ທໍລະນີວິທະຍາໂຄງສ້າງ 2

ຮູບທີ 6.24 ການແບຸ່ ງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມການເລຸ່ ອນ (slip) ເຊຸ່ ງິ ຈະຕອ້ ງເຫນລະນາບການເລຸ່ ອນຊດເຈນ ແບຸ່ ງໄດ້ ເປນ 4 ປະເພດ (ກ) ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບ (strike - slip fault) (ຂ) ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍມມູ ຫວາ (dip - slip fault) (ຄ) ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍສຽງ (oblique - slip fault) ແລະ (ງ) ຮອຍເລຸ່ ອນໝູນ (rotational fault) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 6.42 ໂດຍ Davis et al., 2011] 2.2.2. ການເອີນ້ ຊຸ່ ໂດຍພຈິ າລະນາເຊະເພີເຣເຊີນ (Separation Nomenclature) ການໃຊເ້ ຊະເພເີ ຣເຊີນ (separation) ຫຼ ໄລຍະການເລຸ່ ອນທຸ່ ສີ ງເກດໄດຈ້ າກຫີນໂຜຸ່ ທຸ່ ເີ ຊຸ່ ງິ ບຸ່ ຈາເປນວຸ່ າຈະ ຕອ້ ງເປນໄລຍະການເລຸ່ ອນເທງິ ລະນາບຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ເຊຸ່ ນດຽວກບກລະນຂີ ອງການເອນີ້ ຊຸ່ ໂດຍພຈິ າລະນາສລບິ . ການເອີນ້ ຊຸ່ ໃນລກສະນະນຈີ້ ະໃຊເ້ ມຸ່ ລະນາບການເລຸ່ ອນ ແລະ ຊນ້ ຫີນທຸ່ ີບຸ່ ງົ ບອກໄລຍະການເລຸ່ ອນປາກດົ ບຸ່ ຊດເຈນ ການໃຊເ້ ຊະເພເີ ຣເຊນີ (separation) ໃນການແບຸ່ ງຮອຍເລຸ່ ອນນນ້ ອາໃສຫກຼ ຖານຂອງ ໄລຍະການເລຸ່ ອນປາກດົ 95

(actual separation) ເປນຫຼກ. ນນ້ ຄ, ສງເກດເຫນການເລຸ່ ອນປາກດົ ແນວໃດ ເອີນ້ ຊຸ່ ໄປທຸ່ ີເຫນ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງ ສະແດງໃນຮູບທີ 6.25 ໂດຍທຸ່ ີ ຮູບທີ 6.25 (ກ) ສະແດງການເລຸ່ ອນຂອງຊນ້ ຫນີ ສີເຂມ້ ເປນໄລຍະ 160 ແມດ ໄປ ຕາມດາ້ ນຂາ້ ງແບບຂວາມ (right - lateral separation) ສຸ່ ວນຮູບທີ 6.25 (ຂ) ສະແດງການເລຸ່ ອນແບບ ປົກກະຕິ (normal separation) ຂອງຊນ້ ຫີນສີເຂມ້ ເປນໄລຍະ 15 ແມດ ສາມາດໃຊໄ້ ລຍະເລຸ່ ອນຮອຍຢນ (throw) ຫຼ ຮອຍນອນ (heave) ເພຸ່ ອຊອກຫາໄລຍະການເລຸ່ ອນປາກດົ ໄດ້ ເຊຸ່ ງິ ວດໄດໂ້ ດຍກງົ ຈາກຮູບ. ຮູບທີ 6.24 (ກ) ແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາສະແດງການເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບແບບຂວາມໄປຊາ້ ຍມ (right - lateral separation) (ຂ) ຮູ ບຕດຂວາງຂອງຊ້ນຫີນຊາຍພົບມີການເລຸ່ ອນແບບປົກກະຕິ (normal separation) ການໃຊເ້ ຊະເພເີ ຣເຊີນເພຸ່ ອເອີນ້ ຊຸ່ ຮອຍເລຸ່ ອນໂດຍອາໃສຮູບຕດຂວາງສາມາດແບຸ່ ງອອກໄດເ້ ປນ 3 ຊະນດິ ຍຸ່ ອຍ ຄ: 1) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (normal fault) 2) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ (thrust fault) 3) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault) ດຸ່ ງຮູບທີ 6.26 (ກ) ແຕຸ່ ຖາ້ ເບຸ່ ງິ ຈາກຮູບຕານກົ (plan view) ແບຸ່ ງໄດເ້ ປນ 2 ປະເພດຍຸ່ ອຍ ຄ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບໄປ ທາງຊາ້ ຍມ (left lateral fault) ກບຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບໄປທາງຂວາມ (right lateral fault) ດຸ່ ງຮູບ ທີ 6.26 (ຂ) ເພຸ່ ອຄວາມຮດກຸມ ເຮາົ ຄວນເບຸ່ ງິ ທງຮູບຕດຂວາງ ແລະ ຮູບຕານກົ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.26 (ຄ) ໃນຮູບເປນ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນໄປທາງຂວາມ (right - lateral reverse fault). 96

ຮູບທີ 6.26 ການແບຸ່ ງຮອຍເລຸ່ ອນໂດຍໃຊກ້ ານແຍກຂອງຊນ້ ຫນີ (ກ) ຈາກຮູບຕດຂວາງແບຸ່ ງໄດ້3 ປະເພດ (ຂ) ຈາກຮູບຕານົກແບຸ່ ງໄດ້ 2 ປະເພດ (ຄ) ເມຸ່ ອລວມທງ A ແລະ B ໄດ້ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນແບບໄປທາງຂວາມ (right - lateral reverse fault) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 6.49 ໂດຍ Davis et al., 2011] ໄລຍະການເລຸ່ ອນທຸ່ ີປາກດົ ຫຼ ເຊະເພີເຣເຊນີ ອາດຈະບຸ່ ສາພນກບໄລຍະຈງິ (true slip) ຂອງການເລຸ່ ອນ ທງ ນີຂ້ ນຶ້ ຢຸ່ ູກບການວາງຕົວຂອງຊນ້ ຫີນ ຮອຍລະດບ (strike), ມູມຫວາ (dip) ຂອງລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນ (fault plane), ໄລຍະທາງການເລຸ່ ອນ, ທດິ ທາງຂອງການເລຸ່ ອນ, ການວາງຕວົ ຂອງຫນີ ໂຜຸ່ ຕະຫຼອດຈນົ ໄລຍະທາງການ ເລຸ່ ອນທຸ່ ີເບຸ່ ງິ ເຫນຈາກຫນີ ໂຜຸ່ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 6.27 ການເລຸ່ ອນເປນສອງແບບຄ: ແບບຮອຍມມູ ຫວາປົກກະຕິ ແລະ ຮອຍລະດບ. ລກສະນະການເລຸ່ ອນຈະສງເກດແຕກຕຸ່ າງໄປຈາກເດີມ, ຫາກເກດີ ການຜຸ ຫຽ້ ນ ເຊຸ່ ນ ຮູບທີ 6.27 (ກ) ຮອຍເລຸ່ ອນແບບຮອຍມມູ ຫວາປົກກະຕິ (normal - slip) ເມຸ່ ອມກີ ານຜຸຫຽ້ ນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີພບົ ເປນແບບຮອຍລະດບ (strike - slip) ຫຼ ຮູບທີ 6.27 (ຈ) ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບແບບໄປທາງຊາ້ ຍມ (left - handed strike - slip fault) ເມຸ່ ອມີການຜຸ ຫຽ້ ນດາ້ ນຂາ້ ງ ປາກົດເປນຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍມູມຫວາປົກກະຕິ (normal slip fault) ເປນຕນົ້ . 97

ຮູບທີ 6.27 (ກ) - (ຈ) ບລອ໊ ກໄດອະແກມສະແດງຄວາມແຕກຕຸ່ າງລະຫວຸ່ າງການເລຸ່ ອນຈງິ ທຸ່ ປີ າກດົ ເທງິ ລະນາບ ຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ການເລຸ່ ອນປາກດົ ແລະ ເມຸ່ ອເກດີ ການຜຸຫຽ້ ນທຸ່ ເີ ຮດໃຫ້ ເຫນຮູບຮຸ່ າງຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຜິດໄປ ຈາກເດີມ ສາມາດເອີນ້ ຊຸ່ ລກສະນະຂອງເຊະເພີເຣເຊນີ ທຸ່ ີພບົ ໄດເ້ ປນຮອຍເລຸ່ ອນປະເພດອຸ່ ນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Lahee, 1962] 2.3. ການເອນີ້ ຊຸ່ ໂດຍໃຊທ້ ດິ ທາງຂອງແຮງກະທບົ (Stress Direction Nomenclature) ການເອີນ້ ຊຸ່ ໂດຍໃຊທ້ ດິ ທາງຂອງແຮງກະທບົ ຫຼ ອີກຊຸ່ ຄ “ການເອີນ້ ຊຸ່ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມແອນເດີ ເຊີນ (Anderson’s fault nomenclature)” ເປນການເອນີ້ ຊຸ່ ໂດຍໃຊແ້ ກນຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ທຸ່ ພີ ຈິ າລະນາຈາກທາມະ ຊາດຂອງເປອກໂລກ ນນ້ ຄ ທຸ່ ພີ ນ້ ຜິວຂອງໂລກມຄີ ຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດເທຸ່ າົ ກບສນູ (ບຸ່ ມຄີ ວາມເຄນ້ ຕດ) ດຸ່ ງນນ້ , ຄວາມ ເຄນ້ ຫກຼ ຈະຕອ້ ງເປນຮອຍດຸ່ ງິ ຊນຕງ້ ສາກກບພນ້ ຜວິ ໂລກ ແລະ ເມຸ່ ອມແີ ຮງຮອຍດຸ່ ງິ ຄວນມແີ ຮງຮອຍນອນສອງທດິ 98

ທາງກະທາຕງ້ ສາກເຊຸ່ ງິ ກນ ແລະ ກນ ແລະ ຕງ້ ສາກກບແຮງຮອຍດຸ່ ິງ ນນ້ ຄ ແກນແຮງສາມແກນຕງ້ ສາກເຊຸ່ ງິ ກນ ແລະ ກນ ແລະ ຈາກຫກຼ ຄດິ ນທີ້ ດິ ທາງຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ທຸ່ ີມາກະທາພາຍໃນແຜຸ່ ນເປອກໂລກເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໄດ້ 3 ຊະນດິ ຫກຼ ໆໄດແ້ ກຸ່ 1) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (normal fault): ທຸ່ ເີ ຊຸ່ ງິ ມແີ ກນຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຄຸ່ າຫາຼ ຍສຸດວາງຕວົ ຮອຍດຸ່ ງິ ແກນ ຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຄຸ່ ານອ້ ຍສຸດວາງຕວົ ຮອຍນອນ 2) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault): ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ມແີ ກນຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຄຸ່ າຫາຼ ຍສຸດວາງຕວົ ຮອຍນອນ ແກນ ຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຄຸ່ ານອ້ ຍສຸດວາງຕວົ ແນວດຸ່ ງິ 3) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault): ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ແກນຄວາມເຄນ້ ຫຼກຄຸ່ າຫຼາຍສຸດ ແລະ ແກນຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຄຸ່ ານອ້ ຍສຸດວາງຕວົ ຮອຍນອນ (ຮູບທີ 6.28). ຮູບທີ 6.28 ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີແບຸ່ ງຕາມແອນເດີເຊນີ (Anderson) ພອ້ ມລກສະນະຂອງຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ທຸ່ ີເກດີ ໃນທດິ ທາງຕຸ່ າງກນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນແຕຸ່ ລະປະເພດ ແລະ ຮູບສເຕຣເີ ອີເນດຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນ (ກ) ຮອຍ ເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (ຂ) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (ຄ) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Davis and Reynolds, 1996] 99

ເວົາ້ ໂດຍລວມ ການເອີນ້ ຊຸ່ ຮອຍເລຸ່ ອນທງ 3 ກຸ່ ຸມທຸ່ ີເວົາ້ ມາແລວ້ ມີຊຸ່ ເອີນ້ ໂດຍທຸ່ ວົ ໄປໆ ຄ ຮອຍເລຸ່ ອນ ປົກກະຕິ (normal fault), ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault), ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ (thrust fault) ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault). ໂດຍຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕຄິ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ມີ ມີ ູມຫວາ ແລະ ຊນ້ ຫີນອາຍຸອຸ່ ອນກວຸ່ າຢຸ່ ູເທງິ ຫີນອາຍຸແກຸ່ ກວຸ່ າ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນຄຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມມີ ູມຫວາຫາຼ ຍກວຸ່ າ 45° ແລະ ມີ ຊນ້ ຫນີ ອາຍຸແກຸ່ ຢຸ່ ູເທງິ ຫນີ ອາຍຸອຸ່ ອນກວຸ່ າ, ຖາ້ ມມີ ມູ ຫວານອ້ ຍກວຸ່ າ 45° ເອີນ້ ວຸ່ າ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ສຸ່ ວນ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບຄ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເຄຸ່ ອນໄປຕາມຮອຍລະດບ 3. ການວເິ ຄາະຮອຍເລຸ່ ອນແບບຄເິ ນແີ ມຖກິ ຮອຍເລຸ່ ອນເກດີ ໄດເ້ ນຸ່ ອງຈາກມີແຮງມາກະທບົ ຕຸ່ ຫີນແລວ້ ເຮດໃຫຫ້ ີນນນ້ ປຸ່ ຽນລກສະນະໄປ, ການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (normal fault), ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault), ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ (thrust fault) ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ມປີ າກດົ ການຮຸ່ ວມ ຄ ການຢດຂອງເປອກໂລກໃນ ດາ້ ນໃດດາ້ ນໜຸ່ ຶງ ແລະ ການຫດົ ສນ້ ເຂາົ້ ໃນອີກດາ້ ນໃດດາ້ ນໜຸ່ ງຶ , ທດິ ທາງຈະເປນມູມຕງ້ ສາກເຊຸ່ ງິ ກນ ແລະ ກນ ການວິເຄາະແບບຄເິ ນແີ ມຖກິ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຈະໃຊກ້ ານຈາລອງການເກດີ ແບບສອງມິຕິ ຫຼ plane strain (S1, S2 ≠ 0 ແຕຸ່ S3 = 0) ຫຼ ອກີ ໃນໜຸ່ ງຶ ຄ ການດົ ໃຫປ້ ະລມິ ານເທຸ່ າົ ເດີມ ຫຼ ບຸ່ ສນູ ເສຍປະລມິ ານຂະນະ ເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໂດຍທຸ່ ຕີ ອ້ ງບຸ່ ມກີ ານຫດົ ຫຼ ຢດໃນແກນຂອງ S3. ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍມູມຫວາ (normal - slip fault): ການຢດອອກຈະເກດີ ຂນຶ້ ໃນແກນນອນ, ການຫດົ ສນ້ ຈະເກດີ ຂນຶ້ ໃນແກນຕງ້ ພຈິ າລະນາຊນ້ ຫີນມຄີ ວາມໜາ 10 ແມດ ຍາວ 105 ແມດ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.29. ຮູບທີ 6.29 ການຢດເມຸ່ ອມກີ ານເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍມມູ ຫວາປກົ ກະຕິ (normal - slip fault) ໂດຍຄວາມ ຍາວເລຸ່ ີມຕນົ້ 105 ແມດ ເມຸ່ ອເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໄດຄ້ ວາມຍາວ 115 ແມດ ຈາກຮູບທີ 6.29 ເມຸ່ ອຊນ້ ຫນີ ຖກຕດ ແລະ ເລຸ່ ອນດວ້ ຍມມູ ລາດຊນ ~60° ຈະໄດຄ້ ວາມຍາວຂອງຈດຸ ປາຍ AB ຍາວ 115 ແມດນນ້ ຄ ຊນ້ ຫີນຖກຢດ ເຊຸ່ ງິ ສາມາດຄດິ ໄລຸ່ ໄດດ້ ຸ່ ງນ:ີ້ ຄວາມຍາວທຸ່ ີຢດອອກ 10 (115 - 105 = 10) ແມດ ຄຊຸ່ ອງວຸ່ າງລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນ ການຄດິ ໄລຸ່ ເຮດໄດ້ ໂດຍການດົ ໃຫ:້ 100

S ແທນ strain Lf ແທນ ຄວາມຍາວສຸດທາ້ ຍ Lo ແທນ ຄວາມຍາວເລຸ່ ມີ ຕນົ້ ຈາກຄວາມໜາຊນ້ ຫນີ ເລຸ່ ມີ ຕນົ້ 10 ແມດ ສາມາດຄານວນຫາຄວາມໜາຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ຫີ ລຸດລງົ ຈາກເດີມໄດໂ້ ດຍ ການການດົ ພນ້ ທຸ່ ຮີ ູບຕດຂວງເລຸ່ ມີ ຕນົ້ (A0) ເທຸ່ າົ ກບພນ້ ທຸ່ ີຮູຕດຂວາງສຸດທາ້ ຍ (Af) ນນ້ ຄ: ເມຸ່ ອ t0 ແທນ ຄວາມໜາເລຸ່ ມີ ຕນົ້ tf ແທນ ຄວາມໜາສຸດທາ້ ຍ ຄວາມໜາສຸດທາ້ ຍທຸ່ ີຄດິ ໄລຸ່ ໄດເ້ ອນີ້ ວຸ່ າຄວາມໜາສະເລຸ່ ຍ ແລະ ເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຄຸ່ ອນຂາ້ ງຈະເປນ ເນອ້ ດຽວ (homogeneous). ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (reverse - slip and thrust - slip faults): ເປນ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມລີ ກສະນະກງົ ກນຂາ້ ມກບຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍມູມຫວາ ໂດຍທຸ່ ຊີ ນ້ ຫນີ ຈະສນ້ ໃນຮອຍນອນ ແລະ ຈະ ໜາເພຸ່ ີມໃນຮອຍຕງ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.30. ຮູບທີ 6.30 ການຫົດສນ້ ເມຸ່ ອເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍມູມຍອ້ ນ ແລະ ຮອຍມູມຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (reverse and thrust faults) ຈາກຮູບທີ 6.30 ຖ້າໃຫຄ້ ວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນໃນຮູບເທຸ່ າົ ກບ 10 ແມດ ແລະ ຄວາມຍາວເທຸ່ ົາກບ 105 ແມດ ເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault) ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ (thrust fault) ການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງ ຮອຍເລຸ່ ອນເຮດໃຫຊ້ ນ້ ຫີນຊອ້ ນທບກນ ແລະ ຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫນີ ເພຸ່ ີມຂນຶ້ . ຂະນະທຸ່ ຄີ ວາມຍາວຮອຍນອນຈະ ສນ້ ລງົ ຜົນລວມຂອງໄລຍະທາງການຊອ້ ນທບກນດຸ່ ງຮູບທີ 6.30 ຈະໄດ້ 13 (105 - 92 = 13) ແມດ ສາມາດ ຄດິ ໄລຸ່ ຫາປະລມິ ານການຢດໄດ້ ຄ 101

ຄວາມໜາສຸດທາ້ ຍສາມາດຄດິ ໄລຸ່ ໄດດ້ ຸ່ ງນ:ີ້ ຄວາມໜາທຸ່ ີຄດິ ໄລຸ່ ໄດ້ ເອນີ້ ວຸ່ າ ຄວາມໜາສະເລຸ່ ຍ ແລະ ເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຄຸ່ ອນຂາ້ ງເປນເນອ້ ດຽວ (homogeneous) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip faults): ເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຢດ ແລະ ຫດົ ໃນຮອຍນອນ ຈະ ບຸ່ ມຜີ ນົ ຕຸ່ ຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນ, ການຫດົ ແລະ ຢດຈະຕງ້ ສາກກນ ບຸ່ ວຸ່ າຈະເປນການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີໄປທາງຊາ້ ຍ ຫຼ ຂວາ ຫາກໄດໄ້ ລຍະທຸ່ ີເທຸ່ າົ ກນ ຈະໄດກ້ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບໄປຕາມແກນ (coaxial deformation), ແຕຸ່ ຖາ້ ຫາກ ການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີບຸ່ ສມົ ດຸນ ຈະໄດກ້ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບບຸ່ ໄປຕາມແກນ (non - coaxial deformation) ແລະ ຈາກຮູບທີ 6.29 ແລະ 6.30 ຈະພບົ ລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບທງສອງຮູບຫາກເບຸ່ ງິ ຈາກຮູບຕາ ນກົ (plan view). ການຢດ ແລະ ຫດົ ສນ້ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນໃນແຕຸ່ ລະປະເພດ ມລີ ກສະນະປາກດົ ແຕກຕຸ່ າງກນຢຸ່ າງຊດເຈນ ຜົນ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຊະນດິ ຕຸ່ າງໆຈຸ່ ງຶ ສາມາດເຮດໃຫເ້ ປອກໂລກມກີ ານປຸ່ ຽນແປງໄປໄດຢ້ ຸ່ າງຫວຼ ງຫາຼ ຍ ເປອກໂລກອາດ ຈະບາງລງົ ຫຼ ຫດົ ຂນຶ້ ແຕຸ່ ຕອ້ ງອາໃສແຮງກະທບົ ທຸ່ ເີ ປນຜນົ ຈາກຂະບວນການແປສນຖານຂອງແຜຸ່ ນໂລກ (plate tectonics) ຫຼ ເປນຜົນຈາກຄຸ່ າແຕກຕຸ່ າງຄວາມເຄນ້ ສະເພາະແຫຸ່ ງ (local differential stress) ກໄດ.້ 4. ການວເິ ຄາະຮອຍເລຸ່ ອນແບບໄດແນຫມກິ ການວເິ ຄາະແບບໄດແນຫມກິ ສາມາດອະທບິ າຍໄດວ້ ຸ່ າ ເປນຫຍງຮອຍເລຸ່ ອນຈຸ່ ງຶ ມກີ ານເກດີ ໄດໃ້ ນແບບຕຸ່ າງໆ ແລະ ເປນຫຍງເຖງິ ໄດຮ້ ອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິທຸ່ ີມມີ ູມປະມານ 60° ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າມມີ ູມນອ້ ຍກວຸ່ າ 30° ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບມີມູມເກອບຕງ້ ສາກ ຫາກບຸ່ ຕອ້ ງການຄາຕອບທຸ່ ລີ ົງລາຍລະອຽດ ຄວນຈະສາມາດ ຕອບໄດວ້ ຸ່ າ ສາເຫດທຸ່ ລີ ະນາບຮອຍເລຸ່ ອນມມີ ມູ ຫວາແຕກຕຸ່ າງກນນນ້ ເກດີ ຂນຶ້ ເນຸ່ ອງຈາກທດິ ທາງຂອງແຮງທຸ່ ີກະທບົ ກບແຜຸ່ ນຫີນໃນເປອກໂລກໃນຕຸ່ າງກນຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ລະນາບການແຕກດວ້ ຍມມູ ຫວາທຸ່ ຕີ ຸ່ າງກນ, ທງນີ້ ແລະ ທງ ນນ້ ປະລມິ ານຂອງແຮງທຸ່ ີກະທບົ ຕອ້ ງຫຼາຍກວຸ່ າຄຸ່ າຄວາມແຂງແຮງຂອງຫີນ ແລະ ຫນີ ຢຸ່ ໃູ ນສະພາວະເປາະຫຼ ເຄຸ່ ງິ ເປາະ. 4.1. ການທດົ ສອບຫາຄຸ່ າຄວາມແຂງແຮງຂອງຫນີ ເພຸ່ ອວິເຄາະຮອຍເລຸ່ ອນແບບໄດແນຫມກິ ໃນການວເິ ຄາະກນົ ລະສາດຂອງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນ (mechanics of faulting) ມກຈະເຮດການທົດ ສອບຫາຄຸ່ າຄວາມແຂງແຮງຂອງຫີນໃນສະພາວະເປາະ (ຫີນຢຸ່ ູໃກຜ້ ິວດນິ ) ໂດຍໃຫຄ້ ວາມເຄນ້ ອດແກຸ່ ແທຸ່ ງຫນີ ຕວົ ຢຸ່ າງ (compressive strength test) ຈນົ ກະທຸ່ ງແທຸ່ ງຫນີ ຕວົ ຢຸ່ າງເກດີ ການວບິ ດ ຫຼ ແຕກ ແລະ ສາ້ ງກອບ ການວບິ ດຂອງຫີນ ຫຼ ເສນ້ ແບຸ່ ງເຂດລະຫວຸ່ າງການວິບດ ແລະ ບຸ່ ວບິ ດຂອງຫີນທຸ່ ແີ ຕກອອກຈາກກນເມຸ່ ອໄດຮ້ ບ 102

