4.เกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน-OBECQA

เกณฑรางวัลคุณภาพ แห‹งสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน ป‚ 2559-2560 สาํ นกั บริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน



สารเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน กระทรวงศกึ ษาธกิ าร โดยสํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพ้นื ฐานไดข ับเคล่อื น โรงเรียนมาตรฐานสากล มาต้ังแตปการศึกษา 2553 มีเปาหมายเพื่อพัฒนานักเรียนใหมี คุณภาพเทียบเคียงมาตรฐานสากล โรงเรียนมาตรฐานสากลจึงเปนนวัตกรรมการจัดการ ศกึ ษาทสี่ าํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน นาํ มาใชเ ปน มาตรการในการยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษา โดยมอี งคป ระกอบหลกั 2 สว น ไดแ ก การจดั การเรยี นการสอนเทยี บเคยี ง มาตรฐานสากล และการบรหิ ารจดั การดวยระบบคุณภาพ เพื่อใหการขับเคลื่อนดังกลาวเปนไปตามเปาหมายสําคัญ “คุณภาพการบริหาร จัดการท่ีเปนเลิศ” สํานักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย สํานักงานคณะกรรมการ การศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน จงึ ไดจ ดั ทาํ เกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษา ข้นั พ้ืนฐาน OBECQA ป 2559-2560 ตามเกณฑร างวัลคุณภาพแหงชาติ (Thailand Quality Award : TQA) ข้นึ สาํ หรับใหโรงเรยี นนําแนวทางของเกณฑไ ปประยุกตใ ช โดยเทียบเคียง ใหเหมาะสมกับบริบทการบริหารจัดการของโรงเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพและ เกิดความมุงมั่นที่จะพัฒนาตนเองสูความเปนเลิศอยางตอเนื่อง ท้ังน้ี สํานักงาน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ถือเปนนโยบายสําคัญในการใหโรงเรียนในสังกัด นําเกณฑร างวัลคณุ ภาพแหงสาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พืน้ ฐาน OBECQA ของ โครงการโรงเรยี นมาตรฐานสากล ป 2559-2560 ไปใชข บั เคลอื่ นการบรี หิ ารการจดั การศกึ ษา ใหโ รงเรียนมคี ณุ ภาพเทียบเคยี งมาตรฐานสากลและมสี มรรถนะในการแขง ขนั สูเ วทโี ลก สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ขอขอบคุณสถาบันเพิ่มผลผลิต แหงชาติที่ใหความอนุเคราะหลงนาม MOU ทํางานรวมกัน ขอขอบคุณผูทรงคุณวุฒิ ผูเช่ียวชาญ ผูบริหาร ครูและนักวิชาการศึกษา ท่ีรวมกันดําเนินการทําใหเอกสารฉบับน้ี สาํ เรจ็ ลลุ ว งไปดว ยดี เกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน (OBECQA) ป 2559-2560 ฉบบั นจ้ี ะเปน ประโยชนส าํ หรบั สถานศกึ ษาในการพฒั นาคณุ ภาพ การบริหารจดั การที่เปนเลศิ สบื ไป (นายการุณ สกุลประดษิ ฐ) เลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พน้ื ฐาน

สารรองเลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน OBECQA ป 2559-2560 ฉบบั น้ี ไดพัฒนาปรบั ปรงุ มาจากเกณฑป  2557-2558 มีการใชภาษาทีช่ ดั เจน และสอดคลองกับวงการทางการศึกษา เพื่อใหโรงเรียนมีความรูความเขาใจเนื้อหาสาระ และแนวทางการใชเกณฑไดงายข้ึน และสามารถนําแนวทางของเกณฑไปประยุกตใช โดยเทียบเคียงใหเหมาะสมกับบริบทการบริหารจัดการของโรงเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพ และประสิทธผิ ล สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐานมีความเชื่อม่ันวาโรงเรียนท่ีนําเกณฑ รางวลั คุณภาพแหงสํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน OBECQA ป 2559-2560 ไปใชในการขับเคลื่อนและพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนจะไดรับประโยชน ในทกุ ขนั้ ตอน ผบู รหิ ารโรงเรยี น ครแู ละบคุ ลากร จะทราบสภาพทแี่ ทจ รงิ วา ระบบการบรหิ าร จัดการของตนยังขาดตกบกพรองในเร่ืองใด แลวสามารถกําหนดวิธีการและเปาหมาย เพื่อการพัฒนาดวยกระบวนการและความรวมมือ จะสามารถทําใหผูเรียนมีความเปน เลศิ ทางวิชาการ มีความสามารถทางดานสอื่ สารสองภาษา ล้ําหนาทางความคิด ผลติ งาน อยางสรางสรรค และรวมกันรับผิดชอบตอสังคมโลก ซ่ึงเปนคุณลักษณะท่ีประเทศชาติ ตองการ คุณลักษณะผูเรียนดังกลาวขางตน จะนําพาประเทศไทยกาวสูศตวรรษที่ 21 ไดอยางม่ันคง และย่ังยืน สามารถพัฒนาขีดความสามารถในการแขงขันในเวทีโลกได ซงึ่ เปนเปาหมายสําคญั ของเกณฑฉ บบั น้ี ท่มี งุ ใหบรรลุพันธกจิ ของสาํ นกั งานคณะกรรมการ การศึกษาข้ันพื้นฐานที่จะพัฒนาคุณภาพการบริหารและจัดการศึกษาดวยระบบคุณภาพ สมู าตรฐานสากล (นายพะโยม ชณิ วงศ) รองเลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน

คาํ นํา ในการพัฒนาประเทศใหเจริญทดั เทียมนานาอารยประเทศ จําเปน ตองพัฒนาระบบ การจัดการศึกษาของประเทศใหทันสมัย มีคุณภาพตอบสนองความตองการของสังคม และเปนสากล กลยุทธหน่ึงท่ีสํานักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลายไดรับมอบหมาย จากสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐานนํามาใชขับเคล่ือนและยกระดับคุณภาพ การจัดการศึกษาของโรงเรียน คือ เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการ การศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน OBECQA ป 2557-2558 ซงึ่ สาํ นกั บรหิ ารงานการมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย ไดพัฒนามาจากเกณฑรางวัลคุณภาพแหงชาติ (Thailand Quality Award : TQA) ของ สถาบันเพ่ิมผลผลิตแหงชาติ นํามาใชเปนเกณฑประเมินโรงเรียนท่ีพัฒนาอยางเขมขน (Intensive School) ไปแลว นั้น เพ่ือใหการขับเคลื่อนการพัฒนาและยกระดับคุณภาพโรงเรียนสูมาตรฐานสากล เปนไปทั้งระบบ ตอเนื่อง และทันตอการเปลี่ยนแปลง สํานักบริหารงานการมัธยมศึกษา ตอนปลาย จึงไดจัดทําเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ขนั้ พนื้ ฐาน OBECQA ป 2559-2560 ขนึ้ ซงึ่ มวี ตั ถปุ ระสงคใ หโ รงเรยี นสามารถนาํ ไปประยกุ ต และพฒั นาระบบการจดั การศกึ ษาของโรงเรยี นใหม คี ณุ ภาพมปี ระสทิ ธผิ ลและประสทิ ธภิ าพได ขอขอบคุณคณะทํางานผูจัดทําเอกสาร และผูขับเคลื่อนโรงเรียนมาตรฐานสากล และหวงั เปน อยา งยง่ิ วา เอกสารนจ้ี ะเปน ประโยชนต อ โรงเรยี นและผมู สี ว นเกยี่ วขอ งทกุ ระดบั (นายไพรชั แสงทอง) ผูอาํ นวยการสํานกั บรหิ ารงานการมธั ยมศึกษาตอนปลาย



สารบัญ หนา เกณฑรางวัลคุณภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พนื้ ฐาน ป 2559-2560 10 กรอบความคดิ ของเกณฑ 16 โครงสรางเกณฑรางวัลคุณภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน เพ่อื ผลการดาํ เนินงานท่เี ปน เลิศ (Criteria for Performance Excellence Structure) 17 หัวขอ ของเกณฑ 19 คาํ อธบิ ายเพื่อการอา นเกณฑ 20 บทนํา : โครงรา งองคกร (Organizational Profile) 21 1. ลักษณะองคก ร (Organizational Description) 22 ก. สภาพแวดลอมขององคก ร (Organizational Environment) 22 ข. ความสัมพนั ธร ะดบั องคกร (Organizational Relationships) 23 2. สภาวการณขององคกร (Organizational Situation) 25 ก. สภาพแวดลอ มของการแขงขนั (Competitive Environment) 25 ข. บริบทเชงิ กลยุทธ (Strategic Context) 25 ค. ระบบการปรับปรุงผลการดําเนนิ งาน (Performance Improvement System) 25 หมวด 1 การนําองคก ร (Leadership) 27 1.1 การนําองคก รโดยผูน ําระดับสงู (Senior Leadership) 27 ก. วสิ ยั ทัศน พันธกจิ และคานิยม (Vision, Mission and Values) 27 ข. การสอ่ื สารและผลการดําเนินการของโรงเรยี น 29 (Communication and Organizational PERFORMANCE) 1.2 การกาํ กบั ดแู ลองคกรและความรับผิดชอบตอสงั คม (Governance and Societal Responsibilities) 32 ก. การกาํ กบั ดแู ลโรงเรียน (Organizational GOVERNANCE) 32 ข. การประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ ามกฎหมายและมจี รยิ ธรรม (Legal and ETHICAL BEHAVIOR) 33 ค. ความรับผิดชอบตอ สงั คม (Societal Responsibilities) 34 หมวด 2 กลยทุ ธ (Strategy) 36 2.1 การจัดทาํ กลยทุ ธ (Strategy Development) 36 ก. กระบวนการจัดทํากลยทุ ธ (Strategy Development PROCESS) 36 ข. วตั ถุประสงคเชิงกลยทุ ธ (STRATEGIC OBJECTIVES) 36 2.2 การนาํ กลยทุ ธไปปฏบิ ตั ิ (Strategy Implementation) 42 ก. การจดั ทําแผนปฏบิ ัติการและการถายทอดสกู ารปฏิบตั ิ 42 (ACTION PLAN Development and DEPLOYMENT) ข. การปรับเปล่ียนแผนปฏิบตั กิ าร (ACTION PLAN Modification) 43

สารบญั (ตอ‹ ) หนา หมวด 3 นกั เรียนและผูมีสว นไดสวนเสีย (Student and Stakeholder) 45 3.1 เสยี งของนักเรียนและผูม ีสว นไดสว นเสีย (VOICE OF THE STUDENT and Stakeholder) 45 ก. การรับฟง นักเรยี นและผูมสี วนไดสวนเสีย (STUDENT and Stakeholder Listening) 45 ข. การประเมนิ ความพึงพอใจและความผูกพนั ของนกั เรียนและผูมีสวนไดสวนเสยี 46 (Determination of STUDENT and Stakeholder Satisfaction and ENGAGEMENT) 3.2 ความผกู พนั ของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสีย (Student and Stakeholder Engagement) 48 ก. หลักสตู รและการสนบั สนุนนักเรียนและผูมสี วนไดส ว นเสีย 48 (Product Offerings STUDENT and Stakeholder Support) ข. การสรา งความสัมพนั ธกับนักเรียนและผูมีสว นไดสวนเสยี 49 (Building STUDENT and Stakeholder Relationships) หมวด 4 การวัด การวเิ คราะห และการจดั การความรู 51 (Measurement, Analysis and Knowledge Management) 4.1 การวัด การวเิ คราะห และการปรบั ปรงุ ผลการดําเนินการของโรงเรยี น 51 (Measurement, Analysis and Improvement of Organization Performance) ก. การวดั ผลการดาํ เนินการ (PERFORMANCE MEASUREMENT) 51 ข. การวิเคราะหและทบทวนผลการดําเนนิ การ (PERFORMANCE ANALYSIS and Review) 52 ค. การปรับปรุงผลการดาํ เนนิ การ (PERFORMANCE Improvement) 53 4.2 การจัดการความรู สารสนเทศ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ 55 (Knowledge Management, Information and Information Technology) ก. ความรขู ององคก ร (Organization Knowledge) 55 ข. ขอมูล สารสนเทศ และเทคโนโลยีสารสนเทศ (Data, Information and Information Technology) 56 หมวด 5 บุคลากร (Workforce) 58 5.1 สภาพแวดลอ มของบุคลากร (Workforce Environment) 58 ก. ขีดความสามารถและอัตรากําลงั บุคลากร (WORKFORCE CAPABILITY and CAPACITY) 58 ข. บรรยากาศการทาํ งานของบคุ ลากร (WORKFORCE Climate) 59 5.2 ความผกู พนั ของบคุ ลากร (Workforce Engagement) 62 ก. ความผูกพนั และผลการปฏบิ ัติงานของบุคลากร 62 (WORKFORCE ENGAGMENT and PERFORMANCE) ข. การพัฒนาบุคลากรและผนู าํ (WORKFORCE and Leader Development) 63

สารบัญ (ต‹อ) หนา หมวด 6 การปฏบิ ัตกิ าร (Operations) 65 6.1 กระบวนการทาํ งาน (Workforce Process) 65 ก. การออกแบบหลกั สูตรและกระบวนการ (Product and PROCESS Design) 65 ข. การจดั การกระบวนการ (PROCESS Management) 66 ค. การจัดการนวตั กรรม (INOVATION Management) 66 6.2 ประสิทธผิ ลของการปฏบิ ัตกิ าร (Operational Effectiveness) 68 ก. ประสิทธภิ าพและประสทิ ธิผลของกระบวนการ (PROCESS Efficiency and EFFECTIVENESS) 68 ข. การจดั การหว งโซอ ปุ ทาน (Supply-Chain Management) 68 ค. การเตรยี มความพรอ มดา นความปลอดภยั และภาวะฉกุ เฉนิ 69 (Safety and Emergency Preparedness) หมวด 7 ผลลพั ธ (RESULTS) 70 7.1 ผลลพั ธด านหลกั สูตรและกระบวนการ (Product and Process RESULTS) 70 7.2 ผลลัพธด า นนกั เรยี นและผมู สี วนไดสวนเสีย (STUDENT and Stakeholder-Focused RESULTS) 74 7.3 ผลลพั ธดานบุคลากร (WORKFORCE-Focused RESULT) 76 7.4 ผลลัพธดา นการนําองคก รและการกํากบั ดแู ลองคกร (Leadership and Governance Results) 78 7.5 ผลลพั ธด า นการเงนิ และตลาด (Financial and Market Results) 82 รายละเอียดทเ่ี ก่ยี วขอ งกบั เกณฑ 83 แนวทางการตอบเกณฑ (How to Respond to the Criteria) 90 อภิธานศพั ท (Glossary) 98 จากการเรียนรสู นู วตั กรรม : ตัวอยางการประยกุ ตใ ชจากการดบั เพลงิ สูน วตั กรรมปองกนั อัคคภี ยั 122 ระบบการใหค ะแนน 124 การจําแนกหวั ขอ และมิตกิ ารใหค ะแนน 127 สว นท่ี 2 135 บทท่ี 1 ความเปนมาของโครงการ 136 บทที่ 2 การบรหิ ารการเปลีย่ นแปลงสรู ะบบบรหิ ารจดั การดว ยระบบคุณภาพ 143 154 ตามเกณฑรางวัลคณุ ภาพแหงสาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน OBECQA 173 บทที่ 3 กลไกสาํ คญั สูความสาํ เร็จ OBECQA 187 บทที่ 4 การประเมินพัฒนาการโรงเรยี นตามแนวทาง OBECQA บทที่ 5 เสน ทางความสาํ เร็จสรู างวัลคุณภาพแหง สํานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน (OBECQA)



