64-07-27-คู่มือครู คณิต ป.3 หน่วยที่ 2

กลุ่มสาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรยี นร้ทู  ่ี ๕ ชั้น  ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การดำ�เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หนว่ ยย่อยที ่ ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ภาพคำำ�ตอบที่่ไ� ด้จ้ ากการกดเครื่่�องคิิดเลข ตรวจสอบความสมเหตุุสมผลของคำ�ำ ตอบ 68,200 + 17,910  = คำำ�ตอบสมเหตุุสมผล  เนื่่อ� งจาก  68,200 ใกล้เ้ คีียง  70,000  และ  17,910 86,110 ใกล้เ้ คีียง  18,000 ดังั นั้้น�   คำ�ำ ตอบควรใกล้้เคีียง 70,000 + 18,000 = 88,000 ซึ่่�ง  86,110  ใกล้เ้ คีียง  88,000 จึึงเป็็นคำำ�ตอบที่�ส่ มเหตุุสมผล 8,843 + 12,655  = คำำ�ตอบสมเหตุุสมผล  เนื่่�องจาก  8,843 ใกล้้เคีียง  9,000  และ  12,655 21,498 ใกล้้เคีียง  13,000 ดัังนั้้�น  คำ�ำ ตอบควรใกล้้เคีียง 9,000 + 13,000=  22,000 ซึ่ง�่   21,498  ใกล้้เคีียง  22,000 จึึงเป็น็ คำำ�ตอบที่ส�่ มเหตุุสมผล 47

48 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นรู้ท ่ี ๕ ชน้ั   ป.  ๓  หนว่ ยที ่ ๒  การดำ�เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หนว่ ยยอ่ ยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ 3. ครููจัดั กิจิ กรรม  “คู่่�ฉัันคืือใคร”  โดยครููติิดบััตรโจทย์์การบวกและบัตั รภาพเครื่่อ� งคิดิ เลข ให้้นักั เรีียนแต่่ละคนเลืือกบััตรภาพเครื่่�องคิิดเลขที่�เ่ ป็็นคำ�ำ ตอบโดยชููบัตั รตััวเลือื ก  ก  หรืือ  ข จากนั้้น� สุ่�่ มนักั เรีียนออกมาอธิิบายเหตุุผล  เช่น่ u  34,045 + 28,650 ก. 36,910 ข. 62,695 v  2,139 + 43,199 ข. 64,589 ก. 45,338

กลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี  ๕ ชัน้   ป.  ๓  หน่วยท่ ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หนว่ ยยอ่ ยที ่ ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ w  32,410 + 26,182 ข. 58,592 ก. 58,628 x  51,005 + 38,640 ข. 43,740 ก. 89,645 49

50 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุม่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรียนร้ทู ี ่ ๕ ช้นั   ป.  ๓  หน่วยท่ ี ๒  การด�ำ เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หนว่ ยยอ่ ยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้�นส  รุุป 4. ครููตรวจสอบความเข้า้ ใจของนัักเรีียน  โดยครููสุ่�่ มตััวแทนนักั เรีียนออกมานำ�ำ เสนอ จากนั้้น� ครููและนักั เรีียนร่ว่ มกัันสรุุปว่า่ การพิจิ ารณาความเป็็นไปได้้ของคำ�ำ ตอบหรืือความสมเหตุสุ มผลของคำ�ำ ตอบ  อาจทำ�ำ ได้้  โดยหาผลบวกของจำำ�นวนที่�ใกล้เ้ คีียงกับั จำ�ำ นวนที่�โจทย์ก์ ำำ�หนดทั้�งสองจำำ�นวน  ผลบวกที่�ได้้  กับั คำำ�ตอบควรใกล้้เคียี งกััน ให้้นักั เรีียนทำ�ำ แบบฝึกึ หััด  2.4

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้นน�ำ แผนการจัดการเรียนรู้ท ่ี ๖ ขัน้ สอน ขั้นสรุป แนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ การวัดและประเมนิ ผล ทบทวนการหาผลลบโดยการตั้ง� ลบที่�่ตัวั ตั้ง� ไม่เ่ กิิน  1,000  ไม่ม่ ีีการกระจาย จััดกิิจกรรมการหาผลลบโดยการตั้�งลบที่�ต่ ััวตั้ง� ไม่เ่ กินิ   100,000  ไม่ม่ ีีการกระจาย  จากสถานการณ์์ที่ก�่ ำ�ำ หนดให้้ ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียนเป็็นรายบุุคคลจากโจทย์์  การหาผลลบโดยการตั้�งลบที่ต่� ัวั ตั้�งไม่เ่ กิิน  100,000  ไม่่มีีการกระจาย  แบบฝึึกหััด  2.5  –  ประเมินิ จากการตอบคำ�ำ ถาม  และการทำ�ำ แบบฝึกึ หัดั   2.5 –  ประเมิินจากการแก้้ปัญั หา  และการสื่่อ� สารและสื่อ่� ความหมายทางคณิิตศาสตร์์ 51

52 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรยี นร้ทู  ี่ ๖ ชนั้   ป.  ๓  หนว่ ยที่  ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยยอ่ ยที ่ ๒.๑  การบวกและการลบ สื่�อ/แหล่่งเรียี นรู้� ขอบเขตเน้ือหา กิจกรรมการเรียนรู้ 1. บัตั รภาพราคา ข้นั น�ำ เครื่่�องใช้ไ้ ฟฟ้้า การหาผลลบโดยการตั้ง� ลบ 2. บััตรภาพราคาสิินค้้า ที่่�ตัวั ตั้�งไม่เ่ กิิน  100,000 1. ครููทบทวนการลบจำ�ำ นวนสองจำ�ำ นวนที่ต�่ ัวั ตั้�งไม่่กินิ   1,000  ไม่่มีีการกระจาย  โดยติิดบัตั รภาพ 3. แบบฝึึกหััด  2.5 ไม่ม่ ีีการกระจาย บนกระดาน ดัังนี้้� การประเมิิน สาระสำำ�คัญั ราคา  990  บาท ราคา  9,860  บาท 1. วิิธีกี าร การลบจำำ�นวนสองจำำ�นวน 1.1  สัังเกตพฤติกิ รรม โดยการตั้ง� ลบ  ทำ�ำ ได้้โดยเขีียน การเรีียนรู้�้ เลขโดดในหลักั เดีียวกัันให้้ 1.2  ตรวจแบบฝึึกหัดั ตรงกััน  แล้ว้ จึึงนำ�ำ จำำ�นวน 2. เครื่�องมืือ ในหลักั เดีียวกันั มาลบกันั 2.1  แบบฝึกึ หััด  2.5 2.2  แบบประเมินิ ทัักษะ ราคา  3,110  บาท ราคา  520  บาท และกระบวนการ แผนภาพราคาเครื่่�องใช้ไ้ ฟฟ้้าในร้า้ นค้า้ แห่่งหนึ่ง�่ ทางคณิติ ศาสตร์์ 3.  เกณฑ์์ ครููถามนัักเรีียนว่่า 3.1  ผลงานมีีความถููกต้้อง – เตารีีดราคาน้้อยกว่่าพััดลมอยู่�เท่่าไร  หาคำ�ำ ตอบได้้อย่่างไร  (ใช้ก้ ารลบ) ไม่น่ ้้อยกว่่าร้อ้ ยละ  80 – จำำ�นวนใดเป็็นตััวตั้�ง  (990) 3.2  คะแนนรวมด้้านทักั ษะ – จำำ�นวนใดเป็็นตัวั ลบ  (520) และกระบวนการทาง – เขีียนประโยคสััญลัักษณ์์ได้้อย่่างไร  (990 – 520  = £) คณิติ ศาสตร์ไ์ ม่่น้้อยกว่่า ครููทบทวนวิิธีีการหาผลลบโดยการตั้ง� ลบ  โดยใช้้คำ�ำ ถามดังั นี้้� ร้อ้ ยละ  60 – 990 มีีกี่่ร� ้้อย กับั กี่ส�่ ิบิ  กัับกี่่ห� น่ว่ ย  (9 ร้อ้ ย กัับ  9 สิบิ  กัับ  0  หน่่วย) – 520 มีีกี่่ร� ้้อย กับั กี่่ส� ิบิ  กับั กี่ห�่ น่ว่ ย  (5 ร้อ้ ย กับั   2 สิิบ กับั   0  หน่่วย)

กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ี่  ๖ ชั้น  ป.  ๓  หน่วยที ่ ๒  การด�ำ เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หนว่ ยย่อยท่ ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ ครููอธิบิ ายวิธิ ีกี ารลบ  โดยเขีียนเลขโดดในหลักั เดีียวกันั ให้ต้ รงกันั   แล้ว้ นำ�ำ จำ�ำ นวนในหลักั เดีียวกันั มาลบกันั ด้า้ นความรู้� ครููเขีียนแสดงการหาผลลบโดยการตั้�งลบ  ได้้ดังั นี้้� เพื่่อ� ให้้นักั เรีียนสามารถ ประโยคสัญั ลัักษณ์์   990 – 520  = £ หาผลลบโดยการตั้ง� ลบ หลัักร้อ้ ย หลักั สิบิ หลัักหน่ว่ ย ที่�่ตัวั ตั้�งไม่เ่ กิิน  100,000 59 92 00 – ไม่ม่ ีีการกระจาย 4 7 0 ด้า้ นทักั ษะและกระบวนการ  ครููอธิิบายเพิ่่ม� เติมิ ว่่า  การเขีียนแสดงวิิธีกี ารลบโดยการตั้�งลบ  ไม่่จำำ�เป็็นต้้องเขีียนคำำ�ว่่า ทางคณิติ ศาสตร์์ “หลักั ร้อ้ ย  หลักั สิบิ   หลักั หน่ว่ ย”  แต่ต่ ้อ้ งเขีียนเลขโดดในหลักั เดีียวกันั ให้ต้ รงกันั  จากนั้้น� นำ�ำ จำ�ำ นวน เพื่่อ� ให้้นักั เรีียนสามารถ ในหลักั เดีียวกันั มาลบกันั   โดยเริ่�มจากหลักั หน่ว่ ย  หลัักสิิบ  และหลักั ร้้อย  ตามลำำ�ดัับ ดัังนี้้� 1.  แก้้ปัญั หา วิิธีีทำำ� 59 29 00 – 2. สื่่�อสารและสื่ �อความหมาย 4 7 0 ทางคณิิตศาสตร์์ ดังั นั้้น� 990 – 520 = 470 ตอบ เตารีีดราคาน้้อยกว่า่ พััดลมอยู่�  ๔๗๐  บาท 53 ครููให้น้ ัักเรีียนช่ว่ ยกัันตรวจสอบความสมเหตุุสมผลของคำ�ำ ตอบโดยใช้ค้ วามสัมั พัันธ์ข์ องการบวก และการลบ ครููถามว่่า  “470  เป็น็ คำ�ำ ตอบที่่ส� มเหตุุสมผลหรืือไม่ ่ เพราะเหตุุใด”  (สมเหตุุสมผล  เนื่่อ� งจาก 990  ใกล้เ้ คีียง  1,000  และ  520  ใกล้เ้ คีียง  500  คำ�ำ ตอบจึึงควรใกล้เ้ คีียง  1,000 – 500 = 500 ซึ่ง�่   470  ใกล้้เคีียง  500 จึึงเป็็นคำ�ำ ตอบที่่�สมเหตุุสมผล)

