ผลงานนำเสนอประเภทบรรยาย_CRM_KM

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET คร้งั ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานกั หอสมุด มหาวิทยาลยั ทักษณิ ปัจจัยหลกั ในการเปลย่ี นแปลง สถานะปจั จุบนั สถานะท่ีต้องการ แผน ปฏบิ ตั กิ าร ภาพที่ 2 แนวคิดการวเิ คราะหช์ ่องวา่ ง (Gap Analysis) 1.4 ฮารว์ บี อล (Harvey Balls) ในการวจิ ัยน้ี การวเิ คราะหช์ ่องวา่ งจะใชเ้ พื่อวดั และวเิ คราะหป์ ระสทิ ธิภาพกระบวนการ จัดซ้ือจดั จ้างของบคุ ลากรสานักหอสมดุ มหาวิทยาลยั เชียงใหม่ ซึ่งแบ่งตามหมวดหมู่ที่เหมาะสมโดยอ้างองิ ตามการ แสดงผลในลกั ษณะของฮารว์ บี อล (Harvey Balls) ตารางแสดงความหมายของสัญลักษณฮ์ ารว์ ีบอล สญั ลักษณฮ์ าร์วีบอล ความหมาย ขาดความร้แู ละการตระหนกั มีความรแู้ ละการตระหนักเล็กน้อย มีความรู้และการตระหนักปานกลาง มคี วามรแู้ ละการตระหนักสูง มคี วามรแู้ ละการตระหนกั สงู มาก 2. วิธีการเกบ็ รวบรวมข้อมลู 2.1 ศกึ ษาและทบทวนวรรณกรรมระเบยี บ ข้อบงั คับ และกฎหมายอน่ื ๆทีเ่ กยี่ วกบั การจดั ซื้อ จ้างสารวจการรับรู้และความตระหนักของบุคลากรสานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเชียงใหม่เร่ืองการจัดซื้อจัดจ้างโดย การจดั ทาแบบสอบถามกบั บคุ ลากรสานักหอสมดุ ท้ังหมด 2.2 สมั ภาษณผ์ ู้บริหารและผู้มสี ว่ นเกีย่ วข้องในเชิงนโยบาย เพอ่ื รบั รทู้ ิศทางในการดาเนนิ การ

การประชุมวิชาการระดับชาติ PULINET คร้ังที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานกั หอสมุด มหาวทิ ยาลยั ทกั ษิณ และวางแผนการคัดเลอื กกิจกรรมท่จี ะนามาปรบั ปรุงกระบวนการ 2.3 คัดเลอื กกิจกรรมทจ่ี ะนามาปรับปรุงกระบวนการตามห่วงโซ่กระบวนการ อยา่ งน้อย 5 กิจกรรม โดยการวิเคราะห์ Multiple-Criteria Decision Analysis (MCDA) ตามปัจจัยสาคัญ อาทิ จานวนการ จดั ซ้ือจัดจ้างในแต่ละปี มูลค่าการจดั ซื้อจัดจ้าง ความซับซ้อนของการจัดซ้ือจัดจ้าง ความจาเป็นในการจดั ซื้อจัดจ้าง เปน็ ต้น 2.4 จัดทาสนทนากล่มุ ผมู้ ีสว่ นเกีย่ วข้องในกิจกรรมทีค่ ดั เลือก 2.5 ศกึ ษาเชิงลกึ ของระเบยี บฯ การจัดซอ้ื จดั จา้ ง และระเบยี บอน่ื ที่เกีย่ วขอ้ งเพ่อื ให้ สอดคล้องกบั กิจกรรมทค่ี ัดเลอื ก 3. วิธีการวิเคราะห์ข้อมูล 3.1 วเิ คราะห์ผลการรับรู้และความตระหนัก โดยจัดทา Gap Analysis เพ่อื เปน็ แนวทางใน การเพิ่มการรับรู้และสร้างความตระหนักของบคุ ลากรสานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเชยี งใหม่ ซ่ึงแบ่งตามหมวดหมู่ที่ เหมาะสมโดยอา้ งองิ ตามการแสดงผลในลักษณะของ Harvey balls 3.2 วเิ คราะห์ผลเบอ้ื งต้นการปรับปรุงกระบวนการ โดยการจดั ทา SIPOC เพ่ือใชเ้ พมิ่ ประสิทธภิ าพกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง 4. การจัดการความรู้ การทวนสอบ และการถ่ายทอดความรู้ 4.1 จัดทาแบบจาลองแผนผังกระบวนการจัดซ้ือจัดจ้างของสานักหอสมุด อย่างน้อย 5 กิจกรรม เพื่อเปน็ ต้นแบบในการพฒั นาในอนาคต 4.2 จดั ทาสนทนากลมุ่ ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องรอบที่ 2 เพื่อทวนสอบแบบจาลองแผนผังกระบวนการ และปรับแก้ตามความเหมาะสม 4.3 เผยแพร่แผนผังกระบวนการ และถ่ายทอดความรู้ให้กับบุคลากรสานักหอสมุด จานวน 1 ครัง้ โดยผเู้ ขา้ รว่ มเปน็ บคุ ลากรสานักหอสมดุ ทง้ั หมด 4.4 ทวนสอบการรับรู้และความตระหนักของบุคลากรสานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เรือ่ งการจดั ซ้อื จัดจา้ งโดยการจดั ทาแบบสอบถามกับบคุ ลากรสานักหอสมุดทั้งหมด 4.5 เผยแพร่โดยนาเสนอผลงานในการประชุมวิชาการระดับชาติ

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ PULINET คร้ังท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานักหอสมดุ มหาวทิ ยาลัยทกั ษิณ ขั้นตอนและวิธกี ารดาเนนิ งานวิจยั ทง้ั หมด แสดงดังแผนผงั การดาเนินงานในภาพท่ี 3 ศึกษาและทบทวนวรรณกรรม การจัดซือ้ จัดจ้างภาครัฐ สารวจการรับรู้และความตระหนักของ สัมภาษณผ์ บู้ รหิ าร และผู้มีส่วนเก่ียวข้องในเชงิ นโยบาย บุคลากรสานัก คดั เลือกกิจกรรมท่ีจะนามาปรบั ปรงุ กระบวนการ อย่างนอ้ ย 5 กิจกรรม จดั ทาสนทนากลุ่มผู้มี ศึกษาระเบียบ 2560 ส่วนเกยี่ วข้องใน เชิงลึกทสี่ อดคล้องและ กจิ กรรม เกย่ี วขอ้ งในกจิ กรรม วเิ คราะห์ผลการรบั รแู้ ละความตระหนกั วเิ คราะห์ผลเบอ้ื งต้นในการพฒั นากระบวนการ ด้วย gap analysis ตามกรอบ SIPOC และ IPO model จดั ทาแผนผังกระบวนการใหม่ ท่สี อดคล้องกบั การดาเนินงานปัจจุบนั เผยแพรแ่ ผนผังกระบวนการ จัดทาสนทนากลุ่มรอบ 2 เพ่อื ทวนสอบกระบวนการ ถา่ ยทอดความรู้กบั บุคลากรสานัก ทวนสอบการรบั รู้และความตระหนักของ บคุ ลากร สรปุ และนาเสนอผลการวิจยั ภาพท่ี 3 ข้ันตอนและวิธีการดาเนินงานวจิ ัย

การบริหาร ัพสดุการประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET ครั้งที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานักหอสมุด มหาวิทยาลัยทกั ษิณ การกาหนดขอบเขตงาน การบริหาร ัสญญาสรุปผล อภปิ รายผล ข้อเสนอแนะ และการนาไปใช้ประโยชน์ ิว ีธการ ัจด ้ืซอ ัจด ้จางสรปุ ผล บทกาหนดโทษ1. ศกึ ษาและทบทวนวรรณกรรมระเบยี บ ข้อบังคับ และกฎหมายอื่นๆ ที่เก่ยี วกับการจดั ซ้ือจ้าง คะแนนรวม จากการสัมภาษณ์นักวิชาการพัสดุชานาญการพิเศษเกย่ี วกบั ระเบียบ ขอ้ บงั คบั และกฎหมายอ่ืนๆ ที่เก่ียวข้องกบั การ จดั ซ้อื จ้าง ทาให้ผวู้ ิจัยมคี วามรู้ และความเข้าใจเกย่ี วกบั การจดั ซื้อจัดจ้างมากยงิ่ ข้ึน 2. การรับรูแ้ ละความตระหนักของบุคลากรสานกั หอสมุด จากการสารวจการรับรู้และความตระหนักของบุคลากรสานักหอสมุด โดยทา ผา่ นแบบสอบถาม จานวน 20 ขอ้ และวิเคราะห์ผลในรปู แบบของฮาร์วีบอล พบว่า บคุ ลากรสานักหอสมุดมคี วามรู้ และการตระหนกั เลก็ นอ้ ย โดยคะแนนรวมเฉลย่ี อย่ทู ี่ 7.90 จากการวิเคราะห์ผลในรูปแบบของฮาร์วีบอล พบว่า ควรสร้างการรับรู้และความตระหนัก ให้แกบ่ ุคลากรสานกั หอสมุดโดยจัดทา Gap Analysis คือ แผนระยะสนั้ ควรมกี ารจัดอบรมให้ความรู้อย่างต่อเนื่อง แผนระยะกลาง เผยแพร่ขอ้ มูลขา่ วสารการจัดซื้อจดั จ้างให้ทราบทาง CMU MIS และแผนระยะยาว เพ่ิมชอ่ งทางการ รบั ร้โู ดยการสร้างแอปพลเิ คชัน ถาม-ตอบ ปญั หาเกีย่ วกบั การจัดซอื้ จดั จ้างและแนวทางการแกไ้ ขปัญหา หลังจากจัดกิจกรรมถ่ายทอดความรู้ให้บุคลากรสานักหอสมุดแล้วเสร็จ ได้ทวนสอบการรบั รู้ และความตระหนกั ของบคุ ลากรสานกั หอสมดุ พบว่า บคุ ลากรสานกั หอสมุดมคี วามรแู้ ละการตระหนกั ปานกลาง โดย คะแนนรวมเฉลี่ยอยทู่ ี่ 10.84 อภปิ รายผล จากการวิเคราะห์เปรียบเทียบผลคะแนนก่อนและหลังการจัดกิจกรรมเติมเ ต็มแลกเปลี่ย น เรยี นรขู้ องสานกั หอสมุดในรูปแบบของฮาร์วบี อล พบวา่ บุคลากรสานกั หอสมุดมีความรู้และการตระหนักเพิ่มขึ้น ใน ส่วนการกาหนดขอบเขตงาน การบรหิ ารสญั ญา วิธกี ารจดั ซ้อื จดั จา้ ง และบทกาหนดโทษ เว้นแตก่ ารบริหารพัสดุ กลุ่มคาถาม คะแนนเฉล่ีย คะแนนเฉล่ยี ก่อนจัดกจิ กรรมเตมิ เตม็ ความรู้ คะแนนเฉล่ีย 0.42 0.54 0.36 0.36 0.30 7.90 คะแนนเฉลี่ยหลงั จดั กิจกรรมเตมิ เตม็ ความรู้ คะแนนเฉลยี่ 0.52 0.68 0.52 0.55 0.48 10.84 ภาพที่ 4 ผลคะแนนก่อนและหลงั จดั กิจกรรมถา่ ยทอดความรู้แบง่ ในรูปแบบของฮาร์วบี อล

