วิชา การจัดการการผลิต

ตดิ ตามคณุ ภาพภายในจากหน่วยงานภายนอกก็ไดจ้ ะตอ้ งมกี ารตรวจตดิ ตาม คุ ณ ภ า พ ภ า ย ใ น ต า ม แ ผ น ที่ ว า ง ไ ว ้ เพอื่ ใหท้ ราบว่าระบบบรหิ ารคุณภาพเป็ นไปตามกระบวนการการจดั ทาผลติ ภั ณฑท์ ี่วางแผนไว ้ และสอดคลอ้ งกบั ขอ้ กาหนดของมาตรฐานสากลฉบบั นี้ แ ล ะ กั บ ข ้อ ก า ห น ด ร ะ บ บ บ ริห า ร คุ ณ ภ า พ ที่ อ ง ค ์ก า ร จัด ท า ขึ้น แ ล ะ ร ะ บ บ บ ริห า ร คุ ณ ภ า พ ด า เนิ น อ ย่ า ง มี ป ร ะ สิ ท ธิ ผ ล ห รือ ไ ม่ ถ ้า ท า ก า รต รว จ ติ ด ต า ม คุ ณ ภ า พ ภ า ย ใน แ ล ้ว พ บ ว่ า มี ข ้อ บ ก พ ร่อ ง ทีมตรวจติดตามคุณ ภาพภายในจะตอ้ งรบี แจง้ ต่อผูร้ บั ผิดชอบโดยเร็ว โดยออกใบขอใหม้ ีการปฏิบตั ิการแกไ้ ข (Corrective Action Request : CAR) ผู้ รับ ผิ ด ช อ บ ต ้ อ ง ป ร ะ เ มิ น ลั ก ษ ณ ะ ข อ ง ข ้ อ บ ก พ ร่ อ ง และดาเนินมาตรการป้ องกนั และแกไ้ ขปรบั ปรงุ ทนั ที ขน้ั ตอนที่ 6 การตรวจประเมนิ และใหก้ ารรบั รองโดยสถาบนั ใหก้ ารรบั รอง เ มื่ อ อ ง ค ์ ก า ร ด า เ นิ น ก า ร จั ด ร ะ บ บ คุ ณ ภ า พ และพฒั นาจนไดผ้ ลเป็ นทพี่ อใจแลว้ เพอื่ แสดงขดี ความสามารถขององคก์ าร ตลอดจนบ่งบอกถงึ ความสาเรจ็ อย่างแทจ้ รงิ ของการนาระบบการบรหิ ารงานคุ ณภาพไปใช ้ โดยการขอรบั การรบั รองจาก หน่ วยรบั รอง (Certification Body) ใน การพิ จารณ าเลือกให ห้ น่ วยรบั รองใด เป็ น ผู้ให ก้ ารรบั รอง องคก์ ารควรจะพิจารณาจากหลกั เกณฑแ์ ละเงอื่ นไขของแต่ละหน่วยรบั รอง แ ล ะอัต รา ค่ า ใช จ้ ่ า ย ใน ก า รให ้ก า รรบั รอ ง แ ล ะสิ่งที่ส า คัญ ที่สุ ด คือ ค ว ร พิ จ า ร ณ า ขั ด ค ว า ม ส า ม า ร ถ ข อ ง ห น่ ว ย รั บ ร อ ง ว่ า ส า ม า ร ถ รั บ ร อ ง กิ จ ก า ร ข อ ง อ ง ค ์ ก า ร ไ ด ้ ห รื อ ไ ม่ สาหรบั ในประเทศไทยมหี น่วยรบั รองทมี่ ขี ดี ความสามารถในการใหก้ ารรบั รอง อ ง ค์ ก า ร โดยผ่านการรบั รองระบบงาน (Accreditation) จากคณะกรรมการแห่งชาติ ว่ า ด ้ว ย ก า ร รับ ร อ ง ร ะ บ บ ง า น (National Accreditation Council : NAC) ซึ่ ง เ ป็ น ผู้ ดู แ ล ม า ต ร ฐ า น ข อ ง ห น่ ว ย รั บ ร อ ง เพอื่ ใหก้ ารดาเนินงานดา้ นการรบั รองระบบงานของประเทศไทยเป็ นไปตามมา ตรฐานสากลและสอดคลอ้ งกบั สถานการณโ์ ลก

