ທໍລະນີວິທະຍາໂຄງສ້າງ 3

ຮູບທີ 8.40 ສາລບຄາຖາມຂທ້ ີ 22 ຄາຖາມຊວນຄດິ (Questions for Thought) 1. ສະແດງຄວາມຄດິ ເຫນກຸ່ ຽວການຈາແນກແນວແຕກລຽບຂອງ Powell (1979) ແລະ Passchier and Trouw (2005)? 2. ຮອຍຂະໜານທຸ່ ເີ ກດີ ແບບຂນ້ 1, ຂນ້ 2 ແລະ ເທກເທໄີ ນ້ ແຕກຕຸ່ າງກນ ແນວໃດ? ແຍກໃນສະໜາມໄດ້ ແນວໃດ? 3. ຈຸ່ ງົ ສະເກດແຜນທຸ່ ທີ ລະນວີ ທິ ະຍາບລເິ ວນທຸ່ ີມກີ ານແນວແຕກລຽບ ແລະ ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ໃຫລ້ ງົ ສນຍາລກ ທຸ່ ີເປນສາກນົ ? 4. ສະແດງຮູບພາບຕດຂວາງພນ້ ທຸ່ ີບລເິ ວນທຸ່ ງົ ພຽງສູງໂຄລາດ ພອ້ ມຂຽນລະບບົ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຈາກຂມ້ ນູ ໃນແຜນທຸ່ ທີ ລະນວີ ທິ ະຍາຂອງປະເທດໄທ? 5. ສະເກດພາບການຄດົ ໂຄງ້ ສະແດງໃຫເ້ ຫນວຸ່ າມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຈາກ F1 - F4 6. ພນ້ ທຸ່ ີຂອງປະເທດໄທ ບລເິ ວນໃດທຸ່ ມີ ຫີ ີນທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງຫຼວງຫາຼ ຍ ສະແດງຄວາມຄດິ ເຫນ ແລະ ຫາ ຮູບປະກອບ? 45

ບດົ ທີ 9 ເຂດຮອຍຕດ (Shear Zone) 1. ທາມະຊາດຂອງເຂດຮອຍຕດ (Nature of Shear Zone) ເຂດຮອຍຕດ (shear zone) ມລີ ກສະນະເປນແຜຸ່ ນລຽບ ຫຼ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ຂີ ອບເຂດຊດເຈນປາກດົ ໃນບລເິ ວນ ໃດບລິເວນໜຸ່ ຶງ (ຮູບທີ 9.1) ທຸ່ ີຫີນຖກເຮດໃຫເ້ ກີດຄວາມເຄຸ່ ງ (strained) ຫຼ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງ ຫວຼ ງຫຼາຍ (highly deformed) ແຕກຕຸ່ າງຈາກຫີນທຸ່ ຢີ ຸ່ ູຂາ້ ງຄຽງ. ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນທຸ່ ີຢຸ່ ູໃນເຂດຮອຍຕດມຮີ ູບຮຸ່ າງແປກໆອາດເອີນ້ ຊຸ່ ຫີນຜິດໄດໃ້ ນບາງເທຸ່ ອ ຕົວຢຸ່ າງທາອິດເຊຸ່ ນ ແກຣເໜີດທຸ່ ີຖກຕດຫຼາຍໆອາດເອີນ້ ຊຸ່ ເປນເມະເທຫຍງເອີໄລ້ (metarhyolite) ຫຼ ຊິສ (schist). ຕວົ ຢຸ່ າງທຸ່ ີສອງເຊຸ່ ນ ຫນີ ກວດມນົ (conglomerate) ທຸ່ ຖີ ກຕດຫາຼ ຍໆກາຍເປນກອ້ ນກວດມນົ ທຸ່ ີຖກ ຢດຈນົ ແປພຽງ ຄາ້ ຍກບເປນຫີນຕະກອນສະຫລບກນຫາຼ ຍໆຊນ້ ມຮີ ອຍຂະໜານອາດເອນີ້ ຊຸ່ ເປນຟິໄລ້ (phyllite) ຫຼ ຕວົ ຢຸ່ າງທຸ່ ີສາມເຊຸ່ ນ ຫນີ ດນິ ດານທຸ່ ີຖກຕດຫຼາຍໆອາດເອນີ້ ຊຸ່ ເປນຫີນຊະນວນ (slate) ເປນຕນົ້ . ຫນີ ໃນເຂດຮອຍຕດມຊີ ຸ່ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ມາຍເລີໄນ້ (mylonite)” ຫຼ “ແຄເທຄີ ລາໄຊ້ (cataclacite)” ໂດຍອາດ ມຄີ າຂະຫຍາຍເພຸ່ ອບງົ ບອກຫີນດຸ່ ງເດມີ ກຸ່ ອນການຖກຕດ ເຊຸ່ ນ: ແກຣນຖິ ກິ ມາຍເລີໄນ້ (granitic mylonite) ຫຼ ມາຍເລີນຖິ ິກແກຣເໜດີ (mylonitic granite) ເປນຕນົ້ . ການບນລະຍາຍຫີນໃນເຂດຮອຍຕດຄວນບນລະຍາຍໃຫຊ້ ດເຈນເພຸ່ ອໃຫຜ້ ູອ້ ຸ່ ານເກດີ ພາບລກ ແລະ ເບຸ່ ິງ ເຫນໃນສຸ່ ງິ ດຽວກນກບທຸ່ ີຜູບ້ ນລະຍາຍເຫນໃນສະຫນາມ ເພາະການລາດບວວິ ດທະນາການຂອງຫນີ ລະຫວຸ່ າງຫີນ ດງ້ ເດມີ ແລະ ໃນເຂດຮອຍຕດແຕກຕຸ່ າງກນ ຜຂູ້ ຽນຈຸ່ ງຶ ຂຢາ້ ອກີ ເທຸ່ ອວຸ່ າການຈາແນກປະເພດຂອງແນວແຕກລຽບ ໂດຍອາໃສການເກດີ (origin) ເປນຫກຼ ຈະເຮດໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈຜດິ ໄດງ້ ຸ່າຍ (misleading) ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ຫນີ ດນິ ດານທຸ່ ີ ຢຸ່ ໃູ ນເຂດຮອຍຕດຈະມແີ ນວແຕກເປນແຜຸ່ ນຄາ້ ຍແນວແຕກລຽບຂອງຫນີ ຊະນວນ. ດຸ່ ງນນ້ , ໃນການບນລະຍາຍຈຸ່ ງຶ ເອີນ້ ຊຸ່ ຫີນນນ້ ວຸ່ າເປນຫີນຊະນວນ ແຕຸ່ ພາບລກຂອງຫີນຊະນວນຂອງນກທລະນີວິທະຍາຄ ຫີນແປທຸ່ ີຖກແປ 46

ສະພາບແບບໄພສານ (regional metamorphic rock) ເປນບລເິ ວນກວາ້ ງໂດຍອຸນຫະພູມ ແລະ ຄວາມດນທຸ່ ີ ເພຸ່ ມີ ຫຼາຍຂນຶ້ ຢຸ່ າງຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ, ຮອຍສາຜດກບຫນີ ຂາ້ ງຄຽງອາດເປນຮອຍເລຸ່ ອນ, ຮອຍຊນຄວາມບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ຫຼ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງຊາ້ ໆແບບການແປສະພາບ (gradational contact). ໃນທາງກງົ ກນຂາ້ ມຫີນດນິ ດານ ທຸ່ ີຖກຕດຈະຢຸ່ ູໃນບລເິ ວນແຄບໆຮອຍສາຜດກບຫີນຂາ້ ງຄຽງຈະເປນຮອຍສາຜດແບບເຂດຮອຍຕດ (shear zone contact) ຫນີ ຖກແປສະພາບແບບໄດແນຫມກິ (dynamic metamorphic rock) ອາດມແີ ນວແຕກ ລຽບແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous cleavage) ຫຼ ແນວແຕກລຽບແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (spaced cleavage). ຜູ້ ຂຽນອຸ່ ານລາຍງານທາງທລະນວີ ທິ ະຍາກຸ່ ຽວກບຫີນໃນເຂດຮອຍຕດຂອງພນ້ ທຸ່ ີໃນແຂວງເລີຍ ເຊຸ່ ງິ ພນ້ ທຸ່ ແີ ຂວງເລີຍ ມຫີ ນີ ໃນເຂດຮອຍຕດໂຜຸ່ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫຼາຍໂດຍສະເພາະບລເິ ວນແມຸ່ ນາ້ ຂອງ ແລະ ພເູ ຂາົ ດາ້ ນຕະເວນອອກບລິເວນ ບ້າ ນ ສູ ບ ພົບ ຫີ ນ ດ້ງ ເ ດີ ມຄ : ຫີ ນ ດິນ ດ າ ນ ( shale), ຫີ ນ ຊ າ ຍ ( sandstone) ແ ລ ະ ຫີ ນ ກ ວ ດ ມົນ (conglomerate) ຖກແປສະພາບໃນເຂດຮອຍຕດ. ແຕຸ່ ໃນລາຍງານການສາຫວຼ ດທລະນວີ ທິ ະຍາທຸ່ ກີ ຸ່ າວເຖິງນນ້ ເອີນ້ ຊຸ່ ຫນີ ເປນຫີນຊະນວນ (slate), ຟິໄລ້ (phyllite) ຫຼ ຊສິ (schist) ແຕຸ່ ເມຸ່ ອໄດເ້ ຂາົ້ ໄປສາຫຼວດພດພບົ ເປນ ຫີນທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ນເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີຄວນເອີນ້ ຊຸ່ ລວມໆເປນແຄເທີຄລາໄຊ້ ແລະ ມາຍເລີໄນ້ ອນເປນຫີນທຸ່ ຖີ ກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນ ລກສະນະດວ້ ຍການຕດ, ມກີ ານບດົ ອດ ແລະ ເກາະກນແໜນ້ ມກີ ານລະລາຍຈາກຄວາມດນຂອງເມດແຮຸ່ ແລະ ມີ ການເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ປາກດົ ໃນເນອ້ ຫນີ ເຮດໃຫຈ້ ນິ ຕະນາການສະພາບຫນີ ແລະ ແປຄວາມໝາຍທລະນວີ ທິ ະຍາຂອງ ພນ້ ທຸ່ ີຜດິ ໄປຢຸ່ າງສນິ້ ເຊງີ . 47

ຮູບທີ 9.1 ສະພາບຂອງເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີພບົ ໃນສະໜາມ (ກ) ເຂດຮອຍຕດແບບເປາະ (brittle shear zone) ໃນຫີນຊາຍ ພົບທຸ່ ີບລິເວນ Hoover Point, near Marble Falls, Texas, USA. (ຂ) ເຂດຮອຍຕດ ສະພາບແພລດຕກິ (plastic shear zone) ສງເກດແຖບຫີນສີຂາວທຸ່ ີມກີ ານເລຸ່ ອນ ເກີດຂຶນ້ ໂດຍບຸ່ ມກີ ານ ແຕກຫກ (ຄ) ເຂດຮອຍຕດພົບໃນ Maggi nappe, Switzerland (ງ) ແລະ (ຊ) ເຂດຮອຍຕດພົບໃນ ບລິເວນ Alps, Switzerland (ຈ) ເຂດຮອຍຕດພົບໃນ Betics, Spain (ສ) ມາຍເລີໄນໃ້ ນບລິເວນເຂດ ຮອຍຕດທຸ່ ີມກີ ານແຕກເປນແຜຸ່ ນໆພບົ ໃນບລເິ ວນ Catalina Mountains, Arizona, USA [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Robert Burger, Smith college ຮູ ບ (ຂ) ໂດຍ Robert J. Varga, The College of Wooste ຮູ ບ (ຄ) ໂດຍ Paul Karabinos, Williams Collage ຮູ ບ (ງ) ແລະ ຮູ ບ (ຊ) ຈາກ Fig 2. ໂດຍ 48

Mancktelowa and Pennacchioni, 2005 ຮູບ (ຈ) ຈາກ Fig.6 ໂດຍ Martinez, 2006; ຮູບ (ສ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ] ການເອນີ້ ຊຸ່ ຂອງຫນີ ໃນເຂດຮອຍຕດໃນພນ້ ທຸ່ ີ ແຂວງ ເລີຍ ທຸ່ ຈີ ະບຸ່ ເຮດໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈຜດິ ຄ: 1) ຫາກເບຸ່ ງິ ເຫນຮອຍຂະໜານໃນເນອ້ ຫີນ ຄວນໃຊຊ້ ຸ່ ຫນີ ດງ້ ເດມີ ເປນຄາຂະຫຍາຍມາຍເລີໄນຫ້ າກສະພາບ ມາຍເລີໄນເ້ ດຸ່ ນ ຫຼ ໃຊມ້ າຍເລີໄນຂ້ ະຫຍາຍຫນີ ດງ້ ເດມິ ະຫາກສະພາບຫີນດງ້ ເດມີ ເດຸ່ ນ ເຊຸ່ ນ: ແກຣນຖິ ກິ ມາຍເລີໄນ້ (granitic mylonite), ມາຍເລີນິຖິກ ແກຣເໜີດ (mylonitic grante), ແກຣເນີ - ໄດເອີຂາດ ມາຍເລີໄນ້ (grano - diorite mylonite), ມາຍເລີນຖິ ິກແກຣເນີ - ໄດເອີຂາດ (mylonitic grano - diorite), ຂວດໄຊ້ ມາຍເລີໄນ້ (quartizite mylonite), ມາຍເລີນຖິ ິກ ຂວດໄຊ້ (mylonitic quartzite), ມາຍເລີນຖິ ິກ ຊິສ (mylonitic schist), ມາຍເລີນິຖິກຟິໄລ້ (mylonitic phyllite or phyllonite), ມາຍເລີນິຖິກມານເບີນ (mylonitic marble), ເອນີ ເທຣີມາຍເລີນຖິ ິກ ສເລດ (ultramylonitic slate) ຫຼ ຖາ້ ເຫນເປນແຮຸ່ ດຸ່ ຽວ ຫຼ ແຮຸ່ ປະສມົ ທຸ່ ີເດຸ່ ນໆຄວນເອີນ້ ຕາມຊຸ່ ເມດແຮຸ່ ເຊຸ່ ນ: ແຄລໄຊ້ ມາຍເລີໄນ້ (calcite mylonite), ຂວດ ມາຍເລີໄນ້ (quartz mylonite), ຂວດ - ເຟລດປານ ມາຍເລີໄນ້ (quartz - feldspar mylonite), ຂວດ - ເຟລດປານ - - ການເນດ ມາຍເລີໄນ້ (quartz - feldspar - garnet mylonite) 2) ຫາກເຫນເນອ້ ຫີນແຕກປຸ່ ນົ ມເີ ມດກວດຫຸ່ ຽຼ ມເກາະກນແໜນ້ ເບຸ່ ງິ ເຫນໄດດ້ ວ້ ຍຕາເປຸ່ ົາ ຄວນເອນີ້ ແຄເທີ ຄລາໄຊ້ ຫຼ ຫີນກວດຫຸ່ ຽຼ ມໃນຮອຍເລຸ່ ອນເນອ້ ແໜນ້ (well - cemented fault breccia) ເປນຕນົ້ . ເຮາົ ສາມາດບງົ ບອກໄດຈ້ າກໃນສະໜາມຫາກເຂດຮອຍຕດມລີ ກສະນະປາກດົ ທີເດຸ່ ນແຈງ້ ແລະ ມຂີ ອບເຂດ ປາກດົ ຢຸ່ າງສມົ ບນູ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງສະແດງໃນຮູບທີ 9.1 ຖາ້ ຫາກເຂດຮອຍຕດເກດີ ເປນບລເິ ວນກວາ້ ງ ແລະ ການໂຜຸ່ ແບບບຸ່ ສມົ ບນູ ອາດເຮດໃຫແ້ ປຄວາມໝາຍຜດິ ໄປໄດ.້ ການບງົ ບອກຫີນໃນເຂດຮອຍຕດສາມາດບງົ ບອກໄດຈ້ າກ ການເບຸ່ ງິ ພາບທຸ່ ີປາກດົ ໃນກອ້ ງຈລຸ ະທດ ຫຼ ແປຄວາມໝາຍຈາກແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາ ຫຼ ຈາກຮູບຕດຂວາງ ສຸ່ ວນ ການແຍກລກສະນະຂອງເຂດຮອຍຕດ ຂຶນ້ ຢຸ່ ູກບຊະນິດຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະວຸ່ າເປນແບບເປາະ (brittle deformation) ຫຼ ແພລດຕກິ (plastic deformation) ຫຼ ເຄຸ່ ງິ ທງສອງຢຸ່ າງ brittle - plastic deformation) ເອີນ້ “ເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ (fault zone)” ຖາ້ ພບົ ເປນເຂດຮອຍຕດທຸ່ ຢີ ຸ່ ໃູ ນສະພາວະການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ແລະ ມກີ ານເຄຸ່ ອນທຸ່ ີແຍກອອກຈາກກນເຮດໃຫເ້ ກດີ ເປນຂອບເຂດແຄບໆ (ສະພາບການແຕກຂອງຫີນໃນບລເິ ວນ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມີສະພາບຂະນະທຸ່ ີເກດີ ເປນແບບເປາະຄາ້ ຍກບແກວ້ ທຸ່ ີຕກົ ແຕກເປນເສດກະຈດກະຈາຍຕາມພນ້ , ສຸ່ ວນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ ຄາ້ ຍກບເຂາົ້ ໜມົ ຢາງທຸ່ ີຫຍາ້ ແລວ້ ເຊຸ່ ງິ ສາມາດຢດຍາວ ແລະ ມວ້ ນໄປມາ ໄດ)້ . ຈາກຮູບທີ 9.1 ເປນຮູບສະແດງຂອງເຂດຮອຍຕດທຸ່ ໂີ ຜຸ່ ທຸ່ ີຜິວດນິ ນນ້ ຄ ຫນິ ທຸ່ ມີ ສີ ະພາບແບບເປາະ, ແຕຸ່ ໃນ ຊຸ່ ວງທຸ່ ີເກດີ ຮອຍຕດນນ້ ຫນີ ຢຸ່ ູໃຕຜ້ ວິ ດນິ ໃນສະພາບໄຫໄຼ ດ.້ ດຸ່ ງນນ້ , ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ໃນສະພາບແບບ ເປາະສາມາດເກດີ ເປນ “ໂຄງສາ້ ງຊອ້ ນທບ (superimposed structure)” ກບຫນີ ໃນເຂດຮອຍຕດ ເມຸ່ ອໂຜຸ່ ທຸ່ ີ ຜິວດນິ ໄດ້ ຮອຍເລຸ່ ອນ (fault) ແລະ ຮອຍແຍກ (joint) ຈຸ່ ງຶ ສາມາດພບົ ຮຸ່ ວມ ແລະ ສາມາດແປຄວາມໝາຍໄດວ້ ຸ່ າ ຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ຮອຍແຍກເກດີ ພາຍຫງຼ ເຂດຮອຍຕດ. ເຮາົ ບຸ່ ສາມາດການດົ ຕາຍຕວົ ວຸ່ າຈະພບົ ເຂດຮອຍຕດ ທຸ່ ຄີ ວາມເລກິ ໃດໜຸ່ ງຶ ເພາະເຂດຮອຍຕດເປນການປຸ່ ຽນ ລກສະນະຂອງຫນີ ເມຸ່ ອຫນີ ນນ້ ຢຸ່ ໃູ ນສະພາບທຸ່ ໄີ ຫຼໄດ້ຫຼ ມຄີ ຸນລກສະນະແບບແພລດຕກິ ພອ້ ມກບມແີ ຮງມາກະທບົ ໃຫເ້ ກດີ ການຕດ, ການມສີ ະພາບແບບແພລດຕກິ , ຂອງຫນີ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບອຸນຫະພູມ ແລະ ຄວາມດນ. ຫີນບາງຊະນດິ ມສີ ະພາບແພລດຕກິ ທຸ່ ີອຸນຫະພມູ ຫາຼ ຍກວຸ່ າ 30°C ຂນຶ້ ໄປ, ແຕຸ່ ຫນີ ບາງຊະນດິ ມສີ ະພາບແພລດຕກິ ທຸ່ ີອຸນຫະພມູ 49