ແຮງກະທບົ ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ເປນເສນ້ ຊຸ່ ທຸ່ ີມຄີ ວາມຊນບຸ່ ເປນສູນ ເປນໄປຕາມກອບການວບິ ດຂອງຄູລອມ (Coulomb’s law of failure) ລາຍລະອຽດຂອງການທດົ ສອບ ແລະ ກອບການວບິ ດຊະນດິ ຕຸ່ າງໆໄດກ້ ຸ່ າວມາ ແລວ້ ໃນບດົ ທີ 3 ແລະ 5. 4.2. ກດົ ການວບິ ດຂອງຄູລອມ (Coulomb’s Law of Failure) ກດົ ການວບິ ດຂອງຄູລອມເປນກດົ ກຸ່ ຽວກບຄວາມສາພນລະຫວຸ່ າງຄຸ່ າເຄນ້ ຕງ້ ສາກກບຄຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດວກິ ດິ ເທງິ ລະນາບແຕກຂອງຫນີ ໃນສະພາວະເປາະ ກຸ່ າວວຸ່ າ “ຄຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດວກິ ດິ ເທງິ ລະນາບແຕກຂອງຫີນຈະຂຶນ້ ຢຸ່ ູ ກບຄຸ່ າການຢຶດໜຸ່ ຽວລະຫວຸ່ າງເມດແຮຸ່ ໃນເນອ້ ຫີນ (cohesion, c) ສາປະສິດການສຽດທານພາຍໃນເມດແຮຸ່ (tan∅) ແລະ ຄວາມເຄນ້ ຕງ້ ສາກກບລະນາບແຕກ” ຂຽນເປນສມົ ຜນົ ໄດດ້ ຸ່ ງນ:ີ້ ເມຸ່ ອ σs ແທນ ຄຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດວກິ ດິ (critical shear stress) σn ແທນ ຄວາມເຄນ້ ຕງ້ ສາກ c ແທນ ຄຸ່ າການຢດຶ ໜຸ່ ຽວຂອງເນອ້ ຫນີ (cohesive strength) tan∅ ແທນ ຄຸ່ າສາປະສດິ ຂອງການສຽດທານ ຖາ້ ຫາກຫີນມຮີ ູພູນ ແລະ ມນີ າ້ ແຊກພາຍໃນຮູພູນ ການວບິ ດຂອງຄູລອມການດົ ໃຫຜ້ ນົ ຂອງຄວາມດນນາ້ (fluid pressure, Pf) ຈະເຮດໃຫຄ້ ຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດວກິ ດິ ຂອງລະນາບແຕກຫລຸດລງົ ດຸ່ ງສມົ ຜົນ. 4.3. ທດິ ສະດີຂອງແອນເດີເຊີນຕຸ່ ການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນ (Anderson’s Fault Theory) Ernest M. Anderson (1951) ເປນນກທລະນີວິທະຍາຊາວອງກິດ ທຸ່ ີພບົ ວຸ່ າກດົ ການວບິ ດຄູລອມ (Coulomb’s law of failure) ເຮດໃຫເ້ ກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໄດ້ 3 ຊະນດິ (ຮູບທີ 6.28) ອນໄດແ້ ກຸ່ ຮອຍເລຸ່ ອນ ປົກກະຕິ (normal fault), ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault) ຮອຍເລຸ່ ອນທງ 3 ຊະນດິ ນີ້ ປາກດົ ກບຫນີ ໃນບລເິ ວນເປອກໂລກະດບຕນ້ ໆເທຸ່ າົ ນນ້ (ບຸ່ ເກນີ 10 - 15 ກິໂລແມດ), ຫາກພິຈາລະນາບລເິ ວນພນ້ ຜວິ ໂລກທຸ່ ີສາຜດກບອາກາດ (free surface) ບລເິ ວນນຈີ້ ະມີ ຄວາມເຄນ້ ຕດເປນສູນ ຫຼ ບຸ່ ມຄີ ວາມເຄນ້ ຕດ ຫາກການດົ ໃຫຄ້ ວາມເຄນ້ ຫກຼ (principal stress) ເປນທດິ ທາງ ທຸ່ ີຄວາມເຄນ້ ຕດເປນສນູ . ດຸ່ ງນນ້ , ເທິງພນ້ ຜິວໂລກຈຸ່ ງຶ ເປນລະນາບຫກຼ (principal plane) ນນ້ ຄ ຈະມີຮອຍ ຂອງຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຢຸ່ ູໜຸ່ ງຶ ຮອຍດຸ່ ງິ ຕງ້ ສາກກບພນ້ ຜິວໂລກ ແລະ ຈະມຄີ ວາມເຄນ້ ຫກຼ ອກີ 2 ທດິ ທາງໃນຮອຍນອນ ທຸ່ ຕີ ງ້ ສາກເຊຸ່ ງິ ກນ ແລະ ກນ ແລະ ຕງ້ ສາກກບຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຮອຍດຸ່ ງິ . ຈາກປາກດົ ການຂອງທາມະຊາດເປນເຊຸ່ ນນີ້ ເຮດໃຫແ້ ອນເດີເຊີນ ສະຫຼບຸ ທດິ ທາງຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ທຸ່ ມີ າກະທບົ ໃຫເ້ ກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໄດ້ 3 ຊະນດິ ດຸ່ ງກຸ່ າວ (ຮູບທີ 6.27). ນອກຈາກນີ້ ແອນເດີເຊີນອະທບິ າຍມູມຫວາສະເລຸ່ ຍ ແລະ ການເລຸ່ ອນທຸ່ ເີ ກດີ ກບຫີນເທງິ ເປອກຜິວໂລກ ໂດຍອາໃສກດົ ການວບິ ດຄູລອມ ໂດຍແອນເດີເຊນີ ການດົ ມູມ ∅ ຂອງຫນີ ທຸ່ ວົ ໄປໆມຄີ ຸ່ າປະມານ 30° ດຸ່ ງນນ້ , ຈາກ ຮູບທີ 6.31 (ກ) ຫາກມມູ ∅ = 30° ຈະໄດ້ 2������ = 90° - ∅ ຖາ້ ∅ ≈30° ດຸ່ ງນນ້ 30° ດຸ່ ງສມົ ຜົນໃນຂາ້ ງເທິງ ລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ຈຸ່ ງຶ ມກເຮດມູມ 30° ກບຄວາມເຄນ້ ຫກຼ ຄຸ່ າຫາຼ ຍສຸດ 103

[ຮູບທີ 6.31 (ຂ)]. ດຸ່ ງນນ້ , ລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຈຸ່ ງຶ ມມີ ູມຫວາປະມານ 60° ແລະ ລະນາບ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນຈຸ່ ງຶ ມມີ ມູ ຫວາປະມານ 30°. ຮູບທີ 6.31 (ກ) ວງົ ມນົ ໂມນ ແລະ ກອບການວບິ ດຂອງຄລູ ອມ ມມູ ຂອງລະນາບການແຕກເທຸ່ າົ ກບ ������ ແລະ ມີ ຄວາມສາພນກບມູມ ∅ ໂດຍ ∅ = 90 - 2 ������ (ຂ) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ມລີ ະ ນາບການເລຸ່ ອນເປນມມູ 30° ກບ σ1 4.4. ການວິເຄາະຮອຍເລຸ່ ອນແບບໄດແນຫມກິ ແບບ 2 ມຕິ ິ ແລະ 3 ມຕິ ິ ທດິ ສະດີການວບິ ດຂອງຄລູ ອມທຸ່ ີບຸ່ ງົ ບອກເຖງິ ກາຣວບິ ດຂອງຫນີ ແບບ conjugate set ສາມາດທດົ ສອບ ໄດໂ້ ດຍວທິ ີ triaxial deformation ຈະພບົ conjugate fault ໄດຫ້ ຼວງຫຼາຍໃນທາມະຊາດ. ເຖງິ ຢຸ່ າງໃດກຸ່ ຕາມ ລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນດຸ່ ງຮູບທີ 6.31 (ຂ) 6.32 ແລະ 6.33 ສາມາດເກດີ ພອ້ ມກນໄດກ້ ານເກດີ ໃນລກສະນະ ນເີ້ ປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບ 2 ມຕິ ິ ຫຼ ເພລດສະເຕຣນ (plane strain) [σ1 ≠ σ2 = σ3]. ຮູບທີ 6.32 ສະແດງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນສອງຮອຍຕດກນດວ້ ຍມູມແຫມຼ (conjugate fault – ຄອນ′ຈິ ເກດີ ຟຼ້) ພອ້ ມກບຮອຍແຍກເຊຸ່ ງິ ພບົ ເທິງຂອງເປອກໂລກ ຮູບທີ 6.32 (ກ) ສະແດງຄວາມເຄນ້ ຫກຼ (principle stress) ຮູບທີ 6.32 (ຂ) ສະແດງຄວາມຄຽດຫຼກ (principle strain) ທານອງດຽວກບຮູບທີ 6.33 (ກ) ສະແດງຮອຍເລຸ່ ອນສອງຮອຍຕດກນດວ້ ຍມູມແຫຼມ ເຊຸ່ ງິ ມມີ ູມປະມານ 60° ແລະ ບຸ່ ວຸ່ າຮອຍເລຸ່ ອນນນ້ ຈະເປນ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບກຕາມ ຈດຸ ຕດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນທງສອງຮອຍຈະຂະໜານກບ σ2 (S2) ໂດຍທຸ່ ີຈະເປນເສນ້ ແບຸ່ ງມູມແຫມຼ ແລະ ຕງ້ ສາກກບ σ2 ແລະ σ1. ຈາກການສກຶ ສາຂອງ Reches (1978) ອະທບິ າຍໄດເ້ ຖິງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຫຼາຍກວຸ່ າສອງເຊດ ນນ້ ຄ ຫຼາຍກວຸ່ າໃນຮູບທີ 6.33 (ກ) ໂດຍໃຊເ້ ງຸ່ອນໄຂຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບ 3 ທດິ ທາງ (3 ມຕິ )ິ [σ1 ≠ σ2 ≠ σ3] ດຸ່ ງການທດົ ສອບການແຕກຂອງຫີນທຸ່ ີມຮີ ູບຮຸ່ າງແບບກອ້ ນຖກແຮງກດົ ອດທງ 3 ແກນ, ການແຕກເປນດຸ່ ງຮູບ ທີ 6.33 (ຂ) ນນ້ ຄ ຜົນຂອງແຮງທຸ່ ີເຂາົ້ ມາກະທບົ ທງ 3 ແກນໃນຫນີ . 104

ຮູບທີ 6.32 ການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນແບບຄອນຈເິ ກີດ (conjugate) ແລະ ຮອຍແຍກ (joint) (ກ) ທິດທາງ ຄວາມເຄນ້ ຫກຼ (ຂ) ທດິ ທາງຄວາມຄຽດຫກຼ [ຮູບຈາກ Figure 6.73 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 6.33 ບອກໄດອະແກມຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ມີ ລີ ະນາບແຕກຫລາຍວຸ່ າໜຸ່ ງຶ ທດິ ທາງ ແລະ ຮູບຂອງສເຕຣເີ ອີເນດ ຂອງລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນ (ກ) ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຄວາມຄຽດຫກຼ ແບບ 2 ມຕິ ິ ມກີ ານແຕກເປນແບບຄອນຈິ ເກດີ (conjugate faults) ສອງທດິ ທາງ (ຂ) ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເກດີ ຈາກຄວາມຄຽດຫກຼ ແບບ 3 ມຕິ ິ ມກີ ານແຕກ ເປນແບບຄອນຈເິ ກດີ ສຸ່ ທີ ດິ ທາງ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figures 6.66 and 6.87 ໂດຍ Davis et al., 2011] 105

4.5. ຂຍ້ ກົ ເວນ້ ຂອງກດົ ການວບິ ດຂອງຄູລອມ ແລະ ທດິ ສະດີຂອງແອນເດີເຊນີ ແລະ ເງຸ່ອນໄຂພເິ ສດ ກດົ ການວບິ ດຄູລອມ ແລະ ທດິ ສະດີຂອງແອນເດີເຊີນ ສາມາດອະທບິ າຍການເກດີ ການເລຸ່ ອນ ແຕຸ່ ທດິ ສະດີ ທງສອງນີ້ ບຸ່ ສາມາດອະທິບາຍ ຫຼ ຄາດຄະເນປາກດົ ການຕຸ່ ໄປນໄີ້ ດ້ ຄ ຫີນມີລກສະນະແບບບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວ (anisotropic) ເຊຸ່ ນ: ມີຮອຍແຕກ, ມີຮອຍແຕກລຽບ ຫຼ ມີຮອຍຂອງຮິວ້ ຂະໜານ ໃນການຕອບສະຫນອງຕຸ່ ແຮງກະທບົ ຫນີ ນນ້ ປຸ່ ຽນລກສະນະແຕກຕຸ່ າງກນໄປດຸ່ ງຮູບທີ 6.34. ຮູບທີ 6.34 ແທຸ່ ງຫີນຕວົ ຢຸ່ າງທຸ່ ມີ ລີ ກສະນະຂອງ anisotropic ໂດຍມຮີ ອຍຂອງຮວິ້ ຂະໜານ (foliation) ໃນ ມມູ ຕຸ່ າງໆ [ຮູບຈາກ Figure 6.68 ໂດຍ Davis and Reynolds, 1996] ຫີນທຸ່ ີມລີ ກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງອຸ່ ນປາກດົ ໃນເນອ້ ຫີນ ທຸ່ ີຈດເປນປະເພດ anisotropic rocks ແລວ້ ທດິ ສະດີຂອງແອນເດີເຊີນ ແລະ ຄູລອມ ອາດຈະບຸ່ ສາມາດນາມາອະທບິ າຍ ຫຼ ຄາດຄະເນໄດ້ ໂດຍສະເພາະຫີນທຸ່ ີມີ ຮອຍແຕກເດມີ (pre - existing fracture) ຫຼ ມຮີ ວິ້ ຂະໜານ (foliation) ມໂີ ອກາດທຸ່ ີຈະເກດີ ການເລຸ່ ອນໄປ ຕາມຮອຍແຕກເດມີ ຫຼ ຮວິ້ ຂະໜານຫາກມຄີ ວາມເຄນ້ ມາກະທບົ ການເລຸ່ ອນໄປຕາມຮອຍແຕກເດີມ ໃຊກ້ ດົ ຂອງ ໄບເຢີລີ (Byerlee’s law) ຫຼ ກດົ ຂໜ້ ຸ່ ງຶ ຂອງເອີເມນີ ເທນີ (Amontons’ first law) ມາອະທບິ າຍ. ກດົ ຂອງໄບ ເຢີລີຄາ້ ຍຄກບກດົ ຂໜ້ ຸ່ ງຶ ຂອງເອີເມນີ ເທີນ [Amomtons ເປນນກຟິສກິ ຊາວຝຣຸ່ ງເສດ (1663 - 1705)] ໂດຍທຸ່ ີເອີ ເມນີ ເທນີ ບຸ່ ໄດລ້ ະບຸວຸ່ າຄຸ່ າສາປະສດິ ຂອງການຖະໄລຂອງຫີນຄວນມຄີ ຸ່ າເປນເທຸ່ າົ ໃດ ແຕຸ່ ໃນກດົ ຂອງຂອງໄບເຢີລີລະ ບຸຄຸ່ າສາປະສິດຂອງການຖະໄລຂອງຫີນໄວໂ້ ດຍປະມານ ສຸ່ ວນກດົ ຂສ້ ອງຂອງເອີເມີນເທີນ (Amontons’ second law) ກຸ່ າວວຸ່ າ “ການຕາ້ ນທານຕຸ່ ການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີບຸ່ ຂນຶ້ ກງົ ກບຜິວສາຜດລະຫວຸ່ າງວດຖຸ” ການເລຸ່ ອນໄປຕາມ ຮອຍແຕກເດມີ ຕອ້ ງການພຽງເອົາຊະນະ ຄຸ່ າການຢຶດໜຸ່ ຽວລະຫວຸ່ າງເມດແຮຸ່ ໃນຫີນ (friction) ຄຸ່ າການຢດຶ ໜຸ່ ຽວ ລະຫວຸ່ າງເມດແຮຸ່ ໃນຫນີ ຫາຼ ຍຂນຶ້ ຫາກມຄີ ຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕງ້ ສາກຫຼາຍຂນຶ້ ດງສະແດງຈາກສມົ ຜນົ . ເມຸ່ ອ σs ແທນ ຄຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດວກິ ດິ µແທນ ສາປະສດິ ຂອງກາຣຖະໄລ ການສກຶ ສາວເິ ຄາະຂອງ Byerlee ເຮດໃຫຮ້ ູວ້ ຸ່ າຄຸ່ າການຢດຶ ໜຸ່ ຽວລະຫວຸ່ າງເມດແຮຸ່ ໃນຫີນ ມຄີ ຸ່ າໃກຄ້ ຽງກນ ດຸ່ ງຮູບທຸ່ ສີ ະແດງມາແລວ້ ໃນບດົ ທີ 5 ຫຼ ສະເກດຄຸ່ າວໆ ໄດດ້ ຸ່ ງຮູບທີ 6.35 ຈາກຮູບໂດຍທຸ່ ວົ ໄປຫາກຄວາມເຄນ້ ຕງ້ ສາກລະຫວຸ່ າງ 0 - 200 MPa ຄຸ່ າຂອງ µ = 0.85 ນນ້ ຄ ມູມ ������ ເທຸ່ າົ ກບ 40° ດຸ່ ງນນ້ ຈະໄດ:້ 106

ແລະ ຄວາມເຄນ້ ຕງ້ ສາກຫຼາຍກວຸ່ າ 200 MPa ຄຸ່ າຂອງ µ = 0.60 ນນ້ ຄ ຈະໄດມ້ ມູ ������ ເທຸ່ າກບ 31° ດຸ່ ງນນ້ ຈະໄດ:້ ຮູບທີ 6.35 ແກຣຟລະຫວຸ່ າງຄຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕງ້ ສາກ (n) ແລະ ຄຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຕດ (s) ຂອງເປອກໂລກແບບຄຸ່ າວ ໆຈາກຂມ້ ນູ ການລວບລວມຂອງ Byerlee, (1978) 4.6. ບນຫາຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ສງູ ທຸ່ ີສະແດງໃນຮູບທີ 6.36 ເກດີ ຂນຶ້ ໃນເປອກໂລກໄດແ້ ນວໃດ ຄາອະທບິ າຍທຸ່ ີໜາ້ ຈະເປນໄປໄດຄ້ ການເກີດຊາ້ (reactivation) ແຕຸ່ ຢຸ່ ູໃນທດິ ທາງກງົ ກນຂາ້ ມຂອງຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ (ຮູບທີ 6.36) ຫຼ ອາດຈະເກດີ ຈາກທດິ ທາງຂອງຄວາມເຄນ້ ຫຼກທຸ່ ີບຸ່ ຈາເປນຕອ້ ງວາງຕວົ ໃນຮອຍດຸ່ ງິ ແລະ ຮອຍນອນອາດ ຈະອຸ່ ຽງກໄດ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.37 ຫຼ ຈາກຄາອະທບິ າຍຂອງ Sanford (1959) ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກການຍກົ ຕວົ ໃນ ຮອຍດຸ່ ງິ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.38. 107

