ศึกษาภาวะผู้นำตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอำเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลำภู

79 สมมติฐานที่ 2 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระสังฆาธิการต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลัก สปั ปุริสธรรมของพระสังฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ไมแ่ ตกตา่ งกนั ตารางที่ 4.27 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู โดยรวม จาแนกตามตาแหนง่ พระสังฆาธิการ ตาแหนง่ พระสังฆาธกิ าร ภาวะผ้นู าตาม รอง เจา้ อาวาส เจ้าคณะ เจ้าคณะ หลักสปั ปุรสิ ธรรม เจา้ อาวาส ตาบล อาเภอ แปลผล 1. ดา้ นธัมมญั ญตุ า (n=75) (n=65) (n=9) (n=1) 2. ด้านอตั ถญั ญตุ า 3. ดา้ นอัตตญั ญตุ า  S.D.  S.D.  S.D.  S.D. 4. ดา้ นมตั ตญั ญตุ า 5. ด้านกาลญั ญตุ า 4.07 0.63 4.08 0.69 3.98 0.66 3.00 0.00 มาก 6. ดา้ นปริสญั ญตุ า 7. ดา้ นปคุ คลปโรปรัญญตุ า 4.19 0.63 4.31 0.57 4.18 0.65 3.40 0.00 มาก รวม 4.08 0.64 4.13 0.64 4.02 0.53 3.00 0.00 มาก 4.05 0.69 4.04 0.63 3.89 0.41 4.20 0.00 มาก 4.05 0.59 4.07 0.56 3.89 0.45 3.40 0.00 มาก 4.08 0.67 4.20 0.64 4.00 0.71 2.60 0.00 มาก 4.07 0.64 4.17 0.58 3.82 0.34 3.60 0.00 มาก 4.08 0.57 4.14 0.55 3.97 0.42 3.31 0.00 มาก จากตารางท่ี 27 พบว่า ผลการศึกษาการเปรียบเทียบความคิดเห็นของพระสงฆ์ต่อภาวะ ผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวม จาแนกตามตาแหน่งพระสงั ฆาธกิ าร อยู่ในระดบั มากทกุ ด้าน

80 ตารางท่ี 4.28 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวม ท่ีมีตาแหน่ง พระสงั ฆาธิการตา่ งกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุ่ม 0.914 3 0.305 0.987 0.401 ภายในกล่มุ 45.055 146 0.309 45.969 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.28 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระ สงั ฆาธิการตา่ งกนั มคี วามคดิ เหน็ ตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู โดยภาพรวมไมแ่ ตกตา่ งกนั จึงปฏเิ สธสมมติฐานทตี่ ง้ั ไว้

81 ตารางท่ี 4.29 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผูน้ าตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านธัมมัญญตุ า จาแนกตามตาแหน่งพระสงั ฆาธิการ ตาแหนง่ พระสังฆาธิการ n  S.D. ระดับ รองเจ้าอาวาส 75 4.07 0.63 มาก เจา้ อาวาส 65 4.08 0.69 มาก เจ้าคณะตาบล 9 3.98 0.66 มาก เจ้าคณะอาเภอ 1 3.00 0.00 มาก 150 4.06 0.66 มาก รวม จากตารางที่ 4.29 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ดา้ นธัมมญั ญตุ า จาแนกตาแหน่งพระสงั ฆาธกิ าร อยู่ในระดบั มาก ตารางท่ี 4.30 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านธัมมัญญุตา ที่มี ตาแหนง่ พระสงั ฆาธิการตา่ งกนั แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลุ่ม 1.220 3 0.407 0.937 0.424 ภายในกล่มุ 63.351 146 0.434 64.571 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.30 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระ สงั ฆาธิการต่างกนั มีความคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ด้านธมั มัญญุตาไม่แตกตา่ งกนั จงึ ปฏิเสธสมมติฐานทต่ี ง้ั ไว้

82 ตารางที่ 4.31 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา จาแนกตามตาแหนง่ พระสงั ฆาธิการ ตาแหนง่ พระสงั ฆาธิการ n  S.D. ระดบั รองเจ้าอาวาส 75 4.19 0.63 มาก เจ้าอาวาส 65 4.31 0.57 มาก เจ้าคณะตาบล 9 4.18 0.65 มาก เจ้าคณะอาเภอ 1 3.40 0.00 มาก 150 4.24 0.60 มาก รวม จากตารางที่ 4.31 พบว่า ภาวะผูน้ าตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ดา้ นอัตถัญญุตา จาแนกตามตาแหนง่ พระสงั ฆาธกิ าร อยู่ในระดบั มาก ตารางที่ 4.32 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา ท่ีมี ตาแหน่งพระสงั ฆาธิการตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 1.306 3 0.435 1.199 0.313 ภายในกลมุ่ 53.020 146 0.363 54.326 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.32 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สังฆาธกิ ารตา่ งกัน มคี วามคิดเหน็ ตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านอตั ถญั ญุตา ไม่แตกต่างกัน จึงปฏเิ สธสมมติฐานทต่ี ้งั ไว้

83 ตารางที่ 4.33 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านอัตตัญญุตา จาแนกตามตาแหนง่ พระสงั ฆาธกิ าร ตาแหนง่ พระสงั ฆาธกิ าร n  S.D. ระดบั รองเจ้าอาวาส 75 4.08 0.64 มาก เจ้าอาวาส 65 4.13 0.64 มาก เจ้าคณะตาบล 9 4.02 0.53 มาก เจ้าคณะอาเภอ 1 3.00 0.00 มาก 150 4.09 0.64 มาก รวม จากตารางท่ี 4.33 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลักสัปปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านอตั ตญั ญตุ า จาแนกตามตาแหนง่ พระสงั ฆาธิการ อยู่ในระดับมาก ตารางท่ี 4.34 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตตัญญุตา ท่ีมี ตาแหน่งพระสังฆาธิการตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุ่ม 1.341 3 0.447 1.103 0.350 ภายในกลุม่ 59.181 146 0.405 60.523 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.34 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สงั ฆาธิการต่างกนั มคี วามคิดเห็นตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านอัตตญั ญตุ า ไม่แตกต่างกัน จงึ ปฏเิ สธสมมตฐิ านท่ีต้ังไว้

84 ตารางที่ 4.35 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านมัตตัญญุตา จาแนกตามตาแหน่งพระสงั ฆาธิการ ตาแหนง่ พระสงั ฆาธกิ าร n  S.D. ระดบั รองเจ้าอาวาส 75 4.05 0.69 มาก เจ้าอาวาส 65 4.04 0.63 มาก เจ้าคณะตาบล 9 3.89 0.41 มาก เจ้าคณะอาเภอ 1 4.20 0.00 มาก 150 4.04 0.65 มาก รวม จากตารางท่ี 4.35 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านมตั ตญั ญุตา จาแนกตามตาแหนง่ พระสังฆาธกิ าร อยู่ในระดับมาก ตารางท่ี 4.36 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านมัตตัญญุตา ท่ีมี ตาแหน่งพระสังฆาธิการตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุ่ม 0.239 3 0.080 0.188 0.905 ภายในกลุม่ 61.872 146 0.424 62.111 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.36 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระ สงั ฆาธิการต่างกนั มคี วามคิดเห็นตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านมัตตญั ญตุ า ไม่แตกตา่ งกนั จงึ ปฏิเสธสมมติฐานทต่ี ั้งไว้

85 ตารางที่ 4.37 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นกาลัญญตุ า จาแนกตามตาแหนง่ พระสังฆาธกิ าร ตาแหน่งพระสงั ฆาธิการ n  S.D. ระดับ รองเจา้ อาวาส 75 4.05 0.59 มาก เจ้าอาวาส 65 4.07 0.56 มาก เจา้ คณะตาบล 9 3.89 0.45 มาก เจ้าคณะอาเภอ 1 3.40 0.00 มาก 150 4.04 0.57 มาก รวม จากตารางท่ี 4.37 พบว่า ภาวะผ้นู าตามหลกั สัปปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านกาลญั ญุตา จาแนกตามตาแหน่งพระสงั ฆาธกิ าร อยใู่ นระดบั มาก ตารางท่ี 4.38 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านกาลัญญุตา ที่มี ตาแหนง่ พระสงั ฆาธกิ ารตา่ งกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลุ่ม 0.679 3 0.226 0.691 0.559 ภายในกลุ่ม 47.791 146 0.327 48.470 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.38 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สงั ฆาธกิ ารตา่ งกนั มีความคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ดา้ นกาลญั ญุตา ไมแ่ ตกต่างกัน จงึ ปฏเิ สธสมมติฐานท่ีตงั้ ไว้

86 ตารางที่ 4.39 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา จาแนกตามตาแหนง่ พระสังฆาธิการ ตาแหนง่ พระสงั ฆาธิการ n  S.D. ระดบั รองเจ้าอาวาส 75 4.08 0.67 มาก เจ้าอาวาส 65 4.20 0.64 มาก เจ้าคณะตาบล 9 4.00 0.71 มาก เจ้าคณะอาเภอ 1 2.06 0.00 มาก 150 4.11 0.67 มาก รวม จากตารางที่ 4.39 พบว่า ภาวะผนู้ าตามหลักสัปปรุ ิสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ดา้ นปริสญั ญตุ า จาแนกตามตาแหนง่ พระสังฆาธกิ าร อยู่ในระดับมาก ตารางที่ 4.40 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา ท่ีมี ตาแหน่งพระสงั ฆาธกิ ารต่างกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 2.957 3 0.986 2.276 0.082 ภายในกลมุ่ 63.321 146 0.433 66.188 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.40 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระ สังฆาธกิ ารตา่ งกัน มคี วามคิดเหน็ ตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านปรสิ ญั ญุตา ไมแ่ ตกตา่ งกัน จงึ ปฏิเสธสมมติฐานทต่ี ้งั ไว้

87 ตารางท่ี 4.41 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านปคุ คลปโรปรัญญุตา จาแนกตามตาแหน่งพระสังฆาธิการ ตาแหน่งพระสงั ฆาธิการ n  S.D. ระดับ รองเจา้ อาวาส 75 4.07 0.64 มาก เจา้ อาวาส 65 4.17 0.58 มาก เจ้าคณะตาบล 9 3.82 0.34 มาก เจา้ คณะอาเภอ 1 3.60 0.00 มาก 150 4.09 0.60 มาก รวม จากตารางท่ี 4.41 พบวา่ ภาวะผ้นู าตามหลักสปั ปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุตา จาแนกตามตาแหน่งพระสังฆาธิการ อยู่ใน ระดับมาก ตารางท่ี 4.42 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุ ตา ทมี่ ตี าแหน่งพระสังฆาธิการต่างกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลมุ่ 1.333 3 0.444 1.223 0.304 ภายในกล่มุ 53.041 146 0.636 54.373 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.42 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สังฆาธกิ ารต่างกนั มคี วามคิดเหน็ ต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ด้านปคุ คลปโรปรญั ญุตา ไม่แตกต่างกัน จงึ ปฏเิ สธสมมตฐิ านท่ตี ้งั ไว้

