ທໍລະນີວິທະຍາໂຄງສ້າງ 2

ຮູບທີ 6.76 ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຊະນດິ transpressional fault ແລະ transtensional fault ທຸ່ ີ ເປນຜົນຈາກຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງບລເິ ວນທຸ່ ເີ ກດີ ການຢດ ແລະ ອດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ ເມຸ່ ອແຜຸ່ ນ ຫນີ ທຸ່ ີມຂີ ອບບດິ ໂຄງ້ ເລຸ່ ອນສວນທາງກນ ຮູບທີ 6.77 ລກສະນະໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ ທຸ່ ີເກດີ ການແຍກອອກຈາກກນຈະໄດຮ້ ອຍ ເລຸ່ ອນຍອ້ ນເພາະຖກບບີ ອດ (ກ) ຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີບດິ ໂຄງ້ ເກດີ ການບີບອດ (ຂ) ແຜຸ່ ນຫີນສອງດາ້ ນ ເລຸ່ ອນສວນທາງກນເກີດຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (ຄ) ບລອກໄດອະແກມຕາມຮອຍ XY ໃນຮູບ (ຂ) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກຈາກ Figure 7.7 ໂດຍ Twiss and Moores, 1992] 6). ຮອຍເລຸ່ ອນຂະແໜງແບບດງຶ ຫຼ ທນົ ານົດເຕນເຊີເນຸ່ ີນຟຼ້ລທ໌ (transtensional fault): ດຸ່ ງສະແດງ ໃນຮູບທີ 6.76 ໝາຍເຖິງ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ທຸ່ ີມລີ ກສະນະຂອງຂະແໜງຮອຍ 145

ເລຸ່ ອນເກດີ ແບບການດງຶ ເປນໂຄງສາ້ ງຮູບດອກໄມລ້ ບົ ຫຼ ໂຄງສາ້ ງຮູບດອກທູລີບ [a strike - slip fault across which there is a component of extension and may lead to a formation of negative flower structure or Tulip structure] ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.78. ຮູບທີ 6.78 ລກສະນະໃນບລເິ ວນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ ທຸ່ ີເກດີ ການແຍກອອກຈາກກນຈະໄດຮ້ ອຍ ເລຸ່ ອນປົກກະຕິ ເພາະຖກຢດອອກຈາກກນ (ກ) ຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ບີ ດິ ໂຄງ້ ເກດີ ການຢດ (ຂ) ແຜຸ່ ນຫນີ ສອງດາ້ ນເລຸ່ ອນສວນທາງກນເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (ຄ) ບລອກໄດອະແກມຕາມຮອຍ XY ໃນຮູບ (ຂ) [ຮູບ ປບປຸງຕຸ່ ຈາກຈາກ Figure 7.6 ໂດຍ Twiss and Moores, 1992] 7). ຮອຍເລຸ່ ອນຈກີ ຫຼ ທິຣຟຼ້ (tear fault): ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.79 ເປນຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນສຽງ (oblique - slip fault) ທຸ່ ີຕດຫຼ ເຊຸ່ ອມໂຄງສາ້ ງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າຫຼກ ໂດຍມທີ ິດທາງຕງ້ ສາກ ຫຼ ເກອບຕງ້ ສາກກບຮອຍລະດບຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າຫຼກ [a strike - slip fault or oblique - slip fault that is linked or terminated to but generally strikes perpendicular or oblique to a thrust fault] ຮອຍເລຸ່ ອນຈກີ ເກດີ ຂນຶ້ ເພຸ່ ອໃຫເ້ ອອ້ ຕຸ່ ການເກດີ ໂຄງສາ້ ງຫກຼ ໄດຢ້ ຸ່ າງສອດຄຸ່ ອງກມົ ກນກບໂຄງສາ້ ງຂາ້ ງຄຽງ, ຫາກບຸ່ ມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຈກີ ຕດຂວາງຈະເກດີ ບນຫາຂອງຄວາມບຸ່ ສອດຄຸ່ ອງຂອງການເກດີ ໂຄງສາ້ ງ. ຮອຍເລຸ່ ອນຈກີ ມລີ ກສະນະຄາ້ ຍກບຮອຍເລຸ່ ອນຖຸ່ າຍໂອນ ແຕຸ່ ມກໃຊເ້ ອີນ້ ໃນ ກລະນທີ ຸ່ ີເກດີ ໃນສະພາບບບີ ອດ ນນ້ ຄໃຊຮ້ ຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມມູ ຕຸ່ າ. ຮູບທີ 6.79 ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບຊະນດິ tear fault ເປນຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ຕີ ດໂຄງສາ້ ງຫກຼ (ກ) ບລອກ ໄດເອະແກມ (ຂ) ແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາສະເກດຈາກຮູບ (ກ) 146

5.3.2. ກົນ ໄກ ແ ລະ ພ ດ ທະນາການຂອງກຸ່ ຸ ມຮອຍເລຸ່ ອນຕາມ ຮອຍລະດບ ( Mechanism and Development of Strike - Slip Fault System) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບທຸ່ ີພດທະນາໃນແຜຸ່ ນເປອກໂລກເກດີ ແຮງບີບອດຄຸ່ າຫຼາຍສຸດ ແລະ ນອ້ ຍສຸດ ວາງຕົວຮອຍນອນ, ແຮງຄຸ່ າປານກາງວາງຕົວແນວດຸ່ ິງ Wilcox, Harding and Seely (1973) ເຮດການທດົ ລອງໃຫເ້ ກດີ ການເລຸ່ ອນແບບຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ໂດຍໃຊດ້ ນິ ໜຽວ ດຸ່ ງຮູບທີ 6.80 (ກ) ພບົ ການປຸ່ ຽນແປງດຸ່ ງປາກດົ ຕາມລາດບຂອງຮູບ ເລຸ່ ມິ ຕົນ້ ຈະມກີ ານບດິ ບຽ້ ວ (distortion) [ຮູບທີ 6.80 (ຂ)] ຈາກນນ້ ຈະເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນແບບຊນິ ເທະຖກິ (synthetic) ແລະ ແອນເທີເທະຖິກ (antithetic) [ຮູບທີ 6.80 (ຄ) - (ສ).] ເມຸ່ ອເຮດການເລຸ່ ອນແຜຸ່ ນດນິ ໜຽວໄປເລຸ່ ອຍໆພບົ ຮອຍຂອງຊນິ ເທະຖກິ ຟຼ້ (synthetic fault) (ຮູບ 6.81) ເປນມູມແຫຼມວດຈາກຮອຍຂອງເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ ສຸ່ ວນແອນເທີເທະຖິກຟຼ້ (antithetic fault) ຈະມມີ ມູ ຫຼາຍກວຸ່ າຊນິ ເທະຖກິ ຟ້ຼ (ຮູບ 6.81). ຮູບທີ 6.80 (ກ) - (ສ) ການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບຕຸ່ ເນຸ່ ອງ (progressive deformation) ໂດຍການເຮດໃຫ້ ເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບແບບໄປທາງຊາ້ ຍມ ຂອງແບບຈາລອງດນິ ໜຽວ [ຮູບຈາກ Figure 6.140 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ Hilcox, Harding and Seely, 1973] 147

ຮູບທີ 6.81 ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບແບບໄປທາງຊາ້ ຍມ ພບົ “Riedel shear –ຣີ′ເດີນ ຊນິ ” ເກດີ ທງທາງ ຂວາ ແລະ ຊ້າຍ ມຂອງຮອຍຮອຍເລຸ່ ອນ R ແລະ R′ ຈະເປນລກສະນະຂອງຄອນຈິເກດີ R ເປນແບບ synthetic ສຸ່ ວນ R′ເປນແບບ antithetic ຕາມຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ສຸ່ ວນ P ເກດີ ຂນຶ້ ພາຍຫງຼ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ McClay, 1987] ຊນິ ເທະຖິກຟ້ຼ (synthetic fault) ຄ “Riedel shear - ຣີ′ເດີນ ຊິນ ຫຼ R - shear – ອາຣ ຊິນ” ຈະ ເຮດມູມປະມານ 15° ກບ ຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (ຮູບທີ 6.81) ສຸ່ ວນແອນເທີເທະຖິກຟ້ຼ (antithetic fault) ຄ “conjugate Riedel shear - ຄອນຈເິ ກດີ ຣີ′ເດນີ ຊນິ ຫຼ R ´ - shear – ອາຣ ພາມ ຊນິ ” ຈະເຮດມມູ ປະມານ 75° ກບຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ ທດິ ທາງຂອງ σ1 ຈະແບຸ່ ງມູມລະຫວຸ່ າງ R ´ - shear ແລະ R ´ - shear ຖາ້ ມກີ ານເລຸ່ ອນຕຸ່ ໄປເລຸ່ ອຍໆ R - shear ຈະມມີ ູມຫລຸດລງົ ຈະລວມເຂົາ້ ກບ ຮອຍຂອງເຂດຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ R ´ - shear ຈະໝນູ ເປນມມູ ທຸ່ ສີ ງູ ຂນຶ້ ຈະມີ synthetic fault ເກດີ ໃໝຸ່ ເອນີ້ ວຸ່ າ “P - shear – ພີ ຊນິ ” ໂດຍມມີ ມູ ປະມານ 10° ຈາກຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ. ຮູບທີ 6.82 ສະແດງການເກດີ ຂອງ ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບທຸ່ ມີ ກີ ານພດທະນາໃນແບບ ເຂດປະສານສ າຍ(briaded or anastomosing zone) ນອກຈາກນີ້ ຍງພບົ ການຄດົ ໂຄງ້ ຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະ ດບດວ້ ຍ ໂດຍຈະບນລະຍາຍລກສະນະເປນ right - hander folds ຫຼ left - handed folds 148

ຮູບທີ 6.82 (ກ) ລກສະນະຂອງການຄົດໂຄງ້ ແບບເອນ ເອ໊ະເຊີລອນ (en echelon) ເກດີ ເນຸ່ ອງຈາກຮອຍ ເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບແບບໄປທາງຂວາມ (ຂ) ລກສະນະຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ແບບເອນ ເອ໊ະເຊີລອນ (en echelon) ເກດີ ເນຸ່ ອງຈາກຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບແບບໄປທາງຊາ້ ຍມ ໃນເຂດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ ຈະມີການວາງຕວົ ດງຮູບທີ 6.83 ຄ en echelon, relay, anastomosing or braided, left - stepping, right stepping ຮູບຮຸ່ າງທຸ່ ີປາກດົ ແຕກຕຸ່ າງກນໄປຂນຶ້ ຢຸ່ ູ ກບສມົ ບດຂອງຫນີ ແລະ ການຕອບສະຫນອງຂອງຄວາມເຄນ້ . ນອກຈາກນຍີ້ ງມກີ ານໂຄງ້ ແລະ ເປນຊນ້ ຫລຸດຫຸ່ ຼນ ກນ (step). ຮູບທີ 6.83 ຮູບທຸ່ ປີ າກດົ ໃນແຜນທຸ່ ີຂອງບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ [ຮູບໂດຍ Woodcock and Schubert, 1994] ຮູບທີ 6.84 ສະແດງຮູບແບບພດທະນາການຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບໃນກລະນຕີ ຸ່ າງໆໄດແ້ ກຸ່ : ຫາກຫີນມຄີ ວາມເປນເນອ້ ດຽວສງູ ຫາຼ ຍ ແລະ ມຄີ ວາມເປນແພລດຕກິ , ອາທ,ິ ຫີນດນິ ດານ ຫຼ ຫີນດນິ ໜຽວ ເມຸ່ ອ ຖກຕດທາງດາ້ ນຂາ້ ງຈະມຮີ ອຍເລຸ່ ອນພດທະນາໃນຮູບຂອງ Riedel shear, anti - Riedel shear ແລະ P - shear ຕາມຮອຍການເລຸ່ ອນຫກຼ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.84 (ກ) ຫາກຫີນມຄີ ວາມເປນ ຫຼ ບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວສູງ ແລະ ມີຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມແຂງແຮງຫຼາຍ ຈະມຮີ ອຍການເລຸ່ ອນພດທະນາແບບເສນ້ ຊຸ່ . ການປຸ່ ຽນ ລກສະນະຂອງຫນີ ບລເິ ວນລະນາບການເລຸ່ ອນຈະຄາ້ ຍໆ ກນຕະຫຼອດຮອຍການເລຸ່ ອນ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.84 (ຂ) ໃນທາງກງົ ກນຂາ້ ມ ຫາກມຮີ ອຍການເລຸ່ ອນບດິ ໂຄງ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.84 (ຄ) ການປຸ່ ຽນລກສະນະຈະ ເກດີ ຂນຶ້ ຫາຼ ຍກວຸ່ າຮູບແບບການເລຸ່ ອນໃນຮູບທີ 6.84 (ກ) ແລະ (ຂ) ທງນເີ້ ພາະການບດິ ໂຄງ້ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມ ຮອຍລະດບ ພາໃຫຄ້ ວາມຄຽດສະສມົ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ບີ ດິ ໂຄງ້ ຫຼາຍກວຸ່ າບລເິ ວນອຸ່ ນ, ເມຸ່ ອມກີ ານເລຸ່ ອນສວນທາງກນ ຈະມບີ ລເິ ວນທຸ່ ີຖກຢດ ແລະ ບລເິ ວນທຸ່ ຖີ ກບີບອດ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບຮູບແບບຂອງການບດິ ໂຄງ້ ແລະ ທດິ ທາງການເລຸ່ ອນ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ີຖກຢດ ຈະເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ ທຸ່ ອີ າດຈະພດທະນາເປນແອຸ່ ງເອີນ້ ວຸ່ າ “pull - apart basin” ສຸ່ ວນໃນບລເິ ວນທຸ່ ຖີ ກບບີ ອດຈະເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ທຸ່ ອີ າດຈະພດທະນາເປນສນເຂາົ ຫຼ ພູເຂາົ ເອີນ້ ວຸ່ າ “push - up range” ລກສະນະຂອງແອຸ່ ງແບບ pull - apart basin ຈະເປນແອຸ່ ງເລກິ (deep basin) ມກີ ານຕກົ ສະ ສມົ ຂອງຕະກອນຈາກເສດແຕກຫກ ມລີ ກສະນະແຕກຕຸ່ າງຈາກແອຸ່ ງທຸ່ ເີ ອີນ້ ວຸ່ າ “rift basin” ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ມລີ ກສະນະ ການສະສມົ ຕະກອນແບບຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປຕາມປະລມິ ານການຢດຢຸ່ າງຊາ້ ໆ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນ 149

ຂະໜາດນອ້ ຍທຸ່ ີພດທະນາໃນເຂດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບທຸ່ ມີ ີຮອຍການເລຸ່ ອນບດິ ໂຄງ້ ນີ້ ມຊີ ຸ່ ເອີນ້ ວຸ່ າ “flower structure –ໂຄງສາ້ ງຮູບດອກໄມ”້ ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍເປນ 2 ຊະນດິ ໄດແ້ ກຸ່ : Palm - tree structure (ໂຄງ ສາ້ ງຮູບຕົນ້ ພາມ) ຫຼ positive flower structure (ໂຄງສາ້ ງຮູບດອກໄມບ້ ວກ) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.77 ແລະ Tulip structure (ໂຄງສາ້ ງຮູບດອກທູລບີ ) ຫຼ negative flower structure (ໂຄງສາ້ ງດອກໄມລ້ ບ) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 6.78. ເວາົ້ ໂດຍຫຍ້ ພາຍໃນເຂດຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault zone) ທຸ່ ມີ ຮີ ອຍການເລຸ່ ອນແບບບດິ ໂຄງ້ ພບົ ທງຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ລວມທງໂຄງສາ້ ງການຄດົ ໂຄງ້ . ຮູບທີ 6.84 (ກ) ການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບເມຸ່ ອຜຸ່ ານຫີນທຸ່ ີມຄີ ວາມເປນເນອ້ ດຽວ ແລະ ມີ ຄວາມເປນແພລດຕກິ ສງູ (ຂ) ການເລຸ່ ອນທຸ່ ີມຮີ ອຍການເລຸ່ ອນພດທະນາເປນເສນ້ ຊຸ່ (ຄ) ການເລຸ່ ອນທຸ່ ມີ ຮີ ອຍ ການເລຸ່ ອນແບບບດິ ໂຄງ້ ຈະມກີ ານພດທະນາແອຸ່ ງມຂີ ອບເຂດເປນຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ເນຸ່ ອງຈາກຖກຢດ ແລະ ພດທະນາເປນສນເຂາົ ມຂີ ອບເຂດເປນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນເນຸ່ ອງຈາກຖກບີບອດອດ ຮູບທີ 6.85 ສະແດງໜຸ່ ງຶ ໃນຮູບແບບຂອງການຢຸດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ ເຊຸ່ ງິ ອາດຈະພດທະນາ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕ,ິ ຫາກບລເິ ວນນນ້ ມດີ ຮູບແບບດງຶ ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ຫາກບລເິ ວນນນ້ ມຮີ ູບແບບບີບ ອດ (ເບຸ່ ງິ ການຍຸດຂອງຮອຍເລຸ່ ອນໃນຮູບແບບອຸ່ ນໆ ໃນບດົ ທີ 5). 150

ຮູບທີ 6.85 ປາຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (ກ) ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ (ຂ) ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ [ຮູບຈາກ Figure 7.10 ໂດຍ Twiss and Moores, 1992] 6. ການເກດີ ໂຄງສາ້ ງຍອ້ ນກບ (Structural Inversion) ການເກດີ ໂຄງສາ້ ງຍອ້ ນກບ (structural inversion or inversion) ໝາຍເຖງິ ການເກດີ ໂຄງສາ້ ງໃໝຸ່ ທຸ່ ີ ມລີ ກສະນະກງົ ກນຂາ້ ມກບໂຄງສາ້ ງເດມີ ເຊຸ່ ນ: ໂຄງສາ້ ງເດມີ ຄ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ຕຸ່ ມາເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະ ໄດໂ້ ຄງສາ້ ງໃໝຸ່ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນໂດຍທຸ່ ມີ ກີ ານເລຸ່ ອນໃນທດິ ທາງກົງກນຂາ້ ມກບລະນາບການເລຸ່ ອນເດມີ (ຮູບ ທີ 6.86) ຫຼ ໂຄງສາ້ ງເດີມຄ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ, ຕຸ່ ມາເກີດການປຸ່ ຽນລກສະນະໄດໂ້ ຄງສາ້ ງໃໝຸ່ ເປນຮອຍ ເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ໂດຍທຸ່ ມີ ກີ ານເລຸ່ ອນໃນທດິ ທາງກງົ ກນຂາ້ ມກບລະນາບການເລຸ່ ອນເດີມ ເປນຕນົ້ . ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງການ ເກດີ ໂຄງສາ້ ງຍອ້ ນກບສະແດງໃນຮູບທີ 6.86 ມຊີ ຸ່ ສະເພາະວຸ່ າ “positive inversion – ພ′້ ເຊີຖຟີ ອນິ ເວີ′ເຊີນ” ກງົ ກນຂາ້ ມກບ “negative inversion – ເນ′ເກຖີ ບີ ອນິ ເວີ′ເຊີນ” ທຸ່ ີໂຄງສາ້ ງເລຸ່ ີມຕນົ້ ຄຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ ຕຸ່ ມາເກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະໄດໂ້ ຄງສາ້ ງໃໝຸ່ ເປນຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ທຸ່ ີມກີ ານເລຸ່ ອນເທງິ ລະນາບເດີມ ແຕຸ່ ມທີ ດິ ທາງສວນທາງກນ. ນອກຈາກນ,ີ້ positive inversion ຍງໃຊໃ້ ນຄວາມໝາຍຂອງການຍກົ ຕວົ ຂນຶ້ ຂອງແຜຸ່ ນດິນ ຈາກເດີມທຸ່ ີຈມົ ຕວົ ລົງ ແລະ negative inversion ໃຊໃ້ ນຄວາມໝາຍຂອງການຈມົ ຕົວລງຂອງແຜຸ່ ນດນິ ຈາກ ເດີມທຸ່ ີເຄີຍຍກົ ຕວົ ຂນຶ້ . ຮູບທີ 6.86 ໄດອະແກມການເກດີ ໂຄງສາ້ ງຍອ້ ນກບ (structural inversion) ແບບ positive inversion (ກ) ເກີດຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕຊິ ະນິດ growth normal fault (ຂ) ການເລຸ່ ອນສວນກບທຸ່ ີຊນ້ ທຸ່ ີສອງຂອງ 151

synrift ຢຸ່ ໃູ ນລະດບດຽວກນ ບຸ່ ປາກດົ ໄລຍະການເລຸ່ ອນ (ຄ) ການເລຸ່ ອນສວນກບທຸ່ ີຊນ້ ທຸ່ ີໜຸ່ ງຶ ຂອງ synrift ຢຸ່ ູ ໃນລະດບດຽວກນ ບຸ່ ປາກດົ ໄລຍະການເລຸ່ ອນ [ຮູບຈາກ Figure 6.49 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 6.87 ສະແດງຮູບຕດຂວາງຈາກການແປຄວາມໝາຍຄນ້ ໄຊສ້ ະມກິ ຈາກຮູບຕດຂວາງແປຄວາມໝາຍ ໄດວ້ ຸ່ າ ພນ້ ທຸ່ ີຕາມຮອຍຕດຂວາງມກີ ານສະສມົ ຕະກອນ ດວ້ ຍການແຕກອອກເປນຊຸ່ ອງວຸ່ າງໃຫຕ້ ະກອນມາທບຖົມ ແບບຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕຊິ ະນດິ growth normal fault ສງເກດໄດຈ້ າກຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫນີ ຫຼາຍຂນຶ້ ເມຸ່ ອ ເຂົາ້ ໃກຮ້ ອຍເລຸ່ ອນຫຼກ (main fault). ຫີນເພດານມີກາເລຸ່ ອນລງົ ເມຸ່ ອທຽບກບຫີນພນ້ ຢຸ່ າງຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປ ພອ້ ມໆກບການຕກົ ສະສມົ ຂອງຕະກອນ, ຕຸ່ ມາເກດີ ການເລຸ່ ອນສວນທາງ ຫຼ structural inversion ນນ້ ຄ ຫນີ ເພດານເລຸ່ ອນຂນຶ້ ສະພາບຂອງແຮງຈາກທາງໃຫເ້ ກດີ ການຢດ ປຸ່ ຽນສະພາບເປນທາງໃຫເ້ ກດີ ການບບີ ອດ. ຄວາມໜ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຜດິ ຮູບໄປ ເນຸ່ ອງຈາກການຝນົ ຈາກການເລຸ່ ອນສູງຂນຶ້ ຂອງຫີນເພດານ, ຈາກນນ້ ຈະເກດີ ການເລຸ່ ອນລງົ ຂອງຫີນເພດານ ແລະ ມກີ ານຕກົ ສະສມົ ຂອງຕະກອນໃໝຸ່ ອກີ ເທຸ່ ອໜຸ່ ງຶ . ຮູບທີ 6.87 ຮູບຕດຂວາງຈາກການແປຄວາມໝາຍຄນ້ ໄຊສ້ ະມກິ ຈາກສະພາບຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫນີ ບຸ່ ງົ ບອກ ພດທະນາການຂອງແອຸ່ ງແບບ positive structural inversion 7. ການສກຶ ສາຮອຍເລຸ່ ອນໃນສະໜາມ ແລະ ການແປຄວາມໝາຍ 7.1. ການສກຶ ສາຮອຍເລຸ່ ອນມພີ ະລງ ຮອຍເລຸ່ ອນມພີ ະລງ (acytive fault) ໝາຍເຖງິ ຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມກີ ານເລຸ່ ອນມາແລວ້ ໃນຍຸກປດຈບຸ ນ (ປະ ມານ 10,000 ປ)ີ ແລະ ຈະມກີ ານເລຸ່ ອນເກດີ ຂນຶ້ ອີກໃນອານາຄດົ (Neuendoft et al., 2011; glossary of geology) ການເຮດແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ິທະຍາ ແລະ ສຶກສາໂຄງສາ້ ງທລະນໃີ ນບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມີພະລງ (active fault) ຫຼ ທຸ່ ີຄາດວຸ່ າຈະມຮີ ອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມພີ ະລງປາກດົ ຢຸ່ ູ ສາມາດເຮດໄດໂ້ ດຍການຂູດຮຸ່ ອງຂະໜານ ແລະ ຕດຂວາງຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ, ການສກຶ ສາບລເິ ວນສຸ່ ວນຫນຸ່ ງຶ ຂອງ San Andreas fault ໂດຍ Kerry Sich (1978) ຖເປນຕວົ ຢຸ່ າງກລະນສີ ຶກສາ (case study) ທຸ່ ີສະແດງວທິ ີການສກຶ ສາໃນບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນມພີ ະລງ ການຂູດຮຸ່ ອງ ແລະ ການເຮດແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາຢຸ່ າງລະອຽດ ຈະໄດຮ້ ູບພາບຕດຂວາງຂອງບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ຮູບຮຸ່ າງຂອງຮອຍຮອຍເລຸ່ ອນລວມທງຊນ້ ຫີນ. ອດຕາຄວາມໄວຂອງການເກດີ ແລະ ການເກດີ ຂນຶ້ ໃໝຸ່ ອີກໃນ ເທຸ່ ອຕຸ່ ມາ (ຫາກມີຫຼກຖານປາກົດ) ເຮດໃຫ້ສາມາດບຸ່ ງົ ບອກເຖິງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໃນສະໄໝບູຮານ (paleoseismic active) ໄດ້ ແລະ ເມຸ່ ອຮູເ້ ຫດການໃນອາດດີ ເຮດໃຫສ້ າມາດນາມາຄາດຄະເນໃນອານາຄດົ ໄດ້ (the present is the key to the past and …the future) ຂມ້ ນູ ຂອງການເກດີ ແຜຸ່ ນດນິ ໄຫວໃນບລເິ ວນ ຕຸ່ າງໆ ບຸ່ ງົ ຊວີ້ ຸ່ າມກີ ານເກດີ ຊາ້ ເປນຊຸ່ ວງໆ (cycle) ເນຸ່ ອງຈາກແຜຸ່ ນດນິ ໄຫວເກດີ ຈາກການເລຸ່ ອນຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນຫີນ ທາມະຊາດຂອງການເລຸ່ ອນຂອງແຜຸ່ ນຫນີ ຈຸ່ ງຶ ຈະເກດີ ຊາ້ ເປນຊຸ່ ວງໆ. ນອກຈາກການຂູດຮຸ່ ອງຍງມີການໃຊຄ້ ນ້ ໄຊ້ ສມກິ ໃນການເກບບນທກຶ ຮູບພາບຕດຂວາງຂອງຊນ້ ດນິ - ຫນີ ບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນມພີ ະລງ ເຮດໃຫໄ້ ດຮ້ ູບພາບທຸ່ ີ 152