กจิ กรรมการเรยี นการสอน กจิ กรรม (คาบที่ 61-62) กระบวนการปฏบิ ตั ิ ขน้ั ตอนการสอน กจิ กรรมที่ 31 ขนั้ เรา้ ความสนใจ นักเรยี นคนไหนทาเสรจ็ 10 คนแรก จะไดค้ ะแนนพเิ ศษ คนละ 1 คะแนน ขนั้ กจิ กรรม 1. ครแู จง้ จะประสงคก์ ารเรยี นรู ้ 2. นาเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยการทบทวนเนือ้ หาเกา่ จากคาบทแี่ ลว้ 3. ใหน้ กั เรยี นจบั คู่ ศกึ ษาเอาใจใส่เนือ้ หาและศกึ ษากรณีตวั อย่าง ดว้ ยความตง้ั ใจ มคี วามสามคั คี 4. ครสู มุ่ ใหน้ ักเรยี นจานวน 5 คน ออกมานาเสนอหนา้ ชน้ั เรยี น ขน้ั สรุปผล ครสู รปุ เนือ้ หาอกี ครง้ั แลว้ ใหน้ ักเรยี นบนั ทกึ เนือ้ หาลงในสมดุ เพอื่ ความเ ขา้ ใจยงิ่ ขนึ้ ขน้ั การวดั ผลประเมนิ ผล เครอื่ งมอื วดั สงั เกตการทางาน วธิ กี ารวดั การนาเสนอหนา้ ชน้ั เรยี น/ตรวจแบบฝึ กหดั เกณฑก์ ารวดั กระบวนการวเิ คราะห ์ ความสมั พนั ธก์ บั วชิ าอนื่ - กจิ กรรมเสนอแนะ -

สอื่ การสอน กรณีศกึ ษา เอกสารอา้ งองิ สธุ ี ขวญั เงนิ .การจดั การการผลติ และการปฏบิ ตั กิ าร.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยูเคชน่ั ,254 8 ณัฏฐพนั ธ ์ เขจรนันทน.์ การจดั การ การผลติ และการดาเนินงาน.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยูเคชน่ั ,2545 ชมุ พล ศฤงคารศริ .ิ การวางแผนและควบคมุ การผลติ .กรงุ เทพฯ:ส่งเสรมิ เทคโนโลยี (ไทย-ญปี่ ่ ุน),สนพ.สมาคม,2545

เนือ้ หา (คาบที่ 63-64) ความหมายและองคป์ ระกอบของสงิ่ แวดลอ้ มการทางาน สงิ่ แวดลอ้ มการทางาน หมายถงึ สง่ิ ตา่ งๆ ทอี่ ย่ลู อ้ มรอบตวั ผปู้ ฏบิ ตั งิ านในขณะทที่ างาน เชน่ เพอื่ นรว่ มงานเครอื่ งจกั ร อปุ กรณต์ า่ งๆอากาศทหี่ ายใจ เสยี ง แสงสวา่ ง ความรอ้ น สารเคมี และรวมถงึ เชอื้ โรคตา่ งๆ ดว้ ย ปัจจยั สง่ิ แวดลอ้ มการทางานทลี่ อ้ มรอบตวั ผปู้ ฏบิ ตั งิ านมอี งคป์ ระกอบ 4 ประการ 1.สงิ่ แวดลอ้ มทางกายภาพ (Physical Environment) สง่ิ แวดลอ้ มทอี่ ยู่รอบ ๆ ตวั ผปู้ ฏบิ ตั งิ านในขณะทางาน ไดแ้ ก่ เสยี งดงั ความรอ้ น ความสน่ั สะเทอื น แสงสว่าง ความกดดนั บรรยากาศ ตลอดจนเครอื่ งมอื เครอื่ งจกั ร อปุ กรณต์ ่างๆ รวมทง้ั บรเิ วณสถานทที่ างาน 2.สง่ิ แวดลอ้ มทางเคมี (Chemical Environment) สง่ิ แวดลอ้ มทผี่ ปู้ ฏบิ ตั งิ านตอ้ งเกยี่ วขอ้ ง เชน่ สารเคมที ใี่ ช ้ สารเคมที เี่ ป็ นผลผลติ สารเคมที เี่ ป็ นของเสยี ตอ้ งกาจดั เชน่ สงั กะสี แมงกานีส สารตะกว่ั สารปรอท สารเคมนี ้ันอาจอย่ใู นรปู ของกา๊ ซ ไอ ฝ่ ุน ละลอง ควนั หรอื อยู่ในรปู ของเหลว เชน่ ตวั ทาละลาย กรด ดา่ ง เป็ น 3.สงิ่ แวดลอ้ มทางชวี ภาพ (Biological Environment)

ประกอบดว้ ยสง่ิ แวดลอ้ มทมี่ ชี วี ติ ไดแก่ แบคทเี รยี เชอื้ รา ไวรสั พยาธิ และ สตั ว ์ อน่ื ๆ เชน่ งู ตะขาบ และสงิ่ แวดลอ้ มทไี่ มม่ ชี วี ติ ไดแ้ ก่ ฝ่ นุ ฝ้ าย ฝ่ นุ ขา้ ว ฝ่ ุนเมล็ดพชื ต่าง ๆ 4.สง่ิ แวดลอ้ มทางเออรก์ อนอมคิ ส ์ (Ergonomics) สง่ิ แวดลอ้ มทมี่ ผี ลตอ่ ภาวะทเี่ กยี่ วกบั จติ วทิ ยาสงั คม และเศรษฐกจิ ในการทางาน ไดแ้ ก่ สภาวะในการทางานทถี่ กู เรง่ รดั หรอื บบี บงั คบั ใหต้ อ้ งทางาน โดยไมค่ านึงถงึ สภาพความเป็ นอยู่ หรอื มอบหมายใหท้ างานมากเกนิ กาลงั หรอื ทางานซา้ ซาก จนเกดิ ความเบอื่ หน่าย การทางานลว่ งเวลา การทางานกบั เพอื่ นรว่ มงานทแี่ ปลกหนา้ สง่ิ เหลา่ นีอ้ าจเป็ นสาเหตใุ หเ้ กดิ ความกดดนั ทางจติ ใจ ซง่ึ เป็ นผลเสยี ต่อการปฏบิ ตั งิ าน กจิ กรรมการเรยี นการสอน กจิ กรรม (คาบที่ 63-64) กระบวนการปฏบิ ตั ิ ขนั้ ตอนการสอน กจิ กรรมที่ 32 ขน้ั เรา้ ความสนใจ นักเรยี นคนไหนทาเสรจ็ 10 คนแรก จะไดค้ ะแนนพเิ ศษ คนละ 1 คะแนน ขน้ั กจิ กรรม 1. ครแู จง้ จะประสงคก์ ารเรยี นรู ้