ຫາຼ ຍກວຸ່ າ 50°C ຂນຶ້ ໄປ ຫຼ 80°C ຂນຶ້ ໄປ ເປນຕນົ້ (ໄດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ ໃນບດົ ທີ 3) ດງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 9.2 ເຊຸ່ ງິ ເປນກລະນຂີ ອງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ເຟລດປານ ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ເປນອງົ ປະກອບຂອງຫີນແກຣເໜີດ ແຮຸ່ ທງສອງຊະນດິ ນມີ້ ີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະແຕກຕຸ່ າງກນໃນຊຸ່ ວງອຸນຫະພູມຕຸ່ າງກນ. ດຸ່ ງນນ້ , ເມຸ່ ອແຮຸ່ ທງສອງຊະນດິ ປະກອບຢຸ່ ໃູ ນຫນີ ຊະນດິ ດຽວກນທຸ່ ີຊຸ່ ວງອຸນຫະພູມຕຸ່ າງກນຈະໄດສ້ ະພາບຕຸ່ າງກນ ເປນຕນົ້ . ດຸ່ ງນນ້ , ການທຸ່ ີຈະການດົ ໃຫຕ້ າຍຕວົ ວຸ່ າ ເຂດຮອຍຕດເກດີ ທຸ່ ີຄວາມເລກິ ໃດ ໂດຍບຸ່ ພຈິ າລະນາແຮຸ່ ອງົ ປະກອບໃນຫນີ ເປນການເຮດທຸ່ ີບຸ່ ເໝາະສມົ ແນວໃດກ ດໂີ ດຍພາບລວມ ເຂດຮອຍຕດພບົ ໄດຕ້ ງ້ ແຕຸ່ 10 - 15 ກໂິ ລແມດ ແລະ ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດໃນລະດບຄວາມເລກິ ດຸ່ ງກຸ່ າວຈະເປນຫີນແປທຸ່ ີຖກແຮງກະທບົ (dynamic metamorphism) ລກສະນະຂອງເນອ້ ຫນີ ແລະ ເມດແຮຸ່ ອງົ ປະກອບ ຈຸ່ ງຶ ຕອ້ ງມຫີ ກຼ ຖານບງົ ບອກການຕດ (shear zone marker) ທຸ່ ີສາມາດນາມາບງົ ຊີກ້ ານຕດ ເຊຸ່ ງິ ຫກຼ ຖານບງົ ບອກການຕດ ຈະໄດກ້ ຸ່ າວໃນລາຍລະອຽດໃນຫວົ ຂຕ້ ຸ່ ໆໄປ. ລະບບົ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ (deformation system) ຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດຕອ້ ງມຢີ ຸ່ າງໜອ້ ຍສອງ ຂະບວນການຂນຶ້ ໄປຄ: ມກີ ານແປສະພາບ ແລະ ມກີ ານຖກຕດ. ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດມຊີ ຸ່ ລວມເອີນ້ ວຸ່ າ ແຄເທີຄລາ ໄຊ້ (cataclasite) ຫຼ ມາຍເລີໄນ້ (mylonite) ຫນີ ເຫຸ່ ຼາົ ນສີ້ ະແດງໂຄງສາ້ ງຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະຈາກຫນີ ເດີມ ໂດຍຫີນດງ້ ເດີມຈະເປນໄປໄດທ້ ກຸ ຊະນດິ ການຕດເກດີ ໄດທ້ ງແບບໄປຕາມແກນ (coaxial or pure shear) ແລະ ບຸ່ ໄປຕາມແກນ (noncoaxial or simple shear) ສາລບການຕດແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ ພບົ ວຸ່ າຫນີ ມກີ ານ ປຸ່ ຽນລກສະນະຫາຼ ຍກວຸ່ າຫີນທຸ່ ີຖກຕດແບບຕາມແກນເມຸ່ ອການຕດເກດີ ຂນຶ້ ໃນຂອບເຂດໃດຂອບເຂດໜຸ່ ງຶ ຫຼ ໃນ ບລເິ ວນໃດບລເິ ວນໜຸ່ ງຶ ຫີນດງ້ ເດີມນນ້ ຈະປຸ່ ຽນລກສະນະໄດເ້ ປນໂຄງສາ້ ງຈາກການຖກບດົ ອດ, ການຖກຮດີ , ການຖກເຮດໃຫເ້ ລຸ່ ອນຖະໄຫຼ - ກງິ້ ແລະ ການຖກຄູດ ໂຄງສາ້ ງເຫຸ່ ຼາົ ນຈີ້ ະບນທກຶ ຢຸ່ ໃູ ນເນອ້ ຫນີ ໂດຍທຸ່ ີຫາກເມດແຮຸ່ ຖກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະໄປຈາກເດມີ , ເກາະລວມກນແໜນ້ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ແຄເທີຄລາໄຊ້ (cataclasite)” ຫາກມີ ການບົດລະອຽດ ເຖິງລະອຽດ ຫຼາຍ ເມດແຮຸ່ ເກາະກນແໜນ້ ມີຮອຍຂະໜານປາກດົ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ມາຍເລີໄນ້ (mylonite)” ແລະ ສາລບມາຍເລີໄນສ້ າມາດແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍລງົ ໄປໄດອ້ ກີ ໂດຍພຈິ າລະນາຈາກປະລມິ ານປຽບທຽບຂອງ ເມທຣິກ (matrix) ແລະ ພຟິເຣີແຄລ (porphyroclast) ເຊຸ່ ງິ ສະເໜີໂດຍ Sibson (1977) ອນມຫີ ກຼ ການແບຸ່ ງ ດຸ່ ງນ.ີ້ ຫາກຫນີ ມາຍເລີໄນມ້ ເີ ມທຣິກລະຫວຸ່ າງ 10 – 50% ເອີນ້ ວຸ່ າ ໂພຣໂທມາຍເລີໄນ້ (protomylonite) [ຮູບ ທີ 9.3 (ກ) ດາ້ ນຂວາມ]. ຫາກເມທຣກິ ຢຸ່ ູລະຫວຸ່ າງ 50 – 90% ເອນີ້ ວຸ່ າ ມາຍເລີໄນ້ (mylonite) [ຮູບທີ 9.3 (ຂ)] ແລະ ຫາກຫາຼ ຍກວຸ່ າ 90% ເອນີ້ ວຸ່ າ ເອີນເທຣີມາຍເລີໄນ້ (ultramylonite) [ຮູບທີ 9.3 (ກ) ດາ້ ນຊາ້ ຍມ] ການຈາແນກມາຍເລີໄນໄ້ ດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ ໃນບດົ ທີ 8. 50

ຮູບທີ 9.2 ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານ ແກຣຟສະແດງຄວາມເລິກ ແລະ ຄວາມແຂງ ແຮງຂອງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານ ແນວຂອງເສນ້ ຊຸ່ ເປນຄວາມແຂງແຮງຂອງຫນີ ສະພາບເປາະ ແນວເສນ້ ໂຄງ້ ເປນຄວາມແຂງແຮງສະພາບໄຫໄຼ ດແ້ ບບແພລດຕກິ ເຊຸ່ ງິ ແຮຸ່ ຂວດຈະມຊີ ຸ່ ວງຄວາມແຂງແຮງແບບເປາະນອ້ ຍກວຸ່ າ ແຮຸ່ ເຟລດປານ ເມຸ່ ອອຸນຫະພູມຕຸ່ າກວຸ່ າ 30°C ທງຂວດ ແລະ ເຟລດປານ ມສີ ະພາບແບບເປາະ ມີການແຕກ ແບບຫຸ່ ຼຽມ ແຕຸ່ ເມຸ່ ອອຸນຫະພູມສູງຂນຶ້ ລະຫວຸ່ າງ 30 - 40°C ແຮຸ່ ເຟລດປານຍງຄງົ ມສີ ະພາບແບບເປາະ ໃນ ຂະນະທຸ່ ແີ ຮຸ່ ຂວດມສີ ະພາບແບບແພລດຕກິ ຈຸ່ ງຶ ສະແດງການໄຫຼ ຫຼ ຢດຕວົ ນນ້ ຄ ການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນເນອ້ ຫີນເປນໄດທ້ ງແບບເປາະ ແລະ ແບບແພລດຕກິ . ຫາກອຸນຫະພມູ ສງູ ຫຼາຍຂນຶ້ ກວຸ່ າ 50°C ທງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານ ມສີ ະພາບແບບແພລດຕກິ ແຮຸ່ ທງສອງຊະນດິ ຈຸ່ ງຶ ສະແດງການຢດ ແລະ ຮຽງຕວົ ເປນຮອຍຂະໜານ ຢຸ່ າງຊດເຈນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Fig. 3.42 ແລະ ຮູບຖຸ່ າຍຮູບລຸ່ ຸມ 3 ຮູບຈາກ Figs, 5.3, 5.11 and 5.23 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] 51

ຮູບທີ 9.3 ຫີນມາຍເລີໄນໃ້ ນແຜຸ່ ນຫີນບາງ (ກ) ຫີນມາຍເລີໄນຊ້ ີກຂວາມສຸດ ເອີນ້ ວຸ່ າ ໂພຣໂທມາຍເລີໄນ້ (protomylonite) ເພາະສະແດງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ຂອງພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclast) ແລະ ມີ ປະລມິ ານຂະໜາດຂອງເມທຣກິ (matrix) ລະຫວຸ່ າງ 10 - 50% ຊີກຊາ້ ຍມສຸດ ເອນີ້ ວຸ່ າ ເອນີ ເທຣີມາຍເລີໄນ້ (ultramylonite) ເພາະມເີ ມທຣິກຫຼາຍກວຸ່ າ 90% ໂດຍຫີນຕນົ້ ກາເນດີ ເປນຫນີ ທຸ່ ມີ ເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ແລະ ມສີ າຍແຮຸ່ ທຸ່ ີມເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍຕດເຂາົ້ ມາ ສາຍແຮຸ່ ປາກດົ ທາງດາ້ ນຊາ້ ຍຂອງຮູບ (ຂ) ຫີນມາຍເລີໄນ້ ທຸ່ ີມປີ ະລມິ ານຂອງເມທຣິກຢຸ່ ູລະຫວຸ່ າງ 50 - 90% ແຮຸ່ ເຟລດປານ ສະແດງລກສະນະຂອງພຟເິ ຣີແຄລສ ແລະ ແຮຸ່ ຂວດ ສະແດງຮອຍຂະໜານ ແຜຸ່ ນຫນີ ບາງຕດຕງ້ ສາກກບແນວຂອງຮອຍຂະໜານ ລກສະນະຂອງພຟິເຣີແຄ ລສບົງບອກການຕດແບບຂວາໄປຊາ້ ຍ (dextral shear) [ຮູບ (ກ) ແລະ (ຂ) ຈາກ Figs. 5.9 and 5.8 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ການຈາແນກມາຍເລີໄນບ້ ົງບອກເຖິງລກສະນະຂອງຫີນວຸ່ າ ມີເມດຂະໜາດນອ້ ຍຫາຼ ຍເທຸ່ າົ ນນ້ ບຸ່ ໄດສ້ ຸ່ ເຖິງ ສະພາບການເກດີ ແຕຸ່ ຢຸ່ າງໃດ ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ກລະນທີ ຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ ເອນີ ເທຣີມາຍເລີໄນ້ (ultramylonite) ບຸ່ ໄດໃ້ ຫຄ້ ວາມ ໝາຍວຸ່ າ ຫີນນນ້ ຖກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະໃນປະເພດທຸ່ ີຄວາມເຄນ້ ສງູ ຫຼາຍເພາະບຸ່ ມພີ ຟິເຣີແຄລສປາກດົ ແຕຸ່ ອາດ ເປນເພາະຫນີ ເດມີ ມເີ ມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍຫຼາຍ ເຊຸ່ ນ ຫນີ ດນິ ດານ ການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນເຂດຮອຍຕດ ຄວນໄດ້ ເອີນເທຣີມາຍເລີໄນ້ (ultramylonite) ເປນຕນົ້ . ດຸ່ ງນນ້ , ຫາກຈດແບຸ່ ງຫີນມາຍເລີໄນໂ້ ດຍວທິ ີຂອງ Sibson (1977) ຄວນອະທບິ າຍເພຸ່ ິມເຕີມ ກຸ່ ຽວກບການປຸ່ ຽນລກສະນະ ແລະ ລະບຸຫີນດງ້ ເດີມປະກອບ. ນອກຈາກນີ້ 52

ແລວ້ ຫີນທຸ່ ີມີຊຸ່ ເອີນ້ ອຸ່ ນໆເຊຸ່ ນ ຟິເລີໄນ້ (phyllonite) ເຊຸ່ ິງໝາຍເຖິງ ຫີນທຸ່ ີມີເມດຂະໜາດນອ້ ຍ (fine - grained mylonite) ຫຼ ເອີນ້ ວຸ່ າ ແບລດເຕີມາຍເລີໄນ້ (blastomylonite) ຫາກຫີນນນ້ ມກີ ານກນົ ໄກການປຸ່ ຽນ ລກສະນະເດຸ່ ນໆແບບ static recrystallization ມຮີ ູບພກຶ ໃຫຍຸ່ ຂນຶ້ ໝາຍເຫດ: ເບຸ່ ງິ ລາຍລະອຽດເພຸ່ ມິ ເຕີມການ ຈດແບຸ່ ງຫີນໃນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ຮອຍຕດໂດຍ Sibson (1977) ໃນບດົ ທີ 6. ຕວົ ຢຸ່ າງການອະທິບາຍລາດບແບບຄາ້ ວໆຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີປາກົດໃນເນອ້ ຫີນຈາກການທຸ່ ີຫີນ ດງ້ ເດີມຖກກະທບົ ໃນເຂດຮອຍຕດ ໃນຮູບທີ 9.3 ຄ: 1) ຫີນປຸ່ ຽນຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ ເດມີ ຈາກການຕດ 2) ຫີນມຄີ ວາມພຸ່ ຸຫຼາຍຂນຶ້ ເຮດໃຫຂ້ ອງບຸ່ ໄວວ້ າງໃຈຜຸ່ ານເຂາົ້ ມາໄດງ້ ຸ່າຍກວຸ່ າບລເິ ວນອຸ່ ນໆ ແລະ ຂອງແຫວຼ ທຸ່ ີ ເຂາົ້ ມາຢຸ່ ູໃນຫີນມສີ ຸ່ ວນເຮດໃຫກ້ າລງຄວາມແຂງແຮງຂອງຫນີ ບລເິ ວນນນ້ ຫດຸຼ ລງົ . 3) ມກີ ານຂູດຂອງຫນີ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ີເກດີ ການຕດນເຮດໃຫອ້ ຸນຫະພມູ ສງູ ຂນຶ້ , ເມຸ່ ອອຸນຫະພມູ ເພຸ່ ີມສງູ ຫຼາຍ ຂນຶ້ ເລຸ່ ອຍໆ ກາລງຄວາມແຂງແຮງຂອງຫີນຈະຫລຸດລົງຫີນຈະປຸ່ ຽນຈາກສະພາບຈາກເປາະເປນແພລດຕກິ 4) ແຮຸ່ ບາງຊະນດິ ຖກແປສະພາບ ເຮດໃຫໄ້ ດເ້ ມດຂະໜາດຫລຸດລງົ ມກີ ານຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ 5) ມກີ ານເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ປດໄຈທຸ່ ີຄວບຄຸມການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດ ໄດແ້ ກຸ່ ຊະນິດຂອງຫີນ ແລະ ແຮຸ່ ອົງ ປະກອບ (lithotype), ຂະໜາດຂອງເມດແຮຸ່ (grain size), ອຸ ນຫະພູມ (temperature), ຄວາມດນ (pressure), ແຮງດນນາ້ (fluid pressure), ແນວການຮຽງຕວົ ຂອງເມດແຮຸ່ (pre - existing fabric) ອດຕາການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງ (strain rate) ເປນຕນົ້ ລາຍລະອຽດສຸ່ ວນນຢີ້ ຸ່ ູໃນບດົ ທີ 3. ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ໃນເຂດຮອຍຕດ ທຸ່ ີເກດີ ພາຍໃຕສ້ ະພາວະທຸ່ ຫີ ີນມີຄຸນລກສະນະແບບແພລດ ຕກິ ຈະມີຜົນຕຸ່ ການແປຣສະພາບຂອງຫນີ ໂດຍຈະເຮດໃຫຫ້ ີນປຸ່ ຽນລກສະນະເປນໂຄງສາ້ ງແບບຮອຍຂະໜານ (foliation), ແນວແຕກລຽບ (cleavage), ໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ (lineation), ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ (fold) ຫຼ ເກີດ ຮຸ່ ວມກນໄດຫ້ າຼ ກຫຼາຍໂຄງສາ້ ງ ບາງເທຸ່ ອເຂດຮອຍຕດເກດີ ພາຍໃຕສ້ ະພາວະລະຫວຸ່ າງເປາະ - ແພລດຕກິ ເຮດໃຫ້ ມບີ າງສຸ່ ວນເປນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ (fault zone) ແລະ ບາງສຸ່ ວນເປນເຂດຮອຍຕດ (shear zone) ການຈດແບຸ່ ງ ປະເພດຂອງເຂດຮອຍຕດ ຈຸ່ ງຶ ລວມເຂດຮອຍເລຸ່ ອນເຂາົ້ ມາອກີ ດວ້ ຍ ຫຼ ໃນທານອງດຽວກນ ການແບຸ່ ງປະເພດຂອງ ເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ ກວມເອາົ ເຂດຮອຍຕດນເຂາົ້ ໄວດ້ ວ້ ຍ ການຈດປະເພດເປນການການດົ ຫລກເກນຂນຶ້ ມາເພຸ່ ອໃຫ້ ເປນລະບບົ ທຸ່ ີງຸ່າຍຕຸ່ ການຈຸ່ ຈາ ແລະ ການປະຍຸກໃຊ້ ຈຸ່ ງຶ ສາມາດຈດແບຸ່ ງໄດຫ້ າຼ ກຫຼາຍປະເພດດຸ່ ງທຸ່ ໄີ ດສ້ ະແດງໃນບດົ ທີ 1 ຫກຼ ສາຄນຂອງການຈດແບຸ່ ງຄ ການປະຍຸກໃຊໃ້ ນການແປຄວາມໝາຍ ແລະ ວທິ ທີ ຸ່ ີຈະເປນທຸ່ ນີ ຍິ ມົ ໄດແ້ ກຸ່ ວທິ ີ ການຈດປະເພດທຸ່ ປີ ະຍຸກໃຊໄ້ ດກ້ ວາ້ ງ. ເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີໂຜຸ່ ໃຫເ້ ຫນທຸ່ ີຜິວດນິ ໂດຍທຸ່ ວົ ໄປ ຈະມີການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial or simple shear) ເຖິງວຸ່ າເຂດຮອຍຕດເກດີ ຂນຶ້ ໄດທ້ ງແບບໄປຕາມແກນ (axial or pure shear) ແລະ ບຸ່ ໄປຕາມແກນ ການພບົ ເຂດຮອຍຕດແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ ມກມຫີ ກຼ ຖານປາກດົ ເພຸ່ ອບງົ ບອກເຖິງການເລຸ່ ອນ ແລະ ທດິ ທາງການເລຸ່ ອນທຸ່ ີປາກດົ ໄດຄ້ ຸ່ ອນຂາ້ ງຊດເຈນ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 9.4, ຖາ້ ຄວາມເຄາົ້ ຕງ້ ສາກທຸ່ ເີ ກດີ ໃນ ຮູບທີ 9.4 ເທຸ່ າົ ກນທງສອງດາ້ ນ ແລະ ມກີ ານຕດແຜຸ່ ນພຽງທງສອງດາ້ ນຂອງແຜຸ່ ນຫນີ , ແຜຸ່ ນຫນີ ຈະເລຸ່ ອນ ຫາກ ເນອ້ ຫນີ ເປນຊະນດິ ເນອ້ ດຽວ (homogeneous) ຈະເກດີ ເຂດຮອຍຕດທຸ່ ຊີ ຸ່ ກາງລະຫວຸ່ າງແຮງແຜຸ່ ນພຽງທງສອງ ຂາ້ ງ. 53

ຄວາມດນ ແລະ ອຸນຫະພູມ (pressure and temperature condition, P - T condition) ເປນ ປດໄຈທຸ່ ມີ ຄີ ວາມສາຄນຕຸ່ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນໃນເປອກໂລກ, ຫາກເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ເຮດໃຫມ້ ກີ ານເຄຸ່ ອນທຸ່ ແີ ບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ, ແຕຸ່ ຫາກເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ ຈະເຮດໃຫມ້ ກີ ານເຄຸ່ ອນ ທຸ່ ີແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ. ນອກຈາກນ,ີ້ ມາດຕາສຸ່ ວນຂອງການພິຈາລະນາເຂດຮອຍຕດເປນສຸ່ ງິ ສາຄນເມຸ່ ອພຈິ າລະນາໃນ ມາດຕາສຸ່ ວນນອ້ ຍອາດເປນແບບເປາະແຕຸ່ ເມຸ່ ອພຈິ າລະນາໃນມາດຕາສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ອາດເປນແບບແພລດຕກິ ແລະ ແຮຸ່ ບາງຊະນດິ ອາດສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ໃນຂະນະທຸ່ ີແຮຸ່ ອີກຊະນດິ ໜຸ່ ງຶ ສະແດງລກສະນະແບບແພ ລດຕິກ (ເຊຸ່ ນ ຮູ ບທີ 9.4) ການເກີດເຂດຮອຍຕດສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ໃຊເ້ ວລາທຸ່ ີຍາວນານຫຼາຍ (ເວລາຂອງທາງ ທລະນີວິທະຍາເປນມາດຕາສຸ່ ວນຂອງລາ້ ນປີ ຄຸ່ າອດຕາຄວາມເຄຸ່ ງລະຫວຸ່ າງ 10-14- 10 -18 ວິນາທີ -1) ການປຸ່ ຽນ ລກສະນະຈຸ່ ງຶ ຂນຶ້ ກບເວລາ ແລະ ຕາແໜຸ່ ງ ອີກທງເຂດຮອຍຕດອາດຕດ / ກດ (cut into / incise) ທງເປອກ ໂລກໄດ້ ຫຼ ຕດລງົ ໄປເຖງິ ຊນ້ ໂມເຮີ ເຂດຮອຍຕດມຄີ ວາມຊບຊອ້ ນຫຼາຍຂນຶ້ ຫາກມກີ ານເກດີ ຊາ້ (reactivate) ອາດມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະເກດີ ຂນຶ້ ໃໝຸ່ ຊອ້ ນທບການປຸ່ ຽນລກສະນະເດີມ ເຊຸ່ ນ: ຫນີ ຖກຕດຢຸ່ ູທຸ່ ລີ ະດບເລກິ 15 - 20 ກໂິ ລແມດ ແລະ ຖກດງຶ ຕວົ ຂນຶ້ ສຸ່ ູຜິວໂລກ (exhumation) ອາດພບົ ຫີນມາຍລກີ ໄນແຕກເປນລກສະນະຂອງ ແຄເທີຄລາໄຊ(cataclasite) ຫຼ ຂວດຫຸ່ ຼຽມໃນຮອຍເລຸ່ ອນ (fault breccia) ເຊຸ່ ິງເປນ “ໂຄງສາ້ ງຊອ້ ນທບ (superimposed structure)”. ເຂດຮອຍຕດເປນສຸ່ ງິ ທຸ່ ີໜາ້ ສະຫງວນ ແລະ ຊວນໃຫສ້ ກຶ ສາເປນຢຸ່ າງຍຸ່ ງິ ສາລບນກທລະນວີ ທິ ະຍາ ເຂດຮອຍ ຕດປະກອບຂນຶ້ ດວ້ ຍຫນີ ທຸ່ ີຖກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງຫາຼ ຍໂດຍແຮງທຸ່ ເີ ກດີ ຕາມທາມະຊາດ ຮູບຮຸ່ າງທຸ່ ີປາກດົ ຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດນນ້ ເປນພາບບນທກຶ ທຸ່ ີສວຍງາມສາ້ ງໂດຍທາມະຊາດ ພນ້ ທຸ່ ີບລເິ ວນນາ້ ຕກົ ຕາດລານສາງ ແຂວງຕາກ ເປນເຂດຮອຍຕດແຫຸ່ ງທາອດິ ຂອງຜຂູ້ ຽນ ຜຂູ້ ຽນໄດເ້ ຫນການບນທກຶ ອນງດົ ງາມ (elegant) ຂອງການ ປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນຕາມທາມະຊາດ ຕຸ່ ມາຄເຂດຮອຍຕດໃນບລິເວນພູເຂົາເທອກຣູບີ້ ໃນລດເນີແວເດີ ສະຫະລດອາເມຣິກາ) ພນ້ ທຸ່ ີທຸ່ ີຜຂູ້ ຽນທາສະດຸດດີ ແລະ ເມຸ່ ອນານກສກຶ ສາອອກໃນນາມໃນບລເິ ວນພູເຂາົ ຕະເວນ ອອກຂອງບາ້ ນສບູ , ເມອງ ເລີຍ ບລເິ ວນແມຸ່ ນາ້ ຂອງ, ເມອງ ຊຽງຄານ ແລະ ເມອງ ປາກຊມົ ແຂວງ ເລີຍ ເຊຸ່ ງິ ຫີນ ໂຜຸ່ ບລເິ ວນທອ້ ງນາ້ ຂອງສວຍງາມຫຼາຍ ສາມາດຍຸ່ າງສາຫຼວດຕາມແນວຫນີ ໂຜຸ່ ໄດຕ້ ະຫອຼ ດທງມ້ ຫຼ ຈະຂຸດຄນົ້ ຊາຍ ເພຸ່ ອຫາກອ້ ນກວດທຸ່ ີຝຸ່ ງຢຸ່ ູບລເິ ວນທອ້ ງນາ້ (ເມຸ່ ອນາ້ ໂຂງແຫງ້ ໃນລະດູແລງ້ ) ເຊຸ່ ງິ ຈະມໂີ ຄງສາ້ ງຂະໜາດນອ້ ຍບນທກຶ ໃນກອ້ ນຫນີ ແຕຸ່ ລະກອ້ ນສວຍງາມຫຼາຍເຊຸ່ ນກນ ເປນຫນີ ຕວົ ຢຸ່ າງທຸ່ ີຜູຂ້ ຽນສາມາດນາມາໃຊໃ້ ນຊຸ່ ວົ ໂມງປະຕິບດ ການ ແລະ ອກີ ຫຼາຍຊຸ່ ວົ ໂມງໃນພາກບນລະຍາຍໄດຢ້ ຸ່ າງມປີ ະສດິ ທພິ າບຫຼາຍ. 54

