Серік Қалиев Ақын жолы

СерЫ ЦАЛИЕВ Сонын, 6api эсте сеш жатсынбай, Эр сезщд1 жазып жатар хатшьщдай. Кажетщд1 сура Алладан, еркщд1 Ку нэпсшщ бшпгше тапсырмай... Бэлюм саган бала деген кеп керек. Бершед1 Жаратканнан боп кемек! Нык сешммен дуга жаса, бекерге Эйелще журе бермей екпелеп. Саулап жаткан мешр1мнен кур калма! Берекел1 мундай баска тун бар ма? Бар кунэннан тазарып ал тэубе етш, Раббьщ 93i KemipeM деп турганда! Жарылкайтын TyHi Алла пендесш, Мол Heci6e, ырзьщ сура к е л -KOcip, Жомарт Кудай колыцды бос кайтармас, Ka3ip ап кал, кеш болады елгесш... Сура, Тэшрш куанады сурасан! Аямайды дуга етуде унасан. B9pi-6spi болгалы тур ceHiKi, Танга дешн талмай тшеп шыдасац... Клмде кандай муктаждьщ бар, сурастыр. Шын тшесен 6epmyi рас бул. Иман сура жакындардьщ бэрше, Жайнамазга жапырласып кулассын! Бауырларын, жекжаттарьщ, достарьщ, Аткара алмай жатыр кандай жоспарын?

__________________________ СержКАЛИЕВ ^ 93 Сен де сура, тшеп калсын олар да, Жараткдннан кекке созып кос колын. Атан, анац... саган кымбат ол eciM. пкын ЖОЛЫ TipmmiKTe тэрбиеш щ , тереш щ ... Дугаца кос, KeinipiMfli коп тше, Алла оларды мешр1мше белесш. Жаппар Кудай... жагыц тынбай ульщта! Оны есще ал отырып та, турып та! Касиегп KiTan тускен бул TyHi, ЬОуран оку K epeK T iriH умытпа! Жылы тосек кызыктырып, жантайма. Теледидар, интернетке анкайма. Багалай бш Кд;ир тун in бауырлар, Тен келетш сексен уш жыл, терт айга! Сексен уш жыл, терт айга e3i барабар, Мундай тунд1 К1мдер кайдан таба алар? Жалгыз шарт бар - осы туннщ пайдасын Тек кумэнс1з сенупплер ала алар! щ 251

R ,KblH ЖОЛЫ Серж КАЛИ ЕВ____________________ АЙТАЙЫН МЕН ДЕ 031МШ Е ЖАРАМАЗАН Алла Елшю1 сгс: «Юм рамазан айында иманмен жэне умиппен ораза устаса, оныц бурынгы вткен кунэ- лары кеипр1ледЬ> деген. Xaducmi Бухари мен Мусл'ш жеттзген. Рамазанныц басца айдан айырмашылыгы сауап жи- наумен ерекшелепед!. Басца айда балъщты цармацпен аулап, квлге кшкентай шелекпен барып журсец, бул айда цайыгыцмен барып, аумен аулап, цап-цап цылып, цайыгыц квтере алмай цалгандай. Ораза - медресе айы. Осы медресеш уздт бшйргендер бойындагы квптеген жаман эдеттер мен мтездерден арылады. Жацсы эдет пен эдеп жуцтырып, Аллага жагатын сипаттармен мтезт квркемдегШ. Оразада адамдар ек1ге бвлтед1: Марцумдар мен Мах- румдар деп. Ягни, Алла разылыгына бвленгендер мен сол разыльщтан цур цалгандар деп. Алгашцысы болу цандай бацыт, соцгысы болу цандай цорцынышты! Оразаны сез етш шулап адам, «Ден саулыкка пайда!» деп уралаган. Саульщты емес, бауырлар, сауапты ойлап, Эуел1 ниетщд1 туралап ал. Дейтш болсан: «Дш1мде нык турамын!» Бултактатпай нэпсщд1 буктыра о т . Ораза - оттан калкан Тозактагы, Калканьщнын сайлап ал мыктырагын. Шайкаспасак 6ip Хакка сыйынып ап, Шайтан жыгар 61зд16ip шиырып-ак. 252

CepiK КАЛИ ЕВ s. Оразада тук емес су мен тамак, RKblH ЖОЛЫ Сез бен кезден тыйылу киынырак! Ашпагандар шариги сауаттарын, Ертен калай бермекин жауаптарын? Рамазанды уйкымен етюзгендер, Тусшде гана алар сауаптарын. KiM кутылсын бэледен баска келген? Морт сынган мейманасы таскан ерлер. Оразадан кашкандар оскырынып, Кылтамакпен ауырып, аштан елген... Иманды жузге гана шырай тунар. «Отыз кун оразаньщ 6ip айты бар». Кудайдан ум1тс1з жан далбасалап, Кулкыны мен HanciciH Кудай кылар. Рамазан шаттандырып, шалкытады. Шайтандар шубэ салып, толкытады. Тозактын азаптарын умыттырып, ИПлденщ аптабымен коркытады. Рамазан надан ушш кур етедг Момынга сансыз сауап куретедк Жасаган жаксы амалы себебшен, Жандырып кунэларды кул етедг Кун кеш in Адам деген атка ылайык, BipiMi3 б1р1м1зден бак табайык. Ыстык сез1м туады жылы сезден, Сондыктан, салкындыктан сактанайык. 253

ПКЫН ЖОЛЫ Cepin /(АЛИ ЕВ____________________ Рамазан - Куран айы, мубарак ай. Болайык ap6ipiMi3 гуламадай. Куранга бойлап eHin, шым батайык, Сыртынан сырги етш, сыгаламай. Дуние десе журек лупш кагып, Оразана танытып буюр калып, Енд1 менен ештене шьщпайды деп, в зш е койгандар бар уьам жазып. HanciM KyniTi болган сон, иман осал, Кушакты кулшыльпска кинап ашам. Орайын тауып кунде оразамен, Жарар efli epKiMfli билеп алсам.... Арайлап атады деп тацдар аман, Мен калай анкаусынып алдана алам? Оны мен естен жш шыгарсам да, MeHi умытпас экемд1 алган ажал. Алладан буйрык алып жетш келсе, Карамас коз жасына соргалаган. Еркелеп, ерюнсшген ипрюн дэурен Жогалып кун1 ертец-ак жолда калар. Барымды 6yriHri кун карыштайын, Бул бэлюм болар менщ сонгы оразам... sn т 254