2. นาเขา้ สบู่ ทเรยี นโดยการทบทวนเนือ้ หาเกา่ จากคาบทแี่ ลว้ 3. ใหน้ กั เรยี นจบั คู่ ศกึ ษาเอาใจใส่เนือ้ หาและศกึ ษากรณีตวั อยา่ ง ดว้ ยความตงั้ ใจ มคี วามสามคั คี 4. ครสู มุ่ ใหน้ ักเรยี นจานวน 5 คน ออกมานาเสนอหนา้ ชนั้ เรยี น ขนั้ สรุปผล ครสู รปุ เนือ้ หาอกี ครงั้ แลว้ ใหน้ ักเรยี นบนั ทกึ เนือ้ หาลงในสมุดเพอื่ ความเ ขา้ ใจยงิ่ ขนึ้ ขนั้ การวดั ผลประเมนิ ผล เครอื่ งมอื วดั สงั เกตการทางาน วธิ กี ารวดั การนาเสนอหนา้ ชนั้ เรยี น/ตรวจแบบฝึ กหดั เกณฑก์ ารวดั กระบวนการวเิ คราะห ์ ความสมั พนั ธก์ บั วชิ าอนื่ - กจิ กรรมเสนอแนะ - สอื่ การสอน กรณีศกึ ษา เอกสารอา้ งองิ สธุ ี ขวญั เงนิ .การจดั การการผลติ และการปฏบิ ตั กิ าร.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยเู คชน่ั ,254 8 ณัฏฐพนั ธ ์ เขจรนันทน.์ การจดั การ การผลติ และการดาเนินงาน.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยเู คชน่ั ,2545

ชมุ พล ศฤงคารศริ .ิ การวางแผนและควบคมุ การผลติ .กรงุ เทพฯ:ส่งเสรมิ เทคโนโลยี (ไทย-ญปี่ ่ ุน),สนพ.สมาคม,2545 วทิ ยาลยั เทคโนโลยหี าดใหญอ่ านวยวทิ ย ์

สปั ดาหท์ ี่ 17 คาบที่ 65-68 ท-ป-น 2-2-3 เวลา 4 คาบ 220 นาที รหสั วชิ า 30215-2102 วชิ า การจดั การการผลติ หน่วยที่ 5 ชอื่ หน่วย การควบคมุ คณุ ภาพ ความปลอดภยั และสงิ่ แวดลอ้ ม รายการสอน สาเหตขุ องการเกดิ อบุ ตั เิ หตุ สาเหตจุ ากการกระทาทไี่ ม่ปลอดภยั สง่ิ แวดลอ้ มและความปลอดภยั ในการทางาน สาระสาคญั คานิยาม ความปลอดภยั อาชวี อนามยั และสภาพแวดลอ้ มในการทางาน คอื การกระทาหรอื สภาพการทางาน ซง่ึ ปลอดจากเหตอุ นั จะทาใหเ้ กดิ การประสบอนั ตรายตอ่ ชวี ติ รา่ งกาย จติ ใจหรอื สขุ ภาพอนามยั อนั เนื่องจากการทางานหรอื เกยี่ วกบั การทางาน อนั ตราย คอื สภาวการณท์ มี่ เี หตอุ นั จะทาใหเ้ กดิ ความสญู เสยี อบุ ตั เิ หตุ คอื เหตกุ ารณท์ ไี่ มม่ ผี ูใ้ ดตงั้ ใจใหเ้ กดิ เมอื่ เกดิ ขนึ้ แลว้ มผี ลทาใหเ้ กดิ การบาดเจ็บ หรอื เสยี ชวี ติ หรอื ทรพั ยส์ นิ เสยี หาย เหตุการณเ์ กอื บเป็ นอบุ ตั เิ หตุ คอื เหตกุ ารณท์ ไี่ มม่ ผี ใู้ ดตงั้ ใจใหเ้ กดิ เมอื่ เกดิ แลว้ ไมม่ ผี ลของการบาดเจ็บ หรอื เสยี ชวี ติ หรอื ทรพั ยส์ นิ เสยี หาย ประสบอนั ตราย คอื การทลี่ กู จา้ งไดร้ บั อนั ตรายแกก่ ายหรอื ผลกระทบแกจ่ ติ ใจ หรอื ถงึ แกค่ วามตายเนื่องจากการทางาน หรอื ป้ องกนั รกั ษาประโยชนใ์ หแ้ กน่ ายจา้ งหรอื ตามคาสง่ั ของนายจา้ ง คณุ ลกั ษณะทพี่ งึ ประสงค ์ นักเรยี นมกี ารพฒั นาดา้ นสตปิ ัญญา ผเู้ รยี นรจู ้ กั คดิ วเิ คราะหแ์ ละแกป้ ัญหาได ้

