การจัดการเรียนรู้อิสลามศึกษา

ดอุ าอกฺ ่อนนอน “ ” “โอ้ อลั ลอฮ ฺ ฉนั ตาย (นอนหลับ) และฉนั มชี วี ิต (ต่ืนข้นึ ) ด้วยพระนามของพระองค์”

อภิธานศัพท์ อิสลามศึกษา

อภธิ านศัพท์อิสลามศึกษา คำเขยี นเทยี บ ภาษาอาหรับ ความหมาย กรุ อ็ ยช ฺ ชื่อสูเราะฮทฺ ่ี 106 ของคมั ภีร์อัล-กรุ อฺ าน เคาะดญี ะฮฺ บินตุ ภรรยาคนแรกของนบีมุฮมั มดั ศอ็ ลลัลลอฮุ คุวัยลิด ซะกาตุลฟฏิ รฺ อะลัยฮวิ ะสัลลมั เตาฮีดรุ รฺ บุ ูบียะฮฺ ซะกาฮฺทีม่ ุสลมิ ตอ้ งจ่ายหลงั จากการถือศีลอด ในเดอื นเราะมะฎอนกอ่ นการละหมาดอีดลุ ฟิฏร ฺ เตาฮดี ุลอลุ ฮู ยี ะฮ ฺ การยอมรบั และศรัทธาการเป็นพระเจ้า ของอัลลอฮฺ สุบหานะฮวุ ะตะอาลา ผู้ทรงสร้าง เตาฮดี ุลอสั มาอ ฺ การยอมรบั และเคารพภกั ดตี อ่ อัลลอฮ ฺ วศั ศิฟาต สุบหานะฮวุ ะตะอาลา เท่านั้น โดยไม่มีการต้งั ภาคีใด ๆ นูห ฺ การยอมรบั และศรทั ธาในพระนามและ มกั กะฮ ฺ คุณลักษณะของอลั ลอฮฺ สุบหานะฮุวะตะอาลา มนิ า นบคี นหน่งึ ช่ือเมืองท่นี บีเกดิ ตงั้ อยู่ในประเทศซาอดุ ิอาระเบยี มฮุ ัมมดั ตำบลแห่งหนง่ึ อยนู่ อกเมืองมกั กะฮฺ ซ่งึ ผทู้ ำหัจญ์ ไปชุมนุมกนั ระหวา่ งการประกอบพธิ ีหัจญ์ มซู า นบีคนสุดทา้ ยทอี่ ัลลอฮฺ สบุ หานะฮุวะตะอาลา เศาะลาตลุ ก็อศรฺ ส่งมายังมวลมนุษยชาติ นบีคนหน่ึงซ่งึ อยู่ในสมัยฟิรเอาวนฺ เศาะลาตุลญัมอฺ การละหมาดยอ่ เช่น การละหมาด 4 ร็อกอะฮฺ เป็น 2 รอ็ กอะฮ ฺ อบูบักร อบิ นุ การละหมาดรวม (การรวมละหมาด 2 ฟัรฎ ุ อบี กหุ าฟะฮฺ ใหอ้ ยู่ในฟรั ฎุเดยี ว) อะกีเกาะฮ ฺ อะลี อิบนุ เ คาะลีฟะฮฺคนท่ี 1 อบีฏอลิบ ช่ือสตั วท์ ี่นำมาเชือดหลงั การคลอดบตุ ร 7 วนั อัช-ชริ ก ฺ เคาะลีฟะฮฺคนที่ 4 การตง้ั ภาคี 146 การจัดการเรียนรอู้ สิ ลามศกึ ษา ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551