ຮູບທີ 3.36 ລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມສູງ ທຸ່ ີພບົ ຈງິ ໃນທາມະຊາດ ແລະ ຮູບໃນອາດດີ ທຸ່ ີຄາດວຸ່ າຈະ ເກດີ ແບບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕມິ າກຸ່ ອນ ຈາກນນ້ ເລຸ່ ອນຊາ້ ແຕຸ່ ທດິ ທາງຂອງຄວາມເຄນ້ ທຸ່ ມີ າກະທບົ ແຕກຕຸ່ າງກນ (ກ) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິຕດຫີນຖານຈາກນນ້ ເລຸ່ ອນສວນທາງ (ຂ) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕຖິ ານໂຄງ້ ຈາກນນ້ ເລຸ່ ອນສວນທາງ [ຮູບຈາກ Figures 6.89 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 6.37 (ກ) ລກສະນະການປຸ່ ຽນແປງຂອງຄວາມເຄນ້ ຕດ ເມຸ່ ອມຄີ ຸ່ າຂອງ σ1 ໃນຮອຍລະນາບ ແລະ ໝດົ ໄປ (ຂ) ລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ເນຸ່ ອງຈາກທດິ ທາງຂອງຄວາມເຄນ້ ທຸ່ ີກະທາໃນຮູບ ກ [ຮູບ ຈາກ Figure 6.92 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ Hafne, 1951] 108

ຮູບທີ 6.38 ຮູບຈາລອງສະແດງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ເນຸ່ ອງຈາກການຍົກຕວົ ບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນຂອງພນ້ ທຸ່ ີ [ຮູບ ຈາກ Figure 6.96 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖງິ Sanford, 1959] 3.7. ການເລຸ່ ອນທຸ່ ເີ ກດີ ພອ້ ມກບການສູນເສຍບລມິ າດ ຈາກທດິ ສະດີການວບິ ດຂອງຄູລອມ ສມົ ມຸດໃຫບ້ ຸ່ ມກີ ານສູນເສຍປະລມິ ານໃນລະຫວຸ່ າງການເລຸ່ ອນ ຫຼ ເວາົ້ ອີກຢຸ່ າງໜຸ່ ງຶ ຄ ການດົ ໃຫຫ້ ນີ ບຸ່ ມຮີ ູພູນ (non - porous rocks) ລະນາບແຕກທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ຈະບາງຫຼາຍ, ແຕຸ່ ມຫີ ນີ ບາງຊະນິດ ໂດຍສະເພາະຫີນຊາຍທຸ່ ີມີຮູພູນຫຼາຍໆ (porous rocks) ເມຸ່ ອເກີດການແຕກ ແລະ ເລຸ່ ອນຈະມີ ລກສະນະປາກົດເປນລະນາບທຸ່ ີມີຄວ າ ມໜາ ທຸ່ ີສ ງເ ກດຄວາ ມ ໜາໄດ້ຊດ ເຈນ ໃນສະ ໜາ ມ ທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “deformation band – ດີຟອນເມ′ເຊຸ່ ີນ ແບນ” ຫຼ “band fault – ແບນດ ຟ”້ຼ (ຮູບທີ 6.39) ຮຸ່ ວມກບການ ເສຍປະລມິ ານ ເນຸ່ ອງຈາກຮູພູນຈະຫລຸດລງົ ແລະ ເມດແຮຸ່ ຢຸ່ ູຕດິ ກນຫຼາຍຂນຶ້ ก ການພດທະນາເປນດີຟອນເມເຊີນ ແບນ ຖເປນການປບສະພາບຂອງຫນີ ເພຸ່ ອຕາ້ ນແຮງກະທບົ ໃນລກສະນະທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “strain hardening” ເຊຸ່ ງິ ມີ ລກສະນະກງົ ກນຂາ້ ມກບຫນີ ທຸ່ ີບຸ່ ມຄີ ວາມພູນ ທຸ່ ເີ ມຸ່ ອເກດີ ລະນາບແຕກ. ຄວາມພູນທຸ່ ບີ ລເິ ວນລະນາບແຕກຈະເພຸ່ ມີ ຂນຶ້ ການຕຸ່ ຕາ້ ນຕຸ່ ແຮງກະທບົ ຈະຫລຸດລງົ ໃນລກສະນະທຸ່ ີເອນີ້ ວຸ່ າ “strain solftening” ສາລບລາຍລະອຽດຂອງ deformation band ໄດອ້ ະທບິ າຍແລວ້ ໃນບດົ ທີ 5. ຮູບທີ 6.39 ການເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງໃນຫນີ ຊາຍ ໂດຍເລຸ່ ີມຈາກການເກດີ ເປນຮອຍບາງໆ (band) ຈາກນນ້ ຈະເລຸ່ ີມຂະຫຍາຍກວາ້ ງຂນຶ້ ດຸ່ ງລາດບ 1 - 4 [ຮູບຈາກ Figure 6.96 ໂດຍ Davis et al., 2011] 109

5. ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນ (Fault Systems) ໃນທາມະຊາດເຮາົ ພບົ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມອີ າຍຸດຽວກນເກດີ ເປນກຸ່ ຸມ ແລະ ພບົ ວຸ່ າຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເປນກຸ່ ຸມໆນນ້ ຖກຄວບຄຸມໂດຍເທກທນິກ (tectonics) ຫຼ ລະບບົ ຂອງຂະບວນການເຄຸ່ ອນຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (plate tectonic regimes) ໃນຂະນະທຸ່ ີຮອຍເລຸ່ ອນພດທະນາຂຶນ້ ເຊຸ່ ງິ ລກສະນະຂອງຂະບວນການເຄຸ່ ອນຂອງແຜຸ່ ນ ເປອກໂລກມີ 3 ຮູບແບບ ຄ: divergent tectonic regime, convergent tectonic regime ແລະ strike - slip tectonic regime ໃນແຕຸ່ ລະຮູບແບບຈະມຮີ ອຍເລຸ່ ອນເກດີ ຂນຶ້ ບຸ່ ຄກນ ຈາແນກອອກໄດເ້ ປນ 3 ກຸ່ ຸມໃຫຍຸ່ ໆໄດແ້ ກຸ່ : ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ (thrust faults), ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ (normal faults) ແລະ ກຸ່ ຸມ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip faults). ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (thrust faults) ຈະເກດີ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ີມີສະພາບເທກທຫນກິ ແບບກດົ ອດ (compression) ນນ້ ຄ ທຸ່ ີຢຸ່ ູຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກເກດີ ການຊນົ ກນ (convergence plate boundary) ເຮດໃຫພ້ າຍໃນເປອກໂລກມີແຮງກດົ ອດທາງດາ້ ນຂາ້ ງເພຸ່ ີມຫຼາຍຂນຶ້ ກົງກນຂາ້ ມກບ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ (normal faults) ຈະເກີດໃນບລເິ ວນທຸ່ ີມີສະພາບເທກທຫນກິ ແບບຢດ ຫຼ ດຶງ (extension) ນນ້ ຄ ທຸ່ ີຢຸ່ ູຂອບ ແຜຸ່ ນເປອກໂລກມສີ ະພາບແບບຢດອອກ (divergent plate boundary) ເຮດໃຫພ້ າຍໃນເປອກໂລກ ມແີ ຮງ ດງຶ ທາງດາ້ ນຂາ້ ງເພຸ່ ມີ ຫາຼ ຍຂນຶ້ ເຊຸ່ ງິ ແຮງດງຶ ມທີ ດິ ທາງກງົ ກນຂາ້ ມກບແຮງອດ ຈຸ່ ງຶ ຫກລາ້ ງກນຕາມກດົ ເກນຂອງແຮງ ແຮງກດົ ອດຈາກດາ້ ນເທງິ ມຫີ າຼ ຍກວຸ່ າດາ້ ນຂາ້ ງ ເກດີ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕ,ິ ສຸ່ ວນກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະ ດບ (strike - slip faults) ຈະເກດີ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ຂີ ອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກເລຸ່ ອນສວນທາງກນ (transform plate boundary) ມແີ ຮງກດົ ອດຢຸ່ ໃູ ນຮອຍນອນຕາມຮອຍການເລຸ່ ອນຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ. ເຖິງຢຸ່ າງໃດກຸ່ ຕາມ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນທງ 3 ກຸ່ ຸມ ອາຈະພົບຮຸ່ ວມກນ ນນ້ ຄ ພດທະນາຂນຶ້ ໃນເວລາດຽວກນ ຫຼ ໃກຄ້ ຽງກນໄດ້ ແຕຸ່ ຈະ ເກດີ ໃນລກສະນະທຸ່ ີເປນຫຼກ (mian) ແລະ ເປນຮອງ (minor) ເຊຸ່ ນ: ໃນກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip faults) ຈະພບົ ທງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ແຕຸ່ ທງສອງກຸ່ ຸມນຖີ້ ເປນກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຮອງ ລາຍລະອຽດຂອງຮູບແບບຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນທງ 3 ກຸ່ ຸມ ມດີ ຸ່ ງນ:ີ້ 5.1. ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (Thrust Fault Systems) ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ ທຸ່ ີປາກດົ ເປນຮອຍສນພູຍາວຂອງມາດຕາສຸ່ ວນໄພສານ ເບຸ່ ງິ ງດົ ງາມຫາຼ ຍ, ອາທິ ພູເຂົາຫມິ າໄລ (Himalaya Mountains), ພູເຂາົ ຣອກຄີ (Rocky Mountains), ພູເຂົາແອນດີດ (Andes Mountains), ພູເຂາົ ແອະເພີເລຊຸ່ ຽນ (Appalachian Mountains) ຫຼ ພູເຂາົ ເພດຊາບູນ (Phetchabun Fold and Thrust Belts) ເປນຕນົ້ . ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຂອງພູເຂາົ ເຫລຸ່ າົ ນີ້ ຈະມກີ ານເລຸ່ ອນແບບຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ ບຸ່ ໄດເ້ ກດີ ຂນຶ້ ພາຍໃນເທຸ່ ອດຽວก ຈາກຮູບຕດຂວາງດຸ່ ງຮູບທີ 6.40 ມວນຫນີ ຊອ້ ນທບກນກຸ່ ເປນພູເຂາົ ຍາວເປນຜນົ ຈາກຂະບວນການແປສນຖານ ໃນຮູບທີ 6.40 (ກ) ຈາກການສຶກສາຂອງ Price and Mountjoy (1970) ບລເິ ວນ Canadian Rockies ພບົ ຕະກອນຂອງການຕກົ ສະສມົ ໃນແອຸ່ ງກວາ້ ງກວຸ່ າ 500 ກໂິ ລແມດ ໂດຍຖານ ໜາປະມານ 12 ກໂິ ລແມດ ແລະ ທຸ່ ີປາຍຍອດປະມານ 2 ກໂິ ລແມດ ຈາກຕະເວນຕກົ ໄປຕະເວນອອກຊນ້ ຫີນທຸ່ ຝີ ຸ່ ງ ຕະເວນຕກົ ສຸດ ຈະຖກດງຶ ໃຫເ້ ລຸ່ ອນຂນຶ້ ມາຫຼາຍກວຸ່ າ 200 ກໂິ ລແມດ ເລຸ່ ອນມາທາງທດິ ຕະເວນອອກສຽງເໜອພບົ ຮອຍຊນ້ ບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງເທິງຫີນອກຄະນີ (nonconformity) ລະຫວຸ່ າງຫີນຕະກອນ ແລະ ຫນີ ອກຄະນໃີ ຕຊ້ ນ້ ທຸ່ ີຖກ ດນຂນຶ້ ມາ ແລະ ຖກເຮດໃຫຄ້ ດົ ໂຄງ້ ມມີ ມູ ຫວາຈະໄປທາງຕະເວນຕກົ . ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (thrust - slip fault) ບຸ່ ຕດເຂົາ້ ໄປໃນຫີນອກຄະນີທຸ່ ີເປນຫີນຖານ (basement) ຮອງຮບແຕຸ່ ຈະຕດຂນຶ້ ໄປເທງິ ຫນີ ອກຄະນີ 110

ແລະ ມີການປຸ່ ຽນລກສະນະເປນແບບແພລດຕກິ ຂອງຫີນຕະກອນ, ຫີນອກຄະນເີ ບຸ່ ິງຄບຸ່ ມີການປຸ່ ຽນລກສະນະ ທານອງດຽວກບໃນຮູບທີ 6.40 (ຂ) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນບຸ່ ຕດເຂາົ້ ໄປໃນຫີນຖານ ກງົ ກນຂາ້ ມກບຮູບທີ 6.40 (ຄ) ທຸ່ ີຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າຕດຫນີ ຖານຂນຶ້ ມາອີກດວ້ ຍ. ກລະນທີ ຸ່ ີຮອຍເລຸ່ ອນຕດຫີນຖານຂນຶ້ ມາອກີ ດວ້ ຍນນ້ ເປນ ການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “thick - skinned deformation” ກລະນີທຸ່ ີບຸ່ ຕດຫີນຖານເປນການປຸ່ ຽນ ລກສະນະທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “thin - skinned deformation” ສຸ່ ວນຮູບທີ 6.41 ສະແດງຮູບເສນ້ ຄນ້ ໄຊສ້ ະມກິ ແລະ ການແປຄວາມໝາຍຂອງສະພາບໃຕຜ້ ວິ ດນິ ເຊຸ່ ງິ ມປີ າກດົ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ທຸ່ ີໃນອາດີດເຄີຍໂຜຸ່ ທຸ່ ີຜິວ ດນິ ແລະ ຕຸ່ ມາຖກຝຸ່ ງໃຕຜ້ ິວດນິ . ຮູບທີ 6.40 (ກ) ຮູບຕດຂວາງທາງທລະນວີ ທິ ະຍາຂອງ Canadian Rockies ໃຫສ້ ງເກດຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີ ຊອ້ ນທບກນ ແລະ ວາງຕວົ ອຢຸ່ ູເທງິ ຫີນພີນ້ ຖານຄຫີນແກຣເໜີດ ທຸ່ ບີ ຸ່ ສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະໃຫສ້ ງເກດໄດ້ ແລະ ບຸ່ ຖກຕດ (ຂ) ຮູບຕດຂວາງຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີຊອ້ ນທບກນ ບລິເວນໄຕຫ້ ວນ ຫີນຖານບຸ່ ສະແດງ ການປຸ່ ຽນລກສະນະໃຫສ້ ງເກດໄດ້ ແລະ ບຸ່ ຖກຕດ (ຄ) ຮູບຕດຂວາງຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີຊອ້ ນທບກນ ບລເິ ວນ Longmen Shan ປະເທດຈນີ ຫີນຖານຖກຕດຂນຶ້ ມາໂດຍຮອຍເລຸ່ ອນ [ຮູບ (ກ) ຈາກ ໂດຍ Davis and Reynolds, 1996 ອາ້ ງເຖິງ Price and Mountjoy, 1970 ຮູບ (ຂ) ຈາກ Figure 6.106 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ Suppe, 1980 ຮູບ (ຄ) ຈາກ Figure 12 ໂດຍ Jia et al., 2006] 111

ຮູບທີ 6.41 ຮູບຕວົ ຢຸ່ າງເສນ້ ຄນ້ ໄຊສ້ ະມກິ ແລະ ສະພາບໃຕຜ້ ິວດນິ ໃນບລເິ ວນພບົ ການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ມູ ມ ຕຸ່ າ ( ກ ) ບ ລິ ເ ວ ນ Andean intramontane Magdalena basin, Colombia (ຂ ) ບ ລິ ເ ວ ນ Longmen Shan ປະເທດຈນີ [ຮູບ (ກ) ຈາກ Box 16.2 ໂດຍ Fossen, 2010 ຮູບ (ຂ) ຈາກ Jia et al., 2006] 5.1.1. ສບສະເພາະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (Thrust Faults Terminology) ຮອ້ ຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (thrust fault) ຕາມນຍິ າມໃນ Glossary of Geology ໝາຍເຖິງ “a fault with a dip of 45° or less over much of its extent, on which the hanging wall has moved upward relative to the footwall (ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມມີ ູມຫວາຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນ 45° ຫຼ ນອ້ ຍກວຸ່ າ ການເລຸ່ ອນຂອງຫີນເພດານເປນແບບເລຸ່ ອນຂນຶ້ ເມຸ່ ອທຽບກບຫີນພນ້ )” ສາລບນຍິ າມຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ເມຸ່ ອກຸ່ າວໃນມາດຕາສຸ່ ວນແບບໄພສານ ໝາຍເຖິງ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມມີ ມູ ຫວາຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນນອ້ ຍ ມຫີ ນີ ອາ ຍຸແກຸ່ ວາງທບຢຸ່ ູເທງິ ຫນີ ອາຍຸອຸ່ ອນ ແລະ ມໄີ ລຍະການເລຸ່ ອນຕາມຮອຍນອນ (heave) ຫາຼ ຍໆກໂິ ລແມດ ຫຼ ຫາຼ ຍ ກວຸ່ າ 5 ກໂິ ລແມດຂນຶ້ ໄປ. ໃນມາດຕາສຸ່ ວນແບບໄພສານ ຫີນທຸ່ ຢີ ຸ່ ູເທງິ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ ເອີນ້ ວຸ່ າມວນຫນີ ຈາກຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ມູມຕຸ່ າ (thrust sheet ຫຼ thrust nappe ຄາວຸ່ າ “nappe” ອອກສຽງວຸ່ າ “ແນບ”) ສຸ່ ວນມວນຫີນຈາກຮອຍ ເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີເຄຸ່ ອນເປນໄລຍະທາງຫາຼ ຍສບິ ກໂິ ລແມດ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ມວນຫີນເຄຸ່ ອນ (allochthon – ເອີລອກ′ເທີນ)” ແລະ ມວນຫີນຈາກຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ປິດທບເອນີ້ ວຸ່ າ “ມວນຫນີ ຢຸ່ ູກບທຸ່ ີ (autochthon – ອທອກ′ເທນີ )” ຫາກມີ ການຂາດຫາຍໄປຂອງມວນຫີນເຄຸ່ ອນເນຸ່ ອງຈາກການຜຸ ຫຽ້ ນ ຈະພົບມວນຫີນຢຸ່ ູກບທຸ່ ີເທຸ່ າົ ນນ້ ก ຊຸ່ ອງວຸ່ າງທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກການຂາດຫາຍຂອງມວນຫີນເຄຸ່ ອນ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ຊຸ່ ອງໜາ້ ຕຸ່ າງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (windows or fenster)” ຖາ້ ພບົ ມວນຫີນເຄຸ່ ອນທຸ່ ີດຸ່ ຽວໆ ເອນີ້ ວຸ່ າ “ເສດຫນີ ຫງຼົ ເຫອຼ ຈາກຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (klippe – ຄລບິ )” (ຮູບທີ 6.42) ລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີຕາແໜຸ່ ງຖານຈະເອີນ້ ວຸ່ າ “decollement – ເດຄອນເມນີ ” ຫຼ “detachment – ດແິ ທດ ເມຸ່ ນີ ” ຫຼ “floor thrust” ຫຼ “basal shearing plane” ຫຼ “sole thrust” ສຸ່ ວນລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີຢຸ່ ສູ ຸ່ ວນ ເທງິ ເອນີ້ ວຸ່ າ “roof thrust” ໝາຍເຫດ: ຄາວຸ່ າ allochthon ໃຊຄ້ ຸ່ ູກບ autochthon ຄກບ hanging wall ໃຊ້ ຄຸ່ ູກບ footwall ແຕຸ່ allochthon ແລະ autochthon ໃຊສ້ າລບມວນຫີນເຄຸ່ ອນ ຫຼ ມວນຫີນເພດານຂອງຮອຍ ເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າທຸ່ ີມຂີ ະໜາດໃຫຍຸ່ ໃນມາດຕາສຸ່ ວນໄພສານທຸ່ ເີ ຄຸ່ ອນທຸ່ ີດວ້ ຍໄລຍະທາງຍາວຫາຼ ຍໆກໂິ ລແມດ ສຸ່ ວນ hanging wall ທຸ່ ີໃຊຄ້ ຸ່ ູກບ footwall ໃຊໄ້ ດກ້ ບທຸກຮອຍເລຸ່ ອນ ຫາກມກີ ານເລຸ່ ອນຂນຶ້ ຫຼ ເລຸ່ ນລງົ ສາພນ 112

ກນ (relative to one another) ສຸ່ ວນຄາວຸ່ າ “chthon” ມາຈາກພາສາເກຼກ ແປວຸ່ າ “ແຜຸ່ ນດນິ , ດນິ - ຫີນ, ໂລກ (earth)” ຄາວຸ່ າ “allo” ແປວຸ່ າ “ອຸ່ ນ ຫຼ ຕຸ່ າງອອກໄປ (other, different)” ກງົ ກນຂາ້ ມກບຄາວຸ່ າ “auto” ແປວຸ່ າ “ຕວົ ເອງ (self, one’s own)”. ມວນຫີນຂະໜາດໃຫຍຸ່ ທຸ່ ເີ ຄຸ່ ອນປິດທບມວນຫີນທຸ່ ຢີ ຸ່ ໃູ ນລະດບຄວາມເລກິ ທຸ່ ນີ ອ້ ຍກວຸ່ າ ປາກດົ ເປນພູເຂາົ ທຸ່ ີ ມຫີ ີນແປຣເກຣດສູງ ແລະ ເປນຮອຍຂະໜານກບແອຸ່ ງໜາ້ ພູເຂາົ ເອີນ້ ລກສະນະປາກດົ ນວີ້ ຸ່ າ “hinterland – ຮນິ ′ ເທແີ ລນ” ແອຸ່ ງທຸ່ ຢີ ຸ່ ູໜາ້ ຮນິ ເທີແລນ ເອນີ້ ວຸ່ າ “foreland – ຟອນ′ແລນ” (ຮູບທີ 6.43) ເຊຸ່ ງິ ແອຸ່ ງນີ້ ເກດີ ຂນຶ້ ເນຸ່ ອງ ຈາກຜນົ ຂອງນາ້ ໜກກດົ ທບຈາກມວນຫີນຂະໜາດໃຫຍຸ່ ນນ້ ເອງເປນການກຸ່ ງົ ຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກເພຸ່ ອປບສມົ ດຸນ (ຮູບທີ 6.44). ຮູບທີ 6.42 ແຜນຮູບພາບບອຼ ກ ແລະ ແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາຂອງບລເິ ວນກຸ່ ຸມຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ສະແດງມວນຫີນຂະໜາດໃຫຍຸ່ ເຄຸ່ ອນຂນຶ້ ມາທບຫນີ ທຸ່ ີຢຸ່ ູຕນ້ ກວຸ່ າດວ້ ຍໄລຍະທາງຫຼາຍໆສບິ ກໂິ ລແມດປາກດົ ສະພາບພູມປີ ະເທດທຸ່ ີຫງຼົ ເຫອຼ ຈາກການຜຸຫຽ້ ນ 113