สมรรถนะประจาหน่วย 51 อธบิ ายการควบคมุ คณุ ภาพ 52 เขยี นสงิ่ แวดลอ้ มและความปลอดภยั ในการทางาน 53 ใฝ่ หาความรหู ้ มน่ั ศกึ ษาเลา่ เรยี นทงั้ ทางตรงและทางออ้ ม จุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม 5 2 1 เ ขี ย น ส า เ ห ตุ ข อ ง ก า ร เ กิ ด อุ บั ติ เ ห ตุ สาเหตจุ ากการกระทาทไี่ มป่ ลอดภยั ไดอ้ ย่างชดั เจน 522 เขยี นสงิ่ แวดลอ้ มและความปลอดภยั ในการทางานไดถ้ กู ตอ้ ง 531 มุง่ ม่นั ตงั้ ใจเพยี รพยายามในการศกึ ษาและปฏบิ ตั งิ าน

เนือ้ หา (คาบท6ี่ 5-66) ความปลอดภยั อาชวี อนามยั และสภาพแวดลอ้ มในการทางาน คอื การกระทาหรอื สภาพการทางาน ซงึ่ ปลอดจากเหตอุ นั จะทาใหเ้ กดิ การประสบอนั ตรายตอ่ ชวี ติ รา่ งกาย จติ ใจหรอื สขุ ภาพอนามยั อนั เนื่องจากการทางานหรอื เกยี่ วกบั การทางาน อนั ตราย คอื สภาวการณท์ มี่ เี หตอุ นั จะทาใหเ้ กดิ ความสญู เสยี อบุ ตั เิ หตุ คอื เหตกุ ารณท์ ไี่ มม่ ผี ใู้ ดตง้ั ใจใหเ้ กดิ เมอื่ เกดิ ขนึ้ แลว้ มผี ลทาใหเ้ กดิ การบาดเจ็บ หรอื เสยี ชวี ติ หรอื ทรพั ยส์ นิ เสยี หาย เหตกุ ารณเ์ กอื บเป็ นอบุ ตั เิ หตุ คอื เหตกุ ารณท์ ไี่ มม่ ผี ใู้ ดตงั้ ใจใหเ้ กดิ เมอื่ เกดิ แลว้ ไมม่ ผี ลของการบาดเจ็บ หรอื เสยี ชวี ติ หรอื ทรพั ยส์ นิ เสยี หาย ประสบอนั ตราย คอื การทลี่ กู จา้ งไดร้ บั อนั ตรายแกก่ ายหรอื ผลกระทบแกจ่ ติ ใจ หรอื ถงึ แกค่ วามตายเนื่องจากการทางาน หรอื ป้ องกนั รกั ษาประโยชนใ์ หแ้ กน่ ายจา้ งหรอื ตามคาสง่ั ของนายจา้ ง อบุ ตั เิ หตจุ ากการทางานสามารถแบ่งออกเป็ น 2 สาเหตุ คอื 1.สาเหตจุ ากการปฏบิ ตั งิ านทไี่ ม่ปลอดภยั (Unsafe Act) เป็ นการกระทาทไี่ ม่ปลอดภยั ของผูป้ ฏบิ ตั งิ านในขณะทางาน ซง่ึ อาจกอ่ ใหเ้ กดิ อบุ ตั เิ หตไุ ด ้ เชน่ - การใชอ้ ปุ กรณเ์ ครอื่ งมอื ทเี่ ป็ นเครอื่ งจกั รกลต่าง ๆ โดยพลการหรอื ไม่ไดร้ บั มอบหมาย