สว‹ นที่ 1 เกณฑรางวลั คุณภาพ แห‹งสํานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พนื้ ฐาน

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256012 เกณฑร างวลั คณุ ภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน ป‚ 2559-2560 เกณฑเ พอ่ื ผลการดาํ เนินงานทีเ่ ปนš เลศิ เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ขับเคล่ือน ใหโรงเรียนบรรลุเปาประสงค ปรับปรุงผลลัพธ และเพ่ิมขีดความสามารถในการแขงขัน กับโรงเรียนในระดับนานาชาติ การใชเ กณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน-คา นยิ ม และแนวคดิ หลกั (หนา 11) เกณฑเ พอ่ื ผลการดาํ เนินงานท่ีเปน เลศิ (หนา 16) และแนวทาง การใหค ะแนน (หนา 130-131) เพอื่ ปรบั ปรุงและใหไดม าซึ่งผลลพั ธทย่ี ั่งยืน โรงเรียนท่ไี ดร บั รางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ไดรับการยอมรับวา เปนโรงเรียนตนแบบระดับประเทศ โรงเรียนเหลาน้ีไดแลกเปล่ียนเรียนรูวิธีปฏิบัติท่ีเปนเลิศ และเปนแรงบันดาลใจใหโรงเรียนอ่ืนๆ ปรับปรุงการปฏิบัติการและผลลัพธของตนเอง ซ่งึ สง ผลดตี อ การพัฒนาคณุ ภาพการศึกษาของประเทศไทย เกณฑมเี จตจาํ นงที่เรียบง‹าย เจตจาํ นงของเกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน คือ การชวยโรงเรียน ไมวาขนาดใดหรืออยูในสังกัดใด ตอบคําถามท่ีทาทาย 3 ขอดังนี้ : 1) โรงเรียนดําเนินการไดดีเทาท่ีควรเปนหรือไม 2) โรงเรียนรูไดอยางไร และ 3) โรงเรียน ควรปรบั ปรุงหรือเปลีย่ นแปลงอะไร ดว ยวิธกี ารอยา งไร จากการทาทายตนเองดวยการตอบคําถามของเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงาน คณะกรรมการการศกึ ษาขนั้ พนื้ ฐาน เพอื่ ผลการดาํ เนนิ งานทเ่ี ปน เลศิ โรงเรยี นสาํ รวจตนเองวา ไดด าํ เนนิ การวดั ผลสาํ เรจ็ ในสงิ่ ทส่ี าํ คญั ตอ โรงเรยี นแลว หรอื ไม คาํ ถามของเกณฑค รอบคลมุ 7 ดา นทส่ี าํ คญั ในการจดั การและการดาํ เนนิ การของโรงเรยี น (แบง ยอ ยออกเปน กระบวนการ 6 หมวด และผลลัพธ 1 หมวด) ไดแ ก 1. การนําองคกร 2. กลยุทธ 3. นักเรยี นและผมู ีสวนไดสว นเสยี 4. การวดั การวเิ คราะห และการจดั การความรู 5. บุคลากร 6. การปฏิบตั กิ าร 7. ผลลัพธ เกณฑสง‹ เสรมิ ใหŒเกดิ มุมมองเชิงระบบ มมุ มองเชงิ ระบบ หมายถงึ การบรหิ ารจดั การองคป ระกอบทงั้ หมดของโรงเรยี นใหเ ปน หนง่ึ เดยี วเพอ่ื ใหเ กดิ ความสาํ เรจ็ อยา งตอ เนอื่ ง โครงสรา งและกลไกการบรู ณาการของระบบ ไดแ ก คานิยมและแนวคดิ หลัก เกณฑ 7 หมวดท่ีมีการปฏิบตั ิทีเ่ กย่ี วเน่ืองกนั และแนวทาง การใหคะแนน

13 ลกั ษณะที่สําคัญของเกณฑ การม‹งุ เนŒนท่ีค‹านยิ มและแนวคดิ หลัก เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน มีพื้นฐาน มาจาก “คา นยิ มและแนวคดิ หลกั 11 ประการ” (หนา 11) ซง่ึ เปน รากฐานสาํ หรบั การบรู ณาการ ผลการดําเนินการท่ีสําคัญและขอกําหนดการปฏิบัติการภายใตกรอบท่ีมุงเนนผลลัพธ ซงึ่ จะสรา งพนื้ ฐานสาํ หรับการปฏบิ ตั ิ ขอมลู ปอ นกลับ และความสําเร็จอยางตอ เนื่อง: 1. มุมมองเชิงระบบ (Systems perspective) 2. การนําองคก รอยา งมีวสิ ัยทัศน (Visionary leadership) 3. ความเปน เลิศทมี่ งุ เนน นกั เรยี น (Student-focused excellence) 4. การใหความสําคญั กับบุคลากร (Valuing people) 5. การเรียนรูระดับองคกรและความคลองตวั (Organizational learning and agility) 6. การมุง เนน ความสาํ เรจ็ (Focus on success) 7. การจัดการเพื่อนวัตกรรม (Managing for innovation) 8. การจัดการโดยใชข อมูลจรงิ (Management by fact) 9. ความรบั ผดิ ชอบตอสงั คม (Societal responsibility) 10. จรยิ ธรรมและความโปรงใส (Ethics and transparency) 11. การสง มอบคณุ คาและผลลัพธ (Delivering value and results) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256014 การมุง‹ เนนŒ กระบวนการ กระบวนการ หมายถึง วิธกี ารตางๆ ทีโ่ รงเรียนใชเ พือ่ ทําใหงานสําเร็จ เกณฑรางวัล คุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ชวยใหโรงเรียนตรวจประเมิน และปรบั ปรงุ กระบวนการตาม 4 ปจจัยเหลาน้ี 1. แนวทาง (Approach) หมายถงึ การออกแบบและการเลอื กกระบวนการ วิธกี าร และตัววดั ท่มี ปี ระสิทธิผล 2. การถายทอดสูการปฏิบัติ (Deployment) หมายถึง การนําแนวทางไปปฏิบัติ อยา งคงเสนคงวาท่วั ทงั้ องคก ร 3. การเรียนรู (Learning) หมายถึง การประเมินความกาวหนาและการไดมา ซ่งึ ความรูใ หม รวมทงั้ การเสาะหาโอกาสสาํ หรบั การสรางนวัตกรรม 4. การบูรณาการ (Integration) หมายถึง ความสอดคลองระหวางแนวทางกับ ความจําเปนขององคกร การทําใหม่ันใจวาตัววัด สารสนเทศและระบบการปรับปรุงเสริม ซ่ึงกันและกันระหวางกระบวนการและหนวยงาน และสรางความสอดคลองระหวาง กระบวนการและการปฏิบตั ิการทว่ั ทงั้ องคก รเพอ่ื ใหบรรลเุ ปา ประสงคระดบั องคกรท่ีสําคัญ

15 การมงุ‹ เนนŒ ผลลพั ธ เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ช้ีนํา ใหโรงเรียนประเมนิ ผลลัพธจ าก 3 มุมมอง • มมุ มองภายนอก (นกั เรียนและผมู สี ว นไดสว นเสยี อ่นื มองโรงเรียนอยา งไร) • มมุ มองภายใน (การปฏบิ ตั กิ ารของโรงเรยี นมปี ระสทิ ธภิ าพและประสทิ ธผิ ลอยา งไร) • มมุ มองอนาคต (โรงเรยี นมกี ารเรยี นรแู ละการเตบิ โตหรอื ไม) เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน กําหนด ใหแ สดงผลลพั ธท ค่ี รอบคลมุ ทกุ ประเดน็ สาํ คญั ของโรงเรยี น เนอื่ งจากองคป ระกอบของตวั วดั เปนส่ิงที่ทําใหมั่นใจวากลยุทธของโรงเรียนมีความสมดุลระหวางผูมีสวนไดสวนเสีย ที่สําคัญกับวัตถุประสงคตางๆ ตลอดจนเปาประสงคระยะส้ันและระยะยาว เกณฑรางวัล คุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐานชวยใหโรงเรียนประเมินผลลัพธ ตาม 4 ปจจยั เหลา นี้ 1. ระดบั (Level) หมายถึง ผลการดําเนินการปจ จบุ นั ในมาตรวดั ทีเ่ หมาะสม 2. แนวโนม (Trend) หมายถึง ทศิ ทางและอัตราการเปลย่ี นแปลงของผลลพั ธ 3. การเปรยี บเทยี บ (Comparison) หมายถงึ ผลการดาํ เนนิ การขององคก รเทียบกบั องคก รอ่นื ท่เี หมาะสม เชน คูแขงหรอื องคก รที่คลา ยคลงึ กนั และเทียบกบั ระดบั เทยี บเคียง หรอื ผนู าํ ทางการศกึ ษา 4. การบูรณาการ (Integration) หมายถึง ขอบขายของความสําคัญของผลลัพธ ท่ีองคกรใชติดตามดู และการใชผลลัพธน้ันเพื่อสนับสนุนเปาประสงคระดับองคกรและ การปรับเปล่ียนแผน เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256016 การม‹งุ เนŒนการปฏิบัติท่ีเก่ยี วเนอื่ งกนั การปฏิบัติที่เก่ียวเนื่องกันระหวางเกณฑหมวดตางๆ เปนองคประกอบที่สําคัญ ของมุมมองเชิงระบบในเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ข้นั พน้ื ฐานตัวอยางการปฏบิ ัตทิ ีเ่ กย่ี วเนอื่ งกนั เชน • การปฏบิ ัตทิ เ่ี กี่ยวเน่อื งกันระหวางกระบวนการและผลลพั ธท่เี กิดขึน้ • ความจาํ เปน ของขอ มลู ในกระบวนการวางแผนกลยทุ ธแ ละการปรบั ปรงุ การปฏบิ ตั กิ าร • การปฏิบัติทเ่ี กี่ยวเน่ืองกนั ระหวา งการวางแผนบุคลากรกับการวางแผนกลยทุ ธ • ความจําเปนของความรูเก่ียวกับนักเรียนและตลาดในการสรางกลยุทธและ แผนปฏบิ ัตกิ าร • การปฏิบัติที่เกี่ยวเน่ืองกันระหวางแผนปฏิบัติการและการเปล่ียนแปลงท่ีจําเปน ในระบบงานขององคกร การมุง‹ เนนŒ การปรับปรงุ เกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐานชว ยใหโ รงเรยี น เขาใจและตรวจประเมินโรงเรียนวาไดประสบผลสําเร็จในส่ิงท่ีสําคัญตอโรงเรียนในระดับใด โรงเรยี นมกี ารถา ยทอดกระบวนการไปสกู ารปฏบิ ตั ใิ นระดบั พฒั นาการใด ผลลพั ธข องโรงเรยี น ดีในระดับใด โรงเรียนไดเรียนรูและปรับปรุงหรือไม และแนวทางของโรงเรียนตอบสนอง ความจาํ เปน ของโรงเรยี นไดด ใี นระดบั ใด แนวทางการใหค ะแนน (หนา 130-131) แสดงใหเ หน็ ถงึ มิติของกระบวนการและผลลพั ธท ่อี ธิบายขา งตน ในขณะที่โรงเรียนตอบคําถามตามเกณฑ และประเมินผลการตอบของตนเอง กับแนวทางการใหคะแนน โรงเรียนจะสามารถระบุจุดแข็งและโอกาสในการปรับปรุง ท้ังภายในเกณฑแตละหมวดและระหวางหมวด เมื่อโรงเรียนใชเกณฑรางวัลคุณภาพ แหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อบริหารจัดการผลการดําเนินการ ของโรงเรยี น จะเกดิ การทาํ งานประสานกนั ระหวา งกระบวนการทสี่ าํ คญั และขอ มลู ปอ นกลบั ระหวา งกระบวนการกับผลลพั ธ ซง่ึ จะนําไปสูวงจรการปรบั ปรุง และเม่อื โรงเรียนใชเกณฑน้ี อยางตอเน่ือง โรงเรียนจะไดเรียนรูเกี่ยวกับตนเองมากข้ึน และจะสามารถระบุวิธีที่ดีที่สุด ในการเสริมสรางจุดแขง็ ปดชองวา ง และสรา งนวตั กรรม

17 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 เกณฑร างวลั คณุ ภาพแห‹งสาํ นกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พน้ื ฐาน สามารถปรบั ใชŒไดŒ เกณฑไมไดกําหนดวาโรงเรียนควรจัดโครงสรางหรือการปฏิบัติการอยางไร ในโครงรางองคกร (หนา 21-26) โรงเรียนจะอธิบายวาอะไรเปนสิ่งสําคัญตอโรงเรียน (สภาพแวดลอ มการปฏบิ ตั กิ าร ความสมั พนั ธทส่ี ําคญั สภาพแวดลอ มเชิงแขง ขนั และบริบท เชิงกลยทุ ธ) เกณฑสนับสนุนใหโ รงเรียนใชแนวทางที่สรางสรรค ปรบั เปลย่ี นไดแ ละยดื หยนุ ซึ่งจะเอ้ือใหเกิดการปรับปรุงอยางตอเนื่องและอยางกาวกระโดดดวยนวัตกรรม เกณฑ สนบั สนนุ ใหโ รงเรยี นเลอื กใชเ ครอ่ื งมอื ทเ่ี หมาะสมและมปี ระสทิ ธผิ ลทสี่ ดุ เพอ่ื ชว ยใหโ รงเรยี น ปรบั ปรุง (เชน Lean, Six Sigma, ISO 9000, Balanced Scorecard, Plan-Do-Check-Act [PDCA]) หากใชงานอยา งเหมาะสม เครือ่ งมอื เหลานีจ้ ะชวยใหโ รงเรียนบรรลคุ วามเปนเลศิ