ຮູບທີ 9.4 (ກ) ເຂດຮອຍຕດຈະມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial) (ຂ) ບລເິ ວນ ເຂດຮອຍຕດມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະໄດທ້ ງແບບແພລດຕກິ (ຮອຍຂະໜານ) ແລະ ເປາະ (ເມດແຮຸ່ ມຮີ ອຍແຕກ) (ຄ) ການຕດຕາມແນວແຜຸ່ ນພຽງຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີມຄີ ວາມໜດແຕກຕຸ່ າງກນ ແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial) ທຸ່ າໃຫເ້ ກດີ ເປນຂອບເຂດການຕດລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນ (ງ) ຫີນແກຣເໜດີ ມາຍເລີໄນມ້ ພີ ຟິເຣີແບລສ (porphyroblast) ເປນແຮຸ່ ເຟລດປານທຸ່ ີມີການແຕກແບບເປາະ ແຮຸ່ ຂວດສະແດງຮອຍຂະໜານ [ຮູບ (ຄ) ຈາກ Fig. 17 ໂດຍ Sanz et al., 2008 ຮູບ (ງ) ຈາກ Fig. 5.43 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ເຮາົ ສາມາດບງົ ບອກເຖິງທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີ (sense of displacement or sense of shear) ຂອງ ຫີນທຸ່ ີຖກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະພາຍໃນເຂດຮອຍຕດນໄດ້ ລວມທງບົງບອກສະພາບຂອງຄວາມດນ ແລະ ອຸນຫະພູມຂະນະເກດີ (P - T conditions) ຕະຫຼອດຈນົ ປະລມິ ານຂອງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ໄີ ດດ້ ວ້ ຍເຊຸ່ ນກນ ການປຸ່ ຽນ ລກສະນະຂອງພກຶ ແຮຸ່ ຊາກດກຶ ດາບນ ຫຼ ອງົ ປະກອບອຸ່ ນໆເຮດໃຫເ້ ຮາົ ສາມາດບງົ ບອກເຖິງປະລມິ ານຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີ ເກດິ ຂນຶ້ ກບຫີນໄດໃ້ ນຂະນະເກດີ ການຕດ ດຸ່ ງໄດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ ໃນບດົ ທີ 2. 1.1. ລກສະນະຂອງເຂດຮອຍຕດ ໂດຍທຸ່ ວົ ໄປເຮາົ ພບົ ຄວາມໜາຂອງເຂດຮອຍຕດນອ້ ຍກວຸ່ າຄວາມຍາວ ແລະ ຄວາມກວາ້ ງມກພົບເປນ ລກສະນະທຸ່ ີລອກອອກໄດເ້ ປນແຜຸ່ ນໆຄາ້ ຍກບເຈຍ້ [ຮູບທີ 9.1 (ສ)] ພົບໄດໃ້ ນທຸກມາດຕາສຸ່ ວນບຸ່ ວຸ່ ານອ້ ຍ ຫຼ ໃຫຍຸ່ ບາງເທຸ່ ອເຂດຮອຍຕດມຄີ ວາມຍາວຫາຼ ຍກວຸ່ າ 100 ກໂິ ລແມດ ແລະ ມຄີ ວາມໜາຫຼາຍກວຸ່ າ 10 ກໂິ ລແມດ ດຸ່ ງຮູບທີ 9.5 (ກ) ແລະ ເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີນອ້ ຍຫາຼ ຍພບົ ໄດໃ້ ນແຜຸ່ ນຫີນບາງ (thin section) ດຸ່ ງຮູບທີ 9.5 (ຂ). 55

ຮູບທີ 9.5 ເຂດຮອຍຕດໃຫຍຸ່ ແລະ ນອ້ ຍ (ກ) ເຂດຮອຍຕດນໃນບລເິ ວນ Nordre Stromfjord shear zone, Greenland (ຂ) ເຂດຮອຍຕດຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງຂອງຫີນແອະໄພລ້ (aplite) [ຮູບຈາກ Figure 10.4 ໂດຍ Davis et al., 2011] ເຂດຮອຍຕດສະທອ້ ນເຖິງການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເກດິ ຂນຶ້ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ຈີ າກດບລິເວນໃດບລເິ ວນໜຸ່ ງຶ , ການພົບເຫນເຂດຮອຍຕດບົງບອກເຖິງການປຸ່ ຽນລກສະນະໂດຍການເກີດຄວາມເຄຸ່ ງແບບເນ້ອປະສົມ (heterogeneous) ບຸ່ ແມຸ່ ນແບບເນອ້ ດຽວ (homogeneous). ດຸ່ ງນນ້ , ການເກດີ ເຂດຮອຍຕດຈຸ່ ງຶ ເປນຜນົ ຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ (gradation) ປະລິມານຂອງຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເຮດໃຫກ້ ານປຸ່ ຽນ ລກສະນະເກດີ ຂນຶ້ ໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍຕດຈະມຄີ ຸ່ າຫາຼ ຍທຸ່ ສີ ຸດທຸ່ ີຊຸ່ ກາງ ແລະ ຫລຸດລງົ ໄປເລຸ່ ອຍໆເມຸ່ ອຫຸ່ າງຈາກຈດຸ ກາງ, ຖາ້ ປະລມິ ານຂອງຄວາມເຄຸ່ ງລຸດລງົ ເລຸ່ ອຍໆໂດຍບຸ່ ເຮດໃຫລ້ ກສະນະປາກດົ ຂອງຫນີ ຂາ້ ງຄຽງແຕກຕຸ່ າງອອກ ໄປ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ເຂດຮອຍຕດແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous shear zone)” ແຕຸ່ ຖາ້ ເກດີ ໄລຍະການເລຸ່ ອນ (offset) 56

ປາກົດໃຫເ້ ຫນ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ເຂດຮອຍຕດແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (discontinuous shear zone)” ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.6. ຮູບທີ 9.6 (ກ) ເຂດຮອຍຕດແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous shear zone) ສງເກດຊນ້ ຫີນສີເຂມ້ ບຸ່ ຂາດອອກ ຈາກກນ (ຂ) ເຂດຮອຍຕດແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (discontinuous shear zone) ຊນ້ ຫີນສີເຂມ້ ຂາດອອກຈາກ ກນໃນເຂດຮອຍຕດ (ຄ) ພາບສະເກດຈາກສະຫນາມຂອງເຂດຮອຍຕດແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງຂອງຂອບ [ຮູບ (ກ) ແລະ (ຂ) ຈາກ Figure 10.5 ໂດຍ Davis et al., 2011 ຮູບ (ຄ) ຈາກ Fig. 7 ໂດຍ Wells et al., 2005] ຮູບທີ 9.6 ສຸ່ ວນທຸ່ ີເປນເຂດຮອຍຕດແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ມຫີ ນີ ຖກປຸ່ ຽນລກສະນະພຽງເລກນອ້ ຍສາຜດກບຂາ້ ງ ທຸ່ ີຂາດອອກ (ຮູບທີ 9.6) ການສກຶ ສາເຂດຮອຍຕດ ບງົ ບອກເຖິງຄວາມເປນເນອ້ ດຽວ ຫຼ ເປນເນອ້ ປະສມົ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູ ກບມາດຕາສຸ່ ວນທຸ່ ພີ ຈິ າລະນາ ເຊຸ່ ນ ພຈິ າລະນາຈາກຫີນທຸ່ ີໂຜຸ່ ໄດເ້ ປນເຂດຮອຍຕດແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ແຕຸ່ ເມຸ່ ອພຈິ າລະນາ ຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງໄດເ້ ປນ ເຂດຮອຍຕດແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ. 1.2. ຮູບຮຸ່ າງຂອງເຂດຮອຍຕດ (Geometry of Shear Zone) ເຂດຮອຍຕດອາດມຮີ ູບຮຸ່ າາງເປນແຜຸ່ ນແຜຸ່ ນພຽງ ແຜຸ່ ນໂຄງ້ ຫຼ ອາດຈະມຮີ ູບຮຸ່ າງທຸ່ ຊີ ບຊອ້ ນຫາຼ ຍ ແມຸ່ ນຈະ ຊບຊອ້ ນ ແນວໃດ ແຕຸ່ ຮອຍຕດຈະຕອ້ ງສະແດງລກສະນະເປນ ແຜຸ່ ນເຄຸ່ ງິ ຂະໜານ ເຂດຮອຍຕດມກມຄີ ວາມໜາທຸ່ ີ 57

ຄຸ່ ອນຂາ້ ງຄງົ ທຸ່ ໄີ ປຕາມຄວາມຍາວ, ຖາ້ ປາຍໃດປາຍໜຸ່ ງຶ ແຍກອອກຈະມຄີ ວາມໜາເພຸ່ ມີ ຂຶນ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 9.7 ປາຍທຸ່ ີ ເປນທຸ່ ີສນິ້ ສຸດຂອງເຂດຮອຍຕດອາດຂະຫຍາຍຫີນຖກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະຫຼຸດລົງໄປເມຸ່ ອມກີ ານຂະຫຍາຍ ກວາ້ ງຂນຶ້ ບາງເທຸ່ ອປາຍຂອງເຂດຮອຍຕດນອ້ ຍລງົ ເມຸ່ ອເຂາົ້ ສຸ່ ູຫີນຊະນິດໃໝຸ່ ທຸ່ ີມຄີ ວາມບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ແລະ ມຄີ ວາມ ແຂງແຮງກວຸ່ າ (ຮູບທີ 9.7) ໂດຍພບົ ວຸ່ າຫີນມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຫາຼ ຍ ແລະ ຍຸດໄປໃນທຸ່ ີສຸດຊຸ່ ບຸ່ ອນທຸ່ ີເປນເຂດ ບາງໆຂອງເຂດຮອຍຕດ. ອາດພບົ ເຂດຮອຍຕດເປນເຊດປະກອບດວ້ ຍຫາຼ ຍໆເຊດລວມກນ ມຮີ ູບຮຸ່ າງແຕກຕຸ່ າງກນ ແຕຸ່ ສາມາດຈດລວມກຸ່ ຸມໄດດ້ ຸ່ ງຮູບທີ 9.8 ແລະ ສາລບໃນມາດຕາສຸ່ ວນແບບໄພສານອາດມກີ ານປຸ່ ຽນແປງຂອງຫີນ ໃນເຂດຮອຍຕດ ທຸ່ ີສງເກດໄດເ້ ຊຸ່ ນກນ. ເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີປະກອບໄປດວ້ ຍຫີນທຸ່ ີແຂງຫຼາຍສະຫລບກບຫີນແຂງ ນອ້ ຍ ເຮດໃຫມ້ ກີ ານປຸ່ ຽນແປງທຸ່ ບີ ຸ່ ເທຸ່ າົ ກນອາດພບົ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງກວດມນົ ໃນຮູບຂອງສຸ່ ງິ ແປກປອມໃນ ເນອ້ ຫີນ ຂະນະທຸ່ ີແຮຸ່ ອຸ່ ນໆປຸ່ ຽນລກສະນະເປນໂຄງສາ້ ງຮອຍຂະໜານ. ຮູບທີ 9.7 ລກສະນະປາກົດຂອງເຂດຮອຍຕດ (ກ) ແບບຂະໜານໄປທງແນວເຂດຮອຍຕດ (parallel margins) (ຂ) ແບບກວາ້ ງອອກ (diverging margins) (ຄ) ແບບລີບນອ້ ຍລງົ (converging margins) [ຮູບຈາກ Figure 10.8 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 9.8 ລກສະນະຂອງຮອຍຂະໜານໃນບລິເວນເຂດຮອຍຕດ (ກ) ແບບຂະໜານ (parallel shear zone) (ຂ) ແບບປະສານສາຍ (anastomosing shear zone) (ຄ) ແບບຄອນຈິເກີດ (conjugate shear zone) (ງ) ແບບແຜຸ່ ນພຽງແນວນອນ (horizontal plane) (ຈ) ແບບຮູບໂຄງ້ (folded shear zone) ທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຍກົ ຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນດນິ (ສ) ແບບຮູບໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກການບຸ່ ສາມາດຕດເຂາົ້ ໄປໃນຫີນທຸ່ ີ 58

ແຂງກວຸ່ າໄດ້ ຈຸ່ ງຶ ໂຄງ້ ໄປຍງບລເິ ວນທຸ່ ີປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍກວຸ່ າ ຖເປນການໂຄງ້ ໃນລະຫວຸ່ າງເກດີ ເຂດຮອຍຕດ (original planar shear zone) [ຮູບຈາກ Figures 10.9 and 10.10 ໂດຍ Davis et al., 2011] ເຂດຮອຍຕດທຸ່ ຕີ ດເຂາົ້ ໄປໃນຫນີ ທຸ່ ີມລີ ກສະນະທຸ່ ີເປນຊນ້ ຫຼ ເປນຂອບຕດຊນ້ ຫີນ (dike) ສາມາດໃຊເ້ ປນ ຫກຼ ຖານ ຫຼ ເປນຕວົ ບງົ ຊີ້ (marker) ການເລຸ່ ອນອອກຈາກກນ ຫຼ ລກສະນະທຸ່ ຜີ ດິ ປກົ ກະຕໄິ ປຈາກເດມີ ຂອງຊນ້ ຫີນ ຫຼ ຂອງໄດເຮາົ ສນົ ໃຈຫາການເລຸ່ ອນ (translation) ຂອງເຂດຮອຍຕດ ຮູບທີ 9.9 ສະແດງເຂດຮອຍຕດ ສາມາດພົບໃນບລິເວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (plate boundary) ປະເພດຕຸ່ າງໆຮູບທີ 9.10 ສະແດງ ລກສະນະການຈດແບຸ່ ງປະເພດຂອງເຂດຮອຍຕດ. ຮູບທີ 9.9 ລກສະນະເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີເກດີ ໃນບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (ກ) ບລິເວນແຜຸ່ ນມະຫາ ທະເລຊນົ ກບແຜຸ່ ນທະວີບ (ocean - continent convergence) (ຂ) ບລເິ ວນແຜຸ່ ນທະວບີ ຊນົ ກບທະວີບ (continental collision) (ຄ) ບລເິ ວນແຜຸ່ ນທະວບີ ແຍກອອກຈາກກນ (continental rifting) (ງ) ບລເິ ວນ ແຜຸ່ ນມະຫາທະເລ ຫຼ ແຜຸ່ ນທະວີບເຄຸ່ ອນດາ້ ນຂ້າງ (transform or strike - slip faulting) [ຮູບຈາກ Figure 10.15 ໂດຍ Davis et al., 2011] 59

ຮູບທີ 9.10 ຊຸ່ ຂອງເຂດຮອຍຕດ (ກ) ເຂດຮອຍຕດແບບເຄຸ່ ອນໄປທາງຂວາມ (right - handed (dextral) shear zone) (ຂ) ເຂດຮອຍຕດແບບເຄຸ່ ອນໄປທາງຊາ້ ຍມ (left - handed (sinistral) shear zone) ( ຄ) ເຂດຮອຍຕດແບບປກົ ກະຕິ (normal shear zone) (ງ) ເຂດຮອຍຕດແບບຍອ້ ນ (reverse shear zone) (ຈ) ເຂດຮອຍຕດແບບຊີກເທິງໄປທາງຕະເວນຕກົ (top to the west shear zone) (ສ) ເຂດ ຮອຍຕດແບບຝຸ່ ງຕະເວນຕົກເລຸ່ ອນຂນຶ້ (west side up) [ຮູບຈາກ Figure 10.13 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 9.11 ສະແດງການໂຜຸ່ ຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດ ຫຼ ມາຢເລີໄນ້ ຈາກການສກຶ ສາວເິ ຄາະກລະນກີ ານໂຜຸ່ ຂອງກຸ່ ຸມຫີນທຸ່ ີເອນີ້ ວຸ່ າ “Metamorphic Core Complexes – ເມະເທມິ ອນຟິກ ຄອນ ຄອມເພລກ” ເຊຸ່ ງິ ພບົ ມາຍເລີໄນອ້ ນເປນຫີນທຸ່ ເີ ກດີ ໃນຮອຍຕດ ລະດບຄວາມເລກິ ປະມານ 10 - - 15 ກໂິ ລແມດໃຕຜ້ ວິ ດນິ ຕຸ່ ມາໂຜຸ່ ທຸ່ ີ ຍອດພູສູງ ເນຸ່ ອງຈາກເປນຜົນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕມິ ູມຕຸ່ າ ລກສະນະການໂຜຸ່ ຂນຶ້ ມາຂອງ Metamorphic Core Complexes ພົບໃນສຫຣດອເມຣກິ າ ແລະ ທາງຕອນໃຕຂ້ ອງທິເບດ (Tibet ອອກສຽງວຸ່ າ ເທອເບດົ ) ແລະ ຖາ້ ຫນີ ມາຍເລີໄນເ້ ທງິ ຍອດເຂາົ ໃນບລິເວນພູເຂາົ ດອຍອນິ ທະນນົ ແລະ ດອຍສຸເທບ ຂອງປະເທດໄທ ເປນ ປະເພດດຽວກບ Metamorphic Core Complexes ວວິ ດທະນາການຂອງການໂຜຸ່ ແລະ ການເກດີ ຂອງພເູ ຂາົ ດອຍອນິ ທະນນົ ແລະ ດອຍສຸເທບ ຄວນຈະມລີ ກສະນະເຊຸ່ ນດຽວກບພາບສະເກດໃນຮູບທີ 9.11. 60

ຮູບທີ 9.11 ຮູບຈາລອງການເກດີ ເຂດຮອຍຕດນບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕມິ ູມຕຸ່ າ ມມີ າຍເລີໄນທ້ ຸ່ ີແຕກຫຸ່ ຼຽມ ເມຸ່ ອໂຜຸ່ ຂນຶ້ ສຸ່ ູຜິວດນິ ສບເນຸ່ ອງຈາກການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ (exhumation) ສງເກດຕຸ່ າແໜຸ່ ງຂອງຈດຸ A ທງ 3 ຮູບ [ຮູບຈາກ Figure 10.17 ໂດຍ Davis et al., 2011] 2. ຊະນດິ ຂອງເຂດຮອຍຕດ (Types of Shear Zone) ເຂດຮອຍຕດແບຸ່ ງອອກໄດ້ 4 ປະເພດ ໄດແ້ ກຸ່ : 1) ເຂດຮອຍຕດແບບເປາະ (brittle shear zone) 2) ເຂດຮອຍຕດແບບແພລດຕກິ (plastic shear zone) 3) ເຂດຮອຍຕດແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະ (semi brittle shear zone) 4) ເຂດຮອຍຕດຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ (brittle - plastic shear zone) ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະຂອງເຂດຮອຍຕດ (brittle shear zone deformation) ເກດີ ຂນຶ້ ໄດໃ້ ນ ສະພາວະທຸ່ ີມອີ ຸນຫະພູມຕຸ່ າ, ຄວາມດນຕຸ່ າ, ອດຕາການເກີດຄວາມເຄຸ່ ງສູງ ແລະ ຄວາມດນຂອງຂອງແຫຼວສງູ , 61