88 สมมติฐานท่ี 3 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษาทางธรรมต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลัก สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบัวลาภู แตกตา่ งกนั ตารางท่ี 4.43 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผ้นู าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู โดยรวม จาแนกตามวฒุ ิการศกึ ษานักธรรม ภาวะผูน้ าตามหลกั สัปปรุ สิ ธรรม นกั ธรรมชนั้ ตรี วุฒกิ ารศกึ ษานกั ธรรม (n = 20) นกั ธรรมช้นั โท นักธรรมช้ันเอก 1. ดา้ นธมั มญั ญุตา  S.D. 2. ดา้ นอัตถัญญุตา (n = 28) (n = 102) แปลผล 3. ดา้ นอตั ตญั ญุตา 4.06 0.79  S.D.  S.D. 4. ดา้ นมัตตญั ญตุ า 4.23 0.65 3.91 0.78 4.11 0.59 มาก 5. ด้านกาลญั ญตุ า 4.08 0.75 4.09 0.69 4.28 0.57 มาก 6. ดา้ นปรสิ ัญญตุ า 3.97 0.60 3.97 0.78 4.12 0.57 มาก 7. ดา้ นปคุ คลปโรปรัญญตุ า 4.01 0.55 4.03 0.83 4.05 0.60 มาก 4.21 0.57 3.97 0.72 4.07 0.53 มาก รวม 4.04 0.54 3.99 0.79 4.13 0.65 มาก 4.09 0.57 3.99 0.66 4.13 0.60 มาก 3.99 0.69 4.13 0.51 มาก จากตารางท่ี 4.43 พบวา่ ผลการศกึ ษาเปรียบเทียบความคิดเห็นของพระสงฆ์ต่อภาวะผู้นา ตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวมจาแนก ตามวฒุ กิ ารศกึ ษานกั ธรรม อยใู่ นระดบั มากทกุ ดา้ น

89 ตารางที่ 4.44 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวม ท่ีมีวุฒิการ ศกึ ษานักธรรมตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกล่มุ 0.914 3 0.305 0.987 0.401 ภายในกลุ่ม 45.055 146 0.309 45.969 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.44 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สังฆาธกิ ารตา่ งกนั มีความคดิ เห็นตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู โดยภาพรวมไม่แตกต่างกัน จึงปฏเิ สธสมมตฐิ านท่ีตั้งไว้

90 ตารางท่ี 4.45 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านธมั มัญญตุ า จาแนกตามวฒุ ิการศกึ ษานกั ธรรม วุฒิการศึกษานักธรรม n  S.D. ระดับ นกั ธรรมชั้นชั้นตรี 20 4.06 0.79 มาก นกั ธรรมชน้ั ชน้ั โท 28 3.91 0.78 มาก นักธรรมชนั้ ชนั้ เอก 102 4.11 0.59 มาก 150 4.06 0.66 มาก รวม จากตารางท่ี 4.45 พบวา่ ภาวะผ้นู าตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ด้านธัมมญั ญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม อยใู่ นระดับมาก ตารางท่ี 4.46 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านธัมมัญญุตา ท่ีมี วฒุ กิ ารศกึ ษานกั ธรรมตา่ งกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลุ่ม 1.220 3 0.407 0.937 0.424 ภายในกล่มุ 63.351 146 0.434 64.571 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.46 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สังฆาธกิ ารตา่ งกัน มคี วามคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นธัมมัญญตุ าไมแ่ ตกตา่ งกนั จงึ ปฏเิ สธสมมตฐิ านทตี่ ง้ั ไว้

91 ตารางที่ 4.47 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านอตั ถญั ญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศกึ ษานักธรรม วฒุ ิการศึกษานกั ธรรม n  S.D. ระดบั นกั ธรรมชน้ั ชั้นตรี 20 4.23 0.65 มาก นกั ธรรมช้ันชั้นโท 28 4.09 0.69 มาก นักธรรมชั้นชั้นเอก 102 4.28 0.57 มาก 150 4.24 0.60 มาก รวม จากตารางที่ 4.47 พบวา่ ภาวะผูน้ าตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านอัตถญั ญุตา จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม อยูใ่ นระดับมาก ตารางที่ 4.48 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา ท่ีมี วฒุ กิ ารศึกษานกั ธรรมตา่ งกนั แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกล่มุ 1.306 3 0.435 1.199 0.313 ภายในกลมุ่ 53.020 146 0.363 54.326 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.48 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สงั ฆาธกิ ารต่างกัน มคี วามคิดเหน็ ต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นอัตถัญญุตา ไมแ่ ตกตา่ งกนั จึงปฏเิ สธสมมติฐานท่ีตัง้ ไว้

92 ตารางท่ี 4.49 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นอัตถัญญุตา จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม วฒุ กิ ารศกึ ษานกั ธรรม n  S.D. ระดับ นกั ธรรมชนั้ ชนั้ ตรี 20 4.23 0.65 มาก นกั ธรรมชน้ั ชั้นโท 28 4.09 0.69 มาก นักธรรมชั้นช้ันเอก 102 4.28 0.57 มาก 150 4.24 0.60 มาก รวม จากตารางที่ 4.49 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ดา้ นอัตถัญญุตา จาแนกตามวฒุ ิการศกึ ษานักธรรม อยู่ในระดบั มาก ตารางท่ี 4.50 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา ท่ีมี วฒุ กิ ารศกึ ษานกั ธรรมต่างกนั แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลมุ่ 1.341 3 0.447 1.103 0.035* ภายในกล่มุ 59.181 146 0.405 รวม 60.523 149 * p< .05 จากตารางท่ี 4.50 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สงั ฆาธกิ ารต่างกัน มคี วามคิดเห็นตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นอัตตัญญตุ า ไมแ่ ตกต่างกนั จงึ ปฏเิ สธสมมติฐานที่ตัง้ ไว้

93 ตารางที่ 4.51 แสดงผลการเปรียบเทยี บความคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา จาแนก ตามวุฒิการศึกษานักธรรมเป็นรายคู่ตามวิธีการของ LSD (Least/significant Differern) วุฒกิ ารศึกษานักธรรม  นักธรรมช้นั ตรี นกั ธรรมช้ันโท นักธรรมชัน้ เอก นักธรรมช้ันตรี 4.23 0.566 นักธรรมช้ันโท 4.09 0.566 นักธรรมชัน้ เอก 4.28 0.758 * p< .05 จากตารางที่ 4.51 พบว่า การเปรยี บเทยี บความคิดเห็นของพระสงฆ์ต่อภาวะผู้นาตามหลัก สปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวมจาแนกตามอายุ เปรียบเทียบรายคู่ พบว่า ไม่แตกตา่ งกันตามนยั สาคญั ทางสถติ ทิ ี่ .05

94 ตารางท่ี 4.52 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นมัตตญั ญุตา จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม วฒุ ิการศกึ ษานักธรรม n  S.D. ระดบั นักธรรมช้นั ชน้ั ตรี 20 3.97 0.60 มาก นกั ธรรมช้ันช้ันโท 28 4.03 0.83 มาก นกั ธรรมชั้นชนั้ เอก 102 4.05 0.60 มาก 150 4.04 0.65 มาก รวม จากตารางที่ 4.52 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นมัตตัญญุตา จาแนกตามวุฒิการศกึ ษานักธรรม อยูใ่ นระดับมาก ตารางท่ี 4.53 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านมัตตัญญุตา ท่ีมี วุฒกิ ารศกึ ษานักธรรมต่างกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลุ่ม 0.239 3 0.080 0.188 0.905 ภายในกล่มุ 61.872 146 0.424 62.111 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.53 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สังฆาธกิ ารตา่ งกนั มคี วามคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ด้านมตั ตัญญตุ า ไม่แตกตา่ งกัน จึงปฏิเสธสมมตฐิ านทตี่ ัง้ ไว้

95 ตารางที่ 4.54 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นกาลัญญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานกั ธรรม วฒุ ิการศึกษานกั ธรรม n  S.D. ระดบั นักธรรมชน้ั ชั้นตรี 20 4.01 0.55 มาก นกั ธรรมชน้ั ชัน้ โท 28 3.97 0.72 มาก นกั ธรรมชัน้ ช้ันเอก 102 4.07 0.53 มาก 150 4.04 0.57 มาก รวม จากตารางที่ 4.54 พบวา่ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ด้านกาลญั ญตุ า จาแนกตามวฒุ กิ ารศกึ ษานกั ธรรม อยใู่ นระดับมาก ตารางท่ี 4.55 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านกาลัญญุตา ท่ีมี วฒุ ิการศกึ ษานกั ธรรมตา่ งกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุ่ม 0.679 3 0.226 0.691 0.559 ภายในกล่มุ 47.791 146 0.327 48.470 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.55 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระ สงั ฆาธิการต่างกัน มีความคิดเหน็ ตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นกาลัญญตุ า ไมแ่ ตกต่างกนั จึงปฏิเสธสมมตฐิ านท่ตี ้งั ไว้

96 ตารางที่ 4.56 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นปริสัญญุตา จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม วฒุ ิการศึกษานกั ธรรม n  S.D. ระดบั นกั ธรรมชน้ั ชั้นตรี 20 4.21 0.57 มาก นกั ธรรมช้ันชั้นโท 28 3.99 0.79 มาก นักธรรมชั้นชั้นเอก 102 4.13 0.65 มาก 150 4.11 0.67 มาก รวม จากตารางที่ 4.56 พบวา่ ภาวะผ้นู าตามหลกั สปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นปรสิ ญั ญตุ า จาแนกตามวฒุ กิ ารศึกษานักธรรม อยูใ่ นระดับมาก ตารางที่ 4.57 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา ท่ีมี วฒุ กิ ารศึกษานักธรรมต่างกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกล่มุ 2.957 3 0.986 2.276 0.082 ภายในกลมุ่ 63.321 146 0.433 66.188 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.57 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระ สงั ฆาธกิ ารต่างกัน มคี วามคิดเห็นตอ่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นปรสิ ัญญตุ า ไมแ่ ตกตา่ งกัน จึงปฏิเสธสมมตฐิ านท่ีตง้ั ไว้

97 ตารางท่ี 4.58 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผูน้ าตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นปคุ คลปโรปรัญญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม วุฒิการศกึ ษานักธรรม n  S.D. ระดับ นกั ธรรมช้นั ช้ันตรี 20 4.04 0.54 มาก นักธรรมชน้ั ชั้นโท 28 3.99 0.66 มาก นักธรรมชนั้ ชั้นเอก 102 4.13 0.60 มาก 150 4.09 0.60 มาก รวม จากตารางท่ี 4.58 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลักสปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านปคุ คลปโรปรัญญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษานักธรรม อยู่ในระดับ มาก ตารางที่ 4.59 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุ ตา ท่ีมวี ฒุ ิการศึกษานักธรรมต่างกนั แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุ่ม 1.333 3 0.444 1.223 0.304 ภายในกลุ่ม 53.041 146 0.636 54.373 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.59 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีตาแหน่งพระ สังฆาธิการต่างกนั มคี วามคิดเหน็ ต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ดา้ นปคุ คลปโรปรัญญุตา ไมแ่ ตกต่างกนั จงึ ปฏเิ สธสมมติฐานทตี่ ัง้ ไว้

98 สมมติฐานท่ี 4 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษาแผนกบาลีต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลัก สัปปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู แตกตา่ งกัน ตารางที่ 4.60 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผ้นู าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู โดยรวม จาแนกตามวุฒิการศึกษาแผนกบาลี วุฒิการศึกษาแผนกบาลี ป.ธ. ป.ธ. ป.ธ. 1 - 2 ประโยค ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรม (n = 103) 3 - 6 ประโยค 7 - 9 ประโยค แปลผล (n = 34) (n = 13) 1. ดา้ นธัมมัญญตุ า  S.D. 2. ด้านอตั ถัญญตุ า 4.01 0.67  S.D.  S.D. 3. ดา้ นอัตตัญญตุ า 4.16 0.63 4. ด้านมัตตัญญุตา 4.02 0.66 4.27 0.59 3.91 0.69 มาก 5. ด้านกาลัญญุตา 4.03 0.67 6. ดา้ นปรสิ ญั ญตุ า 4.03 0.60 4.44 0.53 4.31 0.49 มาก 7. ด้านปคุ คลปโรปรญั ญตุ า 4.07 0.67 4.06 0.64 4.24 0.56 4.28 0.59 มาก รวม 4.05 0.58 4.13 0.57 3.89 0.63 มาก 4.05 0.54 4.14 0.43 มาก 4.28 0.62 4.05 0.74 มาก 4.21 0.54 4.06 0.48 มาก 4.23 0.47 4.09 0.52 มาก จากตารางท่ี 4.60 พบว่า ผลการศกึ ษาเปรียบเทียบความคิดเห็นของพระสงฆ์ต่อภาวะผู้นา ตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวมจาแนก ตามวฒุ กิ ารศึกษาแผนกบาลีอยใู่ นระดบั มากทกุ ด้าน