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256018 เกณฑรางวัลคณุ ภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พนื้ ฐาน OBECQA ป‚ 2559-2560 กรอบความคิดของเกณฑ เกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน OBECQA เพ่อื ผลการดาํ เนินงานที่เปน เลิศ: มุมมองเชงิ ระบบ ระบบของการดําเนินการท่ีเปนเลศิ ประกอบดวยเกณฑ 6 หมวดท่อี ยูสวนกลางของ ภาพซึง่ ระบุกระบวนการและผลลัพธท่ีองคก รบรรลุ ผลการดาํ เนนิ การทเ่ี ปน เลศิ ตอ งอาศยั การนาํ องคก รทเี่ ขม แขง็ และแสดงใหเ หน็ เดน ชดั ในภาพ 1 คําวา “บูรณาการ” ทก่ี ลางภาพ แสดงใหเ หน็ วา ทุกองคป ระกอบของระบบเชอ่ื ม โยงกนั ลกู ศรแนวนอนตรงกลาง แสดงการเชอื่ มโยงทส่ี าํ คญั ระหวา งกลมุ การนาํ องคก ร (หมวด 1, 2, และ 3) กบั กลมุ ผลลพั ธ (หมวด 5, 6, และ 7) และยงั แสดงถึงความสัมพนั ธโ ดยตรง ระหวางกลุม การนําองคกรและกลมุ ผลลพั ธ ลูกศรแนวต้ังที่กลางภาพ แสดงความสัมพันธแบบ 2 ทิศทาง ระหวางพ้ืนฐานของ ระบบ ซ่ึงใหสารสนเทศและขอมูลปอนกลับสําหรับกระบวนการที่สําคัญกับสภาพแวดลอม ขององคกร ภาพประกอบ 1 Criteria for Performance Excellence Framework* : OBECQA

19 โครงสรŒาง เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 เกณฑร างวัลคุณภาพแหง‹ สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน เพือ่ ผลการดาํ เนินงานที่เปนš เลิศ (Criteria for Performance Excellence Structure) เกณฑทั้ง 7 หมวดประกอบดว ยหัวขอและประเดน็ พิจารณา หัวขอŒ เกณฑม ที งั้ หมด 17 หวั ขอ และอกี 2 หวั ขอ ในโครงรา งองคก ร แตล ะหวั ขอ มจี ดุ มงุ เนน ทีเ่ ฉพาะเจาะจง หัวขอเหลา น้แี บง ออกเปน 3 กลุม ตามประเภทของสารสนเทศทต่ี อ งการ • โครงรางองคก ร ถามเพื่อใหโรงเรียนระบสุ ภาพแวดลอมของโรงเรยี น • หวั ขอทเี่ ปน กระบวนการ (หมวด 1-6) ถามเพือ่ ใหโ รงเรยี นระบกุ ระบวนการตา งๆ ของโรงเรยี น • หวั ขอ ทเี่ ปน ผลลพั ธ (หมวด 7) ถามเพอื่ ใหโ รงเรยี นรายงานผลลพั ธข องกระบวนการ ตา งๆ ของโรงเรยี น ดูหนา 19 สาํ หรับดูรายชื่อหวั ขอ และคะแนน หมายเหตขุ องหัวขอŒ หมายเหตุของหัวขอมเี พื่อ (1) อธบิ ายคําหรอื ขอกําหนดของแตล ะหวั ขอ (2) แนะนําและใหตวั อยา งวธิ กี ารตอบตามขอกาํ หนดของหัวขอ และ (3) ชใี้ หเหน็ การปฏิบัติท่เี กยี่ วเน่อื งกันที่สาํ คญั กบั หัวขออ่นื ๆ หมายเหตขุ องหัวขอ ที่ใชต ัวอักษรตัวเอยี ง เปน คาํ อธิบายสําหรับองคก รทไี่ มแ สวงหา ผลกําไร ประเดน็ พิจารณา ในแตล ะหัวขอ มปี ระเดน็ พิจารณาอยางนอยหนง่ึ ประเดน็ (ใชตวั อกั ษร ก., ข. และ ค.) ขŒอกาํ หนด ในเกณฑ แสดงดว ยคําถามหรอื การใหอ ธบิ ายโดยแบง ออกเปน 3 ระดบั • ขอ กาํ หนดพืน้ ฐาน (Basic requirements) คอื คําถามท่ีตามหลังหวั ขอหลัก • ขอกําหนดโดยรวม (Overall requirements) แสดงดวยคําถามตัวอักษรเขม คาํ ถามชนี้ าํ เหลาน้เี ปน จดุ เริ่มตน ในการตอบขอ กาํ หนดของเกณฑ • ขอกําหนดยอย (Multiple requirements) เปนคําถามเดี่ยวๆ ในแตละประเด็น พิจารณา รวมท้ังคําถามที่เปนตัวอักษรเขม คําถามแรกแสดงถึงส่ิงที่สําคัญที่สุดในชุด คําถามนั้น

เกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง‹ สาํ นักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 20 รปู แบบของหัวขอ ภาพประกอบ 2 รูปแบบของหัวขอ

21 หวั ขอŒ ของเกณฑ โครงร‹างองคกร 1. ลกั ษณะองคกร 2. สภาวการณข ององคกร หมวดและหัวขอตา ง ๆ คะแนน หมวด 1 การนําองคกร 110 1.1 การนําองคก รโดยผนู ําระดบั สงู 60 1.2 การกาํ กับดแู ลองคกรและความรับผดิ ชอบตอ สังคม 50 หมวด 2 กลยทุ ธ 95 2.1 การจัดทาํ กลยทุ ธ 45 2.2 การนาํ กลยทุ ธไปสกู ารปฏิบตั ิ 50 หมวด 3 นักเรียนและผูมีสวนไดสว นเสีย 95 3.1 เสียงของนักเรียนและผูมีสวนไดส ว นเสยี 45 3.2 ความผกู พันของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส วนเสีย 50 หมวด 4 การวดั การวเิ คราะห และการจัดการความรู 100 4.1 การวดั การวิเคราะห และการปรบั ปรุงผลการดําเนินการของโรงเรียน 55 4.2 การจดั การความรู สารสนเทศ และเทคโนโลยสี ารสนเทศ 45 หมวด 5 บคุ ลากร 100 5.1 สภาพแวดลอมของบุคลากร 45 5.2 ความผกู พันของบคุ ลากร 55 หมวด 6 การปฏิบัตกิ าร 100 6.1 กระบวนการทํางาน 55 6.2 ประสทิ ธผิ ลของการปฏิบัติการ 45 หมวด 7 ผลลพั ธ 400 7.1 ผลลัพธด า นหลักสูตรและกระบวนการ 120 7.2 ผลลัพธด านนกั เรียนและผูม ีสวนไดส วนเสีย 75 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 7.3 ผลลัพธดา นบุคลากร 75 7.4 ผลลพั ธด า นการนาํ องคก รและการกํากับดูแลองคก ร 65 7.5 ผลลัพธด านการเงนิ และตลาด 65

เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขันพ�้นฐาน ป‚ 2559-256022 คาํ อธิบายเพือ่ การอ‹านเกณฑ 1. คําศัพทที่สําคัญ เพ่ือใชในเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการ การศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน สงั เกตไดจ าก 1.1 คาํ ท่ขี ดี เสนใต ในเนื้อหาเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสาํ นักงานคณะกรรมการ การศึกษาขน้ั พื้นฐาน 1.2 คาํ ทพ่ี มิ พเ ปน ตวั พมิ พใ หญ คาํ เหลา นส้ี ามารถดคู วามหมายไดจ ากอภธิ านศพั ท หนา 98 2. หวั ขอ ตา งๆ ในเนอ้ื หาเกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษา ขั้นพนื้ ฐาน แบงออกเปน 3 กลุม ไดแ ก บทนํา อธบิ ายสภาพแวดลอ มขององคก ร หมวด 1-6 อธบิ ายกระบวนการตางๆ ของโรงเรยี น หมวด 7 แสดงผลลพั ธจากกระบวนการตา งๆ ของโรงเรียน 3. คาํ ทเ่ี ปน ตวั เอียงในหมายเหตุ เปน คาํ อธบิ ายสําหรบั องคกรไมแ สวงหาผลกาํ ไร 4. (*) หมายถึง การตอบในประเด็นน้ี ใหพจิ ารณาตามความเหมาะสม 5. ในขอกําหนดตางๆ ของประเด็นพิจารณา ที่มีตัวเลขในวงเล็บ เชน [1.1ก (3)] ประกอบดว ยคําถามหลายคําถาม คําถามเหลาน้ีมีความสัมพันธเ ก่ียวของกัน และไมจําเปน ตอ งแยกตอบแตล ะคาํ ถาม คาํ ถามยอ ยเหลา นใ้ี ชเ ปน แนวทางในการทาํ ความเขา ใจวา ตอ งใช สารสนเทศใดในการตอบ 6. หมายเหตทุ า ยเกณฑแ ตล ะหวั ขอ มีจดุ ประสงค 3 ประการ คอื (1) อธิบายคาํ หรอื ขอ กําหนดของแตล ะหัวขอใหชดั เจน (2) แนะนําและใหต วั อยา งวิธีการตอบตามขอ กําหนดของหวั ขอ (3) ชใ้ี หเ หน็ การปฏิบัตทิ ่ีเกย่ี วเนอ่ื งกนั ทีส่ าํ คญั กับหัวขออนื่ โดยสรุปจดุ ประสงคของหมายเหตุ คอื เพื่อชว ยใหโ รงเรยี นสามารถตอบคําถาม ตา งๆ ตามขอกาํ หนดของหัวขอไดชัดเจนยิ่งขนึ้ 7. หนังสือเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ป 2559-2560 เลมน้ี จะใชในการดาํ เนินงานในป 2559-2560 สาํ หรบั โรงเรียนที่สนใจสมคั ร ขอรับรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน สามารถพิจารณา รายละเอียด ไดจากคูมือการสมัครขอรับรางวัลคุณภาพแหงสํานักงานคณะกรรมการ การศึกษาข้ันพ้ืนฐานปน้ันๆ โดยขอรับไดท่ีสํานักบริหารงานการมัธยมศึกษาตอนปลาย (สมป.) สํานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน

23 เกณฑรางวลั คุณภาพแหง‹ สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขนั้ พน้ื ฐาน Organizational Profile OBECQA เร่ิมตนŒ ดวŒ ยโครงร‹างองคกร (Begin with the Organization Profile) โครงรา งองคก ร คอื ภาพรวมขององคก ร ซงึ่ เปน สงิ่ สาํ คญั ทม่ี อี ทิ ธพิ ลตอ วธิ กี ารดาํ เนนิ งาน และเปน ความทาทายสําคัญท่อี งคก รเผชญิ อยู โครงรา งองคก ร จะทาํ ใหเ ขา ใจองคก รลกึ ซงึ้ เกยี่ วกบั ปจ จยั ภายในและภายนอกทสี่ าํ คญั ซงึ่ กาํ หนดสภาพแวดลอ มดา นการดาํ เนนิ งาน ปจ จยั เหลา น้ี ไดแ ก วสิ ยั ทศั น (VISION) พนั ธกจิ (MISSION) คานิยม (VALUES) สมรรถนะหลักขององคกร (CORE COMPETENCY) สภาพแวดลอมดานการแขงขัน ความทาทายและความไดเปรียบเชิงกลยุทธ ผลกระทบตอ วธิ กี ารดาํ เนนิ งานและการตดั สนิ ใจขององคก ร ดงั นน้ั โครงรา งองคก รจะชว ยใหเ ขา ใจองคก ร ไดดีข้ึนในบริบทของการดําเนินงาน ขอกําหนดที่สําคัญเพื่อใหบรรลุผลสําเร็จของการจัด การศึกษา ทั้งในปจจุบันและอนาคต และความยั่งยืนขององคกร รวมท้ัง ความตองการ โอกาสและขอ จาํ กัดทมี่ ีผลตอ ระบบการจัดการผลการดําเนนิ การขององคก ร บทนํา : โครงร‹างองคก ร (Organizational Profile) โครงรา งองคกรมี 2 สวน ดงั น้ี 1. ลักษณะองคก ร (Organizational Description) 2. สภาวการณขององคกร (Organizational Situation) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

บท ํนา : โครง ‹รางองคกร 24 1. ลักษณะองคกร (Organizational Description) : เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 คุณลักษณะท่ีสําคญั ของโรงเรียน คืออะไร ใหอธบิ ายโดยตอบคําถามตอ ไปนี้ ก. สภาพแวดลอ มขององคก ร (Organizational Environment) (1) หลกั สตู ร (Product Offerings) โรงเรียนมีหลักสูตรหรือโปรแกรมการจดั การเรยี นการสอนทสี่ ําคญั อะไรบาง • ความสาํ คญั เชงิ เปรยี บเทยี บของแตล ะหลกั สตู รหรอื โปรแกรมการเรยี น การสอนท่ีสง ผลตอ ความสําเรจ็ ของโรงเรียน คอื อะไร • กลไกที่โรงเรียนใชในการจัดการการเรียนการสอนใหนักเรียนจบ การศึกษาอยา งมคี ณุ ภาพตามหลกั สูตร คอื อะไร (2) วสิ ยั ทัศน พนั ธกจิ และคา นยิ ม (VISION, MISSION and VALUES) วิสัยทัศน พันธกิจ และคานิยม ท่ีโรงเรียนไดประกาศไวคืออะไร สมรรถนะหลักของโรงเรียน (CORE COMPETENCIES) คืออะไร และ มคี วามเกี่ยวของอยางไรกบั พันธกิจของโรงเรียน (3) ลักษณะโดยรวมของบุคลากร (WORKFORCE Profile) ลักษณะ โดยรวมของบคุ ลากรคืออะไร • มกี ารจาํ แนกบคุ ลากรออกเปน กลมุ และประเภทอะไรบา ง และกลมุ เหลา นี้ มขี อ กําหนดดา นการศกึ ษาระดบั ใด • ปจจัยที่สําคัญท่ีทําใหบุคลากรมุงม่ันในการทํางานเพื่อบรรลุวิสัยทัศน และพันธกิจของโรงเรียนคืออะไร • มีกลุม อะไรบา งทจ่ี ดั ตง้ั ใหท ําหนาท่ีเจรจาสิทธิประโยชนกับโรงเรียน • สิทธิประโยชนและขอกําหนดพิเศษดานสุขภาพและความปลอดภัย ที่สาํ คัญของบุคลากรมีอะไรบา ง (4) สินทรัพย (Assets) โรงเรยี นมีอาคารสถานท่ี เทคโนโลยี ครภุ ัณฑ และ อุปกรณทสี่ าํ คัญตอการบริหารจัดการหลกั สตู ร อะไรบา ง (5) กฎระเบยี บขอ บงั คบั (Regulatory Requirements) โรงเรยี นดาํ เนนิ งาน ภายใตสภาพแวดลอมดานกฎระเบียบขอบังคับท่ีสําคัญอะไรบางในดาน ตอ ไปน้ี • กฎระเบียบดานอาชวี อนามยั และความปลอดภัย • ขอ กําหนดดานมาตรฐานการประกนั คุณภาพการศึกษา • กฎ ระเบยี บ เกยี่ วกบั หลกั สตู ร การจดั การเรยี นการสอน และการบรกิ าร เสริมพเิ ศษ • กฎระเบยี บเกยี่ วกบั การปฏบิ ตั ิงานทางการศกึ ษา • กฎระเบยี บขอ บงั คับดานการเงินและสิ่งแวดลอม

