เล่าเรื่องปาเลสไตน์ผ่านแผ่นที่

การปรากฏตััวของเมสไซยาห์์ของชาวยิิว (Jewish Messianism) ก่่อนที่�่ พระผู้ �เป็็นเจ้้าจะทำลายโลก ปัญั หาก็ค็ ือื ตามความเชื่อ� ของชาวยิวิ กลุ่่�มนี้้� หากจะฟื้น้� ฟูมู หาวิหิ าร ยุคุ ที่�่ 3 ขึ้้น� มาจริงิ ๆ สิ่่ง� แรกที่ต�่ ้อ้ งทำคือื รื้อ� ถอนมัสั ยิดิ อัลั -อักั ศอและโดมทอง แห่ง่ ศิลิ า (Dome of the Rock) ของชาวมุสุ ลิมิ เสีียก่อ่ น เพราะมัสั ยิดิ เหล่า่ นี้้ก� ่อ่ สร้้างอยู่่�บนเนิินเขาที่�ช่ าวยิวิ เชื่อ� ว่่าเป็น็ “The Temple Mount” พููดอีีกอย่่างคืือ ชาวยิิวอ้้างว่่าข้้างใต้้ศาสนสถานสำคััญของชาวมุุสลิิมใน เยรููซาเล็ม็ คืือซากมหาวิหิ ารโซโลมอนนั่่น� เอง นี่�่แหละครัับคืือสาเหตุุหลัักที่�่ทำให้้เยรููซาเล็็มกลายเป็็นเมืือง แห่่งความวุ่่�นวายอย่่างที่่เ� ราเห็็นกัันอยู่�ในสื่�อทุุกวัันนี้้ �ผู้�เชี่่ย� วชาญบางคนถึงึ กัับฟันั ธงว่า่ เยรูซู าเล็็มอาจเป็็นระเบิดิ เวลาสำหรัับสงครามใหญ่่ที่ก่� ำลังั คืบื คลานเข้้ามาในไม่ช่ ้า้ ไม่่นาน 100 เล่า่ เรื่่อ� งปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่�่

เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่ ตอนที่�่ 19 เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 101

ตอนที่่� 19 เมืืองเก่่าเยรููซาเล็็ม (2020) นครเยรููซาเล็็มถืือเป็็นหนึ่่�งในจุุดยุุทธศาสตร์์สำคััญของ ตะวัันออกกลางและเป็็นศููนย์์รวมศรััทธาอัันยิ่�งใหญ่่ เป็็นต้้นกำเนิดิ ของ 3 ศาสนาสำคัญั ๆ ของโลก ทั้้ง� คริสิ ต์์ ยููดาห์์ (ยิวิ ) และอิิสลาม ซึ่่ง� ปัจั จุุบััน หากใครได้ไ้ ปเยือื นเขตเมือื งเก่า่ เยรูซู าเล็ม็ ก็จ็ ะได้ส้ ัมั ผัสั กับั บรรยากาศและ กลิ่�นอายแห่ง่ เมืืองโบราณนี้้� ด้ว้ ยความที่เ�่ ป็น็ เมือื งเก่า่ แก่ท่ ี่ส�่ ุดุ เมือื งหนึ่่ง� ของโลก ทำให้เ้ ยรูซู าเล็ม็ เต็็มไปด้้วยบรรยากาศอัันแตกต่่างทั้้�งในแง่่ความเชื่�อและความศรััทธา แต่่ ก็็ยังั คงอบอวลด้ว้ ยมนต์์เสน่่ห์ข์ องความงดงาม โดยในเขตเมือื งเก่า่ นั้้�นแบ่่ง ออกเป็็น 4 ย่่านด้้วยกััน ได้แ้ ก่่ ย่่านชาวอาร์์เมเนีีย (Armenian Quarter) ย่า่ นชุุมชนชาวยิวิ (Jewish Quarter) ย่่านชาวคริสิ เตีียน (Christian Quarter) และย่า่ นชาวมุุสลิมิ (Muslim Quarter) ที่ส�่ ำคัญั คือื ประชาชนคนที่ม�่ ีีความแตกต่า่ งกันั เหล่า่ นี้้ใ� ช้ว้ ิถิ ีีชีีวิติ ตาม ครรลองของศาสนาตน อยู่่�ด้้วยกัันอย่า่ งถ้อ้ ยทีีถ้อ้ ยอาศัยั กัันมาช้า้ นานนับั เป็็นพััน ๆ ปีี เรีียกได้้ว่่าคนข้้างในเมืืองเก่่านี้้�ไม่่ได้้มีีปััญหาความขััดแย้้ง ระหว่า่ งกััน ซึ่่�งถืือเป็น็ เสน่่ห์ท์ ี่ไ�่ ม่่เหมืือนเมืืองใดในโลก 102 เล่า่ เรื่่อ� งปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่่�

หนึ่่�งในโบราณสถานสำคััญที่�่มีีการพููดถึึงกัันมากคืือ โดมทอง แห่่งศิิลา และมััสยิิดอััล-อัักซอ ซึ่่�งถืือเป็็นศาสนสถานสำคััญของมุุสลิิม โดมทองแห่ง่ นี้้ส� ร้้างขึ้น� ในคริิสต์์ศตวรรษที่�่ 7 โดยครอบหิินที่เ่� ชื่�อกันั ว่่าเป็็น หินิ ที่ศ่� าสดาอิบิ รอฮีีมเตรีียมพลีีชีีพบุตุ รชายตามคำสั่ง� ของพระเจ้า้ (เป็น็ เพีียง การทดสอบศรััทธามั่่�นเท่่านั้้�น และการพลีีชีีพไม่่ได้้เกิิดขึ้้�น) นอกจาก นั้้�นศาสนสถานแห่่งนี้้�ยัังเป็็นสถานที่�่ที่่�นบีีมููฮััมหมััด (ซ.ล.) ถููกนำขึ้�นไปสู่่� ฟากฟ้้า และเป็น็ ชุุมทิิศแรกที่�ม่ ุุสลิมิ หัันหน้้าไปทางนั้้น� เวลาละหมาด บริเิ วณใกล้ก้ ับั โดมทองแห่ง่ ศิลิ าละมัสั ยิดิ อักั ซอ เป็น็ ที่ต่�ั้ง� ของกำแพง ร้อ้ งไห้้ หนึ่่ง� ในสถานที่ส�่ ำคัญั ของชาวยิวิ ที่เ�่ ชื่อ� ว่า่ เป็น็ ส่ว่ นหนึ่่ง� ของมหาวิหิ าร แห่่งใหม่่ที่่�กษััตริิย์์เฮโรดสร้้างขึ้�น แต่่ถููกทำลายลงโดยจัักรวรรดิิติิตุุสใน ค.ศ. 70 จึึงทำให้้คงเหลืือไว้้แต่่กำแพงล้้อมรอบวิิหาร ปััจจุุบัันเป็็นสถาน ที่่�ที่�่ชาวยิิวทุุกคนจะมาสัักการะขอพร และร่่วมรำลึึกถึึงความเป็็นมาของ ชนชาติติ ััวเอง สำหรัับชาวคริิสต์แ์ ล้้ว วิิหารพระคููหาศักั ดิ์ส� ิทิ ธิ์์� (Church of the Holy Sepulchre) คืือหนึ่่�งในสถานที่่�สำคััญยิ่�ง เพราะที่่�นี่�่คืือสถานที่่�ที่่� เชื่�อว่่าพระเยชููคริิสต์์ถููกตรึึงกางเขน หลัังจากทรงแบกไม้้กางเขนขึ้�นมายััง เนิินแห่่งนี้้� แม้้ในช่่วงแรกสถานที่่�นี้้�จะถููกปกปิิดโดยกษััตริิย์์เอเดรีียน แต่่ ภายหลัังกษััตริยิ ์์คอนสแตนติินที่�่ 1 ก็ท็ รงสร้้างมหาวิิหารแห่่งนี้้�ขึ้�นมาในปีี ค.ศ. 324 และถึึงแม้้ในเวลาต่่อมาจะถููกทำลายลงถึึงสองครั้้�ง แต่่ก็็มีีการ เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 103

บููรณะซ่่อมแซมขึ้้�นมาใหม่่จนกลายเป็็นสถานที่่�สำคััญทางศาสนาคริิสต์์ แห่่งหนึ่่ง� ของโลก การที่เมืองเก่าเยรซู าเลม็ เตม็ ไปดว้ ยศาสนสถานส�ำคัญและโบราณ สถานอกี จ�ำนวนมากจงึ ท�ำใหเ้ มอื งนไี้ ดร้ บั การยกสถานะเปน็ เมอื งมรดกโลก ที่สหประชาชาตริ บั รองไวต้ งั้ แต่ป ี ค.ศ. 1981 พื้นที่ของเมืองเก่าเยรูซาเล็มน้ีไม่ใหญ่เลยครับ คิดค�ำนวนออกมา แลว้ ไมถ่ ึง 1 ตารางกิโลเมตร หรอื ประมาณ 0.6 ตารางไมลเ์ ท่านั้นเอง 104 เล่า่ เรื่่อ� งปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่ ตอนที่�่ 20 เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 105

ตอนที่�่ 20 แผนที่ม่� ัสั ยิิดอัลั -อัักซอ มััสยิิดอััล-อัักซอตั้�งอยู่�ในพื้้�นที่่�ทั้้�งหมดรอบบริิเวณมััสยิิดอััล-กิิบลีี (Al-Qibli) หรืือมััสยิดิ โดมเงิิน และมัสั ยิดิ อััล-ซอกเราะห์์ (Al-Sakhrah) ที่�่ เป็น็ อาคารโดมทอง หรือื ที่ร�ู่้�จักกันั ในชื่อ� “โดมแห่ง่ ศิลิ า” (golden dome) พื้้น� ที่ข�่ นาดใหญ่เ่ ท่า่ สนามฟุตุ บอลรวมกันั ประมาณ 20 สนามนี้้ม� ุสุ ลิมิ เรีียกว่่า ‘อััลหะรอม อััช-ชะรีีฟ’ แต่ช่ าวยิิวเรีียกมันั ว่่า “เนินิ พระวิิหาร” (Mount Temple) อาจารย์ว์ ินิ ัยั ดะห์ล์ ันั ผู้�อำนวยการศูนู ย์ว์ ิทิ ยาศาสตร์ฮ์ าลาล จุฬุ าฯ ได้้เล่่าเรื่�องนี้้�เอาไว้้อย่่างน่่าสนใจว่่า ใครไปเมืืองเยรููซาเล็็มก็็จะเห็็นอาคาร โดมทองเด่่นสง่่าอยู่่�บนจุุดที่่�สููงที่�่สุุดของเมืือง ซึ่่�งอยู่ �ในบริิเวณที่่�เรีียกว่่า มััสยิิดอััล-อัักซออัันเป็็นพื้้�นที่่�ครอบคลุุมบริิเวณโดมทองทั้้�งหมด มีีอาคาร หลายหลััง เล็ก็ บ้้างใหญ่บ่ ้้าง อาคารใหญ่่สุุดเป็็นอาคารหกเหลี่่�ยมโดมทองขนาดใหญ่่ครอบสิ่่�งที่�่ เรีียกว่่าหินิ ลอยซึ่�งเป็น็ จุดุ ที่�ท่ ่า่ นนบีีมููฮััมมัดั (ซ.ล.) เดิินทางไกลยามค่่ำคืืน และขึ้�นสู่่�ท้อ้ งฟ้้าที่่เ� รีียกว่่า “อิิสรออฺฺ เมียี ะร็็อจ” 106 เล่า่ เรื่อ่� งปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่�่

อาคารนี้้�รู้�จักกันั ทั่่�วไปว่า่ Dome of the Rock ในภาษาอาหรัับ เรีียกว่่า “Qubbat Al-Sakhrah” สร้้างโดยคอลีีฟะฮฺฺอัับดุุล อััลมาลิิก แห่ง่ ราชวงศ์อ์ ุมุ ัยั ยะฮ์ใ์ น ค.ศ.691 นอกจากนั้้น� ยังั มีีอีีกอาคารหนึ่่ง� อยู่่�ทางทิศิ ใต้ข้ องอาคารโดมทองโดย เป็น็ อาคารใหญ่ม่ ีีโดมสีีเงินิ ตะกั่ว� อาคารนี้้เ� ป็น็ อาคารมัสั ยิดิ ที่ร�ู่้�จักกันั ในชื่อ� ว่า่ อััลยาเมีียะ อััลอักั ซอ บางครั้้�งก็เ็ รีียกว่า่ มััสยิดิ อััลจููมะฮ์์ คนอาหรัับในเยรููซาเล็็มเมื่่�อกล่่าวกัันว่่ามาละหมาดที่�่มััสยิิดอััลอััก ซอจะหมายถึงึ อาคารโดมเงินิ หลังั นี้้ไ� ม่ใ่ ช่อ่ าคารโดมทอง แต่ท่ ั้้ง� บริเิ วณกว้า้ ง ขวางครอบคลุมุ ทั้้ง� อาคารโดมเงินิ โดมทองนั้้น� เรีียกว่า่ มัสั ยิดิ อัลั อักั ซอ หาก จะเรีียกอย่่างที่่�นิิยมเรีียกกัันในยุุคนี้้�ก็็น่่าจะเป็็น “อััลหะรอมอััชชะรีีฟ” อย่่างที่�ไ่ ด้เ้ รีียนไป เยรููซาเล็ม็ ยุคุ ท่่านนบีีมููฮััมมัดั (ซ.ล.) หรืือก่อ่ น ค.ศ.632 อยู่�ภายใต้้ การปกครองของอาณาจัักรไบแซนไทน์์ จนกระทั่่�งถึึงยุุคคอลีีฟะฮฺฺอุุมััร อิบิ นุคุ อฏฏอบ (ร.ฎ.) แม่ท่ ัพั ของท่่านคือื อบูอู ุุบัยั ดะฮ์์ยึึดเมือื งนี้้�ได้้ในเดือื น พฤศจิกิ ายน ค.ศ.636 เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 107

