ขน้ั สอน 1) ครใู หนกั เรียนชวยกนั ทำแบบฝก หัดท่ี 8 เร่อื ง ฟงกชนั ตรโี กณมิติมุมขนาดสองเทา ฟงกชัน ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟงกชนั ตรีโกณมิติมมุ ขนาดคร่ึงเทา ขอที่ 3 - 5 2) ในระหวางทน่ี ักเรยี นชว ยกนั ทำแบบฝก หดั ครูจะคอยใหค ำแนะนำและเปดโอกาสใหนักเรียนได ถามขอสงสัย และเฉลยคำตอบในขอ ทีน่ กั เรยี นทำเสร็จแลว เพ่ือใหน ักเรียนตรวจสอบความถูกตองของคำตอบ และเพ่ือครจู ะสามารถตรวจสอบความเขา ใจของนักเรยี นในระหวา งเรยี นได ข้นั สรุป 1) นกั เรียนและครรู วมกนั สรปุ ความรู เรอ่ื ง ฟง กชนั ตรีโกณมติ ิของผลบวกและผลตางของจำนวน จริงหรือมมุ ที่ไดจ ากการเรยี น และครเู ปดโอกาสใหน ักเรียนซกั ถามปญหาหรอื ขอ สงสัยตางๆ 2) ครใู หน กั เรียนทำแบบฝก หดั ท่ี 8 ขอ ท่ี 3 - 5 หากนักเรยี นทำไมเ สร็จในชว่ั โมง จะใหนักเรียน นำกลับไปทำเปนการบา น แลว ครูและนักเรียนจะรว มกันเฉลยในชว งโมงถดั ไป 3) ครูแนะนำใหน กั เรยี นคน ควาหาโจทยเ พิ่มเติมจากแหลง เรยี นรูตางๆ 10. ส่ือ อุปกรณ และแหลง เรยี นรู 1) หนงั สือเรียนรายวิชาเพม่ิ เติมคณติ ศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรยี น เร่ือง ฟงกช นั ตรีโกณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรียนรูคณติ ศาสตร คณติ ศาสตรเ พม่ิ เตมิ 3 ชว งชนั้ ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหัสวชิ า ค 32201 ภาคเรยี นที่ 1 ปการศึกษา 2563 หนวยการเรียนรทู ี่ 1 เรอื่ ง ฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ เวลา 1 ช่ัวโมง ช่ือครูผสู อน นายคเณศ สมตระกูล โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร แผนการจดั การเรียนรูที่ 19 เรอ่ื ง ฟง กชนั ตรีโกณมิติมุมขนาดสองเทา สามเทา และครง่ึ เทา 1. ผลการเรยี นร/ู มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟงกชนั ตรีโกณมติ ิและนำไปใชใ นการแกป ญหา 2. สาระสำคัญ สตู รของฟง กชนั ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา มีสตู รตา งๆ ทส่ี ำคญั ดังน้ี 1) sin2A = 2sinAcosA 2) cos2A = cos2A - sin2A = 2tanA = 2cos2A - 1 = 3) tan2A = 1 + tan2A 1 - 2sin2A 2tanA = 4) cot2A = 1 - tan2A 1 - tan2A 1 + tan2A cot2A - 1 2cotA สูตรของฟงกช นั ตรีโกณมิติมุมขนาดสามเทา มสี ตู รตางๆ ที่สำคัญ ดงั นี้ 1) sin3A = 3sinA - 4sin3A 2) cos3A = 4cos3A - 3cosA 3) tan3A = 3tanA - tan3A 4) cot3A = cot3A - 3cotA 1 - 3tan2A 3cot2A - 1 สูตรของฟงกช นั ตรโี กณมิติมุมขนาดคร่ึงเทา มสี ูตรตางๆ ทส่ี ำคัญ ดังน้ี 1) sin A = ± 1 - cosA 2) cos A = ± 1 + cosA 2 2 2 2 3) tan A = ± 1 - cosA 4) tan A = 1 sinA 2 1 + cosA 2 + cosA
3. ผลการการเรียนรูทค่ี าดหวัง 1) ดานความรู (K) : นกั เรียนสามารถ - เขา ใจฟงกชนั ตรีโกณมิตแิ ละนำไปใชใ นการแกปญหา 2) ดา นทักษะ / กระบวนการ (P) : นักเรียนสามารถ - แกโ จทยปญ หาเร่ือง ฟงกช ันตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา สามเทา และคร่งึ เทา ได - ใชเ หตุผลแกป ญ หาฟงกชันตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา สามเทา และครึ่งเทา ได - เชอื่ มโยงความรตู างๆ ของคณิตศาสตรไ ด - ส่ือสาร ส่อื ความหมายทางคณติ ศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดานคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค (A) : นักเรียน - ทำงานเปนระบบ รอบคอบ - มีระเบยี บวนิ ยั - มคี วามรบั ผดิ ชอบ 4. ดานคณุ ลักษณะของผเู รียนตามหลักสูตรมาตรฐานสากล 1) เปนเลศิ วิชาการ 2) สือ่ สองภาษา 3) ล้ำหนา ทางความคดิ 4) ผลิตงานอยางสรา งสรรค 5. บูรณาการตามหลกั ของปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง 1) หลกั ความมเี หตุผล ปฏบิ ตั งิ านโดยใชความคดิ แกปญหาโดยใชป ญญา 2) เงอื่ นไขความรู 6. สมรรถนะสำคัญของผูเรียน 1) ความสามารถในการคดิ 2) ความสามารถในการแกป ญ หา 7. ชนิ้ งาน / ภาระงาน 1) แบบฝก หัดท่ี 8 เรื่อง ฟง กช ันตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา มุมขนาดสามเทา แลมุมขนาดครึ่งเทา ขอที่ 6 - 9
8. การวดั และประเมินผล ผลการเรยี นรู วิธกี ารวัดผล เคร่ืองมือวัดผล เกณฑก ารประเมิน ดานความรู (K) พิจารณาจากความ แบบฝกหดั ที่ 8 นกั เรียนทำแบบฝกหดั 1. เขาใจฟงกชนั ถูกตองของแบบฝกหดั ขอที่ 6 - 9 ถกู ตองรอ ยละ 60 ตรโี กณมิติและนำไปใช ขึ้นไป ถือวา ผา นเกณฑ ในการแกปญ หา ทก่ี ำหนด ดานทักษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมินผลดา น นักเรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโจทยป ญหาเรื่อง การสังเกต ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ฟงกชนั ตรโี กณมิตมิ ุม ข้นึ ไป ถือวา ผาน ขนาดสองเทา สามเทา แบบประเมนิ ผลดาน และครง่ึ เทา ได ทักษะ/กระบวนการ นกั เรยี นไดคะแนนระดบั คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน 2) ใชเหตผุ ลแกป ญ หา การสังเกต แบบประเมินผลดาน ขึน้ ไป ถือวาผา น ฟง กช ันตรีโกณมติ ิมุม ทักษะ/กระบวนการ ขนาดสองเทา สามเทา นกั เรียนไดคะแนนระดับ และครงึ่ เทา ได คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ขนึ้ ไป ถือวาผาน 3) เชือ่ มโยงความรูตา งๆ การสังเกต นักเรยี นไดคะแนนระดบั ของคณติ ศาสตรไ ด คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ขึน้ ไป ถือวาผา น 4) สือ่ สาร ส่ือ การสังเกต แบบประเมินผลดาน ทักษะ/กระบวนการ นักเรียนไดคะแนนระดับ ความหมายทาง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ข้นึ ไป ถือวาผาน คณิตศาสตร และ คณุ ลกั ษณะอันพงึ นกั เรยี นไดคะแนนระดบั ประสงค คุณภาพต้ังแต 2 คะแนน นำเสนอขอมูล แบบประเมนิ ขึ้นไป ถือวาผาน คุณลักษณะอนั พึง ดานคุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค (A) ประสงค 1) ทำงานอยางเปน การสงั เกต ระบบรอบคอบ 2) มรี ะเบยี บวนิ ัย การสงั เกต
ผลการเรียนรู วธิ ีการวดั ผล เครื่องมือวดั ผล เกณฑก ารประเมนิ 3) มคี วามรบั ผดิ ชอบ การสังเกต แบบประเมิน นกั เรียนไดคะแนนระดบั คณุ ลักษณะอันพึง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน ประสงค ขน้ึ ไป ถือวา ผา น 9. กิจกรรมการเรียนรู ขั้นนำ 1) ครสู นทนาทักทายนกั เรยี น แลวทบทวนความรเู รื่อง ฟงกช ันตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา ฟง กช ัน ตรีโกณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟงกช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดคร่งึ เทา ดงั นี้ สตู รของฟง กช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา 1. sin2A = 2sinAcosA 2. cos2A = cos2A - sin2A = 2tanA = 2cos2A - 1 3. tan2A = 1 + tan2A 4. cot2A = = 1 - 2sin2A 2tanA 1 - tan2A = 1 - tan2A cot2A - 1 1 + tan2A 2cotA สตู รของฟงกชนั ตรีโกณมติ มิ ุมขนาดสามเทา 1. sin3A = 3sinA - 4sin3A 2. cos3A = 4cos3A - 3cosA 3. tan3A = 3tanA - tan3A 4. cot3A = cot3A - 3cotA 1 - 3tan2A 3cot2A - 1 สตู รของฟง กช นั ตรีโกณมิติมุมขนาดคร่งึ เทา 1. sin A = ± 1 - cosA 2. cos A = ± 1 + cosA 2 2 2 2 3. tan A = ± 1 - cosA 4. tan A = 1 sinA 2 1 + cosA 2 + cosA
ขน้ั สอน 1) ครใู หนกั เรียนชวยกนั ทำแบบฝก หัดท่ี 8 เร่อื ง ฟงกชนั ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา ฟงกชัน ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟงกชนั ตรีโกณมิติมมุ ขนาดคร่ึงเทา ขอที่ 6 - 9 2) ในระหวางทน่ี ักเรยี นชว ยกนั ทำแบบฝก หดั ครูจะคอยใหค ำแนะนำและเปดโอกาสใหนักเรียนได ถามขอสงสัย และเฉลยคำตอบในขอทีน่ กั เรยี นทำเสร็จแลว เพ่ือใหน ักเรียนตรวจสอบความถูกตองของคำตอบ และเพ่ือครจู ะสามารถตรวจสอบความเขา ใจของนักเรยี นในระหวา งเรยี นได ข้นั สรุป 1) นกั เรียนและครรู วมกนั สรปุ ความรู เรอ่ื ง ฟง กชนั ตรีโกณมติ ิของผลบวกและผลตางของจำนวน จริงหรือมมุ ที่ไดจากการเรยี น และครเู ปดโอกาสใหน ักเรียนซกั ถามปญหาหรอื ขอ สงสัยตางๆ 2) ครูใหน กั เรียนทำแบบฝก หดั ท่ี 8 ขอ ท่ี 6 - 9 หากนักเรยี นทำไมเ สร็จในชว่ั โมง จะใหนักเรียน นำกลบั ไปทำเปน การบา น แลว ครูและนักเรียนจะรว มกันเฉลยในชว งโมงถดั ไป 3) ครแู นะนำใหน กั เรยี นคน ควาหาโจทยเ พิ่มเติมจากแหลง เรยี นรตู า งๆ 10. ส่ือ อุปกรณ และแหลง เรียนรู 1) หนงั สือเรียนรายวิชาเพม่ิ เติมคณติ ศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรยี น เร่ือง ฟงกช นั ตรีโกณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรียนรูคณติ ศาสตร คณติ ศาสตรเ พม่ิ เตมิ 3 ชว งชนั้ ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหัสวชิ า ค 32201 ภาคเรยี นที่ 1 ปการศึกษา 2563 หนวยการเรียนรทู ี่ 1 เรอื่ ง ฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ เวลา 1 ช่ัวโมง ช่ือครูผสู อน นายคเณศ สมตระกูล โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร แผนการจดั การเรียนรูที่ 20 เรอ่ื ง ฟง กชนั ตรีโกณมิติมุมขนาดสองเทา สามเทา และครง่ึ เทา 1. ผลการเรยี นร/ู มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟงกชนั ตรีโกณมติ ิและนำไปใชใ นการแกป ญหา 2. สาระสำคัญ สตู รของฟง กชนั ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา มีสตู รตา งๆ ทส่ี ำคญั ดังน้ี 1) sin2A = 2sinAcosA 2) cos2A = cos2A - sin2A = 2tanA = 2cos2A - 1 = 3) tan2A = 1 + tan2A 1 - 2sin2A 2tanA = 4) cot2A = 1 - tan2A 1 - tan2A 1 + tan2A cot2A - 1 2cotA สูตรของฟงกช นั ตรีโกณมิติมุมขนาดสามเทา มสี ตู รตางๆ ที่สำคัญ ดงั นี้ 1) sin3A = 3sinA - 4sin3A 2) cos3A = 4cos3A - 3cosA 3) tan3A = 3tanA - tan3A 4) cot3A = cot3A - 3cotA 1 - 3tan2A 3cot2A - 1 สูตรของฟงกช นั ตรโี กณมิติมุมขนาดคร่ึงเทา มสี ูตรตางๆ ทส่ี ำคัญ ดังน้ี 1) sin A = ± 1 - cosA 2) cos A = ± 1 + cosA 2 2 2 2 3) tan A = ± 1 - cosA 4) tan A = 1 sinA 2 1 + cosA 2 + cosA