С У < 2^ = > _____________________СеркКАЛИЕВ R ,KblH ЖОЛЫ ¥ТЫЛЫС Рамазан басталганда адамдар мешипке цаптап келед1 де 3-4 кунде цатары cendipen цачады. Себеб1,айга дайындьщсыз юрген. Аз гана заряды тез сарцылып, бата- реясы отырып цалады. Рамазанга дайындьщ жыл боны журу керек. Мысалы, тарауыкта 20рэкэтца шыдау ушт жыл бойы тахажудца турсац, тук емес. К^иямда ту- рып шаршаган аяк, мацшарда шаршамайды екен. Садаца 6epydi эдетке айналдырсац, оразада молынан 6epin, коб\\рек сауап аласыц. Ауызашарга депай сайын 1-2 мыц тецге ацша жннасацыз, кез-келген уацта бере аласыз. Эйтпесе айльщты кутт журт цаласыз. дуранды кунде оцысац 5-10 беттен, Рамазанда 30 бет оу оцай. Рамазан бипкенде утылысыцды сезт ш щ удай аши- тын болады. Сол кезде Алланыц жецшдшн ойла: букт т'тегщ цабыл болатын K,adip тушн ж1берт алып ектесщ бе? келес1 K,adip Туш алые дееец, Ол б!зге эр туннщ уштий бэлтн 6epdi: Метц саган ец жацын кезш осы кез деп. Оны втк'тп алмайыц. Ж аты, тун саган циын бол- са, Ол саган Жума деген кун 6epdi: эр жумада 6ip уацыт бар ттегщ цайтарылмайтын, содан айырылып цалма. Ырак,, бгз оны да ж'юер'т аламыз. К,ап! Келесл жумага шыдай алмаймын, endi не гстеймт десец,онда саган эр куш, эр намазда сурай бер,Маган жацын кезщ сэжде dedi. Ол да к,иын болып жатса, тшцмен, журегщмен з т р ет, «Меш есще ал, сол кезде Мен де ceHi eciMe ала- мын!» деп аят mycipdi. ...Рамазан ете шыгып кеп тшеген, Кенш м куйреп тынды кек TipereH. К,ыдырып, ауызашар тамагын жеп, Жургенде, хабар келд1 «еттП» деген 255

c f io Серт КАЛЯЕВ____________________ RKblH ЖОЛЫ 0ртейд1 eKiHimiM, iuiiMfleri Бшмеймш, сощцрмекпш отты немен... Н эпам анау - меш ат кып MiHin алып, «Шуу-шуулеп!» кос бушрден тепкшеген. Шайтан меш Кураннан бура берд1, «Жазуьщ керек-ак, деп, отк1р олец!» Шала окып тарауыкты, шапкыладым, Шоршыдым кешкендей боп шок т1зеден. Bip айын кулшылыкка болпзбеген, Жабыскан журепме дергп керем. Fибадат лэззатын сезше алмай, Кор болдым кур ашыгып, тек жудеген. Тундер1 мепптте еткен бауырларды, Шын бакыт иелер1 деп бшем мен. Уткызган бар асыгын жас баладай, Шара жок кайнап жаткан кект1 ж ецер... Ия, Раббым, Жаратушы Жалгыз Ием, Кульщ ем Кубылага бет тузеген, Жояйын биыл кеткен кателерд1, Келес1 Рамазанга жетюзе кор! * н=* Болсам деп Алла суйген пенделерден, Иманга шакырамын елд1 еленмен. Молырак сауап жинап кала алмасам, Дуние токтар емес децгеленген. Алдына Жаратканньщ барамыз гой, 0л1мнен сонгы O M ipre сенбегенмен. Ертец-ак карангы кор койнына алар, Ажалга карсы кылыш сермегенмен. Мастыкта жур-ау коп ел ес жия алмай, «Жастыкта ойнап-кулген жен!» дегендер. 0м1рде дерт1 аскынган журектер бар, 256

CepiK КАЛИЕВ Шыкпайтын еш нэтиже емдегенмен.. СЫНАК ПЕН С¥РАК Сынак 6ixin, басталар сурак 6ip кун. Емтиханнан калмайык кулап, курбым. Алла разы болардай не жасадыц, Кандай icxi ем1рлж мурат кылдыц? K anepci3 боп кун кешсен, жупар шашкан MiciH де шскей алмайсыц Жумактыц дым. Ку т1рл1кке кул болган сорлыларды Ойбайлатып отты апан 6ip-aK кылгыр... Ойлан! 18.02.2019

ПКЫН жолы Сеp iк К.АЛИЕВ__________________________ КЕШ1Р, ¥Я Т БОЛАДЫ... Журсе де уян келш 1здетш ел, Кездеспес арлы арулар б1зге кшец... EpiKKeH еркектерге тоса берсе, Кытык кайдан табылсын кыз 6eri гreir? b ri 6ip амалдарга куштар жанта, НэпЫден еткен сумдык душпан бар ма? Ш епшдетш бар бетп суйер ед1м, Бет сушсу сауапты ic болганда! ШЫРПЫ ШУМАК^ТАР Сан соксак та еанжетпес м1шм1зден, Bine бермес былайгы сырымызды ел. Мактап койса 6ip тентек коп кезшше, Жаксы коре караймыз жылы жузбен. 0Й -Э Й ... *** Сенбесец кезщд1 ашып, жендеп кара: Сынактан баска ем1рде мэн жок, бала! 0тпейд1 ол эуезд1, эсем эн боп кана. Шындьщты сен козбе-коз KopriH келсе, Плшшнге кант коскан нан деп кара! *** ¥ксамаса TipinmiK кинога дэл, Ку жаныцды жен болар кинамаган. ©TipiKmi eMipre екпелеме, Алданбаган адамдар сирек оган... 258

CepiK /(АЛИ ЕВ ) *** RKblH ЖОЛЫ бзгенщ епз1не мшгесем1з, Сонда да мьщтымсынып кур бесем1з. Отандык eiriM кайда отандастар, Кдшангы алып-сатып кун кешем1з? *** Fайбаттаса 6ipeynep ci3fli егерде, 1стер1н1з бар шыгар жузген ерге?! Жаман деген адамньщ бойынан да, Bip жаксылык табылар (здегенге. * =ии= Бауырлар, байыптайьщ, байыптайык, Дурысты дурыс дешк, айыпты - айып. Саны бар, сапасы жок затын алып, Кытайды уст1н-уст1н байытпайык.

СерЫ КАЛЯЕВ_________________________ ОППОЗИЦИОНЕР БАУЫРГА Каргысьщды жаудырып заманьща, Кар боратып карайсьщ кабагьща. Тебедеп терелер кетсе дейсщ, «Калып журген халыктьщ обалына». Шуюр деген адам га TyKipeciH, Жудырыгьщ туйесщ жогарыга. К еп ш д т бар адам секщщсщ, Келешегщ керемет боларына... *** O'jiifdi билеу - ец жогары бил\\к болса, ал, б1з билшм1зд1 айдаладагы б!реулерд'щ цолына устатып цойып коз'шгз бацырайып, кегтЫр жэийкке цараудан жальщпаймыз. 1штен шыщан ул-цызымыздыц тэрбие- стен де кино кейткертщ цолдан жазылган тагдыр- лары 6i3di ж удэ цатты алацдатады... Сериялга телм1рш караса адам, ©TipiKKe ондагы нана салар. 0 з eMipi кызыксыз болган жандар, Озгелердщ eMipiH тамашалар.