ห้้าเดืือนต่่อมาในเดือื นเมษายน ค.ศ.637 ท่า่ นคอลีีฟะฮฺอฺ ุมุ ััร (ร.ฎ.) เดิินทางมาด้้วยตนเองและทำการสำรวจพื้้�นที่่�ที่�่เชื่ �อกัันว่่าเป็็นสถานที่�่ ที่ท่� ่า่ นนบีีมููฮัมั มัดั (ซ.ล.) ทำการอิสิ รออ์์ เมีียะร็อ็ จ จุดุ นั้้น� คือื หินิ บนเนินิ เขา Mount Temple ซึ่่ง� บนเนินิ เขานี้้เ� องที่ท�่ ่า่ น คอลีีฟะฮฺอฺ ุมุ ัรั ทำการละหมาด จุดุ ที่ล่� ะหมาดนี้้ต� ่อ่ มาคอลีีฟะฮ์อ์ ับั ดุลุ อัลั -มา ลิกิ ได้้สร้้างเป็็นมัสั ยิดิ โดมเงินิ ขึ้�นพร้้อมๆกับั สร้้างอาคารโดมทองครอบหินิ ที่่น� ิยิ มเรีียกกันั ว่า่ “หิินลอย” ดังั นั้้น� อาคารมััสยิิดโดมเงินิ จึงึ สร้า้ งเสร็จ็ ภายหลัังอาคารโดมทองครัับ 108 เล่า่ เรื่อ�่ งปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่�่

เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่่� ตอนที่�่ 21 เขียี นโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารีีย์์ 109

ตอนที่�่ 21 ผนวกดิินแดนที่�่ราบสููงโกลาน 25 มีีนาคม 2019 เป็น็ วัันที่�่ โดนััลด์์ ทรัมั ป์ ์ ประธานาธิบิ ดีีสหรััฐฯ ในยุุคนั้้�น ได้้ลงนามรัับรองให้้ที่่�ราบสููงโกลาน (Golan Heights) เป็็น ส่ว่ นหนึ่่ง� ของประเทศอิสิ ราเอล คำถามคืือ ดิินแดนที่่�ราบสููงอยู่�ตรงไหน เป็็นของใคร มีีสถานะ อย่่างไร และทำไมมัันจึึงมีีความสำคัญั ชวนหาคำตอบในบทความนี้้�ครับั 1. พื้้น� ฐานความขัดั แย้้งเหนืือที่่ร� าบสููงโกลาน ที่�่ราบสููงโกลานมีีพื้้น� ที่่ท� ั้้�งหมดประมาณ 1800 ตารางกิโิ ลเมตร ตั้้ง� อยู่�ตรงกลางระหว่่างพรมแดนอิิสราเอลและซีเี รีีย อิสิ ราเอลได้้เข้า้ ยึดึ ครอง พื้้�นที่่�นี้้�มานัับตั้้�งแต่่กลุ่่�มประเทศอาหรัับพ่่ายแพ้้สงครามให้้อิิสราเอลเมื่ �อ ปี ี ค.ศ. 1967 หรืือรู้�จักกัันในชื่�อ “สงคราม 6 วันั ” อิิสราเอลไม่ไ่ ด้้ยึึดพื้้น� ที่น�่ ี้้ไ� ด้ท้ ั้้ง� หมด เพราะดิินแดนที่่�ราบสูงู โกลาน ประมาณ 600 ตารางกิโิ ลเมตรก็็ยัังเป็น็ ของซีเี รีีย แต่ถ่ ึึงอย่า่ งนั้้�น อีีก 1200 ตารางกิิโลเมตรที่�่อิิสราเอลเข้้ายึึดครองได้้ ล้้วนแต่่เป็็นดิินแดนที่่�มีีความ สำคัญั ทางยุทุ ธศาสตร์ก์ ารทหารและมีีความอุดุ มสมบูรู ณ์ท์ ั้้�งสิ้น� 110 เล่า่ เรื่่�องปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่่�

ในการยึึดครองที่�่ราบสููงโกลานนั้้�น อิิสราเอลมีีเป้้าหมายหลาย ประการครัับ แต่่ที่่�สำคัญั สุดุ 2 ประการคือื อิิสราเอลต้อ้ งการขยายพื้้�นที่�่ พรมแดนของประเทศออกไปให้้ได้้มากที่่�สุุด ขณะเดีียวกัันก็็ต้้องการใช้้ ที่ร่� าบสูงู โกลานเป็น็ เขตกันั ชนระหว่า่ งตนเองกับั ซีเี รีีย ซึ่่ง� ถือื เป็น็ รัฐั ศัตั รูคูู่�อริิ กัันมาช้้านาน การที่่�โกลานเป็น็ ดิินแดนที่ส่� ำคััญต่่ออิิสราเอลอย่่างยิ่ง� ทำให้ม้ ีีการ ตั้�งคำถามกัันจริิงจัังมากขึ้�นว่่า จริิง ๆ แล้ว้ ใครกัันแน่ท่ ี่่เ� ป็น็ คนก่อ่ สงคราม ในปีี 1967 ? แต่่ไม่่ว่่าความจริิงจะเป็็นอย่่างไร สิ่่�งที่�่มีีการบัันทึึกไว้้ใน ประวััติิศาสตร์์การเมืืองสมััยใหม่่ของตะวัันออกกลางก็็คืือ อิิสราเอลเป็็น ฝ่่ายจู่�โจมชาติอิ าหรับั แบบฉับั พลันั โดยไม่่ให้ฝ้ ่่ายตรงข้้ามได้ม้ ีีเวลาตั้ง� ตัวั อิสิ ราเอลอ้า้ งมาตลอดว่า่ การจู่่�โจมของตนเองไม่ไ่ ด้เ้ ป็น็ การกระทำ ที่แ่� สดงความก้า้ วร้า้ ว หรือื เป็น็ การกระทำที่เ่� ป็น็ อันั ธพาล เข้า้ ไปยึดึ บ้า้ นยึดึ เมือื งคนอื่น� แต่เ่ ป็น็ การชิงิ โจมตีีก่อ่ น (pre-emptive military campaign) เพื่่อ� เป็น็ การปกป้้องรัฐั เกิดิ ใหม่ท่ ี่่�ยังั อ่่อนแอของตน เขีียนโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารียี ์์ 111

2. การปะทะเผชิิญหน้้าเหนืือที่�่ราบสููงโกลาน นัับตั้้�งแต่่อิิสราเอลเข้้ายึึดที่�่ราบสููงโกลานหลัังสงคราม 6 วััน ปีี ค.ศ. 1967 ก็็เกิิดการปะทะเผชิิญหน้้าและการยิิงตอบโต้้ตามแนว ชายแดนระหว่่างอิิสราเอลกัับซีีเรีียมาตลอดเป็น็ ระยะ ๆ แต่ส่ ถานการณ์ก์ ็็ ไม่ไ่ ด้้บานปลายกลายเป็็นสงครามเต็็มรููปแบบระหว่่าง 2 ประเทศ สมรภููมิิเดีียวที่�่เหมืือนจะทำให้้ทั้้�ง 2 ฝ่่ายเข้้าทำสงครามระหว่่าง กัันคืือในช่่วงสงครามอาหรัับ-อิิสราเอลปีี 1973 ซึ่่�งฝ่่ายอาหรัับเรีียกว่่า “Ramadon War” หรืือสงครามเดือื นรอมฎอน เพราะสงครามครั้้ง� นั้้น� เกิดิ ขึ้้�นในช่ว่ งเดืือนถือื ศีีลอดของอาหรับั -มุุสลิมิ พอดีี แต่่อิิสราเอลจะเรีียกสงครามครั้้�งนั้้�นว่่า “Yom Kippur War” หรือื สงครามยมคิิปปูรู ์ ์ อันั เป็น็ ช่่วงเทศกาลวัันลบมลทิินบาปของชาวยิิว ในสงครามครั้้ง� นั้้น� อิสิ ราเอลต้อ้ งเผชิญิ ความท้า้ ทายจาก 2 แนวรบ ด้้านหนึ่่�งคืือแนวรบจากอีียิิปต์์ที่�่รุุกเข้้ามาทางแหลมไซนาย (Sinai peninsula) อันั เป็น็ ดินิ แดนที่อ�่ ิสิ ราเอลยึดึ มาได้จ้ ากอีียิปิ ต์ห์ ลังั สงคราม 6 วันั 112 เล่่าเรื่่�องปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่�่

อีีกแนวรบหนึ่่�งคืือจากซีีเรีียที่�่บุุกเข้้ามาทางที่่�ราบสููงโกลาน แต่่ใน 2 แนวรบนี้้� แนวรบทางฝั่ง� ที่่�ราบสููงโกลานถืือเป็็นสมรภูมู ิทิ ี่�ห่ นัักหนาสาหััส มากที่ส�่ ุดุ เพราะซีเี รีียมีีกองกำลังั ที่เ่� ข็ม็ แข็ง็ และมีีอาวุธุ ยุทุ โธปกรณ์ท์ ันั สมัยั ที่�ไ่ ด้ร้ ัับการสนัับสนุุนจากสหภาพโซเวีียต กล่่าวกัันว่่าหากอิิสราเอลไม่่ได้้รัับการช่่วยเหลืือจากสหรััฐฯใน สงครามครั้้ง� นั้้น� อิสิ ราเอลก็ค็ งต้อ้ งยอมคืนื ดินิ แดนให้แ้ ก่อ่ าหรับั ไม่เ่ ฉพาะแต่่ ที่ร่� าบสูงู โกลาน แต่ย่ ังั รวมดินิ แดนอื่น� ๆ ที่อ่� ิสิ ราเอลยึดึ มาได้ใ้ นสงคราม 6 วันั อัันเท่่ากัับเป็็นความปราชััยของอิิสราเอลต่่อกลุ่่�มประเทศอาหรัับครั้้�งแรก แต่ด่ ้ว้ ยความช่ว่ ยเหลือื อย่า่ งทันั ทวงทีีของสหรัฐั ฯ จึงึ ทำให้อ้ ิสิ ราเอล ยังั สามารถยึดึ ครองที่ร่� าบสูงู โกลานไว้ไ้ ด้ ้ มิหิ นำซ้้ำยังั ได้อ้ อกกฎหมายผนวก เอาดิินแดนที่่�ราบสููงโกลานไว้้เป็็นส่่วนหนึ่่�งของประเทศอิิสราเอลตั้ �งแต่่ ปี ี ค.ศ. 1981 เป็น็ ต้น้ มา อันั ทำให้ท้ ี่ร�่ าบสูงู โกลานเป็น็ แนวปะทะเผชิญิ หน้า้ ระหว่า่ งอิสิ ราเอลกัับซีีเรีียเรื่�อยมาจนถึึงปััจจุบุ ันั 3. มติสิ หประชาชาติวิ ่่าด้้วยเรื่อ่� งสถานะของที่�ร่ าบสููงโกลาน การยึดึ ครองที่ร�่ าบสูงู โกลานของอิสิ ราเอลถือื เป็น็ เรื่อ� งที่ผ�่ ิดิ กฎหมาย ระหว่่างประเทศ ไม่่มีีประเทศไหนยอมรับั แม้้แต่่ประธานาธิิบดีีสหรััฐฯคน ก่่อน ๆ เขียี นโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารีีย์์ 113