3. ผลการการเรียนรทู ี่คาดหวงั 1) ดา นความรู (K) : นักเรียนสามารถ - เขา ใจฟงกช ันตรีโกณมติ แิ ละนำไปใชในการแกป ญหา 2) ดา นทกั ษะ / กระบวนการ (P) : นักเรยี นสามารถ - แกโจทยป ญหาเรื่อง ฟงกช นั ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา สามเทา และครง่ึ เทา ได - ใชเหตุผลแกป ญ หาฟงกชนั ตรีโกณมิตมิ ุมขนาดสองเทา สามเทา และคร่ึงเทา ได - เชือ่ มโยงความรตู างๆ ของคณิตศาสตรไ ด - สอ่ื สาร สื่อความหมายทางคณิตศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดา นคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค (A) : นักเรียน - ทำงานเปน ระบบ รอบคอบ - มรี ะเบยี บวินยั - มีความรับผิดชอบ 4. ดา นคณุ ลกั ษณะของผเู รียนตามหลกั สูตรมาตรฐานสากล 1) เปน เลศิ วชิ าการ 2) สื่อสองภาษา 3) ลำ้ หนา ทางความคดิ 4) ผลิตงานอยางสรางสรรค 5. บรู ณาการตามหลักของปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง 1) หลกั ความมเี หตผุ ล ปฏบิ ตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชปญญา 2) เงอ่ื นไขความรู 6. สมรรถนะสำคญั ของผเู รียน 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกป ญ หา 7. ชิ้นงาน / ภาระงาน 1) แบบฝก หดั ที่ 8 เรื่อง ฟง กช นั ตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา มุมขนาดสามเทา แลมุมขนาดคร่ึงเทา ขอท่ี 10 - 14
8. การวัดและประเมนิ ผล ผลการเรียนรู วธิ กี ารวัดผล เคร่ืองมือวดั ผล เกณฑการประเมิน ดา นความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝกหัดที่ 8 นักเรียนทำแบบฝกหัด 1. เขาใจฟงกชัน ถกู ตองของแบบฝกหดั ขอ ท่ี 10 - 14 ถกู ตองรอ ยละ 60 ตรโี กณมติ ิและนำไปใช ขึ้นไป ถือวา ผานเกณฑ ในการแกปญหา ท่ีกำหนด ดา นทักษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมินผลดา น นกั เรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโจทยป ญหาเรื่อง การสงั เกต ทกั ษะ/กระบวนการ คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ฟงกชันตรโี กณมติ ิมุม ข้นึ ไป ถือวาผาน ขนาดสองเทา สามเทา แบบประเมนิ ผลดา น และครง่ึ เทา ได ทักษะ/กระบวนการ นกั เรียนไดคะแนนระดบั คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน 2) ใชเ หตุผลแกปญ หา การสังเกต แบบประเมนิ ผลดา น ขน้ึ ไป ถือวา ผา น ฟงกช ันตรโี กณมิตมิ ุม ทกั ษะ/กระบวนการ ขนาดสองเทา สามเทา นักเรียนไดคะแนนระดับ และคร่ึงเทา ได คุณภาพตั้งแต 3 คะแนน ข้นึ ไป ถือวาผาน 3) เชอื่ มโยงความรูตางๆ การสงั เกต นักเรียนไดคะแนนระดับ ของคณติ ศาสตรได คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ขึ้นไป ถือวา ผาน 4) สอื่ สาร สอ่ื การสงั เกต แบบประเมินผลดาน ทกั ษะ/กระบวนการ นกั เรียนไดคะแนนระดบั ความหมายทาง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขน้ึ ไป ถือวา ผา น คณิตศาสตร และ คุณลักษณะอันพงึ นักเรียนไดคะแนนระดับ ประสงค คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน นำเสนอขอมูล แบบประเมนิ ขึ้นไป ถือวาผา น คุณลักษณะอันพึง ดา นคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค (A) ประสงค 1) ทำงานอยางเปน การสังเกต ระบบรอบคอบ 2) มีระเบยี บวินยั การสังเกต
ผลการเรียนรู วธิ ีการวดั ผล เครื่องมือวดั ผล เกณฑก ารประเมนิ 3) มคี วามรบั ผดิ ชอบ การสังเกต แบบประเมิน นกั เรียนไดคะแนนระดบั คณุ ลักษณะอันพึง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน ประสงค ขน้ึ ไป ถือวา ผา น 9. กิจกรรมการเรียนรู ขั้นนำ 1) ครสู นทนาทักทายนกั เรยี น แลวทบทวนความรเู รื่อง ฟงกช ันตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา ฟง กช ัน ตรีโกณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟงกช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดคร่งึ เทา ดงั นี้ สตู รของฟง กช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา 1. sin2A = 2sinAcosA 2. cos2A = cos2A - sin2A = 2tanA = 2cos2A - 1 3. tan2A = 1 + tan2A 4. cot2A = = 1 - 2sin2A 2tanA 1 - tan2A = 1 - tan2A cot2A - 1 1 + tan2A 2cotA สตู รของฟงกชนั ตรีโกณมติ มิ ุมขนาดสามเทา 1. sin3A = 3sinA - 4sin3A 2. cos3A = 4cos3A - 3cosA 3. tan3A = 3tanA - tan3A 4. cot3A = cot3A - 3cotA 1 - 3tan2A 3cot2A - 1 สตู รของฟง กช นั ตรีโกณมิติมุมขนาดคร่งึ เทา 1. sin A = ± 1 - cosA 2. cos A = ± 1 + cosA 2 2 2 2 3. tan A = ± 1 - cosA 4. tan A = 1 sinA 2 1 + cosA 2 + cosA
ขนั้ สอน 1) ครใู หนักเรียนแบงกลุมชวยกันทำแบบฝกหัดท่ี 8 เรื่อง ฟง กชันตรโี กณมติ มิ ุมขนาดสองเทา ฟงกช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟง กชนั ตรีโกณมติ ิมมุ ขนาดคร่ึงเทา ขอท่ี 10 - 14 และนำเสนอ หนาชนั้ เรียน 2) ในระหวา งทนี่ ักเรยี นชวยกนั ทำแบบฝก หดั ครูจะคอยใหค ำแนะนำและเปด โอกาสใหนักเรียนได ถามขอสงสยั เพ่ือครูจะสามารถตรวจสอบความเขาใจของนักเรียนในระหวางเรยี นได ขน้ั สรุป 1) นักเรียนและครูรว มกันสรุปความรู เรอ่ื ง ฟงกช นั ตรโี กณมติ ิมมุ ขนาดสองเทา ฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ มมุ ขนาดสามเทา และฟง กชันตรีโกณมิตมิ ุมขนาดคร่ึงเทา ท่ีไดจ ากการเรยี น และครเู ปดโอกาสใหน ักเรียน ซักถามปญหาหรอื ขอสงสัยตางๆ 2) ครูใหนักเรยี นแบงกลมุ ทำแบบฝก หดั ท่ี 8 ขอที่ 10 - 14 หากนกั เรียนทำไมเสรจ็ ในชั่วโมง จะให นักเรยี นนำกลบั ไปทำเปนการบาน แลวครแู ละนักเรียนจะรวมกนั เฉลยในชว งโมงถัดไป 3) ครูแนะนำใหน กั เรยี นคน ควาหาโจทยเ พิ่มเติมจากแหลง เรียนรูต า งๆ 10. สื่อ อุปกรณ และแหลง เรียนรู 1) หนังสือเรยี นรายวชิ าเพิม่ เติมคณติ ศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ฟงกชันตรโี กณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรียนรูคณติ ศาสตร คณติ ศาสตรเ พม่ิ เตมิ 3 ชว งชนั้ ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหัสวชิ า ค 32201 ภาคเรยี นที่ 1 ปการศึกษา 2563 หนวยการเรียนรทู ี่ 1 เรอื่ ง ฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ เวลา 1 ช่ัวโมง ช่ือครูผสู อน นายคเณศ สมตระกูล โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร แผนการจดั การเรียนรูที่ 21 เรอ่ื ง ฟง กชนั ตรีโกณมิติมุมขนาดสองเทา สามเทา และครง่ึ เทา 1. ผลการเรยี นร/ู มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟงกชนั ตรีโกณมติ ิและนำไปใชใ นการแกป ญหา 2. สาระสำคัญ สตู รของฟง กชนั ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา มีสตู รตา งๆ ทส่ี ำคญั ดังน้ี 1) sin2A = 2sinAcosA 2) cos2A = cos2A - sin2A = 2tanA = 2cos2A - 1 = 3) tan2A = 1 + tan2A 1 - 2sin2A 2tanA = 4) cot2A = 1 - tan2A 1 - tan2A 1 + tan2A cot2A - 1 2cotA สูตรของฟงกช นั ตรีโกณมิติมุมขนาดสามเทา มสี ตู รตางๆ ที่สำคัญ ดงั นี้ 1) sin3A = 3sinA - 4sin3A 2) cos3A = 4cos3A - 3cosA 3) tan3A = 3tanA - tan3A 4) cot3A = cot3A - 3cotA 1 - 3tan2A 3cot2A - 1 สูตรของฟงกช นั ตรโี กณมิติมุมขนาดคร่ึงเทา มสี ูตรตางๆ ทส่ี ำคัญ ดังน้ี 1) sin A = ± 1 - cosA 2) cos A = ± 1 + cosA 2 2 2 2 3) tan A = ± 1 - cosA 4) tan A = 1 sinA 2 1 + cosA 2 + cosA