- การทางานทมี่ อี ตั ราเรง่ ความเรว็ ของงานและเครอื่ งจกั รเกนิ กาหนด - การถอดอปุ กรณป์ ้ องกนั ออกจากเครอื่ งจกั รโดยไมม่ เี หตอุ นั สมควรสมควร - การดแู ลซอ่ มบารงุ อปุ กรณเ์ ครอื่ งจกั รในขณะทกี่ าลงั ทางาน - การใชเ้ ครอื่ งมอื อปุ กรณเ์ ครอื่ งจกั รทชี่ ารดุ และไม่ถกู วธิ ี - ไม่ใส่ใจในคาแนะนาหรอื คาเตอื นความปลอดภยั - ทาการเคลอ่ื นยา้ ยหรอื ยกวสั ดทุ มี่ ขี นาดใหญ่ มนี ้าหนักมาก ดว้ ยทา่ ทางหรอื วธิ กี ารทไี่ มป่ ลอดภยั - ไม่สวมใสอปุ กรณป์ ้ องกนั อนั ตรายสว่ นบคุ คล - การคกึ คะนองหรอื เลน่ ตลกขณะทางาน 2.สภาพการทางานทไี่ ม่ปลอดภยั (Unsafe Condition) คอื สภาพแวดลอ้ มทไี่ มป่ ลอดภยั โดยรอบตวั ของผูป้ ฏบิ ตั งิ านข ณะทางาน ซง่ึ อาจเป็ นสาเหตขุ องการเกดิ อบุ ตั เิ หตไุ ด ้ เชน่ - เครอื่ งจกั รไม่มอี ปุ กรณป์ ้ องกนั อนั ตราย - อปุ กรณเ์ ครอื่ งมอื เครอื่ งจกั รทอี่ อกแบบไมเ่ หมาะสมกบั การใชง้ าน - บรเิ วณพนื้ ทขี่ องการปฏบิ ตั งิ านไมเ่ หมาะสม - การจดั เกบ็ วสั ดสุ ง่ิ ของอยา่ งไม่ถกู วธิ ี

- การจดั เกบ็ สารเคมหี รอื สารไวไฟทเี่ ป็ นอนั ตรายไม่ถกู วธิ ี - ไมม่ กี ารจดั ระเบยี บและดแู ลความสะดวกของสถานทที่ างานใหถ้ กู ตอ้ งตามสขุ ลกั ษณะ - แสงสวา่ งไมเ่ พยี งพอ - ไมม่ รี ะบบระบายและถา่ ยเทอากาศทเี่ หมาะสม - ไม่มรี ะบบเตอื นภยั ทเี่ หมาะสม กจิ กรรมการเรยี นการสอน กจิ กรรม (คาบท6ี่ 5-66) กระบวนการแนะนา ขนั้ ตอนการสอน กจิ กรรมที่ 33 ขนั้ เรา้ ความสนใจ ครเู ลา่ เรอื่ งอบุ ตั เิ หตแุ ละสาเหตทุ เี่ กดิ ขนึ้ ในทที่ างานใหน้ ักเรยี นฟัง ขนั้ กจิ กรรม แนะนา 1. ครแู จง้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู ้ 2. นาเขา้ ส่บู ทเรยี น ทบทวนความรเู ้ ดมิ จากคาบทแี่ ลว้ 3. แบ่งนกั เรยี นเป็ นคู่ ๆ ชว่ ยกนั ชแี้ นะ ระดมความคดิ อบุ ตั เิ หตุและสาเหตทุ เี่ กดิ ขนึ้ ในทที่ างาน 4. ส่มุ เลขทใี่ หต้ วั แทนกลมุ่ ออกมานาเสนอหนา้ ชนั้ เรยี น ขนั้ สรุปผล

ครสู รปุ เนือ้ หาอกี ครงั้ แลว้ ใหน้ ักเรยี นบนั ทกึ เนือ้ หาลงสมดุ เพอื่ ความเขา้ ใ จยงิ่ ขนึ้ ขนั้ การวดั ผลประเมนิ ผล เครอื่ งมอื วดั แบบฝึ กหดั วธิ กี ารวดั การนาเสนอหนา้ ชนั้ เรยี น เกณฑก์ ารวดั ความถกู ตอ้ งของขอ้ มลู ความสมั พนั ธก์ บั วชิ าอนื่ - กจิ กรรมเสนอแนะ - สอื่ การสอน อนิ เตอรเ์น็ต เอกสารอา้ งองิ สธุ ี ขวญั เงนิ .การจดั การการผลติ และการปฏบิ ตั กิ าร.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยเู คชน่ั ,254 8 ณัฏฐพนั ธ ์ เขจรนันทน.์ การจดั การ การผลติ และการดาเนินงาน.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยูเคชน่ั ,2545 ชมุ พล ศฤงคารศริ .ิ การวางแผนและควบคมุ การผลติ .กรงุ เทพฯ:สง่ เสรมิ เทคโนโลยี (ไทย-ญปี่ ่ นุ ),สนพ.สมาคม,2545

เนือ้ หา (คาบท6ี่ 7-68) ประเภทของสภาพแวดลอ้ มในการทางาน Type of work environment สภาพแวดลอ้ มในการทางานสามารถแบง่ ประเภทได้ ดงั นี้ 1 . ส ภ าพ แ วด ล อ้ ม ท างก ายภ าพ (Physical Environment) ห ม ายถึง ภูมิอากาศ พืน้ ที่ ภูมิประเทศ และอุณหภูมิ ซง่ึ เป็ นส่ิงที่ไม่มีชวี ิตมีอยู่ท่วั ไป