99 ตารางท่ี 4.61 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวม ที่มีวุฒิการ ศกึ ษาแผนกบาลีต่างกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 0.809 2 0.405 1.317 0.271 ภายในกลมุ่ 45.160 145 0.307 45.969 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.61 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษา แผนกบาลตี า่ งกนั มคี วามคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู โดยภาพรวมไมแ่ ตกต่างกนั จึงปฏิเสธสมมตฐิ านทต่ี งั้ ไว้

100 ตารางท่ี 4.62 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผ้นู าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ดา้ นธมั มญั ญตุ า จาแนกตามวฒุ กิ ารศกึ ษาแผนกบาลี วฒุ ิการศกึ ษาแผนกบาลี n  S.D. ระดบั เปรยี ญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.01 0.67 มาก เปรยี ญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.27 0.59 มาก เปรียญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 3.91 0.69 มาก 150 4.06 0.66 มาก รวม จากตารางที่ 4.62 พบวา่ ภาวะผู้นาตามหลักสปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ดา้ นธมั มญั ญุตา จาแนกตามวฒุ กิ ารศึกษาแผนกบาลี อยู่ในระดบั มาก ตารางที่ 4.63 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านธัมมัญญุตา ที่มี วุฒกิ ารศึกษาแผนกบาลีต่างกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 2.030 2 1.015 2.386 0.096 ภายในกลุ่ม 62.541 145 0.425 64.571 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.63 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษา แผนกบาลตี า่ งกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นธมั มญั ญตุ าไมแ่ ตกต่างกัน จึงปฏเิ สธสมมติฐานท่ตี ั้งไว้

101 ตารางท่ี 4.64 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านอัตถญั ญตุ า จาแนกตามวฒุ กิ ารศกึ ษาแผนกบาลี วุฒิการศึกษาแผนกบาลี n  S.D. ระดับ เปรียญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.16 0.63 มาก เปรียญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.44 0.53 มาก เปรยี ญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 4.31 0.49 มาก 150 4.24 0.60 มาก รวม จากตารางท่ี 4.64 พบว่า ภาวะผนู้ าตามหลักสปั ปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นอัตถญั ญุตา จาแนกตามวฒุ กิ ารศึกษาแผนกบาลี อยูใ่ นระดับมาก ตารางที่ 4.65 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา ที่มี วุฒิการศึกษาแผนกบาลีตา่ งกนั แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุ่ม 2.105 2 0.053 2.963 0.055 ภายในกลุ่ม 52.220 145 0.355 54.326 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.65 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษา แผนกบาลีตา่ งกนั มคี วามคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ด้านอัตถญั ญตุ า แตกต่างกนั จงึ ยอมรบั มติฐานที่ตัง้ ไว้

102 ตารางท่ี 4.66 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ดา้ นอตั ตัญญตุ า จาแนกตามวฒุ ิการศกึ ษาแผนกบาลี วุฒิการศึกษาแผนกบาลี n  S.D. ระดบั เปรียญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.02 0.66 มาก เปรียญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.24 0.56 มาก เปรียญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 4.28 0.59 มาก 150 4.09 0.64 มาก รวม จากตารางที่ 4.66 พบวา่ ภาวะผ้นู าตามหลกั สปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบัวลาภู ด้านอตั ตญั ญุตา จาแนกตามวุฒิการศึกษาแผนกบาลี อยู่ในระดับมาก ตารางที่ 4.67 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตตัญญุตา ที่มี วุฒกิ ารศึกษาแผนกบาลีตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 1.802 2 0.901 2.256 0.108 ภายในกลมุ่ 58.721 145 0.399 60.523 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.67 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษา แผนกบาลีต่างกนั มีความคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านอตั ตญั ญตุ า ไม่แตกต่างกนั จึงปฏเิ สธสมมติฐานทีต่ ้ังไว้

103 ตารางท่ี 4.68 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านมตั ตัญญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศึกษาแผนกบาลี วฒุ กิ ารศึกษาแผนกบาลี n  S.D. ระดบั เปรียญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.03 0.67 มาก เปรยี ญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.13 0.57 มาก เปรียญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 3.89 0.63 มาก 150 4.04 0.65 มาก รวม จากตารางท่ี 4.68 พบวา่ ภาวะผนู้ าตามหลักสปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านมตั ตัญญตุ า จาแนกตามวุฒิการศึกษาแผนกบาลี อยู่ในระดบั มาก ตารางท่ี 4.69 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านมัตตัญญุตา ที่มี วุฒกิ ารศกึ ษาแผนกบาลีต่างกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกล่มุ 0.577 2 0.288 0.689 0.504 ภายในกลมุ่ 61.534 145 0.419 62.111 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.69 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีวุฒิการศึกษา แผนกบาลีตา่ งกัน มคี วามคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ดา้ นมัตตญั ญุตา ไม่แตกตา่ งกนั จึงปฏเิ สธสมมติฐานทตี่ ้ังไว้

104 ตารางท่ี 4.70 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านกาลัญญตุ า จาแนกตามวฒุ ิการศกึ ษาแผนกบาลี วุฒกิ ารศกึ ษาแผนกบาลี n  S.D. ระดบั เปรยี ญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.03 0.60 มาก เปรียญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.05 0.54 มาก เปรยี ญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 4.14 0.43 มาก 150 4.04 0.57 มาก รวม จากตารางท่ี 4.70 พบวา่ ภาวะผนู้ าตามหลกั สปั ปรุ ิสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นกาลญั ญตุ า จาแนกตามวุฒกิ ารศกึ ษาแผนกบาลี อยูใ่ นระดับมาก ตารางท่ี 4.71 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านกาลัญญุตา ที่มี วฒุ ิการศึกษาแผนกบาลีต่างกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกล่มุ 0.134 2 0.067 0.203 0.816 ภายในกลมุ่ 48.336 145 0.329 48.470 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.71 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีวุฒิการศึกษา แผนกบาลีต่างกนั มคี วามคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ด้านกาลญั ญุตา ไม่แตกตา่ งกัน จงึ ปฏเิ สธสมมติฐานทต่ี งั้ ไว้

105 ตารางที่ 4.72 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านปริสญั ญตุ า จาแนกตามวุฒิการศกึ ษาแผนกบาลี วฒุ กิ ารศึกษาแผนกบาลี n  S.D. ระดบั เปรยี ญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.07 0.67 มาก เปรียญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.28 0.62 มาก เปรยี ญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 4.05 0.74 มาก 150 4.11 0.67 มาก รวม จากตารางที่ 4.72 พบว่า ภาวะผนู้ าตามหลักสัปปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา จาแนกตามวฒุ ิการศกึ ษาแผนกบาลี อยู่ในระดับมาก ตารางที่ 4.73 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา ที่มี วฒุ ิการศกึ ษาแผนกบาลีตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลุ่ม 1.158 2 0.579 1.308 0.273 ภายในกลุ่ม 65.030 145 0.422 66.188 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.73 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษา แผนกบาลีต่างกัน มคี วามคดิ เห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ด้านปรสิ ญั ญตุ า ไม่แตกต่างกัน จึงปฏิเสธสมมติฐานที่ตงั้ ไว้

106 ตารางท่ี 4.74 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านปุคคลปโรปรญั ญตุ า จาแนกตามวุฒิการศึกษาแผนกบาลี วุฒกิ ารศึกษาแผนกบาลี n  S.D. ระดบั เปรยี ญธรรม 1 - 2 ประโยค 20 4.06 0.64 มาก เปรียญธรรม 3 - 6 ประโยค 28 4.21 0.54 มาก เปรยี ญธรรม 7 - 9 ประโยค 102 4.06 0.48 มาก 150 4.09 0.60 มาก รวม จากตารางท่ี 4.74 พบวา่ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุตา จาแนกตามวุฒิการศึกษาแผนกบาลี อยู่ใน ระดบั มาก ตารางท่ี 4.75 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุ ตา ท่มี วี ฒุ ิการศกึ ษาแผนกบาลีตา่ งกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลมุ่ 0.617 2 0.308 0.843 0.432 ภายในกลุ่ม 53.757 145 0.366 54.373 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.75 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษา แผนกบาลีตา่ งกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ด้านปคุ คลปโรปรญั ญตุ า ไม่แตกตา่ งกัน จงึ ปฏเิ สธสมมติฐานท่ตี ้ังไว้

107 สมมติฐานที่ 5 พระสังฆาธิการท่ีมีประสบการณ์การปฏิบัติหน้าที่ต่างกัน มีภาวะผู้นาตาม หลักสปั ปุริสธรรมของพระสงั ฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ไมแ่ ตกต่างกนั ตารางท่ี 4.76 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผ้นู าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู โดยรวม จาแนกตามประสบการณ์การปฏิบตั หิ น้าท่ี ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปรุ ิสธรรม ประสบการณก์ ารปฏิบตั ิหน้าที่ ตา่ กว่า 5 ปี 6 - 9 ปี 10 ปีขึ้นไป 1. ด้านธัมมญั ญุตา (n = 72) (n = 48) (n = 30) แปลผล 2. ด้านอตั ถญั ญุตา  S.D.  S.D.  S.D. 3. ด้านอตั ตัญญุตา 4.10 0.71 4.09 0.59 3.93 0.63 มาก 4. ดา้ นมตั ตัญญุตา 4.22 0.63 4.23 0.60 4.29 0.57 มาก 5. ด้านกาลญั ญตุ า 4.10 0.69 4.10 0.61 4.05 0.55 มาก 6. ดา้ นปรสิ ัญญุตา 4.01 0.69 4.05 0.63 4.09 0.56 มาก 7. ดา้ นปุคคลปโรปรัญญตุ า 4.06 0.64 4.08 0.55 3.95 0.42 มาก 4.12 0.71 4.08 0.61 4.16 0.66 มาก รวม 4.14 0.63 4.04 0.63 4.47 0.51 มาก 4.11 0.62 4.10 0.52 4.08 0.46 มาก จากตารางที่ 4.76 พบวา่ ผลการศกึ ษาเปรยี บเทียบความคิดเห็นของพระสงฆ์ต่อภาวะผู้นา ตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสงั ฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู โดยรวม จาแนก ตามประสบการณก์ ารปฏบิ ัติหนา้ ที่อย่ใู นระดบั มากทุกดา้ น

108 ตารางที่ 4.77 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวม ท่ีมีประสบ การณก์ ารปฏบิ ตั ิหนา้ ท่ีตา่ งกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 0.017 2 0.008 0.027 0.974 ภายในกลมุ่ 45.952 147 0.313 45.969 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.77 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าที่ต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยภาพรวมไม่แตกตา่ งกนั จงึ ปฏิเสธสมมตฐิ านท่ตี ้ังไว้