54 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรยี นรทู้ ่ ี ๖ ชั้น  ป.  ๓  หน่วยท่ี  ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หนว่ ยย่อยท ี่ ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้ �นสอน 2. ครููจัดั กิจิ กรรมการหาผลลบโดยการตั้�งลบโดยที่ต�่ ััวตั้ง� ไม่เ่ กิิน  100,000  ไม่่มีีการกระจาย โดยใช้บ้ ัตั รภาพราคาเครื่่อ� งใช้ไ้ ฟฟ้า้ จากข้้อ  1 ครููกำ�ำ หนดสถานการณ์ ์ ดัังนี้้� “เครื่�องปรัับอากาศราคามากกว่่าโทรทัศั น์อ์ ยู่�เท่่าใด” ครููถามว่่า – เครื่่�องปรับั อากาศราคาเท่่าไร  (9,860  บาท) – โทรทััศน์์ราคาเท่่าไร  (3,110  บาท) – หาคำำ�ตอบได้้อย่า่ งไร  (ใช้ก้ ารลบ) – จำำ�นวนใดเป็น็ ตัวั ตั้�ง  (9,860) – จำำ�นวนใดเป็็นตัวั ลบ  (3,110) – เขีียนประโยคสััญลักั ษณ์์ได้้อย่่างไร  (9,860 – 3,110  = £) ครููเขีียนประโยคสัญั ลัักษณ์์บนกระดาน ดัังนี้้ � 9,860 – 3,110  = £ จากนั้้�นให้้ตัวั แทนนัักเรีียนออกมาเขีียนแสดงวิธิ ีกี ารตั้ง� ลบ ดังั นี้้� ประโยคสััญลักั ษณ์์   9,860 – 3,110  = £ ขั้น�้ ที่�่  1  เขีียนเลขโดดในหลักั เดีียวกัันให้ต้ รงกััน หลัักพััน หลัักร้อ้ ย หลัักสิบิ หลัักหน่่วย 93 81 16 00 –

กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นรู้ท ี่ ๖ ช้ัน  ป.  ๓  หนว่ ยท่ ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หน่วยย่อยท ี่ ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้�น้ ที่�่  2  หาผลลบในหลักั หน่่วย  (0  หน่่วย  ลบด้ว้ ย  0  หน่่วย  เหลือื   0  หน่ว่ ย) หลักั พััน หลักั ร้้อย หลัักสิบิ หลัักหน่ว่ ย 93 81 61 00 – 0 ขั้น�้ ที่ ่� 3  หาผลลบในหลักั สิบิ   (6 สิิบ  ลบด้้วย  1 สิบิ   เหลือื   5 สิบิ ) หลักั พััน หลักั ร้้อย หลัักสิบิ หลัักหน่่วย 93 81 16 00 – 5 0 ขั้น้� ที่� ่ 4  หาผลลบในหลัักร้อ้ ย  (8 ร้้อย  ลบด้ว้ ย  1 ร้้อย  เหลืือ  7 ร้้อย) หลัักพััน หลัักร้อ้ ย หลัักสิิบ หลักั หน่ว่ ย 39 18 61 00 – 7 5 0 55

56 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร ์ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี  ๖ ชน้ั   ป.  ๓  หน่วยท ี่ ๒  การด�ำ เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หน่วยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้�้นที่ ่� 5  หาผลลบในหลัักพััน  (9 พันั   ลบด้ว้ ย  3 พันั   เหลืือ  6 พันั ) หลักั พััน หลัักร้อ้ ย หลัักสิบิ หลักั หน่ว่ ย 93 18 16 00 – 6 7 5 0 ดังั นั้้�น 9,860 – 3,110  = 6,750  ตอบ ราคาเครื่่�องปรับั อากาศมากกว่า่ ราคาโทรทัศั น์์อยู่�  ๖,๗๕๐  บาท 3. ครููติิดบััตรภาพบนกระดาน ดัังนี้้� ราคา  58,690  บาท ราคา  13,560  บาท รถจัักรยานยนต์ร์ าคามากกว่่ากล้อ้ งถ่า่ ยรููปอยู่�เท่่าใด ครููถามว่่า – หาคำำ�ตอบได้้อย่่างไร  (ใช้ก้ ารลบ) – จำำ�นวนใดเป็็นตััวตั้�ง  (58,690) – จำำ�นวนใดเป็็นตัวั ลบ  (13,560) – เขีียนประโยคสัญั ลักั ษณ์ไ์ ด้อ้ ย่า่ งไร  (58,690 – 13,560  = £) ครููเขีียนประโยคสัญั ลักั ษณ์บ์ นกระดาน

กลมุ่ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นรู้ท ่ี ๖ ชัน้   ป.  ๓  หน่วยท ่ี ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หนว่ ยย่อยท่ี  ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ – 58,690 มีีกี่�ห่ มื่�น กับั กี่พ่� ััน กับั กี่ร�่ ้้อย กับั กี่ส�่ ิบิ  กับั กี่ห่� น่ว่ ย”  (5  หมื่�น กัับ  8 พันั กัับ  6 ร้อ้ ย กัับ  9 สิิบ กับั   0  หน่ว่ ย) – ลบด้้วย  13,560  หมายความว่า่ อย่า่ งไร  (เอาออก  1  หมื่�น กัับ  3 พััน กัับ  5 ร้้อย กัับ  6 สิิบ กัับ  0  หน่่วย)  จากนั้้�นให้้ตัวั แทนนัักเรีียนออกมาเขีียนแสดงวิิธีกี ารตั้�งลบ ดังั นี้้� ประโยคสัญั ลักั ษณ์์ 58,690 – 13,560  = £ ขั้�น้ ที่่�  1  เขีียนเลขโดดในหลัักเดีียวกันั ให้้ตรงกััน หลักั หมื่น� หลัักพััน หลักั ร้อ้ ย หลักั สิิบ หลักั หน่ว่ ย 51 38 65 69 00 – ขั้้�นที่� ่ 2  หาผลลบในหลักั หน่่วย  (0  หน่่วย  ลบด้้วย  0  หน่ว่ ย  เหลืือ  0  หน่่วย) หลัักหมื่น� หลักั พันั หลัักร้อ้ ย หลัักสิิบ หลักั หน่ว่ ย 51 83 56 69 00 – 0 57

58 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรยี นรู้ท ่ี ๖ ชัน้   ป.  ๓  หน่วยท ี่ ๒  การด�ำ เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ช่ัวโมง หน่วยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้้น� ที่่�  3  หาผลลบในหลัักสิบิ   (9 สิบิ   ลบด้ว้ ย  6 สิิบ  เหลืือ  3 สิิบ) หลักั หมื่�น หลัักพันั หลัักร้อ้ ย หลักั สิบิ หลักั หน่ว่ ย 15 38 56 96 00 – 3 0 ขั้�น้ ที่�่  4  หาผลลบในหลักั ร้อ้ ย  (6 ร้อ้ ย  ลบด้ว้ ย  5 ร้อ้ ย  เหลือื   1 ร้้อย) หลักั หมื่�น หลักั พันั หลัักร้้อย หลัักสิบิ หลักั หน่่วย 15 38 65 96 00 – 1 3 0 ขั้้น� ที่ ่� 5  หาผลลบในหลักั พันั   (8 พััน  ลบด้้วย  3 พันั   เหลืือ  5 พันั ) หลักั หมื่น� หลักั พััน หลัักร้อ้ ย หลักั สิิบ หลัักหน่่วย 15 38 56 69 00 – 5 1 3 0

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์  แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ ี ๖ ชั้น  ป.  ๓  หนว่ ยท ี่ ๒  การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หน่วยย่อยท่ ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้้�นที่ ่� 6  หาผลลบในหลักั หมื่น�   (5  หมื่น�   ลบด้้วย  1  หมื่น�   เหลือื   4  หมื่�น) หลักั หมื่น� หลัักพััน หลักั ร้้อย หลัักสิบิ หลัักหน่ว่ ย 15 38 56 69 00 – 4 5 1 3 0 ครููแนะนำำ�เพิ่่�มเติมิ ว่่า  ในการเขีียนแสดงวิิธีกี ารลบโดยการตั้�งลบ  ไม่่จำ�ำ เป็น็ ต้้องเขีียน “หลักั หมื่�น”  “หลักั พันั ”  “หลักั ร้อ้ ย”  “หลักั สิบิ ”  และ  “หลักั หน่ว่ ย”  แต่ต่ ้อ้ งเขีียนเลขโดด ที่อ�่ ยู่�ในหลักั เดีียวกันั ให้ต้ รงกััน ดังั นี้้� วิิธีีทำ�ำ 15 38 56 96 00 – 4 5 1 3 0 ดังั นั้้�น 58,690 – 13,560 = 45,130 ตอบ รถจัักรยานยนต์์ราคามากกว่่ากล้้องถ่่ายรููปอยู่�  ๔๕,๑๓๐  บาท ครููถามว่า่   “45,130  เป็น็ คำ�ำ ตอบที่ส่� มเหตุุสมผลหรือื ไม่ ่ เพราะเหตุุใด”  (สมเหตุุสมผล  เนื่่อ� งจาก 58,690  ใกล้เ้ คีียง  59,000  และ  13,560  ใกล้เ้ คีียง  14,000  คำ�ำ ตอบจึึงควรใกล้้เคีียง 59,000  – 14,000 = 45,000 ซึ่่�ง  45,130  ใกล้้เคีียง  45,000 จึึงเป็็นคำ�ำ ตอบที่ส่� มเหตุุสมผล) 59

60 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรู้ที ่ ๖ ชน้ั   ป.  ๓  หน่วยท่ ี ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หน่วยยอ่ ยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ 4. ครููเขีียนประโยคสััญลัักษณ์์บนกระดาน ดังั นี้้�  26,950 – 1,850  = £  ให้้นัักเรีียนเขีียนแสดง การหาผลลบลงในสมุุด จากนั้้น� ครููและนักั เรีียนร่ว่ มกัันเฉลยและตรวจสอบความถูกู ต้้อง ดังั นี้้� 26,950 – 1,850  = £ วิธิ ีีทำ�ำ 2 61 98 55 00 – 2 5 1 0 0 ตอบ   ๒๕,๑๐๐ ครููถามว่่า  “25,100  เป็็นคำำ�ตอบที่�่สมเหตุุสมผลหรืือไม่ ่ เพราะเหตุุใด”  (สมเหตุุสมผล เนื่่�องจาก  26,950  ใกล้เ้ คีียง  27,000  และ  1,850  ใกล้เ้ คีียง  2,000  คำ�ำ ตอบจึึงควรใกล้้เคีียง 27,000 – 2,000 = 25,000 ซึ่่�ง  25,100  ใกล้เ้ คีียง  25,000 จึึงเป็็นคำ�ำ ตอบที่ส�่ มเหตุุสมผล) ขั้ �นสรุุป 6. ครููตรวจสอบความเข้า้ ใจของนัักเรีียนเป็็นรายบุุคคล  โดยครููเขีียนโจทย์ก์ ารลบบนกระดาน ให้้นักั เรีียนเขีียนคำ�ำ ตอบลงในสมุุด ดัังนี้้� 1.  57,793 – 1,653  = £ 2.  83,279 – 3,154  = £ เมื่�อนัักเรีียนทำำ�เสร็็จแล้้วครููและนักั เรีียนร่ว่ มกัันเฉลยและตรวจสอบความถูกู ต้้อง จากนั้้�น ร่ว่ มกัันสรุุปว่า่ การลบจำ�ำ นวนสองจำำ�นวนโดยการตั้�งลบ ทำ�ำ ได้โ้ ดยเขียี นเลขโดดในหลักั เดียี วกันั ให้ต้ รงกััน  แล้ว้ จึึงนำำ�จำำ�นวนในหลัักเดียี วกันั มาลบกััน ให้้นักั เรีียนทำ�ำ แบบฝึกึ หััด  2.5

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขัน้ น�ำ แผนการจดั การเรยี นร้ทู ี่  ๗ ขั้นสอน ขั้นสรปุ แนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ การวดั และประเมินผล ทบทวนค่่าประจำ�ำ หลักั โดยการถามตอบ  ทบทวนการหาผลลบโดยการตั้ง� ลบที่ต่� ััวตั้�งไม่เ่ กินิ   100,000  ไม่่มีีการกระจาย จััดกิิจกรรมการหาผลลบโดยการตั้�งลบที่�่ตัวั ตั้�งไม่เ่ กิิน  100,000 ที่�ม่ ีีการกระจาย  1  หลักั   จากสถานการณ์์ที่่ก� ำ�ำ หนดให้้ ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียนเป็น็ รายบุุคคลจากโจทย์ ์ การหาผลลบโดยการตั้�งลบที่ต่� ััวตั้�งไม่เ่ กินิ   100,000 ที่ม่� ีีการกระจาย  1  หลักั   แบบฝึึกหััด  2.6  –  ประเมิินจากการตอบคำ�ำ ถาม  และการทำ�ำ แบบฝึกึ หัดั   2.6 –  ประเมินิ จากการแก้้ปัญั หา  และการสื่่�อสารและสื่่อ� ความหมายทางคณิิตศาสตร์์ 61