การประชมุ วิชาการระดับชาติ PULINET คร้ังที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานกั หอสมุด มหาวิทยาลยั ทกั ษณิ 1. การสัมภาษณ์ผบู้ ริหารเก่ยี วกบั การจัดซื้อจดั จา้ งของสานักหอสมดุ จากการสัมภาษณ์ผู้บริหารเกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้างของสานักหอสมุด สิ่งท่ีสาคัญและเป็น หัวใจหลักของการจัดซื้อจัดจ้าง คือ จะต้องปฏิบัติให้ถูกต้องตามหลัก ITA คุ้มค่า โปร่งใส มีประสิทธิภาพและ ประสิทธิผล ตรวจสอบได้ เพื่อให้สอดคล้องตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 โดยต้องดาเนินการให้ถูกต้องตามระเบียบฯ ข้อบังคับ และกฎหมายอ่ืนๆที่เกี่ยวข้อง เพ่ือให้เกิดความ คลอ่ งตัว สะดวก และได้รับพสั ดุทีต่ รงกับความตอ้ งการใชง้ าน ภาพท่ี 5 การสัมภาษณ์ผอู้ านวยการสานักหอสมุดถึงนโยบายการจดั ซื้อจดั จ้าง 2. การคดั เลอื กกระบวนการสาหรบั การปรับปรุง กระบวนการวิเคราะห์เชิงลาดับชัน้ ได้ถูกนามาใช้เป็นเคร่ืองมือในการวิเคราะห์และจัดลาดบั ปัจจัยท่ีสาคัญ ใช้ในการเลือกกระบวนการที่สาคัญของสานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เพื่อนาไปพัฒนา กระบวนการต่อไปได้ จากกระบวนการทั้งหมดท่ีสานักหอสมุดได้ดาเนินการมากกว่า 500 คร้ัง และหลากหลาย กระบวนการ อาทิ การจดั ซอ้ื ฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์ หนงั สอื วารสาร หนงั สอื พิมพ์ ระบบหอ้ งสมดุ อัตโนมตั ิ การจัดกิจกรรมต่างๆ ครุภัณฑ์ การซ่อมแซมบารุงรักษา อุปกรณ์โสตทัศนวัสดุ วัสดุสานักงาน การเช่าอุปกรณ์ อิเล็กทรอนิกส์ น้ามันเช้ือเพลิง วัสดุอุปโภคบริโภค วัสดุคอมพิวเตอร์ วัสดุก่อสร้าง วัสดุสนาม วัสดุโรงงาน วัสดุ ยานพาหนะ และ การจ้างเหมาบริการต่างๆ ซึ่งเมื่อวิเคราะห์ปัจจัยสาคัญของแต่ละกระบวนการทั้ง 8 ปัจจัย ประกอบด้วยการจดั ซื้อจัดจา้ งที่งบประมาณสูง การจัดซื้อจัดจ้างท่บี ่งบอกความเปน็ สานักหอสมดุ การจดั ซือ้ จดั จ้างท่ี ซับซ้อน การจัดซ้ือจัดจ้างบ่อยคร้ัง การจัดซ้ือจัดจ้างที่เน้นการให้บริการ การจัดซื้อจัดจ้างที่สร้างบรรยากาศการ เรียนรู้ การจัดซ้ือจัดจ้างที่สนับสนุนงานวิจัย และการจัดซ้ือจัดจ้างท่ีเพม่ิ ส่ิงอานวยความสะดวก พร้อมทั้งใช้ค่าถว่ ง น้าหนักที่ได้จากการสัมภาษณ์ผู้บริหาร ทาให้สามารถเลือกกระบวนการที่สาคัญ เหมาะสมในการปรับปรุง กระบวนการได้ อยา่ งตามรูปแบบ เปน็ ขนั้ ตอน โดยลาดับความสาคญั ของปัจจัย เรยี งลาดบั ได้ดงั น้ี

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติ PULINET ครง้ั ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานักหอสมุด มหาวทิ ยาลัยทักษิณ 2.1 การจดั ซือ้ จดั จ้างที่สนับสนุนงานวจิ ัย 2.2 การจดั ซอ้ื จัดจ้างทเ่ี น้นการใหบ้ ริการ 2.3 การจัดซื้อจัดจา้ งที่บง่ บอกความเป็นสานักหอสมดุ 2.4 การจดั ซอ้ื จัดจา้ งท่ีสรา้ งบรรยากาศการเรียนรู้ 2.5 การจดั ซ้ือจดั จา้ งทเ่ี พิ่มสิ่งอานวยความสะดวก 2.6 การจัดซอ้ื จัดจ้างที่งบประมาณสงู 2.7 การจัดซอ้ื จัดจ้างทซ่ี บั ซ้อน 2.8 การจดั ซอ้ื จดั จ้างบ่อยครงั้ ตามลาดับ ภาพท่ี 6 แผนผงั เรดารแ์ สดงคะแนนเฉลี่ยจากผบู้ ริหารทกุ คน 3. การปรับปรงุ กระบวนการเกีย่ วกบั การจัดซื้อจดั จ้าง จากการสัมภาษณผ์ ู้บริหาร และการวเิ คราะห์เชิงลาดับชั้น ไดผ้ ลการคัดเลอื ก 6 กระบวนการ ได้แก่ กระบวนการจัดซื้อฐานข้อมูลวารสารอิเล็กทรอนิกส์ กระบวนการจ้างเหมาบริการระบบห้องสมุดอัตโนมัติ กระบวนการจัดซื้อหนังสือ กระบวนการจัดซ้ือครุภัณฑ์ กระบวนการจัดซ้ือจัดจ้างงานสัปดาห์หนังสือแห่งปี และ กระบวนการจา้ งเหมาซอ่ มแซม บารงุ รักษาครุภัณฑ์ โดยใช้กรอบงานของ SIPOC เพอ่ื วเิ คราะห์กระบวนการ โดยการ จัดสนทนากลุ่มผู้มีส่วนเก่ยี วข้อง และจดั ทาแผนผังกระบวนการให้สอดคล้องกับการดาเนินงานปัจจุบัน ดงั แสดงใน ภาพท่ี 7 และภาพท่ี 8

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ PULINET คร้ังที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานักหอสมดุ มหาวิทยาลยั ทักษิณ กระบวนการจดั ซื้อฐานข้อมูลวารสารอเิ ลก็ ทรอนิกส์ ภาพที่ 7 กระบวนการจดั ซ้ือฐานข้อมลู วารสารอเิ ลก็ ทรอนิกส์ กระบวนการจัดซ้ือหนังสือ ภาพท่ี 8 กระบวนการจัดซ้ือหนงั สือ ข้อเสนอแนะ 1. การเก็บขอ้ มลู หากมีการระบุตัวตนของผตู้ อบแบบสอบถาม สามารถช่วยในการวเิ คราะห์ก่อน และหลังในส่วนของความตระหนักได้ชดั เจนข้ึน แต่จะทาใหไ้ ม่เกดิ ความเป็นส่วนตัวของผตู้ อบแบบสอบถามได้ และ สง่ ผลให้ผูร้ ่วมตอบแบบสอบถามไมอ่ ยากจะมสี ่วนร่วม

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติ PULINET ครั้งท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สานักหอสมดุ มหาวทิ ยาลัยทกั ษิณ 2. ในการจัดการความรู้ และถ่ายทอดความรู้ให้แก่บุคลากรสานักหอสมุด ควรจัดอบรมความรู้ เกีย่ วกบั ระเบียบ ขอ้ บังคับเก่ยี วกับการจดั ซ้อื จัดจา้ งใหแ้ ต่ละฝ่ายอยา่ งตอ่ เน่ือง การนาไปใชป้ ระโยชน์ 1. บุคลากรสานักหอสมุดมีความรู้ความเข้าใจในกระบวนการจัดซ้ือจัดจ้าง และสามารถใชเ้ ป็น แนวปฏิบัติในการจัดซ้ือจัดจ้างของสานักหอสมุดให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติกา รจัดซื้อจัดจ้างและการบริหาร พสั ดภุ าครัฐ พ.ศ.2560 2. หน่วยงานอื่นสามารถนาแนวทางการปฏิบัติท่ีดีในด้านกระบวนการจัดซ้ือจัดจ้างไป ประยกุ ตใ์ ชใ้ นหน่วยงานได้ 3. หน่วยงานอื่นสามารถนาแนวทางการปฏิบัติท่ีดีเก่ียวกับการจัดซื้อจัดจ้างไปเป็นต้นแบบ ในการจดั การและปรับปรุงประสิทธภิ าพในการจดั ซื้อจัดจ้างท่มี ีรปู แบบการดาเนินการคลา้ ยคลึงกันได้ โดยนาข้อมูล จากผังกระบวนการ SIPOC มาสร้างแนวปฏิบตั ิที่ดีได้ ดังตวั อยา่ งเช่น แนวปฏบิ ตั ทิ ี่ดีในการจัดซ้ือฐานข้อมูลวารสาร อิเลก็ ทรอนิกส์ กระบวนการ แนวปฏิบตั ิที่ดี จดั ทาแผนการจัดซื้อ ไดแ้ ผนการจัดซ้ือ สอดคล้องกับแผนประจาปี และอยู่ภายใต้กรอบงบประมาณ ขออนมุ ัติจดั ซ้ือฐานข้อมลู การจัดซื้อฐานข้อมูลตามที่ได้ตัง้ งบประมาณ จดั ทารายงานขอซือ้ มีรายละเอียดครบตามความต้องการ และสามารถหาซ้ือได้จรงิ ในราคาท่ีเหมาะสม จดั ทาหนงั สือเชญิ ชวนย่นื ข้อเสนอ หนังสือเชิญชวนมีรายละเอยี ดครบถว้ น เขา้ ใจ มผี ู้เขา้ มายื่นข้อเสนอมากราย พจิ ารณาขอ้ เสนอ พจิ ารณาตามคุณสมบัติท่ีกาหนด ตรวจรับพสั ดุ ตรวจรับตรงตามความตอ้ งการทุกเงือ่ นไขที่กาหนด รายการอา้ งอิง กานต์ สุขสาน. (2560). การปรบั ปรงุ แบบสอบทานกระบวนการจัดซ้ือจดั จ้างของสานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน. (การคน้ คว้าแบบอสิ ระ). มหาวิทยาลยั เชยี งใหม่. ณชิ กลุ ธ์ิ โสภาสวุ รรณ์, และวริศรา เหล่าบารงุ . (2556). ประสิทธิภาพการบรหิ ารงานตามกรอบแนวคิดของไลเคิร์ธ ที่มีต่อประสิทธิภาพในการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ ( e–Government Procurement) ขององค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินในเขตจังหวัดนครสวรรค์. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั พิบลู ยส์ งคราม, 7(2), 15-27. นนั ทพร ลมิ ปกาญจน์เวช, และจรัญญา ปานเจริญ. (2560). ปัญหาในการใช้งานระบบการจดั ซื้อจัดจ้างด้วยระบบ อิเล็กทรอนิกส์ (e-Government Procurement: e-GP) ของเจ้าหน้าที่พัสดุในสานักงานของสานักงาน คณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน. วารสารบณั ฑติ วิทยาลยั มหาวทิ ยาลยั ธุรกจิ บณั ฑิต, 5(2), 703-711. พัชรพล เสนะ. (2560). ปัญหา และอปุ สรรคในการปฏิบัติงานตรวจสอบจดั ซื้อจดั จ้างของสานักงานการตรวจเงิน แผน่ ดิน (การค้นควา้ แบบอิสระ). มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

การประชมุ วิชาการระดับชาติ PULINET ครัง้ ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมุด มหาวทิ ยาลัยทกั ษิณ ระบบสื่อประชาสัมพนั ธอิเลก็ ทรอนิกสสผู ูใชบรกิ ารของสํานักหอสมุด มหาวิทยาลยั เกษตรศาสตร Public Relations Media Electronic by Digital Signage to Users of Kasetsart University Library ชาญณรงค เผอื กพูลผล, วาทนิ ี เขมากโรทยั สาํ นกั หอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร [email protected] [email protected] บทคัดยอ ระบบส่ือประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสF (Digital Signage System) เปMนระบบท่ีนํามาใชOเพื่อ พัฒนาชQองทางการประชาสัมพันธFของสํานักหอสมุดสQูผOูใชOบริการ โดยเปMนการบูรณาการทํางานรQวมกันระหวQาง ฝาW ยเทคโนโลยีการศกึ ษาท่ีมหี นOาที่ดูแลงานประชาสัมพันธแF ละฝาW ยเทคโนโลยสี ารสนเทศที่มหี นOาที่จดั หาและพัฒนา ระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศที่สนบั สนุนใหOการทํางานของฝWายตาQ งๆ มปี ระสทิ ธิภาพและประสิทธผิ ลยิง่ ขึน้ มาชวQ ยกัน พัฒนาระบบสื่อประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสF ซ่ึงทําใหOเกดิ ชQองทางการประชาสมั พันธFใหมQที่มคี วามนQาสนใจ ชัดเจน สวยงาม รวดเร็ว และชQวยใหOผูOใชOบริการเขOาถึงขQาวสารของสํานักหอสมุดไดOงQายยิ่งข้ึน ซ่ึงการพัฒนาชQองทางการ ประชาสัมพันธFในครั้งนี้ไดคO ํานึงถึงการลดตนO ทนุ ในการดําเนินงาน ทั้งในเร่ืองของคน วัสดอุ ุปกรณF งบประมาณ และ กระบวนการดําเนินงาน รวมทั้งยังไดOมกี ารถาQ ยทอดองคFความรูOการใชOงานของระบบส่ือประชาสัมพนั ธFอิเล็กทรอนกิ สF ไปสูQผOูรับผิดชอบโดยตรง คือ จากนักวิชาการคอมพิวเตอรFท่ีเปMนผูOพัฒนาระบบไปสQูนักวิชาการโสตทัศนศึกษาท่ีเปMน ผOูปฏิบัติงาน ซึ่งสอดคลOองกับนโยบายการจัดการความรูOของสํานักหอสมุด ที่มีเปbาหมายเพื่อใหOทุกฝWายงานของ สํานักหอสมดุ มีการใชOการจัดการความรมOู าเปMนเคร่ืองมือในการพัฒนางาน เกดิ คาQ นิยมการจัดการความรOแู กQบุคลากร สํานกั หอสมุด จนมงุQ สคQู วามสําเร็จอยาQ งย่งั ยนื คําสาํ คญั : การจัดการความรูO, การแลกเปลยี่ นเรียนรู,O การประชาสมั พันธF, ชอQ งทางประชาสัมพนั ธF, สอ่ื ประชาสมั พนั ธอF เิ ล็กทรอนกิ สF ABSTRACT Digital signage system is a system being employed to enhance communication channels of the library to users. It is a collaboration between Educational Technology division, that is responsible for public relations, and Information Technology division, that is responsible for

