QOL Training 2017

QOL, HRQOL, Health Status Measures WHOQOL-BREF Scoring

QOL, HRQOL, Health Status Measures WHOQOL-BREF Scoring

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI  พฒั นาโดยสาํ นักงานสถิติแห่งชาติ และสาํ นักงานพฒั นานโยบาย สขุ ภาพระหว่างประเทศ  เป็ นส่วนหนึงของแบบสอบถามทีใช้ในการสาํ รวจอนามยั และ สวสั ดิการ พ.ศ. 2546  มีเป้าหมายให้เป็ นแบบสอบถามทีสนั กระทดั รดั มีข้อคาํ ถามน้อย และเข้าใจง่าย  ให้ประเมินสถานะสขุ ภาพของตนเองด้วยคาํ ถาม 9 ข้อ  ครอบคลมุ มิติด้านกาย ใจ และสงั คม 1. อารวี รรณ เชียวชาญวฒั นา, ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ, จฬุ าภรณ์ ลิมวฒั นานนท,์ ทวี ศิริวงศ,์ ชลธิป พงศส์ กลุ . การวดั คณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยบาํ บดั ทดแทนไต ดว้ ย 9-THAI. วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ 2553; 28(1): 64-72. 2. Cheawchanwattana A, Limwattananon C, Gross C, Limwattananon S, Tangcharoensathien V, Pongskul C, et al. The validity of a new practical quality of life measure in patients on renal replacement therapy. J Med Assoc Thai 2006; 89: S207-17. 3. Cheawchanwattana A. The psychometric property of a new generic health status measure: the 9-item Thai Health status Assessment Instrument (9-THAI). [PhD Dissertation]. KhonKaen (Thailand): Khon Kaen Univ.; 2007.

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI  คาํ ถามด้านกาย 4 ข้อ ได้แก่ การเคลือนไหว การดแู ลตนเอง การทาํ กิจกรรมปกติ การเจบ็ ป่ วย  คาํ ถามด้านใจ 3 ขอ้ ได้แก่ ความวิตกกงั วลซึมเศร้า การจดจาํ สมาธิ การเข้าร่วมสงั คม  คาํ ถามประเมินภาพรวม 2 ข้อ ได้แก่  เปรียบเทียบสุขภาพกบั ปี ทีแลว้  เปรยี บเทียบสุขภาพกบั ผอู้ ืนทีเหมือนกนั แต่ไม่มีโรคประจาํ ตวั

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; ขอ้ ดี  เป็ นแบบสอบถามทีพฒั นามาใช้สาํ หรบั คนไทย ไม่ได้แปลจาก ต่างประเทศ จึงไม่มีปัญหาในเรอื งการนํามาใช้ข้ามวฒั นธรรม (cross cultural)  พฒั นาโดยหน่วยงานรฐั จึงเป็ นของประเทศ ไมม่ ีปัญหาเรอื งลิขสิทธิ หากใช้แบบสอบถามจากต่างประเทศต้องขอลิขสิทธิก่อนใช้  มีความเทียง (reliability) และความตรง (validity) ทงั ในประชากรปกติ 37,202 คนและในกล่มุ ผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (KT=133, HD=107, CAPD=62)

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI: General Population ความเทียงแบบความสอดคล้องภายในของ 9-THAI อย่ใู นเกณฑด์ ี Cronbach’s alpha = 0.87 [physical ขอ้ 1-4] 0.72 [mental ข้อ 5-7]) ผลการศึกษา construct validity โดยใช้วิธีการทางสถิติ Confirmatory factor analysis พบว่า คาํ ถาม 7 มิติ แบ่งเป็น 2 องคป์ ระกอบคอื สขุ ภาพกาย (ขอ้ 1 - 4) สขุ ภาพจิต (ขอ้ 5 - 7)

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9C[FC-aoTocnHntsoAftirrrI;umAcGnatetaoVnlyraeyslriiadsli]tPyopulation

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9C[FC-aoTocnHntsoAftirrrI;umAcGnatetaoVnlyraeyslriiadsli]tPyopulation