ສຸ່ ວນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ ຂອງເຂດຮອຍຕດ (plastic shear zone deformation) ເກດີ ຂນຶ້ ໄດໃ້ ນສະພາວະທຸ່ ີມີ ອຸນຫະພູມສູງ, ຄວາມດນສູງ, ອດຕາການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງຕຸ່ າ ແລະ ຄວາມດນນາ້ ຕຸ່ າ. ນອກຈາກນແີ້ ລວ້ ຄຸນລກສະນະຂອງແຮຸ່ ອງົ ປະກອບໃນຫນີ ກມສີ ຸ່ ວນສາຄນທຸ່ ີເຮດໃຫຫ້ ີນປຸ່ ຽນແປງເປນແບບໃດ ເຊຸ່ ນ: ໃນສະພາວະທຸ່ ຄີ ກນ, ທອງ, ເງນີ ຫຼ ທອງແດງ ມລີ ກສະນະແພລດຕກິ ທຸ່ ີອຸນຫະພູມຫອ້ ງຂະນະທຸ່ ແີ ຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານມລີ ກສະນະແບບເປາະ ເປນຕນົ້ . 2.1. ເຂດຮອຍຕດແບບເປາະ (Brittle Shear Zone) ເຂດຮອຍຕດແບບເປາະ ເກດີ ໃນບລເິ ວນເປອກໂລກທຸ່ ີມີຄວາມເລກິ ປະມານ 5 - 10 ກໂິ ລແມດຈາກຜິວ ດນິ . ດຸ່ ງນນ້ , ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະໃນບລເິ ວນນຈີ້ ະໄດເ້ ປນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ (fault zone) ໂດຍທຸ່ ີການ ປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ເກີດຂຶນ້ ໃນຂະນະທຸ່ ີຫີນມີອດຕາຄວາມເຄຸ່ ງສູງຂນຶ້ ໃນຫີນ (ເຊຸ່ ນດຽວກບການເກດີ ແຜຸ່ ນດນິ ໄຫວ). ຫີນໃນຂອງເຂດຮອຍຕດນແບບເປາະ ໄດແ້ ກຸ່ ກວດຫຸ່ ຼຽມເຊຸ່ ງິ ມຢີ ຸ່ ູຫຼາຍກວຸ່ າ 30% ເປນໄດທ້ ງ ແບບມກີ ານຢຶດເກາະກນແໜນ້ (cohesive) ຫຼ ບຸ່ ມກີ ານຢຶດເກາະເລີຍ (non - cohesive). ແຄເທີຄລາໄຊ້ (catacasite) ມກີ ວດຫຸ່ ຽຼ ມນອ້ ຍກວຸ່ າ 30% ມເີ ມດແຮຸ່ ຢຶດເກາະກນແໜນ້ ຫຼ ອາຈມເີ ກ໊ິາົ (gouge) ເຊຸ່ ິງເປນຜົງລະອຽດຢຸ່ ູລະຫວຸ່ າງເຂດຮອຍຕດ ການທຸ່ ີຫີນໃນເຂດຮອຍຕດມກີ ານຢດຶ ເກາະກນແໜນ້ ເນຸ່ ອງຈາກເກດີ ຈາກການລະລາຍຂອງແຮຸ່ ບາງຕວົ ແລວົ້ ຈຸ່ ງຶ ມກີ ານປະສານຕວົ ກນໃໝຸ່ ໃນເນອ້ ຫີນ ເປນໄປຕາມກນົ ໄກການລະລາຍດວ້ ຍຄວາມດນ ແລະ ການຕກົ ສະສມົ ໃໝຸ່ (pressure solution and precipitation) ພາຍ ໃນເຂດຮອຍຕດແບບເປາະຍງ ມໂີ ຄງສາ້ ງຫຼາຍຊະນດິ ເຊຸ່ ນ: ຮອຍແຕກຕດ (shear fractures), ຮອຍຂະໜານ (foliations), ຮອຍລາຍຂະໜານ (striations), ຮອຍຖະໄລ (sllickenlines), ແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (stylolites) ແລະ ສາຍແຮຸ່ (veins). ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດນແບບເປາະມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະ ທຸ່ ເີ ຮດໃຫມ້ ຄີ ວາມແຕກຕຸ່ າງຈາກ ຫີນຂາ້ ງຄຽງຢຸ່ າງຊດເຈນ ເຊຸ່ ນ: ສະແດງການຂາດອອກຈາກກນຂອງຊນ້ ຫີນ ແລະ ຖ້າມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຫາຼ ຍໆຮອຍ ເລຸ່ ອນຢຸ່ ູໃນເຂດດຽວກນ ດຸ່ ງຮູບທີ 9.12 ເອີນ້ ວຸ່ າ “ເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ (fault zone)” ຮູບຫີນຕວົ ຢຸ່ າງຂອງຫີນເຂດ ຮອຍຕດນແບບເປາະ ດຸ່ ງສະແດງໃນບດົ ທີ 6. ຮູບທີ 9.12 ລກສະນະຂອງບລເິ ວນທຸ່ ມີ ກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ແລະ ເຄຸ່ ງິ ເປາະ ເຊຸ່ ງິ ເອນີ້ ເປນ ເຂດຮອຍ ເ ລຸ່ ອ ນ ( ກ ) ຮ ອ ຍ ເ ລຸ່ ອ ນ ແ ບ ບ ຂ ະ ໜ າ ນ ( parallel faults) (ຂ ) ຮ ອ ຍ ເ ລຸ່ ອ ນ ແ ບ ບ ປ ະ ສ າ ນ ສ າ ຍ (anastomosing faults) (ຄ) ຮອຍເລຸ່ ອນແບບເອນເອະເຊີລອນ (en echelon faults) [ຮູ ບຈາກ Figure 10.19 ໂດຍ Davis et al., 2011] 62

2.2. ເຂດຮອຍຕດນແບບແພລດຕກິ (Plastic Shear Zone) ເກດີ ຈາກການຕດນພາຍໃຕສ້ ະພາວະແບບແພລດຕກິ ນນ້ ຄ ຫີນທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະຕອ້ ງຢຸ່ ູໃນລະດບຄວາມ ເລກິ ຕງ້ ແຕຸ່ 10 - 15 ກໂິ ລແມດລງົ ໄປຈາກຜິວດນິ ຖເປນສຸ່ ວນຂອງເປອກໂລກຊນ້ ກາງ ແລະ ເປອກໂລກຊນ້ ລຸ່ ຸມ ແລະ ເຖິງຊນ້ ທລະນພີ າກຊນ້ ກາງ (asthenosphere) ຈຸ່ ງຶ ພບົ ສະພາບແພລດຕກິ ຂອງເຂດຮອຍຕດ ຫີນເດີມໃນ ເຂດຮອຍຕດນແບບແພລດຕິກ ໄດແ້ ກຸ່ ຫີນແປຣເກຣດສູງ ເຊຸ່ ງິ ເປນຫີນທຸ່ ີຢຸ່ ູທຸ່ ີຄວາມເລກິ ຕງ້ ແຕຸ່ 10 - 15 ກໂິ ລແມດລງົ ໄປ ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງຫີນແປເກຣດສງູ ໄດແ້ ກຸ່ : ໄນ,້ ຊສິ , ແອມຟິເບີໄລ,້ ຫີນອຸ່ ອນ. ຫນີ ແປເຫຸ່ າຼົ ນຖີ້ ກປຸ່ ຽນ ລກສະນະໂດຍການຕດ ຊອ້ ນທບກບການແປສະພາບທຸ່ ີປາກດົ ຢຸ່ ູກຸ່ ອນການຕດ. ດຸ່ ງນນ້ , ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດແບບ ແພລດຕກິ ຈຸ່ ງຶ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງນອ້ ຍ 2 ເທຸ່ ອ ຄ: ຫນີ ຖກແປ ແລະ ຫີນຖກຕດ, ຫາກຫນີ ມຮີ ອຍຂະໜ ານ ແລະ ໃນເນອ້ ຫີນມຫີ ກຼ ຖານບງົ ບອກການຕດ (sense of shear and shear marker) ສະແດງວຸ່ າຫນີ ນນ້ ເກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ ການເອນີ້ ຊຸ່ ຈຸ່ ງຶ ຕອ້ ງມຄີ າຂະຫຍາຍດວ້ ຍ ເຊຸ່ ນ ມາຍເລີນຖິ ິກ ຊສິ (mylonitc schist) ມາຍເລີນຖິ ິກ, ໄນ້ (mylonitic gneiss), ມາຍເລີນຖິ ກິ ມານເບີນ (myonitc marble) ເປນຕນົ້ . ອາດມຂີ ອງ ແຫຼວແຊກເຂາົ້ ມາໃນຫນີ ຂອງເຂດຮອຍຕດ ແລະ ຈບຕວົ ເປນໂຄງສາ້ ງຂອງແຮຸ່ ໃໝຸ່ ເຮດໃຫບ້ ຸ່ ສາມາດບງົ ບອກຫີນ ດງ້ ເດີມ (protholith) ໄດໂ້ ດຍງຸ່າຍ ຫຼ ໂດຍທນທີ ຄວນເອີນ້ ຊຸ່ ເບອ້ ງຕນົ້ ວຸ່ າ ມາຍເລໄີ ນ(້ mylonite). ຫີນທຸ່ ີເກດີ ໃນບລເິ ວນຮອຍຕດແບບແພລດຕກິ ຄ ມາຍເລໄີ ນ້ ເຊຸ່ ງິ ເນອ້ ຂອງມາຍເລີໄນເ້ ກດີ ຈາກການເກີດ ພກຶ ໃໝຸ່ ເຊຸ່ ງິ ຮຽງຕວົ ແບບຮອຍຂະໜານ (foliation) ໂດຍມາຍເລີໄນມ້ ຮີ ອຍຂະໜານຢຸ່ າງນອ້ ຍຈະຕອ້ ງມີ 2 ແນວ ນນ້ ຄ ຮອຍຂະໜານທຸ່ ີໜຸ່ ງຶ ເປນຜນົ ຂອງການແປສະພາບ. ຮອຍຂະໜານທຸ່ ີສອງ ເປນຜົນຂອງການຕດ ຮອຍຂະໜ ານໃນມາຍເລີໄນສ້ ຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ມຮີ ອຍຂະໜານ 2 ແນວ ແນວຂອງຮອຍຂະໜານ 2 ແນວນນ້ ຈະເຮດມູມກນ. ມາຍເລີ ໄນທ້ ຸ່ ີມກີ ານຮຽງຂອງຮອຍຂະໜານເດຸ່ ນແຈງ້ 1 ແນວ ເອີນ້ ວຸ່ າ “S - mylonite – ເອດ - ມາຍເລໄີ ນ”້ ຫາກມກີ ານ ຢດ ແລະ ສະແດງລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ເດຸ່ ນແຈງ້ ເອນີ້ ວຸ່ າ “L - mylonite – ເອນ - ມາຍເລີໄນທ້ ”໌ ຖາ້ ມລີ ກສະນະເດຸ່ ນທງ S ແລະ L ເອນີ້ ວຸ່ າ “LS - mylonite – ເອນເອດ - ມາຍເລີໄນ”້ ອາດເອນີ້ ຊຸ່ ຫນີ ທຸ່ ເີ ກດີ ໃນ ບລິເວນຮອຍຕດແບບແພລດຕິຄວຸ່ າ ເທກເທີໄນ້ (tectonite) ເຊຸ່ ນ: ມານເບີນ ເທກເທີໄນ້ທ໌ (marble tectonite), ເມະເທີມອນຝິກ ເທກເທີໄນທ້ ໌ (metamorphic tectonite) ເປນຕນົ້ . ໝາຍເຫດ: ການບງົ ບອກ ທດິ ທາງການຕດຂອງຫນີ ມາຍເລີໄນຈ້ າກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງ, ຫາກເບຸ່ ງິ ຈາກພຟເິ ຣີແຄລສ (porphyroclast) ທຸ່ ີປາກດົ ໃນເນອ້ ຫນີ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງການຕດແຜຸ່ ນຫນີ ບາງມສີ ຸ່ ວນສາຄນຫາກຕດຜິດແຜຸ່ ນພຽງຈະບຸ່ ສາມາດບງົ ບອກທິດທາງ ການຕດໄດ.້ ຮູບຕວົ ຢຸ່ າງຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດນແບບແພລດຕກິ ສະແດງໃນຮູບທີ 9.13 ສຸ່ ວນຮູບທີ 9.14 ສະແດງ ແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ີຄວນເລອກຕດແຜຸ່ ນຫນີ ບາງເພຸ່ ອຫາທດິ ທາງຂອງການຕດ ແລະ ເພຸ່ ອສະແດງລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີ ມໃີ ນເຂດຮອຍຕດຄວນຕດແຜຸ່ ນຫນີ ບາງຂະໜານກບແນວການຢດຕວົ ຂອງເມດແຮຸ່ ແລະ ຕງ້ ສາກກບຮອຍຂະໜ ານ ເຊຸ່ ງິ ຈະຫາທດິ ທາງຂອງການຕດໄດ,້ ຫາກຕດຕງ້ ສາກກບແນວການຮຽງຕວົ ຂອງເມດແຮຸ່ ຈະບຸ່ ສາມາດຫາທິດ ທາງການຕດໄດ.້ 63

ຮູບທີ 9.13 (ກ) ຫນີ ມາຍເລນີ ຖິ ິກ ໄນ້ ພບົ ບລເິ ວນ ເມອງ ໜອງໃຫຍຸ່ ແຂວງຊນົ ບູລີ ແຮຸ່ ສີຂາວໃນຮູບ ຄ ພຟເິ ຣີ ແຄລສ (porphyroclast) ຂອງແຮຸ່ ເຟລດປານ (ຂ) ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງເຊຸ່ ິງຕດຂະໜານກບແນວການຢດ ຕົວຂອງເມດແຮຸ່ ແລະ ຕງ້ ສາກກບແນວຮອຍຂະໜານຂອງຫີນມາຍເລີນຖິ ິກ ໄນ້ ຫີນມາຍເລີນິຖິກ ໄນ້ ເຊຸ່ ິງ ປະກອບດວ້ ຍແຮຸ່ ຂວດ, ເຟລດປານ, ການເນດ ແລະ ໄມເຄິ ໂດຍມແີ ຮຸ່ ການເນດເປນພຟິເຣີແຄລສ [ຮູບ (ກ) ພຽງຕາ ສາດຮກ ຖຸ່ າຍຮູບ ຮູບ (ຂ) ຈາກ Fig. 5.7 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ຮູບທີ 9.14 ໄດອະແກມ ສະແດງແນວຂອງການຮຽງຕວົ ຂອງຮອຍຂະໜານຂອງຫີນມາຍເລີໄນທ້ ຸ່ ີເກດີ ໃນເຂດ ຮອຍຕດ ການພຈິ າລະນາຫາທດິ ທາງການຕດ ຈະຕອ້ ງພຈິ າລະນາໃນທດິ ທາງທຸ່ ກີ ະໜານກບແນວການຢດຂອງ ເມດແຮຸ່ [ຮູບຈາກ Fig. 5.10 ໂດຍ ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] 2.3. ເຂດຮອຍຕດນແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະ (Semi - Brittle Shear Zone) ເຂດຮອຍຕດແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະມລີ ກສະນະຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະໂດດເດຸ່ ນກວຸ່ າແບບແພລດຕກິ ໂດຍມີໂຄງສາ້ ງແບບເອນເອະເຊີລອນ (en echelon) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບ 9.15 ແລະ 9.16 ແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (stylolite - ສໄຕ′ເລີໄລ)້ ແລະ ແຄເທີຄລາໄຊ້ (cataclasite). 64

ຮູບທີ 9.15 (ກ) - (ຄ) ໂຄງສາ້ ງແບບເອນເອະເຊີລອນ (en echelon) ເຊຸ່ ິງເກີດຂຶນ້ ໄດໃ້ ນເຂດຮອຍຕດ ສະພາບແບບເຄຸ່ ິງເປາະ ທງ້ ສອງຮູບເປນເອນເອະເຊີລອນ ຂອງສາຍແຮຸ່ ແຄລໄຊ້ [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Pual Karabinos, Williams College ຮູບ (ຂ) ໂດຍ Tekla Harns, Amherst College ຮູບ (ຄ) ຈາກ Figure 10.22 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 9.16 ໂຄງສາ້ ງແບບເອນເອະເຊີລອນ (en echelon) ໃນເຂດຮອຍຕດສະພາບແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະ ມປີ າກດົ ເປນລກສະນະ (ກ) ແບບເປນສາຍແຮຸ່ (en echelon veins) (ຂ) ແບບແນວແຂວ້ ໃນຫີນ (en echelon stylolites) (ຄ) ແບບການຄດົ ໂຄງ້ ແບບເອນເອະເຊີລອນ (en echelon folds) [ຮູບຈາກ Figure 10.23 ໂດຍ Davis et al., 2011] 65

2.4. ເຂດຮອຍຕດຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ (Brittle - Plastic Shear Zone) ເຂດຮອຍຕດນຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ ມຫີ ກຼ ຖານການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ເີ ປນແບບເປາະ ແລະ ແບບແພລດຕກິ ຮຸ່ ວມກນ ໂດຍຈະເປນລກສະນະທຸ່ ີຖກກະທບົ ດວ້ ຍຄວາມເຄນ້ ມກີ ານຮຽງຕວົ ຂອງແຮຸ່ ແລະ ມກີ ານຕດ ເຊຸ່ ນ: ຮອຍຂະໜານແບບມາຍເລີໄນ້ (mylonitic foliation) ແຕຸ່ ຈະມແີ ຮຸ່ ພຽງບາງຕວົ ເທຸ່ າົ ນນ້ ທຸ່ ີຮຽງ ຕວົ ເປນຮອຍຂະໜານ ຫຼ ອາດຈະເປນແບບໂຄງສາ້ ງຮູບໄສກ້ ອກ (boudin structure) ຫຼ ພບົ ພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclast) ລກສະນະດຸ່ ງກຸ່ າວນເີ້ ກດີ ໄດຕ້ ຸ່ ເມຸ່ ອ: 1) ມສີ ະພາວະທາງກາຍພາບອານວຍທງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ 2) ມີການປຸ່ ຽນແປງແຕກຕຸ່ າງກນ ເພາະມີແຮຸ່ ປະກອບຫີນທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ ເກດີ ຮຸ່ ວມກນໄດ້ ເຊຸ່ ນ: ກລະນຂີ ອງຫນີ ອຸ່ ອນ (marbel) ທຸ່ ມີ ແີ ຮຸ່ ປະກອບຫນີ ຄ ແຮຸ່ ແຄລໄຊ້ (calcite, CaCO3) ແລະ ໂດເລໄີ ມທ້ ໌ (dolomite, CaMg(CO3)2) ໂດຍທຸ່ ແີ ຮຸ່ ແຄລໄຊຈ້ ະປຸ່ ຽນລກສະນະແບບ ແພລດຕກິ ໄດທ້ ຸ່ ອີ ຸນຫະພມູ ຕຸ່ າກວຸ່ າແຮຸ່ ໂດເລໄີ ມ.້ ດຸ່ ງນນ້ , ຫີນຈຸ່ ງຶ ສະແດງໄດທ້ ງສະພາບແພລດຕກິ ແລະ ເປາະ ທານອງດຽວກ ແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ເຟລດປານທຸ່ ີເກດີ ຢຸ່ ູໃນເນອ້ ຫີນແກຣເໜີດດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.2. 3) ມກີ ານແຂງຕວົ ຂອງເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີເປນຜນົ ຂອງການຕຸ່ ຕາ້ ນການຕດ (strain harden) ເຮດໃຫກ້ ານ ປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ເກດີ ໄດຍ້ າກຂນຶ້ ເພາະມກີ ານສະມານຂອງເມດແຮຸ່ ເຮດໃຫຫ້ ນີ ແຂງແຮງຫຼາຍຂນຶ້ . 4) ມີການປຸ່ ຽນລກສະນະທາງກາຍພາບ ເຊຸ່ ນ ມີແຮງດນນາ້ ເພຸ່ ມີ ຫຼາຍຂນຶ້ ຫຼ ມກີ ານປຸ່ ຽນອດຕາການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງໄວຂນຶ້ ເຊຸ່ ງິ ທງແຮງດນນາ້ ທຸ່ ີເພຸ່ ີມຂນຶ້ ແລະ ອດຕາຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ເີ ພຸ່ ີມຂນຶ້ ສາມາດເຮດໃຫໄ້ ດຫ້ ີນ ປຸ່ ຽນຈາກສະພາວະແພລດຕກິ ເປນແບບເປາະ ເຮດໃຫເ້ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບປະສມົ ຂອງແບບເປາະ ແລະ ແບບແພລດຕກິ ໃນເນອ້ ຫນີ . 5) ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຊາ້ (reactivate) ພາຍໃຕສ້ ະພາວະໃໝຸ່ ເຊຸ່ ນ ປຸ່ ຽນຈາກເດີມເປນແບບເປາະໄປ ເປນແບບແພລດຕກິ ໃນການເກດີ ໃໝຸ່ ຫຼ ຈາກເດີມແບບແພລດຕກິ ເປນແບບເປາະໃນການເກດີ ໃໝຸ່ ດຸ່ ງ ຕວົ ຢຸ່ າງສະແດງ ໃນຮູບທີ 9.17 ເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ແລະ ແບບແພລດຕກິ ຂອງເຂດຮອຍຕດທຸ່ ເີ ກດິ ຂນຶ້ ຊອ້ ນທບກນ (superimposed) ຂອງຫນີ ທຸ່ ຖີ ກປຸ່ ຽນລກສະນະໄປແລວ້ ໃນລະດບເລກິ ແລະ ເມຸ່ ອຫນີ ນນ້ ເຄຸ່ ອນ ທຸ່ ຂີ ນຶ້ ສຸ່ ູຜວິ ດນິ ດວ້ ຍການເລຸ່ ອນ (exhumation) ຫນີ ຈຸ່ ງຶ ປຸ່ ຽນລກສະນະໃໝຸ່ ໃນສະພາວະແບບເປາະ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ແປກທຸ່ ີຫີນສະແດງທງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ ແລະ ແບບແພລດຕກິ ຮູບທີ 9.18 ສະແດງຕວົ ຢຸ່ າງຂອງຫນີ ໃນເຂດຮອຍຕດຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ . 66

