องการคนไปเป็นทหารเพื่อไปรบ คนในเมืองนี้ ก็จะขันอาสาก่อนใคร ๆ และพวกผู้ชายท่มี าจากภเู ขารอบ ๆ เมอื งแอชวิล แม้เป็นชาวบ้านธรรมดา ๆ แต่แข็งแกร่งทั้งกายใจและเป็นพวกสู้ยิบตา เพ่ืออุดมการณ์และส่ิงที่เชื่อ อย่างไรก็ตาม ผมเชื่อว่าถ้าสถานการณ์ไม่ เลวรา้ ยจนเกินไป บารน์ กค็ งจะไมม่ ารบ เหตทุ ีผ่ มเชือ่ กเ็ พราะวา่ พลทหาร บาร์นเป็นคนฉลาดมาก รปู รา่ งดี แขง็ แรง เดาไดเ้ ลยว่าเกรดเขาสมัยมธั ยม คงดมี ากและเขานา่ จะไดร้ บั ทนุ การศกึ ษาดว้ ยซำ�้ ผา่ นทางนกั กฬี ายอดเยยี่ ม ด้วยมันสมองที่ดีและความคล่องแคล่ว บาร์นน่าจะได้งานดี ๆ ในโลก ขา้ งนอกได้ แตบ่ ารน์ เปน็ คนพดู ตดิ อา่ งมากถงึ ขนาดทวี่ า่ คนอน่ื จะไมส่ ามารถ เข้าใจในสิ่งที่เขาพูดได้ ด้วยความที่บาร์นเป็นคนรูปร่างใหญ่ เขาสามารถ ถือเครื่องยิงลูกระเบิดเอ็ม-๗๙ (M-79) ได้อย่างสบาย และถึงแม้จะ ตัวใหญ่ แต่ก็เคลื่อนไหวคล่องแคล่วว่องไว เวลาเคลื่อนที่ผ่านป่าหนา ๆ เขาสามารถผ่านไปได้สบาย ๆ โดยไม่ท�ำให้เกิดร่องรอยเด่นชัด บาร์น เป็นทหารท่ีเชื่อฟังและปฏิบัติตามค�ำส่ัง และท�ำตัวเป็นตัวอย่างแก่ทหาร คนอ่ืน ๆ แต่ที่เขามีปญั หาในการพดู เวลาพดู จะติดอา่ ง ตาเหลอื กข้ึนข้าง บน พร้อมกบั ปากที่อ้ากวา้ ง ค�ำพูดแต่ละค�ำมักจะติดอยู่ในคอกอ่ นจะออก มาเป็นค�ำได้ ดูเหมือนบาร์นจะอายในเร่ืองนี้มาก เขามีความรู้สึกว่าท�ำให้ บรรพบุรุษขายหน้า เพราะบรรพบุรุษแต่ละคนก็ท�ำตัวเป็นตัวอย่าง เวลา จะพดู อะไรก็มคี นฟงั ส่วนเขาไมม่ ใี ครรอใหเ้ ขาพูดจนจบประโยคก่อน แต่ จะเดินหนีไป ด้วยเหตุน้ีเขาเลยไม่เข้ามหาวิทยาลัย หางานท�ำ หรือเล่น กีฬา บาร์นอาสามารบท่ีเวียดนามสังกัดหมวดทหารราบที่ ๒ กองร้อย บราโว กองพันทหารราบท่ี ๔ ของกรมทหารราบส่งทางอากาศที่ ๕๐๓ 87

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) เวลาท�ำงานเขาคงจะอัดอั้นมาก แต่ย่ิงเขาพูดน้อยเท่าไรย่ิงเป็นประโยชน์ กับเขาเทา่ นน้ั และเพอ่ื นร่วมงานกย็ ง่ิ ชอบเขามากขึน้ ส่วนสิบโท จอน คิลลิแกน มาจากเมืองเบเคอร์สฟีลด์ รัฐแคลิฟอร์เนีย คิลลิแกนเป็นคนที่เข้าใจธรรมชาติของสงครามดีว่าไม่มี ความยุติธรรมใด ๆ ทั้งสิ้น และดูเหมือนเขาจะสนุกกับการมารบด้วย ดว้ ยวัยเพียง ๒๒ ปี เขามารบทีเ่ วียดนามครง้ั นเี้ ปน็ ครัง้ ท่ี ๓ แลว้ และเป็น ทหารทมี่ ปี ระสบการณ์ในการรบมากที่สุดในหมวด ทุกคนใหเ้ กยี รติเขาใน เรอื่ งประสบการณใ์ นการรบ แตไ่ มม่ ีใครมองว่าเขาเป็นมติ ร คิลลิแกนเป็น คนเงียบ ๆ ไม่ชอบสุงสิงกับใคร มีค�ำพูดที่หลุดออกจากปากเขาน้อยมาก เขาไมเ่ คยเรยี กผมว่า ผหู้ มวด หรอื มคี ำ� ว่า “ครบั ผม” ให้ไดย้ นิ เวลาได้รบั คำ� สง่ั เขาจะฟงั และกจ็ อ้ งตาเขมง็ อาจทำ� ปากเผยอเลก็ นอ้ ยดว้ ยอาการดถู กู ย่งิ กับนายทหารดว้ ยแล้ว เขายง่ิ แสดงการดถู กู ทางสายตาแบบไมป่ ิดบงั ถึงแม้ว่าคิลลิแกนจะดูไม่ได้เรื่องเก่ียวกับธรรมเนียมปฏิบัติทาง ทหารและเป็นคนเก็บตัว แต่เขาเป็นทหารท่ีทุกคนเกรงใจมาก เพราะ ประสบการณ์ในการรบที่สูงและเคยได้รับบาดเจ็บถูกยิงเฉียดตายมาแล้ว