ຮູບທີ 6.43 ຮູບຕດຂວາງບລເິ ວນພເູ ຂາົ ສງູ ທຸ່ ີມຮີ ອຍຂະໜານກບຮອຍຂອງແອຸ່ ງໜາ້ ພເູ ຂາົ ຫຼ ບລເິ ວນ hinterland ແລະ foreland ຮູບທີ 6.44 ສະພາບສະເກດການເກດີ ແອຸ່ ງໜາ້ ພູເຂາົ ເນຸ່ ອງຈາກຜນົ ຂອງນາ້ ໜກກດົ ທບຈາກມວນຫນີ ເຄຸ່ ອນຂະ ໜາດໃຫຍຸ່ ໂດຍການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ 5.1.2. ຮູ ບແບບຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (Geometry of Thrust Faults) ລກສະນະຂອງມວນຫີນອາຍຸແກຸ່ ທບມວນຫີນອາຍຸອຸ່ ອນກວຸ່ າ ມກປາກດົ ຄາ້ ຍຮູບຂອງຂນ້ ໄດ (ຮູບທີ 6.45) ໂດຍມລີ ກສະນະເປນພນ້ ພຽງ (flat) ຈາກການເລຸ່ ອນຂອງລະນາບໄປຕາມຮອຍພຽງ ຫຼ ເຄຸ່ ງິ ພຽງຕາມຮອຍການວາງ ຕວົ ຂອງຊນ້ ຫນີ , ຈາກນນ້ ຈະໄຕຸ່ ລະດບສງູ ຂນຶ້ ເປນທາງຊນ (ramp) ຕດແຜຸ່ ນຫນີ ເຮດມູມປະມານ 30° ກບຮອຍ ນອນ. ຕຸ່ ຈາກນນ້ ຈະພດທະນາການເລຸ່ ອນ 2 ຮູບແບບ (ຮູບທີ 6.46) ຄ ຮູບແບບການເລຸ່ ອນແບບຮຽງຊອ້ ນເກຍ ເປນກຸ່ ຸມແບບມູມສູງຂອງມວນຫີນເພດານທຸ່ ີຄຸ່ ອນຂາ້ ງເປນລະບຽບ ເອີນ້ ຮູບແບບຊະນິດນວີ້ ຸ່ າ “imbricate structure - ອມິ ′ບຣິເຄດີ ສເຕຣິກ′ເຊີ” [ຮູບທີ 6.46 (ກ)] ແລະ ຮູບແບບການເລຸ່ ອນແບບຮຽງຊອ້ ນເກຍເປນ ກຸ່ ຸມຂອງມວນຫນີ ເພດານລອ້ ມອອ້ ມດວ້ ຍລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນ ເອນີ້ ຮູບແບບຊະນດິ ນວີ້ ຸ່ າ “duplex structure - ເບຸ່ ງິ ′ເພລກຊ ສເຕຣິກ′ເຊີ” [ຮູບທີ 6.46 (ຂ)] ໃນສະໜາມສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ພບົ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນແບບ duplexes ຮູບ ທີ 6.47 ເປນລາດບການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນແບບ duplexes ແລະ imbricate ແລະ ຮູບທີ 6.48 ເປນຕວົ ຢຸ່ າງຮູບ ຖຸ່ າຍ ແລະ ຮູບສະເກດຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນແບບ duplexes ທຸ່ ີພບົ ໃນສະໜາມ. ນອກຈາກນກີ້ ຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ອາດຈະເກດີ ການເລຸ່ ອນສວນທາງກບທດິ ທາງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ຫີ ກຼ (back thrust) ໄດ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.49. 114

ຮູບທີ 6.45 ຮູບໄດອະແກມສະແດງລກສະນະການເລຸ່ ນ ແລະ ໄຕຸ່ ລະດບຂອງມວນຫີນເພດານຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 6.108 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ Marshak and Mitra, 1980] ຮູບທີ 6.46 ລກສະນະການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າແບຸ່ ງອອກເປນ 2 ປະເພດ (ກ) Imbricate fan (ຂ) Duplex [ພາບຈາກ Figure 6.111 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ McClay, 1992] ຮອຍເລຸ່ ອນ 269 115

ຮູບທີ 6.47 ລາດບການເກີດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນແບບ (ກ) imbricate structure ຕາມການວິເຄາະຂອງ McClay (1992) (ຂ) duplexes structure ຕາມການວເິ ຄາະຂອງ Boyer and Elliot (1982) [ຮູບປບ ປຸງຕຸ່ ຈາກ Figures 6.107 and 6.111ໂດຍ Davis et al, 1996] ຮູບທີ 6.48 (ກ) ຮູບຕົວຢຸ່ າງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າແບບ duplexes ທຸ່ ີພບົ ໃນສະໜາມບລເິ ວນ Moine thrust beslt (ຂ) ຮູບພາບສະເກດຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າແບບ duplexes ທຸ່ ີພົບໃນສະໜາມບລເິ ວນ central Appalachian Valley and Ridge province, south of Albany, New York, USA. [ຮູບຈາກ Figure 6.112 ໂດຍ Davis et al., 2011 ຮູບ (ຂ) Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖງິ Boyer and Elliott, 1982] 116

ຮູບທີ 6.49 ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າທຸ່ ີພດທະນາສວນທາງກບທດິ ທາງຮອຍເລຸ່ ອນຫກຼ (back thrust) ລາດບ ການເກີດເຄຸ່ ອນເຂົາ້ ຫາ hinterland ກົງກນຂາ້ ມກບ fore thrust ທຸ່ ີມລີ າດບການເກີດເຄຸ່ ອນອອກຈາກ hinterland ນອກຈາກນຍີ້ ງມີໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (fold) ທຸ່ ີພດທະນາຢຸ່ ູເທງິ ລະນາບການເລຸ່ ອນ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (folds) ທຸ່ ີພບົ ຮຸ່ ວມດຸ່ ງກຸ່ າວ ຈາແນກໄດ້ 3 ລກສະນະ (ຮູບທີ 6.50) ໄດແ້ ກຸ່ fault - bend folds, fault - propagation folds ແລະ detachment folds ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຊະນິດ fault - bend folds ຫຼ ອີກຊຸ່ ໜຸ່ ຶງ ເອີນ້ ວຸ່ າ snake - head fold ເປນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກການດດໂຄງ້ ຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນເມຸ່ ອໄຕຸ່ ລະດບ ສງູ ຂນຶ້ , ຫາກເບຸ່ ງິ ຈາກກຮູບຕດຂວາງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ນມີ້ ີລກສະນະຄາ້ ຍຄຫວົ ງູ [ຮູບທີ 6.50 (ກ)]. ສຸ່ ວນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຊະນດິ fault - propagation folds ຫຼ ອກີ ຊຸ່ ໜຸ່ ງຶ ເອີນ້ ວຸ່ າ shark - fin fold ເປນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເກດີ ຈາກແຮງດນສຸ່ ວນປາຍຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນເມຸ່ ອມກີ ານໄຕຸ່ ລະດບສງູ ຂນຶ້ , ຫາກເບຸ່ ງິ ຈາກຮູບຕດຂວາງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ນມີ້ ລີ ກສະນະຄາ້ ຍຄຄີສະຫລາມ [ຮູບທີ 6.50(ຂ)] ແລະ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຊະນດິ detachment folds ເປນ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ເທງິ ດແິ ທດເມນີ ມກເກດີ ກບຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມເປນແພລດຕກິ ສູງທບຢຸ່ ູເທງິ ຫີນທຸ່ ມີ ີຄວາມ ແຂງແຮງສງູ [ຮູບທີ 6.50 (ຄ)]. ຮູບທີ 6.50 ລກສະນະຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີພົບຮຸ່ ວມກບກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (ກ) fault - bend folds, (ຂ) fault - propagation folds ແລະ (ຄ) detachment folds ບລເິ ວນ Jura Mountains of the Swiss Alps ຮູບ original ໂດຍ Buxtorf (1916) ຕຸ່ [ຮູບ (ຄ) ຈາກ Figure 8.13 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖງິ Buxtorf, 1916 ແລະ Shankar Mitra, 2003] 5.1.3.ພດທະນາການຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (Development of Thrust Faults) 117

ການພບົ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າມກຈະພບົ ວຸ່ າກງົ ຫນີ ຖານ [ເຊຸ່ ນ ຮູບທີ 6.40 (ກ) ແລະ (ຂ)] ບຸ່ ມກີ ານ ປຸ່ ຽນແປງດວ້ ຍຄວາມເຄນ້ ຈຸ່ ງຶ ຄ້າຍຄກບເປອກໂລກ ຜິວບາງ ເກີດການປຸ່ ຽນລກສະນະ (thin - skinned deformation) ຊງົ ຖານທຸ່ ີບຸ່ ປຸ່ ຽນເອີນ້ ວຸ່ າ ຖານລະນາບຂອງການຕດ (decollement, detachment, basal shearing plane or floor thrust) ເປນການສາຜດລະຫວຸ່ າງກຸ່ ຸມຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ີປຸ່ ຽນລກສະນະກບກຸ່ ມຸ ຊນ້ ຫີນຖານ ລຸ່ ຸມ ໂດຍມລີ ກສະນະຂອງຄວາມແຕກຕຸ່ າງທາງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະກບແບບແພລດຕຄິ ລະຫວຸ່ າງຫີນ ຊຸ່ ວງເທງິ ແລະ ລຸ່ ຸມ ທຸ່ ີຖານລະນາບຂອງການຕດຈະເປນສຸ່ ວນຂອງລະນາບຂອງຫີນບຸ່ ແຂງແຮງ (weak plane) ເຊຸ່ ນ: ພວກຫນີ ດນິ ໜຽວ (clay) ຫຼ ຫນີ ດນິ ດານ (shale) ຫຼ ເກອຫນີ (rock salt) ທຸ່ ຄີ ວາມເລກິ 10 ກໂິ ລແມດ ພວກຫນີ ບຸ່ ແຂງແຮງເຫລຸ່ າົ ນຈີ້ ະມລີ ກສະນະອຸ່ ອນ ໂດຍສະເພາະເກອຫີນເຊຸ່ ງິ ໄຫຼໄດແ້ ມຸ່ ນຄວາມເຄນ້ ຕດ (shear stress) ມຄີ ຸ່ າພຽງ 1 MPa ສາມາດພບົ ແລະ ສງເກດຖານລະນາບຂອງການຕດໄດຊ້ ດເຈນໃນສະໜາມ, ແຕຸ່ ການ ເກດີ ຂອງລະນາບການຕດຍງອະທບິ າຍໄດບ້ ຸ່ ສມົ ບນູ ແບບ ເນຸ່ ອງຈາກກຸ່ ຸມຫີນເທງິ ແລະ ຫນີ ຖານແຕກຕຸ່ າງເປນຢຸ່ າງ ຫຼວງຫາຼ ຍ ໂດຍຫນີ ກຸ່ ຸມທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ຫວຼ ງຫາຼ ຍ ປາກດົ ທບຢຸ່ ູເທງິ ຫນີ ຖານທຸ່ ີມສີ ະພາບປົກກະຕ.ິ ຂສ້ ງົ ໄສ ຄ ຖາ້ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າເກດີ ຈາກການກດົ ອດຂອງຄວາມເຄນ້ , ເປນຫຍງການກດົ ອດຂອງຄວາມເຄນ້ ເກດີ ຂນຶ້ ສະເພາະກບກຸ່ ຸມເທງິ ເທຸ່ າົ້ ນນ້ ຫຼ ວຸ່ າເກດີ ຂນຶ້ ກບຫນີ ຖານເຊຸ່ ນກນ ແລະ ຫາກມກີ ານເຄຸ່ ອນຂອງຊນ້ ຫີນກຸ່ ຸມ ເທງິ ຕອ້ ງມຄີ ວາມເຄນ້ ໃນຂະໜາດເທຸ່ າົ ໃດຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫເ້ ຄຸ່ ອນທຸ່ ເີ ປນໄລຍະກວຸ່ າຮອ້ ຍກໂິ ລແມດໄດ.້ Rich (1934) ໄດສ້ ກຶ ສາລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ໃນບລເິ ວນ Pine Mountain thrust ບລິເວນ Central Appalachian Mountains ພອ້ ມກບອທິບາຍການຊອ້ ນທບຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ ຂອງກຸ່ ຸມຫີນຜິວເທງິ ໃນລກສະນະກຸ່ າຍກນແບບຂນ້ ໄດຂອງຫນີ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.50. Rich ວເິ ຄາະ ແລະ ອະທບິ າຍພດ ທະນາການຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າດຸ່ ງຮູບ ຕຸ່ ມາ Harris (1979) ໄດສ້ ະແດງເຖງິ ການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ມມູ ຕຸ່ າ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.51 (ກ) ແລະ (ຂ) ຈາກການພບົ ລກສະນະໂຄງສາ້ ງແອນທໄິ ຄ ແລະ ຊນິ ໄຄຕາມຄວາມລາດຊນ ເມຸ່ ອມກີ ານຊອ້ ນທບຂອງຊນ້ ຫນີ ด ລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງປະທຸນຄວາ້ ທຸ່ ພີ ບົ ໂດຍ Harris (1979) ເອີນ້ ວຸ່ າ fault propagating fold [ຮູບທີ 6.51 (ກ)] ແລະ fault - bend folds ຫຼ snake head folds [ຮູບທີ 6.51 (ຂ)] ໃນກລະນຂີ ອງຮູບທີ 6.51 (ຂ) ອາດຈະເອີນ້ ວຸ່ າ “Rich’s model” ເຊຸ່ ງິ ເຮດໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈເຖິງການຊອ້ ນທບ ກນຂອງຜວິ ເທງິ ບລເິ ວນທຸ່ ເີ ປນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ. 118

ຮູບທີ 6.51 (ກ) ຮູບຕດຂວາງຂອງ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ Pine Mountains ໃນພນ້ ທຸ່ ີ Appalachian Mountains ແລະ ຮູບຈາລອງກຸ່ ອນການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າໃນ (ຂ) ຮູບຈາລອງລາດບການເກດີ ຂອງ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນຕນົ້ ແບບ ໂດຍ Harris (1979) ສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ມກີ ານພດທະນາ ໄປໃນຮອຍລາດຊນຂນຶ້ (ramp) ເຮດໃຫມ້ ຊີ ນ້ ຫີນເຄຸ່ ອນທຸ່ ີກຸ່ າຍຂນຶ້ ເທງິ ຊນ້ ຫີນທຸ່ ຢີ ຸ່ ູກບທຸ່ ີ ເປນລກສະນະແບບ fault bend fold ຫຼ snake head fold [ຮູ ບ ຈ າ ກ Figures 6.86 and 6.83 ໂ ດ ຍ Davis and Reynolds, 1996] 119

ຮູບທີ 6.52 (ກ) ຮູບຈາລອງລາດບການເກດີ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ມີ ການພດທະນາໄປໃນຮອຍລາດຊນຂນຶ້ (ramp) ເປນລກສະນະແບບ fault - propagation fold (ຂ) ຮູບ ຈາລອງລາດບການເກດີ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ມກີ ານພດທະນາໄປໃນ ຮອຍລາດຊນຂນຶ້ (ramp) ເຮດໃຫມ້ ຊີ ນ້ ຫີນເຄຸ່ ອນທຸ່ ີກຸ່ າຍຂນຶ້ ເທງິ ຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ູກບທຸ່ ີ ເປນລກສະນະແບບ fault - bend fold ຫຼ snake - head fold [ຮູບຈາກ Figures 8.3 and 8.6 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງ ເຖງິ Harris, 1979] ການສກຶ ສາຂມ້ ູນທາງທລະນຟີ ິສກິ ຈາກຄນ້ ໄຊສະມກິ ແລະ ຜົນການເຈາະສາຫຼວດນາ້ ມນ ສາມາດນາໄປສາ້ ງ ເປນພາບສາມມຕິ ຂິ ອງຮູບຮຸ່ າງສນຖານຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າໄດ້ ເຊຸ່ ງິ ຊຸ່ ວຍໃນການອະທບິ າຍການເກດີ ຂອງ ຮອຍເລຸ່ ອນມມູ ຕຸ່ າໄດຊ້ ດເຈນ ແລະ ໜາ້ ເຊຸ່ ອຖຫາຼ ຍຂນຶ້ ເຊຸ່ ນ ການສກຶ ສາຂອງ Boyer and Elliott (1982) ທຸ່ ີ ໄດສ້ ະແດງລກສະນະຂອງ ລະບົບການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ທຸ່ ີເປນ ramp - flat geometry (ເຊຸ່ ນ ຮູບທີ 6.51 ແລະ 6.52) ໂດຍມກີ ານກຸ່ າຍທບກນຕາມຮອຍຂອງ ramp - flat ນອກຈາກນີຍ້ ງພົບ ລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນແບບໂຄງ້ (listic thrust fault) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.53, ສຸ່ ວນຮູບທີ 6.54 ສະແດງພາບສະເກດຂອງແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາຂອງບລິເວນທຸ່ ີປາກດົ ລະບົບການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນ ຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ. 120

ຮູບທີ 6.53 ລກສະນະຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນແບບ listric thrust fault ມລີ ະນາບການເລຸ່ ອນເປນເສນ້ ໂຄງ້ ພົບມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ແບບປະທຸນຄວາ້ (anticline) ແລະ ປະທຸນຫງາຍ (syncline) [ຮູບຈາກ Figure 53 ໂດຍ Powell, 1992] ຮູບທີ 6.54 ລກສະນະຂອງແຜນທຸ່ ທີ ລະນວີ ທິ ະຍາ ແລະ ຕດຂວາງ ຂອງບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ [ຮູບ ຈາກ Figure 6.109 ໂດຍ Davis et al., 2011] 121

5.1.4. ກນົ ໄກການເກດີ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (Mechanism of Thrust Faults) ລກສະນະການປາກດົ ຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ເຮດໃຫຂ້ ະບວນການເກດີ ຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນ ຊະນດິ ນເີ້ ປນທຸ່ ໜີ າ້ ສງົ ໄສຢຸ່ າງຍຸ່ ງິ ด ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີພບົ ທຸ່ ວົ ໄປມມີ ມູ ຫວານອ້ ຍກວຸ່ າ 15° ຫີນທຸ່ ວີ າງຕວົ ຢຸ່ ູເທງິ ເປນ ຫນີ ແກຸ່ ມຄີ ວາມໜາປະມານ 5 - 10 ເຄີລເມເີ ທີ ຂະນະທຸ່ ີຄວາມຍາວຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍາວເຖິງ 100 - 300 ກໂິ ລ ແມດ ເມຸ່ ອທຽບຄວາມໜາກບຄວາມຍາວ ສາມາດເວາົ້ ໄດວ້ ຸ່ າຄວາມໜານອ້ ຍຫຼາຍ. ການເລຸ່ ອນ (displacement) ຂອງບອຼ ກຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນຈະມໄີ ລຍະຫຼາຍໆ 10 ເຖງິ ຫາຼ ຍໆ 100 ກໂິ ລແມດ ນນ້ ຄ ແຜຸ່ ນຫີນບາງໆ (5 - 10 ກໂິ ລ ແມດ) ທຸ່ ີຖກຜກ (push) ຂນຶ້ ເທງິ ຫນີ ອຸ່ ນເປນໄລຍະກວຸ່ າ 100 ກໂິ ລແມດ. ການທຸ່ ຈີ ະຜກດນຫນີ ຂນຶ້ ມາທບຫີນ ອຸ່ ນເປນໄລຍະກວຸ່ າ 100 ກໂິ ລແມດ ໂດຍຫີນທຸ່ ຖີ ກຜກດນຍງມລີ ກສະນະຮູບຮຸ່ າງບຸ່ ປຸ່ ຽນແປງເລີຍນນ້ ສາມາດເກດີ ຂນຶ້ ໄດໃ້ ນທາມະຊາດ ແມຸ່ ນຈະມຄີ າອະທບິ າຍດຸ່ ງທຸ່ ຈີ ະກຸ່ າວຕຸ່ ໄປ ແຕຸ່ ຄາອະທບິ າຍເຫຸ່ າຼົ ນນ້ ຍງບຸ່ ເປນທຸ່ ຍີ ອມຮບທງ ໝດົ . Hubbert and Rubey (1959) ໄດສ້ ະແດງວທິ ີວເິ ຄາະການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນໂດຍເລຸ່ ີມຈາກການົດ ໃຫລ້ ກສະນະຂອງຫີນໃນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນເປນແທຸ່ ງໜາ z ແລະ ຍາວ x ດຸ່ ງຮູບທີ 6.55. ຮູບທີ 6.55 ໄດອະແກມສະແດງລກສະນະຂອງແຜຸ່ ນຫນີ ໜາ z ແລະ ຍາວ x ວາງຢຸ່ ູເທງິ ແກນ X ແລະ Z ໂດຍ ໃຫມ້ ແີ ຮງຜກ (push) ດາ້ ນຂາ້ ງσxx ຈາກຮູບທີ 6.55 ເມຸ່ ອແທຸ່ ງຫນີ ພອ້ ມທຸ່ ີຈະເຄຸ່ ອນໂດຍຄວາມເຄນ້ σxx ຄວາມເຄນ້ ຕດ σzx ທຸ່ ຖີ ານຂອງແທຸ່ ງ ຫີນຕອ້ ງສມົ ດຸນກຸ່ ອນການເລຸ່ ອນ ຂຽນສມົ ຜົນໄດວ້ ຸ່ າ: ຈາກກດົ ຂອງມມູ ສຽດທານຈະໄດ:້ ດຸ່ ງນນ້ ຈາກຮູບທີ 6.55 ຈະໄດ:້ 122