ຮູ ບທີ 9.17 ເຂດຮອຍຕດຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕິກ ມີການປຸ່ ຽນສະພາບເດີມຂອງ ສຸ່ ງິ ແວດລອ້ ມ (ກ) ເມຸ່ ອເປອກໂລກຍກົ ຕວົ (ຂ) ເມຸ່ ອເປອກໂລກຈມົ ຕວົ ລງົ [ຮູບຈາກ Figure 10.26 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 9.18 ເຂດຮອຍຕດຮຸ່ ວມລະຫວຸ່ າງແບບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ (ກ) ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຫີນ ເດີມຈາພວກ meta - volcanic rocks (ຂ) ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດ ທຸ່ ີເກດີ ຈາກຫີນເດີມຈາພວກ meta - sediment ທຸ່ ີມສີ າຍແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານແຊກ ພບົ ບລເິ ວນເສນ້ ທາງ ລະຍອງ - ຊນົ ບູລີ [ຮູບ (ກ) ຈາກ Figure 10.24 ໂດຍ Davis et al., 2011 ຮູບ (ຂ) ພຽງຕາ ສາດຮກ ຖຸ່ າຍຮູບ] 67

3. ຄວາມໜາ ຫຼ ບາງຂອງເຂດຮອຍຕດ ການເກດີ ເຂດຮອຍຕດໄດນ້ ນ້ ຕອ້ ງມຄີ ວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກດີ ສະສມົ ຢຸ່ ູໃນບລເິ ວນຈາກດບລເິ ວນໜຸ່ ງຶ ບຸ່ ແມຸ່ ນຄວາມ ເຄຸ່ ງທຸ່ ີກະຈາຍໄປທຸ່ ວົ ທງມວນຫີນ ຫຼ ກຸ່ າວອີກແບບໜຸ່ ງຶ ຄ ຫາກຄວາມເຄຸ່ ງກະຈາຍທຸ່ ວົ ມວນຫີນຈະບຸ່ ມປີ າກດົ ຂອບ ເຂດຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ແມຸ່ ນກລະນຂີ ອງເຂດຮອຍຕດ, ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ເຂດຮອຍຕດຈະເກີດຂຶນ້ ເປນເຂດນອ້ ຍໆກຸ່ ອນແລວ້ ຈຸ່ ງຶ ຂະຫຍາຍກວາ້ ງອອກໄປການທຸ່ ີເຂດຮອຍຕດຂະຫຍາຍອອກໄປໄດຫ້ າຼ ຍ ຫຼ ນອ້ ຍ ອະທບິ າຍໄດ້ 2 ຂະບວນການ ໄດແ້ ກຸ່ : ຂະບວນການທຸ່ ເີ ຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍ (strain softening) ແລະ ຂະບວນການທຸ່ ີ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນເຂດຮອຍຕດ (strain hardening) ທງ 2 ຂະບວນການມລີ າຍ ລະອຽດດຸ່ ງນ:ີ້ 3.1. ຂະບວນການທຸ່ ເີ ຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍ (Softening Processes in Shear Zone) ການທຸ່ ີເຂດຮອຍຕດໄດຜ້ ຸ່ ານການປຸ່ ຽນລກສະນະໄປແລວ້ ເຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດເປນບລິເວນທຸ່ ີໜາ້ ຈະປຸ່ ຽນ ລກສະນະໄດອ້ ີກ ຫຼ ຂະຫຍາຍອອກຈາກແນວເດີມໄດ້ ເພາະເປນເຂດຂອງຫີນທຸ່ ີຖກທາລາຍໄດງ້ ຸ່າຍ (weak zone) ແຕຸ່ ບຸ່ ເປນເຊຸ່ ນທຸ່ ີກຸ່ າວມາໃນທຸກໆເທຸ່ ອ (ບາງເທຸ່ ອຈງິ ບາງເທຸ່ ອບຸ່ ຈງິ ) ສາເຫດເພາະ ເຂດຮອຍຕດມກີ ານ ຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະ ໂດຍຂະບວນການສະມານ (healing) ທຸ່ ີເຮດໃຫໂ້ ຄງສາ້ ງຂອງແຮຸ່ ແຂງແຮງຫາຼ ຍຂຶນ້ (ເນອ້ ໃນໃນບດົ ທີ 4) ເມຸ່ ເປນເຊຸ່ ນນຈີ້ ຸ່ ງຶ ເຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດຂະຫຍາຍກວາ້ ງອອກໄປທາງດາ້ ນຂາ້ ງ ແລະ ໃນທາ ນອງດຽວກນມເີ ຂດຮອຍຕດທຸ່ ມີ ຫີ ນີ ບຸ່ ຄງົ ທນົ ຕຸ່ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ ຫຼ ບຸ່ ສາມາດຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະໄດຈ້ ຸ່ ງຶ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຕດນຊາ້ ໄດອ້ ກີ . ການເກດີ ເຂດຮອຍຕດຊາ້ ແລວ້ ຊາ້ ອກີ ອາດບງົ ຊວີ້ ຸ່ າຫີນໃນເຂດຮອຍຕດບຸ່ ສາມາດຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະ ໄດ້ ຫຼ ມລີ ກສະນະທຸ່ ເີ ອນີ້ ໃນພາສາອງກດິ ວຸ່ າ “strain softening - ສເຕຣນ′ ຊ′ເທີນຸ່ ງິ ” ການເກດີ ເຂດຮອຍຕດ ຊາ້ ໆສາມາດອະທບິ າຍໄດດ້ ວ້ ຍສາເຫດໃຫຍຸ່ ໆ 4 ປະການ ໄດແ້ ກຸ່ : 1) ເມດແຮຸ່ ໃນເນອ້ ຫນີ ມຂີ ະໜາດນອ້ ຍລງົ ໂດຍການຖະໄລ ຫຼ ຄູດໃນຊຸ່ ວງທຸ່ ເີ ກດີ ການຕດ ຫຼ ເມດແຮຸ່ ສນູ ເສຍການຢດຶ ເກາະຂອງມລຄິ ວິ ຫຼ ເກດິ ໄຫຼຢຸ່ າງຊາ້ ຫຼ ການຄຼພິ (creep) ຂອງເມດແຮຸ່ ເຮດໃຫເ້ ສຍຄວາມ ແຂງແຮງ. 2) ເມດແຮຸ່ ມຮີ ູບຮຸ່ າາງປຸ່ ຽນໄປ ເຊຸ່ ນ: ເມດແຮຸ່ ອາດໝນຸ ຂະນະມກີ ານຕດ ຫຼ ເລຸ່ ອນຖະໄລ ເມດແຮຸ່ ຮຽງຕວົ ໃຫມຸ່ ເຮດໃຫໄ້ ດພ້ ນທະທຸ່ ີບຸ່ ແຂງແຮງເກດີ ແຜຸ່ ນພຽງການເລຸ່ ອນທຸ່ ີສາມາດຖກທາລາຍ ຫຼ ປຸ່ ຽນລກສະນະໄດ້ ງຸ່າຍ. 3) ປະຕກິ ລິ ຍິ າທຸ່ ີເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະໂດຍງຸ່າຍ (reaction softening) ໂດຍແຮຸ່ ໃໝຸ່ ທຸ່ ເີ ກດິ ຂນຶ້ ມາໃນ ລະຫວຸ່ າງການມີການຕດ ແຮຸ່ ທຸ່ ີປຸ່ ຽນແປງໄດງ້ ຸ່າຍ ເຊຸ່ ນ ແຮຸ່ ເຊີເພນທີນ (serpentine) ຫາກພບົ ໃນເຂດ ຮອຍຕດ ຈດເປນແຮຸ່ ເນອ້ ອຸ່ ອນມີຄວາມແຂງແຮງໜອ້ ຍ (weak mineral) ຫຼ ກລະນີຂອງຫີນພວກ felsic ຫຼ intermediate composition ຫ າ ກ ຜຸ່ າ ນ ຂ ະ ບ ວ ນ ກ າ ນ ເ ຮ ດ ໃ ຫ້ເ ປ ນ ຫີ ນ ມາ ຍ ເ ລີ ໄ ນ້ (mylonization) ແລວ້ ແຮຸ່ ເຟລດປານຈະຖກປຸ່ ຽນເປນແຮຸ່ ໄບເອີໄທ້ຫຼ ຄໄລ້ ເຊຸ່ ງິ ແຮຸ່ ໄບເອີໄທ້ ຫຼ ຄໄລຖ້ ກ ເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະໄດໂ້ ດຍງຸ່າຍ ຫາກມມີ ອະລຄິ ວິ (molecule) ຂອງນາ້ ຢຸ່ ູໃນພກຶ . (4) ການມນີ າ້ ເຂາົ້ ມາຮຸ່ ວມ ຕວົ ອຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ນາ້ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ູໃນເມດແຮຸ່ ອາດຖກຂບອອກມາຂະນະເກດີ ການຕດ ແລະ ສະສມົ ຕວົ ໃຫມຸ່ ກບແຮຸ່ ບາງຕວົ ໃນເນອ້ ຫນີ ເກດີ ເປນສາຍແຮຸ່ ຫຼ ອາດຈະມຂີ ອງແຫຼວຈາກທຸ່ ອີ ຸ່ ນໆເຂາົ້ ໄປຢຸ່ ູໃນເຂດຮອຍຕດ 68

ເຊຸ່ ນ ເກດີ ເປນສາຍແຮຸ່ ແຄລໄຊ້ ເຊຸ່ ງິ ແຮຸ່ ແຄລໄຊຖ້ ກທາລາຍໄດງ້ ຸ່າຍຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫຫ້ ີນພາຍໃນເຂດຮອຍຕດນບຸ່ ຄົງທນົ ຫຼ ເຮດໃຫເ້ ມດແຮຸ່ ມຂີ ະໜາດນອ້ ຍລງົ . ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງເມດແຮຸ່ ຂະໜາດນອ້ ຍທຸ່ ຜີ ຸ່ ານການປຸ່ ຽນລກສະນະ ໄປແລວ້ ຈຸ່ ງຶ ເກດີ ໄດງ້ ຸ່າຍຂນຶ້ ອີກທງການມແີ ຮຸ່ ໃໝຸ່ ແຊກໃນເຂດຮອຍຕດຈະເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍເຊຸ່ ນກນ, ສຸ່ ວນແຮຸ່ ທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນໄປແລວ້ ອາດມກີ ານຈດຕວົ ໃໝຸ່ ເພຸ່ ອຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະ (strain hardening) ຫຼ ເຮດ ໃຫ້ປຸ່ ຽນລກສະນະໄດ້ດີຍຸ່ ິງຂຶນ້ (strain softening) ຕະຫຼອດຈົນການເພຸ່ ີມຫຼາຍຂຶ້ນຂອງຄວາມດນນາ້ (enhanced pressure solution) ເນຸ່ ອງຈາກເມດແຮຸ່ ມຂີ ະໜາດນອ້ ຍລົງເຮດໃຫມ້ ຊີ ຸ່ ອງວຸ່ າງ ແລະ ມີຮອຍ ແຕກຫຼາຍຂນຶ້ ຈຸ່ ງຶ ງຸ່າຍຕຸ່ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ. 3.2. ຂະບວນການທຸ່ ເີ ຮດໃຫເ້ ກດີ ການຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນເຂດຮອຍຕດ (Hardening in Shear Zone) ຖາ້ ຫາກມສີ ະເພາະຂະບວນການເຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍ (strain softening) ຈະບຸ່ ມີ ປາກດົ ຂອງເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີບາງ ແຕຸ່ ໃນຄວາມຈງິ ພບົ ເຂດຮອຍຕດເປນໄດທ້ ງໜາ ແລະ ບາງ (ຮູບທີ 9.19) ທງນີ້ ເພາະມຂີ ະບວນການທຸ່ ີກງົ ກນຂາ້ ມເກດີ ຂນຶ້ ເຮດໃຫເ້ ຂດຮອຍຕດທນົ ຕຸ່ ການປຸ່ ຽນແປງໄດ້ ຂະບວນການນນ້ ເອນີ້ ວຸ່ າ “ຂະບວນການຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະ (strain hardening - ສເຕຣນ′ ຮານ′ເດີນຸ່ ງິ )” ຂະບວນການນຢີ້ ຸດການ ຂະຫຍາຍຂອງເຂດຮອຍຕດ ເຊຸ່ ນ ໃນບລເິ ວນພນ້ ທຸ່ ີຫວ້ ຍລານສາງ ມປີ າກດົ ຂອງເຂດຮອຍຕດນທຸ່ ີໜາປະມານ 2 - 5 ກໂິ ລແມດ ແລະ ໃນບລເິ ວນພູເຂາົ ຕະເວນອອກຂອງບາ້ ນສບູ ແຂວງເລີຍ ມປີ າກດົ ຂອງເຂດຮອຍຕດໜາປະມານ 0.5 - 5 ກໂິ ລແມດ ຄວາມໜາ - ບາງຂອງເຂດຮອຍຕດນເກດີ ໄດບ້ ຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ. ນອກຈາກນຍີ້ ງມຂີ ສ້ ງເກດວຸ່ າເຂດຮອຍຕດ ທຸ່ ເີ ຄຸ່ ອນທຸ່ ີໄດລ້ ະຍະທາງທຸ່ ີຍາວຫຼາຍ ຈະເປນເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີ ມຄີ ວາມໜາຫຼາຍເຊຸ່ ນກນ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນທຸ່ ຜີ ິວສາຜດລະຫວຸ່ າງເຂດຮອຍຕດນທຸ່ ີໜາຫຼາຍ ເກດີ ຂນຶ້ ໄດງ້ ຸ່າຍກວຸ່ າຫີນໃນບລເິ ວນອຸ່ ນ ທງນີເ້ ພາະເນອ້ ຫີນມີການສະມານເກດີ ຂນຶ້ ຫຼງຈາກມກີ ານຕຸ່ ຕາ້ ນຕຸ່ ການປຸ່ ຽນ ລກສະນະ ແລະ ຜຸ່ ານການປຸ່ ຽນສະພາບມາແລວ້ (ດຸ່ ງອະທບິ າຍໃນບດົ ທີ 4) ເຊຸ່ ງິ ເປນປາກດົ ການຂອງທາມະຊາດ ຢຸ່ າງໜຸ່ ຶງຄ ເມຸ່ ອວດຖຸຖກເຮດໃຫປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະ ວດຖຸນນ້ ຈະມີການຕຸ່ ຕາ້ ນເມຸ່ ອຕຸ່ ຕາ້ ນບຸ່ ໄດຈ້ ະເກດີ ການປຸ່ ຽນ ສະພາບໄປຂະນະດຽວກນວດຖຸຈະພະຍາຍາມປບຄຸນລກສະນະໃຫສ້ າມາດຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະໄດດ້ ີຍຸ່ ງິ ຂນຶ້ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ການສມົ ດຸນຂນຶ້ ໃໝຸ່ ໃນຕວົ ວດຖຸ ເຊຸ່ ນດຽວກບຫີນ. ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ໂດຍການປຸ່ ຽນຕາ ແ ໜຸ່ ງຂອງເມດແຮຸ່ ເພຸ່ ອເຮດໃຫມ້ ກີ ານຢຶດເກາະ ຫຼ ອດແໜນ້ ຫຼາຍເກນີ ໄປ ສຸ່ ງົ ຜົນໃຫບ້ ຸ່ ສາມາດເຮດໃຫເ້ ຄຸ່ ນທຸ່ ໄີ ດ້ ຈຸ່ ງຶ ເກດີ ຂະບວນການທຸ່ ີເອນີ້ ວຸ່ າ ຂະບວນການຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະ (strain hardening). 69

ຮູບທີ 9.19 ການເກດີ ແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນຂອງເຂດຮອຍຕດ (ກ) ການຕດທຸ່ ີພາໃຫເ້ ກດີ ຮອຍຂະໜານແນວ 45 (ຂ) ເມຸ່ ອເກດີ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງຮອຍຂະໜານຈະປຸ່ ຽນໄປໃນແນວເກອບຂະໜານກບທດິ ທາງຄວາມເຄນ້ ຕດ ຫາກການຕດ ເກດີ ຂນຶ້ ຢຸ່ າງຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (ຄ) ຮອຍຂະໜານຈະເປນແນວຮູບຕວົ S (sigmoidal form) ຖາ້ ເຂດຮອຍຕດກວາ້ ງຂນຶ້ [ຮູບຈາກ Figure 10.28 ໂດຍ Davis et al., 2011] ການເກດີ ຂະບວນການຕຸ່ ຕາ້ ນການປຸ່ ຽນລກສະນະ (strain hardening) ຫຼ ຂະບວນການທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ຂດ ຮອຍຕດນປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍຂນຶ້ (strain softening) ປດໄຈຫກຼ ຂອງຂະບວນການນຄີ້ ອຕາການເກດີ ຄວາມ ເຄຸ່ ງ ແລະ ອຸນຫະພມູ ຫີນໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍຕດທຸ່ ີໜາ ຈະມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະນອ້ ຍກວຸ່ າ ຫນີ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ີ ບາງ. 70

4. ການຫາທດິ ທາງຂອງການຕດ (Sense of Shear) ຈດຸ ປະສງົ ອີກປະການໜຸ່ ງຶ ໃນການສກຶ ສາເຂດຮອຍຕດຄ ເພຸ່ ອຫາທດິ ທາງຂອງການຕດ (sense of shear) ແລະ ໃນການວເິ ຄາະທດິ ທາງການຕດ ສາມາດໃຊຕ້ ວົ ບງົ ບອກຄວາມເຄຸ່ ງ (strain markers) ຕະຫຼອດຈນົ ການດົ ອອ້ ມ (frame) ທຸ່ ີຈະປຽບທຽບ ແລະ ຮູວ້ ຸ່ າກາລງສງເກດເບຸ່ ງິ ໃນທດິ ທາງໃດ (ຮູບທີ 9.13 ແລະ 9.20) ທດິ ທາງ ການຕດຂອງເຂດຮອຍຕດແບບແພລດຕກິ (plastic shear zone) ສາມາດບງົ ບອກໄດໂ້ ດຍງຸ່າຍໂດຍສງເກດ ຈາກຫນີ ໂຜຸ່ ຫຼ ຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງ (thin section) ເພາະທດິ ທາງການຕດຂະໜານໄປກບແຜຸ່ ນພຽງຂອງການຕດ (shear plane) ແຕຸ່ ຖາ້ ບຸ່ ສາມາດສງເກດແຜຸ່ ນພຽງການຕດນໃນຫີນໂຜຸ່ ໄດ້ ອາດໃຊຮ້ ອຍຂະໜານ (foliation) ເປນກອບອາ້ ງອງິ ໄດ້ (frame of reference) ແນວໃດກຕາມ ຕອ້ ງພຈິ າລະນາໃຫດ້ ີເພາະຮອຍຂະໜານອາດເປນ ໄດທ້ ງຂະໜານກບແຜຸ່ ນພຽງຂອງການຕດ (shear plane) ຫຼ ເຮດມມູ ກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຮອຍຂະ ໜານເຮດມູມກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ. ຮູບທີ 9.20 ລກສະນະຂອງແຜຸ່ ນພຽງການຕດ ທຸ່ ີປາກດົ ໃນຫນີ ການຫາທດິ ທາງການຕດ ຕອ້ ງພຈິ າລະນາແຜຸ່ ນ ພຽງທຸ່ ີຕດຂະໜານກບໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ແລະ ຕງ້ ສາກກບແຜຸ່ ນພຽງຂອງຮອຍຂະໜານ ທຸ່ ີຢຸ່ ູພາຍໃນເຂດຮອຍ ຕດ ແລະ ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງຕງບງົ ຊີທ້ ດິ ທາງການຕດບາງສຸ່ ວນທຸ່ ອີ າດປາກດົ ໃນແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ຕີ ດຂະໜານກບໂຄງສາ້ ງ 71