การจะทำความเข้้าใจเรื่�องนี้้�เราคงต้้องไปสำรวจตรวจสอบข้้อมติิ ต่่าง ๆ ของสภาความมั่่�งคงแห่ง่ สหประชาชาติ ิ อัันได้้แก่ม่ ติิ UNSCR 242 (ปีี 1967) UNSCR 338 (ปีี 1973) และ UNSCR 497 (ปีี 1981) คืืออย่่างนี้้�ครัับ UNSCR 242 (ปีี 1967) เป็็นมติิที่�่เรีียกร้้องให้้ อิสิ ราเอลถอนกองกำลังั ทหารทั้้ง� หมดออกจากพื้้น� ที่ภ�่ ายใต้ก้ ารยึดึ ครองหลังั สงคราม 6 วััน อันั หมายถึงึ ดิินแดนทั้้�งหมด ไล่่ตั้�งแต่่แหลมซีีนาย เวสแบงก์์ ฉนวนกาซ่า่ รวมถึึงที่่�ราบสููงโกลาน ส่ว่ น UNSCR 338 มีีมติอิ อกมาในช่ว่ งสงครามปีี 1973 เรีียกร้อ้ งให้้ ทุุกฝ่า่ ยที่่ข� ัดั แย้้งนำมติิที่�่ 242 ไปปฏิบิ ัตั ิอิ ย่่างเคร่ง่ ครััดในทุกุ ส่่วนทุุกตอนที่�่ เป็็นรายละเอีียดของข้อ้ มติิ สำหรับั UNSCR 497 (ปีี 1981) ถืือเป็น็ ข้้อมติทิ ี่่�ระบุุชัดั เจนลงไป เกี่�่ยวกัับดิินแดนที่่�ราบสููงโกลานว่่า การที่่�อิิสราเอลเข้้ายึึดครองดิินแดน แห่ง่ นี้้ถ� ือื เป็น็ เรื่อ� งที่ผ่� ิดิ กฎหมายไม่ม่ ีีความชอบธรรมใด ๆ ในบางส่ว่ นบางตอนของมติไิ ด้เ้ ขีียนเอาไว้ว้ ่า่ “การที่อ�่ ิสิ ราเอลตัดั สินิ ใจบังั คับั ใช้ก้ ฎหมาย และเข้า้ บริหิ ารจัดั การปกครองที่ร่� าบสููงโกลาน อันั เป็น็ ดิินแดนของซีีเรีียภายใต้ก้ ารยึึดครองของอิสิ ราเอล (กฎหมายนั้้น� ) ถืือเป็็น โมฆะและไม่ม่ ีีผลผููกมััดทางกฎหมายต่อ่ ประชาคมระหว่า่ งประเทศ” 114 เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่

มติทิ ี่่� 242 และ 338 ถือื เป็น็ มติทิ ี่อ�่ าหรับั ต่า่ งนำมาอ้า้ งเพื่่อ� ปูทู างไปสู่่� การเจรจาสันั ติภิ าพ ไม่ว่ ่า่ จะเป็น็ แผนสันั ติภิ าพที่เ�่ รีียกว่า่ “Fez Plan” ของ ปีี ค.ศ. 1982 หรือื แผนสัันติภิ าพที่่�เรีียกว่่า “Arab Peace Initiative” ของปี ี ค.ศ. 2002 ทั้้�งนี้้�แผนสัันติิภาพเหล่่านี้้�ในเนื้้�อแท้้ก็็คืือการเสนอของชาติิอาหรัับ ที่่�จะยอมรัับการดำรงอยู่ �ของอิิสราเอลแลกกัับการที่�่อิิสราเอลต้้องคืืนดิิน แดนภายใต้้การยึึดครองทั้้�งหมดให้้อาหรัับ พร้้อมกัับการยอมให้้มีีการตั้้�ง รััฐปาเลสไตน์ข์ ึ้ �น แต่่ปรากฏว่่าอิิสราเอลก็็ปฏิิเสธไม่่ยอมรัับทุุก ๆ แผนสัันติิภาพที่�่ ริิเริ่ม� จากชาติอิ าหรัับ 4. ที่�่ราบสููงโกลานสำคัญั ยิ่�งต่อ่ อิิสราเอล ครั้้ง� หนึ่่ง� ผู้�เขีียนพร้อ้ มคณะได้ม้ ีีโอกาสไปเที่ย�่ วชายแดนของประเทศ จอร์์แดนที่�ต่ ิดิ กัับอิสิ ราเอล คนที่�่พาพวกเราไป ชี้้น� ิ้้�วให้ด้ ููดิินแดนเนิินเขาที่่� ไกลออกไปสุดุ ลูกู หูลู ูกู ตา เขาบอกว่า่ ตรงนั้้น� คือื ส่ว่ นหนึ่่ง� ของพื้้น� ที่ท�่ ี่เ่� รีียกว่า่ “ที่ร�่ าบสููงโกลาน” ซึ่่ง� หากใครได้ไ้ ปยืนื อยู่�ตรงนั่่น� ก็จ็ ะสามารถมองเห็น็ ดินิ แดนลึกึ เข้า้ ไปในประเทศซีเี รีีย อันั เป็น็ ประเทศที่อ�่ ิสิ ราเอลไม่ไ่ ด้ท้ ำข้อ้ ตกลง สัันติภิ าพอย่า่ งเป็็นทางการ เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 115

ด้้วยเหตุุที่่�โกลานเป็็นจุุดยุุทธศาสตร์์ ตั้้�งอยู่่�บนที่�่ราบสููงนี้้�เอง จึึง ทำให้อ้ ิสิ ราเอลสามารถตรวจสอบจับั ตาการเคลื่่อ� นไหวทางทหารของซีเี รีีย ได้้ตลอดเวลา อัันอาจเป็็นเหตุุผลส่่วนหนึ่่�งทำให้้อิิสราเอลไม่่ยอมปล่่อย ที่่�ราบสููงโกลานคืืนซีีเรีีย ขณะเดีียวกัันที่�่ราบสููงโกลานก็็เป็็นเสมืือนเขต กันั ชนที่�่ซีีเรีียมิิอาจบุุกเข้้ามาถึึงใจกลางประเทศอิสิ ราเอลได้ง้ ่า่ ย ๆ นอกจากนี้้� ที่�่ราบสููงโกลานยัังเป็็นแหล่่งน้้ำสำคััญของอิิสราเอล น้้ำฝนที่�่ตกลงมาบนพื้้�นที่่�นี้้�จะไหลลงมาเพิ่่�มน้้ำให้้แก่่แม่่น้้ำจอร์์แดน อันั เป็น็ แหล่ง่ น้้ำที่อ่� ิสิ ราเอลใช้อ้ ุปุ โภคบริโิ ภค และเป็น็ แหล่ง่ น้้ำ 3 ใน 4 ของ ทรัพั ยากรน้้ำที่่อ� ิิสราเอลมีีทั้้ง� หมด พื้้น� ที่น่�ี้้ย� ังั ได้ช้ื่อ� ว่า่ เป็น็ แผ่น่ ดินิ ที่ม�่ ีีความอุดุ มสมบูรู ณ์์ ดินิ เถ้า้ ภูเู ขาไฟ ของที่ร่� าบสููงโกลานเหมาะสำหรับั การปลููกพืชื ผล ทั้้�งไร่อ่ งุ่�น สวนกล้้วยไม้้ และอื่�นๆ ขณะเดีียวกัันโกลานก็็เป็็นพื้้�นที่�่เหมาะกัับการเลี้�ยงปศุุสััตว์์ อีีกทั้้ง� ยังั เป็น็ พื้้น� ที่เ�่ ดีียวของอิสิ ราเอลที่่�มีีสกีีรีีสอร์ท์ ด้ว้ ยความสำคัญั ของที่ร�่ าบสูงู โกลาน ทั้้ง� ในเชิงิ ยุทุ ธศาสตร์ก์ ารทหาร ทั้้�งในเชิิงเศรษฐกิิจ และเป็็นแหล่่งทรััพยากรสำคััญทางธรรมชาติิ ทำให้้ มติิมหาชนชาวอิิสราเอลส่่วนใหญ่่จึึงไม่่ต้้องการคืืนดิินแดนส่่วนนี้้�กลัับไป ให้ซ้ ีเี รีียครับั 116 เล่่าเรื่�่องปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่

เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่ ตอนที่�่ 22 เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 117

ตอนที่่� 22 แผนผนวกพื้้�นที่�่ ‘หุุบเขาจอร์แ์ ดน’ หุบุ เขาจอร์์แดน หรือื Jordan Valley คิดิ เป็็นพื้้�นที่�่ 1 ใน 3 ของ เขตเวสต์์แบงก์์ และเป็็นพื้้�นที่�่ที่�่มีีความอุุดมสมบููรณ์์เหมาะกัับการทำ เกษตรกรรมมากที่่ส� ุดุ ว่า่ กัันว่า่ หุบุ เขาจอร์แ์ ดนถือื เป็น็ พื้้�นที่�่เกืือบครึ่่ง� หนึ่่ง� ของเวสต์แ์ บงก์์ที่�ม่ ีีความอุดุ มสมบููรณ์์เลยทีีเดีียว ชาวปาเลสไตน์อ์ าศัยั อยู่�ที่น�่ ี่ไ�่ ม่ต่ ่่ำกว่า่ 65,000 คน ส่ว่ นชาวอิสิ ราเอล ที่�่เข้า้ มาตั้ง� ถิ่น� ฐานใหม่อ่ ย่่างผิิดกฎหมายมีีอยู่�เพีียงแค่่ 11,000 คนเท่า่ นั้้�น พวกนัักการเมืืองฝ่่ายขวาของอิิสราเอลมองว่่าพื้้�นที่�่นี้้�เป็็นดิินแดน ส่่วนหนึ่่ง� ที่�่อิิสราเอลไม่่มีีวัันสละให้ช้ าวปาเลสไตน์์ และถืือเป็็นพรมแดนฝั่ง� ตะวัันออกของประเทศ และเป็็นเขตกันั ชนระหว่า่ งอิิสราเอลกัับจอร์แ์ ดน อย่่างที่�่ได้้เรีียนรัับใช้้ไปครัับ อิิสราเอลเข้้ายึึดครองดิินแดน เวสต์แ์ บงก์์มาตั้ง� แต่่ช่ว่ งสงคราม 6 วัันเมื่่อ� ปี ี ค.ศ. 1967 ซึ่่�งเป็็นการกระทำ ที่่�นานาชาติิไม่่ให้้การรัับรอง มติิของสหประชาชาติิออกมาเรีียกร้้องให้้ อิิสราเอลถอนตััวออกมาจากดิินแดนภายใต้้การยึึดครองนี้้� แต่่อิิสราเอลก็็ ไม่เ่ คยปฏิบิ ัตั ิิตาม เท่่านั้้�นยัังไม่่พอ เมื่่�อเดืือนกัันยายน ค.ศ. 2019 นาย เบนจามิิน เนทันั ยาฮูู นายกรัฐั มนตรีีอิสิ ราเอล ยังั ได้ป้ ระกาศระหว่า่ งการหาเสีียงเลือื ก ตั้�งว่่า หากเขาชนะเลืือกตั้�งเขาจะผนวกหุุบเขาจอร์์แดนนี้้�ให้้เป็็นส่่วนหนึ่่�ง 118 เล่า่ เรื่อ่� งปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่่�

ของประเทศอิิสราเอล ซึ่่�งสหประชาชาติิชี้ �ว่่าหากเขาทำอย่่างนั้้�นก็็เท่่ากัับ เป็็นการทำลายกระบวนการเจรจาสันั ติภิ าพตะวัันออกกลาง ทั้้ง� นี้้ห� ุบุ เขาจอร์แ์ ดน (หากดูตู ามแผนที่่�ข้า้ งใต้้) เป็็นหุุบเขาที่่�มีีแนว ยาวตลอดต่่อเนื่่�อง นัับจากตอนบนเหนืือสุุดของประเทศไล่่เรื่ �อยมาจนถึึง ทางใต้้สุดุ ของคาบสมุุทรซีนี าย คิิดเป็น็ ระยะทางยาวถึงึ กว่่า 105 กิโิ ลเมตร ตอนกลางของพื้้น� ที่เ�่ ป็น็ ที่ร่� าบ ซึ่่ง� ส่ว่ นใหญ่อ่ ยู่�ต่ำกว่า่ ระดับั น้้ำทะเล โดยมีีทะเลสาบเดดซีี (Dead Sea) หรือื ‘ทะเลตาย’ เป็น็ ทะเลสาบน้้ำเค็ม็ ที่�่มีีความเค็ม็ จัดั อยู่�ต่ำกว่่าระดัับน้้ำทะเลประมาณ 790 เมตร ถืือเป็็นจุุด ที่อ�่ ยู่�ต่ำที่�่สุดุ ในโลก ด้้วยความที่�่หุุบเขาจอร์์แดนมีีความสำคััญอย่่างยิ่�งยวด หาก อิิสราเอลสามารถผนวกเอาดินิ แดนส่่วนนี้้ไ� ว้เ้ ป็็นประเทศของตน ก็อ็ าจก่อ่ ผลให้้เกิิดการเปลี่่�ยนแปลงสำคัญั ๆ อย่า่ งน้้อย 3 ประการด้ว้ ยกันั ครัับ ประการแรก คือื มันั จะมีีผลทำให้ช้ าวปาเลสไตน์ถ์ ูกู ล้อ้ มรอบไปด้ว้ ย เขตแดนประเทศอิิสราเอล ขยายความอย่่างนี้้�ครัับ ขณะนี้้�พรมแดนระหว่่างประเทศของดิิน แดนเวสต์แ์ บงก์ม์ ีีเพีียงแค่พ่ รมแดนที่ต�่ ิดิ กับั ประเทศจอร์แ์ ดนเท่า่ นั้้น� ดังั นั้้น� หากหุุบเขาจอร์์แดน (ซึ่�งติิดกัับประเทศจอร์์แดนทางตะวัันตก) ถููกผนวก รวมเข้้าเป็็นประเทศอิิสราเอล ดิินแดนของชาวปาเลสไตน์์ที่�่อยู่่�ลึึกเข้้าไป เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารีีย์์ 119