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ PULINET ครั้งที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมุด มหาวิทยาลยั ทกั ษณิ providing and developing information technology systems to support the work of various divisions, to order to drive the digital signage system to be the media channel that catches attention, clear, appealing, right-on-time and help the users to access the library news more easily. This enhancement of media channels takes the reduction of operating costs into consideration, in terms of people, materials, budgets, and operational processes. At the same time, the knowledge transfer of digital signage system management from computer specialist to the audio-visual technical officer, who is responsible for distribute the media via digital signage channel, is in complied with knowledge management policy of the library, which aims to employ the knowledge management as a tool to jobs development and nurture the knowledge management value among library personnel leading to organization sustainable success. Keyword: Knowledge Management, Knowledge Sharing, Public Relation, Public Relation channel, Digital Signage บทนาํ สาํ นักหอสมดุ มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตรF ไดOกําหนดวิสยั ทศั นใF นการบรหิ ารจัดการองคFกรชQวง ระหวQางปo 2561-2565 ไวOวQา “สํานักหอสมุดเปMนแหลQงความรูOท่ีเปMนเลิศ สนับสนุนการวิจัยของ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรFสูQสากล” โดยสํานักหอสมุดทําหนOาท่ีหลักในการใหOบริการทรัพยากรสารสนเทศ และ ส่ิงอํานวยความสะดวกในการศึกษาคOนควOาและเรียนรูOดOวยตนเอง ซ่ึงจะเปMนการชQวยสนับสนุนการเรียน การสอน และการวิจัยของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรF ดังน้ันสาํ นักหอสมุดจึงไดOมีการพฒั นางานดาO นการใหบO ริการและการจัด กิจกรรมสQงเสริมการใชOบริการอยQางตQอเน่ือง ท้ังนี้การดําเนินงานตQาง ๆ จะสัมฤทธิ์ผลตามเปbาหมายที่กําหนดไดOน้ัน ตOองมีการประชาสัมพันธFที่ดีเปMนสQวนสนับสนุนท่ีสําคัญ ซ่ึงจะทําใหOกลุQมเปbาหมายไดOรับทราบและรับรOูวิธีการเขOาถึง บริการและกิจกรรมของสํานักหอสมุด โดยฝWายเทคโนโลยีการศึกษาไดOรับมอบหมายหนOาที่ในการประชาสัมพันธF สูผQ ูOใชบO ริการของสํานกั หอสมุด ในแตQละเดือนทางฝWายเทคโนโลยีการศึกษาจะไดOรับขOอมูลในการจัดทําประชาสัมพันธFจาก ฝWายตQางๆโดยเฉลี่ยประมาณ 25 เรื่องตQอเดือน ซง่ึ เมื่อนําขOอมูลมาจดั ทําส่ือประชาสัมพันธFในรูปแบบที่เหมาะสมกับ ชQองทางประชาสมั พนั ธF จะแบงQ ส่อื ประชาสัมพันธFออกเปMน 2 ประเภท ไดแO กQ 1. จัดทาํ สือ่ ประเภทไฟลFภาพ ไฟลFวดี ิโอ เพือ่ นาํ ไปใชเO ผยแพรใQ นชQองทางประชาสมั พนั ธFประเภท ออนไลนF ไดOแกQ เว็บไซตF (Website) เฟซบwกุ (Facebook) และแอปพลิเคชันไลนF (Line) 2. จัดทําส่ือประชาสัมพันธFประเภทโปสเตอรF เพื่อนําไปใชOเผยแพรQในชQองทางประชาสัมพันธF ประเภทปbายประชาสัมพันธF ซ่ึงอยูQในบริเวณจุดตQาง ๆ ของสํานักหอสมุด เชQน ปbายประชาสัมพันธFในลิฟตFโดยสาร ปาb ยประชาสมั พันธFตง้ั พ้ืน ซงึ่ มีจาํ นวน 16 ปbาย และปbายประชาสมั พันธFขนาดใหญQจาํ นวน 2 ปาb ย ซึ่งสถิติการผลิตส่ือประชาสัมพันธFประเภทโปสเตอรFเม่ือปo 2561 พบวQา ในแตQละเดือน ฝWายเทคโนโลยีการศึกษาจะตOองใชOกระดาษเพื่อผลิตส่ือประชาสัมพันธFจํานวน 400 แผQนตQอเดือน หรือ 4,800 แผQน ตQอปo โดยแบQงตามขนาดของกระดาษไดดO งั นี้

การประชมุ วชิ าการระดบั ชาติ PULINET คร้งั ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวิทยาลยั ทักษิณ 1. กระดาษขนาด A4 จํานวน 4 แผนQ ตQอเร่อื ง / 100 แผนQ ตQอเดือน / 1200 แผนQ ตQอปo 2. กระดาษขนาด A3 จํานวน 10 แผQนตQอเร่อื ง / 250 แผนQ ตอQ เดือน / 3000 แผQนตอQ ปo 3. กระดาษขนาด A2 จํานวน 2 แผนQ ตQอเร่อื ง / 50 แผQนตอQ เดอื น / 600 แผQนตQอปo ท้ังน้ียังไมQรวมถึงตOนทุนในเรื่องของคQานํ้าหมึกพิมพFสี เวลางานของเจOาหนOาท่ีในการดําเนินการ ติดตง้ั และจัดเก็บโปสเตอรFประชาสมั พนั ธตF ามจุดตQาง ๆ ซ่ึงไมQสอดคลOองและสอดรับกบั นโยบายของรฐั บาลท่ปี ระกาศ ใ น เ รื่ อ ง ก า ร เ ลิ ก ใ ชO ก ร ะ ด า ษ ใ น ก า ร ติ ด ตQ อ ร า ช ก า ร ห รื อ Paperless แ ล ะ ก า ร ท่ี สํ า นั ก ห อ ส มุ ด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรFเปMนตOนแบบของการดําเนินงานหOองสมุดสีเขียวแหงQ แรกของประเทศไทยอีกดOวย จึงไดOมี การหาวิธีการประชาสัมพันธFเพ่ือลดการใชOกระดาษลง ซึ่งไดOรับความรQวมมือจากฝWายเทคโนโลยีสารสนเทศ จัดทํา ระบบสื่อประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสF นํามาใชOเปMนชQองทางการประชาสัมพันธFสูQผูOใชOบริการทดแทนการใชOปbาย ประชาสัมพันธFทําใหOลดการใชOกระดาษเพ่ือมาผลิตโปสเตอรFประชาสัมพันธF ชQวยลดงบประมาณในการจัดซ้ือคQาน้ํา หมกึ พิมพสF ี และยังชวQ ยลดขน้ั ตอนการทาํ งานของเจาO หนOาที่อีกดOวย รวมท้งั ระบบส่ือประชาสัมพันธอF ิเลก็ ทรอนิกสF ไดO ถกู พฒั นาข้นึ โดยบุคลากรของสาํ นกั หอสมุด ทาํ ใหOชวQ ยประหยัดคQาใชOจQายในการพัฒนาระบบเปนM อยQางมาก เปMนการ ใชOทรัพยากรบุคคลท่ีเกิดประโยชนFและยังเกิดสินทรัพยFประเภทองคFความรูOใหOแกQองคFกร ซึ่งชQองทางประชาสัมพันธF รูปแบบนี้ยงั สรOางความนQาสนใจและจูงใหOผOใู ชบO ริการของสํานักหอสมดุ ไดแO วะอาQ นขQาวประชาสัมพนั ธFมากยงิ่ ข้ึน เน่ือง ดOวยสื่อประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFสามารถจัดทําไดOหลายรูปแบบ ทั้งภาพนิ่ง ภาพเคล่ือนไหว และยังสามารถใสQ เสียงประกอบขQาวประชาสัมพนั ธไF ดO สงQ ผลใหผO ูใO ชบO รกิ ารไดOรับรูOขาQ วสารของสํานกั หอสมุดอยQางครบถOวน รวดเร็ว และ ท่ัวถงึ โดยผาQ นจอโทรทัศนอF ัจฉริยะ (Smart TV) ขนาด 32 น้ิว จาํ นวน 22 เครื่อง ทตี่ ิดต้งั ครอบคลุมทุกพื้นท่ีภายใน สาํ นกั หอสมุด วตั ถุประสงค 1. เพ่ือลดตOนทุนในการดําเนินงานประชาสัมพันธFท้ังในเรื่องของคน วัสดุอุปกรณF งบประมาณ และกระบวนการดําเนินงาน 2. เพอื่ พฒั นาชQองทางการประชาสมั พันธFทน่ี QาสนใจและเหมาะสมกับกลQมุ ผใOู ชบO รกิ ารป}จจบุ ัน 3. เพอ่ื สรOางสนิ ทรพั ยFประเภทองคFความรใOู หOแกQหนQวยงาน ข้นั ตอนและวธิ ีการดาํ เนินงาน ขั้นตอนและวธิ ีการดําเนนิ งาน มดี ังนี้ 1. สรุปป}ญหาและหาแนวทางระหวQางฝWายเทคโนโลยีการศึกษาซ่ึงมีหนOาท่ีรับผิดชอบเรื่องการ ประชาสมั พันธFและฝWายเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อหาแนวทางในการแกไO ขป}ญหา ลดการผลิตสื่อดOวยกระดาษ และ พัฒนาชอQ งทางประชาสัมพนั ธทF ี่ตอบสนองตอQ ผใูO ชOบริการใหOมีประสทิ ธิภาพมากทสี่ ดุ

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ PULINET ครัง้ ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลยั ทักษณิ 2. นักวิชาการคอมพิวเตอรFทาํ การศึกษาเร่ืองวธิ ีการแกOไขป}ญหาดงั กลQาว โดยเริ่มตนO จากการนํา อุปกรณFที่ใชOในการเก็บขOอมูลมาใชO (Thumb Drive) เพื่อเชื่อมตQอกับจอโทรทัศนFอัจฉริยะ ผQานการเช่ือมตQอแบบ พอรตF ยูเอสบี (Universal Serial Bus) โดยผลิตส่อื เปนM ส่ือแบบดิจทิ ัลไฟลFภาพเพอ่ื บันทึกลงใน Thumb Drive และ นาํ ไปเช่ือมตQอกับจอโทรทัศนFอจั ฉรยิ ะ ซงึ่ ทาํ ใหสO ามารถประชาสมั พันธFโดยลดการผลิตส่ือแบบโปสเตอรFลงไดO รวมทั้ง สามารถสราO งความนQาสนใจใหOแกQขาQ วประชาสัมพันธไF ดเO ปนM อยาQ งดี (ดงั ภาพท่ี 1-3) 12 3 รู ภาพที่ 1 ชQองพอรFต ยูเอสบี ภาพท่ี 2 อุปกรณFทใ่ี ชOในการเก็บขอO มลู มาใชO ภาพที่ 3 ตัวอยาQ งขQาวประชาสมั พันธF บนจอโทรทัศนอF ัจฉรยิ ะ 3. สรุปผลการดําเนนิ งาน พบวQา การแกOปญ} หาดOวยวธิ กี ารดังกลQาวยังมีจุดดOอยทเ่ี กดิ ขน้ึ ดังน้ี 3.1 ระยะเวลาในการนําสื่อลง Thumb Drive ซ่ึงตOองบนั ทกึ ตามจาํ นวนของจอโทรทศั นF อัจฉริยะ ท่มี ีท้งั หมด 22 เคร่อื ง ทําใหสO ูญเสยี เวลาในการทาํ งานมาก 3.2 การนําอุปกรณFไปติดต้ังในจอโทรทัศนFอจั ฉริยะในบางจุดคอQ นขOางยQุงยากและไมQสะดวก เชนQ บริเวณหนOาลฟิ ตFโดยสารซึง่ อยQสู ูงกวQาพืน้ ประมาณ 2 เมตร ซึ่งตอO งใชเO กOาอี้ในการขนึ้ ไปติดต้ัง Thumb Drive 3.3 การเปล่ียนขOอความหรือสื่อประชาสัมพันธFในแตQละคร้ัง ตOองเสียเวลาอยQางมากในการ บนั ทกึ ไฟลFสื่อประชาสัมพันธFใหมเQ พ่ือนําไปตดิ ตั้งตามจํานวนจอโทรทัศนFอัจฉริยะท่ีมีใหOบริการอีกคร้ัง เหมือนการใชO สื่อประเภทโปสเตอรFประชาสัมพันธF ซึ่งเมื่อพบขOอผิดพลาดตOองทําการแกOไขส่ือและสั่งพิมพFโปสเตอรFใหมQเพ่ือนําไป ติดตั้งทีป่ bายประชาสัมพนั ธF