ແນວເສນ້ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 10.38 ໂດຍ Davis et al., 2011 ແລະ Fig. 5.10 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ຫງຼ ຈາກຮູແ້ ຜຸ່ ນພຽງຂອງການຕດ ຫຼ ຮອຍຂະໜານແລວ້ ລາດບຕຸ່ ໄປຄ ຫາເສນ້ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີ (line of transport) ຂອງເຂດຮອຍຕດໃນແບບປຽບທຽບ (relative displacement) ຫາກການປຸ່ ຽນລກສະນະເປນ ແບບການຢດເປນເສນ້ ຕາມແນວ S1 (maximum strain) ແລະ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ສະແດງການຢດຕາມແນວ S1 . ດຸ່ ງນນ້ , ຖາ້ ຮູແ້ ຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ີກະໜານກບ S1 ຈະເຮດໃຫຮ້ ູແ້ ຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ີຕງ້ ສາກກບ S1 ນນ້ ຄ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງ S3 (minimum strain) ແລະ ເປນແຜຸ່ ນພຽງຂອງຮອຍຂະໜານ ແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ກີ ະໜານກບໂຄງສາ້ ງແນວເສນ້ ຄ ແຜຸ່ ນ ພຽງຂອງ plane strain (S1 S3) ທຸ່ ີສາມາດຫາທດິ ທາງການຕດນໄດ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.20 ພອ້ ມຕວົ ຢຸ່ າງ ຂອງຕວົ ບງົ ຊີທ້ ດິ ທາງການຕດ. ຕວົ ບົງຊີຄ້ ວາມເຄຸ່ ງ (strain markers) ທຸ່ ີໃຊໃ້ ນການຫາທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີໃນເຂດຮອຍຕດແບບ ແພລດຕກິ , ແບບເປາະ - ແພລດຕກິ ແລະ ແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະ ໄດແ້ ກຸ່ : 1) ແນວການເລຸ່ ອນຂອງຕວົ ບງົ ຊີ້ (Offset marker): ເປນຕວົ ບຸ່ ງບອກທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງເຂດຮອຍ ຕດໄດເ້ ປນຢຸ່ າງດີ ເຊຸ່ ນ: ຂອບຕດຊນ້ ຫີນ (dike), ຊນ້ ຫີນ (bed) ຫຼ ຊຸດຫີນ ເຊຸ່ ງິ ຊຸ່ ວຍໃຫເ້ ຮາົ ສາມາດສງເກດ ໄລຍະການເລຸ່ ອນ (offset) ໄດຈ້ າກຫີນໂຜຸ່ ໃນສະຫນາມ. ສຸ່ ງິ ສາຄນທຸ່ ີຕອ້ ງພຈິ າລະນາໃຫດ້ ຄີ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງການ ວເິ ຄາະ ເຊຸ່ ງິ ຕອ້ ງເປນແຜຸ່ ນພຽງທຸ່ ກີ ະໜານກບແນວການເລຸ່ ອນ, ຫາກເລອກແຜຸ່ ນພຽງຂອງການວເິ ຄາະຜດິ ອາດຫາ ທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີບຸ່ ໄດ້ (ຮູບທີ 9.20). 2) ການຜດິ ຮູບຂອງຕວົ ບົງຊີ້ (Deflection of marker): ຫາກບຸ່ ສາມາດຫາແນວການເລຸ່ ອນຂອງຕວົ ບງົ ຊີ້ (offset marker) ໄດຢ້ ຸ່ າງສມົ ບູນໃນສະໜາມອາດໃຊ້ deflection marker ທຸ່ ສີ ງເກດໄດເ້ ຊຸ່ ນ: ການບດິ ໂຄງ້ ຫຼ ຕວົ ບງົ ຊີ້ (markers) ທຸ່ ີມີຮູບຜິດໄປ ເຊຸ່ ິງຕວົ ບງົ ຊີ້ ໝາຍເຖິງ ສຸ່ ິງໃດໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ີຮູສ້ ະພາບຂອງສຸ່ ິງນນ້ ກຸ່ ອນປຸ່ ຽນ ລກສະນະ. ດງນນ້ , ເມຸ່ ອສຸ່ ງິ ນນ້ ຜດິ ຮູບໄປ ສາມາດໃຊບ້ ງົ ບອກວຸ່ າມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະເກດີ ຂນຶ້ ນນ້ ເອງ (ຮູບທີ 9.20). 3) ຮູ ບແບບສະເພາະຕົວຂອງຮອຍຂະໜານໃນເຂດຮອຍຕດ (Foliation pattern): ເປນການປຸ່ ຽນ ລກສະນະຂອງຮອຍຂະໜານສະເພາະ ແລະ ເປນລະບົບເມຸ່ ອເຂດຮອຍຕດ (plastic shear zone) ຢຸ່ ູໃນ ສະພາວະແບບແພລດຕກິ “ຮູບແບບສະເພາະຕວົ ຂອງົ ຮອຍຂະໜານໃນເຂດຮອຍຕດ” ຫຼ ເອີນ້ ສນ້ ໆວຸ່ າ “ຮູບແບບ ຂອງຮອຍຂະໜານ” ສາມາດເປນຕວົ ບງົ ຊີທ້ ດິ ທາງການຕດ (sense of shear) ໄດດ້ ີ ຮອຍຂະໜານມກສະແດງ ແຜຸ່ ນພຽງຂອງ S1 S2 ຂອງແອນລບິ ຄວາມເຄຸ່ ງສຸດທາ້ ຍ (finite strain) ແລະ ມກຈະເຮດມູມກບແຜຸ່ ນພຽງການ ຕດ (shear plane) ຫາກເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບບຸ່ ເປນຕາມແກນ (non - coaxial deformation) ຈຸ່ ງຶ ສາມາດບງົ ບອກເຖງິ ທດິ ທາງການຕດໄດ້ [ຮູບທີ 9.21 (ກ) ແລະ (ຂ)] ຮູບແບບຂອງຮອຍຂະໜານມກມລີ ກສະນະ ເປນແຜຸ່ ນພຽງໂຄງ້ ຫຼ ເປນຮູບຕົວ S ຂວາງໄປກບເຂດຮອຍຕດ ໂດຍທຸ່ ີຊຸ່ ກາງຂອງເຂດຮອຍຕດມກີ ານປຸ່ ຽນ ລກສະນະຫຼາຍສຸດ, ຫາກເຮາົ ສາມາດສງເກດຫນີ ໂຜຸ່ ຂອງເຂດຮອຍຕດນໄດຢ້ ຸ່ າງຊດເຈນ ມກພບົ ຮອຍຂະໜານ ດຸ່ ງ ຕວົ ຢຸ່ າງຮູບທີ 9.21 (ຂ) ສາລບກລະນທີ ຸ່ ພີ ບົ ພຽງຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜຸ່ ງຶ [ຮູບທີ 9.21 (ຄ)] ອາດພບົ ການໂຄງ້ ຂອງຮອຍຂະ ໜານເຂາົ້ ຫາຫີນທຸ່ ບີ ຸ່ ໄດປ້ ຸ່ ຽນລກສະນະ ຈຸ່ ງຶ ຕອ້ ງພຈິ າລະນາໃຫດ້ ີ ຮອຍຂະໜານອາຈະວາງຕວົ ຂະໜານກບແຜຸ່ ນພຽງ ການຕດ ແລະ ຫາກຮອຍຂະໜານວາງຕວົ ຂະໜານກບການຕດ ສາມາດອະທບິ າຍໄດທ້ ງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບ ໄປຕາມແກນ ແລະ ບຸ່ ໄປຕາມແກນ (coaxial and non - coaxial deformation) ດຸ່ ງຮູບທີ 9.22. 72

4) ແຖບການຕດ (Shear band): ຂອບເຂດນອ້ ຍໆທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຖກຕດໃນປະລມິ ານທຸ່ ີຫຼາຍ (high shear strain) ເອີນ້ ວຸ່ າ “ແຖບການຕດ (shear band)” ເຊຸ່ ິງເປນຮອຍການຕດຂະໜາດນອ້ ຍໆ (minor shear zone) ປາກດົ ພາຍໃນເຂດຮອຍຕດຂະໜາດໃຫຍຸ່ ອກີ ຊຸ່ ໜຸ່ ງຶ ຂອງແຖບການຕດ ຄ “ແນວແຕກລຽບຂອງ ແຖບການຕດ (shear band cleavage)” ແຕຸ່ ໃນທຸ່ ນີ ເີ້ ອີນ້ ແຖບການຕດ (shear band) ແຖບການຕດໂດຍ ທຸ່ ົວໄປມີຄວາມໜາປະມານ 2 - 3 ມເິ ລີແມດ ແລະ ມີຄວາມຍາວປະມານ 10 - 20 ຊງຕິແມດ (ຮູບທີ 9.23) ເຫນໄດດ້ ວ້ ຍຕາເປຸ່ ົາ ຫຼ ຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງແຖບການຕດນຂະໜານ ຫຼ ເຮດມູມກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ (shear plane) ຫາກແຖບການຕດເຮດມູມໃນທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີ ເອີນ້ ວຸ່ າ “antithetic shear band - ແອນເທີ ເທະ′ຖິກ ຊິນ ແບນ” ຖາ້ ເປນມູມໃນທິດທາງດຽວກບການເຄຸ່ ອນທຸ່ ເີ ອີນ້ ວຸ່ າ “synthetic shear band – ຊນິ ເທະ′ຖິກ ຊນິ ແບນດ” ແຖບການຕດນອາດເລຸ່ ອນຂາດຈາກກນ ເຮດໃຫສ້ ງເກດໄລຍະການເລຸ່ ອນໄດ້ ສາມາດເປນ ໄດທ້ ງແບບການເລຸ່ ອນແບບຮອຍເລຸ່ ອນ. ປົກກະຕິ ຫຼ ການເລຸ່ ອນແບບຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ, ຖ້າມປີ າກົດໄລຍະການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍຂະໜານ ແບບຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ເອີນ້ ວຸ່ າ “extensional shear band - - ເອກຊເທນ′ເຊີເນນີ ຊນິ ແບນ” ການເກດີ ຂອງແຖບການຕດ ເປນແບບ “crenulation cleavage - ເຄຣນິວເລ′ເຊີນ ຄລີ′ວິດ” ປະເພດໜຸ່ ຶງ ໂດຍມີ ລກສະນະການເກິດແບບຢດເຊຸ່ ງິ ເຄຣນິວເລເຊີນອະທບິ າຍໃນບດົ ທີ 8 ເປນແບບຫົດສນ້ (compressional crenulation cleavage) ແຕຸ່ ຫາກເກດີ ຂນຶ້ ໃນເຂດຮອຍຕດຈະເປນແບບຢດ (extensional crenulation cleavage) ແຖບການຕດມີ 2 ຊະນິດ (ຮູບທີ 9.24) ຄ ແຖບການຕດແບບຊີ (C - type shear band) ແລະ ແຖບການຕດແບບຊີພາມ (C’ - type shear band) ແຖບການຕດແບບຊີ ມແີ ນວການຕດເຮດມູມກບ ແຜຸ່ ນພຽງການຕດ. ຮູບທີ 9.21 ຮູບແບບຂອງຮອຍຂະໜານ (foliation pattern) ໃນເຂດຮອຍຕດ (ກ) ວງົ ຮີຄວາມເຄຸ່ ງເທຸ່ ອສຸດ ທາ້ ຍ (finite strain ellipse) ເມຸ່ ອເກດີ ການຕດນດວ້ ຍປະລມິ ານຕຸ່ າງໆຕາມລກສະນະຂອງ ຮູບແບບຂອງ 73

ຮອຍຂະໜານ (ຂ) ລກສະນະຮູບແບບຂອງຮອຍຂະໜານທຸ່ ີອາດປາກດົ ພຽງດາ້ ນດຽວ (ຄ) ຮູບແບບທຸ່ ີອາດ ປາກດົ ໃນສະຫນາມ ຮູບທີ 9.22 ຮູບແບບຂອງຮອຍຂະໜານ (foliation pattern) ໃນເຂດຮອຍຕດຂະໜານກບແຜຸ່ ນພຽງການ ຕດ ອາດໝາຍເຖິງ (ກ) ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບໄປຕາມແກນ (ຂ) ຄວາມເຄຸ່ ງຕດນສູງ (high shear strain) (ຄ) ເຂດຮອຍຕດບາງ (thin shear zone) ທຸ່ ລີ ວມກນຢຸ່ ູໃນເຂດຮອຍຕດຂະໜາດໃຫຍຸ່ [ຮູບຈາກ Figure 10.44 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 9.23 ລກສະນະຂອງແຖບການຕດ (shear band) ໃນເຂດຮອຍຕດ ທຸ່ ຕີ ດແນວຂອງຮອຍຂະໜານ ຖາ້ ແຖບການຕດ ຕດຕາມແນວການຕດເອນີ້ ຊນິ ເທະຖິກ (synthetic) ຖາ້ ກງົ ກນຂາ້ ມເອນີ້ ແອນເທີເທະຖິກ (antithetic) [ຮູບຈາກ Figures 10.45 ແລະ 10.46 ໂດຍ Davis et al., 2011]] 74

ຮູບທີ 9.24 ພາບສະເກດລກສະນະຂອງ S - C fabric ແບບ C - surface ທຸ່ ກີ ະໜານກນແຜຸ່ ນພຽງຂອງ ການຕດ ແລະ ແບບ C’ - surface ທຸ່ ີເຮດມູມກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Fig. 5.14 ໂດຍ Passchie and Trouw, 2005] 5) ເອດຊີແຟບຣິຄສ໌ (S - C fabrics): ຖວຸ່ າເປນຕວົ ບງົ ບອກທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງເຂດຮອຍຕດໄດ້ ດເີ ປນໄດທ້ ງ ຮອຍຂະໜານ ແລະ ແຖບການຕດ (foliation and shear band) ດຸ່ ງຮູບທີ 9.24 ແລະ 9.25 ຫາກເປນແຜຸ່ ນພຽງຂອ ງຮອຍ ຂະໜາ ນ (foliation plane) ເອີ້ນວຸ່ າ S - surface ໂດຍທຸ່ ີ S ມາຈາກ “schistosity - ຊດິ ຕ′້ ເຊີທີ” ແລະ ຫາກເປນແຖບການຕດ (shear band) ເອີນ້ ວຸ່ າ C - surface ໂດຍທຸ່ ີ C ມາຈາກ cisaillement ເປນພາສາຝຣຸ່ ງຂອງຄາວຸ່ າ “ຕດ (shear)” C - surface ມກເປນແນວບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງຍາວ ປະມານ 2 - 20 ຊງຕແິ ມດ ແລະ ໜາປະມານ 1 ມເິ ລີແມດ (ດຸ່ ງອະທບິ າຍໃນສຸ່ ວນຂອງແຖບການຕດ). ຄາວຸ່ າ S - C ອາດຂຽນ C/S ຫຼ C - S ກໄດ.້ 75

ຮູບທີ 9.25 ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງສະແດງລກສະນະຂອງ S - C fabric (ກ) ແລະ (ຂ) ແບບ C - surface ທຸ່ ີຂະໜານກນແຜຸ່ ນພຽງຂອງການຕດ (ຄ) ແລະ (ສ) ແບບ C’ ທຸ່ ເີ ປນມມູ ກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ [ຮູບ (ກ) ແລະ (ຄ) ຈາກ Figs. 5.15 and 5.18 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005 ຮູບ (ຂ) ແລະ (ງ) ໂດຍ Mark Jessell and Paul Bons, Monash University, ຮູບ (ຈ) ແລະ (ສ) ໂດຍ Haakon Fossen] 6 ) ແ ຮຸ່ ຮູ ບ ປ າ ( Mineral Fish): ຫີ ນ ມາ ຍ ເ ລີ ໄ ນ້ມກ ມີລ ກ ສ ະ ນ ະ ຮູ ບ ເ ລ ນ ຂ ອ ງ ພ ຟິ ເ ຣີ ແຄລສ (porphyroclast) ຂອງແຮຸ່ ເມີດເຄີໄວ້ (muscovite), ໄບເອີໄທ້ (biotite), ເພີແທະຊຸ່ ຽມເຟລດປານ (K - felspar) ເພລເຈເີ ຄລດ ຫຼ ເພລຈເີ ອີເຄລດ (plagioclase) ໄດຊ້ ຸ່ ວຸ່ າແຮຸ່ ຮູບປາ (mineral fish) ເພາະມີ ລກສະນະຄາ້ ຍປາ trout (ຮູບທີ 9.26) ຫາງຂອງແຮຸ່ ຮູບປາ (mineral fish) ຂະໜານກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ (shear plane) ເນຸ່ ອງຈາກແຮຸ່ ຮູບປາເດຸ່ ນໆມຫີ ຼາຍໃນແຮຸ່ ຈາພວກໄມເຄິ ຈຸ່ ງຶ ມຊີ ຸ່ ເອີນ້ ຕດິ ປາກວຸ່ າ “ແຮຸ່ ໄມເຄຮິ ູບປາ (mica fish)” ແທນການເອນີ້ ວຸ່ າ “ແຮຸ່ ຮູບປາ (mineral fish)” ສາມາດບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດໄດຫ້ າກນາຫີນ ທຸ່ ີມລີ ກສະນະຂອງ mica fish ສຸ່ ອງກບແສງຕາເວນໃນທິດທາງທຸ່ ີຂະໜານໄປກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ (shear plane) ຈະພບົ ລກສະນະຂອງແຮຸ່ ໄມເຄິ (mica) ຫລນິ້ ແສງໄດແ້ ວວວາວກວຸ່ າດາ້ ນກງົ ກນຂາ້ ມ. 76

ຮູບທີ 9.26 ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງຂອງຫີນມາຍເລີນຖິ ິກ ແກຣໂນໄດເອີຂາດ (mylonitic granodiorite) ສະແດງລກສະນະຂອງແຮຸ່ ໄມເຄຮິ ູບປາ (mica fish) ແລະ ຮູບຂະຫຍາຍສະແດງແຮຸ່ ໄມເຄຮິ ູບປາ ແລະ ແຮຸ່ ໄມ ເຄຮິ ູບປາທຸ່ ີມຫີ າງຍາວ [ຮູບຈາກ Figure 10.49 ໂດຍ Davis et al., 2011] 7) ສຸ່ ິງແປກປອມແຊກຢຸ່ ູໃນເນອ້ ຫີນ (Inclusion): ຖ້າສຸ່ ງິ ແປກປອມທຸ່ ີແຊກຢຸ່ ູໃນເນອ້ ຫີນມີຄວາມ ແຂງແຮງກວຸ່ າເນອ້ ຫນີ ສຸ່ ງິ ແປກປອມນນ້ ຈະສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ແີ ຕກຕຸ່ າງອອກໄປຈາກເນອ້ ຫີນ ເມຸ່ ອຫນີ ນນ້ ຖກຕດຢຸ່ ູໃນເຂດຮອຍຕດ ເຊຸ່ ນ: ມກີ ານໝນູ ຫຼ ການເກດິີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຫຼ ອຸ່ ນໆທຸ່ ສີ າພນກບເມທຣິກ. ການໝູນຂອງ ສຸ່ ງິ ແປກປອມໃນກລະນຂີ ອງການຕດແບບຕາມແກນ ແລະ ບຸ່ ໄປຕາມແກນ ຈະໄດລ້ ກສະນະຕຸ່ າງກນ ດຸ່ ງໃນຮູບທີ 9.27 ແລະ 9.28. 77

ຮູບທີ 9.27 ລກສະນະຂອງການໝນູ ໃນເຂດຮອຍຕດ (ກ) ແບບໄປຕາມແກນ (coaxial or pure shear) (ຂ) ແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial or simple shear) [ຮູບຈາກ Figure 10.53 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 9.28 ລກສະນະຂອງສຸ່ ງິ ແປກປອມ (inclusion) ທຸ່ ີມີຄວາມແຂງຫຼາຍກວຸ່ າເນອ້ ຫີນໃນເຂດຮອຍຕດ ເກດີ ການໝູນດຸ່ ງຮູບຊາ້ ຍມ ຮູບຂວາສະແດງແນວຂອງຮອຍຂະໜານ ໃນເມດແຮຸ່ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ູໃນເຂດຮອຍຕດ ຮູບຖຸ່ າຍ ລຸ່ ຸມ. ຮູບຊາ້ ຍມເປນລກສະນະຂອງພຟເິ ຣີແຄລສ (porphyroclast) ຂອງແຮຸ່ ເຟລດປານ ຂອງຫີນມາຍເລີ ນຖິ ິກແກຣເໜີດ ຮູບຂວາມສະແດງພຟິເຣີແບລສ (prophyroblast) ຂອງແຮຸ່ ແກຣເໜີດ ທຸ່ ີມຫີ າງ ແລະ ມີ ກ າ ນ ໝູ ນ ( spiral inclusion trial) [ຮູ ບ ເ ທິ ງ ຈ າ ກ Mark Jessell and Paul Bons, Monash University ຮູບລຸ່ ຸມຈາກ Figure 9.58 ໂດຍ Davis et al., 2011] 8) ເພລະເຊີ ແຊໂດ (Pressure Shadow): ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ເຮົາສງເກດໄດໂ້ ດຍເບຸ່ ງິ ຈາກກອ້ ງຈລຸ ະທດ ປາກດົ ເປນບລເິ ວນທຸ່ ີມກີ ານເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຂອງແຮຸ່ ຈາພວກຂວດ, ແຄລໄຊ້ ແລະ ຄລຂາດ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະໃນ ເຂດຮອຍຕດດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.29. ຮູບທີ 9.29 ລກສະນະ pressure shadows, fibers ແລະ instantaneous strain ແບບຕຸ່ າງໆ(ກ) ແບບ pure shear (coaxial) (ຂ) ແບບ simple shear (non - coaxial) [ຮູບຈາກ Figure 10.56 ໂດຍ Davis et al., 2011] 78

9) ແຮຸ່ ເມດໃຫຍຸ່ (porphyroclast – ພຟິ′ເຣີແຄລສທ) ແລະ ແຮຸ່ ເມດໃຫຍຸ່ ແປຣ (Porphyroblast – ພຟິ′ເຣີແບລສທ) ຫີນທຸ່ ີມີເມດແຮຸ່ ແຂງ (rigid grain): ໃນເນອ້ ພນ້ ຫາກມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ ເນອ້ ຫີນບາງສຸ່ ວນອາດມີການແປສະພາບໄປ ສຸ່ ວນທຸ່ ີເຫຼອເອີນ້ ວຸ່ າ “ພຟິ′ເຣີແຄລສ – porphyroclast” ເຊຸ່ ງິ ຈດ ເປນ ເມດແຮຸ່ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ຫຼ “ຟີ′ເນຄີ ຣີສ – phenocryst” ປະເພດໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ູໃນເນອ້ ຫີນແປຖເປນກລະນທີ ຸ່ ີຫີນ ມແີ ຮຸ່ ທຸ່ ີມີຄວາມແຂງແຮງ, ແຕຸ່ ຖາ້ ມພີ ກຶ ແຮຸ່ ໃໝຸ່ (neo mineral) ເກີດຂນຶ້ ໃນລະຫວຸ່ າງ ຫຼ ຫຼງຂະບວນການແປ ເອີນ້ ວຸ່ າແຮຸ່ ເມດໃຫຍຸ່ ແປ ຫຼ ເອນີ້ ວຸ່ າ “ພອນ′ຟເິ ຣີແບລ – porphyroblast” ຜູຂ້ ຽນເອີນ້ ສບ ຄ ພຟິເຣີແຄລສ ແລະ ພຟິເຣີແບລສ, ສຸ່ ວນຂະບວນການເກີດຫາກ ເກດີ ໃນລະຫວຸ່ າງການປຸ່ ຽນລກສະນະເອີນ້ ພາສາອງກິດວຸ່ າ “ synkinematics – ຊິ ນ ຄິ ເ ນີ ແ ມ ′ ຖິ ຄ ສ ” ຖ້ າ ເ ກີ ດ ຫຼ ງ ກ າ ນ ປຸ່ ຽ ນ ລ ກ ສ ະ ນ ະ ເ ອີ້ນ ພ າ ສ າ ອ ງ ກິດ ວຸ່ າ “postkinematics – ໂພສທຄເິ ນແີ ມ′ຖຄິ ສ” ຫາກພຟເິ ຣີແບລສມລີ ກສະແບບຮູບຕວົ S ຫຼ ມຫີ າງ (inclusion trails) ເມຸ່ ອຖກຕດຈະມກີ ານໝນູ ຂອງຫາງ (trails) ອອ້ ມພຟິເຣີແບລສ ແລະ ພຟເິ ຣີແຄລສ. ການໝູນຂອງແຮຸ່ ແຂງ ແລະ ການໄຫຼຂອງແຮຸ່ ອຸ່ ອນມີ 2 ຮູບແບບ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.30 ຄ ການໄຫຼແບບຮູບຕາ (eye - sheaped flow pattern) ແລະ ການໄຫຼແບບຫູກະຕຸ່ າຍ (bow - tie shaped flow plattern) ລກສະນະ ຂອງພຟິເຣີແບລສ ແລະ ພຟິເຣີແຄລສ ສະແດງໃນຮູບທີ 9.31. ຮູບຊງົ ສນຖານ (geometry) ຂອງພຟິເຣີແຄລສແບຸ່ ງໄດເ້ ປນສອງສຸ່ ວນ ສຸ່ ວນໃນມລີ ກສະນະເປນເມດແຂງ ເອີນ້ ວຸ່ າ ແກຸ່ ນ (core) ອອ້ ມຮອບ ເອນີ້ ເນອ້ ສຸ່ ວນນອກ ຫຼ ແມນເທີນ (mantle) ອນເປນສຸ່ ວນຂອງແຮຸ່ ເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຮູບທີ 9.32 ສະແດງພຟິເຣີແຄລສທຸ່ ີມີຢຸ່ ູທງ 4 ປະເພດ ຄ: ������ - type, σ - type, ������ - type, ແລະ ������ - type ພອ້ ມທດິ ທາງການຕດ (shear direction) ແລະ ຮູບທີ 9.33 ສະແດງຕວົ ຢຸ່ າງລກສະນະຂອງ ພຟເິ ຣີແຄ ລດພບົ ໄດຈ້ າກຫີນໂຜຸ່ ໃນສະຫນາມ ແລະ ຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງ. ຮູບທີ 9.30 ລກສະນະການໄຫຂຼ ອງແຮຸ່ ອຸ່ ອນ ແລະ ການໝນູ ຂອງເມດແຮຸ່ ແຂງ (ກ) ການໄຫຼແບບຮູບຕາ (eye - sheaped flow pattern) ແລະ (ຂ) ການໄຫແຼ ບບຫກູ ະຕຸ່ າຍ (bow - tie shaped flow pattern) 79