ในเขตเวสต์แ์ บงก์์ก็็จะถูกู ล้้อมด้ว้ ยเขตแดนของอิสิ ราเอล (ดููในแผนที่)�่ ด้้วยเหตุุนี้้� การที่่�รััฐปาเลสไตน์์ในอนาคตไม่่มีีหุุบเขาจอร์์แดนก็็ เท่า่ กับั รัฐั ปาเลสไตน์ต์ ้อ้ งขึ้น� อยู่่�กับั อิสิ ราเอลเท่า่ นั้้น� ซึ่่ง� ก็ม็ ีีสถานะไม่แ่ ตกต่า่ ง อะไรมากนักั กัับปัจั จุุบันั ประการที่่� 2 ชาวปาเลสไตน์จ์ ะถูกู ตัดั ขาดออกจากพื้้น� ที่เ�่ กษตรกรรม และทรัพั ยากรน้้ำ การผนวกดิินแดนส่่วนนี้้�เข้้าไว้้เป็็นส่่วนหนึ่่�งของประเทศอิิสราเอล ย่อ่ มมีีผลให้ช้ าวปาเลสไตน์เ์ สีียพื้้น� ที่เ�่ กษตรกรรมไปอย่า่ งไม่ต่ ้อ้ งสงสัยั ขณะ เดีียวกันั ชาวปาเลสไตน์ย์ ังั จะเสีียทรัพั ยากรน้้ำและแหล่ง่ ผลิติ พลังั งานไฟฟ้า้ ไปอีีกด้้วย เท่่าที่่�มีีข้้อมููลขณะนี้้� ผู้้�ตั้้�งถิ่�นฐานใหม่่ชาวยิิวในหุุบเขาจอร์์แดนมีี น้้ำใช้ม้ ากกว่่าชาวปาเลสไตน์์ถึงึ 18 เท่่า ขณะที่ใ่� นพื้้น� ที่่ท� ี่ม�่ ีีชาวปาเลสไตน์์ อาศัยั อยู่่�ก็ไ็ ม่ไ่ ด้ร้ ับั การอำนวยความสะดวกเรื่อ� งไฟฟ้า้ อย่า่ งเพีียงพอ ดังั นั้้น� หากหุุบเขาจอร์์แดนถููกผนวกไปเป็็นของอิิสราเอล ชาวปาเลสไตน์์ก็็คงไม่่ สามารถใช้ท้ รััพยากรเหล่่านี้้ท� ี่่�มีีอยู่�ในหุบุ เขาจอร์แ์ ดนได้อ้ ีีกต่่อไป ประการสุุดท้้ายคือื หากมีีการผนวกดิินแดนหุุบเขาจอร์์แดนจริิงก็็ จะทำให้ม้ ีีการก่อ่ สร้า้ งขยายนิคิ มชาวยิวิ ตามมาอีีกเป็น็ จำนวนมากและเกิดิ ขึ้ �นอย่่างรวดเร็ว็ 120 เล่่าเรื่�อ่ งปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่่�

ณ ขณะนี้้�อย่่างที่่�ผมได้้เรีียนรัับใช้้ไป ดิินแดนเวสต์์แบงก์์ถืือเป็็น ดินิ แดนภายใต้ก้ ารยึึดครองของอิสิ ราเอล พูดู ง่า่ ย ๆ คืือไม่่ใช่ด่ ิินแดนของ อิิสราเอล แต่่เป็็นของชาวปาเลสไตน์์ การที่่�อิิสราเอลจะทำการก่่อสร้้าง ขยายนิคิ มชาวยิิวในเวสต์์แบงก์จ์ ึงึ ไม่่ใช่เ่ รื่�องง่า่ ย ๆ หากพิจิ ารณาตามกฎหมายอิสิ ราเอลแล้ว้ การจะไปสร้า้ งอาคารบ้า้ น เรือื นหรือื นิคิ มชาวยิวิ แห่ง่ ใหม่่ ๆ ในเวสต์แ์ บงก์์ จะต้อ้ งผ่า่ นกระบวนการขั้้น� ตอนมากมาย อย่่างน้้อยก็็ต้้องได้้รัับการอนุุมััติิจากรััฐมนตรีีกลาโหมและ นายกรััฐมนตรีีอิิสราเอล ซึ่่ง� ขั้�นตอนเหล่า่ นี้้�บ้า้ งทีีต้อ้ งใช้เ้ วลาเป็น็ ปีี ๆ ครับั แต่ห่ ากหุบุ เขาจอร์แ์ ดนกลายเป็น็ ส่ว่ นหนึ่่ง� ของประเทศอิสิ ราเอลไป เสีียแล้ว้ เรื่อ� งการก่อ่ สร้า้ งอาคารบ้า้ นเรือื นหรือื การขยายเมือื งก็จ็ ะเป็น็ เรื่อ� ง ท้อ้ งถิ่น� ของประเทศไป เรีียกได้ว้ ่า่ สามารถตัดั สินิ ใจเรื่อ� งนี้้ก� ันั ได้ใ้ นระดับั การ บริหิ ารส่ว่ นท้อ้ งถิ่น� ซึ่่ง� ก็จ็ ะมีีผลทำให้ก้ ารก่อ่ สร้า้ งขยายตัวั ของนิคิ มชาวยิวิ เป็็นไปอย่่างรวดเร็ว็ และสะดวกง่่ายดายมากยิ่�งขึ้น� ทั้้�งนี้้� ตามที่่�เนทัันยาฮููได้้ประกาศเอาไว้้ตั้�งแต่่กลางปีี ค.ศ. 2019 เขาจะผนวกเอาพื้้�นที่่�ร้้อยละ 95 ของหุุบเขาจอร์์แดนเป็็นส่่วนหนึ่่�งของ อิสิ ราเอล หรือื คิดิ เป็น็ พื้้น� ที่ร่� ้อ้ ยละ 22 ของดินิ แดนเวสต์แ์ บงก์ท์ ั้้ง� หมดครับั เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 121

เล่า่ เรื่่�องปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่ ตอนที่�่ 23 122 เล่่าเรื่อ�่ งปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่�่

ตอนที่่� 23 แผนสัันติภิ าพฉบัับของทรััมป์์ แม้จ้ ะพ้น้ ตำแหน่ง่ ประธานาธิบิ ดีีสหรัฐั ฯไปแล้ว้ แต่แ่ ผนสันั ติภิ าพที่�่ ทรัมั ป์ไ์ ด้อ้ อกมาเปิิดเผยและวางเอาไว้เ้ มื่่�อวันั ที่่� 28 มกราคม 2020 ก็็เป็น็ ที่ว�่ ิพิ ากษ์์วิจิ ารณ์ก์ ัันอย่่างกว้า้ งขวาง แผนสัันติิภาพตะวัันออกกลางฉบัับใหม่่ของทรััมป์์ ซึ่่�งเขาอ้้างว่่า จััดทำขึ้ �นเพื่่�อแก้้ปััญหาอิิสราเอล-ปาเลสไตน์์ที่่�ดำรงอยู่่�มาอย่่างต่่อเนื่่�อง ยาวนานกว่า่ 7 ทศวรรษ ถือื เป็น็ แผนการล่า่ สุดุ ที่ถ�่ ูกู นำเสนอหลังั จากที่แ่� ผน สันั ติิภาพฉบัับต่่าง ๆก่่อนหน้้านี้้�เกิดิ ความล้้มเหลวมาทุกุ ครั้้ง� แผนสันั ติภิ าพฉบับั ล่า่ สุดุ ของทรัมั ป์เ์ ป็น็ ที่ร�ู่้�จักกันั ในชื่อ� ว่า่ ‘ข้อ้ ตกลง แห่ง่ ศตวรรษ’ (Deal of the Century) ซึ่่ง� เป็น็ เอกสารที่ม�่ ีีรายละเอีียดเขีียน เอาไว้้ประมาณ 181 หน้้า เอกสารที่�่ว่่านั้้�น มีีการสรุปุ เป็น็ ภาษาไทยโดย อ. มาโนชญ์์ อารีีย์์ พร้้อมทั้้�งตั้ง� ข้้อสัังเกตเอาไว้้ดังั นี้้� 1. “ให้เ้ ยรูซู าเล็ม็ เป็น็ เมือื งหลวงที่แ�่ บ่ง่ แยกไม่ไ่ ด้ข้ องอิสิ ราเอล ส่ว่ น ปาเลสไตน์์ ในอนาคตให้้ไปตั้้�งเมืืองหลวงบริิเวณรอบนอกหรืือชานกรุุง เยรููซาเล็ม็ ตะวัันออก” เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 123

(เรื่อ� งนี้้ข� ััดกัับมติอิ งค์์การสหประชาชาติหิ ลายข้อ้ ด้ว้ ยกันั เช่่น มติิ 194, 181, 303, 478 ฯลฯ โดยมติิเหล่า่ นี้้ร� ะบุุให้้เยรููซาเล็็มเป็็นพื้้น� ที่่�สากล ภายใต้ก้ ารดูแู ลขององค์ก์ ารสหประชาชาติิ และการกำหนดสถานะสุดุ ท้า้ ย ต้้องมาจากการเจรจาระหว่่างกััน รวมทั้้�งการคััดค้้านความพยายามของ อิิสราเอลในการยึดึ ครองเยรูซู าเล็็ม) 2. “ประชาชนทุุกศาสนามีีอิสิ ระที่่�จะเดินิ ทางไปยังั มััสยิิดอัลั อักั ซอ (หรือื อัลั กุดุ ส์)์ และพื้้น� ที่�น่ ี้้�ยัังอยู่�ภายใต้้การดูแู ลของรััฐบาลจอร์์แดน” (ชาวปาเลสไตน์์คงไม่่สามารถรัับข้้อเสนอนี้้�ได้้ เนื่่�องจากที่�่ผ่่านมา อิิสราเอลได้้กีีดกัันการเข้้าถึึงมััสยิิดแห่่งนี้้�หลายครั้้�ง อีีกทั้้�งภายใต้้ข้้อเสนอ นี้้� มัสั ยิิดอััลอักั ซอจะตกอยู่�ภายใต้้อธิปิ ไตยของอิสิ ราเอล) 3. “ปาเลสไตน์ต์ ้อ้ งยอมรับั ประเทศอิสิ ราเอลในฐานะที่เ่� ป็น็ รัฐั ชาติิ ของชาวยิิว” ข้้อเสนอนี้้�ถูกู วิิจารณ์โ์ ดยอดีีตประธานาธิบิ ดีีสหรัฐั ฯ จิิมมี่ ่� คาเตอร์์ ที่�่มองว่า่ “การเรีียกประเทศอิิสราเอลว่่ารััฐชาติิของชาวยิิว (The Nation -state of the Jewish People) แสดงให้เ้ ห็น็ ว่่าแผนดัังกล่า่ วปฏิเิ สธสิิทธิิ ความเท่า่ เทีียมสำหรับั ประชาชนชาวปาเลสไตน์ใ์ นอิิสราเอลด้ว้ ย 4. “นิิคมชาวยิิวซึ่่�งสร้้างขึ้�นอย่่างผิิดกฎหมายในเขตเวสต์์แบงก์์ ของปาเลสไตน์์จะถููกผนวกเป็็นเขตปกครองของอิิสราเอลอย่่างชอบ ธรรม อิสิ ราเอลจะได้้ครองพื้้น� ที่�่ 30% ของเวสต์์แบงก์์ ปาเลสไตน์์ 70% ปาเลสไตน์์ได้้พื้้น� ที่�เ่ พิ่่ม� บริเิ วณทะเลทรายนักั บ์”์ 124 เล่า่ เรื่�่องปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่่�

แต่่หลายพื้้�นที่่�ของทะเลทรายตรงนี้้�ไม่่ได้้มีีเขตเชื่�อมต่่อกัับรััฐ ปาเลสไตน์์ ส่่วนอิิสราเอลยัังได้้สิิทธิิในการผนวกพื้้�นที่่�หุุบเขาจอร์์แดนซึ่ �ง เป็น็ พื้้น� ที่ส�่ ำคัญั เชิงิ ยุทุ ธศาสตร์ด์ ้ว้ ย โดยรวมแล้ว้ รัฐั ปาเลสไตน์ต์ ามข้อ้ เสนอ ใหม่ม่ ีีพื้้น� ที่ล�่ ดลงจากข้้อตกลงต่า่ งๆ ก่อ่ นหน้้านี้้� 5. “จะต้อ้ งไม่ม่ ีีการขับั ไล่ช่ าวยิวิ ออกจากนิคิ มชาวยิวิ ในปาเลสไตน์”์ ในประเด็็นนี้้�ก็็จะไปขััดแย้้งกัับข้้อตกลงที่่�ทำร่่วมกัันภายใต้้แผนที่่� สัันติิภาพหรืือโรดแมปปีี ค.ศ. 2003 ที่่�มีีทั้้�งสหรััฐฯ รััสเซีีย องค์์การ สหประชาชาติิ และสหภาพยุโุ รปเป็็นผู้้�ขับั เคลื่่อ� น โดยหนึ่่�งในขั้�นตอนของ โรดแมปกำหนดให้อ้ ิสิ ราเอลต้อ้ งยุตุ ิแิ ละรื้อ� ถอนนิคิ มชาวยิวิ ที่ต่�ั้ง� ขึ้น� มาใหม่่ ตั้�งแต่ป่ ีี 2001 ข้้อเสนอของทรััมป์์ในการตั้้�งรััฐปาเลสไตน์์ในอนาคตยัังผููกโยงกัับ เงื่อ� นต่่างๆ ให้้ปาเลสไตน์์ต้้องยอมรัับก่่อนที่่จ� ะมีีรัฐั บาลปกครองตนเอง ที่่� สำคัญั คืือข้อ้ สรุุปที่ย�่ ัังไม่แ่ น่ช่ ัดั เรื่อ� งอธิิปไตยของรััฐว่่าจะมีีได้จ้ ริงิ หรือื ไม่่ นักั วิเิ คราะห์จ์ ำนวนไม่น่ ้อ้ ยมองว่า่ รัฐั ปาเลสไตน์จ์ ะมีีอธิปิ ไตยอย่า่ ง จำกัดั เท่า่ นั้้น� บางส่ว่ นมองว่า่ เป็น็ ไปไม่ไ่ ด้ท้ ี่อ�่ ิสิ ราเอลจะปล่อ่ ยให้ป้ าเลสไตน์์ มีีอธิปิ ไตยเป็็นของตนเอง ส่่วนนายกรััฐมนตรีีเนทัันยาฮููกล่่าวว่่าข้้อเสนอนี้้�ได้้เปิิดโอกาสให้้ ปาเลสไตน์์ได้้มีีอธิิปไตยที่�่จำกััดและแบบมีีเงื่�อนไข ในขณะที่่�รายงานของ เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารีีย์์ 125