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET ครงั้ ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมุด มหาวิทยาลยั ทักษณิ 4. จากป}ญหาขาO งตOนทําใหOตOองกลบั มาทบทวนวธิ ีการแกไO ขป}ญหาดงั กลาQ ว และนาํ เทคโนโลยีใหมQ เขOามาชQวยแกOไขจุดดOอยดังกลQาว จึงไดOเปล่ียนจากการกระจายสื่อประชาสัมพันธFผQาน Thumb Drive เปMนการ กระจายสื่อประชาสัมพันธFผQานเครือขQายแทน โดยใชOเทคโนโลยี DLNA (Digital Living Network Alliance) ซึ่งเปMน เทคโนโลยีมาตรฐานสําหรับการเช่อื มตQออุปกรณFอิเลก็ ทรอนกิ สFแบบไรสO าย สามารถสQงภาพหรือวดี โี อข้ึนไปแสดงบน จอโทรทัศนFอัจฉริยะและสามารถแสดงผลไดOทันที ซ่ึงการนําระบบสื่อประชาสัมพนั ธFอิเล็กทรอนิกสFจะมีอุปกรณFท่ีใชO ในการดําเนินงาน ไดOแกQ โทรทัศนFอัจฉริยะ อุปกรณFกระจายสัญญาณ และเครื่องคอมพิวเตอรFที่ลงระบบปฏิบัติการ ตัง้ แตQ Windows 7 ข้นึ ไป (ดังภาพท่ี 4-6) 45 6 ภาพท่ี 4 จอโทรทัศนFอัจฉริยะทส่ี ามารถเชอื่ มตQอ WIFI ภาพที่ 5 อุปกรณกF ระจายสญั ญาณ ( Router ) ภาพที่ 6 เครื่องคอมพิวเตอรทF ี่ลงระบบปฏบิ ตั กิ าร ต้งั แตQ Windows 7 ขนึ้ ไป (ชาญณรงคF เผือกพูลผล, 2562, น. 4-6) 5. ติดต้ังจอโทรทัศนFอัจฉริยะจํานวน 22 เครื่อง โดยครอบคลุมทั้ง 2 อาคาร คือ อาคารชQวง เกษตรศลิ ปการ และอาคารเทพรัตนFวิทยโชติ และนําอุปกรณFกระจายสัญญาณไปตดิ ตั้งในแตลQ ะชัน้ ของอาคารเพอ่ื ทํา หนOาที่สQงสัญญาณแบบไรOสายไปยังจอโทรทัศนFอัจฉริยะ ซ่ึงแตQละอาคารมีการติดตั้งเคร่ืองแมQขQายเปMนเครื่อง คอมพิวเตอรFลงระบบปฏิบัติการ Windows 10 เพ่ือทําตัวเปMนเคร่ืองทค่ี อยกระจายสื่อประชาสัมพันธF ผQานอุปกรณF กระจายสัญญาณและไปยังจอประชาสัมพันธF ในสQวนของระบบปฏิบัติการอ่ืน เชQน Linux อาจตOองติดตั้งตัวเสริม และตั้งคQาเพิ่มเติมมากกวQา Windows และในระบบปฏิบัติการ Windows ตOองเปMน Windows 7 ข้ึนไปถึงสามารถ รองรับการทําหนOาท่ีกระจายไฟลFสื่อประชาสัมพันธF โดยทําการเชื่อมผQานอุปกรณFกระจายสัญญาณไปยังโทรทัศนF อจั ฉรยิ ะ โดยมวี ิธีการตง้ั คาQ ดังนี้

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ PULINET คร้ังท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นกั หอสมุด มหาวิทยาลัยทกั ษิณ 7 5.1 ตั้งคQา IP Address ของโทรทัศนFอัจฉริยะ รวมถึงเคร่ือง ที่เปMนตัวกระจายสัญญาณภาพใหOอยQูในเครือขQายเดียวกัน บนเครื่องคอมพิวเตอรFที่ลงระบบปฏิบตั ิการ Windows 10 5.2 เป•ด WIFI ในเครื่องคอมพิวเตอรF และคลิกเมนู Start Icon โดยในเมนู In the Start ใหOคลิกเมนู Setting 5.3 เมื่อขึ้นหนOาตQาง SETTINGS Windows ใหOคลิกที่ Devices (ดงั ภาพท่ี 7) 5.4 ใ น ห นO า ตQ า ง Devices ใ หO เ ลื อ ก Connected Devices และทาํ การเลอื กหวั ขOอ Add Devices (ดังภาพท่ี 8) 5.5 ทําการเลือกโทรทัศนอF ัจฉรยิ ะท่อี ยQูในเครือขQายเดยี วกัน และดําเนนิ การจัดสQงไฟลFภาพ ไฟลวF ีดโิ อ ไปยังจอโทรทัศนFอัจฉรยิ ะไดทO นั ที (ดงั ภาพที่ 9) 89 ภาพท่ี 7 เขOาเมนูในการเพิม่ อุปกรณFทตี่ อO งการเช่อื มตQอ ภาพที่ 8 เลือกอุปกรณFท่ตี อO งการเชื่อมตQอ (Sony Corporation of America, 2018, p. 5-6) ภาพท่ี 9 ผังการเช่ือมตอQ ระบบทีใ่ ชใO นหนQวยงาน 6. ทดลองใชOระบบสื่อประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFเพ่ือหาจุดดOอยเพิ่มเติมกQอนการจัดทําคQูมือ การใชOงานระบบ และทาํ การถQายทอดความรูOใหOแกผQ ูปO ฏบิ ตั ิงานจริง 7. นักวิชาการคอมพิวเตอรFผูOพัฒนาระบบส่ือประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFดําเนินการถQายทอด ความรูOในเรื่องการใชOงานระบบใหOแกQนักวิชาการโสตทัศนศึกษา และสQงมอบระบบใหOแกQฝWายเทคโนโลยีการศึกษา 8. นักวิชาการคอมพิวเตอรFจัดเก็บองคFความรOูเร่ืองระบบสื่อประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFลงใน คลังความรดOู จิ ิทลั มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตรF

การประชมุ วิชาการระดับชาติ PULINET คร้งั ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลยั ทักษิณ 9. รองผูOอํานวยการดOานทรัพยากรบุคคลและส่ือสารองคFกร ในฐานะที่ไดOรับมอบหมายใหOดูแล การสอื่ สารของสํานักหอสมดุ ทําการศึกษาความพึงพอใจและการรับรขูO QาวสารผQานสื่อประชาสัมพันธFอิเลก็ ทรอนิกสF บนจอโทรทัศนFอัจฉริยะภายในสํานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรF และนําผลการศึกษาแจOงใหOผOูบริหาร รบั ทราบตQอไป สรปุ ผล อภปิ รายผล ขอเสนอแนะ และการนําไปใชประโยชน สรุปผล และอภิปรายผล จากการนําระบบส่ือประชาสัมพันธFอเิ ล็กทรอนิกสF เขOามาใชเO ปMนเคร่ืองมือในการประชาสัมพันธF ผQานจอโทรทศั นFอัจฉริยะ พบวQา สามารถลดตOนทุนในการดําเนนิ งานประชาสมั พันธF ไดOดังน้ี 1. ผูปฏิบัติงาน การปรับเปลี่ยนชQองทางประชาสัมพันธFจากปbายประชาสัมพันธFเปMนชQองทาง ประชาสัมพนั ธFอเิ ล็กทรอนิกสFผQานจอโทรทัศนFอัจฉริยะ ทาํ ใหOสามารถลดจาํ นวนของผูOปฏบิ ัติงานไดO รายละเอยี ดดังน้ี ชองทางประชาสัมพนั ธผานปาb ยประชาสมั พันธ ชองทางประชาสมั พนั ธอเิ ลก็ ทรอนกิ สผานจอโทรทัศน อจั ฉรยิ ะ งาน จํานวนผปู ฏบิ ัติงาน งาน จํานวนผูปฏบิ ตั งิ าน (คน) (คน) 1. ออกแบบและผลติ 1 1. ออกแบบและผลติ โปสเตอรF 1 โปสเตอรF ติดตัง้ และจัดเกบ็ ไฟลF อิเลก็ ทรอนกิ สF 2. ติดตั้งและจัดเกบ็ โปสเตอรF 1 - - รวม 2 รวม 1 2. วัสดุอุปกรณ ในการยกเลิกปbายประชาสัมพันธFสQงผลใหOสํานักหอสมุดลดการผลิตโปสเตอรF ประชาสัมพันธFลง ทาํ ใหOประหยดั การใชกO ระดาษเพ่ือมาผลิตโปสเตอรFไดOถึง 4,800 แผนQ หรอื 9.6 รีม ซึ่งคํานวณจาก จํานวนเรอ่ื งประชาสมั พนั ธF ซึง่ เฉลี่ยเดอื นละ 25 เรอ่ื ง รายละเอยี ดดงั น้ี ชองทางประชาสมั พนั ธผานปbายประชาสมั พนั ธ ชองทางประชาสัมพนั ธ อิเล็กทรอนกิ สผาน ขนาดกระดาษ จาํ นวน จาํ นวนกระดาษ จํานวนกระดาษ จอโทรทัศนอจั ฉริยะ กระดาษตอ ตอเดอื น ตอปg - - เร่ือง - - 1. กระดาษ A2 2 50 600 2. กระดาษ A3 4 100 1,200 3. กระดาษ A4 10 250 3,000 รวม 16 400 4,800

การประชมุ วิชาการระดบั ชาติ PULINET ครงั้ ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวทิ ยาลยั ทกั ษิณ 3. งบประมาณ การนําระบบส่ือประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสF เขOามาใชOในการประชาสัมพันธF ทําใหOสํานักหอสมุดประหยัดงบประมาณในการดําเนินการดOานประชาสัมพันธFไดOท้ังส้ิน 156,371 บาท ไดOแกQ ลดงบประมาณการจัดซ้ือกระดาษ จํานวน 2,267 บาท ลดงบประมาณการซ้ือหมึกพิมพFสีจํานวน 7,704 บาท และ ลดงบประมาณการจัดจOางพัฒนาระบบ จาํ นวน 196,400 บาท รายละเอยี ดดังน้ี 3.1 งบประมาณการซอ้ื กระดาษ ระหวาQ งเดอื นกรกฎาคม 2561-มถิ นุ ายน 2562 ชองทางประชาสัมพนั ธผานปbายประชาสัมพนั ธ ชองทางประชาสมั พนั ธ อิเล็กทรอนิกสผาน ขนาดกระดาษ จาํ นวนกระดาษท่ีใช ราคาตอแผน งบประมาณท่ี จอโทรทัศนอัจฉริยะ (แผน) (บาท) ใช - (บาท) - - 1. กระดาษ A2 600 1.24 744 - 2. กระดาษ A3 1,200 0.79 948 3. กระดาษ A4 2,500 0.23 575 รวม 2,267 3.2 งบประมาณการซือ้ หมึกพมิ พF ระหวาQ งเดือนกรกฎาคม 2561-มิถนุ ายน 2562 ชองทางประชาสัมพันธผานปbายประชาสัมพันธ ชองทางประชาสมั พนั ธ อเิ ล็กทรอนิกสผานจอโทรทัศน รนุ หมึกพิมพ จาํ นวน ราคาตอตลบั งบประมาณท่ีใช อัจฉรยิ ะ (ตลับ) (บาท) (บาท) - 1. หมึกพิมพFรQนุ Epson 18 428 7,704 - L1800 (มีทั้งหมด 6 สี) รวม 7,704 3.3 งบประมาณการจดั จาO งพฒั นาระบบสอื่ ประชาสมั พนั ธอF เิ ลก็ ทรอนิกสF และจอโทรทศั นอF จั ฉรยิ ะ งบประมาณการจัดจางพฒั นาระบบ งบประมาณการพฒั นาระบบขึน้ เอง รายการ ราคา (บาท) รายการ ราคา (บาท) 1. พฒั นาระบบสอ่ื ประชาสมั พนั ธF 200,000 1 . อุ ป ก ร ณF เ ชื่ อ ม ตQ อ ร ะ บ บ 3,600 อิเลก็ ทรอนกิ สF ใหOรองรบั การใชOงาน เครือขQาย (Router) จํานวน 6 จอภาพไดO 22 เครอื่ ง เครอ่ื ง 2. จอโทรทัศนFอัจฉริยะ ขนาด 32 - 2. จอโทรทัศนFอัจฉริยะ ขนาด 32 - น้ิว จาํ นวน 22 เครอื่ ง (เนอื่ งจากไดรO ับ นิว้ จํานวน 22 เครอื่ ง (เนือ่ งจากไดรO ับ งบประมาณแผQนดนิ งบประมาณแผQนดนิ ปo 2559) ปo 2559)

