ลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่่ ม2

ใบความรู้ กจิ กรรมระหว่างเดนิ ทางสารวจ คาแนะนาเกยี่ วกับการวางแผนการเดนิ ทางสารวจ (กจิ กรรมระหวา่ งเดนิ ทางสารวจ) 1. ความต้องการในการฝึกอบรมของคณะ - มีภารกจิ อะไรบ้างทีต่ อ้ งทาํ ระหว่างการเดินทางสํารวจระหวา่ งทางคณะเดนิ ทาง สํารวจจะต้องปฏบิ ัตกิ ิจกรรมให้สาํ เรจ็ บรรลุวัตถุประสงค์และปลอดภยั -จะต้องมกี ารฝกึ อบรมทกั ษะพิเศษ อะไรบา้ งสเก็ตภาพภูมิประเทศ สาํ รวจอาชีพของ ประ9ช8าชน สคะมู่ กือสดง่ รเอสรยิมแคลาะดพคฒั ะนเานกจิเกปรน็ รมตล้นกู เสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสือสามญั รุน่ ใหญ่ ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 - จะหาการฝกึ อบรมทกั ษะนน้ั ไดท้ ไ่ี หน 2. การเงิน - ตอ้ งใช้เงินเท่าไร - มีเงินทุนหมนุ บ้างไหม จะไดจ้ ากทไี่ หน - สมาชกิ แตล่ ะคนจะชว่ ยกันออกไดเ้ ท่าไร - จะหาเงินพเิ ศษเพม่ิ ข้นึ ได้อย่างไร 3. เอกสารทอ่ี าจจาํ เป็นตอ้ งใช้ - มเี อกสารอะไรทจี่ ําเปน็ ตอ้ งใช้ เชน่ - บัตรขับขีร่ ถยนตร์ ะหว่างประเทศ - หนังสือเดินทางเป็นต้น - จะไดเ้ อกสารเหล่านี้จากทไี่ หน 4. การแบ่งงานกนั ทํา 4.1 หวั หน้า(อาจจะเป็นนายหมู่)เปน็ ผคู้ วบคมุ ดแู ลการเดินทางตดั สนิ ใจในกรณี จาํ เปน็ 4.2 รองหัวหน้า(อาจจะเปน็ รองนายหม)ู่ มหี นา้ ทีช่ ่วยเหลือหัวหน้า 4.3 ผดู้ ูแลอุปกรณค์ วรรจู้ กั วิธใี ช้ การบํารุงดแู ลรกั ษาและแหล่งที่มาของอุปกรณ์ 4.4 ผู้ดูแลการเจ็บปวู ย – พยาบาล ตอ้ งทราบว่าสมาชกิ ทุกคนมสี ขุ ภาพอย่างไร และดูแลเก่ียวกบั อนามัยของสมาชกิ ระหว่างเดนิ ทาง 4.5 ผ้ดู แู ลเรื่องอาหารดแู ลเรือ่ งการบรรจอุ าหารและแหลง่ ทจ่ี ะซอื้ อาหาร 4.6 ผดู้ ูแลเก่ยี วกับทศิ ทางการเดินทางเปน็ ผวู้ างแผนกําหนดเส้นทางและบนั ทกึ เสน้ ทางการเดนิ ทาง ใบงาน 92 คมู่ ือการจัดกิจกรรมลกู เสอื เสรมิเรสร่ือ้างทกกั ษิจะกชรีวริตปมรระเะภหทลวกู า่ เงสือเดสาินมญัทรา่นุ งใสหญาร่ เวครจ่อื งหมายลกู เสอื ชั้นพิเศษ ชั้นใหมัธ้แยตมศ่ลกึะษหามปทีเู่ สี่ 2นอรายงานเกีย่ วกับโครงการ “ การเดินทางสํารวจ “ ของหมู่อย่างสนั้ ๆ เพอื่ จะ

ใบงาน เรื่อง กิจกรรมระหว่างเดนิ ทางสารวจ ใหแ้ ต่ละหม่เู สนอรายงานเก่ียวกับโครงการ “ การเดินทางสาํ รวจ “ ของหมู่อยา่ งสั้น ๆ เพอ่ื จะ ไดม้ กี ารแลกเปลีย่ นความคดิ เหน็ กนั และมีความภาคภมู ิใจที่หมู่ตนไดท้ ํางานสาํ รวจโครงการ ประกอบดว้ ย 1.ความต้องการในการฝกึ อบรมของคณะ - มภี ารกจิ อะไรบ้างท่ีตอ้ งทาํ ระหว่างการเดินทางสาํ รวจ คมู่ ือสง่ เสรมิ และพฒั -นจากะจิตกอ้ รงรมมลกี ูกาเรสฝอื ทกึ กั อษบะรชมีวติ ทใกันสษถะาพนเิศศึกษษาอละกู ไเรสบอื สา้ างมัญร่นุ ใหญ่ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 99 - จะหาการฝกึ อบรมทกั ษะนนั้ ได้ทไี่ หน 2.การเงนิ - ต้องใช้เงนิ เท่าไร - มีเงินทุนหมุนบ้างไหม จะได้จากทไ่ี หน - สมาชิกแต่ละคนจะชว่ ยกันออกได้เทา่ ไร - จะหาเงนิ พเิ ศษเพ่ิมข้นึ ได้อย่างไร 3.เอกสารทอี่ าจจาํ เปน็ ตอ้ งใช้ - มเี อกสารอะไรทจ่ี าํ เปน็ ตอ้ งใช้ เช่น - บตั รขับขรี่ ถยนต์ระหว่างประเทศ - หนงั สือเดนิ ทางเป็นต้น - จะได้เอกสารเหลา่ น้จี ากทไี่ หน 4.การแบ่งงานกันทาํ 4.1 หัวหน้า(อาจจะเป็นนายหมู)่ เป็นผคู้ วบคมุ ดูแลการเดนิ ทางตดั สินใจในกรณี จําเปน็ 4.2 รองหวั หนา้ (อาจจะเปน็ รองนายหม่)ู มีหนา้ ท่ีชว่ ยเหลอื หัวหนา้ 4.3 ผ้ดู แู ลอุปกรณ์ควรร้จู ักวธิ ใี ช้ การบาํ รุงดแู ลรักษาและแหล่งที่มาของอปุ กรณ์ 4.4 ผ้ดู แู ลการเจบ็ ปูวย – พยาบาล ต้องทราบวา่ สมาชิกทกุ คนมีสขุ ภาพอยา่ งไร และดแู ลเกีย่ วกับอนามยั ของสมาชิกระหวา่ งเดนิ ทาง 4.5 ผูด้ แู ลเรอื่ งอาหารดูแลเรือ่ งการบรรจอุ าหารและแหล่งทจี่ ะซื้ออาหาร 4.6 ผดู้ ูแลเก่ยี วกบั ทศิ ทางการเดินทางเปน็ ผวู้ างแผนกําหนดเสน้ ทางและบนั ทึก เส้นทางการเดนิ ทาง - สถานทีเ่ ลอื กจะไป จดุ มงุ่ หมายของการการเดนิ ทางสาํ รวจ - การแบง่ ความรบั ผดิ ชอบ - การเตรียม – การเดนิ ทางสาํ รวจ และการฝกึ อบรม คู่มือการจดั -กจิ คกา่ รใรชมลจ้ ูก่าเยสือเสริมสร้างทักษะชวี ิตประเภทลกู เสอื สามัญรุ่นใหญ่ เครอื่ งหมายลูกเสือช้นั พเิ ศษ 93 - เอกสารอ้างองิ ช้ันมธั ยมศึกษาปที ่ี 2 - สังเขปสูจิบตั รการเดินทางสาํ รวจ

- การแบ่งความรบั ผิดชอบ - การเตรยี ม – การเดนิ ทางสาํ รวจ และการฝกึ อบรม - คา่ ใชจ้ ่าย - เอกสารอา้ งองิ - สงั เขปสูจบิ ตั รการเดนิ ทางสํารวจ - การติดตามผล 100 คู่มอื ส่งเสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สามญั รนุ่ ใหญ่ ช้ันมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 94 ค่มู ือการจัดกจิ กรรมลูกเสอื เสริมสรา้ งทักษะชวี ิตประเภทลูกเสอื สามญั ร่นุ ใหญ่ เครอ่ื งหมายลูกเสอื ชน้ั พเิ ศษ ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2

เรอื่ งสน้ั ทเี่ ป็นประโยชน์ เร่ือง สุนัขจ้งิ จอกกับฝูงเหลือบ เม่นตัวหนง่ึ เดนิ ผ่านมาเห็นสุนขั จิง้ จอกบาดเจ็บติดอยูใ่ นซอกหนิ รมิ ลําธารมีเหลอื บฝูงใหญ่ ตอมดดู เลือดของมนั เมน่ เวทนาจึงเอย่ วา่ \"ข้าจะไล่พวกเหลอื บเหลา่ นนั้ ใหด้ ีไหม” สนุ ขั จงิ้ จอกส่าย หน้าแลว้ ว่า\"ขอบใจเพอ่ื นเอย๋ ถา้ ทา่ นไลเ่ หลอื บฝงู น้ไี ปฝูงใหมท่ ่หี ิวโซก็จะมาตอมดดู เลือดขา้ อกี แต่ฝงู น้มี นั อม่ิ แลว้ มันกอ็ ยู่เฉยๆขา้ จึงไมเ่ จบ็ ปวดมากนัก\" คู่มอื สง่ เสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสือสามัญรนุ่ ใหญ่ ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 2 101 เรอ่ื งน้สี อนให้รวู้ า่ : เมอื่ สิน้ คนที่ไดผ้ ลประโยชนจ์ ากเรา กอ็ าจมคี นใหมๆ่ ท่หี วงั ผล ประโยชนจ์ าก เราเข้ามาในชีวติ อีกจนได้ ท่มี าของเรอ่ื ง : www.nithan.in.th/สุนัขจ้งิ จอกกับฝูงเหลอื บ แบบประเมินการเขา้ รว่ มกจิ กรรมกลมุ่ ของลูกเสอื คมู่ อื การจดั เกรจิ อื่ กรงร.ม..ล..ูก..เส..อื..เ.ส..ร.ิม..ส..ร.้า.ง..ท..กั .ษ..ะ..ช..วี .ิต..ป..ร..ะ.เ.ภ..ท..ล.กู..เ.ส..ือ..ส.า..ม..ญั ..ร..ุ่น.ใ..ห..ญ..่ .เ.ค..ร.อื่..ง.ห..ม..า.ย..ล..ูกเสือชัน้ พิเศษ กลุ่มท่ีุุุุ..ช้ันุุุุุุ ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 2 95 ลาดับ ชอ่ื -สกลุ รายการประเมินการเขา้ ร่วมกิจกรรม รวม

แบบประเมินการเข้าร่วมกจิ กรรมกลมุ่ ของลกู เสอื เรอ่ื ง...................................................................................... กลมุ่ ท่ีุุุุ..ชั้นุุุุุุ ลาดบั ช่ือ-สกุล รายการประเมนิ การเขา้ รว่ มกจิ กรรม รวม ที่ อธิบายกิจกรรม ผลการ คู่มือสง่ เสริมและพัฒคนวาากมิจสการมรมคั ลคกู ี เสคอื วกทาาักมรษแคะสิดชดเีวหงิต็นในสถระาเนคบวศยี ากึ บมษวมาินี ลยั ูกเสอื คสวทใาานมามกงัญตาารน้งัรุ่นใจใหญ่ ระหวา่ งเดนิ ทาง 2 ประเมิน 102 ช้นั มสธั ารยวมจศึกษาปีท่ี ผา่ น ไม่ 1 เกณฑ์ ผ่าน 2 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 20 3 เกณฑ์ 4 5 6 7 8 9 ลงชือ่ .................................................ผปู้ ระเมิน (........................................................) เกณฑ์การประเมินคุณภาพคะแนน ประเมนิ การเข้ารว่ มกจิ กรรมกลมุ่ ของลูกเสือผา่ นเกณฑ์การประเมนิ ร้อยละ 80 ขึ้นไป ผ่านเกณฑ์ รายการประเมิน คณุ ภาพ 4321 การเขา้ รว่ มกจิ กรรม อธิบายเน้ือหาได้ อธิบายเน้อื หาได้ อธิบายเนอื้ หาได้ตาม ไม่สามารถ กลุ่มของลูกเสือ ตามประเดน็ ตามประเด็นท่ี ประเดน็ ท่กี ําหนด อธิบายเนอ้ื หาได้ ท่กี าํ หนดครบถว้ น กําหนดได้บางสว่ น บางสว่ นแต่ยังไม่ ตามประเดน็ ท่ี และใหค้ วามร่วมมือ และให้ความรว่ มมือ ชดั เจนและใหค้ วาม กําหนดและไม่ให้ ในการทํากจิ กรรม ในการทํากจิ กรรม รว่ มมอื ในการทํา ความร่วมมอื ในการ โดยไม่ตอ้ งตักเตอื น โดยมกี ารตักเตือน กจิ กรรมโดยมกี าร ทาํ กจิ กรรม เปน็ บางครัง้ ตกั เตอื นเปน็ บางครง้ั แผนการจัดกิจกรรมลกู เสือสามญั ร่นุ ใหญ่(เครือ่ งหมายลูกเสือช้ันพเิ ศษ) ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 หนว่ ยที่ 3 การเดินทางสารวจ แ96ผนการชคูม่ั้นจอืมดั กัธกายรมจิ จศกัดกึ กรษิจรากปมรีทรทมี่ 2ลี่ 1ูก1เสือเกสรามิ รสรร้าวงบทกัรษวะมชีวขติ ้อปมระลู เภแทลูกะเกสือาสรารมาัญยรุน่งใาหนญ่ เคร่อื งหมายลูกเสือเชว้ันลพาเิ ศษ 2 ชว่ั โมง 1.จดุ ประสงค์การเรียนรู้

และให้ความรว่ มมอื และใหค้ วามร่วมมือ ชัดเจนและใหค้ วาม กําหนดและไม่ให้ ในการทํากิจกรรม ในการทํากิจกรรม ร่วมมือในการทาํ ความรว่ มมือในการ โดยไมต่ ้องตักเตอื น โดยมีการตกั เตือน กิจกรรมโดยมกี าร ทาํ กิจกรรม เปน็ บางคร้ัง ตกั เตอื นเปน็ บางครง้ั แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสือสามัญร่นุ ใหญ่(เครอ่ื งหมายลูกเสือชนั้ พเิ ศษ) ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 หน่วยท่ี 3 การเดินทางสารวจ เวลา 2 ชัว่ โมง แผนการจดั กจิ กรรมที่ 11 การรวบรวมขอ้ มลู และการรายงาน 1.จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ ลกู เสอื สามารถรวบรวมขอ้ มลู ระหว่างการเดนิ ทางสาํ รวจและเขยี นรายงานการเดินทางสํารวจได้ ค2มู่ .ือเสนง่ เอื้สรหกมิ าาแลรระพวัฒบนรวากมจิ ขก้อรรมมลู ลรูกะเสหือวท่าักงษกะาชรีวเติ ดในินสทถาางนสศําึกรษวาจลแูกลเสะือกสาารมรญั ารยุน่ งใาหนญก่ ชา้นั รมเดธั ยินมทศาึกงษสาําปรีทว่ี 2จ 103 3. สอ่ื การเรยี นรู้ 3.1 เพลงสามัคครี ว่ มใจ 3.2 เกม การแข่งเรอื บก 3.4 ใบความรเู้ รอื่ ง การรวบรวมขอ้ มลู และการรายงาน 3.5 เรือ่ งสั้นทเ่ี ป็นประโยชน์เรือ่องง กวางปูากบั พวงองุน่ 3.6 เร่ืองสน้ั ทเี่ ปน็ ประโยชน์เรื่อง สนุ ัขจ้งิ จอกในดงหนาม 4. กจิ กรรม 4.1 กิจกรรมครงั้ ที่ 1 1) พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (ชกั ธงลง สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก) 2) เพลง สามคั ครี ่วมใจ 3) กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้ (1) ผู้กํากับลกู เสอื และลกู เสือรว่ มกนั สนทนาถึงการเดนิ ทางสํารวจ โดยให้ลกู เสอื ได้ แลกเปลย่ี นประสบการณท์ ีผ่ ่านมา (2) ผกู้ ํากบั ลกู เสือแนะนําใหล้ กู เสอื รจู้ ักวธิ กี ารเกบ็ รวบรวมข้อมูลต่าง ๆ ทพี่ บเห็นใน ระหวา่ งการเดนิ ทางสํารวจ (3) ผู้กาํ กับลกู เสือแบ่งหมลู่ กู เสอื เพอ่ื วางแผนกาํ หนดรูปแบบสมุดบนั ทกึ ไว้สาํ หรับ เก็บข้อมลู ในการเดนิ ทางสาํ รวจ (4)ผกู้ าํ กบั ลกู เสือใหห้ มู่ลกู เสือนําเสนอรปู แบบสมดุ บันทกึ โดยผกู้ าํ กับลูกเสือให้ คําแนะนําเพม่ิ เตมิ จนครบทกุ หมูห่ ม่ลู กู เสอื ปรบั ปรงุ สมดุ บนั ทกึ ของตนเองตามความเหมาะสม 4) ผู้กํากบั ลกู เสอื เลา่ เรือ่ งสน้ั ทเ่ี ป็นประโยชน์เรอ่ื งกวางปาู กบั พวงองนุ่ 5) พิธีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ ชักธงลง เลกิ ) 4.2 กิจกรรมคร้งั ท่ี 2 1) พิธเี ปิดประชมุ กอง (ชักธง สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก) 2) เกม การแขง่ เรือบก 3) กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้ (1) ผู้กํากับลูกเสอื และลูกเสอื รว่ มกันทบทวนถงึ เร่อื งการออกแบบสมดุ บนั ทกึ ข้อมลู ในการประชมุ กองครงั้ ท่ีผา่ นมา (2)ผูก้ ํากบั ลูกเสอื อธบิ ายถงึ การเกบ็ รวบรวมข้อมูลและนาํ ไปส่กู ารเขยี นรายงาน การเดินทาคงู่มสอื าํ กราวรจจดั (ก3ิจ)กรผรกู้มลําูกกเสบั อื ลเสูกรเิมสสือร้ามงอทักบษหะมชวี าิตยปใรหะเ้หภทมลู่ลกู กู เสเอืสสอื าวมาญั งรแ่นุ ผใหนญก่ เาํ คหรือ่ นงหดชมรน้ั าปู มยแัธลยกูบมเสบศอื ึกวชษิธ้นั าีกพปาิเีทศร่ี ษ2เขยี น 97

4.1 กจิ กรรมครงั้ ที่ 1 1) พธิ เี ปิดประชมุ กอง (ชกั ธงลง สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 2) เพลง สามคั ครี ่วมใจ 3) กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ (1) ผ้กู าํ กบั ลกู เสอื และลูกเสือรว่ มกนั สนทนาถงึ การเดินทางสํารวจ โดยใหล้ กู เสอื ได้ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ทีผ่ ่านมา (2) ผู้กาํ กบั ลกู เสือแนะนาํ ให้ลกู เสือรจู้ กั วิธีการเก็บรวบรวมขอ้ มลู ตา่ ง ๆ ทพ่ี บเหน็ ใน ระหว่างการเดนิ ทางสํารวจ (3) ผกู้ าํ กับลูกเสอื แบง่ หมู่ลกู เสอื เพอ่ื วางแผนกาํ หนดรปู แบบสมดุ บนั ทึกไวส้ าํ หรบั เกบ็ ขอ้ มลู ในการเดนิ ทางสาํ รวจ (4)ผกู้ าํ กบั ลูกเสือใหห้ มูล่ กู เสอื นําเสนอรปู แบบสมดุ บนั ทกึ โดยผกู้ ํากับลกู เสือให้ คาํ แนะนําเพิม่ เตมิ จนครบทกุ หมหู่ มูล่ ูกเสอื ปรบั ปรงุ สมดุ บันทกึ ของตนเองตามความเหมาะสม 4) ผ้กู ํากับลกู เสอื เลา่ เรอ่ื งสนั้ ท่เี ปน็ ประโยชน์เรอื่ งกวางปาู กบั พวงองนุ่ 5) พิธปี ิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ ชักธงลง เลิก) 4.2 กิจกรรมคร้งั ที่ 2 1) พิธเี ปดิ ประชุมกอง (ชักธง สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก) 2) เกม การแขง่ เรือบก 3) กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้ (1) ผกู้ าํ กบั ลกู เสือและลกู เสอื ร่วมกันทบทวนถงึ เรอื่ งการออกแบบสมดุ บันทึก ขอ้ มูลในการประชมุ กองครงั้ ท่ผี า่ นมา (2)ผกู้ ํากับลูกเสอื อธบิ ายถงึ การเก็บรวบรวมขอ้ มลู และนาํ ไปสกู่ ารเขยี นรายงาน การเดินทางสาํ รวจ (3) ผกู้ าํ กับลกู เสอื มอบหมายให้หมู่ลูกเสอื วางแผนกําหนดรูปแบบวิธกี ารเขยี น รายงาน หลงั การเดินทางสํารวจ (4)ผู้กํากับลูกเสอื ใหห้ มูล่ กู เสือนําเสนอรูปแบบวิธีการเขยี นรายงาน โดยผกู้ ํากบั ตลกู1าม0เส4คือวใาหม้คคเหาํ มู่ แมอื นสา่งะะเนสสรํามิมเพแลมิ่ ะเพตฒั มิ นจานกจิคกรรบรมทลกุ กู หเสมือู่ ทหักษมะลู่ ชกู ีวิตเสในอื สปถราบันปศกึ รษงุ าแบลกูบเสแือสสดางมรัญารยนุ่ งใาหนญก่ ชาั้นรมเธัดยินมทศาึกงษสาปําีทรว่ี 2จ 4) ผู้กํากบั ลกู เสอื เล่าเรอ่ื งสั้นท่เี ปน็ ประโยชน์เรอื่ ง สุนขั จิง้ จอกในดงหนาม 5) พธิ ปี ดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ ชกั ธง เลิก) 5. การประเมินผล 5.1 ตรวจสอบข้อมูลระหวา่ งการเดินทางสาํ รวจและเขยี นรายงานการเดินทางสาํ รวจ 5.2 แบบประเมินการเข้ารว่ มกจิ กรรมกลมุ่ ของลกู เสอื 98 คู่มอื การจดั กจิ กรรมลกู เสือเสรมิ สร้างทักษะชวี ิตประเภทลกู เสอื สามัญรุน่ ใหญ่ เครอ่ื งหมายลกู เสอื ชัน้ พเิ ศษ ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 2