ແລະ ແຮງຈາກນາ້ ໜກກດົ ທບ (lithostatic pressure) ຂອງ σzz ດຸ່ ງນນ້ ຈະໄດ:້ ຈາກສມົ ຜນົ 6.1 ແທນຄຸ່ າ σzx ເຮາົ ຕອ້ ງການຄດິ ໄລຸ່ ຫາຄວາມເຄນ້ ສູງສຸດທຸ່ ີຈະເຮດໃຫເ້ ກດີ ການເລຸ່ ອນພດີ (ຮູບທີ 6.56). ດຸ່ ງນນ້ , ແທຸ່ ງຫນີ ຈະຕອ້ ງພອ້ ມທຸ່ ີຈະເກດີ ການເລຸ່ ອນແຕຸ່ ຫນີ ຈະຕອ້ ງບຸ່ ແຕກ [ຮູບທີ 6.56 (ຂ)] ເມຸ່ ອເກດີ ແບບນໄີ້ ດຄ້ ວາມເຄນ້ ຕດທຸ່ ີ ຖານຈະຕອ້ ງບຸ່ ມີ ນນ້ ຄ ຈະໄດ້ σ1 = σxx ແລະ σ3 = σzz ແລະ ສາມາດໃຊກ້ ດົ ການວບິ ດຂອງຄູລອມ ຈະໄດເ້ ສນ້ ການວບິ ດຂອງຄູລອມສະແດງໃນຮູບທີ 6.57. ຮູບທີ 6.56 ລກສະນະຂອງຈາລອງແທຸ່ ງຫນີ ເພຸ່ ອເປນຕວົ ແທນແຜຸ່ ນຫີນ (thrust sheet) (ກ) ເລຸ່ ີມຕນົ້ (ຂ) ເກດີ ການເລຸ່ ອນໂດຍບຸ່ ປຸ່ ຽນລກສະນະພາຍໃນ (no internal change) ເມຸ່ ອມແີ ຮງຜກເປນສົມມຸດຖານທຸ່ ີ ວເິ ຄາະ (ຄ) ເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະພາຍໃນຈາກຜນົ ຂອງແຮງຜກດນ (internal change) ບຸ່ ແມຸ່ ນສມົ ມຸດຕິ ຖານທຸ່ ວີ ເິ ຄາະ 123

ຮູບທີ 6.57 ວງົ ມນົ ໂມນ ແລະ ກອບການວບິ ດ ການວເິ ຄາະເພຸ່ ຫາສມົ ຜນົ ຄວາມຍາວ ແລະ ໜາຂອງແຜຸ່ ນຫີນ ເລຸ່ ອນ (thrust sheet) ພຈິ າລະນາຮູບສາມຫຸ່ ຽຼ ມມມູ ດາ້ ນ ແລະ ດາ້ ນຕຸ່ າງໆທຸ່ ີປະກອບສາມຫຸ່ ຽຼ ມ ຈາກຮູບທີ 6.57 ຈະໄດ:້ ຈາກສມົ ຜນົ ແກຄ້ ຸ່ າໃຫຢ້ ຸ່ ໃູ ນຮູບຂອງ σ1 ແລະ σ3 ທຸ່ ເີ ບຸ່ ງິ ແລວ້ ງຸ່າຍຂນຶ້ ໄດດ້ ຸ່ ງນ:ີ້ ເພຸ່ ອໃຫຢ້ ຸ່ ໃູ ນຮູບຂອງ σ1 ແລະ σ3 ນນ້ ຄ: ເມຸ່ ອ: ດຸ່ ງນນ້ : ແລະ σzz = ρgz ຈະໄດ:້ 124

ຈາກສມົ ຜນົ 6.2 ຈະໄດ:້ ຍາ້ ຍຄຸ່ າ ເພຸ່ ອເບຸ່ ງິ ຄວາມສາພນຂອງ x ຈາກສມົ ຜນົ ທີ 6.3 ແທນຄຸ່ າຕຸ່ າງໆ ທຸ່ ຄີ ວນຈະເປນຕາມທຸ່ ີສງເກດໄດ້ ຈາກການທດົ ລອງ ແລະ ຈາກທາມະ ຊາດ ສາມາດຄດິ ໄລຸ່ ຫາຄຸ່ າ C0 ແລະ K ໄດ:້ ແທນຄຸ່ າໃນສມົ ຜນົ 6.3 ຈະໄດ:້ ຈາກຄວາມໜາຂອງແຜຸ່ ນຫີນແກຸ່ ທຸ່ ີຖກຜກດນຂນຶ້ ມາທບຫີນທຸ່ ມີ ອີ າຍຸອຸ່ ອນໃນລະຫວຸ່ າງ 5 - 10 ກໂິ ລແມດ ດຸ່ ງນນ້ ແທນຄຸ່ າ z ໃນສມົ ຜນົ ທີ 6.4 ຈະໄດຄ້ ວາມຍາວຂອງ x = 18.4 ແລະ 31.4 ຕາມລາດບ, ແຕຸ່ ຄວາມຍາວ ຂອງແຜຸ່ ນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າທຸ່ ພີ ບົ ໃນທາມະຊາດຢຸ່ ູລະຫວຸ່ າງ 100 - 300 ກໂິ ລແມດ ຄຸ່ າທຸ່ ຄີ ດິ ໄລຸ່ ໄດຈ້ າກສມົ ຜນົ ທີ 6.4 ຈຸ່ ງຶ ນອ້ ຍກວຸ່ າຄວາມເປນຈງິ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າທຸ່ ພີ ບົ ໃນທາມະຊາດ ນນ້ ສະແດງວຸ່ າຈະຕອ້ ງມີ ກນົ ໄກ (mechanisms) ຢຸ່ າງອຸ່ ນຮຸ່ ວມອີກດວ້ ຍ. ໃນການສຸ່ ງົ ເສມີ ໃຫຫ້ ນີ ເກດີ ເປນແຜຸ່ ນບາງຍາວ (ໜາ 5 - 10 ກິ ໂລແມດ ຍາວ 100 - 300 ກໂິ ລແມດ) ທຸ່ ີເລຸ່ ອນໄດ້ ການວເິ ຄາະທຸ່ ີຜຸ່ ານມາຍງບຸ່ ສາມາດຕອບຂສ້ ງົ ໄສນໄີ້ ດ້ ຕອ້ ງຫາ ຄາອະທບິ າຍເພມິ້ ເຕີມ ແລະ ຄາອະທບິ າຍເພມິ້ ເຕມີ ຕຸ່ ຈາກການວເິ ຄາະເດມີ ຄ: 1) ສມົ ມຸດຕຫິ ນີ ຖານທຸ່ ຮີ ອງແຜຸ່ ນຫີນ (thrust sheet) ໃຫເ້ ປນຫີນແຂງມແີ ຮງສຽດທານ ເນຸ່ ອງຈາກຫນີ ທຸ່ ີ ບຸ່ ມແີ ຮງສຽດທານສາມາດຖກເຮດໃຫເ້ ລຸ່ ອນທຸ່ ໄີ ດໄ້ ລຍະທາງຍາວເຖິງອນິ ຟິເນທີ ຸ່ ີ (infinity) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທາ ມະຊາດເລຸ່ ອນໄດໄ້ ລຍະທາງ 100 - 300 ກໂິ ລແມດ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ມແີ ຮງສຽດທານເພຸ່ ອຍຸດການເລຸ່ ອນຂອງແຜຸ່ ນ ຫີນນນ້ ຄ ເປນລກສະນະຂອງຫນີ ມສີ ະພາບແພລດຕກິ ຕົວຢຸ່ າງຫນີ ທຸ່ ີມີສພາບແພລດຕກິ ໄດແ້ ກຸ່ : ຫີນດນິ ດານ, 125

ຫນີ ດນິ ໜຽວ ຫຼ ເກອຫີນ. ເຖງິ ຢຸ່ າງໃດກຕາມຫີນທຸ່ ີຮອງຢຸ່ ູທຸ່ ີຖານຂອງແຜຸ່ ນຫີນທຸ່ ີເລຸ່ ອນ (thrust sheet) ເປນ ຫີນອກຄະນ.ີ 2) ໄລຍະຂອງແຜຸ່ ນຫີນເລຸ່ ອນຍາວມຫຼາຍໄດເ້ ນຸ່ ອງຈາກມກີ ານເລຸ່ ອນລົງຫຼາຍກວຸ່ າການເລຸ່ ອນຂນຶ້ (slide down hill), ແຕຸ່ ການເລຸ່ ອນຂນຶ້ (up hill) ໃນທາມະຊາດພບົ ວຸ່ າ ເຮດມມູ ປະມານ 2 - 10 ເຊຸ່ ງິ ບຸ່ ກງົ ກບຄາອະທິ ບາຍການເລຸ່ ອນໄດໄ້ ລຍະທາງໄກເປນເພາະຄວາມດນນາ້ (fluid pressure) ທຸ່ ີເຮດໃຫຄ້ ວາມແຂງແຮງຂອງຫີນ ຫລຸດລງົ ນນ້ ຄ σzz* = σzz - Pf ດຸ່ ງນນ້ , ຄຸ່ າຄວາມດນນາ້ ຈະຫລຸດຄຸ່ າຂອງຄວາມສຽດທານລງົ ແຜຸ່ ນຫນີ ຈຸ່ ງຶ ເລຸ່ ອນ ໄດໄ້ ກ ແກຣຟຮູບທີ 6.58 ສະແດງຜົນຂອງຄວາມດນນາ້ ໃນຮອຍເລຸ່ ອນ, ມກີ ານສກຶ ສາໂດຍ Hubbert and Rubey (1959) ຈາກແກຣຟຈະເຫນວຸ່ າ ຄວາມດນນາ້ ໃນຮອຍເລຸ່ ອນມຜີ ົນຕຸ່ ການເລຸ່ ອນຢຸ່ າງຫວຼ ງຫຼາຍ. 3) ຮູບຮຸ່ າງຂອງແຜຸ່ ນຫີນ (thrust sheet) ທຸ່ ີເລຸ່ ອນເປນແບບລຸ່ ມິ ທຽບຄຽງກບຄາ້ ຍຄກອງດນິ ໜາ້ ລດົ ໄຖ ດິນ [ຮູບທີ 6.59 (ກ)] ບຸ່ ໄດເ້ ປນຮູບແທຸ່ ງຕາມການສະເໜີຂອງ Hubbert and Rubey (1959). ດຸ່ ງນນ້ , ໄລຍະທາງເລຸ່ ອນຂອງແຜຸ່ ນຫນີ ແບບລຸ່ ມິ ຈຸ່ ງຶ ໄກ ຫຼ ຍາວກວຸ່ າແຜຸ່ ນຫນີ ຮູບແທຸ່ ງ Chapple (1978) ແລະ ຈາກຮູບ ຈາລອງຂອງ Davis, Suppe and Dahlen (1983) ສະແດງໃຫເ້ ຫນວຸ່ າ ຮູບລຸ່ ມິ ທຸ່ ຈີ ະເລຸ່ ອນໄດໄ້ ລຍະທາງທຸ່ ີ ສນ້ ຫຼ ຍາວ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບຄຸ່ າ “wedge taper – ເວດ ເທ′ເພ”ີ ເຊຸ່ ງິ ເວດເທເພີ ຄ ຜົນບວກຂອງມູມຫວາສຸ່ ວນເທິງ ຂອງຮູບລຸ່ ມິ (ມມູ α ) ຫຼ ມມູ ຂອງສະພາບພນ້ ທຸ່ ີ (topographic slope) ກບມມູ ທຸ່ ີຖານ (ມູມ β) ຂອງຮູບລຸ່ ມິ (basal decollement slope) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.59 (ຂ) ນນ້ ຄ “wedge taper” ມຄີ ຸ່ າເທຸ່ າົ ກບ α + β ແລະ ຄຸ່ າຂອງ “critical wedge taper – ຮູບລຸ່ ມິ ວກິ ດິ ” ຄດິ ໄລຸ່ ຈາກສມົ ຜົນ: ເມຸ່ ອ ຄຸ່ າ µ ຄ ຄຸ່ າຄວາມສຽດທານ ຄຸ່ າ ������ ຄ ອດຕາສຸ່ ວນຂອງຄວາມດນນາ້ (Pf/ρgh) ຄຸ່ າ k ຄ earth pressure coefficient ເທຸ່ າົ ກບ K ຂອງ Hubbert and Rubey (1959) 126

ຮູບທີ 6.58 ແກຣຟສະແດງຄວາມສາພນລະຫວຸ່ າງຄວາມດນນາ້ ໃນຮອຍເລຸ່ ອນກບຄຸ່ າຄວາມຍາວຂອງຮອຍ ເລຸ່ ອນ [ຮູບຈາກ Hubbert and Rubey, 1959] ຮູບທີ 6.59 (ກ) ຮູບທຽບຄຽງການເລຸ່ ອນຂອງມວນຫີນເພດານຮູບລຸ່ ມິ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຜົນຂອງແຮງດນ (wedge or bulldozer model) ໃນບລເິ ວນທຸ່ ີແຜຸ່ ນເປອກໂລກຊນົ ກນ ຜົນຂອງການດນຈະໄດມ້ ວນຫີນອາຍຸແກຸ່ ຖກ ດນ ແລະ ເລຸ່ ອນເປນກອງຮູບລຸ່ ມິ ຄາ້ ຍຄກອງດນິ ທຸ່ ໃີ ຊລ້ ດົ ໄຖດນິ ໃຫເ້ ຄຸ່ ອນທຸ່ ີ ເຊຸ່ ງິ ຖານຈະເປນຮອຍເລຸ່ ອນແບບ ດແິ ທດເມນີ ທຸ່ ມີ ມີ ມູ ຫວານອ້ ຍ, ສຸ່ ວນດາ້ ນເທງິ ຈະເປນລກສະນະລາດອຸ່ ຽງຂອງມວນຫນີ ເຄຸ່ ອນໂດຍຈະລາດຊນ ລງົ ຊນົ ກບຖານດແິ ທດເມນີ ມູມລະຫວຸ່ າງຜວິ ເທງິ ແລະ ຜິວລຸ່ ຸມເອີນ້ ວຸ່ າ ມມູ ເທເພີ (taper) (ຂ) ລກສະນະຂອງ ຮູບລຸ່ ິມທຸ່ ີຈະເກດີ ມວນຫີນເຄຸ່ ອນ (thrust sheet) ທຸ່ ີມຄີ ວາມລາດຊນທງເທງິ ແລະ ລຸ່ ຸມ ດວ້ ຍມູມຫວາ α ແລະ β ມວນຫນີ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ູດາ້ ນລຸ່ ຸມຖກດນໃຫຂ້ ນຶ້ ມາກອງຢຸ່ ູເທງິ ຜວິ ດນິ ໂດຍມທີ ດິ ທາງການດນພຽງທາງດຽວ ແລະ ກອງ ຂອງມວນຫນີ ເຄຸ່ ອນຈະຖກດນໄປເລຸ່ ອຍໆຈນົ ໃນທຸ່ ີສຸດຈະເກດີ ເປນຮູບລຸ່ ມິ ຮູບລຸ່ ມິ ຈະໜາເພຸ່ ີມຂນຶ້ ເລຸ່ ອຍໆ, ຫາກ ມມູ ເທເພຍີ ງບຸ່ ເຖິງມູມວກິ ດິ [(ຮູບທີ 6.59 (ຂ)] ແຕຸ່ ຖາ້ ມມູ ເທເພີມຄີ ຸ່ າເກນີ ມມູ ວກິ ດິ ຮູບລຸ່ ມິ ຈະເພຸ່ ີມມວນສະເພາະ ທຸ່ ີປາຍ ແລະ ກຸ່ ເກດີ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນໃໝຸ່ , ຫາກຮູບລຸ່ ມິ ມມີ ມູ ເທເພີມຄີ ຸ່ າເທຸ່ ົາກບມູມວກິ ດິ ພດີ ດງສມົ ຜົນຂາ້ ງເທິງ ມວນຫນີ ຮູບລຸ່ ມິ ຈະເລຸ່ ອນດວ້ ຍໄລຍະທາງຫາຼ ຍສບິ ຫຼ ຫຼາຍຮອ້ ຍກໂິ ລແມດ ໂດຍບຸ່ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະພາຍໃນ ຮູບລຸ່ ມິ ແລະ ເຄຸ່ ອນທຸ່ ີຢຸ່ າງຊາ້ ໆ ມໄີ ລຍະການເລຸ່ ອນສະສມົ ເພຸ່ ີມຂນຶ້ ໄປຕາມລາດບd ເວາົ້ ໂດຍຫຍ້ ການເພຸ່ ມີ ຄຸ່ າຄວາມດນນາ້ ແລະ ລກສະນະຂອງ critical wedge taper ເປນການອະທບິ າຍ ກນົ ໄກຂອງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າທຸ່ ີຄຸ່ ອນຂາ້ ງຍອມຮບก ການທດົ ລອງເພຸ່ ອເບຸ່ ງິ ຜນົ ຈາກແຮງດນນາ້ ຢຸ່ າງ ງຸ່າຍດາຍ ຄ ການແຊຸ່ ກະປ໋ ອງນາ້ ອດລມົ ເປຸ່ ົາ (ບຸ່ ມນີ າ້ ບນຈຢຸ ຸ່ ູພາຍໃນ) ໃຫເ້ ຢນຈດ, ຈາກນນ້ ນາກະປ໋ ອງນາ້ ອດລມົ ເປຸ່ າົ ອີກປະປ໋ ອງໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ບີ ຸ່ ໄດແ້ ຊຸ່ ເຢນ ມາວາງທາງເທງິ ແຜຸ່ ນແວຸ່ ນລຽບທຸ່ ີປາຍດາ້ ນໃດດາ້ ນໜຸ່ ງຶ ຈາກນນ້ ຍກົ ປາຍແຜຸ່ ນແວຸ່ ນ ດາ້ ນທຸ່ ີວາງກະປ໋ ອງຂນຶ້ ໂດຍປາຍອີກດາ້ ນຕດິ ກບພນ້ (ເຮດເປນມູມຫວາ) ເພຸ່ ອກວດສອບວຸ່ າຍກົ ດວ້ ຍມມູ ຫວາຈກ ອງົ ສາ ກະປ໋ ອງນາ້ ອດລມົ ເປຸ່ ົາຈຸ່ ງຶ ຈະໄຫລຼ ງົ ມາຕາມມມູ ຫວາ, ວດມມູ ຫວາທຸ່ ີໄດ້ ນນ້ ຄ ຄຸ່ າຄວາມສຽດທານຂອງແວຸ່ ນ ກບກະປ໋ ອງນາ້ ອດລມົ ເປຸ່ ົາ (~15°). ຈາກນນ້ ນາກະປ໋ ອງນາອດລມົ ເປຸ່ ົາທຸ່ ີແຊຸ່ ເຢນຈດມາວາງເທງິ ແຜຸ່ ນແວຸ່ ນແຜຸ່ ນ ດຽວກນ ເຮດເຊຸ່ ນດຽວກບກະປ໋ ອງທຸ່ ບີ ຸ່ ໄດແ້ ຊຸ່ ດຸ່ ງກຸ່ າວມາແລວ້ ແລະ ວດມມູ ຫວາທຸ່ ີກະປ໋ ອງເກດີ ການເລຸ່ ອນຈະພບົ 127