การประชุมวชิ าการระดับชาติ PULINET ครัง้ ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลัยทักษณิ 4. กระบวนการดาํ เนนิ งาน จากการนําเทคโนโลยีสารสนเทศเขาO มาชวQ ยในการดาํ เนนิ งาน สงQ ผล ใหOฝWายเทคโนโลยีการศึกษาสามารถลดข้ันตอนกระบวนงานประชาสัมพันธF โดยเฉพาะการลดระยะเวลาการ ดําเนินงาน ซ่ึงจากเดิมใชOเวลาการดําเนินงานประชาสัมพันธFผQานปbายประชาสัมพันธFตQอ 1 เร่ือง จํานวน 507 นาที ปจ} จุบนั นาํ ระบบ Digital Signage เขาO มาใชOประชาสัมพันธFแบบอิเล็กทรอนิกสFผาQ นจอภาพ จํานวน 437 นาที ทําใหO ลดเวลาการทํางานไดOถงึ 70 นาที แตQคุณภาพของงานประชาสัมพันธFดียิ่งขึ้น รายละเอียดดังน้ี ภาพท่ี 10 เปรยี บเทยี บขนั้ ตอนการประชาสัมพนั ธFผQานปาb ยประชาสัมพันธF และ ผQานจอโทรทัศนอF ัจฉรยิ ะ หลังจากไดOนําระบบส่ือประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFเขOามาใชOในการประชาสัมพันธF สํานักหอสมุดไดO ทําการศึกษาความพึงพอใจและการรับรOูขQาวสารผQานส่ือประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFบน จอโทรทัศนFอัจฉริยะภายในสํานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรF เพื่อนําขOอมูลมาพัฒนาชQองทางการ ประชาสัมพนั ธFนใ้ี หOเหมาะสมกับกลุQมผใูO ชOบริการป}จจุบนั โดยไดOดําเนินการเก็บขOอมูลกลุมQ ตัวอยQางจากผOูเขOาใชOบรกิ าร สํานักหอสมุด ต้ังแตQวันที่ 1–30 กันยายน 2562 ซึ่งมีจํานวนผูOตอบแบบสอบถามทั้งส้ิน 921 คน จัดแบQงเปMนนิสิต ระดับปริญญาตรี จํานวน 771 คน (รอO ยละ 83.70) นสิ ิตระดับบณั ฑติ ศกึ ษา จาํ นวน 50 คน (รอO ยละ 5.40) บุคลากร มหาวิทยาลัยสายวิชาการ จํานวน 9 คน (รอO ยละ 1.00) บุคลากรมหาวิทยาลัยสายสนับสนนุ จาํ นวน 12 คน (รอO ยละ 1.30) และผูOใชบO ริการภายนอก จาํ นวน 79 คน (รอO ยละ 8.60) จากการศกึ ษาในเรอ่ื ง พฤตกิ รรมการรับรOขู าQ วสารของหอO งสมุดผาQ นสื่อประชาสัมพนั ธF

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ PULINET ครง้ั ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมุด มหาวิทยาลัยทกั ษณิ อิเล็กทรอนิกสFบนจอโทรทัศนFอัจฉริยะภายในสํานักหอสมุด ในเร่ือง “การอQานขQาวสารของหOองสมุดผQานประชา สัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFบนจอโทรทัศนFอัจฉริยะภายในสํานักหอสมุด” พบวQา ผูOใชOบริการเคยอQาน จํานวน 657 คน (รอO ยละ 71.34) และไมเQ คยอQาน จํานวน 264 คน (รอO ยละ 28.66) เม่อื สอบถามกลมQุ ที่เคยอาQ นขาQ วสารของหอO งสมดุ ผQานประชาสัมพันธFอิเลก็ ทรอนกิ สFบน จอโทรทัศนFอัจฉริยะภายในสํานักหอสมุด จํานวน 657 คน ในเร่ือง “ความตOองการใหOสื่อประชาสัมพันธF อิเล็กทรอนิกสFบนจอภาพมีเสียงประกอบ” พบวQา ผูOใชOบริการมีความตOองการใหOมีเสียงประกอบ จํานวน 380 คน (รOอยละ 57.80) และไมตQ อO งการใหOมีเสยี งประกอบ จํานวน 277 คน (รอO ยละ 42.2) ในการสอบถามผูOใชOบริการที่ตOองการใหOมีเสียงประกอบส่ือประชาสัมพันธF จํานวน 380 คน ใน เร่อื ง “ประเภทของเสียงประกอบสื่อประชาสัมพันธF” พบวQา ผูOใชOบรกิ ารตOองการใหOมีเสียงบรรยายประกอบขQาวสาร ที่ประชาสัมพันธFมากท่ีสุด จํานวน 184 คน (รOอยละ 48.42) รองลงมา คือ เสียงดนตรีบรรเลง 139 คน (รOอยละ 36.58) และเสยี งดนตรมี เี นื้อรอO งประกอบ จํานวน 57 คน (รOอยละ 15.00) ตามลําดับ จากการศึกษาในเรื่อง ความพึงพอใจตQอรปู แบบการส่อื สารผาQ นสอื่ ประชาสมั พนั ธFอิเล็กทรอนกิ สF บนจอโทรทศั นอF ัจฉริยะภายในสาํ นักหอสมุดของผใูO ชบO ริการเฉพาะที่เคยอQานขQาวสารบนจอโทรทัศนFอจั ฉริยะภายใน สํานักหอสมุด จํานวน 657 คน พบวQา ผูOใชOบริการมีความพึงพอใจตQอรูปแบบการส่ือสารผQานส่ือประชาสัมพันธF อิเล็กทรอนิกสFบนจอโทรทัศนFอัจฉริยะภายในสํานักหอสมุดในภาพรวมอยQูในระดับดี (คQาเฉลี่ย 4.11) เม่ือพิจารณา เปMนรายขOอพบวQา ผOใู ชOบริการมีความพึงพอใจมากที่สุดในหัวขOอ “ขOอมูลเปMนป}จจบุ ันและทันตQอเหตุการณF” ซ่ึงอยQูใน ระดับดี (คQาเฉลี่ย 4.35) รองลงมาคือหัวขOอ “ขOอมูลมีความถูกตOอง และนQาเช่ือถือ” อยูQในระดับดี (คQาเฉล่ีย 4.25) และหัวขอO “ภาษาทใ่ี ชOสื่อเขOาใจงาQ ย” อยQูในระดับดี (คาQ เฉลี่ย 4.14) ถดั มาเปMนหัวขOอทม่ี ีคQาความพึงพอใจอยQใู นระดับ เดียวกันจํานวน 3 ขOอ โดยอยูQในระดับดี (คQาเฉล่ีย 4.06) ไดOแกQ ความเหมาะสมของตัวอักษร (สี / ขนาด /รูปแบบ ตวั อักษร) ขนาดจอภาพทใ่ี ชOในการเผยแพรQสอ่ื ประชาสมั พันธFอิเล็กทรอนกิ สมF คี วามเหมาะสม และการติดตง้ั จอภาพ ตามจุดตQาง ๆ ภายในหOองสมุดมีความเหมาะสม ในสQวน 2 ขOอท่ีไดOรับความพึงพอใจนOอยที่สุด ไดแO กQ หวั ขOอ “ความ สวยงาม และการดึงดูดความสนใจใหอO Qาน” ซ่งึ ความพึงพอใจอยQใู นระดบั ดี (คQาเฉลย่ี 4.02) และหวั ขอO “ความรวดเร็ว ในการเขOาถึงขQาวสาร” คQาความพึงพอใจอยูQในระดับดี (คQาเฉล่ยี 4.01) ตามลําดับ ซึ่งสอดคลOองกบั คําถามปลายเป•ด ในเร่อื งขอO เสนอแนะ ซ่งึ ผOูใชOบรกิ ารตOองการใหOมกี ารจดั หาจอโทรทศั นFอจั ฉริยะท่มี ขี นาดใหญQกวQาท่ีใชใO นปจ} จบุ ัน ในเร่อื งการจัดการความรูO หลงั จากทนี่ กั วชิ าการคอมพิวเตอรไF ดพO ัฒนาระบบสอ่ื ประชาสมั พนั ธF อิเล็กทรอนิกสF และทดลองใชOเรียบรOอยแลOว จึงไดOมีการถQายทอดความรูOในการใชOระบบดังกลQาวใหOแกQนักวิชาการ โสตทศั นศกึ ษาทีเ่ ปMนผOูปฏบิ ัติงานโดยตรง โดยใชวO ิธีการถาQ ยทอดความรูแO บบการสอนงานโดยตรงและลงมือปฏบิ ัตจิ รงิ จากน้ันไดOมีการจัดทําคQูมือการใชOงานระบบส่ือประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFโดยจัดเก็บไวOในคลังความรOูดิจิทัล มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรF เพ่ือเปMนองคFความรูOที่สามารถสืบคOนและศกึ ษา คOนควOาไดOอยQางสะดวก รวดเร็ว ทุกที่ทุก เวลาโดยสามารถดขู อO มูลไดOที่ URL: http://kukr2.lib.ku.ac.th/kukr_es/kukr/search_detail/result/20006747 ขอเสนอแนะ 1. ระบบส่อื ประชาสัมพนั ธFอเิ ล็กทรอนิกสFทส่ี าํ นักหอสมดุ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรF นํามาใชยO งั เปMนรปู แบบการทํางานแบบเครือขาQ ยไรOสาย (Wireless Network) ทาํ ใหใO นบางครั้งเกิดปญ} หาในเร่ืองการสQงสญั ญาณ ภาพไปยังจอโทรทัศนFอัจฉริยะ อันเน่ืองจากเครือขQายไรOสายมีการใชOงานเปMนจํานวนมาก ทําใหOเกิดการดึงสัญญาณ เพ่ือไปใชงO านขึน้ ดังนัน้ เพ่ือใหOเกิดความเสถยี รในการประชาสัมพันธFผาQ นจอโทรทัศนอF ัจฉรยิ ะจึงควรมีติดตั้งอุปกรณF

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ PULINET ครง้ั ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวทิ ยาลยั ทักษณิ กระจายสัญญาณไวรFเลส (Access Point) ท่ีเพียงพอและรองรับการใชOงานระบบน้ี หรืออาจะเปลี่ยนไปใชOวิธีการใชO งานระบบ Digital Signage ผQานสายนําสัญญาณที่ใชOตQอกับคอมพิวเตอรFและอุปกรณFเชื่อมตQอเครือขQายแทน (Lan Cable) 2. ควรศึกษาและพฒั นาระบบใหOสามารถต้งั เวลาในการเป•ด-ป•ดขQาวประชาสัมพันธFไดOเอง ซึ่งจะ ชวQ ยลดขนั้ ตอนการทํางาน และเปMนการเพ่ิมประสทิ ธภิ าพในการปฏิบตั ิงานย่ิงข้ึน 3. ควรเลือกจอโทรทัศนFอัจฉริยะท่ีมีขนาดเหมาะสมกับจุดท่ีติดต้ัง เพื่อสรOางความนQาสนใจ โดดเดนQ และชQวยใหOผใูO ชบO ริการสามารถอาQ นขาQ วสารประชาสัมพันธFไดOชัดเจน การนาํ ไปใชประโยชน 1. การนําระบบสื่อประชาสัมพันธFอิเล็กทรอนิกสFสามารถลดตOนทุนในการดําเนินงาน ประชาสัมพันธFทั้งในเร่ืองของคน วัสดุอุปกรณF งบประมาณ และกระบวนการดําเนินงานใหOแกQสํานักหอสมุด มหาวทิ ยาลัยเกษตรศาสตรF 2. พัฒนาชอQ งทางการประชาสัมพนั ธFใหมQทน่ี Qาสนใจและเหมาะสมกบั กลมQุ ผใOู ชบO ริการป}จจุบัน 3. ฝาW ยเทคโนโลยีสารสนเทศและฝWายเทคโนโลยกี ารศึกษาไดOรวQ มกันเพิ่มสินทรพั ยFประเภทองคF ความรOใู หแO กQสาํ นกั หอสมุด มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตรF รายการอางองิ ชาญณรงคF เผือกพูลผล. (2562). การประชาสัมพนั ธดวย Digital Signage. สบื คOน1ตุลาคม 2562, จาก https://bit.ly/36NIC9o Sony Corporation of America. (2018 ). Use the screen mirroring feature to display your windows 10 computer screen onthe TV. Retrieved May 15, 2018, from https://bit.ly/33ByLkY