62 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร ์ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ ี ๗ ชัน้   ป.  ๓  หน่วยท่ี  ๒  การดำ�เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ช่วั โมง หน่วยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ สอื่ /แหลง่ เรียนรู้ ขอบเขตเนอื้ หา กิิจกรรมการเรีียนรู้� 1. บััตรภาพราคาสิินค้้า ขั้ �นนำำ� 2.  แบบฝึกึ หััด  2.6 การหาผลลบโดยการตั้�งลบ ที่�่ตััวตั้�งไม่เ่ กินิ   100,000 1. ครููทบทวนความสัมั พัันธ์์ของค่า่ ประจำ�ำ หลักั  ครููถามคำ�ำ ถามกระตุ้�นการคิดิ ของนักั เรีียน ดังั นี้้� การประเมิิน ที่่�มีีการกระจาย  1  หลััก 1  สิิบ เท่า่ กัับกี่่ห� น่ว่ ย (10  หน่่วย) 1  ร้้อย เท่า่ กัับกี่ส่� ิิบ (10 สิบิ ) 1. วิธิ ีกี าร สาระสำำ�คััญ 1  พันั เท่า่ กับั กี่ร�่ ้้อย (10 ร้้อย) 1.1  สังั เกตพฤติิกรรม 1  หมื่น� เท่่ากับั กี่�่พััน (10 พััน) การเรีียนรู้้� การหาผลลบของจำำ�นวน 1  แสน เท่่ากัับกี่่ห� มื่น� (10  หมื่�น) 1.2  ตรวจแบบฝึึกหัดั สองจำ�ำ นวน  ให้้นำ�ำ จำ�ำ นวน 2. ครููทบทวนการลบจำำ�นวนสองจำำ�นวนที่่�ตััวตั้ง� ไม่่เกินิ   100,000  ไม่ม่ ีีการกระจาย 2. เครื่�องมืือ ที่อ�่ ยู่�ในหลักั เดีียวกัันมาลบกันั โดยครููเขีียนโจทย์์บนกระดาน ดัังนี้้� 2.1  แบบฝึกึ หััด  2.6 ถ้้าจำำ�นวนในหลัักใดของตัวั ตั้�ง 2.2  แบบประเมินิ ทัักษะ น้้อยกว่า่ จำำ�นวนในหลักั นั้้�น 1) 2) และกระบวนการทาง ของตัวั ลบ ต้้องกระจาย 68 10 62 43 03 – 4 52 35 00 00 – คณิติ ศาสตร์์ จำำ�นวนของตััวตั้ง� จากหลััก 2 1 4 1 3 4 3 2 0 0 3.  เกณฑ์์ ถััดไปทางซ้้ายมารวมกัับจำ�ำ นว 3.1  ผลงานมีีความถููกต้อ้ ง นในหลัักนั้้น� ไม่น่ ้อ้ ยกว่่าร้อ้ ยละ  80 แล้ว้ จึึงลบกััน 3.2 คะแนนรวมด้า้ นทักั ษะ และกระบวนการทาง เมื่�อนัักเรีียนทำำ�เสร็จ็ ครููให้น้ ักั เรีียนช่่วยกันั เฉลยคำ�ำ ตอบ  ในกรณีีที่น่� ักั เรีียนทำำ�ผิดิ  ครููอธิิบาย คณิิตศาสตร์ไ์ ม่่น้อ้ ยกว่า่ การหาผลลบเพิ่่ม� เติิมจนนักั เรีียนเกิิดความเข้า้ ใจ ร้้อยละ  60

กล่มุ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร ์ แผนการจดั การเรยี นร้ทู  ่ี ๗ ชั้น  ป.  ๓  หน่วยที ่ ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุุดประสงค์์การเรีียนรู้� ขั้ �นสอน ด้้านความรู้� 3. ครููติิดบััตรภาพแสดงสินิ ค้้าและราคาสินิ ค้้าบนกระดาน ดัังนี้้�   เพื่่อ� ให้้นัักเรีียนสามารถ หาผลลบโดยการตั้ง� ลบ ราคา  58,870  บาท ราคา  17,245  บาท ที่�่ตัวั ตั้�งไม่เ่ กิิน  100,000 รถจักั รยานยนต์์ราคามากกว่่าโทรทััศน์อ์ ยู่�เท่า่ ใด ที่่�มีีการกระจาย  1  หลักั ด้้านทัักษะและกระบวนการ  ครููถามว่่า ทางคณิติ ศาสตร์์ – หาคำำ�ตอบได้อ้ ย่่างไร  (ใช้ก้ ารลบ) เพื่่อ� ให้น้ ักั เรีียนสามารถ – จำำ�นวนใดเป็็นตัวั ตั้�ง  (58,870) 1.  แก้้ปัญั หา – จำำ�นวนใดเป็น็ ตัวั ลบ  (17,245) 2. สื่่�อสารและสื่ �อความหมาย – เขีียนประโยคสัญั ลักั ษณ์ไ์ ด้อ้ ย่า่ งไร  (58,870 – 17,245  = £) ทางคณิิตศาสตร์์ ครููเขีียนประโยคสัญั ลักั ษณ์บ์ นกระดาน – 58,870 มีีกี่ห่� มื่น�  กับั กี่พ่� ันั  กับั กี่ร่� ้อ้ ย กับั กี่ส่� ิบิ  กับั กี่ห�่ น่ว่ ย  (5  หมื่น�  กับั   8 พันั  กับั   8 ร้อ้ ย กัับ  7 สิบิ  กัับ  0  หน่ว่ ย)  – ลบด้้วย  17,245  หมายความว่่าอย่า่ งไร  (เอาออก  1  หมื่น�  กัับ  7 พััน กัับ  2 ร้้อย กัับ  4 สิบิ  กับั   5  หน่ว่ ย) ครููอธิิบายวิธิ ีกี ารหาผลลบ ดังั นี้้� 63

64 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรู้ที่  ๗ ชัน้   ป.  ๓  หน่วยท ี่ ๒  การดำ�เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หน่วยย่อยท่ี  ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้้�นที่่�  1  เขีียนเลขโดดในหลัักเดีียวกัันให้้ตรงกันั หลักั หมื่�น หลักั พััน หลักั ร้้อย หลักั สิิบ หลัักหน่ว่ ย 15 87 28 74 05 – ขั้้�นที่�่  2  หาผลลบในหลักั หน่่วย  (0  หน่ว่ ย  ลบด้ว้ ย  5  หน่่วย) ตััวตั้�งน้้อยกว่่าตัวั ลบ จึึงต้้องกระจายจากหลักั สิบิ ไปหลัักหน่่วย  (หลักั สิบิ   7 สิบิ   กระจายไป  1 สิิบ  เหลือื   6 สิบิ และหลัักหน่่วย  0  หน่่วยกัับที่�ก่ ระจายมา  10  หน่่วย  รวมเป็็น  10  หน่ว่ ย) จากนั้้�นจึึงลบ ในหลักั หน่ว่ ย  (10  หน่ว่ ย  ลบด้้วย  5  หน่่วย  เหลือื   5  หน่ว่ ย) หลัักหมื่�น หลัักพันั หลัักร้้อย หลัักสิิบ หลักั หน่ว่ ย 6 10 51 87 28 74 05 – 5 ขั้้น� ที่่ � 3  หาผลลบในหลัักสิบิ   (6 สิบิ   ลบด้้วย  4 สิบิ   เหลืือ  2 สิบิ ) หลัักหมื่�น หลัักพััน หลักั ร้้อย หลัักสิบิ หลัักหน่ว่ ย 6 10 51 87 28 74 05 – 2 5 

กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรียนร้ทู ี่  ๗ ชั้น  ป.  ๓  หน่วยที่  ๒  การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หนว่ ยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้้น� ที่ �่ 4  หาผลลบในหลักั ร้้อย  (8 ร้อ้ ย  ลบด้้วย  2 ร้อ้ ย  เหลืือ  6 ร้้อย) หลักั หมื่�น หลัักพััน หลักั ร้้อย หลักั สิบิ หลักั หน่่วย 6 10 15 87 28 74 05 – 6 2 5 ขั้น้� ที่ �่ 5  หาผลลบในหลัักพััน  (8 พันั   ลบด้้วย  7 พันั   เหลืือ  1 พััน) หลัักหมื่�น หลัักพััน หลักั ร้้อย หลัักสิิบ หลักั หน่ว่ ย 6 10 15 87 28 74 05 – 1 6 2 5 ขั้น�้ ที่�่  6  หาผลลบในหลัักหมื่�น  (5  หมื่�น  ลบด้้วย  1  หมื่น�   เหลืือ  4  หมื่�น) หลักั หมื่�น หลักั พััน หลักั ร้้อย หลัักสิิบ หลักั หน่ว่ ย 6 10 15 87 28 74 05 – 4 1 6 2 5 65

66 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ ี ๗ ช้นั   ป.  ๓  หน่วยท่ี  ๒  การดำ�เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หนว่ ยยอ่ ยท่ี  ๒.๑  การบวกและการลบ ครููอธิบิ ายเพิ่่�มเติมิ ว่า่   การเขีียนแสดงวิธิ ีกี ารหาผลลบโดยการตั้�งลบ  ไม่่จำำ�เป็น็ ต้้องเขีียนคำ�ำ ว่า่ “หลักั หมื่�น  หลัักพันั   หลักั ร้้อย  หลัักสิบิ   หลัักหน่่วย”  แต่่ต้้องเขีียนเลขโดดในหลัักเดีียวกััน ให้ต้ รงกััน จากนั้้�นนำ�ำ จำำ�นวนในหลัักเดีียวกัันมาลบกััน  โดยเริ่�มจากหลัักหน่่วย  หลักั สิิบ  หลักั ร้อ้ ย หลักั พััน  และหลัักหมื่น�   ตามลำ�ำ ดัับ ดัังนี้้� ประโยคสัญั ลัักษณ์์  58,870 – 17,245 = £ วิิธีีทำ�ำ 6 10 15 78 28 74 50 – 4 1 6 2 5 ดังั นั้้�น 58,870 – 17,245 = 41,625 ตอบ รถจักั รยานยนต์์ราคามากกว่่าโทรทัศั น์์อยู่�  ๔๑,๖๒๕ บาท ครููถามว่่า  “41,625  เป็น็ คำ�ำ ตอบที่่�สมเหตุุสมผลหรืือไม่ ่ เพราะเหตุุใด”  (สมเหตุุสมผล เนื่่อ� งจาก  58,870  ใกล้้เคีียง  59,000  และ  17,245  ใกล้้เคีียง  17,000  คำ�ำ ตอบจึึงควรใกล้้เคีียง 59,000 – 17,000 = 42,000 ซึ่ง่�   41,625  ใกล้้เคีียง  42,000 จึึงเป็น็ คำ�ำ ตอบที่ส�่ มเหตุุสมผล) 4. ครููเขีียนโจทย์ก์ ารลบ  เช่่น  12,482 – 880 = £  บนกระดาน  และแสดงวิธิ ีีการหาผลลบ โดยไม่เ่ ขีียนคำ�ำ ว่่า  “หลักั หมื่�น  หลัักพััน  หลักั ร้้อย  หลักั สิบิ   หลักั หน่ว่ ย” ครููเขีียนเลขโดดที่่�อยู่� ในหลัักเดีียวกันั ให้ต้ รงกัันและนำ�ำ จำำ�นวนที่�อ่ ยู่�ในหลัักเดีียวกัันมาลบกััน  เริ่�มจากการหาผลลบ ในหลัักหน่ว่ ยก่่อน จากนั้้�นจึึงหาผลลบในหลัักสิิบ  หลัักร้้อย  หลัักพััน  หลัักหมื่�น  ตามลำ�ำ ดัับ ดังั นี้้�

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรียนร้ทู  ่ี ๗ ชั้น  ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ช่ัวโมง หน่วยย่อยที ่ ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 1 2 48 88 20 – ครููถามว่่า – เริ่ม� ลบในหลักั ใด  (หลัักหน่่วย) – 2  หน่่วย  ลบออก  0  หน่ว่ ย  ได้้หรือื ไม่ ่ (ได้)้   เหลือื เท่่าไร  (2  หน่่วย  ลบออก  0  หน่่วย เหลือื   2  หน่ว่ ย) – 8 สิิบ  ลบออก  8 สิบิ   ลบได้ห้ รืือไม่ ่ (ได้)้   เหลืือเท่่าไร  (เหลืือ  0 สิิบ) – 4 ร้อ้ ย  ลบออก  8 ร้้อย  ได้้หรืือไม่่ ถ้้าไม่่ได้้ต้้องทำำ�อย่่างไร  (ไม่่ได้ ้ ต้อ้ งกระจายจาก หลักั พัันไปหลัักร้้อย  1 พััน  เท่า่ กัับ  10 ร้อ้ ย  รวมกัับ  4 ร้อ้ ย  เป็น็   14 ร้้อย  และ ในหลัักพันั  จาก  2 พันั   เหลือื   1 พััน) – มีีอยู่�  14 ร้อ้ ย  เอาออก  8 ร้้อย  เหลือื กี่ร�่ ้้อย  (6 ร้อ้ ย) – 1 พันั  มีีตัวั ลบหรือื ไม่ ่ (ไม่ม่ ีี)  เหลือื เท่า่ ไร  (1 พันั )  หรือื   1 พันั   ลบด้ว้ ย  0 พันั เหลือื เท่า่ ไร  (1 พััน)  – 1  หมื่�น มีีตัวั ลบหรือื ไม่ ่ (ไม่่มีี)  เหลืือเท่่าไร  (1  หมื่�น)  หรือื   1  หมื่�น  ลบด้้วย  0  หมื่�น เหลือื เท่่าไร  (1  หมื่�น) ซึ่ง�่ เขีียนแสดงได้ ้ ดังั นี้้� วิธิ ีีทำ�ำ 1 14 1 2 48 88 20 – 1 1 6 0 2 67 ตอบ   ๑๑,๖๐๒

68 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรู้ที ่ ๗ ชั้น  ป.  ๓  หนว่ ยที ่ ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หน่วยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้ �นสรุุป 5. ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียน  โดยครููเขีียนโจทย์ก์ ารลบบนกระดาน ให้้นักั เรีียนเขีียนแสดงวิธิ ีหี าผลลบโดยการตั้�งลบลงในสมุุด  เช่่น 1.  31,860 – 1,553  = £ 2.  79,645 – 5,932  = £ เมื่อ� นักั เรีียนทำ�ำ เสร็จ็ แล้้วครููและนักั เรีียนร่่วมกัันเฉลยและตรวจสอบความถููกต้้องบนกระด าน ดังั นี้้� 1) 2) 5 10 8 16 3 11 85 56 30 – 7 95 96 43 52 – 3 0 3 0 7 7 3 7 1 3 จากนั้้น� ร่ว่ มกันั สรุุปว่า่  การหาผลลบของจำำ�นวนสองจำ�ำ นวน  ให้น้ ำ�ำ จำ�ำ นวนที่�อยู่�ในหลััก  เดีียวกันั มาลบกันั  ถ้า้ จำำ�นวนในหลักั ใดของตััวตั้�งน้อ้ ยกว่่าจำำ�นวนในหลัักนั้�นของตัวั ลบ  ต้อ้ งกระจายจำ�ำ นวนของตัวั ตั้�งจากหลักั ถัดั ไปทางซ้า้ ยมารวมกับั จำ�ำ นวนในหลักั นั้�นแล้ว้ จึงึ ลบกันั ให้้นัักเรีียนทำ�ำ แบบฝึกึ หัดั   2.6

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ ี ๘ แนวการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ ขน้ั นำ� ทบทวนการหาผลลบโดยการตั้ง� ลบที่่�ตััวตั้ง� ไม่เ่ กินิ   100,000 ที่่�มีีการกระจาย  1  หลักั ขัน้ สอน จััดกิิจกรรมการหาผลลบโดยการตั้�งลบที่ต�่ ััวตั้ง� ไม่่เกินิ   100,000 ที่ม�่ ีีการกระจายมากกว่า่   1  หลักั   ข้นั สรุป และ  กิจิ กรรม  “ผลต่า่ งหรรษา”  ในใบกิจิ กรรม  2.1 การวดั และประเมนิ ผล ครููสุ่�มตััวแทนนักั เรีียนนำำ�เสนอวิิธีกี ารหาผลต่า่ งของจำ�ำ นวนของตนเองจากใบกิิจกรรม  2.1  แบบฝึกึ หััด  2.7 –  ประเมิินจากการตอบคำ�ำ ถาม  การทำำ�ใบกิิจกรรม  2.1  และการทำำ�แบบฝึึกหััด  2.7 –  ประเมินิ จากการแก้้ปััญหา  และการสื่�อ่ สารและสื่่อ� ความหมายทางคณิิตศาสตร์์ 69

70 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ ี ๘ ชั้น  ป.  ๓  หน่วยที่  ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ช่วั โมง หนว่ ยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ ส่ือ/แหลง่ เรยี นรู้ ขอบเขตเนอื้ หา กจิ กรรมการเรยี นรู้ 1. บััตรโจทย์์การลบ ขั้ �นนำำ� 2.  วงล้อ้ ตััวเลข การหาผลลบโดยการตั้ง� ลบ 3.  ใบกิจิ กรรม  2.1 ที่�่ตัวั ตั้�งไม่เ่ กินิ   100,000 ที่ม�่ ีี 1. ครููทบทวนการลบจำ�ำ นวนสองจำำ�นวนที่�่ตัวั ตั้�งไม่่เกิิน  100,000 ที่�ม่ ีีการกระจาย  1  หลััก 4.  แบบฝึึกหััด  2.7 การกระจายมากกว่่า  1  หลักั โดยครููเขีียนโจทย์บ์ นกระดาน  2 ข้้อ ดัังนี้้� การประเมินิ สาระสำำ�คััญ 1) 2) 86 06 26 43 30 – 36 65 74 91 07 – 1. วิธิ ีกี าร การหาผลลบของจำำ�นวน 1.1  สังั เกตพฤติกิ รรม สองจำำ�นวน  ให้้นำ�ำ จำ�ำ นวน การเรีียนรู้�้ ที่่�อยู่�ในหลักั เดีียวกัันมาลบกันั เมื่�อนัักเรีียนทำำ�เสร็็จครููให้น้ ักั เรีียนช่ว่ ยกันั เฉลยคำ�ำ ตอบ  ในกรณีีที่น�่ ัักเรีียนทำ�ำ ผิดิ  ครููอธิิบาย 1.2  ตรวจใบกิิจกรรม ถ้้าจำำ�นวนในหลัักใดของตัวั ตั้ง� การหาผลลบเพิ่่�มเติิมจนนักั เรีียนเกิิดความเข้้าใจ ดังั นี้้� 1.3  ตรวจแบบฝึกึ หัดั น้อ้ ยกว่่าจำำ�นวนในหลักั นั้้น� 2. เครื่�องมืือ ของตััวลบ ต้้องกระจาย 1) 2) 2.1  ใบกิจิ กรรม  2.1 จำำ�นวนของตัวั ตั้ง� จากหลััก 2.2  แบบฝึกึ หััด  2.7 ถััดไปทางซ้า้ ยมารวมกัับ 7 10 8 10 2.3  แบบประเมิินทัักษะ จำำ�นวนในหลัักนั้้น� และกระบวนการ แล้ว้ จึึงลบกััน 86 60 26 34 03 – 36 65 74 91 07 – ทางคณิิตศาสตร์์ 1 4 4 1 3 3 1 3 7 3

กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ ี ๘ ชน้ั   ป.  ๓  หนว่ ยที ่ ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หน่วยย่อยท่ี  ๒.๑  การบวกและการลบ 3.  เกณฑ์์ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุดุ ประสงค์ก์ ารเรียี นรู้� ขั้ �นสอน 3.1  ผลงานมีีความถููกต้้อง 2. ครููติดิ บััตรโจทย์์  15,453 – 6,348 = £ จากนั้้น� ครููถามนัักเรีียนว่่า นัักเรีียนสามารถ ไม่น่ ้้อยกว่า่ ร้้อยละ  80 ด้้านความรู้� 3.2 คะแนนรวมด้า้ นทักั ษะ เพื่่�อให้้นัักเรีียนสามารถ หาคำำ�ตอบของโจทย์์การลบดัังกล่่าวได้้หรือื ไม่่  และทำ�ำ อย่่างไร และกระบวนการทาง หาผลลบโดยการตั้ง� ลบ ครููถามว่่า คณิติ ศาสตร์ไ์ ม่่น้อ้ ยกว่่า ที่่�ตััวตั้�งไม่่เกิิน  100,000 – 15,453 มีีกี่่ห� มื่ �น กัับกี่พ่� ััน กัับกี่ร�่ ้อ้ ย กัับกี่ส่� ิิบ กับั กี่ห่� น่่วย  (1  หมื่�น กับั   5 พันั ร้้อยละ  60 ที่�่มีีการกระจายมากกว่า่ 1  หลััก กัับ  4 ร้้อย กับั   5 สิิบ กับั   3  หน่่วย) ด้า้ นทัักษะและกระบวนการ  – ลบด้้วย  6,348  หมายความว่่าอย่่างไร  (เอาออก  6 พััน กับั   3 ร้อ้ ย กัับ  4 สิิบ ทางคณิติ ศาสตร์์ เพื่่อ� ให้้นัักเรีียนสามารถ กับั   8  หน่่วย)  1.  แก้้ปัญั หา ครููเขีียนและอธิิบายวิธิ ีกี ารหาผลลบ ดังั นี้้� 2. สื่่�อสารและสื่ �อความหมาย ขั้น�้ ที่่�  1  เขีียนเลขโดดในหลัักเดีียวกัันให้้ตรงกััน ทางคณิติ ศาสตร์์ หลัักหมื่�น หลักั พันั หลักั ร้้อย หลักั สิิบ หลัักหน่ว่ ย 1 56 34 54 38 – ขั้น้� ที่�่  2  หาผลลบในหลักั หน่ว่ ย  (3  หน่ว่ ย  ลบด้ว้ ย  8  หน่่วย) ตัวั ตั้�งน้อ้ ยกว่่าตััวลบ จึึงต้้องกระจายจากหลักั สิบิ ไปหลักั หน่ว่ ย  (หลัักสิิบ  5 สิบิ   กระจายไป  1 สิบิ   เหลือื   4 สิิบ และหลัักหน่่วย  3  หน่่วยกับั ที่่�กระจายมา  10  หน่่วย  รวมเป็น็   13  หน่่วย)  แล้้วจึึงลบใน หลักั หน่่วยได้ ้ 13  หน่ว่ ย  ลบด้ว้ ย  8  หน่่วย  เหลืือ  5  หน่ว่ ย 71

72 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร ์ แผนการจดั การเรยี นรู้ที่  ๘ ช้ัน  ป.  ๓  หนว่ ยท่ี  ๒  การด�ำ เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หน่วยยอ่ ยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ หลักั หมื่�น หลักั พััน หลัักร้้อย หลักั สิบิ หลักั หน่ว่ ย 4 13 1 56 34 45 83 – 5 ขั้้น� ที่่�  3  หาผลลบในหลักั สิิบ  (4 สิบิ   ลบด้้วย  4 สิิบ  เหลืือ  0 สิิบ) หลักั หมื่�น หลัักพันั หลัักร้้อย หลักั สิบิ หลักั หน่่วย 4 13 1 56 34 45 83 – 0 5 ขั้�้นที่� ่ 4  หาผลลบในหลัักร้อ้ ย  (4 ร้อ้ ย  ลบด้้วย  3 ร้้อย  เหลือื   1 ร้้อย)  หลักั หมื่�น หลัักพันั หลักั ร้้อย หลักั สิิบ หลักั หน่ว่ ย 4 13 1 56 34 45 83 – 1 0 5