ວຸ່ າກະປ໋ ອງທຸ່ ີແຊຸ່ ເຢນຈດຈະໄຫຼເລຸ່ ອນດວ້ ຍມູມຫວາທຸ່ ນີ ອ້ ຍກວຸ່ າ (~10°) ກະປ໋ ອງທຸ່ ີບຸ່ ໄດແ້ ຊຸ່ ເຢນຈດ. ການທດົ ລອງນີ້ ສະແດງໃຫເ້ ຫນວຸ່ າຄວາມດນນາ້ ສາມາດວດຄຸ່ າຄວາມສຽດທານໄດ,້ ສຸ່ ວນການທດົ ລອງຮູບລຸ່ ມິ ເພຸ່ ອເບຸ່ ງິ ການ ເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ເຮດໄດງ້ ຸ່າຍໆ ເຊຸ່ ນດຽວກນຄ ຫາດນິ ຊາຍທຸ່ ີຜຸ່ ານການແຍກຂະໜາດເພຸ່ ອປຽບທຽບ ເຊຸ່ ນ: ຊາຍຫຍາບ, ຊາຍລະອຽດ ແລະ ຊາຍລະອຽດຫາຼ ຍ ນາມາກອງຢຸ່ ູເທງິ ທຸ່ ີປາຍແຜຸ່ ນແວຸ່ ນ, ຈາກນນ້ ຍກົ ແຜຸ່ ນ ແວຸ່ ນເພຸ່ ອໃຫເ້ ກດີ ມູມ β ດຸ່ ງຮູບທີ 6.59 ໃຊແ້ ຜຸ່ ນໄມລ້ ຽບດນດນິ ຊາຍຂນຶ້ ຕາມມູມຫວາເພຸ່ ອໃຫມ້ ລີ ກສະນະເປນ ລຸ່ ມິ ໃນຊຸ່ ວງທາອດິ ຈະສງເກດການເກດີ ມູມ α ເມຸ່ ອກອງຊາຍປບມມູ α ໄດ້ ກອງຊາຍຈະເກດີ ການເລຸ່ ອນຄາ້ ຍຄກບ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນເມຸ່ ອເຖງິ ມູມວກິ ດິ . 5.2. ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (Normal Fault Systems) ການປາກດົ ຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງສະແດງໃນຮູບທີ 6.60 - 6.61 ເກດີ ຈາກການຢດຂອງ ຫີນໃນແຜຸ່ ນເປອກໂລກລກສະນະປາກດົ ຈະພບົ ຫີນອຸ່ ອນກວຸ່ າຢຸ່ ູເທິງຫນີ ແກຸ່ (younger - on - older) ເຊຸ່ ງິ ກງົ ກນຂາ້ ມກບຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີຈະພບົ ຫນີ ແກຸ່ ຢຸ່ ູເທິງຫີນອຸ່ ອນກວຸ່ າ (older - on - younger) ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງກຸ່ ຸມ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີພບົ ເຊຸ່ ນ Tertiary basins ຫຼ Basins and Ranges ໃນປະເທດໄທ, Basins and Ranges ໃນສະຫະລດອາເມລິກາ, East African rift valleys (basins), Rhine graben ໃນເຢຍລະ ມນ ຫຼ Viking graben ໃນທະເລເໜອ ເປນຕນົ້ . ນອກຈາກນ,ີ້ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕພິ ບົ ຫວຼ ງຫາຼ ຍໃນບລິເວນ ເຄຸ່ ິງກາງຂອງຮອຍແຍກຂອງແຜຸ່ ນມະຫາສະໝຸດ (mid - oceanic spreading center) ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນ ປົກກະຕມິ ໂີ ຄງສາ້ ງຊບຊອ້ ນນອ້ ຍກວຸ່ າກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ແລະ ລກສະນະໂຄງສາ້ ງບຸ່ ວຸ່ າເກດີ ຢຸ່ ບູ ຸ່ ອນໃດ ຈະມລີ ກສະນະຄາ້ ຍຄກນ, ການບນຍາຍລາດບວວິ ດທະນາການ ຫຼ ພດທະນາການຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນ ສາມາດນາ ມາປບ - ອະທບິ າຍໃຊຮ້ ຸ່ ວມກນໄດ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.62 ແລະ 6.63. 5.2.1. ຮູ ບຊົງຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (Geometry of Normal Fault System) ຮູບທີ 6.63 ສະແດງໄດອະແກມຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີພບົ ທຸ່ ວົ ໆໄປ ລກສະນະເດຸ່ ນຂອງພນ້ ທຸ່ ທີ ຸ່ ີມີ ໂຄງສາ້ ງແບບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕຄິ ການປາກດົ ຂອງແອຸ່ ງສະຫລບກບພູເຂາົ (basin and range) ຫຼ “graben - ກຣາ′ເບນີ ” ສະຫລບກບ “horst – ຮອສ” ໂດຍຂອບແອຸ່ ງແນບດວ້ ຍພູເຂາົ , ຫາກຂອບແອຸ່ ງແນບດວ້ ຍພູເຂາົ ທງ ສອງດາ້ ນ ເອີນ້ ວຸ່ າ “full graben” ຫາກແນບດວ້ ຍພູເຂາົ ພຽງດາ້ ນດຽວເອີນ້ ວຸ່ າ “half graben” ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີ ຄວບຄຸມຮູບຊງົ ຂອງແອຸ່ ງ ເອນີ້ ວຸ່ າ “ຮອຍເລຸ່ ອນຫກຼ (main fault)” ເຊຸ່ ງິ ໃນກລະນຂີ ອງ full graben ຈະມຮີ ອຍ ເລຸ່ ອນຫກຼ ສອງຮອຍ ທຸ່ ມີ ມີ ູມຫວາກົງກນຂາ້ ມກນ ແລະ ມຮີ ອຍລະດບ (strike) ຮອຍດຽວກນ ຫຼ ໃກຄ້ ຽງກນ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເກີດພາຍຫຼງຈາກຮອຍເລຸ່ ອນຫຼກ, ຫາກມມີ ູມຫວາຮອຍດຽວກນກບຮອຍເລຸ່ ອນຫຼກ ເອີນ້ ວຸ່ າ “synthetic fault – ຊນິ ເທະ′ຖິກ ຟ້ຼ” ຫາກມີມູມຫວາກົງກນຂາ້ ມເອີນ້ ວຸ່ າ “antithetic fault - ແອນເທີເທະ′ ຖິກ ຟຼ້” (ຮູບທີ 6.64). 128

ຮູບທີ 6.60 ຕວົ ຢຸ່ າງຮູບຕດຂວາງຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີບບບລິເວນອຸ່ າວໄທ ສະແດງສະພາບໃຕຜ້ ິວ ດນິ ຂອງແອຸ່ ງປດຕານີ ແອຸ່ ງກະ ແລະ ແອຸ່ ງຕະເວນຕກົ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Racey, 2011] ຮູບທີ 6.61 ຕວົ ຢຸ່ າງຮູບຕດຂວາງຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນບລເິ ວນ Viking Graben ໃນທະເລເໜອ ແຫຸ່ ງຼ ເພີໂທຣ ລຸ່ ຽມແຫຸ່ ງຼ ໃຫຍຸ່ ແຫຸ່ ງຼ ໜຸ່ ງຶ ຂອງໂລກ (ກ) ຮູບໃນມາດຕາສຸ່ ວນໄພສານສະແດງຄວາມເລກິ ຕະຫຼອດຊນ້ ເປອກໂລກ 129

( Moho) (ຂ ) ຮູ ບ ສ ະ ແ ດ ງ ຄ ວ າ ມ ເ ລິກ ສ ະ ເ ພ າ ະ ລ ະ ດ ບ ທຸ່ ີ ກຸ່ ຽ ວ ຂ້ອ ງ ກ ບ ເ ພີ ໂ ທ ຣ ລຸ່ ຽ ມ [ ຮູ ບ ຈ າ ກ aapgbull.geoscienceworld.org ອາ້ ງເຖງິ Isaksen et al., 2002] ຮູບທີ 6.62 ໄດອະແກມສະແດງພດທະນາການຂອງຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິໃນບລເິ ວນແຜຸ່ ນເປອກໂລກຢຸ່ ໃູ ນ ສະພາບຖກຢດການປຸ່ ຽນລກສະນະເຖິງຊນ້ ໂມເຮີ (Moho) ຫຼ ຕະຫຼອດເປອກໂລກ (whole crust) ເມຸ່ ອ ເປອກໂລກແຕກອອກ ແລະ ເລຸ່ ອນອອກຈາກກນ ຈະມຊີ ຸ່ ອງວຸ່ າງເກດີ ຂນຶ້ ຕະກອນຈະເຂາົ້ ມາທບຖົມເກດີ ເປນ ແອຸ່ ງ ຄວາມຫນາແຫນນ້ ບລເິ ວນທຸ່ ແີ ຕກ ແລະ ເກດີ ການທບຖມົ ຈະຫລຸດລງົ ເນອ້ ໂລກທຸ່ ຮີ ອງຮບຈະປບສມົ ດຸນ ດວ້ ຍການຍກົ ຕວົ ສູງຂນຶ້ ຫາກມກີ ານຢດຕຸ່ ໄປເລຸ່ ອຍໆແຜຸ່ ນເປອກໂລກຈະຂາດອອກຈາກກນເກດີ ເປນເຄຸ່ ງິ ກາງ ຮອຍແຍກຂອງແຜຸ່ ນມະຫາທະເລ (mid oceanic ridge) ແລະ ມເີ ປອກມະຫາສະມຸດເກດີ ຂນຶ້ ໃໝຸ່ 130

ຮູບທີ 6.63 ໄດອະແກມສະແດງພດທະນາການຂອງຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິໃນບລເິ ວນແຜຸ່ ນເປອກໂລກຢຸ່ ໃູ ນ ສະພາບຖກຢດ ສະແດງລາຍລະອຽດໃນສຸ່ ວນຂອງເປອກໂລກສຸ່ ວນເທງິ ໄດລ້ ກສະນະແບບຮອສ (horst), ກຣາ ເບນີ (garben) ແລະ ເຄຸ່ ງິ ກຣາເບີນ (haft graben) ຮູບທີ 6.64 ລກສະນະຂອງຊນິ ເທະຖິກຟຼ້ (synthetic fault) ແລະ ແອນເທເີ ທະຖິກຟ້ຼ (antithetic fault) ຫກຼ ການພຈິ າລະນາ ຄ ທຽບກບທດິ ທາງຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຫກຼ (main fault) ວຸ່ າອຸ່ ຽງຫວາໄປທາງດາ້ ນໃດ ຕາມ ອຽງຫວາໄປທດິ ທາງດຽວກນ ເອນີ້ ວຸ່ າຊນິ ເທະຖກິ ກງົ ກນຂາ້ ມກນ ເອນີ້ ວຸ່ າແອນເທເີ ທະຖກິ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມລີ ະນາບການເລຸ່ ອນເປນຮູບໂຄງ້ ລງົ ເມຸ່ ອຢຸ່ ູລະດບເລກິ ຫຼ ເມຸ່ ອຕດ (incise) ລງົ ໄປໃນຫີນທຸ່ ີ ມລີ ກສະນະແພລດຕກິ ເອນີ້ ວຸ່ າ “listric normal fault – ລ′ິ ສຕຣິກ ນອນ′ເມນີ ຟ”ຼ້ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມລີ ະນາບການ ເລຸ່ ອນເກດີ ຂນຶ້ ພອ້ ມໆກບການຕກົ ຕະກອນທບຖົມຢຸ່ າງຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ເອນີ້ ວຸ່ າ “growth fault – ໂກຣ໊ດ ຟຼ”້ ລກສະນະ 131

ເດຸ່ ນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຊະນດິ ນຄີ້ ຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນເມຸ່ ອຢຸ່ ໃູ ກກ້ ບລະນາບການເລຸ່ ອນຈະໜາຫຼາຍຂນຶ້ ຕາມລາດບ (ຮູບທີ 6.65). ຮູບທີ 6.65 ລກສະນະຂອງ (ກ) listric fault (ຂ) lsitric and growth fault ເຊຸ່ ງິ ມຄີ ວາມໜາຂອງຊນ້ ຫນີ ເມຸ່ ອຢຸ່ ໃູ ກກ້ ບລະນາບການເລຸ່ ອນຈະຫນຫຼາຍຂນຶ້ ຕາມລາດບ 5.2.2. ກນົ ໄກ ແລະ ພດທະນາການຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ (Mechnaism and Development of Normal Fault System) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕມິ ກມີມູມລາດຊນຫວາຫຼາຍກວຸ່ າ 45° ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ປະມານ 60° ເປນໄປຕາມກດົ ກ ວິບດຂອງຄູລອມ ນນ້ ຄ ພາຍໃຕເ້ ງຸ່ອນໄຂຫີນຢຸ່ ູໃນສະພາວະເປາະ ຮູບທີ 6.66 ສະແດງລາດບການເກີດ (evolution) ຫຼ ພດທະນາການ (development) ຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິບລເິ ວນທະເລແດງ (Red Sea) ເຊຸ່ ງິ ມລີ ກສະນະເຊຸ່ ນດຽວກບຮູບທີ 6. 62 ຈດຸ ເລຸ່ ີມຕນົ້ ຫຼ ນຄູ ລຽດ (iniciate point) ຂອງການເກດີ ຮອຍ ເລຸ່ ອນປົກກະຕເິ ກດີ ໄດທ້ ງເທງິ ດນິ ແລະ ໃຕຜ້ ວິ ດນິ . ຈາກນນ້ ຈະແຜກຍາຍອອກໄປ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.67 ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີເກດີ ໃນຫີນທຸ່ ີມຄີ ວາມເປນແພລດຕກິ ສູງ ມູມຫວາຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນຈະຕຸ່ າກວຸ່ າມູມ ຫວາທຸ່ ເີ ກດີ ໃນຫນີ ທຸ່ ີມີຄວາມເປນແພລດຕກິ ຕຸ່ າ. ດຸ່ ງນນ້ , ມກພບົ ມມູ ຫວາຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນປຸ່ ຽນໄປຕາມ ຄວາມເລິກບຸ່ ເປນໄປຕາມການວບິ ດຂອງຄູລອມ ທງນເີ້ ພາະເມຸ່ ອຍຸ່ ງິ ເລກິ ຫີນຈະມຄີ ວາມເປນແພລດຕກິ ເພຸ່ ມີ ຂນຶ້ ຕາມລາດບ ເພາະອຸນຫະພມູ ພາຍໃນໂລກສງູ ຂນຶ້ ຕາມລາດບโ ໂຄງສາ້ ງຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ເີ ກດີ ໃນຫີນທຸ່ ມີ ສີ ະພາບແພລດ ຕກິ ສູງ ຈະເອີນ້ ຊຸ່ ເປນ ເຂດຮອຍຕດ (shear zone) ຈດເປນໂຄງສາ້ ງສະເພາະອີກໂຄງສາ້ ງໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ຈີ ະກຸ່ າວໃນບດົ ທີ 9. ເຖິງຢຸ່ າງໃດກຸ່ ຕາມ ການປຸ່ ຽນມມູ ຂອງລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນເມຸ່ ອຢຸ່ ູລະດບເລກິ ຫາກຫນີ ນນ້ ຍງມສີ ະພາບເປາະແຕຸ່ ຍງຄງົ ພບົ ມມູ ຫວາຕຸ່ າ ສະແດງວຸ່ າລະນາບການເລຸ່ ອນເກດີ ການໂນນ ເນຸ່ ອງຈາກມຊີ ຸ່ ອງວຸ່ າງເກດີ ຂນຶ້ ຫາຼ ຍ ເຮດໃຫແ້ ຕຸ່ ບຼອກຫີນແຕຸ່ ລະບຼອກໂນນເຂາົ້ ຫາຮອຍນອນ ເພຸ່ ອປບສມົ ດຸນຕາມກດົ ການດງຶ ດູດຂອງແຮງໂນມ້ ຖຸ່ ວງຂອງໂລກ. 132

ຮູບທີ 6.66 ລາດບການເກດີ ຂອງທະເລແດງ (Red Sea) ມກີ ານເກດີ ແບບ rifting basin ເຊຸ່ ງິ ປະຈບຸ ນແຜຸ່ ນ ມະຫາທະເລກາລງເພຸ່ ມິ ຂະໜາດພນ້ ທຸ່ ີຫລາຍຂນຶ້ ຕາມລາດບ [ຮູບ Lowell and Genile, 1972] ຮູບທີ 6.67 ຈຸດເລຸ່ ີມຕນົ້ ຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນ (ກ) ເລຸ່ ີມຈາກຜິວດນິ (ຂ) ເລຸ່ ີມຈາກໃຕຜ້ ິວດິນ [ຮູບຈາກ Figure 6.126 ໂດຍ Davis et al., 2011] 133

ກນົ ໄກການເກດີ ຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີພົບໃນລະດບຕນ້ ສາມາດໃຊກ້ ົດການວິບດຂອງຄູລອມ ແລະ ກດົ ການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຂອງແອນເດີເຊີນມາອະທບິ າຍໄດ້ ທງນກີ້ ດົ ການວບິ ດຂອງຄລູ ອມໃຊໄ້ ດກ້ ບຫນີ ທຸ່ ມີ ີ ຄວາມເປນເນອ້ ດຽວ ແລະ ບຸ່ ມໂີ ຄງສາ້ ງເດມີ ເຊຸ່ ນ: ຮອຍແຕກເດີມ ທຸ່ ີຈະເຮດໃຫກ້ ານແຕກຂອງຫນີ ບຸ່ ເປນໄປຕາ ມກດົ ຂອງຄູລອມໄດກ້ ຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕເິ ກດີ ຈາກການຢດຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ. ເຖິງຢຸ່ າງໃດກຸ່ ຕາມ ຍງຄງົ ມີ ຄາອະທບິ າຍທຸ່ ີແຕກຕຸ່ າງກຸ່ ຽວກບກນົ ໄກການເກດີ ແລະ ພດທະນາກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕທິ ຸ່ ີມລີ ກສະນະຜິດແປກ ໄປຈາກທາມະດາ ດຸ່ ງນ:ີ້ 1). ຄວາມຜິດແປກໄປຈາກທາມະດາຂອງຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິມູມຕຸ່ າ (paradox of low - angle normal fault) ການພົບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິມູມຕຸ່ າ (low - angle normal fault ຫຼ ອີກຊຸ່ ເອີນ້ ວຸ່ າ low - angle detachment fault ທຸ່ ີໃນອາດີດມກີ ານໂຕແ້ ຍງ້ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫຼາຍ ເພາະຂດກບກດົ ການວບິ ດຂອງຄູລອມ ເນຸ່ ອງຈາກເປນຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມລີ ະນາບມູມຫວາຕຸ່ າກວຸ່ າ 30° ແມຸ່ ນປາກດົ ທຸ່ ຜີ ວິ ດນິ ຮູບທີ 6.68 ອະທບິ າຍການ ເກີດຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕມິ ູມຕຸ່ າ ໂດຍການໂນນຂອງມູມລາດຊນໃຫໄ້ ດມ້ ູມຕຸ່ າລງົ ພາຍຫຼງຜູທ້ ຸ່ ີໃຫຄ້ າອະທບິ າຍ ແລະ ຄາອະທບິ າຍການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕມິ ູມຕຸ່ າ ສະຫຼຸບໄດດ້ ຸ່ ງນ:ີ້ ຮູບທີ 6.68 ຮູບຈາລອງສະແດງການວເິ ຄາະການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອຍປົກກະຕິມູມຕຸ່ າ (ກ) ແບບ Domono, (ຂ) ແ ບ ບ listric and reverse drag, (ຄ ) ແ ບ ບ imbricate listric ແ ລ ະ ( ງ ) ແ ບ ບ listric nromal faulting bounding with planar normal faults. [ຮູ ບ ຈ າ ກ Figure 6.129 ໂ ດ ຍ Davis and Reynolds, 1996 ອາ້ ງເຖງິ Wenicke and Burchfiel, 1982)] ຮອຍເລຸ່ ອນແບບປກົ ກະຕມິ ມູ ຕຸ່ າ (law - angle normal faults) ເດີມເຂາ້ ໃຈວຸ່ າເປນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ມູມຕຸ່ າ (thrust faults) ແຕຸ່ ຄວາມເຂາ້ ໃຈ ເປນທຸ່ ີສງົ ໄສເປນອຢຸ່ າງມາກໃນອເມຣິກາຊຸ່ ວງກຸ່ ອນປີ 1980 ຮອຍ ເລຸ່ ອນປົກກະຕມິ ູມຕຸ່ າພບົ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ເີ ອນີ້ ກນວຸ່ າ “North American Cordilleran Metamorphic Core Complexes – ນ ເອິເມ′ເຣີເຄີນ ຄອນເດີນເຢ′ເຣີນ ເມະເທີມອນ′ຝິກ ຄອນ ຄອມ′ເພລກ” ຫຼ ເອີນ້ ສນ້ ໆວຸ່ າ 134