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมท่ี 11 เพลง สามัคคีรว่ มใจ สามคั คีรว่ มใจ เร็วไวช่วยกันทาํ การงานด้วยความสําราญเริงใจ มมาาชชว่ ่วยยกกันนั ซซเิ เิรร็วว็ ไไววจจะะไไดดเ้ ้เสสรร็จ็จททนั นั ใใดดใใคครรๆๆกกพ็ พ็ าากกนั นั ยยกกยยอ่ ่องง คูม่ ือส่งเสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สามญั ร่นุ ใหญ่ ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 2 105 เเกกมม เเกกมมกกาารรแแขข่งง่ เเรรืออื บบกก 11..ใใหห้ล้ลูกกู เเสสอื ือเเขขา้ า้ แแถถววตตออนนเเปปน็ น็ หหมมู่ๆ่ๆู แแตต่ลล่ ะะหหมม่เู ู่เขขา้ า้ แแถถววหห่าา่ งงกกนั นั 11ชช่ว่วงงแแขขนน 22..ใใหห้ล้ลกู ูกเเสสืออื แแตตล่ ล่ ะะหหมมู่ห่หู รรือือแแถถววนนง่ั ่งั เเออาามมอื อื จจบั บั เเออววคคนนขขา้ ้างงหหนนา้ า้ 33..ใใหหแ้ ้แตตล่ ล่ ะะแแถถววเเคคลลอื่ อื่ นนททไ่ี ีไ่ ปปถถึงงึ เเสสน้ น้ ททก่ี ่ีกําําหหนนดดดด้ว้วยยกกาารรกกรระะโโดดดดพพรรอ้ ้อมมๆๆกกนั นั โโดดยยไไมม่ใใ่หห้ ้ มมอื อื หหลลุดดุ จจาากกเเออววหหรรอื อื ขขาาดดแแถถววใใดดถถงึ ึงเเสส้นน้ ททีก่ ก่ี าํ าํ หหนนดดกกอ่ อ่ นนเเปป็น็นผผู้ชูช้ นนะะ ออุปุปกกรรณณ์ ์:: ปปนู นู ขขาาววโโรรยยเเสสน้ น้ หหรรือือใใชชไ้ ไ้มม้พ้พลลอองงววาางงใในนเเสส้นน้ ททกี่ ก่ี ําําหหนนดด ใใบบคคววาามมรรู้ ู้ 99 คู่มอื การจัดกิจกรรมลกู เสือเสรเเมิรรสื่อือ่รงา้ งงกทกักาาษรระรชรววี วบติ บปรรรวะวเมภมทขขล้อกูอ้ มเสมลูือูลสแแาลมลัญะะกรกุน่ าใารหรญรรา่ าเยคยรงอื่งางานหนชมน้ั ามยัธลยูกมเสศือึกชษ้นั าพปิเที ศี่ ษ2

ใบความรู้ เรอ่ื ง การรวบรวมขอ้ มลู และการรายงาน ในการเดนิ ทางสํารวจนั้น คณะเดินทางสาํ รวจควรมีสมดุ บนั ทึกในการเดินทางสํารวจ เพอื่ เก็บ ไว้เป็นหลักฐานในการสอบวิชาการเดินทางสํารวจต่อไป และเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลท่ีได้จากการ เดนิ ทางสํารวจมาศึกษาหาความรู้ และจดั ทาํ รายงาน 106 คก่มู าือสรง่ทเสารแิมบแลบะรพาฒั ยนงาากิจนกกรรามรลสกู าเสรอื วทจกั ษะชีวิตในสถานศึกษา ลูกเสือสามญั รนุ่ ใหญ่ ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 2 ลกู เสอื ควรจะมีการบันทึกส่งิ ตา่ ง ๆ ลงในสมดุ บนั ทึกเหมอื น ๆ กัน ด้วยการกระทาํ ดังน้คี ือ 1. แบบฟอร์มรายงานจะต้องบอกให้ทราบถึง วัน เดือน ปี ท่ีกําลังกระทํากิจกรรมเดินทาง สํารวจ 2. เวลา แสดงรายละเอียดว่า เวลาเทา่ ไหร่ของวนั นน้ั ๆ ใชบ้ อกเวลาแบบ 24 ชว่ั โมง 3. รายงานอย่างละเอยี ดโดยเฉพาะอย่างยงิ่ รายการทส่ี ําคญั ๆ 4. บอกระยะทางเป็นกิโลเมตร บอกตําแหน่งท่ีตั้งของสถานที่ต่าง ๆ หรือจะบอกระยะห่าง จากจดุ หน่ึงไปยังอีกจดุ หนงึ่ กไ็ ด้ 5. ตอ้ งมีแผนทสี่ งั เขป ทําอย่างประณตี และสะอาดเรยี บร้อย ซึง่ ลูกเสือจะต้องเขยี นสัญลักษณ์ แทนสงิ่ ต่าง ๆ ให้ถกู ตอ้ ง เช่น ถนน ทางรถไฟ แมน่ ํ้า สะพาน เป็นตน้ แบบแสดงรายงาการเดินทางสารวจ วนั เดอื น ปี เวลา รายการ ระยะทาง เรื่องสน้ั ทเ่ี ป็นประโยชน์ 100 คชู่มน้ั อืมกธั ายรมจศดั กึ กษิจากปรที รม่ี 2ลกู เสือเสรมิ สร้างทักษะชีวกิตวปารงะเปภทูาลกกู ับเสพือสวางมอัญงรุ่นุน่ ใหญ่ เคร่ืองหมายลูกเสือชัน้ พิเศษ

เรอื่ งสนั้ ทเี่ ป็นประโยชน์ กวางปาู กับพวงองุน่ นคะู่มออื งสุ่น่งเ\"สกกรววมิ าาแงงลปปะพูาาู ัฒกวลิ่งนไ่าาปกวจิใอกนยรเา่รพมงงินลอูกอเงบสุ่นือนเทพอ้ กั มอ่ืษซะอช่องวี นติุ่นใตกนัวอ็สจนถาาุญกนศกากึตาษรเมาตื่อลากูมพเลรสา่าือขสนาอตมงาัญนมรานุ่มยใาหพถญรึง่ าชบนั้นรมิ“เขวธั ยณอมในศหึกั้น้ขษแ้าาตซป่ไที่อมี่ น2่พตบัวกด้ววาย1งเ0ถป7ิดูา ก็จึง วิ่งไปอีกทางหนึ่งกวางปูาเห็นว่าปลอดภัยแล้วจึงกัดพวงองุ่นอย่างเอร็ดอร่อย\"เจ้ากินข้าทําไม เพอื่ นเอย๋ \"ตัวองุ่นถามอยา่ งนอ้ ยใจ กวางปาู จงึ วา่ \" ถ้าขา้ ไม่กินเจา้ ก็มคี นอืน่ มากนิ เจา้ อยดู่ ีน่ันแหละ\" ขณะที่กัดกินพวงองนุ่ เอง พรานอกี คนหนึ่งผา่ นมาเหน็ วา่ มบี างส่งิ เคล่ือนไหวอยู่ใต้เพิงองุ่นจึงเล็งธนูยิง ใส่กวางปาู ทันที เรอ่ื งนีส้ อนให้รวู้ า่ คนไมร่ บู้ ญุ คุณคนมักประสบความหายนะ ที่มาของเรือ่ ง : www.nithan.in.th/กวางปาู กบั พวงองุ่น สนุ ขั จิ้งจอกในดงหนาม สุนขั จ้ิงจอกตวั หนง่ึ ชอบไปขโมยลูกไก่และแม่ไก่ ของชาวบ้านมากินเป็นประจําวันหนึ่งพวก ชาวบ้านให้พรานดักซุ่มรอเล่นงานสุนัขจิ้งจอก แต่สุนัขจิ้งจอกเห็นเข้าก่อนจึงรีบวิ่งหนี ออกจาก หม่บู า้ นโดยเร็วพรานยังคงไล่ลา่ ตามมาติดๆ สนุ ขั จิ้งจอกจึงกระโดด เข้าไปซ่อนตัวในดงหนามทีช่ าย ปูาหนามอันแหลมคมท่มิ ตําสุนขั จง้ิ จอกจนเจบ็ ปวดไปทั้งตวั มันตัดพ้อดงหนามว่า “ทําไมตอ้ งทําร้าย เราดว้ ย ในเมือ่ เราไม่เคยทาํ รา้ ยเจ้า ดงหนามจึงตอบวา่ “ลูกไก่และแม่ไกก่ ็ไมเ่ คยทํารา้ ยสนุ ขั จิ้งจอก เชน่ กนั และการทีก่ ระโดดเขา้ มากท็ าํ ให้ก่ิงกา้ นของดงหนามหักรานไปไม่นอ้ ย เรือ่ งน้ีสอนให้ร้วู า่ ก่อนจะตาํ หนวิ า่ ใคร ควรยอ้ นดตู นเสยี ก่อนวา่ เคยทําผิด เชน่ นั้นมากอ่ นหรอื ไม่ ท่มี าของเร่อื ง : www.nithan.in.th/สุนขั จิ้งจอกในดงหนาม “ “ คู่มอื การจดั กจิ กรแรมบลบูกเปสือรเะสรเิมมสนิ ร้ากงทากั รษเะขชา้ ีวริตปว่ รมะเกภทิจลกูกรเสรอื มสากมลัญมุ่ รุน่ ขใหอญง่ลเคูกร่อืเสงหือมายลูกเสือชั้นพเิ ศษ 101 เรือ่ ง..............................................................................ช..ั้น..ม..ธั .ย. มศึกษาปที ี่ 2

แบบประเมนิ การเขา้ ร่วมกจิ กรรมกลมุ่ ของลูกเสือ เร่อื ง...................................................................................... กลุม่ ท่ีุุุุ..ช้นั ุุุุุุ 108 คู่มอื ส่งเสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทกั รษายะชกีวาิตรปในระสเถมาินนกศาึกรษเขาา้ ลร่วกู มเสกอื ิจสการมรัญม ร่นุ ใหญ่ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 ลาดับ ช่ือ-สกลุ ความสามัคคี การแสดง ความมี ความตง้ั ใจ อธิบายการเก็บ รวม ผลการ ท่ี ความคิดเหน็ ระเบยี บวินัย ในการ รวบรวมขอ้ มูล ประเมนิ ทางาน การเดนิ ทาง 1 ผ่าน ไม่ 2 สารวจ เกณฑ์ ผา่ น 3 4 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 20 เกณฑ์ 5 6 7 8 9 ลงช่อื .................................................ผู้ประเมิน (........................................................) เกณฑก์ ารประเมนิ คุณภาพคะแนน ประเมินการเข้ารว่ มกจิ กรรมกลุม่ ของลูกเสอื ผ่านเกณฑก์ ารประเมนิ รอ้ ยละ 80 ข้นึ ไป ผ่านเกณฑ์ รายการประเมิน คุณภาพ 4321 การเขา้ ร่วมกิจกรรม อธิบายเน้ือหาได้ อธบิ ายเนือ้ หาได้ อธบิ ายเน้ือหาไดต้ าม ไมส่ ามารถ กลุ่มของลกู เสือ ตามประเดน็ ตามประเด็นท่ี ประเดน็ ท่ีกําหนด อธบิ ายเนอื้ หาได้ ทีก่ ําหนดครบถ้วน กําหนดได้บางสว่ น บางสว่ นแต่ยังไม่ ตามประเด็นท่ี และให้ความรว่ มมอื และให้ความร่วมมือ ชดั เจนและให้ความ กาํ หนดและไมใ่ ห้ ในการทํากจิ กรรม ในการทํากิจกรรม รว่ มมือในการทาํ ความร่วมมือในการ โดยไม่ต้องตกั เตือน โดยมีการตักเตอื น กจิ กรรมโดยมีการ ทาํ กิจกรรม เป็นบางครัง้ ตกั เตือนเปน็ บางคร้งั แผนการจัดกิจกรรมลกู เสอื สามัญรุ่นใหญ่(เคร่ืองหมายลูกเสอื ชน้ั พเิ ศษ) ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 หน่วยท่ี 4 การแสดงออกทางศลิ ปะ แ1ผ0น2การจคชดั มู่น้ั ือกมกัธจิ ายกรมจศรัดึกรกษมิจากปทรีทร่ี ม่ี12ล2ูกเกสอื าเรสรแิมสสรดา้ งทอักอษกะชทีวาติ ปงรศะลิเภปทละกู เสือสามญั รุ่นใหญ่ เคร่ืองหมายลูกเสเวอื ชล้ันาพเิ ศ3ษชวั่ โมง คู่มือสง่ เสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสามัญรุน่ ใหญ่ ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2

และใหค้ วามรว่ มมือ และให้ความร่วมมือ ชดั เจนและใหค้ วาม กาํ หนดและไมใ่ ห้ ในการทํากิจกรรม ในการทํากิจกรรม รว่ มมือในการทํา ความรว่ มมอื ในการ โดยไมต่ อ้ งตกั เตือน โดยมีการตักเตอื น กจิ กรรมโดยมีการ ทํากจิ กรรม เปน็ บางคร้งั ตกั เตือนเป็นบางครง้ั แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสอื สามญั รุ่นใหญ่(เครอ่ื งหมายลูกเสือช้ันพิเศษ) ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 หนว่ ยท่ี 4 การแสดงออกทางศิลปะ แผนการจัดกิจกรรมที่ 12 การแสดงออกทางศลิ ปะ เวลา 3 ชว่ั โมง 1ค.จมู่ ดุือสป่งรเสะรสมิ งแคละ์กพาัฒรนเารกยี จิ นกรรรู้มลูกเสือทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสือสามญั รนุ่ ใหญ่ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีที่ 2 109 1.1 ลูกเสอื มกี ารพฒั นาในเร่อื งการรจู้ กั คณุ คา่ ของศลิ ปะได้ 1.2 ลูกเสือมสี ่วนรว่ มในงานศิลปะประเภทต่างๆได้ 2. เน้ือหา การแสดงออกทางดา้ นศลิ ปะ 3. ส่อื การเรยี นรู้ 3.1 เพลงมาร้องเพลงกนั 3.2 เพลงชา่ งโชคดี 3.3 เพลงฟาฺ ราตรี 3.4 อปุ กรณ์ประกอบการแสดงออกทางด้านศิลปะ 3.5 ใบความรเู้ ร่ืองง การแสดงออกทางศลิ ปะ 3.6 เร่อื งส้นั ที่เปน็ ประโยชนเ์ รอ่ื ง คณุ ค่าของ \"ลมหายใจ\" 3.7 เรื่องสน้ั ทเี่ ป็นประโยชน์เรอ่ื ง กบกบั สิงโต 3.8 เรื่องส้นั ทเ่ี ป็นประโยชนเ์ รอ่ื ง ความมรี ะเบยี บวนิ ัย 4. กจิ กรรม 4.1 กจิ กรรมคร้งั ที่ 1 1) พธิ ีเปิดประชุมกอง (ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก) 2) เกมกระรอก กระแต 3) กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรียนรู้ (1) ผกู้ าํ กับลูกเสอื และลกู เสือสนทนารว่ มกนั เกย่ี วกบั งานศิลปะ และแลกเปลี่ยน ประสบการณใ์ นการทํางานดา้ นศลิ ปะ (2) ผ้กู ํากับลูกเสอื ให้ขอ้ มลู เกย่ี วกับงานศิลปะตามขอบข่ายท่กี ารลกู เสือกาํ หนด (3) ผู้กาํ กับลกู เสอื และลกู เสือร่วมกนั แสดงความคดิ เห็นเก่ยี วกบั โอกาสที่ลกู เสือจะ ไดแ้ สดงออกทางดา้ นศิลปะทเ่ี หมาะสมหรอื การเขา้ รว่ มกิจกรรมศลิ ปะด้านต่างๆ (4) ผกู้ ํากับลูกเสอื และลูกเสอื ร่วมกนั สรปุ ถงึ องคค์ วามรทู้ ่ีได้รบั จากการศกึ ษาเรอ่ื ง ศิลปะ 4) ผู้กาํ กับลกู เสอื เลา่ เร่อื งสั้นท่เี ปน็ ประโยชน์เรอ่ื ง คณุ คา่ ของ “ลมหายใจ” 5) พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นัดหมาย ตรวจเคร่ืองแบบ ชักธงลง เลิก) 4.2 กจิ กรรมคร้งั ที่ 2 103 ค่มู 21ือ))กาเพรกจิธัดมีเกกปิจรกิดะรปรซมริบละกูขชเ่าสมุ ือวกเสอรงิมส(รชา้ ักงทธักงษขะนึ้ ชีวสติ ปวรดะมเภนทตลูก์ สเสงอื บสานมง่ิ ัญตรรนุ่ วใหจญแ่ เยครก่อื )งหชม้ันามยธัลยกู มเสศือกึ ชษน้ั าพปเิีทศี่ ษ2 3) กจิ กรรมตามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้

4) ผ้กู าํ กับลกู เสอื เล่าเร่อื งสั้นท่เี ป็นประโยชน์เรอ่ื ง คณุ คา่ ของ “ลมหายใจ” 5) พิธีปิดประชมุ กอง (นัดหมาย ตรวจเครื่องแบบ ชกั ธงลง เลิก) 4.2 กิจกรรมครั้งที่ 2 1) พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (ชักธงขนึ้ สวดมนต์ สงบนิ่งตรวจ แยก) 2) เกมกระซบิ ขา่ ว 3) กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ (1) ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื และลกู เสือร่วมกนั สนทนา และทบทวนเกย่ี วกบั เรอื่ งศิลปะใน 110 สปั คด่มู าือหส์ทง่ เี่ผสร่ามิ นแมลาะพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสือสามญั รุ่นใหญ่ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 (2) ผู้กาํ กับลูกเสอื มอบหมายลกู เสอื รว่ มกันวิเคราะห์ ความสนใจทางด้านศลิ ปะ ของตนเอง และหมู่ลกู เสอื แล้วเลอื กแสดงออกด้านศลิ ปะทตี่ นเอง และหมู่ลูกเสือสนใจหรอื ถนดั (3) ลูกเสือนาํ เสนอแนวทางการแสดงออกของตนเอง และของหมู่ ให้กองลูกเสือ ได้รบั ทราบ และใหข้ ้อเสนอแนะ (4) ผ้กู าํ กบั ลูกเสือมอบหมายให้ลูกเสอื วางแผนฝึกซ้อม เพอ่ื จดั การแสดงในช่วั โมง สัปดาห์ต่อไปโอกาสที่เหมาะสม 4) ผกู้ ํากับลกู เสอื เล่าเรือ่ งสั้นทเี่ ปน็ ประโยชน์เรอื่ งกบกับสงิ โต 5) พธิ ีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ ชักธงลง เลิก) 4.3 กจิ กรรมครัง้ ที่ 3 1) พธิ เี ปิดประชมุ กอง (ชักธงขนึ้ สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 2) เกมจับคู่ตามสงั่ 3) กิจกรรมตามจุดประสงค์การเรียนรู้ (1) ผกู้ าํ กบั ลกู เสือให้ลกู เสอื นําเสนองานการแสดงออกด้านศิลปะที่ได้นดั หมายไว้ใน สัปดาหท์ ่ผี า่ นมา ให้กองลกู เสือได้รับชม (2) ผกู้ าํ กบั ลูกเสอื และลกู เสือร่วมกนั แสดงความชนื่ ชมถงึ การแสดงออกดา้ นศลิ ปะ ของลูกเสือแต่ละคนและของหมู่ลูกเสอื แต่ละหมู่ (3) ผกู้ าํ กบั ลกู เสอื มอบหมายให้ลกู เสือวางแผนฝึกซ้อม และพัฒนาให้ดีย่งิ ขนึ้ เพอ่ื จดั การแสดงตอ่ ไปโอกาสทเ่ี หมาะสม 4) ผู้กาํ กับลกู เสอื เลา่ เร่อื งส้ันทีเ่ ปน็ ประโยชน์เรอื่ งความมรี ะเบียบวินัย 5) พิธีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ ชักธงลง เลิก) ขอ้ เสนอแนะ โอกาสการจดั การแสดงทางดา้ นศลิ ปะท่ีเหมาะสมไดแ้ ก่ วันสําคญั ต่างๆ เชน่ วันเดก็ วันสาํ คัญ ทางด้านศาสนา ชาติ พระมหากษัตริย์ วันสาํ คญั ทางลกู เสอื และการอย่คู า่ ยพกั แรม 5. การประเมินผล 5.1 อธบิ ายถงึ การพัฒนาในเรือ่ งการรจู้ กั คณุ ค่าของศลิ ปะ 5.2 สังเกตการมสี ่วนร่วมในงานศิลปะประเภทต่างๆ 5.3 แบบประเมินการเข้ารว่ มกจิ กรรมกลุม่ ของลูกเสือ 1เพ04ลง ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 12 คู่มือการจดั กจิ กรรมลูกเสือเสรมิ สร้างทักษะชีวิตประเภทลูกเสือสามญั รุ่นใหญ่ เครื่องหมายลกู เสือช้ันพิเศษ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 ชา่ งโชคดี