109 ตารางที่ 4.78 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านธัมมญั ญตุ า จาแนกตามประสบการณ์การปฏบิ ัตหิ น้าที่ ประสบการณ์การปฏบิ ตั ิหน้าที่ n  S.D. ระดบั ตา่ กวา่ 5 ปี 72 4.10 0.71 มาก 6 - 9 ปี 48 4.09 0.59 มาก 10 ปี ข้ึนไป 30 3.93 0.63 มาก 150 4.06 0.66 มาก รวม จากตารางท่ี 4.78 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลักสัปปรุ ิสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นธมั มัญญุตา จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบัติหน้าที่ อยู่ในระดับ มาก ตารางท่ี 4.79 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านธัมมัญญุตา ท่ีมี ประสบการณก์ ารปฏิบตั หิ น้าที่ต่างกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลมุ่ 0.628 2 0.341 0.722 0.487 ภายในกลุม่ 63.943 147 0.435 64.571 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.79 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าท่ีต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบัวลาภู ดา้ นธมั มญั ญุตาไมแ่ ตกตา่ งกัน จึงปฏเิ สธสมมติฐานท่ีตั้งไว้

110 ตารางที่ 4.80 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านอัตถัญญตุ า จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบัติหนา้ ที่ ประสบการณ์การปฏบิ ัตหิ น้าท่ี n  S.D. ระดบั ต่ากวา่ 5 ปี 72 4.22 0.63 มาก 6 - 9 ปี 48 4.23 0.60 มาก 10 ปี ขน้ึ ไป 30 4.29 0.57 มาก 150 4.24 0.60 มาก รวม จากตารางที่ 4.80 พบวา่ ภาวะผู้นาตามหลกั สปั ปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ด้านอัตถัญญตุ า จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบัติหน้าที่ อยู่ในระดับ มาก ตารางท่ี 4.81 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา ท่ีมี ประสบการณก์ ารปฏบิ ตั หิ น้าท่ีตา่ งกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลมุ่ 0.128 2 0.064 0.173 0.841 ภายในกล่มุ 54.198 147 0.369 54.326 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.81 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าท่ีต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญตุ า ไม่แตกตา่ งกนั จึงปฏิเสธมตฐิ านท่ตี งั้ ไว้

111 ตารางท่ี 4.82 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านอตั ถัญญุตา จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบตั หิ นา้ ที่ ประสบการณก์ ารปฏบิ ัติหนา้ ท่ี n  S.D. ระดับ ต่ากว่า 5 ปี 72 4.10 0.69 มาก 6 - 9 ปี 48 4.10 0.61 มาก 10 ปี ขนึ้ ไป 30 4.05 0.55 มาก 150 4.09 0.64 มาก รวม จากตารางท่ี 4.82 พบว่า ภาวะผนู้ าตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ดา้ นอัตถญั ญตุ า จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบัติหน้าที่ อยู่ในระดับ มาก ตารางที่ 4.83 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตถัญญุตา ท่ีมี ประสบการณก์ ารปฏิบตั ิหน้าท่ีตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุม่ 0.070 2 0.035 0.085 0.919 ภายในกลมุ่ 60.453 147 0.411 60.523 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.83 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าที่ต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบัวลาภู ด้านอัตตัญญุตา ไมแ่ ตกตา่ งกัน จงึ ปฏเิ สธสมมติฐานท่ีตง้ั ไว้

112 ตารางที่ 4.84 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ดา้ นมตั ตัญญตุ า จาแนกตามประสบการณ์การปฏบิ ัตหิ น้าที่ ประสบการณ์การปฏบิ ตั หิ น้าที่ n  S.D. ระดบั ต่ากว่า 5 ปี 72 4.01 0.69 มาก 6 - 9 ปี 48 4.05 0.63 มาก 10 ปี ข้นึ ไป 30 4.09 0.56 มาก 150 4.4 0.65 มาก รวม จากตารางท่ี 4.84 พบวา่ ภาวะผ้นู าตามหลกั สปั ปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นมตั ตัญญุตา จาแนกตามประสบการณ์การปฏิบัติหน้าที่อยู่ในระดับ มาก ตารางท่ี 4.85 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านมัตตัญญุตา ท่ีมี ประสบการณก์ ารปฏิบตั ิหน้าที่ต่างกัน แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหวา่ งกลุม่ 0.126 2 0.063 0.085 0.919 ภายในกลุม่ 61.985 147 0.411 62.111 149 รวม * p< .05 จากตารางท่ี 4.85 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าที่ต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านมตั ตญั ญุตา ไม่แตกต่างกัน จึงปฏิเสธสมมตฐิ านที่ตั้งไว้

113 ตารางท่ี 4.86 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านกาลัญญตุ า จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏบิ ัติหน้าที่ ประสบการณ์การปฏบิ ตั หิ นา้ ท่ี n  S.D. ระดบั ต่ากว่า 5 ปี 72 4.06 0.64 มาก 6 - 9 ปี 48 4.08 0.55 มาก 10 ปี ขึ้นไป 30 3.95 0.42 มาก 150 4.04 0.57 มาก รวม จากตารางที่ 4.86 พบวา่ ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นกาลญั ญตุ า จาแนกตามประสบการณ์การปฏิบัติหน้าท่ี อยู่ในระดับ มาก ตารางท่ี 4.87 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านกาลัญญุตา ท่ีมี ประสบการณ์การปฏิบตั หิ น้าที่ต่างกัน แหลง่ ความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลมุ่ 0.365 2 0.182 0.557 0.574 ภายในกลุ่ม 48.105 147 0.327 48.470 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.87 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ที่ระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าท่ีต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ด้านกาลัญญตุ า ไม่แตกตา่ งกนั จึงปฏิเสธสมมตฐิ านที่ต้ังไว้

114 ตารางท่ี 4.88 แสดงค่าเฉลี่ย (  ) ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผ้นู าตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ดา้ นปรสิ ญั ญตุ า จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏบิ ตั ิหน้าที่ ประสบการณก์ ารปฏบิ ตั ิหนา้ ที่ n  S.D. ระดับ ต่ากว่า 5 ปี 72 4.12 0.63 มาก 6 - 9 ปี 48 4.04 0.63 มาก 10 ปี ขนึ้ ไป 30 4.07 0.51 มาก 150 4.09 0.60 มาก รวม จากตารางท่ี 4.88 พบวา่ ภาวะผ้นู าตามหลกั สปั ปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา จาแนกตามประสบการณ์การปฏิบัติหน้าท่ี อยู่ในระดับ มาก ตารางที่ 4.89 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา ท่ีมี ประสบการณ์การปฏิบตั หิ นา้ ที่ต่างกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลุม่ 0.109 2 0.055 0.121 0.886 ภายในกลมุ่ 66.079 147 0.450 66.188 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.89 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการท่ีมีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าที่ต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ด้านปริสัญญุตา ไม่แตกต่างกนั จงึ ปฏิเสธสมมตฐิ านท่ตี ้ังไว้

115 ตารางที่ 4.90 แสดงค่าเฉล่ีย (  ) ส่วนเบ่ียงเบนมาตรฐาน (S.D.) และระดับความคิดเห็นต่อ ภาวะผู้นาตามหลกั สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ดา้ นปคุ คลปโรปรัญญตุ า จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบัติหน้าท่ี ประสบการณ์การปฏิบัติหนา้ ท่ี n  S.D. ระดบั ตา่ กวา่ 5 ปี 72 4.14 0.63 มาก 6 - 9 ปี 48 4.04 0.63 มาก 10 ปี ข้นึ ไป 30 4.47 0.51 มาก 150 4.22 0.59 มาก รวม จากตารางท่ี 4.90 พบว่า ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุรสิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุตา จาแนกตามประสบการณก์ ารปฏิบัติหน้าที่ อยู่ ในระดับมาก ตารางท่ี 4.91 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุ ตา ทม่ี ปี ระสบการณก์ ารปฏบิ ัติหนา้ ท่ีตา่ งกนั แหล่งความแปรปรวน SS df MS F Sig. ระหว่างกลมุ่ 0.272 2 1.136 3.369 0.692 ภายในกลมุ่ 54.101 147 0.368 54.373 149 รวม * p< .05 จากตารางที่ 4.91 พบว่า ผลการทดสอบด้วยค่าสถิติ F -test ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความ แปรปรวนทางเดียว (One Way ANOVA) ท่ีระดับนัยสาคัญ 0.05 พระสังฆาธิการที่มีประสบการณ์ การปฏิบัติหน้าท่ีต่างกัน มีความคิดเห็นต่อภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านปุคคลปโรปรัญญุตา ไม่แตกต่างกัน จึงปฏิเสธสมมติฐานที่ ตัง้ ไว้

116 ตารางท่ี 4.92 สรุปโดยภาพรวม การเปรียบเทียบความเห็นของพระสังฆาธิการมีภาวะผู้นาตาม หลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยจาแนกตามปัจจยั ส่วนบุคคล ตามสมมติฐานที่ 1-5 สมมติฐาน ตวั แปรตน้ ตัวแปรตาม คา่ F Sig ผลการทดสอบ ยอมรับ ปฏิเสธ 1. พรรษา ภาวะผนู้ าตามหลกั สัปปรุ สิ ธรรม 2. ตาแหนง่ พระสังฆาธิการ ของพระสังฆาธกิ าร 1.975 0.101 -  ภาวะผูน้ าตามหลกั สปั ปุริสธรรม 3. วฒุ กิ ารศกึ ษา ทางธรรม ของพระสงั ฆาธิการ 0.987 0.401 -  ภาวะผนู้ าตามหลักสปั ปุริสธรรม 4. วฒุ กิ ารศกึ ษา แผนกบาลี ของพระสังฆาธิการ 0.659 0.519 -  ภาวะผ้นู าตามหลกั สปั ปรุ สิ ธรรม 5. ประสบการณ์ การปฏิบตั หิ น้าที่ ของพระสงั ฆาธกิ าร 1.317 0.271 -  ภาวะผนู้ าตามหลักสปั ปุริสธรรม ของพระสงั ฆาธกิ าร 0.027 0.974 -  จากตารางที่ 4.92 สรุปไดว้ า่ พระสังฆาธิการท่ีมีพรรษาต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริส ธรรมของพระสังฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู แตกต่างกัน โดยรวมไม่แตกต่างกัน จึงปฏิเสธสมมติฐาน พระสังฆาธิการท่ีมีตาแหน่งพระสังฆาธิการต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู โดยรวมไม่แตกต่างกนั จึงปฏเิ สธสมมติฐาน พระสังฆาธิการท่ีมีวฒุ ิการศกึ ษาทางธรรมต่างกนั มภี าวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู โดยรวมไมแ่ ตกต่างกนั จึงปฏเิ สธสมมติฐาน พระสังฆาธิการที่มีวุฒิการศึกษาแผนกบาลีต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสงั ฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบัวลาภู โดยรวมไม่แตกตา่ งกนั จงึ ปฏเิ สธสมมตฐิ าน พระสังฆาธิการท่ีมีประสบการณ์การปฏิบัติหน้าที่ต่างกัน มีภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรม ของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยรวมไม่แตกต่างกัน จึงปฏิเสธ สมมตฐิ าน