25 ข. ความสมั พนั ธร ะดบั องคกร (Organizational Relationships) Organizational Profile (1) โครงสรา งองคก ร (Organizational Structure) โครงสรา งองคก รและระบบ การกํากับดูแลองคกร (GOVENANCE system) ของโรงเรียนมีลักษณะ อยางไร ระบบการรายงานระหวางคณะกรรมการการกํากับดูแลองคกร ผนู ําระดับสูง หนว ยงานตน สงั กัด มลี กั ษณะเชน ใด (*) (2) นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี (STUDENTS and STAKEHOLDERS) สวนตลาดหรือเขตพ้ืนที่บริการ (Catchment Area) กลุมนักเรียนและ ผมู สี ว นไดส ว นเสยี ทสี่ าํ คญั จาํ แนกตามหลกั สตู รของโรงเรยี นมอี ะไรบา ง (*) • ความตองการและความคาดหวังท่ีสําคัญของกลุมนักเรียนและผูมี สวนไดสวนเสียตอหลักสูตรและการบริการตางๆ มีอะไรบาง และ มคี วามแตกตางกนั อยางไร (3) ผสู ง มอบและพนั ธมติ ร (Suppliers and PARTNERS) ผสู ง มอบ พนั ธมติ ร และผูใหความรวมมือ (COLLABORATORS) ที่สําคัญมีประเภทใดบาง และมีบทบาทอะไรในระบบงานของโรงเรียน โดยเฉพาะอยางยิ่งในสวน ที่เก่ียวของกับการจัดการเรียนการสอน การจบหลักสูตรของนักเรียน และการยกระดับความสามารถในการแขง ขนั ของโรงเรียน • โรงเรยี นมกี ลไกทสี่ าํ คญั อะไรในการสอื่ สารแบบสองทศิ ทางกบั ผสู ง มอบ พนั ธมิตร และผูใหค วามรว มมือ • ผูสงมอบ พันธมิตร และผูใหความรวมมือมีสวนรวมอะไรในการ สรางนวตั กรรมใหแกโ รงเรยี น • ขอกําหนดที่สําคัญของหวงโซอุปทาน (Supply-chain) ของโรงเรียน คอื อะไร (พจิ ารณาจากระบบการบริหารจดั การหลักสตู ร) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

บท ํนา : โครง ‹รางองคกร 26 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ : หมายเหตุ 1ก(1) หลักสูตรหรือผลิตภัณฑ (Product offerings) หมายถึง หลักสูตรสถานศึกษา ซึ่งประกอบดวยหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศักราช 2551และสาระ การเรียนรูระดบั ทอ งถิน่ โปรแกรมการจัดการเรียนการสอน หมายถึง แผนงาน/โครงการการจัดการเรียน การสอนตามหลักสูตรสถานศึกษา เชน โครงการจัดการเรียนการสอนภาคภาษาอังกฤษ (English Program) International Program หรอื โครงการหอ งเรยี นพเิ ศษท่เี นน เฉพาะดา น เปน ตน หมายเหตุ 1ก(2) สมรรถนะหลักของโรงเรียน (Core Competencies) หมายถึง เรื่องท่ีโรงเรียน มคี วามเชยี่ วชาญมากทสี่ ดุ เปน ความสามารถเชงิ กลยทุ ธท สี่ าํ คญั ซง่ึ เปน แกนหลกั ในการทาํ ให โรงเรยี นบรรลพุ นั ธกจิ หรอื ทาํ ใหไ ดเ ปรยี บในสภาพแวดลอ มของการใหบ รกิ ารทางการศกึ ษา ของตนเอง หมายเหตุ 1ก(3) กลุมและประเภทของบุคลากร (รวมถึงกลุมที่ทําหนาท่ีเจรจาสิทธิประโยชนตาง ๆ เชน ชมรมครู ลูกจางประจํา ลูกจางชั่วคราว) อาจจัดแบงตามประเภทของงาน หรือ ตามสถานะสภาพแวดลอมในการทาํ งาน และใหร วมถงึ นกั ศกึ ษาฝก ประสบการณ หมายเหตุ 1ข(2) ความตองการและความคาดหวังของกลุมนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย หมายถึง การสงมอบที่ ตรงเวลา การจบช้ันสูงสุดของแตละระดับช้ันเรียนตามที่หลักสูตรกําหนด เชน ประถมศกึ ษา 6 ป มธั ยมศกึ ษาตอนตน 3 ป มัธยมศึกษาตอนปลาย 3 ป การไดศกึ ษา ตอตามเสนทางท่ีคาดหวังและเหมาะสมกับศักยภาพของผูเรียนแตละคน ความปลอดภัย การปอ งกันภยั การจัดสวสั ดิการและการใหบ รกิ ารทม่ี คี ุณภาพ การใชเทคโนโลยีที่เหนอื ช้ัน การตอบสนองอยา งรวดเรว็ การตดิ ตามผเู รยี นหลงั จบการศกึ ษา และ การจดั เสรมิ ภาษาตา ง ๆ นอกเหนอื จากภาษาองั กฤษ หมายเหตุ 1ข(2) ความตองการของกลุมผูมีสวนไดสวนเสียอาจรวมถึงพฤติกรรมที่แสดงถึง ความรับผิดชอบตอสังคม และการบริการชุมชน อาจรวมถึงการลดตนทุนของการบริหาร จดั การ การสง รายงานผลการเรยี นและพฤตกิ รรมของนักเรยี น หมายเหตุ 1ข(3) หวงโซอุปทาน (Supply-chain) เปนกระบวนการของการบริหารจัดการทุกข้ันตอน ทเี่ กี่ยวขอ งกบั ผสู งมอบ (Supplier), ปจจัยนําเขา (Input) เชน นักเรยี น บคุ ลากร เทคโนโลยี วัสดุอุปกรณ, กระบวนการจัดการเรียนการสอน (Process), ผลลัพธที่ไดจากกระบวนการ จัดการเรียนการสอน (Output), และสงมอบคุณคาท่ีดีท่ีสุดใหแกนักเรียน (Customer) (พิจารณาจากอภิธานศัพท Work systems หนา 120)

27 2. สภาวการณข ององคกร (Organizational Situation) : Organizational Profile สภาวการณเชิงกลยทุ ธของโรงเรยี น คอื อะไร ใหอธบิ ายโดยตอบคาํ ถามดังตอ ไปนี้ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ก. สภาพแวดลอ มของการแขงขนั (Competitive Environment) (1) ลาํ ดบั ในการแขง ขัน (Competitive Position) โรงเรียนอยูใ นลาํ ดบั ทีเ่ ทาใด ในการแขง ขนั ใหอ ธบิ ายขนาดและการเตบิ โตของโรงเรยี น เมอ่ื เปรยี บเทยี บ กับโรงเรียนท่ีมีหลักสูตรลักษณะเดียวกัน หรือตลาดเดียวกัน โรงเรียน ท่เี ปนคูแขงมีจาํ นวนเทาไร และประเภทอะไรบา ง (2) การเปลยี่ นแปลงความสามารถในการแขง ขนั (Competitiveness Changes) ระบกุ ารเปล่ยี นแปลงที่สาํ คัญ (ถาม)ี ซึ่งมผี ลตอสถานการณใ นการแขง ขนั ของโรงเรียน รวมถึงการเปล่ียนแปลงท่ีสรางโอกาสสําหรับการสราง นวตั กรรมและความรวมมือ (3) แหลงขอมูลเชิงเปรียบเทียบ (Comparative Data) ระบุแหลงที่มาสําคัญ สําหรับขอมูลเชิงเปรียบเทียบ และเชิงแขงขันทางการศึกษา มีอะไรบาง มีขอจํากัดอะไรบางในการไดมาซ่ึงขอมูลเหลาน้ี หรือมีขอจํากัดอะไร ในการใชขอ มูลเหลา น้ี ข. บรบิ ทเชงิ กลยทุ ธ (Strategic Context) ระบุความทาทายเชิงกลยุทธและความไดเปรียบเชิงกลยุทธท่ีสําคัญดานการ จดั การหลกั สตู ร ดา นการปฏบิ ตั กิ าร ดา นความรบั ผดิ ชอบตอ สงั คม และดา นทรพั ยากรบคุ คล ของโรงเรียน ค. ระบบการปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ งาน (Performance Improvement System) ระบุองคประกอบสําคัญของระบบการปรับปรุงผลการดําเนินการ รวมถึง กระบวนการของโรงเรียนสําหรับการประเมินผลและปรับปรุงกระบวนการที่สําคัญของ โรงเรียน

บท ํนา : โครง ‹รางองคกร 28 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ หมายเหตุ 2ก ความเขาใจวาคูแขงคือใครมีจํานวนกี่ราย และคุณลักษณะที่สําคัญของคูแขง เปนสิ่งจําเปนอยางยิ่งในการกําหนดวาอะไรเปนความไดเปรียบเชิงกลยุทธขององคกร ในการจัดการศึกษาและขอบขายการใหบริการ (ตลาด) โรงเรียนควรศึกษาตัวอยางจาก โรงเรียนช้ันนําที่มีความเขาใจอยางลึกซึ้งในสภาพแวดลอมดานการแขงขันในปจจุบัน รวมถงึ ปจ จัยตางๆ ที่อาจมีผลกระทบตอ การดําเนนิ การในอนาคต หมายเหตุ 2ข ความทาทายและความไดเปรียบเชิงกลยุทธ อาจเก่ียวของกับเทคโนโลยี หลักสูตร และกระบวนการเรยี นการสอน การเงนิ โครงสรางและวัฒนธรรมองคกร ขีดความสามารถ ของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษา นักเรียน และตลาด ช่ือเสียงและการเปนท่ียอมรับโรงเรียน การปฏิบัติการ การบริการท่ีสนับสนุน นักเรียนและผูปกครองรูปแบบการจัดการศึกษาท่ีเกี่ยวของกับโรงเรียน โลกาภิวัตน หว งโซคุณคา และผทู ี่เกี่ยวของ รวมถึงสงิ่ ที่ทาํ ใหโ รงเรียนมคี วามโดดเดน เชน การเปนผนู าํ ดานหลักสูตร การพัฒนาหลกั สตู ร การใหบ ริการ อตั ราของการสรา งนวตั กรรม สถานท่ีต้งั ของโรงเรียน (ความสะดวกในการเดินทางของนักเรียน) รวมถึงระบบการประกันคุณภาพ การศึกษา สัดสวนตนทุนการบริหารจัดการ ช่ือเสียงในดานการสงมอบ โปรแกรมหรือ การบริการ และระยะเวลาทร่ี อรับการบรกิ าร หมายเหตุ 2ค ระบบการใหค ะแนนของเกณฑร างวลั คณุ ภาพแหง สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษา ข้ันพื้นฐาน พิจารณาการปรับปรุงผลการดําเนินการ ผานการเรียนรูและการบูรณาการ เปนมิติการประเมินโรงเรียนตามระบบการใหคะแนน เพื่อประเมินความสมบูรณและ ระดับการพัฒนาการของแนวทางและวิธีการนําไปปฏิบัติ คําถามน้ีชวยใหโรงเรียนและ ผูประเมินคุณภาพกําหนดบริบทในภาพรวมของแนวทางท่ีใชปรับปรุงผลการดําเนินการ ของโรงเรียนที่สอดคลองกับแนวทางท่ีเปนระบบตามเกณฑรางวัลคุณภาพแหงสํานักงาน คณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน

29 หมวด 1 การนําองคก ร (Leadership) (110 คะแนน) Leadership ในหมวดการนําองคกรนี้ เปนการตรวจประเมินวา การดําเนินการโดยผูนําระดับสูง ของโรงเรยี นไดกําหนดนโยบายและสงเสรมิ สนบั สนุนใหโ รงเรยี นมกี ารพฒั นาอยางตอ เนือ่ ง และยงั่ ยืนอยา งไร รวมท้ังตรวจประเมนิ ระบบกาํ กบั ดูแลโรงเรยี น (GOVERNANCE System) และวิธีการทโ่ี รงเรยี นใชเพอื่ บรรลุผลดา นกฎหมาย จรยิ ธรรม และความรับผดิ ชอบตอ สงั คม 1.1 การนําองคก รโดยผนู าํ ระดับสงู (Senior Leadership) : ผูนาํ ระดับสูงนําองคก รอยางไร (60 คะแนน) กระบวนการ ใหอ ธิบายโดยตอบคําถามตอไปน้ี ก. วสิ ัยทัศน พันธกิจ และคา นิยม (Vision, Mission and Values) (1) วิสัยทัศน พันธกิจ และคานิยม (Vision, Mission and Values) ผนู าํ ระดบั สงู (SENIOR LEADERS) ดาํ เนนิ การอยา งไรในการกาํ หนด วิสัยทัศน พันธกิจและคานิยม ผูนําระดับสูงดําเนินการอยางไรใน การถา ยทอดวสิ ยั ทศั น พนั ธกจิ และคานิยม สกู ารปฏบิ ตั ิ โดยผานระบบ การนาํ องคก ร (LEADERSHIP SYSTEM) ไปยงั บคุ ลากร ผสู ง มอบ พนั ธมติ ร ผใู หค วามรว มมอื ทส่ี าํ คญั นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี (*) การปฏบิ ตั ติ น ของผนู าํ ระดบั สงู แสดงใหเ หน็ ถงึ ความมงุ มน่ั ตอ คา นยิ มขององคก รอยา งไร (2) การสง เสรมิ การประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ ามกฎหมาย และการประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ อยา งมจี รยิ ธรรม (Promoting Legal and Ethical Behavior) การปฏบิ ตั ิ ตนของผูนําระดับสูงแสดงใหเห็นถึงความมุงมั่นตอการประพฤติ ปฏบิ ตั ติ ามกฎหมายและ การประพฤตปิ ฏบิ ตั อิ ยา งมจี รยิ ธรรมอยา งไร ผนู ําระดับสงู สรางสภาพแวดลอมในโรงเรียนเพอ่ื สรางส่ิงเหลา น้อี ยา งไร เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 1 การ ํนาองคกร30 (3) การสรางโรงเรียนที่ประสบความสําเร็จ (Creating a Successful Organization) ผูน าํ ระดบั สงู ดําเนินการอยางไรในการทาํ ใหโรงเรียน ประสบความสําเร็จในปจจุบันและอนาคต และดําเนินการอยางไร ในเรือ่ งตอไปนี้ • สรางสภาพแวดลอมเพื่อใหเกิดการปรับปรุงผลการดําเนินการของ โรงเรียน ใหบรรลุตามพันธกิจ และวัตถุประสงคเชิงกลยุทธ การเปน ผนู าํ ในดา นผลการดาํ เนนิ การและการเรยี นรรู ะดบั องคก รและการเรยี น รขู องบคุ ลากรทกุ กลุม • สรางวฒั นธรรมการปฏบิ ตั ิงานของบุคลากร เพอื่ สงมอบประสบการณ ที่มคี ณุ คา สูน กั เรียนอยางตอเน่อื ง และเสริมสรา งความรักความผูกพัน ของนักเรียนท่มี ีตอ โรงเรียน • สรางสภาพแวดลอมเพื่อใหเกิดการสรางนวัตกรรมและยอมรับ ความเสย่ี งทผี่ า นการประเมนิ ผลไดผ ลเสยี อยา งรอบดา น (INTELLIGENT RISK taking) การบรรลุวัตถุประสงคเชิงกลยุทธ และความคลองตัว ขององคกร (Organizational Agility) • การพัฒนาและเสริมสรางทักษะความเปนผูนําใหกับบุคลากร การมี สวนรวมในการดําเนินงานทุกกิจกรรมของโรงเรียน การวางแผน ในการพฒั นาบคุ ลากรเพอื่ รองรบั ภาระงานใหมท ไ่ี ดร บั มอบหมาย และ การพัฒนาผูน ําในอนาคต เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