เป็ นสภาพแวดลอ้ มทมี่ คี วามสาคญั ในแง่ของการเป็ นรูปแบบการปฎสิ มั พนั ธก์ ั บมนุษยใ์ นอนั ดบั แรกๆ 2 . ส ภ า พ แ ว ด ล ้อ ม ท า ง สั ง ค ม ( Social Environment) ห ม า ย ถึ ง ผู้ค น ที่ อ ยู่ ล ้อ ม ร อ บ บุ ค ค ล โ ด ย ท่ั ว ไ ป แ ล ะมี อิ ท ธิพ ล ต่ อ บุ ค ค ล น้ั น อาจจะมกี จิ กรรมรว่ มกนั หรอื ไมม่ กี ไ็ ด ้ 3 . ส ภ า พ แ ว ด ล ้ อ ม ท า ง วั ฒ น ธ ร ร ม ( Cultural Environment) มีความสาคญั มากที่สุด เพราะไดร้ วมถึงส่ิงที่มนุ ษยส์ รา้ งขึน้ ท้ังหมด เช่น เค รื่อ งมื อ ที่ อ ยู่ อ า ศัย ก ฎ ห ม า ย เค รื่อ งจัก ร ค ว า ม เชื่อ ป ร ะเพ ณี และกฎเกณฑต์ า่ งๆ เป็ นตน้ 4. สภาพแวดลอ้ มย่อย (Segmented Environment) ไดแ้ ก่ สภาพชนบท และสภาพเมอื งในสงั คม ลกั ษณะของสภาพแวดลอ้ มในการทางาน Characteristics of the work environment. ลกั ษณะของสภาพแวดลอ้ มในการทางานทเี่ ป็ นองคป์ ระกอบทเี่ ออื้ อานว ยตอ่ การปฏบิ ตั งิ านสามารถ แบ่งได ้ 10 ดา้ น คอื 1. ความม่นั คงปลอดภยั (Security) ไดแ้ ก่ ความม่นั คงในการทางาน การทไี่ ดร้ บั ความเป็ นธรรมจากผบู้ งั คบั บญั ชาทาใหผ้ ปู้ ฏบิ ตั งิ านเกดิ ความอบอุ่ น ใ จ แ ล ะ ป ล อ ด ภั ย ที่ จ ะ ไ ด ้ ท า ง า น ใ น อ ง ค ์ ก า ร คนทมี่ พี นื้ ฐานความรนู ้ อ้ ยหรอื ขาดความรยู ้ ่อมเห็นวา่ ความมน่ั คงในงานนีม้ คี ว า ม ส า คั ญ ส า ห รั บ เ ข า ม า ก แต่คนทมี่ คี วามรสู ้ งู จะรสู ้ กึ ว่าไมม่ คี วามสาคญั มากนัก 2 . โ อ ก า ส ก ้ า ว ห น้ า ใ น ก า ร ท า ง า น ( Opportunity for Advancement) ไ ด ้ แ ก่ ก า ร ไ ด ้ มี โ อ ก า ส เ ลื่ อ น ต า แ ห น่ ง สู ง ขึ้ น อ ง ค ์ก า ร ส นั บ ส นุ น ใ ห ้พ นั ก ง า น มี ค ว า ม ก ้า ว ห น้ า ใ น ก า ร ท า ง า น โ ด ย พิ จ า ร ณ า เ ล่ื อ น ข้ั น เ งิ น เ ดื อ น อ ย่ า ง เ ป็ น ธ ร ร ม พิจารณาเลอื่ นตาแหน่งอย่างเหมาะสมใหบ้ าเหน็ จรางวลั แก่ผูป้ ฎบิ ตั ิงานที่ดี ย อ ม รั บ แ ล ะ ย ก ย่ อ ง ช ม เ ช ย พ นั ก ง า น เ มื่ อ ป ฏิ บั ติ ง า น ดี ส่ ง เ ส ริ ม ส นั บ ส นุ น พ นั ก ง า น ใ ห ้ ศึ ก ษ า ต่ อ และมกี ารฝึ กอบรมใหเ้ รยี นรมู ้ ากขนึ้