3. ผลการการเรยี นรูท ี่คาดหวงั 1) ดานความรู (K) : นักเรียนสามารถ - เขาใจฟงกชนั ตรีโกณมติ แิ ละนำไปใชในการแกป ญหา 2) ดานทกั ษะ / กระบวนการ (P) : นักเรยี นสามารถ - แกโจทยปญหาเรื่อง ฟงกช นั ตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา สามเทา และครง่ึ เทา ได - ใชเหตุผลแกปญ หาฟงกชนั ตรีโกณมิตมิ ุมขนาดสองเทา สามเทา และคร่ึงเทา ได - เชื่อมโยงความรตู างๆ ของคณิตศาสตรไ ด - ส่อื สาร ส่ือความหมายทางคณิตศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดานคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค (A) : นักเรียน - ทำงานเปน ระบบ รอบคอบ - มรี ะเบยี บวินยั - มคี วามรับผดิ ชอบ 4. ดา นคณุ ลกั ษณะของผเู รยี นตามหลกั สูตรมาตรฐานสากล 1) เปน เลศิ วชิ าการ 2) สื่อสองภาษา 3) ลำ้ หนา ทางความคดิ 4) ผลิตงานอยางสรางสรรค 5. บรู ณาการตามหลักของปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง 1) หลักความมเี หตผุ ล ปฏบิ ตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชปญญา 2) เงือ่ นไขความรู 6. สมรรถนะสำคญั ของผูเรยี น 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกป ญ หา 7. ชิ้นงาน / ภาระงาน 1) แบบฝก หดั ที่ 8 เรื่อง ฟง กช นั ตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา มุมขนาดสามเทา แลมุมขนาดคร่ึงเทา ขอท่ี 15 - 19
8. การวัดและประเมนิ ผล ผลการเรียนรู วธิ กี ารวัดผล เคร่ืองมือวดั ผล เกณฑการประเมิน ดา นความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝกหัดที่ 8 นักเรียนทำแบบฝกหัด 1. เขาใจฟงกชัน ถกู ตองของแบบฝกหดั ขอ ท่ี 15 - 19 ถกู ตองรอ ยละ 60 ตรโี กณมติ ิและนำไปใช ขึ้นไป ถือวา ผานเกณฑ ในการแกปญหา ท่ีกำหนด ดา นทักษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมินผลดา น นกั เรยี นไดคะแนนระดบั 1) แกโจทยป ญหาเรื่อง การสงั เกต ทกั ษะ/กระบวนการ คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ฟงกชันตรโี กณมติ ิมุม ข้นึ ไป ถือวาผาน ขนาดสองเทา สามเทา แบบประเมนิ ผลดา น และครง่ึ เทา ได ทักษะ/กระบวนการ นกั เรยี นไดคะแนนระดบั คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน 2) ใชเ หตุผลแกปญ หา การสังเกต แบบประเมนิ ผลดา น ขน้ึ ไป ถือวา ผา น ฟงกช ันตรโี กณมิตมิ ุม ทกั ษะ/กระบวนการ ขนาดสองเทา สามเทา นักเรียนไดคะแนนระดับ และคร่ึงเทา ได คุณภาพตั้งแต 3 คะแนน ข้นึ ไป ถือวาผาน 3) เชอื่ มโยงความรูตางๆ การสงั เกต นักเรยี นไดคะแนนระดับ ของคณติ ศาสตรได คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ขึ้นไป ถือวา ผาน 4) สอื่ สาร สอ่ื การสงั เกต แบบประเมินผลดาน ทกั ษะ/กระบวนการ นกั เรียนไดคะแนนระดบั ความหมายทาง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขน้ึ ไป ถือวา ผา น คณิตศาสตร และ คุณลักษณะอันพงึ นักเรียนไดคะแนนระดับ ประสงค คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน นำเสนอขอมูล แบบประเมนิ ขึ้นไป ถือวาผา น คุณลักษณะอันพึง ดา นคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค (A) ประสงค 1) ทำงานอยางเปน การสังเกต ระบบรอบคอบ 2) มีระเบยี บวินยั การสังเกต
ผลการเรียนรู วธิ ีการวดั ผล เครื่องมือวดั ผล เกณฑก ารประเมนิ 3) มคี วามรบั ผดิ ชอบ การสังเกต แบบประเมิน นกั เรียนไดคะแนนระดบั คณุ ลักษณะอันพึง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน ประสงค ขน้ึ ไป ถือวา ผา น 9. กิจกรรมการเรียนรู ขั้นนำ 1) ครสู นทนาทักทายนกั เรยี น แลวทบทวนความรเู รื่อง ฟงกช ันตรีโกณมติ ิมุมขนาดสองเทา ฟง กช ัน ตรีโกณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟงกช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดคร่งึ เทา ดงั นี้ สตู รของฟง กช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดสองเทา 1. sin2A = 2sinAcosA 2. cos2A = cos2A - sin2A = 2tanA = 2cos2A - 1 3. tan2A = 1 + tan2A 4. cot2A = = 1 - 2sin2A 2tanA 1 - tan2A = 1 - tan2A cot2A - 1 1 + tan2A 2cotA สตู รของฟงกชนั ตรีโกณมติ มิ ุมขนาดสามเทา 1. sin3A = 3sinA - 4sin3A 2. cos3A = 4cos3A - 3cosA 3. tan3A = 3tanA - tan3A 4. cot3A = cot3A - 3cotA 1 - 3tan2A 3cot2A - 1 สตู รของฟง กช นั ตรีโกณมิติมุมขนาดคร่งึ เทา 1. sin A = ± 1 - cosA 2. cos A = ± 1 + cosA 2 2 2 2 3. tan A = ± 1 - cosA 4. tan A = 1 sinA 2 1 + cosA 2 + cosA
ขนั้ สอน 1) ครใู หนักเรียนแบงกลุมชวยกันทำแบบฝกหัดท่ี 8 เรื่อง ฟง กชันตรโี กณมติ มิ ุมขนาดสองเทา ฟงกช ันตรโี กณมติ ิมุมขนาดสามเทา และฟง กชนั ตรีโกณมติ ิมมุ ขนาดคร่ึงเทา ขอท่ี 15 - 19 และนำเสนอ หนาชนั้ เรียน 2) ในระหวา งทนี่ ักเรยี นชวยกนั ทำแบบฝก หดั ครูจะคอยใหค ำแนะนำและเปด โอกาสใหนักเรียนได ถามขอสงสยั เพ่ือครูจะสามารถตรวจสอบความเขาใจของนักเรียนในระหวางเรยี นได ขน้ั สรุป 1) นักเรียนและครูรว มกันสรุปความรู เรอ่ื ง ฟงกช นั ตรโี กณมติ ิมมุ ขนาดสองเทา ฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ มมุ ขนาดสามเทา และฟง กชันตรีโกณมิตมิ ุมขนาดคร่ึงเทา ท่ีไดจ ากการเรยี น และครเู ปดโอกาสใหน ักเรียน ซักถามปญหาหรอื ขอสงสัยตางๆ 2) ครูใหนักเรยี นแบงกลมุ ทำแบบฝก หดั ท่ี 8 ขอที่ 15 - 19 หากนกั เรียนทำไมเสรจ็ ในชั่วโมง จะให นักเรยี นนำกลบั ไปทำเปนการบาน แลวครแู ละนักเรียนจะรวมกนั เฉลยในชว งโมงถัดไป 3) ครูแนะนำใหน กั เรยี นคน ควาหาโจทยเ พิ่มเติมจากแหลง เรียนรูต า งๆ 10. สื่อ อุปกรณ และแหลง เรียนรู 1) หนังสือเรยี นรายวชิ าเพิม่ เติมคณติ ศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ฟงกชันตรโี กณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรยี นรคู ณิตศาสตร คณติ ศาสตรเ พ่ิมเตมิ 3 ชวงชน้ั ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหสั วชิ า ค 32201 ภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2563 เวลา 1 ชั่วโมง หนว ยการเรยี นรทู ่ี 1 เร่อื ง ฟงกชันตรีโกณมติ ิ โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร ช่ือครผู ูสอน นายคเณศ สมตระกลู แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ 22 เร่อื ง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ 1. ผลการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟง กชันตรโี กณมิติและนำไปใชในการแกปญ หา 2. สาระสำคัญ บทนยิ าม { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = sinx , - π ≤x ≤ π 2 2 { }เรียกฟง กช ันผกผนั f-1=(x, y) ∈ × x = siny , - π ≤y ≤ π 2 2 วา arcsine เขียนฟงกช ันผกผนั arcsine แทนดว ย arcsin หรอื sin-1 โดยท่ี y = arcsinx หรอื y = sin-1x ก็ตอ เม่ือ x = siny บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cosx, 0 ≤ x ≤ π} บทนยิ าม เรยี กฟง กช ันผกผนั f -1= {(x, y)∈× x = cosy, 0 ≤ y ≤ π} วา arccosine เขยี นฟงกช ันผกผัน arccosine แทนดวย arccos หรอื cos-1 โดยท่ี y = arccosx หรอื y = cos-1x ก็ตอ เม่ือ x = cosy { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = tanx , - π <x < π 2 2 { }เรยี กฟง กช ันผกผนั f-1= π π (x, y) ∈ × x = tany , - <y < 2 2 วา arctangent เขยี นฟงกช ันผกผัน arctangent แทนดว ย arctan หรือ tan-1 โดยท่ี y = arctanx หรอื y = tan-1x ก็ตอเมอื่ x = tany
(x,{ }กำหนด f =y) = , π π ,x≠0 บทนยิ าม ∈ × y cosecx - ≤ x ≤ 2 2 { }เรียกฟงกช นั ผกผัน f-1=(x, y) ∈ π π × x = cosecy , - ≤y ≤ , y≠0 2 2 วา arccosecant เขยี นฟงกชันผกผนั arccosecant แทนดวย arccosec หรือ cosec-1 โดยที่ y = arccosecx หรอื y = cosec-1x ก็ตอเมือ่ x = cosecy { }กำหนด f = π บทนยิ าม (x, y)∈× y = secx , 0 ≤ x ≤ π , x ≠ 2 { }เรียกฟงกชันผกผัน f-1= π (x, y)∈× x = secy , 0 ≤ y ≤ π , y ≠ 2 วา arcsecant เขียนฟง กชันผกผนั arcsecant แทนดว ย arcsec หรอื sec-1 โดยท่ี y = arcsecx หรอื y = sec-1x กต็ อ เม่ือ x = secy บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cotx , 0 < x < π} เรียกฟงกชันผกผัน f -1= {(x, y)∈× x = coty , 0 < y < π} วา arccotangent เขียนฟง กชันผกผนั arccotangent แทนดวย arccot หรือ cot-1 โดยที่ y = arccotx หรอื y = cot-1x ก็ตอเม่ือ x = coty โดเมนและเรนจของตวั ผกผันของฟง กชันตรีโกณมิติ กลุมท่ีมีมุมอยูในชวย -90o ถึง 90o กลุม ท่ีมีมมุ อยใู นชวย 0o ถึง 180o โดเมน เรนจ โดเมน เรนจ arcsin [-1, 1] arccos [-1, 1] [0, ] arctan arcsec arccosec arccot (0, )