“Cordilleran Metamorphic Core Complexes (CMCCs)” ເຊຸ່ ິງເປນຊຸ່ ເອີນ້ ຂອງພູເຂາົ ທຸ່ ີມີລກສະນະ ກະຈາຍເປນຮອຍແບບບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງ ພບົ ທາງຕອນໃຕຂ້ ອງດາ້ ນຕະເວນຕກົ ຂອງປະເທດແຄນາດາ ລກສະນະເດຸ່ ນຂອງ CMCCs ຄ ເປນພູເຂາົ ທຸ່ ສີ ງູ ທຸ່ ສີ ຸດເມຸ່ ອທຽບກບພູເຂາົ ທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ນພນ້ ທຸ່ ີຂາ້ ງຄຽງ ກຸ່ ຸມຫີນທຸ່ ີປາກດົ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ເີ ອີນ້ ວຸ່ າ CMCCs ສາມາດແບຸ່ ງໄດເ້ ປນ 2 ກຸ່ ຸມໃຫຍຸ່ ໆຄ ກຸ່ ຸມທາອດິ ເປນກຸ່ ຸມຫີນແປ, ຫີນອກຄະນີ ແລະ ຫີນມກິ ເມໄີ ທ້ ທຸ່ ີ ເຄີຍຢຸ່ ູທຸ່ ີຄວາມເລກິ ປະມານ 10 - 15 ກໂິ ລແມດຈາກຜວິ ດນິ ລງົ ໄປ ວາງຕວົ ແບບສາຜດ ຫຼ ວາງຢຸ່ ູລຸ່ ຸມຂອງກຸ່ ຸມຫີນ ພວກທຸ່ ີຈດເປນກຸ່ ຸມທຸ່ ີສອງฏ ກຸ່ ຸມຫນີ ກຸ່ ຸມທຸ່ ີສອງນເີ້ ປນກຸ່ ຸມຫີນຕະກອນທຸ່ ີບຸ່ ມກີ ານແປ ຫຼ ມກີ ານແປພຽງເລກນອ້ ຍຊຸ່ ຮອຍສາຜດລະຫວຸ່ າງຫນີ ສອງກຸ່ ຸມນີ້ ພບົ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນແບບປກົ ກະຕມິ ູມຕຸ່ າທຸ່ ີມລີ ະນາບຫວາບຸ່ ເກນີ 30 ອງົ ສາ ເຊຸ່ ງິ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ມລີ ະນາບຫວາລະຫວຸ່ າງ 10 - 15 ອງົ ສາເທຸ່ າົ ນນ້ ຈຸ່ ງຶ ເອນີ້ ວຸ່ າ \"Low - angle detachment fault - ໂລ ແອງ′ເກນີ້ ດແິ ທດ′ເມຸ່ ນີ ຟ້ຼລ\" ໂດຍຄາວຸ່ າ \"Metamorphic Core Complexs (MCCs)\" ໜາ້ ຈະທຽບເປນພາສາໄທໄດວ້ ຸ່ າ “ແກຸ່ ນຊບ ຊອ້ ນຂອງທລະນແີ ປສະພາບ\" ຫຼ ຖາ້ ຈະໃຫເ້ ກດີ ພາບພດົ ຫາຼ ຍກຸ່ າວນໜີ້ າ້ ຈະເອນີ້ ວຸ່ າ \"ທຸ່ ີສຸດຂອງແກຸ່ ນແຫຸ່ ງຄວາມກ ຍຸ ້ງຍາກຊບຊອ້ ນທາງຂອງທລະນແີ ປສະພາບ (ເພາະມາຈາກ core of complexities)\" ພູເຂົາທຸ່ ີຈດເປນ CMCCs ຈະຕອ້ ງມລີ ກສະນະຂອງ ເອກະລກຄບົ ສາມສຸ່ ວນ ດຸ່ ງນ:ີ້ - ຈະຕອ້ ງພບົ ເປນພູເຂາົ ຮູບໂດມທຸ່ ີເກດີ ຈາກສຸ່ ວນເລຸ່ ອນຂນຶ້ (foot wall) ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ຫີນທຸ່ ີ ພບົ ເປນພວກ ຫນີ ແປທຸ່ ຜີ ຸ່ ານຄວາມຮອ້ ນ, ຄວາມດນສູງ, ຫນີ ອກຄະນລີ ະດບເລກິ ແລະ ຫີນມກິ ເມໄີ ທອ້ ີກ ທງກປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງກຸ່ ຸມຫນີ ສຸ່ ວນນເີ້ ປນຊະນດິ ແພລດຕກິ . - ຈະຕອ້ ງພບົ ຫີນເພດານ (hanging wall) ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ເປນຫນີ ທຸ່ ບີ ຸ່ ຜຸ່ ານການແປ ຫຼ ມກີ ານແປພຽງ ນອ້ ຍໆ, ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງກຸ່ ຸມຫີນສຸ່ ວນນເີ້ ປນຊະນດິ ແຕກຫກ (brittle) - ຈະຕອ້ ງພບົ ລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນ ຫຼ ເຂດຮອຍຕດ ເຊຸ່ ນฌ ເຂດຂອງຮອຍມາຍເລີໄນ້ (mylonitic zone) ເຊຸ່ ງິ ເປນຫີນທຸ່ ີເກດີ ໃນຮອຍຮອຍເລຸ່ ອນ ຫຼ ຮອຍຕດ ທຸ່ ີຕອ້ ງເປນຊະນດິ ໄຫຼ - ເລຸ່ ອນ (granular flow and sliding) ອາດຈະພບົ ຫີນແຄເທີຄລາໄຊ້ (cataclasite) ທງນເີ້ ພາະເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຊອ້ ນ ທບ (superimposed) ຂະນະທຸ່ ີມາຍເລີໄນຖ້ ກເລຸ່ ອນຂນຶ້ ມາສຸ່ ູຜວິ ດນິ ປາກດົ ຂອງລະນາບຂອງຮວິ້ ຂະໜ ານຂອງມາຍເລີໄນຈ້ ະມມີ ູມຕຸ່ າ. ເຖິງຢຸ່ າງໃດກຸ່ ຕາມ ຍງຄງົ ມຄີ າຖາມກຸ່ ຽວກບການປາກດົ ຂອງ CMMCs ອາທິ ເຊຸ່ ນ: ກ). ເປນຫຍງຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕທິ ຸ່ ມີ ລີ ະນາບຮອຍເລຸ່ ອນຫວາ 10 - 15 ອງົ ສາ ສາມາດເລຸ່ ອນຫີນທຸ່ ີລະດບ 10 - 15 ກໂິ ລແມດຂນຶ້ ມາສຸ່ ູຜວິ ດນິ ເກດີ ເປນພເູ ຂາົ ທຸ່ ີສູງກວຸ່ າພນ້ ທຸ່ ຂີ າ້ ງຄຽງ ໃນຂະນະທຸ່ ບີ ລເິ ວນນນ້ ເປອກໂລກຢຸ່ ູ ໃນສະພາບແຮງດຶງ (extension). ຖ້າການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບໄພສານເກດີ ຂຶນ້ ທຸ່ ົວທງໝົດ (regional deformation) ຂອງເປອກໂລກບລເິ ວນນນ້ ໜາ້ ຈະມີແອຸ່ ງຕຸ່ າງໆ (basins) ເກດີ ຂນຶ້ ພອ້ ມກບພູເຂາົ ຕຸ່ າງໆ (ranges) ເປນຮອຍຍາວຫຼວງຫຼາຍ ຫຼາຍຮອຍຂະໜານກນ ມຮີ ອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີມມີ ູມຫຼາຍກວຸ່ າ 30° ເປນ ຮອຍສະແດງຂອບເຂດຂອງແອຸ່ ງ ແລະ ພູເຂາົ ເທຸ່ າົ ນນ້ , ແຕຸ່ ເປນຫຍງ ພູເຂາົ CMCCs ຢຸ່ ໃູ ນລະດບທຸ່ ີມຄີ ວາມສງູ ທຸ່ ີ ຫາຼ ຍກວຸ່ າພເູ ຂາົ ຂາ້ ງຄຽງທງໆທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຮອຍເລຸ່ ອນມູມຕຸ່ າເທຸ່ າົ ນນ້ . ນອກຈາກນແີ້ ລວ້ ຍງພບົ ອີກວຸ່ າປະລມິ ານຂອງ ການທຸ່ ີຖກດງຶ ໃນບລເິ ວນ CMCCs ມຄີ ຸ່ າສງູ ຫາຼ ຍກວຸ່ າບລເິ ວນຂາ້ ງຄຽງ ຈຸ່ ງຶ ໜາ້ ຈະເກດີ ການຈມົ ຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນດນິ ທຸ່ ີ ປາກດົ ຂອງບລເິ ວນ CMCCs ຫາຼ ຍກວຸ່ າການຍກົ ຕວົ ສງູ ເທງິ ລະດບນາ້ ທະເລ. (ຂ) ຫກຼ ຖານການເກດີ ແຜຸ່ ນດນິ ໄຫວໃນບຸ່ ອນຕຸ່ າງໆຂອງໂລກ ລະບຸວຸ່ າຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ກດີ ແຜຸ່ ນດິນ ໄຫວທຸ່ ີລະດບຄວາມເລກິ ປະມານ 10 - 20 ກໂິ ລແມດ ນນ້ ມລີ ະນາບຮອຍເລຸ່ ອນຫວາຫາຼ ຍກວຸ່ າ 30 ອງົ ສາ (ດຸ່ ງຕວົ 135

ຢຸ່ າງການສກຶ ສາຂອງ Jackson, 1987; Doser, 1987; Doser and Smith, 1989) ຮອຍເລຸ່ ອນດຸ່ ງກຸ່ າວນີ້ ບຸ່ ສອດຄຸ່ ອງກບລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນຂອງ CMCCs ເຊຸ່ ງິ ມມີ ມູ ລະຫວຸ່ າງ 10 - 15 ອງົ ສາ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ເປນໄປໄດ້ ຫຼ ບຸ່ ທຸ່ ີມກີ ານໝນູ ຂອງລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນຂອງ CMCCs ໃນຂະນະທຸ່ ເີ ກດີ ການເລຸ່ ອນ, ແຕຸ່ ຈາກຂມ້ ູນການສາຫຼວດ ທລະນຟີ ິສກິ ແບບຄນ້ ສຸ່ ນສະເທອນແບບສະທອ້ ນ, ພາບສະທອ້ ນຂອງໂຄງສາ້ ງໃຕຜ້ ວິ ດນິ , ສະໜບສະໜນູ ລະນາບ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕມິ ມູ ຫວາຕຸ່ າ ເພາະພບົ ວຸ່ າທຸ່ ລີ ະດບຕນ້ , ມມູ ຂອງລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນມມີ ູມຫວາສູງ ແລະ ມູມ ຫລຸດລງົ ເລຸ່ ອຍໆ ແລະ ລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນເກອບຢຸ່ ໃູ ນຮອຍພຽງ ເມຸ່ ອເຖງິ ຄວາມເລກິ ທຸ່ ີ 10 ກໂິ ລແມດລງົ ໄປແຕຸ່ ເປນຫຍງຂມ້ ູນຂອງແຜຸ່ ນດນິ ໄຫວ ແລະ ຈາກ CMCCs ບຸ່ ສອດຄຸ່ ອງກນ. (ຄ) ເມຸ່ ອຫີນທຸ່ ີຢຸ່ ູທຸ່ ີລະດບເລກິ 10 - 15 ກໂິ ລແມດ ຖກເລຸ່ ອນຂນຶ້ ມາ ຄວາມໜາຂອງເປອກໂລກໃນບລເິ ວນ ນນ້ ປຸ່ ຽນແປງສະແດງວຸ່ າໃຕ້ເປອກໂລກ ລງົ ໄປຈະຕອ້ ງມີການຍກົ ຕວົ ສູງຂຶນ້ ຂອງຊນ້ ແມນເທີນ (mantle upwelling) ຫີນທຸ່ ີເຄີຍປິດທບໜາປະມານ 10 - 15 ກໂິ ລແມດ ຜຸ ກຫຽ້ ນ - ພງສະຫລາຍໄປ. ດຸ່ ງນນ້ , ຫີນທຸ່ ີ ຄວາມເລິກລງົ ໄປກວຸ່ າ 10 - 15 ກິໂລແມດເຄຸ່ ອນເຂາົ້ ມາແທນທຸ່ ີ, ຫາກເປນເຊຸ່ ນນຮີ້ ູບຕດຂວາງຂອງບລເິ ວນ CMCCs ຕອ້ ງແຕກຕຸ່ າງຢຸ່ າງຊດເຈນກບບລິເວນຂາ້ ງຄຽງ ແຕຸ່ ປາກົດວຸ່ າຂມ້ ູນທາງການສາຫຼວດດວ້ ຍວິທີທາງທ ລະນີຟິສກິ ບຸ່ ພບົ ຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຮູບຕດຂວາງຂອງ CMCCs ກບບລິເວນຂາ້ ງຄຽງ (Satarugsa and Johnson, 1998) ໃນບາງບລເິ ວນພບົ ວຸ່ າ ຄວາມໜາຂອງເປອກໂລກໃຕ້ CMCCs ກບບລເິ ວນຂາ້ ງຄຽງມຄີ ວາມ ໜາເກອບຈະເທຸ່ າົ ໆກນທງໆທຸ່ ີ CMCCs ນນ້ ສູງກວຸ່ າບລເິ ວນຂາ້ ງຄຽງຫາຼ ຍ ແຕຸ່ ເປນຫຍງມຄີ ວາມໜາບຸ່ ແຕກຕຸ່ າງ ກນເພາະຈາກຫກຼ ຂອງ “Airy root – ເອຣຸ່ ີ ຣດູ ” ຖາ້ ພູເຂາົ ສູງກວຸ່ າພນ້ ທຸ່ ີຂາ້ ງຄຽງ 1 ກໂິ ລແມດຄວນມຮີ າກເລກິ ປະ ມານ 6 ກໂິ ລແມດ ແຕຸ່ ປາກດົ ວຸ່ າບາງພນ້ ທຸ່ ີບຸ່ ເປນເຊຸ່ ນນນ້ . ຕວົ ຢຸ່ າງທຸ່ ີບຸ່ ພບົ Airy Root ຄ Ruby Mountains Metamorphic Core Complex, Nevada (Satarugsa and Johnson, 1998) ສຸ່ ວນຕົວຢຸ່ າງທຸ່ ີພົບ Airy Root ຄ Santa Catalina Metamorphic Core Complex, Arizona (Myers and Beck, 1994). (ງ) ປດຈບຸ ນຍງບຸ່ ມໂີ ມເດນໃດທຸ່ ີສາມາດອະທບິ າຍຂະບວນການເກດີ CMCCs ໄດຢ້ ຸ່ າງຊດເຈນ ຕວົ ຢຸ່ າງ ໂມເດນເຫຸ່ ຼົານີໄ້ ດ້ແກຸ່ : Coney and Harms (1984); Holt et al. (1986); Gans (1987); Wernicke and Axen (1988); Lister and Davis (1989); Buck (1988); Block and Royden (1990); Thompson and McCarthy (1990) ແລະ Yin (1991) ໃນສຸ່ ວນນສີ້ ະຫບຸຼ ສະເພາະໂມເດນ ທຸ່ ີຍງເປນທຸ່ ີສນົ ໃຈ ມຄີ ວາມໜາ້ ເຊຸ່ ອຖທງນີເ້ ພຸ່ ອສະແດງໃຫເ້ ຫນເຖິງລາດບຂອງການພະຍາຍາມແປຄວາມໝາຍທາມະຊາດພາຍ ໃຕຂ້ ມ້ ນູ ທຸ່ ີເພຸ່ ີມຂນຶ້ ຕາມລາດບ ໄດແ້ ກຸ່ : 1) Gravitaional spreading model ສະເໜີໂດຍ Coney and Harms (1984) ອະທິບາຍການ ເກີດ CMCCs ໂດຍອາໃສຜົນວເິ ຄາະທາງ Palinspastic reconstruction ເຊຸ່ ິງ Coney and Harms (1984) ພບົ ວຸ່ າໃນບລເິ ວນພນ້ ທຸ່ ໃີ ຕ້ CMCCs ນນ້ ເຄີຍມຄີ ວາມໜາຫຼາຍກວຸ່ າບລເິ ວນຂາ້ ງຄຽງໂດຍທຸ່ ີໃນບລິເວນ ຂາ້ ງຄຽງ CMCCs ເປອກໂລກໜາປະມານ 40 ກໂິ ລແມດ, ແຕຸ່ ສຸ່ ວນທຸ່ ີຢຸ່ ູໃຕ້ CMCCs ມຄີ ວາມໜາປະມານ 60 ກໂິ ລແມດ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ເປນໄປໄດວ້ ຸ່ າ ການຍກົ ຕວົ ຂອງ CMCCs ນີ້ ເກດີ ຈາກຄວາມໜາຜິດປກົ ກະຕຂິ ອງເປອກ ໂລກ ພູເຂົາທຸ່ ີເຫນຈຸ່ ຶງ ໜ້າຈະ ເກີດຈາ ກການ ເລຸ່ ອນ ຖະໄ ລລົງມ າ (gravitational sliding ຫຼ mega - landslides) ແລະ ເຮດໃຫເ້ ຫນຫີນທຸ່ ີລະດບຄວາມເລກິ 10 - 15 ກໂິ ລແມດໂຜຸ່ ຂນຶ້ ພນ້ ດນິ ມກີ ານຖະໄລເລຸ່ ອນ ຂອງແຜຸ່ ນດນິ ເພຸ່ ຫລຸດຄວາມສງູ ລງົ ເປນການປບສະພາບສຸ່ ູສມົ ດຸນ. 2 ) Isostatic uplift model (Spencer, 1 9 8 4 ; Wernicke, 1 9 8 5 ; Wernicke and Axen, 1988) ອະທບິ າຍການເກດີ CMCCs ວຸ່ າເມຸ່ ອມີຮອຍເລຸ່ ອນເກດີ ຂຶນ້ ເປອກໂລກຂາດອອກຈາກກນທຸ່ ີລະດບ 136

“Moholovicic discontinuity – ໂມເຮີໂຣ′ເວີຊດິ ດດິ ຄອນເທີນ′ູ ເອີທຸ່ ີ ຫຼ ເອີນ້ ສນ້ ໆວຸ່ າ Moho – ໂມເຮີ” ຫຼ ພາຍໃນເປອກໂລກເອງເຮດໃຫເ້ ກດີ ຊຸ່ ອງວຸ່ າງເພາະແຜຸ່ ນດນິ ເຄຸ່ ອນຕຸ່ າງລະດບກນ ເຮດໃຫເ້ ສຍສມົ ດຸນ ແລະ ເກດີ ແຮງດນພາຍໃຕພ້ ນ້ ທຸ່ ີ ທຸ່ ມີ ລີ ະດບແຕກຕຸ່ າງກນແຮງດນທຸ່ ີຢຸ່ ູໃຕພ້ ນ້ ທຸ່ ທີ ຸ່ ີມຄີ ວາມຕຸ່ າງລະດບຈະດນພນ້ ທຸ່ ີໃຫສ້ ູງຂນຶ້ . 3 ) Magmatic underplating and/or intrusion (Holt et al., 1 9 8 6 ; Gans, 1 9 8 7 ; Thompson and McCarthy, 1990; Yin, 1991) ອະທບິ າຍການເກດີ ຂອງ CMCCs ວຸ່ າເກດີ ຈາກການເພມິ້ ເຕີມຂອງແມກເມີທຸ່ ີຊນ້ Moholovicic discontinuity ໃຕ້ CMCCs ຫຼ ຈາກການດນຕວົ ຂອງຫີນອກຄະນີ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ພູເຂາົ ຍກົ ຕວົ ສງູ ຂນຶ້ ດຸ່ ງຈະພບົ ວຸ່ າສຸ່ ວນທຸ່ ເີ ລຸ່ ອນຂນຶ້ ມຫີ ນີ ອກຄະນຮີ ຸ່ ວມຢຸ່ ູອີກດວ້ ຍ. ເມຸ່ ອຮອຍເລຸ່ ອນ ເກດີ ຂນຶ້ ພອ້ ມກບການແຊກດນຂອງຫນີ ອກຄະນີ ສຸ່ ງົ ຜນົ ໃຫເ້ ກດີ ການຍກົ ຕວົ ຢຸ່ າງວຸ່ ອງໄວປາກດົ ເປນພູເຂາົ ສງູ ແຕຸ່ ວຸ່ າ CMCCs ໃນບາງພນ້ ທຸ່ ີບຸ່ ມຫີ ນີ ອກຄະນີ ແລະ ມຄີ າຖາມຕາມມາຄ ເປນຫຍງຈຸ່ ງຶ ເປນພຽງສະເພາະ CMCCs ເທຸ່ າົ ນນ້ ທງໆທຸ່ ຫີ ນີ ອກຄະນມີ ີຢຸ່ ູຫຼວງຫາຼ ຍທຸ່ ວົ ໄປ, ສຸ່ ວນກລະນຂີ ອງການເພຸ່ ິມເຕີມຂອງແມກເມີ ຈາກຜົນການສກຶ ສາ ຂອງ Satarugsa and Johnson (1998) ພົບວຸ່ າ CMCCs ໃນພນ້ ທຸ່ ີທຸ່ ີສຶກສາບຸ່ ມຫີ ຼກຖານຂອງການເພຸ່ ມິ ເຕີມແມກເມທີ ຸ່ ບີ ລເິ ວນພນ້ ທຸ່ ີໃຕ້ CMCCs. 4) Rolling hinge and flexural uplift (Wenicke and Axen, 1988; Buck, 1988; Lister and Davis, 1989) ອະທບິ າຍການເກດີ ຂອງ CMCCs ວຸ່ າມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຂາດອອກຈາກກນທຸ່ ພີ ນ້ ຜວິ ເກດີ ຂນຶ້ ກຸ່ ອນ ແລະ ເມຸ່ ອເປອກໂລກຢດຕວົ ໄປເລຸ່ ອຍໆຮອຍເລຸ່ ອນຈະກດເລກິ ລງົ ໄປໂດຍເລຸ່ ມີ ຕນົ້ ທຸ່ ຄີ ວາມເລກິ ຕນ້ ໆກຸ່ ອນ ຈາກນນ້ ຈະມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຮອຍໃໝຸ່ ເກດີ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງກດເລກິ ລງົ ໄປ ແລະ ຈະຍຸດທຸ່ ຊີ ນ້ ກາງຂອງເປອກໂລກ ຫຼ ທຸ່ ີຄວາມ ເລກິ 10 - 15 ກໂິ ລແມດຈາກຜວິ ດນິ (ຮູບທີ 6.69) ລະນາບຮອຍເລຸ່ ອນຈະເກດີ ການໝນູ ຂນຶ້ ຮອຍເລຸ່ ອນກດເລກິ ລງົ ຫຼາຍ ແລະ ອາດຈະມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຕດທບຮອຍເລຸ່ ອນເດມີ ເຮດໃຫພ້ ບົ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕມິ ູມຕຸ່ າ, ສຸ່ ວນເປອກ ໂລກທຸ່ ລີ ະດບ Moholovicic discontinuity ຈະມກີ ານປບຕວົ ເພາະມຄີ ວາມບຸ່ ສົມດຸນຂອງມວນເກດີ ຂນຶ້ ເມຸ່ ອ ແຜຸ່ ນເປອກໂລກຖກຈກີ ຂາດທາງຕອນເທງິ . ດຸ່ ງນນ້ , ໃນຕອນລຸ່ ຸມພນ້ ໂລກຈະດນໃຫຫ້ ນີ ໂຜຸ່ ເຮດໃຫຫ້ ີນທຸ່ ີເຄີຍຢຸ່ ູທຸ່ ີ ລະດບກາງຂອງເປອກໂລກເລຸ່ ອນສູງຂນຶ້ ສຸ່ ູຜິວດນິ . 5) Crustal flow model (Block and Royden, 1990) ອະທິບາຍການເກດີ CMCCs ວຸ່ າເປນ ການເຄຸ່ ອນໄຫຼຂອງມວນທຸ່ ີມີຄຸ່ າຄວາມໜາແໜນ້ ຂອງຫີນໃນເປອກໂລກບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ, ຄຸ່ າຄວາມໜາແໜນ້ ຂອງຫນີ ຂອງ CMCCs ກບບລເິ ວນຂາ້ ງຄຽງແຕກຕຸ່ າງກນ ໂດຍທຸ່ ີ CMCCs ຄວນຈະມຄີ ຸ່ າຄວາມໜາແໜນ້ ນອ້ ຍກວຸ່ າຄຸ່ າ ຄວາມໜາແໜນ້ ຂອງຫນີ ຂາ້ ງຄຽງຈຸ່ ງຶ ເປນພູເຂາົ ທຸ່ ີມຄີ ວາມສູງກວຸ່ າສມົ ດຸນຂອງມວນຈະເກດີ ທຸ່ ີເປອກໂລກບຸ່ ແມຸ່ ນທຸ່ ີ ລະດບໂມເຮີ (Moho). ຜົນຂອງການສກຶ ສາຄນ້ ສະທອ້ ນ ແລະ ແບບຫກເຫ ແລະ ຜນົ ການສາຫວຼ ດວດຄຸ່ າຄວາມ ໜາແໜນ້ ຂອງບລເິ ວນ CMCCs ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງການສກຶ ສາຂອງ Satarugsa and Johnson (1998) ສະໜບ ສະໜູນຄາອະທບິ າຍຂອງໂມເດນນ.ີ້ 137