3. องคก์ รและการจดั การ (Company and Management) ไดแ้ ก่ ลั ก ษ ณ ะ ก า ร จั ด โ ค ร ง ส ร ้า ง ข อ ง อ ง ค์ก ร ก า ร ว า ง น โ ย บ า ย แ น ว ท า ง ป ฏิ บั ติ ภ า ย ใ น อ ง ค ์ ก ร ชอื่ เสยี งขององคก์ รและการดาเนินงานขององคก์ ร 4. ค่าจา้ ง (Wages) ไดแ้ ก่ เงินเดือนซง่ึ เป็ นค่าตอบแทนการทางาน โดยพิจารณาในเรอื่ งของจานวนค่าจา้ งที่เหมาะสมกบั ปรมิ าณของผลงาน และมวี ธิ กี ารจา่ ยค่าจา้ งทยี่ ุตธิ รรมเสมอภาค 5. คุณ ลักษ ณ ะเฉ พ าะข องงาน (Intrinsic Aspects of the job) เป็ นเรอื่ งของงานที่ทาอยู่เป็ นงานที่ทาใหร้ ูส้ ึกว่ามีคุณค่า มีความภาคภูมิ มี ส ถ า น ภ า พ มี ศั ก ดิ์ ศ รี แ ล ะ ไ ด ้ รั บ ก า ร ย อ ม รั บ นั บ ถื อ เป็ น งา น บ ริก ารส า ธ ารณ ะเป็ น งา น ที่ต รงต า ม ค วา ม รูค้ ว าม ส า ม า รถ เ ป็ น ง า น ที่ ส่ ง เ ส ริ ม ค ว า ม คิ ด ริ เ ริ่ ม เป็ นงานทา้ ทายและทาใหเ้ กดิ มกี ารเปลยี่ นแปลง 6 . ก า ร นิ เ ท ศ ง า น ( Supervision) คื อ ก า ร ไ ด ้รับ ก า ร เอ า ใ จ ใ ส่ ไ ด ้รับ ก า ร ต ร ว จ แ น ะน า งา น อ ย่ า งใ ก ล ้ชิด และไดร้ บั ทราบการทางานที่ถูกตอ้ งจากผูบ้ ังคับบัญชาหรอื หัวหน้างาน การนิเทศงานมคี วามสาคญั ทจี่ ะทาใหผ้ ูป้ ฏบิ ตั งิ านเกดิ ความรูส้ กึ พอใจหรอื ไม่ พ อ ใ จ ต่ อ ง า น ที่ ท า ไ ด ้ การนิเทศงานไม่ดอี าจเป็ นสาเหตหุ นึ่งทที่ าใหเ้ ขาตดั สนิ ใจยา้ ยงานหรอื ลาออก จากงาน 7. คณุ ลกั ษณะทางสงั คมของงาน (Social Aspects of the Jobs) คอื ก า ร ไ ด ้ ท า ง า น อ ยู่ ใ น ก ลุ่ ม ที่ มี ค ว า ม ค ล ้ า ย ค ลึ ง กั บ ต น ได ้รบั ก ารย อม รบั แล ะเป็ น ส่ วน ห น่ึ งข องก ลุ่ม ท างาน มีค วาม ส ามัค คี รจู ้ กั หนา้ ทขี่ องตน มกี ล่มุ ทางานทฉี่ ลาดมปี ระสทิ ธภิ าพ 8 . ก า ร ติ ด ต่ อ ส่ื อ ส า ร ( Communication) คื อ ก า ร ใ ห ้ ข่ า ว ส า ร ใ น อ ง ค ์ ก ร เ ช่ น ข่ า ว ส า ร เกี่ ย ว กั บ ก า ร พั ฒ น า แ ล ะ ค ว า ม ก ้า ว ห น้ า ข อ ง อ ง ค ์ก ร ข่าวสารเกี่ยวกับแผนงานที่องคก์ รกาลงั ทาอยู่และกาลังจะทาใหอ้ นาคต ก า ร รับ รู ้เ กี่ ย ว กั บ ส า ย ก า ร ท า ง า น แ ล ะ อ า น า จ บั ง คั บ บั ญ ช า การรบั รูข้ ่าวสารดา้ นนโยบายและกระบวนการทางาน และข่าวสารอื่นๆ ทเี่ กยี่ วกบั การทางานขององคก์ รและบุคคลต่างๆ ในองคก์ ร

9 . ส ภ า พ ก า ร ท า ง า น ( Working Conditions) คื อ สภาพที่มีความสะอาด มีระเบียบ มีความปลอดภยั เครอื่ งมือ เครอื่ งจกั ร จัด ไวอ้ ย่างเห ม าะส ม แล ะเต รียม พ รอ้ ม ที่จะใช เ้ สม อมีอากาศ ถ่ายเท ดี ไม่มีเสียงรบกวนและแสงสว่างพอเหมาะ ระยะเวลาทางานแต่ละวนั เหมาะสม มสี ถานทใี่ หอ้ อกกาลงั กาย มโี รงอาหารใกลๆ้ มศี นู ยอ์ นามยั มสี ถานทจี่ อดรถ 1 0 . ส วัส ดิ ก า ร ห รือ ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์ อ่ื น ๆ ที่ ไ ด ้รับ (Benefit) คื อ สทิ ธปิ ระโยชนแ์ ละสวสั ดกิ ารอนื่ ๆ นอกเหนือไปจากคา่ จา้ งทบี่ คุ คลไดร้ บั ไดแ้ ก่ เบีย้ บาเหน็ จบานาญ วนั หยุดพักผ่อนประจาปี การลา ค่ารกั ษาพยาบาล การจดั ประกนั ภยั เป็ นตน้ ความปลอดภยั ในการทางาน Safety at work 1 ค วาม ป ล อ ด ภัย (Safety) คือ ส ภ าพ ที่ไม่ มีภ ยัน ต ราย ดังนั้ น ความปลอดภัยใน การทางานจึงหมายถึง การทางานที่ไม่มีอันตราย ไ ม่ อ ยู่ ใ น ส ภ า พ ที่ เสี่ ย ง ต่ อ ก า ร เกิ ด อุ บั ติ เห ตุ ห รือ ไ ม่ มี เชื้อ โ ร ค โดยจะไมก่ อ่ ใหเ้ กดิ สง่ิ ต่าง ๆ เหลา่ นี้ - การบาดเจ็บ พกิ าร หรอื ตาย - การเจ็บป่ วย หรอื โรค - ทรพั ยส์ นิ เสยี หาย - เสยี เวลา - ขบวนการผลติ หยดุ ชะงกั ไมส่ ม่าเสมอ - คนงานเสยี ขวญั และกาลงั ใจ - กจิ การเสยี ชอื่ เสยี ง ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย ใ น ก า ร ท า ง า น จะเกิดขึน้ ไดเ้ มื่อสภาพที่เป็ นอันตรายหรอื โอกาส เกิดอุบัติเหตุหมดไป โดยสามารถกาจดั สาเหตมุ ลู ฐานของอบุ ตั เิ หตุ อนั ไดแ้ ก่ - การกระทาทไี่ มป่ ลอดภยั (Unsafe Acts) - สภาพการณท์ ไี่ ม่ปลอดภยั (Unsafe Conditions) 2 ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย ใ น ก า ร ท า ง า น ห ม า ย ถึ ง ส ภ า ว ก า ร ณ์ ที่ ป ร า ศ จ า ก อั น ต ร า ย จ า ก ก า ร เ กิ ด อุ บั ติ เ ห ตุ รวมถงึ ปราศจากโอกาสเสยี่ งต่อการเกดิ อุบตั ิเหตุ การบาดเจ็บ พิการ ตาย อัน เนื่ อง ม าจากการท างาน ท้ังต่อบุค ค ล ท รพั ยส์ ิน แล ะส่ิงแวด ล อ้ ม