3. ผลการการเรยี นรูทคี่ าดหวงั 1) ดา นความรู (K) : นกั เรยี นสามารถ - เขาใจฟงกช ันตรีโกณมติ ิและนำไปใชในการแกป ญหา 2) ดานทกั ษะ / กระบวนการ (P) : นักเรียนสามารถ - แกโจทยป ญหาเรื่อง ตวั ผกผนั ของฟง กช ันตรโี กณมติ ิ ได - ใชเหตุผลแกปญ หาตัวผกผันของฟงกช นั ตรีโกณมิติ ได - เช่ือมโยงความรตู างๆ ของคณิตศาสตรได - สือ่ สาร สอื่ ความหมายทางคณติ ศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดา นคุณลักษณะอันพึงประสงค (A) : นักเรียน - ทำงานเปนระบบ รอบคอบ - มรี ะเบียบวินยั - มคี วามรับผดิ ชอบ 4. ดา นคณุ ลกั ษณะของผูเ รยี นตามหลกั สตู รมาตรฐานสากล 1) เปน เลศิ วิชาการ 2) ส่อื สองภาษา 3) ลำ้ หนาทางความคดิ 4) ผลิตงานอยา งสรา งสรรค 5. บูรณาการตามหลกั ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง 1) หลักความมีเหตผุ ล ปฏิบตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชปญญา 2) เงอื่ นไขความรู 6. สมรรถนะสำคัญของผูเรยี น 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกป ญหา 7. ช้ินงาน / ภาระงาน 1) แบบฝก หัดท่ี 9 เร่ือง ตวั ผกผนั ของฟง กช ันตรีโกณมิติ ขอท่ี 1
8. การวดั และประเมินผล ผลการเรียนรู วิธกี ารวัดผล เครอ่ื งมอื วดั ผล เกณฑการประเมิน ดา นความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝก หัดที่ 9 นักเรียนทำแบบฝกหดั 1. เขา ใจฟงกช นั ถูกตองของแบบฝกหัด ขอ ท่ี 1 ถูกตองรอยละ 60 ตรโี กณมติ แิ ละนำไปใช ขึ้นไป ถือวา ผา นเกณฑ ในการแกปญหา ทก่ี ำหนด ดานทกั ษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมนิ ผลดา น นักเรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโจทยป ญ หาเร่ือง การสังเกต ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ตวั ผกผันของฟงกชัน ขนึ้ ไป ถือวา ผาน ตรโี กณมติ ิ ได แบบประเมนิ ผลดาน นักเรียนไดคะแนนระดบั ทักษะ/กระบวนการ คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน 2) ใชเหตุผลแกปญ หา การสงั เกต ขนึ้ ไป ถือวา ผาน ตัวผกผนั ของฟงกชัน แบบประเมินผลดา น นกั เรยี นไดคะแนนระดับ ตรีโกณมติ ิ ได ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพตั้งแต 3 คะแนน ขน้ึ ไป ถือวาผา น 3) เชอื่ มโยงความรูตางๆ การสังเกต นกั เรียนไดคะแนนระดบั ของคณิตศาสตรไ ด คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน ขน้ึ ไป ถือวา ผาน 4) ส่ือสาร สอื่ การสงั เกต แบบประเมนิ ผลดา น ทักษะ/กระบวนการ นกั เรียนไดคะแนนระดับ ความหมายทาง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขน้ึ ไป ถือวาผา น คณิตศาสตร และ คณุ ลักษณะอนั พงึ นกั เรียนไดคะแนนระดบั ประสงค คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน นำเสนอขอมลู แบบประเมนิ ขึน้ ไป ถือวา ผาน คณุ ลักษณะอนั พึง นักเรยี นไดคะแนนระดบั ดา นคุณลักษณะอนั พึงประสงค (A) ประสงค คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขนึ้ ไป ถือวาผาน 1) ทำงานอยา งเปน การสังเกต คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค ระบบรอบคอบ 2) มีระเบยี บวินยั การสังเกต 3) มคี วามรบั ผดิ ชอบ การสังเกต
9. กจิ กรรมการเรยี นรู ขั้นนำ 1) ครสู นทนาทักทายนกั เรยี น แลวทบทวนความรเู รื่อง ฟง กชันตรโี กณมิติ ดงั น้ี ฟงกชัน โดเมน คาบ แอมพลจิ ูด เรนจ y = Asin(Bx + C) 2π A [-1, 1] B A [-1, 1] y = Acos(Bx + C) 2π ไมมี B ไมมี { }y = Atan(Bx + C) ไมมี (-∞, -1]∪[1, ∞) - (2n + 1)π π ไมม ี (-∞, -1]∪[1, ∞) 2 B y = Acosec(Bx + C) - {nπ} 2π B { }y = Asec(Bx + C) 2π - (2n + 1)π B 2 π y = Acot(Bx + C) - {nπ} B ข้ันสอน 1) ครูบรรยายเกีย่ วกบั ตวั ผกผันของฟง กชนั ตรโี กณมิติ พรอมยกตัวอยา ง ดงั น้ี การหาตัวผกผนั ของฟงกชนั ทำไดโ ดยการสลับทร่ี ะหวางสมาชิกตวั หนาและสมาชิกตวั หลงั ของแตละ คูอันดับทเ่ี ปนสมาชิกของฟงกชัน โดยฟง กชัน 1 - 1 เทา นน้ั ท่ีมตี วั ผกผนั เปน ฟงกช นั เนื่องจากฟงกชันตรีโกณมิติไมเปนฟงกชัน 1 - 1 ดังนั้น ตัวผกผันของฟงกชันตรีโกณมิติจึงไมเปน ฟงกชัน เชน ฟงกชันไซนมีคูอันดับ (0, 0), ( π , 0) และ ( 2π , 0) เปนสมาชิก ดังนั้น คูอันดับ (0, 0), (0, π ) และ (2π , 0) จึงเปนสมาชิกของตัวผกผันของฟงกชันไซน ซึ่งจะพบวาตัวผกผันของฟงกชันไซนไมเปนฟงกชัน แตถา กำหนดโดเมนของฟง กช นั ตรีโกณมิติใหเหมาะสม จะพบวา ตวั ผกผันของฟง กชนั ตรีโกณมิตจิ ะเปนฟง กช นั บทนิยาม 4 { }กำหนด f =(x,y)∈× y = sinx , - π ≤x ≤ π 2 2 { }เรยี กฟง กชันผกผัน f-1=(x,y)∈ × x = siny , - π ≤y ≤ π วา arcsine 2 2 เขยี นฟงกช นั ผกผนั arcsine แทนดว ย arcsin หรือ sin-1 โดยที่ y = arcsinx หรือ y = sin-1x กต็ อ เมื่อ x = siny
บทนิยาม 5 กำหนด f = {(x, y)∈× y = cosx, 0 ≤ x ≤ π} เรียกฟง กช นั ผกผนั f -1= {(x, y)∈× x = cosy, 0 ≤ y ≤ π} วา arccosine เขียนฟงกช นั ผกผนั arccosine แทนดวย arccos หรอื cos-1 โดยท่ี y = arccosx หรือ y = cos-1x ก็ตอ เมื่อ x = cosy บทนยิ าม 6 { }กำหนด f =(x,y)∈×y = tanx , - π <x < π 2 2 { }เรยี กฟงกชนั ผกผัน f-1= π π (x, y) ∈ × x = tany , - <y < วา arctangent 2 2 เขียนฟง กช ันผกผัน arctangent แทนดว ย arctan หรือ tan-1 โดยท่ี y = arctanx หรือ y = tan-1x กต็ อ เม่อื x = tany { }กำหนด f = π π ,x≠0 บทนยิ าม 7 (x, y) ∈ × y = cosecx , - ≤ x ≤ 2 2 { }เรียกฟง กช นั ผกผัน f-1=y) ∈ π π (x, × x = cosecy , - ≤ y ≤ , y≠0 วา 2 2 arccosecant เขยี นฟง กชันผกผัน arccosecant แทนดว ย arccosec หรือ cosec-1 โดยที่ y = arccosecx หรือ y = cosec-1x ก็ตอ เม่ือ x = cosecy { }กำหนด f = π บทนิยาม 8 (x, y)∈× y = secx , 0 ≤ x ≤ π , x ≠ 2 { }เรียกฟง กชนั ผกผนั f-1= π (x, y)∈× x = secy , 0 ≤y ≤ π,y ≠ วา 2 arcsecant เขียนฟง กช นั ผกผัน arcsecant แทนดว ย arcsec หรือ sec-1 โดยที่ y = arcsecx หรือ y = sec-1x กต็ อเม่อื x = secy บทนิยาม 9 กำหนด f = {(x, y)∈× y = cotx , 0 < x < π} เรยี กฟง กชนั ผกผัน f-1= {(x, y)∈× x = coty , 0 < y < π} วา arccotangent เขียนฟง กชันผกผนั arccotangent แทนดว ย arccot หรอื cot-1 โดยที่ y = arccotx หรือ y = cot-1x ก็ตอเมื่อ x = coty
สรุปเกย่ี วกับโดเมนและเรนจข องตัวผกผนั ของฟง กชนั ตรีโกณมิติ กลมุ ท่ีมีมมุ อยูในชวย -90o ถึง 90o กลมุ ที่มีมมุ อยูในชวย 0o ถงึ 180o โดเมน เรนจ [-1, 1] โดเมน เรนจ arcsin arccos [-1, 1] [0, ] arctan arccosec arcsec arccot (0, ) เนื่องจากฟงกชันอารคเปนการแปลงยอนกลับ ดังนั้น arcsin(sinx) = x และ sin(arcsinx) = x แตตองอยาลืมวา ประโยคดังกลาวจะเปนจริงเฉพาะเมื่อ x อยูในขอบเขตของโดเมนกับเรนจเทานั้น กลาวคือ sin(arcsinx) = x เปนจริงเฉพาะเมื่อ x อยูในเรนจของ sin นั่นคือ เมื่อ x∈[-1, 1] และ arcsin(sinx) = x เปนจริงเฉพาะเมื่อ x อยูในเรนจของ arcsin นั่นคือ เมื่อ x ∈ - π , π ดังนั้นจะเห็นไดจาก 2 2 1 arcsin(sin150o ) = arcsin 2 = 30o ≠ 150o และเนื่องจาก sin(arcsinx) = x ดังนั้น arcsinx คือ “มุมที่ sin แลวไดคา x” นั่นคือจะสามารถใช สามเหล่ียม แสดง “มุมที่ sin แลว ไดคา x” ไดดังรปู ท่ี 22 C จากรูปที่ 22 จะไดวา AB = 12 - x2 = 1 - x2 x1 และจะสามารถหาฟงกชันตรีโกณมิติอื่นๆ ของมุม arcsinx ได คือ B arcsinx A cos(arcsinx) = 1 - x2 , tan(arcsinx) = x เปนตน รปู ที่ 22 1 - x2 ในกรณที เ่ี ปนฟง กชนั อารคของเลขติดลบ ใหแ ยกคิดเครื่องหมายกบั ตัวเลข ดงั น้ี 1. ตอนคดิ เครอ่ื งหมาย ใหพิจารณาจตภุ าคของฟงกชนั อารค เปน หลักโดยไมตองสนใจตัวเลข 2. ตอนคิดตัวเลข ใหเปลี่ยนเลขติดลบเปนเลขบวก แลวคิดเปนมุมในจตุภาคที่ 1 แลวจึงนำเอา เครื่องหมายลบและตัวเลขท่ีไดม าประกอบกันแลว ตอ บเปนคำตอบ
ตัวอยางที่ 37 จงหาคาของ arcsin 3 วธิ ีทำ 2 3 3 ตัวอยางที่ 38 ให arcsin 2 = θ จะได sinθ = 2 วิธีทำ หาคา θ ที่ - π ≤θ ≤ π และ sinθ = 3 ตัวอยา งที่ 39 2 วธิ ที ำ 2 2 3 2 เนือ่ งจากในชวง - π , π มี π เพยี งคา เดียวท่ี sin π = 2 2 3 3 ดงั นนั้ arcsin 3 = π 2 3 จงหาคา ของ arcsin - 1 2 1 1 ให arcsin - 2 = θ จะได sinθ = - 2 หาคา θ ท่ี - π ≤θ ≤ π และ sinθ = - 1 2 2 2 1 2 เนอื่ งจากในชวง - π , π มี - π เพียงคาเดยี วที่ sin - π = - 2 1 2 6 6 2 ดังนนั้ arcsin - = - π 6 จงหาคา ของ arccos0 ให arccos0 = θ จะได cosθ = 0 หาคา θ ที่ 0 ≤ θ ≤ π และ cosθ = 0 เน่อื งจากในชวง [0, π] มี π เพยี งคาเดียวที่ cos π =0 2 2 ดังนนั้ arccos0 = π 2