คำเขยี นเทยี บ ภาษาอาหรับ ความหมาย อซั -ซะกาฮ ฺ ทรัพย์สินที่ตอ้ งจ่ายให้แก่ผยู้ ากจนขดั สน ตามศาสนบัญญัต ิ อซั -ซัลซะละฮ ฺ ชือ่ สเู ราะฮทฺ ี่ 99 ของคมั ภีร์อัล-กุรฺอาน อัฎ-ฎุหา ชอ่ื สเู ราะฮฺที่ 93 ของคัมภีร์อัล-กุรฺอาน อัด-ดอุ าอ ฺ การขอพร อตั -ตะกาษรุ ชอ่ื สูเราะฮฺที่ 102 ของคมั ภรี อ์ ัล-กุรอฺ าน อัต-ตะรอวีหฺ รปู แบบหนงึ่ ของการละหมาดยามคำ่ คนื ในเดอื นเราะมะฎอน อตั -ตะฮัจญุด การละหมาดตะฮจั ญดุ ในเวลาค่ำคืน อตั -ตจั ญวฺ ีด กฎกติกาในการอา่ นคัมภีร์อลั -กุรฺอาน อตั -ตนี ช่อื สูเราะฮฺท่ี 95 ของคมั ภรี ์อลั -กุรฺอาน อัน-นบี ผู้ประกาศ ทา่ นนบี อนั -นรู ชอื่ สเู ราะฮทฺ ี่ 24 ของคัมภรี อ์ ลั -กรุ ฺอาน อนั -นศั รฺ ชอ่ื สูเราะฮทฺ ่ี 110 ของคัมภีร์อัล-กรุ อฺ าน อยั ยามตุ ตชั รีก วนั ที่ 11, 12 และ 13 ของเดือนซลุ ฮิจญะฮ ฺ อรั -รสูล ผู้ทำหน้าทีเ่ ผยแพร่ศาสนาอิสลาม อลั -กาฟิรนู ชื่อสูเราะฮทฺ ่ี 109 ของคมั ภรี อ์ ัล-กรุ ฺอาน อัล-กอริอะฮฺ ชื่อสเู ราะฮทฺ ่ี 101 ของคัมภรี ์อลั -กรุ ฺอาน อัล-กอ็ ดร ฺ ชอ่ื สเู ราะฮทฺ ่ี 97 ของคัมภีรอ์ ัล-กุรฺอาน อัล-กอ็ ลเกาะละฮฺ การอ่านเสยี งสะทอ้ นของพยัญชนะ 5 ตวั อัล-กุรฺอาน คัมภรี ์ท่ีอัลลอฮฺ สบุ หานะฮุวะตะอาลา ทรงประทาน แก่นบีมฮุ ัมมดั ศ็อลลลั ลอฮุอะลยั ฮวิ ะสลั ลัม อลั -เกาษัร ช่อื สเู ราะฮทฺ ่ี 108 ของคมั ภรี ์อลั -กุรฺอาน อลั -คฏุ บะฮฺ การเทศนา สงั่ สอน ปาฐกถา ปราศรัย อลั -ฆุนนะฮ ฺ การหน่วงเสียงในขณะทอี่ า่ นอัล-กุรอฺ าน อนั -นาส ช่ือสูเราะฮทฺ ี่ 114 ของคมั ภรี อ์ ัล-กุรฺอาน อัล-บะเกาะเราะฮ ฺ ชอ่ื สูเราะฮฺท่ี 2 ของคัมภีรอ์ ัล-กุรฺอาน อัล-บัยยินะฮฺ ชอื่ สเู ราะฮฺที่ 98 ของคมั ภีร์อัล-กรุ ฺอาน การจัดการเรียนรอู้ ิสลามศกึ ษา 147 ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พุทธศักราช 2551