ລະດບເລກິ , ແຕຸ່ ອາດຈະຕອ້ ງໃຊງ້ ບົ ປະມານຫາຼ ຍກວຸ່ າ ເມຸ່ ອເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນໃໝຸ່ ຈະເຮດການສາຫວຼ ດທບເສນ້ ການ ສາຫຼວດເດີມເພຸ່ ອປຽບທຽບຮູບພາບຕດຂວາງຂອງຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ເທຸ່ ອໃໝຸ່ ກບຮູບພາບຕດຂວາງເດມີ . 7.2. ການສກຶ ສາກຸ່ ມຸ ຮອຍເລຸ່ ອນ ໃນກລະນີທຸ່ ີພົບຮອຍເລຸ່ ອນເປນຈານວນຫາຼ ຍ ສາມາດໃຊຫ້ ຼກການວິເຄາະເຊຸ່ ນດຽວກບຮອຍແຍກ ແລະ ຮອຍແຕກຕດທຸ່ ີໄດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ ໃນບົດທີ 5 ເມຸ່ ອຮູ ້ ລະນາບຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຈະສາມາດບຸ່ ົງບອກທິດ ທາງ (orientation) ຂອງຄວາມເຄນ້ ທຸ່ ີມາກະທບົ ໃຫເ້ ກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນ. ດຸ່ ງນນ້ , ເມຸ່ ອພບົ ໃນສະໜາມຈຸ່ ງຶ ຕອ້ ງວດລະນາບ ຂອງການເລຸ່ ອນด ຫາກລະນາບມລີ ກສະນະບດິ ຕອ້ ງວດໃຫໄ້ ດຈ້ ານວນຫາຼ ຍ ເພຸ່ ອນາມາວເິ ຄາະຫາລະນາບຕວົ ແທນ ຮູບທີ 6.88 ສະແດງຕວົ ຢຸ່ າງຂອງແຜນທຸ່ ີທລະນວີ ທິ ະຍາຂອງພນ້ ທຸ່ ມີ ກີ ານສກຶ ສາກຸ່ ຽວກບຮອຍເລຸ່ ອນ, ສຸ່ ວນຮູບທີ 6.89 ສະແດງຮູບຈາລອງແບບບລອກຂອງແຜນທຸ່ ທີ ລະນວີ ທິ ະຍາ ແລະ ການແປຄວາມໝາຍລງົ ໄປເຖິງໃຕຜ້ ິວດນິ ຂອງບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນ. ຈາກຮູບສະແດງໃຫເ້ ຫນເຖິງຈນິ ຕະນາການຂອງຜູເ້ ຮດແຜນທຸ່ ກີ ຸ່ ຽວກບລາດບການເກດີ ຂອງໂຄງສາ້ ງ (structural evolution) ໄດດ້ ວ້ ຍຮູບພາບພຽງຮູບດຽວ ຊຸ່ ວຍຢ້ເວລາໃຫຜ້ ູອ້ ຸ່ ານໄດເ້ ປນຢຸ່ າງດ.ີ ການສະແດງວວິ ດນາການຂອງໂຄງສາ້ ງຂອງພນ້ ທຸ່ ີທຸ່ ອີ າດີດເຄີຍໄດຊ້ ຸ່ ວຸ່ າຊບຊອ້ ນ ຕຸ່ ມາເມຸ່ ອມກີ ານເກບຂມ້ ນູ ຫາຼ ຍຂນຶ້ ເຮດໃຫສ້ າມາດວເິ ຄາະ ແລະ ແປຄວາມໝາຍໄດ.້ ຮູບທີ 6.88 ແຜນທຸ່ ີສະແດງຮອຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ການວເິ ຄາະລະນາບການເລຸ່ ອນ ທຸ່ ີພບົ ວຸ່ າມກີ ານບດິ ບຸ່ ເປນລະນາບ ທຸ່ ີມທີ ດິ ທາງດຽວ [ຮູບຈາກ Fig. 8 ໂດຍ Jackson et al, 2006] 153

ຮູບທີ 6.89 ຮູບຈາລອງແບບບລອກ (block model) ຂອງແຜນທຸ່ ທີ ລະນວີ ທິ ະຍາ ແລະ ຮູບພາບຕດຂວາງ ບລເິ ວນ Lang Shan ປະເທດຈນີ [ຮູບຈາກ Fig. 6 ໂດຍ Darby and Ritts, 2007] 8. ສະຫຸຼບ ຮອຍເລຸ່ ອນເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ທຸ່ ຖີ ກແຮງກະທບົ ໃນຂະນະຫີນນນ້ ຢຸ່ ໃູ ນສະພາບເປາະ ໂດຍມີ ກນົ ໄກການປຸ່ ຽນລກສະນະເປນແບບການແຕກ ແລະ ເລຸ່ ອນ (fracturing and sliding) ຫກຼ ຖານທຸ່ ໃີ ຊບ້ ຸ່ ງົ ບອກ ຮອຍເລຸ່ ອນ ໄດແ້ ກຸ່ : ຜາຮອຍເລຸ່ ອນ (fault scarp), ຜິວຮອຍຖະໄລ (slickenside), ຜິວຮອຍເລຸ່ ອນ (fault surface), ເຂດຮອຍເລຸ່ ອນ (fault zone), ຫີນໃນຮອຍເລຸ່ ອນ (fault rocks) ເປນຕົນ້ . ຫີນໃນຮອຍເລຸ່ ອນ ໄດແ້ ກຸ່ : ຜງົ ຮອຍເລຸ່ ອນ (gouge), ຫນີ ກວດຫຸ່ ຽຼ ມ (fault breccia), ແຄເທີຄລາໄຊ້ (cataclasite), ມາຍເລີ ໄນ້ (mylonite) ຫຼ ຊູໂດແທເຄີໄລ (pseudotachylite). ການເອີນ້ ຊຸ່ ແລະ ຈາແນກຮອຍເລຸ່ ອນແບຸ່ ງໄດເ້ ປນ 3 ກຸ່ ຸມໃຫຍຸ່ ໆ ຄ: 1) ກຸ່ ຸມທຸ່ ພີ ຈິ າລະນາຈາກລກສະນະການເລຸ່ ອນຂອງຫນີ ພນ້ ແລະ ຫີນເພດານ 2) ກຸ່ ຸມທຸ່ ີພຈິ າລະນາໄລຍະການເລຸ່ ອນ 3) ກຸ່ ຸມທຸ່ ີພຈິ າລະນາຈາກລກສະນະຂອງແຮງທຸ່ ມີ າກະທບົ ໃຫເ້ ກດີ ການເລຸ່ ອນ ກຸ່ ຸມທຸ່ ີພຈິ າລະນາຈາກໄລຍະການເລຸ່ ອນແບຸ່ ງອອກໄດເ້ ປນ 2 ກຸ່ ຸມຍຸ່ ອຍ ໄດແ້ ກຸ່ : ກຸ່ ຸມທຸ່ ີພຈິ າລະນາໂດຍໃຊ້ ສລບິ (slip) ແລະ ກຸ່ ຸມທຸ່ ພີ ຈິ າລະນາໂດຍໃຊເ້ ຊະເພີເຣເຊນີ (separation). ສາລບກຸ່ ຸມທຸ່ ພີ ຈິ າລະນາຈາກລກສະ ນະຂອງແຮງທຸ່ ີມາກະທບົ ໃຫເ້ ກີດການເລຸ່ ອນ ເປນໄປຕາມທດິ ສະດີຂອງແອນເດີເຊີນໂດຍມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຢຸ່ ູ 3 ປະເພດ ໄດແ້ ກຸ່ : 1) ຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (normal fault) 2) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (reverse fault) 3) ຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip fault) ໃນການວເິ ຄາະແບບຄເິ ນແີ ມຖິກຂອງໂຄງສາ້ ງຮອຍເລຸ່ ອນ ຈະເປນການວເິ ຄາະຫາຄຸ່ າຂອງການຢດ ຫຼ ການ ຫດົ ຂອງຊນ້ ຫີນ, ໃນການວເິ ຄາະແບບໄດແນຫມກິ ຫາກຮູລ້ ະນາບຂອງການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນແຕຸ່ ລະປະເພດ ຈະສາມາດຫາທດິ ທາງຂອງຄວາມເຄນ້ (stress orientation) ທຸ່ ມີ າກະທບົ ໃຫເ້ ກດີ ການເລຸ່ ອນໄດໂ້ ດຍໃຊ້ທດິ ສະດີຂອງແອນເດີເຊີນ, ສຸ່ ວນການຫາຂະໜາດຂອງຄວາມເຄນ້ (stress magnitude) ຕອ້ ງນາແທຸ່ ງຫີນຕວົ ຢຸ່ າງ ມາທດົ ສອບຫາຄຸ່ າຄວາມແຂງແຮງ ຫຼ ອາດຈະໃຊກ້ ດົ ຂອງໄບເຢີລີ (Byerlee’s law) ມາຊຸ່ ວຍໃນການປະເມນີ ຫາ 154

ຄຸ່ າຄວາມແຂງແຮງຂອງຫີນທຸ່ ເີ ກດີ ການເລຸ່ ອນໄດ.້ ຫນີ ຫາກມຄີ ວາມບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວສງູ , ມໂີ ຄງສາ້ ງເດີມບນທກຶ ໃນ ເນອ້ ຫີນ ທດິ ສະດີການວບິ ດຂອງຄູລອມ ຫຼ ກນເິ ຟດີ ອາດຈະບຸ່ ສາມາດອະທບິ າຍໄດ.້ ການເລຸ່ ອນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ ທຸ່ ມີ ໄີ ລຍະການເລຸ່ ອນຫຸ່ ນຼ ໆສບິ ຫຼ ຫາຼ ຍໆຮອ້ ຍ ແມດ ນນ້ ບຸ່ ໄດເ້ ກດີ ການເລຸ່ ອນໃນເທຸ່ ອດຽວ, ແຕຸ່ ຈະເກດີ ແບບສະ ສມົ ໄປຕາມລາດບ ແລະ ໃຊເ້ ວລາທຽບໄດກ້ ບວງົ ຈອນຂອງການເກດີ ແຜຸ່ ນດນິ ໄຫວຂອງຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມພີ ະລງ ເຊຸ່ ງິ ເມຸ່ ອເກດີ ການປົດປຸ່ ອຍພະລງງານໃນແຕຸ່ ລະເທຸ່ ອຮອຍເລຸ່ ອນຈະມໄີ ລຍະການເລຸ່ ອນເພຸ່ ມີ ຫາຼ ຍຂນຶ້ . ຮອຍເລຸ່ ອນເຮດ ໃຫແ້ ຜຸ່ ນເປອກໂລກໜາຂນຶ້ ด ບາງລງົ ໄດ້ ຫຼ ແຍກອອກຈາກກນໄດ,້ ພູເຂາົ ສງູ ຕາມຮອຍຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ທງໃນອດີດ ແລະ ປດຈບຸ ນກຸ່ ຂຶນ້ ຈາກກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (thrust faults system) ທຸ່ ີເລຸ່ ອນຫີນທຸ່ ີຢຸ່ ູ ຄວາມເລກິ ຫຼາຍໆ ກໂິ ລແມດໃຕຜ້ ວິ ດນິ ຂນຶ້ ມາທບຫນີ ທຸ່ ຢີ ຸ່ ູທຸ່ ຄີ ວາມເລກິ ນອ້ ຍກວຸ່ າ ນນ້ ຄ ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນນີເ້ ຮດ ໃຫແ້ ຜຸ່ ນເປອກໂລກໜາຂນຶ້ , ປາກດົ ການຂອງຮອຍເລຸ່ ອນນເີ້ ກດີ ເນຸ່ ອງຈາກ ແຮງບບີ ອດຈາກຂະບວນການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີ ຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ຮຸ່ ວມກບແຮງຈາກຄວາມດນນາ້ ສາມາດໃຊທ້ ິດສະດີຮູບລຸ່ ມິ ວກິ ິດ (critical taper) ມາ ອະທິບາຍການເກດີ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນກຸ່ ຸມນໄີ້ ດກ້ ຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ (normal faults system) ເກີດໃນສະ ພາບທຸ່ ີແຜຸ່ ນເປອກໂລກເກດີ ການຢດ, ຄວາມໜາຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກຈະບາງລງົ , ການແຕກ ແລະ ເລຸ່ ອນດວ້ ຍໄລ ຍະທາງທຸ່ ີບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນຂອງກຸ່ ຸມຫີນພນ້ ແລະ ກຸ່ ຸມຫນີ ເພດານ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ໂຄງສາ້ ງແບບແອຸ່ ງ (basin) ຫຼ ກຣາເບຸ່ ນີ (graben) ແລະ ພູເຂາົ (range) ຫຼ ຮອສ (horst), ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip faults system), ກຸ່ ຸມຮອຍເລຸ່ ອນຊະນິດນີມ້ ຊີ ຸ່ ເອີນ້ ແຕກຕຸ່ າງກນ ເຊຸ່ ນ: ກລະນີທຸ່ ີເປນຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຂອບຂອງແຜຸ່ ນ ເປອກໂລກທຸ່ ີເລຸ່ ອນສວນທາງກນ ເອີນ້ ວຸ່ າ: ທຣານສຟຼອມຟ້ຼ (transform fault), ຫາກເລຸ່ ອນພາຍໃນແຜຸ່ ນເປອກ ໂລກ ເອີນ້ ວຸ່ າ: ທຣານສເຄີເຣີນຟຼ້ (transcurrent fault), ຫາກເລຸ່ ອນຕດໂຄງສາ້ ງຫຼກ ເອີນ້ ວຸ່ າ ທນິ ຟ້ຼ (tear fault) ຫຼ ຫາກເລຸ່ ອນແບບການຖຸ່ າຍໂອນພະລງງານລະຫວຸ່ າງຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕສິ ອງຮອຍເລຸ່ ອນ ເອີນ້ ວຸ່ າ: ທຣານ ສເຟີຟ້ຼ (transfer fault) ເປນຕນົ້ . ພນ້ ທຸ່ ີທຸ່ ມີ ຮີ ອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບເປນຮອຍເລຸ່ ອນຫກຼ ມກປາກດົ ຮອຍ ເລຸ່ ອນປກົ ກະຕ,ິ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ແລະ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທງນເີ້ ພາະການບດິ ໂຄງ້ ຂອງຮອຍຮອຍເລຸ່ ອນ ເຮດໃຫສ້ ະ ພາບການປຸ່ ຽນລກສະນະໃນບາງພນ້ ທຸ່ ີມກີ ານເລຸ່ ອນຮອຍນອນ ແລະ ການຢດ (transtension) ແລະ ບາງພນ້ ທຸ່ ີມີ ການເລຸ່ ອນຮອຍນອນ ແລະ ການບບີ ອດ (transpression) ໂຄງສາ້ ງຍຸ່ ອຍທຸ່ ີພບົ ຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍ ລະດບທຸ່ ີມສີ ະພາບການຢດ ຄ ໂຄງສາ້ ງດອກທລູ ີບ (Tulip structure) ແລະ ມສີ ະພາບການບບີ ອດ ຄ ໂຄງສາ້ ງ ຕນົ້ ພາມ (Palm - tree structure). 9. ຄາສບເທກນກິ ທຸ່ ີຄວນຈຸ່ (Terms to Remember) Fault, fault zone, shear zone, fissure, fault scarp, fault - line scarp, triangular facet, fault surface, slickenline, slickenside, neomineral coating, striation, asperity, streak, fault groove, fault mullion, slip – fiber, lineation, slickolite, chatter mark, gouge, breccia, cataclasite, pseudotachylite, devitrify, repetition of strata, omission of strata, slip, seperation, strike - slip fault, normal fault, thrust fault, reverse fault, oblique - slip fault, rotional fault, drag fold, en echelon, tension gash, Anderson’s theory, Coulomb’s theory, deformation band, autochthon, allochthon, window, klippe, thin - skin deformation, decollement, detachment, thrust ramp, duplex, floor thrust, roof thrust, imbricate fan, horst, graben, Riedel shear, conjugate Riedel shear, P - shear, Palm - tree structure, Tulip structure, structural inversion 155

ຄາຖາມທາ້ ຍບົດ (Questions) 1. ຫກຼ ຖານທຸ່ ີໃຊບ້ ຸ່ ງົ ບອກຮອຍເລຸ່ ອນມຫີ ຍງແດຸ່ ອະທບິ າຍໃຫລ້ ະອຽດ? 2. ເປນຫຍງ drag folds ຈຸ່ ງຶ ເກດີ ຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນໄດ?້ 3. ລະບຸຕາແໜຸ່ ງທຸ່ ຢີ ຸ່ ູຂອງຫນີ ເພດານ (hanging wall) ແລະ ຫີນພນ້ (foot wall) ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຮອຍດຸ່ ງິ (vertical fault)? 4. ຜິວຮອຍເລຸ່ ອນ (slickenside), ຮອຍຖະໄລ (slickenline) ບຸ່ ງົ ບອກຫຍງໄດແ້ ດຸ່ ແລະ ແຕກຕຸ່ າງກນ ແນວໃດ ທງຜິວຮອຍເລຸ່ ອນ ແລະ ຮອຍຖະໄລ ພບົ ຮຸ່ ວມກນສະເໝີໃນທຸກໆ outcrop ຫາກບຸ່ ມກີ ານຜຸ ຫ້ຽນແມຸ່ ນ ຫຼ ບຸ່ ແລະ ທຸກ ຮອຍເລຸ່ ອນຈະຕ້ອງມີຜິວຮອຍເລຸ່ ອນ (slickenside) ຮອຍຖະໄລ (slickenline) ແມຸ່ ນ ຫຼ ບຸ່ ? 5. ຈຸ່ ງົ ສະເກດຮອຍເລຸ່ ອນທຸ່ ີມີ heave 15 ແມດ ແລະ throw 25 ແມດ ແລະ ເລຸ່ ອນໂດຍມີ net slip 20 ແມດ? 6. ຄວາມດນຂອງຂອງແຫລວ (fluid pressure) ມຜີ ົນຕຸ່ ຮອຍເລຸ່ ອນແນວໃດ ແລະ ອະທບິ າຍແບບຫກຼ ການ ເມຸ່ ອສາ້ ງເຂຸ່ ອນໃນບລເິ ວນຮອຍເລຸ່ ອນຈະເລຸ່ ງໃຫເ້ ກດີ ການເຄຸ່ ອນຕວົ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນໄດໄ້ ວຂນຶ້ ? 7. ໃຫລ້ ະນາບ (dip ແລະ strike) ຂອງລະນາບວາງຕວົ ຮອຍນອນ (horizontal plane) ແລະ ລະນາບວາງ ຕວົ ແນວຕງ້ (vertical plane)? 8. ຄຸ່ າຂອງ ������ ມຄີ ຸ່ າເທຸ່ ົາໃດ, ຫາກຫີນຊາຍມຄີ ວາມເຄນ້ ຕດສູງສຸດ 35 MPa ຖ້າ effective normal stress = 65 MPa ແລະ ຄຸ່ າການຢດຶ ໜຸ່ ຽວລະຫວຸ່ າງເມດ 20 MPa 9. ຜນົ ການວເິ ຄາະຫາຄວາມແຂງແຮງຂອງຫີນປນູ ຈາກການທດົ ສອບແບບ Triaxial test ໄດຜ້ ົນດຸ່ ງນ:ີ້ ການທດົ ລອງ σ3 = σ2 (MPa) σ1 (MPa) ������ 1 0.1 450.0 14 2 20.0 550.0 20 3 40.0 640.0 19 4 100.0 750.0 20 5 200.0 900.0 25 10. ອະພປິ າຍຜົນການທດົ ລອງໃນຂ້ 9 ເປນຫຍງກອບການວບິ ດຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ເປນເສນ້ ຊຸ່ ທຸ່ ີສມົ ບນູ ? 11. ເຮດແນວໃດ ຈຸ່ ງຶ ຈະເຮດໃຫ້ thrust, normal, and strike - slip faults ເກດີ ຮຸ່ ວມກນໄດ?້ 12. ຈະຮູໄ້ ດແ້ ນວໃດວຸ່ າ ເປນການເກດີ ການເລຸ່ ອນຊາ້ (reactivate)? 13. Thrust, normal, and strike - slip faults ຍຸດຫຼ ຕາຍໄດແ້ ນວໃດ? ໃຫສ້ ະເກດຮູບຈາລອງແບບ ບລອກ (block model) ຂອງການຍຸດ (ສະແດງຄາ້ ຍຄຮູບທີ 6.72) 14. ເປນຫຍງມາຍເລີໄນ້ (mylonite) ມກີ ານແຕກແບບແຄເທີຄລາໄຊ້ (cataclasite) 15. ອະທິບາຍ structural inversion ໃນກລະນຂີ ອງຮອຍເລຸ່ ອນປົກກະຕິ (normal fault) ຮອຍເລຸ່ ອນ ຍອ້ ນ (thrust fault ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນດາ້ ນຂາ້ ງ (strike - slip fault) ເກດີ ໄດແ້ ນວໃດ? 16. ອະທບິ າຍ ແລະ ສະເກດພາບຂອງໂຄງສາ້ ງແບບ duplexes, imbricate fans, listric normal fault, growth fault, synthetic and antithetic faults, Riedel shear and anti Riedel shear, ແລະ pull apart basins ໃນ strike slip faults? 156