การประชุมวิชาการระดบั ชาติ PULINET ครั้งที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นักหอสมดุ มหาวทิ ยาลยั ทักษิณ FAQ Library ตอบทุกขอสงสยั กับการจดั การความรูของสํานักหอสมดุ กาํ แพงแสน FAQ Library for Answering All Questions and the Knowledge Management by Office of Kamphaeng Saen Library นภสั มน แทนเพชร, จรนิ ทร<ญา ถาวรนิตยกลุ , สุมลฑา สงั ใจสม สํานกั หอสมุด กาํ แพงแสน มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร< วิทยาเขตกําแพงแสน [email protected] [email protected] [email protected] บทคัดยHอ “FAQ Library ตอบทกุ ขHอสงสัย กับการจัดการความรHูของสํานักหอสมดุ กําแพงแสน” เปนO การ ดําเนินงานการจัดการความรHูที่ดําเนินการโดยคณะกรรมการจัดการความรHู สํานักหอสมุด กําแพงแสน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรR มีวัตถุประสงคR 1) เพื่อรวบรวมขHอคําถามและคําตอบสําหรับใชHในการตอบคําถาม 2) เพ่ือใหHบริการตอบคําถามมีความถูกตHองทุกคําถาม และตรงตามความตHองการผูHรับบริการ ผลการดําเนินการที่ เกิดขึ้นจากการจัดการความรูH มดี งั นี้ 1. มีคZูมือการปฏิบัติงานบริการตอบคําถาม (Manual/Guideline) เปOนลายลักษณRอักษร สามารถใชปH ฏิบตั ิงานไดH ซ่ึงคูมZ ือดงั กลZาวอยZูในรปู ของฐานขHอมูล FAQ 2. ผลการประเมินกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรูH \"กิจกรรมถZายทอดความรHู เรื่อง การใชH ฐานขHอมูล FAQ พบวZา กZอนเขHารZวมกิจกรรมถZายทอดความรHู ผHูเขHารZวมกิจกรรมมีความรูHอยูZในระดับมาก (x = 3.38) หลังเขHารวZ มกิจกรรมถาZ ยทอดความรูH ผเูH ขาH รZวมกจิ กรรมมคี วามรูHเพม่ิ ขนึ้ อยูZในระดับมาก (x = 4.46) 3. ผลการประเมินความพึงพอใจตZอการเขHาใชฐH านขHอมูล FAQ สาํ นกั หอสมดุ กาํ แพงแสน อยูใZ นระดบั มาก (x = 4.50) 4. มีกระบวนการสราH งนวัตกรรม แนวปฏิบตั ิที่ดดี าH นการบริการตอบคําถาม คําสําคัญ: บริการตอบคําถามและชวZ ยการคนH ควาH , การจัดการความร,ูH คําถามทพี่ บบอZ ย ABSTRACT “FAQ Library for Answering All Questions and the Knowledge Management by Office of Kamphaeng Saen Library” was a knowledge management operation carried out by the Knowledge Management Board, Office of Kamphaeng Saen Library, Kasetsart University which had

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ PULINET คร้งั ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นกั หอสมดุ มหาวิทยาลัยทักษิณ 2 objectives as follows: 1) to collect questions and answers for use in answering questions, 2) to provide correct answers to all questions and meets the needs of clients, and the results from the knowledge management operation are as follows: 1. There has been a written manual / guideline to answer questions in the FAQ database 2. The evaluative result from a learning exchange activity on \"Transferring Knowledge about Using FAQ Database\" has revealed that before joining the activity of transferring knowledge, the participants had knowledge at the level of 3.38; however, after joining the activity, they had higher knowledge at the level of 4.46 3. The result of the evaluation of the users’ satisfaction with using the FAQ database at the Office of Kamphaeng Saen Library was at the high level of 4.50 4. There have been processes to create the innovations and best practices in the question answering service Keyword: Reference Services, Knowledge Management, Frequently asked Questions บทนํา การสราH งสังคมแหงZ การเรยี นรูH ตHองมีการจัดการความรเHู พ่ือมุZงสZูหนZวยงานแหZงการเรยี นรูH โดยมี การรวบรวมองคRความรHูที่มีอยูZ มาพัฒนาใหHเปOนระบบเพื่อใหHทุกคนในหนZวยงานสามารถเขHาถึงความรูHและพัฒนา ตนเองใหHเปนO ผHูรูH รวมทั้งปฏบิ ตั งิ านไดHอยZางมีประสทิ ธภิ าพ การบริการหลักอยZางหน่ึงของสํานักหอสมุดคือ บริการตอบคําถามและชZวยการคHนควHา เปOนบริการที่ชZวยเหลือและแนะนําผHูใชคH Hนหาคําตอบท่ีตHองการไดHอยZางรวดเร็วและถูกตHอง จากแหลZงสารสนเทศท้ัง ภายในและภายนอกหHองสมุด (สํานักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 2561, น. 1) บางคร้ังผHูใชHหHองสมุด ประสบปzญหาในการแสวงหาสารสนเทศดHวยตนเอง มีประเด็นที่ไมZเขHาใจ จึงตHองใชHบริการตอบคําถาม การดําเนินงานที่ผZานมาพบวZา กระบวนการตอบคําถามยังไมZตอบสนอง เชZน การสZงมอบคําตอบใหHกับผHูใชHมีความ ลาZ ชHา สาํ นักหอสมุดจงึ มกี ารปรับกระบวนการ เพื่อใหHไดกH ระบวนการตอบคําถามทีด่ ี สาํ นักหอสมดุ กําแพงแสน ไดกH ําหนดชอZ งทางในการรับขHอคําถามจากลูกคHา/ผHรู ับบริการ และ ผูHรบั ผิดชอบตอบคาํ ถาม ดังน้ี

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET คร้ังที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวทิ ยาลัยทกั ษิณ ตารางท่ี 1 แสดงชZองทางในการรบั ขHอคาํ ถามจากลกู คาH /ผHูรบั บริการ และผรHู บั ผดิ ชอบตอบคาํ ถาม ชอH งทาง รายละเอยี ด ผูรับผิดชอบตอบคาํ ถาม 1. เจHาหนาH ท่ี ณ จดุ - เคานRเตอรRบรกิ ารสารสนเทศ ฝ}ายบรกิ าร เคานเR ตอรRบรกิ าร - เคานRเตอรบR ริการยมื - คืน ฝา} ยบรกิ าร (ในเวลาทาํ การ) ฝ}ายบริการและฝา} ยอ่นื ๆ 2. ระบบ Line - เคานเR ตอรRบรกิ ารโสตทศั นวสั ดแุ ละ (นอกเวลาทาํ การ) 3. E-Mail ส่ือการศึกษา ฝ}ายเทคโนโลยีสารสนเทศ - เคานเR ตอรRทางเขาH -ออก และสอื่ การศึกษา ฝ}ายเทคโนโลยีสารสนเทศ ID Line: serlib และส่ือการศึกษา URL: https://goo.gl/F7pXfr ฝ}ายบรกิ าร E-mail address [email protected] ผHบู รหิ าร 4. Facebook Fanpage : สํานักหอสมุด ฝ}ายเทคโนโลยีสารสนเทศ 5. Website 6. โทรศัพทR กําแพงแสน และสอื่ การศกึ ษา www.facebook.com/libkukps ระบบรบั ฟzงเสียงของลกู คาH ฝา} ยเทคโนโลยสี ารสนเทศ URL : และสื่อการศกึ ษา http://158.108.199.6/suggession โทรศพั ทกR ลางสํานกั : 034-352332 ฝ}ายบริการ Hot Line สายดZวน : 0982681569 เน่อื งจากการปฏบิ ัตงิ านบริการตอบคําถามและชวZ ยการคนH ควาH มผี Hเู ก่ยี วขอH งกบั การปฏบิ ัตงิ านน้ี เปOนจาํ นวนมากทง้ั รับผดิ ชอบโดยตรงหรือบางชZวงเวลา ทําใหHการปฏบิ ัติงานไมZเปOนไปในแนวทางเดียวกัน ซ่ึงข้ันตอน การปฏบิ ัตงิ าน มีดงั นี้

การประชุมวิชาการระดับชาติ PULINET ครั้งท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นักหอสมดุ มหาวิทยาลยั ทักษณิ ภาพท่ี 1 Flowchart แสดงข้ันตอนการปฏบิ ตั ิงานบริการตอบคาํ ถามและชวZ ยการคนH ควHา จาก Flowchart แสดงขั้นตอนการปฏิบัติงานบริการตอบคําถามและชZวยการคHนควHา พบวZา ผรHู ับผิดชอบตอบคําถามของแตZละชZองทาง ประสบปzญหาในการหาคําตอบใหกH ับผHูรับบริการ เน่ืองจากผูHปฏิบัติงาน ของชZองทางในการรับขHอคําถามบางชZองทางไมZใชZบรรณารักษRที่ปฏิบัติงานบริการตอบคําถามและชZวยการคHนควHา โดยตรง ดังนน้ั การแลกเปล่ียนเรยี นรถHู าZ ยทอดประสบการณRการทํางานระหวาZ งกนั จะเปOนวิธีการท่ใี หHทกุ คนไดเH ขHาใจ ในการบรกิ ารตอบคาํ ถามเพ่ิมขึ้น รวมทงั้ การมีโอกาสไดHอภิปรายแสดงความคิดเห็นเพ่ือแสวงหาแนวทางปฏบิ ตั ิงานท่ี ดี ใหสH ามารถปฏิบัตงิ านไดเH ปOนมาตรฐานเดียวกัน และเปOนการพฒั นาการใหHบริการใหมH ปี ระสิทธภิ าพ วตั ถุประสงค< 1. เพื่อรวบรวมขHอคําถามและคําตอบสาํ หรบั ใชHในการตอบคาํ ถาม 2. เพ่อื ใหบH รกิ ารตอบคําถามมคี วามถกู ตHองทุกคําถาม และตรงตามความตHองการผูHรบั บริการ

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ PULINET คร้ังท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นักหอสมดุ มหาวิทยาลัยทกั ษิณ ข้ันตอนและวธิ ีการดําเนินงาน การจดั การความรูHเรื่อง “FAQ Library ตอบทุกขอH สงสยั ”ไดHกําหนดกิจกรรมเพอื่ ใหผH ูHท่ี รบั ผิดชอบในการตอบคําถามของชZองทางตZางๆ สามารถใหHบริการตอบคําถามและชZวยการคHนควHาแกZผูHใชHบริการไดH อยZางมปี ระสทิ ธิภาพ จงึ ไดHจัดใหมH ีการแลกเปลยี่ นเรยี นรูH ดงั นี้ 1. ใหHผHรู บั ผิดชอบในการตอบคําถามเปนO ผHูรวบรวมคาํ ถามทพ่ี บจากชZองทางแตลZ ะชอZ งทางท่ีตน รบั ผดิ ชอบ 2. บรรณารกั ษRงานบรกิ ารรบั ขอH คาํ ถามแลHวนํามาคัดแยก จดั สงZ ขอH คําถามไปใหผH ูทH ่มี คี วาม เชี่ยวชาญในเร่ืองนัน้ ๆ เปนO ผHูตอบคําถาม 3. บรรณารกั ษงR านบรกิ ารนําคําถามพรอH มคําตอบทส่ี มบรู ณRแลHวมาแบงZ หมวดหมูZ (สํานกั หอสมดุ กาํ แพงแสน, 2556, น. 1) ไดHดังน้ี 3.1 ขHอมลู ทว่ั ไป / อาคารสถานที่ 3.2 บริการตZางๆ ของสํานักหอสมดุ 3.3 การยมื ระหวาZ งหHองสมุด 3.4 วธิ กี ารสบื คHนขHอมูล (OPAC) 3.5 การใชฐH านขอH มูลออนไลนR 3.6 วารสารและส่งิ พิมพตR อZ เนอื่ ง 3.7 การยืม – คืนหนังสือ 3.8 การยืมโสตทศั นวสั ดุ 4. ตรวจสอบคาํ ถามพรอH มคําตอบ และการแบZงหมวดหมคZู าํ ถามใหHมคี วามถูกตHองอกี ครัง้ โดย คณะกรรมการจดั การความรHู และหวั หนาH ฝ}ายบรกิ าร 5. ออกแบบฐานขอH มลู นาํ คําถามพรอH มคําตอบท้งั 8 หมวดมาจัดทาํ FAQ แหลZงรวบรวมความรูH ศูนยกR ลางความรขHู องหนZวยงาน : http://158.108.199.6/libkpsfaq/index.html 6. จัดกจิ กรรมแลกเปลย่ี นเรียนรูH โดยบรรณารักษงR านบริการเปนO ผHแู นะนาํ และถาZ ยทอดความรูH การใชHฐานขอH มูล FAQ สูZบุคลากรผูHมหี นHาทต่ี อบคําถามตามชZองทางทั้ง 6 ชZองทาง 7. ประเมนิ ความรขHู องบคุ ลากรที่เขHารวZ มกิจกรรมแลกเปลย่ี นเรียนรูH 8. ประเมนิ ความพึงพอใจของผูทH ี่เขาH มาใชบH ริการฐานขHอมูล FAQ สาํ นกั หอสมดุ กําแพงแสน 9. ในกรณีที่ไมZพบคําถามและคําตอบท่ีตHองการ ผHูเขHาใชHฐานขHอมูล FAQ สามารถสZงคําถาม เพม่ิ เติม โดยการ Add Line ตดิ ตZอกบั ผดูH ูแลฐานขอH มูล เพื่อใหHบุคลากรสาํ นักหอสมุดฯ รวมถึงผHูใชHบริการมีสZวนรวZ ม ในการเพิ่มคําถามในฐานขHอมูล FAQ เพ่ืออัปเดทขHอมูลตZอไปในอนาคต