5.1 อธบิ ายถึงการพฒั นาในเร่อื งการรจู้ ักคณุ ค่าของศลิ ปะ 5.2 สังเกตการมสี ่วนร่วมในงานศิลปะประเภทต่างๆ 5.3 แบบประเมินการเข้าร่วมกจิ กรรมกลุ่มของลูกเสอื ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมท่ี 12 เพลง ชา่ งโชคดี ช่างโชคดวี นั น้ีมาพบเธอ (ซํ้า) ฉันดีใจจรงิ นะเออมาพบเธอฉนั สุขใจ คู่มือสง่ เสรตเิมธบแอลมนะือพั้นไฒั อปนยกา่สู กนั บิจใกาหรย้พรดมรหีลอ้ ูกรมเอื สเไพอื รทรกั ีย(ซษงะา้ํ ช()ซีวติ าํ้ ใ)นสถานศมยกึ ษกาารมอ้ ลอื งูกไรเวสาํ ้อืเสพสา่ าลยมนิ หัญฤัวรุ่นทเอใยั หยี ใญงห่ ช้หใหนั้ วั มพ้ใัธจรยสอ้ มขุ มศสเกึ พาํษรราาปยี ญีทง่ีต2ามกนั 111 แล้วหมุนกลับปรบั ตวั เสียใหท้ นั (ซา้ํ ) มือเทา้ เอวซอยเท้าพลัน ใหพ้ รอ้ มกันเถดิ เอย เกม กระรอกแยง่ รงั วิธเี ลน่ 1. แบ่งลูกเสอื ออกเปน็ หมู่ หมลู่ ะ 3 คน แต่ละหมู่ให้ 2 คนจับมือกัน (รัง) อีกคนหน่ึงเข้าไปยืน ระหว่างกลาง (ให้เปน็ กระรอก) 2. จดั ใหแ้ ต่ละหม่หู า่ งกนั ประมาณ 2 –3 เมตร วางให้เป็นรูปวงกลม ให้กระรอกตัวที่ไม่มีรังมา ยืนตรงกลาง 3. ผกู้ าํ กบั ลูกเสือใหส้ ญั ญาณเริม่ เล่นโดยการเปูานกหวีด เมอ่ื ไดย้ ินสญั ญาณใหก้ ระรอกในแตล่ ะ รงั ว่งิ เปลี่ยนรงั กนั ตัวท่ีไมม่ รี ังต้องคอยวิ่งแย่งรงั ตวั อนื่ ถ้าแยง่ ได้ใหเ้ ข้าไปอยแู่ ทน ตัวท่เี ขา้ รังไมไ่ ด้กค็ อย แยง่ รงั ของตัวอื่นต่อไป กระซิบขา่ ว วธิ ีเล่น 1. ใหล้ ูกเสือเข้าแถวเปน็ 2 แถว หรือมากกวา่ นนั้ แต่ละคนห่างกัน 2 หลา 2. การเร่มิ เลน่ ใหค้ นแรก(คนท้ายสุด)กระซบิ คนทอี่ ย่ขู า้ งหนา้ แล้วต่อไปเรื่อยๆ จนถงึ คนหัวแถว 3. เมอ่ื แถวใดทําเสร็จก่อน และรายงานข่าวไดถ้ กู ตอ้ งที่สุดเป็น “ผู้ชนะ” การกระซบิ ห้ามตะโกนดังๆ วธิ ีเล่น จบั คู่ตามส่ัง 1. ใหล้ ูกเสอื เขา้ แถวเป็นวงกลม 2. ส่ังให้ลกู เสือเดนิ เป็นวงกลม ตบมอื พร้อมเท้า เมื่อไดย้ นิ คําสงั่ ใหจ้ ับ “3” ใหท้ ุกคนวิง่ เข้า หากันจบั เปน็ กลุ่ม ๆ ละ 3 คน คนใดจบั ไมไ่ ดห้ รือจบั ช้าใหค้ ัดออกมานอกวง การสั่งจะสง่ั เท่าไรกไ็ ด้ เชน่ 4, 5, 2 ฯลฯ เมือ่ เห็นวา่ ลกู เสอื สนุกสนานพอสมควรกย็ ตุ กิ ารเลน่ ได้ ใบความรู้ คมู่ อื การจัดกจิ กรรมลกู เสอื เสริมเสรร่ือ้างงทกกั ษาะรชแีวสิตปดรงะเอภอทลกูกทเสาืองสศามลิ ัญปรุ่นะใหญ่ เครอ่ื งหมายลกู เสอื ชัน้ พิเศษ 105 ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 2

2. สั่งใหล้ ูกเสอื เดนิ เป็นวงกลม ตบมอื พรอ้ มเทา้ เมื่อได้ยินคําสง่ั ใหจ้ ับ “3” ให้ทุกคนว่ิงเข้า หากันจับเป็นกลุ่ม ๆ ละ 3 คน คนใดจับไม่ได้หรอื จบั ชา้ ใหค้ ดั ออกมานอกวง การส่ังจะสงั่ เท่าไรกไ็ ด้ เชน่ 4, 5, 2 ฯลฯ เม่อื เห็นว่าลกู เสือสนกุ สนานพอสมควรก็ยุตกิ ารเลน่ ได้ ใบความรู้ เร่อื ง การแสดงออกทางศิลปะ เพอ่ื ใหม้ ีการพัฒนาในเร่ืองการรจู้ กั คณุ ค่าของศิลปะ โดยมีสว่ นร่วมอย่างจรงิ จังในงานศลิ ปะ ประเภทตา่ งๆ ท่ีลูกเสอื สนใจเป็นพิเศษ คําว่า “ศลิ ปะ” (The Arts) มคี วามหมายกวา้ งมาก และอาจคลุมถงึ กิจกรรมทางวฒั นธรรม 1(1C2ulturaคlู่มaอื cสtง่ iเvสitรyมิ )แและทพบัฒทนกุากอจิ ยกา่รงรมลกู เสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สามัญรุน่ ใหญ่ ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 2 ศิลปะอาจแบง่ ออกเป็น 5 กลุ่มคือ 1. ศลิ ปทางการแสดง เชน่ ดนตรี ละคร การฟอฺ นรํา วิพิธทัศนา ห่นุ กระบอก การแสดงกล การพดู ในท่ีสาธารณะ การโตว้ าที ฯลฯ 2. ทัศนศิลป(Visual Arts) เช่น การวาดภาพลายเส้น (Drawing) การวาดภาพระบายสี (Painting) การปั้นและการทาํ แบบจาํ ลอง (Sculpture &Modelling) การออกแบบแฟชั่น (Fashion Design)ฯลฯ 3. การช่าง (Crafts) เชน่ การพมิ พภ์ าพดว้ ยวิธสี กรนี (Screen Printing) เคร่ืองปน้ั ดนิ เผา การลงยา การทาํ เครอ่ื งเขนิ การทาํ เครอื่ งถม การแกะสลกั ไม้ การชา่ งหนงั การทอ การชา่ งโลหะ การ จกั สาน การเขา้ เล่มหนงั สือ ฯลฯ 4. ศิลปะทางอักษรศาสตร์ (Literary Arts) เชน่ นวนิยาย บทร้อยกรอง การหนงั สือพมิ พ์ ชวี ประวตั ิ ความเรยี ง ฯลฯ 5. ศลิ ปะการวิจารณ์ (Criticism)เชน่ ดนตรี ละคร ภาพยนตร์ โทรทัศน์ นิทรรศการศิลปะ สถาปตั ยกรรม ฯลฯ มาตรฐานเครือ่ งหมายลูกเสือชัน้ พิเศษ แสดงความก้าวหนา้ ในการปฏิบัตงิ านทางศลิ ปะ โดยกระทาํ เรอื่ งหน่ึงเร่อื งใดต่อไปนีใ้ ห้เป็น ผลสําเร็จ 1. เสนอผลงาน 3 ชิน้ ซงึ่ แสดงความกา้ วหน้า (เช่น ภาพวาดระบายสี การป้นั งานเขียน การถ่ายภาพ ฯลฯ) 2. แสดงหรือมสี ว่ นในการแสดงทางศลิ ปะ ภายในของลกู เสอื หรอื ช้นั เรยี น 3 คร้ัง (เช่น ดนตรี ละคร การพดู ในทป่ี ระชุม ฯลฯ) 3. ไปดูการแสดงหรอื นทิ รรศการอย่างน้อย 3 ครงั้ หรืออา่ นหนังสอื ในทางศลิ ปะอยา่ ง นอ้ ย 3 เล่ม ตามคาํ แนะนาํ ของกรรมการสอบ และต่อมากรรมการสอบผู้ไดท้ าํ การสัมภาษณ์เหน็ ว่ามี ความรู้ในทางศิลปะกว้างขวางยิง่ ขน้ึ พอสมควร หมายเหตุ ลูกเสือสามัญรุ่นใหญท่ มี่ คี วามสามารถในทางศิลปะอยเู่ ดมิ ควรพยายามผา่ นการทดสอบ ตามขอ้ 1 หรอื ข้อ 2 เรือ่ งสั้นที่เปน็ ประโยชน์ คณุ ค่าของ “ลมหายใจ” คู่มือการจัดกิจกรรมลกู เสอื เสริมสร้างทักษะชีวติ ประเภทลูกเสอื สามัญรนุ่ ใหญ่ เครอ่ื งหมายลกู เสือชน้ั พิเศษ 106 ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 ค่มู ือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สามัญร่นุ ใหญ่ ชน้ั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 113

หมายเหตุ ลกู เสอื สามัญร่นุ ใหญท่ ่มี คี วามสามารถในทางศิลปะอยเู่ ดมิ ควรพยายามผ่านการทดสอบ ตามขอ้ 1 หรอื ข้อ 2 เรื่องสั้นทเ่ี ปน็ ประโยชน์ คณุ ค่าของ “ลมหายใจ” ทกุ วันนี้เรามีชวี ติ อยู่ได้กเ็ พราะอาศยั ลมหายใจแตล่ มหายใจยงั มคี ณุ คา่ อ่ืนทีเ่ รามักมองข้ามก็ คือคลมู่มอื หสา่งเยเวสลใรจาิมนโแกั้นลระเพธปัฒใน็ คนเรพาสกอื่ ักิจนกครเนตรมอื ลลนอูกใเงจสหือเราทายักไษใดจะ้ชเขวี ิตา้ ลในกึ สถๆาแนลศว้ึกษผาอ่ ลนกู อเอสอืกสมาามชญั า้ รุน่ ๆใหสญกั ่ ช5ัน้ มเัธทยีย่ มวศคกึ ษวาาปมีทอี่ ดั2 อั้นเก็บ113 กดอยากระบายโทสะจะลดลงไปมากสติท่ีเกอื บจะหลุดไปกลับคนื มาอยา่ งรวดเรว็ ลมหายใจจึงเปน็ ยา สลายความโกรธช้ันดี หรอื จะใชส้ ลายความกลวั ก็ได้ สลายความเครียดกย็ งิ่ ดีเข้าไปใหญ่ ร่างกายกับจติ ใจนน้ั มคี วามสมั พนั ธ์กันอยา่ งใกล้ชิด เวลาเกดิ โทสะหวั ใจจะเต้นเรว็ ลมหายใจ ถี่กระชน้ั เรียกว่าใจมผี ลตอ่ กาย ขณะเดยี วกันกายกม็ ผี ลตอ่ ใจดว้ ยลองหายใจเรว็ ๆ ส้นั ๆ สกั พกั จะ รสู้ ึกเครียดคนที่หายใจต้ืนและถีจ่ ะเป็นคนหงดุ หงิดงา่ ย ตรงกนั ขา้ มการหายใจเข้าลกึ ๆ และหายใจ ออกยาว ๆ ใจจะเบาคลาย ถ้าเรารตู้ ัวจบั ความรสู้ กึ ของตัวเองทนั รีบเอาลมหายใจมาใชใ้ ห้เปน็ ประโยชน์ดว้ ยการกําหนด ลมหายใจเข้าออกลกึ ๆความรู้สกึ โปร่งโล่งจะเขา้ มาแทนทค่ี วามเรา่ รอ้ นวุ่นวายใจ นอกจากนยี้ งั พบอกี ว่าในลมหายใจนนั้ มีทรพั ย์ลาํ้ ค่าท่ใี ชเ้ ทา่ ไรกไ็ มม่ ีวนั หมด คอื ความสขุ สงบ การหายใจเขา้ ออกช้า ๆเป็นบนั ไดเบื้องต้นสคู่ วามสงบถา้ จะให้ได้ผลดีย่ิงขน้ึ กเ็ อาใจไปจดจ่ออยทู่ ่ีลม หายใจดว้ ยยง่ิ จิตใจแนบชิดสนทิ กบั ลมหายใจมากเท่าไร กย็ ิ่งดีมากเทา่ น้นั หรือจะนับดว้ ยกไ็ ด้ เช่น หายใจเขา้ นบั 1 หายใจออกนับ 1จากนัน้ หายใจเข้านบั 2 หายใจออกนับ 2 เรียงไปจนถงึ 5 หรือ ตอ่ ไปถึง 10 กไ็ ด้ เร่ืองน้สี อนให้รวู้ า่ : คนเรามกั แสวงหาความสขุ นอกตัว หารไู้ มว่ า่ ในลมหายใจนนั้ มีท้ังสตทิ ัง้ ความ ผ่อนคลายและความสุขสงบข้อสําคญั คอื เราตอ้ งใสใ่ จกบั ลมหายใจของเราใหม้ ากกวา่ น้ี แทนทจี่ ะ ละเลยจนลืมตวั บอ่ ย ๆ วา่ เรากําลังหายใจอยู.่ ที่มาของเรื่อง: www.guitarthai.com/webboard/question.asp?QID=389191 กบกับสงิ โต มีสงิ โตตกัวหบนตคัวง่ึ มู่ เหอืดกนินางึ่ รมกจาัดรพกะจิ โบกดเรดขรมา้เลลพกูน่ รเสน้ออื ้ํามเสฝกรนิมับสไแรล้าล่กงะทบหักใษาหะเหช้ไีวปยิตออ่ื ปยอระทู่ยเภู่ที่อทืน่ี่เลชกู งิมเสเิฉขือะสานาแมนั้หญั ง่ รจห่นุ ะในฆหึ่งญ่าด่เเ้สวคยีรย่ือคใงหหวช้มตา้นั ามามยยสัธลยูกุขมฝเใสศูาจือกึ ยชษใ้ันกานพปบขเิีทศนณี่ ษ2้ันะตนก้ันใ1กจ0็ 7

กบกบั สงิ โต กบตวั หน่งึ กระโดดเลน่ น้ําฝน และหาเหยอ่ื อยทู่ ่เี ชงิ เขาแหง่ หนึ่งด้วยความสุขใจ ในขณะนั้นก็ มสี ิงโตตัวหน่ึงเดนิ มาพบเขา้ พร้อมกับไลก่ บให้ไปอยทู่ อ่ี ื่น มิฉะน้ัน จะฆ่าเสียให้ตาย ฝูายกบนั้นตกใจ มากได้อ้อนวอนขอใหส้ ิงโตอนญุ าตใหต้ นอยู่ในถ่ินนีต้ อ่ ไปเถดิ เพราะท่นี ต้ี นไดอ้ ยู่ตงั้ แต่เกิดแล้ว และก็ บมีออ1กา1ห4กาับรสอิงุดคโตู่มมวอื สสา่ ม่ง“เบสเอูรริมณาแล์ดละะ้วเพยมัฒอ่ื แนทาตกา่ ่สิจนิงกไโรมตรมย่ ไลอมูกม่ยเสใอหอื มท้อักยเษมกู่ ะื่อไ็ชกมวี ติบเ่ ปใเน็นหสไ็นถราวนแ่าศตจึกะก่ ษพอ่านูดลจอูกเะยสจ่าือางสกไามไรปญัสิขงรุ่นโอตใชหกมญ็ไค่ มชว้ัน่ยามอมัธมยงฟมาศมังกึ ทรษอั้งาบนปภทีั้น่ี ูเ2ขจึงา นสี้ ักหนึ่งรอบเถิด” สงิ โตกอ็ นญุ าต แล้วกบก็พดู ต่อไปว่า “เอาอยา่ งนีด้ ไี หม เรามาวงิ่ แขง่ ขนั กันในวนั พรุ่งนีใ้ ห้รอบภเู ขาน้ี หากใครชนะผนู้ ้นั ก็จะไดอ้ ยู่ท่ี ภเู ขานีต้ ่อไป หากใครแพ้ผู้นน้ั ต้องจากภูเขานี้ไป” สิงโตได้ยินกบพูดดังน้ันก็หัวเราะ พร้อมกับพูดว่า “ได้ซิ อย่ามาท้าแข่งให้เสียเวลาเลย อย่างไรเสยี ทา่ นกต็ ้องแพแ้ น่ๆ” ฝาู ยกบเม่ือได้ตกลงนัดหมายเวลาและสถานที่กับสิงโตเรียบร้อยแล้ว ก็กลับไปเรียกประชุม กบทงั้ หลาย วางแผนทจ่ี ะเอาชนะสิงโตใหไ้ ด้ วนั รงุ่ ขึน้ กบกับสงิ โตก็ไปยังทน่ี ดั หมาย สงิ โตพดู ข้นึ กอ่ นวา่ “กบโว้ย เร่ิมแขง่ ขนั แล้วหรอื ยัง” แล้วสิงโตกไ็ ด้ยนิ เสยี งกบตอบวา่ “เริม่ แข่งขนั ได้เลย เดี๋ยวนีแ้ หละ” เม่อื สงิ โตวิง่ ไปไดส้ ักครู่กเ็ หนือ่ ย กค็ ิดวา่ จะหยดุ นอนหลับซกั พกั หน่ึงกว็ ิง่ ไปทันกบ ถมเถไป ว่าแล้วสิงโตก็นอนหลับไปพกั ใหญๆ่ พอตนื่ ขึ้นมากร็ บี วง่ิ ไปอย่างรวดเรว็ ทันที พอวิง่ ไปไดส้ กั ครหู่ น่ึง สิงโตตะโกนว่า “กบโว้ย ขา้ ชนะแลว้ ” พอส้นิ เสยี งของสงิ โต ก็ได้ยินเสียงกบรอ้ งตะโกนอยู่ขา้ งหน้าวา่ “ขา้ อยู่ทนี่ ่ี ทา่ นยังตามข้าไม่ ทันหรอก” สิงโตพอได้ยินดงั นัน้ กต็ กใจว่งิ อยา่ งสดุ แรงเกดิ เพ่อื เอาชนะกบใหไ้ ด้ พอสงิ โตว่ิงไปไดส้ กั ครู่ ใหญ่ๆ กค็ ิดวา่ ตนต้องวิง่ เลยกบมามาแล้ว จงึ ตะโกนออกไปว่า “กบโว้ย ฉันชนะแล้ว” แต่แล้วกไ็ ด้ยนิ เสยี งกบตอบทางหน้าสิงโตอกี วา่ “ทา่ นจะชนะขา้ ไดอ้ ยา่ งไร เมอ่ื ทา่ นยงั วงิ่ อยู่ ข้างหลงั ข้า” สิงโตพอได้ยนิ ดงั นนั้ กต็ กใจสดุ ขดี รีบกระโดดออกว่งิ ไปอย่างรวดเรว็ อกี ครง้ั วิง่ ไปไดส้ กั พกั หนงึ่ กต็ ะโกนออกไปใหม่ว่า “กบโวย้ ขา้ ชนะเจา้ แน่ๆ คราวน้ี” แลว้ สงิ โตก็ไดย้ นิ เสียงกบตอบอยขู่ า้ งหนา้ วา่ “ทา่ นยงั ว่งิ อยู่ขา้ งหลงั ขา้ ท่านจะชนะไดอ้ ยา่ งไร” สงิ โตหมดแรงวง่ิ ตอ่ ไปแล้ว คิดวา่ เราแพก้ บแล้ว ถ้าขืนอยตู่ ่อไปเราต้องได้รับความอับอายจาก บรรดาสรรพสตั วท์ ั้งหลายแน่ๆ วา่ ว่งิ แขง่ ขนั แพก้ บแลว้ สิงโตก็ไปแอบเสียที่ในปูาตรงเชิงภเู ขานน่ั เอง และแลว้ สิงโตกไ็ ดย้ นิ เสยี งกบพูดขนึ้ วา่ “ทา่ นแพ้ขา้ แลว้ แต่ข้าจะไม่ไลท่ า่ นจากภเู ขานห้ี รอก ขอให้ท่านทาใจให้สบาย และจงอย่ตู อ่ ทีน่ ่ี ตอ่ ไปเถดิ ” สิงโตพอไดย้ นิ เสยี งกบพดู ดงั น้นั ยงิ่ ให้รูส้ กึ อับอายมาก จึงรบี วง่ิ หนีออกจากภเู ขาแหง่ นัน้ ไป และไม่กลบั มาทภ่ี ูเขาน้นั อกี เลย 10เผ8รู้ทื่อม่ี งกีนําคช้ีสลูม่ั้นองัือมนนกัธาย้อใรมหยจศัดก้รึ กษวู้วจิ าา่า่กปถ:รีทรเ้าม่ีม2ชล่ือนกู เเะสปกอื น็ เ็ไสใมรหิมเ่ ญปสร็นเ่้าปงสทน็งิ่ กั ทโษต่ีนะแช่าวีลภิตว้ ปาอครยะภเา่ภูมเททิใลจยีู่กเวสแวือตาส่เางมมอัญื่อํารแนนุ่ พาใจห้จญะแ่ไเลคดะร้รอ่อื ับงยหค่ามวเาทายลมี่ยกู อวเสไับอืปอชทั้นาพ้ยาเิทกศาษายรแแขข่ง่งขขันันนกั้นับ