คำเขยี นเทียบ ภาษาอาหรบั ความหมาย อัล-ฟะลกั ชอ่ื สเู ราะฮทฺ ่ี 113 ของคัมภีร์อลั -กรุ ฺอาน อลั -ฟรั ฎ ุ ขอ้ บงั คบั ตามบทบัญญตั ศิ าสนาอสิ ลาม อัล-ฟาติหะฮ ฺ ชื่อสเู ราะฮทฺ ี่ 1 ของคมั ภรี อ์ ลั -กรุ อฺ าน อัล-ฟีล ชอ่ื สเู ราะฮฺท่ี 105 ของคัมภรี อ์ ลั -กรุ อฺ าน อัล-มะดนี ะฮ ฺ ชื่อเมืองที่นบีเสยี ชวี ิต ตั้งอยู่ในประเทศซาอุดิอาระเบยี อลั -มะสดั ช่ือสูเราะฮฺที่ 111 ของคมั ภีรอ์ ัล-กรุ อฺ าน อลั -มัรวะฮฺ เนนิ เขาซึง่ เปน็ จุดสิน้ สดุ การสะแอ อัล-มัสญิดุน มสั ญดิ ตงั้ อยู่ในนครมะดนี ะฮ ฺ นะบะวียฺ เปน็ มสั ญดิ ที่มีความสำคญั ในอิสลาม อนั ดับที่ 2 อัล-มัสญิดุล มัสญิดทีม่ ีความสำคญั ในอสิ ลาม อันดับที่ 3 อักศอ ตั้งอยู่ในเมอื งเยรซู าเลม็ และเปน็ กิบละฮ ฺ แห่งแรกของอสิ ลาม อลั -มาอดิ ะฮฺ ชอ่ื สูเราะฮฺท่ี 5 ของคัมภรี ์อัล-กุรฺอาน อัล-มาอูน ชอ่ื สูเราะฮฺท่ี 107 ของคัมภีร์อัล-กุรอฺ าน อัล-วติ ร ฺ รูปแบบหนงึ่ ของการละหมาดท่มี ีรอ็ กอะฮ ฺ เปน็ จำนวนคี่ อลั ลอฮ ฺ พระเจ้าในศาสนาอิสลาม อัล-หจั ญ ์ การประกอบพิธีหัจญ์ อัล-อะลกั ชื่อสเู ราะฮฺที่ 96 ของคมั ภีร์อัล-กุรฺอาน อลั -อนั กะบตู ชื่อสเู ราะฮฺที่ 29 ของคมั ภีรอ์ ัล-กรุ ฺอาน อลั -อัศร ฺ ชอ่ื สูเราะฮทฺ ี่ 103 ของคมั ภีรอ์ ลั -กุรอฺ าน อลั -อาคิเราะฮฺ โลกอาคิเราะฮฺ/โลกท่ถี าวร อลั -อาดิยาต ชื่อสูเราะฮฺท่ี 100 ของคัมภรี อ์ ลั -กรุ อฺ าน อลั -อัสมา อุลหสุ นา พระนามอนั วิจติ รของอลั ลอฮฺ สบุ หานะฮุวะตะอาลา อัล-อกิ ลาบ อัล-อิคลาศ การเปล่ยี นเสียง (นูน) ให้เป็นเสยี ง (มมี ) เม่ือเจอกับอักษร (บาอ)ฺ ช่ือสูเราะฮฺที่ 112 ของคมั ภีรอ์ ลั -กุรอฺ าน 148 การจดั การเรียนรอู้ ิสลามศึกษา ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน พุทธศกั ราช 2551