31 ข. การสอ่ื สารและผลการดําเนนิ การของโรงเรยี น Leadership (Communication and Organizational PERFORMANCE) (1) การสื่อสาร (Communication) ผูนําระดับสูง (SENIOR LEADERS) เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 ดําเนินการอยางไรในการสื่อสารและสรางความผูกพันกับบุคลากร (WORKFORCE) ทุกคนในโรงเรียน และดําเนินการอยางไรในเร่ืองดัง ตอไปน้ี • กระตุนใหมีการส่ือสารอยางตรงไปตรงมา และเปนไปในลักษณะสอง ทิศทาง รวมท้ังการใชสื่อสังคมออนไลนอยางมีประสิทธิผลตามท่ีเห็น สมควร • สื่อสารใหทราบถึงการตัดสินใจท่ีสําคัญและความจําเปนตอการ เปลยี่ นแปลงของโรงเรียน • เพอื่ เสรมิ สรา งใหม ผี ลการดาํ เนนิ การทด่ี ี และใหค วามสาํ คญั กบั นกั เรยี น และผูมีสวนไดสวนเสีย โดยมีบทบาทโดยตรงในการจูงใจบุคลากร ซึ่งหมายรวมถงึ การมสี วนรวมในการใหรางวัลและยกยอ งชมเชย (2) การทาํ ใหเ กดิ การปฏบิ ตั อิ ยา งจรงิ จงั (Focus on Action) ผนู าํ ระดบั สงู (SENIOR LEADERS) ดําเนินการอยางไรใหเกิดการปฏิบัติการ อยางจริงจังเพ่ือใหบรรลุวิสัยทัศน พันธกิจ และคานิยมขององคกร และดาํ เนนิ การอยา งไร ในเรอ่ื งดงั ตอไปน้ี • มงุ เนน การปฏบิ ตั งิ านเพอื่ ใหบ รรลผุ ลการปรบั ปรงุ ผลการดาํ เนนิ การของ โรงเรยี นอยา งจริงจงั • ทําใหเกิดการสรางนวตั กรรมและยอมรับความเส่ียงท่ผี านการประเมิน ผลไดผลเสียอยา งรอบดาน (INTELLIGENT RISK Taking) และบรรลุ วสิ ยั ทัศนข องโรงเรยี น • ระบสุ งิ่ ทตี่ อ งการใหเ กดิ การปฏบิ ตั อิ ยา งจรงิ จงั และการตง้ั ความคาดหวงั ตอ ผลการดาํ เนนิ การทท่ี าํ ใหเ กดิ ความสมดลุ ของคณุ คา (Value) ระหวา ง นักเรียนและผูมีสวนไดส วนเสีย (Student and Stakeholder)

หมวด 1 การ ํนาองคกร 32 เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ หมายเหตุ 1.1 ผลลัพธการดําเนินการขององคกรควรรายงาน ในหัวขอ 7.1-7.5 ผลลัพธดาน ประสิทธิผลของการนําองคก รและระบบการนาํ องคก รควรรายงานในหัวขอ 7.4 หมายเหตุ 1.1ก(1) วิสัยทัศนของโรงเรียน ควรเปนตัวกําหนดบริบทของวัตถุประสงคเชิงกลยุทธและ แผนปฏบิ ตั กิ าร ซง่ึ ไดอธบิ ายไวใ นขอ 2.1 และ 2.2 หมายเหตุ 1.1ก(3) โรงเรียนที่ประสบความสําเร็จตองมีความสามารถตอบสนองตอความตองการของ นักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียในปจจุบัน และดวยการใชความคลองตัวและการบริหาร จัดการเชิงกลยุทธ โรงเรียนจะตองมีความสามารถในการเตรียมพรอมตอสภาพแวดลอม ทางการศกึ ษา เศรษฐกจิ สงั คม และการเปลยี่ นแปลงทจี่ ะเกดิ ขน้ึ ในอนาคต การประสบความ สาํ เรจ็ ในอนาคตอาจตอ งนาํ สกู ารเปลย่ี นแปลงแบบพลกิ โฉมในดา นโครงสรา งและวฒั นธรรม องคก ร (Transformational Changes) ทง้ั นี้ ควรคาํ นึงถงึ ท้งั ปจจยั ภายในและภายนอกดวย ปจจัยที่สรางความย่ังยืนใหแกโรงเรียน อาจรวมถึงขีดความสามารถและอัตรากําลัง ของบคุ ลากร การมีทรพั ยากรพรอ มใชง าน เทคโนโลยี ความรู สมรรถนะหลกั ของโรงเรียน ระบบงาน สถานท่ี และอุปกรณ ความสาํ เรจ็ ในปจจุบันและในอนาคตอาจไดรบั ผลกระทบ จากการเปลี่ยนแปลงตางๆ ในดา นตลาดและความช่ืนชอบของนกั เรยี นและผูมีสว นไดส วน เสีย ในดานการเงนิ และสภาพแวดลอ มดานกฎหมาย กฎระเบยี บและขอ บงั คับ ในบริบท ของความสําเรจ็ อยางตอ เนอื่ ง แนวคิดเรื่องนวตั กรรมและความกลา เสย่ี งทีผ่ า นการประเมนิ ผลไดผ ลเสียอยางรอบดาน (Taking Intelligent Risks) ทจ่ี ะทาํ ใหโรงเรียนประสบความสาํ เรจ็ ในอนาคตน้นั รวมถึงนวัตกรรมดานเทคโนโลยีและนวตั กรรมระดบั โรงเรียนดว ย นอกจากน้ี โรงเรียนที่ประสบความสําเร็จจะตองมีสภาพแวดลอมที่ปลอดภัย และ มีสวัสดิภาพสําหรับบุคลากรและผูมีสวนไดสวนเสียที่สําคัญ โรงเรียนที่ประสบความสําเร็จ เปน โรงเรยี นทสี่ ามารถตอบสนองตอ ความเสย่ี งและโอกาสตา งๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ จากการพจิ ารณา ปจจยั สงิ่ แวดลอ มและการเปล่ียนแปลงของสภาวะภมู ิอากาศ

33 หมายเหตุ 1.1ข(1) Leadership การใชส อ่ื สงั คมออนไลนอ าจรวมถงึ การสง ขา วสารเปน ระยะๆ ทง้ั ภายในและภายนอก ผานเว็บไซต ทวีต (Tweet) บล็อก (Blogging) และวงสนทนาอิเล็กทรอนิกส (Electronic Forums) ของบุคลากรนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย รวมท้ังการติดตามเว็บไซตและ บล็อกภายนอกและตอบสนองกลับตามความเหมาะสม สําหรับโรงเรียนที่จําเปนตองใชอาสาสมัครมาชวยปฏิบัติงานหรือนักศึกษา ฝกประสบการณว ชิ าชีพครู การตอบคาํ ถามขอ 1.1ข(1) นน้ั ควรจะกลา วถงึ วิธีการท่ีโรงเรยี น ใชในการส่ือสารและสรางความผูกพันกับอาสาสมัครมาชวยปฏิบัติงานหรือนักศึกษา ฝก ประสบการณว ชิ าชพี ครดู ว ย หมายเหตุ 1.1ข(2) การมุงเนนการปฏิบัติงานนั้น ใหคํานึงถึงแผนกลยุทธ บุคลากรผูปฏิบัติงาน ระบบ การทาํ งาน และวสั ดุ ครภุ ัณฑ ท่ีดิน อาคารเรยี นและอาคารประกอบ รวมถึงนวัตกรรมและ ในสวนของการปรับปรุงพัฒนาที่กําลังดําเนินการอยู ซึ่งสงผลตอการเรียนรูของนักเรียน เชน การนํานวัตกรรมใหม ๆ มาใชในการจัดการศกึ ษา การนําเทคโนโลยใี หมม าบูรณาการ ปรบั ปรงุ วธิ กี ารสอน หรอื การสรา งและพฒั นาหลกั สตู รรวมทงั้ โครงการพฒั นาครแู ละบคุ ลากร นอกจากนก้ี ารมงุ เนน การปฏบิ ตั งิ านยงั รวมถงึ การดาํ เนนิ การอน่ื ๆ เพอ่ื ใหบ รรลวุ ตั ถปุ ระสงค เชงิ กลยทุ ธข องโรงเรยี นดว ย (ดขู อ 2.2ก(1)) และอาจเกยี่ วขอ งกบั การบรหิ ารการเปลยี่ นแปลง เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

34 หมวด 1 การ ํนาองคกร 1.2 การกํากับดแู ลองคกรและความรบั ผิดชอบตอ สงั คม (Governance and Societal Responsibilities): โรงเรียนดาํ เนินการอยา งไรในการกาํ กับดูแล และทําใหบ รรลผุ ล ดานความรับผิดชอบตอสังคม (50 คะแนน) กระบวนการ เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ใหอ ธบิ ายโดยตอบคําถามตอไปนี้ ก. การกํากับดแู ลโรงเรยี น (Organizational GOVERNANCE) (1) ระบบการกํากับดูแลโรงเรียน (GOVERNANCE System) โรงเรียน ดําเนินการอยางไรเพื่อใหม่ันใจวามีระบบการกํากับดูแลที่มีความ รับผิดชอบ โรงเรียนดําเนินการอยางไรในการทบทวนและทําใหประสบ ความสาํ เรจ็ ในเรอื่ งตา งๆ ทสี่ าํ คญั ในระบบการกาํ กบั ดแู ลโรงเรยี นตอ ไปน้ี • ภาระความรับผิดชอบในการกระทําของผูนําระดับสูง (SENIOR LEADERS) • ภาระความรบั ผิดชอบตอแผนกลยทุ ธ • ภาระความรบั ผดิ ชอบดา นการเงนิ • ความโปรง ใสของการดาํ เนินการ • การสรรหากรรมการในคณะกรรมการกาํ กบั ดแู ลโรงเรยี น และการเปด เผย ขอมูลเกย่ี วกับคณะกรรมการกํากบั ดูแลโรงเรียน (*) • การตรวจสอบภายในและภายนอกที่เปน อสิ ระและมีประสทิ ธผิ ล • การปกปองผลประโยชนของนักเรยี นและผมู สี วนไดส ว นเสยี (*) • การเตรยี มความพรอ มเพื่อสืบทอดตาํ แหนง สําหรับผนู ําระดับสงู (2) การประเมินผลการดําเนินการ (PERFORMANCE Evaluation) โรงเรยี นประเมนิ ผลการดาํ เนนิ การของผนู าํ ระดบั สงู อยา งไร (SENIOR LEADERS) • โรงเรียนใชการประเมินผลการดําเนินการเหลาน้ีในการกําหนด คา ตอบแทนของผูน าํ ระดับสงู อยางไร • ผูนําระดับสูงและคณะกรรมการกํากับดูแลองคกรใชผลการประเมิน ขางตนไปพัฒนาตนเองและปรับปรุงประสิทธิผลในการนําองคกร ของตนเองรวมท้ังระบบการนําองคก รอยางไร

35 ข. การประพฤตปิ ฏิบตั ิตามกฎหมายและมีจรยิ ธรรม Leadership (Legal and ETHICAL BEHAVIOR) (1) การประพฤตปิ ฏบิ ัตติ ามกฎหมายและระเบยี บขอบังคบั (Legal and เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 Regulatory Behavior) โรงเรียนไดค าดการณล วงหนาถึงความกงั วล ของสาธารณะ (Public Concerns) ทม่ี ตี อหลักสตู รการจดั การศึกษา และการปฏบิ ตั ิการอยางไร โรงเรียนดําเนนิ การอยางไรในเรอ่ื งตอ ไปนี้ • การดําเนินการในกรณีท่ีหลักสูตรและการดําเนินงานของโรงเรียน มผี ลกระทบเชงิ ลบตอ สังคม • การคาดการณล ว งหนา ถงึ ความกงั วลของสาธารณะ (Public Concerns) ทม่ี ีตอ หลักสตู รและการปฏิบตั ิการในอนาคต • การเตรียมการเชิงรุกตอความกังวลและผลกระทบเหลาน้ี ท้ังน้ีรวมถึง การอนรุ ักษทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละกระบวนการจดั การหว งโซอปุ ทาน ทมี่ ีประสิทธผิ ล (*) • โรงเรียนมีกระบวนการ ตัววัด และเปาประสงคที่สําคัญอะไรเพ่ือให การดําเนินการเปนไปตามระเบียบขอบังคับท่ีกําหนด หรือดีกวา ทกี่ าํ หนด (*) โรงเรยี นมกี ระบวนการ ตวั วดั และเปา ประสงคท สี่ าํ คญั อะไร ในการดาํ เนนิ การเรอ่ื งความเสย่ี งทเี่ กย่ี วขอ งกบั หลกั สตู รและการปฏบิ ตั ิ การของโรงเรียน (2) การประพฤตปิ ฏบิ ตั อิ ยา งมจี รยิ ธรรม (ETHICAL BEHAVIOR) โรงเรยี น มีการดําเนินการอยางไรในการสงเสริมและสรางความมั่นใจวา ปฏิสมั พันธทุกดา นขององคกรเปนไปอยางมจี รยิ ธรรม • โรงเรยี นมกี ระบวนการ ตวั วดั หรอื ตวั ชวี้ ดั ทสี่ าํ คญั อะไรในการสง เสรมิ และ กํากับดูแลใหมีการประพฤติปฏิบัติอยางมีจริยธรรมภายใตโครงสราง ระบบการกํากับดูแลโรงเรียน รวมทั้งการปฏิสัมพันธกับบุคลากร นักเรียนผูมีสวนไดสวนเสีย โรงเรียนในเขตพ้ืนท่ีบริการ อีกท้ังสถาบัน อดุ มศกึ ษา สถานประกอบการ หนวยงานทง้ั ภาครฐั และเอกชน • โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการติดตามและดําเนินการในกรณีท่ีมี การกระทําทีข่ ดั ตอ การประพฤติปฏิบตั ิอยางมีจริยธรรม