ຮູບທີ 6.69 ລກສະນະຂອງການເລຸ່ ອນແບບ rolling hinge and flexural uplift ທຸ່ ເີ ນອ້ ໂລກປບຕວົ ສງູ ຂນຶ້ ເພຸ່ ອໃຫເ້ ກດີ ຄວາມສມົ ດຸນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Wernicke and Axe, 1988] ແ ກຸ່ ນ ຊ ບ ຊ້ອນ ຂອງ ທ ລະນີແປ ສ ະພາ ບດອ ຍອິນ ທາ ນົນ ( Doi Inthanon Metamorphic core complex) ສະເໜໂີ ດຍ MacDonald et al. (1993), ສຸ່ ວນແກຸ່ ນຊບຊອ້ ນຂອງທລະນແີ ປສະພາບດອຍສຸເທບ (Doi Suthep Metamorphic Core Complex) ສະເໜໂີ ດຍ Rhodes et al. (1997) ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ເປນທຸ່ ີສງົ ໄສ ວຸ່ າ ເມຸ່ ອເບຸ່ ງິ ແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາຂອງພູເຂາົ ຕາເວນຕກົ ເຊຸ່ ນ: ແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາມາດຕາສຸ່ ວນ 1:500,000 ພບົ ຮອຍຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເປນສນຍາລກຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ, ແຕຸ່ ຈາກຜນົ ການສກຶ ສາຂອງ MacDonald et al. (1993) ແລະ Rhodes et al. (1997) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນຖກປຸ່ ຽນເປນຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕດິ ຸ່ ງທຸ່ ເີ ຄີຍປາກົດໃນ ປະເທດສາຫະລດອາ ເມລິກາເມຸ່ ອ 20 ປີທຸ່ ີແລວ້ ເພາະຄວາມຫຍຸ ້ງຢຍາກຊບຊອ້ ນຢຸ່ າງຫຼວງຫຼາຍຂອງ Metamorphic Core complexes ນນ້ ເອງ. ດຸ່ ງນນ້ , ການທຸ່ ີຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນກບກາຍເປນຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕຈິ ຸ່ ງຶ ບຸ່ ແມຸ່ ນເລຸ່ ອງທຸ່ ໜີ າ້ ງງົ ເພາະດອຍອນິ ທະນນົ ແລະ ດອຍສຸເທບຂອງພເູ ຂາົ ຕະເວນຕກົ ພບົ ວຸ່ າມລີ ກສະນະທລະນວີ ທິ ະຍາຄາ້ ຍຄກບ CMCCs ອີກທງ ດອຍອນິ ທະນນົ ກຄບຸ່ ອນທຸ່ ີສງູ ທຸ່ ສີ ຸດທຽບກບບລເິ ວນຂາ້ ງຄຽງເຊຸ່ ງິ ເປນເອກະລກຢຸ່ າງໜຸ່ ງຶ ຂອງ MCCs ຜູຂ້ ຽນເຊຸ່ ອ ວຸ່ າຫາກເຮດການສກຶ ສາທລະນວີ ທິ ະຍາຂນ້ ລະອຽດ, ມກີ ານທາງຂອບເຂດຂອງມາຍເລີໄນ້ ທຸ່ ີສະແດງຂອບເຂດຂອງ 138

ຮອຍຕດຂອງພູເຂາົ ຕະເວນຕກົ ຈະເຮດໃຫຮ້ ູເ້ ຖິງການວາງຕວົ ຂອງຮອຍຮອຍເລຸ່ ອນໄດຊ້ ດເຈນຍຸ່ ງິ ຂຶນ້ ໂດຍສະ ເພາະດາ້ ນຂອບຕາເວນອອກ ແລະ ຂອບຕາເວນຕກົ ຂອງພູເຂາົ ເພາະຈາກລກສະນະ regional geology ໃນຊຸ່ ວງ “Cenozoic – ຊເີ ນໂີ ຊອກິ ” ຂອງປະເທດໄທ ແລະ ປະເທດຂາ້ ງຄຽງ ມຄີ ວາມຊບຊອ້ ນຢຸ່ ູແລວ້ . ການພບົ MCCs ເພຸ່ ິມເຕີມເຂົາ້ ມາ ໜາ້ ຈະທາ້ ທາຍຄວາມຢາກຮູຢ້ າກເຫນ ແລະ ຢາກສກຶ ສາຂອງນກທລະນີວິທະຍາ ແລະ ນກ ທລະນຟີ ິສກິ ເພຸ່ ອຫາຄາອະທບິ າຍ. 2). ຄວາມຜດິ ແປກໄປຈາກທາມະດາຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນພບົ ຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (paradox of reverse faults associated in Normal fault system) ໃນບາງພນ້ ທຸ່ ີທຸ່ ີກວດພົບວຸ່ າເປອກໂລກມີ ສະພາບແບບການຢດ (extension) ແຕຸ່ ພດມີຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນເກີດຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ ແມຸ່ ນຮອຍ ເລຸ່ ອນຍອ້ ນນນ້ ເກດີ ຈານວນນອ້ ຍ ແຕຸ່ ຄວນມີຄາອະທິບາຍ ເຊຸ່ ິງຄາອະທບິ າຍທຸ່ ີເປນທຸ່ ີຍອມຮບຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫຼາຍຄ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນສາມາດເກດີ ຂນຶ້ ໄດ້ ເນຸ່ ອງຈາກສະພາບຮູບຊງົ ຂອງຫີນຖານ (basement geometry) ນນ້ ຄ ຫີນຖານບຸ່ ໄດພ້ ຽງລຽບເທຸ່ ົາກນໝດົ โ ແຕຸ່ ມຄີ ວາມສູງຕຸ່ າ ຫຼ ມຄີ ວາມບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວສູງ ເຮດໃຫກ້ ານປຸ່ ຽນ ລກສະນະບຸ່ ເປນໄປຕາມກດົ ຂອງຄູລອມ Ellis and McClay (1988) ໄດສ້ າ້ ງຮູບຈາລອງ (scaled analogue model) ດຸ່ ງຮູບສະແດງໃນຮູບທີ 6.70 ເພຸ່ ອສະແດງໃຫເ້ ຫນວຸ່ າ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນສາມາດເກີດຮຸ່ ວມກບຮອຍ ເລຸ່ ອນປກົ ກະຕໄິ ດ້ ຫາກຫີນຖານມຮີ ູບຊງົ ສນຖານ ຫຼ ມໂີ ຄງສາ້ ງທຸ່ ເີ ອອ້ ອານວຍຕຸ່ ການເຮດໃຫທ້ ດິ ທງຂອງຄວາມ ເຄນ້ ປຸ່ ຽນໄປ. ຮູບທີ 6.70 ຮູບຈາລອງຄາ້ ຍຄຕວົ ຈງິ (scaled analogue model) ສະແດງການເກດີ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕໃິ ນກລະນທີ ຸ່ ີຫີນຖານມີໂຄງສາ້ ງຄວບຄຸມການເກດີ ການເລຸ່ ອນ (ກ) ຮູບຈາລອງ (ຂ) ຜົນການທົດລອງໂດຍການໃຫແ້ ຮງດງຶ ທາງດາ້ ນຂາ້ ງ ພບົ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ເກີດຂນຶ້ ໄດໃ້ ນເວລາດຽວກນ [ຮູບຈາກ Figiure 6.125 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ Ellis and McClay, 1988] 139

5.2.3. ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິໃນບລິເວນແຜຸ່ ນເປອກໂລກທຸ່ ີມີການຢດ ຫຼ ການຊົນກນ ສະພາບການຢດຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກພບົ ໄດຫ້ ວຼ ງຫຼາຍ ເຊຸ່ ນ ບລເິ ວນພາກເໜອຂອງປະເທດໄທ ບລເິ ວນ ອຸ່ າວໄທ, ບລເິ ວນ Basins and Ranges Province ໃນອາເມຣກິ າ ຫຼ ບລເິ ວນທະເລແດງ, ຮູບຈາລອງຂອງ ການຢດຂອງເປອກໂລກທຸ່ ີເປນທຸ່ ຮີ ູຈ້ ກກນໂດຍທຸ່ ວົ ໄປມີ 3 ຮູບຈາລອງຄ 1) ຮູບຈາລອງຂອງເມເີ ຄນຊີ (McKenzie or pure - shear model) 2) ຮູບຈາລອງຂອງເວີເນຄີ ີ (Wernicke model or simple shear model) 3) ຮູບຈາລອງແບບດີແລເມເີ ນເຊນີ (Delamination model) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.71 ແລະ ຈາກການ ສກຶ ສາຂອງ Brun and Choukroune (1983) ໄດສ້ ະຫບຸຼ ໂໝດຂອງການຢດຂອງເປອກໂລກທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜາ້ ຈະ ເປນໄປໄດ້ 5 ໂໝດ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.72 ໂດຍທຸ່ ໂີ ໝດໜຸ່ ງຶ ເປອກໂລກມກີ ານຢດ ແລະ ບາງລງົ ໃນສະພາບ ແບບແພລດຕກິ , ໂໝດສອງເປອກໂລກມສີ ະພາບແບບເປາະສຸ່ ວນເທງິ ແລະ ຄຸ່ ອຍໆປຸ່ ຽນເປນແພລດຕກິ ໃນສຸ່ ວນທຸ່ ີ ເລກິ ລງົ ຈຸ່ ຶງພົບເປນຮອຍເລຸ່ ອນໃນສຸ່ ວນເທິງ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນນຍີ້ ຸດເມຸ່ ອເຂາົ້ ສຸ່ ູສະພາບແພລດຕກິ , ໂໝດສາມ ເປອກໂລກມຄີ ວາມບຸ່ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງຊດເຈນກຸ່ ອນການຢດ ເຊຸ່ ນມຮີ ອຍແຕກຢຸ່ າງເດຸ່ ນແຈງ້ ລະຫວຸ່ າງສະພາບເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ , ໂໝດສຸ່ ີ ເປອກເປນແບບເປາະທງໝດົ , ໂໝດຫາ້ ເປອກໂລກຖກແຊກຊອນດວ້ ຍແມກເມີເກດີ ແຕກ ເປນບລອກໃຫຍຸ່ ໆ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.72 ແຕຸ່ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ເຮາົ ພບົ ພຽງໂໝດສອງ ແລະ ສາມ. 140

ຮູບທີ 6.71 ຮູບຈາລອງ 3 ແບບ (ກ) McKenzie (pure shear) model, (ຂ) Wernicke model, and (ຄ) Delamination model [ຮູບຈາກ Figure 13 - 15 ໂດຍ Hatcher, 1995 ອາ້ ງເຖິງ Lister, Etheridge and Symonds, 1986] ຮູ ບທີ 6.72 ຮູ ບຈາລອງສະແດງໂໝດຂອງການຢດຂອງເປອກໂລກ [ຮູ ບຈາກ Figure 13 - 19 ໂດຍ Hatcher, 1995 ອາ້ ງເຖງິ Brun and Choukroune, 1983] ເຖງິ ຢຸ່ າງໃດກຸ່ ຕາມ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕບິ ຸ່ ໄດພ້ ດທະນາສະເພາະໃນແຜຸ່ ນເປອກໂລກທຸ່ ມີ ສີ ະພາບການ ຢດເທຸ່ າົ ນນ້ , ແຕຸ່ ຍງພດທະນາໃນແຜຸ່ ນເປອກໂລກທຸ່ ີມກີ ານຊນົ ກນອກີ ດວ້ ຍ ທງນເີ້ ນຸ່ ອງຈາກຜນົ ຂອງການປບສົມ ດຸນໃນບລເິ ວນທຸ່ ີມປີ າກດົ ຂອງມວນຈານວນມຫາສານ (ພເູ ຂາົ ສູງ) ດວ້ ຍການຊຸດຕວົ ຕາມແຮງໂນມ້ ຖຸ່ ວງຂອງໂລກ (gravitational orgenic collapse) ເຮດໃຫແ້ ຜຸ່ ນເປອກໂລກເກດີ ການຢດ - ຂະຫຍາຍ ໃນບາງພນ້ ທຸ່ ີເກດີ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕໃິ ນລະຫວຸ່ າງທຸ່ ີມກີ ານຊນົ ກນ ແລະ ພາຍຫງຼ ການຊນົ ກນສາເລດສນິ້ ໄປແລວ້ ເຊຸ່ ງິ ອະທບິ າຍ ຫາຼ ຍຮູບແບບ ດຸ່ ງຮູບໄດອະແກມໃນຮູບທີ 6.73. 141

ຮູບທີ 6.73 ຮູບຈາລອງສະແດງສະພາບການຢດຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ລະຫວຸ່ າງ ແລະ ພາຍຫງຼ ການຖກບີບອດ ຊນົ ຫຼ ບຽດກນ [ຮູບຈາກ Figure 17.19 ໂດຍ Fossen, 2010] 5.3. ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (Strike - Slip Faults System) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ໝາຍເຖງິ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເລຸ່ ອນຂະໜານໄປກບຮອຍ ລະດບຂອງລະນາບການເລຸ່ ອນ ເຊຸ່ ງິ ລະນາບການເລຸ່ ອນຈະມມີ ມູ ຫວາຕງ້ ສາກ ຫຼ ເກອບຕງ້ ສາກ. ຮອຍເລຸ່ ອນນຊີ້ ຸ່ ພາ ສາໄທບຸ່ ນຍິ ມົ ເອີນ້ ມກເອີນ້ ສບຮອຍເລຸ່ ອນຊະນດິ ນສີ້ ຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ພບົ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ີເປນຜນົ ຈາກ transform fault plate boundaries ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ: San Andreas fault ໃນອາເມຣິກາ, Motagua fault ໃນກວົ ເທີມາລາ, Alpine fault ໃນນວິ ຊີເເລນ, ຮອຍເລຸ່ ອນດຸ່ ານເຈດສີ າມອງົ , ຮອຍເລຸ່ ອນວງເຈາົ້ , ຮອຍເລຸ່ ອນລະນອງ, ຮອຍເລຸ່ ອນ ຄອງມາຣຸ່ ຸຍ ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນແມຸ່ ປງິ ໃນປະເທດໄທ ເຊຸ່ ງິ ຕວົ ຢຸ່ າງຮອຍເລຸ່ ອນເຫລຸ່ າົ ນມີ້ ກີ ານເລຸ່ ອນໃນອາດີດເຖິງປະຈຸ ບນ. 5.3.1. ຮູ ບຊົງຂອງກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (Geometry of Strike - Slip Fault System) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ເປນຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມຫີ ຼາກຫາຼ ຍຮູບແບບ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ມີ ຊຸ່ ເອນີ້ ສະເພາະເຈາະຈຸ່ ງົ ຕາມລກສະນະຮູບຊງົ ທຸ່ ໂີ ດດເດຸ່ ນ ດຸ່ ງນ:ີ້ 1). ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບບລເິ ວນຂອບແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ຫຼ ທຣານສະຟຣອມຟຼ້ (transform fault) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.74 ເປນຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ທຸ່ ີເຊຸ່ ອມລະຫວຸ່ າງ ຮອຍເລຸ່ ອນສອງຮອຍ ຫຼ ເຊຸ່ ມບລເິ ວນຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກສອງຮອຍ [a strike - slip fault that links two other faults or two other plate boundaries] ນນ້ ຄ ສາມາດລະບຸປາຍທງສອງຂາ້ ງຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ໄດຢ້ ຸ່ າງຊດເຈນ ເຊຸ່ ນ: ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບທຸ່ ເີ ລຸ່ ອນຕດພູເຂາົ ກາງທະເລອອກຈາກກນ (ridge - ridge) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບທຸ່ ີເລຸ່ ອນຕດຮອຍພູເຂາົ ໄຟອອກຈາກກນ (arc - arc) ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍລະດບທຸ່ ີ ເລຸ່ ອນຕດຮອຍພູເຂາົ ໄຟອອກຈາກພເູ ຂາົ ກາງທະເລ (arc - ridge) ເປນຕນົ້ . 142

ຮູບທີ 6.74 ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຊະນດິ transform fault ເປນຮອຍເລຸ່ ອນສະແດງຂອບຂອງແຜຸ່ ນ ເປອກໂລກ ປາຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຈະເປນຂອບແຜຸ່ ນເປອກໂລກແຜຸ່ ນອຸ່ ນ ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນ 2). ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຂະໜາດໃຫຍຸ່ ຫຼ ເຣນຟຼ້ (wrench fault): ຕາມນຍິ າມຂອງ Wilcox et al. (1973) ໝາຍເຖິງ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຂະໜດໄພສານ ທຸ່ ມີ ລີ ະນາບການເລຸ່ ອນວາງຕວົ ໃນຮອຍດຸ່ ງິ ຫຼ ຊນຫຼາຍ ແລະ ລະນາບການເລຸ່ ອນນຕີ້ ດຫີນຖານປະເພດຫນີ ອກຄະນີ ແລະ ຫີນແປ ລວມທງຕະກອນ ແລະ ຫີ ນ ຕ ະ ກ ອ ນ [ a strike slip fault typically sub vertical at depth involving igneous and metamorphic basement rocks as well as supracrustal sediments and sedimentary rocks, Wilcox et al. (1973)]. ວດຈະນານຸກມົ ສບທລະນວີ ທິ ຍິ າ ບນຍດ “wrench fault” ວຸ່ າ “ຮອຍເລຸ່ ອນ ເຫຸ່ ຼອມຂາ້ ງຮອຍຢນ” ແຕຸ່ ເມຸ່ ອພິຈາລະນາຈາກນິຍາມຂອງ “wrench fault” ຕາມນິຍາມຂອງ Wilcox et al. (1973) ທຸ່ ີກຸ່ າວມາຂາ້ ງເທິງ ຊຸ່ ພາສາໄທບຸ່ ກງົ ກບຄວາມໝາຍຂອງ “wrench fault”. ດຸ່ ງນນ້ , ຄວນເອີນ້ ສບວຸ່ າ “ເຣນຟ້ຼ” ຫຼ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຂະໜາດໃຫຍຸ່ ”. 3). ຮອຍເລຸ່ ອນຖຸ່ າຍໂອນ ຫຼ ທຣານສະເຟີຟ້ຼ (transfer fault) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.75 ໝາຍເຖິງ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ທຸ່ ີເກດີ ລະຫວຸ່ າງການຖຸ່ າຍໂອນໄລຍະການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍ ເລຸ່ ອນໜຸ່ ຶງໄປຍງອີກຮອຍເລຸ່ ອນໜຸ່ ຶງ [a strike - slip fault that transfer offset from one fault to another] ເຊຸ່ ນ: ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຕດຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕທິ ຸ່ ີມຮີ ອຍລະດບທດິ ທາງດຽວກນ ເພຸ່ ອຖຸ່ າຍ ໂອນໄປຍງຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕອິ ກີ ຕວົ ທຸ່ ີຢຸ່ ໃູ ກຄ້ ຽງກນ ມລີ ກສະນະຄາ້ ຍກບຮອຍເລຸ່ ອນຈກີ , ແຕຸ່ ມກໃຊເ້ ອີນ້ ໃນ ກລະນທີ ຸ່ ີເກດີ ໃນສະພາບການຢດພນ້ ທຸ່ ຕີ າມຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຖຸ່ າຍໂອນປາກດົ ເອີນ້ ວຸ່ າ ເຂດພນ້ ທຸ່ ຖີ ຸ່ າຍໂອນ (transfer zone). 143

ຮູບທີ 6.75 ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຊະນດິ transfer fault ພບົ ໃນລກສະນະ (ກ) ຕດຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມີ ຮອຍລະດບ (strike) ແລະ ມມູ ຫວາ (dip) ຄກນ (ຂ) ຕດຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມຮີ ອຍລະດບ (strike) ໃກຄ້ ຽງກນ ແຕຸ່ ມມູ ຫວາ (dip) ຕຸ່ າງກນ 4). ຮອຍເລຸ່ ອນເຫຸ່ ຼອມຂາ້ ງ ຫຼ ທຣານເຄີເຣີນຟຼ້ (transcurrent fault): ໝາຢເຖິງ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍ ລະດບ (strike - slip fault) ທຸ່ ີເກດີ ໃນບລເິ ວນແຜຸ່ ນເປອກໂລກພາກພນ້ ທະວບີ ທຸ່ ີມໄີ ລຍະການເລຸ່ ອນບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ ຕະຫອຼ ດແນວການເລຸ່ ອນທຸ່ ີຈດຸ ປາຍດາ້ ນໃດດາ້ ນໜຸ່ ງຶ ຫຼ ທງສອງດາ້ ນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນມໄີ ລຍະການເລຸ່ ອນນອ້ ຍກວຸ່ າ ເຄຸ່ ງິ ກາງ ຕະຫຼອດຈນົ ມຮີ ອຍການເລຸ່ ອນບຸ່ ເຖິງຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ [a continental strike - slip fault that does not terminate at plate boundaries]. 5). ຮອຍເລຸ່ ອນຂະແໜງແບບອດ ຫຼ ທຣານສເປຣເຊີນນຟຼ້ (transpressional fault): ດຸ່ ງສະແດງໃນ ຮູບທີ 6.76 ໝາຍເຖິງ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ທຸ່ ີມລີ ກສະນະຂອງຂະແໜງຮອຍ ເລຸ່ ອນເກດີ ແບບການອດ ເປນໂຄງສາ້ ງຮູບດອກໄມບ້ ວກ ຫຼ ໂຄງສາ້ ງຮູບຕນົ້ ພາມ [a strike - slip fault across which there is a component of shortening and may lead to a formation of positive flower structure or Palm - tree structure] ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.77. 144