บางคนบอกเขาเป็นแมวเก้าชีวิตและเวลารบเขาจะดุดันมาก ไม่ห่วงความ เป็นความตายของตัวเองเลย ต�ำแหน่งท่ีเขาได้รับในการเดินลาดตระเวน เรียกว่าพลลาดตระเวน เขาจะเดินน�ำหน้าทุกคนในการเดินลาดตระเวน ซึ่งเป็นต�ำแหน่งที่รับความเสี่ยงมากกว่าใคร แต่เขาไม่เคยบ่นแม้กระทั่ง เวลาฝนตกเขาก็ไม่ยอมแม้แต่จะปาดน�้ำฝนออกจากขนค้ิว และถ้า ภารกิจต้องอดนอนเป็นเวลาหลายคืนเขาจะเป็นคนที่สามารถวางใจ ได้ว่าจะไม่หลับเลย คิลลิแกนจะตื่นตัวอยู่เสมอ เขาเป็นแบบฉบับของ ทหารราบและหน่วยทหารทุกหนว่ ยควรมีคนอย่างเขาอยู่ 88

บันทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ในสนามรบคลิ ลแิ กนมคี ณุ สมบตั ขิ องทหารเปน็ นกั ฆา่ ในบทสนทนา ครง้ั หนงึ่ ระหวา่ งผมกบั เขาซง่ึ ถอื วา่ นานทสี่ ดุ เขาบอกวา่ จรงิ ๆ แลว้ กองทพั ได้ปลดประจ�ำการเขาไปแล้วหลังจากไปรบท่ีเวียดนามถึง ๒ คร้ัง แต่ เขายืนยันอาสามารบเป็นคร้ังที่ ๓ เอง นักศึกษามหาวิทยาลัยกลุ่มหน่ึง เตือนเขาว่าอย่าให้กองทัพมาเกณฑ์ไปรบได้ เขาโมโหมากและตอบไป ว่า “เกณฑ์ผมเหรอ ผมต่างหากทีอ่ าสาไปรบเพื่อจะได้มีโอกาสฆา่ ไอพ้ วก เลว ๆ เหลา่ นนั้ ” ดูเหมือนเขาจะชอบเรื่องท่ีเล่าน้ีมากและผมก็เชื่อว่าเขาพูดจริง และประเมนิ เขาว่าเขาเป็นนกั รบโดยแท้ หมวดของผมประกอบไปด้วยคนหลากหลายแบบเนล บาร์น และคิลลิแกน ทุกคนมีความแตกต่างกัน ตัง้ แต่คนทปี่ ระสบการณ์โชกโชน จนถึงเด็กใหม่อายุแค่สิบเจ็ด แต่ทุกคนมีสิ่งหน่ึงท่ีเหมือนกันคือไม่มีสิทธิ พิเศษใดที่จะได้รับการยกเว้นการเกณฑ์ทหาร อีกทั้งยังถูกส่งมารบในท่ี ท่ีห่างไกลความเจริญมากท่ีสุดเหมือนกัน ความจริงมีหลากหลายวิธีที่จะ หลบหลีกไมต่ ้องมาเป็นทหารราบ และก็มเี พื่อนรว่ มชาตหิ ลายคนทีไ่ มเ่ คย สวมเครื่องแบบทหารหรือไม่เคยเห็นครูฝึกทหารเลย แต่ลูกน้องผมที่มา รบที่นีม่ ันเหมอื นถูกสาปมาตงั้ แต่เกดิ วา่ ตอ้ งมารบเท่าน้ัน แตพ่ วกเขาไม่ได้ บ่นอะไร และพยายามท�ำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุดและก็หวังว่าผู้น�ำของ พวกเขาจะพาพวกเขารอดปลอดภัยจากทน่ี ่ี มันเป็นเรื่องตลกท่ีบางทีลูกน้องจะมีประสบการณ์ในการรบ มากกวา่ ผบู้ งั คบั หมขู่ องตวั เอง ในกรณนี กี้ องทพั บกกจ็ ะหาวธิ เี กณฑพ์ ลเรอื น ทดแทน โดยก่อนไปรบก็จะได้รับการฝึกเบื้องต้นหลายหลักสูตรและก็ แต่งตั้งให้เป็นสิบตรีในกองทัพ แต่ประสบการณ์ในการเป็นทหารก็ยัง 89

บันทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) น้อยอยู่ซึ่งถ้าเป็นนายสิบหรือจ่าในกองทัพต้องใช้เวลาหลายปีในการสร้าง แตก่ องทพั ไมม่ ที างเลอื ก สงครามเวยี ดนามไดค้ รา่ ชวี ติ ของนายสบิ ในกองทพั ไปเป็นจำ� นวนมาก และก็ต้องหากำ� ลงั พลมาทดแทนโดยด่วน จรงิ ๆ ต้อง ให้เกียรติพวกทม่ี าทดแทนและไปท�ำการรบท่เี วยี ดนามเพราะหลายคนท�ำ หน้าท่ไี ด้ดที ง้ั ในบทบาทของผบู้ งั คบั หมแู่ ละรองผบู้ ังคบั หมวด หมวดของผมไม่ได้ประกอบไปด้วยทหารอเมริกันท้ังหมด มี ทหารเวียดนามใต้คนหนึ่งมาประจำ� ด้วยโดยเขามีอายุ ๔๐ ปี ซงึ่ ถอื