หมวด 1 การ ํนาองคกร 36 ค. ความรบั ผิดชอบตอ สังคม (Societal Responsibilities) เกณฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 (1) ความผาสุกของสังคม (Societal Well-Being) โรงเรียนคํานึงถึง ความผาสุกและผลประโยชนของสังคมที่เปนสวนหน่ึงในกลยุทธ และการปฏิบัติการประจําวันอยางไร โรงเรียนมีสวนในการสราง ความผาสุกแกสังคมอยางไร โดยผานระบบส่ิงแวดลอม สังคม และ เศรษฐกิจของโรงเรียนที่มีอยู (2) การสนับสนุนชุมชน (Community Support) โรงเรียนดําเนินการ สนับสนุนและการสรางความเขมแข็งใหแกชุมชนที่สําคัญ (KEY communities) ของโรงเรียนอยางไร • โรงเรียนมีวิธีการกําหนดกิจกรรมท่ีใชประโยชนจากสมรรถนะหลักของ โรงเรยี น (CORE COMPETENCIES) เขาไปมีสวนรวมสนบั สนุน และ สรา งความเขมแขง็ ใหแ กชมุ ชนที่สําคญั อยางไร • ชุมชนที่สําคัญของโรงเรียนมีอะไรบาง และมีวิธีการอยางไรในการ กาํ หนดชุมชนทสี่ ําคญั ดังกลา ว • ผนู าํ ระดับสูงและบคุ ลากร รว มมือกนั ในการพฒั นาชมุ ชนน้ันอยางไร หมายเหตุ : หมายเหตุ 1.2 ควรนําเรื่องความรับผิดชอบตอสังคมในประเด็นที่มีความสําคัญอยางยิ่งตอ ความสําเร็จดานการประชาสัมพันธในปจจุบันของโรงเรียนไปใชในการจัดทํากลยุทธ (ขอ 2.1) และการจดั การกระบวนการ (หมวด 6) ดว ย ในหัวขอผลลพั ธดานการนําองคกร และความรับผิดชอบตอสังคม ควรประกอบดวยผลลัพธท่ีสําคัญ เชน ผลการปฏิบัติ ตามระเบียบ ขอบังคับ และกฎหมาย (รวมถึงผลการตรวจสอบดานการเงินตามขอบังคับ) การลดผลกระทบตอสภาพแวดลอม การปรับปรุงส่ิงแวดลอม โดยใชเทคโนโลยีที่เปนมิตร ตอ สงิ่ แวดลอ ม (Green Technology) การอนรุ กั ษท รพั ยากร หรอื วธิ กี ารอนื่ ๆ หรอื การปรบั ปรงุ ผลกระทบตอสังคมโดยกิจกรรมการมีสวนรวมระหวางชุมชนและโรงเรียน ควรรายงาน เปน ผลลัพธข องหมวดการนําองคกร (ขอ 7.4) หัวขอน้ีไมครอบคลุมเร่ืองสุขอนามัยและความปลอดภัยของบุคลากรผูปฏิบัติงาน จงึ ควรอธิบายเรอื่ งนีใ้ นหวั ขอ 5.2 และ หัวขอ 6.2

37 หมายเหตุ 1.2ก(1) Leadership กระบวนการควบคุมภายในของระบบธรรมาภบิ าล ควรครอบคลมุ เร่ืองความโปรงใส เกณฑราง ัวลคุณภาพแห‹งสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 ในการทาํ งานของคณะกรรมการสถานศกึ ษา ขอ 1.2ก(1) สาํ หรบั โรงเรยี นทท่ี าํ หนา ทด่ี แู ลรกั ษา เงินกองทุนสาธารณะ ตองเนนความสําคัญในเร่ืองการดูแลรักษาเงินกองทุนเงินสาธารณะ และความโปรงใสในการดาํ เนนิ การ หมายเหตุ 1.2ก(2) การประเมินผลการดําเนินการของผูนําระดับสูง อาจใชขอมูลท่ีไดจากการประเมิน โดยผูรวมงาน การประเมินการดําเนินการของผูบริหารอยางเปนทางการ การประเมิน โดยคณะกรรมการที่ปรึกษาจากภายนอก รวมท้ังขอมูลปอนกลับและผลการสํารวจ ของบคุ ลากรและผูมสี ว นไดส ว นเสียอนื่ ๆ ท่ที ําอยา งเปน ทางการหรือไมเปน ทางการ หมายเหตุ 1.2ข(1) ควรอธบิ ายถงึ วธิ กี ารทโ่ี รงเรยี นดาํ เนนิ การตามกฎหมายและขอ กาํ หนดตา ง ๆ รวมทงั้ มาตรฐานทใ่ี ชในการกํากับกจิ กรรมการระดมทุน หมายเหตุ 1.2ข(2) ตัวชี้วัดหรือตัวบงชี้ของการประพฤติปฏิบัติที่มีจริยธรรม อาจใชผลการรายงานกรณี ทมี่ กี ารกระทาํ ทขี่ ดั ตอ จรยิ ธรรม และการจดั การตอ กรณเี หลา นนั้ ผลการสาํ รวจความคดิ เหน็ ของบคุ ลากรตอ จรยิ ธรรมของโรงเรยี น การใชโ ทรศพั ทส ายดว นเฉพาะสาํ หรบั เรอ่ื งจรยิ ธรรม การมีคณะกรรมการจริยธรรม รวมท้ังผลการทบทวนและการตรวจสอบดานจริยธรรม นอกจากนี้อาจรวมถึงหลักฐานซ่ึงแสดงใหเห็นวาโรงเรียนมีนโยบาย มีการเปดเผยขอมูล ตอสาธารณะ มีการพัฒนาบุคลากร และมีระบบการกํากับดูแลในเรื่องตางๆ ไดแกเรื่อง ผลประโยชนทับซอน การใชเทคโนโลยีอยางเหมาะสม การบริหารเงินกองทุนท่ีให ผลประโยชนสูง หรือการคัดเลือกผูสงมอบอยางเหมาะสม ตัวชี้วัดหรือตัวบงชี้อื่นๆ อาจรวมถึงความนาเช่ือถือไดของระบบการสอบรับรองวิทยฐานะของบุคลากร และ ความเทา เทียมกันในการเขา ถงึ ทรพั ยากร หมายเหตุ 1.2ค การชวยเหลือสังคมและการสนับสนุนชุมชนที่สําคัญ อาจรวมถึงการท่ีโรงเรียนทํา เพอ่ื สรา งความเขมแข็งใหงานบริการสงั คมทม่ี ีอยแู ลว การศกึ ษาของชมุ ชน สภาพแวดลอม รวมท้ังกิจกรรมความรวมมือในการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสภาพแวดลอม และ การดําเนนิ การของสมาคมวิชาชพี ตาง ๆ

หมวด 2 กล ุยท ธ 38 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมวด 2 กลยทุ ธ (Strategy) (95 คะแนน) ในหมวดกลยุทธน้ี เปนการตรวจประเมินวาโรงเรียนมีการจัดทําวัตถุประสงค เชิงกลยุทธและแผนปฏิบัติการของโรงเรียนอยางไร และการนําแผนปฏิบัติการไปปฏิบัติ มีการปรับเปล่ยี นเมือ่ สถานการณเ ปลีย่ นไป และมีการวดั ผลความกา วหนา อยางไร 2.1 การจัดทาํ กลยทุ ธ (Strategy Development): โรงเรียนมวี ิธีการในการจัดทํากลยทุ ธอยางไร (45 คะแนน) กระบวนการ ใหอ ธบิ ายโดยตอบคําถามตอไปนี้ ก. กระบวนการจัดทํากลยุทธ (Strategy Development PROCESS) (1) กระบวนการวางแผนกลยทุ ธ (Strategy Planning PROCESS) โรงเรยี น มีวธิ กี ารอยา งไรในการวางแผนกลยทุ ธ ข้นั ตอนท่สี าํ คัญของการจัดทํา แผนกลยุทธมีอะไรบาง และผูท่ีเกี่ยวของท่ีสําคัญมีใครบาง กรอบเวลา ของการวางแผนระยะส้ันและระยะยาวคืออะไร โรงเรียนมีวธิ กี ารอยา งไร ในการทาํ ใหก ระบวนการวางแผนกลยทุ ธม คี วามสอดคลอ งกบั กรอบเวลา ดงั กลา ว กระบวนการวางแผนกลยทุ ธไ ดค าํ นงึ ถงึ ความจาํ เปน ทอ่ี าจเกดิ ขนึ้ ในโรงเรียนในเร่อื งตอ ไปนีอ้ ยา งไร • การเปลี่ยนแปลงแบบพลิกโฉม และลําดับความสําคัญของแผนงาน ตางๆ ใน การเปลีย่ นแปลง • ความคลองตวั (Organizational Agility) • ความยืดหยนุ ในการปฏบิ ัติการ (Operational Flexibility) (2) นวตั กรรม (INNOVATION) กระบวนการจดั ทาํ กลยทุ ธข องโรงเรยี นกระตนุ และทาํ ใหเ กดิ นวัตกรรมอยางไร • โรงเรียนกําหนดโอกาสเชิงกลยุทธ (STRATEGY OPPORTUNITIES) อยา งไร • โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการตดั สนิ ใจวา จะเลอื กโอกาสเชงิ กลยทุ ธแ ละ ความเส่ียงท่ีผานการประเมินผลไดผลเสียอยางรอบดานเรื่องใดบาง ทีจ่ ะดําเนนิ การ • โอกาสเชงิ กลยทุ ธท่ีสาํ คญั ของโรงเรียน คืออะไร

39 (3) การวเิ คราะหแ ละกาํ หนดกลยทุ ธ (Strategy Considerations) โรงเรยี น Strategy มวี ธิ กี ารอยา งไรในการรวบรวม วเิ คราะหข อ มลู และพฒั นาสารสนเทศ ในกระบวนการวางแผนกลยุทธ ในการรวบรวมและวิเคราะหขอมูลนี้ โรงเรียนคํานึงถึงองคป ระกอบตอ ไปน้อี ยา งไร • ความทาทายเชงิ กลยทุ ธ และความไดเปรยี บเชิงกลยทุ ธ • ความเสย่ี งทีค่ ุกคามตอความสาํ เรจ็ ในอนาคตของโรงเรียน • ความเปลีย่ นแปลงทม่ี โี อกาสจะเกิดขึน้ ดา นกฎระเบยี บ ขอ บังคับ • จดุ บอดทอี่ าจเกิดข้นึ ในกระบวนการวางแผนกลยทุ ธแ ละสารสนเทศ • ความสามารถของโรงเรียนในการนําแผนกลยทุ ธไปปฏบิ ตั ิ (4) ระบบงานและสมรรถนะหลกั ของโรงเรยี น (WORK SYSTEMS and CORE COMPETENCIES) ระบบงานท่สี าํ คญั ของโรงเรียนคอื อะไร • โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการตัดสินใจเรื่องระบบงานเพื่อชวยให โรงเรยี นบรรลวุ ตั ถปุ ระสงคเ ชงิ กลยทุ ธ • โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการตัดสินใจวากระบวนการท่ีสําคัญใด จะดําเนินการโดย ผูสงมอบและพันธมิตร การตัดสินใจเหลานี้ ไดค าํ นงึ ถงึ สมรรถนะหลกั ของโรงเรยี น (CORE COMPETENCIES) และ สมรรถนะหลกั ของผูสง มอบและพนั ธมติ รทม่ี ศี ักยภาพอยางไร • โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในกําหนดสมรรถนะหลัก (CORE COMPETENCIES) และระบบงานในอนาคตของโรงเรยี น เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

หมวด 2 กล ุยท ธ40 ข. วตั ถปุ ระสงคเ ชิงกลยุทธ (STRATEGIC OBJECTIVES) (1) วตั ถปุ ระสงคเชงิ กลยทุ ธท ีส่ ําคัญ (KEY STRATEGIC OBJECTIVES) วัตถุประสงคเชิงกลยุทธที่สําคัญของโรงเรียนมีอะไรบาง ใหระบุ ตารางเวลาท่จี ะบรรลวุ ตั ถุประสงคเ หลานนั้ • เปาประสงค (GOALS) ท่สี ําคัญท่ีสุดของวัตถุประสงคเชงิ กลยทุ ธเ หลา น้นั มอี ะไรบา ง • การเปล่ยี นแปลงท่ีสําคัญ (ถา มี) ในดานหลกั สตู ร นกั เรยี นและผูมสี วน ไดส วนเสีย ผสู งมอบและพันธมิตร และการปฏบิ ตั กิ ารทไี่ ดว างแผนไวมี อะไรบาง (2) การพิจารณาวัตถุประสงคเชิงกลยุทธ (STRATEGIC OBJECTIVES Considerations) วัตถุประสงคเชิงกลยุทธของโรงเรียนสามารถ สรางสมดุลท่ีเหมาะสมระหวางความตองการท่ีหลากหลายและ แขง ขนั กนั เองในโรงเรยี นไดอ ยา งไร วตั ถปุ ระสงคเ ชงิ กลยทุ ธข องโรงเรยี น ดาํ เนนิ การเรือ่ งตอไปนี้อยา งไร • ตอบสนองความทา ทายเชงิ กลยทุ ธ ใชป ระโยชนจ ากสมรรถนะหลกั ของ โรงเรยี น ความไดเ ปรยี บเชงิ กลยทุ ธ และโอกาสเชงิ กลยทุ ธ • สรางความสมดุลระหวา งกรอบเวลาระยะสัน้ ระยะยาว • สรา งความสมดลุ ระหวา งความตอ งการของผมู สี ว นไดส ว นเสยี ทส่ี าํ คญั ทงั้ หมด เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