17. ຮອຍເລຸ່ ອນໃດ (thrust, normal, strike - slip faults) ທຸ່ ີມີ growth fault ເກດີ ຂນຶ້ ໄດ?້ 18. ຕະກອນທຸ່ ີພົບໃນ pull apart basins ມລີ ກສະນະແນວໃດແດຸ່ ພອ້ ມປຽບທຽບຕະກອນທຸ່ ີເກດີ ໃນ extensional basins? 19. ຮອຍເລຸ່ ອນລະດບເລກິ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຈະເປນຮອຍເລຸ່ ອນປະເພດໃດ? (ໃຊກ້ ານວເິ ຄາະຕາມຫກຼ ຂອງແອນເດີ ເຊນີ ) 20. ຮອຍເລຸ່ ອນໃຕຜ້ ວິ ດນິ ເກດີ ໄດເ້ ລກິ ທຸ່ ສີ ຸດເທຸ່ າົ ໃດ (ຈກກໂິ ລແມດ)? ເພາະຫຍງ? ມຫີ ກຼ ຖານໃດບຸ່ ງົ ບອກ? 21. ພູເຂົາສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ໃນປະເທດໄທເກດີ ຈາກສາເຫດໃດ? (ການຍກົ ຕວົ ຂອງແຜຸ່ ນດິນ (uplift) ຫຼ ຈາກຮອຍ ເລຸ່ ອນ (exhumation)? ຄາຖາມຊວນຄິດ (Questions for Thought) 1. ການຫກມມູ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນເພຸ່ ອກຸ່ າຍຊອ້ ນກນ (ramp) ເກດີ ຂນຶ້ ໄດແ້ ນວໃດ ແລະ ເປນຫຍງຈຸ່ ງຶ ມີ ມມູ ສງູ ກວຸ່ າສຸ່ ວນຂອງການເລຸ່ ອນໃນຮອຍຮາບພຽງ (detachment)? 2. ຈາກການແປຄວາມໝາຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບດຸ່ ານເຈດສີ າມອງົ ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນແມຸ່ ປິງ - ວງເຈາົ້ ທຸ່ ີມກີ ານເຄຸ່ ອນປຸ່ ຽນທດິ ທາງຈາກຊາ້ ຍມເປນຂວາມກບກນໄປມາ. ຖາ້ ອອກສາຫວຼ ດໃນສະໜາມຈະຕອ້ ງຫາ ຫກຼ ຖານຫຍງແດຸ່ ເປນຕວົ ບຸ່ ງົ ບອກເຖິງການເຄຸ່ ອນກບໄປກບມາ? (ອະທບິ າຍ) 3. ຮູບຈາລອງຂອງການຢດຂອງເປອກໂລກ ຮູບໃດເຫມາະກບການເກດີ rifting ໃນອຸ່ າວໄທ? (ອະທບິ າຍ) 4. ຄດິ ໄລຸ່ ຫາການຢດບລເິ ວນອຸ່ າວໄທ (extension) ແລະ ບລເິ ວນພາກເໜອຂອງປະເທດໄທ (ຕອ້ ງຫາຮູບ ພາບຕດຂວາງຂອງທງສອງບລເິ ວນກຸ່ ອນຈຸ່ ງຶ ຈະສາມາດຄດິ ໄລຸ່ ໄດ,້ ຄວນສບຄນົ້ ໄດຈ້ າກບດົ ຄວາມທຸ່ ສີ ະແດງ ຮູບພາບຕດຂວາງຂອງພນ້ ທຸ່ ີ) 5. ເມຸ່ ອ thrust sheet ຖກຜກໃຫເ້ ລຸ່ ອນຂນຶ້ ເປນຫຍງ thrust sheet ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ຖກດນໃຫຖ້ ະໄລລງົ ຕາມແຮງ ດງຶ ດດູ ຂອງໂລກ (gravity)? 6. ປຽບທຽບກນົ ໄກຂອງການເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ, ຮອຍເລຸ່ ອນດາ້ ນຂາ້ ງ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕ?ິ 157

ບດົ ທີິ 7 ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (Folds) 1. ທາມະຊາດຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (Nature of Folds) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (fold) ເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ອກີ ປະເພດໜຸ່ ຶງ ເກີດຂຶນ້ ໄດໃ້ ນຂະນະທຸ່ ີຫີນມີ ສະພາບແພລດຕກິ (plastic) ແລະ ມຄີ ວາມແຕກຕຸ່ າງຄວາມເຄນ້ (differential stress) ຫຼາຍເຮດໃຫຫ້ ີນເກດີ ຄວາມຄຽດ (strain) ບນທຶກໄວໃ້ ນຫີນ ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ເປນການສະແດງອອກຂອງຄວາມຄຽດ ຫຼ ການປຸ່ ຽນ ລກສະນະໃນຮູບຂອງົ ການໂຄງ້ , ພບ, ງ ຫຼ ໄຫຼ ໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມຮີ ູບຮຸ່ າງຫຼາກຫຼາຍ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງສະແດງໃນ ຮູບທີ 7.1 ແລະ 7.2 ແລະ ຕວົ ຢຸ່ າງອີກຫຼາຍກຫຼາຍທຸ່ ີສາມາດສບຄົນ້ ທາງອິນເຕີເນດ ພາຍໃຕຄ້ າວຸ່ າ “fold geology” ແລະ “images” ຂະໜາດຂອງໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ມໄີ ດທ້ ງ ຂະໜາດນອ້ ຍຫລາຍຈນົ ເບຸ່ ງິ ບຸ່ ເຫນ ດວ້ ຍຕາເປຸ່ ົາ ຕອ້ ງໃຊກ້ ອ້ ງຂະຫຍາຍ (microscopic scale) ຈົນເຖິງຂະໜາດພູມີພາກ (regional scale) ເຫນໄດຈ້ າກພາບຖຸ່ າຍທາງອາກາດ (aerial photo) ຫຼ ພາບຖຸ່ າຍທາງດາວທຽມ (satellite photo). ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງໃນຮູບທີ 7.1 ແລະ 7.2 ອາດເປນເລຸ່ ອງເຫອຼ ເຊຸ່ ອຂອງຫຼາຍໆຄນົ ເພາະລກສະນະ ພນ້ ຜວິ ຂອງເປອກໂລກສຸ່ ວນທຸ່ ສີ າຜດກບອາກາດ (free air) ມສີ ະພາບເປາະ (brittle behavior) ເຊຸ່ ງິ ຍາກທຸ່ ຈີ ະ ບບີ ອດໃຫຊ້ ນ້ ຫນີ ໃຫໂ້ ຄງ້ , ພບ, ງ ຫຼ ໄຫຼ ໄດໃ້ ນທາມະຊາດຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເກີດຂນຶ້ ໃນຂະນະທຸ່ ີຊນ້ ຫນີ ນນ້ ຢຸ່ ູໃນ ສະພາບແພລດຕກິ (ductile behavior) ຊນ້ ຫນີ ມລີ ກສະນະໄຫຼໄດ.້ ດຸ່ ງນນ້ , ຊນ້ ຫນີ ຈຸ່ ງຶ ສາມາດບດິ ໄປມາກຸ່ ງົ , ໂຄງ້ , ງ ຫຼ ພບຂດົ ໄດ.້ ນິຍາມຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຕາມ glossary of geology ໂດຍ Neuendorf et al. (2011) ກຸ່ າວວຸ່ າ “fold [struc geol] n. A curve or bend of a planar structure such as rock strata, bedding planes, foliation, or cleavage. A fold is usually a product of deformation, although its definition is descriptive and not genetic and may include primary structures. ( ໂ ຟ ລ ດ [ທລະນວີ ທິ ະຍາໂຄງສາ້ ງ] ຄານາມ ການໂຄງ້ ຫຼ ໂຄງ້ ງຂອງໂຄງສາ້ ງລະນາບ ເຊຸ່ ນ: ການໂຄງ້ ຫຼ ໂຄງ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນ ລະນາບຊນ້ ຫນີ , ຮວິ້ ຂະໜານ ຫຼ ແນວແຕກລຽບ ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ເປນຜນົ ຂອງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ເຖິງວຸ່ ານຍິ າມຂອງໂຟລດ ຄການບນລະຍາຍລກສະນະ ແລະ ບຸ່ ໄດກ້ ຸ່ ຽວກບການເກດີ ຈຸ່ ງຶ ອາດລວມເຖິງໂຄງສາ້ ງຂນ້ 1 ອກີ ດວ້ ຍ)” ສຸ່ ວນວດຈະ ນານກຸ ມົ ສບທລະນວີ ທິ ະຍາ ສະບບຣາດບນຖິດສະຖານ (2558) ໃຫນ້ ຍິ າມຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ວຸ່ າ “fold ຮອຍຄດົ ໂຄງ້ : ໂຄງສາ້ ງທາງທລະນວີ ທິ ະຍາຮູບແບບໜຸ່ ງຶ ທຸ່ ີມລີ ກສະນະຄດົ ໂຄງ້ ປາກດົ ເທງິ ຊນ້ ຫນີ , ລະນາບຊນ້ ຫີນ, ຮວິ້ ຂະ ໜານ (foliation), ຮອຍແຕກລຽບ, ເກດີ ຈາກຄວາມເຄນ້ ແລະ ຄວາມຄຽດຂອງເປອກໂລກເຊຸ່ ງິ ສາມາດຮູໄ້ ດ້ວຸ່ າ ຄວາມເຄນ້ ແລະ ຄວາມຄຽດມາຈາກທດິ ທາງໃດໄດໂ້ ດຍການກວດຕາມຮອຍຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫນີ ນນ້ ” ຈາກນຍິ າມ ທງສອງນຍິ າມທຸ່ ກີ ຸ່ າວມາຂາ້ ງເທງິ ໃຫຄ້ ວາມໝາຍຂອງສບທຸ່ ມີ ຂີ ີດຈາກດ ເຊຸ່ ນດຽວກບກລະນຂີ ອງໂຄງສາ້ ງທລະນີ ອຸ່ ນໆທຸ່ ີໄດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ , ທງນອີ້ າດເປນເພາະຕອ້ ງການໃຫຄ້ ວາມໝາຍໃນພາບລວມສາລບບຸກຄນົ ທຸ່ ວົ ໆໄປ ລວມ ທງເມຸ່ ອມລີ າຍລະອຽດເພຸ່ ມິ ເຕີມຈາກການສກຶ ສາທຸ່ ີມຫີ ລາຍຂນຶ້ ຈຸ່ ງຶ ມຄີ ວາມຈາເປນທຸ່ ີຈະຕອ້ ງໃຫຄ້ ານຍິ າມໃໝຸ່ ໃຫ້ ກງົ ຫຼ ສອດຄຸ່ ອງກບທາມະຊາດຂອງສຸ່ ງິ ນນ້ ໆ. ໝາຍເຫດ: ຄາວຸ່ າ “fold” ວດຈະນານກຸ ມົ ສບທລະນວີ ທິ ະຍາ ສະບບຣາດບນຖິດສະຖານ (2546) ບນຍດ ພາສາໄທວຸ່ າ “ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ” ຕຸ່ ມາໃນປີ 2558 ໄດແ້ ກໄ້ ຂເປນ “ຮອຍຄດົ ໂຄງ້ ” ຕາລາເຫມຼ້ ນຍີ້ ງຄງົ ເຫນວຸ່ າ “ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ” ເຊຸ່ ງິ ເໝາະສມົ ຫລາຍກວຸ່ າ “ຮອຍຄດົ ໂຄງ້ ” ແລະ ເຫນວຸ່ າ “ເໝາະສມົ ຫລາຍທຸ່ ສີ ຸດ” ຫາກປຸ່ ຽນເປນການ ເອີນ້ ສບເພາະເມຸ່ ອຍງຄດິ ຫຼ ປຽບທຽບຄາໄທໄດບ້ ຸ່ ກງົ ຕາມຕົນ້ ສບແທໆ້ ຫຼ ກົງກບຄວາມໝາຍຈງິ ຂອງສບແລວ້ 158

ແທນທຸ່ ຈີ ະເປນການຊຸ່ ວຍໃຫເ້ ຂາົ້ ໃຈໄດວ້ ຸ່ ອງໄວຂນຶ້ ກບຈະເປນການສາ້ ງຄວາມສບສນົ ແລະ ເຂາົ້ ໃຈທາມະຊາດຂອງ ສບນນ້ ຄາດເຄຸ່ ອນໄປ. ຮູບທີ 7.1 ລກສະນະຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃນມາດຕາສຸ່ ວນຕຸ່ າງໆ (ກ) ແລະ (ຂ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບເຊ ຟເຣີນໂຟລດ (chevron folds) (ຄ - (ສ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມແີ ຂນຂະໜາດເທຸ່ ົາກນແພເຣີເລນໂຟລດ (parallel fold) (ຊ) ແລະ (ຍ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ຊອ້ ນທບ (refolded fold) ໃນທດິ ທາງຂອງ 159

ແຮງແຕກຕຸ່ າງກນ [ຮູບ (ກ), (ຄ), (ງ), (ຈ) ແລະ (ຊ) ໂດຍ Robert J. Varga ຮູບ (ຂ) ແລະ (ສ) ໂດຍ ພຽງຕາ ສາດຮກ ຮູບ (ຍ) ໂດຍ James St John] ຮູບທີ 7.2 ລກສະນະຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ໃນມາດຕາສຸ່ ວນຕຸ່ າງໆ (ກ) ພາບຖຸ່ າຍທາງອາກາດຂອງຄງິ ໂ ຟ ລ ດ ( kink fold) ໃ ນ ຫີ ນ ຕ ະ ກ ອ ນ ຂ ອ ງ ບ ລິເ ວ ນ Kala Chitta Range (Himalaya foothill), Pakistan (ຂ) ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ພົບລກສະນະຂອງົ pop - up structure ພບົ ໃນ ບລເິ ວນ Yukon River near Eagle, Alaska ໜາ້ ຜາສູງປະມານ 250 ແມດ (ຄ) ແລະ (ຈ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ 160

ໂ ຄ້ງ ແ ບ ບ ເ ຊ ຟ ເ ຣີ ນ ໂ ຟ ລ ດ ( Chevron fold) ໃ ນ ຫີ ນ Carboniferous greywacke and shale, England (ງ) ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ແບບໂອເວີເທິນໂຟລດ (overturn fold) ຮູບ (ສ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ບລເິ ວນ Bandar Abbas, Iran [ຮູບ (ກ) ແລະ (ຂ) ໂດຍ Kevin Pogue, Whitman College, ຮູບ (ຄ) ແລະ (ຈ) ຈາກ Figs. 1 and 4 ໂດຍ Bastida et al., 2007 ຮູບ (ງ) ຈາກ Figure 10.1 ໂດຍ Davis, 1984 ຮູບ (ສ) ຈາກ Fig. 18 ໂດຍ Sherkati et al., 2005] ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ໂຄງສາ້ ງຮຸ່ ວມອຸ່ ນໆ ໄດດ້ ວ້ ຍ ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ພາຍໃນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ອາດມຊີ ນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດນອ້ ຍໆ (minor folds) ແລະ ອາດມໂີ ຄງສາ້ ງຮອຍເລຸ່ ອນ (fault), ຮອຍແຍກ (joint), ສາຍແຮຸ່ (vein), ຮອຍແຕກຕດ (shear fracture), ຮອຍຖະໄລ (striation), ໂຄງສາ້ ງຮອຍເສນ້ (lineation) ຫຼ ຮອຍແຕກລຽບ (cleavage) ໂຄງສາ້ ງຮຸ່ ວມຕຸ່ າງໆເກດີ ໃນຕາແໜຸ່ ງ ແລະ ບລເິ ວນຕຸ່ າງກນພາຍໃນໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທງນເີ້ ພາະປະລມິ ານຂອງຄວາມຄຽດ (strain) ທຸ່ ີບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ ທຸ່ ີຕາແໜຸ່ ງ ແລະ ບລເິ ວນຕຸ່ າງໆຂອງຊນ້ ຫີນ ບາງບລເິ ວນສະແດງການບບີ ອດບາງບລິເວນສະແດງການຂະຫຍາຍໂຄງສາ້ ງຮຸ່ ວມພາຍໃນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ສາມາດ ເປນສຸ່ ວນເສມີ ຂອງການວເິ ຄາະໂຄງສາ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງສະແດງໃນຮູບທີ 7.3 ເຊຸ່ ງິ ສະແດງໂຄງສາ້ ງ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດນອ້ ຍ (minor folds) ປາກດົ ຢຸ່ ູພາຍໃນໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ (major folds) ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ຂະໜາດນອ້ ຍດຸ່ ງກຸ່ າວ ມີລກສະນະການຄົດໂຄງ້ ຮູບ Z (Z - shapes) ຮູບ S (S - shapes) ຮູບ M (M - shapes) ຫຼ ຮູບ W (W - shapes) ສາມາດນາຮູບແບບການຄດົ ໂຄງ້ ເຫຸ່ ຼາົ ນບີ້ ຸ່ ງົ ບອກ ຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ໄດຕ້ າມກດົ ຂອງ Pumpelly ທຸ່ ີກຸ່ າວໃນທານອງວຸ່ າ “ໂຄງສາ້ ງນອ້ ຍບຸ່ ງົ ບອກເຖງິ ໂຄງສາ້ ງໃຫຍຸ່ (small scale indicates large scale)” ຮູບທີ 7.3 (ກ) ການປາກດົ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆ ຮູບ Z, S, M ແລະ W ເຊຸ່ ງິ ບຸ່ ງົ ບອກເຖງິ ໂຄງ້ ສາ້ ງຂອງການ ຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ໂດຍໂຄງສາ້ ງຄດົ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆ ຮູບຕົວ Z, S, M ແລະ W ຈະປາກົດໃນບລິເວນສຸ່ ວນ ຕຸ່ າງໆຂອງການຄດົ ໂຄງ້ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Hatcher, 1995 ແລະ McClay, 1987, ຮູບຖຸ່ າຍ Z - fold ໂດຍ Simon Wellings ຮູບຖຸ່ າຍ S - fold ໂດຍ H. J. Kjoll] 161

ຮູບທີ 7.4 ສະແດງການວເິ ຄາະຫາຄວາມຄຽດ (strain analysis) ທຸ່ ີເກດີ ຂຶນ້ ໃນໂຄງສາ້ ງການຄດົ ໂຄງ້ ບາງບລເິ ວນສນູ ເສຍບລມິ າດໃນຂະນະທຸ່ ອີ ກີ ບາງບລເິ ວນບລມິ າດເພຸ່ ມີ ຂນຶ້ ຫຼ ບຸ່ ມກີ ານປຸ່ ຽນແປງໃນອກີ ບາງບລເິ ວນ ໃນການພນນາກຸ່ ຽວກບຮູບຊງົ ສນຖານຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ນຍິ ມົ ນາສເຕຣີເອີເນດ (stereonet) ວເິ ຄາະແບບບສະ ຖຕິ ເິ ພຸ່ ອຫາການວາງຕວົ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນພາບລວມ ຫຼ ວເິ ຄາະຫາແກນຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເປນຕນົ້ . ການສກຶ ສາຂະບວນການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແບບພນລະນາ (descriptive analysis) ຈະພຈິ າລະນາ ສະເພາະຮູບຊງົ ທາງເລຂາຄະນດິ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີສງເກດໄດໃ້ ນພນ້ ທຸ່ ີ ແຕຸ່ ໃນການວິເຄາະແບບຄິເນແີ ມຖິກ (kinematic analysis) ຫຼ ແບບໄດແນຫມກິ (dynamic analysis) ຈະພຈິ າລະນາຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນມາດຕາ ສຸ່ ວນຂະໜາດໄພສານ (regional scale) ຫຼ ມາດຕາສຸ່ ວນຂອງຂະບວນການແປສນຖານຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (global scale) ຈາກນນ້ ຈຸ່ ງຶ ພຈິ າລະນານອ້ ຍລງົ ມາເຖິງມາດຕາສຸ່ ວນທຸ່ ີຕອ້ ງການສກຶ ສາໂດຍພຈິ າລະນາຕາແໜຸ່ ງ ແລະ ບລິເວນການເກີດ ຊ້ນຫີນຄົດໂຄງ້ ໃນລກສະນະຂອງການວາງຕົວຂອງ ແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (plate configurations) ທຸ່ ີສາພນກບເວລາເປນລາດບທາອດິ ຫຼ ສກຶ ສາໄປພອ້ ມໆກນ. 162