ตัวอยา งที่ 40 จงหาคา ของ arctan(- 3 ) วธิ ที ำ ให arctan(- 3 ) = θ จะได tanθ = - 3 หาคา θ ที่ - π <θ < π และ tanθ = - 3 2 2 เนือ่ งจากในชวง - π , π มี - π เพียงคาเดียวที่ tan - π = - 3 2 2 3 3 ดังนัน้ arctan(- 3 ) = - π 3 ขั้นสรุป 1) นกั เรยี นและครรู ว มกนั สรปุ ความรู เรอ่ื ง ตวั ผกผันของฟง กชนั ตรีโกณมิติ ทไี่ ดจากการเรียน และ ครเู ปด โอกาสใหน ักเรยี นซักถามปญ หาหรอื ขอ สงสยั ตา งๆ 2) ครใู หนกั เรียนทำแบบฝกหดั ที่ 9 ขอท่ี 1 หากนกั เรยี นทำไมเสร็จในช่ัวโมง จะใหน กั เรยี นนำ กลับไปทำเปน การบา น แลว ครแู ละนกั เรยี นจะรว มกันเฉลยในชว งโมงถดั ไป 3) ครูแนะนำใหน กั เรยี นคน ควา หาโจทยเพม่ิ เติมจากแหลงเรยี นรตู า งๆ 10. สื่อ อุปกรณ และแหลงเรียนรู 1) หนังสอื เรียนรายวชิ าเพิ่มเติมคณติ ศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ฟงกช นั ตรโี กณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรยี นรคู ณิตศาสตร คณติ ศาสตรเ พ่ิมเตมิ 3 ชวงชน้ั ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหสั วชิ า ค 32201 ภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2563 เวลา 1 ชั่วโมง หนว ยการเรยี นรทู ่ี 1 เร่อื ง ฟงกชันตรีโกณมติ ิ โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร ช่ือครผู ูสอน นายคเณศ สมตระกลู แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ 23 เร่อื ง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ 1. ผลการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟง กชันตรโี กณมิติและนำไปใชในการแกปญ หา 2. สาระสำคัญ บทนยิ าม { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = sinx , - π ≤x ≤ π 2 2 { }เรียกฟง กช ันผกผนั f-1=(x, y) ∈ × x = siny , - π ≤y ≤ π 2 2 วา arcsine เขียนฟงกช ันผกผนั arcsine แทนดว ย arcsin หรอื sin-1 โดยท่ี y = arcsinx หรอื y = sin-1x ก็ตอ เม่ือ x = siny บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cosx, 0 ≤ x ≤ π} บทนยิ าม เรยี กฟง กช ันผกผนั f -1= {(x, y)∈× x = cosy, 0 ≤ y ≤ π} วา arccosine เขยี นฟงกช ันผกผัน arccosine แทนดวย arccos หรอื cos-1 โดยท่ี y = arccosx หรอื y = cos-1x ก็ตอ เม่ือ x = cosy { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = tanx , - π <x < π 2 2 { }เรยี กฟง กช ันผกผนั f-1= π π (x, y) ∈ × x = tany , - <y < 2 2 วา arctangent เขยี นฟงกช ันผกผัน arctangent แทนดว ย arctan หรือ tan-1 โดยท่ี y = arctanx หรอื y = tan-1x ก็ตอเมอื่ x = tany
(x,{ }กำหนด f =y) = , π π ,x≠0 บทนยิ าม ∈ × y cosecx - ≤ x ≤ 2 2 { }เรียกฟงกช นั ผกผัน f-1=(x, y) ∈ π π × x = cosecy , - ≤y ≤ , y≠0 2 2 วา arccosecant เขยี นฟงกชันผกผนั arccosecant แทนดวย arccosec หรือ cosec-1 โดยที่ y = arccosecx หรอื y = cosec-1x ก็ตอเมือ่ x = cosecy { }กำหนด f = π บทนยิ าม (x, y)∈× y = secx , 0 ≤ x ≤ π , x ≠ 2 { }เรียกฟงกชันผกผัน f-1= π (x, y)∈× x = secy , 0 ≤ y ≤ π , y ≠ 2 วา arcsecant เขียนฟง กชันผกผนั arcsecant แทนดว ย arcsec หรอื sec-1 โดยท่ี y = arcsecx หรอื y = sec-1x กต็ อ เม่ือ x = secy บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cotx , 0 < x < π} เรียกฟงกชันผกผัน f -1= {(x, y)∈× x = coty , 0 < y < π} วา arccotangent เขียนฟง กชันผกผนั arccotangent แทนดวย arccot หรือ cot-1 โดยที่ y = arccotx หรอื y = cot-1x ก็ตอเม่ือ x = coty โดเมนและเรนจของตวั ผกผันของฟง กชันตรีโกณมิติ กลุมท่ีมีมุมอยูในชวย -90o ถึง 90o กลุม ท่ีมีมมุ อยใู นชวย 0o ถึง 180o โดเมน เรนจ โดเมน เรนจ arcsin [-1, 1] arccos [-1, 1] [0, ] arctan arcsec arccosec arccot (0, )
3. ผลการการเรยี นรูทคี่ าดหวงั 1) ดา นความรู (K) : นกั เรยี นสามารถ - เขาใจฟงกช ันตรีโกณมติ ิและนำไปใชในการแกป ญหา 2) ดานทกั ษะ / กระบวนการ (P) : นักเรียนสามารถ - แกโจทยป ญหาเรื่อง ตวั ผกผนั ของฟง กช ันตรโี กณมติ ิ ได - ใชเหตุผลแกปญ หาตัวผกผันของฟงกช นั ตรีโกณมิติ ได - เช่ือมโยงความรตู างๆ ของคณิตศาสตรได - สือ่ สาร สอื่ ความหมายทางคณติ ศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดา นคุณลักษณะอันพึงประสงค (A) : นักเรียน - ทำงานเปนระบบ รอบคอบ - มรี ะเบียบวินยั - มคี วามรับผดิ ชอบ 4. ดา นคณุ ลกั ษณะของผูเ รยี นตามหลกั สตู รมาตรฐานสากล 1) เปน เลศิ วิชาการ 2) ส่อื สองภาษา 3) ลำ้ หนาทางความคดิ 4) ผลิตงานอยา งสรา งสรรค 5. บูรณาการตามหลกั ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง 1) หลักความมีเหตผุ ล ปฏิบตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชปญญา 2) เงอื่ นไขความรู 6. สมรรถนะสำคัญของผูเรยี น 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกป ญหา 7. ช้ินงาน / ภาระงาน 1) แบบฝก หัดท่ี 9 เร่ือง ตวั ผกผนั ของฟง กช ันตรีโกณมิติ ขอท่ี 2
8. การวดั และประเมนิ ผล ผลการเรียนรู วิธกี ารวัดผล เครอ่ื งมอื วดั ผล เกณฑการประเมิน ดานความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝก หัดที่ 9 นักเรียนทำแบบฝกหดั 1. เขาใจฟงกชนั ถูกตองของแบบฝกหัด ขอ ท่ี 2 ถูกตองรอยละ 60 ตรีโกณมติ ิและนำไปใช ขึ้นไป ถือวา ผา นเกณฑ ในการแกปญ หา ทก่ี ำหนด ดา นทกั ษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมนิ ผลดา น นักเรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโ จทยปญหาเรื่อง การสงั เกต ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ตัวผกผันของฟงกชนั ขนึ้ ไป ถือวา ผาน ตรโี กณมติ ิ ได แบบประเมนิ ผลดาน นักเรียนไดคะแนนระดบั ทักษะ/กระบวนการ คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน 2) ใชเหตุผลแกปญหา การสังเกต ขนึ้ ไป ถือวา ผาน ตวั ผกผนั ของฟงกชัน แบบประเมินผลดา น นกั เรยี นไดคะแนนระดับ ตรีโกณมติ ิ ได ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพตั้งแต 3 คะแนน ขน้ึ ไป ถือวาผา น 3) เชอ่ื มโยงความรูตา งๆ การสังเกต นกั เรียนไดคะแนนระดบั ของคณติ ศาสตรได คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน ขน้ึ ไป ถือวา ผาน 4) ส่ือสาร สือ่ การสังเกต แบบประเมนิ ผลดา น ทักษะ/กระบวนการ นกั เรียนไดคะแนนระดับ ความหมายทาง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขน้ึ ไป ถือวาผา น คณิตศาสตร และ คณุ ลักษณะอนั พงึ นกั เรียนไดคะแนนระดบั ประสงค คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน นำเสนอขอมลู แบบประเมนิ ขึน้ ไป ถือวา ผาน คณุ ลักษณะอนั พึง นักเรยี นไดคะแนนระดบั ดา นคุณลักษณะอนั พงึ ประสงค (A) ประสงค คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขนึ้ ไป ถือวาผาน 1) ทำงานอยา งเปน การสังเกต คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค ระบบรอบคอบ 2) มรี ะเบียบวินัย การสงั เกต 3) มคี วามรับผดิ ชอบ การสังเกต
9. กจิ กรรมการเรยี นรู ขนั้ นำ 1) ครสู นทนาทักทายนกั เรยี น แลวทบทวนความรเู ร่ือง ตวั ผกผันของฟงกช นั ตรโี กณมิติ ตาม ตวั อยา ง ดงั นี้ ตวั อยางท่ี 37 จงหาคาของ arcsin 3 วธิ ที ำ 2 3 3 ให arcsin 2 = θ จะได sinθ = 2 หาคา θ ท่ี - π ≤θ ≤ π และ sinθ = 3 2 2 2 3 2 เน่ืองจากในชว ง - π , π มี π เพยี งคาเดยี วท่ี sin π = 2 3 2 3 3 2 ดงั นั้น arcsin = π 3 ตวั อยางที่ 39 จงหาคา ของ arccos0 วิธีทำ ให arccos0 = θ จะได cosθ = 0 หาคา θ ที่ 0 ≤ θ ≤ π และ cosθ = 0 เนือ่ งจากในชว ง [0, π] มี π เพียงคาเดียวท่ี cos π =0 2 2 ดงั น้ัน arccos0 = π 2 ตวั อยางท่ี 40 จงหาคาของ arctan(- 3 ) วิธที ำ ให arctan(- 3 ) = θ จะได tanθ = - 3 หาคา θ ท่ี - π <θ < π และ tanθ = - 3 2 2 เนือ่ งจากในชวง - π , π มี - π เพียงคา เดียวท่ี tan - π = - 3 2 2 3 3 ดงั นน้ั arctan(- 3 ) = - π 3
ขน้ั สอน 1) ครูบรรยายเก่ียวกบั ตวั ผกผนั ของฟงกช ันตรโี กณมติ ิ พรอมยกตัวอยา ง ดงั น้ี ตัวอยางท่ี 41 จงหาคา ของ sin arcsec - 5 วธิ ีทำ 4 ให arcsec - 5 = θ จะได secθ = - 5 โดยท่ี θ∈ 0, π ∪ π , π 4 4 2 2 เน่ืองจาก secθ < 0 และ θ∈ 0, π ∪ π , π ดงั นนั้ θ ∈ π , π 2 2 2 จาก sec2θ - tan2θ = 1 จะได tanθ = sec2θ - 1 หรือ tanθ = - sec2θ - 1 เนื่องจาก θ ∈ π , π จะได tanθ < 0 นน่ั คือ tanθ = - sec2θ - 1 2 จาก sin arcsec - 5 = sinθ 4 = sinθ ⋅cosθ cosθ tanθ = secθ ( )= - - 5 2-1 4 5 - 4 = 25 - 16 × 4 16 5 4 = 9 × 5 16 3 4 = 4 × 5 = 3 5
ตัวอยางที่ 42 จงหาคา ของ cosec arctan - 4 วิธีทำ 3 ให arctan - 4 = θ จะได tanθ = - 4 โดยท่ี - π <θ< π 3 3 2 2 เนือ่ งจาก tanθ < 0 จะไดว า θ ∈ - π , 0 และจะวาดรปู สามเหลี่ยมจาก tanθ ไดด งั น้ี C 2 4 B3 A จะได cosec arctan - 4 = -cosecθ 3 = -cosecθ = - 5 4 ตวั อยางท่ี 43 จงหาคา ของ sin(2arctan2) วิธที ำ ให arctan2 = θ จะได tanθ = 2 โดยท่ี - π <θ< π 2 2 เน่อื งจาก tanθ > 0 จะไดวา θ∈ 0, π 2tanA 2 + tan2A จากสูตร sin2A = 1 จะได sin(2arctan2) = sin2θ = 2tanθ 1 + tan2θ 2(2) = 1 + 22 = 4 5