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ PULINET ครง้ั ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวิทยาลยั ทกั ษิณ ภาพท่ี 2 แสดงหนาH แรกของฐานขHอมลู FAQ (แอดวานซR อนิ โฟรR เซอรวR สิ , 2562; FINN MOBILE, 2562) สรุปผล อภปิ รายผล ขอเสนอแนะ และการนาํ ไปใชประโยชน< สรุปผล 1. มีคูZมือการปฏิบัติงานบริการตอบคําถาม (Manual/Guideline) เปOนลายลักษณRอักษร สามารถใชปH ฏบิ ตั ิงานไดH ซง่ึ คูZมอื ดังกลZาวอยใูZ นรูปของฐานขHอมูล FAQ 2. ผลการประเมินกิจกรรมการแลกเปล่ียนเรียนรูH \"กิจกรรมถZายทอดความรูH เรื่อง การใชH ฐานขHอมูล FAQ พบวาZ กZอนเขHารZวมกิจกรรมถZายทอดความรูH ผเHู ขHารZวมกิจกรรมมคี วามรูอH ยูZในระดบั มาก (x = 3.38) หลงั เขHารZวมกจิ กรรมถZายทอดความรูH ผHเู ขาH รZวมกิจกรรมมีความรHูเพิม่ ข้นึ อยZูในระดับมาก (x = 4.46) ดังภาพที่3 ภาพท่ี 3 แสดงผลการประเมินกิจกรรมการแลกเปลย่ี นเรยี นรHู

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET ครัง้ ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลัยทักษิณ 3. ผลการประเมนิ ความพึงพอใจตZอการเขาH ใชHฐานขHอมูล FAQ สํานักหอสมดุ กําแพงแสน อยูZในระดบั มาก (x = 4.50) 4. มกี ระบวนการสราH งนวตั กรรม แนวปฏิบัติทด่ี ดี Hานการบรกิ ารตอบคําถาม 5. การรบั ขHอคาํ ถามจากลกู คHา/ผูรH ับบริการ มีจํานวนลดลง ดงั ภาพที่4 ภาพท่ี 4 แสดงขอH คําถามจากลกู คาH /ผรHู ับบริการ มจี ํานวนลดลง ตารางที่ 2 แสดงการไดHรบั ขอH คาํ ถามจากลูกคาH /ผรHู ับบริการ หมวดหมคูH ําถามในฐานขอมลู FAQ การไดรับขอคาํ ถามจากลกู คา/ผรู บั บริการ ปกX ารศึกษา 2561 1. ขHอมลู ท่วั ไป / อาคารสถานที่  2. บรกิ ารตZางๆ ของสํานกั หอสมดุ  3. การยมื ระหวาZ งหอH งสมุด 4. วิธีการสืบคHนขHอมูล (OPAC)  5. การใชฐH านขอH มูลออนไลนR  6. วารสารและสิง่ พิมพRตZอเนือ่ ง 7. การยืม – คืนหนังสือ 8. การยมื โสตทัศนวสั ดุ จากตารางท่ี 2 แสดงการไดHรับขHอคําถามจากลูกคHา/ผHูรับบริการ มีหมวดหมูZคําถามท่ีซ้ํากับ คําถามท่ีอยZูในฐานขHอมูล FAQ ทั้งหมด 4 หมวดหมZูคําถาม ไดHแกZ 1. ขHอมูลทั่วไป / อาคารสถานท่ี 2. บริการตZางๆ ของสํานักหอสมุด 3. วิธีการสืบคHนขHอมูล (OPAC) 4. การใชHฐานขอH มูลออนไลนR ซึ่งเปนO หมวดคําถามที่ซ้ํากบั หมวด

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET ครั้งท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลยั ทักษณิ คําถามในฐานขHอมลู FAQ คดิ เปOนรHอยละ 50 เมือ่ เทียบกนั ระหวZางหมวดหมZคู ําถามท่มี อี ยZู 8 หมวดในฐานขHอมูล FAQ กับคาํ ถามท่ียังคงไดHรับจากลกู คHา/ผรHู บั บริการ สามารถประเมนิ การรบั รHขู องลกู คHา/ผูHรับบรกิ ารตZอฐานขอH มูล FAQ ไดH วZา ลูกคHา/ผูHรับบริการบางสZวนไมZทราบวZาทางสํานักหอสมุดมีฐานขHอมูล FAQ จึงตHองมีการประชาสัมพันธRและ สงZ เสรมิ การใชHใหHเพม่ิ มากขึน้ อภิปรายผล ผลการดําเนินการท่ีเกิดขึ้นจากการจัดการความรูH สZงผลใหHมีคZูมือการปฏิบัติงานบริการ ตอบคําถาม (Manual/Guideline) เปOนลายลักษณRอักษร สามารถใชHปฏิบัติงานไดH ซ่ึงคูZมือดังกลZาวอยZูในรูปของ ฐานขHอมูล FAQ ผลการประเมินกิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรูH \"กิจกรรมถZายทอดความรHู เร่ือง การใชHฐานขHอมูล FAQ พบวาZ กอZ นเขHารวZ มกจิ กรรมถาZ ยทอดความรHู ผูเH ขHารวZ มกิจกรรมมคี วามรHูอยใZู นระดับมาก (x = 3.38) หลังเขHา รZวมกิจกรรมถZายทอดความรHู ผูHเขHารZวมกิจกรรมมีความรูHเพ่ิมข้ึนอยZูในระดับมาก (x = 4.46) ผลการประเมินความ พงึ พอใจตZอการเขHาใชHฐานขอH มูล FAQ สํานกั หอสมุด กาํ แพงแสน อยZูในระดับมาก (x = 4.50) สอดคลอH งกับงานวจิ ัย ของประคอง บุญทน ( 2549, บทคัดยZอ) ท่ีมีการพัฒนาระบบบริการตอบคําถามเพ่ือการคHนควHาสําหรับนักศึกษา ปริญญาตรีของสํานักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ผลการวิจัยพบวZา ระดับความตHองการการพัฒนาระบบบริการตอบคําถามดHานของการบริการนั้น นกั ศึกษาที่ไปใชHบริการตอบคําถาม ตHองการใหHพัฒนาดHานบริการสืบคHนขHอมูลออนไลนR อินเทอรRเน็ตในระดับมาก (x = 3.6622) นอกจากน้ียังมี กระบวนการสรHางนวัตกรรม แนวปฏิบัติท่ีดีดHานการบริการตอบคําถาม การรับขHอคําถามจากลูกคHา/ผูHรับบริการ มีจํานวนลดลง ท้ังน้ีอาจเปOนเพราะผHูใชHบริการสามารถเขHาใชHฐานขHอมูล FAQ ไดHบนเว็บไซตRของสํานักหอสมุด กาํ แพงแสน ซ่งึ ฐานขอH มลู ดังกลาZ วผเHู ขาH ใชสH ามารถหาคาํ ตอบดHวยตนเองไดH ขอเสนอแนะ 1. การจดั การความรูHของสวZ นงานควรเปOนกิจกรรมแฝงอยใูZ นงานประจําทดี่ าํ เนินการอยZแู ลวH และ มกี ารแลกเปลี่ยนเรียนรHูอยาZ งสมํา่ เสมอ 2. ควรมีการสZงเสริมการใชHฐานขHอมูล FAQ ซ่ึงเปOนฐานขHอมูลท่ีเปOนประโยชนRตZอผHูรับผิดชอบ ตอบคําถามของแตลZ ะชZองทางโดยตรง และมีประโยชนRตZอผูรH บั บรกิ ารท่ตี HองการคนH หาคําตอบดHวยตนเอง และควรมี การอปั เดทขHอมลู ในฐานขHอมูลเม่อื มคี ําถามใหมZๆ เขาH มา 3. ควรมีการพัฒนาฐานขHอมูล FAQ รZวมกับโปรแกรม Chat Bot เพ่ือใหHบริการตอบคําถาม อัตโนมัติผZานโปรแกรม Line บนหนHาจอโทรศัพทRมือถือ ใหHสอดคลHองกับพฤติกรรมการใชHบริการในปzจจุบันท่ี ผHูใชHบริการตอH งการความสะดวก และเขาH ถงึ ไดงH Zาย การนําไปใชประโยชน< 1. บุคลากรผูHรับผิดชอบในการตอบคําถามแตZละชZองทางไดHรับความรูHและสามารถนําไปใชHตอบ คาํ ถามใหHกับผHูใชบH รกิ ารไดถH กู ตHองเปนO มาตรฐานเดยี วกัน จากการสรHางองคคR วามรูใH นรูปของฐานขHอมลู FAQ 2. ผHูใชHบริการไดรH ับคําตอบที่ถกู ตHองตรงตามความตHองการของผูHใชHบริการสZงผลใหHการใหบH รกิ าร ของสาํ นกั มีประสิทธภิ าพ 3. การสรHางองคRความรHูในรูปของฐานขHอมูล FAQ มีประโยชนRตZอหHองสมุดที่มีขHอจํากัดเร่ือง จํานวนบคุ ลากรท่ีปฏิบัตงิ านบรกิ ารตอบคาํ ถามและชZวยการคHนควHา 4. มปี ระโยชนRตอZ ผHรู บั บริการท่เี ขาH ใชHฐานขอH มูล FAQ หากตHองการคนH หาคาํ ตอบดHวยตนเอง

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET ครงั้ ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สาํ นกั หอสมุด มหาวิทยาลัยทกั ษิณ รายการอางอิง ประคอง บญุ ทน. (2549). การพัฒนาระบบบริการตอบคําถามเพอื่ การคนควาสําหรบั นักศึกษาปริญญาตรขี อง สํานักวทิ ยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลยั ราชภัฏอุบลราชธานี. มหาวิทยาลยั ราชภัฏ อุบลราชธาน.ี มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, สาํ นักวทิ ยบริการ. (2561). แนวปฏิบตั ิที่ดี เรอื่ ง การบรกิ ารตอบคาํ ถาม และชว/ ยคนควา. มหาวทิ ยาลยั มหาสารคาม. สํานกั หอสมดุ กาํ แพงแสน. (2556). การจัดการความรู เรอ่ื ง ภาษาอังกฤษเพ่อื การบรกิ าร: คาํ ถามที่พบบ/อย. นครปฐม: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรR วทิ ยาเขตกาํ แพงแสน แอดวานซR อินโฟรR เซอรวR ิส. (2562). ไขขอของใจทกุ คาํ ถามเก่ยี วกบั ทุกการใชงานของ AIS. สบื คHน 1 กรกฎาคม 2562, จาก https://www.ais.co.th/FAQ/th FINN MOBILE. (2562). ขอความชว/ ยเหลอื จากเจาหนาทข่ี องเรา. สืบคนH 7 ตลุ าคม 2562, จาก https://finnmobile.io/th/support

การประชุมวิชาการระดับชาติ PULINET ครงั้ ท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวิทยาลยั ทกั ษณิ การทดสอบความไวของจลุ ินทรยี ทีป่ นเปอนบนหนงั สอื ตอ! นาํ้ ยาฆา! เชอ้ื ไฮโดรเจนเปอรออกไซด Susceptibility Testing of Contaminated Microorganisms on The Books to Hydrogen Peroxide Disinfectant นศุ รา ยนิ ยอม*, ปญI ชาน พิมพานุวัตร*, พีระ สําเภาเงิน**, ศริ วิ รรณ วชิ ยั * *คณะวทิ ยาศาสตรการแพทย มหาวทิ ยาลยั นเรศวร **สํานักหอสมดุ มหาวทิ ยาลัยนเรศวร [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] บทคดั ย!อ หนงั สอื และทรัพยากรสารสนเทศในสํานักหอสมุดทปี่ นเปIJอนจุลนิ ทรียอL าจกMอใหNเกิดอนั ตรายตMอ ผNูปฏิบตั ิงาน ผNูใชบN รกิ ารและสงM ผลตMอคุณภาพของอากาศภายในอาคาร การทําความสะอาดหนังสือดNวยนํ้ายาฆMาเชื้อ ท่ีเหมาะสมสามารถลดปริมาณการปนเปJIอนลงไดN การศึกษานี้มีวัตถุประสงคLเพื่อทดสอบความไวของเชื้อที่แยกไดN จากหนงั สอื ในสาํ นกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลยั นเรศวรตMอนาํ้ ยาฆาM เชือ้ ไฮโดรเจนเปอรอL อกไซดLดNวยเทคนิค Disc diffusion Method ผลการวิจัยพบวาM สามารถแยกเชื้อจลุ ินทรียLทีป่ นเปJIอนบนตัวอยMางหนงั สือ 10 เลมM ไดทN ้ังหมด 14 ไอโซเลท ที่แตกตMางกนั แบMงออกเปน_ แบคทีเรยี 8 ไอโซเลท และเชือ้ รา 6 ไอโซเลท และพบวาM แบคทีเรียทปี่ นเปJIอนบนหนังสือ ทนตอM เอธานอล 70% แตมM คี วามไวตMอไฮโดรเจนเปอรอL อกไซดL 10%, 20% และ 30% ซงึ่ เปน_ สาร Oxidizing Agent มีฤทธิ์ในการทําลายดเี อ็นเอ เย่ือหมุN เซลลLตลอดจนองคปL ระกอบอืน่ ๆของเซลลL นอกจากนั้นเชอ้ื ราที่แยกไดNมคี วามไว ตMอไฮโดรเจนเปอรLออกไซดLจํานวน 4 ไอโซเลทจาก 6 ไอโซเลท ดังน้ันน้ํายาฆMาเช้ือไฮโดรเจนเปอรLออกไซดL 10% ข้ึนไป สามารถนําไปใชNทําความสะอาดหนังสือและทรัพยากรสารสนเทศในหNองสมุดเพ่ือลดปริมาณจุลินทรียLทั้ง แบคทเี รยี และเชื้อราท่ีปนเปJIอนเพอื่ ความปลอดภัยของผูปN ฏบิ ัติงานและผNูใชบN ริการไดN คาํ สาํ คัญ: นํ้ายาฆMาเชือ้ , ไฮโดรเจนเปอรLออกไซดL, การทดสอบความไวของเช้ือ, หนงั สือปนเปอJI น