0 ^ = r = ___________________________СерЫКАЛИЕВ С = < Э 0 RKblH ЖОЛЫ КАРГА МЕН Б ¥Л Б¥Л «Дос ушт жаныцды цурбан цылу циын емес, жаныцды цурбан цылуга лайыцты дос табу циын» denmi 6ip да- нышпан. Жаман боп шыкса досы юмде-юмнщ, Кунэга бата берер кунбе-кун мьщ. Эрюм ез лайыгын жагалайды, Конады карга кига, гулге булбул. ДУНИЕ - КЕЗЕК Бугшп жагдай ceHi алдамасын. Дуние кезек-ппн ангарарсьщ. Жаутандаган жас бала жардай болып, Сен ертец каукарсыз 6ip шал боласьщ... ДУНИЕ - ЖАЛГАН Жалганды адам ©3i тацдайды екен. Акикат есту - кейде зор кайгы екен. 0Mip суру жещлдеу болу уннн, Адамдар e3iH-e3i алдайды екен. «Ш1РК1Н-АЙ!» МЕН «ЭТТЕЦ-АЙ!» 0к1шш куат болсын дэтке кайдан? Журепм кунэменен коп карайган. 0 M i p i M турады екен Азынаулак «цнркш-ай!» мен коб1рек «эттен-ай!»дан. 261

АКЫН ЖОЛЫ CepiK К А Л Я Е В ________________________ ЗОР МЕН КОР Б1реулер жемкорлыкпен «зор» болып жур. Bipeynep зорды кундеп бор болып жур. Адал ас, тап-таза ар ушш емес, «Зорлыкка» колы жетпей кор болып жур... * * Н= «Балалы уй - базар, баласыз уй - мазар», «Булацсыз квл суалады, баласыз ел суалады» (К,азац мацалдары) ¥рпак жайын угынып, ойлашы, ел1м; Ата-бабац арманы кайда сенщ? 03ipre Кудай берген тотызым бар, Токсан балам болса да тоймас ед1м. Bapi6ip сураганды коймас ед1м! 0М1Р-БАЗАР Интернетте отырып, epecis адамдардыц пэтуэЫз свздерт цолдаушылар мен нагыз улттыц жанашыр- ларына лацтырылган тастарды кврт, былай ойлауга мэжбур болады екенсщ: Жаманды да 6ipeynep угады екен. Жаксыга да 6ipey 6i3 сугады екен. Базарда етпейтугын зат болмайды, 0 р заттын ез neci шыгады екен. 262

Cep'm КА Л И ЕВ ^ RKblH ЖОЛЫ ДАБЫРА МЕН ДАМЫЛ Омip деген уш кезецнен турады екен: 1. Жастыц шац: уацыт пен куш бар, ацша жоц. 2. Ж тттт кез: ацша мен куш бар, уацыт жоц. 3. Кэршк: ацша мен уацыт бар: куш жоц. Eipi кем дуние деген - осы. Арыныц басылып, жалыныц жасып, асауыц жуасып цалган соц, цызыл- жасыл дуныенщ бояуы оцып, ац пен царага айналып цалады екен... Ацсаушы ем бурын кектемд1 зарыга кутш, Ал, бупн кез1м керсе де танымады тук. Жастыктьщ е т т кеткенш содан-ак бщщм, Дамылды жаным калап тур дабыра 6iTin... АРЗАН 0M IP Желден жуйрж 6ip келж алган едщ? Самгап едщ, шашылып калган едщ. Bip мактану ушш-ак кия салган, Бул не деген, К^удай-ау, арзан eMip?

ПКЫН жолы(— Се рЫК,АЛИЕВ__________________________ АТК;¥МАРЛАР МЕН АТАЩ ¥МАРЛАР Кейде am бэйгелерте барып цаламын. Сонда, мэреге жете алмай узш п кетin жатщан жуйр1ктерд1 керш, жаным ашиды. Бабы келмеген атын аямай топца сал- ган адамдарды атцумарлар деп айтуга аузым бармай- ды... Лапылдап сыртка шыгып ншндеп от, Зорыгып олуде аттар - усын кемек! Аткумар емес, коп журт - атаккумар, Ат кейде ат шыгару уппн керек! ем1Р - сынак; Mizimmi кедейлшке апаратын уш maмыp:жeлкeдeгi цырсыцтьщ, шынтацтагы маубастьщ, цуйрыцтагы жалцаулык, тамырлары. (МэшЬур Жует) Тур1ммен тупм жылтыр сыйлысынган, Кисайып кала берд1м килы сыннан. Камшыньщ сабындай-ак ем1р1мде, Тамшыньщ шацындай-ак ип iciM бар. \"к Ж•к EpiK берсе Hsncire кызылкумар, Акикаттан адамнын, жузш бурар Жылы журек болмаса, суьщ акыл Талай-талай усжке урындырар. 264

__________________________ Серы КАЛЯЕВ с> ^ 0 *** Дэрежеш турган сон ацсап iniiH;, Жен кершер езще жансак iciH- Бугшде Отан упин от кешкеннен, Ж ецш рек ж ан беру м ансап yniiH. *** АКЫН ЖОЛЫ Алган соц паракорльщ атша мшш, Камадьг жазьщсызды сот «жанылып»... Кейб1реудщ кайгы мен каЫретш Кун керед1 б1реулер акша кылып... =К* * 0м1рде маган да кеп наразылар. Арамыз талай жанмен эл1 ажырар... Не барын журепмде елшей алар Крлында KiMHin кандай таразы бар? * * н= Денсаульщ деген алтын аскар таудай! Асказан жатыр, 6ipaK, ас корыта алмай. Тэтп тамак келгенде тэбет ашылып, Тэртш кетш, каламыз бас тарта алмай... *** Кабылдама кайгы деп мунньщ бэрш, Аман болса табылар булбулга гул. Кандай жагдай болса да кабагьщды аш, Булт артыНда умытпай куннщ барын. 265

RKbiH ЖОЛЫ CepiK КАЛЯЕВ Асылсан in ip k агаш кулатады, Бас урсан mipiK адам жылатады. Кашанда адамдарга пайдан тисш, Жараткан сондай жанды унатады. * * =н Жаксы ойлаган жаксы гой адам жайлы, Кателж пдеп журттан кадалмайды. Б1реудщ дегеш мен icTereHi Болмайды карап журш оган кайгы. Ipeni бэлекордьщ солгын тартып, Журеп жайбарахат сога алмайды. КЕШЕ КЕШКЕ Мылжьщдык деген улкен мш екен гой. Онын соры - сайраган тЫ екен гой. К е гт корген кенекез аталардьщ «Кеп сез - бок сез!» дегеш шын екен гой Ку-ры-сыыыын... *** Деп турса улы экеге: «Куп болады!» Кызыгып карап эрюм суктанады. «Он бала 6ip экеге жук болмайды, Bip эке он балага жук болады». *** Б1реулерд1 кей icTe айыптадык. Кешн соган ез1м!з ылайык болдык.