ต่อไปเถิด” สิงโตพอได้ยนิ เสยี งกบพดู ดงั น้นั ยงิ่ ให้รสู้ กึ อบั อายมาก จงึ รีบวงิ่ หนีออกจากภูเขาแห่งน้นั ไป และไม่กลบั มาทีภ่ ูเขานน้ั อกี เลย เร่อื งน้ีสอนให้รู้ว่า: เมื่อเปน็ ใหญ่เป็นโตแล้วอย่าเที่ยววางอาํ นาจ และอย่าเท่ียวไปท้าทายแข่งขันกับ ผทู้ ี่มีกาํ ลังนอ้ ยกว่าถา้ ชนะก็ไม่เปน็ สิง่ ท่ีนา่ ภาคภูมิใจ แต่เมื่อแพ้จะได้รับความอับอายการแข่งขันน้ัน อ ย่า นึ ก ว่า ตน มีอ ะไ ร ห ลา ย อ ย่า ง เห นื อ ก ว่ า คู่ต่อ สู้ ม า ก จ ะช น ะเ ส ม อ ไ ปอ า จ จ ะพ่ า ย แ พ้ด้วย ค วา ม ครูเู้่มทอื า่สไ่งเมสถ่รมิ ึงแกลาะรพณัฒ์กนา็เปกจิน็ กไรดรม้ ลูกเสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสามัญรุ่นใหญ่ ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 115 ทมี่ าของเรื่อง : www.nithantube.com/นทิ านอีสป-เรือ่ ง-กบและสงิ โต/ ความมีระเบียบวนิ ัย คุณแมข่ องชยั ยุทธเล่าว่า การจดั ดอกไม้เข้าแจกนั นน้ั จะทาํ ใหด้ อกไมท้ อ่ี ยูใ่ นแจกนั ดสู วยงาม เหมาะสมที่จะนํามาบชู าพระ เปน็ ของขวญั กํานลั อันมคี ุณคา่ ตรงขา้ มกบั ดอกไมป้ ระเภทเดียวกัน แตเ่ หลอื ทิ้งจากการจัดเขา้ แจกนั กห็ าคา่ มไิ ด้ และจะถูกกวาดลงถังขยะไปในท่สี ุด คณุ แมจ่ งึ ถามชัย ยุทธวา่ “ลูกคิดจะเลอื กทําตนแบบไหน เปน็ แบบดอกไมใ้ นแจกนั หรือนอกแจกนั ” ชยั ยุทธตอบวา่ “ผมอยากเปน็ ดอกไมใ้ นแจกนั ครับ เพราะผมอยากเปน็ คนท่มี ีคณุ คา่ ”คณุ แมจ่ ึงชืน่ ชมชัยยุทธท่ีรู้จักคิด อยา่ งมเี หตุผล เรื่องน้ีสอนใหร้ วู้ ่า: เราควรทาํ ตวั ให้มคี ณุ คา่ เหมอื นดอกไมใ้ นแจกนั เพราะจะได้รบั การยกยอ่ ง ว่าเปน็ คนดี แบบประเมนิ การเข้ารว่ มกจิ กรรมกลุ่มของลูกเสือ 109 เรือ่ ง...................................................................................... คมู่ ือการจัดกิจกรรมลูกเสอื เสริมสรา้ กงทลกั ุ่มษทะชีุ่ีวุิตปุระุเภ.ท.ชลกู้นั เุสอื ุสาุมัญุร่นุุใหุญ่ เครื่องหมายลูกเสือชัน้ พิเศษ ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 คมู่ ือส่งเสรมิ และพัฒนากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลูกเสือสามญั รนุ่ ใหญ่ ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2

แบบประเมนิ การเข้าร่วมกจิ กรรมกลุ่มของลกู เสอื เร่ือง...................................................................................... กล่มุ ท่ีุุุุ..ชัน้ ุุุุุุ 116 คมู่ อื ส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสือทักรษายะชกีวาิตรปในระสเถมาินนกศากึ รษเขา้าลร่วกู มเสกือจิ สการมรญัม รุ่นใหญ่ ชั้นอมธัธบิ ยามยศึกษาปีที่ 2 ผลการ ความตงั้ ใจ แนวทางการ รวม ประเมิน ลาดับ ช่อื -สกลุ ความสามคั คี การแสดง ความมี ในการ แสดงออก ท่ี ความคิดเห็น ระเบยี บวินยั ทางาน ทางศลิ ปะ ผา่ น ไม่ เกณฑ์ ผ่าน 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 20 2 เกณฑ์ 3 4 5 6 7 8 9 10 ลงชือ่ .................................................ผปู้ ระเมิน (........................................................) เกณฑ์การประเมนิ คณุ ภาพคะแนน ประเมนิ การเข้ารว่ มกจิ กรรมกลุ่มของลกู เสือผ่านเกณฑก์ ารประเมนิ รอ้ ยละ 80 ข้ึนไป ผา่ นเกณฑ์ รายการประเมิน คุณภาพ 4321 การเข้าร่วมกิจกรรม อธบิ ายเนอ้ื หาไดต้ าม อธบิ ายเน้อื หาได้ตาม อธิบายเนือ้ หาได้ตาม ไม่สามารถ กลุ่มของลูกเสอื ประเดน็ ประเดน็ ทก่ี าํ หนดได้ ประเดน็ ที่กาํ หนด อธิบายเน้ือหาได้ตาม ทีก่ ําหนดครบถ้วน และ บางส่วนและใหค้ วาม บางสว่ นแต่ยงั ไม่ชัดเจน ประเด็นทก่ี ําหนดและ ให้ความรว่ มมือในการ ร่วมมอื ในการทํา และให้ความรว่ มมือใน ไมใ่ หค้ วามร่วมมอื ใน ทํากจิ กรรมโดยไมต่ อ้ ง กจิ กรรมโดยมกี าร การทํากิจกรรมโดยมกี าร การทํากิจกรรม ตักเตอื น ตักเตอื นเปน็ บางคร้ัง ตกั เตือนเปน็ บางครั้ง แผนการจดั กิจกรรมลกู เสอื สามัญรนุ่ ใหญ่(เครื่องหมายลูกเสือชัน้ พเิ ศษ) ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 หนว่ ยท่ี 5 สมรรถภาพทางกาย แ1ผ1น0การจชคัดูม่ั้นือกมกัธิจายกรมจศรัดกึ รกษมิจากปทรทีร่ี มี่12ล3กู เสลือกูเสเรสิมสือรไา้ ทงทยกั กษะาชยีวสติ ปมราะเรภท์ทลกู เสือสามญั รุน่ ใหญ่ เคร่อื งหมายลูกเสือเวชั้นลพาิเศษ2 ชว่ั โมง

แผนการจดั กจิ กรรมลูกเสือสามัญรนุ่ ใหญ่ (เคร่ืองหมายลกู เสอื ชนั้ พเิ ศษ) ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 หน่วยท่ี 5 สมรรถภาพทางกาย แผนการจดั กิจกรรมท่ี 13 ลกู เสอื ไทยกายสมารท์ เวลา 2 ชว่ั โมง 1.จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ลูกเสือสามารถอธบิ ายถงึ สถานการณส์ ขุ ภาพของตนเองในเรื่องความอว้ น โดยใช้ดัชนีมวล กายเปน็ ตัวชวี้ ดั และมแี นวทางในการดแู ลตนเองได้ 2. เน้อื หา ความตระหนกั ถึงสถานการณส์ ุขภาพของตนเองในเรื่องความอว้ น และการปฏิบัติตนใหม้ ี ดัชนมี วลกายตามเกณฑส์ ขุ ภาพ จะช่วยใหม้ สี ขุ ภาพดีแข็งแรง 3. ส่ือการเรยี นรู้ 3.1 เกมแขง่ ขนั ยืนกระโดดไกล 3.2 เกมแขง่ ขนั ม้าโรมนั 3.3 ใบความรู้เรื่อง อย่างไรเรยี กวา่ อ้วน, เรือ่ ง พลงั งานทไี่ ดจ้ ากอาหาร และพลังงานที่ใช้ใน กจิ กรรมตา่ ง ๆ 3.4 เรื่องสั้นที่เปน็ ประโยชน์เร่ือง นายพลกบั เดก็ 3.5 เรื่องสัน้ ทีเ่ ป็นประโยชน์เร่อื ง ความหมายของ HB และ 2B บนดนิ สอ 4. กิจกรรม 4.1กจิ กรรมคร้ังท1่ี 1) พธิ ีเปดิ ประชุมกอง(ชกั ธง สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 2) เพลง หรอื เกม 3) กจิ กรรมตามจดุ ประสงค์การเรียนรู้ (1) ผกู้ าํ กบั ลกู เสอื นาํ สนทนาด้วยคาํ ถาม “ลูกเสอื คดิ ว่าตนเองอว้ นหรือไม่ เพราะ อะไร” สุ่มให้ลูกเสอื ตอบ 2 – 3 คนแล้วนาํ เข้าสกู่ ิจกรรม (2) ลูกเสือช่งั นํ้าหนกั วัดสว่ นสงู คํานวณหาค่าดชั นมี วลกาย โดยศกึ ษาจากใบความรู้ เร่อื งอยา่ งไรเรียกว่าอ้วน (3) หม่ลู กู เสือน่ังล้อมวง สมาชิกแตล่ ะคนผลดั กนั พูดคยุ แลกเปล่ียนในประเด็น - คา่ ดชั นมี วลกายทไ่ี ดข้ องตนเองตรงกบั ทค่ี ดิ ไวต้ อนแรกหรือไม่ เพราะอะไร - ทบทวนการปฏบิ ัติตนแล้วมีปจั จยั อะไรที่ทําใหค้ า่ ดชั นมี วลกายออกมาเชน่ น้ี (ตํ่ากว่าเกณฑ์ อยู่ในเกณฑ์ สงู กว่าเกณฑ์) - ตงั้ ใจจะปรบั พฤตกิ รรม หรือ ปฏิบตั ติ น อยา่ งไรบา้ ง (4) รวมกอง ผกู้ ํากบั ลูกเสอื เพมิ่ เตมิ เรื่องการรบั ประทานอาหาร และการออกกําลงั กาย เพือ่ ควบคมุ ดัชนมี วลกายใหอ้ ยูใ่ นค่าปกติ และนัดแนะการติดตามผลการปฏิบตั ติ น ใน อกี 3 เดอื น คมู่ ือการจัดกิจกรรมลูกเสือเสรมิ สรา้ งทักษะชวี ิตประเภทลูกเสือสามญั รุ่นใหญ่ เครอื่ งหมายลกู เสอื ช้นั พเิ ศษ 111 4) ผู้กํากับลกู เสอื เล่าเรอ่ื งทีเ่ ป็นประโยชน์ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 2

4) ผ้กู �ำ กับลกู เสอื เลา่ เรื่องทีเ่ ปน็ ประโยชน์ 5) พิธีปิดประชุมกอง(นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ ชกั ธง เลกิ ) 4.2 กิจกรรมครัง้ ท่ี 2 ( 3 เดอื น หลังกจิ กรรมคร้งั ท่ี 1) 1) พิธีเปดิ ประชุมกอง(ชักธง สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก) 2) เพลง หรอื เกม 3) กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ (1) ผกู้ าํ กบั ลกู เสือใหล้ ูกเสอื ช่ังนํา้ หนกั วัดสว่ นสงู คํานวณหาคา่ ดชั นีมวลกาย เทยี บ กับเกณฑ์ และค่าเดมิ ในครงั้ กอ่ น (2) หม่ลู กู เสอื นง่ั ลอ้ มวง ใหส้ มาชิกแตล่ ะคนผลดั กนั พดู คยุ แลกเปลีย่ นในประเด็น - คา่ ดัชนมี วลกายเป็นไปตามท่ีคาดไวห้ รอื ไม่ - ทบทวนการปฏบิ ตั ติ นแล้วมปี ัจจยั อะไรท่ที ําใหค้ า่ ดชั นมี วลกายออกมาเชน่ นี้ (เปน็ หรอื ไม่เปน็ ตามทคี่ าดไว้) - การปรับพฤติกรรม หรอื ปฏบิ ตั ติ น ใน 3 เดอื นที่ผา่ นมามผี ลต่อสขุ ภาพ อย่างไรบา้ ง (3) รวมกอง ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื นําอภปิ ราย และสรปุ ในประเด็น “ไดข้ อ้ คดิ อะไรจาก กจิ กรรม และจะนาํ ไปปฏบิ ัติในชีวติ ประจาํ วันอย่างไร” 4) ผกู้ ํากับลกู เสอื เลา่ เร่ืองสั้นท่ีเปน็ ประโยชน์ 5) พิธปี ดิ ประชุมกอง(นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ ชกั ธง เลิก) 5. การประเมินผล 52.11 สงั เกตพฤติกรรมของลกู เสือในการใฝรู ู้ ใสใ่ จปฏิบตั ติ ามคําสง่ั ผกู้ าํ กับลกู เสือ รับฟังความ คิดเหน็ เสนอความคดิ เหน็ การเปน็ ผูน้ ําผตู้ ามทด่ี ี 5.2 แบบประเมินสุขภาพตัวเองโดยใชด้ ชั นมี วลกายเป็นตวั ชว้ี ัด และปรับปรุงตนเองเพอ่ื การ พัฒนาสุขภาพให้ไดม้ าตรฐานสภาวะโภชนาการ 6. องค์ประกอบทกั ษะชีวิตสาคัญทีเ่ กดิ จากกจิ กรรม คอื ความคิดวิเคราะห์ ความคดิ สรา้ งสรรค์ และความตระหนกั ถงึ สถานการสขุ ภาพของตนเอง ในเรอ่ื งความอ้วนและมแี นวทางในการดแู ลตนเอง ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมท1ี่ 3 เกม 119 เกมแขง่ ขันยนื กระโดดไกล 11ค2ูม่ อื สง่ เสคชมู่ร้นั ิมือมแกธั าลยรมะจพศัดึกัฒกษนิจากาปรกีทริจม่ี ก2ลรูกรเมสลอื ูกเสเรสิมือสทรกั ้าษงทะกัชษีวิตะชในีวิตสปถราะนเภศทกึ ลษูกาเสลือูกสเสามือัญสารมุน่ ัญใหรญนุ่ ่ใเหคญรือ่ ่ งชห้นั มมาธั ยยลมกู ศเสกึ อื ษชาน้ั ปพที เิ ศ่ี 2ษ

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมท่ี 13 เกม เกมแข่งขันยืนกระโดดไกล ผู้กาํ กับลกู เสือใหล้ ูกเสอื แต่ละหมู่แข่งขันยืนกระโดดไกล โดยให้ลูกเสือแต่ละหมู่ยืนอยู่ท่ีเส้น เริม่ ต้น เมื่อได้สัญญาณจากผู้กํากับลูกเสือให้ลูกเสือทุกคนในหมู่กระโดดไปข้างหน้าให้ได้ระยะไกล ทส่ี ดุ และเมื่อเท้าถึงพ้ืนให้ยืนอยู่กับท่ี ผู้กํากับลูกเสือมอบหมายให้ลูกเสือหนึ่งนายวัดระยะกระโดด ของลูกเสือแตห่ มู่ แล้วรวมระยะกระโดดของหมู่ ว่าไดร้ ะยะเทา่ ใด หมู่ใดได้ระยะมากทีส่ ุด เป็นหมู่ชนะ เกมแข่งขนั ม้าโรมนั ผู้กํากับลูกเสือใหห้ มู่ลกู เสือเลอื กสมาชิกทต่ี ัวใหญ่แข็งแรง 3 คน ยืนเรียงกันคนกลางเป็นม้า อีกสองคนยืนด้านข้างเป็นรถ คนกลางใช้มือสองข้างโอบเอวของคนด้านข้างทั้งสองไว้ สองคน ด้านขา้ งประสานมือตนเองไวข้ ้างหลงั และเลือกสมาชกิ ตวั เล็กสดุ เป็นคนบังคบั โดยข้ึนไปยืนบนมือท่ี ประสานกนั ไวข้ องคนท่ียืนทัง้ สองขา้ ง ใชม้ ือเกาะบา่ คนกลางไว้ให้แน่น เม่อื ได้ยนิ สญั ญาณให้ทั้ง 3 คน ออกว่ิงพร้อมกันจากจุดเริ่มต้น ไปให้ถึงเส้นชัย หมู่ใดไปถึง กอ่ นเปน็ ผ้ชู นะ ใบความรู้ 113 เรอื่ ง อยา่ งไรเรยี กว่าอ้วน ค่มู ือการจัดกจิ กรรมลูกเสือเสริมสรา้ งทกั ษะชวี ติ ประเภทลูกเสอื สามัญรนุ่ ใหญ่ เคร่ืองหมายลูกเสือชั้นพเิ ศษ ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2

ใบความรู้ เรอ่ื งอยา่ งไรเรียกว่าอ้วน ความอว้ น คอื ภาวะท่ีรา่ งกายมนี าํ้ หนกั เกนิ ปกติ และมกี ารสะสมไขมนั มากเกนิ ความ ตอ้ งการของร่างกาย เราจะร้ไู ด้อย่างไรว่าเป็นโรคอว้ น วิธที ่ีนิยมใช้ คือการคาํ นวณหาค่าดัชนีมวลกาย โดยมสี ตู รดงั น้ี ดัชนีมวลกาย= นา้ํ หนกั ตวั เป็นกโิ ลกรมั หารดว้ ย (ส่วนสงู เป็นเมตร ยกกาํ ลงั สอง) การแปลผล < 20 นน. นอ้ ยกว่าปกติ 20 – 24.9 นน. ปกติ 25 – 29.9 นน. มากกว่าปกติ 30 – 39.9 โรคอว้ น > 40 โรคอ้วนข้ันรนุ แรง ตวั อย่าง นายหมู หนกั 60 กิโลกรมั สูง 1 เมตร 50 เซนติเมตร ดัชนีมวลกาย = 60 = 26.66 กิโลกรมั ต่อตารางเมตร (1.5)2 แสดงว่านายหมูเรมิ่ มนี าํ้ หนกั มากกวา่ ปกติแล้ว คา่ ที่นอ้ ยกวา่ 20 กิโลกรัมต่อตารางเมตร ถือวา่ ผอมไป ควรต้องปรับปรุงภาวะโภชนาการให้ สมดุลย์ และเพียงพอตอ่ การเจริญเติบโตของร่างกาย เพราะลูกเสือสามัญรุ่นใหญ่อยู่ในวัยท่ีร่างกาย กาํ ลงั เตบิ โตและสูงขึน้ อยา่ งรวดเรว็ การกินอาหารที่สมดลุ ย์ครบ 5 หมู่ และเพียงพอต่อความต้องการ จึงเปน็ เรื่องที่สาํ คญั ต่อสุขภาพในระยะยาว ความอว้ นเป็นปัญหาต่อสุขภาพอย่างไร - เด็กอ้วนมโี อกาสเปน็ โรคเช่นเดยี วกับผู้ใหญอ่ ว้ น เพราะความอ้วนมีผลต่อการทํางานของ ฮอร์โมนหลายชนิด เช่นอินซูลิน ซ่ึงทําให้เกิดโรคเบาหวาน และยังทําให้เสี่ยงต่อโรคอ่ืนๆ เช่น โรคหัวใจ ความดนั โลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง กรดยูริกในเลือดสูง เป็นต้น - เดก็ อว้ นจะเปน็ หนมุ่ เป็นสาวเร็วข้นึ แต่หยดุ เติบโตเร็วเช่นกัน ในระยะแรกจงึ ดวู ่าโตเรว็ กวา่ เด็กอื่น แตร่ ะยะท้ายกลับตวั เต้ียกวา่ เดก็ ทไี่ มอ่ ว้ น นอกจากนก้ี ารรับนา้ํ หนกั ทม่ี ากเกนิ ไป มผี ลทาํ ให้ โครงสร้างของกระดกู และขอ้ ผดิ ปกติโดยเฉพาะกระดกู ขาซงึ่ ทาํ หนา้ ที่รบั น้ําหนกั เชน่ ปวดขอ้ สะโพก ปวดเข่า ขาโกง่ ฯลฯ - ปญั หาทางระบบหายใจ เนื่องจากผนงั ลําตวั หนาทาํ ให้ปอดขยายตัวไดน้ ้อย และช่องทาง เดนิ หายใจแคบลงจากความอ้วน ทาํ ให้มอี าการหายใจตดิ ขดั ในชว่ งนอนหลับ กรนเสียงดงั - ผวิ หนงั ของเด็กอว้ นบรเิ วณรอยพบั เช่น ซอกคอ หลังคอ รกั แร้ ใตร้ าวนมและขอ้ พบั จะมี สีคลา้ํ ซง่ึ ลกั ษณะที่ผิวหนังน้ีจะดขี ้ึนเมอื่ มกี ารลดนํ้าหนกั ลง - ปญั หาจิตใจ เดก็ อ้วนมกั ขาดความมั่นใจ ในรูปร่างและบคุ ลิกภาพของตนเอง ถกู เพ่อื นลอ้ อายจนไมก่ ลา้ ไปไหน และอาจเกิดปญั หาการเข้ากลุ่มกับเพอ่ื นตามมา 114 ชคเูม่น้ั รอืมม่ิกธั ายอรมจ้วศดั นึกกษแจิ ากลปรีทว้รม่ี จ2ละกู ทเสาอื เอสยรมิ า่ สงรไา้ รงทักษะชวี ติ ประเภทลกู เสือสามญั รุน่ ใหญ่ เคร่ืองหมายลูกเสือชั้นพเิ ศษ คู่มอื ส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลูกเสือสามญั ร่นุ ใหญ่ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2