ຮູ ບທີ 7.4 (ກ) ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄ້ງແບບເຊຟເຣີນໂຟລດ (chevron fold) ໃນແກຣແວກ ແລະ ເຊນ (greywacke and shale) (ຂ) ແລະ (ຄ) ຮູບຈາກແຜຸ່ ນຫນີ ບາງໃນຕາແໜຸ່ ງທຸ່ ສີ ະແດງໃນຮູບ (ກ) ສະແດງ ຮອຍແຕກລຽບທຸ່ ີເກດີ ຈາກກນົ ໄກການລະລາຍໂດຍຄວາມດນ (pressure solution) (ງ) ຮູບແຜຸ່ ນຫນີ ໃນ ບລເິ ວນສຸ່ ວນຢອດດາ້ ນໃນ (inner arc) ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ຜົນການວເິ ຄາະຄວາມຄຽດທຸ່ ີຕາແໜຸ່ ງຕຸ່ າງໆ ດວ້ ຍວທິ ີຂອງຟຣາຍ (Fry’s method) ທຸ່ ບີ ຸ່ ງົ ບອກຄວາມຄຽດ ທຸ່ ແີ ຕກຕຸ່ າງກນໃນແຕຸ່ ລະບລເິ ວນທຸ່ ີມກີ ານປຸ່ ຽນ ລກສະນະ [ຮູບຈາກ Fig.3 ໂດຍ Bastida et al., 2007] ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ພບົ ຢຸ່ ໃູ ນບລເິ ວນຂອບການຊນົ ກນຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ (convergent plate) ແລະ ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ຂອງຂອບການຊນົ ກນຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກເປນບລເິ ວນທຸ່ ກີ ວາ້ ງ ມພີ ເູ ຂາົ (fold belts) ທຸ່ ີມຊີ ນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ດວ້ ຍຮູບຊງົ ຕຸ່ າງໆແຕກຕຸ່ າງກນອອກໄປໂດຍສະເພາະໃນສຸ່ ວນຂອງບລເິ ວນທຸ່ ມີ ກີ ານຊຸດຕວົ ຫຼ ມຸດຕວົ (subduction complexes) ລງົ ໃຕແ້ ຜຸ່ ນເປອກໂລກອີກແຜຸ່ ນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເປນຜົນຂອງແຮງບີບອດ ເນຸ່ ງຈາກ ມຮີ ອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ (thrust fault) ເກດີ ຂນຶ້ ຈາກການຊອ້ ນກນຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ. ນອກຈາກນ,ີ້ ຍງພບົ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃນຕະກອນທຸ່ ີຍງບຸ່ ແຂງຕວົ ອນເນຸ່ ອງຈາກນາ້ ໜກກດົ ທບທຸ່ ີມຄີ ຸ່ າຄວາມເຄນ້ ຈາກນາ້ ໜກກດົ ສຸ່ ວນເທງິ ແຕກຕຸ່ າງກນ (differential overburden pressure) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນບລິເວນ fore arc, inter arc, ແລະ back arc ເກດີ ຂນຶ້ ໃນລະຫວຸ່ າງການເຄຸ່ ອນຊນົ ກນຢຸ່ າງຊາ້ ໆ ແບບຄຸ່ ອຍເປນຄຸ່ ອຍໄປຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ ຫຼ ຂະນະມກີ ານເກດີ ການເລຸ່ ອນສວນທາງກນຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຕາມຮອຍລະດບ (strike - slip shearing) ເກດີ ຂນຶ້ . ຈາກຜນົ ຂອງການເລຸ່ ອນຕາມຂອບຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກ, ບລເິ ວນທຸ່ ແີ ຜຸ່ ນເປອກໂລກຊນົ ກນ ແລະ ບລເິ ວນ ໃກຄ້ ຽງມກພບົ ຫນີ ຕະກອນ ແລະ ຫີນພູເຂາົ ໄຟ, ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຫນີ ຕະກອນທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ມຄີ ວາມສະຫບຼ ຊບຊອ້ ນ ຍາກທຸ່ ີຈະວເິ ຄາະໂຄງສາ້ ງໄດກ້ ານປຸ່ ຽນລກສະນະມກີ ານປຸ່ ຽນແບບຊອ້ ນທບ ເຊຸ່ ນ: ເກດີ ຮອຍເລຸ່ ອນຊອ້ ນທບຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຄວາມເຄນ້ ເມຸ່ ອແຜຸ່ ນເປອກໂລກເຄຸ່ ອນເຂາົ້ ຊນົ ກນ ຊອ້ ນທບກບການຄົດ 163

ໂຄງ້ ຈາກການແຊກຂອງຫີນອກນີ ເປນຕນົ້ . ການວເິ ຄາະການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແບບຄເິ ນແີ ມຖກິ ແລະ ໄດແນ ຫມກິ ບຸ່ ສາມາດເຮດໄດຫ້ າກມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີຊບຊອ້ ນ ພອ້ ມທງຮູບຊງົ ສນຖານຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໂຜຸ່ ໃຫ້ ເຫນບຸ່ ຊດເຈນທງນອີ້ າດເປນເພາະຖກປົກຄຸມຢຸ່ ູໃຕຜ້ ິວດນິ ຫຼ ຜຸຝນົ ອອກໄປການວເິ ຄາະໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ແບບຄເິ ນແີ ມຖກິ ແລະ ໄດແນຫມກິ ມຄີ ວາມຫຍຸງ້ ຍາກຫລາຍກວຸ່ າການວເິ ຄາະໂຄງສາ້ ງອຸ່ ນໆຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ເປນທຸ່ ແີ ປກໃຈ ຫາກການແປຄວາມໝາຍຂອງການເກດີ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃນບລິເວນໃດບລິເວນໜຸ່ ຶງຂອງນກທລະນວີ ທິ ະຍາຄະນະ ໜຸ່ ງຶ ແຕກຕຸ່ າງໄປຈາກນກທລະນວີ ທິ ະຍາອີກຄະນະໜຸ່ ຶງ ທງນເີ້ ນຸ່ ອງຈາກຄວາມຊບຊອ້ ນຂອງໂຄງສາ້ ງປະກອບ ກບ ການໂຜຸ່ ຫຼ ສງເກດໄດພ້ ຽງບາງສຸ່ ວນຂອງໂຄງສາ້ ງນນ້ ເອງ. ການແປຄວາມໝາຍຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຄຸ່ ອນຂາ້ ງຖກຕອ້ ງ ແມຸ່ ນຍາ້ ຫຼຸດບນຫາຂອງການວເິ ຄາະຮູບຊົງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຫາກໃຊຂ້ ມ້ ູນຈາກຄນ້ ໄຊສມກິ ສາມມຕິ ແິ ຕຸ່ ຂມ້ ູນ ຄນ້ ໄຊສມກິ ສາມມຕິ ຕິ ອ້ ງໃຊງ້ ບົ ປະມານການສາຫຼວດສງູ ຫລາຍຈຸ່ ງຶ ມກີ ານສາຫຼວດໂດຍວິທີດຸ່ ງກຸ່ າວນສີ້ ະເພາະການ ຫາແຫຸ່ ງຼ ແຮຸ່ ສາຄນໆທຸ່ ີປະເມນີ ສກກະຍາພາບຂອງແຫຸ່ ງຼ ແຮຸ່ ແລວ້ ພບົ ວຸ່ າຄຸມ້ ຄຸ່ າກບການລງົ ທນຶ ເທຸ່ າົ ນນ້ ເພາະຈດຸ ປະສງົ ຫກຼ ຄ ຕອ້ ງການນາແຮຸ່ ອອກມາເພຸ່ ອໃຊປ້ ະໂຫຍ. ການແປຄວາມໝາຍຂອງໂຄງສາ້ ງທາງທລະນວີ ທິ ະຍາໃນໂຄງສາ້ ງຮຸ່ ວມນອ້ ຍໆຮຸ່ ວມກບໂຄງສາ້ ງຂະໜາດ ໃຫຍຸ່ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຊຸ່ ວຍເຮດໃຫສ້ າມາດວເິ ຄາະແບບຄເິ ນແີ ມຖກິ ແລະ ໄດແນຫມກິ ໄດສ້ ມົ ບູນໂດຍທຸ່ ີການ ວເິ ຄາະແບບຄເິ ນແີ ມຖິກຕອ້ ງອະທບິ າຍຜນົ ລວມຂອງການເຄຸ່ ອນທຸ່ ີ (translation), ການໝນູ (rotation), ການ ຫດົ ຫຼ ຢດ (dilation) ແລະ ການບດິ ບຽ້ ວ (distortion) ຂອງຫີນ. ສຸ່ ວນການວເິ ຄາະແບບໄດແນຫມກິ ຕອ້ ງການ ວເິ ຄາະແຮງທຸ່ ີມຜີ ນົ ຕຸ່ ການເກດີ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ການວເິ ຄາະແບບໄດແນຫມກິ ຈາເປນຕອ້ ງອາໃສທດິ ສະດີ ແລະ ການ ທດົ ສອບອງົ ປະກອບຕຸ່ າງໆທຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ກຸ່ ຽວກບຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຫຼ ສາ້ ງຮູບຈາລອງ. Ramsay (1967) ແລະ Ramsay and Huber, (1987) ອະທບິ າຍການວເິ ຄາະຂະບວນການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ຢຸ່ າງລະອຽດຊດເຈນ ຫາກຕ້ອງການສຶກສາໃນ ລາຍລະອຽດຂອງການວິເຄາະ (advanced structural analysis) ຄວນສກຶ ສາຈາກ Ramsay (1967) ແລະ Ramsay and Huber, (1987) ເພາະ ເນອ້ ໃນຂອງຕາລາເຫຼມ້ ນເີ້ ປນການແນະນາ (introduce) ແລະ ໃຫຄ້ ວາມຮູຊ້ ນ້ ພນ້ ຖານ (foundation) ຫາກ ເຂາົ້ ໃຈຊນ້ ພນ້ ຖານຄວນສາມາດສກຶ ສາໃນລາຍລະອຽດຊນ້ ສງູ ໄດຢ້ ຸ່ າງວຸ່ ອງໄວ. 1.1. ປະໂຫຍດຂອງໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄົດໂຄງ້ ໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ເປນໂຄງສາ້ ງຂອງແຫຸ່ ງຼ ແຮຸ່ ທາງເສດຖະກດິ ສາຄນໆເຊຸ່ ນ ໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບ ປະທຸນ (anticline) ເປນແຫຸ່ ຼງກກເກບນາ້ ມນ ແລະ ແກສທາມະຊາດທຸ່ ີດີໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “saddle reef deposits - ແຊະ′ເດນີ ຣີຟ ດພິ ′້ ເສີດ” ເປນໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີເກດີ ຈາກຜົນຂອງຂະບວນການເກດີ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍມີ ຊຸ່ ອງວຸ່ າງເກີດຂຶນ້ ເມຸ່ ອຊນ້ ຫີນ ຫຼ ຮອຍຂອງຮິວ້ ຂະໜານແຍກອອກຈາກກນຂະນະເກີດຂະບວນການຄດົ ໂຄງ້ (folding) ທຸ່ ີເຊຸ່ ິງມກພບົ ວຸ່ າມີແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ແຮຸ່ ໂລຫະສາຄນໆເຂົາ້ ໄປສະສມົ ມີ ຊນ, ສງກະສີ ແລະ ເງນີ ... ປະເພດທຸ່ ີເອນີ້ ວຸ່ າ “strata - bound ore deposits – ສເທຣ′ເທີ - ບາວ ອອນ ດພິ ′ເສດີ ” ໃນໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫີນ ຄົດໂຄງ້ ໃນຫີນແປຣ ດງຮູບທີ 7.5. ດຸ່ ງນນ້ , ໂຄງສາ້ ງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຈຸ່ ງຶ ເປນທຸ່ ີສນົ ໃຈຂອງນກທລະນວີ ທິ ະຍາ ຫລາຍເພາະມແີ ຫຸ່ ງຼ ແຮຸ່ ທາງເສດຖະກດິ ທຸ່ ສີ າຄນໆເກດີ ຮຸ່ ວມ ຫຼ ພບົ ຮຸ່ ວມໃນປະລມິ ານຄຸ່ ອນຂາ້ ງຫລາຍ ຮູບທີ 7.5 ສະແດງການວເິ ຄາະລາດບການເກດີ ຂອງແຮຸ່ ຊນ, ສງກະສີ ແລະ ເງນີ ພົບການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນຄຸ່ ອນຂາ້ ງ ຫລາຍ ແລະ ເກດີ ໃນຂະນະທຸ່ ີຫີນຢຸ່ ໃູ ນສະພາບແພລດຕກິ ພອ້ ມຖູກແຮງບບີ ອດ 164

ຮູບທີ 7.5 ໂຄງສາ້ ງທຸ່ ີມກີ ານສະສມົ ຕວົ ຂອງແຮຸ່ ເງນີ , ຊນ ແລະ ສງກະສີ ພອ້ ມລາດບການເກດີ (1 - 5) ເລຸ່ ີມ ຈາກ ຫີນຕະກອນຕກົ ສະສມົ (1) ເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ (2) ການຮີດໃຫແ້ ບນ (3) ການຄດົ ໂຄງ້ ຊອ້ ນທບ (4) ແລະ ການຄດົ ໂຄງ້ ຊອ້ ນເຂາົ້ ມາອກີ ເທຸ່ ອ (5) ກຸ່ ອນທຸ່ ີຈະໄດໂ້ ຄງສາ້ ງດຸ່ ງປາກດົ ໃນພາບຕດຂວາງສະແດງໃນກອບ [ຮູບ ຈາກ Figure 7.9 ໂດຍ Davis et al., 2011] 1.2. ໂຄງສາ້ ງແອນທໄິ ຄລ ແລະ ຊິນໄຄລ (Anticlines and Synclines) ຖາ້ ເວາົ້ ເຖິງໂຄງສາ້ ງແອນທໄິ ຄລ (anticline) ຫຼ “ປະທນຸ ” ແລະ ຊນິ ໄຄລ (syncline) ຫຼ “ປະທນຸ ຫງາຍ” ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.6 ຄງົ ຄາ້ ຍກບການກຸ່ າວເຖິງການເລຸ່ ມີ ຕນົ້ ນບເລກ ຄ 1, 2, 3, … ຂອງຜເູ້ ລຸ່ ມີ ສກຶ ສາຄະນດິ ສາດ ຫຼ ກ, ຂ, ຄ,… ຂອງຜເູ້ ລຸ່ ມີ ຮຽນພາສາໄທ ເພາະໂຄງສາ້ ງ anticline ແລະ syncline ເປນໂຄງສາ້ ງພນ້ ຖານ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍທຸ່ ີ anticline ເປນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ກີ ານໂຄງ້ ຂວາ້ ຄາ້ ຍ “ກະທະຂວາ້ ” ສຸ່ ວນ syncline ເປນໂຄງສາ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ກີ ານໂຄງ້ ຫງາຍຂນຶ້ ຄາ້ ຍ “ກະທະຫງາຍ” ໂດຍມລີ າດບຊນ້ ຫີນອາຍຸແກຸ່ ຢຸ່ ູລຸ່ ຸມ ຫີນອາຍຸອຸ່ ອນ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.6 (ຂ) ຄາວຸ່ າ anticline ຫຼ syncline ແຕກຕຸ່ າງຈາກ “antiform – ແອນ′ທຟິ ອຣມ” ຫຼ “synform – ຊນິ ′ຟອມ” ເພາະ antiform ຫຼ synform ບອກພຽງຮູບຮຸ່ າງເທຸ່ າົ ນນ້ ບຸ່ ໄດຄ້ ານງຶ ວຸ່ າຫນີ ອາຍຸແກຸ່ ຕອ້ ງຢຸ່ ູລຸ່ ຸມຫນີ ອາຍຸອຸ່ ອນ, ແຕຸ່ ເມຸ່ ອໃຊຄ້ າວຸ່ າ anticline ແລະ syncline ໝາຍເຖງິ ລາດບຊນ້ ຫີນທຸ່ ີມຫີ ີນອາຍຸແກຸ່ ຢຸ່ ູລຸ່ ຸມຫນີ ອາຍຸອຸ່ ອນສະເໝີ. ດຸ່ ງນນ້ , ຫາກຍງບຸ່ ສາມາດຫາລາດບອາຍຸຂອງຊນ້ ຫີນຈຸ່ ງຶ ຄວນເອີນ້ ພຽງ antiform ຫຼ synform ຖາ້ ກຸ່ າວໃນມາດຕາສຸ່ ວນໄພສານ ເອີນ້ “anticlinorium – ແອນທໄິ ຄລນຣຽມ” ຫຼ “synclinorium – ຊນິ ໄຄລນຣຽມ” ໝາຍເຫດ: ສບສະບບບນຍດພາສາໄທ ລວມທງການທຽບພາສາໄທໃນເລຸ່ ອງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມບີ ນຫາຫລາຍກວຸ່ າໂຄງສາ້ ງຮອຍເລຸ່ ອນທງນເີ້ ພາະຂາດຄວາມສອດຄຸ່ ອງກບຕນົ້ ສບ ຫຼ ຫາກທຽບພາສາໄທຂນຶ້ ໃໝຸ່ ແລວ້ ຈາເປນຕອ້ ງໃຊຄ້ າຂະຫຍາຍຄຸ່ ອນຂາ້ ງຍາວເພຸ່ ອໃຫໄ້ ດຮ້ ູບພາບຫກຼ ສອດຄຸ່ ອງກບຕນົ້ ສບ ດຸ່ ງນນ້ ໂຄງສາ້ ງ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຈະໃຊກ້ ານທບສບພາສາອງກດິ ເປນສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ . 2. ຮູ ບຮຸ່ າງລກສະນະຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (Geometry of Fold) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມຕີ ງ້ ແຕຸ່ ນອ້ ຍສງເກດບຸ່ ໄດດ້ ວ້ ຍຕາເປຸ່ ົາເຖງິ ໃຫຍຸ່ ຫລາຍ (ຮູບທີ 7.1 ແລະ 7.2) ອາດເປນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ຽວໆ ຫຼ ປະກອບດວ້ ຍຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຍຸ່ ອຍໆຄາ້ ຍກບຄນ້ ທຸ່ ີຕຸ່ ເນຸ່ ອງກນນຍິ າມສະເພາະຂອງຊນ້ ຫີນ ຄດົ ໂຄງ້ (ຮູບທີ 7.7 ແລະ 7.8) ປະກອບຢຸ່ ູດວ້ ຍ. 165

ຮູບທີ 7.6 (ກ) ໂຄງສາ້ ງແອນທໄິ ຄລ (anticline) ແລະ ຊນິ ໄຄລ (syncline) ໃນຮູບສະແດງຄວາມຍາວການ ຄົດໂຄ້ງ ຫຼ wavelength ແລະ ຄວາ ມສູງ ຫຼ amplitude ຂອງການຄົດໂຄງ້ (ຂ) ລກສະນະຂອງ anticline/syncline, antiform/synform ຕອ້ ງພຈິ າລະນາຈາກລາດບອາຍຸຂອງຫີນ ເປນຫຼກເມຸ່ ອຮູລ້ າດບ ອາຍຸຈຸ່ ງຶ ສາມາດເອີນ້ ເປນ anticline ແລະ syncline ໄດ້ ຮູບທີ 7.7 ລກສະນະຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ແລະ ນິຍາມ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ McClay, 1987 ແລະ Powell, 1992] 166

ຮູບທີ 7.8 ລກສະນະຂອງຈດຸ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ (ກ) ການຄົດໂຄງ້ ແບບມູມແຫຼມ ສະແດງຈດຸ ພບປາກດົ ເປນຈດຸ ຊດເຈນ (ຂ) ການຄດົ ໂຄງ້ ສະແດງເຂດຂອງຮອຍພບການຄດົ ໂຄງ້ (hinge zone) (ຄ) ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບກມົ ສະແດງຈດຸ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ຊດເຈນ (ງ) ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ເປນເສນ້ ຊຸ່ (ຈ) ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ເປນແບບໂຄງ້ ຢຸ່ າງມລີ ະບບົ (systematic curved) (ສ) ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ແບບບດິ ບຽ້ ວ (irregularly curved) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figures 7.25 ແລະ 7.26 ໂດຍ Davis et al., 2011] 1 ) ຈຸດ ຢອດຊ້ນຫີນຄົດໂຄ້ງ ( Hinge Point): ຄ ຈຸດທຸ່ ີມີຄຸ່ າການໂຄງ້ ຫລາຍທຸ່ ີສຸ ດ (maximum curvature) (ຮູບທີ 7.7) ບາງເທຸ່ ອຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ສະແດງຈດຸ ຢອດຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີຊດເຈນແຕຸ່ ສາມາດພົບ ເປນບລເິ ວນກວາ້ ງໄດ້ ເອນີ້ ວຸ່ າ hinge zone (ຮູບທີ 7.8) 2) ສນ ຫຼ ຍອດຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (Fold Crest) ຄ ບລເິ ວນທຸ່ ສີ ູງສຸດຂອງພູມປີ ະເທດຂອງສນຊນ້ ຫີນ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ປີ າກດົ (maximum topographic height) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.7 3) ທອ້ ງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (Fold Trough) ຄ ບລເິ ວນທຸ່ ີຕຸ່ າສຸດຂອງພມູ ປີ ະເທດຂອງທອ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີປາກດົ (minimum topographic height) ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.7 4) ຮິນລາຍ ຫຼ ເສ້ນພບການຄດົ ໂຄງ້ (Hinge Line) ຄ ເສນ້ ທຸ່ ີລາກຈາກຈດຸ ຍອດຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (hinge point) ລະຫວຸ່ າງ fold surface (ຮູບທີ 7.7) ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ມໄີ ດທ້ ງເສນ້ ຊຸ່ , ເສນ້ ໂຄງ້ ຢຸ່ າງມລີ ະບບົ ຫຼ ບດິ ບຽ້ ວ [ຮູບທີ 7.8 (ງ) - (ສ)] 5) ໂຟລດລິມ ຫຼ ແຂນຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ຫຼ ປີກຊ້ນຫນີ ຄົດໂຄງ້ (Fold Limb) ຄ ບລເິ ວນທຸ່ ຢີ ຸ່ ູລະຫວຸ່ າງສນ ແລະ ທອ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (ຮູບທີ 7.7 ແລະ 7.8) 6) ແອກຊຽນເພລນ ຫຼ ແຜຸ່ ນພຽງແກນການຄົດໂຄງ້ (Axial Plane) ຄ ລະນາບສມົ ມຸດທຸ່ ີແບຸ່ ງແຂນຂອງ ການຄດົ ໂຄງ້ ອອກເທຸ່ າົ ໆກນ, ຖ້າບຸ່ ເປນລະນາບເອີນ້ ວຸ່ າຜິວແກນການຄດົ ໂຄງ້ (axial surface ຫຼ hinge surface) ຫຼ ລະນາບທຸ່ ີປະກອບດວ້ ຍ ຮິນລາຍ ຫຼ ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ (hinge line) ຂອງແຕຸ່ ລະຊນ້ (ຮູບ 7.7) ຜິວແກນການຄດົ ໂຄງ້ ມຮີ ູບຮຸ່ າງຕຸ່ າງໆ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງສະແດງໃນຮູບທີ 7.9 ການວາງຕວົ ຂອງລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ຈະວດຮອຍລະດບ (strike) ແລະ ມູມຫວາ (dip) ຂອງຜິວແກນການຄດົ ໂຄງ້ 167