CepiK /(АЛИЕВ ЯКЫН ЖОЛЫ «Кулме доска...» дегеннщ магынасын, Басымызга тускенде байыптадык... *** Сумдык санап езщд1 санасы артык, «Акылым мол, бшпшшн!» деме шалкып. Суык сана, безбуйрек адамдардан Мешр1мд1 уландар он есе артьщ! ш т 267

ПК.ЫН ЖОЛЫ Cepiu КАЛИ ЕВ____________ К0Щ Л TEPE3ECI Kyiieyi диванда газет оцып отыр. Bue.ii терезеден сыртца царап турып: -К врш т щ эйел1 Kipdi жвндеп жумапты, сатал-сатал боп осы жерден квртт тур - deudi. Kyiieyi: - Каз>Рг 1 сабындар кай 6ip оцган дейсщ, цытайский шыгар. - Бэр'тЬ де сондай сабынмен жуып журАйз гой. Озтщ салацтыгы да!..- деп, еслктен шыгып Kemedi. Epi басын шайцап «эй-эй!» деп цала 6epedi. Сосын турады да, терезеш сыртынан кеп эдемшеп cypmin, цайтып уйге келт отырады. Eip кезде эйел1 цайтып келед\\ де терезеге жацындап: - Кызьщты цари, метц свз1мд1 ecmin цойгандай квр- ипнщ эйeлi трлерт цайтадан тазалап жуып, жайып цойыпты! - deiidi. Сонда Kyiieyi култ: - Eipey туралы niKip айту уийн адам алдымен квцш- нщ терезест тазалап алуы керек - denmi. Сезще сейлегенше сен егесщ. Сейлеп ап кейде уяттан кеп елесщ. Сыртынан журтты жаксы кергщ келсе, Суртш ал кещлщнщ терезесш! *** Турса да ойын-кулю кексеп iuiin, Нэпс1щн ауыздыкта, жетсе кушщ! Жаксы амалдар жасап кал жанталасып, Бершген осы eivrip тек сол уппн! 268

________________________C ep i K K A J I M E B c > < C ^ 0 RK,blH ЖОЛЫ *** Кезтде «К,азацстан» арнасында «Шынныц жуз1» де­ ген багдарламаны шыгардьщ. Сонда елге жацсы KepiHzici келетт адамдардыц вздерше цатысты цисъщтау су- рак, цойылганда, цорцыныиипан аяц-цолдары цалтырап кеткендерт кврдт. Адамныц атаккумар «мьщтылары», Жиган-терген беделмен ьщтырады. Tepic niKip естшсе вз[ жайлы Урейден тебе шашы тж турады. *** Адамга мыц рет квмектессец умы тын кетедг, 6ip рет ренжипсец умытпайды. Жатар кезде взщд1 рен- ж\\ткендерд! кеийр'т, взщ ренжткендерден кешгр'ш сурасац - тэкэппарлъщтыц тас-талцанын шыгаруга бо- лады! Кекшщщктщ туп атасы - арамдьщ. Кек сактауды бшупп ме ед адал журт? Жец ш ш де жудырыгын жасырып, TiciH кайрап кун кешед1 надан, кырт. *** EpKezi басшы, эйел1 багынышты уйден ержурек улдармен ибалы цыздар шыгады. Эйел\\би, еркег\\ жасык, уйден ынжьщ улдар мен квкбет цыздар шыгады. «К^ызга цырыц уйден тыю» жайлы бекер айтылмаган гой... Акылдыга жен шыгар абай болган. Акылсыз кыз етед1 талай колдан... 269

ПК.ЫН ЖОЛЫ СеР * « А Л И Е В __________________ 0зш щ ар-намысын кузетпеген, Ершщ абыройын калай коргар? РАСЫ... Кермект1 татып Kepfli тацдайым кеп. Таска да тщц талай мавдайым деп. IciMe ез кенйпм толмай журш, Kicire кулетугын жагдайым жок. =н * Жаксыга актарса адам саркып сырын, Жаманга опа таппас айтып шынын. Bipeyre жан кисан да ею нш жок, Bipeyre 6ip ауыз сез - артьщ шыгын! «ТАЛАЦ!» Дурюрей бермес кунде тойлар булай. Шайтан коймас отьщды ойран кылмай. Талак ce3i ашумен айтылмайды, Эр эрпше кемшде ойлан 6ip ай! 270

__________________________ СерЫКАЛИЕВ ПКЫН ж о л ы ТАМАКТАНУ ТЭРТ1Б1 Ертеде 6ip патша жеке ддр1гертен цанша тамак, жеу титдш гт сураганда, ол: «уш ж уз грамм квлемтде ас жесецгз, ол тамак, куш бойы ci3di квтер'т журед1. Одан квп жесещз, с\\з оны квтерт журеслз» деп кецес 6epinmi. Жадьща осы айтканды токып алгын: Тамакты тоймай жеуге шакырамын. Ce6e6i, Hancici би кей адамньщ Боп келер карны жуан, бет1 кальщ... м э ц п кектЕМ Кез1 тойып калардай караганньщ, Жаз еткен сон жасарып, жацарар юм? Коксей берер конш калаганын, М эцп кектем екен гой жаны адамньщ... *** Асты асыгыс асасан туйшесщ, Сезд1 асыгыс сойлесен кушнесщ. Арып-ашып арманга жеткщ келсе, Карын ашып, жукалау кшнесщ. *** Кирагандай кымбатыц таска кулап, Жасыма жанарынды жаска булап, 0MipiM ©Tin кетп-ау деп екс1ме, Боска e rr i деп еюну баска 6ipaK. 271

СерЫ ВАЛИЕВ оЭ о *** Умгг к ы п т о й ь щ тойга уласканнан, Шуагым шашсам дейсщ 6ip аспаннан. Т1рщде сыйласа алмай туысканмен, Не пайда елгеннен сон жыласканнан? ПКЫН ЖОЛЫ * * н= Домалап туссе талдан алма - басьщ. Бшмеймш ещп неш карманасыц? HeciHe жетюесщ жер басканга, Сол жерде i3iH ертец калмагасын!? *** «Ауыр icmih, салмагы б1чекке, ауыр свздщ салмагы журекке mycedi». «Ауыздан шыщан суъщ сез журекке барып муз болар» (К^азак, макалдары) Кун кешш Адам деген атка ылайьщ, BipiMi3 б1р1м1зден бак; табайык. Ыстьщ сез1м туады жылы сезден, Сондыктан салкындьщтан сактанайык. ЦЦ т 272

C epiK КАЛЯЕВ RK,blH ЖОЛЫ АЩЫ ДЭР1 Kepyqi кексемесец мэнп ертщд1, Алдында акикаттыц ал, беркщдП Кай кезде шындык пиркш тэгп боп ед, Жазбай ма ащы дэр1 бар дерт1цщ?! н=* * Bipeyre тэгп eTipiK унайды нак, Bipeyre ащы шындьщ шырайлырак, ¥мытар адам кейде жаксыльщты, Жаксьщды умытпайды Кудай, б1рак! *** Кенем бе бул корлыкка кенбешн бе, Еске алар сез айтам ба мен кешнге? Казакка тулга болар кеп азамат, Калып жур рубасы денгешнде. «КУАНЫШ» Орыс тивд казактьщ бшгеш не? 0M ip суру урд1а улг1 ед1 ме? Кдзакша 6ip сез айтса - мэз боламыз, «Жаман иттщ куаныш ypreHi де...» ПРОТЕЗ YMirri ертещцнен узбегейсщ, Кектемп еккешщц кузде жейсщ. Жастык деген жаксы гой, уйден шьщсан «TiciM кайда калды?» деп 1здемейсщ. 273