The Jerusalem Post ชี้้�ว่่ารััฐปาเลสไตน์์จะมีีอธิิปไตยที่่�จำกััด เพราะ อิิสราเอลจะยัังคงควบคุุมความมั่่�นคงอย่่างเบ็็ดเสร็็จ รวมถึึงการควบคุุม ชายแดนและน่า่ นฟ้า้ ของปาเลสไตน์์ด้ว้ ย 6. “รััฐปาเลสไตน์์ในอนาคตต้้องปลอดอาวุุธ” ซึ่่�งเท่่ากัับว่่าต้้อง ทำการปลดอาวุธุ กลุ่่�มฮามาสในฉนวนกาซ่า่ อย่่างสมบููรณ์์ 7. “ปาเลสไตน์์จะไม่่มีีกองกำลัังป้้องกัันตนเองจากภััยคุุกคาม ภายนอก แต่่จะอยู่�ภายใต้้การควบคุุมดููแลของรััฐอิิสราเอล รวมทั้้�งการ ควบคุุมน่่านฟ้้าและสเปกตรััมคลื่่�นแม่่เหล็็กไฟฟ้้า (Electromagnetic Spectrum) ทางฝั่�งตะวัันตกของแม่่น้้ำจอร์์แดน กองทััพเรืืออิิสราเอล มีีอำนาจสกััดกั้้�นการนำอาวุุธและอุุปกรณ์์การผลิิตอาวุุธเข้้ามาในรััฐ ปาเลสไตน์ ์ รวมทั้้�งในกาซา โดยมีีสิทิ ธิ์์�ในการเข้้ารื้อ� ถอนทำลายแหล่ง่ ผลิติ อาวุุธในปาเลสไตน์์” 8. “ปาเลสไตน์ไ์ ม่ม่ ีีสิทิ ธิ์์ท� ี่จ่� ะทำความร่ว่ มมือื ด้า้ นข่า่ วกรองและข้อ้ ตกลงทางความมั่่�นคงกัับรััฐอื่�นหรืือองค์์กรใดๆ ที่่�ส่่งผลต่่ออิิสราเอล โดย อิสิ ราเอลเป็็นฝ่า่ ยกำหนดเงื่�อนไขหรืือนิิยามความมั่่น� คงเอง” 9. “ผู้�ลี้ภ� ััยชาวปาเลสไตน์์ไม่่มีีสิิทธิ์์ก� ลัับมายังั ถิ่น� ฐานตัวั เองที่�ก่ ลาย เป็น็ พื้้น� ที่ย�่ ึดึ ครองของอิิสราเอล ปััญหาผู้�ลี้�ภัยั ต้อ้ งแก้ด้ ้ว้ ยวิธิ ีีการต่่างๆ” 1.ผู้�ลี้ภ� ัยั ปาเลสไตน์ส์ ามารถเข้า้ ไปอาศัยั ในเขตรัฐั ปาเลสไตน์์ 126 เล่่าเรื่่อ� งปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่�่

ภายใต้เ้ งื่อ� นไขหลายประการ เช่น่ ผู้�ลี้ภ� ัยั ที่ม�่ าจากประเทศที่ม�่ ีีสงคราม อย่า่ ง กรณีีซีีเรีียและเลบานอนที่�่เป็็นปฏิิปัักษ์์ต่่ออิิสราเอล ในกรณีีนี้้�จะมีีคณะ กรรมการร่่วมอิิสราเอล-ปาเลสไตน์์ทำหน้้าที่่�พิิจารณาว่่าจะให้้กลัับเข้้ามา หรือื ไม่อ่ ย่่างไร และไปอยู่�ที่ไ�่ หนในเขตของปาเลสไตน์์ 2.จำนวนผู้�ลี้ภ� ัยั ที่จ่� ะเคลื่่อ� นย้า้ ยเข้า้ มาในรัฐั ปาเลสไตน์ต์ ้อ้ ง สอดคล้้องกัับปััจจััยกำลัังทางเศรษฐกิิจและโครงสร้้างพื้้�นฐานที่่�รองรัับได้้ รวมทั้้ง� ไม่ก่ ระทบต่อ่ ความมั่่น� คงของอิิสราเอล 3.สิิทธิิของผู้�ลี้�ภััยชาวปาเลสไตน์์ที่�่อพยพเข้้ามาในรััฐ ปาเลสไตน์์จะถููกจำกััดเพื่่�อให้้สอดคล้้องกัับการรัักษาความมั่่�นคงของ อิสิ ราเอลตามตกลงไว้้ 4.ประเทศสมาชิกิ องค์ก์ ารความร่ว่ มมือื อิสิ ลาม (OIC) ที่ท�่ ำ ข้อ้ ตกลงเข้า้ ร่ว่ มโครงการตั้้ง� ถิ่น� ฐานใหม่ใ่ ห้ผู้้�ลี้ภ� ัยั ชาวปาเลสไตน์ร์ ับั ไปอยู่�ใน ประเทศของตนปีีละ 5,000 คน โดยคำนวณแล้ว้ 10 ปีี หนึ่่ง� ประเทศจะ รับั ผู้้�ลี้้�ภัยั 50,000 คน 5.ประเทศที่�่มีีผู้้�ลี้้�ภััยอาศััยอยู่�ในขณะนี้้�อาจพิิจารณารัับ เป็็นพลเมืืองของตน” ทั้้�งนี้้�ข้้อสัังเกตคืือเมื่่�ออิิสราเอลเชื่ �อมโยงปััญหา ผู้ �ลี้ �ภััยปาเลสไตน์์เข้้ากัับปััญหาความมั่่�นคงของตน ประกอบกัับเงื่ �อนไขที่่� เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารีีย์์ 127

ไม่่อนุุญาตให้้ปาเลสไตน์์ทำความร่่วมมืือกัับองค์์กรภายนอกหรืือประเทศ อื่น� ที่จ่� ะกระทบต่อ่ ความมั่่น� คงของอิสิ ราเอลดังั ที่ก่� ล่า่ วไปแล้ว้ นั้้น� จึงึ เท่า่ กับั ว่่าอำนาจการตััดสิินใจใดๆ ในการดำเนิินการเกี่�่ยวกัับการแก้้ไขปััญหา ผู้�ลี้ภ� ัยั จึึงอยู่�ที่�่อิสิ ราเอล 10. “อิิสราเอลจะเป็็นผู้้�บริิหารจััดการโครงการสร้้างอุุโมงค์์ถนน ใต้ด้ ินิ ที่เ�่ ชื่อ� มระหว่า่ งเขตเวสต์แ์ บงก์ก์ ัับกาซ่า่ ” 11. “จะมีีการระดมเงินิ เพื่่อ� การลงทุนุ ทางเศรษฐกิจิ เป็น็ เงินิ 50,000 ล้า้ นดอลลาร์ส์ หรัฐั ตามแผนพัฒั นาเศรษฐกิจิ โดยการสนับั สนุนุ งบประมาณ ส่ว่ นใหญ่ม่ าจากกลุ่่�มประเทศอาหรับั และจากภาคธุรุ กิจิ เอกชนอีีกบางส่ว่ น เงิินลงทุุนเพื่่�อการพััฒนาทางเศรษฐกิิจและโครงสร้้างพื้้�นฐานส่่วนใหญ่่จะ ลงไปยังั พื้้น� ที่เ�่ วสต์แ์ บงก์แ์ ละกาซา บางส่ว่ นนำไปพัฒั นาในอีียิปิ ต์์ จอร์แ์ ดน และเลบานอน เพื่่�อช่ว่ ยเหลืือผู้�ลี้ภ� ััยในประเทศเหล่า่ นี้้� หากมองจากข้้อเสนอในแผนของทรััมป์์จะเห็็นได้้ว่่าปาเลสไตน์์จะ เป็็นฝ่่ายที่�่เสีียเปรีียบและเสีียดิินแดนมากกว่่า กล่่าวกัันว่่าถ้้ายึึดกัันตาม แผนสันั ติภิ าพของทรัมั ป์จ์ ริงิ ๆ ปาเลสไตน์ก์ ็จ็ ะเหลือื พื้้น� ที่ป่� ระเทศตนเพีียง แค่่ 15% ของดินิ แดนประวัตั ิศิ าสตร์ด์ั้ง� เดิมิ ของชาวปาเลสไตน์ ์ ส่ว่ นที่เ่� หลือื อีีก 85 % ก็็จะเป็็นรัฐั ยิวิ นั่่�นเอง 128 เล่่าเรื่อ่� งปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่ ตอนที่�่ 24 เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 129

ตอนที่่� 24 การเลืือกตั้้�งปีี 2005-2006 ปััญหาปาเลสไตน์์นัับเป็็นประเด็็นความขััดแย้้งที่�่สำคััญยิ่�งของโลก อันั มีีมหาอำนาจหลายฝ่่ายเข้า้ มาเกี่่ย� วข้อ้ ง เป้า้ หมาย 2 ประการสำคััญที่�่มีี อิทิ ธิพิ ลต่อ่ ทิศิ ทางการเมือื งปาเลสไตน์ต์ ลอดมา คือื การปลดปล่อ่ ยดินิ แดน ปาเลสไตน์จ์ ากการยึดึ ครองของอิสิ ราเอล และการสถาปนารัฐั อธิปิ ไตยที่ต�่ั้ง� อยู่่�บนหลัักการแห่ง่ ธรรมาภิบิ าลขึ้น� ที่ผ�่ ่า่ นมาได้ม้ ีีความพยายามกันั แล้ว้ หลายครั้้ง� ที่จ�่ ะแก้ไ้ ขปัญั หาความ ขััดแย้้งผ่่านกระบวนการเจรจาแบบสัันติิวิิธีีเพื่่�อให้้ได้้มาซึ่ �งเป้้าหมายทั้้�ง 2 ประการดัังกล่่าว แต่่ท้้ายที่�่สุุดความพยายามเหล่่านี้้�ก็็ล้้มเหลวลงอย่่าง ไม่่เป็็นท่่า ประเด็น็ หลักั ๆ ที่่�เป็น็ อุุปสรรคของการเจรจาสันั ติภิ าพคือื 1. สถานภาพขั้น� สุดุ ท้า้ ยของรัฐั ปาเลสไตน์อ์ ันั มีีนครเยรูซู าเล็ม็ เป็น็ เมือื งหลวง 2. ปัญั หาชาวยิวิ ที่่เ� ข้า้ มาตั้�งถิ่�นฐานใหม่ใ่ นดินิ แดนปาเลสไตน์์ 3. และชะตากรรมของผู้�อพยพชาวปาเลสไตน์จ์ ำนวนหลายล้า้ นคนที่อ่� าศัยั 130 เล่่าเรื่�อ่ งปาเลสไตน์์ผ่า่ นแผนที่่�

อยู่�ตามค่า่ ยผู้�ลี้�ภััยต่่างๆ ในพรมแดนของประเทศเพื่่อ� นบ้า้ น เช่น่ จอร์์แดน ซีเี รีีย เลบานอน ฯลฯ นัับตั้้�งแต่่ช่่วงทศวรรษที่�่ 1960 กลุ่่�มที่�่มีีบทบาทโดดเด่่นในฉาก การเมืืองปาเลสไตน์์ก็็คืือองค์์กรปลดปล่่อยปาเลสไตน์์ (Palestinian Liberation Organization: PLO) อันั ประกอบไปด้ว้ ยกลุ่่�มขบวนการปลด ปล่่อยที่�ย่ ึดึ อุดุ มการณ์ช์ าติินิิยมทางโลกหลายกลุ่่�ม ในบรรดากลุ่่�มต่่าง ๆ เหล่า่ นี้้� กลุ่่�มฟาตะห์ข์ องนาย ยััซเซอร์์ อารอ ฟัตั เป็น็ กลุ่่�มที่่ใ� หญ่่และมีีอำนาจมากที่ส�่ ุุด พลังั อำนาจของกลุ่่�ม PLO เป็็น ที่ย่� อมรับั กันั ทั่่ว� ไป โดยจะเห็น็ ได้จ้ ากการที่ก่� ลุ่่�มได้ล้ งนามข้อ้ ตกลงสันั ติภิ าพ กับั อิสิ ราเอลหลายฉบัับภายใต้ก้ ระบวนการออสโล (Oslo Process) ที่่�เริ่ม� ต้น้ ขึ้น� ตั้ง� แต่่ปีี 1993 อัันมีีเป้้าหมายสููงสุดุ ที่จ่� ะจััดตั้้ง� รัฐั เอกราชปาเลสไตน์์ ขึ้น� ภายใน 5 ปีี ผลจากกระบวนการดัังกล่า่ วนี้้ � ทำให้้ PLO ยอมรับั การคงอยู่�ของ อิิสราเอล เพื่่อ� แลกกัับอำนาจผููกขาดทางการเมือื งและการทหาร ผ่่านการ จัดั ตั้้ง� รัฐั บาลปกครองตนเองในระยะเปลี่ย�่ นผ่า่ นที่เ่� รีียกว่า่ “คณะปกครอง ปาเลสไตน์์” (Palestinian Authority: PA) ขึ้้น� มา อย่า่ งไรก็ต็ าม ตลอดช่ว่ งเวลา 27 ปีที ี่ผ�่ ่า่ นมานับั ตั้้ง� แต่ก่ ระบวนการ สันั ติภิ าพได้เ้ ริ่ม� ต้น้ ขึ้น� คณะปกครองปาเลสไตน์์ (Palestinian Authority: เขีียนโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารีีย์์ 131

PA) (หรือื รัฐั บาลปาเลสไตน์)์ ภายใต้้การนำของกลุ่่�มฟาตะห์์ ก็ไ็ ม่่สามารถ ทำอะไรได้้มากไปกว่่าการให้้ความหวัังต่่อชาวปาเลสไตน์์ทั้้�งมวลว่่า พวก เขาจะได้้รััฐเอกราชกลัับคืนื มา อันั จะเป็น็ ดินิ แดนที่่�ประกอบไปด้ว้ ยพื้้�นที่เ่� หล่า่ นี้้ร� วมกันั คืือ ฉนวน กาซ่า่ ฝั่่�งตะวัันตกของแม่น่ ้้ำจอร์์แดน (West Bank) โดยมีีเยรููซาเล็ม็ ตะวััน ออกเป็น็ เมือื งหลวง ซึ่่ง� ทั้้ง� หมดล้ว้ นเป็น็ ดินิ แดนที่อ่� ิสิ ราเอลยึดึ ครองอย่า่ งผิดิ กฎหมายมาตลอดตั้้ง� แต่่หลังั สงคราม 6 วัันในปี ี ค.ศ. 1967 และเป็น็ เพีียง พื้้น� ที่ท่� ี่ค�่ ิดิ เป็็นร้้อยละ 22 เท่า่ นั้้น� ของพื้้�นที่่ท� ั้้�งหมดทางประวััติศิ าสตร์ข์ อง ชาวปาเลสไตน์์ แต่จ่ นกระทั่่�งถึงึ บัดั นี้้ � ชาวปาเลสไตน์ย์ ังั คงมีีแต่ค่ วามว่า่ งเปล่า่ ไม่่ เคยได้้อะไรจากความหวัังที่่�ตนตั้ �งหน้้าตั้ �งตารอคอยเลย มิิหนำซ้้ำพวก เขากลัับต้้องทนทุุกข์์ทรมานจากมาตรการทางทหาร และการปิิดกั้้�น ทางเศรษฐกิิจของฝ่่ายอิิสราเอล ในขณะเดีียวกััน นัับวัันคณะปกครอง ปาเลสไตน์์ก็็ยิ่�งสร้้างความผิิดหวัังให้้แก่่ประชาชนเพิ่่�มมากขึ้�น เพราะ นอกจากจะไม่่สามารถทำให้้ความหวัังของชาวปาเลสไตน์์กลายเป็็นความ จริิงขึ้ �นมาได้้แล้้ว ยัังมีีการคอร์์รััปชั่่�นกัันภายในอย่่างมโหฬารและมีีความ แตกแยกกัันเองภายในกลุ่่�ม ในขณะเดีียวกันั นายยัซั เซอร์์ อารอฟััต ผู้้�นำหนึ่่�งเดีียวของฟาตะห์์ 132 เล่า่ เรื่�่องปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

ที่่�เป็็นวีีรบุุรุุษและสััญลัักษณ์์แห่่งการต่่อสู้�ของชาวปาเลสไตน์์ กลัับต้้องมา จบชีีวิิตลงในช่่วงเวลาที่เ่� ป็น็ หััวเลี้�ยวหััวต่่อนี้้อ� ีีกด้ว้ ย สภาพการณ์์เช่่นนี้้�เองที่�่อธิิบายได้้อย่่างชััดเจน ถึึงชััยชนะในการ เลืือกตั้�งสภานิิติิบััญญััติิของฝ่่ายฮามาส จนสามารถก้้าวขึ้้�นมาเป็็นแกนนำ ในการจัดั ตั้้ง� รัฐั บาลเมื่อ� ต้น้ ปี ี ค.ศ. 2006 (ดูแู ผนที่แ่� สดงผลการเลือื กตั้ง� ข้า้ ง ต้้น) ชััยชนะของกลุ่่�มฮามาสนัับเป็็นจุุดเปลี่่�ยนครั้้�งสำคััญของการเมืือง ปาเลสไตน์์ เพราะฮามาสเป็น็ กลุ่่�มอุุดมการณ์์ทางการเมือื งที่น�่ ิยิ มแนวทาง อิิสลาม ซึ่่�งมีีความแตกต่่างอย่่างชััดเจนกัับกลุ่่�มฟาตะห์์ที่�่เน้้นอุุดมการณ์์ ชาติินิิยมทางโลก ด้้วยเหตุนุ ี้้ล� ัักษณะและแนวทางการทำงานของทั้้�ง 2 กลุ่่�ม จึึงแตก ต่า่ งกันั แม้ว้ ่า่ จะมีีเป้า้ หมายในการปลดปล่อ่ ยดินิ แดนปาเลสไตน์เ์ หมือื นกันั ก็ต็ าม ในสายตาของมหาอำนาจตะวันั ตกและอิสิ ราเอล ฮามาสอาจถูกู มอง ว่่าเป็น็ “องค์ก์ รก่อ่ การร้้าย” แต่ส่ ำหรับั โลกมุสุ ลิมิ แล้ว้ ฮามาสคือื ขบวนการต่อ่ ต้า้ นการยึดึ ครองที่�่ มีีความชอบธรรม และเป็น็ องค์ก์ รฟื้น้� ฟูศู าสนาอิสิ ลาม (Islamic Revivalism) ที่่ท� ำงานกับั ประชาชนระดัับรากหญ้า้ โดยมีีเป้้าหมายที่่จ� ะฟื้น�้ ฟููศาสนาให้้ เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 133

มีีความบริิสุุทธิ์์� และคอยจััดบริิการด้้านสวััสดิิการสัังคมเพื่่�อช่่วยเหลืือชาว ปาเลสไตน์์อย่่างจริงิ ใจตลอดมา ทำให้ฮ้ ามาสมีีฐานมวลชนที่ก�่ ว้้างขวาง เป็น็ ที่ย�่ อมรับั กันั ทั่่ว� ไปว่า่ ชัยั ชนะในการเลือื กตั้ง� ของฮามาสเกิดิ จาก ปััจจััยหลายประการ แต่่ที่่�สำคััญก็็คืือ การที่่�ชาวปาเลสไตน์์รู้้�สึึกหมดหวััง กับั กระบวนการสัันติภิ าพที่่�พยายามกัันมาอย่า่ งยาวนาน แต่่รััฐปาเลสไตน์์ อิิสระก็็ไม่่ถููกจััดตั้้�งขึ้�นมาสัักทีี ในขณะที่�่ผลจากการเจรจาสัันติิภาพกัับ อิิสราเอล กลัับปรากฏออกมาในลัักษณะที่่�ฝ่่ายปาเลสไตน์์เสีียเปรีียบอยู่� เสมอ คำมั่�นสััญญาของฝ่่ายอิิสราเอลและมหาอำนาจมัักถููกแทนที่�่ด้้วย ปัญั หาการตกงาน การถูกู คุมุ ขังั การถูกู ทำลายบ้า้ นเรือื น และการเสีียเลือื ด เนื้้�อของชาวปาเลสไตน์์ เมื่่อ� เป็น็ เช่น่ นี้้ช� าวปาเลสไตน์จ์ ึงึ เริ่ม� เห็น็ ด้ว้ ยกับั จุดุ ยืนื ของฮามาสที่�่ ยืืนยัันว่่าจะไม่่หยุุดใช้้ความรุุนแรงต่่อต้้านอิิสราเอลตราบใดที่่�อิิสราเอลยััง คงยึึดครองดิินแดนกาซ่่าและเวสต์์แบงค์์ ซึ่่�งจะเป็็นรััฐของชาวปาเลสไตน์์ ในอนาคต นอกจากนั้้�น ฮามาสยัังได้้ชููนโยบายปฏิิรููปการเมืืองที่�่สอดคล้้อง กัับความต้้องการของชาวปาเลสไตน์์ โดยเฉพาะเรื่�องปััญหาการคอร์์รััปชั่่� 134 เล่า่ เรื่่�องปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่�่

นที่�่เกิิดขึ้้�นในยุุคที่่�ฟาตะห์์ครองอำนาจ โดยกรณีีที่�่สร้้างความไม่่พอใจให้้ กับั ชาวปาเลสไตน์์มากที่�ส่ ุดุ ก็ค็ ืือ การยักั ยอกเงิินบริิจาคเพื่่อ� ช่ว่ ยเหลืือชาว ปาเลสไตน์์ที่ไ่� ด้ม้ าจากต่า่ งประเทศ พฤติกิ รรมเช่น่ นี้้ � ทำให้ช้ าวปาเลสไตน์เ์ ริ่ม� มองหาคณะผู้้�บริหิ ารกลุ่่�ม ใหม่่ที่จ�่ ะเข้า้ มาปฏิริ ูปู การเมือื ง ขจััดการคอร์์รััปชั่่�น ดังั นั้้�น พรรคฮามาสจึึง ได้ร้ ับั ความไว้ว้ างใจจากประชาชน เพราะเป็น็ พรรคการเมือื งที่ย�่ ึดึ แนวทาง อิิสลามอย่า่ งเคร่่งครััด มีีประวััติิการทำงานที่ส่� ุุจริติ โปร่ง่ ใส และช่ว่ ยเหลือื คนระดัับรากหญ้า้ มาตลอดนัับจากวัันแรกที่ฮ่� ามาสก่่อตั้�งขึ้�นในปีี 1987 เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 135

เล่า่ เรื่อ�่ งปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่่� ตอนที่�่ 25 136 เล่า่ เรื่่�องปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

ตอนที่�่ 25 กาซ่่าภายใต้้การปิิดล้้อม นัับตั้้�งแต่่ฮามาสได้้รัับชััยชนะในการเลืือกตั้�งสภานิิติิบััญญััติิเมื่�อปีี ค.ศ. 2006 รัฐั บาลอิสิ ราเอล (โดยการสนับั สนุนุ ของสหรััฐฯ) ได้ใ้ ช้้นโยบาย ปิิดล้้อมดิินแดนปาเลสไตน์์ที่�่ถููกยึึดครองทั้้�งหมด พร้้อมทั้้�งประกาศบอย คอตรััฐบาลฮามาสของปาเลสไตน์์ และระงับั การโอนเงินิ ที่�ไ่ ด้้จากการเก็บ็ ภาษีีให้แ้ ก่ร่ ัฐั บาลปาเลสไตน์์ หลังั จากมีีการดำเนินิ มาตรการดังั กล่า่ วนี้้ � ประเทศผู้้�บริจิ าคทั้้ง� หลาย รวมถึึงสหภาพยุุโรปซึ่่�งเป็็นผู้้�บริจิ าครายใหญ่ท่ ี่�ส่ ุุด ก็็ได้ร้ ะงัับการช่่วยเหลือื โครงการพััฒนาทั้้�งหมดที่�่เคยให้้แก่่ชาวปาเลสไตน์์ ผลจากการ “ทำโทษ แบบเหมารวม” (Collective Punishment) ทำให้้สภาพความเป็็นอยู่� ของชาวปาเลสไตน์ท์ ี่อ�่ ยู่�ในดินิ แดนยึึดครองค่่อย ๆ ย่่ำแย่ล่ ง ต่่อมาเมื่่�อกลุ่่�มฮามาสเข้้ายึึดครองกาซ่่าในเดืือนมิิถุุนายน 2007 อิิสราเอลจึึงได้้ใช้้นโยบายผ่่อนปรนต่่อเวสต์์แบงค์์มากขึ้�น แต่่กลัับใช้้ มาตรการปิดิ ล้้อมที่เ�่ ข้้มข้้นต่อ่ ดิินแดนกาซ่่า เขียี นโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารียี ์์ 137