ทง้ั นีก้ ารประสบอนั ตรายจากการทางาน แต่ละครง้ั ไม่ว่าจะเป็ นการเจ็บป่ วย ทุ พ พ ล ภ า พ ห รือ เสี ย ชีวิต ผ ล ก ร ะท บ ที่ เกิ ด ขึ้น น อ ก จ า ก จ ะส่ งผ ล ตอ่ ผทู้ ปี่ ระสบอบุ ตั เิ หตทุ ตี่ อ้ งได ้ รบั ความทุกขท์ รมานทง้ั ทางรา่ ย กายและจติ ใจ การสูญ เสียรายไดท้ ี่ เคยไดร้ บั การสูญ เสียเงินในการ รกั ษาพยาบาล ห รือ สู ญ เสี ย โ อ ก า ส ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ อ า ชี พ ต่ อ ไ ป ไ ด ้อี ก แ ล ้ว สมาชกิ ในครอบครวั ของผปู้ ระสบอบุ ตั เิ หตกุ ็ไดร้ บั ผลกระทบ กจิ กรรมการเรยี นการสอน

กจิ กรรม (คาบท6ี่ 7-68) กระบวนการความรูค้ วามเขา้ ใจ ขน้ั ตอนการสอน กจิ กรรมที่ 34 ขน้ั เรา้ ความสนใจ ครเู ลา่ เรอื่ งสงิ่ แวดลอ้ มและความปลอดภยั ในองคก์ รใหน้ ักเรยี นฟัง ขน้ั กจิ กรรม 1. ครแู จง้ จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู ้ 2. นาเขา้ ส่บู ทเรยี น ทบทวนความรเู ้ ดมิ จากคาบทแี่ ลว้ 3.แบง่ นกั เรยี นเป็ นกล่มุ ๆละ 4-5 คน แลว้ ใหช้ ว่ ยกนั ระดมความคดิ เรอื่ งสงิ่ แวดลอ้ มและความปลอดภยั ใน องคก์ ร 4. สมุ่ เลขทใี่ หต้ วั แทนกล่มุ ออกมานาเสนอหนา้ ชนั้ เรยี น ขน้ั สรุปผล ครสู รปุ เนือ้ หาอกี ครงั้ แลว้ ใหน้ ักเรยี นบนั ทกึ เนือ้ หาลงสมดุ เพอื่ ความเขา้ ใ จยงิ่ ขนึ้ ขนั้ การวดั ผลและประเมนิ ผล เครอื่ งมอื ขอ้ คาถาม วธิ วี ดั การอธบิ ายคาตอบ เกณฑก์ ารประเมนิ ตอบคาถามไดถ้ กู ตอ้ งตรงประเด็น 80% ความสมั พนั ธก์ บั วชิ าอนื่ - กจิ กรรมเสนอแนะ -

สอื่ การสอน อนิ เตอรเ์น็ต เอกสารอา้ งองิ สธุ ี ขวญั เงนิ .การจดั การการผลติ และการปฏบิ ตั กิ าร.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยูเคชน่ั ,254 8 ณัฏฐพนั ธ ์ เขจรนันทน.์ การจดั การ การผลติ และการดาเนินงาน.กรงุ เทพฯ:ซเี อ็ดยูเคชน่ั ,2545 ชมุ พล ศฤงคารศริ .ิ การวางแผนและควบคมุ การผลติ .กรงุ เทพฯ:ส่งเสรมิ เทคโนโลยี (ไทย-ญปี่ ่ ุน),สนพ.สมาคม,2545

สปั ดาหท์ ี่ 18 สอบปลายภาค



contact@anw.ac.th