117 4.4 ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ตารางท่ี 4.93 แสดงค่าความถี่ข้อเสนอแนะเก่ียวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สงั ฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นธมั มญั ญุตา ข้อที่ ข้อเสนอแนะด้านหลกั สัปปุริสธรรม ความถ่ี 1. ควรรู้จักเหตุรู้หลักการ รู้งาน รู้หน้าท่ี รู้กติกาที่มีความเก่ียวข้องในการดาเนินงาน กล่าวคือ ผู้นานั้นจะต้องรู้จักเหตุรู้หลักการ รู้กฎ กติกาเหล่านี้ให้ชัดเจน เพ่ือท่ีจะ เป็นแนวทางในการปฏิบัติงานใหบ้ รรลถุ ึงเป้าหมายทตี่ ้ังไว้ 7 2. ควรให้มีการจัดอบรมเชิงปฏิบัติการส่งเสริมผู้นาให้น้อมนาหลักหลักหลักสัปปุริส ธรรม ของพุทธองคม์ าใช้ในงานคณะสงฆใ์ ห้มากข้นึ 5 ตารางที่ 4.94 แสดงค่าความถี่ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สงั ฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ดา้ นอัตถัญญตุ า ขอ้ ที่ ขอ้ เสนอแนะดา้ นหลกั สัปปรุ ิสธรรม ความถ่ี 1. ควรรู้จักผล รู้ความมุ่งหมายและรู้จักผล กล่าวคือ ผู้นาท่ีดีจะต้องรู้จักจุดหมาย หรือเป้าหมายของหลักการที่ตนปฏิบัติเข้าใจวัตถุประสงค์ของงรานคณะสงฆ์ว่า จะไปทางไหนเพ่ือประโยชน์อะไร เพื่อให้สามารถดาเนินการไปได้อย่างถูกต้อง ตามเปา้ หมายน้นั 20 2. พระสงั ฆาธิการควรมีวิสัยทศั น์ในการพัฒนาวัดจัดให้มีการร่วมมือกับพุทธศาสนิกชน และชมุ ชน เพ่อื พฒั นาวัดใหเ้ จริญร่งุ เรือง 10 ตารางท่ี 4.95 แสดงค่าความถี่ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สงั ฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ดา้ นอตั ตัญญุตา ข้อที่ ข้อเสนอแนะดา้ นหลักสัปปรุ ิสธรรม ความถี่ 1. พระสังฆาธิการควรเป็นผู้ที่รู้จักตนอยู่เสมอว่าเป็นผู้นาท่ีมีวิสัยทัศน์ สามารถใช้ แรงจูงใจในการทางานเพื่อพระพุทธศาสนาได้อยา่ งเตม็ ท่ี 4 2. ผู้นาท่ีดีควรมีการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถเข้าใจถึงความ เปลี่ยนแปลงแห่งโลกอย่างแท้จริงเพ่ือให้สามารถนาพามวลชนและองค์กรไปสู่ จดุ หมายได้ตามเป้าหมายทว่ี างไว้ 15

118 ตารางที่ 4.96 แสดงค่าความถ่ีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สงั ฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบวั ลาภู ดา้ นมตั ตญั ญุตา ข้อท่ี ข้อเสนอแนะดา้ นหลกั สัปปรุ ิสธรรม ความถ่ี 1. ควรร้จู ักประมาณ รู้จกั ความพอดกี ล่าวคอื ตอ้ งรู้จกั ขอบเขตความพอเหมาะใน การทางานในเรือ่ งต่าง ๆ ดังนน้ั ผ้นู าทดี่ ีนั้นจะต้องรู้จักความพอเหมาะพอควร ในการทจ่ี ะทากจิ การทุกอย่างใหล้ ลุ ่วงไปดว้ ยดตี ามเป้าหมายท่ีวางไว้ 20 2. ควรควบคุมดูแลเร่ืองของงบประมาณให้เป็นอย่างดี เพราะเรื่องน้ีจะเป็นที่จับ ต้องของพุทธบริษัทท้ัง 4 ถ้าดแู ลไม่ดีแลว้ อาจเกิดผลกระทบตามมา 5 ตารางที่ 4.97 แสดงค่าความถ่ีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สังฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ดา้ นกาลญั ญตุ า ขอ้ ท่ี ขอ้ เสนอแนะดา้ นหลักสัปปรุ ิสธรรม ความถี่ 1. ควรรู้จักเวลา รู้จักเวลาที่ควรประกอบกิจการงานต่าง ๆ หรือทางานให้ทันกับ เวลาเหมาะกับเวลาและรู้คุณค่าของเวลา ผู้นาท่ีประสบความสาเร็จนั้นจะต้อง เป็นผรู้ ้จู ักการบรหิ ารเวลาหรอื วางแผนให้เหมาะสมกับเวลาอย่างถูกตอ้ ง 25 2. ควรให้มีการกาหนดแผนพัฒนางานคณะสงฆ์ให้มีความชัดเจน เพราะการวาง วางแผนดีมีชัยต้ังแต่ต้น พระสังฆาธิการจาเป็นอย่างย่ิงจะต้องทาทุกอย่างให้ ถกู ต้องและชดั เจน 5 ตารางที่ 4.98 แสดงค่าความถ่ีข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สังฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู ดา้ นปริสญั ญุตา ขอ้ ท่ี ขอ้ เสนอแนะดา้ นหลกั สัปปุริสธรรม ความถี่ 1. ควรรู้ชุมชน รู้สังคม ตั้งแต่ในขอบเขตท่ีกว้างขวางจากสังคมโลกสังคมประเทศ ชาติว่าอยู่ในสถานการณ์อย่างไร มีปัญหาอย่างไร จะได้สามารถเข้าใจความต้อง การของสังคมน้ันได้ถูกต้อง หรือแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด นอกจากน้ียังต้องรู้เข้าใจ ในระเบียบ กฎเกณฑ์วัฒนธรรม ประเพณีของสังคมนั้น ๆ ได้อย่างถูกต้องเพ่ือให้ สามารถเข้าใจถึงสถานการณ์ตา่ ง ๆ ของสังคมนั้น ๆ ได้อย่างถูกต้องจะได้สามารถ นาความสงบสุข สันติสขุ ความกา้ วหน้ามาสงู มวลชน หมู่คณะและสังคมได้ 14

119 ตารางท่ี 4.98 (ต่อ) ข้อท่ี ขอ้ เสนอแนะดา้ นหลกั สัปปรุ ิสธรรม ความถี่ 2. พระสังฆาธิการควรมีมนุษยสัมพันธ์เป็นนักประสานงานท่ีดีกับทุกคน ทุกองค์กร และทุกภาคส่วน ให้ความสาคัญกับประโยชน์ส่วนรวม และการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมของเยาวชน ประชาชน อีกท้ังเปิดโอกาสให้ชุมชนได้มีส่วนร่วมในการ ทากิจกรรมภายในวัด เพื่อที่จะเข้าใจความต้องการของสังคมน้ันได้อย่างถูกต้อง สามารถนาความสงบสุข ความกา้ วหนา้ มาสมู่ วลชน หมู่คณะ และสงั คมได้ 15 ตารางที่ 4.99 แสดงค่าความถ่ีข้อเสนอแนะเก่ียวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระ สงั ฆาธกิ ารในเขตอาเภอนากลาง จงั หวดั หนองบัวลาภู ด้านปคุ คลปโรปรญั ญุตา ข้อที่ ขอ้ เสนอแนะด้านหลกั สัปปรุ ิสธรรม ความถ่ี 1. ควรรูบ้ ุคคล รู้ประเภทของบุคคลท่ีจะตอ้ งเกี่ยวข้องด้วย รู้ว่าควรจะปฏิบัติต่อเขา ได้ถูกต้องเหมาะสมและได้ผลอย่างไร ดังน้ันผู้นาที่ดีย่อมต้องรู้บุคคล รู้ประเภท ของบุคคลที่เก่ียวข้องเป็นอย่างดีเพื่อให้สามารถเลือกใช้คนให้เหมาะสมกับงาน ในการบริหารงานทุก ๆ ด้าน เพื่อให้เกิดประโยชน์และคุณค่าแก่ผู้ปฏิบัติงานทุก คน ตลอดจนสามารถสร้างความเจริญก้าวหน้าให้กับหมู่คณะและองค์กรได้ตาม เปา้ หมายทวี่ างไว้ 20 2. ควรเป็นผู้ที่รู้จักบุคคล รู้ความสามารถความแตกต่างระหว่างบุคคล รู้จักเลือก แต่งต้ัง จัดวางบุคคลได้เหมาะสมกับงาน สามารถปฏิบัติต่อผู้ใต้บังคับบัญชาแต่ ละบคุ คลได้อย่างถูกต้อง ให้โอกาส สนับสนุนผู้ท่ีมีความรู้ ความสามารถให้ดารง ตาแหน่งที่เหมาะสม ส่งเสริมภิกษุและสามเณรได้มีโอกาสได้ศึกษาเพ่ิมเติมและ ให้ความสาคัญกับทรัพยากรมนุษย์ เพ่ือทาให้เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผล ในการบรหิ ารงานทุก ๆ ด้าน 30

120 4.4 ผลการสัมภาษณ์เก่ียวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการใน เขตอาเภอนากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู การสัมภาษณ์เรื่อง “ศึกษาภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู” น้ี ประกอบด้วยประเด็นการสัมภาษณ์ จานวน 3 ตอน คือ 1) แบบสัมภาษณ์เก่ียวกับข้อมูลส่วนตัวของผู้ให้สัมภาษณ์ 2) ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของ พระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู 3) ข้อเสนอแนะเก่ียวกับภาวะผู้นาตาม หลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู โดยมีจุดมุ่งหมาย ในการศึกษา รวบรวมข้อมูลประกอบการวิเคราะห์ ซ่ึงสรุปจากบทสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสาคัญ (Key Informant) จานวน 5 รปู ตอ่ ไปน้ี 1. พระครเู จตยิ าภิวฒั น์ เจา้ คณะอาเภอนากลาง 2. พระครปู ทมุ ถาวรวัตร รองเจ้าคณะอาเภอนากลาง 3. พระครพู ชิ ัยมงคลธรรม เจ้าคณะตาบลดา่ นชา้ ง 4. พระครพู ิชัยพัฒนคณุ เจ้าคณะตาบลกุดแห่ 5. พระครูสตุ ธรรมธร รองเจา้ คณะตาบลดา่ นชา้ ง ผลการสัมภาษณผ์ ้ใู หข้ อ้ มูลสาคญั (Key Informants) สามารถสรุปได้ดังนี้ 1. ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู 1.1 ภาวะผู้นาด้านธัมมัญญุตา (เกี่ยวกับความรู้จักเหตุ คือ เป็นพระสังฆาธิการท่ี เป็นรู้หลักเกณฑ์ โดยยึดหลักการในการบริหารอย่างเป็นข้ันตอน ท่านมีความคิดเห็นว่าอย่างไร) ผใู้ ห้สัมภาษณส์ ่วนใหญไ่ ดใ้ หค้ วามเห็นว่า พระสังฆาธิการควรปฏิบัติหน้าท่ีตามพรบ.คณะสงฆ์อย่างเคร่งครัด เข้าใจถึงเหตุที่ทาว่า เพื่อความเจริญงอกงามในบวรพุทธศาสนาโดยคานึงทุกส่วนท่ีเก่ียวข้องอย่างเสมอภาค ไม่มีการเลือก ปฏิบัติเพื่อความเป็นธรรมในฐานะที่เป็นพระสงฆ์ (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ท่ี 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) อีกทั้งควรเอาใจใส่เกี่ยวกับบทบาทหน้าท่ี หลักของตนเองโดยเฉพาะในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับพุทธบริษัททั้ง 4 ในทุกวันนี้มีมากเหลือล้นเราในฐานะ ผู้นาทางด้านจิตวิญญาณควรกระตือรือร้นในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างสร้างสรรค์ (พระครูปทุม ถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ท่ี 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) เข้า ใจแหล่งที่มาของงานท่ีทา เพราะในบางคร้ังงานคณะสงฆ์มาแบบเร่งด่วนเราอาจไม่ทันได้ต้ังตัวอาจจะ ทาให้เกิดข้อผิดพลาดได้ จึงควรมองเหตุให้ดี (พระครูพิชัยมงคลธรรม ให้สัมภาษณ์ วันพุธที่ 20 กนั ยายน เวลา 15.00-15.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) อย่างกรณีเร่ืองของการจัดงานท่ีมีการเข้ามา มีส่วนร่วมจากหลายองค์กรหน่วยงาน พระสังฆาธิการก็ควรเข้าใจและรู้ถึงสภาพการณ์ลักษณะของ