การประชมุ วชิ าการระดับชาติ PULINET ครั้งท่ี 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมดุ มหาวทิ ยาลัยทักษิณ ABSTRACT Book and information resources contaminated with microorganisms in the library may be harmful to operators and customers. Cleaning books by using appropriate disinfectant can reduce the contamination. This study aims to determine the susceptibility testing of microorganism that contaminated on the books from Naresuan University Library to hydrogen peroxide disinfectant by disc diffusion technique. The results found that 14 isolates were obtained from 10 books and then were classified to 8 isolates of bacteria and 6 of molds. Then 14 isolates of bacteria can resist to ethanol 70% but sensitive to hydrogen peroxide 10, 20 and 30%. Because its affect to DNA, cell membrane and other elements of microbial cells. Moreover, it was indicated that 4 isolates of all mold were sensitive to hydrogen peroxide. Therefore, 10% hydrogen peroxide or more can be used to clean up books and information resources to reduce the amounts of bacteria and fungi contaminated to the safety of operators and users. Keyword: Disinfectant, Hydrogen Peroxide, Susceptibility Testing, Contaminated Book บทนาํ การเสื่อมสลายของหนังสือจากจุลินทรียLเป_นปuญหาที่พบอยMูเป_นประจําในหNองสมุด พิพิธภัณฑL และแหลMงเก็บรักษาจดหมายเหตุ แบคทเี รียและเช้ือราสามารถเจริญโดยไดNรบั สารอาหารจากการยMอยกระดาษโดย พบวาM เชื้อรากลุมM Cellulose Fungi จะสราN งเอนไซมL Extracellular Cellulase ยMอยเซลลูโลสไดNนํา้ ตาลโมเลกลุ เล็ก ซ่ึงถูกนําไปใชNเป_นแหลMงพลังงานของจุลินทรียLกลMุมอ่ืนๆ (Gallo, 1998, p. 61) และ Excreted Organic Acids ทําใหกN ระดาษเปอI| ยยยุM (Abdel-Kareem 2010, p. 40) การกําจดั หรือยับยัง้ การเจริญของจลุ ินทรียLบนกระดาษดวN ยการใชNสารเคมี เชนM แอลกอฮอลL เป_น วิธีท่ีใชNกันมานาน ความเขNมขNนที่ใชNเทMากับ 50-90% ออกฤทธ์ิโดยทําใหNโปรตีนตกตะกอนและเสียสภาพมีผลตMอ แบคทีเรีย ไวรัสและฟuงไจแตMไมMมีรายงานการทําลายสปอรL ในการยับย้ังเชื้อรามีรายงานการใชN Butanol 80-90%, Isopropanol 30% และ Ethanol 90% ยับย้งั เซลลLของ Aspergillus flavus, A. niger, Chaetomium globosum และ Trichoderma Viride บนกระดาษไดNแตMไมMยับยั้งสปอรL (Baciikova, 2006, p. 186) สําหรับนํ้ายาฆMาเช้ือ ไฮโดรเจนเปอรอL อกไซดLเป_น Oxidizing Agent มีรายงานการทดสอบความไวของเชือ้ ทีแ่ ยกไดจN ากบาดแผลผูNป•วยตMอ ไฮโดรเจนเปอรLออกไซดL 3% ดNวยเทคนิค Tube Dilution Method พบวMา Staphylococcus Aureus, Escherichia Coli, Proteus Spp., Coagulase Negative Staphylococci, Klebsiella Pneumonia แ ล ะ Pseudomonas Aeruginosa พบวMาสามารถกําจัดจุลินทรียLไดNท้ังหมดภายในเวลา 10 นาที (Mama, 2014, p. 1) (Bhuvaneshwari, 2018 p. 1313) ไดNรายงานการทดสอบความไวตMอนํ้ายาฆMาเชื้อของ Non Fermenting Gram Negative Bacilli ท่ีเป_นสาเหตุของการติดเชื้อในโรงพยาบาล ดNวยเทคนิค Agar Cup Diffusion Method พบวาM จากจํานวน 240 ไอโซเลท มคี วามไวตMอไฮโดรเจนเปอรLออกไซดL คิดเป_น 97% นอกจากนนั้ มรี ายงานการวิจัย การศึกษาความไวของเชื้อราที่แยกไดNจากหนังสือและทรัพยากรสารสนเทศอ่ืนๆท่ีเก็บรักษาไวNที่พิพิธภัณฑL Tianjin

การประชมุ วิชาการระดับชาติ PULINET ครง้ั ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานักหอสมุด มหาวทิ ยาลัยทักษิณ ประเทศจนี ตMอ Biocide ชนิดตMางๆดNวยเทคนคิ Disc Diffusion Method พบวMา Isothiazolinones มีประสิทธิภาพ มากท่ีสุดในการกําจัดเชื้อรา Genus Aspergillus, Penicillium และ Chaetomium และพบวMาสารเคมี Methylisothiazolinone และ Benzyl Alcohol มีประสิทธิภาพนNอยท่ีสุด แตMอยMางไรก็ตามตNองมีการศึกษาความ เป_นพิษของสารเคมีดังกลMาวกMอนนํามาใชNจริง (Zijun, 2018, p. 10 ) การทําความสะอาดหนังสือและทรัพยากร สารสนเทศเป_นงานประจําของบุคลากรของหNองสมุด ซึ่งตNองการวิธีและสารเคมีท่ีมีประสิทธิภาพในการทําลาย จุลินทรียLท่ีปนเปIJอนและปลอดภัยตMอผNูปฏิบัติงาน งานวิจัยครั้งนี้ไดNเลือกใชNไฮโดรเจนเปอรLออกไซดL ในการทดสอบ ฤทธ์ิการยับยง้ั จุลินทรียLทแี่ ยกไดNจากหนังสือ เน่ืองจากมีประสทิ ธิภาพในการยับย้ังจุลนิ ทรียLกMอโรคตMางๆตามท่ีกลMาว ไปขNางตNนตลอดจนมีความสะดวกและปลอดภัยตMอผปNู ฏิบตั ิงาน วัตถปุ ระสงค เพ่อื ทดสอบความไวของเช้ือที่แยกไดNจากหนังสือในสํานักหอสมุด มหาวิทยาลัยนเรศวรตMอน้ํายา ฆMาเชื้อไฮโดรเจนเปอรอL อกไซดLดวN ยเทคนิค Disc Diffusion Method ข้ันตอนและวิธกี ารดําเนนิ งาน 1. วัสดุ อุปกรณL และอาหารเลีย้ งเชื้อ 1.1 อปุ กรณปL อ‚ งกนั อนั ตรายสวM นบคุ คล (Personal Protective Equipment) ไดNแกM ชดุ ปฏิบัติงาน หมวก ถุงมือ หนNากากกรองอากาศ แวนM ตา 1.2 อุปกรณLในการแยกและการเล้ียงเช้ือจุลินทรียL ไดNแกM อาหารเล้ียงเช้ือรา Sabouraud Dextrose agar (SDA) อาหารเล้ียงเชื้อแบคทีเรีย Tryptic Soy Agar (TSA) สารละลายเจือจาง 0.85% NaCl ไมN พันสาํ ลี 1.3 อุปกรณLในการทดสอบความไวตMอนํ้ายาฆMาเช้ือ ไดNแกM เอธานอล 70%, ไฮโดรเจนเปอรL ออกไซดL 10%, 20% และ 30% กระดาษ Paper Disc เครอ่ื งสเปกโตรโฟโตมิเตอรL 2. การแยกเชอ้ื จากหนงั สือ 2.1 ตัวอยMางหนงั สอื จํานวน 10 เลMมจากสํานักหอสมุด มหาวทิ ยาลยั นเรศวร 2.2 แยกเชื้อจุลินทรียLดNวยเทคนิค Wet and Dry Swab โดยใชNไมNพันสําลีจุMมสารละลาย 0.85%NaCl ป‚ายบนปกหนNา-หลังของหนังสือ จากนั้น Streak Plate ลงบนอาหาร TSA และ SDA บMมท่ี อุณหภมู ิหNองเป_นเวลา 2 วัน และ 5 วัน ตามลาํ ดับ สังเกตลกั ษณะโคโลนขี องเชือ้ และทาํ ใหNบริสทุ ธิ์ 3. การทดสอบความไวตMอนํา้ ยาฆาM เช้ือ (อมรรตั นL และคณะ, 2016, น.69-82) 3.1 การเตรียมจุลินทรียLทดสอบ โดยเพาะเล้ียงจุลินทรียLที่คัดแยกไดNบนอาหาร TSA บMมที่ อุณหภูมหิ อN ง 24 ชั่วโมง เตรยี มเซลลLแขวนตะกอน (Cell Suspension) ในสารละลาย 0.85%NaCl วัดความขุนM ดวN ย เคร่ืองสเปกโตรโฟโตมิเตอรL ที่ความยาวคล่ืน 600 นาโนเมตรใหNมีคMาการดูดกลืนแสง 0.08-0.1 ปริมาณเซลลL ประมาณ 108CFU/ml เตรยี มสปอรเL ช้ือราโดยการเลย้ี งบนอาหาร SDA ประมาณ 5 วัน 3.2 การทดสอบความไวดNวยเทคนิค Agar Disc Diffusion โดยป‚ายเซลลL (Swab) ใหNท่ัว ผิวหนNาอาหาร TSA จากนั้นวางแผMน Paper Disc ขนาดเสNนผMานศูนยLกลาง 6 มิลลิเมตร บนจานอาหารเล้ียงเช้ือ หยดสารท่ีตNองการทดสอบลงบนแผMน Paper Disc ตําแหนMงละ 10 ไมโครลิตร ใชN Paper Disc ที่ไมMมีสารเป_น

การประชุมวชิ าการระดบั ชาติ PULINET ครัง้ ที่ 10 : Library Transformation in a Disrupted World, 8-9 มกราคม 2563, สํานกั หอสมดุ มหาวทิ ยาลยั ทกั ษิณ Control บมM จานเพาะเชื้อทอ่ี ุณหภมู ิหNอง เป_นเวลา 1 วัน สําหรับเช้ือราเร่ิมจากวางสปอรLของเชื้อราบนอาหารเลี้ยง เช้ือ SDA บริเวณตรงกลางจานเพาะเชื้อ จากนั้นวาง Paper Disc รอบๆราทดสอบ หยดสารที่ตNองการทดสอบบน Paper Disc เชMนเดียวกัน บมM 3-5 วนั วดั ขนาดเสNนผMานศูนยLกลางของบรเิ วณยบั ยงั้ (Inhibition Zone) สรปุ ผล อภปิ รายผล ข_อเสนอแนะ และการนําไปใชป_ ระโยชน สรุปผล และอภิปรายผล ลักษณะของจลุ ินทรียทแี่ ยกได_จากตวั อยา! งหนงั สอื จากตวั อยาM งหนังสอื ทง้ั หมด 10 เลMม ทีเ่ กบ็ รักษาไวทN ่สี าํ นักหอสมุดมหาวทิ ยาลัยนเรศวร หนงั สอื เหลาM น้ีเป_นหนงั สือเกMาและเคยเปย„ กนา้ํ มากMอนดงั แสดงในตาราง ท่ี 1 ตารางที่ 1 แสดงตวั อยาM งหนงั สอื ทท่ี ําการทดสอบจากสํานกั หอสมดุ มหาวิทยาลัยนเรศวร ตัวอยาM งท่ี 1 ตัวอยาM งที่ 2 ตัวอยาM งท่ี 3 ตวั อยMางที่ 4 ตวั อยMางที่ 5 ตัวอยMางที่ 6 ตัวอยMางท่ี 7 ตัวอยMางท่ี 8 ตวั อยาM งที่ 9 ตวั อยาM งท่ี 10 ผลการแยกเชื้อจุลินทรียLจากหนังสือไดNทั้งหมด 14 ไอโซเลทท่ีแตกตMางกัน ประกอบดNวย แบคทีเรีย 8 ไอโซเลท และเช้ือรา 6 ไอโซเลท ดังแสดงในภาพที่ 1 และภาพท่ี 2 จากลักษณะสัณฐานวิทยาของ จุลนิ ทรยี พL บวาM เปน_ จุลนิ ทรียLทว่ั ๆไป พบไดNในธรรมชาติ เจรญิ ไดงN าM ยบนอาหารเลยี้ งเชื้อ อยาM งไรกต็ ามควรมีการศึกษา เพม่ิ เตมิ ในดาN นความเส่ียงและการประเมินความเสยี่ งของการกอM ใหเN กิดโรคตอM ไป