ຮູບທີ 9.31 ລກສະນະການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງພຟເິ ຣີແຄລສ (porphyroclast) ໃນເຂດຮອຍຕດ (ກ) ການ ຜດິ ຮູບ ຫຼ ວບິ ດແບບຢດ (extensional failure) (ຂ) ການຜດິ ຮູບ ຫຼ ວບິ ດແບບຕດ (shear failure) ( ຄ) ເພລະເຊີ ແຊໂດ (pressure shadow) (ງ) ການໝນູ ຫຼ ໄຫລໄປຕາມແນວການຕດ ຮູບທີ 9.32 ຮູບຮຸ່ າງຂອງພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclast) ເຊຸ່ ິງເອີນ້ ຊຸ່ ຕາມອກສອນເກຣກ ສຸ່ ວນຫຼາຍມຂີ ະ ໜາດນອ້ ຍ ຕອ້ ງເບຸ່ ງິ ໃນແຜຸ່ ນຫີນບາງ ອາດເຫນດວ້ ຍຕາເປຸ່ າົ ໃນບາງເທຸ່ ອ ຫາກເປນລກສະນະແບບ ������ - type ບຸ່ ສາມາດບົງບອກທິດທາງໄດ້ ເພາະການບົງບອກທິດທາງຕອ້ ງສງເກດເບຸ່ ງິ ທຸ່ ີປກີ (wing) ທຸ່ ີເປນສຸ່ ວນຂອງເນອ້ ສຸ່ ວນນອກ (mantle) ເຊຸ່ ງິ ມີ 2 ຮູບແບບຄ ແບບຂນ້ ໃດ ແລະ ແບບແນວຊຸ່ [ຮູບຈາກ Figure 10.60 ໂດຍ Davis et al., 2011] 80

ຮູບທີ 9.33 ລກສະນະຂອງພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclast) ເບຸ່ ງິ ຈາກແຜຸ່ ນຫີນບາງ (ກ) ແບບ σ - type ຂອງແຮຸ່ ເພີແທະຊຸ່ ຽມເຟລດປານ (ຂ) ແບບ ������ - type ແລະ σ - type ຂອງແຮຸ່ ເພີແທະຊຸ່ ຽມເຟລດປານ (ຄ) ແບບ σ - type ຂອງແຮຸ່ ເພີແທະຊຸ່ ຽມເຟລດປານ (ງ) ແບບ ������ - type [ຮູບ (ກ)ຈາກ Fig. 5 (c) ໂດຍ Wells et al., 2005 ແລະ ຮູບ (ຂ) ແລະ (ຄ) ຈາກ Figs. 5.22 and 5.25 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005 ຮູບ (ງ) ຈາກ Figure 10.59 ໂດຍ Davis et al., 2011] 10) ສາຍແຮຸ່ (Vein): ສາຍຂອງແຮຸ່ ຂວດ, ແຄລໄຊ,້ ເຟລດປານ, ໄມເຄິ ຍບິ ຊາ ຫຼ ເຫລກອອກໄຊ້ ແຊກ ໃນເນອ້ ຫີນສາມາດບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດໄດ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.34 ແລະ 9.35. ຮູບທີ 9.34 ການວາງຕວົ ຂອງສາຍແຮຸ່ ຂອງ (ກ) ການຕດໄປຕາມແກນ (coaxial deformation) ແລະ (ຂ) ການຕດແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial deformation) ທຽບກບ instantaneous strain [ຮູບ ຈາກ Figure 10.67 ໂດຍ Davis et al., 2011] 81

ຮູບທີ 9.35 ລກສະນະຂອງການຕດແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (progressive deformation) ຂອງໂຄງສາ້ ງເອນເອະເຊີ ລອນ (en echelon) ໃນເຂດຮອຍຕດທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະຈາກ (ກ) ໄປ (ຂ) ແລະ (ຄ) ຢຸ່ າງຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ ຕາມລາດບ [ຮູບຈາກ Figure 10.68 ໂດຍ Davis et al., 2011] 11) ຮອຍແຕກ ແລະ ໄລຍະການເລຸ່ ອນຂອງເມດແຮຸ່ (Fractured and offset grain): ມກພບົ ການ ແຕກຂອງພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclasts) ທຸ່ ີເປນສຸ່ ວນທຸ່ ີແຂງຕາມແນວການຕດນດຸ່ ງຮູບທີ 9.36 ແຕຸ່ ການບງົ ບອກທິດທາງການຕດຈາກຮອຍແຕກຂອງພຟເິ ຣີແຄລສ ອາດຜິດພາດເພາະສາມາດເກດີ ໄດທ້ ງແບບຊນິ ເທະຖິກ (synthetic) ແລະ ແອນເທີເທະຖກິ (antithetic) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.36 ເວາົ້ ໂດຍສະຫບຸຼ ຄ ບຸ່ ສາມາດໃຊ້ ຮອຍແຕກ ແລະ ໄລຍະການເລຸ່ ອນທຸ່ ີສງເກດໄດຈ້ າກເມດແຮຸ່ ຫຼ ເມດຫນີ ເພຸ່ ອບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດ ຕອ້ ງໃຊ້ ຫກຼ ຖານຢຸ່ າງອຸ່ ນປະກອບ. 82

ຮູບທີ 9.36 ຮອຍແຕກຂອງພຟເິ ຣີແຄລສ (porphyroclast) ທຸ່ ີອາດເກດີ ໃນລະຫວຸ່ າງການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນ ເຂດຮອຍຕດນໂດຍ ລກສະນະຂອງຊິນເທະຖກິ (synthetic) ແລະ ແອນເທີເທະຖິກ (antithetic) ຮອຍ ແຕກບຸ່ ໄດເ້ ປນລກສະນະທຸ່ ໜີ າ້ ມາກາໜົດແນວການຕດໄດ້ ເພາະແນວຂອງຮອຍແຕກ ຂຶນ້ ຢຸ່ ູກບການວາງຕວົ ຂອງພຟິເຣີແຄລສ ແລະ ລກສະນະຂອງພຶກ ສາມາດບອກໄດພ້ ຽງວຸ່ າມກີ ານຕດເກີດຂນຶ້ [ຮູບໂດຍ Mark Jessell and Paul Bons, Monash University] 12) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກແບບເຄຸ່ ິງຄ (Asymmetric boudins): ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເກດີ ໄດ້ ຫາກມຫີ ີນເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກສະຫລບກບຫນີ ເນອ້ ແຂງ. ການຢດຂອງຫີນເນອ້ ແຂງແບບການຕດເກດີ ຂນຶ້ ໄດຫ້ າກມສີ ະພາບທຸ່ ີເໝາະ ສມົ ຕຸ່ ການເກດີ ໂຄງສາ້ ງຮູບໄສກ້ ອກໃນເຂດຮອຍຕດມກສະແດງລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງສາ້ ງໄສກ້ ອກແບບເຄຸ່ ງິ ຄ ທຸ່ ີ ສາມາດບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດນໄດ.້ ຮູບແບບຂອງໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກແບບເຄຸ່ ງິ ຄທຸ່ ສີ າມາດບງົ ບອກທດິ ທາງການ ຕດມີ 2 ຮູບແບບ ຄ: ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກສະແດງແຖບການຕດ (shear band boundins) ແລະ ໂຄງສາ້ ງໄສ້ ກອກສະແດງການລມົ້ ທບແບບດເມີໂນ (domino boudins - ດ′ເມໂີ ນ ບແູ ດນສ′) (ຮູບທີ 9.37) ສາມາດໃຊ້ ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກທຸ່ ີສະແດງແຖບການຕດ (shear band boundins) ບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດໄດງ້ ຸ່າຍກວຸ່ າໂຄງ ສາ້ ງໄສກ້ ອກທຸ່ ສີ ະແດງການລມົ້ ທບແບບດເມໂີ ນຈະສາມາດບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດນໄດ,້ ໃນກລະນທີ ຸ່ ເີ ປນໂຄງ ສາ້ ງໄສກ້ ອກທຸ່ ີສະແດງການລມົ້ ທບແບບດເມໂີ ນຫາກພບົ ວຸ່ າແນວຂອງໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກຂະໜານກບແນວຂອງຮອຍ 83

ຂະະໜານ ການໃຊຫ້ ກຼ ຖານຈາກໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກທຸ່ ີສະແດງການລມົ້ ທບແບບດເມໂີ ນມາບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດ ພຽງໂຄງສາ້ ງດຽວອາດເກດີ ຄວາມຜດິ ພາດໄດຫ້ າກພບົ ເຮດມມູ ກບຮອຍຂະໜານ (ຮູບທີ 9.38). 13) ໂຄງສາ້ ງເຄຸ່ ິງຄ ອອ້ ມພຟິເຣີແຄລສ (Quarter Structure): ເປນໂຄງສາ້ ງຂະໜາດນອ້ ຍທຸ່ ີເກດີ ອອ້ ມ ພຟິເຣີແຄລສທ໌ (porphyroclast) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.39 ຫາກແບຸ່ ງໂຄງສາ້ ງພຟິເຣີແຄລສເປນ 4 ສຸ່ ວນ (quarter) ຄ: ຝຸ່ ງດາ້ ນເທງິ ຊາ້ ຍ ແລະ ຂວາ ແລະ ຝຸ່ ງດາ້ ນລຸ່ ຸມຊາ້ ຍ ແລະ ຂວາ ໂຄງສາ້ ງທຸ່ ເີ ກດີ ອອ້ ມຟອນຟິເຣີແຄ ລສ ຝຸ່ ງດາ້ ນເທງິ ຊາ້ ຍ ແລະ ຂວາ ຈະເໝອນກບຝຸ່ ງດາ້ ນລຸ່ ຸມຂວາ ແລະ ຊາ້ ຍ (ຮູບທີ 9.39) ຫາກປາກດົ ລກສະນະ ຂອງໂຄງສາ້ ງດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.39 ສາມາດບງົ ບອກທດິ ທາງການຕດໄດ.້ 1 4 ) ຊ້ ນ ຫີນ ຄົດ ໂ ຄ້ງ ( Fold): ເ ຊຸ່ ິງ ມກ ພົບ ຮຸ່ ວ ມ ກ ບ ເ ຂ ດ ຮ ອ ຍ ຕ ດ ໃ ນ ລ ກ ສ ະ ນ ະ ແ ບ ບເຄຸ່ ິງຄ (asymmetrical folds) ຮູບທີ 9.37 ຮູບແບບຂອງໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກແບບບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ (ກ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກສະແດງແຖບການຕດ (shear band boundins) ແລະ (ຂ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກສະແດງການລມົ້ ທບແບບດເມໂີ ນ (domino boudins) [ຮູບ ປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Fig. 5.40 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] 84

ຮູບທີ 9.38 ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກແບບເຄຸ່ ງິ ຄ ທຸ່ ອີ າດຈະວາງຕວົ ໄດທ້ ງແບບຂະໜານ ແລະ ເຮດມມູ ກບຮອຍຂະໜ ານທຸ່ ີເກີດຈາກການຕດ (ກ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກສະແດງແຖບການຕດ (shear band boundins) ແລະ (ຂ) ໂຄງສາ້ ງໄສກ້ ອກສະແດງການລມົ້ ທບ ແບບດເມໂີ ນບູແດນ (domino boudins) ຫາກເຮດມູມກບຮອຍຂະໜ ານ ການແປຄວາມໝາຍຕອ້ ງພຈິ າລະນາຫກຼ ຖານອຸ່ ນປະກອບ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Fig. 5.42 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005] ຮູບທີ 9.39 (ກ) ໂຄງສາ້ ງບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ ອອ້ ມພອນພເິ ຣີແຄລສ (quarter structure) ຫາກແບຸ່ ງພຟິເຣີແຄລດອ ອກເປນສຸ່ ີສຸ່ ວນ ສຸ່ ວນທຸ່ ຢີ ຸ່ ູຝຸ່ ງກງົ ກນຂາ້ ມຈະມຮີ ູບຮຸ່ າງຄາ້ ຍກນ (ຂ) ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Fig. 5.38 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005 ຮູບ (ຂ) ໂດຍ Haakon Fossen] 85

5. ການວເິ ຄາະຄວາມເຄຸ່ ງຕດທຸ່ ເີ ກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດ ລ ກ ສ ະ ນ ະ ຂ ອ ງ ຄ ວ າ ມ ເ ຄຸ່ ງ ທຸ່ ີ ເ ກີດ ຂຶ້ນ ໃ ນ ເ ຂ ດ ຮ ອ ຍ ຕ ດ ສຸ່ ວ ນ ໃ ຫ ຍຸ່ ເ ປ ນ ແ ບ ບ ເ ນ້ອ ປ ະ ສົມ (heterogeneous) ຫຼາຍກວຸ່ າແບບເນອ້ ດຽວ (homogeneous) ແຕຸ່ ເຖິງແມຸ່ ນຈະເປນແບບເນອ້ ປະສົມ ເຮາົ ສາມາດສຶກສາເຂດຮອຍຕດໄດ້ ເນຸ່ ອງຈາກຫີນສະແດງການປຸ່ ຽນແປງຢຸ່ າງເປນລະບບົ ທຸ່ ີສາມາດທານາຍໄດ້ ການ ວເິ ຄາະເຮດຄາ້ ຍກບ ຫຼ ຄກບເປນແບບການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເນອ້ ດຽວ (homogenous) ຄ ການດົ ໃຫມ້ ກີ ານ ປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີໄດວ້ ົງຮີຄວາມເຄຸ່ ງຂະໜາດເທຸ່ າົ ກນທຸ່ ວົ ທງມວນຫີນ ທຸ່ ີສາມາດແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍໆໄດ.້ ເພຸ່ ອການ ພຈິ າລະນາຫາກຍງບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວກແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍລງົ ອກີ ຈນົ ໄດລ້ ກສະນະເນອ້ ດຽວ ເພາະຕອ້ ງການໃຫມ້ ວນຫນີ ຍຸ່ ອຍ ທຸ່ ແີ ຍກພຈິ າລະນາມວີ ງຣີຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເທຸ່ າົ ກນ (ເປນລກສະນະຂອງການ integration ທາງຄະນດິ ສາດຫາກເຫນ ວຸ່ າພນ້ ທຸ່ ທີ ຸ່ ີວເິ ຄາະຍງບຸ່ ນອ້ ຍພທຸ່ ີຈະເປນຕວົ ແທນໄດ້ ກສາມາດແບຸ່ ງໃຫນ້ ອ້ ຍລງົ ໄປອີກຈນົ ກະທຸ່ ງໝຸ່ ນໃຈວຸ່ າຈະເປນ ຕວົ ແທນທຸ່ ໄີ ດຄ້ ຸ່ າໂດຍປະມານໃກຄ້ ຽງກບຄວາມເປນຈງິ ຫາຼ ຍທຸ່ ສີ ຸດ). ຮູບທີ 9.40 (ກ) ແລະ (ຂ) ສະແດງເຖງິ ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວຊະນດິ ບຸ່ ໄປຕາມແກນ (simple shear) ໃນຮູບການດົ ວງົ ຮີຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເປນຕວົ ແທນສຸ່ ວນຍຸ່ ອຍໆໂດຍເຄຸ່ ິງຄໃຫສ້ ຸ່ ວນຍຸ່ ອຍໆທຸ່ ີແບຸ່ ງມີ ຄວາມເປນເນອ້ ດຽວ ( ແລະ ອກີ ເທຸ່ ອ, ຫາກຍງບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວຕອ້ ງແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍລງົ ອກີ ) ໃນຮູບໃຫແ້ ອນລບິ ແຕຸ່ ລະ ວງົ ແທນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເນອ້ ດຽວຈະພບົ ວຸ່ າແຕຸ່ ລະພນ້ ທຸ່ ໃີ ນບລເິ ວນເຂດຮອຍຕດ ມຮີ ູບວງົ ຮີຄວາມເຄຸ່ ງ ແຕກຕຸ່ າງກນຂອບເຂດຂອງຮອຍຕດທຸ່ ີບລິເວນທຸ່ ີບຸ່ ມຄີ ວາມເຄຸ່ ງເລີຍນນ້ ຄ ໄດຮ້ ູບວງົ ມນົ ແລະ ທຸ່ ຊີ ຸ່ ກາງຂອງເຂດ ຮອຍຕດ ຈະມຄີ ວາມເຄຸ່ ງຫາຼ ຍທຸ່ ີສຸດ (ຮູບທີ 9.40) ແລະ ປະລມິ ານຂອງຄວາມເຄຸ່ ງຈະຫລຸດລງົ ຈາກຈຸດກາງທງ ສອງຂາ້ ງຢຸ່ າງຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ (progressive deformation). ຖາ້ ລາກເສນ້ ໄປຕາມແນວແກນຍາວ (S1) ຂອງ ວງົ ຮີແຕຸ່ ລະວງົ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບ 9.40 (ກ) ແລະ 9.40 (ຂ) ແລະ ລາກເສນ້ ໄປຕາມແນວແກນສນ້ (S3) ຂອງວງົ ຮແີ ຕຸ່ ລະວງົ ໃນຮູບ 9.40 (ກ) ແລະ 9.40 (ຂ) ຈະໄດດ້ ຸ່ ງຮູບ 9.40 (ຄ) ແລະ 9.40 (ງ) ຕາມລາດບ ເສນ້ ທຸ່ ີລາກ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ເສນ້ ຂອງແນວການປຸ່ ຽນແປງຄວາມເຄຸ່ ງທງຫມດົ (finite strain trajectories)” ເຊຸ່ ງິ ເປນແນວເສນ້ ສະແດງການວາງຕວົ ຂອງົ S1 ແລະ S3 ເສນ້ ຂອງແນວການປຸ່ ຽນແປງຄວາມເຄຸ່ ງທງຫມົດມີຮູບຮຸ່ າງຄາ້ ຍຕວົ S (sigmoidal) ຫາກມີຄວາມເຄຸ່ ງຫຼາຍ ຈະໄດຮ້ ູບຕວົ S ທຸ່ ີຢດເກອບຂະໜານກບແຜຸ່ ນພຽງການຕດ (shear plane) S1 ທຸ່ ີໄດເ້ ປນແນວຂອງຮອຍຂະໜານທຸ່ ີເກດິ ຂນຶ້ ໃນເຂດຮອຍຕດນນນ້ ເອງ. ແນວຂອງເສນ້ ຂອງແນວການ ປຸ່ ຽນແປງຄວາມເຄຸ່ ງທງຫມດົ ສະແດງລກສະນະຂອງ S - surface ໃນ S - C fabrics. 86