121 กจิ กรรมท่ีกาลังปฏบิ ัติปฏิ ด้วยความจริงใจ (พระครูพิชัยพัฒนคุณ ให้สัมภาษณ์ วันศุกร์ที่ 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) และท่ีสาคัญพระสังฆาธิการควรการที่จะเข้าใจว่า เหตุการณ์บางอย่างที่ไม่คาดคิดเกิดข้ึนได้อย่างไร ทาไมการทาหน้าท่ีของเราถึงไม่สัมฤทธิผลตามท่ีตน วางแผนไว้ หากรู้และเข้าใจท่ีว่าที่แล้วก็จะกาหนดแนวทางต่อไปได้ให้ดีกว่าเดิมย่ิงข้ึนไป (พระครูสุต ธรรมธร ให้สัมภาษณ์ วันเสารท์ ่ี 23 กันยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 1.2 ภาวะผู้นาด้านอัตถัญญุตา (เกี่ยวกับความรู้จักผล คือ ความเป็นผู้นาของพระ สังฆาธิการท่ีเป็นผู้ท่ีรู้จักผล มีวิสัยทัศน์ หรือ ปรัชญา พันธกิจเป้าหมายในการพัฒนาวัด ท่านมี ความคิดเห็นว่าอย่างไร) ผู้ให้สัมภาษณส์ ่วนใหญ่ได้ให้ความเห็นวา่ ผู้นาถ้าไม่รู้จุดหมายก็ไม่รู้ว่าจะนาคนและกิจการไปไหน นอกจากรู้จุดหมาย มีความ ชัดเจนในจุดหมายแล้ว จะต้องมีความแน่วแน่มุ่งม่ันที่จะไปให้ถึงจุดหมายด้วย ข้อน้ีเป็นคุณสมบัติที่ สาคัญมาก เม่ือใจมุ่งจุดหมาย แม้มีอะไรมากระทบกระทั่ง ก็จะไม่หวั่นไหว อะไรไม่เก่ียวข้อง ไม่เข้า เป้า ไม่เข้าแนวทางก็ไม่ม่ัววุ่นวาย ใครจะพูดวาว่าด่าเหน็บแนม เมื่อไม่ตรงเรื่อง ก็ไม่มัวถือสา ไม่เก็บ เป็นอารมณ์ ไม่ยุ่งกับเรื่องจุกจิกไม่เป็นเร่ือง เอาแต่เร่ืองที่เข้าแนวทางสู่จุดหมาย ใจมุ่งสู่เป้าหมาย อย่างชัดเจนและมุ่งมั่นแน่วแน่ (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ที่ 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) รู้ถงึ สาเหตุทเ่ี ป็นเง่ือนไขให้เกิดส่ิงนั้น ๆ ขึ้น เพราะการจะ ดาเนนิ การใหเ้ กิดผลอยา่ งใด ต้องรู้สาเหตุทีเ่ ปน็ เงือ่ นไขของส่ิงน้ันก่อน และท่ีจะกระทาต่อไปก็คือ การ สร้างเหตุน้ัน ๆ (พระครูปทุมถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ท่ี 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) การมีเป้าหมายนาไปสู่ผลท่ีดีเป็นเรื่องสาคัญ (พระครูพิชัยมงคลธรรม ใหส้ มั ภาษณ์ วันพุธท่ี 20 กนั ยายน เวลา 15.00-15.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) พระสังฆาธิการ ต้องเป็นผู้รู้จักผลหรือประโยชน์ท่ีเกิดขึ้นจากการกระทา สามารถรู้ถึงความมุ่งหมายของธรรมแต่ละ อย่างได้ชัดเจน เช่น รู้ว่าประพฤติตามธรรมข้อน้ีจะได้รับผลอย่างน้ี และรู้จักที่จะแสวงหาประโยชน์ ให้แก่ตนเอง และผู้อ่ืน เพราะเห็นด้วยปัญญาว่าเกิดผลดีจากการปฏิบัติ (พระครูพิชัยพัฒนคุณ ให้ สมั ภาษณ์ วนั ศกุ รท์ ี่ 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) และที่สาคัญต้อง รปู้ ระโยชน์ที่ประสงค์ รจู้ ักผลท่ีจะเกดิ ขน้ึ สบื เน่ืองจากการกระทาหรอื ความเป็นไปตามหลัก (knowing the meaning; knowing the purpose ; knowing the consequence) คุณสมบัติของผู้นาในข้อ นี้ ต้องเป็นผู้ที่รู้และเข้าใจในนโยบาย มีความมุ่งหมายในการกระทาตามจุดประสงค์ขององค์การที่ต้ัง ไว้ และรู้ผลหรือประโยชน์ท่ีเกิดจาการกระทานั้น ๆ ด้วย (พระครูสุตธรรมธร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ท่ี 23 กนั ยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 1.3 ภาวะผู้นาด้านอัตตัญญุตา (เก่ียวกับความรู้จักตน คือ ความเป็นผู้นาของพระ สังฆาธิการที่เป็นผู้ที่รู้จักตนอยู่เสมอว่าเป็นผู้นาท่ีมีวิสัยทัศน์ สามารถใช้แรงจูงใจ กระจายวิสัย ทัศนไ์ ปยงั บคุ คลต่าง ๆ ท่านมีความคดิ เหน็ ว่าอยา่ งไร) ผใู้ หส้ มั ภาษณ์สว่ นใหญไ่ ด้ให้ความเห็นวา่

122 พระสังฆาธิการต้องรู้จักตัวตนของเราเอง ว่าโดยฐานะ ภาวะ เพศ กาลังความรู้ ความ สามารถ ความถนดั และคุณธรรม สามารถประเมินตนเองได้ในหลักธรรม ดังนี้ ศรัทธา (ชอบ รักในงาน อะไร) ศีล (วนิ ัย) สุตะ (ความร)ู้ จาคะ (ความเสยี สละ) ปญั ญา (กระบวนการในการพัฒนาความรู้ท่ีมีอยู่) เป็นต้น แล้วประพฤติให้เหมาะสม และรู้ท่ีจะแก้ไขปรับปรุงต่อไป (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วนั อาทติ ยท์ ี่ 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) ท้ังนี้ต้องรู้ว่าตนเองคือใคร มีภาวะเป็นอะไร อยู่ในสถานะใด มีคุณสมบัติ มีความพร้อม มีความถนัด สติปัญญา ความสามารถ อย่างไร มีกาลังแค่ไหน มีข้อยิ่งข้อหย่อน จุดอ่อนจุดแข็งอย่างไร ซึ่งจะต้องสารวจตนเอง และเตือน ตนเองอยู่เสมอ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาปรับปรุงตัวเอง ให้มีคุณสมบัติความสามารถย่ิง ๆ ขึ้น ไป ไม่ใช่ว่าเป็นผู้นาแล้วจะเป็นคนสมบูรณ์ไม่ต้องพัฒนาตนเอง ย่ิงเป็นผู้นาก็ย่ิงต้องพัฒนาตนเอง ตลอดเวลาให้นาไดด้ ยี งิ่ ขึน้ ไป (พระครปู ทมุ ถาวรวตั ร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ท่ี 16 กันยายน เวลา 08.00- 08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) อีกอย่างพระสังฆาธิการต้องรู้ว่าตนเป็นใคร มีความสามารถ และ สถานภาพทางสังคม เป็นเช่นไร? เป็นต้น สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ล้วนเป็นเง่ือนไขให้พระสังฆาธิการสามารถ เข้าไปดาเนินการได้มากน้อยเพียงใด (พระครูพิชัยมงคลธรรม ให้สัมภาษณ์ วันพุธที่ 20 กันยายน เวลา 15.00-15.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) ความรู้จักประมาณตนในเรื่องต่าง ๆ ก็เช่นกัน ทั้งฐานะทาง การเงิน และความเป็นอยู่ ฐานะหรือตาแหน่งในหน้าท่ีการงาน รวมไปถึงรู้จักสภาพความคิด และจิตใจ ของตน เม่ือรู้ว่าตนมีกาลัง มีความคิดอย่างไร มีอุปนิสัยอย่างไร เม่ือน้ัน ย่อมท่ีจะสามารถวางตัวหรือ ปฏิบัติตัวได้อย่างถูกต้อง และเหมาะสมในสังคม (พระครูพิชัยพัฒนคุณ ให้สัมภาษณ์ วันศุกร์ท่ี 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) ไม่ใช่ไม่รู้ว่าภาวะ เพศ กาลังความรู้ ความ สามารถ ความถนดั และคุณธรรม (knowing oneself) ว่ามีความพร้อมท้ังกายและใจ การประพฤติตน ที่เหมาะสม และรู้ที่จะแก้ไขปรับปรุงตนเองให้ดีย่ิงขึ้นต่อไปเพื่องานคณะสงฆ์ต่อไป (พระครูสุตธรรมธร ใหส้ ัมภาษณ์ วนั เสารท์ ี่ 23 กนั ยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 1.4 ภาวะผู้นาดา้ นมตั ตญั ญตุ า (เกี่ยวกบั ความรู้จักประมาณ ความเป็นผู้นาของพระ สังฆาธิการท่ีเป็นผู้ที่รู้จักประมาณ รู้จักความพอดีสามารถวางตนวางแผนกาหนดนโยบายในการ บริหารงาน ปรับเปล่ียนแผนการดาเนนิ งานตามสถานการณต์ า่ ง ๆ ท่านมีความคิดเห็นว่าอย่างไร) ผใู้ ห้สมั ภาษณ์ส่วนใหญ่ได้ให้ความเหน็ ว่า พระสังฆาธิการต้องรู้จักขอบเขตขีดขั้นความพอเหมาะท่ีจะจัดทาในเร่ืองต่าง ๆ ยก ตวั อยา่ ง เชน่ ผ้ปู กครองบ้านเมอื งรู้จกั ประมาณในการลงทณั ฑอ์ าชญา และการเก็บภาษี เป็นต้น ไม่ใช่ เอาแต่จะใหไ้ ด้อยา่ งใจ และตอ้ งรูจ้ กั ว่าในการกระทาน้นั ๆ หรอื ในเรื่องราวนน้ั ๆ มีองค์ประกอบหรือมี ปัจจัยอะไรเก่ียวข้องบ้าง ทาแค่ไหนองค์ประกอบของมันจะพอดี ได้สัดส่วนพอเหมาะ การทาการ ตา่ ง ๆ ทุกอย่างตอ้ งพอดี ถ้าไมพ่ อดกี ็พลาดความดีจึงจะทาให้เกิดความสาเร็จท่ีแท้จริง ฉะน้ันจะต้องรู้ องค์ประกอบและปัจจัยที่เกี่ยวข้องและจัดให้ลงตัวพอเหมาะพอดี (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ท่ี 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) งบประมาณทั้งจากทาง