RKblH ЖОЛЫ Cepiu К,А Л И ЕВ «ПАТРИОТ» Бабалардан калдырган максатты угып, Кетере алмай улт туын аскак кылып, Сегед1 орыс тшд1 казактарды, Орыстьщ арагына мае боп турып. Б13ДЩ «ПРОГРЕСС» Царасан оц мен солга назар салып, Куйрейсщ енсен туеш, ажар солып. Tipi упин техниканы турлентсе елдер, Жарысар 6i3fliH казак мазар салып. ТОЛАГАЙЛАР МЕН КОМАГАЙЛАР Бipeyлep арак imin дэцшдеп жур. Бipeyлep мансап куып жанын жеп жур. Толагай боп халыктыц камын жемей, Комагай боп, когамньщ нанын жеп жур. арак; Жаршысы болган талай жаманаттыц, Мелд1реп колпраген арам ак бул! Ултымныц жауы болган сумырайга Калайша жайбарахат карамакпын? ЖЕМКОР Буюрд1 кор тузер1 анык едг Урылар усталмаса дэшгедг 274

__________________________ CepiK КАЛИЕВ c > ^ 0 Арам акша уппн-ак алаяктар RKblH ЖОЛЫ Ардан аттай 6epefli spi-6epi. *** Карасам мына eMipre кандай кызык: Сездердщ ен ceMi3iH тацдайды журт. 0лемдж тулга болам дейтшдер бар, Эйелш мойындата алмай журш. АКЫЛ Ж УП Гуламаныц ойыныц кунары коп. Куламагып «айтканы унады!» деп. Пакыр Kici урысса пайымдымен, Акылдысы болады кшол1рек! е т Е 0КШ 1Ш Т1... Ажырасу - суык сез жан муздаган, К ем ш ш к эр ж т т т е , эр кызда бар! 0дщ щ к талап еткен 3p6ip эйел Ьуушактап к у пзесш жалгыз калар... *** Б1з кейде надандьщпен, цыцырлъщпен «ул бер- мей, цыз бердщ!» деп, К^удайга окпелегииз келед!. Ал, шын мэншде Ол берген перзенттщ цайсысы тэтmi емес? К,айсысынан рахат квреттщд\\ цайдан бтесщ? Сондъщтан, б'пге аманат dpi сынац emin бершген сол «тэттшердщ» тэрбиесте барымызды салуымыз керек екен! Нэресте nici, тэтп ед1 ол неткен! Одан тэтп таппас ешюм жер-кектен! 275

CepiK ^А Л И Е В ____________________ ^ Дурыс тэл1м бере алмасан, Ащы жок - 1штен шыккан шубар жылан перзенттен! И=* * Турникке шык, спортшы, трюк жаса! Мзз болма ел тамсанып улыктаса. Тэнщ Te\\iip болса да кандай пайда, Жаныц байып иманмен шыньщпаса! ТАСТАНДЫЛАР ¥ятты улды келсе де кептеп керпм, Кьпыксыздан калып жур ептеп кецшм... Тастандылар - калдырган ecKepTKimi, Кошедеп сушскен кекбеттердщ. ЖЕЦГЕН МЕН ЖЕЦГЕН Казакта ага ©лее, ini женгеш алар. Аманат аркалауга кенген олар. Жануарлар жагдайы мулде болек, Тебелесш, кайсысы женгеш алар. ТОЙДА К^удагилар ул мен кыз тапканын-ай! К^удекеннщ 6i3re айып такканын-ай! «EcKi куда» деген сез ештене емес, «Бурынгы» боп калудан сакта, Кудай!

CepiK КАЛЯЕВ RKblH ЖОЛЫ *** 0M ip жолы - сокпактар, бураландар... Бурыла алмай жылаган кулагандар. Кей бакытсыз жандардын есебшен «Бакыт» тауып жатады 6ip адамдар... НАСЫБАЙ Атасын, шырт туюрш насыбайды, К^ул болып никотинге басыбайлы. Алганда айыкпас дерт алкымьщнан, KiM сенщ уйчнпщн асырайды? Б ¥Л К1М? 0зш де бес парыздьщ 6ipi де жок. Тугендей кояр оны Typi де жок. Дш жайлы талкылайды топка Tycin, Телеарна эфиршен кушге кеп. ОЦАЙ МЕН КИЫН Шешендерден кормед1м созд1 калган. 0ющ прш талайдан озды жалган. Акыл айту адамга кандай онай! Киын, 6ipaK, тыйылу оз кунэннан... *** Басыцнан бак ушканда пыр-пыр етш, Созще кол сокпайды ел дую ретт. Kopin турган жагдаймен кел1се алмай, Ку жаньщ шыркырайды-ай шыр-шыр етш!. 277

CepiK КАЛИЕВ Алла гана еш мшспз, кемел екен. Эрк1мге ылайыгын беред1 екен. Жайбасарльщ уйленсе жалкаульщпен Пакырльщ дуннеге келед1 екен. JD СОЦ X Акылман ага керек эр ж1гггке, X:х)г Талпыныееыз eM ipre мэн Kipin пе? СП «Уакытым 6ip келед1!» деп жургенде, Уакытыц кетед1 етш мэнгш кке... «Акшам жок!» деп жылайтын кш «кедейдщ», Обалдары (ойпыр-ай) KiMre деймш? Концерт, тойдан калмайды солар, 6ipaK, Туешбеймш еоларды мулде кей кун. Кундемешн, курысын, ундемейш... 278

Cepiu К,АЛИЕВ ПКЫН жолы «К0Р1МД1К» Кудайга шук1р, ултымызда улык, дэстур-салттар баршыльщ цой. Солардыц imwde ерл1к, улкенд: сыйлау, цонацжайлылыц, жомарттъщты айтуга болады. Жо- марттъщтан шыгатын квртдт, сугиниа сек1к)1 гурып- жоралгылар да баршыльщ. «Цалыцсыз цыз болса да, кэдеаз куйеу болмайды» deiidi халыц даналыгы. Олйр- шец ypdicmepdi внеге ету - бгзге мшдет. «Жыр жинагым шыкты!» деп жеке менщ, Жалау жанын желб1реп жетер едщ. Сушншще сушнш, акын бауырым, 0нерщщ тебеме кетеремш. EciriH айкара ашу керек ещц, «Жомарттык» деп аталган мекеменщ. Kepin турып кер1мдж бермегещц, «Кергенс1з» деп атайтын кекелер!м... *** Ешкашан niKip айтпа Kici жайлы, Айткандар шын пэлеге ушырайды. 0 р сездщ сураты бар аюретте, 0йтпесе KiMHin т ш кышымайды? *** Жаксы амалдар жасарда, катты ойланып, Кушак аша куана лап коймадьщ. Жамандыктар келгенде жамагат боп, Жарбан-жарбан алдында «лэббайладык». 279

CepiK КАЛЯЕВ оЗО * * =N Жаксы жар жольщтырсац - жарты бакыт, Жуз1цд1 жарык етер жаркыратып. MiHci3 жар болмайтынын умытпа тек, Оны 1здеп боска елмесш алтын уакыт... * * н= Аштыкта ашылады зешшщз, Тусед1 муктаждарга мешрвдз. Асказан оразада тарылады, Алайда тарылмасын пейшлпз. * =и=и Жемкорлар жур журтыньщ ырысын жеп, ¥ялмайды, б1ракта, бул yuiiH кеп... Коймаса олар, картайьщ, ондайлардьщ «Тукымы туздай болып курысын!» деп. ** Еркщде мен1 куптап, куптамауыц. Шындьщка керек 6ipaK, тж карауыц. Жемкорлык - ылайьщеыз жакыньщды, Жауапты кызметке тыкпалауьщ.