เดนิ หายใจแคบลงจากความอว้ น ทาํ ให้มอี าการหายใจตดิ ขดั ในช่วงนอนหลบั กรนเสยี งดัง - ผวิ หนังของเด็กอว้ นบรเิ วณรอยพบั เช่น ซอกคอ หลงั คอ รักแร้ ใตร้ าวนมและขอ้ พบั จะมี สคี ลาํ้ ซ่ึงลักษณะทผี่ วิ หนงั น้ีจะดขี ึ้นเมอ่ื มกี ารลดนา้ํ หนักลง - ปญั หาจติ ใจ เด็กอว้ นมกั ขาดความมนั่ ใจ ในรูปรา่ งและบุคลกิ ภาพของตนเอง ถูกเพือ่ นลอ้ อายจนไมก่ ล้าไปไหน และอาจเกิดปญั หาการเข้ากลุ่มกับเพอื่ นตามมา เร่ิมอ้วนแลว้ จะทาอยา่ งไร ไคมู่ม่คอื วสรง่ เอส1ดร.มิอแากลหะินาพอรัฒานเหพาากรรจิ าใกะหรเร้คมมรื่อลบูกเกเ5สิดอื คหทวักมษาู่ มะแชหีวลิติวะใจคนะรสทบถําานใ3หศมกึ้กษ้ือินามโลดาูกยกเสมขือึ้ีนสสูตามลรญัดวรอ่า่นุ าผใหหักญาคร่ ชปรน้ั ่ึงรมหะัธเนยภึ่งมทแศลึกษะแาอปปยฺงีท่า่ี 2งนอ้ํา่ืนตคารลึ่ง1หแ2นล1ะ่ึง ไขมนั ท่สี ําคญั คือกินอาหารเป็นเวลา ไม่กินจุบจิบ งดเครื่องด่ืมท่ีมีนํ้าตาลผสมอยู่ ควรด่ืมน้ําสะอาด แทน ปริมาณอาหารท่ีกินต่อวันเม่ือคํานวณพลังงานท่ีได้ควรอยู่ระหว่าง 1,200 – 1,500 แคลอร่ี ไม่ควร เกนิ กว่านี้ โดยสามารถคาํ นวณปรมิ าณพลังงานท่ไี ด้จากอาหาร จากตารางพลงั งานจากอาหาร 2. ออกกําลงั กายให้สมาํ่ เสมอ เชน่ เดิน วิ่ง ข่ีจักรยาน กระโดดเชือก ว่ายนํ้า เป็นต้น เพ่ือ เผาผลาญพลงั งานและดึงไขมนั ท่ีสะสมอยูใ่ นร่างกายออกโดยสามารถคํานวณพลังงานทีใ่ ช้ไปได้ จาก ตารางพลังงานทใ่ี ช้ในการออกกําลังกายซ่งึ ทางการแพทย์ คําวา่ แคลอรี มักใชใ้ นความหมายถงึ \"กิโล แคลอร\"ี ผอู้ อกกาํ ลังกายควรมหี ลกั ปฏิบัติเพื่อความพอเหมาะพอดี คอื - ความหนักของการออกกําลังกาย ผู้ออกกําลังกายมีความจําเป็นจะต้องทราบว่าควรออก กําลังกายเท่าใด จงึ จะไมเ่ ป็นอนั ตราย ตอ่ รา่ งกายและได้ผลดที ี่สดุ โดยปกตเิ ราจะใช้อตั ราการเต้นของ หัวใจเปน็ ตวั วดั ความหนกั ของงานถ้าเปน็ การออกกาํ ลังกายเพ่ือสขุ ภาพอตั ราการเต้นของหัวใจของผู้ ออกกําลังกายควรอยู่ในอัตรา 70–80 % ของอัตราการเต้นของหัวใจสูงสุด โดยอัตราการเต้นของ หัวใจสูงสดุ มีสูตรในการคาํ นวณดังตอ่ ไปน้ีชพี จรสงู สุด = (220 – อายปุ )ี X (0.7 - 0.8) ตัวอย่าง “ต่าย อายุ 30 ปี อตั ราการเตน้ ของหัวใจสูงสุดในการออกกาํ ลังกาย คอื 133 – 152 ครัง้ / นาที” - ความนานของการออกกาํ ลังกาย ในการออกกําลังกายเพอื่ สขุ ภาพแต่ละคร้ัง โดยท่ัวๆ ไป ควรใช้เวลาอย่างน้อย 20 –30 นาที โดยให้อัตราการเต้นของหัวใจคงท่ี (ตามการคํานวณ) ไป ตลอดเวลาน้ัน - ความบอ่ ยของการออกกาํ ลังกาย ความเหมาะสมในการออกกาํ ลังกายในหนึง่ สปั ดาห์น้นั ควรออกกําลังกายไม่นอ้ ยกวา่ 3 วนั และไม่เกนิ 6 วันและควรมีวันพกั ผอ่ นสปั ดาห์ละไม่นอ้ ยกวา่ 1 วนั 3. สรา้ งแรงจูงใจ เช่น ช่ืนชมและใหก้ าํ ลงั ใจตนเองทุกวัน ท่ีปฏบิ ัตติ นไดต้ ามเททตี่ ี่ต้ังั้งใจใจไวไว้ ห้ หาา เพื่อนออกกําลงั กายรว่ มกนั แขวนชดุ สวยๆ หลอ่ ๆ ที่เคยใสไ่ ดเ้ พื่อกระตนุ้ ให้เกดิ ความพยายามมากข้ึน พลงั งานท่ีไดจ้ ากอาหาร และพลังงานที่ใช้ในกจิ กรรมตา่ ง ๆ พลงั งานทไ่ี ด้จากอาหาร อาหาร แคลอรี่ อาหาร แคลอร่ี สม้ 1 ผล คมู่ อื การจัดกจิ กรรมลกู เสือเสริมสร้างทัก4ษ0ะชีวติ ประเภขท้าลวกู ตเส้มือมสาดั มัญ1รค่นุ ใู่ หญ่ เครอ่ื งหชม้ันามยัธลยกู มเสศอื ึกชษน้ั าพปิเที ศี่ ษ2320 115

พลงั งานที่ไดจ้ ากอาหาร และพลงั งานทีใ่ ช้ในกจิ กรรมตา่ ง ๆ พลงั งานทไ่ี ด้จากอาหาร อาหาร แคลอร่ี อาหาร แคลอรี่ สม้ 1 ผล 40 ข้าวต้มมดั 1 คู่ 320 ตม้ ยํากงุ้ 50 ถัว่ ดาํ ต้มนาํ้ ตาล 1 ถว้ ย 340 ผแกดั1งผ2จ2กั ืดบผงุ้ ักจกคีนูม่าคือดสรข่ง่ึงาเถสวรว้ มิ1ยแถละ้วพยัฒนากจิ กรรมลูกเส17ือ15ท0กั ษะชีวิตในแขสก้าถวงาสกนวรศยะึกหษ1ราไ่ี จลกาูก่นเ1สอื ถสว้ ามยัญรุน่ ใหญ่ ชัน้ มธั ยมศึกษ33า65ป05ีท่ี 2 ส้มตาํ 1 จาน 120 ก๊วยจ๊บั 1 ชาม 400 ไขล่ กู เขย 1 ฟอง 160 ผัดซอี วิ้ ไสไ่ ข่ 440 นมจดื 1 กล่อง 160 ขา้ วขาหมู 450 กลว้ ยไขเ่ ชอ่ื ม 2 ลกู 180 ข้าวหมแู ดง 500 ข้าวสวย 1 ถว้ ย 230 ข้าวมนั ไก่ 600 ขา้ วตม้ ทรงเคร่ือง 1 ถว้ ย 230 หอยทอดใสไ่ ข่ 650 ลอดชอ่ งนา้ํ กระท1ิ ถ้วย 290 ผดั ไทย 1 จาน 800 พลังงานทีใ่ ช้ในกิจกรรมตา่ งๆ 116กิจกรคชรู่ม้นั มือมกัธใายนรมจเศวัดึกกลษิจาากปร1ทีรมี่ ช2ล่วักู เโสมอื งเสรมิ สรา้ งแทคกั ษละอชรีวิตี่ทปใี่ รชะเ้ ภทลกู เสกือสจิ ากมัญรรรนุ่มใใหนญเ่ เวคลรอ่ื างห1มชายว่ั ลโกู มเสงอื ช้นั พิเศษแคลอร่ที ่ีใช้ นอนหลับ 75 วอลเล่ยบ์ อล, เลน่ เพอื่ สนกุ 350

พลงั งานทใ่ี ช้ในกจิ กรรมต่างๆ กจิ กรรมในเวลา 1 ชั่วโมง แคลอรี่ท่ใี ช้ กิจกรรมในเวลา 1 ชวั่ โมง แคลอรี่ทใ่ี ช้ นอนหลับ 75 วอลเล่ยบ์ อล, เล่นเพอื่ สนกุ 350 415 ลงนอน (ไมห่ ลับ) 85 ข่จี ักรยานด้วยความเร็ว 14.4 กม./ชม. 451023 คนมู่ ัง่ ือดสูโง่ ทเสรรทมิ ัศแลนะ์ พฒั นากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ติ 1ใ0น7สถานศกึ ษาเทลนูกเนสสิอื ส, าเมลัญน่ รเุน่พใอื่ หสญน่ ชุกัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 515 600 น่ังทํางานใชส้ มอง 110 เลื่อยไม้ 600 600 เย็บผา้ 115 วา่ ยน้ําดว้ ยความเรว็ 2.00 กม./ชม. 640 รีดผ้า 150 วอลเลย่ ์บอล, แข่งขนั 660 660 เดนิ บนทางราบด้วยความเรว็ 180 เทนนิส, แข่งขัน 3.2 กม./ชม. 660 เดินลงบนั ได 214 เดนิ ขึ้นบนั ไดด้ ้วยความเร็ว 700 3.2 กม./ชม. 825 ซักผ้าดว้ ยมือ 240 ว่ิงบนทางราบด้วยความเร็ว 8.8 กม./ชม. 850 ข่ีจักรยานด้วยความเร็ว 8.8 240 ข่ีจกั รยานดว้ ยความเรว็ 20.0 กม./ชม. กม./ชม. 970 ทาํ สวน 250 กรรเชยี งเรือด้วยความเร็ว 5.6 1,390 กม./ชม. เดนิ บนทางราบดว้ ยความเร็ว 260 ว่ายนํา้ ด้วยความเรว็ 2.56 4.8 กม./ชม. กม./ชม. เดินบนทางราบด้วยความเร็ว 300 วิ่งบนทางราบด้วยความเร็ว 5.6 กม./ชม. 12.8 กม./ชม. วา่ ยน้ําด้วยความเรว็ 300 วา่ ยนา้ํ ดว้ ยความเรว็ 3.00 กม./ 1.12 กม./ชม. ชม. กรรเชียงเรือด้วยความเรว็ 4.0 300 กรรเชยี งเรือดว้ ยความเร็ว กม./ชม. 17.6 กม./ชม. เดินบนทางราบดว้ ยความเร็ว 350 วิง่ บนทางราบดว้ ยความเรว็ 6.4 กม./ชม. 18.2 กม./ชม. เรอื่ งส้ันทีเ่ ปน็ ประโยชน์ ครคัง้มู่ หือกนารงึ่ จมดั นี กจิากยรพรมลลทูกเหสอืาเรสมรมิ้าสตรอ้ า้ งงทกเกั ราษร่อื ะทชงวีจี่ นิตะปาขรยา้ ะมเพภแทลมลกูก่นบัเสาํ้ เอืเดขสาก็ามไัญมรแ่ ุ่นนใหใ่ ญจว่ เา่คแรื่อมงน่หชมา้ํ ัน้ านมยั้นัธลยูกลมเสกึศอื กึขชษนั้นาาพปดเิีทศไี่ ษ2หนแล1ะ1ไ7ม่ แน่ใจว่าม้าของเขาจะข้ามจะสามารถข้ามแม่น้ําน้ีไปได้เขา จึงมองไปรอบๆเพื่อขอความช่วยเหลือ

เรื่องส้นั ทเี่ ป็นประโยชน์ เรือ่ ง นายพลกับเด็ก ครงั้ หนงึ่ มีนายพลทหารมา้ ต้องการทีจ่ ะข้ามแมน่ า้ํ เขาไมแ่ น่ใจวา่ แมน่ าํ้ นั้นลึกขนาดไหนและไม่ แน่ใจว่าม้าของเขาจะข้ามจะสามารถข้ามแม่นํ้าน้ีไปได้เขา จึงมองไปรอบๆเพื่อขอความช่วยเหลือ มีเด็กชายตัวเล็กๆคนหน่งึ อยู่ในละแวกนน้ั นายพลจึงพดู กับเด็กชายวา่ “ เจ้าคิดว่าม้าของข้า พจะ1ยส2กั า4หมนา้ารบถคอพู่มกอื าสอขง่ ย้าเส่าขรง้าิมเมแชลแื่อะมมพ่นั่นฒั ้ําวนไ่าาปก“จิ ฝไกดั่งร้”โรนมล้นกู ไเดสอื้ไทหักมษ?ะช”ีวเิตดใ็กนสชถาายนมศอึกษงามล้าูกขเอสืองสนาามยญั พรุ่นลใแหลญะ่ ชก้นั ็คมิดัธอยมยศู่คึกรษู่หาปนที ึ่ง่ี แ2ล้ว นายพลจึงกระตุ้นม้าให้ข้ามแมน่ ้ําไปเมือ่ ไปถงึ กลางแมน่ ้าํ จึงพบว่าแมน่ ํา้ นั้นลกึ มากและทั้งตัว เขาและม้ากาํ ลังจะจมนาํ้ เขาโกรธเด็กมากจงึ ตะโกนบอกวา่ เด็กจะตอ้ งถกู ลงโทษ เดก็ ชายตกใจจงึ ตอบกลับมาดว้ ยความไร้เดยี งสาวา่ “กผ็ มเคยเหน็ เปด็ ขา้ มแม่น้ําอยู่ทุกวนั ใน เมื่อม้ามขี ายาวกวา่ เป็ดตง้ั เยอะ ผมจึงคดิ วา่ ต้องข้ามแมน่ า้ํ ไดแ้ น่ ๆ” เรือ่ งน้สี อนให้ร้วู า่ ควรขอคําแนะนําจากผู้ท่ีรจู้ ริงในเร่ืองนนั้ ๆ ความหมายของ HB และ 2B บนดินสอ ดินสอดาํ ทใ่ี ชโ้ ดยท่ัวไปน้นั ไส้ดินสอทําดว้ ยถา่ นกราไฟต์ ผสมกับดินชนดิ หนึ่งความแข็งหรอื อ่อนของไส้นั้น ขึน้ อย่กู บั ความมากน้อยของดนิ ทใ่ี ชผ้ สมดินสอออ่ นมากขนาด 6B จะมีดนิ ผสมอยเู่ ป็น ส่วนน้อย แต่ถา้ ดินสอขนาด 6H จะมีดินผสมอยู่มากที่สุดตวั B และ H มาจากคาํ ว่า Black และ Hard ซึ่งบ่งบอกถึงความแขง็ แรงของไสแ้ ละความเข้มของไส้ ดินสอทใ่ี ชใ้ นการวาดเขยี นมกั จะใช้ดนิ สอทม่ี ีจํานวน B กํากับซงึ่ อาจเรม่ิ ตั้งแต่ HB, 2B ไป จนถงึ 6B ดินสอท่ีมีความเขม้ นอ้ ย ๆ อาจใช้ในการร่างภาพและใช้ดนิ สอทม่ี จี าํ นวน B มากในการแร เงาแต่โดยปกตผิ วู้ าดจะไดร้ ับการแนะนาํ ใหใ้ ชด้ นิ สอทมี่ ีจาํ นวน B มากทสี่ ดุ คอื ดําท่ีสดุ เพยี งแทง่ เดยี ว ใช้ทัง้ รา่ งภาพและแรเงาเหตุผลคอื ไมต่ ้องสนิ้ เปลืองและวุ่นวายอยกู่ บั การกะความเขม้ ของดินสอแต่จะ สอนให้ฝกึ ควบคมุ นา้ํ หนักมอื และกะระยะนํา้ หนกั เข้มให้สัมพันธก์ ับนา้ํ หนักมือโดยใชด้ นิ สอดาํ แทง่ เดียว ที่มา : 108 ซองคาํ ถาม เรื่องน้ีสอนใหร้ ้วู ่า การเลือกใช้สิง่ ท่เี หมาะสมกับงาน จะทาํ ใหง้ านมคี ณุ ภาพและสนิ้ เปลืองนอ้ ย 118 คมู่ ือการจดั กจิ กรรมลกู เสือเสริมสรา้ งทกั ษะชีวิตประเภทลกู เสอื สามัญรุน่ ใหญ่ เครอ่ื งหมายลกู เสอื ชั้นพเิ ศษ ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 2

แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสอื สามญั รุน่ ใหญ่(เคร่อื งหมายลูกเสือชั้นพเิ ศษ) ช้ันมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 หนว่ ยที่ 5 สมรรถภาพทางกาย เวลา 1 ช่วั โมง แผนการจดั กิจกรรมท่ี 14 ภยั สงั คม 1.จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ ลูกเสือมแี นวทางในการแกป้ ญั หาเมอ่ื เผชญิ ภัยสงั คมในรูปแบบต่าง ๆได้ 2. เน้อื หา ภยั สงั คมเกดิ ขน้ึ ไดห้ ลากหลายรปู แบบ และไมท่ ันตัง้ ตวั การได้ฝกึ คิดหาทางออกในเวลาปกติ จะช่วยให้ลูกเสอื ไดน้ าํ ประสบการณก์ ารแก้ปญั หาไปใชไ้ ด้ เมอื่ ตอ้ งเผชิญเหตกุ ารณต์ ่าง ๆ 3. ส่ือการเรยี นรู้ 3.1 เกม 3.2 บัตรคาํ 3.3 เร่ืองเลา่ ทีเ่ ปน็ ประโยชน์ 4. กิจกรรม 4.1 พธิ ีเปดิ ประชุมกอง (ชักธง สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก) 4.2 เพลง หรือเกม 4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้ 1) ผ้กู ํากับลูกเสอื แจกบตั รคําใหล้ กู เสือหมู่ละ 1 ใบ ให้สมาชิกรว่ มกนั อภิปรายแสดง ความคดิ เหน็ เพ่ือหาคาํ ตอบว่า “หากลกู เสอื ตกอยใู่ นสถานการณ์เช่นนน้ั จะแก้ปญั หาอยา่ งไร” และ นําเสนอในกองลูกเสือในรูปแบบบทบาทสมมตุ ิ - ถกู จ้ีเอาโทรศัพทม์ ือถอื - ถกู ถาํ้ มองเวลาอาบนาํ้ - ถกู ข่มขรู่ ีดไถเงนิ - ถูกลวนลามทางเพศ 2) รวมกอง นาํ เสนอผลการอภปิ รายทลี ะหมู่ ในรปู แบบบทบาทสมมตุ ิ ผกู้ าํ กับลูกเสอื นาํ อภปิ รายใหห้ มอู่ ื่น ๆ รว่ มแสดงความคิดเห็น 3) ผู้กํากบั ลกู เสอื นําอภปิ รายสรปุ แนวทางแก้ปญั หาเมอ่ื เผชิญภยั สังคมในรปู แบบตา่ งๆ (1. อย่าเกบ็ เรอ่ื งเป็นความลับ ต้องแจ้งให้ครู ผปู้ กครอง หรอื ผู้ใหญ่ที่ไว้ใจทราบเพื่อชว่ ยแก้ปัญหา 2. ไม่ทาใหเ้ กดิ อนั ตรายต่อตนเอง 3. ปอ้ งกนั ไวด้ กี วา่ ตามแก้ไข) 4.4 ผกู้ าํ กบั ลกู เสอื เลา่ เรือ่ งท่ีเปน็ ประโยชน์ 4.5 พธิ ีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครือ่ งแบบ ชกั ธง เลกิ ) 126 คมู่ คอื ูม่ สือ่งกเสารรจิมดั แกลิจะกพรัฒรมนลาูกกเจิสกือเรสรรมมิ ลสกู รเ้าสงือททกั ษกั ษะชะวีชิตวี ปติ รใะนเสภถทาลนกู ศเสกึ อื ษสาามลญั กู รเสุ่นอืใหสญาม่ เัญครรอ่ืุน่ งใหหมญา่ยชล้ันกู มเสธั ือยชมัน้ ศพึกเิ ษศษาปีที่ 2 119 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2

5. การประเมนิ ผล สังเกต การมสี ่วนรว่ มในการทาํ กจิ กรรม การแสดงออก และการให้ความคดิ เห็นในหมแู่ ละใน กองลกู เสือ 6.องค์ประกอบทักษะชวี ติ สาคญั ทเี่ กดิ จากกจิ กรรม คือความคดิ วิเคราะห์ ความคดิ สรา้ งสรรค์ การตัดสนิ ใจและแกไ้ ขปญั หา 12ค0ู่มือส่งเสชคู่มร้นั มิอืมแกธั าลยรมะจพศดั กึัฒกษนจิ ากาปรกีทริจมี่ ก2ลรกู รเมสลือูกเสเรสิมอื สทรกั ้าษงทะกัชษวี ติะชในีวิตสปถราะนเภศทึกลษกูาเสลอืูกสเสามอื ัญสารมุ่นญัใหรญุ่น่ใเหคญรอื่ ่ งชห้นั มมาัธยยลมูกศเสึกือษชาัน้ ปพที ิเศ่ี 2ษ 127

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 14 เกม แข่งก้ิงกือ 1. จัดลกู เสอื น่งั เปน็ รูปแถวตอนหมู่ 2. ลกู เสอื ทนี่ งั่ อยขู่ า้ งหลงั ใชข้ าทงั้ สองขา้ งเก่ียวเอวคนขา้ งหนา้ (ตลอดทั้งแถว) 3. เมื่อผกู้ ํากบั ลูกเสอื ใหส้ ัญญาณเรม่ิ ใหท้ ้ังหมดเคลือ่ นไปขา้ งหน้า โดยใชม้ ือยกตวั ไปพรอ้ ม ทั้งใหจ้ งั หวะดัง ๆ กติกา หม่ใู ดถึงเสน้ ชยั กอ่ นหมู่นนั้ ชนะ (แถวไม่ขาดจากกนั ) ข้อจากัด ไมค่ วรเลน่ บรเิ วณพืน้ ดินล้วน ๆ มหี ิน กรวด ทราย และควรถอดรองเทา้ บัตรคา ถูกถา้ มองเวลาอาบนา้ ถกู จี้เอาโทรศพั ทม์ อื ถอื ถกู ขม่ ขรู่ ดี ไถเงนิ ถูกลวนลามทางเพศ 128 คู่มคอื ู่มสือง่ กเสารรจมิ ัดแกลจิ ะกพรฒัรมนลากู กเจิสกอื เรสรรมิมลสกู รเา้ สงอืททกั ษกั ษะชะีวชิตีวปิตรใะนเสภถทาลนกู ศเสึกือษสาามลัญกู รเสุ่นือใหสญาม่ เญั ครอ่ืนุ งใหหมญา่ยชล้ันูกมเสัธอื ยชมัน้ ศพึกิเษศษาปที ่ี 2 121 ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2