QOL, HRQOL, Health Status Measures C9-oTnHsAtrI;ucGteVnaelriadlitPyo[pKunloawtionn-Group Validity] ผลการประเมินความตรง known-group validity โดยใช้ข้อมลู จากการ สาํ รวจอนามยั และสวสั ดิการ พ.ศ. 2546 พบว่ามีความตรง อายมุ าก อายนุ ้อย ป่ วย ไม่ป่ วย เคยพกั รกั ษาตวั ในโรงพยาบาล ไมเ่ คย สขุ ภาพแยก่ วา่ ปี ทีแล้ว ไมแ่ ยก่ ว่า สขุ ภาพแย่กวา่ คนอืน ไม่แยก่ ว่า คะแนนตาํ กว่า คะแนนสงู กว่า

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9C-oTnHsAtrI;ucGteVnaelriadlitPyo[pKunloawtionn-Group Validity]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9C-oTnHsAtrI;ucGteVnaelriadlitPyo[pKunloawtionn-Group Validity]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; Renal Replacement Therapy [RRT] ความเทียงแบบ Test-Retest ของ 9-THAI อย่ใู นเกณฑด์ ี Intraclass Correlation (ICC) = 0.79 [physical] 0.78 [mental]) 9-THAI มีความตรงแบบ Convergent และ Divergent Validity เมือวดั ค่ขู นานกบั SF-36 9-THAI มคี วามตรงแบบ Concurrent Validity กบั ภาวะ anemia และ ประวตั ิการเคยเขา้ พกั รกั ษาตวั ในโรงพยาบาล 9-THAI มีความตรงแบบ Predictive Criterion Validity กบั การรอดชีพ (3-year survival) 9-THAI ตอบสนองต่อการเปลียนแปลง (Responsiveness) คะแนนตอบสนองต่อการที ผปู้ ่ วยระบวุ ่าดีขึน

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Construct Validity [Confirmatory Factor Analysis]



QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Construct Validity [Concurrent Validity]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Construct Validity [Concurrent Validity]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Construct Validity [Concurrent Validity]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Construct Validity [Concurrent Validity]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Criterion Predictive Validity

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Criterion Predictive Validity

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; RRT Responsiveness to Change

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring  ข้อมูลจากการสาํ รวจอนามยั และสวสั ดิการ พ.ศ. 2546 มาจากการส่มุ ตวั อย่างประชากรปกติคนไทย ทุกจงั หวดั ทงั ในและนอกเขต เทศบาล/ สขุ าภิบาล 37,202 คน  นํามาใช้เป็นคา่ คะแนนของคนปกติ เพือแปลผลเปรียบเทียบคะแนน แบบ norm-based scoring (ลกั ษณะเดียวกบั PCS, MCS ของ SF-36)  ใช้คะแนนเฉลียของคนปกติ แขง็ แรง (healthy population) ทีอยใู่ นกลุ่มอายเุ ดียวกนั และเพศเดียวกนั ซึงไม่มโี รคประจาํ ตวั ไม่เจบ็ ป่ วยในช่วงหนึงเดือนก่อนการตอบแบบสอบถาม และ ไม่เคยพกั รกั ษาตวั ในโรงพยาบาลในช่วงหนึงปี ก่อนตอบแบบสอบถาม (n = 22,754)

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring  คะแนนรวมจาํ แนกเป็นด้านกาย และใจ  คะแนนดา้ นกาย รวมจากขอ้ 1-4  คะแนนด้านใจ รวมจากข้อ 5-7  นําคะแนนรวมแต่ละด้านมาคาํ นวณเป็น standardize T score โดย ใช้คะแนนเฉลียของคนปกติแขง็ แรง (healthy population) ตาม เพศและกลุ่มอายมุ าคาํ นวณ Standardiz ed T Score  50  10( Score - Mean ) SD

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring





คาํ นวณสขุ ภาพกายโดยรวมคะแนนขอ 1-4

คาํ นวณสขุ ภาพใจโดยรวมคะแนนข้อ 5-7 แสดงจาํ นวน ร้อยละ แยกขอ้

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring ตวั อยา่ งการคาํ นวณคะแนน สมมติผปู้ ่ วยเพศชาย อายุ 56 ปี    

QOL, HRQOL, Health Status Measures G9-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring ผปู้ ่ วยเพศชาย อายุ 56 ปี คะแนนรวมด้านกาย 7 คะแนน คนปกติ เพศชายกล่มุ อายุ 50-59 ปี ค่าเฉลียคะแนนรวมด้านกาย = 19.34318 ส่วนเบียงเบนมาตรฐานคะแนนรวมด้านกาย = 1.565454 คาํ นวณคะแนนสขุ ภาพด้านกาย (Physical Health Score) Standardized T score = 50 + 10 7 – 19.34318 = -28.85 1.565454