7) ຈຸດປຸ່ ຽນໂຄງ້ (Inflection Point) ຄ ບລເິ ວນທຸ່ ມີ ກີ ານປຸ່ ຽນຮອຍການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ເຊຸ່ ນ ປຸ່ ຽນຈາກໂຄງ້ ຂນຶ້ ເປນໂຄງ້ ລງົ (ຮູບ 7.7 ແລະ 7.8) 8) ຄວາມຍາວຂອງການຄດົ ໂຄງ້ (Wavelength) ຄ ໄລຍະທາງຈາກສນການຄດົ ໂຄງ້ ລູກໜຸ່ ງຶ ເຖງິ ສນການ ຄດົ ໂຄງ້ ອກີ ລູກໜຸ່ ງຶ 9) ເພລີນ (Plunge - ເພລີນ) ຄ ມູມຫວາຂອງຮອຍການຄດົ ໂຄງ້ (fold axis) (ຮູບທີ 7.7) 10) ຄວາມສູງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ (Amplitude) ຄ ເຄຸ່ ິງຂອງໄລຍະທຸ່ ີວດຈາກສນ (crest) ແລະ ທອ້ ງ (trough) ການຄດົ ໂຄງ້ ຮູບທີ7.9 (ກ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມແີ ກນການຄດົ ໂຄງ້ ເປນແບບລະນາບ (axial plane) (ຂ) - (ສ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມແີ ກນການຄດົ ໂຄງ້ ເປນແບບໂຄງ້ ຫຼ ແບບບດິ ໄປມາບຸ່ ເປນລະນາບ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Davis et al., 2011 ແລະ Powell, 1992] ຮິນລາຍ ຫຼ ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ (hinge line) ເປນເສນ້ ທຸ່ ີລາກຈາກຮິນພອຍ ຫຼ ຈຸດພບການຄດົ ໂຄງ້ (hinge point) ລະຫວຸ່ າງລະນາບຂອງຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ພີ ຈິ າລະນາ ດຸ່ ງສະແດງຮູບທີ 7.7 ການທຸ່ ີຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມຮີ ນິ ລາຍໃນຮອຍດຽວກນບຸ່ ໄດໝ້ າຍຄວາມວຸ່ າມຮີ ູບຮຸ່ າງຂອງການວາງຕວົ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຄກນ (ຮູບທີ 7.10) ດຸ່ ງ ນນ້ ເຮາົ ບຸ່ ສາມາດບຸ່ ງົ ບອກຮູບຮຸ່ າງການຄດົ ໂຄງ້ ໄດຫ້ າກຮູກ້ ານວາງຕວົ ຮນິ ລາຍພຽງຢຸ່ າງດຽວ ຫຼ ຮູສ້ ະເພາະລະນາບ ແກນການຄດົ ໂຄງ້ (axial plane) ບຸ່ ສາມາດການດົ ຮູບຮຸ່ າງຕາຍຕວົ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໄດ້ [ຮູບທີ 7.10 (ງ) - (ສ)] ແຕຸ່ ຮູທ້ ງຮນິ ລາຍ ແລະ ລະນາບແກນການຄດົ ໂຄງ້ (axial plane) ຈະສາມາດຮູກ້ ານວາງຕວົ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໄດ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.11 ຮນິ ລາຍແຕກຕຸ່ າງຈາກໂຟລແອກເສດີ ຫຼ ແກນການຄດົ ໂຄງ້ (fold axis) ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ສາມາດໃຊ້ ແທນກນໄດເ້ ພຸ່ ອການດົ ແນວຂອງຮນິ ລາຍ (ຮູບທີ 7.7) ຈະມກີ ານການດົ ຈດຸ ທຸ່ ີມຄີ ຸ່ າຄວາມໂຄງ້ ຫລາຍທຸ່ ສີ ຸດ (fixed point at maximum curvature) ສຸ່ ວນໂຟລແອກເສີດ ຫຼ ແກນການຄດົ ໂຄງ້ ເປນການການດົ ແນວໂດຍໃຊຈ້ ນິ ຕະນາການ. ດຸ່ ງນນ້ , ຄຸ່ າຂອງໂຟລດແອກເສີດ ຫຼ ແກນການຄດົ ໂຄງ້ ຈຸ່ ງຶ ເປນຄຸ່ າປະມານໃນທາງກງົ ກນຂາ້ ມ, ຄຸ່ າຂອງ ຮນິ ລາຍເປນຄຸ່ າທຸ່ ມີ ຈີ ດຸ ຄວບຄຸມບຸ່ ວຸ່ ານກທລະນວີ ທິ ະຍາໃດວດ ແລະ ອຸ່ ານ ຄວນຈະຕອ້ ງວດ ແລະ ອຸ່ ານໄດຄ້ ຸ່ າດຽວ 168

ກນ, ແຕຸ່ ຄຸ່ າຂອງໂຟລແອກເສີດ ຫຼ ແກນການຄດົ ໂຄງ້ ອາດວດ ແລະ ອຸ່ ານໄດຄ້ ຸ່ າແຕກຕຸ່ າງ ຮນິ ລາຍຈະຕອ້ ງຢຸ່ ູເທງິ ລະ ນາບການຄດົ ໂຄງ້ (axial plane) ເຊຸ່ ງິ ຈະງຸ່າຍຕຸ່ ການຕຸ່ ເຕມີ ຮູບຊງົ ສນຖານຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຫາກພບົ ຮນິ ລາຍ ຂະໜານກບຮອຍລະດບ (strike) ຂອງລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງຮູບ 7.11 (ກ) ແລະ 7.11 (ຂ) ແຕຸ່ ເຖງິ ຢຸ່ າງໃດກ ຕາມ ຮນິ ລາຍອາດຈະຂະໜານຫຼ ອາດຈະປຸ່ ຽນມຸມໄປຈນົ ເຖງິ ຕງ້ ສາກ (ທາມມູ ຕງ້ ແຕຸ່ 0 - 90°) ກບຮອຍລະດບ ຂອງລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ໄດ້ [ຮູບທີ 7.11 (ຄ)] ສາມາດຮູຮ້ ູບຮຸ່ າງຂອງການຄດົ ໂຄງ້ , ຫາກຮູທ້ ດິ ທາງ (trend and plunge) ການວາງຕວົ ຂອງຮິນລາຍ ແລະ ຮອຍລະດບ ແລະ ມູມຫວາ (dip and strike) ຂອງລະນາບແກນ ການຄດົ ໂຄງ້ ເຮາົ ຈະຮູຮ້ ູບຮຸ່ າງຂອງການຄດົ ໂຄງ້ Fleuty (1964) ໄດໃ້ ຊມ້ ມູ ຫວາຂອງລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ມມູ ເພລນີ ຂອງຮນິ ລາຍໃນການຈດແບຸ່ ງຕາມຮູບຮຸ່ າງຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.12 ວທິ ີການເອນີ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ເຮດໄດດ້ ຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ: ຖາ້ ພບົ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ມຜີ ວິ ການຄົດໂຄງ້ ໃນລະນາບ N40°E, 82°NW ແລະ ຮນິ ລາຍມມີ ມູ plunge 5° ໃນ ຮອຍ N38°E ຂຽນຄຸ່ າຂອງລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ຮນິ ລາຍທາງໃນໄດ ອະແກມຈະໄດຊ້ ຸ່ ວຸ່ າ subhorizontal upright folds ຫຼ ອີກຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ຖາ້ ພບົ ຮນິ ລາຍມຮີ ອຍ 20° N65°E ແລະ axial plane ມີລະນາບ N30W, 20° NE ຂຽນລົງໃນໄດອະແກມເອີ້ນກວຸ່ າ gently plunging, gently inclined, reclined fold. ຮູບທີ 7.10 (ກ) - (ຄ) ຮນິ ລາຍ ຫຼ ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ (hinge line) ໃນຮອຍດຽວກນ ແຕຸ່ ລກສະນະຂອງ ການຄດົ ໂຄງ້ ຕຸ່ າງກນໃຊບ້ ຸ່ ງົ ບອກຮູບຮຸ່ າງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ໄດ້ (ງ) - (ສ) ລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ (axial plane) ໃນຮອຍດຽວກນ ແຕຸ່ ການວາງຕວົ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ຕຸ່ າງກນ ໃຊບ້ ຸ່ ງົ ບອກຮູບຮຸ່ າງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ໄດ້ [ຮູບປບປຸງ ຕຸ່ ຈາກ Figure 7.28 and 7.30 ໂດຍ Davis et al., 2011] 169

ຮູບທີ 7.11 (ກ) ແລະ (ຂ) ຮນິ ລາຍ ຫຼ ເສນ້ ພບການຄດົ ໂຄງ້ (hinge line) ທຸ່ ີມຮີ ອຍຂະໜານກບລະນາບການ ຄດົ ໂຄງ້ (axial plane) (ຄ) ແລະ (ງ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ສະແດງດວ້ ຍເສນ້ ພບການຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີມຮີ ອຍບຸ່ ເປນໄປ ຕາມລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 7.32 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 7.12 ໄດອະແກມຂອງຟລູທຸ່ ີ (Fleuty, 1964) ໃຊບ້ ຸ່ ງົ ບອກລກສະນະຮູບຣຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ເມຸ່ ອຮູ ້ ມູມຫວາ (dip) ຂອງຜິວຫຼ ແຜຸ່ ນພຽງການຄົດໂຄງ້ (axial surface or axial plane) ແລະ ມູມເພລີນ (plunge) ຮິນລາຍ ຫຼ ເສນ້ ພບການຄົດໂຄງ້ (hinge line) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 11.12 ໂດຍ Twiss and Moores, 1992] 170

ຮູບຣຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (ຮູບທີ 7.13) ຫາກແຂນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (fold limb) ທງສອງຂາ້ ງຍາວເທຸ່ ົາ ກນ ແລະ ມີມູມຫວາທຸ່ ີໄປໃນທິດທາງກງົ ກນຂ້າມກນມີຄຸ່ າເທຸ່ ົາກນເອີ້ນວຸ່ າ “ຊ້ນຫີນຄົດໂຄງ້ ແບບເຄຸ່ ິງຄ (symmetric fold)” ແຕຸ່ ຖາ້ ແຂນການຄດົ ໂຄງ້ ຍາວບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ ແລະ ມມູ ຫວາບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນເອີນ້ ວຸ່ າ “ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບເຄຸ່ ງິ ຄ ຫຼ ບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ (asymmetric fold)” ຫາກຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແບບເຄຸ່ ງິ ຄມມີ ມູ ຫວາຂອງແຂນທງສອງຂາ້ ງບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນ ມແີ ຂນຂາ້ ງໜຸ່ ງຶ ມກີ ານຫງາຍຂນຶ້ ເອີນ້ ວຸ່ າ “ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຖອຍກບ (overturned fold)” (ຮູບທີ 7.13). ຮູບທີ 7.13 ຮູບຮຸ່ າງຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ແບບເຄຸ່ ິງຄ (symmetric fold), ບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ (asymmetric fold) ແລະ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບຖອຍກບ (overturned fold 3. ການຈາແນກປະເພດ ແລະ ເອນີ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ການແບຸ່ ງປະເພດຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ເອນີ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມຢີ ຸ່ ູຫາຼ ຍວທິ ີ ໄດແ້ ກຸ່ : 1) ຈາແນກ ແລະ ເອີ້ນຊຸ່ ຈາກການພຈິ າລະນາຮູບຕດຂວາງ (Normal Profile View) ໂດຍທຸ່ ີຮູບພາບຕດ ຂວາງຕອ້ ງພຈິ າລະນາຮູບທຸ່ ີຕດຕງ້ ສາກກບແກນການຄດົ ໂຄງ້ (fold axis) ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ການເອນີ້ ຊຸ່ ຈະເອນີ້ ຕາມລກສະນະເດຸ່ ນຂອງຮູບຮຸ່ າງການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີພບົ ຕວົ ຢຸ່ າງຮູບຮຸ່ າງການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ຊຸ່ ທຸ່ ີຖກເອີນ້ ແລະ ເປນທຸ່ ີຄຸນ້ ເຄຍສະແດງໃນຮູບທີ 7.14 ເຊຸ່ ງິ ຊຸ່ ເອີນ້ ທຸ່ ີດີຄ ຊຸ່ ທຸ່ ີເມຸ່ ອເວາົ້ ເຖງິ ແລວ້ ທຸກຄນົ ສາມາດນຶກພາບ, ຮູບຊງົ ສນຖານ ຫຼ ລກສະນະການຄດົ ໂຄງ້ ໄດ.້ 171

ຮູບທີ 7.14 ການພຈິ າລະນາເອີນ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຕາມລກສະນະປາກດົ ຈາກຮູບພາບຕດຂວາງທຸ່ ີຕດຕງ້ ສາກກບ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຊຸ່ ໄດຈ້ າກລກສະນະທຸ່ ຮີ ູບຮຸ່ າງການຄດົ ໂຄງ້ ມຄີ ວາມຄາ້ ຍເຄຸ່ ງິ ກບສຸ່ ງິ ຂອງທຸ່ ນີ າມາຕງ້ ຊຸ່ 2) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາຈາກການເຄຸ່ ງິ ຄ (Fold Symmetry) ການພຈິ າລະນາຄວາມສາມາດຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍບຸ່ ງົ ບອກລກສະນະແບບເຄຸ່ ງິ ຄ (symmetry) ຫຼ ບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ (asymmetry) ພຈິ າລະນາຈາກເສນ້ ກາງ (median trace) ຫາກພບົ ວຸ່ າເສນ້ ກາງແບຸ່ ງແຂນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ເທຸ່ າົ ກນ ຖເປນເຄຸ່ ງິ ຄຖາ້ ບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນເປນ ຖເປນບຸ່ ເຄຸ່ ງິ ຄ (ຮູບທີ 7.13). 3 ) ຈ າ ແນກໂດຍພິຈາລະນາຈາກ Fold Tightness or Inter Limb Angle ເຊຸ່ ິງການພິຈາລະນາ ລກສະນະຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ປະເພດນພີ້ ຈິ າລະນາຈາກແຂນທງ 2 ຂາ້ ງ ຫຼ ມູມລະຫວຸ່ າງແຂນ ມີ 5 ຊະນດິ ດຸ່ ງຮູບ ທີ 7.15 ແລະ 7.16 ຖາ້ ມມູ ລະຫວຸ່ າງແຂນ 180° - 120° ເອນີ້ ວຸ່ າ gentle fold ມູມລະຫວຸ່ າງແຂນ 120° - 70° ເອີນ້ ວຸ່ າ open fold ມມູ ລະຫວຸ່ າງແຂນ 70° - 30° ເອີນ້ ວຸ່ າ close fold ມູມລະຫວຸ່ າງແຂນ 30° - 0° ເອນີ້ ວຸ່ າ tight fold ແລະ ມມູ ລະຫວຸ່ າງແຂນ 0° ເອນີ້ ວຸ່ າ isocline fold. 172

ຮູບທີ 7.15 (ກ) ການແບຸ່ ງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍໃຊມ້ ມູ ລະຫວຸ່ າງແຂນທງສອງຂາ້ ງເພຸ່ ອເອີນ້ ຊຸ່ ຕາມລກສະນະຂອງ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ (ຂ) ມມູ ທຸ່ ີເກດີ ຈາກແຂນທງສອງຂາ້ ງ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 3.7 ໂດຍ Park, 1997] ຮູບທີ 7.16 ການພຈິ າລະນາ tightness ຈາກແຂນທງສອງຂາ້ ງ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Hatcher, 1995 ແລະ Malcolm Reeves, University of Saskatchewan] 4) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາຈາກຂະໜາດ (Fold Size) ການຈາແນກປະເພດນບີ້ ຸ່ ເປນທຸ່ ນີ ຍິ ມົ ເພາະຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີພບົ ມກມຮີ ູບຮຸ່ າງທຸ່ ີບຸ່ ແນຸ່ ນອນ ແລະ ຕຸ່ ເນຸ່ ອງຢຸ່ າງສະເໝີຕນົ້ ສະເໝີປາຍ ຂະໜາດຮູບຮຸ່ າງການຄດົ ໂຄງ້ ມີ ຫຼາກຫາຼ ຍເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫນີ ແບບແພລດຕກິ . ນອກຈາກນແີ້ ລວ້ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ອາດຖກຕດໂດຍ ຮອຍເລຸ່ ອນ ຫຼ ເຂດຮອຍຕດ, ການໃຊຂ້ ະໜາດການພຈິ າລະນາຈາແນກຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ເໝາະສມົ ອີກທງການ ຜຸຫຽ້ ນ ແລະ ຂາດຫາຍໄປຂອງຊນ້ ຫີນໃນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຕຸ່ າງໆ. ເຖງິ ຢຸ່ າງໃດກຕາມ ຫາກຕອ້ ງການຈາແນກດວ້ ຍ ວທິ ີນຈີ້ ະໃຊຄ້ ວາມສູງ ແລະ ຄວາມກວາ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມາບຸ່ ົງບອກໃນການພນນາລກສະນະຂອງຂະໜາດ ການບອກຄວາມສູງ ແລະ ຄວາມກວາ້ ງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃຫເ້ ປນລະບບົ ຄວນການົດລະນາບກາງ (median plane) ເຊຸ່ ງິ ເປນລະນາບສົມມຸດທຸ່ ີລາກຜຸ່ ານຈດຸ ປຸ່ ຽນຄວາມໂຄງ້ (inflection points) ລະຫວຸ່ າງແຂນສອງຂາ້ ງ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ . ຈາກນນ້ ວດຄຸ່ າຄວາມສູງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຈາກະນາບກາງ ແລະ ຄວາມກວາ້ ງຈາກຈດຸ ປຸ່ ຽນ 173

ຄວາມໂຄງ້ ຄາ້ ຍກບການວດຄວາມສູງ ແລະ ຄວາມຍາວຂອງລູກຄນ້ ນນ້ ເອງ ເຊຸ່ ນ: ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ສູງ 20 ແມດ ກວາ້ ງ 100 ແມດ ເປນຕນົ້ . 5) ຈາແນກໂດຍພິຈາລະນາຈາກະນາບການຄົດໂຄງ້ (Axial Plane) ແບຸ່ ງໄດ້ 3 ປະເພດຍຸ່ ອຍ (ຮູບທີ 7.17) ໄດແ້ ກຸ່ upright fold ເປນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມລີ ະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ຢຸ່ ໃູ ນຮອຍຕງ້ , inclined fold ເປນຊນ້ ຫີນຄດິ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມມີ ລີ ະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ເປນຮອຍຕງ້ overturned fold ຖເປນ inclined fold ທຸ່ ີມລີ ກສະນະ ຂອງແຂນຂາ້ ງໃດຂາ້ ງໜຸ່ ງຶ ຫງາຍຂນຶ້ (ບຸ່ ຈາເປນຕອ້ ງຫງາຍທງສອງແຂນ) ແລະ ການຫງາຍຂນຶ້ ນນ້ ບຸ່ ຈາເປນຕອ້ ງພກິ ກບຈນົ ສມົ ບູນ ຖວຸ່ າເປນ overturned fold ແລະ recumbent fold ເປນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ລີ ະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ຢຸ່ ໃູ ນຮອຍນອນ ແຂນວາງຕວົ ໃນຮອຍດຽວກນ. ຮູບທີ 7.17 ລກສະນະຂອງການເກີດແບບ upright, inclined ແບບ overturned, ແລະ recumbent folds [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Hatcher, 1995 ແລະ Malcolm Reeves, University of Saskatchewan] 6) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາຮູ ບຮຸ່ າງການວາງຕວົ ຂອງຮິນລາຍນ ຫຼ ເສ້ນພບການຄົດໂຄງ້ (Hinge Line) ແລະ ລະນາບການຄົດໂຄງ້ (axial plane or axial surface) ວທິ ີນສີ້ ະເໜີໂດຍ Fleuty (1964) ເປນການຈາ ແນກ ແລະ ເອີນ້ ຊຸ່ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍອາໃສຮນິ ລາຍ ແລະ ລະນາບການຄດົ ໂຄງ້ ໄດອະແກມຂອງ Fleuty ດຸ່ ງສະແດງມາແລວ້ ໃນຮູບທີ 7.12 ເຊຸ່ ງິ ມວີ ທິ ກີ ານເອນີ້ ຊຸ່ ຂອງຮູບຮຸ່ າງການຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງທຸ່ ີຍກຕວົ ຢຸ່ າງມາແລວ້ ຄວນນາ ຮູບທີ 7.12 ມາພຈິ າລະນາອກີ ເທຸ່ ອ. 7) ຈາແນກໂດຍພິຈາລະນາລກສະນະປາກົດຈາກຊນ້ ຫນີ ຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີພົບໃນຫີນໂຜຸ່ ຂອງ Hudleston (1973) ຈາກຕວົ ຢຸ່ າງຂອງການຈາແນກຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ກີ ຸ່ າວມາອາໃສຮູບຮຸ່ າາງໃນພາບລວມຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ປະກອບດວ້ ຍ ການໂຄງ້ ງ, ຄວາມເຄຸ່ ງິ ຄ, ອດຕາສຸ່ ວນຂອງຄວາມສງູ ຕຸ່ ຄວາມກວາ້ ງຂອງສນ ແລະ ທອ້ ງການຄດົ ໂຄງ້ . Hudleston (1973) ສະເໜີວິທີຈາແນກຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ອອກເປນ 30 ແບບ ໂດຍອາໃສລກສະນະປາກດົ ຈາກ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ພີ ບົ ໃນຫີນໂຜຸ່ (ຮູບທີ 7.18) ວທິ ີແບຸ່ ງຂອງ Hudleston ຊຸ່ ວຍເຮດໃຫຮ້ ູວ້ ຸ່ າຫນີ ບາງຊະນດິ ເກີດ ຂນຶ້ ໄດສ້ ະເພາະຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ບາງຮູບຮຸ່ າງເທຸ່ າົ ນນ້ ແລະ ເປນການຄດົ ໂຄງ້ ແບບເຄຸ່ ງິ ຄ. 174

8) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫນີ ຄົດໂຄງ້ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ມໄີ ດທ້ ງແບບທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜາທຸ່ ີຄງົ ທຸ່ ີ ແລະ ແບບທຸ່ ີມຄີ ວາມໜາບຸ່ ຄງົ ທຸ່ ີ ສະແດງວຸ່ າມກີ ານໄຫຼເກດີ ຂນຶ້ ຂະນະປຸ່ ຽນລກສະນະລວມຢຸ່ ູໃນລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຂອງຫນີ , ຖາ້ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ມຄີ ວາມໜາຂອງຫີນຄງົ ທຸ່ ີ ເອີນ້ ວຸ່ າ “parallel fold – ເພ′ເຣີເລີນ ໂຟລດ” ແລະ ຖາ້ ມີ ລກສະນະຊງົ ກະບງ້ ມນົ ເອນີ້ ວຸ່ າ “concentric fold – ເຄນີ ເຊນ′ທຣິກ ໂຟລດ” ຫຼ “parallel concentric fold - ເພ′ເຣີເລນີ ເຄນີ ເຊນ′ທຣກິ ໂຟລດ” ແລະ ເອີນ້ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜາຂອງຫີນທຸ່ ີຮນິ ພອ້ ຍ ຫຼ ຈດຸ ພບການ ຄດົ ໂຄງ້ (hinge point) ຫລາຍກວຸ່ າຄວາມໜາໃນບລເິ ວນແຂນວຸ່ າ “similar fold – ຊ′ິ ເມເີ ລຸ່ ອຣ ໂຟລດ” ດຸ່ ງຮູບ ທີ 7.19 ຫຼ ເວາົ້ ອີກຢຸ່ າງໜຸ່ ງຶ ຄ ເພເຣີເລນີ ໂຟລ (parallel fold) ໂດຍທຸ່ ີມຄີ ວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນຄົງທຸ່ ີເມຸ່ ອວດຕງ້ ສາກກບຊນ້ ຫີນ ແລະ ຊເິ ມເີ ລີໂຟລດ (similar fold) ໂດຍທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜາຂອງຄງົ ທຸ່ ເີ ມຸ່ ອວດຂະໜານກບແກນການ ຄດົ ໂຄງ້ . ຮູບທີ 7.18 ການຈາແນກຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ 30 ປະເພດ ອາໃສລກສະນະຮູບຮຸ່ າງ ໂດຍ Hudleston (1973) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 14.22 ໂດຍ Hatcher, 1995 ອາ້ ງເຖິງ Hudleston, 1973] ຮູບທີ 7.19 ການພຈິ າລະນາຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຖາ້ ຄວາມໜາບຸ່ ປຸ່ ຽນເອີນ້ ວຸ່ າ concentric fold ຫຼ parallel fold ຖາ້ ຄວາມໜາປຸ່ ຽນໂດຍທຸ່ ຈີ ດຸ ພບການຄດົ ໂຄງ້ ຫນາຫຼາຍກວຸ່ າບລເິ ວນແຂນວຸ່ າ ເອີນ້ ວຸ່ າ similar fold 175

9) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາລກສະນະໂດຍໃຊດ້ ິບໄອເຊີກອນ (Dip Isogon) ສະເໜີໂດຍ Ramsay (1967)ການແບຸ່ ງອາໃສ dip isogon ເຊຸ່ ງິ ເປນເສນ້ ທຸ່ ລີ າກຕຸ່ ລະຫວຸ່ າງຈດຸ ໃນແຕຸ່ ລະຊນ້ ທຸ່ ີແຊກສະຫລບຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມມີ ມູ ຫວາເທຸ່ າົ ກນ ດງຮູບທີ 7.20 ຫຼ dip isogon ທຽບໄດງ້ ຸ່າຍໆໂດຍພຈິ າລະນາທຸ່ ຄີ ວາມໂຄງ້ ຂອງ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຕາມຮູບຮຸ່ າງຂອງການໂຄງ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.20 ໂດຍແບຸ່ ງເປນ 3 ປະເພດຍຸ່ ອຍ ດຸ່ ງນ:ີ້ Class 1: ຄວາມໂຄງ້ ຂອງວງົ ໂຄງ້ ໃນຫລາຍກວຸ່ າວງົ ໂຄງ້ ນອກ ແລະ ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍໆອອກເປນ 3 ຊະນດິ ຄ: 1A: ຕອ້ ງມຄີ ວາມໜາຂອງ hinge point ນອ້ ຍກວຸ່ າແຂນ 1B: ຕອ້ ງມຄີ ວາມໜາເທຸ່ າົ ກນຂອງຂອງແຂນ (parallel fold) 1C: ຕອ້ ງມຄີ ວາມໜາຂອງ hinge point ຫລາຍກວຸ່ າແຂນ Class 2: ຄວາມໂຄງ້ ຂອງວງົ ໂຄງ້ ດາ້ ນນອກ ແລະ ວງົ ໂຄງ້ ດາ້ ນໃນເທຸ່ າົ ກນ (similar fold) Class 3: ຄວາມກວາ້ ງຂອງວງົ ໂຄງ້ ນອກຫລາຍກວຸ່ າວງົ ໂຄງ້ ໃນ ຮູບທີ 7.20 (ກ) ແລະ (ຂ) ການສາ້ ງ dip isogon line ເສນ້ ຂອງ isogon ລາກຕຸ່ ຈດຸ ທຸ່ ມີ ມີ ູມຫວາລະຫວຸ່ າງ ຊນ້ ຫີນແຊກສະຫລບເທຸ່ າົ ກນ (ຄ) ການຈາແນກຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍອາໃສຮູບຮຸ່ າງຄວາມໜາ ແລະ ຄວາມໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ໂດຍວິທີຂອງ Ramsay [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 13.11 ໂດຍ Park, 1997 ແລະ Figure 7.16 ໂດຍ Ramsay and Huber, 1987] 176

10) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາແກນການຄົດໂຄງ້ (Fold Axis) ແບຸ່ ງໄດເ້ ປນ 2 ປະເພດຍຸ່ ອຍ ໄດແ້ ກຸ່ ກ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຮູບຊງົ ກະບງ້ (cylindrical fold) ຂ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີບຸ່ ເປນຊງົ ກະບງ້ (non - cylindrical fold) ແກນການຄດົ ໂຄງ້ ຈະມີສະເພາະຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຮູບຊງົ ກະບງ້ ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍໆເປນ parallel fold ໂດຍທຸ່ ີມີ ຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນຄງົ ທຸ່ ີເມຸ່ ອວດຕງ້ ສາກກບຊນ້ ຫນີ ແລະ similar fold ໂດຍທຸ່ ີມຄີ ວາມໜາຂອງຊນ້ ຫນີ ຄົງທຸ່ ີ ເມຸ່ ອວດຂະໜານກບແກນການຄດົ ໂຄງ້ (ຮູບທີ 7.19) ສຸ່ ວນຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີບຸ່ ເປນຊງົ ກະບງ້ ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍໆເປນ conical fold ແລະ sheath fold (ຮູບທີ 7.21) ຮູບທີ 7.21 ລກສະນະຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ບີ ຸ່ ເປນຊງົ ກະບງ້ (non - cylindrical folds) ບຸ່ ມແີ ກນການຄດົ ໂຄງ້ (ກ) conical fold (ຂ) sheath fold (ຄ) ແລະ (ງ) ຕວົ ຢຸ່ າງຂອງ sheath fold ທຸ່ ີ ຂອງຫນີ ຂວດ ໄມ ເລີໄນ (quartz mylonite) ທຸ່ ີປາກົດໃນົດນາມ [ຮູບ (ຄ) ແລະ (ງ) ຈາກ Figs. 6 (a) and 8 (b) ໂດຍ Alsop and Carreras, 2007] 11) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາລກສະນະຂອງ Ductility Contrast ແລະ Mean Ductility ສະເໜໂີ ດຍ Donath and Parker (1964) ແບຸ່ ງໄດ້ 2 ກຸ່ ຸມຍຸ່ ອຍ ໄດແ້ ກຸ່ flexural folds ແລະ passive folds ດຸ່ ງຮູບ ທີ 7.22 ໂດຍທຸ່ ີ flexural folds ແຍກຍຸ່ ອຍໆເປນ flexural slip ແລະ flexural flow (ຮູບທີ 7.23 ແລະ 7.24) ຫາກພົບການຖະໄລລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນຈະສະແດງເຖິງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບ ເປາະ (brittle deformation) ຖາ້ ມີຄຸ່ າຄວາມເປນແພລດຕກິ ສູງ (high ductility) ຈະໄດ້ passive folds ແລະ ຖາ້ ບຸ່ ຢຸ່ ໃູ ນ ກຸ່ ຸມຍຸ່ ອຍໆ ທຸ່ ກີ ຸ່ າວມາທງໝດົ ເອນີ້ quasi - flexural ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ປະເພດ flexural slip ເກດີ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ມີ ອີ ຸນຫະພູມ ແລະ ຄວາມດນຕຸ່ າ ນນ້ ຄ ບລເິ ວນ ໃກກ້ ບຜິວດນິ ກງົ ກນຂາ້ ມກບ passive flow ທຸ່ ີເກດີ ໃນບລເິ ວນທຸ່ ເີ ລກິ , ມຄີ ວາມຮອ້ ນ ແລະ ຄວາມດນສູງ. ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີຈດເປນ flexural - slip fold ຈະມຄີ ວາມໜາຂອງແຕຸ່ ລະຊນ້ ຄງົ ທຸ່ ີ ຊນ້ ຫນີ ຈະມກີ ານເລຸ່ ອນຖະໄລ 177

ຄາ້ ຍຄແຜຸ່ ນເຈຍ້ ໃນປ້ມເມຸ່ ອເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ອາດພບົ ຮອຍຖະໄລ (slickenline) ລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໄດ.້ ດຸ່ ງນນ້ , flexural - slip folds ຈະໄດກ້ ານຄດົ ໂຄງ້ ແບບ parallel ຫຼ parallel - concentric folds ເກດີ ໄດທ້ ງຈາກແຮງອດຕງ້ ສາກກບຊນ້ ຫນີ ຫຼ ໂດຍແຮງອດຂະໜານກບຊນ້ ຫນີ ເຊຸ່ ງິ ຈະກຸ່ າວລາຍລະອຽດອກີ ເທຸ່ ອ ໃນຫວົ ຂຂ້ ະບວນການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ສາລບຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ປະເພດ flexural flow ຈະພບົ ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງ ຊນ້ ຫນີ ເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກສະຫລບກບຊນ້ ຫນີ ເນອ້ ແຂງໂດຍຊນ້ ຫນີ ເນອ້ ອຸ່ ອນຈະມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດ ຕິກ (plastic deformation) ສຸ່ ວນຊນ້ ຫີນເນອ້ ແຂງຈະປຸ່ ຽນລກສະນະແບບເປາະ (brittle deformation) ຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມໜດຂອງຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນ ແລະ ເນອ້ ແຂງມຄີ ຸ່ າປານກາງເຖິງສູງ (moderate to high contrast in viscosity) ຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນຈະມຄີ ວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນປຸ່ ຽນແປງ ຂະນະທຸ່ ຫີ ນີ ເນອ້ ແຂງມຄີ ວາມໜາ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄງົ ທຸ່ ີ (ຮູບທີ 7.24). ສາລບຊ້ນຫີນຄດົ ໂຄງ້ ປະເພດ passive - flow fold ຈະເປນການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ (ductile deformation) ລວມໃນເນອ້ ຫນີ ຫຼ ທງໂຄງສາ້ ງການຄດົ ໂຄງ້ . ດຸ່ ງນນ້ , ຄຸ່ າຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມ ໜດຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີແຊກສະຫລບມນີ ອ້ ຍຫລາຍ ຫຼ ບຸ່ ມເີ ລີຍ ຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫເ້ ກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະທຸ່ ີເປນແບບເນອ້ ດຽວ. ຮູບຮຸ່ າງຂອງການຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີໄດຈ້ ະເປນແບບ similar fold ໂດຍແຕຸ່ ລະຊນ້ ປຸ່ ຽນແປງເທຸ່ ົາໆຄາ້ ຍໆກບ ການບບີ ຢາສີແຂວ້ ທຸ່ ີເປນປະເພດເຈວ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.25 ຮູບທີ 7.22 ການຈາແນກໂດຍ Donath and Parker [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 14.27 ໂດຍ Hatcher, 1995] ຮູບທີ 7.23 ລກສະນະຂອງ flexural - slip fold ລູກສອນສະແດງການເລຸ່ ອນຖະໄລລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຄວາມໜ າຊນ້ ຫີນຈະບຸ່ ປຸ່ ຽນແປງ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 15 - 10 ໂດຍ Hatcher, 1995] 178

ຮູບທີ 7.24 ລກສະນະຂອງ flexural flow ພບົ ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະ ໃນສະພາວະແພລດຕກິ (ductile deformation) ຫນີ ເນອ້ ແຂງຈະປຸ່ ຽນແບບເປາະ (brittle deformation) (ກ) ພາບສະເກດຊນ້ ຫີນ (ຂ) ຮູບການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງ banded green schist [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 15 - 11 ໂດຍ Hatcher, 1995 ແລະ ຮູບ (ຂ) ຈາກ Fig. 2 ໂດຍ Alvarez (2005)] ຮູບທີ 7.25 ລກສະນະຂອງ passive - flow fold ໂດຍທຸ່ ຄີ ວາມໜາຂອງແຕຸ່ ລະຊນ້ ມກີ ານປຸ່ ຽນແປງຄາ້ ຍເຄຸ່ ງິ ກນ ບລເິ ວນຂອບເຂດຂອງ hinge zone ມຄີ ວາມໂຄງ້ ເທຸ່ າົ ໆ ກນ (ກ) ພາບສະເກດຊນ້ ຫີນ (ຂ) ຮູບການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີພບົ ໃນສະຫນາມ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 15 - 23 ໂດຍ Hatcher, 1995 ແລະ Rob Butler ຈາກ University of Leeds, UK] 12) ຈາແນກໂດຍພຈິ າລະນາຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຮອຍເລຸ່ ອນໂດຍສະເພາະ ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກຮອຍເລຸ່ ອນແບຸ່ ງໄດເ້ ປນ 3 ປະເພດຍຸ່ ອຍ ໄດແ້ ກຸ່ : (ກ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຈາກການບດິ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ (fault - bend folds) ຫຼ ບາງທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຫວົ ງູ (snake - head folds) ເປນຊນ້ ຫນີ ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເກດີ ໃນລກສະນະແບບໄພສານຂອງຂະບວນການ ແປສນຖານ (regional tectonic scale) ຮຸ່ ວມກບຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (thrust fault) ມກພບົ ໃນບລເິ ວນຂອງ fore arc basin ເກດີ ຈາກຊນ້ ຫີນເຄຸ່ ອນທຸ່ ແີ ຍກອອກຈາກກນໂດຍຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ (thrust fault) ລກສະນະ ປາກດົ ທຸ່ ພີ ບົ ຈະເປນຮູບແບບເຄຸ່ ອນທບກນຂອງແຜຸ່ ນຫນີ [ຮູບທີ 7.26 (ກ)] (ຂ) ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເປນຜົນຂອງການແພຸ່ ຂອງການເລຸ່ ອນ (fault - propagate folds) ເປນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ຂີ ະບວນການເກດີ ໃນມາດຕາສຸ່ ວນຂອງຂະບວນການແປສນຖານຂອງແຜຸ່ ນເປອກໂລກຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ພບົ ທຸ່ ີ ປາຍຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ [ຮູບທີ 7.26 (ຂ)] 179

(ຄ) ມເນໄີ ຄລໂຟລດ (monocline fold) ຮູບຮຸ່ າງຂອງມເນໄີ ຄລປະກອບດວ້ ຍຮນິ ລາຍ ສອງເສນ້ ທຸ່ ີສຸ່ ວນ ຫນຸ່ ງຶ ເປນ anticline ແລະ ອີກສຸ່ ວນເປນ syncline ດຸ່ ງຮູບທີ 7.27 ການເກດີ ມເນໄີ ຄລມກເປນຜົນຈາກຮອຍ ເລຸ່ ອນ (ຮອຍເລຸ່ ອນປກົ ກະຕິ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນ ຫຼ ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນມູມຕຸ່ າ) ຂອງຫີນຖານ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.27 ແລະ 7.28 ຫຼ ຈາກສະພາບພູມປີ ະເທດຂະນະຕກົ ຕະກອນ ເຊຸ່ ນ ທຸ່ ີບລເິ ວນຂອບຂອງແອຸ່ ງຂະໜາດໃຫຍຸ່ ແລະ ເກດີ ຈາກການຊຸດຕວົ ບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນຂອງພນ້ ທຸ່ ີ. ຮູບທີ 7.26 ລກສະນະຂອງ (ກ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ຈາກການກຸ່ ງົ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນ (fault - bend folds) ຫຼ ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ຫວົ ງູ (snake - head folds) (ຂ) ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເປນຜົນຂອງການແພຸ່ ຂອງການເລຸ່ ອນ (fault - propagation folds) [ຮູ ບປບປຸ ງຕຸ່ ຈາກ Hatcher, 1995 ແລະ McClay, 1987] ຮູ ບທີ 7.27 ລກສະນະຂອງການຄົດໂຄງ້ ຂອງແຂນພຽງຂາ້ ງດຽວ (ກ) ພາບຕົວອປ້ິງຂອງມເນີໄຄລ (monocline) ທຸ່ ປີ າກດົ ໃນທາມະຊາດ (ຂ) ພາບສະເກດຮຸ່ ວມກບການແປຄວາມໝາຍ momocline ໃນຮູບ (ຂ) [ຮູບ (ກ) ຈາກ Thomas Mcguire] 180

ຮູບທີ 7.28 ລກສະນະການເກດີ ຂອງມເນໄີ ຄລ (monocline) (ກ) ເກດີ ຈາກການຍກົ ຕວົ ຂອງຫນີ ຖານ (ຂ) ຮູບການທົດລອງຂອງມເນີໄຄລ ແລະ ຮອຍເລຸ່ ອນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 7.88 ໂດຍ Davis and Reynolds, 1996] ຍງຄງົ ມກີ ານຈາແນກຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ອກີ ຫລວງຫລາຍຫາຼ ຍປະເພດທຸ່ ບີ ຸ່ ໄດນ້ າມາເວາົ້ ໃນການເລອກໃຊວ້ ທິ ີ ການຈາແນກຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ບຸ່ ຄວນເລອກວິທີທຸ່ ີໃຊກ້ ານແປຄວາມໝາຍ ເພາະເມຸ່ ອແປຄວາມໝາຍໄປແລວ້ , ແຕຸ່ ລະຄນົ ອາດແປຄວາມໝາຍບຸ່ ຄກນວທິ ີຈາແນກທຸ່ ີດີຄວນເປນໄປໃນລກສະນະທຸ່ ີບຸ່ ວຸ່ າຜູໃ້ ດຈາແນກແລວ້ ໄດຄ້ າຕອບ ຄກນ ອີກທງບຸ່ ຫຍຸງ້ ຍາກ ແລະ ໃຊເ້ ວລາຫລາຍຄວນຈາແນກໄດທ້ ນທີໃນສະຫນາມ ແລະ ເມຸ່ ອຈາແນກໄປແລວ້ ນກທລະນວີ ທິ ະຍາອຸ່ ນໆໄດພ້ າບລກສະນະຂອງຮູບຊງົ ສນຖານຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງທຸ່ ປີ າກດົ ໃນສະຫນາມແຕຸ່ ທຸ່ ີກຸ່ າວ ມາທງໝົດ 12 ປະເພດຂອງການຈາແນກຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ບຸ່ ມປີ ະເພດໃດມີລກສະນະດຸ່ ງກຸ່ າວທຸກປະເພດມຂີ ້ ບກົ ພຸ່ ອງຈຸ່ ງຶ ເຮດໃຫມ້ ຜີ ສູ້ ະເໜີທງຫລາຍ. ເຖິງຢຸ່ າງໃດກຕາມ, ນກທລະນວີ ທິ ະຍາສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ນຍິ ມົ ໃຊວ້ ທິ ກີ ານເອນີ້ ຊຸ່ ໂດຍພິຈາລະນາຮູບຊງົ ສນຖານທຸ່ ີເດຸ່ ນແຈງ້ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ວທິ ີຂອງ Ramsay (1967) ແລະ Donath and Parker (1964) ໃນການພນນາລກສະນະຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ Ramsay and Huber (1987) ໄດແ້ ນະນາດຸ່ ງນີ້ 1) ຄວນພນນາລກສະນະປາກດົ ຂອງຮູບລກສະນະຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຈາກຮອຍການຕດຕງ້ ສາກກບແກນ ການຄດົ ໂຄງ້ (normal profile) ຖາ້ ພບົ ໄດໃ້ ນຫນີ ໂຜຸ່ . 2) ຂະໜາດຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເປນຄນ້ ຄວນບຸ່ ງົ ບອກຄວາມຍາວຂອງແຕຸ່ ລະຄນ້ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ພອ້ ມຄວາມຄວາມສງູ ໂດຍໃຊຫ້ ກຼ ການຈາແນກຕາມຂະໜາດມາໃຊໃ້ ນການພນລະນາ. 3) ພນນາຮູບຮຸ່ າງຂອງແຂນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບພຈິ າລະນາມູມລະຫວຸ່ າງແຂນ (inter limb angle). 4) ໃຊກ້ ານຈາແນກຂອງ Ramsay (1967) 5) ວເິ ຄາະຕຸ່ ໄປເຖິງຂະບວນການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນແບບຄເິ ນແີ ມຖິກ ແລະ ໄດແນຫມກິ 4. ກນົ ໄກການຄດົ ໂຄງ້ (Folding Mechanisms) ການຄົດໂຄງ້ ໃນຫີນຈະເກດີ ຂນຶ້ ໄດ້ ຫີນນນ້ ຕອ້ ງມໂີ ຄງສາ້ ງແບບລະນາບ ເຊຸ່ ນ: ຊນ້ ຫີນ, ແນວແຕກລຽບ, ຮວິ້ ຂະໜານ ຫຼ ສາຍແຮຸ່ ແລະ ມແີ ຮງກະທບົ ໃນທດິ ທາງທຸ່ ຈີ ະເຮດໃຫເ້ ກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ໄດ້ ຕະຫອຼ ດຈນົ ຫີນນນ້ ມີ ສະພາບແບບແພລດຕກິ . ສາລບໂຄງສາ້ ງແບບລະນາບ (ຊນ້ ຫີນ) ເມຸ່ ອຖກເຮດໃຫຄ້ ດົ ໂຄງ້ ຈະມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະຈາແນກໄດ້2 ຮູບ ແບບ ຄ: active folding ແລະ passive folding. ການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຊນ້ ຫີນແບບ active folding ໝ 181

າຍເຖງິ ຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນລກສະນະ (ການຄດົ ໂຄງ້ ) ສາພນກບຊນ້ ຫີນຂາ້ ງຄຽງ, ຮູບຊງົ ເລຂາຄະນດິ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບສົມບດຂອງຊນ້ ຫີນຂາ້ ງຄຽງ ກງົ ກນຂາ້ ມກບການປຸ່ ຽນລກສະນະ (ການຄດົ ໂຄງ້ ) ຂອງຊນ້ ຫີນແບບ passive folding ທຸ່ ີເຊຸ່ ງິ ປຸ່ ຽນລກສະນະສະເພາະພາຍໃນຊນ້ ຫີນບຸ່ ມຄີ ວາມສາພນກບຊນ້ ຫີນຂາ້ ງຄຽງ. ນອກຈາກ ນີມ້ ສີ ບສະເພາະອີກ 2 ສບທຸ່ ີກຸ່ ຽວກບມີການປຸ່ ຽນລກສະນະຂອງຊນ້ ຫີນແຕຸ່ ລະຊນ້ ຄ flexural slip ແລະ flexural flow (shear) ເຊຸ່ ິງຄາວຸ່ າ flexural slip ໃຊ້ໃນຄວາມໝາຍຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີມີການເລຸ່ ອນຖະໄລ ລະຫວຸ່ າງຊນ້ , ສຸ່ ວນ flexural flow ຫຼ ອີກຊຸ່ ຄ flexural shear ໃຊໃ້ ນຄວາມໝາຍຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີມກີ ານເລຸ່ ອນ ຂະໜານໄປກບທດິ ທາງຂອງຄວາມເຄນ້ ຕດ (shear stress). ສາລບແຮງກະທບົ ທຸ່ ີຈະເຮດໃຫຫ້ ນີ ໃນເປອກໂລກເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ຈາແນກໄດ້ 3 ຊະນດິ (ຮູບທີ 7.29) ຄ 1) ແຮງບບີ ອດຕາມຮອຍຕງ້ ສາກ ຫຼ ເປນມູມສູງກບຊນ້ ຫນີ : ເອນີ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃນພາບລວມທຸ່ ເີ ກດີ ໂດຍ ແຮງຊະນດິ ນວີ້ ຸ່ າ “forced fold” 2) ແຮງບີບອດຕາມຮອຍຂະໜານກບຊນ້ ຫນີ : ເອນີ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ໃນພາບລວມທຸ່ ີເກດີ ໂດຍແຮງຊະນດິ ນີ້ ວຸ່ າ “buckle fold” 3) ແຮງຕດແບບ simple shear ແລະ pure shear: ເອນີ້ ຊຸ່ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນພາບລວມທຸ່ ີເກດີ ໂດຍ ແຮງຊະນິດນີວ້ ຸ່ າ “shear fold, slip fold, glide fold, flexural - flow (shear) fold, passive fold, passive - slip fold ຫຼ passive - shear fold” ຮູບທີ 7.29 ຊະນດິ ຂອງແຮງກະທບົ ຕຸ່ ຊນ້ ຫນີ (ກ) ແຮງບບີ ອດຕາມຮອຍຕງ້ ສາກກບຊນ້ ຫີນ (ຂ) ແຮງບດີ ອດ ຕາມຮອຍຂະໜານກບຊນ້ ຫີນ (ຄ) ແຮງຕດທຸ່ ີເຮດໃຫຊ້ ນ້ ຫີນເລຸ່ ອນ - ໄຫຼ ໂດຍຫີນໄຫໄຼ ປຕາມການຕດແບບ simple shear ແລະ pure shear ຈາກການສກຶ ສາໃນສະໜາມ ການສາ້ ງຮູບຈາລອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ , ການວເິ ຄາະເຊງິ ຄເິ ນແີ ມຖິກ ໂດຍອາໃສ ລກສະນະປາກດົ ຂອງວງົ ຮີຄວາມຄຽດ, ການວເິ ຄາະເຊງິ ໄດແນຫມກິ ລວມທງລກສະນະຮູບຊງົ ເລຂາຄະນດິ ທຸ່ ເີ ດຸ່ ນ ແຈງ້ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ສາມາດແບຸ່ ງກນົ ໄກການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໄດ້ 5 ກນົ ໄກ ໄດແ້ ກຸ່ : bending (ເບນດຸ່ ງິ ), 182