เรื่องเลา่ ทีเ่ ป็นประโยชน์ คณุ จะเปน็ นกอินทรีหรอื ลกู ไก่ แม่นกอินทรีตัวหนึ่งมีลูกน้อย 2 ตัว อาศัยอยู่ในรังบนหน้าผาแห่งหน่ึง มันเฝฺาฟูมฟักลูกทั้ง สองอย่างดีอยู่มาวันหนึ่งมีพายุแรงมาก ได้พัดเอาลูกนกอินทรีตัวน้องตกลงไปยังพื้นดินเบ้ืองล่าง เดชะบุญทต่ี รงน้นั มีกองฟางรองรับอยู่ ในบริเวณนั้แม่ไก่กับลูกฝูงหนึ่งอาศัยอยู่ แม่ไก่ได้ฟูมฟักลูกนกอินทรีหมือนกับลูก ๆของ ตัวเองจนเติบใหญ่สอนให้เดินแบบไก่ หากินแบบไก่และก็ร้องแบบไก่จนนกอินทรีผู้น้องเข้าใจว่า ตนเองนนั้ คอื ไก่จรงิ ๆ สว่ นแมน่ กอินทรีก็หดั ให้ลูกนกผู้พ่บี ินอยู่บนฟาฺ นอ้ งท่อี ยู่ดา้ นล่างเหน็ พ่บี ินอยู่จึงวิ่งไปบอกแม่ ไก่ว่า “แม่ๆดูนกบนน้ันบินสิครับ ช่างสง่างามจริง ๆ ผมอยากบินได้แบบน้ันจัง” แม่ไก่ได้ตอบนก อนิ ทรผี นู้ อ้ งวา่ “ลูกเอ๋ยเป็นไปไมไ่ ด้หลอกขา้ งบนน้ันคอื พญานก เป็นนกอนิ ทรผี สู้ งา่ งามแต่เราเป็นไก่ เราทาํ แบบเขาไม่ไดห้ รอกลูก” ลกู นกอนิ ทรผี นู้ อ้ งกร็ บั คําและอย่กู บั แม่ไก่สบื ตอ่ ไป เรื่องน้ีสอนให้รู้ว่า : วันน้ีเราอาจเป็นลูกนกอินทรีท่ีอาศัยอยู่กับฝูงไก่ก็ได้เม่ือเราทําอะไรบางสิ่ง บางอย่างทยี่ ง่ิ ใหญอ่ าจมีเสียงทกั จากบคุ คลรอบข้างว่า“เป็นไปไม่ได้ทาไม่ได้”แต่ถ้าเราไม่ตัดสินใจ ลงมอื ทําและแสดงศักยภาพอยา่ งเต็มที่แลว้ จะรู้อยา่ งไรว่าเราไม่ใชพ่ ญานกอินทรี 1ค2มู่ 2ือส่งเสรชคมิ ่มูนั้ แือมลกัธะายพรมจฒั ศัดกึนกษาิจากกปิจรีทกรม่ีร2รลมูกเลสูกอื เเสสือรมิทสกั รษ้าะงชทวี ักิตษใะนชสวี ถิตาปนระศเึกภษทาลกู ลเกูสเอื สสอื าสมาญั มรัญนุ่ รให่นุ ญให่ เญค่รช่ือ้ันงหมมธั ายยมลศกู ึกเสษือาชปน้ั ีทพี่ 2เิ ศษ 129

แผนการจดั กิจกรรมลกู เสือสามัญรุ่นใหญ่(เคร่ืองหมายลูกเสือชัน้ พเิ ศษ) ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 หน่วยที่ 5 สมรรถภาพทางกาย เวลา 2 ช่วั โมง แผนการจดั กจิ กรรมท่ี 15 เสีย่ ง ไม่เสี่ยงร้ไู ด้อย่างไร 1.จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ลกู เสือสามารถประเมนิ ความเส่ียงทางเพศในสถานการณ์ตา่ ง ๆ ได้ 2. เนอ้ื หา สถานการณ์ตา่ งๆในชีวิตประจาํ วันอาจนาํ ไปสูอ่ นั ตรายที่ไมค่ าดคิด โดยเฉพาะภัยทางเพศ ความสามารถในการประเมนิ สถานการณเ์ ส่ยี งจะนาํ ไปสกู่ ารรู้เทา่ ทนั และระมดั ระวังตนเองมากขึน้ 3. สือ่ การเรียนรู้ 3.1 แผนภมู ิเพลง, เกม 3.2 กระดาษปรู๊ฟ ปากกาหัวสกั หลาด 3.3 เรอ่ื งเล่าท่ีมีประโยชน์ 4. กิจกรรม 4.1 กิจกรรมคร้งั ที่ 1 1) พธิ เี ปิดประชุมกอง (ชักธง สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 2) เพลง หรือเกม 3) กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรียนรู้ (1) หมู่ลูกเสือนง่ั ลอ้ มวง วางกระดาษปรฟู๊ ปากกาหวั สักหลาด ไวก้ ลางวงแจกหนิ กอ้ นเลก็ ๆ ให้คนละ 10 กอ้ น (2) ให้ลูกเสือระดมสมองคดิ สถานการณท์ เ่ี สีย่ งต่อภยั ทางเพศใหไ้ ดม้ ากทส่ี ุด ในเวลา 5 นาที เขยี นลงกระดาษปรฟู๊ เรยี งลําดับบรรทดั ละ 1 ข้อ (3) นายหมู่อ่านสถานการณ์ทีละข้อ ให้สมาชิกอภิปรายว่าทําไมจึงเส่ียง จนครบทุก ข้อ (4) ลกู เสือแตล่ ะคนให้คะแนนความเสี่ยง โดยวางก้อนหินของตนลงบนกระดาษตรง หัวข้อท่เี ลือก ใหน้ ้าํ หนกั ความเส่ียงตามจาํ นวนก้อนหิน แตล่ ะคนวางไดแ้ ค่ 10 ก้อน (5) นายหมนู่ บั จํานวนก้อนหิน จัดลาํ ดบั สถานการณ์ท่ีมกี ้อนหินมากสุดลงมาน้อยสุด จาํ นวน 5 ข้อ นาํ ผลทีไ่ ด้รายงานในกองลกู เสือทีละหมู่ (6) ผู้กํากับลูกเสือรวบรวมสถานการณ์ที่ทุกหมู่รายงาน นําอภิปราย และเพ่ิมเติม ดังนี้ - รู้ไดอ้ ยา่ งไรว่าสถานการณใ์ ดเปน็ สถานการณ์เสย่ี งทางเพศ (จากสถิติ และ จากการไดย้ ินหรือรับรมู้ าวา่ มักจะเกดิ เหตุการณท์ ่ีเปน็ ภัยทางเพศในสถานการณเ์ หลา่ น้ีบอ่ ย ๆ) 130 คู่มคือมู่ สือ่งกเสารรจมิ ัดแกลิจะกพรัฒรมนลาูกกเจิสกือเรสรรมิมลสูกรเ้าสงอืททกั ษักษะชะวีชติวี ปิตรใะนเสภถทาลนกู ศเสึกือษสาามลัญูกรเสุน่ ือใหสญาม่ เญั ครือ่นุ งใหหมญา่ยชล้นั ูกมเสัธือยชมนั้ ศพึกเิ ษศษาปที ี่ 2 123 ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2

- ผ้กู าํ กบั ลกู เสืออธบิ ายว่าสิ่งทเ่ี รากําลงั ทาํ อยู่นีเ้ รยี กวา่ “เกณฑ์ประเมินความ เส่ียงทางเพศ” ซึ่งก็คือ สถานการณ์ท่ีมักเกิดอันตรายหรือความเสี่ยงในเรื่องเพศ ซึ่งแต่ละ สถานการณย์ ังมีความเสีย่ งมากนอ้ ยตา่ งกัน เราจะมาดูกนั ในคร้งั ตอ่ ไป 4) ผ้กู ํากบั ลูกเสือเล่าเรอื่ งท่ีเป็นประโยชน์ 5) พิธีปิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ ชักธง เลกิ ) 4.2 กิจกรรมครั้งท่ี 2 1) พธิ ีเปิดประชุมกอง (ชกั ธง สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 2) เพลง หรอื เกม 3) กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ (1) เขยี นสถานการณ์เสย่ี งทางเพศท่รี วบรวมจากการรายงานในครั้งก่อน และเกณฑ์ ประเมนิ ความเสยี่ งทมี่ ผี ทู้ ําไว้ 5 ขอ้ ลงกระดาษปรู๊ฟ ชุดละ 1 แผ่น (2) ผ้กู ํากบั ลูกเสือนําอภปิ ราย และเพ่มิ เติม ดงั น้ี - ให้กองลกู เสอื ร่วมกนั เปรียบเทียบสถานการณ์เส่ยี งทเ่ี ขียนบนกระดาษ ปรฟู๊ กบั เกณฑป์ ระเมนิ ความเสยี่ งในเรอ่ื งเพศทีเ่ คยมีผ้เู ชยี่ วชาญทําไว้ 5 ข้อ ว่าเหมือนหรือ ตา่ งกันอย่างไร (1.การอยดู่ ้วยกันลาพงั สองต่อสองในท่ลี ับตา 2. มกี ารสมั ผัส ถูกเนอ้ื ตอ้ งตวั 3. หญงิ แตง่ กายลอ่ แหลม 4. ดูส่งิ ยั่วยุ เช่น หนงั สอื /วดิ โี อโป๊ ฯลฯ 5.มกี ารใชส้ รุ าหรอื ยาเสพติด) และ ลกู เสือต้องการปรบั ลดหรอื เพิ่มเตมิ เกณฑข์ ้อใดบ้าง - ผ้กู ํากับลูกเสอื ดําเนินการปรับลด/เพิ่มเติม ตามผลการอภปิ ราย และ สรปุ ว่านค่ี อื เกณฑป์ ระเมนิ ความเสยี่ งตามข้อสรปุ ของกองลูกเสอื (3) ผกู้ ํากบั ลกู เสืออธบิ ายขนั้ ตอนในการประเมินความเสย่ี ง 3 ขั้นตอนคอื - วิเคราะห์ขอ้ มูลสถานการณ์ทเี่ ป็นอยูว่ า่ เปน็ อย่างไร - เทียบกบั เกณฑ์ประเมินความเสยี่ ง - ถา้ เทียบแล้วเขา้ เกณฑว์ า่ เสี่ยงให้เอาตนเองออกจากสถานการณ์ โดยการ ปฏเิ สธ / ปลีกตวั หรือเดินหนอี อกจากเหตุการณ์ หรือ ขอความช่วยเหลือถ้าออกจากสถานการณ์ ไม่ได้(ยกตัวอย่างเช่น การมีเพศสัมพันธ์ไม่คาดคิด มักเกิดในสถานการณ์ท่ีชายหญิงอยู่ด้วยกัน ลาพังในที่ลับตา โดยอาจมีการดื่มสุรา การสัมผัสถูกเน้ือต้องตัว เป็นปัจจัยเสริมยั่วยุอารมณ์เพศ ซึง่ มกั เปน็ เพศสัมพันธท์ ี่ไม่ปลอดภยั ไมไ่ ด้มีการปอ้ งกนั ทาใหเ้ กดิ ปัญหาตามมา เช่นติดเช้ือเอดส์ ต้ังครรภ์ ฯลฯ ดังน้ันเมื่อวิเคราะห์ได้ว่า การอยู่ด้วยกันลาพังในท่ีลับตา เข้าเกณฑ์ประเมินความ เส่ยี ง จึงควรหลีกเล่ยี งนาตัวออกจากเหตกุ ารณ์ตั้งแต่แรก เพ่อื ป้องกันปัญหาทอ่ี าจเกิดตามมา) (4) ผู้กาํ กบั ลูกเสอื และลูกเสอื ร่วมกนั ทบทวนขนั้ ตอนการประเมินความเสี่ยง (5) ผ้กู าํ กบั ลูกเสอื และลกู เสอื ร่วมกนั สรุปขอ้ คดิ ที่ได้ และการนาํ ไปใชใ้ น ชวี ติ ประจําวนั 4) ผู้กาํ กบั ลูกเสือเล่าเรอ่ื งท่ีเป็นประโยชน์ 5) พธิ ปี ดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครือ่ งแบบ ชักธง เลกิ ) 1ค2ูม่ 4อื สง่ เสรคชมิ ู่มน้ั แือมลกธั ะายพรมจฒั ศดั กึนกษาิจากกปจิรทีกรม่ีร2รลมกู เลสูกอื เเสสอืรมิทสักรษา้ ะงชทวี กั ติ ษใะนชสวี ถิตาปนระศเกึภษทาลกู ลเูกสเอื สสือาสมาัญมรญั นุ่ รใหนุ่ ญให่ เญค่รช่ือัน้งหมมธั ายยมลศูกกึ เสษือาชป้ันีทพี่ 2เิ ศษ 131

5. การประเมินผล สงั เกตการมีสว่ นรว่ มในการทาํ กจิ กรรม การแสดงออก และการให้ความคดิ เหน็ ในหมู่ และใน กองลูกเสอื 6. องคป์ ระกอบทกั ษะชีวติ สาคัญท่เี กดิ จากกจิ กรรม คอื ความคดิ วิเคราะห์ ความคดิ สร้างสรรค์ ตระหนักรู้ถงึ สถานการณเสยี่ งทางเพศทอ่ี าจ เกดิ ขน้ึ ไดใ้ นสถานการณ์ตา่ ง ๆ การตดั สินใจและแกไ้ ขปัญหา 132 คู่มคอื ู่มสือ่งกเสารรจิมัดแกลจิ ะกพรัฒรมนลากู กเิจสกอื เรสรรมมิ ลสูกรเา้ สงือททกั ษกั ษะชะวีชติีวปติ รใะนเสภถทาลนูกศเสกึ ือษสาามลญั ูกรเสุ่นอืใหสญาม่ เัญครร่อืุ่นงใหหมญา่ยชลั้นกู มเสัธอื ยชมน้ั ศพึกเิ ษศษาปที ี่ 2 125 ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 2

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมท่ี15 เพลง ลกู เสอื คืออะไร ลูกเสอื นน้ั คอื อะไร ลกู เสอื มดี ีอยา่ งไร มาพวกเราเร็วไว รีบเข้าไปให้เห็นด้วยตา กจิ กรรมลกู เสอื ช่วยเหลือผคู้ น ความอดทนนนั้ ติดตามมา ฝึกการสังเกตจดจํา รว่ มทาํ รว่ มพัฒนา เราแสนสุขอุรา เมอ่ื ไดม้ าเข้าเปน็ ลกู เสอื เกม ชนไก่ ลูกเสือทกุ คนเขา้ แถวเปน็ วงกลม แต่ละคนประสานมือของตวั เองแลว้ นัง่ ยองๆลงไป สอดแขน ไว้ใตข้ อ้ พับเข่า หนีบแขนท้ังสองข้างไว้ เมื่อได้รับสัญญาณจากผู้กํากับลูกเสือให้ลูกเสือแต่ละคนใช้ บรเิ วณไหลก่ ระแทกกับลูกเสือคนอ่นื ให้ล้มลง หากลูกเสือคนใดถกู กระแทกลม้ ลงให้ออกจากการเล่น เกม จนเหลือลกู เสอื คนสดุ ท้ายถือเปน็ ผูช้ นะ เรือ่ งเลา่ ทเ่ี ปน็ ประโยชน์ หนนู ากับหนเู มอื ง ครั้งหนึ่งหนูนาชวนหนูเมืองมาเย่ียมท่ีบ้าน มันเตรียมของกินมากมาย ไม่ว่าจะเป็นเนยแข็ง ขา้ วโอต๊ ผลไม้ และอืน่ ๆ หลงั จากท่ีกินอาหารกันเสร็จแล้ว หนูเมืองก็บอกว่า “เพ่ือนรัก ข้าอยากจะ ถามสักหนอ่ ยวา่ ทําไมถึงยอมทนใช้ชวี ติ ลําบาก อด ๆ อยาก ๆ อยูอ่ ย่างนี้ ทั้งที่เจ้าสามารถไปหากินใน เมอื งกบั ข้าได้อย่างสะดวกสบาย” หนูนาจึงตัดสินใจยา้ ยตามไปทันที เม่อื ไปถึง หนูเมอื งพาเพอื่ นไปท่หี ้องเก็บอาหาร ทั้งสองยิ้มร่าและมุ่งหมายจะกินให้เอร็ดอร่อย แตท่ นั ใดนัน้ เอง ประตกู ็เปดิ ออกและมชี ายสองคนเดินเข้ามาพร้อมกับหมาตัวโต พวกมันเห็นดังน้ันจึง รีบวิ่งหนีไปซ่อนตวั ด้วยความกลวั หนูนาเอ่ยขนึ้ วา่ “นี่นะ่ รึเพือ่ นเอ๋ย สภาพชีวิตสุขสบายท่ีว่า แต่ถ้าเรา ต้องอยู่ด้วยความหวาดกลวั อย่างนล้ี ะ่ ก็ ขา้ ขอกลับไปใช้ชีวิตอยู่ที่กระท่อมโกโรโกโสที่บ้านนอกดีกว่าอยู่ ในเมอื งท่ีเตม็ ไปด้วยอันตรายและความวุ่นวายเชน่ นี้” เรื่องนี้สอนให้รู้ว่าการมีชีวิตที่สงบสุขแต่ยากจน ยังดีกว่าที่จะมีชีวิตที่รํ่ารวยแต่เต็มไปด้วยความ หวาดกลัว และเผชิญปญั หาต่าง ๆ โดยไม่มคี วามสขุ ค1มู่ 2ือส6ง่ เสริมชคแ่มูั้นลือมะกัธพายฒั รมจนศัดากึ กกษจิ ิจากกปรรีทรรมี่ ม2ลลกู ูกเสเสอื ือเสทรกัมิ ษสระา้ชงีวทติ กั ใษนะสชถีวาิตนปศรกึะษเภาทลลกูกู เเสสอือื สสาามมญั ญั รรนุ่ นุ่ ใใหหญญ่ เ่ คชรน้ั ือ่ มงธัหยมมายศลึกูกษเสาปือชีทั้น่ี 2พเิ ศษ 133

เนกอนิ ทรกี ับอกี า นกอินทรตี วั หนึ่งคอยจ้องตะปบลูกแกะอยู่บนยอดผาสูง เมื่อได้โอกาสเหมาะ มันก็โฉบเอา ลูกแกะขึ้นไปด้วยอ้งุ เลบ็ อันแขง็ แกร่ง แล้วบนิ กลบั สูร่ งั บนยอดผาสงู อีกาซงึ่ อยู่บริเวณนน้ั เห็นการกระทาํ ของนกอนิ ทรีมาโดยตลอด กค็ ิดจะเอาอย่างบ้าง จึงบิน ถลาตรงไปตะปบลกู แกะทีก่ นิ หญ้าอยู่เพ่อื จับตัวมันบนิ ขน้ึ แต่องุ้ เล็บของมันกลับจกิ แน่นเข้าไปในเนื้อ ลูกแกะ ไม่ว่าจะพยายามสลัดออกอย่างไรก็ไม่หลุด เม่ือคนเลี้ยงแกะเห็นเข้า ก็ร้องทักว่า “โอ้โห! นี่มันนกอะไรกัน”ลูกชายผู้ซ่ึงเห็นเหตุการณ์โดยตลอดกล่าวข้ึนว่า “พ่อ ที่ข้าเห็นอยู่เม่ือครู่นี้ มัน แสดงท่าทางราวกบั เป็นนกอินทรี แตต่ อนนี้ข้าวา่ มันคงเขา้ ใจแล้วล่ะ วา่ ตนเองเป็นเพียงอกี าเทา่ น้ัน” เรอ่ื งน้สี อนให้รวู้ า่ คนโง่เขลามกั คดิ ทาํ ในส่ิงที่เกนิ ความสามารถของตน คนฉลาดรวู้ า่ จะใช้ ความสามารถทมี่ อี ยขู่ องตนให้เกดิ ประโยชน์ ไดอ้ ยา่ งไร 134 คคมู่ มู่ อื ือสกง่าเรสจรัดิมกแิจลกะรพรมัฒลนูกาเสกอื จิ เกสรรริมมสลร้าูกงเทสักือษทะักชษวี ะติ ชปวี รติ ะใเภนทสลถกูาเนสศอื ึกสษามาัญลรกู ุน่ เใสหือญส่าเมคัญรอื่ รงุ่นหใมหาญยล่ ชกู ั้นเสมือธั ชยัน้ มพศเิ ศกึ ษษาปที ี่ 2 ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 127

แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสือสามญั ร่นุ ใหญ่(เคร่อื งหมายลูกเสอื ชั้นพเิ ศษ) ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ี่ 2 หน่วยท่ี 5 สมรรถภาพทางกาย เวลา 2 ช่ัวโมง แผนการจดั กิจกรรมท่ี 16 อยา่ งน้ตี อ้ งปฏิเสธ 1. จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ลกู เสือสามารถปฏิเสธการชวนของเพ่อื น ท่ชี วนไปทาํ กิจกรรมเสีย่ งตา่ ง ๆ โดยเพอ่ื นไมโ่ กรธได้ 2. เน้ือหา ทกั ษะปฏิเสธ เปน็ การส่อื สารท่ีจําเปน็ สําหรบั ใช้ปฏิเสธเพ่ือนท่ีชวนไปทาํ กิจกรรมที่ เสีย่ ง ต่างๆโดยเพื่อนไมโ่ กรธ เพราะการปฏิเสธไม่สําเรจ็ มักเกิดจากกลวั เพอ่ื นจะโกรธ 3. ส่ือการเรยี นรู้ 3.1 แผนภมู ิเพลง, เกม 3.2 กระดาษแผน่ เล็ก กระดาษปรูฟ๊ ปากกา ปากกาสกั หลาด 3.3 ใบความรู้ เร่อื ง ทกั ษะการปฏเิ สธ 3.4 เร่ืองที่เป็นประโยชน์ 4. กจิ กรรม 4.1 กจิ กรรมครง้ั ท่ี 1 1)พธิ เี ปดิ ประชุมกอง (ชักธง สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก) 2)เพลง หรือเกม 3)กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ (1) หม่ลู ูกเสอื น่งั ล้อมวง ระดมสมองวา่ เคยถูกชวนไปทาํ อะไรบา้ ง ในชีวติ ประจาํ วนั ให้เขยี นลงกระดาษแผ่นเล็ก แผ่นละ 1 กิจกรรม เขียนใหไ้ ด้มากทส่ี ุด ในเวลา 3 นาที (2) นํากจิ กรรมทเ่ี ขียนไวม้ าจดั แยกประเภทเปน็ 3 ประเภท คือ ทําได้ ไม่ควรทํา และ ไมแ่ น่ใจ ตามความเหน็ ของหมูล่ ูกเสอื (3) เลอื กกจิ กรรมทีไ่ มค่ วรทํา หมลู่ ะ 1 อยา่ ง ให้แต่ละหมูเ่ ลน่ บทบาทสมมตุ ิ ปฏิเสธ การชวนโดยเพอื่ นไม่โกรธ นาํ เสนอในกองลกู เสอื (4) ลูกเสอื แต่ละหมเู่ ลน่ บทบาทสมมตุ ิ เมอื่ แต่ละหมู่เลน่ จบ ผกู้ าํ กับลูกเสือใหก้ อง ลูกเสอื โหวตว่า ลกู เสือหมูน่ จ้ี ะ “ปฏเิ สธไดส้ าํ เร็จหรอื ไม่” จนครบทกุ หมู่ (5) ผ้กู ํากบั ลกู เสือแจกใบความร้เู รอ่ื ง “ทักษะการปฏิเสธ” ให้แต่ละหมไู่ ปศกึ ษา 4) ผกู้ ํากับลูกเสอื เล่าเรอ่ื งทมี่ ีประโยชน์ 5) พิธีปิดประชมุ กอง (นัดหมาย ตรวจเคร่ืองแบบ ชกั ธง เลิก) 4.2 กจิ กรรมคร้ังที่ 2 1) พธิ เี ปิดประชุมกอง (ชักธง สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก) 2) เพลง หรือเกม 1ค2่มู 8ือสง่ เสรชคิมมู่ั้นแือมลกัธะายพรมจัฒศดั กึนกษาจิ ากกปิจรทีกรม่ีร2รลมกู เลสูกือเเสสือริมทสกั รษา้ ะงชทวี ักิตษใะนชสวี ถติ าปนระศเึกภษทาลูกลเูกสเอื สสอื าสมาัญมรัญนุ่ รใหนุ่ ญให่ เญค่รชือ่ ้นังหมมัธายยมลศูกกึ เสษอื าชปัน้ ีทพ่ี 2ิเศษ 135

3)กิจกรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้ (1) ผกู้ าํ กบั ลูกเสอื ให้ลกู เสอื ร่วมกนั ทบทวนใบความรู้เร่อื ง “ทกั ษะการปฏิเสธ” โดยผู้ กํากับลกู เสือช่วยเพม่ิ เติม และอธิบายขอ้ สงสยั (2) ผู้กาํ กับลูกเสอื มอบหมายใหแ้ ตล่ ะหมเู่ ลน่ บทบาทสมมติ ปฏิเสธการชวนใน สถานการณเ์ ดมิ แตใ่ ช้ขั้นตอนการปฏเิ สธตามใบความรู้ แลว้ นาํ เสนอในกองลกู เสอื (3) ลกู เสือแต่ละหมเู่ ล่นบทบาทสมมติ หลังการนาํ เสนอของแตล่ ะหมู่ ผู้กาํ กับลูกเสอื ให้กองลกู เสอื รว่ มกนั ประเมนิ ว่า “ครบขน้ั ตอนทกั ษะการปฏิเสธหรือไม่” ถ้าไมค่ รบ ขาดขัน้ ตอนใด (4) ผูก้ ํากับลูกเสอื และลูกเสอื ร่วมกันสรปุ ขน้ั ตอน “ทักษะการปฏเิ สธ” และเพม่ิ เตมิ เร่ืองการหาทางออกเม่อื ถกู เซ้าซี้ 4) ผกู้ าํ กบั ลกู เสอื เล่าเรอื่ งท่ีมปี ระโยชน์ 5) พธิ ีปิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครอ่ื งแบบ ชักธง เลิก) 5. การประเมนิ ผล สังเกต การมีส่วนร่วมในการทาํ กจิ กรรม การแสดงออก การแสดงความคิดเหน็ และประเมนิ ความถูกต้องของขน้ั ตอนการทาํ ทกั ษะปฏเิ สธ 6. องค์ประกอบทกั ษะชีวติ ท่ีไดจ้ ากกจิ กรรม คอื ความคิดวเิ คราะห์ ความคดิ สร้างสรรค์การตัดสินใจ การสร้างสัมพันธภาพและการสอ่ื สาร 136 คมู่ คือู่มสือ่งกเสารรจิมัดแกลจิ ะกพรฒัรมนลากู กเจิสกือเรสรรมิมลสกู รเา้ สงือททกั ษกั ษะชะวีชิตวี ปติ รใะนเสภถทาลนูกศเสกึ ือษสาามลัญกู รเสนุ่ ือใหสญาม่ เญั ครร่ือุ่นงใหหมญา่ยชล้นั กู มเสัธอื ยชมั้นศพกึ ิเษศษาปที ี่ 2 129 ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกิจกรรมที่ 16 เพลง บรกิ าร บริการ บริการ งานท่พี วกเราทํา เปน็ ประจําเราทาํ ไปไมเ่ คยคิดรวนเร ปัดกวาดเราทําทุกอย่าง สะอาดทกุ ทางท่ีผา่ นหน้าที่ทุกๆ สถาน เรานน้ั บรกิ ารทว่ั ไป เกม ทศิ อะไร วธิ เี ลน่ 1) ใหแ้ ตล่ ะหมู่เขา้ แถวตอนยนื หา่ งกนั ประมาณ 1 ศอก ทุกคนเตรยี มหนั ไปตามทิศท่ีผ้สู ่ัง 2) เม่อื ได้ยนิ ผู้สง่ั เรียกช่ือทิศใดทุกคนตอ้ งหันไปทางทิศน้ันๆ เช่น “ทิศเหนือ” ทกุ คนตอ้ งหนั ไป ทางทิศเหนอื ใครหนั ผดิ ตอ้ งออกจากการเลน่ ผสู้ ่ังจะเรียกชอื่ ทิศซํา้ กนั ก็ได้ หรอื เปล่ียนชอ่ื ทิศใดก็ได้ 3) หลงั จากการเลกิ เลน่ แลว้ หมใู่ ดมคี นเหลอื มากกวา่ หมู่อน่ื เป็นหมชู่ นะ ใหห้ ม่อู น่ื กลา่ วคํา ชมเชย (เยล) ให้ ผกู้ าํ กับลูกเสืออธบิ ายถงึ ประโยชนข์ องเกม 1ค3่มู 0ือส่งเสรคชมิ ู่มนั้ แือมลกธั ะายพรมจฒั ศดั ึกนกษาิจากกปิจรทีกรมี่ร2รลมกู เลสูกือเเสสอืริมทสกั รษา้ ะงชทีวักติ ษใะนชสีวถิตาปนระศเึกภษทาลกู ลเกูสเือสสือาสมาญั มรญั นุ่ รใหุ่นญให่ เญค่รช่ือ้ันงหมมัธายยมลศกู ึกเสษือาชปน้ั ที พี่ 2เิ ศษ 137

ใบความรู้ เรอ่ื ง ทกั ษะการปฏเิ สธ การปฏิเสธเปน็ สิทธสิ ว่ นบุคคลทท่ี กุ คนควรเคารพและยอมรับการปฏิเสธจะสําเรจ็ ไดน้ น้ั ผู้ปฏิเสธต้องมคี วามตงั้ ใจชัดเจนทจี่ ะปฏิเสธ ข้นั ตอนการปฏิเสธ 1) อา้ งความร้สู กึ ประกอบเหตผุ ล เพราะความรู้สกึ โตแ้ ย้งไดย้ ากกว่าการใชเ้ หตผุ ล 2) ปฏิเสธชดั เจน 3) ถามความเหน็ เปน็ การรกั ษานํ้าใจผ้ชู วน ข้ันตอนนจี้ ะชว่ ยให้เพอื่ นมคี วามร้สู กึ ท่ีดี และไมโ่ กรธ 4) ขอบคุณเมอ่ื เขายอมรบั ถา้ ผชู้ วนตือ๊ ไมเ่ ลกิ โดยการ เซา้ ซี,้ สบประมาท, ยกเหตผุ ลหว่านลอ้ ม, ปลอบหรือรบั รองว่าไมม่ ปี ัญหา หรอื แมก้ ระทัง่ ขม่ ขู่ ฯลฯ ไม่ควรหวั่นไหว ควรหาทางออกดว้ ยวธิ ีใดวธิ หี น่งึ ตอ่ ไปน้ี 1) ปฏเิ สธซาํ้ แล้วรบี ขอตวั ออกจากเหตกุ ารณ์ไป 2) ผัดผอ่ น แล้วรีบขอตัวออกจากเหตกุ ารณไ์ ป 3) ต่อรองหาทางเลอื กอนื่ ท่ยี อมรับไดท้ ั้งสองฝาู ย จดุ ออ่ นทีท่ าให้มกั ปฏิเสธไมส่ าเรจ็ 1) ปากบอกปฏเิ สธ แตใ่ จไม่ปฏเิ สธแทจ้ ริง เลยใจอ่อนปฏเิ สธไม่สาํ เร็จ 2) ใชเ้ หตผุ ลเปน็ ขอ้ อา้ ง ผู้ชวนเลยเอาเหตผุ ลอ่ืนมาหักลา้ งทําให้ปฏเิ สธไมส่ ําเรจ็ 3) ไมอ่ อกจากสถานการณ์ อยู่ใหเ้ ขาตอื๊ ไปเรอ่ื ย ๆ ก็เลยปฏเิ สธไม่สาํ เรจ็ จนได้ 4) เกรงใจโดยเฉพาะกับผู้อาวโุ สสูงกว่า เลยทาํ ให้ไม่รักษาสทิ ธิในการปฏิเสธของตนเอง ตวั อยา่ งประโยคคาพูด สถานการณ์: เพื่อนชวนลองสูบบุหร่ี ขัน้ ตอน ตัวอยา่ งประโยคคาพดู อา้ งความรสู้ กึ ประกอบเหตผุ ล เราไม่ชอบ รสู้ ึกว่ามนั เป็นสงิ่ ทไี่ มด่ ี ปฏเิ สธชดั เจน ขอไม่ลอง ถามความเห็นเปน็ การรักษานาํ้ ใจผชู้ วน นะเพอื่ น ขอบคณุ เมอ่ื เขายอมรบั ขอบคุณท่เี ขา้ ใจเรา ถา้ ผชู้ วนตอ๊ื ไม่เลิก เลอื กวธิ ใี ดวธิ หี น่ึงตอ่ ไปนี้ ปฏเิ สธซ้ํา แลว้ รีบขอตัวออกจากเหตกุ ารณ์ ไม่ละ ขอตวั กอ่ นนะเพอ่ื น (รบี เดินจากไป) ผดั ผอ่ น แล้วรบี ขอตัวออกจากเหตกุ ารณ์ เอาไวช้ วนเร่อื งอืน่ แล้วกัน ขอตัวนะเพอื่ น (รบี เดินจากไป) ตอ่ รองหาทางเลือกอน่ื ทย่ี อมรบั ไดท้ ั้งสองฝูาย เรามาหาอะไรทาํ อย่างอน่ื กันดีกวา่ ไปกนิ ไอศครีมกนั ดไี หมเพ่ือน 138 คู่มคือมู่ สือ่งกเสารรจิมัดแกลิจะกพรฒัรมนลาูกกเิจสกอื เรสรรมิมลสกู รเ้าสงือททกั ษกั ษะชะวีชติีวปติ รใะนเสภถทาลนกู ศเสึกอื ษสาามลญั กู รเสุ่นอืใหสญาม่ เัญครอืุ่นงใหหมญา่ยชล้ันูกมเสธั ือยชมนั้ ศพึกเิ ษศษาปที ี่ 2 131 ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2

เร่อื งสั้นท่เี ปน็ ประโยชน์ พรานใหม่ผ้กู ล้าหาญ พรานใหมค่ นหนงึ่ มกั จะเข้าไปถามพวกคนตดั ไมว้ ่าเห็นหมูปูา บ้างไหม บรเิ วณใดมกี วางมี เนอ้ื บา้ งเเตพ่ วกคนตดั ไมก้ ย็ งั ไม่เคยเหน็ พรานใหมผ่ นู้ ล้ี า่ สัตวใ์ ดไดส้ กั ตัว วนั หนึ่งพรานใหมเ่ ขา้ ปาู มาเเต่เชา้ พลางถามคนตดั ไม้ว่า\"พีช่ าย เหน็ รอยเท้าสงิ โตทไี่ หนบ้าง ช่วยบอกด้วยเถิด\"คนตัดไม้กบ็ อกว่าเหน็ อยไู่ มไ่ กลนกั ตนยนิ ดจี ะพาไปล่าถึง หน้าปากถ้ําสงิ โตเลย ทเี ดียวเมอื่ ไดย้ ินเช่นนนั้ พรานใหม่ก็ถงึ กบั สา่ ยหน้าปฏเิ สธเป็นพัลวัน ว่าตนเพียงอยากเหน็ รอยเท้า สงิ โตเท่าน้นั มิได้อยากลา่ สิงโต เรอ่ื งน้ีสอนให้รวู้ ่า พวกท่ีข้ีขลาด มักเเสดงว่ากลา้ หาญเมือ่ ภยั ยังไมม่ าถึง ม้ากบั หมาปูา หมาปาู เดินมาพบมา้ ท่กี ลางทางจงึ เอ่ยขนึ้ วา่ \"พ่ีม้าเอย๋ ขา้ เพิง่ ผ่านไรข่ า้ วโอต๊ มาเมื่อครู่น้ี เห็น ขา้ วโอ๊ตออกรวงงาม น่ากินเป็นย่งิ นกั เเต่ขา้ ไมไ่ ด้กนิ มนั สักคําเพราะคิดจะเก็บไว้ให้ท่านกิน ท่านมา กับข้าสิ ข้าจะพาไป\"ม้าไดฟ้ ังดงั น้ันก็หัวเราะเบาๆ เเล้ววา่ \"ข้าขอบใจนะ ท่ีเจา้ บอกเรื่องไร่ข้าวโอ๊ตเเต่ ข้าไมไ่ ดข้ อบใจ ที่เจ้าไม่กินขา้ วโอต๊ เพราะข้ารดู้ วี ่าขา้ วโอต๊ ไมใ่ ช่อาหาร ของหมาปูาอยา่ งเจ้า\" เรอื่ งนส้ี อนใหร้ ู้วา่ หากให้ด้วยความไมจ่ รงิ ใจ ไม่ทาํ ให้ผรู้ บั เกดิ ความซาบซงึ้ 1ค3ูม่ 2ือส่งเสรชคิมู่มั้นแือมลกัธะายพรมจฒั ศัดึกนกษาจิ ากกปิจรีทกรม่ีร2รลมกู เลสูกือเเสสือริมทสกั รษา้ ะงชทวี กั ิตษใะนชสีวถิตาปนระศเึกภษทาลูกลเกูสเอื สสอื าสมาญั มรัญนุ่ รใหุ่นญให่ เญค่รชือ่ ั้นงหมมธั ายยมลศูกึกเสษือาชปั้นที พี่ 2เิ ศษ 139

แผนการจดั กจิ กรรมลกู เสือสามญั รนุ่ ใหญ่(เครือ่ งหมายลกู เสือชน้ั พิเศษ) ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2 หน่วยท่ี 5 สมรรถภาพทางกาย เวลา 2 ช่วั โมง แผนการจดั กิจกรรมที่ 17 ความรนุ แรง 1.จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ ลูกเสือสามารถอธิบายถงึ อิทธิพลของสอื่ คา่ นยิ ม และพฤติกรรมต่าง ๆ ทน่ี าํ ไปสคู่ วาม รนุ แรงได้ 2. เน้ือหา เดก็ ท่มี นี สิ ยั ชอบใชห้ รือนยิ มความรุนแรง เป็นเพราะไดร้ ับประสบการณใ์ นเรอื่ งความรนุ แรง บม่ เพาะและปลูกฝังเป็นเวลายาวนาน จนชนิ ชาเห็นความรุนแรงเปน็ เรอ่ื งปกติ ไม่รู้สกึ ว่าเป็นส่ิงผดิ ไม่ยงั ยงั้ ชงั่ ใจ และกระทาํ ความรุนแรงโดยเลยี นแบบพฤตกิ รรมจากส่ือตา่ ง ๆ รวมทง้ั คา่ นยิ มและ พฤติกรรมทม่ี ใี นกลมุ่ เพอื่ น ลว้ นมีอิทธิพลชักนาํ ไปส่คู วามรุนแรงได้ ความตระหนกั ในเรอื่ งนีจ้ ะชว่ ย ให้หลกี เลย่ี งการรบั สอื่ ต่าง ๆ รวมท้ังคา่ นยิ มและพฤติกรรมทไี่ มเ่ หมาะสม 3. สื่อการเรียนรู้ 3.1 เกม 3.2 บัตรคาํ สถานการณค์ วามรนุ แรง 4 ชดุ 3.3 ใบความรู้ 3.4 เรอ่ื งที่เปน็ ประโยชน์ 4. กิจกรรม 4.1 กิจกรรมคร้งั ท่ี 1 1) พธิ ีเปิดประชมุ กอง (ชกั ธง สวดมนต์ สงบนิ่งตรวจ แยก) 2) เพลง หรือเกม 3) กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ (1) ผกู้ าํ กบั ลูกเสือนาํ สนทนาดว้ ยคาํ ถาม “ในชวี ติ ประจําวันลูกเสอื เคยพบพฤติกรรม อะไรบา้ งทคี่ ดิ วา่ เป็นความรุนแรง” ให้ลกู เสอื เลา่ ประสบการณ์ 1 – 2 คน แลว้ นําเขา้ สู่ กจิ กรรม (2) ผูก้ าํ กบั ลกู เสอื ใหล้ ูกเสอื นั่งตามหมขู่ องตนเอง แจกชุดบตั รคาํ ใหห้ มู่ละ 1 ชดุ (3) นายหมอู่ ่านบตั รคาํ ทีละใบพร้อมอภิปรายและหาข้อสรุปเพ่ือรายงานในกลมุ่ ใหญ่ ในประเดน็ ต่อไปนี้ และส่งตวั แทนรายงาน - สถานการณ์ในบตั รคํามแี นวโนม้ จะเกดิ อะไรตามมาได้บ้าง - เรียงลําดับความรุนแรงของสถานการณ์ในบตั รคําตามความเห็นของหมู่ จากรนุ แรงมากทส่ี ดุ ไปหารนุ แรงนอ้ ยที่สดุ (4) ตวั แทนหมรู่ ายงานทีละหมจู่ นครบ 140 คค่มู ู่มืออื สก่งาเรสจรัดมิ กแจิ ลกะรพรมฒั ลนกู าเสกือิจเกสรรริมมสลรา้กู งเทสกัือษทะกั ชษีวะติ ชปีวริตะใเภนทสลถูกาเนสศือกึสษามาัญลรกู ุ่นเใสหือญส่าเมคัญรื่อรงุน่ หใมหาญยล่ ชูก้ันเสมอื ธั ชยน้ั มพศเิ ศกึ ษษาปที ่ี 2 ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 133

(5) ผกู้ ํากบั ลูกเสอื ชว่ ยเพม่ิ เตมิ “ความรนุ แรงมไี ด้หลายระดับ ตง้ั แต่นอ้ ยทีส่ ดุ คอื ความรนุ แรงในจินตนาการเช่น เกม การต์ นู ความรนุ แรงทางใจ เชน่ การนอกใจ ความรนุ แรง ทางคําพูด เชน่ ดุ ดา่ วา่ ความรนุ แรงทางกายซ่ึงรนุ แรงทส่ี ดุ เช่น การทาํ ร้ายร่างกาย” (6) ผู้กาํ กับลูกเสือนาํ อภิปรายในกอง และสรปุ ในประเด็น “สรุปความหมายของ ความรุนแรงตามความเขา้ ใจของลูกเสอื ” และ “ได้ขอ้ คดิ อะไรบา้ งจากกจิ กรรมนี้” 4) ผูก้ าํ กบั ลกู เสอื เล่าเรื่องที่เปน็ ประโยชน์ 5) พิธปี ดิ ประชุมกอง (นัดหมาย ตรวจเครื่องแบบ ชักธง เลกิ ) 4.2 กจิ กรรมครงั้ ที่ 2 1) พธิ เี ปิดประชมุ กอง (ชกั ธง สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 2) เพลง หรือเกม 3) กจิ กรรมตามจดุ ประสงค์การเรียนรู้ (1) หมลู่ ูกเสอื นง่ั ลอ้ มวง ผ้กู าํ กบั ลกู เสือแจกใบความร้เู รอื่ ง “ความรุนแรง” ให้ร่วมกัน อภิปรายประเด็นตอ่ ไปน้ี และสง่ ตัวแทนรายงานในกองลูกเสอื หมทู่ ี่ 1 เหตุใดบางคนจงึ มนี ิสัยชอบใชค้ วามรุนแรง มปี ัจจยั อะไรทีท่ าํ ใหเ้ ป็นเชน่ นนั้ หมทู่ ่ี 2 จากคําปฏิญาณและกฎของลูกเสอื คดิ ว่าลกู เสอื ควรมีท่าทตี อ่ การใชค้ วามรนุ แรง อย่างไร หมู่ท่ี 3 และ 4 ทา่ นคิดว่าในโรงเรยี นมปี ญั หาความรุนแรงอะไรบา้ ง ในฐานะลกู เสอื สามญั รนุ่ ใหญ่ จะลดปัญหาความรุนแรงในโรงเรียนอยา่ งไร (2) ตวั แทนหมูล่ ูกเสอื รายงานทลี ะประเด็น ผูก้ าํ กบั ลูกเสอื นาํ อภิปราย เพม่ิ เตมิ และ สรุป (3) ผกู้ ํากับลูกเสอื ขอใหก้ องลกู เสอื ร่วมกนั หาแนวทางปฏิบตั ิเพื่อแกไ้ ขปญั หาความ รนุ แรงในโรงเรยี นให้เปน็ รปู ธรรมในโอกาสตอ่ ไป 4) ผกู้ ํากับลกู เสอื เลา่ เร่ืองท่ีเป็นประโยชน์ 5) พธิ ีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครือ่ งแบบ ชกั ธง เลิก) 5. การประเมินผล สังเกตการมสี ่วนรว่ มการทํากิจกรรม การแสดงออก การแสดงความคดิ เหน็ อย่างสรา้ งสรรค์ เพ่อื ลดปญั หาความรุนแรงในโรงเรียน 6. องคป์ ระกอบทักษะชวี ิตสาคญั ท่ีเกดิ จากกิจกรรม คือ ความคิดวิเคราะห์ ความคดิ สร้างสรรค์ ตระหนกั ถงึ สาเหตขุ องปัญหาความรนุ แรงใน โรงเรยี น รวมทง้ั ตระหนักวา่ ตนเองควรมสี ่วนรว่ มในการปฺองกนั และแกไ้ ข 1ค3ู่ม4อื ส่งเสรชคิม่มูน้ั แือมลกัธะายพรมจัฒศดั กึนกษาจิ ากกปิจรีทกรม่ีร2รลมูกเลสูกือเเสสือริมทสักรษ้าะงชทีวกั ิตษใะนชสวี ถติ าปนระศเึกภษทาลกู ลเูกสเอื สสือาสมาญั มรญั นุ่ รใหุ่นญให่ เญค่รช่ือ้ันงหมมธั ายยมลศกู ึกเสษอื าชปนั้ ีทพ่ี 2เิ ศษ 141