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring ผปู้ ่ วยเพศชาย อายุ 56 ปี คะแนนรวมด้านกาย 7 คะแนน คะแนนมาตรฐาน Standardized T scores ของสขุ ภาพด้านกาย (Physical Health Score) เท่ากบั -28.85

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring ตวั อยา่ งการคาํ นวณคะแนน สมมติผปู้ ่ วยเพศชาย อายุ 56 ปี   

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9G-eTnHeAraI;l IPNoTpEuRlaPtRioEnTATNIOoNrm-Based Scoring ผ้ปู ่ วยเพศชาย อายุ 56 ปี คะแนนรวมด้านใจ 5 คะแนน คนปกติ เพศชายกล่มุ อายุ 50-59 ปี ค่าเฉลียคะแนนรวมด้านใจ = 14.36454 ส่วนเบียงเบนมาตรฐานคะแนนรวมด้านใจ = 1.610060 คาํ นวณคะแนนสขุ ภาพด้านใจ (Mental Health Score) Standardized T score = 50 + 10 5 – 14.36454 = -30.66 1.1610060

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9Gผ-eปู้T่nวHeยArเaพI;lศIPNชoาTยpEuอRlาaPยtRiุ o5E6nTปAี TคNIะOoแNrนmน-รBวaมsดe้าdนใSจc5oคriะnแgนน

QOL, HRQOL, Health Status Measures G9C-heTnrHoeAnraIi;cl IPDNoiTspEeuRalsaPetRioGEnTroAuTpNIOsoNrm-Based Scoring



QOL, HRQOL, Health Status Measures R9-RTTHAIS; cINoTreERCPutR-PEoTiAnTt I<ON0 คะแนนด้านกาย และใจ ทีน้อยกว่า 0 ทาํ นายการเสียชีวิต (จากการวิเคราะหอ์ ตั ราการรอดชีพ 3 ปี [3-year survival]) ผลการวิเคราะหไ์ ด้คาํ นึงและขจดั ความแตกต่างของผ้ปู ่ วย โดยปรบั ให้ ปัจจยั ต่างๆ เหมือนกนั ด้วยสถิติ Cox proportional hazard model โดยปัจจยั ทีปรบั ไดแ้ ก่ อายุ เพศ สถานภาพสมรส ระดบั การศึกษา การเป็นโรคเบาหวานร่วมด้วย และชนิ ดของ dialysis (HD/ CAPD) ความตรงตามเกณฑ์ชนิดทาํ นายของเครอื งมือวดั คณุ ภาพชีวิตทีเกียวเนืองกบั สขุ ภาพ 9-THAI โดยการทาํ นายอตั ราการรอดชีพของผปู้ ่ วยล้างไต (อารีวรรณ เชียวชาญวฒั นา และ ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ, วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ปี ที 30 ฉบบั ที 2 เมษายน-มิถนุ ายน 2555)

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9R-RTTHAIS; cINoTreERCPutR-PEoTiAnTt I<ON0 กล่มุ ทีคะแนน PHS ตงั แต่ 0 ขึนไป เสียชีวิตน้อยกว่าอย่างมีนัยสาํ คญั ทางสถิติ โดยลดลงเป็น 0.05 เท่า (ลดลง 95%) เมือเปรียบเทียบกบั กล่มุ ที PHS น้อยกว่า 0 [HR=0.05, 95% CI 0.01 to 0.44, p=0.007] ความตรงตามเกณฑ์ชนิดทาํ นายของเครอื งมอื วดั คณุ ภาพชีวิตที เกียวเนืองกบั สุขภาพ 9-THAI โดยการทาํ นายอตั ราการรอดชีพของ ผปู้ ่ วยลา้ งไต (อารวี รรณ เชียวชาญวฒั นา และ ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ, วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ปี ที 30 ฉบบั ที 2 เมษายน-มิถนุ ายน 2555)