กลมุ่ สาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ่ี  ๘ ชนั้   ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หนว่ ยยอ่ ยท่ ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขั้้น� ที่�่  5  หาผลลบในหลักั พันั   (5 พันั   ลบด้ว้ ย  6 พันั ) ตัวั ตั้ง� น้อ้ ยกว่า่ ตัวั ลบ จึึงต้อ้ ง กระจายจากหลักั หมื่น� ไปหลักั พััน  (1  หมื่น�   กระจายไป  1  หมื่�น  เหลือื   0  หมื่�น  และ หลักั พััน  5 พััน กับั ที่�ก่ ระจายมา  10 พััน รวมเป็็น  15 พััน)  แล้้วลบในหลัักพันั (15 พันั   ลบด้ว้ ย  6 พันั   เหลือื   9 พััน)  และตััวตั้�งในหลักั หมื่�นเหลืือ  0  หมื่น� หลัักหมื่น� หลักั พััน หลัักร้้อย หลักั สิิบ หลักั หน่ว่ ย 0 15 4 13 1 56 34 54 83 – 9 1 0 5 73 ครููอธิิบายเพิ่่ม� เติมิ ว่า่   การเขีียนแสดงวิิธีกี ารหาผลลบโดยการตั้�งลบ  ไม่่จำำ�เป็น็ ต้้องเขีียนคำ�ำ ว่่า “หลักั หมื่�น  หลักั พััน  หลัักร้้อย  หลักั สิิบ  หลัักหน่่วย”  แต่ต่ ้อ้ งเขีียนเลขโดดในหลักั เดีียวกันั ให้ต้ รงกััน  จากนั้้น� นำำ�จำ�ำ นวนในหลัักเดีียวกันั มาลบกััน  โดยเริ่�มจากหลัักหน่ว่ ย  หลัักสิบิ   หลักั ร้้อย หลักั พััน  และหลัักหมื่น�   ตามลำ�ำ ดับั  ดังั นี้้� วิธิ ีีทำ�ำ 0 15 4 13 1 56 43 54 38 – 9 1 0 5 ดัังนั้้น� 15,453 – 6,348 = 9,105 ตอบ ๙,๑๐๕

74 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร ์ แผนการจดั การเรียนรู้ที ่ ๘ ช้นั   ป.  ๓  หนว่ ยที ่ ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยย่อยท ี่ ๒.๑  การบวกและการลบ ครููถามนัักเรีียนว่่า  “9,105  เป็น็ คำ�ำ ตอบที่�่สมเหตุุสมผลหรืือไม่ ่ เพราะเหตุุใด”  (สมเหตุุสมผล เนื่่อ� งจาก  15,453  ใกล้้เคีียง  15,000  และ  6,348  ใกล้เ้ คีียง  6,000  คำำ�ตอบจึึงควรใกล้้เคีียง 15,000 – 6,000 = 9,000 ซึ่่ง�   9,105  ใกล้้เคีียง  9,000 จึึงเป็็นคำ�ำ ตอบที่ส่� มเหตุุสมผล) 3. ครููจัดั กิิจกรรม  “ผลต่า่ งหรรษา”  โดยครููดำ�ำ เนินิ การจัดั กิจิ กรรม ดังั นี้้� 1) ครููแบ่ง่ กลุ่�่ มนักั เรีียน  กลุ่�่ มละ  3 – 4 คน 2) แจกอุุปกรณ์์ให้้สมาชิิกแต่ล่ ะกลุ่่�มประกอบด้้วย – วงล้้อตััวเลข  (ใช้้ตััวหมุุนติิดบนวงล้อ้ ตััวเลขที่ม�่ ีีเลข  0 – 9 ดัังภาพ) – ใบกิิจกรรม  2.1  “ผลต่า่ งหรรษา” คนละ  1  ใบ 3) ครููชี้้แ� จงกติกิ าการเล่น่ เกม  ให้้สมาชิิกแต่่ละคนในกลุ่�่ มผลััดกัันหมุุนวงล้้อตััวเลขทีีละ 1 ครั้้�ง  เมื่อ� ได้ต้ ัวั เลขแต่ล่ ะครั้้ง�   ให้น้ ักั เรีียนแต่ล่ ะคนเขีียนตัวั เลขในตารางหลักั เลข  โดยเขีียน ในหลักั ใดก็ไ็ ด้ ้ ทำ�ำ จนครบ  5 ครั้้ง�   เพื่่อ� สร้า้ งจำ�ำ นวนห้า้ หลักั โดยให้ท้ั้้ง�   2  จำ�ำ นวนมีีผลต่า่ งมากที่่�สุุด เช่่น  สมาชิกิ คนที่่�  1  หมุุนได้ต้ ัวั เลข  8  ให้ผ้ ู้�เ้ ล่่นทุุกคนเขีียน  8  ในหลัักใดก็็ได้ใ้ นใบกิจิ กรรม ของตนเอง จำำ�นวนที่�หนึ่�ง หลัักหมื่ �น หลักั พันั หลักั ร้้อย หลักั สิิบ หลัักหน่่วย 8 สมาชิิกคนถัดั ไปหมุุนได้ ้ 4  ให้ผ้ ู้�เ้ ล่น่ ทุุกคนเขีียน  4  ในหลักั ใดก็็ได้ใ้ นใบกิิจกรรมของตนเอง

กลมุ่ สาระการเรียนรูค้ ณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี  ๘ ชน้ั   ป.  ๓  หนว่ ยท่ ี ๒  การดำ�เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หนว่ ยยอ่ ยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จำำ�นวนที่ �หนึ่ �ง หลัักหมื่ �น หลัักพันั หลัักร้อ้ ย หลักั สิบิ หลักั หน่่วย 8 4 ทำำ�เช่่นนี้้จ� นได้จ้ ำำ�นวนที่่�หนึ่�ง่ ครบทั้้ง�   5  หลััก  (สมาชิิกแต่่ละคนอาจได้จ้ ำ�ำ นวนที่่ห� นึ่่ง� แตกต่า่ งกันั ) ตัวั อย่่าง ถ้า้ หมุุนตััวเลขได้้  8  4  2  0  3  สมาชิกิ แต่่ละคนอาจสร้า้ งจำำ�นวนที่�่หนึ่่ง�   ได้้ดังั นี้้� หลัักหมื่�น หลัักพันั หลัักร้อ้ ย หลักั สิิบ หลัักหน่่วย คนที่�่  1 4 8 2 0 3 คนที่่�  2 8 2 0 4 3 คนที่�่  3 3 8 4 0 2 คนที่่�  4 2 3 0 4 8 75 ทำำ�เช่่นนี้้�อีีกครั้้�ง  เพื่่�อให้้ได้้จำ�ำ นวนที่่ส� อง จากนั้้�นให้้นัักเรีียนแต่ล่ ะคน  หาผลต่่างของจำ�ำ นวน ที่่�หนึ่ง�่   และจำ�ำ นวนที่ส่� อง  โดยครููอาจถามว่่า  จำำ�นวนใดควรเป็็นตััวตั้ง�   (จำ�ำ นวนที่ม�่ ากกว่่า) จำำ�นวนใดควรเป็น็ ตัวั ลบ  (จำ�ำ นวนที่น่� ้้อยกว่า่ ) 4)  ให้ส้ มาชิกิ แต่ล่ ะคนในกลุ่�่ มพิจิ ารณาว่า่   ผลต่า่ งของจำ�ำ นวนที่ห่� นึ่ง่�  กับั จำ�ำ นวนที่ส่� อง  ของใคร มีีค่า่ มากที่่�สุุด ถืือว่า่ เป็น็ ผู้้�ชนะ ครููและนัักเรีียนร่ว่ มกัันอภิิปรายว่่า  “ทำำ�อย่่างไรจึึงจะได้ผ้ ลต่่าง มากที่่�สุุด”  (ควรสร้้างให้ม้ ีีจำ�ำ นวนที่่ม� ากที่่�สุุดและจำ�ำ นวนที่น่� ้อ้ ยที่ส่� ุุด  เมื่อ� นำำ�ทั้้�ง  2  จำำ�นวนมาหา ผลต่่างจะได้ผ้ ลต่า่ งมากที่่�สุุด) 5) ครููทำำ�เช่่นนี้้ไ� ปเรื่อ� ย  ๆ  โดยอาจปรัับเงื่อ� นไขของกิิจกรรมเป็็น  “ผลต่า่ งน้้อยที่ส่� ุุด”  เป็็นต้้น

76 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรทู้ ี่  ๘ ชน้ั   ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การดำ�เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หนว่ ยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ ขั้ �นสรุุป 4. ครููสุ่�่ มตัวั แทนนัักเรีียนแต่่ละกลุ่�่ มออกมาแสดงวิิธีกี ารหาผลต่่างของจำ�ำ นวนของตนเอง จากนั้้�นครููและนักั เรีียนร่ว่ มกัันสรุุปว่่า การหาผลลบของจำำ�นวนสองจำ�ำ นวน  ให้น้ ำ�ำ จำ�ำ นวนที่�อยู่�ในหลัักเดียี วกันั มาลบกััน  ถ้้าจำำ�นวนในหลัักใดของตัวั ตั้�งน้้อยกว่่าจำ�ำ นวนในหลัักนั้�นของตััวลบ ต้อ้ งกระจายจำ�ำ นวน ของตัวั ตั้�งจากหลัักถััดไปทางซ้้ายมารวมกัับจำ�ำ นวนในหลักั นั้�นแล้ว้ จึึงลบกััน ให้้นัักเรีียนทำำ�แบบฝึกึ หััด  2.7

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ แผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี  ๙ แนวการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ ขั้นน�ำ ทบทวนการหาผลลบโดยการตั้�งลบที่�่ตัวั ตั้ง� ไม่เ่ กิิน  100,000 ที่ม�่ ีีการกระจาย  2  หลักั ขัน้ สอน จััดกิิจกรรมการหาผลลบโดยการตั้�งลบที่่ต� ััวตั้�งไม่่เกิิน  100,000  ที่�่มีีการกระจายมากกว่่า  1  หลักั   (หลักั ถััดไปเป็็น  0) ขนั้ สรุป ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียนเป็น็ รายบุุคคลจากโจทย์์  การหาผลลบโดยการตั้�งลบที่ต�่ ััวตั้ง� ไม่่เกินิ   100,000  ที่่�มีีการกระจายมากกว่่า  1  หลััก  (หลัักถััดไปเป็น็   0)  แบบฝึกึ หััด  2.8 การวดั และประเมินผล –  ประเมิินจากการตอบคำ�ำ ถาม  และการทำ�ำ แบบฝึกึ หััด  2.8 –  ประเมินิ จากการแก้้ปัญั หา  และการสื่อ�่ สารและสื่�อ่ ความหมายทางคณิิตศาสตร์์ 77