ຮູບທີ 9.40 ລກສະນະຂອງການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງແບບເນອ້ ປະສມົ (heterogeneous strain) (ກ) ເມຸ່ ອມີ ການຕດດວ້ ຍ ������ = 1 (ຂ) ເມຸ່ ອຕດເພຸ່ ມີ ຫຼາຍຂນຶ້ ������ = 2 (ຄ) ເສນ້ ຂອງແນວການປຸ່ ຽນແປງຄວາມເຄຸ່ ງທງຫມດົ (finite strain trajectory) ສາລບຮູບ ກ (ງ) ເສນ້ ຂອງແນວການປຸ່ ຽນແປງຄວາມເຄຸ່ ງທງຫມດົ (finite 87

strain trajectory) ສາລບຮູບ (ຂ) [ຮູບຈາກ Figures 3.2 and 3.12 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1983] 5.1. ຄວາມສອດຄຸ່ ອງຂອງຄວາມເຄຸ່ ງໃນເຂດຮອຍຕດ ເຖິງວຸ່ າການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນໃນເຂດຮອຍຕດນຈະເປນແບບເນອ້ ປະສມົ ແຕຸ່ ເປນການເກດີ ຢຸ່ າງເປນ ລະບບົ ແລະ ຢຸ່ າງກມົ ກນຂອງຄວາມເຄຸ່ ງໃນວດຖຸເນອ້ ປະສມົ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງສມົ ບູນ ຫຼ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງຢຸ່ າງ ກມົ ກນ (strain compatibility)” ຈຸ່ ຶງເຮດໃຫສ້ າມາດບງົ ບອກເຖງິ ການປຸ່ ຽນແປງຂອງຄວາມເຄຸ່ ງໄດ້ ແມຸ່ ນຈະ ເປນແບບບຸ່ ໄດເ້ ປນເນອ້ ດຽວຄງົ ຍງມລີ ກສະນະທຸ່ ີໄປນາກນໄດທ້ ງເຂດຮອຍຕດ ບຸ່ ມລີ ກສະນະຂອງຄວາມບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (discontinuities) ຫຼ ມີການປຸ່ ຽນລກສະນະຢຸ່ າງວຸ່ ອງໄວ (abrupt change) ຖາ້ ຫາກການປຸ່ ຽນລກສະນະບຸ່ ກມົ ກນ ຫຼ ບຸ່ ສອດຄຸ່ ອງ (incompatible) ກນແລວ້ ບນຫາຂອງການວເິ ຄາະທຸ່ ີຈະເກດີ ຂນຶ້ ຄ ບຸ່ ສາມາດການດົ (fix) ຮູບຮຸ່ າງການປຸ່ ຽນລກສະນະໃຫກ້ ມົ ກນກນໄດອ້ າດເກດີ ຊຸ່ ອງວຸ່ າງ ຫຼ ການຊອ້ ນທບ (ກຸ່ າຍ) ກນຂນຶ້ ມາ ນນ້ ສະແດງ ເຖິງຄວາມບຸ່ ກມົ ກນ ຫຼ ສອດຄຸ່ ອງກນ ໃນຂະນະທຸ່ ສີ ມົ ມຸດຕຖິ ານຂອງການວເິ ຄາະ ການດົ ໃຫມ້ ກີ ານເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງ ຢຸ່ າງກມົ ກນ (strain compatibility) ໃນເຂດຮອຍຕດ ອງົ ປະກອບ 3 ອງົ ປະກອບທຸ່ ອີ າດເກດີ ຂນຶ້ ໄດ້ ໃນແຜຸ່ ນ ພຽງຂອງຮອຍຕດ (ຮູບທີ 9.41) ໄດແ້ ກຸ່ : 1 ) ມີກ າ ນປຸ່ ຽນລ ກສະນະແບບບຸ່ ເ ປນໄປຕາມ ແກນ ( simple shear): ແບບເນ້ອປະສົມ (heterogeneous simple shear) ໂດຍມີ ແຜຸ່ ນພຽງການຕດຂະໜານກບແນວຝາທຸ່ ີບຸ່ ຖກຕດ (shear zone wall) 2) ມີການຫດົ ຫຼ ຢດຕົວແບບເນອ້ ປະສົມ (heterogeneous dilation): ໂດຍມີບລມິ າດປຸ່ ຽນ ແປງຂະນະມກີ ານເຄຸ່ ອນທຸ່ ຕີ ງ້ ສາກກບແນວຝາທຸ່ ີບຸ່ ຖກຕດ (shear zone wall) 3) ມີຄວາມເຄຸ່ ງແບບເນອ້ ດຽວ (homogeneous strain): ເກດີ ຂນຶ້ ໃນວດຖຸທຸກຊະນດິ ທຸ່ ີມຢີ ຸ່ ູໃນ ເຂດຮອຍຕດ ແລະ ແນວຝາທຸ່ ບີ ຸ່ ຖກຕດ (shear zone wall) 88

ຮູບທີ 9.41 ອງົ ປະກອບທງສາມປະເພດທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ເມຸ່ ອມແີ ນວການຕດຢຸ່ ູດາ້ ນຂາ້ ງ ໄດແ້ ກຸ່ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ ແບບບຸ່ ເປນໄປຕາມແກນ (simple shear) ການປຸ່ ຽນບລມິ າດແບບຢດ ຫຼ ຫດົ (volume change) ແລະ ການປຸ່ ຽນແບບເນອ້ ດຽວເທຸ່ ົາກນຕະຫຼອດ (homogenous strain) [ຮູ ບຈາກ Figure 26.4 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1987] ການປຸ່ ຽນລກສະນະທງສາມປະເພດສະແດງໃນຮູບທີ 9.41 ອາດປະສມົ ກນໄດດ້ ຸ່ ງຮູບທີ 9.42 ແລະ ເຖງິ ເຖງິ ວຸ່ າຈະມີ 3 ອງົ ປະກອບ ແຕຸ່ ໃນເຂດຮອຍຕດເປນແບບເນອ້ ປະສມົ . ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ມພີ ຽງສອງອງົ ປະກອບເທຸ່ າົ ນນ້ ໂດຍທຸ່ ີ ການປຸ່ ຽນແບບເນອ້ ດຽວເທຸ່ າົ ກນຕະຫອຼ ດ (homogenous strain) ບຸ່ ຢຸ່ ູໃນຂຸ່ າຍຂອງປະເພດເນອ້ ປະສມົ ຮູບທີ 9.43 ສະແດງລກສະນະຂອງການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ບີ ຸ່ ກມົ ກນ ຫຼ ສອດຄຸ່ ອງກນ (strain incompatibility) ຂອງເຂດຮອຍຕດ ເຊຸ່ ງິ ບຸ່ ເຂາົ້ ຂຸ່ າຍການພຈິ າລະນາ ແລະ ຮູບທີ 9.44 ສະແດງລກສະນະຂອງຄວາມເຄຸ່ ງແບບກມົ ກນ (strain compatibility) ຮູບ 9.44 (ຄ) ມກີ ານເຄຸ່ ອນທຸ່ ີໄດທ້ ຸ່ ປີ າຍຂອງເຂດຮອຍຕດ ແຕຸ່ ບຸ່ ຖວຸ່ າເປນຄວາມ ເຄຸ່ ງທຸ່ ີບຸ່ ກົມກນ ຫຼ ສອດຄຸ່ ອງກນ (strain incompatibility) ສະແດງໃຫເ້ ຫນເຖິງບນຫາຂອງການເກດີ ຄວາມ ເຄຸ່ ງທຸ່ ີບຸ່ ກມົ ກນ ຫຼ ສອດຄຸ່ ອງກນ (strain incompatibility) ໂດຍທຸ່ ີມກີ ານຍຸດຂອງເຂດຮອຍຕດ ໂດຍອາດເກດີ ການລວມເຂາົ້ ກບແນວຂອງເຂດຮອຍຕດແນວໃໝຸ່ ອີກແນວໜຸ່ ງຶ ຫຼ ຫຍຸບເຂາົ້ ໄປໃນຫນີ ທຸ່ ບີ ຸ່ ຖກປຸ່ ຽນລກສະນະ ເຊຸ່ ນ ຫນີ ນນ້ ມຄີ ວາມແຂງແຮງຕຸ່ ການຕດໄດດ້ ີ ນນ້ ເອງ. ຮູບທີ 9.42 ລກສະນະປະສົມຂອງອົງປະກອບທຸ່ ີສະແດງໃນຮູບທີ 9.40 [ຮູບຈາກ Figure 26.5 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1987] 89

ຮູບທີ 9.43 ລກສະນະຂອງການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີບຸ່ ກມົ ກນ ຫຼ ສອດຄຸ່ ອງກນ (strain incompatibility) ໃນ ເຂດຮອຍຕດ ສະແດງຮູ ບກຸ່ ອນການປຸ່ ຽນລກສະນະ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຕາມແກນແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (discontinuous pure shear) ການປຸ່ ຽນລກສະນະຕາມແກນແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous pure shear) ແລະ ແບບຮູບຫລຸ່ ມິ [ຮູບຈາກ Figure 26.24 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1987] ຮູບທີ 9.44 ລກສະນະຂອງການຕດແບບກມົ ກນ (strain compatibility) ໃນເຂດຮອຍຕດ (ກ) ລກສະນະ ເລຸ່ ມີ ຕນົ້ (ຂ) ເກດີ ແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນຢຸ່ າງຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (continuous simple shear) (ຄ) ເກດີ ແບບບຸ່ ໄປຕາມ 90

ແກນຢຸ່ າງບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (discontinuous simple shear) [ຮູບຈາກ Figure 26.35 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1987] 5.2. ການເກດີ ຮອຍລາຍ ຫຼ ລວດລາຍໃນເຂດຮອຍຕດ ຄວາມເຄຸ່ ງໃນເຂດຮອຍຕດ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ຮຸ່ ອງຮອຍ (fabric) ໃນຫນີ ໄດ້ ຮຸ່ ອງຮອຍທຸ່ ີເກດິ ຂນຶ້ ແບຸ່ ງອອກໄດ້ 3 ປະເພດ ດຸ່ ງນ:ີ້ 1) ຮຸ່ ອງຮອຍທຸ່ ີເປນຜນົ ຂອງການບນທກຶ ຂອງຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກດິ ຂນຶ້ ທງໝດົ (strain sensitive shape fabrics) ໂດຍຄວາມເຄຸ່ ງທງໝດົ ທຸ່ ີເກດີ ໃນເຂດຮອຍຕດຈະຖກບນທກຶ ໄວໃ້ ນເນອ້ ຫນີ . ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ສາມາດ ນາມາໃຊວ້ ເິ ຄາະຫາປະລມິ ານຄວາມເຄຸ່ ງທງໝດົ ທຸ່ ີເກດີ ໄດ.້ 2) ຮຸ່ ອງຮອຍທຸ່ ີເປນຜນົ ຂອງການບນທກຶ ຂອງຄວາມເຄຸ່ ງບາງສຸ່ ວນ (strain insensitive fabrics) ເທຸ່ າົ ນນ້ ໃຊຫ້ າປະລມິ ານຄວາມເຄຸ່ ງລວມບຸ່ ໄດ້ ເນຸ່ ອງຈາກຄວາມເຄຸ່ ງລວມທຸ່ ີເກີດໃນເຂດຮອຍຕດບຸ່ ໄດຖ້ ກ ບນທກຶ ໄວທ້ ງໝດົ . 3) ຮອຍລາຍປະສມົ ທຸ່ ເີ ປນຜົນຂອງການບນທກຶ ຂອງຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກດີ ໃນເນອ້ ຫນີ (composite shape fabrics) ໂດຍຄວາມເຄຸ່ ງລວມທຸ່ ີເກີດໃນເຂດຮອຍຕດອາດຈະຖກບນທກຶ ຫຼ ບຸ່ ຖກບນທຶກ. ດຸ່ ງນນ້ , ຄວາມເຄຸ່ ງລວມທຸ່ ເີ ກດິ ຂນຶ້ ໃນການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງການຕດ ອາດເປນແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ແລະ ບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ອາດ ເປນແບບຂະໜານຕາມແກນ ແລະ ປຸ່ ຽນມູມໄປກບແນວການຕດໃນຂະນະເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ ຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫຮ້ ອຍລາຍຖກບນທກຶ ແບບເນອ້ ປະສມົ . ຮອຍລາຍທຸ່ ີເປນຜົນຂອງການບນທຶກຂອງຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກິດຂນຶ້ ທງໝດົ (strain sensitive shape fabrics) ຈະຂະໜານກບວົງຮີຄວາມເຄຸ່ ງລວມທງໝດົ (finite strain ellipse). ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ຶງສະແດງຜົນຂອງ ຄວາມເຄຸ່ ງລວມທງໝດົ (total finite strain ellipse) ເຊຸ່ ງິ ປະກອບດວ້ ຍຮອຍຂະໜານ (foliation) ແລະ ໂຄງ ສາ້ ງແນວເສນ້ (lineation) ດຸ່ ງຮູບທີ 9.45 ເຊຸ່ ງິ ເປນແຮຸ່ ເພແທະຊຸ່ ຽມ ເຟລດປານ ທຸ່ ີຖກປຸ່ ຽນລກສະນະ ເປນພຟິ ເຣີແຄລສ (porphyroclast) ສະແດງຜນົ ຂອງການເກດີ ຄວາມເຄຸ່ ງ ແນວການຕດແຜຸ່ ນຫນີ ບາງຂະໜານກບແນວ ການຢດ ແລະ ຕງ້ ສາກກບຮອຍຂະໜານ, ຖາ້ ເກດີ plane strain (S1 > S2, S3 = 0) ເມດແຮຸ່ ກະໜານກບ ແຜຸ່ ນພຽງ S1 S2 ແລະ ຕງ້ ສາກກບ S3 ເຮາົ ຫາ S1 ແລະ S2 ໄດຈ້ າກວທິ ີ center - to - center ຫຼ Rf/������ 91

ຮູບທີ 9.45 ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງສະແດງ ລກສະນະຂອງພຟິເຣີແຄລສ (porphyroclast) ຂອງແຮຸ່ ເພີແທະ ຊຸ່ ຽມ ເຟລດປານ ໃນຫີນ ຂວດ - ເຟລດປານ - ໄມເຄິ ເອີນເທຣີມາຍເລີໄນ້ [ຮູບຈາກ Fig. 5.24 ໂດຍ Passchier and Trouw, 2005]. ສາມາດໃຊກ້ ານວາງຕວົ ຂອງຮອຍຂະໜານ ທຸ່ ີຢຸ່ ູໃນເຂດຮອຍຕດ ທຽບກບເຂດຂອງຮອຍຕດເພຸ່ ອຫາ ປະລິມານຄວາມເຄຸ່ ງ ເຮົາວດມູມຂອງຮອຍຂະໜານ ຈະໄດ້ຄວາມສາພນທຸ່ ີສະເໜີໂດຍ Ramsay and Graham (1970) ດຸ່ ງນ:ີ້ ເມຸ່ ອ ������ ຄ ມມູ ທຸ່ ີວດລະຫວຸ່ າງຮອຍຂະໜານກບແນວຂອງຮອຍຕດ ������ ຄ shear strain ເຮາົ ຍງສາມາດຄານວນຫາການຢດໄດ້ ດຸ່ ງສມົ ຜນົ : ຫຼ ອາດຈະຫາ S1 ແລະ S3 ໂດຍວທິ ອີ ຸ່ ນແລວ້ ຈຸ່ ງຶ ໃຊ້ S1 ແລະ S3 ທຸ່ ຫີ າໄດເ້ ພຸ່ ອຫາມູມ ������ ກໄດ້ ສມົ ຜນົ ທຸ່ ີ ກຸ່ າວຂາ້ ງເທງິ ໃຊສ້ າລບການຕດແບບໄປຕາມແກນ (simple shear) ເທຸ່ ົານນ້ ແລະ ຄຸ່ າທຸ່ ີໄດເ້ ປນຄຸ່ ານອ້ ຍໂດຍ ປະມານ (underestimate) ຄ ເປນຄຸ່ າທຸ່ ນີ ອ້ ຍກວຸ່ າຄວາມເຄຸ່ ງຕດ (shear strain) ທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ຈງິ ຮູບທີ 9.46 ເປນຮອຍຕດນໃນຫນີ ແກຣເໜດີ , ຫາກສະເກດແນວຮອຍຂະໜານ (foliation trajectory) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.46 ເຊຸ່ ງິ ກຄ S1 ແນວຮອຍຂະໜານ ຊຸ່ ວຍໃຫປ້ ະມານປະລມິ ານຂອງຄວາມເຄຸ່ ງໃນເຂດຮອຍຕດໃນແຕຸ່ ລະທຸ່ ີໄດ້ ໂດຍການວດ ������ ທຸ່ ີຈດຸ ທຸ່ ີສນົ ໃຈ. ຮອຍລາຍທຸ່ ີເປນຜົນຂອງການບນທກຶ ຂອງຄວາມເຄຸ່ ງບາງສຸ່ ວນ (strain insensitive fabrics) ບຸ່ ເໝາະທຸ່ ີ ຈະວເິ ຄາະຫາປະລມິ ານຄວາມເຄຸ່ ງ ເນຸ່ ອງຈາກບຸ່ ໄດບ້ ນທກຶ ວງົ ຮີຄວາມເຄຸ່ ງລວມທງໝດົ (finite strain ellipse). 92

ນອກຈາກນແີ້ ລວ້ ຍງມກີ ານເກດີ ພກຶ ໃໝຸ່ ຂອງເມດຂະໜາດໃນຂະນະເກດີ ການຕດ ເຮດໃຫກ້ ານບນທກຶ ຂອງຄວາມ ເຄຸ່ ງທຸ່ ີສະສມົ ໄວໃ້ ນເມດຂະໜາດ ຫຼ ເນອ້ ຫນີ ຂາດຫາຍໄປ ຫາກວເິ ຄາະຈະໄດປ້ ະລມິ ານຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ພຽງ ບາງສຸ່ ວນເທຸ່ າົ ນນ້ . ຮຸ່ ອງຮອຍປະສມົ ທຸ່ ີເປນຜົນຂອງການບນທຶກຂອງຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກີດໃນເນອ້ ຫີນ (composite shape fabrics) ປະກອບດວ້ ຍແຖບການຕດ (shear band) ທຸ່ ເີ ປນໄດທ້ ງຮອຍລາຍທຸ່ ເີ ປນຜນົ ຂອງການບນທກຶ ຂອງ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກິດຂນຶ້ ທງໝົດ (strain sensitive shape fabrics) ຫຼ ຮອຍລາຍທຸ່ ີເປນຜົນຂອງການບນທກຶ ຂອງຄວາມເຄຸ່ ງບາງສຸ່ ວນ (strain insensitive fabrics) ໂດຍທຸ່ ີແຖບການຕດ ອາດຈະຂະໜານ ຫຼ ເຮດມູມ ກບລະແຜຸ່ ນພຽງການຕດ ຮອຍລາຍປະສມົ ທຸ່ ີມີແຖບການຕດ ມີຢຸ່ ູ 2 ຊະນດິ ຄ ແບບ C (C - type shear band) ແລະ ແບບ C’ (C’ - type shear band) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 9.24 ແລະ 9.25. ສ າ ລ ບ S - C fabrics ທຸ່ ີ ປ ະ ກ ອ ບດ້ວ ຍ S - surfaces ແ ລ ະ shear bands (C - surfaces) ສາມາດແບຸ່ ງອອກເປນ 2 ປະເພດ ຕາມ Lister and Snoke (1984) ເຊຸ່ ິງໄດແ້ ກຸ່ Type I S - C fabrics ແລະ Type II S - C fabrics ໂດຍທຸ່ ີ Type I S - C fabrics ຈະເປນພວກມາຍເລນີ ຖິ ກິ ຂວດ (mylonitic quartz) ຂອງຫີນທຸ່ ີມີແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານເປນອົງປະກອບສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ (quartz and felspathic rocks) ສຸ່ ວ ນ Type II S - C fabrics ຈ ະ ເ ປ ນ ພ ວ ກ ຫີ ນທຸ່ ີ ມີແ ຮຸ່ ໄ ມ ເ ຄິ ເ ຊຸ່ ນ : ໄ ມ ເ ຄ ເ ຊີ ດ ຂ ວດໄຊ້ (micaceous quartzite) ໂດຍທຸ່ ີ S - surface ຄ ແນວຂອງຮອຍຂະໜານຂອງ ແຮຸ່ ໄມເຄິຮູບປາ (mica fish) ແນວຂອງແຖບການຕດ (C - surface) ຄ ແນວຂອງສຸ່ ວນຫາງຂອງແຮຸ່ ໄມເຄຮິ ູບປາ. ຮູບທີ 9.46 ລກສະນະຂອງການຕດແບບຂວາໄປຊາ້ ຍ (dextral shear zone) (ກ) ຕດເຂາົ້ ໄປໃນແກຣ ເໜດີ (ຂ) ແນວເສນ້ ຂອງຮອຍຂະໜານ (foliation trajectories) ປາກດົ ໃນເຂດຮອຍຕດ [ຮູບຈາກ Figure 10.75 ໂດຍ Davis et al., 2011] 5.3. ແອນລບິ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ເີ ກດິ ຂນຶ້ ທນທທີ ນໃດ (Instantaneous Strain Ellipse) ໃຊແ້ ອນລບິ ຄວາມເຄຸ່ ງທຸ່ ີເກດິີ ຂນຶ້ ທນທີທນໃດ (instantaneous strain ellipse) ເມຸ່ ອຖກແຮງກະທບົ ສາມາດໃຊ້ເປນຕວົ ແທນສາລບຈະສະແດງຜົນຂອງອດຕາການຢດແບບທນທີທນໃດ (instantaneous stretching rate) ລະຫວຸ່ າງແນວການຢດຕາມວງົ ອອ້ ມ (radial line) ທຸ່ ີຢຸ່ ູໃນລະແຜຸ່ ນພຽງຂອງແອນລບິ (ຮູບ ທີ 9.47) ເມຸ່ ອເກີດຄວາມເຄຸ່ ງຈະມີທງ ການຢດ (extension) ແລະ ການຫົດ (shortening) ຖ້າພນ້ ທຸ່ ີຂອງ ແອນລບິ ຢຸ່ ູນອກວງົ ກມົ ສະແດງວຸ່ າມກີ ານຢດ (extension) ແຕຸ່ ຖ້າພນ້ ທຸ່ ແີ ອນລບິ ຢຸ່ ູໃນວງົ ມົນສະແດງວຸ່ າມກີ ານ 93

ຫດົ (shortening) ໂດຍທຸ່ ີເສນ້ ລດສະໝີຂອງແອນລບິ ຄວາມເຄຸ່ ງກບວງົ ມນົ ເປນຕວົ ບຸ່ ງບອກ [ຮູບທີ 9.47 (ຂ)] ເມຸ່ ອຂຽນມມູ ລະຫວຸ່ າງລະແຜຸ່ ນພຽງການຕດກບການຫດົ ຫຼ ການຢດ ຈະໄດດ້ ຸ່ ງຮູບ 9.47 (ຄ) ໂດຍຈະມຈີ ດຸ ສອງ ຈດຸ ທຸ່ ີບຸ່ ປຸ່ ຽນຄວາມຍາວ ເອນີ້ ເສນ້ ທຸ່ ີບຸ່ ປຸ່ ຽນຄວາມຍາວວຸ່ າ ເສນ້ ຊຸ່ ທຸ່ ີມອີ ດຕາຄຸ່ າການຢດ ຫຼ ຫດົ ເປນສູນ (line of zero stretching rate). ຮູບທີ 9.47 ລກສະນະຂອງແອນລບິ ຄວາມເຄຸ່ ງແບບທນທີທນໃດ (instantaneous strain ellipse) (ກ) ເມຸ່ ອມີການຢດ ຫຼ ຫດສນ້ ໃນບາງສຸ່ ວນ (ຂ) ໜາ້ ເອົາວົງມົນກຸ່ ອນການປຸ່ ຽນລກສະນະມາຊອ້ ນທບ (ຄ) ລກສະນະອດຕາການຢດ ແລະ ຫດົ [ຮູບຈາກ Figure 10.83 ໂດຍ Davis et al., 2011] 94