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9R-RTTHAIS; cINoTreERCPutR-PEoTiAnTt I<ON0 กล่มุ ทีคะแนน MHS ตงั แต่ 0 ขึนไป เสียชีวิตน้อยกว่าอย่างมีนัยสาํ คญั ทางสถิติ โดยลดลงเป็น 0.27 เท่า (ลดลง 73%) เมือเปรยี บเทียบกบั กล่มุ ที MHS น้อยกว่า 0 [HR=0.27, 95% CI 0.08 to 0.89, p=0.032] ความตรงตามเกณฑ์ชนิดทาํ นายของเครอื งมือวดั คณุ ภาพชีวิตที เกียวเนืองกบั สุขภาพ 9-THAI โดยการทาํ นายอตั ราการรอดชีพของ ผปู้ ่ วยลา้ งไต (อารวี รรณ เชียวชาญวฒั นา และ ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ, วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ ปี ที 30 ฉบบั ที 2 เมษายน-มิถนุ ายน 2555)

QOL, HRQOL, Health Status Measures R9-RTTHAI3; IINteTmEsRPSRcoErTeACTuIOt-NPoint < 3 (1, 2) ขอ้ 3, 5, 7 ตอบว่ารนุ แรง/รนุ แรงมาก ทาํ นายการเสียชีวิต (จากการวิเคราะหอ์ ตั ราการรอดชีพ 3 ปี [3-year survival]) ผลการวิเคราะหไ์ ด้คาํ นึงและขจดั ความแตกต่างของผ้ปู ่ วย โดยปรบั ให้ ปัจจยั ต่างๆ เหมอื นกนั ด้วยสถิติ Cox proportional hazard model โดยปัจจยั ทีปรบั ไดแ้ ก่ อายุ เพศ สถานภาพสมรส ระดบั การศึกษา รายได้ กล่มุ รกั ษาทดแทนไต (KT/ HD/ CAPD), BUN, Cr, hct และ การมปี ระวตั ิเข้าพกั รกั ษาตวั ในโรงพยาบาลในรอบ 1 ปี

QOL, HRQOL, Health Status Measures R9-RTTHAI3; IINteTmEsRPSRcoErTeACTuIOt-NPoint < 3 (1, 2) ผปู้ ่ วยทีตอบคาํ ถามขอ้ 3 ว่ามีปัญหาในการทาํ งานใน/ นอกบ้าน ระดบั รนุ แรง/ รนุ แรงมากเสียชีวิตมากกว่า 6.71 เท่าอยา่ งมีนัยสาํ คญั ทางสถิติ เมือเปรยี บเทียบกบั ผทู้ ีตอบว่ามีปัญหาปานกลาง/ เลก็ น้อย/ ไม่มปี ัญหาเลย [HR=6.71, 95% CI 2.03 to 22.20, p=0.002]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9R-RTTHAI3; IINteTmEsRPSRcoErTeACTuIOt-NPoint < 3 (1, 2) ผปู้ ่ วยทีตอบคาํ ถามขอ้ 5 วา่ มีปัญหาวิตกกงั วล/ ซึมเศรา้ ระดบั รนุ แรง/ รนุ แรงมากเสียชีวิตมากกว่า 6.86 เท่าอยา่ งมีนยั สาํ คญั ทางสถิติ เมือ เปรยี บเทียบกบั ผทู้ ีตอบว่ามีปัญหาปานกลาง/ เลก็ น้อย/ ไม่มีปัญหาเลย [HR=6.86, 95% CI 1.89 to 24.91, p=0.003]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9R-RTTHAI3; IINteTmEsRPSRcoErTeACTuIOt-NPoint < 3 (1, 2) ผ้ปู ่ วยทีตอบคาํ ถามข้อ 7 วา่ มีปัญหาเข้าร่วมกิจกรรมทางสงั คม ระดบั รนุ แรง/ รนุ แรงมากเสียชีวิตมากกว่า 4.27 เท่าอยา่ งมีนัยสาํ คญั ทางสถิติ เมือเปรียบเทียบกบั ผทู้ ีตอบว่ามีปัญหาปานกลาง/ เลก็ น้อย/ ไม่มีปัญหาเลย [HR=4.27, 95% CI 1.14 to 15.99, p=0.031]

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; INTERPRETATION FOR RRT ใช้ค้นหาผ้ปู ่ วยทีมีคณุ ภาพชีวิตแย่ ได้แก่ คะแนนรวมด้านกาย (PHS) หรอื ใจ (MHS) น้อยกว่า 0 ตอบคาํ ถามวา่ มีปัญหารนุ แรงหรอื รนุ แรงมาก หลายขอ้ ตอบคาํ ถามวา่ มีปัญหารนุ แรงหรือรนุ แรงมากในข้อใดข้อหนึง ดงั นี การทาํ งาน ใน/นอก บา้ น หดหู่ วิตกกงั วล ซึมเศรา้ การเข้ารว่ มกบั สงั คม