อิิสราเอลใช้้ข้้ออ้้างเรื่�องขีีปนาวุุธที่�่ถููกยิิงเข้้ามาในประเทศจากกา ซ่่า ตััดสิินใจประกาศให้้กาซ่า่ เป็็น “ดิินแดนศััตรูู” (hostile entity) โดย ขู่�ว่า่ จะงดการส่่งจ่่ายพลังั งานไฟฟ้้าและเชื้�อเพลิิงให้แ้ ก่ก่ าซ่่า และจะจำกััด ปริิมาณคนปาเลสไตน์์ที่�่เดิินทางเข้้า-ออกอิิสราเอลให้เ้ หลืือน้้อยลง นอกจากนั้้น� อิสิ ราเอลยังั ได้ล้ ดการส่ง่ จ่า่ ยอาหารและสินิ ค้า้ ที่ม�่ ีีความ จำเป็น็ ต่อ่ การดำรงชีีวิติ ของผู้้�คนในกาซ่า่ นโยบาย “ทำโทษแบบเหมารวม” ของอิิสราเอลมัักส่่งผลกระทบอย่่างหนัักต่่อการดำรงชีีพของพลเรืือนชาว ปาเลสไตน์์ ความจริิงการลงโทษแบบเหมารวมเป็็นการกระทำที่่�ต้้องห้้ามตาม กฎหมายมนุุษยชนระหว่่างประเทศที่่�ระบุุว่่ากลุ่่�มชนมิิอาจจะถููกลงโทษใน ความผิดิ ที่�พ่ วกเขาไม่่ได้ก้ ระทำโดยส่ว่ นตัวั มาตรการปิดิ ล้อ้ มในดินิ แดนกาซ่า่ นั้้น� ก่อ่ ให้เ้ กิดิ การสูญู เสีียมากมาย และได้ท้ ำลายวิถิ ีีการดำรงชีีวิติ ของผู้้�คนที่น�่ ั้้น� ในหลาย ๆ แง่ม่ ุมุ ฉนวนกาซ่า่ ถููกแปรเปลี่่�ยนให้้เป็น็ คุกุ ขนาดใหญ่ท่ ี่�ไ่ ม่ม่ ีีทางออกไปสู่่�โลกภายนอก โดยปรกติฉิ นวนกาซ่า่ มีีทางเชื่อ� มต่อ่ กับั โลกภายนอกอยู่�2 ทางหลักั ๆ นั่่�นคืือ ทางผ่่านที่่�เมืืองรอฟะห์์ (Rafah) ในทางทิิศใต้้ (ไปสู่่�อีียิิปต์์) และ ทางผ่่านอิเิ รซ (Erez) ในทางทิศิ เหนือื (ไปอิสิ ราเอล) นอกจากนั้้�น ก็ย็ ังั มีี ทางผ่่านอื่�น ๆ 138 เล่่าเรื่อ่� งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่่�

อีีก 3 ทางที่ใ�่ ช้ใ้ นการแลกเปลี่ย�่ นสินิ ค้า้ และเป็น็ ทางผ่า่ นที่น่� ำอาหาร เข้้ามาในฉนวนกาซ่า่ แต่่ในปัจั จุุบัันทางผ่า่ นทางส่่วนใหญ่่ถููกปิดิ ส่่วนผลกระทบทางด้้านสาธารณสุุขอัันเกิิดจากการปิิดล้้อม นั้้�น ตามการรายงานสถานการณ์์ด้้านมนุุษยธรรมของสำนัักงานเพื่่�อ การผสานงานกิิจการด้้านมนุุษยธรรม (Office for the Coordina- tion of Humanitarian Affairs: OCHA) ที่่�ออกมาเปิิดเผยเมื่่�อวัันที่�่ 9 ตุุลาคม 2007 ปรากฏว่่า มีีผู้้�ป่่วยน้้อยกว่่า 5 คนที่�่ข้้ามไป-มาระหว่่าง อิิสราเอลกัับเวสต์์แบงค์์ในแต่่ละวััน เพื่่�อรัับการรัักษาทางการแพทย์์ เมื่ �อเปรีียบเทีียบกัับเดืือนกรกฎาคมที่่�มีีผู้้�ป่่วยเข้้าไปใช้้บริิการเฉลี่�่ย วันั ละ 40 คน ส่่วนองค์ก์ ารอนามัยั โลก (World Health Organization) ระบุวุ ่่า ผู้้�ป่ว่ ยจากกาซ่า่ จะเข้า้ มารับั การรักั ษาเฉลี่ย�่ เดือื นละ 1,000 คน ก่อ่ นที่ท่� าง ผ่่านจะถูกู ปิิดลงในช่่วงปลายเดือื นมิถิ ุุนายน ผลที่�่ตามมาอีีกประการหนึ่่�งจากนโยบายปิิดล้้อมคืือราคาอาหาร ที่�่เพิ่่�มขึ้้�น โครงการอาหารโลก (WFP) ของสหประชาชาติิได้้รายงานว่่า ราคาเนื้้�อสด 1 กิโิ ลกรััม เพิ่่�มขึ้้น� จาก 32 NIS ไปเป็น็ 40 NIS หรืือเพิ่่�มขึ้้�น ประมาณร้้อยละ 20 เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 139

ในขณะที่่�ราคาไก่่เพิ่่�มขึ้้น� จาก 8 NIS เป็น็ 12 NIS เพิ่่ม� ขึ้้น� ประมาณ ร้้อยละ 33 ตามรายงานของ OCHA ของฉบับั วันั ที่�่ 9 ตุุลาคม 2007 ใน ช่ว่ งเดือื นกันั ยายนมีีรถบรรทุกุ สินิ ค้า้ ทั้้ง� หมด 1,508 คันั ข้า้ มเข้า้ ไปในกาซ่า่ ซึ่ง� ลดลงเมื่่อ� เปรีียบเทีียบกัับเดือื นสิงิ หาคมที่ม่� ีีเข้้าไป 2,468 คันั และเดือื น กรกฎาคมที่ม่� ีีเข้้าไป 3,190 คันั ด้้วยเหตุุที่�อ่ าหารที่่�เหลืือสะสมมีีจำนวนลดน้้อยลง ราคาอาหารจึึง เพิ่่ม� ขึ้้�นเป็็นธรรมดา ระบบการศึึกษาในกาซ่่าเช่่นกัันที่�่ได้้รัับผลกระทบจากการปิิดล้้อม เมื่ �อเริ่�มปีีการศึึกษาใหม่่ก็็ปรากฏว่่าเกิิดการขาดแคลนหนัังสืือเรีียนและ วัตั ถุุดิบิ ต่่าง ๆ ที่จ�่ ำเป็น็ สำหรัับงานพิิมพ์์ ตามการรายงานของสหประชาชาติิ (UNREA) หนึ่่�งในสามของ นัักเรีียน เริ่�มปีีการศึึกษาใหม่่โดยไม่่มีีหนัังสืือเรีียนที่่�จำเป็็น การปิิดล้้อม ยัังเป็็นอุุปสรรคกีีดขวางมิิให้้นัักศึึกษาหลายพัันคนสามารถเข้้าไปเรีียนต่่อ ระดัับมหาวิิทยาลััยในเวสต์์แบงค์ห์ รือื ต่า่ งประเทศอีีกด้ว้ ย ในด้้านอุุตสาหกรรม ผลจากการห้้ามนำเข้้าวััตถุุดิิบที่�่สำคััญต่่อ โรงงานอุุตสาหกรรมในกาซ่่า และการห้้ามส่่งออกสิินค้้า ทำให้้โรงงาน จำนวนมากต้้องปิิดตััวลง จากรายงานการประเมิินของ Paltrade 140 เล่่าเรื่่�องปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่

ของวัันที่�่ 12 กันั ยายน 2007 พบว่่าลููกจ้า้ งภาคเอกชนกว่า่ 75,000 คน (หรือื ประมาณร้้อยละ 60 ของลูกู จ้า้ งภาคเอกชนทั้้ง� หมด) ตกอยู่�ในภาวะ ว่่างงานในช่่วง 3 เดืือนหลัังที่�่ผ่่านมา ทั้้�งนี้้� ลููกจ้้างภาคเอกชนคิิดเป็็น ร้้อยละ 36 ของแรงงานทั้้ง� หมดในกาซ่่า ส่่วนภาคเกษตรกรรมนั้้�นอยู่�ในภาวะเสี่่�ยง ตามรายงานของ OCHA ระบุุว่่า ช่่วงเวลาการส่่งออกพืืชผลทางการเกษตรของกาซ่่า (สตรอเบอรี่่� ดอกคาร์์เนชั่�น และเชอรี่่�มะเขืือเทศ) นั้้�นจะเริ่�มตั้้�งแต่่ปลาย เดืือนพฤศจิกิ ายน โดยปีี 2007 มีีการลงทุนุ เพาะปลููกที่�ค่ าดว่่าจะมีีผลผลิติ สตรอเบอรี่่�ถึงึ ประมาณ 6,250 ตััน รวมถึงึ 2,500 ตันั ที่�่จะต้้องส่ง่ ไปตลาด ยุุโรป นอกจากนั้้�น มีีการคาดการณ์ว์ ่า่ ผลผลิติ ของเชอรี่่�มะเขืือเทศจะอยู่� ที่�่ 490 ตััน หากการส่ง่ ออกไม่ส่ ามารถจะทำได้ใ้ นปีี 2007 เกษตรกรจะได้้ รัับความเสีียหายอย่่างหนัักทั้้�งในแง่่ของต้้นทุุนการผลิิตและราคาขายของ พืืชผล นอกจากความเสี่�่ยงดัังกล่่าวแล้้ว การปิิดล้้อมกาซ่่ายัังทำให้้ เกษตรกรไม่ส่ ามารถนำเข้า้ วัตั ถุดุ ิบิ และอุปุ กรณ์ท์ างการเกษตรที่จ�่ ำเป็น็ ต่อ่ การเพาะปลููกและรัักษาพืชื ผลไม่่ให้เ้ กิดิ ความเสีียหาย เขีียนโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารีีย์์ 141

ทั้้�งนี้้� ข้้อมููลของธนาคารโลกเปิิดเผยว่่า ประชากรร้้อยละ 67 ที่�่ อาศััยอยู่�ในกาซ่า่ (จากทั้้�งหมด 2 ล้า้ นคน) มีีฐานะต่่ำกว่า่ เส้น้ ความยากจน ซึ่ �งธนาคารโลกได้้ประมาณรายได้้โดยเฉลี่่�ยต่่อวัันของประชากรประมาณ 2 เหรีียญสหรััฐฯ รายงานทั้้�งหมดข้า้ งต้น้ เป็น็ รายงานของปีี 2007 ครับั ตอนนี้้เ� วลา ผ่า่ นมาเกือื บ 14 ปีแี ล้้ว ท่า่ นผู้้�อ่่านก็็ลองจิติ นาการกันั เอาเองว่า่ สภาพของ ชาวปาเลสไตน์ใ์ นกาซ่า่ จะเป็น็ เช่น่ ไรท่า่ มกลางการปิดิ ล้อ้ มที่ด่� ำเนินิ ไปอย่า่ ง ต่่อเนื่่อ� งจนถึึงปัจั จุุบััน ที่่�เลวร้้ายกว่่านั้้�นคืือนอกจากจะปิิดล้้อมแล้้ว อิิสราเอลยัังเข้้ามา ทำสงครามโจมตีีกาซ่า่ อย่่างน้้อย 3 ครั้้ง� ทั้้ง� สงครามปีี 2008-9 สงครามปีี 2012 และสงครามปีี 2014 นี่่�ยัังไม่่นัับการถล่ม่ โจมตีีทางอากาศที่เ่� กิดิ ขึ้้�น เป็็นระยะ ๆ ตลอด 13 ปีที ี่�ผ่ ่า่ นมา 142 เล่่าเรื่อ�่ งปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

เล่า่ เรื่�อ่ งปาเลสไตน์ผ์ ่่านแผนที่�่ ตอนที่�่ 26 เขียี นโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 143