ว่ามาก เม่ือเทียบกับทหารอเมริกันที่มีอายุเฉล่ียประมาณ ๒๑ ปีเท่าน้ัน ทหาร เวยี ดนามใตค้ นนช้ี อ่ื เหงยี น หนาน เขาเคยเปน็ เวยี ดกงมากอ่ น ๕ ปแี ตก่ ลบั ใจ มาอยู่กับพวกเวียดนามใต้และมาประจ�ำอยู่กับพวกเราเพื่อแลกกับการ ไดร้ บั อภยั โทษ เขาอาสามารบใหก้ บั หนว่ ยทหารอเมรกิ นั หนานบอกวา่ เขา ไมไ่ ดส้ มคั รใจไปเปน็ เวยี ดกงแตถ่ กู บงั คบั พวกเวยี ดกงเขา้ ไปในหมบู่ า้ นและ บังคับให้เขาเป็นทหาร ไมว่ ่าเขาจะพดู จรงิ หรอื ไม่ ผมสนั นิษฐานวา่ เขาต้อง เปน็ ทหารทดี่ มี าก่อน และแกร่ง ดว้ ยความสูงขนาด ๕ ฟตุ ๘ นิว้ ถือว่าสงู ส�ำหรับชาวเวียดนามและไม่มีไขมันเลยมีแต่กล้ามเน้ือ เดาว่าช่วงหน่ึงเขา นา่ ทำ� งานพวกตัดไมม้ ากอ่ น เทา่ ท่ีเห็นผมว่ามี ๓ อยา่ งท่หี นานชอบคือ บุหรี่ ผหู้ ญิง และกก็ าร ได้ฆ่าพวกเวียดกง ความส�ำคัญอาจจะเรียงจากหลังมาหน้าก็ได้ ด้วยวัย ขนาดเขาเวลาในการรบเรมิ่ ลดนอ้ ยลง เขาไดร้ บั เหรยี ญกลา้ หาญ ๕ เหรยี ญ ท่ีแสดงออกถึงความกล้าหาญในสมรภูมิรบและเขาเองบากเป็นขีดไว้ท่ี พานท้ายของปนื เล็กยาว เอ็ม-๑๖ จำ� นวน ๔๕ ขดี สำ� หรบั ทหารเวียดกง ๔๕ นายท่ีเขาสังหาร แน่นอนในสายตาของพวกทหารเวียดกงในจังหวัด บินดินเขาเองก็ถูกต้ังค่าหัว ดังน้ันเพื่อความปลอดภัยเขาได้ย้ายสมาชิก ในครอบครัวไปอยู่ในจังหวัดใกล้เคียงและก็ไปเยี่ยมแบบลับ ๆ หนาน 90

บนั ทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) เป็นนักรบหรือจะว่าไปเป็นนักฆ่าที่ดุดันมาก วันหน่ึงขณะที่ออกซุ่มโจมตี มเี วยี ดกงคนหนง่ึ เดนิ ผา่ น หนานยงิ มนั แตก่ ระสนุ ดา้ น เขาตดั สนิ ใจกระโจน เข้าใส่ทหารเวียดกงคนนั้นและก็ทุบด้วยพานท้ายปืนจนทหารเวียดกง คนนั้นเสียชีวิต ความดุดันของเขาเป็นท่ีประจักษ์แก่เพ่ือนทหารท้ังหลาย แต่สกั วันหน่งึ เขากต็ อ้ งถูกเอาคืน เขาเองกร็ ตู้ วั ดี แต่กวา่ จะถึงวันนน้ั เขาจะ พยายามฆา่ ทหารเวียดกงให้ได้มากทีส่ ุด ในบางครั้งหนานจะลาเพ่ือเอาเงินเดือนที่ได้ไปให้ทางบ้าน ตอนเขาลาจะมีคนที่มาแทนเขาคือชอง ซึ่งเป็นคนที่มีบุคลิกตรงข้ามกับ หนานโดยสิ้นเชิง ในขณะท่ีหนานเป็นคนจริงจังกับทุกเร่ือง ชองจะ เป็นคนง่าย ๆ สบาย ๆ กับชีวิตและยิ้มเก่ง รูปร่างเตี้ยล�่ำ ชองเลือกท่ี จะเอาครอบครัวไว้ใกล้ ๆ เพื่อจะได้เดินทางไปเย่ียมได้บ่อย ๆ เม่ือมี โอกาส ครอบครัวเขาอาศัยอยู่บ้านหลังเล็ก ๆ ในหมู่บ้านบองซอนติดกับ แอลซี อิงลิช บางทีชองอาจจะคิดว่าการท่ีเขาเอาครอบครัวมาอยู่ใกล้กับ ที่ตั้งของกองพลน้อยอาจจะท�ำให้พวกเขาปลอดภัยจากพวกเวียดกงก็เป็น ได้ ซ่ึงปกติพวกมันมักจะไม่มีความปรานีต่อเพื่อนทหารท่ีแยกตัวออกไป วันที่พวกทหารเวียดกงแก้แค้นคืนก็มาถึงวันหน่ึง ซึ่งเป็นช่วงที่ผมยังอยู่ ที่เวียดนาม วันหนึ่งในขณะท่ีชองกลับไปเย่ียมบ้านและนอนหลับอยู่กับ ภรรยา พวกทหารเวยี ดกงกจ็ โู่ จมเขา้ บา้ นฆา่ ภรรยา พอ่ และลกู สาวตอ่ หนา้ ต่อตาและก็ตัดขาข้างหนึ่งของแมเ่ ขาออก ในเวลาต่อมาไม่นานแม่ของเขา กเ็ สียชวี ติ จากความทุกข์ทรมานท้ังกายและใจ ชองตัดสินใจกลับมารบกับพวกเราอีกครั้ง แต่คราวนี้เขา กลายเป็นคนละคน จากท่ีเคยร่าเริงก็เป็นคนท่ีเคร่งขรึมและไม่สุงสิง กบั ใครมาก สงครามทำ� ลายทกุ อยา่ งทเ่ี ขามแี ละทำ� ใหเ้ ขากลายเปน็ คนละคน 91

บันทึกประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) ชีวิตในช่วงสงครามส�ำหรับชาวเวียดนามน้ันยากล�ำบากมาก ส�ำหรับประเทศสหรัฐอเมริกาเอง การมาร่วมรบในสงครามที่ไม่มีความ ชัดเจนเช่นน้ีมีผลโดยตรงต่อเศรษฐกิจและประชากรของประเทศเล็กน้อย มากเน่ืองจากประเทศมีขนาดใหญ่ ทหารส่วนใหญ่ของประเทศก็ไม่ได้มา มสี ว่ นรว่ มรบในภมู ิภาคนเ้ี ทา่ ไหร่ แตส่ �ำหรับชาวเวียดนามแลว้ สิ่งท่ีเกิดข้นึ มันเป็นสงครามจริง ๆ เป็นสงครามท่ีท�ำลายทุกอย่างท่ีพวกเขามีและ ทุกคนก็ได้รับผลกระทบ ผมเห็นกับตากับสิ่งท่ีเกิดข้ึนกับหมู่บ้านที่หมวด ผมมีหนา้ ที่ในการค้มุ ครอง สิ่งที่เห็นได้ชัดสิ่งหนึ่งในหมู่บ้านคือการที่ไม่มีผู้ชายเหลืออยู่เลย พวกผชู้ ายจะไปเปน็ ทหาร ไมฝ่ า่ ยใดกฝ็ า่ ยหนงึ่ สำ� หรบั พวกทอี่ ยกู่ บั รฐั บาล ของเวยี ดนามใตส้ ว่ นใหญถ่ า้ ไมเ่ สยี ชวี ติ ในสนามรบกจ็ ะไดม้ โี อกาสกลบั บา้ น สว่ นพวกเวยี ดกงไมส่ ามารถกลบั บา้ นไดอ้ ยา่ งเปดิ เผย แตเ่ นอื่ งจากพวกมนั ทำ� งานกนั อยา่ งลบั ๆ อยา่ งเชน่ ในพน้ื ทท่ี ผี่ มอยู่ พวกเวยี ดกงกจ็ ะมคี รอบครวั อยู่ในหมู่บ้าน สามารถมาดูแลได้ตลอดเวลา การท่ีไม่มีผู้ชายเหลืออยู่ ในหมบู่ า้ นเลยหมายความวา่ งานสว่ นใหญค่ นทท่ี ำ� คอื คนแก่ ผหู้ ญงิ และเดก็ มเี ดก็ อยเู่ ปน็ จำ� นวนมากในหมบู่ า้ น แสดงวา่ พวกผชู้ ายมาเยย่ี มบา้ นบอ่ ยกวา่ ภาพท่ีปรากฏ พวกท่ีน่าสงสารมากท่ีสุดคือพวกวัยรุ่นผู้หญิง พวกน้ี รอคอยสามกี ลบั จากสงครามและกจ็ ะไดอ้ ยดู่ ว้ ยกนั เพยี งนดิ เดยี ว สว่ นมาก พวกเธอจะกลายเปน็ ม่ายเนอื่ งจากสามีเสียชวี ติ ในระหว่างสงคราม ทกุ ๆ เชา้ เวลาประมาณ ๗ โมงเชา้ พวกวยั รนุ่ ผูห้ ญงิ จะออกไป ท�ำงานในทุ่งนาหรือไร่ เส้ือผ้าที่สวมใส่ไปท�ำงานในชุดสีด�ำท�ำให้พวกเธอ ดูสงา่ งามเหมือนเครือ่ งปั้นดินเผาจนี คณุ ภาพสูง พวกทหารอเมริกนั ท่ีกลับ จากลาดตระเวนหรอื เสรจ็ จากการตรวจฐานตา่ งมองตามด้วยตาละห้อย 92

บันทึกประสบการณข์ องนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) วนั หนง่ึ ผมสงั เกตเหน็ วา่ บารน์ เบอื นหนา้ หนบี างอยา่ งในขณะทเ่ี ขา กำ� ลงั ถางหญา้ บรเิ วณลวดหนามหบี เพลงรอบ ๆ ฐาน สง่ิ ทเี่ ขาเหน็ คอื ผหู้ ญงิ หนา้ ตาดคี นหนงึ่ กำ� ลงั เดนิ ผา่ นมาแตเ่ ขามแี ขนแคข่ า้ งเดยี ว แขนเสอ้ื อกี ขา้ ง ถูกพับอย่างดีเข้ากับไหล่ ผมถามบารน์ “เกดิ อะไรขนึ้ หรอื ” บาร์นตอบช้า ๆ พยายามไม่ให้ติดอ่างมาก “เธอและแฟนเป็น พวกเวียดกง วันหนึ่งกลุ่มของพวกเวียดกงซึ่งมีเธอและแฟนเดินผ่าน บริเวณท่ีพวกเราซุ่ม ผลก็คือแฟนของเธอเสียชีวิต ส่วนเธอถูกยิงเข้าท่ี แขน พวกเราก็ช่วยเธอไว้แต่ต้องตัดแขนข้างน้ันท้ิง เธอเลยต้องมาท�ำงาน ท่ีนาหรือที่ไร่แทน” บาร์นถามผมด้วยน�้ำเสียงที่ชัดเจนว่า “ถ้าเป็นหมวด หมวดจะพูดอะไรกบั