สูตรของตัวผกผันของฟง กชันตรโี กณมติ ทิ ่ีควรรู 1. sin(arcsinx) = x 2. cosec(arccosecx) = x 3. cos(arccosx) = x 4. sec(arcsecx) = x 5. tan(arctanx) = x 6. cot(arccotx) = x 7. sin(arccosecx) = 1 8. cosec(arcsinx) = 1 x x 1 1 9. cos(arcsecx) = x 10. sec(arccosx) = x 11. tan(arccotx) = 1 12. cot(arctanx) = 1 x x 13. arcsin(-x) = -arcsinx 14. arccosec(-x) = -arccosecx 15. arccos(-x) = π - arccosx 16. arcsec(-x) = π - arcsecx 17. arctan(-x) = -arctanx 18. arccot(-x) = π - arccotx 19. arcsinx + arccosx = 90o 20. arctanx + arccotx = 90o 21. arcsecx + arccosecx = 90o 22. sin(arccosx) = 1 - x2 23. cos(arcsinx) = 1 - x2 ตัวอยา งที่ 44 จงแกส มการ arcsinx = arccosx วธิ ที ำ arcsinx = arccosx sin(arcsinx) = sin(arccosx) x= 1 - x2 x2 = 1 - x2 x = 1 ±2 1 1 1 แทน x = 2 จะได arcsin 2 = arccos 2 = 45o เปน จริง แทน x=- 1 จะได arcsin - 1 = -45o และ arccos - 1 = 135o จะได - 1 2 2 2 2 ไมเปนคำตอบของสมการนี้ ดังน้ันคำตอบของขอนจ้ี ึงมีเพียง x = 1 หรือ x= 2 2 2
ขน้ั สรปุ 1) นกั เรียนและครรู ว มกนั สรปุ ความรู เรอื่ ง ตวั ผกผนั ของฟง กชนั ตรีโกณมิติ ท่ีไดจากการเรียน และ ครเู ปด โอกาสใหน ักเรยี นซักถามปญ หาหรือขอ สงสัยตางๆ 2) ครูใหนักเรียนทำแบบฝก หดั ที่ 9 ขอที่ 2 หากนกั เรยี นทำไมเสรจ็ ในช่ัวโมง จะใหนักเรยี นนำ กลับไปทำเปน การบา น แลวครแู ละนกั เรียนจะรวมกนั เฉลยในชวงโมงถดั ไป 3) ครแู นะนำใหนกั เรยี นคนควา หาโจทยเ พ่ิมเตมิ จากแหลงเรียนรูตา งๆ 10. สื่อ อุปกรณ และแหลงเรียนรู 1) หนังสอื เรยี นรายวชิ าเพม่ิ เติมคณติ ศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรียน เรื่อง ฟง กชนั ตรีโกณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรยี นรคู ณิตศาสตร คณติ ศาสตรเ พ่ิมเตมิ 3 ชวงชน้ั ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหสั วชิ า ค 32201 ภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2563 เวลา 1 ชั่วโมง หนว ยการเรยี นรทู ่ี 1 เร่อื ง ฟงกชันตรีโกณมติ ิ โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร ช่ือครผู ูสอน นายคเณศ สมตระกลู แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ 24 เร่อื ง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ 1. ผลการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟง กชันตรโี กณมิติและนำไปใชในการแกปญ หา 2. สาระสำคัญ บทนยิ าม { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = sinx , - π ≤x ≤ π 2 2 { }เรียกฟง กช ันผกผนั f-1=(x, y) ∈ × x = siny , - π ≤y ≤ π 2 2 วา arcsine เขียนฟงกช ันผกผนั arcsine แทนดว ย arcsin หรอื sin-1 โดยท่ี y = arcsinx หรอื y = sin-1x ก็ตอ เม่ือ x = siny บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cosx, 0 ≤ x ≤ π} บทนยิ าม เรยี กฟง กช ันผกผนั f -1= {(x, y)∈× x = cosy, 0 ≤ y ≤ π} วา arccosine เขยี นฟงกช ันผกผัน arccosine แทนดวย arccos หรอื cos-1 โดยท่ี y = arccosx หรอื y = cos-1x ก็ตอ เม่ือ x = cosy { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = tanx , - π <x < π 2 2 { }เรยี กฟง กช ันผกผนั f-1= π π (x, y) ∈ × x = tany , - <y < 2 2 วา arctangent เขยี นฟงกช ันผกผัน arctangent แทนดว ย arctan หรือ tan-1 โดยท่ี y = arctanx หรอื y = tan-1x ก็ตอเมอื่ x = tany
(x,{ }กำหนด f =y) = , π π ,x≠0 บทนยิ าม ∈ × y cosecx - ≤ x ≤ 2 2 { }เรียกฟงกช นั ผกผัน f-1=(x, y) ∈ π π × x = cosecy , - ≤y ≤ , y≠0 2 2 วา arccosecant เขยี นฟงกชันผกผนั arccosecant แทนดวย arccosec หรือ cosec-1 โดยที่ y = arccosecx หรอื y = cosec-1x ก็ตอเมือ่ x = cosecy { }กำหนด f = π บทนยิ าม (x, y)∈× y = secx , 0 ≤ x ≤ π , x ≠ 2 { }เรียกฟงกชันผกผัน f-1= π (x, y)∈× x = secy , 0 ≤ y ≤ π , y ≠ 2 วา arcsecant เขียนฟง กชันผกผนั arcsecant แทนดว ย arcsec หรอื sec-1 โดยท่ี y = arcsecx หรอื y = sec-1x กต็ อ เม่ือ x = secy บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cotx , 0 < x < π} เรียกฟงกชันผกผัน f -1= {(x, y)∈× x = coty , 0 < y < π} วา arccotangent เขียนฟง กชันผกผนั arccotangent แทนดวย arccot หรือ cot-1 โดยที่ y = arccotx หรอื y = cot-1x ก็ตอเม่ือ x = coty โดเมนและเรนจของตวั ผกผันของฟง กชันตรีโกณมิติ กลุมท่ีมีมุมอยูในชวย -90o ถึง 90o กลุม ท่ีมีมมุ อยใู นชวย 0o ถึง 180o โดเมน เรนจ โดเมน เรนจ arcsin [-1, 1] arccos [-1, 1] [0, ] arctan arcsec arccosec arccot (0, )
3. ผลการการเรยี นรูทคี่ าดหวงั 1) ดา นความรู (K) : นกั เรยี นสามารถ - เขาใจฟงกช ันตรีโกณมติ ิและนำไปใชในการแกป ญหา 2) ดานทกั ษะ / กระบวนการ (P) : นักเรียนสามารถ - แกโจทยป ญหาเรื่อง ตวั ผกผนั ของฟง กช ันตรโี กณมติ ิ ได - ใชเหตุผลแกปญ หาตัวผกผันของฟงกช นั ตรีโกณมิติ ได - เช่ือมโยงความรตู างๆ ของคณิตศาสตรได - สือ่ สาร สอื่ ความหมายทางคณติ ศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดา นคุณลักษณะอันพึงประสงค (A) : นักเรียน - ทำงานเปนระบบ รอบคอบ - มรี ะเบียบวินยั - มคี วามรับผดิ ชอบ 4. ดา นคณุ ลกั ษณะของผูเ รยี นตามหลกั สตู รมาตรฐานสากล 1) เปน เลศิ วิชาการ 2) ส่อื สองภาษา 3) ลำ้ หนาทางความคดิ 4) ผลิตงานอยา งสรา งสรรค 5. บูรณาการตามหลกั ของปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง 1) หลักความมีเหตผุ ล ปฏิบตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชปญญา 2) เงอื่ นไขความรู 6. สมรรถนะสำคัญของผูเรยี น 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกป ญหา 7. ช้ินงาน / ภาระงาน 1) แบบฝก หัดท่ี 9 เร่ือง ตวั ผกผนั ของฟง กช ันตรีโกณมิติ ขอท่ี 3
8. การวดั และประเมนิ ผล ผลการเรียนรู วิธกี ารวัดผล เครอ่ื งมอื วดั ผล เกณฑการประเมิน ดานความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝก หัดที่ 9 นักเรียนทำแบบฝกหดั 1. เขาใจฟงกชนั ถูกตองของแบบฝกหัด ขอ ท่ี 3 ถูกตองรอยละ 60 ตรีโกณมติ ิและนำไปใช ขึ้นไป ถือวา ผา นเกณฑ ในการแกปญ หา ทก่ี ำหนด ดา นทกั ษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมนิ ผลดา น นักเรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโ จทยปญหาเรื่อง การสงั เกต ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพต้ังแต 3 คะแนน ตัวผกผันของฟงกชนั ขนึ้ ไป ถือวา ผาน ตรโี กณมติ ิ ได แบบประเมนิ ผลดาน นักเรียนไดคะแนนระดบั ทักษะ/กระบวนการ คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน 2) ใชเหตุผลแกปญหา การสังเกต ขนึ้ ไป ถือวา ผาน ตวั ผกผนั ของฟงกชัน แบบประเมินผลดา น นกั เรยี นไดคะแนนระดับ ตรีโกณมติ ิ ได ทกั ษะ/กระบวนการ คุณภาพตั้งแต 3 คะแนน ขน้ึ ไป ถือวาผา น 3) เชอ่ื มโยงความรูตา งๆ การสังเกต นกั เรียนไดคะแนนระดบั ของคณติ ศาสตรได คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน ขน้ึ ไป ถือวา ผาน 4) ส่ือสาร สือ่ การสังเกต แบบประเมนิ ผลดา น ทักษะ/กระบวนการ นกั เรียนไดคะแนนระดับ ความหมายทาง คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขน้ึ ไป ถือวาผา น คณิตศาสตร และ คณุ ลักษณะอนั พงึ นกั เรียนไดคะแนนระดบั ประสงค คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน นำเสนอขอมลู แบบประเมนิ ขึน้ ไป ถือวา ผาน คณุ ลักษณะอนั พึง นักเรยี นไดคะแนนระดบั ดา นคุณลักษณะอนั พงึ ประสงค (A) ประสงค คุณภาพตั้งแต 2 คะแนน แบบประเมนิ ขนึ้ ไป ถือวาผาน 1) ทำงานอยา งเปน การสังเกต คณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค ระบบรอบคอบ 2) มรี ะเบียบวินัย การสงั เกต 3) มคี วามรับผดิ ชอบ การสังเกต
9. กจิ กรรมการเรยี นรู ข้นั นำ 1) ครสู นทนาทักทายนักเรยี น แลว ทบทวนความรูเร่อื ง ตัวผกผนั ของฟงกชนั ตรีโกณมติ ิ ตาม ตัวอยา ง ดงั น้ี ตวั อยา งท่ี 40 จงหาคาของ arctan(- 3 ) วิธีทำ ให arctan(- 3 ) = θ จะได tanθ = - 3 หาคา θ ที่ - π <θ < π และ tanθ = - 3 2 2 เนื่องจากในชว ง - π , π มี - π เพียงคาเดยี วที่ tan - π = - 3 2 2 3 3 ดังนนั้ arctan(- 3 ) = - π 3 ตวั อยางท่ี 42 จงหาคา ของ cosec arctan - 4 วธิ ที ำ 3 ให arctan - 4 = θ จะได tanθ = - 4 โดยท่ี - π <θ< π 3 3 2 2 เนอื่ งจาก tanθ < 0 จะไดวา θ ∈ - π , 0 และจะวาดรปู สามเหลย่ี มจาก tanθ ไดด งั น้ี C 2 4 B3 A จะได cosec arctan - 4 = -cosecθ 3 = -cosecθ = - 5 4
