QOL Training 2017

QOL, HRQOL, Health Status Measures INTERVIEW MODE OF ADMINISTRATION  การใช้เครอื งมือวดั มาตรฐาน ดงั เช่นแบบสอบถาม QOL ทาํ ให้ได้มา ซึงข้อมลู การประเมินผลลพั ธก์ ารรกั ษาในมมุ มองของผปู้ ่ วยโดยตรง  การใช้แบบสอบถาม QOL จงึ จาํ เป็นต้องมีการปฏิบตั ิทีเป็นมาตรฐาน เพือให้ได้ข้อมูลทีถกู ต้อง เป็นจริง ปราศจากอคติ  QOL มีความเป็นปัจเจกสงู ขึนกบั แต่ละบคุ คล แพทย์ พยาบาลทีให้ การดแู ลรกั ษา แม้กระทงั ญาติ ผดู้ แู ล กไ็ มส่ ามารถทราบถึงความ คิดเหน็ ของผปู้ ่ วยทีมีต่อสภาวะการป่ วยของตนเอง  ควรให้ผปู้ ่ วยตอบแบบสอบถามด้วยตนเอง ซึงไม่มีคาํ ตอบผิดหรอื ถกู ประสบการณ์การใช้แบบสอบถามประเมินคณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ)

QOL, HRQOL, Health Status Measures INTERVIEW MODE OF ADMINISTRATION “ให้ญาติผปู้ ่ วยทาํ แบบสอบถามแทนได้ไหม”  แมก้ ระทงั ญาติเองกไ็ ม่สามารถตอบคาํ ถามแทนผปู้ ่ วยได้อย่างทีผปู้ ่ วย คิดกบั ตนเอง  แม้ว่าผปู้ ่ วยอาจสามารถตอบคาํ ถามได้ แต่ญาติมกั จะแยง่ ทาํ แบบสอบถามแทน หรืออาจจะมีการปรกึ ษาหารือกนั ว่าจะตอบอยา่ งไร จึงจะดี  ญาติผปู้ ่ วยบางรายกลวั ว่าจะเสียเวลา หรือกลวั ว่าผปู้ ่ วยจะตอบไม่ได้ กลวั วา่ แพทย์ พยาบาล จะไมไ่ ดข้ ้อมลู ทีต้องการ จึงปรารถนาดีตอบ คาํ ถามแทนให้  ก่อนให้ผ้ปู ่ วยประเมินคณุ ภาพชีวิตนัน ควรจดั ให้ญาติอย่ใู นทีๆ เหมาะสม และให้ผ้ปู ่ วยได้ตอบขอ้ คาํ ถามด้วยตนเอง โดยปราศจากการ รบกวนของญาติ ประสบการณ์การใช้แบบสอบถามประเมินคณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ)

QOL, HRQOL, Health Status Measures INTERVIEW MODE OF ADMINISTRATION “ถา้ ผปู้ ่ วยไม่สามารถทาํ แบบสอบถามด้วยตนเอง จะทาํ อย่างไร”  ถ้าผปู้ ่ วยไม่สามารถอ่านขอ้ คาํ ถามด้วยตนเอง กไ็ ม่ควรให้ญาติเป็น ผอู้ ่านแบบสอบถาม เพราะผปู้ ่ วยอาจไมก่ ล้าตอบตามความเป็ นจริง  ไมค่ วรให้แพทย์ พยาบาลเป็นผอู้ ่านข้อคาํ ถาม เพราะผปู้ ่ วยอาจอย่ใู น ภาวะคาดเดาใจแพทย์ พยาบาล วา่ ต้องการคาํ ตอบแบบไหน โดยทีไมใ่ ช่ความคิดทีแท้จริงของตนเอง (social desirable bias)  ควรให้เจา้ หน้าทีทีได้รบั การฝึ กอบรมในการใช้แบบสอบถามมาทาํ หน้าทีอ่านคาํ ถามและตวั เลือกคาํ ตอบแก่ผปู้ ่ วย โดยไมม่ ีการแปล ข้อคาํ ถาม คาํ ตอบ หรือชีแนะแก่ผ้ปู ่ วยแต่อย่างใด ประสบการณ์การใช้แบบสอบถามประเมินคณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ)

QOL, HRQOL, Health Status Measures INTERVIEW MODE OF ADMINISTRATION “ถา้ ผปู้ ่ วยไม่สามารถทาํ แบบสอบถามด้วยตนเอง จะทาํ อย่างไร”  ผปู้ ่ วยมกั ชอบขอความคิดเหน็ จากผ้สู มั ภาษณ์ หรอื ขอให้ชีนําว่า ควรเลือกคาํ ตอบใด ในกรณีเช่นนี ผสู้ มั ภาษณ์ทีทาํ หน้าทีอ่าน แบบสอบถาม ไม่ควรอธิบายหรอื ชีแนะแต่อยา่ งใด แต่ควรแจ้งแก่ ผ้ปู ่ วยว่า ให้เลือกคาํ ตอบทีเขาคิดวา่ เป็นจริงหรอื ใกล้เคียงกบั ความจริงทีเขาคิดมากทีสดุ  หากผ้ปู ่ วยต้องการให้อ่านทวนคาํ ถามและตวั เลือกคาํ ตอบอีกครงั ผสู้ มั ภาษณ์กท็ าํ หน้าทีอ่านซาํ อีก โดยไม่ควรแสดงอาการไมพ่ อใจ ราํ คาญ หรอื ดถู กู ผปู้ ่ วย  การอ่านข้อคาํ ถามคาํ ตอบแต่ละขอ้ ควรใช้นําเสียงราบเรยี บสมาํ เสมอ ไมเ่ น้นทีคาํ ตอบใดเป็นพิเศษ เพือมิให้เป็ นการชีนําแก่ผปู้ ่ วย ประสบการณ์การใช้แบบสอบถามประเมินคณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ)