เธอทแี่ ขนขาดเพราะเรา” ผมไมร่ ูจ้ ะตอบอะไร เดก็ ชาวเวยี ดนามนา่ รกั มากในความคดิ ผมโดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ เดก็ ผชู้ ายเวลาเดนิ ดแู กรง่ และสงา่ งาม พวกเขาจะลอ้ เลน่ กบั ทหารอเมรกิ นั เมอื่ เดินผ่านด้วยภาษาอังกฤษปนเวียดนามแบบง่าย ๆ แต่ถึงพวกเขาจะชอบ พวกเราอยา่ งไรหากจำ� เปน็ ตอ้ งลงมอื สงั หาร เดก็ พวกนกี้ พ็ รอ้ มทจ่ี ะทำ� โดย ไม่เคอะเขินเพราะถูกสอนมาจากพ่อแม่หรือพี่ ยกตัวอย่างเช่น วันหนึ่ง เด็กผู้ชายคนหนึ่งยิงนายทหารเวียดนามใต้คนหน่ึงที่บ่อน�้ำของหมู่บ้าน มันกลายเป็นส่วนหน่ึงของวิถีชีวิตพวกเขาไปเสียแล้วในยามสงคราม เช่นน้ี แต่เม่ือมีทหารอเมริกันเสียชีวิต เด็กพวกน้ีก็จะมายืนเรียงแถวดู และคอยนับสมาชิกของหมู่ของผู้ตายว่าเหลือกี่คน เด็ก ๆ จะมีคนที่ พวกเขาชอบเป็นพิเศษ และถ้าคนคนน้ันไม่อยู่ พวกเขาก็จะหันหน้าหนี ด้วยน้�ำตาคลอเบ้า ผลของสงครามท่ีนี่มันก็แปลกดีเหมือนกัน กลุ่มคนท่ี 93

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหมใ่ นเวียดนาม (PLATOON LEADER) นา่ สงสารทส่ี ุดอีกกลุ่มคือคนสงู อายุ พวกนี้เหน็ สงครามมาทงั้ ชีวติ เรม่ิ จาก กบั พวกทหารญป่ี นุ่ ทหารฝรงั่ เศส เวยี ดมนิ ห์ และสดุ ทา้ ย พวกเวยี ดกงและ ทหารอเมริกัน และมาเจอการแบ่งแยกประเทศเป็นเวียดนามเหนือและ เวียดนามใต้ ไม่มีความหวังเลยส�ำหรับอนาคตที่สดใส มีแต่อดีตที่มืดมน พร้อมกับบ้านเรือนท่ีพังทลาย ลูกหลานท่ีเป็นชายก็หายไปกับสงคราม ถ้ากลับมาก็ไม่สมประกอบ พวกคนสูงอายุก็น่าสงสารท่ีต้องมาคอยเลี้ยง หลาน สว่ นมากเปน็ หลานผหู้ ญงิ ตอนแรก ๆ กค็ งไมก่ ระไร แตเ่ มอื่ เรมิ่ แกต่ วั มากขึน้ ก็ลำ� บากในการเล้ียง เราจะไปวา่ คนสงู อายเุ หลา่ นไ้ี มไ่ ดเ้ พราะคนสงู อายจุ ะเหมอื น ๆ กนั ทว่ั โลก คนสงู อายทุ เ่ี ปน็ ผหู้ ญงิ ถงึ แมจ้ ะเปน็ แมข่ องพวกทหารเวยี ดกงกม็ อง พวกเราดว้ ยความเอน็ ดู สว่ นคนสงู อายผุ ชู้ ายซงึ่ สว่ นมากจะเคยผา่ นสงคราม มาแลว้ ซงึ่ อาจเคยเปน็ เวยี ดกงหรอื ทหารของเวยี ดนามใตก้ จ็ ะคยุ กบั พวกเรา พร้อมสูบบหุ รีไ่ ปดว้ ยเลา่ ถึงความหลงั ต่าง ๆ วา่ เคยเปน็ มาอยา่ งไร พวกนี้ จะแกรง่ มาก แต่ก็มคี วามหลังที่ยากจะลมื แทรน แวนดอง ผ้ใู หญบ่ า้ นวยั กลางคนของทรองแลม มลี ักษณะ ผสมทั้งความแกร่งและความใจดีอยู่ในตัวซ่ึงเป็นลักษณะของคนใน หม่บู า้ นทนี่ ี่ ดว้ ยรูปร่างท่ีเล็กและดว้ ยวัย ๕๗ ปี ถือว่าเขารปู รา่ งดมี ากมีพุง เลก็ นอ้ ย บคุ ลกิ คลา้ ย ๆ นกั การเมอื งทน่ี วิ ยอรก์ คอื จรงิ ใจ จบั มอื ทกั ทายงา่ ย (อย่างน้อยกับทหารอเมริกัน) และตบท่ีหลังเบา ๆ เมื่อต้องการปลอบ นอกจากนั้นเขาจะมีสัญชาตญาณของการเอาตัวรอด ดองเคยเป็น ทหารและบาดเจ็บมาแล้วถึง ๗ ครั้ง ครั้งแรกในวัยหนุ่มและท่ีเหลือ ในระหว่างการเป็นทหารของรัฐบาลเวียดนามใต้ รอยแผลตามตัวเป็น เคร่ืองยืนยันได้ดี เริ่มจากแผลท่ีเป็นทางยาวจากส้นเท้าซ้ายจนมาถึงเข่า รอยถูกแทงจากอกทะลแุ ผ่นหลัง รอยแผลเป็นทางยาวทแี่ ก้มขวา รอยเขม็ 94

บันทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) ที่เย็บเป็นสันยาวท่ีล�ำคอ ตาซ้ายที่หายไป เหลือแต่ตาข้างขวาท่ีแกร่ง ดจุ หินผา ที่เอวเขาจะพกปนื สนั้ ขนาด .๔๕ มม. สำ� หรับผมแลว้ การพกปนื ประเภทนี้ถ้าไมบ่ ้ากโ็ ง่เพราะปืนมนั ไม่เสถยี รเอาเสยี เลย เวลาเล็งก็ไม่แม่น และโอกาสท่ืปืนจะล่ันเองก็มีมาก แต่ส�ำหรับดองแล้วเขาให้ความส�ำคัญ กับโอกาสท่ีจะปะทะกับพวกเวียดกงมากกว่าโอกาสที่ปืนจะลั่นเอง ทุกเสีย้ ววนิ าทมี คี า่ สำ� หรบั ชวี ติ โดยเฉพาะในการป้องกันตวั เอง ไม่มีใครรู้ว่าท�ำไมพวกเราทั้งทหารอเมริกัน ทหารเวียดนามใต้ ทม่ี าอยทู่ หี่ มวดเรา และชาวบา้ นทกุ เพศทกุ วยั ตอ้ งมาเจอกนั ในสถานการณ์ เช่นน้ี พวกเราเพียงแค่เล่นบทบาทของเราให้ดีท่ีสุด ข้าศึกคงไม่ปล่อย ให้หมู่บ้านทรองแลมกลายเป็นสัญลักษณ์ของความเข้มแข็งของรัฐบาล เวียดนามใต้ตลอดไปและพวกเราก็มีหน้าท่ีปกป้องหมู่บ้านให้ได้นานที่สุด มันคงตอ้ งจบลงแบบฝ่ายหนึ่งอยู่ ฝา่ ยหนึ่งไป ไมม่ เี สมอกนั อยา่ งแนน่ อน 95

บทท่ี ๑๐ ฉากน�ำ ก่อนเวลาปะทะ หน่วยข่าวกรองรายงานว่าอาจจะมีการโจมตีครั้งใหญ่จากฝ่าย ตรงขา้ มประมาณปลายเดอื นกนั ยายนถึงต้นเดอื นตุลาคม ผมยังไมค่ อ่ ยจะ เชอื่ สักเท่าไหรเ่ พราะไม่ไดม้ ีการเสริมกำ� ลังให้กบั หนว่ ยของผมเลย อย่างไร กต็ าม ผมก็ไม่ประมาทและพยายามปรับปรุงฐานใหแ้ ขง็ แกร่งให้มากทส่ี ดุ ความมนั่ ใจในตวั เองของผมดขี นึ้ ทกุ วนั ลกู นอ้ งโดยเฉพาะผบู้ งั คบั หมู่ก็ให้เกียรติผมมากปฏิบัติตามค�ำสั่งของผมด้วยดี ฝ่ายพวกเวียดกง ก็ยังหยั่งเชิงผมอยู่ยังไม่กล้าบุกเข้ามา ท�ำให้ผมมีเวลาในการเสริมความ เข้มแข็งให้กับฐานซ่ึงผมจะเน้นไปที่ด้านระเบียบวินัยของก�ำลังพลและ ยทุ ธวธิ ี ทง้ั ๒ อยา่ งมคี วามเกย่ี วพันกัน ในช่วงสงครามไม่มีเวลาที่ลูกน้องจะมาสงสัยในค�ำส่ังของผู้น�ำ ต้องปฏิบัติตามทันที เพราะฉะน้ันระเบียบวินัยจึงเป็นสิ่งส�ำคัญมาก เริ่มต้ังแต่สิ่งเล็ก ๆ น้อย ๆ เช่น การกินยาป้องกันโรคมาลาเรีย การ โกนหนวดเครา หรอื เปล่ียนถุงเท้า ไปจนถงึ การดูแลอาวุธประจ�ำกาย ในภาพรวมหมวดของผมมีวินัยดีมาก ถึงแม้รอฟผู้บังคับหมวด คนก่อนจะท�ำให้ลูกน้องขาดความศรัทธาในตัวผู้น�ำไปพอสมควร แต่ใน 96

บันทึกประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) สถานการณเ์ ชน่ นน้ั ลกู นอ้ งกจ็ ะทำ� หนา้ ทเี่ ปน็ ผนู้ ำ� เสยี เองเพอื่ ความอยรู่ อด ของทุกคน ถ้าข้อมูลจากสื่อท่ีรายงานมีความน่าเช่ือถือพอ กองทัพบก ในช่วงต้นปี ๑๙๗๐ อยู่ในสภาพท่ีย่�ำแย่มาก แต่อาจจะเป็นกับหน่วยอ่ืน ไม่ใช่หมวดท่ีผมดูแลอย่างแน่นอน แต่ก็ไม่ใช่ว่าหมวดผมดีเลิศแต่อย่างไร เพยี งแตส่ ามารถจะปรบั ปรงุ ไดใ้ นทกุ ๆ ดา้ น และอกี อยา่ งหนง่ึ ทแี่ พรร่ ะบาด ไปในสังคมอเมริกาสมัยปี ค.