78 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นรู้ที่  ๙ ชัน้   ป.  ๓  หนว่ ยท่ ี ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ช่ัวโมง หนว่ ยย่อยท ี่ ๒.๑  การบวกและการลบ ส่ือ/แหล่งเรยี นรู้ ขอบเขตเน้อื หา กิจกรรมการเรยี นรู้ 1. บััตรโจทย์ก์ ารลบ ขั้ �นนำำ� 2.  แบบฝึึกหััด  2.8 การหาผลลบโดยการตั้ง� ลบ ที่่�ตัวั ตั้�งไม่เ่ กินิ   100,000 1. ครููทบทวนการลบจำำ�นวนสองจำำ�นวนที่ต่� ััวตั้ง� ไม่่เกินิ   100,000 ที่ม�่ ีีการกระจาย  2  หลััก การประเมิิน ที่�่มีีการกระจายมากกว่่า โดยครููเขีียนโจทย์์บนกระดาน  3 ข้อ้  ดัังนี้้� 1  หลััก 1 ) 2656349390 – 2) 81 03610330 – 3) 53 25049107 – 1. วิิธีีการ 39049 67473 16673 1.1  สังั เกตพฤติิกรรม สาระสำำ�คัญั เมื่�อนัักเรีียนทำำ�เสร็็จครููให้้นัักเรีียนช่ว่ ยกัันเฉลยคำ�ำ ตอบ  ในกรณีีที่่น� ักั เรีียนทำ�ำ ผิิดครููอธิบิ าย การเรีียนรู้้� การหาผลลบเพิ่่�มเติมิ จนนัักเรีียนเกิิดความเข้้าใจ 1.2  ตรวจแบบฝึกึ หัดั การหาผลลบของจำำ�นวน 2. เครื่�องมืือ สองจำำ�นวน  ให้้นำำ�จำำ�นวน ขั้ �นสอน 2.1  แบบฝึกึ หััด  2.8 ที่�อ่ ยู่�ในหลัักเดีียวกัันมาลบกััน 2. ครููเขีียนโจทย์ก์ ารลบ  86,600 – 2,536 = £ จากนั้้�นให้้นักั เรีียนแต่ล่ ะคนหาผลลบในสมุุด 2.2  แบบประเมิินทัักษะ ถ้้าจำำ�นวนในหลัักใดของตััวตั้ �ง และกระบวนการ น้อ้ ยกว่่าจำำ�นวนในหลักั นั้้�น เมื่�อนักั เรีียนทำำ�เสร็จ็ ครููและนัักเรีียนร่ว่ มกัันแสดงวิธิ ีหี าผลลบบนกระดานอีีกครั้้�ง ดังั นี้้� ทางคณิติ ศาสตร์์ ของตัวั ลบ ต้อ้ งกระจาย ครููถามว่่า 3.  เกณฑ์์ จำ�ำ นวนของตััวตั้�งจากหลััก – 86,600 มีีกี่ห่� มื่น�  กับั กี่พ่� ันั  กับั กี่ร่� ้อ้ ย กับั กี่ส่� ิบิ  กับั กี่ห�่ น่ว่ ย  (8  หมื่น�  กับั   6 พันั  กับั   6 ร้อ้ ย 3.1  ผลงานมีีความถููกต้อ้ ง ถััดไปทางซ้า้ ยมารวมกัับ ไม่น่ ้้อยกว่า่ ร้้อยละ  80 จำำ�นวนในหลัักนั้้น� กับั   0 สิิบ กับั   0  หน่่วย)  3.2 คะแนนรวมด้า้ นทักั ษะ แล้ว้ จึึงลบกััน – ลบด้้วย  2,536  หมายความว่่าอย่่างไร  (เอาออก  2 พันั  กับั   5 ร้้อย กัับ  3 สิิบ และกระบวนการทาง คณิิตศาสตร์์ไม่่น้อ้ ยกว่า่ กัับ  6  หน่ว่ ย) ร้อ้ ยละ  60 ครููเขีียนตัวั ตั้ง�   และตััวลบบนกระดาน  พร้อ้ มอธิิบายวิธิ ีกี ารหาผลลบโดยครููแนะนำำ�ว่า่ เริ่�มลบจากหลักั หน่่วย ดังั นี้้�

กล่มุ สาระการเรยี นร้คู ณติ ศาสตร ์ แผนการจดั การเรยี นรทู้  ่ี ๙ ชั้น  ป.  ๓  หนว่ ยท่ ี ๒  การดำ�เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ช่วั โมง หน่วยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุุดประสงค์ก์ ารเรีียนรู้� 8 62 65 30 06 – ในหลัักหน่ว่ ย ตััวตั้�งน้้อยกว่่าตััวลบต้อ้ งกระจายหลัักสิิบ แต่่จำำ�นวนในหลักั สิบิ เป็็น  0 จึึงต้้องกระจายจากหลัักร้้อย ด้า้ นความรู้� ไปหลัักสิิบ  และกระจายจากหลัักสิบิ ไปหลักั หน่ว่ ย เพื่่�อให้น้ ักั เรีียนสามารถ การหาผลลบโดยการตั้ง� ลบ ที่่�ตัวั ตั้�งไม่เ่ กิิน  100,000 5 10 ในหลัักสิิบ  กระจายหลักั ร้อ้ ยจาก  6 ร้อ้ ยมา  1 ร้อ้ ย ที่่�มีีการกระจายมากกว่า่ หรือื   10 สิิบ  ในหลักั ร้อ้ ยเหลืือ  5 ร้้อย  และในหลัักสิิบ 1  หลััก 8 62 56 03 06 – เป็น็   10 สิบิ ด้า้ นทักั ษะและกระบวนการ  ทางคณิิตศาสตร์์ เพื่่อ� ให้น้ ัักเรีียนสามารถ 9 ในหลักั หน่ว่ ย  กระจายหลักั สิิบจาก  10 สิิบ มา  1 สิิบ 1.  แก้ป้ ัญั หา หรืือ  10  หน่่วย  ในหลัักสิิบเหลือื   9 สิบิ   และ 2. สื่่อ� สารและสื่อ� ความหมาย 5 10 10 ในหลักั หน่่วยเป็็น  10  หน่่วย  ลบออก  6  หน่่วย ทางคณิติ ศาสตร์์ เหลืือ  4  หน่ว่ ย 8 62 65 03 60 – 4 9 10 ในหลักั สิิบ  9 สิิบ  ลบออก  3 สิิบ  เหลืือ  6 สิิบ 5 10 8 62 65 03 60 – 6 4 79

80 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรทู้  ่ี ๙ ชน้ั   ป.  ๓  หน่วยท ี่ ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ช่วั โมง หน่วยย่อยท่ ี ๒.๑  การบวกและการลบ 9 10 ในหลักั ร้้อย 5 10 5 ร้้อย  ลบออก  5 ร้อ้ ย  เหลืือ  0 ร้อ้ ย 8 62 65 03 60 _ 0 6 4 9 10 ในหลัักพััน 5 10 6 พันั   ลบออก  2 พััน  เหลือื   4 พััน 8 62 65 03 60 _ 4 0 6 4 9 10 ในหลัักหมื่�น 5 10 8  หมื่น�   ไม่่มีีตัวั ลบ  หรือื ลบออก  0  หมื่�น  เหลือื   8  หมื่�น 8 62 65 03 60 _ 8 4 0 6 4 ครููสรุุปคำ�ำ ตอบ จะได้ ้ 86,600 – 2,536 = 84,064 จากนั้้�นครููสรุุปว่่า  การหาผลลบของจำ�ำ นวน สองจำำ�นวนโดยการตั้�งลบ ต้้องเขีียนเลขโดดในหลักั เดีียวกันั ให้ต้ รงกันั   แล้ว้ จึึงนำำ�จำ�ำ นวนที่อ�่ ยู่� ในหลัักเดีียวกัันมาลบกันั   โดยเริ่�มจากหลักั หน่ว่ ย  หลัักสิิบ  หลักั ร้้อย  หลักั พันั   และหลักั หมื่�น ถ้้าในหลัักใดตัวั ตั้�งน้อ้ ยกว่่าตัวั ลบ ต้อ้ งกระจายจำ�ำ นวนจากหลักั ถัดั ไปทางซ้้าย  แต่ถ่ ้้าจำำ�นวน ในหลักั ถัดั ไปทางซ้้ายเป็็น  0 ต้้องกระจายจำ�ำ นวนจากหลัักถััดไปทางซ้้ายทีีละหลัักตามลำ�ำ ดัับ

กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร ์ แผนการจัดการเรยี นร้ทู ่ี  ๙ ช้นั   ป.  ๓  หน่วยท่ ี ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หนว่ ยย่อยที ่ ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 3. ครููติิดโจทย์์การลบบนกระดาน  แบ่ง่ กลุ่�่ มนักั เรีียนกลุ่�่ มละ  4 คน ช่ว่ ยกัันหาคำำ�ตอบ จากนั้้น� ให้้นัักเรีียนแต่่ละคนเขีียนแสดงวิธิ ีหี าผลลบลงในสมุุด 54,700 – 399 = £ 43,005 – 1,589 = £ 30,052 – 6,948 = £ เมื่อ� นักั เรีียนทำ�ำ เสร็จ็  ครููสุ่�่ มตััวแทนนักั เรีียนออกมาเฉลยหน้า้ ชั้�นเรีียน ขั้ �นสรุปุ 4. ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียนเป็น็ รายบุุคคล  โดยให้น้ ัักเรีียนเขีียนแสดงวิิธีหี าผลลบของ 25,000 – 17,225 = £  ลงในสมุุด เมื่อ� นัักเรีียนทำ�ำ เสร็จ็ แล้ว้ ครููและนัักเรีียนร่ว่ มกัันตรวจสอบความถูกู ต้อ้ ง จากนั้้น� ร่ว่ มกันั สรุุปว่่า การหาผลลบของจำ�ำ นวนสองจำ�ำ นวน ให้น้ ำ�ำ จำ�ำ นวนที่�อยู่�ในหลักั เดียี วกันั มาลบกันั  ถ้า้ จำ�ำ นวน  ในหลักั ใดของตััวตั้�งน้้อยกว่่าจำำ�นวนในหลัักนั้�นของตัวั ลบ  ต้้องกระจายจำำ�นวนของตัวั ตั้�ง  จากหลักั ถัดั ไปทางซ้้ายมารวมกับั จำำ�นวนในหลัักนั้�นแล้ว้ จึงึ ลบกััน ให้้นัักเรีียนทำ�ำ แบบฝึึกหัดั   2.8 81

82 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ ข้ันนำ� แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ ี ๑๐ ข้นั สอน ขน้ั สรุป แนวการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ การวดั และประเมนิ ผล จััดกิิจกรรม  “คู่่�ของใคร”  ให้้นัักเรีียนฝึกึ การประมาณคำ�ำ ตอบ จััดกิจิ กรรม“กดเครื่่�องคิดิ เลข”  และ  “คู่�ฉัันคืือใคร”  จากการประมาณคำำ�ตอบการลบ ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียนเป็็นรายบุุคคลจากการประมาณคำ�ำ ตอบการลบ ในกิิจกรรม  “คู่�ฉันั คืือใคร”  แบบฝึกึ หััด  2.9 –  ประเมิินจากการตอบคำ�ำ ถาม  และการทำ�ำ แบบฝึึกหััด  2.9 –  ประเมิินจากการแก้้ปััญหา  และการสื่อ่� สารและสื่่อ� ความหมายทางคณิิตศาสตร์์