123 วัดและจากหนว่ ยงานราชการต้องรู้ว่าต้องเขา้ ไปดาเนนิ การเท่าใด จึงจะพอเพียงให้บรรลุผลที่ประสงค์ ลองนึกถึงเร่ืองการเอาไม้มาสีกันเพื่อให้เกิดไฟก็ได้ หากสีน้อยไป ก็ไม่ถึงจุดท่ีความร้อนจะสะสมมาก พอจนทาให้เกิดประกายไฟ หากสีมากไป คือ เม่ือไฟติดแล้ว ก็ยังสีต่อไปอยู่น่ัน ก็ส้ินเปลืองอะไรต่อ มอิ ะไรไปเปล่า ๆ (พระครูปทุมถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ที่ 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) ความพอเพยี งในทุก ๆ ด้าน ทั้งความพอดีในตน ความพอเพียงในชีวิต รู้จัก ความพอดีในการพูด พอดีในการทางาน พอดีในการหาทรัพย์มาพัฒนาวัด และพอดีในการจ่ายทรัพย์ ด้วยการรู้จักประมาณกาลังตนเอง (พระครูพิชัยมงคลธรรม ให้สัมภาษณ์ วันพุธท่ี 20 กันยายน เวลา 15.00-15.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) พระสังฆาธิการต้องรู้กาลัง ความสามารถ งบประมาณ บุคลากรและเทคโนโลยีในการดาเนินงาน ไม่ใช่ทาเกินตัว เกินกาลังของตน (พระครูพิชัยพัฒนคุณ ให้ สัมภาษณ์ วันศุกร์ท่ี 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) นอกจากนี้เร่ือง องการรจู้ ักประมาณในการรับปจั จัยสีแ่ ละบรโิ ภคปจั จัยสี่ คฤหัสถ์รจู้ ักประมาณในการใชจ้ ่ายโภคทรัพย์ พระมหากษตั ริย์รจู้ ักประมาณ ในการลงทัณฑอ์ าชญาและในการเกบ็ ภาษี เป็นต้น ส่วนพระสังฆาธิการ กค็ วรรู้การบรโิ ภคใหเ้ หมาะสมแกส่ มณเพศ โดยเฉพาะตนเองเป็นผู้นาทางด้านจิตวิญญาณ (พระครูสุต ธรรมธร ใหส้ มั ภาษณ์ วันเสารท์ ี่ 23 กนั ยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 1.5 ภาวะผู้นาด้านกาลัญญุตา (เกี่ยวกับความรู้จักกาล คือ ความเป็นผู้นาของพระ สังฆาธิการท่ีเป็นผู้ท่ีมีความสามารถในการบริหารเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ จัดทานโยบาย โครง การได้เหมาะสมเวลาและโอกาส ท่านมีความคิดเห็นว่าอย่างไร) ผู้ให้สัมภาษณ์ส่วนใหญ่ได้ให้ ความเหน็ ว่า พระสังฆาธกิ ารควรรลู้ าดับ ระยะ จงั หวะ ปริมาณ ความเหมาะของเวลาว่า เร่ืองนี้จะลง มือตอนไหน เวลาไหน จะทาอะไรอย่างไร จึงจะเหมาะ ดังจะเห็นว่าแม้แต่การพูดจาก็ต้องรู้จักกาล เวลา ตลอดจนรู้จักวางแผนงานในการใช้เวลา ซึ่งเป็นเรื่องใหญ่ เช่น วางแผนว่า สังคมมีแนวโน้มจะ เป็นอย่างน้ีในเวลาข้างหน้าเท่าน้ัน และเหตุการณ์ทานองนี้จะเกิดข้ึน เราจะวางแผนรับมือกับสถาน การณ์นั้นอย่างไร (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ท่ี 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) พระสังฆาธิการควรรู้เวลา วา่ ตอนไหนควรทา ตอนไหนไมค่ วรทา บางทีเร็ว ไปก็ไม่ได้ บางที่ช้าไป ก็ไม่ทันการ เป็นต้น เม่ือลงมือทาแล้วควรให้เป็นไปกรอบของระยะเวลาให้ทัน กาล (พระครูปทุมถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ที่ 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) พระสังฆาธิการควรเข้าใจในกาลเวลาอันสมควร และระยะเวลาท่ีเหมาะสมสาหรับ การทากิจอันใด ๆ และพึงใช้กาลเวลาน้ันให้เหมาะสม เช่น รู้ว่าเวลาไหนควรเวลาไหนไม่ควรทา รู้ว่า เวลาไหนควรทาอะไร อะไรควรทาก่อน อะไรควรทาหลัง ด้วยการจัดลาดับของงาน และเวลาให้ สัมพันธ์กัน รวมถึงรู้จักประมาณเวลาขณะทาส่ิง ๆ นั้นให้เหมาะสม (พระครูพิชัยพัฒนคุณ ให้ สมั ภาษณ์ วันศุกร์ที่ 22 กนั ยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) และท่ีสาคัญผู้นา ต้องรู้จักคุณค่าของกาลเวลา รู้ว่าเวลาใดทา และเวลาใดควรหยุด รู้ว่าเวลานี้ควรทาอะไร ไม่ควรทา

124 อะไร พร้อมกบั ร้จู ักประมาณเวลาที่ใช้ขณะทางานให้มีอย่างเหมาะสม ผู้ที่รู้จักกาลเวลาน้ี ย่อมเป็นคน ตรงเวลา และเป็นคนที่รู้คุณค่าของเวลา สามารถบริหารกิจการงานให้รุ่งเรืองต่อไปได้ด้วยดี (พระครู สตุ ธรรมธร ใหส้ ัมภาษณ์ วนั เสารท์ ี่ 23 กนั ยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 1.6 หลักปริสัญญุตา (เกี่ยวกับความเป็นผู้รู้จักชุมชนและสังคม คือ ความเป็นผู้นา ของพระสังฆาธิการที่เป็นผู้ที่รู้จักชุมชน และสังคม มีมนุษยสัมพันธ์เป็นนักประสานงานท่ีดีกับ ทุกคน ทุกองค์กร และทุกภาคส่วน ท่านมีความคิดเห็นว่าอย่างไร) ผู้ให้สัมภาษณ์ส่วนใหญ่ได้ให้ ความเห็นว่า พระสังฆาธิการรู้สังคมโลก รู้สังคมของประเทศชาติ ว่าอยู่ในสถานการณ์อย่างไร มีปัญหาอะไรมีความต้องการอย่างไร โดยเฉพาะวัดในฐานะเป็นหน่วยงานกลางเช่ือมต่อจากหลาย ๆ หน่วยงาน ก็ต้องรู้ปัญหารู้ความต้องการของเขา แม้แต่ชุมชนย่อย ๆ ถ้าเราจะช่วยเหลือเขา เราต้องรู้ ความต้องการของเขา เพ่ือสนองความต้องการได้ถูกต้อง หรือแก้ไขปัญหาได้ตรงจุด (พระครูเจติ ยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ท่ี 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) พระสังฆาธิการควรรู้จักว่าชุมชนเหล่านั้นมีความต้องการอะไร มีความเห็นหรือข้อตกลงอย่างไร เมื่อ ทราบเช่นนั้นแล้ว ย่อมทาให้สามารถอยู่ร่วมกับชุมชนได้อย่างมีความสุข และเกิดความร่วมมือจาก ชุมชนอย่างแท้จริง (พระครูปทุมถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ที่ 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) พระสังฆาธิการควรเป็นผู้ท่ีรู้จักปรับตัวให้เข้ากับชุมชน และเข้าใจใน สภาพของชมุ ชนในด้านระเบยี บวนิ ัย ขนบธรรมเนียมประเพณีโดยการปรับปรุงตนเองให้เหมาะสมกับ ชุนชนนัน้ ๆ (พระครูพิชยั มงคลธรรม ให้สัมภาษณ์ วันพุธท่ี 20 กันยายน เวลา 15.00-15.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) รู้จักท่ีประชุม รู้กิริยาที่จะประพฤติต่อชุมชนน้ัน ๆ ว่า ชุมชนน้ีเม่ือเข้าไปหา จะต้องทากิริยาอย่างนี้ จะต้องพูดอย่างนี้ ชุมชนนี้ควรสงเคราะห์อย่างน้ี เป็นต้น (พระครูพิชัยพัฒน คุณ ให้สมั ภาษณ์ วนั ศกุ รท์ ี่ 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) คุณสมบัติ ของผู้นาในข้อนี้ต้องเป็นผู้รู้กิริยาท่ีจะประพฤติต่อชุมชนนั้น ๆ ว่า ชุมชนน้ีเม่ือเข้าไปหา จะต้องทา กิริยาอย่างน้ี จะต้องพูดอย่างนี้ ชุมชนนี้ควรสงเคราะห์อย่างนี้ ซ่ึงมีผลให้องค์การได้รับการสนับสนุน ร่วมมอื จากชุมชนและหนว่ ยงานตา่ ง ๆ (พระครสู ุตธรรมธร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ที่ 23 กันยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 1.7 ภาวะผู้นาด้านปุคคลปโรปรัญญุตา (เก่ียวกับความรู้จักบุคคล คือ ความเป็น ผู้นาของพระสังฆาธิการที่เป็นผู้ท่ีรู้จักบุคคล รู้ความสามารถความแตกต่างระหว่างบุคคล รู้จัก เลือก แต่งตั้ง จัดวางบุคคลได้เหมาะสมกับงาน ท่านมีความคิดเห็นว่าอย่างไร) ผู้ให้สัมภาษณ์ส่วน ใหญไ่ ดใ้ ห้ความเหน็ ว่า พระสังฆาธิการควรรู้จักบุคคลท่ีเก่ียวข้อง โดยเฉพาะคนท่ีมาร่วมงานร่วมการร่วมไป ด้วยกัน และคนท่ีเราไปให้บริการตามความแตกต่างเฉพาะตัว เพื่อปฏิบัติต่อเขาได้ถูกต้องเหมาะสม และได้ผล ตลอดจนสามารถทาบรกิ ารใหค้ วามช่วยเหลอื ได้ตรงตามความต้องการ รู้ว่าจะใช้วิธีสัมพันธ์