QOL, HRQOL, Health Status Measures INTERVIEW MODE OF ADMINISTRATION “ทาํ ไมผปู้ ่ วยถึงประเมินว่าตนเองไม่มปี ัญหาอะไร ทงั ๆ ทีเราเหน็ ว่าเขา เจบ็ ป่ วยมากขนาดนัน แล้วเครอื งมือวดั นีจะถกู ต้องหรือ แล้วจะร้ไู ด้อย่างไร ว่าผ้ปู ่ วยไม่ได้ตอบมวั ๆ มาให้”  คณุ ภาพชีวิตเป็นเรอื งเฉพาะตวั แล้วแต่ใครจะคิดกบั ตนเองอย่างไร แมว้ ่าเป็น ESRD กไ็ ม่จาํ เป็ นต้องมีคณุ ภาพชีวิตทีแย่ในทกุ ๆ ด้าน  ในการแนะนําผปู้ ่ วยเบืองต้นก่อนทาํ แบบสอบถาม แพทย์ พยาบาล หรอื เจ้าหน้าที จะต้องอธิบายให้ผ้ปู ่ วยเข้าใจจดุ ประสงคข์ องการตอบคาํ ถาม ว่าขอ้ มลู ทีให้นันจะมีประโยชน์ต่อการใช้ประกอบการดแู ลรกั ษาผปู้ ่ วย คาํ ตอบทีให้มานัน ไมม่ ีข้อผิดหรือถกู แต่อยา่ งใด แต่เป็นความคิดของ ผปู้ ่ วยทีมีต่อสภาวะของตนเอง  หากมีขนั ตอนอธิบายในเบืองต้นทีถกู ต้องชดั เจน เราหวงั ว่าผปู้ ่ วยจะให้ คาํ ตอบทีเป็ นจริง ไม่ได้เดามวั มาให้ ประสบการณ์การใช้แบบสอบถามประเมินคณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ)

QOL, HRQOL, Health Status Measures INTERVIEW MODE OF ADMINISTRATION “ถ้าผ้ปู ่ วยแก่มากๆ แม้กระทงั การสมั ภาษณ์โดยการอ่านข้อคาํ ถามให้ฟัง ผ้ปู ่ วยยงั ตอบไม่ได้ ควรทาํ อย่างไร” ไมค่ วรประเมิน QOL  ผปู้ ่ วยอย่ใู นภาวะทีสือสารไม่ได้  ผปู้ ่ วยทีไมร่ บั ร้ตู ่อสภาวะรอบตวั  ผทู้ ีป่ วยมากๆ แก่มากๆ หไู มไ่ ด้ยิน หรือมีการศึกษาน้อย จนไม่เข้าใจ ทงั ข้อคาํ ถาม คาํ ตอบ หากฝื นให้ตอบ กไ็ มพ่ น้ การเดามวั คาํ ตอบมาให้ และทาํ ให้ขอ้ มลู ทีได้รบั นัน ไม่ถกู ต้อง ประสบการณ์การใช้แบบสอบถามประเมินคณุ ภาพชีวิตผปู้ ่ วยรกั ษาทดแทนไต (ดรณุ ี จนั ทรเ์ ลิศฤทธิ)



QOL, HRQOL, Health Status Measures SELECT THE APPROPRIATE MEASURE  ใช้ข้อเดียวได้ไหม ? ได้มิติเดียว ขาดรายละเอียด ?  ตวั เลือกคาํ ตอบหลากหลาย อ่านให้เข้าใจก่อนตอบ  คาํ ถามปฏิเสธซ้อนปฏิเสธ หลีกเลียง ถา้ จาํ เป็นต้องระวงั  เลือกแบบวดั ? generic และ/หรือ specific research/ routine  กรอบเวลาแตกต่างกนั เลือกอย่างไร ? chronic stable ควรวดั สะสม ? ช่วงระยะเวลาไม่ควรทบั ซ้อนกนั

QOL, HRQOL, Health Status Measures SELECT THE APPROPRIATE MEASURE  บคุ คลให้ค่าต่างกนั ได้ แต่โดยเฉลียของกลุ่มเป็นไปตามทฤษฎี ?  แบบสอบถามจากต่างประเทศ ส่วนใหญ่มีลิขสิทธิ  มีการแปลแบบสอบถามต่างประเทศหลาย version (เช่น SF-36) (ได้/ ไม่ได้) รบั อนุญาตอยา่ งถกู ต้อง  คาํ นวณคะแนนตามค่มู ือ ถกู ต้อง ?  แปลผลคะแนน ?  เปรียบเทียบระหว่างเครอื งมือต่างกนั ? กล่มุ ต่างกนั ?

THANK YOU FOR YOUR ATTENTION QUESTIONS ARE WELCOME