CepiK /(АЛИЕВ АКЫН ЖОЛЫ УАКЫТТЬЩ КАД1Р1 Жургендер уайымсыз жыргап бупн, 0м1рден алмаган сон шындап бш м, Умытып кете берер кайта-кайта Уакыттьщ каншалык кымбаттыгын. * и=* Акикатты кор болар колдамаган, Kanepci3 жан калайша коргана алар? Ецбеккорлар шыгады бшпне, Мактаншак, жалкау талант жолда калар. АЛАКОЛДАР Кандай жаман! Кеп адамдар 6ip кэст бастауга цорцады. Ce6e6i, цапай цалтасына ацша тусе бастаса, неше mypni тексеру орындары жан-жацтан жабыла кеп талайды. Бэрте тамац керек. Талагыштар жашцымен гана кун Kepydi ойламайды да. Эуелде сондай мацсатпен оцу 6imipin, жумысца турган. Экелер! балаларыныц сон­ дай болганын цалайды... Рас, б1зде аз емес ала колдар, Алтаны мен бергеш пара болган. Акырында азаптан аман калмас 0 з елш кандаладай талагандар. ** Кол сукпаймыз, бауырлар, хакьщызга, Ойланьщыз бул сезд1 окьщыз да: 281

RK,blH ЖОЛЫ Cepi* КАЛИЕВ____________________ Муктажга салган акша банкоматтан, Тусед1 сауап болып шотьщызга. и=н=н= Журтка кулер жагдай жок, кунэм1з кеп, Сау калмадьщ сауапты ic кыламыз деп. Бейнетшен безбеймш т]рипл1ктщ, Жер бетшен жургем жок жумак 1здеп. *** Адам жаксы адамга кшэ артпаган, Kicini KeMciTyre кумартпаган. Курметаздж танытып баскаларга, EniKiMHin де еш жерде куны артпаган.

Cepin К,АЛИЕВ с=^ ^ г ~ 2 )RKblH ЖОЛЫ КАБ1РСТАНДА Деп журген: «Ай-хай, дэурен, ой-хой, заман!», Булар да булбулдар ед той-тойлаган. Ардакты жанын ажал nepiurreei Дэл бупн ала кояр дей коймаган. к;у а н ы ш к о л к ;а е в к ;а 1шмд1 ж1бермешн мактап та тым, Журед1 ел жазган-сызган жаттап хатын. Кектемнщ тангы рахат самалындай, 0лендер1 меп-мелд1р, тэп-тэгп акын! *** Жакын едщ 6ip кезде ете маган, Болып кегпк бугшде бетен адам. KiflipTin салгырт сэлем, салкын кабак, Кайтып кегпм бурылып босагадан... *** Какпа жабьщ. Шам еенген. Жол каращы. Эрец-эрец басамын эр кадамды. Арып-ашып жеткенде, Кандай киын CeHi куткен адамнын болмаганы! ш т 283

> CepiK К,А Л И ЕВ оЭ о ЭКЕ C03I... RKblH ЖОЛЫ 0т, ет, балам, ет, балам. Сенен тэтп жок маган. Мойыныма асылсац, Элдекандай боп калам. Армандап та коямын, Болса екен деп кеп балам. Кебейтем деп окталам, ...Курсшем де, токталам. Курт узбешн куцерд1, Купай берсе, боп калар... *** Менщше он кезщД! керек емдеу. 0йткеш , сол жак кезщ корегендеу... Жакеы iciH K opin журттыц, жен болады, Солакай кезкараска кене бермеу... 284

Cepiu КАЛИЕВ ЖАЛКАУЛАРГА «Икем1м жок...» дегещп койыныздар, Илжпейтш т1рлжке ойьщыз бар. Басыцызга кун туса еюталай, He6ip икем табылар бойьщыздан... ЕСЕПТЕСУ Керек пе даттау, таптау, осек те, шу... Bip-6ipiH «шешек!» десу, «ешек!» десу? Жалт 6epin жауабынан кете алмайтын, KyTin тур алда улкен ееептесу! ТЕКТ1Л1К Суайттар судырата берсшнп елге, Бетшен кан шыкпайды он тшсен де! Тектш к касиеттщ 6 i p белпс1 - 0 T i p i K айта алмайды елт1рсен де! *** Кеп нэрсеш кергенб1з, естженб1з, Конекоз, кэр1кулак ескщенб1з... Бшгенге амал жаеай алмай, 6ipaK, Мулпген пеш тубшде пешкшерм1з...

ПКЫН жолы С цпк КАЛЯЕВ__________________________ „ а о К0РГЕНС13ДЕР Той. Арцасы жамбасына дешн тырдай жалацаш тацырбас келш. К^асында взте ылайъщ сумелег1 сулйре- шп тур... Бул кауым бара жатыр кайдан, кайда? Жолынан 6i3flin халык тайгандай ма? Кайтерш бшмей елдщ eci кетсе, Кеюрж аты п Ke6i тойгандай ма? Улкеш улп бере алмаган гой, Жастар да жынданбайды жайдан-жайга. Теказдж жайылуы тегш емес, Бепелер кекелерге сай болмай ма? Кеп болса кергендшер жен бшетш, Осылай кергенс1здер тайрандай ма? 14. 07. 2018 жыл. *** Тек жататын шекесш терлеткенше, Жалкаульщты болмай ма емдеп корсе? Ka6ijiCTi ен темен адамдар да Елден озып, бэйге алар енбектенсе! *** Артьщтау бшд1м-ау бул досты езгеден, Оны алдау мумкш емес бос сезбенен. Он niKip айтса саган, сенш калма, Карайды ол эр адамга кос кезбенен!.. 286

CepiK К,А Л И ЕВ *** Деп журш: «Сэн куайын елден калмай», KeftGipey жокты 1здейд1, бергенд1 алмай. Сулу сез жаттап, тойда сейлейд1-ай кеп, Бас шайкап тыцдаушылар тацгалгандай. Сейткендер б1ртурлшеу кершед1, Бет-аузын бояп, касын терген жандай... *** Барады арзанга журт yftip боп тым, Урпактар тагдырына кушнбек юм? 1шер ас, жуткан aya... 6spi уланды, Санадагы у бэршен киын боп тур. *** Адаммын деп журупп ем арманы бай, Опык жеген кез1м кеп орга кулай. 0м1рд1 тус1нем1н дегешмше, блетш жаска келш калганым-ай!.. *** Акында акыл бар ма ce3iM кутан? Умытар анасын да езш туган. Сез дэнш колсозымга ceyin жатып, Kecmin кекжиекке кез1 умтылган... *** Жулкынба кетемш деп журттан асып, Журерсщ бижке етсен, бултта адасып... Сэулещп Tycipin кал айналана, Бола бш сеш ocipreH ултка гашык! 287