กลมุ่ สาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรยี นร้ทู  ี่ ๑๐ ช้ัน  ป.  ๓  หน่วยท่ี  ๒  การด�ำ เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หน่วยยอ่ ยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ สื่อ/แหล่งเรียนรู้ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขอบเขตเนอื้ หา กจิ กรรมการเรยี นรู้ ข้นั น�ำ 1. บัตั รโจทย์แ์ ละ การตรวจสอบความสมเหตุุ บัตั รคำำ�ตอบ สมผลของคำำ�ตอบจากโจทย์์ 1. ครููจัดั กิจิ กรรม  “คู่�ของใคร”  โดยแจกบัตั รโจทย์ ์ 3  แผ่น่   และบัตั รคำ�ำ ตอบ  3  แผ่น่   ให้น้ ักั เรีียน 2.  แผนภาพเครื่่�องคิิดเลข การลบ กลุ่่�มละ  1 ชุุด ดัังนี้้� 3.  แบบฝึกึ หััด  2.9 สาระสำำ�คััญ u  72,320 – 51,402 = £ ก.  คำ�ำ ตอบใกล้้เคีียง  35,000 การประเมิิน v  59,486 – 21,062 = £ ข.  คำำ�ตอบใกล้้เคีียง  21,000 การพิจิ ารณาความเป็น็ ไปได้้ w  50,145 – 15,195 = £ ค.  คำำ�ตอบใกล้้เคีียง  38,000 1. วิธิ ีีการ ของคำำ�ตอบหรืือความสมเหตุุ 1.1  สัังเกตพฤติกิ รรม สมผลของคำำ�ตอบ  อาจทำำ�ได้้ ครููให้้นักั เรีียนสัังเกตบัตั รโจทย์แ์ ละบััตรคำ�ำ ตอบที่ค�่ รููแจก  แล้ว้ จัับคู่่�บััตรโจทย์์และบััตรคำ�ำ ตอบ การเรีียนรู้�้ โดยหาผลลบของจำำ�นวนที่่� ที่�่น่า่ จะเป็็นคำ�ำ ตอบของโจทย์์นั้้�น  ๆ  โดยครููให้้เวลา  2  นาทีี  เมื่อ� หมดเวลาครููสุ่่�มตัวั แทนนัักเรีียน 1.2  ตรวจแบบฝึกึ หััด ใกล้เ้ คีียงกัับจำำ�นวนที่่โ� จทย์์ บอกคู่่�บััตรโจทย์์และบัตั รคำำ�ตอบพร้้อมทั้้�งให้น้ ัักเรีียนแสดงเหตุุผลในการจับั คู่่� ซึ่ง�่ จะได้ว้ ่า่ 2. เครื่�องมืือ กำำ�หนดทั้้�งสองจำำ�นวน 2.1  แบบฝึกึ หััด  2.9 ผลลบที่ไ�่ ด้้กัับคำำ�ตอบควร u  72,320 – 51,402 = £ คู่่�กัับ ข.  คำำ�ตอบใกล้้เคีียง  21,000 2.2  แบบประเมิินทักั ษะ ใกล้เ้ คีียงกันั และกระบวนการ นักั เรีียนอาจใช้้การประมาณคำ�ำ ตอบ  เนื่่�องจาก  72,320  ใกล้้เคีียง  72,000  ลบด้้วย  51,402 ทางคณิิตศาสตร์์ ซึ่ง่� ใกล้้เคีียง  51,000 ดัังนั้้น�   72,320 – 51,402 จึึงควรใกล้้เคีียง  72,000 – 51,000  หรืือ 3.  เกณฑ์์ 21,000  หรือื อาจใช้้การหาผลลบ 3.1  ผลงานมีีความถููกต้้อง ไม่น่ ้้อยกว่า่ ร้อ้ ยละ  80 v  59,486 – 21,062 = £ คู่่�กับั ค.  คำำ�ตอบใกล้้เคีียง  38,000 3.2 คะแนนรวมด้า้ นทักั ษะ และกระบวนการทาง 83 นัักเรีียนอาจใช้้การประมาณคำ�ำ ตอบ  เนื่่�องจาก  59,486  ใกล้้เคีียง  59,000  ลบด้ว้ ย  21,062 คณิิตศาสตร์ไ์ ม่่น้อ้ ยกว่า่ ซึ่ง่� ใกล้้เคีียง  21,000 ดังั นั้้น�   59,486 – 21,062 จึึงควรใกล้้เคีียง  59,000 – 21,000  หรืือ ร้้อยละ  60 38,000  หรือื อาจใช้้การหาผลลบ

84 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุม่ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์  แผนการจดั การเรียนรูท้ ่ ี ๑๐ ชัน้   ป.  ๓  หนว่ ยที่  ๒  การดำ�เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หน่วยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ จุดประสงค์การเรียนรู้ w  50,145 – 15,195 = £ คู่่�กับั ก.  คำำ�ตอบใกล้้เคีียง  35,000 ด้า้ นความรู้� นักั เรีียนอาจใช้้การประมาณคำ�ำ ตอบเนื่่�องจาก  50,145  ใกล้เ้ คีียง  50,000  ลบด้้วย  15,195 เพื่่อ� ให้้นักั เรีียนสามารถ ซึ่ง่� ใกล้้เคีียง  15,000 ดัังนั้้น�   50,145 – 15,195 จึึงควรใกล้้เคีียง  50,000 – 15,000  หรืือ ตรวจสอบความสมเหตุุสมผล 35,000  หรือื อาจใช้้การหาผลลบ ของคำ�ำ ตอบจากโจทย์ก์ ารลบ จำ�ำ นวนนัับไม่เ่ กินิ   100,000 ขั้ �นสอน ด้า้ นทักั ษะและกระบวนการ  ทางคณิิตศาสตร์์ 2. ครููจัดั กิจิ กรรม  “กดเครื่่�องคิิดเลข”  โดยครููนำ�ำ ภาพคำ�ำ ตอบที่ไ�่ ด้จ้ ากการกดเครื่่�องคิิดเลข เพื่่�อให้น้ ัักเรีียนสามารถ ให้้นักั เรีียนช่่วยกัันพิจิ ารณาว่่าผลการลบโดยเครื่่�องคิดิ เลขดัังกล่า่ วสมเหตุุสมผลหรืือไม่่ 1.  แก้้ปัญั หา เพราะเหตุุใด  เมื่�อนักั เรีียนพิจิ ารณาแล้้วครููอาจกดเครื่่�องคิดิ เลขเพื่่�อตรวจสอบคำ�ำ ตอบอีีกครั้้�ง 2. สื่่อ� สารและสื่�อความหมาย ให้้นักั เรีียนดููพร้อ้ มกััน  เช่น่ ทางคณิติ ศาสตร์์ ภาพปััญหาการกดเครื่่�องคิดิ เลข แนวการตอบ 48,320 – 18,384  = คำ�ำ ตอบไม่่สมเหตุุสมผล  เนื่่�องจาก  48,320  ใก ล้เ้ คีียง  50,000  ลบด้้วย  18,381 46,936 ซึ่่�งใกล้้เคีียง  20,000 ดังั นั้้น� คำำ�ตอบ จึึงควรใกล้้เคีียง  30,000

กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรู้ที่  ๑๐ ช้ัน  ป.  ๓  หนว่ ยที ่ ๒  การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยยอ่ ยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ภาพปััญหาการกดเครื่่�องคิดิ เลข แนวการตอบ 65,440 – 60,947  = คำำ�ตอบสมเหตุุสมผล  เนื่่�องจาก  65,440 ใกล้เ้ คีียง  65,000  ลบด้้วย  60,947 4,493 ซึ่่�งใกล้้เคีียง  60,000 ดัังนั้้น� คำำ�ตอบจึึงควร ใกล้เ้ คีียง  5,000  78,200 – 17,910  = คำ�ำ ตอบไม่่สมเหตุุสมผล  เนื่่อ� งจาก  78,200 ใกล้้เคีียง  80,000  ลบด้ว้ ย  17,910 76,409 ใกล้เ้ คีียง  20,000 ดัังนั้้�นคำำ�ตอบจึึงควร ใกล้เ้ คีียง  60,000 85

86 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรูค้ ณิตศาสตร ์ แผนการจดั การเรียนรู้ท่ี  ๑๐ ช้นั   ป.  ๓  หนว่ ยที่  ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หน่วยย่อยที ่ ๒.๑  การบวกและการลบ 3. ครููจัดั กิจิ กรรม  “คู่่�ฉัันคืือใคร”  โดยครููติิดบััตรโจทย์์การลบและบััตรภาพเครื่่�องคิดิ เลข ให้้นักั เรีียนแต่่ละคนเลืือกบัตั รภาพเครื่่�องคิิดเลขที่�่เป็็นคำ�ำ ตอบ  โดยชููบัตั รตัวั เลือื ก  ก  หรืือ  ข จากนั้้�นสุ่�่ มนักั เรีียนออกมาอธิบิ ายเหตุุผล  เช่่น u  44,876 – 32,940 ข. 11,936 ก. 41,582 v  65,145 – 31,680 ข. 51,465 ก. 33,465

กลุ่มสาระการเรียนร้คู ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรูท้ ่ ี ๑๐ ช้นั   ป.  ๓  หน่วยท ี่ ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ช่ัวโมง หน่วยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ w  32,410 – 2,612 ก. 29,798 ข. 6,290 x  61,005 – 38,640 ข. 22,365 ก. 32,395 87

88 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรทู้  ี่ ๑๐ ช้นั   ป.  ๓  หนว่ ยท ี่ ๒  การด�ำ เนินการของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยย่อยที่  ๒.๑  การบวกและการลบ ข้ันสรปุ 4. ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียน  โดยครููสุ่่�มตัวั แทนนักั เรีียนออกมานำำ�เสนอ จากนั้้น� ครููและนักั เรีียนร่่วมกัันสรุุปว่า่   การพิจิ ารณาความเป็็นไปได้้ของคำ�ำ ตอบหรืือความสมเหตุุสมผลของคำำ�ตอบ  อาจทำำ�ได้ ้ โดยหาผลลบของจำำ�นวนที่�ใกล้้เคีียงกับั จำ�ำ นวนที่�โจทย์ก์ ำ�ำ หนดทั้�งสองจำ�ำ นวน  ผลลบที่�ได้้  กัับคำำ�ตอบควรใกล้เ้ คีียงกันั ให้้นักั เรีียนทำ�ำ แบบฝึกึ หััด  2.9

ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ขนั้ น�ำ แผนการจดั การเรียนรทู้  ่ี ๑๑ ขั้นสอน ขัน้ สรุป แนวการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ การวัดและประเมนิ ผล จััดกิิจกรรม  “บวก  ลบ  หรรษา”  เพื่่อ� ทบทวนการหาผลบวก  และผลลบ จััดกิจิ กรรม  “ตัวั เลขที่่�หายไป”  จากการหาผลบวก  และผลลบ  ที่ผ่� ลลััพธ์ไ์ ม่่เกินิ   100,000 ครููตรวจสอบความเข้้าใจของนัักเรีียนเป็น็ รายบุุคคล  จากการหาผลบวก  และผลลบ  ที่�ผ่ ลลัพั ธ์ไ์ ม่เ่ กิิน  100,000  แบบฝึึกหััด  2.10  –  ประเมินิ จากการตอบคำ�ำ ถามและการทำ�ำ แบบฝึกึ หััด  2.10 –  ประเมิินจากการแก้้ปัญั หา  การให้้เหตุุผล  และการสื่�อ่ สารและสื่�อ่ ความหมายทางคณิิตศาสตร์์ 89

90 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กล่มุ สาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์  แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ี  ๑๑ ชน้ั   ป.  ๓  หน่วยที่  ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ช่ัวโมง หนว่ ยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ สื่อ/แหลง่ เรยี นรู้ ขอบเขตเนื้้อ� หา กจิ กรรมการเรยี นรู้ 1. ชุุดบััตรตััวเลข ขั้ �นนำำ� 2.  แผนภาพตััวเลขที่�ห่ ายไป การหาเลขโดดที่ห่� ายไป 3.  แบบฝึึกหััด  2.10 ในหลักั ต่า่ ง ๆ  ของการบวก 1. ครููจัดั กิจิ กรรม  “บวก  ลบ  หรรษา”  เพื่่�อทบทวนการหาผลบวก  ผลลบที่่�ผลลัพั ธ์์ และการลบในแนวตั้ �ง ไม่เ่ กินิ   100,000 ดัังนี้้� การประเมิิน 1) ครููแบ่่งกลุ่่�มนักั เรีียนเป็็นกลุ่�่ มละ  3 – 4 คน  แจกชุุดบััตรตััวเลขให้้นักั เรีียนแต่่ละกลุ่�่ ม สาระสำำ�คัญั ซึ่�ง่ ชุุดบััตรตัวั เลขประกอบด้ว้ ย บััตรตัวั เลข  0 – 9 ดังั นี้้� 1. วิิธีกี าร 1.1  สังั เกตพฤติิกรรม การหาเลขโดดที่�ห่ ายไป 01234 การเรีียนรู้�้ ในหลักั ต่่าง ๆ  ของการบวก 56789 1.2  ตรวจแบบฝึกึ หัดั และการลบในแนวตั้ �ง 01234 2. เครื่�องมืือ อาจทำำ�ได้โ้ ดยใช้้การนัับต่อ่ 56789 2.1  แบบฝึกึ หััด  2.10 การนับั ถอยหลััง  หรืือใช้้ 2.2  แบบประเมิินทัักษะ ความสััมพัันธ์ข์ องการบวก 2) ให้้ตััวแทนนัักเรีียนแต่่ละกลุ่�่ ม สุ่�่ มหยิิบบัตั รตััวเลขในชุุดบัตั รตััวเลขมา  5  ใบ  แล้ว้ สร้า้ ง และกระบวนการทาง และการลบ จำ�ำ นวน  5  หลักั   1  จำำ�นวน  เช่่น สุ่�่ มหยิิบบััตรตััวเลขได้้ คณิติ ศาสตร์์ 3.  เกณฑ์์ 51204 3.1  ผลงานมีีความถููกต้อ้ ง ไม่น่ ้อ้ ยกว่่าร้อ้ ยละ  80 อาจสร้า้ งเป็็นจำำ�นวนได้้  52,140  หรือื   14,205  หรืือ  42,150  เป็น็ ต้น้ 3.2  คะแนนรวมด้้านทักั ษะ 3)  ให้ต้ ััวแทนนัักเรีียนแต่ล่ ะกลุ่�่ ม สุ่�่ มหยิบิ บัตั รตััวเลขในชุุดบััตรตััวเลขที่�เ่ หลือื อีีก  4  ใบ และกระบวนการทาง แล้ว้ นำำ�มาสร้้างจำ�ำ นวน  4  หลััก  1  จำำ�นวน คณิติ ศาสตร์ไ์ ม่่น้อ้ ยกว่า่ 4)  ให้น้ ัักเรีียนแต่่ละกลุ่่�มหาผลบวกและผลลบของจำำ�นวนแรกและจำ�ำ นวนที่ส�่ อง จากนั้้น� ร้อ้ ยละ  60 ครููสุ่่�มตััวแทนแต่ล่ ะกลุ่�่ มออกมาแสดงวิธิ ีีการหาผลบวกและผลลบ  บนกระดาน