คำเขียนเทยี บ ภาษาอาหรบั ความหมาย อัล-อิคฟาอ ฺ การอา่ นซ่อนเสียง (นูน) เมื่อเจออกั ษรอคิ ฟาอฺ ทั้ง 15 ตวั อัล-อิซฮาร ฺ การอ่านใหช้ ดั เจนโดยไมม่ ีการหน่วงเสียง อลั -อิดฆอม การอา่ นโดยการกลืนเสียง (นูน) พร้อมมีการหนว่ งเสยี ง เม่ือพบกับอกั ษรอิดฆอมทง้ั 6 ตวั อลั -อิสรออ ฺ ชือ่ สเู ราะฮทฺ ่ี 17 ของคัมภีร์อลั -กุรฺอาน อลั -อสิ ลาม ศาสนาอสิ ลาม หลกั ปฏิบตั ิ อลั -อหิ ฺสาน หลักคณุ ธรรม อลั -อสิ ติคอเราะฮฺ รูปแบบของการละหมาดประเภทหนง่ึ เพื่อใหอ้ ลั ลอฮฺ สบุ หานะฮุวะตะอาลา ดลใจในส่งิ ดี ๆ อัล-อินชิรอหฺ ชอื่ สเู ราะฮทฺ ี่ 94 ของคัมภีรอ์ ลั -กุรฺอาน อัล-อมี าน การศรัทธา อัล-อุมเราะฮ ฺ การทำอุมเราะฮฺ อลั -เอาเราะฮ ฺ อวัยวะพึงปกปดิ ตามศาสนบญั ญัติ อลั -ฮุมะซะฮ ฺ ชื่อสูเราะฮฺท่ี 104 ของคมั ภรี อ์ ลั -กุรฺอาน อศั -เศาม ฺ การถอื ศลี อด อัศ-เศาะฟา เนนิ เขาซึ่งเปน็ จดุ เรมิ่ ต้นของการสะแอ ต้ังอยู่ใกล้กะอบฺ ะฮ ฺ อศั -เศาะหาบะฮ ฺ บรรดาผทู้ ี่ใช้ชีวิตรว่ มสมยั กับนบมี ุฮัมมัด ศ็อลลัลลอฮอุ ะลยั ฮวิ ะสลั ลัม และศรัทธาตอ่ ทา่ นนบี อสั -สุนนะฮฺ จรยิ วัตร/บคุ ลกิ ภาพของนบีมฮุ ัมมดั อาละอมิ รอน ศอ็ ลลัลลอฮอุ ะลยั ฮิวะสัลลัม อิบรอฮีม อีซา ช่อื สเู ราะฮทฺ ่ี 3 ของคัมภีรอ์ ลั -กุรฺอาน นบีคนหน่ึงเป็นตน้ ตระกลู ของบรรดานบี อีดลุ ฟฏิ รฺ นบคี นหน่ึงซ่ึงอัลลอฮฺ สบุ หานะฮวุ ะตะอาลา ใหเ้ กิดมาโดยไม่มพี อ่ วนั รื่นเริงหลังจากการถอื ศลี อด ในเดอื นเราะมะฎอนตรงกับวันท่ี 1 เดือนเชาวาล การจัดการเรียนรู้อิสลามศึกษา 149 ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551

คำเขียนเทียบ ภาษาอาหรับ ความหมาย วันรื่นเริงในเทศกาลหจั ญ์ตรงกับวันที่ 10 อีดุลอัฎหา เดือนซลุ ฮิจญะฮ ฺ อมุ รั อิบน ุ เ คาะลีฟะฮคฺ นท่ี 2 อัล-ค็อฏฏอบ อุษมาน อบิ น ุ เคาะลฟี ะฮฺคนที่ 3 อฟั ฟาน 150 การจดั การเรยี นรอู้ ิสลามศึกษา ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551