buckling (ເບາະຄລຸ່ ິງ), flexural folding (ເຟລກເຊີເຣີນ ໂຟນດຸ່ ິງ), passive folding (ແພະສີຟ ໂຟນດຸ່ ງິ ) ແລະ kingking (ຄງິ ຄຸ່ ງິ ) ແຕຸ່ ລະກນົ ໄກມລີ າຍລະອຽດດຸ່ ງຕຸ່ ໄປນ:ີ້ 4.1. ເບນດຸ່ ິງ (Bending) ກນົ ໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ bending ມຊີ ຸ່ ເອີນ້ ອກີ ຊຸ່ ວຸ່ າ “forced folding” ເກດີ ເມຸ່ ອແຮງກະທບົ ຕດກບຊນ້ ຫີນດວ້ ຍມມູ ສງູ ຫຼ ຕງ້ ສາກກບຊນ້ ຫນີ (force across layers) [ຮູບທີ 7.29 (ກ)] ແຮງຈະກະທບົ ໂດຍກງົ ຕຸ່ ຊນ້ ຫີນ ເຊຸ່ ນ: ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເກດີ ນາ້ ໜກກດົ ທບຈາກຕະກອນທຸ່ ີມນີ າ້ ໜກຫລາຍກວຸ່ າທຸ່ ີທບຢຸ່ ູດາ້ ນເທງິ , ການຄດົ ໂຄງ້ ຈາກນາ້ ໜກກດົ ທບຂອງພູເຂາົ ສູງ ນນ້ ຄ ການໂຄງ້ ເປນແອຸ່ ງທຸ່ ເີ ອນີ້ ວຸ່ າ “foreland basin” ການຄດົ ໂຄງ້ ຈາກ ຜົນຂອງໂຄງສາ້ ງບູແດນ [ຮູບທີ 7.30 [(ກ)] ການຄົດໂຄງ້ ຈາກການບດິ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຊະນດິ fault - bend fold [ຮູບທີ 7.30 (ຂ)] ຫຼ fault - propagation fold, ການຄດົ ໂຄງ້ ຈາກການເລຸ່ ອນຂອງຫີນຖານ [ຮູບທີ 7.30 [(ຄ)] ຫຼ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ການຈາກແຊກຂອງຫີນອກຄະນີ ຫຼ ເກອຫີນເປນຮູບໂດມ [ຮູບທີ 7.30 [(ງ)] ເປນ ຕນົ້ . ຮູບທີ 7.30 ກນົ ໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ bending (ກ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຈາກຜົນຂອງໂຄງສາ້ ງບູແດນ (ຂ) ຊນ້ ຫີນ ຄດົ ໂຄງ້ ຈາກການບດິ ຂອງຮອຍເລຸ່ ອນຊະນດິ fault - bend fold (ຄ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຈາກການເລຸ່ ອນຂອງຫນີ ຖານ (ງ) ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ການຈາກແຊກຂອງຫີນອກຄະນີ ຫຼ ເກອຫີນເປນຮູບໂດມ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 11.25 ໂດຍ Fossen, 2010] 4.2. ເບາະຄລຸ່ ິງ (Buckling) ກົນໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ buckling ເປນກົນໄກ ຫຼ ຂະບວນການທຸ່ ີເຮດໃຫເ້ ຫນການຄດົ ໂຄງ້ ຮູບຕວົ S ຮູບແບົບການໂຄງ້ ຈະປຸ່ ຽນໄປເທຸ່ ອລະນອ້ ຍ ໂດຍມີແຮງບີບອດທຸ່ ີຂະໜານໄປກບຊນ້ ຫີນ (force parallel layers) ຊນ້ ຫີນທຸ່ ີມເີ ກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ປະເພດນີ້ ຈະໄດຮ້ ູບຮຸ່ າງຂອງ Class 1 ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍເປນແບບ Class 1A, 1B (parallel folds) ແລະ 1C ຕາມປະເພດຍຸ່ ອຍຂອງການຈດແບຸ່ ງໂດຍ dip isogon ຂອງ Ramsay (1967) ພບົ ໄດຈ້ າກການທດົ ລອງ ແລະ ຈາກສະໜາມ ທຸ່ ສີ ະແດງໃຫເ້ ຫນວຸ່ າ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ buckling ເກດີ ກບຊນ້ ຫນີ ແຊກສະຫລບທຸ່ ີມີຊນ້ ຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກສະຫລບຫີນແຂງ ລກສະນະການຄົດໂຄງ້ ຂຶນ້ ຢຸ່ ູກບຄວາມໜດ (viscosity) ລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນ ປດໄຈທຸ່ ີຄວບຄຸມຂະໜາດຂອງການຄົດໂຄງ້ ແບບ buckle fold ຄ ຄວາມໜາ 183

ຂອງຊນ້ ຫີນ ແລະ ອດຕາສຸ່ ວນຕຸ່ າງຂອງຄວາມໜດ (viscosity ratio) ຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີແຊກສະຫລບ [ຮູບທີ 7.31 (ກ)] ແກຣຟໃນຮູບທີ 7.31 (ຂ) ສະແດງຄວາມໜາເປນມາດຕາສຸ່ ວນຂອງ log ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມສາພນແບບເສນ້ ຊຸ່ ກບ ຄວາມຍາວຄນ້ ໃນມາດຕາສຸ່ ວນຂອງ log ເຊຸ່ ນດຽວກນ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດນອ້ ຍໆອາດຈະປາກດົ ຢຸ່ ໃູ ນຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ເປນການເກດີ ແບບຊອ້ ນທບ (superimposed) ຫາກຄວາມໜດຂອງຫີນແຕກຕຸ່ າງກນ ຫລາຍໆຈະໄດກ້ ານຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມີຮູບຮຸ່ າງແຕກຕຸ່ າງກນຫລາຍ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.31 (ຄ) ແລະ (ງ) ຫາກມຮີ ອຍຕຸ່ (interface) ລະຫວຸ່ າງຄວາມໜດສູງຫລາຍ (high viscosity) ແລະ ຄວາມໜດຕຸ່ າຫລາຍ (low viscosity) ຢຸ່ າງຊດເຈນ ຈະໄດດ້ ຸ່ ງຮູບທີ 7.31 (ຈ) ຄ ໄດເ້ ປນການເກດີ ໂຄງສາ້ ງລອນຄນ້ (mullion structure - ເມນີ ′ເຢີນ ສເຕຣິກເຊີ) ການຄົດໂຄງ້ ແບບ buckling ອາດມີການປຸ່ ຽນ ແປງເມຸ່ ອຢຸ່ ູໃນລະຫວຸ່ າງລະນາບຂອງຮອຍຕຸ່ (interface) ທຸ່ ີມຄີ ຸ່ າແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມໜດ ເມຸ່ ອມຄີ ຸ່ າຄວາມໜດສູງ ຈະເກດີ ແບບ antiforms ໃນທາງກງົ ກນ ຂາ້ ມເມຸ່ ອຜຸ່ ານຮອຍຕຸ່ ເຂາົ້ ມາທຸ່ ຊີ ນ້ ຫນີ ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜດຕຸ່ າ ຈະເກດີ ແບບ synforms ພບົ ລກສະນະແບບປາຍແຫຼມ (cuspate – ເຄດີ ′ເພດ) ທຸ່ ຈີ ດຸ ຢອດຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ຢຸ່ ູທຸ່ ີຊນ້ ທຸ່ ີມຄີ ວາມໜດສູງ ເກດີ ເປນໂຄງສາ້ ງລອນຄນ້ ດຸ່ ງ ສະແດງໃນຮູບທີ 7.31 (ຈ) ໃຫສ້ ງເກດປາຍແຫມຼ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ . ຮູບທີ 7.31 (ກ) ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີຄວາມໜດ ແລະ ຄວາມໜາໃນແຕຸ່ ລະຊນ້ ຫີນແຕກຕຸ່ າງກນ (ຂ) ຄວາມສາພນ ລະຫວຸ່ າງຄວາມຍາວ ແລະ ຄວາມໜາຂອງລູກຄນ້ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ (ຄ) ການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ buckle 184

folds ມລີ ູກຄນ້ ນອ້ ຍໆຊອ້ ນຢຸ່ ໃູ ນລູກຄນ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ (ງ) ການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີມຄີ ວາມໜາ ແລະ ຄຸ່ າຄວາມໜດແຕກຕຸ່ າງກນ (1 - 6) (ຈ) ເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຫນີ ສອງຊະນດິ ທຸ່ ມີ ຄີ ຸ່ າຄວາມໜດແຕກຕຸ່ າງ ກນເປນຢຸ່ າງຫລາຍ ເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີມຄີ ວາມແຕກຕຸ່ າງເດຸ່ ນຢຸ່ າງຊດເຈນຊຸ່ ຮອຍລະຫວຸ່ າງຊນ້ ໄດລ້ ກສະນະ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບປາຍແຫຼມ (cuspate fold) ໂດຍທຸ່ ີສຸ່ ວນປາຍທຸ່ ແີ ຫມຼ ຊີໄ້ ປໃນຊນ້ ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜດສູງ ໃຫໂ້ ຄງ ສາ້ ງແບບລອນຄນ້ (mullion structure) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 10.5 ໂດຍ Park, 1997 ແລະ Rob Butler ຈາກ University of Leeds, UK] ຖາ້ ຫນີ ມລີ ກສະນະບຸ່ ເປນເນອ້ ດຽວ ເຊຸ່ ນ ກລະນມີ ສີ າຍແຮຸ່ ເພກເມໄີ ທ້ (pegmatite) ແຊກໃນຫີນທອ້ ງທຸ່ ີ (country rock) ເຊຸ່ ງິ ສາຍແຮຸ່ ເພກເມໄີ ທມ້ ອີ ງົ ປະກອບຂອງແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານເປນສຸ່ ວນຫລາຍ ແຮຸ່ ຂວດ ແລະ ເຟລດປານຖກເຮດໃຫເ້ ກດີ ການປຸ່ ຽນລກສະນະໄດງ້ ຸ່າຍ. ດຸ່ ງນນ້ , ຈຸ່ ງຶ ພບົ ວຸ່ າມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ແບບທກິ ແມຖິກ (ptygmatic folds - - ທິກແມ′ຖິກ ໂຟລດ) ສະແດງເຖິງການປຸ່ ຽນລກສະນະແບບແພລດຕກິ ຂອງຫີນໃນ ຂະນະທຸ່ ຫີ ນີ ທອ້ ງຖຸ່ ນິ ທຸ່ ເີ ພກເມໄີ ທ້ (pegmatite) ແຊກຈະປຸ່ ຽນລກສະນະໃນແບບທຸ່ ແີ ຂງກວຸ່ າຈຸ່ ງຶ ໄດລ້ ກສະນະ ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ດຸ່ ນແຈງ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.32 ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ເີ ກດີ ການໂຄງ້ ງໃນຫີນເນອ້ ແຂງຈະເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ມີ ີ ຂະໜາດຂອງຄວາມຍາວຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງລກູ ຄນ້ ທຸ່ ີເດຸ່ ນເນຸ່ ອງຈາກຜົນຂອງ layer - parallel stress ນອ້ ຍ ທຸ່ ີສຸດ ແລະ ສາມາດທານາຍຄວາມຍາວຂອງລູກຄນ້ ທຸ່ ີຈະເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ປະເພດນໄີ້ ດ.້ ຮູບທີ 7.32 (ກ) ແລະ (ຂ) ລກສະນະຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ແບບທກິ ແມຖກິ (ptygmatic fold) ທຸ່ ີເກດີ ຈາກຫີນ ເນອ້ ອຸ່ ອນທຸ່ ີປຸ່ ຽນລກສະນະໄດດ້ ີກວຸ່ າຫີນເນອ້ ແຂງ [ຮູບ (ກ) ໂດຍ Edgar Spencer, Washington and Lee University [ຮູບ (ຂ) ຈາກ Figure 7.66 ໂດຍ Davis et al., 2011] ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນຊນ້ ຫີນແຂງສາມາດຂຽນເປນສມົ ຜນົ ທາງຄະນດິ ສາດໄດ້ໂດຍພບົ ຄວາມ ຍາວຂອງລກູ ຄນ້ (L) ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຕາມທຸ່ ີສະເໜີຂອງ Bijlaard (1946) ແລະ ອາ້ ງເຖິງໂດຍ Davis et al. (2011) ມດີ ຸ່ ງສມົ ຜົນ: ເມຸ່ ອ L ແທນຄຸ່ າ ຄວາມຍາວຂອງລກູ ຄນ້ t ແທນຄຸ່ າ ຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນແຂງທຸ່ ີແຊກຫນີ ທຸ່ ອີ ຸ່ ອນ B ແທນຄຸ່ າ elastic modulus of stiff layer 185

B0 ແທນຄຸ່ າ elastic modulus of confining medium E ແທນຄຸ່ າ Young’s modulus ������ ແທນຄຸ່ າ Poisson’s ratio ສຸ່ ວນ Currile Patnode and Trump (1962) ເຊຸ່ ິງອ້າງເຖິງເຊຸ່ ນກນໂດຍ Davis et al. (2011) ການດົ ສມົ ຜົນໃຫມຸ່ ໂດຍບຸ່ ມຄີ ຸ່ າຂອງ Poisson’s ratio ດຸ່ ງນ:ີ້ ນອກຈາກນີ້ Davis et al. (2011) ອາ້ ງເຖິງ ການວເິ ຄາະຂອງ Biot (1959) ແລະ Ramberg (1959) ທຸ່ ີການດົ ການເກດີ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແບບສະພາວະແພລດຕກິ ໂດຍໄດຄ້ ວາມສາພນດຸ່ ງນ:ີ້ ເມຸ່ ອ ������ ແທນຄຸ່ າ ສາປະສດິ ທາງແພລດຕິກຂອງຊນ້ ຫີນໂດຍມີຫນຸ່ ວຍເປນພອ້ ຍ (poises) ສົມຜົນຂອງ Hudleston (1973) ສະເໜີຄຸ່ າຂອງການຢຽດ (stretch) ໃນການຄານວນຫາ L ດຸ່ ງນ:ີ້ ເມຸ່ ອ: ນອກຈາກນີ້ ສາມາດປະມານປະລມິ ານການຫດົ ສນ້ ທຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ໄດ້ ຫາກປຽບທຽບຄວາມຍາວຄນ້ (wave length)ຕາແໜຸ່ ງຕຸ່ າງໆກນຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.33 (ກ) ສະແດງຕວົ ຢຸ່ າງຂອງຫນີ 3 ຊນ້ ທຸ່ ີມຄີ ວາມ ຍາວຕຸ່ າງກນກຸ່ ອນການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ຊນ້ ທີ 1 ມຄີ ວາມໜາຫາຼ ຍ ຈຸ່ ງຶ ບຸ່ ໂຄງ້ ງ, ຊນ້ ທີ 2 ເກດີ ແບບຄວາມຄຽດແບບ ເນອ້ ດຽວ (homogeneous strain), ຊນ້ ທີ 3 ຊນ້ ຫີນເນອ້ ປະສມົ ການດົ ໃຫເ້ ກດີ ສະເພາະການຄດົ ໂຄງ້ ພຽງຢຸ່ າງ ດຽວ. ນອກຈາກນອີ້ ດຕາສຸ່ ວນຂອງຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມໜດທຸ່ ີມຄີ ຸ່ າຫລາຍໆມຜີ ນົ ຕຸ່ ການໂຄງ້ ງໄດເ້ ປນຢຸ່ າງ ຫວຼ ງຫຼາຍ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.33 (ຂ). 186

ຮູບທີ 7.33 (ກ) ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ຄີ ວາມໜາຕຸ່ າງກນເມຸ່ ອຖກບບີ ອດ ສະແດງກຸ່ ອນການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ຫຼງຖກເຮດໃຫຄ້ ດົ ໂຄງ້ (ຂ) ການຄດົ ໂຄງ້ ໂດຍເຮດໃຫກ້ ານບບີ ອດເທຸ່ າົ ກນ (63.2%) ແຕຸ່ ຄວາມໜດຕຸ່ າງກນ ສດສຸ່ ວນຂອງຄຸ່ າຄວາມແຕກຕຸ່ າງຄວາມໜດສະແດງດວ້ ຍຕວົ ເລກໃຕຮ້ ູບ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 10.7 ໂດຍ Park, 1997] ວທິ ີຫາການຫດົ ສນ້ (shortening) ຫາໄດຈ້ າກເນອ້ ໃນທຸ່ ີໄດກ້ ຸ່ າວມາແລວ້ ໃນບດົ ທີ 2 ຫຼ ຫາໄດຈ້ າກການ ວດຄວາມຍາວຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງສະແດງໃນຮູບທີ 7.34 ໂດຍຄວາມຍາວເລຸ່ ີມຕນົ້ (original length, Lo) ຄ ������t ແລະ ຄວາມຍາວສຸດທາ້ ຍ (final length, Lf) ຄ 2t. ດຸ່ ງນນ້ , ຄານວນຫາການຫດົ ໄດຈ້ າກ e = Lo - Lf/Lo= (������t - 2t)/2t = (������ - 2)/2 =0.57 ຫຼ 57% ນອກຈາກນີ້ Ramsay (1967) ສະແດງວທິ ີຫາການຫດົ ສນ້ (ຮູບທີ 7.35) ໂດຍການວດມູມ α ແລະ t ,´ t0 (ການຫາ t ´, t0 ແລະ α ເບຸ່ ິງຮູ ບທີ 7.20 ປະກອບ) ຈະສາມາດຫາ homogenous flattening ຂອງ parallel fold ໄດຈ້ າກແກຣຟ ປະລມິ ານການ flattening ຄ Z/X ສຸ່ ງິ ທຸ່ ຕີ ອ້ ງທາ ຄອ ວດຄຸ່ າ α , t ´ ແລະ t0 ວດ 3 - 4 ຄຸ່ າ ແລະ ຂຽນລງົ ໃນແກຣຟ ຫາການບີບອດປະລິມານຄວາມຄຽດທຸ່ ີເກີດໃນຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂຶນ້ ຢຸ່ ູກບ ຂະບວນການເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ buckling ໂດຍຄວາມຄຽດຈະປຸ່ ຽນສະເພາະຊຸ່ ສນຂອງການຄດົ ໂຄງ້ [ຮູບທີ 7.35 (ກ)] ຂະນະທຸ່ ີການເກດີ ແບບ flexural shear ຄວາມຄຽດເກດີ ທຸ່ ແີ ຂນການຄດົ ໂຄງ້ ເຊຸ່ ງິ ມີຕາແໜຸ່ ງຕຸ່ າງ ກນ. 187

ຮູບທີ 7.34 ການຄານວນການການຫດົ ສນ້ (shortening ) ຂອງ concentric fold ສະເໜໂີ ດຍ Ramsay (1967) ������t ຄຄວາມຍາວເລຸ່ ີມຕົນ້ ແລະ 2t ຄຄວາມຍາວສຸດທາ້ ຍ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 10.8 ໂດຍ Park, 1997] ຮູບທີ 7.35 (ກ) ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບຊອ້ ນທບ ໂດຍມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ແບບ parallel fold ຢຸ່ ູກຸ່ ອນ ຕຸ່ ມາເກີດ ການບີບອດ ເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ similar fold ວງົ ຮີຄວາມຄຽດທຸ່ ີເກດີ ຈາກການຄດົ ໂຄງ້ ຈະມກີ ານບີບອດ ດວ້ ຍ (ຂ) ແກຣຟຄວາມສາພນຂອງ t ´ ແລະ ສາລບຫາ Z/X ໃນ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ parallel fold [ຮູບປບ ປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 10.9 ໂດຍ Park, 1997] ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ໃນທາມະຊາດມກມຫີ ີນເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກສະຫລບກບຫີນເນອ້ ແຂງ ໂດຍຫີນທງສອງຊະນດິ ມີ ຄຸ່ າຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມໜດເປນຢຸ່ າງຫລາຍ ເຊຸ່ ນ: ກລະນີທຸ່ ີສະແດງໃນຮູບທີ 7.36 ເປນຊນ້ ຫີນແຊກ ສະຫຼບຂອງຫີນຊາຍ ແລະ ຫີນດນິ ດານໂດຍຫນີ ດນິ ດານມຄີ ຸ່ າຄວາມໜດຫລາຍກວຸ່ າຫີນຊາຍ ຫີນຊາຍຈະໂຄງ້ ແບບ Class 1 ຂະນະທຸ່ ີຫນີ ດນິ ດານໂຄງ້ ແບບ Class 3 ຄ ມກີ ານເກດີ flexural shear (ນນ້ ຄ ມຄີ ວາມໜາບຸ່ ເທຸ່ າົ ກນຂອງຊນ້ ຫີນ ທຸ່ ີຈດຸ ຢອດຈະຫນາຫຼາຍກວຸ່ າແຂນ) ຫາກມແີ ຮງບີບອດ (flattening) ເພຸ່ ີມຕຸ່ ໄປອກີ ເລຸ່ ອຍໆຈະ ໄດ້ parallel strain ຈາກຄວາມຄຽດທຸ່ ີແຕກຕຸ່ າງກນເຮດໃຫໄ້ ດລ້ ກສະນະທຸ່ ີເອີນ້ ວຸ່ າ “ຮອຍແຕກລຽບແບບຫກ ເຫ (cleavage refraction)” ເຊຸ່ ງິ ມກີ ານປຸ່ ຽນທດິ ທາງຂອງຮອຍແຕກລຽບ ເພາະຊນ້ ຫນີ ມກີ ານປຸ່ ຽນລກສະນະ ແຕກຕຸ່ າງກນ ເກດີ ການບດິ ບຽ້ ວ [ຮູບທີ 7.36 (ຂ)] ຈາກຮູບທີ 7.36 (ກ) ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ສະແດງການຄົດໂຄງ້ 188