สูตรของตัวผกผนั ของฟง กชันตรโี กณมติ ิที่ควรรู 1. sin(arcsinx) = x 2. cosec(arccosecx) = x 3. cos(arccosx) = x 4. sec(arcsecx) = x 5. tan(arctanx) = x 6. cot(arccotx) = x 7. sin(arccosecx) = 1 8. cosec(arcsinx) = 1 x x 1 1 9. cos(arcsecx) = x 10. sec(arccosx) = x 11. tan(arccotx) = 1 12. cot(arctanx) = 1 x x 13. arcsin(-x) = -arcsinx 14. arccosec(-x) = -arccosecx 15. arccos(-x) = π - arccosx 16. arcsec(-x) = π - arcsecx 17. arctan(-x) = -arctanx 18. arccot(-x) = π - arccotx 19. arcsinx + arccosx = 90o 20. arctanx + arccotx = 90o 21. arcsecx + arccosecx = 90o 22. sin(arccosx) = 1 - x2 23. cos(arcsinx) = 1 - x2 ข้นั สอน 1) ครใู หน ักเรียนชวยกนั ทำแบบฝกหดั ที่ 9 เร่อื ง ตัวผกผันของฟงกชันตรีโกณมติ ิ ขอท่ี 3 2) ในระหวางทนี่ ักเรยี นชว ยกันทำแบบฝกหัด ครจู ะคอยใหคำแนะนำและเปด โอกาสใหน ักเรยี นได ถามขอสงสยั และเฉลยคำตอบในขอ ทน่ี กั เรยี นทำเสรจ็ แลว เพ่อื ใหน ักเรยี นตรวจสอบความถกู ตองของคำตอบ และเพื่อครจู ะสามารถตรวจสอบความเขา ใจของนักเรยี นในระหวา งเรียนได ขนั้ สรุป 1) นักเรยี นและครูรวมกันสรุปความรู เรอ่ื ง ตวั ผกผันของฟง กชนั ตรีโกณมติ ิ และครเู ปด โอกาสให นกั เรียนซกั ถามปญ หาหรือขอสงสยั ตางๆ 2) ครใู หน กั เรยี นทำแบบฝกหัดที่ 9 ขอที่ 3 หากนักเรียนทำไมเสรจ็ ในชวั่ โมง จะใหน กั เรียน นำกลบั ไปทำเปนการบา น แลว ครแู ละนักเรยี นจะรว มกนั เฉลยในชวงโมงถัดไป 3) ครแู นะนำใหน ักเรยี นคน ควา หาโจทยเพ่มิ เติมจากแหลงเรยี นรตู างๆ 10. สื่อ อุปกรณ และแหลง เรียนรู 1) หนงั สือเรียนรายวิชาเพ่ิมเติมคณิตศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรยี น เร่ือง ฟงกชันตรโี กณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรยี นรคู ณิตศาสตร คณติ ศาสตรเ พ่ิมเตมิ 3 ชวงชน้ั ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหสั วชิ า ค 32201 ภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2563 เวลา 1 ชั่วโมง หนว ยการเรยี นรทู ่ี 1 เร่อื ง ฟงกชันตรีโกณมติ ิ โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร ช่ือครผู ูสอน นายคเณศ สมตระกลู แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ 25 เร่อื ง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ 1. ผลการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟง กชันตรโี กณมิติและนำไปใชในการแกปญ หา 2. สาระสำคัญ บทนยิ าม { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = sinx , - π ≤x ≤ π 2 2 { }เรียกฟง กช ันผกผนั f-1=(x, y) ∈ × x = siny , - π ≤y ≤ π 2 2 วา arcsine เขียนฟงกช ันผกผนั arcsine แทนดว ย arcsin หรอื sin-1 โดยท่ี y = arcsinx หรอื y = sin-1x ก็ตอ เม่ือ x = siny บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cosx, 0 ≤ x ≤ π} บทนยิ าม เรยี กฟง กช ันผกผนั f -1= {(x, y)∈× x = cosy, 0 ≤ y ≤ π} วา arccosine เขยี นฟงกช ันผกผัน arccosine แทนดวย arccos หรอื cos-1 โดยท่ี y = arccosx หรอื y = cos-1x ก็ตอ เม่ือ x = cosy { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = tanx , - π <x < π 2 2 { }เรยี กฟง กช ันผกผนั f-1= π π (x, y) ∈ × x = tany , - <y < 2 2 วา arctangent เขยี นฟงกช ันผกผัน arctangent แทนดว ย arctan หรือ tan-1 โดยท่ี y = arctanx หรอื y = tan-1x ก็ตอเมอื่ x = tany
(x,{ }กำหนด f =y) = , π π ,x≠0 บทนยิ าม ∈ × y cosecx - ≤ x ≤ 2 2 { }เรียกฟงกช นั ผกผัน f-1=(x, y) ∈ π π × x = cosecy , - ≤y ≤ , y≠0 2 2 วา arccosecant เขยี นฟงกชันผกผนั arccosecant แทนดวย arccosec หรือ cosec-1 โดยที่ y = arccosecx หรอื y = cosec-1x ก็ตอเมือ่ x = cosecy { }กำหนด f = π บทนยิ าม (x, y)∈× y = secx , 0 ≤ x ≤ π , x ≠ 2 { }เรียกฟงกชันผกผัน f-1= π (x, y)∈× x = secy , 0 ≤ y ≤ π , y ≠ 2 วา arcsecant เขียนฟง กชันผกผนั arcsecant แทนดว ย arcsec หรอื sec-1 โดยท่ี y = arcsecx หรอื y = sec-1x กต็ อ เม่ือ x = secy บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cotx , 0 < x < π} เรียกฟงกชันผกผัน f -1= {(x, y)∈× x = coty , 0 < y < π} วา arccotangent เขียนฟง กชันผกผนั arccotangent แทนดวย arccot หรือ cot-1 โดยที่ y = arccotx หรอื y = cot-1x ก็ตอเม่ือ x = coty โดเมนและเรนจของตวั ผกผันของฟง กชันตรีโกณมิติ กลุมท่ีมีมุมอยูในชวย -90o ถึง 90o กลุม ท่ีมีมมุ อยใู นชวย 0o ถึง 180o โดเมน เรนจ โดเมน เรนจ arcsin [-1, 1] arccos [-1, 1] [0, ] arctan arcsec arccosec arccot (0, )
3. ผลการการเรยี นรทู ค่ี าดหวัง 1) ดา นความรู (K) : นกั เรยี นสามารถ - เขาใจฟงกช ันตรีโกณมติ แิ ละนำไปใชในการแกปญหา 2) ดา นทักษะ / กระบวนการ (P) : นักเรียนสามารถ - แกโจทยป ญ หาเรื่อง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมิติ ได - ใชเ หตผุ ลแกปญหาตวั ผกผนั ของฟงกช ันตรโี กณมิติ ได - เช่อื มโยงความรูตางๆ ของคณิตศาสตรไ ด - สอ่ื สาร สือ่ ความหมายทางคณิตศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดา นคุณลักษณะอนั พึงประสงค (A) : นักเรยี น - ทำงานเปนระบบ รอบคอบ - มรี ะเบยี บวินยั - มคี วามรบั ผดิ ชอบ 4. ดานคุณลักษณะของผูเ รียนตามหลกั สตู รมาตรฐานสากล 1) เปนเลิศวิชาการ 2) สื่อสองภาษา 3) ลำ้ หนา ทางความคดิ 4) ผลติ งานอยา งสรางสรรค 5. บูรณาการตามหลักของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 1) หลกั ความมเี หตผุ ล ปฏบิ ตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชป ญญา 2) เง่ือนไขความรู 6. สมรรถนะสำคัญของผเู รยี น 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกปญหา 7. ช้นิ งาน / ภาระงาน 1) แบบฝกหดั ท่ี 9 เร่ือง ตวั ผกผนั ของฟง กชันตรโี กณมิติ ขอท่ี 4 - 5 8. การวดั และประเมินผล ผลการเรยี นรู วิธกี ารวดั ผล เครือ่ งมอื วดั ผล เกณฑการประเมิน ดา นความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝกหัดท่ี 9 นักเรียนทำแบบฝกหัด 1. เขา ใจฟงกช นั ถูกตองของแบบฝกหดั ขอท่ี 4 - 5 ถูกตองรอ ยละ 60 ตรโี กณมิติและนำไปใช ข้ึนไป ถือวา ผา นเกณฑ ในการแกป ญ หา ทีก่ ำหนด
ผลการเรียนรู วธิ กี ารวดั ผล เครือ่ งมือวดั ผล เกณฑการประเมนิ ดานทักษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมนิ ผลดาน นกั เรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโ จทยปญ หาเรื่อง การสังเกต ทักษะ/กระบวนการ คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ตวั ผกผันของฟงกชนั ขนึ้ ไป ถือวา ผา น ตรีโกณมิติ ได แบบประเมนิ ผลดาน ทักษะ/กระบวนการ นักเรียนไดคะแนนระดับ 2) ใชเ หตุผลแกปญหา การสังเกต คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ตวั ผกผันของฟงกชัน แบบประเมนิ ผลดา น ขึ้นไป ถือวา ผา น ตรโี กณมติ ิ ได ทกั ษะ/กระบวนการ นักเรยี นไดคะแนนระดับ 3) เช่ือมโยงความรูตางๆ การสังเกต แบบประเมนิ ผลดาน คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน ของคณติ ศาสตรไ ด ทกั ษะ/กระบวนการ ขน้ึ ไป ถือวาผาน 4) สื่อสาร ส่อื การสงั เกต นกั เรยี นไดคะแนนระดับ คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ความหมายทาง ขน้ึ ไป ถือวาผา น คณติ ศาสตร และ นำเสนอขอมลู ดา นคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค (A) 1) ทำงานอยา งเปน การสังเกต แบบประเมิน นกั เรยี นไดคะแนนระดับ คุณลกั ษณะอันพงึ คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน ระบบรอบคอบ ประสงค ข้นึ ไป ถือวา ผา น 2) มีระเบยี บวนิ ยั การสังเกต แบบประเมิน นักเรียนไดคะแนนระดบั คุณลกั ษณะอนั พึง คุณภาพต้ังแต 2 คะแนน 3) มีความรบั ผดิ ชอบ การสังเกต ประสงค ข้ึนไป ถือวา ผาน แบบประเมนิ นกั เรียนไดคะแนนระดับ คุณลกั ษณะอนั พึง คณุ ภาพตั้งแต 2 คะแนน ประสงค ขน้ึ ไป ถือวาผาน 9. กิจกรรมการเรยี นรู ขน้ั นำ 1) ครสู นทนาทักทายนักเรยี น แลว ทบทวนความรเู รอื่ ง ตวั ผกผนั ของฟง กชันตรีโกณมติ ิ ดงั นี้
สูตรของตัวผกผันของฟงกชันตรีโกณมิติทีค่ วรรู 1. sin(arcsinx) = x 2. cosec(arccosecx) = x 3. cos(arccosx) = x 4. sec(arcsecx) = x 5. tan(arctanx) = x 6. cot(arccotx) = x 7. sin(arccosecx) = 1 8. cosec(arcsinx) = 1 x x 1 1 9. cos(arcsecx) = x 10. sec(arccosx) = x 11. tan(arccotx) = 1 12. cot(arctanx) = 1 x x 13. arcsin(-x) = -arcsinx 14. arccosec(-x) = -arccosecx 15. arccos(-x) = π - arccosx 16. arcsec(-x) = π - arcsecx 17. arctan(-x) = -arctanx 18. arccot(-x) = π - arccotx 19. arcsinx + arccosx = 90o 20. arctanx + arccotx = 90o 21. arcsecx + arccosecx = 90o 22. sin(arccosx) = 1 - x2 23. cos(arcsinx) = 1 - x2 ขัน้ สอน 1) ครใู หนักเรียนชวยกันทำแบบฝก หัดท่ี 9 เรือ่ ง ตวั ผกผันของฟง กช นั ตรโี กณมิติ ขอที่ 4 - 5 2) ในระหวา งทนี่ ักเรียนชว ยกันทำแบบฝกหัด ครูจะคอยใหคำแนะนำและเปดโอกาสใหนกั เรยี นได ถามขอสงสยั และเฉลยคำตอบในขอ ที่นักเรยี นทำเสร็จแลว เพอ่ื ใหน ักเรยี นตรวจสอบความถกู ตองของคำตอบ และเพื่อครูจะสามารถตรวจสอบความเขาใจของนักเรียนในระหวา งเรียนได ข้นั สรุป 1) นักเรียนและครรู ว มกนั สรุปความรู เร่อื ง ตัวผกผนั ของฟงกชนั ตรโี กณมิติ ท่ีไดจ ากการเรียน และ ครเู ปดโอกาสใหน ักเรียนซักถามปญ หาหรอื ขอสงสยั ตา งๆ 2) ครใู หนกั เรียนทำแบบฝก หัดท่ี 9 ขอท่ี 4 - 5 หากนักเรียนทำไมเ สรจ็ ในช่วั โมง จะใหนักเรียน นำกลับไปทำเปนการบา น แลวครูและนักเรยี นจะรว มกันเฉลยในชว งโมงถัดไป 3) ครแู นะนำใหน กั เรียนคนควา หาโจทยเ พม่ิ เตมิ จากแหลง เรยี นรตู างๆ 10. ส่ือ อุปกรณ และแหลง เรียนรู 1) หนังสอื เรยี นรายวชิ าเพิ่มเติมคณิตศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรยี น เร่ือง ฟงกช ันตรโี กณมิติ