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมท่ี 17 เกม กระซิบข่าว 1. แบง่ ลูกเสือออกเปน็ 4 แถวเท่าๆ กัน 2. ให้แต่ละแถวน่งั เป็นแถวตอน คนหน้าหา่ งจากจดุ ทก่ี าํ หนดไว้ประมาณ 1 เมตร 3.เมือ่ ไดย้ นิ สญั ญาณ คนแรกรบี วิง่ ไปอา่ นขอ้ ความในกระดานท่ีผกู้ าํ กบั ลกู เสือเขียนเตรยี มไว้ จนจาํ ได้ แลว้ วิ่งกลับมากระซบิ คนทีส่ อง คนที่สองกระซิบตอ่ ๆ ไปจนถึงคนสดุ ทา้ ยรีบวง่ิ มาเขียน หรอื บอกกับผู้กํากบั ลกู เสือ 4. แถวใดส่งข่าวไดเ้ ร็วและถกู ต้องท่ีสดุ เป็นผู้ชนะ แขง่ เรอื 1. หมู่ลกู เสอื ยืนเขา้ แถวตอน ห่างกนั ประมาณ 1 เมตร 2. คนแรกเอามือเทา้ สะเอว คนตอ่ ๆ ไป เอามอื จับทเี่ อวของคนขา้ งหนา้ แล้วนั่งยอง ๆ 3. การเคลอ่ื นทใี่ หก้ า้ วไปทีละเทา้ หรือจะกระโดดไปพร้อม ๆ กนั กไ็ ด้ แต่มอื ต้องไม่หลดุ จากกนั 4. เม่อื ไดย้ นิ สัญญาณใหแ้ ต่ละแถวเคลอ่ื นทไี่ ปขา้ งหนา้ ยงั จุดหมาย 5. แถวใดถึงจดุ หมายก่อนเป็นผู้ชนะ 142 คู่มคอื ู่มสือง่ กเสารรจมิ ดั แกลจิ ะกพรัฒรมนลากู กเิจสกือเรสรรมมิ ลสกู รเา้ สงือททักษักษะชะวีชติวี ปติ รใะนเสภถทาลนูกศเสกึ อื ษสาามลัญูกรเสุ่นือใหสญาม่ เัญครร่อืุน่ งใหหมญา่ยชล้นั กู มเสัธอื ยชมั้นศพึกิเษศษาปีที่ 2 135 ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2

บัตรคา บัตรคา...หมูท่ ี่ 1 นกเลา่ เรื่องส่วนตัวของตา่ ยใหจ้ ๋มุ ฟัง โดยบอกให้เก็บเป็นความลับ จุม๋ นาเรือ่ งของต่ายไป เลา่ ตอ่ จนร้กู นั ทัง้ หอ้ ง มดปากแหว่งและเพดานโหว่แตก่ าเนดิ แม้จะผา่ ตดั แก้ไขแล้ว แตก่ ็ยังพดู ไมช่ ัด ถกู เพ่ือนล้อเลยี นอยเู่ สมอ ๆ วิชยั อยกู่ ับลงุ ขีเ้ หลา้ เวลาลงุ เมาเหลา้ มกั จะโมโหรา้ ย ทบุ ตแี ละทาโทษวชิ ยั อย่างรุนแรง เป็นประจา เอกชอบเลน่ เกมที่มีความรนุ แรงมากๆ และติดเกมออนไลน์อยา่ งมาก มกั หนเี รยี น ไปเล่นเกมบ่อย ๆ ค1ู่ม3อื ส6่งเสริมคชแมู่้ันลือมะกธัพายัฒรมจนศัดาึกกกษจิ จิากกปรรีทรรมี่ ม2ลลกู ูกเสเสืออืเสทรักมิ ษสระา้ชงีวทิตักใษนะสชถวี าิตนปศรกึะษเภาทลลกูกู เเสสอือื สสาามมญั ัญรร่นุ นุ่ ใใหหญญ่ เ่ คชรั้นื่อมงธัหยมมายศลึกกู ษเสาปอื ชีทัน้ ่ี 2พิเศษ 143

บัตรคา...หมู่ที่ 2 หน่งึ กบั สองเป็นฝาแฝดกนั ชอบดูหนังและ เลน่ เกมบลู๊ า้ งผลาญทง้ั คู่ เขามปี ืนเด็กเล่น คนละกระบอกเอาไวเ้ ล่นไลย่ ิงกนั มะลิมีพ่อแม่ที่ทะเลาะตบตี ทาร้ายรา่ งกายกันให้เห็นเปน็ ประจา หนุม่ พนันกบั เพื่อนในกลุ่มว่าจะหลอก ให้น้อยรกั แลว้ หักอกให้ดู ขา่ วดงั !!...พ่อแม่ชาวเกาหลคี ู่หนึง่ ถูกตารวจจับขอ้ หาละเลย ลกู อายุ 3 เดือนจนขาดอาหารเสียชวี ิต เพราะทั้งคูต่ ิดเกมจน ไม่สนใจลกู ปอฺ นนมใหแ้ คว่ นั ละครงั้ เดียว 144 คมู่ คือู่มสอื ง่ กเสารรจมิ ัดแกลิจะกพรัฒรมนลาูกกเิจสกือเรสรรมิมลสูกรเ้าสงือททกั ษกั ษะชะีวชิตวี ปิตรใะนเสภถทาลนกู ศเสกึ อื ษสาามลัญกู รเสุน่ อืใหสญาม่ เัญครรอ่ืนุ่ งใหหมญา่ยชลน้ั กู มเสัธอื ยชม้นั ศพกึ ิเษศษาปที ี่ 2 137 ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ี่ 2

บตั รคา...หมูท่ ่ี 3 โตข้นึ วฒุ อิ ยากเป็นหัวหนา้ แกง๊ อันธพาล เพราะเคยเห็นพ่อถูกซอ้ ม จะได้ปกปฺองพอ่ ได้ กอ้ งไม่อยากมาโรงเรยี น เพราะถูกเดก็ โตกว่าขม่ ขู่รีดไถเงิน นารีถูกแซวอยู่เสมอเวลาเดินผ่าน วนิ มอเตอรไ์ ซค์ปากซอยเข้าบ้าน เธอไดแ้ ต่ก้มหน้าก้มตารีบเดนิ ใหเ้ รว็ ท่สี ุด อว้ นแอบขโมยมือถือเพ่ือนไปขาย เพ่อื เอาเงินไปเล่นเกม ค1ู่ม3ือส8่งเสริมคชแมู่นั้ ลือมะกธัพายฒั รมจนศดั าึกกกษจิ จิากกปรรที รรม่ี ม2ลลกู ูกเสเสือือเสทรกัิมษสระา้ชงวี ทิตกั ใษนะสชถีวาิตนปศรึกะษเภาทลลกูกู เเสสอืือสสาามมัญัญรรนุ่ ่นุ ใใหหญญ่ เ่ คชร้ันื่อมงธัหยมมายศลกึ กู ษเสาปือชที ั้น่ี 2พเิ ศษ 145

บัตรคา...หมูท่ ี่ 4 เสรีเล้ียงปลากดั เขาชอบดูเวลามนั ตอ่ สู้กนั ถ้าตัวไหนแพ้ เขาก็จะปล่อยใหม้ นั ตาย ไมเ่ ลยี้ งมันอกี ตอ่ ไป วาดอจิ ฉาน้าที่มีกระโปรงสวย ๆ ใส่ จึงแอบเอากรรไกรไปตัดขาดเปน็ รว้ิ ๆ โดยนา้ ไมร่ ู้ มนัสชอบไปเข้ากลุ่มกบั เด็กท่ีโตกวา่ เขาหัดด่ืมเหลา้ สบู บุหรี่ ออกเทย่ี วกลางคืน และพดู จาหยาบคาย ตามคนในกลมุ่ เพราะมันทาใหเ้ ขาดู “แมน” ขน้ึ สม้ จบั ได้ว่าผู้ชายท่ยี ืนขา้ งหลงั แอบถา่ ยรปู ใต้กระโปรงเธอ ขณะขึ้นบันไดเล่อื น 146 คคู่มมู่ ือือสกง่าเรสจรดั ิมกแจิ ลกะรพรมัฒลนูกาเสกือิจเกสรรรมิ มสลร้ากู งเทสกัอื ษทะักชษีวะติ ชปวี ริตะใเภนทสลถูกาเนสศอื กึสษามาัญลรกู ่นุ เใสหอื ญส่าเมคัญร่ือรงุน่ หใมหาญยล่ ชกู ้นัเสมือธั ชย้นั มพศเิ ศึกษษาปีที่ 2 ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 139

ใบความรู้ เรือ่ ง ความรุนแรง ความรนุ แรง หมายถึง การทาํ ให้เกิดความเสยี หายตอ่ ชีวติ และทรัพย์สิน คาํ ว่าชวี ติ น้ีหมาย รวมถึงทงั้ ร่างกาย จิตใจ และศักยภาพหรอื ความสามารถทีม่ ีอยู่ ระดับของความรุนแรง มไี ดห้ ลายระดับ ตง้ั แตน่ ้อยทีส่ ดุ คอื ความรนุ แรงในจนิ ตนาการเช่น เกม การ์ตูน ภาพยนต์ ความรนุ แรงทางใจ เชน่ การนอกใจ การทาํ รา้ ยจติ ใจด้วยคาํ พดู หรือการ กระทาํ ความรนุ แรงทางคาํ พูด เชน่ การดุ ดา่ วา่ การลอ้ ปมด้อยใหอ้ ับอาย ความรนุ แรงทางกาย ซงึ่ รุนแรงทีส่ ดุ เช่น การทาํ รา้ ยรา่ งกาย การทอดทง้ิ เด็กทช่ี ว่ ยเหลอื ตนเองไมไ่ ด้ ความขดั แยง้ กบั ความรนุ แรง ความขดั แย้งเปน็ เรอ่ื งธรรมชาตขิ องคนท่ีอยู่ร่วมกนั ในสังคม ซึ่งมคี วามคิดเห็นที่แตกตา่ งกันได้ การแลกเปล่ียนและยอมรบั ความคดิ เหน็ ที่แตกตา่ ง จึงเป็นรากฐานสาํ คัญของการสรา้ งองคค์ วามร้ใู หมๆ่ อยา่ งตอ่ เน่อื ง จัดเปน็ การแกไ้ ขความขดั แย้งแบบสรา้ งสรรค์ ความรุนแรงไม่ใช่เรื่องธรรมชาติ และไม่ใช่ความขัดแย้ง แต่มีการใช้ความรุนแรงมาแก้ไข ความขดั แย้ง ดว้ ยอารมณ์และความคิดความเชอ่ื ท่ไี มถ่ กู ตอ้ ง ทําใหเ้ กดิ ความขัดแยง้ ท่ีมากข้นึ กว่าเดิม พงึ ระลึกเสมอวา่ ความขัดแย้งสามารถแกไ้ ขได้ โดยไม่ตอ้ งใช้ความรนุ แรง ความรุนแรงในโรงเรยี น เดก็ ย่อมมีการแกล้งและหยอกล้อกันเป็นเรื่องธรรมดา แต่ต้องมีขอบเขตระหว่างความสนุก และความทกุ ข์ของผูอ้ ่ืน และเรยี นรูท้ จ่ี ะควบคมุ ตนเองใหม้ ีพฤตกิ รรมทีเ่ หมาะสมกับเพือ่ น การสํารวจปญั หาความรนุ แรงในโรงเรยี น โดยการสุ่มทวั่ ประเทศ กบั เดก็ ประถมศกึ ษาปที ี่ 4 ถงึ มัธยมศึกษาปที ี่ 3 จํานวน 3,047 คน ในปี 2549 พบว่า เดก็ 40% ถกู รังแกถึงเดอื นละ 2-3 คร้ัง การรงั แกกนั เกดิ มากที่สุดในชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 4 และลดลงตามระดับชน้ั ทสี่ ูงขึ้น พฤติกรรมทีพ่ บ ไดแ้ ก่ การลอ้ เลยี น ทาํ รา้ ยจติ ใจด้วยวาจา เหยียดหยามเชอื้ ชาติ ผิวพรรณ และการคุกคามทางเพศ บางแห่งยงั พบวยั รนุ่ อนั ธพาลหรอื คนเมา รดี ไถเงนิ หรือใช้วาจาท่ีไมเ่ หมาะสมกับเดก็ อกี ด้วย การสาํ รวจนส้ี ะทอ้ นวา่ ความรนุ แรงในโรงเรยี นเป็นเรื่องเรง่ ด่วนทีต่ อ้ งแกไ้ ข เพราะเดก็ ทีถ่ กู กระทาํ ความรนุ แรงตัง้ แตช่ ่วงตน้ ของชวี ติ จะเตบิ โตด้วยความไม่มนั่ คง เปน็ ผู้ใหญ่ทไี่ มส่ มบรู ณ์และสิ่ง สําคญั ทสี่ ดุ คอื อาจทาํ ให้เดก็ คนนน้ั กลายเป็นผกู้ ระทําความรนุ แรงเสียเอง ทาไมเดก็ บางคนจงึ นิยมใชค้ วามรุนแรง เดก็ ท่ีได้รับประสบการณ์ความรุนแรง บม่ เพาะและปลกู ฝงั เป็นเวลายาวนานจนชินชา จนเห็น ความรุนแรงเป็นเรื่องปกติ ไม่รู้สึกว่าเป็นส่ิงผิด ไม่ยับย้ังช่ังใจ ไม่ควบคุมตัวเอง ปล่อยให้อารมณ์ รุนแรงชักนําให้กระทําความรุนแรง โดยเลียนแบบพฤติกรรมตามประสบการณ์ที่มี ตัวอย่าง ประสบการณ์ความรุนแรงในเดก็ ได้แก่ 1ค4ู่ม0อื สง่ เสรชคิมมู่น้ั แือมลกัธะายพรมจฒั ศดั ึกนกษาิจากกปิจรีทกรมี่ร2รลมกู เลสูกือเเสสอืรมิทสักรษ้าะงชทวี ักิตษใะนชสวี ถิตาปนระศเกึภษทาลกู ลเูกสเือสสือาสมาัญมรญั นุ่ รให่นุ ญให่ เญค่รชื่อนั้งหมมธั ายยมลศกู ึกเสษือาชป้นั ีทพ่ี 2เิ ศษ 147

 เดก็ ในครอบครวั แตกแยกทพี่ อ่ แมท่ ะเลาะทาํ รา้ ยรา่ งกายกนั ให้เดก็ เห็นเปน็ ประจํา  เด็กท่ถี ูกทอดทงิ้ ได้รบั การเลยี้ งดไู ม่เหมาะสม ขาดแคลน ถูกทําร้ายรา่ งกาย ทําโทษรนุ แรง เปน็ ประจํา จะรสู้ กึ ว่าตนเองไม่เปน็ ท่ตี อ้ งการขาดความรัก รักคนอืน่ ไม่เปน็ ไมผ่ ูกพันกับใคร  เดก็ ท่ไี ด้เหน็ รบั รู้ เรอ่ื งราวการใช้ความรนุ แรงจากตวั อยา่ งในสงั คม เกม การต์ นู และสอื่ ต่างๆ อย่เู ป็นประจํา เช่น ภาพยนตร์ ละครโทรทัศน์ ข่าวหนงั สือพมิ พ์ ขา่ วโทรทัศน์ เกมกด เกมวดิ โี อ เกมออนไลน์ หนังสอื การต์ นู ญป่ี นูุ  เด็กที่มีพื้นฐานอารมณ์ไม่มั่นคง อ่อนไหวง่าย อาจถูกชักจูง และเลียนแบบกลุ่มเพ่ือนที่มี พฤติกรรมรุนแรง เพือ่ ต้องการการยอมรับในกลุม่ เพอ่ื น  เด็กท่ีมีพื้นฐานอารมณ์รุนแรง ได้รับการเล้ียงดูแบบปล่อย ตามใจ ทําอะไรตามอารมณ์และ ส่งิ เรา้ ทีเ่ ขา้ มา โดยไม่เคยฝึกการควบคุมตนเอง ไมย่ ับยง้ั ช่งั ใจ อาจกอ่ ความรุนแรงโดยไม่ยงั้ คิดได้  การด่มื สรุ าและแเสสพพสสงิ่ าเสรเพสตพิดตดิ ทําใหข้ าดความยบั ยัง้ ชง่ั ใจ และนําไปสกู่ ารใช้ความรุนแรงได้  เด็กท่ีถูกเพื่อนแกล้ง รังแก ล้อเลียน เกิดความรู้สึกโกรธ อับอายและเก็บกดเป็นเวลานาน อาจระเบิดอารมณ์โกรธแค้นออกมา เปน็ การกระทําความรุนแรงต่อคนอื่นได้หรือใช้ความรุนแรงเพ่ือ ปกปอฺ งตนเอง  การแอบถา่ ยคลิปเรือ่ งส่วนตัวของผอู้ ื่น แล้วไปเปิดเผย ประจาน หรือใช้ขม่ ข่เู พ่ือทรัพย์สิน  การนินทา การใส่ร้าย ทําให้ผอู้ ืน่ เสอ่ื มเสยี ชอ่ื เสยี ง สื่อกับความรนุ แรง ครัวเรือนไทยมีโทรทัศน์ รอ้ ยละ 96 โทรทศั นจ์ ึงเป็นสอื่ ทม่ี อี ิทธพิ ลสูงมากในการชน้ี ําความคิด ความเชือ่ และคา่ นยิ มของสงั คม ข่าวสารทางโทรทัศน์เป็น \"ขา่ วร้าย\" ถงึ ร้อยละ71 ในขณะทเ่ี ร่อื งดีๆ ทช่ี วนใหม้ ีความหวัง มเี พยี งร้อยละ 12 ทํานอง “ขา่ วรา้ ยฟรขี า่ วดีต้องจา้ ง” - เด็กไทยทอี่ ายตุ ํ่ากวา่ 5 ปี ชมภาพความรุนแรง เชน่ ตีกนั ฆ่ากนั ทง้ั จากข่าวและละครหรอื โฆษณาวนั ละ 501 ครั้ง - เดก็ ส่วนใหญใ่ ชเ้ วลาเรียนหนังสอื ในโรงเรยี นปลี ะ 900 - 1, 000 ชว่ั โมง แตใ่ ชเ้ วลาดู โทรทัศน์ ปีละ 1,000 - 1,200 ชัว่ โมง สือ่ จงึ เปน็ แหลง่ เรยี นรแู้ ละส่งเสรมิ ความรนุ แรงในเด็กและเยาวชนที่สาํ คญั ทสี่ ุด เพราะเด็กและ เยาวชนยังขาดประสบการณ์ และวิจารณญาณในการเลือกรับส่ือ รวมท้ังความสามารถในการ วิเคราะห์แยกแยะเนื้อหาสาระที่ส่ือนําเสนออย่างมีเหตุผล นอกจากน้ียังไม่มีความรู้ความเข้าใจ เกี่ยวกบั ความเปน็ มาและเบอื้ งหลงั ของส่อื จงึ ยอมรบั ส่งิ ทส่ี ่อื เสนอโดยไม่มีขอ้ สงสยั และคิดเองว่าสงิ่ ที่ ส่ือเสนอนั้นถูกต้องเหมาะสมส่ือจึงมีผลต่อความคิดและพฤติกรรมของผู้ที่ไม่รู้เท่าทัน ทาให้ เกิดผลกระทบต่อสุขภาพ ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจติ วญิ ญาณ 148 คคมู่ มู่ ือือสกง่าเรสจรัดมิ กแิจลกะรพรมัฒลนกู าเสกอื จิ เกสรรมิ มสลร้ากู งเทสกัือษทะกั ชษวี ะติ ชปวี รติ ะใเภนทสลถูกาเนสศอื กึสษามาญั ลรกู นุ่ เใสหอื ญส่าเมคัญรอื่ รงนุ่ หใมหาญยล่ ชูกัน้เสมือธั ชยน้ั มพศเิ ศึกษ าปีท่ี 2141 ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 2