ຕຸ່ າງຊະນດິ ກນ ໂດຍທຸ່ ີຊນ້ a ສະແດງແບບ Class 1C ຊນ້ b ສະແດງແບບ Class 3 ຊນ້ c ສະແດງແບບ Class 1C ແລະ ຖາ້ ຫາກລາກ dip isogon ຈາກ ເທງິ ສຸດຂອງຊນ້ a ມາລຸ່ ຸມສຸດຂອງຊນ້ c ຈະໄດ້ Class 2 - parallel fold. ດຸ່ ງນນ້ , ພຈິ າລະນາຈຸ່ ງຶ ຄວນຮູບຊງົ ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງແຕຸ່ ລະຊນ້ ຫີນ ທານອງົ ດຽວກບ ຮູບທີ 7.36 (ຄ) ທຸ່ ີຫນີ ຊາຍສະແດງ Class 1B ສຸ່ ວນຫີນດນິ ດານສະແດງ Class 3. ຮູບທີ 7.36 (ກ) ລກສະນະຂອງຮອຍແຕກລຽບແບບຫກເຫ (cleavage refraction) ມທີ ງການກະຈາຍ ອອກຈາກຈດຸ ກາງ (convergence) ໃນບາງຊນ້ ມກີ ານກະຈາຍຈາກດາ້ ນນອກເຂາົ້ ຫາຈດຸ ກາງ (divergence) ໃນອກີ ຊນ້ ໜຸ່ ງຶ ເນຸ່ ອງຈາກຊນ້ ຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກກບຫນີ ເນອ້ ແຂງໄດຮ້ ູບຊງົ ຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຕຸ່ າງກນ ຄ Class 1C ແລະ 3 (ຂ) ຮູບສະແດງການປຸ່ ຽນລກສະນະ ແລະ ທດິ ທາງຂອງຮອຍແຕກລຽບຂອງຊນ້ ຫນີ ເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກ ກບຫີນເນອ້ ແຂງ (ຄ) ຮູບຊົງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ Class 1B ແລະ 3 [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 10.10 ໂດຍ Park, 1997 ປດໄຈທຸ່ ີມຜີ ນົ ຕຸ່ ຮູບຊງົ ຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ອີກປດໄຈ ນອກເໜອຈາກຄວາມໜາ, ຄວາມໜດ, ອດຕາສຸ່ ວນ ຄວາມຕຸ່ າງຂອງຄວາມໜດ ທຸ່ ີເຮດການສກຶ ສາດວ້ ຍຮູບຈາລອງແບບຄນດິ ສາດ ຄ ອດຕາຄວາມໄວຂອງການເກີດ ຄວາມຄຽດ (strain rate) ດຸ່ ງຜນົ ການສກຶ ສາສະແດງໃນຮູບທີ 7.37. ຮູບທີ 7.37 ເສນ້ ຄດົ ໂຄງ້ ຈາກຜົນຂອງອດຕາຄວາມຄຽດທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ຊາ້ - - ໄວ ຕຸ່ າງກນ ໂດຍ ອດຕາຄວາມຄຽດ ໄວ ລູກຄນ້ ຈະເກດີ ໄດຫ້ ລາຍກວຸ່ າອດຕາຄວາມຄຽດຊາ້ [ພາບຈາກ Figure 7.74 ໂດຍ Davis et al., 2011 ອາ້ ງເຖິງ Jeng et al., 2002] 189

4.3. ເຟຣກເຊີເຣນີ ໂຟນດຸ່ ງິ (Flexural Folding) ກນົ ໄກການຄດໂຄງ້ ແບບ flexural ຈະເປນການພຈິ າລະນາການປຸ່ ຽນລກສະນະພາຍໃນຊນ້ ຫີນ ແລະ ການ ປຸ່ ຽນລກສະນະລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນ ແບຸ່ ງຍຸ່ ອຍເປນ 3 ກນົ ໄກ ຄ: 1) ກນົ ໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ flexural - slip folding ເຊຸ່ ງິ ມກເກດີ ເປນຊນ້ ຫີນບາງ ທຸ່ ມີ ຄີ ວາມໜດແຕກ ຕຸ່ າງກນສູງ ເມຸ່ ເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ຈະມີການເລຸ່ ອນ ແລະ ຄູດລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນແຕຸ່ ລະຊນ້ ໂດຍບຸ່ ມກີ ານປຸ່ ຽນ ລກສະນະທຸ່ ີຈດຸ ຢອດ ຫຼ ທອ້ ງການຄົດໂຄງ້ ຕະຫຼອດຈົນບຸ່ ມກີ ານປຸ່ ຽນຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີແຊກສະຫລບ (ຄາ້ ຍກບການຈບເຈຍ້ ໃຫຫ້ ຼາຍໆ ແຜຸ່ ນກຸ່ ົງຕວົ ຂນຶ້ ຫຼ ເອນຕວົ ລງົ ເຖິງແມຸ່ ນວຸ່ າຈະມີການກຸ່ ງົ ຕວົ ຫຼ ເອນຕົວ ແຕຸ່ ຄວາມໜາຂອງໄລຍະລະຫວຸ່ າງແຜຸ່ ນເຈຍ້ ຕະຫຼອດຈນົ ຄວາມໜາຂອງເຈຍ້ ບຸ່ ປຸ່ ຽນແປງ) ແລະ ຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບຈາກກນົ ໄກນີ້ຄ parallel fold (ເບຸ່ ງິ ຮູບທີ 7.22) ການສງເກດໃນສະຫນາມ ອາດໃຊ້ slickenline ທຸ່ ີລະນາບຂອງຊນ້ ຫີນ ເປນຫກຼ ຖານໃນການຈາແນກ. 2) ກົນໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ flexural - flow folding ຫຼ ອີກຊຸ່ ຄ flexural - shear folding ເກດີ ກບ ຊນ້ ຫີນທຸ່ ີຄຸ່ າສະເລຸ່ ຍຄວາມເປນແພລດຕກິ ຕຸ່ າ ເຖງິ ປານກາງ ຫນີ ຊະນດິ ໜຸ່ ງຶ ຈະໄຫໄຼ ດໂ້ ດຍງຸ່າຍ. ດຸ່ ງນນ້ , ການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີເກດີ ຂນຶ້ ຈະມກີ ານເລຸ່ ອນ ແລະ ໄຫຼຂອງມວນພາຍໃນຊນ້ ຫີນໄປຕາມແຮງຕດໃນລກສະນະທຸ່ ີໃຫຄ້ ວາມໜາ ຂອງຊນ້ ຫນີ ປຸ່ ຽນແປງ ໂດຍມຄີ ວາມໜາເພຸ່ ມີ ຂນຶ້ ທຸ່ ີຍອດ ແລະ ທອ້ ງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ມຄີ ວາມໜາຫລຸດລົງທຸ່ ີ ສຸ່ ວນຂາ້ ງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບຈາກກນົ ໄກນີ້ ຄ similar fold (ເບຸ່ ງິ ຮູບທີ 7.22). 3) ກົນໄກການຄົດໂຄງ້ ແບບ quasi - flexural folding ເປນການຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີມີ flexural slip ແລະ flexural flow ປະສມົ ກບກນົ ໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບເລຸ່ ອນ - ໄຫຼໄດຢ້ ຸ່ າງອິດສະຫລະ (passive folding) ຊນ້ ຫນີ ທຸ່ ີແຊກສະຫລບກນຈະມຄີ ວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມເປນແພລດຕກິ ສງູ ນນ້ ຄ ຫນີ ເນອ້ ແຂງແຊກສະຫລບກບ ຊນ້ ຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນ ຮູ ບແບບຊ້ນຫີນຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີເກີດຂຶນ້ ໃນແຕຸ່ ລະຊ້ນຫີນທຸ່ ີແຊກສະຫລບຈະບຸ່ ໄປຕາມກນ (disharmonic fold). Ramsay (1967) ສະເໜວີ ທິ ກີ ານຫາຄຸ່ າການເລຸ່ ອນຖະໄລ (slip) ຂອງ flexural - slip fold ທຸ່ ີມຮີ ອຍ ຕງ້ ສາກກບ fold axis ດຸ່ ງຮູບທີ 7.38 ດຸ່ ງນ:ີ້ S = tα ເມຸ່ ອ S ແທນ ການເລຸ່ ອນຖະໄລ t ແທນ ຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນ α ແທນ ມູມຫວາຂອງແຂນການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ປີ ຸ່ ຽນໄປໃນແຕຸ່ ລະຕາແໜຸ່ ງ ຄານວນເປນ ເຣດຽນ ໂດຍ 1°= 0.0175 ເຣດຽນ ສຸ່ ວນຄຸ່ າຄວາມຄຽດຕດ (������) ຄານວນໄດຈ້ າກ ������ = tan������ = α ໂດຍຄດິ ເປນເຣດຽນ ຕວົ ຢຸ່ າງເຊຸ່ ນ ຈາກຮູບ ທີ 7.38 ໃນກລະນມີ ຊີ ນ້ ຫນີ 2 ຊນ້ ທຸ່ ີໜາຕຸ່ າງກນ ຊນ້ ຫນີ A ໜາ 12 ແມດ ຊນ້ ຫີນ B ໜາ 18 ແມດ ເປນຊນ້ ຫີນ ຄດົ ໂຄງ້ ແບບ flexural - slip fold ທຸ່ ີຈດຸ ຍອດບຸ່ ມກີ ານເລຸ່ ອນ ຄຸ່ າການເລຸ່ ອນຖະໄລ ມຄີ ຸ່ າເທຸ່ າົ ກບ 0 ສຸ່ ວນຄຸ່ າການ ເລຸ່ ອນຖະໄລທຸ່ ຕີ າແໜຸ່ ງທຸ່ ີແຂນການຄດົ ໂຄງ້ ເປນມູມ 20°, 40°, 60° ແລະ 90° ຂອງຊນ້ ຫນີ A ຄານວນຈາກສມົ ຜົນຂາ້ ງເທງິ ຈະໄດ້ 4.2 (S = 12x20x0.0175), 8.4, 12.6 ແລະ 18.9 ຕາມລາດບ ແລະ ມຄີ ຸ່ າຄວາມຄຽດ ສຽດເທຸ່ າົ ກບ 0.35 (������ = 20x0.0175), 0.7, 1.05 ແລະ 1.56 ຕາມລາດບ ໃນກລະນຂີ ອງຊນ້ ຫນີ B ຫຼ ຊນ້ ຫນີ ອຸ່ ນໆ ຈະສາມາດຄານວນໄດເ້ ຊຸ່ ນດຽວກນ ຫາກຮູຄ້ ວາມໜາ ແລະ ມມູ ຂອງຊນ້ ຫີນທຸ່ ີຕາແໜຸ່ ງທຸ່ ສີ ນົ ໃຈ ຄຸ່ າການ 190

ເລຸ່ ອນ ແລະ ຄວາມຄຽດຕດເກດີ ຫລາຍສຸດທຸ່ ມີ ູມຂອງຊນ້ ຫນີ ມຄີ ຸ່ າ 90° ແລະ ຫາກຄວາມໜາຂອງຊນ້ ຫີນຫລາຍ ຄຸ່ າການເລຸ່ ອນ ແລະ ຄຸ່ າຄວາມຄຽດຕດຈະຫລາຍ. ຮູບທີ 7.38 ຮອຍຂອງການເລຸ່ ອນຖະໄລລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນທຸ່ ເີ ກດີ ຂນຶ້ ເນຸ່ ອງຈາກຊນ້ ຫນີ ເນອ້ ອຸ່ ອນ ແລະ ຫນີ ເນອ້ ແຂງ ຈາກການເລຸ່ ອນໄດບ້ ຸ່ ເທຸ່ າົ ກນລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫນີ ຂະນະເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແລະ ທຸ່ ີສຸ່ ວນຢອດການຄດົ ໂຄງ້ ຈະ ມກີ ານຢດທຸ່ ີສຸ່ ວນໂຄງ້ ດາ້ ນນອກ ແລະ ຫດົ ທຸ່ ີສຸ່ ວນໂຄງ້ ດາ້ ນໃນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Malcolm Reeves, University of Saskatchewan] tS ການແຊກສະຫລບຂອງຫີນຊາຍ ຫຼ ຊາຍແປງ້ ແລະ ຫີນປູນ ຫຼ ໂດເລີໄມ້ ສາມາດເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ flexural - slip ໄດ້ ເພາະມີຫີນເນອ້ ແຂງສະຫລບຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນ ເມຸ່ ອເກດີ flexural - slip fold ມກຈະມີ ຂະບວນການເກດີ ຢຸ່ ູ 4 ຂະບວນປະກອບອກີ ດວ້ ຍ 1) Overall layer - parallel shortening 2) Layer - parallel slip on the fold limbs (ຮູບທີ 7.38) 3) Layer - parallel stretching on the outer arc of hinge zone (ຮູບທີ 7.38), and 4) Layer - parallel shortening on the inner arc of the hinge (ຮູບທີ 7.38) ອາດມຊີ ນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ນອ້ ຍໆໃນຫີນທຸ່ ີເປນຊນ້ ເນອ້ ອຸ່ ອນກຸ່ ອນການເກດີ ການຄົດໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ [ຮູບທີ 7.39 (ກ)] ແບບ flexural - slap folding ເມຸ່ ອມກີ ານຄດົ ໂຄງ້ ອກີ ເທຸ່ ອ [ຮູບທີ 7.39 (ຂ)] ຊນ້ ຫນີ ເນອ້ ອຸ່ ອນ ເກດີ ການບດິ ບຽ້ ວ ເອີນ້ ວຸ່ າ “drag fold – ແດກ ໂຟລດ” ຫຼ “parasitic fold – ເພເຣີຊ′ິ ຖິກ ໂຟລດ” ການຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດນອ້ ຍມປີ ະໂຫຍດ ເພາະລກສະນະຂອງແກນການຄດົ ໂຄງ້ (fold axis) ຂອງ drag fold ຈະຂະ ໜ ານ ຫຼ ເຄຸ່ ງິ ຂະໜານກບແກນການຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ເຮາົ ຈຸ່ ງຶ ສາມາດບອກຄຸ່ າໂດຍປະມານຂອງແກນການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ໄດໂ້ ດຍບຸ່ ຕອ້ ງເບຸ່ ງິ ຮູບພາບຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ຂະໜາດໃຫຍຸ່ ທຸ່ ຂີ າດຫາຍໄປເນຸ່ ອງ ຈາກການຜຸຫຽ້ ນ ເພຸ່ ອຕຸ່ ພາບຂອງການຄດົ ໂຄງ້ ທຸ່ ີຂາດຫາຍໄປ ອາດອາໃສການສະແດງຂອງທິດທາງການເລຸ່ ອນ ຖະໄລ ດຸ່ ງຮູບທີ 7.40 ເຖິງຢຸ່ າງໃດກຕາມການໃຊ້ drag fold ຫຼ ໃຊກ້ ານເລຸ່ ອນຖະໄລຕອ້ ງພຈິ າລະນາໃຫດ້ ີ (ປຽບທຽບຮູບ 7.39 ແລະ 7.40) 191

ຮູບທີ 7.39 ການເກດີ ແດກໂຟລ (drag fold) (ກ) ຊນ້ ເນອ້ ອຸ່ ອນກວຸ່ າຈະຄດົ ໂຄງ້ ກຸ່ ອນ (ຂ) ເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ ຮຸ່ ວມ ໂດຍ flexural slip ເຮດໃຫໄ້ ດແ້ ດກໂຟລດພອ້ ມກບປຸ່ ຽນຮູບຮຸ່ າງໄປດວ້ ຍ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 7.87 ໂດ Davis et al., 2011] ຮູ ບທີ 7.40 (ກ) ຈາກຮູ ບທຸ່ ີປາກົດຂອງການຄດົ ໂຄ້ງເປນແບບ anticline ຫຼ syncline (ຂ) ຖ້າເປນ anticline ການເກີດ flexural slip ເຮດໃຫບ້ ຸ່ ສອດຄຸ່ ອງກບການເລຸ່ ອນຖະໄລທຸ່ ີພົບ (ຄ) ເປນ syncline ເພາະສອດຄຸ່ ອງກບ flexural slip ສງເກດ fold axis ຂອງ drag fold ຈະຢຸ່ ູຮອຍດຽວກນ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figure 7.88 ໂດ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 7.41 ສະແດງການປຸ່ ຽນແປງຂອງຄວາມຄຽດໃນຊນ້ ຫີນ ສຸ່ ວນ layer - parallel stretching ທຸ່ ີ ວງົ ນອກຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຈະເກດີ ການຢດທຸ່ ີຂນຶ້ ຢຸ່ ູກບຄວາມແຂງແຮງຂອງຫີນຕຸ່ ຄວາມເຄນ້ ຫນີ ເນອ້ ແຂງຈະ ສະແດງ tension fractures ຫຼ normal - slip faults ຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນອາດສະແດງລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງໄສ້ ກອກ (boudin – ບູແດນ′) ດຸ່ ງຮູບທີ 7.42 ສຸ່ ວນ layer - parallel shortening ທຸ່ ີວົງໃນຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ເຮດໃຫເ້ ກດີ symmetrical folds, thrust - slip faults ແລະ ຮອຍແຕກລຽບ ໂດຍທຸ່ ຮີ ອຍແຕກລຽບພົ ບຂະໜານກບ axial surface (ຮູບທີ 7.43) ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຫາກພບົ ຈດຸ ຕດຂອງ conjugate thrust fault ຈະສະແດງຮອຍທຸ່ ີຂະໜານກບ fold axis 192

ຮູບທີ 7.41 (ກ) ວງົ ຮຄີ ວາມຄຽດຂອງບລເິ ວນຕຸ່ າງໆ ໃນຊນ້ ຫນີ ການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ flexural folding (ຂ) ໂຄງ ສາ້ ງຂະໜາດນອ້ ຍທຸ່ ເີ ກດີ ຮຸ່ ວມກບ flexural slip ເຊຸ່ ນ ຮອຍແຍກທຸ່ ີບລເິ ວນສນດາ້ ນນອກການຄດົ ໂຄງ້ (ເພາະ ເກດີ ການຢດ) ຮອຍເລຸ່ ອນຍອ້ ນທຸ່ ີສນສຸ່ ວນໃນການຄດົ ໂຄງ້ (ເພາະເກດີ ການຫດົ ) [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Figures 7.79 ແລະ 7.80 ໂດຍ Davis et al., 2011] ຮູບທີ 7.42 ລກສະນະຂອງໂຄງສາ້ ງແບບໄສກ້ ອກ (boudin) ທຸ່ ພີ ບົ ລະຫວຸ່ າງຫີນເນອ້ ອຸ່ ອນແຊກສະຫລບກບ ຫນີ ເນອ້ ແຂງ ການຄດົ ໂຄງ້ ຂອງຫີນແຂງມລີ ກສະນະແບບເຄຸ່ ງິ ເປາະ ແລະ ແພລດຕກິ ຂະນະທຸ່ ຫີ ນີ ເນອ້ ອຸ່ ອນຈະ ເປນແບບການໄຫຼ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Malcolm Reeves, University of Saskatchewan] ຮູບທີ 7.43 ລກສະນະຂອງ axial plane cleavage ທຸ່ ີພບົ ເມຸ່ ອເກດີ ການຄດົ ໂຄງ້ [ຮູບປບປຸງຕຸ່ ຈາກ Malcolm Reeves, University of Saskatchewan] 193

ມີຮອຍແຍກຢຸ່ ູ 3 ປະເພດທຸ່ ີພົບຮຸ່ ວມກບການເກດີ ຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ດຸ່ ງຕວົ ຢຸ່ າງພາບສະເກດໃນຮູບທີ 7.41 (ຂ) ຄ cross joints, longitudinal joints ແລະ oblique joints ເຊຸ່ ງິ ເປນໂໝດໜຸ່ ງຶ - ແບບເປີດ ໃນ ທາງທດິ ສະດີຮອຍແຍກຈະຕງ້ ສາກກບ fold axis ສຸ່ ວນໃຫຍຸ່ ພບົ cross joints ທຸ່ ມີ ລີ ກສະນະເປນລະນາບ ທຸ່ ີມີ ໄລຍະຫຸ່ າງຂອງຮອຍແຍກບຸ່ ແນຸ່ ນອນໃນຂະນະທຸ່ ີ longitudinal joint ວາງຕົວເຄຸ່ ິງຂະໜານກບ axial plane ສຸ່ ວນ oblique joints ອາດເກີດຈາກຜົນຂອງການບີບອດ ຮຸ່ ວມກບໂໝດສອງ - ແບບຕດ ແລະ ໂໝດສາມ - ແບບຈກີ ໄດ.້ 4.4. ແພະສີຟໂຟນດຸ່ ິງ (Passive Folding) ກົນໄກການຄົດໂຄງ້ ແບບ passive ຫຼ passive - - flow folding ເປນກົນໄກທຸ່ ເີ ຮດໃຫເ້ ກດີ ຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ , ທຸ່ ມີ ກີ ານເລຸ່ ອນໄຫຼຢຸ່ າງອດິ ສະຫລະ ບຸ່ ວຸ່ າຈະເປນການເລຸ່ ອນ ແລະ ການໄຫຼໄປມາລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນ ຫຼ ຕດ ຜຸ່ ານຊນ້ ຫີນ (cut across strata) ແມຸ່ ນຈະເປນຫີນຕຸ່ າງຊະນດິ ກນທງນີເ້ ນຸ່ ອງຈາກການບຸ່ ມີແຮງສຽດທານ ລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນ ຫຼ ມກີ ານສຽດທານນອ້ ຍຫລາຍຈນົ ບຸ່ ມຜີ ົນຕາ້ ນການເລຸ່ ອນໄຫຼໃນຮອຍດຸ່ ງິ ຫຼ ຮອຍນອນ ນນ້ ຄ ຊນ້ ຫີນແຊກສະຫລບມຄີ ຸ່ າຄວາມແຕກຕຸ່ າງຂອງຄວາມເປນແພລດຕກິ ລະຫວຸ່ າງຊນ້ ຫີນຕຸ່ າຫລາຍ (ທຽບຄາ້ ຍກບ ການບບີ ຢາສີແຂວ້ ຈາພວກເຈວທຸ່ ີມສີ ອງສີໃຫເ້ ປນເສນ້ ຄດົ ໂຄງ້ ທງຢາສີແຂວ້ ທງສອງສີມຄີ ວາມໜດດຽວກນ, ຕຸ່ າງ ກນສະເພາະສີ, ການຄດົ ໂຄງ້ ຈຸ່ ງຶ ໄປຕາມກນ). ດຸ່ ງນນ້ , ຮູບຮຸ່ າງຂອງຊນ້ ຫີນຄດົ ໂຄງ້ ແບບ passive folding ຈຸ່ ງຶ ຖກການດົ ໂດຍປະລມິ ານແຮງ ແລະ ທດິ ທາງຂອງແຮງທຸ່ ີມາກະທບົ ເທຸ່ າົ ນນ້ ເຊຸ່ ງິ ແຮງກະທບົ ອາດເກດີ ຈາກນາ້ ໜກ ຂອງມວນຈາກຊນ້ ຫີນທຸ່ ີແຊກສະຫລບ (boday force) ບຸ່ ຈາເປນຕອ້ ງເປນແຮງຈາກພາຍນອກ (contact force) ຊນ້ ຫີນຄົດໂຄງ້ ທຸ່ ີໄດຈ້ າກກົນໄກນີ້ ໄດແ້ ກຸ່ passive fold, passive - flow fold, passive - slip fold, passive - shear fold, oblique - shear fold, oblique - flow fold, ຫຼ flow fold ເ ບຸ່ ິງ ຮູ ບ ທີ 7.22 ແລະ 7.44 ກນົ ໄກການຄດົ ໂຄງ້ ແບບ passive folding ມກໃຫຮ້ ູບຊງົ ຂອງຊນ້ ຫນີ ຄດົ ໂຄງ້ ຕາມການຈາ ແນກຂອງ Ramsay (1967) ໃນ Class 1C, 2 ແລະ 3 ນນ້ ຄ ຄວາມໜາທຸ່ ຍີ ອດການຄດົ ໂຄງ້ ຈະຫລາຍກວຸ່ າ ຄວາມໜາທຸ່ ີແຂນການຄດົ ໂຄງ້ ມກເກີດກບຫນີ ແປທຸ່ ອີ າດຜຸ່ ານການປຸ່ ຽນລກສະນະມາແລວ້ ຫຼາຍເທຸ່ ອອາດເກດີ buckling, bending ແລະ flexural folding ມາແລວ້ ແລະ ໃນທຸ່ ສີ ຸດເຮດໃຫເ້ ກດີ passive folding. 194