แผนการจดั กิจกรรมการเรยี นรู กลมุ สาระการเรยี นรคู ณิตศาสตร คณติ ศาสตรเ พ่ิมเตมิ 3 ชวงชน้ั ท่ี 3 มธั ยมศึกษาปที่ 5 รหสั วชิ า ค 32201 ภาคเรยี นท่ี 1 ปก ารศึกษา 2563 เวลา 1 ชั่วโมง หนว ยการเรยี นรทู ่ี 1 เร่อื ง ฟงกชันตรีโกณมติ ิ โรงเรยี นมัธยมวัดเบญจมบพิตร ช่ือครผู ูสอน นายคเณศ สมตระกลู แผนการจดั การเรยี นรทู ี่ 26 เร่อื ง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมติ ิ 1. ผลการเรียนรู/มาตรฐานการเรยี นรู 1) เขาใจฟง กชันตรโี กณมิติและนำไปใชในการแกปญ หา 2. สาระสำคัญ บทนยิ าม { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = sinx , - π ≤x ≤ π 2 2 { }เรียกฟง กช ันผกผนั f-1=(x, y) ∈ × x = siny , - π ≤y ≤ π 2 2 วา arcsine เขียนฟงกช ันผกผนั arcsine แทนดว ย arcsin หรอื sin-1 โดยท่ี y = arcsinx หรอื y = sin-1x ก็ตอ เม่ือ x = siny บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cosx, 0 ≤ x ≤ π} บทนยิ าม เรยี กฟง กช ันผกผนั f -1= {(x, y)∈× x = cosy, 0 ≤ y ≤ π} วา arccosine เขยี นฟงกช ันผกผัน arccosine แทนดวย arccos หรอื cos-1 โดยท่ี y = arccosx หรอื y = cos-1x ก็ตอ เม่ือ x = cosy { }กำหนด f =(x,y) ∈ × y = tanx , - π <x < π 2 2 { }เรยี กฟง กช ันผกผนั f-1= π π (x, y) ∈ × x = tany , - <y < 2 2 วา arctangent เขยี นฟงกช ันผกผัน arctangent แทนดว ย arctan หรือ tan-1 โดยท่ี y = arctanx หรอื y = tan-1x ก็ตอเมอื่ x = tany
(x,{ }กำหนด f =y) = , π π ,x≠0 บทนยิ าม ∈ × y cosecx - ≤ x ≤ 2 2 { }เรียกฟงกช นั ผกผัน f-1=(x, y) ∈ π π × x = cosecy , - ≤y ≤ , y≠0 2 2 วา arccosecant เขยี นฟงกชันผกผนั arccosecant แทนดวย arccosec หรือ cosec-1 โดยที่ y = arccosecx หรอื y = cosec-1x ก็ตอเมือ่ x = cosecy { }กำหนด f = π บทนยิ าม (x, y)∈× y = secx , 0 ≤ x ≤ π , x ≠ 2 { }เรียกฟงกชันผกผัน f-1= π (x, y)∈× x = secy , 0 ≤ y ≤ π , y ≠ 2 วา arcsecant เขียนฟง กชันผกผนั arcsecant แทนดว ย arcsec หรอื sec-1 โดยท่ี y = arcsecx หรอื y = sec-1x กต็ อ เม่ือ x = secy บทนยิ าม กำหนด f = {(x, y)∈× y = cotx , 0 < x < π} เรียกฟงกชันผกผัน f -1= {(x, y)∈× x = coty , 0 < y < π} วา arccotangent เขียนฟง กชันผกผนั arccotangent แทนดวย arccot หรือ cot-1 โดยที่ y = arccotx หรอื y = cot-1x ก็ตอเม่ือ x = coty โดเมนและเรนจของตวั ผกผันของฟง กชันตรีโกณมิติ กลุมท่ีมีมุมอยูในชวย -90o ถึง 90o กลุม ท่ีมีมมุ อยใู นชวย 0o ถึง 180o โดเมน เรนจ โดเมน เรนจ arcsin [-1, 1] arccos [-1, 1] [0, ] arctan arcsec arccosec arccot (0, )
3. ผลการการเรยี นรทู ค่ี าดหวัง 1) ดา นความรู (K) : นกั เรยี นสามารถ - เขาใจฟงกช ันตรีโกณมติ แิ ละนำไปใชในการแกปญหา 2) ดา นทักษะ / กระบวนการ (P) : นักเรียนสามารถ - แกโจทยป ญ หาเรื่อง ตัวผกผันของฟงกชนั ตรโี กณมิติ ได - ใชเ หตผุ ลแกปญหาตวั ผกผนั ของฟงกช ันตรโี กณมิติ ได - เช่อื มโยงความรูตางๆ ของคณิตศาสตรไ ด - สอ่ื สาร สือ่ ความหมายทางคณิตศาสตร และนำเสนอขอมูล 3) ดา นคุณลักษณะอนั พึงประสงค (A) : นักเรยี น - ทำงานเปนระบบ รอบคอบ - มรี ะเบยี บวินยั - มคี วามรบั ผดิ ชอบ 4. ดานคุณลักษณะของผูเ รียนตามหลกั สตู รมาตรฐานสากล 1) เปนเลิศวิชาการ 2) สื่อสองภาษา 3) ลำ้ หนา ทางความคดิ 4) ผลติ งานอยา งสรางสรรค 5. บูรณาการตามหลักของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 1) หลกั ความมเี หตผุ ล ปฏบิ ตั ิงานโดยใชความคิด แกป ญหาโดยใชป ญญา 2) เง่ือนไขความรู 6. สมรรถนะสำคัญของผเู รยี น 1) ความสามารถในการคิด 2) ความสามารถในการแกปญหา 7. ช้นิ งาน / ภาระงาน 1) แบบฝกหดั ท่ี 9 เร่ือง ตวั ผกผนั ของฟง กชันตรโี กณมิติ ขอท่ี 6 - 7 8. การวดั และประเมินผล ผลการเรยี นรู วิธกี ารวดั ผล เครือ่ งมอื วดั ผล เกณฑการประเมิน ดา นความรู (K) พจิ ารณาจากความ แบบฝกหัดท่ี 9 นักเรียนทำแบบฝกหัด 1. เขา ใจฟงกช นั ถูกตองของแบบฝกหดั ขอท่ี 6 - 7 ถูกตองรอ ยละ 60 ตรโี กณมิติและนำไปใช ข้ึนไป ถือวา ผา นเกณฑ ในการแกป ญ หา ทีก่ ำหนด
ผลการเรียนรู วธิ กี ารวดั ผล เครือ่ งมือวดั ผล เกณฑการประเมนิ ดานทักษะ / กระบวนการ (P) แบบประเมนิ ผลดาน นักเรียนไดคะแนนระดบั 1) แกโ จทยปญ หาเรื่อง การสังเกต ทักษะ/กระบวนการ คุณภาพตั้งแต 3 คะแนน ตวั ผกผันของฟงกชนั ขน้ึ ไป ถือวา ผา น ตรีโกณมิติ ได แบบประเมนิ ผลดาน ทักษะ/กระบวนการ นักเรยี นไดคะแนนระดับ 2) ใชเ หตุผลแกปญหา การสังเกต คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ตวั ผกผันของฟงกชัน แบบประเมนิ ผลดา น ขึ้นไป ถือวาผาน ตรโี กณมติ ิ ได ทกั ษะ/กระบวนการ นกั เรยี นไดคะแนนระดับ 3) เช่ือมโยงความรูตางๆ การสังเกต แบบประเมนิ ผลดาน คณุ ภาพต้ังแต 3 คะแนน ของคณติ ศาสตรไ ด ทกั ษะ/กระบวนการ ขน้ึ ไป ถือวา ผา น 4) สื่อสาร ส่อื การสงั เกต นกั เรียนไดคะแนนระดบั คณุ ภาพตั้งแต 3 คะแนน ความหมายทาง ขน้ึ ไป ถือวาผาน คณติ ศาสตร และ นำเสนอขอมลู ดา นคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค (A) 1) ทำงานอยา งเปน การสังเกต แบบประเมิน นกั เรยี นไดคะแนนระดับ คุณลกั ษณะอันพงึ คณุ ภาพต้ังแต 2 คะแนน ระบบรอบคอบ ประสงค ขึ้นไป ถือวาผาน 2) มีระเบยี บวนิ ยั การสังเกต แบบประเมิน นกั เรียนไดคะแนนระดบั คุณลกั ษณะอนั พึง คุณภาพต้ังแต 2 คะแนน 3) มีความรบั ผดิ ชอบ การสังเกต ประสงค ข้ึนไป ถือวาผา น แบบประเมนิ นักเรียนไดคะแนนระดบั คุณลกั ษณะอนั พึง คณุ ภาพต้ังแต 2 คะแนน ประสงค ขน้ึ ไป ถือวาผาน 9. กจิ กรรมการเรยี นรู ขน้ั นำ 1) ครสู นทนาทักทายนักเรยี น แลว ทบทวนความรเู รอื่ ง ตวั ผกผนั ของฟง กชันตรโี กณมิติ ดงั นี้
สูตรของตัวผกผันของฟงกชันตรีโกณมิติทีค่ วรรู 1. sin(arcsinx) = x 2. cosec(arccosecx) = x 3. cos(arccosx) = x 4. sec(arcsecx) = x 5. tan(arctanx) = x 6. cot(arccotx) = x 7. sin(arccosecx) = 1 8. cosec(arcsinx) = 1 x x 1 1 9. cos(arcsecx) = x 10. sec(arccosx) = x 11. tan(arccotx) = 1 12. cot(arctanx) = 1 x x 13. arcsin(-x) = -arcsinx 14. arccosec(-x) = -arccosecx 15. arccos(-x) = π - arccosx 16. arcsec(-x) = π - arcsecx 17. arctan(-x) = -arctanx 18. arccot(-x) = π - arccotx 19. arcsinx + arccosx = 90o 20. arctanx + arccotx = 90o 21. arcsecx + arccosecx = 90o 22. sin(arccosx) = 1 - x2 23. cos(arcsinx) = 1 - x2 ขัน้ สอน 1) ครใู หนักเรียนชวยกันทำแบบฝก หัดท่ี 9 เรือ่ ง ตวั ผกผันของฟง กช นั ตรโี กณมิติ ขอที่ 6 - 7 2) ในระหวา งทนี่ ักเรียนชว ยกันทำแบบฝกหัด ครูจะคอยใหคำแนะนำและเปดโอกาสใหนกั เรยี นได ถามขอสงสยั และเฉลยคำตอบในขอ ที่นักเรยี นทำเสร็จแลว เพอ่ื ใหน ักเรยี นตรวจสอบความถกู ตองของคำตอบ และเพื่อครูจะสามารถตรวจสอบความเขาใจของนักเรียนในระหวา งเรียนได ข้นั สรุป 1) นักเรียนและครรู ว มกนั สรุปความรู เร่อื ง ตัวผกผนั ของฟงกชนั ตรโี กณมิติ ท่ีไดจ ากการเรียน และ ครเู ปดโอกาสใหน ักเรียนซักถามปญ หาหรอื ขอสงสยั ตา งๆ 2) ครใู หนกั เรียนทำแบบฝก หัดท่ี 9 ขอท่ี 6 - 7 หากนักเรียนทำไมเ สรจ็ ในช่วั โมง จะใหนักเรียน นำกลับไปทำเปนการบา น แลวครูและนักเรยี นจะรว มกันเฉลยในชว งโมงถัดไป 3) ครแู นะนำใหน กั เรียนคนควา หาโจทยเ พม่ิ เตมิ จากแหลง เรยี นรตู างๆ 10. ส่ือ อุปกรณ และแหลง เรียนรู 1) หนังสอื เรยี นรายวชิ าเพิ่มเติมคณิตศาสตร เลม 1 ม.5 2) เอกสารประกอบการเรยี น เร่ือง ฟงกช ันตรโี กณมิติ
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- 185
- 186
- 187
- 188
- 189
- 190
- 191
- 192
- 193
- 194
- 195
- 196
- 197
- 198
- 199
- 200
- 201
- 202
- 203
- 204
- 205
- 206
- 207
- 208
- 209
- 210
- 211
- 212
- 213
- 214
- 215
- 216
- 217
- 218
- 219
- 220
- 221
- 222
- 223
- 224
- 225