ศ. ๑๙๗๐ คือการติดยาในหมู่วัยรุ่น และ ลกู นอ้ งในหมวดผมบางคนก็ไดร้ ับอทิ ธพิ ลในเร่ืองแบบนมี้ าเหมือนกนั เชา้ วนั หนง่ึ อากาศสดใส มเี ฮลิคอปเตอรท์ ่ปี กตจิ ะเอาเสบียงมาให้ กม็ าลงพร้อมกบั ทหารนายหนึง่ ชือ่ พลทหารเจมส์ คงิ จากเมืองลยุ สว์ ลิ ล์ รัฐเคนทักกี เจมส์ได้รับบาดเจ็บในระหว่างการรบก่อนท่ีผมจะมาเป็น ผูบ้ ังคับหมวดทหี่ น่วยนี้ เขาโดนลูกระเบิดขนาด ๘๒ มม. เข้าใหท้ �ำให้หลัง ไดร้ ับบาดเจบ็ สาหัส ตอนท่โี ดนเสอ้ื ผ้าดา้ นหลังขาดหมดและสะเก็ดระเบดิ เขา้ ไปฝงั ในเนอ้ื สว่ นหนง่ึ แมไ้ มล่ กึ มากแตก่ ย็ งั บาดเจบ็ สาหสั อยู่ เขาตอ้ งเขา้ รบั การรกั ษาทโี่ รงพยาบาลในเวยี ดนามเปน็ เวลาหลายเดอื น แตใ่ นระหวา่ ง ที่รับการรักษาอยู่น้ันเขาได้ติดนิสัยท่ีแย่ ๆ มาจากคนในสังคมนั้นมา เหมือนกัน เม่ือมาถึงเจมส์ซึ่งมีรูปร่างเตี้ย หน้าตาบึ้งตึง ก็เดินไปท่ีหมู่ของ ตัวเอง ผู้บังคับหมู่ของเขาบอกให้มารายงานตัวกับผมเขาก็เดินมาอย่าง กวน ๆ ในมอื ถอื เปม้ าดว้ ย พอมาถงึ ผมเขากท็ ง้ิ เปล้ งทปี่ ลายเทา้ ผมฝนุ่ ตลบ ผมทักทายเขาก่อน “หวดั ดี ผมหมวดแมคดานา่ ” เขาตอบกลบั ดว้ ยเสยี งกวน ๆ ไมไ่ ดแ้ สดงออกถงึ วนิ ยั ทหารทด่ี เี ลย “เออ” 97

บนั ทกึ ประสบการณ์ของนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) ผมจ้องตาเขา ภายใต้อารมณ์ข้ึงเครียด ผมเห็นความกลัวภายใน ความจริงเขาเกือบจะไม่รอดจากการบาดเจ็บท่ีผ่านมา แต่ถูกส่งกลับมา เสย่ี งอีก ผมตอบเขาไปวา่ “เรียกฉนั ว่าผ้หู มวด ดีกว่าไหม” เขาตอบกลบั วา่ “ไมม่ ปี ญั หา หมวด” ปากเขาบง่ บอกอาการดหู มนิ่ อยา่ งเหน็ ได้ชัด ผมบอก “เปดิ กระเปา๋ ซ”ิ ผมสง่ั ดว้ ยสหี นา้ ทบ่ี อกใหร้ วู้ า่ เอาจรงิ นะ ไมส่ นวา่ เขาจะมปี ฏิกริ ยิ าอยา่ งไร ผมร้อื ค้นดูขา้ งในมผี ้ายางกนั ฝน ถงุ เทา้ ๒ - ๓ คู่ อปุ กรณ์อาบน�้ำ หนังสือโป๊ และบหุ รีย่ ัดไส้กัญชาทเ่ี ก็บไวอ้ ยา่ งดี ในถงุ พลาสติก ผมถามเขาทนั ที “นี่มนั อะไร” เขาไม่ตอบ ผมบอกเขา “น่ีพลทหาร ไม่ว่าตอนท่ีรักษาตัวท่ี โรงพยาบาลที่ส่วนหลัง แกจะทำ� นสิ ยั แย่ ๆ อะไร ฉนั ไม่สน แตอ่ ยา่ เอามนั มาที่น่ี ในการบังคับบัญชาของฉันในสนามรบ ทุกคนต้องต่ืนตัวอยู่เสมอ ถ้าเจออีกคร้ังฉันเอาแกน่วมแน่ เอาไม้ขีดไฟมา” ผมสั่งด้วยน�้ำเสียงท่ี ไม่พอใจเป็นอย่างมาก เขายื่นกล่องไม้ขีดไฟมาให้แต่มองด้วยสายตาที่ แข็งกร้าว ผมผสมบุหรี่ยัดไส้กัญชาเข้ากับยากันยุงแล้วก็จุดไฟเผาทิ้ง ตาเขาขวางเม่อื ไดก้ ลิน่ ควัน แล้วผมก็ส่ังต่อ “กลับไปที่หมู่ของตัวเองแล้วเตรียมตัวออก ลาดตระเวนในอีก ๑ ช่วั โมง” ผมบอกตัวเองว่าให้ระวังเจ้าหมอนี่ใหด้ ี หลังจากนั้นไม่นานผมก็เดินไปตรวจชุดท่ีจะออกไปท�ำการ ลาดตระเวน ผมได้สั่งให้แต่ละคนเพิ่มกระสุนติดตัวไปให้มากข้ึน เช่น 98

บันทกึ ประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวยี ดนาม (PLATOON LEADER) แตล่ ะคนตอ้ งนำ� กระสนุ ไป ๒๐๐ นดั ปนื กล เอม็ -๖๐ ตอ้ งมกี ระสนุ ๑,๒๐๐ นัด ทุกคนรวมถึงผมด้วยจะต้องแบกจรวดต่อสู้รถถังขนาดเบาไปด้วย คนละลูก ถงึ แม้วา่ โอกาสในการเจอรถถังของข้าศกึ จะนอ้ ยแต่การยิงอาวธุ ประเภทนี้ใส่ข้าศึกโดยตรงก็เป็นการข่มขวัญได้ดี โดยเฉพาะเมื่อพวกเรา โดนซมุ่ โจมตี เสยี งระเบดิ จากการยงิ ทำ� ใหข้ า้ ศกึ ขวญั หนแี