C'epiк /(АЛИ ЕВ_______ оЭ о *** «ТэрттЫз ел - ел болмайды, тэрттке бас иген ел цул болмайды» (Бауыржан ата) Калган кещл кап-кальщ муздай, бшсен. Жазыкды боп кагатын 6i3 гой бурсен... Б1реулердщ алдында кор болмайсыц, Белгшенген тэртшт1 бузбай журсен... *** Bipeyre алганнан да беру онай, Bipeyre уялганнан олу онай. Уйдеп ата-ананьщ тэрбиесш Вере алмас алпыс апай, елу агай.. *** Анацнан жарты карыс жырактама, Кецшш калдырма да, жылатпа да. 0M ipre келуще eciK болды ол, EciK ол Kipri3eTiH Жумакка да. *** Keuiipuii, Алла, терт аттап терге келсем, Сенщ аркан ер болып елге еленсем. Сен бшесщ мшдерд1 мендеп еншен. Кейб1реулер мактайды кейде меш, Келецкел1 жагымды кермеген соц. *** Ойнап-кулсем деген журт не бшед1? Айтудан жальщпаймын мен унемк

CepiK /(АЛИ ЕВ ^ Жумактыц багын Mauri мекендеуге, АКЫН ЖОЛЫ Жумсалсын куш-куаттьщ Ko6iperi. 0 M i p гана емес, ей, агайындар, 0л1м де 6ip-aK рет бершедП.. *** Несше дшнен, достар, коркактайсыц, Кубыла бэр1м1зге ортак кой, шын? 0м1рде i3 калдыргыц келсе егерде, Жайнамаздан жаксырак жер таппайсыц! н=* н= Марапат, курмет кутсе маркаскалар, Бакыттыц сэждесше бармас па олар? Аллага тандаулылар дос болады, Шайтанга юм кер1нген жолдас болар. * и=* Кереказге коз жумып умтылам мен, Кенджкенмш шайтанньщ ыркына эбден. Bip кунэ y u ii H Жумактан куылса атам, Жайбарахат мен журмш мьщ кунэммен... * и=* Ескертсе де естшер жагы сембей, 0л1мсакка жур\\пз гой эл1 сенбей. Айтшы, агайын, о\\прде не кызык бар, Дэл сол унпн Тозакка келкердей??? Ш т 289

АКЫН ЖОЛЫ ^ еР1ККа л и е в ЭИ, К0КЕ-АЙ! 0\\прде талай бшк пен асуды аларсыз, Сондай сый берген Алладан кашуга барсыз... Тесекке сулу шакырса екпелемейс1з, MemiTKe ш щ ш акырса аш уланасыз... н=* * Кекелерд1 мактама KenTipin кеп: Кудай 6ip кун жинайды кект1 буктеп. Есеп куш enipep есш ерлер, Ептшюп ойлаган тектш к деп. *** Адамды жаратцан да, o.\\iipdi сынак, еткен де, аз гана амалыца кеп сауап жазатын да, ал, Оны алдагыц келсе, Оньщ квзтше быген кунэцд1 жасай берсец, тыйымдарына пысцырмасац, мэцгшктщ Отына цацтайтын да тек цана Оз1. Оган ешклм араша тусе алмайды! Ата-бабац да, жиган-терген дэулетщ де, ел алдындагы абырой-беделщ де бес тиынга алгысыз. Омip бойы osii(di алдаумен вткен бейшара боласыц да цаласыц... Болып жур жолдастармен жолыксак той... Эр секундтар санаулы! Соны уксак кой... ЖэЬаннэмньщ отынан ен болмаса, Кедешпктен корыккандай корыксак кой! ** Жаныц сенщ нелжтен ah урады? Акылды адам Алланы шакырады. Элемд1 онай жараткан Куд1ретке Шаттык сыйлау 6ip кулга не турады? 6.12.16 жыл. 290

Cep'iK КАЛ И ЕВ ^ *** АллаЬ сенщ балац емес алдайтын, пкын ЖОЛЫ Д1ш Оньщ туынды емес талдайтын. Жайнамаз ол жай мата емес - бшк шьщ, Барлык адам батындыра алмайтын! *** Бшмеймш, жан шыгармын ец ушкалак, Дуниеге бере алмадым мен уш талак. Жуз1м канша Кубылага бурылтанмен, Ж урепм кала берд1 Tepic карап. * =н* Мен кермеген кершсщ кеп кызыкты, Колыцды Кудай кекке жетюзштк BipaK, ертен демесш перштелер «0MipiH байгус текке OTKi3inTi».

ПКЫН жолы CepiK ВАЛИ ЕВ____________________ «НАМАЗ - ЖЭННАТТЬЩ К1ЛТ1» (хадис) «Кшде-кш цоцыздыц уясындай болса дам еш т соцса, Алла оган жэннаттан уй салып цояды» (Хадис) Меппт соксац, Жэннатта уйщ болар. Алла алдында курметщ, сыйьщ болар Намазы жок бейбак боп отсец, 6ipaK, Сол уйще Kipyin киын болар... KIM КЕП1Л? БЬдер, жацын туыстарымыз тугш, жацын та- ныстарымыз намазга келсе де жылаймыз, намазсыз o.Mipdeit втсе де жылаймыз. Намазга келсе, Тозацтан цутылатын болды деп цуанганымыздан жыласац, на­ мазсыз влсе, Жэннатца endi еищашан к1ре алмайтын болды деп кайгырып жылаймыз. Ce6e6i, Жэннаттыц KLimi — намаз деп Пайгамбардыц e3i айтып кеткен. Cinipin иман нурын журегще, Куздайга кулшылык кыл шын егше, Кектемде-ак кектей солган шыбыктар кеп, Клм кепш кузге дешн журерще?

Cep'iK 1(АЛИЕВ ^ ПКЫН ЖОЛЫ ОБАЛ Барлык мактау Аллага болады да. Колпаштаган элс1з жан оцады ма? Мактап-мактап e3repTin мшездерш, Калыппыз-ау талайдьщ обалына. КАЗАК Т1Л1 Алла 61зд1жараткан казак кылып. Б1з журм1з казак тшш мазак кылып. Жаралайды журеюп, намыссыздыц Шулд1р ce3i кулакты кажап Kipin. *** ¥лы Отан согысы басталганда, 6ip кшнщ жалгыз улы болган екен. Соныц амандыгын ол Ь\\удайдан сурап ылги дуга emedi екен. Свйтсе, он баласы бар 6ipey оган мазацтап кулед1 екен. К^орьщсац, балацды метц балаларымныц арасына цосып ж/’бер, К^удай алайын десе, таппай цалсын деп. Сол согыстан элг1 тстщ оны да цайтпай, муныц жалгызы аман келед1. Алла Озтен сураганга свзйз жауап 6epedi. Бабаларымыз баланы балга бекер тецемеген гой... Из, Жараткан, жалынып, жылап та мен, Саликалы кеп урпак сурап келем. Бала багу бейнетш жукте маган, Зeйнeтiмдi еселеп Жумакта бер! 293

ПКЫН жолы CepiK К.АЛИЕВ *** 0Mip деген - тендеес1з улы сынак. Жалган-дуние алдайды жылыушырап. Сенщ езщ калаган тагдырьщнан, Алла жазып койганы дурысырак. ИМАН-ИММУНИТЕТ Микробты как мандайдан уратын, Агзаларда айкастар бар сурапыл! Иман - сондай иммунитет, агайын, Шайтан еалган ойды жойып туратын. ем1Р - езЕН Агуда ем1р-езен ылайланып, Бетшде HipiMi шыр айланып, Bapi де окыганнын галым болмае, Иманмен танымаса Кудайды анык.