กลมุ่ สาระการเรยี นรูค้ ณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรียนรทู้ ่ ี ๑๑ ชนั้   ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การดำ�เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยยอ่ ยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ จุุดประสงค์ก์ ารเรียี นรู้� ขั้ �นสอน 2. ครููติิดแผนภาพบััตรโจทย์์บนกระดาน ต่อ่ ไปนี้้� ด้า้ นความรู้� 1) 13 15 เพื่่�อให้น้ ักั เรีียนสามารถ £5 £4 + 1.  หาเลขโดดที่ห�่ ายไปจาก 4 6 7 4 ตำำ�แหน่่งที่่�แสดงการตั้ �งบวก จำำ�นวนนับั ไม่เ่ กิิน  100,000 ครููให้น้ ักั เรีียนหาตัวั เลขใน  £  โดยครููอาจใช้ค้ ำำ�ถาม ดัังนี้้� 2.  หาเลขโดดที่�ห่ ายไปจาก – ตััวเลขใน  £ ที่่�หลักั หน่่วย ควรเป็็นตััวเลขใด  เพราะเหตุุใด  (0 คิดิ จาก  4 + £ = 4 ตำำ�แหน่ง่ ที่่แ� สดงการตั้�งลบ จำำ�นวนนัับที่ผ่� ลลััพธ์์ และ  4 + 0 = 4) ถ้า้ นัักเรีียนตอบไม่่ได้ ้ ครููแนะนำำ�เพิ่่�มเติมิ โดยใช้ค้ วามสัมั พันั ธ์ข์ อง ไม่เ่ กินิ   100,000 การบวกและการลบ แล้้วเขีียนบนกระดาน ดังั นี้้� ด้้านทัักษะและกระบวนการ จาก 4 + £ = 4  ทางคณิิตศาสตร์์ จะได้ ้ £ = 4 – 4 เพื่่อ� ให้้นัักเรีียนสามารถ ดัังนั้้�น £ = 0 1.  แก้ป้ ัญั หา – ตััวเลขใน  £ ที่�่หลักั สิบิ  ควรเป็น็ ตัวั เลขใด  เพราะเหตุุใด  (2 สิิบ  เนื่่อ� งจาก  £  บวกกับั 2.  การให้้เหตุุผล 5 สิิบ  แล้ว้ ได้ ้ 7 สิบิ   หรือื นักั เรีียนอาจใช้ก้ ารนับั ต่อ่ จาก  5 สิบิ  ถึึง  7 สิบิ   ได้ ้ 2 สิบิ 3. สื่่อ� สารและสื่�อความหมาย ดังั นั้้น�   2 สิบิ   บวกกับั   5 สิบิ   เท่า่ กับั   7 สิบิ )  ทางคณิิตศาสตร์์ ครููเขีียนตััวเลขใน  £  แล้ว้ ให้้นักั เรีียนตรวจสอบความถููกต้อ้ ง จะได้้ 13 15 52 40 + 91 4 6 7 4

92 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรยี นรู้คณติ ศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี  ๑๑ ช้นั   ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หน่วยย่อยท ี่ ๒.๑  การบวกและการลบ 2) £1 59 £2 13 £4 + 4 £ 6 £ 7 ครููให้้นัักเรีียนหาตััวเลขใน  £  โดยครููอาจใช้ค้ ำำ�ถาม ดังั นี้้� £2 31 £1 95 £4 + ในหลักั หน่ว่ ย 4 £ 6 £ 7 ตัวั เลขใน  £ ที่ห�่ ลักั หน่ว่ ย ควรเป็น็ ตัวั เลขใด £2 31 £1 95 43 + เพราะเหตุุใด  (3 คิดิ จาก  4 + £ = 7  และ 4 £ 6 £ 7 4 + 3 = 7) ครููแนะนำ�ำ เพิ่่�มเติมิ โดยใช้ค้ วามสัมั พันั ธ์์ของการบวก และการลบ  แล้ว้ เขีียนบนกระดาน ดังั นี้้� จาก 4  + £ =  7 จะได้ ้ £ =  7 – 4 ดัังนั้้�น £ =  3 ในหลักั สิิบ ตัวั เลขใน  £ ที่่�หลัักสิบิ  ควรเป็็นตััวเลขใด เพราะเหตุุใด  (4  เนื่่อ� งจาก  9 สิิบ  รวมกับั   5 สิบิ ได้้  14 สิบิ  ครููเขีียน  4  ในหลักั สิิบ  และ ทด  1 ร้อ้ ยในหลักั ร้้อย)

กลุ่มสาระการเรียนรคู้ ณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรยี นรู้ท ี่ ๑๑ ชัน้   ป.  ๓  หน่วยที่  ๒  การดำ�เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชว่ั โมง หนว่ ยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ 1 ในหลัักร้อ้ ย £2 31 £1 95 43 + ตัวั เลขใน  £ ที่่�หลัักร้อ้ ย ควรเป็็นตัวั เลขใด 4 £ 6 4 7 เพราะเหตุุใด  (4  เนื่่อ� งจาก  £  รวมกับั   1 ร้อ้ ย  และ 1 รวมกับั ที่ท�่ ดมาจากหลักั สิบิ อีีก  1 ร้อ้ ย  เป็น็   6 ร้อ้ ย £2 31 41 95 43 + จึึงได้ว้ ่่า  £  บวกกับั   2  ร้้อย  ได้้  6  ร้้อย 4 £ 6 4 7 ดังั นั้้�น  4 ร้อ้ ย  บวกกัับ  2 ร้้อย  เท่่ากับั   6 ร้อ้ ย) ในหลักั พันั ตัวั เลขใน  £ ที่่�หลักั พันั  ควรเป็็นตัวั เลขใด เพราะเหตุุใด  (4  เนื่่�องจาก  3  พันั   รวมกัับ  1 พันั จะได้้  4 พััน) 1 ในหลักั หมื่�น £2 31 41 95 43 + ตัวั เลขใน  £ ที่�่หลักั หมื่�น ควรเป็็นตััวเลขใด 4 4 6 4 7 เพราะเหตุุใด  (2  เนื่่�องจาก  £  บวกกับั   2  หมื่น� เป็น็   4  หมื่น� ดัังนั้้�น  2  หมื่�น  บวกกัับ  2  หมื่�น  เท่่ากัับ  4  หมื่�น) 93 ครููเขีียนตััวเลขในช่อ่ งว่่างแล้้วให้น้ ัักเรีียนตรวจสอบความถููกต้อ้ ง จะได้้ 1 22 31 41 95 43 + 4 4 6 4 7

94 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลมุ่ สาระการเรียนรคู้ ณติ ศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรู้ท ่ี ๑๑ ชน้ั   ป.  ๓  หน่วยท ี่ ๒  การด�ำ เนินการของจำ�นวน เวลา  ๑  ชั่วโมง หนว่ ยย่อยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ 3) 7 7 8 5 – 2 £ 5 £ £ 6 £ 2 ครููให้้นักั เรีียนหาตััวเลขใน  £  โดยครููอาจใช้ค้ ำ�ำ ถาม ดัังนี้้� 72 £7 58 35 – ในหลัักหน่่วย £ 6 £ 2 ตัวั เลขใน  £ ที่ห่� ลักั หน่ว่ ย ควรเป็น็ ตัวั เลขใด 72 £7 85 53 – เพราะเหตุุใด (3 คิิดจาก  5 – £=  2  และ £ 6 3 2 5 – 3 = 2) 72 71 85 35 – ในหลักั สิิบ £ 6 3 2 ตััวเลขใน  £ ที่่�หลักั สิิบ ควรเป็น็ ตัวั เลขใด เพราะเหตุุใด  (3  เนื่่อ� งจาก  8  สิบิ 72 17 58 35 – ลบด้้วย  5 สิบิ   เท่่ากับั   3 สิบิ ) 5 6 3 2 ในหลักั ร้้อย ตัวั เลขใน  £ ที่�่หลักั ร้้อย ควรเป็็นตััวเลขใด เพราะเหตุุใด  (1  เนื่่�องจาก  7 ร้อ้ ย  ลบด้้วย  £ ได้้  6 ร้อ้ ย ดัังนั้้�น  7 ร้อ้ ย  ลบด้ว้ ย  1 ร้อ้ ย เท่า่ กัับ  6 ร้อ้ ย) ในหลัักพันั ตััวเลขใน  £ ที่่�หลัักพันั  ควรเป็็นตัวั เลขใด เพราะเหตุุใด  (5  เนื่่�องจาก  7 พััน  ลบด้ว้ ย  2 พััน เท่า่ กัับ  5 พััน)

กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์  แผนการจดั การเรยี นรทู้  ี่ ๑๑ ชน้ั   ป.  ๓  หนว่ ยท ่ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจำ�นวน เวลา  ๑  ชวั่ โมง หนว่ ยย่อยท่ี  ๒.๑  การบวกและการลบ ชุดกิจกรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผู้สอน) กลมุ่ สาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี ๓ ครููเขีียนตัวั เลขในช่่องว่่างแล้้วให้น้ ักั เรีียนตรวจสอบความถูกู ต้้อง จะได้้ 27 71 58 35 – 5 6 3 2 ครููยกตัวั อย่า่ งในทำำ�นองเดีียวกัันอีีก  1 – 2 ข้้อ  บนกระดานดัังนี้้� เมื่ �อนักั เรีียนทำำ�เสร็จ็ แล้ว้  ครููและนักั เรีียนตรวจสอบความถูกู ต้อ้ ง จากนั้้น� ร่่วมกัันสรุุปว่า่ 1) เฉลย 8 £ 1 + 1 3 £ 8 £ 8 8 1 + 3 9 6 7 3 0 8 6 3 9 6 7 2) เฉลย 2 + £ £ £ 4 2 + 1 9 3 2 0 £ 9 2 5 0 4 1 5 7 0 9 1 3 2 0 4 5 7 0 9 95

96 ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ (สำ� หรบั ครูผ้สู อน) กลุ่มสาระการเรยี นร้คู ณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๓ กลุ่มสาระการเรยี นรู้คณิตศาสตร์  แผนการจัดการเรียนรู้ท่ ี ๑๑ ชน้ั   ป.  ๓  หนว่ ยท่ ี ๒  การด�ำ เนนิ การของจ�ำ นวน เวลา  ๑  ชัว่ โมง หนว่ ยยอ่ ยท ่ี ๒.๑  การบวกและการลบ 3) เฉลย 3 4 £ 6 9 – 3 4 7 6 9 – £ 2 7 £ 2 2 2 7 5 2 1 2 0 1 £ 1 2 0 1 7 ข้ันสรปุ 3. ครููตรวจสอบนักั เรีียนเป็็นรายบุุคคล  โดยให้น้ ัักเรีียนทำำ�โจทย์์ต่่อไปนี้้ � ลงสมุุด 1) เฉลย 6 £ 0 £ 8 + 1 £ 2 7 9 £ 6 3 0 1 8 + 9 5 £ 0 9 3 2 7 9 1 9 5 8 0 9 2) เฉลย £ 2 £ 8 7 – 3 2 8 8 7 – £ 7 £ 6 2 7 3 6 3 0 1 5 £ 3 0 1 5 1