คณะผู้จดั ทำ ท่ีปรกึ ษา 1. คุณหญงิ กษมา วรวรรณ ณ อยุธยา เลขาธิการคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน 2. นายวินยั รอดจา่ ย รองเลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน 3. นายสชุ าติ วงศ์สุวรรณ ที่ปรึกษาสำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน 4. นางเบญจลักษณ์ น้ำฟ้า ผู้อำนวยการ สำนักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา 5. นางภาวนี ธำรงเลิศฤทธ ์ิ รองผู้อำนวยการ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา 6. นางสุกญั ญา งามบรรจง รองผูอ้ ำนวยการ สำนักวชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา 7. นายวนิ ยั สะมะอุน ผ้ทู รงคณุ วุฒดิ ้านศาสนาอิสลาม 8. นายสุริยา ปนั จอร ์ สมาชิกวฒุ สิ ภาจังหวัดสตูล/ประธานฝ่ายการศกึ ษา คณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย คณะกรรมการยกร่าง 1. นายวิศรตุ เลาะวิถ ี ภาควิชาอสิ ลามศกึ ษา มหาวทิ ยาลัยรังสิต 2. นายสกุ รี บาราเฮง ผู้ทรงคุณวุฒดิ ้านอิสลามศึกษา จ.นราธวิ าส 3. นายสวุ ัจน์ มาลินี ผูท้ รงคณุ วฒุ ดิ ้านอิสลามศกึ ษา จ.สตูล 4. นายสมาน อาดมั ประธานคณะกรรมการอสิ ลามประจำจงั หวัดตราด 5. นายมาโนช ระดิง่ หนิ โรงเรียนบางออ้ ศึกษา กรงุ เทพฯ 6. นางพรภินนั ท์ เลาะหนบั โรงเรียนบดินทรเ์ ดชา 4 (สงิ ห์ สิงหเสนีย์) กรงุ เทพฯ 7. นายรอฟกี ี การีม ี อิสลามวิทยาลยั แหง่ ประเทศไทย กรุงเทพฯ 8. นายศรายุทธ มีสมรรถ โรงเรยี นอิสลามสันตชิ น กรุงเทพฯ 9. นายนิมิตร เลาะมะ โรงเรยี นมจั ลิซดุ ดินี กรงุ เทพฯ 10. นายนรศิ อามินเซ็น โรงเรยี นอันวารุ้ลอสิ ลาม กรงุ เทพฯ 11. นายนาวิน แอนดรสิ โรงเรยี นมัธยมวดั หนองจอก กรงุ เทพฯ 12. นางสาวศรนิ ทพิ ย์ พมุ่ อ่อน โรงเรยี นพิมพพ์ ัฒน์ศกึ ษา กรุงเทพฯ 13. นายสมศกั ดิ์ มนิ ศรี โรงเรยี นบา้ นราดช้าง จ.นครนายก 14. นายสมชาย รียะซนั โรงเรยี นบ้านราดช้าง จ.นครนายก การจัดการเรียนรูอ้ ิสลามศกึ ษา 151 ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551

15. นายพิทักษ์ เนตรทิพย์ ประธานชมรมครูอิสลามศกึ ษา จ.พระนครศรีอยุธยา 16. นางมะลิ ตยุติวฒุ ิกุล โรงเรยี นสุเหร่าคลอง 18 จ.ฉะเชิงเทรา 17. นายสมบูรณ์ บุตรหลำ โรงเรียนบ้านหนองหลมุ พอ จ.กระบ่ี 18. นางสาวสภุ าพร บหุ ลาด โรงเรยี นทบั ปดุ วทิ ยา จ.พงั งา 19. นางดารหี ยะ๊ หมัดหมัน โรงเรยี นบ้านบางมว่ ง จ.พทั ลงุ 20. นายประภาส พรหมเทศ โรงเรยี นเมอื งเชยี งราย จ.เชยี งราย 21. นายอาไซน์น่า อับดุลเลาะ โรงเรยี นบ้านจะแนะ จ.นราธิวาส 22. นายธัญญา บินโหรน สำนักงานเขตพ้นื ที่การศกึ ษาสงขลา เขต 3 23. นายอะหมาดสุกรี มาลิน ี สำนักงานเขตพน้ื ทกี่ ารศึกษาสตลู 24. นางนงลักษณ์ หะยมี ะสาและ สำนักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษาปัตตานี เขต 1 25. นายซานูซี เบญจมันต ์ สำนักงานการศกึ ษาเอกชน อ.หนองจิก จ.ปัตตาน ี 26. นางสาวอามีเนาะ มามุ สำนักงานเขตพืน้ ทีก่ ารศึกษานราธิวาส เขต 1 27. นางสาวซารพี ะ ดีรี สำนักงานเขตพืน้ ทก่ี ารศึกษานราธิวาส เขต 2 28. นายนิยอ บาฮา สำนกั งานเขตพื้นทก่ี ารศึกษานราธิวาส เขต 3 29. นายอารีย์ ตาเอ็น โรงเรียนบา้ นแป-ระเหนอื จ.สตูล 30. นายอบิ รอฮมี หามะ โรงเรียนบ้านหนองแรต จ.ปัตตาน ี 31. นายฮชู ามมดุ ดีน ดอเลาะ สำนกั งานการศึกษาเอกชน อ.เมือง จ.นราธวิ าส 32. นายอบั ดลุ มาลิก ฆอแด๊ะ โรงเรียนบ้านราโมง จ.ยะลา 33. นายบุคคอรี หัดหมนั โรงเรยี นบา้ นโมย จ.สงขลา 34. นางวนั เพญ็ สุทธากาศ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 35. นางปานทพิ ย์ จตรุ านนท์ สำนกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 36. นางฟาฏินา วงศเ์ ลขา สำนกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 37. นางสาวสวุ มิ ล โสตทิพย์ สำนกั วชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา 152 การจดั การเรยี นร้อู ิสลามศกึ ษา ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน พทุ ธศักราช 2551