125 พูดจาแนะนาติชมหรือจะให้เขายอมรับได้อย่างไร โดยเฉพาะในการใช้คน ซึ่งต้องรู้ว่าคนไหนเป็น อย่างไร มีความถนัดอัธยาศัย ความสามารถอย่างไร เพ่ือใช้คนให้เหมาะกับงาน นอกจากน้ันก็รู้ ประโยชน์ท่ีเขาพงึ ได้ เพราว่าในการทางานน้ันไม่ใช่ว่าจะเอาเขามาเป็นเพียงเครื่องมือทางานได้ แต่จะ ต้องให้คนท่ีทางานทุกคนได้ประโยชน์ ได้พัฒนาตัวเอง ผู้นาควรรู้ว่า เขาควรจะได้ประโยชน์อะไรเพ่ือ ความเจรญิ งอกงามแหง่ ชีวิตทแี่ ท้จริงของเขาด้วย (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ท่ี 17 กนั ยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) อีกท้ังรู้กฎ กติกา มารยาท ขนบประเพณี วัฒนธรรม ความเช่อื ของชมุ ชนนั้น ๆ การกระทาอะไรที่ฝืนต่อสิ่งต่าง ๆ ที่กล่าวมากเกินไป หรืออย่าง ขาดศิลปะ ย่อมก่อให้เกิดแรงเสียดทานและต่อตาน ทาให้ประสบความสาเร็จได้ยาก (พระครูปทุม ถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ที่ 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) มี ความยุติธรรมในการพิจารณาและตัดสินเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดข้ึนในสถาบันสงฆ์ (พระครูพิชัยมงคล ธรรม ให้สัมภาษณ์ วันพุธท่ี 20 กันยายน เวลา 15.00-15.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) พระ สังฆาธิการต้องเป็นผู้รู้จักเลือกคบคน ใครควรคบหรือไม่ควรคบ และรู้จักว่าคนแต่ละคนมีอุปนิสัยใจ คอที่แตกต่างกัน มีคุณธรรมต่างกัน มีความประพฤติต่างกัน มีหน้าท่ีการงานต่างกัน เพ่ือไม่ให้เกิด ข้อผิดพลาดตามมาย้อนหลังในงานคณะสงฆ์ (พระครูพิชัยพัฒนคุณ ให้สัมภาษณ์ วันศุกร์ท่ี 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) ประการสาคัญพระสังฆาธิการต้องทราบ ความแตกต่างแห่งบุคคลว่า โดยอัธยาศัย ความสามารถ และคุณธรรม เป็นต้น ใคร ๆ ยิ่งหรือหย่อน อย่างไร และรู้ที่จะปฏิบัติต่อบุคคลนั้น ๆ ด้วยดี ว่าควรจะคบหรือไม่ จะใช้จะตาหนิ ยกย่อง และ แนะนาสง่ั สอนอย่างไร เป็นตน้ (พระครสู ตุ ธรรมธร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ท่ี 23 กันยายน เวลา 18.00- 18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) ข้อเสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จงั หวดั หนองบวั ลาภู ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการควรเอาพระศาสนารอดโดยเฉพาะยุค ปัจจุบันน้ีถือว่าเป็นเรื่องใหญ่ มีการแทรกแซงทางด้านพุทธศาสนาโดยผ่านต่างศาสนาเป็นผู้กาหนด ทศิ ทางท่คี วรจะเปน็ ใหศ้ าสนาพทุ ธ โดยเฉพาะในประเด็นเร่ืองของพระสงฆ์ ซ่ึงเป็นตัวแทนของหนึ่งใน สามของพระรัตนตรัยท่ีมีบทบาทอันสาคัญท่ีจะดารงคงอยู่ของพระศาสนา ก็สมควรนาหลักสัปปุสิ ธรรมมาใช้ให้เกิดคุณูปการให้มากที่สุด (พระครูเจติยาภิวัฒน์ ให้สัมภาษณ์ วันอาทิตย์ที่ 17 กันยายน เวลา 12.00-12.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) ถ้าเรานาหลักการปฏิบัติตนตามหลักสัปปุริสสมาใช้ ในการคณะสงฆ์แก่ตัวเองให้มาก ๆ จะทาให้วัดและศาสนาพุทธเจริญรุ่งเรืองเป็นไปตามหลักการและ กฎหมายของบ้านเมืองและของศาสนจักร (พระครูปทุมถาวรวัตร ให้สัมภาษณ์ วันเสาร์ที่ 16 กันยายน เวลา 08.00-08.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) เพื่อทาให้เกิดการพัฒนา ท่ีม่ังค่ัง ยั่งยืน และเพื่อประโยชน์สุขมวลมนุษยชาติหลักสัปปุริศธรรมขาดการนามาใช้สาหรับผู้นาไม่ได้เลย (พระครู พิชัยมงคลธรรม) บางคร้ังก็ควรเปิดโอกาสให้ภาคชุมชน คณะสงฆ์ ผู้นาชุมชน พุทธศาสนิกชน

126 เสนอแนะถวายความเหน็ รว่ มกาหนดเปา้ หมายและแนวทางในการปฏบิ ตั งิ าน เพ่ือส่งผลดีต่อวัด (พระ ครูพิชัยพัฒนคุณ ให้สัมภาษณ์ วันศุกร์ท่ี 22 กันยายน เวลา 17.00-17.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ. 2560) อีกทั้งยังต้องมีการบูรณาการหัวข้อธรรมและรูปแบบภาวะผู้นาหลากหลายรูปแบบ ให้ เหมาะสมกับบริบท สถานการณ์ สภาวการณ์ ของแต่ละสถานที่ ดังนั้นเจ้าอาวาสต้องมีรูปแบบภาวะ ผนู้ าเชงิ บรู ณาการดว้ ย เพ่ือประยุกตห์ ลักการในการพฒั นาดา้ นตา่ ง ๆ อย่างรอบด้าน (พระครูสุตธรรม ธร ให้สมั ภาษณ์ วนั เสารท์ ่ี 23 กันยายน เวลา 18.00-18.25 น. เวลา 25 นาที พ.ศ.2560) 4.5 สรุปองคค์ วามรูจ้ ากการวจิ ยั (Body of Knowledge) องค์ความรูจ้ ากการวจิ ัย 1. ภาวะผู้นาตามหลักสปั ปรุ ิสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวดั หนองบัวลาภู จากบทสมั ภาษณ์ 1.1 ดา้ นธมั มญั ญุตา 1.4 ดา้ นมัตตญั ญตุ า (อยู่ในระดบั มาก 4.05) (อยใู่ นระดับมาก 4.05) 1.2 ด้านอัตถัญญุตา หลกั สัปปรุ สิ ธรรม 7 1.5 ด้านกาลญั ญตุ า (อยู่ในระดบั มาก 4.22) (อยู่ในระดบั มาก 4.06) 1.3 ด้านอตั ตัญญตุ า 1.7 ด้านปคุ คลปโรปรญั ญุตา 1.6 ด้านปริสัญญตุ า (อยใู่ นระดบั มาก 4.07) อยใู่ นระดบั มาก 4.10) (อยใู่ นระดบั มาก 4.10) 4. ขอ้ เสนอแนะเก่ียวกับภาวะผู้นาตามหลกั สัปปรุ สิ ธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู จากบทสัมภาษณ์ แผนภูมิที่ 4.1 แสดงองคค์ วามรจู้ ากการวิจยั

บทที่ 5 สรุปผล อภปิ รายผล และข้อเสนอแนะ การวิจัยเรื่อง “ศึกษาภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอ นากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู” มีวัตถุประสงค์เพ่ือ 1) เพื่อศึกษาภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรม ของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู 2) เพ่ือเปรียบเทียบภาวะผู้นาตาม หลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู 3) เพ่ือศึกษาข้อ เสนอแนะเกี่ยวกับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามกับกลุ่มตัวอย่างคือ พระสังฆาธิการในเขต ปกครองคณะสงฆ์อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู จานวน 150 รูป สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ข้อมูล ได้แก่ ค่าความถี่ (Frequency) ค่าร้อยละ (Percentage) ค่าเฉลี่ย (Mean) ค่าเบ่ียงเบนมาตร ฐาน (Standard Deviation) การวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One way ANOVA) โดยใช้ สถิติทดสอบเอฟ (F-test) เม่อื พบความแตกต่างจะทดสอบความแตกต่างของค่าเฉล่ียรายคู่ด้วยวิธีการ ของเชฟเฟ่ (Scheffe') และนาเสนอผลการวิเคราะห์โดยการใช้ตารางประกอบการบรรยายและใช้ สัญลักษณ์อธิบายรายละเอียด ผลการวจิ ัยนามาแสดงตามลาดับ ดังตอ่ ไปน้ี 5.1 สรปุ ผลการวิจัย 5.2 อภปิ รายผล 5.3 ขอ้ เสนอแนะ 5.1 สรปุ ผลการวจิ ยั จากผลการวิจัยเร่ือง “ศึกษาภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขต อาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู” ผู้วิจัยพบประเด็นของผลการวิจัยที่สามารถนามาเสนอเพื่อทา การสรุปผลการวิจัย ดงั รายละเอียดตอ่ ไปนี้ 5.1.1 ข้อมูลปัจจยั ส่วนบคุ คลของผู้ตอบแบบสอบถาม พรรษา ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีพรรษา 6-10 พรรษา จานวน 51 รูป คิดเป็น ร้อยละ 33.6 รองลงมามีพรรษา 11-15 พรรษา มีจานวน 38 รูป คิดเป็นร้อยละ 25.0 มีพรรษา 16- 20 พรรษา มีจานวน 24 รูป คิดเป็นร้อยละ 15.8 มีพรรษา 21 พรรษา ข้ึนไป มีจานวน 19 รูป คิด เป็นร้อยละ 12.5 และมีพรรษา ต่ากว่า 5 พรรษา มีจานวน 18 รูป คดิ เปน็ ร้อยละ 11.8

128 ตาแหน่งพระสังฆาธิการ ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นรองเจ้าอาวาส มีจานวน 75 49.3 คิดเป็นร้อยละ รองลงมาเป็นเจ้าอาวาส มีจานวน 65 รูป คิดเป็นร้อยละ 42.8 เป็นเจ้าคณะ ตาบล จานวน 9 คดิ เปน็ รอ้ ยละ 5.9 เปน็ เจา้ คณะอาเภอ 1 คิดเปน็ ร้อยละ 0.7 วุฒิการศึกษาทางธรรม ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีนักธรรมช้ันเอก มีจานวน 1.2 รูป คิดเป็นร้อยละ 61.1 รองลงมา นักธรรมชั้นโท มีจานวน 28 คิดเป็นร้อยละ 18.4 นักธรรมช้ันตรี มีจานวน 20 คดิ เป็นรอ้ ยละ 11.8 วุฒิการศึกษาแผนกบาลี ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีเปรียญธรรม 1-2 ประโยค มีจานวน 103 คิดเป็นร้อยละ 67.8 รองลงมามีเปรียญธรรม 3-6 ประโยค มจี านวน 34 คิดเป็นร้อยละ 22.4 เปรยี ญธรรม 7-9 ประโยค มจี านวน 13 คดิ เป็นรอ้ ยละ 8.6 ประสบการณ์การปฏิบัติหน้าท่ี ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่มีประสบการณ์การปฏิบัติ หน้าที่ต่ากว่า 5 ปี มีจานวน 72 คิดเป็นร้อยละ 47.4 ประสบการณ์การปฏิบัติหน้าที่ 6 -9 ปี มีจานวน 48 คิดเป็นร้อยละ 31.6 มีประสบการณ์การปฏิบัติ 10 ปีขึ้นไป มีจานวน 150 รูป คิดเป็น รอ้ ยละ 19.7 5.1.2 ระดับภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จงั หวัดหนองบวั ลาภู โดยพิจารณาเปน็ รายดา้ น ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภูโดยรวมทุกด้านอยู่ในระดับมาก โดยเรียงลาดับค่าคะแนนเฉลี่ยภาวะผู้นาตามหลัก สัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภูจากมากไปหาน้อย ดังนี้ ด้านธัมมัญญุตา ด้านอัตถัญญุตา ด้านอัตตัญญุตา ด้านมัตตัญญุตา ด้านกาลัญญุตา ด้านปริสัญญุตา และ ดา้ นปุคคลปโรปรัญญตุ า ตามลาดับ 1) ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวดั หนองบวั ลาภู ด้านธัมมญั ุตา ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบวั ลาภู ด้านธมั มญั ุตา โดยรวมอยู่ในระดับมาก เรียงลาดับจากค่าเฉลี่ยสูงไปหาต่า ดังน้ี ท่านเป็น พระเถระที่ทรงธรรมและวินัย ท่านระงับอธิกรณ์ โดยใช้ พระธรรมวินัย ท่านเป็นผู้ท่ีเข้าใจระเบียบ กฎเกณฑ์ ของการบริหารกิจการคณะสงฆ์ ท่านเป็นผู้ท่ียึดหลักการและบริหารกิจการคณะสงฆ์อย่าง เป็นขั้นเป็นตอน ท่านเป็นนักวางแผนและจัดทานโยบายสอดคล้องกับการบริหารกิจการคณะสงฆ์ ตามลาดบั 2) ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัดหนองบัวลาภู ด้านอตั ถญั ุตา ภาวะผู้นาตามหลักสัปปุริสธรรมของพระสังฆาธิการในเขตอาเภอนากลาง จังหวัด หนองบัวลาภู ด้านอัตถัญุตา โดยรวมอยู่ในระดับมาก เรียงลาดับจากค่าเฉลี่ยสูงไปหาต่า ดังน้ี การ