ละไมอ่ ยากรบตอ่ ในส่วนของเจมส์ คิงน้ันถือเครื่องยิงลูกระเบิดเอ็ม ๗๙ (M-79) เปน็ อาวธุ ผมตรวจเขาเสรจ็ กเ็ ดนิ ไปตรวจทหารคนอน่ื ๆ ในชดุ กอ่ นออกไป ท�ำการลาดตระเวน ทันใดน้ันก็มีเสียงดัง “พล็อค” พร้อมกับเสียงอะไร บางอยา่ งพงุ่ แหวกอากาศเฉยี ดผมไป แลว้ มเี สยี งระเบดิ ดงั สนนั่ หา่ งออกไป ประมาณ ๑๕๐ เมตร ผมหันไปดูเห็น คิงท�ำหน้าแสยะพร้อมกับพูด “โทษทีหมวด ผมท�ำปืนหล่นนะ่ ” คิงยังถือปืนในมือขวาที่ยังมีเขม่าควันลอยออกจากปากกระบอก ปืน เขาตั้งใจยิงขู่ผม หากจงใจจะสงั หารระยะแคน่ ไี้ มม่ ีทางพลาด ผมทั้งกลวั ท้งั โกรธ ไมเ่ พียงแตค่ งิ ท้าทายผมเท่านน้ั แตย่ ังท้าทาย อ�ำนาจของผู้บังคับหมวดด้วย ไม่ก่ีสัปดาห์ท่ีผ่านมาผมผ่านอะไรมา พอสมควรทำ� ใหผ้ มแกรง่ พอและมนั่ ใจในการบงั คบั บญั ชา ผมเดนิ เขา้ ไปหา เขาอย่างช้า ๆ จนใกล้พอท่ีจะสัมผัสลมหายใจเขาได้ จากน้ันผมก็ปลด ห้ามไกปืน เอ็ม-๑๖ แล้วก็ดันปากกระบอกปืนเข้าไปใต้คางแล้วค่อย ๆ เสยข้ึน คงิ เขย่งตวั เพ่อื ลดความเจบ็ ปวด ผมพูดเสียงดัง ต้ังใจจะให้ลูกน้องคนอื่น ๆ ได้ยิน “ไอ้สารเลว!” ผมคิดว่าตอนน้ีก�ำลังพลในหมวดต่างก็มองมาท่ีเราสองคน “ถ้าแกท�ำปืน 99

บันทึกประสบการณข์ องนายทหารใหม่ในเวียดนาม (PLATOON LEADER) หลน่ อกี ที แกตอ้ งมนั่ ใจวา่ ฉนั ตอ้ งไมร่ อดเพราะถา้ ฉนั รอดฉนั เอาแกตายแน่ ไอล้ ูกหมาเอย๊ ” ทุกคนยืนน่ิงไม่กระดิกตัว น้ิวมือผมอยู่ที่ไกปืนพร้อมยิงทุกเม่ือ ตาของคิงเบิกกว้าง สายตาของความหย่ิงยโสหายไปหมดเหลือไว้แต่ เม็ดเหงื่อเต็มหน้าผาก ผมออกแรงดันปากกระบอกปืนไปที่ใต้คางเขา ต่อไป เขาเองก็พยายามเหยียดปลายเท้าเพ่ือให้เท้าแตะพ้ืนเข้าไว้ แรงดัน ของปากกระบอกปืนท�ำให้เขาต้องหมุนตัวไป ผมให้คิงเขย่งอยู่อย่างนั้น ประมาณ ๓๐ วินาทีแลว้ ก็คอ่ ย ๆ ลดปากกระบอกปนื ลงแล้วหา้ มไก “เอาล่ะ ไปกันได้แล้ว” ตอนที่ผมหันหลงั เดินออกมา ใจก็กลัววา่ เขาจะยิงผมหรือไม่ แต่ถ้าผมหันกลับไปมันจะฟ้องว่าผมกลัว คราวนี้เป็น ผมเองทเ่ี หงื่อเริ่มแตก แตใ่ นที่สุดกไ็ มม่ ีอะไรเกดิ ขน้ึ ผมถอื ว่าผมจดั การกบั เหตุการณ์ได้ดี คิงได้ให้บทเรียนกับผมโดยท่ีผมคงจะหาไม่ได้จากที่อื่น น่ันคือเขาท�ำให้ผมแกร่งขึ้นและไม่หวั่นเร่ืองใด ๆ จากลูกน้องอีกต่อไป พูดง่าย ๆ หนังผมหนาข้ึนมาก และพร้อมจะน�ำพาหมวดไปในท่ีต่าง ๆ จรงิ ๆ แล้ววิธีท่ผี มจัดการกับปญั หานี้อาจจะไม่ถกู ต้องตามหลักการทคี่ วร จะเป็นและโรงเรียนทหารราบคงไม่เห็นด้วยกับวิธีการที่ผมเลือกใช้แต่ ตอนนั้นมันเป็นวิธีเดียวท่ีผมนึกได้ ผมไม่รู้ว่าคิงจะยิงผมอีกหรือไม่ แต่ผม ไม่มเี วลาคิดเร่อื งนอ้ี กี ผมตอ้ งคดิ เรื่องขา้ ศึกไวก้ ่อน การคาดการณจ์ ากหนว่ ยขา่ วกรองวา่ ขา้ ศกึ กำ� ลงั วางแผนการโจมตี ครง้ั ใหญช่ กั จะมเี คา้ ความจรงิ ปกตหิ นงั สอื ทแ่ี จง้ เตอื นเรอ่ื งขา่ วสารเกยี่ วกบั การเคลื่อนไหวของข้าศึกจะเหลือพ้ืนที่ไว้เผื่อแก้ไขถ้าข้อมูลผิดพลาด แต่คราวน้ีคนที่เขียนข่าวเขียนเต็มพ้ืนท่ี แสดงว่ามีความม่ันใจพอสมควร เก่ียวกบั ขา่ วเร่ืองนี้ 100