ตอนที่่� 26 เวสต์แ์ บงก์์ภายใต้้การยึึดครอง จากท่า่ ทีีของอิสิ ราเอลและประชาคมระหว่า่ งประเทศส่ว่ นใหญ่่ โดย เฉพาะมหาอำนาจตะวันั ตกที่ม�่ ีีต่อ่ เหตุกุ ารณ์ก์ ารยึดึ กาซ่า่ ของฮามาสอย่า่ งที่�่ ผมได้เ้ รีียนรัับใช้ไ้ ปเมื่่�อตอนที่แ่� ล้ว้ เห็น็ ได้ช้ ัดั ครับั ว่า่ โลกให้้ความชอบธรรม และสนับั สนุนุ การปกครองของกลุ่่�มฟาตะฮ์ใ์ นเขตเวสต์แ์ บงค์เ์ พีียงฝ่า่ ยเดีียว หรืือที่�่เรีียกว่า่ ยุทุ ธศาสตร์์ “เวสต์แ์ บงค์ก์ ่่อน” (West Bank First) นัับจากนั้้�นเป็็นต้้นมาเราจึึงเห็็นเม็็ดเงิินสนัับสนุุนรััฐบาลฉุุกเฉิินใน เวสต์์แบงก์์หลั่ �งไหลเข้้ามาจากประเทศผู้้�บริิจาคเพิ่่�มมากขึ้ �นเพื่่�อยกระดัับ คุุณภาพชีีวิิตของประชากรในเวสต์์แบงค์์และพััฒนาพื้้�นที่�่ให้้มีีความเจริิญ ก้้าวหน้้า มีีการส่่งเสริิมการปฏิิรููปการเมืือง และช่่วยสร้้างความเข้้มแข็็ง ทางการทหารและการรักั ษาความมั่่น� คง ตลอดจนผลักั ดันั ให้อ้ ิสิ ราเอลยอม เข้้าร่่วมเจรจาสันั ติิภาพกัับรััฐบาลปาเลสไตน์ใ์ นเวสต์์แบงค์์ ในทางตรงข้้าม ดิินแดนกาซ่่าภายใต้้การปกครองของกลุ่่�มฮา มาสกลัับถููกโดดเดี่่�ยวจากประชาคมระหว่่างประเทศ ประชาชนพลเมืือง ต้้องเผชิิญกัับปััญหาความฝืืดเคืืองทางเศรษฐกิิจจากนโยบายปิิดล้้อมของ อิิสราเอล และตกอยู่�ในภาวะเสี่ย่� งที่จ่� ะถูกู อิิสราเอลโจมตีีอยู่�ตลอดเวลา ทั้้�งหมดนี้้� เพื่่�อให้้ประชาชนในกาซ่่าเปลี่�่ยนความคิิดมาเข้้า ข้้างรััฐบาลของกลุ่่�มฟาตะห์์ อัันจะเป็็นการทำลายความน่่าเชื่ �อถืือ 144 เล่่าเรื่่�องปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

ของรััฐบาลฮามาส และท้้ายที่�่สุุดประชาชนในกาซ่่าจะเป็็นผู้�โค่่นอำนาจ ของฮามาสเอง ยุทุ ธศาสตร์์ดัังกล่า่ วเป็น็ ที่่�วิิพากษ์ว์ ิิจารณ์อ์ ย่า่ งกว้า้ งขวาง อาโรน มิิลเลอร์์ (Aaron Miller) อดีีตเจ้้าหน้้าที่่�กระทรวงต่่าง ประเทศสหรััฐฯและผู้�เชี่่�ยวชาญปััญหาอาหรัับ-อิิสราเอลกล่่าวว่่า “ทาง เลืือกขณะนี้้น� ับั ว่า่ แย่ม่ าก…ปิดิ ล้อ้ มกาซ่า่ เพื่อ�่ โค่น่ ล้ม้ ฮามาสนั้้น� เป็น็ แผนการ ที่�่ไม่่ได้้ผล รั้�งแต่่จะเกิิดความรู้้�สึึกสิ้�นหวัังท้้อแท้้ (ในหมู่�ประชาชนชาว ปาเลสไตน์์ในกาซ่า่ ) อัันจะทำให้ผ้ ู้้�คนหัันไปใช้้ความรุนุ แรงเพิ่่�มมากขึ้�น” เช่่นเดีียวกัันกัับนัักการทููตอาหรัับที่่�ออกมาเตืือนว่่า การที่�่สหรััฐฯ โดดเดี่่�ยวกาซ่่า มีีแต่จ่ ะก่่อให้้เกิิดความโกรธเคือื งในหมู่่�ชนชาวปาเลสไตน์์ อีีกอย่า่ งคือื ประชาชนในเขตเวสต์แ์ บงค์จ์ ะเห็น็ ด้ว้ ยกับั ยุทุ ธศาสตร์์ นี้้�หรืือไม่่ เพราะความจริิงฮามาสมีีฐานเสีียงอยู่�ไม่่น้้อยในเขตเวสต์์แบงค์์ ถึงึ แม้ว้ ่า่ ฟาตะห์จ์ ะมีีกำลังั ทหารที่่�แข็็งแกร่ง่ มากกว่่า แต่ฮ่ ามาสก็็ได้้รับั การ สนับั สนุุนทางการเมืืองจากประชาชนในเวสต์แ์ บงค์อ์ ย่า่ งกว้้างขวาง ดังั จะเห็น็ ได้จ้ ากผลการเลือื กตั้ง� เมื่่อ� ปีี 2006 ที่ฮ�่ ามาสได้ร้ ับั คะแนน เสีียงอย่่างมากทีีเดีียวในเขตเมืืองของเวสต์์แบงค์์ จนสามารถครองที่�่นั่่�ง ในสภาจากเขตเวสต์์แบงค์์ได้้มากถึึง 30 ที่�่นั่่�ง ในขณะที่�่ฟาตะห์์ได้้เพีียง 12 ที่�น่ ั่่ง� เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 145

เล่า่ เรื่อ�่ งปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่่� ตอนที่�่ 27 146 เล่า่ เรื่่�องปาเลสไตน์ผ์ ่า่ นแผนที่�่

ตอนที่�่ 27 ควาตมะลว้ั้ันมอเหอลกวกขลอางงแผนสัันติิภาพ ย้อ้ นกลัับไปเมื่่อ� วัันที่่� 27 – 28 พฤศจิิกายน 2007 มีีการพบปะ เจรจาระหว่า่ งอิสิ ราเอล – ปาเลสไตน์์ โดยมีีสหรัฐั ฯ เป็น็ เจ้า้ ภาพที่เ่� มือื งแอ นนาโปลิสิ (Annapolis) รัฐั แมริแิ ลนด์์ ในการประชุมุ ครั้้ง� นั้้น� ประธานาธิบิ ดีี จอร์จ์ ดับั เบิ้้ล� ยู ู บุชุ ได้พ้ ูดู ถึงึ การตัดั สินิ ใจร่ว่ มกันั “ที่จ�่ ะวางกรอบปููพื้้น� ฐาน ในการจััดตั้�งรัฐั – ชาติใิ หม่่ หรืือรััฐประชาธิปิ ไตยปาเลสไตน์ท์ ี่�่จะอยู่�เคีียงคู่� อิิสราเอลด้้วยสัันติิและความมั่่�นคง ... โดยจะมีีการดำเนิินการให้้บรรลุุ ข้อ้ ตกลงกันั ให้ไ้ ด้้ก่่อนปลายปีี 2008” แม้้การประชุุมครั้้�งนี้้�จะถููกมองในระยะแรกว่่าประสบความสำเร็็จ เพราะอย่่างน้้อยก็ท็ ำให้้กระบวนการสันั ติิภาพที่่� “ตายสนิิท” มานานกว่่า 7 ปีี สามารถฟื้น�้ คืนื ชีีพขึ้น� มาอีีกครั้้ง� แต่แ่ ผนการสันั ติภิ าพดังั กล่า่ วก็ล็ ้ม้ ครืนื ลงอย่่างรวดเร็ว็ สาเหตุุส่่วนหนึ่่�งมาจากความแตกแยกภายในกัันเองอย่่างรุุนแรง ระหว่่างฝ่่ายฮามาส (ซึ่�งสามารถชนะการเลืือกตั้�งปีี 2006 จนขึ้�นมาเป็็น แกนนำจัดั ตั้้�งรััฐบาล) กัับกลุ่่�มฟาตะห์์ (ซึ่ง� เป็น็ ขั้�วอำนาจเก่า่ ) การแตกแยก กันั เองทำให้้มติมิ หาชนเกิิดขึ้้�นได้ย้ าก เขีียนโดย ดร.ศราวุุฒิิ อารีีย์์ 147

อีีกทั้้�งการที่�ท่ ั้้�ง 2 ฝ่่ายได้แ้ ยกดินิ แดนเขตปกครองออกจากกัันเป็น็ 2 ส่่วน ก็็ส่่งผลให้้มะห์ม์ ููด อัับบาส ประธานาธิิบดีีปาเลสไตน์์ไม่ส่ ามารถที่�่ จะขับั เคลื่่อ� นกระบวนการเจรจาสันั ติภิ าพให้ก้ ้า้ วหน้า้ ได้ม้ ากนักั เพราะเขา มิิได้้เป็น็ ตัวั แทนหนึ่่�งเดีียวของชาวปาเลสไตน์์อีีกต่่อไป เช่น่ เดีียวกันั ทางฝ่า่ ยอิสิ ราเอลเองก็ส็ ูญู เสีียอำนาจความชอบธรรม ที่�่จะผลัักดัันแผนสัันติิภาพแอนนาโปลิิส เพราะรััฐบาลต้้องเผชิิญกัับการ วิิพากษ์์วิิจารณ์์จากสาธารณะ ตลอดจนกรณีีข้้อหาคอร์์รััปชั่่�นของนายก รัฐั มนตรีีอิสิ ราเอล (ขณะนั้้�น) นาย เอฮุุด โอลเมิิร์์ต (Ehud Olmert) ความจริิงคะแนนนิิยมของโอลเมิิร์์ตเองได้้ตกต่่ำลงตั้�งแต่่ความ ล้้มเหลวในการทำสงครามเลบานอนเมื่่�อปีี 2006 เมื่�อถููกกดดัันจากกรณีี คอร์์รััปชั่่�นอีีก เขาจึึงถููกบีีบให้้ต้้องลาออกจากตำแหน่่งนายกรััฐมนตรีีใน เดือื นกันั ยายน 2008 ขณะเดีียวกััน ผู้้�นำคนใหม่่ที่่�สืืบทอดตำแหน่่งต่่อจากเขา หรืือ นาง Tzipi Livni ก็็ล้้มเหลวที่�่จะจััดตั้้�งรััฐบาลผสมขึ้้�นมาได้้ภายในเดืือน ตุลุ าคม อันั ส่ง่ ผลให้ต้ ้อ้ งมีีการเลือื กตั้ง� กันั ใหม่ภ่ ายในเดือื นกุมุ ภาพันั ธ์์ 2009 ฉะนั้้น� ความไม่่แน่่นอนของการสร้้างเอกภาพในหมู่่�ชนกลุ่่�มต่่าง ๆ ของปาเลสไตน์ ์ ประกอบกับั การเมือื งที่ไ่� ม่น่ ิ่่ง� ในอิสิ ราเอลที่ต�่ ้อ้ งรอดูผู ลการ 148 เล่่าเรื่�อ่ งปาเลสไตน์์ผ่่านแผนที่่�

เลือื กตั้ง� ใหม่ ่ จึงึ เป็น็ ปัจั จัยั สำคัญั อันั ไปทำลายความหวังั ของแผนการประชุมุ ที่�่แอนนาโปลิสิ และทำให้้ “รัฐั อิสิ ระปาเลสไตน์์” ไม่่สามารถจัดั ตั้้�งขึ้�นมา ได้ส้ ักั ทีี การขึ้้�นมาเป็็นประธานาธิิบดีีสหรััฐฯคนใหม่่ของ บารััค โอบามา ได้้สร้้างความหวัังให้้กัับประชาคมโลกว่่ากระบวนการเจรจาสัันติิภาพจะ ถูกู ผลักั ดันั อย่า่ งจริงิ จังั แต่ท่ ้า้ ยที่ส่� ุดุ ความหวังั นั้้น� ก็ต็ ้อ้ งพังั ทลายลงเมื่่อ� นาง ฮิิลลารีี คลินิ ตันั (Hillary Clinton) รััฐมนตรีีต่า่ งประเทศสหรัฐั ฯ ได้เ้ ดิิน ทางเยือื นอิสิ ราเอลในช่่วงปลายปีี 2009 เธอได้ก้ ล่า่ วชื่่น� ชมนายเบนจามินิ เนทันั ยาฮูู(BenjaminNetanyahu) นายกรััฐมนตรีีคนใหม่ข่ องอิิสราเอล ที่่�ให้้คำมั่่�นจะสร้า้ งสัันติภิ าพขึ้�นในดินิ แดนปาเลสไตน์ ์ ทั้้ง� ๆ ที่เ�่ ขายังั ปฏิเิ สธที่จ่� ะหยุดุ ดำเนินิ การขยายการก่อ่ สร้า้ ง นิคิ มชาวยิิวแห่่งใหม่่ในนครเยรูซู าเล็็มและพื้้�นที่่�เขตเวสต์แ์ บงก์์ ทั้้ง� นี้้� หากจำกันั ได้ ้ ทันั ทีีที่ ่� บารัคั โอบามา (Barack Obama) ได้ข้ึ้น� มาเป็น็ ประธานาธิบิ ดีีสหรัฐั ฯ คนใหม่่ (ต้น้ ปีี 2009) เขาได้ก้ ล่า่ วแถลงการณ์์ จากทำเนีียบขาว ส่ง่ สัญั ญาณอย่า่ งจริงิ จังั ที่จ่� ะหยุดุ ยั้้ง� การก่อ่ สร้า้ งนิคิ มชาว ยิวิ ซึ่่ง� ดำเนิินการโดยรััฐบาลอิสิ ราเอลอย่่างเด็ด็ ขาด เพื่่�อเป็็นเครื่่�องหมาย นำทางไปสู่่�การเจรจาสัันติิภาพกัันอย่่างจริิงจัังระหว่่างอิิสราเอลและ ปาเลสไตน์์ เขีียนโดย ดร.ศราวุฒุ ิิ อารียี ์์ 149