Cepiu К.АЛИЕВ ПКЫН ЖОЛЫ БАКЫТ «Ал, уж маща жету - нагыз бацыт. Олйрде не icmeceif де сол бацытца жету ушт icme» Саффат cypeci, 60,61- аяттар Атагым шыгарсам деп аспандатып, Жур талай журек жудеп, бастар катып. Ойлансац тусшесщ, жок екешн, Аллага кул болудан аскан бакыт. KVC ПЕН АДАМ «Т1л алмасты жумсасац, адам таппас сылтау ай- тады» деген мацал бар цазацта. Eip мысал бар: Eipey саган кун сайын жиырма торт мыц тецге беретт бол- са, «бпрак,, соныц 6ip мыцын вз1ме цайтарасыц» деп, 6ip шарт крйса, цайтер едщ? длбетте, цуана-цуана кел1сесщ. Ce6e6i, тегт келген жиырма уш мыц ацгиа цалтацды mecin Kemneudi. Ал, endi Алла Тагала саган кун сайын жиырма торт сагат O M ip берт: «осыныц 6ip сагатын Маган арна» десе, сенщ уацытыц бол­ май цалады. Эдшдтц цайда сонда? Бул — иманныц жарымжандыгьтан. 0м1рде кызык кеп кой угынганга: Тацгаласьщ кус ею туылганда. Адам да дуниеге ею келер, EKiHiiiici - сэж деге ж ы гы лганда. 295

пкын жолы СерЫ /(АЛИЕВ ¥МЫТПА! «Расында вздерте Раббыцныц царгысы лайыц болгандар иман келт\\рмейд\\». (Юные 10:96-аят). Жеке калып, жалгыз езщ турып та, 0 з нэпачд1 тырп етюзбей курьщта. Не icTen, не койганьщнан хабардар Бакылаушьщ бар екенш умытпа! *** Кэлпл diH - ислам. Адамзаттыц абзалы - Мухаммед (сгс). Ал, б1з кун сайын цателест, жаза басып жаз- гырылып журген царапайым кунэИар пенделермгз. Иманга келгт келмегендер б1здщ цател'ттер'шгзд! перде emKici келгенмен, ол сылтаулары К,иямет куш тукке аспай цалады. Шын улг\\ алгысы келсе, б>1зге емес, Пайгамбарга царасын... ©кпелеп журген жандар маган бупн, Танбасын исламга тагар мшш! К емш ш к кетш жатса кей iciMHeH, Дшнщ емес, ол - менщ жамандыгым.

Сер/к %АЛИ ЕВ RKblH ЖОЛЫ КЕШ1Р1М Егер адам баласы цате ж1бермейтт болса, царындашыныц басында вийргш турмас edi. Осыны б1лген нагыз мусылман - бауырыныц цателтн бетЫе баспайды. Kepiciuiue, оны взг жасагандай ауырсынады. Кунэ мен сауап санарда, Курылар Тэщр безбеш. KeiuipciH десен сеш Алла, Keniipin уйрен езгеш. Не Не * Адам Жаратушы Алла екен in бшген1мен, взтщ HdnciciH, цызыметт, эйел, баласын, цымбат маши­ на, жуйр'т am, зэул1м уй, байлыгын, т.с.с. жанын вртеген махаббаттарына журег/нгц mopiHen орын 6epin, квктен тускен буйрыцтан жогары цойып цоюы мумкт. Еулар Раббысына cepiK цосу емес пе екен? Иманды жузге гана шырай тунар. «Отыз кун оразаныц 6ip айты бар» Кудайдан умшлз жан далбасалап, Кулкыны мен нэпасш Кудай кылар. *** Жетер ме жаксылыкка жанды аяган? Кашангы адам езш алдай алар? Жэннатка жету yuiiH жаркын жузбен, Бупн сен жасамаксьщ кандай амал? 297

акын жолы Сер'т К,АЛИЕВ КУЛШЫЛЫК «Жын мен адам баласы 0з1ме цулшыльщ жасаулары ушт гана жараттым». («Зэрият» cypeci, 56 -аят) Заманга кабак тушп негыласьщ? Бул кунге зар боп ертец сагынасьщ. Эдш етп Аллага кул болмасан, Э дш етаз эрюмге багынасын,. ТЭУБЕГЕ АСЫГУ Хадисте: «Тэубе eciai ею жагдайдан басца кездщ бэртде ашыц. Олар: влер кездегг цырыл мен кун баты- стан шыщан кез» deudi. Басылмай жур мечптке дос кадамы. Кызьщтырып ку Hsnci ecTi алады. EciH жиып, ертерек тэубе етпесе, Жан алкымга келгенде... кеш болады. * * н= Ею корий: м ент -мент деп жерге таласыпты. Сонда жерден дауыс шыгып: екеущ де ментсщдер denmi. Жер ананыц цушагына бэр1м1з де барамыз. Тек дайындыгымыз apmypni болмак... Сен влсец де тук болмас, мен елеем де... Салар болсак галамдык кен елшемге. Жаньщ бакыт табады - кунэн аз боп, Сансыз сауап жиналса егер сенде! 298

МА3МVНЫ Муратым менщ............................................................................................... 3 Ултьщды суйсен.............................................................................................3 Тарихи сана.......................................................................................................4 К азакстан....................................................................................................... 10 Болашакка багдар: рухани жангыру...................................................... 11 KerepciH Kecereci еркш елдщ!................................................................. 14 Тэуелаздж багасы....................................................................................... 15 Ауылды ансау.................................................................................................18 Бугш п елен................................................................................................... 19 Дамыган елдер..............................................................................................20 «Европа б1зд1 колдайды !».........................................................................22 Б а к ы т с ы з д а р .................................................................................................. 24 Оян, казак!.......................................................................................................25 Юм айтыпты?................................................................................................. 28 Муаммар Каддафидщ монологы.............................................................31 K eT epiaic....................................................................................................... 35 М уражайда.................................................................................................... 39 Алатаудай алыптар шыккан аудан........................................................ 41 Ж еруйык.........................................................................................................43 Устаздарга тшек........................................................................................... 45 Болашак дэр1герге........................................................................................ 48 Кел1нге есиет.................................................................................................49 ¥л га есиет.......................................................................................................52 О нтустж ......................................................................................................... 54 Атадан жаксы ул туса............................................................................... 55 ¥м ы тпайьщ ................................................................................................... 57 Ауызб1рл1к...................................................................................................... 58 0Mipre екпел1лер.......................................................................................... 59 Bipi кем дуние..............................................................................................60 0Mip - ек1н1ш...............................................................................................62 Bip кел1ншек..................................................................................................63 Карагым, курысын арагын!.......................................................................66 Болашакка хат................................................................................................68 Тарих 6i3re келед1 кайта айналып!........................................................ 71 Мыктылардыц мыктысы............................................................................ 74 Жол апаты...................................................................................................... 75 Комагайлык................................................................................................... 77 К а л т а ф о н .........................................................................................................78 Култем1р..........................................................................................................80