คณะบรรณาธกิ าร ผ้ทู รงคณุ วุฒิด้านอสิ ลามศึกษา จ.สตูล อสิ ลามวทิ ยาลยั แหง่ ประเทศไทย กรุงเทพฯ 1. นายสวุ ัจน์ มาลนิ ี โรงเรยี นสเุ หร่าคลอง 18 จ.ฉะเชิงเทรา 2. นายรอฟกี ี การีมี โรงเรยี นมจั ลซิ ุดดีนี กรงุ เทพฯ 3. นางมะลิ ตยตุ วิ ฒุ กิ ุล โรงเรียนบา้ นจะแนะ จ.นราธวิ าส 4. นายนมิ ิตร เลาะมะ สำนกั งานเขตพืน้ ทก่ี ารศกึ ษาปัตตานี เขต 1 5. นายอาไซนน์ ่า อบั ดุลเลาะ สำนักงานการศึกษาเอกชน อ.หนองจกิ จ.ปตั ตานี 6. นางนงลกั ษณ์ หะยีมะสาและ สำนกั งานเขตพ้ืนทีก่ ารศกึ ษานราธวิ าส เขต 1 7. นายซานูซี เบญจมันต์ สำนักงานเขตพน้ื ที่การศึกษานราธวิ าส เขต 2 8. นางสาวอามีเนาะ มาม ุ สำนักงานเขตพน้ื ทก่ี ารศึกษานราธวิ าส เขต 3 9. นางสาวซารีพะ ดีรี โรงเรียนบา้ นหนองแรต จ.ปตั ตานี 10. นายนยิ อ บาฮา สำนักงานการศึกษาเอกชน อ.เมอื ง จ.นราธวิ าส 11. นายอิบรอฮีม หามะ โรงเรยี นบ้านบางม่วง จ.พทั ลุง 12. นายฮชู ามมดุ ดนี ดอเลาะ สำนกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา 13. นางดารีหยะ๊ หมดั หมนั สำนกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา 14. นางปานทพิ ย์ จตุรานนท ์ 15. นางฟาฏินา วงศ์เลขา สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา ผูร้ บั ผิดชอบโครงการ นางฟาฏินา วงศ์เลขา การจดั การเรียนรอู้ ิสลามศึกษา 153 ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช 2551

ดุอาอฺเมอ่ื ตนื่ นอน “ ” “มวลการสรรเสริญ เป็นเอกสทิ ธข์ิ องอัลลอฮ ฺ ผทู้ รงทำใหเ้ รามีชีวิตอยู่ (ต่ืนนอน) หลงั จากท่พี ระองค์ทรงทำใหเ้ ราตาย (นอนหลับ) และทกุ ชีวิตต้องกลบั คนื สู่พระองค”์