41 หมายเหตุ : Strategy หมายเหตุ 2.1 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 หวั ขอ นก้ี ลา วถงึ กลยทุ ธโ ดยรวมขององคก ร ซง่ึ อาจรวมถงึ การเปลยี่ นแปลงในหลกั สตู ร และกระบวนการสรา งความผกู พนั กบั นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี อยา งไรกต็ าม โรงเรยี น ควรอธบิ ายยทุ ธวธิ กี ารออกแบบหลกั สตู รและการสรา งความผกู พนั กบั นกั เรยี นและผมู สี ว นได สวนเสีย ในหัวขอ 3.1, 3.2(*) และ 6.1 “การจัดทาํ กลยุทธ” (Strategy Development) หมายถึง วิธหี รือแนวทางของโรงเรียน ท่ีจะเตรียมการสําหรับอนาคต การจัดทํากลยุทธอาจจะใชการคาดการณ การคาดคะเน ทางเลือก สถานการณจําลอง ความรู (ดู ขอ 4.2ก เก่ียวกับความรูของโรงเรียน) หรือ วิธีการอื่นๆ ท่ีชวยใหเห็นภาพในอนาคต เพื่อการตัดสินใจ และการจัดสรรทรัพยากร การจดั ทาํ กลยทุ ธอ าจเกยี่ วขอ งกบั ความรว มมอื ของผปู กครอง นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี คําวา “กลยุทธ” ควรตีความใหค รอบคลมุ อยา งกวางๆ กลยทุ ธอ าจมาจากหรอื นาํ ไป สสู ่งิ ตอ ไปนี้ ไดแ ก - การเพ่ิมหรืองดบริการทางการศึกษาและหลกั สูตร - การปรับปรงุ วิธกี ารสอน - การใชเทคโนโลยี - การเปลย่ี นแปลงวธิ กี ารทดสอบ หรือการนํามาตรฐานใหมมาใช - การใหบริการทางการศึกษาแกนักเรียนกลุมใหม กลุมท่ีกําลังเปลี่ยนแปลงและ กลมุ ทมี่ ลี ักษณะเฉพาะ - สมรรถนะหลกั ของโรงเรยี น - ความทาทายเชิงภูมิศาสตร - เงนิ อดุ หนนุ และเงนิ บริจาค - การจดั ลําดบั ความสําคญั ของการวิจัย - การมีคูความรว มมือทีเ่ ปน ทางการและพนั ธมติ รใหม - การสรางความสัมพนั ธกบั ผูป ฏบิ ัตงิ าน ทงั้ คณาจารย บุคลากร และอาสาสมัคร - การมงุ ตอบสนองตอความตอ งการใหมๆ ของชุมชนหรอื สงั คม - การบริหารจดั การทใี่ ชตนทนุ ตํา่

หมวด 2 กล ุยท ธ 42 หมายเหตุ 2.1ก(2) เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 โอกาสเชงิ กลยทุ ธเ กดิ จากการคดิ นอกกรอบ การระดมสมอง การใชป ระโยชนจ ากโอกาส ทเ่ี กดิ ขึน้ โดยบงั เอญิ การวจิ ยั และกระบวนการสรา งนวตั กรรม การคาดการณสง่ิ ทจี่ ะเกิดขนึ้ จากสถานการณปจจุบันดวยวิธีการท่ีไมใชเชิงเสนตรง และแนวทางอื่นๆ เพ่ือจินตนาการ อนาคตทแี่ ตกตา งออกไป การสรา งแนวคดิ ทนี่ าํ ไปสโู อกาสเชงิ กลยทุ ธเ กดิ จากสภาพแวดลอ ม ที่กระตุนใหเกิดการคิดอยางอิสระ การเลือกวาจะดําเนินการตามโอกาสเชิงกลยุทธใด เกี่ยวของกับการพิจารณาถึงความเสี่ยงที่สัมพันธกัน กลาวคือ การเงิน และอ่ืนๆ จากน้ัน จงึ ตดั สนิ ใจเลอื กดาํ เนนิ การ (ดอู ภธิ านศพั ท “Intelligent Risks ความเสยี่ งทผี่ า นการประเมนิ ผล ไดผลเสยี อยางรอบดา น”) หมายเหตุ 2.1ก(3) ขอมลู และสารสนเทศท่ีเกี่ยวขอ งกับ - นักเรียน - ความตอ งการ ความคาดหวงั และโอกาสของนกั เรยี นและผูมีสว นไดส ว นเสยี - โอกาสของโรงเรยี นในการสรา งนวตั กรรม และมผี ลการดาํ เนนิ การทเี่ ปน แบบอยา งทด่ี ี - สมรรถนะหลกั ของโรงเรียน - สภาพแวดลอมดานการแขงขัน และสมรรถนะของโรงเรียนเม่ือเปรียบเทียบกับ คแู ขง ขนั และโรงเรียนทเ่ี ทียบเคียงกนั ได - การปฏริ ปู การศกึ ษา - นวัตกรรมดานเทคโนโลยีและดานอื่นๆ ท่ีสําคัญ หรือการเปลี่ยนแปลงท่ีอาจ มีผลกระทบตอหลักสูตร บริการทางการศึกษา และวิธีปฏิบัติการ รวมท้ังอัตราการสราง นวตั กรรม - ความตองการดา นผูปฏบิ ตั ิงาน และทรพั ยากรอ่นื ๆ - ความสามารถในการใชความหลากหลายใหเปนประโยชน โอกาสในการผัน ทรพั ยากรท่ีมีอยูไปใชก บั หลักสูตร บริการทส่ี งเสรมิ การเรียนรแู ละบริการทางการศึกษาหรอื ดา นอืน่ ๆ ที่มีความสําคญั กวา - ความเส่ียงและโอกาสในดานการเงิน งบประมาณ สังคม จริยธรรม กฎระเบียบ ขอบงั คับ เทคโนโลยี การรักษาความปลอดภัย และความเสย่ี งอ่นื ๆ ทอ่ี าจเกดิ ข้นึ - ความสามารถของโรงเรียนในการปองกัน และตอบสนองตอภาวะฉุกเฉิน รวมท้ัง ภัยพบิ ตั ิทางธรรมชาตแิ ละอ่ืนๆ - การเปลยี่ นแปลงทางเศรษฐกิจในระดับทอ งถิน่ ประเทศ หรอื ระดบั โลก

43 การวางแผนเชิงกลยุทธของโรงเรียน ควรคํานึงถึงความสามารถของโรงเรียนในการ Strategy ระดมทรพั ยากรและความรทู จ่ี าํ เปน ในการนาํ กลยทุ ธไ ปปฏบิ ตั ิ และควรคาํ นงึ ถงึ ความสามารถ ของโรงเรยี นในการดาํ เนนิ การตามแผนฉกุ เฉนิ หรอื ความสามารถใชก ารปรบั เปลย่ี นแผน และ การนาํ แผนใหมหรือแผนที่เปลี่ยนแปลงไปปฏบิ ตั ิอยา งรวดเร็ว ในกรณที สี่ ถานการณบังคบั หมายเหตุ 2.1ก(4) การตัดสินใจเร่ืองระบบงาน เปนการตัดสินใจระดับกลยุทธ การตัดสินใจน้ีเปนเรื่อง ท่ีเก่ียวของกับการปกปองทรัพยสินทางปญญา การใชประโยชนจากสมรรถนะหลักของ องคกรและการบรรเทาความเส่ียง การตัดสินใจในเร่ืองนี้จะสงผลตอการออกแบบ และโครงสรา ง ขนาด แหลง ทตี่ ง้ั และความยง่ั ยนื ขององคก ร ตวั อยา งเชน โรงเรยี นอาจกาํ หนด ระบบงานท่ัวๆ ไปออกเปน 3 ดาน ไดแก ดานหลักสูตรหรือบริการ ดานความผูกพันกับ นกั เรยี น และดา นสนบั สนนุ การจดั การเรียนการสอนและสนับสนุนความผกู พนั กับนักเรียน หมายเหตุ 2.1ข(1) วัตถุประสงคเชิงกลยุทธที่มุงเนนตอบสนองความทาทายและความไดเปรียบ ที่สําคัญ อาจรวมถึงการตอบสนองท่ีรวดเร็ว การจัดกิจกรรมสงเสริมการเรียนรูใหตรงตาม ความตอ งการของนักเรยี นเฉพาะราย/กลุม คคู วามรว มมือที่เปน ทางการ ขีดความสามารถ และอัตรากําลัง การรวมทุน ความเขาใจการเปล่ียนแปลงของตลาดการศึกษา นวัตกรรม ที่รวดเร็ว การจัดการสารสนเทศ และการดําเนินการในเรื่องที่แสดงถึงความรับผิดชอบ ตอสังคม การตอบขอ 2.1 ควรเนนความทาทายและความไดเปรียบท่ีเปนลักษณะเฉพาะ ของโรงเรียน ซึ่งสําคัญท่ีสุดตอความสําเร็จของนักเรียนและสงเสริมความเขมแข็ง ของสมรรถนะหลักโดยรวมของโรงเรยี น เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560

44 หมวด 2 กล ุยท ธ 2.2 การนาํ กลยุทธไ ปปฏิบตั ิ (Strategy Implementation): กระบวนการ โรงเรียนนํากลยทุ ธไ ปปฏบิ ัติอยางไร (50 คะแนน) ใหอ ธบิ ายโดยตอบคําถามตอ ไปนี้ ก. การจัดทําแผนปฏบิ ัตกิ ารและการถา ยทอดสกู ารปฏบิ ัติ (ACTION PLAN Development and DEPLOYMENT) (1) การจดั ทาํ แผนปฏบิ ตั กิ าร (ACTION PLAN Development) แผนปฏบิ ตั ิ การทั้งระยะส้ันและระยะยาวของโรงเรียนมีอะไรบาง แผนดังกลาว มคี วามสมั พนั ธก บั วตั ถปุ ระสงคเ ชงิ กลยทุ ธอ ะไรบา ง และโรงเรยี นมวี ธิ กี าร ในการจดั ทําแผนปฏบิ ตั ิการอยางไร (2) การนําแผนปฏิบัติการไปปฏิบัติ (Action PLAN Implementation) โรงเรียนมีวิธกี ารอยางไรในการถายทอดแผนปฏิบัตกิ ารสกู ารปฏิบัติ โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการถา ยทอดแผนปฏบิ ตั กิ ารสกู ารปฏบิ ตั ไิ ปยงั บคุ ลากร ผสู ง มอบ และพนั ธมติ รทส่ี าํ คญั (*) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรเพอ่ื จะทําใหม่ันใจวาผลการดําเนินการท่ีสําคัญตามแผนปฏิบัติการจะบรรลุ วัตถุประสงคเ ชงิ กลยทุ ธท ่สี ําคัญและมีความยัง่ ยนื (3) การจัดสรรทรัพยากร (Resource Allocation) โรงเรียนทําอยางไร ใหม่ันใจวามีทรัพยากรดานการเงินและดานอ่ืนๆ พรอมใชในการ สนับสนุนแผนปฏิบัติการจนประสบความสําเร็จและบรรลุพันธะ ผูกพันในปจจุบัน โรงเรียนมีวิธีการจัดสรรทรัพยากรเหลานี้อยางไร เพอ่ื สนับสนนุ แผนปฏบิ ัติการ โรงเรียนจัดการความเสย่ี งตางๆ ทีเ่ ก่ียวกบั แผนดงั กลา วอยา งไร เพอื่ ทาํ ใหเ กดิ ความมน่ั ใจถงึ ความมน่ั คงทางการเงนิ ของโรงเรียน เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

45 Strategy (4) แผนดานบุคลากร (WORKFORCE Plans) แผนดานบุคลากรทสี่ ําคัญ เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ัข้น �พ้นฐาน ป‚ 2559-2560 ที่สนับสนุนวัตถุประสงคเชิงกลยุทธ และแผนปฏิบัติการทั้งระยะส้ัน และระยะยาวมีอะไรบาง แผนดังกลาวไดคํานึงถึงผลกระทบตอ บุคลากร ความเปลี่ยนแปลงที่อาจเกิดขึ้นที่เกี่ยวของกับความตองการ ดานขดี ความสามารถและอัตรากาํ ลงั บุคลากรอยา งไร (5) ตัววัดผลการดาํ เนินการ (PERFORMANCE MEASURES) ตวั วัดหรอื ตวั ชวี้ ดั ผลการดาํ เนนิ การทส่ี าํ คญั (KEY PERFORMANCE MEASURES or INDICATORS) ที่ใชติดตามความสําเร็จและประสิทธิผล (EFFECTIVENESS) ของแผนปฏบิ ัตกิ ารมีอะไรบา ง โรงเรียนมวี ธิ ีการ อยางไรเพื่อทําใหระบบการวัดผลโดยรวมของแผนปฏิบัติการเสริมสราง ใหองคกร ดาํ เนนิ การสอดคลองไปในแนวทางเดยี วกนั (ALIGNMENT) (6) การคาดการณผ ลการดาํ เนนิ การ (PERFORMANCE PROJECTIONS) การคาดการณผลการดําเนินการตามกรอบเวลาของการวางแผน ทง้ั ระยะสนั้ และระยะยาวของโรงเรยี นตามตวั วดั หรอื ตวั ชว้ี ดั ทรี่ ะบไุ ว มีอะไรบาง ผลการดําเนินการที่คาดการณไวของตัววัดหรือตัวชี้วัด เหลา นเี้ ปนอยา งไร เม่อื เปรยี บเทียบกับผลของคูแขง (Competitors) หรอื ของโรงเรียนในระดับที่เทียบเคียงกันได และเม่ือเปรียบเทียบกับระดับ เทียบเคียงท่ีสําคัญ (KEY PERFORMANCE) (*) โรงเรียนจะทําอยางไร หากพบวามีความแตกตางเม่ือเปรียบเทียบกับคูแขงหรือกับโรงเรียนใน ระดับทเี่ ทียบเคียงกนั ได ข. การปรับเปลย่ี นแผนปฏบิ ตั กิ าร (ACTION PLAN Modification) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการปรับเปล่ียนและนําแผนปฏิบัติการ ไปปฏบิ ตั ิในกรณที สี่ ถานการณบังคบั ใหตอ งปรับแผนและนาํ ไปปฏบิ ัตอิ ยา งรวดเร็ว