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; EXAMPLE APPLICATION IN RRT PATIENTS ผปู้ ่ วยเพิงทาํ CAPD เมอื 30 พ.ค. 2554 ซึงก่อนหน้านีผปู้ ่ วยทาํ HD เคยมี JC และเอาออกเมอื เริมทาํ PD ผ้ปู ่ วยไมไ่ ด้ทาํ งาน มีภรรยาทาํ งานรบั จ้าง ลกู 3 คน 2 คนกาํ ลงั เรยี นหนงั สือ ส่วนอีกคนเพิงจบ ม.6 กาํ ลงั หางานทาํ คะแนนคณุ ภาพชีวิตทีแยม่ ากนัน มาจากการทีผปู้ ่ วยต้องปรบั ตวั รบั สภาพการล้างไต รวมทงั สภาพครอบครวั ทียงั มภี าระมาก ซึงตนเองเป็นหวั หน้าครอบครวั แต่ต้องเจบ็ ป่ วยดว้ ยโรคไตวายระยะสดุ ท้าย

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; EXAMPLE APPLICATION IN RRT PATIENTS ผปู้ ่ วยช่วยเหลือตวั เองได้น้อย มาตรวจแบบรถเขน็ นอน คณุ ภาพชีวิตด้านกายแย่ ด้านใจกแ็ ยต่ ามไปด้วย

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; EXAMPLE APPLICATION IN RRT PATIENTS ผปู้ ่ วย CAPD มีปัญหา IHD (Ischemic Heart Disease) หน้ามืด เหนือยง่าย นําเกินบอ่ ย มาฉุกเฉินบอ่ ย จากการทาํ counseling ผ้ปู ่ วยและภรรยา พบว่า ผปู้ ่ วยมีปัญหาไมม่ ีกาํ ลงั ใจ เบอื หน่ายกบั ภาวะสขุ ภาพ ต้องพึงพาภรรยา มกั มีอารมณ์หงุดหงิด ดภุ รรยาและลกู บ่อยๆ

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; EXAMPLE APPLICATION IN RRT PATIENTS ผปู้ ่ วย HD (2/wk) ระหว่างรอการปลกู ถ่ายไต มาเพอื ขอใบรบั รองแพทยท์ าํ ฌาปนกิจ สงเคราะห์ ซึงก่อนหน้านีประมาณ 5 เดือน กม็ าขอใบรบั รองแพทยไ์ ปทาํ ประกนั ชีวิตมาแล้ว ผปู้ ่ วยมีลกั ษณะเงียบๆ ไมค่ อ่ ยพดู คะแนนสภาวะสขุ ภาพด้านกายไม่น้อยกว่าศนู ย์ แต่กค็ ่อนข้างน้อย ผปู้ ่ วยระบมุ ีปัญหาการทาํ งานปานกลาง (ผ้ปู ่ วยมีสถานะการทาํ งานไมเ่ ตม็ เวลา ซึงผปู้ ่ วยราย นีทาํ HD สปั ดาหล์ ะ 2 ครงั ) ส่วนคะแนนด้านใจนันน้อยกวา่ ศนู ย์ จากการทีผ้ปู ่ วยตอบว่ามปี ัญหากงั วลซึมเศร้าปาน กลาง และมีปัญหากิจกรรมทางสงั คมปานกลาง (ผปู้ ่ วยต้องทาํ HD สปั ดาหล์ ะ 2 ครงั )

QOL, HRQOL, Health Status Measures 9-THAI; EXAMPLE APPLICATION IN RRT PATIENTS ผปู้ ่ วยทาํ CAPD ระหว่างรอการปลกู ถา่ ยไต คะแนนคณุ ภาพชีวิตทีมคี ะแนนน้อยนัน มาจากการทีผปู้ ่ วยอายนุ ้อย เมือคาํ นวณคะแนนมาตรฐานโดยเปรียบเทียบกบั คนทีมอี ายนุ ้อยด้วยกนั จึงได้คะแนนน้อย สาํ หรบั คะแนนด้านกาย ในส่วนคะแนนด้านใจนัน การได้คะแนนน้อย เกิดจากการทีผปู้ ่ วยมีความวิตกกงั วลว่าจะไดร้ บั การปลกู ถา่ ยไตหรอื ไม่