หมวด 2 กล ุยท ธ 46 เกณ ฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 หมายเหตุ หมายเหตุ 2.2 การจัดทํากลยุทธและแผนปฏิบัติการ รวมทั้งการถายทอดสูการปฏิบัติท่ีเก่ียวของ กบั หวั ขอ อ่ืน ในเกณฑ ดงั ตอไปน้ี • หัวขอ 1.1 ผูนําระดับสูงสุดของโรงเรียนกําหนดและสื่อสารทิศทางของโรงเรียน อยา งไร • หมวด 3 การรบั ฟง นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี ความรดู า นตลาดและการแขง ขนั เปนปจจัยในการวางแผนกลยุทธและแผนปฏิบัติการตลอดจนการปรับกลยุทธ ใหเหมาะสม • หมวด 4 เรอ่ื งวธิ กี ารวดั การวิเคราะหขอมลู และการจัดการความรู เพ่ือตอบสนอง ความตอ งการดา นสารสนเทศทส่ี าํ คญั เพอื่ สนบั สนนุ การจดั ทาํ กลยทุ ธข องโรงเรยี น เพ่ือเปนพ้ืนฐานท่ีเหมาะสม (Effective Basis) ในการวัดผลการดําเนินการ และ เพือ่ ติดตามความกา วหนาในการบรรลวุ ัตถปุ ระสงคเ ชงิ กลยทุ ธแ ละแผนปฏบิ ัตกิ าร • หมวด 5 เรอ่ื งวธิ กี ารตอบสนองความตอ งการของโรงเรยี นดา นขดี ความสามารถและ อตั รากาลงั บคุ ลากร เรอื่ งการระบคุ วามตอ งการและการออกแบบระบบการพฒั นา และการเรียนรูของบุคลากร และเรื่องการดําเนินการเปล่ียนแปลงดานบุคลากร ซง่ึ เปนผลจากแผนปฏบิ ัติการ • หมวด 6 เรื่องวธิ ีการตอบสนองตอ การเปล่ียนแปลงกระบวนการทาํ งานซึ่งเปน ผล จากแผนปฏิบตั กิ าร • หัวขอ 7.4 เรื่องการบรรลุวตั ถปุ ระสงคเ ฉพาะทเ่ี กยี่ วขอ งกบั กลยทุ ธและแผนปฏบิ ตั ิ การของโรงเรียน หมายเหตุ 2.2ก(2) การนําแผนปฏิบัติการไปปฏิบัติและการถายทอดสูการปฏิบัติ อาจทําใหตองมี การเปลี่ยนโครงสรางองคกรหรือรูปแบบการปฏิบัติการ ความสําเร็จของแผนปฏิบัติการ เปนผลมาจากชยั ชนะท่ีมองเห็นไดในระยะสนั้ และการดาํ เนินการในระยะยาว หมายเหตุ 2.2ข ความคลองตัวขององคกร ตองอาศัยความสามารถในการปรับตัวตอสถานการณ ท่ีเปลยี่ นแปลง ทง้ั ภายในและภายนอก

47 หมวด 3 นักเรียนและผมŒู ีส‹วนไดŒสว‹ นเสยี (Student and Stakeholder) Student and Stakeholders (95 คะแนน) ในหมวดนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี น้ี เปน การตรวจประเมนิ ถงึ วธิ กี ารสรา งความ ผกู พนั กบั นกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี เพอื่ ความสาํ เรจ็ ดา นตลาดในระยะยาว ครอบคลมุ ถงึ วธิ กี ารรบั ฟง “เสยี งของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี ” สรา งความสมั พนั ธก บั นกั เรยี นและ ผูมีสวนไดส วนเสีย และใชส ารสนเทศเก่ียวกบั นักเรียนและผูมสี ว นไดส ว นเสีย เพื่อปรบั ปรงุ และคน หาโอกาสในการสรางนวตั กรรม 3.1 เสยี งของนักเรยี นและผมู ีสวนไดสว นเสีย กระบวนการ (VOICE OF THE STUDENT and Stakeholder): โรงเรยี นมีวิธีการอยา งไรในการรวบรวมขอ มลู สารสนเทศ จากนกั เรียนและผมู สี วนไดส วนเสยี (45 คะแนน) ใหอ ธิบายโดยตอบคาํ ถาม ดงั ตอไปน้ี เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560 ก. การรบั ฟง นักเรยี นและผมู สี วนไดส วนเสีย (STUDENT and Stakeholder Listening) (1) นักเรียนปจจุบันและผูมีสวนไดสวนเสีย (Current STUDENTS and Stakeholders) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารในการรบั ฟง มปี ฏสิ มั พนั ธแ ละสงั เกต นักเรียน เพ่ือใหไดมาซึ่งขอมูลสารสนเทศท่ีสามารถนําไปใชตอได อยางไร วิธีการรับฟงเสียงดังกลาวมีความแตกตางกันอยางไร ระหวาง นกั เรียน กลุม นักเรยี น หรือสว นตลาด • มีวิธีการอยางไรในการใชส่ือทางสังคมออนไลนและเทคโนโลยีบน เว็บไซตตา ง ๆ ในการรบั ฟง นกั เรียน (*) • วิธีการรับฟงมีความแตกตางกันอยางไรภายในชวงเวลาของการเปน นกั เรยี น • มวี ธิ กี ารอยา งไรในการคน หาขอ มลู ปอ นกลบั จากนกั เรยี นอยา งทนั ทว งที และสามารถนําไปใชต อ ไดใ นเร่อื งคณุ ภาพของหลักสตู ร การสนับสนุน นกั เรียนในเรื่องการบริการทางการศกึ ษา และการทําธุรกรรม (2) นกั เรยี นในอนาคตและผูมสี ว นไดสวนเสีย (Potential STUDENT and Stakeholders) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการรบั ฟง สยี งจากนกั เรยี น ในอนาคต และผมู สี ว นไดส ว นเสยี เพอ่ื ใหไ ดส ารสนเทศทน่ี าํ ไปใชต อ ได • มีวิธีการอยางไรในการรับฟงเสียงนักเรียนในอดีต นักเรียนในอนาคต ผูมีสวนไดสวนเสีย นักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียของคูแขง เพ่ือให ไดสารสนเทศท่ีสามารถนําไปใชตอไดเก่ียวกับหลักสูตร การสนับสนุน นกั เรียนในเร่ืองการบริการทางการศกึ ษา และการทําธรุ กรรม (*)

หมวด 3 ันกเ �รยนและผŒู ีม ‹สวนไดŒ ‹สวนเ ีสย 48 ข. การประเมนิ ความพึงพอใจและความผกู พนั ของนกั เรียน เกณฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน �้พนฐาน ป‚ 2559-2560 และผมู ีสวนไดสว นเสีย (Determination of STUDENT and Stakeholders Satisfaction and ENGAGEMENT) (1) ความพึงพอใจ ความไมพึงพอใจ และความผูกพัน (Satisfaction, Dissatisfaction and ENGAGEMENT) โรงเรียนมีวิธีการอยางไร ในการประเมนิ ความพงึ พอใจ ความไมพ งึ พอใจ และความผกู พนั ของ นกั เรยี นและผมู ีสวนไดส วนเสีย • วิธีการประเมินเหลานี้มีความแตกตางกันอยางไรระหวางกลุมนักเรียน และสวนตลาด (*) • การประเมินดังกลาวใหสารสนเทศที่นําไปใชไดในการตอบสนอง ความตอ งการใหเ หนอื ความคาดหวงั และสรา งความผกู พนั กบั นกั เรยี น และผูมสี ว นไดสว นเสยี ในระยะยาวไดอ ยางไร (2) ความพึงพอใจเปรียบเทียบกับคูแขง (Satisfaction Relative to Competitors) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการเสาะหาสารสนเทศดา น ความพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย ที่มีตอโรงเรียน เปรียบเทียบกับโรงเรียนอ่ืน โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการเสาะหา สารสนเทศดานความพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียท่ีมีตอ โรงเรยี น โดย • เปรียบเทียบกับระดับความพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวน เสยี ทมี่ ตี อคแู ขง • เปรยี บเทยี บกบั ระดบั ความพงึ พอใจของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี ทม่ี ตี อ หลกั สตู รทคี่ ลา ยคลงึ กนั หรอื ระดบั เทยี บเคยี ง (BENCHMARKS) (*) หมายเหตุ : หมายเหตุ 3.1 “การรบั ฟง เสียงของนกั เรียนและผมู ีสว นไดสวนเสีย” หมายถงึ กระบวนการคดั กรอง สารสนเทศท่ีเก่ียวของกับนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย กระบวนการเหลานี้ควรจะเปน เชิงรุกและสรางสรรคอยางตอเน่ือง เพ่ือใหไดความตองการ ความคาดหวัง และ ความปรารถนา ทง้ั ท่รี ะบุอยางชัดเจน ไมไ ดร ะบชุ ัดเจนและท่คี าดหมายไว ของนกั เรียนและ ผมู สี ว นไดส ว นเสยี โดยมเี ปา หมายเพอื่ ใหไ ดค วามผกู พนั ของนกั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี การรับฟงเสียงของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย อาจรวมถึงการรวบรวมและบูรณาการ ขอมูลชนิดตางๆ ของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย เชน ขอมูลการสํารวจ ขอมูลจาก การสนทนากลมุ (Focus Group Findings) กลองรบั ความคดิ เหน็ และขอมลู จากสอื่ สงั คม ออนไลนอื่นๆ ขอมูลความพึงพอใจและขอรองเรียนท่ีมีผลกระทบตอการตัดสินใจสมัคร เขาเรยี นของนักเรยี นและผมู ีสวนไดสว นเสยี กบั โรงเรียน

49 หมายเหตุ 3.1ก(1) Student and Stakeholders การใชส่ือสังคมออนไลนและเทคโนโลยีบนเว็บไซตตางๆ เพ่ือรับฟงนักเรียน วิธีการใหมๆ ในการรวบรวมขอมูลเชิงลึกกับนักเรียน ใชสื่อสังคมออนไลน การตรวจสอบ กลอ งขอ ความ สอ่ื สงั คมอสิ ระ เชน วกิ พิ เี ดยี เวบ็ ไซตต า งๆ กลอ งแสดงความคดิ เหน็ ออนไลน ชว งเวลาของการเปน นกั เรยี น หมายถงึ เรม่ิ ตง้ั แตก ารเขา มาเปน นกั เรยี นไปจนกระทงั่ จบการศกึ ษาจากโรงเรยี น หมายเหตุ 3.1ข การประเมนิ ความพงึ พอใจ และความไมพ งึ พอใจของนกั เรยี น อาจรวมถงึ การใชว ธิ กี าร บางอยางหรือทุกวิธีดังตอไปน้ี คือ การสํารวจ ขอมูลยอนกลับทั้งท่ีเปนทางการและ ไมเปนทางการ อัตราการลาออกกลางคัน การขาดเรียน ขอมูลเก่ียวกับความขัดแยง ของนักเรียนตลอดจนขอรองเรียน โรงเรียนอาจรวบรวมสารสนเทศเหลานี้ไดจากเว็บไซต จากการตดิ ตอ โดยตรง จากกลมุ บคุ คลทสี่ าม หรอื ทางไปรษณยี  การประเมนิ ความไมพ งึ พอใจ ของนกั เรยี นควรพจิ ารณามากกวา เพยี งแคก ารดคู ะแนนความพงึ พอใจทไ่ี ดน อ ย และควรถกู ประเมินแยกตางหากเพื่อวิเคราะหถึงสาเหตุรากเหงาของความไมพึงพอใจและสนับสนุน การแกไขอยา งเปนระบบเพ่อื หลีกเลย่ี งความไมพงึ พอใจในอนาคต หมายเหตุ 3.1ข(2) สารสนเทศเก่ียวกับการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย เชิงเปรียบเทียบ อาจไดจากการเปรียบเทียบกับคูแขง หรือกับโรงเรียนท่ีมีหลักสูตรท่ี คลา ยคลงึ กนั แตม ใิ ชเ ปน คแู ขง ขนั นอกจากนี้ สารสนเทศเกย่ี วกบั การประเมนิ ความพงึ พอใจ เชิงเปรียบเทียบอาจรวมถึงการคนหาสารสนเทศวาทําไมนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย จงึ เลอื กคูแ ขงมากกวา โรงเรียนของตน เกณ ฑรางวัลคุณภาพแห‹งสํา ันกงานคณะกรรมการการศึกษา ั้ขนพ�้นฐาน ป‚ 2559-2560

50 หมวด 3 ันกเ �รยนและผŒู ีม ‹สวนไดŒ ‹สวนเ ีสย 3.2 ความผูกพันของนักเรยี นและผูมีสว นไดส วนเสีย (Student and Stakeholder Engagement) โรงเรยี นมวี ิธีอยางไร ในการสรา งความผูกพันกบั นักเรยี นและผมู สี วนไดส วนเสีย โดยตอบสนองความตอ งการและสรางสมั พนั ธกบั นกั เรยี น และผมู ีสวนไดส ว นเสีย (50 คะแนน) กระบวนการ เกณฑรางวัลคุณภาพแ ‹หงสํานักงานคณะกรรมการการศึกษา ้ขัน �้พนฐาน ป‚ 2559-2560 ใหอ ธิบายโดยตอบคาํ ถามตอไปน้ี ก. หลักสตู รและการสนบั สนนุ นักเรียนและผมู ีสว นไดสวนเสีย (Product Offerings STUDENT and Stakeholder Support) (1) หลกั สตู ร (Product Offering) โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการกาํ หนด หลักสตู ร และดําเนินการอยางไรในเรือ่ งตอ ไปนี้ • กาํ หนดความจาํ เปน และความตอ งการของนกั เรยี น ผมู สี ว นไดส ว นเสยี และตลาดสําหรบั หลักสูตรและบริการ • กําหนดและปรับหลักสูตรเพ่ือตอบสนองความตองการ และทําให เหนือกวาความคาดหวังของกลุมนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย และ สวนตลาด (ตามท่รี ะบุไวในโครงรางองคก ร) • คน หาและปรบั หลกั สตู รเพอื่ เขา สตู ลาดใหม เพอ่ื ดงึ ดดู นกั เรยี นกลมุ ใหม และสรา งโอกาสในการขยายความสัมพันธกบั นกั เรียนปจ จุบนั (*) (2) การสนับสนุนนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสีย (STUDENT and Stakeholder Support) โรงเรียนมีวิธีการอยางไรในการสนับสนุน ใหนักเรียนสามารถสืบคนสารสนเทศ และรับการสนับสนุน และ โรงเรยี นดาํ เนนิ การอยางไรในเรือ่ งตอไปนี้ • โรงเรียนมีวิธีการสนับสนุนนักเรียนและผูมีสวนไดสวนเสียท่ีสําคัญ อะไรบาง • วิธีการเหลานี้และกลไกการส่ือสารที่สําคัญมีความแตกตางกันอยางไร ระหวา งนกั เรียน กลมุ นักเรียนหรอื สว นตลาด • โรงเรยี นมวี ธิ กี ารอยา งไรในการทาํ ใหน กั เรยี นและผมู สี ว นไดส ว นเสยี ทาํ ธุรกรรมกบั โรงเรียน (3) การจําแนกนักเรียน (STUDENT Segmentation) โรงเรียนมีวิธีการ อยางไร ในการจําแนกนักเรียน โรงเรียนดําเนินการในเรื่องตอไปนี้ อยางไร • ใชสารสนเทศเกี่ยวกับนักเรียน ตลาด และหลักสูตร เพ่ือจําแนก กลมุ นักเรยี น และสว นตลาดปจจุบนั และอนาคต • นํานักเรียนของคูแขง นักเรียน และตลาดอื่นๆ ที่พึงมีในอนาคต มาประกอบการพิจารณาดังกลาว • กําหนดวานักเรียนใด กลุมนักเรียนใด และสวนตลาดใด ท่ีโรงเรียน จะใหความสําคญั และทาํ ตลาดเพื่อการเตบิ โตของโรงเรยี น